Gazeta e Tetorit 2007

7/31/2019 Gazeta e Tetorit 2007

1/12

TETOR 2007 NGJALLJA 1NGJALLJA

Nr. 10 (177) Viti XVI i botimit TETOR 2007 mimi 20 lek

Si rrjedhoj e nivelit jo t mir tshum shkollave, edukimi i f-

mijve sht kthyer n nj ngashqetsimet kryesore t prindrve.Nj shqetsim tjetr jan edhe mje-diset jo t prshtatshme ku zhvillo-het msimi, sidomos n shkollat9-vjeare edhe t mesme npr rre-the. Duke par kt situat, n va-zhdim t investimeve t rndsi-shme q ka br n vazhdimsi predukimin, Kisha Orthodhokse

Autoqefale e Shqipris ndrmorinj nism t re: Hapjen e Shkollss Mesme Kishtare JopublikeKryqi i Nderuar, n Sukth t Du-rrsit. Kjo u b e mundur me fon-det q siguroi Kryepiskopi Anastasnga donator t huaj, miq dasha-mirs t Kishs son, si pr blerjene godins t bollshme dhe piktore-ske, ashtu edhe mbarvajtjen dhepajisjen e saj.

Sipas drejtorit, z. Anastas Dod-

biba, shkolla ofron vlera t mdha

Nj tjetr mundsi edukimi pr t rinjt

Hapet Shkolla e re e Mesme Kishtare

Kryqi i Nderuar, n Sukth, Durrs

KryepiskopiAnastasi dhuron

t dnuarvenj fush

sportive

(Vijon n faqen 6)(Vijon n faqen 2)

Shkollat e hapura nga Kisha:

1. Akademia TeologjikeNgjallja e Krishtit, ShnVlash, Durrs.2. Instituti i Formimit Pro-fesional Frym Dashurie, nTiran dhe dega e tij n Gjiro-kastr.3. Liceu Kishtar Kryqi iNderuar, Gjirokastr.

4. Shkolla 9-vjeare Prota-gonistt, Tiran.5. Shkolla 9-vjeare FrymDashurie, Durrs.6. Shkolla e Mesme KishtareKryqi i Nderuar, Sukth,Durrs.7. Shkolla e mesme profesio-nale n Mesopotam, Sarand.8. 15 kopshte n arsimin pa-rashkollor.

Gjat vizi ts n periudhn eKrishtlindjeve n Institutin eEdukimit t t Dnuarve PenalAli Demi, i njohur edhe si burgu325, Kryepiskopi Anastas, pasivizitoi mjediset e ndryshme, shpre-hu dshirn pr t kontribuar n

prmirsimin e kushteve t jets st dnuarve. Nga drejtuesit e Insti-

tutit iu krkua, nse do t ishte emundur, q t financonte pr ndrti-min e nj fushe sportive, pr rreth160 burra q vuajn aty dnimin,kryesisht t moshave t reja.

Kryepiskopi e pranoi me kna-qsi kt krkes dhe siguroi fo-ndet e nevojshme. Shpejt, n njmjedis tr gur dhe q prmbytej

nga uji kur binte shi, u ngrit njfush bashkkohore minifutbollidhe pr lojrat me dor, me tapett gjelbr artificial, e rrethuar merrjet dhe me sistem ndriimi, e cilamund t shrbej edhe pr sportee veprimtari t tjera. Kostoja e saj

shkoi rreth 20 mij USD.

- Mbahet premtimi

i dhn gjat nj vizite

t mparshme - Hirsi Andoni dhe drejtori Shehri duke prer shiritin e prurimit

Godina e re e shkolls n Sukth t Durrsit, dhe nj kujtim nga dita e par e msimit.


2/12

2 NGJALLJA TETOR 2007

Nj tjetr mundsi edukimi pr t rinjtHapet Shkolla e re e Mesme KishtareKryqi i Nderuar, n Sukth, Durrs

shpirtrore, duke i harmo-nizuar ato me informacioninshkencor dhe msim-edu-kativ q kta t rinj do tmarrin. Shkolla ndodhet nnj pozicion shum t bukuredhe sht nj nga m mo-dernet n Shqipri.

Programi sht i njjtsi n shkollat e tjera t mesmet prgjithshme, me t njj-tin informacion shkencor.Krahas tij do t ket edhelnd teologjike, si p.sh. etike krishter, katekizm, mu-zik kishtare, ikonografi etj.E veanta e ksaj shkollesht se do t punoj mjaftedhe pr krijimin e nj per-sonaliteti t shndosh t

nxnsve dhe gjithashtu doti ndihmoj n formimin dherritjen e tyre shpirtrore.

Shkolla sht e pajisuredhe me konvikt, ku kush-tet ashtu si n gjith mjedi-set e saj, jan nga m ba-shkkohoret.

Pr t przgjedhur nx-ns me nivel t lart, u or-ganizuan konkurse nprdioqeza, ku nxnsit iu nn-

shtruan testimit n mate-matik dhe n gjuh shqi-

pe. M pas u zhvillua njintervist me secilin, pr tkuptuar m shum rrethkarakterit dhe formimit.Rekomandimet e msues-ve t mparshm, si edhet klerikve, ishin nj kritermjaft i rndsishm n pr-zgjedhjen e kandidatve.

Pas ktyre vlersimeve fi-tuan 37 nxns, 22 prej tcilve hyn n vitin e par,edhe 15 n vitin e dyt.

T gjith nxnsit do tvazhdojn shkolln me bur-s t dhn nga Kryepi-skopi Anastas.

Enea Andoni, nj nganxnsit e vitit t par, thase: Mundsia q m jepetpr t vazhduar kt shkoll

sht mjaft e muar prmua, pasi besoj se kjo do tm ndihmoj t shtoj dijet emia, por gjithashtu do t mndihmoj edhe n jetn timeshpirtrore.

Shkolla Kryqi i Nde-ruar n Sukth, hapet pasnj prvoje t gjat e t bu-kur dhe shum pozitive tshkolls s par t mesmekishtare Kryqi i Nderuar,

n Gjirokastr, t hapur qn shtator t vitit 1998. Stafi

E lexova shkrimin me interes, jo pr prmbajtjen, porsepse prbnte nj rekord jo vetm tendencioziteti, poredhe mungese elementare t etiks profesionale. Nsemerr prsipr t shkruash pr dika qe se ke iden, spaku duhet t marrsh mundimin t pyessh ...

S pari, shkruesi Nergjoni nuk di as se pr k po flet.Ai fut n valle komunitetin katolik t Elbasanit, dukekrijuar nj ngatrres qesharake dhe vetdemaskuese. Imsojm se objektet n fjal jan t Komunitetit Ortho-dhoks, i cili n Elbasan ka 6 priftrinj kanonik, t ligjshm,t cilt varen nga e vetmja Kish Orthodhokse q vepronn Shqipri, q kryesohet nga Sinodi i Shenjt me 6 epi-

skop; si prcakton Tomosi i Autoqefalis dhe si enjohin si autoritetet shqiptare ashtu dhe do kish e kri-shter (jo vetm orthodhokst) e bots mbar.

S dyti, padija nuk sht arsye q t thot seNormalja sht 300-vjeare. Kjo shkoll e shquar earsimit kombtar do t mbush s afrmi 100 vjet, pasi uhap n vitin 1909. Ndrsa godina n fjal, u ndrtua ngaKisha Orthodhokse me kontributin e besimtarve n vitin1736 dhe i shrbeu nevojave t saj. Ishte Kisha Ortho-dhokse q ia vuri n dispozicion, pa pages, Normalesdhe jo e kundrta. N vitin 1991 ajo nuk shrbente m sishkoll, por si nj muze lokal, i cili u shkatrrua siprmbajtje dhe si godin. M pas Kisha, e cila e kishte

rimarr pa asnj protest, nga askush, pronn e saj,investoi rreth 150 mij dollar (me vlern e athershme),pr ta rikonstruktuar nga themelet dhe pr t ngritur njqendr shrbimesh sociale pr qytetin. Por erdhi viti imbrapsht 1997 dhe qytetari privat N. Marku e uzurpoime forc dhe... e dha me qira, para t cilat i futi n xhepine tij privat. Kjo sht dhe arsyeja baz e interesit t tijpatriotik.

S treti, n fjalt q thuhen nga shkruesi dhe n citimetflitet me mllef ndaj murgjve ose godinave kishtare. Sisht e mundur q fjal t tilla t dalin nga goja e njerzveq pretendojn se jan orthodhoks. Si sht e mundurq njerz t till t preferojn do gj para interesit tkomunitetit t cilit pretendojn se i prkasin. Peshkoptdhe murgjit jan baza mbi t ciln ngrihet hierarkia dhe eardhmja e nj Kishe Orthodhokse, pa ta nuk ka kish. Shpre-hje t tilla i prshtaten vetm antarve t njhershm tPartis s Puns apo ekstremistve anti-t-krishter.

Por, mund t pressh nga nj njeri q vesh n mny-r abuzive rrobn e priftit dhe mashtron t paditurit meshrbesa qesharake; ata nuk e din se martesat, pagzi-met apo prshpirtjet e tij jan po aq t pavlera pr gjithKishn Orthodhokse, sa po ti bnte vet zoti Nergjoni.

Sa pr marrveshjet me komunitetet fetare q pritett miratohen, ato (t paktn teorikisht), ndr t tjera do

ti presin rrugn pikrisht mashtruesve t till.D.T.

Kur t akuzojn

pr pronn tnde...

msimor e administrativ iksaj shkolle sht mjaft iprgatitur dhe jan mjaft tprgjegjshm ndaj detyrss tyre kryesore, n formi-min shkencor dhe shpirt-ror t t rinjve.

Pr mua, sht njngjarje e veant e jets si-

me q jam przgjedhur tpunoj n kt shkoll, njshkoll q besoj se do tfunksionoj pr t prgatiturbreza t cilt do ti shrbej-n shoqris dhe Kishsson Orthodhokse, - thaz. Koo Josifi, msues ma-tematike.

Ashtu si u shpreh edhedrejtori, kjo shkoll shtnj gur tjetr i muar q do

ti shtohet gjerdanit t artt veprave t Fortlumturiss Tij, Kryepiskopit Anastas,q n historin e venditton do t shklqej edhendrioj brezat e ardh-shm t rinis.

Tashm me kt shko-ll t re n Sukth t DurrsitKisha Orthodhokse Auto-qefale e Shqipris ka dyshkolla t mesme kishtare.

Marina Marini

Ky reagim, si t tjer, iu drgua gazets Shekulli,

q nuk e botoi, pasi preferon shkrimet ku sulmohet

dhe jo mbrohet Kisha

(Vijon nga faqja 1)

ast

nga

nj or

msimi

n shkolln

e re

Kryqi

i Nderuar,

n Sukth,

Durrs.


