Duurzaam Groninger wagenpark

NVRD Grondstoffencongres 28 maart 2019

Gerrit GriffioenHoofd Materieel gemeente Groningen

Brandstof aangedreven equipment

• Circa 230.000 inwoners• Gemeente Groningen heeft ongeveer 600

voertuigen en machines in beheer en onderhoud• Hiervan is circa 85% diesel motor aangedreven• Brandstof verbruik Diesel (GTL) 1,3 milj. liter,

Benzine 40.000 liter

• Start nu circa 30 voertuigen machines emissie vrijElektrisch; 20 Batterij/10 Waterstof

We have a dream

Groningen Energieneutraal / Emissievrij

De Groningse weg naar emissievrij rijden/werk

Diesel

Dual Fuel, bijmengen Gas

LPG/CNG/BioGTL/HVO

Elektrisch

H2

Aspen/MM etc.

Groningen energieneutraal/Emissievrij

• Masterplan Groningen energieneutraal 2035• Binnenstad visie 2025: emissie vrij logistiek vervoer• Green Deal (logistiek) 2014: ondertekening door o.a. gemeente

Groningen• GTL/HVO/Groengas. Transitie brandstof? Hoe groen? Blijft emissie

geven!

• Bewust wording, wat kunnen we doen met ons wagen/machinepark

• Aardschokken in de provincie en gemeente door aardgas winning• Wij zijn het gas technologisch centrum in Nederland, dat moeten we

uitdragen

Elektrisch Batterij versus Waterstof H2

Elektrisch aangedreven batterij

voertuigen, geen emissies bij rijden

met aandachtspunten;

• Elektrisch relatief te korte actie radius

• Kan niet snel opladen als het tanken van brandstof

Elektrisch met oa Waterstof:

• Waterstof kan relatief lange actie radius afleggen

• Met waterstof kun je op/in het voertuig elektriciteit opwekken. Snel kunnen tanken!

Hoe zijn we gestart na nov. 2014

• Start met meest complexe (Kip/ei effect)• Start met bekend voertuig• Start met alleen hoofddeel wijzigen, Motor• Geen verdere afleidingen accepteren• Keten(s) in beeld gebracht• Analyse van gevolgen, impact• Onderzoek in de markt• Samenwerking zoeken met de markt• Finale besluit in bijeenkomst Go/NoGo Feb 16.

Elektrisch aandrijving, welke Grondstof

Circulair proces Water, zon, wind = Energie

http://www.google.com/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=2ahUKEwid0MecgY_hAhWPDewKHQs5BOYQjRx6BAgBEAU&url=/url?sa%3Di%26rct%3Dj%26q%3D%26esrc%3Ds%26source%3Dimages%26cd%3D%26ved%3D%26url%3Dhttps://logos.nl/in-het-water-gevallen/%26psig%3DAOvVaw0NCNXXykDd1OYNGzny5PCh%26ust%3D1553112468417307&psig=AOvVaw0NCNXXykDd1OYNGzny5PCh&ust=1553112468417307

Elektrisch Batterij en/of Waterstof H2

Elektrisch

• Emissie vrij in zijn uitstoot met werken/rijden

Varianten:• Grijze stroom• Groene stroom

• Accu pakket• Accu met range extender Waterstof H2• Waterstof H2

Elektrisch Batterij• Opladen met stekker• Beperkte actie radius/gebruik• Hybride mogelijk, niet emissie vrij• Opladen via stekker, kost tijd• Hoeveelheid batterij(en) is gewicht (< lading)• Wat gaat er gebeuren als we allemaal (tegelijk) gaan stekkeren• Is uw/het netwerk wel geschikt• Bij flinke vermogensvraag machine/voertuig veel batterij capaciteit nodig• Hogere aanschaf kosten dan brandstof voertuig• Hoe lang grondstof nog voor een Batterij?• Wat wordt het afval van een Batterij en de verwerking hiervan?

