Τοφυσικόποσοστό τηςανεργίαςusers.uom.gr/~esartz/teaching/macro/Kef26.pdf · 1 Τοφυσικόποσοστό τηςανεργίας Κεφάλαιο26 ΕισαγωγήστηνΜακροοικονομική

1

Το φυσικό ποσοστότης ανεργίας

Κεφάλαιο 26

Εισαγωγή στην Μακροοικονομική

Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής

Πανεπιστήμιο Μακεδονίας

.

Εισαγωγή στην Μακροοικονομική, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ευτύχιος Σαρτζετάκης 2

Διαχωρισμός ειδών ανεργίας

Το πρόβλημα της ανεργίας συνήθωςχωρίζεται σε δύο κατηγορίες πουαντιστοιχούν σε βραχυχρόνιο καιμακροχρόνιο πρόβλημα ανεργίας:Το φυσικό ποσοστό (natural rate) ανεργίαςΗ κυκλική ανεργία (cyclical rate)

2


Το φυσικό και κυκλικό ποσοστόανεργίας

Το φυσικό ποσοστό ανεργίας είναι η ανεργίαπου συνήθως υπάρχει στην οικονομία και δενπεριορίζεται ακόμη και μακροχρόνια.Η κυκλική ανεργία αναφέρεται στιςδιακυμάνσεις που εμφανίζονται από χρονιά σεχρονιά γύρω από το φυσικό ποσοστό ανεργίας.


Προσδιορισμός ανεργίας

Τρεις βασικές ερωτήσεις:Πώς μετρά η κυβέρνηση την ανεργία; Ποια προβλήματα προκύπτουν στηνερμηνεία των δεδομένων; Για πόσο καιρό μένουν οι άνεργοι εκτόςεργασίας;

3


Μέτρηση ανεργίας

Η ανεργία μετράται από την εθνική στατιστικήυπηρεσία

Τα δεδομένα συλλέγονται με ερωτηματολόγια απόένα μεγάλο αριθμό νοικοκυριών που επιλέγονταιτυχαία σε μηνιαία βάση.Με βάση τις απαντήσεις τα άτομα κατατάσσονται σετρεις κατηγορίες:

ΕργαζόμενοιΆνεργοιΕκτός εργατικής δύναμης


Μέτρηση ανεργίαςΈνα άτομο θεωρείται εργαζόμενο εάν έχειπεράσει το μεγαλύτερο μέρος της βδομάδαςεργαζόμενος.

Ένα άτομο θεωρείται άνεργο εάν βρίσκεται σεπροσωρινή παύση και ψάχνει για εργασία ήπεριμένει να ξεκινήσει.

Άτομα που δεν ανήκουν σε καμιά από τιςπαραπάνω κατηγορίες, όπως φοιτητές, νοικοκυρές και συνταξιούχοι δεν ανήκουν στοεργατικό δυναμικό.

4



Το εργατικό δυναμικό είναι το άθροισμα τωναπασχολούμενων και των ανέργων.

Το ποσοστό ανεργίας είναι το ποσοστό τουεργατικού δυναμικού που είναι άνεργο.

100δυναμικό εργατικόανέργων αριθμός=ανεργίας Ποσοστό ×



Το ποσοστό συμμετοχής στο εργατικόδυναμικό είναι το ποσοστό τουπληθυσμού που εντάσσεται στο εργατικόδυναμικό.

100ενηλίκων πληθυσμόςδυναμικό εργατικό=

δυναμικό εργατικό στο συμμετοχής ποσοστό

×

5


ΣτοιχείαΣτοιχεία ανεργίαςανεργίας γιαγια τηντην ΕλλάδαΕλλάδα


Άνεργοι (6.2 εκατομ.)

Η κατανομή του πληθυσμού στιςΗΠΑ το 1998

ΕκτόςΕκτός εργατικούεργατικούδυναμικούδυναμικού

(67.5 (67.5 εκατομεκατομ..))

Απασχολούμενοι(131.5 εκατομ.)

Εργατικόδυναμικό

(137.7 εκατομ.)Πληθυσμόςενηλίκων

(205.2 εκατομ.)

6


Ανεργία και συμμετοχή στο εργατικόδυναμικό διαφόρων δημγραφικών

ομάδων στις ΗΠΑ (1998)Δημογραφική

ομάδαΠοσοστόανεργίας

% σμμετοχής στοεργατικό δυναμικ

Ενήλικοι (20+)Λευκοί άνδρες 3.2 77.2Λευκές γυναίκες 3.4 59.7Μαύροι άνδρες 7.4 72.5Μαύρες γυναίκες 7.9 64.8

Νέοι (16-19)Λευκοί άνδρες 14.1 56.6Λευκές γυναίκες 10.9 55.4Μαύροι άνδρες 30.1 40.7Μαύρες γυναίκες 25.3 42.5


Ποσοστό ανεργίας στις ΗΠΑ (1960-2000)

