DÁM TH T B IẤ ẠBilli P.S.Lim

Tr n H o Nhiênầ ạ d chị(tái b n l n th 9)ả ầ ứ

“So v i nh ng ng i th t b i,ớ ữ ườ ấ ạnh ng ng i thành công th t sữ ườ ậ ự

đã th t b i nhi u l n h n,ấ ạ ề ầ ơch đ n gi n là vìỉ ơ ả

h đã c g ng nhi u l n h n!”ọ ố ắ ề ầ ơ

Copyright@1996 by Billi P.S Lim.D ch theo nguyên tác ti ng Anhị ế

“DARE TO FAIL” c a Billi P. S Lim.ủHARDKNOCKS FACTORY SDN BHD

Nhà xu t b n Trấ ả ẻNg i đánh máy: trungle, Leezay_NLườ

Ngu n: Thuvien e-book.comồ

M C L CỤ Ụ

Ch ng Iươ Th i th uờ ơ ấ

Ch ng II Nh ng ngày trung h cươ ữ ở ọ

Ch ng IIIươ

VÀ CÔNG TY C A CHÚNG TÔI Đ C SÁNG L PỦ ƯỢ Ậ

Ch ng IVươ

TR L I LÀM CÔNG CHO NG I KHÁCỞ Ạ ƯỜ

Ch ng Vươ

TH T B IẤ Ạ

Ch ng VIươ

GIÁ TR C A TH T B IỊ Ủ Ấ Ạ

Ch ng 7ươ

N I S HÃI TH T B IỖ Ợ Ấ Ạ

Ch ng 8ươ

TH T B I TRONG CÁC M I QUAN H TÌNH C MẤ Ạ Ố Ệ Ả

CH NG 9ƯƠ

CÁC H U QU C A S TH T B I TRONG XÃ H I CHÚNG TAẬ Ả Ủ Ự Ấ Ạ Ộ

CH NG 10ƯƠ

N I S HÃI KHÔNG KI M Đ C VI C LÀMỖ Ợ Ế ƯỢ Ệ

CH NG 11ƯƠ

N I S HÃI MÌNH ĐÃ QUÁ GIÀ Đ THÀNH CÔNGỖ Ợ Ể

CH NG 12ƯƠ

S KHÔNG Đ T K T QUỢ Ạ Ế Ả

CH NG 13ƯƠ

CÁC ĐAU Đ N R C R I, KHÓ KHĂN, VÀ ĐAU KHỚ Ắ Ố Ổ

CH NG 14ƯƠ

LÀM GÌ Đ Đ I M T V I TH T B IỂ Ố Ặ Ớ Ấ Ạ

Ch ng 15ươ KHI T T C Đ U TH T B IẤ Ả Ề Ấ Ạ

Ch ng 16ươ

B N S LÀM GÌ N U KHÔNG TH TH T B I ?Ạ Ẽ Ế Ể Ấ Ạ

L I Đ T NG NG I B TH T B IỜ Ề Ặ ƯỜ Ị Ấ Ạ

Ch ng Iươ Th i th uờ ơ ấ

Tôi sinh năm 1950 trong m t đ i gia đình có 14 đ a con. Cha tôi bán hàngộ ạ ứ th t, còn m tôi là m t ng i n i tr bình th ng. Tôi sinh ra trong t ng l pị ẹ ộ ườ ộ ợ ườ ầ ớ th p kém c a xã h i, gi a nh ng ng i nói năng r t thô l và c c c n, n iấ ủ ộ ữ ữ ườ ấ ỗ ộ ằ ơ mà h ng ngày m i ng i c luôn mi ng ch i th và nói nh ng t khó nghe.ằ ọ ườ ứ ệ ử ề ữ ừ Trong b i c nh đó, chúng tôi đã tr i qua tu i th khó khăn c a mình, khôngố ả ả ổ ơ ủ ngày nào v nhà mà cha không ch i r a, đánh m tôi hay m t đ a trongề ử ủ ẹ ộ ứ chúng tôi.Chúng tôi luôn ph i ăn nh ng m u x ng và th t heo th a mà cha tôi bánả ữ ẩ ươ ị ừ không h t trong ngày. Không bi t có ph i vì đó là cách buôn bán c a ông hayế ế ả ủ vì chúng tôi ch là nh ng k ăn bám mà ông đ i x b t công v i chúng tôiỉ ữ ẻ ố ử ấ ớ khi ông dành toàn ph n th t ngon nh t cho khách hang và đ cho chúng tôiầ ị ấ ể toàn nh ng m u v n không ai thèm mua.ữ ẩ ụCha tôi l n lên v i ý nghĩ r ng cách d y con t t nh t trong m i tr ng h pớ ớ ằ ạ ố ấ ọ ườ ợ là ph i th t “nghiêm kh c” và “c ng r n”. M t l n, ông k v i chúng tôiả ậ ắ ứ ắ ộ ầ ể ớ r ng su t th i th u c a mình, không ngày nào ông không b m nuôi c cằ ố ờ ơ ấ ủ ị ẹ ố vào đ u (cha tôi v n là con nuôi); vì v y cho đ n t n bây gi , ông v n tinầ ố ậ ế ậ ờ ẫ r ng ông kh m khá h n, thông minh h n các anh em nuôi và c các anh chằ ấ ơ ơ ả ị em ru t c a mình là nh nh ng cái c c đ u y.ộ ủ ờ ữ ố ầ ấ Tôi còn nh m t l n n , cha đánh ch c tôi m nh tay đ n n i ch không thớ ộ ầ ọ ị ả ạ ế ỗ ị ể ch u đ ng đ c n a nên ph i báo c nh sát. Ch c h n các b n cũng đoán raị ự ượ ữ ả ả ắ ẳ ạ đ c tình hu ng lúc đó t i t đ n m c nào vì chúng tôi s cha đ n n iượ ố ồ ệ ế ứ ợ ế ỗ không dám nói v i b t c ai v vi c cha đánh đ p mình, nói gì đ n vi c báoớ ấ ứ ề ệ ậ ế ệ c nh sát.ảM t l n khác mà tôi còn nh là lúc tôi b đánh và b đ t áo s mi vì khôngộ ầ ớ ị ị ố ơ chu n b s n sàng đi h c khi xe đ n đón dù hôm đó xe đ n s m h n th ngẩ ị ẵ ọ ế ế ớ ơ ườ l .ệNg c l i, m tôi là ng i ph n d u dàng và gi n d nh t mà ai cũng ph iượ ạ ẹ ườ ụ ữ ị ả ị ấ ả m c. Dù b ông bà và cha tôi đánh đ p và la m ng, m v n c nh nơ ướ ị ậ ắ ẹ ẫ ứ ẫ nh c và ph c tùng h . L n n , m k v i tôi r ng chi tôi ch “âu y m” bàụ ụ ọ ầ ọ ẹ ể ớ ằ ỉ ế trong ba ngày đ u tiên sau l c i. Tôi không hình dung n i làm th nào 14ầ ễ ướ ổ ế anh em ra đ i đ c!ờ ượCòn m t vi c n a, đó là tr nhà ra, n i duy nh t tôi có th đ n là tr ngộ ệ ữ ừ ơ ấ ể ế ườ

h c. Vì th , tôi luôn mong đ c đ n tr ng, tuy nhiên đó cũng là n i tôi v aọ ế ượ ế ườ ơ ừ yêu v a ghét. Đó là vì su t th i gian h c ti u h c, tôi g p ph i m t ôngừ ố ờ ọ ể ọ ặ ả ộ th y thích nhéo h n là d y h c. M i khi chúng tôi không tr l i đ c câuầ ơ ạ ọ ỗ ả ờ ượ h i, ông b t chúng tôi đ ng lên gh , r i t i c nh bên, th c tay vào túi qu nỏ ắ ứ ế ồ ớ ạ ọ ầ sooc c a chúng tôi và….. nhéo!ủNhà thì gi ng nh ng n l a, còn tr ng h c gi ng “ cái ch o nóng”. M tố ư ọ ử ườ ọ ố ả ộ th n a cũng là m t ph n c a tu i th chúng tôi, đó là “k t phe”. M i ngàyứ ữ ộ ầ ủ ổ ơ ế ỗ sau khi tan h c, tôi ch ng còn mu n v nhà, mà l i la cà đó đây v i lũ b n,ọ ẳ ố ề ạ ớ ạ đùa gi n và đánh b c….. Th m chí, chúng tôi thành l p m t đ i bóng rỡ ạ ậ ậ ộ ộ ổ mang tên “ FORTISS”; v sau, chúng tôi đã l y tên này đ t cho công ty c aề ấ ặ ủ mình. Đó là toàn c nh nh ng ngày th u c a tôi.ả ữ ơ ấ ủTôi sinh ra gi a hai thái c c. Ph i nói r ng tu i th c a t t c anh ch em tôiữ ự ả ằ ổ ơ ủ ấ ả ị b nh h ng và tôi không dám đoan ch c đi u này không đ l i d u v t gìị ả ưở ắ ề ể ạ ấ ế trong cu c đ i chúng tôi sau này.ộ ờNhi u ng i trong chúng ta cũng g p ph i đi u t ng t trong cu c s ng.ề ườ ặ ả ề ươ ự ộ ố Cu c s ng có th đã quá t b c v i ta. Th m chí ta có th nói nó quá b tộ ố ể ệ ạ ớ ậ ể ấ công và t h i mình t i sao l i th . Trong cu c tìm ki m câu tr l i choự ỏ ạ ạ ế ộ ế ả ờ đi u này, m t s ng i b r i lo n v m t tinh th n và tâm lý, và nhi uề ộ ố ườ ị ố ạ ề ặ ầ ề ng i v n còn h t s c s hãi. M t s khác b nh h ng n ng n đ n n iườ ẫ ế ứ ợ ộ ố ị ả ưở ặ ề ế ỗ h b “nh m chìm” và mãi mãi không bao gi đ ng lên đ c n a.ọ ị ấ ờ ứ ượ ữ

Ch ng IIươNh ng ngày trung h cữ ở ọ

Trong ch ng đ u tiên, tôi đã gi i thi u quãng đ i lúc anh ch em chúng tôiươ ầ ớ ệ ờ ị còn ph i d a d m vào cha m và nh ng gì chúng tôi đã tr i qua trong th iả ự ẫ ẹ ữ ả ờ gian đó.Vào năm 1967, tôi đang h c năm th năm tr ng trung h c Batu Pahat,ọ ứ ở ườ ọ Jonor, Malaysia; đây là năm mà tôi cho là “tr ng đ i” vì năm đó, tôi là namọ ạ sinh l p 5 đ u tiên b th y giáo tát tr c m t c l p! Khi y tôi 17 tu i.ớ ầ ị ầ ướ ặ ả ớ ấ ổ Su t quãng đ i còn l i, tôi s không bao gi quên vi c này. Có l b n khôngố ờ ạ ẽ ờ ệ ẽ ạ

tin, nh ng cái tát y là bài h c l n nh t trong th i thanh niên c a tôi và hóaư ấ ọ ớ ấ ờ ủ ra là phúc lành cho tôi. Chính nó bu c tôi ph i h c cách nói chuy n tr cộ ả ọ ệ ướ công chúng, chuy n này r t dài nên tôi xin phép không k ra đây.ệ ấ ểCu i năm đó, tôi tr i qua kỳ thi l p 5. M t l n n a, tôi h c m t bài h cố ả ở ớ ộ ầ ữ ọ ộ ọ cu c đ i khác. Chúng tôi ch cho đ n phút cu i đ xem li u đ thi có b lộ ờ ờ ế ố ể ệ ề ị ộ hay không và tôi đã h c bài su t đêm mà không h ch p m t. Ngày hôm sau,ọ ố ề ớ ắ khi vào phòng thi, đ u óc tôi tr ng r ng! Tôi làm bài thi r t t và k t qu tôiầ ố ỗ ấ ệ ế ả b đi m 2. Tôi luôn t h i t i sao nh ng ng i khác có th làm bài thi hayị ể ự ỏ ạ ữ ườ ể đ n th . Vài năm sau đó, tôi đã tìm ra “k thu t gi i đ thi”! Su t th i gianế ế ỹ ậ ả ề ố ờ đó, tôi quan ni m r ng đ n tr ng là đ tích lũy ki n th c ch không ph iệ ằ ế ườ ể ế ứ ứ ả là đ h c cách tr l i câu h i cho đúng.ể ọ ả ờ ỏ K t qu c a tôi kém nên tôi không đ đi u ki n lên l p sáu ( t ng đ ngế ả ủ ủ ề ệ ớ ươ ươ v i ch ng trình d b đ i h c hay ch ng ch A). Lúc đó ng i ta r t h nớ ươ ự ị ạ ọ ứ ỉ ườ ấ ạ ch s h c sinh l p sáu và tôi trong di n b gi i h n. Tôi không bi t cái gìế ố ọ ớ ở ệ ị ớ ạ ế v cái g i là h ng nghi p. Cha m tôi cũng không bi t n t. Tôi b b m cề ọ ướ ệ ẹ ế ố ị ỏ ặ mà không bi t ph i làm gì. Khi th y m t s b n cùng “phe” sang t nh khácế ả ấ ộ ố ạ ỉ h c l p b túc văn hóa, tôi cũng b t ch c đi theo. Đây là nh ng l p h c tọ ớ ổ ắ ướ ữ ớ ọ ổ ch c vào bu i t i, l p h c là nh ng ngôi nhà m n đ c và h c c thìứ ổ ố ớ ọ ữ ượ ượ ọ ụ nghèo nàn. Chúng tôi b xem là nh ng h c sinh l p 6 “h đ ng”. Sau m tị ữ ọ ớ ạ ẳ ộ năm, tôi v n còn c m giác h t h ng, không bi t mình s làm gì v i t ngẫ ả ụ ẫ ế ẽ ớ ươ lai c a mình. Sau đó, tôi nghe tin có m t tr ng trung h c m i đ c thànhủ ộ ườ ọ ớ ượ l p ậ ở Kuala Lumpur tên là Tr ng trung h c Tunku Abdul Rahman, đ cườ ọ ượ đ t tên theo v th t ng đ u tiên c aMalaysia. Tôi xin vào h c và đã đ cặ ị ủ ướ ầ ủ ọ ượ ch p nh n! Nh ng tôi ph i b t đ u h c l i t t c t năm đ u. Chán th t!ấ ậ ư ả ắ ầ ọ ạ ấ ả ừ ầ ậ M t m t năm làm k “h đ ng” đã quá đ . Bây gi đã đ n lúc vào h c ấ ộ ẻ ạ ẳ ủ ờ ế ọ ở m t ngôi tr ng thích h p r i đây. Nh ng ng c nhiên thay, s th t khôngộ ườ ợ ồ ư ạ ự ậ ph i v y, chúng tôi là nh ng h c sinh tiên phong hay nói khác h n là v t thíả ậ ữ ọ ơ ậ nghi m trong m t ngôi tr ng không có n i phòng h c. Chúng tôi l i ph iệ ộ ườ ổ ọ ạ ả m n nhà c a dân đ h c. L n này thì tôi không th thoát n a r i. Cha tôiượ ủ ể ọ ầ ể ữ ồ s gi t tôi m t! Tuy nhiên, cũng còn m t đi u an i là l p h c đ c b tríẽ ế ấ ộ ề ủ ớ ọ ượ ố ban ngày.Vì nói quá nhi u trong l p, l n n , tôi đ c ch n làm ng i tham gia m tề ớ ầ ọ ượ ọ ườ ộ bu i tranh lu n c a tr ng. Đ i th c a tôi là m t n sinh. Lúc đ n l t tôiổ ậ ủ ườ ố ủ ủ ộ ữ ế ượ nói, đ u tôi t d ng TR NG R NG! Và đúng là tôi đã c m th y hai đ uầ ự ư Ố Ỗ ả ấ ầ g i mình run lên! Tôi không th nh n i hôm đó tôi đã l m b m nh ng gì.ố ể ớ ổ ầ ầ ữ T t c nh ng gì tôi bi t là tôi đã b m t đ a con gái đánh b i m t cách th mấ ả ữ ế ị ộ ứ ạ ộ ả h i tr c toàn tr ng! S th t b i nh c nhã này đã làm tôi choáng váng. Tôiạ ướ ườ ự ấ ạ ụ

tr nên im l ng h n trong l p.ở ặ ơ ớNăm 1969, tôi l i tr i qua m t kinh nghi m nh đ i khác. H c xong, tôi điạ ả ộ ệ ớ ờ ọ v nhà b ng xe buýt; xu ng xe, tôi đi v n i tr . Không khí xung quanhề ằ ố ề ơ ở ọ h i căng th ng. Tôi th y m t vài ng i ch y lung tung nh ng không bi t cáiơ ẳ ấ ộ ườ ạ ư ế gì đang di n ra. V nhà, t m r a, ăn c m xong, tôi ra bao l n ng i ngheễ ề ẳ ử ơ ơ ồ ch ng trình phát thanh mình a thích. Đang phát n a ch ng, ch ng trìnhươ ư ử ừ ươ đ t ng t b m t thông báo quan tr ng c t ngang. Đó là ti ng Th t ng, ôngộ ộ ị ộ ọ ắ ế ủ ướ đã khóc khi tuyên b l nh gi i nghiêm c a chính ph . Chúng tôi s ph i tr iố ệ ớ ủ ủ ẽ ả ả qua m t cu c xung đ t ch ng t c l n nh t trong l ch s n c mình – hômộ ộ ộ ủ ộ ớ ấ ị ử ướ đó là ngày 13 tháng 5 năm 1969!Tho t đ u tôi nghĩ đó là m t trò đùa! Chà! V y là không có tr ng h c n a.ạ ầ ộ ậ ườ ọ ữ Th t ra, lúc đó tôi không bi t l nh gi i nghiêm là gì. D n dà ý nghĩa c a nóậ ế ệ ớ ầ ủ m i lóe lên trong đ u tôi. Hàng ngày t i th y khói đen b c lên t nhi u n iớ ầ ố ấ ố ừ ề ơ khác nhau ở Kuala Lumpur – đó là khói t nh ng căn nhà đang b c cháy.ừ ữ ố Nhi u tin đ n đ n tai tôi r ng nhi u ng i b gi t, có c ph n và tr emề ồ ế ằ ề ườ ị ế ả ụ ữ ẻ vô t i….. Cao trào c a vi c này x y r vào ngày tôi đang ng i trên bao l nộ ủ ệ ả ả ồ ơ và nghe m t ti ng thét đ ng sau….. tôi quay l i và ch cách đó 4,5m, m tộ ế ằ ạ ỉ ộ kh u M16 đang chĩa vào tôi! (May là lúc đó ng i lính y đã không n sung,ẩ ườ ấ ổ ch n u không bây gi tôi đâu th ng i đây vi t quy n sách này). Các v xôứ ế ờ ể ồ ế ể ụ xát và gi t chóc g n đây ĐôngTimorế ầ ở đã g i l i t t c các h i c này trongợ ạ ấ ả ồ ứ tôi lúc tôi hi u đính quy n sách cho l n xu t b n này. T i sao sau 30ệ ể ầ ấ ả ạ năm( t 1969 đ n 1999) nh ng s vi c nh v y v n còn x y ra?ừ ế ữ ự ệ ư ậ ẫ ảNăm 1970, tôi 20 tu i. Trong khi ch k t qu thi l p 6, tôi ph trông c aổ ờ ế ả ớ ụ ử hàng t p hóa c a cha tôi. Nhi u năm tr c, ông đã đ i ngh . Vì dính líu vàoạ ủ ề ướ ổ ề ho t đ ng chính tr trong vùng, ông b tr c xu t sang m t t nh khác và trạ ộ ị ị ụ ấ ộ ỉ ở thành công dân b qu n thúc. Ông bu c ph i phó m c c a hàng cho m tôiị ả ộ ả ặ ử ẹ trông coi. Vào m t ngày đ nh m nh, m t quy n sách đ c bi t n m trên bàn,ộ ị ệ ộ ể ặ ệ ằ ngay tr c m t tôi. Cho đ n t n bây gi , tôi v n còn không bi t làm th nàoướ ặ ế ậ ờ ẫ ế ế hay t i sao nó n m đó, ai đã đ nó đó. Nh ng rõ rang nó đã đó. Quy nạ ằ ể ở ư ở ể sách có m t cái t a r t n i b t (lúc đó tôi đã nh n th y th ) – “Nghĩ đ n sộ ự ấ ổ ậ ậ ấ ế ế ự giàu có và làm giàu” c a tác gi Napoleon Hill. Th ng ngày tôi không thíchủ ả ườ đ c sách nh ng t a sách trông r t b t m t. Tôi không th c ng l i n i sọ ư ự ấ ắ ắ ể ưỡ ạ ổ ự cám d c a nó. V l i, đ c quy n sách, tôi có m t mát gì đâu. Khi đ cỗ ủ ả ạ ọ ể ấ ọ quy n sách, tôi đã th t s b cu n hút đ n n i tôi ng i nh ph ng cho đ nể ậ ự ị ố ế ỗ ồ ư ỗ ế khi đ c m t m ch h t c quy n. L n đ u tiên trong đ i, tôi b thu hút b iọ ộ ạ ế ả ể ầ ầ ờ ị ở m t quy n sách nói v cách làm th nào đ thành công, làm th nào đ đ tộ ể ề ế ể ế ể ạ đ c đi u mình mong mu n trong cu c s ng. Th t ra, vào th i đi m đó, tôiượ ề ố ộ ố ậ ờ ể

đã không bi t r ng cu n sách này cũng đã nh h ng đ n cu c s ng c aế ằ ố ả ưở ế ộ ố ủ nhi u ng i khác trên th gi i. T t c nh ng gì tôi bi t là quy n sách đãề ườ ế ớ ấ ả ữ ế ể gây nên c m xúc trong tôi và tôi b t đ u th c hi n nh ng đi u sách ch b oả ắ ầ ự ệ ữ ề ỉ ả – t i s làm b t c đi u gì tôi mu n, b t ch p k t qu ra sao. Tôi s d nố ẽ ấ ứ ề ố ấ ấ ế ả ẽ ồ h t tâm trí đ đ t đ c đi u mình mong mu n.ế ể ạ ượ ề ốĐi u trùng h p là tôi có th áp d ng t t c đi u này vào th c t trong giaiề ợ ể ụ ấ ả ề ự ế đo n th 2 c a đ i mình. Giai đo n này b t đ u khi tôi h c tr ng đ iạ ứ ủ ờ ạ ắ ầ ọ ở ườ ạ h c trong vùng ( Đ i h cọ ạ ọ Malaya).Tôi mu n h c y khoa ( lúc đó, h u h t m i ng i đ u kính tr ng các bác sĩ)ố ọ ầ ế ọ ườ ề ọ nh ng k t qu C, E,E và O tôi may m n đ c m t ch phân khoa tư ế ả ắ ượ ộ ỗ ở ự nhiên, chung quy ch vì tôi đ c nhà n c c p h c b ng. Khi đó, chỉ ượ ướ ấ ọ ổ ủ tr ng c a tr ng là ai đ c c p h c b ng c a chính ph thì s đ c m tươ ủ ườ ượ ấ ọ ổ ủ ủ ẽ ượ ộ ch - th t may cho tôi!ỗ ậ

tr ng, tôi mu n đ c n i ti ng. V i nh ng đi u h c đ c t quy nỞ ườ ố ượ ổ ế ớ ữ ề ọ ượ ừ ể “Nghĩ đ n s giàu có và làm giàu”, tôi đã ng c trong cu c b u c h i sinhế ự ứ ử ộ ầ ử ộ viên. Ng i ta b o tôi nên ng c vào các ch c v c a khoa nh ng khôngườ ả ứ ử ứ ụ ủ ư đ i nào, tôi ph i có chân trong Đoàn ch t ch – ch c v cao nh t. H i sinhờ ả ủ ị ứ ụ ấ ộ viên Đ i h cạ ọ Malayam i là ch x ng v i tôi. Đ c s giúp đ c a haiớ ỗ ứ ớ ượ ự ỡ ủ ng i b n, tôi đã đi dán các áp phích c đ ng .v.v. Tôi ti n hành m t chi nườ ạ ổ ộ ế ộ ế d ch tranh c th t hăng hái và sáng t o nh m giành đ c m t ch trongị ử ậ ạ ằ ượ ộ ỗ cu c b u c . Tôi đi v n đ ng h t khoa này đ n khoa khác và tôi v n cònộ ầ ử ậ ộ ế ế ẫ nh lúc đó tôi đã phát t b m ghi l i kh u hi u v n đ ng nh th này:ớ ờ ướ ạ ẩ ệ ậ ộ ư ế

“ Có 3 t mà tôi mu n nói v i các b nừ ố ớ ạ

HÃY B U TÔI”Ầ

Có th nói, vì ch là m t ng c viên lép v , không ai bi t đ n, chi nể ỉ ộ ứ ử ế ế ế ế d ch c a tôi đã đ t đ c m t thành công đáng chú ý. Tôi là m t ng c viênị ủ ạ ượ ộ ộ ứ ử thành công b t ng . Không hi u sao, trong s 36 gh v i h n m t trăm ngấ ờ ể ố ế ớ ơ ộ ứ viên tranh c , tôi giành đ c s phi u b u cao th ba! Tôi h i căng th ng vàử ượ ố ế ầ ứ ơ ẳ lo l ng vì không h bi t m t ng i trong h i sinh viên c n ph i làm gì.ắ ề ế ộ ườ ộ ầ ả Nh ng tôi bi t đ c m t đi u, đó là nh ng gì mà quy n sách y đã đ c pư ế ượ ộ ề ữ ể ấ ề ậ đ n. Không ai bi t đ c r ng, đ i v i tôi, m t cách không chính th c, nó đãế ế ượ ằ ố ớ ộ ứ tr thành c m nang c a s thành công.ở ẩ ủ ựM c dù là m t thành viên v a v ng v , v a thi u kinh nghi m, nh có sặ ộ ừ ụ ề ừ ế ệ ờ ố

phi u b u cao, ng i ta b nhi m tôi vào Ban ch p hành c a H i Sinh viênế ầ ườ ổ ệ ấ ủ ộ - m t th “n i các” c a c ng đ ng sinh viên.ộ ứ ộ ủ ộ ồTôi đ c ch đ nh làm th ký ph trách các t ch c xã h i c a H i sinhượ ỉ ị ư ụ ổ ứ ộ ủ ộ viên. Lúc đó, tôi không bi t nhi m v c a th ký làm gì. Th m chí tôi cũngế ệ ụ ủ ư ậ không bi t H i Sinh viên đ c thành l p đ làm gì! Tôi ch mu n kh ngế ộ ượ ậ ể ỉ ố ẳ đ nh mình. Và gi tôi đã n i ti ng. V y gi ph i làm gì n a? Tôi xem các tàiị ờ ổ ế ậ ờ ả ữ li u tr c đây đ bi t ng i ti n nhi m c a mình đã làm gì. Sau đó, tôiệ ướ ể ế ườ ề ệ ủ khám phá ra m t vi c r t bu n c i: m i ng i t ra kính tr ng tôi nh thộ ệ ấ ồ ườ ọ ườ ỏ ọ ư ể tôi bi t m i th . Vì th ,tôi c gi v bi t m i th . Tình c , nhi u ho tế ọ ứ ế ứ ả ờ ế ọ ứ ờ ề ạ đ ng c a tôi l i liên quan đ n vi c t ch c các bu i h i h p, các bu i bi uộ ủ ạ ế ệ ổ ứ ổ ộ ọ ổ ể di n,các ho t đ ng gây qu - VÂNG, GÂY QU ! Ti n đ y! Theo tôi, đó làễ ạ ộ ỹ Ỹ ề ấ đi u mà quy n “Nghĩ đ n s giàu có và làm giàu” th t s mu n nói đ n! ,ề ể ế ự ậ ự ố ế Ồ v y là tôi đã th t s v n d ng đ c nh ng đi u h c đ c t sách. Tôi raoậ ậ ự ậ ụ ượ ữ ề ọ ượ ừ bán các m u qu ng cáo,v.v…Tôi tr thành “máy làm ra ti n” c a h i!ẩ ả ở ề ủ ộTh là vi c này đã đi xa đ n m c su t kho ng th i gian đó, Ban ch p hànhế ệ ế ứ ố ả ờ ấ chúng tôi b chi ph i b i cái g i là y u t “xã h i ch nghĩa”.Th t s mà nóiị ố ở ọ ế ố ộ ủ ậ ự thì tôi cũng không bi t t “xã h i ch nghĩa” có nghĩa gì. Tôi ch bi t cáchế ừ ộ ủ ỉ ế làm th nào đ t ch c các k ho ch và gây thêm qu ! Các thành viên cùngế ể ổ ứ ế ạ ỹ

trong Ban ch p hành v i tôi đang đ u tranh cho các v n đ xã h i, nh ngở ấ ớ ấ ấ ề ộ ư v n đ mà lúc đó tôi th c s không th hi u đ c. H t ch c các cu cấ ề ự ự ể ể ượ ọ ổ ứ ộ bi u tình v nh ng v n đ c a Trung Đông, Palestine, v Baling,v.v và v.v.ể ề ữ ấ ề ủ ụ Tôi nh mình đã tham gia m t s cu c bi u tình Kuala Lumpur vì tôi làớ ộ ố ộ ể ở m t thành viên c a Ban ch p hành và cũng vì ham vui ch không h n vìộ ủ ấ ứ ẳ mu n đ u tranh cho các v n đ đó.ố ấ ấ ềNi m vui c a tôi đ n t t đ nh khi chúng tôi “ti p qu n” tr ng đa h c nămề ủ ế ộ ỉ ế ả ườ ị ọ 1974. Tôi nh là nhà lãnh đ o t i cao c a đ t n c chúng tôi(Yang Di-ớ ạ ố ủ ấ ướPertuan Agong), ngài Azlan Shah, lúc y đ c yêu c u đ ng ra dàn x p tìnhấ ượ ầ ứ ế hình. Cu i cùng, vào ngày 08-12-1974, ti n sĩ Mahathir Mohamad, h i y làố ế ồ ấ B tr ng B Giáo d c, đã can thi p b ng L c l ng quân d b c a Liênộ ưở ộ ụ ệ ằ ự ượ ự ị ủ bang và t t c v vi c đã k t thúc.ấ ả ụ ệ ếT ng th ký H i sinh viên tìm đ c cách tr n ra n c ngoài (sau 20 năm thaổ ư ộ ượ ố ướ h ng, g n đây ông y m i đ c phép tr v n c). Hai thành viên c aươ ầ ấ ớ ượ ở ề ướ ủ H i đã b B N i v b t gi và b tù. M t thành viên khác b c t h c b ngộ ị ộ ộ ụ ắ ữ ỏ ộ ị ắ ọ ổ chính ph ngay ngày hôm sau.ủĐó là cái giá quá đ t cho “s thành công” mà chúng tôi đ t đ c!ắ ự ạ ượV y li u ta có th nói gì v nh ng vi c mà ta đã tr i qua? Đó là nh ng giâyậ ệ ể ề ữ ệ ả ữ phút “cao quý”, “tuy t v i”, “kỳ thú”, “gian kh ” hay “khó khăn”?ệ ờ ổ

Tuy nhiên, có m t đi u ch c ch n là cu c s ng c a chúng tôi đã không cònộ ề ắ ắ ộ ố ủ nh tr c. T ng lai c a hai ng i b n đ ng đ i v i tôi đã b v t nh . Tôiư ướ ươ ủ ườ ạ ồ ộ ớ ị ế ơ không bi t đích xác s vi c bi th m y đã tác đ ng đ n h nh th nào –ế ự ệ ả ấ ộ ế ọ ư ế li u nh ng lý t ng mà h theo đu i có còn đ c l u gi trong nh ng tráiệ ữ ưở ọ ổ ượ ư ữ ữ tim kh đau c a h không?ổ ủ ọTr c khi r i tr ng, tôi đã th v i nhóm b n c a mình s không bao giướ ờ ườ ề ớ ạ ủ ẽ ờ tr l i Đ i h cở ạ ạ ọ Malaya n a. Tôi s thành công ngoài xã h i. Đó là vào nămữ ẽ ộ 1975. Vì đã ch ng ki n nh ng đi u tôi làm đ c tr ng nên h tin t ngứ ế ữ ề ượ ở ườ ọ ưở vào đi u tôi nói. H t năm h c th ba, tôi r i tr ng v i t m b ng c nhânề ế ọ ứ ờ ườ ớ ấ ằ ử khoa h c. K t qu h c t p c a tôi không đ đ h c ti p năm sau l y b ngọ ế ả ọ ậ ủ ủ ể ọ ế ấ ằ danh d . Không sao, tôi nghĩ, ai c n nó c ch , dù th nào đi n a tôi cũng sự ầ ơ ứ ế ữ ẽ thành công!Tôi hoàn toàn tin t ng r ng m t t ch c nào đó s có t ng lai t t đ pưở ằ ộ ổ ứ ẽ ươ ố ẹ n u nh n tôi vào làm. Ban đ u, thông qua m i quan h c a m t ng i b n,ế ậ ầ ố ệ ủ ộ ườ ạ tr c đây là th y giáo c a tôi, tôi ch n ngay cho mình vi c d y h c t mướ ầ ủ ọ ệ ạ ọ ạ th i quê nhà. Đ i v i tôi, th gi i th c s c a mình là khu v c kinh t tờ ở ố ớ ế ớ ự ự ủ ự ế ư nhân. Vì v y, tôi đã l n l t xin h t vi c này đ n vi c khác. Tôi không bi tậ ầ ượ ế ệ ế ệ ế li u t m b ng đ i c ng c a tôi s h p v i công vi c nào. Tôi ch bi tệ ấ ằ ạ ươ ủ ẽ ợ ớ ệ ỉ ế r ng mình có th đóng góp s c l c cho n i nào thuê mình. Nhi u l n tôi bằ ể ứ ự ơ ề ầ ị t ch i vì tôi “không có kinh nghi m”. Và tôi b t đ u băn khoăn v vi c làmừ ố ệ ắ ầ ề ệ th nào m t ng i có th tìm đ c vi c làm đ u tiên trong đ i n u tiêuế ộ ườ ể ượ ệ ầ ờ ế chu n là pha có kinh nghi m. 6 tháng, r i 9 tháng trôi qua, tôi v n ch a cóẩ ỉ ệ ồ ẫ ư vi c làm. Tôi b t đ u c m th y m t t tin. Tôi b t đ u v m ng, tinh th nệ ắ ầ ả ấ ấ ự ắ ầ ỡ ộ ầ suy s p. T ng lai th t m đ m. Có ph i lúc nào nó cũng s di n ra nhụ ươ ậ ả ạ ả ẽ ễ ư th này? Cu i cùng, tôi b c sang m t giai đo n m i khi nghe theo l iế ố ướ ộ ạ ớ ờ khuyên c a em gái tôi là nên h c đ l y b ng v giáo d c. D ng nh t mủ ọ ể ấ ằ ề ụ ườ ư ấ b ng đ i c ng c a tôi không đ “chuyên nghi p” nên khó xin đ c vi c.ằ ạ ươ ủ ủ ệ ượ ệ Vì v y, tôi đ c tr ng mà các b n đã bi t, Đ i h cMalaya, nh n vào h cậ ượ ườ ạ ế ạ ọ ậ ọ đ láy b ng giáo d c. Không ph i tôi không đ can đ m đ h c n a nh ngể ằ ụ ả ủ ả ể ọ ữ ư làm sao tôi có th g p l i nh ng ng i b n mà tr c đây tôi đã th v i hể ặ ạ ữ ườ ạ ướ ề ớ ọ là s không bao gi tr l i tr ng n a. Tôi s “m t m t” nên đành đi tr 2ẽ ờ ở ạ ườ ữ ợ ấ ặ ễ tu n đ tránh ch m m t h .ầ ể ạ ặ ọH h t gi là tôi v i vã tr v nhà, không còn là “ng i n i ti ng” nhễ ế ờ ộ ở ề ườ ổ ế ư tr c đây n a. M i ngày, sau gi lên l p, tôi kì m t mình trong căn phòngướ ữ ỗ ờ ớ ở ộ thuê nh bé c a mình. M t b a n , lúc s p x p l i sách v , tôi tình c g pỏ ủ ộ ữ ọ ắ ế ạ ở ờ ặ l i quy n sách “Nghĩ đ n s giàu có và làm giàu”. Thú nh n, tôi đã quênạ ể ế ự ậ béng nó su t c năm tr i. M t n i t c gi n và b i r i thoáng qua tâm trí tôi:ố ả ờ ộ ỗ ứ ậ ố ố

“Tôi đã h c và áp d ng nh ng nguyên t c trong sách nh th nào mà gi nàyọ ụ ữ ắ ư ế ờ tôi v n còn đây, tr ng đ i h c này thay vì làm đ c vi c l n lao thẫ ở ở ườ ạ ọ ượ ệ ớ ở ế gi í bên ngoài? Li u tôi có b sót đi u gì không?”. V y là tôi b t đ u đ cớ ệ ỏ ề ậ ắ ầ ọ l i, không ch m t l n mà nhi u l n nh tác gi đ ngh . Tôi đ c h t ngàyạ ỉ ộ ầ ề ầ ư ả ề ị ọ ế này sang ngày khác cho đ n khi m t ng i b n cùng tr ng phòng bênế ộ ườ ạ ườ ở c nh th y tôi quá mê quy n sách này nên đã mach cho tôi bi t nó đã đ cạ ấ ể ế ượ ghi âm trong m t cu n băng. S tò mò tr i d y, tôi li n nh anh y sangộ ộ ự ỗ ậ ề ờ ấ dùm m t cu n vì cho t i lúc đó, tôi v n ch a bi t đ n cu n băng y. Tôiộ ố ớ ẫ ư ế ế ố ấ nghe cu n băng h t ngày này sang ngày khác theo l i khuyên c a Earlố ế ờ ủ Nightingale, ng i đã ghi âm quy n sách. Sau cùng, cũng ng i b n y, khiườ ể ườ ạ ấ th y tôi quá mê m i v i cu n băng, đã ti t l v i tôi là đang có m t cu cấ ả ớ ố ế ộ ớ ộ ộ h i th o v quy n “Nghĩ đ n s giàu có và làm giàu”. H i th o di n raộ ả ề ể ế ự ộ ả ễ trong 3 ngày, 2 dêm và phí t n m i ng i ph i tr là 60 RM (t ng đ ngổ ỗ ườ ả ả ươ ươ 15 USD). Bu i h i th o y tên: “Dám tr nên vĩ đ i”. M t cái tên hay tuy t!ổ ộ ả ấ ở ạ ộ ệ Vào th i đi m năm 1976, 60 đ ng RM (16 USD) là m t s ti n t ng đ iờ ể ồ ộ ố ề ươ ố l n đ i v i m t sinh viên. Nh ng dù sao đi n a, tôi cũng ph i tham gia b ngớ ố ớ ộ ư ữ ả ằ đ c. Tôi đ n ký túc xá sinh viên và ch i bài poker v i vài sinh viên đó vàượ ế ơ ớ ở nh th đ nh m nh đã s p đ t, tôi th ng nhi u ván và có đ ti n tham dư ể ị ệ ắ ặ ắ ề ủ ề ự h i th o.ộ ả

đây, tôi không th mô t t m đi u gì đã x y ra v i tôi su t 3 ngày h iỞ ể ả ỉ ỉ ề ả ớ ố ộ th o. Nh ng tôi c g ng vi t ra t t c nh ng gì mà ng i h ng d n hômả ư ố ắ ế ấ ả ữ ườ ướ ẫ

y gi i thi u.ấ ớ ệKhi k t thúc bu i h i th o, tôi đã tr thành m t ng i khác. Không gì có thế ổ ộ ả ở ộ ườ ể ngăn n i s xúc đ ng c a tôi cũng nh phát hi n m i v b n thân tôi.ổ ự ộ ủ ư ệ ớ ề ả Không th dùng l i đ mô t h t c m giác c a tôi lúc y. Tôi đang trênể ờ ể ả ế ả ủ ấ ở đ nh c a th gi i. Th gi i th t vĩ đ i! M i th s tr nên vĩ đ i! Vâng, tôiỉ ủ ế ớ ế ớ ậ ạ ọ ứ ẽ ở ạ là ng i vĩ đ i nh t! Lúc đó tôi m i hi u t i sao võ sĩ Muhammad Ali c hôườ ạ ấ ớ ể ạ ứ to: “Tôi là ng i vĩ đ i nh t” m i khi b c lên võ đài. Tôi cũng có cùngườ ạ ấ ỗ ướ c m giác nh th .ả ư ế “Hàng ngàn vĩ nhân đã kh i nghi p nh nh ng th c t tóc, nh ng ông hàngở ệ ư ữ ợ ắ ữ th t, ng i làm công nh t, th n , th xây, th m c, th m than, ng iị ườ ậ ợ ề ợ ợ ộ ợ ỏ ườ h u, ch quán r u, th làm bánh mì, tá đi n nghèo và quân nhân. Nh ngầ ủ ượ ợ ề ữ con ng i l i l c này xu t thân t đám đông, đ t đ c m t danh ti ng lâuườ ỗ ạ ấ ừ ạ ượ ộ ế dài và v ng ch c b i vi c s d ng thiên tài c a mình, cái mà t t c c a c iữ ấ ở ệ ử ụ ủ ấ ả ủ ả trên th gi i cũng không mua n i.”ế ớ ổNgày hôm sau, suýt chút n a tôi b h c. Tôi có m t s m nh! Đó là vi c màữ ỏ ọ ộ ứ ệ ệ tôi ph i chia s v i th gi i. Vì th , sau khi “ép” m t s b n th i th uả ẻ ớ ế ớ ế ộ ố ạ ờ ơ ấ

c a mình tham d h i th o, vào tháng giêng năm 1977, chúng tôi b t đ uủ ự ộ ả ắ ầ thành l p T p đoàn Fortiss Sdn. Bhd., m t công ty bán hàng tr c ti p v i sậ ậ ộ ự ế ớ ố v n góp c a m i thành viên là 1000 RM (263 USD). Tôi tr thành Giám đ cố ủ ỗ ở ố đi u hành c a công ty. N u không ai cho b n vi c làm, hãy t t o vi c làmề ủ ế ạ ệ ự ạ ệ cho mình! Ph i chăng chúng ta h c đ i h c cho đ n khi ra tr ng ch đ tìmả ọ ạ ọ ế ườ ỉ ể vi c làm? N u đúng nh th thì ai s là ng i t o ra vi c làm cho nh ngệ ế ư ế ẽ ườ ạ ệ ữ ng i không t t nghi p đ i h c kém may m n h n ta?ườ ố ệ ạ ọ ắ ơ

Ch ng IIIươ

VÀ CÔNG TY C A CHÚNG TÔI Đ C SÁNG L PỦ ƯỢ Ậ

T t c các b n thu nh c a tôi đ u gi nh ng v trí ch ch t trong công ty.ấ ả ạ ở ỏ ủ ề ữ ữ ị ủ ố Chúng tôi t ch đ nh mình làm giám đ c dù l ng th p. Chúng tôi nhìn vự ỉ ị ố ươ ấ ề t ng lai! Chúng tôi kh i đ u v i m t s n ph m đ c nh t – ch t t y r aươ ở ầ ớ ộ ả ẩ ộ ấ ấ ẩ ử d ng l ng đa năng. Chúng tôi ch ng bi t gì v k toán, tài chính hay ti p th .ạ ỏ ẳ ế ề ế ế ị T t c nh ng gì chúng tôi bi t là làm vi c, bán hàng và tuy n d ng thêmấ ả ữ ế ệ ể ụ nhân viên. Ch sau 2 tháng, chúng tôi c n s ch ti n đ mua hàng hóa. Nhuỉ ạ ạ ề ể c u v n nh th nh ng chúng tôi b cháy túi. Sau đó, tôi m n văn t đ tầ ẫ ư ế ư ị ượ ự ấ c a cha tôi đ th ch p s ti n đã rút quá m c cho phép trong tài kho n ủ ể ế ấ ố ề ứ ả ở ngân hàng. Tôi làm v y mà không băn khoăn v vi c mình cũng ch là m tậ ề ệ ỉ ộ c đông bình th ng nh nh ng ng i khác công ty. (Sao lúc đó tôi l iổ ườ ư ữ ườ ở ạ dám m o hi m v i đ t đai c a cha th nh ?). Chúng tôi v t qua t t c cácạ ể ớ ấ ủ ế ỉ ượ ấ ả cu c ki m kê tài s n c a nhà n c và vi c tuy n d ng them ng i. Cùngộ ể ả ủ ướ ệ ể ụ ườ lúc đó, tôi cũng thành l p H i “Nh ng ng i khó th t b i” (IHK) nh m tậ ộ ữ ườ ấ ạ ư ộ b ph n trong công ty nh m hu n luy n nhân viên thông qua m t cu c h iộ ậ ằ ấ ệ ộ ộ ộ th o mang tên “Sinh ra đ đ c t do”.ả ể ượ ựSau đó, chúng tôi đi t i m t b c ngo t. Đ xúc ti n quá trình phát tri n,ớ ộ ướ ặ ể ế ể

chúng tôi thành l p Fortiss Bhd. Đó là m t công ty có h n 50 c đông, và trênậ ộ ơ ổ h t, chúng tôi mu n m i ng i đ tr thành c đông và làm vi c cho chínhế ố ọ ườ ề ở ổ ệ mình. Th m chí chúng tôi còn lên k ho ch đ bi n công ty thành m t côngậ ế ạ ể ế ộ ty trách nhi m h u h n có ti ng tăm! Chúng tôi có m t gi c m và chúng tôiệ ữ ạ ế ộ ấ ơ g i đó là “gi c m c a ng i Mã Lai”, Công vi c kinh doanh c a chúng tôiọ ấ ơ ủ ườ ệ ủ ngày m t phát tri n. Chúng tôi đ t nhà kho kh p n c, t ng s kho hành lênộ ể ặ ắ ướ ổ ố đ n 60. Ch riêng vi c kinh doanh bán đ oế ỉ ệ ở ả Malaysia đã đ t đ n m t tri uạ ế ộ ệ RM (263000 USD) m i tháng (1980). Đó là m t s ti n l n khi y.ỗ ộ ố ề ớ ấLúc này, tôi cũng v a sáng l p xong m t công ty n a chuyên hu n luy n cácừ ậ ộ ữ ấ ệ doanh nhân do ông K.G.Lim và ông James Chan ph trách. V sau, chúng tôiụ ề có thêm 4 gi ng viên n a là ông Gan Ah Seng, ông Low Ban Chai, ông Luả ữ Yau Kong và ông Aw Weng Hung.Chúng tôi đang bay vút lên cao – m c đích c a chúng tôi là chinh ph c cụ ủ ụ ả th gi i! Chúng tôi bi n nh ng kho hàng c a mình thành n i đào t o cácế ớ ế ữ ủ ơ ạ nhân viên hàng đ u thành các nhà qu n lý, nh ng ng i mà ngày nào đ y sầ ả ữ ườ ấ ẽ đ c g i đ n đi u hành nh ng doanh nghi p t ng t các qu c gia khác.ượ ử ế ề ữ ệ ươ ự ở ốVào ngày 18-5-1980, chúng tôi t ch c m t trong nh ng h i ngh l n nh tổ ứ ộ ữ ộ ị ớ ấ mà m t công ty buôn bán tr c ti p t ch c đ c. Chúng tôi đã t ch c h iộ ự ế ổ ứ ượ ổ ứ ộ ngh l n 3 c a mình v i ch đ : “Các doanh nghi p tr và m c tiêu c aị ầ ủ ớ ủ ể ệ ẻ ụ ủ qu c gia”. Đi u quan tr ng nh t là Ti n sĩ Mahathir Mohammad, h i y làố ề ọ ấ ế ồ ấ Phó Th t ng và cũng là B tr ng B Th ng m i và Công nghi p, đãủ ướ ộ ưở ộ ươ ạ ệ nh n l i khai m c h i ngh . Chúng tôi tr thành đ tài bàn tán c a c n c.ậ ờ ạ ộ ị ở ề ủ ả ướTôi m i 30 tu i mà đã có th cùng di n thuy t v i Phó Th t ng! Th t ra,ớ ổ ể ễ ế ớ ủ ướ ậ su t th i gian đó, tôi đã che gi u n i s hãi và s r ng tu ch c a mình vố ờ ấ ỗ ợ ự ỗ ế ủ ề cái g i là “thành công” mà tôi đ t đ c! T năm 1981 đ n 1983, chúng tôiọ ạ ượ ừ ế đã đ ng đ u v i m t s v n đ tr ng đ i trong vi c t ch c l i công ty.ươ ầ ớ ộ ố ấ ề ọ ạ ệ ổ ứ ạ Tôi không th nói chính xác lúc đó đã x y ra vi c gì. Nh ng tháng 8-1983,ể ả ệ ư công ty phá s n.ảĐó là n i b t h nh l n c a tôi! Nh ng đi u bu n c i đã x y ra. Tôi b tỗ ấ ạ ớ ủ ư ề ồ ườ ả ắ đ u c m nh n “s thành công” th t s khi tôi b tu t d c trong công vi cầ ả ậ ự ậ ự ị ộ ố ệ kinh doanh. Tôi đã bi t mình sai l m ch nào. Đi u đáng ng c nhiên là sế ầ ở ỗ ề ạ ự t tin c a tôi không b lung lay dù tôi c m th y b i r i v i nh ng gì đã x yự ủ ị ả ấ ố ố ớ ữ ả ra cho công ty cũng nh áy náy vì ch a th c hi n đ c nh ng giao c v iư ư ự ệ ượ ữ ướ ớ các c đông. Tôi c m th y x u h khi không th th c hi n “gi c m c aổ ả ấ ấ ổ ể ự ệ ấ ơ ủ ng i Mã Lai” mà toi đã g i ra cho h !ườ ợ ọCó m t sô “tin đ n” r ng tôi đ c l i l c. Nh ng đi u đó không đúng.ộ ồ ằ ượ ợ ộ ư ề Không nh ng tôi b khánh ki t mà còn ph i đóng cho ngân hàng kho n ti nữ ị ệ ả ả ề

th ch p 200000 RM (76000 USD) cùng v i 5 giám đ c khác!ế ấ ớ ốNH NG TH NG NHÂN TR C A FORTISSỮ ƯƠ Ẻ ỦH n 90% trong s h gi đây đang r t thành công trong lĩnh v c c a mình.ơ ố ọ ờ ấ ự ủ M t s ng i đã th v n may các n c khác và đã thành công. M t sộ ố ườ ử ậ ở ướ ộ ố ng i đang trong ban lãnh đ o c a nhi u công ty danh ti ng, có ng i đãườ ở ạ ủ ề ế ườ qua đ i, có ng i thành tu sĩ.ờ ườSu t nhi u tháng tr i tôi ph i s ng nh mì gói: đi m tâm, ăn tr a, ăn t i, t tố ề ờ ả ố ờ ể ư ố ấ th y đ u là mì gói! Tôi l i ph i quay v s ng trong căn phòng thuê ch tả ề ạ ả ề ố ậ h p. Tôi ph i s d ng m t chi c xe h i “second hand” cũ k . Đi u đó cònẹ ả ử ụ ộ ế ơ ỹ ề ch a t b ng vi c ngày sinh nh t c a tôi năm 1983, cô b n gái đã c t đ tư ệ ằ ệ ậ ủ ạ ắ ứ quan h v i tôi! Tôi có th ch u đ ng đ c s th t b i trong kinh doanhệ ớ ể ị ự ượ ự ấ ạ nh ng th t b i trong m i quan h này là đi u tôi không l ng tr c đ c.ư ấ ạ ố ệ ề ườ ướ ượTôi r i vào đ a ng c tình c m. Tôi có th c m nh n đ c s đau đ n trongơ ị ụ ả ể ả ậ ượ ự ớ trái tim. Hàng tháng tr i tôi b m t ng liên t c đ n n i c gia đình lo l ngờ ị ấ ủ ụ ế ỗ ả ắ cho s c kh e c a tôi. Tôi d n m t ng i bán hoa m i ngày đ u đ n giaoứ ỏ ủ ặ ộ ườ ỗ ề ặ cho cô y m t bông h ng. Tôi đã c g ng su t m t năm tr i hòng níu kéo côấ ộ ồ ố ắ ố ộ ờ

y nh ng t t c m i c g ng đ u vô ích.ấ ư ấ ả ọ ố ắ ềLúc y, tôi còn m t cách là nh m t cô gái k t thân v i cô y đ làm “giánấ ộ ờ ộ ế ớ ấ ể đi p” cho tôi. M t b a n , “gián đi p” báo cáo m t trong nh ng đi u gâyệ ộ ữ ọ ệ ộ ữ ề t n th ng l n nh t trong đ i tôi. Cô y cho tôi bi t b n gái tôi đã đ nổ ươ ớ ấ ờ ấ ế ạ ế thánh đ ng và c u nguy n v i Chúa r ng ki p sau, cô y không mu nườ ầ ệ ớ ằ ế ấ ố đ c tái sinh đ g p tôi n a! Tôi đã làm gì th này? Tôi t i t đ n th sao?ượ ể ặ ữ ế ồ ệ ế ếTôi b bu c t i v m i vi c, b t k là tôi có đ i đãi nh th v i cô y hayị ộ ộ ề ọ ệ ấ ể ố ư ế ớ ấ không. Nói th t, cho đ n t n bây gi , tôi cũng không bi t t i sao cô y l iậ ế ậ ờ ế ạ ấ ạ b tôi. Ch ng bi t có ph i vì tôi th t b i trong công vi c không?ỏ ẳ ế ả ấ ạ ệDù gì đi n a, cho đ n lúc đó, tôi đã tr i qua nh ng n i c c c th i th u,ữ ế ả ữ ỗ ơ ự ờ ơ ấ nh ng l n xin vi c th t b i, nh ng th t b i trong kinh doanh và th t b iữ ầ ệ ấ ạ ữ ấ ạ ấ ạ trong quan h tình c m. Tôi b t đ u t h i: “Mình sao th nh ?”ệ ả ắ ầ ự ỏ ế ỉNhi u năm sau, có ng i h i tôi làm sao tôi có th v t qua t t c nh ngề ườ ỏ ể ượ ấ ả ữ vi c đó. Tôi mu n nói cho b n bi t s th t là lúc đó, làm đ c vi c đó quệ ố ạ ế ự ậ ượ ệ ả là đi u khong d dàng đ i v i tôi. Tôi đã ch u đ ng m i vi c m t cách cayề ễ ố ớ ị ự ọ ệ ộ đ ng và kh s .ắ ổ ở“Fortiss Berhad (Malaysia) kh i đ u nh m t công ty nh c a m t nhóm 14ở ầ ư ộ ỏ ủ ộ ng i dám nghĩ dám làm. S phát tri n và thành công c a t ch c này làườ ự ể ủ ổ ứ b ng ch ng v nh ng c h i trong th ng m i và công nghi p Malaysiaằ ứ ề ữ ơ ộ ươ ạ ệ ở hi n nay dành cho nh ng ai đã đ c chu n b đ t n d ng môi tr ng kinhệ ữ ượ ẩ ị ể ậ ụ ườ t , xã h i và chính tr mà Chính ph và các d án kinh doanh đã t o ra.ế ộ ị ủ ự ạ

Mong mu n tha thi t c u tôi là đ c th y ngày càng có nhi u ng i c nhố ế ả ượ ấ ề ườ ạ tranh v i nh ng ng i đã làm nên Fortiss Berhad (Malaysia) nh ngày nay.ớ ữ ườ ư Khi nói ra đi u đó, tôi tin t ng r ng chúng ta s thành công trong n l cề ưở ằ ẽ ỗ ự xây d ng m t qu c gia m nh m và v ng vàng v ph ng di n kinh t .ự ộ ố ạ ẽ ữ ề ươ ệ ế Chúc các b n ti p t c phát tri n và thành công.”ạ ế ụ ểTi n sĩ Mahathir Mohammadế(Phó th t ng Malaysia - 14/4/1980)ủ ướC u Th t ngự ủ ướ Malaysia.

Ch ng IVươ

TR L I LÀM CÔNG CHO NG I KHÁCỞ Ạ ƯỜ

Khi công ty b phá s n, tôi c m th y r t x u h . Th m chí tôi còn nghĩ đ nị ả ả ấ ấ ấ ổ ậ ế vi c di c vì không còn m t mũi nào g p ng i khác. Vì không s n sàng đệ ư ặ ặ ườ ẵ ể b t đ u l i b t c đi u gì, tôi sang Úc ngh mát, tr c h t là đ tr n ch yắ ầ ạ ấ ứ ề ỉ ướ ế ể ố ạ th t b i c a mình, đ ng th i cũng đ cân nh c xem đâu là n i thích h p đấ ạ ủ ồ ờ ể ắ ơ ợ ể di c .ưSau hai tháng, vì ti n đã c n, tôi đành tr về ạ ở ề Malaysia và b t đ u suy nghĩắ ầ xem mình có th làm đ c gì. Cu i cùng, tôi quy t đ nh đi xin vi c. Xinể ượ ố ế ị ệ nh c b n r ng đ i v i tôi, m t ng i tán thành ch tr ng “T mình làmắ ạ ằ ố ớ ộ ườ ủ ươ ự ch ”, m t “hu n luy n viên” c a các th ng gia, vi c đi xin vi c và làmủ ộ ấ ệ ủ ươ ệ ệ công cho ng i khác là m t viên thu c v a đ ng v a khó nu t mà tôi ph iườ ộ ố ừ ắ ừ ố ả c nu t, nh ng dù sao tôi cũng đã v t qua đ c. Tôi tìm đ c m t vi cố ố ư ượ ượ ượ ộ ệ khác h n v i vi c bán hàng tr c ti p. Và tôi có đ c v trí c a m t giámẳ ớ ệ ự ế ượ ị ủ ộ đ c ch u trách nhi m chung v kinh doanh và ti p th trong m t hang buônố ị ệ ề ế ị ộ l n. Tôi đ c tr l ng r t h u. Tôi đ c công ty c p cho m t chi c xeớ ượ ả ươ ấ ậ ượ ấ ộ ế h i, ph c p ti p khách và t t c nh ng đ c quy n đi kèm v i ch c v c aơ ụ ấ ế ấ ả ữ ặ ề ớ ứ ụ ủ mình. Cu c s ng th t d ch u. Tôi đ c đ t vào m t khu v c th tr ngộ ố ậ ễ ị ượ ặ ộ ự ị ườ khác h n. Không hi u sao, ch m t th i gian ng n, “viên thu c đ ng” đãẳ ể ỉ ộ ờ ắ ố ắ

đ c nu t m t cách d dàng.ượ ố ộ ễChính xác là 2 năm sau, tôi đã b t đ u “ng a ngh ” tr l i. Tôi s n sàng tắ ầ ứ ề ở ạ ẵ ự mình b t đ u l i. Và th t ng u nhiên, trong kho ng th i gian đó, tôi đ cắ ầ ạ ậ ẫ ả ờ ượ m t vài nhân viên cũ, nh ng ng i đã t mình thành l p m t công ty buônộ ữ ườ ự ậ ộ bán tr c ti p tr c đó 2 năm, m i tham gia. Tôi đã đ ng ý và t thángự ế ướ ờ ồ ừ 10/1985 đ n 1988, chúng tôi đã cùng nhau gây d ng công ty thành m t trongế ự ộ nh ng ngôi sao t a sáng ữ ỏ ở Malaysia.

