نیایی

ز٢٠

١٠/٣

/٤ری

ادا)ئ

١٣٦)

رەژما

دیور

ك٢ی

٧٠٩

یم

ەشر

زایینی٢٠١٠/٣/٤

ژمارە(١٣٦)ئاداریكوردی

٢٧٠٩یرەشمی

2

نیایی

ز٢٠

١٠/٣

/٤ری

ادا)ئ

١٣٦)

رەژما

دیور

ك٢ی

٧٠٩

یم

ەشر

زایینی٢٠١٠/٣/٤

ژمارە(١٣٦)ئاداریكوردی

٢٧٠٩یرەشمی

محمد بھرامناسراو شھید"نوریئیسماعیلساح" ١٩٤٩/٧/١ لـــ نانكلـــی بـــ نـــوریب شـــروان"چاوی "شـــخ لگوندیككی نـــاوە، كھدنیای رۆشـــن ھشارۆچكی ل گوندەكانی ســـنووریبپارزگای ھولر. عنكاوەی سر

رۆژ لـــدوای رۆژ شـــھیدی نمـــرلباوەشی ژیك كۆرپیكی وەكدۆســـتی ئاییـــن خانوادەیكـــی پدەگات، و گشدەكات كوردپروەرنۆ ھشـــت دەگات تمنی كـــ كاتدیكی مندانی ھروەكو سان ئینجابرخوندنی تدەچ ئویش گوندەك ١٩٥٨-١٩٥٩ لســـای قوتابخانـــو گوندی لقوتابخانی بـــۆ یكمجـــارســـرەتایی یكمی لپۆلی نـــوعسرەتایی قۆناغی دەكرێ، ناونووسبـــۆ و تـــواودەكات گونـــدەدا لـــم لشـــاری ڕوو ناوەنـــدی خوندنـــیلخوندنـــگای و دەكات ھولـــرناوەندی یكمی لپۆلی زازا ناوەندیدەبت، بـــردەوام یـــو قوتابخانلـــلگوندەكی لبرئـــوەی ھروەھـــاقوتابخانكی ســـر یكمی خۆیانناوخۆیی لبشـــی بۆی خۆی دەبت،

وەردەگیرێ.ی ە و ئ ر ب ل " ی ر نو " ھید شـــراستگۆو و ركوپك لخانوادەیكیبگـــردی و بپاكـــی كوردپـــروەرشـــب لو ك بۆی گـــۆش كرابـــوو،بدوای میشـــھ وەرگیرا ناوخۆییبیانكات ب دەگـــڕا ئـــو قوتابیانـــداھمانخستكانی ك ھڤایخۆی،

دەكرا. بدی تدا ئویانلسایخوندنی١٩٦٤-١٩٦٥ لڕگی محمـــد ھڤاـــی"كاكل نزیكتریـــنناو بـــ بھرام"چووە تاھیر- ناســـراوقوتابیانـــی یكتـــی ركخســـتنكانی

ریزی نـــاو دواتریـــش و كوردســـتاندیموكراتـــی پارتـــی ركخســـتنكانیو لبـــر چاونترســـی كوردســـتان،گرمی، خون و چاالكی و ئازایتـــیسیاسی و برزبوونوەی ل پیژەیسردەكوت لپب زۆر ڕكخستنداپارتایتی پلكانی كات بزووترین وبـــووە لوســـادا ھـــر دەبـــی، ناو چاالككانی ندامئ لـــ ئندامككوردستان قوتابیانی ركخستنكانی١٩٦٥-١٩٦٦كرا ب خوندنی سای وشـــب ل لیژنیی ئو لپرســـراویركخســـتنی كاری ناوخۆییكـــدا لدوای ســـاڵ بمجۆرە ئنجامـــدەدا،ساڵلبواریركخستنكانیقوتابیاندەڕۆیشت. لوتك برەو پارتایتیدا و

خوندنی١٩٦٧-١٩٦٨ قۆناغی لسایلـــ تواوكـــردو خوندنـــی ناوەنـــدیقوتابخانی مامۆستایانی سرەتایی،

واتاپیمانگایپگیاندنیمامۆستایانیو وەرگیرانی ب ھر وەرگیرا، ئســـتاســـنگری نو شـــول دەوامكردنیسیاسیشـــی تكۆشـــانی و خبـــات دوای گواســـترایوەو ئـــوێ بـــۆ ئو لپرســـراوی بـــ بوو ماوەیـــكبكین، لیاد ئوەش ناب ،یمانگایپنووســـینی دەســـتی كـــ لبرئوەی-١٩٦٨ خوندنی لسای بۆی ھبوو،ھڤاكـــی چنـــد ١٩٦٩ بھـــاوكاریقوتابیانی یكتی ل ركخســـتنكانیتوانیان گۆڤاری"تیشك"لو كوردستانبووە خۆی ك دەربچونن، یمانگایپگۆڤارەو نووســـینی ئـــو ســـكرتری

بردەوام بوو. ماوەی دووساڵلبـــر ١٩٦٩ ســـای لكۆتایـــی رادەبدەری ل چاالكی لوەشاوەیی ولپرسراویلقیھولرییكتی بووەكۆنگرەكانی ل و قوتابیانیكوردستان

ششموحوتمییكـتیقوتابیانیلدوای ك بشـــداریكرد، كوردستانســـای رككوتننامی"١١"ی ئاداریوەك كاتدا لھمان ١٩٧٠ بســـتران،ركخستنكانی ك لكخراور ئندامپارتایتی ركخســـتنی كاری پارتیش

ئنجامدەدا. وتووانركسب خۆی بـــ پیوەنـــدی ١٩٧٤ لســـایكورد رزگاریخـــوازی بزووتنـــوەیھزی ناوچی ئندامی ب بوو كردو

سفین.ئامـــاژە پكردنـــو ئـــوەی شـــایانی،وەیـــئ پویســـت لـــرەدا بگوتـــرێشـــھید"نوری تكۆشـــر ك ھڤایو چاالك زۆر نانكلی"لبرئـــوەیلژر میشھ بۆی بوو، نترس چاوبكرگیراوەكانی و سیخوڕ چاودریئوكاتدابـــوو، ئمنـــی دائیـــرەی٢ی نیســـانی ســـای ل ھربۆیـــش

پۆلـــی دووەمـــی ١٩٦٦ كـــ ئـــوكاتبندكردنی بیـــاری بـــوو، ناوەنـــدیدەرچوو، ئـــو دائیرەیـــوە لالیـــنبر خســـتیان گیـــراو رۆژ لھمـــانماوەی چوپو لكۆینوەی چقۆیدوای بندكـــراو ڕەبـــق دوو مانگـــیبگیـــك ھیـــچ دەســـت نكوتنـــی

كرد. ئازادیان بناچاری ١٩٦٩ ســـای ئابی لمانگی ھروەھاو گرتـــن فرمانـــی كـــی دیكـــجارچنـــد ھڤالكی لگـــڵ بندكردنـــیدیكیلالینئودەزگاسیخوڕیییكاتی بم ئوجارەیان دەرچوو، بـــۆداین خـــۆی بـــوو، پشـــووی ھاوین

بیگرن. نیانتوانی و دەستتواوكردنی لـــدوای نوری شـــھیدب و بوونی مامۆســـتایان پیمانـــگایكۆتاییان ئاواتكانی ھیواو مامۆســـتا،نوەســـتا، بوەندە ھر و پ نھاتی"١٩٧٢"لســـال تاكو ھویدا بكوكۆلژی"یاسا"وەرگیرا، زانكۆی"بغدا"نـــوان تكچوونـــی لبـــر بـــم بزووتنـــوەی بغـــداو حكومتـــیوەكو ئویش كـــورد، ئازادیخوازیـــیكورد دیكـــی خباتگی ھـــزارانو رووی دەســـتی لخوندن ھگرتبووە كردو كوردستان شاخكانی لنســـكۆی دوای بـــم ،رگشـــمپدەیـــان وەكـــو ئیلـــوول شۆڕشـــی دیكی خكی كوردســـتان ھـــزاریدەستی دووبارە و عراق بۆ گڕایوەخوندنكی تواوكردنی ب كردەوەبوانامـــی "١٩٧٦" ســـای لـــ و وەرگرت یاسا لبواری بكالۆریۆسیھولر دادگای ل پارزەرك وەك و

بكاربوو. دەستمرۆڤكی زیندبوو، میشـــھ ھڤایسووك رۆح بوەفاو و خزم دۆســـتو دۆســـتانی و خۆشویســـتی ھڤاڵ

كارە خۆی بـــوو، ھروەھا لبـــواریو چاالك مكـــوڕو زۆر نویكشـــیداخككی بۆیـــ بـــوو، ســـركوتووبھانـــای و تدەكـــرد زۆر روویـــان

دەھات. ھمووشیانوەئیلوول شۆڕشی نسكۆی ئگرچیبم ھبـــوو، بســـریدا كاریگریمیشـــتی ھرزی كوردایورەی بـــنیدەھشت دەكردو گشی لناخیدامیشـــھ بـــوارەداو لـــو كۆبـــدات نـــڤاھ ئـــو لگـــڵ پیوەنـــدی حزب ركخســـتنكانی ل ك ھبوو،سیاســـییكانی گۆڕەپانی كوردیتیدالدوای بۆی دەكرد، سیاسییان كاریلالیـــن ١٩٩١/٦/١٠لـــ راپڕیـــنسرۆكی ب كوردســـتانییوە برەیشقوە ل ھولر میحوەری دادگایدادوەركـــی وەك دەستنیشـــانكراو،دادگایـــی ئـــم روەرانـــدادپ١٩٩١/١٠/١ بـــوو لـــ بڕوەدەبـــرد.تمیزی بـــای ب ســـرۆكی دادگایب پیوەندی دواتریـــش كوردســـتان،ركخستنكانی"ی.ن.ك"كردولسایناوبانگی و خۆی چاالكی لبر ١٩٩٢ب كوردستان خكی كۆمنی لناوركخستنی كۆمیتی"٣"ی لپرسراویئیلوولـــی ـــردرا، لـــبژـــر ھولھســـندیكای ١٩٩٣ بـــ نقیبی ســـایلـــم ھـــر پارـــزەران ھبژـــردراوكۆمیتی بووە لپرســـراوی ســـاداداخوە بم كاسبكاران. ركخستنیھیواو نیھشت تیرۆر رەشی دەستیب رمگ ئم ھڤا خون ئاواتكانی ١٩٩٤/١١/٢٧ شوی ل و بگات ئامانجو رگیان لگرت لدـــك داخ چنـــدگولل خۆی ئۆتۆمبلكی لناو ھـــر

كرد. شھیدیان و كرد بارانیاندەپاوێ خـــۆی كچی ئمـــۆ ژینـــیدنیایـــن عـــراق، پرلمانـــی بـــۆ خۆشویستانیشھیدنورینانكلی

نابن. وەفا ب مژووییدا رۆژە لو"ھرمی گۆڤاری ل م نووســـینئ تبینی:كوردستان"وەرگیراوە،تنیاناونیشانكیمان

گۆڕیوە.

دكتۆر سپانبرەو چـــك، میلـــی كاتژمـــر چـــكئاشـــتیش ھۆی و دەچت پشـــوەھواش ھواش مزن، گۆمكی وەكلرە ئاھنگ و پ دەبت. ل خكچۆن ئاخر دەكـــرێ. تۆمار مـــژووســـوڕ ئگر مـــژوو نانووســـرێ،كســـی خۆشویســـتترین بزانـــی میوانی دەبن كوردســـتان و ھولر

ئامادەبوو؟ جماوەری و ھۆڵڕەتیداوە نیو ل دوو و كاتژمر میلیكاتژمرەكیان ســـیری و خـــكچاوەڕن، ئوەی دەزانن و دەكـــنئو و دەكوت بمزووان بدیـــار ١٥ نزیكـــی دەگات.... ریكـــخو خك ھشتا س خولكی ماوە بۆئۆتۆمبلكان قافـــی چاوەڕـــن..دەڕوات، ئوندەر برەو و بڕوەنتۆزكی نا ئستا دەزانن ھموویانپرێ و ندو و ئمۆ ئوەی دیكبوون چاوەڕی زووتریش گلك و

دەگات...پنجا خولك، و دوو ر بۆتكاتژمبـــوون ئـــوەی ئـــوان چاوەڕـــیئو ئۆتۆمبلی ئاشتی. ھۆی یشتگل ھر و دەوەست دەرگا لبردەمچپـــ، ھاواری دەنگـــی دوورەوەكۆسرەت كاك دەبیســـتی. خۆشی،،ورەیگ ھۆ لم گیشت. رەسولوە. ھۆڵ لناكات ھیچ س بیر لكـــدرژایی بـــ و ـــخۆشـــیان دەكولمشـــوە مژووی دروســـتبوونی

ك نبینیوە، بخۆیـــوە ئاھنگیمژوو .دەیبین دیك جاركی دە

دەنووسرتوە. ئمۆ و لرەســـر تـــودەك ئاشـــتی ھۆـــی ڕۆژئاوای ل و سدمتری شقامیو لخك پیتی ئمۆ ھولـــرە.كۆبۆتوە. كیژ ل چنـــد ھزاركیئاھنگیان جلی ھمووی ھر ژن، وو و ھۆلـــ ئاھنگ جلی لبـــرە.جلی جارێ، كوردستانیش تواویلدان پچ .فۆلكۆلـــۆری كوردییـــبردەوام وخك بپوە وەستاون.بـــ جوانترین پیاو و كـــوڕو گنـــجشـــوازیكردن لپ بۆ جلی خۆیـــان،بۆ خۆیـــان و قارەمانـــی ســـركردەئگـــر تۆ ھاتـــوون. نگم ئاھئـــنزیكوە ل كۆســـرەت كاك پشـــترشخسییتی دیراســـی نناســـی،ئوت مـــژووی ،كردبـــوت نئـــتنگیت، یوانل نخوندبتوە،لناو ئوەنـــدە زۆر چـــۆن مرۆڤكئگر خۆشویســـت دەبت. خكبزانیـــت، ســـرەوە ئوانـــی تـــۆ چۆن ویستییخۆش ئو تدەگیت،ل ھمووی دەزانی، بووە. دروستئو، سای دەیان خباتی ئنجامیبپچرانی تكۆشـــینی لـــ ئنجامـــیلپناوی ژیانی ئو، تواوی ژیانیبۆ ئـــو ســـادە و ســـاكار، وەفـــایو دۆســـت و شـــھیدان خانوادەی

برادەر دروست بووە.شھیدن كسی و خزم ،وانل زۆر

دەیانـــوێ كۆبوونـــوەو لـــرە بیبینن، چـــاوی خۆیان بھردووكببیستن. سرۆكی خۆیان قسكانیگورە ئای سدان ،ھۆ لم ھرسدان سوزی یكتی، بچووكی وئایلیستیھاوپیمانیكوردستان،گـــورەی زۆر ونـــی كۆمـــكھواســـرابوون. كاندیدەكانیـــشكۆســـرەتیش كاك ســـدان ونـــیئامادەبووان دەســـتی و ل بـــاوەش

دەبیندرا.ئســـتا ڕبـــاز بركۆتی برپرســـیو ١٨ ھاتـــ سرشـــانۆ مبنـــدیكوڕك دا. پش ئویش كیژ و تاریخونـــدەوە. ھندـــك ھبســـتیانل بدات، وتار با بكات، قس با ڕبازدەیوێ ھرچی قسكشی و وتارن دەكات، لۆمی نكـــس ،با بیدەبـــت، ئاخر تـــوڕە كســـیش لیســـوڕ ئگر دەبیت، توڕە تۆ چۆنلگڵ رەســـول بزانـــی كۆســـرەتشـــل قســـكانی ئو بۆ تـــۆ گوـــیلگڵ ڕبـــاز خۆی، كاك كـــردووە.بۆ ئامادەبووانیش تـــواوی مـــن وئاخر ھاتبـــوون. بینینی كۆســـرەتھموو ئو ھولر، ل ئو بۆ تنیال ھولر شاری كۆدەبتوە. كخكسكی خۆی، شانازی پ مژوویبخۆیوە رەسولی كۆسرەت وەكیارمتیخكی ئوەندە ك نبینیوە،ئوەندە دابت. شارەی ئو ھژاریئرە ھاووتییانی ژیانی ل برگری

كردبت.وەك و خۆشویستی نابخشـــرێباشـــترە یان ئـــازادی دەســـندرێ.ئم دەھنـــدرێ. بیـــن وەدەســـتدیاری گورەترین ویســـتییخۆشن بۆ كاك كۆســـرەت. ،دانیشـــتوانكۆســـرەت كاك لـــ خـــك ھیچـــیھیچی كۆسرەتیش كاك ن و دەوێبینین تنیا بینین. تنیا دەوێ. لوانپویست ئمۆ و لرە دیك ھیچی و

