46
Psik.Dan.& Reh.Yusuf Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010 ŞARLAK İstanbul / 2010 EĞİTİMDE EĞİTİMDE ÖLÇME ÖLÇME & & DEĞERLENDİRME DEĞERLENDİRME -5- -5- Psik.Dan.& Reh.Yusuf Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010 ŞARLAK İstanbul / 2010

EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -5-

  • Upload
    aren

  • View
    165

  • Download
    6

Embed Size (px)

DESCRIPTION

EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -5-. Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010. SUNU İÇERİĞİ. BİR ÖLÇME ARACINDA BULUNMASI GEREKEN TEKNİK ÖZELLİKLER 2- GÜVENİRLİK * Güvenirlik Hesaplama Yöntemleri • Test-Tekrar Test Yöntemi • Paralel (Eşdeğer) Formlar Yöntemi - PowerPoint PPT Presentation

Citation preview

Page 1: EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -5-

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

EĞİTİMDEEĞİTİMDEÖLÇMEÖLÇME &&

DEĞERLENDİRMEDEĞERLENDİRME-5--5-

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

Page 2: EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -5-

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

SUNU İÇERİĞİSUNU İÇERİĞİBİR ÖLÇME ARACINDA BULUNMASI GEREKENBİR ÖLÇME ARACINDA BULUNMASI GEREKENTEKNİK ÖZELLİKLERTEKNİK ÖZELLİKLER

2- 2- GÜVENİRLİKGÜVENİRLİK * * Güvenirlik Hesaplama Yöntemleri

•• Test-Tekrar Test Yöntemi• • Paralel (Eşdeğer) Formlar Yöntemi

• • İki Yarı (Eşdeğer Yarılar) Yöntemi• • İç Tutarlılık Güvenirliği Yöntemi

** Güvenirlik Artırma YollarıPsik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK

İstanbul / 2010İstanbul / 2010

Page 3: EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -5-

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

2- 2- GÜVENİRLİKGÜVENİRLİK

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

Güvenirlik;Güvenirlik; birbiri ardına yapılan denemelerden aynı sonucun elde edilmesidir.

Bir ölçme aracının, ölçme sonuçlarına hata karıştırmadan ölçme yapabilmesi güvenirliktir. Güvenirlik, hatasızlık miktarını gösterir.

Bir ölçme aracı, aynı özelligi her uygulandığında aynı sonucu verecek tarzda ölçebiliyorsa güvenilirdir.

Page 4: EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -5-

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

Güvenirlik; kararlılıkkararlılık,, tutarlılık tutarlılık ve duyarlılıkduyarlılık kavramlarıyla yakından ilgilidir.

Kararlılık: bir testin birden çok kez uygulanması sonucu, benzer sonuçlar elde edilmesi ve bireyingrup içindeki sırasının değişmezliğidir.

Tutarlılık: ölçme aracını oluşturan birimlerin birbirine benzerliğidir.

Duyarlılık: ölçme aracındaki birimlerin küçüklüğü ile ilgilidir. Birimler küçüldükçe duyarlılık artar.

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

Page 5: EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -5-

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

Diğer bir önemli kavram da, objektiflik / tarafsızlıktırobjektiflik / tarafsızlıktır.Ölçmecinin kişisel amaçlarından ve duygularından uzak durması ve tarafsız davranmasıdır.

Bu noktada karşımıza puanlayıcı güvenirliği puanlayıcı güvenirliği çıkar. O da, birkaç puanlayıcının farklı bireylere ve farklı sorulara vermiş oldukları puanlar arasındaki tutarlılığın derecesidir. Objektifliği sağlamak için;

= Birden fazla gözlem yaparak sonuçların ortalamasını almak.

= Birden fazla kişinin gözlemlerinin ortalamasını almak.

= Cevaplandırma anahtarıyla puanlama yapmak.Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK

İstanbul / 2010İstanbul / 2010

Page 6: EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -5-

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

İki uygulamadan elde edilen puanlar arasındakikorelasyon katsayısı, iki uygulamanın ne derece tutarlı olduğunu gösterir. Bu amaçla hesaplanan çarpım momentleri korelasyonuna güvenirlik katsayısı denir.