PHÁ V RÀO C N TINH TH NỠ Ả ẦVì c m th y công ty ả ấ ở Malaysia đang phát tri n ch m ch p, tôi tình nguy nể ậ ạ ệ sang m r ng ho t đ ng c a công ty Thái Lan!ở ộ ạ ộ ủ ởĐây s là m t trong nh ng th thách cam go nh t trong cu c đ i tôi. Tôi dẽ ộ ữ ử ấ ộ ờ ự đ nh thâm nh p vào th tr ng mà đó tôi s ph i đ i m t v i các v n đị ậ ị ườ ở ẽ ả ố ạ ớ ấ ề ngôn ng , lu t pháp và th tr ng, v…v..ữ ậ ị ườSau đó, tôi cũng đ c g i sangượ ử Indonesia đ quan sát vì ho t đ ng c a côngể ạ ộ ủ ty đang g p ph i m t lo t v n đ khác nhau. Hình nh tôi đã tr thành m tặ ả ộ ạ ấ ề ư ở ộ ng i tháo g khó khăn và đ c phân đ n nh ng n i ng i khác khôngườ ỡ ượ ế ữ ơ ườ mu n đ n mà không bi t r ng su t th i gian đó, công ty ố ế ế ằ ố ờ ở Malaysia đang ph i đ i m t v i m t lo t v n đ khác n a.ả ố ặ ớ ộ ạ ấ ề ữĐó là kho ng th i gian tôi c m th y s t tin l n d n và hi u đ c ý nghĩaả ờ ả ấ ự ự ớ ầ ể ượ c a s th t b i và có th t n d ng th i kỳ khó khăn trong ch ng m c tôiủ ự ấ ạ ể ậ ụ ờ ừ ự không còn s nó n a. Tôi đã có th nhìn th ng vào s th t b i! Tôi đã dámợ ữ ể ẳ ự ấ ạ th t b i!ấ ạ

Ch ng Vươ

TH T B IẤ Ạ

Ngày nay, trên th tr ng có r t nhi u sách bàn lu n v s thành công.ị ườ ấ ề ậ ề ự Làm th nào đ thành công, làm th nào đ đ t đ c đi u mình mongế ể ế ể ạ ượ ề

mu n,v.v….. Theo nh tôi bi t, có r t ít sách vi t v ch đ th t b i. Tôiố ư ế ấ ế ề ủ ề ấ ạ đoán r ng s dĩ s th t b i không đ c nh c đ n nhi u là vì c xã h iằ ở ự ấ ạ ượ ắ ế ề ả ộ chúng ta đã đ c “lên ch ng trình” đ tránh xa s th t b i. Vì th , chúngượ ươ ể ự ấ ạ ế ta xem th ng nh ng k b th t b i và nhìn nh ng k “b cu c” b ng conườ ữ ẻ ị ấ ạ ữ ẻ ỏ ộ ằ m t khác h n. Th t b i b xem là đi u c m k . Chúng ta đánh giá ng iắ ẳ ấ ạ ị ề ấ ỵ ườ khác qua nh ng thành t u h đ t đ c. Chúng ta đánh giá cao “s thànhữ ự ọ ạ ượ ự công” và đánh giá th p, th m chí không thèm nhìn nh n “s th t b i”.ấ ậ ậ ự ấ ạV y li u s th t b i có giá tr hay ch ng có ý nghĩa gì c ? N u th t s làậ ệ ự ấ ạ ị ẳ ả ế ậ ự th , t i sao nó l i hi n di n trong cu c đ i c a t t c nh ng vĩ nhân, màế ạ ạ ệ ệ ộ ờ ủ ấ ả ữ qua sách v tôi đã may m n bi t đ n t i sao càng ch u nhi u th t b i, h l iở ắ ế ế ạ ị ề ấ ạ ọ ạ càng tr nên vĩ đ i h n?ở ạ ơTh m chí tôi có th nói r ng nh ng th t b i “vĩ đ i” đã th t s làm nênậ ể ằ ữ ấ ạ ạ ậ ự nh ng con ng i “vĩ đ i”! Có r t ít vĩ nhân ch a t ng ch u đ ng gian khữ ườ ạ ấ ư ừ ị ự ổ và th t b i trong cu c đ i.ấ ạ ộ ờTh t ra, gian kh và th t b i t o ra r t nhi u vĩ nhân và tôi dám nói r ng giáậ ổ ấ ạ ạ ấ ề ằ trí c a s th t b i l n h n nhi u so v i s thành công. Nh ng than ôi, nhi uủ ự ấ ạ ớ ơ ề ớ ự ư ề ng i không nh n ra đi u đó; su t ngày, chúng ta ch nghĩ đ n chi n th ngườ ậ ề ố ỉ ế ế ắ và chi n th ng mà tôi.ế ắTa có th tóm t t quan đi m này b ng m t phát bi u c a Vincent Lombardiể ắ ể ằ ộ ể ủ (m t hu n luy n viên c a M ):ộ ấ ệ ủ ỹ“Chi n th ng không ph i là vi c m t s m m t chi u, mà là vi c c a cế ắ ả ệ ộ ớ ộ ề ệ ủ ả đ i.”ờTôi hoàn toàn không có ý xúc ph m đ n ông Lombardi vì tôi bi t ông chạ ế ế ỉ mu n nói lên ý nghĩ c a mình. Nh ng ti c thay, đôi khi ng i ta l i hi u nóố ủ ư ế ườ ạ ể m t cách quá máy móc. Theo tôi, ta nên hi u nh th này:ộ ể ư ế “Chi n th ng và th t b i không ph i là vi c m t s m m t chi uế ắ ấ ạ ả ệ ộ ớ ộ ềChi n tháng và th t b i là vi c su t đ i”ế ấ ạ ệ ố ờChi n th ng đ c ca ng i quá nhi u đ n n i ta đã quên m t m t vi c, đó làế ắ ượ ợ ề ế ỗ ấ ộ ệ nh nh ng b i h c t s th t b i mà ta tr thành nh ng ng i chi n th ngờ ữ ạ ọ ừ ự ấ ạ ở ữ ườ ế ắ vĩ đ i h n!ạ ơTh t h t s c nguy hi m khi ch ca ng i chi n th ng và thành công vì nhi uậ ế ứ ể ỉ ợ ế ắ ề ng i đã c g ng mà v n th t b i, s có đ nh ki n v th t b i và khôngườ ố ắ ẫ ấ ạ ẽ ị ế ề ấ ạ bao gi có th g ng d y đ c n a.ờ ể ượ ậ ượ ữQua báo chí, ta đã t ng bi t đ n nhi u nhân v t thành đ t đã tìm đ n cáiừ ế ế ề ậ ạ ế ch t sau m t l n th t b i n ng n . Nh ng thanh niên đã t ng dám th s cế ộ ầ ấ ạ ặ ề ữ ừ ử ứ nh ng g p ph i th t b i th ng d lâm vào tình tr ng tuy t v ng và tìmư ặ ả ấ ạ ườ ễ ạ ệ ọ quên lãng. Không ph i nh ng thanh niên này không th đ ng đ u v i th tả ữ ể ươ ầ ớ ấ

v i mà vì th ng t n do th t b i gây nên quá n ng n ; thêm vào đó, xã h iạ ươ ổ ấ ạ ặ ề ộ đã rút h t “nh ng t m ván” ngay bên d i h , khi n h không cò s ch nế ữ ấ ướ ọ ế ọ ự ọ l a nào khác ngoài vi c ch p nh n “chìm xu ng”!ự ệ ấ ậ ồTa cũng t ng bi t đ n câu châm ngôn:ừ ế ế“Hãy cho tôi m i k th t b i ê ch , tôi s tr l i b n m i ng i thànhườ ẻ ấ ạ ề ẽ ả ạ ạ ườ ườ công r c r ”.ự ỡCách đây m t th i gian, không bi t may hay r i, tôi đã đ c xem m t tr nộ ờ ế ủ ượ ộ ậ đ u qu n v t. Ch a bao gi tôi th y m t ng i thua cu c th m h i đ nấ ầ ợ ư ờ ấ ộ ườ ộ ả ạ ế nh v y. D ng nh có r t nhi u ng i thua cu c nh th trên th gi i vàư ậ ườ ư ấ ề ườ ộ ư ế ế ớ h có th thoát kh i nh ng l i gièm pha. Hình nh ng i ta tin r ng, n uọ ể ỏ ữ ờ ư ườ ằ ế nguy n r a và bang b lúc th t b i, sau ngày b n s có ti m năng đ trề ủ ổ ấ ạ ạ ẽ ề ể ở thành ng i chi n th ng v vang. Nh ng tôi l i nghĩ, cùng l m nh ngườ ế ắ ẻ ư ạ ắ ữ ng i nh th ch có th là ng i th ng cu c “t h i” ch không th làườ ư ế ỉ ể ườ ắ ộ ệ ạ ứ ể ng i chi n th ng “vĩ đ i”. Tôi tin r ng ng i chi n th ng vĩ đ i là ng iườ ế ắ ạ ằ ườ ế ắ ạ ườ hi u đ c th t b i th t s là gì! Nh câu châm ngôn d i đây:ể ượ ấ ạ ậ ự ư ướ“Hãy cho tôi 10 ng i th t b i đã hi u đ c ý nghĩa c a s th t b i, tôi sườ ấ ạ ể ượ ủ ự ấ ạ ẽ tr l i b n 10 ng i thành ông r c r !”ả ạ ạ ườ ự ỡCó l đây là m t quan ni m sai l m v cái g i là “s thành công”.ẽ ộ ệ ầ ề ọ ựNhi u ng i có khuynh h ng k t h p thành tích v i thành công và k t h pề ườ ướ ế ộ ớ ế ợ thành tích ch a đ t đ c v i s th t b i.ư ạ ượ ớ ự ấ ạN u b n giành đ c m t th i vàng, b n là ng i thành công. Còn ng cế ạ ượ ộ ỏ ạ ườ ượ l i, n u ch a t ng có đ c m u vàng nào, b n là k th t b i.ạ ế ư ừ ượ ẩ ạ ẻ ấ ạN u b n có b ng c p, b n là ng i thành công. Không có, b n là k th tế ạ ằ ấ ạ ườ ạ ẻ ấ b i.ạN u hoàn t t đ c h p đ ng, b n là ng i thành công. Không hoàn t tế ấ ượ ợ ồ ạ ườ ấ đ c, b n là k th t b i.ượ ạ ẻ ấ ạN u tìm đ c vi c, b n là ng i thành công. Không tìm đ c, b n là kế ượ ệ ạ ườ ượ ạ ẻ th t b i.ấ ạN u bi t cách chinh ph c ng i yêu, b n là ng i thành công. Không bi tế ế ụ ườ ạ ườ ế cách, b n là k th t b i.ạ ẻ ấ ạM t s ng i đ nh nghĩa “ s thành công” là m t cu c hành trình kéo dài tộ ố ườ ị ự ộ ộ ừ ngày này qua ngày khác, h ng v m t m c tiêu có giá tr đ c đ ra tướ ề ộ ụ ị ượ ề ừ tr c. Theo tôi, đây là m t trong nh ng đ nh nghĩa hay nh t v s thànhướ ộ ữ ị ấ ề ự công. Nh ng đi u mà tôi th t s mu n nh m đ n đây là khía c nh th tư ề ậ ự ố ắ ế ở ạ ấ b i c a cu c hành trình. Có ph i nó th t s t h i không?ạ ủ ộ ả ậ ự ệ ạTron cu c hành trình xuyên su t cu c đ i mình, ta luôn nghĩ r ng n ng cóộ ố ộ ờ ằ ắ l i cho ta - và đ t nó ngang hàng v i thành công, còn m a thì có h i nên luônợ ặ ớ ư ạ

b g n li n v i th t b i. H u h t chúng ta đ u không thích m a. Ta ch yêuị ắ ề ớ ấ ạ ầ ế ề ư ỉ thích n ng. Ta thích nh ng lúc h nh phúc h n nh ng khi đau kh .ắ ữ ạ ơ ữ ổNh ng ph i chăng t t c nh ng giây phút h nh phúc đ u tuy t v i vàư ả ấ ả ữ ạ ề ệ ờ nh ng kho nh kh c đau kh t h i?ữ ả ắ ổ ệ ạĐi u gì s x y ra n u ta ph i n ng m i ngày?ề ẽ ả ế ơ ắ ỗTa s b s m n ng và th m chí b ung th da! Còn n u chúng ta đ ng d iẽ ị ặ ắ ậ ị ư ế ứ ướ m a m i ngày thì sao? Ta s b viêm ph i và th m chí m t c m ng vì c mư ỗ ẽ ị ổ ậ ấ ả ạ ả l nh. Có v nh c hai phía đ u không tìm ra l i gi i. Tuy nhiên, ta bi tạ ẻ ư ả ề ờ ả ế r ng c n ng và m a đ u cho ta l i ích. Nh m t ng i uyên bác đã t ngằ ả ắ ư ề ợ ư ộ ườ ừ nói:“Mùa hè thì ng t ngào, m a th t d ch u, gió làm ta s ng khoái, tuy t làm taọ ư ậ ễ ị ả ế ph n ch n, không có th i ti t nào x u c , ch có nh ng th i ti t đ p khácấ ấ ờ ế ấ ả ỉ ữ ờ ế ẹ nhau mà thôi.”“Đi u t t luôn đ n t đi u x u”.ề ố ế ừ ề ấ

M T S N PH M TH T B I!Ộ Ả Ẩ Ấ Ạ3M Post-it Notes (lo i gi y dùng đ ghi chú có keo dán) là m t lo i gi y dánạ ấ ể ộ ạ ấ không đáp ng b t kỳ cu c ki m tra ch t l ng nào c a 3M - m t lo i gi yứ ấ ộ ể ấ ượ ủ ộ ạ ấ dán hoàn toàn không hi u qu - lo i gi y không th dính m t cách ch cệ ả ạ ấ ể ộ ắ ch n đ c. Th mà, vào năm 1982, nó là m t s n ph m m i thành côngắ ượ ế ộ ả ẩ ớ nh t trong l ch s kinh doanh c a công ty 3M và luôn là m t trong 5 s nấ ị ử ủ ộ ả ph m sinh lãi nh t trong ngành kinh doanh văn phòng ph m, v i doanh thuẩ ấ ẩ ớ h n 100 tri u USD hàng năm. V y xét cho cùng thì th t b i cũng không tơ ệ ậ ấ ạ ệ l m!ắChúng ta đã t ng nghe nhi u câu châm ngôn nói v s thành công có v h iừ ề ề ự ể ơ m a mai:ỉ“Thành công là m t cu c hành trình không đích đ n – ch có m t n a ni mộ ộ ế ỉ ộ ử ề vui đó.”ởGita Bellin“Đúng là ph i có m t đích đ n đ chuy n đi h ng v đó, nh ng v n đ làả ộ ế ể ế ướ ề ư ấ ề

ch chuy n đi này không có đi m d ng.”ở ỗ ế ể ừMoula Le Guin “S th a mãn n m trong n l , ch không ph i trong m c đích đ t đ c.ự ỏ ằ ỗ ự ứ ả ụ ạ ượ N l c càng nhi u, chi n th ng càng v vang.”ỗ ự ề ế ắ ẻMahatma Gandhi[Mahatma Gandhi, “v cha già” c a n Đ , là m t ví d đ minh h a đi uị ủ Ấ ộ ộ ụ ể ọ ề này. Vào lúc cu i đ i, ông đã ra đi v i hai bàn tay tr ng nh ng gi s vàoố ờ ớ ắ ư ả ử

lúc đó, ông mu n đem theo c a c i v t ch t, li u ông có th đem theoố ủ ả ậ ấ ệ ể không? Ch c ch n là đ c! Ông là ng i đã n m gi đ c “c u v ng”.ắ ắ ượ ườ ắ ữ ượ ầ ồ M t ng i có c a c i v t ch t không th n m gi đ c “c u v ng”,ộ ườ ủ ả ậ ấ ể ắ ữ ượ ầ ồ nh ng ng i đã n m gi đ c ‘c u v ng” s có s u gaifu có v v t ch tư ườ ắ ữ ượ ầ ồ ẽ ự ề ậ ấ n u h muôn!ế ọĐ c tôn kính nh cha đ c a n Đ , ông là lu t s vĩ đ i nh t ng hượ ư ể ủ Ấ ộ ậ ư ạ ấ ủ ộ ch tr ng b t b o đ ng. Ông tr thành lãnh t c a đ ng Qu c đ i vàủ ươ ấ ạ ộ ở ụ ủ ả ố ạ giành đ c l p cho n Đ b ng vi c đ u tranh chông l i đ qu c Anh.ộ ậ Ấ ộ ằ ệ ấ ạ ế ốÔng m t đi mà c ng r ng mình đã th t b i và thông đi p b t b o đ ngấ ứ ỡ ằ ấ ạ ệ ấ ạ ộ c a mình không đ c ng i ta bi t đ n.]ủ ượ ườ ế ếV y đâu m i là thành công th t s ? Tôi ch c r ng t t c chúng ta đ u đãậ ớ ậ ự ắ ằ ấ ả ề bi t ho c đã nhìn th y c u v ng. Các b n có đ ng ý v i tôi r ng đó là m tế ặ ấ ầ ồ ạ ồ ớ ằ ộ trong nh ng phong c nh tuy t v i nh t trên th gi i không? Nó xu t hi nữ ả ệ ờ ấ ế ớ ấ ệ nh th nào? Nó ch có th xu t hi n khi có m t s h a h p gi a n ng vàư ế ỉ ể ấ ệ ộ ự ọ ợ ữ ắ m a. N u thi u m t trong hai y u t này, c u v ng s bi n m t. Ta c n cóư ế ế ộ ế ố ầ ồ ẽ ế ấ ầ c n ng và m a đ t o nên c u v ng và nh m t câu t c ng đã nói: “ả ắ ư ể ạ ầ ồ ư ộ ụ ữ Ở đo n cu i c u v ng là hũ vàng c a b n.” Đi u này th t chính xác. Chúng taạ ố ầ ồ ủ ạ ề ậ c n c “thành công” l n “th t b i” đ tìm ra “c u v ng” c a riêng mình.ầ ả ẫ ấ ạ ể ầ ồ ủĐ i v i tôi, kh năng gi đ c c u v ng m i đúng là thành công th c s .ố ớ ả ữ ượ ầ ồ ớ ự ự B t c ai th c s hi u đ c đi u này s l y đ c hũ vàng mà mình ao cấ ứ ự ự ể ượ ề ẽ ấ ượ ướ b y lâu.ấTôi đã v l ra r ng s th t b i là m t ph n c a ti n trình phát tri n. Nóỡ ẽ ằ ự ấ ạ ộ ầ ủ ế ể cũng gi ng nh tu i già v y. Nhi u ng i không hi u nó, s hãi và cămố ư ổ ậ ề ườ ể ợ ghét nó. Nh ng t lúc đ c sinh ra, chúng ta đã b đ t vào m t ti n trìnhư ừ ượ ị ặ ộ ế th t b i cùng v i s phát tri n. Các t bào già c i ch t đi và đ c thay thấ ạ ớ ự ể ế ỗ ế ượ ế b ng nh ng t bào m i. Đây là m t quá trình tái sinh liên t c. Khi m t câyằ ữ ế ớ ộ ụ ộ già ch t đi, các t bào v ra thành các nguyên t sau này s tr thành ch tế ế ỡ ố ẽ ở ấ dinh d ng đ nuôi m m m i, và các m m này s phát tri n thành m t câyưỡ ẻ ầ ớ ầ ẽ ể ộ m i.ớCác t bào trong c th ta không đ kh năng dùy trì s phát tri n mà khôngế ơ ể ủ ả ự ể ch t. N u m t nhóm t bào làm đ c đi u này, t c là phát tri n không cânế ế ộ ế ượ ề ứ ể x ng và h p thu dinh d ng t các t bào bên c nh, thì theo thu t ng yứ ấ ưỡ ừ ế ạ ậ ữ h c, đó s là các t bào UNG TH !ọ ẽ ế ƯCũng nh ti n trình thành công, trong c th ta còn có m t quá trình th t b iư ế ơ ể ộ ấ ạ t n t i song song. Nh ng không có gì đáng s c b i vì đó là m t ph n c aồ ạ ư ợ ả ở ộ ầ ủ quá trình ti n hóa và phát tri n. Hãy nh r ng m t con r n không th l nế ể ớ ằ ộ ắ ể ớ n u l p da cũ c a nó không đ c lo i b . Không ch đèn xanh m i t t. Taế ớ ủ ượ ạ ỏ ỉ ớ ố

cũng c n đèn đ n a. Ta c n đèn đ đ d ng l i, quan sát và đi ti p!ầ ỏ ữ ầ ỏ ể ừ ạ ếM t mình “ánh n ng” không làm cu c s ng ta h nh phúc đ c. Trong cu cộ ắ ộ ố ạ ượ ộ đ i c a m i ng i ph i có vài “c n m a” đ xu ng. Câu t c ng này quờ ủ ỗ ườ ả ơ ư ổ ố ụ ữ ả th t r t chính xác. Nó không nói “nên có” hay “c n có” mà là “ph i có” vàiậ ấ ầ ả c n m a đ xu ng.ơ ư ổ ố

Ch ng VIươ

GIÁ TR C A TH T B IỊ Ủ Ấ Ạ

T i sao ta l i ph i có c n m a này?T i sao ta l i ph i th t b i?Tôi nghĩ t tạ ạ ả ơ ư ạ ạ ả ấ ạ ố h n nên đ t câu h i theo cách khác:t i sao ta ph i tr i qua nh ng kinhơ ặ ỏ ạ ả ả ữ nghi m th t b i?Đ minh h a cho đi u này,t t h n c là nêu m t vài ví dệ ấ ạ ể ọ ề ố ơ ả ộ ụCó bao gi b n th y 1 viên kim cu ng d ng thô ch a?Tôi dám ch c là bâyờ ạ ấ ơ ở ạ ư ắ gi có đ t các viên kim cu ng ch a đ c c t g t ngay tr c m t nhi uờ ặ ơ ư ượ ắ ọ ở ướ ặ ề ng i trong chúng ta cũng không nh n ra đó là kim cu ng.Chúng ch gi ngườ ậ ơ ỉ ố nh nh ng viên đá nhám bình th ng.Ai đã đ c quy n sách n i ti ng "cánhư ữ ườ ọ ể ổ ế đ ng kim cu ng" c a Russel H.Conwell s làm ch ng cho đi u này.Ng iồ ơ ủ ẽ ứ ề ườ đàn ông trong truy n.Ali,đã ròi b cánh đ ng kim cu ng c a mình đ đi tìmệ ỏ ồ ơ ủ ể cánh đ ng kim cu ng n i khác vì anh ta không bi t kim cu ng d ng thôồ ơ ở ơ ế ơ ở ạ trông ra làm sao.Các viên đá nhám y đã đ c gia công nh th nào đ tr thành nh ng viênấ ượ ư ế ể ở ữ kim cu ng xinh x n mà b t c ng i ph n nào cũng yêu thích?B ng cáchơ ắ ấ ứ ườ ụ ữ ằ đánh bóng ?Đúng th ,viên kim cu ng thô ráp đ c đánh bóng và đ c mãiư ế ơ ượ ượ dũa nhi u l n.Nó ph i tr i qua t t c nh ng l n đánh bóng đ "kim cu ng"ề ầ ả ả ấ ả ữ ầ ể ơ hi n ra .Đi u tu ng t cũng tr i qua v i chúng ta .Chúng ta c n đ c đánhệ ề ơ ự ả ớ ầ ượ bóng,c n tr i qua nh ng lúc khó khăn,nh ng l n đau kh tr c khi s vĩ đ iầ ả ữ ữ ầ ổ ướ ự ạ c a chúng ta đ c khám phá.ủ ượ"M t viên kim cu ng ch là m t viên than đá đ c k t tinh d i các áp l c"ộ ơ ỉ ộ ượ ế ướ ựVô danh.

Có m t câu t c n nói r ng :ộ ụ ữ ằ"chính trong các cu c kh ng ho ng và chi n tranh l n các vĩ nhân đ cộ ủ ả ế ớ ượ sinh ra" Ý c a câu này không ph i vĩ nhân khong đ c sinh ra trong các giai đo nủ ả ượ ạ khác,mà nó ch ng ý r ng không có kh ng ho ng thì ph n t t nh t trong hỉ ụ ằ ủ ả ầ ố ấ ọ không đ c b c l raượ ộ ộ N u ng m nhìn b u tr i ban đêm,ta s nh n ra r ng tr i càng t i,các vì saoế ắ ầ ờ ẽ ậ ằ ờ ố càng sáng!T a sao ban ngày ta không th th y sao tr i?Không ph i các vì saoị ể ấ ờ ả không có đó mà vì có quá nhi u ánh n ng!Ta c n bóng t i đ làm các vìở ề ắ ầ ố ể sao n i b t! Nh c đ n sao,n u các b n ch u khó nghiên c u cu c s ng c aổ ậ ắ ế ế ạ ị ứ ộ ố ủ t t c c các ngôi sao đi n nh Hollywood,tôi có th kh ng đ nh v i b nấ ả ả ệ ả ể ẳ ị ớ ạ r ng h đã t ng ch u đ ng r t nhi u l n "mài giũa" m i đ c nh ngàyằ ọ ứ ị ự ấ ề ầ ớ ượ ư nay!

THÀNH LONG (JACKIE CHAN)"Khi đ n Mĩ:th nh t tôi không bi t ti ng Anh .Th hai,không ai bi t đ nế ứ ấ ế ế ứ ế ế tôi.Khi đi trên đ ng không ai thèm chú ý đ n tôi."ườ ếKhi còn bé,vì không đ kh năng nuôi con ,cha m Thành Long bu c ph iủ ả ẹ ộ ả bán anh cho ng i đã đ anh ra,đó là m t bác sĩ s n khoa ng i Anh ,đ l yườ ỡ ộ ả ườ ể ấ 26 đô la.Ngay t lúc còn r t nh ,7 tu i.Thành Long đã đ c đi h c Vi nừ ấ ỏ ổ ượ ọ ở ệ nh c k ch n i ti ng .Trong h n 10 năm đi h c đây,su t 7 ngày trongạ ị ổ ế ơ ọ ở ố tu n ,t 5 gi sáng đ n n a đêm ,Thành Long ph i h c m t h c 1 ch ngầ ừ ờ ế ử ả ọ ộ ọ ươ trình r t n ng v âm nh c.khiêu vũ và võ thu t .Anh đ c hu n luy n trongấ ặ ề ạ ậ ượ ấ ệ đi u ki n h t s c kh c nghi t :h c sanh b đánh đ p và b đói n u khôngề ệ ế ứ ắ ệ ọ ị ậ ỏ ề làm theo l nh.Sau đó,anh xu t hi n trong 1 s phim đ u tiên c a đi n nhệ ấ ệ ố ầ ủ ệ ả Hong Kong v i vai trò ng i đóng th và b ng n l c c a b n thân ,anhớ ườ ế ằ ỗ ự ủ ả ti n d n t i v trí đi u ph i viên các màn nguy hi m ,r i làm đ o di n .Khiế ầ ớ ị ề ố ể ồ ạ ễ Lí Ti u Long (Bruce Lee) qua đ i ,cùng m t s ng i khác,Thành Long đãể ờ ộ ố ườ thay vào ch tr ng.Anh đã th t b i n ng nỗ ố ấ ạ ặ ề"R t khó ,qu th t r t khó"Thành Long nói "vì v y thay vì c g ng tr thànhấ ả ậ ấ ậ ố ắ ở ông y )Lí ti u Long ),tôi quy t đ nh tr thành chính mình "ấ ể ế ị ởJackie có ten khai sinh là Steve ,sau đó đ i thành Jack Chan Và ít lâu sauổ Raymond Chow c a hãng Golden Harvest (Gia Hòa) đã đ i tên anh thànhủ ổ JAckie .V n may đã đ n v i anh năm 1978 v i b phim "Con r n d i bóngậ ế ớ ớ ộ ắ ướ đ i bàng "(Snake in the Eagle's shadow).ạNgày nay,Thành Long hi n nhiên là ngôi sao đi n nh l n nh t Hongể ệ ả ớ ấ Kong ;anh cũng n i ti ng không kém Mĩ v i m c thù lao lên đ n 50 tri uổ ế ở ớ ứ ế ệ

đo la m i năm !ỗ"V n r i và th t b i cho ta c hôi đ phát tri n trí tu c a mình và đi ti p "ậ ủ ấ ạ ơ ể ể ệ ủ ếXin đ c l y vàng làm ví d ,món trang s c mà nhi u ng i đã ch t vìượ ấ ụ ứ ề ườ ế nó .L a càng nóng thì vàng càng tinh khi t h n .Đó là s th t-hãy th h iử ế ơ ự ậ ử ỏ th kim hoàn,h s cho b n bi t.ợ ọ ẽ ạ ếNh ng l n khó khăn,r i ro chán n n ,đau kh s rén luy n b n cũng nhữ ầ ủ ả ổ ẽ ệ ạ ư l a luy n vàng .ử ệN c hoa đ c chi t su t t hoa nh th nào ?ướ ượ ế ấ ừ ư ếTr c tiên ,hao ph i đ c ép kĩ tr c khi ta có th l y đ c tinh d u c aướ ả ượ ướ ể ấ ượ ầ ủ nó.B n th y không ,đây là c m t quá trình ép v t,nh ng kinh nghi m th tạ ấ ả ộ ắ ữ ệ ấ b i s làm n i lên nh ng ph n t t đ p nh t trong chúng ta .ạ ẽ ổ ữ ầ ố ẹ ấ"Nh ng th t b i đ u đ i đem l i l i ích thi t th c to l n nh t "ữ ấ ạ ầ ờ ạ ợ ế ự ớ ấ

Nh ng nhi u ng i trong chúng ta l i không hi u đ c đi u này .Khiư ề ườ ạ ể ượ ề g p khó khăn và th t v ng,ta c m th y h t s c cay đ ng .Ta b t đ u bángặ ấ ọ ả ấ ế ứ ắ ắ ầ b và nguy n r a .T I SAO L I LÀ TÔI ?Nh ng ng i không nhìn th yổ ề ủ Ạ Ạ ữ ườ ấ đ c các giá tr c a các kinh nghi m này s không th ch ng đ n i và tr iượ ị ủ ệ ẽ ể ố ỡ ổ ả qua ph n đ i còn l i c a mình v i n i cay đ ng và tâm tr ng ph n chí .Đâyầ ờ ạ ủ ớ ỗ ắ ạ ẫ là m t đi u r t đáng bu n ,và đây cũng là lí do t i sao tôi vi t quy n sáchộ ề ấ ồ ạ ế ể này,vì tôi bi t có vô s ng i không th th y đ c giá tr nh ng l n th tế ố ườ ể ấ ượ ị ữ ầ ấ b i c a mình ;vì th ,h s ng trong m t cu c s ng khép kín v i ng i khácạ ủ ế ọ ố ộ ộ ố ớ ườ và m t h t m i o t ng.ấ ế ọ ả ưởV đi m này,tôi cũng mu n nh n nh v i t t c m i ng i đ ng nên h iề ể ố ắ ủ ớ ấ ả ọ ườ ừ ỏ "SAO L I LÀ TÔI ?"mà nên c m n Th ng đ đã dành đi u đó cho b n !Ạ ả ơ ượ ế ề ạB n đã đ c ch n đ y !ạ ượ ọ ấCác nhân v t n i ti ng trên th gi i đã t ng là nh ng ng i ph i tr i quaậ ổ ế ế ớ ừ ữ ườ ả ả đ lo i th thách gay go .N u không g p lúc khó khăn ,b n s không phátủ ạ ử ế ặ ạ ẽ tri n đ c ngh l c c a mình .N u m i vi c đ u d dàng đ i v i b n ,r tể ượ ị ự ủ ế ọ ệ ề ễ ố ớ ạ ố cu c b n s ch ng là gì c .B n không bao gi là b t c cái gì vì b n khôngộ ạ ẽ ẳ ả ạ ờ ấ ứ ạ làm gì c .ả"Tôi luôn c m th y r t đ i thích thú khi đ c th t b i đ u tiên c a m t aiả ấ ấ ỗ ượ ấ ạ ầ ủ ộ đó "Marden nói ."Đó là th c đo cu c đ i c a ng i đó ,là s đo năng l cướ ộ ờ ủ ườ ố ự thành công c a anh ta .S th t v th t b i c a anh ta không làm tôi thích thúủ ự ậ ề ấ ạ ủ l m ;nh ng đi u mà tôi quan tâm là :Làm th nào anh ta ch p nh n đ cắ ư ề ế ấ ậ ượ th t b i >Ngay sau đó ,anh ta đã làm gì ?Anh ta có thoái chí không?Anh ta cóấ ạ b tr t d c luôn không ?Anh ta có k t lu n r ng mình đã m c ph i sai l mị ượ ố ế ậ ằ ắ ả ầ

trong ngh nghi p và c g ng làm đi u gì khác n a không ?Hay anh yề ệ ố ắ ề ữ ấ g ng g ng đ ng lên và b t đ u l i t đ u b ng cách quy t đ nh quên điắ ượ ứ ắ ầ ạ ừ ầ ằ ế ị th t b i ?ấ ạCác khó khăn làm b c l tài năng và làm cho s vĩ đ i có th tr thành hi nộ ộ ự ạ ể ở ệ th c .Ng i đã v t qua nh ing khó khăn "mang " các d u hi u chi nự ườ ượ ữ ấ ệ ế th ng trên gu ng m t mình .V đ c th ng luôn b c l qua m i c ch c aắ ơ ặ ẻ ắ ắ ộ ộ ỗ ử ỉ ủ anh ta .Đ u tranh ,th t b i ,thành công :trong khi thành công là cái mà ta luôn tìmấ ấ ạ ki m ,đ u tranh cũng có ni m vui riêng c a nó ,và th t b i cũng không ph iế ấ ề ủ ấ ạ ả là không có ích .

"Tôi ng ra r ng th c đo giá tr thành công không ph i là đ a v ta đ tộ ằ ướ ị ả ị ị ạ đ c trong cu c s ng mà là các tr ng i ta đã v t qua đ đ t đ n v tríượ ộ ố ở ạ ượ ể ạ ế ị đó"TI N SĨ BOOKER T.WASHINGTONẾ"B n ch bi t quý v tráng l c a các đ nh núi cao v i v i khi đã đúng v cạ ỉ ế ẻ ệ ủ ỉ ờ ợ ở ự sâu th m nh t "ẳ ấ"Ch khi nào th t b i ,s cao quý c a b n m i đ c b c l ra và thỉ ấ ạ ự ủ ạ ớ ượ ộ ộ ử thách !""B n c n đu ng đ u v i t t c các th t b i đ cho s cao quý c a b nạ ầ ơ ầ ớ ấ ả ấ ạ ể ự ủ ạ hi n hi n "ể ệT NG TH NG RICHARD NIXONỔ Ố

------------------------

"Cá tính không th phát tri n trong nhàn h và êm đ c .Ch khi tr iể ể ạ ả ượ ỉ ả qua nh ng kinh nghi m gian nan và đau kh ,tâm h n m i tr nên minh m nữ ệ ổ ồ ớ ở ẫ và trí óc m i tr nên tinh t ,hoài bão đ c hình thành và cu i cùng đ t đ nớ ở ế ượ ố ạ ế thành công "HELLEN KELLER

-------------------------

"Xin hãy nh r ng,đ có c u v ng b n ph i có c n m a .Không cònớ ằ ể ầ ồ ạ ả ơ ư cách nào khác .Nh ng l n g p khó khăn khi n b n tr nên m nh m h n vàữ ầ ặ ế ạ ở ạ ẽ ơ không còn đau kh n a .B n ch tr nên v ng vàng h n n u b n bi t h cổ ữ ạ ỉ ở ữ ơ ế ạ ế ọ h i t nh ng khó khăn ,nh nh ng phát bi u sau :"T nh ng th t b iỏ ừ ữ ư ữ ể ừ ữ ấ ạ ch ng ta h c đ c nhi u đi u h n t thành công .Ta th ong hi u ra mìnhứ ọ ượ ề ề ơ ừ ừ ể nên làm gì khi có ý th c mình không nên làm nh ng gì .Và ch c ch n ng iứ ữ ắ ắ ườ ch a t ng ph m ph i sai l m s không bao gi khàm phá đ c b t c đi uư ừ ạ ả ầ ẽ ờ ượ ấ ứ ề gì ".SAMUEL SMILES"Tôi h c đ c nhi u t nh ng sai l m c a mình h n là t thành công "ọ ượ ề ừ ữ ầ ủ ơ ừHUMPPHRY DAVY"Ta không bao gi h c h i đ c đi u gìờ ọ ỏ ượ ề t thành công c a mình,mà ch h cừ ủ ỉ ọ đ c t nh ng th t b i c a chính mình "ượ ừ ữ ấ ạ ủJOHN NAISBITTNG I SÁNG L P MEGATRENDS CHÂU ÁƯỜ Ậ"Có m t s ng i khi th t b i thì c gi m chân t i ch ,còn m t s ng iộ ố ườ ấ ạ ứ ậ ạ ỗ ộ ố ườ khác thì khi th t b i l i h c h i đ c nhi u đi u t th t b i đó và ti p t cấ ạ ạ ọ ỏ ượ ề ề ừ ấ ạ ế ụ ti n lên "ế

Có l ph n d i đây s gi i thích t i sao ta h c đ c nhi u đi u t th tẽ ầ ướ ẽ ả ạ ọ ượ ề ề ừ ấ b i h n là t thành công.Đ u tiên,ta ph i phân tích xem "h c h i" đây làạ ơ ừ ầ ả ọ ỏ ở gì?M t ng i h c h i nh th nào?Ta h c b ng cách quan sát,ngheộ ườ ọ ỏ ư ế ọ ằ ngóng,th nghi m và sao chép .Gi s không m c ph i sai l m nào và ta cử ệ ả ử ắ ả ầ ứ h c b ng cách ch đi theo đ ng đúng .Nh ng ta làm sao bi t đ c đâu làọ ằ ỉ ườ ư ế ượ đ ng đũng n u ta không bi t th nào là đ ng sai?ườ ế ế ế ườVì th ,ng i ta ch th t s h c đ c cách làm đúng qua nh ng th thách vàế ườ ỉ ậ ự ọ ượ ữ ử sai l m .Đi u này cũng gi ng nh m t chi c máy bay đang bay t Kualarầ ề ố ư ộ ế ừ Lumper hay t Singapore đ n Tp.HCM.Nó ph i t đi u ch nh nhi u l n m iừ ế ả ự ề ỉ ề ầ ớ đ n đ c đích cu i cùng .Hãy nhìn vào bi u đ d i đây,b n s nh n raế ượ ố ể ồ ướ ạ ẽ ậ r ng chi c phi c này đã đi theo đ ng sai nhi u h n đ ng đúng:ằ ế ơ ườ ề ơ ườ

B n cũng s th y r ng l n duy nh t ta cho r ng mình đang trên l trìnhạ ẽ ấ ằ ầ ấ ằ ở ộ đúng l i chính là lúc máy bay đang đi theo đ ng dích d c và máy bay đãạ ườ ắ băng ngang qua l trình đúng mà ta không hay bi tộ ế

N u b n h i b t kì phi công nào ,h s cho b n bi t là khi máy bay đang ế ạ ỏ ấ ọ ẽ ạ ế ở trên không và ch đ lái t đ ng ,h th ng ch d n c a máy bay t kh iở ế ộ ự ộ ệ ố ỉ ẫ ủ ự ở đ ng .H th ng này đ m b o r ng khi máy bay b l c h ng ,nó s t đi uộ ệ ố ả ả ằ ị ạ ướ ẽ ự ề ch nh đ máy bay đ n đ c n i c n đ n .Và nh b n đã th y trên,máyỉ ể ế ượ ơ ầ ế ư ạ ấ ở bay đã b l c đ ng nhi u l n h n ta t ng .ị ạ ườ ề ầ ơ ưởCu c đ i chúng ta cũng th .Cu c đ i chúng ta ví nh chi c máy bay s điộ ờ ế ộ ờ ư ế ẽ l c h ng liên miên .Tr i qua nh ng sai l m ,nh ng tr ng i và nh ng th tạ ướ ả ư ầ ữ ở ạ ữ ấ b i ,ta bi t làm th nào cho đúng và cu i cùng cũng đ t đ c m c đích c aạ ế ế ố ạ ượ ụ ủ mình .Vì th ,ta không nên e s nh ng sai l m ,tr ng i hay th t b i.Chúng làế ợ ữ ầ ở ạ ấ ạ m t ph n c a cu c hành trình đ n đích c a ta .Ta không có cách nào khácộ ầ ủ ộ ế ủ ngoài vi c h c h i đ có th tránh không g p chúng n a .ệ ọ ỏ ẻ ể ặ ữHãy l ng nghe nh ng gì ng i khôn ngoan đã nói :"N u tôi không g p saiắ ữ ườ ế ặ l m,ch c h n tôi đã không th hi u bi t và tr ng thành ".ầ ắ ẳ ể ể ế ưở

đi m này ,tôi mu n chia s m t khám phá thú v v i các b n .T a sao m tỞ ể ố ẻ ộ ị ớ ạ ị ộ phi công ph i m t nhi u năm rèn luy n ,mà th c ch t anh ta ch ng c n làmả ấ ề ệ ự ấ ẳ ầ gì c khi m y máy bay m ch đ bay t đ ng ?Trong m t cu c ph ng v nả ộ ở ế ọ ự ộ ộ ộ ỏ ấ đài trên đài CNBC g n đây,ông ch t ch hàng Boeing đ a ra câu tr l i nhầ ủ ị ư ả ờ ư sau :các phi công ph i tr i qua nhi u năm đào t o đ bi t mình ph i làm gìả ả ề ạ ẻ ế ả KHI MÁY MÓC LÀM VI C KHÔNG CHÍNH XÁC.ỆĐ y,b n th y ch a?Cu c s ng không ph i là tr n ch y nh ng sai l m màấ ạ ấ ư ộ ố ả ố ạ ữ ầ là h c cách làm th nào l i d ng chúng đ r t cu c ta đ t đ c m c đíchọ ế ợ ụ ể ố ộ ạ ượ ụ c a mình .ủHỳ nhình nh ng gì đã x y ra trong cu c tranh tài Olympic m i môn ph iữ ả ộ ườ ố h p :ch y 100m,400m,1500m,ch y v t rào 110m,ném lao,ném dĩa,đ yợ ạ ạ ượ ẩ t ,nh y sào ,nh y cao và nh y xa :ạ ả ả ảOlympic......... Huy ch ng vàng........ Huy ch ng b cươ ươ ạ1952............. Bob Mathias............... Milyon Campbell1956 ............ Milyon Campbell........... Rafer Johnson1960 ............ Rafer Johnson............. C.K.Yang

Ngày 28-4-1963,trong m t cu c thi đ u m r ng Valnut ,Mĩ ,C.K.Yangộ ộ ấ ở ộ ở (Yang Chuang Kwang),v n đ ng viên c a Đài Loan ,đã dành huy chu ngậ ộ ủ ơ vàng và phá k l c th gi i trong cu c thi 10 môn ph i h p.Các b n s th yỉ ụ ế ớ ộ ố ợ ạ ẽ ấ là trong m i tr ng h p,thành công luôn luôn theo sau m t th t b i nghiêmỗ ườ ợ ộ ấ ạ tr ng.ọó m t câu t c ng nói r ng :"Nh ng l n đau kh là nh ng l n đ ta h c h iộ ụ ữ ằ ữ ầ ổ ữ ầ ể ọ ỏ !".Đi u này r t đúng,th mà nhi u ng i trong chúng ta không nh nề ấ ế ề ườ ậ

th y.M t ng i thành đ t có th ch ng th c đi u này .H h c đ c nh ngấ ộ ườ ạ ể ứ ự ề ọ ọ ượ ữ bài h c to l n nh t trong cu c đ i gi a nh ng lúc khó khăn !Còn trongọ ớ ấ ộ ờ ữ ữ nh ng lúc h nh phúc ,khi m i vi c đ u r t suôn s ,không hi u vì sao ta chữ ạ ọ ệ ề ấ ẻ ể ỉ có th h c đ c r t ít.ể ọ ượ ấ

NH NG ĐI U TÔI ĐÃ H C Đ C NGÀY Y:Ữ Ề Ọ ƯỢ Ấ"Tôi lang thang c d m đ ng cùng Ni m vuiả ặ ườ ềCô y c ríu rít su t c d c đ ngấ ứ ố ả ọ ườNh ng tôi không h h c đ c gìư ề ọ ượ T t t c nh ng đi u cô y nói!ừ ấ ả ữ ề ấTôi lang thang c d m đ ng cùng v i N i bu nả ặ ườ ớ ỗ ồCô y ch ng h th t ra m t l iấ ẳ ề ố ộ ờNh ng,ng c nhiên thay,tôi đã h c đ c nhi u đi uư ạ ọ ượ ề ềLúc N i bu n đi d o cùng tôi".ỗ ồ ạ

"Th t b i đ n gi n ch là c h i đ b t đ u l i m i th m t cách thôngấ ạ ơ ả ỉ ơ ộ ể ắ ầ ạ ọ ứ ộ minh h n"ơHENRY FORDTrong giai đo n đ u,Henry Ford tìm đ c m t chân h c ngh th máy trongạ ầ ượ ộ ọ ề ợ m t c a hàng c khí ,bu i t i ông làm vi c cùng m t ng i th lau chùiộ ủ ơ ổ ố ệ ộ ườ ợ đông h .Ông đã ngoài 40 tu i khi thành l p công ti Ford vào nămồ ổ ậ 1903,nh ng cu i cùng ông cũng có trong tay 12 c đông không kiênư ố ổ quy t(hesitant stockholders),nh ng ng i này đóng góp t ng c ng 28 000 đoế ữ ườ ổ ộ la nh ng không bao lâu sau,5 ng i trong s này không thích thú l m nên đãư ườ ố ắ rút kh i công ty "nh bé" này ,Dù trình đ h c v n th p,ông v n đ c coi làỏ ỏ ọ ọ ấ ấ ẫ ượ m t thiên tài v "công ngh " và là "cha đ " c a dây chuy n s n xu t hàngộ ề ệ ẻ ủ ề ả ấ lo t.Sáng ki n c u ông đã làm thay đ i đ c tính kinh t và xã h i c a cạ ế ả ổ ặ ế ộ ủ ả th gi i và c a n n công nghi p ô tô.Lúc đó,m t t báo đã đ t cho ông bi tế ớ ủ ề ệ ộ ờ ặ ệ hi u :"Ng i ngu d t"ệ ườ ố

Vì th ,đi u quan tr ng mà các b n c n nh n ra là chúng ta ph i h c trongế ề ọ ạ ầ ậ ả ọ nh ng lúc m i chuy n đ u suôn s .Làm th nào ta có th làm đ c đi uữ ọ ệ ề ẻ ế ể ượ ề đó?B ng cách th ng xuyên suy ng m v nh ng lúc khó khăn ,khi ta ph iằ ườ ẫ ề ữ ả ch u đ ng đau kh ,khi ta b suy s p tinh th n ,khi m i th d ng nhị ự ổ ị ụ ầ ọ ứ ườ ư ch ng l i ta -b i vì ch có nh ng th i kì khó khăn m i mang l i cho ta bìaố ạ ở ỉ ữ ờ ớ ạ h c t t nh t.ọ ố ấ

M t câu t c ng c đã nói :"Khi b n giàu có,b n hãy nh l i kho ng th iộ ụ ữ ổ ạ ạ ớ ạ ả ờ gian mình còn nghèo khó".M t l n n ,khi 2 ng i tr lí c a Thomas Edison chán n n nói :"Chúng tôiộ ầ ọ ườ ợ ủ ả đã làm thí nghi m đ n 700 l n th mà v n ch a có đ c câu tr l i.Chúngệ ế ầ ế ẫ ư ượ ả ờ tôi đã th t b i .",Edison đã tr l i :"không đâu các b n c a tôi i ,các b nấ ạ ả ờ ạ ủ ơ ạ không th t b i đâu vì chúng ta dã bi t rõ v n đ này h n b t kì ng i nàoấ ạ ế ấ ề ơ ấ ườ trên th gian này .Chúng ta đang ti n r t g n đ n vi c tìm ra l i gi i đáp b iế ế ấ ầ ế ệ ờ ả ở vì gi đây ta đã bi t đ c đ n 700 cách mà ta không nên làm .D ng g i đó làờ ế ượ ế ừ ọ l i l m.Hãy g i đó là "s rèn luy n"".ỗ ầ ọ ự ệ"Th t b i duy nh t trong cu c đ i m t ng i là đã s ng mà không h c h iấ ạ ấ ộ ờ ộ ườ ố ọ ỏ ".Gi thì tôi hi v ng b n đã có th hi u đ c giá tr đích th c c a nh ng th iờ ọ ạ ể ể ượ ị ự ủ ữ ờ kì khó khăn,c a th t b i .Th t ra giá tr c a th t b i cao h n h n giá tr c aủ ấ ạ ậ ị ủ ấ ạ ơ ẳ ị ủ thành công.Giá tr c a s th t b i gi b t đ u đ c nhi u t ch c có t t ng ti n bị ủ ự ấ ạ ờ ắ ầ ượ ề ổ ứ ư ưở ế ộ đánh giá cao h n .Nhi u công ti đa qu c gia ngày nay đang chiêu m nh ngơ ề ố ộ ữ nhà kinh doanh đã t ng th t b i vì nh ng ng i này đã h c đ c nh ng bàiừ ấ ạ ữ ườ ọ ượ ữ h c thi t th c và tr thành nh ng nhà qu n lí kinh doang gi i t chínhọ ế ự ở ữ ả ỏ ừ nh ng th t b i c a mình..Mĩ là n c có s công ty h p nh t /sát nh p hàngữ ấ ạ ủ ướ ố ợ ấ ậ năm cao nh t và cũng là n i có s công ty phá s n hàng năm cao nh t vì m iấ ơ ố ả ấ ọ ng i quan ni m r ng KHÔNG CÓ GÌ PH I X U H KHI TH LÀM VÀườ ệ ằ Ả Ấ Ổ Ử B TH T B I.Trên th c t đó là cách đ thung lũng Sillocon tr thành m tỊ Ấ Ạ ự ế ể ở ộ n i thú hút các công ty kinh doanh máy tính .ơ"Chúng tôi tr thành m t công ty không th c nh tranh vì chúng tôi khôngở ọ ể ạ cam ch u th t b i.. B n ch có th v p ngã khi b n đang di chuy n ".ị ấ ạ ạ ỉ ể ấ ạ ểT NG GIÁM Đ C CÔNG TY COCACOLAỔ ỐROBERT GOIZUETA"H u h t m i ng i đèu ph m ph i sai l m là coi th t b i nh k thù c aầ ế ọ ườ ạ ả ầ ấ ạ ư ẻ ủ s thành công ..B n có th t n d ng s th t b i ..Hãy ti n lên và m c saiự ạ ể ậ ụ ự ấ ạ ế ắ l m.Hãy làm t t c nh ng gì b n có th làm .B i vì hãy nh r ng b n sầ ấ ả ữ ạ ể ở ớ ằ ạ ẽ tìm th y s thành công phía bên này s th t b i .".ấ ự ự ấ ạTHOMAS WATSON C A T P ĐOÀN IBMỦ Ậ

S NG LÀ Đ U TRANHỐ Ấ Ta th ng nghe câu t c ng :"S ng là đ u tranh ".Ta có th h c gì t câuườ ụ ữ ố ấ ể ọ ừ t c ng này ?Hãy th đ o ng c nó l a xem ta có gì nào?Đ U TRANH LÀụ ữ ử ả ượ ị Ấ

S NG.Nhi u ng i trong chúng ta không nh n th c đ c r ng chính vìỐ ề ườ ậ ứ ượ ằ nh n th c mà chúng ta đã,đang và ti p t c đ u tranh .Có th ta không thíchậ ứ ế ụ ấ ể khái ni m này nh ng s th t là :"Đ U TRANH" làm ta c m th y cu c đ iệ ư ự ậ Ấ ả ấ ộ ờ mình đáng s ng h n !Trong nhi u tr ng h p chính t o hóa đã luôn g iố ơ ề ườ ợ ạ ử nh ng thông đi p đó đ n cho ta.B ng ch ng là nh ng cây nào ph i th ngữ ệ ế ằ ứ ữ ả ườ xuyên đ i m t v i các tr n bão t và cu ng phong không nh ng kh e m nhố ặ ớ ậ ố ồ ữ ỏ ạ h n nà r cũng ăn sâu h n vào đ t.Nh ng cây nào ph i đ u tranh đ dànhơ ễ ơ ấ ữ ả ấ ể đ c ánh n ng m t tr i trong các khu r ng nhi t đ i r m r p ch c ch n sượ ắ ặ ờ ứ ệ ờ ậ ạ ắ ắ ẽ kh e m nh và cao to h n các giông dây leo bám quanh chúng và nh ng câyỏ ạ ơ ữ d ng s núp d i tán c a chúng.ươ ỉ ướ ủS th t b i th ng nói v i chúng ta b ng m t ngôn ng không l i mà taự ấ ạ ườ ớ ẵ ộ ữ ờ không hi u đ c .N u đi u này không đúng ,chúng ta s không m c ph iể ượ ế ề ẽ ắ ả nh ng l i l m gi ng nhau h t l n này đ n l n khác mà không thu đ c l iữ ỗ ầ ố ế ầ ế ầ ượ ợ ích gì t nh ng bài h c mà nh ng l i l m đó đã d y chúng ta .N u đi u đóừ ữ ọ ữ ỗ ầ ạ ế ề không đúng ,ta s không th nhìn kĩ h n nh ng sai l m mà ng i khác m cẽ ể ơ ữ ầ ườ ắ ph i và rút ra đ c m t bài h c .ả ượ ộ ọNh ng ng i siêng năng t p th d c s kh a manh h n nh ng ng i khôngữ ườ ậ ể ụ ẽ ỏ ơ ữ ườ t p .C b p c a chúng ta c n ph i ho t đ ng đ làm ta kh e m nh h nậ ơ ắ ủ ầ ả ạ ộ ể ỏ ạ ơ .Nh ng ng i lao đ ng nhi u s linh ho t h n nh ng ng i ng i nhà màữ ườ ộ ề ẽ ạ ơ ữ ườ ồ không làm gì c .ảTheo 1 nhóm nghiên c u c a trung tâm dinh d ng Dunn Cambridgeứ ủ ưỡ ở (Anh ) ,xe h i,truy n hình và chính sách ti t ki m s c lao đ ng hi n đ i cóơ ề ế ệ ứ ộ ệ ạ th gây ph ng h i cho s c kh e c a chúng ta.V n đ là ch m c tiêuể ươ ạ ứ ỏ ủ ấ ề ở ỗ ứ t n năng l ng m i ngày c a chúng ta ngày càng gi m.K t qu nghiên c uố ượ ỗ ủ ả ế ả ứ cho th y,h n 1 ph n 3 ng i tr ng thành ch b ra 20 phút m i tu n đấ ơ ầ ườ ưở ỉ ỏ ỗ ầ ể t p th d c nh và ch có không đ n phân n a đã t ng tham gia các môn thậ ể ụ ẹ ỉ ế ử ừ ể thao dùng nhi u th l c.ề ể ựV i s gia tăng s l ng xe ,ng i ta ngày càng ít mu n đi b ,ngay c khiớ ự ố ượ ườ ố ộ ả ph i đi nh ng đo ng đ ng ng n .Và th ph m l n nh t chính là truy nả ữ ạ ườ ắ ủ ạ ớ ấ ề hình .S yên đ a ta vào gi c ng có th tai h i h n bão t khi n ta ph i th cự ả ư ấ ủ ể ạ ơ ố ế ả ứ tr ng.ắH u h t m i ng i đ u nghĩ r ng ch n đ c con đ ng d đi và có đ cầ ế ọ ườ ề ằ ọ ượ ườ ễ ượ cu c s ng d dàng mà không g p tr ng i hay khó khăn nào là đi u t t.Đâyộ ố ễ ặ ở ạ ề ố là m t quan ni m h t s c sai l m.V y ai là ng i mu n có cu c s ng gianộ ệ ế ứ ầ ậ ườ ố ộ ố kh và khó khăn ?Tôi ng h nh ng ng i không thích đi u này .Nh ngổ ủ ộ ữ ườ ề ư đi u tôi th t s mu n nói đây là đáu tranh,dù thu c v th ch t hay tinhề ậ ự ố ở ộ ề ể ấ

th n ,luôn giúp chúng ta phát tri n c v th l c l n tinh th n.ầ ể ả ề ể ự ẫ ầĐ u tranh bu c ta ph i di chuy n khi ta mu n đ ng l i.Và nó h ng ta đ nấ ộ ả ể ố ứ ạ ướ ế m t nh n th c hoàn ch nh là thành công ch đ n thông qua đ u tranh .Khôngộ ậ ứ ỉ ỉ ế ấ m t cái gì đáng giá trong cu c s ng có th đ t đ c mà không qua đ uộ ộ ố ể ạ ượ ấ tranh.N u có đ c quá d dàng thì ai cũng có nó c .ế ượ ễ ảKhi leo lên b c thang cu c s ng,ta c n ph i suy nghĩ (đây chính là đ u tranhậ ộ ố ầ ả ấ tinh th n).Khi ta t buông mình tr t xu ng ,không làm gì và ch uầ ự ượ ố ị thua,không ch ng n i s cám d c a m t cu c s ng d dàng,ta có khuynhố ổ ự ỗ ủ ộ ộ ố ễ h ng ng ng quá trình t duy.ướ ừ ưHai khám phá d i đây s làm sáng t nh ng gì tôi đã nh c đ n trên:ướ ẽ ỏ ữ ắ ế ởMooyj cu c thí nghi m đã đ c ti n hành t i m t nhà an d ng ộ ệ ượ ế ạ ộ ưỡ ở Connecticut (Mĩ),n i các công dân l n tu i đ c t mình ch n cây (l oơ ớ ổ ượ ự ọ ạ tr ng trong nhà ) đ chăm sóc .H đ c yêu c u t mình đ a ra quy t đ nhồ ể ọ ượ ầ ự ư ế ị nho nh v cu c s ng hàng ngày c a mình .M t năm r i sau,nh ng cỏ ề ộ ố ủ ộ ưỡ ữ ụ ông,c bà này tr nên vui v linh đ ng và ho t bát h n nh ng ng i cùngụ ở ẻ ộ ạ ơ ữ ườ ở n i ,trong m t nhóm t ng t nh ng không đ c ch n l a và không đ cơ ộ ươ ự ư ượ ọ ự ượ giao trách nhi m .S ng i còn s ng trong nhóm này cao g p đôi nhóm khácệ ố ườ ố ấ .M t nghiên c a khác cho th y nh ng ng i đã t ng tình nguy n làm vi c ítộ ứ ấ ữ ườ ừ ệ ệ nh t 1 l n 1 tu n s ng lâu h n 2,5 l n so v i nh ng ng i không làm vi cấ ầ ầ ố ơ ầ ớ ữ ườ ệ tình nguy n .Đi u đó ch ng t r ng làm 1 vi c gì đó (t c là đ u tranh )choệ ề ứ ỏ ằ ệ ứ ấ ng i khác là góp 1 ph n tích c c cho s c kh e và s tr ng th .ườ ầ ự ứ ỏ ự ườ ọV y thì 1 ng i c n ph i đ u tranh trong nh ng tr ng h p nào ?Ch cậ ườ ầ ả ấ ữ ườ ợ ắ ch n không ph i khi m i th đang di n ra t t đ p và suôn s .Đ u tranh chắ ả ọ ứ ễ ố ẹ ẻ ấ ỉ c n thi t khi ta ph i đ i m t v i nh ng khó khăn và gian kh ,nh ng đi uầ ế ả ố ặ ớ ữ ổ ữ ề th ng x y ra khi ta b TH T B I .ườ ả ị Ấ ẠKhi ta b th t b i ,ta c n ph i đ u tranh đ “leo lên” l i.N u th t b i n a,taị ấ ạ ầ ả ấ ể ạ ế ấ ạ ữ l i đ u tranh ti p .Khi nghiên c u đ vi t quy n sách này,tôi đã phát hi n raạ ấ ế ứ ể ế ể ệ 1 đi u n i b t trong cu c đ i t t c các vĩ nhân ,đó là nh ng ng i đã tr iề ổ ậ ộ ờ ấ ả ữ ườ ả qua nhi u cu c đ u tranh to l n s tr nên manh m và vĩ đ i h n.ề ộ ấ ớ ẽ ở ẽ ạ ơTh t b i s kéo theo nh ng tr ng i và khó khăn to l n nh ng đi u thú v làấ ạ ẽ ữ ở ạ ớ ư ề ị nó cũng dành t ng ta c c h i đ ti p t c cu c đ u tranh .ặ ả ơ ộ ể ế ụ ộ ấ

“Đ u tranh là m t c h i “.ấ ộ ơ ộNAPOLEON HILL.

" Th t b i chính là con đ ng d n đ n thành công ,cũng gi ng nh cáấ ạ ườ ẫ ế ố ư khám phá v nh ng đi u sai trái đã h ng ta hăm h tìm đ n đi u đúng.Vàề ữ ề ướ ở ế ề m i kinh nghi m m i m ch ra 1 s hình thái c a s sai l m đ sau này taỗ ệ ớ ẻ ỉ ố ủ ự ầ ể bi t cách tránh chúng ".ếJOHN KEATS

---------------------------------------

"Trong ph n l n các tình hu ng ,tr n chi n c a cu c s ng di n ra r t ácầ ớ ố ậ ế ủ ộ ố ễ ấ li t,và vi c chi n th ng nó mà không ph i đ u tranh cũng gi ng nh vi cệ ệ ế ắ ả ấ ố ư ệ chi n th ng mà không có vinh quang .N u không có khó khăn s không cóế ắ ế ẽ thành công nào ;n u không có m c đích đ đ u tranh chúng ta s khôngế ụ ể ấ ẽ dành đ c gì c .Các khó khăn có th đe d a ng i thi u ngh l c nh ngượ ả ể ọ ườ ế ị ự ư l i là nh ng tác nhân tích c c đòi v i nh ng c ng quy t và dũng c m.T tạ ữ ự ớ ữ ươ ế ả ấ c các kinh nghi m s ng đ i đã th c s ch ng minh r ng h u h t cá trả ệ ố ở ờ ự ự ứ ằ ầ ế ở ng i b « ném "vào con đ ng ti n b c a nhân lo i đ u b v t qua b iạ ị ườ ế ộ ủ ạ ề ị ượ ở hành đ ng v ng vàng,nhi t huy t th c s ,s tích c c,tính kiên nh n vàộ ữ ệ ế ự ự ự ự ẫ quy t tâm v t qua khó khăn,gian kh ».ế ượ ổEDMUND BURKE."Có l ng i Mã Lai cho r ng b ng cách n m l y đi u d dàng ,h sẽ ườ ằ ằ ắ ấ ề ễ ọ ẽ không c n ph i đ i m t v i nh ng th thách mà các c ng đ ng khác đangầ ả ố ặ ớ ữ ử ộ ố ph i đ ng đ u nh :chi n tranh,n n đói và c nh « nghèo r t mùng t iả ươ ầ ư ế ạ ả ớ ơ ».K t qu là chúng ta đã t đánh m t s năng đ ng và tinh th n m o hi mế ả ự ấ ự ộ ầ ạ ể c a mình .T t c ph i thay đ i .Chúng ta ph i chu n b tinh th n đ leo lênủ ấ ả ả ổ ả ẩ ị ầ ể đ nh núi cao nh t ,thám hi m đ i d ng sâu th m nh t và xông vào nh ngỉ ấ ể ạ ươ ẳ ấ ữ n i hoàn toàn xa l v i chúng ta . "ơ ạ ớTI N SĨ MAHATHIR MOHAMADẾMahathir Mohamad ,Th t ng Malaysia ,ng i đã t ng b sa th i m t l nủ ướ ườ ừ ị ả ộ ầ kh i đ ng c m quy n và đã t ng b th t c năm 1969.Các r i ro y đã rènỏ ả ầ ề ừ ị ấ ử ủ ấ giũa các kĩ năng chính tr trong ông và ông tr thành th t ng ch sau 30ị ở ủ ướ ỉ năm đ u tranh.Có m t giai đo n ch tí xíu n a thôi,ông đã ph i sau songấ ộ ạ ỉ ữ ả ở s t nhà tù.ắÔng sinh ngày 20 tháng 12 năm 1925.đ c nuôi n ng b i ng i m hi n d uượ ấ ớ ườ ẹ ề ị và ng i cha r t tôn tr ng k lu t.Vi c h c c a ông ph i t m d ng vì chi nườ ấ ọ ỉ ậ ệ ọ ủ ả ạ ừ ế tranh th gi i th 2 nh ng ông đã bi t t n d ng nó b ng cách m s p bánế ớ ứ ư ế ậ ụ ằ ở ạ n c gi i khát,bánh ng t và trái cây .Sau đó,ông bán s n ph m th công r iướ ả ọ ả ẩ ủ ồ

làm th kí cho văn phòng huy n tr c khi theo khóa h c y t i Đ i h c mangư ệ ướ ọ ạ ạ ọ tên Vua Edward 7 Singapore .ở"Tôi có th làm đ c đi u đó không !-s do d tr c th t b i "ể ượ ề ự ự ướ ấ ạTI N SĨ KALAIGNER M.KARUNANIDHI’ẾLÃNH T NG I TAMIL ,NADU, N ĐỤ ƯỜ Ấ ỘKarunanidhi tham gia chính tr khi còn là m t c u h c trò 14 tu i .Khi đó,tìnhị ộ ậ ọ ổ th h t s c vô v ng.Lu t pháp c a th c dân Anh,s khác bi t v tôn giáoế ế ứ ọ ậ ủ ự ự ệ ề ,h th ng đ ng c p xã h i,s phân bi t giai c p,n n d t đã đ t ra nhi u thệ ố ẳ ấ ộ ự ệ ấ ạ ố ặ ề ử thách l n cho đ t n c .Sinh ra trong 1 gia đình bình dân m t ngôi làngớ ấ ướ ở ộ nh ,Karunanidhi đã quy t đ nh tr thành lãnh t c a ng i Tamil Nadu , nỏ ế ị ở ụ ủ ườ Ấ Đ ,b t ch p vi c ph i đ ng đ u v i r t nhi u th thách .ộ ấ ấ ệ ả ươ ầ ớ ấ ề ửM t l n n ,khi đang đi u khi n 1 bu i meeting ,ng i ta chuy n m t m uộ ầ ọ ề ể ổ ườ ể ộ ẩ tin nh n báo r ng v ông đã qua đ i .H t s c bình tĩnh,ông c t m u tinắ ằ ợ ờ ế ứ ấ ẩ nh n vào túi ,hoàn thành bài di n văn c a mình r i l p t c lao v nhà đắ ễ ủ ồ ậ ứ ề ể nhìn l i l n cu i khuôn m t c a ng i v thân yêu.ạ ầ ố ặ ủ ườ ợCu c đ i ông có các cu c đ u tranh và bi u tình .Nhi u l n ông b t ngộ ờ ộ ấ ể ề ầ ị ố giam vì tham gia nhi u cu c bi u tình khác nhau .Ông đ c gán cho bi tề ộ ể ượ ệ danh « k vào tù ra khám ».Trong 41 năm ,ông vào tù c th y 14 l n .Cu cẻ ả ả ầ ộ đ i chính ch c a ông lúc nào cũng nh đang trên 1 đ i d ng d yờ ị ủ ư ạ ươ ậ sóng.Trong 1 chi n d ch tranh c ,ông b 1 nhóm lính đánh thuê săn đu i vàế ị ử ị ổ nh có phép l ,ông đã thoát ch t.ư ạ ếÔng đã đ t k l c khi th ng liên ti p 9 cu c t ng tuy n c mà ông tham giaạ ỉ ụ ắ ế ộ ổ ể ư k t năm 1956 .Các âm m u chính ch ,tình hình chính tr b t n,v ám sátể ừ ư ị ị ấ ổ ụ Rajis Gandhi ,các v đánh bom,s b i c c a các liên minh chính tr …ụ ự ộ ướ ủ ịt ng ch ng đã có th lay chuy n s kiên đ nh trong ông .Nh ng không ,ôngưở ừ ể ể ự ị ư luôn t tin và quy t đoán .Ông còn có 1 kh năng hi m th y là có th v tự ế ả ế ấ ể ượ qua t t c các tr ng i và đ t t i đ nh cao .N u b n mu n th y m t conấ ả ở ạ ạ ớ ỉ ế ạ ố ấ ộ ph ng hoàng th n kì,hãy đ n g p Ti n sĩ Kalaignerượ ầ ế ặ ếTrí nh c u ông th t đáng khâm ph c ;ông là 1 trong nh ng nhà hùng bi tàiớ ả ậ ụ ữ ệ ba nh t c a ng i Tamil Nadu.Ông đã dàn d ng 20 v k ch và tham gia di nấ ủ ườ ự ở ị ễ xu t 1 vài v .Ông cũng vi t l i tho i cho 70 b phim c a Tamil .Ông làấ ở ế ờ ạ ộ ủ ng i sáng l p ra nh t báo « Murasoli » và vi t h n 100 quy n sách v cácườ ậ ậ ế ơ ể ề đ tài l c s ,xã h i và văn h c.Ông đ ng th i còn là 1 nhà th n i ti ng.ề ị ủ ộ ọ ồ ờ ơ ổ ếKhi h th ng đ ng câp gây nên s xáo đ ng trong xã h i ,oomg đã sáng l pệ ố ẳ ự ộ ộ ậ nên « Samathuvapuram »,n i mà m i ng i dân thu c cá t ng l p xã h iơ ọ ườ ộ ầ ớ ộ ,tôn giáo và c ng đ ng khác nhau có th chung s ng v i nhau.Ông đã d ngộ ồ ể ố ớ ự t ng đài c a 1 v thi sĩ vĩ đ i ng i Tamil ,Thiruvalluvar cao h n 40ượ ủ ị ạ ườ ơ

mét.Tình c m say mê mà ông dành cho Đ ng Tamil ,cho s th nh v ng c aả ả ự ị ượ ủ ng i dân Tamil không có gì sánh đ c .Ông là 1 trong nh ng lãnh t đ cườ ượ ữ ụ ượ tôn sùng nh t c a ng i Tamil trên kh p th gi i .ấ ủ ườ ắ ế ớ

" Th t b i chính là con đ ng d n đ n thành công ,cũng gi ng nh cáấ ạ ườ ẫ ế ố ư khám phá v nh ng đi u sai trái đã h ng ta hăm h tìm đ n đi u đúng.Vàề ữ ề ướ ở ế ề m i kinh nghi m m i m ch ra 1 s hình thái c a s sai l m đ sau này taỗ ệ ớ ẻ ỉ ố ủ ự ầ ể bi t cách tránh chúng ".ếJOHN KEATS

---------------------------------------

"Trong ph n l n các tình hu ng ,tr n chi n c a cu c s ng di n ra r t ácầ ớ ố ậ ế ủ ộ ố ễ ấ li t,và vi c chi n th ng nó mà không ph i đ u tranh cũng gi ng nh vi cệ ệ ế ắ ả ấ ố ư ệ chi n th ng mà không có vinh quang .N u không có khó khăn s không cóế ắ ế ẽ thành công nào ;n u không có m c đích đ đ u tranh chúng ta s khôngế ụ ể ấ ẽ dành đ c gì c .Các khó khăn có th đe d a ng i thi u ngh l c nh ngượ ả ể ọ ườ ế ị ự ư l i là nh ng tác nhân tích c c đòi v i nh ng c ng quy t và dũng c m.T tạ ữ ự ớ ữ ươ ế ả ấ c các kinh nghi m s ng đ i đã th c s ch ng minh r ng h u h t cá trả ệ ố ở ờ ự ự ứ ằ ầ ế ở ng i b « ném "vào con đ ng ti n b c a nhân lo i đ u b v t qua b iạ ị ườ ế ộ ủ ạ ề ị ượ ở hành đ ng v ng vàng,nhi t huy t th c s ,s tích c c,tính kiên nh n vàộ ữ ệ ế ự ự ự ự ẫ quy t tâm v t qua khó khăn,gian kh ».ế ượ ổEDMUND BURKE."Có l ng i Mã Lai cho r ng b ng cách n m l y đi u d dàng ,h sẽ ườ ằ ằ ắ ấ ề ễ ọ ẽ không c n ph i đ i m t v i nh ng th thách mà các c ng đ ng khác đangầ ả ố ặ ớ ữ ử ộ ố ph i đ ng đ u nh :chi n tranh,n n đói và c nh « nghèo r t mùng t iả ươ ầ ư ế ạ ả ớ ơ ».K t qu là chúng ta đã t đánh m t s năng đ ng và tinh th n m o hi mế ả ự ấ ự ộ ầ ạ ể c a mình .T t c ph i thay đ i .Chúng ta ph i chu n b tinh th n đ leo lênủ ấ ả ả ổ ả ẩ ị ầ ể đ nh núi cao nh t ,thám hi m đ i d ng sâu th m nh t và xông vào nh ngỉ ấ ể ạ ươ ẳ ấ ữ n i hoàn toàn xa l v i chúng ta . "ơ ạ ớTI N SĨ MAHATHIR MOHAMADẾMahathir Mohamad ,Th t ng Malaysia ,ng i đã t ng b sa th i m t l nủ ướ ườ ừ ị ả ộ ầ kh i đ ng c m quy n và đã t ng b th t c năm 1969.Các r i ro y đã rènỏ ả ầ ề ừ ị ấ ử ủ ấ giũa các kĩ năng chính tr trong ông và ông tr thành th t ng ch sau 30ị ở ủ ướ ỉ năm đ u tranh.Có m t giai đo n ch tí xíu n a thôi,ông đã ph i sau songấ ộ ạ ỉ ữ ả ở

s t nhà tù.ắÔng sinh ngày 20 tháng 12 năm 1925.đ c nuôi n ng b i ng i m hi n d uượ ấ ớ ườ ẹ ề ị và ng i cha r t tôn tr ng k lu t.Vi c h c c a ông ph i t m d ng vì chi nườ ấ ọ ỉ ậ ệ ọ ủ ả ạ ừ ế tranh th gi i th 2 nh ng ông đã bi t t n d ng nó b ng cách m s p bánế ớ ứ ư ế ậ ụ ằ ở ạ n c gi i khát,bánh ng t và trái cây .Sau đó,ông bán s n ph m th công r iướ ả ọ ả ẩ ủ ồ làm th kí cho văn phòng huy n tr c khi theo khóa h c y t i Đ i h c mangư ệ ướ ọ ạ ạ ọ tên Vua Edward 7 Singapore .ở"Tôi có th làm đ c đi u đó không !-s do d tr c th t b i "ể ượ ề ự ự ướ ấ ạTI N SĨ KALAIGNER M.KARUNANIDHI’ẾLÃNH T NG I TAMIL ,NADU, N ĐỤ ƯỜ Ấ ỘKarunanidhi tham gia chính tr khi còn là m t c u h c trò 14 tu i .Khi đó,tìnhị ộ ậ ọ ổ th h t s c vô v ng.Lu t pháp c a th c dân Anh,s khác bi t v tôn giáoế ế ứ ọ ậ ủ ự ự ệ ề ,h th ng đ ng c p xã h i,s phân bi t giai c p,n n d t đã đ t ra nhi u thệ ố ẳ ấ ộ ự ệ ấ ạ ố ặ ề ử thách l n cho đ t n c .Sinh ra trong 1 gia đình bình dân m t ngôi làngớ ấ ướ ở ộ nh ,Karunanidhi đã quy t đ nh tr thành lãnh t c a ng i Tamil Nadu , nỏ ế ị ở ụ ủ ườ Ấ Đ ,b t ch p vi c ph i đ ng đ u v i r t nhi u th thách .ộ ấ ấ ệ ả ươ ầ ớ ấ ề ửM t l n n ,khi đang đi u khi n 1 bu i meeting ,ng i ta chuy n m t m uộ ầ ọ ề ể ổ ườ ể ộ ẩ tin nh n báo r ng v ông đã qua đ i .H t s c bình tĩnh,ông c t m u tinắ ằ ợ ờ ế ứ ấ ẩ nh n vào túi ,hoàn thành bài di n văn c a mình r i l p t c lao v nhà đắ ễ ủ ồ ậ ứ ề ể nhìn l i l n cu i khuôn m t c a ng i v thân yêu.ạ ầ ố ặ ủ ườ ợCu c đ i ông có các cu c đ u tranh và bi u tình .Nhi u l n ông b t ngộ ờ ộ ấ ể ề ầ ị ố giam vì tham gia nhi u cu c bi u tình khác nhau .Ông đ c gán cho bi tề ộ ể ượ ệ danh « k vào tù ra khám ».Trong 41 năm ,ông vào tù c th y 14 l n .Cu cẻ ả ả ầ ộ đ i chính ch c a ông lúc nào cũng nh đang trên 1 đ i d ng d yờ ị ủ ư ạ ươ ậ sóng.Trong 1 chi n d ch tranh c ,ông b 1 nhóm lính đánh thuê săn đu i vàế ị ử ị ổ nh có phép l ,ông đã thoát ch t.ư ạ ếÔng đã đ t k l c khi th ng liên ti p 9 cu c t ng tuy n c mà ông tham giaạ ỉ ụ ắ ế ộ ổ ể ư k t năm 1956 .Các âm m u chính ch ,tình hình chính tr b t n,v ám sátể ừ ư ị ị ấ ổ ụ Rajis Gandhi ,các v đánh bom,s b i c c a các liên minh chính tr …ụ ự ộ ướ ủ ịt ng ch ng đã có th lay chuy n s kiên đ nh trong ông .Nh ng không ,ôngưở ừ ể ể ự ị ư luôn t tin và quy t đoán .Ông còn có 1 kh năng hi m th y là có th v tự ế ả ế ấ ể ượ qua t t c các tr ng i và đ t t i đ nh cao .N u b n mu n th y m t conấ ả ở ạ ạ ớ ỉ ế ạ ố ấ ộ ph ng hoàng th n kì,hãy đ n g p Ti n sĩ Kalaignerượ ầ ế ặ ếTrí nh c u ông th t đáng khâm ph c ;ông là 1 trong nh ng nhà hùng bi tàiớ ả ậ ụ ữ ệ ba nh t c a ng i Tamil Nadu.Ông đã dàn d ng 20 v k ch và tham gia di nấ ủ ườ ự ở ị ễ xu t 1 vài v .Ông cũng vi t l i tho i cho 70 b phim c a Tamil .Ông làấ ở ế ờ ạ ộ ủ ng i sáng l p ra nh t báo « Murasoli » và vi t h n 100 quy n sách v cácườ ậ ậ ế ơ ể ề