.نیییخرۆشوە ھاوار و گوڕ گ بدەنگ

:دە و دەكاتیكمـــی جگـــری - ئســـتاش بـــانیشـــتمانی یكتـــی ســـكرتری

بفرموێ. كوردستانو ناوی نھاتووە ناوك ھشتا ھیچھاتۆتباز نڕ ل دەمی كۆســـرەتھۆ ئو دیسان پچ دەنگی دەر،زیاتر گوی بۆ تۆ .نژدەھ زنموشی ل بكیت، تا گوت شل خۆتدەب، خۆ ھرھموویان كۆسرەتبركۆتی ڕبـــاز دەزانن مبســـتی

.یككورســـییكان لســـر خك زیاتروەســـتاون. بپـــوە و دانانیشـــنڕووخۆشی و پكنین ،پچ ،فیك.نـــژدەھ ھـــۆڵ ھـــاوار و كۆریدۆركـــی پشـــمرگكان،دروست كۆسرەت كاك بۆ بچووكھنگاوەكانی بـــ ئویش و دەكـــن

ڕوشـــی بـــرەو شـــانۆ دەڕوات ونزەردەخ و ئاسمانل ھۆ وەكبنـــاو دەبـــارێ ڕووی لســـر ھنگاوەكانی خۆی خۆشویستانیلناو دەكات. سیریان و دەھاوژێدەمبینی، من دەڕوات. چپڕـــزانكۆریدۆرەك دەكرا، زۆر بئاســـانیكاك شانی بۆئوەی بكرێ، فراوانتربم نكـــوێ، بكس كۆســـرەتخباتی ژیانـــی ھموو ئگر ئـــوئوان گوزەرانـــی بـــۆ خۆشـــكردنیو بۆ ئوان بژی كردب، ئگر ئوئوان خۆشویســـتی ژیان ل تامیگـــورەی كۆردیـــۆری وەربگـــرێ،كۆریدۆری بنیازی ئگر بۆچیی؟لتـــواوی خـــك ،ورەبووایـــگندەوەســـتان. بپوە ڕـــگا، بـــۆیكابرایكی كوڕی خۆشی ئو باشلناو خۆشی نیی، ئی ئوان وەكژیانی گورە نبووە. بۆچی ئـــواننگۆڕی. بكرێ ئگر بگۆڕی، خۆیو بـــوون پرســـیار ئوانـــ ھمـــوودەچوون. دەھـــات و من لمشـــكینزكبوونـــوەش جنابی ھـــر ئـــمخك لنـــاو ئوەنـــدە كۆســـرەتی

خۆشویست كردووە.یشـــتۆتگ كۆســـرت كاك ئســـتا قۆل و دەست سرشانۆ و ســـدانو دەرھنـــاوە مۆبایلیـــان دەبینـــی،خۆیان ژیانی فیلمی ڕۆژ و قارەمانیخك زیاتر وامدەزانی من دەگرن.پـــش وەك و بپـــوە ناوەســـتتك بـــم دادەنیشـــن، ھاتنـــی ئوبتوان ئگر بخـــۆدەدات، ڕـــگایدوورەوە ت و لــــــوە بوەســـتپبببین، بۆچی كۆسرەت كمك كاكبینینی بۆ دەكرێ، باشـــ .دابنیشئی .یبینـــت و نھاتب كۆســـرەت

ھاتووە. بۆچیخۆشویست". برایانی و "خوشـــكلدەمی كاك بوو ئم ڕستییكمپدیسان چ و دەر تكۆسرەت ددەستپدەكاتوە. خۆشی ھاواری وخولكی چند كورتـــی خوتبیكیقســـانش و لو دەكات پشـــكشبوەی دەھنتـــوە، ببیر خـــكو كرد دروست ڕۆژەیان ئو ئوانلبیر مزنكان داستان ناب قتیشو كردووە خباتییـــان ئوان بچـــن.كردووە. ھموان لمافی برگرییانبـــردەوام قســـكانی ئو لســـر

دەبت:یكتی لوبوایـــدان، - ھندـــكخۆتان بدەنگی ئـــوە الواز بـــووە،الواز قـــت دەیســـلمنن، یكتـــیبھزە. كاتك ھموو وەك نبووە.دەكن ھن. قســـان ئم ئوانیردەوامـــب دیســـان چپڕـــزانبپـــوە پشـــتر وەك و خكیـــشزمانی ب بم وەســـتاون. بدەنگ،كاك بۆ خۆشـــحای خۆیان ستج

دەربن. كۆسرەتكۆســـرەت كاك ھاتنـــی ئـــم ھبژاردن ھمتـــی بۆ لڕاســـتیدادەنگ ئامادەبـــووان بۆئوەی بـــوو،كوردستان و ھاوپیمانی ب لیستییكتی كاندیدەكانی ب ئویش لناو

بدەن. نیششتمانیو دەرەوە مـــد خوتبـــ تواو، منمنی ھنابوو، ئو ئۆتۆمبیلی برەوھاوەكانـــم چاوەڕـــی و دەچـــم شونكی ئمۆ ھر چونك دەكم،بۆی كۆســـرت كاك دیكـــش مـــاوەبۆ ئو ،باش دەزان چونك بچـــت،لدایك و دەژی ئوان خزمتكردنی

بووە.

مژووبۆ

دەكات تۆمار مژوو ئاشتی ھۆی

دەنگ دەدات ئیسماعیل نانكلی" سركردە "نوری ئمۆ شھیدی

جاللدا مام ھڤاڵ حزووری لی لكنوری نان شھید

دەلرزاند ئاشتی ھۆی یكتیی ھوادارانی خرۆشی و جۆش

دەكرێ پشكش ب سركردیك گوڵ كات

نیایی

ز٢٠

١٠/٣

/٤ی

دار ئا

(١٣٦

ە (ار

ژمدی

ور ك

٢ی٧٠

٩ ی

مەش

ر

ژمارە (١٣٦) ئاداری ٢٠١٠/٣/٤ زایینینیرەشمی ٢٧٠٩ی كوردی

ایی ز

٢٠١٠

/٣/٤

ی دار

ئا(١

٣٦ە (

ارژم

دیور

ك٢ی

٧٠٩

یم

ەشر

ژمارە (١٣٦) ئاداری ٢٠١٠/٣/٤ زایینیرەشمی ٢٧٠٩ی كوردی

3

یرس

راپ

ھولر ھمنترین و ترسناكترین شارە بۆ ئنجامكانی ھبژاردن شیكاری بدرخان

ل ئستادا كاریگرترین و گرنگترین بابـــت كـــ جگای قســـو باســـو قسی لســـر دەكرێ، ھبژاردنی راقـــع نونرانـــی ئنجوومنـــی كـــ لـــ "٣/٧" لـــ ســـرجم عراق و زانیارییی ئـــپب ،وەدەچـــڕبگرنگانی دەست بدرخان كوتوون كـــی شـــیكاریدا زانیارییراپۆرت لـــ

وردەكان دەخین روو..

بانگشی ھبژاردن دوای ئـــوەی لالیـــن كۆمســـیۆنی راگیندرا، ھبژاردنكانوە بای كـــ رۆژی ٢/١٤ وەكو یكم رۆژی بانگشـــی ھبژاردن دیـــاری كرا، ھموو لیســـتكان ھریكو بپی وارەی خۆی دەســـتیان كـــرد بقـــبانگشی ھبژاردن، ئگرچی لو بانگشـــیدا بشـــك ل لیستكان وەكـــو ھبژاردنیـــان بانگشـــی توندوتیژی بكارھنا، لو ناوەشـــدا شـــڕە گورەكـــ لنـــوان لیســـتی گۆڕانـــی كۆمپانیای وشـــو لیســـتی ببـــوای كـــ بـــوو، كوردســـتانی بشـــكی زۆر لـــ خكی ســـلمانی وادارانـــی گـــۆڕان بـــران و ھســـئـــو ناشارســـتانیان شـــوەیكی

بانگشییان دەست پكردووە.

كاندەكان و گرنگی كسایتییكانیان

ئمجـــارەدا ھبژاردنـــی لـــو ،كانـــی دیكبژاردنھ جیـــاواز لـــدەنگـــدەر تاكـــی ئـــوەی وـــای لیســـت یا قوارەیـــك ھدەبژرێ، لـــ پـــاڵ ئوەشـــدا كاندیدـــك لـــو لـــم بۆیـــ ھدەبژـــرێ، لیســـتھبژاردنـــدا ئـــوەی زۆر گرنگو جگای بایخ ئوەی پویســـت بوو كاندیدەكانـــی زیرەكانـــ حزبـــكان خۆیان ھبژرن، لـــوەدا ب بوای شارەزایانی بواری سیاست یكتی زیرەكانـــ كوردســـتان نیشـــتمانی مامی كردوە لگـــڵ ھبژاردنی كاندیدەكانـــی و دەیوێ كاندیدەكان

خۆیان دەنگ بھنن.

پارتی ب میحوەر ئیش دەكادەـــن سیاســـتمداران وەكـــو دیموكراتـــی پارتـــی بوپیـــی ھبژاردنـــی بـــۆ كوردســـتان نكـــردووە ئیشـــی كاندیدەكانـــی لسر كسی دیار، بۆی پارتی ھر كاندیدەو دایناوە بۆ ئوەی لرگای چند ناوچ یا ركخراوكوە دەنگی بـــۆ كۆبكاتوە، بـــم پارتـــی لوە ترسی ھی، لبرئوەی ھموومان دەزانین ئســـتا خـــك وەكو جاران گوایی حزب نیی، ھربۆی پارتی ترسی ھی لوەی كادیر و ئندامانی دەنگ بو كس دیاریكراوان ندەن و دەنگكانیـــان تناقـــوز بكاو پارتی

.نكی بچووك بشكست

یكگرتــــوو و كۆمــــڵ ئاییــــن بــــۆ بانگش بكاردنن

ھردوو لیســـتی كۆمی ئیســـالمی كوردســـتان و یكگرتووی ئیسالمی كوردستان بۆ بانگشی ھبژاردن جیـــا لـــوەی كـــ لـــ ھبژاردنـــی كاندیدەكانیان ھویانداوە مالكان و كس دیارە ئایینییكان ھبژرن بۆ ئوەی دەنگ بدەست بھنن، لگڵ ئوەشـــدا ئـــوەی بشـــكی خكی نیگـــران كردووە ئوەیـــ ك ئوان دەیانـــوێ ئاییـــن بـــۆ برژەوەندی سیاسی خۆیان بكاربنن، روونترین رســـتیكی نموونـــ دیارتریـــن و كۆمی ئیســـالمیی ك دە"لیستی كۆمڵ ھبژـــرە، بۆ دنیاو قیامتت خرە" دیارە ھموومان دەزانین ئو جۆرە بانگشـــی بـــۆ ئوەی خك و دەنگـــی پ ت بترســـقیامـــ لـــ

كۆبكنوە.

شــــبانگ بــــۆ گــــۆڕان پرلمــــان نكاردب

لیســـتكی وەكـــو گـــۆڕان لیســـتی ســـرەتای لـــ ھـــر ئۆپۆزســـیۆن لســـر كار بانگشـــوە كموكوڕییكان و كشكانی خك دەكا بۆ بانگشـــ، گرنگترین خاك پی تلسوە مگۆڕان قۆستی كتپكی پرلمان بوو، بم ئوەی بوردی سیری ئو كۆبوونوەیی وێ كمـــان بكا بـــۆی دەردەكرلپئـــو مـــز كووتینی لیســـتی گۆڕان لســـر بودج نبوو، بكو لسر قســـكردن بـــوو، كشـــكش لوە ســـری ھدا ك ھندك دەیانگوت

دەقـــ پرلمانـــك ٣ ئنـــدام ھـــر فراكســـیۆنی ئندامانـــی قســـبكاو بۆی ،گۆڕانیـــش دەیانگـــوت ٥ دقـــقبونكردنی ئو ٥ دەقی بووە ھۆی ئو ھرایو گۆڕانیش زیرەكان ئو

بابتیان بۆ بانگش قۆستوە.

وەك ١٤٠ مــــاددەی و كركــــووك كرەستی پویستی بانگشە

دیارە جبجنكردنی ماددەی ١٤٠ و نگڕانوەی ناوچ داباوەكان بۆ سر ھرمی كوردستان و كاركردن لـــو خولـــی پرلمانی عـــراق بۆ

ككی و ماددەیكردنی ئـــجبجل خا ھرە گرنگكانی بانگشی ھبـــژاردن كـــ لیســـتكان كاریان بۆی كردووە، بم لگڵ ئوەشدا كانی دیكنڵ الیگـــراورد لب بپارتی و یكتی زیرەكان مامیان دیاریكردنـــی لگـــڵ كـــردووە و شـــارە، بۆ نموونكاندیدەكانیان لیكتـــی ھریـــك لـــ"د. نجمدین

كریم و د. خالید شـــوانی" داناوە و پارتیـــش "عارف تیفـــوور"ی داناوە ك ئوان كســـی دیار و كاریگرن، بۆی شانســـی ئو دوو حزبو زیاتر یكتی زیاترە ل حزب و لیستكانی دیك بۆ بدەستھنانی كورسییكانی

.زگایو پارئ

جبھــــی و حدبــــا و گــــۆڕان توركمانی

دیـــارە لـــدوای ئازادكردنـــی عراق چند حزب و الینك ھن دژایتی ن، لرەواكانـــی دەك كـــورد و ماف

ی توركمانی و لبھـــركووك جكموسیش لیستی حدبا، كچی سیر لوەدای لیستی گۆڕان وەكو لیستك ك دەن كار بۆ خك و وەدیھنانی وەشدا لپاڵ ئن، لكانیان دەكمافموســـ و كركـــووك كۆبوونوەی ژربژـــر و نھنیان كردووە لگڵ وە لئ مانوایپ ك نو دوو الیئزەرەری كوردەو كاریگری سلبیش

دەكاتـــ ســـر ئاســـتی دەنگكانـــی گۆڕان ل كوردستان.

مام جالل بۆ كركووك و كۆســــرەت رەسول بۆ ھولر

دیارە بـــۆ ئو ھبژاردنـــ ھریك ل حـــزب و الینـــكان ھوی ئوە دەدەن زۆرتریـــن رـــژەی دەنگكان وە جیا لن، بـــۆ ئـــر بكـــمســـۆگ پارتی ب كانی دیكـــحـــزب و پارتدەنگـــ لڕووی ســـركردایتییوە، وەلـــ یكتی مـــام جاللـــی داناوە و كركـــووك كۆنترۆكردنـــی بـــۆ

كۆســـرەت رەســـولیش بۆ ھولر و ھرۆ ئیبراھیم ئحمد بۆ ســـلمانی قین، كختیاریـــش بۆ خانال بو مببـــوای توژەران و شـــارەزایانی بواری سیاســـت ئـــو برنامیی باشـــو زۆر كاركـــی یكتـــی كاریگـــری ئیجابـــی دەبـــ لســـر دەنگكان، لگڵ ئوەشـــدا كۆمی ئیســـالمی و یكگرتـــوو ھویانداوە لرگای مـــال و كســـ دیارەكانی

خۆیان دەنگ كۆبكنوە.

كاندیدكردنی علی باپیر زیان بۆ كۆمڵ

ئگرچی لوانی كۆمی ئیسالمی وە كاندید كردبلـــی باپیری بۆ ئع وە، وەلكۆبكات دەنگی زۆری پ كبـــۆ داھاتوو ئـــوە لـــ برژەوەندی ك لوای زۆربـــو بڵ نییـــكۆمـــئیســـالمییكان بچوونی علی باپیر بـــۆ بغـــدا رەوشـــی كۆمـــڵ برەو ئـــوەش دەرفتـــی خراپـــی دەڕوا، زیاتـــر بـــۆ یكگرتـــوو و بزووتنوە دەڕەخســـن لرـــگای تنزیماتـــی

خۆیان پگی كۆمڵ الواز بكن.

ترســــی و ھولــــر بدەنگــــی لیستكان

ی شـــارەكانی دیكزۆربـــ جیـــا لـــخكـــی ھولـــر كـــ و بـــ دەنگن، ر كولكـــی ھخ دیارنییـــ بۆیـــھدەبژـــرن و ھمـــوو لیســـتكان ترسیان ل ھولر ھی، لبرئوەی ھمـــوو پشـــبینییكان بـــۆ ھولر كـــ دیارنییـــ و ترســـن جـــگای

.دەردەچ

ھاوپیمانی لپشوەیو گۆڕان و یكگرتووش ل كبكدان

بپـــی ئـــو راپرســـییی بدرخان ئنجامـــی داوە، لیســـتی ھاوپیمانی كوردستان براوەی ھبژاردنكیو ،ندەست دكان بزۆرترینی دەنگب جۆرك ل ھولر یكتی ٤ بۆ ٥ كورســـی و پارتیش ٥ بۆ ٦ كورسی و یكگرتووی ئیسالمی ٣ كورسی و گۆڕان ١ كورســـی و كۆمڵ ١ بۆ ٢

كورسی، ل كۆی ١٤ كورسی. مانیش شانســـی پارتـــی لبـــۆ ســـلھموو حزبكان خراپترە، بجۆرك یكتی ٨ بۆ ٩ كورســـی و گۆڕان ٥ بۆ ٦ كورس، ھریك ل یكگرتوو و كۆمـــڵ و پارتیش یك كورســـی بدەست دنن، لكۆی ١٧ كورسی.

