265
माǑहतीचा अधकार १७ बाबीवरȣल माǑहती 2016 27/10/2017 egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A vkf.A la'Aks /Au] eqacbZ DIRECTORATE OF MEDICAL EDUCATION & RESEARCH GOVT, Dental College and Hospital Building, St.George's Hospital Compoud, Mumbai - 400 001 Tel.No ~91-22-2620361-65/2652257/59 Telegram."MEDUCATNSEARCH" Fax. ~ 91-22-2620562/2652168 Website : http:/www,dmer.org dzekad %& laoSf'kola$eekv&2005$v-e]e-v]l-v$jodk&M$11799$2017 fn-27-10-2017 fo"k; %& dsanz 'kklukPkk ekfgrhpk vf/kdkj vf/kfu;e 2005 P;k vaeyctko.khckcr lanHAZ%& 1) dz-loSf'Aols$17ckch$ladsrLFAG$leUo;$11764$2017 fnukad 24$08$2017 dsanz 'Aklukpk ekfgrhpk vf/Adkj vf/Afu;e&2005 ;k e/Ahy dye 4 (1) o (2) vkf.A 19 e/Ahy rjrwnhuqlkj lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au ;k dk;kZy;krhy ekfgrh vf/Adkjh o lgk:;d ekfgrh vf/Adkjh rlsp vfiyh; vf/Adkjh ;kaP;k lq/Akjhr fu;qDR;k iq<hyizek.As dj.;kr ;sr vkgsr- dk;kZlukps ukao lgk:;d ekfgrh vf/Adk`;kps ukao ekfgrh vf/Adk`;kps ukao vfiyh; vf/Adk`;kps ukao *v* Jh fou; lkoar dk;kZy; vf/A{Ad (v-dk) Jh-gseardqekj iokj iz'Akldh; vf/Adkjh Jh-izfni ns'AikaMs eq[; iz'kkldh; vf/kdkjh *c* Jh-rq"kkj ikoldj dk;kZy; vf/A{Ad Jh-izfni ns'AikaMs iz'kkldh; vf/kdkjh Jh-ds -Vh-lqdkls eq[; iz'kkldh; vf/kdkjh *d$nar* Jh-rq"kkj ikoldj dk;kZy; vf/k{kd Jh izfni ns'AikaMs iz'kkldh; vf/kdkjh Jh-ds -Vh-lqdkls eq[; iz'kkldh; vf/kdkjh *M* Jh-vfuy fueljdj dk;kZy; vf/A{Ad (v-dk) Jh-ds -Vh-lqdkls iz'kkldh; vf/kdkjh Jh-izfni ns'AikaMs eq[; iz'kkldh; vf/kdkjh *bZ* Jh-,e-ch-'As[A dk;kZy;hu vf/k{kd Jh-gseardqekj iokj iz'kkldh; vf/kdkjh Jh-ds -Vh-lqdkls eq[; iz'kkldh; vf/kdkjh

egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

  • Upload
    vanbao

  • View
    287

  • Download
    54

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

egkjk"V! 'Aklu

lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A vkf.A la'Aks/Au] eqacbZ DDIIRREECCTTOORRAATTEE OOFF MMEEDDIICCAALL EEDDUUCCAATTIIOONN && RREESSEEAARRCCHH

GGOOVVTT,, DDeennttaall CCoolllleeggee aanndd HHoossppiittaall BBuuiillddiinngg,, SStt..GGeeoorrggee''ss HHoossppiittaall CCoommppoouudd,, MMuummbbaaii -- 440000 000011 TTeell..NNoo ~~9911--2222--22662200336611--6655//22665522225577//5599 TTeelleeggrraamm..""MMEEDDUUCCAATTNNSSEEAARRCCHH"" FFaaxx.. ~~ 9911--2222--22662200556622//22665522116688 WWeebbssiittee :: hhttttpp:://wwwwww,,ddmmeerr..oorrgg

dzekad %& laoSf'kola$eekv&2005$v-e]e-v]l-v$jodk&M$11799$2017 fn-27-10-2017 fo"k; %& dsanz 'kklukPkk ekfgrhpk vf/kdkj vf/kfu;e 2005 P;k vaeyctko.khckcr

lanHAZ%& 1) dz-loSf'Aols$17ckch$ladsrLFAG$leUo;$11764$2017 fnukad 24$08$2017

dsanz 'Aklukpk ekfgrhpk vf/Adkj vf/Afu;e&2005 ;k e/Ahy dye 4 (1) o (2) vkf.A 19 e/Ahy rjrwnhuqlkj lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au ;k dk;kZy;krhy ekfgrh vf/Adkjh o lgk:;d ekfgrh vf/Adkjh rlsp vfiyh; vf/Adkjh ;kaP;k lq/Akjhr fu;qDR;k iq<hyizek.As dj.;kr ;sr vkgsr-

dk;kZlukps ukao

lgk:;d ekfgrh vf/Adk`;kps ukao

ekfgrh vf/Adk`;kps ukao

vfiyh; vf/Adk`;kps ukao

*v* Jh fou; lkoar

dk;kZy; vf/A{Ad (v-dk)

Jh-gseardqekj iokj

iz'Akldh; vf/Adkjh

Jh-izfni ns'AikaMs

eq[; iz'kkldh; vf/kdkjh

*c* Jh-rq"kkj ikoldj

dk;kZy; vf/A{Ad

Jh-izfni ns'AikaMs

iz'kkldh; vf/kdkjh

Jh-ds-Vh-lqdkls

eq[; iz'kkldh; vf/kdkjh

*d$nar* Jh-rq"kkj ikoldj

dk;kZy; vf/k{kd

Jh izfni ns'AikaMs iz'kkldh; vf/kdkjh

Jh-ds-Vh-lqdkls

eq[; iz'kkldh; vf/kdkjh

*M* Jh-vfuy fueljdj dk;kZy; vf/A{Ad (v-dk)

Jh-ds-Vh-lqdkls

iz'kkldh; vf/kdkjh

Jh-izfni ns'AikaMs

eq[; iz'kkldh; vf/kdkjh

*bZ* Jh-,e-ch-'As[A

dk;kZy;hu vf/k{kd

Jh-gseardqekj iokj

iz'kkldh; vf/kdkjh

Jh-ds-Vh-lqdkls

eq[; iz'kkldh; vf/kdkjh

Page 2: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

dk;kZlukps ukao

lgk:;d ekfgrh vf/Adk`;kps ukao

ekfgrh vf/Adk`;kps ukao

vfiyh; vf/Adk`;kps ukao

*iQ* Jh fot; dksGh

ofj"B lgk:;d

Jh-gseardqekj iokj

iz'kkldh; vf/kdkjh

Jh-izfni ns'AikaMs

eq[; iz'kkldh; vf/kdkjh

*t* Jh iaMhr pkS/Ajh

ofj"B lgk:;d

Jh-larks"k xkslkoh

iz'kkldh; vf/kdkjh

Jh-izfni ns'AikaMs

eq[; iz'kkldh; vf/kdkjh

*e* Jh fouk;d gkr[Akacdj

dk;kZy;hu vf/A{Ad

Jh-izfni ns'AikaMs

iz'kkldh; vf/kdkjh

Jh-ds-Vh-lqdkls

eq[; iz'kkldh; vf/kdkjh

*vk;* Jh- lat;dqekj lkoar

dk;kZy;hu vf/k{kd

Jh-ds-Vh-lqdkls

iz'kkldh; vf/kdkjh

Jherh ique ikVhy lgk;d lapkyd (ys[kk)

*jks[A'Ak[Ak* Jh-fou; lkoar

jks[kiky

Jh-ds-Vh-lqdkls

iz'kkldh; vf/kdkjh

Jh-izfni ns'AikaMs

eq[; iz'kkldh; vf/kdkjh

*vkS"A/A [Ajsnh d{A*

Jh-panzdkar lkGqa[ks dk;kZy; vf/A{Ad

Jherh-laxhrk eksjs lgk:;d ys[kk vf/kdkjh

Jh-ih-,u-dksxuqjs lgk:;d lapkyd

(vkS[Ad) *x* Jh-jes'A ikMkos

dk;kZy; vf/k{kd

Jherh lafxrk eksjs

ys[kk vf/k-(v-dk)

Jherh ique ikVhy lgk;d lapkyd (ys[kk)

*g* Jh- lat;dqekj lkoar

dk;kZy; vf/k{kd (v-dk-)

Jherh lafxrk eksjs

ys[kk vf/k-(v-dk)

Jherh ique ikVhy lgk;d lapkyd (ys[kk)

*lkaf[;dh* Jh v'Aksd lksuko.As

(djkj rRokoj)

Jh-gseardqekj iokj

iz'kkldh; vf/kdkjh

Jh-izfni ns'AikaMs

eq[; iz'kkldh; vf/kdkjh

*leUo;* Jh-panzdkar lkGqa[ks

dk;kZy; vf/A{Ad

Jh-panzdkar lkGqa[ks

dk;kZy; vf/A{Ad

Jh-ds-Vh-lqdkls

eq[; iz'kkldh; vf/kdkjh

lapkyd] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ

Page 3: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

dye 2 (,p) uequk (v)

ekfgrhpk vf/Adkjh vf/Afu;e 2005 vUo;s foHAkxokj yksdizkf/Adkjh ;kaph ;knh

'Akldh; foHAkxkps ukao%& lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ

dye 2 (,p) a/b/c/d v-dz yksd izkf/Adkjh

laLFkk laLFAkizeq[Akaps

inuke fBdk.A$iRrk

1 lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ

lapkyd lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] 'Akldh; nar egkfo|ky; o jQX.Aky; fcYMhax] 4 etyk] lsaV tkWtZsl jQX.Aky; vkokj] eqacbZ& 400 001

dye 2 (,p) uequk (v)

'AklukdMwu iqjslk fu/Ah izkIr yksdizkf/Adkjh laLFakkph ;knh

'Akldh; foHAkxkps ukao%& lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ

dye 2 (,p) (h) (i) (ii) varxZr

v-dz yksd izkf/Adkjh laLFkk laLFAkizeq[Akaps inuke

fBdk.A$iRrk

1) xzWUV oS|dh; egkfo|ky;] eqaacbZ vf/A"Bkrk] xzWUV oS|dh; egkfo|ky;] eqaacbZ 2) lj t-th-leqg jQX.Aky;] eqacbZ vf/A"Bkrk lj t-th-leqg jQX.Aky;] eqacbZ 3) xksdqGnkl rstiky jQX.Aky;] eqacbZ vf/Af{Adk xksdqGnkl rstiky jQX.Aky;]

eqacbZ 4) lsaV tkWtZsl jQX.Aky;] eqacbZ vf/A{Ad lsaV tkWtZsl jQX.Aky;] eqacbZ 5) vf/Alsfodk ifjpkjhdk foHAkx]

t-t-th-jQ-eqacbZ vf/Alsfodk vf/Alsfodk ifjpkjhdk foHAkx]

t-t-th-jQ-eqacbZ 6) dkek o vkYCysl jQX.Aky;] eqacbZ vf/Af{Adk dkek o vkYCysl jQX.Aky;] eqacbZ 7) 'Akldh; nar egk- o jQ-eqacbZ vf/A"Bkrk 'Akldh; nar egk- o jQ-eqacbZ 8) ifjp;kZ f'A{A.A laLFAk] eqacbZ izkpk;kZ ifjp;kZ f'A{A.A laLFAk] eqacbZ 9) ukxjh LokLFA dsanz okanzs eqacbZ izHAkjh

izk/;kid ukxjh LokLFA dsanz okanzs eqacbZ

Page 4: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

v-dz yksd izkf/Adkjh laLFkk laLFAkizeq[Akaps inuke

fBdk.A$iRrk

10) vkjksX; iFAd iky?Aj lg;ksxh izk/;kid

vkjksX; iFAd iky?Aj

11) llwu lokZsipkj jQX.Aky;] iw.As vf/A"Bkrk] llwu lokZsipkj jQX.Aky;] iw.As 12) cS-th-oS|dh; egkfo|ky;] iw.As vf/A"Bkrk] cS-th-oS|dh; egkfo|ky;] iw.As 13) vkjksX; izf'A{A.A laLFAk] f'AjQj iq.As lg;ksxh

izk/;kid vkjksX; izf'A{A.A laLFAk] f'AjQj iq.As

14) 'Akldh; oS|dh; egk-ukxiwj vf/A"Bkrk] 'Akldh; oS|dh; egk-ukxiwj 15) 'Akldh; oS-egk o jQ-ukxiwj vf/A"Bkrk] 'Akldh; oS-egk o jQ-ukxiwj 16) bafnjk xka/Ah oS|-egk-uxkiwj vf/A"Bkrk] bafnjk xka/Ah oS|-egk-uxkiwj 17) 'Akldh; nar egk-o-jQX.A-ukxiwj vf/A"Bkrk] 'Akldh; nar egk-o-jQX.A-ukxiwj 18) bafnjk xka- oS|- egk-o jQ-ukxiwj vf/A"Bkrk] bafnjk xka- oS|- egk-o jQ-ukxiwj 19) vkjksX; iFAd lkousj ukxiwj lg;ksxh

izk/;kid vkjksX; iFAd lkousj ukxiwj

20) 'Akldh; oS|-egk-vkSjaxkckn vf/A"Bkrk] 'Akldh; oS|-egk-vkSjaxkckn 21) 'Akldh; oS|-egk-o jQ-vkSjaxkckn vf/A"Bkrk] 'Akldh; oS|-egk-o jQ-vkSjaxkckn 22) 'Akldh; nar egk-o-jQ-vkSjaxkckn vf/A"Bkrk] 'Akldh; nar egk-o-jQ-vkSjaxkckn 23) vkjksX; iFAd iSB.A vkSjaxkckn lg;ksxh

izk/;kid vkjksX; iFAd iSB.A vkSjaxkckn

24) MWk-oS'Aaik;u Le=fr 'Akldh; oS-e-lksykiwj

vf/A"Bkrk] MWk-oS'Aaik;u Le=fr 'Akldh; oS-e-lksykiwj

25) N_A-f'A-egk-lokZs- jQ-lksykiwj vf/A"Bkrk] N_A-f'A-egk-lokZs- jQ-lksykiwj 26) in@-olarnknk ik-lokZs-jQ-lkaxyh vf/A"Bkrk] in@-olarnknk ik-lokZs-jQ-lkaxyh 27) vkjksX; iFAd rklaxko] lkaxyh lg;ksxh

izk/;kid vkjksX; iFAd rklaxko] lkaxyh

28) 'Akldh; oS-e-fejt vf/A"Bkrk] 'Akldh; oS-e-fejt 29) 'Akldh; oS-e-o-jQ-fejt vf/A"Bkrk] 'Akldh; oS-e-o-jQ-fejt 30) Lok-jk-fr-xzk-oS-e-vacktksxkbZ vf/A"Bkrk] Lok-jk-fr-xzk-oS-e-vacktksxkbZ 31) Lok-jk-fr-xzk-oS-e-o-jQ-

vacktksxkbZ vf/A"Bkrk] Lok-jk-fr-xzk-oS-e-o-jQ-

vacktksxkbZ 32) HAk-fg-'Ak-oS-e-/AqGs vf/A"Bkrk] HAk-fg-'Ak-oS-e-/AqGs 33) lokZsipkj jQX.Aky;] /AqGs vf/A"Bkrk] lokZsipkj jQX.Aky;] /AqGs 34) Jh-olarjko uk-'Ak-oS-e-;orekG vf/A"Bkrk] Jh-olarjko uk-'Ak-oS-e;orekG 35) Jh-ola- uk-'Ak-oS-e-o-jQ-;orekG vf/A"Bkrk] Jh-ola- uk-'Ak-oS-e-o-jQ-;orekG 36) ftYgk L_Ah jQ-;orekG vf/A"Bkrk] ftYgk L_Ah jQ-;orekG

Page 5: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

v-dz yksd izkf/Adkjh laLFkk laLFAkizeq[Akaps inuke

fBdk.A$iRrk

37) 'Akldh; -oS-e-ukansM vf/A"Bkrk] 'Akldh; -oS-e-ukansM 38) 'Akldh; -oS-e-o-jQ-ukansM vf/A"Bkrk] 'Akldh; -oS-e-o-jQ-ukansM 39) vfrfo'As"Aksipkj jQ-ukxiwj vf/A"Bkrk] vfrfo'As"Aksipkj jQ-ukxiwj 40) 'Akldh; oS|dh; egk-dksYgkiwj vf/A"Bkrk] 'Akldh; oS|dh; egk-dksYgkiwj 41) 'Akldh; oS|dh; egk-ykrwj vf/A"Bkrk] 'Akldh; oS|dh; egk-ykrwj 42) loksZipkj jQX.Aky; ykrwj vf/A"Bkrk] loksZipkj jQX.Aky; ykrwj 43) 'Akldh; oS|dh; egk-vdksyk vf/A"Bkrk] 'Akldh; oS|dh; egk-vdksyk 44) MWk-ckcklkgsc vkacsMdj jQ-o

vuqla/Aku dsanz ukxiwj vf/A"Bkrk] MWk-ckcklkgsc vkacsMdj jQ-o

vuqla/Aku dsanz ukxiwj 45) vfrfo'Asiks"Akj jQ-iq.As vf/A"Bkrk vfrfo'Asiks"Akj jQ-iq.As 46) 'kkoSe o jQX.kky;] dksYgkiwj vf/k"Bkrk 'kkoSe o jQX.kky;] dksYgkiwj 47) 'kkoSe o jQX.kky;] vdksyk vf/k"Bkrk 'kkoSe o jQX.kky;] vdksyk 48) 'kkoSe o jQX.kky;] panziwj vf/k"Bkrk 'kkoSe o jQX.kky;] panziwj

dye 4 (1) (b) (i)

eqacbZ ;sFAhy lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ dk;kZy;krhy dk;Z o drZO; ;kapk ri'Ahy dk;kZy;kps ukao%& lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ iRrk%& lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] 'Akldh; nar egkfo|ky; o jQX.Aky; fcYMhax] 4 etyk] lsaV tkWtZsl jQX.Aky; vkokj] eqacbZ& 400 001 dk;kZy; izeq[A %& lapkyd 'Akldh; foHAkxkps ukao%& oS|dh; f'A{A.A o vkS"A/Ah nzO;s foHAkx ea_Aky;] eqacbZ&32 dks.AR;k ea_Aky;krhy [AkR;kp;k vf/AuLr%& oS|dh; f'A{A.A dk;Z{As_A%& egkjk"V!] HAkSxhyhd%& eqacbZ] dk;kZuqjQi%& egkjk"V! fof'A"B dk;Zs%& oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] ifjp;kZlsok foHAkxkps /;s;$ /Aksj.A%& oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au

Page 6: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

/Aksj.A%& oS|dh; lsok o 'AJq"Ak$ifjp;kZlsok fuekZ.A gks.;klkBh$MWkDVlZ vkf.A ulZsl r;kj$ fuekZ.A dj.As loZ lacaf/Ar deZpkjh %& lapkyd oxZ&1] lg lapkyd (nar) oxZ&1] lg lapkyd (oS) oxZ&1] lg lpkyd (oS) eq[; iz'Akldh; vf/Adkjh oxZ&1] vf/Af{Adk 'AqJq"Ak lsok oxZ&1] lg lapkyd (ys[Ak) oxZ&1] lg lapkyd (vkS[Ad) oxZ&1] iz'Akldh; vf/Adkjh oxZ&2] dk;kZy;hu vf/A{Ad oxZ&3] ofj"B lgk:;d oxZ&3] ofj"B fyfid oxZ&3] fyfid&fu&Vadys[Ad oxZ&3 dk;Z%& oS|dh; f'A{A.A lsok] 'AqJq"Ak lsok] dkekps foLr=r LojQi%&

1 dk;kZlu *v* 1)oS|dh; izos'A izfdz;k 2)ufou inkaph fufeZrh 3)inkapk vk<kok 4)ins iquZTthohr dj.As$u"V dj.As 5)ufou egkfo|ky;kauk ijokuxh

2 dk;kZlu *c*] *d* o *nar*

1)fpfdRlky;hu o vfpfdRlky;hu oS|dh; v/;kid 2)ekulsfo v/;kid 3)lapkyd$lg lapkyd 4)nar v/;kid

3 dk;kZlu *M* o *iQ*

1)eq[; iz'Akldh; vf/Adkjh o iz'Akldh; vf/Adkjh] lgk-lapkyd] ys[kk][kjsnh] ys[kkf/kdkjh 2) loZ d o M deZpkjh vkLFAkiuk 3) lapkyuky; vkLFkkiusojhy *M* laoxkZrhy deZpkjh

4 dk;kZlu *iQ* 1) loZ oxZ&3 ph rkaf_kd ins 2) lapkyuky;k ckgsjhy loZ laLFksrhy oxZ&4 P;k deZpkjh vkLFkkiuk fo"k;d dkes 3) oS|dh; vf/kdkjh vkLFkkiuk-

4 dk;kZlu *x* 1)fuo=Rrhosru 2)vfxzes] xV foek ;kstuk 3) vUos"k.k izek.ki_ks

Page 7: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

4) ukxjh vgoky 5) oS|dh; [ApZkph izrhiwrhZ

5 dk;kZlu *g* 1) loZ laLFkkaps varxZr ys[kkifj{k.k 2) egkys[kkiky dk;kZy;kP;k vk{ksikps fujkdj.k pkSd'Ah 3) laLFkkdMwu izkIr ns;dkauk eatqjh

6 dk;kZlu *vk;* 1) vankti_kd r;kj djQu vuqnku okVi 2) cka/kdkekps izLrko 3) [kpkZps rkGesG

7 dk;kZlu *t* 1) ys[ku lkeqxzh [kjsnh 2) lapkyuky;kP;k v[kR;kfjrhy okgukph [kjsnh] nqjQLrh] ns[kHkky] 3) fdjdksG lkeqxzh [kjsnh 4) vkod tkod foHkkx

8 dk;kZlu *bZ* 1) ifjp;kZ vkLFkkiuk 2) uohu ifjp;kZ egkfo|ky;kaP;k eatqjhps izLrko] rikl.kh bR;knh-

9 dk;kZlu *e* ;a_klkeqxzh [kjsnh] ns[kHkky b- 10 dk;kZlu *ds* lapkyuky;krhy ixkj ns;ds Fkdckdh]

fuo=Rrhosru b- 11 dk;kZlu *vkS[kd* vkS"k/k [kjsnh] njdjkj fo"k;d dkedkt 12 dk;kZlu *leUo;* 1) fo/kkueaMG vf/kos'ku dkedkt

2) ekfgrhpk vf/kdkj 3) efgyk rdzkj lferh o rRle ckch

13 dk;kZlu *lkaf[;dh* 1) lkaf[;dh ekfgrh xksGk dj.ks 2) lsokfuo=Rrh izdj.ks gkrkG.ks 3) osru fuf'prh dj.ks

14 la'kks/ku ifj"kn egkjk"V! la'kks/ku ifj"knspk i_kO;ogkj

Page 8: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

ekyeRrspk ri'Ahy%& 'Akldh; nar egkfo|ky; o jQX.Aky;] eqacbZ bekjr 4 FAk etyk miyC/A lsok %& ldkGh 9-45 rs lk;adkGh 5-30 oktsi;Zar laLFAsP;k lajpukRed rDR;ke/;s dk;Z{As_Akps izR;sd Lrjkojkps ri'Ahy%& 'AS{Af.Ad] iz'Akluhd] 'AqJq"Ak lsok

dk;kZy;hu nqj/ouh dzekad o osGk %& 22620361] 62]63]64 ldkGh 9-45 rs lk;adkGh 5-30 oktsi;Zar

lkIrkghd lqV@Vh o fof'A"V lsoslkBh BjfoysY;k osGk%& efgU;kryk nqljk 'Afuokj o pkSFAk 'Afuokj] loZ jfookj vkf.A 'Akldh; lqV@V;k

Page 9: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

lapkyuky;kpk izkjQi rDrk

lapkyd

lag lapkyd (oS|dh;) lg lapkyd (oS|dh; ) lg lapkyd (nar)

eq[; iz'Akldh; vf/Adkjh vf/Af{Adk 'AqJq"Ak lsok

lgk:;d lapkyd (ys[Ak)

lgk:;d lapkyd (vkS[Ad)

lgk:;d lapkyd (vkS[Ad ys[Ak)

iz'Akldh; vf/Adkjh

ys[Ak vf/Adkjh

dk;kZy;hu vf/A{Ad

ofj"B lgk:;d

ofj"B fyfid

fyfid&fu&Vadys[Ad

Page 10: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

dye 4 (1) (b) (ii) uequk (v)

eqacbZ ;sFAhy lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au dk;kZy;krhy vf/Adkjh o deZpkjh ;kaP;k vf/Adkjkapk ri'Ahy

dk;kZlu *M* vkLFAkiuk foHAkx (fyfid oxZ&3)] eq[; iz'Akldh; vf/Adkjh oxZ&1] lgk:;d lapkyd (ys[Ak)] (vkS[Ad) oxZ&1] iz'Akldh; vf/Adkjh oxZ&2]

v v-dz

inuke vf/Adkj& vkfFAZd

dks.AR;k dk;|k$ fu;e$ 'Aklufu.AZ;$ ifji_Adkuqlkj

vfHAizk;

1 lapkyd] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ

& & vkLFAkiuk fo"A; (loZ laoxZ)

2 lg lapkyd (oS) oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ (2 vf/kdkjh)

& & vkLFAkiuk fo"A; (;a_Alkeqxzh o iqLrds [Ajsnh)

3 lg lapkyd (nar) oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ

& & vkLFAkiuk fo"A; (nar) (uflZax)

4 lgk:;d lapkyd (ys[Ak) (vkS[Ad)] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ

& & ys[Ak fo"A;]

5 lgk:;d lapkyd (vkS[Ad)] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ

& & vkS"A/Ah [Ajsnh d{A

6 eq[; iz'Akldh; vf/Adkjh] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ (2 vf/kdkjh )

& & lapkyuky; o lapkyuky;kP;k vf/AiR;k[Akyhy loZ laLFAsrhy iz'Akldh; vf/Adkjh o fyfid laoxZ] rkaf_Ad deZpkjh ;kapsckcr lsok o iz'Akldh; dkedkt igk.As

7 iz'Akldh; vf/Adkjh] (6 vf/Adkjh) oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ

& & lapkyuky;krhy v] c]d] M] iQ] bZ] vk;] vkS[Ad] e] t] x] ds] lkaf[;dh ;k

Page 11: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

v-dz

inuke vf/Adkj& vkfFAZd

dks.AR;k dk;|k$ fu;e$ 'Aklufu.AZ;$ ifji_Adkuqlkj

vfHAizk;

dk;kZlukrhy lacaf/Ar okVwu fnysys fo"A;kojhy i;Zos{Au dj.As-

8 vkS"A/AfuekZrk(oxZ&2) oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ

& & &

9 lapkydkaps Loh; lgk:;d] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ

& & &

c v-dz

inuke vf/Adkj& iz'Akldh;

dks.AR;k dk;|k$ fu;e$ 'Aklufu.AZ;$ ifji_Adkuqlkj

vfHAizk;

1 lapkyd] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ

r=rh; Js.Ah fyfid oxkZrhy fu;qDR;k] inksUuR;k cnY;k rlsp y?AqVadys[Ad] fuEuJs.Ah y?Aqys[Ad] mPpJs.Ah y?Aqys[Ad

1)egkjk"V! uxjh lsok fu;e 1981 (lsosP;k loZlk/Aj.A 'ArhZ) 2)lkekU; iz'Aklu foHAkx 'Aklu ifji_Ad dz-fVvkj,iQ 2005$iz-dz-2$ 05$12] fn-16-2-2005

;k inkauk foHAkxizeq[A Eg.Awu izkf/Adkj

2 lg lapkyd (oS) oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ

lapkydkaP;k xSj gtsjhr ojhy loZ fo"A;

lapkydkauh vf/Adkj izR;kihZr dsysY;k izek.As

3 lg lapkyd (nar) oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ

lapkydkaP;k xSj gtsjhr ojhy loZ fo"A;

lapkydkauh vf/Adkj izR;kihZr dsysY;k izek.As

4 lgk:;d lapkyd (ys[Ak) oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ

ys[Ak ifj{A.A fo"A;d iz'Akluhd dkes

lapkydkauh vf/Adkj izR;kihZr dsysY;k izek.As

5 lgk:;d lapkyd (vkS[Ad)] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ

vkS"A/A [Ajsnh fo"A;d iz'Akluhd dkes

lapkydkauh vf/Adkj izR;kihZr dsysY;k izek.As

6 eq[; iz'Akldh; r=rh; Js.Ah fyfid

Page 12: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

v-dz

inuke vf/Adkj& iz'Akldh;

dks.AR;k dk;|k$ fu;e$ 'Aklufu.AZ;$ ifji_Adkuqlkj

vfHAizk;

vf/Adkjh] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ

oxkZrhy fu;qDR;k] inksUuR;k cnY;k rlsp y?AqVadys[Ad] fuEuJs.Ah y?Aqys[Ad] mPpJs.Ah y?Aqys[Ad ;kfo"A;kckcr 'Akldh; fu;ekuqlkj lYyk rlsp ekxZn'AZu lapkydkauk dj.As ;kckch rlsp ;k izdj.Ah lapkydkauh izR;ihZr dsysys vf/Adkj

7 iz'Akldh; vf/Adkjh] (6 vf/Adkjh) oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ

lapkyuky;kP;k dk;kZy;krhy izR;sd dk;kZluke/Ahy fo"A;kuqlkj iz'Akluhd dkekps okVi djQu lapkydkauh vf/Adkj izR;kihZr dsysY;kuqlkj

&

8 vkS"A/AfuekZrk (oxZ&2) oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ

vkS"k/As fo"A;d izdj.As lapkydkauk lknj dj.As

& &

9 lapkydkaps Loh; lgk:;d] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ

& &

Page 13: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

d v-dz

inuke vf/Adkj& iQkStnkjh dks.AR;k dk;|k$ fu;e$ 'Aklufu.AZ;$ ifji_Adkuqlkj

vfHAizk;

& & & & &

M v-dz

inuke vf/Adkj& v/AZU;k;hd

dks.AR;k dk;|k$ fu;e$ 'Aklufu.AZ;$ ifji_Adkuqlkj

vfHAizk;

& & & & &

dye 4 (1) (b) (ii) uequk (c)

eqacbZ ;sFAhy lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ dk;kZy;krhy vf/Adkjh o deZpkjh ;kaP;k drZO;kapk ri'Ahy

vuq-dz

inuke drZO;s dks.AR;k dk;|k$ fu;e$ 'Aklufu.AZ;$

ifji_Adkuqlkj

vfHAizk;

izca/kd O;olk;ksip

kj o HkkSfrdksipk

j

1 lapkyd] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ

lapkyd gs lapkyuky;kP;k iz'Aklukps eq[; vf/Adkjh vkgsr- loZ /Aksj.AkRed ckch o R;kofjy fu.AZ;] vkS"A/A[Ajsnh d{Akps laiw.AZ dke] ekulsoh laoxkZrhy vf/Adk`;kaP;k fu;qDR;k] inksUuR;k] jtk] cnY;k rdzkjh] fuo=Rrh bR;kfn ckcrP;k izLrkokoj R;kaps fu;a_A.A vlrs rlsp 'Akldh; oS|dh; egkfo|ky;s rFAk [Aktxh oS|dh; egkfo|ky;s ;sFAhy inohiwoZ o inO;qRrj izos'A] ,echch,l$ chMh,l$ ch,,e,l$ ch,p,e,l$ ch;q,e,l$ chihVh,p$ chvksVh,p$ ch,,l,yih$ chihvWaMvks$ ,e,p,u&

foHAkx izeq[A Eg.Awu 'Aklukus izR;kihZr dsysys vf/Adkj] egkjk"V! ukxjh lsok (lsokP;k loZ/Akj.A vVh) fu;e 1981

Page 14: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

vuq-dz

inuke drZO;s dks.AR;k dk;|k$ fu;e$ 'Aklufu.AZ;$

ifji_Adkuqlkj

vfHAizk;

izca/kd O;olk;ksip

kj o HkkSfrdksipk

j

lhMCY;qVh vWaM izkslhtj iQWkj U;q fjD;qesaV vkWiQ LVkiQZ ulZ izos'A izfdz;k] ekbZyLVksu] b- iz'Akldh; vf/Adkjh] cnY;k] jtk] lsokfuo=Rrh izdj.As bR;knh lsokfo"A;d ckch rlsp fyfid laoxkZrhy oxZ&3 P;k deZpk`;kaP;k lsokfo"A;d ckch o rkaf_Ad deZpk`;kaP;k lsokfo"A;d ckch R;klkBh foHAkx izeq[A rlsp lapkyuky;klkBh fu;a_Ad

2 lg lapkyd (oS) oS|dh; f'A{A.A o

la'Aks/Au]eqacbZ

lapkyuky;kP;k vf/AiR;k[Akyhy loZ egkfo|ky;s o jQX.Aky;s rlsp vkjksX; iFAds ;sFAhy ;a_Alkeqxzh [Ajsnh dj.As] eq_kfiaM jksi.Akckcrps izLrko eatwjh dj.As

3 lg lapkyd (nar)oS|dh; f'A{A.A o

la'Aks/Au]eqacbZ

egkjk"V!krhy loZ 'Akldh; nar egkfo|ky;kps ;karhy laoxkZ[Asjht loZ izdj.As] narfo"A;d inohiwoZ izos'A] egkjk"V!krhy [Aktxh nar egkfo|ky;s inohiwoZ izos'A o brj izdj.As] nar fo"A;d loZ f'A{A.A laoxkZph fu;qDR;k inksUuR;k] cnY;k] jtk] rdzkjh] fuo=Rrh bR;kfnckcrP;k izLrkokoj fu;a_A.A

4 lgk:;d lapkyd (ys[Ak) oS|dh; f'A{A.A o

la'Aks/Au]eqacbZ

g;k lapkyuky;kP;k d{Asr ;s.Ak`;k laLFAkaph ys[Ak rikl.Ah] vankti_Ad] HAkaMkjiMrkG.Ah] egkys[Akiky] fufj{A.A vgoky] varxZr ys[Akifj{A.A] fo'As"A vUos'Au] n{ArkiFAd] vgokykps vuqikyu] vkfFAZd vFAZladYih; vankt$;kstuksRrj$;kstukarxZr] vanktlferh] fu;rdkfyd vFAZladYih; vankti_Ad] fofu;kstu ys[As] eglqykP;k tesph laLFAkfugk; ekfgrh] lgk:;d

Page 15: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

vuq-dz

inuke drZO;s dks.AR;k dk;|k$ fu;e$ 'Aklufu.AZ;$

ifji_Adkuqlkj

vfHAizk;

izca/kd O;olk;ksip

kj o HkkSfrdksipk

j

vuqnkus] R;klacaf/Aps i_AO;ogkj] ?Alkjk fu/Ah] [ApZesGklaca/Ahph loZ dkes] egkys[Akiky] eqacbZ$ukxiwj ;kapsdMs izR;{A laidZ lk/Awu [ApZesGk laca/Ahr dkedkt] yksdys[Ak lferh] ys[Akfo"A;d egRokpk i_A O;ogkj HAkjrkps fu;a_Ad o egkys[Akiky ;kaP;kfufj{A.A vgoky o brj egRokps dke] fuo=Rrh osrufo"A;d izdj.As] fujfujkGs vfxzekckcr i_AO;ogkj] vafre HAfo"; fuokgZ fu/kh] LFAk;h vfxze] loZlk/Akj.A vk;qfoZek ;kackcrpk i_AO;ogkj gh loZ tckcnkjh ;kapsoj lksifo.;kr vkysyh vkgs-

5 lgk:;d lapkyd (vkS[Ad)]

oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au]

eqacbZ

vkS"A/A fo"A;d njlafo/Ak r;kj dj.As] rdzkjh] HAslG bR;kfn ckcr i_AO;ogkj o fu;a_A.A R;kapsoj lksifo.;kr vkysys vkgs-

6 eq[; iz'Akldh; vf/Adkjh]

oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au]

eqacbZ

lapkyuky;krhy rlsp lapkyuky;kP;k vf/AiR;k[Akyhy laLFakkps laiw.AZ iz'Aklu] U;k;ky;hu izdj.As] yksdvk;qDr izdj.As bR;kfn R;kaP;kdMs lksifo.;kr vkysys vkgs- fyfid laoxkZrhy loZ lsokfo"A;d izdj.As igk.As

7 iz'Akldh; vf/Adkjh

fujfujkG;k d{Akaps i;Zos{Ah; dkedkt o R;koj ns[Ajs[A o brj loZ tckcnkjh R;kapsoj lksifo.;kr vkysyh vkgs-

8 vkS"A/AfuekZrk vkS"A/A [Ajsnh d{Akrhy vkS"A/AkaP;k lWEiyph rikl.Ah] HAslG] vkS"A/Akpk ntkZ] xq.AkRed mi;qDrk bR;knh rikl.Ah o lgk:;d

Page 16: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

vuq-dz

inuke drZO;s dks.AR;k dk;|k$ fu;e$ 'Aklufu.AZ;$

ifji_Adkuqlkj

vfHAizk;

izca/kd O;olk;ksip

kj o HkkSfrdksipk

j

lapkyd (vkS[Ad) ;kauk R;klac/Akar enr gh tckcnkjh lksifo.;kr vkysyh vkgs-

9 Loh; lgk:;d

lapkydkauk i_AO;ogkjkr enr] egRokP;k O;Drhauk laHAkG.As] fujfujkG;k iz'Akldh; lHAk ;kaps vk;kstu rFAk iz'Aklukl enr o y?Aqys[Adkps dke-

10 dk;kZy;hu vf/A{Ad

dk;kZluke/;s usewu fnysY;k lgk:;dkaoj fu;a_A.A Bso.As U;k;ky;hu izdj.As] fo/AkulHAk] foHAkxh; pkSd'Ah izdj.As] 'Aklukps vfrrkRdkG lanHAZ bR;knh rlsp lsokfuo=Rrhizdj.As Rojsus gkrkG.As] fofo/A LojQikrhy fo"A;kaps izLrko r;kj djQu ?As.As- vFAZladYi izLrko r;kj dj.As] fu;kstu izLrko r;kj dj.As] ;a_Alkeqxzh izLrko r;kj dj.As] vxzhe izLrko r;kj dj.As] fuo=Rrh fo"A;d izdj.As] ys[Ak vgokykaps ,df_Ar dj.A o fuxZeu dj.As yksdys[Ak lferhps vgoky ikBfo.As] oS|dh; [ApkZph izfriwrhZps ns;ds izLrko eatwjhLro Bso.As] ins fufeZrh] inkapk vk<kok] iniwohZ o in;qRrj izos'A izfdsz;k] lh-bZ-Vh-ps dkedkt] ladzh.AZ lanHAZ gkrkG.As] vkS"A/A [Ajsnh izdj.As dkedkt iw.AZ dj.As vfregRokP;k O;Drhauk jktf'A"Bkpkj ikG.As

11 ofj"B lgk:;d

inksUuR;k] cnY;k] fuyacu foHAkxh; pkSd'Ak] U;k;ky;hu izdj.As] lsokfo"A;d ckch] fo/AkulHAk bR;knh lacaf/Ar fo"A; gkrkG.As

12 ofj"B inksUuR;k] cnY;k] fuyacu foHAkxh;

Page 17: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

vuq-dz

inuke drZO;s dks.AR;k dk;|k$ fu;e$ 'Aklufu.AZ;$

ifji_Adkuqlkj

vfHAizk;

izca/kd O;olk;ksip

kj o HkkSfrdksipk

j

fyfid pkSd'Ak] U;k;ky;hu izdj.As] lsokfo"A;d ckch bR;knh lacaf/Ar fo"A; gkrkG.As

13 dfu"B fyfid

Vadys[Adu dj.As] xksiuh; vgoky Bso.As] vkod tkod Viky] fo/AkulHAk] ofj"Bkauk enr dj.As

14 y?kqys[kd ofj"Bkauh fnysyh loZ Vadysf[kr dkes 15 y?kqVadys[kd ofj"Bkauh fnysyh loZ Vadysf[kr dkes

Page 18: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

vkfFAZd

lapkyd% Loh;iziaph [AkR;k varxZr [Ajsnh fo"A;h jQi;s 10]0000 i;Zar vf/Adkj ;k O;frfjDr foRrh; fu;ekoyh uqlkj izkf/Ad=r dsysys fofo/A vkfFAZd LojQikps vf/Adkj lglapkyd (oS)% & lapkydkauh izR;kfiZr dsysys vf/Adkj lglapkyd (nar)% & &&&&$$&&&& lgk:;d lapkyd (ys[Ak)% &&&&$$&&&& lgk:;d lapkyd (vkS[Ad)% & eq[; iz'Akldh; vf/Adkjh% & iz'Akldh; vf/Adkjh% & lapkydkauh izR;kfiZr dsysys vf/Adkj (iQDr vkagj.A o laforj.A vf/Adkjh) brj iz'Akldh; vf/Adk`;kauk vkfFAZd vf/Adkj ukghr vkS"A/AfuekZrk% & Loh; lgk:;d% & dk;kZy;hu vf/A{Ad% & ofj"B lgk:;d% & ofj"B fyfid% & dfu"B fyfid% & iz'Akldh;

lapkyd% lapkydkauk oxZ&1 oxZ&4 ps loZ iz'Akldh; vf/Adkj ns.;kr vkysys vkgsr- lglapkyd (oS)% & lapkydkauh izR;kfiZr dsysys vf/Adkj lglapkyd (nar)% & &&&&$$&&&& lgk:;d lapkyd (ys[Ak)% &&&&$$&&&& lgk:;d lapkyd (vkS[Ad)% & eq[; iz'Akldh; vf/Adkjh% & iz'Akldh; vf/Adkjh% & vkS"A/AfuekZrk% & Loh; lgk:;d% & dk;kZy;hu vf/A{Ad% & ofj"B lgk:;d% & ofj"B fyfid% & dfu"B fyfid% &

iQkStnkjh

Page 19: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

&&& v/AZU;k;hd

&&&

dye 4 (1) (c) (iii)

fu.AZ; izfdz;srhy i;Zos{A.A o tckcnkjhps mRrjnkbZR; fuf'pr djQu dk;Zi/nrhps izdk'Au (dkekpk izdkj$uko)

dkekps LojQi% &

lacaf/Ar rjrwn% &

vf/Afu;ekps ukao%&

fu;e%& 'Aklu fu.AZ; %&

ifji_Ads%&

dk;kZy;hu vkns'A

vuq-dz

dkekps LojQi dkyko/Ah fnol

dkeklkBh tckcnkj vf/Adkjh

vfHAizk;

fVi%& dye 4 (1) (b) (ii)

izR;sd dk;Z] lsok] drZO;] vf/Adkjkph vaeyctko.Ah dj.;kdjhrk vf/Afu;e] fu;e] 'Aklu fu.AZ;] ifji_Ad] vkns'A ;kapk vk/Akj ?AsmQup dk;Zi/nrh Bjrs-

izR;sd dk;Z] lsok drZO;] vf/Adkjkph vaeyctko.Ah d'Ah gksrs ;kph i/nrh izdk'Ahr dj.As ;klkBh yksdizkf/Adkjh ekfgrhps ladyu ijLij laca/A o dk;Zi/nrh Bjo.;klkBh oj vuqfunZs'Ahr vVhuqlkj iqrZrk djkoh-

mnk% izdj.Akpk fuiVkjk dj.;kph dk;Zi/nrh… lquko.AhP;k rkj[Aka fuf'prhph dk;Zi/nrh… dkydzekuqlkj izdj.Akpk fuiVkjk dsyk tkrks dk… dkgh fo'As"A izdj.Akauk izk/kkU; fnys tkrs dk…

mnk% vuqnkukP;k okVikph dk;Zi/nrh$loyr ns.;kph dk;Zi/nrh$ykHAk;haP;k

Page 20: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

fuoMhph dk;Zi/nrhph foLr=r ekfgrh dkgh fof'A"V dksVk fnyk tkrks dk; ? dks.AR;k fud"AkZizek.As fudM dsyh tkrs… dkydzekuqlkj fuoM vlrs dk; ? loZ ckchalnHAkZr ekfgrhps izdk'Au dj.As vfuok;Z vkgs-

mnk% iqujko=Rrh d`;kZP;k dk;kZy;hu dk;Zi/nrh laca/Ah ekfgrhps izdk'Au dj.As-

izR;sd dk;Zi/nrhe/;s fofo/A LrjkP;k deZpk`;kapk lgHAkx vlrks- izR;sd deZpk`;kph dk;Zi/nrhe/;s th fof'A"V HAwfedk o tckcnkjh fuf'pr dj.;kr vkyh vkgs rh n'AZfo.;kr ;koh-

dye 4 (1) (c) (iv) uequk (v)

ueqU;ke/;s dkekps izdVhdj.A la?AVukps y{A (ok"AhZd)

vuq-dz dke$dk;Z dkekps izek.A vkfFAZd y{A vfHAizk;

dye 4 (1) (c) (iv) uequk (c)

dkekph dkye;kZnk-------------------------- dke iq.AZ gks.;klkBh izR;sd dkekph dkye;kZnk%& vuq-dz dke$dk;Z fnol$rkl iq.AZ

dj.;klkBh tckcnkj vf/Adkjh

rdzkj fuokj.A vf/Adkjh

dye 4 (1) (c) (v) uequk (v)

------------------------ dkek'Ah lacaf/Ar fu;e$vf/Afu;e

vuq-dz lqpuk i_Adkuqlkj fnysys fo"A; fu;e dzekad o o"AZs vfHAizk; (vlY;kl)

Page 21: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

dye 4 (1) (c) (v) uequk (c)

------------------------ dkek'Ah lacaf/Ar 'Aklu fu.AZ;

vuq-dz 'Aklu fu.AZ;k uqlkj fnysys fo"A; 'Aklu fu.AZ; dzekad o rkjh[A

vfHAizk; (vlY;kl)

dye 4 (1) (c) (v) uequk (d)

------------------------ dkek'Ah lacaf/Ar ifji_Ads

vuq-dz 'Akldh; i_Adkuqlkj fnysys fo"A; ifji_Ad dzekad o rkjh[A

vfHAizk; (vlY;kl)

dye 4 (1) (c) (v) uequk (M)

------------------------ dkek'Ah lacaf/Ar dk;Zy;hu vkns'A$/Aksj.AkRed ifji_Ads

vuq-dz fo"A; dzekad o rkjh[A vfHAizk; (vlY;kl)

dye 4 (1) (c) (v) uequk (b)

-----------------;sFAhy ------------------------ dk;kZy;ke/;s miyC/A nLrk,sotkaph ;knh nLrk,sotkpk fo"A;

vuq-dz nLrk,sotkpk izdkj fo"A; lacaf/Ar

O;Drh$ inuke

O;Drhps fBdk.A$ mijksDr dk;kZy;kr miyC/A ulY;kl

vfHAys[Akph laiw.AZ ;knh izR;sd yksdizkf/Adkjh laLFAk r;kj djsy- vfHAys[Ake/;s nLrkost] uLrh lax.Ahd=r ekfgrh bR;knh vlsy- ekfgrhP;k vf/Adkjkph vaeyctko.Ah lqyHA dj.;klkBh fg

Page 22: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

ekfgrh r;kj dj.As vR;ar vko';d vkgs- ;knh okij.;kl] rikl.;kl vkf.A let.;kl lqyHA vlyh ikfgts- rlsp vko';drsuqlkj uequs ?As.;kP;k dk;Zi/nrhpkgh varHAkZo vlkok- izFAe dk;kZy;krhy miyC/A uLrhaph ;knh djkoh R;kaps oxhZdj.A djkos- nLrk,otkaps foLr=r ekfgrh] uksan iqLrdkaph ;knh o oxhZdj.A djkos- dkgh nLrkost ts uLrh fdaok ukasn iqLrdkaP;k LojQikr ukghr R;kaph ;knh djQu Bso.As- yodj lkiM.;kP;k gsrqus gh ;knh dk;kZy;ke/;s d{Akizek.As] Vscy izek.As r;kj djQu Bso.As vko';d vkgs- rh iq<hy izek.As r;kj djkoh-

dye 4 (1) (v) (vi) -----------------;sFAhy ------------------------ dk;kZy;ke/;s nLrk,sotkaph oxZokjh nLrk,sotkpk fo"A;

vuq-dz

fo"A; nLrk,sotkpk izdkj uLrh$

eLVj$uksaniqLrd] Ogkmpj b-

izeq[A ckchpk ri'Ahyokj

lqjf{Ar Bso.;kpk dkyko/Ah

dye 4 (1) (c) (vii) -----------------;sFAhy ------------------------ dk;kZy;ke/;s ifjukedkjd dkeklkBh tulkekU;ka'Ah lYyk elyr dj.;kph O;oLFAk

vuq-dz

lYykelyrhpk fo"A;

dk;Ziz.Akyhps foLr=r o.AZu

dks.AR;k vf/Afu;ek$fu;ek

$ifj_Adk}kjs

iqujko=Rrhdky

fVi%& dye 4 (1) (c) (vii) varxZr izR;sd yksdizkf/Adkjh laLFAsus vf/Afu;e$ fu;e$ ifji_Ad] bR;knh vafre dj.;kiwohZ$jkcforkuk tursph ers$ vk{Asi tk.Awu ?As.;klkBh vfLrRokr vlysY;k dk;Zi/nrhph ekfgrh ns.As visf{Ar vkgs- vusd osGk lferhph LFAkiuk djQu f'Afcjk}kjs] xzkelHAs}kjs tulquckbZ vFAok deZpk`;kaP;k njckjkrwu tuerkph pkpi.Ah dj.;kr ;srs-

Page 23: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

dye 4 (1) (c) (viii) uequk (v)

-------------- ;sFAhy------------------------ dk;kZy;kP;k lferhph ;knh izdk'Ahr dj.As

vuq-dz

lferhps ukao lferhps lnL;

lferhps mfn@n"Vs

fdrh osGk ?As.;kr ;srs

lHAk tulkekU;kalkBh [Aqyh vkgs fdaok ukgh

lHAspk dk;Zo=arkr (miyC/A)

dye 4 (1) (c) (viii) uequk (c)

-------------- ;sFAhy ---------------------dk;kZy;kP;k vf/AlHAkaph ;knh izdk'Ahr dj.As

vuq-dz

vf/AlHAsps ukao

lHAsps lnL; lHAsps mfn@n"Vs

fdrh osGk ?As.;kr ;srs

lHAk tulkekU;kalkBh [Aqyh vkgs fdaok ukgh

lHAspk dk;Zo=arkr (miyC/A)

dye 4 (1) (c) (viii) uequk (d)

-------------- ;sFAhy------------------------ dk;kZy;kP;k ifj"Ankaph ;knh izdk'Ahr dj.As vuq-dz

ifj"Ansps ukao ifj"Ansps lnL;

ifj"Ansps mfn@n"Vs

fdrh osGk ?As.;kr ;srs

lHAk tulkekU;kalkBh [Aqyh vkgs fdaok ukgh

lHAspk dk;Zo=arkr (miyC/A)

dye 4 (1) (c) (viii) uequk (M)

-------------- ;sFAhy -----------------dk;kZy;kP;k dks.AR;kgh laLFAsph ;knh izdk'Ahr dj.As vuq-dz

laLFAsps ukao laLFAsps lnL;

laLFAsps mfn@n"Vs

fdrh osGk ?As.;kr ;srs

lHAk tulkekU;kalkBh [Aqyh vkgs fdaok ukgh

lHAspk dk;Zo=arkr (miyC/A)

Page 24: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

Page 25: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

dye 4 (1) (c) (ix)

eqacbZ ;sFAhy lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] dk;kZy;kP;k vf/Adkjh o deZpkjh ;kaph ukaos] iRrs o R;kaps ekfld osru dj.As

vuq-dz

inuke vf/Adkjh$ deZpk`;kaps ukao

oxZ jQtw fnukad nwj/ouh dz-$ iQWDl

,dw.A osru

1 lapkyd MWk- ih-,p-f'kuxkjs

1 01-11-2007 nq-22620361$ 22620735$ 22620861 iQW-22620562$ foLrkjhr dz-302

37400& 67000

2 lg lapkyd (oS)

MkW- ih-Vh-okdksMs

1 14-7-2015 nq-22620361$

22620735$ 22702357 iQW-22620562$ foLrkjhr dzzzzz z zz z zz z z-314

37400& 67000

3 lg lapkyd (nar)

MkW- lq-jk-ckjikaMs

1 13-8-2015 nq-22620361$ 22620735$ 22702357 iQW-22620562$ foLrkjhr dz-306

37400& 67000

4 vf/kf{kdk 'kqJ="kk lsok

fjDr in 1 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ foLrkjhr dz-308

37400& 67000

5 eq[; iz'Akldh; vf/Adkjh

Jh-ds-Vh-lqdkls vfrfjDr dk;ZHkkj

1 24-06-13 nq-22620361$ 22620735$ 22611109 iQW-22620562$ foLrkjhr dz-307

15600& 39100

6 eq[; iz'Akldh; vf/Adkjh

Jh-izfni ns'AikaMs vfrfjDr dk;ZHkkj

1 00-6-2017 nq-22620361$ 22620735$ 22627182 iQW-22620562$ foLrkjhr dz-309

15600& 39100

7 lgk:;d lapkyd (vkS[kd)

Jh-ijes'oj dksxuqjs vfrfjDr dk;ZHkkj

2 6-9-2014 nq-22620361$ 22620735$ 22627182 iQW-22620562$ foLrkjhr dz-315

15600& 39100

Page 26: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

vuq-dz

inuke vf/Adkjh$ deZpk`;kaps ukao

oxZ jQtw fnukad nwj/ouh dz-$ iQWDl

,dw.A osru

8 lgk:;d lapkyd (ys[kk)

Jh- fizre jkeVsds

1 31-05-2017 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ foLrkjhr dz-318

15600& 39100

9 lgk:;d lapkyd (ys[Ak)

Jherh ique ikfVy

1 03-03-2017 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ foLrkjhr dz-335

15600& 39100

10 ys[Ak vf/Adkjh

fjDr in 2 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ foLrkjhr dz-336

9300& 34800

11 iz'Akldh; vf/Adkjh

1) Jh- ds-Vh-lqdkls

2 24-06-13 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ foLrkjhr dz-310

9300& 34800

2) Jh-izfni ns'AikaMs

2 00-6-2017 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ foLrkjhr dz-323

9300& 34800

3) Jh-gseardqekj iokj

2 08-6-2017 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ foLrkjhr dz-338

9300& 34800

fjDr ins fjDr ins fjDr ins fjDr ins

12 vkS"A/AfuekZrk oxZ &2

fjDr ins nq-22620361$ 226220735 iQW-22620562$ foLrkjhr dz-315

9300& 34800

Page 27: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

13 dk;kZy;hu vf/A{Ad

1) Jh- ,e-ch-'As[A

3 21-08-2017 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ foLrkjhr dz-326

9300& 34800

2) Jh- fouk;d gkr[kkacdj

3 03-11-2016 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ foLrkjhr dz-324

9300& 34800

3) Jh-jes'k ikMkos

3 1-09-2016 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ foLrkjhr dz

9300& 34800

1) Jh- lat;dqekj lkoar

3 06-06-2008 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ foLrkjhr dz-334

9300& 34800

5) Jh- panzdkar lkGqds

3 01-04-2016 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ foLrkjhr dz-328

9300& 34800

6) Jh-rq"kkj ikoldj

3 01-07-2016 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ foLrkjhr dz-330

9300& 34800

7) Jherh-lafxrk eksjs (lgk-ys[kk vf/kdkjh o vfr-dk;ZHkkj-iz'kkldh; vf/kdkjh)

3 14-8-2014 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ foLrkjhr dz-303

9300& 34800

8) Jh- larks"k e- xkslkoh

3 26-03-2009 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ foLrkjhr dz-329

9300& 34800

9) fjDr ins 3 10) fjDr ins 3

11) fjDr ins 3 12) fjDr ins 3

Page 28: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

14 ofj"B lgk:;d

1) Jh-iafMr pkS/Ajh

3 1-12-2014 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

9300& 34800

2) Jh- fot; p- dksGh

3 27-12-2010 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

9300& 34800

3) Jherh e=.kky ?kkMhxkodj

3 06-11-2006 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

9300& 34800

4) Jh- fnid ekgwydj

3 06-07-2009 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

9300& 34800

5) Jh-fnid ykM

3 02-08-2017 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

9300& 34800

6) Jh- jkts'A vfgjs

3 12-07-2017

nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

9300& 34800

7) Jherh- dYiuk taxys

3 28-04-2016 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

9300& 34800

8) Jh- vfuy fueljdj

3 13$06$2017 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

9300& 34800

9) Jh-izfni ikVhy

3 9-10-2014 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

9300& 34800

13) Jh-fou; lkoar

3 09-6-2014 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

9300& 34800

Page 29: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

11) fjDr ins 3 12) fjDr ins 3 13) fjDr ins 3 14) fjDr ins 3 15) fjDr ins 3 16) fjDr ins 3

1) Jh- ;qojkt ekus

3 20-06-2011 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200 15 ofj"B

fyfid

2) Jhe- feuk{kh jk- /kqjh

3 15-09-2005 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

3) Jh- rq"kkj ok;- f'kans

3 09-02-1999 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

4) Jh- LofIuy c- nslkbZ

3 01-12-2000 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

5) Jh-iziQqYy Hkk- lkGoh

3 01-07-1999 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

06) Jh- fot; uk- ykM

3 19-09-2011 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

07) Jh- lat; uk- foliqrs

3 01-12-2011 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

08) Jherh-izf.krk gsfx"Vs

3 24-05-2005 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

Page 30: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

09) Jh-larks"k uk- xoaMs

3 01-09-2011 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

10) Jh- vadq'k ekfpoys

3 11-05-2005 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

11) Jh-foosd egkfMd

3 18-3-2014 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

12) Jh-larks"A lk[Ajdj

3 3-11-2013 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

13) Jh- ftrsanz lkoar

3 01-11-2015 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

14) lfpu dq>AsZdj

3 02-01-2017 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

15) Jherh cchrk eksjs

3 02-01-2017 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

16) Jh lfpu jkmQr

3 02-01-2017 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

17) Jh lq/Ahj dqyd.AhZ

3 06-07-2017 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

Page 31: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

ofj"B fyfid

18) Jh dSykl xnzs

3 21-08-2017 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

19) Jh djdVs 3 21-08-2017 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

20) Jh foykl ekatjsdj

3 21-08-2017 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

21) Jh vjQ.A tk/Ao

3 01-08-2017 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

22) Jh-eaxs'k jko (rnFAZ)

3 9-11-2015 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

23) Jh- fou; tM;s (rnFAZ)

3 1-12-2015 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

24) Jh jked=".A jk.As (rnFAZ)

3 01-02-2017 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

25) Jherh vfurk uykoMs (rnFAZ)

3 20-03-2006 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

26)fjDr in 3 ofj"B

fyfid 27)fjDr in 3

28)fjDr in 3 29)fjDr in 3 30)fjDr in 3 31)fjDr in 3

Page 32: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

32)fjDr in 3 33)fjDr in 3 34)fjDr 3 35)fjDr 3

16

dfu"B fyfid

1) Jherh izfr{kk xsaxts

3 07-03-2008 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

2) Jh-lR;jatu xkslkoh

3 01-04-2006 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

03) dq- dkfeuh iz- xksYgkj

3 15-06-2012 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

4) Jh-panzdkar iksdGs

3 01-12-2005 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

5) Jh- fodkl dne

3 08-12-2005 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

6) Jh- lqjsanz xkoMs

3 08-12-2005 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

7) ) Jh- lnkf'ko tk/ko

3 02-01-2012 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

8) Jh-vjfoan xksfgy

3 23-09-2007 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

Page 33: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

9) Jh- ujs'k fo- ok?ksyk

3 01-08-2011 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

10) Jh-panu e- gkVs

3 09-08-2011 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

11) dq- dkfeuh iz- xksYgkj

3 15-06-2012 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

12) lkS-dY;k.kh vkeys

3 08-08-2013 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

13) Jh- lrh'k eka<js

3 01-08-2016 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

14) Jherh yhuk v- ekus

3 21-07-2012 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

15) Jh- mRre ikydj

3 01-06-2012 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

16) Jh-izfni ckxMs

3 01-08-2013 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

17) Jh- panzdkar mRrsdj

3 01-08-2016 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

18) Jh-nRrk_A; HAoj

3 17-6-2015 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

Page 34: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

dfu"B fyfid

19) Jh-jktsanz ukMsdj

3 31-7-2015 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

20) Jh-jkgqy flear

3 1-9-2015 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

21) Jh-foB=y HAkslys

3 1-9-2015 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

22) Jh-lq'Akar jksBs

3 5-12-2013 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

23) Jherh-vkjrh fdnZr

3 1-10-2015 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

24) Jhe-oS'kkyh dkacGs

3 1-07-2016 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

25) Jh-deykdj dkUgksyhdj

3 1-10-2015 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

26) Jh-fot; mxos

3 20-5-2014 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

27) Jh-vkdk'A rk;Ms

3 18-9-2014 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

Page 35: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

28) Jh-eankj lkoar

3 1-8-2015 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

29) Jh yyhr HAkslys

3 08-06-2017 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

30) Jh fu'Akar panu[AsMs

3 19-01-2017 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

31) Jh lafni HAokjh

3 01-07-2017 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

32) Jh fuys'A lkcGs

3 21-08-2017 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

33) Jh vuqi mjsokj

3 02-06-2017 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

34) fjDr ins 3 35) fjDr ins 3

36) fjDr ins 3 17

mPpJs.Ah y?Aqys[Ad

1) Jherh-vfHAjQph dqyd.AhZ

2 25-3-2013 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

9300& 34800

2) Jh-,u-Mh-uoys

2 01-07-2005 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

9300& 34800

3) Jh jaxukFA oS|

2 10-08-2017 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

9300& 34800

Page 36: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

18 Loh:; lgk:;d

fjDr

19 fuEuJs.Ah y?Aqys[Ad

Jh-,e-vkj-ekGh

3 2-6-2014 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

9300& 34800

20 lkaf[;dh lgk:;d

1) Jh-v-j-lksuo.As (djkj rRokoj)

