KPSS

VAT

ANDA

ŞLIK

KAV

RAM

HARİ

TLAR

I -

2012

Derleyen:

Erc

an

ÖZ -

Tel: 0

532 5

0 4

0 7

97

face

boo

k: f

ace

boo

k.co

m/e

rcan.

ozz

OLiM

PiYAT

KP

SS

-

DG

S

-

AL

ES

ME

RK

EZİ

ER

CA

N

ÖZ

HU

KU

KTA

YA

PT

IRIM

TÜ

RL

ER

İ

CE

ZA

CE

BR

İ İC

RA

HÜ

KÜ

MS

ÜZ

LÜ

KTA

ZM

İNA

TİP

TA

LK

ISA

S

» C

eza

, suç

işle

yene v

erile

n y

aptırı

mdır.

»T

R’d

e

en

ağır

ce

za

Ağ

ırla

ştı

rılm

ış

Mü

eb

bet h

ap

isd

ir.

»T

R’d

e 2

004

yılı

nda tüm

suçl

ar

için

id

am

ce

zası

kald

ırılm

ıştır.

»T

R’ d

e ta

m c

eza

ehliy

eti

yaşı

18

’dir.

»T

R’d

e c

eza

yaşı

alt

sınır

ı 12

'dir.

»T

R´d

e b

ir k

işiy

e v

erile

bile

cek

en a

z hapis

ce

zası

1 a

yd

ır.

»T

ürk

ce

za

huku

kunda

Ölü

m

ceza

sı,

Sü

rg

ün

v

e

Ge

ne

l M

üs

ad

ere

ya

ptırı

mla

rı y

okt

ur.

Borc

unu

ödem

eye

ne

devl

et

zoru

ile

b

orc

un

u

öd

ett

irm

ed

ir.

Kıs

aca

H

aciz

denir

Bir işl

em

in h

uku

ken y

ok

veya

geçe

rsiz

olm

ası

na h

ükü

msü

zlük

denir.

3 a

yrılı

r.1.Y

okl

uk

2.B

utla

n3.T

ek

Tara

flı B

ağla

mazl

ık

»V

erile

n z

ara

rın t

anzi

m e

dilm

esi

dir,

karş

ılanm

ası

dır

.»E

ğer

zara

r para

ile k

arş

ılan

ıyo

rsa

m

addî

tazm

inat,

eğer

zara

r ö

zür

veya

af

dile

me b

içim

inde is

e m

an

evî

ta

zmin

at

söz

konusu

dur

Bir k

ara

rın

bir ü

st k

uru

l ve

ya m

ah

kem

e

tara

fın

da

n

ge

çers

iz

ha

le

ge

tirilm

esi

, yü

rürlü

ğü

nü

n d

urd

uru

lma

sıd

ır.

Ve

rile

n z

ara

rın

ve

ya k

ast

ın a

ynıs

ı ile

ka

rşıla

nm

ası

dır

. D

ah

a ç

ok

din

ile

iş

da

re e

dile

n ü

lke

lerd

e g

eçe

rlid

ir.

Tü

rkiy

ed

e y

okt

ur.

Yo

klu

k:

Bir iş

lem

in h

uku

kta h

iç k

abul g

örm

em

esi

dir. H

uku

ken o

layı

n h

iç d

oğm

am

ası

dır

.K

uru

cu u

nsu

rlard

an b

irin

in o

lmam

ası

dır

.Ö

rneğin

: İm

am

nik

âhı, h

em

cinsl

erin e

vlili

ği y

okl

uk

yaptırı

mın

a tâbid

ir.

Bu

tlan

:Bir iş

lem

in h

uku

ken g

eçe

rsiz

, sa

kat olm

ası

na d

enir. B

utla

n M

utla

k ve

nis

pî ola

rak

ikiy

e a

yrılı

r.E

ğer

bir iş

lem

in g

eçe

rsiz

liğin

i herk

es

öne s

üre

bili

yors

a M

utl

ak b

utl

an

; İş

lem

in g

eçe

rsiz

liğin

i bazı

kiş

iler

öne s

üre

rse n

isp

î b

utl

an

dır

. » A

ile iç

i evl

ilik,

alt-

üst

soy

evl

ilikl

eri m

utla

k butla

n,

» Z

orla e

vlili

k, a

lkollü

yapıla

n s

özl

eşm

ele

r is

e n

ispî butla

na ö

rnekt

ir.

Tek T

ara

flı B

ağ

lam

azl

ık:

Fiil

ehliy

etin

den y

oks

un k

işin

in y

aptığı iş

lem

den s

oru

mlu

olm

am

ası

dır

.Ö

rneğin

10 y

aşı

ndaki

bir ç

ocu

ğun y

aptığı sö

zleşm

e ç

ocu

ğa s

oru

mlu

luk

yükl

em

ez

Hu

ku

k K

ura

lla

rın

ın Ö

zell

ikle

ri

1.H

uku

k ku

ralla

rı d

evle

t d

en

eti

mlidir.

2. H

uku

k K

ura

lları

mad

di yap

tırı

mlıdır.

3. H

uku

k K

ura

lları

Gen

eld

ir

4. K

uku

k K

ura

lları

So

yu

ttu

r

5. H

uku

k K

ura

lları

Sü

reklid

ir.

SO

SYA

L D

ÜZ

EN

KU

RA

LL

AR

I 2’Y

E A

YR

ILIR

Mad

di Y

ap

tırı

mlı S

DK

’lar

bir

tan

ed

irM

an

ev

i Y

ap

tırı

mlı

SD

K’l

ar

üç

e a

yrı

lır

Görg

ü K

ura

lları

Ahla

k K

ura

lları

Din

Kura

lları

Huku

k K

ura

lları

Subje

ktif

Ahla

k K

ura

lları

Obje

ktif

Ahla

k K

ura

lları

Hu

ku

k K

ura

lları

Uyg

ula

ma ö

nceliğ

ine g

öre

4’e

ayrı

lır

Em

red

ici

Hu

ku

k K

ura

lları

Ye

de

kH

uku

k K

ura

lları

Ta

nım

layıc

ıH

uku

k K

ura

lları

Ye

tki ve

rici

Hu

ku

k K

ura

lları

KP

SS

VA

TA

ND

AŞ

LIK

K

AV

RA

M

HA

RİT

AS

I 1

Tel:

0532 5

0 4

0 7

97

e-m

ail:o

zerc

an

oz@

gm

ail.c

om

Erc

an

ÖZ

HAZIRLAYAN

fac

eb

oo

k

ER

CA

N

ÖZ

HU

KU

KT

A K

İŞİ

KA

VR

AM

I

HU

KU

K 3

ALT

DA

LD

AN

OL

UŞ

UR

ÖZ

EL

HU

KU

KK

AM

U H

UK

UK

U

KP

SS

VA

TA

ND

AŞ

LIK

K

AV

RA

M

HA

RİT

AS

I 1

Tel:

0532 5

0 4

0 7

97

e-m

ail:o

zerc

an

oz@

gm

ail.c

om

Erc

an

ÖZ

HAZIRLAYAN

KA

RM

A H

UK

UK

Y A D İ V İ C

arg

ıla

ma

Hu

ku

ku

na

ya

sa

Hu

ku

ku

ev

letl

er

Ge

ne

l H

.

cra

ve

İfl

as

H.

erg

i H

uk

uk

u

da

re H

uk

uk

u

eza

Hu

ku

ku

T D M B

icare

t H

uku

ku

evle

tler

Öze

l H

.

ed

en

i H

uk

uk

orç

lar

Hu

ku

ku

Tü

rkiy

e D

ev

leti

Me

rke

z B

an

ka

sı

İş H

uku

ku

Ban

kacılık

Hu

ku

ku

To

pra

k H

uku

ku

Çevre

Hu

ku

k

Hava H

uku

ku

Fik

ir S

an

at

Hu

ku

ku

vb

.

PO

ZiT

iF H

UK

UK

ME

VZ

U H

UK

UK

TA

RiH

i H

UK

UK

TA

Bii (

DO

ĞA

L)

H.

Bir ü

lkede b

elli

bir z

am

an

-da y

ürü

rlükt

e o

lan y

azılı

ve

yazı

sız

huku

k ku

ralla

-rı

nın

tüm

üne d

enir.

Bir ü

lke

de

be

lli b

ir z

am

a-

nd

a y

ürü

rlü

kte

ola

n y

azl

ı h

uku

k ku

ralla

rın

a d

en

ir

Yü

rürlü

kte

n k

alk

mış

ola

n

hu

kukt

ur.

He

rke

sin

is

ted

iği

gö

nü

l-le

rde

n

ge

çen

a

ma

a

sla

g

erç

ekle

şm

eye

ce

k

ola

n

hu

kukt

ur.

Kıs

aca

sı ü

top

ya

hu

kukt

ur.

HU

KU

K 4

ALT

KO

LD

AN

OL

UŞ

UR

GE

RÇ

EK

KİŞ

İLE

RT

ÜZ

EL

KİŞ

İLE

R

» G

erç

ek

kişi

ler

insa

nla

rdır

.»

Gerç

ek

kişi

lik tam

ve s

ağ d

oğum

la b

aşl

ar.

» G

erç

ek

kişi

lik ö

lüm

ve g

aip

lik o

layı

ile s

on b

ulu

r.»

Gaip

lik O

layı)

Hu

ku

ki Ö

lüm

): B

ir k

işin

in ö

lüm

tehlik

esi

altı

nda

kayb

olm

ası

veya

uzu

n s

üre

hab

er

alın

am

am

ası

halin

de il

gile

rin

başv

uru

su ü

zerine m

ahke

mele

rin v

erm

iş o

lduğu ö

lüm

kara

rıdır

. Ö

lüm

te

hlik

esi

duru

munda 1

yıl,

uzu

n s

üre

haber

alın

am

am

a d

uru

munda is

e

5 y

ıl bekl

enili

r ve

mahke

meye

başv

uru

lur.

» Ö

lüm

Kari

nesi:

Bir k

işin

in ö

lüm

tehlik

esi

altı

nda k

ayb

olm

ası

duru

munda o

yerin e

n b

üyü

k m

ülk

î âm

irin

in (

vali)

nüfu

s si

cil k

ayd

ına

öld

ü k

ayd

ı düşm

esi

dir.

» K

ısaca

Ha

kim

öld

ü d

ers

e G

AİP

LİK

, M

ülk

i am

ir ö

ldü d

ers

e Ö

LÜ

M

KA

RİN

ES

İdir.

» B

irlikte

Ölü

m K

ari

nesi:

Kiş

ilerin h

angis

inin

erk

en ö

ldüğünün t

esp

it edile

mediğ

i duru

mla

rda i

lgili

maka

mın

ayn

ı anda ö

lmüşl

erd

ir b

elg

esi

düze

nle

mesi

dir. D

aha ç

ok

miras

huku

kunda k

ulla

nıla

n b

ir k

avr

am

dır

.

» T

üze

l Kiş

i ort

ak

bir a

macı

gerç

ekl

eşt

irm

ek

için

birara

ya g

ele

n k

işi v

e m

al

toplu

lukl

arı

na d

enir.

Tü

ze

l K

işil

er

ikiy

e a

yrı

lır

Tü

ze

l K

işil

ik i

ki

şe

kil

de

so

na

ere

r

Hak

lar

Kaz

anılı

ş B

içim

ine

Gör

e ik

iye

ayrı

lır

Bir

kiş

i h

ak

kın

ı 2

şe

kil

de

ko

rur

Tü

zel K

işilik

3 Ş

ekild

e k

uru

lur.

Kiş

i To

plu

luğ

u ş

ek

lin

de

TK

Ör:

De

rne

k,

Siy

asi p

art

i, D

evle

t

Fe

sih

Yo

lu i

le

Ge

ne

l K

uru

l ve

ya

ma

hke

me

ka

rarı

ile

da

ğıt

ılm

a

As

len

Ka

za

nıl

an

Ha

kla

r B

ir h

akkın

ilk

sa

hib

i o

lma

ya

de

nir

Devle

t eli ile

Tale

p Y

olu

ile

Me

şru M

üdafa

Ser

best

Kur

uluş

Sis

tem

iÖ

r:Der

nek,

Siy

asi p

arti,

Dev

let

Ma

l To

plu

luğ

u ş

ek

lin

de

TK

.Ö

r: V

akıf

, Ü

niv

ers

ite

ler,

TR

T

İnfi

sa

h Y

olu

ile

K

en

di is

teğ

i ile

da

ğılm

ad

ır

De

vre

n K

aza

nıl

an

H

ak

lar

Bir h

akka

mira

s v

eya

pa

ra

ka

rşılığ

ı sa

hip

olm

aya

de

nir

İzin

Sis

tem

iÖ

r:Oda

ve

Bor

sala

r

Tesc

il S

iste

mi

Ör:l

imite

d ve

Ano

nim

Şirk

etle

r

HA

K:

Huku

kun k

işile

re tanıd

ığı ayr

ıcalık

ve m

enfa

atle

re h

ak

denir.

Bir

kiş

i 3 o

lay ile

hak s

ah

ibi o

lab

ilir

..

Huk

uki O

lay

Hu

ku

ki

Fii

lH

ukuk

i İşl

em

Bir

kişi

nin

irade

si d

ışın

da g

erçe

kleş

enve

hu

kuki

so

nuç

bağl

anan

do

ğal

olay

lard

ır.

Doğ

um

ve

ölüm

ol

ayı,

yıld

ırım

düş

mes

i gi

bi o

layl

ar ö

rnek

tir.

Bir

kişi

nin

iradesi

dahili

nde

gerç

ekl

eşe

n v

e h

uku

ki s

onuç

doğura

n in

san d

avr

anış

ları

dır

Birden ç

ok

kişi

nin

ort

ak

menfa

at

için

bir a

raya

gelm

esi

ve b

undan

hu

ku

kî

so

nu

ç

çık

ma

sıd

ır.

Tüm

sözl

eşm

ele

r huku

kî iş

lem

dir.

Ken

di çab

as

ı ile

Dava

Yolu

ile

Güç

Kulla

nm

aZ

aru

ret H

ali

» H

ak

ları

n k

aza

nıl

ma

sın

da

Su

bje

kti

f İy

i N

iye

t

» H

akla

rın

ku

llan

ılmas

ınd

a O

bje

ktif

İyi N

iyet

(D

ürü

stlü

k) il

kesi

ge

çerlid

ir

» M

eş

ru M

üd

afa

:Bir

kiş

inin

ca

nın

a ve

ya m

alı

na

ge

lece

k za

rarı

ora

ntı

lı g

üç

kull

an

ara

k

uza

kla

ştır

ma

sı o

layı

na

de

nir

. D

iğe

r a

dı

Ha

klı

Sa

vu

nm

ad

ır.

» Z

aru

ret

Ha

li (

Da

rda

Zo

rda

Ka

lma

):B

ir k

işin

in k

en

dis

ine

veya

bir

ya

kın

ına

ge

lece

k za

rarı

b

ir b

aşk

ası

nın

ma

lın

a za

rar

vere

rek

uza

kla

ştır

ma

sı o

layı

na

de

nir

» G

üç

Ku

llan

ma:

Bir

kişi

nin

hak

kayb

ına

uğra

ma

duru

mun

un

söz

konu

su

oldu

ğu

duru

mla

rda

k

ollu

k ku

vvet

lerin

in y

etiş

me

duru

mu

yoks

a ki

şini

n ke

ndi ç

abas

ı ile

hak

kına

sah

ip ç

ıkm

ası o

layı

dır.

fac

eb

oo

k

ER

CA

N

ÖZ

KP

SS

VA

TA

ND

AŞ

LIK

K

AV

RA

M

HA

RİT

AS

I 2

Huk

ukta

Ehl

iyet

iki

ye a

yrılı

r

Fiil

Eh

liyet

i

EH

LİY

ET

: H

ukuk

ta b

ir ha

kkı k

ulla

nabi

lme

yete

rliği

ne e

hliy

et d

enir.

HU

KU

KTA

EH

LİY

ET

KA

VR

AM

I

Bir

hakk

ı kul

lana

bilm

e ye

terli

liğid

irB

ir ha

kka

veya

bor

ca s

ahip

ola

bilm

edir.

Hak

Ehl

iyet

i pas

if bi

r eh

liyet

tir.

Hak

Ehl

iyet

ine

herk

es s

ahip

tirF

iil E

hliy

etin

e he

rkes

sah

ip d

eğild

ir

Fiil

Ehl

iyet

i akt

if bi

r eh

liyet

tir.

Fiil

eh

liyet

ine

sah

ip o

lman

ın 3

ko

şulu

vad

ır

Ayırt

etm

e G

ücün

e Sa

hip

Olm

a=M

ümey

yiz

Olm

a

Reş

it (e

rgin

) ol

mak

Kısı

tlı O

lmam

ak

» Tü

rkiy

e´de

nor

mal

erg

inlik

yaş

ı 18'

dir.

Erke

n er

ginl

ik y

aşı i

se m

inum

um 1

5'di

r

» K

imle

r (ha

cir)

Kıs

ıtlıd

ır ?

» Ak

ıl ha

stal

arı v

e ak

ıl za

yıflı

ğı o

lanl

ar»

Uyu

ştur

ucu

ve a

lkol

bağ

ımlıl

arı

» Sa

vurg

anla

r»

Kötü

yaş

ama

tarz

ı ve

kötü

yön

etim

yap

anla

r»

1 yı

ldan

dah

a fa

zla

hapi

s ce

zası

ala

nlar

.

TA

M E

HL

İYE

TL

İLE

RS

INIR

LI E

HL

İYE

TL

İLE

RS

INIR

LI E

HL

İYE

TS

İZL

ER

TA

M E

HL

İYE

TS

İZL

ER

»B

unla

r, m

üm

eyy

iz v

e r

eşi

t olu

p k

ısıtlı

olm

aya

nla

rdır

. »B

u g

rupta

yer

ala

nla

r her

türlü e

ylem

lerinden

kendile

ri s

oru

mlu

dur.

»B

unla

r, e

vlile

r ve

kendile

rine

yasa

l dan

ışm

an a

tananla

rdır

. »H

aks

ız e

ylem

lerinden

kend

ileri s

oru

mlu

durlar.

»B

un

lar,

a

yır

t e

tme

g

ücü

ne

sa

hip

kü

çükl

er

ve a

yırt

etm

e g

ücü

ne s

ahip

kı

sıtlı

lard

ır.

»B

unla

r ke

ndile

rini

borç

altı

na so

kan

işle

mle

ri

yapam

azl

ar.

B

u

işle

m-lere

ya

sak

işle

mle

r denir

Yasa

k iş

lem

ler 3 ta

ned

ir.

Bunla

r:» V

akı

f Kurm

a »

K e

fil O

lma

»

B a

ğış

Yapm

adr

Form

ül:V

KB

vakı

fbank

kısa

ltılm

ası

»B

unla

r ayır

etm

e

gücü

olm

aya

nla

rdır

.»

Hiç

bir

e

yle

mle

rin

de

n

soru

mlu

tutu

lam

azl

ar

Fİİ

L E

HL

İYE

Tİ D

ÖR

DE

AY

RIL

IR

SUÇ

UN

UN

SUR

LAR

I

Hak

sızl

ık o

lara

k su

çun

a) M

add

i un

surl

arı,

b)

Man

evi u

nsu

rlar

ı,

c) H

uku

ka a

ykır

ılık

un

suru

, bu

lun

mak

tad

ır.

a) S

UÇ

UN

MA

DD

İ UN

SUR

LAR

I

Suçu

n m

add

i un

surl

arı f

iil, n

etic

e, n

ed

en

selli

k b

ağı,

fai

l, k

on

u, m

ağd

urd

ur.

1-F

iil;

İcra

i dav

ran

ışla

, ih

mal

i dav

ran

ışla

, işl

eneb

ilir.

Fiil,

an

cak

bir

insa

n t

araf

ınd

an

gerç

ekle

ştir

ileb

ilen

bir

dav

ran

ıştı

r. A

nca

k, h

er in

san

dav

ran

ışı,

fiil

nit

eliğ

ini t

aşım

amak

tad

ır.

2-N

etic

e, S

uçu

n k

anu

ni t

anım

ınd

a b

elir

tile

n n

etic

e.

Net

ice,

fiil

in b

ir a

lt u

nsu

run

u d

eğil;

fiil

den

ayr

ı ola

rak,

su

çun

mad

di u

nsu

rlar

ınd

an b

irin

i olu

ştu

rur.

3-N

ed

en

selli

k b

ağı,

do

ğal b

ir o

lgu

du

r ve

fiil

ile

net

ice

aras

ınd

aki n

eden

-so

nu

ç ili

şkis

idir.

4-F

ail,

An

cak

gerç

ek k

işile

r, s

uçu

n f

aili

ola

bili

r.

Suç

tan

ımın

da,

fai

l ola

n k

işid

e in

san

olm

anın

dış

ınd

a b

aşka

öze

l nit

elik

ler

de

aran

abili

r.

Öze

l fai

llik

vasf

ı:Kam

u g

öre

vlis

i, Sa

ğlık

mes

leği

men

sub

u g

ibi.

5-K

on

u, H

er s

uçu

n m

utl

aka

bir

ko

nu

su v

ard

ır.

6-M

ağd

ur,

Her

su

çun

mu

tlak

a b

ir m

ağd

uru

var

dır

; mağ

du

rsu

z su

ç o

lmaz

.

»A

nca

k ge

rçek

kiş

iler

suçu

n m

ağd

uru

ola

bili

r.

»Tü

zel k

işile

r, b

ir s

uçt

an a

nca

k za

rar

göre

n o

lab

ilir.

»M

ağd

ur

ile s

uçt

an z

arar

gö

ren

kav

ram

ları

, ayn

ı şey

ler

değ

ildir.

Bu

bak

ımd

an, ö

rneğ

in d

evle

t, b

ir

suçt

an z

arar

gö

ren

ola

bili

r; a

nca

k, m

ağd

ur

ola

maz

.

»M

ağd

ur

ile s

uçu

n k

on

usu

da,

ayn

ı şey

ler

değ

ildir.

»Su

ç ta

nım

ınd

a, m

ağd

ur

ola

n k

işid

e in

san

olm

anın

dış

ınd

a b

aşka

öze

l nit

elik

ler

de

aran

abili

r.

b)

SUÇ

UN

MA

NEV

İ UN

SUR

LAR

I

I. K

ast

(m.2

1)

II. T

aksi

r (m

.22

) II

I. K

ast

– ta

ksir

ko

mb

inas

yon

u (

m.2

3)

IV. A

maç

vey

a sa

ik

ola

rak

dö

rt t

ane

man

evi u

nsu

r va

rdır.

