Ceny transferowe akademia podatkowa mo [tylko do odczytu]

©2011 Grant Thornton. All rights reserved.

Akademia podatkowa

Ceny transferowe


Szanowni Państwo,

Przepisy w zakresie cen transferowych nie są jednoznaczne i w praktyce wywołują szereg pytań i wątpliwości.Celem niniejszej prezentacji jest syntetyczne przedstawienie podstawowych zagadnień dotyczących cen transferowych oraz procesu przygotowania dokumentacji podatkowych dla transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi. W tym obszarze poruszymy w szczególności kwestie związane z zastosowaniem poszczególnych metod weryfikacji wartości rynkowej, pojęcia "transakcji", cen transferowych a VAT.

Rafał ŚmigórskiPartner

Zespół cen transferowych

©2011 Grant Thornton Frąckowiak. Wszelkie prawa zastrzeżone. 3

Ceny transferowe – Akademia Podatkowa

Spis treści

• Transakcja z podmiotami powiązanymi – definicja• Wartość transakcji – kwota netto czy brutto?• Definicja podmiotów powiązanych wg ustawy o podatkach dochodowych oraz

ustawy o podatku od towarów i usług • Wartość transakcji – usługi niematerialne • Transakcje niematerialne z podmiotami powiązanymi • Refakturowanie kosztów a obowiązek sporządzenia dokumentacji podatkowej• Elementy dokumentacji podatkowej• Termin sporządzenia dokumentacji podatkowej• Konsekwencje braku dokumentacji podatkowej• Metody szacowania cen transferowych• Wartość rynkowa przedmiotu transakcji• Transakcje z podmiotami powiązanymi a VAT• Uprzednie porozumienia cenowe


Transakcja z podmiotami powiązanymi

- definicja

Ceny transferowe - Akademia podatkowa

Grant Thornton International� 6 największa sieć doradcza na świecie� 519 biur w ponad 112 krajach� 30 000 pracowników� 4 mld USD przychodów

Grant Thornton Polska� 6 największa firma doradcza w Polsce� 5 biur (Warszawa, Poznań, Wrocław, Katowice,

Kraków)� ok. 250 pracowników� 35 mln PLN przychodów

• Zgodnie z przepisami podatkowymi, podatnik dokonujący transakcji z podmiotami powiązanymi jest zobowiązany do opracowania dokumentacji podatkowej. Przepisy podatkowe nie zawierają jednak definicji, co należy rozumieć pod pojęciem transakcji, a tym samym, jak określić jej wartość w celu ustalenia, czy podlega ona obowiązkowi sporządzenia dokumentacji podatkowej.

• W praktyce wykształciło się podejście, że transakcją jest grupa operacji jednego rodzaju, realizowanych w oparciu o jedną umowę (ramową) albo na jednakowych lub znacząco do siebie zbliżonych warunkach(w szczególności w zakresie sposobu kalkulowania ceny).

• Wskazane w ustawie limity, których przekroczenie rodzi obowiązek sporządzenia dokumentacji podatkowej powinny być stosowane w odniesieniu do wartości transakcji jednego rodzaju realizowanych z jednym podmiotem powiązanym (np. sprzedaż wyrobów gotowych, zakup towarów handlowych). Jeśli wartość takiej transakcji przekroczy jeden z limitów wskazanych w ustawie (w zależności od tego, czy transakcji dotyczy usług i świadczeń niematerialnych, czy jest transakcją „towarową”), to należy dla niej opracować dokumentację podatkową.

• Podejściem powszechnie spotykanym w praktyce jest odnoszenie limitu wyłącznie do określonego rodzaju transakcji, a nie do wszystkich transakcji z danym klientem.


Wartość transakcji - kwota netto czy brutto?





Przepisy podatkowe nie zawierają jednoznacznych wytycznych odnoszących się do tego, czy dla określenia obowiązku opracowania dokumentacji podatkowej wartości progowe wymienione w ustawie należy porównać z wartością transakcji brutto czy też netto

Zgodnie z treścią ustaw o podatkach dochodowych obowiązek sporządzenia dokumentacji podatkowych obejmuje transakcję lub transakcje między podmiotami powiązanymi, w których łączna kwota (lub jej równowartość) wynikająca z umowy lub rzeczywiście zapłacona w roku podatkowym łączna kwota wymagalnych w roku podatkowym świadczeń przekracza wartości progowe określone przez ustawodawcę.

Wyrażenia „kwota wynikająca z umowy” oraz "rzeczywiście zapłacona" wskazują na to, że wartość transakcji obejmuje całe wynagrodzenie za usługi czy też z cenę sprzedaży, łącznie z podatkiem od towarów i usług. Kontrahent jest bowiem zobowiązany do zapłaty kwoty brutto, a nie kwoty netto.

Interpretację tego zapisu potwierdzają również organy podatkowe - przykładowo w piśmie z dnia 13.05.2009 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy (ITPB3/423-122/09/AW) podkreślił, że: "Limity dotyczące obowiązku sporządzenia dokumentacji podatkowej dotyczą zatem kwot brutto."


Definicja podmiotów powiązanych wg ustawy o

podatkach dochodowych oraz ustawy o podatku od

towarów i usług





POWIĄZANIA

KAPITAŁOWE

Ustawa o podatkach dochodowych

- dotyczy powiązań z podmiotami krajowymi i zagranicznymi,

- posiadanie bezpośrednio lub pośrednio udziału w kapitale innego podmiotu (spółka "matka" - spółka "córka", spółka "matka" - spółka "wnuczka"),

- posiadanie pośrednio lub bezpośrednio udziału w kapitale podmiotów przez te same os. prawne lub fizyczne (spółki "siostry"),

- udział w kapitale nie mniejszy niż 5%.