đ tài l c s ,xã h i và văn h c.Ông đ ng th i còn là 1 nhà th n i ti ng.ề ị ủ ộ ọ ồ ờ ơ ổ ếKhi h th ng đ ng câp gây nên s xáo đ ng trong xã h i ,oomg đã sáng l pệ ố ẳ ự ộ ộ ậ nên « Samathuvapuram »,n i mà m i ng i dân thu c cá t ng l p xã h iơ ọ ườ ộ ầ ớ ộ ,tôn giáo và c ng đ ng khác nhau có th chung s ng v i nhau.Ông đã d ngộ ồ ể ố ớ ự t ng đài c a 1 v thi sĩ vĩ đ i ng i Tamil ,Thiruvalluvar cao h n 40ượ ủ ị ạ ườ ơ mét.Tình c m say mê mà ông dành cho Đ ng Tamil ,cho s th nh v ng c aả ả ự ị ượ ủ ng i dân Tamil không có gì sánh đ c .Ông là 1 trong nh ng lãnh t đ cườ ượ ữ ụ ượ tôn sùng nh t c a ng i Tamil trên kh p th gi i .ấ ủ ườ ắ ế ớ

Ch ng 7ươ

N I S HÃI TH T B IỖ Ợ Ấ Ạ

Su t bu i l trao gi i th ng kinh doanh vào năm 1993, ông Lý Quangố ổ ễ ả ưở Di u, nguyên Th t ng Singapore, đã d n l i c a nhi u doanh nhân r ngệ ủ ướ ẫ ờ ủ ề ằ ng i Singapore ít khi c g ng và luôn có thái đ “Kia-Su” (khi p s ), t mườ ố ắ ộ ế ợ ạ d ch là “s thua”, “s t n th t”, “s th t b i”.ị ợ ợ ổ ấ ợ ấ ạLà ng i th ng xuyên vi ng thăm đ o qu c này, đ ng th i có m t s b nườ ườ ế ả ố ồ ờ ộ ố ạ bè đó, tôi th t s th u hi u nh ng đi u ông Lý đ c p đ n. Th c tở ậ ự ấ ể ữ ề ề ậ ế ự ế ở Singapore đã có câu nói đùa r ng ng i đó ph i ch u đ ng 3”K”- Kiasuằ ườ ở ả ị ự (khi p s ), Kia See (s ch t) và Kia Bo (s v ). Nó có v gi ng nh m tế ợ ợ ế ợ ợ ẻ ố ư ộ câu nói đùa, nh ng l i nói đùa luôn n ch a m t vài s th t bên trong.ư ờ ẩ ứ ộ ự ậTh m chí còn có c m t quy n sách nhan đ “Ông Kia-Su” (Ông Khi p s )ậ ả ộ ể ề ế ợ đã n i ti ng nhanh chóng trên đ o qu c này. M i đây, tôi đ c nghe nói làổ ế ả ố ớ ượ nó đã tr nên ph bi n đ n n i ng i ta s “xu t kh u” nhân v t Ông Kia-ở ổ ế ế ỗ ườ ẽ ấ ẩ ậSu sang nhi u n c trên th gi i.ề ướ ế ớTôi đã t ng ch ng ki n ng iừ ứ ế ườ Singapore c g ng ra sao đ thay đ i đ tố ắ ể ổ ấ n c c a h t ch kém phát tri n thành m t trong nh ng qu c gia hi nướ ủ ọ ừ ỗ ể ộ ữ ố ệ đ i và th nh v ng nh t trên th gi i.ạ ị ượ ấ ế ớNgày nay, ng i dânườ Singapore đang có m t cu c s ng tuy t v i – m t cu cộ ộ ố ệ ờ ộ ộ s ng t t đ p, sung túc và d ch u. M t khuynh h ng t nhiên thu c v b nố ố ẹ ễ ị ộ ướ ự ộ ề ả

tính con ng i là khi ta đ t đ n tình tr ng nhàn h ho c mãn nguy n, ta b tườ ạ ế ạ ạ ặ ệ ắ đ u e s tình tr ng đó b lung lay. Khi ta không có nó, ta không có c m giácầ ợ ạ ị ả s hãi nh th vì ta ch ng có gì đ m t c . Khi có nó, ta b t đ u e s vì lúcợ ư ế ẳ ể ấ ả ắ ầ ợ này ta đã có cái đ mà m t.ể ấĐi u này nh c tôi nh đ n m t l n đ i tho i v i m t doanh nhân l n tu iề ắ ớ ế ộ ầ ố ạ ớ ộ ớ ổ thành đ t lúc tôi v a b t đ u tham gia th ng tr ng. Khi đ c h i t i saoạ ừ ắ ầ ươ ườ ượ ỏ ạ luôn dè d t, ông đã tr l i :”Ta luôn dè d t vì ta có cái đ mà dè d t.” Câuặ ả ờ ặ ể ặ tr l i đúng làm sao!ả ờM a mai thay, trong t t c các bài h c v s thành công, đi u duy nh t lôiỉ ấ ả ọ ề ự ề ấ ng i ta ra kh i thành công chính là s e s th t b i. Chính s lo s th t b iườ ỏ ự ợ ấ ạ ự ợ ấ ạ đã ngăn c n ng i ta thành công.ả ườ“M i ng i đ u có tài. Cái hi m có đây chính là s can đ m theo đu i tàiọ ườ ề ế ở ự ả ổ năng đ n cùng, dù nó d n ta đ n n i u t i nh t.”ế ẫ ế ơ ố ấERICA GIONG

“R t nhi u tài năng b b qua vì thi u m t chút can đ m. Và m i ngày,ấ ề ị ỏ ế ộ ả ỗ nh ng con ng i b r c y b s nhút nhát ngăn c n th c hi n n l c đ uữ ườ ệ ạ ấ ị ự ả ự ệ ỗ ự ầ tiên, và b n thân h b chôn vùi.”ả ọ ịSYDNEY SMITH

“D ng nh m i ng i đ u có kh năng ti m n r t l n. H u h t m iườ ư ọ ườ ề ả ề ẩ ấ ớ ầ ế ọ ng i đ u có th làm nh ng đi u h t s c phi th ng n u h có đ t tinườ ề ể ữ ề ế ứ ườ ế ọ ủ ự đ đ ng đ u v i các th thách. Nh ng h không làm đ c nh th . Hể ươ ầ ớ ử ư ọ ượ ư ế ọ ch bi t ng i tr c màn hình cu c đ i mà quan sát nh th không còn cáchỉ ế ồ ướ ộ ờ ư ể nào khác h n ch p nh n nó c ti p di n nh th mãi mãi.”ơ ấ ậ ứ ế ễ ư ếPHILIP ADAMS

“Cu c s ng v a là m t cu c m o hi m táo b o, v a ch ng là gì c .”ộ ố ừ ộ ộ ạ ể ạ ừ ẳ ảHELEN KELLERCô b khi m th , khi m thính và m t c kh năng nói lúc ch a đ n 2 tu i.ị ế ị ế ấ ả ả ư ế ổ Nh ng sau đó, không nh ng cô h c đ c cách đ c, vi t và nói mà còn trư ữ ọ ượ ọ ế ở thành tác gi c a nhi u cu n sách, bài báo và t truy n.ả ủ ề ố ự ệ

N i s hãi th t b i không ch ghi d u lên “s th t b i” c a b n thân ng iỗ ợ ấ ạ ỉ ấ ự ấ ạ ủ ả ườ đó mà còn ghi d u lên c vi c xã h i s ph n ng ra sao đói v i nh ngấ ả ệ ộ ẽ ả ứ ớ ữ ng i b th t b i. M i ng i s nói gì n u tôi th t b i? Làm sao tôi có thườ ị ấ ạ ọ ườ ẽ ế ấ ạ ể g p m t m i ng i khác đây?ặ ặ ọ ườ

“Con ng i không ch lo l ng v nh ng đi u đang x y ra, mà còn lo l ngườ ỉ ắ ề ữ ề ả ắ cho quan đi m c a h v nh ng đi u đang x y ra.”ể ủ ọ ề ữ ề ảEPITETUS

Nh ng dù th nào đi n a, đi u đó cũng d n đ n k t c c là s s nh c mà xãư ế ữ ề ẫ ế ế ụ ự ỉ ụ h i “dành cho” s th t b i, đi u này d n d t ta tr l i v i nh ng gì tôi đãộ ự ấ ạ ề ẫ ắ ở ạ ớ ữ nh c đ n trong ch ng tr c – xã h i đã áp đ t m t giá tr h t s c th pắ ế ươ ướ ộ ặ ộ ị ế ứ ấ kém và tiêu c c lên kinh nghi m th t b i. Tôi mong r ng quy n sách này sự ệ ấ ạ ằ ể ẽ kh i x ng m t quan đi m khác v s th t b i và tr l i giá tr th t s choở ướ ộ ể ề ự ấ ạ ả ạ ị ậ ự nó đ xóa s ch s khi p s th t b i còn đang l n v n trong tâm trí chúng ta.ể ạ ự ế ợ ấ ạ ở ởH y th t ng t ng m t xã h i mà đó m i ng i đ u s n sàng th s cả ử ưở ượ ộ ộ ở ọ ườ ề ẵ ử ứ và s n sàng đón nh n th t b i. đ y, m i ng i không còn s th t b iẵ ậ ấ ạ Ở ấ ọ ườ ợ ấ ạ n a. Hãy th t ng t ng xem s có bao nhiêu phát minh, sáng ki n đ cữ ử ưở ượ ẽ ế ượ đ a ra. Hãy t ng t ng xem th gi i s ti n xa nh th nào. N u quan sátư ưở ượ ế ớ ẽ ế ư ế ế k , b n s nh n th y r ng t t c nh ng vi c phi th ng c a th gi i đ uỹ ạ ẽ ậ ấ ằ ấ ả ữ ệ ườ ủ ế ớ ề đ c th c hi n b ng lòng can đ m, và các chi n th ng vĩ đ i nhât c a thượ ự ệ ằ ả ế ắ ạ ủ ế gi i đ u phát sinh t chính nh ng l n b i tr n.ớ ề ừ ữ ầ ạ ậ

“Đ có nhi u ng i tr thành ch doanh nghi p h n, chúng ta ph i thayể ề ườ ở ủ ệ ơ ả đ i thái đ c a mình đ i v i nh ng ng i b th t b i.”ổ ộ ủ ố ớ ữ ườ ị ấ ạLÝ QUANG DI UỆC u th t ngự ủ ướ Singapore, ng i đã v cườ ự Singapore t ch kém phát tri nừ ỗ ể thành m t trong nh ng qu c gia giàu có nh t trên th gi i. Lúc 4 tu i, trongộ ữ ố ấ ế ớ ổ m t l n t c gi n vì ông làm v m t cái l , cha ông đã ph t ông b ng cáchộ ầ ứ ậ ỡ ộ ọ ạ ằ c t tai ông l i r i treo lên trên m t cái gi ng. Khi còn là m t đ a tr , ông đãộ ạ ồ ộ ế ộ ứ ẻ ch i nh ng trò khuy n khích “tinh th n đ u tranh và ý chí đ chi n th ng”.ơ ữ ế ầ ấ ể ế ắ Th i thanh niên c a Lý đ c đánh d u b ng s th thách, tính kiên c ngờ ủ ượ ấ ằ ự ử ườ và tài tháo vát, nh ng ph m ch t gi i thích vì sao ông đã đ a đ t n cữ ẩ ấ ả ư ấ ướ Singapore thành công n i tr i. Đ nuôi s ng gia đình su t th i gianổ ộ ể ố ố ờ Singapore b Nh t B n xâm chi m, ông đã g ng s c làm m i th - t làmị ậ ả ế ắ ứ ọ ứ ừ vi c cho C c tuyên truy n Nh t B n, mua bán hàng ch đen, bán bánh ng t,ệ ụ ề ậ ả ợ ọ th m chí làm c k o cao su đ bán. Ông th a nh n cách cai tr hà kh c c aậ ả ẹ ể ừ ậ ị ắ ủ Nh t B n trong 3 năm r i đó đã giúp ông có đ c “b ng c p đ u tiênậ ả ưỡ ượ ằ ấ ầ trong cu c s ng th c t ”.ộ ố ự ế

Đ ti p t c ti n xa h n, đi u ta ph i làm là nh n th c nhi u h n ho c thâmể ế ụ ế ơ ề ả ậ ứ ề ơ ặ

nh p m t lĩnh v c m i. Và đ làm đ c đi u đó, ta luôn ph i ch p nh nậ ộ ự ớ ể ượ ề ả ấ ậ m o hi m, và m o hi m l i luôn đi cùng may r i, nghĩa là ta s có thạ ể ạ ể ạ ủ ẽ ể không đ t đ c m c đích. Ta không th khám phá ra nh ng đ i d ng m iạ ượ ụ ể ữ ạ ươ ớ tr khi ta có đ can đ m đi xa đ n n i không còn nhìn th y b bi n n a.ừ ủ ả ế ỗ ấ ờ ể ữTh t thú v khi nh n ra r ng ch “c h i” trong ti ng Trung Qu c đ c h pậ ị ậ ằ ữ ơ ộ ế ố ượ ợ thành b i ch “kh ng ho ng hay r c r i” và “tích lũy hay g p g ”.ở ữ ủ ả ắ ố ặ ỡT t c kh ng ho ng hay r c r i h i t đ đem “C H I” đ n cho b n. Vàấ ả ủ ả ắ ố ộ ụ ể Ơ Ộ ế ạ nh Einstein đã nói: “Bên d i r c r i là chìa khóa m ra th i c thu n l iư ướ ắ ố ở ờ ơ ậ ợ nh t”.ấNói cách khác, ta không có đ c c h i n u không tr i qua nh ng r i ro,ượ ơ ộ ế ả ữ ủ đi u mà ta s tr i qua trong c n kh ng ho ng hay r c r i.ề ẽ ả ơ ủ ả ắ ố

“N u m t vi c gì đó b th t b i dù đã đ c lên k ho ch k l ng, đ cế ộ ệ ị ấ ạ ượ ế ạ ỹ ưỡ ượ trù tính c n th n và đ c th c hi n chu đáo, thì th t b i đó th ng giúp taẩ ậ ượ ự ệ ấ ạ ườ th y đ c s thay đ i c b n và th i c .”ấ ượ ự ổ ơ ả ờ ơPETER DRUCKER

Các ch doanh nghi p kh p n i trên th gi i hi u đi u này h n ai h t. N uủ ệ ắ ơ ế ớ ể ề ơ ế ế b n mu n tr thành m t ch doanh nghi p, có hàng tá lý do gi i thích vì saoạ ố ở ộ ủ ệ ả b n ph i bi t đi u này. Ch có m t cách duy nh t. B n không th ch i trongạ ả ế ề ỉ ộ ấ ạ ể ơ đi u ki n an toàn và mong đ i th i c s đ n v i mình. C h i dù t t cáchề ệ ợ ờ ơ ẽ ế ớ ơ ộ ố m y không bao gi đem l i s an toàn. Luôn có m t vài r i ro đi kèm, r i roấ ờ ạ ự ộ ủ ủ đó có th tính tr c hay không thì còn tùy. R i ro càng cao thì th i c càngể ướ ủ ờ ơ thu n l i vì r t ít ng i dám tr i qua th thách y.ậ ợ ấ ườ ả ử ấNg i ch doanh nghi p bi t r ng m t chi c tàu đ u b n c ng luôn anườ ủ ệ ế ằ ộ ế ậ ở ế ả toàn nh ng nó đ c đóng không ph i đ neo đ u b n c ng. Tóm l i, tôiư ượ ả ể ậ ở ế ả ạ mu n nói nh ng ng i ch mu n thành công mà không đ c chu n b tr cố ữ ườ ỉ ố ượ ẩ ị ướ đ ch u th t b i trên th c t ch đ t đ n nh ng thành công nh t đ nh.ể ị ấ ạ ự ế ỉ ạ ế ữ ấ ị

Cùng v i s tan rã c a Đ ng C ng s n và s s p đ c a Liên Xô cũ,ớ ự ủ ả ộ ả ự ụ ổ ủ m t m t, đã thúc đ y xu t hi n nh ng mô hình m i. Vi c mộ ặ ẩ ấ ệ ữ ớ ệ ở c aử Indonesia, Trung Hoa đ i l c, n Đ đã m ra nh ng th tr ng, nh ngạ ụ Ấ ộ ở ữ ị ườ ữ l i đi đ y m o hi m ch a có nhi u ng i đ t chân đ n. Chính ph cácố ầ ạ ể ư ề ườ ặ ế ủ n c đang c thuy t ph c ng i dân c a h đ u t vào đó. Các doanh nhânướ ố ế ụ ườ ủ ọ ầ ư đã vào cu c. Không ph i t t c h đ u s thành công. Nhi u ng i s th tộ ả ấ ả ọ ề ẽ ề ườ ẽ ấ b i nh ng đó l i chính là cái mà loài ng i đang ti n t i. “Không b công,ạ ư ạ ườ ế ớ ỏ

không đ c lãi”.ượ

“Các th ng gia câu cá d i dòng n c đ c. Khi bi n quá yên , b nươ ướ ướ ụ ể ả ạ không th b t đ c cá. Nh ng khi th y n c b v n đ c, b n nên câu đ yể ắ ượ ư ấ ướ ị ẩ ụ ạ ở ấ vì khi y cá l n đang d n cá nh lên trên m t n c… M i cu c kh ngấ ớ ồ ỏ ặ ướ ỗ ộ ủ ho ng l i t o nên các v n may to l n”.ả ạ ạ ậ ớROBERT KUOK HOCK NIEN,TH NG GIA THÀNH CÔNG NH T C AƯƠ Ấ Ủ MALAYSIA

“M t ch ng trình hành đ ng luôn có nhi u r i ro và chi phí nh ng chúngộ ươ ộ ề ủ ư còn kém xa các r i ro và chi phí c a s kh c t hành đ ng quá d ch u.”ủ ủ ự ướ ừ ộ ễ ịJOHN F.KENNEDY

N u ta không chu n b tr c kh năng g p ph i th t b i, thì đ ng ghen tế ẩ ị ướ ả ặ ả ấ ạ ừ ị v i ng i có nh ng cái h n ta trong cu c s ng. H đã tr giá cho nh ng cáiớ ườ ữ ơ ộ ố ọ ả ữ đó.Có m t câu ng n ng nói r ng:ộ ạ ữ ằ“ N u cu c đ i b n không g p ph i th t b i, có l b n s không có đ b nế ộ ờ ạ ặ ả ấ ạ ẽ ạ ẽ ủ ả lĩnh.”

R t đúng! Đi u này đúng v i m i ng i m i giai đo n c a cu c đ i.ấ ề ớ ỗ ườ ở ỗ ạ ủ ộ ờ

“Trong su t giai đo n đ u tiên c a đ i ng i, nguy c là ch không dámố ạ ầ ủ ờ ườ ơ ở ỗ li u lĩnh.”ềKIERKEGAARD, NHÀ HI N TRI T NG I ĐAN M CHỀ Ế ƯỜ Ạ

“Nh ng n i lo ng i c a chúng ta chính là nh ng k ph n b i và chúngữ ỗ ạ ủ ữ ẻ ả ộ khi n ta đánh m t đi u t t đ p mà ta có th đ t đ c khi làm ta e s nh ngế ấ ề ố ẹ ể ạ ượ ợ ữ th thách.”ửWILLIAM SHAKESPEARE

“Ng i thi u can đ m đ b t đ u đã k t thúc r i.”ườ ế ả ể ắ ầ ế ồVÔ DANH

“Các c h i s r i trên l i đi c a m i ng i nh ng không ph i ai cũng bi tơ ộ ẽ ơ ố ủ ọ ườ ư ả ế t n d ng chúng.”ậ ụLEE CONG CHIAN

Chào đ i Trung Qu c năm 1893, ông di c sangờ ở ố ư Singapore lúc 10 tu i. Ôngổ b t đ u làm phiên d ch cho m t t báo ti ng Trung Qu c và m t công tyắ ầ ị ộ ờ ế ố ộ th ng m i Trung Qu c. Năm 1927, ông b t đ u kinh doanh cao su. Vàiươ ạ ố ắ ầ năm sau, t c vào th p niên 1930, vi c kinh doanh cao su Singapore b nhứ ậ ệ ở ị ả h ng n ng n b i cu c kh ng ho ng kinh t t đã kh i đ u Hoa Kỳ.ưở ặ ề ở ộ ủ ả ế ở ầ ở Nh ng trong th i gian đó, Lee, còn g i là Lee Cao Su, l i phát tri n công tyư ờ ọ ạ ể b ng cách thu mua các nhà máy và đ n đi n có nguy c b phá s n. Sau đó,ằ ồ ề ơ ị ả khi cu c chi n tranh Tri u Tiên bùng n , ông thu đ c l i nhu n to l n.ộ ế ề ổ ượ ợ ậ ớ Lee qua đ i năm 1967. Hi n nay, công ty c a ông, m t công ty đ c s b oờ ệ ủ ộ ượ ự ả tr c a Liên hi p Ngân hàng Trung Qu c h i ngo i, là m t trong nh ngợ ủ ệ ố ở ả ạ ộ ữ công ty l n nh t trong s các công ty kinh doanh cùng lo i Đông Nam Á.ớ ấ ố ạ ở

TÔN D T TIÊN (TÔN TRUNG S N)Ậ ƠB th t b i 10 l n và ch thành công l n th 11, ông đã tr thành cha đị ấ ạ ầ ỉ ở ầ ứ ở ẻ c a n c Trung Qu c hi n đ i.ủ ướ ố ệ ạD i đây là nh ng n i ông đã g p th t b i:ướ ữ ơ ặ ấ ạL n th t b i đ u tiên vào tháng 10 năm 1895 Guang Zhou.ầ ấ ạ ầ ởL n th t b i th hai vào tháng 10 năm 1900 Hui Zhouầ ấ ạ ứ ởL n th t b i th ba vào tháng 5 năm 1907 Chao Zhouầ ấ ạ ứ ởL n th t vào tháng 6 năm 1907 Hui Zhouầ ứ ư ởL n th năm vào tháng 9 năm 1907 Qing Zhouầ ứ ởL n th sáu vào tháng 12 năm 1907 Zhen Nan Guanầ ứ ởL n th b y vào tháng 3 năm 1908 Guang Zhou, Lian Zhou và Shang Siầ ứ ả ởL n th tám vào tháng 4 năm 1908 Yunan He Hauầ ứ ởL n th chín vào tháng 2 năm 1909 Guang Zhouầ ứ ởL n th m i vào tháng 4 năm 1911 Guang Zhouầ ứ ườ ởCh ng bao lâu sau l n c g ng th 11 Wu Chang, tu i 46, ông đã trẳ ầ ố ắ ứ ở ở ổ ở thành T ng th ng c a Trung Hoa dân qu c.ổ ố ủ ố

“… nh ng cu c kh ng ho ng t o nên các c h i…ữ ộ ủ ả ạ ơ ộ… n u b n th t b i, đ ng n n lòng. Hãy th m t l n n a.”ế ạ ấ ạ ừ ả ử ộ ầ ữÔng HENRY SY –“VUA” BÁN L C A PHILIPPINESẺ ỦHENRY SY sinh Amoy, Trung Qu c, vào năm 1924. Ông đã kh i nghi pở ố ở ệ b ng vi c giúp đi u hành c a hàng nh c a gia đình. Lúc 12 tu i, đ c sằ ệ ề ử ỏ ủ ổ ượ ự cho phép c a cha m , ông quy t đ nh di c đ n Cehu và sau đó đ n Manila,ủ ẹ ế ị ư ế ế Philipipines. Ông b t đ u công vi c kinh doanh b ng cách bán dép trong nhà,ắ ầ ệ ằ r i bán giày trên các con đ ng c a Carriedo, Quiapo, Manila. Ông c ch yồ ườ ủ ứ ạ

t i ch y lui t nhà máy giày đ l y thêm giày khi đã bán h t hàng. V a làmớ ạ ừ ể ấ ế ử vi c, ông v a h c đ hoàn t t ch ng trình trung h c còn dang d . Sau khiệ ừ ọ ể ấ ươ ọ ở đã tích cóp đ c m t s ti n, ông hùn c p v i vài ng i Trung Qu c đ l pượ ộ ố ề ạ ớ ườ ố ể ậ ra SHOE WORLD v i vai tr m c đông nh đ ng th i là ng i qu n lý.ớ ờ ổ ổ ỏ ồ ờ ườ ảSau đó, vì không nh t trí v i h , ông đã thuê ch đ m c a hi u nh trênấ ớ ọ ỗ ể ở ử ệ ỏ Đ i l Rizal và m t c a hi u khác cũng đ c m sau đó Carriedo, c aạ ộ ộ ử ệ ượ ở ở ử hi u này thu c s h u c a chính ông và v n kinh doanh giày. Sau đó, nhi uệ ộ ở ữ ủ ẫ ề khách hàng đã g i ý ông bán thêm các lo i hàng hóa khác, và lúc nh p giàyợ ạ ậ t n c ngoài, ông b bu c ph i nh p các lo i hàng hóa khác. Vì th , ôngừ ướ ị ộ ả ậ ạ ế b t đ u kinh doanh qu n áo t i m t c a hàng t ng h p Makati vào nămắ ầ ầ ạ ộ ử ổ ợ ở 1975. M t vài năm sau, ông thành l p các trung tâm buôn bán mang tênộ ậ Shoemart Cubao, Harrison và Hoilo. Khu ph mua s m Shoemart đ u tiênở ố ắ ầ tên là Shoemart North Edsa, đu c thành l p năm1985. Trong n a đ u th pợ ậ ử ầ ậ niên 1990, Henry đã khai tr ng Shoemart Centrepoint, Shoemart Megamall,ươ Shoemart Cebu city và South Mall.Lúc đ u khi ông xây d ng trung tâm buôn bán Shoemart North Edsa thànhầ ự ở ph Quezon, nhi u ng i cho r ng đó là m t sai l m l n. H b o ông r ngố ề ườ ằ ộ ầ ớ ọ ả ằ ti n hoa h ng quá cao, th i cu c quá b t n và v trí không thu n l i. Ngàyề ồ ờ ộ ấ ổ ị ậ ợ nay, ng i đã t ng không mua n i cho mình m t đôi giày (ông kh i nghi pườ ừ ổ ộ ở ệ ch v i m t đôi dép lê) có s tài s n cá nhân lên đ n 2,3 t đô la M (theo t pỉ ớ ộ ố ả ế ỉ ỹ ạ chí Forbes, tháng b y năm 1999) và hi n đang xây d ng m t trung tâm buônả ệ ự ộ bán l n nh t th gi i – Trung tâm th ng m i Châu Á (Mall of Asia) trênớ ấ ế ớ ươ ạ khu đ i l Roxas Manila, h n h n trung tâm th ng m i West Edmontonạ ộ ở ơ ẳ ươ ạ

Canada.ởHenry ví vi c phát tri n khu trung tâm buôn bán v i vi c n u ăn, m t cáchệ ể ớ ệ ấ ộ tiêu khi n mà ông r t thích sau gi làm vi c. Ông nói: “Cũng nh vi c n uể ấ ờ ệ ư ệ ấ ăn, dùng đúng nguyên li u, đúng t l s mang l i cho món ăn m t h ng vệ ỉ ệ ẽ ạ ộ ươ ị đ c tr ng. Vì v y, m t trung tâm mua s m không phát tri n t t t c là cóặ ư ậ ộ ắ ể ố ứ m t nguyên li u đã b b sót. Ta ph i tìm xem nguyên li u b sót y là gì vàộ ệ ị ỏ ả ệ ỏ ấ thêm nó vào”.

Nhi u ng i có th th c m c t i sao Nh t B n tr thành c ng qu cề ườ ể ắ ắ ạ ậ ả ở ườ ố kinh t thu c vào lo i m nh nh t th gi i. Nh ng n u b n nh l i và tế ộ ạ ạ ấ ế ớ ư ế ạ ớ ạ ự h i làm th nào h có th hu n luy n các phi đ i c m t g i là “Kamikaze”ỏ ế ọ ể ấ ệ ộ ả ử ọ ( Th n phong) trong Chi n tranh th gi i th hai, b n có th phát hi n raầ ế ế ớ ứ ạ ể ệ vi c đào t o các samurai chân chính theo truy n th ng “võ sĩ đ o” đã đ cệ ạ ề ố ạ ượ

áp d ng cho các chi n binh.ụ ế“Khi m t samurai đúng nghĩa xung tr n, anh ta luôn chu n b tr c vi cộ ậ ẩ ị ướ ệ ph i hy sinh, nh ng k luôn ph i ch t tr c tiên chính là k thù c a anh ta”.ả ư ẻ ả ế ướ ẻ ủCác samurai th ng tr n vì h đã đ t đ n đ nh cao c a lòng can đ m. Đắ ậ ọ ạ ế ỉ ủ ả ể ch ng minh quan đi m c a mình rõ h n, tôi xin k m t câu chuy n.ứ ể ủ ơ ể ộ ệM t l n n , có m t ng i lính Ai C p m c ph i m t căn b nh hi m nghèo.ộ ầ ọ ộ ườ ậ ắ ả ộ ệ ể Bi t mình có th ch t b t c lúc nào, anh xung phong đi chi n đ u màế ể ế ấ ứ ế ấ không s hy sinh. Anh đã chi n đ u, CHI N ĐÂU và CHI N Đ U, và đ nợ ế ấ Ế Ế Ấ ế khi cu c chi n th ng l i, anh v n CÒN S NG! S dũng c m c a anh đãộ ế ắ ợ ẫ Ố ự ả ủ góp ph n mang l i chi n th ng, v t ng ch huy đã thán ph c anh và quy tầ ạ ế ắ ị ướ ỉ ụ ế đ nh thăng c p và th ng cho anh các huy ch ng v lòng trung thành vàị ấ ưở ươ ề dũng c m. Nh ng trong bu i l trao t ng, anh có v r t bu n bã và ki t s c.ả ư ổ ễ ặ ẻ ấ ồ ệ ứ Khi đ c h i lí do vì sao bu n phi n, anh đã nói: “Tôi đang m c m t cănượ ỏ ồ ề ắ ộ b nh hi m nghèo và tôi s ph i ch t s m.” Sao Chúa l i có th đ m tệ ể ẽ ả ế ớ ạ ể ể ộ ng i lính dũng c m nh th ch t đi? Vì th , v t ng đã tìm các y sĩ gi iườ ả ư ế ế ế ị ướ ỏ nh t đ ch a kh i b nh anh ta. Nh ng t ngày đó tr đi, ng i lính m tấ ể ữ ỏ ệ ư ừ ở ườ ộ th i anh dũng kia không còn tuy n đ u n a! Anh ta né tránh nguy hi m vàờ ở ế ầ ữ ể c g ng t i đa b o v m ng s ng c a mình!ố ắ ố ả ệ ạ ố ủVâng, anh ta đã tr thành “Kia-See”, k s ch t. Ph i chăng đó là cách mà taở ẻ ợ ế ả th c hi n đ s ng h t cu c đ i mình? Có l ta nên xem l i nh ng gì Helenự ệ ể ố ế ộ ờ ẽ ạ ữ Keller đã phát bi u: “Cu c s ng v a là m t cu c m o hi m táo b o, v aể ộ ố ừ ộ ộ ạ ể ạ ừ ch ng là gì c ”.ẳ ảTuy nhiên, vào lúc này đây, tôi mu n ch ra r ng luôn có các c p đ m oố ỉ ằ ấ ộ ạ hi m khác nhau dành cho nh ng ng i khác nhau. Ch ng h n, n u b n cóể ữ ườ ẳ ạ ế ạ nhi u ti n, b n s m o hi m nhi u h n. Nh ng n u m t ng i khác có ítề ề ạ ẽ ạ ể ề ơ ư ế ộ ườ ti n h n mà l i m o hi m nh b n, thì ng i đó s g p nhi u hi m nguyề ơ ạ ạ ể ư ạ ườ ẽ ặ ề ể h n g p b i.ơ ấ ộXin hãy l u ý r ng ch p nh n m o hi m không có nghĩa là ta ph i li u lĩnhư ằ ấ ậ ạ ể ả ề m t cách d i d t. Th t ra, h u h t nh ng ng i ch p nh n nh ng vi c làmộ ạ ộ ậ ầ ế ữ ườ ấ ậ ữ ệ m o hi m nh t không ch lao vào n i nguy hi m mà đi u h làm tr c tiênạ ể ấ ỉ ơ ể ề ọ ướ là th c hi n ý t ng trên quy mô nh . Sau đó, h h c bài h kinh nghi m tự ệ ưở ỏ ọ ọ ọ ệ ừ đó, góp nh t thêm thông tin và ý ki n ph n h i, th c hi n các đi u ch nh vàặ ế ả ồ ự ệ ề ỉ th l i l n n a đ đ m b o r ng công vi c đã đ c th c hi n m t cáchử ạ ầ ữ ể ả ả ằ ệ ượ ự ệ ộ hoàn h o. M t khi đã tin t ng bi n pháp m i, h b t đ u m r ng ph mả ộ ưở ở ệ ớ ọ ắ ầ ở ộ ạ vi th c hi n ho c th c hi n trên quy mô l n h n. M t đ c đi m mà ai trongự ệ ặ ự ệ ớ ơ ộ ặ ể s này cũng có, dù làm gì đi n a. là h dám làm th .ố ữ ọ ửTôi xin đ c k t thúc ch ng này b ng l i phát bi u sau đây:ượ ế ươ ằ ờ ể

“Đ ng ch trích nh ng ng i đã c th và th t b iừ ỉ ữ ườ ố ử ấ ạHãy ch trích nh ng ng i đã không dám làm th .”ỉ ữ ườ ử

“B c thang không bao gi dành đ ngh ng i mà là đ gi cho b c chânậ ờ ể ỉ ơ ể ữ ướ c a m t ng i đ dài đ anh ta có th đ t đ n n i khác cao h n.”ủ ộ ườ ủ ể ể ạ ế ớ ơTHOMAS HENRY HUXLEY

“Ng i duy nh t không m c sai l m chính là ng i không h làm gì c .ườ ấ ắ ầ ườ ề ả Đ ng s sai l m, mi n là b n đ ng m c cùng m t sai l m 2 l n.ừ ợ ầ ễ ạ ừ ắ ộ ầ ầF.D.ROOSEVELT

“T m ho t đ ng c a m t ng i ph i v t quá t m v i c a ng i y, n uầ ạ ộ ủ ộ ườ ả ượ ầ ớ ủ ườ ấ ế không thì thiên đàng dùng đ làm gì?”ểROBERT BROWNING

Ch ng 8ươ

TH T B I TRONG CÁC M I QUAN H TÌNH C MẤ Ạ Ố Ệ Ả

Có m t câu nói n i ti ng :”Đ ng sau m i ng i đàn ông thành công luônộ ổ ế ằ ỗ ườ có m t ng i ph n ”Th t ra,phía sau m i ng i đàn ông th t b i cũng cóộ ườ ụ ữ ậ ỗ ườ ấ ạ m t ng i ph nộ ườ ụ ữTrong các truy n thuy t và trong l ch s ,ta có th b t g p bóng dáng c aề ế ị ử ể ắ ặ ủ m t Deliah trong s suy s p c a Samson,m t Helen thành Troy –ng i phộ ự ụ ủ ộ ườ ụ n đã gây ra cu c chi n huy đ ng m t ngàn chi n thuy n ,hoàng h uữ ộ ế ộ ộ ế ề ậ Guinevere c a n c Anh c ,m t Cleopatra v i s th t b i c a Markủ ướ ổ ộ ớ ự ấ ạ ủ Antony .m t Joséphine de Beaharnais ,m t n hoàng Anne c a Anh qu cộ ộ ữ ủ ố ,m t hoàng h u Alexandra c a n c Nga và m t N hoàng Võ T c Thiênộ ậ ủ ướ ộ ữ ắ

c a Trung Qu c.ủ ốTôi không có ý đ l i cho nh ng ph n này là nguyên nhân gây nên th t b iổ ỗ ữ ụ ữ ấ ạ b i l đàn ông cũng có th là nguyên nhân th t b i trong các n l c c a m tở ẽ ể ấ ạ ỗ ự ủ ộ ph n .Đi u đó x y ra nhi u đ n n i l ch s cho th y đàn ông đóng vai tròụ ữ ề ả ề ế ỗ ị ử ấ ch đ o .Có vô s đàn ông là nguyên nhân th t b i c a ph n nh ngủ ạ ố ấ ạ ủ ụ ữ ư nh ng đi u đó đã x y ra mà không đ c l ch s ghi nh n .Trên th c t ,soữ ề ả ượ ị ử ậ ự ế v i b t kì giai đo n nào trong l ch s nhân lo i ,ngày nay có nhi u ph nớ ấ ạ ị ử ạ ề ụ ữ đóng vai trò quan tr ng h n đàn ông:Margaret Thatcher ,c u th t ngọ ơ ự ủ ướ Anh;Benazir Bhutto,c u th th ng Pakistan;Khaleda Dia ,th t ngự ủ ướ ủ ướ Bangladesh ; Chandrica Kumaratunga,T ng thông Sri Lanka;Indiraổ Gandhi,c u th t ng n Đ ,Gola Meir ,c u th t ng Isarel;Tansuự ủ ướ Ấ ộ ự ủ ướ Ciller,Th t ng Th Nhĩ Kì ;Corazon Aquino,c u T ng th ngủ ướ ổ ự ổ ố Philippines ;Evita,c u Đ nh t phu nhân Argentina;Madeleine Albright,c uự ệ ấ ự ngo i tr ng Mĩ;Helen Clark ,Th t ng New Zeland;Megawati Sukarnoạ ưở ủ ướ Butri,T ng th ng Indonesia và Sonia Gandhi ch là m t s ví d đi n hìnhổ ố ỉ ộ ố ụ ể c th .Dù sao trong ch ng này,tôi ch mu n chú tr ng đ n m i quan hụ ể ươ ỉ ố ọ ế ố ệ tình c m trong ch ng m c nó có m t tác đ ng nào đó.ả ừ ự ộ ộCó th b n r t nôn nóng mu n tôi đ c p ngay t i m t m i quan h tìnhể ạ ấ ố ề ậ ớ ộ ố ệ c m th t b i.Th c ra,trong cu c đ i mình,tôi đã có đ n 3 m i tình th t b i !ả ấ ạ ự ộ ờ ế ố ấ ạTôi chó r ng đi u đó khi n tôi có đ “tiêu chu n” đ “đ ng ch m” đ n v nằ ề ế ủ ẩ ể ụ ạ ế ấ đ này.N u b n còn c m th y bao nhiêu đó v n ch a đ thì tôi xin b sungề ế ạ ả ấ ẫ ư ủ ổ thêm r ng tôi có r t nhi u b n bè,c ng i đã l p gia đình l n ng i cònằ ấ ề ạ ả ườ ậ ẫ ườ đ c thân và h xem tôi nh "đôi tai đ nghe k v nh ng r c r i trong m iộ ọ ư ể ể ề ữ ắ ố ố quan h c a h ".H u nh tôi đã tr thành m t nhà c v n hôn nhân mi nệ ủ ọ ầ ư ở ộ ố ấ ễ phí c a h .ủ ọĐ u tiên và tr c h t,tôi xin đ c đ c p đ n v n đ mà h u h t chúng taầ ướ ế ượ ề ậ ế ấ ề ầ ế đ u không nh n th c đ c .V c b n ,đàn ông và ph n là khác nhau !ề ậ ứ ượ ề ơ ả ụ ữChính xác đi u đó là đi u tôi mu n nói!H u h t chúng ta có khuynh h ngề ề ố ầ ế ướ nghĩ r ng đàn ông và ph n ch khác nhau v gi i tính mà thôi,các ph n cònằ ụ ữ ỉ ề ớ ầ l i th y đ u gi ng nhau vì c hai đ u là con ng i. đây,tôi mu n nh nạ ả ề ố ả ề ườ Ở ố ấ m nh m t cách d t khoát r ng m t ng i đàn ông và m t ng i ph n làạ ộ ứ ằ ộ ườ ộ ườ ụ ữ hai cá th riêng bi t và là hai con ng i khác nhau!N u ta mu n v /ch ngể ệ ườ ế ố ợ ồ ho c b n gái/b n trai mình suy nghĩ và có c m giác nh ta,thành ng iặ ạ ạ ả ư ườ gi ng ta hoàn toàn thì ngày này sang ngày khác,ta s ph i đ i m t v i nh ngố ẽ ả ố ặ ớ ữ “gai góc” trong m i quan h c a mình.ố ệ ủM c dù t ng là sinh viên ngành sinh h c,đi u này ch a t ng x y đ n v i tôiặ ừ ọ ề ư ừ ả ế ớ .Mãi đ n cách đây vài năm,m i th đã tr nên th t rõ ràng và các cu c đi uế ọ ứ ở ậ ộ ề

tra sâu r ng h n đã ch ng minh r ng s khác nhau gi a anm và n v m tộ ơ ứ ằ ự ữ ữ ề ặ sinh h c đã hình thành m t chu i hooc môn và thành ph n hóa h c khác nhauọ ộ ỗ ầ ọ trong c th chúng ta.Đi u này d n đ n nh ng cách suy nghĩ và xúc c mơ ể ề ẫ ế ữ ả khác nhau.Ch ng h n,nh ng thay đ i v m t hooc môn có th làm tâm tínhẳ ạ ữ ổ ề ặ ể c a m t ng i thay đ i đ t ng t.T đó,b n có th hi u ra t i sao m t sủ ộ ườ ổ ộ ộ ừ ạ ể ể ạ ộ ố ph n r t rũ trong kì kinh nguy t .Riêng tôi t ng b m li t gi ng vìụ ữ ấ ủ ệ ừ ị ố ệ ườ b nh “vàng da”.L ng m t tan trong máu tôi v t quá gi i h n cho phép ,daệ ượ ậ ượ ớ ạ và m t có màu vàng.V m t tôi thay đ i hoàn toàn.Tôi không thích b t cắ ẻ ặ ổ ấ ứ cái gì .Cu c s ng d ng nh tr nên vô nghĩa và tôi mu n t sát cho r i.Hãyộ ố ườ ư ở ố ự ồ h i b t kì m t bác sĩ nào ,h s xác nh n nh ng tri u ch ng đó chính là h uỏ ấ ộ ọ ẽ ậ ữ ệ ứ ậ qu đ u tiên c a s gia tăng v t quá m c cho phép c a l ng m t trongả ầ ủ ự ượ ứ ủ ượ ậ máu.V y b n có còn cho r ng ph n và đàn ông gi ng nhau khi thành ph nậ ạ ằ ụ ữ ố ầ hooc môn c a nam và n không gi ng nhau ?ủ ữ ố Nam và n nhìn nh n tình yêu theo quan đi m khác nhau.Ai cũng m cữ ậ ể ơ ướ ng i ta yêu mình vì chính con ng i th t c a mình .Nh ng theo tôiườ ườ ậ ủ ư bi t,h u h t phái nam yêu m t ph n vì v b ngoài c a cô ta trong khiế ầ ế ộ ụ ữ ẻ ề ủ ng i ph n l i yêu m t ng i vì nh ng gì ng i đó đem đ n choườ ụ ữ ạ ộ ườ ữ ườ ế mình.Không có gì sai trong hai h ng trên c .M t ng i đàn ông yêu nh ngướ ả ộ ườ ữ gì anh ta th y và ph n yêu cái mà h nh n đ c . đây,ta đang bàn vấ ụ ữ ọ ậ ượ Ở ề nh ng u tiên khác nhau gi a đàn ông và ph n .Dĩ nhiên,xét v m t m tữ ư ữ ụ ữ ề ộ ặ khác ,đi u này có th b l n át b i nh ng th nh quy n l c và ti n b c.Khiề ể ị ấ ở ữ ứ ư ề ự ề ạ m t ng i đàn ông n l c ki m “ti n” mang v nhà ,h u nh anh ta khôngộ ườ ỗ ự ế ề ề ầ ư có “th i gian” nhà n a.Cu c s ng là th .ta ph i bán “th i gian” c a mìnhờ ở ữ ộ ố ế ả ờ ủ đ đ i l y “ti n b c”.Và khi tr v nhà,”chút th i gian ít i” còn l i là lúcể ổ ấ ề ạ ở ề ờ ỏ ạ đ anh ta ngh ng i ch không ph i là lúc đ anh ta chăm sóc v mình .Đâyể ỉ ơ ứ ả ể ợ có th là nguyên nhân r n n t trong m i quan h c a h .Nh ng n u ng iể ạ ứ ố ệ ủ ọ ư ế ườ đàn ông c g ng dành thì gi cho v thay vì đi ki m thêm ti n ,cu iố ắ ờ ợ ế ề ố cùng,anh ta s không đ s c mua cho v nh ng gì cô ta thích ,ho c khôngẽ ủ ứ ợ ữ ặ đ a v đ n n i cô y ao c đ n.Vì th ,ti n s là m t v n đ trong quanư ợ ế ơ ấ ướ ế ế ề ẽ ộ ấ ề h tình c m.Cách đây không lâu,m t cu c đi u tra M đã cho th y 30ệ ả ộ ộ ề ở ỹ ấ %r c r i trong hôn nhân n y sinh t v n đ tài chính.ắ ố ả ừ ấ ềĐi u h t s c quan tr ng đ i v i m t ng i ch ng/v là ph i th u hi uề ế ứ ọ ố ớ ộ ườ ồ ợ ả ấ ể đi u mà ng i kia c công th c hi n ,đ c bi t là khi ng i này đang ph iề ườ ố ự ệ ặ ệ ườ ả v t l n đ gi i quy t v n đè tìa chính.Hãy dành cho anh y/cô y t t c sậ ộ ể ả ế ấ ấ ấ ấ ả ự

ng h c n thi t.Nh ng hi sinh nh t th i là đ t o ra h nh phúc t ng laiủ ộ ầ ế ữ ấ ờ ể ạ ạ ươĐ ng bao gi b t n t v /ch ng mình.B n ph i luôn khuy n khích ng iừ ờ ắ ạ ợ ồ ạ ả ế ườ b n đ i c a mình m o hi m,hay là chính anh y hay cô y đ có th đ tạ ờ ủ ạ ể ấ ấ ể ể ặ

mình vào v trí c a anh y hay cô y.Th t đáng bu n khi nhi u ng i dámị ủ ấ ấ ậ ồ ề ườ nghĩ dám làm l i ph i quanh qu n trong nhà,trái ng c v i b n ch t v n cóạ ả ẩ ượ ớ ả ấ ố c a h .K t c c là nhi u ng i trong s h đã b “dán ch t” vào màn hìnhủ ọ ế ụ ề ườ ố ọ ị ặ truy n hìnhềĐ ng mong đ i ng i khác yêu b n vì chính b n thân b n .Th c t ,b nừ ợ ườ ạ ả ạ ự ế ả thân ta thay đ i t ng phút,t ng giây.Ngay c nh ng giá tr và nh n th c bênổ ừ ừ ả ữ ị ậ ứ trong chúng ta cũng thay đ i theo th i gianổ ờNh ng b n s x lí m t m i quan h b đ v nh th nào ?Đ c bi t khiư ạ ẽ ử ộ ố ệ ị ổ ỡ ư ế ặ ệ ng i mu n m i quan h tan v chính là ng i kia ch không ph i làườ ố ố ệ ỡ ườ ứ ả b n .Xem nào,b n s c m th y b t n th ng .,tim b n s “đau nhói” vàạ ạ ẽ ả ấ ị ổ ươ ạ ẽ b n có th b m t ng nhi u đêm,không ăn u ng n i,...T t c nh ng đi uạ ể ị ấ ủ ề ố ổ ấ ả ữ ề này r t d hi u vì b n đã b t n th ng v m t c m xúc.M t ph n c thấ ễ ể ạ ị ổ ươ ề ặ ả ộ ầ ơ ể b n đã g n v i ng i kia và nó đã b c t đ t khi đang còn g n bó v i ng iạ ắ ớ ườ ị ắ ứ ắ ớ ườ

y.Hãy th t ng t ng r ng cánh tay b n b c t đ t khi nó v n đang cònấ ử ưở ượ ằ ạ ị ắ ứ ẫ bám ch t vào ng i kia.Khi y,b n s hình dung c m giác đau đ n là nhặ ườ ấ ạ ẽ ả ớ ư th nàoế Trong nh ng tr ng h p nh th này ,cách t t nh t là h ng s c m nh tìnhữ ườ ợ ư ế ố ấ ướ ứ ạ c m c a b n vào m t vi c gì đó,ch ng h n nh h ng vào công vi c c aả ủ ạ ộ ệ ẳ ạ ư ướ ệ ủ b n v.v....ạ“Không có b t c thành công nào th c s mà không có m t mát.M t mátấ ứ ự ự ấ ấ càng l n,b n càng gi i h n,càng h c h i đ c nhi u h n và càng ti n g nớ ạ ở ơ ọ ỏ ượ ề ơ ế ầ đ n đích h n”.ế ơANTHONY ROBBINS.Hãy chú tâm vào vi c xây d ng t ng lai trong ho t đ ng kinh doanh c aệ ự ươ ạ ộ ủ mình và c đ th i gian trôi qua.Đi u c n nh n m nh đây là :hãy đ th iứ ể ờ ề ầ ấ ạ ở ể ờ gian trôi qua .N u sau nhi u năm.b n đ n thăm l i ng i b n thu x a vàấ ề ạ ế ạ ườ ạ ở ư quan sát h t xa,b n s nh n ra h là m t con ng i khác h n.Anh y hayọ ừ ạ ẽ ậ ọ ộ ườ ẳ ấ cô y có l không còn là ng i b n đã t ng yêu.Khi chia tay,nhi u ng iấ ẽ ườ ạ ừ ề ườ trong chúng ta c m th y m i s ng ng đ ng trong m t kho nh kh c nàoả ấ ọ ự ư ọ ộ ả ắ đó .Và kho nh kh c y gi ng nh m t o nh ;ch khi nào o nh tan v vàả ắ ấ ố ư ộ ả ả ỉ ả ả ỡ ta đ c t do thì ta m i th y đ c th c t .Nh tôi đã nh c đ n trên ,conượ ự ớ ấ ượ ự ế ư ắ ế ở ng i thay đ i t ng giây,t ng phút .M t cô nàng xinh đ p,m t anh chàngườ ổ ừ ừ ộ ẹ ộ b nh trai mà b n t ng nghĩ mình s yêu mãi mãi ,gi đây là m t m già x uả ạ ừ ẽ ờ ộ ụ ấ xí ho c m t ông lão th t b i,h c hác,ph ph c.ặ ộ ấ ạ ố ờ ạ

T ng t nh trong kinh doanh,đ ng bao gi c m th y cay đ ng .Yêu vàươ ự ư ừ ờ ả ấ ắ th t tình v n t t h n là không bao gi yêu.Có nhi u th đ h c t m t m iấ ẫ ố ơ ờ ề ứ ể ọ ừ ộ ố tình đang dang d h n là t m t m i tình tr n v n!B n có th h c đ cở ơ ừ ộ ố ọ ẹ ạ ể ọ ượ nhi u t m t chuy n phiêu l u m o hi m và t m t m i quan h tình c mề ừ ộ ế ư ạ ể ừ ộ ố ệ ả th t b i.ấ ạM t ngày nào đó khi nhìn l ,b n s c m n Th ng đ v nh ng quan hộ ạ ạ ẽ ả ơ ượ ế ề ữ ệ th t b i đó và b n s nh n ra r ng nh ng th i kì h nh phúc và nh ng th iấ ạ ạ ẽ ậ ằ ữ ờ ạ ữ ờ kì đau kh đ u đã trôi quaổ ề Và hãy luôn ghi nh :ớ“Nh ng ng i yêu nhau đã yêu và s v n ti p t c yêu”-quy n l a ch nữ ườ ẽ ẫ ế ụ ề ự ọ thu c v b n .ộ ề ạ“Đau kh vì nh ng cái b n không có chính là lãng phí cái b n có”ổ ữ ạ ạKEN KEYES JR.

-------------------------------------------------

“Đ ng quá coi tr ng nh ng đi u đã tr i qua trong cu c s ng.Trêmừ ọ ữ ề ả ộ ố h t,đ ng đ nó làm b n t n th ng b i trên th c t ,chúng không đáng giáế ừ ể ạ ổ ươ ở ự ế tí nào mà ch là nh ng kinh nghi m v n v .ỉ ữ ệ ẩ ơN u tình hu ng quá t i t và b n ph i ch u đ ng nó ,đ ng bi n nó thànhế ố ồ ệ ạ ả ị ự ừ ế m t ph n c th b n.Hãy c đóng ti p vai di n c a mình trong cu cộ ầ ơ ể ạ ứ ế ễ ủ ộ s ng,nh ng đ ng bao gi quên đó ch là m t vai di n.”ố ư ừ ờ ỉ ộ ễPARAMAHAN YOGANANDA.Nhi u ng i v i vã lao vào các m i quan h tình c m và k t hôn vì nh ng líề ườ ộ ỗ ệ ả ế ữ do khác nhau.M t trong nh ng lí do đó là h c m th y cô đ n và vì v y hộ ữ ọ ả ấ ơ ậ ọ c n m t ng i b n đ i .Nh ng xin nh cho r ng c m giác cô đ n v n cóầ ộ ườ ạ ờ ư ớ ằ ả ơ ẫ th phát sinh ngay c khi b n đã có b n đ i .Nhi u ng i có r t nhi u b nể ả ạ ạ ờ ề ườ ấ ề ạ nh ng trong lòng v n c m th y r t cô đ n.M i vi c x y ra t bên trongư ẫ ả ấ ấ ơ ọ ệ ả ừ b n thân b n.Theo tôi,n u b n có ý đ nh sông m t mình ,đi u đó cũng làả ạ ế ạ ị ộ ề vi c hoàn toàn đúng.Đ ng c ép mình ,cũng đ ng đ b ép bu c ph i tróiệ ừ ố ừ ể ị ộ ả mình vào m i ràng bu c hôn nhân tr khi b n tìm đ c m t lí do th t s cóố ộ ừ ạ ượ ộ ậ ự giá tr .ịCó l thay cho l i k t c a ch ng này ,xin đ c d n l i m t trong nh ngẽ ờ ế ủ ươ ượ ẫ ờ ộ ữ b c th y vĩ đ i nh t c a m i th i đ i-Socratesậ ầ ạ ấ ủ ọ ờ ạ“Dù hôn nhân có mang ý nghĩa gì đi n a ,n u b n l y đ c m t ng i vữ ế ạ ấ ượ ộ ườ ợ t t,b n s đ c h nh phúc;n u b n l y ph i m t ng i v không t t ,b nố ạ ẽ ượ ạ ế ạ ấ ả ộ ườ ợ ố ạ

s tr thành m t tri t gia”ẽ ở ộ ếKhi Socrates đ n tu i 50,ông l y v ;Xanthippe là ng i n i ti ng x u tínhế ổ ấ ợ ườ ổ ế ấ và h h ng.Ch c h n Socrates cũng không ph i là m t ông ch ng líư ỏ ắ ẳ ả ộ ồ t ng .Sáng nào ông cũng r i nhà t sáng s m, có khi đ n t i m t m i vưở ờ ừ ớ ế ố ị ớ ề nhà n u b n vi c gì đó.V y mà cu i tu n ông không đ c lĩnh m t kho nế ậ ệ ậ ố ầ ượ ộ ả ti n nào c .ề ảM t l n,nh th ng l ,Socrates th o lu n v v n đ các khái ni m và ýộ ầ ư ườ ệ ả ậ ề ấ ề ệ t ng v i m t ng i b n nhà mình .H th o lu n không ng ng su t ngàyưở ớ ộ ườ ạ ở ọ ả ậ ừ ố cho đ n lúc Xanthippe quá chán ng y và b t đ u ch i r a, đu i h ra kh iế ấ ắ ầ ử ủ ổ ọ ỏ nhà .Th là h b c 2 cái gh đ u và ti p t c bàn lu n, nghiên c u mãi đ nế ọ ắ ế ẩ ế ụ ậ ứ ế n a đêm. Xathippe n i điên, l y m t thùng n c ra ngoài ban công và d iử ổ ấ ộ ướ ộ lên đ u h . Socrates, lúc y đang t sũng nói v i ng i b n : “B n i,b nầ ọ ấ ướ ớ ườ ạ ạ ơ ạ cũng bi t r i đ y, sau s m sét, th nào cũng là nh ng c n m a”.ế ồ ấ ấ ế ữ ơ ưSOCRATESSocrates là m t trong nh ng ng i x u xí nh t th i đó.Ông lùn và béo.M tộ ữ ườ ấ ấ ờ ắ ông gi ng nh m t ch, môi dày và cái mũi v a ng n v a to. Cách ăn m cố ư ắ ế ừ ắ ừ ặ c a ông không giúp c i thi n hình dáng kì qu c c u ông. Ông có m t cái áoủ ả ệ ặ ả ộ khoác len không tay m c quanh năm su t tháng. Ông cũng có thói quen khôngặ ố m c áo và đi chân tr n dù là mùa đông.Tuy nhiên, ông là m t trong nh ngặ ầ ộ ữ nhân v t vĩ đ i nh t trong l ch s tri t h c ph ng Tây.ậ ạ ấ ị ử ế ọ ươ

FLORENCE NIGHTINGALEVào cái th i mà vi c chăm sóc b nh nhân đ c coi là công vi c ch dành choờ ệ ệ ượ ệ ỉ nh ng ph n d t nát và vô công r i ngh ,bà đã tuyên b ý đ nh tham giaữ ụ ữ ố ỗ ề ố ị chăm sóc b n nhân tr c s kinh hoàng c a m bàệ ướ ự ủ ẹVì n l c quên mình,Nightingale đã bi n vi c chăm soc b nh nhân t mooyjỗ ự ế ệ ệ ừ công vi c khá đ n gi n thành m t chuyên khoa hi n đ i ph c v hàng tri uệ ơ ả ộ ệ ạ ụ ụ ệ b nh nhân kh p th gi iệ ắ ế ớ

---------------------------------------

C m t ph n t o ra m t k ngu ng c t m t ng i đàn ông ,l i cóứ ộ ụ ữ ạ ộ ẻ ố ừ ộ ườ ạ m t ph n t o ra m t ng i đàn ông t m t k ngu ng c.ộ ụ ữ ạ ộ ườ ừ ộ ẻ ố

--------------------------------------

“Ở Hollywood,m i l c i đ u h nh phúc .Nh ng vi c c g ng chungọ ễ ướ ề ạ ư ệ ố ắ s ng v i nhau v sau l i làm n y sinh v n đ ”.ố ớ ề ạ ả ấ ềSHELLEY WINTERS

CH NG 9ƯƠ

CÁC H U QU C A S TH T B I TRONG XÃ H I CHÚNG TAẬ Ả Ủ Ự Ấ Ạ Ộ

Th t b i ch c ch n không là đi u đ c a chu ng trong xã h i chúng taấ ạ ắ ắ ề ượ ư ộ ộ hi n nay. Ngày nay , th gi i yêu m n nh ng ng i chi n th ng và k th tệ ế ớ ế ữ ườ ế ắ ẻ ấ b i không đ c ch p nh n. Chúng ta đã ti n đ n giai đo n mà không m t aiạ ượ ấ ậ ế ế ạ ộ đ c phép m c sai l m và nh ng ai m c sai l m đ u b tr ng ph t. Có vượ ắ ầ ữ ắ ầ ề ị ừ ạ ẻ nh thông đi p đây là cu c s ng đ c c u thành t nh ng ng i thànhư ệ ở ộ ố ượ ấ ừ ữ ườ công và nh ng k th t b i. N u b không là s m t hay trong t p 5 ng iữ ẻ ấ ạ ế ạ ố ộ ở ố ườ sáng chói nh t, b n đã th t b i .ấ ạ ấ ạM a mai thay, quan nhi u th i đ i, nhân lo i ch h c h i đ c nhi u đi u tỉ ề ờ ạ ạ ỉ ọ ỏ ượ ề ề ừ các sai l m. Hàng t con ng i trong l ch s đã m c ph i hang tri u tri u l iầ ỉ ườ ị ử ắ ả ệ ệ ỗ l m đ đ n đ c giai đo n mà ta có đ n 150.000 t ph bi n đ nh n bi tầ ể ế ượ ạ ế ừ ổ ế ể ậ ế các kinh nghi m “đ c nh t vô nh ” này. Ta còn b tr ng ph t vì b t c l iệ ộ ấ ị ị ừ ạ ấ ứ ỗ l m nào-nh ng l i l m đã giúp ta đ t đ n giai đo n văng minh nh ngàyầ ữ ỗ ầ ạ ế ạ ư nay.Th t thú v khi đ c bi t r ng th k 13, ng i nào không tr thành tu sĩậ ị ượ ế ằ ở ế ỉ ườ ở thì đ c coi là k th t b i.ượ ẻ ấ ạ Vì v y, b t ch p s th t là ta đã th t s h c h i đ c r t nhi u đi u t cácậ ấ ấ ự ậ ậ ự ọ ỏ ượ ấ ề ề ừ sai l m, ta v n s b tr ng ph t vì m c ph i sai l m . Nh v y , theo “thôngầ ẫ ẽ ị ừ ạ ắ ả ầ ư ậ l ”, ta s n sàng đón nh n nh ng h u qu không th nào tránh đ c m t khiệ ẵ ậ ữ ậ ả ể ượ ộ ta th t b i .ấ ạKhi th t b i, có r t nhi u đi u b n không nên mong đ i. Ch ng h n nhấ ạ ấ ề ề ạ ợ ẳ ạ ư đ ng mong đ i ng i khác tán d ng b n vì b n th t b i. Đ ng mong t từ ợ ườ ươ ạ ạ ấ ạ ừ ấ

c nh ng “b n bè” c a b n s bên b n . Đ ng mong c s ng trongả ữ ạ ủ ạ ẽ ở ạ ừ ướ ố c nh sang tr ng nh tr c kia b đã t ng s ng. Đ ng trông mong có đ cả ọ ư ướ ạ ừ ố ừ ượ s ng h tinh th n t m i ng i. Đ ng mong đ i có ng i cho b n m nự ủ ộ ầ ừ ọ ườ ừ ợ ườ ạ ượ ti n đ v t qua khó khăn. Đ ng mong ch ngân hàng cho b n vay thêm b tề ể ượ ừ ờ ạ ấ c m t kho n ti n nào n a. Đ ng mong b n gái b n s đ i s v i b n nhứ ộ ả ề ữ ừ ạ ạ ẽ ố ử ớ ạ ư tr c kia. Th m chí, đ ng mong đ i b t c thành viên nào trong gia đìnhướ ậ ừ ợ ấ ứ hi u b n . Đ ng mong ăn ngon ng yên .Đ ng mong đ i b n s v n thíchể ạ ừ ủ ừ ợ ạ ẽ ẫ đi ra ngoài ăn và g p g m i ng i.ặ ỡ ọ ườT i sao tôi l i v ra m t vi n c nh m đ m nh th ? S th t là nh ngạ ạ ẽ ộ ễ ả ả ạ ư ế ự ậ ữ đi u trên đã s y ra m t cách t nhiên trong xã h i nh th đó là ph nề ả ộ ự ộ ư ể ầ th ng cho ng i chiên th ng và là hình ph t cho k thua cu c.ưở ườ ắ ạ ẻ ộNh l i nh ng lúc ph i n m tr i nh ng mùi th t b i năng n đ u tiên trongớ ạ ữ ả ế ả ữ ấ ạ ề ầ cu c đ i mình, tôi đã ph i bán đ bán tháo chi c xe h i c a mình đ đ i l yộ ờ ả ổ ế ơ ủ ể ổ ấ m t chi c xe “second-hand” cũ kĩ. Tôi ph i ăn mì gói cho c b a đi m tâm,ộ ế ả ả ữ ể b a tr a và b a t i. Tôi ph i cúi g p ng i đ chui vào m t căn phòng thuêữ ư ữ ố ả ậ ườ ể ộ ch t h p. Nhi u b n bè tôi b ng d ng bi t tăm bi t tích. Ngân hang c bámậ ẹ ề ạ ỗ ư ệ ệ ứ ri t tôi đ đòi n . Tôi b cáo bu c là đã phí ph m ngân qu công ty. Và cu iế ể ợ ị ộ ạ ỹ ố cùng h u nh ch 6 tháng sau thì cô b n giá c a tôi đã r i b tôi. Ti n b cầ ư ỉ ạ ủ ờ ỏ ề ạ c a tôi c n ki t d n và t t c nh ng đi u t i t d ng nh đã s y ra cùngủ ạ ệ ầ ấ ả ữ ề ồ ệ ườ ư ả m t lúc v i tôi. Nói th t v i các b n , tôi d ng nh đã “ch t”.ộ ớ ậ ớ ạ ườ ư ếSu t cu c đ i tôi ch a th y ai đ c ca ng i hay t ng th ng vì th t b i.ố ộ ờ ư ấ ượ ợ ưở ưở ấ ạ Nh ng đó chính là xã h i ta đang s ng. Vì v y, đi u b t bu c ph i bi t làư ộ ố ậ ề ắ ộ ả ế nên mong đ i đi u gì và c n ph i chu n b gì khi th t b i.ợ ề ầ ả ẩ ị ấ ạNhi u đ i th c a b n s đ a ra l i bình ph m nh th này: “Đ y! Tôi đãề ố ủ ủ ạ ẽ ư ờ ẩ ư ế ấ b o ông mà…” và ch c ch n b n s c m th y mình th t t m th ng vàả ắ ắ ạ ẽ ả ấ ậ ầ ườ lúng túng khi g p m i ng i. T t c nh ng đi u này th t s là m t quáặ ọ ườ ấ ả ữ ề ậ ự ộ trình t nhiên khi m t ng i n m tr i th t b i. B n s không ph i là ng iự ộ ườ ế ả ấ ạ ạ ẽ ả ườ đ u tiên trên th gi i n m tr i đi u đó đâu. Th t ra , m i vĩ nhân đ u đãầ ế ớ ế ả ề ậ ọ ề g p ph i nh ng th t b i n ng n trong cu c s ng và h đã v t qua đ cặ ả ữ ấ ạ ặ ề ộ ố ọ ượ ượ giai đo n khó khăn y, giai đo n đã nhào n n h đ s n sàng cho nh ngạ ấ ạ ặ ọ ể ẵ ữ ho t đ ng l n sau này.ạ ộ ớTheo kinh nghi m c a cá nhân tôi thì khi m t ng i th t b i, th t vô ích khiệ ủ ộ ườ ấ ạ ậ c nghi n ng m m t th t b i đó, t t h n h t là nên tìm hi u t i sao ng iứ ề ẫ ộ ấ ạ ố ơ ế ể ạ ườ đó th t b i và th t b i đâu. Theo tôi, bi t đ c t i sao ta th t b i quanấ ạ ấ ạ ở ế ượ ạ ấ ạ tr ng h n so v i vi c thành công mà không bi t t i sao. Có l l i phát bi uọ ơ ớ ệ ế ạ ẽ ờ ể d i đây có th ch ng minh them quan đi m c a tôi:ướ ể ứ ể ủ“… Lòng can đ m đ tôn tr ng s th t mà ta đã bi t , k đ n là lòng canả ể ọ ự ậ ế ế ế