لـــ دھـــۆك شانســـی یكتـــی وەكو پویســـت نییـــ، لكۆی ٩ كورســـی یكتـــی ١ بـــۆ ٢ كورســـی و پارتی ٥ بـــۆ ٦ كورســـی و یكگرتوو ٢ بۆ ٣ كورســـی، ھریـــك ل گـــۆڕان و

.ڵ شانسیان خراپكۆمپارزگای كركووك وەكو شونكی كان، لخی لیســـتی بایگرنگ و جكۆی ١٢ كورسی، یكتی ٤ كورسی و پارتـــی ٢ كورســـی و گـــۆڕان ٢ كورســـی، توركمانكان ٢ كورسی،

عرەبكانیش ٢ كورسی. دین و موسحشـــارەكانی ســـل ،كانی دیكنغداو شـــوو بو دیالـــلیســـتی ھاوپیمانـــی ٧ كورســـی و یكگرتوو ١ كورســـی و گۆڕانیش ١

كورسی بدەست دنن.

شیالن یاسین موومان ئاشكرایرچی الی ھگئك چۆن مژوو گرنگی و ھیمنی تایبتـــی ھـــر میللتك و گشـــت میللتانی دونیـــا بھۆی بایخدانی گرنگیـــان لـــ بـــواری مژووییوە بـــۆ توانیویانـــ وەكـــو ئامرازـــك بگـــران و خۆیـــان مانـــوەی ســـیر كردنیـــان و بدەســـتھنانی ت بخۆیی و كیانـــی تایبـــربســـ

خۆیان . ئـــوەی من مبســـتم بـــ گرنگ سیر كردنی مژووە، چونك وەكو دەن مژوو خۆی دەنووستوەو خۆی دووبارە دەكاتوە . كئوەش دەبتـــ دەســـكوتی ھـــرە گرنگی بـــ دیھاتوو ك بداخـــوە زۆرجار ناحزان شواوی و نابرپرسیاتی

برامبـــر مژوویك تۆمار دەكن ئگرچـــی دووریش بـــت ل واقیع بم دەیكن براستی و بسریدا

فرز دەكن. ك نو الیل ككر یولشاری ھتاكو ئســـتا ئگر لـــ زانكۆكانمان توژینوەیكـــی بیانویســـتایقووـــی لبارەوە بكن بئســـتم ســـرەكی ســـرچاوەی دەتوانـــرا پراو پر دەســـكوت بۆ ئنجامدانی توژینوە پشـــتی پ ببســـترت، خۆئگر ھشـــبوای ئوا زۆر كم بوو جگلـــوەش بـــدوا داچوونی

زۆریشی دەویست .ئوە ئگر لـــ الینی مژووییوە باسی بكین، ئ خۆئگر لالینی جوگرافـــی و ھكوتنـــی لرووی و ژیانـــی دەســـپكی و كھاتـــپپكھاتـــی نتوەیـــی و بارودۆخی سیاســـی و ئابووری و كۆمیتی و ...ھتـــد بـــاس بكیـــن ئـــوا ھر

مپرس چندە ھژار بوو .كواتـــ لـــرەدا ئـــوا لـــ الینـــی تـــرو ســـرچاوەی دابینكردنـــی تسل و پشـــت بستنی سرەكی ئگـــر ئینســـكلۆپیدیای ئـــم بـــۆ بایخی خـــۆی ھبت بۆ توژەران ئـــی ل الینی كلتـــورو ھونری و

بوارەكانی تری ژیان ؟ خۆئگـــر دوای پانـــزدە ســـای تر ئم بتمنانی ئستا نمنن ئوا كسك نبوو بیتوانیبا باسی كۆنتی

شـــاری ھولر و بیرەوەرییكانی رەنگـــ و بـــكات بـــۆ ئوكاتمـــان خۆشمان ئو حزەمان تدا نمنت ر باس لگبگرین. ئیان لر گوھمژووی دروستبوونی ھر گرەك و ســـوچكی ئـــو شـــارە بكین و گرنگتریـــن یادەوەریكانمـــان لـــال گال بت خۆ ئســـتا ئینسكلۆپدیا وەكو نوقالنیكی حازر بدەســـت

پشكشمانی كردووە.و نریـــت و داب و خـــۆراك ئـــم ناودارانـــی و كســـایتی چژكـــی ھریكیـــان شـــارەش تایبتیـــان ھی و مرۆڤ ھر حز دەكات لكاتـــی گڕانوە بۆ دواوە و ئاوردانوەیـــك ل رابردوو ئم الینانشی بیر نچتوە و بزانت داخـــوا ئو كات ســـادەیی خك و خۆشـــی ژیـــان چـــۆن چیمـــان فر

دەكات ل ئستادا.چونكـــ ك ئینســـكلۆپیدیای ھولر و جیاوازییوكات ئوە ئنیتدەخوگورەیی ســـردەمی ئستا و ئو كاتت بۆ بدیار دەكوت و دەزانیت ك ئستا دونیا چی لھاتووە و چۆن ھر یكمان بوینت پنج شـــش كاراكتری جیاواز و تنانت لگڵ خۆشـــماندا رووە بنڕەتیكمـــا ن نیی و ھمیشـــ ونییـــن و بدوای بۆمـــان و دادەگریـــن خۆمـــان نادۆزرتوە . ســـادەیی ئو كات و ئاۆزی ئم ســـردەم دوو رووی

زۆر جیـــاوازن . بـــ خوندنـــوەی ئینســـكلۆپیدیا برگـــی دە ئـــم دەزانیـــت ك ھولـــر چیی و چۆن و چ گرنگـــی تیادایـــ و چـــۆن تاكو ماوەتـــوە ئاوەدانـــی بـــ ئســـتا بداخوە رۆژان ھندك قســـمان بـــر گـــوێ دەكوت كـــ دەن:( ھولرییـــ ھروادەبت، ھولری دەگـــن. نوكتـــ لـــ رۆژ ســـبھولری عشـــایرن. ھولری و راگیاندنیان نگووتووە. ھولری قســـ نازانن و ئستا عین و حین

لكناكنوە...چندانی تریش.) بشـــی بـــش خوندنـــوەی بـــ ،ی ئینســـكلۆپیدیایرگـــم دە بئـــنیشـــاندەدرت ك خكـــی ھولر ل چ ئاستكی رۆشـــنبیری دابوون و تا چند نجیب زادە و نوكت چی و خـــۆش مشـــرەب و نتوەیی و

نیشتمان پروەر و خاندانن.ئوانـــی كـــ بـــم كارە ھســـان و لـــ خمی ئو شـــارە دابوون و گشـــت الینكانی ئم ھولرەیان خســـتۆت ســـر رووپری زنجیرە كتبكوە و شونخونی و ئارەقیان دەستكوت ناوبانگكیان رشتووە، شـــایانی ھریكیـــان كـــوا پیكركـــن لـــ كوچـــ كانـــی ئم شـــارە تاكو زینـــدوون ببرچاوی پـــردە مراســـیم بـــ خۆیانـــوە لسر پیكرەكانیان ھبدرتوە، و برژەوەنـــدی ئـــوان چونكـــ

مـــژووی نتوەیك و شارك و پایتختكیان ب و بناو كت خســـت تایھ بـــۆ زیندوویی ب پارزراوی مایوە، شـــاركیان وانـــئبـــۆ و نووســـییوە . ناساندییان ئبد زیـــاد ناـــم ئگر تباب ئم لسر ئـــم گرنگـــی و ت و ســـك ە دبدوم، ژوویمچونكـــ كلیلـــی گشت دەرگای نـــی كا ن ی الئـــم ژیانـــی

شـــارەیان دای خونر و ب خوندنـــوەی ھـــر الپرەیك خۆشویســـتی ھولر ل الی ھر ھولرییكی رەسن زیاتر دەبت و پتـــر تكـــی ژیانـــی ھولـــر و نت و گشت الیتی دەبنایرەســـ و منارە و كوچ شـــاراوەكانی قو كۆنكانـــی بـــۆ ئاشـــكرا دەبت. دەستخۆشی و تمن درژی بۆ ئم ســـتاف ماندوو نناســـ و بھیوای كاری و نمونیـــان بوونـــی زۆر باشتر بۆ باســـكردنی ھمووشون و الینكانی كوردستان و خباتی نپســـاوەی گلی كورد و گیشتنی

ب ماف رەواكی .

،باســـ شـــایانی لســـر ھولـــر ئینســـكلۆپیدیای ئركـــی بڕز كۆســـرەت رەســـول علی چاپكراوەو ل بوكراوەكانی بوكردنـــوەی و چـــاپ دەزگای بدرخانو لالین لیژنیكی بای پســـپۆرەوە ئامادەكراوە، ل ســـای ٢٠٠٩ ل لوبنان ل چاپخانی (گرین گالۆری) چاپكراوە ب تیراژی ٢٣٠٠ نرخـــی (١٥٠٠٠٠) دینار ل ب دانكتبخانكان دەفرۆشرت و لسای كـــراوەو تـــدا كاری ٢٠٠٥-٢٠٠٩

ھاتۆت برھم.

مـــژووی نتوەیك و شارك و پایتختكیان ب و بناو كت خســـت تایھ بـــۆ زیندوویی ب پارزراوی مایوە، شـــاركیان وانـــئبـــۆ و نووســـییوە . ناساندییان ئبد زیـــاد ناـــم ئگر تباب ئم لسر ئـــم گرنگـــی و ت و ســـك ە دبدوم، ژوویمچونكـــ كلیلـــی گشت دەرگای نـــی كا ن ی الئـــم ژیانـــی

شـــارەیان دای خونر و ب خوندنـــوەی ھـــر الپرەیك باســـ، خۆشویســـتی ھولر ل الی ھر شـــایانی

ئینسكلۆپیدیای ھولر و پرۆژەیكی گرنگی مژوویی

لـــم بۆیـــ ھدەبژـــرێ، لیســـتھبژاردنـــدا ئـــوەی زۆر گرنگو لـــم بۆیـــ ھدەبژـــرێ، لیســـتھبژاردنـــدا ئـــوەی زۆر گرنگو لـــم بۆیـــ ھدەبژـــرێ، لیســـت

جگای بایخ ئوەی پویســـت بوو كاندیدەكانـــی زیرەكانـــ حزبـــكان خۆیان ھبژرن، لـــوەدا ب بوای شارەزایانی بواری سیاست یكتی زیرەكانـــ كوردســـتان نیشـــتمانی مامی كردوە لگـــڵ ھبژاردنی كاندیدەكانـــی و دەیوێ كاندیدەكان

دەـــن سیاســـتمداران وەكـــو دیموكراتـــی پارتـــی دەقـــ بوپیـــی پرلمانـــك ٣ ئنـــدام دەقـــ ھـــر

ئرشیف

نیایی

ز٢٠

١٠/٣

/٤ری

ادا)ئ

١٣٦)

رەژما

دیور

ك٢ی

٧٠٩

یم

ەشر

زایینی٢٠١٠/٣/٤

ژمارە(١٣٦)ئاداریكوردی

٢٧٠٩یرەشمی

4

نیایی

ز٢٠

١٠/٣

/٤ری

ادا)ئ

١٣٦)

رەژما

دیور

ك٢ی

٧٠٩

یم

ەشر

زایینی٢٠١٠/٣/٤

ژمارە(١٣٦)ئاداریكوردی

٢٧٠٩یرەشمی

مژوو

سوید شاسوار ھرشمی -

بدیبھاتبای؟ سڤر سیناریۆی ئگروەكو جۆرە، لم پرسیاركی وەمینیی بیركاری پرسیاركی برەنجامیبڕـــگای جۆراوجۆر و میشـــتا ھھبت. پرســـی وەمكی تاك ھـــرئگری ناچاری كۆمك ب سیاسیوەمكشـــی لدەكوتوەو تـــریبندە لـــ وەك دەبـــت. جۆراوجـــۆرپیماننامی خاكانی و جۆر جۆراونخشیی لو دەردەكوت و سڤرتایبـــت بـــ پیماننامكش ھشـــتاكوردنشینكانی ناوچ دیارە، روونترپارچ حـــوت بۆ خاكی عوســـمانیپلكی ناو سوریا ســـ ھر "ئگرلتكراوە، لت ناوببین" كپارچیببچووك پارچی بیـــك تنیا بمبـــۆ ئۆتۆنۆمـــی گوتـــراوە "ناوچـــی

حوت لو جگ كوردەكان". برەگزشڕ برەنجامی وەكو ك پارچییپیماننامی و عوســـمانیان دۆڕانـــیھشـــتاش كایوە، ســـڤر ھاتبـــووەرۆژھتـــی گـــورەی پارچـــیئران ژـــر دەســـتی ل كوردســـتانلـــ بچووكیـــش بـــوو. پارچیكـــی"الچین"ەوە بناوی كوردنشین خاكیقرەباغ" "ناگۆرنی ناوچی كوتبووەئرمنستان. و ئازەربیجان نوان لئـــو گرتنـــی بـــم جـــۆرە بســـرھاوپیمانـــان كـــ ســـیناریۆییل كشـــا بوو، ئـــوا بۆ نخشـــیانئمۆی جیاتـــی چـــوار پارچكـــیدەبوون وت پارچكانی كوردستان،پارچی دوو واتا لـــ .پارچ ب نـــۆ.پارچ نۆ ب دەبوون جنگوە پشمڕی وەك پارچانش لـــو ھندكدەكراو خـــواردوو ئاوەكی گـــورگانكتبكانی لـــ مگـــر جاركـــی تـــربۆ خمبارەكانیانمان چیرۆك مژوونوەكانیداھاتووبخوندبایوە.ئگرباشترین"ئگر"یشلبرچاوبگرین،كوردستان بچووكی پارچیكی ئواناوداركراوەكی ئۆتۆنۆمی ب ناوچ"ناوچیكی شـــاخاوی كر"، لدیاربو چواردەورگیراودا سربخۆ داباودی، بھاتبای ئمـــش ئگر دەبوو.سربخۆیی پارچ ئو خكی ئوابژوی دابینكردنـــی كوردســـتان، بۆپوول دوو پیداكردنـــی ژیانییـــان ول ڕوویان مندایان، دەبـــا بـــۆ ماڵ وكردبـــاو خریكی ھاوســـ وتانـــی

بان. كركاریلســـری دەبـــ ئـــوەی ســـیرەو ٨٦ تپڕینـــی دوای بوەســـتین،ســـاڵ بســـر پیماننامی ســـڤر،لبـــارو تاڕادەیـــك بارودۆخكـــیباشووری كوردستان وتوو لكھمـــالو لـــ دەبینیـــن ھاتۆتـــ پـــش.عرەبی لـــ دیار لـــوال ژمارەیكـــیداوای ئیســـالمگرا، و ناسیۆنالیستھمانسیناریۆییسڤربۆكوردستانباوك ئوان سوند بسری دەكن.ك دەخۆن، پیاوچاكانییان و و باپیـــرئمۆ" "ھـــر دەیانوێ ل دیانـــوەعـــراق لـــ باشـــووری كوردســـتان"بم" بت، ســـربخۆ جیاببتوەوكوردســـتان ئو بـــۆ ســـنوورەكیدەستنیشانیدەكن ناببستكلوەرەگزپرستكی مرژ ك بت، پترواتـــا بعـــس پمانـــی ڕەوابینیبـــوو.الوازو بودەو دەوتكـــی كـــوردیتا ،خ ربرایتـــی ب دەورگیـــراودابینكردنی ناچار بـــن بۆ خككیبازاڕەكانی لـــ ژیانییان ڕوو بژویكركاری وەكو بم بكنوە. ئوانوەك نـــوەك و و رەزاگران میـــوان

ھاووتییك.تنیا وەكدەیبینینپیماننامیسڤرپنج ب دەكرد كوردستانی باكووریترو گالنی بـــ بخشـــراو پارچـــیكوردســـتانیش پارچكانی ژمـــارەینگرتنی بســـر نـــۆ. دەبـــوون بـــنوەكانی یـــان مئ ،یخشـــو نئو قوربانـــی و خوـــن ،مــــــش ئپب زۆریـــان تاـــی دەردەســـرییكیكمالیستكانی ناسیۆنالیست دەستگورەترین بم چشـــت، توركوەسڤر دەســـكوتی ھوەشـــانوەیكوردســـتانی باكـــووری ئوەبـــوو،تنیا چنگی ژر لـــ پارچیی بیكئو "یـــك" داگیركـــردا ھشـــتوە.ھموو ســـرەڕای ك داگیركـــرەی

كوردكردنیش، ل حاشـــا و دڕندەییبشك ھیچ نیتوانی باڵ" "تنیا بمبۆی ھر ،وشھ ل كوردســـتانپیماننامی ســـرنگرتنی ك دەمبـــۆ گـــورە ســـڤر، ســـركوتنكیدەرچوونی ئمش بـــۆ بم تورك،كڵ. دەم ل بوو ئاسۆیكی گشـــتروتكمان ندۆڕاند، بشـــكی ھیچ