Hak

Eh

liyet

i

Erc

an

ÖZ

HAZIRLAYAN

Tel:

0532 5

0 4

0 7

97

e-m

ail:o

zerc

an

oz@

gm

ail.c

om

ER

CA

N

ÖZ

KP

SS

VA

TA

ND

AŞ

LIK

K

AV

RA

M

HA

RİT

AS

I 2

Tel:

0532 5

0 4

0 7

97

e-m

ail:o

zerc

an

oz@

gm

ail.c

om

MA

DD

İ U

NS

UR

MA

NE

Vi U

NS

UR

DE

VL

ET

İK

İ U

NS

UR

DA

N O

LU

ŞU

R

DE

VL

ET

VE

HÜ

KÜ

ME

T B

İÇİM

LE

Rİ

Fede

ral D

evle

tK

onfe

dera

l dev

let

Ege

men

lik

De

vle

tle

r Y

ap

ıla

rın

a G

öre

ik

iye

ay

rılı

r

Tek

ya

pıl

ı D

ev

letl

er

Ka

rma

Ya

pıl

ı D

ev

letl

er

Üni

ter

Dev

let

Huk

uk b

irliğ

i ola

n de

vlet

tir.

Japo

nya,

Tür

kiye

, Yun

anis

tan

vbO

rtak

çıka

rlar i

çin

anay

asa

etra

fında

birl

eşm

işde

vlet

lerd

ir.A

lman

ya, A

BD

gib

i

Orta

k çı

karla

r içi

n ul

usla

rara

sıan

tlaşm

a ile

birl

eşen

dev

letle

rdir.

SS

CB

, Çek

oslo

vaky

a gi

biA

B e

n ya

kın

örne

ktir

Fed

era

syo

nK

on

fed

era

syo

n

Ana

yasa

ile k

uru

lur

Ulu

slara

rası A

ntla

şma il

e k

uru

lur

Üye

devl

etle

r iç

işl

erinde s

erb

est

dış

işle

rinde b

ağım

lıdır

Üye

devl

etle

r hem

iç işl

erinde h

em

de d

ış iş

lerinde

özg

ürd

ür.

Üye

devl

etle

rin a

yrılm

ası

çok

zor

hatta im

kânsı

zdır

Üye

devl

etle

r is

tedik

leri z

am

an a

yrıla

bili

rler.

Üye

devl

etle

rin h

em

kam

u tüze

l kiş

iliği h

em

ulu

slara

rası

tü

zel k

işili

ği v

ard

ır.

Üye

devl

etle

rin s

adece

ulu

slara

rası tü

zel k

işili

ği v

ard

ır

Çift

Mecl

is v

e y

azılı

bir a

naya

sa federa

l devl

et iç

in

olm

azs

a o

lmaz

koşu

ldur

Konfe

dere

syonun tek

org

an

ı D

iyet

adı ve

rile

n b

ir

mecl

istir

.

Fed

era

syo

n -

Ko

nfe

dera

syo

n F

ark

ı

Topr

akM

illet

MO

NA

RŞ

İY

asa

ma, yü

rütm

e v

e k

ısm

en y

arg

ının

bir a

ilenin

elin

de topla

nm

ası

dır

. Ö

rn:

Osm

anlı

İmpara

torluğu, A

vust

ury

a M

aca

rist

an İm

para

torluğu

ME

ŞR

UT

İ M

ON

AR

Şİ

Yasa

ma v

e y

ürü

tmenin

yürü

tme e

rkin

de(k

ral/p

rens)

topla

nm

asıd

ır. İn

gilt

ere

, H

olla

nda, İs

pnaya

, Ja

ponya

örn

ekt

ir.

ME

CL

İS H

ÜK

ÜM

ET

İ S

İST

EM

İ

Yasa

ma v

e y

ürü

tmenin

yasa

ma erk

inde(m

ecl

iste

) to

pla

nm

asıd

ır.

Cum

hurb

aşk

anı ve

başb

aka

n y

okt

ur.

İsv

içre

örn

ekt

ir.1921 A

naya

sam

ız b

u

sist

em

i benim

sem

iştir

.

BA

ŞK

AN

LIK

SİS

TE

Mİ

Yasa

ma v

e y

ürü

tmenin

birbirin

den k

esk

in ç

izgile

rle a

yrıld

ığı si

stem

dir. C

B

maka

mı yo

ktur. G

üçl

er

ayr

ılığı ilk

esi

geçe

rlid

ir. A

BD

örn

ekt

ir.

PA

RL

AM

EN

TE

R S

İST

EM

Yasa

ma v

e y

ürü

tmenin

birbirin

den ç

ok

yum

uşa

k çi

zgile

rle a

yrıld

ığı si

stem

dir.

1982 A

naya

sam

ız b

u s

iste

mi b

enim

sem

iştir

.

YA

RI B

AŞ

KA

NL

IK S

İST

EM

İP

arlâm

ente

r si

stem

e b

enze

yen a

ma C

um

hurb

aşk

anın

ın y

etk

ilile

rinin

art

tırı

ldığ

ı si

stem

dir.

Fra

nsa

örn

ekt

ir.

DİK

TA

TÖ

RL

ÜK

SİS

TE

Mİ

Yasa

ma, yü

rütm

e v

e y

arg

ının

güç

kulla

nara

k bir k

işin

in e

linde topla

nm

ası

dır

HÜ

KÜ

ME

T B

İÇİM

LE

Rİ

DO

ĞR

UD

AN

DE

MO

KR

AS

İT

EM

SİL

İ D

EM

OK

RA

Sİ

YA

RI

DO

ĞR

UD

AN

DE

MO

KR

AS

İ

Halk

ın b

ilfiil

ke

nd

i ke

nd

ilerin

i yö

netm

esi

dir.

Halk

ın k

endi s

eçt

ikle

ri a

racı

lığı

ile y

öne-

tilm

esi

dir.

1982 A

naya

sam

ız b

u s

iste

mi

benim

sem

iştir

.

Tem

sili

dem

okr

asi

ye b

enze

yen a

ma h

alk

ın b

elli

nokt

ala

rda y

önetim

e d

ahil

old

uğu s

iste

mdir.

DE

MO

KR

AS

İ T

ÜR

LE

Rİ

HA

LK

IN Y

ÖN

ET

iME

KA

TIL

MA

BiÇ

iML

ER

i

Refe

ran

du

m=H

alk

oyla

ması

Halk

Gir

işim

iH

alk

Veto

su

¥ T

ürk

iye´d

e h

alk

ın y

ön

etim

e k

atıld

ığı te

k y

ol R

efe

ran

du

md

ur

¥

HÜ

KÜ

ME

TS

İST

EM

LE

Rİ

KU

VV

ET

LE

R B

İRL

İĞİ

SİS

TE

ML

ER

İ

ME

CL

İS H

ÜK

ÜM

ET

İ S

İST

EM

İ(k

uvv

etle

r ya

sam

ad

a

birle

şir)

MU

TL

AK

MO

NA

RŞ

İ(k

uvv

etle

r yü

rütm

ed

e

birle

şir)

DİK

TA

TÖ

RL

ÜK

(ku

vve

tler

yürü

tme

de

b

irle

şir)

KU

VV

ET

LE

R

AY

RIL

IĞI

SİS

TE

ML

ER

İ

PA

RL

AM

EN

TE

R

SİS

TE

M(k

uvv

etle

r yu

mu

şak

ayr

ılır)

BA

KA

NL

IK S

İST

EM

İ(k

uvv

etle

r se

rt a

yrılı

r)

YA

RI

BA

ŞK

AN

LIK

S

İST

EM

İ

Tem

silc

ileri

n A

zli

ER

CA

N

ÖZ

1.

198

2 A

nayasa

sı t

ek m

eclisl

i parl

âm

ento

sis

tem

ine g

eri

dönm

üşt

ür

2.

TB

MM

genel o

yla

seçilen 5

50

mille

tvekilin

den o

luşu

r.(1

99

5 d

eğiş

ikliği)

3.

Bir

kim

senin

mille

tvekili s

eçilm

e y

ete

rliliğ

i konusu

nda g

ere

kli ş

art

ları

taşı

yıp

taşı

madığ

ı konusu

nda k

ara

r ve

rmeye y

etk

ili m

akam

Yükse

k S

eçim

Kuru

ludur.

4.T

BM

M "

seçim

leri

n b

ir y

ıl g

eri

ye b

ırakılm

ası

na"

ancak "sa

vaş

sebebiy

le y

eni se

çim

leri

n y

apılm

ası

na im

kân g

örü

lmezse

" kara

r ve

rebilir

ve s

eçim

leri

de a

ncak b

ir yıl

geri

ye b

ırakabilir

.

5.A

nayasa

mıza göre

, se

çim

ler,

yarg

ı org

anlarının

genel yöneti

m v

e d

eneti

mi alt

ında y

apılır

. Bu a

maçla

başk

entt

e b

ir Y

ükse

k S

eçim

Kuru

lu, ille

rde il se

çim

kuru

lları

ve il

çele

rde il

çe s

eçim

kuru

lu k

uru

lmuşt

ur.

6.Y

ükse

k S

eçim

Kuru

lu v

e il

seçim

kuru

lları

nın

üyele

rinin

tam

am

ı hâkim

dir

. İlç

e s

eçim

kuru

lları

nın

ise s

adece b

aşk

anı h

âkim

dir

7. A

nayasa

mızda seçim

lerle ilgili şu

ilkeler öngörü

lmüşt

ür:

Seçim

leri

n s

erb

est

liği ilkesi

, genel oy ilk

esi

, eşi

t oy İ

lkesi

, giz

li o

y ilk

esi

, te

k d

ere

celi s

eçim

ilk

esi

, açık

sayım

ve d

öküm

ilkesi

ve y

arg

ı yöneti

m v

e d

eneti

mi i

lkesi

.

8.T

ürk

iye'd

e k

adın

lara

oy h

akkı 1

93

4 y

ılın

da t

anın

mış

tır.

9.Ü

lkem

izde, 1

94

6 y

ılın

a k

adar

iki-

dere

celi s

eçim

uygula

nm

ıştı

r.

10.İ

lk d

efa 1

94

6 s

eçim

leri

tek d

ere

celi o

lara

k y

apılm

ıştı

r.

11.Ü

lkem

izde, g

izli o

y il

kesi

ilk k

ez 1

87

6 K

anun-u

Esa

sîsi

nin

66

'ncım

addesi

yle

öngörü

lmüşt

ür.

12.1

92

4 T

eşk

ilat-

ı Esa

siye K

anunu, g

izli o

y il

kesi

ni ö

ngörm

em

işti

r.

13.T

ek p

art

i dönem

inde y

apılan s

eçim

lerd

e g

izli o

y il

kesi

uygulanmamıştır.

14.Ç

ıkara

cağı m

ille

tvekili sa

yıs

ı 18

'e k

adar

ola

n iller

1; ç

ıkara

cağı m

ille

tvekili sa

yıs

ı 19

'dan 3

5'e

kadar

ola

n iller

2, 3

6 v

e d

aha f

azla

ola

n iller

ise 3

seçim

çevr

esi

ne

bölü

nür.

15.S

iyasî

Part

iler

Kanunu, a

day t

esp

it iş

i için

ön s

eçim

zoru

nlu

luğunu ö

ngörm

em

ekte

dir

.

16.M

ille

tvekili S

eçim

i Kanunu, ü

lke d

üzeyin

de %

10 bara

jlı, d'H

ondt form

üllü nispî te

msil sist

emini b

enim

sem

işti

r.

17.1

98

2 A

nayasa

sının

göre

"se

çim

kanunları, te

msilde adalet ve

yönetimde ist

ikra

r ilkelerini b

ağdaşt

ıracak ş

ekilde d

üzenle

nir

".

18.1982 A

nayasa

sına 2

001

yılın

da e

kle

nen s

on f

ıkra

ya g

öre

, "se

çim

kanunla

rında y

apılan d

eğiş

iklikle

r, y

ürü

rlüğe g

irdiğ

i tari

hte

n it

ibare

n b

ir

1 yıl içinde yapılacak seçim

lerd

e uygulanmaz".

KP

SS

VA

TA

ND

AŞ

LIK

K

AV

RA

M

HA

RİT

AS

I 3

Tel:

0532 5

0 4

0 7

97

e-m

ail:o

zerc

an

oz@

gm

ail.c

om

YA

SA

MA

NIN

GE

NE

LL

İĞİ

YA

SA

MA

NIN

AS

LİL

İĞİ

YA

SA

MA

NIN

D

EV

RE

DİL

EM

EM

EZ

LİĞ

İY

AS

AM

AN

IN S

ÜR

EK

LİL

İĞİ

»M

ecl

isin

her

konuda y

asa

ya

pabil-

mesi

dem

ekt

ir.

»Tek

istis

na

sı

CB

kara

rnam

esi

dir.

»M

ecl

isin

ilk

el o

lara

k ara

ya k

imse

yi k

oym

adan

yasa

yapabilm

esi

dir.

»T

BM

M´n

in y

asa

yapm

a y

etk

isin

i ki

mse

ye v

ere

mem

esi

dir.

» T

ek

istis

nası

KH

K´lard

ır.

TB

MM

`nin

her za

man y

asa

yapm

a

yetk

isin

e

sahip

olm

a-s

ını

ifade

eder

TÜ

RK

İYE

´DE

YA

SA

MA

YA

HA

KİM

OL

AN

4 A

NA

İL

KE

VA

RD

IR.

1982

AN

AYA

SA

SIN

DA

YA

SA

MA

«T

ürk

iye´d

e y

asam

a y

etk

isi T

BM

M´y

e a

ittir

ve b

u y

etk

i d

evre

dile

mez.

»

MV

AD

AY

I O

LM

AN

IN K

OŞ

UL

LA

RM

V´n

in D

ÜŞ

TÜ

ĞÜ

DU

RU

ML

AR

Milletv

ekili se

çilme yete

rliliğinin şart

ları şunlard

ır:

» T

ürk

Vata

ndaşı

Olm

ak.

» 2

5 Y

aşı

nı D

old

urm

uş

Olm

ak.,

» E

n A

z İ

lkokul M

ezunu O

lmak,

» A

skerl

ik H

izm

eti

ni Y

apm

ış O

lmak,

» K

ısıt

lı O

lmam

ak,

» K

am

u H

izm

etl

eri

nden Y

asa

klı O

lmam

ak.

» B

ir Y

ıldan F

azla

Hapis

Cezası

alm

am

ış o

lmak,

» A

ğır

Hapis

Cezası

ndan H

üküm

Giy

miş

Olm

am

ak,

» Y

üz K

ızart

ıcı S

uçla

rdan H

üküm

Giy

miş

Olm

am

ak,

» B

elirl

i Suçla

rdan H

üküm

Giy

mem

iş O

lmak.

© Y

üz k

ızart

ıcı

suçla

r ile b

elirl

i su

çla

rdan h

üküm

giy

enle

r,

affa u

ğra

mış

ols

ala

r bile m

ille

tvekili

seçilem

ezle

r. D

iğer

suçla

rdan m

ahkûm

ola

nla

r affa u

ğra

mış

lars

a m

ille

tvekili

seçilebilir

ler.

© H

âkim

ler

ve s

avc

ılar,

© Y

ükse

k y

arg

ı org

anla

rı m

ensu

pla

rı,

© Y

ükse

köğre

tim

kuru

mla

rındaki ö

ğre

tim

ele

manla

rı,

© Y

ÖK

üyele

ri,

© D

evl

et

mem

url

arı

© Y

aptı

kla

rı h

izm

et

bakım

ından işç

i nit

eliği ta

şım

ayan d

iğer

kam

u g

öre

vlileri

(sö

zle

şmeli v

e g

eçic

i pers

onel)

© S

ilahlı K

uvv

etl

er

Mensu

pla

rı,

© O

da v

e B

aro

başk

anla

rı

© B

ele

diy

e b

aşk

anla

rı B

ele

diy

e m

eclis

üyele

ri v

e İ

l genel

mecli

si

üyele

ri

görevle

rin

den

çekil

med

ikçe

aday

olamazlar ve

milletv

ekili se

çilemezler.

Not:

Bele

diy

e başk

an adayı

ola

n M

ille

tvekilin

in,

Mille

tvekilli-

ğin

den

çekilm

e

şart

ı yoktu

r.

Eğer

bele

diy

e

başk

anlığın

ı

kazanır

sa ik

isi a

rası

nda s

eçim

yapara

k b

irin

den ç

ekilir

.

Milletv

ekilliğinin düşm

e halleri şunlard

ır:

1. İst

ifa (İ

stif

anın

TB

MM

Genel K

uru

lu t

ara

fın

dan k

abul e

dilm

esi

gere

kir

),

2. Kesin h

üküm g

iyme.

(Düşm

e a

nı, m

ahkem

e k

ara

rının

veri

ldiğ

i ve

ya k

esi

nle

ştiğ

i an d

eğil, bu k

ara

rın T

BM

M G

enel kuru

luna b

ildir

ildiğ

i

andır

),

3. Kısıtlama kara

rı.

(Düşm

e b

u h

usu

staki k

esi

n m

ahkem

e k

ara

rının

Genel K

uru

la b

ildir

ilm

esi

yle

olu

r),

4. M

illetv

ekilliğiyle bağdaşm

ayan bir göre

v ve

ya hizmeti sürd

ürm

ekte

ısr

ar etm

e. (

Genel K

uru

l giz

li o

yla

kara

r ve

rir)

,

5.

Deva

msızlık.

(Bir

ay i

çeri

sinde t

opla

m b

eş

bir

leşi

m g

ününe ö

zürs

üz k

atı

lmayan m

ille

tvekilin

in m

ille

tvekilliğin

in

düşm

esi

ne, G

enel K

uru

lca ü

ye t

am

sayıs

ının

salt

çoğunlu

ğunun o

yuyla

kara

r ve

rile

bilir

),

6. Cumhurb

aşk

anı Seçilme:

Kendiliğ

inden d

üşe

r

7. Ö

lüm olayı:

Kendiliğ

inden d

üşe

r

NOT:P

art

isinin te

melli

kapatılm

asına beyan ve

eylemleriyle se

bep olm

a.

Bu

sebep

12

Eylü

l 2

010

A

nayasa

Değiş

ikliğiy

le k

ald

ırılm

ıştı

r.

NOT:

Yukarı

da (

1.),

(4

.), (5

.) h

alleri

nde d

üşm

e k

ara

rının

ipta

li, kara

rın a

lındığ

ı ta

rihte

n b

aşl

ayara

k y

edi gün içeri

sinde ilg

ili m

ille

tvekili ve

ya

bir

diğ

er

mille

tvekili ta

rafın

dan A

nayasa

Mahkem

esi

nden ist

enebilir

. Anayasa

Mahkem

esi

, ip

tal is

tem

ini 15

gün içeri

sinde k

esi

n k

ara

ra

bağla

r. D

iğer

düşm

e h

alleri

nde A

nayasa

Mahkem

esi

ne b

aşv

uru

lam

az.

a) M

eclisi

n Y

asa

ma D

önem

inin

Sona E

rmesi

yle

,

b) M

eclisi

n E

rken S

eçim

Kara

rı A

lması

yla

,

c)T

BM

MS

eçim

leri

nin

Cum

hurb

aşk

anın

ca Y

enilenm

esi

yle

(F

esi

h).

Türk

iye

’de G

enel Seçim

kara

rını iki makam a

labilir:

a) T

BM

M g

enel k

uru

lu,

b) A

nayasa

l yetk

isin

i kullanara

k C

um

hurb

aşk

anı,

©©

YSK, se

çim

kara

rı alamaz sadece ilan eder.

SEÇM

EN O

LABiLM

ENiN

ŞARTLARI Ş

UNLARDIR:

»T

ürk

Vata

ndaşı

Olm

ak,

»18

Yaşı

na D

old

urm

uş

Olm

ak (S

iyasî

Rüşt

),

»S

eçm

en K

ütü

ğüne Y

azılı O

lmak,

»

Kıs

ıtlı O

lmam

ak,

»K

am

u H

izm

etl

eri

nden Y

asa

klı O

lmam

ak.

ÖN

EM

Li

BiL

GiL

ER

Türk

iye

’de G

enel Seçim

ler

şu ü

ç h

alden b

iri va

rsa y

apılır

:

Milletv

ekili ile ilgili UNUTM

A !!!!

» M

ille

tvekilin

in, M

ille

tvekilliği s

ıfatı

nı k

azandığ

ı an M

azbata

sını a

ldığ

ı zam

andır

.

» M

ille

tvekilin

in g

öre

ve b

aşl

am

a a

nı i

se M

eclist

e A

nd içtiği z

am

andır

.

TBM

M ile ilgili UNUTM

A

» Y

asa

ma D

önem

i norm

al ş

art

lard

a 4

yıldır

. TB

MM

şu a

n 24. Yasa

ma D

önemin

in iç

indedir

.

» Yasa

ma Y

ılı,

Meclisi

n b

ir y

ıllık ç

alışm

a s

üre

sidir

. Yasa

ma yılı her yıl 1

Ekim

de b

aşl

ar.

» T

atil, M

eclisi

n ç

alışm

ala

rına 3 ay ara

verm

esi

dir

. Tatil her yıl 1

Temmuzda b

aşl

ar.

» A

ra verm

e, M

eclisi

n ç

alışm

ala

rını m

ax 1

5'e

r gün e

rtele

mesi

dir

.

» T

BM

M üye tamsa

yısı 550M

V´d

ir.

» T

BM

M T

opla

ntı

yete

r sa

yıs

ı min 1

84 M

v´dir

.

» T

BM

M K

ara

rları

nı s

alt çoğunluk ile

alır

am

a b

u s

alt

çoğunlu

k a

sla 139 M

V´d

en a

z o

lam

az.

MV

SE

ÇİL

ME

K İÇ

İN İS

TİF

A E

TM

ES

İ G

ER

EK

EN

LE

R

fac

eb

oo

k

YASAM

A D

OKUNULM

AZLIĞI

›» ›»Y

asa

ma D

okunulm

azlığı is

e T

BM

M

salt

çoğunlu

k ile

kald

ırılabilir

.

›»Y

asa

ma D

okunulm

azlığın

dan d

a m

ille

tvekili olm

ayan b

akanda f

aydala

nır

›»Y

asa

ma D

okunulm

azlığı da K

am

u d

üzenin

dedir

. Y

ani m

ille

tvekili ben y

asa

ma D

okunulm

azlığın

dan

faydala

nm

ak ist

em

iyoru

m d

iyem

ez.

Sadece c

ezai koru

ma s

ağla

r

›» ›» ›»

Yasa

ma D

okunulm

azlığı N

isbid

ir

Yasa

ma D

okunulm

azlığı is

e s

üre

lidir

. Y

ani sa

dece m

ille

tvekili olu

nan s

üre

ce d

eva

m e

der.

Yasa

ma D

okunulm

azlığın

ın ise

iki is

tisn

ası

vard

ır. Y

ani M

V iki duru

mda d

okunulm

azlıkta

n f

aydala

nam

az.