đ m đ đ i m t v i chính mình , v i s thú nh n t t c nh ng sai l m màả ể ố ặ ớ ớ ự ậ ấ ả ữ ầ ta m c ph i –các sai l m ch là t i l i khi không đ c thú nh n.”ắ ả ầ ỉ ộ ỗ ượ ậR.BUCKMINSTER FULLER“Tôi đã m c ph i sai l m su t c cu c đ i, và n u có m t đi u gì đó giúpắ ả ầ ố ả ộ ờ ế ộ ề ích cho tôi thì đi u đó chính là s th t khi tôi m c ph i sai l m; tôi khôngề ự ậ ắ ả ầ bao gi ng ng nói đ n nó. Tôi ch ti n lên và làm nh ng vi c t t h n”.ờ ừ ế ỉ ế ữ ệ ố ơJAMES B.DUKECh ng có ích gì khi h i ti c hay đ l i cho ng i khác v nh ng quy t đ nhẳ ố ế ổ ỗ ườ ề ữ ế ị mà ta đã đ a ra, dù có ch u tác đ ng c a nh ng ng i khác , v n thu c vư ị ộ ủ ữ ườ ẫ ộ ề trách nhi m c a chúng ta và ch chúng ta mà thôi. Không ai khác b khi nệ ủ ỉ ị ể trách v quy t đ nh đó. Chúng ta có th l ng nghe t t c nh ng ý ki nề ế ị ể ắ ấ ả ữ ế nh ng hãy luôn nh r ng trách nhi m v quy t đ nh y thu c v chúng taư ớ ằ ệ ề ế ị ấ ộ ề và ch chúng ta mà thôi.ỉNh ng ng i suy nghĩ chín ch n không cho phép m t ai khác suy tính dùmữ ườ ắ ộ mình. Nh ng ng i thành đ t có m t ph ng th c rõ ràng mà d a vào đóữ ườ ạ ộ ươ ứ ự h đi đ n nh ng quy t đ nh đúng đ n. H t p h p t t c nh ng thông tin ,ọ ế ữ ế ị ắ ọ ậ ợ ấ ả ữ l y ý ki n c a nh ng ng i khác nh ng rút c c, h v n gi cho mìnhấ ế ủ ữ ườ ư ụ ọ ẫ ữ quy n đ a ra quy t đ nh cu i cùng.ề ư ế ị ốĐ ng t trách mình n u b n đ a ra m t quy t đ nh sai l m; hãy h c h i từ ự ế ạ ư ộ ế ị ầ ọ ỏ ừ nó. Nhi u khi ta đ a ra quy t đ nh mà t i th i đi m y ta c m th y nó làề ư ế ị ạ ờ ể ấ ả ấ phù h p và n u nó l i là m t sai l m thì cũng không sao , đ ng đ l i choợ ế ạ ộ ầ ừ ổ ỗ mình v đi u đó. Ng i at không th né tránh s th t là mình có th đ a raề ề ườ ể ự ậ ể ư nh ng quy t đ nh sai l m. Nh ng t t c nh ng gì mà ta ph i đ t đ cữ ế ị ầ ư ấ ả ữ ả ạ ượ chính là m t quy t đ nh đúng trong nh ng l n quy t đ nh sai l m đ xoayộ ế ị ữ ầ ế ị ầ ể chuy n m i th . L n n , nhà máy c a nhà phát minh vĩ đ i Edison b cể ọ ứ ầ ọ ủ ạ ố cháy. Khi nhìn nó cháy m t cách b t l c, nhìn thi t b quý tan thành tro b i,ộ ấ ự ế ị ụ ông g i Charles, con trai ông đ n và nói: “Đ n đây nào Charles! Con sọ ế ế ẽ ch ng bao gi th y d c cái gì gi ng nh th này l n n a đâu!”. K đ n,ẳ ờ ấ ượ ố ư ế ầ ữ ế ế ông g i v . Khi c ba đ ng ch t l ng nhìn đám cháy ngùn ng t y, ông m mọ ợ ả ứ ế ặ ụ ấ ỉ c i và nói: “V y là t t c nh ng sai l m c a chúng ta đã ra đi! Gi đây, taườ ậ ấ ả ữ ầ ủ ờ có th b t đ u l i t đ u!”. Ngay sau đó , ông b t đ u xây d ng l i nhàể ắ ầ ạ ừ ầ ắ ầ ự ạ máy và không lâu sau ông ch t o ra máy hát đĩa.ế ạ“Nh ng th t b i trong quá kh là c t m c ch đ ng vô danh cho thànhữ ấ ạ ứ ộ ố ỉ ườ công trong t ng lai”. _VÔ DANHươ“N u không th , b n s không th bi t đ ch nh ng đi u mình không thế ử ạ ẽ ể ế ươ ữ ề ể làm”.H NG Y NEWMANỒ

“R t ít ai đi trên con đ ng d n đ n thành công mà không b m t hay hai lấ ườ ẫ ế ị ộ ỗ th ng”. _VÔ DANHủ

“Đ ng g i nó là l i l m, hày g i nó là m t bài h c”._THOMAS EDISONừ ọ ỗ ầ ọ ộ ọ Dù ch h c tr ng ba tháng, ông đã tr thành m t nhà phát minh vĩ đ iỉ ọ ở ườ ở ộ ạ nh t m i th i đ i. Khi qua đ i, ông đã đ l i h n 1300 b ng sáng ch .ấ ọ ờ ạ ờ ể ạ ơ ằ ếNh m chu n b kĩ càng h n cho b n đ đón l y “ cu c oanh t c” khi nó s yằ ẩ ị ơ ạ ể ấ ộ ạ ả ra, tôi mu n chia s v i b n m t câu chuy n thú v này.ố ẽ ớ ạ ộ ệ ịNgày x a , có m t v tu sĩ trung niên s ng trong m t ngôi làng nh . M tư ộ ị ố ộ ỏ ộ hôm, có m t thi u n trong làng trót mang thai v i b n trai. Khi cha m h iộ ế ữ ớ ạ ẹ ỏ ai là tác gi c a cái bòa thai y , vì s v ch m t ng i yêu nên cô đã t cáoả ủ ấ ợ ạ ặ ườ ố v tu sĩ. V tu sĩ t o nên acis bòa thai này à? Ngày hôm sau c làng quay ra chị ị ạ ả ỉ trích v tu sĩ : “ Sao ông có th làm nh th ch ?”. “Ông là m t tên th y tuị ể ư ế ứ ộ ầ d b n”. “Ông là m t n i ô nh c”. “Hãy cút kh i làng chúng ta”. “Th o nàoơ ẩ ộ ỗ ụ ỏ ả tôi luôn nghĩ ông là m t k đ o đ c gi ”. Th m chí m t s ng i còn cộ ẻ ạ ứ ả ậ ộ ố ườ ố đánh đu i ông .ổSau khi nghe h t m i l i bu c t i, v tu sĩ ch th t lên : “th à?” và l i ti pế ọ ờ ộ ộ ị ỉ ố ế ạ ế t c tr m t trong túp l u c a mình. Ngày tháng trôi qua, cu i cùng cô gáiụ ầ ư ề ủ ố cũng sinh ra đ a tr . Bu c ph i tìm m t ng i cha cho đ a tr , cha m côứ ẻ ộ ả ộ ườ ứ ẻ ẹ gái và dân làng l i m t lân n a đ n tìm v tu sĩ và b o : “Ông là ng i ph iạ ộ ữ ế ị ả ườ ả ch u trách nhi m, vì v y ông là ng i ph i nuôi n ng đ a tr ”. “Ông ph iị ệ ậ ườ ả ấ ứ ẻ ả làm cha c a nó”. L n này v tu sĩ cũng không nói gì ngoài câu : “Th à?” r iủ ầ ị ế ồ b đ a bé lên tay và đi vào l u.ế ứ ềLúc y, tuy mang nhi u tai ti ng , v tu sĩ cũng không quan tâm; ông ch cấ ề ế ị ỉ ố g ng chăm sóc đ a tr cho th t t t. Ông xin s a và t t c nh ng gì c n choắ ứ ẻ ậ ố ữ ấ ả ữ ầ m t đ a tr t nh ng ng i hang xóm.ộ ứ ẻ ừ ữ ườSau m t hai năm, c m th y x u h và khao khát g p l i con, cô gái đã k sộ ả ấ ấ ổ ặ ạ ể ự th t v i cha m . Hãy hình dung xem khi c dân làng bi t đ c s th t, hậ ớ ẹ ả ế ượ ự ậ ọ đã c m th y x u h đ n m c đ nào. Vì v y, t t c t t p l i và đ n tìmả ấ ấ ổ ế ứ ộ ậ ấ ả ụ ậ ạ ế v tu sĩ đ xin l i ông. M t l n n a, v tu sĩ l i nói : “th à?”, r i giao l iị ể ỗ ộ ầ ữ ị ạ ế ồ ạ đ a bé cho ng i m tr .ứ ườ ẹ ẻTôi luôn tin r ng, khi b n làm đúng, dù có m t ngàn v th n th th t r ng nằ ạ ộ ị ầ ề ố ằ ạ sai đi n a thì cũng ch ng h gì. Nh ng khi b n sai l m , dù 10 ngàn v th nữ ẳ ề ư ạ ầ ị ầ th th t r ng b n đúng cũng ch ng thay đ i đ c gì.ề ố ằ ạ ẳ ổ ượ****************************“Hãy c tìm câu tr l i bên trongứ ả ờ

Đ ng b nh h ng b i nh ng ng i quanh b nừ ị ả ưở ở ữ ườ ạB i suy nghĩ hay l i nói c a h ”.ở ờ ủ ọEILEEN CADDYV đi m này, tôi mu n cùng b n chia s m t s th t r t quan tr ng trongề ể ố ạ ẻ ộ ự ậ ấ ọ cu c s ng. Ng i Trung Qu c x a g i đó là “bát phong” . Nó đ c g i làộ ố ườ ố ư ọ ượ ọ “bát phong” vì nó có khuynh h ng làm cho m t ng i đi t thái c c nàyướ ộ ườ ừ ự sang thái c c khác ho c ng c l i. M i ng i đ u có khuynh h ng b nhự ặ ượ ạ ọ ườ ề ướ ị ả h ng b i 8 ng n gióưở ở ọ S ca ng i S khi n tráchự ợ ự ểDanh ti ng S ph bángế ự ỉ(vinh d ) (s ô nh c)ự ự ụL i ích T n th tợ ổ ấNi m vui N i bu nề ỗ ồ(h nh phúc)ạB n s th y m t bên là 4 y u t (s ca ng i, danh ti ng, l i ích, ni m vui)ạ ẽ ấ ộ ế ố ự ợ ế ợ ề s th i tung b n lên khi b n thành công, nh ng m t khác, khi b n th t b iẽ ổ ạ ạ ư ặ ạ ấ ạ có 4 ng n gió khác (s khi n trách, s ph bang, t n th t , n i bu n) th iọ ự ể ự ỉ ổ ấ ỗ ồ ổ tung b n lên.ạĐi u quan tr ng mà m t ng i ph a c g ng đ t đ c là không s hãi hayề ọ ộ ườ ỉ ố ắ ạ ượ ợ dao đ ng b i 8 y u t k trên, b t k nh ng đi u đó thu c lo i gió nào,ộ ở ế ố ể ấ ể ữ ề ộ ạ n u khoonh ta khó mà thành công đ c. Đi u đó s tr l i cho câu h i t iế ượ ề ẽ ả ờ ỏ ạ sao m t s ng i tr nên quá kiêu ng o khi h thành công hay r t lãnh đ mộ ố ườ ở ạ ọ ấ ạ khi h th t b i.ọ ấ ạ“Khi th t không quá khó đ đ c vui vậ ể ượ ẻ Khi cu c s ng êm đ m nh m t bài hátộ ố ề ư ộNh ng khi m t ng i tr nên đáng quýư ộ ườ ởCh khi ng i đó bi t m m c iỉ ườ ế ỉ ườLúc m i vi c hoàn toàn b t n”.ọ ệ ấ ổXin đ c k t thúc ch ng này b ng cáh t ng b n ba câu nói có th ti p s cượ ế ươ ằ ặ ạ ể ế ứ đ kh c ph c b t c h u qu nào xu t hi n trên đ ng đi c a b n.ể ắ ụ ấ ứ ậ ả ấ ệ ườ ủ ạ“dù sao dám đ ng đ u v i nh ng vi c phi th ng, giành đ c chi nươ ầ ớ ữ ệ ườ ượ ế th ng huy hoàng hay đã g p không ít th t b i còn t t h n là đ ng vòa hàngắ ặ ấ ạ ố ơ ứ ngũ nh ng k ph n chí không bi t đ n c ni m vui hay n i kh vì h s ngữ ẻ ẫ ế ế ả ề ỗ ổ ọ ố trong bu i hoàng hôn u ám không bi t đ n c chi n th ng hay th t b i.”ổ ế ế ả ế ắ ấ ạTHEODORE ROOSEVELT“Các th thách ch là nh ng bài h c b n đã không thành công đ c trìnhử ỉ ữ ọ ạ ượ bày thêm m t l n n a. Vì v y , chính n i tr c kia b n đã đ a ra nh ngộ ầ ữ ậ ở ơ ướ ạ ư ữ

sai l m, bây gi b n có th đ a ra nh ng l a ch n khôn ngoan h n và doầ ờ ạ ể ư ữ ự ọ ơ đó có th tránh đ c m i th ng t n mà s l a ch n sai l m tr c kia đãể ượ ọ ươ ổ ự ự ọ ầ ướ mang đ n cho b n”.ế ạVÔ DANH“M i th đ u là m t cu c ki m traọ ứ ề ộ ộ ể Đ th y đ c b n s làm gìể ấ ượ ạ ẽNh ng sai l m đang di n ra tr c m tữ ầ ễ ướ ắB n s ph i b t đ u l i l n n a”.ạ ẽ ả ắ ầ ạ ầ ữHSUAN HUAPABLO PICASSOPicasso là m t trong nh ng nhà h a sĩ hi m hoi trong l ch s mà cu c đ i đãộ ữ ọ ế ị ử ộ ờ tr thành truy n thuy t. Ông sinh năm 1881 Tây Ban Nha. Khi còn là m tở ề ế ở ộ c u bé, ông r t ghét đ n tr ng h c. Nh ng khái ni m c b n v đ c vi tậ ấ ế ườ ọ ữ ệ ơ ả ề ọ ế và làm toán h c d ng nh quá khó đ i v i ông, đ n n i cha ông s ông sọ ườ ư ố ớ ế ỗ ợ ẽ r t đ c. Tuy nhiên, là m t th y giáo d y h i h a, cha ông đã phát hi n raố ặ ộ ầ ạ ộ ọ ệ con trai mình có năng khi u v h i h a và đã h t lòng ng h ông .ế ề ộ ọ ế ủ ộLes Demoiselles d’Avignon (các thi u n ế ữ ở Avignon), v i cách phác h a bánớ ọ tr u t ng và các hình kh i l p th , là b c tranh l p th đ u tiên c a ông.ừ ượ ố ậ ể ứ ậ ể ầ ủ Khi ông gi i thi u b c traanh v i b n bè, h l p t c chê bai nó. H c iớ ệ ứ ớ ạ ọ ậ ứ ọ ườ nh o và g i đó là m t “trò ch i khăm”, “m t sai l m c a đ ng t i cao” vàạ ọ ộ ơ ộ ầ ủ ấ ố k t t i ông có ý nh o báng trào l u ngh thu t hi n đ i. Nh ng đ i Picasso,ế ộ ạ ư ệ ậ ệ ạ ư ố l i ch trích l i là ch t kích thích m nh. Ngày nay tác ph m đánh d u m tờ ỉ ạ ấ ạ ẩ ấ ộ b c ngo t c a mĩ thu t đ ng đ i này đ c treo t i b o tàng ngh thu tướ ặ ủ ậ ươ ạ ượ ạ ả ệ ậ hi n đ i ệ ạ ở New York.Les Demoiselles d’Avignon, b c tranh l p th đ u tiên trên th gi i, đã gâyứ ậ ể ầ ế ớ s c cho c nh ng cách chim đ u đàn c a gi i mĩ thu t Pari khi ra m t thố ả ữ ầ ủ ớ ậ ắ ế gi i vào năm 1907.ớ***********************************CHARLES DARWIN“B t c khi nào tôi khám phá ra tôi đã làm h ng vi c hay công vi c c a tôiấ ứ ỏ ệ ệ ủ không hoàn ch nh, và khi tôi b phê phán m t cách n ng n …. tôi có m tỉ ị ộ ặ ề ộ ngu n an i l n nh t khi t nói v i mình hàng trăm l n r ng : “Mình đã làmồ ủ ớ ấ ự ớ ầ ằ h t s c mình và không ai có th làm h n th ”.ế ứ ể ơ ếCh a bao gi trong l ch s khoa h c l i có nhi u l i ch trích khiêu khíchư ờ ị ử ọ ạ ề ờ ỉ nh đ i v i các thuy t “phi chính th ng” mà Darwin đã đ a ra trong tácư ố ớ ế ố ư ph m n i ti ng c a ông, “Ngu n g c các loài”. Su t cu c đ i mình, nh ngẩ ổ ế ủ ồ ố ố ộ ờ ữ lí gi i m i c a ông v s ti n hóa d a trên s ch n l c t nhiên đã b chả ớ ủ ề ự ế ự ự ọ ọ ự ị ỉ

trích nhi u h n là đ c tán d ng.ề ơ ượ ươCó m t cách ch c ch n đê tránh nh ng l i phê phán đó là ch ng làm gì c .ộ ắ ắ ữ ờ ẳ ả T b m i hoài bão. Đó là ph ng th c đ không bao gi th t b i.ừ ỏ ọ ươ ứ ể ờ ấ ạ“Hãy làm nh ng gì mà b n c m th y mình đúng –vì dù sao b n cũng b chữ ạ ả ấ ạ ị ỉ trích. B n s b chê trách khi hành đ ng nh ng n u không hành đ ng thìạ ẽ ị ộ ư ế ộ b n cũng s b chê trách”.ạ ẽ ịELEANOR ROOSEVELT“Có m t đi u duy nh t trên th gi i còn t i t h n vi c làm đ u đ bàn tánộ ề ấ ế ớ ồ ệ ơ ệ ầ ề c a ng i khác , đó là ch ng ai nói v i mình”.ủ ườ ẳ ớOSCAR WILDE

CH NG 10ƯƠ

N I S HÃI KHÔNG KI M Đ C VI C LÀMỖ Ợ Ế ƯỢ Ệ

Ngày nay, xã h i loài ng i d ng nh b n tâm v i vi c ki m vi c làm.ộ ườ ườ ư ậ ớ ệ ế ệ Nhi u chính ph trên th gi i dành nhi u u tiên cho vi c t o ra công ănề ủ ế ớ ề ư ệ ạ vi c làm. Nhi u chính ph th m chí đã b l t đ vì không th t o ra công ănệ ề ủ ậ ị ậ ổ ể ạ vi c làm cho ng i dân. M t s chính ph đi đ n quy t đ nh tr c p choệ ườ ộ ố ủ ế ế ị ợ ấ nh ng ng i không có vi c làm. tr ng, sinh viên b gây áp l c ph i đ tữ ườ ệ Ở ườ ị ự ả ạ đi m cao đ có th ki m đ c vi c làm. Các b c ph huynh g i con mìnhể ể ể ế ượ ệ ậ ụ ử đ n các l p h c thêm đ chúng h c gi i h n nh m ki m đ c m t côngế ớ ọ ể ọ ỏ ơ ằ ế ượ ộ vi c t t h n. M t s cha m đã k v i tôi r ng h không có s l a ch nệ ố ơ ộ ố ẹ ể ớ ằ ọ ự ự ọ nào khác ngoài vi c cho con đi h c thêm; n u không con h s không thệ ọ ế ọ ẽ ể theo k p t t c nh ng h c sinh khác vì t t c đ u đ xô đi h c thêm. Th mị ấ ả ữ ọ ấ ả ề ổ ọ ậ chí có c nh n tr ng h p các bà m t mình tham gia các l p h c thêm vàả ữ ườ ợ ẹ ự ớ ọ th t s vi c này s giúp ích cho con h tr ng? R i vi c gì s s y ra n aậ ự ệ ẽ ọ ở ườ ồ ệ ẽ ả ữ đây? Tôi hi v ng chúng ta s nh n ra tr c khi quá mu n.Không có gì ng cọ ẽ ậ ướ ộ ạ nhiên khi t l tr em trên th gi i t sát đang gia tăng , đ c bi t là cácỉ ệ ẻ ế ớ ự ặ ệ ở n c đang có tình hình nói trên. (M t báo cáo g n đây H ng Kông choướ ộ ầ ở ồ

bi t s h c sinh đ n tìm g p chuyên gia tâm lí trong 5 năm g n đây tăng đ nế ố ọ ế ặ ầ ế 55%. Và ch gi a tháng 9 năm 1991 đ n tháng 8 năm 1994 đã có đ n 236 h cỉ ữ ế ế ị sinh t t ho c có ý đ nh t t .). Xu h ng chúng đã “ti n xa” đ n m cự ử ặ ị ự ử ươ ế ế ứ ng i nào không có vi c làm ho c t m th i b th t nghi p đ u b khinhườ ệ ặ ạ ờ ị ấ ệ ề ị mi t. M t s ph huynh còn gây áp l c lên đ a con đang qu n quanh trongệ ộ ố ụ ự ứ ẩ nhà mà ch a tìm đ c vi c làm và cô gái hay chàng trai t i nghi p y bu cư ượ ệ ộ ệ ấ ộ ph i ch p nh n b t c vi c gì h có th v đ c. Đây chính là thái đ Kiaả ấ ậ ấ ứ ệ ọ ể ớ ượ ộ Su hay còn g i là h i ch ng “s b l hay b cu m m t” mà tôi đang đ c pọ ộ ứ ợ ỏ ỡ ị ỗ ấ ề ậ đ n.ế“M t s ph huynh lo ng i con m ình s thi tr t . Tôi cũng lo l ng vì conộ ố ụ ạ ẽ ượ ắ trai tôi đã quá 30 tu i r i mà v n ch a th t b i. N u chúng không g p gápổ ồ ẫ ư ấ ạ ế ấ lên thì s quá tr đ chúng h c đ c m t đi u gì đó t th t b i đó.”ẽ ễ ể ọ ượ ộ ề ừ ấ ạAL.NEURHTH, NG I SÁNG L P RA TƯỜ Ậ Ờ USA TODAYM c đích c a giáo d c là gì? V i tôi, giáo d c là d y m t ng i làm thụ ủ ụ ớ ụ ạ ộ ườ ế nào đ phát huy đi m n i b t nh t và phát tri n ti m năng l n nh t c aể ể ổ ậ ấ ể ề ớ ấ ủ mình.Nh ng hình nh m c đích hi n nay ch xin đ c vi c làm , tìm đ c m tư ư ụ ệ ỉ ượ ệ ượ ộ vi c làm-VI C LÀM! VI C LÀM! VI C LÀM!B t kê đó là lo i công vi cệ Ệ Ệ Ệ ấ ạ ệ gì. B t k là ng i đó có thích công vi c đó không .ấ ể ườ ệĐi u này d n đ n m t trái c a v n đ , đó là khi m t ng i có đ c vi cề ẫ ế ặ ủ ấ ề ộ ườ ượ ệ làm r i, anh ta l i s m t vi c. S đ n n i, theo nh tôi bi t thì nhi u b nồ ạ ợ ấ ệ ợ ế ỗ ư ế ề ạ bè tôi cũng nh nhi u ng i b xa l y trong công vi c , đã m t tác d ngư ề ườ ị ầ ệ ấ ụ gi ng nh “n i tròn úp n m vung méo”.ố ư ồ ằNhi u ng i l i mu n thoát ra và t mình b t đ u m t công vi c gì đóề ườ ạ ố ự ắ ầ ộ ệ nh ng l i s đánh m t công vi c “d ch u” hi n th i. Do đó, vòng lu nư ạ ợ ấ ệ ễ ị ệ ờ ẩ qu n c ti p t c.ẩ ứ ế ụ“Có quá nhi u ng i tìm ki m n i an toàn và k t qu là ta v n ti p t c bề ườ ế ơ ế ả ẫ ế ụ ị m c k t”. _THOMAS RYDERắ ẹAi trong xã h i chúng ta cũng bi t t t c nh ng tinh hoa c a xã h i đ uộ ế ấ ả ữ ủ ộ ề đ c tìm th y các tr ng đ i h c l n nh ng m i vi c di n ra nh thêượ ấ ở ườ ạ ọ ớ ư ọ ệ ễ ư nào mà đ i đa s b óc xu t s c c a chúng ta l i ph c v cho nh ng ng iạ ố ộ ấ ắ ủ ạ ụ ụ ữ ườ mà h u nh ch a bao gi th y cánh c a đ i h c. Khi phân tích đi u nayầ ư ư ờ ấ ử ạ ọ ề theo cách b n làm , b n s nh n ra r ng hoàn toàn không có gì đáng ng cạ ạ ẽ ậ ằ ạ nhiên c . Cách đây không lâu , tình c tôi g p l i m t s b n bè c a tôi đãả ờ ặ ạ ộ ố ạ ủ l p gia đình. Vì m i mê theo đu i b ng c p đ i h c mà h đã cho con h raậ ả ổ ằ ấ ạ ọ ọ ọ n c ngoài h c đ i h c. H ph i chi m t kho n cho đ a con m i thángướ ọ ạ ọ ọ ả ộ ả ứ ỗ kho ng 6000RM (1578 USD) trong vòng t 3 đ n 4 năm 1!Tính đ n lúc đ aả ừ ế ế ứ

con l y đ c b ng t t nghi p , s ti n lên đ n 288.000 RM t c là kho ngấ ượ ằ ố ệ ố ề ế ứ ả 75.786 USD . Đi u làm tôi rùng mình là lúc t t nghi p( cu i cùng chúngề ố ệ ố cũng t t nghi p), chúng l i mu n h c ti p lên th c sĩ, ti n sĩ.! Có nghĩa làố ệ ạ ố ọ ế ạ ế l i m t thêm 3 hay 4 năm n a. Cho đ n lúc đ a con t t nghi p, cha m ph iạ ấ ữ ế ứ ố ệ ẹ ả tiêu t n đ n g n n a tri u RM ( 132.000 USD). Vì v y, tôi ch ng ng cố ế ầ ử ệ ậ ẳ ạ nhiên gì khi th y vài năm g n đây b n bè tôi mau già h n.ấ ầ ạ ơL n n , có m t cô dâu nh n đ c quà c i là m t chi c ô tô! Trên chi cầ ọ ộ ậ ượ ướ ộ ế ế kính ch n gió là m t t m thi p v i l i chúc là : “V i t t c tình yêu dànhắ ộ ấ ệ ớ ờ ớ ấ ả cho con, m và “k nghèo túng””.ẹ ẻM t vi c cũng r t là thú v là khi tr v n c làm vi c thì v c nhân này chộ ệ ấ ị ở ề ướ ệ ị ử ỉ nh n đ c 2.000 đ n 3000 RM ( 526-789) m i tháng.Tôi không bi t ph iậ ượ ế ỗ ế ả m t bao nhiêu năm đ a con m i tr l i đ c kho n ti n mà cha m đã ph iấ ứ ớ ả ạ ượ ả ề ẹ ả b ra cho vi c h c c a nó. Tôi cho r ng nh ng đ a con nên b ng lòng v iỏ ệ ọ ủ ằ ữ ứ ằ ớ vi c cha m chu c p cho ăn h c đ n b ng c p t ng x ng. (N u h mu nệ ẹ ấ ọ ế ằ ấ ươ ứ ế ọ ố h c cao h n h ph i t trang tr i h c phí)ọ ơ ọ ả ự ả ọTh nh ng n u “tinh hoa c a xã h i” chúng ta đ u tìm vi c làm thì ai làế ư ế ủ ộ ề ệ ng i t o ra vi c làm đây? Câu tr l i r t rõ ràng . Nh ng con ng i nghèoườ ạ ệ ả ờ ấ ữ ườ túng c a xã h i chúng ta , nh ng ng i ph i b h c n a ch ng, nh ngủ ộ ữ ườ ả ỏ ọ ử ừ ữ ng i không có c h i vào đ i h c , không có quy n l a ch n . H “bu cườ ơ ộ ạ ọ ề ự ọ ọ ộ ph i tr thành nh ng nhà qu n lí doanh nghi p, nhà t b n công nghi p,ả ở ữ ả ệ ư ả ệ nh ng ng i t o ra vi c làm. H không c nh tranh n i trên th tr ng laoữ ườ ạ ệ ọ ạ ổ ị ườ đ ng, n i mà t t c m i ng i đ u ph i là nh ng ng i chuyên nghi p. Hộ ơ ấ ả ọ ườ ề ả ữ ườ ệ ọ không thê t tìm ra cho mình m t vi c làm t t.ự ộ ệ ốCó l đây là lí do t i sao mà ta nghe th y nhi u câu chuy n thành công b tẽ ạ ấ ề ệ ấ ng c a m t ng i b h c gi a ch ng tr thành m t nhà công nghi p tờ ủ ộ ườ ỏ ọ ữ ừ ở ộ ệ ư b n hàng đ u. Làm th nào mà m t chàng nông dân l i có th d ng lên cả ầ ế ộ ạ ể ự ả m t đ ch ? T i sao nh ng ng i t t nghi p đ i h c l i không th làmộ ế ế ạ ữ ườ ố ệ ạ ọ ạ ể đ c đi u đó? Nh ta đã nói tr c đây ph n đ u, h có m t vi c làm caoượ ề ư ướ ở ầ ầ ọ ộ ệ quý , tho i mái nên s m t nó. H cũng s m s an toàn và s r ng minhả ợ ấ ọ ợ ấ ự ợ ằ không th tìm đ c m t công vi c khác t ng t v i l ng b ng t ngể ượ ộ ệ ươ ự ớ ươ ổ ươ t .ự

“Ch s IQ đóng góp nhi u l m là 20% vào y u t quy t đ nh s thành côngỉ ố ề ắ ế ố ế ị ự trong cu c đ i, 80% còn l i ph thu c vào các tác đ ng khác”.ộ ờ ạ ụ ộ ộ _EMOTIONAL INTELLIGEN(TRÍ THÔNG MINH C M XÚC)ẢCác nghiên c u g n đây dã ch ng minh có r t ít t ng quan gi a thành côngứ ầ ứ ấ ươ ữ

c a m t đ a tr trong kì thi v i thành công c a nó khi tr ng thành. Trongủ ộ ứ ẻ ớ ủ ưở m t kì thi, b t k ki n th c c a h c sinh nh th nào, n u nó khong đ cộ ấ ể ế ứ ủ ọ ư ế ế ượ ghi l i trên gi y tr l i trong m t kho ng th i gian nh t đ nh thì nó s bạ ấ ả ờ ộ ả ờ ấ ị ẽ ị đánh “tr t”.ượÔNG TRÙM QUÁ C C A TAN SRI LOH BOON SIEWỐ ỦNhà phi t tài đ y quy n l c và là nhà t thi n. Di c t Trung Qu c sangệ ầ ề ự ừ ệ ư ừ ố Malaysia năm 12 tu i và tìm đ c m t chân công nhân c khí. Ông c i thi nổ ượ ộ ơ ả ệ ngu n thu nh p còm cõi c a mình b ng vi c r a xe buýt v i ti n công 10 xuồ ậ ủ ằ ệ ử ớ ề m t chi c. Ônh hoàn toàn mù ch . Cho đ n khi qua đ i, ông v n không bi tộ ế ữ ế ờ ẫ ế đ c, bi t vi t, nh ng ông đã t o công ăn vi c làm cho hàng ngàn ng i.ọ ế ế ư ạ ệ ườANDREW CARNEGIEM t trong nh ng nhà qu n lý kinh doanh vĩ đ i nh t th i đ i cúng ta có ýộ ữ ả ạ ấ ờ ạ th c trách nhi m công dân. Ông b t đ u công vi c nh m t ng i th xeứ ệ ắ ầ ệ ư ộ ườ ợ ch nhà máy di t lúc 13 tu i đ ki m 1,25 đô la m t tu n.ỉ ở ệ ổ ể ế ộ ầLIEM SIOE LIONG (SUDOMO SALIM)Sinh năm 1916 t nh Fujian, Trung Qu c. Lúc 22 tu i, ông đ n Indonexiaở ỉ ố ổ ế không m t xu dính túi. Ông b t đ u trông coi c a hàng đ u ph ng c aộ ắ ầ ử ậ ộ ủ ng i chú và sau đó tách ra thành l p công ty th ng m i mi trung Java .ườ ậ ươ ạ ở ề Năm 1952, ông thành l p daonh nghi p xu t nh p kh u và s n xu t xà bôngậ ệ ấ ậ ẩ ả ấ

Jakarta và sau đó m r ng ho t đ ng sang ngành d t và ngân hàng. Ngàyở ở ộ ạ ộ ệ nay, ông đ c xem nh là m t trong nh ng ng i giàu nh t th gi i.ượ ư ộ ữ ườ ấ ế ớ ALBERT EINSTEIN“Gi kin phi n mu n đ c coi là chìa khoa d n đ n c h i tuy t v i c aữ ề ộ ượ ẫ ế ơ ộ ệ ờ ủ chúng ta”Einstein, m t trong nh ng con ng i vĩ đ i nh t, chí ít cũng là m t nhà v tộ ữ ườ ạ ấ ộ ậ lý vĩ đ i nh t m i th i đ i, ra d i t i Ulm, Đ c vào năm 1879. Khi còn làạ ấ ọ ờ ạ ờ ạ ứ m t đ a tr , ông bi t nói ch m và khi là m t h c sinh, l i h c r t ít, mộ ứ ẻ ế ậ ộ ọ ạ ọ ấ ơ m ng trong l p và hay h i nhi u đ m c các giáo viên coi ông nh m t đ aộ ớ ỏ ề ế ứ ư ộ ứ tr b t bình th ng.Ông thi tr t trong kì thi tuy n vào tr ng Bách khoaẻ ấ ườ ượ ể ườ Zurich Th y Sĩ . Đi u đó cũng t ng d ng v i vi c b d ch ng trìnhở ụ ề ươ ươ ớ ệ ỏ ở ươ trung h c. Ông b bu c ph i b ra m t năm đ ôn l i các th ti ng và cácọ ị ộ ả ỏ ộ ể ạ ứ ế môn khoa h c t nhiên tr ng d b đ i h c. Các h c thuy t c a ông đãọ ự ở ườ ự ị ạ ọ ọ ế ủ làm thay đ i cái nhìn c a con ng i v vũ tr .ổ ủ ườ ề ụ

******************************

CHIN SOPONPANICH Chào đ i vào đ u th p niên 1910. Đi h c Swatow, Trung Qu c và trờ ầ ậ ọ ở ố ở về Bangkok năm 17 tu i. B t đ u công vi c t nh ng vi c v t trong vàiổ ắ ầ ệ ừ ữ ệ ặ năm. Sau chi n tranh , năm 1952, ông b t đ u m t công vi c m i là trế ắ ầ ộ ệ ớ ở thành T ng giám đ c c a ngân hàngổ ố ủ Bangkok, n i đang đ c qu n lý h tơ ượ ả ế s c t i t . Chi n l c nuôi d ng các m i quan h thân thi t v i các viênứ ồ ệ ế ượ ưỡ ố ệ ế ớ ch c chính ph c a ông không mang l i k t qu nh mong mu n, khiứ ủ ủ ạ ế ả ư ố nh ng “th n h m nh” chính tri c a ông b đ i th đánh b i. Đ thoát kh iữ ầ ộ ệ ủ ị ố ủ ạ ể ỏ s c ép c a cu c đ u tranh chính tri sau đó, ông đã đ n Hongkong, s chuy nứ ủ ộ ấ ế ự ể đ i đ a bàn này hóa ra l i may m n. Chin qua đ i vì đ t qu vào tháng giêngổ ị ạ ắ ờ ộ ỵ năm 1988. Ngày nay, ngân hàng Bangkok là đ u tàu c a các t ch c kinhầ ủ ổ ứ doanh l n nh t Thái Lan.ớ ấNhi u ng i không nh n r ng các công vi c tuy t v i đem l i 5.000M hayề ườ ậ ằ ệ ệ ờ ạ 10.000RM (1.300 đo la hay 2.600 đô la )m t tháng cũng ch ng có ý nghĩa baoộ ẳ nhiêu khi tính đ n thu thu nh p mà h ph i đóng hay m c s ng mà h ph iế ế ậ ọ ả ứ ố ọ ả dy trì cho c b n thân và gia đình h , và đi u t i t nh t là vi c làm l iả ả ọ ề ồ ệ ấ ệ ạ không n đinh v lâu v dài . H ph i ra đi khi đ n m t đ tu i nh t đ nh.ổ ề ề ọ ả ế ộ ộ ổ ấ ịCó l nhi u ng i đang nghĩ r ng tôi đang c g ng kéo h ra kh i côngẽ ề ườ ằ ố ắ ọ ỏ vi c. Câu tr l i là không ph i th . N u b n h nh phúc, b n c m th y thíchệ ả ờ ả ế ế ạ ạ ạ ả ấ thú và th a mãn v i công vu c c a mình , b ng m i giá b n ph i ti p cỏ ớ ệ ủ ằ ọ ạ ả ế ụ công vi c đó. Nh ng n u b n càu nhàu vì không th y th a mãn, thì không aiệ ư ế ạ ấ ỏ ngăn c n b n b đi v n t i các vì sao.ả ạ ỏ ươ ớ “Nh ng ng i không đ t đ c m c tiêu th ng b tâm tr ng th t v ngữ ườ ạ ượ ụ ườ ị ạ ấ ọ ch n đ ng. H đ cho s th t v ng níu kéo kh i nh ng hành đ ng c nặ ứ ọ ể ụ ấ ọ ỏ ữ ộ ầ thi t, nh ng hành đ ng s thúc đ y h đ t đ c m c tiêu c a mình. B n sế ữ ộ ẽ ẩ ọ ạ ượ ụ ủ ạ ẽ v t qua rào ch n này b ng vi c kh c ph c tâm tr ng th t v ng, xem m iượ ắ ằ ệ ắ ụ ạ ấ ọ ỗ l n th t b i nh m t l n h c h i kinh nghi m và c g ng ti n lên phíaầ ấ ạ ư ộ ầ ọ ỏ ệ ố ắ ế tr c. Tôi không tin là b n có th tìm ra nh ng ng i thành đ t mà ch aướ ạ ể ữ ườ ạ ư t ng kinh qua th t b i. T t c nh ng ng i thành đ t đ u hi u r ng thànhừ ấ ạ ấ ả ữ ườ ạ ề ể ằ công đ c chôn vùi m t phía khác c a th t b i. Đi u đáng ti c là m t sượ ở ộ ủ ấ ạ ề ế ộ ố ng i không đ n đ c phía y.”_ ANTHONY ROBBINSườ ế ượ ấ“Nhi u ng i ra ngoài là b đ y nhi u h n là vì b ki t s c”._ VÔ DANHề ườ ị ẩ ề ơ ị ệ ứ V y c sao b n không v n t i nh ng vì sao? Có th b n không hái đ cậ ớ ạ ươ ớ ữ ể ạ ượ chúng nh ng ít ra b n cũng không k t thúc v i m t n m bùn đ t.ư ạ ế ớ ộ ắ ấCharles Goodyear đã t ng n m mùi th t b i h t l n này đ n l n khác, từ ế ấ ạ ế ầ ế ầ ừ h t thí nghi m này đ n thí nghi m khác. Ti n ông đ u t cho vi c nghiênế ệ ế ệ ề ầ ư ệ c u c n d n. Ông đã ph i dùng đ n đô la cu i cùng. Gia đình ông không cóứ ạ ầ ả ế ố

đ nh ng th t i thi u cho cu c s ng hàng ngày. Ngay c nh ng ng i b nủ ữ ứ ố ể ộ ố ả ữ ườ ạ t t nh t cũng v i vã xa lánh ông vì nghĩ ông đã hóa điên. L n n , khi m tố ấ ộ ầ ọ ộ ng i đàn ông h i r ng có th tìm th y Goodyear đâu, ng i ta b o : “ườ ỏ ằ ể ấ ở ườ ả N u ông nhìn th y m t ng i đàn ông v i m t chi c áo cao su n Đ , đôiế ấ ộ ườ ớ ộ ế Ấ ộ giày cao su n Đ và m t cái túi ti n cao su n Đ , không có su nào trongẤ ộ ộ ề Ấ ộ

y, đó chính là Charles Goodyear.”ấ“Năm 1834, ông ph i vào tù vì nh ng món n t nh ng v đ u t kinhả ữ ợ ừ ữ ụ ầ ư doanh. Goodyear b t đ u th nghi m v i cao su. d ng t nhiên thì cao suắ ầ ử ệ ớ Ở ạ ự ch y nhi t đ th p,Goodyear đã ph i làm vi c m t 10 năm tr i tr c khiả ở ệ ộ ấ ả ệ ấ ờ ướ phát minh ra m t quy trình g i là s l u hóa, quy trình này ngăn ng a s tanộ ọ ự ư ừ ự ch y c a cao su và l n đ u tiên bi n cao su tr thành m t s n ph mả ủ ầ ầ ế ở ộ ả ẩ th ng m i.”ươ ạ Đi u quan tr ng v i b n là ph i t ng kh n i s hãi không có vi c làm, hãyề ọ ớ ạ ả ố ứ ỗ ợ ệ phân tích l i phát bi u này và b n s th y m t chân lí nào đó:ờ ể ạ ẽ ấ ộ “ Không có vi c gì đ làm cũng là m t vi c làm”.ệ ể ộ ệTh t ra ng i ta khó có th không làm gì, đ c bi t là trong xã h i luôn đòiậ ườ ể ặ ệ ộ h i chúng ta ph i làm “m t cái gì đó”. Nh ng hãy th nghĩ xem. Ch ng ph iỏ ả ộ ư ử ẳ ả “ch ng có gì h t” cũng là có m t cái gì đó d y ?ẳ ế ộ ấ ư“Cái gì là công vi c và cái gì không ph i là công vi c là nh ng câu h i làmệ ả ệ ữ ỏ r i trí ngay k khôn ngoan nh t.”_ BHAGAVAD GITA , THÁNH KINH C Aố ẻ ấ Ủ

N Đ GIÁOẤ ỘTrên th c t , t “công vi c” ch m i đ c phát minh trong các cu c cáchự ế ừ ệ ỉ ớ ượ ộ m ng công nghi p. Tr c đó, ch có các t “ các ho t đ ng” và “các nhi mạ ệ ướ ỉ ừ ạ ộ ệ v ”. Nh ng ng i không có các nhi m v tr thành nh ng k m m ng vụ ữ ườ ệ ụ ở ữ ẻ ơ ộ ớ v n và nh ng nhà thám hi m. Đi u này ch ng ph i nghe quen tai l m hayẩ ữ ể ề ẳ ả ằ sao? Không ph i chúng ta đ c sinh ra đ làm vi c cho đ n ngày ch t đi. Theoả ượ ể ệ ế ế tôi, chúng ta đ c sinh ra đ phát huy m i ti m năng c a mình. N u b n cóượ ể ọ ề ủ ế ạ th phat huy h t ti m năng sâu xa nh t trong công vi c hi n gi b n đangể ế ề ấ ệ ệ ờ ạ làm, b ng m i giá hãy c ti p t c công vi c đó. N u không, b n đã bi tằ ọ ứ ế ụ ệ ế ạ ế mình ph i có l a ch n nào.ả ụ ọ Tôi th t lòng đ ngh b n hãy đ c quy n sách “ Jonathan Livingstoneậ ề ị ạ ọ ể Seagull” c a tác gi Richar Bach.ủ ả Đ ng quá lo l ng n u b n không làm đ c vi c gì hay đang b th t nghi p.ừ ắ ế ạ ượ ệ ị ấ ệ Đó là nh ng kho ng th i gian r t thích h p đ đ c, l ng nghe và quan sát,ữ ả ờ ấ ợ ể ọ ắ b c l chính mình , phân tích l i b n thân và nh ng m c tiêu c a mình. Hãyộ ộ ạ ả ữ ụ ủ xem đó là kho ng th i gian ch a có vi c làm ch không ph i là không cóả ờ ư ệ ứ ả

vi c làm. B n s ng c nhiên vì các c h i s xu t hi n trên con đ ng c aệ ạ ẽ ạ ơ ộ ẽ ấ ệ ườ ủ b n trong su t kho ng th i gian đó n u b n bi t m to m t nhìn và bi tạ ố ả ờ ế ạ ế ở ắ ế l ng tai nghe! Hãy thoát ra kh i cu c tranh giành quy t li t v t v và bi tắ ỏ ộ ế ệ ấ ả ế l ng nhìn t bên ngoài. B t c ng i nào h i tôi đang làm gì, tôi s nói v iắ ừ ấ ứ ườ ỏ ẽ ớ h là tôi đang không có vi c làm. Không vi c làm, không ti n b c. KHÔNGọ ệ ệ ề ạ CÓ NH NG LO L NG! Hãy th làm đi u đó, b n s c m nh n đ cỮ Ắ ử ề ạ ẽ ả ậ ượ ni m vui to l n khi nh n bi t đ c ph n ng c a ng i khác. Ch c ch nề ớ ậ ế ượ ả ứ ủ ườ ắ ắ sau đó, b n ch có th luôn cho r ng mình đang ngh ngh i và đăng gi iạ ỉ ể ằ ỉ ơ ả khuây, và hãy quan sát t t c nh ng cái nhìn đ k . Điêu này có đ c vì ấ ả ữ ố ị ượ ở n i sâu th m bên trong vô th c, chúng ta nh n bi t đ c r ng cu c s ngơ ẳ ứ ậ ế ượ ằ ộ ố không ch có nghĩa là LÀM VI C, LÀM VI C VÀ LÀM VI C cho đ n ngàyỉ Ệ Ệ Ệ ế ta ch t. Ta c n t n h ng cu c s ng v i ti m năng sâu xa nh t c a mình,ế ầ ậ ưở ộ ố ớ ề ấ ủ dù trong ngh nghi p hay trong vi c t o ra m t đ ch .ề ệ ệ ạ ộ ế ếCu i cùng n u b n v vi c mình có th đánh m t công vi c “tuy t v i” đố ế ạ ề ệ ể ộ ệ ệ ờ ể d n thân vào ‘cu c m o hi m” c a chính mình, hãy nghĩ đ n th i gian tr cấ ộ ạ ể ủ ế ờ ướ khi b n có đ c vi c làm : dù không có đ c vi c làm b n cũng đã ch tạ ượ ệ ượ ệ ạ ế đâu, v y b n còn v ng m c gì n a?ậ ạ ướ ắ ữ M t khác, n u b n không mu n làm vi c, b n ph i ki m đ ti n đ khôngặ ế ạ ố ệ ạ ả ế ủ ề ể ph i làm vi c n a.ả ệ ữ“Nh ng ng i nào ch a t ng tham gia cu c hành trình đ y khó khăn v t vữ ườ ư ừ ộ ầ ấ ả và tìm đ c s giàu sang m t cách d dàng s ch ng bi t đ c làm th nàoượ ự ộ ễ ẽ ẳ ế ượ ế đ t o s giàu sang m t khi h đánh m t nó.ể ạ ự ộ ọ ấNói cách khác, nh ng ng i ch a t ng th t b i s không bi t đ n s giàuữ ườ ư ừ ấ ạ ẽ ế ế ự sang th t s . Nh ng ng i đi lên t s khó khăn v t v luôn c g ng h tậ ự ữ ườ ừ ự ấ ả ố ắ ế s c mình đ làm cho m i vi c tr nên d dàng h n đ i v i con cái h vàứ ể ọ ệ ở ễ ơ ố ớ ọ nh v y, h đã vô tình ph nh n ph ng pháp đ u tranh và t kh ng đ như ậ ọ ủ ậ ươ ấ ự ẳ ị đã phát huy tác d ng tích c c trong cu c đ i c a h ” _ CHARLESụ ự ộ ờ ủ ọ KETTERING

CH NG 11ƯƠ

N I S HÃI MÌNH ĐÃ QUÁ GIÀ Đ THÀNH CÔNGỖ Ợ Ể

Ngày nay h u h t m i ng i đ u đang g p rút đ t đ n thành công. Khóầ ế ọ ườ ề ấ ạ ế mà đ l i cho m t cá nhân. Cac chính ph trên th gi i đang cùng làm m tổ ỗ ộ ủ ế ớ ộ vi c , đang c nh tranh v i các n c trên th gi i xem ai đ t đ c đ n tínhệ ạ ớ ướ ế ớ ạ ượ ế tr ng phát tri n tr c tiên. M i ngày chúng ta b nh n chìm b i các ch ngạ ể ướ ỗ ị ấ ở ươ trình TV, radio, sách báo, t p chí, vv…ạ Có tinh th n c nh tranh là đi u t t nh t nh ng ta đang c nh tranh v i ai.?ầ ạ ề ố ấ ư ạ ớ Tronh lĩnh v c c nh tranh, luôn có k th ng và ng i thua. C m i m tự ạ ẻ ắ ườ ứ ỗ ộ ng i th ng cu c l i có đ n tá k thua cu c. B n s làm th nào n u b nườ ắ ộ ạ ế ẻ ộ ạ ẽ ế ế ạ thua cu c? B n s làm gì n u b n c a b n h n mình, n u trong công vi cộ ạ ẽ ế ạ ủ ạ ơ ế ệ b n b xa sút, nêu thu nh p c a b n không th sánh đ c v i nh ng ng iạ ị ậ ủ ạ ể ượ ớ ữ ườ cùng đ a v ? B n s làm gì n u h mua đ c m y ngôi nhà, còn b n thìị ị ạ ẽ ế ọ ượ ấ ạ không, b n đang già đi còn nh ng ng i tr tu i h n l i đang v t b n?ạ ữ ườ ẻ ổ ơ ạ ượ ạ Li u b n có quá già đ thành công? Li u b n co tr l m đ thành công?ệ ạ ể ệ ạ ễ ắ ểChung quy t t c nh ng đi u trên đ u d n đ n câu h i: b n đang c nhấ ả ữ ề ề ẫ ế ỏ ạ ạ tranh v i ai? Ta không nên c nh tranh v i nh ng ng i khác, ta nên chungớ ạ ớ ữ ườ s c v i h và c nh tranh v i b n thân chúng ta. Nh ng ng i khác là đứ ớ ọ ạ ớ ả ữ ườ ể cho ta coi nh m t tiêu chu n so sánh và ch có th mà thôi.ư ộ ẩ ỉ ếN u chúng ta c nh tranh v chính b n thân mình và thua cu c thì ai th ngế ạ ớ ả ộ ắ đây? Hãy nghĩ v đi u này.ề ềNhi u ng i đ c rèn luy n đ đ t thành công ngang b ng v i chi nề ườ ượ ệ ể ặ ằ ớ ế th ng, và coi vi c làm gi i giang đ ng nghĩa v i vi c đánh b i m t ai đó.ắ ệ ỏ ồ ớ ệ ạ ộ ĐI u này d n đ n ch th a nh n r ng ch có c nh tranh v i ng i khácề ẫ ế ỗ ừ ậ ằ ỉ ạ ớ ườ m i d n đ n thành tích và m t ng i ch thành công khi bi t đ t l i ích cáớ ẫ ế ộ ườ ỉ ế ặ ợ nhân lên hàng đ u. Cu c nghiên c u g n đây nh t c a ti n sĩ Robertầ ộ ứ ầ ấ ủ ế Helmreich, m t nhà tâm lí h c đ i h c Texas, đã chính minh v i nh ngộ ọ ở ạ ọ ớ ữ ng i khác h u ích h n vi c c nh tranh v i h . T o ra thành công c a m tườ ữ ơ ệ ạ ớ ọ ạ ủ ộ ng i trên s th t b i c a ng i khác (h i ch ng th ng thua) s d n đ nườ ự ấ ạ ủ ườ ộ ứ ắ ẽ ẫ ế s đ v và ch ng mang l i l i ích gì c .ự ổ ỡ ẳ ạ ợ ả“Không m t k th t b i nòa có th nói đúng s th t, tôi đã làm h t s cộ ẻ ấ ạ ể ự ậ ế ứ mình”.“Ch có m t th t b i , và đó chính llaf vi c không trung thành v i đi u t tỉ ộ ấ ạ ệ ớ ề ố nh t bên trong chúng ta.”ấ DÙ B N LÀ CÁI GÌ ĐI N A, HÃY LÀ CÁI GÌ T T NH TẠ Ữ Ố ẤN u b n không th là m t cây thông trên đ nh đ iế ạ ể ộ ỉ ồHãy là m t b i r m trong thung lũng, nh ngộ ụ ậ ư

Hãy là m t b i r m nh nh n nh ng r n r i nh t bên c nh qu đ iộ ụ ậ ỏ ắ ư ắ ỏ ấ ạ ả ồHãy là m t b i cây nh n u b n không th là m t cây l nộ ụ ỏ ế ạ ể ộ ớN u b n không th là m t b i cây hãy là m t b i cế ạ ể ộ ụ ộ ụ ỏLàm cho con đ ng h nh phúc h nườ ạ ơN u b n không th là m t con cá muskie , hãy ch là m t con cá v cế ạ ể ộ ỉ ộ ượ Nh ng hãy là m t con cá v c n i b t nh t trong hư ộ ượ ổ ậ ấ ồT t c chúng ta không th làm thuy n tr ng nh ng có th làm th y thấ ả ể ề ưở ư ể ủ ủCó m t th dành cho t t c chúng taộ ứ ấ ả Co vi c l n và cũng có vi c nhệ ớ ệ ỏVà vi c nên làm chính là vi c g n taệ ệ ầ N u b n không th là đ ng qu c l , hãy là m t con đ ng mòn nhế ạ ể ườ ố ộ ộ ườ ỏN u b n không th là m t tr i, hãy là m t vì saoế ạ ể ặ ờ ộĐi u quan tr ng không ph i là ch quy mô b n thành hay b iề ọ ả ỗ ạ ạDù b n là cái gì, hãy là cái gì t t nh t.ạ ố ấDOUGLAS MALLOCKVâng, đ i th l n nh t và m nh nh t c a b n chính là b n đ y! Nh ngố ủ ớ ấ ạ ấ ủ ạ ạ ấ ư nh n th c sai l m v vi c c nh tranh v i ng i khác đã khi n cho nhi uậ ứ ầ ề ệ ạ ớ ườ ế ề ng i lo âu đ n n i h nghĩ r ng h không th ch u đ ng n i khi th t b i.ườ ế ỗ ọ ằ ọ ể ị ự ổ ấ ạNh ng chúng ta đã quá già so v i ai c ch ? Chúng ta quá già khi chúng ta soư ớ ơ ứ sánh mình v i nh ng đ i th tr h n. Hãy t đánh giá b n thân mình, cóớ ữ ố ủ ẻ ơ ự ả ph i b n đã quá già?ả ạKhông ai già đi ch vì đã s ng qua nhi u năm, Ng i ta ch già đi vì đánhỉ ố ề ườ ỉ m t lí t ng c a mình. Năm tháng có th in h n nh ng v t nhăn trên da,ấ ưở ủ ể ằ ữ ế nh ng l i t ch i in h n nh ng v t nhăn lên tâm h n. Lo l ng, bu n phi n,ư ạ ừ ố ằ ữ ế ồ ắ ồ ề ng v c, s hãi và th t v ng .. m i chính là nh ng kho ng th i gian dài làmờ ự ợ ấ ọ ớ ữ ả ờ cho con ng i ph i đ u hàng và làm cho tinh th n đang phát tri n m nh mườ ả ầ ầ ể ạ ẽ tr v v i cát b i.ở ề ớ ụT ng Duoglas Mac Arthur đã nói: “ Càng t tin bao nhiêu, b n càng trướ ự ạ ẻ chung b y nhiêu; càng s hãi bao nhiêu, b n càng già c i b y nhiêu; càng cóấ ợ ạ ỗ ấ nhi u hy v ng bao nhiêu, b n càng tr chung b y nhiêu và càng th t v ngề ọ ạ ẻ ấ ấ ọ bao nhiêu, b n càng già c i b y nhiêu”.ạ ỗ ấHãy th suy ng m đi u này, “tu i tác” th t s là m t s n ph m c a conử ẫ ề ổ ậ ự ộ ả ẩ ủ ng i. Đo n th tôi trích d i đây s làm sáng t đi u này:ườ ạ ơ ướ ẽ ỏ ềTU I TÁC LÀ M T PH M CH T C A TRÍ TUỔ Ộ Ẩ Ấ Ủ Ệ“N u b n đã b gi c m c a mình l i phía sauế ạ ỏ ấ ơ ủ ạN u hy v ng m t đi, n u b n không nhìn v phía tr c n a,ế ọ ấ ế ạ ề ướ ữ N u ng n l a nhi t huy t c a b n đã l i tàn,ế ọ ử ệ ế ủ ạ ụ

Thì lúc đó b n đã quá già,ạ Nh ng n u t cu c s ng, b n đ t đi u t t đ p nh tư ế ừ ộ ố ạ ạ ề ố ẹ ấVà v n gi đ c s l c quan trong cu c s ngẫ ữ ượ ự ạ ộ ốN u b n v n còn yêu quý nh ng gì mình đang có,ế ạ ẫ ữThì dù bao nhiêu năm tháng trôi quaDù bao nhiêu l n sinh nh t vút qua,ầ ậ B n v n mãi không già!ạ ẫ

“Càng tin t ng, b n càng tr chung; càng phi n não, b n càng nhanhưở ạ ẻ ề ạ già; càng t tin, b n càng tr chung, càng lo s , b n càng già c i; càngự ạ ẻ ợ ạ ỗ nhi u hy v ng, b n càng tr trung, càng nhi u th t v ng, b n càng giàề ọ ạ ẻ ề ấ ọ ạ c i”.ỗDOUGLAS MAC ARTHUR V t ng l i l c đ c nhi u ng i bi t đ n, đã tr thành bi u t ng c aị ướ ỗ ạ ượ ề ườ ế ế ở ể ượ ủ s c ng hi n cho b n ph n và thanh danh c a t qu c. Nh đã h a, ông đãự ố ế ổ ậ ủ ổ ố ư ứ tr v gi i phóng Philippin kh i s th ng tr c a Nh t b n trong chi nở ề ả ỏ ự ố ị ủ ậ ả ế tranh th gi i th 2.ế ớ ứ

khía c nh khác , đi u quan tr ng khác chính là ta s ng đ c bao lâu. V nỞ ạ ề ọ ố ượ ấ đ c a tu i tr và m t cu c đ i ng n ng i là gì? N u b n c m th y mìnhề ủ ổ ẻ ộ ộ ờ ắ ủ ế ạ ả ấ già r i thì t i sao không kéo dìa cu c s ng b ng cách s ng lành m nh h n!ồ ạ ộ ố ằ ố ạ ơ N u bây gi b n đã 50 tu i và c m th y mình có th s ng đ n 80 tu i, t iế ờ ạ ổ ả ấ ể ố ế ổ ạ sao b n không nghĩ r ng mình khá h n nh ng ng i 40 tu i mà ch s ngạ ằ ơ ữ ườ ổ ỉ ố đ n 60 tu i? Hãy suy ng m v đi u này. B n s th y mình khá h n so v iế ổ ẫ ề ề ạ ẽ ấ ơ ớ kh i k tr h n b n đ y.ố ẻ ẻ ơ ạ ấNg i đã đo t gi i Nobel, bác sĩ Alexis Carrel, đã ch ng minh m t h cườ ạ ả ứ ộ ọ thuy t: n u chúng ta có th gi cho c th mình kh i các “rác r i”, chúngế ế ể ữ ơ ể ỏ ưở ta có th s ng r t lâu. Ông đã l y m t s mô c a gà( sinh v t thông th ngể ố ấ ấ ộ ố ủ ậ ườ có th đ t đ n tu i th trung bình là 11 năm) và gi t t c các t bào c aể ạ ế ổ ọ ữ ấ ả ế ủ chúng s ng m t cách h t s c đ n gi n b ng cách lo i b các ch t th i c aố ộ ế ứ ơ ả ằ ạ ỏ ấ ả ủ chính chúng và b ng vi c cung c p các ch t dinh d ng c n thi t. Các tằ ệ ấ ấ ưỡ ầ ế ế bào đ c nuôi s ng đ n t n 34 năm ! Lúc đó, thí nghi m k t thúc và ng iượ ố ế ậ ệ ế ườ ta th y r ng n u c ti p t c nuôi s ng thì chúng s s ng mãi!ấ ằ ế ứ ế ụ ố ẽ ốCó ph i ta đang rút ng n cu c s ng c a chính mình? đây, tôi không có ýả ắ ộ ố ủ Ở vi t v s tr ng th ; đi u tôi th c s mu n đ c p đ n là : v i l i s ngế ề ự ươ ọ ề ự ự ố ề ậ ế ớ ố ố thích h p, ngu n n c thích h p, th c ph m thích h p, bài t p thích h p,ợ ồ ướ ợ ự ẩ ợ ậ ợ ánh n ng thích h p và s thanh th n trong tâm h n, ta th c s có th kéo dàiắ ợ ự ả ồ ự ự ể

cu c s ng c a mình trên trái đ t này.ộ ố ủ ấToi mu n k cho b n nghe m t câu chuy n. M t l n n , m t ng i ph nố ể ạ ộ ệ ộ ầ ọ ộ ườ ụ ữ đ n g n m t c già nh bé đang đung đ a trên chi c xích đu trên hiên nhà.ế ầ ộ ụ ỏ ư ế Ng i ph n nói: “Cháu không tài nào hi u đ c lúc nào c cũng trông vuiườ ụ ữ ể ượ ụ v th . Bí quy t đ c có có cu c s ng vui v , lâu dài là gì ?”.ẻ ế ế ể ụ ộ ố ẻ ạ“M i ngày tôi hút ba gói thu c lá” bà c tr l i. “Tôi cũng u ng h t m tỗ ố ụ ả ờ ố ế ộ thùng whisky m i tu n, ăn th c ăn nhi u m , và không bao gi t p thỗ ầ ứ ề ỡ ờ ậ ể d c”.ụ“Th t đáng kinh ng c?”, ng i ph n nói. “V y năm nay c bao nhiêu tu iậ ạ ườ ụ ữ ậ ụ ổ

