26
한국에서의 인류학적 일본연구 현황 이 미 애*本稿は1970~2003年まで韓における人類學的な日本究の現況に ついて考察したものである 調査結果43の論文が表されているこれを主題別に區分した結果農村社會を主題とした究が12親族が4が9祭りが5民俗能が2在日韓人にするものが4その他が7あったこれらを析した結果四つの特がみられた第一は主題別に分類してみた結果農村 を主題とした究と宗を主題とした究が多いを主題としたもの の中では特にする論文が多い第二は年代別には80年代に 日本へ留に行ってたちによって90年代から本格に行なわれ ている第三は日本に留に行ってたちの究は農村社會親族を主題とした究に集中されておりや祭り等民俗と係がある究は日本でない非による究が多い第四は果の側面からみると70~80年代の究は宗を主題としたもので ありその中でも沖究が中心とされていた しかし90年以後から 表されている論文の 編數加しておりまた地域にも多な地域 する日本究の論文が 表されている對象從來の文化傳播論 や系統論な側面よりも親族村落社會社會組織民間 信仰社會變動論等類學的域の野によって究が行され ているといえるにおける人類學的果は80年代留生の加と90年代以 後政府の現地調究の支制度の活性の影だといえるこのような 財政․制度な影で人類學的な日本究は今後さらに多な主題の 究論文が出ると思われる 키워드 : 인류학적, 일본연구, 연구사 정리 1. 머리말 본 글은 한국에서의 인류학적 1) 일본연구 현황을 살펴보고자 한 * 계명대학교 강사 1) 인류학은 다른 사회를 주된 연구대상으로 하는 학문으로 연구 방법은 현지조사 방법을 쓴다 . 여기서 말하는 현지조사는 연구대상 지역의 사회 구성원들 속에서 Copyright (C) 2003 NuriMedia Co., Ltd.

dbpia0550495.pdf

Embed Size (px)

Citation preview

  • *1)

    19 7 0 2 0 0 3 4312 4 9 5 2 478090 7 0 8 0 90

    8090

    : , ,

    1.

    1)

    * 1)

    .

    Copyright (C) 2003 NuriMedia Co., Ltd.

  • 430 25

    . , 2) . 3) . 80 , , 80 904) .

    , , .

    , . , . , . . , 19702003 ,

    (6 1 ) .

    (1985) , , 1-10. 2) (1989) 2, , 51.3) (1993) 30,

    . (1989) 2, . (2000) 9,

    . (1989) 2, .4) (2000) 9

    , , 308.

    Copyright (C) 2003 NuriMedia Co., Ltd.

  • / 431

    .

    2 .

    1970 2003 .

    1970 1 1

    1980 2 5 1 1 2 11

    1990 8 4 3 4 1 3 23

    2000 2 2 4 8

    12 4 9 5 2 4 7 43

    12, 4, 9, 5, 2, 5) 4, 7 28 6) 43 . , 43 .

    5) . , .

    6) , (28) ( 8, 4, 5, 5, 2, 3, 6) . .

    Copyright (C) 2003 NuriMedia Co., Ltd.

  • 432 25

    , .7)

    70, 80, 90, 2000 , 70 1 . 80 , 11 . , 43 70% 31 90 , 80 . 80 , 8) 9) .

    . 3 , . , . 10) .11)

    . 90

    7) , .

    8) (1988) 20, , 64.

    9) (1997) (), , , 92-93.

    10) , 158 . 11) , , 102.

    Copyright (C) 2003 NuriMedia Co., Ltd.

  • / 433

    ,12) . .

    3 . ,13)

    , , , , , . 14) , ( ) .

    1)

    (1983) - - 15, .

    (1997) 30, .

    (1991) 3, .

    ______(1992)

    12) (1997) (), , , 32.

    (1996) 2, 159- 162.

    13) .

    14) , . .

    Copyright (C) 2003 NuriMedia Co., Ltd.

  • 434 25

    4, .(1995) -

    - 7, .(2000) -()

    : () () 33, .

    (1992) - - 4, .

    ______(1988) - - 3, .

    ______(1990) - - 25, .

    ______(1991) () 23, .

    (1996) () :( ) () 29, .

    (2000) 33 , .

    () . . . () 1 , . , , ()

    Copyright (C) 2003 NuriMedia Co., Ltd.

  • / 435

    . () , , .

    . () , . () , , , . , . , .

    . () , . () , () .

    Copyright (C) 2003 NuriMedia Co., Ltd.

  • 436 25

    . , , () () () .

    () . ,

    . . , , .

    15) , . () () 1 . , , . .

    3 . () , ()

    15) . (1993) - -

    30, .

    Copyright (C) 2003 NuriMedia Co., Ltd.

  • / 437

    () . () , . () () () . .

    , . () :() () , . 1970 () ()() () .

    . , , .

    12 . , , , .

    Copyright (C) 2003 NuriMedia Co., Ltd.

  • 438 25

    . 16) .

    2 )

    (1991) ()-2 - 23, .

    (1993) ()- - 10, .

    (1992) - - 24, .

    (1992) () 24, .

    , , 1 . () () . () () . , . . () .

    16) , , 96.

    Copyright (C) 2003 NuriMedia Co., Ltd.

  • / 439

    , () () . .

    , . , . 8182 88, 89 . 60 . . , , .

    1 . 10 , () . , , , () . , , . , . .

    , 4

    Copyright (C) 2003 NuriMedia Co., Ltd.

