24
Trường Đại Học Bách Khoa Tp.HCM Khoa Kỹ Thuật Hóa Học Bộ Môn Công Nghệ Thực Phẩm Công nghệ Lên men Thực phẩm GVHD: PGS.TS LÊ VĂN VIỆT MẪN SVTH: Nguyễn Hồng Thái 60902436 Lê Anh Tuấn 60903085 Nguyễn Bảo Đăng 60900555 Nguyễn Văn Phước Nhẫn 60901826 Nguyễn Huy Lộc 60801164

Bộ Môn Công Nghệ Thực Phẩm Công nghệ Lên ... - tinhgiac.com … · 2. VI SINH VẬT b) Đặc điểm hình thái , sinh sản Khuẩn ty phân nhánh , có vách ngăn

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Bộ Môn Công Nghệ Thực Phẩm Công nghệ Lên ... - tinhgiac.com … · 2. VI SINH VẬT b) Đặc điểm hình thái , sinh sản Khuẩn ty phân nhánh , có vách ngăn

Trường Đại Học Bách Khoa Tp.HCM Khoa Kỹ Thuật Hóa Học

Bộ Môn Công Nghệ Thực Phẩm

Công nghệ Lên men Thực phẩm

GVHD: PGS.TS LÊ VĂN VIỆT MẪN

SVTH: Nguyễn Hồng Thái 60902436

Lê Anh Tuấn 60903085

Nguyễn Bảo Đăng 60900555

Nguyễn Văn Phước Nhẫn 60901826

Nguyễn Huy Lộc 60801164

Page 2: Bộ Môn Công Nghệ Thực Phẩm Công nghệ Lên ... - tinhgiac.com … · 2. VI SINH VẬT b) Đặc điểm hình thái , sinh sản Khuẩn ty phân nhánh , có vách ngăn

KHOA HỌC VỀ NGUYÊN LIỆU

QUY TRÌNH VÀ THUYẾT MINH QUY TRÌNH

CHẾ PHẨM GLUCOAMYLASE

Page 3: Bộ Môn Công Nghệ Thực Phẩm Công nghệ Lên ... - tinhgiac.com … · 2. VI SINH VẬT b) Đặc điểm hình thái , sinh sản Khuẩn ty phân nhánh , có vách ngăn

1. ENZYME GLUCOAMYLASE

• Glucoamylase ( α – glucanglucohydrolase , EC.3.2.1.3 ) là một exoenzyme . Nó

xúc tác thủy phân cả hai loại liên kết α – 1,4 glycoside và α – 1,6 glycoside từ

đầu không khử trong phân tử amylase và amylopectin tạo ra sản phẩm là đường

glucose

• Người ta còn gọi glucoamylase là amyloglucosidase hoặc γ – amylase .

• Phân tử lượng glucoamylase nằm trong khoảng 48 – 210kDa .

Page 4: Bộ Môn Công Nghệ Thực Phẩm Công nghệ Lên ... - tinhgiac.com … · 2. VI SINH VẬT b) Đặc điểm hình thái , sinh sản Khuẩn ty phân nhánh , có vách ngăn

2. VI SINH VẬT

Tiêu chí lựa chọn giống để sản xuất ezyme glucoamylase :

– Không sinh tổng hợp độc tố.

– Khả năng sinh tổng hợp sản phẩm enzym glucoamylase với hàm lượng

nhiều với hoạt tính cao .

– Khả năng thích nghi nhanh và tốc độ sinh trưởng mạnh.

– Điều kiện nuôi cấy: đơn giản.

– Môi trường nuôi cấy: rẻ tiền, dễ tìm.

– Dễ dàng tách được khỏi môi trường nuôi cấy lỏng để thu nhận enzyme

ngoại bào .

Chọn nấm mốc Aspergillus Niger

Page 5: Bộ Môn Công Nghệ Thực Phẩm Công nghệ Lên ... - tinhgiac.com … · 2. VI SINH VẬT b) Đặc điểm hình thái , sinh sản Khuẩn ty phân nhánh , có vách ngăn

2. VI SINH VẬT

a) Vị trí , phân loại

Asp.niger có vị trí phân loại: giới Fungi , lớp Deuteromyces , bộ Moniliales , họ

Moniliaceace , giống Aspergillus .