?”ạ “Hai m i sáu”, bà c tr l i.ươ ụ ả ờ“Tùy theo cách s ng mà m i ng i có th ch t già tu i 40 hay ch t tr ố ỗ ườ ể ế ở ổ ế ẻ ở tu i 80”_ VÔ DANHổ“Tu i xuân và tu i già không ph i tính b ng ngày tháng mà b ng tr ng thíaổ ổ ả ằ ằ ạ tinh th n. Nhi m v c a chúng ta không ph i là thêm tu i vào cu c đ iầ ệ ụ ủ ả ổ ộ ờ mình mà là thêm s c s ng vào tu i tác c a mình…”_MYRON J. TAYLORứ ố ổ ủ“Bi k ch t h i nh t trong t t c các bi k ch không ph i là cái ch t non màị ệ ạ ấ ấ ả ị ả ế là s ng đ n 75 tu i mà v n không có cu c s ng đúng nghĩa”._ MARTINố ế ổ ẫ ộ ố LURTHER KING JRN u phân tích kĩ l ng thì t ngày ta sinh ra cho đ n khi ta 10 tu i, ta v nế ưỡ ừ ế ổ ẫ còn ph thu c r t nhi u vào cha m . T mình ta ch ng làm đ c bao nhiêu.ụ ộ ấ ề ẹ ự ẳ ượ T 10 đ n 20 tu i, ta đi h c tr ng. T 20 tu i đ n 30 tu i, ta ch m iừ ế ổ ọ ở ườ ừ ổ ế ổ ỉ ớ b t đ u có đ c m t s kinh nghi m trong công vi c. T 30 tu i đ n 40ắ ầ ượ ộ ố ệ ệ ừ ổ ế tu i, ta b t đ u có đ c m t s hi u bi t, kinh nghi m và kĩ năng. Ta cũngổ ắ ầ ượ ộ ố ể ế ệ bi t cách tích lũy m t ít ti n và v n. Th t ra, giai đo n đ u đ i c a m tế ộ ề ố ậ ạ ầ ờ ủ ộ ng i b t đ u t sau năm tu i 40. Vì v y không thành công trong kho ng tườ ắ ầ ừ ổ ậ ả ừ 40 tu i đ n 50 tu i là m t vi c h t đ i bình th ng b i vì chúng ta đangổ ế ổ ộ ệ ế ỗ ườ ở d n thân vào giai đo n mò m m tìm đ ng. Vì th , đ ng coi tr ng t t cấ ạ ẫ ườ ế ừ ọ ấ ả các th t b i trong th i kì này. Hãy gi nh r ng, n u b n có th s ng đ n 80ấ ạ ờ ớ ằ ế ạ ể ố ế tu i, b n có đ n 40 năm c a giai đo n đ u đ i!ổ ạ ế ủ ạ ầ ờ N u b n nghĩ có l tôi đang đùa thì cu c kh o sát d i đây s làm b n ph iế ạ ẽ ộ ả ướ ẽ ạ ả nghĩ khác đi.Ng i ta ch n ra kho ng 400 cái tên t nh ng ng i n i ti ng nh t trongườ ọ ả ừ ữ ườ ổ ế ấ m i th i đ i t t t c các lĩnh v c ho t đ ng. Đó là các chính khách, cácọ ờ ạ ừ ấ ả ự ạ ộ h a sĩ, các nhà th , các chi n binh, các nhà văn, các nhà vi t s , các ti uọ ơ ế ế ử ể thuy t gia. Bên c nh h tên c a m i ng i có ghi rõ công vi c hay thànhế ạ ọ ủ ỗ ườ ệ t u vĩ đaih mà h đ t đ c. Sau đó, danh sách này đ c đ a cho các nhàự ọ ạ ượ ượ ư

phê bình xem xét, l y ý ki n c a h v vi c làm vĩ đ i nh t c a m i ng i.ấ ế ủ ọ ề ệ ạ ấ ủ ỗ ườ Th i gian th c hi n công vi c đ c ghi sau h tên và vì th , tu i đ c xácờ ự ệ ệ ượ ọ ế ổ ượ đ nh vào lúc cá nhân y đang đ nh cao c a mình. Sau đó, b ng dang sáchị ấ ở ỉ ủ ả đ c s p x p theo th p niên. Ng i ta khám pha ra r ng:ượ ắ ế ậ ườ ằ1/ nhóm ng i đ tu i gi a 60 và 70 có đ n 35% thành t u vĩ đ i nh tườ ở ộ ổ ữ ế ự ạ ấ th gi i;ế ớ2/ nhóm ng i đ tu i 70 và 80 có 23% thành t u ;ườ ở ộ ổ ự3/ trong nh ng năm 80 con s này là 8%ữ ố Nói cách khác, 66% s vi c vĩ đai c a th gi i đ u đ c th c hi n b iự ệ ủ ế ớ ề ượ ự ệ ở nh ng ng i đã qua tu i 60 và t lê, 35 % cao nh t là thu c v nhóm ng iữ ườ ổ ỉ ấ ộ ề ườ th t th p.ấ ậCon s th ng kê v các giai đo n đ i s ng khác nhau cũng r t thú v . Gi aố ố ề ạ ờ ố ấ ị ữ đ tu i 50 và 60, có 25% thành t u vĩ đ i, gi a đ tu i 40 vf 50 là 10%. Vàộ ổ ự ạ ữ ộ ổ còn m t con s không đáng k là kho ng 1% d i tu i 40.ộ ố ể ả ướ ổCó hai lo i công vi c mà ng i d i 40 tu i có th làm t t. Đó là nh ngạ ệ ườ ướ ổ ể ố ữ công vi c đòi h i s c ng tráng, s c m nh th ch t t t b c ch ng h nệ ỏ ự ườ ứ ạ ể ấ ộ ậ ẳ ạ nh các cu c chinh ph c c a Alexander đ i đ , và ngôn t di m l nh thư ộ ụ ủ ạ ế ừ ễ ệ ư ơ tr tình th hi n s nh y c m, tinh t c a nh ng ng i nh Shelley vàữ ể ệ ự ạ ả ế ủ ữ ườ ư Keats.N u hi n t i b n đã 40 hay h n 40 tu i, hãy c m n th ng đ vì đi uế ở ệ ạ ạ ơ ổ ả ơ ượ ế ề đó và đ ng quên, dù ch là m t kh c, r ng b n đang b c vào giai đo n c aừ ỉ ộ ắ ằ ạ ướ ạ ủ nh ng thành tuuwj quan tr ng vĩ đ i nh t c a mình. Th t đáng bu n khi bi tữ ọ ạ ấ ủ ậ ồ ế r ng xã h i đang c g ng đ y đám già c th a thãi này vào vi n d ng lão.ằ ộ ố ắ ẩ ả ừ ệ ưỡ T lúc còn tr , tôi đã luông nghĩ đ n vi c vi t sách nh ng không hi u t iừ ẻ ế ệ ế ư ể ạ sao tôi không th vi t đ c m t cái gì cho ra h n. Tôi đoán già đoán nonể ế ượ ộ ồ r ng đi u đó s s y ra sau tu i 40. Có l tu i tác có m t tác đ ng t ngằ ề ẽ ả ổ ẽ ổ ộ ộ ươ x ng lên s hi u bi t.ứ ự ể ế “V đ p th hình gi ng nh m t chai Coca, nó b h theo th i gian. Trí tuẻ ẹ ể ố ư ộ ị ư ờ ệ l i gi ng nh m t chai r i, càng đ lâu nó càng tr nên đ m đà h n.”_ạ ố ư ộ ượ ể ở ậ ơ VÔ DANH ******************************************NELSON MANDELAM t trong nh ng tù nhân chính tr b giam gi lâu nh t th gi i. B c m tùộ ữ ị ị ữ ấ ế ớ ị ầ h n ¼ th k , ông tr thành t ng th ng Nam Phi tu i 76. M c dù xu t thânơ ế ỉ ở ổ ố ở ổ ặ ấ trong m t gia đình hoàng t c, ông đ c sinh ra trong m t ngôi làng nh bé,ộ ộ ượ ộ ỏ n i nh ng túp l u tranh không có n c đ sunh ho t và không có c đi n.ơ ữ ề ướ ể ạ ả ệ“Không k khôn ngoan nào l i ao c mình đ c tr h n.”_ JANATHANẻ ạ ướ ượ ẻ ơ

SWIFT Tr i qua nhi u năm trong th gi i kinh doanh, tôi đã quan sát th y nhi uả ề ế ớ ấ ề ng i trên đ ng đi t i đích ph i ch u đ lo i phi n não.ườ ườ ớ ả ị ủ ạ ềTôi không hi u h t, nh ng quan ni m v thành công c a tôi không ph i làể ế ư ệ ề ủ ả có b nh cao huy t áp, đau tim, đ t qu , ung th hay là cu c đ i b rút ng n.ệ ế ộ ỵ ư ộ ờ ị ắ Vì th , tôi th y h t s c ng c nhiên khi th y m t s doanh nhân d ng nhế ấ ế ứ ạ ấ ộ ố ườ ư có ph n t hào khi có nh ng căn b nh lo i này, m t lo i “bi u t ng thànhầ ự ữ ệ ạ ộ ạ ể ượ công” cho th y h là nh ng con ng i b c nhanh nh t trên đ ng đuaấ ọ ữ ườ ướ ấ ươ ng n nh t. Theo tôi, con đ ng ng n nh t , nhanh nh t đ n ngôi m c aắ ấ ườ ắ ấ ấ ế ộ ủ chúng ta. D ng nh , ph ng châm ngày nay c a chúng ta là “ H i h , Loươ ư ươ ủ ố ả l ng, An táng”.ắ“B n s ch ng bao gi hi u đ c giá tr c a s c kh e cho đ n khi b n bạ ẽ ẳ ờ ể ượ ị ủ ứ ỏ ế ạ ị b nh!”.ệR. NIXON Hãy quên tu i tác đi, ch nên b t đ u v i các m c tiêu c a b n, nó có thổ ỉ ắ ầ ớ ụ ủ ạ ể ng n m t m t ít th i gian nh ng đ ng c xô đ y nó, n u không nó có thố ấ ộ ờ ư ừ ố ẩ ế ể ph ng h i đ n cu c đ i b n v sau.ươ ạ ế ộ ờ ạ ềCó m t nông dân ao c đ c th y lúa c a mình l n nhanh. Sau khi gieoộ ướ ượ ấ ủ ớ h t, ngày qua ngày, ông v n ti p t c xem cây lúa c a mình l n nh th nào.ạ ẫ ế ụ ủ ớ ư ế Khi cây m cao đ c kho ng 5cm, vì không th ch thêm đ c n a, ôngạ ượ ả ể ờ ượ ữ quy t đ nh giúp cây m l n nhanh h n. Th là m t hôm, ông đ n kéo t ngế ị ạ ớ ơ ế ộ ế ừ cây m lên cho đ n khi chúng cao thêm đ c 2,54 cm. Ch c các b n cũngạ ế ượ ắ ạ đoán đ c đi u gì s y ra v i t t c các cây m vào ngày hôm sau. Vì th ,ượ ề ả ớ ấ ả ạ ế đ ng ép bu c chúng phát tri n m t cách không t nhiên.ừ ộ ể ộ ựĐ k t thúc ch ng này, tôi mu n chia s v i b n nh ng gì ông Tunể ế ươ ố ẻ ớ ạ ữ Ghaffar Baba, nguyên phó th t ng Malaysia, đã nói v v n đ tu i tác.ủ ướ ề ấ ề ổ“Th t ra, tôi không già mà tô ch sinh ra s m h n ng i khác mà thôi”._ậ ỉ ớ ơ ườ TUN GHAFFAR BABA*/ Ray Kroc, ng i đã sáng l p ra t p đoàn Mc. Donal hamburger t ng làườ ậ ậ ừ ng i bán li gi y tr c khi thành l p t p đoàn Mc. Donald tu i 52!ườ ấ ướ ậ ậ ở ổ*/Sau 55 năm làm vi c, tu i 66, Harland Sanders đã n m đ c công th cệ ở ổ ắ ượ ứ bí m t pha ch món gà rán và b t đ u thành l p nhà hàng gà ránậ ế ắ ầ ậ Kentucky.*/ Michelangelo v ki t tác n i ti ng “Ngày phán s cu i cùng” trên tr nẽ ệ ổ ế ử ố ầ nhà nguy n Sistine gi a tu i 71 đ n tu i 89.ệ ữ ổ ế ổ*/ Coco Chanel đã đi u hành công ty th i trang c a mình tu i 90.ề ờ ủ ở ổ

Đ ng s mình giàừ ợ

Hãy s mình không có b n bèợ ạKhông k th t b i nào có b n bèẻ ấ ạ ạTU I GIÀỔ “N u tôi đ c s ng đ n tu i “c lai hy”, li u tôi có đ c m t ít s c h pế ượ ố ế ổ ổ ệ ượ ộ ứ ấ d n, ch nghĩa cá nhân và s thông minh đ không b th i h i khi tôi đã trẫ ủ ự ể ị ả ồ ở nên ti u t y, ki t s c và y u t nh ng l i là hàng hi m, đ c nâng niu nhề ụ ệ ứ ế ớ ư ạ ế ượ ư m t món đ c đ c bi t?”.ộ ồ ổ ặ ệ“Hãy cùng t n t i v i tôi! Đi u t t nh t là v n còn t n t i”._ROBERTồ ạ ớ ề ố ấ ẫ ồ ạ BROWNING

“Đây là m t đi u thu n l i v i nh ng ng i l n tu i vì môi tr ng xungộ ề ậ ợ ớ ữ ườ ớ ổ ở ườ quanh không tr ng l ng, b n có th di chuy n d dàng h n g p b i”._ọ ượ ạ ể ể ễ ơ ấ ộ JONH GLENN

Vào tháng 11 năm 1998, John Glenn , th ng ngh sĩ Mĩ, c u phi hành gia, ượ ị ự ở tu i 77, đã tr thành phi hành gia tu i th t th p đ u tiên đi vào trong khôngổ ở ổ ấ ậ ầ gian, 36 năm sau khi ông đi vào qu đ o trái đ t l n đ u tiên. Chuy n duỹ ạ ấ ầ ầ ế hành l n này c a ông đã thu hút đ n 250.000 khán gi xem phóng tên l a.ầ ủ ế ả ử

CH NG 12ƯƠ

S KHÔNG Đ T K T QUỢ Ạ Ế Ả

Ngày nay, h u h t chúng ta ch quan tâm đ n k t qu , k t qu và k t qu !ầ ế ỉ ế ế ả ế ả ế ả Chúng ta có nh ng khóa d y qu n lý b ng m c tiêu. Chúng ta cũng ngheữ ạ ả ằ ụ ng i ta nói r ng đi u quan tr ng nh t chính là đi m m u ch t. D ng nhườ ằ ề ọ ấ ể ấ ố ườ ư ch ng còn v n đ gì khác n a. Ch c n đ t đ c cái mình mu n, ta khôngẳ ấ ề ữ ỉ ầ ạ ượ ố quan tâm đ n vi c mình đã làm h i bao nhiêu m ng s ng d c đ ng. Ta l aế ệ ạ ạ ố ọ ườ ừ

g t b n bè, ng i h p tác kinh doanh v i mình, lôi kéo h vào tròng ch đạ ạ ườ ợ ớ ọ ỉ ể đ t đ c cái mình mu n. M c đích bi n minh cho ph ng ti n.ạ ượ ố ụ ệ ươ ệD ng nh vì m t lí do nào đó mà ng i ta không hi u đ c ý nghĩa th cườ ư ộ ườ ể ượ ự s c a câu : “Gieo nhân gì g p qu y”. Cái ta “g t” chính là “qu ” và cái taự ủ ặ ả ấ ặ ả gieo chính là “nhân” mà ta đã tr ng. Nhi u ng i có hi u bi t m h v tácồ ề ườ ể ế ơ ồ ề đ ng c a nh ng y u t này. Và khi h không đ t đ c k t qu nh mongộ ủ ữ ế ố ọ ạ ượ ế ả ư đ i trong m t kho ng th i gian nh t đ nh, h b t đ u lôi kéo ho c dùng cácợ ộ ả ờ ấ ị ọ ắ ầ ặ mánh khóe khác đ đ t đ c k t qu nh mong mu n. Su t trong kho ngể ạ ượ ế ả ư ố ố ả th i gian này, h làm nhi u vi c không th t ng t ng n i mà không hờ ọ ề ệ ể ưở ượ ổ ề đ ý xem li u vi c đó có đúng v i luân th ng, đ o lí không. Và nh ng k tể ệ ệ ớ ườ ạ ữ ế qu mà h đ t đ c không th ch u đ ng n i và th m chí ngay c chính hả ọ ạ ượ ể ị ự ổ ậ ả ọ cũng th ng b má anhe b i “s b t an trong tâm h n” và nh ng đi u t ngườ ị ở ự ấ ồ ữ ề ươ t nh th .ự ư ếNh ng câu phát bi u d i đây cùng th hi n m t quan đi m mà tôi v a đữ ể ướ ể ệ ộ ể ừ ề c p đ n.ậ ế“…Ch ng h n, có m t quan ni m đ o đ c và luân lí bu c các b nh vi n tẳ ạ ộ ệ ạ ứ ộ ệ ệ ư không đ c t ch i nh ng ca c p c u. Nh ng nh ng b nh nhân c p c uượ ừ ố ữ ấ ứ ư ữ ệ ấ ứ th ng b t ch i th ng xuyên và có h th ng vì h hay h hàng ru t th tườ ị ừ ố ườ ệ ố ọ ọ ộ ị c a h không có đ kh năng tài chính”.ủ ọ ủ ảTRÍCH L I TI N SĨ MAHATHIR MOHAMAD NĂM 1994 T I H I NGHỜ Ế Ạ Ộ Ị TH NG Đ NH TRUNG QU CƯỢ Ỉ Ố“Hình nh đ i v i m t s nhà kinh doanh, dù h là bác sĩ, lu t s , đ o đ cư ố ớ ộ ố ọ ậ ư ạ ứ ngh nghi p có th và ph i b hi sinh vì l i nhu n. Gìn gi đi m m u ch tề ệ ể ả ị ợ ậ ữ ể ấ ố quan tr ng h n vi c c u s ng nh ng m ng ng i”. _NEW STRAITS TIMESọ ơ ệ ứ ố ữ ạ ườ NGÀY 15 THÁNG 5 NĂM 1994Chúng ta hãy th phân tích phát bi u d i đây:ử ể ướ“… ng i nào gieo nhân gì thì s g t qu y”_ KINH THÁNH GALATIANSườ ẽ ặ ả ấ“Ta gieo ý t ng và ta g t đ c hành đ ng.ưở ặ ượ ộTa gieo hành đ ng và ta g t đ c các thói quenộ ặ ượTa gieo thói quen và ta g t đ c tính cáchặ ượTa gieo tính cách và ta g t đ c s ph n”ặ ượ ố ậĐi m đ c bi t c a hai l i phát bi u trên là gì? Tôi đã ph i m t nhi u nămể ặ ệ ủ ờ ể ả ấ ề m i nh n ra c t lõi c a nh ng đi u chúng mu n nói. Hãy chú ý xem t i saoớ ậ ố ủ ữ ề ố ạ t “gieo” l i luôn đi tr c t g t. Nói cách khác, n u chúng ta không gieoừ ạ ướ ừ ặ ế b t c th gì , ta cũng ch ng g t đ c b t c cái gì, nghĩa là tr c tiênấ ứ ứ ẳ ặ ượ ấ ứ ướ ch ng có gì mà g t. Nh tôi đã đ c p tr c đây, “gieo” là nguyên nhân .ẳ ặ ư ề ậ ướ V y là nguyên nhân quan tr ng h n k t qu vì không có nguyên nhân thìậ ọ ơ ế ả

không có k t qu . Vì th , k t qu luôn ph thu c vào nguyên nhân, nh ngế ả ế ế ả ụ ộ ư nguyên nhân l i không ph thu c vào k t qu .ạ ụ ộ ế ảNhi u ng i không chú ý đ c đ n đi u đó. Đi u này có th hi u đ c t iề ườ ượ ế ề ề ể ể ượ ạ sao nhi u ng i trong chúng ta l i b n r n đ n n i không có b a ăn sángề ườ ạ ậ ộ ế ỗ ữ đúng nghĩa, b n đ n n i không có th i gian quan sát v m t c a v , ch ngậ ế ỗ ờ ẻ ặ ủ ợ ồ ho c con, đ quan sát nguyên nhân tr thành k t qu nh th nào. Nh ngặ ể ở ế ả ư ế ư n u b n buông l i và l n tr l i quá kh c a mình, b n s th y đ c sế ạ ơ ầ ở ạ ứ ủ ạ ẽ ấ ượ ụ th t c a đi u tôi v a nói.ậ ủ ề ừ

tr ng chúng ta đã đ c h c đ nh lu t 3 New t n : khi tác đ ng vào m tỞ ườ ượ ọ ị ậ ơ ộ ộ v t, v t đó s tác đ ng ta m t l c b ng ho c l n h n l c ta đã tác đ ng.ậ ậ ẽ ộ ộ ự ằ ặ ớ ơ ự ộ Không ai ph nh n đi u này. Ph i chăng đi u đó đ c coi là m t chân lí,ủ ậ ề ả ề ượ ộ nh ng không th c s áp d ng nó vào trong cu c s ng c a mình?ư ự ự ụ ộ ố ủM i hành đ ng c a chúng ta đ u là m t nhân và ph n ng t ng đ ngỗ ộ ủ ề ộ ả ứ ươ ươ ho c trái ng c là m t qu .ặ ượ ộ ả“Bí m t c a thành công không ph thu c vao k t qu , v y hãy làm h t s cậ ủ ụ ộ ế ả ậ ế ứ mình và hãy đ cho k t qu t “chăm sóc” l y chính nó.ể ế ả ự ấĐ ng s hãi k t qu . Hãy quan tâm đ n “nhân” mà b n đang tr ng m iừ ợ ế ả ế ạ ồ ỗ ngày, m i tu n,, m i tháng, m i năm. “Q a” s bi t t chăm sóc chính nó.ỗ ầ ỗ ỗ ủ ẽ ế ự Nh ng h i ôi, con ng i nh m t vĩ nhân vĩ đai đã nói, l i s “qu ” màư ỡ ườ ư ộ ạ ợ ả ch ng s “nhân”. Q a th t, nhi u ng i có cái nhìn l ch l c. Thay vì quanẳ ợ ủ ậ ề ườ ệ ạ tâm đén nguyên nhân, chúng ta ch nghĩ đ n k t qu . Ta s b nh nh ng l iỉ ế ế ả ợ ệ ư ạ ch ng thèm quan đ n s c kh e. Ta ch chăm ch làm giàu mà không thèmẳ ế ứ ỏ ỉ ỉ quan tâm đ n khách hàng. Ta mu n con cái ngoan ngoãn mà ch ng thèmế ố ẳ quan tâm đ ý đ n b n thâm mình c s v i cha m nh th nào.ể ế ả ư ử ớ ẹ ư ế“M i k t qu đ u có nguyên nhân, m i vi c s y ra đ u có lí do. N u nguyênỗ ế ả ề ọ ệ ả ề ế nhân đúng đ n, h p lí và v ng ch c, k t qu nh mong đ i là đi u t t y uắ ợ ữ ắ ế ả ư ợ ề ấ ế s y ra. Có quá nhi u ng i l ng phí năng l c c a mình đ trông đ i k tả ề ườ ẵ ự ủ ể ợ ế qu ,thay vì chăm lo nguyên nhân”.ả VÔ DANH V đi m này, tôi mu n chia s cùng b n r ng, m t k t qu có th đ n tề ể ố ẻ ạ ằ ọ ế ả ể ế ừ nhi u nguyên nhân khác nhau mà ta đã “gieo” tr ng trong nh ng l n khácề ồ ữ ầ nhau trong đ i. T ng t , m i “nhân” m t khi đã gieo tr ng có th t o raờ ươ ự ỗ ộ ồ ể ạ m t qu nh ng qu này có th xu t hi n m t th i đi m khác trong t ngộ ả ư ả ể ấ ệ ở ộ ờ ể ươ lai. M t s nhân chín nhanh h n các nhân khác, m t s thì không th . Nh ngộ ố ơ ộ ố ế ư hãy c n th n, m i “nhân” chín s thành m t qu t ng đ ng v i nó.ẩ ậ ỗ ẽ ộ ả ươ ươ ớ “Ngay c khi gieo m t viên s i dê bé xíu r i xu ng n c, m i th cũng bả ộ ỏ ơ ố ướ ọ ứ ị thay đ i mãi mãi, m c n c dâng lên và nh ng g n sóng c a năng l ngổ ự ướ ữ ợ ủ ượ

không ng ng lan t a ngay trên m t h và phía xa xa. M i nguyên nhân sừ ỏ ặ ồ ỗ ẽ luôn có m t k t qu ”.ộ ế ảHãy c g ng ch u đ ng cho dù b n ph i đ ng đ u v i b t kì k t qu nàoố ắ ị ự ạ ả ươ ầ ớ ấ ế ả đi n a, vì chúng chính là qu c a các nhân mà b n đã gieo tr ng. Không m tữ ả ủ ạ ồ ộ l i nguy n r a nào có th thay đ i đ c đi u đó. Nó ch làm cho m i vi cờ ề ủ ể ổ ượ ề ỉ ọ ệ tr nên t i t ho c ch làm cho b n t n th ng thêm thôi. Không ai đem đ nở ồ ệ ặ ỉ ạ ổ ươ ế nó cho b n c . B n đã t gieo tr ng các nhân y. Đã quá mu n đ thay đ iạ ả ạ ự ồ ấ ộ ể ổ các k t qu sau này. Hãy ti p t c ch u đ ng chúng. Đ ng dùng th đo n đế ả ế ụ ị ự ừ ủ ạ ể thay đ i chúng. Hãy “gieo” tr ng các nhân m i và cũng ch c ch n nh ngàyổ ồ ớ ắ ắ ư mai tr i l i sáng, các “qu ” c a các nhân m i c a b n s xu t hi n. Có thờ ạ ả ủ ớ ủ ạ ẽ ấ ệ ể b n không bi t chính xác lúc nào, nh ng ch c ch n chúng s xu t hi n!ạ ế ư ắ ắ ẽ ấ ệ“Chúng ta không ch u nhìn k nh ng vi c trong quá kh c a mình; đó là lí doị ỹ ữ ệ ứ ủ tai sao c đ l i cho hi n t i”.ứ ổ ỗ ệ ạ Có m t th i ch t t c m i s . B t k cái gì c a b n v n s là c a b n.ộ ờ ấ ả ọ ự ấ ể ủ ạ ẫ ẽ ủ ạ Ch c ch n nó s đ n. B n không c n ph i lo l ng hay phá v các nguyênắ ắ ẽ ế ạ ầ ả ắ ỡ t c c a mình đ ép bu c nó; ch c ch n nó s đ n n u không ngay t đ uắ ủ ể ộ ắ ắ ẽ ế ế ừ ầ nó đã không thu c v b n.ộ ề ạ

V n đ trong xã h i chúng ta hi n nay là trong lúc tìm ki m thành công,ấ ề ộ ệ ế nhi u ng i trong chúng ta đã đ c hu n luy n ho c b lên ch ng trình đề ườ ượ ấ ệ ặ ị ươ ể tr thành nh ng “ng i nh n”. Xã h i chúng t đang có xu h ng coi vi cở ữ ườ ậ ộ ướ ệ thu l i nhu n nh m c tiêu và m c đích t i h u c a cu c s ng.ợ ậ ư ụ ụ ố ậ ủ ộ ốNgày nay, ta có th th y nhi u “ng i nh n” thành công nh th . Nhi uể ấ ề ườ ậ ư ế ề ng i trong s h có v nh có r t nhi u ti n. H có th đang chi m gi vườ ố ọ ẻ ư ấ ề ề ọ ể ế ữ ị trí cao trong xã h i. Nh ng hình nh v n còn thi u m t cái gì đó. N u b nộ ư ư ẫ ế ộ ế ạ nghiên c u kĩ g ng m t c a h , b n s th y r t ít ng i trong s h th tứ ươ ặ ủ ọ ạ ẽ ấ ấ ườ ố ọ ậ s có v h nh phúc. Nh ng th ng thì không ph i nh v y, n c i c aự ẻ ạ ư ườ ả ư ậ ụ ườ ủ h có v gi t o, không ph i là n c i t nhiên c a nh ng ng i h nhọ ẻ ả ạ ả ụ ườ ự ủ ữ ườ ạ phúc th c s . H đã quá thành công trong vi c “nh n” và chính vi c này đãự ự ọ ệ ậ ệ làm cho h t cho mình là trung tâm nên không có h nh phúc th c s . M tọ ự ạ ự ự ặ khác, n u b n quan sát m t ng i h nh phúc và thành công th c s thì b nế ạ ộ ườ ạ ự ự ạ s luôn c m th y r ng ng i y r t l ch thi p, ân c n và quan tâm đ nẽ ả ấ ằ ườ ấ ấ ị ệ ầ ế ng i khác h n c b n thân.ườ ơ ả ả V đi m này, tôi xin k cho các b n nghe m t câu chuy n mà tôi yêu thích:ề ể ể ạ ộ ệL n n , m t ng i hàng xóm quan sát th y m t ông lão 80 tu i bên c nhầ ọ ộ ườ ấ ộ ổ ở ạ nhà đang tr ng m t cây s u riêng non. Ng i hàng xóm bèn h i ông lão: “ồ ộ ầ ườ ỏ Ông mu n ăn trai cây s u riêng này à?”, dù bi t rõ m i m i là ph i tr ngố ầ ế ườ ươ ả ồ

t 8 đ n 10 năm cây s u riêng m i ra trái.ừ ế ầ ớ Ông lão t m ng ng đào đ t và t i c i nói: “ Không, tu i này r i, tôiạ ư ấ ươ ườ ở ổ ồ biêt slaf tôi s không ch n i đ n ngày y đâu. C đ i mình, tôi đã đ cẽ ờ ổ ế ấ ả ờ ượ th ng th c nhi u qu s u riêng, nh ng ch a có qu nào sinh ra t u cái câyưở ứ ề ả ầ ư ư ả ừ do tôi t vun tr ng. Tôi s không có s u riêng th ng th c n u nh ngự ồ ẽ ầ ưở ứ ế ữ ng i khác không làm cái vi c mà tôi đang làm đây. Tôi ch đang c g ngườ ệ ỉ ố ắ tr n nh ng ng i đã tr ng s u riêng cho tôi th ng th c”.ả ơ ữ ườ ồ ầ ưở ứNh v y, theo ph ng châm trên, trong m i vi c ta làm, tr c tiên ta nên làư ậ ươ ọ ệ ướ “ng i cho” và sau đó m i là ‘ng i nh n’. Ta s không ch nh n đ cườ ớ ườ ậ ẽ ỉ ậ ượ nh ng gì mà ta mu n mà cu i cùng, ta còn th c s h nh phúc; vì th , vi cữ ố ố ự ự ạ ế ệ đ u tiên ph i làm tr c khi thu ho ch là gieo h t.ầ ả ướ ạ ạ“Vi c cho đòi h i ta ph i co t m lòng th c s vì t t c nh ng gì b n có thệ ỏ ả ấ ự ự ấ ả ữ ạ ể th y tr c tiên chính là mình đang hy sinh. Có v nh đi u này s làm t nấ ướ ẻ ư ề ẽ ổ th ng b n và làm b n c m th y nh đang m t mát, nh ng khi b n cho,,ươ ạ ạ ả ấ ư ấ ư ạ b n hành đ ng theo ý th c, nh n th c sâu s c và bi t n t t c nh ng gìạ ộ ứ ậ ứ ắ ế ơ ấ ả ữ th ng đ đã ban cho mình. Khi đó ngài s ban phúc cho b n nhi u h n”._ượ ế ẽ ạ ề ơ DAVID BRADT BERG “M i th đ u có mùa và m i vi c d i b u tr i này đ u có th i gian c aọ ứ ề ỗ ệ ướ ầ ờ ề ờ ủ nó”.KINH THÁNH –ECCLESIASTES“Hãy thích m t t n th t h n là m t l i ích không l ng thi n; m t cái mangộ ổ ấ ơ ộ ợ ươ ệ ộ l i đau kh trong ch c lát còn cái kia mang l i đau kh su t đ i”._ạ ổ ố ạ ổ ố ờ CHILTONTôi tin r ng khi đ c xong quy n sách này, b n s không còn s th t b iằ ọ ể ạ ẽ ợ ấ ạ n a. Dù không có n i s hãi, cũng xin ghi nh r ng dù b n làm b t c đi uữ ỗ ợ ớ ằ ạ ấ ứ ề gì, hãy bi t ch c r ng m i đi u b n làm không gây h i cho ng i khác màế ắ ằ ọ ề ạ ạ ườ trái l i đem l i l i ích cho m i ng i.ạ ạ ợ ọ ườ“Hãy ch n ra m t h t gi ng t tọ ộ ạ ố ốCh khi y m i nên gieo nóỉ ấ ớLên vùng đ t v a m i tìm th yấ ừ ớ ấĐ ng bao gi đ h t gi ng x u đ c gieo”.ừ ờ ể ạ ố ấ ượCũng c n nh n m nh đây, vi c dám li u lĩnh th t b i không h cho ta cáiầ ấ ạ ở ệ ề ấ ạ ề quyên l a đ o m i ng i và sau đó t c i b trách nhi m v nh ng h uứ ả ọ ườ ự ở ỏ ệ ề ữ ậ qu do chính hành đ ng mình gây ra. Cá tính, s chính tr c, uy tín, s l ngả ộ ự ự ự ươ thi n, s trung th c và các nguyên t c đ o đ c mà chúng ta có là đi u c c kìệ ự ự ắ ạ ứ ề ự quan tr ng. Trong cu c tìm ki m c a c i v t ch t, nhi u ng i đã quênọ ộ ế ủ ả ậ ấ ề ườ béng nh ng ph m ch t không s th y đ c nh ng l i r t quan tr ng này.ữ ẩ ấ ờ ấ ượ ư ạ ấ ọ

Hãy th nhìn các ch doanh nghi p lúc ban đ u; h đã đ n v i cái túi r ngử ủ ệ ầ ọ ế ớ ỗ và sau đó, l i tích lũy đ c nh ng c a c i v t ch t vô cùng to l n. Lúc banạ ượ ữ ủ ả ậ ấ ớ đ u h đã có nh ng cái gì đ đ i l y nh ng c a c i v t ch t? Hãy suyầ ọ ữ ể ổ ấ ữ ủ ả ậ ấ ng m v đi u này.ẫ ề ềQu th t có nh ng ph m ch t phi v t chât nh tính cách, các nguyên t cả ậ ữ ẩ ấ ậ ư ắ đ o đ c…vv Chúng th t s có th bi n thành nh ng cái thu c v v t ch tạ ứ ậ ự ể ế ữ ộ ề ậ ấ nh : ng i ta t nguy n tin t ng h , khách hàng s n s ng mua hàng c aư ườ ự ệ ưở ọ ẵ ằ ủ h . Có nhi u ng i trong th gi i này đ c ng i khác s n sàng giao choọ ề ườ ế ớ ượ ườ ẵ hàng tri u đ ng. Trong tr ng h p đi n hình là c a Liem Liong: ch c nệ ồ ườ ợ ể ủ ỉ ầ m t lá th c a ông là các ngân hàng s n sàng cho ông vay hàng tri u đ ng.ộ ư ủ ẵ ệ ồ V i nhi u ng i khác, m t b c th cam k t hay m t th tín d ng là đ .ớ ề ườ ộ ứ ư ế ộ ư ụ ủ Ng c l i có hàng trăm nghìn ng i khác , th m chí 100 ringgit (26) đo laượ ạ ườ ậ còn không đ c y thác n a là. Vì v y đi u quan tr ng nh t là trong cu cượ ủ ữ ậ ề ọ ấ ộ hành trình tích lũy s n ph m v t ch t c a mình, ta ph i làm cho đúng.ả ẩ ậ ấ ủ ảCó l câu chuy n d i đây c a Bob Protoc trong quy n “ You were bornẽ ệ ướ ủ ể rich” ( Sinh ra đã giàu có) s đ c minh h a cho đi m m u ch t trong thôngẽ ượ ọ ể ấ ố thông đi p c a tôiệ ủ Năm 1923, 8 trong s nh ng ng i giàu nh t th gi i g p nhau t i kháchố ữ ườ ấ ế ớ ặ ạ s n Chicago. Khi t p h p l i v i nhau, h là nh ng ng i giàu h n b t kìạ ở ậ ợ ạ ớ ọ ữ ườ ơ ấ ai trên th gi i. H cũng đ ng nhiên là nhóm tích lũy tài chính nhi u h nế ớ ọ ươ ề ơ b t kì ai.ấ Nh ng 25 năm sau, đây là đi u s y ra v i hư ề ả ớ ọ1/ Charles Schwab, ch t ch công ty thép đ c quy n l n nh t th gi i, b pháủ ị ộ ề ớ ấ ế ớ ị s n tr c khi ch t.ả ướ ế2/ Richard Whiny, ch t ch s giao d ch ch ng khoán New York (New Yorkủ ị ở ị ứ Stock Exchange) đã b g i đ n nhà lao Sing Sing.ị ử ế 3/Jesse Livermore, con g u vĩ đ i c a thành ph Wall, đã t sát.ấ ạ ủ ố ự4/ Ivard Krueger, ng i đ ng đ u t p đoàn t b n đ c quy n nh t th gi iườ ứ ầ ậ ư ả ộ ề ấ ế ớ đã t v n.ự ẫ5/ Howard Hopson , ch t ch công ty ga l n nh t B c Mĩ đã b m t trí.ủ ị ớ ấ ắ ị ấ6/ Arthur Cutton, nhà đ u c lúa mì l n nh t ch t n c ngoài- không trầ ơ ớ ấ ế ở ướ ả h t n .ế ợ7/ Leon Fraser, ch t ch ngân hàng International Settlement, đã t sát.ủ ị ự8/ Albert Fall, thành viên trong các n i các c a t ng th ng, đã đ c ân xá độ ủ ổ ố ượ ể ch t nhà.ế ởT t c nh ng ng i này bi t r t rõ là nên làm nh th nào đ tích lũy ti nấ ả ữ ườ ế ấ ư ế ể ề trong su t cu c hành trình, h đã không gieo tr ng các “nhân’ đúng cách.ố ộ ọ ồ

Và xin hãy nh cho r ng , không có cách đúng đ làm m t vi c sai.ớ ằ ể ộ ệVài ng i h i tôi: “Có cách nào đ thay đ i k t qu không?” Ch c ch n làườ ỏ ể ỏ ế ả ắ ắ có. Đó chính là đi u khi n cu c s ng này tr nên thú v h n, bi n ta thànhề ế ộ ố ở ị ơ ế ông ch năm gi s ph n c a chính mình.ủ ữ ố ậ ủ Tuy nhiên, m t đi u quan tr ng n a là n u mu n thay đ i k t qu , ta nênộ ề ọ ữ ế ố ổ ế ả xem l i nguyên nhân. M t căn b nh không th ch a kh i đ c b ng cáchạ ộ ệ ể ữ ỏ ượ ừ lo i b các tri u ch ng c a nó. Mu n ch a kh i ho n toàn, ph i đi u trạ ỏ ệ ứ ủ ố ữ ỏ ằ ả ề ị t n g c. Có bao gi b n trong s nh ng ng i đã làm m i th nh ng v nậ ố ờ ạ ở ố ữ ườ ọ ứ ư ẫ th t b i và phân tích m i đi u b n đã làm ra mà v n không tìm đ c k tấ ạ ọ ề ạ ẫ ượ ế qu hay nguyên nhân trong cu c s ng này? Đ ng tuy t v ng b i vì nguyênả ộ ố ừ ệ ọ ở nhân có thê n m trong “m t kho ng th i gian khác”.ằ ộ ả ờQuy n sách này không có ý đ nh can thi p vào các ni m tin thiêng liêng c aể ị ệ ề ủ đ c gi , nh ng tôi xin chân thành khuyên nh ng ng i nh trên l n gi l iộ ả ư ữ ườ ư ầ ở ạ cu c s ng c a h trong quá kh đ tìm ra “nhân” c a th ti n thoái l ngộ ố ủ ọ ứ ể ủ ế ế ưỡ nan mà hi n t i h đang g p, thông qua m t kĩ thu t đ c g i là “đi ng cệ ạ ọ ặ ộ ậ ượ ọ ượ v quá kh ”.ề ứTôi không ph i là chuyên gia trong lĩnh v c này nh ng tôi xin đ c soi r iả ự ư ượ ọ m t chút ánh s ng vào đ tài nay đ cho nó rõ ràng h n v i các b n. T t cộ ắ ề ể ơ ớ ạ ấ ả chúng ta đ u bi t r ng ti m th c c a chúng ta r t m nh m . Trong th c t ,ề ế ằ ề ứ ủ ấ ạ ẽ ự ế nó ghi nh m i th ngay t này ta chào đ i. H n n a, nó có th ghi nh cớ ọ ứ ừ ờ ơ ữ ể ớ ả m i th t khi cu c s ng c a ta b t đ u.ọ ứ ừ ộ ố ủ ắ ầGi đây, đi u mà tôi làm là duy trì m t ch ng trình liên t c t ý th c sangờ ề ộ ươ ụ ừ ứ ti m th c m i đêm tr c khi đi ng .ề ứ ỗ ướ ủ“Hôm nay, tr c khi đi ng , tôi s nh l i lúc và n i tôi đã b t đ u nghĩướ ủ ẽ ớ ạ ơ ắ ầ r ng tôi không th có t t c m i th mình mong mu n và x ng đáng cóằ ể ấ ả ọ ứ ố ứ đ c. T i nay, trong gi c m , tôi s gi i quy t t t c các v n đ liên quanượ ố ấ ơ ẽ ả ế ấ ả ấ ề đ n ti n b c.”ế ề ạHãy làm đi u này liên t c cho đ n m t bu i t i b n quên béng nó, đ t nhiênề ụ ế ộ ổ ố ạ ộ b n s c m th y gi c m thú v , gi c m này s cho b n th y t t c nh ngạ ẽ ả ấ ấ ơ ị ấ ơ ẽ ạ ấ ấ ả ữ nhân c a v n đ hi n t i. Đôi khi, “nhân” không đ n t cu c s ng hi n t iủ ấ ề ệ ạ ế ừ ộ ố ệ ạ mà đ n t quá kh . M t khi b n tìm ra nó, hãy hình dung chính mình đangế ừ ứ ộ ạ gi i quy t nó và kì di u thay, b n s nh n th y các v n đ c a mình d ngả ế ệ ạ ẽ ậ ấ ấ ề ủ ườ nh nh b t và tr c khi b n nh n bi t đ c đi u đó, nh ng kho nh kh cư ẹ ớ ướ ạ ậ ế ượ ề ữ ả ắ uy t di u đã ùa đ n.ệ ệ ếTIN HAY KHÔNG TÙY B NẠ

“Nguyên nhân và k t qu ,ế ả

Ph ng ti n và m c đíchươ ệ ụH t và quạ ảKhông th tách r i nhauể ờVì k t qu đã đ m hoa trong nguyên nhânế ả ơM c đích có s n trong ph ng ti nụ ẵ ươ ệTrái có s n trong h t”ẵ ạEMAESON N u b n ti p t c làm nh ng gì b n v n làm, b n s v n đ t đ c nh ng gìế ạ ế ụ ữ ạ ẫ ạ ẽ ẫ ạ ượ ữ b n th ng đ t.ạ ườ ạ

CH NG 13ƯƠ

CÁC ĐAU Đ N R C R I, KHÓ KHĂN, VÀ ĐAU KHỚ Ắ Ố Ổ

Quy n sách này s không hoàn ch nh n u tôi không đ ng ch m đ n cácể ẽ ỉ ế ụ ạ ế đau đ n, r c r i, khó khăn và đau kh m t ng i ph i ch u đ ng khi th tớ ắ ố ổ ộ ườ ả ị ự ấ b i. H u h t chúng ta ch căm ghét s khó khăn hay đau kh .Nh ng khi taạ ầ ế ỉ ự ổ ư hi u h n v nó, ta s có kh năng x lý nó khi nó xu t hi n.ể ơ ề ẽ ả ử ấ ệTheo m t báo cáo y h c, trong s 400.000 em bé đ c sinh ra m i năm, thộ ọ ố ượ ỗ ế nào cũng có m t em bé ph i s ng m t cu c s ng ng n ng i đáng th ng màộ ả ố ộ ộ ố ắ ủ ươ không ai trong chúng ta mong mu n, m t cu c s ng trong đó nó th ngố ộ ộ ố ườ xuyên t làm cho mình b t n th ng, đôi khi b th ng r t n ng mà khôngự ị ổ ươ ị ươ ấ ặ hi u vì sao. Đ a bé đó m c ph i m t căn b nh di truy n hi m th y đ cể ứ ắ ả ộ ệ ề ế ấ ượ g i là “familial dysautonomia” (m t t ch ). Nó không có đ c c m giácọ ấ ự ủ ượ ả đau đ n. Nó s t c t mình, t đ t mình, r i xu ng và gãy x ng mà khôngớ ẽ ự ắ ự ố ơ ố ươ h bi t r ng có m t cái gì đó không n v i mình. Nó s không phàn nàn về ế ằ ộ ổ ớ ẽ ề b nh viêm h ng, đau bao t và khi nó b b nh, cha m nó cũng s khôngệ ọ ử ị ệ ẹ ẽ bi t cho đ n khi quá mu n. Li u có ai trong chúng ta có m t cu c s ng nhế ế ộ ệ ộ ộ ố ư th không? M t cu c s ng không có c m giác đau đ n?ế ộ ộ ố ả ớ C m giác đau đ n th t s là đi u không d ch u chút nào, nh ng đó l i làả ớ ậ ự ề ễ ị ư ạ m t ph n thi t y u c a cu c s ng.ộ ầ ế ế ủ ộ ố

“Đôi lúc cu c s ng th t kh c nghi t, r n nh thép đã tôi. Nó cũng có nh ngộ ố ậ ắ ệ ắ ư ữ lúc m đ m và đau đ n. Nh b t c dòng ch y nào c a con sông, cu c sôngả ạ ớ ư ấ ứ ả ủ ộ cũng có nh ng lúc khô c n và nh ng khi tri u c ng. Cũng nh s thay đ iữ ạ ữ ề ườ ư ự ổ theo chu kỳ t tr c đ n nay c a các mùa, cu c s ng có nh ng cái m ápừ ướ ế ủ ộ ố ữ ấ d ch u c a mùa hè và cái rét bu t c a mùa đông… Nh ng chúng ta có thễ ị ủ ố ủ ư ể t nâng mình lên kh i n i chán tr ng và tuy t v ng, v n đ n s vui vự ỏ ỗ ườ ệ ọ ươ ế ự ẻ c a hy v ng và bi n đ i các thung lũng hoang v ng t i tăm thành nh ng l iủ ọ ế ổ ắ ố ữ ố đi chan hòa ánh n ng c a s thanh bình sau l ng.”ắ ủ ự ắMARTIN LUTHER KING JR .Tôi còn nh , nhi u năm v tr c, tôi có tham d m t h i ngh chuyên đ .ớ ề ề ướ ự ộ ộ ị ề Trong m t bu i h p, chúng tôi đ c h i m t câu h i r t rành m ch( khôngộ ổ ọ ượ ỏ ộ ỏ ấ ạ bi t có ph i v y không nh ng chúng tôi nghĩ v y): “ Ai không mu n g pế ả ậ ư ậ ố ặ r c r i, xin hãy gi tay lên?” . V i chúng tôi, câu tr l i đã quá rõ ! T t cắ ố ơ ớ ả ờ ấ ả chúng tôi đ u gi tay lên. Lúc y, ng i h ng d n k v i chúng tôi r ng,ề ơ ấ ườ ướ ẫ ể ớ ằ m i ngày đi làm ông đ u đi qua m t n i mà n i đó m i ng i trí ng đóỗ ề ộ ơ ơ ọ ườ ụ ở đ u không g p b t c m t r c r i gì. Và khi ông h i chúng tôi r ng cóề ặ ấ ứ ộ ắ ố ỏ ằ mu n s ng chung v i nh ng ng i này hay không thì t t c chúng tôi đ uố ố ớ ữ ườ ấ ả ề gi tay lên, chúng tôi c nghĩ ông đang đùa. Nh ng ông k v i chúng tôiơ ứ ư ể ớ r ng nh ng ng i này không có nh t báo đ đ c và lo âu, không có r c r iằ ữ ườ ậ ể ọ ắ ố v th c ph m , công vi c, hôn nhân, tài chính, th t s không h có r c r iề ự ẩ ệ ậ ự ề ắ ố nào. S tò mò và hào h ng c a chúng tôi đ c đ y lên t t đ nh và cu i cùng,ự ứ ủ ượ ẩ ộ ỉ ố ông b o v i chúng tôi đó chính là nghĩa đ a và t t c m ng i đ u đã ch t.ả ớ ị ấ ả ọ ườ ề ế Vâng, tôi xin l p l i: đau đ n, r c r i và đau kh là đi u không d chiu chútặ ạ ớ ắ ố ổ ề ễ nào nh ng l i là m t ph n thi t y u c a cu c s ng. Ch có ng i ch t m iư ạ ộ ầ ế ế ủ ộ ố ỉ ườ ế ớ không c m th y đau đ n, đau kh hay không ph i gi i quy t b t c m tả ấ ớ ổ ả ả ế ấ ứ ộ v n đ nào.ấ ề Ti n sĩ Norman Vincent Peale đã nói: “ Các r c r i là d u hi u c a cu cế ắ ố ấ ệ ủ ộ s ng! Càng có nhi u r c r i, b n càng s ng lâu h n!”. Th t v y, n u chúngố ề ắ ố ạ ố ơ ậ ậ ế ta phân tích đ u này m t cách k l ng, các r c r i mang l i cho chúng taề ộ ỹ ưỡ ắ ố ạ c h i gi i quy t chúng. Nh ng con ng i hay s n ph m có th gi i quy tơ ộ ả ế ữ ườ ả ẩ ể ả ế r c r i đ u tr nên r t khan hi m. N u chúng ta co th gi i quy t các r cắ ố ề ở ấ ế ế ể ả ế ắ r i mà không ng i nào có th gi i quy t đ c thì ta s đ c tr ngố ườ ể ả ế ượ ẽ ượ ọ th ng. Xét cho cùng, các r c r i cũng không t l m ph i không nào?ưở ắ ố ệ ắ ả“Bí m t v s cao quý c a Gandhi không n m s thi u v ng các nh cậ ề ự ủ ằ ở ự ế ắ ượ đi m và s th t b i mà là s đ u tranh không ng ng ngh và s toàn tâmể ự ấ ạ ự ấ ừ ỉ ự toàn ý cho các v n đ nhân lo i.”_ N. K. BOSEấ ề ạDù có thích hay không, m i ng i đ u ph i n m tr i s đau kh r c r i vàỗ ườ ề ả ế ả ự ổ ắ ố

khó khăn. S t n t i c a chúng ch ng t chúng đóng m t vai trò hi n nhiênự ồ ạ ủ ứ ỏ ộ ể trong xã h i chúng ta . Không còn nghi ng gì n a, có l chúng h i đ ngộ ờ ữ ẽ ơ ắ nh ng xét cho cùng, không ph i t t c các lo i thu c đ u ng t.ư ả ấ ả ạ ố ề ọ “Đau kh đ n đ làm cho con ng i tr nên cao quý, đ g i s ch tính nôngổ ế ể ườ ở ể ộ ạ c n và đ m r ng t m nhìn. Tóm l i, m c đích c a đau kh là u n n nạ ể ở ộ ầ ạ ụ ủ ổ ố ắ nh ng khuy t đi m trong tính cách c a m t ng i”.ữ ế ể ủ ộ ườGIÁO SĨ JOSEPH B SOLOVEITCHIKTr c kia, th y tôi đã t ng nói : lhi b n đ i m t v i đau kh , đ ng d n v t,ướ ầ ừ ạ ố ặ ớ ổ ừ ằ ặ đ ng s p đ , ch nên n m tr i đau kh .ừ ụ ổ ỉ ế ả ổ“Qùa t ng c a đau kh mang đ n cho chúng ta là mang ta đ n g n v iặ ủ ổ ế ế ầ ớ th ng đ h n, d y ta tr nên m nh m h n khi ta y u đu i, can đ m h nượ ế ơ ạ ở ạ ẽ ơ ế ố ả ơ khi ta ho ng s , sáng su t h n khi ta h n lo n va không nghĩ đ n nó n aả ợ ố ơ ỗ ạ ế ữ m t khi ta không đ s c v ng vàng n a. Nh ng kí c lâu b n v các chi nộ ủ ứ ữ ữ ữ ứ ề ề ế th ng là đi u đath đ c trong tim, không ph i là n i này hay n i kia.”ắ ề ượ ở ả ở ơ ơH u h t chúng ta đêu có khuynh h ng nghĩ r ng đau kh , đau đ n và cácầ ế ướ ằ ổ ớ r c r i là đi u gì đó t i t . Xin hãy suy ng m v nh ng đi u tôi s đ c pắ ố ề ồ ệ ẫ ề ữ ề ẽ ề ậ ngay t i d i đây. C m giác rát b ng là m t cái gì đó nóng tr c khi ta bạ ướ ả ỏ ộ ướ ị t n th ng nghiêm tr ng. Ta c m th y đau khi c b p ta b căng quá m cổ ươ ọ ả ấ ơ ắ ị ứ hay khi m t đi u gì đó s y ra trog c th chúng ta . Chúng ta cũng đã bi tộ ề ả ơ ể ế câu chuy n v nh ng v n đ ng viên đã k t thúc s nghi p s m hay biệ ề ữ ậ ộ ế ự ệ ớ th ng t t vĩnh vi n vì h đã t bu c mình l đi c m giác đau đ n ho c bươ ậ ễ ọ ự ộ ờ ả ớ ặ ị ép mình dùng quá nhi u thu c đ ch n đ ng c n đau.ề ố ể ặ ứ ơTh nh ng đau đ n là m t ph n c n thi t c a s phát tri n. Đ các c b pế ư ớ ộ ầ ầ ế ủ ự ể ể ơ ắ c a chúng ta phát tri n, chúng ta ph i luy n t p. Đ l n lên, v t kh i cáiủ ể ả ệ ậ ể ớ ượ ỏ v b c cũ kĩ c a mình, ch c ch n ta ph i n m tr i s đau đ n. Không ph iỏ ọ ủ ắ ắ ả ế ả ự ớ ả ta không nh nh ng mà n i đau c a m i ng i chúng ta ph i n m tr i quaớ ư ỗ ủ ỗ ườ ả ế ả khi chui ra kh i b ng m là đi u không th t ng t ng n i. Nh ng vì taỏ ụ ẹ ề ể ưở ượ ổ ư đã chui ra và s ng sót nên ta v n còn s ng đ n ngày hôm nay. Hãy nghĩ đ nố ẫ ố ế ế hàng tri u đ a tr ch t khi còn m i sinh ra , và b n s gi u đ c ý tôi.ệ ứ ẻ ế ớ ạ ẽ ể ượ “ Ng i có lòng t tr ng cao có nó vì đã v t qua các th t b i. H n m tr iườ ự ọ ượ ấ ạ ọ ế ả qua th thách c a cu c đ i, đã v t qua các r c r i và đã tr ng thành”._ử ủ ộ ờ ượ ắ ố ưở DAVID JANSEN Còn v vi c n m tr i các đau kh và phi n mu n thì sao? Chúng cũng t tề ệ ế ả ổ ề ộ ố c ? Có l câu chuy n d i đây s cho b n câu tr l i.ả ư ẽ ệ ướ ẽ ạ ả ờNgày x a, có m t ng i ph n ch có đ c nh t m t ng i con trai nh ngư ộ ườ ụ ữ ỉ ộ ấ ộ ườ ư ch ng may l i qua đ i. Trong n i ti c th ng vô h n, bà tìm đ n m t nhàẳ ạ ờ ỗ ế ườ ạ ế ộ thông thái và h i ông xem là có l c u nguy n ho c câu th n chúnào có thỏ ễ ầ ệ ặ ầ ể

gi l i s s ng cho con bà không. Thay vì tranh cãi v i bà, nhà thông tháiả ạ ự ố ớ nói: “ Hãy tìm cho tôi m t gi ng mù t c l y t m t gia đình ch a bao giộ ố ạ ấ ừ ộ ư ờ bi t đ n đau kh . Ta s dùng nó làm cho s đau kh bi n m t kh i cu cế ế ổ ẽ ự ổ ế ấ ỏ ộ đ i bà”. Nghe xong, ng i ph n l p t c đi tìm gi ng mù t c th n kì y.ờ ườ ụ ữ ậ ứ ố ạ ầ ấ Tr c h t, bà đ n m t lâu đài, gõ c a và h i: “ Tôi đang tìm m t ngôi nhàướ ế ế ộ ử ỏ ộ ch a bi t đ n đai kh bao gi . Có ph i n i này không?”. H b o: “ Bà đãư ế ế ổ ờ ả ơ ọ ả đ n sai ch r i”, và b t đ u k v i bà nh ng bi th m đã s y đ n v i h .ế ỗ ồ ắ ầ ể ớ ữ ả ả ế ớ ọ Lúc y, ng i ph n t nh : “ Ai có th giúp đ nh ng ng i b t h nhấ ườ ụ ữ ự ủ ể ỡ ữ ườ ấ ạ t i nghi p này h n mình, k đã t ng n m tr i đau kh và có th hi u hộ ệ ơ ẻ ừ ế ả ổ ể ể ọ c m th y đau đ n nh th nào”. Vì th , bà đã l i khuyên gi i và an i h ,ả ấ ớ ư ế ế ở ạ ả ủ ọ sau đó l i ti p t c tìm ki m ngôi nhà ch a t ng bi t đ n đau kh . Nh ngạ ế ụ ế ư ừ ế ế ổ ư b t c n i nào bà đ n, t các túp l u cho đ n các cung đi n, không có m tấ ứ ơ ế ừ ề ế ệ ộ ch nào bi t đ n đau bu n và b t h nh. Sau cùng, bà b thu hút vào côngỗ ế ế ồ ấ ạ ị vi c l ng nghe nh ng chuy n đau bu n và b t h nh c a ng i khác đ nệ ắ ữ ệ ồ ấ ạ ủ ườ ế n i bà quên c vi c ki m h t mù t c th n kỳ, mà không nh n ra r ng chínhỗ ả ệ ế ạ ạ ầ ậ ằ đi u đó đã th c s làm dau kh bi n kh i cu c đ i bà.ề ự ự ổ ế ỏ ộ ờ“Các khó khăn ch hi n h u đ chúng ta tr nên m nh m h n khi v t quaỉ ệ ữ ể ở ạ ẽ ơ ượ chúng, và ch có nh ng k đã n m mùi đau kh m i có kh năng thànhỉ ữ ẻ ế ổ ớ ả công”._ ANNIE BEASANT “M t trong nh ng đi m kì l nh t n m ch ph i có bi k ch, th t b i hayộ ữ ể ạ ấ ằ ở ỗ ả ị ấ ạ m t n i b t h nh nào đó đ cho chúng ta nh n ra s c m nh c a m t thái độ ỗ ấ ạ ể ậ ứ ạ ủ ộ ộ tinh th n tích c c”.ầ ự“Ai là ng i có nh ng thành t u, chinh ph c, chi n th ng, chi n công,ườ ữ ự ụ ế ắ ế quy n l c, ki n th c, h c v n, kĩ năng, tri t lý s ng, tài năng, thiên tài ócề ự ế ứ ọ ấ ế ố sáng t o và minh tri t? H là nh ng ng i khi còn nh đã bu c ph i làmạ ế ọ ữ ườ ỏ ộ ả vi c đ t lo cho b n thân ho c giúp đ cha m ; là nh ng ng i khi l nệ ể ự ả ặ ỡ ẹ ữ ườ ớ h n m t chút đã bu c ph i làm nhi u h n ph n vi c đ c giao, là nh ngơ ộ ộ ả ề ơ ầ ệ ượ ữ ng i khi còn tr đã ph i nghĩ các ph ng k làm cho th i gian c a mìnhườ ẻ ả ươ ế ờ ủ tr nên đáng giá h n nh ng lúc bình th ng. Chính vì l đó trong các bàiở ơ ữ ườ ẽ vi t v cu c đ i c a nh ng con ng i ki t xu t đã t a sáng, chúng ta nh nế ề ộ ờ ủ ữ ườ ệ ấ ỏ ậ th y th i tr h đã ph i nhin ăn, b t th i gian ng ngh và gi i trí. H th cấ ờ ẻ ọ ả ớ ờ ủ ỉ ả ọ ứ khuya d y s m đ hoàn thành nhi m v , c bu i sáng làm công vi c c aậ ớ ể ệ ụ ả ổ ệ ủ m t ng i , đ n chi u l i làm thêm m t công vi c khác n a.”ộ ườ ế ề ạ ộ ệ ữLI KA SHING Bu c ph i r i tr ng h c lúc 14 tu i và là lao đ ng chính trong gia đình tộ ả ờ ườ ọ ổ ộ ừ khi cha ông m t. Ông b t đ u h c ngh m t c a hàng đ ng h . Sau đó, ấ ắ ầ ọ ề ở ộ ử ồ ồ ở tu i 17, ông là n i bán hàng cho m t c a hàng bán đ kim lo i. Trong khiổ ườ ộ ử ồ ạ

nh ng ng i khác m t ngày làm 8 ti ng thì ông m t ngày làm 16 ti ng.ữ ườ ộ ế ộ ế Ngày nay, dù đã là m t trong nh ng ng i giàu nh t th gi i nh ng ông v nộ ữ ườ ấ ế ớ ư ẫ đeo chi c đ ng h đeo tay nh t r ti n giá 50$ và mang đôi giày đ làmế ồ ồ ậ ẻ ề ế b ng ch t d o. T ng truy n, đ ng h c a ông đ c ch nh s m h n 8 phútằ ấ ẻ ươ ề ồ ồ ủ ượ ỉ ớ ơ đ th i gian đ c s d ng t t h n.ể ờ ượ ử ụ ố ơ“Chính trong nh ng lúc khó khăn và đau kh , chúng ta m i h c đ c nhi uữ ổ ớ ọ ượ ề đi u . Tôi đã h c đ tr thành ng i thu ti n, m t nhân viên b o v siêuề ọ ể ở ườ ề ộ ả ệ th … Tôi đã ph i h c đ làm m i ngh . Khi m i đi u ki n thu n l i, taị ả ọ ể ọ ề ọ ề ệ ậ ợ không th c s c m nh n đ c nhu c u làm vi c m t cách phi th ng, vìự ự ả ậ ượ ầ ệ ộ ườ th ta h c đ c r t ít.” _ DATUK MAZNAH HAMIDế ọ ượ ấ Sinh ra và l n lên trong m t gia đình nông dân, Maznah đã đ c n m mùi vớ ộ ượ ế ị th c s c a nh ng khó khăn trong cu c s ng khi cha m chia tay lúc bà m iự ự ủ ữ ộ ố ẹ ớ 5 tu i. Bà không s ng trong s chăm sóc c a cha m mà l n lên trong tìnhổ ố ự ủ ẹ ớ th ng c a ông bà. Vì không có m i quan h c a v i cha m , Maznah đãươ ủ ố ệ ủ ớ ẹ l n lên trong cái nhìn tiêu c c v cu c s ng, dù ông bà luôn truy đ t nh ngớ ự ề ộ ố ề ạ ữ bài h c tinh th n cho cô. Sau khi h c trung h c Malay, Maznah r i kh iọ ầ ọ ọ ở ờ ỏ làng bà đ n th đô tham gia m t khóa h c v ngôn ng và phiên d ch t iế ủ ộ ọ ề ữ ị ạ trung tâm ngôn ng . T đó, bà b t đ u d y ti ng Mã Lai cho các ch c s cữ ừ ắ ầ ạ ế ứ ắ đ i s , các nhà kinh doanh n c ngoài đ ng th i đ m nhi m coong vi cạ ứ ướ ồ ờ ả ệ ệ giao t nhân s cho h văn phòng nh p c . Su t th i gian này, bà bi tế ự ọ ở ậ ư ố ờ ế đ c nh ng ng i n i ti ng và giàu có đã s ng nh th nào. Bà r t kinhượ ữ ườ ổ ế ố ư ế ấ ng c và t h i là làm th nào mà m t ng i có th ki m 100.00 RM trongạ ự ỏ ế ộ ườ ể ế m t tháng , trong khi đó bà ch ki m đ c 2000 RM? H t gi ng c a s aoộ ỉ ế ượ ạ ố ủ ự

c tr nên giàu có c a bà đã đ c gieo tr ng t ngày đ nh m nh y.ướ ở ủ ượ ồ ừ ị ệ ấ Bà b t đ u làm vi c chăm ch g p b i, có khi t 7 h sáng đ n t n n a đêm.ắ ầ ệ ỉ ấ ộ ừ ế ậ ử Sau đó bà đ c khuyên: “ Đ làm giàu, cô không nên chuyên v vi c gì màượ ể ề ệ ph i tham gia kinh doanh! M t là ph i có b ng c nhân đ ng ph - s tinhả ộ ả ằ ử ườ ố ự ranh, và có b ng “Th c sĩ l ng tri” . T đó, s hăm h h c h i c a bà càngằ ạ ươ ừ ự ở ọ ỏ ủ đ c kích thích m nh m h n. Bà tham d t t c các h i th o v đ ng cượ ạ ẽ ơ ự ấ ả ộ ả ề ộ ơ thúc đ y và các khóa h c v qu n lý kinh doanh. Lúc đ u, bà tìm ki m m tẩ ọ ề ả ầ ế ộ lo i hình kinh doanh đ kh i nghi p. Bà tham gia nhi u lĩnh v c kinh doanhạ ể ở ệ ề ự nh bán hàng tr c ti p , d y h c, b o hi m cung v i ch ng bà …. Sau cùng,ư ự ế ạ ọ ả ể ớ ồ m t ngày n , m t công ty b o v h u nh đã phá s n đ c bán cho bà.ộ ọ ộ ả ệ ầ ư ẳ ượ Không th vay m n ngân hàng, bà đã kh i s v i t t c các sô ti n đã dànhể ượ ở ự ớ ấ ả ề d m đ c là 5000 RM. Ng c l i v i mong mu n c a gia đình, bà vàụ ượ ượ ạ ớ ố ủ ch ng bà lao vào vi c kinh doanh. H kh i đ u ch v i 5 nhân viên b o vồ ệ ọ ở ầ ỉ ớ ả ệ và nà quán xuy n h u h t các công vi c nh : làm th kí, nhân viên vănế ầ ế ệ ư ư

phòng, qu n lý, đôi lúc còn t mình làm b o v . Lúc đ u, bà ph i n nhânả ự ả ệ ầ ả ợ viên c a mình ti n l ng hàng tháng nh ng thay vào đó, bà n u ăn cho hủ ề ươ ư ấ ọ m i ngày. Cu i cùng, đ m r ng vi c kinh doanh, bà ph i bán r căn hỗ ố ể ở ộ ệ ả ẻ ộ c a mình và chuy n đ n m t căn h chu t, không n c máy và đi n. Khiủ ể ế ộ ộ ổ ộ ướ ệ

y, bà t nh s không bao gi tr l i c nh nghèo n a. Tr nên giàu có dấ ự ủ ẽ ờ ở ạ ả ữ ở ễ dàng h n làm k nghèo kh , làm ng i thành công d dàng h n làm k th tơ ẻ ổ ườ ễ ơ ẻ ấ b i .ạVào kho ng th i gian có kho ng g n 100 công ty đ c c p phép ho t đ ngả ờ ả ầ ượ ấ ạ ộ trong lĩnh v c này, lĩnh v c mà nh ng ng i khác đã kh i nghi p v i sự ự ữ ườ ở ệ ớ ố v n t 500.000 đ n 1000.000 RM. Maznah đã đi u khi n m t công ty cóố ừ ế ề ể ộ ti ng tăm h n c . Ngày nay, công ty Securiforce, công ty do bà lãnh đ o làế ơ ả ạ doanh nghi p có t ng s v n lên đ n hàng tri u đo la v i các chi nhánh ệ ổ ố ố ế ệ ớ ở Singapore, Bruinei, Bangkok và m r ng sang c M , Anh qu c. Hi n nayở ộ ả ỹ ố ệ công ty Securiforce là công ty s 1 trong linh v c này v i h n 3700 nhân viênố ự ớ ơ nam. Bà tham gia ch t ch h i đ ng qu n tr c a hàng ch c công ty và làủ ị ộ ồ ả ị ủ ụ giám đ c c a Liên đoàn Doanh nhân qu c gia qu n lý h n 400 doangố ủ ố ả ơ nghi p. Bà cũng là phó ch t ch h i liên hi p các n doanh nhân thệ ủ ị ộ ệ ữ ế gi i( FCEM).ớ Ngày nay, “ng i đàn bà s t c a Malaysia” n i ti ng và đ c yêu thích nàyườ ắ ủ ổ ế ượ không ch là m t ng i m h nh phúc mà còn là m t nhà hung bi n hi mỉ ộ ườ ẹ ạ ộ ệ ế hoi trên nhi u t p chí, ch ng trình truy n hình và truy n thanh. Bà cũng làề ạ ươ ề ề tác gi c a quy n sách bán ch y “Motuvasi Memburu Kejayaan” ( Đ ng cả ủ ể ạ ộ ơ đ đ t đ c m c đích). Bà tin t ng r ng n u b n khát khao m t đi u gìể ạ ượ ụ ưở ằ ế ạ ộ ề đó và s n s ng tr giá cho nó, b n s giành đ c nó!ẵ ằ ả ạ ẽ ượ Đi m n i b t nh t c a bà chính là t m lòng vàng. Bà đã n l c r t nhi uể ổ ậ ấ ủ ấ ỗ ự ấ ề cho các ho t đ ng t thi n, giúp đ ng i nghèo nh ng vùng mà bà đ iạ ộ ừ ệ ỡ ườ ở ữ ạ di n. Ni m vui l n nh t c a bà là th y đ c quan đi m c a mình v m tệ ề ớ ấ ủ ấ ượ ể ủ ề ộ th gi i có ích cho m i ng i đ c ch p nh n. Bà s ng r t h nh phúc v iế ớ ọ ườ ượ ấ ậ ố ấ ạ ớ 5 ng i con đáng yêu và ng i ch ng thân th ng, ng i đã m t lòng m tườ ườ ồ ươ ườ ộ ộ d ng h bà trên m i b c đi con đ ng s nghi p.ạ ủ ộ ỗ ướ ườ ự ệ“Thành công không đ c đo b ng các đ nh cao c a m t ng i đ t đ c, màượ ằ ỉ ủ ộ ườ ạ ượ b ng các ch ng ng i v t mà ng i đó đã đ t qua b ng chính kh năng c aằ ướ ạ ậ ườ ạ ằ ả ủ mình”.“Bi n đ ng và các c bão t o ra các th y th gi i”.ể ộ ơ ạ ủ ủ ỏS vĩ đ i c a Abraham Lincoln đã đ c b c l m c đ cao nh t khi ôngự ạ ủ ượ ộ ộ ơ ứ ộ ấ đ i m t v i các v n đ có th n n lòng nh ng ai kem c i h n. S th t b i,ố ặ ớ ấ ề ể ả ữ ỏ ơ ự ấ ạ nh ng l n thua cu c và các ngh ch c nh đ u đ i đã bi n ông thành m t c pữ ầ ộ ị ả ầ ờ ế ộ ấ

