234
Sefasebisa da gamocdebis erovnuli centri rogor movemzadoT erTiani erovnuli gamocdebisTvis zogadi unarebi damxmare masalaTa krebuli krebuli warmoadgens `Sefasebisa da gamocdebis erovnuli centris~ sakuTrebas da daculia saqarTvelos kanoniT _ `saavtoro da momijnave uflebebis Sesaxeb~. `Sefasebisa da gamocdebis erovnuli centris~ nebarTvis gareSe dauSvebelia teqstSi raime cvlilebis Setana, misi reproduqcia, Targmna da sxva saSualebebiT (rogorc beWdviTi, aseve eleqtronuli formiT) gavrceleba, agreTve ikrZaleba krebulis gamoyeneba komerciuli miznebisaTvis.

damxmare masalaTa krebuliargveti.weebly.com/uploads/2/5/7/8/25786485/zogadi... · 2018. 10. 7. · ZiriTadi cnebebi da sakiTxebi ... krebulSi warmodgenilia 2013 wlis sagamocdo testebis

  • Upload
    others

  • View
    3

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

  • Sefasebisa da gamocdebis erovnuli centri

       

    rogor movemzadoT erTiani

    erovnuli gamocdebisTvis

    zogadi unarebi

    damxmare masalaTa krebuli

    krebuli warmoadgens `Sefasebisa da gamocdebis erovnuli centris~ sakuTrebas da daculia

    saqarTvelos kanoniT _ `saavtoro da momijnave uflebebis Sesaxeb~. `Sefasebisa da gamocdebis

    erovnuli centris~ nebarTvis gareSe dauSvebelia teqstSi raime cvlilebis Setana, misi

    reproduqcia, Targmna da sxva saSualebebiT (rogorc beWdviTi, aseve eleqtronuli formiT)

    gavrceleba, agreTve ikrZaleba krebulis gamoyeneba komerciuli miznebisaTvis.

  • 2

    s a r C e v i

    Sesavali ........................................................................................................................................................... 3 zogadi unarebis testi ....................................................................................................................... 4 verbaluri nawili ................................................................................................................................... 9 analogiebi ..................................................................................................................................................... 9

    nimuSebi da ganmartebebi ............................................................................................................

    davalebebi damoukidebeli samuSaosTvis .........................................................................

    9 20

    winadadebis Sevseba .................................................................................................................................. 22 nimuSebi da ganmartebebi ............................................................................................................

    davalebebi damoukidebeli samuSaosTvis .........................................................................

    22 30

    logika .............................................................................................................................................................. 32 nimuSebi da ganmartebebi .............................................................................................................

    davalebebi damoukidebeli samuSaosTvis .........................................................................

    33 45

    wakiTxuli teqstis gaazreba ............................................................................................................. 48 nimuSebi da ganmartebebi .............................................................................................................

    davalebebi damoukidebeli samuSaosTvis ........................................................................

    49 56

    maTematikuri nawili ............................................................................................................................... 59 raodenobrivi Sedareba ......................................................................................................................... 59

    nimuSebi da ganmartebebi .............................................................................................................

    davalebebi damoukidebeli samuSaosTvis ........................................................................

    60 62

    amocanebi ......................................................................................................................................................... 65 nimuSebi da ganmartebebi .............................................................................................................

    davalebebi damoukidebeli samuSaosTvis ........................................................................

    65 70

    monacemTa sakmarisoba............................................................................................................................... 76 nimuSebi da ganmartebebi .............................................................................................................

    davalebebi damoukidebeli samuSaosTvis .........................................................................

    76 79

    monacemTa analizi ................................................................................................................................... 81 nimuSebi da ganmartebebi .............................................................................................................

    davalebebi damoukidebeli samuSaosTvis .........................................................................

    81 83

    ZiriTadi cnebebi da sakiTxebi ........................................................................................................ 85 maTematikuri cnobari ........................................................................................................................... 88 rekomendaciebi testirebis procesTan dakavSirebiT ..................................................... 93 2013 wlis sagamocdo testebi ............................................................................................ 98

    I varianti ...........................................................................................................................................

    II varianti ..........................................................................................................................................

    III varianti ..........................................................................................................................................

    IV varianti ..........................................................................................................................................

    pasuxebis furclis nimuSi ................................................................................................................

    2013 wlis sagamocdo testebis pasuxebi .................................................................................

    98 130 162 196 228 230

  • 3

    Sesavali

    2005 wlidan saqarTvelos umaRles saswavleblebSi abiturientTa

    SesarCevad tardeba erTiani erovnuli gamocdebi. sagnobriv testebTan

    erTad misaReb gamocdebze gamoiyeneba zogadi unarebis testi.

    2004 wlidan gamocdebis erovnuli centri aqveynebs damxmare masalaTa

    krebulebs, romelTa saSualebiT abiturientebi ecnobian zogadi unarebis

    testis daniSnulebas, struqturas, testirebis proceduras.

    winamdebare krebulSi mocemulia rekomendaciebi testis yovel

    nawilTan (blokTan) dakavSirebiT, aseve, detaluradaa aRwerili sxvadasxva

    wels gamoyenebuli zogierTi davalebis amoxsnis xerxi. am rekomendaciaTa

    gamoyenebiT abiturientebs SeuZliaT Seasrulon davalebebi damoukidebeli

    samuSaosTvis.

    krebulSi warmodgenilia 2013 wlis sagamocdo testebis oTxive

    varianti. maTi Sesruleba abiturientebs sakuTari Zalebis mosinjvis

    saSualebas miscems.

    krebuls Tan axlavs videomasala (ix. gamocdebis erovnuli centris

    vebgverdis videogalereaSi) zogadi unarebis testis, testuri davalebebis

    Sesrulebis principebis Sesaxeb.

    zogadi unarebis jgufi gisurvebT warmatebas erTian erovnul

    gamocdebze!

  • 4

    zogadi unarebis testi

    testis zogadi daxasiaTeba

    ras niSnavs zogadi unarebi

    termini zogadi unarebi gulisxmobs informaciis adekvaturad damuSavebis,

    logikuri msjelobis, movlenaTa Soris arsebiTi mimarTebebis wvdomis unarebs.

    esaa cxovrebiseul moTxovnebze saTanadod reagirebisa da garemosTan adamianis

    adaptirebis safuZveli. nebismieri inteleqtualuri saqmianobis warmateba maTzea

    damokidebuli. zogadi unarebi gansxvavdeba specifikuri unarebisgan, romlebic

    Tavs iCens ama Tu im konkretul sferoSi _ mag., maTematikaSi, musikaSi da a.S.

    zogadi unarebi vlindeba universaluri inteleqtualuri operaciebis

    (analizis, sinTezis, ganzogadebis, abstrahirebis da a.S.) saxiT da adamians

    TandaTanobiT uviTardeba. am unarebs ayalibebs mecadineoba, kiTxva, mecnierebasa

    da kulturasTan ziareba, adamianebTan urTierToba. amitom, SeiZleba iTqvas, rom

    abiturienti wlebis ganmavlobaSi emzadeba zogadi unarebis gamocdisTvis

    saSualo skolaSi swavlisa Tu sxvadasxva sferoSi cxovrebiseuli gamocdilebis

    miRebis procesSi.

    ra aris zogadi unarebis testi da ras amowmebs is

    zogadi unarebis testi mecnieruli sizustiT adgens da afasebs sxvadasxva

    saxiT warmodgenili informaciis gagebis, gaazrebis unarebs, romlebic

    aucilebelia umaRles saswavlebelSi codnis SesaZenad. swored amitom is

    abiturientTa SerCevis erT-erTi efeqturi saSualebaa.

    mravalma gamokvlevam daadastura, rom abiturientebi, romlebic maRal

    Sefasebas iReben zogadi unarebis testSi, ufro warmatebiT swavloben, vidre

    isini, romlebic qulaTa mcire raodenobas agroveben. zogadi unarebis testireba

    umaRles saswavleblebSi abiturientebis SesaZlo warmatebaTa prognozirebis

    saSualebas warmoadgens. im qveynebis gamocdilebam, sadac amgvari testebis

    safuZvelze xdeba studentTa SerCeva, daarwmuna mkvlevrebi, rom testirebis

    Sedegebs maRali prognozuli SesaZleblobebi aqvs ara mxolod saswavlo, aramed

    _ profesiuli warmatebebis TvalsazrisiTac.

    zogadi unarebis testi exmareba abiturientsac Tavad gansazRvros, mzad

    aris Tu ara umaRles saswavlebelSi swavlis gasagrZeleblad.

    zogadi unarebis testirebis standartuli procedura da Sefasebis erTiani

    sistema gulisxmobs yvela abiturientisTvis Tanabari pirobebis Seqmnas, rac

    praqtikulad gamoricxavs Sedegebis gayalbebas an damaxinjebas. gamocdis sxva

    formebTan SedarebiT, testireba bevrad ufro obieqturia da masze naklebad

    zemoqmedebs sxvadasxva subieqturi faqtori (magaliTad, gamomcdelis

    mikerZoebuli damokidebuleba). amasTanave, testireba drois SedarebiT mokle

    monakveTSi mravali abiturientis erTdroulad gamocdis efeqturi saSualebaa.

  • 5

    rogor iqmneba zogadi unarebis testi

    zogadi unarebis tests qmnis specialistTa jgufi, romelSic muSaoben

    fsiqologebi, filologebi, maTematikosebi da logikosebi. testi SemuSavebulia

    saerTaSoriso gamocdilebis gaTvaliswinebiT.

    testze muSaoba etapobrivad mimdinareobs: Tavdapirvelad iqmneba testis

    calkeuli davalebebi. yoveli davaleba winaswar mravalmxriv mowmdeba. sacdeli

    testirebis meSveobiT dgindeba maTi sirTulis xarisxi da ganisazRvreba is

    statistikuri maxasiaTeblebi, romlebic gviCvenebs, Tu ramdenad kargad xerxdeba

    ama Tu im davalebiT abiturientTa obieqturi diferencireba maTi

    SesaZleblobebis mixedviT.

    testis saboloo variantisTvis davalebebi SeirCeva statistikuri

    Semowmebisa da eqspertuli Sefasebis safuZvelze. testi moicavs Sinaarsobrivad

    da sirTulis TvalsazrisiT gansxvavebuli davalebebis mTel speqtrs.

    testis struqtura

    mecnieruli kvlevis Sedegad dadgenilia zogadi unarebis gamovlenis

    ramdenime sfero, romelTa Soris ZiriTadia verbaluri (enobrivi) da

    maTematikuri sferoebi. zogadi unarebis sakvlevad Seqmnili testi swored

    verbaluri da maTematikuri (raodenobrivi azrovnebis) unarebis adekvaturad

    Sefasebas isaxavs miznad.

    testi aerTianebs sxvadasxva tipis davalebebs, romelTa Sesruleba ar

    moiTxovs gansakuTrebul, specialur-sagnobriv codnas. maTi daZleva nebismier

    socialur-kulturul garemoSi mcxovrebi abiturientisTvisaa SesaZlebeli.

    testSi warmodgenilia 80 davaleba: 40 verbaluri, 40 ki _ maTematikuri. zogadi unarebis testis yovel davalebas axlavs oTxi an xuTi savaraudo

    pasuxi, romelTagan mxolod erTia swori.

    verbaluri nawili

    testis verbaluri nawilis meSveobiT mowmdeba akademiuri codnis SesaZenad

    aucilebeli enobrivi unarebi, kerZod, sxvadasxva Sinaarsis teqstis gagebisa da

    gaazrebis, agreTve logikurad, Tanmimdevrulad azrovnebis unari.

    am nawilSi Semdegi tipis davalebebia:

    analogiebi; winadadebis Sevseba; logika; wakiTxuli teqstis gaazreba.

  • 6

    analogiebi (10 _ 12 davaleba) am tipis davalebaTa meSveobiT mowmdeba:

    sityvebis mniSvnelobaTa codna / maTi wvdomis unari; sityvaTa mniSvnelobebs Soris arsebiTi kavSirebis, mimarTebebis wvdomis

    unari;

    msgavs mimarTebaTa gamovlenis unari.

    winadadebis Sevseba (8 _ 9 davaleba) am tipis davalebaTa meSveobiT mowmdeba:

    sityvebisa da gamoTqmebis mniSvnelobaTa codna / maTi wvdomis unari; winadadebis nawilebs Soris azrobrivi Sesabamisobis damyarebis unari.

    logika (8 _ 9 davaleba)

    am tipis davalebaTa meSveobiT mowmdeba:

    arsebuli monacemebis (wanamZRvrebis) safuZvelze daskvnis sworad gamotanis unari;

    arsebuli monacemebis safuZvelze gamoTqmuli varaudis kritikulad Sefasebis unari.

    wakiTxuli teqstis gaazreba (ori teqsti da maTTan dakavSirebuli 12 _ 14 SekiTxva)

    testis am nawilis meSveobiT mowmdeba, Tu ramdenad adekvaturad gaigo da

    gaiazra abiturientma teqsti.

    teqstis wakiTxvisa da gaazrebis Semdeg abiturientma pasuxi unda gasces

    SekiTxvebs, romlebic moiTxovs:

    sityvaTa mniSvnelobis gansazRvras konteqstis Sesabamisad; kavSiris damyarebas teqstis sxvadasxva monakveTs Soris; teqstisa Tu misi monakveTis ZiriTadi azris wvdomas.