3 01-07-2017 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

9300& 34800

21 nwj/ouh pkyd

Jherh-jktiky ujoMs

3 4-9-2014 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

22 y?AqVadys[Ad 1) Jh- fot; dkacGs

3 10-6-2016 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

2) fjDr in 3 23 nIrjh 1)Jh-Mh-ds-

[AsMsdj 4 10-07-1980 nq-22620361$

22620735 iQW-22620562$ 22652168

4440& 7440

24 ukbZd 2) Jh- ih- Ogh- okjhd

4 10-07-1980 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

25 mn@okgu pkyd

1) Jh-panzdkar rsjo.Adj

4 01-10-1980 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

2) Jh panzdkar usokGdj

4 22$09$2017 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

26

fu;fer f'AikbZ

1) Jh-fo".Aq lkGoh

4 1-8-2011 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

Page 37: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

f'kikbZ (29 fnol cnyh)

2) Jh-Kkus'oj dGacs

4 04-07-2009 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

3) Jh- ckcw ikVhy

4 07-07-2009 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

4) Jh- vtwZu ukbZd

4 04-03-2011 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

5) Jh-ch- Mh- [kjcs

4 12-12-2005 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

6) fjDr in 4 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

7) fjDr in 4 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

8) fjDr in 4 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

9) fjDr in

4 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

10) fjDr in

4 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

11) fjDr in

4 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

Page 38: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

12) fjDr in

4 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

27

liQkbZxkj (29 fnol cnyh)

1)Jherh-Hkkuw exu lksyadh

4 17-3-2016 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

fu;fer liQkbZxkj

2) Jh- fnus'k x.kir lksyadh

4 17-3-2016 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

3) Jh- euw eaxy lksyadh

4 17-3-2016 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

4) Jhe-'kksHkk dSykl gaMksGs

4 17-3-2016 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

5) Jh- Hkjr euksgj ijekj

4 17-3-2016 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

6) Jh- ujs'k lqjs'k efgMk

4 17-3-2016 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

7) Jh-t;arh uVoj ok?ksyk

4 17-3-2016 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

8) Jherh-iwtk ok?Asyk

4 20-9-2014 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

9) Jh-fnid lksyadh

4 02-01-2012 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

Page 39: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

fu;fer liQkbZxkj

10) Jh-fouksn lksyadh

4 1-1-2015 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

11) Jh-Hkjr Mk;k lksyadh

4 17-6-2015 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

12) Jherh-fo|k ok?Asyk

4 15-6-2015 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

13) Jh-iz'Akar jkBksM

4 1-7-2015 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

14) Jh-Hkkos'k pkSgku

4 02-09-2015 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

15) Jh panzdkar jrhyky ok?ksyk

4 22-02-2017 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

16) fjDr in 4 17) fjDr in 4 18) fjDr in 4 19) fjDr in 4 20) fjDr in 4 21) fjDr in 4

28

okgupkyd 1) Jh-Mh-ds-HAsaMs

4 01-07-2006 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

2) Jh-,u-,l-l::kn

3 22-09-2017 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

Page 40: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

3) Jh-,y-Vh-Vdys

3 05-06-2008 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

4)Jh-larks"A fuxZq.A

3 22-7-2015 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

5) Jh-lqfuy xksGs

3 06-7-2017 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

29 LoPNrk fufj{kd

1) Jh f'kojkt dksBqGs

3 26-7-2016 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

2) Jh fouksn dqekj Vksiys

3 01$07$2017 nq-22620361$ 22620735 iQW-22620562$ 22652168

5200& 20200

fVi%& 1- gs izdk'Au izR;sd o"AkZyk djkos ykxsy- 2- egRokps cny rkrMhus izdkf'Ar dsys ikfgtsr- mnk- izeq[Akaph cnyh b-

Page 41: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

4 (1) (c) (x)

-------------- ;sFAhy -------------------dk;kZy;kP;k vf/Adkjh o deZpk`;kaph osrukph foLr=r ekfgrh izdk'Ahr dj.As

vuq-dz

oxZ osru jQijs"Ak

brj vuqKs; HARrs

fu;fer (egkxkbZ HARrk ?AjHAkMs HARrk] 'Agj HARrk)

izlaxkuqlkj (tls izokl HARrk)

fo'As"A (tls izdYi HARrk] izf'A{A.A HARrk)

dye 4 (1) (c) (xi)

-------------- ;sFAhy -------------------dk;kZy;kps eatqj vankti_Ad o [ApkZpk ri'Ahy ;kph foLr=r ekfgrh izdk'Ahr dj.As

vuq-dz

vankti_Afd; 'Ah"AkZps o.AZu

vuqnku fu;ksftr okij ({As_A o dkekpk

ri'Ahy)

vf/Ad vuqnku visf{Ar vlY;kl jQi;kr

vfHAizk;

fVi%& izR;sd dk;kZy; ofjy ekfgrh dks.AR;kuk dks.AR;k izkjQikuqlkj r;kj djr vlrs] vls izkjQi R;kauk okijrk ;sbZy-

dye 4 (1) (c) (xii) uequk (c)

-----------------;sFAhy ------------------------ dk;kZy;krhy vuqnku dk;ZdzekvarxZr ykHAk;hph foLr=r ekfgrh izdk'Akr dj.As- ;kstuk$ dk;Zdzekps ukao%

vuq-dz

ykHAkFAhZps ukao o iRrk

vuqnku$ ykHA ;kph jDde$LojQi

fuoM ik_Arsps fud"A

vfHAizk;

fVi% fofo/A ;kstukalkBh dk;Zdzek varxZr osxosxGh ;knh izdkf'Ar dj.As vko';d vkgs-

Page 42: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

dye 4 (1) (c) (xiii)

-------------- ;sFAhy -------------------dk;kZy;krhy feG.Ak`;k$loyrhpk ijokuk ;kph pkyw o"AkZph rif'Ayokj ekfgrh ijokuk$ijokuxh$loyrhps izdkj vuq-dz

ijokuk /Akjdkps uko

ijokU;kpk izdkj

ijokuk dzekad

fnukad iklwu

fnukadk i;Zar

lk/Aj.A vVh

ijokU;kpfoLr=r ekfgrh

izdkj mnk- tj okgukpk ijokuk vlsy rj nqpkdh$ pkj pkdh$tM okgu b- pk ri'Ahy foLr=r ekfgrh&fo"A;okj ijokU;kph ekfgrh mnk- vd="Ah okijklkBhaP;k ijokuxhps vlY;kl loZ ua-vko';d vkgs b- fVi%& izR;sd ijokU;kP;k izdkjkuqlkj osxGh ;knh r;kj dj.As vko';d vkgs-

dye 4 (1) (c) (xiv)

-------------- ;sFAhy -------------------dk;kZy;krhy ekfgrhps bysDV!kWuhd LojQikr lkBfoysyh ekfgrh izdk'Ahr dj.As- pkyw o"AkZdjhrk vuq-dz

nLr,sotkpk izdkj

fo"A; dks.AR;k bysDV!kWuhd ueqU;kr

ekfgrh feGfo.;kph i/nrh

tckcnkj O;Drh

Vsi fiQYe flMh IkQykWih brj dks.AR;kgh LojQikr

Page 43: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

dye 4 (1) (c) (xv)

-------------- ;sFAhy -------------------dk;kZy;kr miyC/A lqfo/Akapk rDrk izdk'Ahr dj.As

miyC/A lqfo/Ak

HAsV.;kP;k osGs lanHAkZr ekfgrh osclkbZV fo"A;h ekfgrh dkWylsaVj fo"A;h ekfgrh vfHAys[A rikl.AhlkBh miyC/A lqfo/Akaph ekfgrh dkekP;k rikl.AhlkBh miyC/A lqfo/Akaph ekfgrh uequs feG.;kckcr miyC/A ekfgrh lwpuk iQydkaph ekfgrh xazFAky; fo"A;h ekfgrh

v-dz

lqfo/Aspk izdkj

osG dk;Zi/nrh fBdk.A tckcnkj O;Drh$ deZpkjh

rdzkj fuokj.A

Page 44: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

dye 4 (1) (c) (xvii)

--------------------;sFAhy---------------- dk;kZy;krhy izdk'Ahr ekfgrh fVi%& 22 vkWxLVi;Zar dks.Arhgh ekfgrh ueqU;kr fnyh xsyh ukgh-

dye 4 (1) (c) (d)

loZlkekU; yksdka'Ah lacaf/Ar egRokps fu.AZ; o /Aksj.As ;kaph ;knh izdk'Auk dfjrk r;kj dj.As o forjhr dj.As

dye 4 (1) (M)

loZlk/Akj.Ai.As vkiY;k dk;kZy;kr gks.Ak`;k iz'Akldh; $v/AZU;k;hd dkedktkP;k izdkjkph ;knh r;kj dj.As ?AsrysY;k fu.AZ;kckcr dk;Z dj.Akph ehekalk ;kiq<s ns.;kr ;sbZy vls tkghj dj.As fVi%& yksdizkf/Adkjh$'Akldh; ekfgrh vf/Adkjh gs lwpuk iQyd$ orZekui_A lkoZtfud lwpuk] izlkjek/;es] lwpuk izlkj.A] baVjusV b- pk mixksx ekfgrhP;k izlkjklkBh djrs-

Page 45: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

dye 4 (1) (ch) (v) uequk & (b) lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ ;sFAhy d dk;kZluke/Ahy miyC/A nLrk,sotkph ;knh-

nLr,sotk fo"A; %&

v-dz- nLr,sotk izdkj fo"A; laca/Ahr O;Drh inuke O;Drhps fBdk.A $ mijksDr dk;kZy; miyC/A ulY;kl

1- 2- 3 4- 5- 1 ;k inkoj dk;Zjr vl.kkjh O;DrhdMwu lkekbZd izos'k

ifj{ksckcrps ih-,y-,- [kkrs o R;kvuq"kaxkus loZ dkes djQu ?ks.;kr ;srs- R;kf'kok; ;k dk;kZlukpk vf/k{kd gk dk;kZlukr izkIr gks.kkjs nSuafnu Viky ikgwu R;kps d{kkrhy deZpk`;kadMs okVi djQu R;kpk ikBiqjkok dj.;kph tckcnkjh ikj ikMrks- R;kizek.ks lkekbZD izos'k ifj{ksP;k n="Vhus lkekU; tursdMwu fopkj.kk gks.kk`;k iz'ukauk mRrj ns.ks- R;kizek.ks vR;ar rkrMhP;k izdj.kkar fdaok dkgh vko';d ekfgrh 'kklukdMwu ekxfo.;kr vkY;kl rh ekfgrh r;kj dj.;klkBh ikBiqjkok dj.ks- fo/kku lHkk o fo/kku ifj"kn iz'uksRrjkph 'kklukdMs Rojhr ikBfo.;k dfjrkph ;knh r;kj djQu R;klacaf/kpk ikBiqjkok dj.ks-

dk;kZy;hu vf/k{kd

inoh iwoZ] inO;qRrj vH;kldze] lqijLis'kkfyVh izos'k] lkekbZd izos'k ifj{kk] vkarjokflrk] osGksosGh gks.kkjs ekMZ lai o ;k vH;kldzeklaca/kh mifLFkr gks.kkjh U;k;ky;hu izdj.ks] o yksd vk;qDr izdj.ks bR;knh ckcr loZ izdkjps izLrko fVIi.;k o i_k O;ogkj vkjskX; foKku fo|kihB] ukf'kd ;kaP;k oS|dh;] nar] vk;qosZn gksfevksiWfFkd o brj vH;kldzekdfjrk egkfo|ky;kaP;k fufeZrh laca/kh o layXurs laca/kh loZ i_kO;ogkj] Hkkjrh; vk;qfoKku o nar ifj"kns lacaf/kr ufou oS|dh; egkfo|ky;kaP;k fufeZrh o R;kaP;k ekU;rsckcrpk i_kO;ogkj

ofj"B lgk:;d

Page 46: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

v-dz- nLr,sotk izdkj fo"A; laca/Ahr O;Drh inuke O;Drhps fBdk.A $ mijksDr dk;kZy; miyC/A ulY;kl

1- 2- 3 4- 5- lkekbZd lkekbZd izos'k ifj{kk lqjQ gks.;kiwohZ izos'k izfdz;sps dke iw.kZ i.ks v dk;kZluk dMwu gksrs- lkekbZd ifj{kk lqjQ >kkY;kiklwu ;k dkekdfjrk brj laLFkkadMwu vf/kdkjh$deZpkjh ekxowu ?ks.;kr ;srkr rjh lq/nk ;k dkeklaca/khph fu;e o i/nr *v* dk;Zjr vl.kkjs ofj"B lgk:;d ;kauk brjkais{kk tkLr vlY;kus o cjhp o"ksZ gs dke gkrkGY;keqGs izos'k ifj{kk o izfdz;k ckcrP;k dkekr lnj ofj"B lgk:;d ;kapk iw.kZi.ks varHkkZo dj.;kr vkysyk vkgs- tls fu;ekoyh] tkfgjkr] izos'k izfdz;sP;k vtkZph Nkuuh bR;knh-

laLFkke/khy vkLFkkiukojhy inkph fufeZrh]ins jQikarjhr dj.ks] ins iq<s pkyw Bso.ks] ins iquZftfor dj.ks] ;k laLFkke/;s gks.kk`;k nq?kZVuk] R;akuk usewu fnysY;k egkfo|ky;kP;k vkokjkr vke tursdMwu ekx.kh dj.;kr ;s.kk`;k vkS"k/kkps nqdku] nqj/ouh cqFk] vkjs lfjrk dsanz bR;knh dfjrk ijokuxh ckcr i_kO;ogkj dj.ks rlsp egkfo|ky;kr gks.kk`;k vkdfLed ?kVukaP;k ckcrhr use.;kr ;s.kk`;k pkSd'kh lferhckcrpk i_kO;ogkj o R;klacaf/kpk vgoky 'kklukl lknj dj.ks- LkaLFkk ckcrps fo/kkulHkk rkjkafdr iz'u] fo/kku ifj"kn rkjkafdr iz'u] yksdlHkk iz'u] ca/ki_k o gehi_k eqDrrk izek.ki_k ns.ks-

ofj"B fyfid

laLFkke/khy vkLFkkiukojhy inkph fufeZrh]ins jQikarjhr dj.ks] ins iq<s pkyw Bso.ks] ins iquZftfor dj.ks] ;k laLFkke/;s gks.kk`;k nq?kZVuk] R;akuk usewu fnysY;k egkfo|ky;kP;k vkokjkr vke tursdMwu ekx.kh dj.;kr ;s.kk`;k vkS"k/kkps nqdku] nqj/ouh cqFk] vkjs lfjrk dsanz bR;knh dfjrk ijokuxh ckcr i_kO;ogkj dj.ks rlsp egkfo|ky;kr gks.kk`;k vkdfLed ?kVukaP;k ckcrhr use.;kr ;s.kk`;k pkSd'kh lferhckcrpk i_kO;ogkj o R;klacaf/kpk vgoky 'kklukl lknj dj.ks- Oghvk;ih vkxeu o xeu ;kckcrph loZ [kktxh o 'kkldh; jQX.kky;kauk rlsp

ofj"B fyfid

Page 47: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

v-dz- nLr,sotk izdkj fo"A; laca/Ahr O;Drh inuke O;Drhps fBdk.A $ mijksDr dk;kZy; miyC/A ulY;kl

1- 2- 3 4- 5- iksyhl LVs'ku ea_kky; ;kauk rkRdkG ekfgrh ns.ks] LkaLFkk ckcrps fo/kkulHkk rkjkafdr iz'u] fo/kku ifj"kn rkjkafdr iz'u] yksdlHkk iz'u] ca/ki_k o gehi_k eqDrrk izek.ki_k ns.ks-

laLFkke/khy vkLFkkiukojhy inkph fufeZrh]ins jQikarjhr dj.ks] ins iq<s pkyw Bso.ks] ins iquZftfor dj.ks] ;k laLFkke/;s gks.kk`;k nq?kZVuk] R;akuk usewu fnysY;k egkfo|ky;kP;k vkokjkr vke tursdMwu ekx.kh dj.;kr ;s.kk`;k vkS"k/kkps nqdku] nqj/ouh cqFk] vkjs lfjrk dsanz bR;knh dfjrk ijokuxh ckcr i_kO;ogkj dj.ks rlsp egkfo|ky;kr gks.kk`;k vkdfLed ?kVukaP;k ckcrhr use.;kr ;s.kk`;k pkSd'kh lferhckcrpk i_kO;ogkj o R;klacaf/kpk vgoky 'kklukl lknj dj.ks- ojhy ofj"B lgk:;dkauk R;kaP;k dkekr vko';drsuqlkj enr dj.ks- LkaLFkk ckcrps fo/kkulHkk rkjkafdr iz'u] fo/kku ifj"kn rkjkafdr iz'u] yksdlHkk iz'u] ca/ki_k o gehi_k eqDrrk izek.ki_k ns.ks-

ofj"B fyfid

dzekad 3 o 4 ojhy ofj"B lgk:;d rlsp 5 o 6 ofj"B fyfid ;kauk loksZrijh i_kO;ogkj dj.ks o uLrh can dj.;kl enr dj.ks vko'drsuqlkj lax.kdkoj i_kkSRrjkps Vadys[ku dj.ks- lkekbZd izos'k ifj{kk lqjQ gsk.;kiwohZ izos'k izfdz;sps dke gs iw.kZ i.ks *v* dk;kZlukdMwu dj.;kr ;sr gksrs- lkekbZd izos'k ifj{kk lqjQ >kkY;kiklwu ;k dkekdfjrk brj laLFkkdMwu vf/kdkjh$deZpkjh ekxowu ?ks.;kr ;srkr rjh lq/nk ;k dkek lacaf/kph ekfgrh *v* 'kk[ksr dk;Zjr vl.kk`;k fyfidkauk brjka is{kk tkLr vlY;kus o cjhp o"ksZ gs dke gkrkGY;keqGs izos'k ifj{kk o izfdz;k ckcrP;k dkekr *v* 'kk[ksr dk;Zjr vl.kk`;k dfu"B fyfidkapk iw.kZi.ks varHkkZo dj.;kr vkysyk vkgs- tls tkfgjkr] izos'k izfdz;sP;k vtkZph Nkuuh bR;knh dkes ;k dkek dfjrk brj laLFkke/kwu vkysY;k vf/kdk`;kacjkscj vkiys dk;kZy;hu dkedkt lkaHkkGwu gh dkes ikj ikM.ks-

dfu"B fyfid

Page 48: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

v-dz- nLr,sotk izdkj fo"A; laca/Ahr O;Drh inuke O;Drhps fBdk.A $ mijksDr dk;kZy; miyC/A ulY;kl

1- 2- 3 4- 5- mijksDr 2 dfu"B fyfidkaiSdh ,d fyfid lkekbZd izos'ku ifj{kk o izfdz;sP;k dkekdfjrk ;k lapkyuky;krhy nql`;k d{kkrwu ?ks.;kr vkysyk vkgs- lnj fyfidkdMs mijksDri.ks dkekph tckcnkjh ns.;kr vkysyh vlwu lkekbZd izos'k izfdz;sps dke lkaHkkGwu vko';drsuqlkj lax.kd Vadys[kukP;k dkekph tckcnkjh ns.;kr vkysyh vkgs-

iw.kZ d{kkP;k lax.kdh; Vadys[kukps dke o uLrhcan dj.;kps dke o nSuafnu vkod tkod Vikykph uksan Bso.ks- 'kklu /kksj.kkizek.ks fu;fer dkekdfjrk d{kke/;s iqjslk deZpkjh oxZ ulY;kus ,e,p&lhbZVh inohiwoZ o inO;qRrj ifj{kk o izfdz;k ;k dkekdfjrk jkstankjhoj vko';drs izek.ks fyfid vkf.k f'kikbZ ;kaP;k lsok miyC/k djQu ?ks.;kr vkysY;k vkgsr- osGksosGh gks.kk`;k vkdfLed ?kVukaP;k vuq"kaxkus lapkyuky;kr LFkkiu dj.;kr ;s.kk`;k fu;a_k.k d{kke/;s fnol jk_k

fyfid&fu& Vadys[kd

Page 49: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

dye 4 (1) (ch) (ii) uequk & v e/Ahy & c

lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ ;sFAhy * c * dk;kZlukrhy vf/Adkjh o deZpkjh ;kaP;k vf/Adkjkapk ri'Ahy v-dz-

inuke vf/Adkj iz'Akldh; dks.AR;k dk;nk $ fu;e $ 'Aklu fu.AZ; ifji_Adkuqlkj

vfHAizk;

1- 2- 3 4- 5- 1 lapkyd]

eq[; iz'Akldh; vf/Adkjh] iz'Akldh; vf/Adkjh dk;kZy;hu vf/A{Ad ofj"B lgk:;d ofj"B fyfid fyfid&fu&Vadys[Ad

1) izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid ;kaps rnFAZ inksUurhps (364 fnol) 2) v/;kid o v'AS{Af.Ad inkojhy (xV&c) vf/Adkjkaps 180 fnolkai;ZUrP;k jtk- 3) v/;kidkaP;k oS;fDrd ijns'Axeukl ijokuxhA 4) v/;kid o v'AS{Af.Ad inkojhy (xV&c) vf/Adkjkaps lsokfuo=Rrhuarj $ LosPNk lsokfuo=Rrh jtk jks[Ahdj.A- 5) v/;kid o v'AS{Af.Ad inkojhy (xV&c) vf/Adkjkaps fgnh o ejkBh HAk"Ak ifj{Ak mRrh.AZ gks.;krwu (,rnFAZ eaMGkaP;k) lwV- 6) vk;ksx iqjLd=r vkf.A vk;ksx iqjLd=r lsok ;krhy [AaM {Aekfir (v[AaMhr)-

'Ak- fu dz- inksUurh&2001$iz-dz- 333$ oSlsok&] 13-7-01 'Ak- fu dz- vjtk&2493$59$oSlsok&9] fn- 16-7-1994 'Ak- fu dz- ,evk;,l&1001$1929$iz-dz- 193$01$oSlsok&1] fn- 28-6-04- 'Ak- fu dz- foRr foHAkx&,eOghbZ&2469$ lhvkj&35479$,u;qvkj&9] fn- 20-7-79 o 'Ak- fu-dz- ihbZ,u&1086&lhvkj&1296 $83$,lbZvkj&4] fn- 1-10-84 lkekU; iz'Aklu foHAkx 'Ak-fu-dz- eHAki&10$1087$14$lhvkj&2$87$20] fn- 30-12-1987 ejkBh HAk"kklwV o 'Ak- fu-dz- fgHAki$1083$1448$20] fn-1-2-84 fganh HAk"Ak lwV- 'Aklu i_A dz- Mh,lch&1292$27$ 92$,ebZMh&10] fn- 16-3-92

Page 50: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

7) xV&c e/Ahy foHAkxh; pkSd'Ahps vfa/Adkj 8) xV&c e/Ahy vf/Adk&;kaps jkthukes- 9) v/;kidkaP;k rlsp xV&c vf/Adk&;kaP;k rdzkjhcn@ny pkSd'Ah vf/Adkjh use.As- 10) loZ 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky; rlsp lacaf/Ar jQX.Aky;s ;kaP;koj i;Zosf{A; fu;a_A.A- 11) vf/AO;k[;krk oxZ&2 ;k laoxkZps xksiuh; vgokykrhy izfrdwy 'Asjs-

LFAk;h vf/Adkjkuqlkj lkekU; iz'Aklu foHAkx 'Ak- fu- dz- ,lvkjOgh&1092$1033$iz-dz- 33$92$8] fn- 2-12-97 LFAk;h vf/Adkjkuqlkj LFAk;h vf/Adkjkuqlkj lkekU; iz'Aklu foHAkx 'Ak-fu-dz-lh,iQvkj& 1295$iz-dz- 36$95$13] fn- 1-2-1996

Page 51: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

dye 4 (1) (ch) (ii) uequk & c e/Ahy & iz'kkldh; lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ ;sFAhy * c * dk;kZlukrhy vf/Adkjh o deZpkjh ;kaP;k drZO;kpk ri'Ahy

v-dz- inuke iz'Akldh; drZO;s dks.AR;k dk;nk $ fu;e $

'Aklu fu.AZ; ifji_Adkuqlkj vfHAizk;

1- 2- 3 4- 5- 1 lapkyd]

eq[; iz'Akldh; vf/Adkjh] iz'Akldh; vf/Adkjh dk;kZy;hu vf/A{Ad ofj"B lgk:;d ofj"B fyfid fyfid&fu&Vadys[Ad

1) izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid ;kaps rnFAZ inksUurhps (364 fnolkpas) vkns'A 2) v/;kid o v'AS{Af.Ad inkojhy (xV&c) vf/Adkjkaps 180 fnolkai;ZUrP;k jtk eatwj dj.As 3) v/;kidkaP;k oS;fDrd ijns'Axeukl ijokuxhps vkns'A 4) v/;kid o v'AS{Af.Ad inkojhy (xV&c) vf/Adkjkaps lsokfuo=Rrhuarj $ LosPNk lsokfuo=Rrh jtk jks[Ahdj.Akps vkns'A- 5) v/;kid o v'AS{Af.Ad inkojhy (xV&c) vf/Adkjkaps fgnh o ejkBh HAk"Ak ifj{Ak mRrh.AZ gks.;krwu (,rnFAZ eaMGkaP;k) lwV ns.;kckcrps vkns'A- 6) vk;ksx iqjLd=r vkf.A vvk;ksx iqjLd=r lsok ;krhy [AaM {Aekfir (v[AaMhr) dj.;kckcrps vkns'A- 7) xV&c e/Ahy foHAkxh; pkSd'Ahps vfa/Adkj 8) xV&c e/Ahy vf/Adk&;kaps jkthukes eatwj dj.As-

Page 52: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

9) v/;kidkaP;k rlsp xV&c vf/Adk&;kaP;k rdzkjhcn@ny pkSd'Ah vf/Adkjh usewu pkSd'Ah iq.AZ dj.As- 10) loZ 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky; rlsp lacaf/Ar jQX.Aky;s ;kaP;koj i;Zosf{A; fu;a_A.A- 11) vf/AO;k[;krk oxZ&2 ;k laoxkZps xksiuh; vgokykrhy izfrdwy 'Asjs lacaf/Arkuk dGfo.As

Page 53: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

dye 4 (1) (c) (iii) fu.AZ; izfdz;srhy i;Zos{A.A o tckcnkjhps mRrjnk;hRo fuf'pr djQu dk;Zi/nrhps izdk'Au

(dkekpk izdkj $ ukao)

dkekps LojQi %& vfpfdRlky;hu fo"A:kkrhy v/;kid] ekulsoh o v'AS{Af.Ad ins (xV&c) ;kaP;k vkLFAkiuk fo"A;d ckch- lacaf/Ar rjrwn %& &&& vf/Afu;ekaps ukao %& &&&

fu;e %& &&&

'Aklu fu.AZ; %& &&& ifji_Ads %& &&& dk;kZy;hu vkns'A %& &&& v-dz- dkekps LojQi dkyko/Ah fnol dkeklkBh tckcnkj vf/Adkjh vfHAizk; 1- 2- 3 4- 5- 1 1-v/;kidkaP;k $ ekulsoh $ v'AS{Af.Ad inkojhy

vf/Adk&;kaP;k fu;qDrh ckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 2- v/;kidkaP;k $ ekulsoh $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaP;k jtk eatwj dj.Asckcrps vkns'A- 3- v/;kidkaP;k $ ekulsoh $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaP;k

loZlk/Akj.A ckc 7 fnolkar

rkRdkG ckchpk fuiVkjk Rojhr

dj.As

1) lgk:;d ekfgrh vf/Adkjh 2) ekfgrh vf/Adkjh

&&&

Page 54: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

ifjfo{Ak dkyko/Ah lekIrhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 4- v/;kidkaP;k $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaP;k LFAkf;Ro ykHA izek.Ai_Akps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 5- v/;kidkaP;k $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaP;k ejkBh o fganh HAk"Ak ifj{Ak mRrh.AZ gks.;krwu lwV ns.;kckcrps vkns'A 6- v/;kidkaP;k $ ekulsoh $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaph U;k;ky;hu izdj.As gkrkG.As 7- v/;kidkaP;k $ ekulsoh $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaP;k foHAkxh; pkSd'Ah izdj.As gkrkG.As 8- lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krk ;k loaxkZrhy v/;kidkaps rnFAZ inskUurhps vkns'A fuxZfer dj.As 9- v/;kidkaP;k $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaP;k oS;fDrd dkj.AklkBh ijns'Axeukl tk.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps vkns'A fuxZfer dj.As 10- ikji_A dk<.;klkBh uk&gjdr izek.Ai_A ns.As 11- mPp f'A{A.A $ izf'A{A.A ?As.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 12- v/;kidkaP;k T;s"BrklwP;k r;kj djQu 'Aklukl lknj dj.As 13- v/;kidkps cnyhckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As

Page 55: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

14- v/;kidkaph o v'AS{Af.Ad fjDrins inksUurhus HAj.;klkBh vkLFAkiu eaMGkpk 'Aklukl izLrko lknj dj.As- 15- v/;kidkaph o v'AS{Af.Ad fjDrins egkjk"V! yksdlsok vk;ksxkekiQZr ukefunsZ'Aukus HAj.;klkBh 'Aklukl izLrko lknj dj.As- 16- v/;kidkaP;k o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k vk;ksxiqjLd=r o vvk;ksx iqjLd=r lsok ;ke/Ahy [AM ulY;kl v[AaMhr lsosps vkns'A fuxZfer dj.As 17- v/;kidkaP;k $ekulsoh $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kauk lHAk] ifj"Ank] izf'A{A.A bR;knkhlkBh ijns'Axeukl tk.;klkBhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- 18- v/;kidkaP;k xksiuh; vgokykrhy izfrdqy 'Asjs lacaf/Arkuk dGfo.As- 19- mPp osruJs.Ahckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- 20- v/;kidkackcrph yksd & vk;qDr izdj.As gkrkG.As

Page 56: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

dye 4 (1) (c) (iv) uequk & (c) dkekph dkye;kZnk vkLFAkiuk fo"A;d dke iw.AZ gks.;klkBh

izR;sd dkekph dkye;kZnk & 1) loZlk/Akj.A Viky 7 fnolkar 2) rkRdkG ckchapk fuiVkjk Rojhr dj.As v-dz- dke $ dk;Z fnol $ rkl iw.AZ

dj.;klkBh tckcnkj vf/Adkjh rdzkj fuokj.A vf/Adkjh

1- 2- 3 4- 5- 1 1-v/;kidkaP;k $ ekulsoh $ v'AS{Af.Ad inkojhy vf/Adk&;kaP;k

fu;qDrh ckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 2- v/;kidkaP;k $ ekulsoh $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaP;k jtk eatwj dj.Asckcrps vkns'A- 3- v/;kidkaP;k $ ekulsoh $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaP;k ifjfo{Ak dkyko/Ah lekIrhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 4- v/;kidkaP;k $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaP;k LFAkf;Ro ykHA izek.Ai_Akps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 5- v/;kidkaP;k $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaP;k ejkBh o fganh HAk"Ak ifj{Ak mRrh.AZ gks.;krwu lwV ns.;kckcrps vkns'A 6- v/;kidkaP;k $ ekulsoh $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaph U;k;ky;hu izdj.As gkrkG.As 7- v/;kidkaP;k $ ekulsoh $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaP;k foHAkxh; pkSd'Ah izdj.As gkrkG.As

loZlk/Akj.A ckc 7 fnolkar

rkRdkG ckchpk fuiVkjk Rojhr

dj.As

1)lgk:;d ekfgrh vf/Adkjh 2) ekfgrh vf/Adkjh

lapkyd] lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ

Page 57: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

8- lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krk ;k loaxkZrhy v/;kidkaps rnFAZ inskUurhps vkns'A fuxZfer dj.As

9- v/;kidkaP;k $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaP;k oS;fDrd dkj.AklkBh ijns'Axeukl tk.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps vkns'A fuxZfer dj.As

10- ikji_A dk<.;klkBh uk&gjdr izek.Ai_A ns.As

11- mPp f'A{A.A $ izf'A{A.A ?As.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As

12- v/;kidkaP;k T;s"BrklwP;k r;kj djQu 'Aklukl lknj dj.As

13- v/;kidkps cnyhckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As

14- v/;kidkaph o v'AS{Af.Ad fjDrins inksUurhus HAj.;klkBh vkLFAkiu eaMGkpk 'Aklukl izLrko lknj dj.As-

15- v/;kidkaph o v'AS{Af.Ad fjDrins egkjk"V! yksdlsok vk;ksxkekiQZr ukefunsZ'Aukus HAj.;klkBh 'Aklukl izLrko lknj dj.As-

16- v/;kidkaP;k o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k vk;ksxiqjLd=r o vvk;ksx iqjLd=r lsok ;ke/Ahy [AM ulY;kl v[AaMhr lsosps vkns'A fuxZfer dj.As

17- v/;kidkaP;k $ekulsoh $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kauk lHAk] ifj"Ank] izf'A{A.A bR;knkhlkBh ijns'Axeukl tk.;klkBhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As-

18- v/;kidkaP;k xksiuh; vgokykrhy izfrdqy 'Asjs lacaf/Arkuk dGfo.As- 19- mPp osruJs.Ahckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- 20- v/;kidkackcrph yksd & vk;qDr izdj.As gkrkG.As

Page 58: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

dye 4 (1) (c) (v) uequk & (b) lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ ;sFAhy c dk;kZluke/Ahy miyC/A nLrk,sotkaph ;knh-

nLr,sotkpk fo"A; %& vfpfdRlky;hu izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk] ekulsoh v/;kid o v'AS{aAf.Ad inkackcr vkLFAkiuk fo"A;d nLrk,sot- v-dz- nLr,sotk izdkj fo"A; laca/Ahr O;Drh inuke O;Drhps fBdk.A $ mijksDr

dk;kZy; miyC/A ulY;kl 1- 2- 3 4- 5- 1 uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

1 mPp osruJs.Ahckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- 2- nqIiV njkus O;olk;jks/A ns.;kckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- 3- ;q- th- lh- osruJs.Ahckcrps i_AO;ogkj dj.As 4- HAkjrh; vk;qfoZKku ifj"AnsekiQZr vkysY:kk i_Akl mRrj ns.As 5) ekMZ la?AVusdMwu izkIr gks.Ak&;k i_Akl mRrj ns.As dkgh osGsl 'Aklukl lknj dj.As- 6) fo/AkulHAk rkjkafdr iz'u o vrkjkafdr iz'Au rlsp fo/Aku ifj"An rkjkafdr o vrkjkafdr iz'u ;kckcr 'Aklukl ekfgrh lknj dj.As-

dk;kZy;hu vf/A{Ad *c* dk;kZlu

lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au]

eqacbZ

2 uLrh

ekulsoh vkLFAkiuk 1- ekulsoh inkojhy v/;kidkaP;k fu;qDrh ckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As

ofj"B lgk:;d (c) lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au]

eqacbZ

Page 59: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

2- ekulsoh v/;kidkaP;k jtk eatwj dj.Asckcrps vkns'A- 3- ekulsoh v/;kidkaP;k ifjfo{Ak dkyko/Ah lekIrhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 4- ekulsoh v/;kidkaph U;k;ky;hu izdj.As gkrkG.As 5- ekulsoh v/;kidkaP;k foHAkxh; pkSd'Ah izdj.As gkrkG.As 6- ekulsoh v/;kidkaP;k inskUurhckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- 7- ekulsoh v/;kidkauk oS;fDrd dkj.AklkBh ijns'Axeukl tk.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps vkns'A fuxZfer dj.As 8- ekulsoh v/;kidkauk ikji_A dk<.;klkBh uk&gjdr izek.Ai_A ns.As 9- ekulsoh v/;kidkauk mPp f'A{A.A $ izf'A{A.A ?As.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 10- ekulsoh v/;kidkaph fjDrins tkfgjkrhOnkjs HAj.;klkBh 'Aklukl izLrko lknj dj.As- 11- v/;kidkaP;k $ekulsoh $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kauk lHAk] ifj"Ank] izf'A{A.A bR;knkhlkBh ijns'Axeukl tk.;klkBhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- 12- v/;kidkackcrph yksd & vk;qDr izdj.As gkrkG.As

Page 60: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

3 uLrh

uLrh

uLrh $ uksanogh

uLrh $ uksanogh

uLrh $ uksanogh

uLrh

uLrh

uksanogh

uLrh

uLrh

1) fod=rh'AkL_A 2) lq{etho'AkL_A 1-vf/AO;k[;krkaP;k fu;qDrh ckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- (364 fnolkaps) 2- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kidkaP;k jtk eatwj dj.Asckcrps vkns'A- 3- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k ifjfo{Ak dkyko/Ah lekIrhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 4- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k LFAkf;Ro ykHA izek.Ai_Akps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 5- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k ejkBh o fganh HAk"Ak ifj{Ak mRrh.AZ gks.;krwu lwV ns.;kckcrps vkns'A 6- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k U;k;ky;hu izdj.As gkrkG.As 7- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k foHAkxh; pkSd'Ah izdj.As gkrkG.As 8- lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krk ;k loaxkZrhy v/;kidkaps rnFAZ inskUurhps vkns'A fuxZfer dj.As 9- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k oS;fDrd dkj.AklkBh ijns'Axeukl tk.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps vkns'A fuxZfer dj.As 10- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k

ofj"B fyfid (1c) lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au]

eqacbZ

Page 61: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

uLrh

uLrh

uLrh $ ukasnogh

uLrh $ ukasnogh

uLrh $ uksanogh

uLrh $ uksanogh

uLrh

ikji_A dk<.;klkBh uk&gjdr izek.Ai_A ns.As 11- mPp f'A{A.A $ izf'A{A.A ?As.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 12- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k T;s"BrklwP;k r;kj djQu 'Aklukl lknj dj.As 13- v/;kidkps cnyhckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 14- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid fjDrins inksUurhus HAj.;klkBh vkLFAkiu eaMGkpk 'Aklukl izLrko lknj dj.As- 15- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaph fjDrins egkjk"V! yksdlsok vk;ksxkekiQZr ukefunsZ'Aukus HAj.;klkBh 'Aklukl izLrko lknj dj.As- 16- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krk ;k inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k vk;ksxiqjLd=r o vvk;ksx iqjLd=r lsok ;ke/Ahy [AM ulY;kl v[AaMhr lsosps vkns'A fuxZfer dj.As 17- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaph yksd & vk;qDr izdj.As gkrkG.As

4

uLrh

1) thojlk;u'AkL_A 2) vkS"A/A'AkL_A 3) vkS"A/AfuekZrk] 4) thojlk;u'AkL_AK 5) jlk;u'AkL_AK 1- vf/AO;k[;krkaP;k fu;qDrh ckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- (364 fnolkaps)

ofj"B fyfid (2c) lapkyd] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au]

eqacbZ

Page 62: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

uLrh

uLrh $ ukasnogh

uLrh $ ukasnogh

uLrh $ ukasnogh

uLrh

uLrh

uLrh $ uksanogh

uLrh

2- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k jtk eatwj dj.Asckcrps vkns'A- 3- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k ifjfo{Ak dkyko/Ah lekIrhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 4- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k LFAkf;Ro ykHA izek.Ai_Akps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 5- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k ejkBh o fganh HAk"Ak ifj{Ak mRrh.AZ gks.;krwu lwV ns.;kckcrps vkns'A 6- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaph U;k;ky;hu izdj.As gkrkG.As 7- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k foHAkxh; pkSd'Ah izdj.As gkrkG.As 8- lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krk ;k loaxkZrhy v/;kidkaps rnFAZ inskUurhps vkns'A fuxZfer dj.As 9- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k oS;fDrd dkj.AklkBh ijns'Axeukl tk.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps vkns'A fuxZfer dj.As

Page 63: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh$ ukasnogh

uLrh $ ukasnogh

uLrh $ ukasnogh

uLrh

10- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kauk ikji_A dk<.;klkBh uk&gjdr izek.Ai_A ns.As 11- mPp f'A{A.A $ izf'A{A.A ?As.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 12- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k T;s"BrklwP;k r;kj djQu 'Aklukl lknj dj.As 13- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk inkojhy dk;Zjr v/;kidkps cnyhckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 14- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad ;k laoxkZrhy fjDrins inksUurhus HAj.;klkBh vkLFAkiu eaMGkpk 'Aklukl izLrko lknj dj.As- 15- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad ;k laoxkZrhy fjDrins egkjk"V! yksdlsok vk;ksxkekiQZr ukefunsZ'Aukus HAj.;klkBh 'Aklukl izLrko lknj dj.As- 16- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k vk;ksxiqjLd=r o vvk;ksx iqjLd=r lsok ;ke/Ahy [AM ulY;kl v[AaMhr lsosps vkns'A fuxZfer dj.As

17- v/;kidkackcrph yksd & vk;qDr izdj.As gkrkG.As

Page 64: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

5

uLrh

uLrh

uLrh $ uksanogh

uLrh $ uksanogh

uLrh $ uksanogh

uLrh

uLrh

uksanogh

uLrh

1) 'Ajhjjpuk'AkL_A 2) 'Ajhjfdz;k'AkL_A 1-vf/AO;k[;krkaP;k fu;qDrh ckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- (364 fnolkaps) 2- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kidkaP;k jtk eatwj dj.Asckcrps vkns'A- 3- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k ifjfo{Ak dkyko/Ah lekIrhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 4- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k LFAkf;Ro ykHA izek.Ai_Akps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 5- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k ejkBh o fganh HAk"Ak ifj{Ak mRrh.AZ gks.;krwu lwV ns.;kckcrps vkns'A 6- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k U;k;ky;hu izdj.As gkrkG.As 7- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k foHAkxh; pkSd'Ah izdj.As gkrkG.As 8- lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krk ;k loaxkZrhy v/;kidkaps rnFAZ inskUurhps vkns'A fuxZfer dj.As 9- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k oS;fDrd dkj.AklkBh ijns'Axeukl tk.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps vkns'A fuxZfer dj.As

dfu"B fyfid (3c) lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au]

eqacbZ

Page 65: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh $ ukasnogh

uLrh $ ukasnogh

uLrh $ uksanogh

uLrh $ uksanogh

uLrh

10- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k ikji_A dk<.;klkBh uk&gjdr izek.Ai_A ns.As 11- mPp f'A{A.A $ izf'A{A.A ?As.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 12- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k T;s"BrklwP;k r;kj djQu 'Aklukl lknj dj.As 13- v/;kidkps cnyhckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 14- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid fjDrins inksUurhus HAj.;klkBh vkLFAkiu eaMGkpk 'Aklukl izLrko lknj dj.As- 15- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaph fjDrins egkjk"V! yksdlsok vk;ksxkekiQZr ukefunsZ'Aukus HAj.;klkBh 'Aklukl izLrko lknj dj.As- 16- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krk ;k inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k vk;ksxiqjLd=r o vvk;ksx iqjLd=r lsok ;ke/Ahy [AM ulY;kl v[AaMhr lsosps vkns'A fuxZfer dj.As 17- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaph yksd & vk;qDr izdj.As gkrkG.As

6

jks- iz- o lk- vkS- 'AkL_A] U;k;oS|d'AkL_A] oS|dh; vfHaAys[A xzaFAiky] eq[; xzaFAiky] dfu"B oSKkfud vf/Adkjh] lkaf[;dh

ofj"B fyfid (4c) lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au]

Page 66: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

uLrh

uLrh

uLrh $ ukasnogh

uLrh $ ukasnogh

uLrh $ ukasnogh

oxZ&2] dod'AkL_AK] lq{etho'AkL_AK] vf/A{Ad] HAkSfrdksipkj 'kkL_A o 'AkGk o dsnz] vf/AO;k[;krk HAkSfrdksipkj'kkL_A o 'AkGk o dsnz] vf/A{Ad] O;olk;ksikpkj 'AkGk o dsanz vf/AO;k[;krk] O;olk;ksikpkj 'AkGk o dsanz lgk:;d vf/A{Ad] HAkSfrdksikpkj 'AkGk o dsanz tho;kaf_Adh vfHA;ark (oxZ&2)] vf/AO;k[;krk] tho&HAkSfrd'AkL_A]HAkSfrd'AkL_AosRrk ('Ajhjfdz;k'AkL_A) HAkSfrd'AkL_AosRrk ({A&fdj.A'AkL_A)]vf/AO;k[;krk lkaaf[;dh o yksdla[;k'AkL_A] voS|dh; la'Aks/Au lgk:;d ofj"B {A&fdj.A fp_Adkj] is'Ah iztuuosRrk oS|dh; vfHAys[A vf/Adkjh] cf/Ajhdj.A izca/Ad lkFAjksx rK (,fiMsekWykWthLV)] iks"A.AraK 1- vf/AO;k[;krkaP;k fu;qDrh ckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- (364 fnolkaps) 2- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k jtk eatwj dj.Asckcrps vkns'A- 3- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k ifjfo{Ak dkyko/Ah lekIrhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 4- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k LFAkf;Ro ykHA izek.Ai_Akps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 5- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k ejkBh o fganh

eqacbZ

Page 67: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

uLrh

uLrh

uLrh $ uksanogh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

HAk"Ak ifj{Ak mRrh.AZ gks.;krwu lwV ns.;kckcrps vkns'A 6- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaph U;k;ky;hu izdj.As gkrkG.As 7- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k foHAkxh; pkSd'Ah izdj.As gkrkG.As 8- lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krk ;k loaxkZrhy v/;kidkaps rnFAZ inskUurhps vkns'A fuxZfer dj.As 9- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k oS;fDrd dkj.AklkBh ijns'Axeukl tk.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps vkns'A fuxZfer dj.As 10- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kauk ikji_A dk<.;klkBh uk&gjdr izek.Ai_A ns.As 11- mPp f'A{A.A $ izf'A{A.A ?As.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 12- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k T;s"BrklwP;k r;kj djQu 'Aklukl lknj dj.As 13- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk

Page 68: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

uLrh$ ukasnogh

uLrh $ ukasnogh

uLrh $ ukasnogh

uLrh

inkojhy dk;Zjr v/;kidkps cnyhckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 14- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad ;k laoxkZrhy fjDrins inksUurhus HAj.;klkBh vkLFAkiu eaMGkpk 'Aklukl izLrko lknj dj.As- 15- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad ;k laoxkZrhy fjDrins egkjk"V! yksdlsok vk;ksxkekiQZr ukefunsZ'Aukus HAj.;klkBh 'Aklukl izLrko lknj dj.As- 16- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k vk;ksxiqjLd=r o vvk;ksx iqjLd=r lsok ;ke/Ahy [AM ulY;kl v[AaMhr lsosps vkns'A fuxZfer dj.As 17- v/;kidkackcrph yksd & vk;qDr izdj.As gkrkG.As

7 1-v/;kidkaP;k $ ekulsoh $ v'AS{Af.Ad inkojhy

vf/Adk&;kaP;k fu;qDrh ckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 2- v/;kidkaP;k $ ekulsoh $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaP;k jtk eatwj dj.Asckcrps vkns'A- 3- v/;kidkaP;k $ ekulsoh $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaP;k ifjfo{Ak dkyko/Ah lekIrhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 4- v/;kidkaP;k $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaP;k LFAkf;Ro ykHA izek.Ai_Akps izLrko 'Aklukl lknj dj.As

fyfid&fu&Vadys[Ad (c]dk;kZlu)

lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au]

eqacbZ

Page 69: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

5- v/;kidkaP;k $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaP;k ejkBh o fganh HAk"Ak ifj{Ak mRrh.AZ gks.;krwu lwV ns.;kckcrps vkns'A 6- v/;kidkaP;k $ ekulsoh $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaph U;k;ky;hu izdj.As gkrkG.As 7- v/;kidkaP;k $ ekulsoh $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaP;k foHAkxh; pkSd'Ah izdj.As gkrkG.As 8- lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krk ;k loaxkZrhy v/;kidkaps rnFAZ inskUurhps vkns'A fuxZfer dj.As 9- v/;kidkaP;k $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaP;k oS;fDrd dkj.AklkBh ijns'Axeukl tk.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps vkns'A fuxZfer dj.As 10- ikji_A dk<.;klkBh uk&gjdr izek.Ai_A ns.As 11- mPp f'A{A.A $ izf'A{A.A ?As.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 12- v/;kidkaP;k T;s"BrklwP;k r;kj djQu 'Aklukl lknj dj.As 13- v/;kidkps cnyhckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 14- v/;kidkaph o v'AS{Af.Ad fjDrins inksUurhus HAj.;klkBh vkLFAkiu eaMGkpk 'Aklukl izLrko lknj dj.As-

Page 70: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

15- v/;kidkaph o v'AS{Af.Ad fjDrins egkjk"V! yksdlsok vk;ksxkekiQZr ukefunsZ'Aukus HAj.;klkBh 'Aklukl izLrko lknj dj.As- 16- v/;kidkaP;k o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k vk;ksxiqjLd=r o vvk;ksx iqjLd=r lsok ;ke/Ahy [AM ulY;kl v[AaMhr lsosps vkns'A fuxZfer dj.As 17- v/;kidkaP;k $ekulsoh $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kauk lHAk] ifj"Ank] izf'A{A.A bR;knkhlkBh ijns'Axeukl tk.;klkBhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- 18- v/;kidkaP;k xksiuh; vgokykrhy izfrdqy 'Asjs lacaf/Arkuk dGfo.As- 19- mPp osruJs.Ahckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- 20- v/;kidkackcrph yksd & vk;qDr izdj.As gkrkG.As dk;kZy;hu vf/A{Ad] ekulsoh vkLFAkiuk] 1c] 2c] 3c o 4c gs gkrkGhr vlysY;k deZpk&;kaps ojhy fo"A;kps laiw.AZ Vadys[Au dj.As- rlsp Viky okVi dj.As

Page 71: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

dye 4 (1) (v) (vi) lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ ;sFAhy * c * dk;kZlukrhy nLr,sotkph oxZokjh

v-dz- fo"A; nLr,sotkpk izdkj izeq[A ckchpk

ri'Ahyokj lqjf{Ar Bso.;kpk dkyko/Ah

1- 2- 3 4- 5- 1 1 mPp osruJs.Ahckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As-

2- nqIiV njkus O;olk;jks/A ns.;kckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- 3- ;q- th- lh- osruJs.Ahckcrps i_AO;ogkj dj.As 4- HAkjrh; vk;qfoZKku ifj"AnsekiQZr vkysY:kk i_Akl mRrj ns.As 5) ekMZ la?AVusdMwu izkIr gks.Ak&;k i_Akl mRrj ns.As dkgh osGsl 'Aklukl lknj dj.As- 6) fo/AkulHAk rkjkafdr iz'u o vrkjkafdr iz'Au rlsp fo/Aku ifj"An rkjkafdr o vrkjkafdr iz'u ;kckcr 'Aklukl ekfgrh lknj dj.As-

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

2 1- ekulsoh inkojhy v/;kidkaP;k fu;qDrh ckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 2- ekulsoh v/;kidkaP;k jtk eatwj dj.Asckcrps vkns'A- 3- ekulsoh v/;kidkaP;k ifjfo{Ak dkyko/Ah lekIrhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 4- ekulsoh v/;kidkaph U;k;ky;hu izdj.As gkrkG.As

ekulsoh vkLFAkiuk uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

Page 72: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

5- ekulsoh v/;kidkaP;k foHAkxh; pkSd'Ah izdj.As gkrkG.As 6- ekulsoh v/;kidkaP;k inskUurhckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- 7- ekulsoh v/;kidkauk oS;fDrd dkj.AklkBh ijns'Axeukl tk.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps vkns'A fuxZfer dj.As 8- ekulsoh v/;kidkauk ikji_A dk<.;klkBh uk&gjdr izek.Ai_A ns.As 9- ekulsoh v/;kidkauk mPp f'A{A.A $ izf'A{A.A ?As.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 10- ekulsoh v/;kidkaph fjDrins tkfgjkrhOnkjs HAj.;klkBh 'Aklukl izLrko lknj dj.As- 11- v/;kidkaP;k $ekulsoh $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kauk lHAk] ifj"Ank] izf'A{A.A bR;knkhlkBh ijns'Axeukl tk.;klkBhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- 12- ekulsoh v/;kidkackcrph yksd & vk;qDr izdj.As gkrkG.As

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

3 1) fod=rh'AkL_A 2) lq{etho'AkL_A

1-vf/AO;k[;krkaP;k fu;qDrh ckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- (364 fnolkaps) 2- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kidkaP;k jtk eatwj dj.Asckcrps vkns'A- 3- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k ifjfo{Ak dkyko/Ah lekIrhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 4- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k LFAkf;Ro ykHA izek.Ai_Akps

uLrh

uLrh

uLrh $ uksanogh

uLrh $ uksanogh

vkLFAkiuk fo"A;h dkes ;kph ekfgrh

(v]c]d o M izek.As fygkok

Page 73: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

izLrko 'Aklukl lknj dj.As 5- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k ejkBh o fganh HAk"Ak ifj{Ak mRrh.AZ gks.;krwu lwV ns.;kckcrps vkns'A 6- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k U;k;ky;hu izdj.As gkrkG.As 7- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k foHAkxh; pkSd'Ah izdj.As gkrkG.As 8- lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krk ;k loaxkZrhy v/;kidkaps rnFAZ inskUurhps vkns'A fuxZfer dj.As 9- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k oS;fDrd dkj.AklkBh ijns'Axeukl tk.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps vkns'A fuxZfer dj.As 10- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k ikji_A dk<.;klkBh uk&gjdr izek.Ai_A ns.As 11- mPp f'A{A.A $ izf'A{A.A ?As.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 12- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k T;s"BrklwP;k r;kj djQu 'Aklukl lknj dj.As 13- v/;kidkps cnyhckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 14- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid fjDrins inksUurhus HAj.;klkBh vkLFAkiu eaMGkpk 'Aklukl izLrko lknj dj.As- 15- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaph fjDrins egkjk"V! yksdlsok vk;ksxkekiQZr ukefunsZ'Aukus HAj.;klkBh 'Aklukl izLrko lknj dj.As-

uLrh $ uksanogh

uLrh

uLrh

uksanogh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh $ ukasnogh

uLrh $ ukasnogh

uLrh $ uksanogh

Page 74: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

16-izk/;kid]lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krk ;k inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k vk;ksx iqjLd=r o vvk;ksx iqjLd=r lsok ;ke/Ahy [AM ulY;kl v[AaMhr lsosps vkns'A fuxZfer dj.As 17- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaph yksd & vk;qDr izdj.As gkrkG.As

uLrh $ uksanogh

uLrh

4 1) thojlk;u'AkL_A 2) vkS"A/A'AkL_A 3) vkS"A/AfuekZrk] 4) thojlk;u'AkL_AK 5) jlk;u'AkL_AK 1- vf/AO;k[;krkaP;k fu;qDrh ckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- (364 fnolkaps) 2- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k jtk eatwj dj.Asckcrps vkns'A- 3- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k ifjfo{Ak dkyko/Ah lekIrhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 4- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k LFAkf;Ro ykHA izek.Ai_Akps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 5- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k ejkBh o fganh HAk"Ak ifj{Ak mRrh.AZ gks.;krwu lwV ns.;kckcrps vkns'A 6- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaph U;k;ky;hu izdj.As gkrkG.As 7- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k foHAkxh; pkSd'Ah izdj.As gkrkG.As

uLrh

uLrh

uLrh $ ukasnogh

uLrh $ ukasnogh

uLrh $ ukasnogh

uLrh

uLrh

Page 75: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

8- lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krk ;k loaxkZrhy v/;kidkaps rnFAZ inskUurhps vkns'A fuxZfer dj.As 9- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k oS;fDrd dkj.AklkBh ijns'Axeukl tk.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps vkns'A fuxZfer dj.As 10- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kauk ikji_A dk<.;klkBh uk&gjdr izek.Ai_A ns.As 11- mPp f'A{A.A $ izf'A{A.A ?As.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 12- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k T;s"BrklwP;k r;kj djQu 'Aklukl lknj dj.As 13- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk inkojhy dk;Zjr v/;kidkps cnyhckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 14- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad ;k laoxkZrhy fjDrins inksUurhus HAj.;klkBh vkLFAkiu eaMGkpk 'Aklukl izLrko lknj dj.As- 15- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad ;k laoxkZrhy fjDrins egkjk"V! yksdlsok vk;ksxkekiQZr ukefunsZ'Aukus HAj.;klkBh 'Aklukl izLrko lknj dj.As- 16- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k vk;ksxiqjLd=r o vvk;ksx iqjLd=r lsok ;ke/Ahy [AM ulY;kl v[AaMhr lsosps vkns'A fuxZfer dj.As

uLrh $ uksanogh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh$ ukasnogh

uLrh $ ukasnogh

uLrh $ ukasnogh

Page 76: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

17- v/;kidkackcrph yksd & vk;qDr izdj.As gkrkG.As

uLrh

5 1) 'Ajhjjpuk'AkL_A 2) 'Ajhjfdz;k'AkL_A

1-vf/AO;k[;krkaP;k fu;qDrh ckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- (364 fnolkaps) 2- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kidkaP;k jtk eatwj dj.Asckcrps vkns'A- 3- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k ifjfo{Ak dkyko/Ah lekIrhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 4- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k LFAkf;Ro ykHA izek.Ai_Akps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 5- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k ejkBh o fganh HAk"Ak ifj{Ak mRrh.AZ gks.;krwu lwV ns.;kckcrps vkns'A 6- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k U;k;ky;hu izdj.As gkrkG.As 7- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k foHAkxh; pkSd'Ah izdj.As gkrkG.As 8- lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krk ;k loaxkZrhy v/;kidkaps rnFAZ inskUurhps vkns'A fuxZfer dj.As 9- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k oS;fDrd dkj.AklkBh ijns'Axeukl tk.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps vkns'A fuxZfer dj.As 10- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k ikji_A dk<.;klkBh

uLrh

uLrh

uLrh $ uksanogh

uLrh $ uksanogh

uLrh $ uksanogh

uLrh

uLrh

uksanogh

uLrh

uLrh

Page 77: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

uk&gjdr izek.Ai_A ns.As 11- mPp f'A{A.A $ izf'A{A.A ?As.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 12- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k T;s"BrklwP;k r;kj djQu 'Aklukl lknj dj.As 13- v/;kidkps cnyhckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 14- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid fjDrins inksUurhus HAj.;klkBh vkLFAkiu eaMGkpk 'Aklukl izLrko lknj dj.As- 15- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaph fjDrins egkjk"V! yksdlsok vk;ksxkekiQZr ukefunsZ'Aukus HAj.;klkBh 'Aklukl izLrko lknj dj.As- 16- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krk ;k inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k vk;ksxiqjLd=r o vvk;ksx iqjLd=r lsok ;ke/Ahy [AM ulY;kl v[AaMhr lsosps vkns'A fuxZfer dj.As 17- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaph yksd & vk;qDr izdj.As gkrkG.As

uLrh

uLrh

uLrh $ ukasnogh

uLrh $ ukasnogh

uLrh $ uksanogh

uLrh $ uksanogh

uLrh

6 jks- iz- o lk- vkS- 'AkL_A] U;k;oS|d'AkL_A] oS|dh; vfHaAys[A xzaFAiky] eq[; xzaFAiky] dfu"B oSKkfud vf/Adkjh] lkaf[;dh oxZ&2] dod'AkL_AK] lq{etho'AkL_AK] vf/A{Ad] HAkSfrdksipkj 'kkL_A o 'AkGk o dsnz] vf/AO;k[;krk HAkSfrdksipkj'kkL_A o 'AkGk o dsnz] vf/A{Ad] O;olk;ksikpkj 'AkGk o dsanz vf/AO;k[;krk] O;olk;ksikpkj 'AkGk o dsanz lgk:;d vf/A{Ad] HAkSfrdksikpkj 'AkGk o dsanz tho;kaf_Adh vfHA;ark (oxZ&2)] vf/AO;k[;krk] tho&HAkSfrd'AkL_A]HAkSfrd'AkL_AosRrk