Page 6: Bộ Môn Công Nghệ Thực Phẩm Công nghệ Lên ... - tinhgiac.com … · 2. VI SINH VẬT b) Đặc điểm hình thái , sinh sản Khuẩn ty phân nhánh , có vách ngăn

2. VI SINH VẬT

b) Đặc điểm hình thái , sinh sản

Khuẩn ty phân nhánh , có vách ngăn , bào tử đính không nằm trong bọc bào

tử, màu nâu đen .

Asp.niger có nhiều kiểu sinh sản khác nhau : Sinh sản sinh dưỡng , sinh sản

vô tính bằng bào tử hoặc sinh sản hữu tính .

Page 7: Bộ Môn Công Nghệ Thực Phẩm Công nghệ Lên ... - tinhgiac.com … · 2. VI SINH VẬT b) Đặc điểm hình thái , sinh sản Khuẩn ty phân nhánh , có vách ngăn

2. VI SINH VẬT

c) Nguồn cơ chất

Nguồn cacbon : Ngoài tinh bột , môi trường cần chứa maltose và dextrin…

Nguồn nitơ : muối vô cơ hay các hợp chất hữu cơ chứa nitơ .

Nguồn S,P : photphat và sunphat vô cơ .

Nguồn khoáng : các muối của mangan , magie , kẽm cùng các nguyên tố vi

lượng khác .

Page 8: Bộ Môn Công Nghệ Thực Phẩm Công nghệ Lên ... - tinhgiac.com … · 2. VI SINH VẬT b) Đặc điểm hình thái , sinh sản Khuẩn ty phân nhánh , có vách ngăn

2. VI SINH VẬT

d) Điều kiện sinh trưởng

Nhiệt độ tối ưu : 28 - 35 oC .

Độ ẩm tối ưu : 60 – 65%

pH tối ưu : 4 – 6.5

Page 9: Bộ Môn Công Nghệ Thực Phẩm Công nghệ Lên ... - tinhgiac.com … · 2. VI SINH VẬT b) Đặc điểm hình thái , sinh sản Khuẩn ty phân nhánh , có vách ngăn

3. NGUYÊN LiỆU CHO MÔI TRƯỜNG NHÂN GiỐNG

( MITS College Of Pharmacy, Department Of Biotechnology, Kodad, Nalgonda,

Andhra Pradesh, PIN-508206 , 2012 , Strain improvement of Aspergillus Niger

for Glucoamylase by Physical and Chemicalmutagens )

Môi trường lỏng nhân giống nấm sợi Asp.Niger bao gồm các thành phần sau :

Pepton : 5g/L ; Glucose : 10g/L ; (NH4)2SO4 : 5g/L ; MgSO4.77H2O : 2g/L ;

CaCl2.H2O : 2g/L ; KH2PO4 : 1,5g/L ; K2HPO4 : 0,1g/L ; Nước cất : 1000ml.

Môi trường được tiệt trùng ở nhiệt độ 1210C trong 20 phút , sau đó cấy chủng

Asp.Niger vào thiết bị nhân giống theo từng cấp nhân giống .

Page 10: Bộ Môn Công Nghệ Thực Phẩm Công nghệ Lên ... - tinhgiac.com … · 2. VI SINH VẬT b) Đặc điểm hình thái , sinh sản Khuẩn ty phân nhánh , có vách ngăn

4. NGUYÊN LiỆU CHO MÔI TRƯỜNG LÊN MEN

Đối với Asp.Niger để lên men bằng phương pháp bề sâu , chọn môi trường có 65%

bột ngô , 0,9% NaNO3 , 0,005% MgSO4 , và 10% nước chiết mầm mạch ( 100g/1l

H2O) , và nước máy .