đ thông minh mà ng i bình th ng không bao gi có đ c. Lincoln cóộ ườ ườ ờ ượ đ c m t đ c đi m hi m th y là co th phát huy đ c ý chí m nh m h nượ ộ ặ ể ế ấ ể ượ ạ ẽ ơ thay vì b cu c khi tình hình khó khăn và thành công không trong t m nhìn.ỏ ộ ở ầ“Đ ng lo s các ng n gió c a ngh ch c nh. Hãy nh r ng m t con di u bayừ ợ ọ ủ ị ả ớ ằ ộ ề lên ng c gió ch không ph i bay lên vì cùng chi u gió.”ượ ứ ả ềCh ng nào ta còn s ng , ta còn n m tr i n i s u kh , bu n phi n và đauừ ố ế ả ỗ ầ ổ ồ ề đ n. Nh ng n u hi u đ c đi u đó, b n s th y s khác bi t. Đau kh v aớ ư ế ể ượ ề ạ ẽ ấ ự ệ ổ ừ có th khi n b n c m th y ng t ngào và d ch u h n, v a làm b n c mể ế ạ ả ấ ọ ễ ị ơ ừ ạ ả th y chua xót và cay đ ng. Nó có th làm b n nhũn nh n h n ho c c ngấ ắ ể ạ ặ ơ ặ ứ r n h n.ắ ơ“Cu c s ng là m t cu n phim mà b n xem ch b ng đôi m t c a chính mình.ộ ố ộ ố ạ ỉ ằ ắ ủ Đi u gì s y ra ch ng quan tr ng l m. Đi u quan tr ng là b n đón nh n nóề ả ẳ ọ ắ ề ọ ạ ậ nh th nào”.ư ếDENIS WAITLEYNói đ n đi u này tôi mu n chia s v i b n đi u mà tôi đã nh t nh nh đ cế ề ố ẻ ớ ạ ề ặ ạ ượ qua bu i h i th o c a Brian Tracy. Hãy l y m t r c r i làm m t ví d : n uổ ộ ả ủ ấ ộ ắ ố ộ ụ ế ta nhìn th ng vào v n đ và c thoát kh i nó, nó tr thành m t “tình hu ng”.ẳ ấ ề ố ỏ ở ộ ố N u ta ti p t c phân tích tính hu ng này và nghĩ th nào đ ta có th v tế ế ụ ố ế ể ể ượ qua nó thì tính hu ng này tr thành th thách.Và khi ta nghĩ đ n kh năngố ở ử ế ả chi n th ng nó , nó tr thành m t c h i. Vì thê, m t răc r i có th tr thànhế ắ ở ộ ơ ộ ộ ố ể ở m t c h i.ộ ơ ộCác r c r i th ng có m t ti m năng to l n đ đóng góp vào ni m vui c aắ ố ườ ộ ề ớ ể ề ủ cu c s ng khi nào ta xem chúng là nh ng c h i. R c r i càng l n, s đóngộ ố ữ ơ ộ ắ ố ớ ự góp cho cu c s ng c a chúng ta càng quan tr ng. N u không có các đi uộ ố ủ ọ ế ề ki n và các tình hu ng đ th thách chúng ta, s không có cách nào đ taệ ố ể ử ẽ ể nh n ra năng l c c a b n thân làm cho cu c s ng chuy n đ ng.ậ ự ủ ả ộ ố ể ộTrong cu c s ng, ch c chăn ta ph i tr i qua các cu c ki m tra, th thách,ộ ố ắ ả ả ộ ể ử gian kh d i hình th c này hay hình th c khác và cách chúng ta ph n ngổ ướ ứ ứ ả ứ t o ra s khác bi t. Đây chính là đi u bí m t làm cho gánh n ng tr thànhạ ự ệ ề ậ ặ ở phúc lành và th thách tr thành chi n công. Nh n th c đ c r ng b t cử ở ế ậ ứ ượ ằ ấ ứ đi u gì ta tr i qua, b ng cách này hay cách khác, s bi n thành đi u t t lànhề ả ằ ẽ ế ề ố c a ta.ủTr c kia, Napoleon Hill đã nói: “N u nhìn l i cu c đ i mình, chúng ta sướ ế ạ ộ ờ ẽ nh n th y r ng b t c đi u gì s y ra cũng là m t đi u t t lành.”ậ ấ ằ ấ ứ ề ả ộ ề ố“Các khó khăn là nh ng c h i đ đ t đ c đ n nh ng đi u t t đ p h n;ữ ơ ộ ể ạ ượ ế ữ ề ố ẹ ơ đó chính là nh ng b c đi d n đ n nh ng kinh nghi m to l n h n. Có l ,ữ ướ ẫ ế ữ ệ ớ ơ ẽ m t ngày nào đó b n s bi t n m t s th t b i t m th i m t m t c thộ ạ ẽ ế ơ ộ ố ấ ạ ạ ờ ở ộ ặ ụ ể

nào đó. Khi cánh c a này đóng l i, luôn có m t cách c a khác m ra nhử ạ ộ ử ở ư m t quy lu t t nhiên, nh đ cân b ng.”ộ ậ ự ư ể ằTôi s k t thúc ch ng này b ng cách t ng b n đ c m t bài hát tuy t màẽ ế ươ ằ ặ ạ ọ ộ ệ tôi đã nh t đ c d c đ ng, đ nh c nh b n r ng dù b t c đi u gi s yặ ượ ở ọ ườ ể ắ ở ạ ằ ấ ứ ề ả đ n v i b n, b n v n đ c ban phúc lành nhi u nh t.ế ớ ạ ạ ẫ ượ ề ấ Đ C CHO NHI U NH TƯỢ Ề ẤĐôi khi tôi t h i nhi u vi c di n ra quá sai l m,ự ỏ ề ệ ễ ầLi u Th ng đ có ru ng r y và b tôi l i m t mình?ệ ượ ế ồ ẫ ỏ ạ ộKhi đó,tôi ch t nh , qua nh ng th thách và nh ng đau khợ ớ ữ ử ữ ổ Tôi đ c cho nhi u nh tượ ề ấTôi đã c u xin s c m nh đ tôi có th đ t đ c,ầ ứ ạ ể ể ạ ượTôi đ c làm cho y u đi đ h c cách nhún nh ng, vâng l iượ ế ể ọ ườ ờTôi đã c u xin s c kh e đ làm đ c nh ng vi c l n h nầ ứ ỏ ể ượ ữ ệ ớ ơTôi đã đ c ban cho s y u đu i đ làm nh ng vi c t t h nượ ự ế ố ể ữ ệ ố ơTôi đã c u xin s giàu có đ đ c h nh phúc,ầ ự ể ượ ạTôi đã đ c ban cho s nghèo khó đ sáng su tượ ự ể ốTôi đã c u xin uuy quy n đ có đ c nh ng l i tán d ng c a ng i khácầ ề ể ượ ữ ờ ươ ủ ườTôi đã đ c ban cho s nhu nh c đ c m th y s c n thi t c a Th ngượ ự ượ ể ả ấ ự ầ ế ủ ượ đếTôi đã c u xin m i th đ t n h ng cu c s ngầ ọ ứ ể ậ ưở ộ ốTôi không có đ c nh ng th tôi c u xin-nh ng m i th mà tôi mong đ ivàượ ữ ứ ầ ư ọ ứ ợ ngoài ý mu n c a tô, h u h t nh ng l i c u nguy n âm th m c a tôi đ uố ủ ầ ế ữ ờ ầ ệ ầ ủ ề đ c đáp l iượ ạTôi là ng i đ c cho nhi u nh tườ ượ ề ấHãy nhìn l i chính mình, hãy đ m l i nh ng đi u mà b n co đ c và hãy soạ ế ạ ữ ề ạ ượ sánh b n thân mình v i…ả ớM T VÀI NG I TÀN T T VĨ Đ IỘ ƯỜ Ậ Ạ*/ Tình tr ng què qu t không ngăn n i Shakespeare vi t nên nh ng v k chạ ặ ổ ế ữ ở ị tuy t nh t th gi iệ ấ ế ớ*/ Tình tr ng mù lòa không ngăn n i Jonh Milton vi t nên bài th tuy t tácạ ổ ế ơ ệ “Thiên đ ng đã m t”.ườ ấ*/ B nh đi c không ngăn n i Beethoven sáng tác nh ng tác ph m tuy t v iệ ế ổ ữ ẩ ệ ờ v âm nh c.ề ạ*/ Alexander đai đ là m t trong nh ng ng i gù l ng. tu i 19, ông đãế ộ ữ ườ ư Ở ổ lên ngôi vua khi cha ông b ám sát.ị*/ Homer là m t nhà th mù lòaộ ơ*/Phía bên ph i c a Handel b li t khi ông sáng tác tác ph m vĩ đ i nh tả ủ ị ệ ẩ ạ ấ

c a mình, b n h p x ng “Hallelujah”.ủ ả ợ ướ*/ Edison b đi c khi ông sáng tác ra máy hát đĩaị ế*/ Helen Adams Keller b câm, đi c và mù.ị ế*/ Fraklin Delano Rossevelt, dù b nh h ng n ng b i b nh b i li t t nhị ả ưở ặ ở ệ ạ ệ ư ỏ và b li t t th t l ng tr xu ng tu i 39, v n đ c b u làm t ng th ngị ệ ừ ắ ư ở ố ở ổ ẫ ượ ầ ổ ố th 32 c a Mĩ và là t ng th ng duy nh t đ c b u đ n 4 nhi m kỳ.ứ ủ ổ ố ấ ượ ầ ế ệ*/ John F.Kenedy , dù đã b đau th t l ng v n tr thành t ng th ng th 35ị ắ ư ẫ ở ổ ố ứ c a Mĩ.ủ*/ N th t ng do thái Golda Meir đã ph i ch u đ ng căn b nh b ch c uữ ủ ướ ả ị ự ệ ạ ầ trong 12 năm.*/ Kh ng t b m côi t khi còn r t nh .ổ ử ị ồ ừ ấ ỏWILMA RUDOLPH Đi l i khó khăn do di ch ng c a bênh b i li t, Rudolph đã tr thành “ng iạ ứ ủ ạ ệ ở ườ ph n ch y nhanh nh t đ a c u” trong kho ng th i gian 8 năm và giànhụ ữ ạ ấ ị ầ ả ờ đ c m t ch trong l ch s : là ng i ph n đ u tiên trong l ch s đ t 3ượ ộ ỗ ị ử ườ ụ ữ ầ ị ử ạ huy ch ng vàng trong b môn đi n kinh c a th v n h i Rome năm 1960.ươ ộ ề ủ ế ậ ộSTEPHEN WILLIAM HAWKINH

tu i 52, v giáo s ng i Anh b b i li t vì b nh t bào th n kinh v nở ổ ị ư ườ ị ạ ệ ệ ế ầ ậ đ ng và c b p b teo, đ c đánh giá là nhà v t lí lí thuy t sáng chói nh tộ ơ ắ ị ượ ậ ế ấ sau Eibstein. Năm 21 tu i, ông đ c chu n đoán là ch s ng đ c hai nămổ ượ ẩ ỉ ố ượ r i n a. Hawking đã can đ m chi n đ u ch ng l i căn b nh khi n cho tayưỡ ữ ả ế ấ ố ạ ệ ế và thanh qu n b tê li t.ả ị ệ Năm 1988, ông vi t quy n “L c s th i gian” (A Brief History of time)ế ể ượ ử ờ quy n sách đ c d ch ra h n 22 th ti ng và bán ra h n 10 tri u b n trênể ượ ị ơ ứ ế ơ ệ ả kh p th gi i.ắ ế ớ

đ i h c Oxford, ông là m t sinh viên mà s siêng năng còn v t tr i h nỞ ạ ọ ộ ự ượ ộ ơ c tài năng. “Tôi xem đó là m t v n đ ph nh ng tôi s r t vui m ng n uả ộ ấ ề ụ ư ẽ ấ ừ ế mình giúp đ đ c nh ng ng i tàn t t khác b ng cách ch ng minh r ngỡ ượ ữ ườ ậ ằ ứ ằ mình có th thành công b t ch p tr ng i cá nhân”.ể ấ ấ ở ạB n không c n tr thành siêu nhân đ đ c n i ti ngạ ầ ở ể ượ ổ ế“Tôi may m n có đ c m t cu c s ng hào h ng và m o hi m trong su t 42ắ ượ ộ ộ ố ứ ạ ể ố năm qua. Tôi có nh ng kí c và vi n c nh v m t t ng lai t t đ p h n. Tôiữ ứ ễ ả ề ộ ươ ố ẹ ơ không có lí do gì đ chán n n. Tôi quá b n r n nên ch ng còn th i gian đâuể ả ậ ộ ẳ ờ đ t i nghi p b n thân.”ể ộ ệ ả CHRISTOPHER REEVEChristopher Reeve, di n viên n i ti ng nh t trong vai siêu nhân, đã b tai n nễ ổ ế ấ ị ạ th ng tâm trong khi tham gia m t cu c đua ng a. C anh b gãy và anh bươ ộ ộ ự ổ ị ị

li t t c tr xu ng, tình tr ng này khi n anh ph i s ng h t quãng đ ngệ ừ ổ ở ố ạ ế ả ố ế ườ còn l i trên xe lăn . Ngày nay, anh tr l i và tr thành m t t m g ng sángạ ở ạ ở ộ ấ ươ v s can đ m và lòng t tr ng, v phong nhã. Anh tin t ng r ng m t ngàyề ự ả ự ọ ẻ ưở ằ ộ nào đó anh có th r i kh i chi c xe lăn và đi l i đ c.ể ờ ỏ ế ạ ượM i ng i cân món quà t cu c s ng b ng m t cái cân riêng…ỗ ườ ừ ộ ố ằ ộ “Cu c đ i đã t t v i tôi”ộ ờ ử ế ớSu t 25 năm b b nh, tôi đã quan sát anh ch ng ch i l i v i căn b nh ungố ị ệ ố ọ ạ ớ ệ th trên g ng m t. Tho t đ u, ch là m t đ m r t nh , sau đó nó b t đ uư ươ ặ ạ ầ ỉ ộ ố ấ ỏ ắ ầ lan r ng và r i h t năm này đ n năm khác, tôi ch ng ki n anh đi b nh vi nộ ồ ế ế ứ ế ệ ệ m i l n và m i l n nh th l i c t b t đi m t tý. Nhi u năm trôi qua,ỗ ầ ỗ ầ ư ế ạ ắ ớ ộ ề g ng m t c a anh h u nh không còn là m t g ng m t n a vì nó đã bươ ặ ủ ầ ư ộ ươ ặ ữ ị c t d n. Nh ng m i khi tr v , v i nh ng ph n m t b c t đi, anh v n cắ ầ ư ỗ ở ề ớ ữ ầ ặ ị ắ ẫ ố g ng n n c i và ch a m t l n nào anh t v than vãn hay chán n n c .ắ ở ụ ườ ư ộ ầ ỏ ẻ ả ảKhi làm xong m t vi c gì đó, anh luôn xem xét, ki m tra l i xem li u nó cònộ ệ ể ạ ệ thi u xót cái gì không, ph i b xung cái gì đ cho nó th t s hoàn h o. Sauế ả ổ ể ậ ự ả đó, anh xem xét nh ng ch nh nh t bình th ng nh ng ng i khác s bữ ỗ ỏ ặ ườ ữ ườ ẽ ỏ qua, và l i b n b u v i vi c s a ch này, ch nh ch kia. Sau đó, anh l i làmạ ậ ị ớ ệ ử ỗ ỉ ỗ ạ l i m t l n n a h t s c mình, anh l i xem xét và n m t n c i mãnạ ộ ầ ữ ế ứ ạ ở ộ ụ ườ nguy n trên môi.ệTôi ng r ng anh th ng t nh mình: “ Công vi c chính là g ng m t c aờ ằ ườ ự ủ ệ ươ ặ ủ cu c đ i mình”. Tôi không bi t có l n anh nhìn vào trong g ng và có đ ýộ ờ ế ầ ươ ể đ n g ng m t b căn b nh ung th tàn phá m i ngày hay không.ế ươ ặ ị ệ ư ỗB t k ch làm có xoàng xĩnh nh th nào , công vi c có bé xíu nh th nàoấ ể ỗ ư ế ệ ư ế hay nh ng ng i khác đ i s thô l nh th nào v i mình,d ng nh đi uữ ườ ố ử ỗ ư ế ớ ườ ư ề đó không làm anh b n tâm. Đó là công vi c c a anh và anh ph i làm th t t t.ậ ệ ủ ả ậ ố Hình nh anh ch ng bao gi đ ý đ n công vi c c a ng i khác; vi c làmư ẳ ờ ể ế ệ ủ ườ ệ c u th c a ng i khác không ph i là vi c anh quan tâm. Tuy nhiên, tôi ngẩ ả ủ ườ ả ệ ờ r ng lúc công vi c đ c hoàn thành anh có ni m thích thú và t hào th mằ ệ ượ ề ự ầ kín khi nhìn th y vi c làm y n i b t ra sao nh ng ch a m t l n nào anhấ ệ ấ ổ ậ ư ư ộ ầ khoe khoang v đi u đó.ề ề

Nhi u năm trôi qua, càng ngày anh càng y u h n, b c chân c a anh ítề ế ơ ướ ủ v ng vàng h n và đôi tay c a anh không còn c đ ng v i s t tin và nhanhữ ơ ủ ử ộ ớ ự ự nh m n a, nh ng cái v n là đ c đi m c a anh. Anh không th làm nh ngẹ ữ ữ ố ặ ể ủ ể ữ công vi c mà tr c đây anh đã làm. Tuy nhiên, b t k công vi c là gì, ti nệ ướ ấ ể ệ ề l ng ra sao, anh luôn mong c mãnh li t là làm vi c t t.ươ ướ ệ ệ ố

Nh ng ng i giúp vi c mà nah có đ c đã không hi u h t quan đi m c aữ ườ ệ ượ ể ế ể ủ anh; h nghĩ anh là k l p d , gàn d khi c c g ng h t s c đ hoàn thànhọ ẻ ậ ị ở ứ ố ắ ế ứ ể công vi c c a mình t ng chi ti t m t. Vì v y, d n d n, anh làm vi c m tệ ủ ừ ế ộ ậ ầ ầ ệ ộ mình. Anh không phàn nàn hay than vãn m t cách cay đ ng v s b t tài c aộ ắ ề ự ấ ủ các đ ng nghi p. Anh s ch xu t hi n m t mình vào sáng hôm sau và khôngồ ệ ẽ ỉ ấ ệ ộ s gi i thích nào v vi c v ng m t c a ng i giúp vi c.ự ả ề ệ ắ ặ ủ ườ ệKhi g p anh trên đ ng, lúc nào b n cũng nghe l i chào h i vui v c a anh.ặ ườ ạ ờ ỏ ẻ ủ Khi th i gian trôi qua và anh nh n ra r ng càng ngày vi c nói năng càng khóờ ậ ằ ệ khăn h n, anh th ng chào h i b ng cách hua hua cây g y c a mình. Câyơ ườ ỏ ằ ậ ủ g y cũng là m t v t r t đ p đ c làm t chính đôi bàn tay khéo léo c a anh.ậ ộ ậ ấ ẹ ượ ừ ủCu c s ng c a anh d ng nh đ y p ni m vui và s mãn nguy n. Tôi tinộ ố ủ ườ ư ầ ắ ề ự ệ r ng nhi u l n anh đã cám n th ng đ v đôi bàn tay và vi c làm khôngằ ề ầ ơ ượ ế ề ệ m y may b t n th ng .ả ị ổ ươAnh th ng nh v nh ng n i anh th ng hay lui t i hàng tu n hay hàngườ ớ ề ữ ơ ườ ớ ầ tháng vì anh ph i khăn gói vào b nh vi n đ bác sĩ ph u thu t c t đi chả ệ ệ ể ẫ ậ ắ ỗ viêm. Khi b n g p anh,khuôn m t kh ng khi p h n m t chút v n không cóạ ặ ặ ủ ế ơ ộ ẫ l i phàn nàn hay k l v cu c ph u thu t và nh ng c n đau mà anh v aờ ể ể ề ộ ẫ ậ ữ ơ ừ tr i qua. Anh ch b t tay vào công vi c m t cách th m l ng nh th côngả ỉ ắ ệ ộ ầ ặ ư ể vi c luôn ch anh v .ệ ờ ề Su t m t ph n t th k , tôi ch a bao gi th y anh tr v nhà v i nh ng l iố ộ ầ ư ế ỉ ư ờ ấ ở ề ớ ữ ờ phàn nàn hay đ c p đ n s đau đ n dù ch là m t l n. B n s nghĩ khôngề ậ ế ự ớ ỉ ộ ầ ạ ẽ có v n đ gì c n u b n không nhìn thây khuôn m t c a anh y.ấ ề ả ế ạ ặ ủ ấKhi th i gian làm vi c c a anh s p k t thúc, n i lo l ng l n nh t c a anh làờ ệ ủ ắ ế ỗ ắ ớ ấ ủ nh ng d ng c c a anh ph i trao cho đúng ng i. M t ngày n , anh nh nữ ụ ụ ủ ả ườ ộ ọ ắ tôi đ n và b o tôi r ng tìm cho anh m t thanh niên bi t quý tr ng và sế ả ằ ộ ế ọ ử d ng nh ng d ng c y.ụ ữ ụ ụ ấ Khi tôi d n ng i y đ n g p anh, trên m t anh n m t n c i mãnẫ ườ ấ ế ặ ặ ở ộ ụ ườ nguy n. Công vi c c a anh đã hoàn t t và anh s n sàng đón nh n cái ch t.ệ ệ ủ ấ ẵ ậ ế M t vài ngày tr c khi anh m t, tôi đã đ n g p anh. Anh đang đi d o trongộ ướ ấ ế ặ ạ sân. G ng m t anh h u nh b băng keo ph kín và ch còn đôi m t ch a bươ ặ ầ ư ị ủ ỉ ắ ư ị băng l i. Lúc dag đi kh p khi ng trên sân, anh nói v i tôi: “ Tôi s ti p t cạ ậ ễ ớ ẽ ế ụ gi v tr trung này càng lâu càng t t”.ữ ẻ ẻ ốNgày anh m t, tôi đ n g p anh l n cu i. Mùi hôi trong phòng kinh kh ngấ ế ặ ầ ố ủ đ n m c b n khó mà l i đó lâu đ c. Nh ng gì còn l i trên khuôn m tế ứ ạ ở ạ ượ ữ ạ ặ anh là vô s nh ng v t s o và ph i nói là không th c t b đ c n a. B nố ữ ế ẹ ả ể ắ ỏ ượ ữ ạ có th nói anh đã ph i ch u nhi u nh ng n i đu đ n t t b c và tr u quaể ả ị ề ữ ỗ ớ ộ ậ ả nhi u đêm m t ng , nh ng v n không h có m t l i than vãn.ề ấ ủ ư ẫ ề ộ ờ

Tôi s không bao gi quên câu nói sau cùng c a anh. T đó v sau, câu nóiẽ ờ ủ ừ ề đó đã khi n tôi ph i x u h khi tôi mu n than vãn. Ngày này qua ngày khácế ả ấ ổ ố câu nói đó v n còn vang v ng trong kí c tôi.ẫ ọ ứ L i nói đó là: “ Cu c s ng đã h t s c t t v i tôi. Tôi không còn b t c líờ ộ ố ế ứ ử ế ớ ấ ứ do nào đ phàn nàn.”ể“M i cu c đ i là m t nhi m v . Dù cu c đ i c a chúng ta b rút ng n vìỗ ộ ờ ộ ệ ụ ộ ờ ủ ị ắ s c kh o b sa sút hay vì lí do khác, đi u đó không có nghĩa là nhi m v c aứ ẻ ị ề ệ ụ ủ chúng ta ph i thay đ i. Th ra chúng ta nên n l c nhi u h n đ đ n khi raả ổ ậ ỗ ự ề ơ ể ế đi kh i th gi i này, ta có th ra đi nh m t ng i đã hoàn thành nhi mỏ ế ớ ể ư ộ ườ ệ v .” _KASEMSOOK BHAMORNSATITụKhi Kaasemsook , hay còn đ c g i là “Sai”- cái tên đ c m i ng i bi tượ ọ ượ ộ ườ ế đ n trong th i thanh niên –còn tr , cha bà m t lu t s đã b ngã b nh vàế ờ ẻ ộ ậ ư ị ệ không th làm vi c đ c n a . Lúc bà 18 tu i, m bà b tai n n và đã ch t,ể ệ ượ ữ ổ ẹ ị ạ ế bà ph i gánh vác trách nhi m c a m t ng i ch gia đình, làm m t nhà báoả ệ ủ ộ ườ ủ ộ t do và làm k o thái đ tràn tr i chi phí sinh ho t cho 5 anh ch em trong giaự ẹ ể ả ạ ị đình. Bà v a là ng i ch c , là ng i cha, ng i m c a các em.ừ ườ ị ả ườ ườ ẹ ủ Su t cu c đ i, bà đã ph i đ u tranh cho đ n khi k t hôn. Nh ng m t l nố ộ ờ ả ấ ế ế ư ộ ầ n a, đ nh m nh l i giáng m t đòn chí t cho bà. Khi đ a co gái duy nhât c aữ ị ệ ạ ộ ử ứ ủ bà chào đ i, bác sĩ đ đ đã ph m m t sai l m nghiêm tr ng là kéo đ u conờ ỡ ẻ ạ ộ ầ ọ ầ bà làm cho não và đ u c a nó b bi n d ng, làm cho cô bé không th nói vàầ ủ ị ế ạ ể đi l i đ c. Sau đó, bà chia tay ch ng bà và gáng n ng c a bà l i còn n ngạ ượ ồ ặ ủ ạ ặ thêm vì ph i nuôi thêm đ a co gái t t nguy n và 5 ng i em. M t l n n a,ả ứ ậ ề ườ ộ ầ ữ đ nh m nh l i xu t hi n trong cu c đ i bà, th m chí l n này còn giáng đònị ệ ạ ấ ệ ộ ờ ậ ầ n ng n h n. Bà b tai n n nghiêm tr ng, c b n t và gãy, m t bên c thặ ề ơ ị ạ ọ ổ ị ứ ộ ơ ể b li t t c tr xu ng. Nh t p thi n, bà có th đi u khi n c th và v tị ệ ừ ổ ở ố ờ ậ ề ể ề ể ơ ể ượ qua đau đ n mà không c n đ n viên thu c nào. Tuy nhiên, tai n n nhớ ầ ế ố ạ ả h ng đ n các dây th n kinh , các c c và vai c a bà. tu i 28, bà ph iưở ế ầ ơ ổ ủ Ở ổ ả c t b ph n t cung còn l i vì bác sĩ đã m c sai l m nghiêm tr ng khi c tắ ỏ ầ ử ạ ắ ầ ọ ắ b nh m m t ph n t cung c a bà. Vì m t h t t cung, bà m t h t các hoocỏ ầ ộ ầ ử ủ ấ ế ử ấ ế mon , đi u này làm cho x ng c a bà b h và tr nên x p. S vi c càng trề ươ ủ ị ư ở ố ự ệ ở nên t i t h n khi bà di ng v i t t c các hooc môn đ a vào c th .ồ ệ ơ ứ ớ ấ ả ư ơ ể4 năm sau, t c là vào năm 1994, bà l i g p m t tai h a ch t ng i. Xe c aứ ạ ặ ộ ọ ế ườ ủ bà b l t trên khúc quanh đ ng cao t c và đâm s m vào m t vài tr đi n.ị ậ ườ ố ầ ộ ụ ệ Gan c a bà b rách và m t ph n cánh tay g n vai b n t và b gãy. M t ph nủ ị ộ ầ ầ ị ứ ị ộ ầ gan, c cánh tay và bao t c a bà ph i c t b . M t ki lo titanium đ c đ aơ ử ủ ả ắ ỏ ộ ượ ư vào cánh tay và vai c a bà đ gi chúng dính l i v i nhau. Các bác sĩ, cácủ ể ữ ạ ớ nhà ph u thu t lúc đó đã l u ý r ng x ng c a bà đã quá x p và r t d gãy,ẫ ậ ư ằ ươ ủ ố ấ ễ

gi ng nh m t c già 80 tu i , lúc y bà ch m i 45 tu i. Toàn thân bà đauố ư ộ ụ ổ ấ ỉ ớ ổ đ n c c đ . Nh ng m t l n n a, bà đã v t qua c m giác đau đ n và ti pớ ự ộ ư ộ ầ ữ ượ ả ớ ế t c s ng.ụ ốHi n nay, bà là tr c t tâm linh c a nhi u ng i Thái Lan. Bà là giám đ cệ ụ ộ ủ ề ườ ở ố c a nhà văn hóa và thi n đ nhủ ề ị Mathura, n i bà truy n d y ph ng phápơ ề ạ ươ thi n đ nh cho công chúng và gi ng d y cho tr em. Bà cũng là ch t ch c aề ị ả ạ ẻ ủ ị ủ t ch c các d ch v văn hóa và du l ch Trikaya, n i t ch c các chuy n duổ ứ ị ụ ị ơ ổ ứ ế l ch văn hóa giáo d c cho du khách cũng nh nhân dân đ a ph ng. Vào th iị ụ ư ị ươ ờ gian r nh, bà vi t sách v thi n và sáng tác th . Bà cũng đi u khi n m tả ế ề ề ơ ề ể ộ ch ng trình kéo dài 2 ngày có tên “Li u pháp tâm linh và th xác” tr cươ ệ ể ướ công chúng, h ng d n làm cách nào đ tâm linh có th gi i quy t các v nướ ẫ ể ể ả ế ấ đ v th xác.ề ề ể“T m t con ng i ch có th bò lê bò l t nh m t con chó và ăn xin trênừ ộ ườ ỉ ể ế ư ộ đ ng, b ng s làm vi c c t l c c a mình, tôi đã tr thành m t phép l ườ ằ ự ệ ậ ứ ủ ở ộ ạ ở Đài Loan.”HUANG NAIHUIHuang Naihui sinh năm 1964 Đài B c, Đài Loan, là con c trong m t giaở ắ ả ộ đình rât giàu có. Khi còn là m t đ a tre, anh b s t cao. Bà anh, m t ng iộ ứ ị ố ộ ườ r t b o th đã c “Ch a ch y” cho anh b ng ph ng pháp c truy n là choấ ả ủ ố ữ ạ ằ ươ ổ ề u ng tro nhanh, đi u này làm anh b đau não và b li t m t ph n c th . Chaố ề ị ị ệ ộ ầ ơ ể m anh vì quá mê tín đã quy t đ nh t b anh vì cho r ng anh có th đem xuiẹ ế ị ừ ỏ ằ ể x o đ n cho gia đình. Vì th mà bà anh đ m nhi m vi c nuôi d ng anh.ẻ ế ế ả ệ ệ ưỡ Lúc 13 tu i, anh m i đ n tr ng h c l p 1, lúc đ u anh ti p thu r t ch mổ ớ ế ườ ọ ớ ầ ế ấ ậ nh ng d n d n, anh cũng theo k p các b n trong l p. Lúc 22 tu i, anh v aư ầ ầ ị ạ ớ ổ ừ h c v a làm thêm. Anh bán vé s và hoa su t c ngày, ch đi h c bu i t i.ọ ừ ố ố ả ỉ ọ ổ ố Th i gian r nh r i, anh tham gia t p s các l p tâm lí và ngôn ng Trungờ ả ỗ ậ ự ớ ữ Qu c tr ng đ i h c Đài Loan nh m t sinh viên d thính. Tinh th n hamố ở ườ ạ ọ ư ộ ự ầ h c đã chi n th ng s t ti c a anh. Anh áp d ng t t các ki n th c vào vi cọ ế ắ ự ự ủ ụ ố ế ứ ệ kinh doanh hoa c a mình. Su t ngày, anh c đi h t nhà này đ n nhà khác đủ ố ứ ế ế ể bán hoa. Bu i t i, anh bán hoa t các câu l c b , quán bar, quán r i. Mu nổ ố ạ ạ ộ ượ ố bán đ c hoa anh ph i hát ch h nghe, đôi lúc b l c gi ng. Su t quá trìnhượ ả ọ ị ạ ọ ố kinh doanh, anh b ng i ta trêu tr c vì s tàn t t c a mình. Tuy nhiên, anhị ườ ọ ự ậ ủ luôn c g ng l y l i tinh th n c a mình và đón nh ng ng i khách v iố ắ ấ ạ ầ ủ ữ ườ ớ g ng m t t i c i c a mình.ươ ặ ươ ườ ủĐi u làm anh đau lòng nh t là m i khi th y m t gia đình h nh phúc quâyề ấ ỗ ấ ộ ạ qu n bên nhau trong nhà hàng hay n i anh bán hoa. Cái mà anh ch a bao giầ ơ ư ờ có đ c là s m cúng c a gia đình.ượ ự ấ ủ

Khi anh 24 tu i, bà c a anh qua đ i. Đó là nh ng ngày u ám nh t trong cu cổ ủ ờ ữ ấ ộ đ i anh vì ngay c các em c a anh cũng h t h i anh. Nh ng hôm đó, anh l iờ ả ủ ắ ủ ư ạ có c h i đ c g p l i cha m k và các em khi h đ n đ vĩnh bi t bà.ơ ộ ượ ặ ạ ẹ ế ọ ế ể ệ Anh đã hy v ng r ng đó là c h i đ anh đ c tái h p cùng gia đình. Nh ngọ ằ ơ ộ ể ượ ợ ư tr c s ng c nhiên c a anh, s vi c l i không di n ra nh v y. Cha anhướ ự ạ ủ ự ệ ạ ễ ư ậ đ n đ yêu c u anh r i kh i căn nhà h ng h a mà bà đ l i cho anh đúngế ể ầ ờ ỏ ươ ỏ ể ạ vào đêm giao th a.ừT đó, anh đã h c đ c m t bài h c l n nh t trong đ i , đó là n u ngay cừ ọ ượ ộ ọ ớ ấ ờ ế ả nh ng ng i trong gia đình cũng làm anh t n th ng, anh ch còn cách duyữ ườ ổ ươ ỉ nh t là d a vào chính b n thân mình.ấ ự ả Ngày nay, Huang Naihua là nhà hùng bi n hi m hoi th c hi n h n 1000 bu iệ ế ự ệ ơ ổ nói chuy n. Anh không ch tr thành th n t ng c a nh ng ng i tàn t t màệ ỉ ở ầ ượ ủ ữ ườ ậ còn là th n t ng c a nh ng ng i bình th ng đang s ng trong gian kh .ầ ượ ủ ữ ườ ườ ố ổ Quy n sách c a anh “ Đ i di n v i m t tr i” (Facing the Sun) và câuể ủ ố ệ ớ ặ ờ chuy n c a anh đã gây m t ti ng vang l n trong xã h i Đài Loan. Hi n nayệ ủ ộ ế ớ ộ ệ anh đanh làm ch 3 c a hàng hoa, v i nhân viên là nh ng ng i hoàn toànủ ử ớ ữ ườ kh e m nh. Anh dành th i gian r nh cho vi c làm t thi n.ỏ ạ ờ ả ệ ừ ệ M t ng i mà l ra ph i đ c xã h i giúp đ gi đây l i đi giúp đ nh ngộ ườ ẽ ả ượ ộ ỡ ờ ạ ỡ ữ ng i kh e m nh khác trong xã h i.ườ ỏ ạ ộX u không h n là x u, mà có th là t t; t t không h n là t t mà có thê x u.ấ ẳ ấ ể ố ố ẳ ố ấ “M i m t tai h a , m i th t b i, m i ch ng ng i v t, m i b nh t t c a cỗ ộ ọ ỗ ấ ạ ỗ ướ ạ ậ ỗ ệ ậ ủ ơ th ; m i hoàn c nh khó khăn và kinh nghi m đ u mang theo m t h t gi ngể ỗ ả ệ ề ộ ạ ố l i ích t ng đ ng nào đó, nh ng th ng n d i m t hình th c nào đó.ợ ươ ươ ư ườ ẩ ướ ộ ứ Có m t ông già đ c g i là Tái ông l n n m t m t con ng a. T t c lángộ ượ ọ ầ ọ ấ ộ ự ấ ả gi ng đ u đ n an i ông . Nh ng ông nói: “ bi t đâu nó l i là phúc đ y”.ề ề ế ủ ư ế ạ ấ Vài tháng sau, con ng a không nh ng quay l i mà còn d t thêm m t conự ữ ạ ắ ộ tu n mã theo. Hàng xóm l n này l i đ n chúc m ng ông. Nh ng ông nói: “ấ ầ ạ ế ừ ư Bi t đâu nó là h a đ y”. M t hôm con trai ông đem tu n mã ra c i. Conế ọ ấ ộ ấ ưỡ ng a ch y quá nhanh, con trai ông b té gãy chân và tr thành ng i tàn t t.ự ạ ị ở ườ ậ V y b n nghĩ sao, có ph i đó là vi c xui x o không ?ậ ạ ả ệ ẻ

CH NG 14ƯƠ

LÀM GÌ Đ Đ I M T V I TH T B IỂ Ố Ặ Ớ Ấ Ạ

Chúng ta th ng nghe ng i ta h i làm gì đ thành công. Tôi không bi tườ ườ ỏ ể ế b n thích nhìn nh n đi u này d i góc đ nh th nào. Nh ng đ i v i tôi,ạ ậ ề ướ ộ ư ế ư ố ớ đúng là nó ngang b ng v i vi c làm gì đ đ i m t v i th t b i.ằ ớ ệ ể ố ặ ớ ấ ạ M t l n, tôi h i thính gi c a tôi m t câu h i h t s c thú v và h t s c rõộ ầ ỏ ả ủ ộ ỏ ế ứ ị ế ứ ràng: T i sao ng i ta b ch t đu i khi r i xu ng n c?ạ ườ ị ế ố ơ ố ướNhi u câu tr l i đ c đ a ra nh ng ý ki n nhi u nh t v n là: “ Ng i đóề ả ờ ượ ư ư ế ề ấ ẫ ườ không b i đ c”. M i ng i đ u r t ng c nhiên khi tôi b o h câu tr l iơ ượ ọ ườ ề ấ ạ ả ọ ả ờ c a h sai. Th m chí h còn nghĩ tôi đanh đùa vì h u h t các h i th o c aủ ọ ậ ọ ầ ế ộ ả ủ tôi đ u r t vui. Đ h ng h tr l i v n đ nghiêm ch nh, tôi đã cho hề ấ ể ướ ọ ở ạ ấ ề ỉ ọ xem nh ng đi m r i d i 7 cm n c. Cu i cùng, tôi cho h bi t câu tr l iữ ể ơ ướ ướ ố ọ ế ả ờ mà tôi s chia s v i b n ngay lúc này:ẽ ẻ ớ ạ M t ng i b ch t đu i khi r i xu ng n c b i vì anh ta l i đó.ộ ườ ị ế ố ơ ố ướ ở ở ạTh t ra , v n đ không ph i là ng i đó đã r i bao nhiêu l n mà kh năngậ ấ ề ả ườ ơ ầ ả leo lên m i l n ngã.ỗ ầ Xin đ ng đánh giá m t ng i b ng s l n anh ta ngã xu ng, hãy đánh giáừ ộ ườ ằ ố ầ ố anh ta b ng s l n anh ta leo lên.M t ng i có th leo lên sau khi r i xu ngằ ố ầ ộ ườ ể ơ ố s ch ng bao gi ch t đu i c .Nh ng th t đáng bu n khi nhi u ng i , nhẽ ẳ ờ ế ố ả ư ậ ồ ề ườ ư nh ng ng i sau th t b i t m nh t th i ch ng h n , ch thích ng i đó vàữ ườ ấ ạ ạ ấ ờ ẳ ạ ỉ ồ ở cu i cùng ch t h n vì th t b i, và ch ng bao gi g ng n i d y.ố ế ẳ ấ ạ ẳ ờ ượ ổ ậPh m ch t nào đó trong chúng ta s giúp chúng ta leo lên tr l i sau m i l nẩ ấ ẽ ở ạ ỗ ầ ngã xu ng? Đó là đi u mà tôi mu n nói ; n u không tôi đã không th hi nố ề ố ế ể ệ đúng giá tr c a quy n sách này . Câu nói d i đây là m t phát bi u thíchị ủ ể ướ ộ ể h p:ợ Không gì trên th gi i có th thay đ i nó đ c. Tài năng cũng không; trênế ớ ể ổ ượ đ i này ch ng hi m nh ng ng i có tài mà không thành công. Thiên tài cũngờ ẳ ế ữ ườ không; thiên tài mà không g p th i v n cũng r t ph bi n. H c v n cũngặ ờ ậ ấ ổ ế ọ ấ không; th gi i đ y r y nh ng k có h c v n mà b b r i; ch có s b n bế ớ ầ ẫ ữ ẻ ọ ấ ị ỏ ơ ỉ ự ề ỉ và quy t tâm m i mang l i nhi u k t qu .ế ớ ạ ề ế ảVâng, s b n b , kh năng đ ng lên nhi u l n khi v p ngã.ự ề ỉ ả ứ ề ầ ấTr c cu c ch m trán gi a t ng đá và dòng n c, dòng n c luôn luônướ ộ ạ ữ ả ướ ướ chi n th ng , không ph i b ng s c m nh mà b ng s b n b .ế ắ ả ằ ứ ạ ằ ự ề ỉV n đ không ph i là b n r i xu ng m c nào mà là b n đã nh y cao lênấ ề ả ạ ơ ố ứ ạ ả bao nhiêu!“N u tôi th t b i, l ra tôi đã g c ngã, nh ng tôi bi t rõ là tôi có s c l c đế ấ ạ ẽ ụ ư ế ứ ự ể

n y ng i lên l i.” _ TUN DAIM ZAINUDDINả ườ ạ G n nh b phá s n hai l n, m t l n trog vi c kinh doanh mu i và m t l nầ ư ị ả ầ ộ ầ ệ ố ộ ầ trong vi c kinh doanh ch t d o. Sinh năm 1938. Sang Luân Đôn h c lu t vàệ ấ ẻ ọ ậ sau đó làm vi c cho chính ph . Vào cu i th p niên 1960, ông quy t đ nh d nệ ủ ố ậ ế ị ấ thân vào ho t đ ng kinh doanh. Nh ng ông g p h t th t b i này đ n th tạ ộ ư ặ ế ấ ạ ế ấ b i khác trong các d án kinh doanh c a mình. Cu i cùng, sai nhi u năm,v nạ ự ủ ố ề ậ may đã đ n v i ông . Ngày nay, ông là c u b tr ng tài chính và hi n là cế ớ ự ộ ưở ệ ố v n kinh t cho chính phấ ế ủ Malaysia . Vi c tái b nhi m ông vào ch c bệ ổ ệ ứ ộ tr ng b tài chính c a Malaysia vào năm 1999 khi n ông là ng i đ u tiênưở ộ ủ ế ườ ầ gi ch c b tr ng tài chính hai l n.ữ ứ ộ ưở ầ “Khi b n ngã xu ng và đ ng d y, b n cũng đ c m t cái gì đó. Ngã nhi uạ ố ứ ậ ạ ượ ộ ề l n trong đ i là m t đi u r t có l i n u m i l n ngã nh v y, b n có thầ ờ ộ ề ấ ợ ế ỗ ầ ư ậ ạ ể đ ng d y đ c. Vi c đ ng d y đ c m i là đi u đáng n .”ư ậ ượ ệ ứ ậ ượ ớ ề ể YORITOMO TASHI “Khi b n có th ti p t c c g ng sau 3 l n th t b i trong m t công vi cạ ể ế ụ ố ắ ầ ấ ạ ộ ệ đ c giao, b n có th xem mình nh m t ng c viên cho vai trò lãnh đ oượ ạ ể ư ộ ứ ử ạ trong công vi c hi n nay c a b n. N u b n v n ti p t c c g ng sau m tệ ệ ủ ạ ế ạ ẫ ế ụ ố ắ ộ tá th t b i, h t gi ng thiên th n s n y n trong b n.” –VÔ DANHấ ạ ạ ố ầ ẽ ả ở ạ“Ng i th ng cu c có th b tuyên b đo ván hàng ch c l n nh ng anh taườ ắ ộ ể ị ố ụ ầ ư không thèm nghe tr ng tài”.ọH.E. JANSE“Có l b n ph i đánh m t tr n h n m t l n đ giành đ c chi n th ng”.ẽ ạ ả ộ ậ ơ ộ ầ ể ượ ế ắC U TH T NG MARGARET THATCHERỰ Ủ ƯỚ Có bi t danh là bà đ m thép, bà là ng i ph n đ u tiên trong l ch sệ ầ ườ ụ ữ ầ ị ử Châu Âu đ c b u làm th t ng.ượ ầ ủ ướ

ABRAHAM LINCOLN“Gi nguyên tình tr ng hi n nay c a tôi là đi u không th ; tôi ph i ch tữ ạ ệ ủ ề ể ả ế ho c tr nên t t h n..”ặ ở ố ơSinh ra t i m t vùng r ng xa xôi h o lánh c a Kentucky vào năm 1809,ạ ộ ừ ẻ ủ Lincoln làm nhân viên ki m soát đ ng ray, ng i chèo thuy n, th kho,ể ườ ườ ề ủ tr ng tr m b u đi n và nhân viên thu quan tr c khi tr thành m t lu tưở ạ ư ệ ế ướ ở ộ ậ s .ư Lincoln ch h c tr ng kho ng 1 năm.ỉ ọ ở ườ ả Ông là m t tr ng h p đi n hình c a ng i dám th t b i. B th t b i trongộ ườ ợ ể ủ ườ ấ ạ ị ấ ạ vi c kinh doanh năm 1832. L i th t b i trong kinh doanh năm 1833. B đánhệ ạ ấ ạ ị b i trong cu c ch y đua vào gh đ i bi u c tri b u t ng th ng năm 1940,ạ ộ ạ ế ạ ể ử ầ ổ ố b th t b i khi ch y đua vào h vi n năm 1843, đ c b u vào h vi n nămị ấ ạ ạ ạ ệ ượ ầ ạ ệ

1846. B đánh b i khi tranh ghê th ng ngh vi n năm 1855. B th t b iị ạ ở ượ ị ệ ị ấ ạ khi ch y đua vào gh t ng th ng năm 1856. Th t b i khi tranh gh ạ ế ổ ố ấ ạ ế ở th ng ngh vi n năm 1958. Cu i cùng, vào năm 1860, ông đ c b u làmượ ị ệ ố ượ ầ t ng th ng th 16 và là m t trong nh ng t ng th ng vĩ đ i nh t trong l chổ ố ứ ộ ữ ổ ố ạ ấ ị s n c Mĩ.ử ướ“D ng nh t nhiên th ng h g c các cá nhân b ng v n r i đ tìm ra aiườ ư ự ườ ạ ụ ằ ậ ủ ể trong s h s ti p t c g ng d y và đ u tranh”.ố ọ ẽ ế ụ ượ ậ ấVÔ DANH“Khi còn là m t ng i tr tu i, tôi quan sát th y c 10 vi c tôi làm thì có 9ộ ườ ẻ ổ ấ ứ ệ vi c th t b i. Tôi không mu n làm m t k th t b i nên tôi đã làm vi c lênệ ấ ạ ố ộ ẻ ấ ạ ệ g p 10 l n”.ấ ầGEOGRE BERNARD SHAW“Tôi ph i thành công vì tôi ch ng còn nh ng vi c không có k t qu ”.ả ẳ ữ ệ ế ảTHOMAS EDISON

T các phát bi u c a h , chúng ta bi t r ng nh ng con ng i kiên trìừ ể ủ ọ ế ằ ữ ườ đ c làm t lo i ch t li u gì. Ch ng có gì đáng ng c nhiên khi “ph nượ ừ ạ ấ ệ ẳ ạ ầ th ng” l i đ n v i h .ưở ạ ế ớ ọVào lúc này tôi mu n k cho các b n nghe m t câu chuy n ít ng i bi tố ể ạ ộ ệ ườ ế đ n, liên quan đ n vi c sáng ch đi n tho i. Nhi u ng i trong chúng taế ế ệ ế ệ ạ ề ườ bi t đó chính là Aleexander Graham Bell. Nh ng tôi e r ng chính đi u chúngế ư ằ ề ta bi t m i là m t bài h c l n.ế ớ ộ ọ ớ Vào th i y có m t ng i tên là Philip Reis là ng i không th a nh nờ ấ ộ ườ ườ ừ ậ r ngằ Bell là ng i sáng ch ra đi n tho i. Reis đã làm đ c vi c truy n âmườ ế ệ ạ ượ ệ ề thanh và nh ng n t nh c qua dây kim lo i. Và ông tuyên b r ngữ ố ạ ạ ố ằ Bell nghiên c u nh ng gì ông khám quá ra và áp d ng nó đ truy n âm thanh qua dâyứ ữ ụ ể ề kim lo i. Vì th , ông tuyên b r ng ông m i là nhà phát minh th c s c aạ ế ố ằ ớ ự ự ủ máy đi n tho i. Cu i cùng, v án đ c chuy n lên tòa án t i cao c a Mĩ. Vàệ ạ ố ụ ượ ể ố ủ câu tr l i, nh các b n ngày nay đã bi t, trong sách l ch s c u các b nả ờ ư ạ ế ở ị ử ả ạ đ y. Tòa án t i cao đã đi đ n câu tr l i nh th nào. Đi u mà h tìm th yấ ố ế ả ờ ư ế ề ọ ấ

phát minh c a Reis ch có th truy n đ c âm thanh hay n t nh c màở ủ ỉ ể ề ượ ố ạ không th truy n đ c ti ng nói. “M t cái gì h n th ph i đ c thêm vào”ể ề ượ ế ộ ơ ế ả ượ đ nó có th truy n đ c ti ng nói và Alexander m i là ng i th c hi nể ể ề ượ ế ớ ườ ự ệ đ c đi u đó.ượ ề Reis th c ra không th t b i. Ông ch d ng l i. N u nh ông cũng kiên trìự ấ ạ ỉ ừ ạ ế ư nh Bell thì ngày nay tên ông cũng đ c ghi vào s sách.ư ượ ử

Đi m khác nhau ch là m t con c đã bi n đ i âm thanh thành ti ng nói.ể ỉ ộ ố ế ổ ế Nh m t câu t c ng đã nói: “Ng i ta ch buông xuôi ch không th t b i”.ư ộ ụ ữ ườ ỉ ứ ấ ạ“Không ph i b n đã th t b i , mà b n ch ch a tìm ra đ c cái gì h n th !”ả ạ ấ ạ ạ ỉ ư ượ ơ ếALEXANDER GRAHAM BELL.“Đây là phát minh đáng kinh ng c, nh ng mu n s d ng m t phát minh nhạ ư ố ử ụ ộ ư th ?”ế T ng th ng Rutherford Hayes đã nói nh th khi ông th y máy đi nổ ố ư ế ấ ệ tho i do Bell sáng ch vào năm 1876.ạ ế “Đ ng bao gi , đ ng bao gi , đ ng bao gi nh ng b trong b t c vi c gìừ ờ ừ ờ ừ ờ ượ ộ ấ ứ ệ b n làm”. _WINSTON CHURCHILLạ Tác gi , nhà hùng bi n và nhà chính tr đã d n d t n c Anh t b v c c aả ệ ị ẫ ắ ướ ừ ờ ự ủ th t b i đ n chi n th ng vinh quang khi làm th t ng trong chi n tranhấ ạ ế ế ắ ủ ướ ế th gi i th 2. H i tr , Winson không bao gi thích h c tr ng h c. Ôngế ớ ứ ồ ẻ ờ ọ ở ườ ọ là m t h c sinh nghèo thích ch i v i b s u t p l n các chú lính đ ch iộ ọ ơ ớ ộ ư ậ ớ ồ ơ c a mình.ủM t l n n , Winston Churchill đã đ c m t bài dĩn văn r t n i ti ng trongộ ầ ọ ọ ộ ấ ổ ế m h i r ng h t s c r ng l n ch t ních sinh viên t t nghi p, ch v i m tộ ộ ườ ế ứ ộ ớ ậ ố ệ ỉ ớ ộ câu đ n gi n nh t đ nh nh th này:ơ ả ấ ị ư ế -Đ ng bao gi nh ng b ! Đ ng bao gi , đ ng bao gi , đ ng bao giừ ờ ượ ộ ừ ờ ừ ờ ừ ờ nh ng b trong b t c vi c gì b n làm!ượ ộ ấ ứ ệ ạSau đó, ông d i di n đàn gi a s hoan hô vang d i.ờ ễ ữ ự ộVâng, n u b n không nh ng b mà c g ng, c g ng và c g ng thì cu iế ạ ượ ộ ố ắ ố ắ ố ắ ố cùng chi n th ng s thu c v b n.ế ắ ẽ ộ ề ạ“C ” + “G ng” = “Chi n th ng”ố ắ ế ắ“Cũng nh m t h m m , vàng tinh khi t nh t c a m không th tìm th yư ộ ầ ỏ ế ấ ủ ỏ ể ấ trên b m t, nh ng m ch giàu co nh t c a nó ch dành cho nh ng ng i cóề ặ ữ ạ ấ ủ ỉ ữ ườ kiên nh n làm vi c c n cù trong nhi u năm; ngu n ánh sáng tinh th n c aẫ ệ ầ ề ồ ầ ủ ng i đó, dù đôi khi b lu m , v n cháy đ u đ n cho đên khi b ng m t cáchườ ị ờ ẫ ề ặ ằ ộ nào hay m t n i nào đó, m ch vàng đ c tìm ra”.ở ộ ơ ạ ượ Khi công t c Wellington đánh b i Napoleong trong tr n Waterloo, ông đãướ ạ ậ nói: “ Không ph i quan lính Anh dũng c m h n quân lính Pháp, mà h khôngả ả ơ ọ ch u thua, c chi n đ u mãi!”. Chi n th ng c a ho đ c đ nh đo t b i vi cị ứ ế ấ ế ắ ủ ượ ị ạ ở ệ c th đó!ố ủCó m t thi u n t ng h c múa ba lê su t th i niên thi u và cu i cùng c mộ ế ữ ừ ọ ố ờ ế ố ả th y mình có th g n bó su t cu c đ i v i nó. Cô mu n tr thành di n viênấ ể ắ ố ộ ờ ớ ố ở ễ múa chính nh ng tr c h t cô mu n ch c là mình có tài. Vì v y mà khi cóư ướ ế ố ắ ậ m t đoàn múa bale đ n th tr n thì cô đ n h u tr ng sau bu i bi u di n vàộ ế ị ấ ế ậ ườ ổ ể ễ nói v i nhà biên đ o múa:ớ ạ

“Tôi mu n tr thành m t n di n viên múa ba lê vĩ đ i, nh ng tôi khôngố ở ộ ữ ễ ạ ư bi t mình có năng l c hay không”.ế ự“Hãy múa cho tôi xem nào”, nhà biên đ o múa tr l i, nh ng ch sau hai phútạ ả ờ ư ỉ thì ông ta l c đ u và nói: “ Không, không, không ! Cô không có đ năng l cắ ầ ủ ự đâu”.Ng i thi u n v nhà, đau kh vô cùng. Cô qu ng đôi giày múa ba lê vàoườ ế ữ ề ổ ẳ trong kho và không bao gi mang chúng n a. Sau đó, cô k t hôn và r i có conờ ữ ế ồ và khi các con cô đã khôn l n, cô nh n đ c m t vi c làm thêm là đi uớ ậ ượ ộ ệ ề khi n m t máy đêm ti n m t c a hàng bách hóa.ể ộ ề ở ộ ử Nhi u năm sau, khi đoàn ba le ngày tr c đ n th tr n, cô đi xem và khi r iề ướ ế ị ấ ờ kh i nhà hát, cô va ph i nhà biên đ o múa khi x a gi đây đã 80 tu i. Côỏ ả ạ ư ờ ổ nh c ông nh l i nh ng đi u ông đã nói tr c đây. Cô cho ông xem nh ngắ ớ ạ ữ ề ướ ữ t m nh c a con mình và k cho ông nghe công vi c hi n t i c a hàngấ ả ủ ể ệ ệ ạ ở ử bách hóa r i nói: “Có m t đi u v n luôn làm tôi day d t. Sao th y l i có thồ ộ ề ẫ ứ ầ ạ ể nh n xét tôi m t cách nhanh chóng là tôi không có đ th c l c?”.ậ ộ ủ ự ự“ !Th t ra thì tôi không h nhìn khi cô múa, nhà biên đ nói, đó là đi u màỒ ậ ề ọ ề tôi nói v i t t c nh ng ng i mà đ n g p tôi”.ớ ấ ả ữ ườ ế ặ“Nh ng…nh ng đi u đó th t không th tha th đ c! Cô b t khóc .Th yư ư ề ậ ể ứ ượ ậ ầ đã chôn vùi c cu c đ i tôi! L ra tôi đã có th tr thành m t n di n viênả ộ ờ ẽ ể ở ộ ữ ễ múa vĩ đ i!”.ạLúc này tôi mu n các b n t m ng ng đ suy nghĩ- b n nghĩ gì v nh ng gìố ạ ạ ừ ể ạ ề ữ mà nhà biên đ o mua đã làm? Li u đi u đó có đúng không? C vi t câu trạ ệ ề ứ ế ả l i vào kho ng tr ng bên d i tr c khi đ c ti p.ờ ả ố ướ ướ ọ ếCó th tôi đoan sai nh ng tôi nghĩ tôi bi t đi u b n đang nghĩ. Chúng ta hãyể ư ế ề ạ ti p t c theo dõi câu chuy n.ế ụ ệ“Không, không, tôi không nghĩ th , nhà biên đ o nói, n u cô có đ năng l cế ạ ế ủ ự thì cô s ch ng thèm đ ý đ n nh ng l i mà tôi nói đâu!”.ẽ ẳ ể ế ữ ờKhi sinh ra, m i ng i chúng ta đ u đ c đ a cho m nh gi y tr ng đ vi tỗ ườ ề ượ ư ả ấ ắ ể ế nh ng đi u chúng ta mu n. M t s ch vi t ít, m t s l i vi t r t nhi u, cònữ ề ố ộ ố ỉ ế ộ ố ạ ế ấ ề m t s khác l i cho phép nh ng ng i khác vi t thay mình. V y l i nàyộ ố ạ ữ ườ ế ậ ỗ thu c v ai?ộ ề“Vào th i đi m tôi đang đóng m t b phim hành đ ng đ u tiên c a mình, đóờ ể ộ ộ ộ ầ ủ hoàn toàn là th gi i c a đàn ông. H li c nhìn tôi và h i: “ Cô hoa h uế ớ ủ ọ ế ỏ ậ Malaysia bé nh , cô thì bi t gì nào?”. Lúc đó, tôi nghĩ tôi s kkhoong baoỏ ế ẽ gi đ b t kì ai nhìn tôi và nghĩ: “Cô y thì bi t gì c ch ”. Có l tôi khôngờ ể ấ ấ ế ơ ứ ẽ bi t nhi u nh ng tôi s c g ng h c h i”.ế ề ư ẽ ố ắ ọ ỏMICHELLE YEOH

D ng T Quỳnh, còn đ c bi t d i cái tên Michelle Yeoh, sinh ra t iươ ử ượ ế ướ ạ Ipoh, m t th tr n Malaysia . Lúc còn r t nh , cô m c tr thành m t nộ ị ấ ở ấ ỏ ơ ướ ở ộ ữ di n viên múa bale. Đi u không may tu i 16, s nghi p múa c a cô b tiêuễ ề ở ổ ự ệ ủ ị tan khi l ng cô b th ng tr m tr ng. L ra cô t b gi c m c a mình đư ị ươ ầ ọ ẽ ừ ỏ ấ ơ ủ ể tr thành m t lu t s . Nh ng n t ch p l i khuyên c a bác sĩ, co v n ti pở ộ ậ ư ư ấ ấ ờ ủ ẫ ế t c theo đu i c m c a mình. Cô tin r ng n u mình không thê múa n aụ ổ ướ ơ ủ ằ ế ữ thì ch c ch n còn m t vi c khác mà cô có th làm đ c. Năm 1983, tu iắ ắ ộ ệ ể ượ ở ổ 21, Michelle đã tr thành ng i chi n th ng trong cu c thi hoa h uở ườ ế ắ ộ ậ Malaysia, cu c thi đã gây đ c s chú ý c a Thành Long và công nghi pộ ượ ự ủ ệ đi n nh H ng Kông.Năm 1988, sau khi đóng b phim th 5 c a mình, côệ ả ồ ộ ứ ủ k t hôn và t m th i giã t s nghi p đi n nh. Không hi u sao cu c hônế ạ ờ ừ ự ệ ệ ả ể ộ nhân c a cô đ y n c m t và c nh cô đ n. Sau cùng nó k t thúc vào nămủ ầ ướ ắ ả ơ ế 1992. M t l n n a gi c m c a cô l i tan v . Nh ng Michelle không ph i làộ ầ ữ ấ ơ ủ ạ ỡ ư ả lo i ng i ch bi t nghi n ng m nh ng cái gì đã m t đi. M c dù đã v ngạ ườ ỉ ế ề ẫ ữ ấ ặ ắ m t trog ngành công nghi p đi n nh đ c 4 năm, cô tr l i và gây chú ýặ ệ ệ ả ượ ở ạ khi đóng cùng vai chính v i Thành Long trong b phim “Câu chuy n c aớ ộ ệ ủ c nh sát”: Siêu c nh sát, b phim ăn khách hanhg đ u châu Á vào năm đó.ả ả ộ ầ Ch ng m y ch c, Michelle đa tr thành n di n viên n i ti ng nh t Châu Áẳ ấ ố ở ữ ễ ổ ế ấ và đ c hâm m trên kh p th gi i. Là n di n viên chính th vai trongượ ộ ắ ế ớ ữ ễ ủ phim Jame Bond –ngày mai không bao gi ch t( Tomorrow never dises),ờ ế Michelle đã giành đ c ch đ ng trong trái tim nh ng ng i có th l c ươ ỗ ứ ữ ườ ế ự ở Tinseltow. Hi n th i cô là hình nh tiêu bi u cho ph n c a thiên niên kệ ờ ả ể ụ ữ ủ ỉ m i có s c đ p, trí hông minh và s c m nh c b p.ớ ắ ẹ ứ ạ ơ ắĐ NG TI U BÌNHẶ Ể“Mèo đen, mào tr ng không quan tr ng, mi n là b t đ c chu t”.ắ ọ ễ ắ ượ ộĐ ng Ti u Bình sinh năm 1904, mi n nam Trung Qu c. tu i 16, ôngặ ể ở ề ố Ở ổ sang Pháp h c. Đ có ti n trang tr i chi phí sinh ho t, ông xin vào làm vi cọ ể ề ả ạ ệ cho m t nhà máy cao su ngo i ô Paris. Vì b cho là không có kĩ năng, ôngộ ở ạ ị đ c nh n làm công nhân lao đ ng đ n gi n s 4088 và tham gia vào đ iượ ậ ộ ơ ả ố ộ quân nh ng công nhân n c ngoài không đ c tr công đ y đ , làm vi dánữ ướ ượ ả ầ ủ ệ các b ph n ng không th m n c l i v i nhau. Ch trong m t tu n, ông đãộ ậ ủ ấ ướ ạ ớ ỉ ộ ầ b vi c và b ghi trên th vi c làm : “T ch i làm vi c nên không thuê n a”.ỏ ệ ị ẻ ệ ừ ố ệ ữ Chính trong th i gian này, ông ti p thu ch nghĩa c ng s n. Trong Đ ng, sờ ế ủ ộ ả ả ự nghi p chính tr c a ông tr i qua nhi u thăng tr m. Đ ng nh n đ c s quýệ ị ủ ả ề ầ ặ ậ ượ ự m n c a Mao Tr ch Đông khi xây d n m t trong nh ng khu công nghi p đế ủ ạ ự ộ ữ ệ ồ s mà chi phí t l ngh ch v i gia tri chi n l c c a nó, và b t đ u thăngộ ỉ ệ ị ớ ế ượ ủ ắ ầ ti n. Đ ng b Mao h t c ng trong cu c cách m ng văn hóa r i l i đ cế ặ ị ấ ẳ ộ ạ ồ ạ ượ