نبوون. پتر دوژمنیشمانبرەنجام:

بۆ بنڕەتدا لـــ ســـڤر پیماننامـــیكـــورد كشـــی چارەســـركردنیل سرەكی مبستی ننووســـراوە.دۆڕاو ســـزادانی الینی كیماننامپعوســـمانی" و لـــ شـــڕ "دەوتـــیو خ و گـــل ئو پاداشـــتدانوەیپاڵ ھاوپیماناندا ل ك بـــوو، ھۆزانجبج كیماننامپ جنگین. ئگرزۆر كشـــی كـــوردی ئوا بكرابایگورەشـــی زیانكی دەكردو ئاۆزترخاكی بشكی دەگیشت. كوردان بدادەبندراو بیكجاری كوردستانئرمنستان، بشكی دەخرای سرب دەھدرایوە، توركیـــا بۆ دیكـــیو كلدانی و ئاســـوودە زۆر گومانـــیلدەدا. خۆیان گوی دەست سریانیشتوركیادا ناو ل ك كمش شب ئوچارەنووســـی پـــدەدرا، ئۆتۆنۆمـــیدواڕۆژی ئو نبـــوو. روون و دیـــاركۆمك خرابـــووە ســـر یـــناوچدەیانتوانی ھاوپیمانـــان ك "ئگـــر"دژی ل قامچییك وەكو ئگـــرەكان

بكن. بند توركیازەمینـــی ھرگیـــز كـــیماننامپبـــۆ جبجكردنـــی و پســـندكردندایك مردوویی ل ب فرەنســـاو ھرو تـــوركان ھاوشـــانی بوو. كوردانو میدان ھاتنـــ چاالكان بیكـــوەئاراستیڕووداوەكانییانبئاقاركدائیتر بندەكانی پیماننامی ك بـــرد،دەگیاند. نـــ واتایكیان ھیچ ســـڤر

شـــان ڕۆژە ئـــو ك و كوردانـــئـــئاگاداری ن جنگان، توركان بشانیو بوون سڤر پیماننامی ناوەرۆكینونتوەیی سیاستی ل ئاگایان ندەمـــی تـــا زۆریـــان یـــوانبـــوو. ل"سڤر" وشـــی ب گویان مرگیشو ھســـت ب ئوان نزرنگابتـــوە.چوونـــ غزا. ســـۆزكی ئاینییـــوەتورككان كـــ نبـــرد، دیـــارە زۆریخۆیان كوردەكانی بۆ ھاوســـنگریمانموسو ئو ئوان ك دەرخســـتكوتبوون. كوردان دوایـــان نین كـــكاتـــی كوردســـتان نوەكانـــی ئـــوكارانی خۆیان ئو باجكی قورسیمرۆڤایتی ھمـــوو مافكـــی داو، لـــبئوەیپبزانن، بم ببشكران.لوەش ك پیماننامیكیان ل گۆڕنا،ل داھاتوویان نوەكانی بۆ خراپتری

خۆگرتبوو.،وەیئ پویست مئ لسر ئوەیكـــیماننامپ ڕاســـتی ڕووی كـــب پویســـتی ئمش بخینـــ روو.مـــژووی پداچوونـــوەی دووبـــارە.ردەمس ئو لسر نووسراومانچاوكی بـــ ھاتووە ك كاتـــی ئـــوەســـۆزەوە لـــ و دوور واقیعبینانـــ

بكین. رووداوەكان سیریپراوزەكان

كوردستان مزھر، كمال دكتۆر -١ساكانیشڕییكمیجیھانیدا. ل

الپڕە ١٦٩. ١٩٧٥ بغداپشوو. سرچاوەی ھمان -٢

گـــوڵ، عومـــر مـــارف دكتـــۆر -٣یاسای ب كورد مسلی پیوەندی

نودەوتانوە.الپڕە پشوو. سرچاوەی ھمان -٤

.٢١الپڕە پشوو، سرچاوەی ھمان -٥

.٢٤یـــان ئفســـركی ئۆزدەمیـــر/ -٦كمال مستفا الینگری توركیســـتی

بوو، میســـری برەگز ئتاتورك وبخۆی بـــوو. شـــفیق نـــاوی علیب كـــوردان و دامـــر" دەگـــوت "ئۆتســـانی ل دەبرد. ناویان ئۆزدەمیـــرو خـــۆی بیســـت، بیســـتی ســـدەیناوچكانی ھاتن سرباز دەستیكبۆ خۆشـــناوەتی، پشـــدەرو رواندزوھاندانیكوردانلدژیبریتانییكان.لســـردەمی ھشـــتا و ل ســـانیپیاوم پیرە چندان پشـــمرگایتیم،دیتبوو. ئۆزدەمیریان كـــ دۆزینوە،"خت"چكـــداری پیركـــی خكـــیك كردم، باس بۆی ئو بوو. ئۆزەمیرتخ ی لبنك ئۆزدەمیـــر ماوەیك

دانابوو.نـــاوی بـــ ژنكیـــش لـــوێ ئـــو بۆ ئینگلیزەكان خواستووە. "زەینب"بۆردوومانی ۆكفب دەرپڕاندنـــی،تایبت كـــردووە. دۆی بالیســـانییانبالیسان. و تخ گوندەكانی بوەویادی ،دەرگ بگی جالل ھروەھائۆزدەمیر ك گاموە، بۆی بخـــر،خانی "غفوور و دەبت ـــدەرگ لچاوكی الی. غفورخان توژێ" دلیك چاو ئســـپكیش بووەو كورئۆزدەمیـــر چوارینكی بـــووە، بۆیـــتوركیبۆگاتپكردنبۆھبستبوو،خوالخۆشبوو جالل دەمی من ل كھمـــوو بـــم بـــگ نووســـیموە،كاتی ل ترم نووسراوی زۆر ئمانول بالیسان دۆی كیمیاوی ردومانی بۆ

لناوچوون. ١٩٨٧ز. نیسانی /١٦د. نخشكی ل جگ" نخشكان -٧رچاوەیو سل عومر گوڵ"، مارف

وەرگیراون:. Map illystratiging the partitioning of Anatolia according to the treaty of serres "1920" after.world warlششم بشی

ــــتت

تنــــــــــــزســـاك شـــش پنج تمنـــم ھرونیكی ك ئوارەیكیان دەبـــوو،الوتی باوكم ســـردەمی گورەینازانم بدیـــوارەوە ھواســـرابوو،چۆنئو بیرۆكیمبمشك داھات،كاغزكم ھناو رك چووم قم وب برامبرونكیباوكمدانیشتم،

وردە لی، تامان وتمك دیقتوەكاتك .كنشانیوك وتمك وردەژوورەوەو ھات ھواشـــی ب باوكمحپســـا، بینی، وەیشـــ منی بوماچكردم روومتی ئوالی ئمـــالوباشت "بڕاستی بھرەیكی وتی: وڕۆژدا دەبییپاش ل بۆی تدای، وا

ونكشكیگورە".خۆشكی قس و ماچیباوكم ئوب بایخ زیاتر شتك لھر ھانیدامنمت لو بۆی بدەم، رەســـمكردنپوەگرت، و خـــدەم خوو بجـــۆرێنمدەزانیبزاریچییونمدەتوانیتنانت داببم، لی ئاســـانی وا بپـــارەی لـــو بـــە باوكـــم رۆژانـــپ شـــتی بچم لجیاتـــی ،دەیدامـــو بقم دەچووم بیخۆم، و بكـــم

دەكشا. ونم دەداو كاغزمھراش بووم، خۆمناســـی، نختكچند ك قوە نزیك سووچكی لب مزنكانم ھونرمندە ونیكیدرووســـتكردبوون قم رەســـاسبـــ رۆژانـــ و لجامـــم گرتبـــوون،خۆم ھدەواســـین و دیواری قم

دەكرد، ســـرقاڵ ب ونكشانوەونـــی كۆن كســـك ئیدی ھـــربۆیم خۆی وەكـــو ،نایبھ و نوـــیخریكی رۆژكیان دەكرد. دروستب پیاوكـــی ونـــی گورەكردنـــیدەنگكی نیمچـــ ن بـــووم، بمتپتاو دەچی، گۆرانیم ئاســـاییوەدەكم تماشا ھبینكدا لســـروەستاون، لتكمدا گنج س ئوەس ی، كب یكسر گۆرانییكمخنانوەو بۆم ناخـــوە ل كنجگتالووكوە ب لـــدان، پچ وتنكو پنیشاندان پیرەكم پیاوە ونیچپی، ئم ئو بۆ وتم: "سوپاس

كشاوە؟". جوان ونیمبـــدەم نجـــگ و ســـلـــ یـــك "ونكت وتی: زەردەخنیكـــوەدروســـتت وەكو خۆی زۆر جوانـــبۆ چپكمان مئ بم كردووە،براستی لدا، خۆشـــت و دەنگئبۆچی نابیت ،یھ دەنگكـــی نایابت

گۆرانیبژ؟".و كنجگ ســـ ئـــو چپیـــیھانیدام لھر نجگ قسكی ئو

بایخ بـــ گۆرانیوتن زیاتر شـــتكشـــیعركی بخـــۆم ھـــر بـــدەم. ھاوڕیكی وە، دامھۆنییـــ جوانمخۆشـــی ئاوازكـــی مۆســـیقاژەن،گۆڕانـــوە بكمـــك دانـــام، بـــۆ دوای كـــردو گۆرانییكـــم كلیـــپماوەیكیزۆركم وەیبوبوونبدایوە، گورەی سدایكی ككلیپھرچی رۆژنامو مانگنامو ئیـــدیكشـــبپ وتنبـــوو كگۆڤـــار ھزووتـــر كامیـــان لســـر ئـــوەییشتگ تا چاوپكوتنملگڵبكات،ناوخۆیی نافزیۆن و كلت ئوەیئوانیش وئاسمانییكانبكونخۆ،شوكیان گردەن. لگڵ دیمانمكچك راستوخۆدا برنامیكی لب وەكـــو دواپیوەندی ب تلفۆنسرەتا ناسككیوە و نرم دەنگلسرئوگۆرانیییكلیپمكردبوو،ئوجا ھدام، بای و بشان تواودەبـــارێ، كرت لشـــ وتـــی: "تـــۆجوانو ل ھیكلیشـــدا حرەكتھیـــو ركـــت بـــژن و بایكـــیدەرھنركی ئگر قس خۆشـــی

وەك تا لنـــای، رووی ســـینماییبو بگـــی، ئایـــا رۆڵ ئكترـــكئوەندەم ھر دەبی؟". رازی داواینا؟ ئگر بۆ "ئـــی وتم: خۆشـــبوودەیكم". بدنیاییـــوە لنن روومگڕانـــوەم بـــوون و دوای تـــواومۆبایلكم كردنـــوەی و بۆ مـــاڵدەرھنرـــك چنـــد ئـــو شـــوەیكیان ھر پوەكردم، پیوەندیانپارەیـــك داوایان ب بە برامبـــرمنیش بكم، لگڵ كاریان لكـــردمقبوكرد، دەرھنـــرەم ئو داوایپشنیاز زیاتر پارەی تر وانی ل كفیلم ئو سینماو روومكردە كرد،دزكی رۆـــی كرد تدا بشـــداریمھر ،كـــی دەقپب بینـــی ناقۆمعومرە ب خۆموە نـــاوم بنـــاوی

ڕۆیی. دزباشی سدایكی نمایشكراو كفیلمدەركرد، فیلم ناوبانگم بو دایوە،ب شـــونك، ھر دەچووم مـــبدرژ ھپیكـــوە دەســـتیان بـــۆئوە وەتانئ .وەتـــئ" دەكـــردم:ناتۆرەی و نـــاو دزە". ئو عومـــرە

ناخوە لـــ فیلمـــوە بـــدوای ئوكردم، زۆری نیگرانییكی تووشیلو مام ،قووتارمب نگییتد لو تاگواستوە، دیك شاركی بۆ شـــارەئفســـووس لوش ئوەی دەبووەبوای لیكك گوی ك و بـــرادەرموشی دزە". عومرە "ئوە بیوتبا:جارە لو سك ئو تا بوو بس دزندەكردم. ھاوڕیتی چیتر بترازێبگۆڕم، خـــۆم ناوی دادگا، چوومـــناوم بینـــو بردەیكی زۆر، دوایدزەكم لقبـــی ھندە ھر گـــۆڕیو خكی بـــو ناوە ر الچـــســـلئستا، ئستاو كچی نكن، بانگمردنم ســـرو ـــك كـــنمدوای تتواوسپیبووە،پشتمچماوەتوە،و شون زۆر دەچم ھشـــتا كچیبدەست بمناستوە، یكك جگاو"ئوە :ـــدە دەكاو بـــۆ ئیشـــارەتم

دزە". عومرەھنـــدە "دز" وشـــی ،یم وشـــئـــبـــ چاوكی ســـووكوە ،زەونـــقبڕاستی دەكاو واتدەگا من سیرم

دزم.

حمد علی شاخوان

كانركووكییك راستقینی پارزەری فیدراڵ عراقی كۆماری سرۆكدەباغ عومر كازم

و درین لشـــارە ككی كركووكپناسی زامدارەكانی كوردســـتان،پاراســـتووە خـــۆی كوردســـتانیبھـــر دوژمنـــان ئگرچـــیھوی لوابـــت، بۆیـــان شـــوەیكجیمۆگرافیایكیـــان داوە، گۆڕینـــیكـــوردو چارەســـركردنی كشـــیكوردستانی باوەشی بۆ گڕانوەیســـرەكی خمـــی میشـــدایـــك ھبتایبتی كورد بووە، سركردایتیسرۆكی تابانی) جالل (مام بڕزلھموو فیـــدراڵ، عراقی كۆمـــارییككانـــی لـــدوا یـــك شۆڕشـــلســـردەمی ھـــر میللتكمـــاندەگات تـــا نمر) محمودی (شـــخناوەندی حكومتـــی دانیشـــتنكانیكوردســـتانی برەی عراق لگـــڵســـرجم كاتش و ســـات و تا ئمیك مـــڕژ لگـــڵ گفتوگۆیـــكاننگیشتوون، بئاكام یككان لدوارەبع دەمارگیری بھۆی ئمـــشسرســـختی و شـــۆڤنییكانبھۆی عراق رژمی دەستدارانیئم كوردســـتانیتی ب دانننانیـــان

. شارەھزارەھا پناوەدا لم میللتكمانھناندی بـــۆ شـــھیدی بخشـــیوەناوچـــ و گڕانـــوەی مافكانمـــانخاكـــی باوەشـــی بـــۆ دابـــاوەكاندوای لـــ كوردســـتان. دایكـــی (١٩٩١) ســـای مزنكی رینڕاپبھـــۆی كـــورد ســـركردایتیگۆڕەپانـــی گۆڕانكارییكانـــی ســـرشۆڕشی و خبات ڕرەوی سیاسی

سیاسی خباتی بۆ گۆڕی چكداریدوای ئمـــش زیاتر و دبلۆماســـی،پرۆسیئازادیعراقودامزراندنیلســـردەمی (حوكم) ئنجوومنیبریمـــر) (پـــۆل حاكمـــی ئمریكـــیردەمم سل پ دەكرت، ھســـتیدابـــوو الوازی لوپـــڕی عـــراق

و سیاســـی لگڵ ئیداری لـــڕوویلھاتووی و بتوانا ئمانش ھمووئندازیاری چارەســـركردنی بڕزتابانی) (مـــام جـــالل كشـــكانبكرتوە، بھز عراق پگی توانراپی ســـر بكوتوە بشـــوەیكپشمرگی سردەمدا لم خۆی،

ئمۆ كۆمـــاری ســـرۆك دون ولھاتوویی و خۆلبووردەیـــی لـــ بكاری زۆر توانـــی ئازایتـــی و چارەنووسساز بۆخۆیو میللتكیشانازی مایی بۆت ك بكات، تۆمارنیارەكان، و دوژمنان لالین كردنكۆبوونوەكانیـــان كـــۆڕو لـــ كـــ

