Bé Khỏe Mẹ Vui

GIÁO DỤC GIỚI TÍNH CHO CONKhông bao giờ là quá sớm

Hội Thảo

Bé Khỏe Mẹ Vui

Người ta thường nói: Kết hôn là việc quan trọng quyết định hạnh phúc của một đời người. Với các bác sĩ tâm lý trẻ em thì giáo dục trẻ mới là việc hệ trọng suốt đời quyết định cuộc sống và hạnh phúc của một con người, trong đó giáo dục gia đình là rất quan trọng. Paul Sacher - nhà sáng lập Viện Child Health’s Mend Programme - khẳng định: “Tất cả chúng ta đều biết rằng trẻ luôn là bản sao của cha mẹ”.

Cha mẹ nào cũng muốn dành cho con mình sự nuôi dưỡng và chăm sóc tốt nhất, mong cho con mình lớn lên có đầy đủ phẩm chất làm người. Trước hết, chính cha mẹ phải học làm cha làm mẹ tốt nhất, để ngoài tình yêu thương con vô bờ bến, còn có đủ hiểu biết và kỹ năng nuôi dạy con.

Tại sao nói thơ ấu là thời kỳ then chốt phát triển trí khôn, kiện toàn nhân cách, tính dục cho CON NGƯỜI?

1. Thơ ấu là thời kỳ tốt nhất để phát triển trí khôn:Các nhà khoa học Mỹ cho rằng: Trước 5 tuổi là thời kỳ trí khôn phát triển nhanh nhất. Thường đến năm 18 tuổi, người ta đã phát triển hoàn thiện trí khôn của mình. Cụ thể: 50% trí khôn có được là trước 4 tuổi, 30% từ 4-8 tuổi, 20% từ 8-18 tuổi. Não người lớn nặng 1400g, 4 tuổi 1000g, 8 tuổi 1300g (trẻ 8 tuổi có bộ não chỉ thua não người lớn có 1 lạng thôi!)

Một học giả Nhật nghiên cứu: Năng lực tiềm tàng của nhi đồng tuân theo quy luật giảm dần: Trẻ mới sinh có 100% năng lực tiềm tàng, nếu lúc đó tiến hành giáo dục ngay có thể trở thành người có năng lực 100%. Nếu bắt đầu giáo dục từ lúc 5 tuổi, chỉ trở thành người có năng lực 80%. Nếu bắt đầu giáo dục từ lúc 10 tuổi, chỉ có thể là người có năng lực 60%.

2. Thơ ấu là thời kỳ quan trọng để phát triển nhân cách:Giáo dục trẻ nhỏ có tác dụng quan trọng đối với sự hình thành phẩm chất, cá tính của con người. Lúc này trẻ chưa biết tự đánh giá mình, trẻ biết về mình qua nhận xét, đánh giá của người lớn trong nhà và thầy cô giáo. Nếu trong thời kỳ này trẻ hình thành một số cá tính và thói quen hành vi không tốt, về sau rất khó sửa chữa.

“Nụ hoa tính dục”T H Ờ I K Ỳ

THẠC SĨ - BÁC SĨ NGUYỄN LAN HẢI

Bé Khỏe Mẹ Vui

3. Thơ ấu là thời kỳ then chốt của giáo dục tính dục:Muốn có một người đàn ông tốt và người phụ nữ tốt trong tương lai, cần dạy dỗ một bé trai và bé gái tốt. Hơn thế nữa, “giáo dục một bé gái là xây dựng một gia đình cho mai sau”. Trẻ mầm non đang ở vào giai đoạn tâm lý tính dục đặc biệt: ‘‘Thời kỳ nụ hoa tính dục’’. Giáo dục không đúng có thể gây hậu quả: con trai nữ tính hóa và con gái nam tính hóa, biến thái tình dục, muốn chuyển đổi giới tính…

Đây là sự phát triển bình thường về tâm lý, nó không chỉ giúp cho trẻ phát triển lành mạnh về tinh thần và tình cảm mà còn là cơ sở cho những quan hệ đúng đắn đối với người khác giới sau này. Mặt khác, tình cảm quyến luyến này cũng làm cho trẻ lứa tuổi mầm non không cảm thấy căng thẳng một cách vô ý thức.