Ustawa o podatku od towarów i usług


- jedna z osób lub jeden z kontrahentów posiada prawo głosu wynoszące co najmniej 5 % wszystkich praw głosu lub dysponuje bezpośrednio lub pośrednio takim prawem.




towarów i usług





POWIĄZANIA

PRZEZ UDZIAŁ W

ZARZĄDZANIU I KONTROLI



- udział bezpośredni lub pośredni w zarządzaniu innym podmiotem lub w jego kontroli,

-udział bezpośredni lub pośredni w zarządzaniu lub kontroli podmiotów tych samych osób prawnych lub fizycznych.



- kontrahenci lub osoby pełniące w tych podmiotach funkcje zarządzające, nadzorcze lub kontrolne pełnią te funkcje również u kontrahentów.




towarów i usług





POWIĄZANIA

RODZINNE


- dotyczy powiązań z podmiotami krajowymi,

- powiązania rodzinne pomiędzy podmiotami krajowymi lub osobami pełniącymi w tych podmiotach funkcje zarządzające lub kontrolne albo nadzorcze,

- powiązania te obejmują małżeństwo oraz pokrewieństwo lub powinowactwo do drugiego stopnia.



- powiązania między kontrahentami lub osobami pełniącymi u kontrahentów funkcje zarządzające, nadzorcze lub kontrolne,

- powiązania te obejmują małżeństwo oraz pokrewieństwo lub powinowactwo do drugiego stopnia.




towarów i usług





POZOSTAŁE

POWIĄZANIA

OSOBOWE


- dotyczy powiązań z podmiotami krajowymi,

- powiązania wynikające ze stosunku pracy lub majątkowe pomiędzy podmiotami krajowymi lub osobami pełniącymi w tych podmiotach funkcje zarządzające lub kontrolne albo nadzorcze.



- powiązania z tytułu przysposobienia, kapitałowym, majątkowym lub wynikające ze stosunku pracy między kontrahentami lub osobami pełniącymi u kontrahentów funkcje zarządzające, nadzorcze lub kontrolne.


Wartość transakcji – usługi niematerialne





W przypadku transakcji realizowanych przez podatnika z podmiotami

powiązanymi w zakresie świadczenia usług, sprzedaży lub udostępnienia

wartości niematerialnych i prawnych

istnieje obowiązek opracowania dokumentacji podatkowej dla transakcji, której wartość przekracza limit 30.000

EUR


Wartość transakcji – usługi niematerialne





Uwaga!

• Limit 30.000 EUR znajduje zastosowanie dla transakcji sprzedaży praw do znaku towarowego, sprzedaży know-how, udzielenia licencji, a także transakcji, których przedmiotem są usługi niematerialne np. usługi doradcze, usług finansowe itp.

• W przypadku usług ciągłych, realizowanych w kolejnych latach podatkowych, wartość transakcji na potrzeby określenia obowiązku dokumentacyjnego powinna dotyczyć transakcji w danym roku podatkowym.

• Wyrażone w EURO wielkości przelicza się na walutę polską po średnim kursie ogłaszanym przez Narodowy Bank Polski, obowiązującym w ostatnim dniu roku podatkowego poprzedzającego rok podatkowy, w którym została zawarta transakcja objęta obowiązkiem opracowania dokumentacji podatkowej.


Transakcje niematerialne z podmiotami powiązanymi





• Z uwagi na niematerialny charakter transakcji, podatnik powinien dysponować odpowiednimi dokumentami potwierdzającymi rzeczywiste wykonanie usług.

• Usługi niematerialne stanowią przedmiot szczególnego zainteresowania organów podatkowych podczas kontroli.

Dowodypotwierdzające

wykonanie usług

• W dokumentacji podatkowej, sporządzanej przez podatnika nabywającego dobra lub świadczenia niematerialne, powinny być przedstawione oczekiwane korzyści.

• Badanie oczekiwanych korzyści ma kluczowe znaczenie dla oceny warunków tego rodzaju transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi.

• W przypadkach, kiedy racjonalnie oczekiwane korzyści (zyski) podmiotu nabywającego wartości niematerialne od podmiotu powiązanego są w sposób oczywisty mniejsze niż poniesione w związku z tą transakcją wydatki, wydatki takie nie mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów.

Określenie oczekiwanych korzyści jako obowiązkowy

element dokumentacji podatkowej


Transakcje niematerialne z podmiotami powiązanymi





• Czy podatnik posiada dowody potwierdzające, że:• świadczenia zostały faktycznie wykonane?• zakupione dobra i usługi wiążą się z korzyściami dla podatnika?• transakcja była uzasadniona z ekonomicznego punktu widzenia?

TAK NIE

Wydatek stanowi koszt Wydatek nie stanowi kosztupodatkowy podatkowego

Konieczność potwierdzenia rynkowości warunków

transakcji !

Wydatki na zakup dóbr

i świadczeń niematerialnych

a koszty podatkowe


Refakturowanie kosztów a obowiązek sporządzenia

dokumentacji podatkowej





Refakturowanie kosztów podlega obowiązkowi sporządzenia dokumentacji podatkowych.