دەكن، پیـــاوە ئم بلیمتی بـــاس لبشانازییوە تایھ ھتا مژووشدەیگتوە خـــۆی بـــۆ نوەكانـــیوتننامـــكر ئیمزاكردنـــی وانـــلبۆ بریمر لگڵ ك ستراتیژییكی،عراق بوو بۆ گڕانوەی سروەریئویـــش دوابـــدوای و كوردســـتانمژوویی بگنامی خستنڕوویلسدەیك زیاتر ھنگری حاشـــال حوكم ئنجوومنـــی بۆ بـــردەم(٢٠٠٤/٢/٩)ئمبگانبیروبۆچونیك كـــردەوە، پوچڵ شـــۆڤنیكانیشاری كوردستانییتی ل گومانیانســـرۆكی بڕز ھبوو. پـــو گگھـــردەم فیدراڵ كۆمـــاری عراقـــیباب شـــاری پارـــزەرو خمخۆریپناوەشـــدا لـــم گوڕبـــووە، گـــوڕ ھنگاوی كرابـــت بۆ ھـــر كاركیكردن بۆ داكۆكـــی بـــۆ ھاوشـــتووەكوردســـتان، بریندارەی لم شـــارەسردانی بردەوامیش بشوەیكیكھاتڵ پگل كـــردوەو كركووكیكۆبوونوەی و كـــۆڕ جیاوازییكانلبیرو گوگرتـــن بـــۆ ئنجـــام داوەو دانانی جیاوازەكانیـــان بۆچوونـــنزیك بـــۆ لك گونجاو میكانیزمـــیئم جگـــ لھمـــوو كردنوەیـــان،كـــ چارەنووسســـازانی، كارە خۆی، بدەســـتی ئنجامـــی داوەڤیتـــۆی كۆمـــار ســـرۆك وەك بكارھناو (٢٣) مـــاددەی برامبردی كركووكـــی ل پیالنی جاركـــیناكرت رزگاركردەوە شۆڤنییكانو خمخۆرییكانی ســـروەرییكانلبیر ناسماندوون رگشـــمم پئ

لـــ بپۆشـــرت، بكرـــت و چـــاویئم كشی توانی خۆی بشارەزایببات، دیك قۆناغكـــی برەو شـــارەنامگب بخستنڕووی بتایبتیئینســـكلۆپیدیای مژووییكانـــیبۆسای دەگڕتوە ك عوســـمانی،جالل مام بڕز گری (١٨٩٨).پـــداگـــب وخســـتنڕووی تابانـــیمادەی( كرد وای كان باوەڕپكراوەداباوە ناوچـــ گڕانوەی ٥٨) بـــۆوســـا ئ كان لـــ دەســـتووری كاتیمادەی ب بوو دوایی پشـــوە، تب

میشیی. ھ دەستووری (١٤٠)لدنیابـــن دەبـــت كركووكییـــكانكۆمـــاری ســـرۆك لخمخـــۆریگڕانـــوەی بـــۆ فیـــدراڵ عراقـــی بۆ داباوەكان ناوچـــ و كركووكنابت كوردســـتان ســـر ھرمـــیكاریـــان ناحـــزان پوپاگنـــدەیقینراســـت لڕـــەوی و لبـــكات بكات، دەســـتخڕۆیان و بدات الیانزی دلســـۆ ب كردا ر و ئـــ چونكـــخككی و كركـــووك بۆ خـــۆ یبۆی دەبتجماوەری دەرخستووە،مام ژیران كركووك ئمكی ببـــ و لگـــڵ بارودۆخكـــ بـــكاتدادت ك ڕۆژەی چند لم تایبتـــیســـنددوقكانی ســـر بـــۆ چوونـــبدەن دەنگ ئـــوەی بـــۆ و دەنگـــدانچندین خونـــی ك بو لیســـتی،شھیدەكانیش دنت دی و سایاندەكات، ئارامتـــر لـــ ئارامگاكانیـــانخۆی ل دەنگدان ل لیســـتی ئمش(٣٧٢) ژمارە كوردستان ھاوپیمانی

دەبینتوە.

كریم نجمددین دكتۆر و جالل مام

نیایی

ز٢٠

١٠/٣

/٤ی

دار ئا

(١٣٦

ە (ار

ژمدی

ور ك

٢ی٧٠

٩ ی

مەش

ر

ژمارە (١٣٦) ئاداری ٢٠١٠/٣/٤ زایینینیرەشمی ٢٧٠٩ی كوردی

ایی ز

٢٠١٠

/٣/٤

ی دار

ئا(١

٣٦ە (

ارژم

دیور

ك٢ی

٧٠٩

یم

ەشر

ژمارە (١٣٦) ئاداری ٢٠١٠/٣/٤ زایینیرەشمی ٢٧٠٩ی كوردی

5

تخ

سی

ژانرۆ

حوكمی قرەقوشلـــوێ گوبیســـتی لـــرەو * زۆرجـــار ئـــوە بووین، ئوانـــی زوم و غدریان لدەكـــرێ ھر دەن" ئگـــر ب حوكمی دەن، دەتوانـــم لرەقـــوش حوكـــم نـــقدادگایكی عادیالن برگری لخۆم بكم و ھمـــوو ئو تۆمت و ئـــو كارە دزو ئاشـــكرا بكرێ، چونك یی ھو كاتمان ،(ر ئاشـــكرا دەبی ھـــۆ یا ســـبمـــئكـــوردی مزومیش پـــاش لنوبردن و ســـووتاندن و قكردن و كیمیابارانكردن بـــڕەوای عراقـــی دادگای ئنفـــال، و ندەزانی ئو مینتییانی بسر گلی دابنك دانی پیارب كـــورددا ھاتووە ب ۆكمم ئكورد جینۆساید كراوە، ب كحوكمـــی قرەقوش نماوەو پاش ئوەی دادگا ب بیارەكیدا چووەوەو سبارەت ب كیمیابارانی ھبج، پاشـــان دادگای عراقی دانیان بوەدانا ك كورد جینۆساید

كراوە..

UN ورۆزون* ل كاركی چاوەڕواننكراودا "كۆمی گشـــتی نتوە یكگرتـــووەكان" جژنی نـــورۆزی بـــ رەســـمی وەك جژنكی ٢٠٠٩/١٢/٢ لـــ جیھانی ناســـاند، چونكوتانی "ئفغانستان، ئازەربایجان، ئران، كازاخســـتان، قیرغســـتان، تاجیكســـتان، یاداشـــتكیان توركمانســـتان" توركیـــاو پشـــكش ب كۆمـــی گشـــتی نتوە یكگرتـــووەكان كردبوو، داوایان كردبوو ك ئو رۆژە بكرت جژنكی نودەوتی، وەزیـــری زبـــاری ھوشـــیار خۆزگـــدەرەوەی عراقیش یاداشتكی پشكش ب كۆمی گشتی نتوە یكگرتووەكان دەكرد، بكو ئو جژن دەبوو ب جژنی

نونتوەیی كوردان...كورد دەب فریـــای خۆی بكوێ. ئمی كورد زۆر شانازی ب نورۆزەوە دەكین. ئویشیان ل دەست دەرھناین و كردیان بـــ جژنـــی فـــارس. ئوەنـــدە خریكی موجاملیـــن، خۆزگـــ نیـــو ئوەندەش بـــۆ كارەكان و بیارەكانـــی نودەوتی كارمان بكردبای، پشـــتر بیاری "٦٨٨ و ٩٨٦" كوردی دەپاراست ئویشمان چوو

و ئویشمان چوو...ئمۆ ســـرەتاتك و كلك گردان لگڵ حدبـــا لیســـتی و توركمانـــی بـــرەی ،وەیڕب پاشـــان چیدیكـــل خوادەزانھاوتییـــان بـــ رەشـــبینییوە ســـیری مئ یـــان واین، پدەك النســـم مئ كو شتو ببژاردن نییی ھشـــبانگ

پیرۆزەكانیش دەخن ژر پرسیارەوە.

روونكردنوەیكی پویست* ھفتی رابردوو ل چند بوكراوەیك لـــ كـــدا. جگـــینامفتو ھو رۆژنامـــچندین ھونرمند و نووسر و لكۆیار گلییـــان كردووە ســـبارەت ب نبوونی ژیاننامیان لنو ئینسكلۆپیدیای ھولر "ئربیل"، بۆ راســـتی و دروستی و وەم وە كیننیایـــان دەكد مئ ،وانـــبۆ ئب ئنقســـت و یاخود بمـــرام نبووە، بۆیـــ ئینســـكلۆپیدیای ھولـــر "اربیـــل" كۆتایـــی مـــژوو نییـــ، دنیابـــن لچاپی ئینســـكلۆپیدیا دەنووسرتوەو دووەمی ھر كموكوڕییكیـــش ھب بۆی زیاد

دەكرێ.لـــرەدا داوای لبـــووردن لـــ "مامۆســـتا عزیـــزی مـــالی رەش و بارزانـــی مال خالید و بورھان خۆشناو و سعید ختات و د. سالم خۆشناو و د. نوزاد خۆشناو و د. شـــادان و ... ھتد ھرچی ھولری ھی لو دنیایو لھر شـــونكی گۆی زەوی دەژین كـــ ناویمان لبیركردووە، وازمان لندیـــن بانگشـــتر چپ چونك(گۆڤاری گون، بدرخان، كوردســـتانی ر، ئاســـۆ) و ســـایتولبات، ھنوێ، خ

ئلیكترۆنییكان بوكردۆتوە. مـــوو دیدارەكانـــدا گوتوومانھل مـــئكارك بۆ ئوەیو ھر ئوەش خاوەنین، بۆی ئامادەكردنی بیۆگرافیای ھونرمندان و نووســـران ئوەنـــدە كاركی ناخۆش و ئســـتم بـــوو، ھر ئوەنـــدە دەكرێ، بھیمتی ئوە جاركی دیكو لچاپكی ھولـــر ئینســـكلۆپیدیای پرۆفیشـــنادا دەكوتـــوە كتبخانـــكان، چونك حز دەكین بزانن ئینسكلۆیدیا ئامادەكردن بۆ خۆ بادان و موزایدە پكردن نیی، بكو برســـیتی و ب مای و بـــ خانوویی و شـــونخونی و ئشـــكگرتن، خزمتكـــی بچووك و ئرككی گورەی ل برامبر

ھولری گورە دایك.

مرۆ (١٢٢)

حمید بدرخان

حاجی ممۆ ھـــه ر له ســـای یه که مـــی کۆلج بـــووم، ســـه رباری ئه وه ی له چه نـــد که نالکـــه وه خه ریکی ئه وه بـــووم، که کارک بۆ خۆم په یدا بکه م . به تایبه ت ھه ر له و ساه شـــدا زانکـــۆى ( المســـتنصریه ) کرابـــووه وه و خونـــدن تیدا به پاره بـــوو . منیش وه ک حه زکی خۆم، پم خۆش بوو له کۆلیجی

قانون بخونم، که به ھۆی چه ند پله یه که وه له زانکۆی به غدا وه رنه گیرابووم . ھه ر بۆ ئه م مه به سته له رگای براده رکه وه ، ئه وه م بیســـتبوو، که به ڕوه به رایه تی خوندنی گشـــتی کوردی، که ســـه ر به وه زاره تی ( اعمـــار الشـــمال ) بوو،کارمه ندکیـــان به ناوی ( مســـتخدم ) بۆ پاســـه وانی شـــه و گه ره ک بـــوو .کـــه وه زیره که ی شـــه ھید ســـامی عبدولءەحمـــان بـــوو . منیش له رگای ناسیاوی و ھاوگوندیمان له گه ل ( ســـمکۆ علی سمایل جمره )، که ئه وکاته فه رمانده ی یه کک له به تالیۆنه کانی ھزی پشمه رگه ی ده شتی ھه ولر بوو . له گه ڵ باکـــم و مامـــم چومـــه الی، زۆر مه ردانه ھه ر به نـــاوی خۆی نامه یه کی بـــۆ وه زیر نووســـی و که چوومه وه به غدا، له ڕگای به ڕوه به ری دائیره ی قانونـــی وه زاره ت، که وتمـــه ھاتوچؤکردنـــی وه زاره تـــه وه . ھه مـــوو رۆژێ به دوای کرکارییه که م له فنی ئـــه و کوڕه پـــووره م، به یانیـــان بۆ مـــاوه ی یه ک ھه فته ڕـــگام له گه ڕه کـــی ( الفضـــل ) بـــۆ گۆڕه پانـــی ( الخالنـــی ) ده کوتایه وه ، که پاییزکی ھجگار ســـارد بوو، ھه ر به پیانیش ده چوومه وه زاره ت، ئـــه و رۆژه ی دیده نـــی وه زیـــرم تاکـــو ده ســـتکه وت، به ھـــۆی ســـه رمابوونه وه یـــه ک ســـکچوونی ناخۆشـــم گرتبـــوو، ھه نووکه ش که به بیرم دته وه ، موچکم پدا دتـــه وه . ھه رگیز له بیـــرم ناچت، به نده به و ســـه رمایه ته نیا یـــه ک پانتۆی ســـاده و یه ک کراسی ئه ستووری ئوتوو نه کـــراوم له به ربـــوو، جووتـــه پوکی شه م له پبوو . که به دوای سکرتره که

بـــۆ ژووری وه زیر چـــووم ، وه ک ئه وه ی خـــۆم له نـــاو جامخانه یه ک ببينمـــه وه ، بۆ ھـــه ر الیه کم ڕوانـــی، ونه ی شـــه پوی خۆم ده دیته وه . به ھه ر شـــوه یه ک بوو، وشـــه ی رۆژباشم له جه نابی وه زیر كرد، بـــه م نه وه ک ھـــه ر وه مـــی نه دامـــه وه و بگـــره سه ریشـــی ھه نه بـــی و دوای ھه ندی فسکه فسککردنی سکرتره که ی، نامه که ی خونده وه و له به ر خۆیه وه زۆر به نه رمـــی، جـــارێ پی گوتم: که ســـمکۆ له کوێ ده ناســـم، گوتم قوربـــان خه کی یه ک گوندین . ئه وجا ســـه ری ھه بی و ته ماشـــایه کی کردم، وه ک ئـــه وه ی باوه ڕ به قســـه که م نه کات ! به م من دروســـت ونه ی شـــواوی خۆم له نـــاو ده موچاوی بریقه داری وه زیر دیته وه . بله ز گوتی، ببزانم چیت ده وێ ؟ منيش خواستی خۆم بۆ ھه شـــت . زۆر به نادی، لى پرسیم، بۆ له ھیچ کۆلجکی تـــر وه رنه گیراوم ؟ منیش به ب دوودی و راستگۆیانه ، گوتم، به ی قوربان له به شـــی کـــوردی زانکۆی به غـــدا وه رگیـــراوم، بـــه م حه زده کـــه م وه ک کوڕه ھـــه ژاره ک ببم به پارـــزه ر ! زۆر به کورتـــی، گوتی، ئمه پویســـتمان به مامۆســـتای زمانی کوردی ده ب و بۆ به شـــی کوردی بخونـــه ، دیاره ھه مـــوو ئه و گفتوگۆیانه مان، ئه و له سه رکورسیی وه زیـــری و به جلوبه رگکـــی پۆشـــته وه ســـه ری به ده گمـــه ن زۆر دانیشـــتبوو، ھه ده بـــی . به نـــده ش وه ک کۆیله یـــه ک له به رده مـــی به پوه وه ســـتابوم و ھه تـــا وه ستانه که شـــم لـــه و ژووره به تـــه واوی گه رم ببوومه وه . خۆشم لھاتبوو . به م

جه نابـــی وه زیـــر چیتـــر ده رفه تی نـــه دام ھه تا به پوه ش له ژووره که ی بوه ســـتم و گوتی، کوڕم کارت نه ماوه و بۆ ده ره وه . ناچار به دکی شـــکاوه وه ده رچووم . له حه ژمه تان سکچوونه که م که وته وه بیر و ھه ر له وی له توالته که ی سکرتری وه زیر خۆم به تاکرد . به م به وپه ڕی نائومدی و کزییـــه وه رـــگای چوونـــه گه ڕه کـــی وه زیرییـــه م کوتایه وه بۆ راگه یشـــتن به و

چه ند ده رسه ی مابوو .لره دا پش ئه وه ی ده ســـت لـــه و ئه قه یه ھه گـــرم، ده مه وێ ئـــه وه به خونـــه ران رابگه یه نـــم، کـــه لـــه پاش ده یـــان ســـاڵ، به نـــده له ســـه روبه ندی خه باتی شـــاخ و پشـــمه رگایه تی و له ناوچه ی خواکوڕک و له سای ١٩٨٥ دا، به نده له گه ل جه نابی ســـامی کۆنه وه زیـــر چاومان به یه کـــدی که وتـــه وه ، ئه و ده مه برپرســـى حیزبی گه ل بوو، منیش پشـــمه رگه و کادیرکی ئای شۆڕش بووم، شه وک له بنکه که ی ئه وان بـــه ھاوڕیه تی چه نـــد ھاوڕیه کی ئـــاش. ( فرھاد کاوانـــی، مناف زراری، رباز، وریا قادر ) میوانیان بووین، له پال خودی ســـامی دا ھه ڤان وریا سعاتی و دلر و دارا له و دانیشتنه ئاماده بوون، له وه می ھه ندێ قسه ی سامی، منیش ئه و ســـه ربرده یه م له به رده می ئه و براده رانه ، ڕووبـــڕوو گایـــه وه و ئاواته خـــوازم له کاتی خۆیـــدا و له بازنه کانـــی داھاتوددا بۆتانی بگمه وه ، چونکـــه گانه وه که ی ئه و شـــه وه م کاردانـــه وه ی به دواوه بـــوو

له الیه ن سامی و به نده وه ش . بشی چل و یك

حاجی ممۆ : حزم دەكرد وەكو كوڕە ھژارك ببم ب پارزەر خوندنوەی الپڕەكان... ئو رۆژو شوانی لبیرم ناچنوە