Korelasyon katsayisi (- 1, 00) ile (+1, 00) arasındadeğişmekle birlikte, güvenirlik değeri (0) ile (+1) arasında değişir.

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

      

Page 7: EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -5-

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

GÜVENİRLİK HESAPLAMA GÜVENİRLİK HESAPLAMA YÖNTEMLERİYÖNTEMLERİ

Birden fazla Tek Testteki

uygulamayla uygulamayla hatayı puan

güvenirlik belirleme güvenirlik belirleme cinsinden ifade etme

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

Test Paralel Paralel Maddelerin Ölçmenin Standart

Tekrar (Eşdeğer) (Eşdeğer) tutarlılığına Hatası

Test Test Yarılar dayalı

yöntemler

- KR 20/21, Cronbach Alfa

Page 8: EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -5-

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

TEST TEKRAR TEST

Güvenirliği hesaplanacak test, aynı gruba belli

aralıklarla iki kez uygulanır. İki uygulamanın sonuçları

arasındaki korelasyon katsayısı bulunur.

Sonucun bire yakın olması, iki uygulamadan elde

edilen puanların birbirine yakın olduğunu gösterir.

Bu değerin yüksek olduğunu söyleyebilmek için

0,700,70’den yüksek olmalıdır.

Bu güvenirlik, kararlılıkkararlılık anlamında güvenirliktir.

Page 9: EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -5-

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

İki uygulama arasındaki zaman ne çok uzun ne de çok kısa tutulmalıdır. Ortalama 20 gün idealdir.

Bundan dolayı kısa zamanda farklılık arz edebilecek “başarı” nın bu yöntemle ölçülmesi bizi doğru bir bizi ulaştırmaz.

Daha çok kısa zamanda değişmeyen psikolojik özellikleri ölçen testlerin güvenirlikle bu yolla bulunur.

Page 10: EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -5-

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

PARALEL (EŞDEĞER) FORMLAR

Farklı sorulardan oluşan fakat aynı davranışları ölçen

iki eşdeğer test aynı gruba, aynı anda yada ölçülen

özellikte bir değişme olmayacak kadar kısa bir zaman

aralığı bırakılarak uygulanır, iki testten elde edilen

puanlar arasındaki korelasyon katsayısı hesaplanır.

Bulunan katsayı eşdeğerlilik katsayısıeşdeğerlilik katsayısı olarak

bilinir. Bu katsayının yüksek oluşu her iki testin

güvenirliğinin yüksek olduğunu gösterir.

Page 11: EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -5-

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

Test-tekrar testte araya zaman girmesi (az ya da çok) ile ortaya çıkan zafiyeti gidermek için alternatif bir güvenirlik kestirme yöntemidir.

Pratikte iki testin eşdeğerliğinin sağlanması zordur. Bu zorluktan dolayı, bu yöntemle güvenirliğin hesaplanması yoluna çok fazla başvurulmamaktadır.

Page 12: EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -5-

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

EŞDEĞER YARILAR (İKİ YARI)

Hazırlanan test önce bir grup öğrenciye uygulanır.

Daha sonra test maddeleri (soruları) ikiye bölünür.

Genelde tercih edilen ayırma işlemi, tek numaralı

(1,3,5,…) ve çift numaralı (2,4,6,…) maddeler şeklinde

olur.

Bu iki yarı, iki testmiş gibi kabul edilerek aralarındaki

korelasyon hesaplanır. Bulunan katsayı iç turalılıkiç turalılık

anlamındadır.

Page 13: EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -5-

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

Elde edilen değer test yarıya bölündüğü için, testin bir yarısının güvenirliği hesaplanmış olur.

Tüm testin güvenirliği ise; Spearman BrownSpearman Brown formülüyle hesaplanır.

rx = testin güvenirliği

r1,2 = iki yarı puanları

arasındaki korelasyon sayısı

ÖRN:ÖRN: 100 soruluk fizik testinin test yarılama yöntemiyle güvenirliği 0,50 olarak bulunmuştur. Bu testin gerçek güvenirliği kaçtır?