Page 78: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

('Ajhjfdz;k'AkL_A) HAkSfrd'AkL_AosRrk ({A&fdj.A'AkL_A)]vf/AO;k[;krk lkaaf[;dh o yksdla[;k'AkL_A] voS|dh; la'Aks/Au lgk:;d ofj"B {A&fdj.A fp_Adkj] is'Ah iztuuosRrk oS|dh; vfHAys[A vf/Adkjh] cf/Ajhdj.A izca/Ad lkFAjksx rK (,fiMsekWykWthLV)] iks"A.AraK 1- vf/AO;k[;krkaP;k fu;qDrh ckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- (364 fnolkaps) 2- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k jtk eatwj dj.Asckcrps vkns'A- 3- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k ifjfo{Ak dkyko/Ah lekIrhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 4- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k LFAkf;Ro ykHA izek.Ai_Akps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 5- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k ejkBh o fganh HAk"Ak ifj{Ak mRrh.AZ gks.;krwu lwV ns.;kckcrps vkns'A 6- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaph U;k;ky;hu izdj.As gkrkG.As 7- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k foHAkxh; pkSd'Ah izdj.As gkrkG.As 8- lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krk ;k loaxkZrhy v/;kidkaps rnFAZ inskUurhps

uLrh

uLrh

uLrh $ ukasnogh

uLrh $ ukasnogh

uLrh $ ukasnogh

uLrh

uLrh

uLrh $ uksanogh

Page 79: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

vkns'A fuxZfer dj.As 9- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k oS;fDrd dkj.AklkBh ijns'Axeukl tk.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps vkns'A fuxZfer dj.As 10- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kauk ikji_A dk<.;klkBh uk&gjdr izek.Ai_A ns.As 11- mPp f'A{A.A $ izf'A{A.A ?As.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 12- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k T;s"BrklwP;k r;kj djQu 'Aklukl lknj dj.As 13- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk inkojhy dk;Zjr v/;kidkps cnyhckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 14- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad ;k laoxkZrhy fjDrins inksUurhus HAj.;klkBh vkLFAkiu eaMGkpk 'Aklukl izLrko lknj dj.As- 15- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad ;k laoxkZrhy fjDrins egkjk"V! yksdlsok vk;ksxkekiQZr ukefunsZ'Aukus HAj.;klkBh 'Aklukl izLrko lknj dj.As- 16- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k vk;ksxiqjLd=r o vvk;ksx iqjLd=r lsok ;ke/Ahy [AM ulY;kl v[AaMhr lsosps vkns'A fuxZfer dj.As

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh$ ukasnogh

uLrh $ ukasnogh

uLrh $ ukasnogh

Page 80: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

17- v/;kidkackcrph yksd & vk;qDr izdj.As gkrkG.As

uLrh

7 1-v/;kidkaP;k $ ekulsoh $ v'AS{Af.Ad inkojhy vf/Adk&;kaP;k fu;qDrh ckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 2- v/;kidkaP;k $ ekulsoh $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaP;k jtk eatwj dj.Asckcrps vkns'A- 3- v/;kidkaP;k $ ekulsoh $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaP;k ifjfo{Ak dkyko/Ah lekIrhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 4- v/;kidkaP;k $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaP;k LFAkf;Ro ykHA izek.Ai_Akps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 5- v/;kidkaP;k $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaP;k ejkBh o fganh HAk"Ak ifj{Ak mRrh.AZ gks.;krwu lwV ns.;kckcrps vkns'A 6- v/;kidkaP;k $ ekulsoh $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaph U;k;ky;hu izdj.As gkrkG.As 7- v/;kidkaP;k $ ekulsoh $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaP;k foHAkxh; pkSd'Ah izdj.As gkrkG.As 8- lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krk ;k loaxkZrhy v/;kidkaps rnFAZ inskUurhps vkns'A fuxZfer dj.As 9- v/;kidkaP;k $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaP;k oS;fDrd dkj.AklkBh ijns'Axeukl tk.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps vkns'A fuxZfer dj.As 10- ikji_A dk<.;klkBh uk&gjdr izek.Ai_A ns.As

Page 81: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

11- mPp f'A{A.A $ izf'A{A.A ?As.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 12- v/;kidkaP;k T;s"BrklwP;k r;kj djQu 'Aklukl lknj dj.As 13- v/;kidkps cnyhckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 14- v/;kidkaph o v'AS{Af.Ad fjDrins inksUurhus HAj.;klkBh vkLFAkiu eaMGkpk 'Aklukl izLrko lknj dj.As- 15- v/;kidkaph o v'AS{Af.Ad fjDrins egkjk"V! yksdlsok vk;ksxkekiQZr ukefunsZ'Aukus HAj.;klkBh 'Aklukl izLrko lknj dj.As- 16- v/;kidkaP;k o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k vk;ksxiqjLd=r o vvk;ksx iqjLd=r lsok ;ke/Ahy [AM ulY;kl v[AaMhr lsosps vkns'A fuxZfer dj.As 17- v/;kidkaP;k $ekulsoh $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kauk lHAk] ifj"Ank] izf'A{A.A bR;knkhlkBh ijns'Axeukl tk.;klkBhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- 18- v/;kidkaP;k xksiuh; vgokykrhy izfrdqy 'Asjs lacaf/Arkuk dGfo.As- 19- mPp osruJs.Ahckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- 20- v/;kidkackcrph yksd & vk;qDr izdj.As gkrkG.As dk;kZy;hu vf/A{Ad] ekulsoh vkLFAkiuk] 1c] 2c] 3c o 4c gs gkrkGhr vlysY;k deZpk&;kaps ojhy fo"A;kps laiw.AZ Vadys[Au dj.As- rlsp Viky okVi dj.As

Page 82: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

dye 4 (1) (v) (viii) uequk & v lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ ;sFAhy * c * dk;kZlukrhy lferhph ;knh izdkf'Ar dj.As

v-dz- lferhps uako lferhps lnL; lferhps mn@nh"V fdrh osGk ?As.;kr

;srs lHAk tu lkekU;klkBh [Aqyh vkgs fdok ukgh

lHAspk dk;Zo=Rrkar (miyC/A)

1 2 3 4 5 6 7 1 v/;kid rnFAZ inksUurh

lferh iz/Aku lfpo (oS- f'A- o vkS- nz- fo-) lapkyd (oS- f'A- o la- eqacbZ) mi lfpo] (oS- f'A- o vkS- nz- fo-) mi lfpo](oS-f'A- o vkS- nz- fo-) eq[; iz'Akldh; vf/Adkjh (oS- f'A- o la- eqacbZ)

inksUurhus fjDrins HAj.As

o"AkZrwu ,dnk ukgh gks;

2 ekulsoh v/;kid fuoM lferh

iz/Aku lfpo (oS- f'A- o vkS- nz- fo-) lapkyd (oS- f'A- o la- eqacbZ) mi lfpo] (oS- f'A- o vkS- nz- fo-) mi lfpo](oS-f'A- o vkS- nz- fo-) eq[; iz'Akldh; vf/Adkjh (oS- f'A- o la- eqacbZ)

ekulsohph fjDrins HAj.As

lu&2005 e/;s uO;kus ?As.;kr ;s.Akj

vkgs-

ukgh l/;k miyC/A ukgh

Page 83: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

dye 4 (1) (v) (viii) uequk & c lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ ;sFAhy * c * dk;kZlukrhy lferhph ;knh izdkf'Ar dj.As

v-dz- vf/AlHAsps ukao lHAsps lnL; lHAsps mfn"V fdrh osGk ?As.;kr

;srs lHAk tu lkekU;klkBh [Aqyh vkgs fdok ukgh

lHAspk dk;Zo=Rrkar (miyC/A)

1 2 3 4 5 6 7 1 D;q-ih-vkj- lferh iz/Aku lfpo

lpakyd loZ vf/A"Bkrk eq[; iz'Akldh; vf/Adkjh laacaf/Ar iz'Akldh; vf/Adkjh

oS|dh; egkfo|ky;s o jQX.Aky;s ;kaP;k

dkekpk vk<kok ?As.As o _AqVh nwj dj.As

nj rhu efgU;kuh ukgh gks;

Page 84: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

dye 4 (1) (c) (xiv) lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ ;sFAhy * c * dk;kZlukrhy ekfgrhps bysDV@kWfud LojQikr lkBfoysyh

ekfgrh izdkf'Ar dj.As pkyw o"AkZdjhrk v-dz- nLr,sotk izdkj fo"A; dks.AR;k

bysDV!kWfud ueqU;kr

ekfgrh feGfo.;kph

i/nrh

tckcnkj vf/Adkjh

1 2 3 4 5 6 1 uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

1 mPp osruJs.Ahckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- 2- nqIiV njkus O;olk;jks/A ns.;kckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- 3- ;q- th- lh- osruJs.Ahckcrps i_AO;ogkj dj.As 4- HAkjrh; vk;qfoZKku ifj"AnsekiQZr vkysY:kk i_Akl mRrj ns.As 5) ekMZ la?AVusdMwu izkIr gks.Ak&;k i_Akl mRrj ns.As dkgh osGsl 'Aklukl lknj dj.As- 6) fo/AkulHAk rkjkafdr iz'u o vrkjkafdr iz'Au rlsp fo/Aku ifj"An rkjkafdr o vrkjkafdr iz'u ;kckcr 'Aklukl ekfgrh lknj dj.As-

i&ykWih ekfgrhP;k vf/Adk&;kaP;k

vuq"Aaxkus ;ksX; i/nrhus vtZ lknj dsY;kuarj-

1)lgk:;d ekfgrh vf/Adkjh 2) ekfgrh vf/Adkjh

2 uLrh

ekulsoh vkLFAkiuk 1- ekulsoh inkojhy v/;kidkaP;k fu;qDrh ckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As

Page 85: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

2- ekulsoh v/;kidkaP;k jtk eatwj dj.Asckcrps vkns'A- 3- ekulsoh v/;kidkaP;k ifjfo{Ak dkyko/Ah lekIrhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 4- ekulsoh v/;kidkaph U;k;ky;hu izdj.As gkrkG.As 5- ekulsoh v/;kidkaP;k foHAkxh; pkSd'Ah izdj.As gkrkG.As 6- ekulsoh v/;kidkaP;k inskUurhckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- 7- ekulsoh v/;kidkauk oS;fDrd dkj.AklkBh ijns'Axeukl tk.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps vkns'A fuxZfer dj.As 8- ekulsoh v/;kidkauk ikji_A dk<.;klkBh uk&gjdr izek.Ai_A ns.As 9- ekulsoh v/;kidkauk mPp f'A{A.A $ izf'A{A.A ?As.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 10- ekulsoh v/;kidkaph fjDrins tkfgjkrhOnkjs HAj.;klkBh 'Aklukl izLrko lknj dj.As- 11- v/;kidkaP;k $ekulsoh $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kauk lHAk] ifj"Ank] izf'A{A.A bR;knkhlkBh ijns'Axeukl tk.;klkBhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- 12- v/;kidkackcrph yksd & vk;qDr izdj.As gkrkG.As

Page 86: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

3

uLrh

uLrh

uLrh $ uksanogh

uLrh $ uksanogh

uLrh $ uksanogh

uLrh

uLrh

uksanogh

uLrh

1) fod=rh'AkL_A 2) lq{etho'AkL_A 1-vf/AO;k[;krkaP;k fu;qDrh ckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- (364 fnolkaps) 2- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kidkaP;k jtk eatwj dj.Asckcrps vkns'A- 3- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k ifjfo{Ak dkyko/Ah lekIrhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 4- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k LFAkf;Ro ykHA izek.Ai_Akps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 5- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k ejkBh o fganh HAk"Ak ifj{Ak mRrh.AZ gks.;krwu lwV ns.;kckcrps vkns'A 6- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k U;k;ky;hu izdj.As gkrkG.As 7- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k foHAkxh; pkSd'Ah izdj.As gkrkG.As 8- lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krk ;k loaxkZrhy v/;kidkaps rnFAZ inskUurhps vkns'A fuxZfer dj.As 9- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k oS;fDrd dkj.AklkBh ijns'Axeukl tk.;klkBh ijokuxh

Page 87: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh $ ukasnogh

uLrh $ ukasnogh

uLrh $ uksanogh

uLrh $ uksanogh

uLrh

ns.;kckcrps vkns'A fuxZfer dj.As 10- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k ikji_A dk<.;klkBh uk&gjdr izek.Ai_A ns.As 11- mPp f'A{A.A $ izf'A{A.A ?As.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 12- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k T;s"BrklwP;k r;kj djQu 'Aklukl lknj dj.As 13- v/;kidkps cnyhckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 14- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid fjDrins inksUurhus HAj.;klkBh vkLFAkiu eaMGkpk 'Aklukl izLrko lknj dj.As- 15- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaph fjDrins egkjk"V! yksdlsok vk;ksxkekiQZr ukefunsZ'Aukus HAj.;klkBh 'Aklukl izLrko lknj dj.As- 16- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krk ;k inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k vk;ksxiqjLd=r o vvk;ksx iqjLd=r lsok ;ke/Ahy [AM ulY;kl v[AaMhr lsosps vkns'A fuxZfer dj.As 17- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaph yksd & vk;qDr izdj.As gkrkG.As

Page 88: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

4

uLrh

uLrh

uLrh $ ukasnogh

uLrh $ ukasnogh

uLrh $ ukasnogh

uLrh

uLrh

uLrh $ uksanogh

1) thojlk;u'AkL_A 2) vkS"A/A'AkL_A 3) vkS"A/AfuekZrk] 4) thojlk;u'AkL_AK 5) jlk;u'AkL_AK 1- vf/AO;k[;krkaP;k fu;qDrh ckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- (364 fnolkaps) 2- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k jtk eatwj dj.Asckcrps vkns'A- 3- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k ifjfo{Ak dkyko/Ah lekIrhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 4- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k LFAkf;Ro ykHA izek.Ai_Akps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 5- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k ejkBh o fganh HAk"Ak ifj{Ak mRrh.AZ gks.;krwu lwV ns.;kckcrps vkns'A 6- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaph U;k;ky;hu izdj.As gkrkG.As 7- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k foHAkxh; pkSd'Ah izdj.As gkrkG.As 8- lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krk ;k loaxkZrhy

Page 89: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh$ ukasnogh

uLrh $ ukasnogh

v/;kidkaps rnFAZ inskUurhps vkns'A fuxZfer dj.As 9- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k oS;fDrd dkj.AklkBh ijns'Axeukl tk.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps vkns'A fuxZfer dj.As 10- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kauk ikji_A dk<.;klkBh uk&gjdr izek.Ai_A ns.As 11- mPp f'A{A.A $ izf'A{A.A ?As.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 12- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k T;s"BrklwP;k r;kj djQu 'Aklukl lknj dj.As 13- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk inkojhy dk;Zjr v/;kidkps cnyhckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 14- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad ;k laoxkZrhy fjDrins inksUurhus HAj.;klkBh vkLFAkiu eaMGkpk 'Aklukl izLrko lknj dj.As- 15- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad ;k laoxkZrhy fjDrins egkjk"V! yksdlsok vk;ksxkekiQZr ukefunsZ'Aukus HAj.;klkBh 'Aklukl izLrko

Page 90: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

uLrh $ ukasnogh

uLrh

lknj dj.As- 16- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k vk;ksxiqjLd=r o vvk;ksx iqjLd=r lsok ;ke/Ahy [AM ulY;kl v[AaMhr lsosps vkns'A fuxZfer dj.As 17- v/;kidkackcrph yksd & vk;qDr izdj.As gkrkG.As

5 uLrh

uLrh

uLrh $ uksanogh

uLrh $ uksanogh

uLrh $ uksanogh

uLrh

1) 'Ajhjjpuk'AkL_A 2) 'Ajhjfdz;k'AkL_A 1-vf/AO;k[;krkaP;k fu;qDrh ckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- (364 fnolkaps) 2- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kidkaP;k jtk eatwj dj.Asckcrps vkns'A- 3- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k ifjfo{Ak dkyko/Ah lekIrhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 4- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k LFAkf;Ro ykHA izek.Ai_Akps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 5- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k ejkBh o fganh HAk"Ak ifj{Ak mRrh.AZ gks.;krwu lwV ns.;kckcrps vkns'A 6- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k U;k;ky;hu izdj.As gkrkG.As

Page 91: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

uLrh

uksanogh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh $ ukasnogh

uLrh $ ukasnogh

uLrh $ uksanogh

uLrh $ uksanogh

7- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k foHAkxh; pkSd'Ah izdj.As gkrkG.As

8- lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krk ;k loaxkZrhy v/;kidkaps rnFAZ inskUurhps vkns'A fuxZfer dj.As 9- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k oS;fDrd dkj.AklkBh ijns'Axeukl tk.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps vkns'A fuxZfer dj.As 10- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k ikji_A dk<.;klkBh uk&gjdr izek.Ai_A ns.As 11- mPp f'A{A.A $ izf'A{A.A ?As.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 12- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k T;s"BrklwP;k r;kj djQu 'Aklukl lknj dj.As 13- v/;kidkps cnyhckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 14- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid fjDrins inksUurhus HAj.;klkBh vkLFAkiu eaMGkpk 'Aklukl izLrko lknj dj.As- 15- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaph fjDrins egkjk"V! yksdlsok vk;ksxkekiQZr ukefunsZ'Aukus HAj.;klkBh 'Aklukl izLrko lknj dj.As- 16- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krk ;k inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k vk;ksxiqjLd=r o

Page 92: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

uLrh

vvk;ksx iqjLd=r lsok ;ke/Ahy [AM ulY;kl v[AaMhr lsosps vkns'A fuxZfer dj.As 17- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaph yksd & vk;qDr izdj.As gkrkG.As

6

uLrh

uLrh

uLrh $ ukasnogh

jks- iz- o lk- vkS- 'AkL_A] U;k;oS|d'AkL_A] oS|dh; vfHaAys[A xzaFAiky] eq[; xzaFAiky] dfu"B oSKkfud vf/Adkjh] lkaf[;dh oxZ&2] dod'AkL_AK] lq{etho'AkL_AK] vf/A{Ad] HAkSfrdksipkj 'kkL_A o 'AkGk o dsnz] vf/AO;k[;krk HAkSfrdksipkj'kkL_A o 'AkGk o dsnz] vf/A{Ad] O;olk;ksikpkj 'AkGk o dsanz vf/AO;k[;krk] O;olk;ksikpkj 'AkGk o dsanz lgk:;d vf/A{Ad] HAkSfrdksikpkj 'AkGk o dsanz tho;kaf_Adh vfHA;ark (oxZ&2)] vf/AO;k[;krk] tho&HAkSfrd'AkL_A]HAkSfrd'AkL_AosRrk ('Ajhjfdz;k'AkL_A) HAkSfrd'AkL_AosRrk ({A&fdj.A'AkL_A)]vf/AO;k[;krk lkaaf[;dh o yksdla[;k'AkL_A] voS|dh; la'Aks/Au lgk:;d ofj"B {A&fdj.A fp_Adkj] is'Ah iztuuosRrk oS|dh; vfHAys[A vf/Adkjh] cf/Ajhdj.A izca/Ad lkFAjksx rK (,fiMsekWykWthLV)] iks"A.AraK 1- vf/AO;k[;krkaP;k fu;qDrh ckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- (364 fnolkaps) 2- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k jtk eatwj dj.Asckcrps vkns'A- 3- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o

Page 93: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

uLrh $ ukasnogh

uLrh $ ukasnogh

uLrh

uLrh

uLrh $ uksanogh

uLrh

uLrh

v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k ifjfo{Ak dkyko/Ah lekIrhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 4- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k LFAkf;Ro ykHA izek.Ai_Akps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 5- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k ejkBh o fganh HAk"Ak ifj{Ak mRrh.AZ gks.;krwu lwV ns.;kckcrps vkns'A 6- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaph U;k;ky;hu izdj.As gkrkG.As 7- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k foHAkxh; pkSd'Ah izdj.As gkrkG.As 8- lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krk ;k loaxkZrhy v/;kidkaps rnFAZ inskUurhps vkns'A fuxZfer dj.As 9- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k oS;fDrd dkj.AklkBh ijns'Axeukl tk.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps vkns'A fuxZfer dj.As 10- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kauk ikji_A

Page 94: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh$ ukasnogh

uLrh $ ukasnogh

uLrh $ ukasnogh

uLrh

dk<.;klkBh uk&gjdr izek.Ai_A ns.As 11- mPp f'A{A.A $ izf'A{A.A ?As.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 12- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k T;s"BrklwP;k r;kj djQu 'Aklukl lknj dj.As 13- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk inkojhy dk;Zjr v/;kidkps cnyhckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 14- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad ;k laoxkZrhy fjDrins inksUurhus HAj.;klkBh vkLFAkiu eaMGkpk 'Aklukl izLrko lknj dj.As- 15- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad ;k laoxkZrhy fjDrins egkjk"V! yksdlsok vk;ksxkekiQZr ukefunsZ'Aukus HAj.;klkBh 'Aklukl izLrko lknj dj.As- 16- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k vk;ksxiqjLd=r o vvk;ksx iqjLd=r lsok ;ke/Ahy [AM ulY;kl v[AaMhr lsosps vkns'A fuxZfer dj.As 17- v/;kidkackcrph yksd & vk;qDr izdj.As gkrkG.As

7 1-v/;kidkaP;k $ ekulsoh $ v'AS{Af.Ad inkojhy vf/Adk&;kaP;k fu;qDrh ckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As

Page 95: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

2- v/;kidkaP;k $ ekulsoh $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaP;k jtk eatwj dj.Asckcrps vkns'A- 3- v/;kidkaP;k $ ekulsoh $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaP;k ifjfo{Ak dkyko/Ah lekIrhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 4- v/;kidkaP;k $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaP;k LFAkf;Ro ykHA izek.Ai_Akps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 5- v/;kidkaP;k $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaP;k ejkBh o fganh HAk"Ak ifj{Ak mRrh.AZ gks.;krwu lwV ns.;kckcrps vkns'A 6- v/;kidkaP;k $ ekulsoh $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaph U;k;ky;hu izdj.As gkrkG.As 7- v/;kidkaP;k $ ekulsoh $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaP;k foHAkxh; pkSd'Ah izdj.As gkrkG.As 8- lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krk ;k loaxkZrhy v/;kidkaps rnFAZ inskUurhps vkns'A fuxZfer dj.As 9- v/;kidkaP;k $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaP;k oS;fDrd dkj.AklkBh ijns'Axeukl tk.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps vkns'A fuxZfer dj.As 10- ikji_A dk<.;klkBh uk&gjdr izek.Ai_A ns.As 11- mPp f'A{A.A $ izf'A{A.A ?As.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As

Page 96: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

12- v/;kidkaP;k T;s"BrklwP;k r;kj djQu 'Aklukl lknj dj.As 13- v/;kidkps cnyhckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 14- v/;kidkaph o v'AS{Af.Ad fjDrins inksUurhus HAj.;klkBh vkLFAkiu eaMGkpk 'Aklukl izLrko lknj dj.As-

15- v/;kidkaph o v'AS{Af.Ad fjDrins egkjk"V! yksdlsok vk;ksxkekiQZr ukefunsZ'Aukus HAj.;klkBh 'Aklukl izLrko lknj dj.As-

16- v/;kidkaP;k o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k vk;ksxiqjLd=r o vvk;ksx iqjLd=r lsok ;ke/Ahy [AM ulY;kl v[AaMhr lsosps vkns'A fuxZfer dj.As

17- v/;kidkaP;k $ekulsoh $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kauk lHAk] ifj"Ank] izf'A{A.A bR;knkhlkBh ijns'Axeukl tk.;klkBhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- 18- v/;kidkaP;k xksiuh; vgokykrhy izfrdqy 'Asjs lacaf/Arkuk dGfo.As-

19- mPp osruJs.Ahckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As-

20- v/;kidkackcrph yksd & vk;qDr izdj.As gkrkG.As dk;kZy;hu vf/A{Ad] ekulsoh vkLFAkiuk] 1c] 2c] 3c o 4c gs gkrkGhr vlysY;k deZpk&;kaps ojhy fo"A;kps

laiw.AZ Vadys[Au dj.As- rlsp Viky okVi dj.As

Page 97: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

dye 4 (1) c (xv) lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ ;sFAhy * c * dk;kZlukrhy miyC/A lqfo/Akapk rDrk izdkf'Ar dj.As-

miyC/A lqfo/Ak %& 1- HAsV.;kph osG %& nqikjh 3 rs 4 2- vfHAys[A rikl.AhlkBh miyC/A lqfo/Akaph ekfgrh %& 3- dkekP;k rikl.AhlkBh miyC/A lqfo/Akph ekfgrh %& v-dz- lqfo/Aspk izdkj osG dk;Zi/nrh fBdk.A tckcnkj O;Drh rdzkj fuokj.A 1 vfHAys[A rikl.Ah miyC/A lqfo/Akaph

ekfgrh nqikjh 3 rs 4 dk;kZy;hu

dkedkt lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ

lgk:;d ekfgrh vf/Adkjh

ekfgrh vf/Adkjh

laca/Ahr deZpkjh

ekfgrh vf/Adkjh

2 dkekP;k rikl.AhlkBh miyC/A lqfo/Akph ekfgrh

ojhyizek.As ojhyizek.As ojhyizek.As ojhyizek.As ojhyizek.As

Page 98: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

dye 4 (1) (ch) (ii) uequk & v

lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ ;sFAhy * d * dk;kZlukrhy vf/Adkjh o deZpkjh ;kaP;k vf/Adkjkapk ri'Ahy v-dz- inuke vf/Adkj iz'Akldh; dks.AR;k dk;nk $ fu;e $ 'Aklu fu.AZ;

ifji_Adkuqlkj vfHAizk;

1- 2- 3 4- 5- 1 lapkyd 1) izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid ;kaps rnFAZ inksUurhps

(364 fnolkpas) vkns'A 2) v/;kid o v'AS{Af.Ad inkojhy (xV&c) vf/Adkjkaps 180 fnolkai;ZUrP;k jtk eatwj dj.As 3) v/;kidkaP;k oS;fDrd ijns'Axeukl ijokuxhps vkns'A 4) v/;kid o v'AS{Af.Ad inkojhy (xV&c) vf/Adkjkaps lsokfuo=Rrhuarj $ LosPNk lsokfuo=Rrh jtk jks[Ahdj.Akps vkns'A- 5) v/;kid o v'AS{Af.Ad inkojhy (xV&c) vf/Adkjkaps fgnh o ejkBh HAk"Ak ifj{Ak mRrh.AZ gks.;krwu (,rnFAZ eaMGkaP;k) lwV ns.;kckcrps vkns'A- 6) vk;ksx iqjLd=r vkf.A vvk;ksx iqjLd=r lsok ;krhy [AaM {Aekfir (v[AaMhr) dj.;kckcrps vkns'A- 7) xV&c e/Ahy foHAkxh; pkSd'Ahps vfa/Adkj

'Ak- fu dz- inksUurh&2001$iz-dz- 333$oSlsok&] 13-7-01 'Ak- fu dz- vjtk&2493$59$oSlsok&9] fn- 16-7-1994 'Ak- fu dz- ,evk;,l&1001$1929$iz-dz- 193$01$oSlsok&1] fn- 28-6-04- 'Ak- fu dz- foRr foHAkx&,eOghbZ&2469$ lhvkj&35479$,u;qvkj&9] fn- 20-7-79 o 'Ak- fu-dz- ihbZ,u&1086&lhvkj&1296 $83$,lbZvkj&4] fn- 1-10-84 lkekU; iz'Aklu foHAkx 'Ak-fu-dz- eHAki&10$1087$14$lhvkj&2$87$20] fn- 30-12-1987 ejkBh HAk"kklwV o 'Ak- fu-dz- fgHAki$1083$1448$20] fn-1-2-84 fganh HAk"Ak lwV- 'Aklu i_A dz- Mh,lch&1292$27$ 92$,ebZMh&10] fn- 16-3-92 LFAk;h vf/Adkjkuqlkj

Page 99: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

8) xV&c e/Ahy vf/Adk&;kaps jkthukes eatwj dj.As- 9) v/;kidkaP;k rlsp xV&c vf/Adk&;kaP;k rdzkjhcn@ny pkSd'Ah vf/Adkjh usewu pkSd'Ah iq.AZ dj.As- 10) loZ 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky; rlsp lacaf/Ar jQX.Aky;s ;kaP;koj i;Zosf{A; fu;a_A.A- 11) vf/AO;k[;krk oxZ&2 ;k laoxkZps izfrdwy xksiuh; vgoky lacaf/Arkuk dGfo.As

lkekU; iz'Aklu foHAkx 'Ak- fu- dz- ,lvkjOgh&1092$1033$iz-dz- 33$92$8] fn- 2-12-97 LFAk;h vf/Adkjkuqlkj LFAk;h vf/Adkjkuqlkj lkekU; iz'Aklu foHAkx 'Ak-fu-dz-lh,iQvkj& 1295$iz-dz- 36$95$13] fn- 1-2-1996

Page 100: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

dye 4 (1) (ch) (ii) uequk & c

lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ ;sFAhy * d * dk;kZlukrhy vf/Adkjh o deZpkjh ;kaP;k vf/Adkjkapk ri'Ahy v-dz- inuke iz'Akldh; drZO;s dks.AR;k dk;nk $ fu;e $

'Aklu fu.AZ; ifji_Adkuqlkj vfHAizk;

1- 2- 3 4- 5- 1 lapkyd 1) 'Akldh; oS|dh; egkfo|ky; o jQX.Aky;s o nar

egkfo|ky;s o jQX.Aky;s ;koj i;Zos{Ah; fu;a_A.A 2) oS|dh; nar] 'AqJq"Ak lsok] iWjkesMhdy egkfo|ky; ;kapsoj f'A{A.A o la'Aks/Au ;kaps i;Zos{Ah; fu;a_A.A- 3) oS|dh; ] nar] 'AqJq"Ak lsok fo"A;krhy izxrhckcrpk lYyk 'Aklukl ns.As- 4) oS|dh; vkf.A nar v/;kidkaps izf'A{A.A vk;ksftr dj.As-

Page 101: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

dye 4 (1) (c) uequk & d

fu.AZ; izfdz;srhy i;Zos{A.A o tckcnkjhps mRrjnk;hRo fuf'pr djQu dk;Zi/nrhps izdk'Au dkekpk izdkj $ ukao

dkekps LojQi %& fpfdRlky;hu o nar fo"A:kkrhy v/;kid] (xV&c) ;kapsfo"A;d vkLFAkiuk ckch lacaf/Ar rjrwn %& &&& vf/Afu;ekaps ukao %& &&& fu;e %& &&& 'Aklu fu.AZ; %& &&& ifji_Ads %& dk;kZy;hu vkns'A %& v-dz- dkekps LojQi dkyko/Ah fnol dkeklkBh tckcnkj

vf/Adkjh vfHAizk;

1- 2- 3 4- 5- 1 1-fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy v/;kidkaP;k inkojhy

vf/Adk&;kaP;k fu;qDrh ckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 2-fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy v/;kidkaP;k jtk eatwj dj.Asckcrps vkns'A-

loZlk/Akj.A ckc 7 fnolkar

rkRdkG ckchpk fuiVkjk Rojhr

dj.As

lgk:;d ekfgrh vf/Adkjh ekfgrh vf/Adkjh

&&&

Page 102: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

3- fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy v/;kidkaP;k$ vf/Adk&;kaP;k ifjfo{Ak dkyko/Ah lekIrhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 4- fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy v/;kidkaP;k $ vf/Adk&;kaP;k LFAkf;Ro ykHA izek.Ai_Akps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 5- fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy v/;kidkaP;k $ 'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaP;k ejkBh o fganh HAk"Ak ifj{Ak mRrh.AZ gks.;krwu lwV ns.;kckcrps vkns'A 6- fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy v/;kidkaP;k $ 'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaph U;k;ky;hu izdj.As gkrkG.As 7- fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy v/;kidkaP;k $ 'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaP;k foHAkxh; pkSd'Ah izdj.As gkrkG.As 8- fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krk ;k loaxkZrhy v/;kidkaps rnFAZ inskUurhps vkns'A fuxZfer dj.As 9- fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy v/;kidkaP;k $ 'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaP;k oS;fDrd dkj.AklkBh ijns'Axeukl tk.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps vkns'A fuxZfer dj.As

10- fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy v/;kidkauk ikji_A dk<.;klkBh uk&gjdr izek.Ai_A ns.As

11- fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy v/;kidkauk mPp f'A{A.A $ izf'A{A.A ?As.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps izLrko

Page 103: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

'Aklukl lknj dj.As

12- fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy v/;kidkaP;k T;s"BrklwP;k r;kj djQu 'Aklukl lknj dj.As 13- fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy v/;kidkps cnyhckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As

14- fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy v/;kidkaph 'AS{Af.Ad fjDrins inksUurhus HAj.;klkBh vkLFAkiu eaMGkpk 'Aklukl izLrko lknj dj.As- 15- fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy v/;kidkaph o 'AS{Af.Ad fjDrins egkjk"V! yksdlsok vk;ksxkekiQZr ukefunsZ'Aukus HAj.;klkBh 'Aklukl izLrko lknj dj.As- 16- fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy v/;kidkaP;k o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k vk;ksxiqjLd=r o vvk;ksx iqjLd=r lsok ;ke/Ahy [AM ulY;kl v[AaMhr lsosps vkns'A fuxZfer dj.As 17- fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy v/;kidkaP;k$'AS{Af.Ad vf/Adk&;kauk lHAk] ifj"Ank] izf'A{A.A bR;knkhlkBh ijns'Axeukl tk.;klkBhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- 18- fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy v/;kidkaP;k xksiuh; vgokykrhy izfrdqy 'Asjs lacaf/Arkuk dGfo.As- 19- fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy v/;kidkaps mPp osruJs.Ahckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As-

Page 104: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

20- fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy v/;kidkackcrph yksd & vk;qDr izdj.As gkrkG.As- 21- fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy v/;kidkaph jQX.AlsosP;k n="Vhdksukrwu xjtsuqlkj v/;;u jtsckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- 22- fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy v/;kidkaP;k fu;rlsokfuo=Rrh$LosPNkfuo=Rrh uarj f'AYyd vlysY;k vftZr$v/AZosruh jtsps jks[Ahdj.A dj.As- 23- fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy fuyafcr >AkysY;k v/;kidkaP;k fuyacukckcrph dk;Zokgh dj.As- 24-fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy rkjkafdr $vrkajkafdr y{Aos/Ah lwpuk ;kckcrph ekfgrh vf/Aos'Au dkGkr 'Aklukl rkRdkG lknj dj.As- 25-lapkyd]lg-lapkyd (oS|dh;)] lg-lapkyd (nar) vf/Af{Adk 'AqJq"Ak lsok rlsp vf/A"Bkrk oS|dh; o nar ;kaps okf"AZd osruok<h dk<.As-] vko';d R;k uksanh R;kaP;k lsokiqLrdkr ?As.As- 26- uksVh'AhP;k vuq"Aaxkus LosPNklsokfuo=Rrhps izLrko 'Aklukl fofgr eqnrhr lknj dj.As-

Page 105: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

dye 4 (1) (ch) (v) uequk & c dkekph dkye;kZnk vkLFAkiuk fo"A;d ckch iw.AZ gks.;klkBh

izR;sd dkekph dkye;kZnk &

v-dz- dke $ dk;Z fnol $ rkl iw.AZ dj.;klkBh

tckcnkj vf/Adkjh rdzkj fuokj.A vf/Adkjh

1- 2- 3 4- 5- 1 1-fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy v/;kidkaP;k inkojhy

vf/Adk&;kaP;k fu;qDrh ckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 2-fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy v/;kidkaP;k jtk eatwj dj.Asckcrps vkns'A- 3- fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy v/;kidkaP;k$ vf/Adk&;kaP;k ifjfo{Ak dkyko/Ah lekIrhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 4- fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy v/;kidkaP;k $ vf/Adk&;kaP;k LFAkf;Ro ykHA izek.Ai_Akps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 5- fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy v/;kidkaP;k $ 'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaP;k ejkBh o fganh HAk"Ak ifj{Ak mRrh.AZ gks.;krwu lwV ns.;kckcrps vkns'A 6- fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy v/;kidkaP;k $ 'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaph U;k;ky;hu izdj.As gkrkG.As 7- fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy v/;kidkaP;k $ 'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaP;k foHAkxh; pkSd'Ah izdj.As gkrkG.As

loZlk/Akj.A ckc 7 fnolkar

rkRdkG ckchpk fuiVkjk Rojhr

dj.As

lgk:;d ekfgrh vf/Adkjh ekfgrh vf/Adkjh

lapkyd] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au]

eqacbZ

Page 106: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

8- fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krk ;k loaxkZrhy v/;kidkaps rnFAZ inskUurhps vkns'A fuxZfer dj.As

9- fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy v/;kidkaP;k $ 'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaP;k oS;fDrd dkj.AklkBh ijns'Axeukl tk.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps vkns'A fuxZfer dj.As

10- fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy v/;kidkauk ikji_A dk<.;klkBh uk&gjdr izek.Ai_A ns.As

11- fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy v/;kidkauk mPp f'A{A.A $ izf'A{A.A ?As.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As

12- fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy v/;kidkaP;k T;s"BrklwP;k r;kj djQu 'Aklukl lknj dj.As 13- fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy v/;kidkps cnyhckcrps rlsp fu;rdkyhd cnY;kaps izLrko 'Aklukl lknj dj.As

14- fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy v/;kidkaph 'AS{Af.Ad fjDrins inksUurhus HAj.;klkBh vkLFAkiu eaMGkpk 'Aklukl izLrko lknj dj.As-

15- fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy v/;kidkaph o 'AS{Af.Ad fjDrins egkjk"V! yksdlsok vk;ksxkekiQZr ukefunsZ'Aukus HAj.;klkBh 'Aklukl izLrko lknj dj.As-

16- fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy v/;kidkaP;k o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k vk;ksxiqjLd=r o vvk;ksx iqjLd=r lsok ;ke/Ahy [AM ulY;kl v[AaMhr lsosps vkns'A fuxZfer dj.As

17- fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy v/;kidkaP;k$'AS{Af.Ad

Page 107: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

vf/Adk&;kauk lHAk] ifj"Ank] izf'A{A.A bR;knkhlkBh ijns'Axeukl tk.;klkBhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As-

18- fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy v/;kidkaP;k xksiuh; vgokykrhy izfrdqy 'Asjs lacaf/Arkuk dGfo.As-

19- fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy v/;kidkaps mPp osruJs.Ahckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As-

20- fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy v/;kidkackcrph yksd & vk;qDr izdj.As gkrkG.As-

21- fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy v/;kidkaph jQX.AlsosP;k n="Vhdksukrwu xjtsuqlkj v/;;u jtsckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As-

22- fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy v/;kidkaP;k fu;rlsokfuo=Rrh$LosPNkfuo=Rrh uarj f'AYyd vlysY;k vftZr$v/AZosruh jtsps jks[Ahdj.A dj.As-

23- fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy fuyafcr >AkysY;k v/;kidkaP;k fuyacukckcrph dk;Zokgh dj.As-

24-fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy rkjkafdr $vrkajkafdr y{Aos/Ah lwpuk ;kckcrph ekfgrh vf/Aos'Au dkGkr 'Aklukl rkRdkG lknj dj.As-

25-lapkyd]lg-lapkyd (oS|dh;)] lg-lapkyd (nar) vf/Af{Adk 'AqJq"Ak lsok rlsp vf/A"Bkrk oS|dh; o nar ;kaps okf"AZd osruok<h dk<.As-] vko';d R;k uksanh R;kaP;k lsokiqLrdkr ?As.As- 26- uksVh'AhP;k vuq"Aaxkus LosPNklsokfuo=Rrhps izLrko 'Aklukl fofgr eqnrhr lknj dj.As-

Page 108: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

dye 4 (1) (ch) (v) uequk & (b) lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ ;sFAhy d dk;kZluke/Ahy miyC/A nLrk,sotkph ;knh-

nLr,sotk fo"A; %& v-dz- nLr,sotk izdkj fo"A; laca/Ahr O;Drh

inuke O;Drhps fBdk.A $ mijksDr dk;kZy; miyC/A ulY;kl

1- 2- 3 4- 5- 1

1)- HAkjrh; vk;qfoZKku ifj"AnsekiQZr vkysY:kk i_Akl mRrj ns.As

2) U;k;ky;hu izdj.Ah U;k;ky;kr gtj jkg.As-

3) foHAkxh; pkSd'AhP;k ckcr yksd vk;qDr dk;kZy;kr cksyfoys vlrk gtj jkg.As-

4) osGksosGh 'Aklukus osxosxG;k fo"A;karxZrckcrhr cksyfoys vlrk ea_Aky;kr tk.As-

5)ojhy vkLFAkiuke/Ahy fuyafcr >AkysY;k v/;kidkaP;k fuyacukckcrph dk;Zokgh dj.As-

6)fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy rkjkafdr $vrkajkafdr y{Aos/Ah lwpuk ;kckcrph ekfgrh vf/Aos'Au dkGkr 'Aklukl rkRdkG lknj dj.As-

7)lapkyd]lg-lapkyd (oS|dh;)] lg-lapkyd (nar) vf/Af{Adk 'AqJq"Ak lsok rlsp vf/A"Bkrk oS|dh; o nar ;kaps okf"AZd osruok<h dk<.As-] vko';d R;k uksanh R;kaP;k lsokiqLrdkr ?As.As-

lapkyd] lg-lapkyd] (oS|dh;)]lg-lapkyd (nar)] vf/Af{Adk 'AqJq"Ak lsok ] vf/A"Bkrk]fo'As"A dk;kZf/Adkjh ;kaP;k vkLFAkiuk fo"A;h loZ ckch - fpfdRlky;hu vkLFAkiuk] 1d] 2d] 3d o 4d ]5d o nar fo"A;d gs deZpkjh gkrkGhr vlysY;k ojhy fo"A;kps uLR;k riklwu R;koj Lok{Ajh dj.As]

rlsp laiw.AZ *d* dk;kZlukps i;Zos{Afd;

dke] rlsp] nSuafnu Viky ekdZ djQu ns.As- o egRokP;k Vikykpk deZpk&;kadMwu Rofjr fuiVkjk djQu ?As.As-

dk;kZy;hu vf/A{Ad *d* dk;kZlu

Page 109: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

1 1-vf/AO;k[;krkaP;k fu;qDrh ckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- (364 fnolkaps) 2- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kidkaP;k jtk eatwj dj.Asckcrps vkns'A-

3- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k ifjfo{Ak dkyko/Ah lekIrhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 4- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k LFAkf;Ro ykHA izek.Ai_Akps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 5- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k ejkBh o fganh HAk"Ak ifj{Ak mRrh.AZ gks.;krwu lwV ns.;kckcrps vkns'A 6- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k U;k;ky;hu izdj.As gkrkG.As 7- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k foHAkxh; pkSd'Ah izdj.As gkrkG.As 8- lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krk ;k loaxkZrhy v/;kidkaps rnFAZ inskUurhps vkns'A fuxZfer dj.As 9- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k oS;fDrd dkj.AklkBh ijns'Axeukl tk.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps vkns'A fuxZfer dj.As 10- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k ikji_A dk<.;klkBh uk&gjdr izek.Ai_A ns.As

nar fo"A;d ofj"B lgk:;d lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au]

eqacbZ

Page 110: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

11- mPp f'A{A.A $ izf'A{A.A ?As.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 12- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k T;s"BrklwP;k r;kj djQu 'Aklukl lknj dj.As 13- v/;kidkps cnyhckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 14- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid fjDrins inksUurhus HAj.;klkBh vkLFAkiu eaMGkpk 'Aklukl izLrko lknj dj.As-

15- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaph fjDrins egkjk"V! yksdlsok vk;ksxkekiQZr ukefunsZ'Aukus HAj.;klkBh 'Aklukl izLrko lknj dj.As-

16- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krk ;k inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k vk;ksxiqjLd=r o vvk;ksx iqjLd=r lsok ;ke/Ahy [AM ulY;kl v[AaMhr lsosps vkns'A fuxZfer dj.As

17- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaph yksd & vk;qDr izdj.As gkrkG.As

18- uksVh'AhP;k vuq"Aaxkus LosPNklsokfuo=Rrhps izLrko 'Aklukl fofgr eqnrhr lknj dj.As- 19-izk/;kid$lg;ksxh izk/;kid$vf/AO;k[;krk ;kaP;k lsokfo"A;d ckchaph U;k;ky;hu izdj.As gkrkG.As-

ek-lapkyd$ek-lfpo fdaok ea_Aky;hu ofj"B vf/Adk&;kaP;k lqpusuqlkj ns.;kr ;s.Akjh dkes gkrkG.As-

Page 111: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

2 1- vf/AO;k[;krkaP;k fu;qDrh ckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- (364 fnolkaps) 2- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid ;k 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k jtk eatwj dj.Asckcrps vkns'A-

3- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k ifjfo{Ak dkyko/Ah lekIrhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As

4- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k LFAkf;Ro ykHA izek.Ai_Akps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 5- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k ejkBh o fganh HAk"Ak ifj{Ak mRrh.AZ gks.;krwu lwV ns.;kckcrps vkns'A

6- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaph U;k;ky;hu izdj.As gkrkG.As

7- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k foHAkxh; pkSd'Ah izdj.As gkrkG.As

8- lg;ksxh izk/;kid rs izk/;kid o vf/AO;k[;krk rs lg;ksxh izk/;kid ;k loaxkZrhy v/;kidkaps rnFAZ inskUurhps vkns'A fuxZfer dj.As

9- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k oS;fDrd dkj.AklkBh ijns'Axeukl tk.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps vkns'A fuxZfer dj.As 10- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o

'AY;fpfdRlk'AkL_A euksfod=fr'AkL_A]

eTtkrarw'AY;fpfdRlk mj%'AY;fpfdRlk eq_A'AY;fpfdRlk

lq?AVu'AY;fpfdRlk ckyjksx'AY;fpfdRlk

eTtkrarw'AkL_A

ofj"B fyfid (4 d) lapkyd] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au]

eqacbZ

Page 112: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kauk ikji_A dk<.;klkBh uk&gjdr izek.Ai_A ns.As

11- mPp f'A{A.A $ izf'A{A.A ?As.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As

12- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k T;s"BrklwP;k r;kj djQu 'Aklukl lknj dj.As

13- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk inkojhy dk;Zjr v/;kidkps cnyhckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As

14- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad ;k laoxkZrhy fjDrins inksUurhus HAj.;klkBh vkLFAkiu eaMGkpk 'Aklukl izLrko lknj dj.As-

15- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad ;k laoxkZrhy fjDrins egkjk"V! yksdlsok vk;ksxkekiQZr ukefunsZ'Aukus HAj.;klkBh 'Aklukl izLrko lknj dj.As-

16- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k vk;ksxiqjLd=r o vvk;ksx iqjLd=r lsok ;ke/Ahy [AM ulY;kl v[AaMhr lsosps vkns'A fuxZfer dj.As

17- v/;kidkackcrph yksd & vk;qDr izdj.As gkrkG.As

18- uksVh'AhP;k vuq"Aaxkus LosPNklsokfuo=Rrhps izLrko 'Aklukl fofgr eqnrhr lknj dj.As-

19-izk/;kid$lg;ksxh izk/;kid$vf/AO;k[;krk ;kaP;k lsokfo"A;d ckchaph U;k;ky;hu izdj.As gkrkG.As-

ek-lapkyd$ek-lfpo fdaok ea_Aky;hu ofj"B vf/Adk&;kaP;k lqpusuqlkj ns.;kr ;s.Akjh dkes gkrkG.As-

Page 113: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

3 1-vf/AO;k[;krkaP;k fu;qDrh ckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- (364 fnolkaps) 2- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kidkaP;k jtk eatwj dj.Asckcrps vkns'A-

3- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k ifjfo{Ak dkyko/Ah lekIrhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 4- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k LFAkf;Ro ykHA izek.Ai_Akps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 5- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k ejkBh o fganh HAk"Ak ifj{Ak mRrh.AZ gks.;krwu lwV ns.;kckcrps vkns'A 6- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k U;k;ky;hu izdj.As gkrkG.As 7- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k foHAkxh; pkSd'Ah izdj.As gkrkG.As 8- lg;ksxh izk/;kid rs izk/;kid o vf/AO;k[;krk rs lg;ksxh izk/;kid ;k loaxkZrhy v/;kidkaps rnFAZ inskUurhps vkns'A fuxZfer dj.As

9- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k oS;fDrd dkj.AklkBh ijns'Axeukl tk.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps vkns'A fuxZfer dj.As

10- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k ikji_A dk<.;klkBh uk&gjdr izek.Ai_A ns.As

cf/Ajhdj.A'AkL_A {Afdj.A'AkL_A {A;jksx'AkL_A jsfMvksFAsjsih

ofj"B fyihd (5 d) lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au]

eqacbZ

Page 114: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

11- mPp f'A{A.A $ izf'A{A.A ?As.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 12- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k T;s"BrklwP;k r;kj djQu 'Aklukl lknj dj.As 13- v/;kidkps cnyhckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 14- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid fjDrins inksUurhus HAj.;klkBh vkLFAkiu eaMGkpk 'Aklukl izLrko lknj dj.As- 15- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaph fjDrins egkjk"V! yksdlsok vk;ksxkekiQZr ukefunsZ'Aukus HAj.;klkBh 'Aklukl izLrko lknj dj.As-

16- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krk ;k inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k vk;ksxiqjLd=r o vvk;ksx iqjLd=r lsok ;ke/Ahy [AM ulY;kl v[AaMhr lsosps vkns'A fuxZfer dj.As

17- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaph yksd & vk;qDr izdj.As gkrkG.As 18- uksVh'AhP;k vuq"Aaxkus LosPNklsokfuo=Rrhps izLrko 'Aklukl fofgr eqnrhr lknj dj.As- 19-izk/;kid$lg;ksxh izk/;kid$vf/AO;k[;krk ;kaP;k lsokfo"A;d ckchaph U;k;ky;hu izdj.As gkrkG.As-

ek-lapkyd$ek-lfpo fdaok ea_Aky;hu ofj"B vf/Adk&;kaP;k lqpusuqlkj ns.;kr ;s.Akjh dkes gkrkG.As-

Page 115: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

4 1- vf/AO;k[;krkaP;k fu;qDrh ckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- (364 fnolkaps)

2- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k jtk eatwj dj.Asckcrps vkns'A-

3- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k ifjfo{Ak dkyko/Ah lekIrhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As

4- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k LFAkf;Ro ykHA izek.Ai_Akps izLrko 'Aklukl lknj dj.As

5- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k ejkBh o fganh HAk"Ak ifj{Ak mRrh.AZ gks.;krwu lwV ns.;kckcrps vkns'A

6- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaph U;k;ky;hu izdj.As gkrkG.As

7- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k foHAkxh; pkSd'Ah izdj.As gkrkG.As

8- lg;ksxh izk/;kid rs izk/;kid o vf/AO;k[;krk rs lg-izk/;kid ;k loaxkZrhy v/;kidkaps rnFAZ inskUurhps vkns'A fuxZfer dj.As

9- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k oS;fDrd dkj.AklkBh ijns'Axeukl tk.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps vkns'A fuxZfer dj.As

10- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kauk ikji_A dk<.;klkBh uk&gjdr izek.Ai_A ns.As

vkS"A/AoS|d'AkL_A dku]ukd o ?Alk'AkL_A Ropk o xqIrjksx'AkL_A vfLFAO;axksipkj'AkL_A

gn;jksx'AkL_A usiQzkWykWth o

xzWLV!ks,UV!ksykWth

ofj"B fyfid (3d)

Page 116: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

11- mPp f'A{A.A $ izf'A{A.A ?As.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As

12- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k T;s"BrklwP;k r;kj djQu 'Aklukl lknj dj.As

13- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk inkojhy dk;Zjr v/;kidkps cnyhckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As

14- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad ;k laoxkZrhy fjDrins inksUurhus HAj.;klkBh vkLFAkiu eaMGkpk 'Aklukl izLrko lknj dj.As-

15- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad ;k laoxkZrhy fjDrins egkjk"V! yksdlsok vk;ksxkekiQZr ukefunsZ'Aukus HAj.;klkBh 'Aklukl izLrko lknj dj.As-

16- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k vk;ksxiqjLd=r o vvk;ksx iqjLd=r lsok ;ke/Ahy [AM ulY;kl v[AaMhr lsosps vkns'A fuxZfer dj.As o ;kckcrph fu.AZ; u gks.Akjh izdj.As 'Aklukl lknj dj.As-

17- v/;kidkackcrph yksd & vk;qDr izdj.As $foHAkxh; pkSd'Ah$ fuyafcr izdj.As gkrkG.As

18- uksVh'AhP;k vuq"Aaxkus LosPNklsokfuo=Rrhps izLrko 'Aklukl fofgr eqnrhr lknj dj.As-

19-izk/;kid$lg;ksxh izk/;kid$vf/AO;k[;krk ;kaP;k lsokfo"A;d ckchaph U;k;ky;hu izdj.As gkrkG.As-

ek-lapkyd$ek-lfpo fdaok ea_Aky;hu ofj"B vf/Adk&;kaP;k lqpusuqlkj ns.;kr ;s.Akjh dkes gkrkG.As-

Page 117: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

5 1- vf/AO;k[;krkaP;k fu;qDrh ckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- (364 fnolkaps)

2- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k jtk eatwj dj.Asckcrps vkns'A-

3- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k ifjfo{Ak dkyko/Ah lekIrhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As

4- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k LFAkf;Ro ykHA izek.Ai_Akps izLrko 'Aklukl lknj dj.A 5- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k ejkBh o fganh HAk"Ak ifj{Ak mRrh.AZ gks.;krwu lwV ns.;kckcrps vkns'A

6- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaph U;k;ky;hu izdj.As gkrkG.As

7- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k foHAkxh; pkSd'Ah izdj.As gkrkG.As [

8- lg;ksxh izk/;kid rs izk/;id o vf/AO;k[;krk rs lg-izk/;kid ;k loaxkZrhy v/;kidkaps rnFAZ inskUurhps vkns'A fuxZfer dj.As

9- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k oS;fDrd dkj.AklkBh ijns'Axeukl tk.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps vkns'A fuxZfer dj.As

10- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kauk ikji_A dk<.;klkBh uk&gjdr izek.Ai_A ns.As

izlqrh o fL_Ajksx'AkL_A ckyjksxfpfdrlk'AkL_A us_A'AY;fpfdRlk'AkL_A

ofj"B fyihd(2 d)

Page 118: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

11- mPp f'A{A.A $ izf'A{A.A ?As.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As

12- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k T;s"BrklwP;k r;kj djQu 'Aklukl lknj dj.As

13- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk inkojhy dk;Zjr v/;kidkps cnyhckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As

14- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad ;k laoxkZrhy fjDrins inksUurhus HAj.;klkBh vkLFAkiu eaMGkpk 'Aklukl izLrko lknj dj.As-

15- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad ;k laoxkZrhy fjDrins egkjk"V! yksdlsok vk;ksxkekiQZr ukefunsZ'Aukus HAj.;klkBh 'Aklukl izLrko lknj dj.As-

16- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k vk;ksxiqjLd=r o vvk;ksx iqjLd=r lsok ;ke/Ahy [AM ulY;kl v[AaMhr lsosps vkns'A fuxZfer dj.As

17- v/;kidkackcrph yksd & vk;qDr izdj.As gkrkG.As

18- uksVh'AhP;k vuq"Aaxkus LosPNklsokfuo=Rrhps izLrko 'Aklukl fofgr eqnrhr lknj dj.As-

19-izk/;kid$lg;ksxh izk/;kid$vf/AO;k[;krk ;kaP;k lsokfo"A;d ckchaph U;k;ky;hu izdj.As gkrkG.As-

ek-lapkyd$ek-lfpo fdaok ea_Aky;hu ofj"B vf/Adk&;kaP;k lqpusuqlkj ns.;kr ;s.Akjh dkes gkrkG.As-

Page 119: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

6 1-fpfdRlky;hu fo"A;krhy v/;kidkaP;k 'AS{Af.Ad inkojhy vf/Adk&;kaP;k fu;qDrh ckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As

2- fpfdRlky;hu fo"A;krhy v/;kidkaP;k $'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaP;k jtk eatwj dj.Asckcrps vkns'A-

3- fpfdRlky;hu fo"A;krhy v/;kidkaP;k $'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaP;k ifjfo{Ak dkyko/Ah lekIrhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As

4- fpfdRlky;hu v/;kidkaP;k $ 'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaP;k LFAkf;Ro ykHA izek.Ai_Akps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 5- fpfdRlky;hu v/;kidkaP;k $ 'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaP;k ejkBh o fganh HAk"Ak ifj{Ak mRrh.AZ gks.;krwu lwV ns.;kckcrps vkns'A 6-fpfdRlky;hu v/;kidkaP;k $'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaph U;k;ky;hu izdj.As gkrkG.As 7- v/;kidkaP;k $'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaP;k foHAkxh; pkSd'Ah izdj.As gkrkG.As

8- lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krk ;k loaxkZrhy v/;kidkaps rnFAZ inskUurhps vkns'A fuxZfer dj.As

9-fpfdRlky;hu v/;kidkaP;k $'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaP;k oS;fDrd dkj.AklkBh ijns'Axeukl tk.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps vkns'A fuxZfer dj.As

10- ikji_A dk<.;klkBh uk&gjdr izek.Ai_A ns.As

11- mPp f'A{A.A $ izf'A{A.A ?As.;klkBh ijokuxh

&& fyfid&fu&Vadys[Ad (d]dk;kZlu)

Page 120: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

ns.;kckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 12- fpfdRlky;hu fo"A;krhy v/;kidkaP;k T;s"BrklwP;k r;kj djQu 'Aklukl lknj dj.As 13- fpfdRlky;hu v/;kidkps cnyhckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 14-fpfdRlky;hu v/;kidkaph o 'AS{Af.Ad fjDrins inksUurhus HAj.;klkBh vkLFAkiu eaMGkpk 'Aklukl izLrko lknj dj.As- 15-fpfdRlky;hu v/;kidkaph o 'AS{Af.Ad fjDrins egkjk"V! yksdlsok vk;ksxkekiQZr ukefunsZ'Aukus HAj.;klkBh 'Aklukl izLrko lknj dj.As-

16-fpfdRlky;hu v/;kidkaP;k o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k vk;ksxiqjLd=r o vvk;ksx iqjLd=r lsok ;ke/Ahy [AM ulY;kl v[AaMhr lsosps vkns'A fuxZfer dj.As

17- fpfdRlky;hu v/;kidkaP;k 'AS{Af.Ad vf/Adk&;kauk lHAk] ifj"Ank] izf'A{A.A bR;knkhlkBh ijns'Axeukl tk.;klkBhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As-

18- v/;kidkaP;k xksiuh; vgokykrhy izfrdqy 'Asjs lacaf/Arkuk dGfo.As-

19- mPp osruJs.Ahckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As-

20- v/;kidkackcrph yksd & vk;qDr izdj.As gkrkG.As

dk;kZy;hu vf/A{Ad] vkLFAkiuk] 1d] 2d] 3d 4d o 5d gs gkrkGhr vlysY;k deZpk&;kaps ojhy fo"A;kps laiw.AZ Vadys[Au dj.As- rlsp Viky okVi dj.As

Page 121: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

fpfdRlky;hu o vfpfdRlky;hu fo"A; rlsp nar fo"A;krhy v/;kidkaps xksiuh; vgokykckc dk;Zokgh djkoh-

vf/A"Bkrk]fpfdRlky;hu o vfpfdRlky;hu v/;kidkaps o nar

fo"A;krhy v/;kidkaps xksiuh; vgokykckcr

dk;Zokgh dj.As

ofj"B fyihd

narfo"A; gkrkGhr vlysY;k deZpk&;kdMs vlysY;k fo"A;kps laiw.AZ Vadys[Au dj.As- rlsp Viky okVi dj.As

fyihd&fu&Vadys[Ad (nar fo"A;d)

(nqikjpk v/AZosG)

Page 122: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

dye 4 (1) (v) (vi) lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ ;sFAhy * d * dk;kZlukrhy nLr,sotkph oxZokjh

v-dz- fo"A; nLr,sotkpk izdkj

izeq[A ckchpk ri'Ahyokj

lqjf{Ar Bso.;kpk dkyko/Ah

1- 2- 3 4- 5- 1 1) HAkjrh; vk;qfoZKku ifj"AnsekiQZr vkysY:kk i_Akl mRrj ns.As

2) U;k;ky;hu izdj.Ah U;k;ky;kr gtj jkg.As-

3) foHAkxh; pkSd'AhP;k ckcr yksd vk;qDr dk;kZy;kr cksyfoys vlrk gtj jkg.As-

4) osGksosGh 'Aklukus osxosxG;k fo"A;karxZrckcrhr cksyfoys vlrk ea_Aky;kr tk.As-

5)ojhy vkLFAkiuke/Ahy fuyafcr >AkysY;k v/;kidkaP;k fuyacukckcrph dk;Zokgh dj.As-

6)fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy rkjkafdr $vrkajkafdr y{Aos/Ah lwpuk ;kckcrph ekfgrh vf/Aos'Au dkGkr 'Aklukl rkRdkG lknj dj.As-

7)lapkyd]lg-lapkyd (oS|dh;)] lg-lapkyd (nar) vf/Af{Adk 'AqJq"Ak lsok rlsp vf/A"Bkrk oS|dh; o nar ;kaps okf"AZd osruok<h dk<.As-] vko';d R;k uksanh R;kaP;k lsokiqLrdkr ?As.As-

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh o uksanogh

2 1-vf/AO;k[;krkaP;k fu;qDrh ckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- (364 fnolkaps) 2- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kidkaP;k jtk eatwj dj.Asckcrps vkns'A-

3- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k ifjfo{Ak dkyko/Ah lekIrhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As

nar vkLFAkiuk uLrh

uLrh

uLrh

Page 123: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

4- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k LFAkf;Ro ykHA izek.Ai_Akps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 5- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k ejkBh o fganh HAk"Ak ifj{Ak mRrh.AZ gks.;krwu lwV ns.;kckcrps vkns'A 6- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k U;k;ky;hu izdj.As gkrkG.As 7- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k foHAkxh; pkSd'Ah izdj.As gkrkG.As 8- lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krk ;k loaxkZrhy v/;kidkaps rnFAZ inskUurhps vkns'A fuxZfer dj.As 9- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k oS;fDrd dkj.AklkBh ijns'Axeukl tk.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps vkns'A fuxZfer dj.As 10- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k ikji_A dk<.;klkBh uk&gjdr izek.Ai_A ns.As 11- mPp f'A{A.A $ izf'A{A.A ?As.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 12- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k T;s"BrklwP;k r;kj djQu 'Aklukl lknj dj.As 13- v/;kidkps cnyhckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 14- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid fjDrins inksUurhus HAj.;klkBh vkLFAkiu eaMGkpk 'Aklukl izLrko lknj dj.As-