1. Obowiązek opracowania dokumentacji podatkowych dotyczy transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi.

2. Rozliczenia pomiędzy podmiotami powiązanymi dotyczące tzw. refakturowania należy uznać za transakcję.

3. Refakturowanie należy traktować jako odsprzedaż uprzednio zakupionych usług lub towarów po cenie odpowiadającej cenie zakupu, co jest równoznaczne ze świadczeniem zakupionej uprzednio usługi lub dostawy towarów.

4. Dla określenia obowiązku opracowania dokumentacji podatkowej znajdą zastosowanie limity transakcji, o których mowa w ustawie:

- dla transakcji usługowych - 30.000 EUR

- dla transakcji towarowych - 100.000 EUR lub 50.000 EUR

5. Kluczową kwestią dla oceny rozliczeń kosztów na zasadzie refakturowania jest weryfikacja zasadności braku marży. Ocena w tym zakresie powinna być dokonana przy uwzględnieniu specyfiki rozliczeń, związku z innymi transakcjami, zakresu pełnionych funkcji i ponoszonych ryzyk.


Elementy dokumentacji podatkowej





Obowiązkowe elementy dokumentacji podatkowej - zgodnie z art. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych

1. Określenie funkcji, jakie spełniać będą podmioty uczestniczące w transakcji (uwzględniając użyte aktywa i podejmowane ryzyko).

2. Określenie wszystkich przewidywanych kosztów związanych z transakcją oraz formę i termin zapłaty.

3. Metoda i sposób kalkulacji zysków oraz określenie ceny przedmiotu transakcji.

4. Określenie strategii gospodarczej oraz innych działań w jej ramach - w przypadku gdy miała ona wpływ na wartość transakcji.

5. Wskazanie innych czynników - w przypadku gdy w celu określenia wartości przedmiotu transakcji przez podmioty uczestniczące w transakcji uwzględnione zostały te inne czynniki

6. Określenie oczekiwanych przez podmiot obowiązany do sporządzenia dokumentacji korzyści związanych z uzyskaniem świadczeń - w przypadku umów dotyczących świadczeń (w tym usług) o charakterze niematerialnym

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, weryfikacja wartości rynkowej ceny przedmiotu transakcji i opracowanie analizy porównawczej nie jest obligatoryjnym elementem dokumentacji podatkowej.


Dlaczego warto w dokumentacji podatkowej przedstawić

weryfikację wartości rynkowej?





• Dokumentacja stanowi podstawowe narzędzie obrony podczas ewentualnej kontroli podatkowej.• Przedstawienie w sposób kompleksowy wszelkich istotnych warunków transakcji oraz informacji o

czynnikach wpływających na cenę ustaloną w transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi wraz analizą porównywalności w znaczący sposób ogranicza ryzyko sporu z organami podatkowymi.

• Weryfikacja wartości rynkowej przedmiotu transakcji jako element dokumentacji podatkowej rekomendowana jest przede wszystkim dla transakcji o istotnym znaczeniu dla podatnika.

• Mimo że, zgodnie z przepisami podatkowymi, podatnik nie ma obowiązku przedstawiać argumentacji wskazującej, iż ustalona cena zgodna jest z warunkami rynkowymi, to jednak takie podejście jest rekomendowane przez sądy, np. "(…) Dokumentacja podatkowa w rozumieniu art. 9a u.p.d.o.p. ma wykazać przede wszystkim, że wynagrodzenie w transakcji zawartej pomiędzy podmiotami powiązanymi zostało ustalone na poziomie rynkowym, czyli nieróżniącym się "od warunków, które ustaliły między sobą niezależne podmioty". Obowiązek tworzenia tej dokumentacji stwarza podatnikom możliwość przedstawienia wszelkich okoliczności dających podstawę do uwzględnienia rynkowego charakteru tych transakcji. Z tego punktu widzenia przepis art. 9a u.p.d.o.p. spełnia funkcję gwarancyjną."

(wyrok WSA w Warszawie z dnia 05.02.2008 r. , sygn. III SA/Wa 1728/07).


Terminy sporządzenia dokumentacji podatkowej





Podatnik zobowiązany jest do przedłożenia dokumentacji podatkowej dla transakcji z podmiotami powiązanymi na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej w terminie 7 dni od dnia doręczenia żądania tej dokumentacji przez te organy.

Przepisy podatkowe nie określają terminu, w jakim podatnik powinien sporządzić dokumentacjępodatkową dla poszczególnych transakcji z podmiotami powiązanymi.

Organy podatkowe oraz sądy wyrażają pogląd, że dokumentacje podatkowe powinny być sporządzane na bieżąco:„(...) skoro na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej podatnicy są obowiązani do przedłożenia dokumentacji w terminie 7 dni od dnia doręczenia żądania (art. 9a ust. 4updop), zasadnym wydaje się, aby przedmiotową dokumentację kompletować na bieżąco, w miarę realizacji transakcji, które z punktu widzenia ustawy trzeba kwalifikować jako transakcje z podmiotami powiązanymi.”(pismo Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 02.09.2010 r. (sygn. IPPB5/423-357/10-4/IŚ))


Terminy sporządzenia dokumentacji podatkowej





„(…) termin 7 dni na przedstawienie dokumentacji podatkowej nie jest wystarczający na jej przygotowanie. Proces opracowywania dokumentacji podatkowej, w zależności od przedmiotu i charakteru transakcji oraz dostępnych danych, może okazać się procesem długim i czasochłonnym. W związku z tym, dokumentacja podatkowa powinna być sporządzana przez podatników na bieżąco, nie zaś jedynie na wypadek kontroli organów podatkowych."(wyrok z dnia 03.06.2009 r. WSA w Krakowie (I SA/Kr 1374/08))

Przepisy prawne nie przewidują przepisów sankcyjnych w przypadku nieopracowania dokumentacji na bieżąco, więc z punktu widzenia ewentualnych sankcji kluczowe znaczenie ma przedłożenie dokumentacji w terminie 7 dni.