  • 7

    maTematikuri nawili

    maTematikuri nawilis meSveobiT mowmdeba raodenobrivi xasiaTis

    promlebebis gadaWris, ricxvebiTa da maTematikuri cnebebiT operirebis, agreTve,

    cxrilis, grafikis, diagramis saxiT warmodgenili informaciis analizis unari.

    am nawilSi Semdegi tipis davalebebia:

    raodenobrivi Sedareba (10 _ 11 davaleba) amocanebi (18 _ 21 davaleba) monacemTa sakmarisoba (4 _ 5 davaleba) monacemTa analizi (5 _ 6 davaleba)

    abiturients unda SeeZlos:

    martivi gamoTvlebis Catareba; martivi algebruli gamosaxulebebis da maTi gardaqmnebis gamoyeneba; martivi geometriuli cnebebiT operireba; logikurad msjeloba; cxrilis, grafikis, diagramis saxiT warmodgenil monacemTa aRqma da

    gaanalizeba.

    xSirad moswavleebi saSualo skolaSi swavlis dros sxvadasxva mizezis

    gamo ver axerxeben sakuTari SesaZleblobebis srulad gamovlenas. zogadi

    unarebis Semowmeba aseT moswavleebs damatebiT SesaZleblobas sTavazobs umaRles

    saswavleblebSi swavlis gasagrZeleblad.

    abiturientebi, romlebmac ver SeZles TavianTi codnis, inteleqtualuri

    potenciis srulad gamomJRavneba sxva gamocdebze, zogadi unarebis testirebis

    wyalobiT damatebiT qulebs daagroveben.

    amgvarad, zogadi unarebis testireba ar aris axali dabrkoleba

    abiturientisaTvis, piriqiT, esaa misi SesaZleblobebis ukeT gamovlenis kidev

    erTi saSualeba.

  • 8

    rogor movemzadoT zogadi unarebis testirebisTvis

    testirebisTvis momzadebis ZiriTadi etapebi Tqven ukve gavlili gaqvT

    saSualo skolaSi swavlisa Tu, zogadad, sxvadasxva sferoSi cxovrebiseuli

    gamocdilebis miRebis procesSi. xanmokle varjiSi im verbaluri da maTematikuri

    unarebis gasaviTareblad, romlebsac mocemuli testi amowmebs, naklebad

    efeqturia; testirebisTvis momzadebis saukeTeso saSualebas sistematuri

    saswavlo-SemecnebiTi aqtivoba warmoadgens.

    gTavazobT ramdenime rekomendacias:

    yuradRebiT waikiTxeT krebuli misi saSualebiT gaecnobiT zogadi unarebis testirebis proceduras, Tavad

    testis struqturas, davalebaTa tipebsa da nimuSebs. amiT Tavs aaridebT

    usiamovno `siurprizebs~ testirebisas da gamocdas warmatebiT CaabarebT.

    gaecaniT davalebaTa instruqciebs testis yoveli nawili iwyeba instruqciiT, anu miTiTebiT imis Taobaze,

    Tu ra mogeTxovebaT am tipis davalebis Sesrulebisas. yuradRebiT

    waikiTxeT da kargad gaiazreT instruqciebi. maTi codna dagexmarebaT,

    dazogoT dro testirebisas.

    gaecaniT davalebaTa nimuSebs da maTi Sesrulebis principebs krebulSi mocemulia zogadi unarebis testur davalebaTa yvela tipis

    nimuSi Sesabamisi ganmartebebiTurT. scadeT, jer damoukideblad

    SeasruloT davalebebi, Semdeg ki gaecaniT maTi Sesrulebis principebs.

    rac ufro ukeT gaiazrebT davalebaTa struqturasa da maTi Sesrulebis

    etapebs, miT ufro martivad daZlevT msgavs davalebebs testirebis

    procesSi.

    damoukideblad SeasruleT davalebebi krebulSi mocemulia 2013 wlis sagamocdo testebis oTxive varianti. scadeT, testuri davalebebi iseTive pirobebSi amoxsnaT, rogoric

    testirebisas aris mosalodneli: akontroleT dro, romelic dagWirdebaT

    verbalur da maTematikur nawilebze samuSaod; nu daxarjavT ama Tu im

    davalebis Sesasruleblad saSualod or wuTze mets. yuradRebiT gaecaniT

    pasuxebis furcels, raTa gamocdis procesSi gagiadvildeT masze pasuxebis

    moniSvna.

    yovelive es saSualebas mogcemT, srulad gamoavlinoT Tqveni

    SesaZleblobebi gamocdaze.

  • 9

    verbaluri nawili analogiebi

    analogiebis blokis davalebaTa meSveobiT mowmdeba Tqveni unari:

    gansazRvroT mimarTeba sityvaTa mniSvnelobebs Soris; ipovoT erTgvarovani mimarTebebi. sityvaTa mniSvnelobebis urTierTmimarTebis gansazRvrisas unda daadginoT

    arsebiTi kavSiri am mniSvnelobebs Soris.

    magaliTad:

    televizori : ekrani _ arsebiTi kavSiri am ori sityvis mniSvnelobebs

    Soris SeiZleba ganisazRvros, rogorc mTelisa da nawilis mimarTeba;

    bneli : naTeli _ bneli da naTeli urTierTsapirispiro movlenebia.

    nimuSebi da ganmartebebi analogiebis blokSi SegxvdebaT ori tipis davalebebi Sesabamisi

    instruqciebiT:

    I.

    am saxis davalebebSi mocemulia muqi SriftiT gamokveTili ori sityva (sawyisi

    wyvili), romelTa mniSvnelobebs Soris arsebobs garkveuli mimarTeba. daadgineT, ra

    saxisaa es mimarTeba.

    savaraudo pasuxTa yovel variantSi aseve mocemulia mniSvnelobiT

    urTierTdakavSirebuli sityvebis wyvili. airCieT maTgan is wyvili, romelSic

    sityvaTa mniSvnelobebs Soris mimarTeba sawyis wyvilSi arsebuli mimarTebis

    msgavsia (analogiuria). pasuxis arCevisas gaiTvaliswineT wyvilebSi sityvaTa

    Tanmimdevroba.

    1. werili : wers (a) tivi : tivtivebs

    (b) nergi : rgavs

    (g) sarwyavi : rwyavs

    (d) xnuli : xnavs

    sawyis wyvilSi _ werili : wers _ Sedegisa da am Sedegis gamomwvevi

    moqmedebis mimarTebaa – `werili weris Sedegia~. advili SesamCnevia, rom sawyis wyvilSic da pasuxis yvela variantSic

    dawyvilebul sityvebs erTi da igive Ziri aqvT. sawyis wyvils pasuxis yvela

    varianti am niSniT emsgavseba. magram es msgavseba zedapiruli xasiaTisaa. Cven

    sityvaTa mniSvnelobebs Soris mimarTeba gvainteresebs.

    mimarTeba, romelic sawyis wyvilSi dadgenili mimarTebis msgavsia, gvxvdeba

    pasuxis mxolod (d) variantSi – xnuli : xnavs – `xnuli xvnis Sedegia~. sxva wyvilebSi amgvari mimarTeba ar gvaqvs:

    (a) tivi : tivtivebs

  • 10

    mocemul sityvebs Soris mimarTeba SeiZleba Camoyalibdes, rogorc mimarTeba

    obieqtsa da misTvis damaxasiaTebel moqmedebas Soris – `tivi tivtivebs da ase moZraobs wylis zedapirze~. tivi, TavisTavad cxadia, ar aris tivtivis Sedegi.

    (b) nergi : rgavs

    kavSiri mocemul sityvebs Soris ganisazRvreba, rogorc moqmedebasa da am

    moqmedebis obieqts Soris kavSiri _ `nergi is norCi mcenarea, romelsac rgaven~,

    da ara dargvis Sedegi (aseTia nargavi).

    (g) sarwyavi : rwyavs

    mocemul sityvaTa urTierTmimarTeba SeiZleba amgvarad CamovayaliboT:

    moqmedebisa da am moqmedebisaTvis saWiro iaraRis/saSualebis mimarTeba – `adamiani rwyavs sarwyavis (specialuri WurWlis) saSualebiT~. Sesabamisad,

    sarwyavi araa morwyvis Sedegi.

    amrigad, sworia (d) pasuxi.

    2. Tevzi : layuCi (a) roiali : klaviSi

    (b) xe : wiwvi

    (g) gza : asfalti

    (d) tansacmeli : Rili

    sawyisi wyvilis sityvaTa mniSvnelobebs Soris kavSiri SeiZleba gamovxatoT

    winadadebiT: `layuCi yvela Tevzis aucilebeli funqciuri nawilia~.

    analogiuri mimarTebis Camoyalibeba SeiZleba pasuxis (a) variantSi:

    roiali : klaviSi _ `klaviSi yvela roialis aucilebeli funqciuri nawilia~.

    pasuxis sxva variantebSi warmodgenil wyvilebSi gansxvavebuli mimarTebebia:

    (b) xe : wiwvi

    wiwvi wiwvovani xeebis specifikuri nawilia, magram ara yvela xe-mcenarisa.

    (g) gza : asfalti

    asfalti gzis safaria, anu, garkveuli azriT, misi nawilicaa. magram

    asfalti ar aris gzis aucilebeli funqciuri nawili, arsebobs sxvadasxva saxis

    gza, maT Soris _ asfaltis gareSec (mag.: Saragza, qvafenili).

    (d) tansacmeli : Rili

    Rili tansacmlis funqciuri daniSnulebis mqone nawilia. magram yvelanairi

    tansacmeli rodi saWiroebs Rils, es ukanaskneli ar aris nebismieri tansacmlis

    aucilebeli nawili/atributi.

    amrigad, sworia (a) pasuxi.

    3. gzis abneva : kompasi (a) Sejibri : jildo

    (b) avadmyofoba : medikamenti

    (g) ganZi : samalavi

    (d) siCqare : spidometri

    sawyis wyvilSi sityvaTa mniSvnelobebs Soris mimarTeba SeiZleba gamovxatoT

    winadadebiT: `kompasi exmareba adamians, romelsac gza aebna, daaRwios Tavi am

    usiamovno viTarebas~.

  • 11

    analogiuri mimarTeba arsebobs pasuxis (b) variantSi:

    avadmyofoba : medikamenti _ `medikamenti exmareba adamians, daaRwios Tavi

    avadmyofobas~.

    amrigad, dawyvilebul sityvaTa mniSvnelobebis is urTierTkavSiri, romelic

    orsave zemoaRniSnul variantSia warmodgenili, ganzogadebuli saxiT SeiZleba

    CamovayaliboT, rogorc mimarTeba garkveul arasasurvel viTarebasa da misi

    gamosworebis saSualebas Soris.

    amgvari mimarTeba sityvaTa arc erT sxva wyvilSi ar gvxvdeba.

    (a) Sejibri : jildo

    Sejibri ar aris arasasurveli viTareba, romelic adamianma unda

    gamoasworos jildos saSualebiT. jildoTi aRiniSneba SejibrSi gamarjvebulis

    warmateba.

    (g) ganZi : samalavi

    samalavi ganZisagan Tavis daRwevis saSualeba ki araa, aramed adgilia, sadac

    SesaZlebelia inaxebodes ganZi.

    (d) siCqare : spidometri

    spidometri xelsawyoa, romelic gvawvdis informacias moZraobis siCqaris

    Sesaxeb. is uSualod siCqaris gazomvis saSualebaa, da ara misgan Tavis daRwevisa.

    am wyvilSi sityvaTa mniSvnelobebis urTierTmimarTeba SeiZleba CamovayaliboT,

    rogorc mimarTeba garkveul sidides da mis sazom xelsawyos Soris.

    amrigad, sworia pasuxis (b) varianti.

    4. yvavili : Tafli (a) qaRaldi : rveuli

    (b) sabado : foladi

    (g) fqvili : comi

    (d) wvima : gube

    sawyis wyvilSi sityvaTa mniSvnelobebs Soris mimarTeba SeiZleba gamovxatoT

    winadadebiT: `Tafli miiReba yvavilidan mopovebuli wvenis/neqtaris gadamuSavebiT~.

    msgavsi mimarTeba arsebobs (b) variantSi – sabado : foladi _ `foladi miiReba sabadodan mopovebuli rkinis madnis gadamuSavebiT~. amrigad, sityvaTa

    orive wyvilSi gvaqvs mimarTeba raime masalis bunebriv wyarosa da am masalis

    gadamuSavebiT miRebul meorad an saboloo produqts Soris.

    sxva variantebSi amgvari mimarTeba ar gvxvdeba.

    (a) qaRaldi : rveuli

    qaRaldi aris masala rveulisTvis. rveuli mzaddeba uSualod qaRaldisgan.

    am wyvilSi sityvaTa mimarTeba SeiZleba ganvsazRvroT, rogorc mimarTeba masalas

    da misi damuSavebiT miRebul saboloo produqts Soris.

    (g) fqvili : comi

    fqvili comis ZiriTadi ingredientia da ara _ misi bunebrivi wyaro.

    qaRaldis msgavsad, is ukve gadamuSavebuli masalaa, romlisganac uSualod

    mzaddeba produqti _ comi.

    (d) wvima : gube

  • 12

    gube SeiZleba gaCndes CaRrmavebul adgilas wvimis wylis CadgomiT. gube

    wvimis uSualo Sedegia da ara misi gadamuSavebiT miRebuli meoradi produqti.

    amrigad, sworia pasuxis (b) varianti.

    5. kinoekrani : kinokamera (a) TefSi : gazqura

    (b) vitrina : maRazia

    (g) sarke : gamosaxuleba

    (d) isari : ciferblati

    sawyis wyvilSi sityvebis mniSvnelobebs Soris mimarTeba SeiZleba

    gamovxatoT Semdegi winadadebiT: `kinoekrani aris kinokameriT damzadebuli

    produqciis momxmareblisTvis miwodebis saSualeba~. kinokameris meSveobiT

    mzaddeba is produqcia (mxatvruli, dokumenturi filmi da a.S.), romelsac

    sabolood kinoekranze vixilavT.

    msgavsi mimarTeba gvxvdeba sityvaTa wyvilSi TefSi : gazqura. gazquraze

    mzaddeba is produqcia, romelsac saboloo saxiT TefSze vixilavT. pasuxis arc

    erT sxva variantSi amgvari mimarTeba ar gvxvdeba.