Mao tri u h i và sau đó l i b v c a Mao l t đ . Bè lũ 4 tên sau cùng b l tệ ồ ạ ị ợ ủ ậ ổ ị ậ đ r i Đ ng tr thành “Tân Hoàng đ ”. M c dù không gi b t kì ch c vổ ồ ặ ở ế ặ ữ ấ ứ ụ chính th c nào vào lúc cu i đ i, ông v n là nhà lãnh đ o t i cao nh t c aứ ố ờ ẫ ạ ố ấ ủ qu c gia đông dân nh t th gi i. Ông Đ ng qua đ i ngày 19/02/1997. Ôngố ấ ế ớ ặ ờ đ c công nh n là ng i m c a Trung Qu c.ượ ậ ườ ở ử ố

MUHAMMAD ALI“Chúa đ t tôi đây đ làm cái gì đó. Tôi có th c m nh n đ c đi u đó.ặ ở ể ể ả ậ ượ ề Tôi đ c sinh ra đ làm m i vi c tôi đang làm.”ượ ể ọ ệTên th t là Cassius Clay. Anh tr thành m t võ sĩ quy n anh nhà ngh sauậ ở ộ ề ề khi giành đ c huy ch ng vàng Olimpic năm 1960. Năm 1964, Ali đánh b iượ ươ ạ Sonny Liston, đ t đ c danh hi u vô đ ch h ng n ng th gi i. Anh đã 2 l nạ ượ ệ ị ạ ặ ế ớ ầ b o v đ c danh hi u c a mình, đánh b i c Liston và Patterson. Nămả ệ ượ ệ ủ ạ ả 1967, Ali b t c danh hi u vì ch ng ch đ quân đ ch v i lí do tôn giáo.ị ướ ệ ố ế ộ ị ớ Năm 1970, anh đ c c p l i gi y phép thi đ u quy n anh và vào cu i nămượ ấ ạ ấ ấ ề ố 1971,Tòa án t i cao phê chu n đ n ch ng đ ch c a anh. Cũng vào năm đó,ố ẩ ơ ố ị ủ anh b b i d i tay c a Joe Frazier( tr n đ u đ u tiên k t khi anh quay trị ạ ướ ủ ậ ấ ầ ể ừ ở l i võ đài). Năm 1974, anh giành đ c l i danh hi u vô đ ch tu i 32 khiạ ượ ạ ệ ị ở ổ đánh b i George Foreman ạ ở Zaire. Anh đ c xem là võ sĩ quy n anh h ngượ ề ạ n ng vĩ đ i nh t m i th i đ i. Ali v h u năm 1980. Dù b m c b nhặ ạ ấ ọ ờ ạ ề ư ị ắ ệ Parkinson ( li t rung) ngày nay anh v n là th n t ng c a hàng tri u ng iệ ẫ ầ ượ ủ ệ ườ tàn t t.ậAUNG SAN SUU KYI “Không ph i quy n l c làm h h ng ng i ta mà chính là n i s hãi. N iả ề ự ư ỏ ườ ỗ ợ ỗ s hãi làm đánh m t quy n l c là h h ng ng i s d ng nó và n i s hãiợ ấ ề ự ư ỏ ườ ử ụ ỗ ợ tr c tai h a c a quy n l c làm h ng nh ng ng i l thu c nó.”ướ ọ ủ ề ự ỏ ữ ườ ệ ộCon gái c a ng i đ ng đ u đ t n củ ườ ứ ầ ấ ướ Myanmar, t ng Aung san đã b ámướ ị sát khi cô ch m i 2 tu i. Cô có b ng c nhân tri t, Chính tr và Kinh t h cỉ ớ ổ ằ ử ế ị ế ọ do phân vi n St. Hugh Đ i h cệ ạ ọ Oxford c p. Năm 1988, khi vấ ề Myanmar để chăm sóc m b b nh, cô tham gia cu c bi u tình n i ti ng lúc b y gi ngẹ ị ệ ộ ể ổ ế ấ ờ ủ h ch đô dân ch , ch ng l i ch đ đ c tài quân s . M c dù đ ng c a côộ ế ủ ố ạ ế ộ ộ ự ặ ả ủ th ng nh ng cô b b t giam trong 6 năm tù. Trong lúc đang b c m tù, côắ ư ị ắ ị ầ đ c trao gi i Nobel v hòa bình năm 1991 vì đa t ng l p nên m t t ch cượ ả ề ừ ậ ộ ổ ứ giáo d c đ gips đ nh ng ng i dânụ ể ỡ ữ ườ Myanmar. Ngày nay, Aung San Kyi v n ti p t c ph c v cho n n dân ch và t do c aMyanmar.ẫ ế ụ ụ ụ ề ủ ự ủMOHTARMA BENAZIAR BHUTTO

Bà có c may hi m tr thành Th t ng th 2 trong l ch s Parkistan đ cơ ế ở ủ ướ ứ ị ử ượ b u 2 l n theo th ch đ ph thông phi u b u. T tháng 7-1977 đ n 1988,ầ ầ ể ế ộ ổ ế ầ ừ ế Benazir Bhutto ti n hành cu c đ u tranh không khoan nh ng đ đòi l iế ộ ấ ượ ể ạ n n dân ch cho đ t n c. Bà b b t gi 9 l n và b c m t h n 5 nămề ủ ấ ướ ị ắ ữ ầ ị ầ ừ ơ r i, t ng ch ng ki n c nh treo c c a cha mình vào tháng 4 năm 1979 vàưỡ ừ ứ ế ả ổ ủ cái ch t bí n c a ng i em trai. Bà cũng b l u đày. Bà tr thành m t bi uế ẩ ủ ườ ị ư ở ộ ể t ng qu c t c a vi c ph c h i n n dân ch Parkistan trong nhà tù. Bà làượ ố ế ủ ệ ụ ồ ề ủ ở n th t ng đ u tiên c a các n c h i giáo và là th t ng đ u tiên bữ ủ ướ ầ ủ ướ ồ ủ ướ ầ ị cách ch c 2 l n.ứ ầ “Nhìn l i cu c đ i mình, có 2 vi c làm tôi th y an i. Vi c th nh t, khiạ ộ ờ ệ ấ ủ ệ ứ ấ th y d y tôi t ch i gi i thi u tôi đi h c n c ngoài. Và vi c th 2 là khiầ ạ ừ ố ớ ệ ọ ở ướ ệ ứ tôi b bu c ph i t ch c ch nhi m khoa. S vi c đ u tiên cho tôi th tháchị ộ ả ừ ứ ủ ệ ự ệ ầ ử và s vi c th 2 cho tôi th i gian đ làm nghiên c u b nh ung th l ra tôiự ệ ứ ờ ể ứ ệ ư ẽ không bao gi có đ c n u toi v n gi ch c ch nhi m khoa.”ờ ượ ế ế ữ ứ ủ ệTI N SĨ VANCHAI VANTAASAPTẾTi n sĩ Vanchai Vantanasapt, sinh ran gay sau khi chi n tranh th gi i th 2.ế ế ế ớ ứ Lúc 3 tu i, cha ông qua đ i. Đ nuôi ông, m ông ph i làm th may. Tuyổ ờ ể ẹ ả ợ nhiên thu nh p c a bà không đ và ph i trông ch vào s giúp đ c a dìậ ủ ủ ả ờ ự ỡ ủ ông. Ông đ c nuôi n ng tronng s thi u th n nh ng th mà nh ng đ a trượ ắ ự ế ố ữ ứ ứ ứ ẻ khác có, ch có khác chăng là tình yêu th ng m áp c a m và dì dành choỉ ươ ấ ủ ẹ ông. Đó chính là hai y u t khi n ông quy t tâm thành công.ế ố ế ế Ông luôn m c tr thành bác sĩ ph u thu t . Vì v y mà tu i 21, sau khiơ ướ ở ẫ ậ ậ ở ổ h c song y khoa thì ông tình nguy n làm vi c khoa ngo i. Cũng nhọ ở ệ ệ ở ạ ư nhi u bác sĩ m i t t nghi p khoa ngo i lúc y, ông c m đ c ti p t cề ớ ố ệ ở ạ ấ ướ ơ ượ ế ụ tho h c khóa đào t o y M . M t ngày kia, ông đ n h i ý ki n c a th yọ ạ ở ỹ ộ ế ỏ ế ủ ầ giáo v vi c đi h c n c ngoài. Ông đ c b o r ng đi m s c a ôngề ệ ọ ở ướ ượ ả ằ ể ố ủ không đ và ông s lãng phí th i gian. Ông h u nh đã tin vào nh ng gì màủ ẽ ờ ầ ư ữ th y nói, nh ng có m t cái gì đó v n không ch p nh n đi u đó. Đi u đó đãầ ư ộ ẫ ấ ậ ề ề tr thành m t thách th c đã khi n ông ph i theo h c khóa đào t o 5 năm Yở ộ ứ ế ả ọ ạ

M .ở ỹVinh quang đã đ n v i ông vào ngày ông tr thành v bác sĩ Thái lan đ u tiênế ớ ở ị ầ đ c c p ch ng nh n c a H i đ ng ph u thu t M và Canada, v t quaượ ấ ứ ậ ủ ộ ồ ẫ ậ ỹ ượ c thành tích c a v giáo s đã t ch i gi i thi u ông đi h c. tu i 39, ôngả ủ ị ư ừ ố ớ ệ ọ Ở ổ đ c ch đ nh làm ch nhi m khoa N i tr ng Đ i H c Khon Kaen vàượ ỉ ị ủ ệ ộ ườ ạ ọ đ c phong hàm Phó giáo s . Qua 2 năm làm ch nhi m khoa, m t s vi cượ ư ủ ệ ộ ự ệ b t ng s y ra khi n ông bu c ph i t ch c. Vào th i gian đó, cú s c nàyấ ờ ả ế ộ ả ừ ứ ờ ố quá m nh v i ông vì ông nghĩ mình không làm đi u gì sai trái. Nh ng tai h aạ ớ ề ư ọ

y l i là đi u phúc lành vì nh đó, ông có th i gian đ nghiên c u v cănấ ạ ề ờ ờ ể ứ ề b nh ung th mà ông yêu thích. Ông không ch thành l p khoa ng th h cệ ư ỉ ậ ư ư ọ mà còn hòa t t ‘Lu n văn v ph u thu t ung th ”, lu n văn này đã giúp ôngấ ậ ề ẫ ậ ư ậ đ c phong hàm giáo s ph u thu t.ượ ư ẫ ậTi n sĩ Vanchai đã tr thành giáo s bác sic ph u thu t, hi u tr ng tr ngế ở ư ẫ ậ ệ ưở ườ đ i h c Khon Kean và là hi u tr ng duy nh t đ c danh hi u “ Hi uạ ọ ệ ưở ấ ượ ệ ệ tr ng đ i h c ki u m u” su t th i gian nh n ch c do Ch t ch h i sinhưở ạ ọ ể ẫ ố ờ ậ ứ ủ ị ộ viên trao t ng. Ông hi n là giám đ c Vi n phát tri n và h p tác Mekong,ặ ệ ố ệ ể ợ ch t ch y ban ng th c a đ i h c Khon Kaen.ủ ị ủ ư ư ủ ạ ọVINDER BALBIR.Bà Vinder Balbir sinh ra t i Malaysia trong m t gia đình giàu có và nghiêmạ ộ kh c bang Punjab. Cu c s ng h nh phúc c a bà ch m d t lúc bà 11 tu iắ ở ộ ố ạ ủ ấ ứ ổ và c cha m bà đ u b gi t ngay tr c m t trong cu c xung đ t ch ng t cả ẹ ề ị ế ướ ắ ộ ộ ủ ộ vào ngày 13 tháng 5 năm 1969 Kuala Lumpur. Trong tai n n đó, bà cũng bở ạ ị m t kh u M16 b n nh ng thoát ch t. Nh m t m u thông báo mà ông bà bàộ ẩ ắ ư ế ờ ộ ẩ m i bi t đ c cháu mình còn s ng và đ n b nh vi n nh n bà.ớ ế ượ ố ế ệ ệ ậM côi c cha l n m , hai ng i anh trai c a bà đ c g i sang n Đ , cònồ ả ẫ ẹ ườ ủ ượ ử Ấ ộ bà và ng i em đ c g i đ n m t tr ng dòng n i trú mi n phí. Đây chínhườ ượ ử ế ộ ườ ộ ễ là n i mà tính yêu dành cho các món ăn đ c n y sinh. “Tôi luôn b giamơ ượ ả ị trong nhà b p khi tôi ph m lu t. Tôi tích đi u đó. Đó là n i các tu sĩ d y tôiế ạ ậ ề ơ ạ làm th nào đ ch bi n món bánh pizza, bánh pho mát và bánh tr ngế ể ế ế ứ n ng”, bà nói.ướLúc h c xong c p 2, m i 17 tu i, ông c a bà đ t nhiên x p x p cho bà l yọ ấ ớ ổ ủ ộ ắ ế ấ m t ng i mà bà ch a t ng g p m t. Không bi t làm gì, sau khi nghe l iộ ườ ư ừ ặ ặ ế ờ khuyên c a ng i b n thân c a m , bà quy t đ nh tr n sang Thái Lan, n i 4ủ ườ ạ ủ ẹ ế ị ố ơ ng i dì c a bà đang sinh s ng. Vi c này làm ong c a bà r t t c gi n và thườ ủ ố ệ ủ ấ ứ ậ ế là bà b gia đình t b . Các dì c a bà đ c khuy n cáo là không nên ch aị ừ ỏ ủ ượ ế ứ ch p bà , n u không h s không đ c nh c đ n trong di chúc c a ông.ấ ế ọ ẽ ượ ắ ế ủĐ t ng kh bà, các dù c a bà đã c g bà nh ng không tìm ra đ c ng iể ố ứ ủ ố ả ư ượ ườ nào đ n c u hôn vì bà không có c a h i môn.( Đây là m t t c l n Đế ầ ủ ồ ộ ụ ệ ở Ấ ộ trong đám c i, đàng gái ph i cho quà ho c ti n c a đ đàng trai t ch cướ ả ặ ề ủ ể ổ ứ đám c i). Cu i cùng, h mai m i bà cho m t ng i đàn ông Sink nghèoướ ố ọ ố ộ ườ khó, th t nghi p, ch có 100 bath ( 2,6 đo la) trong ngân hàng, Tuy nhiênấ ệ ỉ ng i đàn ông này đ ng ý l y bà vì tình yêu mà không c n c a h i môn.Lúcườ ồ ấ ầ ủ ồ

y bà nh n ra r ng không th s ng ch v i tình yêu khi hai v ch ng d nấ ậ ằ ể ố ỉ ớ ợ ồ ọ đ n m t túp l u v i m t phòng ng không có c a s , còn nhà v sinh khôngế ộ ề ớ ộ ủ ử ổ ệ có c a l i n m ngay c nh bên gi ng ng ! Sau đó, bà nài n dì và đ cử ạ ằ ạ ườ ủ ỉ ượ

chuy n đ n m t trong nh ng căn h tr ng c a dì.ể ế ở ộ ữ ộ ố ủĐ ki m s ng, bà ph i nh n thêm làm m t s công vi c v t nh n u ănể ế ố ả ậ ộ ố ệ ặ ư ấ hay d y ti ng Anh, sau cùng bà dành d m ti n đ m m t nhà hàng nh bánạ ế ụ ề ể ở ộ ỏ pizza. Bánh pizza c a bà đ c n i ti ng BăngKok đ n n i,ng i ta g i bàủ ượ ổ ế ở ế ỗ ườ ọ là “quý bà pizza”.Trong th i gian này, bà h sinh m t đ a con gái. Cô bé là ngu n s ng c aờ ạ ộ ứ ồ ố ủ bà. Nh ng đ nh m nh đã giáng cho bà m t đòn chí t . Cô con gái 11 tuoirư ị ệ ộ ử c a bà đã ch t vì b nh suy th n sau m y tháng hôn mê. Bà hoàn toàn m t trí,ủ ế ệ ậ ấ ấ toàn b s ti n ki m đ c đã tiêu h t. Bà ph i van nài bác sĩ cho bà đem xácộ ố ề ế ượ ế ả con bà v h a thiêu vì bà không còn đ ti n đ thu c thang.ề ỏ ủ ề ể ốKhi bà tr v nhà, nhà hàng đã b đóng c a. Đi n n c b c t, các nhân viênở ề ị ử ệ ướ ị ắ không đ c tr l ng đã 3 tháng và m t ch ng hóa đ n đang ch bà thanhượ ả ươ ộ ồ ơ ờ toán. Bà tuy t v ng đ n n i các nhân viên ph i cho bà m n m t ít ti n đệ ọ ế ỗ ả ượ ộ ề ể m l i c a hàng.ở ạ ửM t năm sau, bà có thai m t l n n a và l n này là m t bé trai. Bà r t vuiộ ộ ầ ữ ầ ộ ấ m ng vì gi đây s m nh đã tr l i cho bà m t bé trai sau cái ch t c a côừ ờ ố ệ ả ạ ộ ế ủ con gái. Nh ng không ph i v y. Vào ngày th 2 sau khi sinh, con trai bà đã bư ả ậ ứ ị ch t vì b m t y tá chèn g i quá ch t. L n này, cu c s ng c a bà đã m t h tế ị ộ ố ặ ầ ộ ố ủ ấ ế ý nghĩa và bà không còn tâm trí làm vi c n a.ệ ữĐ giúp bà l y l i tinh th n, ch ng bà đã làm vi c c y l c và sau cùng cungể ấ ạ ầ ồ ệ ậ ự xmua đ c tòa nhà cho bà m c a hàng. Ngày ch ng bà trao chìa khóa choượ ở ử ồ bà cũng là ngày m t Balbir m i tái sinh. Ngày nay, Balbir đã tr thành m tộ ớ ở ộ đ u b p danh ti ng đ c nhi u ng i bi t đ n, m t nhân v t kì c u vầ ế ế ượ ề ườ ế ế ộ ậ ự ề ngh thu t giao ti p v i công chúng, m t đ i s văn hóa n Đ v i m tệ ậ ế ớ ộ ạ ứ Ấ ộ ớ ộ ch ng trình riêng trên UBC Starworld và là ch c a m t nhà hàng n Đươ ủ ủ ộ Ấ ộ phát đ t- nhà hàng Mrs Balbir n i ti ng đ ng Sukhumvit soi t iạ ổ ế ở ườ ạ banwgkok. Bà cũng r t sung s ng và h nh phúc bên đ a con trai kh eấ ướ ạ ứ ỏ m nh và đ p trai đã 15 tu i.ạ ẹ ổ“…có m t s b ng ch ng cho th y ng i nào ít g p may m n lúc kh i đ uộ ố ằ ứ ấ ườ ặ ắ ở ầ s có c i h i thành công h n nh ng ng i ngay t đ u đã nh n đ c m iẽ ơ ộ ơ ữ ườ ừ ầ ậ ượ ọ th . S dũ nh v y là vì ng i ít may m n ph i c g ng nhi u h n và nứ ỏ ư ậ ườ ắ ả ố ắ ề ơ ỗ l c nhi u h n đ đ m b o thành công”.ự ề ơ ể ả ả

KRISANA KRITMANOROTEKrisana Kritmanorote sinh năm 1950 trong m t gia đình g c Hoa giàu có ộ ố ở Thái Lan. Th i th u c a ông đ y p ni m vui và h nh phúc. Ông khôngờ ơ ấ ủ ầ ắ ề ạ

bao gi ph i làm gì c vì m ông cho ông m i th ông mu n, k c sờ ả ả ẹ ọ ứ ố ể ả ự chăm sóc đ y yêu th ng. Ông đ c g i đ n tr ng n i trú h c, m t trongầ ươ ượ ử ế ườ ộ ọ ộ nh ng ngôi tr ng n i ti ng t t nh t Banwgkok. Đi h c, túi ông luôn luônữ ườ ổ ế ố ấ ở ọ r ng r nh ti n và có nhi u b n bè vây quanh.ủ ỉ ề ề ạ M t ngày kia, công vi c làm ăn c a cha ông th t b i , cu c s ng c a ông vàộ ệ ủ ấ ạ ộ ố ủ gia đình vĩnh vi n b thay đ i. Tình hình tài chinh c a gia đình ông t i t đ nễ ị ổ ủ ồ ệ ế m c ông ph i b h c m t năm tr c khi t t nghi p. Là con c trong giaứ ả ỏ ọ ộ ướ ố ệ ả đình, ông quy t đ nh đi làm thuê cho m t ng i b n c a cha đang kinhế ị ộ ườ ạ ủ doanh g o Vientaine, Lào, đ ph giúp gia đình. Cu c s ng c a ông ạ ở ể ụ ộ ố ủ ở Vientaine r t ch t v t. Ông ph i c g ng l m m i hoàn thành đ c côngấ ậ ậ ả ố ắ ắ ớ ượ vi c. Th y không có gì ti n tri n Lào, ông quy t đ nh theo cha xu ngệ ấ ế ể ở ế ị ố ph ng nam đ kh i đ u m t công vi c m i. H xu ng m t t nh namươ ể ở ầ ộ ệ ớ ọ ố ộ ỉ ở Thái Lan, n i đ c g là Hatyai đ bán th t heo và xu t kh u mì ăn li nơ ượ ộ ể ị ấ ẩ ề sang Penang, Malaysia. Sau đó, ông tr v Banwgkok và b t đ u làm vi c cho m t c a hàng d cơ ề ắ ầ ệ ộ ử ượ ph m v i m c l ng 200 bath( 5 đola) m t tháng. Ông th ng đi làm lúc 6hẩ ớ ứ ươ ộ ườ sáng và đ n c a hàng tr c ng i khác vì m t trong nh ng nhi m v c aế ử ướ ườ ộ ữ ệ ụ ủ ông là m c a hàng. Ông lau d n kho và các g t tàn thu c, x p x p m i thở ử ọ ạ ố ắ ế ọ ứ ngăn n p tr c khi m t ngày làm vi c m i b t đ u. Th m chí, ngay c lúcắ ướ ộ ệ ớ ắ ầ ậ ả ăn tr a, ông cũng không có th i gian ngh ngh i vì công vi c c a ông cũng làư ờ ỉ ơ ệ ủ bao g m vi c thu d n bàn ăn cho m i ng i và lau d n. Ông làm vi c chămồ ệ ọ ọ ườ ọ ệ ch h n b t c ng i nào khác và luôn giúp đ nh ng ng i khác chu n bỉ ơ ấ ứ ườ ỡ ữ ườ ẩ ị thu c c a mình sau khi đã k t công vi c. Su t th i kì đó ông luôn làm thêmố ủ ế ệ ố ờ nh ng công vi c khác ngoài nhi m v c a mình dù ch đ c tr 200 bathữ ệ ệ ụ ủ ỉ ượ ả trong khi nh ng ng i khác làm công vi c t ng t đ c tr l ng đ nữ ườ ệ ươ ự ượ ả ươ ế 800 bath( 21 đo la Mĩ)M t ngyaf kia, ng i qu n lí b ng nhiên m t tích và không th y xu t hi nộ ườ ả ỗ ấ ấ ấ ệ n a. Ng i ch c a hàng không bi t ph i làm gì c . Krisana đ ngh giúpữ ườ ủ ử ế ả ả ề ị ông làm công vi c c a ng i qu n lý. Ng i ch c a hàng r t đ i kinhệ ủ ườ ả ườ ủ ử ấ ỗ ng c Sau đó, l ng c a ông đ c tăng lên 800 bath r i 1000 bath( 26 đo la )ạ ươ ủ ượ ồ m t tháng.ộTi n l ng tăng cũng không th ngăn c n ông th c hi n cú nh y ti p theo.ề ươ ể ả ự ệ ả ế Ông quy t đ nh thôi vi c c a hàng d c ph m và quay sang bán ch t t yế ị ệ ở ử ượ ẩ ấ ẩ r a nhà t m. Sau đó, ông bán máy đi u hòa không khí và t l nh. M c dùử ắ ề ủ ạ ặ đ i công vi c, nh ng cách ti p c n v i công vi c m i c a ông không hổ ệ ư ế ậ ớ ệ ớ ủ ề thay đ i. Ông v n ti p c làm vi c tích c c h n so v i nh ng ng i khác.ổ ẫ ế ụ ệ ự ơ ớ ữ ườ Ông l p đ c k l c bán hàng nhi u nh t trong m t công ty, bán đ c h nậ ượ ỉ ụ ề ấ ộ ượ ơ

70 chi c đi u hòa không khí trong m t đ n đ t hàng.ế ề ộ ơ ặM t hôm, ông tình c g p l i ng i b n cũ, ng i sau này gi i thi u ôngộ ờ ặ ạ ườ ạ ườ ớ ệ v i m t công ty b o hi m. Nh n th y ngành kinh doanh m i m này cóớ ộ ả ể ậ ấ ớ ẻ nhi u thách th c và có th cho phép ông giúp đ nh ng ng i khác, ôngề ứ ể ỡ ữ ườ quy t đ nh t ch i công vi c bán máy gi t, đi u hòa . Nhi u ng i khuyênế ị ừ ố ệ ặ ề ề ườ ông nên suy nghĩ l i vì ông có th m t m t kho n thu nh p n đ nh là 300ạ ể ấ ộ ả ậ ổ ị bath m t tháng( lúc đó đ c coi là r t khá) đ đ i l y m t công vi c l ngộ ượ ấ ể ổ ấ ộ ệ ươ không c đ nh.ố ịKhi b t đ u bán b o hi m năm 1970, ông kh i đàu v i m t con s không.ắ ầ ả ể ở ớ ộ ố Khoăng th i gian vài năm đ u tiên là m t cu c chi n đ u d d i. Ôngờ ầ ộ ộ ế ấ ữ ộ th ng xuyên ph i l i b , đón xe buýt, n m ch t trong tay nh ng t p h sườ ả ộ ộ ắ ặ ữ ậ ồ ơ tr giá 1 bath đ ng đ y các m u đ n b o hi m còn tr ng trong tay và m tị ự ầ ầ ơ ả ể ố ộ cây bút bi hai màu gi t trong túi áo.Ông ra kh i nhà lúc 6 h sáng và đ nắ ỏ ế khuya m i tr v nhà.Ông đi t căn h này sang căn h khác , t vùng nàyớ ở ề ừ ộ ộ ừ sang vùng khác, t nhà máy này sang nhà máy khác, t con đ ng này sangừ ừ ườ con đ ng khác đ bán b o hi m. Th nh tho ng có vài ng i r t thô l vàườ ể ả ể ỉ ả ườ ấ ỗ h xua chó đu i ông, trong khi m t s s n sàng m i ông m t ly n c.ọ ổ ộ ố ẵ ờ ộ ướLúc đó, ông túng đ n n i ph i th ng xuyên m c m t cái áo s mi nhàu nátế ỗ ả ườ ặ ộ ơ và mang m t đôi dày rách nát.Th m chí ông còn không mua n i m t cái càộ ậ ổ ộ v t 25 bath. Đôi lúc ông cũng không có đ ti n ăn. Sau nhi u tháng tr i, ti pạ ủ ề ề ờ ế c n v i h n 30 ng i, ông đã bán đ c h p đ ng đ u tiên c a mình. Ngáyậ ớ ơ ườ ượ ợ ồ ầ ủ đó là ngày tuy t v i nh t trong cu c đ i c a ông. Ngày nay, Krisanaệ ờ ấ ộ ờ ủ Kritmanorote đ c công nh n là ng i bán b o hi m hàng đ u Thái Lanượ ậ ườ ả ể ầ ở v i nhi u gi i th ng danh d Ông cũng đã đ c th tr ng c a Bangkokớ ề ả ưở ự ượ ị ưở ủ th i y, Chumlong Srimuang ch đ nh làm ch t ch c a thành viên h i đ ngờ ấ ỉ ị ủ ị ủ ộ ồ c v n giáo d c t năm 1990 đ n 1995. Ông đ c bình ch n là viên ch c ănố ấ ụ ừ ế ượ ọ ứ m c đ p nh t trong năm 1991. Ông còn đ c trao t ng gi i th ng viênặ ẹ ấ ượ ặ ả ưở ch c năm 1998 và năm 1999 – gi i th ng do ban giám đ c b o hi m nhânứ ả ưở ố ả ể th , t ch c dành cho đoàn thê ng i Thái , do chính ông Wuthichaiọ ổ ứ ườ Sanguanwongchai, th tr ng b công nghi p Thái Lan trao t ng. Ông là tácứ ưở ộ ệ ặ gi c a quy n sách bán ch y, trong đó quy n “Leo lên v trí hàng đ u”ả ủ ể ạ ể ị ầ ( Progess to the top) đã đ c trao gi i “ Quy n sách v b o hi m hay nh tượ ả ể ề ả ể ấ trong năm” vào năm 1998. Hi n th i ông là phó giám đ c đi u hành và làệ ờ ố ề tr ng phòng chi nhánh c a công ty TNHH Ayudhya CMG Life Assuranceưở ủ Public.“Mùi v ng t ngào c a thành công s kém ý nghĩa h n n u không có th tị ọ ủ ẽ ơ ế ấ b i”.ạ

HISHUDDIN RAIS V i nh ng ng i khác nhau thì Hishuddin Rais l i có ý nghĩa khác nhau. V iớ ữ ườ ạ ớ th h h c sinh, sinh viên th p niên 1970, ông là ti ng nói l ng tâm. V iế ệ ọ ậ ế ươ ớ nh ng ng i có quy n trong và ngoài tr ng thì ông là ng i ch t v nữ ườ ề ườ ườ ấ ấ th m quy n h . L n lên trong m t vùng quê nông thôn v i m t chút tài s nẩ ề ọ ớ ộ ớ ộ ả th a k , ông “ lang thang” t ch ng ng i v t này đ n ch ng ng i v từ ế ừ ướ ạ ậ ế ướ ạ ậ khác v i m t ý chí kiên đ nh và m t m c đích rõ ràng,ông đã kh c ph cớ ộ ị ộ ụ ắ ụ đ c nhi u th t b i khác nhau.ượ ề ấ ạTrong th p niên 1970, ông n i danh v i tài hùng bi n. Di n đàn dành choậ ổ ớ ệ ề ngwoif hùng bi n tr c th vi n tr ng đ i h c Malaya là ngôi nhà th haiệ ướ ư ệ ườ ạ ọ ứ c a ông. L n nói chuy n đ u tiên trên b c c a ông không quá 5 phút. Nh ngủ ầ ệ ầ ụ ủ ư đó là m t trong nh ng kinh nghi m s ng. Ông không n n lòng. Ông quan sátộ ữ ệ ố ả nh ng nhà hùng bi n giàu kinh nghi m h n cho đ n khi ông có m t c h iữ ệ ệ ơ ế ộ ơ ộ đ lên b c di n thuy t m t l n n a. Ng i b th t b i l n n y chính làể ụ ễ ế ộ ầ ữ ườ ị ấ ạ ầ ầ ng i có uy tín l n nh t trong c ng đ ng Hindu c a ông. Đ u th p niênườ ớ ấ ộ ồ ủ ầ ậ 1980, Hishuddin Rais sang châu Âu và tìm cách thi vào m t tr ng đi n nhộ ườ ệ ả B có uy tín . Đ chu n b , ông h c ti ng Pháp nh ng v n b tr t kì thiỉ ể ẩ ị ọ ế ư ẫ ị ượ tuy n. Ông v t bi n Manche sang Anh v i m c đích duy nh t là h c làmể ượ ể ớ ụ ấ ọ phim. M t l n n a, ông l i b lo i, l n này vì ki n th c đi n nh và nhi pộ ầ ữ ạ ị ạ ầ ế ứ ệ ả ế

nh c a ông còn kém. Trong 1 năm sau, ông đã làm vi c nh m t nhà nhi pả ủ ệ ư ộ ế nh c ng tác v i các t báo và h c nh ng đi u c b n v đi n nh. Sau 3ả ộ ớ ờ ọ ữ ề ơ ả ề ệ ả

l n th t b i, cu i cùng ông đã đ c hai tr ng Luân Đôn ti p nh n. L nầ ấ ạ ố ượ ưở ở ế ậ ầ này đ n l t ông thích thú t ch i l i mòi c a ngôi tr ng danh ti ng Saintế ượ ừ ố ờ ủ ườ ế Martin School Of Arts. Ông đã làm nhi u phim ng n tr c khi tr về ắ ướ ở ề Malaysia. “ Dari Jemapoh Ke Manchestee” là b phim truy n đ u tiên c aộ ệ ầ ủ ông. Hi n nay, ông là m t giám đ c kiêm nhà s n xu t phim.ệ ộ ố ả ấ“C a hàng c a chúng tôi đã b thiêu r i trong th i kì gi i phóng do quân Mĩử ủ ị ụ ờ ả ném bom. Chúng tôi xây d ng l i m t x p bán hàng t m th i trên góc phự ạ ộ ạ ạ ờ ố Aveniada soler, nh ng vào năm 1948, c n bão Gene đã th i bay mái s p c aư ơ ổ ạ ủ chúng tôi. T t c hàng hóa đ ub ng p trong bùn nhão… chúng tôi l i tr vấ ả ề ị ậ ạ ở ề v i con s 0. Nh ng b n không th b cu c. B n không bao gi có th bớ ố ư ạ ể ỏ ộ ạ ờ ể ỏ cu c”.ộ

BÀ SOCORO CANICIO RAMOSSocoro “Coring” C. Ramos th ng đ c g i m t cách trìu m n là “Nanay”ườ ượ ọ ộ ế (m ). sinh ngày 23/9/1923 Sta. Cruz, m t làng đánh cá nh t nh Laguna ,ẹ ở ộ ỏ ở ỉ

nam Manila, Philipines. Là ng i con th 5 trong m t gia điình có 6 ng iườ ứ ộ ườ con, Coring s ng v i cha m và bà n i, có m t s p bán chu i, gi m, dépố ớ ẹ ộ ộ ạ ố ấ b ng g và đ lo i hàng hóa khác.ằ ỗ ủ ạKhi Coring h c l p 3 thì s p hàng c a gia đình ph i đóng c a vì buôn bán ọ ớ ạ ủ ả ử ế

m trrong tình hình kh ng ho ng kinh t năm 1930. Cũng trong năm này, chaẩ ủ ả ế bà qua đ i và gia đình bà ph i chuy n đ nờ ả ể ế Manila. Cu c s ng r t c c c.ộ ố ấ ơ ự Đ ph giúp cho m , Coring dù còn v thành niên đã tìm đ m i cách đ tìmể ụ ẹ ị ủ ọ ể vi c làm trong kì ngh hè. Bà làm công vi c đ m nút ăn l ng theo s nệ ỉ ệ ơ ươ ả ph m, ho c nh t thu c lá t nh ng lô thu c lá trên khuôn, v a làm v aẩ ặ ặ ố ừ ữ ố ừ ừ ch n các thanh tra lao đ ng. Sau cùng, Coring t t nghi p tr ng trung h cố ộ ố ệ ườ ọ Arellano, nh ng gi c m tr thành bác sĩ c a bà b g t sang m t bên vì giaư ấ ơ ở ủ ị ạ ộ đình không đ kh năng cho bà đ n tr ng. Vì th , tu i 16, Coring tìmủ ả ế ườ ế ở ổ đ c m t chân bán hàng chi nhánh Escolta c a hi u sách Goodwill, hi uượ ộ ở ủ ệ ệ sách đ c xây d ng b i anh và ch dâu bà. Chính đó bà đã g p đ cượ ự ở ị ở ặ ượ ng i ch ng t ng lai c a mình là Jose Ramos, em trai c a ng i ch dâu.ườ ồ ươ ủ ủ ườ ị Trong th i gian tìm hi u nhau h g p ph i s ph n đ i m nh m t giaờ ể ọ ặ ả ự ả ố ạ ẽ ừ đình và Coring bu c ph i đ n Sta. Cruz đ v i bà n i.ộ ả ế ể ở ớ ộTuy nhiên tình yêu c a h quá m nh m . Ch ng bao lâu sau, ch v i 11 pesoủ ọ ạ ẽ ẳ ỉ ớ trong túi cùng v i m t ít qu n áo, bà r i kh i Sta. Cruz và k t hôn v i Joseớ ộ ầ ờ ỏ ế ớ Ramos m t ngày sau khi đ nộ ế Manila b t ch p s ph n đ i c a bà n i. Cu cấ ấ ự ả ố ủ ộ ộ hôn nhân c a h ch ng m y ch c đã tr thành m t s h p tác kinh doanhủ ọ ẳ ấ ố ở ộ ự ợ đánh đ u s hình thành c a c a hàng sách National.ấ ự ủ ửC a hàng sách National b t đ u ho t đ ng trong m t góc cho thuê (4×10 m)ử ắ ầ ạ ộ ộ trong m t c a hàng l n bán đ lót nam và các m t hàng khác chân c uộ ử ớ ồ ặ ở ầ Escolta. Ngoài công vi c bán sách cũ, h còn bán thêm xà bông, k o, dép điệ ọ ẹ trong nhà, vi t m c và bút chì. Coring cung xđi bán s cho các đ i lý nh t,ế ự ỉ ạ ậ ph i đ i m t v i các nguy c b t ch thu và thu gi hàng hóa vì h u h t cácả ố ặ ớ ơ ị ị ữ ầ ế hàng hóa l u hành lúc đó đ u đi t c p t nhà kho M v . Khi cu c chi nư ề ừ ướ ừ ỹ ề ộ ế tranh s p k t thúc , có mang song thai , m t l n n a ch p nh n m o hi mắ ế ộ ầ ữ ấ ậ ạ ể khi mua toàn b kho r i Whisky t đ i lý nh t vì bà đoán tr c là r iộ ượ ừ ạ ậ ướ ượ Whisky srx hút hàng khi ng i M tr l i. Nh ng đ nh m nh đã giáng choườ ỹ ở ạ ư ị ệ bà m t đòn n a. Lúc quân M gi i phóngPhilippines, c Escolta b cháy vì bộ ữ ỹ ả ả ị ị máy bay Mĩ th bom. C a hàng c a bà cũng b cháy cùng v i s hàng d tr .ả ử ủ ị ớ ố ự ữ May cho bà là whisky đ c c t gi trong nhà m bà và nh ng hàng d trượ ấ ữ ẹ ữ ự ữ nh sách ch a đ c ki m duy t và các d ng c h c t p và thi p v n cònư ư ượ ể ệ ụ ụ ọ ậ ệ ẫ đó. V n đ bây gi là h không có c a hàng! Đ b t k p s tăng v t c a giáấ ề ờ ọ ử ể ắ ị ự ọ ủ c th tr ng sau ngày gi i phóng, h không còn l a ch n nào khác ngoàiả ị ườ ả ọ ự ọ

vi c b t đ u l i t đ u, l n này là ku phó buôn bánệ ắ ầ ạ ừ ầ ầ ở Manila. Vì th vàoế gi a năm 1945, m t lô nh trên góc đ ng Avenida –Slover , c a hàngữ ở ộ ỏ ườ ử national đ c xây d ng l i , nó t ng t nh m t căn l u thô s , c a tr cượ ự ạ ươ ự ư ộ ề ơ ử ướ đ c m r ng g p đôi làm quay bán hàng su t ngày. Coring m t l n n a điượ ở ộ ấ ố ộ ầ ữ vào công vi c kinh doanh. Vi c buôn bán phát tri n m nh m và dĩ nhiênệ ệ ể ạ ẽ r i whisky đ c bán s ch cho lính M .ượ ượ ạ ỹNh ng vào năm 1948, c n bão nhi t đ i Gene đã san b ng c a hàng c a h .ư ơ ệ ớ ằ ử ủ ọ Nó th i t c t mái nhà và hàng hóa còn l i trong kho, t n n đ t cho đ nổ ố ừ ạ ừ ề ấ ế gác mái, t t c đ u b ng m n c và b h h i. Hai v ch ng l i b t đ uấ ả ề ị ấ ướ ị ư ạ ợ ồ ạ ắ ầ l i t đ u. L n này, c a hàng sách National v n n m trên ph n đ t thuê cũạ ừ ầ ầ ử ẫ ằ ầ ấ nh ng là m t c a hàng hai t ng gác l ng,đ mua đ t và xây d ng tr sư ộ ử ầ ử ể ấ ự ụ ở chính, h không xây nhà cho mình mà thay vào đó dành d m t ng đ ng xuọ ụ ừ ồ ki m đ c đ bi n c m thành hi n th c. Vi c xây d ng “t ng hànhế ượ ể ế ướ ơ ệ ự ệ ự ổ dinh” c a h kh i s vào năm 1965, khi sau cùng h cũng đã xây cho mìnhủ ọ ở ự ọ m t ngôi nhà, hai v ch ng đã m t đ n 20 năm k t khi c a hàng Nationalộ ợ ồ ấ ế ể ừ ử đ u tiên khai tr ng.ầ ươNgày nay, c a hàng sách National là m t cái tên quen thu c v i m i gia đìnhử ộ ộ ớ ọ

Philippines. T s v n ban đ u là 211 peso, Coring phát tri n công vi cở ừ ố ố ầ ể ệ kinh doanh đ c x p h ng hàng đ u Philippines, v i t ng thu nh p h nượ ế ạ ầ ở ớ ổ ậ ơ 3,1 t peso, h n 47 chi nhánh trên ph m vi c n c và s d ng h n 3000 laoỉ ơ ạ ả ướ ử ụ ơ đ ng. V ch ng Coring đã n m gi đ c bí quy t vàng đ kinh doanh sinhộ ợ ồ ắ ữ ượ ế ể l i và đã giám đ u t vào các lĩnh v c kinh doanh không thu c truy n th ngợ ầ ư ự ộ ề ố kinh doanh c a mình nh kinh doanh b t đ ng s n, tham dò d u và khai thácủ ư ấ ộ ả ầ m . Coring đ c trao t ng gi i th ng Agora dành cho các doanh nhân vàoỏ ượ ặ ả ưở năm 1991. C a hàng sách National đ c hi p h i bán l toàn c u th gi iử ượ ệ ộ ẻ ầ ế ớ b u là “ C a hàng bán l n i b t nh t Philippines năm 2001”. Hi n nay, ầ ử ẻ ổ ậ ấ ệ ở đ tu i 78 b n v n có th b t g p bà làm vi c r t mu n văn phòng trênộ ổ ạ ẫ ể ắ ặ ệ ấ ộ ở đ ng Pioneer, thành ph Mandaluyung, Philippines.ườ ố

T M T K ĂN MÀYỪ Ộ Ẻ TR THÀNH M T NHÀ HÙNG BI N Đ C A THÍCH.Ở Ộ Ệ ƯỢ Ư“Tôi c m th y mình th t may m n khi v n còn đ cha m , dù m t ng i bả ấ ậ ắ ẫ ủ ẹ ộ ườ ị mù, còn m t ng i m c b nh tâm th n, khi m t ngày n tôi nhìn th y m tộ ườ ắ ệ ầ ộ ọ ấ ộ đ a tr khóc tr c m t quan tài c a cha m chúng.”ứ ẻ ướ ộ ủ ẹLAI DONG- JINLai Dong Jin sinh ra trong m t gia đình có 14 con. Cha ông b mù và m ôngộ ị ẹ b tâm th n. Ngay t lúc nh , cha ông đã d t ông đi ăn xin. Ông đi ăn xinị ầ ừ ỏ ắ

ngay c tr i bão hay nh ng đêm giá l nh đ gia đình s ng sót . Khi khôngả ờ ữ ạ ể ố xin đ th c ăn, cha ông s ch i r a và đánh đ p ông, ông ph i l y th c ănủ ứ ẽ ử ủ ậ ả ấ ứ dành cho c chó và th m chí u ng c n c c ng b i vì n u xn không đ ,ả ậ ố ả ướ ố ở ế ủ cha ông s đánh đ p ông. Gia đình ông vô gia c và ph i di chuy n t chôẽ ậ ư ả ể ừ này đ n ch khác.Ông cũng ph i chăm sóc các đ a em c a mình và làm vế ỗ ả ứ ủ ệ sinh cho m m i khi bà đ n kì kinh nguy t. Đ ông đ c đ n tr ng , chẹ ỗ ế ệ ể ượ ế ườ ị gái 13 tu i c a ông b bán lam gái ,m i dâm. Trong vòng 6 năm ti u h c, ôngổ ủ ị ạ ể ọ giành đ c h n 80 gi i th ng. Ông luôn đ ng đ u trong t t c các kì thiượ ơ ả ưở ứ ầ ấ ả c a tr ng, th ng đ t danh hi u “ h c sinh g ng m u”.ủ ườ ườ ạ ệ ọ ươ ẫHi n nay Lai Dong Jin là giám đ c c a m t nhà máy c a m t công ty l n vàệ ố ủ ộ ủ ộ ớ năm 1999, ông đ c b u làm m t tronng m i ng i tr tu i n i b t nh tượ ầ ộ ườ ườ ẻ ổ ổ ậ ấ Đài Loan . Ông cũng bán m t quy n sách r t ch y t a đ là “ Con trai ng iộ ể ấ ạ ự ề ườ hành kh t”, đ ng th i là m t nhà hùng bi n n i ti ng và r t đ c u thích.ấ ồ ờ ộ ệ ổ ế ấ ượ ưH CHÍ MINHỒ“T t c chúng ta v n còn đ i m t v i nhi u khó khăn đ đi đ n th ng l iấ ả ẫ ố ặ ớ ế ể ế ắ ợ cu i cùng… Chúng ta v n ph i còn ph i v t qua nh ng th thách và gianố ẫ ả ả ượ ữ ử kh , nh ng chúng ta s th ng”.ổ ư ẽ ắCh t ch H Chí Minh tên là Nguy n Sinh Cung, sinh ngày 19/5/1890 gi aủ ị ồ ế ữ lúc Vi t Nam là thu c đ a c a Pháp. 11 tu i, ông đ c đ t tên là Nguy nệ ộ ị ủ ổ ượ ặ ế T t Thành theo phong t c “vào làng” c a quê cha. L n lên, ông đã ch ngấ ụ ủ ớ ứ ki n nhi u hành đ ng vô cùng hung ác c a b n th c dân pháp đ i v i đ ngế ề ộ ủ ọ ự ố ớ ồ bào. Vòa tháng 6 năm 1913, ông r i Sài Gòn v i ý đ nh ra n c ng i tìmờ ớ ị ướ ườ đ ng c u n c. Sau đó,ông đ n Mĩ. Năm 1917, ông tham gia đ ng xã h iườ ứ ướ ế ả ộ Pháp. Paris ông s ng trong m t bu ng ng r t nh ( kho ng 9 met vuông)Ở ố ộ ồ ủ ấ ỏ ả ch v a đ cho m t ng i s ng. Su t trong nh ng mùa đong rét căm, ông hỉ ừ ủ ộ ườ ố ố ữ ơ nóng các viên g ch r i đ t chúng d i gi ng đ m. Su t ngày, ông chạ ồ ặ ướ ườ ể ấ ố ỉ làm vi c nh m t th ph ch p nh, ch nh s a l i các t m nh và vi t cácệ ư ộ ợ ụ ụ ả ỉ ử ạ ấ ả ế bài báo trong khi tích c c v n đ ng l p h i Ng i Vi t Nam yêu n c.ự ậ ộ ậ ộ ườ ệ ướ Su t th i gian đó, ông đ c bi t đ c d i cái tên Nguy n Ái Qu c. V iố ờ ượ ế ượ ướ ễ ố ớ s thành công c a cách m ng tháng M i, ông b t đ u nghiên c u chự ủ ạ ườ ắ ầ ứ ủ nghĩa Mac Lenin và h c thuy t cách m ng vô s n c a Leenin đ tìm đ cọ ế ạ ả ủ ể ượ con đ ng gi i phóng cho dân t c mình. Ông h c nói c ti ng Pháp và ti ngườ ả ộ ọ ả ế ế Anh m t cách l u loát, đi u này giúp cho ông s nghi p sau nàyộ ư ề ự ệVào năm 1940, sau khi Nh t chi m Đông D ng vào giai đo n đ u cuậ ế ươ ạ ầ ẩ cu c chi n tranh th gi i l n th 2, ông tr v Vi t Nam sau h n 30 năm.ộ ế ế ớ ầ ứ ở ề ệ ơ

đó, ông ch đ o thành l p t ch c Vi t Minh, lãnh đ o phong trào giànhỞ ỉ ạ ậ ổ ứ ệ ạ đ c l p. Khi Nh t B n đ u hàng vào tháng 8 năm 1945, l c l ng Vi tộ ậ ậ ả ầ ự ượ ệ

Minh th ng nh t đã kh i nghĩa giành chính quy n Mi n B c Vi t Nam vàố ấ ở ề ở ề ắ ệ tuyên b thành l p n c Vi t Nam dân ch C ng hòa, H Chí Minh đ cố ậ ướ ệ ủ ộ ồ ượ b u làm ch t ch n c đ u tiên. Đó chính là lúc ông chính th c l y tên Hầ ủ ị ướ ầ ứ ấ ồ Chí Minh, nghĩa là “ Ng i soi sáng”. Nh ng vào tháng 10, quân Pháp đã trườ ư ở l i mi n nam Vi t Nam, đàn áp Vi t Minh và các l c l ng ch ng th c dânạ ề ệ ệ ự ượ ố ự khác. Sau 8 năm, Vi t Minh đã chi n đ u và đánh b i Pháp trong tr n Đi n Biênệ ế ấ ạ ậ ệ Ph . Vào năm 1954, m t hi p đ nh v hòa bình đ c kí k t Vi t Nam.ủ ộ ệ ị ề ượ ế ở ệ Quân đ i Pháp ph i rút kh i Vi t Nam, lúc này, Vi t Nam t m th i b chiaộ ả ỏ ệ ệ ạ ờ ị làm hai mi n, mi n b c xây d ng Ch Nghĩa Xã H i, mi n Nam đ u tranhề ề ắ ự ủ ộ ề ấ gi i phóng ch ng l i đ qu c Mĩ.ả ố ạ ế ố Cu c chi n tranh Vi t Nam, nh ta đã bi t, k t thúc sau 20năm, khi quân đ iộ ế ệ ư ế ế ộ hùng m nh nhât th gi i b đánh b i b i quân đ i Vi t Nam thi u vũ trang,ạ ế ớ ị ạ ở ộ ệ ế nh ng đ c s ng h c a tá đi n và nông dân. Nh ng H Chí Minh khôngư ượ ự ủ ộ ủ ề ư ồ còn s ng đ nhìn th y đ c s tái th ng nh t cu đ t n c Vi t Nam. Ôngố ể ấ ượ ự ố ấ ẩ ấ ướ ệ qua đ i vào ngày 2/9/1969, tu i 79. Ông không có tài s n riêng nào ngoàiờ ở ổ ả chi c đánh máy hi u Hermes.ế ệNgày nay, Vi t Nam, ch t ch H Chí Minh đ c coi là nh linh h n c aở ệ ủ ị ồ ượ ư ồ ủ cu c đ u tranh lâu dài giành đ c l p. Các ph m ch t c a ông nh s gi nộ ấ ộ ậ ẩ ấ ủ ư ự ả d , tính chính tr c và quy t tâm đã t o đ c kính tr ng và than ph c khôngị ự ế ạ ượ ọ ụ nh ng Vi t Nam mà còn c th gi i. H Chí Minh là m t trong nh ngữ ở ệ ở ả ế ớ ồ ộ ữ nhân v t có nh h ng nh t trong th k 20.ậ ả ưở ấ ế ỉ

S KIÊN TRÌ Đ C PHÁT TRI N NH TH NÀO?Ự ƯỢ Ể Ư Ế Ch ng có gì t t h n nói v s kiên trì. Nh ng m t ng i l m th nào đẳ ố ơ ề ự ư ộ ườ ầ ế ể phát tri n s kiên trì? T i sao nhi u ng i có th v t qua m i khó khănể ự ạ ề ườ ể ượ ọ trong khi đó nh ng ng i khác c đ u hàng khi th y d u hi u nh nhoiữ ườ ứ ầ ấ ấ ệ ỏ nh t c a s khó khăn?ấ ủ ựKhi chung ta ngã xu ng và không tìm th y b n bè đâu, ta s làm gì? Khiố ấ ạ ở ẽ không có ai đ n v i ta, ai s đó đ giúp đ ta?ế ớ ẽ ở ẻ ỡTôi s không d ng l i khía c nh tinh th n mà mu n đ c p đ n ph n c aẽ ừ ạ ở ạ ầ ố ề ậ ế ầ ủ b n thân giúp chúng ta su t th i gian th t b i- TRÍ TU c a chúng ta!ả ố ờ ấ ạ Ệ ủVâng, trí tu c a chúng ta là cái duy nh t có th kéo dài chúng tar a kh iệ ủ ấ ể ỏ vũng l y ch không ph i là b n bè hay cha m , th m chí cũng không ph i làầ ứ ả ạ ẹ ậ ả v ch ng. H u h t, m i ng i tuy t v ng khi th t b i, không ch v t ch tợ ồ ầ ế ọ ườ ệ ọ ấ ạ ỉ ậ ấ mà c v tinh th n. Đ y là n i nguy hi m đanh rình r p.ả ề ầ ấ ơ ể ậ

A)Tr khi t mình l y l i đ c tinh th n n u không nh ng ng i này sừ ự ấ ạ ượ ầ ế ữ ườ ẽ không th đ ng lên đ c n a.ể ứ ượ ữ B)V m t th xác, anh ta th y cuôc đ i c a mình th t b i, nh ng v m tề ặ ể ấ ờ ủ ấ ạ ư ề ặ TINH TH N, anh ta v n th t cu c đ i c a mình v n còn nguyên v n sángẦ ẫ ấ ộ ờ ủ ẫ ẹ s a.ủNh m t câu ng n ng đã nói:ư ộ ạ ữ“Hãy gi l y các c m hoài bão c a mìnhữ ấ ướ ơ ủVì n u các c m hoài bão y ch t đi thìế ướ ơ ấ ế B n s gi ng nh con chim b th ng mà không có cánh”.ạ ẽ ố ư ị ươDù bât c tình th nào, b n cũng đ ng đ khát v ng thành công trong tâmở ứ ế ạ ừ ể ọ trí b n b h y di t b i nh ng gì b i nh ng gì s y ra trong th gi i bênạ ị ủ ệ ở ữ ở ữ ả ế ớ ngoài.Còn bây là th i đi m then ch t c a toàn b :ờ ể ố ủ ộ“PH N L N M I NG I Đ CHO CÁC K T QU HI N T I ĐI UẦ Ớ Ọ ƯỜ Ể Ế Ả Ệ Ạ Ề KHI N SUY NGHĨ C A H ”.Tôi xin nh c l i: các k t qu HI N T I ,Ể Ủ Ọ ắ ạ ế ả Ệ Ạ hoàn c nh HI N T I, tình th HI N T I đi u khi n h . G a d hoàn c nhả Ệ Ạ ế Ệ Ạ ề ể ọ ỉ ụ ả hi n t i c a ta là “ nghèo khó” và n u ta s d ng tình th “ Nghèo khó nàyệ ạ ủ ế ử ụ ế cho suy nghĩ c a mình thì ta s t o ra m t nh n th c nghèo nàn trong tâm tríủ ẽ ạ ộ ậ ứ chúng ta. Và n u “ nh n th c nghèo nàn” hay “nh n th c sai l ch” này t nế ậ ứ ậ ứ ệ ấ công d n d p và liên ti p vào trong tâm trí c a chúng ta, nó s t t ng mồ ậ ế ủ ẽ ừ ừ ấ vào TI M TH C c a chúng ta và đ y chính là lúc ta b s p b y! Đó chính làỀ Ứ ủ ấ ị ậ ẫ lí do t i sao có m t câu danh ngôn r ng:ạ ộ ằ“ Hãy ch u trách nhi m v nh ng suy nghĩ c a b n đ có th làm phi nị ệ ề ữ ủ ạ ể ể ề nh ng đi u gì b n mu n”.ữ ề ạ ốNh ng ng i có suy nghĩ b chi ph i b i tình c nh hi n t i c a h KHÔNGữ ườ ị ố ở ả ệ ạ ủ ọ ch u trách nhi m v nh ng suy nghĩ c a h . Ch có nh ng ai đó, dù trongị ệ ề ữ ủ ọ ỉ ữ nh ng hoàn c nh t i t , v n có nh ng SUY NGHĨ M I GÂY NHI U C Mữ ả ồ ệ ẫ ữ Ớ Ề Ả H NG m i ch u trách nhi m v nh ng suy nghĩ c a h ! Đi u này tho tỨ ớ ị ệ ề ữ ủ ọ ề ạ đ u nghe có v đ n gi n nh ng không hi u sao có r t nhi u ng i khôngầ ẻ ơ ả ư ể ấ ề ườ hi u đ c đi u này đ ng d ng nó.ể ượ ề ể ứ ụ M i đây, tôi đã đi u khi n m t bu i h i th o và có m t ph n luôn đ tớ ề ể ộ ổ ọ ả ộ ụ ữ ạ đ c doanh thu 250.000 RM ( 66.000 USD) hàng tháng. Khi tôi h i, li uượ ỏ ệ tháng sau có th ki m đ c bao nhiêu thì cô tr l i là 270.000 RM ( 71.000ể ế ượ ả ờ USD) . Có ph i đi u này nghe r t th c t chăng? Ch c ch n là không thả ề ấ ự ế ắ ắ ế r i. Và khi tôi h i cô t i sao cô không th đ t đ c 500.000 , cô đáp l iồ ỏ ạ ể ạ ượ ạ r ng vì đó là hi n t i cô ch ki m đ c 250.000 RM. Đ y b n xem, nhi uằ ệ ạ ỉ ế ượ ấ ạ ề ng i c b trói ch t b i các k t qu hi n t i c a mình.ườ ứ ị ặ ở ế ả ệ ạ ủ

Chúng ta nên thoát kh i các kêt squar và tình th hi n t i c a mình và h ngỏ ế ệ ạ ủ ướ tâm trí mình v cái mình mu n tr thành. HÃY M NG T NG ra conề ố ở ƯỜ ƯỢ ng i mà b n mu n tr thành. HÃY C M NH N đi u đó. Hãy c m nh nườ ạ ố ở Ả Ậ ề ả ậ s d t dào c m xúc. Hãy hi n th c đi u đó liên t c b t k nh ng gì đangự ạ ả ệ ự ề ụ ấ ể ữ s y ra th gi i bên ngoài và b n s c m th y tình th hi n t i c a b nả ở ế ớ ạ ẽ ả ấ ế ệ ạ ủ ạ đang thay đ i theo các suy nghĩ bên trong tâm tró c a b n. Vâng, gi đây,ổ ủ ạ ờ b n chính là đang làm ch chính mình. Đó chính là m t th t b i b t đ u trạ ủ ộ ấ ạ ắ ầ ở thành m t thành công.ộM i s vi c đ u b t ngu n t nh ng suy nghĩ c a chúng ta TR C KHIỗ ự ệ ề ắ ồ ừ ữ ủ ƯỚ nó tr thành m t th c ti n bên ngoài. Vì v y KH I NGUYÊN c a suy nghĩở ộ ự ễ ậ Ở ủ này có tính quy t đ nh. Tôi nh c l i: Đ NG S D NG TÌNH TH HI Nế ị ắ ạ Ừ Ử Ụ Ế Ệ T I C A B N nh đi m kh i đ u. Hãy s d ng m t t duy đ c đáo, m iẠ Ủ Ạ ư ể ở ầ ử ụ ộ ư ộ ớ m , can đ m phong phú và l c quan làm đi m kh i đ u.ẻ ả ạ ể ở ầ

Làm th nào chúng ta có th gi đ c t t c nh ng suy nghĩ cam đ mế ẻ ữ ượ ấ ả ữ ả trong tâm trí mình khi ta b b a vây b i các v n đ ? Đây là ph ng pháp màị ủ ở ấ ề ươ tôi s d ng:ử ụGi s vi c đ u t kinh doanh c u chúng ta b th t b i. Ta b m t nhi uả ử ệ ầ ư ả ị ấ ạ ị ấ ề ti n và lâm vào tình c nh n n n mà không có ti n chi tr . Đó là m t r c r iề ả ợ ầ ề ả ộ ắ ố l n đ y. Trong tình tr ng này, chúng ta s lo l ng v nhi u vi c khác,ớ ấ ạ ẽ ắ ề ề ệ ch ng h n nh nh ng ng i khác s nói gì, nghĩ gì . Nh ng nêu ta th phânẳ ạ ư ữ ườ ẽ ư ử tích kĩ l ng thì th t ra không có nhi u r c r i nh th t s ta nghĩ. Nóiướ ậ ề ắ ố ư ậ ự th ng ra là ch ng ai th t s nghĩ ng i v chúng ta. Ph n l n th i gian hẳ ẳ ậ ự ợ ề ầ ớ ờ ọ đ u nghĩ v b n thân h . H u h t m i ng i không có th i gian đ nghĩ về ề ả ọ ầ ế ọ ườ ờ ể ề chúng ta! M t cu c nhiên c u trong th i gian g n đây, đã cho th y: 93% v nộ ộ ứ ờ ẩ ấ ấ đ th t ra không có th t. 7% v n đ là s th t. Ngoài nh ng v n đ th c sề ậ ậ ấ ề ự ậ ữ ấ ề ự ự này ra thì có m t lo t các v n đ mà ta không th gi i quy t đ c. Ví dộ ạ ấ ề ể ả ế ượ ụ nh hôm nay b n quy t đ nh đi d h i th o trên m t hòn đ o tách bi t hoànư ạ ế ị ự ộ ả ộ ả ệ toàn, không đi n tho i, và m i tu n ch có m t chuy n bay duy nh t r i đ oệ ạ ỗ ầ ỉ ộ ế ấ ờ ả và m t vi c gì đó s y ra cho nh ng đ a con c a b n. B n có th làm gìộ ệ ả ữ ứ ủ ạ ạ ể

trong tr ng h p này? Ch ng làm gì đ c c . B n có th ch n cách còn l iườ ợ ẳ ượ ả ạ ể ọ ạ là lo l ng v vi c đó su t c tu n l cho đ n khi b n có th đón đ cắ ề ệ ố ả ầ ễ ế ạ ể ượ chuy n bay tr v . Hãy suy ng m v đi u này. T i sao chúng ta c mãi loế ở ề ẫ ề ề ạ ứ l ng v m t vi c mà mình khong th làm đ c?ắ ề ộ ệ ể ượ

M t trang s tay c aộ ổ ủ Edison ghi l i b c phác h a m t bóng đèn cháyạ ứ ọ ộ sáng mà ông đã phát minh vào năm 1879. Sau hàng ngàn l n b th tầ ị ấ b i,ạ Edison v n luôn gi hình nh v bóng đèn cháy sáng trong tam trí.ẫ ữ ả ề

“Đ i v i m i v n đ d i b u tr i này c n có m t ph ng pháp gi i ho cố ớ ỗ ấ ề ướ ầ ờ ầ ộ ươ ả ặ không có gì c . N u có, hãy có g ng tìm ra nó. N u không có cách nào, c gìả ế ắ ế ớ ph i lo l ng”.ả ắSANTIDEVA

Trong m t ví d khác, chúng ta hãy gi đ nh mình b khánh ki t vì m t th tộ ụ ả ị ị ệ ộ ấ b i nào đó trong công vi c đ u t kinh doanh và chúng ta n ngân hàng ho cạ ệ ầ ư ợ ặ m t ng i nào đ y hàng tri u b c. Ta có th làm gì đây? Ch ng có cái gìộ ườ ấ ệ ạ ể ẳ c ! V y thì đ ng nên lo l ng v nó n a. ( Xin l u ý r ng không ph i tôiả ậ ừ ắ ề ữ ư ằ ả đang khuy n khích b n ch i b trách nhi m v kho n n c a mình, màế ạ ố ỏ ệ ề ả ợ ủ đi u tôi mu n nói tr c tiên là hãy gi đ u óc sáng su t. M t khi đ u óc đãề ố ướ ữ ầ ố ộ ầ t nh táo thì hãy b t đ u đ a ra nh ng suy nghĩ m i c a mình và can đ m cácỉ ắ ầ ư ữ ớ ủ ả k ho ch m i, các d án kinh doanh m i, các cách th c m i…)ế ạ ớ ự ớ ứ ớCó nhi u cách có th th c hi n đ c đ ta đ a các th vào trong tâm trí ta.ề ể ự ệ ượ ể ư ứ Ta có th s d ng cách t k ám th đ thay đ i cách c s c a mình, dùngể ử ụ ự ỉ ị ể ỏ ư ử ủ các ngôn ng tác đ ng đ n th n kinh ( Neuro linguistic program) vi t t t làữ ộ ế ầ ế ắ NLP, ph ng pháp CRAFT ( cancel- h y b , replace- thay th , Affim- xácươ ủ ỏ ế nh n, Focus- t p trung, Train- rèn luy n) c a ti n sĩ Maxwwell Matz ngheậ ậ ệ ủ ế các cu n băng có n i dung tích c c và đi u quan tr ng h n là t p thói quenố ộ ự ề ọ ơ ậ ng đúng gi . Khi b n ra ngoài, hãy c g ng giao thi p v i nh ng ng i cóủ ờ ạ ố ắ ệ ớ ứ ườ t t ng l c quan. M i bu i sáng th c d y đ ng quên là ta ph i hình dungư ưở ạ ỗ ổ ứ ậ ừ ả trong đ u mình nh ng hình nh con ng i đã thành công mà ta mu n trầ ữ ả ườ ố ở thành. Hãy đ dũng khí ch y vào huy t qu n c a b n. Th c hi n đi uể ả ế ả ủ ạ ự ệ ề t ng t tr c khi đi ng .( Đi u t h i nh t m i ng i v n làm vào bu iươ ự ướ ủ ề ệ ạ ấ ọ ườ ẫ ổ sáng là đ c báo). Trong ngày, h khi nào b n r nh, hãy t n d ng nh ng cọ ễ ạ ả ậ ụ ữ ơ h i đó đ làm vi c t ng t . Ch ng m y ch c b n s nh n ra r ng dù tìnhộ ể ệ ươ ự ẳ ấ ố ạ ẽ ậ ằ

th bên ngoài c a b n ra sao, nó cũng b t đâu thay đ d n d n theo h ngế ủ ạ ắ ổ ầ ầ ướ b n đã hình dung trong tâm trí mình. B n s không bao gi th y s th t b iạ ạ ẽ ờ ấ ợ ấ ạ n a.ữ“Nh ng ng i thành công t t b c trong xã h i chúng ta g p không ph i làữ ườ ộ ậ ộ ặ ả nh ng ng i không g p th t b i; h ch không nh n th c tiêu c c v đi uữ ườ ặ ấ ạ ọ ỉ ậ ứ ự ề ề đó. H không gán nh ng hình nh tiêu c c cho nh ng đi u mà h không làmọ ữ ả ự ữ ề ọ đ c.”ượ

“Có đ th c h i trong th i bu i khó khăn… nh ng lúc thu n l i cũng t tủ ứ ơ ộ ờ ổ ữ ậ ợ ố nh ng nh ng th i kỳ khó khăn v n t t h n.”ư ữ ờ ẫ ố ơKONOSUKE MATSUSHITASinh năm 1894. V th tr ng, ông là m t ng i y u đu i. V i 100 yên dànhề ể ạ ộ ườ ế ố ớ d m, ông kh i đ u công vi c kinh doanh trong m t căn phòng cho thuê r ngụ ở ầ ệ ộ ộ g n 40m2, thành l p m t trong nh ng công ty thi t b đi n l n nh t th gi iầ ậ ộ ữ ế ị ệ ớ ấ ế ớ mà ông lãnh đ o trong h n 50 năm.ạ ơ

Vâng, cái giá c a thành công là s kiên trì. Đ ng bao gi ch p nh n câu trủ ự ừ ờ ấ ậ ả l i “Không”! Và n u b n đã t ng b d n vào chân t ng ho c c m th yờ ế ạ ừ ị ồ ườ ặ ẳ ấ mình g c ngã và b đ y ra ngoài cu c, hãy luôn ghi nh b n ch đang trênụ ị ẩ ộ ớ ạ ỉ ở m t ch cong trên đ ng và đó không ph i là ch k t thúc.ộ ỗ ườ ả ỗ ế

*********************************

CH CONG TRÊN Đ NGỖ ƯỜKhi b n c m th y mình ch ng còn gì đ choạ ả ấ ẳ ểVà b n ch c r ng bài hát đã k t thúc,ạ ắ ằ ếVà d ng nh ch ng còn lý do gì đ s ngườ ư ẳ ể ốVà màn đêm buông xu ng.ốB n đ n đâu đ tìm ra s c m nhạ ế ể ứ ạMà b n c n đ ti p t c c g ng?ạ ầ ể ế ụ ố ắB n tìm đâu ra bàn tay s lau khôạ ẽNh ng gi t l mà tim b n đang r i.ữ ọ ệ ạ ơKhi b n b đong đ y b ng n i bu n phi n và th t v ng,ạ ị ầ ằ ỗ ồ ề ấ ọHãy nhìn l i đi u t ng ch ng là k t thúc,ạ ề ưở ừ ếNghe l i thì th m, “Hãy ch đ n ngày mai”,ờ ầ ờ ếN i đau xé tim này ch là m t ch cong trên đ ng.ỗ ỉ ộ ỗ ườ(Ch cong trên đ ng, ch cong trên đ ngố ườ ỗ ườ

Ch cong trên đ ng, ch cong trên đ ng.)ỗ ườ ỗ ườCon đ ng s v n ti p n i sau ch congườ ẽ ẫ ế ố ỗVà b n s l i hát ti p t c cu c hành trình,ạ ẽ ạ ế ụ ộVà ni m hy v ng trong tim s nhen nhóm tr l iề ọ ẽ ở ạKhi b n th y ánh sáng v cái mình đang m đ n.ạ ấ ề ơ ếVà l i thì th m trái tim b n đ tr n anờ ầ ạ ể ấNi m h nh phúc ch đâu đây quanh ch cong trên đ ng.ề ạ ỉ ỗ ườ(Ch cong trên đ ng, ch cong trên đ ngố ườ ỗ ườCh cong trên đ ng, ch cong trên đ ng.)ỗ ườ ỗ ườ

“Trong m i th i kỳ, nh ng ng i tài năng leo lên cao. T phía d i, thỗ ờ ữ ườ ừ ướ ế gi i nhìn theo h . Nh ng ng i này leo lên đ nh núi vào nh ng đám mây,ớ ọ ữ ườ ỉ ữ bi n m t, r i xu t hi n tr l i. Ng i ta quan sát h , ch đi m h . H điế ấ ồ ấ ệ ở ạ ườ ọ ọ ể ọ ọ bên b v c. H li u lĩnh đi theo con đ ng c a mình. Quan sát h trên cao,ờ ự ọ ề ườ ủ ọ quan sát h đ ng xa, h ch là nh ng cái ch m đen nh xíu. H v n ti pọ ở ằ ọ ỉ ữ ấ ỏ ọ ẫ ế t c đi. Con đ ng th t g gh , các khó khăn không ng ng xu t hi n. Cụ ườ ậ ồ ề ừ ấ ệ ứ m i b c l i có m t b c t ng, m i b c l i có m t cái b y. Khi h leoỗ ướ ạ ộ ứ ườ ỗ ướ ạ ộ ẫ ọ lên, không khí càng giá l nh. H ph i làm thang cho mình b ng cách c tạ ọ ả ằ ắ n c đá ra và đi trên nó, b c chân th t v i vã. M t c n bão đang thét gào.ướ ướ ậ ộ ộ ơ Th mà h v n ti n lên trong s điên r c a mình. Không khí càng lúc càngế ọ ẫ ế ự ồ ủ khó th . V c sâu ngoác mi ng phía d i h . Vài ng i r i xu ng. Nh ngở ự ệ ướ ọ ườ ơ ố ữ ng i khác d ng l i và thoái lui. Tình tr ng c a h là tình tr ng ki t s cườ ừ ạ ạ ủ ọ ạ ệ ứ đáng bu n.ồNh ng ng i táo b o l i ti p t c. Nh ng con di u hâu tr ng tr ng nhìn h .ữ ườ ạ ạ ế ụ ữ ề ừ ừ ọ Tia ch p lóe lên trên đ u h . Tr n cu ng phong r t hung hãn. Ch ng h gì,ớ ầ ọ ậ ồ ấ ẳ ề h c v n kiên trì ti n b c.”ọ ẫ ế ướVICTOR HUGO

S kiên trì c a con songự ủ Colorado đã làm nên h m núi hùng vĩGrand Canyon.ẻ S kiên trì c a m t Charles Goodyear đã cho chúng ta các l p xe cho phép xeự ủ ộ ố h i ch y v i t c đ cao. S kiên trì c a anh em nhà Wright đã cho chúng taơ ạ ớ ố ộ ự ủ đôi cánh đ bay. S kiên trì c a m t Alexander Graham Bell đã cho phépể ự ủ ộ chúng ta trò chuy n t nh ng kho ng cách xa xôi. S kiên trì c a Beethovenệ ừ ữ ả ự ủ làm cho th gi i chúng ta ng p tràn nh ng giai đi u tuy t v i. S kiên trìế ớ ậ ữ ệ ệ ờ ự c a John Milton đã cho chúng ta nh ng bài th ng t ngào th p sáng trái tim.ủ ữ ơ ọ ắ S kiên trì c a Helen Keller đã cho t t c nh ng ng i tàn t t ni m hyự ủ ấ ả ữ ườ ậ ề

v ng. S kiên trì c a Nelson Mandela đã cho chúng ta hòa bình. S kiên trìọ ự ủ ự c a Thomas Edison đã cho chúng ta ánh đi n. S kiên trì c a Abrahamủ ệ ự ủ Lincoln mang l i cho ông ch c T ng th ng. Thành công ph thu c vào sạ ứ ổ ố ụ ộ ự b n b c a ta. Thi u kiên trì là m t trong nh ng lý do th t b i c a nhi uề ỉ ủ ế ộ ữ ấ ạ ủ ề ng i trong kinh doanh, trong chính tr và trong cu c s ng riêng t . Và nhườ ị ộ ố ư ư l i c a Napoleon Hill: “M i con ng i thành công đ u nh n ra r ng thànhờ ủ ỗ ườ ề ậ ằ công vĩ đ i n m phía bên kia th i kh c h bi t ch c là ý t ng c a h sạ ằ ờ ắ ọ ế ắ ưở ủ ọ ẽ không th c hi n đ c.”ự ệ ượ

“V n đ không ph i là b n đã r i bao xa, mà là b n đã leo lên l i đ n m cấ ề ả ạ ơ ạ ạ ế ứ nào!”