Bunla

r; a

ğır

suçüst

ü h

ali v

e A

nayasa

nın

14

. m

addesi

ndeki duru

mla

rdır

.E

RC

AN

Ö

Z

Yasa

ma S

oru

msu

zluğu,

TB

MM

üyele

rinin

meclist

e

kullandık

ları

oy, düşü

nce v

e s

özle

rinden d

ola

yı hukuki ve

cezai ta

kib

ata

maru

z k

alm

ayacakla

rını if

ade e

der.

Yasa

ma D

okunulm

azlığı ise,

TB

MM

üyele

rinin

meclist

e d

aha

rahat

çalışm

ala

rını sa

ğla

mak v

e g

ere

ksi

z s

oru

şturm

ala

rdan

koru

mak için

sağla

nm

ış b

ir c

ezai dokunulm

azlık a

racıd

ır.

FARKLAR

KP

SS

VA

TA

ND

AŞ

LIK

K

AV

RA

M

HA

RİT

AS

I 3

Tel:

0532 5

0 4

0 7

97

e-m

ail:o

zerc

an

oz@

gm

ail.c

om

TBM

M´NiN

BAŞLICA G

ÖREVLERi

1. K

anun k

oym

ak, değiş

tirm

ek v

e k

ald

ırm

ak.

2. B

akanla

r K

uru

lu v

e b

akanla

rı d

enetl

em

ek.

3. B

akanla

r K

uru

luna kanun h

ükm

ünde k

ara

rnam

e ç

ıkarm

a y

etk

isi ve

rmek.

4. B

ütç

e v

e k

esi

n h

esa

p k

anun t

asa

rıla

rını görü

şmek v

e k

abul etm

ek.

5. Para

bası

lması

na k

ara

r ve

rmek.

6. S

ava

ş ilânın

a k

ara

r ve

rmek.

7. M

ille

tlera

rası

antl

aşm

ala

rın o

nayla

nm

ası

nı uygun b

ulm

ak.

8. A

nayasa

nın

14

’üncü m

addesi

ndeki fiillerd

en d

ola

yı hüküm

giy

enle

r hari

ç o

lmak ü

zere

,

genel ve

özel af ilâ

nın

a k

ara

r ve

rmek.

9. S

ayış

tay B

aşk

an v

e ü

yele

rini se

çm

ek

10. K

alk

ınm

a P

lanla

rını onayla

mak

11. A

nayasa

Mahkem

esi

ne ü

ye s

eçm

ek (

20

10 D

eğiş

ikliği)

12. K

am

u b

aş

Denetç

isin

i S

eçm

ek (2

010

Değiş

ikliği)

13. Y

urt

dış

ına a

sker

gönderm

ek v

e g

ele

nle

re izin

verm

ek

14. R

TÜ

K ü

yele

rini se

çm

ek

15. K

İT

´leri

denetl

em

ek

16. T

SK

’nın

kullanılm

ası

na izin

verm

ek

TBM

M B

AŞKANI iLE iLGiLi UNUTM

ATBM

M B

AŞKANININ G

ÖREVLERi

» M

eclis

başk

anı 4

turd

a v

e g

izli o

yla

seçilir

.

» M

eclis

başk

anlığı iç

in M

v ve

ya S

iyasi

part

iler

aday g

öst

ere

mezle

r

» M

eclis

başk

anı ola

cak k

işin

in b

ireyse

l adaylık b

aşv

uru

su e

sast

ır v

e 5

günlü

k b

aşv

uru

süre

si v

ard

ır.

» M

eclis

başk

anı M

ille

tvekili olm

ak z

oru

ndadır

» M

eclis

başk

anı ola

n k

işi S

iyasi

Part

isin

den ist

ifa e

tmez

» M

eclis

başk

anı ola

n k

işin

in M

eclist

e o

y k

ullanm

a h

akkı yoktu

r.

» M

eclis

başk

anı se

çilen k

işi yakla

şık 2

yıl g

öre

v yapar.

» M

eclis

başk

anlık s

eçim

i 5

günde 4

turd

a v

e g

izli o

yla

belirl

enir

.

>>>

1.ve

2. T

urd

a T

BM

M ü

ye t

am

sayıs

ının

2/3

ala

n k

işi M

B s

eçilir

.

>>>

3. tu

rda ü

ye t

am

sayıs

ının

salt

çoğunlu

ğunu a

lan a

day M

B s

eçilir

.

>>>

Son t

ura

3.t

urd

a e

n ç

ok o

yu a

lan iki aday k

atı

lır.

>>>

4. T

urd

a e

n ç

ok o

yu a

lan k

işi M

eclis

başk

anı se

çilir

.

1. T

BM

M´y

i te

msi

l etm

ek v

e y

önetm

ek.

2. C

um

hurb

aşk

anın

a v

ekele

t etm

ek

3. T

BM

M´y

i O

lağanüst

ü T

opla

ntı

ya ç

ağır

mak

4. S

eçim

leri

n y

enilenm

esi

nde C

b´n

a g

örü

ş

bildir

mek

5. M

eclis

genel S

ekre

teri

ne s

oru

şturm

a izni

verm

ek

6 K

om

isyonla

ra b

aşk

anlık e

tmek

7. M

eclisi

n b

ina t

esi

sat

vb işl

eri

ni yürü

tmek

8. M

eclisi

n idari

ve a

dli k

olluk işl

em

leri

ni

yürü

tmek

YÜKSEK S

EÇİM

KURULU

(YSK)

›»İlk

kez 1

95

0'd

e k

uru

lmuşt

ur.

›»Y

arg

ı m

ensu

pla

rından o

luşu

r. ›

» 7

Ası

l 4

yedek o

lmak ü

zere

11

üyesi

vard

ır. ›»

Göre

v sü

rele

ri 6

yıldır

. G

öre

v sü

resi

bit

en y

enid

en s

eçilebilir

›» Ü

yele

rinin

6's

ı Y

arg

ıtay 5

'i D

anış

tay G

enel kuru

lu t

ara

fın

dan k

endi üyele

ri a

rası

ndan s

eçilir

.

›» T

ürk

iye’d

e G

enel S

eçim

, Y

ere

l S

eçim

, C

um

hurb

aşk

anlığı S

eçim

i ve

Refera

ndum

ile

ilg

ili her

türl

ü s

eçim

işl

em

leri

ni Y

SK

yürü

tür.

›» Y

SK

seçim

le ilg

ili ik

i iş

lem

i yapam

az: B

unla

r; 1

. Y

SK

, S

eçim

kara

rı ala

maz. 2

. Y

SK

, se

çim

tari

hi belirl

eyem

ez.

›» Y

SK

’nın

kara

rları

kesi

ndir

, yarg

ı yolu

kapalıdır

. K

endi hari

ç k

imse

ye iti

raz e

dilem

ez.

fac

eb

oo

k

YASAM

A S

ORUM

SUZLUĞU

›»Y

asa

ma S

oru

msu

zlu

ğu h

em

hukik

i hem

cezai koru

ma s

ağla

r

›»Y

asa

ma S

oru

msu

zlu

ğu M

utl

aktı

r.

›»Y

asa

ma S

oru

msu

zlu

ğu S

üre

klidir

. Y

ani M

V s

ıfatı

sona e

rmiş

ols

a d

a Y

asa

ma S

oru

msu

zlu

ğu d

eva

m e

der.

›»Y

asa

ma S

oru

msu

zlu

ğu h

içbir

ist

isnası

yoktu

r. Y

ani ta

m k

oru

ma s

ağla

r.

›»Y

asa

ma S

oru

msu

zlu

ğu k

ald

ırılam

az.

›»Y

asa

ma S

oru

msu

zlu

ğundan m

ille

tvekili olm

ayan b

akanda f

aydala

nır

›»Y

asa

ma S

oru

msu

zlu

ğu K

am

u d

üzenin

dedir

. Y

ani m

ille

tvekili ben y

asa

ma s

oru

msu

zlu

ğundan f

aydala

nm

ak

is

tem

iyoru

m d

iyem

ez.

ER

CA

N

ÖZ

KP

SS

VA

TA

ND

AŞ

LIK

K

AV

RA

M

HA

RİT

AS

I 4

Tel:

0532 5

0 4

0 7

97

e-m

ail:o

zerc

an

oz@

gm

ail.c

om

fa

ce

bo

ok

Ge

ne

l G

örü

şm

e İ

ste

mi

• B

aka

nla

r ku

rulu

• E

n a

z 2

0 M

ille

tve

kili

• S

iya

si p

art

i gru

pla

rı}ta

rafın

da

n t

ale

p e

dili

r

TB

MM

’N

İN

B

İL

Gİ

E

Dİ

NM

E

VE

D

EN

ET

LE

ME

Y

OL

LA

RI

GE

NE

L G

ÖR

ÜŞ

ME

»Toplu

mu v

eya

devl

eti

ilgile

ndiren

bir

konunun T

BM

M´d

e g

örü

şülm

esi

dir.

»G

enel

görü

şme

yapıla

bilm

esi

iç

in

TB

MM

´nin

görü

şme

işle

min

i en

az

kara

r ye

ter

sayı

sı

ile

kabul

etm

esi

gere

kir.

» G

enel

görü

şme H

ükü

mete

ceza

i ve

huku

ki b

ir s

oru

mlu

ğa n

eden o

lmaz

Meclis A

raştı

rması İs

tem

i

• B

aka

nla

r ku

rulu

• E

n a

z 20 M

illetv

eki

li•

Siy

asi

part

i gru

pla

rı}ta

rafından

tale

p e

dili

r

ME

CLİ

S A

RA

ŞTI

RM

AS

I

»B

elir

li bir k

onuda b

ilgi edin

mek

am

acı

yla

TB

MM

tara

fından o

luşt

uru

lan a

raşt

ırm

a

kom

isyo

nunun

3

ay

süre

ile

ya

ptığı

ara

ştır

madır.

»

Mecl

is

ara

ştır

ması

so

nucu

nda

eld

e

ed

ile

n

bu

lgu

lar

su

ç

bil

e

olu

ştu

rsa

hükü

metin

herh

angi

bir

soru

mlu

luğuna

neden o

lmaz.

»D

evl

et

sırları

, tic

ari s

ırla

r, ö

zel

haya

tın

giz

liliğ

i ve g

örü

lmekt

e o

lan b

ir d

ava

ara

ş-

tırm

a k

onusu

ola

maz

ME

CL

İS S

OR

UŞ

TU

RM

AS

I

»G

öre

vde o

lsun v

eya

olm

ası

n B

aşb

aka

nın

ve b

aka

nla

rın

ceza

-i s

oru

mlu

luğunun T

BM

M ta

rafından a

raşt

ırılm

ası

na

neden o

lan d

enetle

me y

olu

dur

»

Mecl

is

Soru

şturm

ası

açı

lması

is

tem

inde

TB

MM

üye

ta

msa

yısı

nın

1/1

0’n

un y

ani 5

5 m

illetv

eki

li is

teye

bili

r.

»

TB

MM

bu

mecl

is

soru

şturm

a

önerg

esi

ni

topla

ntıya

ka

tıla

nla

rın

salt

çoğunlu

ğu

ile

kabul

eders

e

SP

’lerin

güçl

eri o

ranın

da o

luşt

ura

cakl

arı

15 k

işili

k bir k

om

isyo

n

olu

şturu

lur.

» S

oru

şturm

a k

om

isyo

nu m

ax

2 a

y in

cele

me y

apar

2 a

yda

ek

süre

iste

yebili

r. B

u s

üre

nin

sonunda b

ir r

apor

hazı

rlar

ve T

BM

M g

enel k

uru

luna s

unar.

» T

BM

M,

bir baka

nın

ve

ya başb

aka

nın

Y

üce

D

ivana

gönderilm

esi

ne e

n a

z üye

tam

-sayı

sının

salt

çoğunlu

ğu

ile k

ara

r ve

rir.

»Y

üce

div

ana s

evk

kara

rı a

lınan B

aka

nın

, baka

nlığ

ı düşe

r.»Y

üce

div

ana se

vk edile

n başb

aka

n is

e hükü

met

istif

a

etm

iş s

ayı

lır.

»B

u k

işile

rin M

V d

üşm

ez,

mill

etv

eki

lliğin

in d

üşm

esi

ne i

se

yüce

div

anda y

apılan y

arg

ılam

a s

onucu

nda k

ara

r verilir

.»Y

üce

div

ana s

evk

kara

rının

verilm

esi

ne s

ebep o

lan d

osy

a

7 g

ün iç

inde A

naya

sa M

ahke

mesi

ne g

önderilir

.»Y

üce

div

an

kara

rları

ke

sindir.

Yüce

div

anda

Savc

ılık

göre

vini Y

arg

ıtay

Cum

huriye

t Başs

avc

ısı y

apar.

Gen

so

ru İste

mi

• E

n a

z 2

0 M

ille

tve

kili

• S

iya

si p

art

i gru

pla

rı

GE

NS

OR

U

»G

enso

ru,

Baka

nla

r ku

rulu

nun

ve

ya

bir

ba

ka

nın

siy

asi

so

rum

luğ

un

u

do

ğru

da

n

denetle

me y

olu

dur.

» G

enso

ru e

n e

tkin

denetle

me y

olu

dur

»

Ge

nso

ru

ön

erg

esin

in

gü

nd

em

e

alı

nıp

alın

maya

cağın

a

TB

MM

to

pla

ntıya

ka

tıla

n-

ları

nın

salt

çoğunlu

ğu il

e k

ara

r ve

rir.

»

Genso

runun

görü

şülm

esi

gündem

e

alm

a

ka

rarı

v

eri

ldik

ten

2

g

ün

g

eç

me

dik

çe

ya

pıla

maz

7 g

ün s

onra

ya b

ırakı

lam

az.

»G

enso

ru g

örü

şmele

ri s

ırası

nda M

V v

eya

SP

gru

pla

rı güve

nsi

zlik

önerg

ele

ri ve

rebili

r. B

u

önerg

ele

r so

nucu

nda g

üve

n o

ylam

ası

yapılı

r.»G

üve

n o

ylam

ası

nda B

K’n

un v

eya

bir b

aka

nın

düşü

rüle

bilm

esi

iç

in üye

ta

msa

-yıs

ının

sa

lt ço

ğunlu

ğu g

ere

kir.

»G

üve

n o

ylam

ası

nda s

adece

Güve

nsi

zlik

oyl

arı

sa

yılır

ve e

n a

z 276 v

e d

aha fa

zla G

üve

nsi

zlik

oyu

ala

n B

aka

n v

eya

Hükü

met d

üşm

üş

olu

r» B

aşb

aka

n güve

n ala

mazs

a hükü

met

istif

a

etm

iş s

ayı

lır.

TB

MM

’D

E

Kİ

Ö

ZE

L

Nİ

TE

Lİ

KL

İ

KA

NU

NL

AR

BÜ

TÇ

E K

AN

UN

U

»G

eçi

ci ç

ıkarı

lan te

k ka

nundur.

» C

um

hurb

aşk

anın

veto

edem

ediğ

i tek

kanundur.

» B

ütç

e ta

sarı

sı m

ali

yılın

biti

min

e e

n a

z 75 g

ün k

ala

Baka

nla

r K

uru

lu t

ara

fın-

dan T

BM

M G

enel k

uru

luna s

unulu

r.

KE

SiN

HE

SA

P K

AN

UN

U

»B

ütç

enin

denetim

i TB

MM

adın

a S

ayı

ştay

tara

fından y

apılı

r.

»

kesi

n

hesa

p

tasa

rıla

rı

ilgili

m

ali

yılın

sonundan b

aşl

aya

rak

en g

eç

7 a

y so

nra

Baka

nla

r K

uru

lunca

TB

MM

’ye s

unulu

r.

MiLL

ETLE

RARA

SI A

NTLA

ŞMAL

ARIN

UYG

UN B

ULUN

MASI

»M

illetle

rara

sı a

ntla

şmala

r ku

ral

ola

rak

TB

MM

tara

fından

bir k

anunla

uyg

un b

ulu

nur

ve C

um

hurb

aşk

anın

ın o

nayı

ile y

ayı

nla

nır

ve y

ürü

rlüğe g

irer.

» U

sulü

ne g

öre

yürü

lüğe g

irm

iş M

illetle

r ara

sı a

ntla

şmala

r

ka

nu

n

hü

km

ün

de

dir

. B

un

lar

ha

kkın

da

A

na

ya

sa

mahke

mesi

ne ip

tal b

aşv

uru

sunda b

ulu

nula

maz.

iNK

ILA

P K

AN

UN

LA

RI

»İlk

kez

1961 A

naya

sası

ile k

oru

ma a

ltına a

lınan

8 k

anunu k

apsa

makt

adır

. H

erh

angi

bir y

arg

ı m

erc

iinde b

u k

anunla

rın A

naya

saya

ayk

ırılı

ğı

ileri s

ürü

lem

ez.

İnkı

lap K

anunla

rı ş

unla

rdır

.1

.Te

vhid

-i te

drisa

t ka

nu

nu

2

. So

yad

ı ka

nu

nu

3.T

ekk

e v

e z

avi

yele

rin

ka

pa

tılm

ası

na

da

ir k

an

un

4. R

esm

i Nik

ah

Esa

sla

rı5

. Ulu

sla

rara

sı ra

kam

ları

n k

ab

ulü

ka

nu

nu

6. T

ürk

alfa

be

sin

in k

ab

ulü

ha

kkın

da

ka

nu

n7

. Şa

pka

Ka

nu

nu

8. B

azı

kis

vele

rin

giy

ilem

eye

ceğ

ine

da

ir k

an

un

»M

ecl

isin

en b

asi

t bilg

i edin

me

yo

ludur

»S

oru

yazı

lı olm

ak

zoru

ndadır

»C

eva

bı ya

zılı

veya

sözl

ü o

lur

»S

oru

Baka

nla

ra v

eya

Başb

aka

n

so

rulu

r.

» B

irden ç

ok

baka

na s

oru

lan

so

ru,b

aşb

aka

na s

oru

lmuş

kabul e

dili

r.

» H

ükü

mete

bir s

oru

mlu

luk

yü

klem

ez

Erc

an

ÖZ

HAZIRLAYAN

Erc

an

ÖZ

HAZIRLAYAN

Erc

an

ÖZ

HAZIRLAYAN

SO

RU

}tara

fın

da

n t

ale

p e

dili

r

Erc

an

ÖZ

HAZIRLAYAN

Erc

an

ÖZ

HAZIRLAYAN

ER

CA

N

ÖZ

KA

NU

N N

AS

IL H

AZ

IR

LA

NIR

BÜ

TÇ

E K

AN

UN

NU

N H

AZ

IR

LA

NM

AS

I V

E K

AB

UL

Ü

Kanun T

asa

rı v

eya

Tekl

ifi (

KT

T)

hazı

rlar

Bu K

TT

Mecl

is B

aş.

Div

anın

a G

önderilir

Mecl

is B

aş.

Div

anı bu K

TT

´yi İ

lgili

Kom

isyo

na h

ava

le e

der

Kom

isyo

n r

aporu

hazır

lar

ve M

BD

Gönderir

MB

D’n

ı R

aporu

ço

ğaltı

r ve

MV

´ne d

ağıtır.

48 s

aat S

erinle

me S

üre

si g

eçt

ikte

n s

onra

TB

MM

en a

z 184 M

V il

e topla

nır

TB

MM

’de g

örü

şmele

rden s

onra

oyl

am

aya

geçi

lirO

ylam

a s

onucu

nda

TB

MM

’de g

örü

şmele

rden s

onra

oyl

am

aya

geçi

lirO

ylam

a s

onucu

nda

Kab

ul ed

ilir

Kab

ul ed

ilir

Red

ed

ilir

Top

lan

tıya

ka

tıla

nla

rın

sa

lt ço

ğu

nlu

ğu

ile

ya

(e

n a

z 1

39

MV

)

Top

lan

tıya

ka

tıla

nla

rın

sa

lt ço

ğu

nlu

ğu

ile

ya

(e

n a

z 1

39

MV

)

KT

T s

ahib

ine ia

de e

dili

r

Bütç

e T

asa

rısı

BK

`na ia

de e

dili

r

Bir Y

asa

ma Y

ılı g

eçm

edik

çe

tekr

ar

mecl

is g

ündem

ine g

ele

mez

Cum

hurb

aşk

anın

a g

ider

Cum

hurb

aşk

anın

a g

ider

CB

15 g

ün iç

inde y

a

CB

15 g

ün iç

inde

Kabul e

der

Veto

eder

Veto

hakk

ı yo

ktur.

TB

MM

geri g

ider

R.G

. ya

yınla

nır

yürü

rlüğe g

irer

Ayn

en g

önderir

Ayn

en g

önderir

De

ğiş

tirere

k G

önderir

De

ğiş

tirere

k G

önderir

TB

MM

geri g

ider

CB

mecb

uri k

abul e

der

CB

mecb

uri k

abul e

der

Am

a A

.Mah

İpta

l Dava

sı a

çabili

r

Am

a A

naya

sa M

ahke

mesi

ne

İpta

l Dava

sı a

çabili

rTB

MM

ya

KP

SS

VA

TA

ND

AŞ

LIK

K

AV

RA

M

HA

RİT

AS

I 4

Tel:

0532 5

0 4

0 7

97

e-m

ail:o

zerc

an

oz@

gm

ail.c

om

fa

ce

bo

ok

Ba

kanla

r K

uru

lu(K

anun T

asa

rı)

Baka

nla

r K

uru

lu

En a

z 1 M

illetv

eki

li(K

anun T

ekl

ifi)

Mali

yılı

n b

itim

ine 7

5 g

ün k

ala

Bütç

e T

asa

rısı

nı hazı

rlar

Hazı

rlanan B

ütç

e T

asa

rısı

TB

MM

`ye s

unulu

r

TB

MM

, B

ütç

e T

asa

rısı

nı,

Pla

n B

ütç

e k

om

isyo

nuna h

ava

le e

der.

Bütç

e K

om

isyo

nu m

ax

55 g

ün iç

inde k

abul e

der

ve T

BM

M y

e g

önderir.

» C

B, B

ütç

e k

anunu v

eto

edem

ez

am

a A

naya

sa M

ahke

mesi

ne d

ava

aça

bili

r

» B

ütç

e ö

nerisi

kabul e

dilm

eye

n H

ükü

met (B

K)

istif

a e

tmiş

sayı

lır

» Y

asa

ma

org

an

ı ta

rfın

da

n y

ap

ılan

ge

ne

l, so

yut

ve s

üre

kli n

itelik

ta

şıya

n m

etn

e Y

as

a =

ka

nu

n d

en

ir

» B

ütç

e, T

BM

M´d

e g

örü

şülü

rken b

ütç

ede g

elir

art

ırcı

, ö

neride b

ulu

nam

azl

ar

gid

er

aza

ltıcı

» M

ali

yılı

n b

aşl

angıc

ı ka

nunla

belir

lenir. A

ma g

enel o

lara

k 1 O

cak

yeni m

ali

yılın

başl

agıc

ıdır

» B

ütç

e K

om

isyo

nu 4

0 k

işid

en o

luşu

r. 2

5´i İkt

idar

part

isi g

eriye

kala

n 1

5´i m

uhale

fet part

ilerinden s

eçi

lir.