  • 440 25

    , () , () . , 90 . , , , .

    3 )

    (1986) 2, .

    ______(1987) 5, .

    ______(1978) 10, .

    ______(1983) 11, .

    ______(1987) - - 6, .

    (1985) - - , .

    (1991) 6, .(1995) -()

    - 12, .(1997) -

    - 39, .

    Copyright (C) 2003 NuriMedia Co., Ltd.

  • / 441

    () ()17) . , ()18) . , . . , , . .

    3 . . . . . , . .

    17) . , .

    (1999) , 954.18) ()

    . () () .

    Copyright (C) 2003 NuriMedia Co., Ltd.

  • 442 25

    . 1982.783.3 ,19) . , , . .

    ( ) . . , , , . , , () .

    () . , . () .

    . () 1 ()

    19) (1985) , , 92.

    Copyright (C) 2003 NuriMedia Co., Ltd.

  • / 443

    .

    , . .

    4 ) ( )

    (1983) 3, .

    (1992) 28, .

    (1992) 24, .(1999) () 17

    , .(1999) :, ,

    17, .

    () () .

    () () ( ) () . . 10 2 3 , ()

    Copyright (C) 2003 NuriMedia Co., Ltd.

  • 444 25

    . , . , 9 10 .

    () () 20) () () . 5 33 .

    3 , () () 1 , . 2 .

    5 )

    (1982) 2, .(1994) ()-

    - 9, . . ()

    (), ()

    20) () ( ) () . () () . , .

    Copyright (C) 2003 NuriMedia Co., Ltd.

  • / 445

    , , , .

    () () . , () 93 , 13 , .

    6 )

    (1981) 13, .

    ______(1982) 14, .

    (2000) 33, .

    (2003) 22, .

    , , . , .

    ,

    Copyright (C) 2003 NuriMedia Co., Ltd.

  • 446 25

    , . () 1981 12 16 1982 3 6 3 () () , 1 2 .

    1 , . 2 . , , , , .

    . , .

    3 . .

    .

    7 )

    .

    Copyright (C) 2003 NuriMedia Co., Ltd.

  • / 447

    (1995) - - 28, .

    (1996) 13, .

    (2002) - () - 51, .

    (2003) : 36, .

    (1998) -, , - 31, .

    ______(2000) () ()- - 33, .

    (2002) () 23, .

    () , , . , () .

    . , , ,

    Copyright (C) 2003 NuriMedia Co., Ltd.

  • 448 25

    .

    . . , .

    . , () () . , .

    () (), 2 .

    4 . ,

    28 43 . 12, 4, 9, 5, 2, 4, 7 . , .

    , ,

    Copyright (C) 2003 NuriMedia Co., Ltd.

  • / 449

    , .

    , , 80 90 .

    , , 80 , .

    , 70, 80 , . 90 , (, , , ) . , , , , 21) .

    90 90 , , , , .

    80 90 ( ) . .

    21) , , 308.

    Copyright (C) 2003 NuriMedia Co., Ltd.

  • 450 25

    .

    . , . . .

    (1989) 2, .(1997) (), ,

    .(1996) 2.(1989) 2, .(2000) 9,

    .(1993) 30, .______(1988) 20, .(2000) 9,

    .(1985) ,

    .(1997) (), , .(1985) , . (1993) - - 30

    , . (1999) .

    Copyright (C) 2003 NuriMedia Co., Ltd.

  • / 451

    :

    1)

    (1995) - - 7, .

    (2000) 33 , .

    (1996) () :( ) ()

    29, . (1983) -

    - 15, .

    (2000) -() : () () 33, .

    (1991) 3, .

    ______(1992) 4, .

    (1997) 30, .

    (1988) - - 3, .

    ______(1990) - - 25, .______(1991) ()

    23, .

    ______(1992) - - 4, .

    Copyright (C) 2003 NuriMedia Co., Ltd.

  • 452 25

    2)

    (1993) () - -

    10, .(1992) -

    - 24, .

    (1992) () 24, .

    (1991) ()-2 - 23, .

    3)

    (1978) 10, .

    ______(1983) 11, .

    ______(1986) 2, .

    ______(1987) 5, .

    ______(1987) - - 6, .

    (1985) - - , .

    (1995) -() - 12, .

    (1997) - - 39,

    Copyright (C) 2003 NuriMedia Co., Ltd.

  • / 453

    .(1991) 6, .

    4)

    (1999) () 17, .

    (1992) 24, .

    (1992) 28, .(1999) :, ,

    17, .(1983)

    3, . 5)

    (1994) ()- - 9, .

    (1982) 2, .

    6)

    (1981) 13, .

    ______(1982) 14, .

    (2000) 33, .

    (2003) 22, .

    Copyright (C) 2003 NuriMedia Co., Ltd.

  • 454 25

    7)

    (1996) 13, .

    (2002) - () - 51, . (1998) -, ,

    - 31, .______(2000) () ()-

    - 33, .(1995) - 28, . (2002) ()

    23, . (2003) : 36, .

    ( ) : ( ) : ( ) : Lee Mi Ae : The Status of Japanese Anthropologic in Korea : ( ) : 780-760 1 113 301

    Tel : (054)743-4185 : 018-308-4185E-mail: [email protected]

    : 2004 3 27 : 2004 4 18 : 2004 5 8

    Copyright (C) 2003 NuriMedia Co., Ltd.

    1. 2. 3. 4. :