    (b) vitrina : maRazia

    vitrina aris momxmareblisTvis maRaziaSi arsebuli saqonlis Sesaxeb

    informaciis miwodebis saSualeba. rogorc viciT, maRaziaSi produqcia ki ar

    mzaddeba, aramed mxolod iyideba.

    (g) sarke : gamosaxuleba

    sarkeSi vxedavT mis win myofi obieqtis gamosaxulebas. am wyvilSi sityvaTa

    mniSvnelobebis urTierTmimarTeba SeiZleba CamovayaliboT, rogorc mimarTeba

    mowyobilobasa da mis mier `Seqmnil produqts~ Soris.

    (d) isari : ciferblati

    isari da ciferblati erTi mTelis (saaTis) ori nawilia, romlebsac saerTo

    amocana aqvT – isini erTad gviCveneben dros. amrigad, sworia pasuxis (a) varianti.

    6. puris yana : jejili (a) rto : fesvi

    (b) buCqi : ekali

    (g) nayofi : nergi

    (d) foToli : kvirti

    sawyisi wyvilis sityvebis mniSvnelobebs Soris mimarTeba SeiZleba

    CamovayaliboT, rogorc mimarTeba obieqtis saboloo formas (puris yana) da misi

    ganviTarebis adreul stadias (jejili) Soris. jejili aris pureulis aRmonaceni,

    romelic gadaiqceva puris yanad.

    analogiuri mimarTeba gvxvdeba pasuxis (d) variantSi – foToli : kvirti. kvirti foTlis ganviTarebis adreuli stadiaa.

    pasuxis sxva variantebSi warmodgenil wyvilebSi gansxvavebuli mimarTebebi

    gvxvdeba.

  • 13

    (a) rto : fesvi

    fesvi da rto erTi mTelis (xis, buCqis) ori arsebiTi nawilia, anu am

    SemTxvevaSi gvaqvs mTelis ori Semadgeneli nawilis urTierTmimarTeba.

    (b) buCqi : ekali

    ekali buCqis garkveuli saxeobebisTvisaa damaxasiaTebeli. am wyvilSi mTelis

    da misi SesaZlo nawilis mimarTebaa.

    (g) nayofi : nergi

    nergi norCi mcenarea, romlis ganviTarebuli formis Semadgenel nawils

    warmoadgens nayofi. am SemTxvevaSi gvaqvs mimarTeba mTelis sawyis stadiasa da

    misi ganviTarebuli formis nawils Soris.

    amrigad, sworia pasuxis (d) varianti.

    7. farmacevti : avadmyofi (a) reJisori : msaxiobi

    (b) monadire : zoologi

    (g) mwvrTneli : mocigurave

    (d) kompozitori : msmeneli

    farmacevti amzadebs samkurnalo saSualebebs, wamlebs. mis mier Seqmnili

    produqti gankuTvnilia avadmyofisTvis. sawyisi wyvilis sityvaTa mniSvnelobebs

    Soris mimarTeba SeiZleba winadadebis saxiT ase CamovayaliboT: avadmyofi aris

    farmacevtis mier Seqmnili produqciis momxmarebeli.

    (a) reJisori : msaxiobi

    reJisori xelmZRvanelobs msaxiobebs speqtaklis dadgmisas, filmis

    gadaRebisas. reJisori xelmZRvanelia, msaxiobi _ Semsrulebeli. maTi erToblivi

    SemoqmedebiTi produqti gankuTvnilia mayureblisTvis.

    (b) monadire : zoologi

    monadirisa da zoologis saqmianoba cxovelTa samyaros ukavSirdeba, Tumca

    maT sxvadasxva mizani aqvT: monadire moipovebs, moinadirebs cxovels, frinvels,

    zoologi ki Seiswavlis cxovelTa samyaros.

    (g) mwvrTneli : mocigurave

    mwvrTneli aswavlis cigurebiT srials, xvews mociguravis saSemsruleblo

    xelovnebas, profesiul Cvevebs.

    (d) kompozitori : msmeneli

    kompozitori aris xelovani, romlis Semoqmedebac gankuTvnilia

    msmenelTaTvis. am sityvaTa mniSvnelobebs Soris kavSiri SeiZleba CamovayaliboT,

    rogorc mimarTeba Semoqmedsa da misi produqciis momxmarebels Soris. ase rom,

    sworia pasuxis (d) varianti.

    8. jungli : taiga (a) naturmorti : portreti

    (b) speqtakli : scenari

    (g) musika : simfonia

    (d) teqsti : sqolio

  • 14

    jungli da taiga tyis saxeobebia: jungli gauvali tropikuli tyea, taiga ki

    _ dedamiwis CrdiloeT nawilSi arsebuli, ZiriTadad wiwvovani tye; zogadad

    rom vTqvaT, sawyis sityvaTa wyvilSi mocemulia mimarTeba erTi gvaris or saxes

    Soris.

    aseTive mimarTebaa warmodgenili pasuxis (a) variantSi: naturmorti :

    portreti. naturmorti da portreti ferweris Janrebia (saxeebia) _ naturmorti

    aris naxati, romelzec gamosaxulia usulo sagnebi: xili, yvavilebi da sxva,

    xolo portreti adamianis an adamianTa jgufis ferweruli (an skulpturuli an

    fotografiuli) gamosaxulebaa.

    arc erTi sxva wyvilis wevrTa mniSvnelobebi ar ukavSirdeba erTmaneTs

    amgvari mimarTebiT.

    (b) speqtakli : scenari

    speqtakli aris Teatraluri warmodgena, scenari ki kinofilmis an Teatraluri

    warmodgenis literaturuli safuZveli, siuJeturi sqema, gegma, romlis mixedviT

    idgmeba speqtakli an kinosuraTi. amrigad, sityvaTa am wyvilSi warmodgenilia

    mimarTeba siuJetur sqemasa da mis erT-erT SesaZlo ganxorcielebas Soris.

    (g) musika : simfonia

    am wyvilSi warmodgenilia mimarTeba zogadsa da kerZos (gvarsa da saxes)

    Soris, radgan simfonia musikis, kerZod, saorkestro musikis erT-erTi saxea

    (Janria).

    (d) teqsti : sqolio

    teqsti aris risame werilobiT Camoyalibebuli Sinaarsi, sqolio ki aris mis

    garkveul elementTan (sityvasTan, frazasTan) dakavSirebuli SeniSvna, ganmarteba,

    damatebiTi teqsti, romelic moTavsebulia ZiriTadi teqstis an gverdis bolos.

    zogadad, es aris mTelisa da misi specifikuri nawilis mimarTeba.

    amrigad, sworia pasuxis (a) varianti. 9. brtyeli : reliefuri (a) lakoniuri : sxarti

    (b) harmoniuli : SeTanxmebuli

    (g) absurduli : kanonzomieri

    (d) adaptirebuli : Seguebuli

    Tuki davalebis sawyis wyvils davakvirdebiT, vnaxavT, rom aq

    urTierTsapirispiro mniSvnelobis mqone sityvebia mocemuli: brtyeli

    sworzedapirians niSnavs, xolo reliefuri _ amoweuls, amoburculs (reliefi _

    amoburculi gamosaxuleba sibrtyeze).

    pasuxis (a) variantSi sinonimebia mocemuli, lakoniuri, iseve rogorc

    sxarti, mokled da mkafiod gamoTqmuls niSnavs; sityvas sxarti aqvs sxva

    mniSvnelobac _ swrafi, moxerxebuli, magram arc es mniSvneloba upirispirdeba

    lakoniurs.

    pasuxis (b) variantSi sityvaTa mniSvnelobebs Soris zogadisa da kerZos

    mimarTebaa _ harmoniuli Sexmatkbilebuls, mwyobrad Sexamebuls, SeTanxmebuls,

    niSnavs, Tumca yvelafers, rasac SeiZleba SeTanxmebuli vuwodoT, harmoniuls

    ver davarqmevT (magaliTad, SeTanxmebuli sakiTxi, SeTanxmebuli moqmedeba).

  • 15

    pasuxis (g) variantSi mocemuli sityvebi urTierTsapirispiro

    mniSvnelobisaa: absurduli Seusabamos, azrs moklebuls niSnavs. Sesabamisad, is

    gamoricxavs yovelgvar kanonzomierebas, yovelive kanonzomiers (garkveuli kanonis

    Sesabamiss). rogorc vxedavT, (g) pasuxSi sityvaTa mniSvnelobebs Soris mimarTeba

    sawyis wyvilSi Cven mier dadgenili mimarTebis analogiuria. e. i. davalebis

    swori pasuxia (g).

    imaSi dasarwmuneblad, rom (g) erTaderTi swori pasuxia, ganvixiloT

    pasuxis (d) variantic. adaptirebuli garemo pirobebTan Seguebuls niSnavs.

    Sesabamisad, am wyvilSi sityvaTa mniSvnelobebs Soris mimarTebas SeiZleba

    sinonimuri vuwodoT.

    amgvarad, davalebas aqvs erTaderTi swori pasuxi _ (g).

    10. lambaqi : langari (a) lifti : eskalatori

    (b) ruka : atlasi

    (g) gvirabi : borani

    (d) kedeli : tixari

    ganvixiloT sawyis wyvilSi mocemul sityvaTa mniSvnelobebi. lambaqi Wiqis

    an finjnis dasadgmeli patara TefSia, xolo langari _ didi (mrgvali an

    ovaluri) TefSi, romelzec WurWels dgamen. mas sufraze kerZis misatanadac

    iyeneben; lambaqi da langari WurWlis gansxvavebuli saxeobebia, Tumca maT msgavsi

    funqcia aqvT.

    pasuxis (a) variantSi mocemul sityvaTa Sorisac analogiuri mimarTebaa:

    lifti aris mowyobiloba adamianTa asayvan-Camosayvanad an tvirTis

    gadasaadgileblad, xolo eskalatori _ moZravi kibe adamianTa gadasaadgileblad;

    lifti da eskalatori sxvadasxva saxis mowyobilobebia, Tumca maTac msgavsi

    funqcia aqvT. Sesabamisad, (a) aris swori pasuxi.

    ganvixiloT pasuxis danarCeni variantebic, raTa davrwmundeT, rom sawyis

    wyvilSi arsebuli mimarTebis msgavsi mimarTeba sxva pasuxebSi ar gvxvdeba.

    (b) ruka : atlasi

    ruka dedamiwis zedapiris Semcirebuli gamosaxulebaa, romelic naxazis saxiTaa

    warmodgenili, xolo atlasi geografiuli rukebis krebulia;

    (g) gvirabi : borani

    gvirabica da boranic erTgvari winaaRmdegobis (erT SemTxvevaSi mTis, meore

    SemTxvevaSi _ wylis) gadalaxvis saSualebaa, Tumca maT erTi funqcia ar aqvT,

    radgan borani TviTon aris satransporto saSualeba, romelsac mdinarisa Tu

    srutis erTi napiridan meoreze gadasasvlelad iyeneben, xolo gvirabi miwisqveSa

    nagebobaa, romelSic gayvanilia gza, gadis transporti, wyali da a.S.;

    (d) kedeli : tixari

    kedeli Senobis Sveulad aRmarTuli brtyeli nawili, aseve sxvadasxva

    daniSnulebis myari da maRali zRudea; tixari kedlis erT-erTi saxea, kerZod,

    esaa Txeli kedeli, romelic erTmaneTisgan mijnavs (gamoyofs) sivrcis sxvadasxva

    nawils.

  • 16

    II.

    am saxis davalebebSi mocemulia muqi SriftiT gamokveTili ori sityva (sawyisi

    wyvili), romelTa mniSvnelobebs Soris arsebobs garkveuli mimarTeba. maT gaswvriv

    mocemulia sityva, romelsac savaraudo pasuxebidan unda SevusabamoT erT-erTi

    varianti ise, rom sityvaTa mniSvnelobebs Soris mimarTeba sawyis wyvilSi

    arsebuli mimarTebis msgavsi (analogiuri) iyos.

    1. mTa : simaRle hava : (a) klimati

    (b) bunebrivi pirobebi

    (g) tenianoba

    (d) geografiuli mdebareoba

    sityvaTa sawyis wyvilSi _ mTa : simaRle _ obieqtisa da misi ZiriTadi

    Tvisebis mimarTebaa. simaRle mTis arsebiTi maxasiaTebelia.

    ganvsazRvroT sawyisi wyvilis gaswvriv mocemuli sityvis mniSvnelobis

    mimarTeba pasuxis TiToeul variantTan.

    hava : klimati

    hava aris ama Tu im adgilisaTvis damaxasiaTebeli meteorologiuri

    pirobebis erToblioba, igive _ klimati (`havis~ berZnuli Sesatyvisi). am

    sityvebis mniSvnelobaTa Soris mimarTebas SeiZleba sinonimuri vuwodoT.

    hava : bunebrivi pirobebi

    bunebrivi pirobebi sxva geografiul Tu atmosferul faqtorebTan erTad

    havasac moicavs. am sityvaTa mniSvnelobebs Soris mimarTeba SeiZleba ase

    CamovayaliboT: pirobaTa erToblioba da misi erT-erTi Semadgeneli komponenti.

    hava : tenianoba

    tenianoba (sinotive) havis erT-erTi ZiriTadi maxasiaTebelia. es mimarTeba

    sawyisi wyvilis sityvaTa urTierTmimarTebis analogiuria.

    hava : geografiuli mdebareoba

    rogorc aRvniSneT, hava geografiuli garemosTvis damaxasiaTebeli

    meteorologiuri pirobebis erTobliobaa. Tavis mxriv, geografiuli mdebareoba

    gansazRvravs havis ragvarobas. maT Soris arsebuli mimarTeba winadadebis saxiT

    SeiZleba amgvarad CamovayaliboT: geografiuli mdebareoba aris havis ZiriTadi

    ganmapirobebeli faqtori.