3/12

TETOR 2007 NGJALLJA 3

Kisha Orthodhokse e Shqipris n vitet e diktaturs komuniste

(vijon n faqen 4)

-3. Duke imituar Revolucionin Kulturor Kinez: Shprthimi i terrorit ateist -

Pas prishjes me BS dhe forcimin e marr-dhnieve me Kinn, pozita e Enver Hoxhs

brenda vendit ishte forcuar mjaft. Pavarsishtse propaganda shtetrore e interpretonte simerit t udhheqsit t saj, dihet se ky fakt ikushtohet indiferentizmit q treguan shtetet eLindjes pr zhvillimet politike n Shqipri, poredhe apatis q shfaqi Perndimi n astet mvendimtare pr t ardhmen e qytetarve t saj.N mesin e viteve 60 diktatori shqiptar, iprkdhelur nga koniukturat ndrkombtare,por edhe i mikluar nga shokt kinez, t cilte kishin quajtur Shqiprin far ndriues tEvrops, bnte ishte e mundur t lanohejn gjirin e lvizjes komuniste t Bots s Tret

si nj partner i denj ideologjik i Mao Ce Dunit.N gusht 1966 n Kin shprtheu Revolu-cioni Kulturor. Gardistt e kuq morn urdhr tluftonin kundr traditave dhe zakoneveprapanike dhe prfaqsuesve t tyre. Viktimate ktij Revolucioni ishin kryesisht personalitetet artit e t kulturs, veprat e t cilve u censu-ruan pasi u akuzuan se po onin vendin n re-gres. N Shqipri jehona e Revolucionit KulturorKinez u b akoma m e ndjeshme ditt e parat 1967-s. Gazeta Zri i Popullit, m e ma-dhja n vend, organ i PPSH, i kushtonte mjafthapsir shkrimeve t botuara n gazetat kineze

Zheminzhibao dhe Hunci, t cilat paralaj-mronin me tone ofensive se viti 1967 do t

jet viti i fitores prfundimtare mbi ideologjinborgjeze dhe klasat shfrytzuese, n t gjith

sektort e infrastrukturs q nuk pajtohen mebazn ekonomike t socializmit.N t njjtn periudh u vu re nj ashprsim

akoma m i madh i kontradiktave midis Kinsdhe BRSS. Vizita e kreut t Sovjetit SupremPodgorni n Selin e Shenjt nxehu gjakrat. MaoCe Duni akuzoi Papa Pavlin IV se po komplo-tonte me BS n dm t vendit t tij. T njjtatakuza drejtoi edhe ndaj patrikut ekumenik

Athinagora dhe kreut t Kishs Anglikane Ram-sey, takimet e t cilve me papn e Roms u

stigmatizuan jo si takime pr shtje shpirtro-re, por pr qllime politike, q synojn t inten-sifikojn luftn e tyre kundr popujve, kundrrevolucionit. Kinezt i hidhnin benzin zjarritkur deklaronin se krert e krishter po univer-salizonin krishterimin pr tia kundrvn atideologjis komuniste.

N nj koh, pra, q feja tregohej me gishtnga shokt kinez si shkaktarja kryesore eshtypjes dhe e shfrytzimit t proletariatitndrkombtar, Enver Hoxha shfrytzoi rastintu tregonte me vepra se Revolucioni KulturorShqiptar ishte po aq i denj sa edhe ai i tyre,

madje i pasuruar me element q prbnin risin rang botror. N Kongresin V t Partis qu mbajt n nntor 1966, ky ithtar i flakt i luftss klasave deklaroi se edhe lufta kundrideologjis fetare sht luft klasash. Dy muajm von, m 6 shkurt 1967 ai mbajti prparaorganizatave-baz t PPSH n Tiran fjalimine tij t njohur me tem Revolucionarizimi imtejshm i Partis dhe i Pushtetit. Kuptohejqart se toni i ashpr q prdori n kt fjalimndaj komunistve q tregoheshin liberal ndajzbatimit t direktivave q vinin nga lart,krcnimi se brenda dy muajve do t jepnin

llogari secili prej tyre personalisht dhe jo si

Shtypi shqiptar vuan duk-

shm nga ansia n trajtimin e

shtjeve. Kjo e pashkputur

nga niveli i ult profesional, q

e ushqen dhe e zmadhon edhe

m tepr kt tendenciozitet. Nj

nga fushat ku kjo duket m ha-

pur sht edhe ajo fetare dhe

veanrisht n trajtimin e sh-tjeve q kan t bjn me Komu-

nitetin Orthodhoks. Kjo duket si

n heshtjen mbi ngjarjet dhe

veprimtarit e rndsishme ashtu

edhe me trajtimin skajshm ten-

dencioz t tyre. T prziera t

gjitha kto jo thjesht me injoran-

cn, por me mungesn e dshirs

pr t msuar t vrtetat historike.

Kshtu, koht e fundit po fli-

tet shum pr shtrembrimet q i

jan br historis son n pe-

riudhn e komunizmit, por kur

vjen fjala pr Kishn prdoren

me kokfortsi klishet e rreme

q ai krijoi pr besimin e kleri-

kt, duke mbyllur syt edhe pr-

para t vrtetave his torike q

tani jan t qarta pr kdo, be-

simtar ose jo.

Gjendja sht edhe m keq

kur flitet pr kanonet dhe ligjet

q drejtojn jetn e nj komuni-

teti fetar. Laiku bhet prift, prifti

dhespot dhe dhespoti... laik...

Kshtu, nj mashtrues, q i le-

verdis disa politikave t nacio-

nalizmit primitiv, mund t trajto-

het me pafytyrsi jo vetm si

prift, por edhe deri si episkop

e kryetar kishe dhe askush nuk

shqetsohet kur ai vjedh komu-

nitetin apo e kthen pagzimorene kishs n tualet!...

Emblematike pr kt sjell je

ishte dita e prurimit t terrenit

sportiv t Institutit t Riedukimit

Ali Demi (burg i siguris s

ult). Gjat nj vizite n dhjetor

Kryepiskopi Anastas, pasi kishte

dgjuar nevojat e tyre, u kishte

premtuar ndrtimin e nj terreni

sportiv. Pas disa muajsh ai u b

realitet dhe ishte i parametrave

bashkkohor, me nj investim

prej rreth 20 mij USD. Me rastin

e prurimit ishin ftuar dhe me-

diat, t cilat megjithse ishin t

pranishme, pothuajse nuk dhan

asgj pr kontributin e Kishs,

por vetm intervista pr shtje

t tjera politike (intervistuan t

gjith funksionart, pr do gj,por jo episkopin orthodhoks, q

preu shiritin n emr t Kishs...).

Por kjo nuk ishte thjesht nj mu-

nges profesionalizmi, pasi disa

dit m pas kto media i dhan

vend t gjer disa shpifjeve ordi-

nere t mashtruesit Nikolla Ma-

rku, duke treguar qart nj far

alergjie ndaj Komunitetit Ortho-

dhoks dhe preferenc vetm prata q hedhin balt mbi t.

Tipike, pr shembull, pr kt

sht gjithmon gazeta Repu-

blika, e gatshme t botoj do

gj q flet keq jo vtm pr Krye-

piskopin Anastas, por n prgji-

thsi pr Kishn Orthodhokse.

Apo gazeta Shekulli, q jo vetm

preferon shkrimet antiorthodho-

kse, por megjithse boton gjith-

far E-mailesh e reagimesh nga

lexuesit, injoron sistematikisht

ato q mbrojn Kishn etj.

Th.Dh.

Tendenciozitet dhe injoranc


4/12


Kisha Orthodhokse e Shqipris n vitet e diktaturs komuniste- 3. Duke imituar Revolucionin Kulturor Kinez: Shprthimi i terrorit ateist -

organizat-baz, synonte q ti

shndrronte kta gardist t kuqshqiptar n ushtar t bindur tRevolucionit Kulturor Shqiptar qsapo kishte filluar.

Nj ndr problemet kryesore qEnver Hoxha ceku n fjaln e tijishte indiferentizmi i shfaqur ngaorganizata-baz e Portit t Durr-sit ndaj nj puntori q punontemir ditn, madje lavdrohej prkt, por q natn bnte ikona (nt vrtet bnte arabeska dhe joikona) dhe ua shiste besimtarve.Problemi tjetr ishte ai i fejesavedhe i martesave t vajzave t mitu-ra n kundrshtim me ligjin, pro-blem i cili u grshetua qllimisht ngadiktatori me luftn kundr fes,ndrsa thnia e tij pr t drejtat egrave u kthye n flamur q do tprligjte dhunn e pashembullt qdo t ushtrohej: Gjith Partia dhevendi duhet t ngrihen n

kmb, t djegin me zjarr zakonet

prapanike e ti kputin kokn

cilitdo q merr npr kmb

ligjin e shenjt t Partis pr

mbrojtjen e t drejtave t gravedhe t vajzave.

Pr shkak t mjeteve t kufizu-ara t informacionit, populli u njohme prmbajtjen e fjalimit t 6 shkur-tit nprmjet shtypit nj dit m pas.T nesrmen, n datn 8 shkurt,gazetat e mdha publikonin n fa-qet e para iniciativn e shkolls smesme Naim Frashri, t Durr-sit, nn titullin agresiv Meshpatn e mpreht t ideologjis

s Partis kundr ideologjis fe-

tare, paragjykimeve, bestytnivee zakoneve prapanike. N faktnisma e ktyre t rinjve, q vepro-nin nn tuteln dhe kontrollin eplot t sekretarit t par t rrethitt Durrsit dhe antarit t ByrosPolitike Rita Marko, kishte filluart ndihej gjat javs s dyt t ja-narit, por shumica e nxnsve dhee msuesve shprehnin pothuajsehapur paknaqsin e tyre ndaj njaventure t till. M 21 janarpresioni i ushtruar nga komunisttoi n organizimin e nj mbledhjeje

t prgjithshme, ku t rinjt ngritnnj sr shtjesh si p.sh. suprimimi

nga letrnjoftimi i shtylls n t ci-

ln figuronte besimi fetar, shpron-simi i institucioneve fetare, kthimi ixhamis s Durrsit n Shtpi tRinis, bashkimi i varrezave q uprkisnin besimeve t ndryshme nnj t vetme, heqja nga lajmrimete martesave dhe t formularve ttelegrameve q prmbanin fjaltzoti, zonja, zonjusha, heqjae festave fetare dhe zvendsimi ityre me festa t tjera, ndrrimi iemrave tradicional etj. Pas ksajkomunistt i orientuan t rinjt e

ksaj shkolle t vepronin n terren.M 2 shkurt 1967, t kremten e

Prhasjes s Zotit, t shoqruaredhe nga disa msues t tyre, trinjt u drejtuan pr n fshatin ShnVlash, ku u organizua nj takim mebanort. Ndr t tjera u hodh edheideja e kthimit t manastirit historik,i famshm pr gurin e shenjt,n qendr kulturore-shndetsore,por reagimet e vendsve ishin kaqt fuqishme, saq u arrit deri nprleshje fizike. Pr t penguarmasivizimin e protestave kundrfushats ateiste, regjimi ndrhyrimenjher n mnyr brutale.Arrestoi dhe nxori para gjyqitpersonat q kishin penguarnismn e t rinjve t shkollsNaim Frashri. Madje n nj rastgjyqi u zhvillua n mjediset e ksajshkolle, kurse nxnsit dhe msue-sit u vun n rolin e prokurorit.