Trẻ nhỏ có thể nghiệm tính dục không?Câu trả lời là có. Vì sự phát triển tâm lý là liên tục, nên một số vùng hưng phấn của bộ phận sinh dục trên thân thể bị đánh thức trước tuổi dậy thì. Trẻ nhỏ kinh qua một kinh nghiệm ngẫu nhiên, chợt phát hiện và khơi dậy tiềm năng hưng phấn tính dục, dần dần dẫn đến đòi hỏi loại khoái cảm này. Xét về bản chất, mục đích trò chơi tính dục của trẻ là phi tính dục, như vui chơi và giao hữu mà trong chiều sâu nội tâm không thể lý giải và ý thức được nó.

Tại sao phải giáo dục giới tính cho trẻ?Giáo dục giới tính cho trẻ là một bộ phận của giáo dục sức khỏe thể chất và tinh thần, một nội dung quan trọng của giáo dục gia đình, nhà trường và xã hội. Các nhà khoa khọc khẳng định rằng trẻ có ý thức giới tính: Trẻ mới sinh khi bú mẹ giống như quá trình hưng phấn tính dục của người lớn. Trẻ 7-8 tháng mân mê bộ phận sinh dục, làm một số động tác kẹp đùi. Trẻ mẫu giáo bước vào thời kỳ “nụ hoa tính dục”. Gọi là “nụ hoa”, bởi vì không có bông hoa nào không nở từ nụ, không có trái cây nào không thụ từ hoa, muốn bước vào thời hoa niên con người phải đi từ cái chồi nụ này trước đã. Đó là quá trình phát triển liên tục để trưởng thành.

Nhìn nhận hoạt động tính dục của trẻ như thế nào?• Cố gắng hạn chế kích thích trong môi trường dẫn đến hoạt động tính dục (trèo cây, ôm gối).• Giữ tình bạn khác giới trong sáng• Tránh kết giao với bạn bè xấu• Nếu trẻ nào không thể khắc phục được thói quen xấu, nên liên hệ nhà chuyên môn.

Đặc điểm “nụ hoa tính dục” của trẻ nhỏ:1. Trẻ thủ dâm: Khoảng 3 tuổi trẻ rất hứng thú với “chồi nụ’’ của mình và có thể thấy khoái cảm khi giỡn chơi nó, đôi khi do viêm nhiễm tại chỗ (chít hẹp bao quy đầu ở trẻ trai và viêm nhiễm âm hộ âm đạo ở trẻ gái khiến các bé có những động tác “khó coi”)

2. Hiếu kỳ tính dục: Trẻ ý thức được sự khác biệt giới tính nam-nữ, nên nảy sinh tò mò muốn xem thử bộ phận của người khác phái (cha mẹ, bạn học, cô bảo mẫu). Cuộc tìm kiếm kết thúc khi em bé có câu trả lời, dù cực kỳ đơn giản “con trai đi tè bằng cu, con gái đi tè bằng đít, cô giáo đi tè bằng… cái bàn chải”. Có thể cha mẹ cứ nghĩ nó còn bé đã biết gì, nó là con mình cơ mà, chính mình “banh da xẻ thịt” đẻ nó ra,… nên đã không chú ý giữ gìn trước mặt con (ăn mặc ở nhà thiếu kín đáo, đang tắm nhờ con trai lấy giùm cái khăn lau người, vợ chồng sinh hoạt chung phòng với con, mẹ tranh thủ tắm rửa cho hai chị em cùng một lúc, ...) khiến cháu tò mò, nảy sinh ý muốn khám phá, nhìn trộm.

Bé Khỏe Mẹ Vui

3. Chứng phô bày: Khi bé trai phát hiện mình có “con chim nhỏ’’ mà bé gái không có, nó có thể lấy làm hãnh diện và nảy sinh ý muốn khoe khoang. Nếu không được rèn kỹ, có thể sau này dẫn đến dạng tình dục lệch độ khi đến tuổi trưởng thành (tình dục lộ thân hay còn gọi là chứng phô bày sinh duc)

4. Nhận cùng giới tính: Thường do cha mẹ áp đặt ước muốn của mình lên con khi dạy dỗ hàng ngày hoặc thậm chí trong suốt quá trình mang thai. Đứa trẻ nhận thức mơ hồ rằng: chỉ khi mình thuộc về “giới tính bên kia” thì cha mẹ mới hài lòng, mình mới mang lại niềm vui cho cha mẹ.