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh uLrh

Page 124: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

15- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaph fjDrins egkjk"V! yksdlsok vk;ksxkekiQZr ukefunsZ'Aukus HAj.;klkBh 'Aklukl izLrko lknj dj.As- 16- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krk ;k inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k vk;ksxiqjLd=r o vvk;ksx iqjLd=r lsok ;ke/Ahy [AM ulY;kl v[AaMhr lsosps vkns'A fuxZfer dj.As 17- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaph yksd & vk;qDr izdj.As gkrkG.As 18- uksVh'AhP;k vuq"Aaxkus LosPNklsokfuo=Rrhps izLrko 'Aklukl fofgr eqnrhr lknj dj.As- s

uLrh uLrh uLrh uLrh

3 1) 'AY;fpfdRlk'AkL_A 2)euksfod=fr'AkL_A] 3)eTtkrarw'AY;fpfdRlk 4)mj%'AY;fpfdRlk 5)eq_A'AY;fpfdRlk 6)lq?AVu'AY;fpfdRlk 7)ckyjksx'AY;fpfdRlk 8)eTtkrarw'AkL_A

1- vf/AO;k[;krkaP;k fu;qDrh ckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- (364 fnolkaps) 2- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k jtk eatwj dj.Asckcrps vkns'A- 3- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k ifjfo{Ak dkyko/Ah lekIrhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 4- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k LFAkf;Ro ykHA izek.Ai_Akps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 5- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr

uLrh

uLrh

uLrh $ uksanogh

uLrh $ uksanogh

uLrh $ uksanogh

vkLFAkiuk fo"A;h dkes ;kph ekfgrh

(v]c]d o M izek.As fygkok

Page 125: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

vf/Adk&;kaP;k ejkBh o fganh HAk"Ak ifj{Ak mRrh.AZ gks.;krwu lwV ns.;kckcrps vkns'A 6- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaph U;k;ky;hu izdj.As gkrkG.As 7- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k foHAkxh; pkSd'Ah izdj.As gkrkG.As 8- lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krk ;k loaxkZrhy v/;kidkaps rnFAZ inskUurhps vkns'A fuxZfer dj.As 9- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k oS;fDrd dkj.AklkBh ijns'Axeukl tk.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps vkns'A fuxZfer dj.As

10- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kauk ikji_A dk<.;klkBh uk&gjdr izek.Ai_A ns.As

11- mPp f'A{A.A $ izf'A{A.A ?As.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As

12- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k T;s"BrklwP;k r;kj djQu 'Aklukl lknj dj.As

13- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk inkojhy dk;Zjr v/;kidkps cnyhckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As

14- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad ;k laoxkZrhy fjDrins inksUurhus HAj.;klkBh vkLFAkiu eaMGkpk 'Aklukl izLrko lknj dj.As-

15- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad ;k laoxkZrhy fjDrins egkjk"V! yksdlsok vk;ksxkekiQZr ukefunsZ'Aukus HAj.;klkBh 'Aklukl izLrko lknj dj.As-

16- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k vk;ksxiqjLd=r o vvk;ksx iqjLd=r lsok ;ke/Ahy [AM ulY;kl

uLrh

uLrh

uksanogh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh $ ukasnogh

uLrh $ ukasnogh

uLrh $ uksanogh

uLrh $ uksanogh

Page 126: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

v[AaMhr lsosps vkns'A fuxZfer dj.As

17- v/;kidkackcrph yksd & vk;qDr izdj.As gkrkG.As 18- uksVh'AhP;k vuq"Aaxkus LosPNklsokfuo=Rrhps izLrko 'Aklukl fofgr eqnrhr lknj dj.As-

uLrh

uLrh

5 1)vkS"A/AoS|d'AkL_A 2)dku]ukd o ?Alk'AkL_A 3)Ropk o xqIrjksx'AkL_A 4)vfLFAO;axksipkj'AkL_A 5)gn;jksx'AkL_A 6)usiQzkWykWth o xzWLV!ks,UV!ksykWth 1-vf/AO;k[;krkaP;k fu;qDrh ckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- (364 fnolkaps) 2- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kidkaP;k jtk eatwj dj.Asckcrps vkns'A- 3- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k ifjfo{Ak dkyko/Ah lekIrhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 4- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k LFAkf;Ro ykHA izek.Ai_Akps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 5- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k ejkBh o fganh HAk"Ak ifj{Ak mRrh.AZ gks.;krwu lwV ns.;kckcrps vkns'A 6- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k U;k;ky;hu izdj.As gkrkG.As 7- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k foHAkxh; pkSd'Ah izdj.As gkrkG.As 8- lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krk ;k loaxkZrhy v/;kidkaps rnFAZ inskUurhps vkns'A fuxZfer dj.As

uLrh

uLrh

uLrh $ uksanogh

uLrh $ uksanogh

uLrh $ uksanogh

uLrh

uLrh

uksanogh

uLrh

Page 127: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

9- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k oS;fDrd dkj.AklkBh ijns'Axeukl tk.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps vkns'A fuxZfer dj.As 10- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k ikji_A dk<.;klkBh uk&gjdr izek.Ai_A ns.As 11- mPp f'A{A.A $ izf'A{A.A ?As.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 12- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k T;s"BrklwP;k r;kj djQu 'Aklukl lknj dj.As 13- v/;kidkps cnyhckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 14- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid fjDrins inksUurhus HAj.;klkBh vkLFAkiu eaMGkpk 'Aklukl izLrko lknj dj.As- 15- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaph fjDrins egkjk"V! yksdlsok vk;ksxkekiQZr ukefunsZ'Aukus HAj.;klkBh 'Aklukl izLrko lknj dj.As- 16- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krk ;k inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k vk;ksxiqjLd=r o vvk;ksx iqjLd=r lsok ;ke/Ahy [AM ulY;kl v[AaMhr lsosps vkns'A fuxZfer dj.As 17- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaph yksd & vk;qDr izdj.As gkrkG.As 18- uksVh'AhP;k vuq"Aaxkus LosPNklsokfuo=Rrhps izLrko 'Aklukl fofgr eqnrhr lknj dj.As-

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh $ ukasnogh

uLrh $ ukasnogh

uLrh $ uksanogh

uLrh $ uksanogh

uLrh

uLrh

uLrh

Page 128: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

6 1)izlqrh o fL_Ajksx'AkL_A 2)ckyjksxfpfdrlk'AkL_A 3)us_A'AY;fpfdRlk'AkL_A 1- vf/AO;k[;krkaP;k fu;qDrh ckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- (364 fnolkaps)

2- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k jtk eatwj dj.Asckcrps vkns'A- 3- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k ifjfo{Ak dkyko/Ah lekIrhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As

4- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k LFAkf;Ro ykHA izek.Ai_Akps izLrko 'Aklukl lknj dj.A 5- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k ejkBh o fganh HAk"Ak ifj{Ak mRrh.AZ gks.;krwu lwV ns.;kckcrps vkns'A

6- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaph U;k;ky;hu izdj.As gkrkG.As 7- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k foHAkxh; pkSd'Ah izdj.As gkrkG.As

8- lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krk ;k loaxkZrhy v/;kidkaps rnFAZ inskUurhps vkns'A fuxZfer dj.As

9- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k oS;fDrd dkj.AklkBh ijns'Axeukl tk.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps vkns'A fuxZfer dj.As

10- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kauk ikji_A dk<.;klkBh uk&gjdr izek.Ai_A ns.As

11- mPp f'A{A.A $ izf'A{A.A ?As.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As

12- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr

uLrh

uLrh

uLrh $ ukasnogh [

uLrh $ ukasnogh

uLrh $ ukasnogh

uLrh

Page 129: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

vf/Adk&;kaP;k T;s"BrklwP;k r;kj djQu 'Aklukl lknj dj.As

13- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk inkojhy dk;Zjr v/;kidkps cnyhckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As

14- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad ;k laoxkZrhy fjDrins inksUurhus HAj.;klkBh vkLFAkiu eaMGkpk 'Aklukl izLrko lknj dj.As-

15- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad ;k laoxkZrhy fjDrins egkjk"V! yksdlsok vk;ksxkekiQZr ukefunsZ'Aukus HAj.;klkBh 'Aklukl izLrko lknj dj.As-

16- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k vk;ksxiqjLd=r o vvk;ksx iqjLd=r lsok ;ke/Ahy [AM ulY;kl v[AaMhr lsosps vkns'A fuxZfer dj.As

17- v/;kidkackcrph yksd & vk;qDr izdj.As gkrkG.As 18- uksVh'AhP;k vuq"Aaxkus LosPNklsokfuo=Rrhps izLrko 'Aklukl fofgr eqnrhr lknj dj.As-

uLrh

uLrh $ uksanogh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

fyihd&fu&Vadys[Ad dk;kZy;hu vf/A{Ad] vkLFAkiuk] 1d] 2d] 3d] 4d o 5 d gs gkrkGhr vlysY;k deZpk&;kaps ojhy fo"A;kps laiw.AZ Vadys[Au dj.As- rlsp Viky okVi dj.As

Vikykph uksanogh

vf/A"Bkrk]fpfdRlky;hu o vfpfdRlky;hu v/;kidkaps o nar fo"A;krhy v/;kidkaps xksiuh; vgokykckcr dk;Zokgh dj.As

uLrh

fyihd&fu&Vadys[Ad ( nqikjpk v/AZosG) narfo"A; gkrkGhr vlysY;k deZpk&;kdMs vlysY;k fo"A;kps laiw.AZ Vadys[Au dj.As- rlsp Viky okVi dj.As

Viky uksanogh

Page 130: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

dye 4 (1) (v) (viii) uequk & v lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ ;sFAhy * d * dk;kZlukrhy lferhph ;knh izdkf'Ar dj.As

v-dz- lferhps uako lferhps lnL; lferhps mn@nh"V fdrh osGk ?As.;kr

;srs lHAk tu lkekU;klkBh [Aqyh vkgs fdok ukgh

lHAspk dk;Zo=Rrkar (miyC/A)

1 2 3 4 5 6 7 1 fpfdRlky;hu v/;kid

rnFAZ inksUurh lferh iz/Aku lfpo (oS- f'A- o vkS- nz- fo-) lapkyd (oS- f'A- o la- eqacbZ) mi lfpo] (oS- f'A- o vkS- nz- fo-) mi lfpo](oS-f'A- o vkS- nz- fo-) eq[; iz'Akldh; vf/Adkjh (oS- f'A- o la- eqacbZ)

inksUurhus fjDrins HAj.As

o"AkZrwu ,dnk ukgh gks;

2 nar v/;kid fuoM lferh

iz/Aku lfpo (oS- f'A- o vkS- nz- fo-) lapkyd] (oS- f'A- o la- eqacbZ) lg-lapkyd] nar (oS- f'A- o la- eqacbZ) mi lfpo] (oS- f'A- o vkS- nz- fo-) mi lfpo](oS-f'A- o vkS- nz- fo-) eq[; iz'Akldh; vf/Adkjh (oS- f'A- o la- eqacbZ)

nar fjDrins HAj.As o"AkZrwu ,dnk ukgh l/;k miyC/A ukgh

Page 131: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

dye 4 (1) (v) (viii) uequk & c lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ ;sFAhy * d * dk;kZlukrhy lferhph ;knh izdkf'Ar dj.As

v-dz- vf/AlHAsps ukao lHAsps lnL; lHAsps mfn"V fdrh osGk ?As.;kr

;srs lHAk tu lkekU;klkBh [Aqyh vkgs fdok ukgh

lHAspk dk;Zo=Rrkar (miyC/A)

1 2 3 4 5 6 7 1 D;q-ih-vkj- lferh iz/Aku lfpo

lpakyd loZ vf/A"Bkrk eq[; iz'Akldh; vf/Adkjh laacaf/Ar iz'Akldh; vf/Adkjh

oS|dh; egkfo|ky;s o jQX.Aky;s ;kaP;k

dkekpk vk<kok ?As.As o _AqVh nwj dj.As

nj rhu efgU;kuh ukgh gks;

Page 132: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

dye 4 (1) (c) (xiv)

lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ ;sFAhy * d * dk;kZlukrhy ekfgrhps bysDV@kWfud LojQikr lkBfoysyh ekfgrh izdkf'Ar dj.As pkyw o"AkZdjhrk

v-dz- nLr,sotk izdkj fo"A; dks.AR;k

bysDV!kWfud ueqU;kr

ekfgrh feGfo.;kph

i/nrh

tckcnkj vf/Adkjh

1 2 3 4 5 6 1 uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

1) HAkjrh; vk;qfoZKku ifj"AnsekiQZr vkysY:kk i_Akl mRrj ns.As

2) U;k;ky;hu izdj.Ah U;k;ky;kr gtj jkg.As-

3) foHAkxh; pkSd'AhP;k ckcr yksd vk;qDr dk;kZy;kr cksyfoys vlrk gtj jkg.As-

4) osGksosGh 'Aklukus osxosxG;k fo"A;karxZrckcrhr cksyfoys vlrk ea_Aky;kr tk.As-

5)ojhy vkLFAkiuke/Ahy fuyafcr >AkysY;k v/;kidkaP;k fuyacukckcrph dk;Zokgh dj.As-

6)fpfdRlky;hu o nar fo"A;krhy rkjkafdr $vrkajkafdr y{Aos/Ah lwpuk ;kckcrph ekfgrh vf/Aos'Au dkGkr 'Aklukl rkRdkG lknj dj.As-

7)lapkyd]lg-lapkyd (oS|dh;)] lg-lapkyd (nar) vf/Af{Adk 'AqJq"Ak lsok rlsp vf/A"Bkrk oS|dh; o nar ;kaps okf"AZd osruok<h dk<.As-] vko';d R;k uksanh R;kaP;k lsokiqLrdkr ?As.As-

i&ykWih ekfgrhP;k vf/Adk&;kaP;k

vuq"Aaxkus ;ksX; i/nrhus vtZ lknj dsY;kuarj-

1)ekfgrh vf/Adkjh 2)lgk:;d ekfgrh vf/Adkjh

Page 133: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

2 uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

nar vkLFAkiuk 1-vf/AO;k[;krkaP;k fu;qDrh ckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- (364 fnolkaps) 2- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kidkaP;k jtk eatwj dj.Asckcrps vkns'A-

3- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k ifjfo{Ak dkyko/Ah lekIrhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 4- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k LFAkf;Ro ykHA izek.Ai_Akps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 5- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k ejkBh o fganh HAk"Ak ifj{Ak mRrh.AZ gks.;krwu lwV ns.;kckcrps vkns'A 6- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k U;k;ky;hu izdj.As gkrkG.As 7- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k foHAkxh; pkSd'Ah izdj.As gkrkG.As 8- lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krk ;k loaxkZrhy v/;kidkaps rnFAZ inskUurhps vkns'A fuxZfer dj.As 9- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k oS;fDrd dkj.AklkBh ijns'Axeukl tk.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps vkns'A fuxZfer dj.As

10- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k ikji_A dk<.;klkBh uk&gjdr izek.Ai_A ns.As

Page 134: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

11- mPp f'A{A.A $ izf'A{A.A ?As.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 12- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k T;s"BrklwP;k r;kj djQu 'Aklukl lknj dj.As 13- v/;kidkps cnyhckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 14- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid fjDrins inksUurhus HAj.;klkBh vkLFAkiu eaMGkpk 'Aklukl izLrko lknj dj.As- 15- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaph fjDrins egkjk"V! yksdlsok vk;ksxkekiQZr ukefunsZ'Aukus HAj.;klkBh 'Aklukl izLrko lknj dj.As- 16- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krk ;k inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k vk;ksxiqjLd=r o vvk;ksx iqjLd=r lsok ;ke/Ahy [AM ulY;kl v[AaMhr lsosps vkns'A fuxZfer dj.As 17- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaph yksd & vk;qDr izdj.As gkrkG.As 18- uksVh'AhP;k vuq"Aaxkus LosPNklsokfuo=Rrhps izLrko 'Aklukl fofgr eqnrhr lknj dj.As-

Page 135: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

3 uLrh

uLrh

uLrh $ uksanogh

uLrh $ uksanogh

uLrh $ uksanogh

uLrh

uLrh

uksanogh

uLrh [

[

uLrh

1) 'AY;fpfdRlk'AkL_A 2)euksfod=fr'AkL_A] 3)eTtkrarw'AY;fpfdRlk 4)mj%'AY;fpfdRlk 5)eq_A'AY;fpfdRlk 6)lq?AVu'AY;fpfdRlk 7)ckyjksx'AY;fpfdRlk 8)eTtkrarw'AkL_A

1- vf/AO;k[;krkaP;k fu;qDrh ckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- (364 fnolkaps) 2- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k jtk eatwj dj.Asckcrps vkns'A- 3- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k ifjfo{Ak dkyko/Ah lekIrhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 4- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k LFAkf;Ro ykHA izek.Ai_Akps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 5- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k ejkBh o fganh HAk"Ak ifj{Ak mRrh.AZ gks.;krwu lwV ns.;kckcrps vkns'A

6- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaph U;k;ky;hu izdj.As gkrkG.As

7- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k foHAkxh; pkSd'Ah izdj.As gkrkG.As

Page 136: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

uLrh

uLrh

uLrh $ ukasnogh

uLrh $ ukasnogh

uLrh $ uksanogh

uLrh $ uksanogh

uLrh

uLrh

uLrh

8- lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krk ;k loaxkZrhy v/;kidkaps rnFAZ inskUurhps vkns'A fuxZfer dj.As

9- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k oS;fDrd dkj.AklkBh ijns'Axeukl tk.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps vkns'A fuxZfer dj.As 10- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kauk ikji_A dk<.;klkBh uk&gjdr izek.Ai_A ns.As

11- mPp f'A{A.A $ izf'A{A.A ?As.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As

12- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k T;s"BrklwP;k r;kj djQu 'Aklukl lknj dj.As 13- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk inkojhy dk;Zjr v/;kidkps cnyhckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As

14- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad ;k laoxkZrhy fjDrins inksUurhus HAj.;klkBh vkLFAkiu eaMGkpk 'Aklukl izLrko lknj dj.As-

15- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad ;k laoxkZrhy fjDrins egkjk"V! yksdlsok vk;ksxkekiQZr ukefunsZ'Aukus HAj.;klkBh 'Aklukl izLrko lknj dj.As-

16- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k vk;ksxiqjLd=r o vvk;ksx iqjLd=r lsok ;ke/Ahy [AM ulY;kl v[AaMhr

Page 137: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

uLrh

uLrh

lsosps vkns'A fuxZfer dj.As

17- v/;kidkackcrph yksd & vk;qDr izdj.As gkrkG.As 18- uksVh'AhP;k vuq"Aaxkus LosPNklsokfuo=Rrhps izLrko 'Aklukl fofgr eqnrhr lknj dj.As-

4

uLrh

uLrh

uLrh $ ukasnogh

uLrh $ ukasnogh

uLrh $ ukasnogh

uLrh

1)cf/Ajhdj.A'AkL_A 2){Afdj.A'AkL_A 3){A;jksx'AkL_A 4)jsfMvksFAsjsih 1- vf/AO;k[;krkaP;k fu;qDrh ckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- (364 fnolkaps) 2- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k jtk eatwj dj.Asckcrps vkns'A- 3- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k ifjfo{Ak dkyko/Ah lekIrhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 4- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k LFAkf;Ro ykHA izek.Ai_Akps izLrko 'Aklukl lknj dj.As

5- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k ejkBh o fganh HAk"Ak ifj{Ak mRrh.AZ gks.;krwu lwV ns.;kckcrps vkns'A 6- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaph U;k;ky;hu izdj.As gkrkG.As

Page 138: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

uLrh

uLrh $ uksanogh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh$ ukasnogh

7- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k foHAkxh; pkSd'Ah izdj.As gkrkG.As 8- lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krk ;k loaxkZrhy v/;kidkaps rnFAZ inskUurhps vkns'A fuxZfer dj.As

9- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k oS;fDrd dkj.AklkBh ijns'Axeukl tk.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps vkns'A fuxZfer dj.As

10- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kauk ikji_A dk<.;klkBh uk&gjdr izek.Ai_A ns.As 11- mPp f'A{A.A $ izf'A{A.A ?As.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 12- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k T;s"BrklwP;k r;kj djQu 'Aklukl lknj dj.As

13- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk inkojhy dk;Zjr v/;kidkps cnyhckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As

14- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad ;k laoxkZrhy fjDrins inksUurhus HAj.;klkBh vkLFAkiu eaMGkpk 'Aklukl izLrko lknj dj.As-

15- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad ;k laoxkZrhy fjDrins egkjk"V! yksdlsok vk;ksxkekiQZr ukefunsZ'Aukus HAj.;klkBh 'Aklukl izLrko

Page 139: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

uLrh $ ukasnogh

uLrh $ ukasnogh

uLrh

lknj dj.As-

16- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k vk;ksxiqjLd=r o vvk;ksx iqjLd=r lsok ;ke/Ahy [AM ulY;kl v[AaMhr lsosps vkns'A fuxZfer dj.As 17- v/;kidkackcrph yksd & vk;qDr izdj.As gkrkG.As 18- uksVh'AhP;k vuq"Aaxkus LosPNklsokfuo=Rrhps izLrko 'Aklukl fofgr eqnrhr lknj dj.As-

5 uLrh

uLrh

uLrh $ uksanogh

uLrh $ uksanogh

uLrh $ uksanogh

uLrh

uLrh

s1)vkS"A/AoS|d'AkL_A 2)dku]ukd o ?Alk'AkL_A 3)Ropk o xqIrjksx'AkL_A 4)vfLFAO;axksipkj'AkL_A 5)gn;jksx'AkL_A 6)usiQzkWykWth o xzWLV!ks,UV!ksykWth 1-vf/AO;k[;krkaP;k fu;qDrh ckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- (364 fnolkaps) 2- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kidkaP;k jtk eatwj dj.Asckcrps vkns'A- 3- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k ifjfo{Ak dkyko/Ah lekIrhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 4- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k LFAkf;Ro ykHA izek.Ai_Akps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 5- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k ejkBh o fganh HAk"Ak ifj{Ak mRrh.AZ gks.;krwu lwV ns.;kckcrps vkns'A

Page 140: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

uksanogh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh $ ukasnogh

uLrh $ ukasnogh

uLrh $ uksanogh

uLrh $ uksanogh

6- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k U;k;ky;hu izdj.As gkrkG.As 7- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k foHAkxh; pkSd'Ah izdj.As gkrkG.As 8- lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krk ;k loaxkZrhy v/;kidkaps rnFAZ inskUurhps vkns'A fuxZfer dj.As 9- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k oS;fDrd dkj.AklkBh ijns'Axeukl tk.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps vkns'A fuxZfer dj.As 10- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k ikji_A dk<.;klkBh uk&gjdr izek.Ai_A ns.As 11- mPp f'A{A.A $ izf'A{A.A ?As.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 12- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaP;k T;s"BrklwP;k r;kj djQu 'Aklukl lknj dj.As 13- v/;kidkps cnyhckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 14- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid fjDrins inksUurhus HAj.;klkBh vkLFAkiu eaMGkpk 'Aklukl izLrko lknj dj.As-

Page 141: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

uLrh

uLrh

uLrh

15- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaph fjDrins egkjk"V! yksdlsok vk;ksxkekiQZr ukefunsZ'Aukus HAj.;klkBh 'Aklukl izLrko lknj dj.As- 16- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krk ;k inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k vk;ksxiqjLd=r o vvk;ksx iqjLd=r lsok ;ke/Ahy [AM ulY;kl v[AaMhr lsosps vkns'A fuxZfer dj.As 17- izk/;kid] lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krkaph yksd & vk;qDr izdj.As gkrkG.As 18- uksVh'AhP;k vuq"Aaxkus LosPNklsokfuo=Rrhps izLrko 'Aklukl fofgr eqnrhr lknj dj.As-

6

uLrh

uLrh

uLrh $ ukasnogh

uLrh $ ukasnogh

1)izlqrh o fL_Ajksx'AkL_A 2)ckyjksxfpfdrlk'AkL_A 3)us_A'AY;fpfdRlk'AkL_A

1- vf/AO;k[;krkaP;k fu;qDrh ckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- (364 fnolkaps)

2- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k jtk eatwj dj.Asckcrps vkns'A- 3- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k ifjfo{Ak dkyko/Ah lekIrhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 4- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k LFAkf;Ro ykHA izek.Ai_Akps izLrko 'Aklukl lknj dj.A 5- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k ejkBh o fganh HAk"Ak ifj{Ak mRrh.AZ gks.;krwu lwV ns.;kckcrps vkns'A

Page 142: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

uLrh $ ukasnogh

uLrh

uLrh

uLrh $ uksanogh

uLrh

uLrh

uLrh

uLrh

6- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaph U;k;ky;hu izdj.As gkrkG.As

7- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k foHAkxh; pkSd'Ah izdj.As gkrkG.As 8- lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krk ;k loaxkZrhy v/;kidkaps rnFAZ inskUurhps vkns'A fuxZfer dj.As

9- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k oS;fDrd dkj.AklkBh ijns'Axeukl tk.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps vkns'A fuxZfer dj.As

10- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kauk ikji_A dk<.;klkBh uk&gjdr izek.Ai_A ns.As

11- mPp f'A{A.A $ izf'A{A.A ?As.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As

12- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k T;s"BrklwP;k r;kj djQu 'Aklukl lknj dj.As

13- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk inkojhy dk;Zjr v/;kidkps cnyhckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As

14- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad ;k laoxkZrhy fjDrins inksUurhus HAj.;klkBh vkLFAkiu eaMGkpk 'Aklukl izLrko lknj dj.As-

15- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad ;k laoxkZrhy fjDrins egkjk"V! yksdlsok

Page 143: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

uLrh

uLrh uLrh

vk;ksxkekiQZr ukefunsZ'Aukus HAj.;klkBh 'Aklukl izLrko lknj dj.As-

16- izk/;kid o lg;ksxh izk/;kid] vf/AO;k[;krk o 'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k vk;ksxiqjLd=r o vvk;ksx iqjLd=r lsok ;ke/Ahy [AM ulY;kl v[AaMhr lsosps vkns'A fuxZfer dj.As

17- v/;kidkackcrph yksd & vk;qDr izdj.As gkrkG.As 18- uksVh'AhP;k vuq"Aaxkus LosPNklsokfuo=Rrhps izLrko 'Aklukl fofgr eqnrhr lknj dj.As-

fyihd&fu&Vadys[Ad dk;kZy;hu vf/A{Ad] vkLFAkiuk] 1d] 2d] 3d] 4d o 5 d gs gkrkGhr vlysY;k deZpk&;kaps ojhy fo"A;kps laiw.AZ Vadys[Au dj.As- rlsp Viky okVi dj.As

Vikykph uksanogh

vf/A"Bkrk]fpfdRlky;hu o vfpfdRlky;hu v/;kidkaps o nar fo"A;krhy v/;kidkaps xksiuh; vgokykckcr dk;Zokgh dj.As

uLrh

fyihd&fu&Vadys[Ad ( nqikjpk v/AZosG) narfo"A; gkrkGhr vlysY;k deZpk&;kdMs vlysY;k fo"A;kps laiw.AZ Vadys[Au dj.As- rlsp Viky okVi dj.As

Viky uksanogh

Page 144: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

dye 4 (1) c (xv) lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ ;sFAhy * d * dk;kZlukrhy miyC/A lqfo/Akapk rDrk izdkf'Ar dj.As-

miyC/A lqfo/Ak %& 1- HAsV.;kph osG %& nqikjh 3 rs 4 2- vfHAys[A rikl.AhlkBh miyC/A lqfo/Akaph ekfgrh %& 3- dkekP;k rikl.AhlkBh miyC/A lqfo/Akph ekfgrh %& v-dz- lqfo/Aspk izdkj osG dk;Zi/nrh fBdk.A tckcnkj O;Drh rdzkj fuokj.A 1 vfHAys[A rikl.Ah miyC/A lqfo/Akaph

ekfgrh nqikjh 3 rs 4 dk;kZy;hu

dkedkt lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ

lgk:;d ekfgrh vf/Adkjh

ekfgrh vf/Adkjh

laca/Ahr deZpkjh

ekfgrh vf/Adkjh

2 dkekP;k rikl.AhlkBh miyC/A lqfo/Akph ekfgrh

ojhyizek.As ojhyizek.As ojhyizek.As ojhyizek.As ojhyizek.As

Page 145: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

dye 4 (1) (c) (iii) fu.AZ; izfdz;srhy i;Zos{A.A o tckcnkjhps mRrjnk;hRo fuf'pr djQu dk;Zi/nrhps izdk'Au

dkekpk izdkj $ ukao dk;kZlu *iQ*

dkekps LojQi %& oS|dh; vf/Adkjh$rkaf_Ad ins oxZ&3 o oxZ&4 ;k laoxkZrhy vkLFAkiuk ckcr-- lacaf/Ar rjrwn %& &&& vf/Afu;ekaps ukao %& &&& fu;e %& &&& 'Aklu fu.AZ; %& &&& ifji_Ads %& dk;kZy;hu vkns'A %& v-dz-

dkekps LojQi dkyko/Ah fnol dkeklkBh tckcnkj vf/Adkjh

vfHAizk;

1- 2- 3 4- 5- 1 (v) 1) oS|dh; vf/Adkjh ;kaP;k fo"A;d rdzkjh$osru

fo"A;d bR;knh mnHAo.Ak&;k ckchaojhy dk;Zokgh-

loZlk/Akj.A ckchapk 7 fnolkr fuiVkjk dj.As

lgk:;d ekfgrh vf/Adkjh

ekfgrh vf/Adkjh

&&&

Page 146: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

(c) 2)iz;ksx'AkGk ra_AK 3)izkLFAsVhLV 4)euksfod=rh ra_AK 5)Lihp FAsjfiLV ra_AK 6) vkgkj rK 7) efgyk olrhx=g vf/A{Ad 8) lqj{Ak vf/Adkjh 9) fo|qr oS|dh; ra_AK 10) nar ra_AK 11) lgk:;d nar ra_AK 12) nar vkjksX;d 13) okgu pkyd 14) f'Aaih 15) lqrkj 16) {A&fdj.A ra_AK 17) {A&fdj.A lgk:;d 18)lh-Vh-LdWu ra_AK 19) iz;ksx'AkGk lgk:;d 20) us_AfpfdRlk ra_AK 21) va/Akj[Aksyh lgk:;d 21) nqj/ouh pkyd 22) jDris<h ra_AK 23) b-lh-th-ra_AK 24) ch-lh-th-ra_AK 25) b-,u-Vh-ra_AK 26) iQksVksxzkiQj 27) dykdkj 28) LoPNrk fufj{Ad 29) dWVykWxj 30) vkjksX; vuq'Akld 31) vkS"A/A fuekZrk 32)xzaFAiky 33) lgk:;d xzaFAiky 34) oS|dh; lkekftd dk;ZdrkZ 35) HAkSfrdksipkj raK 36) O;olk;ksipkj rK 37) fotra_Ah&fu&;kaf_Adh 38) okrkuqdqy ra_AK 39) dksckYV ra_AK 40) ,e-vkj-vk; ra_AK 41) tfu_A pkyd 42) Mk;yklsl ra_AK 43) uG dkjkfxj 44) euksjQX.A lektlsod 45) midj.A ;kaf_Adh bR;knh ojhy vuqdzekad 2 rs 45 ;k laoxkZrhy deZpk&;kaps [Akyhy fo"A;d izLrkokaoj dk;Zokgh dsyh tkrs- gkrkGys tkrkr- 1) e-uk-ls-1979 (f'ALr o vihy ) uqlkj

fuyacu fo"A;dP;k vuq"Aaxkus mifLFAr gks.Akjh dk;Zokgh-

2) ek-U;k;ky;kr lknj dsysY;k eqG vtZ$;kfpdk

bR;knh izdj.As gkrkG.As -

loZlk/Akj.A ckchapk 7 fnolkr fuiVkjk dj.As

Page 147: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

3) ek-yksd vk;qDr ;kaP;kdMs lknj dsysyh izdj.As gkrkG.As-

4) osrukP;k vuq"Aaxkus mnHAo.Ak&;k ckchapk fuiVkjk dj.As- 5) ts"Brk lqph fo"A;d dkedkt- 6) fu;rdkfyd iz'Akldh; $LosPNk$ vkarjfoHAkxh; cnY;ka fo"A;d dk;Zokgh- 7) ikji_A dk<.;klkBh uk&gjdr izek.Ai_A fuxZfer dj.As o ijns'Ah xeu ijokuxh- 8) ,rrnFAZ eaMGkph fganh o ejkBh HAk"Ak ijh{Ak mRrh.AZ gks.;k iklqu lqV ns.;kckcrph dk;Zokgh-

9) mPp f'A{A.A o izf'A{A.A ?As.;klkBh v/;k;u jtk eatqj dj.Asckcr-

10) gt ;k_Ak fo"A;d izLrkok ojhy dk;Zokgh- 11) {A;jksx$ddZjksx$i{A?Akr bR;knh fo'As"A jts fo"A;hph izdj.As gkrkG.As

(d) rkaf_Ad inkaps lsok izos'A fu;e 'Aklukl izLrkohr dj.As (M) fM-,e-,y-Vh$nar vkjksX;d$nar eWdWfud

Page 148: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

vH;kldze lqjQ dj.;kfo"A;hpk izLrko 'Aklukl ikBfo.Asckcr-

(b) xV&M laoxkZrhy inkaP;k lsok fo"Ad ckch gkrkG.As- (iQ) 'Akldh; fuoklLFAku vuq"Aaxhd ckch gkrkG.As (x) 'AofoPNsnu o ijh{A.A dj.;kfo"A;hph

ijokuxhckcrps izLrko- (g) oS|dh; rikl.Ah o iQsj oS|sdh; rikl.Ah izdj.Ah

laLFAkauk funsZf'Ar dj.;kckcr- (vk;) jQX.Aky;hu 'AqYdkckcrph dk;Zokgh

Page 149: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

dye 4 (1) (ch) (iv) uequk & c dkekph dkye;kZnk vkLFAkiuk fo"A;d ckch iw.AZ gks.;klkBh

izR;sd dkekph dkye;kZnk & v-dz-

dke $ dk;Z fnol $ rkl iw.AZ dj.;klkBh

tckcnkj vf/Adkjh rdzkj fuokj.A vf/Adkjh

1- 2- 3 4- 5- 1 1-v/;kidkaP;k $ ekulsoh $ v'AS{Af.Ad inkojhy

vf/Adk&;kaP;k fu;qDrh ckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 2- v/;kidkaP;k $ ekulsoh $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaP;k jtk eatwj dj.Asckcrps vkns'A- 3- v/;kidkaP;k $ ekulsoh $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaP;k ifjfo{Ak dkyko/Ah lekIrhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 4- v/;kidkaP;k $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaP;k LFAkf;Ro ykHA izek.Ai_Akps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 5- v/;kidkaP;k $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaP;k ejkBh o fganh HAk"Ak ifj{Ak mRrh.AZ gks.;krwu lwV ns.;kckcrps vkns'A 6- v/;kidkaP;k $ ekulsoh $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaph U;k;ky;hu izdj.As gkrkG.As

loZlk/Akj.A ckc 7 fnolkar

rkRdkG ckchpk fuiVkjk Rojhr

dj.As

lgk:;d ekfgrh vf/Adkjh

ekfgrh vf/Adkjh

lapkyd] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ

Page 150: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

7- v/;kidkaP;k $ ekulsoh $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaP;k foHAkxh; pkSd'Ah izdj.As gkrkG.As 8- lg;ksxh izk/;kid o vf/AO;k[;krk ;k loaxkZrhy v/;kidkaps rnFAZ inskUurhps vkns'A fuxZfer dj.As 9- v/;kidkaP;k $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kaP;k oS;fDrd dkj.AklkBh ijns'Axeukl tk.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps vkns'A fuxZfer dj.As 10- ikji_A dk<.;klkBh uk&gjdr izek.Ai_A ns.As 11- mPp f'A{A.A $ izf'A{A.A ?As.;klkBh ijokuxh ns.;kckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 12- v/;kidkaP;k T;s"BrklwP;k r;kj djQu 'Aklukl lknj dj.As 13- v/;kidkps cnyhckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As 14- v/;kidkaph o v'AS{Af.Ad fjDrins inksUurhus HAj.;klkBh vkLFAkiu eaMGkpk 'Aklukl izLrko lknj dj.As- 15- v/;kidkaph o v'AS{Af.Ad fjDrins egkjk"V! yksdlsok vk;ksxkekiQZr ukefunsZ'Aukus HAj.;klkBh 'Aklukl izLrko lknj dj.As-

Page 151: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

16- v/;kidkaP;k o v'AS{Af.Ad inkojhy dk;Zjr vf/Adk&;kaP;k vk;ksxiqjLd=r o vvk;ksx iqjLd=r lsok ;ke/Ahy [AM ulY;kl v[AaMhr lsosps vkns'A fuxZfer dj.As 17- v/;kidkaP;k $ekulsoh $ v'AS{Af.Ad vf/Adk&;kauk lHAk] ifj"Ank] izf'A{A.A bR;knkhlkBh ijns'Axeukl tk.;klkBhps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- 18- v/;kidkaP;k xksiuh; vgokykrhy izfrdqy 'Asjs lacaf/Arkuk dGfo.As- 19- mPp osruJs.Ahckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- 20- v/;kidkackcrph yksd & vk;qDr izdj.As gkrkG.As

Page 152: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

dye 4 (1) (ch) (v) uequk & (b) lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ ;sFAhy *iQ*dk;kZluke/Ahy miyC/A nLrk,sotkph ;knh-

nLr,sotk fo"A; %& v-dz-

nLr,sotk izdkj fo"A; laca/Ahr O;Drh inuke O;Drhps fBdk.A $ mijksDr dk;kZy; miyC/A

ulY;kl 1- 2- 3 4- 5- 1

uLrh

oS|dh; vf/Adkjh ;kaP;k fo"A;d rdzkjh$ osru fo"A;d bR;knh mnHAo.Ak&;k ckchaojhy dk;Zokgh- 1- O;olk;jks/A ns.;kckcrps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- 2- HAkjrh; vk;qfoZKku ifj"AnsekiQZr vkysY:kk i_Akl mRrj ns.As 3- U;k;ky;hu izdj.Ah U;k;ky;kr gtj jkg.As 4- foHAkxh; pkSd'AhP;k ckcr yksd vk;qDr dk;kZy;kr cksyfoys vlrk gtj jkg.As- 5-osGksosGh 'Aklukus osxosxG;k fo"A;karxZr ckcrhr cksyfoys vlrk ea_Aky;kr tk.As- 6- rkaf_Ad (uflZax ins oxGwu)r=rh; Js.Ah oxZ& 3 o oxZ&4 vkLFAkiuk] 3iQ] 4iQ ]6iQ o 7iQ gs deZpkjh gkrkGhr vlysY;k ojhy fo"A;kps uLR;k riklwu R;koj Lok{Ajh dj.As] rlsp laiw.AZ *iQ* dk;kZlukps i;Zos{Afd; dke]

dk;kZy;hu vf/A{Ad

*iQ* dk;kZlu

Page 153: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

2

uLrh

(c) 2)iz;ksx'AkGk ra_AK 3)izksLFAsVhLV 4)vWFAksZfVLV 5)Lihp FAsjfiLV ra_AK 6) vkgkj rK 7) efgyk olrhx=g vf/A{Ad 8) lqj{Ak vf/Adkjh 9) fo|qr oS|dh; ra_AK 10) nar ra_AK 11) lgk:;d nar ra_AK 12) nar vkjksX;d 13) okgu pkyd 14) f'Aaih 15) lqrkj 16) lh-Vh-LdWu ra_AK 17) iz;ksx'AkGk ra_AK 18) us_AfpfdRlk ra_AK 19) nqj/ouh pkyd 20) jDris<h ra_AK 21) b-lh-th-ra_AK 22) ch-lh-th-ra_AK 23) b-,u-Vh-ra_AK 24)fotra_Ah&fu&;kaf_Adh 25) okrkuqdqy ra_AK 26) dksckYV ra_AK 27) uG dkjkfxj 28) midj.A ;kaf_Adh ojhy laoxkZrhy deZpk&;kaps [Akyhy fo"A;d izLrkokaoj dk;Zokgh dsyh tkrs- gkrkGys tkrkr-

1) e-uk-ls-1979 (f'ALr o vihy )

uqlkj fuyacu fo"A;dP;k vuq"Aaxkus mifLFAr gks.Akjh dk;Zokgh-

2) ek-U;k;ky;kr lknj dsysY;k eqG

vtZ$;kfpdk bR;knh izdj.As gkrkG.As -

3) ek-yksd vk;qDr ;kaP;kdMs lknj dsysyh izdj.As gkrkG.As-

ofj"B lgk:;d (4iQ)

lapkyuky;]

oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ

Page 154: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

4) osrukP;k vuq"Aaxkus mnHAo.Ak&;k

ckchapk fuiVkjk dj.As-

5) ts"Brk lqph fo"A;d dkedkt- 6) fu;rdkfyd iz'Akldh; $ LosPNk$

vkarjfoHAkxh; cnY;ka fo"A;d dk;Zokgh-

7) ikji_A dk<.;klkBh uk&gjdr

izek.Ai_A fuxZfer dj.As o ijns'Ah xeu

ijokuxh-

8) ,rrnFAZ eaMGkph fganh o

ejkBh HAk"Ak ijh{Ak mRrh.AZ gks.;k

iklqu lqV ns.;kckcrph dk;Zokgh-

9) mPp f'A{A.A o izf'A{A.A

?As.;klkBh v/;k;u jtk eatqj

dj.Asckcr-

11) {A;jksx$ddZjksx$i{A?Akr bR;knh fo'As"A

Page 155: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

jts fo"A;hph izdj.As gkrkG.As 12) rkaf_Ad inkaps lsok izos'A fu;e 'Aklukl

izLrkohr dj.As

3

uLrh

1) iQksVksxzkiQj 2) dykdkj 3) LoPNrk fufj{Ad 4) vkjksX; vuq'Akld 5) vkS"A/A fuekZrk 6) dWVykWxj 7)xzaFAiky 8) xzaFAiky lgk:;d 9) lgk:;d xzaFAiky 10)xzaFAlwphdkj 11) ,e-vkj-vk; ra_AK 12)Mk;yklsl ra_AK 13)'Akjhjhd funsZ'Ad 14) {A&fdj.A ra_AK 15) {A&fdj.A lgk:;d 16) va/Akj[Aksyh lgk:;d 16)iz;ksx'AkGk lgk:;d 17)nqj/ouh pkyd ojhyk laoxkZrhy deZpk&;kaps [Akyhy fo"A;d izLrkokaoj dk;Zokgh dsyh tkrs- gkrkGys tkrkr- 1) e-uk-ls-1979 (f'ALr o vihy )

uqlkj fuyacu fo"A;dP;k vuq"Aaxkus mifLFAr gks.Akjh dk;Zokgh-

2) ek-U;k;ky;kr lknj dsysY;k eqG

vtZ$;kfpdk bR;knh izdj.As gkrkG.As -

3) ek-yksd vk;qDr ;kaP;kdMs lknj dsysyh

izdj.As gkrkG.As-

ofj"B fyfid (3iQ)

lapkyd]

oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ

Page 156: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

4) osrukP;k vuq"Aaxkus mnHAo.Ak&;k

ckchapk fuiVkjk dj.As-

5) ts"Brk lqph fo"A;d dkedkt- 6) fu;rdkfyd iz'Akldh;

$LosPNk$vkarjfoHAkxh; cnY;ka fo"A;d

dk;Zokgh-

7) ikji_A dk<.;klkBh uk&gjdr

izek.Ai_A fuxZfer dj.As o ijns'Ah xeu

ijokuxh-

8) ,rrnFAZ eaMGkph fganh o ejkBh

HAk"Ak ijh{Ak mRrh.AZ gks.;k iklqu lqV

ns.;kckcrph dk;Zokgh-

9) mPp f'A{A.A o izf'A{A.A ?As.;klkBh

v/;k;u jtk eatqj dj.Asckcr-

10) gt ;k_Ak fo"A;d izLrkok ojhy

dk;Zokgh-

Page 157: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

11) {A;jksx$ddZjksx$i{A?Akr bR;knh fo'As"A

jts fo"A;hph izdj.As gkrkG.As

12) fM-,e-,y-Vh$nar vkjksX;d$nar eWdWfud

vH;kldze lqjQ dj.;kfo"A;hpk izLrko 'Aklukl ikBfo.Asckcr-

4

uLrh

1) oS|dh; lkekftd dk;ZdrkZ 2) HAkSfrdksipkjrK 3)O;olk;ksipkjrK 4)oxZ 4 xV & M laoxkZrhy loZ ins ojhyk laoxkZrhy deZpk&;kaps [Akyhy fo"A;d izLrkokaoj dk;Zokgh dsyh tkrs o gkrkGys tkrkr- 1) e-uk-ls-1979 (f'ALr o vihy )

uqlkj fuyacu fo"A;dP;k vuq"Aaxkus mifLFAr gks.Akjh dk;Zokgh-

2) ek-U;k;ky;kr lknj dsysY;k eqG

vtZ$;kfpdk bR;knh izdj.As gkrkG.As 3) ek-yksd vk;qDr ;kaP;kdMs lknj dsysyh

izdj.As gkrkG.As-

ofj"B fyfid (7 iQ)

lapkyuky;]

oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ

Page 158: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

4) osrukP;k vuq"Aaxkus mnHAo.Ak&;k

ckchapk fuiVkjk dj.As-

5) fu;rdkfyd iz'Akldh;$LosPNk$

vkarjfoHAkxh; cnY;ka fo"A;d dk;Zokgh-

6) ikji_A dk<.;klkBh uk&gjdr

izek.Ai_A fuxZfer dj.As o ijns'Ah xeu

ijokuxh-

7) ,rrnFAZ eaMGkph fganh o ejkBh

HAk"Ak ijh{Ak mRrh.AZ gks.;k iklqu lqV

ns.;kckcrph dk;Zokgh-

8) mPp f'A{A.A o izf'A{A.A ?As.;klkBh v/;k;u jtk eatqj dj.Asckcr-

9) {A;jksx$ddZjksx$i{A?Akr bR;knh fo'As"A jts fo"A;hph izdj.As gkrkG.As

5

uLrh

(1) 'Akldh; fuoklLFAku vuq"Aaxhd ckch

gkrkG.As

dfu"B fyfid (6iQ)

Page 159: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

jftLV!j uksan ogh

(2) 'AofoPNsnu o ijh{A.A dj.;kfo"A;hph ijokuxhckcrps izLrko-

(3) oS|dh; rikl.Ah o iQsj oS|sdh; rikl.Ah

izdj.Ah laLFAkauk funsZf'Ar dj.;kckcr- (4) jQX.Aky;hu 'AqYdkckcrph dk;Zokgh (5) 'Akldh; $ fue'Akldh; $ yksdvk;qDr

izdj.As$U;k;ky;hu izdj.As bR;knh ckcrps vkysys Viky jftLV!j uksan oghr uksan djQu laca/Ahrkauk ns.;kr ;srs-

6

uLrh

oj uewn dsysY;k 1]3]4]6]7 iQ ;kaP;k

vuq"Aaxkus gks.Akjk loZ i_AO;ogkjkps Vadys[Au dj.As $ lax.Ahdhdj.A-

dfu"B fyihd fu

Vadys[Ad

Page 160: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

dye 4 (1) (c) (V) uequk (bZ)

*M* dk;kZlukrhy miyC/k nLr,sotkph ;knh nLr,sotkapk fo"k; v-dz-

nLrk,sotkpk izdkj

fo"k; lacaf/kr O;Drh vkf.k inuke

O;Drhps fBdk.k$ mijksDr dk;kZy;kr miyC/k ulY;kl

1 1) lapkyuky;krhy loZ laLFkkrhy iz'kkldh; vf/kdkjh o eq[; iz'kkldh; vf/kdkjh vkf.k vf/kdkjh oxZ bR;knhps vkLFkkiuk fo"k;d dkedkt inskUurh] inLFkkiuk] cnY;k] jtk]foHkkxh; pSkd';k] U;k;ky;hu izdj.sk] b-rlsp dk;kZlukrhy brj loZ fyfid oxhZ;kadMwu R;kaP;k lacaf/kr fo"k;kps dkedkt ;ksX; fjR;k djQu ?ks.ks o ns[kjs[k Bso.ks 2) loZ laLFkkrhy dk;kZy;krhy vf/k{kd] ofj"B lgk:;d] ofj"B fyfid] bR;knhaps vkLFkkiuk fo"k;d dkedkt inskUurh] inLFkkiuk cnY;k] foHkkxh; pkSd';k-

3) loZ r=rh; Js.kh $prqFkZJs.kh deZpkjh ;kaps vkLFkkiuk fo"k;d dkedkt dj.kk`;k] varxZr cnY;k] 'kklu ifji_kds forjhr dj.ks-

4) loZ laLFkkrhy dfu"B fyfid] mPpJs.kh y?kqys[kd] fuEuJs.kh y?kqys[kd] y?kqVadys[kd bR;knhaps vkLFkkiuk fo"k;d dkedkt inksUurh] inLFkkiuk cnY;k foHkkxh;

dk;kZy;hu vf/k{kd ofj"B lgk:;d ofj"B fyfid ofj"B fyfid

*M* dk;kZlu

Page 161: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

pkSd';k U;k;ky;hu izdj.ks b- vkf.k izdYixzLr vuqdik] Lokra_; lSfud ikY; ;kaP;k fu;qDR;k-

5) Vadys[kukps dke lax.kdkoj dj.ks rlsp xksiuh; vgoky tru dj.ks-

6) Vikykps vkod &tkod

dfu"B fyfid

Page 162: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

dye 4 (1) (c) (V)

uequk (bZ)

*leUo; * dk;kZlukrhy miyC/k nLr,sotkph ;knh-

nLr,sotkapk fo"k;

v-dz- nLrk,sotkpk izdkj

fo"k; lacaf/kr O;Drh vkf.k inuke

O;Drhps fBdk.k$ mijksDr dk;kZy;kr miyC/k ulY;kl

1 v)fo/kkulHkk$fo/kkuifj"kn yksdlHkk jkT;lHkk mUgkGh$ikolkGh$fgokGh ;k vf/kos'kukP;k dkyko/khr iz'u izkIr >kkY;kuarj Lor_ki.ks uksan oghr rkrMhus R;kp fno'kh lacaf/kr 'kk[kk$d{k vkf.k laLFkk ;kauk forjhr dj.ks vkf.k 'kklukl Rojhr$dkye;kZnsr ikBfo.;klkBh ikBiqjkok dj.ks o R;kph ,df_kr ekfgrh ladyhr dj.ks o lapkydkauk osGksosGh voxr dj.ks o uksan og;k v|k;kor Bso.ks- vk'oklukph iqrZrk dj.kslkBh dk;Zokgh dj.ks- c) ekfgrhP;k vf/kdkjkps fopkj.;kr vkysyh$ekxfo.;kr vkysyh ekfgrhph uksan uksanofgr ?ks.ks o lacaf/kr d{k o 'kk[kk o laLFkka'kh lacaf/kr vlY;kl R;kauk R;kp fno'kh forjhr dj.ks o R;kph ekfgrh ;klkBh ikBiqjkok dj.ks rlsp ;kckcrps ekfld fooj.ki_k 'kklukl lknj dj.ks- ekfgrhP;k vf/kdkjkarxZr vlysyk i_k O;ogkj$ifji_kds$ 'kklu fu.kZ; ;kaph uksn ?ks.ks] i_kkapk fuiVkjk dj.ks-

lapkyuky;krhy xazFkky; v|;kor dj.ks o lapkydkauh osGksosGh fnysY;k vkns'kkaps $lqpukaps ikyu dj.ks ;kckcrpk loZ i_kO;ogkj ijLij lapkydkauk lknj dj.ks-

y?kqVadys[kd fyfid&fu&Vad ys[kd

*leUo;* dk;kZlu

Page 163: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

dye 4 (1) (c) (V) uequk (bZ)

*bZ * dk;kZlukrhy miyC/k nLr,sotkph ;knh- nLr,sotkapk fo"k; v-dz- nLrk,sotkpk

izdkj fo"k; lacaf/kr O;Drh

vkf.k inuke O;Drhps fBdk.k$ mijksDr dk;kZy;kr miyC/k ulY;kl

1 2 3 4 5 1 1) lqij fOgtu

2) la?kVusP;k ekx.;k osru 3) esV!u ]vfLVaV esV!u] flLVlZ ;kaph vkLFkkiuk] 4) dksVZ dslsl- 1) t-t-fe-vH;kldze mRrh.kZ >kkysY;k mesnaokjkaph fejhV fyLV r;kj dj.ks- 2) uohu ikl >kkysY;k LVqaMV ulZph vf/kifjpkjhdk inkoj fu;qDrh ckcrph dk;Zokgh- 3) ukxiwj]eqacbZ];orekG ;sFkhy vf/kifjpkjhdk vkLFkkiuk] 4) eqacbZ]ukxiwj];orekG] lkousj ckanzk]iky?kj]lqij Lis'kkfyVh jQX.kky;]ukxiwj] MsVay dkWyst eqacbZ] LFkkukarj ckcrph dk;Zokgh- 1) ifjp;kZ f'k{k.k laLFksPks lwi.kZ dkedkt] 2)lLVj]V;wVj ;kph laiw.kZ vkLFkkiuk] 3) ch,llh uflZax izf'k{k.k 2 nksu o"kZ o 4 o"kZ 4) ,l,llh uflZx] ,l,uMhVh& dkWyst 5) tujy uflZx] o

dk;kZy;hu vf/k{kd

ofj"B lgk:;d

ofj"B lgk:;d

Page 164: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

feMok;iQjh ps fu;e r;kj dj.ks] uflZax dkSfUly 6) ifjpkjhdkaP;k ekx.;k] 7) ufou laLFksps vtZ 'kklukdMs ikBfo.ks- 8) izfrfu;qDRkh- 1) iw.ks vacktksxkbZ]/kqGs] vkSjaxkckn] ukansM lksykiwj]iSB.k ;k laLFkkae/khy vf/kifjpkfj dkaph vkLFkkiuk- 2) lkoZtfud vkjksX; ifjpkfjdk (ih,p,e) ;kaph fu;qDrh o vkLFkkiuk- 3) ckyjksx ifjlsfodk (fiMh!;kfV!d flLVlZ) ;kaph fu;qDrh o vkLFkkiuk- 4) euksjQX.k ifjlsfodk ;kaph fu;qDRkh o vkLFkkiuk- 1) vf/kifjdkaph laiw.kZ egkjk"V!k rhy laLFksrhy ts"Brk lwph- 2) vf/kifjpkfjdkaps (laiw.kZ egkjk"V! ) xksiuh; vgoky 1) vkod o Vk;fiax ladh.kZ uLrh-

ofj"B fyfid

ofj"B fyfid

fyfid&fu& Vad ys[kd

Page 165: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

dye 4 (1) (c) (V) uequk (bZ)

*iQ * dk;kZlukrhy miyC/k nLr,sotkph ;knh- nLr,sotkapk fo"k; v-dz- nLrk,sotkpk

izdkj fo"k; lacaf/kr O;Drh

vkf.k inuke O;Drhps fBdk.k$ mijksDr dk;kZy;kr miyC/k ulY;kl

1 2 3 4 5 1 1) vkod 'kk[ksdMwu vkysys

Viky 'kk[skrhy lacaf/kr deZpk`;kla okVi dj.;klkBh ekdhZax dj.ks- 2) 'kk[skrhy fyfidkauk r;kj dsysyh i_ks fVIi.;k riklwu iq<s ikBfo.ks- 3) 'kk[ksrhy deZpk`;kaP;k mifLFkrhoj] orZa.kwd]f'kLr bR;knh ckchaoj fu;a_k.k Bso.ks 4)'kk[ksr ;s.kk`;k v'kkldh; O;Drh vU; laLFksrwu ;s.kkjs deZpkjh ;kauk izFker% d'kklkBh vkykr ;k fo"k;h fopkj.kk djQu R;kauk vko';d rs ekxZn'kZu dj.ks- 5) 'kk[ksrhy fyfidkauk R;kaP;k dk;kZr dkgh vMp.kh mn@HkoY;kl R;kauk ekxZn'kZu dj.ks- ojhy dk;kZ O;frfjDr [kkyhy dk;kZizek.ks Lora_k fo"k; lksifoysys vkgsr- 1) oS|dh; vf/kdk`;kaP;k jQX.kky;hu vf/k{kd ;kaP;k lsok fo"k;d ckch 2) fjDr ins]vkj{k.k]b-laca/kkrhy ekfgrh ladyu dj.ks-

dk;kZy;hu vf/k{kd

Page 166: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

1) rkaf_kd laoxkZiSdh [kkyhy laoXkkZrhy lsok fo"k;d ckch-

1) {k fdj.k ra_kK$lh-Vh-LdWu ra_kK 2) iz;ksXk'kkGk lgk:;d] us_k fpfdRlk lgk:;d- 3) {k fdj.k lgk:;d$ va/kkj [kksyh lgk:;d 4) vkS"k/k fuekZrk 5) xzzaFkiky] lgk:;d xzaFkiky 6) LoPNrk fujh{kd] vkjksX; vuq'kkld 7) nqj/ouh pkyd 8) jDris<h ra_kK] b-lh-th- ch-lh-th] nIrjh o rRle dkekps ra_kK- 9) iQksVksxzkiQj] dykdkj] o brj lafd.kZ laoxZ-

2) Mh-,e-,y-Vh laLFkkauk ekU;rk ns.ks] laca/kkrhy dk;Zokgh

ofj"B fyfid

1) rkaf_Ad laoxkZiSdh [Akyhy laoxkZrY;k lsokfo"A;d ckch

1) iz;ksx'AkGk ra_AK 2) vkWMhvkseWV!hd] vkWMhvks OghT;qvy vkWiFAkWYehd euksfod=rh ikfLFAsVhDl] Lihp FAsjkfiLV ra_AK 3) vkgkjrK 4)efgyk olrhx=g vf/A{Ad 5) fo|qr oS|dh; ra_AK 6) lqj{Ak vf/Adkjh 7) nar ra_AK 8) lgk:;d nar ra_AK 9) okgu pkyd

2) oxZ 1 rs 4 ofjy deZpk`;kaps oS|dh; izfriwrhZ eatwjh 3) oxZ 3 rkaf_kd o oxZ 4 e/khy inkaps lsok izos'k fu;e-

ofj"B fyfid

1) rkaf_Ad laoxkZrhy [Akyhy laoxkZrY;k lsokfo"A;d ckch- 1) oS|dh; lkekftd dk;ZdrkZ 2) HAkSfrdksipkj$O;olk;ksipkj rK 3) oxZ&4 e/Ahy loZ laoxkZrhy

ofj"B fyfid

Page 167: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

deZpk&;kaP;k lsokfo"A;d ckch- 1) vf/A{Adkauh ekdZ dsysys Viky

uksanoghr uksan.Ah djQu laca/Ahr deZpk&;kal okVi dj.As 2) 'Akldh; fuoklLFAku 3) oS|dh; rikl.Ah eaMG (vf/A{Adkaps ekxZn'AZuk[Akyh) 4) vWukWVkWeh vWDV [Akyh laLFAkauk ijokuxh ns.Asfo"A;hps izLrko (vf/A{Adkaps ekxZn'AZuk[Akyh) 5) 'Ak[Asrhy ofj"Bkauh lkafxrysyh dkes >AsjkWDl djQu vk.A.As- iQWDl dj.As- ,df_Ar ekfgrhP;k uLR;k tru dj.As-

dfu"B fyfid

fyfidkauh rFAk vf/A{Adkauh r;kj dsysyh i_As Vadyh[Ahr dj.As- rFAk ofj"Bkauh lkafxrysyh dkes-

dfu"B fyfid

Page 168: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

dye 4 (1) (c) (V) uequk (bZ)

*g * dk;kZlukrhy miyC/k nLr,sotkph ;knh- nLr,sotkapk fo"k; v-dz- nLrk,sotkpk

izdkj fo"k; lacaf/kr O;Drh

vkf.k inuke O;Drhps fBdk.k$ mijksDr dk;kZy;kr miyC/k ulY;kl

1 2 3 4 5 1) dk;kZlukrhy Viky gkrkG.As-R;k

vuq"Aaxkus dk;kZlukrhy loZ deZpk&;kauk ekxZn'AZu dj.As- lapkyuky;krhy vf/AuLr vlysY;k laLFaAkaps varxZr ys[Ak ifj{A.A dj.;kalkBh nkS&;koj tk.As] R;k vuq"Aaxkus vgoky r;kj dj.As] varxZr ys[Ak ifj{A.Akrhy loZ Viky gkrkG.As- rlsp pkSd'Ahph izdj.As gkrkG.As-

dk;kZy;hu vf/A{Ad

ofj"B lgk:;d HAkaMkj iMrkG.Ah] i_A O;ogkj

gkrkG.As ys[Ak ifj{A.AklkBh nksS&;koj tk.As-

ofj"B fyfid

egkys[Akiky ;kaps fufj{A.A vgoky ;k lanHAkZrhy loZ i_AO;ogkj o loZ laLFAkaps n{Ark iFAdklanHAkZrhy i_AO;ogkj lkaHAkG.As- HAfo"; fuokZg fu/Ahps dkedkt lkaHAkG.As

ofj"B fyfid

dk;kZlukrhy loZ Vadys[Au o dk;kZlukl vkysys loZ Vikykaph Viky uksan.Ah iqLrdkr uksan ?As.As-

dfu"B fyfid

Page 169: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

dye 4 (1) (c) (V) uequk (bZ)