    Sesabamisad, sworia (g) pasuxi.

  • 17

    2. yuri : melodiuri Tvali : (a) mkrTali

    (b) maxvili

    (g) dakvirvebuli

    (d) aRqmuli

    sawyis wyvilSi sityvaTa mniSvnelobebis urTierTmimarTeba SegviZlia amgvarad

    CamovayaliboT: `yuri aris smenis organo, romliTac SevigrZnobT, rom garkveuli

    obieqti (magaliTad, simRera) melodiuria~. msgavsi mimarTeba arsebobs sawyisi

    wyvilis gaswvriv mocemuli sityvis mniSvnelobasa da pasuxis (a) variantSi

    mocemuli sityvis mniSvnelobas Soris – Tvali : mkrTali. Tvali aris mxedvelobis organo, romliTac SevigrZnobT, rom garkveuli obieqti (magaliTad, sinaTle,

    feri...) aris mkrTali.

    sxvagvaria mimarTeba sawyisi wyvilis gaswvriv mocemuli sityvis

    mniSvnelobasa da pasuxis sxva variantebSi mocemuli sityvebis mniSvnelobebs

    Soris: pasuxis (b) variantSi mocemuli sityva _ `maxvili~ _ Tavad Tvalis

    maxasiaTebelia. `maxvili~ gadataniTi mniSvnelobiT gamoiyeneba SemCnevis

    gansakuTrebuli unaris mqone Tvalis epiTetad. pasuxis (g) variantSi mocemuli

    sityva _ `dakvirvebuli~ _ aris adamianis (da ara Tvalis) Tviseba. am sityviT

    vaxasiaTebT adamians, romelic guldasmiT sinjavs, aTvalierebs raimes. sawyisi

    wyvilis gaswvriv mocemuli sityvisa da (d) pasuxSi mocemuli sityvis

    mniSvnelobebs Soris mimarTeba amgvarad SeiZleba CamovayaliboT: obieqti,

    romelsac TvaliT vxedavT, SeiZleba gaxdes aRqmuli, mas Semdeg, rac is adamianis

    cnobierebaSi aisaxeba. Tumca, aRqmuli ar aris obieqtis maxasiaTebeli, rogorc,

    magaliTad, simRera SeiZleba iyos melodiuri, an sinaTle Tu feri – mkrTali. amrigad, sworia (a) pasuxi.

    3. cvlileba : stabiluri monotonuroba : (a) mravalferovani

    (b) mudmivi

    (g) myari

    (d) kompleqsuri

    davalebis Sesasruleblad Tavdapirvelad davadginoT mimarTeba sawyisi

    wyvilis sityvaTa mniSvnelobebs Soris.

    cvlileba arRvevs stabilurobas. rodesac obieqti an procesi cvlilebas

    ganicdis, is aRar aris stabiluri. es ori sityva SeiZleba ganvixiloT, rogorc

    antonimebi.

    amis Semdeg ganvsazRvroT sawyisi wyvilis gaswvriv mocemuli sityvis

    mniSvnelobis mimarTeba pasuxis TiToeul variantTan. SevarCioT maTgan is

    varianti, romlis am sityvasTan SewyvilebiTac miviRebT sawyis wyvilSi arsebuli

    mimarTebis msgavs mimarTebas.

    (a) monotonuroba : mravalferovani

    monotonuroba erTferovnebas niSnavs. am sityvis pirveladi mniSvneloba xmas

    ukavSirdeba (mag.: monotonuri saubari), Tumca, monotonuroba ufro farTo

    mniSvnelobiTac gamoiyeneba (mag.: monotonuri samuSao). orive SemTxvevaSi

  • 18

    monotonuroba gamoricxavs, upirispirdeba mravalferovnebas. maSasadame,

    monotonurobasa da mravalferovnebas Soris igive mimarTebaa, rac sityvaTa

    sawyis wyvilSi.

    (b) monotonuroba : mudmivi

    (g) monotonuroba : myari

    monotonurobas msgavsi mimarTeba akavSirebs (b) da (g) pasuxebSi mocemul

    sityvaTa mniSvnelobebTan. monotonuroba ar upirispirdeba mudmivsa da myars,

    piriqiT, garkveuli azriT, erTferovneba raimes mudmivad da myarad SenarCunebas

    SeiZleba gulisxmobdes.

    (d) monotonuroba : kompleqsuri

    miuxedavad imisa, rom kompleqsuroba movlenaTa an TvisebaTa erTobliobas

    (garkveul simravles) gulisxmobs, is mainc ar gamoricxavs, ar upirispirdeba

    monotonurobas (romelic, Tavis mxriv, ar niSnavs erTmxrivs, martivs, aramed _

    erTferovans).

    amrigad, swori pasuxia (a).

    4. erTdrouli : sinqronuloba mikerZoebuli : (a) subieqturoba

    (b) indiferentuloba

    (g) radikaluroba

    (d) samarTlianoba davadginoT sityvaTa mniSvnelobebs Soris mimarTeba sawyis wyvilSi.

    erTdrouloba da sinqronuloba msgavsi mniSvnelobis mqone sityvebia _ orive

    ramdenime movlenisa Tu procesis droSi Tanxvedras aRniSnavs.

    ganvixiloT pasuxis TiToeuli varianti:

    (a) subieqturoba

    subieqturoba da mikerZoebuloba aseve msgavsi mniSvnelobis mqone sityvebia _

    orive ama Tu im movlenisadmi araobieqtur damokidebulebas aRniSnavs.

    (b) indiferentuloba

    indiferentuloba gulgril, ganurCevel damokidebulebas aRniSnavs, rac

    mikerZoebulobas gamoricxavs. (g) radikaluroba

    radikaluroba ukiduresi poziciis gamoxatvas, gadamWreli zomebis miRebas

    aRniSnavs. is gulisxmobs ama Tu im movlenisadmi garkveul damokidebulebas,

    Tumca, ara aucileblad mikerZoebuls. (d) samarTlianoba

    samarTlianoba kanonis, zneobrivi principebis Sesabamisad moqmedebas gulisxmobs,

    mikerZoebuloba da samarTlianoba gamoricxavs erTmaneTs.

    maSasadame, swori pasuxia (a).

  • 19

    zogadi rekomendaciebi analogiebis blokis davalebebisTvis:

    xSirad sityvebs erTze meti mniSvneloba aqvs. Sesabamisad, dawyvilebul sityvebs Sorisac SeiZleba iyos erTze meti mimarTeba. amitom zogjer

    saWiroa ukve dadgenili mimarTebis gadasinjva, raTa ganisazRvros

    (gamoikveTos) erTaderTi swori pasuxi;

    SesaZloa, Tqven mier dadgenili mimarTeba sawyis wyvilSi sityvaTa mniSvnelobebs Soris imdenad konkretulia, rom mas ar Seesabameba

    savaraudo pasuxis arc erTi varianti. mimarTebis ufro zogadi saxiT

    formulireba dagexmarebaT, Tavi gaarTvaT am problemas. SesaZlebelia

    Seiqmnas sapirispiro viTarebac, rodesac Tqven mier dadgenil mimarTebas

    Seesabameba pasuxis ramdenime varianti. aseT SemTxvevaSi dagexmarebaT

    mimarTebis dakonkreteba;

    analogiis davalebebis Sesruleba mxolod da mxolod sityvaTa mniSvnelobebs Soris mimarTebis gansazRvras unda emyarebodes. pasuxis

    arCevisas nu ixelmZRvanelebT garegnuli an Tematuri msgavsebiT sityvaTa

    sawyis wyvilsa da pasuxis romelime variants Soris;

    sityvebis Tanmimdevroba arCeul pasuxSi unda Seesabamebodes sityvaTa Tanmimdevrobas sawyis wyvilSi. Tu sawyis wyvilSi sityvebs Soris

    mimarTebis dasadgenad SecvliT maT Tanmimdevrobas, maSin unda SecvaloT

    sityvaTa Tanmimdevroba pasuxis yovel variantSic, raTa SearCioT swori

    pasuxi.

  • 20

    davalebebi damoukidebeli samuSaosTvis 1. jadosnuri joxi : natvrisTvali (a) sarke : mina

    (b) mTvare : disko

    (g) ruka : masStabi

    (d) saqanela : karuseli

    2. metyveleba : intonacia (a) aveji : savarZeli

    (b) solo : dueti

    (g) xili : aromati

    (d) gakveTili : niSani

    3. Tavisufleba : okupirebuli (a) samarTali : marTali

    (b) wyali : mwyurvali

    (g) wuxili : mwuxare

    (d) Zili : mZinara

    4. moipova : dasaCuqrda (a) ganizraxa : moifiqra

    (b) daadanaSaula : daibrala

    (g) daimaxsovra : daamaxsovrda

    (d) CaiZira : daileqa

    5. gemTmSenebeli : zRva (a) geologi : niadagi

    (b) konstruqtori : planeri

    (g) dizaineri : interieri

    (d) Jurnalisti : presa

    6. saRebavebs azavebs : naxati (a) krefs : Taiguli

    (b) rwyavs : baRi

    (g) xazavs : sqema

    (d) afasebs : qula

    7. Tvali mohkra : daaTvaliera (a) Seferxda : Seayovna

    (b) aRniSna : Caiwera

    (g) Cavarda : Cavida

    (d) miemxro : daexmara

  • 21

    8. meryeoba : gadawyvetilebis miReba (a) imedi : sasowarkveTa

    (b) riski : gabedva

    (g) Secdoma : gamoaSkaraveba

    (d) siaxle : danergva

    9. gasdevs : gaswvriv mimofantavs : (a) rigrigobiT

    (b) wriulad

    (g) aqeT-iqiT

    (d) cal-calke

    10. miamiti : undobloba ulmobeli : (a) simamace

    (b) mzakvroba

    (g) mtroba

    (d) TanagrZnoba

    11. gaicno : dauaxlovda Sebindda : (a) gaciskrovnda

    (b) iriJraJa

    (g) mosaRamovda

    (d) daRamda

    12. TeTri daTvi : pingvini kenWi : (a) lodi

    (b) niJara

    (g) riye

    (d) Tixa 13. alersiani : pirferi kritikuli : (a) mkacri

    (b) damcinavi

    (g) adekvaturi

    (d) obieqturi

    14. sityva : termini teritoria : (a) areali

    (b) sivrce

    (g) garemo

    (d) sazRvari

  • 22

    winadadebis Sevseba

    am blokis davalebaTa meSveobiT mowmdeba Tqveni unari, CawvdeT sityvebisa

    da gamoTqmebis mniSvnelobas da sworad gaiazroT logikuri mimarTebebi

    winadadebis nawilebs (an ramdenime winadadebas) Soris.

    es mimarTebebi mravalferovania. winadadebis erTi nawili SeiZleba

    ganmartavdes, akonkretebdes, uaryofdes da a. S. mis sxva nawilSi gamoTqmul

    azrs. winadadebis nawilebis (an winadadebebis) urTierTmimarTebis gaazrebisas

    sagangebo yuradReba miaqcieT kavSirebs (radgan, Tumca, amitom...) da CarTul

    sityvebs (magaliTad, cxadia, maSasadame...), vinaidan maTi mniSvneloba gansazRvravs

    winadadebis nawilTa urTierTmimarTebas. amgvari sityvebi SeiZleba SegxvdeT

    rogorc TviT winadadebaSi, aseve _ pasuxis variantebSi.

    testSi winadadebis Sevsebis blokis davalebebs axlavs amgvari instruqcia:

    mocemulia winadadebebi, romlebSic gamotovebulia ramdenime sityva.

    gamotovebuli sityvebi winadadebaSi xazebiTaa aRniSnuli. erTi xazi zogjer erT

    sityvas gulisxmobs, zogjer ki _ ramdenimes.

    savaraudo pasuxTa yoveli varianti Seicavs sityvaTa jgufs, romlis

    nawilebi erTmaneTisgan daxrili xazebiTaa (/) gamijnuli. airCieT pasuxis is

    varianti, romlis TiToeuli nawilis Tanmimdevrulad Casma Sesabamis

    gamotovebul adgilebSi azrobrivad gamarTul winadadebas mogvcems.

    nimuSebi da ganmartebebi 1. ucnauria, magram kognituri disonansis Teoriis Tanaxmad, fsiqologiuri eqsperimentis monawilisaTvis raime movlenisadmi _____ SesaZlebelia _____ , da

    ara am Tanxis _____ .