* Rulon FormülüRulon Formülü ise bir diğer alternatiftir.

Page 14: EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -5-

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

İÇTUTARLILIK GÜVENİRLİĞİ (MADDELERİN BİRBİRLERİYLE UYUMU)

Sadece bir defa uygulanan testlerin güvenirliğinin

hesaplanmasında kullanılır. Testi oluşturan tüm

maddelerin birbiriyle olan uyumuna bakılır.

İÇ TUTARLILIK YÖNTEMLERİ:

1- Yarıya bölme 4- Teta

2- KR 20 / KR 21 5- Omega

3- Cronbach -Alfa 6- Guttman

Page 15: EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -5-

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

KKuder uder RRichardson ichardson // KR-20 ve KR-21 Formülleri KR-20 ve KR-21 Formülleri

İç tutarlılık güvenirliğini hesaplamak için kullanılanformüllerdir. Bu formüllerle elde edilen katsayıyüksekse test maddeleri birbirleriyle tutarlıdır. Yanitest içinde ilgisiz, hatalı soru bulunmamaktadır.

Kullanım koşulları;

- testin ölçtüğü özellik açısından homojen olması, yaniaynı özelliği ölçüyor olması,

- testteki soruların doğruysa 1, yanlışsa 0 şeklindepuanlanması gerekir.

Page 16: EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -5-

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

* Testteki her bir maddenin güçlük indekslerinin belirlenebilmesi durumunda kullanılır.

* Ağırlıklı / çoklu puanlabilen maddelerden oluşan veya şans başarısı için puanları düzeltilmiş bir test için kullanılması uygun değildir.

KR-20KR-20

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

Page 17: EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -5-

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

KR-21KR-21

* Madde güçlük indekslerinin hesaplanamadığı

durumlarda testteki tüm maddelerin güçlük

derecelerinin birbirine yakın ya da eşit olduğu

varsayımıyla bu formül kullanılır

* KR-21 her zaman KR-20’den küçüktür ve

güvenirliğin alt sınırıdır. Bunun nedeni; testi oluşturan

madde güçlükleri arasındaki farklılıklara duyarlı

olmamasıdır.

Page 18: EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -5-

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

KR-20 / KR-21KR-20 / KR-21 Yüksek İse; Yüksek İse;

* Uygulanan test hatalardan arınıktır* Testi oluşturan maddeler homojendir* Ölçülen değişken tek boyutludur* Grup heterojendir* Testin yapı geçerliği yüksektir

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

rx = Testin güvenirliği n = Testteki Soru Sayısı Sx = Test Puanlarının Standart Sapması x = Puanların Aritm. Ortal. p = Güçlük İndexi q = 1-p

Page 19: EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -5-

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

Dereceleme ölçeğine göre hazırlanmış ve kısa cevaplı testlerin güvenirliğini tahmin için kullanılır.

Psikomotor becerilerin ve tutum ölçeklerinin puanlanmasında dereceleme ölçeği kullanılır.

Kr-20 gibi testin iç tutarlık katsayısını verir.

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

Cronbach ALFA Yöntemi Cronbach ALFA Yöntemi

Page 20: EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -5-

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

ÖLÇMENİN STANDART HATASI Standart hata, Aritmetik ortalamada oluşan hatanın

belirlenmesi için bulunur. Çünkü;

Ölçme aracının hatalardan arınıklık derecesini gösteren

güvenirlik katsayısı, ölçme işleminde yapılan hatanın

miktarını belirtmez.

Se = Sx 1 - rx

Se: Ölçmenin standart hatası

Sx: Test puanlarının standart sapması

rx: Testin güvenirliği

ÖRN: Standart sapması 6, güvenirlik katsayısı 0,91 olan bir testin standart hatası kaçtır?

Page 21: EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -5-

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

Hiçbir ölçme hatasız değildir. Özellikle de

eğitimde yaptıklarımız. Standart hatayı

hesapladıktan sonra test puanlarına karışan

hatanın yönü (- , +) bilinmediğinden bireyin

gerçek puanı bir aralık olarak hesaplanır.