Mając na uwadze, że kontrolą podatkową objęte są "zamknięte" lata podatkowe za dobrą praktykę należy uznać bieżące gromadzenie odpowiednich dokumentów i informacji dotyczących transakcji z podmiotami powiązanymi i sporządzenie dokumentacji zaraz po zakończeniu roku z uwzględnieniem rzeczywistych danych finansowych transakcji w danym roku.


Konsekwencje braku dokumentacji podatkowej





Transakcje z podmiotami powiązanymi uznane za zawarte na warunkach nierynkowych

Stawka opodatkowania różnicy między dochodem zadeklarowanym przez podatnika a

określonym przez organy podatkowe

Konieczność zapłaty odsetek od zaległości podatkowych

Ryzyko nałożenia sankcji karno-skarbowych

Dokumentacja podatkowa spełniająca wymogi określone

w ustawach o podatkach dochodowych

19 %

tak

nie

Brak dokumentacji podatkowej

50%

tak

tak


Metoda porównywalnej ceny niekontrolowanej





Metoda porównywalnej ceny niekontrolowanej polega na porównaniu ceny ustalonej w transakcjach między podmiotami powiązanymi z ceną stosowaną w porównywalnych transakcjach przez podmioty niezależne i na tej podstawie określeniu wartości rynkowej przedmiotu transakcji zawartej między podmiotami powiązanymi.






Cena rynkowa

Cena stosowana w transakcjach pomiędzy podmiotami niepowiązanymi

Porównanie wewnętrzne Porównanie zewnętrzne

Podmiot powiązany BPodmiot powiązany A

Podmiot niepowiązany X Podmiot niepowiązany Y

Podmiot powiązany A

Podmiot powiązany B

Podmiot niepowiązany M







Warunki zastosowania:

• W przypadku identyfikacji porównywalnych transakcji niekontrolowanych najwiarygodniej odzwierciedla warunki rynkowe.

• Metoda stosowana w pierwszej kolejności przed innymi metodami, chyba że zastosowanie innej metody pozwoli ustalić ceny na poziomie bardziej zbliżonym do wartości rynkowej takiej transakcji.

• Zastosowanie metody porównywalnej ceny niekontrolowanej wymaga zapewnienia wysokiego stopnia porównywalności warunków oraz przedmiotu transakcji (np. transakcje dotyczą tych samych produktów lub tych samych usług, mamy porównywalny wolumen transakcji, transakcje są zawierane na tym samym etapie łańcucha dystrybucji, na podobnym rynku geograficznym itd.).

• W przypadku ewentualnych różnic dotyczących transakcji kontrolowanych i niekontrolowanych należy uwzględnić te różnice i określić ich wpływ na cenę przedmiotu transakcji. Im szerszy zakres dokonywanych korekt, tym mniejsza wiarygodność metody porównywalnej ceny niekontrolowanej. Jeśli nie można dokonać stosownych korekt, metoda ta nie powinna być stosowana lub może być stosowana w ograniczonym zakresie.

• Wymogi dotyczące możliwość zastosowania metody porównywalnej ceny niekontrolowanej powodują, że jest ona rzadko stosowana w praktyce.


Metoda „koszt plus”



Metoda rozsądnej marży ("koszt plus") polega na ustaleniu ceny sprzedaży rzeczy i praw oraz świadczenia usług w transakcji danego podmiotu z podmiotem powiązanym na poziomie sumy bazy kosztowej i narzutu zysku, porównywalnych do bazy kosztowej i narzutu zysku ustalanych pomiędzy podmiotami niezależnymi, które uwzględniają porównywalne funkcje, ponoszone ryzyka oraz angażowane aktywa.





Transakcja kontrolowana Transakcja niekontrolowana

Baza kosztowa*

Baza kosztowa*

Narzut zysku zgodny z zasadą ceny rynkowej

Narzutzysku

Narzutzysku

Narzut zysku jest na poziomie rynkowymNarzut zysku jest na poziomie rynkowym

Cena transferowa (cena sprzedaży) na poziomie rynkowym

Cena transferowa (cena sprzedaży) na poziomie rynkowym

RZIS W UKŁADZIE KALKULACYJNYMA. Przychody ze sprzedaży i zrównane z nimi

I. Przychód ze sprzedaży produktów

II. Przychód ze sprzedaży towarów i materiałów

I. Wartość sprzedanych towarów i materiałów

II. Koszt wytworzenia sprzedanych produktów

C. Zysk/Strata brutto ze sprzedaży

F. Zysk/Strata ze sprzedaży

D. Koszty sprzedażyD. Koszty sprzedaży

B. Koszt sprzedanych towarów i produktówB. Koszt sprzedanych towarów i produktów

E. Koszty ogólnego zarząduE. Koszty ogólnego zarządu

* baza kosztowa oznacza te same rodzaje kosztów uwzględnione w podstawie kalkulacji zysków








• Przez bazę kosztową rozumie się sumę kosztów bezpośrednio związanych z nabyciem lub wytworzeniem we własnym zakresie przedmiotu transakcji oraz kosztów pośrednich, z wyłączeniem kosztów ogólnych zarządu, tj. kosztów działania jednostki jako całości oraz kosztów zarządzania tą jednostką.