M 17 shkurt Enver Hoxhazhvilloi nj takim pune n rrethin eDurrsit. Njra prej dy temave tbisedimeve me krert partiak t

ktij rrethi ishte zbatimi i m-simeve t shokut Enver... pr

thellimin e iniciativave t masave

n luftn kundr zakoneve pra-panike n ndrgjegjen e njerzve.N pasditen e t njjts dit aindoqi nj shfaqje teatrale. N pu-shim t saj u takua me revolu-cionart e vegjl t shkolls NaimFrashri, t cilt i uroi pr rezultatete arritura n luftn kundr ideolo-gjis fetare dhe i inkurajoi ata prt ecur n kt rrug edhe n tardhmen. Me kt veprim EnverHoxha linte t kuptohej hapur sepas nismave revolucionare t ma-

save fshihej ai vet dhe Partia etij n pushtet.

Si u prmend edhe m lart,lufta kundr fes u ndrthur me att mbrojtjes s t drejtave t grave,pozita e t cilave n shum rastelinte pr t dshiruar, prandaj dhen kt drejtim mbetej me t vr-tet shum pr t br. Por a mundt fajsohej pr kt feja? Nqoft se ishte ashtu si pretendoninkomunistt, ather prse shoqrishum m fetare se shoqria shqip-tare, si p.sh. shoqrit e vendeveperndimore, ishin n t njjtn ko-h edhe shoqri shum m temancipuara pr sa i prket mbroj-tjes s t drejtave t grave?

Tendencioziteti i lufts pr tdrejtat e grave pr t justifikuarluftn kundr fes duket edhe ngafakti se edhe kjo iniciativshprtheu nga Shn Vlashi. Shkaku b fejesa e nj t miture me njburr t martuar. Sigurisht q kynuk ishte nj rast unik, por regjimiti interesonte ta bnte publik npr-

mjet mjeteve t athershme t infor-macionit, sepse i akuzuari ishte

pikrisht nga Shn Vlashi, nga

vendi ku kishte nisur fushataateiste. N datn 19 shkurt Kryesiae Bashkimit t Grave t Shqiprisu bnte thirrje me rastin e 8 Marsit,dits ndrkombtare t gruas, tmos lejonin zakonin e shitblerjesdhe t ndshkonin fajtort ashtu sibn n Shn Vlash t rrethit tDurrsit. Kuptohet leht se thirrjet tilla me rastin e nj feste q donteende gati 20 dit t vinte, ashtu siedhe prmendja e emrit t ShnVlashit synonin t elektrizonin

akoma m shum atmosfernateiste q po prfshinte gjithvendin.

M 27 shkurt 1967, Komiteti Qe-ndror i PPSH u drgoi nj letr ko-miteteve t Partis n rrethe, q inxiste komunistt ti jepnin funddo forme t dukshme t institucio-nit t fes n Shqipri. Ngjarjet qpasuan jan t njohura nga t gji-th. Regjimi ateist ishte duke kryerkrimin m t madh q ka njohurndonjher historia njerzore: mby-tjen e ndjenjs m intime q ekzis-ton n shpirtin e njeriut qysh nembrion, dashurin pr Krijuesin.M n fund diktatori Enver Hoxhamund t mburrej, (si u mburr), seakti i tij ishte me t vrtet origjinal.Ndrkoh, kjo ishte edhe fjala efundit e tij, n kuptimin q asnjherm von ai nuk mundi t kryentenj krim m t shmtuar se ky. Me-gjithat, me kalimin e viteve, gjratndryshuan. Vetm se ksaj hereishte radha e popullit besimtar tthoshte fjaln e fundit.

Pirro Kondili

(vijon n numrin e ardhshm)

(Vijon nga faqja 3)

N

vitin 1990,

edhe ato

objekte

q nuk

ishin

shkatrruar

qen t

rrnuara.


5/12


Himnologjiadhe Muzika Bizantine brenda adhurimit

Zhvillimi i Himnologjisdhe arritjet e saj n shekuj

Deri n shek. IV, n kish psalte i gjithpopulli njkohsisht dhe me nj z. Kjomnyr e t psalurit quhet n simfoni ose menj goj. Zakonisht gjat shrbesave trsia ebesimtarve ndahej n dy kore, n t burrave et grave. Mnyr tjetr e t psalurit ishte e ashtu-quajtura nn z. Sipas saj psalte vetm njpsalt. Gjat vargjeve t fundit psalnin bashk osepsalti nj pjes t vargut dhe populli mbarontepjesn tjetr, ose psalti t gjith vargun dhe popullie prsriste at q psalte, ose thoshte Amin etj.Gjithashtu nj mnyr tjetr e t psalurit ishteajo Andifonike, kur dy koret psalin me radh.

Pr arsye t pjesmarrjes s popullit, i cilise njihte muzikn, stonaturat ishin t shumta. Prt mnjanuar prishjen e atmosfers s lutjes, ucaktua krijimi i radhve t psaltve n sinodinlokal t Laodikes (360 pas Kr.), kanoni i 15-t.

Kori prbhej edhe nga isokratt (mbajtsite isos), referon Shn Vasili i Madh. Shn EfremSiriani n Siri, Athanasi i Madh n Aleksandri,Ambrozi n Milano, Vasili i Madh n Azin eVogl dhe Joan Gojarti n Konstandinopoj pu-nuan sistematikisht pr organizimin e muziks,por gjat saj lindn edhe probleme t shumtapr sa i prket sistematizimit dhe dhnies sstrukturs ksaj muzike n formim e sipr.

N t njjtn koh, n Perndim, muzikakishtare pati nj drejtim tjetr. Atje u fut muzikainstrumentale dhe nga fundi i mijvearit t parshfaqet muzika kishtare polifonike, q shoqro-hej edhe nga organo kishtare. Krijuesit kryesort saj ishin nga fundi i shek. IV, episkopi iMilanos Ambrozi dhe Grigor Dialogu (590-604).

Muzika e Ambrozit u quajt knga ambro-ziane dhe mbshtetet n tonin ritmik. Ai pr-caktoi i pari emrtimet e tingujve: i pari, i dyti, i

treti, i katrti, duke zvendsuar emrtimet evjetra dorio, lidio, frigjio dhe miksolidio.

N kt muzik u futn dhe elemente t tjera,

gjat shek. t 6-t. Ather papa Grigor Dialogu,mori prsipr reformimin e muziks. Kjo muzikq u krijua u quajt knga Gregoriane dhe u vulosn nj libr q u quajt Andifonario, i ciliprmban t gjitha kngt liturgjike dhe ka njmnyr shkrimi t veant.

Muzika grigoriane sht monofonike dhe engadalt. Ve katr tingujve kryesor t Ambro-zit shton edhe katr tinguj t tjer t trthort:trthorin e par, trthorin e dyt, trthorin e tret(i rndi) dhe trthorin e katrt, duke zvendsuaremrtimet e vjetra ipodorio, ipolidio, ipofrigjiodhe ipomiksolidio.

Nj rol shum t rndsishm n zhvillimine Muziks Kishtare Bizantine dhe nj veori qe bn at shum t veant dhe interesante shtsistemi i saj grafik. Ngaq muzika kishtare nfillimet e saj transmetohej gojarisht nga brezin brez, sht normale q t mos ket pasurnj mnyr shkrimi t caktuar. Me kalimin e ko-hs e krijimin e tradits s t knduarit t him-neve kompozitort filluan q t vendosnin disashenja t caktuara mbi ose nn tekst, por nukdihet se me far shenjash konkretisht shkruanin.Q ekzistonte shkrimi muzikor, kjo dshmohetn kanonin e 16-t t sinodit t Laodikes (364pas Kr.). Gjithashtu sht e vrtetuar historikishtse t krishtert e Antiokis n kohn e ShnEfrem Sirianit kishin simiografi muzikore.

Me kalimin e kohs simiografia merr zhvi-llim dhe kryesisht pas shek. IV, koh n t cilnzhvillohet takigrafia (shkrim i shpejt muzikor) ngae ka prejardhjen shkrimi angjistroidik (me grepa).Gjithashtu, pas shek. IV, merr zhvillim nj llojtjetr shkrimi muzikor simiografia ekfonetike,q t kndohej me muzik Apostulli dhe Ungjilli.Kto shenja ishin shum t thjeshta dhe vendo-seshin sipr ose posht tekstit t shkruar.

Me kalimin e kohs Muzika Bizantine patishum risi, sidomos nga muzika teatrore dhepati nj rrezik t madh q t shkatrrohej. Nkt ast shfaqet nj figur e madhe, Joan Da-maskini njeri shum i arsimuar, i cili bri njreform t madhe n muzikn Kishtare. ShnJoani pasi mblodhi t gjitha t dhnat e deriat-

hershme, i sistemoi ato.Nga Shn Joani e ktej kjo muzik shtprpunuar shum her. Esht prpunuar n ko-hn e Joan Kukuzelit nga Durrsi, i cili bri disandryshime n shkrimin muzikor t Joan Da-maskinit, q u prdor deri n shek. XVIII. Pastij Petro Peloponezi, personalitet i muziks nshek. XVIII, thjeshtoi sistemin e Kukuzelit, siedhe shpjegoi formulat muzikore.

M von, m 1814, doln tre muzikant, Kri-santhi i Durrsit, Grigor lambadari, dhe hiero-psalti Hurmuzio hartofilaksi, t cilt ndjen nevo-

jn e nj transformimi rrnjsor t shkrimit muzi-kor t Petro Peloponezit. Kta punuan sistema-

tikisht n mnyr shkencore e krijuan nj meto-d t re shkrimi duke huazuar shum shenja ngamuzika evropiane. Me kt lloj shkrimi e metodeu shkruan tekstet e vjetra, si edhe t gjitha pjeste Joan Damaskinit, Kukuzelit, Peloponezit etj.