* % 68 olasılıkla : öğrenci puanı (- , +) 1Se

* % 95 olasılıkla: öğrenci puanı (- , +) 2Se

* % 99 olasılıkla: öğrenci puanı (- , +) 3Se

Page 22: EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -5-

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

Page 23: EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -5-

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

ÖRN:ÖRN: Güvenirlik katsayısı 0,75 ve standart sapması 4

olan bir testten 65 puan alan bir öğrencinin % 68, %95

ve %99 olasılıkla gerçek puanı hangi aralıktadır?

= 2 puan

* % 68% 68 olasılıkla : 65 (- , + 2) 63 – 67

* % 95% 95 olasılıkla: 65 (- , + 4) 61 – 69

* % 99% 99 olasılıkla: 65 (- , + 6) 59 – 72

Se = Sx 1 - rx Se = 4 1 – 0,75

Page 24: EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -5-

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

GÜVENİRLİĞİ ARTIRMA YÖNTEMLERİ VE DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER

* Sınavdaki soru sayısını (dikkatlice) arttırmak

* Anlaşılır ve kesin yanıtı olan sorular sormak

* Test yönergesi kullanmak

* Öğrencilerin sınava yönelik motivasyonlarını arttırmak

* Sınav için yeterli (ne az ne çok fazla) sürenin verilmesi

* Ölçme aracındaki soruların güçlüğünün orta düzeydetutulması (Pj 0,5 ve civarı)

Page 25: EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -5-

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

* Dış etkenlerin bozucu etkilerini bertaraf etmek

* Sınavın objektif puanlanması (Puanlama Güvenirliği)

* Ölçülen davranış ve konu bakımından homojen maddelerden oluşan bir test, heterojen bir testten daha güvenilir olur.

* Duyarlılığı yüksek olan araçlar kullanmak. Örn: 5’li değil 100’lü sistemle puanlamak

* Testin uygulandığı öğrenci sayısını arttırmak

Page 26: EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -5-

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

KPSSKPSS’DE ’DE ÇIKMIŞ SORULARÇIKMIŞ SORULAR

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

Page 27: EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -5-

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

Aşağıdakilerden hangisi, testin güvenirliğini artıranbir etkendir?

A)A) Soruların bilen ve bilmeyeni ayırıcı nitelikte olmasıB)B) Cevaplama süresinin kısa olmasıC)C) Sorularda yoruma açık ifadeler kullanılmasıD)D) Puanların bir puanlayıcıdan diğerine değişmesiE)E) Soruların zor olması

20012001

Page 28: EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -5-

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

Aşağıdakilerden hangisi, testin güvenirliğini artıranbir etkendir?

A)A) Soruların bilen ve bilmeyeni ayırıcı nitelikte olmasıB)B) Cevaplama süresinin kısa olmasıC)C) Sorularda yoruma açık ifadeler kullanılmasıD)D) Puanların bir puanlayıcıdan diğerine değişmesiE)E) Soruların zor olması

20012001

Page 29: EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -5-

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

Bir öğretmen sınav sorularına verilen yanıtları dörtbeş gün arayla iki kez puanlamış; bu iki puanlamadanelde ettiği sonuçları karşılaştırarak aralarındakitutarlılığa bakmıştır.Öğretmenin yaptığı bu iş aşağıdakilerden hangisinibelirlemeye yöneliktir?

A)A) Sınavın geçerliğiniB)B) Soruların doğruluğunuC)C) Soruların güçlük derecesiniD)D) Puanlama anahtarının tutarlılığınıE)E) Puanlama güvenirliğini

20012001

Page 30: EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -5-

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

Bir öğretmen sınav sorularına verilen yanıtları dörtbeş gün arayla iki kez puanlamış; bu iki puanlamadanelde ettiği sonuçları karşılaştırarak aralarındakitutarlılığa bakmıştır.Öğretmenin yaptığı bu iş aşağıdakilerden hangisinibelirlemeye yöneliktir?