• Metoda jest wykorzystywana najczęściej w transakcjach sprzedaży wyrobów gotowych lub świadczenia usług na rzecz podmiotów powiązanych.

• Zastosowanie metody „koszt plus” wymaga spełnienia mniejszych wymagań co do porównywalności przedmiotu transakcji niż w przypadku metody porównywalnej ceny niekontrolowanej, ponieważ analiza oparta jest na analizie narzutów zysku, a nie cen jednostkowych (porównywalny narzut zysku mimo różnych cen jednostkowych). Kluczowa jest porównywalność pełnionych funkcji, ponoszonych ryzyk i zaangażowanych aktywów przez podmioty w transakcjach kontrolowanych i niekontrolowanych.

• Przy ustalaniu bazy kosztowej nie uwzględnia się kosztów ogólnego zarządu. Powoduje to trudności w zastosowaniu metody "koszt plus" w praktyce przede wszystkim na podstawie porównania zewnętrznego, gdyż większość podmiotów prezentuje rachunek zysków i strat w wariancie porównawczym.

• Ważna jest spójność księgowa praktyk stosowanych w transakcjach między podmiotami powiązanymi i niepowiązanymi.





Transakcja kontrolowana Transakcja niekontrolowana

Marża

Koszty pośrednie z wyłączeniem kosztów

ogólnego zarządu

Koszty bezpośrednie

Marża

Koszty pośrednie z wyłączeniem kosztów

ogólnego zarządu

Koszty bezpośrednie

BAZA KOSZTOWA

MARŻA

+

Cena rynkowa Marża Marża


Metoda „koszt plus” – porównanie wewnętrzne



porównanie narzutów zysków realizowanych w drodze transakcji niekontrolowanych i kontrolowanych

Podatnik

Podmioty niepowiązanePodmiot powiązany

sprzedaż wyrobów gotowych

Narzut zysku realizowany przez Podatnika w związku ze sprzedażą do podmiotu powiązanego

Narzut zysku realizowany przez Podatnika w związku ze sprzedażą do podmiotów niepowiązanych

Przychody ze sprzedaży

Baza kosztowa*

Zysk ze sprzedaży

Narzut zysku**

20 149 912 16 550 294 3 599 618 21,75%

Podmiot niepowiązany

Przychody ze sprzedaży

Baza kosztowa*Zysk ze

sprzedaży Narzut zysku**

PN 1 20 811 833 17 134 265 3 677 568 21,46%

PN 2 4 507 211 3 500 372 1 006 839 28,76%

PN 3 2 540 205 2 131 335 408 870 19,18%

PN 4 1 648 814 1 358 174 290 640 21,40%

PN 5 1 049 650 877 594 172 056 19,61%

Razem 30 557 713 25 175 740 5 381 973

Przedział międzykwartylowy narzutu realizowanego przez Podatnika na sprzedaży wyrobów gotowych do podmiotów niepowiązanych

Kwartyl dolny 19,61%

Mediana 21,40%

Kwartyl górny 23,24%

* stanowiąca sumę wszystkich kosztów bezpośrednich i pośrednich związanych z transakcją bez kosztów ogólnego zarządu** kalkulowany jako stosunek zysku ze sprzedaży do bazy kosztowej


Metoda „koszt plus” – porównanie wewnętrzne



Wnioski:

Podatnik w związku ze sprzedażą wyrobów gotowych do podmiotu powiązanego realizuje narzut zysku w wysokości 21,75%.

Przedział międzykwartylowy narzutu zysku na transakcji z podmiotami niepowiązanymi kształtuje się na poziomie od 19,61% do 23,24%

Narzut zysku realizowany w związku ze sprzedażą wyrobów gotowych do podmiotu powiązanego mieści się w przedziale międzykwartylowym narzutów

rynkowych

Narzut zysku jest na poziomie rynkowym.


Metoda ceny odprzedaży



Metoda ceny odprzedaży polega na obniżeniu ceny określonej w transakcji z podmiotem niezależnym, dotyczącej dóbr lub usług nabytych uprzednio przez ten dany podmiot od podmiotu z nim powiązanego, o marżę ceny odprzedaży. Tak ustalona cena może być uważana za cenę rynkową określoną w transakcji danego podmiotu z podmiotem z nim powiązanym.





Marża ceny odprzedaży zgodna z zasadą ceny rynkowej

Cena sprzedaży do klienta ostatecznego (cena rynkowa)

PośrednikProducent Klient ostateczny

Transakcja kontrolowana

Transakcja niekontrolowana

Cena sprzedaży producenta do pośrednika (transakcja kontrolowana)

Marża odprzedaży jest na poziomie rynkowym

Cena transferowa (cena zakupu) na poziomie rynkowym








• Marża ceny odprzedaży obejmuje wydatki bezpośrednie i wydatki pośrednie, jakie poniósł dany podmiot w związku z transakcją oraz odpowiednią dla tego typu transakcji stopę zysku. Jeżeli podmiot przed odprzedażą przetworzył lub w inny sposób spowodował zmianę wartości rzeczy lub usługi, zmianę tę uwzględnia się przy dokonywaniu korekty ceny określonej w transakcji z podmiotem niezależnym.

• Metoda jest wykorzystywana najczęściej w transakcjach zakupu towarów od podmiotu powiązanego przez dystrybutora, który dokonuje dalszej ich sprzedaży do podmiotów niepowiązanych.