N Konstandinopoj krijohet nj shkoll e ve-ant e muziks kishtare, ku msohet metodae re. Aty Grigori dhe Hurmuzio kishin annpraktike ndrsa Krisanthi ann teorike, dukeshkruar Teoria e Madhe e Muziks, q u botuan vitin 1832. Metoda e re e thjeshtoi shummsimin e muziks dhe ann e saj praktike.

Kjo metod shkrimi muzikor vazhdon t pr-doret edhe sot e ksaj dite n partiturat e muzi-

ks bizantine, e cila ka nj fuqi shprehse dhelutse shum t madhe. Shpirti i njeriut npr-mjet tingujve melodik t zrave q shqiptojnhimnet adhuruese ndaj Perndis, ngjitet lartpran engjjve dhe bashk me ta duke simboli-zuar edhe ne Keruvimet dhe Serafimet i psalimpa pushim Perndis Shenjt, Shenjt, Shenjt je,o Perndia yn. Amin.

Dhjakon Spiro Kostoli

Pedagog i Muziks Bizantine

n Akademin Teologjike

Lindi n Durrs, rreth 1270, sipast dhnave m t fundit. Nnshkruhetdhe Papadhopulos, pra do t ket qendjal prifti (papa = prift). Nna e tij shpre-stare e drgoi n shkoll n Konsta-ndinopoj, ku u tregua mjeshtr,msonjs i muziks dhe drejtues i koritt pallatit mbretror.

Meq perandori, i cili e donte shu-m, do ta martonte me nj vajz arkondi,ikn fshehurazi n Lavra, duke br nmnyr inteligjente obanin. Nj her,

kur kulloste dhit n nj vend t shkret, filloi t psalte. Por nj murgq rrinte n shpell pa u par, u magjeps nga melodia, doli dhe pa

kafsht q nuk kullotnin, por shijonin t magjepsura! Ky ishte oshnarii krkuar kudo! Mbreti u prlot sapo e mori vesh nga igumeni, i cili shkoi

dhe iu lut q t mos e shqetsonte murgun, kshtu q nuk e ngacmoi.M von u ushtrua n nj qeli (manastir i vogl) q ndrtoi jasht

Lavrs, vetm t dielave dhe pr festa vinte brenda.N nj agripni t madhe t Akathistit psalti i par z engjllor dhe

i hirshm dremiti pak, kshtu q iu dha dhurat nga e Trshenjtanj monedh, t ciln kur u zgjua e mbante vrtet n duart e tij! Por iaktheu. Domethn e vari n ikonn e saj, q sht e famshme deri msot. E Trshenjta vet shroi kmbn e tij t kalbur nga t qndruaritdrejt n psaltir.

Paranjohu fundin e tij. Koka nderohet n manastirin e tij.Sistemoi dhe riformoi melodi m t vjetra t tij, kompozoi trsi veprash

origjinale t famshme, kryesisht kalofoni t ngadalta msimesh, nmnyrn tradicionale. Pothuajse t gjitha u prkthyen n shkrimin muzikor

t prdorimit. Gjithashtu kompozoi metoda t psaluri dhe himne.At Justini (Nga libri Nga thesari i shenjtorve)

Shn Joan Kukuzeli

(1 tetor)


6/12


Por kjo nuk qe dhurata epar e Kryepiskopit Anastaspr kt institucion. N vitin2001, ai kishte kontribuar pon kt burg edhe ndrti-min e nj serre lulesh dheperimesh, n regjimin e gra-ve.

Me rastin e prfundimitt punimeve, drejto-ria e IEDP Ali Demi or-

ganizoi ceremonin e pru-rimit t fushs sportive nregjimin e burrave. N ce-remonin e rastit mori pjesEpiskopi i Krujs Andoni,Avokati i Popullit z. Ermir Do-bjani, Drejtori i prgjithshmi burgjeve, z. Arjan Shehridhe prfaqsues t institu-cioneve q ndjekin proble-met e t dnuarve.

Drejtoresha e burgut,

znj.Marinela Sota, n fjalne hapjes s ceremonis ndrt tjera tha: Ne jemi shumt knaqur me kt qsht realizuar, sepse ktuvuajn mosha t reja qkan nevoj t lvizin fizi-kisht. Gjat vizits q briKryepiskopi Anastas ninstitucionin ton, te regjimii grave dhe i burrave, ne ikrkuam t na mundsontendrtimin e nj fushe ku t

dnuarit t mund t luanindhe t kalonin kohn e lir

duke patur parasysh edheveantin e ktij instituci-oni, ku t dnuarit mund tluajn gjat gjith dits e tqndrojn n ambiente thapura

Shiriti i prurimit u pren emr t KryepiskopitAnastas nga Episkop An-doni, drejtori i prgjithshmi burgjeve, z. Shehri. Pas k-saj, drejtori Shehri tha dukeprshndetur t pranishmit:

Falnderoj Kishn Ortho-dhokse dhe vet Hirsin eTij, zotin Janullatos, pr ktndihm t muar q i kadhn sistemit t burgjeven Shqipri. Kjo hyn nkuadrin e prpjekjeve tonat vazhdueshme pr tlehtsuar sa m shum je-tesn e t dnuarve n bur-gjet shqiptare. Kjo sht nkuadr t reforms q nekemi ndrmarr n siste-

min penitenciar me fondete qeveris, me fondet e drej-toris, por edhe me bashk-punimin e ngusht me do-natort, si sht rasti kon-kret. Edhe njher falnde-roj Kishn Orthodhokse qka br kt dhurat dhe juftoj q ta shfrytzoni maksi-malisht kt ambient me tvrtet shum t bukur.

Pastaj e mori fjaln Imzot

Andoni i cili tha: Sjell prsh-ndetjet dhe urimet e Krye-

piskopit Anastas. N ktoaste nuk mund t ndodhejme ju, por ashtu si jua dhafjaln, ndrtimi i ksaj fusheu realizua. Gzohemi q shte nj cilsie t mir. KishaOrthodhokse n radh t pardo t tregoj q sht s ba-shku me ju. Ju nuk jeni ve-tm n kt ambient. shtdetyra jon dhe e do besi-mtari q t jen pran atyreq jan n kushte apo n

nj situat t vshtir.Shefi i kujdesit social n

burgun 325, z. PrparimGjyshja, pyetjes son se sae rndsishme sht ky te-rren n punn tuaj, na u pr-gjigj: N fillim dua tju fal-nderoj pr kt investim qka br Kisha Orthodhokse.Nuk sht hera e par qKisha bn investime t ktijniveli. Ka br nj investimte regjimi i grave pr ndr-

timin e nj serre dhe vazhdi-misht na ndihmon me bazmateriale. N qoft se shihnisot kt terren me tapet tgjelbr, dikur ishte me gurdhe uj ku t dnuarit shko-nin t argtoheshin dhe d-mtoheshin. Mjedisi sportivdo t na hyj n pun, sepsektu ka dnime t pakta dhemosha prgjithsisht t rejadhe argtimi kryesor i tyre

jan aktivitetet sportive. Ko-nkretisht, kemi filluar kam-

Kryepiskopi Anastas i dhuron t dnuarve nj fush sportive

Kisha Orthodhokse Autoqefale e Shqipris

financoi, po n kt burg, n vitin 2001, edhe ndr-

timin e nj serre lulesh dhe perimesh, n regji-

min e grave. Prodhimet nga kjo serr kan qen

dhe vazhdojn t jen ndihm pr vet t dnua-

rat. Serra sht njkohsisht edhe nj ndihm

nga ana psikologjike, pasi koha q kalojn duke

punuar n kt mjedis i ndihmon t jetojn m

ndryshe momentet e vshtira q mund t kalojn.

Por kto vepra jan veprat m t dukshme,

q Kisha jon ka br pr kta njerz n vshti-

rsi. Vizitat dhe ndihma pr t dnuarit sht e

vazhdueshme, e prmuajshme, sidomos nga Li-dhja e Grave Orthodhokse Prhapja e Da-

shuris: dhe nga Rinia Orthodhokse. Jan rreth

10 vjet q ka nisur bashkpunimi me kt Insti-

tut, ku Kisha Orthodhokse Autoqefale e Shqip-

ris ka ndihmuar materialisht e shpirtrisht,

duke bashkpunuar me stafin dhe drejtorin,

bashkpunim ky q ka qen prher dhe m i

ngroht e rezultativ. Me bekimin e Kryepiskopit

Anastas dhe kontributin e tij, ky aktivitet dhe

kjo ndihm filloi dhe vazhdon t kontribuoj n

ringritjen shpirtrore t t burgosurve.

Kontribut dhe kujdes i vazhdueshmi Kishs pr t dnuarit

(vijon nga faqja 1)

pionatin e minifutbollit midisdhomave dhe n vazhdim dot prdoret edhe pr volej-boll e basketboll.

S fundi ky investim iKishs son solli edhe njprfitim tjetr social prdisa prej banorve t ktijInstituti Edukimi, sepse pu-nsoi disa prej tyre, t ciltpunuan me shum qejf, du-ke zhvilluar m tepr edhe

ndjenjn e ngrohtsis emiqsis midis tyre dhenjkohsisht prfituan njpag pr punn e br.

Ceremonia u mbyll menj kokteil dhe nj ndeshjefutbolli n kt fush t re,midis nj skuadre t ktijInstituti me at t burgut tZallherit.

Julia Pjetri

ThomaDhima


7/12


N kuadrin e 1600-vjetorit t fjetjes

sht e fort dallga dhe t shumta jan valtq po na rrethojn e q na turren. Po skemifare frik se mos mbytemi: sepse qndrojm mbinj shkmb q nuk thyhet e nuk epet kurr. Metrbim t patreguar vrsulet e lshohet deti: pokt shkmb as ka mundur, as do t mund tacoptoj ndonjher!

Me t vrtet, nuk m thua: gj mund tna tremb? Mos sht vdekja? Aspak. Pr muajeta sht Krishti dhe vdekjen e quaj jo fatkeq-si, po prkundrazi, gj t mir dhe fitim t madh.Mos do t na friksoj internimi? Po toka e tranemban sht e Zotit! Apo mos na tmerron

humbja e t hollave? Vlla i dashur, dihet seasgj nuk sjellim me vete kur vijm n kt bot;t jesh i sigurt, se edhe kur t dalim prej saj, nukdo t marrim dot asgj e nuk do t shoqrohemiprej asgjje. Mjerimet e tmerrshme q ka kjobot, prbuzen prej meje dhe nuk prfillen fare,gjithashtu edhe gzimet q na sjell her pas herenuk ushtrojn as m t voglin ndikim mbi mua.Nuk kam frik nga vobeksia, se dshiroj pasu-rin: sm tmerron vdekja, e n qoft se dshirojt jetoj, kt e bj jo pr tjetr gj, por vetm evetm q tju forcoj sa m tepr n besn tuaj.