10

8

6

4

2

1970 1975 1980 1985 1990 1995

Ποσοστόεργατικούδυναμικού

Φυσικό ποσοστό ανεργίας

19651960 2000

0

Ποσοστό ανεργίας

7


100

80

60

40

20

01950 1955 1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 ’98

Γυναίκες

Άνδρες

% συμμετοχήςστο

εργατικόδυναμικό

Ποσοστά συμμετοχής ανδρών καιγυναικών στο εργατικό δυναμικό

στις ΗΠΑ (1950-1998)


Είναι πολύ δύσκολο να διαχωρίσεις μεταξύ ενόςατόμου που είναι άνεργος και ενός που δενσυμμετέχει στο εργατικό δυναμικό.Οι αποθαρρυμένοι εργάτες, είναι άτομα που θαήθελαν να εργαστούν αλλά έχουν εγκαταλείψειτην προσπάθεια αναζήτησης εργασίας (είναιβασικά άνεργοι αν και δηλώνουν εκτός ε. δ.).Άλλα άτομα δηλώνουν άνεργοι για διάφορουςλόγους, όπως για να παίρνουν κρατικήοικονομική βοήθεια, ενώ στην πραγματικότηταδεν ψάχνον ενεργά για δουλειά.

Δυσκολίες μέτρησης του ποσοστούανεργίας

8


Το πρόβλημα της διάρκειας τηςανεργίας

Για τα περισσότερα άτομα τα διαστήματαανεργίας είναι βραχυχρόνια.Το μεγαλύτερο πρόβλημα προέρχεται από ταάτομα που παραμένουν άνεργα για μεγάλαχρονικά διαστήματα. Τα άτομα αυτά χάνουντην διάθεσή τους και μειώνονται οι ικανότητέςτους να βρουν δουλειά, και γίνεται πολύδύσκολο να επανενταχθούν τόσο στο εργατικόδυναμικό όσο και στην κοινωνία γενικότερα.


Τι είναι το φυσικό ποσοστόανεργίας;

Γιατί υπάρχει πάντα ένας αριθμός ατόμων που είναιάνεργοι; Δύο κύριες αιτίες:1. Μεταβατική ανεργία (frictional unemployment) αναφέρεται στην ανεργία που δημιουργείται στοδιάστημα που απαιτείται για να ψάξουν και να βρουν ταάτομα την εργασία που τους ταιριάζει καλύτερα.Η ανεργία λόγο αναζήτησης δουλειάς (job search unemployment) είναι αποτέλεσμα του γεγονότος ότιειδικευμένοι εργάτες χρειάζονται χρόνο για να βρουν νέακατάλληλη εργασία.

9


Η ανεργία λόγο αναζήτησης δουλειάς(job search unemployment)

Η ανεργία λόγο αναζήτησης δουλειάς(job search unemployment) διαφέρει απόάλλα είδη ανεργίας γιατί:Δεν δημιουργείται εξαιτίας διαφορών στουςμισθούς μεταξύ εργατών και εργοδοτών.Αλλά δημιουργείται εξαιτίας του χρόνου πουαπαιτείται για να βρεθεί η κατάλληληεργασία.


Η ανεργία λόγο αναζήτησης δουλειάςείναι αναπόφευκτη

Οι συνεχείς αλλαγές στην οικονομία καθιστούντην ανεργία λόγο αναζήτησης δουλειάςαναπόφευκτη.Αλλαγές στις παραγωγικές δραστηριότητες(κλείσιμο εργοστασίων χαρτοπολτού ή μικρώνμονάδων κλωστοϋφαντουργίας και άνοιγμαμονάδων υψηλής τεχνολογίας) ονομάζονταικλαδικές μεταβολές.Παίρνει πολύ χρόνο για να μετακινηθούν οιεργαζόμενοι από έναν κλάδο σε κάποιον άλλο.

10


Κυβερνητική πολιτική και ανεργίαλόγο αναζήτησης δουλειάς

Η κυβέρνηση θα πρέπει να αναλάβεισυγκεκριμένες δράσεις για να μειωθεί ο χρόνοςτης ανεργίας αναζήτησης.Έτοιες δράσεις είναι μεταξύ άλλων και οιπαρακάτω:

Κυβερνητικά γραφεία αναζήτησης εργασίας (όπως οΟΑΕΔ)Κυβερνητικά προγράμματα εξειδίκευσης και επανα-ειδίκευσης της εργασίας (όπως ο ΟΑΕΔ)Ασφάλιση ανεργίας


Η ασφάλιση ανεργίας (unemployment insurance) είναι ένα πρόγραμμα πουπροστατεύει τα εισοδήματα τωνεργαζομένων όταν αυτοί είναι άνεργοι.Η ασφάλιση αυτή μεγαλώνει τη διάρκεια πουμένουν εκτός εργασίας τα άτομα, αλλά αυξάνειτην πιθανότητα να βρουν την κατάλληληδουλειά

Ασφάλιση ανεργίας

11


Τι είναι το φυσικό ποσοστόανεργίας;

Γιατί υπάρχει πάντα ένας αριθμός ατόμων που είναιάνεργοι; Δύο κύριες αιτίες:2. Δομική ανεργία (structural unemployment) έχουμεόταν η ποσότητα της προσφερόμενης εργασίαςυπερβαίνει τη ζητούμενη ποσότητα. Η δομική ανεργία συχνά χρησιμοποιείται για ναεξηγήσει περιόδους μακροχρόνιας ανεργίας.