Pepsi Cola tuyên b phá s n l n đ u tiên vào ngày 02/03/1923. Công ty l iố ả ầ ầ ạ phá s n m t l n n a vào năm 1925. Vào ngày 18/05/1931, h l i đ đ n xinả ộ ầ ữ ọ ạ ệ ơ phá s n. Không bao lâu sau, doanh s hàng năm c a h là 9,3 t USD so v iả ố ủ ọ ỉ ớ 8,4 t USD c a t p đoàn Coca-cola.ỉ ủ ậ

Vi c phân tích k 178 ng i thành công n i ti ng đã ph i bày s th t là t tệ ỹ ườ ổ ế ơ ự ậ ấ c h đã t ng th t b i nhi u l n tr c khi đ t đ n thành công.ả ọ ừ ấ ạ ề ầ ướ ạ ếCh a t ng có ai đ t đ c thành công x ng đáng mà không m t đôi l n th yư ừ ạ ượ ứ ộ ầ ấ m t chân c a mình l l ng trên b v c c a th t b i.ộ ủ ơ ử ờ ự ủ ấ ạ

Ch ng 15ươ KHI T T C Đ U TH T B IẤ Ả Ề Ấ Ạ

Sau khi hoàn t t b n th o đ u tiên c a quy n sách này ,tôi đã đ a nó choấ ả ả ầ ủ ể ư anh r tôi đ c qua và xin ý ki n.Anh đã nói r ng tôi c n ph i vi t m tể ọ ế ằ ầ ả ế ộ ch ng v cách làm th nào đ v t qua th t b i.Sau khi suy nghĩ v đi uươ ề ế ể ượ ấ ạ ề ề này ,tôi đã quy t đ nh đ đ ng v m t cái gì khác n a,m t cái gì đó hi nế ị ả ộ ề ộ ữ ộ ệ di n trong tâm trí c a nhi u ng i.Chúng ta s làm gì n u mình đã kiên trìệ ủ ề ườ ẽ ế ,đã đem h t kh năng s n có ra mà v n th t b i?Nói cách khác,n u t t cế ả ẵ ẫ ấ ạ ế ấ ả m i s đ u th t b i thì sao?Dù r ng ph n vi t v cách làm th nào đọ ự ề ấ ạ ằ ầ ế ề ế ể đ ng đ u v i th t b i đ c p trong ch ng 14 đã đ a ra nhi u cách đươ ầ ớ ấ ạ ề ậ ươ ư ề ể

v t qua th t b i ,tôi cũng xin chia s v i b n khía c nh r t quan tr ng nàyượ ấ ạ ẻ ớ ạ ạ ấ ọ n u đi u nói trên x y ra v i chúng ta.ế ể ả ớChúng ta hãy phân tích phát bi u d i đây c a W.Clemenstone:ể ướ ủKhi nghiên c u v cu c đ i c a nh ng ng i thành đ t m t cách phiứ ề ộ ờ ủ ữ ườ ạ ộ th ng ,b n s th y r ng r t nhi u ng i trong s h đã may m n khi g pườ ạ ẽ ấ ằ ấ ề ườ ố ọ ắ ặ th t b i.Nh th t b i đó h có th s d ng th i gian suy nghĩ sáng t o c aấ ạ ờ ấ ạ ọ ể ử ụ ờ ạ ủ mình đ chy n th t b i thành l i th b ng cách làm l i m t s n ph mể ể ấ ạ ợ ế ằ ạ ộ ả ẩ t ng t ,đ a ra m t s n ph m m i ho c m t d án m i có th không th cươ ự ư ộ ả ẩ ớ ặ ộ ự ớ ể ự hi n đ c ,n u h ch ng may th t b i và khi đó ,nh thái đ đúng đ n c aệ ượ ế ọ ẳ ấ ạ ờ ộ ắ ủ mình ,t n d ng đ c tình th b t l i c a mìnhậ ụ ượ ế ấ ợ ủĐi m m u ch t mà tôi mu n nh n m n đây là vi c làm ra m t s n ph mể ấ ố ố ấ ạ ở ệ ộ ả ẩ t ng t ho c đ a ra m t s n ph m m i hya m t d án m iươ ự ặ ư ộ ả ẩ ớ ộ ự ớVâng,nhi u ng i trong chúng ta quá r p khuôn trong ngh nghi p ho c quáề ườ ậ ề ệ ặ l thu c các kĩ năng đã hình thành t nh .M t ng i nông dân truy n d yệ ộ ừ ỏ ộ ưở ề ạ l i cho ng i con nông dân c a mình .M t v bác sĩ truy n l i cho ng iạ ườ ủ ộ ị ề ạ ườ con bác sĩ .M t chính tr gia truy n l i cho ng i con chính tr giaộ ị ề ạ ườ ị Khi ta c th t b i liên t c sau khi đã kiên trì trong m t kho ng th i gian dàiứ ấ ạ ụ ộ ẳ ờ và th hi n n l c cao nh t ,có l ta ph i nhìn l i n i mình đang đ ng vàể ệ ỗ ự ấ ẽ ả ạ ơ ứ xác đ nh l i li u ta có th th c s đ t đ c đi u mình mong mu n đó hayị ạ ệ ể ự ự ạ ượ ề ố ở không "Khi b n không th đ i h ng gió-hãy đi u ch nh con thuy n c a b n".ạ ể ổ ướ ề ỉ ề ủ ạVÔ DANHS th t là có nhi u ph ng ti n v n chuy n khác nhau giúp ta đ n đíchự ậ ề ươ ệ ậ ể ế trong cu c s ng.M t s ph ng ti n v n chuy n có th nhanh ho c ch mộ ố ộ ố ươ ệ ậ ể ể ặ ậ h n nh ng ph ng ti n khác.M t s có th ít m o hi m h n nh ng cũngơ ữ ươ ệ ộ ố ể ạ ể ơ ư ch m h n nh ng ph ng ti n v n chuy n khácậ ơ ữ ươ ệ ậ ểL y ví d ,n u ta là ng i kéo xe -li u ta ki m đ c bao nhiêu và đi đ cấ ụ ế ườ ệ ế ượ ượ bao xa trong cu c đ i mình?(M t ng i kéo xe là m t ng i ki m s ngộ ờ ộ ườ ộ ườ ế ố b ng cách kéo ho c đ p m t chi c xe 3 bánh đ ch ng i ta t n i nàyằ ặ ạ ộ ế ể ở ườ ừ ơ đ n n i khác).Loai ph ng ti n v n chuy n này đang r t ph bi n Đôngế ơ ươ ệ ậ ể ấ ổ ế ở Nam Á ,nh ng nó đang d n bi n m t m c dù m t vài n i ,nó v n còn t nư ầ ế ấ ặ ở ộ ơ ẫ ồ t i.M t ng i kéo xe thông th ng ki m đ c 1,3 đ n 4 USD m t ngày.taạ ộ ườ ườ ế ượ ế ộ có th làm vi c r t chăm ch nh ng cu i cùng ta v n "nghèo v n hoànể ệ ấ ỉ ư ố ẫ ẫ nghèo"Cũng gi ng nh nguyên t c l c c a đòn b y ,trong vi c ki m s ng cũng cóố ư ắ ự ủ ẩ ệ ế ố l c c a đòn b y!ự ủ ẩM t khi chúng ta đã tích lũy và h c h i t t c nh ng gì c n h c trong nghộ ọ ỏ ấ ả ữ ầ ọ ề

kéo xe ,có l ta mu n đ i sang m t d án khác .Khi đã đi u hành m t c aẽ ố ổ ộ ự ề ộ ủ hàng t p hóa,có l ta l a quy t đ nh xây d ng m t chu i các c a hàng kh pạ ẽ ị ế ị ự ộ ỗ ử ắ c n c .T t c nh ng vi c này s bi n đ i l c đòn b y c u chúng ta đả ướ ấ ả ữ ệ ẽ ế ổ ự ẩ ả ể có đ c nh ng đi u mà ta mong mu n trong cu c s ng ,"không có s l cượ ữ ề ố ộ ố ự ạ h ng thì s không có ti n b ".Frank Jappaướ ẽ ế ộVì th ,đ ng bao gi quá r p khuôn và nói r ng b n không th thay đ i .Đôiế ừ ờ ậ ằ ạ ể ổ khi trong cu c s ng ,chúng ta có th ph i b t đ u m t cu c phiêu l uộ ố ẻ ả ắ ầ ộ ộ ư m i ,đi u ch nh t t c nh ng kĩ năng và kh năg c a mình tr c kia đớ ề ỉ ấ ả ữ ả ủ ướ ể thích nghi v i hoàn c nh m i.Th m chí có khi chúng ta còn ph i h c nh ngớ ả ớ ậ ả ọ ữ kĩ năng m i!ớ

Có bao gi b n t h i làm th nào mà ng i Nh t có th đ ng lên tờ ạ ự ỏ ế ườ ậ ể ứ ừ c nh đ nát c a chi n tranh th gi i th 2 đ tr thành c ng qu c kinh tả ổ ủ ế ế ờ ứ ể ở ườ ố ế hùng m nh nh ngày nay?Tôi v n còn nh ,th i tôi còn tr ,nhi u ng i r tạ ư ẫ ớ ờ ẻ ề ườ ấ nghi ng các s n ph m c a Nh t.Ngày nay,th t khó s ng n u không có m tờ ả ẩ ủ ậ ậ ố ế ộ s n ph m Nh t nào trong nhà mình.Đi u này không ch x y ra n c b nả ẩ ậ ề ỉ ả ở ướ ạ mà trên kh p th gi i !ở ắ ế ớNg i Nh t không phát minh ra xe h i.H cũng không phát minh ra máyườ ậ ơ ọ quay phim,máy nh,t l nh,truy n hình,máy đi u hòa không khí,máy r aả ủ ạ ề ề ử chén,máy hút b i,phim ch p hình,dàn âm thanh hi-fi.Th t ra,h không phátụ ụ ậ ọ minh ra r t nhi u th .Đi u h làm ch là sao chép,c i ti n và phát tri nấ ề ứ ề ọ ỉ ả ế ể nh ng s n ph m đã có s n.Th t ra,h ch v n d ng t duy sáng t o c aữ ả ẩ ẵ ậ ọ ỉ ậ ụ ư ạ ủ mình vào nh ng s n ph m t ng t nh ng hãy xem h thành công ra saoữ ả ẩ ươ ự ư ọCó l ,khi đ c nh ng gì tôi k đây,b n có th th y r ng cái g i là phép lẽ ọ ữ ể ạ ể ấ ằ ọ ạ kinh t c a Nh t B n xét cho cùng không ph i là m t phép màu.Maxanobế ủ ậ ả ả ộ Tosuji,nhà chi n l c trong chi n tranh th gi i th 2 ,đã lên k ho ch 100ế ượ ế ế ớ ứ ế ạ ngày t n công Châu Á,g m c Úc ,đ chi m lĩnh d u và ngu n khoáng ch tấ ồ ả ể ế ầ ồ ấ c a khu v c.Khi phát hi n ra Nh t B n không th chi n th ng vì khu v củ ự ệ ậ ả ể ế ắ ự này quá r ng,ông ta tr v Nh t và ho ch đi nh s b i tr n c a quân đ iộ ở ề ậ ạ ị ự ạ ậ ủ ộ Nh t.Sau đó,ông ta l n k ho c 100 năm v kinh t và th ng m i c aậ ế ế ạ ề ế ươ ạ ủ Nh t B n.Có th chúng ta không nh n ra đi u đó nh ng th t ra,gi đâyậ ả ể ậ ề ư ậ ờ ch ng ta đang n m trong m t ph n c a m t k ho ch xu t phát t s b iứ ằ ộ ầ ủ ộ ế ạ ấ ừ ự ạ tr n c a n c Nh tậ ủ ướ ậ"Khi m t ng i b n cung b n không trúng đích,anh ta quay l i và tìmộ ườ ắ ắ ạ khuy t đi m bên trong b n thân mình .Vi c không b n trúng đích ch ng baoế ể ả ệ ắ ẳ gi là l i c a t m bia c .Đ c i ti n m c tiêu c a b n-hãy c i ti n b nờ ỗ ủ ấ ả ể ả ế ụ ủ ạ ả ế ả

thân".GILBERT ARLANDPh i chăng là m t s trùng h p khi c hai c ng qu c kinh t hùng m nhả ộ ự ợ ả ườ ố ế ạ nh t hi n nay là Nh t và Đ c đ u là 2 qu c gia b i tr n trong chi n tranhấ ệ ậ ứ ề ố ạ ậ ế th gi i th 2?Có l th t b i có m t giá tr th t s !ế ớ ứ ẽ ấ ạ ộ ị ậ ựN u b n nh n th y mình th t s không ti n tri n trong công vi c đã đ cế ạ ậ ấ ậ ự ế ể ệ ượ đào t o ,hãy đào t o l i b n thân trong m t công vi c hoàn toàn m i m cóạ ạ ạ ả ộ ệ ớ ẻ vi n c nh t t đ p h n.Đ ng gi i h n mình trong m t k năng.Hãy nhễ ả ố ẹ ơ ừ ớ ạ ộ ỹ ớ r ng con ng i có kh năng h c nh ng k năng m i và đi vào nh ng cu cằ ườ ả ọ ữ ỹ ớ ữ ộ m o hi m m i.Đ ng tin r ng m t ng i ch nên s ng và ch t m t n iạ ể ớ ừ ằ ộ ườ ỉ ố ế ở ộ ơ duy nh t .N i nh ng ng i khác thành công,b n cũng có th thành côngấ ơ ữ ườ ạ ểM t s ng i có th th t b i trong m t cu c m o hi m nh ng l i r t thànhộ ố ườ ể ấ ạ ộ ộ ạ ể ữ ạ ấ công trong m t cu c m o hi m hoàn toàn m iộ ộ ạ ể ớ "B n không c n ph i x u h khi làm m t k th t b i nh Christopherạ ầ ả ấ ổ ộ ẻ ấ ạ ư Columbus".Vâng,thay vì khám phá ra Tây n,Christopher Columbus l i khám phá ra m tẤ ạ ộ trong nh ng l c đ a vĩ đ i nh t trên trái đ t.Và b t k b n đ nh làm gì trongữ ụ ị ạ ấ ấ ấ ể ạ ị cu c m o hi m m i hay trong lúc l c đ ng,đây là l i khuyên t m tộ ạ ể ớ ạ ườ ớ ừ ộ ng i thông thái:ườ"Hãy bi t rõ đi u b n s làm ,th c hi n nó và đ ng tái ph m.N u b nế ề ạ ẽ ự ệ ừ ạ ế ạ ph m sai l m,hãy ph m m t sai l m v vang.Đi u này gi ng nh m tạ ầ ạ ộ ầ ẻ ề ố ư ộ ng i đi đ n ngã ba đ ng và nói :"tôi nên đi đ ng nào đây,đ ng nàyườ ế ườ ườ ườ hay đ ng kiaườ ?"C đi đi!Hãy ch n m t con đ ng và đi.Luôn có y u t th iứ ọ ộ ườ ế ố ờ gian,m i th đ u có th i đi m c a nó".ọ ứ ề ờ ể ủGURN RUTT

Đ k t thúc chu ng này,tôi mu n cùng b n chia s câu chuy n v m tể ế ơ ố ạ ẻ ệ ề ộ trong nh ng con ng i n i ti ng c a Nh t B n ,Soichiro Hondaữ ườ ổ ế ủ ậ ảVào năm 1938,Sochiro Honda đ u t t t c ti n b c c a mình vào m t phânầ ư ấ ả ề ạ ủ ộ x ng nh làm ra b c pit-tông đ bán cho Toyota.Đ gi đ c công vi cưở ỏ ạ ể ể ữ ượ ệ làm ăn ,ông ph i c m c n trang c a v mình.Sau khi th nghi m các b cả ầ ố ữ ủ ợ ử ệ ạ pit-tông ,Toyota làm ông b t ng a khi nói r ng chúng không đ t tiêuậ ử ằ ạ chu n.Ông l i quay v tr ng h c trong 2 năm vì b n thi t k c a ông bẩ ạ ề ườ ọ ả ế ế ủ ị th y giáo và các b n xem là ng ng n.Nh ng sau 2 năm,b n thi t k c aầ ạ ớ ẩ ư ả ế ế ủ ông đ c ch p nh n.Toyota kí m t h p đ ng v i ông.Lúc y m t v n đượ ấ ậ ộ ợ ồ ớ ấ ộ ấ ề m i l i n y sinh khi chính ph Nh t đang chu n b chi n tranh đã t ch iớ ạ ả ủ ậ ẩ ị ế ừ ố

cung c p cho ông nh ng v t li u c n thi t đ xây d ng nhà máy c aấ ữ ậ ệ ầ ế ể ự ủ ông.Tuy nhiên ,ông đã t p h p m t nhóm ng i l i đ "ch t o" nh ng v tậ ợ ộ ườ ạ ể ế ạ ữ ậ li u xây d ng nhà máy.Lúc chi n tranh x y ra,nhà máy c a ông b cháy t i 2ệ ự ế ả ủ ị ớ l n và các phân x ng chính b phá h y.ầ ưở ị ủThay vì chán n n,ông xông ra và huy đ ng nhân viên nh t nh nh các bìnhả ộ ặ ạ xăng mà lính Mĩ b đi,s d ng nh nh ng nguyên li u thô cho nhà máy c aỏ ử ụ ư ữ ệ ủ ông.R i tr n đ ng đ t l i phá h y nhà máy c a ông và sau cùng,ông quy t đ nhồ ậ ộ ấ ạ ủ ủ ế ị bán nhà máy s n xu t b c pit-tông choả ấ ạ Toyota.Sau đó,ông đã thành l p m t vài doanh nghi p nh ng t t c đ u th tậ ộ ệ ư ấ ả ề ấ b i.Cu i cùng,vào năm 1947,m t cu c kh ng ho ng nhiên li u khác th ngạ ố ộ ộ ủ ả ệ ườ đã x y ra Nh t Bnar th i h u chi n.Honda th m chí không th s d ng ôả ở ậ ờ ậ ế ậ ể ử ụ tô c a mình đ ki m ăn cho gia đình.Trong n i tuy t v ng,ông g n m tủ ể ế ỗ ệ ọ ắ ộ đ ng c nh vào xe đ p c a mình và m t ng i hàng xóm đã nh ông làmộ ơ ỏ ạ ủ ộ ườ ờ m t cái t ng t ,r i m t chi c khác,m t chi c khác n a cho đ n lúc ôngộ ươ ự ồ ộ ế ộ ế ữ ế không còn m t đ ng c nào n a.Cu i cùng,ông quy t đ nh ch t o các đ ngộ ộ ơ ữ ố ế ị ế ạ ộ c và thành l p m t nhà máy đ làm đi u đóơ ậ ộ ể ềNh ng r i chính ph Nh t B n ban hành m t đ o lu t h n ch vi c sư ồ ủ ậ ả ộ ạ ậ ạ ế ệ ử d ng nhiên li u.Đ cung c p nhiên li u cho đ ng c ,ông ph i ép nh aụ ệ ể ấ ệ ộ ơ ả ự thông và tr n nó v i xăng đ gi m b t mùi xăngộ ớ ể ả ớĐ tăng v n cho nhà máy xe mô tô,ông đã vi t th cho 18000 ng i có xeể ố ế ư ườ đ p và 5000 ng i đã đ t ti n tr c cho ông.Khi nh ng chi c xe đ c chạ ườ ặ ề ướ ữ ế ượ ế t o xong,ch có m t ít ng i trung thành mua vì chúng quá l n!Cu iạ ỉ ộ ườ ớ ố cùng,ông đã thi t k chi c Honda Cub.Ph n còn l i c a câu chuy n đãế ế ế ầ ạ ủ ệ thu c v l ch sộ ề ị ử Vâng,b n s làm gì khi ph i t b giâc m c a mình đ n gi n ch vì nóạ ẽ ả ừ ỏ ơ ủ ơ ả ỉ không th th c hi n đ c ,khi t t c m i th còn l i đ u th t b i?ể ự ệ ượ ấ ả ọ ứ ạ ề ấ ạHãy d ng đây và hãy suy nghĩ th t kĩ.Hãy vi t ra nh ng gì b n s làm khiừ ở ậ ế ữ ạ ẽ t t c m i th đ u th t b i.Đ ng l t sang trang khác cho đ n khi đã suyấ ả ọ ứ ề ấ ạ ừ ậ ế nghĩ v đi u này và vi t câu tr l i c a mình xu ng kho ng tr ng bên d iề ề ế ả ờ ủ ố ả ố ướĐây là m t trong nh ng l i khuyên vĩ đ i nh t th gi i:ộ ữ ớ ạ ấ ế ờHÃY B T Đ U L I GIÂC M !Ắ Ầ Ạ Ơ

VÀ CÓ M T GI C M M I .......Ộ Ấ Ơ Ớ........NH NH NG GÌ SOCHIRO HONDA ĐÃ LÀM !Ư Ữ

Hãy xem xét phát bi u d i đây c a Albert Einstein và b n s bi t t iể ướ ủ ạ ẽ ế ạ sao có m t gi c m hay m t ý t ng m i sau m i l n th t b i l i là đi uộ ấ ơ ộ ưở ớ ỗ ầ ấ ạ ạ ề c c kì quan tr ng:ự ọ"Nh ng v n đ đáng k mà chúng ta đang có không th đ c gi i quy t ữ ấ ề ể ể ượ ả ế ở cùng m t c p đ v i suy nghĩ đã t o ra chúng....ộ ấ ộ ớ ạNh ng gì ng i ta nhìn th y t thành công c a tôi ch là 1%nh ng nh ng gìữ ườ ấ ừ ủ ỉ ư ữ h không th y l i chi m đ n 99%;đó là nh ng th t b i c a tôi"ọ ấ ạ ế ế ữ ấ ạ ủSOCHIRO HONDA

MARTIN LUTHERKING JR"TÔI CÓ M T GI C M !"Ộ Ấ Ơ

Ông là m t trong nh ng nhà lãnh đ o phong trào đ u tranh cho quy n bìnhộ ữ ạ ấ ề đ ng c a ng i da đen vĩ đ i nh t trong th i đ i chúng ta.Ông có m t gi cẳ ủ ườ ạ ấ ờ ạ ộ ấ m .....là m t ngày nào đó,chúng ta s không b đánh giá theo màu da c aơ ộ ẽ ị ủ mình ho c theo đ dài c a tóc mà theo nh ng gì ch a đ ng trong b nàoặ ộ ủ ữ ư ự ộ chúng ta .Bài di n văn n i ti ng c a ông "Tôi có m t gi c m !" đã đ cễ ổ ế ủ ộ ấ ơ ượ gi i thi u tr c m t đám đông 250000 ng i (năm 1963)ớ ệ ướ ộ ườK phá s n không ph i là k không có m t đ ng xu dính túi ,mà là k khôngẻ ả ả ẻ ộ ồ ẻ có m t gi c m m i.ộ ấ ơ ớTh t b i không có nghĩa b n là m t k th t b i.ấ ạ ạ ộ ẻ ấ ạĐi u đó ch có nghĩa b n ch a thành công mà thôi.ề ỉ ạ ưTh t b i không có nghĩa b n ch ng đ t đ c gìấ ạ ạ ẳ ạ ượ Đi u đó ch có nghĩa b n đã h c đ c đi u gì đóề ỉ ạ ọ ượ ềTh t b i không có nghĩa b n là m t k ng c ngh ch khi c g ngấ ạ ạ ộ ẻ ố ế ố ắĐi u đó ch có nghĩa b n gan d ,có ngh l c,b n có can đ m,hãy t hào về ỉ ạ ạ ị ự ạ ả ự ề b n thân mìnhả Th t b i không có nghĩa b n s ch ng bao gi làm đ c đi u đóấ ạ ạ ẽ ẳ ờ ượ ềĐi u đó ch có nghĩa s m t th i gian lâu h n.ề ỉ ẽ ấ ờ ơTh t b i không có nghĩa b n đã k t thúcấ ạ ạ ế Đi u đó ch có nghĩa b n có c h i đ b t đ u l i t t c ,c g ng là m tề ỉ ạ ơ ộ ể ắ ầ ạ ấ ả ố ắ ộ đi u gì đó m i m .ề ớ ẻTh t b i không có nghĩa chúa đã ru ng b b nấ ạ ồ ỏ ạĐi u đó ch có nghĩa Ngài có m t ý t ng tuy t v i h n.ề ỉ ộ ưở ệ ờ ơĐúng th đ y,th t b i ch ng bao gi là đi m k t thúc c !ế ấ ấ ạ ẳ ờ ể ế ả TI N SĨ ROBERT SCHULLERẾ

Ch ng 16ươ

B N S LÀM GÌ N U KHÔNG TH TH T B I ?Ạ Ẽ Ế Ể Ấ Ạ

“B n d đ nh làm gì n u bi t mình không th th t b i ?”.ạ ự ị ế ế ể ấ ạTI N SĨ ROBERT SCHULLERẾCó m t sô ng i s d ng th t b i nh m t cái c đ không làm b t cộ ườ ử ụ ấ ạ ư ộ ớ ể ấ ứ vi c gì.Không m o hi m,không th t b i .Tôi th t s hi v ng r ng b nệ ạ ể ấ ạ ậ ự ọ ằ ạ không ph i m t ng i trong s h .N u tìn c ,b n có ý đ nh nghiêng vả ộ ườ ố ọ ế ờ ạ ị ề h ng đó,xin hãy xem xét l i phát bi u d i đây:ướ ờ ể ướHãy cho là b n không th th t b i.Hãy c l nó đi.Th t ra,b n s làm gì ?ạ ể ấ ạ ứ ờ ậ ạ ẽHãy nghĩ th t kĩ và thành th t v i chính mìnhậ ậ ớLi u b n có tr thành “m t ai đó” thay vì nói v “nh ng ai đó” không ?ệ ạ ở ộ ề ữLi u b n có ti p t c s ng trong ngôi nhà đáng yêu đó thay vì càu nhàu trongệ ạ ế ụ ố “túp l u “ c a b n ?ề ủ ạLi u b n có ng i lái trong chi c xe m i toanh thay vì giam mình trong phòngệ ạ ồ ế ớ ?Li u b n có tôn tr ng hay coi th ng nh ng ng i đã c g ng và th t b i ?ệ ạ ọ ườ ữ ườ ố ắ ấ ạLi u b n có dám làm nh ng đi u mà tr n đây ch a ai dám làm ?ệ ạ ữ ề ướ ư

NH NG NG IỮ ƯỜ

DÁM LÀM NH NG ĐI UỮ Ề

MÀ TR C ĐÂYƯỚ

CH A AIƯ

DÁM LÀM

LÀ NG IƯỜ

DÁM TH T B I...............Ấ Ạ

H NÓI ÔNG Y M T TRÍ.....Ọ Ấ ẤCHRISTOPHER COLUMBUS(K th t b i n i danh nh t th gi i)ẻ ấ ạ ổ ấ ế ớÔng ch ng bao gi bi t đ c r ng mình đã khám phá ra Tân th gi i và mãiẳ ờ ế ượ ằ ế ớ cho đ n nhi u năm sau đó,s th nh v ng t t b c c a khu v c này m iế ề ự ị ượ ộ ậ ủ ư ớ đ c nh n ra.Ông v n nghĩ đó là m t ph n c a n Đượ ậ ẫ ộ ầ ủ Ấ ộ

H G I ÔNG LÀ K THÔ L ....Ọ Ọ Ẻ ỖMARCO POLOQuy n sách c a ông vi t v các chuy n du hành đã m mang trí óc dân châuể ủ ế ề ế ở Âu v văn minh Vi n Đôngề ễ

H NÓI CH CÓ CHIM M I BAY Đ C .....Ọ Ỉ Ớ ƯỢ“N ng h n máy bay trên không trung là đi u không th có đ c .”ặ ơ ề ể ượ

LORD KELVIN

Ch t ch H i khoa h c Hoàng gia ,1895ủ ị ộ ọ

ANH EM NHÀ WRIGHTH đã s d ng các thi t b c a x ng s a ch a xe đ p c a h đ ch t oọ ử ụ ế ị ủ ưở ữ ữ ạ ủ ọ ể ế ạ

ra chi c máy bay đ u tiên .ế ầ

H B O ÔNG Đ U HÀNG....Ọ Ả ẦEdmund Hilary đã th t b i trong con m t nhi u ng i vào năm 1951 và l iấ ạ ắ ề ườ ạ th t b i vào năm 1952 trong vi c chinh ph c đ nh Everest.Vào năm 1953,ôngấ ạ ệ ụ ỉ và Tenzing Norgay,ng i d n đ ng s ng vùng giáp ranh biên gi i Nepalườ ẫ ườ ố ở ớ và Tây T ng ,đã là nh ng ng i đ u tiên đ t chân lên đi m cao nh tạ ữ ườ ầ ặ ể ấ -8847,73m c a đ nh Everest.ủ ỉ

H NÓI PH N KHÔNG TH .....Ọ Ụ Ữ Ể“Nh ng ng i ph n khôn ngoan và có trách nhi m không mu n bữ ườ ụ ữ ệ ố ỏ phi u”.ếGROVER CLEVERLAND,1905.JUNKO TABEIVào năm 1974,Junko Tabei đã tr thành ng i ph n đ u tiên leo đ n đ nhở ườ ụ ữ ầ ế ỉ Everest.LÀ m t ng i v và m t ng i m Nh t m u m c.bà ph i đ ngộ ườ ợ ộ ườ ẹ ậ ẫ ự ả ươ đ u v i các th thách,v a ki m ti n đ th c hi n cu c thám hi m c aầ ớ ử ừ ế ề ể ự ệ ộ ể ủ mình ,v a ki m ti n đ nuôi con .Bà đã leo lên đ n đ nh c a nh ng ng nừ ế ề ể ế ỉ ủ ữ ọ núi cao nh t 20 trong s 167 n c c a LHQ,và d đ nh s ti p t c th cấ ở ố ướ ủ ự ị ẽ ế ụ ự hi n vi c này 147 n c còn l i .ệ ệ ở ướ ạ

NG I TA NÓI H NÊN NHÀ.....ƯỜ Ọ Ở“CÓ l m t s ng i s t h i t i sao chúng tôi ph i đi và leo núi trong khiẽ ộ ố ườ ẽ ự ỏ ạ ả ng nhà thì an toàn h n”.ủ ở ơ

TI N SĨ MAHATHIR PHÁT BI U T I CU C PHÁT Đ NG D ÁNẾ Ể Ạ Ộ Ộ Ự MALAYSIA-EVEREST’97

NG I TA NÓI CHÚNG S TR THÀNH NH NG CÒN “B CHƯỜ Ẽ Ở Ữ Ạ T NG”...ƯỢTòa tháp đôi c a Kuala Lumper là tòa nhà cao nh t th gi i.B c nh đ củ ấ ế ớ ứ ả ượ

tác gi ch p vào ngày Th ng nh t lãnh th ,01/02/1997ả ụ ố ấ ổ

H NÓI ĐÕ LÀ VI C LÃNG PHÍ TI N C A....Ọ Ệ Ề ỦDHAMMAKAYA CETIYAKÌ QUAN KI N TRÚC Ph T giáo hi n đ i quy mô nh t th gi i hi n đangẾ Ậ ệ ạ ấ ế ớ ệ đ c xây d ng trên khuôn viên kho ng 400 ha Wat Phra ,Dhammakayaượ ự ả ở Cetiya-th hi n khao khát hòa bình trên th gi i và đóng vai tr nh m tể ệ ế ớ ờ ư ộ “Thánh đ a” cho các Ph t t trên th gi i .Nó đ c xây d ng b ng nh ngị ậ ử ế ớ ượ ự ằ ữ v t li u vũng ch c và t t nh t đ t n t i ít nh t m t ngàn năm v i nh ng kĩậ ệ ắ ố ấ ể ồ ạ ấ ộ ớ ữ thu t tr c đây ch a bao gi đ c áp d ng.Đ n khi hoàn thành ,ng i taậ ướ ư ờ ượ ụ ế ườ hi v ng n i này có th đón đ c 1 tri u ng i thi n đ nh cùng 1 lúc !ọ ơ ể ượ ệ ườ ề ị

H NÓI ĐI U ĐÓ KHÔNG TH TH C HI N Đ C ...Ọ Ề Ể Ự Ệ ƯỢ“K l c ch y đua 1 d m là 4 phút 12,75 giây.K l c này s không bao giỷ ụ ạ ặ ỷ ụ ẽ ờ b phá v ”.ị ỡ

HARRY ANDREWS

HU N LUY N VIÊN Đ I TUY N OLYMPIC ANH ,1903Ấ Ệ Ộ Ể

Vào năm 1954 ,Roger Banister đã tr thành ng i đ u tiên ch y m t d mở ườ ầ ạ ộ ặ không t i 4 phút (3 phút 54,9 giây)ớ

H NÓI R NG CON NG I KHÔNG TH S NG MÀ KHÔNG CÓỌ Ằ ƯỜ Ể Ố M T QU TIM.....Ộ ẢCHRISTIAAN N.BARNARDVào năm 1967,Christiaan Barnard đã tr thành v bác sĩ đ u tiên th c hi nở ị ầ ự ệ vi c c y ghép tim ng i .Năm 1974,ông l i tr thành ng i đ u tiên c yệ ấ ườ ạ ở ườ ầ ấ ghép qu tim th hai cho m t b nh nhân,n i s l u thông c a 2 qu tim nàyả ứ ộ ệ ố ự ư ủ ả l i đ chúng ph i h p ho t đ ng nh m t qu tim duy nh t.ạ ể ố ợ ạ ộ ư ộ ả ấ

H NÓI ĐI U ĐÓ KHÔNG TH X Y RA....Ọ Ề Ể Ả

"Con ng i s không bao gi đ n đ c m t trăng dù có nh ng ti n b c aườ ẽ ờ ế ượ ặ ữ ế ộ ủ khoa h c kĩ thu t t ng lai"ọ ậ ươ

TI N SĨ LEE DEẾ FOREST ,NHÀ PHÁT MINH RA NG CHÂNỐ KHÔNG VÀ LÀ CHA Đ C A MÁY TRUY N HÌNH.Ẻ Ủ Ề

Vào ngày 20 tháng 7 năm 1969,Neil Alden Armstrong ,ng i ch huy conườ ỉ tàu Apollo 11 ,đã tr thành ng i đ u tiên đi b trên m t trăng.ở ườ ầ ộ ặ

H NÓI ĐI U ĐÓ CH X Y RA TRONG TRUY N KHOA H C VI NỌ Ề Ỉ Ả Ệ Ọ Ễ T NG....ƯỞDolly ,con c u sinh s n vô tính đ u tiên trên th gi i là s n ph m c a Ianừ ả ầ ế ớ ả ẩ ủ Wilmut và các đ ng nghi p c a ông Vi n Roslin ồ ệ ủ ở ệ ở Edinburgh,Scotland.Không gi ng nh b t kì đ ng v t h u nhũ nào t ngố ư ấ ộ ậ ữ ừ s ng tr c đây,Dolly là b n sao c a m t con c u tr ng thành khác vàố ướ ả ủ ộ ừ ưở không h có cha.ề

H NÓI CON NG I S KHÔNG TH SÁNG CH RÔ-B T Đ THAYỌ ƯỜ Ẽ Ể Ế Ố Ể TH CON NG I....Ế ƯỜCon rô-b t trên do vi n khoa h c và công ngh Hàn Qu c (KIST)ch t o,cóố ệ ọ ệ ố ế ạ th nói chuy n ,nhìn nghe và có kh năng th c hi n các ch c năng nh b tể ệ ả ự ệ ứ ư ấ kì đ a tr nào.ứ ẻ

H ĐÃ C I NH O.......Ọ ƯỜ ẠKhi h đ c cho bi t là cu n sách s bán đ c 1 tri u b n!"Dám th t b iọ ượ ế ố ẽ ượ ệ ả ấ ạ đ thành công"hi n đã đ c d ch sang 7 th ti ng.ể ệ ượ ị ứ ế

"M i th có th phát minh đ u đã đ c phát minh".ọ ứ ể ề ượ

CHARLES H.DUELL,GIÁM Đ C C QUAN C P B NG SÁNG CHỐ Ơ Ấ Ằ Ế HOA KÌ,1899.

"Con ng i t n d ng đ c năng l ng nguyên t là đi u không th nàoườ ậ ụ ượ ượ ử ề ể x y ra ".ả

ROBERT MILLIKEN,GI I NOBEL V T LÝ 1932.Ả Ậ

"Ai mà mu n nghe di n viên nói"ố ễ

HARRY M.WARNER ,HÃNG PHIM WARNER BROTHER

1927 ,TRONG K NGUYÊN C A PHIM CÂMỶ Ủ

"Chúng ta không thích gi ng hát c a h và nh c đ m guitar đang trênọ ủ ọ ạ ệ đ ng bi n m t".ườ ế ấ

CÔNG TY GHI ÂM DECCA T CH I H P Đ NG V I BAN NH CỪ Ố Ợ Ồ Ớ Ạ THE BEATLES VÀO NĂM 1962.

"Ng a v n còn đ c s d ng mãi,còn ô tô ch là m t món trang s c-m tự ẫ ượ ử ụ ỉ ộ ứ ộ m t nh t th i".ố ấ ờ

CH T CH NGÂN HÀNG MICHIFAN KHUYÊN LU T S C AỦ Ị Ậ Ư Ủ HENRY FORD KHÔNG NÊN Đ U T VÀO CÔNG TY Ô TÔ FORDẦ Ư

"Ông có ch m trên răng,y t h u c a ông quá nho cao và ông nói quáỗ ẻ ế ầ ủ ch m".ậ

NHÂN VIÊN ĐI U HÀNH C A HÃNG PHIM UNIVERSAL ĐÃ NÓIỀ Ủ TH KHI SA TH IẾ Ả CLINT EASTWOOD VÀO NĂM 1959.

"Anh s không đi t i đâu h t...c u bé .Anh ph i tr l i lái xe t i thôi".ẽ ớ ế ậ ạ ả ở ạ ả

JIMMY DENNY ,NHÀ QU N LÝ GRAND OLE NÓI KHI SAẢ TH IẢ ELVIS PRESLEY SAU M T CU C BI U DI N VÀO NĂM 1954Ộ Ộ Ể Ễ

Khi Helen Hayes còn là m t n di n viên tr ,cô ch cao có 1m52.Nhà s nộ ữ ễ ẻ ỉ ả xu t c a cô b o r ng ch c n cao thêm 10cm n a ,cô có th tr thành di nấ ủ ả ằ ỉ ầ ữ ể ở ễ viên l n .Cô v n ti p t c s nghi p và tr thành "n hoàng c a sân kh uớ ẫ ế ụ ự ệ ở ữ ủ ấ Mĩ" dù không cao l m!ắ

Vào nh ng năm 1940,ý t ng c a Chester Carlon b 20 công ty trong đó cóữ ưở ủ ị m t s công ty l n nh t n c bác b .Sau 7 năm bác b ,vào năm 1947,ýộ ố ớ ấ ướ ỏ ỏ t ng c a ông đã đ c ch p nh n.Ý t ng đó chính là máy Xerox -máy saoưở ủ ượ ấ ậ ưở ch p không c n m c t.ụ ầ ự ướ

"T t h n là cô h c làm th ký ho c là l y ch ng".ố ơ ọ ư ặ ấ ồ

EMMLINE,GIÁM Đ C C A HÃNG NG I M U BLUE BOOK NÓIỐ Ủ ƯỜ Ẫ V IỚ MARILYN MONROE VÀO NĂM 1944

Scorates b g i là "m t k x u xa làm đ i b i thanh niên".ị ọ ộ ẻ ấ ồ ạ

"Cô hoàn toàn không có năng l c".ự

HÃNG JUDGES NÓI V IỚ LIV ULLIMAN,NG I SAU NÀY S HAIƯỜ Ẽ L N Đ C Đ C GI I OSCAR N DI N VIÊN XU T S C NH T.Ầ ƯỢ Ề Ử Ả Ữ Ễ Ấ Ắ Ấ

Alexander Graham Bell b m t giám đ c ngân hàng gi n gi ra l nh choị ộ ố ậ ữ ệ ông ngay l p t c ph i l y "món đ ch i đó" ra kh i phòng làm vi c.Hóaậ ứ ả ấ ồ ơ ỏ ệ ra,"món đ ch i đó" chính là cái đi n tho i.ồ ơ ệ ạSears & Roebuck đã m t đ n phân n a đ i sáng l p đ u tiên,nh ng l i cóấ ế ử ộ ậ ầ ư ạ đ c m t tài s n l n vào năm 1895.Roebuck đã bán h t cho Sears v i giá 25ượ ộ ả ớ ế ớ 000 USD .Ngày nay,Sears n i ti ng v i vi c bán l ng hàng tr giá 25 000ổ ế ớ ệ ượ ị USD ch trong 16 giây!ỉ

Khi F.W.Woolworth nêu ra ý t ng v m t-đ ng-k m-và-m t-đ ng-ưở ề ộ ồ ẽ ộ ồhào(đ ng 5 xu và đ ng m t hào) v i ông ch ,ch c a ông đã bác b th ngồ ồ ộ ớ ủ ủ ủ ỏ ẳ th ng và nói "ý t ng này quá m o hi m và cũng không có đ hàng hóa đừ ưở ạ ể ủ ể bán v i 5 và 10 xu".Nhi u năm sau,ng i ta nghe ng i ch cũ bìnhớ ề ườ ườ ủ lu n:"Cho đ n khi tôi tính toán ra,m i t tôi dùng đ bác b Woolworth đãậ ế ỗ ừ ể ỏ làm tôi m t kho ng 1 tri u đô la".ấ ả ệ

H ĐÃ NÓI ANH/CÔ Y KHÔNG TH .......Ọ Ấ Ể

HÃY DÁN

M T T M HÌNHỘ Ấ

C A B NỦ Ạ

ĐÂYỞ

WILLIAM HENRY GATES III

M t trong nh ng cá nhân giàu nh t th gi i, tài s n riêng c a Bill Gatesộ ữ ấ ế ớ ả ủ đ c c l ng là 90 t USD (342 t RM) vào ngày 30/4/1999.ượ ướ ượ ỉ ỉ

Là ch t ch hãng Microsoft, anh có thu nh p kho ng 400 tri u USD (1,52ủ ị ậ ả ệ t RM) m i tu n!ỉ ỗ ầ

Sau khi b h c n a ch ng, anh thành l p Microsoft v i m t ng i b nỏ ọ ử ừ ậ ớ ộ ườ ạ vào năm 1975. Anh thich thuê nh ng ng i đã t ng ph m sai l m. “Đi u đóữ ườ ừ ạ ầ ề ch ng t h dám m o hi m”, anh nói. Trò ch i yêu thích lúc còn bé c a anhứ ỏ ọ ạ ể ơ ủ là M O HI M.Ạ Ể

M O HI MẠ Ể

C i nh o là ch p nh n thành k ng cườ ạ ấ ậ ẻ ố

Khóc lóc là ch p nh n thành k y mấ ậ ẻ ủ ị

Chìa tay ra là ch p nh n liên l yấ ậ ụ

Bi u l c m xúc là ch p nh n ph i bày con ng i th t c a b n.ể ộ ả ấ ậ ơ ườ ậ ủ ạ

Đ a các ý t ng, gi c m c a b n ra tr c đám đông là ch p nh n sư ưở ấ ơ ủ ạ ướ ấ ậ ự th t b i c a chúng.ấ ạ ủ

Yêu là ch p nh n không đ c yêu l i.ấ ậ ượ ạ

S ng là ch p nh n ch t.ố ấ ậ ế

Hy v ng là ch p nh n tuy t v ng.ọ ấ ậ ệ ọ

Th là ch p nh n th t b i.ử ấ ậ ấ ạ

“C m i thành công ki u Bill Gates M , l i có đ n 5000 th t b i.”ứ ỗ ể ở ỹ ạ ế ấ ạ

M T NHÀ PHÂN TÍCH C A TRUNG TÂM MITI,Ộ Ủ NH T B NẬ Ả

“N u không m t ai dám ch p nh n m o hi m, thì Michelangelo đã vế ộ ấ ậ ạ ể ẽ b c tranh nhà nguy n Sistine trên “.ứ ở ệ

NEIL SIMON

NHÀ SO N K CH ĐO T GI I TH NGẠ Ị Ạ Ả ƯỞ PULITZER

“C n tr ng, vâng. Nh ng nh ng ông ch ngân hang mu n lúc nào cũngẩ ọ ư ữ ủ ố ch c ch n, không dám m o hi m, s ch là nh ng ng i cho vay ti n ho cắ ắ ạ ể ẽ ỉ ữ ườ ề ặ các “chettiars”.

TI N SĨ MAHATHIR MOHAMADẾ

TH T NG C AMALAYSIAỦ ƯỚ Ủ

“Hãy m nh ng gì b n dám mơ ữ ạ ơ

Hãy làm nh ng gì b n dám làmữ ạ

Và hãy là nh ng gì b n dám là.”ữ ạ

TI N SĨ WALTER DOYLE STAPLESẾ

BENIGNO (NINOY) AQUINO JR.

“Tôi thà ch t đ ng v i danh d còn h n s ng quỳ g i trong x u h ”.ế ứ ớ ự ơ ố ố ấ ổ

Sinh nămg 1933, Ninoy, nh tên th ng g i, có m t gi c m và n i ámư ườ ọ ộ ấ ơ ỗ nh b t t n là tr thành T ng th ngả ấ ậ ở ổ ố Philippines. T m t phóng viên đ ngừ ộ ẳ

c p th p, ông tr thành m t nhà báo và chính khách. tu i 22, ông trấ ấ ở ộ Ở ổ ở thành th tr ng tr nh t c a t nh ông nh ng sau 7 tháng đi u hành chínhị ưở ẻ ấ ủ ỉ ư ề quy n t nh, ông b tru t quy n vì tính đ n ngày b u c , ông còn thi u 19ề ỉ ị ấ ề ế ầ ử ế ngày n a m i đ tu i theo qui đ nh. T đó v sau, “c u bé th tr ng” d nữ ớ ủ ổ ị ừ ề ậ ị ưở ồ h t tâm trí vào cu c v n đ ng tranh c T ng th ng. tu i 28, ông trế ộ ậ ộ ử ổ ố Ở ổ ở thành th ng đ c tr nh t c aố ố ẻ ấ ủ Philippines. Năm 1967, ông tr thành Th ngở ượ ngh sĩ tr nh t ị ẻ ấ ở Philippines tu i 34. Ninoy Aquino Jr. đã chu n b s nở ổ ẩ ị ẵ sàng cho chi n d ch tranh c t ng th ng năm 1973, nh ng hy v ng c a ôngế ị ử ổ ố ư ọ ủ đã tiêu tan khi đ t n c b đ t d i tình tr ng thi t quân lu t vào năm 1972ấ ướ ị ặ ướ ạ ế ậ và t t c các cu c tuy n c đ u b h y b . Ông b b t và b giam trong cácấ ả ộ ể ử ề ị ủ ỏ ị ắ ị nhà tù quân đ i trong 7 năm và 7 tháng (trong đó có 24 tháng b bi t giam).ộ ị ệ Ngoài vi c b giam gi , ông còn lãnh b n án t hình v t i “đ o chính” vàệ ị ữ ả ử ề ộ ả các “t i ác khác”. Cu c s ng đ i v i ông và gia đình là “đ a ng c”. Đ ph nộ ộ ố ố ớ ị ụ ể ả đ i s b t công mà ông ph i ch u đ ng, ông th c hi n cu c tuy t th c suýtố ự ấ ả ị ự ự ệ ộ ệ ự n a gi t ch t ông – vi c này bu c t ng th ng lúc b y gi là Marcos ph iữ ế ế ệ ộ ổ ố ấ ờ ả phóng thích ông, cho ông sang M đ ch a tr và ph u thu t v i đi u ki n làỹ ể ữ ị ẫ ậ ớ ề ệ ông không đ c nói v đ t n c và không tr v Philippines n a.ượ ề ấ ướ ở ề ữ

Năm 1983, dù đã đ c c nh báo v m t âm m u ám sát n u quay tr v ,ượ ả ề ộ ư ế ở ề Ninoy Aquino Jr. đã b t ch p l i khuyên c a nh ng ng i thân, tr v quêấ ấ ờ ủ ữ ườ ở ề nhà. Ông đã có th ch n cách d dàng đ thoát ra kh i s nguy hi m đe d aể ọ ế ể ỏ ự ể ọ m ng s ng c a ông b ng cách xin t n n chính tr M . Nh ng ông đã ch nạ ố ủ ằ ị ạ ị ở ỹ ư ọ cách đ ng đ u v i s ph n vì c m th y vi c chia s nh ng n i kh v iươ ầ ớ ố ậ ả ấ ệ ẻ ữ ỗ ổ ớ nhân dân mình trong th i kỳ kh ng ho ng chính là trách nhi m c a ông. Ôngờ ủ ả ệ ủ tr v đ giúp ng i dân giành l i các quy n và s t do đã m t b ngở ề ể ườ ạ ề ự ự ấ ằ ph ng th c b t b o đ ng và đ u tranh cho m t cu c hòa gi i dân t c d aươ ứ ấ ạ ộ ấ ộ ộ ả ộ ự trên s công b ng.ự ằ

Vào ngày 21/8/1983, Ninoy Aquino b b n ch t t i sân bay qu c tị ắ ế ạ ố ế Manila ch 50 giây sau khi r i kh i băng gh máy bay. Ng i l ra đã là t ngỉ ờ ỏ ế ườ ẽ ổ th ng đã tr v nhà sau cu c l u vong l n cu i cùng.ố ở ề ộ ư ầ ố

Tuy nhiên, cái ch t c a ông đã m đ u quá trình s p đ cùa Ferdinandế ủ ở ầ ụ ổ Marcos và tr truê thay, đã bi n v ông, Corazon Aquino, t m t ng i n iớ ế ợ ừ ộ ườ ộ tr bình th ng thành n t ng th ng đ u tiên c a Philippines – tr l i choợ ườ ữ ổ ố ầ ủ ả ạ đ t n c ông gi c m v n n dân ch p t lâu.ấ ướ ấ ơ ề ề ủ ấ ủ ừ

KIM DAE JUNG

“Ng i đ u tranh cho t do và công b ng s không bao gi th t b i. Dùườ ấ ự ằ ẽ ờ ấ ạ h có th b coi là nh ng k th t b i su t cu c đ i mình, l ch s s luônọ ể ị ữ ẻ ấ ạ ố ộ ờ ị ử ẽ luono coi h là nh ng ng i chi n th ng”.ọ ữ ườ ế ắ

Kim D.J. là ng i con th hai đ c sinh ra trong m t gia đình nông dânườ ứ ượ ộ trên hòn đ o nh Ha Eui, Hàn Qu c. Trong nh ng năm đ u đ i, Kim khôngả ỏ ố ữ ầ ờ đ c đi h c tr ng, có ni m say mê sách v và tri t h c. Ch cho đ nượ ọ ở ườ ề ở ế ọ ỉ ế năm 1937, khi cha m ông chuy n đ n vùngẹ ể ế Mokpo trên đ t li n, ông m iấ ề ớ đ c đi h c tr ng. Tuy nhiên, khi Chi n tranh th gi i th 2 k t thúc,ượ ọ ở ườ ế ế ớ ứ ế khi các tr ng h c đ u b đóng c a, Kim ph i b t đ u làm vi c trong ngànhườ ọ ề ị ử ả ắ ầ ệ hàng h i. Trong m t chuy n đi làm ăn đ nả ộ ế ế Seoul, Kim đã nhìn th y s đauấ ự kh c a ng i dân do n n chính tr t i t gây ra. Đ chính là lúc kh i đ uổ ủ ườ ề ị ồ ệ ớ ổ ầ m t s nghi p chính tr khi n ông ph i đ i di n v i cái ch t 5 l n, b đánhộ ự ệ ị ế ả ố ệ ớ ế ầ ị đ p, b b t cóc, b giam 6 năm li n trong tù và tr i qua 10 năm l u đày.ậ ị ắ ị ề ả ư Nh ng càng b ng c đãi, ông l i càng tr nên n i ti ng. Trong ng c, Kimư ị ượ ạ ở ổ ế ụ t h c ti ng Anh, nghi n ng m nh ng tác ph m c a M nh T , Plato,ự ọ ế ề ẫ ữ ẩ ủ ạ ử Bertrand Russell và Abraham Lincoln. Ông mang theo m t quy n t đi n bộ ể ừ ể ỏ túi và liên t c tra c u các t m i. Có l n ông b tuyên án t hình vì t iụ ứ ừ ớ ầ ị ử ộ ph nả qu c. Nh ng m ng s ng c a ông đ c b o toàn khi M can thi p. B n ánố ư ạ ố ủ ượ ả ỹ ệ ả c a ông đ c gi m xu ng thành tù chung thân và sau đó ông đ c đ a lênủ ượ ả ố ượ ư máy bay sang M . Đi u tr truê c a s ph n là ng c viên 3 l n th t cỹ ề ớ ủ ố ậ ứ ử ầ ấ ử t ng th ng này cu i cùng cũng n m quy n lãnh đ o m t đ t n c đã phátổ ố ố ắ ề ạ ộ ấ ướ

tri n m t cách ngo n m cể ộ ạ ụ t c nh điêu tàn c a chi n tranh. Nh ng đ i v iừ ả ủ ế ư ố ớ Kim, m i s không d dàng. Khi ông nh m ch c t ng th ng, n n kinh tọ ự ễ ậ ứ ổ ố ề ế c a Hàn Qu c đang kh ng ho ng tr m tr ng và l thu c vào Qu ti n tủ ố ủ ả ầ ọ ệ ộ ỹ ề ệ Qu c T (IMF). Vâng, m i th mà ông đã tr i qua trong cu c đ i mìnhố ế ọ ứ ả ộ ờ đ c dành cho giây phút này đây -ượ lãnh đ o đ t n c thoát kh i cu cạ ấ ướ ỏ ộ kh ng ho ng kinh t l n nh t k t sau chi n tranh.ủ ả ế ớ ấ ể ừ ế

L I Đ T NG NG I B TH T B IỜ Ề Ặ ƯỜ Ị Ấ Ạ

Hôm nay, tôi ca ng i nh ng th t b i c a nh ng năm tr c. T i sao ?ợ ữ ấ ạ ủ ữ ướ ạ ư

Vì lý do d i đây:ướ

Khi tôi l t đ n nh ng trang s v cu c chi n đâu c a con ng i đ làmậ ế ữ ử ề ộ ế ủ ườ ể cho th gi i chúng ta tr thành n i t t đ p h n, tôi th y đ c “nh ng th tế ớ ở ơ ố ẹ ơ ấ ượ ữ ấ b i” c a quá kh - nh ng th t b i có ý nghĩa v i nhân lo i h n nh ng cáiạ ủ ứ ữ ấ ạ ớ ạ ơ ữ g i là các thành công đ c ghi nh n trong l ch s th gi i.ọ ượ ậ ị ử ế ớ

Hôm nay tôi xin ca ng i Socrates – vì tôi nhìn th y g ng m t thô k chợ ấ ươ ặ ệ c a ông lúc ông đ ng n i cu i cùng c a đ ng ray đ c g i là th t b i,ủ ứ ở ơ ố ủ ườ ượ ọ ấ ạ ng c m t nhìn lên trong nh ng kho nh kh c d ng nh vĩnh c u, tr cướ ắ ữ ả ắ ườ ư ử ướ khi ông u ng chén thu c đ c mà nh ng k hành h ông đã b t ông ph iố ố ộ ữ ẻ ạ ắ ả u ng.ố

Hôm nay tôi xin ca ng i Christopher Columbus – vì tôi th y ông, m t tùợ ấ ộ nhân gi a đ ng dây xích, “ph n th ng” dành cho ông vì s hy sinh c a ôngữ ố ầ ưở ự ủ trong vi c dong bu m đ n nh ng vùng bi n ch a đ c bi t đ n trên b nệ ồ ế ữ ể ư ượ ế ế ả đ , đ khám phá ra m t l c đ a vô danh và ch ng minh r ng trái đ t tròn.ồ ể ộ ụ ị ứ ằ ấ

Hôm nay tôi xin ca ng i Thomas Paine – vì tôi nhìn th y g ng m t c aợ ấ ươ ặ ủ ng i mà ng i Anh tìm cách b t gi và gi t vìườ ườ ắ ữ ế là k kh i x ng cu cẻ ở ướ ộ Cách M ng M . Tôi th y ông đang n m trong m t nhà tù b n th u Pháp,ạ ỹ ấ ằ ộ ẩ ỉ ở nh th ông đang bình tĩnh ch đ i, d i bóng c a máy chém, cái ch t màư ể ờ ợ ướ ủ ế ông mong đ i s đ n v i ông vì đi u ông đã làm nhân danh nhân lo i.ợ ẽ ế ớ ề ạ

Hôm nay tôi xin ca ng i Martin Luther King Jr. – vì tôi th y ông đang bợ ấ ị b n h b i m t viên đ n c a tên b n t a – “ph n th ng” ông nh n đ c vìắ ạ ở ộ ạ ủ ắ ỉ ầ ưở ậ ượ truy n bá tình yêu th ng và hòa bình cho nhân lo i.ề ươ ạ

Hôm nay tôi xin ca ng i “ng i đàn ông x Galilee (Chúa Jesus) – vì tôiợ ườ ứ th y g ng m t bu n bã c a ng i khi ch u đau đ n trên th p t giá ấ ươ ặ ồ ủ ườ ị ớ ậ ự ở Calvary, “ph n th ng” ng i nh n đ c vì s hy sinh cho nhân lo i.ầ ưở ườ ậ ượ ự ạ

Vâng, hôm nay tôi xin ca ng i t t c nh ng ai là ng i đang và s th tợ ấ ả ữ ườ ẽ ấ b i, và t t c nh ng anh hùng ch a đ c ca ng i -ạ ấ ả ữ ư ượ ợ nh ng ng i đã th t b iữ ườ ấ ạ cho nhân lo i.ạ

, làm m t ng i th t b i nh th ,Ồ ộ ườ ấ ạ ư ế

Đ đ c ghi tên trong s sách, nh m t ng i dũng c m đ i m t v i sể ượ ử ư ộ ườ ả ố ặ ớ ự phê phán.

Nh m t ng i dám th t b i và đ t tính nhân văn lên trên cá nhân,ư ộ ườ ấ ạ ặ nguyên t c đ o đ c lên trên l i ích v t ch t!ắ ạ ứ ợ ậ ấ

Nh ng “k th t b i” nh th chính là ni m hy v ng c a th gi i.ữ ẻ ấ ạ ư ế ề ọ ủ ế ớ

H i nh ng con ng i b li t vào danh sách “nh ng k th t b i”, hãy ti nỡ ữ ườ ị ệ ữ ẻ ấ ạ ế lên!

Đâu đó trong th gi i công vi c s luôn có ch cho b n.ế ớ ệ ẽ ỗ ạ

Không có th t b i nào đ c ghi l i trong biên niên s c a nh ng conấ ạ ượ ạ ử ủ ữ ng i chân th t, ch có nh ng con ng i khi p nh c, nh ng ng i th tườ ậ ỉ ữ ườ ế ượ ữ ườ ấ b i và không dám c g ng l n n a.ạ ố ắ ầ ữ

Hôm nay tôi xin ca ng i ng i th t b i.ợ ườ ấ ạ

M i th t b i là m t bài h c khi n con ng i ph i th nghi m m tỗ ấ ạ ộ ọ ế ườ ả ử ệ ộ ph ng pháp m i tr c đây ch a bao gi tính đ n.ươ ớ ướ ư ờ ế