Prandaj ju flas sot pr gjendjen e keqe -sikurse mund ta quaj dikush prej jush - dhe julutem t mos dshproheni aspak, por t kinikuraj dhe besim t patundur te Zoti. Ska asnjfuqi n bot q tju praj dhe tju ndaj e tjulargoj nga Kisha: sepse at q bashkoi dhe e li-dhi Perndia, njeriu nuk mund ta ndaj n asnjmnyr. E n qoft se martesn nuk mund taprishsh, ti Satana, si guxon t besosh, se do tmundsh ta prash e ta shkatrrosh Kishn e

Perndis? sht e vrtet, se ti nuk pushon sluftuari kt; po mundohesh m kot: se sa mtepr luftohet ajo, aq m e fort dhe m e shk-lqyer del. Pushoje pra kt luft, o i mendur,nse dshiron t mos shuhet krejt fuqia jote: sesigurisht, ka pr t ngjar, n qoft se ti nuk heqdor nga kjo luft. Kur lufton me njerz, mundt kesh shpres q t dalsh fitues e munds:po me qiellin a mund t matet dikush, qoft dhem i fuqishmi i bots?

Fuqia e Kishs sht e pathyeshme, se Zotivet e ka krijuar e themeluar: apo mos kujton, orarmik i endur, se je i zoti ti dalsh Perndisball pr ball? Kisha, dhe dije mir kt, shtm e fort dhe nga qielli vet. Ky i fundit bashkme tokn do t kalojn e do t zhduken, po fjalte Zotit nuk do t humbasin e nuk do t prg-

njeshtrohen kurr. Cilat fjal? Se portat e Ferritnuk do ta mundin dot Kishn.

* * *Nse nuk do t besosh n fjalt, ather beso

n realitetin e n punt. Sa tiran kan dashur ta

shkatrrojn Kishn? Sa kamina, sa dhmbegrsirash, sa shpata t mprehta? Me gjith ktsmundn ti bjn asgj. Nuk m thua: ku janarmiqt e saj? Jan fshehur, jan ln n heshtjee n harres t plot. Po Kisha u b? Ajo ndrite shklqen m shum dhe se dielli: e ky do tshuhet e do t zhduket nj dit, po ajo ka pr tmbetur prjet dhe e pavdekshme. thot his-toria kishtare? Thot se Kisha nuk u mund kurishte e vogl dhe besnikt ishin t pakt; si do tmundet tashti, kur tr bota sht mbushur mebesnik e me pasues t saj? Dielli e dheu do tkalojn e do t zhduken, po fjalt e Tij kurr.Dhe sht kjo shum e arsyeshme; mbasi Pe-

rndia e do Kishn m tepr sesa qiellin. Zoti,duke zbritur n tok, nuk mori trup qielli, po mishkishe. Pr Kishn u b dhe qndron qielli, dhe

jo Kisha pr qiellin.

* * *Le t mos ju trondit asgj nga ato q ngjan

kto dit. Vetm nj gj ju lutem t m falni: be-s t patundur. Nuk mbani mend se ngjau mePetron, kur shkonte ky mbi ujrat? Mend u mbu-lua nga valt, jo se kto ishin t fuqishme shum,por se shfaqi nj dyshim t vogl dhe tregoikshtu bes jo t fort. Po ju pyes, vllezr t da-shur: mos kini ardhur ktu me vota e me dshira

njerzish? Mos na solli ktu fuqi njeriu, q tkemi frik, se mos fuqi njeriu na shkatrroi?

Nuk i them kto me krenari e me mburrje,Zoti mos e dhnt, po i them se dshiroj tjuforcoj n besn tuaj, q u trondit ndoshta ngangjarjet e fundit. Meqense qyteti qndroi nkmb dhe spsoi gj, u kthye djalli kundr

U lind n Antioki (354). E ma, Anthusa, n moshn njzet-

vjeare varrosi t shoqin gjeneral, q ishte edhe ai i krishter, dhe

mbeti gjithmon e ve pr hir t Krisostomit (greqisht = Gojarti).N moshn trembdhjetvjeare ai braktisi shkolln e oratorit

idhujtar Livan (i cili m pas donte ta shpallte pasardhs t tij, nse

nuk do t ishte i krishter) dhe studioi pr theologji.

U pagzua n vitin 372, ndoshta nga Shn Meleti i Antiokis

(12 shkurt). Pas tre vjetsh i than t bhej prift, por ai iku. U b

murg pran nj jeronti dhe dy vjet t tjera qndroi i vetm n nj

shpell. Por u kthye n vitin 380, sepse nga ushtrimi i madh, vuante

nga veshkat. Meleti e hirotonisi dhjak (381) dhe pasardhsi i tij

e bri presviter (386).

Shn Joani fliste vazhdimisht, interpretonte Shkrimet e

Shenjta, mbshteste njerzit, i ruante nga herezit, zhvillonte vepra

bamirsie. Fitoi kudo nam dhe admiruesi i tij, kryeministri Eftropi,

(i cili m pas u b armiku i tij), e solli n Konstandinopoj, duke

manovruar, q t mos kundrshtonte. Kshtu, m 15 dhjetor 397u dorzua kryepiskop i saj.

Predikonte dhe duartrokitej; udhhiqte, organizonte dhe drej-

tonte misionarizmat - edhe pse m von i internuar - ngrinte spita-

le, azile pleqsh, shtpi pr t varfrit ku shrbenin dhjakoneshate shn Olimbiadhs (25 korrik). Shenjti ka br shum pjes t

Liturgjis s tij, si dhe kumtesa, letra dhe sidomos omeli.

I papajtueshm ai godiste madje edhe vet mbretreshn

Evdhoksia - kshtu Kisha do ta humbiste shpejt. Udhtonte dhe

shkarkonte klerik t padenj (401) por, duke prdorur kt

gj si shkas (ndrhyrje n juridiksionin e huaj), armiqt e tij

e shkarkuan me sinodin n Dhrin (403). Ndrkaq revolta popu-

llore dhe ngjarje t shnuara n pallatet mbretrore, ia pezullojn

internimin.

Por, ai prsri kontrollonte mbretreshn, kshtu q u

internua (404) n Kukuso t Kapadhokis. Ndrsa kalonte n

Komana t Pontit t Azis s Vogl, dha shpirt nga mundimet

(14.9.407), ditn e Lartsimit t Kryqit.

Kremtohet edhe m 30 janar, ndrsa transferimi i lipsanit ttij, q u b n vitin 438, kremtohet m 27 janar.

Jeta e Shn Joan Gojartit, Krisostomit (354 - 407)

Shn Joan Gojarti, basoreliev bizantin i

shek. XI, n muzeun e Luvrit.

(Vijon n faqen 8)

KISHATRIUMFUESE

Nga Shn Joan Gojarti


8/12


Kishs dhe u mundua ta tund e ta rrzoj.Djall i keq dhe i urryer! Mure nuk mundet tronditsh, e shpreson t rrzosh njkish t tr? Mos kujton se Kishn e bjn

muret? Aspak. Besnikt jan ata q embajn dhe q e ruajn. Shih ktu sesiqndrojn t patundur e t palvizur, jo sei shtrngoi hekuri dhe pranga, por se i lidhbesa dhe shprestaria. Nuk them se njshumic aq e madhe sht m e fort dhenga zjarri: po edhe nj sikur t ishte, prapnuk do ta mundje dot. Ti e di mir, se saplag t kan shkaktuar martirt edshmort. Shpeshher ka hyr n kishvajz e vogl nga mosha; kur hyri ishtem e but se qiriri, po kur doli u tregua me fort dhe se guri. Brinjt e saj i grmitedhe shpove, po besn e saj nuk munde ta

rrmbesh ose ta dobsosh. Mishi u dob-sua, por fuqia e bess mbeti e padobsuar:trupi shkatrrohej, por zemra e shpirtibheshin m t rinj dhe m t fort: lndazhdukej, por shprestaria qndroi e pa-tundur. Nj grua nuk pate fuqi ta mun-dsh: si pret t mundsh nj shumic aqt madhe? Nuk dgjon se thot Zoti? Atjeku jan mbledhur dy ose tre n emrin Tim,atje dhe Un jam n mes tyre. Kur pra jemiaq shum t bashkuar me ann e dashu-ris, si mund t mungoj e t ndodhet midisnesh Krishti?

Do t m pyesni ndoshta: ku bazohemq flas me aq siguri t madhe? Po ju prgji-gjem: Un, vllezr t dashur, kam n dornj kontrat me Zotin. Ju duket ndoshta euditshme? Nuk sht aspak e uditshme,po sht krejt e vrtet dhe e sigurt. Themse kam n dor kontratn me Zotin: kjo ko-ntrat pr mua sht shkopi ku mbshte-tem, sht sigurimi im. Kjo sht limanipa val e pa dallg. Sikur tr bota t tron-ditet e t tundet, un e mbaj kt kontrat, elexoj dhe shkronjat e saj jan pr mua mur ifort e fortes e papushtueshme. E cilasht kjo kontrat dhe cilat jan kto she-

nja? Ja: Un jam bashk me ju do dit egjer n mbarim t shekujve. sht Krishtime mua: frik do t kem? Sikur trvalt e detit t turren kundr meje, sikur tvrsulen kundr meje tr zemrimet ekanosjet e t fuqishmve t dheut, un nukdo t tundem aspak, se kto pr mua janm t dobta dhe nga pluhuri i meri-mangs.

T mos m shtynte dashuria q kampr ju, as sot nuk do t kisha vendosur tnisem. Se gjithnj them: O Zot, dshira

jote u bft: jo krkon njri e tjetri,

krkon Ti. Perndia sht pr muashkmb i pathyeshm: nse Perndiadshiron t bhet kjo, le t bhet menj-

her. N qoft se dshira e Tij sht q tqndroj un ktu, e pranoj me mirnjohje:po t dshiroj t shkoj gjetk, e pranoj mefalnderime

* * *Asgj, pra, le t mos ju tmerroj: kinibes t kthjellt dhe mos u largoni kurrnga lutjet dhe nga litanit. Djalli ka dashurdhe sht munduar tju largoj nga kto: posbri dot gj. Prkundrazi, un sot ju gjej mt zellshm e m t nxeht n besn. Nesrbashk me ju do t dal pr t br litani tmadhe. Atje ku jam un, dhe ju do t jeni:ku jeni ju, dhe un: nj trup jemi. Vendi mundt na ndaj e t na largoj, po dashuria nabashkon e na mban afr, dhe kt dashurias vdekja vet nuk do t mund ta prish. Edhetrupi im do t vdes, do t qndroj gjall

shpirti im, i cili do ta kujtoj grigjn e tij gji-thnj. Si mund tju harroj dhe mos tju kujtojprher? Ju jeni pr mua prindr, ju jeni je-ta ime, ju jeni pr mua gzimi.