A)A) Sınavın geçerliğiniB)B) Soruların doğruluğunuC)C) Soruların güçlük derecesiniD)D) Puanlama anahtarının tutarlılığınıE)E) Puanlama güvenirliğini

20012001

Page 31: EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -5-

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

Aşağıdakilerden hangisinde bir testin güvenirliğinin yüksek, geçerliğinin düşük olması durumu ifade edilmiştir?

A)A) Test puanlarının standart hatası büyüktür; ancak testte çok sayıda ve çeşitli konulardan soru vardırB)B) Test puanları beklenene yakın biçimde dağılmakta, test kapsamı ölçülmek istenen davranışları örnekler görünmektedirC)C) Test puanlarının kararlılığı yüksektir, ancak test kapsamı ölçülecek davranışları örneklemede yetersiz kalmaktadırD)D) Test puanlarının iç tutarlılık katsayısı düşük görünmekte; ancak test kapsamı yoklanmak istenen kritik davranışları içermektedirE)E) Test maddelerinin ayırt ediciliği düşük, test kapsamı dar tutulmuş ve uygulama denetim altında tutulamamıştır

20022002

Page 32: EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -5-

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

Aşağıdakilerden hangisinde bir testin güvenirliğinin yüksek, geçerliğinin düşük olması durumu ifade edilmiştir?

A)A) Test puanlarının standart hatası büyüktür; ancak testte çok sayıda ve çeşitli konulardan soru vardırB)B) Test puanları beklenene yakın biçimde dağılmakta, test kapsamı ölçülmek istenen davranışları örnekler görünmektedirC)C) Test puanlarının kararlılığı yüksektir, ancak test kapsamı ölçülecek davranışları örneklemede yetersiz kalmaktadırD)D) Test puanlarının iç tutarlılık katsayısı düşük görünmekte; ancak test kapsamı yoklanmak istenen kritik davranışları içermektedirE)E) Test maddelerinin ayırt ediciliği düşük, test kapsamı dar tutulmuş ve uygulama denetim altında tutulamamıştır

20022002

Page 33: EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -5-

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

Bir öğretmen aynı kapsamda ve düzeyde iki ayrı sınav hazırlamış ve aynı gruba uygulamıştır. Bu sınavların özellikleri şöyledir:– Birinci sınavda 25 soru vardır ve her soru 4 puan değerindedir.– İkinci sınavda 10 soru vardır ve her soru 10 puan değerindedir.“Birinci sınavdan elde edilen puanların güvenirliği daha yüksektir.” diyen bir kişi bu iddiasını aşağıdaki açıklamalardan hangisiyle destekleyebilir?

A)A) Bir sınavda yanıtların nasıl puanlanacağı kullanılan soru tipine göre değişir.B)B) Puanlamanın nesnelliği ölçmeden kaynaklanabilecek hatayı azaltır.C)C) Soruların ayırt edicilik dereceleri test puanlarının güvenirliğini etkiler.D)D) Soruların güçlük dereceleri test puanlarının güvenirliğini etkiler.E)E) Testteki soru sayısı arttıkça ölçme sonuçlarına karışan hata miktarı azalır.

20082008

Page 34: EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -5-

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

Bir öğretmen aynı kapsamda ve düzeyde iki ayrı sınav hazırlamış ve aynı gruba uygulamıştır. Bu sınavların özellikleri şöyledir:– Birinci sınavda 25 soru vardır ve her soru 4 puan değerindedir.– İkinci sınavda 10 soru vardır ve her soru 10 puan değerindedir.“Birinci sınavdan elde edilen puanların güvenirliği daha yüksektir.” diyen bir kişi bu iddiasını aşağıdaki açıklamalardan hangisiyle destekleyebilir?

A)A) Bir sınavda yanıtların nasıl puanlanacağı kullanılan soru tipine göre değişir.B)B) Puanlamanın nesnelliği ölçmeden kaynaklanabilecek hatayı azaltır.C)C) Soruların ayırt edicilik dereceleri test puanlarının güvenirliğini etkiler.D)D) Soruların güçlük dereceleri test puanlarının güvenirliğini etkiler.E)E) Testteki soru sayısı arttıkça ölçme sonuçlarına karışan hata miktarı azalır.