Page 11: Bộ Môn Công Nghệ Thực Phẩm Công nghệ Lên ... - tinhgiac.com … · 2. VI SINH VẬT b) Đặc điểm hình thái , sinh sản Khuẩn ty phân nhánh , có vách ngăn
Page 12: Bộ Môn Công Nghệ Thực Phẩm Công nghệ Lên ... - tinhgiac.com … · 2. VI SINH VẬT b) Đặc điểm hình thái , sinh sản Khuẩn ty phân nhánh , có vách ngăn

1.NHÂN GiỐNG

Thông số kỹ thuật :

Độ ẩm của môi trường : 60 – 65%.

Nhiệt độ : 28 - 35 oC

Thời gian : 30 – 36 giờ

Độ ẩm của không khí : 85 – 95%.

Các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình nhân giống :

Nhiệt độ

Oxi

Sự khuấy trộn

Thời gian

Page 13: Bộ Môn Công Nghệ Thực Phẩm Công nghệ Lên ... - tinhgiac.com … · 2. VI SINH VẬT b) Đặc điểm hình thái , sinh sản Khuẩn ty phân nhánh , có vách ngăn

1.NHÂN GiỐNG

Nhân giống giai đoạn phòng thí nghiệm :

Sau khi chuẩn bị môi trường, tiến hành tiệt trùng môi trường ở 1210C trong

20 phút.

Môi trường sau khi tiệt trùng được lắc đều và làm nguội đến nhiệt độ

phòng.

Giống được nuôi liền trong môi trường đã được làm nguội , và giữ ở nhiệt

độ phòng .

Nhân giống giai đoạn phân xưởng :

Sử dụng thiết bị nhân giống hình trụ đứng có cánh khuấy , bộ phận sục khí

và có lớp vỏ áo để điều nhiệt .

Page 14: Bộ Môn Công Nghệ Thực Phẩm Công nghệ Lên ... - tinhgiac.com … · 2. VI SINH VẬT b) Đặc điểm hình thái , sinh sản Khuẩn ty phân nhánh , có vách ngăn

2.CHUẨN BỊ MÔI TRƯỜNG LÊN MEN

Sau khi đã chuẩn bị , môi trường được phối trộn trong thùng phối trộn có cánh

khuấy

Mục đích : Chuẩn bị

Biến đổi :

Hóa lý

Thiết bị : Thùng phối trộn có cánh khuấy

Thống số công nghệ :

Nhiệt độ phối trộn

Tốc độ cánh khuấy

Page 15: Bộ Môn Công Nghệ Thực Phẩm Công nghệ Lên ... - tinhgiac.com … · 2. VI SINH VẬT b) Đặc điểm hình thái , sinh sản Khuẩn ty phân nhánh , có vách ngăn

3. TIỆT TRÙNG MÔI TRƯỜNG

Mục đích :

Bảo quản : vô hoạt enzyme, ức chế vi sinh vật.

Biến đổi :

Biến đổi vật lý :

Biến đổi hóa học :

Biến đổi hóa lý :

Biến đổi hóa sinh :

Biến đổi sinh học :

Biến đổi về mặt cảm quan :

Thiết bị :

Thiết bị tiệt trùng dạng bản mỏng

Thông số công nghệ :

Nhiệt độ : 121oC

Thời gian : 20 – 30 phút

Lưu ý : Sau khi tiệt trùng , môi trường được làm nguội bằng thiết bị trao đổi nhiệt dạng bản mỏng để đưa môi trường về nhiệt độ thích hợp để lên men .

Page 16: Bộ Môn Công Nghệ Thực Phẩm Công nghệ Lên ... - tinhgiac.com … · 2. VI SINH VẬT b) Đặc điểm hình thái , sinh sản Khuẩn ty phân nhánh , có vách ngăn

4. LÊN MEN

Mục đích :

Khai thác: tạo điều kiện cho mốc phát triển đều trên môi trường nuôi cấy để hình thành hệ enzyme glucoamylase.