Me t vrtet; prparimi juaj sht prmua pasuri dhe jet. Pr ju -si bariu q jam-

jam gati t vritem e t coptohem nj mijher, dhe sikur t kisha nj mij krer, dotia jepja xhelatit me nj knaqsi t madhe.Sepse nj vdekje e till sht pr mua burime shkak pavdeksie: gjithashtu edhe sulmete shumllojshme, q bhen kundr meje,un i quaj si mjete sigurimi e mbrojtjeje.

Sepse e dini pr arsye m ndjekin e men-dojn keq pr mua? Jo sigurisht pr t holla,as pr ndonj gabim, po pr shkak t da-shuris q kam pr ju: m ndjekin se un bjmos, q t qndroni ju n siguri t plot et mos hyj njeri i keq n mes t grigjs et krkoj ta prish dhe ta shkatrroj. Kjoluft e kjo prpjekje pr ju, sht kurorpr mua, shum e vlefshme. Se ju jeni prmua gjja m e rndsishme dhe m e m-bl, madje m e mbl dhe nga drita e diellit.E me t vrtet: rndsi ka rrezja e diellitprpara dashuris suaj? Rrezja e diellit mndihmon dhe m sht e dobishme pr kt

jet, kurse ajo juaja m prgatit e m thurkuror pr jetn e ardhme e t amshuar.

Kini mbetur pa gjum aq dit me radh,po me gjith kt asgj nuk ju tronditi e nuk

ju theu: as koha, as frika, as friksimet: t gji-tha i kini br edhe nj gj, t ciln ungjithnj e kam dshiruar dit e nat: i pr-buzt tr sendet e ksaj toke, mohuat dh-n dhe u bt bij t qiellit. Kto pr mua jankuror, kto jan ngushllim, kto jan jet,kto m n fund jan shkak e burim pavde-ksie.

(Marr nga libri Nga kryeveprat e

Joan Gojartit, viti 1944, shqipruar

nga Prof. S. Papahristo)

KISHA TRIUMFUESE(vijon nga faqja 6)

Nse do t thua sh pr v eten tnde se k e emr

t mir, u rrzove menjher dhe u bre i

pav lefshm , edhe n rast in k ur je i m ir. Nse

karakterizon veten tnde t pavlefshm at-her u bre i vlefshm edhe nse nu k je i mi-

r. Sepse ashtu si di ti kundrvihet fodull-

kut, n t njjtn m nyr Perndia di tu jap

hirin e Tij t prulurv e.

* * *

Kuptoje, i dashuri im , se nga sa k opshte dhe

livadhe lule stolisur, m e bukur sht pr

dik t shikoj n m esnat qiellin m e yje. Dhe

sikurse do shikoj qiellin, me mrekullim do

t konsta toj se ashtu si npr livadhe lulet

ndryshojn nga njra-tjetra ashtu edhe yjet

zbu k u rojn h a p s ir n q ie ll or e seci li n

m nyr t ndryshm e duke drguar ndriim

t veant m bi tok. Kt ndritshm ri e stolisi

dora e plotfuqishme e Krijuesit.

Nse diku sh sheh nj veshje m enjher

mendon rrobaqepsin dhe nprmjet anijes

kujton kon struktor in e saj. Gjithashtu, duke

par n j n drtes, kupt on se dora e n j k on -

struktori e ndrtoi dhe e mirmban. Me

pam jen e k ri jim ta rive t ru ri y n p rek krijue-

sin e tyre, vese disa edhe pse i shohin kriji-

met e Perndis n bot nuk kuptojn kriju-esin e tyre, sepse vuajn nga verbri shpir-

trore.

* * *

Pr shptim in tnd, nuk m jafton t dhurosh

n Kish Potir t Shenjt m e gur t m uar!..

Nse do q t nderosh Krish tin , Ti dhu rosh

shpirtin tnd. Pr at u k ry qzua. Bje at t

art. At dshiron.

Nse sh pir ti y t vazh don t jet plum b dhe

balt e ndyr, far do t t vlej Potiri i

Shenjt prej ari?Pra, jo en t shenjta prej ari dhe t muar a,

por s pa ri shpirtr a t art . Kto d o Krish ti.

Dh u ra t a t t u a ja t je n t a r d h u r a t

ndershme; nga duar t pastra.

Kisha nuk sht argjendari.

Panair engjjsh sht! Shpirtra t pastr!

Shpirtra t art.

* * *

Dashuria sht virtyti m i mad h. sht m

e madhe edhe se vet martirizimi. Dhe ja

prse: p a m art irizim in, dashur ia shpton . Pa

dashurin, martirizimi nuk vlen pr asgj.

Fja l t a r ta ng a

S h n J o a n G o ja r t i


9/12


VLOR

Rihapet kampi i Skrofotins

Kampi i Skrofotinsngrihet pran nj ko-dre t vogl n fshatin mepo t njjtin emr, pranrrugs kombtare Fier-Vlor, pran kishs s Shne Premtes. N pjesn per-ndimore ndodhet kriporja eVlors dhe m tej horizontitduket laguna e Narts ba-shk me ishullin e bukur tZvrnecit. Krkesat e shum-ta q kishin t rinjt pr tmarr pjes n kampet eKishs son dhe pamund-

sit pr t pranuar nj nu-mr t madh kampistsh n

kampin e Zvrnecit, u reali-zuan me hapjen e nj kampit ri n qytetin e Vlors.

Ai nuk u ngrit aty rast-sisht, por pr t vazhduarnj nism t ndrprer prejdisa vitesh. Ishte viti 1996kur aty u zhvillua pr hert par kampi i vajzave.

Problemet q kaloi vendiyn n vitin 1997 uan nndrprerjen e tij, ndrsa nvitin 1999 n rrethinat e tiju strehuan rreth 800 koso-var. Kaluan disa vite prt ardhur te ky ast, kurkampi rihapi dyert e tij.

Kapaciteti i kampit, qu zhvillua n gusht, sht 43

vet, por mendohet q n tardhmen t rritet, pasi mje-disi sht i mjaftueshm dheme kushte komode. N tmorn pjes t rinj nga zonat tjera dhe fmij ngafshati i Skrofotins. Ata ubashkuan n lutjet e prba-shkta drejtuar Perndis,duke marr pjes gjithashtuedhe n programet e tjerasportive dhe argtuese.

Kto dit lodhse n ka-mpin e Skrofotins iu dhanmundsin t rinjve t

kishin nj hapsir m tmadhe kohore pr meditimdhe t falnderonin Per-ndin pr t gjith t miratq Ai jep, n do aspekt t

jets, ku nj shrbim i vea-nt sht edhe koha e kam-peve verore q organizonKisha. Ky kamp i ri dhe fryt-

dhns sht vazhdim i kon-tributit pr rinin i Kryepi-skopit Anastas, i cili e ri-vendosi n funksion prsripas nj ndrprerje t gjat.

Emanuel Pupi

Anesti Kepi

Adresat e faqeve n Internet dhe

e E-mailit, t Kishs Orthodhokse Autoqefale

t Shqipris, jan:

Internet:www.orthodoxalbania.orgE-mail:[email protected]

Nga 28 shtatori deri m 1 tetor, nqendrn shpirtrore-arsimore Tha-vor, n Tiran, u organizua takimi i bor-

dit drejtues t Federats Rinore Or-thodhokse t Ballkanit. Qllimi ishteq t bhej vlersimi i veprimtarive rinoreq u organizuan gjat ktij viti dhe t disku-tohej mbi ato q do t zhvillohen m 2008-n.

Gjat vitit 2007 u organizuan aktivitetet ndryshme si konferenca, trajnime mbikatekizmin, pelegrinazhe n vende tndryshme fetare dhe turistike n rajonine Ballkanit, nj kamp 15-ditor pr t m-suar mbi artin e ikonografis etj.

Shum t rinjve, q jan antar tLidhjes son rinore Orthodhokse Bij t

Drits, iu sht dhn mundsia q tmarrin pjes n kto aktivitete. Dhe sishprehen ata, kto veprimtari kanndihmuar q t forcojn lidhjen midis trinjve t vendeve t ndryshme, edhe kasht m e rndsishme t njihen m mirme traditat fetare e kulturore.

Edhe viti 2008 do t jet i mbushur meaktivitete n gjith rajonin e Ballkanit, si:

TIRANE

Takim i Federats Rinore Orthodhokse t Ballkanit

- Pelegrinazh n vendet fetare dhekulturore t Jugut t Shqipris.

- Dita e librit, nj veprimtari n t ciln

do t ekspozohen t gjitha botimet eKishave Orthodhokse n rang ballkanik.Vendi organizator do t jet Bullgaria.

- Rumania do t vazhdoj edhe m2008 me organizimin e kampit t ikono-grafis, ku pjesmarrsve n kt aktivitetdo tu jepet mundsia t msojn dhe tzhvillojn njohurit dhe aftsit e tyre nkt fush.

- Pr t gjith ata t rinj, t cilt kandshir q t njohin m shum mbi jetnmurgrore, do t organizohen vizitadyjavore n disa prej manastireve m t

njohura n Greqi etj.Takimi u mbyll me falnderimet eprzemrta q iu drejtuan n radh t parKishs Orthodhokse Autoqefale t Shqi-pris pr mikpritjen e ngroht dhe vea-nrisht Fortlumutris s Tij, KryepiskopitAnastas.

M. Marini

Edhe kt vit, me beki-min e Fortlumturis s TijKryepiskopit Anastas, nshum enori t Kishs sonu zhvilluan kampet ditorenjjavore me tem qendro-re T rritemi me Krishtin.

Kto kampe u zhvilluann fund t gushtit dhe n fi-llim t shtatorit me pjes-marrje t gjer t fmijveorthodhoks t drejtuar ngapriftrinjt e do kishe, ka-tekistt dhe shum vullneta-r t rinj. Programi i kampitishte nga ora 0800 deri n 1200.

do dit e kampit nisteme lutjen e mngjesit dhevazhdonte me bisedn shpir-trore, punn e dors, kngtetj. Temat shpirtrore ishin:T rritemi n besim, Trritemi n t vrtetn, Trritemi n dashuri, T rri-temi n mendime, fjal dhevepra.

NTiran, n datat 20-26 gusht, u organizua kampi

Kujdes i veant i Kishs pr fmijt

U zhvilluan kampet ditore me tem

T rritemi me Krishtinditor n dy qendra: para-dite n mjediset e kopshtitUngjillzimi dhe pasditen ato n rrugn QemalStafa.

N Kavaj kampi ditor

u organizua nga data 27gusht-2 shtator, n mjedisete kishs Shn Nikolla.Sipas moshs, fmijt undan n 3 grupe. Kjo ishtenj mundsi pr ta jo vetm

pr t msuar m shum

rreth besimit, por edhe prtu argtuar, pasi prve m-simeve pr besimin, zhvi-lloheshin edhe lojra tndryshme.