» B

ütç

e k

anunun

un u

ygunlu

k denetim

ini S

ayış

tay

yapar. İlg

ili b

aka

nlık

Maliy

e B

aka

nlığ

ıdır

.

» K

anun tasa

rı v

e tekl

ifi b

ir y

asa

ma y

ılı iç

inde T

BM

M g

ündem

ine g

elm

ez

ise b

una K

AD

ÜK

OL

DU

denir.

» K

anunla

rın n

e z

am

an y

ürü

rlüğe g

irece

ği k

anun iç

inde y

aza

r. E

ğer

ora

da b

elir

tilm

em

işse

RG

´de y

ayı

mın

ı ta

kip

e

den 4

5 g

ün s

onra

yürü

rlüğe g

irer.

» T

BM

M´d

e k

abul e

dilm

eye

n b

ir k

anun, b

ir y

asa

ma y

ılı d

olm

adan tekr

ar

mecl

is g

ündem

ine g

etir

ilem

ez.

.

» K

anun tekl

if ve

tasa

rıla

rında o

ylam

a a

çık

yapılı

r.

» K

anunla

r, halk

oyu

na (

Refe

randum

a)

sunula

maz.

KA

NU

NLA

R İ

LE

İLG

İLİ K

ISA

KIS

A

CB

15

gü

n iç

ind

e y

ine

ya

Ka

bu

l ed

er

Ve

to e

de

r

» D

eğiş

tirile

rek

gele

n K

anunu, C

B is

tediğ

i kadar

veto

edebili

r.

Kabul e

der

Resm

i Gaze

teye

gönderir

Kanunda b

elir

tilen tarihte

yürü

rlü

ğe g

irer

Red

ed

ilir

Cum

hurb

aşk

anı

Genelk

urm

ay B

aşk

anı

Başb

akan

Kara

kuvv

etl

eri

Kom

uta

nı

Başb

akan y

ard

ımcıları

Deniz

Kuvv

etl

eri

Kom

uta

nı

İçiş

leri

Bakanı

Hava

Kuvv

etl

eri

Kom

uta

nı

Dış

işle

ri B

akanı

Jandarm

a G

enel K

om

uta

nı

Milli S

avu

nm

a B

akanı

Adale

t B

akanı

YA

ŞA

MA

İL

E İL

GİL

İ G

ÖR

EV

LE

Rİ

YÜ

RÜ

TM

E İL

E İL

GİL

İ G

ÖR

EV

LE

Rİ

YA

RG

I İL

E İL

GİL

İ G

ÖR

EV

LE

Rİ

» T

BM

M›n

in a

çılış

günü m

ecl

iste

»

ve

geri g

önderm

ek

» A

naya

sa M

ahke

mesi

ne

açm

ak

» A

naya

sa D

eğiş

iklik

lerini

na s

unm

ak

» T

BM

M o

lağanüst

ü

çağır

mak.

» T

BM

M

lerinin

yenile

nm

esi

ne

verm

ek

ko

nu

şm

a y

ap

mak

Kan

un

ları

yayım

lam

ak İp

tal D

avası

Halk

oyla

ması

top

lan

tıya

seçim

kara

r

» D

evl

eti

n g

enel p

oliti

kası

nı b

elirl

em

ek v

e y

ürü

tmek

» B

aşb

akanı a

tam

ak v

e is

tifası

nı k

abul e

tmek

» B

aşb

akanın

teklifi i

le b

akanla

rı a

tam

ak is

tifası

nı a

lmak

» B

akanla

r K

uru

luna b

aşk

anlık e

tmek

» Y

urt

dış

ına T

em

silc

i gönderm

ek v

e g

ele

nle

ri k

abul e

tmek

» M

ille

tlera

rası

Antl

aşm

a o

nayla

mak v

e y

ayım

lam

ak

» T

SK

’yi B

aşk

om

uta

n o

lara

k t

em

sil e

tmek

» G

enelk

urm

ay B

aşk

anın

ı ata

mak

» T

SK

’nin

kullanılm

ası

na iz

in v

erm

ek

» M

GK

’yı t

opla

ntı

ya ç

ağır

mak v

e b

aşk

anlık e

tmek

» B

K il

e b

irlikte

OH

AL v

e S

ıkıy

öneti

m il

an e

tmek

» K

ara

rnam

ele

ri im

zala

mak

» B

azı k

işileri

n c

ezala

rını a

f e

tmek

» D

DK

başk

an v

e ü

yele

rini a

tam

ak v

e g

öre

v ve

rmek

» Y

ÖK

başk

an v

e ü

yele

rini a

tam

ak

» R

ektö

rleri

ata

mak

»

a

kim

ler

ve S

avc

ılar

yükse

k k

uru

lunun 4

üyesi

ni s

eçm

ek

»

n

ayasa

Mahkem

esi

nin

14

üyesi

ni s

eçm

ek

»

a

rgıt

ay C

um

huri

yet

başs

avc

ısı v

e v

ekilin

i seçm

ek

»

a

nış

tay ü

yele

rinin

1/4

nü s

eçm

ek

»

s

keri

Yarg

ıtay Ü

yele

rinin

tam

am

ını s

eçm

ek

»

s

keri

Yükse

k İ

dare

mahkem

esi

üyele

rini s

eçm

ek

CB

. Ü

YE

SE

ÇM

ED

İĞ

İ Ö

NE

MLİ K

UR

UM

LA

R

» Y

arg

ıtay

» S

ayış

tay

» U

yuşm

azlık M

ahkem

esi

» Y

SK

» Y

DK

(B

aşb

akanlık Y

ükse

k D

enetl

em

e K

uru

lu)

H A Y D A A

KP

SS

VA

TA

ND

AŞ

LIK

K

AV

RA

M

HA

RİT

AS

I 5

Tel:

0532 5

0 4

0 7

97

e-m

ail:o

zerc

an

oz@

gm

ail.c

om

Erc

an

ÖZ

HAZIRLAYAN

1982

AN

AYA

SA

SIN

DA

YÜ

RÜ

TME

«T

ürk

iye´d

e y

ürü

tme y

etk

isi C

um

hu

rbaşkan

ı, B

aşb

akan

ve B

akan

lara

aittir.»

fac

eb

oo

k

alk

oyla

ması

pta

l D

ava

sı

eçim

kara

rı

anun y

ayım

lam

ak

lağanüst

ü T

opla

ntı

onuşm

a y

apm

ak

H İ S K O K

Türk

iye

’de idare

ye h

akim

olan

üç ilke

Cumhurb

aşk

anı Adayı Olm

anın K

oşu

lları

2007 R

efera

ndumundan s

onra

Cumhurb

aşk

anı Aday G

öst

erm

e Y

etk

isi

3 g

ruba a

ittir

Cumhurb

aşk

anı se

çim

i ne z

aman y

apılır

a) İdare

nin

Bütü

nlü

ğü İ

lkesi

b) M

erk

ezden Y

öneti

m il

kesi

c)Y

eri

nden Y

öneti

m il

kesi

a)

TC

vata

ndaşı

olm

ak

b) 4

0 y

aşı

nı d

old

urm

uş

olm

ak

c) Y

ükse

köğre

nim

görm

üş

olm

ak (19

61d

e g

eld

i)

d) D

aha ö

nce b

ir d

efadan d

aha f

azla

CB

yapm

am

ış o

lmak

e) M

ille

tvekili s

eçilm

e k

oşu

lları

nı t

aşı

yor

olm

ak

Cumhurb

aşk

anını art

ık

» H

alk

, Refera

ndum

ile s

eçer

» 5

yıl g

öre

v yapar

» B

ir k

işi 2

kez C

B o

labilir

a) T

BM

M’d

en 2

0 M

V a

dayı g

öst

ere

bilir

b) S

iyasi

Part

i Gru

pla

rı

c)

En s

on g

enel

seçim

de o

yla

rı t

opla

mı

%10

geçen S

P o

rtak a

day g

öst

ere

bilir

» C

B, e

ski C

bnın

göre

v sü

resi

nin

dolm

ası

na 6

0 g

ün k

ala

yapılır

.

» C

B m

akam

ının

boşa

lması

halinde is

e b

oşa

lmayı t

akip

eden 6

0 g

ün i

çin

de y

apılır

» C

B s

eçim

i m

ax ik

i turd

a y

apılır

ve h

alk

tara

fın

dan s

eçilir

1

. tu

rda k

ullanılan g

eçerl

i oyla

rın s

alt

çoğunlu

ğunu a

lan a

day C

B s

eçilir

. E

ğer

seçilm

ez ise

2

tura

gid

ilir

. İkin

ci

turd

a e

n ç

ok o

yu a

lan a

day C

B s

eçilir

. İkin

ci

tura

tek k

işi

kalırs

a b

u k

işi

eve

t-hayır

şeklinde y

apılan h

alk

oyla

ması

nda s

alt

çoğunlu

ğun o

yunu a

lırs

a C

B s

eçilir

.

CUMHURBAŞKANININ GÖREVLERİ

Cum

hurb

aşk

anın

ın G

öre

ve b

aşl

am

a A

nı ne z

am

andır

?

»C

um

hurb

aşk

anın

ın

göre

ve

başl

am

a

anı

TB

MM

’de

and

içti

ği

zam

andır

.

CU

MH

UR

BA

ŞK

AN

LIĞ

I G

ÖR

EV

İN

İ S

ON

A E

RD

İR

EN

HA

LLE

R

1. B

eş

yıllık g

öre

v sü

resi

nin

dolm

ası

2. C

um

hurb

aşk

anın

ın is

tifası

3. C

um

hurb

aşk

anın

ın Ö

lüm

ü

4. C

um

hurb

aşk

anlığın

ın b

aşk

a b

ir s

ebeple

sona e

rmesi

5. C

um

hurb

aşk

anın

ın v

ata

na ih

anetl

e s

uçla

nm

ası

Cum

hurb

aşk

anın

a V

ekale

t O

layı

Cum

hurb

aşk

anın

ın

hast

alık,

yurt

dış

ına

çık

mak,

geçic

i ola

rak

göre

vden

çekilm

esi

halinde

göre

vine

dönünceye

kadar;

ölü

m,

çeklim

e v

eya b

ir b

aşk

a s

ebeple

makam

ın b

oşa

lması

halinde is

e y

eni

seçilin

ceye k

adar

vekale

t yetk

isi T

BM

M B

aşk

anın

a a

itti

r.

CB

’nı

Cum

hurb

aşk

anın

ın V

ata

na İ

hanett

en S

uçla

nm

ası

»

Cum

hurb

aşk

anın

ın

Vata

na

İhanett

en

dola

yı

TB

MM

üye

tam

sayıs

ının

en a

z ü

çte

bir

inin

vere

ceği

yazılı

teklif ü

zeri

ne

TB

MM

üye t

am

sayıs

ının

3/4

nün v

ere

ceği k

ara

rla s

uçla

ndır

ılır

CU

MH

UR

BA

ŞK

AN

LIĞ

I T

EŞ

KİL

AT

I

CB

GE

NE

L S

EK

RE

TE

RL

İĞİ

DE

VL

ET

DE

NE

TL

EM

E K

UR

UL

U

» C

B g

enel se

kre

terl

iği C

B K

ara

rnam

esi

ile

kuru

lur.

Teşk

ilatı

kurm

a g

öre

vi C

B a

itti

r.

» C

B G

enel S

ekre

terl

iği 4

Bölü

mden o

luşu

r. B

unla

r:

1) C

B D

anış

manlığı

2) B

aşy

ave

rlik

3) C

B Ö

zel K

ale

mi

4) C

B S

ekre

terl

iği

NO

T:

CB

vekla

let

yetk

isi M

eclis

Başk

anın

a a

itti

r T

em

sil

yetk

isi i

se C

B G

enel S

ekre

teri

ne a

itti

r

» D

DK

ilk k

ez 1

98

2 A

nayasa

sı il

e k

uru

ldu

» A

macı k

am

u k

uru

mla

rında in

cele

me v

e d

enetl

em

e y

apm

aktı

r.

» D

DK

, yeri

ndelik v

e k

anunilik

olm

ak ü

zere

iki t

ip d

eneti

m y

apar.

» D

DK

’nın

9 ü

yesi

vard

ır. B

aşk

an v

e ü

yele

rini C

B s

eçer

» D

DK

, CB

’nın

iste

mi i

le in

cele

me b

aşl

atı

r.R

aporl

arı

bağla

yıc

ı değildir

» D

DK

’nın

Raporl

arı

giz

lidir

. Sadece C

B v

e B

aşb

akan s

unulu

r.

» D

DK

, Türk

Silahlı K

uvv

etleri ve Y

arg

ı da denetleme yapamaz.

» D

DK

’nın

Denetl

em

e y

aptı

ğı k

uru

mla

r:

1. T

üm

kam

u k

uru

mla

rı

2. %

51

Devl

ete

ait

ola

n k

uru

mla

r

3. D

evl

et

yara

rına ç

alışa

n V

akıf

ve D

ern

ekle

r

4. H

er

düzeydeki i

ş ve

işve

ren ö

rgütl

eri

5. K

am

u k

uru

mu n

iteliğin

deki m

esl

ek k

uru

luşl

arı

MİLLİ G

ÜVENLİK K

URULU

YÜKSEK A

SKERİ Ş

URA

» » A

macı: D

evl

eti

n iz

leyeceği g

üve

nlik p

oliti

kası

nı b

elirl

em

ekti

r.

»M

GK

, 2 a

yda b

ir t

opla

nır

. Başk

anı C

B’d

ır y

oksa

Başb

akan b

aşk

anlık e

der.

»M

GK

nın

gündem

ini

Başb

akan ve

G

.Kurm

aybaşk

anın

ın is

tekle

ri doğru

ltu-

sunda C

B b

elirl

er.

» M

GK

Ask

eri

ve s

ivil k

anatl

ard

an o

luşu

r.

S

ivil K

anat

A

skeri

Kanat

» M

GK

Genel S

ekre

terl

iği, B

aşb

akanlığa b

ağlıdır

, tüm

topla

ntı

lara

katı

lır

am

a

oy h

akkı y

oktu

r.

MG

K, i

lk k

ez 1

198

2 A

nayasa

sı il

e k

uru

ldu.

» » » » »

YaŞ

, ilk

kez 1

97

2 d

e k

uru

ldu.

YaŞ

A

macı

TS

K’n

ın

izle

yeceği

politi

kayı

belirl

em

ek v

e T

SK

için

deki te

rfi, e

meklilik v

e

ihra

ç k

ara

rları

nı a

lmaktı

r.

YA

Ş,

bir

i A

ğust

os

ayı

için

de diğ

eri

daha

sonra

belirl

enen

bir

ta

rihte

olm

ak

üzere

yılda 2

kez t

opla

nır

.

YaŞ

’ın

başkanı

Başb

akand

ır.

Olm

ad

ığı

zam

anla

rda G

enelk

urm

ay B

aşk

anı

başk

anlık

eder.

YaŞ

üyele

ri:B

aşb

akan, M

illi S

avu

nm

a B

akanı,

Genelk

urm

aybaşk

anı, K

uvv

et

Kom

uta

nla

rı ile

göre

vdeki O

rgenera

l ve O

ram

iraller’

dir

.

»M

İT

m

üst

eşa

rı ve

E

mniy

et

Genel

Müdürü

M

GK

üyesi

değildir

.

»M

GK

gere

k görd

üğü kiş

ileri

topla

ntı

ya ç

ağır

abilir

.

»

MG

K`n

ın

kara

rları

B

K

için

tavs

iye n

iteliğin

dedir

.

ER

CA

N

ÖZ

OLAĞANÜSTÜ Y

ÖNETİM

USULLERİ

OLAĞANÜSTÜ H

AL

SIKIYÖNETİM

» O

HA

L, C

B b

aşk

anlığın

da t

opla

nan B

K t

ara

fın

dan m

ax 6

aylığın

a

ilan e

dilir

.

» T

BM

M, O

HA

L s

üre

sini her

defası

nda 4

´er

ay u

zata

bilir

.

» O

HA

L, ilan e

dildiğ

i gün y

ürü

rlükte

dir

.

» O

HA

L ila

nı R

esm

i G

azete

de y

ayım

lanır

ve a

ynı gün T

BM

M

sunulu

r.

» T

BM

M, O

HA

L ila

nın

ı en a

z 1

39

MV

ile

uygun b

ulu

rsa y

ürü

rlüğü

deva

m e

der.

» O

HA

L k

ara

rları

na k

arş

ı yarg

ı yolu

kapalıdır

.

1. T

em

el hak v

e h

ürr

iyetl

er

sınır

landır

ılabilir

.

2. O

HA

L K

HK

´si çık

arı

labilin

ir.

3. V

ata

ndaşl

ara

mal, p

ara

ve ç

alışm

a y

üküm

lülü

kle

ri g

eti

rile

bilin

ir

OLAĞANÜSTÜ H

ALİN S

ONUÇLARI

1. Ş

iddet

ola

yla

rının

OH

AL ş

art

ları

ndan d

aha v

ahim

hal a

lması

2. S

ava

ş ih

tim

alini o

lması

3. A

yakla

nm

a ç

ıkm

ası

4. V

ata

na v

e la

ik C

um

huri

yete

yönelik k

alk

ışm

a h

are

keti

nin

olm

ası

»

Sık

ıyöneti

m,

Cum

hurb

akanı

başk

anlığın

da

topla

nan

Bakanla

r K

uru

lu

tara

fın

dan m

ax 6

aylığın

a il

an e

dilir

.

»

.

» T

BM

M, S

ıkıy

öneti

min

süre

sini her

defası

nda 4

´er

ay u

zata

bilir

.

» S

ıkıy

öneti

m, ilan e

dildiğ

i gün y

ürü

rlükte

dir

.

» S

ıkıy

öneti

m ila

nı R

esm

i G

azete

de y

ayım

lanır

ve a

ynı gün T

BM

M s

unulu

r.

» T

BM

M, S

ıkıy

öneti

m ila

nın

ı en a

z 1

39

MV

ile

uygun b

ulu

rsa y

ürü

rlüğü

deva

m e

der.

» S

ıkıy

öneti

m k

ara

rları

na k

arş

ı yarg

ı yolu

kapalıdır

.

1. T

em

el hak v

e h

ürr

iyetl

er

sınır

landır

ılabilir

.

2. S

ıkıy

öneti

m K

HK

´si çık

arı

labilin

ir.

3. Y

öneti

m a

skeri

n d

eneti

min

e g

eçer.

Sık

ıyöneti

m il

an e

dilm

eden ö

nce M

GK

`nın

görü

şü a

lınm

ak z

oru

ndadır

SIKIYÖNETiM

SONUÇLARI

KP

SS

VA

TA

ND

AŞ

LIK

K

AV

RA

M

HA

RİT

AS

I 5

Tel:

0532 5

0 4

0 7

97

e-m

ail:o

zerc

an

oz@

gm

ail.c

om

Erc

an

ÖZ

HAZIRLAYAN

1982

Ana

yası

nda

Bak

anla

r K

urul

u«1982

An

ayasasın

da

Yü

rütm

e, B

akan

lar

Ku

rulu

na h

em

h

em

o

lara

k v

eri

lmiş

tir..»

yetk

ig

öre

v

fac

eb

oo

k

2011 K

HK

`sı iLE Y

ENi KURULAN

BAKANLIKLAR

YÜRÜTM

ENİN D

ÜZENLEYİCİ

İŞLEM

LERİ

1. A

ile v

e s

osy

al Ç

alışm

ala

r B

akanlığı

2. A

vrupa B

irliği B

akanlığı

3. B

ilim

Sanayi v

e T

eknolo

ji B

akanlığı

4. Ç

evr

e v

e Ş

ehir

cilik

Bakanlığı

5. E

konom

i Bakanlığı

6. G

ençlik v

e S

por

Bakanlığı

7. G

ıda, T

arı

m v

e H

ayva

ncılık

Bakanlığı

8. G

üm

rük v

e T

icare

t B

akanlığı

9. K

alk

ınm

a B

akanlığı

1. K

ara

rnam

e

a

. KH

K

b

. CB

Kara

rnam

esi

c

. Kaid

e K

ara

rnam

esi

2. T

üzük

3. Y

önetm

elik

4. E

mir

ve G

enele

gele

r

BAKANLAR K

URULUNUN K

URULUŞU

BAKANLAR K

URULUNUN G

ÖREVLERi

BK

`NUN G

ÖREViN

iN S

ONA E

RDiĞ

i DURUM

LAR

ھB

aşb

akanı, C

B ist

ediğ

i herh

angi bir

mille

tvekili ara

sından a

tar

ve ist

ifası

nı kabul eder.

ھB

akanla

rı, B

aşb

akan ö

neri

r, C

B’n

ı ata

r ve

bakanla

r aynı usu

l ile g

öre

vden a

lınır

lar.

ھB

akanla

rın, m

ille

tvekili olm

a ş

art

ı yoktu

r am

a M

V o

lma k

oşu

lları

nı ta

şım

ak

zoru

ndadır

lar.

ھM

V o

lmayan B

akanla

r, T

BM

M’d

e a

nd içere

k g

öre

vleri

ne b

aşl

arl

ar.

ھM

V o

lmayan B

akanla

rında, Y

asa

ma S

oru

msu

zlu

ğu v

e Y

asa

ma D

okunulm

azlığı va

rdır

.

ھB

K, B

aşb

akanın

olu

şturd

uğu k

abin

enin

CB

tara

fın

dan o

nayla

ndığ

ı an k

uru

lmuş

sayılır

am

a g

öre

ve b

aşl

am

ası

için

TB

MM’d

en g

üve

noyu a

lması

gere

kir

. (B

akanla

r K

uru

lu,

TB

MM’d

en t

opla

ntı

ya k

atı

lanla

rın s

alt

çoğunlu

ğu ile

güve

noyu a

lır)

ھ2

011

Sonbaharı

iti

barı

ile

TR’d

e 6

1. H

üküm

et

göre

vine b

aşl

am

ıştı

r. 6

1. H

üküm

et

25

bakandan o

luşu

r.