*x * dk;kZlukrhy miyC/k nLr,sotkph ;knh- nLr,sotkapk fo"k; v-dz- nLrk,sotkpk

izdkj fo"k; lacaf/kr O;Drh

vkf.k inuke O;Drhps fBdk.k$ mijksDr dk;kZy;kr miyC/k ulY;kl

1 2 3 4 5 1) [ApZesGkps dke rlsp dk;kZluka

varxZr lgk:;dkadMqu ekfxrysys ekxZn'AZu o lgk:;d ns.As-] R;kaP;k dkekps i;Zos{A.A dj.As- vkysys Viky laca/Ahr lgk:;dkyk fpUgkafdr dj.As] o nksUgh lgk:;dkdMhy U;k;ky;hu izdj.As$yksdys[Ak izdkj.As] yksdvk;qDr izdj.As gkrkG.;kr ekxZn'AZu dj.As-

dk;kZy;hu vf/A{Ad

2) loZ laLFakaph ?Ajcka/A.Ah $?AjnqjQLrh $lax.Ad$eksVkjdkj$ vfxze izLrkokph Nkuuh dj.As- R;kuqlkj 'Aklukl fu/Ah eatwjhlkBh izLrko lknj dj.As- fu/Ah eatqjhuarj laLFAsuqjQi o deZpkjhfugk; okVi dj.As- lnj [ApkZph [ApZesG la[;k o deZpkjhfugk; 'Aklukl lknj dj.As- 2) lapkyuky;krhy oxZ&1 o oxZ&2 vf/Adkjh ;kaph lsokfuo=Rrh izdj.As egkys[Akdkj dk;kZy;kyk lknj dj.As- 3) lapkyuky;kP;k vf/AiR;k[Akyhy vf/A"Bkrkaph lsokfuo=Rrh osru izdj.As egkys[Akdkj dk;kZy;kyk lknj

ofj"B fyfid

Page 170: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

dj.As- 4) lapkyuky;kP;k varxZr mijksDr izdj.AkvarxZr mifLFAr yksdys[Ak lferh vkns'A $U;k;ky;hu izdj.As$ yksdvk;qDr izdj.Akaps fujkdj.A-

loZ laLFAkrhy Bso layXu foek ;kstuk izdj.As oxZ&1 rs oxZ&4 2) HAkjrkps fu;a_Ad o egkys[Akifj{Ad ;kaps ys[Ak vgokykrhy M!ki&V iWjkps fujkdj.A- 3) yksd ys[Ak $lferhdMs mifLFAr >AkysY;k izdj.Akps fujkdj.As- 4) izyafcr ns;dkckcrph vUos"A.A izek.Ai_As- 1) vkdfLed [ApkZph ns;ds 2) deZpk&;kaph loZ izdkjph izyafcr ns;ds-

dfu"B fyfid

dk;kZlukrhy Vadys[Au vkod tkod Viky uksan dj.As-

fyfid fu Vadys[Ad

Page 171: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

dye 4 (1) (c) (V) uequk (bZ)

*vk; * dk;kZlukrhy miyC/k nLr,sotkph ;knh- nLr,sotkapk fo"k; fo"A; vFAZladYi izR;sd o"AhZ & okf"AZd vankti_Ad &&lIVsacj dk;kZy;hu vf/A{Ad pkjekfg vankti_Ad &tqyS

vkBekgh vankti_Ad & vkWDVkscj lq/Akjhr vafre vankti_Ad & 31 ekpZ ;kstusRrj vkf.A ;kstuk varxZr vankti_Ads laLFAkadMqu ekxoqu ?As.As] ladfyr djQu fofgr ueqU;kr 'Aklukl lknj dj.As- 2) 'AklukdMqu izkIr >Akysys okf"AZd vuqnkukps laLFAkfugk; okVi dj.As- 3) 'AklukdMqu izkIr >Akyssys lq/Akjhr vuqnkukps laLFAkfugk; okVi dj.As- 4) fn-31-3-08 jksth laLFAkadMqu izkIr gks.Akjs lefiZr vuqnku lek;ksftr djQu 'Aklukl vgoky lknj dj.As- 5) vuqnkukP;k vuq"Aaxkus mfn@n"Bfugk; izkIr gks.Akjs laLFAkaps izLrko 'Aklukl lknj dj.As- (mnk- etwjh dk;kZy;hu [ApZ] HAkMsiV@Vh o dj ] yk;czjh ] ifjj{A.A b-) 6) lapkyuky;kP;k o 'AklukP;k gks.Ak&;k cSBdkaps dkxni_A laca/Ahr deZpk&;kdMqu r;kj djQu ?As.As- 7) fof/AeaMGkr mifLFAr gks.Ak&;k iz'ukaph mRrjs ns.As- 8) iqjo.Ah vuqnkukps okVi dj.As- 9) dk;kZlukr ;s.Akjs Viky igk.As- 10) dk;kZlukrhy brj deZpk&;kadMqu lknj dsysY;k iQkbZYl rikl.Ah djQu ofj"Bkauk lknj dj.As- 11) vanktlferh ] yksdys[Ak lferhl ekfgrh lknj dj.As- 12) ofj"Bkauh dkgh dkes lksifoY;kl rh ikj ikM.As-

ofj"B lgk:;d okf"AZd ;kstusps izkjQi ( dPpk vkjk[AMk) njo"AhZ 'Aklukl lknj dj.As- 2) fu;kstu foHAkxkdMs cSBd >AkY;koj 'Aklukus ekU; dsysY;k fu;r O;;kuqlkj vafre izkjQi 'Aklukl lknj dj.As- ofjy izek.As izkjQi lknj djrkuk oS/Akuhd fodkl eaMG fugk; o ftYgk fugk; fooj.Ai_As Lora_Ai.As lknj djkoh ykxrkr- 3) lknj dsysY;k izkjQi e/;s vFAZladYihr $pkyw

Page 172: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

;kstukaps ,chlh fofoj.Ai_A 'Aklukl lknj dj.As- 4) lknj dsysY;k izkjQie/;s vFAZladYihr $pkyq ;kstukapk fu;rO;; otk tkrk moZjhr fu;r O;;kaps vFAZladYickgk:; fu;rO;;kaps ;kstukfugk; fooj.Ai_A 'Aklukl lknj dj.As- 5) vFAZladYi cgk:; fu;rO;;kaP;k ;kstuk loZ laLFAkauk dGoqu R;kauk infufeZrhps izLrko v dk;kZlukdMs ] ;a_Alkeqxzh [Ajsnhps izLrko *e* dk;kZlukdMs o cka/Adkekps izLrko * vk;* dk;kZlukdMs ikBfo.;kckcr dGfo.As- rlsp lacaf/Ar dk;kZlukauk ikBiqjkok dj.;kckcr dGfo.As- 6) izeq[A cka/Adke $fo|qr dkekps loZ laLFAkaps izLrko gkrkG.As- 7) vFAZladYihr fu;rO;;kaP;k ;kstuk ( cka/Adke o eglqyh ) laca/Ahr laLFAkauk dGoqu ekfld [ApZ vgoky ikBfo.;kckcr dGfo.As- [ApkZps vgoky fu;fe izkIr gksr ulY;kl Lej.Ai_A ikBfo.As- 8) ;kstukarxZr ;kstukaph rhekgh [ApkZaph ekfgrh 'Aklukl lknj dj.As- 9) ftYgk okf"AZd ;kstukaps izkjQi ftYgkf/Adkjh ] eqacbZ ;kauk lknj dj.As- o R;kckcrpk loZ i_AO;ogkj gkrkG.As- 10) okf"AZd ;kstukackcrP;k o ftYgk okf"AZd ;kstukackcrP;k cSBdkalkBh vko';d ekfgrh lgk:;d lapkyd $lapkyd ;kauk iqjfo.As- izlaxh R;kaP;klkscr cSBdhl mifLFAr jgk.As- 11) cka/Adkekfo"A;h izkIr gks.Ak&;k fo/AkulHAk $fo/Akuifj"An iz'ukackcr loZ i_AO;ogkj gkrkG.As- 12) oS/Akfud fodkl eaMGkdMqu laLFAkauk ns.;kar ;s.Ak&;k fu/Ahps izLrko 'Aklukl ikBfo.;kadfjrk laLFAkadMs ikBiqjkok dj.As- R;kckcrpk [ApZ eaMGkauk $'Aklukl dGfo.As- 13) ;kstukarxZr ;kstukcn@ny osGksosGh 'AklukdMqu ekxfo.;akr vkysyh ekfgrh 'Aklukl lknj dj.As-

ofj"B lgk:;d 1) lapkyuky;kP;k vf/AiR;k[Akyhy ,dw.A 46 laLFAkaps ekfld [ApZ vgoky (;kstusRrj $;kstukarxZr )uksan Bso.As- rlsp R;k laca/Ahpk i_AO;ogkj dj.As- 2) ;k lapkyuky;kP;k vf/AiR;k[Akyhy ,dw.A 46 laLFAk vkgsr- R;kiSdh egkys[Akiky] eqacbZ ;kaP;k dk;Zd{Asr ;s.Ak&;k laLFAkaps rhekgh [ApZ esGkps f'Afcj eqacbZ ;sFAhy rlsp egkys[Akiky ukxiwj ;kaP;k d{Asr ;s.Ak&;k laLFAkaps [ApZesGkps f'Afcj egkys[Akiky ukxiwj ;kaP;k dk;kZy;kr vk;ksftr djQu [ApZesGkuarj pqdhP;k uksanhps izLrko ,df_Adj.A djQu egkys[Akiky eqacbZ $ ukxiwj ;kauk lknj djQu R;kckcrps izek.Ai_A izkIr djQu ?As.As o R;klaca/Ahpk loZ i_AO;ogkj dj.As-

Page 173: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

3) [ApZesGkP;k dkekckcr osGksosGh 'Aklukus ekxfoysyh ekfgrh 'Aklukl lknj dj.As o R;klaca/Ahpk i_AO;ogkj dj.As- 4) lapkyuky;kP;k vf/AiR;k[Akyhy ,dw.A 46 laLFAkaps okf"AZd fofu;kstu ys[As ekfgrh izkIr djQu ?AsmQu R;kph ;ksX; rh Nkuuh djQu ,df_Adj.A djQu rlsp egkys[Akiky eqacbZ ;kaP;k [ApkZ'Ah lkaxM ?Akyqu R;kph deh tknkph Li"Vhdj.Aklg ekfgrh 'Aklukl lknj dj.As- R;kckcrpk loZ i_AO;ogkj dj.As-

ofj"B fyfid 1) tek jdekaps okf"kZd vFkZladYi rlsp ckjekgh $ vkBekgh tek jdekaps lq/kkfjr vFkZladYi 'kklukl lknj dj.ks- 2) ekfld tek jdekaps vgoky laLFkkadMwu ekxowu ukasnoghr uksan ?ks.ks rlsp 12 ekgh [kpkZps o tesps vgoky laLFksdMwu ekxowu uksanoghr uksan ?ks.ks- 3) Hkkjrkps fu;a_kd ;kaph tek jdek cn@nyph lkaf[;dh ekfgrh laLFkkadMwu ekxowu ,df_kr djQu 'kklukl lknj dj.ks- 4) tek jdek cn@nyp brj i_kO;ogkj gkrkG.ks- 5) dk;kZy;hu vf/k{kd ;kauk ;kstusRrj $ ;kstukarxZr vFkZladYi r;kj dj.;kl enr dj.ks] vkfFkZd o"kkZaps eatwj vuqnku okVi- vkBekgh lq/kkfjr vankt r;kj dj.ks bR;knh dkeklkBh enr dj.ks- 6) ;kstukarxZr vFkZladYikps izkjQi$ frekgh fooj.k i_k r;kj dj.;kdfjrk ofj"B lgk:;dkauk enr dj.ks- 7) egkys[kkiky eqacbZ$ukxiwj ;sFks loZ laLFkkaP;k [kpZesGkP;k dkeklkBh ofj"B lgk:;dkauk enr dj.ks- 8) dk;kZy;hu vf/k{kdkauh lkafxrysyh vU; dkes ikj ikM.ks-

ofj"B fyfid 1) lapkyuky;kP;k [kkyhy [kktxh pkj laLFkkauk (v) dLrqjck vkjksX; laLFkk] o/kkZ] (c) fejt oS|dh; dsanz fejt] (d) ds-bZ-,e- jQX.kky;]iq.ks] (M) eqacbZ 'kgj jQX.kokfgdk eaMG] ;kauk ns.;kr ;s.kk&;k lgk:;d vuqnkukps izLrko 'kklukl lknj dj.ks o pkjgh laLFkkaps pkjekgh] vkBekgh o okf"kZd vFkZladfYi; vankti_kd r;kj dj.ks o rRlaca/khpk loZ i_kO;ogkj igk.ks- 2) vkjksX; lsok] iq.ks ;kapsdMwu ;k lapkyuky;kP;k vf/kiR;k[kkyh vl.kk&;k pkj laLFkkauk ns.;kr ;s.kk&;k vuqnkukps okVi o i_kO;ogkj dj.ks- 3) ?klkjk fu/kh lacaf/kph ekfgrh egkys[kiky] eqacbZ ;kapsdMs lknj dj.ks o egkys[kkiky] eqacbZ ;kaps dk;kZy;kr tkmQu [kpZesGkps dke dj.ks- R;k lacaf/kpk i_kO;ogkj dj.ks- 4) oj uewn dsysyh dke o dk;kZy;hu vf/k{kdkauh lkafxrysY;k dkekr enr dj.ks-

Page 174: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

5) lgk:;d vuqnkukph uksanogh Bso.ks- ofj"B fyfid 1) ;k lapkyuky;kP;k vf/kuLr vlysY;k LosPNk

fu/khrwu (lu 1992&2000 lkBh jQ- 80-00) ;k lapkyuky;kP;k fu;a_k.kk[kkyhy loZ laLFkkaP;k cka/kdke $ fon;qr fo"k;d xkS.k cka/kdkekaP;k izLrkokal iz'kkldh; ekU;rk o fu/kh miyC/k djQu ns.ks o R;kuqlkj eatwjh vkns'k fuxZfer dj.ks- 2) eatwjh fnysY;k xkS.k cka/kdkekph uksanogh Bso.ks- 3) LosPNk fu/khrwu lacaf/kr dk;Zdkjh vfHk;ark ;kauk okVi dsysy;k fu/khpk [kpZ vgoky (fofu;kstu ys[ks) ekxowu ?ks.ks o R;kph ekfgrh 'kklukl lknj dj.kz- 4) ;kstukarxZr ;kstukaP;k ekfld [kpkZph uksan uksanoghr ?ks.ks o ,df_kr (_kSekfld) ekfgrh 'kklukl ikBfo.;klkBh r;kj dj.ks- 5) ,M@l fu;a_k.k dk;Zdze fo"k;d dkxni_ks gkrkG.ks- 6) ;kstukarxZr ;kstukauk izkjQi vkjk[kMk] ,chlh fooj.ki_k o R;k vuq"kafx; vlysY;k dkekar enr dj.ks-

fyfid&fu&Vadys[kd 1) uksan.kh 'kk[ksrqu vkysY;k Vikykph uksan ?ksmQu R;kph ;ksX; fjR;k okVi dj.ks- 2) rlsp dk;kZy;krhy vlysys Vadys[kukps dke dj.ks- 3) rlsp ofj"Bkauk dkekr enr- 4) dk;kZy;hu vf/k{kdkauh lkafxrysyh vU;dkes ikj ikM.ks-

Page 175: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

dye 4 (1) (c) (V) uequk (bZ)

*lkaf[;dh* dk;kZlukrhy miyC/k nLr,sotkph ;knh nLr,sotkapk fo"k; v-dz-

nLrk,sotkpk izdkj

fo"k; lacaf/kr O;Drh vkf.k inuke

O;Drhps fBdk.k$ mijksDr

dk;kZy;kr miyC/k ulY;kl

1) 1) dk;Zdze vankti_kd- 2) ekxkloxhZ;kapk vuq'ks"k- 3) ekxkloxhZ;kaph okf"kZd fooj.ki_ks&okf"kZd vgoky- 4) viax vuq'ks"k& ekfld vgoky- 5) lsok varxZr vk'oklhr izxrh ;kstuk 6) [kktxh oS|dh; egkfo|ky;kauk vkfFkZd enr- 7) osru vk;ksx o osrukrhy _k=Vh lanHkkZrhy izdj.ks 8) oS|dh;] nar] egkfo|k y;krhy mRrh.kZ$ vuqRrh.kZ fo|kF;kZaph vkdMsokjh- 9) jQX.kky;k'kh laca/khr vkdMsokjh- 10) lkaf[;dh lapkyuky;kyk ykx.kkjh brj vkdMsokjh 'kklukyk osxosxG;k Lrjkoj goh vl.kkjh vkdMsokjh

lkaf[;dh

Page 176: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

dye 4 (1) (c) (V) uequk (bZ)

*ds* dk;kZlukrhy miyC/k nLr,sotkph ;knh nLr,sotkapk fo"k; v-dz-

nLrk,sotkpk izdkj

fo"k; lacaf/kr O;Drh vkf.k inuke

O;Drhps fBdk.k$ mijksDr

dk;kZy;kr miyC/k ulY;kl

1 1) jks[k vFkok /kukns'kkP;k jdesps vkgj.k o laforj.k dj.ks] nSuafnu jks[k ogh v|kor Bso.ks- 2) jkti_khr vf/kdk&;kaph osru ns;ds vFkok izokl HkRrk ns;ds] fuo=Rrh osru o minku vkf.k jkti_khr vf/kdk&;ka'kh vuqlaxhr brj ckch ikj ikM.ks- 3) egkys[kkiky rlsp brj loZ ys[kk ifj{kk vgokykckcr dk;Zokgh dj.ks- 4) lapkyuky;kpk okf"kZd] vkBekfg] pkjekfg] vFkZladYi r;kj djQu rks lknj dj.ks fofu;kstu ys[ks lknj dj.ks- 5) lapkyuky;krhy jkt if_kr vf/kdk&;kaph lsok iqLrds v|;kor Bso.ks-

ofj"B lgk:;d

1) r=rh; Js.kh deZpk&;kaph osru ns;ds (dz-1) r;kj dj.ks o rn@uq"kafxd osru Fkdokdh izdj.kh fudkyh dj.ks- 2) r=rh; Jss.kh o prqFkZ Js.kh deZpk&;kaph lsok iqLrds

ofj"B fyfid

Page 177: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

v|;kor Bso.ks- 3) r=rh; o prqFkZ Js.kh deZpk&;kaph fuo=Rrh izdj.ks fudkyh dj.ks-

1) r=rh; Js.kh o prqFkZ Js.kh

deZpk&;kaph osru ns;ds r;kj dj.ks (dz-7]8 o 9) 2) r=rh; Js.kh o prqFkZ Js.kh deZpk&;kapk izokl HkRrk o brj ns;ds fudkyh dj.ks- 3) prqFkZ Js.kh deZpk&;kaps Hkfo"; fuokZg fu/kh ys[ks v|;kor Bso.ks- 4) xV foek ;kstuk o brj vxzhe eatwjh o olwyhckcrph uksan ogh Bso.ks- 5) Vadys[kuk ckcrph loZ dkes-

fyfid&fu& Vadys[kd

1) r=rh; Js.kh deZpk&;kaph osru ns;ds r;kj dj.ks (dz-2 o 5) 2) vkdfLed [kpkZph ns;d r;kj dj.ks- 3) oS|dh; izfriqrhZ [kpkZph ns;ds r;kj dj.ks- 4) jks[k ikykaP;k fu;a_k.kk [kkyhy ekfld tek $ [kpZ vgoky] [kpZ esG vgoky lknj dj.ks-

dfu"B fyfid

Page 178: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

dye 4 (1) (c) (V) uequk (bZ)

*t* dk;kZlukrhy miyC/k nLr,sotkph ;knh

nLr,sotkapk fo"k;

v-dz-

nLrk,sotkpk izdkj

fo"k; lacaf/kr O;Drh vkf.k inuke

O;Drhps fBdk.k$ mijksDr

dk;kZy;kr miyC/k ulY;kl

1 1) vkysys Viky ekfdZx dj.ks] okgukP;k nqjQLrhckcr fVIi.kh r;kj dj.ks] cka/kdkek fo"k;h] ;a_k lkeqxzhph ns[kHkky] 'kkldh eqnzk.kky; o ys[ku lkeqxzh HkkaMkjkdMwu ys[kulkeqxzh HkkaMkjkdMwu ys[kulkeqxzh ekxfo.ks *t* dk;kZy;krhy loZ vkod o tkod Vikykoj fu;a_k.k Bso.ks-

ofj"B lgk:;d

2 Vadys[ku] nwj/ouh] vkdLehd ns;dkaph uksanofgr uksan ?ks.ks o vkns'k dk<.ks] ys[ku lkeqxzh okVi o isVh Liyk; oLrqps okVi djQu R;kaph uksanofgr uksan Bso.ks rlsp vkod$tkod dkekr enr dj.ks-

dfu"B fyfid

3 lk/ks vkysY;k vkod Vikykph uksanofgr uksan ?ks.ks o rh i_ks izR;sd dk;kZlukl ikBow.k ns.ks izR;sd fno'kh vankts 300 i_kkph uksanoghr uksan ?ks.;kr ;sr-

dfu"B fyfid

4 tkod xksiuh; Vikykph uksanoghr uksan ?ks.ks o ikBfo.ks] rlsp vkod xksiuh; Viky] ea_kky;hu Vikykph uksan ?ks.ks o izR;sd dk;kZlukl ikBfo.ks]

dfu"B fyfid

Page 179: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

vankts 250 vkod xksifu; o ea_kky;hu i_kkph uksanoghr uksan ?ks.;kr ;srs tkod Viky iQWzfdax dj.ks o R;kph uksanoghr uksan Bso.ks-

5 tkod Vikykph uksanoghr uksan ?ks.ks o ikBfo.ks vankts njjkst 200 i_kkph uksanoghr uksan ?ks.;kr ;srs-

dfu"B fyfid

dye 4 (1) (c) (V) uequk (bZ)

*e* dk;kZlukrhy miyC/k nLr,sotkph ;knh nLr,sotkapk fo"k; v-dz-

nLrk,sotkpk izdkj

fo"k; lacaf/kr O;Drh vkf.k inuke

O;Drhps fBdk.k$ mijksDr dk;kZy;kr miyC/k ulY;kl

1- &&& 1) ;a_Alkeqxzh$lk/Aulkeqxzh$iQfuZpj ;kaP;k [Ajsnh $ nqjQLrh ckcrpk O;ogkj$izLrko-

2) [Ajsnh dsysY;k ;a_Alkeqxzh$

lk/Aulkeqxzh $midj.As ;kaP;kdfjrkpk iqjoBknkj daiuh'Ah gks.Akjk okf"AZd ns[AHAky djkjkckcr-

3) oS|dh; egkfo|ky;$nar

egkfo|ky;] 'AS{Af.Ad jQX.Aky; ;sFAhy okgukaph [Ajsnh$nqjQLrh ;kckcrps izLrko$ i_AO;ogkj-

4) iQfuZpj [Ajsnh lacf/Aps izLrko $i_AO;ogkj- 5) foHAkxizeq[A [Ajsnh

lferh$jkT;Lrjh; [Ajsnh lferh ;kaP;k cSBdhdfjrk lknj djko;kP;k ;a_AlkeqxzhP;k izLrkokph

lapkyuky;kP;k v[kR;kjhrhy 43 laLFksrhy fo"k;kps dk;kZlukrhy dkedkt [kkyhy 'kkldh; deZpkjh djhr vlrkr- 1) Jherh lkjax] dk-v- 2) Jh-fude] o-l- 3) Jh-ikapkG o-fy- 4) Jherh Egk_ks]o-fy- 5) Jh- eLdkjsUgl d-fy- 6) Jh- j.k/khj d-fy-

*e* dk;kZlu

Page 180: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

Nkuuh dj.As lacf/ArkdMwu m.Ahokph iwrZrk djQu ?As.As vkf.Algk:;d lapkyd (vkS[Ad) ;kaP;k ekiQZr lnj izLrko cSBdhiq<s lknj dj.As-

6) izfro"AZh [Ajsnh djko;kP;k

;a_Alkeqxzhph fofufnZ"Bs fuf'pr dj.;kph dk;Zokgh-

7);a_Alkeqwxzh$lk/Aulkeqxzh$midj.As

'Akldh; okgus ;kaP;k fuysZ[Auk ckcrph dk;Zokgh-

8) nwj/ouh tksM.Ah$oS|dh;

vf/Adk&;kP;k fuoklLFAkuh nwj/ouh tksM.Ah ;kckcrpk i_AO;ogkj-

9) oS|dh;$nar egkfo|ky; o

jQX.Aky;s ;sFAhy okf"AZd$_ASokf"AZd ekx.Ahi_As NikbZ ckcrpk i_AO;ogkj-

10) osLV gk;ikslksY;w'Au$,Dljs fiQYel ;kckcrpk i_AO;ogkj- 11) oS|dh;$nar egkfo|ky; o jQX.Aky; ;sFAhy prqFAZJs.Ah deZpk`;kaP;k x.Aos"Akckcrpk i_A O;ogkj-

7) Jh-j.kfils d-fy- 8) Jh- EgLds d-fy-

12) oS|dh;$nar egkfo|ky;s o jQX.Aky;s ;sFAhy fu;rdkyhds$iqLrds bR;knhckch-

13) ;a_Alkeqxzh$lk/Aulkeqxzh

fo"A;d MsVk cWad (laLFAkdMwu izkIr >Akysyhekfgrh ladfyr dj.As)

14) ;a_Alkeqxzh$lk/Aulkeqxzh ;k lac/Ah [email protected] yksdlHAk$ fo/AkulHAk$ fo/Akuifj"An ;klac/Ahps rkjkafdr iz'u$ vk'oklus$dikrlwpuk

Page 181: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

bR;knh- 15);a_Alkeqxzh [Ajsnhckcr mn@HAo

ysyh U;k;ky;hu izdj.As- 16) ;a_Alkeqxzhlac/Ah fofo/A daiU;k dMwu gks.Akjk i_AO;ogkj- 17) oS|dh;$nar egkfo|ky;s o

jQX.Aky;s ;kaP;kLrjkoj ?AMysY;k vfu;ferrsdfjrk fu;fer dj.;kph izdj.As$dk;ksZRrj eatwjhph izdj.As-

18) fofo/A laLFAkP;kLrjkoj ys[Ak

ifj{A.AkP;k osGh ?AsrysY;k vk{Asikckcr dk;Zokghph izdj.As-

19) foHAkxizeq[A [Ajsnh lferh

vkf.A jkT;Lrjh; [Ajsnh lferh ;kaP;k cSBdkaph i_As r;kj dj.As o bfro=rkar r;kj dj.As o 'AklukdMs lknj dj.As-

20) jkT;Lrjh; [Ajsnh

lferhP;k cSBdhr eatwj >AkysY;k ;a_Alkeqxzhps bafro=Rrkar 'AkluLrjkoj r;kj u dsY;keqGs lapkyuky;kP;kLrjkoj dj.;kaph tckcnkjh-

21) fofo/A izdkjph ;a_Alkeqxzh ckcrph ekfgrh laxzghr dj.As- 22) 'Aklu fu.AZ; fnukad 31-5-2002 uqlkj lapkyuky;kP;k vf/AiR;k[Akyhy loZ laLFAkps ,df_Ar [Ajsnh izfdz;k dj.As o R;kvuq"Aaxkus loZ dk;Zi/nrh fofgr eqnrhr dkedkt iq.AZ dj.As-

Page 182: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

1- 2- 3- 4- 5- (1) ;a_Akph fofufnZ"Bs rkaf_Ad rKkP;k lgk:;kus

r;kj dj.As- (2) fufonk izfl/nhph dk;Zokgh dj.As- (3) fufonsP;k vVh o 'ArhZ r;kj dj.As- (4) fufonk vtZ o fofufnZ"Bs fofdzdfjrk r;kj dj.As R;kapk vfHAys[A Bso.As- (5) fufonk fyiQkiQk dzeakd 1 m?AM.As R;kaurj vR;ko';d dkxni_Akph Nkuuh dj.As- rkaf_Ad fyiQkiQ;kph lacf/Ar rKkdMwu rikl.Ah dj.;kdfjrk ikBiqjok dj.As- (6) O;kikjh fyiQkiQk m?AM;kaph dk;Zokgh dj.As lacf/Ar xzkg; fufonk dkjk'Ah laidZ lk/A.As-

(7) rkaf_Ad rKkdMwu fofufnZ"Bkpk rikl.Ah vgoky izkIr >AkY;kuarj rqyukRed njkpk rDrk r;kj dj.As- (8) xzkg; o vxzkg; fufonkdkjkpk rif'Ay n'AZfo.Akjk rDrk r;kj dj.As- (9) foHAkxizeq[A [Ajsnh lferhP;k cSBdhph lwpuk r;kj djQu loZ lacf/Ar lferhP;k lHAklnkuk o vf/Adk&;kauk cSBdhph i_A ikBfo.As] R;kauk lHAslkBh

Page 183: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

lHAsP;k fno'Ah nwj/ouhojQu vkBo.A djQu ns.As] rlsp lHAsP;k fBdk.Ah vk.A.;klkBh xkMhph O;oLFAk dj.As- (10) foHAkx izeq[A [Ajsnh lferhpk bafro=Rrkar r;kj dj.As] o lferhP;k lHAklnkP;k ekU;rsdfjrk ikBfo.As o ikBiqjkok dj.As- (11) foHAkx izeq[A [Ajsnh lferhe/;s f'AiQkjl >AkY;kuqlkj ;a_Alkeqxzhps izLrko r;kj djQu jkT;lferhP;k ekU;rsdfjrk 'AklukdMs izLrko lknj dj.As- (12) izfl/n dsysY;k fufonkP;k tkfgjkrhph fcys izekf.Ar dj.As- (13) ekU; >AkysY;k ;a_Alkeqxzhpk iqjoBk lacf/Ar laLFAkdMs >Akysyk vkgs fdaok dls o R;kvuq"Aaxkus lfoLrj ekfgrhpk rif'Ay lacf/Ar laLFAkdMwu izkIr dj.As o R;kdfjrk R;k laLFAk'Ah lkrR;kus ikBiqjok dj.As-

(14) ofj"BkP;k lwpusuqlkj dedkt dj.As-

Page 184: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

dye 4 (1) (v) (VI) *e* dk;kZlukrhy nLrk,sotkph oxZokjh

v-dz-

fo"k; nLrk,sotkpk izdkj uLrh$ eLVj uksaniqLrd] Ogkopj b-

izeq[k ckchpk rif'kyokj

lqjf{kr Bso.;kpk dkyko/kh

1 1) ;a_Alkeqxzh$lk/Aulkeqxzh$iQfuZpj ;kaP;k [Ajsnh $ nqjQLrh ckcrpk O;ogkj$izLrko-

2) [Ajsnh dsysY;k ;a_Alkeqxzh$

lk/Aulkeqxzh $midj.As ;kaP;kdfjrkpk iqjoBknkj daiuh'Ah gks.Akjk okf"AZd ns[AHAky djkjkckcr-

3) oS|dh; egkfo|ky;$nar

egkfo|ky;] 'AS{Af.Ad jQX.Aky; ;sFAhy okgukaph [Ajsnh$nqjQLrh ;kckcrps izLrko$ i_AO;ogkj-

4) iQfuZpj [Ajsnh lacf/Aps izLrko $i_AO;ogkj- 5) foHAkxizeq[A [Ajsnh lferh$

uLrh laLFkkauk vko';d vlysY;k ;a_klkeqxzh$ lk/kulkeqxzh okgus iQfuZpj lkfgR; ;kaP;k [kjsnh fo"k;d ckchaps izLrko] nqjQLrh izLrko] okf"kZd ns[kHkky rlsp

lacaf/kr fo"k;kckcrph dk;Zokgh iw.kZ gksbZi;Zar lqjf{kr Bso.;kar ;srs-

Page 185: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

jkT;Lrjh; [Ajsnh lferh ;kaP;k cSBdhdfjrk lknj djko;kP;k ;a_AlkeqxzhP;k izLrkokph Nkuuh dj.As lacf/ArkdMwu m.Ahokph iwrZrk djQu ?As.As vkf.Algk:;d lapkyd (vkS[Ad) ;kaP;k ekiQZr lnj izLrko cSBdhiq<s lknj dj.As-

6) izfro"AZh [Ajsnh djko;kP;k

;a_Alkeqxzhph fofufnZ"Bs fuf'pr dj.;kph dk;Zokgh-

7) ;a_Alkeqwxzh$lk/Aulkeqxzh$midj.As

'Akldh; okgus ;kaP;k fuysZ[Auk ckcrph dk;Zokgh-

8) nwj/ouh tksM.Ah$oS|dh;

vf/Adk&;kP;k fuoklLFAkuh nwj/ouh tksM.Ah ;kckcrpk i_AO;ogkj-

9) oS|dh;$nar egkfo|ky; o jQX.Aky;s

;sFAhy okf"AZd$_ASokf"AZd ekx.Ahi_As NikbZ ckcrpk i_AO;ogkj-

10) osLV gk;ikslksY;w'Au$,Dljs fiQYel ;kckcrpk i_AO;ogkj- 11) oS|dh;$nar egkfo|ky; o jQX.Aky; ;sFAhy prqFAZJs.Ah deZpk`;kaP;k x.Aos"Ak ckcrpk i_AO;ogkj- 12) oS|dh;$nar egkfo|ky;s o jQX.Aky;s

;sFAhy fu;rdkyhds$iqLrds bR;knh ckch-

13) ;a_Alkeqxzh$lk/Aulkeqxzh fo"A;d MsVk cWad (laLFAkdMwu izkIr >Akysyhekfgrh ladfyr dj.As)

'kklu fu.kZ; dzekad fM,ebZ$2001$1029$ izdz170$2001$iz'kk&1 fn-31-5-02 vUo;s laLFks rhy ;a_klkeqxzh$ lk/kulkeqxzh o midj.ks ;kaP;k [kjsnh djhrk e/;orhZ fufonk izfdz;k dkedkt rlsp tkxfrd cWaadsP;k vFkZlgk:;k}kjs miyC/k gks.kk&;k vuqnkukrwu egkfo|ky;krhy xzaFkky;krhy

1- 2- 3- 4- 5- 14) ;a_Alkeqxzh$lk/Aulkeqxzh ;k lac/Ah

[email protected] yksdlHAk$fo/AkulHAk$fo/Aku ifj"An ;klac/Ahps rkjkafdr iz'u$vk'oklus$ dikrlwpuk bR;knh- 15) ;a_Alkeqxzh [Ajsnhckcr mn@HAoysyh

iqLrds o tujy ;kaP;k [kjsnh djhrk fufonk izfdz;k djQu

Page 186: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

U;k;ky;hu izdj.As- 16) ;a_Alkeqxzhlac/Ah fofo/A daiU;kdMwu gks.Akjk i_AO;ogkj- 17) oS|dh;$nar egkfo|ky;s o jQX.Aky;s

;kaP;kLrjkoj ?AMysY;k vfu;ferrsdfjrk fu;fer dj.;kph izdj.As$dk;ksZRrj eatwjhph izdj.As-

18) fofo/A laLFAkP;kLrjkoj ys[Ak

ifj{A.AkP;k osGh ?AsrysY;k vk{Asikckcr dk;Zokghph izdj.As-

19) foHAkxizeq[A [Ajsnh lferh vkf.A

jkT;Lrjh; [Ajsnh lferh ;kaP;k cSBdkaph i_As r;kj dj.As o bfro=rkar r;kj dj.As o 'AklukdMs lknj dj.As-

20) jkT;Lrjh; [Ajsnh lferhP;k cSBdhr

eatwj >AkysY;k ;a_Alkeqxzhps bafro=Rrkar 'AkluLrjkoj r;kj u dsY;keqGs lapkyuky;kP;kLrjkoj dj.;kaph tckcnkjh-

21) fofo/A izdkjph ;a_Alkeqxzh ckcrph ekfgrh laxzghr dj.As- 22) 'Aklu fu.AZ; fnukad 31-5-2002 uqlkj lapkyuky;kP;k vf/AiR;k[Akyhy loZ laLFAkps ,df_Ar [Ajsnh izfdz;k dj.As o R;kvuq"Aaxkus loZ dk;Zi/nrh fofgr eqnrhr dkedkt iq.AZ dj.As-

iqjoB;kps vkns'k iqjoBknkjkauk nsmQu egkfo|ky;krhy xzaFkky;kauk iqjoBk dj.;kar ;srks- dk;kZlukr gkrkG.;kar ;s.kk&;k dkedktkph fo"k; lwph dkWye nksu e/;s fnysyh vkgs-

Page 187: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

dye 4 (1) (b) (x)

lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A o la'kks/Au] eqacbZ ;sFAhy vf/Adk&;kps o deZpk&;kaps ixkj o HARrs ekgs vkWxLV]2017

v-dz ukao in@uke ewG

osru egkxkbZ HkRrk

vH;kl HArk

?kjHkkMs ,u-ih-,l

izokl HkRrk

'kgj HkRrk

/kqykbZ HkRrk

fo'ks"k osru

inO;qRrj osru

O;olk;jks/k HkRrk

,dw.k

1 MkW-ih-,p-f'kuxkjs

lapkyd 77000 101640 833 0 0 0 300 0 3000 2500 8000 193273

2 MkW-fV-ih-ygkus

lg lapkyd (oS) 77000 101640 833 0 0 0 300 0 3000 2500 8000 193273

3 MkW-ih-fV-okdksMs

lg lapkyd (oS) 77000 101640 833 0 0 0 300 0 3000 2500 8000 193273

4 Jherh- iwue ,u- ikVhy

lgk-lapkyd (ys[kk)

25080 33106 0 7524 5819 2400 300 0 0 0 0 74229

5 Jh-ih-ch-jkeVsds

lgk-lapkyd (ys[kk) 28780 37990 0 8634 0 2400 300 0 0 0 0 78104

6 Jh-ih-,e-

ns'AikaMs iz'kkldh; vf/kdkjh 27640 36485 0 8292 0 1200 300 0 0 0 0 73917

7 Jh-,p-fM-

iokj iz'kkldh; vf/kdkjh 22490 29687 0 0 0 0 300 0 0 0 0 52477

8 Jh-ds-Vh-lqdkls

iz'kkldh; vf/kdkjh 30630 40432 0 0 0 2400 300 0 0 0 0 73762

9 Jh-ih-,u-dksxuqjs vkS"k/kfuekZrk 27030 35680 0 0 0 1200 300 0 0 0 0 64210

10 Jh-,l-,-oku[AsMs

vkS"k/kfuekZrk (d) 19280 25450 0 5784 0 400 300 0 0 0 0 51214

Page 188: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

11 Jh-,u-Mh-uoys

mPp Js.kh m?kqys[kd

34380 45382 0 0 0 1200 300 0 0 0 0 81262

12 Jherh-,-ts-dqyd.khZ

mPp Js.kh m?kqys[kd

16730 22084 00 5019 3882 1200 300 0 0 0 0 49215

13 Jh-,l-,e-xkslkoh

dk;kZy;hu vf/k{kd

17760 23443 0 0 0 400 300 0 0 0 0 41903

14 Jh-Ogh-Mh-gkr[Akacdj

dk;kZy;hu vf/k{kd

17450 23034 0 5235 0 400 300 0 0 0 0 46419

15 Jhe-,l-vkj-eksjs

dk;kZy;hu vf/k{kd

16730 22084 0 5019 0 1200 300 0 0 0 0 45333

16 Jh-lh-th-lkGwa[As

dk;kZy;hu vf/k{kd

20530 27100 0 0 0 400 300 0 0 0 0 48330

17 Jh-,l-,l-lkoar

dk;kZy;hu vf/k{kd

16670 22004 0 5001 0 400 300 0 0 0 0 44375

18 Jh-vkj-Mh-ikMkos

dk;kZy;hu vf/k{kd

19220 25370 0 0 0 400 300 0 0 0 0 45290

19 Jh-Vh-Vh-ikoldj

dk;kZy;hu vf/k{kd

18100 23892 0 5430 0 400 300 0 0 0 0 48122

20 Jh-,e-vkj-ekGh

fuEuJs.kh y?kqys[kd

19450 25674 0 5835 0 400 300 0 0 0 0 51659

21 Jh-vkj-,u-vfgjs ofj"B lgk:;d 16100 21252 0 4830 0 400 0 0 0 0 0 42582

22 Jh-ch-ds-cks/Afxjs ofj"B lgk:;d 15300 20196 0 4590 0 400 300 0 0 0 0 40786

23 Jherh-,e-

vkj-?kkMhxkaodj

ofj"B lgk:;d 16040 21173 0 4812 0 400 300 0 0 0 0 42725

Page 189: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

24 Jh-oh-lh-dksGh ofj"B lgk:;d 15780 20830 0 4734 0 400 300 0 0 0 0 42044

25 Jh-Mh-,u-ykM ofj"B lgk:;d 16550 21846 0 0 0 400 300 0 0 0 0 39096

26 Jh-Mh-ih-ekgqydj ofj"B lgk::kd 15360 20275 0 0 0 400 300 0 0 0 0 36335

27 Jh-,-ih-fueljdkj ofj"B lgk::kd 16480 21754 0 4944 0 400 300 0 0 0 0 43878

28 Jh-ih-,y-ikVhy ofj"B lgk::kd 18670 24644 0 5601 0 400 300 0 0 0 0 49615

29 Jh-Ogh-ok;-lkoar ofj"B lgk:;d 16180 21358 0 0 0 400 300 0 0 0 0 38238

30 Jh-ih-vks-

pkS/Ajh ofj"B lgk:;d 16730 22084 0 5019 0 400 300 0 0 0 0 44533

31 Jh-,l-Ogh-dksVwGs

LoPNrk fujh{Ad 16610 21925 0 0 0 400 300 0 0 0 0 39235

32 Jh-Ogh-,y-Vksiys

LoPNrk fujh{Ad 10520 13886 0 3156 2441 400 200 0 0 0 0 30603

33 Jh-ih-,e-pOgk.A ofj"B fyfid 12840 16949 0 3852 0 400 300 0 0 0 0 34341

34 Jh-,l-ch-nslkbZ ofj"B fyfid 12810 16909 0 0 0 400 300 0 0 0 0 30419

35 Jherh-,e-vkj-/kqjh ofj"B fyfid 13010 17173 0 3903 0 400 300 0 0 0 0 34786

36 Jh-ds-th- xnjs ofj"B fyfid 13850 18282 0 4155 0 400 300 0 0 0 0 36987

37 Jh-,l-,u-xaoMs ofj"B fyfid 13870 18308 0 0 0 400 300 0 0 0 0 32878

38 Jhe-ih-,u-gsfx"Vs ofj"B fyfid 13010 17173 0 3903 0 400 300 0 0 0 0 34786

Page 190: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

39 Jh-Ogh-,l-tM;s ofj"B fyfid 11810 15589 0 3543 0 400 300 0 0 0 0 31642

40 Jh-Mh-Mh-dkGs

ofj"B fyfid 12160 16051 0 3648 0 400 300 0 0 0 0 32559

41 Jh-,l-Vh-djdkVs

ofj"B fyfid 12590 16619 0 0 0 400 300 0 0 0 0 29909

42 Jh-,l-,e-

dqyd.AhZ ofj"B fyfid 12950 17094 0 0 0 400 300 0 0 0 0 30744

43 Jh-,l-ih-dqyd.AhZ

ofj"B fyfid 14300 18876 0 4290 0 400 300 0 0 0 0 38166

44 Jh-,l-vkj-dqtsZdj

ofj"B fyfid 10940 14441 0 3282 2539 400 300 0 0 0 0 31902

45 Jh-Ogh-,u-ykM

ofj"B fyfid 13010 17173 0 0 0 400 300 0 0 0 0 30883

46 Jh-,-Ogh-ekfpoys

ofj"B fyfid 12460 16447 0 0 0 400 300 0 0 0 0 29607

47 Jh-Ogh-Ogh-

egkfMd ofj"B fyfid 10660 14071 0 0 2474 400 300 0 0 0 0 27905

48 Jh-Ogh-ds-ekatjsdj ofj"B fyfid 13420 17714 0 0 0 400 300 0 0 0 0 31834

49 Jherh-ch-ih-eksjs ofj"B fyfid 11270 14876 0 0 2615 400 300 0 0 0 0 29461

50 Jherh-,-,l-uykoMs ofj"B fyfid 11130 14692 0 3339 0 400 200 0 0 0 0

29761

Page 191: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

51 Jh-,e-Mh-ikVksGs

ofj"B fyfid 12930 17068 0 0 0 400 300 0 0 0 0 30698

52 Jh-vkj-,u-jk.As

ofj"B fyfid 12560 16579 0 3768 0 400 300 0 0 0 0 33607

53 Jh-,e-,l-jko

ofj"B fyfid 12730 16804 0 0 0 0 300 0 0 0 0 29834

54 Jh-ih-ch-lkGoh

ofj"B fyfid 12330 16276 0 0 0 400 300 0 0 0 0 29306

55 Jh-,l-ih-lk[Ajdj

ofj"B fyfid 12590 16619 0 3777 0 400 300 0 0 0 0 33686

56 Jh-ts-,l-

lkoar ofj"B fyfid 12750 16830 0 3825 0 400 300 0 0 0 0 34105

57 Jh-Vh-ok;-f'Aans

ofj"B fyfid 13010 17173 0 0 0 400 300 0 0 0 0 30883

58 Jh-,l-

,u-foliqrs ofj"B fyfid 13830 18256 0 4149 0 400 300 0 0 0 0 36935

59 Jh-,-ch-tk/Ao

ofj"B fyfid 11970 15800 0 0 0 0 300 0 0 0 0 28070

60 Jh-ok;-,l-ekus

ofj"B fyfid 12480 16474 0 0 0 400 300 0 0 0 0 29654

61 Jh-,l-Ogh-jkmQr

ofj"B fyfid 10660 14071 0 3198 2474 400 200 0 0 0 0 31003

62 Jh-Ogh-

th- dkacGs y?AqVadys[Ad 12330 16276 0 0 0 400 300 0 0 0 0 29306

63 Jherh-vkj-Mh-ujokMs

nqj/ouh pkyd 14430 19048 0 4329 0 400 300 0 0 0 0 38507

Page 192: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

64 Jherh-ds-,l-vkeys

fyihd&fu&Vadys[Ad 8990 11867 0 2697 2086 400 200 0 0 0 0 26240

65 Jh-Mh-Vh-HAoj

fyihd&fu&Vadys[Ad 9260 12223 0 2778 0 400 200 0 0 0 0 24861

66 Jh-,l-,l-HAokjh

fyihd&fu&Vadys[Ad 8730 11524 0 2619 2026 400 200 0 0 0 0 25499

67 Jh-ih-ch-ckxMs

fyihd&fu&Vadys[Ad 8990 11867 0 2697 2086 400 200 0 0 0 0 26240

68 Jh-,y-ih-HAkslys

fyihd&fu&Vadys[Ad 11040 14573 0 3312 0 400 300 0 0 0 0 29625

69 Jh-,l-Ogh-xkoMs

fyihd&fu&Vadys[Ad 10620 14018 0 3186 0 400 200 0 0 0 0 28424

70 Jherh-ih-vkj-xsaxts

fyihd&fu&Vadys[Ad 10170 13424 0 3051 0 400 200 0 0 0 0 27245

71 Jh-,-Mh-xksfgy

fyihd&fu&Vadys[Ad 9540 12593 0 2862 0 400 200 0 0 0 0 25595

72 Jh-,l-Mh-xkslkoh

fyihd&fu&Vadys[Ad 10750 14190 0 0 0 400 200 0 0 0 0 25540

73 Jh-lh-,e-gkVs

fyihd&fu&Vadys[Ad 9680 12778 0 0 0 400 200 0 0 0 0 23058

74 Jh-,l-;q-tk/Ao

fyihd&fu&Vadys[Ad 9830 12976 0 2949 0 400 200 0 0 0 0 26355

75 Jh-Ogh-Ogh-dne

fyihd&fu&Vadys[Ad 10940 14441 0 0 0 400 200 0 0 0 0 25981

76 Jh-Ogh-,l-dkacGs

fyihd&fu&Vadys[Ad 8210 10837 0 2463 1905 400 200 0 0 0 0 24015

77 Jherh-,-,e-fdnZr

fyihd&fu&Vadys[Ad 8210 10837 0 0 1905 400 200 0 0 0 0 21552

78 Jh-,l-,-eka<js

fyihd&fu&Vadys[Ad 8260 10903 0 2478 1917 400 200 0 0 0 0 24158

Page 193: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

79 Jh-vkj-,e-ukMsdj

fyihd&fu&Vadys[Ad 8990 11867 0 2697 2086 400 200 0 0 0 0 26240

80 Jh-lh-,l-iksdGs

fyihd&fu&Vadys[Ad 10450 13794 0 0 0 400 200 0 0 0 0 24844

81 Jh-;q-ih-ikydj

fyihd&fu&Vadys[Ad 10830 14296 0 3249 0 400 200 0 0 0 0 28975

82 Jh-,l-,l-jksBs

fyihd&fu&Vadys[Ad 8990 11867 0 2697 2086 400 200 0 0 0 0 26240

83 Jh-,e-,l-lkoar

fyihd&fu&Vadys[Ad 8720 11510 0 2616 2023 400 200 0 0 0 0 25469

84 Jherh-ds-,u-f'AjQMs

fyihd&fu&Vadys[Ad 8990 11867 0 2697 2086 400 200 0 0 0 0 26240

85 Jh-vkj-,-flear

fyihd&fu&Vadys[Ad 8210 10837 0 2463 1905 400 200 0 0 0 0 24015

86 Jh-,u-Mh-

lkcGs fyihd&fu&Vadys[Ad 9420 12434 0 2826 0 400 200 0 0 0 0 25280

87 Jh-Ogh-,-

mxos fyihd&fu&Vadys[Ad 8460 11167 0 2538 1963 400 200 0 0 0 0 24728

88 Jh-lh-Mh-

mrsdj fyihd&fu&Vadys[Ad 8380 11062 0 2514 1945 400 200 0 0 0 0 24501

89 Jh-,u-

Ogh-ok?Asyk fyihd&fu&Vadys[Ad 10450 13794 0 0 0 400 200 0 0 0 0 24844

90 Jh-Ogh-Mh-

HAkslys fyihd&fu&Vadys[Ad 8210 10837 0 2463 1905 400 200 0 0 0 0 24015

91 Jh-,u-,u-panu[AsMs

fyihd&fu&Vadys[Ad 7730 10204 0 2319 1794 400 200 0 0 0 0 22647

92 Jh-ds-th-dkUgksyhdj

fyihd&fu&Vadys[Ad 9540 12593 0 2862 2214 400 200 0 0 0 0 27809

Page 194: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

93 Jh-,y-,-ekus

fyihd&fu&Vadys[Ad 8990 11867 0 2697 2086 400 200 0 0 0 0 26240

94 Jh-,-,l-rk;Ms

fyihd&fu&Vadys[Ad 10060 13279 0 0 0 400 200 0 0 0 0 23939

95 Jh-,-ih-mjsokj

fyihd&fu&Vadys[Ad 8720 11510 0 0 2023 400 300 0 0 0 0 22953

96 Jh-Mh-ds-HAsaMs

M!k;Ogj 13590 17939 0 4077 0 400 300 50 0 0 0 36356

97 Jh-,l-Ogh-xksGs

M!k;Ogj 11870 15668 0 0 0 0 300 50 0 0 0 27888

98 Jh-,l-ch-

fuxZq.A M!k;Ogj 13610 17965 0 0 0 400 300 50 0 0 0 32325

99 Jh-,y-Mh-Vdys

M!k;Ogj 11930 15748 0 0 0 400 300 50 0 0 0 28428

100 Jh-,-ch-dne

M!k;Ogj 12760 16843 0 0 0 400 300 50 0 0 0 30353

101 Jh-lh-th-rsjo.Adj

Mn@okgu pkyd

13200 17424 0 0 0 400 300 50 0 0 0 31374

102 Jh-ih-Ogh-okjhd

ukbZd 12980 17134 0 3894 0 400 300 50 0 0 0 34758

103 Jh-fM-ds-[AsMsdj

ni&rjh 12980 17134 0 3894 0 400 300 50 0 0 0 34758

104 Jh-Ogh-,e-lkGoh- f'kikbZ 10280 13570 0 0 0 400 200 50 0 0 0 24500

105 Jh-,u-,l-efgMk

liQkbZxkj 6100 8052 0 1830 1416 400 125 50 0 0 0 17973

106 Jh-,u-,u-iafMr

liQkbZxkj 6100 8052 0 1830 1416 400 125 50 0 0 0 17973

Page 195: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

107 Jh-ih-vkj-jkBksM

liQkbZxkj 6290 8303 0 1887 1460 400 125 50 0 0 0 18515

108 Jh-ch-Mh-lksyadh liQkbZxkj 6100 8052 0 1830 1416 400 125 50 0 0 0 17973

109 Jh-,y-,e-lksyadh liQkbZxkj 6100 8052 0 1830 1416 400 125 50 0 0 0 17973

110 Jh-lh-ds-lksyadh liQkbZxkj 6100 8052 0 1830 1416 400 125 50 0 0 0 17973

111 Jh-Ogh-lh- lksyadh liQkbZxkj 6290 8303 0 0 1460 400 125 50 0 0 0 16628

112 Jh-Mh- ch-lksyadh liQkbZxkj 11950 15774 0 3585 0 400 200 50 0 0 0 31959

113 Jh-vkj-vkj-

rkacksGh liQkbZxkj 6100 8052 0 1830 1416 400 125 50 0 0 0 17973

114 Jh-lh-vkj-ok?Asyk liQkbZxkj 5740 7577 0 0 1332 400 125 50 0 0 0 15224

115 Jh-Ogh-,u-ok?Asyk liQkbZxkj 6100 8052 0 1830 1416 400 125 50 0 0 0 17973

116 Jh-ih-vkj-ok?Asyk liQkbZxkj 6290 8303 0 1887 1460 400 125 50 0 0 0 18515

117 Jh-Mh-ih-ok?Asyk liQkbZxkj 6100 8052 0 1830 1416 400 125 50 0 0 0 17973

118 Jh-Ogh-ds-ok?Asyk liQkbZxkj 6290 8303 0 1887 1460 400 125 50 0 0 0 18515

119 Jh-,-,p-ok?Asyk liQkbZxkj 6100 8052 0 1830 1416 400 125 50 0 0 0 17973

120 Jh-ts-,u-ok?Asyk liQkbZxkj 6100 8052 0 1830 1416 400 125 50 0 0 0 17973

Page 196: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

121 Jh-lh-ih-ok?Asyk liQkbZxkj 6100 8052 0 1830 1416 400 125 50 0 0 0 17973

122 Jh-ch-ok;-pkSgk.A

liQkbZxkj 6100 8052 0 0 1416 400 125 50 0 0 0 16143

123 Jh-ch-,e-ijekj

liQkbZxkj 6100 8052 0 1830 1416 400 125 50 0 0 0 17973

124 Jh-,p-,y-ok?Asyk

liQkbZxkj 6100 8052 0 1830 1416 400 125 50 0 0 0 17973

,dw.A 4496729

Page 197: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

dye 4 (1) (b) (xi) lapkyuky;kl ;sFAhy lapkyd] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ ;k lkoZtfud izkf/Adkj.AklkBh fnukad 1 ,fizy]2016 rs 31 ekpZ 2017 ;k dkGklkBh eatwj >AkysY;k vkf.A [ApZ >AkysY;k jDdespk rif'Ay- vnkati_Adkph izr izfl/n djkoh (jQi;kae/;s) eatwj jDdes iSdh okVwu >AkysY;k jDdespk rif'Ay izfl/n djkok- (jQi;kae/;s)

uequk *d* pkyw o"AkZlkBh (jQ-gtkjkr)

v-dz-

vankti_Adh; 'Ah"AZ eatwj jDde

fu;ksftr okij (;sFAs {As_Akuqlkj o dkekuqlkj Lora_A ikukoj ekfgrh HAjkoh) ekgs twu]2016 i;Zarpk [ApZ-

'Asjk (vlY;kl)

1 (01) osru 74913 18725 & 2 (02) etwjh 0 0 & 3 (03) vfrdkyhd HARrk 250 0 & 4 (06) nqj/ouho oht ik.Ah 3100 819 & 5 (10) da_AkVh lsok 650 0 & 6 (11) ns'AkarxZr izokl[ApZ 230 9 & 7 (13) dk;kZy;hu [ApZ 2075 27 & 8 (14) HAkMsiVV@h o dj 0 0 & 9 (16) izdk'Aus 0 0 & 10 (17) lax.Ad [ApZ 500 0 & 11 (19) vkgkj [ApZ 0 0 & 12 (21) lkeqxzh o iqjoBk 120 0 & 13 (24) isV!ksy rsy oax.A 500 0 & 14 (26) tkfgjkr o izfl/nh 2000 323 & 15 (27) ygku cka/Adkes 1 0 & 16 (28) O;olk;f;d o fo'As"A lsok 0 0 & 17 (31) lgk:;d vuqnkus 0 0 & 18 (34) f'A";o=Rrh o fo|kosrus 72931 0 & 19 (35) lgk:;d vuqnkus (osru) 0 0 & 20 (50) brj [ApZ 0 0 & 21 (51) eksVkj okgus 0 0 & 22 (52) ;a_Alkexzh o lk/Aulkeqxzh 0 0 & ,dw.A 157270 19903 &

Page 198: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

मा हतीचा अ धकार १७ बाबीवर ल मा हती 2016 27/10/2017 १

uewuk *[A* ekxhy o"AkZlkBh (01 ,fizy 2015 rs 31 ekpZ 2016 ) (jQ- gtkjkr)

v-dz- vankti_Adh; 'Ah"AZ eatwj jDde okijysyh jDde u okijY;keqGs ijr djkoh

ykxysyh jDde ifj.Ake

1 (01) osru 60000 54826 5174

ns;ds miyC/A uOgrh

2 (02) etwjh 0 0 0 & 3 (03) vfrdkyhd HARrk 150 149 1 & 4 (06) nqj/ouho oht ik.Ah

2900 2825 75 ns;ds miyC/A uOgrh

5 (10) da_AkVh lsok 0 0 0 & 6 (11) ns'AkarxZr izokl[ApZ 134 134 0 & 7 (13) dk;kZy;hu [ApZ 1583 1582 1 & 8 (14) HAkMsiVV@h o dj 0 0 0 & 9 (16) izdk'Aus 0 0 0 & 10 (17) lax.Ad [ApZ 2153 2126 27 izyafcr ns;ds 11 (19) vkgkj [ApZ 0 0 0 & 12 (21) lkeqxzh o iqjoBk 82 81 1 & 13 (24) isV!ksy rsy oax.A 397 396 1 & 14 (26) tkfgjkr o izfl/nh

1935 1741 194 ns;ds vk{Asiklg ijr

15 (27) ygku cka/Adkes 0 0 0 & 16 (28) O;olk;f;d o fo'As"A lsok 0 0 0 & 17 (31) lgk:;d vuqnkus (osrusRrj) 0 0 0 & 18 (34) f'A";o=Rrh o fo|kosrus 69458 69458 0 & 19 (35) lgk:;d vuqnku (osru) 0 0 0 & 20 (50) brj [ApZ 0 0 0 & 21 (51) eksVkj okgus 0 0 0 & 22 (52) ;a_Alkexzh o lk/Aulkeqxzh 0 0 0 & ,dw.A 138792 133318 5474 &

Page 199: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

egkjk"V! 'Aklu

ukxfjdkaph lun

Page 200: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 200

ukxjhdkaph lun

iz'Aklu yksdkfHAeq[A gks.;klkBh rlsp 'AklukP;k nSuafnu dkedktkr ikj'AZdrk

vk.Awu 'Aklukus /Aksj.A jkcfo.;klkBh ukxjhdkaph lun (flVh>Au pkVZj) r;kj

dj.;kar vkyh vkgs- tursyk R;kaP;k dkekckcr gks.Akjs xSjlks; VkG.;klkBh ;k

lunsph fufeZrh dj.;kar vkysyh vlwu tursps dke fofgr eqnrhP;k vkr djQu

?As.;kpk gDd [A&;k vFAkZus ;k}kjs izkIr gks.Akj vkgs- ;k luns}kjs tursyk pkaxyh

lsok ns.As rlsp dk;|kph vkf.A fu;ekaph vaeyctko.Ah laca/Ahr vf/Adkjk}kjs djQu

ikjn'AZd iz'Aklukph [Ak_Ah tursyk nsrk ;sbZy v'Ak egRokP;k ckchapk lekos'A ;kr

vkgs-

'AklukdMwu tursyk fofo/A izdkjP;k lsok miyC/A djQu fnY;k tkrkr- ;k

lsok dehrdeh osGkr feGkO;kr R;k ntsZnkj vlkO;kr v'Ah tursph ekiQd vis{Ak

vlrs- ;k lsokaph iqjsiwj ekfgrh loZlkekU; tursyk Ogkoh rlsp 'Akldh;

dkedktkr lq/Akj.Ak dj.As] ikjn'AZdrk vk.Aqu tursP;k ckcrhr vkiys mRrjnkf;Ro

tksikl.As ;k mfn@n"VkaP;k iqrhZdfjrk ukxjhdkaph lun (flVh>Au pkVZj) r;kj

dj.;kar vkyh vkgs-

egkjk"V! 'kklukus 1971 lkyh ltZu tujy ;k dk;kZy;kps foHkktu djQu

lapkyd vkjksX; lsok o lapkyd oS|dh; f'k{k.k o la'kks/ku v'kh nksu osxGh

lapkyuky;s LFkkiu dsyh- ;k LFkkiuspk 1 lIVsacj gk oS|dh; f'k{k.k fnol Eg.kwu

vk;ksftr dj.;kr ;srks- egkjk"V! jkT;ke/;s oS|dh;] nar] ifjpkjhdk o brj

vkjksX; lsos'kh laca/khr vH;kldzekps cGdVhdj.k dj.ks o R;kr ok< dj.ks ;k

mn@ns'kkus gs lapkyuky; egkjk"V! 'kklukus LFkkiu dsysys vkgs- Ekgkjk"V! 'kklukP;k

oS|dh; f'A{A.A o vkS"A/Ah nzO;s foHAkxkvarxZr lapkyuky; oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au]

gk foHAkx dk;Zjr vlwu lnj lapkyuky;kvarxZr ,dw.A 16 oS|dh; egkfo|ky;s]

3 'Akldh; nar egkfo|ky;s o ifjp;kZ f'A{A.A laLFAk dk;Zjr vlwu lnj

Page 201: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 201

egkfo|ky;klg layfXur vl.Akjh ,dw.A 23 jQX.Aky;s o 6 xzkeh.A izf'A{A.A dsanzs

dk;Zjr vkgsr- oS|dh; egkfo|ky;s o 'Akldh; nar egkfo|ky;s ;sFAs f'A{A.Ak}kjs

rK MkWDVj fuekZ.A dj.;kps dk;Z dj.;kar ;srs o layfXur jQX.Aky;s jkT;krhy

lkekU; tursl ekiQd njke/;s jQX.Alsok ns.;kar ;srs- lnj dkekP;k vuq"Aaxkus

LFAkfud ikrGhoj vf/A"Bkrk ;kauk foRrh; vf/Adkj o iz'Aklfud vf/Adkj dkgh

izek.Akr iznku dj.;kar vkysys vlwu brj dkedkt mnk-fo|kFAhZ izos'A ifj{Ak

infufeZrh use.Awdk bR;knh dkes lapkyuky; LrjkojQu 'Aklu vkns'Akuqlkj dsyh

tkrkr-

ukxfjdkaph lun

1 ukxfjdkauk mRre ntkZph lsok ns.;klkBh ukxfjdkaph lun r;kj dj.;kr vkyh vkgs-

2 ;k lapkyuky;kdMwu [kkyhy lsok iqjfo.;kr ;srkr-

v) vWyksiWFkhd o nar ;k vk/kqfud vkS"k/k i/nrhe/khy 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;krwu vH;kldze f'kdowu vgZrk/kkjd MkWDVlZ fuekZ.k dj.ks

c) vWyksiWFkhy mipkj i/nrhuqlkj vk/kqfud oS|d 'kkL_kk}kjs jQX.kkoj mipkj dj.ks

d) lnjgw vk/kqfud mipkj i/nrh ukxfjdkae/;s yksdfiz; djQu vf/kdkf/kd jQX.kkauk O;k/kheqDr dj.;kpk iz;Ru dj.ks-

M) vWyksiWFkhd$nar i/nrhe/;s fofo/k 'kkldh; egkfo|ky;kae/;s la'kks/ku djQu R;kpizek.ks txkrhy brj uoufou la'kks/kukRed ckchapk okij djQu ukxfjdkauk ;k la'kks/kukpk ykHk feGowu ns.ks-

Page 202: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 202

lapkyuky; oS|dh; f'k{k.k o la'kks/ku] eqacbZ ;kaP;k dk;Ziz.kkyh ckcrph lfoLrj ekfgrh (v) foHkkxkph loZlk/kkj.k ekfgrh o foHkkxkarxZrP;k {ksf_k; dk;kZy;krhy eatwj dk;Zjr vf/kdkjh o deZpkjh ;kckcrph laoxZfugk; la[;kRed ekfgrh %

;k lapkyuky;kriQsZ [kkyhyizek.ks ;a_k.kk o dk;Ziz.kkyh jkcfo.;kr ;srs-

lapkyuky;krhy dk;kZlus

lapkyuky;kP;k fu;a_k.kk[kkyh laLFkk (dk;kZy;s) %

'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;s o layXuhr jQX.kky;s %

lapkyuky;kP;k vf/kuLr vlysyh oS|dh; egkfo|ky;s o layXuhr jQX.kky;kaph ukos o [kkVkaph la[;k

v- dz- 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;

{kerk oS|dh; egkfo|ky

;kP;k LFkkiusps o"kZ

layXuhr jQX.kky;s o vkjksX; foHkkx

[kkVkaph la[;k

moZjhr egkjk"V!