N Shkodr, mbi 50 f-mij morn pjes n aktivi-tetet e zhvilluara n qytetdhe n Vrak.

Nga 24-31 gusht njkamp u zhvillua edhe n

(Vijon n faqen 10)


10/12


Kalendari

i Liturgjive Hyjnore,

NNTOR 2007

NGJALLJA

Kryeredaktor: Thoma Dhima

Adresa:Kryepiskopata Orthodhokse,

Rruga e Kavajs, Nr. 151Tiran

Tel: (04) 234 117, 235 095.Fax: 232 109

Shtypurn shtypshkronjn Ngjallja

Organ i Kishs Orthodhokse

Autoqefale t Shqipris

Del nn kujdesin

e Kshillit Botues

Themelues:Kryepiskopi Anastas

Kt vit n manastirin e ShnGjergjit, n uk t Sarands, uzhvilluan dy kampe me t rinjt

orthodhoks t Mitropolis sGjirokastrs. Tema kryesore e tijishte marr si pjes e shrbess sPashks: Tani t gjitha u mbushnme drit, duke iu referuar edhelibrit me t njjtin titull q ka botuarKryepiskopi Anastas. Tema foku-sohej rreth Drits, t ciln duhet takemi ne si besimtar dhe kt dritnuk duhet ta mbajm pr vete, porduhet tia japim dhe t tjerve.

Kampi i par prbhej nganxns t shkolls s mesme pro-

fesionale Frym Dashurie, n

Dy kampe rinoren Sarand

Mesopotam dhe t rinj nga Prmeti.Ndrsa n kampin e dyt mornpjes nxns t Liceut KishtarKryqi i Nderuar, n Gjirokastr.

Dita e kampit niste me Shrbe-

sn e Mngjesores dhe m pas t

rinjt zhvillonin nj bised shpirt-rore, duke folur secili pr shenjtine grupit t tyre. M pas kishte akti-vitete t ndryshme sportive, kohargtimi, plazh n ujrat e Jonit,konkurse etj.

1 E Enjte Anargj. Kozma e Dami-an nga Azia. Dsh. i ri Jakovi etj.3 E Shtun Dsh. Akepsimai,Josifi, Aithalai.

4 E Diel 5 LLUKAIT. Osh.Joaniqi. Hierod. Nikandri i Mirs.8 E Enjte Kryeengjjt Mihail eGavriil dhe Fuqit e Patrup.9 E Premte Nektari i Pentapojs.Dsh. Onisifori, Porfiri.10 e Shtun Ap. Olimpai, Sosi-patri, Herodioni, Erasti nga t 70-t.

11 E Diel 8 LLUKAIT. Dsh.Minai, Viktori, Vicenti, Stefanidha.13 E Mart Joan Gojarti i Kon/pojs. Oshd. i ri Damaskini.14 E Mrkur #Ap. Filipi. GrigorPallamai. Dsh. i ri Konstandini.15 E Enjte Dsh. Guria, Samonai,Avivi. Pais Velickofski. (Fillon

Kreshma.)

16 E Premte * Ap. dhe UngjillorMateu. Dshg. Ifigjenia.17 E Shtun Grigori i Neoqesaris.Genadi i Kon/pojs. Oshg. Hilda.

18 E diel 9 LLUKAIT. Dsh.Platoni, Romani. Dsh. i ri Anastasi.21 E Mrkur # Hyrja n tem-pull e Hyjlindses Mari. Osh.Sozomeni.24 E shtun Hierod. Klementi iRoms. Petro i Aleksandris.

25 E Diel 13 LLUKAIT.Mbylljae Hyrjes. Dshmg. Ekaterina.30 E Premte * Ap. Andrea, iparthirruri. Frumenti i Etiopis.

Me bekimet e Mitropoli-tit t Gjirokastrs, Dhimitrit,n kampin e Glikomilit n Dropull,u pritn m shum se 200 fmij(djem dhe vajza), n periudha tndryshme. Nj kamping triditor uorganizua gjithashtu pr nna treja nga Gjirokastra dhe Dropulli.

Motoja qendrore e kampingut ishte:Hierapostoli n gjurmt e Krishtit,i marr nga libri i Kryepiskopit tonq qarkulloi koht e fundit.

Fmijt dhe t rinjt pjesmarrspatn rastin t prjetonin prvojat bukura, por m kryesorja ishte

Gjirokastr -vazhdoi kampi i Glikomilitse prjetuan dhe morn pjes ndy mistere t hirshme t Kishs so-n: t Rrfimit dhe KungimitHyjnor.

Marr nga Enoria Jon, buletin

informativ i Mitropolis s

Gjirokastrs

qytetin e Gramshit, me m shu-m se 100 pjesmarrs. Fmijt umblodhn n kishn Metamorfozae Shptimtarit. Kampi niste meShrbesn e Mngjesit, komentine Ungjillit t dits, msim knge,biseda shpirtrore, lojra t ndry-shme, pun dore etj. Gjithashtu uorganizuan ekskursione n pika tndryshme t qytetit, por ai m

mbreslnsi ishte n Manastirin ehirshm t Shn Vlashit.

Nga 13 deri m 22 gusht aktivi-teti u organizua n zonn e Gjinarit.N kt kamp morn pjes rreth120 fmij. Temat u zhvilluan ngakatekist dhe student t Akademi-s Teologjike. Megjithse kta f-mij jetojn n nj zon t thellmalore treguan sa e duan Perndi-n dhe u shprehn mirnjohs ndajKishs dhe Kryebariut t saj, i ciliu mundsoi kt aktivitet.

Duke par q n zonat ruraleka munges aktivitetesh, Kisha

Orthodhokse organizoi nj kampveror edhe n zonn Mliz-Shel-can, ku morn pjes 65 fmij tktyre fshatrave. Programi ishte ilarmishm; me shrbesa kishtare,kng kishtare e popullore, temasociale dhe shpirtrore, puna e do-rs etj. N kamp u organizua njmarshim n kishn e Shn Nikolls,si dhe nj ekskursion n Manastirine Shn Vlashit, n Durrs. Nj

kamp i till u realizua n fshatinKuqan t komuns Shirgjan, kumorn pjes 58 fmij.

NMitropolin e Beratit k-to kampe ditore u zhvilluan n fundt gushtit dhe n fillim t shtatoritn Poro t Vlors, n Berat, n Lu-shnje, n Shn Pjetr, n Bubullim,Krutje, Fier, Mifol dhe Karavasta.Pjesmarrja pr do kamp ishte 40-60 fmij t moshs 7-14 vje.

Nga 27 gushti deri m 2 shtator

n kishn e Profetit Ilia n qytetine Kors, u zhvillua kampi ditor

ku morn pjes rreth 100 fmij.N t fmijt patn mundsin tmsonin si t jetojn besimin, trriten brenda fryms s krishterorthodhokse nprmjet bisedaveshpirtrore t prditshme. N fundu zhvillua edhe festivali i fmij-ve, ku ata konkurruan me vjersha,kng, skee dhe humor.

Kampet ditore u organizuan pr

her t par kt vit edhe nqytetin e Librazhdit ku morn pje-s rreth 45 fmij. N kamp uorganizua nj ndeshje e veantfutbolli, si edhe nj ekskursion nManastirin e Shn Vlashit, n Du-rrs. Gjithashtu lojrat sportive idhan kampit nj dit tjetr tgzueshme.

Nga dhjak Niko Lushi,

dhjak Niko Petani,

Petro Halili,

Robert Pelushi,

Vangjel Qazimllari,Entela Kostrita

Kujdes i veant i Kishs pr fmijt(Vijon nga faqja 9)


11/12


Si sht e mundur t mos doj ndokush Perndin? K t duash,

nse nuk do Perndin? Dhe sht shum e drejt kjo. Perndia

sht i Miri suprem, i pakrijuar, pa fillim, pa fund dhe i paprishshm.

Askush nuk sht i mir, prve nj t vetmi, Perndis (Mt.19:17).

Ashtu si dielli ndrion gjithmon, ashtu si zjarri ngroh gjithmon,

kshtu edhe Perndia q nga natyra e Tij sht i mir, gjithmon

bn t mirn. Duart e Tij t gjithfuqishme na krijuan. Na krijuan,

jo ashtu si krijesat e tjera, pa ndjeshmri, pa logjik. Na krijuan

me vullnetin e Tij hyjnor t veant.

Pastaj Perndia tha: Ta bjm njeriun sipas shmblltyrs son

dhe n ngjasim me ne dhe t ushtroj sundimin e tij mbi peshqit e

detit, mbi zogjt e qiellit, mbi kafsht e mbi gjith tokn, mbi

rrshqanort q zvarriten mbi dhe (Zan.1.26).

Pr krijesat e tjera Ai tha dhe u bn, Ai urdhroi dhe u krijuan

(Ps.148.5), por pr njeriun nuk ndodhi e njjta. Por far? Ai tha:

Le ta bjm njeriun. O vullnet i shenjt, i mbushur me dashurin

e Perndis! Perndia trihipostatike, Ati, Biri dhe Shpirti i Shenjt

tha pr njeriun: Le ta bjm njeriun. Por far njeriu? Sipas

ikons dhe ngjashmris - tha Ai.

O mirsi e mrekullueshme e Perndis pr njeriun! O nder i lart

njerzor! Njeriu u krijua sipas ikons dhe ngjashmris.

Cila krijes u b e denj pr nj nder t till? Nuk njohim asnj

krijes tjetr t ngjashme me t. Vetm njeriu u nderua nga Perndia

t bhet ikona e Tij e shenjt.

Krijesa m e dashur dhe m e bukur e Perndis! Njeriu, i cili

ka ikonn e Perndis mbi t si vul mbretrore. Nderohet mbreti,

nderohet dhe portreti i tij. Perndia, mbreti i qiejve sht i denj

pr do nder. Po kshtu edhe njeriu, ikona e Tij. T till hir na dha

Perndia n krijimin ton.

Si pra, t mos E duam?!

Ram nga parajsa, dhe madje kaq ult sa nuk mund t qajm

denjsisht pr rnien ton. Por Njeridashsi edhe n kt gjendje

nuk na braktisi. Ai gjeti mnyrn e mrekullueshme t shptimit ton.

Drgoi Birin e Tij t vetmlindur t na takoj, t na shptoj dhe t

na sjell prsri pran Tij. Sepse Perndia e deshi aq botn, sa

dha Birin e Tij t Vetmlindur, q kushdo q beson n T, t mos

humbas, por t ket jet t prjetshme (Jn.3:16). Pra, Perndin

q na deshi kaq, si t mos E duam?!