1. D

evl

eti

n izle

yeceği politi

kayı belirl

em

ek v

e y

ürü

tmek

2. K

anun t

asa

rısı

hazır

lam

ak

3. B

ütç

e v

e K

esi

n H

esa

p t

asa

rısı

hazır

lam

ak

4. T

SK

yı yurt

savu

nm

ası

na h

azır

lam

ak

5. M

ille

tlera

rası

Antl

aşm

a im

zala

mak

6. D

evl

eti

n g

üve

nliğin

i sa

ğla

mak

7. K

am

u ikti

sadi te

şebbüsü

kurm

ak

8. G

enelk

urm

ay b

aşk

anın

ı se

çm

ek

9. K

alk

ınm

a p

lala

rı h

azır

lam

ak

10. C

B ile

bir

likte

OH

AL v

e S

ıkıy

öneti

m ila

n e

tmek

12. T

RT

m

üdürü

, E

GM

, M

İT

Müst

eşa

rı g

ibi kuru

mla

rın b

aşk

lanla

rını ata

mak

1. B

akanla

r K

uru

lunun ist

ifası

2. G

üve

noyu a

lam

am

ası

3. B

aşb

akanın

bir

şekilde g

öre

vinden a

yrı

lması

(is

tifa, ölü

m, vb

)

4. Y

eni T

BM

M`n

in G

öre

ve b

aşl

am

ası

5. G

eçic

i B

akanla

r K

uru

lunun k

uru

lması

6. B

ütç

enin

Reddi

Nis

an 2

012

iti

barı

ile

61.

Hüküm

et

göre

vdedir

. 6

1 H

üküm

et

25

Bakandan o

luşu

r. (

1 B

aşb

akan+2

5 B

akan)

20

11 K

HK

`sı ile B

akanla

r ile m

üst

eşa

r ara

sına

makam

ı geti

rilm

işti

r.

Bakan Y

ard

ımcıları

, ic

racı B

akanlıkla

r iç

in o

luşt

uru

lmuş

olu

p, H

üküm

et

ile g

öre

ve g

elirl

er

ve h

üküm

et

ile g

öre

vden g

iderl

er.

NOT:

Bakan Y

ard

ımcılığı

Bakan Y

ard

ımcıları

4 y

ıl için

ata

nır

lar.

Doğal A

fet

Salg

ın h

ast

alık

Ağır

Ekonom

ik B

unalım

sebebiy

le ila

n e

dilen O

HA

L

Şid

det

ola

yla

rının

yaygın

laşm

ası

nedeniy

le

ilan e

dilen O

HA

L

Ola

ğanüst

ü H

al 2

sebepte

n ila

n e

dilir

Sık

ıyöneti

min

İla

n N

edenle

ri

TÜZÜK

Tüzük: K

anunla

rın n

ası

l uygula

nacağın

ı ve e

mre

ttiğ

i işl

eri

n n

ası

l yapılacağın

ı göst

ere

n y

azılı h

ukuk

kura

lları

dır

.

» T

üzük ç

ıkarm

a y

etk

isi s

adece B

akanla

r K

uru

luna a

itti

r.

» T

üzükle

r çık

arı

lmadan ö

nce D

anış

tay´ı

n g

örü

şü a

lınm

ak z

oru

ndadır

.

» T

üzükle

r C

um

hurb

aşk

anın

ca o

nayla

nm

ak z

oru

ndadır

.

» T

üm

Tüzükle

r R

esm

i Gazete

de y

ayım

lanm

ak z

oru

ndadır

.

» T

üzükle

r bir

kanuna d

ayanm

adan ç

ıkarı

lam

az.

» T

üzükle

rin ip

tali iç

in D

anış

tay´a

başv

uru

lur.

YÖNETM

ELİK

YÖ

NE

TM

ELİK

: Kanunla

rın v

e T

üzükle

rin n

ası

l uygula

nacağın

ı göst

ere

n y

azılı h

ukuk k

ura

lları

dır

.

» Y

önetm

elik ç

ıkarm

a y

etk

isi :

1. B

aşb

akanlık 2

. Bakanlıkla

r, 3

. Kam

u T

üzel K

işileri

4. B

akanla

r K

uru

luna a

itti

r.

» Y

önetm

elik D

anış

tay d

eneti

min

den g

eçm

ek z

oru

nda d

eğildir

.

» Y

önetm

elik C

um

hurb

aşk

anın

ca o

nayla

nm

ak v

e R

G y

ayım

lanm

ak z

oru

nda d

eğildir

.

» Ü

lke g

eneli y

önetm

elikle

r D

anış

tay d

eneti

min

den g

eçm

ek v

e R

G y

ayım

lanm

ak z

oru

ndadır

.

EM

iR V

E G

ENELGELER

Em

ir v

e G

enelg

ele

r yürü

tmenin

en b

asi

t düzenle

yic

i işl

em

idir

.

Resm

i Gazete

de y

ayım

lanm

a ş

art

ı yoktu

r. C

um

hurb

aşk

anı o

nayla

mak z

oru

nda d

eğildir

.

İpta

li iç

in id

are

mahkem

ele

rine b

aşv

uru

yapılır

.

ER

CA

N

ÖZ

KP

SS

VA

TA

ND

AŞ

LIK

K

AV

RA

M

HA

RİT

AS

I 6

Tel:

0532 5

0 4

0 7

97

e-m

ail:o

zerc

an

oz@

gm

ail.c

om

Erc

an

ÖZ

HAZIRLAYAN

1982

AN

AYA

SA

SIN

DA

YA

RG

I«T

ürk

iye´d

e Y

AR

GI yetk

isi B

ağ

ımsız

Mah

kem

ele

re a

ittir.»

fac

eb

oo

k

HAKİM

LİK T

EM

İNATLARI

TÜRKİYE

`NİN Y

ÜKSEK M

AHKEM

ELERİ

a)

Azle

dilm

em

e T

em

inatı

b) M

ali T

em

inat

c) İdari

Göre

vlere

ata

nm

am

a t

em

inatı

d) E

mekliye s

evk

edilm

em

e t

em

inatı

e) S

evc

ılık

Makam

ına a

tanm

am

a t

em

inatı

(T

R Y

oktu

r)

f) C

oğra

fi t

em

inat

(TR

yoktu

r)

1 - A

nayasa

Mahkem

esi

2- Y

arg

ıtay

3- D

anış

tay

4- A

skeri

Yarg

ıtay

5- A

skeri

Yükse

k İ

dare

Mahkem

esi

6. U

yuşm

azlık M

ahkem

esi

TÜ

RK

İY

E’

Nİ

N

YÜ

KS

EK

M

AH

KE

ME

LE

Rİ

ASK

ERi Y

ÜK

SEK

iDA

RE

YAR

GIS

IA

SK

ER

İ YA

RG

ITA

Y

»

A

»

skerî

m

ahkem

ele

rden

veri

len

kara

r ve

hüküm

leri

n so

n in

cele

me

merc

iidir

.

Ask

erî

Yarg

ıtay ü

yele

ri b

irin

ci sı

nıf

ask

erî

hâkim

ler

ara

sından

Ask

erî

Yargıt

ay

Genel

Kurulu

nun

üye

tam

sayıs

ının

salt

çoğunlu

-ğu v

e g

izli

oyla

her

boş

yer

için

göst

ere

ceği

üçer

aday

için

den

Cum

hurb

aşk

a-

nın

ca s

eçilir

.

»A

skerî

Yarg

ıtay´da,

beş

dair

e,

bir

Dair

ele

r K

uru

lu,

bir

Genel

Kuru

l ve

bir

de B

aşk

anla

r K

uru

lu v

ard

ır.

DA

NI Ş

TA

Y

»İdari

yarg

ıdaki

dava

ları

n i

lk v

e s

on d

ere

ce

tem

yiz

merc

iidir

» D

anış

tay, 1

86

8´de o

luşt

uru

lmuşt

ur.

» D

anış

tay, 1

5 D

air

e v

e 1

56

üyeden o

luşu

r.

» Ü

yele

rinin

tam

am

ı 1. s

ınıf

idarî

hakim

dir

.

» Ü

yele

rinin

1/4

CB

, 3/4

´ n

ü H

SY

K a

tar.

» Ü

yele

ri 4

yıllığın

a s

eçilir

. Göre

v sü

resi

bit

en

yenid

en s

eçilir

.

» D

anış

tay,

Başk

anın

ı, d

air

e b

aşk

anla

rını

ve

savc

ısın

ı kendi ü

yele

ri a

rası

ndan s

eçer.

» 2

012

yılı

itib

arı

ile D

anış

tay B

aşk

anım

ız

Hüse

yin

Hüsn

ü K

AR

AK

ULLU

KÇ

U´dur.

DA

NIŞ

TA

Y´IN

GÖ

RE

VLE

Rİ

1.Ü

st

düzey

devl

et

mem

url

arı

nın

ata

nm

ası

husu

sunda B

K´na g

örü

ş bildir

mek.

2. K

anun T

asa

rıla

rı h

akkın

da 2

ay iç

inde B

K´na

görü

ş bildir

mek.

3.

Tüzükle

r hakkın

da B

K´na g

örü

ş bildir

mek

ve T

üzükle

ri d

enetl

em

ek

4. Ü

lke G

eneli Y

önetm

elikle

ri d

enetl

em

ek

5. İ

dari

yarg

ıdaki d

ava

lara

son d

ere

ce m

ahke-

mesi

ola

rak s

onuca b

ağla

mak.

YA

RG

I TA

Y

»A

dli y

arg

ıdaki

dava

ları

n s

on d

ere

ce t

em

yiz

merc

iidir

» Y

arg

ıtay, 1

86

9´de o

luşt

uru

lmuşt

ur.

»

, 38

Dair

e v

e 3

87

üyeden o

luşu

r.

» Ü

yele

rinin

tam

am

ı 1. s

ınıf

adlî h

akim

dir

.

» Ü

yele

rinin

tam

am

ını H

SY

K a

tar.

» Ü

yele

ri 4

yıllığın

a s

eçilir

. Göre

v sü

resi

bit

en

yenid

en s

eçilir

.

»

, Başk

anın

ı, d

air

e b

aşk

anla

rını

ken-

di ü

yele

ri a

rası

ndan s

eçer.

» 2

012

yılı

itib

arı

ile

B

aşk

anım

ız

´dır

.

Yarg

ıtay

Yarg

ıtay

» Y

arg

ıtay C

um

huri

yet

Başs

avc

ısın

ı ve

vekilin

i

Cum

hurb

aşk

anı s

eçer.

Yarg

ıtay

» 2

012

yılı

itib

arı

ile Y

arg

ıtay C

um

huri

yet

Başs

avc

ımız

ise

´dir

.

» Y

arg

ıtay ü

ye s

ayıs

ı bakım

ından T

ürk

iye´n

in

en b

üyük m

ahkem

esi

dir

.

» Y

arg

ıtay,

Türk

iye´d

e g

öre

v alanı en g

eniş

mahkemedir.

Ali A

LKAN

Hasa

n E

RBİL

UYU

ŞMA

ZLIK

MA

HK

EMES

İ

»A

dli, id

ari

ve a

skeri

yarg

ı ara

sındaki

göre

v ve

hüküm

uyuşm

azlıkla

rının

çözüm

merc

iidir

.

» Ü

yele

ri, Y

arg

ıtay, D

anış

tay, A

skeri

Yargı-

tay

ve

A

YİM

üye

leri

ara

sından s

eçilir

.

»U

yuşm

azlık M

ahkem

esi

nin

başk

anın

ı

Anayasa

M

ahkem

esi

kendi

üyele

ri

ara

sından a

tar.

» U

yuşm

azlık M

ahkem

esi

1 B

aşk

an v

e

12 A

sıl ü

yeden o

luşu

r.

» U

yuşm

azlık M

ahkem

esi

bir

hukuk v

e

bir

ceza d

air

esi

nden o

luşu

r.

AY

İM

, A

skerî

olm

ayan m

akam

-larc

a

tesi

s edilm

iş o

lsa b

ile, ask

er

kiş

ileri

ilgilendir

en ve a

skerî

hiz

mete

ilişk

in

idarî

işl

em

ve e

yle

mle

rden d

oğan

uyuşm

az-l

ıkla

rın y

arg

ı deneti

min

i yapan

ilk v

e s

on d

ere

ce m

ahkem

esi

dir

» A

skerî

Yükse

k İ

dare

Mahkem

esi

iki

dair

e-d

en o

luşu

r

» H

er

dair

e b

ir b

aşk

an v

e a

ltı üyeden

kuru

lur

» A

YİM

´İN

dair

e v

e D

air

ele

r K

uru

lu

kara

rları

tem

yiz

edilem

ez. B

unla

ra k

arş

ı

sadece k

ara

r düzelt

me y

olu

na g

irilebilir

UNUTM

A !!!!

HS

YK

, S

AY

IŞ

TA

Y, D

evl

et

Denetl

em

e K

uru

lu, Y

ükse

k S

eçim

Kuru

lu, Y

ükse

k D

enetl

em

e K

uru

lu

yükse

k m

ahkem

e d

eğildir

.

SAYIŞTAY

»S

ayış

tay, y

ükse

k m

ahkem

e d

eğildir

.

»

TB

MM

adın

a M

ali d

eneti

m y

apan b

ir m

ahkem

edir

.

» 1. M

erk

ezi İ

dare

nin

Bütç

esi

Kapsa

mın

daki K

am

u İ

dare

leri

2. S

osy

al G

üve

nlik K

uru

mu v

e T

ürk

iye İ

ş K

uru

mu

3. M

ahalli İ

dare

ler

(Köy id

are

si h

ari

ç)

4. K

am

u İ

kti

sadi T

eşe

bbüsl

eri

5. T

ürk

Silahlı K

uvv

etl

eri

» S

ayış

tay, İ

ncele

me - D

enetl

em

e g

öre

vi v

e k

esi

n h

ükm

e b

ağla

ma o

lmak ü

zere

iki g

öre

vi v

ard

ır.

Sayış

tay,

Sayış

tay t

üm

üyele

rini, S

ayış

tay G

enel K

uru

lunun b

oşa

lan h

er

üyelik iç

in ö

nerd

iği d

ört

aday a

rası

ndan

TB

MM

seçer.

» S

ayış

tay´ı

n k

ara

rları

kesi

ndir

. Am

a b

ir s

efere

mahsu

s 15

gün iç

inde k

ara

r düzelt

me is

tenebilin

ir.

»S

ayış

tay il

e D

anış

tay a

rası

ndaki u

yuşm

azlıkla

rda D

anış

tay´ı

n k

ara

rlar

esa

s alınır

.

» S

ayış

tay´ı

n s

avc

ısın

ı, M

aliye b

akanlığın

ca y

apılacak t

eklif ü

zeri

ne o

rtak k

ara

rnam

e il

e a

tanır

.

SAYIŞTAY

´IN D

ENETİM

İNE T

ABİ K

URUM

LAR

ER

CA

N

ÖZ

KP

SS

VA

TA

ND

AŞ

LIK

K

AV

RA

M

HA

RİT

AS

I 6

Tel:

0532 5

0 4

0 7

97

e-m

ail:o

zerc

an

oz@

gm

ail.c

om

Erc

an

ÖZ

HAZIRLAYAN

1982

AN

AYA

SA

SIN

DA

YA

RG

Ifa

ce

bo

ok

HAKİM

LER V

E S

AVCILAR Y

ÜKSEK K

URULU (HSYK)

»"H

âkim

ler

ve S

avc

ılar

Yükse

k K

uru

lu 2

2 a

sıl ve

12 y

edek ü

yeden o

luşu

r;

»H

SY

K, üç d

air

e h

alinde ç

alışı

r.

»H

SY

K´n

ın B

aşk

anı A

dale

t B

akanıd

ır. »A

dale

t B

akanlığı M

üst

eşa

rı K

uru

lun t

abii ü

yesi

dir

. »

Kuru

lun, dört

ası

l üyesi

, nit

elikle

ri k

anunda b

elirt

ilen;

yükse

köğre

tim

kuru

mla

rının

hukuk d

alları

nda g

öre

v yapan ö

ğre

tim

üyele

ri ile

avu

katl

ar

ara

sından C

um

hurb

aşk

anın

ca, üç a

sıl ve

üç y

edek ü

yesi

Yarg

ıtay ü

yele

ri a

rası

ndan Y

arg

ıtay G

enel K

uru

lunca, ik

i ası

l ve

iki yedek ü

yesi

Danış

tay ü

yele

ri a

rası

ndan D

anış

tay G

enel K

uru

lunca, bir

ası

l ve

bir

yedek ü

yesi

Türk

iye A

dale

t A

kadem

isi G

enel K

uru

lunca k

endi üyele

ri a

rası

ndan, yedi ası

l ve

dört

yedek ü

yesi

bir

inci sı

nıf

olu

p, bir

inci sı

nıf

a a

yrı

lmayı gere

kti

ren n

itelikle

ri y

itir

mem

iş a

dlî y

arg

ı hâkim

ve s

avc

ıları

ara

sından a

dlî y

arg

ı hâkim

ve s

avc

ıları

nca, üç a

sıl

ve iki yedek ü

yesi

bir

inci sı

nıf

olu

p, bir

inci sı

nıf

a a

yrı

lmayı gere

kti

ren n

itelikle

ri y

itir

mem

iş idarî

yarg

ı hâkim

ve s

avc

ıları

ara

sından idarî

yarg

ı hâkim

ve s

avc

ıları

nca, dört

yıl için

seçilir

. S

üre

si b

iten ü

yele

r yenid

en s

eçilebilir

.

HSYK'n

ın m

eslekte

n ç

ıkarm

a c

ezasına ilişk

in o

lanlar

dışındaki kara

rlarına k

arş

ı yarg

ı merc

ilerine b

aşv

uru

lamaz.(

12 E

ylü

lDeğiş

ikliği)

1."A

nayasa

yarg

ısının v

arlık n

edeni, n

orm

lar

hiy

era

rşis

inde k

anunla

rın A

na-

yasa

nın

alt

ında y

er

alm

ası

, kanunla

rın A

nayasa

ya a

ykır

ı ola

mam

ası

dır

2.B

ir ü

lkede a

nayasa

yarg

ısın

ın o

labilm

esi

için

öncelikle

o ü

lkede "

yazılı"

ve

"katı

" bir

anayasa

nın

olm

ası

gere

kir

.

4. Anayasa

Mahkemesi ilk d

efa 1

961 A

nayasa

sı ile k

uru

lmuşt

ur.

5.A

nayasa

mahkemesi 1

2 E

ylül re

fera

ndumundan s

onra

17 ü

yeden k

uru

lur.

6.A

nayasa

Mahkemesi ü

yelerinin ü

çü T

BM

M, on d

örd

ü C

umhurb

aşk

anı

tara

fından s

eçilmekte

dir.

7.A

ncak T

BM

M'n

in d

oğru

dan d

oğru

ya ü

ye s

eçme y

etk

isi yoktu

r.T

BM

M, ik

i

üyeyi kendis

ine S

ayış

tay t

ara

fın

dan g

öst

eri

lecek ü

çer

aday a

rası

ndan, bir

üyeyi de b

aro

başk

anla

rının

göst

ere

ceği üç a

day a

rası

ndan s

eçecekti

r.

8. Cumhurb

aşk

anı

ise s

eçeceği on d

ört

üyeden a

ncak d

örd

ünü d

oğru

dan

doğru

ya s

eçebilm

ekte

dir

. G

eri

kala

n 1

0 ü

yeyi is

e Y

arg

ıtay, D

anış

tay, A

skerî

Yarg

ıtay, A

skerî

Yükse

k İ

dare

Mahkem

esi

, S

ayış

tay, Y

ükse

köğre

tim

Kuru

lu

tara

fın

dan k

endis

ine g

öst

eri

len ü

çer

aday a

rası

nda s

eçebilm

ekte

dir

.

9. "A

nayasa

Mahkemesine ü

ye s

eçilebilmek için

, kır

k b

eş

yaşı

n d

old

uru

lmuş

olm

ası

kaydıy

la;

yükse

köğre

tim

kuru

mla

rı ö

ğre

tim

üyele

rinin

pro

fesö

r ve

ya

doçent

unva

nın

ı kazanm

ış, avu

katl

arı

n e

n a

z y

irm

i yıl f

iile

n a

vukatl

ık y

apm

ış,

üst

kadem

e y

öneti

cileri

nin

yükse

köğre

nim

görm

üş

ve e

n a

z y

irm

i yıl k

am

u

hiz

meti

nde f

iile

n ç

alışm

ış, bir

inci sı

nıf

hâkim

ve s

avc

ıları

n a

daylık d

ahil e

n a

z

yir

mi yıl ç

alışm

ış o

lması

şart

tır"

.

10.A

nayasa

Mahkemesi ü

yeleri o

n iki yıl için s

eçilirler.

Bir

kim

se iki defa

Anayasa

Mahkem

esi

üyesi

seçilem

ez. A

nayasa

Mahkem

esi

üyele

ri a

ltm

ış b

eş

yaşı

nı dold

uru

nca e

mekliye a

yrı

lırl

ar.

11. Anayasa

Mahkemesinin g

öre

v ve

yetk

ileri ş

unlard

ır:

(a)

Bazı norm

ları

n a

nayasa

ya u

ygunlu

ğunu d

enetl

em

ek;

(b)

Bir

eyse

l başv

uru

ları

kara

ra b

ağla

mak;

(c)

Bazı kiş

ileri

yüce d

ivan s

ıfatı

yla

yarg

ılam

ak;

(d)

Siy

asî

part

ileri

n k

apatı

lması

na k

ara

r ve

rmek;

(e)

Siy

asî

part

ileri

n m

alî d

eneti

min

i yapm

ak;

(f)

Yasa

ma d

okunulm

azlığın

ın k

ald

ırılm

ası

kara

rları

nı denetl

em

ek;

(g)

Mille

tvekilliğin

in d

üşm

esi

kara

rları

nı denetl

em

ek;

(h)

Uyuşm

azlık m

ahkem

esi

ne b

aşk

an s

eçm

ek.

12

.An

ayasa M

ah

kem

esi ta

lep

le b

ağ

lıd

ır; am

a tale

bin

gere

kçesi

yle b

ağlı

değild

ir.

13

.An

ayasa M

ah

kem

esi yo

klu

k k

ara

rı v

ere

mez.

14

.An

ayasa M

ah

kem

esi "y

oru

mlu

ret

kara

rı"

vere

bilir

.

15.A

nayasa

M

ahkemesinin denetimine tâ

bi olan norm

ve

işlemler

şunlard

ır:

(a) K

anunla

r;

(b) O

lağan d

önem

kanun h

ükm

ünde k

ara

rnam

ele

ri;

(c) T

BM

M iç

tüzüğü;

(d) A

nayasa

değiş

iklikle

ri (sa

dece ş

ekil b

akım

ından);

(e) Y

asa

ma d

okunulm

azlığın

ın k

ald

ırılm

ası

kara

n;

(f) M

ille

tvekilliğin

in d

üşm

esi

kara

rı.