• Zastosowanie metody "ceny odprzedaży" wymaga spełnienia mniejszych wymagania co do porównywalności przedmiotu transakcji niż metoda porównywalnej ceny niekontrolowanej, ponieważ analiza oparta jest na analizie marży ceny odprzedaży, a nie cen jednostkowych (porównywalna marża ceny odprzedaży mimo różnych cen jednostkowych). Kluczowa jest porównywalność pełnionych funkcji, ponoszonych ryzyk i zaangażowanych aktywów przez podmioty w transakcjach kontrolowanych i niekontrolowanych.







Warunki zastosowania cd.:

• Marża ceny odprzedaży nie obejmuje wydatków stanowiących równowartość ceny przedmiotu transakcji oraz kosztów ogólnych zarządu, tj. kosztów działania jednostki jako całości oraz kosztów zarządzania tą jednostką . Wymóg ten rodzi trudności w zastosowaniu metody ceny odprzedaży w praktyce (gł. na podstawie porównania zewnętrznego), gdyż większość podmiotów prezentuje rachunek zysków i strat w wariancie porównawczym.

• Dla możliwości zastosowania tej metody ważna jest spójność księgowa praktyk stosowanych w transakcjach między podmiotami powiązanymi i niepowiązanymi.

• Przy określaniu wysokości marży ceny odprzedaży uwzględnia się w szczególności: • czynniki związane z upływem czasu pomiędzy pierwotnym zakupem a odprzedażą, w tym dotyczące zmian na

rynku w zakresie kosztów, kursów walut, inflacji,• zmiany stanu i stopnia zużycia rzeczy lub praw będących przedmiotem transakcji, w tym będące wynikiem

postępu technicznego w danej dziedzinie; • wyłączne prawo odprzedawcy do sprzedaży określonych rzeczy lub praw, mogące wpływać na decyzję o

zmianie marży.


Metoda marży transakcyjnej netto



Metoda marży transakcyjnej netto polega na badaniu marży zysku netto, jaką uzyskuje podmiot w transakcji lub transakcjach z innym podmiotem powiązanym i określeniu jej na poziomie marży, jaką uzyskuje ten sam podmiot w transakcjach z podmiotami niezależnymi, lub marży uzyskiwanej w porównywalnych transakcjach przez podmioty niezależne.

Przychody osiągnięte

z transakcji z podmiotem powiązanym

Koszty poniesione w celu osiągnięcia

przychodów wraz z kosztami ogólnymi

zarządu (rozliczonymi proporcjonalnie do

przychodów)

Marża transakcyjna

netto

Marża jest na poziomie rynkowym

Cena transferowa na poziomie rynkowym








• Marżę transakcyjną netto określa się poprzez odliczenie od przychodu osiągniętego w wyniku transakcji kosztów poniesionych w celu osiągnięcia tego przychodu, w tym także kosztów ogólnych zarządu.

• Odliczenia kosztów ogólnych zarządu dokonuje się, uwzględniając proporcję, w jakiej pozostaje przychód uzyskany w związku z daną transakcją w ogólnej kwocie przychodów.

• Stosując metodę marży transakcyjnej netto, należy uwzględnić różnice między podmiotami, których marże są porównywane, m.in.: - konkurencja ze strony innych uczestników rynku i dóbr zamiennych, - skuteczność i strategia zarządzania, - pozycja rynkowa, - różnice struktury kosztów i kosztu pozyskania kapitału, - stopień doświadczenia w działalności.







Warunki zastosowania cd.:

• Zaletą metody marży transakcyjnej netto jest to, że ewentualne różnice w przedmiocie transakcji czy podejmowanych funkcjach przez strony transakcji mają mniejszy wpływ na wskaźniki rentowności netto niż na ceny czy marże brutto.

• W metodzie tej analizowane są wyniki finansowe jednej strony transakcji. Nie są brane pod uwagę łączne dochody, jakie osiągnęły obie strony transakcji.

• Trudnością związaną z zastosowaniem tej metody jest brak dostępu do aktualnych danych finansowych (sprawozdania finansowe za dany rok podatkowy są publikowane w bazach danych z kilku lub kilkunastomiesięcznym opóźnieniem), tak więc metodę tę stosuje się z uwzględnieniem najbardziej aktualnych danych na moment dokonywania analizy porównawczej.


Metoda marży transakcyjnej netto - benchmarking



Analiza porównawcza (benchmarking) - analiza oparta na porównaniu zewnętrznym marż, jakie realizują podmioty prowadzące jednorodną działalność, analogiczną do weryfikowanej transakcji.

Dobór próby:• wybór branży,• analiza rzeczywistej działalności potencjalnych podmiotów wziętych do analizy,• dostępność danych finansowych,• kryteria jakościowe (portfolio produktów, skala prowadzonej działalności, model biznesowy).





Podmioty z analizowanej branży

Podmioty spełniające wszystkie kryteria selekcji





Badanie cen transferowych najczęściej nie pozwala na wskazanie jednego dokładnego rezultatu;jedynie w przypadku nielicznych transakcji jest możliwe wskazanie konkretnej liczby.