Perndia sht Njeridashs, ashtu si t gjith E quajm, por

edhe njeriu duhet t jet Perndidashs. Dashuria nuk shpaguhet

me asgj tjetr, vese me dashuri dhe mirnjohje. Perndia sht

paramenduesi yn. Paramendon dhe kujdeset pr t gjith. Na fal

ushqimin, veshjet dhe shtpin ku banojm. T Tijat jan dielli,

hna dhe yjet q na ndriojn. Me zjarrin e Tij ngrohemi dhe

prgatisim ushqimin ton.

Me ujin e Tij lahemi dhe freskohemi, kafsht e Tij na shrbejn,

ajri i Tij na jep jet, oksigjeni i Tij na mban n jet. Me pak fjal,

varemi nga dashuria dhe t mirat e Tij. Pa kto, nuk mund t jetojm

asnj moment.

Pra, si sht e mundur t mos e duam nj Bamirs t till?

do njeri q na bn mir, e duam. Sa m tepr duhet t duam

Bamirsin Perndi t Cili t i prkasin t gjitha, madje dhe vetja

jon dhe do gj q kemi!

Gjith krijimi dhe vet njeriu jan pron e Perndis. Zotit i

prket toka dhe t gjitha gjrat q jan mbi t, bota dhe banort e

saj (Ps.24:1).

Perndia sht Ati yn. Kur lutemi i themi: Ati yn q je n qiejt ...

Pra, si sht e mundur, t mos e duam Atin ton?!

Sa fmij besnik duan pa dallim atin e tyre? Pra, nse edhe ne

duam t jemi fmij t vrtet t Perndis dhe ta quajm At,

ather duhet dhe ta duam. Pr rrjedhoj, n mnyr t drejt themi:

Si t mos e duash Perndin?

Prktheu: Rozeta Baba

Shkputur nga libri n greqisht Udhtim drejt qiellit

Prse e duam Perndin?

Duke folur prpara k-saj Asambleje nStrasburg, m 2 tetor, Patri-arku Aleksej II, paralajm-

roi pr rrezikun e relativiz-mit moral dhe krkoi njdialog urgjent midis kndv-shtrimeve fetare dhe she-kullare. Nse do t injoroj-m normat morale, ne injo-rojm n fund t fundit edhevet lirin, - tha ai. Nserregullat morale kapr-cehen dhe deklarohen rela-tive, do t minohej themeli ivet kndvshtrimit evropian

t bots. Vendet evropianedo rrezikojn kshtu t hu-mbasin identitetin e tyreshpirtror e kulturor dhe nfund edhe vendin e tyre nhistori, tha Patriarku, i cili

M 30 shtator, n Kate-dralen Patriarkale tBukureshtit Shn Kon-standini dhe Shn Elena u

krye Fronzimi i Patriarkutt ri t Rumanis, Fortlum-turis s Tij Danielit. Ajo ukrye me nj Liturgji Hyjno-re dhe Dhoksologjin e rastit.

Ishin t pranishm Sino-

shtoi se Pr t evituar pr-plasje midis kndvshtri-meve t ndryshme, ne keminevoj pr nj dialog serioz

midis kulturave, n t cilint prfaqsohen dhe t pr-fshihen t dyja traditat:fetare dhe shekullare.

Ai gjithashtu paralajm-roi pr rrezikun e progresitteknologjik n fusha si bioti-ka dhe kartat elektronike tidentitetit, q mund t sje-llin kufizime t reja t tdrejtave njerzore.

Ky fjalim ishte pjes e

vizits s Patriarkut Aleksejn Franc, gjat s cils utakua edhe me PresidentinSarkozi, dhe me Konferen-cn Ipeshkvnore Romano-katolike etj.

di i Shenjt i Kishs Ortho-dhokse t Rumanis, qindrabesimtar e klerik, prfa-qsues nga Kishat motra,

nga kishat e tjera t krishte-ra dhe organizatat fetarendrkombtare, prfaq-suesit m t lart t shtetitrumun etj. N prfaqsi tKishs Orthodhokse Auto-

qefale t Shqipris nFronzim mori pjes Mitro-politi i Kors, Hirsia e TijJoani.

Fronzimi u pasua ngaSesioni festiv i Sinodit tShenjt n pallatin Patriar-kal, ku u pritn urimet e rastit.

Fortlumturia e Tij Danieli,i cili njihet si teolog i shquar,me nj vepr t gjer dhet vlersuar, pr t cilat kamarr edhe shum titujakademik dhe mime, sithemelues institucioneshteologjike, kulturore dhe

bamirsie etj. Veanrishti vlersuar brenda dhejasht vendit sht edhekontributi i tij n lvizjenekumenike dhe dialogunndrfetar.

U krye Fronzimi i Patriarkut t ri Orthodhoks t Rumanis Patriarku i Rusis flet para Asambles

Parlamentare t Kshillit t Evrops


12/12


Sipas tradits, nisja e vitit t ri shkollor 2007-2008, n shkollat 9-vjeare dhe t mesme tKishs son u shnua ditn e par me Shrbesne Ajazms, si bekim pr mbarvajtjen e tyre.Bashk me prvojn e fituar vit pas viti dhe

nivelin cilsor t msimdhnies, pr t prgatiturn mnyr dinjitoze brezat e ardhshm, veohenkushtet bashkkohore t klasave dhe niveli imjeteve msimore q ndihmojn n prmbu-shjen e qllimit. Kto shkolla shrbejn si labo-rator t ringjalljes shpirtrore dhe morale tshoqris son.

N vitin e gjasht t saj, shkolla 9-vjeare

shqiptaro-amerikane Protagonistt, nTiran, ndihet m e plotsuar me nxns dhestaf. Sipas nndrejtoreshs s saj, znj. TatjanaDodbiba, kt vit jan 11 klasa, me 172 nxnsdhe rreth 24 msues, t gjith t diplomuar sipasprofileve.

Mjediset e shkolls jan shum t mira dhefmijt ndihen t knaqur n to. Msuese Irenatha se ky fillim viti ishte shum domethns.Kuptohemi shum mir bashk, jan fmij tdgjueshm dhe t dashur me njri-tjetrin. Melibrat, fletoret e puns dhe mjetet didaktike jemipajisur si nxnsit ashtu edhe ne msuesit.

Edhe shkolla 9-vjeare shqiptaro-grekeFrym Dashurie, n Durrs, hapi dyert

n vitin e tret t saj dhe ka rreth 50 nxns.Msuese Elsa na tha se: Viti i ri shkollor ka ni-sur mbar. N ditn e par t shkolls, pas njprogrami festiv filloi msimi. Klasat ishin tpajisura dhe t rregulluara mjaft mir, ndrsanxnsit t pajisur me t gjith librat. Q nditn e par t msimit msuesit dhe nxnsitfilluan realizimin e programit msimor Nxnsveiu dha orari i msimeve, i cili zbatohet me ko-rrektsi.

Atmosfera e fillimit t shkolls u prjetuame gzim edhe nga fmijt e ShtpisOrthodhokse t Shpress. Nga 30 q ajomirpret, 11 prej tyre ndjekin msimet nshkolln Frym Dashurie, duke pasur edhendihmn n edukim t personelit t Shtpis,prej 17 punonjsish. Kisha jon me kujdesin eveant t Kryepiskopit Anastas ka mundsuarmbulimin e t gjitha shpenzimeve, prfshir edheato shkollore.

Edhe n Mitropolin e Gjirokastrs nisi vitii ri arsimor me shum bekime nga Perndia.

N Liceun Kishtar Kryqi i Nderuar ukrye Shrbesa e Ajazms nga MitropolitiDhimitr. N ceremoni merrnin pjes prefekti iGjirokastrs, z. Spiro Ksera, drejtori i prgjith-

shm i arsimit t rrethit, z. Vasil Muka, kryetarii Omonias, z. Jani Jani dhe personalitete t spika-tura t kulturs dhe arsimit n qytet. Bekimi ifillimit t vitit t ri arsimor u zhvillua n oborrine shkolls, ku 62 nxnsit, bashk me msuesite tyre dhe t ftuar t tjer nga zona t ndryshmet Mitropolis morn bekimin pr nisjen e njviti t mbar shkollor.

N fjaln prshndetse, MitropolitiDhimitr tha se: T gjitha kto vepra nuk bhenpa mundim dhe sakrifica dhe i pari i mbanKryepiskopi Anastas. Interesimi q ai tregonmbulon t gjitha nevojat tona materiale. Besimi

i tij sht se ju prbni ecjen prpara t Kishsson n shoqrin njerzore n do pik t

globit. T jeni t part n msime, n moraldhe n ndjenjn e prpjekjes. Sjellja juaj t jetn nj vij me emrin q mban shkolla jon. Kur

jemi t lir n mendim, ather gzojm liri tmadhe n jet- iu tha Hirsia e Tij nxnsve.

N vitin e dyt t saj eli dyert edhe shkollae mesme profesionale n Mesopotam tSarands, ku studiojn 104 nxns n degt:informatik, instalime hidraulike, instalimeelektrike dhe instalime frigoriferike. N bisednq patm me drejtorin e ksaj shkolle z. OrfeaBeci, msuam se kt vit ka pasur shumkrkesa dhe numri i pranimeve t nxnsve kaqen i kufizuar. Arsimi kishtar dhe profesional

n Mitropolin e Gjirokastrs po njeh nga vitin vit nj prparim t dukshm duke shrbyersi nj fidanishte e t ardhmes s Kishs dhe tshoqris shqiptare.

Pr her t par kt vit u hap n Suktht Durrsit edhe liceu kishtar Kryqi iNderuar, me 22 nxns n vitin e par dhe15 n vitin e dyt. Stafi administrativ e pe-dagogjik i ksaj shkolle sht mjaft i prgatiturpr t kryer detyrn n formimin shkencor dheshpirtror t t rinjve. Prve mjediseve t tjera,shkolla ka edhe nj konvikt ku kushtet ashtu si

gjith ambientet e saj jan nga m modernet.

Organizimi shum i mir pr fillimin e mbart vitit t ri shkollor n shkollat e sistemit 9-vjear dhe t mesm t themeluara dhe tmbshtetura nga Kisha jon, me bekimin dhemundsit e krijuara nga Fortlumturia e Tij,Kryepiskopi Anastas, tregon vlersimin e madhq i jepet formimit t nj brezi t ri me dije ekultur, por edhe t formuar shpirtrisht pr tardhmen e vendit.

Prgatitn:

Isidor Koti, Julia Pjetri,Gabriela Dalipi

Filloi me sukses viti i ri arsimor n shkollat 9-vjeare dhe t mesmet Kishs Orthodhokse Autoqefale t Shqipris

Mjedise dhe kushte msimi bashkkohore

Documents

Gazeta e Tetorit 2007