دیداری بدرخانپـــاش شـــیكردنوەی ژمارەیـــك الینی ڕە ســـالپ ر" لڤیمانی ســـی "پدیكســـدو پنجاو یكی ھمان سرچاوەدا ت نووســـیوممـــان بابـــدەربـــارەی ھ

دەم: "ل كۆنفانسی وەزیرانی ھندەرانی ھر ڕەنســـاو ئیتالیا كرەو فئینگلت ك لیمانگـــی كانوونـــی دووەمی ســـای ١٩٢١ بســـترا بیاردرا كۆنفرانســـكی تایبتی لـــ لندەن ببســـترت بـــۆ پداچوونوە ب "پیمانی ســـڤر"داو لو كۆنفرانسدا قوربانـــی بوونـــ "٦٢-٦٤" بندەكانـــی یكمی كۆنفرانسكو دوای ئوەی ھیچ جۆرە پویستییك بھنانی ناوی كورد نما ب یكجارەكی ئو ناوە ل گۆڕەپانی ك كرادەی وە بـــدوورخرایـــ كـــیارھیچ جگیكی تنانت ساكاریشـــی بۆ نمایوە لكۆی ســـدو چلو س بندی "پیمانی لۆزان"ی بناوبانگدا ك ل رۆژی بیســـتو چواری مانگی تممووزی سای "پیمانـــی ســـڤر"ی ١٩٢٣وە جگـــی گرتوە، براستیش توانینكی سرپیی لوەی ل شـــاری پاریس روویدا لكاتی وتووژەكانـــی ئاشـــتی و ئنجامكانـــی ئـــو وتووژانـــو گمـــو موســـاوەمو نـــوان پیمانكانـــی رككوتننامـــو زلھـــزەكان وا لـــ شـــارەزایان دەكـــن دەقاودەق لگڵ قســـكانی دیپلۆماســـی ئمریكی جۆرج كناندا بن ك دەربارەی پیمانكانی ئاشـــتی گووتوونی و ئمی

:یانكالی خوارەوەیش دەقگشـــت خـــۆی دەســـتی بـــ "شـــیتان مئساتكانی دوارۆژی لو پیمانناماندا نووســـیوتوە!(٣٣)،، جـــا ئاخـــۆ جنابی كاك شاسوار ھرشمی لوە زیاتر چی لـــ كمال مزھر دەوـــت؟، با ئوەیش نگاندنســـو ھدوای ئدوا ب م كـــبدروســـتی جـــۆرج كنـــان لـــ ھمـــان كتبمدا نووســـیوم دەـــم: "بۆیكا ئو ئساتم یانتوانی مرۆڤ لن یماننامانپدژوارەكانی جنگی جیھانی دووەم قوتار

بكن".(٣٤).ئینجا با بین ســـر خاكـــی بایخداری دیك ك ئویش پوەندی ب ھوســـتی ئینگلیزەوە لو رۆژگارەدا برانبر شـــخ محمود ھی ك ئوســـاك مشـــخی رزگاری نتـــوەی كـــوردی ھكردبوو، ئوەی لم ســـانی دواییـــدا ل لندەن نھنییكانـــی نامـــگب فایلـــی لنـــو حكومتی بریتانیـــدا دەربارەی "پیمانی سڤر" دۆزیموە. ئینگلیزەكان ل یكك لـــ راپۆرت نھنییكانیاندا دەربارەی ئو

بابت نووسیویان دەن:"ســـید ئحمدی برزنجی خزمی شخ محمـــودە، لـــ الیـــن شـــخوە وەك وەفـــدی كوردوســـتانی باشـــوور نردرا بۆ الی جنڕاڵ شـــریف پاشا بنیازی

ئوەی عرزی دیدی كوردی باشوور بۆ كۆنفرانسی ئاشتی ل پاریس بكات، بم ل میســـر بھـــۆی پاخیبوونكی شـــخ تدرا بچنـــ ی پگـــحمـــوودەوە رمپاریس. سید ئحمد رەشید زەكی بگی

لگدا بوو"(٣٥).ھمان راپۆرتی نھنی حكومتی بریتانیا گ نووسیوییدەربارەی رەشید زەكی ب

دەت:" خزمی شخ محمودە، لالین شخوە وەك وەفدی كوردوستانی باشوور لتك ســـید ئحمددا ناردی بۆ الی شریف پاشـــا بو نیازەی دیدی كوردی باشوور عرزی كۆنفرانســـی ئاشتی بكن، بم لرگ لمیســـر بھـــۆی یاخیبوونكی شـــخ محمـــوودەوە رگـــی پـــ ندرا

بچت پاریس"(٣٦).جگـــی خۆیتـــی لـــرەدا بینـــ ســـر ســـت و چاالكییوھ م لكی كشـــبزۆرە ئاخنراوەكانی بھستی كوردایتی ندان كریف پاشـــای خنی شـــرەســـنونری كورد بوو بۆ كۆنفرانسی ئاشتی ل شـــارۆچكی ســـڤری نزیك شـــاری پاریـــس. بـــر لھر شـــت لم بـــوارەدا بپویســـتی دەزانم ئاماژە بۆ ئوە بكم كـــ لـــ نووســـینكانمدا بایخكی زۆرم داوە ب رككوتننامـــ گرنگكی نوان شریف پاشای خندانی نونری كورد بۆ كۆنفرانســـی ئاشتی ل سڤر و نۆبار پاشـــای نونـــری ئرمـــن بـــۆ ھمان كۆنفرانس و دەنگدانوەی ب شـــوماری ئو رككوتننامی تایبت ل كوردوستان

و ئرمنستان و توركیاو وتانی زلھزی جیھان(٣٧).

لـــرەدا شـــایانی باسیشـــ ك شـــریف یكجـــار بایخكـــی خنـــدان پاشـــای كۆماری كوردوســـتان ل زۆری داوە بـــكوردوســـتانی ئـــران ل ســـای ١٩٤٦دا، ئـــوەی بگنام نھنییكانی حكومتی بریتانـــی بایخكـــی یكجـــار زۆریـــان پـــداوەو بـــوردی كوتوونتـــ دووی گشـــت ھواكانـــی و رادەی كاریگری ئو بایخدانی شریف پاشای خندان ب كۆماری كوردوســـتان ك زلھزەكانی دابوو بخیان پمان رادە بایھجیھان بتایبتی لبر پوەندیی نزیككانی قازی محمدی ســـرەك كۆمار ب رەھبرانی

یكیتی سۆڤیتوە(٣٨). كورتـــ بـــم كۆتایـــی لـــوەی بـــر روونكردنوەی بھنم ب پویستی دەزانم م كم بكو وتارانك لباســـی ژمارەیحفتاكانی سدەی رابردوو لھردووك گۆڤـــاری "الپقافـــ الجدیـــدە"ی ئۆرگانـــی "حزبی شـــیوعی عیراقـــی" و "الپقاف"كی دوكتـــۆر صالح خالصی چپەودا بوم كردوونتوەو لبشـــی ھـــرە زۆریاندا بابتی "پیمانی سڤر"و ئگرە زۆرەكانیم كـــ وتـــارەم ئـــو وەك وروژانـــدووە بناونیشانی "سرنجكی نوێ دەربارەی پیمانی سڤر و پرسی كورد"(٣٩)، یان ئو وتارەی بم ناونیشانوە ل گۆڤاری "الپقاف"دا بوم كردووەتوە "نموونیكی ئیشـــتیراكی دەربارەی چارەســـركردنی

كشی نتوەیی. كام رگ"(٤٠). شایانی گوتن ئو جۆرە نووسینانم و ئو پت پتنی بـــ ئگرە زۆرەكانی بندەكانی ٦٢-٦٤ی "پیمانـــی ســـڤر"م كـــردوون ناخـــی دەروونی كاك محمـــود زامداری رۆژنامنووســـی نـــاوداری ھژاندبـــوو، تنانـــت بـــۆ خـــۆی ھات الم لـــ "كۆڕی زانیاری كورد" ك ئوســـاك من ئندامی و دەزگایری گشـــتی ئـــكاراو ســـكرتبووم و بشوازە نازدارەكی خۆی پی گوتم ب دەیان كوردی دسۆز سڤریان ھبژاردووە وەك ناوكی پ ل شانازی بۆ كوڕ و كچ جگرگۆشكانیان و ھمان ك لككات گوتـــی من بۆ خـــۆم ناوی ی

كوڕەكانم ناوە سڤر"(٤١).ماویتی

پراوزەكان:(33) G.F.Kennon، American Diplomacy 19001950-، Seventh Printing، New York، 1959، P.61.(٣٤) بوانـــ: الدكتور كمال مظھر احمد،

كردستان...، ص ٣٥١.(35) The National Archives، London، Foreign Office، No 25193/ Maclean Report، 1919، Secret، Personalities in Kurdistan، pp. 39، 140.(36) Ibid، PP. 37، 138.ھروەھا بوان: كمـــال مزھر، كورد و كوردســـتان ل بگنامـــ نھنییكانی حكومتـــی بریتانیـــدا، برگـــی یكـــم، ئامادەكردنی عبدو زەنگنو شـــھال تاھیر حیدەری، چاپـــی دووەم، بروت،

٢٠٠٩، ل ٥٥-٥٦، ١٣٥-١٣٧. :وانب تـــو بابـــژەی ئـــ(٣٧) بـــۆ در

ھمان سرچاوە، ل ٧٥- ٨٢.(٣٨) بوان: ھمان ســـرچاوە، ل ٢٨٩-

.٣٠٠(٣٩) "فكـــرة جديـــدة ازاء معاھدة ســـيفر

والمسالة الكردية".(٤٠) نمـــوذج اشـــتراكى في حل المســـالة القومية- اى طريق؟" "الثقافة" "مجلة" بغداد، العدد السادس من السنة الثالثة، حزيران، ١٩٧٣، ص ١١٤- ١٢٦، لرەدا بپویستی دەزانـــم بدڵ سوپاســـی بـــرای بڕز و خۆشویستم كاك مومتاز حیدەری بكم ك دەستی برایانی بۆ درژكردم و ئوی پویستم بوو لكتبخان ئاوەدانكیدا پی گوتـــم، خواوەندی گـــورە لونی ھر

زۆر بكات. :وانت بمـــان بابـــ(٤١) دەربـــارەی ھ ر، كورد و كوردوســـتان لزھمال مكبگنام نھنییكانی حكومتی بریتانیدا،

چاپی دووەم، ل ٢١.بشی چوارەم

كورت روونكردنوەیك دەربارەی ھوستی مژوونووسی كورد دكتۆر كمال مزھر برانبر "پیمانی سڤر"

دكتۆر كمال مزھر

نیایی

ز٢٠

١٠/٣

/٤ی

دار ئا

(١٣٦

ە (ار

ژمدی

ور ك

٢ی٧٠

٩ ی

مەش

ر

ژمارە (١٣٦) ئاداری ٢٠١٠/٣/٤ زایینیرەشمی ٢٧٠٩ی كوردی

6

نیایی

ز٢٠

١٠/٣

/٤ی

دار ئا

(١٣٦

ە (ار

ژمدی

ور ك

٢ی٧٠

٩ ی

مەش

ر

ژمارە (١٣٦) ئاداری ٢٠١٠/٣/٤ زایینیرەشمی ٢٧٠٩ی كوردی

درخان دەردەچڵ بگل ریی گشتییكی ھونوكراوەیببسرپرشتی: مسعودی مال ھمزەmasoud.press@yahoo.com

ژمارە ٤٦ - ١٣٦ - پنج شمم ٢٠١٠/٣/٤ی زایینی

ھونرمندو ھبژاردن

ھبـــژاردن وەك پرۆســـیكی گرنگـــی نـــاو كۆمـــگا دیموكراتییكان پیـــەو دەكرێ و خكـــی ب ئـــازادی و قناعتی خۆیان بیار دەدەن لســـر ھبژاردنی نونری خۆیان، دوای راپرینـــی بھـــاری ٩١ و ئازادكردنـــی ی ٢٠٠٣ لـــســـا ـــراق لـــری عرتاســـس گرنگ و پرۆســـمـــی كوردســـتانیش ئرھبڕوەدەچ، دیارە رۆژ لدوای رۆژ خكی زیاتر وشیاردەبنوە لوەی بشداریكردنیان لـــ ھبـــژاردن ھۆكاركـــ بـــۆ دیاریكردنـــی چارەنووســـیان و ھبژاردنی ئو كسانی

.خبای گرنگ و پ و پۆستشیاون بۆ ئئوەی دەموێ لرە باســـی بكم بشـــداری و پرۆســـلـــ ندانـــرمری ھونو كاریگـــگرنگ، دیارە ل ھبژاردنكاندا ھونرمندان كاریگری خۆیان ھبووە، بجۆرك بشك ل ھونرمندان ب گۆرانی و برھمی ھونری و پرۆسشداری لك كردووە بخداوایان لگرنگـــ بكن و نھن مافیان بخورێ، بكو بدڵ و قناعتی خۆیان نونری راستقینی

خۆیان ھبژرن. دابگستاشی لتا ئ ك یھ كی دیكخارای جیاوازی لسرە، ئویش گوتنی گۆرانی و ئنجامدانـــی كاری ھونرییـــ بۆ پاپشـــتی كردن ل لیستكی دیاریكراو، دیارە ئو جۆر كارە دوو رای جیـــاوازی لســـرە، ئویـــش یكمیـــان ئوەی ك خكانـــك ھن دەن ك بنند گۆرانی بـــۆ الیرمھون گوناھـــیاخـــود ھونرەكـــی بكات موكـــی الینكی تایبـــت، لبرئـــوەی ھونرمنـــد موكـــی میللت، بۆی پویســـت ناكا ئو ھونرمندە خـــۆی بچووك بكاتوە و گۆرانی بۆ الینكی جیاواز ب و دۆست و الینگرانی الینكانی

.نەنجخۆی بل دیكرای دووەمیش ئوەی ك ئاسایی ھونرمند گۆرانـــی بۆ الینك ب و پاپشـــتی خۆی بۆ دەربـــێ، بـــو مرجی ئـــو كارەش غدر كـــردن نب لـــ خودی ھونـــر، لبرئوەی بینیومان و بیســـتومان ك بداخوە بشك ل ھونرمندانی كـــورد كاتی خۆی گۆرانیان موە زوئ گوتووە، ك دام و قادسیبۆ ســـ

ل گۆرانی.جگ ل تۆمار و بوكردنوەی برھم ئستا دەبینین ل راگیاندنـــكان بایخ بوە دەدەن ك دەدا، بچ لیســـت ند دەنگ برمھون كـــ و ئاساییندروستكی توە كاروای من ئبھونرمند رایبگین كـــ دەنگ بك دەدا، یو لیســـترژەوەندی ئب وەش لدیـــارە ئك ھونرمندەكـــ رایدەگین كوا دەنگی پ دەدا، بم ھیوادارم دیسان ھونرمندان ویژدانان حاكم و ب نوەشدا ویژدانیان بكل ك دەنگ بوەی خۆیـــان خدەن لیـــار نبلیســـتك بدەن ك ھیچ خزمتی نكردووە و

مومكینیش نیی خزمت بكن.

پرۆفیشناڵ

مسعودی مال ھمزە

* ته مه نـــى مندايت چـــۆن و له كوێ به سه ر برد؟

- من له ئامزی دایک و باوککی شۆڕشگدا له شـــاری سه قزی ڕۆژھه تی کوردســـتان له دایک بـــوم و ته مه نـــی مندایـــم تـــا ١٥

سان له و شاره دا به سه ر برد. * لـــه مندايـــدا كه ســـكى ھمـــن و له سه ره خۆ يان ھار و ھاج بوويت، قه ت

بيرت دێ شه ڕت كردب؟- ته مه نـــی مندایم ســـانک بوو ساڕژ له ته نیایی و ئه و جۆره ی بـــۆم ئه گنـــه وه منداکـــی زۆر بده نگ و ھمن بووم. بیرم دت له ســـه رده می مندایمدا یه ک دو جارک شـــه ڕم کـــردووه له گه ڵ ھاوڕکانـــم، به م منـــداڵ بووین و ده کانمـــان وه ک ئاونـــه پـــاک بـــوو و پاش کاتژمرک ئاشـــت

دةبووينةوة. * لـــه ھه رزه كاريدا وه كو كچك يه كه م كوڕ ك بوو كه سه رنجى ڕاكشاى، يان قـــه ت داوات لكـــراوه و ره فزت دابته

کوڕان؟- منیـــش وه کو ھه مـــو مرۆڤکی ئـــه م دنیـــا ئـــه و چرکه ســـاتانه م بووه، که دم له په نا دیواره کانی خۆشه ویســـتیدا له رزیوه. ڕووی داوه ڕه فزم دابت و ھۆکه یشـــی ئه وه بـــووه پکه وه نه گونجاوین، بـــه م ھه میشـــه خۆشه ویســـتی و ھه ســـتی پـــاک الی مـــن به ڕز

بووه. * شيعر يا ھونه ر به واقيعى ژيانى خۆت

ده زانى و زۆر ليه وه نزيكى؟- کاتـــ دڵ قســـه ی زۆر پبت به نت بیدرکک ئه یه ووازھه مو شو به یانی بکات. ته مه نی مندای من ڕۆژانک بوو ســـاڕژ له ته نیایی. لـــه دنیـــای پاکـــی منداـــی خۆمدا کم دروســـت کردبوو پکۆشـــکله شـــیعر و گۆرانـــی. تا به ئه مۆ ئه م ھه ســـته له گه مـــه و ده کـــه م ھـــه رده م تامه زرۆی فین بـــه ره و ئاســـمانکی ڕووناکتره. ھونه ر و به تایبه ت شـــیعر نووســـین وه ک ھه ناسةکشـــانی لھاتـــووه بۆم و

نونه ری واقیعه کانی ژیانی خۆم و ھه سته کانمه.