Trả lời câu hỏi về tính dục của trẻ như thế nào?Vào lứa tuổi mầm non này, tính hiếu kỳ phát triển mạnh, rất hay hỏi là đặc điểm của trẻ, biểu hiện nguyện vọng và hứng thú mạnh để nhận biết thế giới bên ngoài. Nếu trẻ không nhận được lời giải chính xác, sẽ mất đi tính nhiệt tình tìm hiểu khám phá hiện tượng, sự vật xung quanh, mà chỉ dựa vào trí tưởng tượng suy đoán lung tung. Duy trì tính hiếu kỳ là bảo vệ động lực nhận biết thế giới của trẻ. Khi cha mẹ trò chuyện về giới tính với con, cần lưu ý:

• Thái độ tự nhiên ôn hòa, thẳng thắn, không nói dối, không cần trả lời quá tỉ mỉ.• Giải thích ngắn gọn về cơ quan sinh dục, khuyên trẻ tự bảo vệ mình như thế nào, không thể tùy tiện đùa nghịch “cái ấy’’.• Trả lời kiên quyết, rõ ràng, không nên dài dòng, liên tưởng.• Nên nói nhẹ nhàng, không nên mắc cỡ hoặc gây cảm giác sợ hãi hay thần bí. đừng dạy cháu quá sớm dễ gây tò mò hoặc lo âu vô cớ, nhưng cũng không quá muộn để xảy ra các hậu quả đáng tiếc do trẻ không được biết.

Thực tế lâu nay không chỉ gia đình, nhà trường mà ngay cả ngành y tế cũng chỉ chú trọng đến vấn đề chăm sóc sức khỏe thể chất mà chưa chú ý quan tâm đến sức khỏe tâm thần của trẻ. Trong khi tâm hồn trẻ thơ rất nhạy cảm, mong manh thì nhiều khi người lớn lại có những lời nói, hành động... làm tổn thương đến tình cảm của trẻ. Chăm sóc, bảo vệ, giáo dục nhân cách, trí khôn và giới tính cho trẻ em là một phần bắt buộc trong chương trình chăm sóc sức khỏe toàn diện ở trẻ. Nếu trẻ không được chăm sóc hợp lý có thể gây tổn thương sức khỏe, tâm lý, có thể dẫn đến các rối loạn tâm thần.

Để trẻ luôn có sức khỏe tốt, rất cần một tình yêu từ gia đình. Trẻ phải được yêu thương, được bảo vệ và được chấp nhận. Trẻ cũng rất cần được nuôi dưỡng và phát triển sự tự tin, lòng tự trọng. Cha mẹ có thể đặt ra cho trẻ những mục tiêu thực tế để phấn đấu nhưng cũng phải biết động viên, khích lệ trẻ đúng lúc, tránh mỉa mai châm chọc. Khuyến khích trẻ chơi đùa, vì chơi sẽ giúp trẻ học được tính sáng tạo, phát triển kỹ năng giải quyết vấn đề, tự kiểm soát và học được cách hòa hợp với người khác. Dù bận rộn thế nào, hằng ngày cha mẹ cũng phải dành thời gian để trao đổi, lắng nghe trẻ nói và trao đổi với trẻ những điều đang xảy ra trong cuộc sống, chia sẻ cảm xúc và cảm nhận cùng trẻ.

Ngoài việc cung cấp môi trường sống an toàn, các bậc cha mẹ cần phải chỉ dẫn trẻ thực hiện các qui tắc chuẩn mực thích hợp để kiểm soát trẻ và cũng để giúp trẻ cách tự kiểm soát bản thân.

Chúc các bậc làm cha mẹ trở thành người bạn đầu tiên, người thầy cô giáo đầu tiên và là vị bác sĩ đầu tiên của con mình!

Thạc sĩ - Bs Nguyễn Lan Hải.