Biến đổi :

Biến đổi vật lý :

Biến đổi hóa sinh :

Biến đổi sinh học :

Các yếu tố ảnh hưởng :

Môi trường lên men : Hàm lượng chất khô , pH môi trường

Điều kiện lên men : Lượng giống cấy , nhiệt độ ,

thời gian lên men , cung cấp oxy

Thiết bị :

Thiết bị lên men liên tục hình trụ có cánh khuấy

, có hệ thống sục khí , hệ thống điều chỉnh nhiệt độ , pH .

Thông số công nghệ :

Nhiệt độ : 28 – 35oC .

Không khí cần sục vào môi trường: 30 – 40m3/m3×giờ

Page 17: Bộ Môn Công Nghệ Thực Phẩm Công nghệ Lên ... - tinhgiac.com … · 2. VI SINH VẬT b) Đặc điểm hình thái , sinh sản Khuẩn ty phân nhánh , có vách ngăn

5. LY TÂM

Mục đích :

Khai thác: Tách sinh khối ra khỏi canh trường sau lên men.

Biến đổi :

Biến đổi hóa học:

Biến đổi vật lý:

Biến đổi hóa lý:

Thiết bị :

Thông số công nghệ :

Nhiệt độ : 15 – 20 oC

Thời gian : 4 – 5 phút .

Page 18: Bộ Môn Công Nghệ Thực Phẩm Công nghệ Lên ... - tinhgiac.com … · 2. VI SINH VẬT b) Đặc điểm hình thái , sinh sản Khuẩn ty phân nhánh , có vách ngăn

6. TÁCH VÀ TINH SẠCH ENZYME

a) Siêu lọc

Mục đích :

Khai thác: làm giảm hàm lượng các chất có phân tử lượng nhỏ ra khỏi dung dịch enzyme thô.

Biến đổi :

Biến đổi vật lý

Biến đổi hóa học

Thiết bị : Thiết bị membrane có

dạng hình trụ, bên trong chứa nhiều

ống trụ nhỏ đặt song song với nhau

Thông số công nghệ :

Áp lực thẩm thấu: 6.9 bar.

Nhiệt độ phòng .

Đường kính mao quản trung bình từ 2 đến 50nm.

Page 19: Bộ Môn Công Nghệ Thực Phẩm Công nghệ Lên ... - tinhgiac.com … · 2. VI SINH VẬT b) Đặc điểm hình thái , sinh sản Khuẩn ty phân nhánh , có vách ngăn

6. TÁCH VÀ TINH SẠCH ENZYME

b) Tinh sạch enzyme bằng phương pháp lọc gel

Mục đích :

Khai thác: tách các protein ra khỏi nhau để thu được enzyme tinh khiết.

Biến đổi :

Biến đổi vật lý

Biến đổi hóa học

Thiết bị : sử dụng gel sephadex

làm vật liệu nhồi cột

Thông số công nghệ :

Chọn cột sắc ký Sephadex G-100

Cột có kích thước 2,6 x 60 cm

Sử dụng dung dịch đệm sodium

phosphate 0,03M , pH 7,2 để ổn định

cột .

Page 20: Bộ Môn Công Nghệ Thực Phẩm Công nghệ Lên ... - tinhgiac.com … · 2. VI SINH VẬT b) Đặc điểm hình thái , sinh sản Khuẩn ty phân nhánh , có vách ngăn

6. TÁCH VÀ TINH SẠCH ENZYME

c) Đánh giá hiệu quả của quá trình tinh sạch

Phương pháp xác định hoạt tính glucoamylase :

Nguyên tắc: ta sẽ xác định hoạt tính của enzyme dựa vào cường độ màu với iod khi đo ở bước sóng 520nm.

Hoạt tính glucoamylase được biểu thị bằng lượng glucose giải phóng bởi enzyme trong 1 phút ở 400C từ 1g tinh bột.

Xác định độ tinh sạch của enzyme : bằng phương pháp điện di

Điện di trên gel Sodium dodecyl sulfate – polyacryamide 10% (SDS PAGE) được thực hiện theo phương pháp của Laemmli (Tipton 1992) trên thiết bị điện di APLELEX với nguồn Electronforesis power supply ST 1006T.