20082008

Page 35: EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -5-

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

Bir öğretmen sınav sorularına verilen yanıtları dört beş gün arayla iki kez puanlamış; bu iki puanlamadan elde ettiği sonuçları karşılaştırarak aralarındaki tutarlılığa bakmıştır.

Öğretmen bu çabasıyla aşağıdakilerden hangisini belirlemeye çalışmaktadır?

A)A) Puanlama güvenirliğiniB)B) Soruların bilimsel doğruluğunuC)C) Soruların güçlük derecesiniD)D) Puanlama anahtarının tutarlılığınıE)E) Sınavın geçerliğini

20012001

Page 36: EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -5-

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

Bir öğretmen sınav sorularına verilen yanıtları dört beş gün arayla iki kez puanlamış; bu iki puanlamadan elde ettiği sonuçları karşılaştırarak aralarındaki tutarlılığa bakmıştır.

Öğretmen bu çabasıyla aşağıdakilerden hangisini belirlemeye çalışmaktadır?

A)A) Puanlama güvenirliğiniB)B) Soruların bilimsel doğruluğunuC)C) Soruların güçlük derecesiniD)D) Puanlama anahtarının tutarlılığınıE)E) Sınavın geçerliğini

20012001

Page 37: EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -5-

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

Bir yüksek lisans giriş sınavına ait yanıt kağıtlarını, ilgili anabilim dalında bulunan öğretim elamanları okumuştur. Daha sonra, bu öğretim elemanlarının verdikleri puanların tutarlılığına bakılmıştır.

Bu yaklaşım aşağıdakilerin hangisi için uygun bir örnek oluşturur?

A)A) Anahtara göre puanlama yapmaB)B) Puanlama anahtarı hazırlamaC)C) Düzeltme puanı kullanmaD)D) Puanlama güvenirliğini saptamaE)E) Değerlendirme için ölçüt belirleme

20032003

Page 38: EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -5-

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

Bir yüksek lisans giriş sınavına ait yanıt kağıtlarını, ilgili anabilim dalında bulunan öğretim elamanları okumuştur. Daha sonra, bu öğretim elemanlarının verdikleri puanların tutarlılığına bakılmıştır.

Bu yaklaşım aşağıdakilerin hangisi için uygun bir örnek oluşturur?

A)A) Anahtara göre puanlama yapmaB)B) Puanlama anahtarı hazırlamaC)C) Düzeltme puanı kullanmaD)D) Puanlama güvenirliğini saptamaE)E) Değerlendirme için ölçüt belirleme

20032003

Page 39: EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -5-

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

Bir başarı testinden elde edilen puanların güvenirliğinin bir tanımı aşağıdakilerden hangisidir?

A)A) Soruların konulara uygun şekilde dağıtılmış olmasıB)B) Test puanlarının tesadüfi hatalardan arınık olma derecesiC)C) Soruları, sadece yoklanan davranış öğrenmiş olanların cevaplayabilmesiD)D) Test puanlarıyla, öğrencinin gelecekteki başarısının yordanabilmesiE)E) Soruların, testin amacına hizmet etme derecesi

20032003

Page 40: EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -5-

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

Bir başarı testinden elde edilen puanların güvenirliğinin bir tanımı aşağıdakilerden hangisidir?

A)A) Soruların konulara uygun şekilde dağıtılmış olmasıB)B) Test puanlarının tesadüfi hatalardan arınık olma derecesiC)C) Soruları, sadece yoklanan davranış öğrenmiş olanların cevaplayabilmesiD)D) Test puanlarıyla, öğrencinin gelecekteki başarısının yordanabilmesiE)E) Soruların, testin amacına hizmet etme derecesi

20032003

Page 41: EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -5-

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

Ayşe öğretmen sınıfa uyguladığı testi belli bir zamansonra tekrar uygulamış ve aralarındaki güvenirliği tespit etmeye çalışmıştır.