    (a) uaryofiTi ganwyobis Seqmna / misTvis gadaxdili gasamrjelos gaormagebiT /

    gazrdiT

    (b) dadebiTi ganwyobis Seqmna / misTvis gadaxdili gasamrjelos SemcirebiT /

    gazrdiT

    (g) uaryofiTi ganwyobis Secvla / gaweuli Sromis anazRaurebis ganaxevrebiT /

    SemcirebiT

    (d) dadebiTi ganwyobis Secvla / gaweuli Sromis anazRaurebis gazrdiT / aSkara

    matebiT

    (a) ucnauria, magram kognituri disonansis Teoriis Tanaxmad, fsiqologiuri

    eqsperimentis monawilisaTvis raime movlenisadmi uaryofiTi ganwyobis Seqmna

    SesaZlebelia misTvis gadaxdili gasamrjelos gaormagebiT, da ara am Tanxis

    gazrdiT.

    sityva `ucnauria~ migvaniSnebs, rom winadadebaSi saubari unda iyos

    uCveulo, daujerebeli faqtis Sesaxeb. Semdeg vigebT, rom fsiqologiuri

    eqsperimentis monawilisTvis raime movlenisadmi uaryofiTi ganwyobis Seqmna

  • 23

    SesaZlebelia misi gasamrjelos gaormagebis gziT. es, SesaZloa, marTlac ucnauri

    iyos, radgan gasamrjelos gaormageba, Cveulebriv, dadebiTi ganwyobis Seqmnis

    safuZvelia da ara _ uaryofiTisa. amitom winadadebis es nawili logikuri

    Seusabamobis STabeWdilebas ar tovebs. sityvebi `da ara~ gviqmnis imis molodins,

    rom maT unda mosdevdes `gaormagebis~ sapirispiro mniSvnelobis zmna. es ki ase

    araa. Tanxis `gazrda~ da misi `gaormageba~ urTierTSesatyvisi cnebebia.

    maSasadame, pasuxis es varianti swori ar aris. (b) ucnauria, magram kognituri disonansis Teoriis Tanaxmad, fsiqologiuri

    eqsperimentis monawilisaTvis raime movlenisadmi dadebiTi ganwyobis Seqmna

    SesaZlebelia misTvis gadaxdili gasamrjelos SemcirebiT, da ara am Tanxis

    gazrdiT.

    sityva `ucnauria~ gviqmnis molodins, rom winadadebaSi dasaxelebuli iqneba

    paradoqsuli, gasaocari faqti. Semdeg vigebT, rom fsiqologiuri eqsperimentis

    monawilisTvis raime movlenisadmi dadebiTi ganwyobis Seqmna SesaZlebelia misi

    gasamrjelos SemcirebiT, rac, SesaZloa, marTlac, ucnauri iyos. amitom

    winadadebis es nawili logikurad savsebiT gamarTulia. sityvebs `da ara~,

    wesisamebr, unda mosdevdes `Semcirebis~ sapirispiro mniSvnelobis zmna. marTlac,

    aseTia zmna `gazrda~. amgvarad, winadadebaSi azri mwyobradaa Camoyalibebuli.

    maSasadame, pasuxis es varianti sworia. (g) ucnauria, magram kognituri disonansis Teoriis Tanaxmad, fsiqologiuri

    eqsperimentis monawilisaTvis raime movlenisadmi uaryofiTi ganwyobis Secvla

    SesaZlebelia gaweuli Sromis anazRaurebis ganaxevrebiT, da ara am Tanxis

    SemcirebiT.

    sityva `ucnauria~ mowmobs, rom winadadebaSi aRniSnuli unda iyos

    arabunebrivi faqti. Semdeg vigebT, rom fsiqologiuri eqsperimentis

    monawilisTvis raime movlenisadmi uaryofiTi ganwyobis Secvla (mag., dadebiTi

    ganwyobis Camoyalibeba) SesaZlebelia misi gasamrjelos ganaxevrebiT, rac, albaT,

    marTlac, ucnauria. amitom winadadebis es nawili logikurad savsebiT

    gamarTulia. sityvebs `da ara~, wesisamebr unda mosdevdes `ganaxevrebis~

    sapirispiro mniSvnelobis mqone zmna, es ki ase araa, radgan ganaxevreba

    Semcirebas gulisxmobs. maSasadame, pasuxis es varianti swori araa. (d) ucnauria, magram kognituri disonansis Teoriis Tanaxmad, fsiqologiuri

    eqsperimentis monawilisaTvis raime movlenisadmi dadebiTi ganwyobis Secvla

    SesaZlebelia gaweuli Sromis anazRaurebis gazrdiT, da ara am Tanxis aSkara

    matebiT.

    sityva `ucnauria~ miuTiTebs, rom winadadebaSi saubari iqneba uCveulo

    faqtis Sesaxeb. Semdeg vigebT, rom fsiqologiuri eqsperimentis monawilisTvis

    raime movlenisadmi dadebiTi ganwyobis Secvla (mag., uaryofiTi ganwyobis

    Camoyalibeba) SesaZlebelia mis mier gaweuli Sromis anazRaurebis gazrdiT, rac,

    albaT, marTlac ucnauria. amitom winadadebis es nawili logikurad savsebiT

    gamarTulia. sityvebs `da ara~, wesisamebr, unda mosdevdes `gazrdis~ sapirispiro

    mniSvnelobis mqone zmna, es ki ase araa, radgan `gazrda~ da `mateba~ msgavsi

    Sinaarsis mqone cnebebia. maSasadame, pasuxis es varianti swori ar aris.

  • 24

    2. Seqspiris sonetebis mTel cikls laitmotivad gasdevs _____ . mis mier aRiarebuli formula _ `_____ , rac bunebrivia~ _ _____ sakaro poeziisTvis

    SemuSavebuli poetikisa da esTetikuri _____ .

    (a) xelovnurobisadmi erTgvari swrafva / cudia is / gulisxmobda / normebis

    uaryofas

    (b) yovelgvari xelovnurobis uaryofa / kargia is / amkvidrebda / normebisadmi

    morCilebas

    (g) xelovnurobisadmi erTgvari swrafva / cudia is / upirispirdeboda /

    normebis dacvas

    (d) yovelgvari xelovnurobis uaryofa / kargia is / mimarTuli iyo / normebis

    winaaRmdeg

    ganvixiloT pasuxis TiToeuli varianti:

    (a) Seqspiris sonetebis mTel cikls laitmotivad gasdevs xelovnurobisadmi

    erTgvari swrafva. mis mier aRiarebuli formula _ `cudia is, rac bunebrivia~ _

    gulisxmobda sakaro poeziisTvis SemuSavebuli poetikisa da esTetikuri normebis

    uaryofas.

    pirvel winadadebaSi aRniSnulia, rom Seqspiris poeziis ZiriTadi

    (saxelmZRvanelo) principi xelovnurobisaken swrafva iyo. meore winadadebaSi

    zemoT aRniSnuli principi ilustrirebulia formuliT: `cudia is, rac

    bunebrivia~. magram am formulis mniSvneloba ganmartebulia, rogorc

    imdroindeli sakaro poeziisTvis SemuSavebuli normebis, anu `xelovnuris~ da

    ara `bunebrivis~ uaryofa. amgvarad, winadadeba Seicavs azrobriv winaaRmdegobas

    da pasuxis es varianti arasworia.

    (b) Seqspiris sonetebis mTel cikls laitmotivad gasdevs yovelgvari xelovnurobis

    uaryofa. mis mier aRiarebuli formula _ `kargia is, rac bunebrivia~ _

    amkvidrebda sakaro poeziisTvis SemuSavebuli poetikisa da esTetikuri normebisadmi

    morCilebas.

    pirvel winadadebaSi Seqspiris sonetebis ZiriTad principad dasaxelebulia

    xelovnurobis uaryofa. meore winadadebaSi es principi ilustrirebulia

    formuliT _ `kargia is, rac bunebrivia~, magram Semdeg naTqvamia, rom is

    sakaro poeziis normebisadmi morCilebas moiTxovda. sakaro poeziisTvis

    SemuSavebuli normebi ki xelovnuria, da maT morCilebas SeuZlebelia

    moiTxovdes `yovelgvari xelovnurobis uaryofis~ principi. amgvarad, winadadeba

    winaaRmdegobas Seicavs da pasuxis es varianti arasworia.

    (g) Seqspiris sonetebis mTel cikls laitmotivad gasdevs xelovnurobisadmi

    erTgvari swrafva. mis mier aRiarebuli formula _ `cudia is, rac bunebrivia~

    _ upirispirdeboda sakaro poeziisTvis SemuSavebuli poetikisa da esTetikuri

    normebis dacvas.

    pirvel winadadebaSi Seqspiris sonetebis ZiriTad principad dasaxelebulia

    xelovnurobisken swrafva. meore winadadebaSi es principi ilustrirebulia

  • 25

    formuliT _ `cudia is, rac bunebrivia~, Tumca Semdeg naTqvamia, rom bunebriobis

    uaryofa upirispirdeboda imdroindeli sakaro poeziisTvis SemuSavebuli normebis

    dacvas. magram bunebriobis uaryofa da xelovnurobisken swrafva ar upirispirdeba

    xelovnurad SemuSavebuli normebis dacvas. maSasadame, pasuxis es varianti arasworia. (d) Seqspiris sonetebis mTel cikls laitmotivad gasdevs yovelgvari xelovnurobis

    uaryofa. mis mier aRiarebuli formula _ `kargia is, rac bunebrivia~ _

    mimarTuli iyo sakaro poeziisTvis SemuSavebuli poetikisa da esTetikuri normebis

    winaaRmdeg.

    pirvel winadadebaSi aRniSnulia, rom Seqspiris poeziis ZiriTadi principi

    xelovnurobis uaryofa iyo. meore winadadebaSi es principi ilustrirebulia

    formuliT _ `kargia is, rac bunebrivia~, da naTqvamia, rom bunebriobisken

    swrafva ewinaaRmdegeboda imdroindeli sakaro poeziisTvis SemuSavebul normebs.

    winadadeba azrobrivad gamarTulia, maSasadame, pasuxis es varianti sworia.

    3. subieqti da obieqti, arsebiTad, urTierTdakavSirebuli cnebebia: pirveli aRniSnavs imas, vinc raimes akeTebs an Seimecnebs, meore ki imas, rac pirvelis

    mier keTdeba an Seimecneba. ase rom, subieqti da obieqti, garkveulwilad, _____

    kidec erTmaneTs. _____ es _____ ki iqceva, rogorc, magaliTad, sakuTari Tavis

    Semecnebisas, rodesac _____ Semmecnebeli da misi Semecnebis sagani.

    (a) upirispirdebian / miuxedavad amisa, / dapirispireba igiveobadac / erTmaneTs

    gamoricxaven

    (b) Tanxvdebian / swored amitom / Tanxvedra dapirispirebadac / erTmaneTs

    gamoricxaven

    (g) upirispirdebian / Tumca zogjer / dapirispireba igiveobadac / erTi da igivea

    (d) Tanxvdebian / Sesabamisad / Tanxvedra dapirispirebadac / erTi da igivea

    pasuxis TiToeuli variantis ganxilvamde aRvniSnoT, rom aq sami winadadebaa

    warmodgenili: pirvelSi ganmartebulia subieqtisa da obieqtis cnebebi. kavSiri

    `ase rom~ migvaniSnebs, rom meore winadadebaSi mocemuli unda iyos pirveli

    winadadebidan gamomdinare daskvna. (a) subieqti da obieqti, arsebiTad, urTierTdakavSirebuli cnebebia: pirveli

    aRniSnavs imas, vinc raimes akeTebs an Seimecnebs, meore ki imas, rac pirvelis

    mier keTdeba an Seimecneba. ase rom, subieqti da obieqti, garkveulwilad,

    upirispirdebian kidec erTmaneTs. miuxedavad amisa, es dapirispireba igiveobadac

    ki iqceva, rogorc, magaliTad, sakuTari Tavis Semecnebisas, rodesac erTmaneTs

    gamoricxaven Semmecnebeli da misi Semecnebis sagani.

    meore winadadebaSi naTqvamia, rom subieqti da obieqti upirispirdebian

    kidec erTmaneTs (rac gamomdinareobs maTi gansazRvrebidan). Sesityveba

    `miuxedavad amisa~ gulisxmobs, rom mesame winadadebaSi moyvanili unda iyos

    sapirispiro Tvalsazrisi. marTlac, am winadadebis mixedviT, sakuTari Tavis

    Semecnebisas subieqtisa da obieqtis dapirispireba igiveobad iqceva. magram

    aSkaraa, rom mesame winadadeba winaaRmdegobriv msjelobas Seicavs, radgan Tu

    sakuTari Tavis Semecnebisas subieqtisa da obieqtis dapirispireba igiveobad

    iqceva, maSin SeuZlebelia, rom isini gamoricxavdnen erTmaneTs.

  • 26

    (b) subieqti da obieqti, arsebiTad, urTierTdakavSirebuli cnebebia: pirveli

    aRniSnavs imas, vinc raimes akeTebs an Seimecnebs, meore ki imas, rac pirvelis

    mier keTdeba an Seimecneba. ase rom, subieqti da obieqti, garkveulwilad,

    Tanxvdebian kidec erTmaneTs. swored amitom es Tanxvedra dapirispirebadac ki

    iqceva, rogorc, magaliTad, sakuTari Tavis Semecnebisas, rodesac erTmaneTs

    gamoricxaven Semmecnebeli da misi Semecnebis sagani.

    meore winadadebaSi naTqvamia, rom subieqti da obieqti, garkveulwilad,

    Tanxvdebian erTmaneTs, es Tvalsazrisi ki uSualod ar gamomdinareobs subieqtisa

    da obieqtis urTierTmimarTebis im gansazRvrebidan, romelic pirvel

    winadadebaSia mocemuli. makavSirebeli sityvebi `swored amitom~ miuTiTebs, rom

    meore winadadebaSi mocemuli unda iyos mesame winadadebaSi dasaxelebuli faqtis

    mizezi. meore da mesame winadadebebi Semdegnairad ikiTxeba: vinaidan subieqti da

    obieqti Tanxvdebian erTmaneTs, amitom es Tanxvedra dapirispirebad iqceva. es

    azrobrivad gaumarTavi gamonaTqvamia. amasTan, sakuTari Tavis Semecnebisas

    subieqti da misi Sesamecnebeli obieqti erTmaneTs emTxveva, amitom SeuZlebelia,

    rom isini gamoricxavdnen erTmaneTs. (g) subieqti da obieqti, arsebiTad, urTierTdakavSirebuli cnebebia: pirveli

    aRniSnavs imas, vinc raimes akeTebs an Seimecnebs, meore ki imas, rac pirvelis

    mier keTdeba an Seimecneba. ase rom, subieqti da obieqti, garkveulwilad

    upirispirdebian kidec erTmaneTs. Tumca zogjer es dapirispireba igiveobadac ki

    iqceva, rogorc, magaliTad, sakuTari Tavis Semecnebisas, rodesac erTi da igivea

    Semmecnebeli da misi Semecnebis sagani.

    meore winadadebaSi naTqvamia, rom subieqti da obieqti, garkveulwilad,

    upirispirdebian kidec erTmaneTs (rac gamomdinareobs maTi gansazRvrebidan).

    kavSiri `Tumca~ gulisxmobs, rom mesame winadadebaSi moxseniebuli unda iyos

    iseTi Tvalsazrisi an faqti, romelic upirispirdeba mTel wina msjelobas. am

    winadadebidan vigebT, rom sakuTari Tavis Semecnebisas subieqti da obieqti

    Tanxvdeba erTmaneTs da maTi dapirispireba igiveobad iqceva. samive winadadeba

    azrobrivad Seesabameba erTmaneTs. maSasadame, es pasuxi sworia.