16. A

nayasa

Mahkemesinin D

enetimine tâbi olm

ayan norm

lar şu

nlard

ır:

(a) M

ille

tlera

rası

antl

aşm

ala

r;

(b) O

lağanüst

ü h

âl v

e s

ıkıy

öneti

m k

anun h

ükm

ünde k

ara

rnam

ele

ri;

(c) İnkılâp k

anunla

rı;

(d) Ü

ç is

tisn

a d

ışın

da p

arl

âm

ento

kara

rları

17.A

nayasa

Mahkem

esi

ölç

ü n

orm

ola

rak s

adece A

nayasa

nın

metn

inde y

azan

ilke v

e k

ura

lları

kullanabilir

. (B

aşl

angıç

metn

e d

âhildir

. M

adde b

aşl

ıkla

rı m

etn

e

dahil d

eğildir

).

18.K

anunların

anayasaya

uygunluğunun

yarg

ısal

denetimi,

Anayasa

Mahkemesine b

aşv

urm

a u

sulüne g

öre

Soyut

Norm

Denetimi (İ

pta

l dava

sı) ,

Somut Norm

Denetimi (itira

z (defi) yolu) ve

"b

ireyse

l başv

uru

yolu" (A

nayasa

l

Şikayet) (2

010 R

ef) olm

ak üzere

üç türlüdür.

19.A

nayasa

mahkemesine İpta

l dava

sı açma yetk

isi üç org

ana t

anın

mış

tır:

(a)C

um

hurb

aşk

anı;

(b) İkti

dar

ve a

na m

uhale

fet

part

isi m

eclis

gru

pla

rı;

(c) T

BM

M ü

ye t

am

sayıs

ının

1/5

(11

0 m

ille

tvekilin

in is

tem

i)

20

.İpta

l dava

sı a

çm

a s

üre

si altmış gündür.

(Ş

ekil b

ozuklu

ğuna d

ayalı ipta

l dava

sı

açm

a s

üre

si is

e o

n g

ündür)

.

21.Somut norm

denetimine a

ncak k

anun v

e k

anun h

ükm

ünde k

ara

rnam

ele

r konu

ola

bilir

. (T

BM

M İ

çtü

züğü,

Anayasa

değiş

iklikle

ri s

om

ut

norm

deneti

min

e k

onu

ola

mazla

r).

22

.Kanunla

rın da şe

kil bakım

ından A

nayasa

ya a

ykır

ılığ

ı so

mut

norm

deneti

mi

yolu

na k

onu o

lam

az.

23

. Somut norm

denetimin b

aşlatılabilmesi için, her şe

yden ö

nce, bakılmakta

olan bir "dava

" olm

alıdır.

24.S

omut norm

denetimi yoluyla A

nayasa

Mahkemesine a

ncak b

ir "mahkeme"

başv

ura

bilir.

25

. Somut

norm

denetimi, ancak bir dava

da "u

ygulanacak olan kanun ve

KHK

hükümleri" hakkında işletilebilir.

26

.Som

ut

norm

deneti

min

in b

aşl

atı

labilm

esi

için

, ya m

ahkem

e d

ava

da u

ygula

nacak b

ir

kanun

veya

kanun

hükm

ünde

kara

rnam

enin

hüküm

leri

ni

re's

en

Anayasa

ya

aykır

ı

görm

elidir

.

27

.Dava

mahkem

esi

dosy

ayı it

iraz y

olu

yla

Anayasa

Mahkem

esi

ne g

önderi

rse, "A

nayasa

Mahkem

esi

, iş

in k

endis

ine g

elişi

nden b

aşl

am

ak ü

zere

beş

ay i

çin

de k

ara

rını

veri

r ve

açık

lar.

B

u

süre

iç

inde

kara

r ve

rilm

ezse

m

ahkem

e

dava

yı

yürü

rlükte

ki

kanun

hüküm

leri

ne g

öre

sonuçla

ndır

ır".

28

.Anayasa

Mahkem

esi

nin

işi

n e

sası

na g

irere

k v

erd

iği

ret

kara

rının

Resm

î G

azete

de

yayım

lanm

ası

ndan s

onra

on y

ıl g

eçm

edik

çe a

ynı

kanun h

ükm

ünün A

nayasa

ya a

ykır

ılığ

ı

iddia

sıyla

tekra

r başv

uru

da b

ulu

nula

maz.

29

.Anayasa

Mahkemesine b

ireyse

l başv

uru

da b

ulunacak kişinin

, A

nayasa

veya A

vrupa

İnsa

n H

akla

rı S

özle

şmesi

tara

fın

dan g

üve

nce a

ltın

a a

lınm

ış b

ir t

em

el hak v

e h

ürr

iyeti

ihla

l edilm

iş o

lmalıdır

.

30

.Bir

eyse

l başv

uru

da

bulu

nabilm

ek

için

ola

ğan kanun yolları

nın

tü

keti

lmiş

olm

ası

şart

tır.

31.

Anayasa

Mahkem

esi

ret

ve ipta

l olm

ak ü

zere

sadece iki tü

r kara

r ve

rebilir

.

32

. E

sast

an r

et

kara

rının

doğurd

uğu b

ir y

enilik

yoktu

r. H

akkın

da r

et

kara

rı v

eri

lmiş

ola

n k

anun, yürü

rlükte

kalm

aya d

eva

m e

der.

33

.İpta

l kara

rının

sonucu, ip

tal edilen k

anunun y

ürü

rlükte

n k

alk

ması

dır

, "i

pta

l kara

rı

Resm

î G

azete

de y

ayım

landığ

ı ta

rihte

yürü

rlükte

n k

alk

ar"

.

34

.Anayasa

Mahkem

esi

nin

ipta

l kara

rlan g

ere

kçesi y

azılmadan a

çıklanamaz.

35

.Anayasa

Mahkem

esi

nin

kara

rları k

esindir.

36

.Anayasa

Mahkem

esi

nin

ipta

l kara

rı d

ava

konusu

ola

n k

anun h

ükm

ünü o

rtadan

kald

ırdığ

ı iç

in, bu k

ara

r "h

erk

es

için

hüküm

ve s

onuç d

oğuru

r.

37

.Anayasa

Mahkem

esi

ipta

l kara

rının

yürü

rlüğe g

ireceği ta

rihi ayrıca s

apta

yabilir

.

38

.Anayasa

Mahkem

esi

nin

ipta

l kara

rları g

eriye y

ürü

tülemez.

39

.Anayasa

Mahkem

esi

, B

aşk

an v

e 1

4 ü

ye ile

topla

nır

. A

nayasa

Mahkem

esi

topla

ntı

ya

katı

lanla

rın s

alt

çoğunlu

ğu ile

kara

r ve

rir.

Çekim

ser

oy k

ullanılam

az.

40

.Anayasa

değiş

iklikle

rinde ipta

le,

siyasî p

art

i dava

larında k

apatm

aya v

e d

evlet

yard

ımından m

ahru

m b

ırakmaya k

ara

r ve

rilebilmesi için ü

çte

iki oy ç

okluğu

şart

tır.

AN

AY

AS

A

MA

HK

EM

ES

İ

ER

CA

N

ÖZ

Merk

ezd

en

Yö

neti

m

Mah

alli İd

are

ler

Hiz

met

Bak

ımın

dan

Yeri

nd

en

Yö

neti

m Ö

rgü

tleri

Ba

şk

en

t T

eşkilatı

Taşra

Teşkilatı

Cu

mhu

rba

şkan

ı

Ba

şba

kan

lık

*

De

vle

t D

ene

tle

me

Ku

rulu

*

CB

Ge

ne

l S

ekr

ete

rliğ

i

C

B D

anış

ma

nlığ

ı

*

Ba

şyave

rlik

*

CB

Öze

l Kale

m

Ba

şke

ntt

eki Y

ard

ımcı

Kuru

luşl

ar

*

D

anış

tay

*

Sayış

tay

* *

M

illi G

üve

nlik

Ku

rulu

D

evl

et

Pla

nla

ma

Te

şkila

tı

İl G

ene

l id

are

si

Va

li

İl

İda

re K

uru

lu

İI i

da

re Ş

ub

e B

aşk

anla

rı

- M

iiii E

ğiti

m M

d.

- B

ayı

nd

ırlık

Md

.

- H

uku

k İş

leri M

d.

- S

ağ

lık M

d.

- T

arı

m M

d.

- V

ete

rin

er

Md

.

-

De

fte

rdar

İlçe

İd

are

si

•

Kaym

akam

• İ

lçe

İd

are

Şub

e B

aşk

an

ları

•

İlç

e İ

dare

Ku

rulu

- Y

azı

işle

ri M

d.

- M

illi E

ğiti

m M

d.

- T

arı

m v

e K

öyi

şle

ri M

d.

- S

ağ

lık O

cağ

ı B

şk.

Bu

cak İd

are

si

Bu

cak

Müd

ürü

GA

P İ

da

resi

• •

Bu

cak M

ecl

isi

OH

AL V

alil

ikle

ri

•

B

uca

k K

om

isyo

nu

• •

Bö

lgesel K

uru

luşla

r

İI Ö

zel İ

dare

si

• İl

Ge

ne

l M

ecl

isi

• İl

Da

imi E

ncü

me

ni

• V

ali

Be

lediy

e İ

da

resi

• B

ele

diy

e M

ecl

isi

B

ele

diy

e E

ncü

me

ni

••

B

ele

diy

e B

aşk

an

ı B

üyü

kşe

hir B

ele

diy

esi

• •

Bü

yükşe

hir B

ele

diy

e

M

ecl

isi

B

üyükş

ehir B

ele

diy

e E

ncü

me

ni

• B

üyükş

ehir B

ele

diy

e

B

şk.

K

öy İ

dare

si

•

Köy D

ern

eğ

i

•

Köy İ

htiy

ar

Me

clis

i

•

Mu

hta

r

Ma

halle

İd

are

si

•

Mu

hta

r

•

İhtiy

ar

Heye

ti

Üniv

ers

itele

r B

ağım

sız

İda

ri

Oto

rite

ler

RT

ÜRK

SP

K

BD

DK

EP

DK

Kam

u İ

hale

Ku

rum

u

Re

ka

be

t

Ku

rum

u v

s.

Kam

u K

uru

mu

Nite

liğin

de

ki M

esle

k K

uru

luşla

r?

- T

TB

- T

BB

- T

OB

B

- T

MM

OB

vb

.

Yü

kse

k Ö

ğre

tim

Ku

rulu

Ün

ive

rsite

ler

üze

rind

e v

esaye

t

de

ne

tim

i yap

ar.

* Ba

kan

lıkla

r

•

••

Yeri

nd

en

Yö

neti

m

KP

SS

VA

TA

ND

AŞ

LIK

K

AV

RA

M

HA

RİT

AS

I 7

Tel:

0532 5

0 4

0 7

97

e-m

ail:o

zerc

an

oz@

gm

ail.c

om

Erc

an

ÖZ

HAZIRLAYAN

1982

ANA

YASA

SIND

A iD

ARE

HUKU

KUfa

ce

bo

ok

TÜ

RK

İY

EN

İN

İD

AR

İ T

EŞ

KİL

AT

I

İDA

RE

HU

KU

KU

NU

N Ö

ZE

LL

İKL

ER

İ

» G

en

ç bir h

uku

k dalıd

ır. » T

edvi

n e

dilm

em

iştir

.

» İct

ihadi b

ir h

uku

k dalıd

ır. » B

ağım

sız

bir h

uku

k dalıd

ır.

» S

tatü

sel n

itelik

ted

ir.»

İşl

em

leri tek

tara

flıdır

İDA

RE

HU

KU

KU

NA

HA

KİM

OL

AN

İL

KE

LE

Rİ

» osy

al D

evl

et İlk

esi

» ta

türk

Mill

iyetç

iliğin

e B

ağl ı

Devl

et İlk

esi

» uku

k D

evl

eti

İlkesi

» aik

Devl

et İlk

esi

» şi

tlik

İlkesi

» aşl

anğıç

ta b

elir

tilen il

kele

r

» um

huriye

tçili

k İlk

esi

» nsa

n h

akl

arı

na S

ayı

gıl

ıDevl

et ilk

esi

» Ü

nite

r D

evl

et İlk

esi

S A H L E B C İ

HİYERARŞİ Y

ETKİSİ

Hiy

era

rşi, Ü

stle

rin a

stla

r üzeri

nde s

ahip

old

uğu g

üce, yetk

iye d

enir

.

Ör

1 :

Bir

müdürü

n b

ünyesi

nde ç

alışa

n p

ers

onellere

göre

v bölü

şüm

ü y

apm

ası

Ör

2 :

Bir

müdürü

n, iş

e g

eç g

ele

n ö

ğre

tmenin

e c

eza v

erm

esi

vb.

HİYERARŞİ Y

ETKİSİNİN Ö

ZELLİKLERİ:

1. H

iyera

rşi aynı kam

u t

üzel kiş

isi iç

inde g

eçerl

idir

.

2. H

iyera

rşi yetk

isi genel bir

yetk

idir

.

3. H

iyera

rşi yetk

isi kendiliğ

inden v

eya

başv

uru

üzeri

ne k

ullanılabilin

ir.

4. H

iyera

rşi iliş

kis

inde a

stın

idarî

ve y

arg

ısal bir

başv

uru

hakkı yoktu

r.

HİYERARŞİ Y

ETKİSİNE T

ABİ O

LM

AYANLAR

1. H

akim

ler

2

. T

eknik

Uzm

anla

r

3

. A

skerl

er

4. Ü

niv

ers

ite Ö

ğre

tim

üyele

ri

MERKEZDEN Y

ÖNETİM

ÖZELLİKLERİ

YERİNDEN Y

ÖNETİM

İN

VARLIK Ş

ARTLARI

1. M

erk

ezden y

öneti

mde t

ek t

üzel kiş

ilik

vard

ır o

da d

evl

et

tüzel kiş

iliğ

idir

.

2. M

erk

ezi id

are

bakanlıkla

r şe

klinde ö

rgütl

enm

işti

r.

3. her

türl

ü g

elir

ve g

ider

merk

ezi id

are

nin

bütç

esi

nden k

arş

ılanır

.

4. H

alk

a s

unula

cak h

er

tüğrl

ü h

izm

et

merk

ezden p

lanla

nır

.

5. M

erk

ezi id

are

bir

bütü

ndür.

Hiy

era

rşid

e b

u b

ütü

nlü

ğün e

sası

nı olu

şturu

r.

Yeri

nden y

öneti

mden b

ahse

debilm

ek için

ilg

ili yöneti

min

4 ö

nem

li ş

art

ı ta

şım

ası

gere

kir

. B

unla

r:

1. T

üzel K

işiliğ

i ola

cak

2. Pers

onel bağım

sızlığın

a s

ahip

ola

cak

3. M

ali b

ağım

sızlığa s

ahip

ola

cak.

4. V

esa

yet

deneti

min

e t

âbi ola

cak

MERKEZDEN Y

ÖNETİM

İN AVANTAJLARI

YERİNDEN

YÖNETİM

İN

AVANTAJLARI

1. G

üçlü

bir

devl

et

oto

rite

si s

ağla

r. 2

. B

ölg

ele

r ara

sı f

ark

lıkla

rı a

zalt

ır.

3. hiz

metl

eri

n d

aha p

lânlı v

e r

asy

onel ula

ştır

ılm

ası

nı sa

ğla

r. 4

. M

ali d

eneti

mi kola

yla

ştır

ır.

5. K

am

u g

öre

vlileri

ni yere

l bask

ıdan k

urt

arı

r

1.D

aha d

em

okra

tik b

ir y

öneti

mdir

.

2. K

ırta

siyecilik

ve b

üro

kra

siyi azalt

ır.

3. Y

ere

l ih

tiyaçla

r daha ç

ok d

ikkate

alınır

.

MERKEZDEN Y

ÖNETİM

İN DEZAVANTAJLARI

1. B

üro

kra

si v

e k

ırta

siyele

ciliğ

i art

tırı

r. 2

. D

em

okra

tik ilk

ere

uygun d

eğildir

.

3. Y

ere

l yöneti

mle

rin ist

ekle

ri v

e ihti

taçla

rı p

ek d

ikkate

alınm

az.

YETKİ G

ENİŞLİĞİ İ

LKESİ

KP

SS

VA

TA

ND

AŞ

LIK

K

AV

RA

M

HA

RİT

AS

I 7

Tel:

0532 5

0 4

0 7

97

e-m

ail:o

zerc

an

oz@

gm

ail.c

om

Erc

an

ÖZ

HAZIRLAYAN

1982

ANA

YASA

SIND

A iD

ARE

HUKU

KUfa

ce

bo

ok

İDARİ V

ESAYET Y

ETKİSİ

İdari

Vesa

yet,

kanunla

öngörü

lmüş

duru

mla

rda

merk

ezi

idare

nin

yeri

nden

yöneti

mle

rin e

yle

m v

e iş

lem

leri

üzeri

nde s

ahip

old

uğu s

ınır

lı b

ir d

eneti

m y

etk

isid

ir.

İDARİ V

ESAYET Y

ETKİSİNİN Ö

ZELLİKLERİ:

1. İ

dari

vesa

yet

isti

snai bir

yetk

idir

.

2. İdari

vesa

yet

yetk

isi ancak k

anunla

veri

lir.

3. V

esa

yet

em

ir t

alim

at

verm

e y

etk

isin

i iç

erm

ez..

HİYERARŞİ ile İ

DARİ V

ESAYET A

RASINDAKi FARKLAR

1. H

iyera

rşi te

k ve

aynı tü

zel kiş

ilik

için

de g

eçerl

idir

. V

esa

yet

ise iki ayrı

tüzel

kiş

ilik

için

de g

eçerl

i ola

n b

ir ilişk

idir

.

2. H

iyera

rşi genel, idari

vesa

yet

isti

snai bir

yetk

idir

.

3. H

iyera

rşi ola

ğan b

ir y

etk

idir

, id

arî

vesa

yet

ise a

nca k

anunla

veri

lir.

4. H

iyera

rşi G

eniş

yoru

ma, ve

sayet

dar

yoru

ma t

âbid

ir.

5. H

iyera

rşi em

ir t

alim

at

yetk

isin

i iç

eri

r, v

esa

yet

içerm

ez.

6. H

iyera

rşid

e ü

st a

stın

işl

em

leri

ni değiş

tire

bilir

, ip

tal edebilir

,vesa

yett

e b

u yoktu

r.

7. H

iyera

rşid

e, ast

, üst

ün işl

em

leri

ne k

arş

ı yarg

ı yolu

na b

aşv

ura

maz.

İdari

vesa

yett

e ise

idarî

yarg

ı yolu

açık

tır.

ER

CA

N

ÖZ

Merk

ezden y

öneti

min

sakın

cala

rını ort

adan k

ald

ırm

ak için

gelişt

irilm

iş b

ir y

önte

mdir

.

Yetk

i geniş

liği, v

alile

rin m

erk

eze d

anış

madan, m

erk

ezden e

mir

ve t

alim

at

bekle

meden m

erk

ez a

dın

a k

ara

r

ala

bilm

esi

ni if

ade e

tmekte

dir

.

» Y

etk

i geniş

liği sa

dece v

alile

re t

anın

a b

ir y

etk

idir

.

» Y

etk

i geniş

liği sa

dece illerd

e u

ygula

nır

» K

ullanılan y

etk

i m

erk

ezi ait

old

uğu için

yetk

inin

kullanım

ından d

oğan z

ara

rda m

erk

ezi id

are

nin

bütç

esi

nden k

arş

ılanır

..öR

NE

K: V

alinin

, yoğun k

ar

yağıs

ı se

bebiy

le o

kulları

tati

l etm

esi

YERİNDEN

YÖNETİM

İN

DEZAVANTAJLARI

1. M

erk

ezi yöneti

mi zayıf

latı

r.

2. Part

izanca u

ygula

mala

r yol açabilir

.

3. H

izm

etl

eri

n y

ürü

tülm

esi

nde a

ksa

klık ç

ıkabilir

.

4. M

ali d

eneti

mi zorl

aşt

ırır

MERKEZDEN Y

ÖNETiM

İLE Y

EREL Y

ÖNETiM

KARŞILAŞTIRM

ASI

ER

CA

N

ÖZ

TA

ŞR

A T

EŞ

KİL

AT

I

İL G

EN

EL

İD

AR

ES

İ A

) V

AL

İB

) İL

İD

AR

E K

UR

UL

U

» İ

l idare

sinin

başı

dır

.

İlleri

n idare

si y

etk

i geniş

liğin

e d

ayanır

»V

ali d

evl

eti

n, hüküm

eti

n v

e a

yrı

ayrı

her

bakanın

tem

silc

isid

ir.

»V

alilik ist

isnai bir

mem

url

uktu

r .V

alile

r, İ

çiş

leri

Bakanlığı'

nın

ö

neri

si, B

akanla

r K

uru

lu'n

un k

ara

rı v

e C

um

hurb

aşk

anı'

nın

onayı ile a

tanır

lar.

»V

ali o

labilm

ek için

, T

.C v

ata

ndaşı

olm

ak, ort

aokulu

b

itir

miş

o

lmak

ve

65

yaşı

nı dold

urm

am

ış o

lmak y

ete

rlid

ir.

» Y

arg

ı ve

ask

eri

ye v

alinin

hiy

era

rşik

deneti

min

in d

ışın

dadır

.

» V

alinin

sadece a

dli (

yarg

ı) ö

rgütl

er

açıs

ından;

Savc

ıdan b

ilgi alm

ak, sa

vcı ile b

irlikte

cezaevl

eri

ni gözetl

em

ek v

e d

enetl

em

ek yetk

isi va

rdır

» A

skeri

örg

ütl

er

açıs

ından ise

; İld

e n

orm

al güve

nlik g

üçle

riyle

bast

ırılam

ayacak o

lağanüst

ü v

e a

ni ola

yla

rın m

eydana g

elm

esi

halinde e

n y

akın

ask

eri

bir

likte

n y

ard

ım ist

em

e y

etk

isi va

rdır

.

» İ

ldeki yere

l yöneti

mle

r üzeri

nde d

e

sadece v

esa

yet

yetk

isin

e s

ahip

tir.

Belli başl

ı göre

vleri

:

1.K

anun, tü

zük, yönetm

elik v

e k

ara

rları

n ild

e u

ygula

nm

ası

nı, ila

nın

ı sa

ğla

r. N

OT

: V

alile

rin y

önetm

elik ç

ıkarm

a y

etk

isi yoktu

r.

2.B

aşk

ent

teşk

ilatı

nın

em

irle

rini yürü

tür.

3. İld

e s

uç işl

enm

esi

ni önle

r, k

am

u d

üzenin

i koru

mak için

gere

kli t

edbir

leri

alır.

4. İld

eki devl

et

mem

url

arı

nın

bir

kıs

mın

ı doğru

dan a

tar,

bir

kıs

mın

ın a

tanm

ası

hakkın

da g

örü

ş bildir

ir v

e b

ir k

ısm

ının

yeri

ni değiş

tiri

r.