1- xzWUV 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;] lj t-th- jQX.kky; vkokj] Hkk;[kGk] eqa& 400 008

200

1845

1 lj t-th leqg jQX.kky;] eqacbZ 1352

2 th-Vh- jQX.kky;] eqacbZ 521 3 lsaV tkWtZ jQX.kky;] eqacbZ 467 4 dkek o vkyCysl jQX.kk] eqacbZ 505

lg lapkyd (oS|dh;) lg lapkyd

(nar) eq[; iz'kkldh;

vf/kdkjh

lgk;d lapkyd (ys[kk)

vf/kf{kdk 'kqJq"kk lsok

ys[kk o ys[kk ijh{k.k

lapkyd

njdjkj

fo'ks"k dk;Z vf/kdkjh

lg lapkyd (oS|dh;)

lapkyuky; dk;kZlus

c o d% vkLFkkiuk ('kS{kf.kd o v'kS{kf.kd) v % izos'k ijh{kk o izfdz;k] inkapk vk<kok bZ% vkLFkkiuk ('kqJq"kk lsok )

M% vkLFkkiuk (iz'kkldh; ins)

iQ% vkLFkkiuk (rkaf_kd o oxZ 4 ins)

njdjkj (vkS"k/ks o brj )

lkaf[kdh

vk; % vuqnku

x% dtZ o fuo=Rrhosrus

ds % jks[k 'kk[kk e% [kjsnh izfdz;k

t % Viky uksan.kh o brj

g% ys[kk o ys[kk ijh{k.k

Page 203: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 203

5 ukxjh vkjksX; dsanz] ckanzk] eqacbZ 50 6 vkjksX; iFkd] iky?kj 16

2-

cS-th- 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;] iq.ks

200 1964

1 llqu lkekU; jQX.kky;] iq.ks 1288 2 vkjksX; iFkd] f'kjQj] iq.ks 17

3- 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;]

ia<jiqj jksM] fejt] ftYgk & lkaxyh

150

1962

1 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky; o jQX.kky;] fejt 120

2 ih-Ogh- ikVhy lkekU; jQX.kky;] lkaxyh

388

3 vkjksX; iFkd] rklxako 27 4-

Jh- HkkmQlkgsc fgjs 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;] pDdjckjMh vkokj] /kqGs

100 1988 1 Jh- HkkmQlkgsc fgjs 'kkldh;

oS|dh; egkfo|ky; o jQX.kky;] /kqGs

508

5-

MkW-oS'kaik;u Le=rh 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;] lksykiwj

150 1963 1 N_kirh f'kokth egkjkt

lkekU; jQX.kky;] lksykiwj 733

6-

jkt"khZ N_kirh 'kkgw egkjkt 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;] dksYgkiwj

100 2001 1

izfeyk jkts Le=rh lkekU; jQX.kky;] dksYgkiwj

500

ejkBokMk 7- 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;]

vkSjaxkckn 150 1956

1 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky; o jQX.kky;] vkSjaxkckn

1028

2 vkjksX; iFkd] iSB.k 30 8-

'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;] ukansM

100 1988 1 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky; o jQX.kky;] ukansM

508

9-

Lokeh jkekuan rhFkZ xzkeh.k 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;] vacstksxkbZ 100 1974 1

Lokeh jkekuan rhFkZ xzkeh.k oS|dh; egkfo|ky; o jQX.kky;] vacstksxkbZ

518

10-

'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;] ykrwj

150 2002 1 loksZipkj jQX.kky;] ykrwj 500

fonHkZ 11-

'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;] ukxiwj

200 1947

1 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky; o jQX.kky;] ukxiwj 1001

2 vfrfo'ks"kipkj jQX.kky;] ukxiwj 120

3 vkjksX; iFkd] lkousj 40 12- bafnjk xka/kh 'kkldh; oS|dh;

egkfo|ky;] ukxiwj 150 1968

1 bafnjk xka/kh 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky; o jQX.kk] ukxiwj

594

2 MkW- ckcklkgsc vkacsMdj jQX.kk o la'kks/ku dsanz] ukxiwj

240

13-

Jh- olarjko ukbZd 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;] ;orekG 150 1989

1 Jh- olarjko ukbZd 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky; o jQX.kky;] ;orekG

570

2 Jh- olarjko ukbZd 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky; o efgyk jQX.kky;] ;orekG

80

14- 'kkldh; oS|dh; egkfo|k] vdksyk 150 2002 1 lokZsipkj jQX.kky;] vdksyk 500 15- 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;] 100 2015 1 ftYgk jQX.kky; panziwj 300

Page 204: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 204

v- dz- 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;

{kerk oS|dh; egkfo|ky

;kP;k LFkkiusps o"kZ

layXuhr jQX.kky;s o vkjksX; foHkkx

[kkVkaph la[;k

moZjhr egkjk"V!

1- xzWUV 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;] lj t-th- jQX.kky; vkokj] Hkk;[kGk] eqa& 400 008

200 1845

1 lj t-th leqg jQX.kky;] eqacbZ

1352

2 th-Vh- jQX.kky;] eqacbZ 521 3 lsaV tkWtZ jQX.kky;] eqacbZ 467 4 dkek o vkyCysl jQX.kk] eqacbZ 505 5 ukxjh vkjksX; dsanz] ckanzk] eqacbZ 50 6 vkjksX; iFkd] iky?kj 16

2-

cS-th- 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;] iq.ks

200 1964

1 llqu lkekU; jQX.kky;] iq.ks 1288 2 vkjksX; iFkd] f'kjQj] iq.ks 17

3- 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;]

ia<jiqj jksM] fejt] ftYgk & lkaxyh

150

1962

1 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky; o jQX.kky;] fejt

120

2 ih-Ogh- ikVhy lkekU; jQX.kky;] lkaxyh

388

3 vkjksX; iFkd] rklxako 27 panziwj

16- 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;] xksafn;k 100 2016 1 ftYgk jQX.kky; xksafn;k 300

,dw.k 2250 ,dw.k 12821 'kkldh; nar egkfo|ky;s o jQX.kky;s %

v- dz- egkfo|ky;kps ukao izos'k {kerk 1 'kkldh; nar egkfo|ky; o jQX.kky;] eqacbZ 100 2 'kkldh; nar egkfo|ky; o jQX.kky;] vkSjaxkckn 50 3 'kkldh; nar egkfo|ky; o jQX.kky;] ukxiwj 50 ,dw.k % 200

inohiwoZ ifjpkjhdk egkfo|ky;s % v-dz- egkfo|ky;kps ukao & ch-,l-lh- uflZax izos'k {kerk 1 bfULVV;wV vkWiQ uflZax] t-th- jQX.Aky;] eqacbZ 50 2 dkWyst vkWiQ uflZax] cS-th-oS|dh; egkfo|ky;] iq.ks 50 3 dkWyst vkWiQ uflZax] 'Akldh; oS|dh; egkfo|ky;] ukxiwj 50 4 dkWyst vkWiQ uflZax] 'Akldh; oS|dh; egkfo|ky;] vkSjaxkckn 50 ,dw.A 200

Page 205: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 205

infodk ifjpkjhdk egkfo|ky;s %

v-dz- egkfo|ky;kps ukao & th-,u-,e- uflZax izos'k {kerk 1 xksdqGnkl rstiky jQX.Aky;] eqacbZ 27 2 lsaV tkWtsZl jQX.Aky;] eqacbZ 20 3 llwu loksZipkj jQX.Aky;] iq.As 40 4 Jh- N_Airh f'Aokth egkjkt loksZipkj jQX.Aky;] lksykiwj 20 5 in@eHAw"A.A olarnknk ikVhy loksZipkj jQX.Aky;] lkaxyh 20 6 'Akldh; oS|dh; egkfo|ky; jQX.Aky;] ukxiwj 43 7 bafnjk xka/Ah 'Akldh; oS|dh; egkfo|ky; o jQX.Aky;] ukxiwj 27 8 'Akldh; oS|dh; egkfo|ky; o jQX.Aky;] vkSjaxkckn 33 9 Lokeh jkekuan rhFAZ xzkeh.A oS|dh; egk- o jQX.Aky;] vacktksxkbZ 20 ,dw.A 250

inO;qRrj ifjpkjhdk egkfo|ky;s %

v-dz- egkfo|ky;kps ukao izos'k {kerk 1 ifjp;kZ f'k{k.k laLFkk] eqacbZ 17

HkkSfrdksipkj o O;olk;ksipkj 'kkGk o dsanzs %

v-dz- egkfo|ky;kps ukao izos'k {kerk 1 HAkSfrdksipkj 'AkGk o dsanz] 'Akldh; oS|dh; egkfo|ky;] ukxiwj 30 2 O;olk;ksipkj 'AkGk o dsanz] 'Akldh; oS|dh; egkfo|ky;] ukxiwj 30

,dw.A 60

Mh-,e-,y-Vh- vH;kldze jkcfo.kkjs egkfo|ky;s % v-dz- egkfo|ky;kps ukao izos'k {kerk 1 xzWUV oS|dh; egkfo|ky;] eqacbZ 12 2 cS-th- oS|dh; egkfo|ky;] iq.As 16 3 Jh- HAkmQlkgsc fgjs 'Akldh; oS|dh; egkfo|ky;] /AqGs 30 4 'Akldh; oS|dh; egkfo|ky;] fejt 12 5 MkW- oS'Aaik;u Le=rh oS|dh; egkfo|ky;] lksykiwj 20 6 jktf"AZ N_Airh 'Akgw egk- 'Akldh; oS|dh; egkfo|ky;] dksYgkiwj 20 7 'Akldh; oS|dh; egkfo|ky;] vkSjaxkckn 12 8 MkW-'kadjjko pOgk.A 'Akldh; oS|dh; egkfo|ky;] ukansM 20 9 Lokeh jkekuan frFAZ xzkeh.A oS|- egkfo|ky;] vacktksxkbZ 6 10 'Akldh; oS|dh; egkfo|ky;] ukxiwj 12 11 'Akldh; oS|dh; egkfo|ky;] vdksyk 20

,dw.A 180

oS|dh; egkfo|ky;kae/khy oS|dh; inO;qRrj inoh o inO;qRrj infodk vH;kldzekaph fLFkrh-

inO;qRrj vH;kldze

Page 206: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 206

v-dz- vH;kldze vH;kldze tkxk ekU;rk vekU;rk ekU;rk vekU;rk

1 inoh&fMxzh dkslZ 160 05 560 54 2 infodk& fMIyksek dkslZ 64 05 160 17 ,dw.k 224 10 720 71

vfrfo'ks"kksipkj vH;kldze

v-dz- vH;kldze tkxk 1 Mh-,e 05 2 ,e-lh,p 13 ,dw.k 18

Page 207: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 207

v-dz-

egkfo|ky;kps uko ,dw.k izos'k {kerk

oS|dh; egkfo|ky;kP;k LFkkiusps o"kZ

'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;s 1) xzWUV 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;] eqacbZ 200 1845

2) cS-th- 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;] iq.ks 200 1964

3) 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;] fejt] ftYgk & lkaxyh 150 1962

4) Jh- HkkmQlkgsc fgjs 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;] /kqGs 100 1988

5) MkW-oS'kaik;u Le=rh 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;] lksykiwj 150 1963

6) jkt"khZ N_kirh 'kkgw egkjkt 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;] dksYgkiwj 100 2001

7) 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;] vkSjaxkckn 150 1956

8) 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;] ukansM 100 1988

9) Lokeh jkekuan rhFkZ xzkeh.k 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;] vacstksxkbZ 100 1974

10) 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;] ykrwj 150 2002

11) 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;] ukxiwj 200 1947

12) bafnjk xka/kh 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;] ukxiwj 100 1968

13) Jh- olarjko ukbZd 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;] ;orekG 150 1989

14) 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;] vdksyk 150 2002

15) 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;] panziwj 100 2015

16) 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;] xksafn;k 100 2016

egkuxjikfydsph oS|dh; egkfo|ky;s 1) lsB th-,l-oS|dh; egkfo|ky;] ijG] eqacbZ 180 1925

2) yksdekU; fVGd E;qfufliy oS|dh; egkfo|ky;] lk;u] eqacbZ 100 1964

3) Vksihokyk uW'kuy oS|dh; egkfo|ky;] eqacbZ lsaV!y] eqacbZ 120 1964

4) jktho xka/kh oS|dh; egkfo|ky;] dGok] Bk.ks 60 1992

5) vkj-,u-dqij tujy gkWfLiVy vWUM esfMdy dkWyst] eqacbZ 150

dsanz 'kklukph oS|dh; egkfo|ky;s 1) vkEMZ@ iQkslZ oS|dh; egkfo|ky;] iq.ks 140 1962

Page 208: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 208

v-dz-

egkfo|ky;kps uko ,dw.k izos'k {kerk

oS|dh; egkfo|ky;kP;k LFkkiusps o"kZ

2) egkRek xka/kh bfULVV;qV vkWiQ esfMdy lk;Ulsl] lkoaxh] o/kkZ 100 1969

[kktxh foukvuqnkfur oS|dh; egkfo|ky;s 1) rsj.kk oS|dh; egkfo|ky;] uoh eqacbZ 100 1991

2) v..kklkgsc pqMke.k ikVhy oS|dh; egkfo|ky;] /kqGs 100 1990

3) ,u-ds-ih- lkGos oS|dh; egkfo|ky;] ukxiwj 150 1990

4) MkW-olarjko iokj oS|dh; egkfo|ky;] ukf'kd 120 1990

5) MkW-mYgkl ikVhy oS|dh; egkfo|ky;] tGxko 150 2008

6) in-Ogh-Ogh-ikVhy iQkmQaMs'kups oS|dh; egkfo|ky;] vgenuxj 150 2003

7) ds-ts-lkse:;k oS|dh; egkfo|ky;] lk;u] eqacbZ 50 1991

8) ,e-vk;-,e-,l-vkj- oS|dh; egkfo|ky;] ykrwj 100 1990

9) ,e-vk;-,e-bZ-vkj- oS|dh; egkfo|ky;] iq.ks 150 1994

10) MkW-iatkcjko ns'keq[k Le=rh oS|dh; egkfo|ky;] vejkorh 100 1984

11) Jherh dk'khckbZ uoys oS|dh; egkfo|ky;] iq.ks 150 2007

12) v'ohuh xzkeh.k oS|dh; egkfo|ky;] lksykiwj 100 2012

13) bfULVV;wV vkWiQ esMhdy lk;Ulsl vkf.k fjlpZ lsaVj] e;kuh] lkrkjk 100 2012

14) ,l,echVh esfMdy dkWyst] ukf'kd 150

15) foB@Byjko tks'kh esfMdy dkWyst] jRukfxjh 100

ek;uksfjVh vuMsM izk-esfMdy dkWyst

1 bafM;u bfULV;wV vkWiQ esfMdy lk;Ul vWUM fjlpZ] tkyuk 100 vfHker fo|kihBkph oS|dh; egkfo|ky;s

1) Hkkjrh vfHker fo|kihBkps oS|dh; egkfo|ky;] lkaxyh 150 2005

2) Hkkjrh vfHker fo|kihBkps oS|dh; egkfo|ky;] iq.ks 150 1989

3) MkW-Mh-ok;-ikVhy vfHker fo|kihB oS|dh; egkfo|ky;] dksYgkiwj 150 1989

4) tokgjyky usgjQ oS|dh; egkfo|ky;] lkoaxh] o/kkZ 200 1990

5) d=".kk bfULVV;wV vkWiQ esMhdy lk;Ulsl] djkM] lkrkjk 200 1984

Page 209: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 209

v-dz-

egkfo|ky;kps uko ,dw.k izos'k {kerk

oS|dh; egkfo|ky;kP;k LFkkiusps o"kZ

6) egkRek xka/kh fe'kups oS|dh; egkfo|ky;] vkSjaxkckn 150 1989

7) egkRek xka/kh fe'kups oS|dh; egkfo|ky;] uoh eqacbZ 150 1989

8) MkW-Mh-ok;-ikVhy vfHker fo|kihB oS|dh; egkfo|ky;] iq.ks 250 1995

9) MkW-Mh-ok;-ikVhy vfHker fo|kihB oS|dh; egkfo|ky;] uoh eqacbZ 150 1989

10) izojk bfULVV;wV vkWiQ esfMdy lk;Ulsl@] yks.kh] vgenuxj 125 1984

Page 210: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

egkjk"V! 'Aklu

lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A vkf.A la'Aks/Au] eqacbZ DDIIRREECCTTOORRAATTEE OOFF MMEEDDIICCAALL EEDDUUCCAATTIIOONN && RREESSEEAARRCCHH

GGOOVVTT,, DDeennttaall CCoolllleeggee aanndd HHoossppiittaall BBuuiillddiinngg,, SStt..GGeeoorrggee''ss HHoossppiittaall CCoommppoouudd,, MMuummbbaaii -- 440000 000011 TTeell..NNoo ~~9911--2222--22662200336611--6655//22665522225577//5599 TTeelleeggrraamm..""MMEEDDUUCCAATTNNSSEEAARRCCHH"" FFaaxx.. ~~ 9911--2222--22662200556622//22665522116688 WWeebbssiittee :: hhttttpp:://wwwwww,,ddmmeerr..oorrgg

dz %& laoSf'kola$eekv&2005$v-e]e-$jodk&M$11799$2017 fn-27-10-2017 fo"k; %& dsanz 'kklukPkk ekfgrhpk vf/kdkj vf/kfu;e 2005 P;k vaeyctko.khckcr

lanHAZ%& 1) dz-loSf'Aols$17ckch$ladsrLFAG$leUo;$11764$2017 fnukad 24$08$2017

dsanz 'Aklukpk ekfgrhpk vf/Adkj vf/Afu;e&2005 ;k e/Ahy dye 4 (1) o (2) vkf.A 19 e/Ahy rjrwnhuqlkj lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au ;k dk;kZy;krhy ekfgrh vf/Adkjh o lgk:;d ekfgrh vf/Adkjh rlsp vfiyh; vf/Adkjh ;kaP;k lq/Akjhr fu;qDR;k iq<hyizek.As dj.;kr ;sr vkgsr-

dk;kZlukps ukao

lgk:;d ekfgrh vf/Adk`;kps ukao

ekfgrh vf/Adk`;kps ukao

vfiyh; vf/Adk`;kps ukao

*v* Jh fou; lkoar

dk;kZy; vf/A{Ad (v-dk)

Jh-gseardqekj iokj

iz'Akldh; vf/Adkjh

Jh-izfni ns'AikaMs

eq[; iz'kkldh; vf/kdkjh

*c* Jh-rq"kkj ikoldj

dk;kZy; vf/A{Ad

Jh-izfni ns'AikaMs

iz'kkldh; vf/kdkjh

Jh-ds-Vh-lqdkls

eq[; iz'kkldh; vf/kdkjh

*d$nar* Jh-rq"kkj ikoldj

dk;kZy; vf/k{kd

Jh izfni ns'AikaMs iz'kkldh; vf/kdkjh

Jh-ds-Vh-lqdkls

eq[; iz'kkldh; vf/kdkjh

*M* Jh-vfuy fueljdj dk;kZy; vf/A{Ad (v-dk)

Jh-ds-Vh-lqdkls

iz'kkldh; vf/kdkjh

Jh-izfni ns'AikaMs

eq[; iz'kkldh; vf/kdkjh

*bZ* Jh-,e-ch-'As[A

dk;kZy;hu vf/k{kd

Jh-gseardqekj iokj

iz'kkldh; vf/kdkjh

Jh-ds-Vh-lqdkls

eq[; iz'kkldh; vf/kdkjh

*iQ* Jh fot; dksGh

ofj"B lgk:;d

Jh-gseardqekj iokj

iz'kkldh; vf/kdkjh

Jh-izfni ns'AikaMs

eq[; iz'kkldh; vf/kdkjh

Page 211: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 211

dk;kZlukps ukao

lgk:;d ekfgrh vf/Adk`;kps ukao

ekfgrh vf/Adk`;kps ukao

vfiyh; vf/Adk`;kps ukao

*t* Jh iaMhr pkS/Ajh

ofj"B lgk:;d

Jh-larks"k xkslkoh

iz'kkldh; vf/kdkjh

Jh-izfni ns'AikaMs

eq[; iz'kkldh; vf/kdkjh

*e* Jh fouk;d gkr[Akacdj

dk;kZy;hu vf/A{Ad

Jh-izfni ns'AikaMs

iz'kkldh; vf/kdkjh

Jh-ds-Vh-lqdkls

eq[; iz'kkldh; vf/kdkjh

*vk;* Jh- lat;dqekj lkoar

dk;kZy;hu vf/k{kd

Jh-ds-Vh-lqdkls

iz'kkldh; vf/kdkjh

Jherh ique ikVhy lgk;d lapkyd (ys[kk)

*jks[A'Ak[Ak* Jh-fou; lkoar

jks[kiky

Jh-ds-Vh-lqdkls

iz'kkldh; vf/kdkjh

Jh-izfni ns'AikaMs

eq[; iz'kkldh; vf/kdkjh

*vkS"A/A [Ajsnh d{A*

Jh-panzdkar lkGqa[ks dk;kZy; vf/A{Ad

Jherh-laxhrk eksjs lgk:;d ys[kk vf/kdkjh

Jh-ih-,u-dksxuqjs lgk:;d lapkyd

(vkS[Ad) *x* Jh-jes'A ikMkos

dk;kZy; vf/k{kd

Jherh lafxrk eksjs

ys[kk vf/k-(v-dk)

Jherh ique ikVhy lgk;d lapkyd (ys[kk)

*g* Jh- lat;dqekj lkoar

dk;kZy; vf/k{kd (v-dk-)

Jherh lafxrk eksjs

ys[kk vf/k-(v-dk)

Jherh ique ikVhy lgk;d lapkyd (ys[kk)

*lkaf[;dh* Jh v'Aksd lksuko.As

(djkj rRokoj)

Jh-gseardqekj iokj

iz'kkldh; vf/kdkjh

Jh-izfni ns'AikaMs

eq[; iz'kkldh; vf/kdkjh

*leUo;* Jh-panzdkar lkGqa[ks

dk;kZy; vf/A{Ad

Jh-panzdkar lkGqa[ks

dk;kZy; vf/A{Ad

Jh-ds-Vh-lqdkls

eq[; iz'kkldh; vf/kdkjh

lapkyd] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ

Page 212: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 212

lapkyuky;karxZr dkedkt gkrkG.;klkBh oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au] eqacbZ ;kaP;k dk;kZy;krhy vf/Adk&;kaps vf/Adkj

v-dz- inuke vf/Adkj 1 lapkyd] oS|dh; f'A{A.A o la'Aks/Au

eqacbZ- lapkyuky;krhy dk;kZlus o loZ laLFkkaoj fu;a_k.k o foHkkx izeq[k

2 lglapkyd (oS) vkLFAkiuk fo"A;d o ;a_Alkeqxzh midj.As iqLrds [Ajsnh

3 lglapkyd (nar) vkLFAkiuk fo"A;d (nar) (uflZax) 4 eq[; iz'Akldh; vf/Adkjh r=rh;Js.Ah fyfid] oxkZrhy fu;qDR;k]

inksUuR;k] cnY;k] rlsp y?AqVadys[Ad] fuEuJs.Ah y?Aqys[Ad ] mPpJs.Ah y?Aqys[Ad o brj fyfid$rkaf_Ad laoxZ ;k fo"a;kckcr 'Akldh; fu;ekuqlkj lYyk rlsp ekxZn'AZu lapkydkauk dj.As ;k ckch rlsp ;k izdj.Ah lapkydkauh izR;kihZr dsysys vf/Adkj-

5 eq[; iz'Akldh; vf/Adkjh izos'A fu;a_A.A d{A rlsp ;k izdj.Ah lapkydkauh izRkihZr dsysys vf/Adkj

6 vf/Af{Adk 'AqJq"Ak lsok ifjp;kZ laoxkZrhy use.Aqdk] cnY;k] inksUuR;k] U;k;ky;hu izdj.As] fujh{A.As o R;k laoxkZ'Ah laca/Ahr loZ ckch- ufou laLFAkaph fujh{A.As] ufou laLFAkauk ekU;rsckcrph izdj.As] ifjp;kZ f'A{A.A o lsok ;kaP;k xq.AoRrk o lq/Akj.Ak

7 lgk:;d lapkyd (ys[Ak) ys[Akifj{A.Akph dkes o iz'Akluhd dkes 8 lgk:;d lapkyd (vkS[Ad) vkS"A/A [Ajsnh fo"A;d iz'Akluhd dkes 9 lgk:;d lapkyd (ys[Ak) (vkS[Ad) vkS[Ad] [Ajsnh ifj{A.A fo"A;d dkes 10 iz'Akldh; vf/Adkjh lapkyuky;kP;k izR;sd dk;kZlukrhy

fo"A;kuqlkj iz'Akluhd dkekps okVi djQu lapkydkauh vf/Adkj izR;kfiZr dsY;kuqlkj

Page 213: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 213

lapkyuky;krhy dkekps foLr=r LojQi%&

1 dk;kZlu *v* o v lhbZVh

1)oS|dh; izos'A izfdz;k 2)ufou inkaph fufeZrh 3)inkapk vk<kok 4)ins iquZTthohr dj.As$u"V dj.As 5)ufou egkfo|ky;kauk ijokuxh

2 dk;kZlu *c*] *d*

o *nar*

1)fpfdRlky;hu o vfpfdRlky;hu oS|dh; v/;kid 2)ekulsfo v/;kid 3)lapkyd$lg lapkyd 4)nar v/;kid

3 dk;kZlu *M* o

*iQ*

1)eq[; iz'Akldh; vf/Adkjh o iz'Akldh; vf/Adkjh] lgk-lapkyd 2)loZ d o M deZpkjh vkLFAkiuk

dk;kZlu *iQ* vkLFkkiuk (rkaf_kd o oxZ 4 ins)

4 dk;kZlu *x* o

*g*

1)fuo=Rrhosru 2)vfxzes 3) ys[Ak ifj{A.A 4) oS|dh; [ApZkph izrhiwrhZ

dk;kZlu *g* 1) ys[kk o ys[kk ijh{k.k] 2) HAfo"; fuokZg fu/Ah 3) pkSd'Ah

5 dk;kZlu *vk;* 1)vankti_Ads 2)vuqnku eatwjh

*ds*] lapkyuky;krhy ys[Ak o osru

*lkaf[;dh* lkaf[;dh fo"A;d dkes

6 dk;kZlu *e*] 1);a_Alkeqxzhckcr [kjsnh izfdz;k

7 dk;kZlu *bZ* vkLFkkiuk ('kqJq"kk lsok )

8 dk;kZlu *leUo;* 1) ,df_kr ekfgrh ladyhr djQu 'kklukl ikBfo.ks- 2) ekfgrhpk vf/kdkj 2005 3) vf/kos'kukckcr iz'uksRrjs 4) efgyk rdzkj fuokj.k-

9 dk;kZlu *t*

1) vkod tkod Viky 2) ys[ku lkeqxzh]ns;ds]nqjQLrh-

10 dk;kZlu *vkS[Ad* 1)vkS"A/Ah [Ajsnh fo"A;d dkedkt

Page 214: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 214

ekyeRrspk ri'Ahy%& 'Akldh; nar egkfo|ky; o jQX.Aky;] eqacbZ bekjr 4 FAk etyk miyC/A lsok %& ldkGh 9-45 rs lk;adkGh 5-30 oktsi;Zar

laLFAsP;k lajpukRed rDR;ke/;s dk;Z{As_Akps izR;sd Lrjkojkps ri'Ahy%& 'AS{Af.Ad] iz'Akluhd] 'AqJq"Ak lsok

dk;kZy;hu nqj/ouh dzekad o osGk %& 22620361] 62]63]64 ldkGh 9-45 rs lk;adkGh 5-30 oktsi;Zar ladsrLFkG %& dmer.org

lapkyuky; oS|dh; f'k{k.k o la'kks/ku ;k dk;kZy;ke/;s vlysY;k dk;kZlukps bZ&esy vk; Mh [kkyhyizek.ks

v-dz- dk;kZlukps ukao bZ&esy vk; Mh

1. v dk;kZlu [email protected] 2. v lhbZVh dk;kZlu [email protected]

3. c dk;kZlu [email protected]

4. d dk;kZlu [email protected]

5. M dk;kZlu [email protected]

6. bZ dk;kZlu [email protected]

7. iQ dk;kZlu [email protected]

8. e dk;kZlu [email protected]

9. vk; dk;kZlu [email protected]

10. g dk;kZlu [email protected]

11. x dk;kZlu [email protected]

12. LVsuks dk;kZlu [email protected]

13. vkS[kd dk;kZlu [email protected]

14. leUo; dk;kZlu [email protected]

15. jks[k'kk[kk dk;kZlu [email protected]

16. lkaf[;dh dk;kZlu [email protected]

Page 215: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 215

lkIrkghd lqV@Vh o fof'A"V lsoslkBh BjfoysY;k osGk%& efgU;kryk nqljk 'Afuokj o pkSFAk 'Afuokj] loZ jfookj vkf.A 'Akldh; lqV@V;k

lapkyuky;kP;k fu;k.kk[kkyh laLFkk (dk;kZy;s) %

'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;s o layXuhr jQX.kky;s %

d) dk;kZy;hu osGsO;frfjDr ekfgrhph miyC/krk

jQX.kky;kdMwu iqjfo.;kar ;s.kk`;k lsokackcr lacaf/kr jQX.kky;kP;k fuoklh oS|dh;

vf/kdkjh ;kaP;kdMwu ekfgrh feGw 'kdsy)

c) rdzkj fuokj.k i/nrh %&

izR;sd jQX.kky;kr rdzkj uksanfo.;kdfjrk rdzkj isV;k miyC/k vkgsr-

loZ rdzkjhaph iksp 7 fnolkaps vkr fnyh tkbZy-

jQX.kky;hu Lrjkoj jQX.kky;hu dkedktkoj fu;a_k.k o jQX.kky;kaph dk;Z{kerk ok<fo.;klkBh vH;kxr eaMG vkgs-

oS|dh; o nar egkfo|ky;s % jkT; 'kklukph ,dw.k 16 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;s miyC/k vkgsr- lnj egkfo|ky;kaph ,dw.k fo|kFkhZ izos'k {kerk 1600 brdh vkgs- lnj 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;kekiQZr fo|kF;kZauk oS|dh; inoh] inO;qRrj inoh vkf.k infodk vH;kldzekaps f'k{k.k laLFksrhy v/;kido=ankekiQZr ns.;kr ;srs- ;k O;frfjDr jkT; 'kklukph eqacbZ] ukxiwj vkf.k vkSjaxkckn ;sFks 'kkldh; nar egkfo|ky;s miyC/k vkgsr- lnj nar egkfo|ky;kaph ,dw.k fo|kFkhZ izos'k {kerk 180 brdh vkgs- lnj egkfo|ky;kae/kwu f'k{k.k ?ksr vlysY;k fo|kF;kZaekiQZr R;kaP;k 'kS{kf.kd dk;ZdzekP;k ek/;ekrwup egkfo|ky;k'kh layXuhr jQX.kky;ke/;s jQX.klsok dj.;kr ;srs-

mDr 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;k'kh ,dw.k 22 'kS{kf.kd jQX.kky;s layXuhr vkgsr- lnj jQX.kky;kekiQZr jkT;krhy tursl oS|dh; fo'ks"kksipkj] vfrfo'ks"kksipkj lqfo/kk iqjfo.;kr ;srkr- foHkkxkps eq[; dke gs oS|dh; f'k{k.kkcjkscjp V'kZjh vkjksX; lqfo/kk iqjfo.ks gs vkgs- ;k varxZr xzkeh.k jQX.kky;s] dqVhj jQX.kky;] vkjksX; dsanzs o ftYgk jQX.kky;s ;k e/kwu lanHkhZr >kkysY;k jQX.kkaoj jQX.kksipkj dsys tkrkr- lnj jQX.kky;ke/;s vR;k/Aqfud ;a_A.Ak tls lh-Vh- LdWu] ,e-vkj-vk;] dWFAyWc] gkVZyax e'Ahu] ekWeksxzkiQh bR;knh [Ajsnh dj.;kr vkysyh vkgs- 'Akldh; oS|dh; egkfo|ky;] vkSjaxkckn e/;s dWUljps jQX.Aky; 100 [AkVkaps uqdrsp eatqj >Akysys vkgs- R;k lanHkkZrhy FkksMD;kr ekfgrh [kkyhy izek.ks vkgs-

1) ckg;jQX.k la[;k 65]85]000 (izfro"khZ) 2) vkarjjQX.k la[;k 8]46]271 (izfro"khZ) 3) eksB;k 'kL_kfdz;k 1]16]652 (izfro"khZ) 4 ygku 'kL_kfdz;k 1]34]134 (izfro"khZ)

Page 216: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 216

ifjp;kZ f'k{k.k laLFkk % ifjp;kZ f'k{k.kkdfjrk jkT;ke/;s 'kklukph ,dw.k 4 ch-,llh- uflZax egkfo|ky;s] 10 th-,u-,e- infodk egkfo|ky;s vkf.k 1 ,e-,llh- uflZax egkfo|ky;s miyC/k vkgsr- lnj ifjp;kZ f'k{k.k ?ksr vlysY;k fo|kF;kZaekiQZr R;kaP;k 'kS{kf.kd dk;ZdzekP;k ek/;ekrwup egkfo|ky;k'kh layXuhr jQX.kky;ke/;s jQX.klsok dj.;kr ;srs-

HkkSfrdksipkj o O;olk;ksipkj 'kkGk o dsanz % l/;k jkT; 'kklukps HkkSfrdksipkj o O;olk;ksipkj 'kkGk o dsanz] ukxiwj gs ,deso egkfo|ky; miyC/k vkgs- ijarw HkkSfrdksipkj o O;olk;ksipkj lqfo/kk ;k eqacbZ] iq.ks vkf.k vkSjaxkckn ;sFkhy oS|dh; egkfo|ky; lq/n@k iqjfo.;kr ;srkr-

vkjksX; iFkds % ;k foHkkxkvarxZr ,dw.k 5 vkjksX; iFkds miyC/k vkgs- lnj vkjksX; iFkdkapk oS|dh; mipkjkdfjrk xzkeh.k Hkkxkrhy tursl vf/kdkf/kd iQk;nk gksr vkgs- oS|dh; vH;kldze iw.kZ dsY;kuarj fu;ekuqlkj fo|kF;kZauk 6 efgU;kdfjrk xzkeh.k lsosdfjrk vkarjokflrk izf'k{k.kkdfjrk ikBfo.;kr ;srs- lnj fo|kF;kZaekiQZr xzkeh.k tursl izkFkfed LojQikps mipkj dj.;kr ;srkr-

(d) foHkkxkdMwu jkcfo.;kr ;s.kk`;k egRokP;k ;kstuk] R;kaph la[;kRed vkf.k iQyfu"irh ;kckcrph FkksMD;kr ekfgrh %

(1) egkjk"V! oS|dh; la'kks/ku ifj"kn %

lapkyuky;kr 2003 e/;s egkjk"V! oS|dh; la'kks/ku ifj"knsph LFkkiuk dj.;kr vkyh- baMh;u dkSUlhy vkWiQ esMhdy fjlpZ (Hkkjrh; oS|dh; vuqla/kku ifj"kn) ;k laLFksP;k /krhZoj egkjk"V!ke/;s la'kks/kukl pkyuk ns.;klkBh lnj ifj"knsph LFkkiuk dj.;kr vkyh- ;k ifj"kns riQsZ LVkj fjlpZ Ldh o ekbZyLVksu tuZy gs nksu izdYi jkco.;kr ;srkr- LVkj fjlpZ Ldhe varxZr osxosxG;k oS|dh;] nar o ifjpkjhdk egkfo|kyk;krhy la'kks/kukarxZr izLrkokl R;kpk ntkZ ikgwu izR;sdh nksu yk[kk i;Zarps vuqnku ns.;kr ;srs- v'kk izdkjs ekxhy rhu o"kkZe/;s jQi;s 40 yk[kkaps vuqnku forjhr dj.;kr vkysys vkgs- R;krhy cgqrka'kh izdYi iw.kZ >kkys vlwu jkfgysys izdYi izxrh iFkkoj vkgsr- lnj ifj"knsriQsZ ekbZyLVksu ukokps tuZy izfl/n dj.;kr ;srs- ;ke/;s osxosxG;k oS|dh; fo"k;koj ntsZnkj la'kks/ku izfl/n dj.;kr ;srs-

(2) vkarjjk"V!h; la'kks/ku izdYi lapkyuky;karxZr lkmQFk iQyksjhMk fo|kihB] vesfjdk ;k laLFks'kh lalxZtU; jksxkckcrP;k la'kks/kukckcr djkj dj.;kr vkysyh vkgs- ch-ts-oS|dh; egkfo|ky;] iq.ks ;sFks tkWu gkiQdhu laLFkse/;s vesfjdk ;kaP;k lgdk;kZus ,M@l ;k fo"k;koj la'kks/ku dj.;kr ;srs- 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;] ukxiwj ;sFks jkWd iQsyj iQkWmQaMs'kuP;k lgkdk;kZus EPIDEMIOLOGICAL loZs ;k fo"k;kckcr vkarjjk"V!h; Lrjkoj la'kks/ku pkyw vkgs-

(3) iariz/kku LokLF; lqj{kk ;kstuk %

dsanz 'kklu vkjksX; o dqVqacdY;k.k ea_kky;] uoh fnYyh ;kaP;k fo|ekus iz/kkueaa_kh LokLF;

lqj{kk ;kstus varxZr (PMSSY) ifgY;k VII;ke/;s xzWUV 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky; o lj t-

Page 217: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 217

th-leqg jQX.kky;s] eqacbZ ;kauk jQ-120 dksVh (dsanz 'kklu 100 dksVh o jkT; 'kklu 20 dksVh )

feGkys vlwu] ;kp ;kstusP;k nql`;k VII;kr 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky; o jQX.kky;] ukxiwj

;k laLFkslkBh jQ-150 dksVh (dsanz 'kklu jQ-125 dksVh o jkT; 'kklu jQ-25 dksVh) eatwj >kkysys

vkgsr- ;k ;kstusP;k frl`;k VII;ke/;s dsanz 'Aklukus fnukad 01$01$2014 P;k i_AkUo;s egkjk"V!

jkT;krhy [kkyhy 4 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;kal izR;sdh jQ-150 dksVh eatwj dsys vkgsr-

R;kpk rif'ky [kkyhy izek.ks- jQi;s dksVhe/;s

v-dz-

laLFksps uko dsanz 'kklukdMwu eatwj fu/kh

jkT; 'kklukpk fgLlk

,dw.k eatwj fu/kh

1 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;] vkSjaxkckn 120 30 150 2 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;] ykrwj 120 30 150 3 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;] vdksyk 120 30 150 4 Jh-olarjko ukbZd 'kkldh; oS|dh;

egkfo|ky;] ;orekG 120 30 150

,dw.k 480 120 600

ojhy rDR;kr n'kZfoY;kizek.ks eatwj >kkysY;k vuqnkuke/;s jkT; 'kklukpk izrh oS|dh;

egkfo|ky;kpk jQ-30 dksVh izek.ks ,dw.k 120 dksVh jQi;kapk fgLlk vkgs- mijksDr eatwj

>kkysY;k fu/khe/kwu pkjgh oS|dh; egkfo|ky;kps Js.kho/kZu gks.kkj vkgs- ;k izLrkfor

Js.kho/kZukr midj.ks] ;a_klkeqxzh] rlsp jQX.kky;kps lax.kdhdj.k bR;knh ckchapk lekos'k vkgs- ;k

loZ Js.kho/kZukph izfdz;k dsanz 'kklu fufeZr lferhP;k fu;a_k.kk[kkyh gks.kkj vkgs- dsanz 'kklukdMwu

eatwj gks.kk`;k izR;sd laLFksl jQ-120 dksVh ;k izek.ks jQ-480 dksVh izkIr gks.kkj vlwu] ;k

;kstusvarxZr mijksDr 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;klkBh izR;sdh jQ-30 dksVh jkT; 'kklukpk

okVk miyC/k djQu ns.;kP;k geh djhrk o lkeatL; djkj dj.;kdfjrk vko';d rs izLrko

'kklukl lknj dj.;kr dsysyk vkgs- 'kklukus mDr ;kstuspk fM-ih-vkj- o lkbM Iyku dsanz

'kklukl fnukad 28$07$2015 vUo;s lknj dsys vkgs- dasnz 'kklukP;k lh-ih-MCY;q-Mh- us lkbZM

Iyku yk ekU;rk fnyh vlqu] cka/kdkekckcrP;k dk;ZOkkgh djhrk ,tUlh fu;qDr dj.;kckcrph

izfdz;k dsanz 'kklukekiQZr dj.;kr ;sr vkgs-

(4) jQX.Aky;hu oS|dh; ekfgrhps lax.Adhdj.A (,p-,e-vk;-,l- ;k izdYi) %

oS|dh; f'k{A.k o vkS"A/AhnzO;s foHAkxkP;k vf/AiR;k[Akyhy jkT;krhy 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;s

o layXuhr jQX.kky;ke/Ahy iz'kklu vf/Ad xrheku] yksdkfHAew[A] ikjn'kZd o yksddY;k.kdkjh

dj.;kdfjrk rlsp ekfgrhra_AKkukpk okij loZ dkedktke/;s djQu varjjk"V!h; ntkZpk bysDV!kWfud

esMhdy jsdkWMZ fuekZ.k dj.ks o 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;krhy loZ 'kS{Af.kd ckache/;s ekfgrh ra_AKku

okijQu ;k laLFAke/;s dzkarh ?AMowu vk.k.;kP;k n="Vhus 'kklukus 'kklu fu.kZ; dz- b,lVh$2403$3558$iz-

Page 218: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 218

dz-7$vkLFAkiuk$da-da-fu-$06 fnukad 13 tqyS] 2006 P;k fu.kZ;kUo;s ,p-,e-vk;-,l- izdYi

jkcfo.;kl ekU;rk fnysyh vlwu] es- gsoysV iWdkMZ bafM;k lsYl izk- fy ;kaP;k lkscr izdYi

jkcfo.;klanHAkZr iFAn'khZ izdYi o loZ 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;s o layXuhr jQX.kky;klkBh nksu

Lora_A djkjukes 'kkluLrjkoj dj.;kr vkys gksrs- lnjgw izdYi *fcYM] vkWu] vkWijsV o fjizQs'k ;k

rRokoj jkcfo.;kr ;sr vkgs-

gkWLihVy eWustesaV vW.M bUiQkWjes'ku flfLVe ;k izdYikrZaxr iFAn'khZ izdYi gk lj t-th-lewg jQX.kky;s eqacbZ ;sFAs jkcfo.;kr vkyk gksrk- iFAn'khZ izdYi ;'kLoh >AkY;kuarj lnjgw izdYi 14 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;s o R;kl layX.khr 19 jQX.kky;ke/;s lqjQ dj.;kps izLrkfor gksrk-'kkldh; oS|dh; egkfo|ky; o layfXur jQX.kky;kr gkWfLiVy eWustesaV vW.M bUiQkWjes'ku flfLVe ,p-,e-vk;-,l-;k izdYikarxZr *fcYM] vkWu] vkWijsV o fjiQzs'k* ;k rRokoj ,dq.k 12 laLFkkae/;s dk;Zjr vlysY;k laLFkk-

1) xzWUV 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky; o lj t-th-lewg jQX.kky;s] eqacbZ- 2) dkek o vkWYCysl jQX.kky;] eqacbZ- 3) xksdqynkl rstiky jQX.kky;] eqacbZ- 4) lsaV tkWWtsZl jQX.kky;] eqacbZ] 5) cS-th-'kkldh; oS|dh; egkfo|ky; o llwu loksZipkj jQX.kky;] iq.ks- 6) 'kkldh; 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;s o jQX.kky;] vkSjaxkckn- 7) 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;s o jQX.kky;] ukxiwj- 8) 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;s o jQX.kky;] vdksyk- 9) Jh- olarjko ukbZd 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;s o jQX.kky;] ;orekG- 10) 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;s o jQX.kky; ykrwj- 11) oS-Le=-'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;s o jQX.kky;] lksykiwj- 12) MkW-'ka- pOgk.k 'kk-oS-e-o-Jh-xq-xks-Le=-'kk-jQ-ukansM- ,p-,e-vk;-,l- izdYi dk;kZfUOkr dj.;kph dk;kZokgh lqjQ vlysY;k laLFkk- 1) bafnjk xka/kh 'kk-oS-e-o jQX.kky;] ukxiwj- 2) Lokeh jkekuan frFkZ xkzehu oS-e-o-jQ- vacktksxkbZ- 3) 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky; o jQX.kky;] fejt- 4) i-o-ik-'kk-] jQX.kky;] lkaxyh- ,p-,e-vk;-,l- izdYi lqjQ ulysY;k laLFkk- 1) jk-N-'kk-e-'kk-oS-e-o-N-iz-loksZ-jQX.kky;] dksYgkiwj- 2) Jh-HkkmQlkgsc fgjs 'kk-oS-e-o-loksZ-jQX.kky;] /kqGs- ek-vIij eq[; lfpo (foRr) rFkk v/;{k lqdk.kw lferh ;kaP;k v/;{krs[kkyh fnukad 9 lIVsacj] 2016 jksth ikj iMysY;k cSBdhr >kkysY;k fu.kZ;kuqlkj 1) xzWUV 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky; o lj t-th-leqg jQX.kky;s] eqacbZ 2) cS-th 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky; o llqu lkoksZipkj jQX.kky;] iq.ks 3) 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky; o jQX.kky;] vkSjaxkckn 4) 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky; o jQX.kky;] ukxwij ;sFks lqjQ vlysY;k ,p,lvk;,l ;k izdYikl eqnr lekIrhuarj fnukad 30 lIVsacj] 2016 i;Zar eqnrok< ns.;kps Bjys vkgs-

,p,evk;,l izdYi dk;kZfUor vlysY;k laLFAke/;s djkjkuqlkj izdYi jQX.klsoslkBh lefiZr o izdYi lekIrhph dkyko/Ah iq<hy rDR;kr n'kZfo.;kr ;sr vkgs-

Page 219: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 219

v-dz- laLFAsos ukao izdYi jQX.klsoslkBh

laefiZr fnukad izdYi djkjkuqlkj lekIrh fnukad

1 'kkldh; xzWUV oS|dh; egkfo|ky; o lj t-th-lewg jQX.kky;s] eqacbZ-

18-10-2008 18-10-2015

2 cS-th-oS|dh; egkfo|ky; o llwi losZipkj jQX.kky;] iq.ks

18-08-2009 18-08-2016

3 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky; o jQX.kky;] vkSjaxkckn-

18-08-2009 18-08-2016

4 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky; o jQX.kky;] ukxiwj-

18-08-2009 18-08-2016

5 Xks-rs- jQX.kky;] eqacbZ- 28-11-2011 28-11-2018 6 dkek o vkWYCysl jQX.kky;] eqacbZ- 28-11-2011 28-11-2018 7 lsaV tkWtsZl jQX.kky;] eqacbZ- 28-11-2011 28-11-2018 8 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky; o jQX.kky;]

vdksyk- 26-03-2012 26-03-2019

9 Jh- o- uk- 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky; o jQX.kky;] ;orekG

26-03-2012 26-03-2019

10 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky; o jQX.kky;] ykrwj-

01-08-2013 01-08-2020

11 MkW-oS-Le=-oS|dh; egkfo|ky; o N_Airh f'kokth egkjkt jQX.kky;] lksykiwj-

01-08-2013 01-08-2020

12 MkW-'kadjjko pOgk 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky; o jQX.kky;] ukansM

02-05-2015 02-05-2022

,p,evk;,l izdYikrZaxr lqjQ vlysY;k lksbZ lqfo/Akaph FAksMD;kr ekfgrh %&

1) jQX.kkalkBh %& izdYi lqjQ vlysY;k laLFAse/;s vkysY;k izR;sd jQX.kkl ,d uksan.kh dzekad ;qfud vk;Mh Eg.kwu

iznku dsyk tkrks- gk ;qfud vk;Mh iznku djrkauk jQX.kkaps uko] o;] iRrk] mRiUu bR;knh

ekfgrhph ukasn.kh dsyh tkrs- uarj jQX.k dsaOgkgh jQX.kky;kr mipkjkFAZ vkY;kl R;kpk ;qfud

vk;Mh uksan.kh d{Akrhy lax.kdkr VkdY;kl mijksDr ekfgrh miyC/A gksrs-

;k ;qfud vk;Mh dzekadkus jQX.k jkT;krhy dks.kR;kgh 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky; o

jQX.kky;kr HAfo";kr mipkj ?As.ks 'kD; gks.kkj vkgs- rlsp gk laiq.kZ MkVk dk;e LojQih

ladyhr gks.kkj vlY;kus gk MkVk dks.kR;kgh 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky; jQX.kky;krwu

c?Ark ;s.ks o mipkj izLrkfor dj.ks 'kD; gks.kkj vkgs- vkark i;Zar 70 yk[Akis{Ak tkLr

;qfud vk;Mh iznku dj.;kr vkysY;k vkgsr-

ukasn.khP;k osGsr cpr % ,p,vk;,l izdYi lqjQ vlysY;k laLFAkae/;s jQX.kkauk ukasn.khlkBh

ykx.kk&;k osGsr iQkj ekB;k izek.kkoj cpr >Akyh vkgs- iqfoZ jQX.k ukasn.khlkBh jQX.kkl 50

rs 55 fefuVs jkaxsr mHAs jgkos ykxr gksrs- ,p,evk;,l izdYi lqjQ >AkY;kiklwu gk osG 8

Page 220: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 220

rs 10 fefuVkaoj vkY;kus] jQX.kla[;sr izpaM ok< >Akysyh vkgs- mnk- lj t-th-lewg

jQX.kky;kr izdYi lqjQ gks.;k iqfoZ ckg; jQX.k 354076 brds rj vkarjjQX.k 28193 ;so<s

jQX.k vkS"A/AkspkjFAZ vkys gksrs rj rj lu 2014 e/;s gh la[;k 798945 ckg;jQX.k rj

52339 varjjQX.k vkS"A/AksipkjkFAZ vkys vkgsr- ;kp dehtkLr izek.kr bZrjgh laLFAs e/;s ok<

>Akysyh vk<Gwu ;srs-

vkS"A/Ah forj.kke/;s lq/Akj.kk %& MkWDVjkadMwu lqpfoysyh vkS"A/As vkWu ykbZu i/nrhus forfjr

gksr vlY;kus] gh ekfgrh dk;d LojQih ladyhr gksr vlY;kus] vkS"A/A forj.kke/;s

ikjn'kZdrk vkysyh vkgs- rlsp MkWDVjkaps gLrk{Aj u letY;kus gks.kk&;k pqdk ukgh'kk >AkY;k

vkgsr- l/;kfLFArhr 90 rs 98 VDds njE;k.k jQX.kkauk iz.kkyh ekiQZr vkS"A/Akps forj.k dsys

tkrs-

rikl.;k vgoky gjfoY;kl] lnjgw pkp.;k iqUgk iqUgk dj.;kph xjt HAklr ukgh] dkj.k

lnjgw vgoky iz.kkyhe/;s ladyhr >Akysyk vlrks- rks dsOgkgh vkf.k dq<qugh dk<rk ;srks-

2) jQX.k rikl.kh dj.kk&;k MkWDVjkalkBh %& jQX.kkaps pkp.;kaP;k vgokykps lax.kdhdj.k % izdYi lqjQ gks.;kiqfoZ jQX.kkaP;k iz;ksx'kkGk]

{A&fdj.k] lksuksxzkiQh] lh Vh LdWu] ,evkjvk; v'kk fofo/A pkp.;kps vgoky gLr cVoM;kus

forfjr dj.;kr ;sr gksrs- R;keqGs osG ykxr gksrk- izdYi lqjQ >AkY;kiklwu lnjgw vgoky

ijLij jQX.k rikl.kk&;k MkWDVjkauk R;kP;k leksfjy lax.kdkoj rkRdkG miyC/A gksmQ

'kdrkr- R;keqGs MkWDVjkauk jQX.kkoj mipkj o vkS"A/Aksipkj djrkauk jQX.kkackcrph laiq.kZ

ekfgrh ,dkp fBdk.kh ,dkp osGsl miyC/A gksr vlY;kus mipkj dj.;kl lkbZps >Akys vkgs-

lanHAZ 'kks/A %& inO;qRrj vH;kldzekaP;k MkWDVlZ fo|kF;kZauk lanHAkZlkBh vko';d vlysys dsl

iQsj rikl.;klkBh rkrMhus miyC/A djQu ns.ks 'kD; gksr vkgs-

3) jQX.kky; vLFAkiuslkBh %&

ikjn'kZdrk % izdYi lqjQ gks.;kiqfoZ jQX.k dsl isij jQX.kkaP;k gkrh fnyk tkr gksrk-

jQX.kksipkjkvarh lnjgw dslisij jQX.k ?Ajh ?AsmQu tkr vls] R;k eqGs jQX.kky;kr dks.kR;k

jQX.kkoj dks.krs mipkj (pkp.;k] vkS/Aksipkj) dssaOgk dsys ;kph Bksl ekfgrh jQX.kky;

vLFAkiusdMs tru jgkr uOgrh- ijarw lnjgw izdYi lqjQ >AkY;kiklwu dks.kR;k jQX.kkoj dks.krh

dks.krs mipkj o dsaOgk dsys ;kph bZFAaHAwr ekfgrh dk;eLojQih ladfyr gksmQu] tru dsyh

tk.ks 'kD; >Akys vkgs-

Page 221: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 221

rRijrk %& dks.kR;k vktkjkps fdrh jQX.k dkss.kR;k dkyko/Ahr mipkjkFAZ jQX.kky;kr vkys

gksrs] ;kph lfoLrj ekfgrh rkrMhus miyC/A djQu ns.ks 'kD; >Akys vkgs- 'kklukP;k jk"V!h;

dk;ZdzekrZaxr lalxZtU; jQX.kkaph ekfgrh rkrMhus iz'kklukl miyC/A djQu nsrk ;srs-

jQX.kky;hu lsosP;k ntkZr ok< %& iqfoZ jQX.k jQX.kky;kr mipkjkFAZ vkY;kuarj dslisij dk<.ks]

MkWDVjkauh lqpfoysY;k rikl.;kdj.ks o R;k rikl.;kaps (vgoky) fjiksZV xksGkdjQu ijr

MkWDVjkadMs vkS"A/AksipkjklkBh tk.ks fg ckc iQkj dVdVhph gksrh- R;keqGs R;klkBh [Aqi osG

ykxr gksrk- ijarq izdYi lqjQ >AkY;kiklwu ek_A mijksDr iz.kkyhe/;s lq/Akj.kk gksmQu jQX.kkaph

loZ ekfgrh vkWu ykbZu i/nrhus MkWDVjkaP;k lax.kdkoj pkp.;kps vgokylg miyC/A gksr

vlY;kus] jQX.kky;hu lsosP;k ntkZr ok< >Akyh vkgs-

jQX.kky;hu 'kqYd eglqykr ok< %& 'kqYd LojQikr xksGk gks.kk&;k eglqykr lq/nk yk{Af.kd

ok< >Akysyh fun'kZukl ;srss- mnk- lj t-th-lewg jQX.kky;s] eqacbZ ;sFAs izdYi lqjQ gks.;k

vxksnj pkp.kh 'kqYd ljkljh 9 yk[A ;so<s xksGk gksr gksrs] rj 2014 e/;s ;kr 250

VDD;kr;Zar ok< >Akysyh vkgs- rlsp izdYi lqjQ gks.;kiqfoZ ljkljh uksn.kh 'kqDy jQ 3-5

yk[A ,so<s xksGk gksr gksrs] rj 2014 e/;s ;kr 300 VDD;ki;Zar ok< >Akysyh vk<Gwu ;srs-

vkWu ykbZu viax izek.ki_A %& 'kklukP;k dk;ZdzekarxZr viaxRo izek.ki_A forj.kke/;s

,p,evk;,l iz.kkyhus iQkj eksBh egRokph HAwehdk ctkoyh vlwu] ,uds,u o

,p,evk;,l izdYikeqGs rs lgt 'kD; gksr vkgs-

jQX.kfo"A; ys[Ak rikl.kh %& dks.kR;k MkWDVjkauh dks.kR;k jQX.kkoj dks.krs mipkj dsys] ;k

ckcph ekfgrh rkrMhus miyC/A djQu ?Asrk ;srs- ;k ekfgrh e/;s dks.krsgh iQsjcny

dks.kkykgh djrk ;sr ukgh fdaok dsysY;k mipkjkl udkjgh nsrk ;sr ukgh-

varjjQX.k d{Akrhy ifjp;kZ laoxkZuk djkos ykx.kkjs dkekps nqckjhdj.k ,p,evk;,l

iz.kkyheqGs ukghls >Akys vkgs-

4) 'kklu Lrjkofjy lqfo/Ak %& laLFAkLrjkofjy jQX.kkaph vkdMsokjh] ,p,evk;,l iz.kkyheqGs ,dk fDydoj miyC/A gks.ks