* كچانـــى گۆرانيبـــژ قســـه ى زۆريان له سه ره و ھه ندكجار ئستيغالل ده كرن، قســـه ت له سه ر ئه و باســـه چييه و ھيچ

جار ھه وڵ دراوه ئيستيغاللت بكه ن؟- لـــه چاوپکه وتنکدا که ماوه یک له مةوپـــش بووم ئه م پرســـیاره م لکـــرا و ومه کـــه م بـــووه ھـــۆی دگرانـــی ھه ندک. لـــره دا من به شوازکی تر وةمی ئه م پرسیاره ده ده مه وه. ھیوادارم که س به ھه ه

لم تنه گات.من له ســـه ر ئه و بوايـــةم ئافره ت ئه گـــه ر خۆی که ســـایه تی به ھـــز ناتوانـــت کـــه س ھیـــچ بـــت ئیســـتیغاللی بکات. بـــه م ئه گه ر بـــۆ ده رکه وتـــن و پـــش بردنـــی کاره کانـــی ســـه ر بـــۆ داخواســـته ھه ـــه کان دابنه ونت به ئاســـانی ئیســـتیغالل ده کرت و دنیام ئه و جۆره به ره وپشـــچوونانه نه ته نیا به رده وام نابـــ، به کو روخنه ره بۆ که سایه تی ھونه رمه ند خۆی و ســـووکایه تی کردنه به مانای ژن و ب حورمه تی کردنه به ھونه ره و ھه روه ھا خه یانـــه ت کردنه به و ئافره تانـــه ی، کـــه ده یانـــه وێ لـــه داھاتوودا ھه نگاو بننه ناو دنیای ھونـــه ره وه. به خۆشـــحایيه وه تا به ئه مـــۆ ھه موو ئه و که ســـانه ی له گه یان ئیشی ھونه ریم کردووه به ڕـــز و دســـۆز که ســـانکی بـــوون ھه رگیـــز بـــ حورمه تیان

پنه کردووم.لـــه گۆرانيگوتـــن شـــيعريش * جيـــا

ده نووسی، بؤ؟- نووسینی شیعر یه که م ھه نگاوم بوو بۆ نو دنیـــای ھونه ر. له گه ڵ ئه وه ی که له ڕۆژھه تی کوردستان خوندن و نووســـینی کوردیان له مه کته ب ل قه ده غه کردبووین، من به مه به ســـتی فر بوونی خوندن و نووســـینی زبانـــی دایکـــی خۆم ده ستم کرد به خوندنه وه ی دیوانی شیعری مامۆستا قانع. شیعره کانی قانـــع په نجةره یکی ڕوو به دنیای شـــیعرى بۆم کرده وه و ھه ر له و ته مه نی مندایيه وه قه ه می شـــیعر نووســـینم گرته ده ســـت. شـــیعر نزیکتریـــن ھاوڕمـــه و ھه مـــوو سکایکی ال ھه ده ڕژم. ھه رده م تده کۆشم له ھۆنراوه کانمدا باس لـــه و ھه لومه رجانه ی بکـــه م وا له کۆمه گاکه مـــدا دتـــه به رچـــاوم. ھۆنراوه کانم له ڕوانگه ی خۆمه وه وه ک ژنک ده نووســـم و ھه ستی ژنانه ی خۆمه، که ده سه تی ھه یه به سه ر ھۆنراوه کانمدا. تده کۆشم شـــیعر و گۆرانیيه کانـــم زایه ـــه ی

ئـــاوات و ئه ویـــن و ئـــازاری ژنی کۆمه گاکه م بت.

* لـــه كليپه كانتـــدا لـــه جلى كـــوردى ده رده كه وى، له كاتكدا به شك له كچه گۆرانيبژه کان له كليپه كانياندا به دواى نمايشكردنى جه سته وه ده گه ڕن، بۆچی

تۆ بيرت له شتكى وا نه كردۆته وه؟- مـــن کـــوردم، گۆرانیبژکـــم به زبانی کوردی گۆرانـــی ده چم و پم خۆشه ڕوخساریشم نونه ری

کیژکی کورد بت. * ھه ندک لـــه گۆرانيبژان پيانوايه پويســـته كار له ســـتايله جياجياكانى ھونه ر بكرێ، به شكيش له ھونه رمه ندان پيانوايه ئه و ســـتايالنه به سه رچوونه و ھونه رمه ندان دن ئه و ئاوازه كۆنانه به كورد ده فرۆشنه وه، كه له وتانى دنيادا باويان نه ماوه، تۆ قسه ت چييه له سه ر

ئه و بابه ته؟ده ســـت ھونه رـــک ھـــه ر -په روه رده ی ســـه رده می خۆیه تی کۆمه ـــگا ھه لومه رجه کانـــی و کاریگه ری ڕاســـته وخۆی له سه ر ھونـــه ر و ئه ده بیاتـــی کۆمه ـــگا ھه یـــه. ئـــاڵ و گـــۆڕ له ھونـــه ردا دیارده یکـــه که ده ســـتی زه مـــه ن به ســـه ریدا زاـــه. نـــه وه ی الوی ئه م ســـه رده مه ن، که خولقنه ری دواڕۆژی ھونه ری نه ته وه که مانن. ھیوادارم ھه موو الوه ئازیزه کانی ئمه بـــه دســـۆزیيه وه ئاگایان له ھونه ری میللی و نه ته وه یی خۆیان بت. من نوکاریم پ باشه، به م نه ک نوکاريیه ڕوخنه ره کان. ئاڵ و گۆڕ و نوکاری ده ب له ســـه ر بنه مـــای مۆســـیقای نه ته وه کـــه ی خۆمان بت و زانیاری و ھۆشیاری بکه ینه ھه ونی ئه م ئاڵ و گۆڕانه و ھه رگیـــز له بیری نه که ین الســـایی کردنه وه ی ڕاســـته وخۆ بـــه مانای نوـــکاری نيیه. من له ســـه ر ئه و بوايـــةم ھونه رمه ندانـــی کـــورد لـــه ژن و لـــه پیـــاو ده ب ھـــه وڵ بده یـــن پناســـه یکی ڕوونمان بۆ مۆســـیقای نه ته وه ی خۆمان ببت و به پشتیوانی مۆسیقای ڕه سه نی کـــوردی و که ـــک وه رگرتـــن لـــه دیکـــه نه ته وه کانـــی ئه زموونـــی بۆ به ره وپـــش بردنی مۆســـیقاو گه یاندنـــی بـــه ئاســـتی جیھانـــی

تبکۆشین.* ئه و گۆرانييه ى كه زۆر پی ناســـرای و ده ركه وتـــى به رھه مه دوته كـــه ت بوو له گه ڵ نه جمه دين غومى، بيرۆكه ى ئه و به رھه مه چۆن دروست بوو، له داھاتوودا به نيازنيـــت كارى لـــه و جـــۆره له گـــه ڵ

ھونه رمه ندانى ديكه ئه نجام بده ى؟- مـــن له ئامزی دایک و باوککی بـــه ڕووی شۆڕشـــگدا چـــاوم دنیـــا ھه نـــا. بـــه ھـــۆی ژیانـــی

پشمه رگایه تی دایک و باوکمه وه ھـــه ر له ته مه نـــی ٢ مانگانـــه وه له باوشـــی دایک ھه چـــام و دوور له وان ژیانم به ســـه ر بـــرد و پاش ١٤ ساڵ دةوری بۆ یه که مین جار

باوکمم دیه وه. ھۆنراوه ی ئه م گۆرانیيه، که له گه ڵ ھونه رمه نـــدی ئازیـــز نه جمه دیـــن شـــیعری خوندوومـــه غومـــی خۆمـــه و بـــۆ باوکم نووســـیبوو، که پاش چوارده ســـاڵ دووری به دیداری شاد بوومه وه. مه به ستمان لـــه م گۆرانيیـــه پیشـــاندانی ئـــه و عه شـــق خۆشه ویســـتیيةية، که له نـــوان بـــاوک و کچدا ھه یـــه. ئه م گۆرانيیـــه پشـــکه ش ده کـــه م بـــه ھه مـــوو باوکانـــی وته کـــه م، که دسۆزانه و له ھه موو قۆناغه کانی ژیانـــدا پشـــتیوانی ڕۆه کانیانـــن. داھاتوویشـــدا لـــه ھیـــوادارم بتوانم لـــه به رھه مه کانمـــدا له گه ڵ و ھـــاوکار تـــر ھونه رمه ندانـــی

ھاوده نگ بم. * له ئســـتاى ته مه نتدا خۆشه ويســـتى پياو و ژيانى ھاوسه رى چه نده به گرنگ

ده زانى بۆ خۆت؟- له ڕاســـتیدا زۆربه ی ســـاته کانم ته رخانی ھونه ره که م کـــردووه و تیشکم خستووه ته سه ر گه یشتن به ئامانجه کانم له م بـــواره دا. له م قۆناخه ی ئستای ژیانمدا پکھنانی ژیانی ھاوسه ری گرنگیکی زۆری

نيیه بۆم. * ده كـــرێ بزانين له خوندنـــدا كه ژاڵ ئاده مـــى گه يشـــتۆته كوێ و چی تـــه واو

كردووه؟له زانکۆی ستۆکھۆم کۆمه ناسیم خوندووه و ھه روه ھـــا له بواری مژوی مۆسیقا، په یوه ندی مۆسیقا له گه ڵ سیاسه ت و کاریگه ری ئه م دوانه له ســـه ر یه کتردا لـــه زانکۆ

خوندووه.* ئـــه وه رۆژھه تييه كانن كاريگـــه رى ھونه رى فارســـيان به ســـه ره وه يه، يـــان فارســـه كانن سووديان له ھونه رى كوردى

وه رگرتووه و دزيويانه؟- ھه ر نه ته وه یک خاوه نی مۆسیقا و کلتـــووری تایبه ت بـــه خۆیه تی. مۆســـیقای کـــوردی و فارســـی و زه ردوشـــتی زۆر له یـــه ک نزیکن. ئمه ئه گه ر چـــاو له ئران بکه ین، ھه میشـــه کـــورده کان ده بینیـــن لـــه ڕیـــزی باشـــترین ژه نیـــار و موزیســـيیه کانی ئرانـــدا بـــوون، و ڕاســـته وخۆ دنیايیـــه وه بـــه ناڕاسته وخۆ مۆســـیقای کوردیان ھناوه ته ناو مۆســـیقای فارســـی و ھه روه ھـــا ھه ندـــک لـــه شـــته باشه کانی مۆسیقای فارسه کانیان تکه ی مۆسیقای کوردی کردووه، بـــه م حاشـــا له وه یـــش ناتوانین بکه ین که کاریگه ری مۆسیقا فارس وه ک ده سه تکی زاڵ لھو وته دا زۆرتر بووه به ســـه ر مۆســـیقای کوردیيـــه وه. ئمه ئه گه ر چـــاو له ده زگا و مه قامه کانـــی ئـــه م دوو مۆســـیقاية بکه ین ده بینین که زۆر شـــتیان له بنه ڕه تدا یه ککه، به م شوازی به یان و ده ربینیه کانیان جیـــاوازه. من ئه و ئیزنـــه به خۆم ناده م بم فارس مۆسیقای کوردی دزیـــوه یان بـــه عه کســـه وه. ھه ر ئه وه نده ده توانم بم کاریگه ریان

له سه ر یه کتر بووه. * به رھه م و ده نگى كامـــه ھونه رمه نده كـــه ژاڵ ئاده مـــى خـــۆی بـــه قوتابـــی

قوتابخانه كه ى ده زان؟- زۆرن ئـــه و ده نگانـــه ی ھه ســـتم ده بزونـــن، به م ده نگـــه زوڵ و نه مره که ی مامۆستا ســـه ید عه لی ئه ســـغه ری کوردســـتانی ھه رده م جـــگای تایبه تـــی خۆی ھه یـــه له

دمدا.* له باشـــوورى كوردســـتاندا كه وتيته به ر رژنـــه ى وتارى مـــه الكان له ســـه ر ئه و قسه يه ى كه گوتبووت "ئه گه ر مرۆڤ خـــوداش ناتوان ،خاوه نـــى خـــۆی بـــئيســـتيغاللی بكا، ئـــه و ھرشـــكردنه ى مه الكان بؤ ســـه ر خۆت چـــۆن ده بينى و

له باره يه وه چی ده ی؟- ھه موو شـــتک له وه وه ده ســـتی پکـــرد، کـــه براده رکـــی ئازیزی

ڕۆژنامه وان پرسیارکی ئاراسته ی من کرد ســـه باره ت به ئیستیغالل کردنی ئافره تـــه ھونه رمه نده کان. منیش له وةمدا وتم گه ر ئافره ت که سایه تی له ئاستکی به رزدا بت ھیچ ھزک ناتوانت ئیســـتیغاللی لـــه وشـــه ی بـــکات. مه به ســـتم *خـــودا* ئه و ھزه بـــوو و وه ك نماد و سه مبوی ئه و ھزه به کارم ھنابوو نه ک نه عوزوبیلال یه زدان

و ئه لال. بـــه و یه زدانـــه ی کـــه ھه موومـــان بوامان پیه تی قه سه م، من خۆم لـــه ژیانمدا ئـــه م جومله م ســـه دان جار له ســـه دان که س بیســـتووه، ھـــه ر بۆیـــه زۆر زۆرم ال ســـه یر بوو کاتک بیســـتمه وه به و شوه که وتوومه ته به ر ھرش و لۆمه ی

مه الکان. به داخه وه ھه ندک جار مرۆڤه کان به ھه ه له یه کتر ده گه ن. خودا بۆ خۆی ده زانت مه به ســـتی من چی بـــووه جا مـــن داوا لـــه به نده کانی خودایش ده که م ڕه زایه ت بده ن و بـــه ھه ه لم تنه گه ن. ئمه نابت پشت ببه ستین به *وشه* به کو ده بـــت بزانیـــن به رانبه ره که مـــان مه به ســـتی چیيـــه. من لـــه ھه موو ئه وانه ی به ھه ه لم تگه یشـــتون داوای لبـــوردن ده کـــه م. ڕزم بۆ ھه مـــوو دیـــن و ئایينـــه کان ھه یه و دنیاتـــان ده که مـــه وه ھه رگیـــز مه به ســـتم ســـووکایه تی کردن به ھیـــچ دیـــن و ئایینک نه بـــووه و

نیيه.* ئـــه ى خـــۆت له گـــه ڵ دينـــدارى و

خواپه رستى چۆنى؟- مـــن له بنه ماه یکی موســـماندا گه وره بـــووم و ئایین و بوام له ئایین و بواکانی نه ته وه که م جودا

نيیه. * وتی عه شق بۆ؟

-ھه مـــو به رھه مه کانـــی ئابۆمـــی (وتی عه شـــق) باس له پیرۆزی عه شـــق و خۆشه ویســـتی ده کات بـــۆ خۆلقاندنـــی بانگه وازکـــه و دنیایکـــی ڕووناکتـــر و له ســـه ر بنه مای عه شـــق. ئه م ناوه مـــان به پشنیازی ھونه رمه ند نه جمه دینی غومـــی ھه بژارد، کـــه له یه کک لـــه گۆرانیيه کانی ئه م به رھه مـــه دا ده نگی زۆلی خۆی خستوه ته پاڵ

ده نگم و پکه وه خوندوومانه.* له ئســـتادا له به ر نه بوونی یاســـای ھونه رمه نـــدان، مافـــی پاراســـتنی ھونه رمه ندان خه ریکی کاری سینگن. تۆ

چۆن بوو ئابۆمت به رھه م ھنا؟- پکھنانی ئه بۆمکی گۆرانی به ب ھیچ پشتیوانکی ماددی کارکی زۆر دژواره. به رھـــه م ھنانی ئه م ئابۆمه س سای خایاند و له به ر ئـــه وه ی به رھه مه کانـــم له پـــش و بـــو بـــوون بپارـــزم بیـــارم دا لـــه ئابۆمکدا کۆیـــان بکه مه وه و دیاریکـــی شـــیاوم پبـــت بـــۆ ھاووتیان و ھونه ردۆستان.