    (d) subieqti da obieqti, arsebiTad, urTierTdakavSirebuli cnebebia: pirveli

    aRniSnavs imas, vinc raimes akeTebs an Seimecnebs, meore ki imas, rac pirvelis

    mier keTdeba an Seimecneba. ase rom, subieqti da obieqti, garkveulwilad,

    Tanxvdebian kidec erTmaneTs. Sesabamisad, es Tanxvedra dapirispirebadac ki iqceva,

    rogorc, magaliTad, sakuTari Tavis Semecnebisas, rodesac erTi da igivea

    Semmecnebeli da misi Semecnebis sagani.

    meore winadadebaSi naTqvamia, rom subieqti da obieqti, garkveulwilad,

    Tanxvdebian erTmaneTs, es Tvalsazrisi ki uSualod ar gamomdinareobs subieqtisa

    da obieqtis urTierTmimarTebis im gansazRvrebidan, romelic pirvel

    winadadebaSia mocemuli. kavSiri `Sesabamisad~ gulisxmobs, rom mesame winadadeba

    azrobrivad unda eTanxmebodes pirvelsa da meore winadadebebs, magram is ara

    marto ar Seesabameba pirvels (romelSic araa saubari subieqtisa da obieqtis

    Tanxvedris Sesaxeb), aramed TavisTavadac arasworia _ sakuTari Tavis Semecnebisas

    subieqti da misi Sesamecnebeli obieqti erTmaneTs emTxveva, amitom SeuZlebelia,

    rom maTi Tanxvedra dapirispirebad iqces.

  • 27

    4. uiliam terneri xSirad xatavda nislian londons, nawvimar quCebs. oskar uaildi amtkicebda, rom londonis _____ . am _____ gamosWvivis xelovnebis

    qmediTobis idea. _____ , is _____ .

    (a) nislma Seqmna terneris ferwera / SefasebaSi / xelovnebis qmediTobas

    ganapirobebs samyaros mravalferovneba / ver qmnis samyaros xedvis wess

    (b) nisli terneris ferweram Seqmna / paradoqsul mtkicebaSi / xelovnebis

    qmediTobas ganapirobebs samyaros mravalferovneba / qmnis Tvals, romelic

    aRiqvams silamazes, yurs, romelic swvdeba bgeraTa harmonias

    (g) nislma Seqmna terneris ferwera / SefasebaSi / xelovneba ayalibebs samyaros

    xedvis wess / srulyofilad ver asaxavs samyaros feradovnebas

    (d) nisli terneris ferweram Seqmna / paradoqsul mtkicebaSi / xelovneba

    ayalibebs samyaros xedvis wess / qmnis Tvals, romelic aRiqvams silamazes,

    yurs, romelic swvdeba bgeraTa harmonias (a) uiliam terneri xSirad xatavda nislian londons, nawvimar quCebs. oskar

    uaildi amtkicebda, rom londonis nislma Seqmna terneris ferwera. am

    SefasebaSi gamosWvivis xelovnebis qmediTobis idea. xelovnebis qmediTobas

    ganapirobebs samyaros mravalferovneba, is ver qmnis samyaros xedvis wess.

    pasuxis am variantSi erTmaneTs azrobrivad upirispirdeba meore da mesame

    winadadeba _ Tuki londonis nislma Seqmna terneris ferwera, maSin am SefasebaSi

    Cans ara xelovnebis qmediTobis, aramed samyaros, bunebis qmediTobis idea.

    pirvel da meore xarvezebSi Casasmeli sityvaTa jgufi (Tu sityva), romelic

    pasuxis am variantSia mocemuli da azrobriv dapirispirebas ganapirobebs,

    pasuxis (g) variantSic meordeba. maSasadame, (g) pasuxic arasworia. (b) uiliam terneri xSirad xatavda nislian londons, nawvimar quCebs. oskar

    uaildi amtkicebda, rom londonis nisli terneris ferweram Seqmna. am

    paradoqsul mtkicebaSi gamosWvivis xelovnebis qmediTobis idea. xelovnebis

    qmediTobas ganapirobebs samyaros mravalferovneba, is qmnis Tvals, romelic

    aRiqvams silamazes, yurs, romelic swvdeba bgeraTa harmonias.

    pasuxis am variantSi erTmaneTs azrobrivad upirispirdeba mesame da meoTxe winadadeba _ Tuki londonis nisli terneris ferweram Seqmna, anu xazgasmulia

    xelovnebis qmediTobis idea, maSin xelovnebis qmediTobis ganmapirobebeli ver

    iqneba samyaros mravalferovneba, piriqiT, am paradoqsuli mtkicebis Tanaxmad,

    samyaros mravalferovnebas unda qmnides xelovneba. (d) uiliam terneri xSirad xatavda nislian londons, nawvimar quCebs. oskar uaildi

    amtkicebda, rom londonis nisli terneris ferweram Seqmna. am paradoqsul mtkicebaSi

    gamosWvivis xelovnebis qmediTobis idea. xelovneba ayalibebs samyaros xedvis wess, is

    qmnis Tvals, romelic aRiqvams silamazes, yurs, romelic swvdeba bgeraTa harmonias.

    pasuxis am variantSi winadadebebi (Tu winadadebis nawilebi) azrobrivad

    eTanxmeba (ar upirispirdeba) erTmaneTs _ mtkicebaSi londonis nisli terneris

    ferweram Seqmna (da es marTlac paradoqsuli mtkicebaa), aSkarad Cans xelovnebis

    qmediTobis idea. am ideas Seesabameba Semdegi Sefasebac _ xelovneba ayalibebs

    samyaros xedvis wess, is qmnis Tvals, romelic aRiqvams silamazes, yurs, romelic

    swvdeba bgeraTa harmonias. amrigad, davalebis swori pasuxia (d).

  • 28

    5. sityva `martivi~ gulisxmobs nawilTa ararsebobas. _____ , martivi _____ sazogadoebas, romelic _____ sazogadoebebs, vidre Tavadaa; romelic ara

    mxolod amJamadaa dayvanili _____ segmentamde, aramed _____ manamde arsebuli

    segmentaciisa. (a) maSasadame / unda davarqvaT yovel / ar Seicavs sxva, imaze martiv /

    erTaderT / arc Seicavs araviTar niSans

    (b) miuxedavad amisa / SesaZlebelia vuwodoT / ar Seicavs sxva, imaze martiv /

    erTaderT / arc Seicavs araviTar niSans

    (g) miuxedavad amisa / SeuZlebelia davarqvaT yovel / Seicavs sxva, imaze martiv /

    ramdenime / Seicavs kidec utyuar niSnebs

    (d) maSasadame / unda davarqvaT yovel / Seicavs sxva, imaze martiv / ramdenime /

    Seicavs kidec utyuar niSnebs

    davalebis pirvel winadadebaSi mocemulia erTgvari ganmarteba sityvisa

    `martivi~. meore winadadeba ki am sityvis gamoyenebas Seexeba. ganvixiloT pasuxis

    TiToeuli varianti: (a) sityva `martivi~ gulisxmobs nawilTa ararsebobas. maSasadame, martivi unda

    davarqvaT yovel sazogadoebas, romelic ar Seicavs sxva, imaze martiv

    sazogadoebebs, vidre Tavadaa; romelic ara mxolod amJamadaa dayvanili erTaderT

    segmentamde, aramed arc Seicavs araviTar niSans manamde arsebuli segmentaciisa.

    pasuxis am variantSi meore winadadeba iwyeba makavSirebeli sityviT

    `maSasadame~, rac imaze migvaniSnebs, rom SemdgomSi mocemuli azri unda

    Seesabamebodes pirvel winadadebaSi mocemul ganmartebas. marTlac, Tuki martivi

    nawilTa ararsebobas gulisxmobs, maSin martivi unda davarqvaT yovel

    sazogadoebas, romelic ar Seicavs sxva, imaze martiv sazogadoebebs, vidre

    Tavadaa; romelic amJamad dayvanilia erTaderT segmentamde (segmenti _ nawili)

    da manamde arsebuli segmentaciis araviTar niSans ar Seicavs. amrigad, (a) pasuxi

    sworia. (b) sityva `martivi~ gulisxmobs nawilTa ararsebobas. miuxedavad amisa, martivi

    SesaZlebelia vuwodoT sazogadoebas, romelic ar Seicavs sxva, imaze martiv

    sazogadoebebs, vidre Tavadaa; romelic ara mxolod amJamadaa dayvanili erTaderT

    segmentamde, aramed arc Seicavs araviTar niSans manamde arsebuli segmentaciisa.

    pasuxis (b) variantSi winadadebebs Soris azrobriv Seusabamobas qmnis makavSirebeli sityvebi `miuxedavad amisa~: Tuki `martivi~ gulisxmobs nawilTa

    ararsebobas, maSin martivi SesaZlebelia vuwodoT sazogadoebas, romelic ar

    Seicavs sxva, imaze martiv sazogadoebebs, vidre Tavadaa da a.S. es winadadebebi

    azrobrivad eTanxmeba erTmaneTs. amitom maT dasakavSireblad SesaZlebelia

    gamoviyenoT sityvebi `amitom~, `maSasadame~, `Sesabamisad~ da ara `miuxedavad

    amisa~. (g) sityva `martivi~ gulisxmobs nawilTa ararsebobas. miuxedavad amisa, martivi

    SeuZlebelia davarqvaT yovel sazogadoebas, romelic Seicavs sxva, imaze martiv

    sazogadoebebs, vidre Tavadaa; romelic ara mxolod amJamadaa dayvanili ramdenime

    segmentamde, aramed Seicavs kidec utyuar niSnebs manamde arsebuli segmentaciisa.

  • 29

    pasuxis am variantSic pirveli winadadeba meores ukavSirdeba sityvebiT `miuxedavad amisa~, rac imaze migvaniSnebs, rom SemdgomSi mocemuli msjeloba

    unda upirispirdebodes sityvis `martivi~ ganmartebas. magram meore winadadebaSi

    gadmocemuli azri eTanxmeba am ganmartebas: martivi nawilTa ararsebobas

    gulisxmobs, is SeuZlebelia davarqvaT sxva sazogadoebebisa Tu segmentebis

    Semcvel sazogadoebas. amitom am ori winadadebis dakavSireba sityvebiT

    `miuxedavad amisa~ arasworia.

    (d) sityva `martivi~ gulisxmobs nawilTa ararsebobas. maSasadame, martivi unda

    davarqvaT yovel sazogadoebas, romelic Seicavs sxva, imaze martiv sazogadoebebs,

    vidre Tavadaa; romelic ara mxolod amJamadaa dayvanili ramdenime segmentamde,

    aramed Seicavs kidec utyuar niSnebs manamde arsebuli segmentaciisa.

    radgan pasuxis am variantSi pirveli winadadeba meores ukavSirdeba sityviT `maSasadame~, meore winadadebaSi mocemuli msjeloba unda eTanxmebodes sityvis

    `martivi~ ganmartebas. martivi SesaZlebelia (an unda) davarqvaT sazogadoebas,

    romelic sxva sazogadoebebsa Tu segmentebs ar Seicavs. meore winadadebaSi ki

    sapirispiro azria gamoTqmuli _ martivi unda davarqvaT yovel sazogadoebas,

    romelic Seicavs sxva, imaze martiv sazogadoebebs, vidre Tavadaa, romelic ara

    mxolod amJamadaa dayvanili ramdenime segmentamde, aramed Seicavs kidec utyuar

    niSnebs manamde arsebuli segmentaciisa.

    zogadi rekomendaciebi winadadebis SevsebisTvis:

    winadadebis Sevsebisas mosinjeT pasuxis yvela varianti da mxolod amis Semdeg gaakeTeT arCevani;

    gaiTvaliswineT, rom winadadebaSi yoveli xazis nacvlad unda CasvaT pasuxis ama Tu im variantis calkeuli nawili. es nawili SeiZleba

    Seicavdes erT an ramdenime sityvas;

    Tu savaraudo pasuxebidan SearCevT iseT variants, romlis nawilTa winadadebaSi CasmiT miiReba gamarTuli azri, es varianti swor pasuxad

    unda miiCnioT, im SemTxvevaSic ki, Tu Sevsebuli winadadebis Sinaarsi ar

    Seesabameba realobas, an Tqven ar eTanxmebiT mas.