'kD; >Akys vkgs-

lalxZtU; vktkjkaps vgoky % jkT; ikrGhojhy nqxZe HAkxkrhy lalxZtU; vktkjkps vgoky

rkrMhus miyC/A gksr vlY;kus] R;k vktkjkoj R;k R;k HAAxkr 'kklu LrjkojQu mik;;kstuk

vk[k.;kl enr gksrs- izkIr vgokyewGs laLFAkLrjkoj fu;a_A.k o mik;;kstuk vk[A.ks 'kD;

gksrs-

Page 222: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 222

izdYi lqjQ >AkY;keqGs fnlwu ;s.kk&;k lq/Ak.kk [Akyhy izek.ks izkeq[;kus fnlwu ;sr vkgs-

1) jQX.kkalkBh >AkysY;k lq/Akj.kk %

izdYikrZaxr jQX.kky;kr ;s.kk&;k izR;sd jQX.kkal ,d ;qfud vk;Mh dzekad ns.;kr ;srks- gk ;qfud

vk;Mh dzekadkph uksan.kh djrkauk] jQX.kkps uko] o;] iRrk] mRiUu bR;knh ekfgrhph uksan dsyh

tkrs- R;keqGs jQX.k dsaOgkgh vkS"A/AksipkjkFAZ jQX.kky;kr vkY;kl iQDr ;qfud vk;Mh dzekad iz.kkyh

lax.kdkr VkdY;kl] R;k jQX.kkph laiq.kZ ekfgrh miyC/A gksmQu] rkrMhus vkS"A/AksipkjkFAZ vko';d

R;k foHAkxkrhy MkWDVjkadMs ikBfork ;srs] R;keqGs jQX.k uksan.khP;k osGsr iQkj cpr >Akysyh fnlwu

;srs-

;k ;qfud vk;Mh dzekadkP;k lgk:;kus jQX.k jkT;krhy ;k foHAkxkP;k vf/AiR;k[Akyhy

dks.kR;kgh jQX.kky;kr vkS"A/Aksipkj rFAk vfrfo'kks"Aksipkj MkWDVjkaph er HAfo";kr ?AsmQ 'kd.kkj

vkgs- dkj.k ;k jQX.kkapk MkVk ladyhr gksr vlwu] dks.kR;kgh jQX.kky;krwu ikg.ks 'kD; gks.kkj

vkgs-

,p,evk;,l iz.kkyheqGs MkWDVjkaps gLrk{Aj u letY;keqGs gks.kk&;k pqdk ukfg'kk

>AkysY;k vkgsr- rlsp LFAkfud vkS"A/A forj.k O;oLFAse/;s iQkj eksB;k izek.kkoj ikjn'kZdrk

vkY;kps fnlwu ;sr vkgs-

jQX.kkaps rikl.kh vgoky gjfoY;kl lnjgw vgoky iqUgk iqUgk dj.;kph xjt ;k

iz.kkyheqGs HAklr ukgh] dkj.k lnjgw vgoky iz.kkyhe/;s tru >Akysyk vlrks] lnj vgoky

iz.kkyhrZaxr lax.kdkoj dsaOgkgh dk<rk ;smQ 'kdrks-

2) jQX.k pkp.;k vgokykaps lax.kdhdj.k %

iz;ksx'kkGk] {A&fdj.k] lksuksxzkiQh] lhVh LdWu] ,evkjvk; v'kk fofo/A pkp.;k iz.kkyheqGs

jQX.k rikl.kk&;k MkWDVjkauk R;kaP;k leksjhy lax.kdkoj vFAok dksBsgh ikg.ks 'kD; >Akys

vkgs- R;keqGs vkS"A/Aksipkj djrkuk MkWDVjkauk jQX.kkaph loZ ekfgrh ,dkp fBdk.kh osGsoj

miyC/A gks.ks 'kD; >AkY;kus] mipkj dj.ks lksbZps >Akys vkgs-mipkjdrkZ MkWDVlZ

jQX.kky;krhy iz.kkyhrZaxr dks.kR;kgh lax.kd iz.kkyhoj jQX.kfo"A;h loZ ekfgrh ikgw

'kdrks] rlsp mipkj izLrkfor djQ 'kdrks-

rlsp ,p,evk;l iz.kkyheqGs inO;qRrj vH;kldzekaP;k MkWDVlZ fo|kF;kaZuk lanHAkZlkBh

vko';d vlysys dslisij rikl.;klkBh rkrMhus miyC/A djQu ns.ks 'kD; >Akys vkgs-

3) jQX.kky;hu lq/Akj.kk %

izdYi lqjQ gks.;kiqohZ jQX.k dslisij jQX.kkaP;k gkrh fnyk tkr gksrk] lnj dslisij jQX.k

?Ajh ?AsmQu tkr vls] R;keqGs dks.kR;k jQX.kkaoj dks.krs mipkj dsOgka dsys ;k ckcrph

Page 223: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 223

ekfgrh jQ.kky; vLFAkius dMs tru jkgr uOgrh] ijarw izdYi lqjQ >AkY;kiklwu lnjgw

ekfgrhps tru dj.ks 'kD; >Akys vkgs-

dks.kR;k vktkjkps fdrh jQX.k dks.kR;k dkyko/Ahr mipkjkFAZ vkys gksrs] ;kph lfoLrj

ekfgrh rkrMhus miyC/A djQ.k ?As.ks 'kD; >Akys vkgs- R;keqGs 'kklukP;k jk"V!h;

dk;ZdzekrZaxr lalxZtU; jQX.kkaph ekfgrh rkrMhus iz'kklukl miyC/A djQu ns.;kph lks;

>Akyh vkgs-

4) jQX.kky;hu lsosP;k ntkZr >Akysyh ok< % iqohZ jQX.k jQX.kky;kr mipkjkFAZ vkY;kuarj dslisij dk<.ks] MkWDVjkauh lqpfoysY;k rikl.;k

dj.ks o dsysY;k rikl.;kaps vgoky xksGk djQu ijr MkWDVjkauk nk[Afo.ks fg ckc iQkj fdpdV

o osG ykx.kkjh gksrh- izdYi lqjQ >AkY;kiklwu mijksDr dk;Zi/nrhr lq/Akj.kk gksmQu jQX.kkaph

loZ ekfgrh vkWu ykbZu i/nrhus mipkjdR;kZ MkWDVjkauk R;kaP;k lax.kdkoj pkp.;kaP;k

vgokyklg miyC/A gksr vlY;kus jQX.kky;hu lsosP;k ntkZr ok< >Akysyh fnlwu ;srs-

izdYi lqjQ >AkY;kiklwu ikjn'kZdrk vkY;kus 'kqYdjQikus xksGk gks.kk&;k eglqykr yk{A.khd

ok< >AkY;kps fnlwu ;sr vkgs- 'kklukP;k dk;ZdzekrZaxr viaxRo izek.ki_A forj.kke/;s

,p,evk;,l iz.kkyhus iQkj egRokph HAwehdk ctkoysyh vlwu] dsanz 'AklukP;k ,u-ds-

,u- iz.kkyh o ,p,evk;,l iz.kkyheqGs rs lgt 'kD; >Akys vkgs-

mipkjdrkZ MkWDVj] jQX.k o R;kaP;koj >kkysys mipkj d/Ah o dsaOgk dssys ckcrph ekfgrh

rkrMhus miyC/A djQu ?As.ks iz.kkyheqGs 'kD; >Akys vkgs- lnj iz.kkyhe/;s ofj"BkaP;k

ijokuxhus iQsjcny dj.;kph eqHAk ulY;kus dsysY;k mipkjkl udkjgh nsrk ;sr ukgh-

jQX.kky;kr gks.kk&;k cgwra'kh pkp.;kaph midj.ks ,p,evk;,l iz.kkyhrZaxr tksMY;kus

pkp.kh vgoky FAsV jQX.kkaP;k ukasn.kh dzekadkoj tru gksr vlY;kus osGsph cpr vkf.k

ekuoh pqdk ns[Ahy ukfg';k >AkY;kps fnlwu ;sr vkgs- ,p,evk;,l iz.kkyheqGs

varjjQX.k foHAkxkrhy dk;Zjr vl.kk&;k ifjp;kZ laoxkZl lq/nk ;kpk iqjs';k izek.kkr

mi;ksx >Akysyk vkgs-

laLFAkLrjkjhy jQX.kkaph vkdMsokjh ,p,evk;,l iz.kkyheqGs ,dk fDydoj miyC/A gks.ks

'kD; >Akys vkgs- jkT; ikrGhojhy nqxZe HAkxkrhy vktkjkps vgokykckcrph ekfgrh

miyC/A dj.;kdfjrk ,p,evk;,l iz.kkyh pk iqjsiqj okij dsY;kl lnj ekfgrh miyC/A

gksmQ 'kdrs] rlsp R;k vktkjkoj R;k HAkxkr 'kkluLrjkojQu vko';d R;k mi;;kstukph

vk[A.kh dj.;kl enr gksmQ 'kdrs- es- gsoysV iWdMZ bafM;k lsYl izk- fy- ;kauh xsyh 7

o"AZ lsok djkjkuqlkj vgksjk_A lsok iqjfoysyh vkgs- ;k dkyko/Ahr R;kauh iqjfoysyh lsok

lek/Akudkjd vkgs-

Page 224: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 224

HAfo";krhy ?AMkeksMh o orZeku dkGkpk fopkj djrk] jQX.kky;hu lsospk ntkZ

ok<fo.;klkBhs ekfgrh&ra_AKku o O;oLFAkiukph tksM vl.ks iQkj xjtsps vkgs- lu

2006 iklwu 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;s o jQX.kky;kr] 'kklukus jkcfoysyk

,p,evk;,l izdYi gk ekfgrh o ra_AKku ;qxkpk ,d vfoHAkT; ?AVd vkgs-

djkjkuqlkj O;ogkjhd ekfgrh ;k izdYikrZaxr es- gsoysV iWdMZ bafM;k lsYl izk-fy- o 'kklukP;k njE;k.k dj.;kr vkysY;k

djkjk uqlkj fiQDl pktsZl o Ogsjh,cy pktsZl v'kh nksu izdkjph ns;ds vnk dsyh tkrkr-

1) fiQDl pktsZlph ns;ds 'kklukekiQZr izdYi leUo;d ;kaps dMwu vnk dsyh tkrkr- fiQDl

pktsZl varZxr lsok iqjoBknkjkdMwu iqjfo.;kr vkysyh lax.kdh; iz.kkyh] fizaVlZ] usVodZ rlsp lajpuk

bR;knh lsok o R;kph 84 efg.;ki;Zarph ns[AHAkyhpk lekos'k gksrks-

2) Ogsjh,cy pktsZlph ns;ds laLFAkLrjkoj 'kklu fu.kZ;kuqlkj laLFAsP;k fLo;iziaph [AkR;krwu

vnk dsyh tkrkr- Ogsjh,cy pktsZl varxZr 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;s o layX.khr jQX.kky;;kr lsok

iqjoBknkjkdMwu ckg; jQX.k uksan.kh] varjjQX.k uksn.kh rlsp fo|kFAhZ uksan.kh o ns[AHAky o bZR;knhpk

lekos'k vkgs-

(5) nj djkj foHAkx % lj ysafVu vk;ksxkP;k f'kiQkj'khuqlkj oS|dh; f'k{k.k o la'kks/ku] eqacbZ ;k lapkyuky;kP;k vf/kuLr vl.kk`;k oS|dh; egkfo|ky;s o jQX.kky;kalkBh lu 1982 iklwu vkS"k/kh] lftZdy lkfgR;] Mk;XuksfdVl@ ] thounk;h jQX.kkalkBh ykx.kkjs lkfgR; thoj{kd o vR;ko';d vkS"k/ks bR;knhaps ekxhy 01 o"kkZe/;s 300 ckchaps fufonk djkjkps dke iw.kZ >kkysys vkgs- o rlsp moZfjr jkfgysY;k dkgh ckchaph fufonk djkjkph dkes ;q/n ikrGhoj pkyw vkgs- gs dke yodjkr yodj iw.kZ dj.;kph izfdz;k lqjQ vkgs- fufonk djkj >kkY;kus lapkyuky;kP;k vf/kuLr vl.kk`;k egkfo|ky;s o jQX.kky;kr vkS"k/kkapk iqjoBk lqjGhri.ks pkyw vlY;keqGs dks.krkgh jQX.k vkS"k/kkaiklwu oafpr jgkr ukgh-

(6) vkjksX; foKku vH;kldzekph lkekbZd izos'k ijh{kk % lu 2000 rs 2012 i;Zar lapkyuky;k ekiZQr vkjksX; foKku vH;kldzekP;k izFke o"kZ inoh vH;kldzekdfjrk ,e,p&lhbZVh gh lkekbZd izos'k ifj{kk vk;ksftr dj.;kr ;sr gksrh- lu 2013&14 e/;s vkjksX; foKku vH;kldzekps izos'k uW'kuy ,fyftchyhVh de ,UV!Ul VsLV (uhV) ;k lkekbZd izos'k ifj{ksekiQZr dj.;kr vkys- rn@uarj iqUgk lu 2014 rs 2015 ps izos'k ,e,p&lhbZVh ;k lkekbZd izos'k ifj{ksekiQZr dj.;kr vkys-

jkT; 'kklukekiQZr egkjk"V! foukvuqnkuhr [kktxh O;kolkf;d 'kS{kf.kd laLFkk (izos'k o 'kqYd ;kaps fofu;eu) vf/kfu;e] 2015 izfl/n dj.;kr vkysyk vkgs- lnj dk;n;krhy rjrqnhuqlkj l{ke izkf/kdkjh o vk;qDr] jkT; lkekbZd izos'k ijh{kk d{k] eqacbZ ;kapekiZQr 'kS{kf.kd o"kZ 2016&17 dfjrk 'kkldh; vkf.k 'kklu vuqnkfur

Page 225: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 225

egkfo|ky;kaP;k vkjksX; foKku] vfHk;kaf_kdh vkf.k vkS"k/kfuekZ.k'kkL_k izFke o"kZ inoh vH;kldzekaps izos'k ,e,pVh&lhbZVh 2016 ;k lkekbZd izos'k ifj{ks}kjs dj.;kr ;s.kkj vkgsr- rlsp ek-loksZPp U;k;ky;kP;k vkns'kkauqlkj lu 2016&17 ;k 'kS{kf.kd o"kkZrhy [kktxh foukvuqnkfur oS|dh; o nar egkfo|ky;kps izos'k gs uW'kuy ,fyftchyhVh de ,UV!Ul VsLV (uhV) ;k lkekbZd izos'k ifj{ksekiQZr dj.;kr ;s.kkj vkgsr-

inO;qRrj vH;kldze Js.kho/kZu %

dsanz 'kklukP;k dqVqac o dY;k.k ea_kky;kus ns'kkrhy oS|dh; inO;qRrj vH;kldzekps

Js.kho/kZu dj.ks izLrkfor dsys vlwu] jkT;krhy ukansM] vdksyk] ykrwj] lksykiwj] fejt]

vkSjaxkckn] ;orekG] iq.ks] /kqGs] ukxiwj (ba-xka-'kk-oS-e-) o vacktksxkbZ ;k laLFkkalkBh [kkyhy

izek.ks fu/kh miyC/k djQu fnyk vkgs-

inO;qRrj vH;kldzekP;k Js.kho/kZukarxZr dsanz 'kklukdMwu eatwj >kkysY;k fu/khckcrph lfoLrj ekfgrh % (jQi;s dksVhr)

v-dz-

laLFksps uko ,dw.k vuqnku

dsanz 'kklukdMwu forjhr fu/kh 75 VDds

dsanz 'kklu forjhr vuqnku

ifgyk gIrk

jkT; 'kklukps vuqnku 25 VDds

1 Lok-jk-rh-xzk-'kk-oS-e-] vacktksxkbZ

32-48 24-36 12-18 08-12

2 MkW-'ka-p-'kk-oS-e-] ukansM 44-60 33-45 16-73 11-15 3 'kk-oS-e-] vdksyk 39-97 29-98 14-99 09-99 4 'kk-oS-e- ykrwj 24-14 18-10 09-05 06-04 5 MkW-oS-Le=-'kk-oS-e- lksykiwj 26-56 19-92 09-96 06-64 6 'kk-oS-e- fejt 18-08 13-56 06-68 04-52 7 'kk-oS-e- ] vkSjaxkckn 15-76 11-82 05-91 03-94 8 Jh-o-uk-'kk-oS-e- ;orekG 07-92 05-94 02-97 01-98 9 cS-th-'kk-oS-e- iq-ks 39-84 29-88 14-94 09-96 10 Jh-Hkk-fg-'kk-oS-e- /kqGs 47-89 35-92 17-96 11-97 11 ba-xka-'kk-oS-e- ukxiwj 48-55 36-41 18-20 12-14

,dw.k 345-79 259-34 129-57 86-45

dsanz 'kklukus mijksDr 11 laLFkkadjhrk ifgY;k VI;kr jQ-129-57 (75 VDds fg';kiSdh

50 VDds) fu/khl eatwjh fnyh vkgs- lnjgw izdYikarxZr jkT; 'kklukpk 25 VDds okVk vlwu]

jkT; 'kklukl ,dw.k jQ-86-45 dksVh brdk fu/kh miyC/k djQu fnyk vkgs- mi;ksxhrk izek.ki_k

dsanz 'kklukl lknj dsY;kuarj dsanz 'kklukdMwu moZjhr fu/kh eatwj dsyk tkbZy-

mijksDr laiq.kZ fu/kh eatwj >kkY;kl laLFkkaps Js.kho/kZu gksmQu Hkfo";kr inO;qRrj

vH;kldzekP;k izos'k tkxk ok<fo.;kl enr gksbZy o loZlkekU:k jQX.kkauk vfrfo"ks'kksipkj lsok

miyC/k gksrhy-

Page 226: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 226

(8) ifjp;kZ (uflaZx) %

vf/kf{kdk % ifjp;kZ laoxkZrhy use.kwd] cnY;k inksUurh] U;k-izdj.ks] fufj{k.ks o laiw.kZ laoxkZP;k lacaf/kr loZ ckch] uohu laLFkkaP;k ekU;rsckcrph izdj.ks] ifjp;kZ f'k{k.k o lsok ;kaP;k xq.koRrk o lq/kkj.kk dj.ks- 'kklu laLFkk loZ dk;kZlus ;kaP;ke/;s jk[k.ks]

vf/klsfodk % iz'kkldh; dkedkt ikg.ks] laLFkse/;s f'kLr jk[k.ks] vkiRdkyhu ifjfLFkrhr fu;a_k.k dj.ks- ifjp;kZ O;olk;kpk ntkZ mapko.;kdfjrk iz;Ru dj.ks- rlsp jQX.kky;krhy loZ lgk:;d vf/klsfodk] foHkkxh; ifjlsfodk] ifjlsfodk] vkjksX; ifjlsfodk] ckyjksx ifjpkfjdk] euksjQX.k ifjpkfjdk] vf/kifjpkfjdk ;kaP;koj fu;a_k.k Bsowu jQX.kky;kr nk[ky >kkysY;k jQX.kkl tkLrhr tkLr vkiY;k lsospk ykHk ns.ks ;kckcr lwpuk dsY;k tkrkr-

f'k{k.k % Hkkjrh; ifjp;kZ ifj"kn uoh fnYyh] egkjk"V! ifjp;kZ ifj"kn eqacbZ] egkjk"V! vkjksX; foKku fo|kihB ukf'kd ;kaP;k ekudkuqlkj laLFksr dk;kZfUor vl.kkjs vH;kldze jkcfo.ks] f'kLr o drZO; ijk;.krk fo|kF;kZae/;s jQtfo.ks- iz'kkldh; dkedkt vkiRdkyhu ifjfLFkrhr iz'kklukl lgdk;Z] laLFkk ikrGhoj lh-,u-bZ-jkcfo.ks-

(9) ekuoh vo;o izR;kjksi.A dk;nk varxZr lfeR;k %

izkf/Adkj lferh %

ekuoh vo;okps izR;kjksi.A vf/Afu;e 1994 uqlkj oS|dh; f'A{A.A o vkS"A/Ah nzO;s foHAkxkus 'Aklu fu.AZ; 29 ekpZ 1995 vUo;s izkf/Adkj lferh LFAkiu dsyh vkgs- ;ke/;s lapkyd] oS|dh; f'A{A.A o lapkyd] vkjksX; lsok o vf/A"Bkrk ts-ts- jQX.Aky; ;kpk lekos'A vkgs- ;k lferhekiqZr ukryx ulysyh O;Drh vo;o nku djr vlY;kl R;kl ijokuxh ns.;kckcr fu.AZ; ?As.;kr ;srks-

>Aksuy V!kUlIykaV dksvkWMhZus'Au lferh %

ekuoh vo;o izrhjksi.A dk;|kps dke jkT;ke/;s lqjGhri.As ikj ikM.;klkBh eLrh{A LraHA e=r jQX.A O;Drhps vo;o feGo.As gs egRokps dke vkgs- ;kyk pkyuk ns.;klkBh o R;kpk ykHAkFAhZaph izrh{Ak ;knh r;kj dj.;klkBh jkT; 'Aklukus 'Aklu fu.AZ; fnukad 9 tqyS] 1999 uqlkj foHAkxh; leUo; lferh (Zonal Transplant Co-ordination Committee) ph LFAkiuk dsysyh vkgs- eqacbZ 'AgjkP;k ;k dsanzkps dke mRd="Vi.As pkyw vlwu R;kl 'Agjkrhy loZ ekU;rk izkIr 'Akldh;] egkuxj ikyhdk] [Aktxh jQX.Aky;kaps lgdk;Z feGr vkgs- ;k dsanzkP;k lferhe/;s 'Agjkrhy loZ ekU;rk izkIr jQX.Aky;kps oS|dh; vf/A{Ad] lapyd fdaok dk;Zdkjh vf/Adkjh gs lHAkln vlwu R;kaP;kekiQZr v/;{A o lfpo fuoMyk tkrks- l/;k ;k dsanzkps dk;kZy; lk;u jQX.Aky; vkgs o R;kaP;kdMs vankts 800 is{Ak tkLr jQX.Akauh vo;o feG.;klkBh uksan.Ah dsyh vkgs-

egkjk"V! dkWUiQMjs'Au vkWiQ vkWxZu V!kUlIykUV lferh %

;k lferhph LFAkiuk jkT; 'Aklukus 'Aklu fu.AZ; fnukad 9 tqyS 1999 uqlkj dsyh vkgs- lnjph lferh gh vo;o nkuklkBh jQX.Aky;kl o jQX.Akl ;s.Ak`;k

Page 227: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 227

vMhvMp.Ahaoj ekxZn'AZu dj.;klkBh LFAkiu dsysyh vkgs- ;kLro e=r O;fDrps vo;o nku dk;Zdzekl pkyuk ns.;klkBh lnjph lferh iz;Ru djrs- lfpo oS|dh; f'A{A.A o vkS"A/Ah nzO;s foHAkx gs ;k lferhps v/;{A vlwu lapkyd] oS|dh; f'A{A.A gs lnL; lfpo vkgsr- jkT;ke/;s 6 eglwyh foHAkxke/;s izR;sdh ,d izkf/Adkj lferh vlwu ;k loZ lfeR;kaps v/;{A (vf/A"Bkrk) gs (MCFOT) ;k lferhps lHAkln vkgsr- ;k lferhps ,danjhr 20 lHAkln vkgsr-

(d) foHkkxkus fuf'pr dsysys egRokps /kksj.k %&

1) loZ oS|dh; egkfo|ky;kae/;s bZ&yk;czjh o esfMdy ,T;qds'ku VsDukWykWth lsy LFkkiu dj.ks-

2) loZ oS|dh; egkfo|ky;s o jQX.kky;kae/;s lsaV!y fDyuhdy yWcksjsVjhph LFkkiuk dj.ks-

3) loZ oS|dh; egkfo|ky;s fOgMhvks dkWUiQjfUlaxus tksM.ks-

4) ftYgk nRrd ;kstus varxZr 'kkldh;] [kktxh vkf.k vfHker ;k oS|dh; vkf.k nar egkfo|ky;kP;k enrhus izR;sd ftYg;kdfjrk tkLrhr tkLr oS|dh; lsok iqjfo.;kdfjrk egkfo|ky;kaph fuoM dj.ks-

5) jkT;kr T;k ftYg;kae/;s 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;s vfLrRokr ukgh] v'kk loZ ftYg;kae/;s [kktxh Hkkxhnkjhrwu vkjksX; lsok lapkyuky;kP;k vf/kiR;k[kkyhy ftYgk jQX.kky;kl layfXur oS|dh; egkfo|ky; LFkkiu dj.ks-

foHkkxkph fodkl ;kstuk %&

1) oS|dh; f'k{k.k o la'kks/ku] eqacbZ ;k foHkkxkl 12 O;k iapokf"kZd ;kstuslkBh jQ-148874-28 y{k brdk fu;rO;; ekU;-

2) R;kiSdh lu 2012&13 rs 2015&16 ;k dkyko/khdfjrk ,dw.k jQ-118294-78 y{k brdk fu;rO;; eatwj-

3) lu 2016&17 lkBh fu;kstu foHkkxkus eatwj dsysyk fu;rO;; jQ-30579-50 y{k vlwu R;kiSdh jQ-23222-46 y{k brds vuqnku vFkZladYihr >kkys vlwu] R;kiSdh jQi;s 7367-04 y{k fu;rO;; vFkZladYihr gks.ks f'kYyd vkgs-

vFkZladYih; vuqnkukph fLFkrh % (jQi;s gtkjkr)

;kstuk

2013&14 2014&15 2015&16 2016&17

eatwj vuqnku izR;{k [kpZ eatwj vuqnku

izR;{k [kpZ eatwj vuqnku

izR;{k [kpZ eatwj vuqnku

;kstusRrj 16071673 16071673 18145235 18145235 19822535 19822535 19110574

;kstukarxZr 3432600 797773 3043950 2445622 3173897 3173897 3057950

(9) uohu 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;kaph LFkkiuk % izR;sd ftYg;ke/;s uohu 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky; lqjQ dj.;kpk 'kklukpk ekul vlwu panziwj] xksafn;k gs egkfo|ky; lqjQ dsysys vlwu brj ftYg;kae/;s egkfo|ky; LFkkiusckcr iz;Ru lqjQ vkgs-

Page 228: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 228

(2) jQX.kky;krhy dkjHkkjklanHkkZr lYykxkj lferh % oS|dh; f'k{k.k foHkkxkP;k v[kR;kfjrhy egkjk"V!krhy 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky; o layXuhr jQX.kky;kdfjrk vH;kxr eaMGkph LFkkiu dj.;klanHkkZr 'kklu fu.kZ; dzekad vH;kla 5007$iz-dz-268$oSlsok&3] fnukad 30 tkusokjh] 2010 vUo;s 'kkldh; oS|dh; egkfo|ky;kP;k vf/kiR;k[kkyh layfXur jQX.kky;kr vH;kxr eaMGkph jpuk dj.;klanHkkZr ekxZn'kZd rRos uewn dsyh vkgsr- R;kuqlkj ek-ea_kh (oS-f'k-) o R;k R;k ftYg;kP;k ikyd ea_;kaP;k lYY;kus rlsp dkgh lnL;kaP;k R;kaP;k gq|kus dsY;k tkrkr- oS|dh; f'k{k.k foHkkxkarxZr dk;Zjr vlysY;k jQX.kky;kaoj vH;kxr eaMGkph iquZjpuk dj.ks ckcrps fu.kZ; 'kklu LrjkojQu ?ksrys tkrkr- jktho xka/kh thounk;h vkjksX; ;kstuk %&

lu 1999 iklqu jkT;kr thounk;h vkjksX; ;kstuk dk;kZfUor gksrh rFkkfi ;k ;kstuspk foLrkj djkok v'kh turk rlsp yksdizfrfu/khaph ekx.kh gksrh- ;k loZ ckchapk fopkj djQu egkjk"V! 'kklukus jktho xka/kh thounk;h vkjksX; ;kstuk dk;kZfUor dj.;kpk fu.kZ; ?ksryk- R;kuqlkj fnukad 31 es] 2011 (ifgyk VIik vkB ftYg;kadjhrk) lqjQ dj.;kr vkyh o rn@uarj fnukad 21 uksOgsacj 2013 iklqu laiq.kZ jkT;Hkjkr lqjQ vkgs-

egkjk"V! jkT;krhy nkfjnz; js"ks[kkyhy o nkfjnz; js"ksojhy dqVacklkBh foek daiuhP;k lgHkkxkus 972 esMhdy izksfltlZpk lekos'k djQu jktho xka/kh thounk;h vkjksX; ;kstuk lqjQ dj.;kl lkoZtfud vkjksX; foHkkxkus 'kklu fu.kZ; dz-jkxk;ks&2010$iz-d-z 240$vkjksX;&6] fnukad 31 es] 2011 vUo;s eatqjh fnysyh vkgs- rlsp 121 ikBiqjkok lsok ;kapk ;kstusr lekos'k dsysyk vkgs-

lnj ;kstusph izeq[k mfn@"Vs ik_k ykHkkFkhZuk dks.kR:kkgh izdkjpk [kpZ u djrk oS|dh; lgk:; miyC/k djQu ns.ks o ik_k ykHkkFkhZuk rkrMhP;k izlaxh xq.koRrkiq.kZ lsok feG.ks gk vkgs- ;k ;kstusr ukd&dku ?klk 'kL_kfdz;k] L_khjksx'kkL_k o izlqrh'kkL_k 'kL_kfdz;k ;klkj[;k loZlkekU; 'kL_kfdz;kiklqu rs esanwP;k 'kL_kfdz;k] ddZjksxkoj vkS"k/kksipkj] ddZjksxkoj fdj.kksipkj] IykfLVd ltZjh] ew_kfiaMkps vktkj] vknahalkj[;k 30 is{kk tkLr mipkji/nrh izkeq[;kus lekfo"V dsysY;k vkgsr-

jk-xk-th-vk-;kstusvarxZr DysElP;k ek/;ekrwu tek gks.kk&;k vuqnkukdjhrk 'kklukps i_k dzekad ladh.kZ2012$iz-dz-117$iz'kk&2] fnukad 25$07$2012 vUo;s Lora_k cWad [kkrs m?kM.;kl vuqerh iznku dsysyh vkgs- R;kuqlkj loZ lacaf/kr vf/k"Bkrkauh jk-xk-th-vk-;kstusdjhrk izkIr gks.kk&;k vuqnkuklkBh LOkra_k cWad [kkrs m?kMysys vlqu] lnjgw [kkR:kkrwu gks.kk&;k [kpkZph dk;Zokgh lacaf/kr laLFksdMwu dj.;kr ;sr vkgsr-

Page 229: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 229

vuqdzef.Adk v-dz- foHAkxkps ukao

iku dzekad

I iz'Akldh; foHAkx v ckg;jQX.A foHAkx 4 c vkarj jQX.A foHAkx 4 d vfrn{Ark foHAkx 4 M oS|dh; izek.Ai_A 4 b jQX.Aokfgdk foHAkx 5 iQ uflZax gkse 5 I I jQX.A pkp.;k o lsok foHAkx v iWFAkWykWth 5 c ck;ksdsfeLV!h 7 d ek;dzksck;kWykWth 8 M jsMhvkWykWth 11 b jsMhvksFAsjih 14 iQ U;qfDyvj esMhflu 15 x jDris<h 16 ?A fiQftvksFAsjih 16 p vWkD;qis'AUy FAsjih 16 I I I fpfdRlky;hu (oS|dh;) foHAkx v vkS"A/AoS|d 'AkL_A 17 c ckyjksxfpfdRlk 'kkL_k 17 d iy@eksujh esMhflu ({A;jksxfpfdRlk 'AkL_A) 18 M Ropk o xqIrjksx 'kkL_k 18 b euksfod=rh 'AkL_A 18 iQ jksx izfrca/Ad o lkekftd vkS"A/A 'AkL_A 19 IV fpfdRlky;hu (ltZjh) foHAkx v 'AY;fpfdRlk 'AkL_A 19 c vfLFAjksxfpfdRlk 'AkL_A 22 d ukd&dku&?AlkfpfdRlk 'AkL_A 22 M us_A'AY;fpfdRlk 'AkL_A 23 b L_Ahjksx o izlqrh 'AkL_A 23 iQ cf/Ajhdj.A 'AkL_A 24 V vfpfdRlky;hu foHAkx v U;k;oS|d'AkL_A 24 c vkS"A/A'AkL_A 25 d 'Afjjfdz;k'AkL_A 25 M 'Afjjjpuk'AkL_A 26

Page 230: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 230

VI vfrfo'As"Aksipkj foHAkx v gzn;jksxfpfdRlk 'AkL_A 26 c eq_AjksxfpfdRlk 'AkL_A 26 d eTtkrarqfpfdRlk 'AkL_A 27 M xWLV!ks,UVsjkWykWth 27 b mj%'AY;fpfdRlk 'AkL_A 27 iQ eq_Ajksx'AY;fpfdRlk 'AkL_A 28 x eTtkrarq'AY;fpfdRlk 'AkL_A 29 ?A Ckkyjksx'AY;fpfdRlk 'AkL_A 30 p lq?AVu'AY;fpfdRlk 'AkL_A 35 VII narfpfdRlk'kkL_k foHAkx v eq[kjksx funku o {A&fdj.A 'AkL_A 37 c cky narjksx 'AkL_A 37 d narifjos"Vu 'AkL_A 37 M nar'AY;fpfdRlk 'AkL_A 38 b d=f_Aenar 'AkL_A 38 iQ eq[A'AY;fpfdRlk 'AkL_A 39 x narO;axksipkj 'AkL_A 39

Page 231: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 231

v-dz- jQX.A lsok$lqfo/Ak$foHkkx jQX.k 'kqYd nj (jQi;akr)

izLrkfor 'AqYd 2010

I iz'kkldh; foHkkx v ckg;jQX.k foHkkx 1 ckg; jQX.A (7 fnolkadjhrk) 10 2 ckg;jQX.A uksan.Ah

(ijLij foHAkxkdMs jQX.k xsY;kl) 10

3 vs vkj Ogh isij 10 4 vWUVhuWVy psdvi dslisij 10 5 M!sflax (izfr Ms!flax) 10 6 rkrMhd lsok dslisij 10 c vkarjjQX.k foHkkx 1 vkarjjQX.A'AqYd izfrfnu 20 2 vkgkj'AqYd izfrfnu 10 d vfrn{Ark foHAkx 1 vfrn{Ark foHAkx (izfr fnu) 200 M oS|dh; izek.ki_k 1 vktkjkps izek.ki_k (3 efgU;aklkBh) 75 2 oS|dh; eaMGkps izek.ki_k 150 3 jsiQzh esfMdy cksMkZps izek.ki_k 400 4 jkT; Lrjkojhy oS|dh; eaMGkps izek.ki_k fu'AqYd 5 foHkkxh; eaMGkP;k fu.kZ;k fojQ/n vfiy dj.ks 500 6 fiQVusl izek.Ai_A 100 7 jQX.Aky;kr HAjrh >AkY;kps izek.Ai_A 50 8 jQX.Aky;krwu fMlpktZ fnY;kps izek.Ai_A fu'AqYd 9 jQX.A if_Adsph Nk;kafdr izrh (5 ikuki;Zar) 50 10 jQX.A if_Adsph Nk;kafdr izrh (5 ikukaP;kiq<s izR;sd

ikukdfjrk) 2

11 viaxRokps izek.Ai_A fu'kqYd 12 oS|dh; izfriwrhZ feGfo.;klkBh izek.Ai_A

(fcykP;k ,dw.A jDdesP;k) 3 VDds

13 o;kPkk nk[AYkk ofj"B ukxfjdklkBh & 50 14 ;kO;frfjDr ykx.Akjs dks.Arsgh izek.Ai_A & 150 b jQX.Aokfgdk 1 jQX.Aokfgdk'AqYd (izfr fd-eh) 15 2 izfr{Ak'AqYd (8 rklkP;k iq<s izfr rkl) 75

Page 232: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 232

v-dz- jQX.A lsok$lqfo/Ak$foHkkx jQX.k 'kqYd nj (jQi;akr)

izLrkfor 'AqYd iQ uflZax gkse $ Lis'Ay jQe (izfr fnu) 1 loZlk/Akj.A d{k- lkbZM jQe 100 2 uflZax gkse

(okrkuqdwfyr ulysyh jQe) 150

3 okrkuqdwfyr jQe 500 4 Oghvk;ih okrkuqdwfyr jQe

7 fnolkai;Zar 500

5 Oghvk;ih okrkuqdwfyr jQe 7 fnolkuarj

1000

6 OghOghvk;ihokrkuqdwfyr jQe 1000

II jQX.k pkp.;k o lsok foHkkx v iWFAkWykWth i) fgeWVkWykWth 1 fgeksXykschu 20 2 fV,ylh 20

3 fM,ylh 20

4 bZ,lvkj 20

5 eysfj;k&ek;dzksLdksih 30 6 CyM fiQYe ekWjiQkWykWth (isjhiQsjy Lehvj) 35 7 CyM fiQYe iQkWj iWjklkbZVl@ (iQk;ysjh;k) 35 8 IysVysV dkmQaV 35 9 lhchlh ck; vkWVksesVsM CyM lsydkmaQVj 35 10 iWdM lsy OgkWY;we (fgeWVksdzhV) 35 11 feu dkjILdqyj OgkWY;we$feu dkjILdqyj

fgeksXykschu$feu dkjILdqyj fgeksXykschu dkWULVsa!'ku

35

12 feu IysVysV OgkWY;qe 35 13 vkjchlh dkmQaV 35 14 jsM lsy fMLV!hC;q'ku OghMFk 35 15 vWclksyqV U;qV!ksiQhy dkmQaV 35 16 bvksflukksQhy dkmQaV 35 17 flDyhax VsLV 35 18 fgeksxzke (,pch] ihlhOgh] Vh,ylh]

Mh,ylh]bZ,lvkj) 50

19 fgeksXykschu bysDV!ksiQksjslhl 50 20 vkWlekWVhd iWzQthyhVh VsLV 35 21 jsVhD;wykslkbZV dkmQaV 35 22 ,y bZ lsy 35 23 fljevk;uZ ck;aMhax diWlhVh (Vhvk;chlh) 35 24 CyM xzqihax ovkj ,p Vk;fiax 30 25 cksu eWjks ,Lihjs'ku 50 26 cksu eWjks ck;ksIlh 50 27 CyhMhax VkbZe o DykWVhax VkbZe 35 28 DykWV fjV!WD'ku VkbZe 35 29 ,ihVhVh 35 30 izksFzkkWEchu VkbZe 35 31 ,p ih ,y lh 300

Page 233: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 233

v-dz- jQX.A lsok$lqfo/Ak$foHkkx jQX.k 'kqYd nj (jQi;akr)

izLrkfor 'AqYd ii) fDyuhdy iWFkkWykWth 1 ;qfju$y?koh (jQVhu o ek;dzksLdksih) 35 2 ;qjhu$y?koh 'kqxj o izksVhu 30 3 LVwy ('kkSp) rikl.kh jQVhu (iWjklkbZV o

vkWdYV CyM) 35

4 LVwy iQkWj vkWdYV CyM 25 5 lh,l,iQ pkp.kh 70 6 ckWMh iQyqbZMl@ pkp.kh 70 7 lhesu vWukyhlhl 100 iii) fgLVksiWFAkWykWth 1 LekWy ck;ksIlh 50 2 yktZ ck;ksIlh 70 3 lftZdy fjlsDVsM Lisfleu 200 4 U;qjks iWFkkWykWthdy Lisfleu 100 5 izQks>ku lsD'ku 200 iv) bE;wuksfgLVksdsfeLV!h 1 bLV!kstu$ikstsLVsjkWu jslsIVlZ@ 100 2 bihFkhyh;y V;qej ekdZlZ 100 3 es>ksudk;ey V;qej ekdZZlZ 100 4 brj V;qej ekdZlZ 100 v) lk;VkWykWth 1 iWi fLevj fu%'AqYd 2 fLevj iQkWj eWfyXuaV lsyl@ 50 3 Ogtk;uy lk;VkWykWth iQkWj gkjeksuy

bOgWY;w,'ku 50

4 ,DliQksyh,VhOg lk;VkWykWth 70 5 iQkbZu fuMy vWLihjs'ku lk;VkWykWth 70 6 bfEizaV lk;VkWykWth 50 7 LdkW'k lk;VkWykWth 50

Page 234: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 234

v-dz- jQX.A lsok$lqfo/Ak$foHkkx jQX.k 'kqYd nj (jQi;akr)

izLrkfor 'AqYd c ck;ksdsfeLV!h 1 CyM 'kqxj (iQkLVhax vkf.k tso.kkuarj) 50 2 CyM 'kqxj jWUMe 30 3 fdMuh iQaD'ku VsLV

(;qjh;k$ fdz;kfVfuu$ lksMh;e vkf.k iksVWf'k;e) 80

4 lhje lksMh;e 30 5 lhje iksVWf'k;e 30 6 lhje bysDV!ksykbV (lksMh;e$iksVWf'k;e) 40 7 lhje fdz;kfVfuu 30 8 lhje dWfY'k;e 30 9 lhje ;qjhd vWflM 40 10 CyM ;qfj;k 30 11 fcyhjQchu(VksVy o buMk;jsDV) 30 12 ,l ft vks Vh 30 13 ,l ft ih Vh 30 14 lhje VksVy izksVhu 30 15 lhje vYdykbu iQkWLiQVst 30 16 lhje dksysLV!kWy 30 17 lhje V!k;XyhljkbM 40 18 lhje vek;yst 50 19 lhje fdVksu ckWMht 40 20 lhje iQkWLiQjl 40 21 ,y Mh ,p 100 22 fyOgj iQaD'ku VsLV 150 23 fyihM izksiQkby 200 24 ,y Mh ,y Mk;jsDV 150 25 fdz;kfVfuu fDy;jUl VsLV 30 26 lhje eWXusf'k;e 30 27 lhje fMxkWDlhu 30 28 lhje vk;uZ(yksg) 30 29 ;qjhujh DyksjkbMl 30 30 ;qjhujh lksMh;e 30 31 ;qjhujh iksVWf'k;e 30 32 ;qjhu vWyC;qehu (24 rkl) 30 33 ;qjhu izksVhu (24 rkl) 30 34 ;qjhu izsXualh VsLV 80 35 ;qjhu ;qjkschyhukstu 30 36 lh,l,iQ ('kqxj] izksfVu] DyksjkbM) 90 37 brj ckWMh iQyqbM ('kqxj] izksfVu] DyksjkbZM) 90 38 Xyqdkst VkWyjUl VsLV (th-fV-fV-) 120 39 lhje Xyk;dksflysVsM fgeksXykschu 50 40 lhje yk;ist 50 41 lhje X;kek XyqVkesV fMgk;M!ksthust 50 42 Fkk;jkWbM & fV&3 60 43 Fkk;jkWbM & fV&4 60 44 Fkk;jkWbM & fV ,l ,p 75 45 Fkk;jkWbM izksiQkby (iQzhfV3~iQzhfV4~fV3~fV4~fV,l,p) 250 46 gkjeksu ,y-,p- 100 47 gkjeksu ,iQ-,l-,p- 100

Page 235: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 235

v-dz- jQX.A lsok$lqfo/Ak$foHkkx jQX.k 'kqYd nj (jQi;akr)

izLrkfor 'AqYd 48 gkjeksu izksyWDVhu 100 49 gkjeksu chVk ,p-lh-th- 200 50 Vk!siksuhu vk; 200 51 CyM xWl izksiQkbZy (vkjVsjh;y) 100 52 lhje bLV!sMhvkWy 150 53 lhje izkstsLVsjkWu 150 54 lhje VsLVksLVsjkWu 200 55 vYiQk iQhVkssizksfVu 200 56 lh-b-,- (V;qej ekdZj) 200 57 ih-,l-,- (V;qej ekdZj) 200 58 iQzh ih-,l-,-(V;qej ekdZj) 200 59 lhds,ech (,U>kkbZe) 150 60 VksVy lhihds (,U>kkbZe) 100 61 lhje gksekslhlVhu 250 62 iQssjsVhu 200 63 foV- ch12 250 64 iQksfyd vWflM 250 65 dkWjVhLkkWy (gkjeksu) 100 66 chVk 2 ek;dzksXyksC;qyhu 250 67 ihlhvkj (,dk vktkjkdjhrk) 1500 68 fgeksXykschu bysDV!ksiQksjslhl 200 69 izksVhu bysDV!ksiQksjslhl 200

Page 236: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 236

v-dz- jQX.A lsok$lqfo/Ak$foHkkx jQX.k 'kqYd nj (jQi;akr)

izLrkfor 'AqYd d ek;dzksck;kWykWth 1 il$ ckWMh i&ywbZM $ LoWc$brj lWEiy iQkWj xzWe

LVsu$Leh;j 20

2 LVsfuax iQkWj iQaxl@ $dsvks,p ekmQWaV$ftElk$bafM;k bad$ bR;knh

20

3 Lis'AykbZTM ek;dzksLdksih (Mhthvk;$iYQ;qjslUl ek;dzksLdksih$th,e,l)

60

4 ihlhih bE;quksiYQ;qjslUl 300 5 FAzksV LoWc fLevj (fMIFAsfj;k$ds,ych oSxsjs) 25 6 LVwy iQkWj iWjklkbZVl@ 20 7 LVwy iQkWj dkWyjk (ek;dzksLdksih) 20 8 CyM dYpj o vWUVhck;ksVhDl lsUlhVhOghVh VsLV

& izk;ejhykbZu 100

9 lh,l,iQ$ckWMhi&ywbZM dYpj o vWUVhck;ksVhDl lsUlhVhOghVh VsLV & izk;ejhykbZu

100

10 ;qfju dYpj o vWUVhck;ksVhDl lsUlhVhOghVh VsLV & izk;ejhykbZu

100

11 il$LoWc dYpj o vWUVhck;ksVhDl lsUlhVhOghVh VsLV & izk;ejhykbZu

100

12 LVqy dYpj o vWUVhck;ksVhDl lsUlhVhOghVh VsLV & izk;ejhykbZu

100

13 FAzksV LoWc dYpj o vWUVhck;ksVhDl lsUlhVhOghVh VsLV & izk;ejhykbZu

100

14 il$ckWMh i&ywbZM $brj lWEiy vWusjksfcd dYpj 100 15 vWUVhck;ksVhDl lsUlhVhOghVh VsLV &

izk;ejhykbZu 50

16 vWUVhck;ksVhDl lsUlhVhOghVh VsLV & lsdaMjh ykbZu

50

17 il$ckWMh i&ywbZMl$brj lWEiy & vWUVhck;ksVhDl lsUlhVhOghVh iQkWj vuvsjksfcd cWDVsjh;k

75

18 vWUVhck;ksVhDl lsUlhVhOghVh VsLV vkWVksesVsM (feuh ,fivk; o rRle)

300

19 CyM o ckWMh i&ywbZM dYpj (cWdVsd fdaok rRle midj.Ak}kjs dYpj)

300

20 CyM o ckWMh i&ywbZM dYpj o lsulhVhOghVh (cWdVsd fdaok rRle vkWVksesVMs midj.Ak}kjs)

500

21 LiqVe$il$brj lWEiy ,,iQch fLevj (>ksM ,u LVsu) fu%'kqYd 22 LiqVe dkWULV!s'Au o ,,iQch dYpj fu%'kqYd

Page 237: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 237

v-dz- jQX.A lsok$lqfo/Ak$foHkkx jQX.k 'kqYd nj (jQi;akr)

izLrkfor 'AqYd 23 il$ckWMh i&ywbZM ,,iQch (>ksM ,u fLevj o

dYpj) fu%'kqYd

24 ;qfju ,,iQch (>ksM ,u fLevj o dYpj) fu%'kqYd 25 iQaxl dYpj 50 26 dUOgsa'kuy vWUVhVhch lsaUlhVhOghVh VsLV iQLVZ ykbZu fu%'kqYd 27 dUOgsa'kuy vWUVhVhch lsUlhVhOghVh VsLV lsdUM ykbZu fu%'kqYd 28 vkVksesVsM Vhchs Dypj 500 29 vkVksesVsM vWUVhVhch lsaUlhVhOghVh VsLV iQLVZ ykbZu 2000 30 vkVksesVsM vWUVhVhch lsUlhVhOghVh VsLV lsdUM ykbZu 2500 31 Vhch eksyhD;qyj odZvi iQkWj jWihM vk;MsaVhfiQds'Au 1000 32 ,,lvks 30 33 lhvkjih 30 34 foMky 30 35 vkj , iQWDVj 30 36 OghMhvkj,y$ vkjihvkj 30 37 Vhih,p, 100 38 ,pvk;Ogh vWUVhckWMh VsLV izfr pkp.kh fu%'kqYd 39 ,pch,l,th ,yh>Ak 50 40 ,p,Ogh ,yh>Ak 250 41 ,plhOgh ,yh>Ak 250 42 ,pbOgh ,yh>Ak 250 43 ysIVksLik;jk ,yh>Ak 150 44 Msaxw ,yh>Ak 150 45 ,pch,lth jWihM VsLV 75 46 ,p,Ogh jWihM VsLV 250 47 ,plhOgh jWihM VsLV 250 48 ,pbOgh jWihM VsLV 250 49 ysIVksLik;jk jWihM VsLV 125 50 Msaxw jWihM VsLV 125 51 VkWpZ iWusy vk;th,e 1000 52 VkWpZ iWusy vk;thth 1000 53 VkWpZ iWusy vk;thth o vk;th,e 1800 54 VkWDlksIyk>Aek vk;thth 250 55 VkWDlksIyk>Aek vk;th,e 300 56 jQcssyk vk;thth 250 57 jQcsyk vk;th,e 300 58 lh,eOgh vk;thth 250 59 lhs,eOgh vk;th,e 300 60 ,p,lOgh 1 vk;thth 250 61 ,p,lOgh 1 vk;th,e 300

Page 238: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 238

v-dz- jQX.A lsok$lqfo/Ak$foHkkx jQX.k 'kqYd nj (jQi;akr)

izLrkfor 'AqYd 62 ,p,lOgh 2 vk;thth 250 63 ,p,lOgh 2 vk;th,e 300 64 ,p,lOgh 1 &2 vk;th,e 500 65 fpduxfqu;k ,yk;>kk fu%'kqYd 66 eysfj;k vWUVhtu fMVsD'Au ih,iQ$ihOgh fu%'kqYd 67 fdzIVksdWkdy vWUVhtu VsLV 250 68 Vhch ,UVhckWMh VsLV 250 69 eWV iQkWj ysIVksLik;jk 400 70 lhMh 4] lhMh 8 (iQDr vs vkj Vh lsaVj

dMwu jsiQj >AkysY;k jQX.Akdjhrk) fu%'AqYd

71 lhMh 4 500 72 ihlhvkj (,dk vktkjkdfjrk) 1500 73 ,pvk;Ogh ihlhvkj (DokWfyVsVhOg) 1200 74 ihlhvkj & Ogk;jys yksM vWls iQkWj

,pvk;Ogh 2000

75 ihlhvkj&Mk;jsDV fMVsD'Au vkWiQ ,eVhch iQzkWe lWEiy

1200

76 ihlhvkj iQkWj ysIVksLik;jk 1000 77 vWUVh U;qfDyvj vWUVh ckWMh VsLV 400 78 ,p,y, ch 27 400 79 ,p,y, , ch lh 400 80 ,p,y, Mhvkj MhD;q 400 81 ,p,y, , ch lh o fMvkj fMD;q 600 M jsfMvkWykWth ({A &fdj.A'AkL_A) i) ,Dljs duOgsu'kuy 1 izfr ,Dljs 'kwV 50 2 ,Dljs MhthVy & lhvkj o Mh vkj (izfr

,Dljs 'kwV) 75

3 eWeksxzkiQh 200 ii) csfj;e izksfltlZ (duOgsu'kuy o fMthVy) 1 csfj;e Lokyks 150 2 csfj;e iQkWyksFkzq 150 3 csfj;e ehy 150 4 csfj;e ,fuek 150 5 csfj;e ,uVjksDyk;lhl 150 iii) brj izksfltlZ (duOgsu'kuy o fMthVy) 1 vk;-Ogh-ih $ ;qjksxzkWiQh 200 2 fgLVsjkslkyfiQaxksxzkiQh 150 3 feDP;qjsfVax flLVksxzkiQh 150 4 fiQLVqyksxzke 150 5 dksyksxzke 150 6 MWdjhvkssflLVksxzkiQh 150 7 lk;uksxzke 150 8 vlsaMhx ;qjksxzkiQh 150

Page 239: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 239

v-dz- jQX.A lsok$lqfo/Ak$foHkkx jQX.k 'kqYd nj (jQi;akr)

izLrkfor 'AqYd iv) lksuksxzkiQh 1 vWcMkWesu o isyOghl 100 2 vWcMkWesu 100 3 isyOghl 100 4 brj lksuksxzkiQh (usd$lkWIk&V

ikVZ$Fkk;jkbZM$LdzksVe bR;knh) 100

5 lksuksxzkiQh izsxUkUlh 100 6 vWukWeyh LdWu 150 7 iQkWyhD;qyj LVMh 100 8 ck;ksfiQthdy izksiQkbZy 150 9 lksuskxzkiQh xk;MsM izkslhtlZ

& ,iQ,u,lh 100

10 lksuskxzkiQh xk;MsM izkslhtlZ & ck;ksWIlh] ihxVsy vkf.k Ms!ust

150

11 lksuksxzkiQh xk;MsM ,UMksOgWLdwyj ysstj Oghul ,WcWys'ku

500

v) MkWiyj LVMh 1 dyj MkWiyj (,d gkFk$ik; vkjVsjh;y) 200 2 dyj MkWiyj (,d gkFk$ik; Oghul) 200 3 brj MkWiyj LVMh

(dWjkWVhM$Fkk;jkWbZM$usd$fjuy$iksVZy$LdzksVe) 200

4 izsxUkUlh MkWiyj 200 vi) lhVhLdWu rikl.;k

1 lhVhLdWu czsu Iysu 300 2 lhVhLdWu brj dqBYkkgh Hkkx & Iysu (,d Hkkx

,dk osGsl) mnk- psLV]ih-,u-,l] vkWjfoV] VsEiksjy cksu] usd]vWcMkWfeu]isyOghl] ,p vkj lhVh] gkr$ik; bR;knh)

400

3 lhVhLdWu dqBY;kgh nksu Hkkxkpk ,d_k ,dkosGsl & Iysu (mnk- vWcMkWfeu o isyOghl] usd o FkksjWDl)

500

4 lhVhLdWu dkWUV!kLV LVMh dqBY;kgh Hkkxkpk (,d vFkok vusd) ,dk osGsl

100

5 lhVhLdWu gk;j iQaD'ku$ Lis'ky LVMh (cksu MsfUlVksfeV!h$MsDlkLdWu $ FkzhMhLdWu$ vWuftvksxzkiQh $ czkWUdksxzkiQh $ ,UVsjksDyk;lhl $ dkssyksuksLdksih$MsVay lhVh$ lhVh xk;MsM ck;ksIlh$ ijiQ;qtu LVMh$ bR;knh)

700

6 dksjksujh lhVhLdWu 1000

Page 240: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 240

v-dz- jQX.A lsok$lqfo/Ak$foHkkx jQX.k 'kqYd nj (jQi;akr)

izLrkfor 'AqYd vii) vks>kksu Fksjih 1 vks>kksu Fksjih & flaxy fMLd 1000 (700 ~ 300 vks>kksu lkBh) 2 vks>kksu Fksjih & vusd fMLd 1500 (1000 ~ 500 vks>kksu lkBh) viii) ,e vkj vk; rikl.kh

1 dqBY;kgh ,dk Hkkxkpk ,e vkj vk;&Iysu

(czsu] LikbZu] vWcMkWfeu]isyOghl]gkr]ik;] czWfd;y Iysdlsl] izksLVsV] b-)

1800

2 dqBY;kgh ,dk Hkkxkpk ,e vkj vk; & dkWUV!kLV LVMh

2000

3 ,Ek vkj vk; (,uftvksxzkiQh$OghuksxzkiQh) 600 4 ,Ek vkj vk; Iysu o

(,uftvksxzkiQh$OghuksxzkiQh) 2400

5 ,evkjvk;P;k Lis'ky rikl.;k] Iysu ,evkjvk; lghr(LisdzV!ksLdksih]ijiQ;qtu]lh,l,iQ iQyksLVMh]MhVhvk; besftax]LVs!l ,evkjvk; LikbZu] ,evkjvk; ,UVsjksDyk;lhl] ,evkjvk; lhih] ,e vkj ;qjksxzkiQh] LdzhfuaxLikbZu]Ldzhfuaxczsu b-)

1800 ~ 200 izR;sdh

6 ,e vkj vk; Lis'ky rikl.;k] Iysu o dkWUV!kLV! ,e vkj vk; lfgr (LisdzV!ksLdksih]ijiQ;qtu] lh,l,iQ iQyksLVMh] MhVhvk; besftax] LVs!l ,e vkj vk; LikbZu] ,e vkj vk; ,UVsjksDyk;lhl] ,e vkj vk; lhih] ,e vkj ;qjksxzkiQh] Ldzhfuax LikbZu] Ldzhfuax czsu bR;knh)

2000 ~ 200 izR;sdh

7 ,e vkj vk; Lis'ky rikl.;k (Iysu o dkWUV!kLV u djrk) (,uftvksxzkiQh] OghuksxzkiQh] LisdzV!ksLdksih] ijiQ;qtu]lh,l,iQ iQyksLVMh] MhVhvk; besftax] LVs!l ,evkjvk; LikbZu] ,evkjvk; ,UVsjksDyk;lhl] ,e vkj vk; lhih] ,e vkj ;qjksxzkiQh] Ldzhfuax LikbZu] Ldzhfuax czsu bR;knh)

200 izR;sdh

8 dkjfM;Wd ,e vkj vk; 2000 9 iQaD'kuy ,e vkj vk; 2000

Page 241: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 241

v-dz- jQX.A lsok$lqfo/Ak$foHkkx jQX.k 'kqYd nj (jQi;akr)

izLrkfor 'AqYd ix) baVjOgsU'kuy rikl.;k o fV!VesUV 1 ek;uj izkslhtj 2000 2 ,uftvksxzkiQh 2000 3 ihVhchMh 2000 4 ihlh;w 2000 5 estj izkslhtj 5000 6 LVsaUV Vkd.ks & fcfy;jh vFkok OgWLdwyj 5000 7 ,WUkftvksIykLVh 3000 8 ,U;qfj>ke dkW;fyax 3000 9 ,Ecksyk;>ks'ku 3000 fVi& dkWUV!kLVps 'AqYd lnj izLrkfor 'AqYdke/;s lekfo"V dsysys ukgh- b jsMhvksFAsjih (jsMh,s'Au vWkUdkWykWth) i) dksckYV Fksjih

1 dksckYV 60 b-ch-vkj-Vh&jWMhdy 5000 2 dksckYV 60 b-ch-vkj-Vh&iWysVho 3000 ii) fyfuvj vWDlyjsVj

1 fyfuvj vWDlyjsVj b-ch-vkj-Vh&jWMhdy 10000 2 fyfuvj vWDlyjsVj b-ch-vkj-Vh&iWysVho 5000 3 fyfuvj vWDlyjsVj bysDV!ku Fksjsih 3000 4 Lis'ky fV!VesUV & 3Mh& lhvkjVh 15000 5 Lis'ky fV!VesUV & vk; ,evkjVh 25000 6 Lis'ky fV!VesUV & vk; thvkjVh 25000 7 Lis'ky fV!VesUV & jWihM vkdZ0 40000 8 Lis'ky fV!VesUV & ,lvkj,l$,lvkjVh 30000

Page 242: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 242

v-dz- jQX.A lsok$lqfo/Ak$foHkkx jQX.k 'kqYd nj (jQi;akr)

izLrkfor 'AqYd iii) czWdhFksjih 1 bUV!kdWOghVjh & ,yMhvkj 3000 2 bUV!kdWOghVjh & ,pMhvkj 5000 3 bUVjLVh'khvy$ bUVjY;qehuy & ,yMhvkj 5000 4 bUVjLVh'khvy$ bUVjY;qehuy & ,pMhvkj 7000 5 ,pMhvkj&ljiQsl eksYMl 7000 6 ,pMhvkj&baV!k otk;uy 3000 iQ