W wytycznych OECD podkreśla się, że: „warunki rynkowe są zróżnicowane oraz ich badanie nigdy nie ma kompleksowego charakteru, ponieważ nie jest możliwe znalezienie wszystkich istniejących transakcji, które mogłyby zostać wykorzystane do porównania, „zasadniczo stosowanie zasady arm’s length daje tylko przybliżenie warunków (…)


Metoda podziału zysków



Metoda podziału zysków polega na określeniu łącznych zysków, jakie w związku z daną transakcją (transakcjami) osiągnęły podmioty powiązane, oraz podziału tych zysków między te podmioty w takiej proporcji, w jakiej dokonałyby tego podziału podmioty niezależne. Podziału zysków dokonuje się za pomocą analizy rezydualnej lub analizy udziału

• Sumę zysków uzyskanych w związku z daną transakcją (transakcjami) przez podmioty powiązane uczestniczące w tej transakcji (transakcjach) w dwóch etapach:- etap I: każdemu uczestnikowi transakcji przypisuje się minimalny zysk za realizowane funkcje i ponoszone ryzyko,- etap II: wszelkie pozostałe po podziale w pierwszym etapie zyski dzielone są pomiędzy podmioty powiązane uczestniczące w danej transakcji zgodnie z zasadami, jakie ustaliłyby podmioty niezależne uczestniczące w takiej transakcji

Analiza rezydualna

Analiza rezydualna

• Połączony zysk z transakcji (której przedmiotem są dobra wytworzone lub ulepszone przez te podmioty) jest dzielony między podmiotami powiązanymi w oparciu o względną wartość działań podjętych przez każdy z powiązanych podmiotów, uwzględniając zakres pełnionych funkcji, ponoszonych ryzyk, angażowanych aktywów.

Analiza udziałuAnaliza udziału


Metoda podziału zysków




• Podziału zysków dokonuje się przez właściwe określenie przychodów uzyskanych przez każdy z podmiotów powiązanych oraz poniesionych kosztów związanych z daną transakcją (transakcjami).

• Metoda jest stosowana przede wszystkim w transakcjach, w ramach których obie strony transakcji kreują "wartość dodaną" w przedmiocie transakcji, a także w przypadku realizacji wspólnych przedsięwzięć.

• Metoda podziału zysku jest możliwa również do zastosowania w przypadku braku porównywalnych transakcji niekontrolowanych. Z uwagi na to, że analiza udziału zakłada analizę podziału zysku opartą na stosownych przesłankach, bez odniesienia się do warunków rynkowych.

• Podział zysku przy zastosowaniu tej metody obejmuje obie strony transakcji - analizowane są łączne dochody z transakcji. Powoduje to, że zastosowanie tej metody wymaga uzyskania odpowiednich informacji od podmiotów zaangażowanych w transakcję.


Metoda podziału zysków - przykład



Przykład został przeprowadzony przy wykorzystaniu analizy udziału. Analiza obejmuje:• identyfikację funkcji najistotniejszych z punktu widzenia analizowanej transakcji (tj. funkcji, które w

największym stopniu przyczyniają się do realizacji zysków),• przyporządkowaniu każdej z funkcji realizowanej przez strony transakcji wagi, która odzwierciedla rolę

danego działania w generowaniu zysków,• określenia zaangażowania każdej ze stron transakcji w realizację poszczególnych funkcji.

FunkcjaOcena ważności

funkcjiZaangażowanie stron transakcji Udzial w zysku

Producent Dystrybutor Producent Dystrybutor

Produkcja wyrobów gotowych 30% 100% 0% 30% 0%

Magazynowanie 10% 70% 30% 7% 3%

Transport 10% 50% 50% 5% 5%

Czynności gwarancyjne (rozpatrywanie reklamacji)

20% 95% 5% 19% 1%

Dystrybucja produktów (pozyskiwanie klientów, negocjowanie cen itp.)

30% 0% 100% 0% 30%

Średnioważony udział stron w generowaniu wartości dodanej

100% - - 61% 39%


Metoda podziału zysków - przykład



Producent DystrybutorPodmiot

zewnętrzny (niepowiązany)

sprzedażdobra

sprzedażdobra

Łączny zysk zrealizowany przez Producenta i Dystrybutora

200

Podział zysku między strony

transakcji

Producent

122

(200 x 61%)

Dystrybutor

78

(200 x 39%)


Wartość rynkowa przedmiotu transakcji



Weryfikacja wartości rynkowej przez podatnika a metody przewidziane w przepisach podatkowych:

• Przepisy podatkowe przewidują, że dla ustalenia wartości rynkowej przedmiotu transakcji należy stosować metody tradycyjne: metodę porównywalnej ceny niekontrolowanej, "koszt plus", ceny odprzedaży lub metody zysku transakcyjnego: marży transakcyjnej netto lub podziału zysków.

• Jeśli organy podatkowe w wyniku ustalenia wartości rynkowej przedmiotu transakcji dokonają doszacowania dochodu, to są zobowiązane stosować metody wymienione powyżej.

• Podatnicy nie mają obowiązku stosować metod przewidzianych przez przepisy podatkowe przy ustalaniu (kalkulacji) ceny przedmiotu transakcji z podmiotami powiązanymi.

• Jeśli podatnicy w transakcjach z podmiotami powiązanymi zastosują jedną z metod ustalania wartości rynkowej przedmiotu transakcji, o której mowa w przepisach podatkowych, konieczne jest odniesienie się do warunków rynkowych.

• Samo określenie, że stosowana jest np. metoda "koszt plus " bez odwołania się warunków rynkowych (odpowiednich porównań do transakcji niekontrolowanych), nie oznacza zastosowania metody zgodnie z przepisami podatkowymi.