Mẫu chạy điện di phải giữ trong điều kiện -200 – 10C.

Page 21: Bộ Môn Công Nghệ Thực Phẩm Công nghệ Lên ... - tinhgiac.com … · 2. VI SINH VẬT b) Đặc điểm hình thái , sinh sản Khuẩn ty phân nhánh , có vách ngăn

7. SẤY

Mục đích :

Chế biến : Tạo sản phẩm dạng bột.

Bảo quản: Quá trình sấy làm giảm hàm ẩm, từ đó ức chế vi sinh vật.

Biến đổi :

Biến đổi vật lý

Biến đổi hóa học

Biến đổi hóa lý

Thiết bị : Sử dụng thiết bị sấy phun có đáy hình nón .

Thông số công nghệ :

Độ ẩm của sản phẩm: <5%.

Nhiệt độ khí đầu vào: 150 – 2500C.

Page 22: Bộ Môn Công Nghệ Thực Phẩm Công nghệ Lên ... - tinhgiac.com … · 2. VI SINH VẬT b) Đặc điểm hình thái , sinh sản Khuẩn ty phân nhánh , có vách ngăn

Quy trình sản xuất sẽ tạo ra chế phẩm glucoamylase dạng rắn .

Chỉ tiêu vật lý:

Trạng thái vật lý: rắn.

Nhiệt độ hoạt động tối ưu: 58 – 600C.

Chỉ tiêu hóa học:

pH hoạt động tối ưu: 4.

Chỉ tiêu hóa sinh:

Chế phẩm dạng rắn: 150,000 U/g.

Các thông tin khác:

Chế phẩm dạng rắn: 20 kg/túi.

Phạm vi sử dụng : là tác nhân đường hóa trong quá trình sản xuất cồn, rượu bia, calci lactate…

Page 23: Bộ Môn Công Nghệ Thực Phẩm Công nghệ Lên ... - tinhgiac.com … · 2. VI SINH VẬT b) Đặc điểm hình thái , sinh sản Khuẩn ty phân nhánh , có vách ngăn

• Lê Bạch Tuyết (chủ biên), Các quá trình công nghệ cơ bản trong sản xuất thực phẩm, Trường

Đại học Bách Khoa thành phố Hồ Chí Minh.

• Lê Ngọc Tú (chủ biên), Hóa sinh công nghiệp, Nhà xuất bản Khoa học và Kỹ thuật Hà Nội,

2004.

• Lê Văn Hoàng , Các quá trình & thiết bị công nghệ sinh học trong công nghiệp, Nhà Xuất

Bản Khoa Học Kỹ Thuật, 2004.

• Lê Văn Việt Mẫn, Công nghệ sản xuất các sản phẩm từ sữa và thức uống – tập 1 – Công

nghệ sản xuất các sản phẩm từ sữa, Nhà Xuất Bản Đại Học Quốc Gia thành phố Hồ Chí

Minh, 2004.

• Nguyễn Đức Lượng (chủ biên), Công nghệ enzym, Nhà Xuất Bản Đại Học Quốc Gia thành

phố Hồ Chí Minh, 2004.

• PTS. Nguyễn Đức Lượng – Nguyễn Chúc – Lê Văn Việt Mẫn, Thực tập vi sinh vật học

thực phẩm, Trường Đại Học Bách Khoa TP. HCM.

• Mark C. Porter, Handbook of Industrial Membrane Technology, published in the United

States of America by Noyes Publications, 1990.

• Nguyễn Đức Lượng , Công nghệ vi sinh – tập 2 - Vi sinh vật học công nghiệp , Nhà Xuất

Bản Đại Học Quốc Gia thành phố Hồ Chí Minh, 2002.

Page 24: Bộ Môn Công Nghệ Thực Phẩm Công nghệ Lên ... - tinhgiac.com … · 2. VI SINH VẬT b) Đặc điểm hình thái , sinh sản Khuẩn ty phân nhánh , có vách ngăn