Elektrisch Waterstof (H2)• Kip / ei discussie / uitdaging / oplossing• Kleine elektrische centrale in het voertuig/machine• Tank tijd van H2 ca. 3 tot 10 minuten• Druk in tank 350 (vrachtwagen en rest) of 700 bar (alleen in tank!)• Emissie is 100 % zuiverste water (Circulair)• Minder eigen gewicht > meer lading• Grijze, blauwe en Groene waterstof• Geen of nauwelijks transport om energie (H2) in een voertuig te krijgen• Toepasbaar voor alles, vrachtwagen tot handgereedschap toepassing• Moet wel een vulpunt hebben of creëren.• EEN oplossing van vandaag voor zero emissie.• Kosten zijn nu nog hoog.• Zon, wind, getijde energie en stabilisatie netwerk

• Kijken naar de horizon, wat wil ik! Het doel voor ogen houden.

Proces productie H2

Hoe doen ze het?• Stimulering van Emissie vrij, geld vrij maken voor/door:

- Subsidies zoeken, MIA en Vamil regeling(en)- Afschrijftermijnen verlengen- Onze horizon zoeken met 4 a 6 machines voertuigen per jaar- Daar waar mogelijk Elektrisch met H2 voorkeur

• Alle beloftes niet direct geloven, realistisch blijven• Gaan voor Groene waterstof, dit is de kans• Eind 2020 circa 20 voertuigen/machines op waterstof• Met elkaar vraag in markt zetten, H2 vulpunten realiseren• Aanbesteding soort; middels Raamcontracten en mee laten denken

van inschrijvers/bedrijven• Soms eerst huren en dan overnemen• Afschrijving termijn verlengen om jaarlijkse kosten (TCO) niet te veel

laten stijgen i.c.m. met subsidies

Wetenswaardigheden / Tips• Kosten H2 voertuig /machine x 2 / x 3

• Nieuwe techniek, aanloop risico’s

• Acceptatie bij personeel/ publiek, betrek ze erbij

• Chauffeur bepaald mede het succes

• Opleiding van monteurs

• Betrek veiligheid diensten erbij

• Investeringen in laad/vulpunten

• Investeringen in bedrijfsgebouw aanpassingen

• Kijk naar de horizon, wat wil ik bereiken, laat je niet alleen leiden door kosten, maar door het te willen bereiken doel!

Een toekomst Groene energie?

Door Zon en/of Wind → Van Water naar Water → ENERGIE!

Wij gaan,

En jullie…………..Hoe meer onze vraag --------- > lagere kosten

Bedankt voor uw aandacht

Vragen?

http://www.google.nl/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwii-duu1oXQAhUH7hoKHdCED7IQjRwIBw&url=http://www.keyword-suggestions.com/d2F0ZXJkcnVwcGVs/&psig=AFQjCNGAYkNZ8Bsq2-zpyePv3zrAqhys6w&ust=1478024966280586https://www.google.com/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=2ahUKEwi7huKBpungAhVFK1AKHcRPBFcQjRx6BAgBEAU&url=https://nl.depositphotos.com/31015841/stockillustratie-zon-weerbericht-glanzende-pictogram.html&psig=AOvVaw1qDUa11YlQOBOB3Q3BrQYL&ust=1551816664053063https://www.google.com/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=2ahUKEwjq9vOqpungAhVBI1AKHZ-4AUMQjRx6BAgBEAU&url=https://nl.depositphotos.com/75718829/stockillustratie-pictogram-van-de-wind-waait.html&psig=AOvVaw0QpGFigKAWxVubH6rQVsiE&ust=1551816822355254http://www.google.com/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&ved=2ahUKEwib2fGbp-ngAhWCblAKHbnWCF4QjRx6BAgBEAU&url=/url?sa%3Di%26rct%3Dj%26q%3D%26esrc%3Ds%26source%3Dimages%26cd%3D%26ved%3D%26url%3Dhttps://nl.123rf.com/photo_67683605_waves-vector-ge%C3%AFsoleerde-iconen-ocean-wave-water-blauwe-symbolen-in-de-vorm-van-spatten-getijde-water-.html%26psig%3DAOvVaw3LEgqvnZUOH5WqZLOo4WHE%26ust%3D1551817056628818&psig=AOvVaw3LEgqvnZUOH5WqZLOo4WHE&ust=1551817056628818