Transakcje z podmiotami powiązanymi a VAT –

doszacowanie obrotu na podstawie ustawy VAT

• Jeśli nabywca nie ma pełnego prawa do odliczenia podatku, korzystne jest ustalenie jak najniższej ceny, gdyż wówczas kwota podatku, którą jest faktycznie obciążany (a której nie może odliczyć, czy to w ogóle, czy to w całości) także jest niższa.

Wynagrodzenie za daną czynność jest niższe od wartości rynkowej, a nabywca towarów lub

usług nie ma pełnego prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku

naliczonego

• Dostawcy będzie zależeć na jak najniższej kwocie obrotu od czynności zwolnionej (niedającej prawa do odliczenia podatku), gdyż ma to wpływ na wielkość proporcji sprzedażystanowiącej podstawę do ustalenia podatku do odliczenia.

• Im niższy obrót z czynności zwolnionych, tym korzystniejsza proporcja sprzedaży, a więc i większa kwota podatku naliczonego do odliczenia przy zastosowaniu odliczeń częściowych

Wynagrodzenie za daną czynność jest niższe od wartości rynkowej, dokonujący

dostawy towarów lub usługodawca nie ma pełnego prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a dostawa towarów lub świadczenie usług są

zwolnione z podatku

• Dostawca (usługodawca), ustalając ceny wyższe, zwiększa wartość swojego obrotu dającego prawo do odliczenia, tym samym powiększając proporcję sprzedaży.

• Przy zastosowaniu wyższej proporcji sprzedaży może zwiększyć kwotę podatku naliczonego do odliczenia przy zastosowaniu odliczeń częściowych.

Wynagrodzenie za daną czynność jest wyższe od wartości rynkowej, a dokonujący dostawy towarów lub usługodawca nie ma pełnego prawa do obniżenia kwoty podatku

należnego o kwotę podatku naliczonego



Transakcje z podmiotami powiązanymi a VAT –

doszacowanie obrotu na podstawie ustawy VAT

Jeżeli podatek wynikający z transakcji stanowi w całości podatek należny u sprzedającego i podlega odliczeniu w całości u kupującego (u sprzedającego nie jest konieczne obliczenie proporcji sprzedaży w związku wykonywaniem czynności, co do których przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje), na gruncie przepisów ustawy VAT nie zostanie doszacowany obrót i nie wystąpi korekta podatku.


Uprzednie porozumienia cenowe



• Od 1 stycznia 2006 r. polscy podatnicy mogą zawierać z Ministrem Finansów porozumienia cenowe w sprawie ustalenia cen transakcyjnych (ang. "Advanced Pricing Agreements").

• Celem zawierania porozumień cenowych jest ustalenie cen rynkowych w transakcjach między podmiotami powiązanymi.

• Porozumienia cenowe zwiększają bezpieczeństwo prowadzenia działalności, gospodarczej, gdyż pozwalają podatnikom uniknąć sporów z organami podatkowymi i ryzyka zakwestionowania stosowanych cen w transakcjach kontrolowanych.

• Porozumienie pozostaje wiążące zarówno dla podatnika, jak i władz przez okres 5 lat.

• Eliminacja ryzyka sporu z organami podatkowymi w związku z zawarciem porozumienia jednocześnie wyklucza ryzyka doszacowania dochodu, który - w przypadku braku dokumentacji podatkowej - zostałby opodatkowany sankcyjną stawką podatku.


Uprzednie porozumienia cenowe



Porozumienia jednostronne Porozumienia dwu- i wielostronne

- porozumienia krajowe – dotyczące transakcji zawieranych pomiędzy podmiotami krajowymi;

- porozumienia zagraniczne – obejmujące transakcje pomiędzy podmiotem krajowym a podmiotem zagranicznym; wiążące dla polskich władz podatkowych;

Opłata: 1% wartość transakcji, przy czym:

- nie mniej niż 5.000 zł i nie więcej niż 50.000 zł dla podmiotów krajowych,

- nie mniej niż 20.000 zł i nie więcej niż 100.000 zł - dla podmiotu zagranicznego.

- dotyczą transakcji zawieranych pomiędzy podmiotem krajowym a podmiotem (podmiotami) zagranicznym

- wiążące zarówno dla polskich władz podatkowych, jak i władz podatkowych właściwych dla podmiotu zagranicznego

Opłata: 1% wartość transakcji, przy czym nie mniej niż 50.000 zł i nie więcej niż 200.000 zł

©2011 Grant Thornton. All rights reserved. 48


Zespół cen transferowychRafał ŚmigórskiPartnerE: [email protected]: + 48 607 665 736

Ewelina WilczyńskaSenior KonsultantE: [email protected]: + 48 661 538 530

Ewa RybakSenior KonsultantE: [email protected]: + 48 661 538 562

Marcin ŻmudaSenior KonsultantE: [email protected]: + 48 607 665 734

Aleksandra KozakAsystentE: [email protected]: + 48 661 530 426

Agnieszka StaniszewskaMenedżerE: [email protected]: + 48 609 366 783


Grant Thornton Frąckowiak Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. k.ul. Abpa Antoniego Baraniaka 88 E 61-131 PoznańPolska

tel. +48 (61) 62 51 100fax +48 (61) 62 51 101www.grantthornton.pl

Audit – Tax – Outsourcing – Business advisoryMember of Grant Thornton International Ltd.

Ewelina WilczyńskaSenior KonsultantE: [email protected]: + 48 661 538 530

Rafał ŚmigórskiPartnerE: [email protected]: + 48 607 665 736

Kontakt


Documents

Ceny transferowe akademia podatkowa mo [tylko do odczytu]