Upload
amal-conway
View
70
Download
0
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Wykonanie: Beata Tokarek kl. Ic. Białka – budowa, rodzaje i właściwości. - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
Białka – budowa, rodzaje i właściwości
Wykonanie:Beata Tokarek
kl. Ic
Co to są białka?
Białka są to naturalne związki wielkocząsteczkowe o masie większej od 10 000u. Są najbardziej złożonymi związkami w przyrodzie. W ich skład wchodzi przeszło 20 różnych aminokwasów, które są połączone między sobą wiązaniami peptydowymi.Ogromną różnorodność białek powoduje różna
sekwencja (ułożenie) grup bocznych w łańcuchu polipeptydowym.
Skład pierwiastkowy białek
Węgiel 50-55%
Tlen 20-23%
Wodór 6-7%
Azot 12-19%
Siarka 0,2 – 3%
Fosfor 0 – 6%
W białkach znajdują się również jony manganianu, cynku, magnezu, żelaza, miedzi, kobalt i innych.
Budowa białekW celu określenia budowy białek podaje się tzw. struktury:
Struktura pierwszorzędowa (zwana również struktura pierwotną) podaje kolejność
występowania reszt aminokwasowych w łańcuchu peptydowym
Struktura drugorzędowa wskazuje jaki układ przestrzenny wynikający z istnienia
wiązań wodorowych tworzą łańcuchy polipeptydowe. Możemy tu wyróżnić strukturę pofałdowanej kartki (struktura β), w której łańcuchy polipeptydowe ułożone są równolegle oraz strukturę helisy (strukturę α), w której zwoje tego samego łańcucha są połączone wiązaniami wodorowymi przyjmują kształt linii śrubowej (helisy).
Struktura trzeciorzędowa – charakteryzuje kształt przestrzenny cząsteczki białka.
Każde białko posiada charakterystyczną dla siebie strukturę trzeciorzędową, której zniszczenie powoduje utratę właściwości białka.
Struktura czwartorzędowa – dotyczy białek, które zbudowane są z co najmniej dwóch
łańcuchów peptydowych, tworzących kłębek struktury trzeciorzędowej. Kłębki te łączą się ze sobą w tzw. Podjednostki, których zespoły tworzą strukturę czwartorzędową.
Podział białek• ze względu na skład chemiczny wyróżnia się:
• białka proste – zbudowane są wyłącznie z aminokwasów.
• białka złożone – oprócz aminokwasów zawierają składnik niebiałkowy, zwany grupą prostetyczną.
Rodzaje białek prostych Przykłady białek prostych
histony białka związane z DNA
albuminy białka obecne w mleku, jajach, surowicy krwi
globuliny immunoglobuliny, fibrynogen, miozyna,
obecne też w mleku i jajach
skleroproteiny kolagen, keratyna
Rodzaj białek złożonych Przykłady białek złożonych
metaloproteiny transferyna, plastocyjanina,liczne enzymy
chromoproteiny hemoglobina, cytochrom c
glikoproteiny składniki wydzielin śluzowatych
lipoproteiny składniki błon
nukleoproteiny obecne w jądrach komórek
fosfoproteiny kazeina, pepsyna, białka obecne w żółtku jaj
podział ze względu na kształt cząsteczki:
– białka globularne – rozpuszczalne w wodzie, o cząsteczkach kulistych (np. albuminy, globuliny, histony)
– białka fibrylarne – nierozpuszczalne w wodzie, o cząsteczkach w kształcie włókien (np. keratyna, kolagen).
Funkcje białek budulcowe (strukturalna)
wzmacniające (kolagen)
regulatorowe
funkcja biokatalizatorów; przyspieszają zachodzące w komórce
reakcje chemiczne (enzymy)
transportowa (hemoglobina)
odpornościowa
zapasowa
katalityczna
energetyczna
Reakcje charakterystyczne białek
REAKCJA BIURETOWA - w obecności wodorotlenku miedzi (II) Cu(OH)2 białko zmienia zabarwienie na ciemnofioletowe. Jest reakcją charakterystyczną dla związków zawierających wiązanie peptydowe.
REAKCJA KSANTOPROTEINOWA - pod wpływem kwasu azotowego (V) białko ścina się i żółknie, służy do wykrywania białek.
·
Koagulacja – proces ścinania się białka
Białko ścina się pod wpływem: podwyższonej temperatury kwasów zasad alkoholu soli metali lekkich soli metali ciężkich
Denaturacja lub wysalanie białka Jeśli proces ścinania się białka jest nieodwracalny
wówczas nosi nazwę DENATURACJI. Zachodzi on pod wpływem: podwyższenia temperatury, roztworów kwasów, zasad i soli metali ciężkich oraz alkoholu.
Gdy jest to proces odwracalny (ścięte białko ponownie rozpuszcza się w wodzie) nosi nazwę WYSALANIA BIAŁKA i zachodzi on pod wpływem soli metali lekkich.
Proces peptyzacji
Roztwór białka nazywany jest zolem.Gdy zachodzi proces koagulacji (proces ścinania
białka) zolu powstaje żel.Gdy żel rozpuszcza się w wodzie przechodząc
ponownie w zol zachodzi proces peptyzacji.
Proces ten przedstawia schemat:
Dziękuję za uwagę