Ayşe öğretmen güvenirliği bulmada hangi yöntemi kullanmıştır?

A)A) KR-20 B)B) Alternatif Form YöntemiC)C) Testi YarılamaYöntemi D)D) Alpha Güvenirlik KatsayısıE)E) Test - Tekrar Test Yöntemi

20042004

Page 42: EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -5-

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

Ayşe öğretmen sınıfa uyguladığı testi belli bir zamansonra tekrar uygulamış ve aralarındaki güvenirliği tespit etmeye çalışmıştır.

Ayşe öğretmen güvenirliği bulmada hangi yöntemi kullanmıştır?

A)A) KR-20 B)B) Alternatif Form YöntemiC)C) Testi YarılamaYöntemi D)D) Alpha Güvenirlik KatsayısıE)E) Test - Tekrar Test Yöntemi

20042004

Page 43: EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -5-

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

Hazırladığı testin güvenirliğini artırmak isteyen bir öğretmen öncelikle aşağıdakilerden hangisini sağlamaya çalışmalıdır?

A)A) Testteki soruların ve seçeneklerin dil bilgisi kurallarına uygun olmasınıB)B) Soruların açık, net ve anlaşılır olmasınıC)C) Seçenekler ile soru kökünün ifade bakımından birbirleriyle tutarlı olmasınıD)D) Test kapsamında ölçülmek istenilen her özelliğe ait soru bulunmasınıE)E) Seçeneklerin birbirine eşit ya da yakın uzunlukta olmasını

20062006

Page 44: EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -5-

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

Hazırladığı testin güvenirliğini artırmak isteyen bir öğretmen öncelikle aşağıdakilerden hangisini sağlamaya çalışmalıdır?

A)A) Testteki soruların ve seçeneklerin dil bilgisi kurallarına uygun olmasınıB)B) Soruların açık, net ve anlaşılır olmasınıC)C) Seçenekler ile soru kökünün ifade bakımından birbirleriyle tutarlı olmasınıD)D) Test kapsamında ölçülmek istenilen her özelliğe ait soru bulunmasınıE)E) Seçeneklerin birbirine eşit ya da yakın uzunlukta olmasını

20062006

Page 45: EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -5-

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

Bir okulda, fen bilgisi proje ödevi verilmiştir. Ürünlerinpuanlanmasının sınıfta derse giren öğretmen yerine, diğer sınıfın öğretmeni tarafından yapılması sağlanmıştır. Projelere kod numaraları verilmiş ve öğrenci isimleri, projeleri değerlendiren öğretmenden gizlenmiştir.Ayrıca değerlendirme için (kapsamlı, detaylı ve açık) bir puanlama rehberi oluşturulmuş, öğretmenin bu rehbere göre puan vermesi istenmiştir.Yukarıda anlatılan işlemler, kullanılan ölçme aracınınhangi özelliğini iyileştirmek amacıyla gerçekleştirilmiştir?

A)A) Objektiflik B)B) İç tutarlıkC)C) Kullanışlılık D)D) Görünüş geçerliğiE)E) Yapı geçerliği

20092009

Page 46: EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -5-

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

Bir okulda, fen bilgisi proje ödevi verilmiştir. Ürünlerinpuanlanmasının sınıfta derse giren öğretmen yerine, diğer sınıfın öğretmeni tarafından yapılması sağlanmıştır. Projelere kod numaraları verilmiş ve öğrenci isimleri, projeleri değerlendiren öğretmenden gizlenmiştir.Ayrıca değerlendirme için (kapsamlı, detaylı ve açık) bir puanlama rehberi oluşturulmuş, öğretmenin bu rehbere göre puan vermesi istenmiştir.Yukarıda anlatılan işlemler, kullanılan ölçme aracınınhangi özelliğini iyileştirmek amacıyla gerçekleştirilmiştir?

A)A) Objektiflik B)B) İç tutarlıkC)C) Kullanışlılık D)D) Görünüş geçerliğiE)E) Yapı geçerliği

20092009