U;qfDyvj esfMflu

1 lh,u,l % LisDV ,p,eihvks 800

2 lh,u,l % LisDV Vhlh 99 ,e 800

3 dkMhZ;d LisDV 800

4 MhVhih, jsuksxzke iQkWj fjusy vkjV!h LVsukWfll 800

5 yaXl LdWu U;qjksLisDV (,p,eih,vks) 800

6 jsLVhax vkj,uOgh 800

7 LdWu FAkW;jkWbZM 800

8 cksu LdWu 800

9 isV LdWu 3000

10 Mh,e,l, 800

11 fyeiksflFkhxzkiQh 800

12 vk;ksfMu (131 Mksl)5 feyh D;qjh 1500

13 vk;ksfMu (131 Mksl ) 10 feyh D;qjh 2500

14 iQk;VsV LdWu 250

15 cqykZMk LdWu 250

16 eqxk LdWu 250

17 fjuksxzkiQ LdWu 250

18 HAhyd LdWu 250

19 yax$Ogh-;h LdWu 250

20 th-vk;-ch$thbZ LdWu 250

21 FkkWfy;e LdWu 250

22 czsu LdWu 500

23 czsLV LdWu 300

24 LVed LdWu 300

25 brj LdWu 300

26 vk;lksVksiLVMht 800

Page 243: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 243

v-dz- jQX.A lsok$lqfo/Ak$foHkkx jQX.k 'kqYd nj (jQi;akr)

izLrkfor 'AqYd

x

jDris<h 1 daEiksuaV 450 2 IysVyssV 450 3 Iyk>Aek 450 4 gksy CyM 450 5 vk;lhVh + MhlhVh 60 6 vk;lhVh fdaok MhlhVh 30 7 CyM xzqihax fu'kqYd

8 dzkWl eWphax fu'AqYd ?A fiQthvksFAsjih

1 gkWV Ogso Mk;kFkehZ 30 2 ek;dzksOgso Fksjih 30 3 bUIkQzk jsM 20 4 buVjiQsjaU'kh;y$eyVhdjaV Fksjih 30 5 vYV!klksfud 30 6 iWjkiQhu OgWDl ckFA 20 7 gk;M!ksccyj ckFA 30 8 vYV!kOgk;ksysV jst 30 9 yslj Fksjih 30 10 ljOgk;dy$isyOghd VW!D'ku 30 11 lh-ih-,e-'kksYMj$uh tkWbUV 30 12 ,D>kjlkbt eWU;qvy fdaok midj.kenrhus 30 13 Nkrhph fiQftvksFksjih 20 14 bysDV!ks Fksjih o ,Dlj lkbZt&dks.krsgh ,d

eksMWyhVh 60

15 bysDV!ks Fksjih o ,Dlj lkbZt&dks.krsgh nksu eksMWyhVh

80

16 ,DljlkbZt (iQDr) 30 17 bysDV!hdyLVhE;qyss'ku(iQDr) 30 18 gk;M!ksFksjih 30 19 fiQthvksFksjih izR;sd flVhaxlkBh 20 p

vWkD;qis'AUy FAsjih

1 vAWD;qis'AUy FAsjihlkBh izR;sd fnolklkBh

20

2 dWyhilZ (izR;sdh) 150 3 ygku LIyhaV@ 50 4 eksBs LIyhaV@ 100 5 lk;D;kV!hd tkWc iQhVusl

izek.ki_k (,dk lhVhax lkBh) 50

v-dz-

jQX.A lsok$lqfo/Ak$foHkkx jQX.k 'kqYd nj (jQi;akr) izLrkfor 'AqYd

6 iQhthdy tkWc iQhVusl izek.ki_k (,dk lhVhx lkBh)

50

7 iQY;qMhFksjih (,dk lhVhx lkBh) 30 8 odZ lk;E;qysVj (,dk lhVhx lkBh) 50

Page 244: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 244

III fpfdRlky;hu (oS|dh;) foHkkx

v vkS"k/koS|d 'kkL_k

1 lsaV!y ykbZu 50 2 yackj iaDpj 50 3 iQksyst dWFkVsj Vkd.ks 50 4 bUVjdkWlVy M!sust 100 5 ,UMksVW!dh;y bUVqcs'ku 50 6 xWLV!hd yOgkt jkbYl V;qc 50 7 isjhVksuh;y Mk;yhlhl (,dklkBh) 50 8 gheksMk;yhlhl (,dklkBh) 200 9 Iy;qjy VWi 50 10 vlk;Vhl VWi 50 11 yhOgj ck;ksIlh 50 12 dhMuh ck;ksIlh 50 13 cksu eWjks vWLihjs'ku 50 14 cksu eWjks ck;ksIlh 50 15 b-lh-th- 50 16 gkWYVj ekWfuVjhax ,fuek gk;ckWosy okW'k 300 17 isjhdkjMh;y VWihax 200 18 OgsUVhysVj LkiksVZ izR;sd fnolklkBh 200 19 vkWfDltu izR;sd fnolklkBh 100 20 ,fuek gk;ckWosy okW'k 50

c

ckyjksxfpfdRlk 'kkL_k 1 yackj iaDpj 50

2 ekUVq VsLV 25

3 Iyqjy VWi 50

4 cksu eWjks vWLihjs'ku 50

5 vWkDlhtu izR;sd fno'Ah 100

6 OgsUVhysVj izR;sd fno'Ah 200

7 vk;-Ogh-ykbu 25

8 lsaUV!y ykbu 50

9 Ogsul ykbu 25

10 usC;qyk;>ks'ku izR;sd fno'kh 25

11 vWcMkWfeuy VWi 50

12 fdMuh ck;ksIlh 50

13 isMh,WV!hd b b th 200

Page 245: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 245

v-dz- jQX.A lsok$lqfo/Ak$foHkkx jQX.k 'kqYd nj (jQi;akr)

izLrkfor 'AqYd

d

iy@eksujh esMhflu ({A;jksx fpfdRlk 'AkL_A)

1 ih,iQVh $ ,y ,iQ Vh 200 2 Lik;jksesV!h 50 3 czkWUdksMk;ysVj fjOgflZfcyhVh 50 4 fMi&;qtu LVMht@ (Mh,ylhvks) 100 5 czkWUdhvy pWysat VsLV 100 6 czkWUdksLdksih 150 7 Lyhi LVMh 150

M

Ropk o xqIrjksx 'kkL_k

1 ck;ksIlh (iap $ ,Dlh>ku $ dsjOghdy dkWuZ) 25 2 ,Dlh>ku vWUM xzkiQV vkWiQ dkWUV!;kDpj 50 3 batsD'Au vkWiQ fdykWbZMl 25 4 ystj ltZjh (,dk lkBh) 200 5 iQksVksFAsjih (izR;sd fno'kh) 100 6 vkj,iQ ltZjh (izR;sdh) 200 7 ek;uj Ldhu ltZjh 75 8 dsfedy dkWVjk>A;s'Au o dsfedy ihYl 75

b

euksfod=rh 'AkL_A 1 vk; D;q VsLV 100 2 b-b-th- 150 3 b-lh-Vh- 100 4 lk;dkWykWth VsLV & jks'kkpZ 50 5 lk;dkWykWth VsLV & ,e ,e ih vk; 50 6 lk;dkWykWth VsLV & fV-,-Vh- 50 7 lk;dkWykWth VsLV & lh-,-Vh- 50 8 lk;dksFksjih lk;dks ,T;qds'ku 50 9 lk;dksFksjih chgsfovj 50 10 lk;dksFksjih dkWxuhVhOg 50 11 vWlslesV vkWiQ fiQVusl (vks-Vh-bOg;kY;q,s'ku) 100 12 ukjdksvWukyhlhl 100

Page 246: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 246

v-dz- jQX.A lsok$lqfo/Ak$foHkkx jQX.k 'kqYd nj (jQi;akr)

izLrkfor 'AqYd

iQ

jksx izfrca/kd o lkekftd vkS"k/k 'kkL_k 1 vWUVhjscht OgWDlhu fu'AqYd 2 vWUVhjscht lhje 50 3 fVVWul VkWDlkbZM fu'kqYd 4 ghiWVk;Vhl ch OgWDlhu fu'kqYd

IV fpfdRlky;hu (ltZjh) foHkkx

v 'AY;fpfdRlk 'AkL_A

i) blksiQsxl

1 blksiQsxsdVkWeh V!kUlg;kVy 1000 2 iQhMhx tsT;quksLVkWeh 200 3 blksiQsxsDVkWeh V!kUlFkksjWlhd 1000 4 g;kVl gjuh;k Vkbi &3 (fjisvj iksLVhjhvj

iQaMksIYkh;hsds'ku) 1000

5 blksiQsxksxWLV!sDVkWeh 1000 6 Dksyu bUVjiksth'ku iQkWj djks>kho LV!dpj 1000 7 blksiQsft;y ijiQksjs'ku ,Dl dyqtu 1000 8 blksiQsft;y ijiQksjs'k u Vh,pb o lhbZth, 1000 ii) LVed

1 vYlj CyhMj yk;xs'ku o xzWLV!sdVkWeh 500 2 VksVy Mh&2 xWLV!sdVkWeh 1000 3 lc VksVy Mh&2 xWLV!sdVkWeh 500 4 xWLV!kstsT;qukWLVkWeh 500 5 V;qej ,Dlhtu 500 iii) M;qvksMhue

1 yksdy fjlsD'ku (dWUljlkBh) 1000 2 Ykk;xs’ku$iQaMkstsT;qukWLVkWeh$ vWUV!sDVkWeh 500 3 Xkzge iWp 500 4 M;qvksMhuy fiQ'pqyk$ijiQksj'ku vkylj lkBh

ltZjh 500

iv) LekWy ckWossy

1 vWMhtu$vkWcLV!D'ku 500 2 gsehdksyssdVkWeh 500 3 jhlsD'ku$ck;ikl$Mk;XuksLVhd yWi 500 4 byhvksLVkWeh$,DlVhjhvksjk;ts'ku 500 5 ijiQksjs'ku fjisvj 500 6 byhvksLVWeh Dykstj 500 7 xWxajhu$yOgkt$lsdaMywd ltZjh 500 8 cykbaM yqi flaM!kse] jhLVksjs'ku 500 9 dzksg@u Mhlht fjlsD'ku 500 10 dkjlhukWbM vkj ,p lh 500 11 eslsUV!hd yWljs'ku] ,DlIyksjsVjh yWi 500

Page 247: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 247

v-dz- jQX.A lsok$lqfo/Ak$foHkkx jQX.k 'kqYd nj (jQi;akr)

izLrkfor 'AqYd v) dksyWku o vissUMhDl 1 gsehdksysDVkWesh$ikj'ky dksysdVkWeh$gkVZeu 500 2 VksVy dksysDVkWeh 1000 3 yWijkWVkWeh 500 4 Mhcydhax$,y ,p lh 500 5 dksykWLVkseh Dykstj $jhOgjly 500 6 cWUM yk;lhl $ ck; ikl] vWcLV!d'kulkBh 500 7 vyljsVhOg dksy;Vhl lkBh ,y vk; fdaok

,l-Vh-lh 500

8 vyljsVhOg dksy;Vhl lkBh Vhihlh$ vk;ih,,$,y vk;

1000

9 ikmQp lsplhl] xWlhyhl fjisvj 500 10 ikWyhlikslhl VksVy] dksysdVkWeh 1000 11 Mk;OgjVhD;qyk;VhllkBh ltZjh 500 12 vWisfUMlsdVkWeh 500 vi) jsdVe vWuy dWukWy 1 ck;ksIlhlkBh 'kL_kdzh;k 200 2 b;q, 'kL_kdzh;k 200 3 gheksjkbZM] Ldhu VWx 200 4 gheksjkbZM] cWUMhax 200 5 LVWiyM ikbyph ltZjh 500 6 brj estj jsdVe fdaok vWuy dWukWyph ltZjh 500 vii) yhOgj 1 ikj'ky fgiWVsdVkWeh 1000 2 ,DlIyksjsVjh yWi 1000 3 dWUlj $ CykLVksek $ gheWUthvksek ltZjh 1000 4 brj estj ltZjh 500 5 iksjVy gk;ijVsu'kulkBh ltZjh 1000

Page 248: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 248

v-dz-

jQX.A lsok$lqfo/Ak$foHkkx jQX.k 'kqYd nj (jQi;akr) izLrkfor 'AqYd

viii) xkWy CyWMj o MDV

1 jWMhdy dksyslhlVsDVkWeh 1000 2 ghiWVhdkstsT;qukWLVkWeh (dWUljlkBh) fdaok

xWLV!kstsT;qukWLVkWeh 1000

3 dksysMksdks M;qvksMhukWLVkWeh 1000 4 brj lqizkestj ltZjh 1000 5 brj estj ltZjh 500 ix) iWufdzs;kt$LIyhu 1 usdzkslsdVkWeh 1000 2 iWudzh;kVhdkstsT;qukWLVkWeh 1000 3 ghiWVhdkstsT;qukWLVkWeh 1000 4 lhLVvWMhukseklkBh ltZjh 1000 5 iWudzh;WVhd fdaok isjhvWE;qyjh dWUlj ltZjh 1000 6 bUlqyhukseklkBh ltZjh 1000 7 V!kseWVhd yWlj'kulkBh ltZjh 1000 8 gheksldl iWudzh;kVhDllkBh ltZjh 1000 9 brj lqizkestj ltZjh 1000 10 brj estj ltZjh 500 x) brj HkkxkP;k 'kL_kdzh;k

1 Ekk;uj ltZjh (ckg;jQX.k) 100 2 Ekk;uj ltZjh (vksVhe/;s) 200 3 estj ltZjh (vksVhe/;s) 500 4 Lkqizkestj ltZjh (vksVhe/;s) 1000 5 HAwy nsmQu dj.;kr ;s.Ak&;k eksB;k 'AL_Afdz;k 500 6 HAwy nsmQu dj.;kr ;s.Ak&;k NksV;k 'AL_Afdz;k 200 7 ckg;jQX.A foHAkxkr dj.;kr ;s.Ak`;k NksV;k

'AL_Afdz;k 100

8 dWUlj vlksfl,VsM ltZjht 1000 9 vclsl M!sust vaMj th , 200 10 ,WLihjs'Au vkWiQ dksYM vclsl $ flLV 200 11 ljdefl>Au 200 12 ikj'Ay ,WEiqVs'Au isuhl 200 13 jWfMdy vWEiqVs'Au isuhl 500 14 jWfMdy eWLVsDVkWeh 500 15 fjisvj vkWiQ ,DlVjuy gkjfu;k 500 16 flDosLV!DVkWeh 500 17 flEiy eWLVsDVkWeh 500 18 vkWijs'Au vufM@lsaMsM VsLVhl 500 19 fMCk`;kbZMesaV o fjisvj 500 20 iQsf'A,sDVkWeh 500 21 LyiQsDVkWeh 500 22 vIij th vk; baMksLdksih 300 23 vIij th vk; baMksLdksih foFA ck;ksIlh 300 24 flXek,MksLdksih 300 25 blksiQsxksLdksih 300 26 dyksuksLdksih 300 27 czkUdksLdksih] xWLV!ksLdksih] flLVksLdksih (izR;sdh) 300 28 brj baMksLdksih (izR;sdh) 300

Page 249: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 249

v-dz- jQX.A lsok$lqfo/Ak$foHkkx jQX.k 'kqYd nj (jQi;akr)

izLrkfor 'AqYd

c

vfLFAjksxfpfdRlk 'AkL_A 1 tkWbUV fjIyslesaV 75000

2 cksu MsfUlvksesV!h (flaxy lkbZV) 700

3 cksu MsfUlvksesV!h (Vw lkbZV) 1000

4 cksu MsfUlvksesV!h (FAzh lkbZV) 1500

5 gksy ckWMh LVMh 3000

6 IykLVj 50

7 Ekk;uj ltZjh (vksVhe/;s) 200

8 estj ltZjh 500

9 Lkqizkestj ltZjh 1000

10 HAwy nsmQu dj.;kr ;s.Ak&;k eksB;k 'AL_Afdz;k 500

11 HAwy nsmQu dj.;kr ;s.Ak&;k NksV;k 'AL_Afdz;k 200

12 ckg;jQX.A foHAkxkr dj.;kr ;s.Ak`;k NksV;k 'AL_Afdz;k

100

13 dWUlj vlksfl,VsM ltZjht 1000

d ukd&dku&?AlkfpfdRlk 'AkL_A 1 dku]ukd] ?Alk ;k laca/AhP;k pkp.;k (izR;sdh) 50

2 ch,e VsLV iQkWj ;qLVs'Au V;qc iQaD'Au 50

3 csdslh vkWMhvksesV!h 100

4 dWykWfjd VsLV 50

5 bYdV!kstsuLVksesV!h 50

6 vkWyiQWDVksesV!h 50

7 Ekk;uj ltZjh (vksVhe/;s) 200

8 estj ltZjh 500

Page 250: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 250

v-dz- jQX.A lsok$lqfo/Ak$foHkkx jQX.k 'kqYd nj (jQi;akr)

izLrkfor 'AqYd 9 Lkqizkestj ltZjh 1000

10 HAwy nsmQu dj.;kr ;s.Ak&;k eksB;k 'AL_Afdz;k 500

11 HAwy nsmQu dj.;kr ;s.Ak&;k NksV;k 'AL_Afdz;k 200

12 ckg;jQX.A foHAkxkr dj.;kr ;s.Ak`;k NksV;k 'AL_Afdz;k

100

13 dWUlj vlksfl,VsM ltZjht 1000

14 chbZvkj, 300 M us_A'AY;fpfdRlk 'AkL_A 1 isfjesV!h fu'kqYd

, LdWu 50

ch LdWu 50

Ogh ch ,e 100

2 ;kx yslj vk;fjMkWVkWeh fu'kqYd

3 ;kx yslj dWIlwykWVkWeh fu'kqYd

4 vks-lh-Vh 100

5 Ysklhd ,d MksGk 3500

6 yslhd nksu MksGs 7000

7 dLVekbtM yslhd 10000

8 vkWjck;Vy V;qej ltZjh 1000

9 jsVk;uy ltZjh 2500

10 rhjGsi.kk 'kL_kdzh;k 500

11 Ekk;uj ltZjh (vksVhe/;s) 200

12 estj ltZjh 500

13 Lkqizkestj ltZjh 1000

14 HAwy nsmQu dj.;kr ;s.Ak&;k eksB;k 'AL_Afdz;k 500

15 HAwy nsmQu dj.;kr ;s.Ak&;k NksV;k 'AL_Afdz;k 200

16 ckg;jQX.A foHAkxkr dj.;kr ;s.Ak`;k NksV;k 'AL_Afdz;k

100

17 dWUlj vlksfl,VsM ltZjht 1000

b L_khjksx o izLkqrh 'AkL_A 1 ifgys ckGari.k fu'kqYd

2 nqljs ckGari.k 150

3 rhljs iq<s o izR;sdh 400

4 iQksjlsi ckGari.k 200

5 fltj ckGari.k 500

6 Ekk;uj ltZjh (vksVhe/;s) 200

7 estj ltZjh 500 v-dz-

jQX.A lsok$lqfo/Ak$foHkkx jQX.k 'kqYd nj (jQi;akr) izLrkfor 'AqYd

8 Lkqizkestj ltZjh 1000

9 HAwy nsmQu dj.;kr ;s.Ak&;k eksB;k 'AL_Afdz;k 500

10 HAwy nsmQu dj.;kr ;s.Ak&;k NksV;k 'AL_Afdz;k 200

11 ckg;jQX.A foHAkxkr dj.;kr ;s.Ak`;k NksV;k 'AL_Afdz;k

100

Page 251: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 251

12 dWUlj vlksfl,VsM ltZjht 1000

iQ

cf/Ajhdj.A 'AkL_A

1 tujy vWukLFks'kh;k 1 rklki;Zr vkWijs'ku 1000 2 tujy vWukLFks'kh;k 1 rs 4 rklki;Zr

vkWijs'ku 1500

3 tujy vWukLFks'kh;k 4 rklkis{kk tkLr 2000 4 Lik;uy vWukLFAss'kh;k 500 5 bfiM;qjy vWukLFks'kh;k 750 6 NksV;k 'kL_kfdz;k iq.kZ Hkqy nsmQu 500 7 uOgZ CykWdl@ ('kL_kfdz;slkBh) 200

V vfpfdRlky;hu foHkkx v U;k;oS|d 'AkL_A i) ,EckYehax 1 foHAkxke/;s ldkGh 8 oktrk rs la/;kdkGh 5

okts i;Zar ; fouk 'AofoPNsnu 1500

2 foHAkxke/;s ldkGh 8 oktrk rs la/;kdkGh 5 okts i;Zar ; 'AofoPNsnulghr

2000

3 foHAkxke/;s la/;kdkGh 5 okts uarj ; fouk 'AofoPNsnu

2000

4 foHAkxke/;s la/;kdkGh 5 okts uarj ; 'AofoPNsnulghr

2500

5 foHAkxke/;s 'Afuokjh nqikjh 1 uarj ; fouk 'AofoPNsnu

2000

6 foHAkxke/;s 'Afuokjh nqikjh 1 uarj ; 'AofoPNsnulghr

2500

7 foHAkxke/;s jfookj o 'Akldh; lqVV;kaP;k fno'Ah fouk 'AofoPNsnu

2000

Page 252: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 252

v-dz-

jQX.A lsok$lqfo/Ak$foHkkx jQX.k 'kqYd nj (jQi;akr)

izLrkfor 'AqYd

8 foHAkxke/; jfookj o 'Akldh; lqVV;kaP;k fno'Ahs 'AofoPNsnu lghr

2500

9 foHAkxkckgsj ldkGh 8 oktrk rs la/;kdkGh 5 i;Zar ; fouk 'AofoPNsnu

2500

10 foHAkxkckgsj ldkGh 8 oktrk rs la/;kdkGh 5 okts i;Zar ; 'AofoPNsnu lghr

3000

11 foHAkxkckgsj la/;kdkGh 5 oktY;k uarj ; fouk 'AofoPNsnu

3000

12 foHAkxkckgsj la/;kdkGh 5 oktY;k uarj ; 'AofoPNsnu lghr

3500

ii) dksYM fiz>AOgZs'Au 1 dksYM fiz>AOgsZ'Au (6 rklkai;Zar) 100 2 dksYM fiz>AOgsZ'Au (12 rklkai;Zar) 200 3 dksYM fiz>AOgsZ'Au (18 rklkai;Zar) 300 4 dksYV fiz>AOgsZZ'Au (24 rklkai;Zar) 400 iii) brj 1 e=r 'ko [kktxh laLFkkuk vH;kldzeklkBh ns.ks

5000

c vkS"A/A 'AkL_A

1 Vh Mh ,e vkWiQ fiQuhVkbZu 100 2 Vh Mh ,e vkWiQ dkcZeW>Asihu 100 3 Vh Mh ,e vkWiQ okyizksbZd vWflM 100 4 Vh Mh ,e vkWiQ fiQuksckjchjksu 100 5 Vh Mh ,e vkWiQ brj vkS"A/As 100 d

'Afjjfdz;k 'AkL_A

1 flesu vWusysfll 100 2 ch ,e vkj 50 3 yax iQaD'ku Lik;jksesV!h 100 4 yax iQaD'ku IysFkhLeksxzkiQh 250 5 yax MhiQ;qtu yax dkcZu eksuksvkWDlkbM 150

Page 253: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 253

v-dz- jQX.A lsok$lqfo/Ak$foHkkx jQX.k 'kqYd nj (jQi;akr)

izLrkfor 'AqYd M

'Afjjjpuk 'AkL_A

1 dzksekslksey dYpj 1000 2 ckjckWMh 100 3 iyQ;qjkslaV ok; dzksekslkse 150

VI vfrfo'ks"kksipkj foHkkx

v gzn;jksxfpfdRlk 'AkL_A

1 bUVjOgsU'kuy izkslhtj

(vWUthvksiQykLVh] OgkyOg;qyksiQYksiQykLVh] MhOgkbZl Dykstj] isl esdj] vk;Oghlh iQhYVj] bR;knh)

3000

2 ukWu buOgstho VsLV (bdks] LV!sl VsLV] OgksyVj bR;knh)

300

3 Mk;XuksLVhd vWUthvksxzkiQh 3000 4 b-lh-th- 50 5 2 Mh bZdks IysVlg 300 6 2 Mh bZdks IysVf'Aok; 100 c

eq_AjksxfpfdRlk 'AkL_A (usizQkWykWth foHAkx )

1 fgeksMk;fylhl (izR;sdh) 200

2 isjhVksfu;y Mk;fylhl (izR;sdh)

50

3 loZ izdkjps 'AaV 200 4 ,-Ogh-'AaV 300 5 lh,ihMh (VsUdvkWi) dWFAsVj

baEiykUVs'Au 200

6 lh,Ogh,p 500 7 lh,Ogh,pMh 200 8 lhOghOgh,p 500 9 lhOghOgh,pMh 200 10 fiQeksjy Ogsu dWFAsVjk;>As'Au 200 11 buLj'Au vkWiQ , Ogh dWU;qyk

iQkWj D;qV gWeksMk;fylhl 200

12 yk>AekiQsjsfll fMLiks>Ascy 200 13 lcDysOgsu Ogsu ije dWFAsVj

baEiykaVs'Au 200

14 ck;ksIlh 100 15 ,Dlk;'Auy ck;ksIlh 1000 16 fuMy ck;ksIlh 300 17 vksiu ck;ksIlh 1000

Page 254: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 254

v-dz- jQX.A lsok$lqfo/Ak$foHkkx jQX.k 'kqYd nj (jQi;akr)

izLrkfor 'AqYd d eTtkrarqfpfdRlk 'AkL_A (U;qjksykWth foHAkx) 1 uOgZ iaQD'ku 400 2 b-,e-th (fuMy f'Aok;) 300 3 b-b-th 200 4 ely$uOgZ ck;ksIlh 300 5 ,u-lh-Ogh (fuMy f'Aok;) 150 6 ,l ,l b lh$Ogh-b-ih$ch-,-,l-vkj 150 7 fOgMhvks bZ bZ th 4 rklkai;Zar 300 8 ,y b ih 300 9 Lyhi LVMh 150 10 Vh lh Mh 100 M xWLV!ks,UVsjkWykWth

1 vij th vk; ,UMksLdksih 300 2 yksvj th vk; ,UMksLdksih 500 3 ,UMksLdksihd jsV!ksxzsM dksyWuthvksiWUdzh;kVksxzkiQh 1000 4 iQk;czksLdWe 1000 5 cWUM yk;xs'Au 500 6 ikWyhisDV!kseh 500 7 ,UMksLdksihd vYV!klkmQaM 1000 8 eWuksesV!h 500 b mj%'AY;fpfdRlk 'AkL_A 1 Ekk;uj ltZjh$izkslhtj$Ldksih

(blksiQsxksLdksih]czkUdksLdksih bR;knh) 300

2 estj ltZjh (,EcksysdVkWeh FkkscsDVeh] Dykst gkVZ ltZjh] ihMh, Dykstj] iWp IykLVh bR;knh)

1000

3 vkWy vksiu gkVZ ltZjh (lhaxy Ogkyo) 2000 4 vkWy vksiu gkVZ ltZjh Mcy Ogkyo] 2500 5 vWU;qjhte ltZjh (vWcMkWehuy vWvksjVk]

vWvksjVk czkapsl] dWjksVhM vkjVjh bR;knh 2000

6 vWU;qjh>ke bUV!kFAksjWLkhd 2500 7 IAsjhd;kZ;WdzVkWeh 2500 8 djksujh vkjVjh ck;ikl xzkiQV 2500 9 Ekk;uj ltZjh (vksVhe/;s) 200 10 estj ltZjh 1000 11 Lkqizkestj ltZjh 2000 12 HAwy nsmQu dj.;kr ;s.Ak&;k eksB;k 'AL_Afdz;k 1000 13 HAwy nsmQu dj.;kr ;s.Ak&;k NksV;k 'AL_Afdz;k 300 14 ckg;jQX.A foHAkxkr dj.;kr ;s.Ak`;k NksV;k

'AL_Afdz;k 200

15 dWUlj vlksfl,VsM ltZjht 2000

Page 255: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 255

v-dz- jQX.A lsok$lqfo/Ak$foHkkx jQX.k 'kqYd nj (jQi;akr)

izLrkfor 'AqYd iQ eq_Ajksx'AY;fpfdRlk 'AkL_A 1 flLVksfyFAksV!hIlh bUMksLdksihd 1000 2 fyFAksV!hIlh ojhy izfdz;k (izR;sdh flaVhax) 1000 3 MsOghl bUV;qcsVsM ;qjsVhjksLVkseh 1000 4 Mk;ysVs'Au vkWiQ ;qjhFzkk 1000 5 b,lMCY;w,y izksfltj (fyFAksV!hIlh) 1000 6 bUMksLdksihd ckLdsVhax 1000 7 ,Dlk;>Au vkWiQ fjuy flLV 1000 8 ,Dlk;>Au vkWiQ LV!hDpj 1000 9 ,Dlk;>Au vkWiQ lqijkI;qchd fiQLrqyk 1000 10 ,Dlk;>Au vkWiQ ,WMfjuy flLV 1000 11 ,Dlk;>Au vkWiQ fiQ;ksdzkseksflVksek vkWj

vWMfjuy V;qejl 2000

12 ,Dlk;>Au vkWiQ lqijkI;qchd fiQVqyk 1000 13 ,DlIyksjs'Au vkWiQ fdMuh 1000 14 i&yxwjs'Au vkWiQ ckYMj V;qej 1000 15 byh;y yqi Mk;Ogj'Au 1000 16 baVjuy ;qjsVsjksVkWeh 1000 17 usiQjsDVVkWeh 1000 18 usiQjksfyFAksVkWeh 1000 19 usiQjkLVkWeh 1000 20 fjMhdy izksLVsVDVkWeh 2000 21 fjVjksxzsM ik;yksxzkiQh 2000 22 fjV!ksI;qchd izksLVsVDVkWeh 2000 23 lqijkI;qchd V!kUlOgkfLdy CY;kMj usdlsD'Au 1000 24 lqijkI;qchd V!kUlOgh>Ahdy ,Dlk;>Au vkWiQ

CYkkMj V;qej 1000

25 lqijkI;qchd V!kUlOghfLdy izksLVsVDVkWeh 1000 26 VksVy flLVksVkWeh 1000 27 VksVy ;qjsFAsjsDVkWeh foFA isyfod ,LVsUVhjs'Au 1000 28 V!kUl;qfjFAzy fjlsD'Au vkWiQ CykMj usd 1000 29 V!kUl;qfjFAzy fjlsD'Au vkWiQ CykMj V;qej 1000 30 ;qjsVhjksfyFAksVkWeh ;qjsVhjksjksfylhl 1000 31 otk;uy flLVksfyFAksVkWeh 1000 32 OgsfldksihMhey vWukLVkseksfll 1000 33 fdMuh V!kUlIykaV 2000 34 Ekk;uj ltZjh (vksVhe/;s) 200 35 estj ltZjh 1000 36 Lkqizkestj ltZjh 2000 37 HAwy nsmQu dj.;kr ;s.Ak&;k eksB;k 'AL_Afdz;k 1000 38 HAwy nsmQu dj.;kr ;s.Ak&;k NksV;k 'AL_Afdz;k 300 39 ckg;jQX.A foHAkxkr dj.;kr ;s.Ak`;k NksV;k

'AL_Afdz;k 200

40 dWUlj vlksfl,VsM ltZjht 2000

Page 256: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 256

v-dz- jQX.A lsok$lqfo/Ak$foHkkx jQX.k 'kqYd nj (jQi;akr)

izLrkfor 'AqYd x eTtkrarq'AY;fpfdRlk 'AkL_A 1 dzkWfud lcMxqjy fgekVksek 300 2 cj gksy b-Ogh-Mh lkBh 300 3 Ldkyi V;qej ck;ksIlh 300 4 OgsUV!hdy vWclsl VWihxa 300 5 Ogh-ih-'kaV 1000 6 Mhizsl izQWDpj 1000 7 Ldy OgWyV V;qej 1000 8 dzkWfuvksIykLVh 1000 9 lqizk VsaUVksjh;y vWclsl 1000 10 bUizQk VsUVksjh;y vWclsl 1000 11 ,DLkV!k M;qjy fgekWVksek 2000 12 lsjsczy daUVqtu 2000 13 vkWjDukWbM lhLV(lqizkVsUVksjh;y) 2000 14 gk;ij csfld vkWDlhtu (,dk cSBdhl) 150 15 lcM;qjy fgeWVksek(estj ltZjh) 2000 16 bUV!k lsjsczy CyhMhax 2000 17 iQksjesu eWXue fMdkWEizs'ku 2000 18 yWehusDVkWeh 2000 19 yWehusDVkWeh fMlsD'kulg 2000 20 ljOgk;dy vWUVhjh;j fMLdVkWeh 2000 21 lqizk VsUVksjh;y Xyk;ksek 2000 22 ,DlVk! esM;qyjh Lik;uky 2000 23 Lik;uky MhLkjkiQh;k 2000 24 ,-,-Mh ps vWkijs'ku 2000 25 Lik;uky bUV!esuVs'ku 2000 26 esfuUthvksek lqizk VsUVksjh;y 2000 27 vkWjck;Vky V;qej 2000 28 iksLVhjh;j iQkslk V;qej 2000 29 bUV!k esM;qyjh Lik;uy V;qej 2000 30 Ldy csl V;qej 2000 31 V!kUl Lihukw;My ltZjh 2000 32 lsjscsyk ikWUVkbu vWxy V;qej 2000 33 vWU;qfj>keps vkWijs'ku 2000 34 bUV!k OgsUV!hD;qyj V;qej 2000 35 bZ,eth (fuMy f'Aok;) 300 36 ,ulhOgh (fuMy f'Aok;) 150 37 ,l-,l-bZ-ih$Ogh-bZ-ih$ch-,-bZ-j 300 38 OghMhvks bZ-bZ-th-fu;fer rikl.Ah 4 rklkai;Zar 300 39 Ekk;uj ltZjh (vksVhe/;s) 200 40 estj ltZjh 1000 41 Lkqizksestj ltZjh 2000 42 HAwy nsmQu dj.;kr ;s.Ak&;k eksB;k 'AL_Afdz;k 1000 43 HAwy nsmQu dj.;kr ;s.Ak&;k NksV;k 'AL_Afdz;k 300 44 ckg;jQX.A foHAkxkr dj.;kr ;s.Ak`;k NksV;k

'AL_Afdz;k 200

45 dWUlj vlksfl,VsM ltZjht 2000

Page 257: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 257

v-dz- jQX.A lsok$lqfo/Ak$foHkkx jQX.k 'kqYd nj (jQi;akr)

izLrkfor 'AqYd ?A ckyjksx'AY;fpfdRlk 'AkL_A 1 yWljsVsM oqaM Lohpjhax 300 2 vWilsl M!sust 300 3 bUiQsDVsM oqaM fMczkbZMesaV 300 4 Ldkj fjOghtu 300 5 flchlhvl lhLV ,Dlh'Au 300 6 MjekWbZM lhLV ,Dlh'Au 300 7 gseWT;quk ,Dlh'Au 300 8 gseWT;quk batsD'Au 300 9 dkWuZ ,Dlh'Au 300 10 buxzksvhax usy ,Dlh'Au 300 11 yk;iksek ,Dlh'Au 300 12 iQk;czksek ,Dlh'Au 300 13 U;qjks iQk;czksek ,Dlh'Au 300 14 fdykWbZM ,Dlh'Au 300 15 gk;ijV!kWihd Ldkj ,Dlh'Au 300 16 Ldhu xzkIVhax 300 17 baVjdkWLVy M!su ,ulj'Au 300 18 isjhVksuhvy M!su ,ulj'Au 300 19 isjhVksuhvy Mk;yslhl dWFAsVj bulj'Au 300 20 lqizkI;qfcd flLVksVkWeh 300 21 fyUiQ uksM ck;ksIlh 300 22 V!qdV ck;ksIlh 300 23 osul dV MkmQu 300 24 lsaV!y Ogsu vWDlsl 300 25 vkVhZjhvy dWFAsVj bulj'Au 300 26 Vax Vk; fjyht@ 300 27 vacsyhdy xzWU;qykssek ,Dlh'Au 300 28 gk;M!ksLdWVhd fjMD'Au 300 29 jsDVy izksyWIl batsD'Au 300 30 jsDVy ikWyhi ,Dlh'Au 300 31 fjuy fiQT;qvj ,Dlh'Au 300 32 fjuy fiLrqyk ,Dlh'Au 300 33 xWaxyhvkWu ,Dlh'Au 300 34 iQzkWUVy ,ulsiQksyks lhy fjisvj 1000 35 vkWDlhihVy ,ulsiQksyks lhy fjisvj 1000 36 ljok;dy esuhaxks ek;yks lhy fjisvj 1000 37 FAksjklhd esuhaxks ek;yks lhy fjisvj 1000 38 yacj esuhaxks ek;yks lhy fjisvj 1000 39 lsdzy esuhaxks ek;yks lhy fjisvj 1000 40 OgsV!hD;qyj isjhVksuhvy 'AaV 1000 41 OgsV!hD;qyj Iyqjy 'AaV 1000 42 OgsV!hD;qyj ,V!hvy 'AaV 1000 43 Dysi&V yhi fjisvj 1000 44 Dysi&V iWysV fjisvj 1000 45 ck;yWVjy Dysi&V fjisvj 1000 46 jk;uksIykLVh 1000 47 fyi Ldkj fjOghtu 1000 48 dkWY;qesyk ysaXFAuhax 1000

Page 258: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 258

v-dz- jQX.A lsok$lqfo/Ak$foHkkx jQX.k 'kqYd nj (jQi;akr)

izLrkfor 'AqYd 49 vyk dkWUV;qjhax 1000 50 iQWjhaxks IykLVh 1000 51 jWU;qyk ,Dlh'Au 1000 52 fyaiQ uksM ekl ,Dlh'Au 1000 53 FAk;jksXykWlsy lhLV ,Dlh'Au 1000 54 FAk;jksXykWlsy fiQLrqyk ,Dlh'Au 1000 55 FAk;fedlhLV ,Dlh'Au 1000 56 cWzUdhvy lhLV ,Dlh'Au 1000 57 izhvkWjhD;qyj lk;ul ,Dlh'Au 1000 58 czWUdhvy lk;ul ,Dlh'Au 1000 59 czWUdhvy fiQLrqyk ,Dlh'Au 1000 60 VkWjVhdkWyhl djsD'Au 1000 61 vkWjksIykLVh 1000 62 eLVkMZ vkWijs'Au 1000 63 V!sdhvksLVkWeh 1000 64 V!sdhvksIykLVh 1000 65 yWjhathvy lhLV ,Dlh'Au 1000 66 lhLVhd gk;M!ksek ,Dlh'Au 1000 67 yhiQWUthvksek ,Dlh'Au 1000 68 ,Ogh ekyiQjes'Au ,Dlh'Au 1000 69 LhuMWDVsyh djsD'Au 1000 70 lqij U;qejh fiQaxj djsD'Au 1000 71 gsehFAk;jkWbZM ,DVkseh 1000 72 iWjkFAk;jkWbZM ,Mhuksek ,Dlh'Au 1000 73 FAk;uksek ,Dlh'Au 1000 74 isDVl ,DldWohVe djsD'Au 1000 75 jWohp izkslhtj 1000 76 isDVl dkjhusVe djsD'Au 1000 77 V!Wdhvks blks iQsthvy fiQLrqyk fjisvj 1000 78 ljok;dy blks iQsxksLVkWeh 1000 79 xWLV!ksLVkWeh 1000 80 xWLV!hd iqyvi 1000 81 eWeksIykLVh 1000 82 blksiQsxksLdksih 1000 83 blksiQsty ojk;lsl btsaD'Au 1000 84 czkWUdksLdksih 1000 85 yWjhaxksLdksih 1000 86 xWLV!ksLdksih 1000 87 dksyksuksLdksih 1000 88 jsDVkslhxekW;MksLdksih 1000 89 lhLVksLdksih 1000 90 fjuksLdksih 1000 91 ;qjksVjksLdksih 1000 92 flLVksLdksih foFA iQyxzs'Au 1000 93 flLVksLdksih foFA fMtsLVsaV bulj'Au 1000 94 baXok;uy guhZvk fjisvj 1000 95 gk;M!kslhy fjisvj 1000 96 fiQeksjy guhZvk fjisvj 1000 97 yacj guhZvk fjisvj 1000

Page 259: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 259

v-dz- jQX.A lsok$lqfo/Ak$foHkkx jQX.k 'kqYd nj (jQi;akr)

izLrkfor 'AqYd 98 vacsyhdy guhZvk fjisvj 1000 99 lqizk vacsyhdy guhZvk fjisvj 1000 100 ,DlkWeiQWyksl ek;uj fjisvj 1000 101 ,DlkWeiQWyksl estj fjisvj 1000 102 guhZvk vacsyhdy dkWMZ fjisvj 1000 103 lk;yks fjisvj 1000 104 xWLV!ks fllsLV fjisvj 1000 105 vacsyhdy ikWyhi ,Dlh'Au 1000 106 isVaV ok;Vyks baVLVVhuy MDV ,Dlh'Au 1000 107 vWisMhDl ,DVkWeh 1000 108 vWisMhDl vWclsl M!sust 1000 109 fulsal iQaMksIyk;ds'Au 1000 110 FAkYl iQaMksIyk;ds'Au 1000 111 dksyhflLVsDVkWeh 1000 112 dksyhMksdyflLV ,Dlh'Au 1000 113 ik;yjksek;ksVkWeh 1000 114 esdy Mk;OgjfVD;qye ,Dlh'Au 1000 115 baV;qfllsI'Au fjMD'Au 1000 116 DokVZj dksysDVkWeh 1000 117 gseh dksysDVkWeh 1000 118 dksyksLVkWeh 1000 119 vkbvksLVkWeh 1000 120 eYVhiy baVLVhuy ck;ksIlh 1000 121 ih-,l-vkj-ih- 1000 122 ,-,l-vkj-ih- 1000 123 ,uksIykLVh 1000 124 lsdzksisjhuhvy iqy FAzkS 1000 125 ekWMhiQkbZM MqgkuYl izkslhtj 1000 126 lksvkosl izkslhtj 1000 127 jsDVy ck;ksIlh 1000 128 ek;kseWDVkseh 1000 129 ,iQ-Vh-vkj-ch- 1000 130 eWyksUl izkslhtj 1000 131 LosulaUl izkslhtj 1000 132 ekVhZu izkslhtj 1000 133 dhE;qjk izkslhtj 1000 134 VksVy dksysDVkWeh 1000 135 usiQzsDVkWeh 1000 136 ik;yksfyFAksVkWeh 1000 137 usizQksfyFAksVkWeh 1000 138 flLVksfyFAksVkWeh 1000 139 ik;yksIykLVh 1000 140 gk;ksLisMhvkl fjisvj 1000 141 vsihLisMhvkl fjisvj 1000 142 ljdefl'Au 1000 143 LdzksVksIykLVh 1000 144 LdzksVy V!kUliks>Ah'Au 1000 145 otk;uksIykLVh 1000 146 iQWyl fjdULV!D'Au 1000

Page 260: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 260

147 ;qjsFAzhWd fjbaIykaVs'Au 1000 148 vkWjihMks isDlh 1000 149 vkWjdhMsDVkWeh 1000 150 VsLVhD;qyj VkWj'Au 1000 151 iksIyhVhvy flLV ,Dlh'Au 1000 152 tujy yWizksVkWeh 1000 153 tujy FkksjWdksVkWeh 1000 154 fyEc vWEI;qVs'Au 1000 155 fiQaxj vWEI;qVs'Au 1000 156 fLdu IyWi 1000 157 jksVs'Au IyWi 1000 158 Vs!D;qIykLVh 2000 159 yWjhaxksV!sD;qIykLVh 2000 160 fuvksusVy V!sdhvksblhiQsty fiQLrqyk fjisvj 2000 161 ,p fiQLrqyk fjisvj 2000 162 xWLV!hd V!kUliks>Ah'Au 2000 163 dksyksuhd baVjiks>Ah'Au 2000 164 fjOglZ xWLVhd V;qc blhiQsxl fjdaULV!D'Au 2000 165 blksiQsthvy LVsukslhl fjisvj 2000 166 blksiQsthvy fLV!Dpj fjisvj 2000 167 FAksjWdksVkWeh 2000 168 fMdkWVhZds'Au 2000 169 yax ykscfjlsD'Au 2000 170 U;qesusDVkWeh 2000 171 czkWUDkstsuhd lhLV ,Dlh'Au 2000 172 blhiQsthvy lhLV ,Dlh'Au 2000 173 iQksjxV lhLV ,Dlh'Au 2000 174 dUtsuk;Vy Mk;kizQkxesVhd guhZvk 2000 175 ekWjxWthuhl guhZvk 2000 176 bosaV!s'Au vkWiQ Mk;kizQke 2000 177 Ogh-vs-fV-,l- 2000 178 FAksjWdksLdksihd lhLV ,Dlh'Au 2000 179 FAksjWdksLDksihd yax ck;ksIlh 2000 180 FAksjWdksLDksihd fV-b-,iQ- fjisvj 2000 181 vsvksjVksisDlh 2000 182 yWizksLdksihd vWisaMhDl lsIVkWeh 2000 183 yWizksLdksihd iQaMksIyk;ds'Au 2000 184 yWizksLDksihd dksyhflLVsDVkWeh 2000 185 yWizksLdksihd dksyhMksdyflLV ,Dlh'Au 2000 186 Mk;XuksLVhd yWizksLdksih 2000 187 yWizksLdksih yhEiQ uksM ,Dlh'Au 2000 188 yWizksLdksihd ik;yjks ek;ksVkWeh 2000 189 ik;yjksdh ,V!hlhvk 2000 190 M;qvksMhuy vWV!hlhvk 2000 191 tstquy vWV!hlhvk 2000 192 vk;yhvy vWV!hlhvk 2000 193 dksyksuhd vWV!hlhvk 2000 194 fcysvjh vWV!hlhvk 2000 195 dlkbZl izkslhtj 2000 196 yWizksLdksihd LihysDVkWeh 2000 197 LIyhuksjWiQh 2000

Page 261: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 261

198 LIyhuksjhuy 'AaV 2000 199 iksVkZ flLVsfed 'AaV 2000 200 iWufdzvkVks tstquksLVkWeh 2000 201 iWufdzvkVDVkWeh 2000 202 vWdsyslhvk dkMhZvk 2000 203 oWVl fjisvj vkWiQ vWdsyslhvk dkMhZvk 2000 204 ekyjksVs'Au vkWiQ xV 2000 205 yWMl izkslhtj 2000 206 fuvksusVy yWizksVkWeh 2000 207 fuvksusVy yWizksLdksih 2000 208 bUiQaV yWizksLdksih 2000 209 bUiQaV FAksjWdksLdksih 2000 210 vs-,l-vs-;q-vkj-Ogh-ih- 2000 211 ih-,l-vs-vkj-;q-ih- 2000 212 yWi vs-vkj-,e-fjisvj 2000 213 yWi MqgkWesy izkslhtj 2000 214 yWi lksOgkos izkslhtj 2000 215 yWi VksVy dksysDVkWeh 2000 216 jkbZV gsiWVsDVVkWeh 2000 217 ysIV gsiWVsDVVkWeh 2000 218 jWMhdy usizQssDVkWeh 2000 219 yWi usiQzsDVkWeh 2000 220 yWi iWyksIykLVh 2000 221 yWi vWM!husysDVkWeh 2000 222 yWi usiQzksfyFAksVkWeh 2000 223 yWi fLIyhusDVkWeh 2000 224 yWi CyWMj vkWxesaV'Au 2000 225 CyWMj usd fjdaULV!aD'Au 2000 226 ,DLV!ksiQh CyWMj fjisvj 2000 227 Dyksvsdy ,DLV!ksiQh fjisvj 2000 228 fuvksCyWMj fjDULV!D'Au 2000 229 baVjlsDl fjisvj 2000 230 iQWyl fjDuLV!D'Au 2000 231 yWi vkWjdhMksVsDlh 2000 232 Ekk;uj ltZjh (vksVhe/;s) 200 233 estj ltZjh 1000 234 Lkqizkestj ltZjh 2000 235 HAwy nsmQu dj.;kr ;s.Ak&;k eksB;k 'AL_Afdz;k 1000 236 HAwy nsmQu dj.;kr ;s.Ak&;k NksV;k 'AL_Afdz;k 300 237 ckg;jQX.A foHAkxkr dj.;kr ;s.Ak`;k NksV;k

'AL_Afdz;k 200

238 dWUlj vlksfl,VsM ltZjht 2000

Page 262: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 262

v-dz- jQX.A lsok$lqfo/Ak$foHkkx jQX.k 'kqYd nj (jQi;akr)

izLrkfor 'AqYd

p

lq?kVu'kY;fpfdRlk 'AkL_A 1 DysiQVyhi `gk;uks"YkkLVh 1000 2 DysiQV iWysV vkWyOghvksykj cksu xzkiQVhax 2000 3 uslksiQWfjth;y budkWfEiVUl iQWfjaxksIykLVh 2000 4 flUMWDVWyh vkWiQ gWUM iQkWj bZp gWUM 1000 5 ek;dzksf'k;k$vWuksf'k;k 2000 6 Vh-,e-tkWbZV & vWUdk;yksfll vWMYV 2000 7 gsehiQsf'k;y ek;dzks>kksuk 2000 8 ysizlh fjdUlV!fDVo ltZjh 2000 9 uOgZ vWUM VsUMu fjisvj] OgWLD;qyj fjisvj 2000 10 VkWfll ltZjh 1000 11 V;qej eWUMhcky$eWD>khyk isMhdy iQWYi$fiQz

iQWYi 2000

12 Ogtk;uy vWV!ksfl;k 1000 13 OgWLdqyj ekyiQksjes'ku 2000 14 djsDVhOg ltZjh dUtuk;Vy gWUM fMiQkWjehVh 2000 15 djsDVhOg ltZjh dUtuk;Vy

dzkWfuvkslhu vkWlVkslhl 2000

16 Di o oWV bvj 2000 17 iQWydOgj] bysdV!hd cuZ 2000 18 jhMhD'ku ltZjh iQhykfj;y yhEiQ,Mhek 2000 19 ekbYM ihchlh ltZjh (iQaD'kuy beizOgesUV]

LykWV] izsxj xkjesaV o iQhftvksFksjih) 1000

20 ekWMsjsV ihchlh ltZjh (iQaD'kuy beizOgesUV] LykWV] izsxj xkjesaV o iQhftvksFksjih)

2000

21 lhOgh;j ihchlh ltZjh (iQaD'kuy beizOgesUV] LykWV] izsxj xkjesaV o iQhftvksFksjih)

2000

22 gsehiQslh;y vWV!ksih vkWlVhvksVkWeh MhLV!WD'ku 2000 23 Ekk;uj ltZjh (vksVhe/;s) 200 24 estj ltZjh 1000 25 Lkqizkestj ltZjh 2000 26 HAwy nsmQu dj.;kr ;s.Ak&;k eksB;k 'AL_Afdz;k 2000 27 HAwy nsmQu dj.;kr ;s.Ak&;k NksV;k 'AL_Afdz;k 300 28 ckg;jQX.A foHAkxkr dj.;kr ;s.Ak`;k NksV;k

'AL_Afdz;k 200

29 dWUlj vlksfl,VsM ltZjht 2000

Page 263: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 263

v-dz- jQX.A lsok$lqfo/Ak$foHkkx jQX.k 'kqYd nj (jQi;akr)

izLrkfor 'AqYd VII narfpfdRlk'kkL_k foHAkx

v eq[kjksx funku o {A &fdj.A 'AkL_A 1 ckg;jQX.k uksan.kh 10 2 nkrkaph {A fdj.A pkp.Ah 25 3 vkWDyty {A fdj.A 40 4 ,DlV!k vksjy jsMhvksxzkiQ 60 5 vks-ih-th 100 6 fliQWyksxzke 60 7 lhvkj flfLVe fiQYe 150 8 {A & fdj.A fiQYe jQX.Akauk ns.As & 9 vkj-Ogh-th 30 10 lk;yksxzkiQh 150 11 lkWiQVh'Aw VsVesaV 25 c cky narjksx 'AkL_A 1 pkanh HAj.As 50 2 flesaV HAj.As 20 3 Ldsfyax o ikWfyf'Aax 30 4 iyksjkbZM vIyhds'Au 30 5 nkr dk<.As 20 6 iYiksVkWeh 50 7 iYi dWihax 50 8 jQV dWuy fV!VesaV 100 9 daikslkbV fiQyhax 100 10 ihV vWUM fiQlj flysaV 50 11 LIyhfVax 100 12 Xykl bauksej 30 13 ykbZV D;qvj jsLVksjs'ku 60 14 LVsvUysl fLVy dzkmQu 100 15 ikWyhdkckZausV dzkmQu 100 16 iksLV vWM dksvj 100 17 Lisl esUVsuj 100 18 pkanh HAj.As (G.A) 65 d narifjos"Vu 'AkL_A 1 bOgkY;qvs'Au vkWiQ isfjvksMksaVy LVsVl o mipkj 100 2 Ldsfayax o ikWfyf'Aax 50 3 ukWu lftZdy FAsjih ij DokWM!UV 50 4 lc ftatkosy D;qjsVk>A o jQV IyWfuax 100 5 ftatsosDVkWeh$ ftatoksIykLVh 100 6 Dyki ltZjh 100 7 E;qdks ftatkoy ltZjh 100 8 brj ltZjh vko';drsuqlkj 100 9 dksjuksIykLVh fdaok flysDVhOg xzWfMax 50 10 LIyhafVax 100 11 xzkiQVl 100 12 fiQzusDVkWeh 100 13 ,I;qyhl fjewOgy](Leksy xzksFk) 100

Page 264: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 264

v-dz- jQX.A lsok$lqfo/Ak$foHkkx jQX.k 'kqYd nj (jQi;akr)

izLrkfor 'AqYd M nar'AY;fpfdRlk 'AkL_A 1 pkanh HAj.As 60 2 flesaV HAj.As 30 3 jQV dWuy fV!VesaV 200 4 iYiksVkWeh 100 5 iYi dWihax 100 6 fCyphax (eVsfj;ypk [ApZ osxGk) 150 7 buys$vkWuys 100 8 lftZdy bUMksMWfUVd 200 9 fiu$iksLV jsLVksjs'Au 200 10 ykbZV Dq;vj jsLVksjs'Au 100 11 VwFk fjIykaVs'Au 400 12 dkWLekWfVd fiQfyax 150 b d=f_Ae nar'AkL_A 1 nkrkph doGh clfo.As (ojph o [Akyph) 200 2 nkrkph doGh clfo.As (ojph fdaok [Akyph) 100 3 vka'Ahd doGh clfo.As 75 4 flaxy dzkWmQu fizisjs'Au 300 5 fczt fizisjs'Au (izfr ;qfuV) 300 6 narjksi.A 300 7 narjksi.A vkf.A lqijLV!Dpjpk [ApZ jQX.Akauh osxGk

djko;kpk 1000

8 'AL_Afdz;k (izR;sdh nkr) 100 9 bZEIykaV vWt ij fizfdZI'Au o d=f_Ae 1000 10 nkr clfo.;kdfjrk (izR;sdh nkr) 1000 11 yWcksjsVjh pktsZl iQkWj fiQDLM jsLVksjs'Au (fDyuhdy

pktsZl osxGs) vfrfjDr pktsZl 100

12 izkfotuy jsLVksjs'Au (izfr nkr) 200 13 esVy dzkWmQu $ ikWUVhd $ fjVsyj (izfr nkr) 300 14 dzkmQu $ ikWUVhd $ fjVsuj esVy vWdzfydlg (izfr nkr) 400 15 dzkmQu $ ikWUVhd$ fjVsuj esVy fljWfed (izfr nkr) 600 16 fjeksOgscy dkWLV esVy ikf'AZvy Msapj 1500 17 esVy cst flaxy daEIyhV Msapj 1800 18 vkWCV;qjsVj iQseodZ bu esVyfoFA vWdzhyk;>As'Au 1500 19 eWD>AhyksiQsf'A;y izkLFAsfll bUV!kvksjy 200 20 eWD>AhyksiQsf'A;y izkLFAsfll ,dLV!kvksjy 1000 iQ eq[k'AY;fpfdRlk 'AkL_A 1 nkr dk<.As 30 2 vWyfOgyks IykLVh 100 3 buiWD'Au 100 4 HAwy nsmQu dj.;kr ;s.Ak&;k eksB;k 'AL_Afdz;k 500 5 HAwy nsmQu dj.;kr ;s.Ak&;k NksV;k 'AL_Afdz;k 250 6 eksB;k 'kL_kdzh;k (LFkkfud Hkqy nsmQu) vislhDVkseh 200 7 ck;ksIlh 100 8 vkpZokj fiQDls'Au 100 9 V!kUl ,yOgh vksykj nkr dk<.As 150 10 vkWFAksflaVafll & v-dz-

jQX.A lsok$lqfo/Ak$foHkkx jQX.k 'kqYd nj (jQi;akr) izLrkfor 'AqYd

Page 265: egkjkV! 'Aklu - DMER Mahiticha Adhikar 2015.pdfम Ñहत च अ lधक र १७ ब ब वर #ल म Ñहत 2016 27/10/2017 १ egkjk"V! 'Aklu lapkyuky;] oS|dh; f'A{A.A

नाग रकांची सनद 2016 27/10/2017२०१६ 265

11 baftd'Au dsuWdkWVZ 50 12 vkWFAksxzkiQh & 13 estj ltZjh vkWFAksusFAhzd 2000

x

narO;axksipkj 'AkL_A 1 uksan.Ah 'AqYd (20000$& is{Ak deh) 100 2 uksan.Ah 'AqYd (20000$& is{Ak tkLr) 150 3 DokWVZjyh isesaV fjeksOgscy (20000$& is{Ak deh) 100 4 DokWVZjyh isesaV fjeksOgscy (20000$& is{Ak tkLr) 200 5 DokWVZjyh isesaV fiQDl (20000$& is{Ak deh) 200 6 DokWVZjyh isesaV fiQDl (20000$& is{Ak tkLr) 400 7 vkWCP;qjsVj 200 8 gschV csfdax vkiYikbZl 200 9 rwVysys o fjisj 100 10 ,Dliku'ku LdqIysV 500 11 ek;ksiQaD'kuy vIyk;ul 1000 12 vkWjFkksisMhd vIyk;ul 1000 13 LVMh ekWMsy 50

fVi %& 'kL_kfdz;slkBh fdaok dks.kR;kgh jQX.kksipkjklkBh vko';d vlysyss lkfgR;$vkS"k/k$dkWUV!kLV o brj oLrw$lk/kulkeqxzh gh jQX.kkauh vk.kko;kph vkgs- ojhy 'kqYdnjkr R;kpk lekos'k ukgh-

osxosxG;k rikl.;k$pkp.;k$'kL_kfdz;k$mipkj ;k tjh ,[kkn;k fo"k;ke/;s$foHkkxke/;s 'kqYdklkBh n'kZfoysY;k vlrhy rj rsp nj brj foHkkxke/;s R;kp rikl.;k$pkp.;k$'kL_kfdz;k$mipkj ;kauk ykxw gksrhy-

vfrn{krk foHkkxkps jQX.k'kqYd iku dzekad 4 oj n'kZfoysys vkgs- ;ke/;s oS|dh; vfrn{krk foHkkx] vfrn{krk foHkkx ltZjh] vfrn{krk foHkkx gn;jksx] vfrn{krk foHkkx ckyjksx] uotkr f'k'kq vfrn{krk foHkkx] fdzVhdy dsvj ;qfuV rlsp brj loZ foHkkxkps vfrn{krk foHkkxkpk lekos'k vkgs- ;kr lseh vk;-lh-;q-pk i.k lekos'k gksrks-

uflaZx gkse$isM okWMZ$Lis'ky jQe d{kkrhy lkbZM jQe bR;knh d{kkrhy jQX.kkaP;k ,dw.k 'kqYd jDdese/;s dqBY;kgh izdjph loyr ns.;kps vf/kdkj laLFksrhy vf/k"Bkrk$vf/k{kd fdaok brj dks.kR;kgh vf/kdk`;k ukghr- T;k jQX.kkauk 'kkldh; fu;ekizek.ks fu'kqYd lsok feG.;kph loyr vkgs vls jQX.kkauh uflZax gkse$isMokMZ$Lis'kyjQe bR;knh fBdk.kh jQX.k lsok ?ksrY;kl rs loZ izdkjP;k 'kqYdkl ik_k gksrhy-

'kklu fu.kZ; dz-,evk;,l&2001$1253$lhvkj&198$iz'kk&2 fn-02$08$2001 vUo;s 'kkldh; deZpkjh o R;kapsoj voyafcr vlysys dqVqafc;] ekufld oS|dh; vf/kdkjh o 'kkldh; jQX.kky;s o nok[kkU;krhy ifjp;kZ deZpkjh oxZ] oS|dh; o fueoS|dh; rlsp O;olk;ksipkj o HkkSfrdksipkj fo|ky;ke/;s f'k{k.k ?ksr vlysys fo|kFkhZ] U;k;kf/k'kkaP;k vkns'kkUo;s LFkkuc/n O;Drh] Lokra_; laxzke lSfud o R;kaps dqVqafc;] U;k;oS|dh; izdj.kkrhy vkS"k/kksipkjklkBh ikBfo.;kr vkysY;k O;Drh o U;k; pkSd'kh vf/ku dSnh] iksyhlkariQsZ ;s.kk`;k esfMdks fyxy dslsl] lq/kkj x=gkrhy jQX.k] dq"Bjksx eaMGkdMwu ;s.kkjs jQX.k] efgyk lq/kkjx=gk riQsZ ;s.kkjs jQX.k] ukxjh foHkkxkrhy csokj'kh eqys] vkJe'kkGsrhy eqys] lHkkirh] ea_kh] vkenkj] [kklnkj] U;k;kf/k'k vkf.k ekth vkenkj ;kauk lnj jQX.k uksan.kh 'kqYdke/;s lqV nsmQu moZfjr jQX.kkadMwu uksan.kh 'kqYd vkdkj.;kr ;srs-

%% %% %% %% %%