5.İ

ldeki tü

m d

evl

et

mem

url

arı

üzeri

nde d

isip

lin v

e t

edbir

işl

em

leri

ni yapar.

6.R

esm

i tö

renle

re b

aşk

anlık e

der.

7.Y

abancı ülk

e k

onso

losl

arı

ve ü

lkenin

sın

ır m

akam

ları

ile

ilişk

ide b

ulu

nur.

NO

T-1

: V

aliyi; İ

l G

enel M

eclisi

ve E

ncüm

en d

enetl

er.

NO

T-2

: V

ali; İçiş

leri

Bakanlığı'

na b

ağlıdır

. V

alile

r hakkın

da y

apılacak c

eza s

oru

şturm

ala

rını Y

arg

ıtay C

um

huri

yet

Başs

avc

ısı yürü

tür.

» V

alinin

başk

anlığın

ı yaptı

ğı ve

hukuk işl

eri

müdürü

, defte

rdar,

milli e

ğit

im m

üdürü

, bayın

dır

lık v

e

iskan m

üdürü

, sa

ğlık m

üdürü

, ta

rım

ve k

öyiş

leri

müdürü

nden o

luşu

r.

» İ

l id

are

kuru

lu e

sas

itib

ari

yle

valiye d

anış

manlık y

apan b

ir k

uru

luşt

ur.

» A

ncak b

azı göre

vleri

de v

ard

ır k

i bunla

r da idari

nit

elik t

aşı

makta

dır

.Bu g

öre

vleri

şunla

rdır

:

» S

on y

okla

ma z

am

anı dış

ında o

lmak k

oşu

luyla

, ask

ere

alm

a işl

em

inin

sağlık n

edeni ile e

rtesi

yıla

ert

ele

nm

esi

ne k

ara

r ve

rmek

» İ

lçe k

uru

lması

ve k

ald

ırılm

ası

için

görü

ş bildir

mek

» İ

l m

erk

ezin

deki bele

diy

e s

ınır

ları

için

deki m

ahalleri

n k

uru

lması

, kald

ırılm

ası

veya b

irle

ştir

ilm

esi

ne

kara

r ve

rmek.

» K

öy v

e m

ahalle m

uhta

rları

ile

ihti

yar

heyetl

eri

ni göre

vde a

lmak

C)

İL İ

DA

RE

ŞU

BE

BA

ŞK

AN

LIK

LA

RI

» B

unla

r bakanlıkla

rın ild

eki te

msi

lcileri

dir

.

» İ

l id

are

şube b

aşk

anla

rı v

alinin

görü

şü a

lındık

tan s

onra

ilg

ili bakanlıkça a

tanır

.

» İ

ldeki belli başl

ı il idare

şube b

aşk

anla

rı:

Hukuk İ

şleri

Müdürü

, İl M

illi E

ğit

im M

üdürü

, İl S

ağlık

Müdürü

, İl T

arı

m M

üdürü

, İl V

ete

riner

Müdürü

, İl B

ayın

dır

lık M

üdürü

ve D

efte

rdard

ır.

İl id

are

şube b

aşk

anla

rı, va

liye k

arş

ı so

rum

ludurl

ar.

» D

ışiş

leri

, A

dale

t ve

Milli S

avu

nm

a B

akanlıkla

rının

ild

e t

em

silc

ileri

bulu

nm

az

KP

SS

VA

TA

ND

AŞ

LIK

K

AV

RA

M

HA

RİT

AS

I 8

Tel:

0532 5

0 4

0 7

97

e-m

ail:o

zerc

an

oz@

gm

ail.c

om

Erc

an

ÖZ

HAZIRLAYAN

1982

ANA

YASA

SIND

A iD

ARE

HUKU

KUfa

ce

bo

ok

İLÇ

E İD

AR

ES

İ »

a. K

AY

MA

KA

MB

UC

AK

İD

AR

ES

İ» K

aym

akam

, İlç

e idare

sinin

başı

dır

. K

aym

akam

ilç

ede s

adece h

üküm

eti

n t

em

silc

isid

ir.

» A

skeri

ve a

dli ö

rgütl

er

dış

ında il

çedeki p

ers

onelin b

aşı

dır

. Ancak, o

lağanüst

ü d

uru

mla

rda v

ali g

ibi a

skeri

bir

likle

rden y

ard

ım is

tem

e y

etk

isi y

oktu

r.

» K

aym

akam

lık g

üve

nceli m

esl

ek m

em

url

uğudur.

» K

aym

akam

lar

müşt

ere

k k

ara

rnam

e il

e a

tanır

lar

(İçiş

leri

Bakanı, B

aşb

akan v

e C

um

hurb

aşk

anı'

nın

imzala

dığ

ı üçlü

kara

rnam

e il

e).

»V

alilik is

tisn

ai b

ir m

em

url

uktu

r. A

ncak, k

aym

akam

güve

nceli s

üre

kli d

evl

et

mem

uru

dur.

Kaymakam o

labilmek için

;

1. T

.C. va

tandaşı

olm

ak, S

iyasa

l bilim

ler,

ikti

sadi ve

idari

bilim

ler

fakült

esi

ya d

a h

ukuk f

akült

esi

bit

irm

iş o

lmak,

2. K

aym

akam

lık s

tajı

nı ve

kurs

unu b

aşa

rı ile

tam

am

lam

ış o

lmak, 3

. 2

9 y

aşı

nı geçm

em

iş o

lmak, gere

kir

.

» K

aym

akam

ın g

enel e

mir

çık

arm

a y

etk

isi y

oktu

r.

» D

evl

et

adın

a, y

abancı ü

lke k

onso

losl

arı

ve k

om

şu d

evl

etl

eri

n s

ınır

makam

ları

ile il

işki k

urm

a y

etk

isi y

oktu

r.

» İ

lçedeki y

ere

l yöneti

mle

r üzeri

ndeki v

esa

yet

yetk

isin

i kullanır

.

»K

anun, t

üzük, y

önetm

elik

ve h

üküm

et

kara

rları

nın

ilan e

dilm

esi

ni v

e u

ygula

nm

ası

nı s

ağla

r.

»İlç

e il

e il

gili b

ütü

n y

azış

mala

rı y

apar.

»İlç

edeki k

am

u

düzenin

in

ve g

üve

nliğin

sağla

nm

ası

için

önle

mle

r alır.

» A

rala

rında c

oğra

fi m

ünase

bet

bulu

nan k

öy v

e k

asa

bala

rdan m

eydana g

ele

n b

ir idari

bir

imdir

.

» B

ucak k

anunla

değil idari işlemle

kuru

lur.

(İçiş

leri

bakanlığın

ın k

ara

rı C

B o

nayı ile k

uru

lur)

» B

ucak İ

dare

sinin

başı

nda b

ucak m

üdürü

bulu

nur.

» B

ucak m

üdürü

, B

ucağın

am

iri ve

Hükümetin t

emsilcisidir

.

» B

ucak m

üdürü

, İçişleri b

akanlığı ta

rafından v

alinin e

mrine a

tanır

. va

lide ist

ediğ

i bucağa a

tar.

» B

ucak M

eclisi s

eçim

lik v

e d

oğal üyelerd

en o

luşu

r.

» B

ucak M

eclisi

yılda b

ir k

ez t

opla

nır

.

» B

ucak M

eclisi

nin

tem

el göre

vi b

ucak s

ınır

ları

için

deki bir

imle

rin o

rtak ihti

yaçla

rını karş

ılam

aktı

r.

» B

ucak K

omisyonu,

4 ü

yeden o

luşu

r. D

iğer

üyele

ri B

ucak m

eclisi

nce s

eçilir

. B

aşk

anı B

ucak M

üdürü

dür.

» B

ucak M

eclisi

nin

göre

vleri

ni yeri

ne g

eti

rir

b. İ

LC

E İ

DA

RE

ŞU

BE

BA

ŞK

AN

LA

RI: İ

l İdare

Şube B

aşk

anla

rı'n

ın il

çedeki s

erv

isle

ridir

(A

yrı

ca M

al M

üdürü

bulu

nur)

c. İ

LC

E İ

DA

RE

KU

RU

LU

: İl İ

dare

Kuru

lu'n

un il

çedeki ö

rgütl

enm

esi

dir

(A

yrı

ca S

ağlık O

cağı H

ekim

i, Y

azı İ

şleri

Müdürü

, Mal M

üdürü

bulu

nur)

.

ER

CA

N

ÖZ

KP

SS

VA

TA

ND

AŞ

LIK

K

AV

RA

M

HA

RİT

AS

I 8

Tel:

0532 5

0 4

0 7

97

e-m

ail:o

zerc

an

oz@

gm

ail.c

om

Erc

an

ÖZ

HAZIRLAYAN

MA

HA

LL

İ İD

AR

EL

ER

fac

eb

oo

k

İL Ö

ZEL İ

DARESİ

İ

L G

ENEL M

ECLİSİ

İL D

AİM

İ E

NCÜM

ENİ

» İ

l halk

ının

mahalli m

üşt

ere

k ihti

yaçla

rını karş

ılam

ak a

macıy

la k

uru

lur.

» İ

l özel İdare

si, ilin

kuru

lması

na d

air

kanunun ç

ıkm

ası

ndan s

onra

kendiliğ

inden k

uru

lur.

» K

ara

r org

anla

rı s

eçim

le iş

başı

na g

elir.

» İ

dari

ve m

ali ö

zerk

likle

ri v

ard

ır.»

Ayrı

bir

tüzel kiş

iliğ

i va

rdır

.

» M

erk

ezi id

are

ile

ara

ları

nda V

esa

yet

iliş

kis

i sö

z k

onusu

dur.

» İ

l Ö

zel İdare

sinin

en ü

st b

irim

i İl Ö

zel id

are

Müdürl

üğüdür.

İL Ö

ZEL İ

DARESİNİN G

ÖREVLERİ:

1. Y

ol yapm

ak, 2

.Bata

klık v

e g

öl ala

nla

rını ıs

lah e

tmek

3. O

rman y

eti

ştir

mek 4

. İlk

öğre

tim

kuru

mla

rı y

apm

ak

5. S

ağlık v

e s

osy

al te

sis

yapm

ak. 6

. B

ütç

e y

apm

ak 7

. C

eza k

esm

ek v

b

» İ

l Ö

zel İdare

si ü

ç b

ölü

mden o

luşu

r. B

unla

r:

a)

Vali

b)

İl G

enel M

eclisi

c)

il D

aim

i E

ncüm

enid

ir.

» İ

l özel İdare

sinin

en b

üyük görü

şme v

e k

ara

r org

anıd

ır

» İ

GM

üyele

ri y

ere

l se

çim

le h

alk

tara

fın

dan s

eçilir

.

» İ

GM

nin

göre

v sü

resi

max 5

yıldır

.,

G

ÖREVLERİ:

1. İ

lin b

ütç

esi

ni kabul etm

ek

2. Y

ıllık p

rogra

mı belirl

em

ek

3. V

alinin

yıllık f

aaliyet

Raporu

nu o

nayla

mak

4. Y

önetm

elik ç

ıkarm

ak

5. İm

tiyazla

r ve

rmek

6. V

erg

i, R

esi

m v

e H

arç

mik

tarl

arı

nı belirl

em

ek

7. İst

ikra

z s

özle

şmesi

yapm

ak(B

orç

lanm

aya k

ara

r ve

rmek)

8. T

asa

rrufla

rda b

ulu

nm

ak

NO

T:

İG

Mnin

tüm

kara

rları

5 g

ün için

de v

aliye s

unulm

ak z

oru

ndadır

.

Am

a V

aliye o

nayla

ması

için

değil b

ilgis

i ols

un d

iye s

unulu

r. V

alide

beğenm

ediğ

i İG

M k

ara

rına k

arş

ın 7

gün için

de d

ava

açabilir

.

» il özel id

are

sinin

müzakere

ve d

anış

ma

org

anıd

ır.

» İ

l E

ncüm

eni, V

ali b

aşk

anlığın

da t

opla

nan

5i İl G

enel M

eclisi

üyesi

, 5

i bir

im

âm

irle

rinden o

luşu

r. (

Vali+1

0=11

üye)

» İ

l D

aim

i E

ncüm

enle

ri 1

yıl g

öre

v yaparl

ar.

GÖ

RE

VLE

Rİ:

1. A

cil D

uru

mla

rda İ

l G

enel M

eclisi

adın

a

kara

r alm

ak

2. İlin b

ütç

e t

asa

rıla

rını in

cele

mek

3. K

am

ula

ştır

maya k

ara

r ve

rmek

4. C

ezai Ö

nle

mle

r alm

ak

5. İhale

yapm

ak

BELEDİYE İ

DARESİ

BELEDİYE v

e B

ÜYÜKŞEHİR B

ELEDİYESİ K

URULM

ASI

BELEDİYE B

AŞKANı

BELEDİYE M

ECLİSİ

» N

üfusu

5.0

00

üzeri

nde o

lan y

erl

erd

e b

ele

diy

e k

uru

lur.

»

» B

ele

diy

e idare

sinin

idari

be m

ali ö

zerk

liği va

rdır

.

»

» B

ele

diy

e k

uru

lması

nı, v

ali v

eya k

öy ihti

yar

heyeti

ist

eyebilir

.

» B

elediyelerin g

elirlerini:

a. D

evl

et

bütç

esi

nden a

yrı

lan p

ay b. E

mla

k v

erg

ileri

nden g

ele

n g

elir

c. Ç

evr

e t

em

izlik v

erg

ileri

d. İşl

etm

ecilik

gelirl

eri

e. T

abela

, re

sim

ve h

arç

verg

ileri

olu

şturu

r

NOT:B

üyükşe

hir B

elediyesi K

anunla k

uru

lur

Bele

diy

e, D

anışta

y'ın g

örü

şü a

lındıkta

n s

onra

Müşt

ere

k K

ara

rname ile

kuru

lur

(İlg

ili B

akan, B

aşb

akan, C

um

hurb

aşk

anın

im

zası

).

Kam

u t

üzelk

işiliğ

i va

rdır

.

» M

erk

ezi id

are

yle

ara

sında v

esa

yet

iliş

kis

i va

rdır

.

» T

üm

org

anla

rı s

eçim

le iş

başı

na g

elir.

Nüfusu

75

0.0

00

'den f

azla

ola

n y

erl

erd

e k

uru

lur.

.

İl m

erk

ezi olm

ası

, en a

z ü

ç ilç

e /

ilk

kadem

e b

ele

diy

esi

nden o

luşu

r..

İdari

ve m

ali ö

zerk

liğe s

ahip

kara

r org

anı se

çm

enle

r ta

rafın

dan s

eçilir

.

» B

ele

diy

e İ

dare

si'n

in h

iyera

rşik

am

irid

ir.

» B

ele

diy

e idare

sinin

yürü

tme o

rganı ve

tem

silc

isid

ir.

» 5

yıllığın

a s

eçim

le g

öre

ve g

elir.

» B

ele

diy

e B

aşk

anı ve

meclis

üyesi

seçilebilm

ek için

25

yaşı

nı

dold

urm

uş

ve s

eçilen b

ölg

ede e

n a

z 6

aydır

otu

rması

gere

kir

. »

Bele

diy

e

Başk

anı

da İçişleri

Bakanı'nın

önerisi

ile

Danışta

y

tara

fından g

öre

vinden a

lınır.

İçişleri B

akanı ancak g

eçici olara

k

göre

vinden alabilir

. B

ele

diy

e

Meclisi

üyele

ri

için

de

aynı

şey

geçerl

idir

.

B

ELEDİYE B

AŞKANLIĞININ D

ÜŞM

E N

EDENLERİ

» B

ele

diy

e M

eclisi

'nin

fesh

ini gere

kti

recek e

yle

mle

re k

atı

lması

» K

esi

nti

siz 2

0 g

ün s

üre

ile

mazere

tsiz

ola

rak g

öre

ve g

elm

em

esi

»

Göre

vini sü

rdürm

esi

ne e

ngel bir

hast

alık

» S

eçilm

e y

ete

rliliğ

ini kaybetm

esi

» H

üküm

giy

mesi

» Ö

lüm

» Ç

ekilm

e (

İst

ifa)

» M

eclise

sunduğu y

ıllık f

aaliyet

raporu

nun m

eclisç

e r

eddedilm

esi

.

» B

ele

diy

e İ

dare

si'n

in k

ara

r org

anıd

ır.

» 5

yıllığın

a s

eçim

le g

öre

ve g

elir.

» Ü

ye s

ayıs

ı en a

z 9

olm

ak z

oru

ndadır

.

» B

aşk

anı, B

ele

diy

e B

aşk

anı'

dır

.

» B

ele

diy

e M

eclisi

'nin

göre

vleri

:

Bele

diy

e ile

ilg

ili yönetm

eliği kabul etm

ek,

Bütç

eyi kabul etm

ek, İm

tiyazı ve

rmek,

Bele

diy

e im

ar

pla

nın

ı kabul etm

ek, İst

ikra

z

sözle

şmesi

yapm

akdir

.

»B

ele

diy

e İ

dare

si'n

in d

anış

ma o

rganıd

ır.

» S

eçim

le işb

aşı

na g

elir.

» B

ele

diy

e M

eclisi

üyele

rinin

ve b

ele

diy

e

çalışa

nla

rından b

ir k

ısm

ından o

luşu

r.

BELEDİYE E

NCÜM

ENİ

ER

CA

N

ÖZ

KP

SS

VA

TA

ND

AŞ

LIK

K

AV

RA

M

HA

RİT

AS

I 9

Tel:

0532 5

0 4

0 7

97

e-m

ail:o

zerc

an

oz@

gm

ail.c

om

Erc

an

ÖZ

HAZIRLAYAN

BA

ĞIM

SIZ

İD

AR

İ O

TO

RİT

EL

ER

fac

eb

oo

k

6. Serm

aye P

iyasa

sı K

uru

lu (SPK)

9.

Rekabet

Kuru

mu

SPK

, B

aşb

akanca g

öre

vlendir

ilecek D

evl

et

Bakanlığı i

le il

işik

lidir

.

Üyele

rini B

akanla

r K

uru

lu t

ara

fın

dan a

tanır

.

Yedi ü

yesi

vard

ır 6

yıllığın

a a

tanır

lar.

Kuru

l başk

anı P

rof. D

r. V

edat

Akgir

ay d

ır.

Başk

an v

e ü

yele

ri b

aşk

a h

içbir

göre

v ala

mazla

r.

Temel Göre

vleri,

Serm

aye p

iyasa

sının

güve

n, açık

lık v

e k

ara

rlılık

için

de

çalışm

ası

nı,

tasa

rruf

sahip

leri

nin

hak

ve

yara

rları

nın

koru

nm

ası

nı s

ağla

maktı

r.

Serm

aye p

iyasa

ları

nın

işle

yiş

kura

lları

nı b

elirl

em

ek

Menkul

kıy

metl

erl

e i

lgili

ödünç a

lıp v

erm

e,

açığ

a s

atı

ş ve

repo

işle

mle

rinin

düzenle

nm

esi

göre

vleri

de v

ard

ır.

His

se s

enetl

eri

nin

alınıp

satı

ldığ

ı te

k r

esm

i yer

ola

n İ

MK

B;

SPK

» İ

lişk

ili o

lduğu b

akanlık, S

anayi v

e T

icare

t B

akanlığıd

ır.

» Ü

yele

ri, B

akanla

r K

uru

lu t

ara

fın

dan a

tanır

» 1

1 üyesi

vard

ır ü

yele

rinin

üçte

bir

i 2 y

ılda b

ir y

enilenir

.

»

Tem

el

göre

vi,

Serb

est

re

kab

eti

sa

ğla

mak

ve

piy

asa

lard

aki t

ekelleşm

eyi ö

nle

mekti

r.

» T

MS

F

ta

rafın

dan

yapılan

ihale

ler

ile ö

zelleşt

ir-

me

İdare

si

tara

fın

dan

yapılan

satı

şlar

"Rekabet

Kuru

lu"

tara

fın

dan in

cele

nir

ve k

ara

ra b

ağla

nır

.

» B

aşk

anı; P

rof. D

r. N

ure

ttin

Kald

ırım

cı'

dır

.

7.E

nerj

i Piyasa

sı D

üzenleme K

uru

mu (EPDK)

10.

Kamu İ

hale K

uru

mu (KİK)

İlişk

ili old

uğu b

akanlık, E

nerj

i ve

Tabii K

aynakla

r

Bakanlığı dır

.

Başk

an v

e ü

yele

ri a

ltı yıllığın

a B

K t

ara

fın

dan a

tanır

.

En t

em

el göre

vi, E

lektr

iğin

, doğal gazın

, petr

olü

n v

e

LPG

'nin

kalite

li, düşü

k m

aliyetl

i, y

ete

rli ve

çevr

eye

uyum

lu ş

ekilde t

üketi

cileri

n k

ullanım

ına s

unulm

ası

nı

sağla

mak için

düzenle

nen k

anunla

rın u

ygula

nm

ası

ndan

soru

mlu

dur.

Başk

anı; H

asa

n K

ökta

ş'tı

r.

» İ

lişk

ili old

uğu b

akanlık, M

aliye B

akanlığı'

dır

.

» Ü

yele

ri(1

0)

Bakanla

r K

uru

lu t

ara

fın

dan a

tanır

.

» E

n t

em

el göre

vi, K

am

u k

aynağı kullanan v

eya k

am

u

hukukuna t

abi ola

n k

am

u k

uru

m v

e k

uru

luşl

arı

nın

yapacağı ih

ale

lerd

e u

ygula

nacak e

sas

ve u

sulleri

belirl

em

ekti

r.

» K

İK

Başk

anı; D

r. H

asa

n G

ül'

dür.

ANAYASADAN D

OĞRUDAN D

ÜZENLENEN

KAM

U K

URUM

LARI

1. Ü

niv

ers

itele

r

2. Y

ükse

k Ö

ğre

tim

Kuru

lu

3. A

tatü

rk K

ült

ür,

Dil v

e T

ari

h Y

ükse

k K

uru

mu

4. T

ürk

iye R

adyo T

ele

vizyon İ

dare

si

5. K

am

u k

uru

mu n

iteliğin

deki m

esl

ek k

uru

luşl

arı

YÜKSEK Ö

ĞRETİM

KURULU (YÖK)

1. 1

98

2 A

nayasa

sı il

e k

uru

lmuşt

ur.

2. K

am

u t

üzel k

işiliğ

i anayasa

da a

çık

ça b

elirt

ilm

em

işti

r.

3. Y

ÖK

üyele

rinin

bir

kıs

mın

ı CB

doğru

dan, b

ir k

ısm

ını i

se

Üniv

ers

itele

r ve

BK

´nca ö

neri

len ü

yele

r ara

sından y

ine

CB

´nca a

tanır

.

4. Y

ÖK

başk

anın

ı yin

e C

um

hurb

aşk

anı a

tar.