  • 30

    davalebebi damoukidebeli samuSaosTvis 1. modilianis ferweraSi _____ SexvdebiT _____ saxis gamometyvelebas. _____ am portretebis damaxasiaTebeli niSania. _____ , rom portretebis fons umetesad

    _____ kari warmoadgens.

    (a) xSirad / `iolad wasakiTx~ / gulCaxveuloba / amitom SemTxveviTia / magrad

    daketili

    (b) xSirad / `rTulad wasakiTx~ / gulRiaoba / Tumca gasakviri araa / farTod

    gaRebuli

    (g) iSviaTad / `rTulad wasakiTx~ / gulRiaoba / Tumca gasakviria / farTod

    gaRebuli

    (d) iSviaTad / `iolad wasakiTx~ / gulCaxveuloba / amitom SemTxveviTi ar aris /

    magrad daketili

    2. Sua saukuneebis droindeli erT-erTi mematiane wers, rom xanZarmodebul qalaqSi _____ SenobaTa ngrevis _____ . es kidev erTi argumentia im mosazrebis

    _____ , rom Sua saukuneebSi grZnobad aRqmaSi smena _____ mxedveloba.

    (a) masze yvelaze Zlieri STabeWdileba moaxdina / xmam da ara TviT xanZris

    xilvam / sasargeblod / ufro mniSvnelovan rols asrulebda, vidre _

    (b) masze yvelaze Zlieri STabeWdileba moaxdina / xilvam da ara ngrevis xmam /

    sawinaaRmdegod / ar iyo ise mniSvnelovani, rogorc

    (g) masze gacilebiT naklebad imoqmeda / xmam, vidre _ xanZris xilvam /

    sawinaaRmdegod / naklebi mniSvnelobisa iyo, vidre _

    (d) masze gacilebiT naklebad imoqmeda / xilvam, vidre _ ngrevis xmam /

    sasargeblod / ar iyo ise mniSvnelovani, rogorc

    3. termini `mibaZva~ xelovnebaSi sxvadasxvagvarad esmodaT. amJamad yoveli Semoqmedi _____ warmoaCinos _____ . renesansis epoqaSi mwerlobisa da

    xelovnebis warmomadgenlebTan _____ SeimCneoda _ isini siamayiT acxadebdnen,

    rom _____ antikurobis saukeTeso nimuSebs.

    (a) naklebadaa dainteresebuli / sakuTari TviTmyofadoba da uaryos `winaparTa~ gavlena / analogiuri tendencia / ar baZavdnen

    (b) gansakuTrebiT dainteresebulia / sakuTari TviTmyofadoba, iseve, rogorc

    `winaparTa~ gavlena sakuTar Semoqmedebaze / sapirispiro tendencia / baZavdnen

    (g) gansakuTrebiT dainteresebulia / sakuTari TviTmyofadoba da uaryos

    `winaparTa~ gavlena / sapirispiro tendencia / baZavdnen (d) naklebadaa dainteresebuli / sakuTari mimbaZveloba, iseve, rogorc

    `winaparTa~ gavlena sakuTar Semoqmedebaze / analogiuri tendencia / baZavdnen

    4. roca vsaubrobT _____ , maSin xom _____ , rogorc mis zRvars. amitom roca es _____ mogvevlineba, maSin mistifikaciad _____ miviCnioT is, rac moxda.

    (a) SesaZlebelze / TavisTavad vgulisxmobT SeuZlebelsac / SeuZlebeli / ar unda

    (b) SeuZlebelze / yovelTvis gamovricxavT SesaZlebels / SesaZlebeli / ar unda

    (g) SesaZlebelze / arasodes gamovricxavT SeuZlebels / SeuZlebeli / unda

    (d) SeuZlebelze / yovelTvis vgulisxmobT SesaZlebelsac / SesaZlebeli / unda

  • 31

    5. erTi mxriv, warsulidan momavlisken da, meore mxriv, momavlidan warsulisken mimarTuli mzera _____ dakvirvebis obieqts. Tu mzera warsulidan momavliskenaa

    mimarTuli, awmyos _____ erTobliobad aRviqvamT. _____ roca warsulisken

    vixedebiT, _____ .

    (a) ar cvlis / gansxvavebuli faqtebis / aseve, / Tanabrad mosalodnel

    SesaZleblobaTa mTel jaWvs vxedavT

    (b) sruliad cvlis / Tanabrad mosalodnel SesaZleblobaTa / magram / realobas

    faqtis statusi eniWeba

    (g) ar cvlis / Tanabrad mosalodnel SesaZleblobaTa / magram / gansxvavebul

    SesaZlo SemTxvevaTa jaWvs vxedavT

    (d) sruliad cvlis / gansxvavebuli faqtebis / aseve, / realobas faqtis statusi

    eniWeba 6. saerTaSoriso urTierTobaTa sistemaSi ZalTa wonasworobis koncefciis funqciaa _____ SenarCuneba. _____ ZalTa wonasworoba am sistemaSi yovelTvis

    _____ ar gulisxmobs. es iqidanac Cans, rom saxelmwifoebi _____ ZalTa

    wonasworobis aRsadgenad.

    (a) mSvidobis da, Sesabamisad, arsebuli sistemis / Tumca / oms / mSvidobas

    icaven

    (b) ara mSvidobis, aramed Tavad sistemis / amitom / mSvidobas / oms mimarTaven

    xolme

    (g) ara saomari mdgomareobis aRkveTa, aramed mSvidobis / amitom / mSvidobas /

    oms Tavs arideben

    (d) saomari mdgomareobis aRkveTa da, Sesabamisad, mSvidobis / Tumca / oms / oms

    mimarTaven xolme

    7. Teofrastes azriT, ____ gancxromis survilTan wilnayari Secodeba, ____ simwaresTan wilnayari danaSauli. pirvel SemTxvevaSi Semcode ____ saTamaSod

    qceuli, meoreSi ki, piriqiT, Semcode ____ , romelsac swored es usamarTloba

    ____ .

    (a) ufro meti gmobis Rirsia / vidre _ / TviTon iswrafvis usamarTlobisken,

    sakuTari vnebebis / usamarTlobis msxverpls ufro hgavs / aRuZravs risxvas

    (b) ufro meti gmobis Rirsia / vidre _ / ganicdis usamarTlobas, sxvaTa neba-

    survilis / Tavad aris usamarTlobis Camdeni / aqcevs msxverplad

    (g) Tanabrad dasagmobia rogorc / aseve / Tavad ganicdis usamarTlobas, sxvaTa

    neba-survilis / usamarTlobis msxverpls ufro hgavs / aRuZravs risxvas

    (d) Tanabrad dasagmobia rogorc / aseve / TviTon iswrafvis usamarTlobisken,

    sakuTari vnebebis / TviTon aris usamarTlobis Camdeni / aqcevs msxverplad

  • 32

    logika

    logikis blokis davalebebiT mowmdeba arsebuli monacemebis (wanamZRvrebis)

    safuZvelze daskvnis* sworad gamotanisa da argumentirebis, agreTve, garkveuli

    faqtebis asaxsnelad SemoTavazebuli varaudebis Sefasebis unari. davalebebi

    mravalgvari formiTaa warmodgenili da moiTxovs sxvadasxva logikuri operaciis

    Sesrulebas.

    testSi logikis blokis davalebebs axlavs amgvari instruqcia:

    am saxis davalebebi gansxvavdeba erTmaneTisgan winaswari monacemebisa da

    gamosatani daskvnebis TvalsazrisiT. amitom gansakuTrebuli yuradReba miaqcieT

    SekiTxvas, romelic axlavs TiToeul davalebas da mocemuli variantebidan

    airCieT Sesabamisi pasuxi.

    zogierT SekiTxvaze pasuxis gacemas gagiadvilebT monacemebis gamosaxva

    naxazis an diagramis formiT.

    logikis blokSi sami tipis davalebebia:

    1. davalebebi, romlebic obieqtTa jgufebs (simravleebs), aseve, debulebebs Soris mimarTebebs exeba;

    2. davalebebi, romlebSic ZiriTadi aqcenti obieqtebs Soris sivrciT mimarTebebzea gadatanili;

    3. davalebebi, romlebSic garkveuli pirobebis gaTvaliswinebiT ukve gamotanilia daskvnebi an gamoTqmulia varaudebi, da saWiroa maTi

    ganmamtkicebeli Tu uarmyofeli/damrRvevi argumentebis moZieba.

    davalebebSi monacemebi warmodgenilia debulebebis (wanamZRvrebis) saxiT.

    debulebebSi mocemul obieqtebs garkveuli Tvisebebi miewereba, mag.: yvela

    limoni yviTelia. limoni am SemTxvevaSi obieqtia, yviTeli Tvisebaa. Tvisebebi

    Zalze mravalferovania, mag.: `maRalia~, `uyvars marwyvi~, `dadis TeatrSi~,

    `xmamaRla yefs~ da a.S.

    davalebebSi zogjer SegxvdebaT iseTi monacemebi, romlebic ar Seesatyviseba

    sinamdviles, araa WeSmariti. mag.: `mxolod Jirafebs aqvT frTebi~, an `yvela

    sevdiani adamiani icinis~. magram Tqveni amocanaa, ipovoT is erTaderTi pasuxi,

    romelic logikurad gamomdinareobs wanamZRvrebidan, da ara is, romelic

    realobas metad Seesatyviseba. amitom davalebis Sesrulebisas nu daeyrdnobiT

    sakuTar gamocdilebasa Tu codnas, romelic davalebis pirobaSi mocemul

    situacias ukavSirdeba; logikuri msjeloba aageT mxolod davalebis monacemebze

    (wanamZRvrebze) dayrdnobiT da Semdeg airCieT pasuxi.

    * krebulSi gamoyenebul cnebebs _ monacemi da daskvna _ mecnierul terminologiaSi Seesabameba wanamZRvari da danaskvi.

  • 33

    nimuSebi da ganmartebebi:

    1. mocemulia: yvelaferi, rac brwyinavs, oqro ar aris.

    qvemoT CamoTvlilTagan romel debulebas aqvs igive Sinaarsi, rac mocemuls?

    (a) arsebobs iseTi oqro, romelic ar brwyinavs

    (b) rac oqro ar aris, ar brwyinavs

    (g) zogierTi ram, rac brwyinavs, ar aris oqro

    (d) rac brwyinavs, ar aris oqro

    mocemul debulebaSi saubaria obieqtTa or jgufze: 1. yvelaferi, rac brwyinavs da 2. yvelaferi, rac aris oqro. debulebis Tanaxmad, am jgufebs Soris Semdegi mimarTebaa: pirveli jgufi (mbrwyinavi obieqtebi) moicavs iseT

    obieqtebs (erTs mainc), romlebic ar miekuTvneba meore jgufs (oqros obieqtebs),

    anu arsebobs erTi mainc obieqti, romelic miekuTvneba pirvel (mbrwyinavi

    obieqtebis) jgufs da ar miekuTvneba meore (oqros obieqtebis) jgufs.

    davalebis Sesasruleblad ganvixiloT pasuxis TiToeuli varianti:

    (a) arsebobs iseTi oqro, romelic ar brwyinavs.

    am debulebiT naTqvamia, rom arsebobs erTi mainc iseTi obieqti, romelic

    miekuTvneba oqros obieqtebis jgufs da ar miekuTvneba mbrwyinavi obieqtebis

    jgufs. es ki gansxvavdeba davalebaSi mocemuli debulebis Sinaarsisgan da,

    Sesabamisad, pasuxis es varianti arasworia.

    (b) rac oqro ar aris, ar brwyinavs.

    am debulebis mixedviT, Tu obieqti ar miekuTvneba oqros obieqtebis jgufs,

    is arc mbrwyinav obieqtTa jgufs miekuTvneba, rac imas niSnavs, rom yvelaferi,

    rac brwyinavs, oqroa. es ewinaaRmdegeba davalebaSi mocemul debulebas.

    Sesabamisad, pasuxis es varianti arasworia.

    (g) zogierTi ram, rac brwyinavs, ar aris oqro.

    am debulebiT naTqvamia, rom arsebobs iseTi obieqtebi (erTi mainc),

    romlebic brwyinavs, magram oqro ar aris, anu mbrwyinav obieqtTa jgufi moicavs

    iseT obieqtebs (erTs mainc), romlebsac ar moicavs oqros obieqtebis jgufi. es

    ki igivea, rac davalebaSi mocemuli debulebis Sinaarsi da, Sesabamisad, pasuxis

    es varianti sworia.

    (d) rac brwyinavs, ar aris oqro.

    am debulebiT naTqvamia, rom Tu obieqti miekuTvneba mbrwyinavi obieqtebis

    jgufs, maSin is ar miekuTvneba oqros obieqtebis jgufs, anu pirvel da meore

    jgufebs arc erTi saerTo obieqti ar aqvT. xolo mocemuloba ar gamoricxavs

    imas, rom am jgufebs saerTo obieqti hqondeT. Sesabamisad, am debulebas

    mocemuli debulebisgan gansxvavebuli Sinaarsi aqvs da pasuxis es varianti

    arasworia.

  • 34

    3. mocemulia: yvela biWs, romelsac aqvs Savi Tma, acvia jinsi; yoveli gogona Tu biWi, romelsac jinsi acvia, ukravs gitaraze.

    davuSvaT, es ori debuleba WeSmaritia. romeli daskvna gamomdinareobs maTgan

    aucileblad? (a) biWebs, romlebic ukraven gitaraze, aqvT Savi Tma

    (b) gogonebs, romlebic ukraven gitaraze, acviaT jinsi

    (g) biWebi, romlebsac aqvT Savi Tma, ukraven gitaraze

    (d) gogonebi, romlebsac ar acviaT jinsi, ar ukraven gitaraze upirveles yovlisa, yuradReba mivaqcioT, rom meore wanamZRvari

    faqtobrivad aris ori winadadebis erTianoba: `yvela biWi, romelsac acvia jinsi,

    ukravs gitaraze~ da `yvela gogona, romelsac acvia jinsi, ukravs gitaraze~.