Τρεις πιθανοί λόγοι για να έχουμεμισθούς πάνω από το επίπεδο

ισορροπίας

Νομοθεσία κατώτατωνημερομίσθιωνΕργατικά συνδικάταΜισθοί αποδοτικότητας

12


Νομοθεσία κατώτατωνημερομισθίων

WE

Ποσότηταεργασίας

LE0

Ζήτησηεργασίας

Μισθός

Πλεόνασμα εργασίας = Ανεργία

Κατώτατοςμισθός

LD LS

ΠροσφοράΕργασίας


Εργατικά σωματεία και συλλογικέςδιαπραγματεύσεις

Ένα εργατικό σωματείο είναι μια ένωσηεργαζομένων που κάνει διαπραγματεύσεις μετους εργοδότες για τους μισθούς και τιςσυνθήκες εργασίας.Συλλογικές διαπραγματεύσεις είναι οιδιαδικασίες στα πλαίσια των οποίων τασυνδικάτα και οι επιχειρήσεις συμφωνούν γιατους όρους απασχόλησης.Απεργία είναι η αναστολή της εργασίαςοργανωμένη από το συνδικάτο

13


Εργατικά σωματεία καισυλλογικές διαπραγματεύσεις

Η απεργία έχει θετικά αποτελέσματα για τα μέλη τουσυνδικάτου (insiders) αλλά οι εκτός συνδικάτουεργαζόμενοι (outsiders) έχουν κόστη.Δρώντας σαν ένα καρτέλ με μοχλό πίεσης την απεργία, τα συνδικάτα μπορούν να διαπραγματευτούν μισθούςπάνω από το επίπεδο ισορροπίας για τα μέλη τους.Γενικά οι εντός συνδικάτων εργαζόμενοι έχουν μισθούςκατά 10 με 20 % υψηλότερους από ότι οι υπόλοιποιεργαζόμενοι.


Επιπτώσεις της ύπαρξηςσυνδικάτων

Από τη μια μεριά τα συνδικάτα:οδηγούν σε υψηλούς μισθούς και επομένωςμειώνουν την ζήτηση για εργασία και οδηγούν σεανεργίαΕπίσης κάποιοι εργαζόμενοι κερδίζουν ενώ άλλοιχάνουν.

Από την άλλη μεριά τα συνδικάτα:Μετριάζουν την διαπραγματευτική δύναμη τωνεπιχειρήσεων που είναι μεγαλύτερη από του κάθεεργαζόμενου ξεχωριστάΚαι αναγκάζουν την εργοδοσία να απαντά πιοαποτελεσματικά στις απαιτήσεις των εργαζομένων

14


Θεωρία των μισθώναποδοτικότητας

Μισθοί αποδοτικότητας (efficiency wages) είναιμισθοί που βρίσκονται πάνω από το επίπεδοισορροπίας και που καταβάλλονται από τιςεπιχειρήσεις προκειμένου να αυξηθεί ηπαραγωγικότητα των εργαζομένων. Η θεωρία των μισθών αποδοτικότηταςυποστηρίζει ότι οι επιχειρήσεις λειτουργούν πιοαποδοτικά όταν οι μισθοί είναι πάνω από τοεπίπεδο ισορροπίας.


Θεωρία των μισθώναποδοτικότητας

Λόγοι για τους οποίους μια επιχείρηση μπορείνα προσφέρει μισθούς πάνω από το επίπεδοισορροπίας:

Η υγεία των εργαζομένων: Καλύτερα πληρωμένοιεργαζόμενοι είναι πιο υγιείς και πιο παραγωγικοί.Κύκλος εργασιών κάθε εργαζομένου (turnover):Καλύτερα πληρωμένοι εργαζόμενοι αλλάζουν πιοδύσκολα δουλειά.Προσπάθεια εργαζομένων: Καλύτερα πληρωμένοιεργαζόμενοι καταβάλλουν μεγαλύτερη προσπάθειαχωρίς σημαντική επιτήρηση. Ποιότητα εργαζομένων: Υψηλότεροι μισθοίπροσελκύουν καλύτερης ποιότητας εργαζόμενους.

Documents

Τοφυσικόποσοστό τηςανεργίαςusers.uom.gr/~esartz/teaching/macro/Kef26.pdf · 1 Τοφυσικόποσοστό τηςανεργίας Κεφάλαιο26 ΕισαγωγήστηνΜακροοικονομική