NO

T: Ünivers

iteler

(özel ve

devlet) k

anunla

kuru

lur.

Rektö

rleri

ni

Üniv

ers

itele

r 6

dayı

YÖ

K s

unar,

YÖ

K 3

adayı C

B s

unar.

CB

da b

irin

i rektö

r ola

rak a

tar.

8.

Bankacılık D

üzenleme v

e D

enetleme K

uru

mu

» İ

lişk

ili old

uğu b

akanlık, B

aşb

akan v

eya ilg

ili

Devl

et

Bakanı 'd

ır.

»B

aşk

anı ve

üyele

ri (

7 ü

ye)

6 y

ıllığın

a B

akanla

r

Kuru

lu'n

ca a

tanır

»B

DD

K B

aşk

anı; T

evf

ik B

ilgin

dir

.

İdari

işl

em

ler

yönünden ö

zerk

bir

kuru

mdur.

»Temel göre

vleri;

Türk

iye'd

e b

anka k

uru

lması

na izin

verm

ek

Yabancı bir

bankanın

Türk

iye'd

e ş

ube a

çm

ası

na

izin

verm

ek

Tasa

rruf s

ahip

leri

nin

hakla

rını koru

mak.

Fin

ans

piy

asa

ları

nda g

üve

n v

e ist

ikra

rı s

ağla

mak

Kre

di si

stem

inin

etk

in ç

alışm

ası

nı sa

ğla

mak.

Bankala

rın, T

MS

Fdevr

edilm

esi

ne k

ara

r ve

rmek

2.

Radyo T

elevizyon Ü

st K

uru

lu (RTÜK)

» R

TÜ

K 9

üyesi

vard

ır.

» Ü

yele

rini, s

iyasi

part

i gru

buna d

üşe

n ü

ye s

ayıs

ı esa

s

alınm

ak s

ure

tiyle

6 y

ıllığın

a T

BM

M t

ara

fın

dan s

eçilir

.

» R

TÜ

K B

aşk

anı; P

rof D

r. D

avu

t D

urs

un '

dur.

GÖ

RE

VLE

Rİ:

» U

lusa

l ve

bölg

ese

l fre

kans

pla

nla

mala

rı y

aptı

rmak,

» İ

lgili kuru

luşl

arı

yayın

izni ve

lis

ans

verm

ek,

» V

eri

ci te

sisl

eri

kurm

ak,

» İ

şletm

e izni ve

rmek v

e d

enetl

em

ek,

3.

Tasa

rruf M

evd

uatı S

igort

a F

onu (TM

SF)

» B

DD

K´n

ın g

özeti

m v

e d

eneti

mi alt

ındadır

.

» Ü

yele

ri B

K t

ara

fın

dan a

tanır

. 7

üyesi

var

6 y

ıl

çalışı

rlar

»A

sıl göre

vi t

asa

rruf m

evd

uatl

arı

nı

sigort

ala

-mak

ve b

ankacılık

işl

em

leri

yapm

a y

etk

isi

kald

ırılan

bankala

rın y

öneti

m v

e d

eneti

min

i üst

lenm

ek,

el

konula

n b

anka v

e m

al v

arl

ıkla

rının

ihale

ile s

atı

şını

yapm

ak g

ibi g

öre

vleri

üst

lenm

işti

r.

»

Kapanan

bankala

rdaki

hesa

pla

rı

incele

yen

ve

vata

ndaşl

ara

m

evd

uatl

arı

nı

geri

ödeyen kuru

m

TM

SF

'dir

.

»

TM

SF

´nin

m

alları

devl

et

malıdır

. cebri

ic

ra

yapılm

az. M

erk

ezi İ

stanbul´

dur.

4. Tütü

n,

Tütü

n M

amulleri v

e A

lkollü içkiler

Piyasa

sı

Düzenleme K

uru

lu (TAPDK)

» K

uru

l başk

an v

e ü

yele

ri B

akanla

r K

uru

lu '

nca

ata

nır

.

» 7

üyeden o

luşu

r. G

öre

v sü

resi

5 y

ıldır

.Başk

anı;

Mehm

et

Küçük't

ür.

» G

öre

vi;

kanunla

rda k

endis

ine v

eri

len g

öre

vleri

yapm

ak, i

dari

para

cezala

rını t

ahsi

l etm

ek, s

atı

ş

ve u

ygunlu

k b

elg

esi

başı

na a

lınacak t

uta

rları

n

tesp

it,

tesc

il,

izin

ve r

uhsa

t harç

ları

nın

tahsi

li

işle

mle

rini y

ürü

tmekti

r

5.

Bilgi Teknolojileri v

e iletişim K

uru

mu

» İ

lişk

ili old

uğu b

akanlık, U

laşt

ırm

a B

akanlığı'

dır

.

» 5

üyesi

vard

ır ü

yele

rini B

akanla

r K

uru

lu t

ara

-

fın

dan a

tanır

.

» B

aşk

anı; D

r. T

ayfun A

care

r'dir

.

ANAYSAL K

URULUŞLAR

1. TC. M

ERKEZ B

ANKASI

» 1

93

0´da k

uru

ldu. M

erk

ezi A

nkara

dır

.

» T

em

el A

macı: F

iyat

isti

kra

rını sa

ğla

maktı

r.

» M

B b

aşk

anı B

k k

ara

rı ile

5 y

ıllık b

ir s

üre

için

ata

nır

.

» M

erk

ez B

ankası

başk

anı E

rdem

BA

ŞÇ

Idır

.

Göre

vleri

:

1. P

ara

ve k

redi politi

kası

nı yönetm

ek

2. H

üküm

et

ile b

irlikte

TL´n

in d

eğeri

ni koru

mak

3. M

evd

uat

ve v

adele

ri b

elirl

em

ek

4. Ü

lke a

ltın

ve d

övi

z r

ezerv

leri

ni yönetm

ek

5. M

ali p

iyasa

ları

yönetm

ek, piy

asa

işl

em

leri

yapm

ak

6. B

anknot

ve M

adeni para

basm

ak

2.

Türk

iye R

adyo T

elevizyon K

uru

mu (TRT)

» R

adyo, te

levi

zyon y

ayım

ı yapm

ak v

e v

eri

ci is

tasy

onu

kurm

ak için

kuru

lmuş

bir

kam

u t

üzel kiş

isid

ir.

» T

RT

Genel m

üdür

tara

fın

dan t

em

sil olu

nur.

Genel

müdürü

İbra

him

Şahin

dir

.

» T

RT

´nin

en ü

st o

rganı G

enel K

uru

ldur.

Genel kuru

l 7

üyeden o

luşu

ve 4

yıl ç

alışı

rlar.

»

Genel K

uru

l üyele

rini B

K a

tar.

BAĞIM

SIZ İ

DARİ O

TORİTELER

1. K

anunla

kuru

lurl

ar.

2. K

am

u t

üzel kiş

ilik

leri

vard

ır.

3. İdari

ve m

ali ö

zerk

likle

ri v

ard

ır.

4. A

yarı

gelir

ve b

ütç

ele

ri v

ard

ır.

5. D

üzenle

me, iz

lem

e, denetl

em

e v

e y

aptı

rım

yetk

ileri

vard

ır.

6. H

iyera

rşi ve

İdari

vesa

yet

deneti

min

e t

abi

değille

rdir

.

7. Y

arg

ı deneti

min

e t

abilerd

ir.

1. Telekomünikasy

on K

uru

mu (TK)

Tele

kom

ünik

asyon

sektöründ

e

ad

il

ve

serb

est

rekab

ete

dayalı

d

inam

ik

ve

güçlü

b

ir

piy

asa

oluĢ

turm

ak, s

ektö

r ile il

gili p

oliti

kala

ra k

atk

ı sağla

mak,

tüketi

ci

hakla

rının

koru

nm

ası

nı

sağla

yıc

ı te

dbir

leri

alm

ak, fre

kans

ve n

um

ara

gib

i kıt

kaynakla

rın p

lanla

-

nara

k, e

tkin

ve v

eri

mli k

ullanım

ını s

ağla

mak.

2. DEVLETLEŞTİRM

E

» D

evl

eti

n,

kam

u h

izm

eti

nin

zoru

n-l

ulu

k a

rz e

ttiğ

i

du

ru

mla

rd

a

öz

el

te

şe

bb

üsle

re

(t

ica

rî

işle

tmele

re) bedelini ö

deyere

k e

l koym

ası

dır

.

» D

evl

etl

eşt

irm

e, k

anunla

yapılır

.

3. İSTİM

VAL

4. GEÇİCİ İ

ŞGAL

5. SATIN A

LM

A

Devl

eti

n ihti

yaç d

uyduğu m

alları

devl

et

ihale

kanununa g

öre

satı

n a

lması

dır

ER

CA

N

ÖZ

KP

SS

VA

TA

ND

AŞ

LIK

K

AV

RA

M

HA

RİT

AS

I 9

Tel:

0532 5

0 4

0 7

97

e-m

ail:o

zerc

an

oz@

gm

ail.c

om

Erc

an

ÖZ

HAZIRLAYAN

GE

NE

L İD

AR

E

HU

KU

KU

fac

eb

oo

k

İDARENİN M

AL E

DİNM

E Y

OLLARI

1. KAM

ULAŞTIRM

A

» Devlet

veya kamu tü

zel

kişilerinin

kamu yarının

gere

kti

rdiğ

i duru

mla

rda,

bedelini

peşi

n

ödem

ek

kaydıy

la özel

mülkiyetin elinde bulunan ta

şınmaz

mallara

el koymasıdır.

» K

am

ula

ştır

mayı devlet ve

ya d

iğer kamu tüzel kişileri

yapabilir

.

» K

am

ula

ştır

ma kamu yara

rı a

macıy

la y

apılır

.

» K

am

ula

ştır

maya s

adece taşınmaz m

allar

konu o

labilir

.

» T

aşı

nm

azın

kam

ula

ştır

ılm

ası

na is

timlak d

enir

.

» K

am

ula

ştır

mada b

edel it

iraz d

ava

ları

na A

sliy

e H

ukuk

Mahkem

ele

ri b

akar.

» K

am

ula

ştır

ma ip

tal d

ava

ları

idare

mahkem

esi

ne a

çılır

.

» K

am

ula

ştır

ma b

edeli p

eşi

n o

lara

k ö

denir

.

A

ncak 5

koşu

lda t

aksi

tle ö

denir

.

a) T

arı

m r

eform

u u

ygula

mala

rı

b) B

üyük e

nerj

i ve s

ula

na p

roje

leri

c) Y

eni o

rman y

eti

ştir

ilm

esi

d) K

ıyıları

n k

oru

nm

ası

e) T

uri

zm

am

açlı k

am

ula

ştır

mala

r ta

ksi

tle y

apılır

.

» K

üçük ç

iftç

inin

para

sı h

er

koşu

lda p

eşi

n ö

denir

.

» K

am

ula

ştır

ma id

ari işlemle

yapılır

.

» K

am

u düzenin

i sa

ğla

maya yönelik her

türl

ü faaliyete

kolluk d

enir

.

» K

olluk, A

dli kolluk ve İdari K

olluk o

lmak ü

zere

2 a

yrı

lır.

» A

dli Kolluk:

Kam

u d

üzeni

bozuld

ukta

n s

onra

hare

kete

geçen v

e d

elilleri

ara

ştır

an k

olluktu

r.

» İdari Kolluk:

Kam

u düzeni

bozulm

adan önce faaliyet

göst

ere

n v

e k

am

u d

üzenin

i koru

maya ç

alışa

n k

olluktu

r.

» İ

dari

kolluk, Genel idari k

olluk v

e M

ahalli idari k

olluk

ola

rak ik

iye a

yrı

lır.

» Genel İdari kolluk M

akamları:

1. B

akanla

r K

uru

lu 2

. İçiş

leri

Bakanlığı

3. V

ali 4

. Kaym

akam

5

. Bucak M

üdürü

nden o

luşu

r

» G

enel i

dari

Kolluk K

uvv

etl

eri

ise Polis ve

Jandarm

adır

.

» M

ahalli İdari K

olluk M

akamları

1. B

ele

diy

e M

eclisi

2. B

ele

diy

e B

aşk

an v

e Y

ard

ımcıları

3. K

öy İ

hti

yar

Heyetl

eri

ve M

uhta

rdır

.

» M

ahalli K

olluk K

uvv

etl

eri

ise Z

abıta ve Koru

culard

ır

» Özel

Kolluklar

ise:

Güm

rük

Kolluğu,

Orm

an

Kolluğu,

Turi

zm

Kolluğu, S

ahil G

üve

nlik K

olluğu, M

aliye K

olluğu v

b.

TÜRKİYE

´DE K

OLLUK F

AALİYETLERİ

İDARİ S

ÖZLEŞM

E T

ÜRLERİ

1. M

ali İltizam S

özleşm

eleri:

Mült

ezim

adı v

eri

len k

arş

ı tara

fa, o

rantı

lı b

ir k

azanç v

eya ü

cre

t karş

ılığ

ında b

elli b

ir h

izm

eti

n g

örd

ürü

lmesi

dir

. Örn

ek; B

ele

diy

e'n

in b

ir p

ark

veya b

ahçeyi 5

yıllığın

a b

elirl

i bir

bedel k

arş

ılığ

ında k

iraya v

erm

esi

.

2. Kamu İst

ikra

z (Borç

lanma) Sözleşm

eleri:

Devl

et

ve d

iğer

kam

u t

üzel k

işileri

tara

fın

dan t

ahvi

l, b

ono v

b. a

dla

rla ç

ıkarı

lan s

enetl

er

karş

ılığ

ında h

alk

tan b

orç

para

alınm

ası

nı s

ağla

yan a

kdi i

lişk

ilerd

ir

3. Kamu H

izmeti İmtiyaz S

özleşm

eleri:

Bir

kam

u h

izm

eti

nin

bir

özel kiş

i ta

rafın

dan k

uru

lması

ve b

elli bir

süre

işl

eti

lmesi

ni öngöre

n idari

sözle

şmele

rdir

. B

u s

özle

şmele

r iç

in S

ayış

tay'd

an g

örü

ş alınır

. Ö

rnek;

Bir

bara

jı ö

zel b

ir ş

irketi

n y

aptı

rması

ve 4

9 y

ıl iş

letm

e h

akkın

ın o

lması

.

4. Yer Altı ve

Yer Üst

ü S

erv

etlerine İ

lişk

in

Sözleşm

eler:

Tabi se

rvetl

er

ve k

aynakla

r devl

eti

n h

üküm

ve t

asa

rrufla

rı a

ltın

dadır

. B

unla

rın a

ranm

ası

ve işl

eti

lmesi

hakkı devl

ete

ait

tir.

Devl

et

bu h

akkı belli bir

süre

için

özel kiş

ilere

devr

edebilir

. Örn

ek; P

etr

ol v

e m

aden r

ezerv

leri

nin

ara

nm

ası

nın

, orm

anla

rın iş

leti

lmesi

nin

özel k

işilere

bır

akılm

ası

5. İdari H

izmet Sözleşm

eleri:

Sözle

şmeli p

ers

onel g

ibi k

işiler

ile id

are

(devl

et)

ara

sında y

apılan s

özle

şmele

rdir

. Örn

ek; S

özle

şmeli ö

ğre

tmenle

r.

Devl

eti

n v

eya K

am

u t

üzel k

işileri

nin

kam

u y

ara

rına

yönelik özellik

le bayın

dır

lık hiz

metl

eri

iç

in özel

mülk

iyett

e

bulu

nan

bir

ta

şın

maza

belli

bir

süre

liğin

e e

l koym

ası

dır

.

Devl

eti

n, ola

ğanüst

ü v

e ist

isnai duru

mla

rda ö

zel

kiş

ilere

ait

taşı

nır

mallara

el koym

ası

dır

.

KP

SS

VA

TA

ND

AŞ

LIK

K

AV

RA

M

HA

RİT

AS

I 10

Tel:

0532 5

0 4

0 7

97

e-m

ail:o

zerc

an

oz@

gm

ail.c

om

Erc

an

ÖZ

HAZIRLAYAN

fac

eb

oo

k

TEM

EL H

AK V

E H

ÜRRİYETLER

TEM

EL H

AK V

E H

ÜRRİYETLERİ

SINIRLANDIRM

ANIN K

OŞULLARI

TEM

EL H

AK V

E H

ÜRRİYETLERİ D

URDURM

ANIN

KOŞULLARI

Ÿ19

82

Anayasa

sına g

öre

Tem

el H

ak v

e H

ürr

iyetl

er

herk

esi

n;

1. K

iş

iliğ

e b

ağlıdır

2. D

evr

edilem

ez

3. D

urd

uru

lam

az

4. V

azgeçilem

ez

ŸA

nayasa

mız

a

göre

te

mel

hak

ve

hürr

iyele

tler

sadece

kanunla

sın

ırla

ndır

ılır

.

ŸT

em

el

hak

ve

hürriy

etle

r

KH

K

ve

İd

ari

İşle

mle

sınır

landır

ılam

az

Ÿİst

isna o

lara

k “

ekonomik ve

so

syal haklar”

KHK ile

sınır

landır

ılabilin

ir.

ŸS

ınır

landır

ma k

anunla

yapılm

alıdır

.

ŸS

ınır

lam

a a

nayasa

da b

elirt

ilen s

ebeple

re d

ayanm

alıdır

.

ŸS

ınır

lam

a d

em

okra

tik t

oplu

m d

üzenin

e u

ygun o

lmalıdır

.

ŸS

ınır

lam

a la

ik C

um

huri

yeti

n il

kele

rine u

ygun o

lmalıdır

.

ŸS

ınır

lam

a

Anayasanın

sözüne

ve

ruh

una

aykır

ı

olm

am

alıdır

ŸS

ınır

lam

ada ö

lçülü

lük il

kesi

ne u

yulm

alıdır

.

ŸS

ınır

lam

ada h

akkın

özüne d

okunulm

am

alıdır

.Ÿ

ŸT

em

el

Hak

ve

Hürr

iyetl

er

kanuna

dayanm

ak

koşu

luyla

kısmen veya tamamıyla

:

» S

ava

ş halinde

» O

lağanüst

ü H

al v

e S

ıkıy

öneti

m h

alinde

» S

eferb

erl

ik H

alinde d

urd

uru

labilin

ir.

ŸTHH Durd

urm

anın K

oşu

lları

» D

urd

urm

ada U

lusl

ara

rası

hukukta

n d

oğan h

akla

ra

dokunulm

am

alıdır

» D

urd

urm

ada ö

lçülü

lük il

kesi

ne d

okunulm

am

alıdır

» D

urd

urm

ada h

akkın

özüne d

okunula

maz

» D

urd

urm

ada S

ert

Çekir

dek h

akla

ra d

okunula

ma

TEM

EL H

AK V

E H

ÜRRİYETLER

1982 A

NAYASASINDA T

EM

EL H

AK V

E H

ÜRRİYETLER 3

BÖLÜM

DE D

ÜZENLENM

İŞTİR.

(Giriş k

ısmı ile b

irlikte

4 b

ölümdür)

NEGATİF S

TATÜ H

AKLARI

POZİTİF S

TATÜ H

AKLARI

AKTİF S

TATÜ H

AKLARI

ŸB

u h

akla

ra Kişi Hakları veya K

açınma h

akla

rı d

a d

enir

.

ŸB

u

hakla

r, kişinin devlet

tara

fından aşılamayacak ve

dokunulamayacak özel

alanının sınırlarını

çizen hak

ve

hürr

iyetl

erd

ir.

ŸB

u h

akla

r, d

evlete

karışm

ama, g

ölg

e e

tmem

e g

öre

vi y

ükle

r.

ŸBu haklar:

1. K

işin

in d

okunulm

azlığı v

e m

addi m

anevi

varl

ığı

2. Z

orl

a Ç

alışt

ırılm

a Y

asa

ğı

3. K

işi h

ürr

iyeti

ve G

üve

nliği

4. Ö

zel H

ayatı

n G

izliliği

5. K

onut

Dokunulm

azlığı

6. H

aberl

eşm

e H

ürr

iyeti

7

. Yerl

eşm

e v

e S

eyahat

hürr

iyeti

8. D

in v

e V

icdan h

ürr

iyeti

9. D

üşü

nce v

e K

anaat

Hürr

iyeti

10. B

ilim

ve S

anat

Hürr

iyeti

11.

Bası

n H

ürr

iyeti

13. S

üre

li- S

üre

siz y

ayın

hürr

iyeti

14

. İsp

at

hakkı

15. D

üzelt

me v

e c

eva

p h

akkı 1

6. M

ülk

iyet

Hakkı

17. H

ak a

ram

a h

ürr

iyeti

1

8. K

anunî h

akim

güve

ncesi

ŸB

u h

akla

ra e

konomik ve

so

syal haklar

veya iste

me

hakkı d

a d

enir

ŸB

u h

akla

r, b

ireyle

re d

evl

ett

en o

lum

lu b

ir d

avr

anış

, bir

hizmet,

bir yard

ım ist

eme imkânı t

anıy

an h

akla

rdır

.

ŸBu haklar:

1. A

ilenin

koru

nm

ası

ve ç

ocuk h

akla

rı

2. E

ğit

im ö

ğre

tim

hakkı

3. K

ıyılard

an y

ara

rlanm

a h

akkı 4

. Topra

k m

ülk

iyeti

5. K

am

ula

ştır

ma v

e d

evl

etl

eşt

irm

e h

akkı

6. Ç

alışm

a v

e S

özle

şme h

ürr

iyeti

7. S

endik

a k

urm

a v

e s

endik

al f

aaliyet

hakkı

8. T

oplu

iş s

özle

şmesi

, G

rev

ve lo

kavt

hakkı

9. K

onut

hakkı 1

0. S

osy

al g

üve

nlik h

akkı

11. S

anatı

n v

e s

anatç

ının

koru

nm

ası

hakkı

12. G

ençliğin

koru

nm

ası

ve s

poru

n g

elişt

irilm

esi

hakkı

ŸB

u h

akla

ra s

iyasî haklar

veya katılm

a h

akla

rıda

denir

.

ŸB

u h

akla

r, k

işinin devlet

yönetimine katılm

asını

sağla

yan h

akla

rdır

.

ŸBu haklar:

1. T

ürk

Vata

ndaşl

ığı

2. S

eçm

e s

eçilm

e, s

iyasi

faaliyetl

erd

e b

ulu

nm

a h

akkı

3. P

art

i kurm

a, p

art

iye g

irm

e v

e a

yrı

lma h

akkı

4. K

am

u h

izm

eti

ne g

irm

e h

akkı

5. M

al B

ildir

imi h

akkı

6. V

ata

n ö

devi

7. V

erg

i ödevi

8. D

ilekçe, B

ilgi E

din

me v

e k

am

u d

enetç

isin

e b

aşv

urm

a

hakkı

9. S

iyasi

part

ileri

n u

yacakla

rı e

sasl

ar