    Sesabamisad, davalebaSi gvaqvs sami wanamZRvari:

    1. yvela biWs, romelsac aqvs Savi Tma, acvia jinsi; 2. yvela biWi, romelsac acvia jinsi, ukravs gitaraze; 3. yvela gogona, romelsac acvia jinsi, ukravs gitaraze. samive wanamZRvarsa da pasuxis variantebSi saubaria obieqtTa Semdeg

    simravleebze: SavTmian biWebze, jinsian biWebze, biWebze, romlebic gitaraze

    ukraven, jinsian gogonebze da gogonebze, romlebic gitaraze ukraven.

    pirveli wanamZRvris mixedviT, Tuki biWs aqvs Savi Tma, mas aucileblad

    acvia jinsi. magram aq araferia naTqvami imis Sesaxeb, jinsi mxolod SavTmian

    biWebs acviaT Tu sxvebsac. Tu SavTmiani biWebisa da jinsiani biWebis simravleebs

    wreebiT gamovsaxavT, SavTmiani biWebis aRmniSvneli wre jinsiani biWebis

    aRmniSvnel wreSi Caixazeba an daemTxveva mas.

    diagrama 1 diagrama 2

    zustad aseve, meore wanamZRvris mixedviT, Tuki biWs acvia jinsi, igi

    aucileblad ukravs gitaraze. magram aq araferia naTqvami imis Sesaxeb, gitaraze

    mxolod jinsiani biWebi ukraven, Tu _ sxvebic. Sesabamisad, im biWebis simravlis

    aRmniSvneli wre, romlebic ukraven gitaraze,

    SeiZleba moicavdes jinsiani biWebis

    aRmniSvnel wres an emTxveodes mas. pirveli

    ori wanamZRvris mixedviT, diagrama

    biWebisaTvis aseT saxes miiRebs:

    diagrama 3

  • 35

    mniSvnelovania gvaxsovdes, rom saSualo wre SeiZleba emTxveodes pataras,

    xolo didi _ saSualos, anu SesaZlebelia samive wre erTmaneTs emTxveodes.

    gogonebisaTvis diagrama ufro martivia, radgan gogonebs mxolod mesame

    wanamZRvari exeba: yvela jinsiani gogona ukravs gitaraze; amave dros, es

    wanamZRvari arafers gvauwyebs imis Sesaxeb, jinsiani gogonebis garda sxva

    gogonebic ukraven Tu ara gitaraze. Sesabamisad, diagrama aseTi saxis iqneba:

    diagrama 4 am davalebis Sesruleba gulisxmobs mocemulobis samive nawilis Sejerebas

    da amis safuZvelze daskvnis gamotanas.

    agebuli diagramebis mixedviT ganvixiloT pasuxebis SesaZlo variantebi:

    (a) biWebs, romlebic ukraven gitaraze, aqvT Savi Tma.

    me-3 diagramidan Cans, rom im biWebis simravle, romlebic ukraven gitaraze, SeiZleba ufro farTo iyos, vidre SavTmiani biWebisa. miuxedavad imisa, rom

    yvela SavTmiani biWi ukravs gitaraze, yvela biWs, romelic ukravs gitaraze,

    SeiZleba ar hqondes Savi Tma. pasuxis es varianti araa swori.

    (b) gogonebs, romlebic ukraven gitaraze, acviaT jinsi.

    me-4 diagramidan Cans, rom im gogonaTa simravle, romlebic ukraven gitaraze, SeiZleba ufro farTo iyos, vidre jinsiani gogonebisa. Sesabamisad,

    aucilebeli araa, rom gogonebs, romlebic ukraven gitaraze, ecvaT jinsi. pasuxis

    es variantic araa swori.

    (g) biWebi, romlebsac aqvT Savi Tma, ukraven gitaraze.

    me-3 diagramidan Cans, rom SavTmiani biWebis wre im biWebis wreSia moqceuli, romlebic gitaraze ukraven, e. i. yvela SavTmiani biWi aucileblad

    ukravs gitaraze. pasuxis es varianti sworia.

    (d) gogonebi, romlebsac ar acviaT jinsi, ar ukraven gitaraze.

    me-4 diagramidan Cans, rom im gogonaTa simravle, romlebic ukraven gitaraze, SeiZleba ufro farTo iyos, vidre jinsiani gogonebisa. Sesabamisad,

    araa gamoricxuli, rom gogona, romelsac ar acvia jinsi, ukravdes gitaraze.

    pasuxis es varianti araa swori.

  • 36

    4. mocemulia ori debuleba: doRi sasiamovno sanaxaobaa; zogadad, cxenebis Weneba sasiamovno sanaxaobaa.

    maSasadame, SeiZleba davaskvnaT:

    arabuli jiSis cxenebis doRi sasiamovno sanaxaobaa. es daskvna:

    (a) gamomdinareobs mxolod erToblivad orive debulebidan

    (b) gamomdinareobs TiToeuli debulebidan cal-calke

    (g) gamomdinareobs mxolod erTi romelime debulebidan

    (d) ar gamomdinareobs mocemuli debulebebidan

    pirveli debulebis Tanaxmad, doRi sasiamovno sanaxaobaa. es exeba, zogadad,

    yovelgvar doRs. amitom SeuZlebelia doRis kerZo SemTxveva _ arabuli jiSis

    cxenebis doRi _ ar iyos sasiamovno sanaxaoba. amgvarad, daskvna _ arabuli jiSis

    cxenebis doRi sasiamovno sanaxaobaa _ gamomdinareobs pirveli debulebidan.

    meore debulebis mixedviT, zogadad, cxenebis Weneba sasiamovno sanaxaobaa.

    vinaidan doRi aris cxenebis Weneba (konkretuli mizniT _ gamarjvebulis

    gamosavlenad), xolo cxenebis simravle moicavs arabul cxenebsac, amitom

    arabuli cxenebis doRic sasiamovno sanaxaobaa. maSasadame, zemomoyvanili daskvna

    gamomdinareobs meore debulebidanac.

    rogorc vxedavT, davalebaSi warmodgenili daskvna gamomdinareobs

    mocemulobis rogorc pirveli, aseve meore debulebidan (orive debulebidan

    cal-calke). Tu daskvna gamomdinareobs pirveli an meore debulebidan, is

    gamomdinareobs orivedanac, Tumca orive debuleba araa aucilebeli am daskvnis

    gamosatanad. Sesabamisad, swori araa (a) pasuxi, romlis Tanaxmad, es daskvna

    gamomdinareobs mxolod erToblivad orive debulebidan.

    amrigad, sworia (b) pasuxi.

    5. mocemulia: Tu iadons raime siamovnebs, is kargad galobs; iadons siamovnebs, rodesac cisartyelas xedavs.

    qvemoT CamoTvlilTagan romeli debuleba gamomdinareobs am wanamZRvrebidan? (a) Tu iadoni cisartyelas ver xedavs, kargad ver galobs

    (b) Tu iadoni kargad galobs, is cisartyelas xedavs

    (g) Tu iadoni kargad ar galobs, is cisartyelas ver xedavs

    (d) Tu iadoni kargad galobs, mas raRac siamovnebs rogorc zemoT aRvniSneT, SekiTxva _ qvemoT CamoTvlilTagan romeli

    debuleba gamomdinareobs am wanamZRvrebidan? _ igivea, rac SekiTxva: romeli

    debulebaa aucileblad WeSmariti davalebis mocemulobis ganxorcielebis

    SemTxvevaSi? sxva sityvebiT, romeli debuleba ar SeiZleba iyos mcdari, Tuki

    wanamZRvrebi (e. i. monacemebi) WeSmaritia?

  • 37

    pirveli wanamZRvris Tanaxmad, iadoni kargad galobs, rodesac mas raime

    siamovnebs (Tumca amiT ar gamoiricxeba, rom is SeiZleba kargad galobdes sxva

    SemTxvevebSic). xolo meore wanamZRvris Tanaxmad, cisartyelas danaxva

    iadonisTvis sasiamovnoa. amrigad, wanamZRvrebis Sinaarsi SegviZlia ase

    warmovadginoT: Tu iadoni cisartyelas xedavs, mas es siamovnebs (Tu pirveli,

    maSin meore), xolo roca mas raRac siamovnebs, is kargad galobs (Tu meore,

    maSin mesame). aqedan ki gamomdinareobs debuleba: Tu iadoni cisartyelas xedavs,

    is kargad galobs (Tu pirveli, maSin mesame). maSasadame, SeuZlebelia, iadoni

    cisartyelas xedavdes da kargad ar galobdes, rac, Tavis mxriv, imas niSnavs, rom

    Tu iadoni kargad ar galobs, maSin is cisartyelas ver xedavs. amrigad, swori

    pasuxia (g).

    axla sxva pasuxebi ganvixiloT. imis naTelsayofad, rom es debulebebi ar

    gamomdinareobs mocemuli wanamZRvrebidan, unda vaCvenoT, rom isini SeiZleba

    mcdari iyos maSin, rodesac orive wanamZRvari WeSmaritia.

    davuSvaT, rom orive wanamZRvari WeSmaritia, da vnaxoT, SeiZleba Tu ara

    aseT SemTxvevaSi mcdari iyos (a), (b) da (d) debulebebi. zemoT ukve vTqviT, rom

    pirveli wanamZRvari ar gamoricxavs iadonis kargad galobas im SemTxvevebSic,

    roca mas araferi siamovnebs; aseve, meore wanamZRvari ar gamoricxavs imas, rom

    iadons cisartyelas yurebis garda kidev sxva ram siamovnebdes. maSasadame,

    wanamZRvrebis WeSmariteba ar gamoricxavs Semdeg or SemTxvevas: 1. iadoni cisartyelas ver xedavs, magram raRac sxva siamovnebs da kargad galobs; 2. iadoni cisartyelas ver xedavs, arc sxva ram siamovnebs da mainc kargad galobs.

    orive SemTxvevaSi mcdaria (a) da (b) debulebebi da, maSasadame, (a) da (b) pasuxebi

    swori ar aris. meore SemTxvevaSi mcdaria (d) debuleba da, maSasadame, arc (d)

    pasuxia swori.

    6. mocemulia: Tu dimitri films gadaiRebs socialur Temaze da kinomcodneTa mowonebas

    daimsaxurebs, am filmis premiera romis kinofestivalze moewyoba;

    Tu dimitris films pirvelad romis kinofestivalze aCveneben, maSin dimitri miiRebs dafinansebas dokumenturi filmis gadasaRebad da mas

    arqivSi muSaobis uflebasac miscemen.

    garkveuli periodis Semdeg aRmoCnda, rom dimitrim arqivSi muSaobis ufleba

    ver miiRo.

    davuSvaT, es monacemebi WeSmaritia. maSin qvemoT CamoTvlilTagan romeli

    debulebaa aucileblad WeSmariti?

    (a) dimitrim ar gadaiRo filmi socialur Temaze

    (b) dimitris mier gadaRebulma filmma kinomcodneTa mowoneba ver daimsaxura

    (g) dimitrim ar gadaiRo filmi socialur Temaze an misma filmma kinomcodneTa

    mowoneba ver daimsaxura

    (d) romis kinofestivalze mxolod im filmebs uCveneben, romlebic socialur

    problemebs exeba

  • 38

    Tavidanve SevniSnoT, rom pasuxi (d) swori ar aris. marTlac, romis

    kinofestivalze saCvenebeli filmebis Tematikis Sesaxeb saubaria davalebis

    mxolod pirvel wanamZRvarSi, romlis Tanaxmad, am festivalze uCveneben

    socialur Temebze gadaRebul filmebs; Tumca masSi araferia naTqvami imaze, rom

    festivali mxolod aseTi filmebis CvenebiT ifargleba. maSasadame, davaleba ar

    gvawvdis sakmaris informacias amasTan dakavSirebiT.

    davalebis mocemulobaSi naTqvamia, rom dimitris ar misces arqivSi

    muSaobis ufleba. aqedan gamomdinareobs, rom dimitris filmi pirvelad romis

    kinofestivalze ar uCvenebiaT. marTlac, dimitris filmi romis kinofestivalze

    rom eCvenebinaT, maSin is, meore wanamZRvris Tanaxmad, miiRebda dafinansebas

    dokumenturi filmis gadasaRebad da arqivSi muSaobis uflebas. es ki ar moxda.

    radgan dimitris filmis premiera romis kinofestivalze ar gaimarTa, amitom

    unda davaskvnaT, rom mcdaria debuleba*: dimitrim filmi socialur Temaze

    gadaiRo da kinomcodneTa mowoneba daimsaxura (ix. pirveli wanamZRvari). es

    debuleba ori nawilisagan, ori daqvemdebarebuli debulebisgan Sedgeba da

    radganac is mTlianobaSi mcdaria, mcdaria misi erTi nawili, an mcdaria meore

    nawili, anda mcdaria orive. sxva sityvebiT: misi erTi nawili mainc aucileblad

    mcdaria; anu dimitris socialur Temaze filmi ar gadauRia an misma filmma

    kinomcodneTa mowoneba ver daimsaxura. es ki igive debulebaa, romelic pasuxis

    (g) variantSia mocemuli.

    amrigad, (g) pasuxSi asaxuli debuleba aucileblad WeSmaritia, Tuki

    WeSmaritia davalebis monacemebi; magram imisTvis, rom (g) swor pasuxad miviCnioT,

    unda davasabuToT, rom danarCeni pasuxebi ar aris aucileblad WeSmariti (e. i.

    TiToeuli maTgani SeiZleba mcdari iyos).

    rogorc zemoT aRvniSneT, mcdaria debuleba: dimitrim filmi socialur

    Temaze gadaiRo da kinomcodneTa mowoneba daimsaxura. Tumca aq araa

    dazustebuli, am debulebis romeli nawilia mcdari da romeli _ ara. SeiZleba

    dimitrim gadaiRo filmi socialur Temaze, magram ver daimsaxura kinomcodneTa

    mowoneba (mcdaria (a) pasuxi); SesaZlebelia, agreTve, rom dimitrim filmi ara

    socialur, aramed sxva Temaze gadaiRo da am filmma kinomcodneTa mowoneba

    daimsaxura (mcdaria (b) pasuxi).

    amrigad, swori pasuxia (g).

    * Tu romelime debuleba mcdaria, maSin misi uarmyofeli debuleba aris WeSmariti, da, piriqiT (uaryofaze miuTiTebs sityvebi `ar~, `ver~ da a.S.). magaliTad, Tu mcdaria `dimitrim filmi socialur Temaze gadaiRo~, maSin WeSmaritia