* وه کو ئاواز له به رھه مه کانت ســـوودت له ئاوازی ک وه رگرتووه؟

شـــه کوری عه لـــی مامۆســـتا -ئاوازدانـــه ری به رھه مه کانـــی منه. به ڕـــز عه لی شـــه کوری نه ته نیـــا ئاوازدانه ر، به کو سانکی زۆره مامۆستامه و له مه کته بی به ڕزیاندا

ده نگم په روه رده کردووه. * چه نـــده له گـــه ڵ زيندووكردنـــه وه ى به رھه مه فۆلکلۆریيه کانی و خۆت چه نده

ھه وت بۆی داوه؟فۆلکلۆريیـــه کان به رھه مـــه -و نه ته وه که مانـــن ناســـنامه ی زبانکن بۆ گانـــه وه ی مژوو و به ســـه رھاته کانی نه ته وه که مـــان. ئـــه م پاراســـتنی و لنـــان ڕـــز ناســـنامه ئه رکـــی ھـــه ر مرۆڤکی کوردپه روه ره. منیش وه ک دۆپکی بچـــووک لـــه زه ریـــای ھونـــه ری نه ته وه که مانـــدا ھـــه رده م ھه وـــم داوه، که خۆم له ڕه سه نایه تیيه کان پۆژه یکـــم نه خه مـــه وه. دوور به ده ســـته وه ية ســـه باره ت بـــه م پرســـیاره ی ئوه، که له داھاتوودا زانیاری زۆرتر له م باره وه ده ده مه

خزمه تتان.

كژاڵ ئادەمی ل شیعرەوە بۆ وتی عشقی ھونرو گۆرانی ككژاڵ ئادەمـــی یكـــ

لـــو كچـــ گۆرانیبژانـــی لو ماوەیی دواییدا بشوەیكی چاالك ھات ناو بواری ھونری و ك خۆی خســـتمرھند بچ بناو دـــی ھـــوادارن و گوگرانی خۆی، وەك خۆی دە ل ســـای "١٩٨٨"ەوە كوردستانی جھشتووە و ئستا نیشتجی وتی سویدە، و منداـــی تمنـــی دەربـــارەی

برھمكانی دواندمان...ئا: ھونری بدرخان

كژاڵ ئادەمی

كژاڵ ئادەمی ل تافی مندایدا

نیایی

ز٢٠

١٠/٣

/٤ی

دار ئا

(١٣٦

ە (ار

ژمدی

ور ك

٢ی٧٠

٩ ی

مەش

ر

ژمارە (١٣٦) ئاداری ٢٠١٠/٣/٤ زایینینیرەشمی ٢٧٠٩ی كوردی

ایی ز

٢٠١٠

/٣/٤

ی دار

ئا(١

٣٦ە (

ارژم

دیور

ك٢ی

٧٠٩

یم

ەشر

ژمارە (١٣٦) ئاداری ٢٠١٠/٣/٤ زایینیرەشمی ٢٧٠٩ی كوردی

7

رون

ھ

ئو داھنان نویانی ك نووسرەكانی شانۆ ل نووسینكانییان لنـــاو ناخیاندا بنچینـــ كۆنكانی ھگرتبوو، بم گشـــیان

پكردو لتك ئواندا شتی تریان داھنا.ھر نمایشـــكی شـــانۆیی گوزارشـــتی ل بـــاری كۆمیتی و رامیـــاری ئـــو ســـردەم دەكرد كتیـــادا نمایش دەكرا شـــانۆ ی وەرگرتبـــوو كـــری دەربـــكی ھونـــوازرە شـــرە بـــبـــ دەكرد. بۆی ردەمو ســـتی ئـــیبـــاری كۆمگوزارشـــتی لقوتابخان شـــانۆییكان رەنگدانوەی گۆڕانكاری كۆمگا بوو. باشترین نموونش شـــانۆیی "ھرتانی"ی نووسر ڤیكتۆر ھیگۆ بوو ك شـــڕو ئاژاوەیكی ئدەبـــی و رامیاری نایوە. ئمش بســـركوتنكی مزن بۆ رۆمانســـییكان ئژمـــار كرا. لبر كرییكانی شانۆ كردو شانۆگھۆ كی زۆریان لروەی بینئتوانـــی ببت مایی رەزامندی بینركی زۆر ئمش وای كرد بینر شـــوە یكمكان بشـــوی "شـــڕی ھیرانانی" ناوببات ئمش ھۆیكی دەگڕتوە بۆ ئو دابشبوونی ك ل نوان

بینرەكان روویدا.بینر ببوون دووبش بشـــكیان الینگری كالســـیكی كۆن و

بشكی تریش رۆمانسییكان.ئـــم دوو الینش گرژیكی زۆر لـــ نوانییاندا رووی داو زۆر جاران دەگیشـــت ئوەی ب دەســـت و پ بشـــڕ بن. لرەدا رەخنگران رۆی خۆیان بباشی گا ل دیاركردنی روخساری ئو دیاردە نویو پناســـیكی شایســـتیان پداو گرنگی ئو وەیم شوەتا "م. ھیوا تینج" بكی ناســـاند ئخ دیاردەیان ب ئاشـــتی ل یی و بـــنشـــدەكات: "ب یـــم قوتابخانبـــاس لـــسرەتای ســـدەی ھژدەھم و تا ناوەڕاستكی، گۆڕانكاری ل ئۆرســـتۆكراتی و كالســـیكی روویداو بـــرەو بۆرژوازیت و سۆزدارییوە ھنگاوی نا. كاریگری ئم دیاردەیش بڕوونی دیار بوو ل ســـر ژیان و ئدەبی ئو ســـردەم. لگڵ تواو بوونی ئو مادەی نیشانكانی ئاژاوەو توندوتیژی سریان ھدا. ل ئمریكا گیانی سربستی و یكسانی سریھداو نتوەی ئمریكی ل چنگی شـــا جۆرجی ســـیم شـــای ئینگلیز رزگار كرد. پاش چند ساكی كم ھمان ھست الی فڕەنسییكان ســـریھداو "باســـتیل"ی لناوبرد. ئم گیانش ل سربستی كی نۆی لوەیدانی بزووتنرھی ســـكســـانی بووە مایو یئدەبدا، ك دواتر ب رۆمانســـیت ناســـرا" ھروەھا قوتابخانو شـــوازەكانی تر ھریكیـــان ل بارودۆخك و ســـردەمكی

پویستدا سریانھدا. سبارەت ب شانۆش ھمان شت. ئزموونـــی نـــوێ و دیـــاردەی نۆی بپی باری ســـردەمكو پداویســـتی ســـردەم و دۆزی شانۆ ســـریانھدا. ل سرەتا دەرھنر نبوو بو مانایی ك ئستا ھی، بكو ل سرەتادا نووســـراوەكان خۆیان نمایشـــكانیان رك دەخست و رنمایی ئكتریان دەكرد. دواتر كاریگری دەرھنر چســـپاو گرنگی دەرھنـــر ل نمایشـــی شـــانۆیی بوونی خۆی ســـلماند، چند دەرھنری ب توانا سریان ھداو ھریكیان بیروبۆچوونی جیاوازیان ھبوو ل مامكردن لگڵ ئكترو دیكۆر و نمایش ب گشـــتی. دەرھنریش ئاوا ب ئاســـانی شونی خۆی دەست نكوت، بكو دوای سانكی زۆر ل ملمالن لگڵ نووسرە شـــانۆییكان ئینجا توانی شـــونی خـــۆی بكاتوە. نووســـرە شانۆییكان ھمیش ھویان دەدا خۆیان سرپرشتی ھموو كارك بكن ل گرنگی پیشـــیی دەرھنر كم بكنوە. دواتر دەرھنر زاڵ بت و پیشی خۆی دەربازكرد و بمش نوەستا بكو توانی بسر پیشكانی تریش زاڵ ببت ئوانی نمایشی

شانۆیی پك دنن.ئوەتا گوردون گریج گورە دەرھنری ئینگلیزی دە: "كاری شانۆیی تنھا داھنانی ھونرمندكی شانۆیی. ئو توخمانی ك ھونرمندی شانۆیی شاكارەكی ل دروست دەكات. بریتین ل جووو دیكۆر و دەنگ. مبستم ل جوو سماو جووی گوزارشـــتكرو شـــت تایبتكانی جوون و دیكۆریش ھموو ئوانن ك چاو لسر تختی شانۆ دەیانبین و دەنگیش ئو

قسو دەنگ و گۆرانیی ك گوبیستی دەبین .دەرھنر ســـركوتنكی ئوتۆی ب دەســـت ھنـــا زۆر جاران وەك كۆیل ســـیری دەوروبـــرو ئكتری كـــردووە. ئمش زیاتر ل ناوەڕاســـتی ســـدەی بیستم ھســـتی پكرا ھر ئم ســـركوتنوەش بووە ھۆی سرھدانی بووژانوەی شانۆی

ئزموونگری ل كۆتایی ھمان سدە...

ئزموونگریت ل شانۆ (٧)

ھیوا سوعاد

* بشــــی زۆری ئوانــــی لــــ ھولــــر دەركوتوون یا ھی تیراوە یا كورانن؟

- ئوكات ھولر وەكو ئمۆ نبوو گڕەكـــی زۆرب، چنـــد گڕەكك وەنـــدە بـــنـــدە ئرچبـــوو، ھھ سودف م ئیتر بنیشم نیم، بمتلـــ تیـــراوە بووینـــ، بـــ حوكمی ئوەی تیراوە تۆزك لناو یكترەو قرەباغیكی یكجار زۆر ھبوو و خكانكی زۆر یكترمان دەناسی، كاتی خۆشـــی ل تیراوەدا ل بۆنو زانـــدا دانیشـــتن لیـــادەكان و رەمگازینۆ كوردو عرەب ھبوو، یانی بھـــۆی ھندك شـــت خك زیاتر

.گۆرانی و شت كردب زی لح ســــتا بی ئنجانو گشــــی زۆری ئب *نوكردنوەی برھمی كۆن دەستپدەكن،

قست؟- ئـــوە بـــ كاركـــی زۆر ئاســـایی دەبینم، بو مرجی گۆرانیك تك ندا، ئگر خاوەنی ئو گۆرانیش ماب روخســـتكی لـــ وەربگرن، یانیـــش روخســـت لـــ بنماـــی گۆرانیبژەكـــ وەربگیـــرێ، ك ئایا رگا دەدەن گۆرانییك بگوترتوە یان نا، وەكو رزگرتنك، ئگریش توانی ئیشك جوانتر و ركوپكتر بـــكا با ھب، بـــم ئگر خراپی بكا نی باشـــترە، دیارە نك ھر ئمـــ لـــ نـــاو تـــورك و عرەبیش ئـــوە ھیـــ كـــ گۆرانییـــك ٥-٦ ئـــوە زۆر دەینـــوە، گۆرانیبـــژ ئاساییو ھركس ب ستایلی خۆی دەیتوەو دوای ئوەش جماوەر بیـــار دەدا ئو گۆرانیی خۆشـــو

رەواجی ھی یان نا.* جیــــاوازی پگــــو پایــــی ھونرمند

لنوان كوردستان و سوید چۆن دەبینی؟- موقارەنی كوردســـتان و ســـوید كتوەی ســـوید ورئبناكرێ، لئوەندە بجوانی سیســـتمكیان داڕشتووە ھونرمند ھیچ پویستی بـــوە نیی ك ھاوكاری بكرن یانی ھونرمنـــد ھونرمنـــدەو قـــدرو پایـــی گلك زۆرە، لـــرەش قدر و پایـــی ھیـــ، بم لگـــڵ ئرە

براورد ناكرێ. ســــتی لــــوھ نــــدان و بــــرمھون *برامبر نبوونی یاســــای پاراستنی مافی

ھونرمندان؟

- دیارە ھونرمندان ھویان داوە، بشبحای خۆم زۆر ھومداوە بۆ ئو مسلی ك مافی ھونرمندان بداخـــوە بـــم بپارـــزرێ، جـــاری واھیـــ تاك تـــاك موقیف وەردەگری، بـــۆ نموون ئوە چند ســـاك من ســـیدیم نكـــردووە و برھمم نیی بگورەی پویســـت، ئویش ھۆكارەكی دەگڕتوە بۆ ئوەی ك ن ماف دەپارزرێ نھیچ، ھاندانك نیی بۆ ئوەی بردەوامی بـــدەی، ھونرمندان بكارەكانـــت تاك تاك ھوستمان وەرگرتووە، بم دەب ئم بیكوە ھوست وەرگریـــن و ئـــو ئیشـــ نكیـــن، بـــم وابزانـــم ھونرمندانیـــش چ لكوردستان و چ ل دەرەوەی وت تخسیریان نكردووە، ئو پشنیازە لمژە كراوە گوتراوە و نووسراوە و پشكشیش كراوە، زۆربداخوە

تا ئستا ھیچیان بۆ نكردووین.* لبرامبــــردا ھونرمندانــــك ھــــن بودجــــ چاوەڕوانــــی برھمیــــان دەكات، ھونرمنــــدان زۆربــــی وەكــــو نــــوەك

چاوەڕوانی بودج بكن؟زۆر زۆر ئیشـــكان بداخـــوە -بســـقتی دەڕوا، ھندـــك كس ھاوكاری دەكرن ھیچ شایانی ئوە نینـــ ھاوكاریـــش بكرـــن، ھندك و دەخـــورێ ھقیـــان كســـیش ھاوكاریش ناكرن ك شایانی ئوەن ھـــاوكاری بكـــرێ، یانی ئیشـــكان بڕـــوە، دەڕوا بپچوانـــوە رۆشـــنبیریش وەزارەتـــی دەبـــپداچوونوەیكـــی یكجار زۆر بكا لئیـــش و كارەكان، چونكـــ بڕای من ئیشـــكان بشـــوەی پویست

نڕۆیشتووە.* كشــــی ســــتۆدیۆ و چوونــــ دەرەوەی

ھونرمندانی كوردستان چۆن دەبینی؟ ،یـــكـــی ھتناعو قســـركھ -دیارە ئوان قناعتیان ب ستۆدیۆی ئرە نیی، من لنزیكوە ستۆدیۆكانی ،و چۆن نییچۆن بینیوە كرەم نئبم دەتوانم بم لكوردستان ئیش كراوە، بتایبتی لھولر ئیشی زۆر جوانیـــش كراوە، كواتا ســـتۆدیۆی ن لكیش ھسانو كیباشیش ھستۆدیۆ دەزانن، ئوجا ئایا مجالیان چنـــدەو چۆنو ژەنیارەكان چندن و چۆنن و ئایا بۆ چاپكردنی سیدی ھردەبـــ بگڕتـــوە توركیـــا یان مـــوەی ئرئـــبكـــی تـــر، لتو بتوانك كی وامـــان نییكۆمپانیای

سیدی چاپ بكا. مرھو بر ئــــگئ توانیم پبــــ *بژەنیار و دابشــــكاری غیرە كورد بكرێ

مۆركی غیرە كوردی وەردەگرێ؟- بدنیاییوە ئو كسی ك كاری رەب بر عگشكردن دەكا ئدابیـــان تورك ب، ئـــوا تامی عرەبی مباشـــپ ،خۆوە دەبینو توركی بدابشـــكاری میوزیـــك كوردب بۆ ،نر بمژەی ھو تام و چوەی ئئبۆ نموون زۆرجار برھمكانی خۆم لسوید ك برادەران دابشی دەكن كوردن یان ئگـــر كوردیش نبن، برادەركـــی فـــارس دابشـــی دەكا، لگڵ ئوەشـــدا پـــی دەین چۆن ب و چۆن نب بۆ ئوەی تامكی

نبیتـــ فارســـی، زۆریـــش باســـی عرەبـــی و توركـــی دەكرـــن بم بۆمن فارســـیش ھیچ جیاوازییكی

نیی لگڵ تورك و عرەب.* فرۆشــــتنوەی ئــــاوازی كۆنــــی ســــانی ری بی ھونناوی ســــتایلی نوفتــــا بح ك لندن ھالیگری كورد لرو گوبین

گۆرانیبژان چۆن دەبینی؟- مـــن بـــ تعریبكردنـــی گۆرانـــی بباشی نابینم، لوەشدا من كسكم و ناتوانـــم بیـــار بـــدەم، ئـــوە بـــا جماوەر بیاربدا چند پشـــوازی دەكرێ یان ناكرێ، چونك و كارانلئگر باســـی دیموكراتیـــت بكی ھركســـك دەتوانـــ بعرەبـــی، توركـــی، فارســـی گۆرانی ب، نك بمۆركی توركی و عرەبی، ئگر تكســـتكش عرەبی یان فارسی

یان توركی.* بم لسر حیســــابی ھونری كوردی پتوایــــ ئوكارانــــ خزمــــت بھونری

كوردی بكا؟ ككســـتدەبینـــم ت زۆرجـــار كـــ -بكوردیی، ببـــوای من ئوە ھر لســـر كـــوردی حیســـاب، ئوجا ئایـــا مۆركـــی عرەبی یـــان توركی پوەی ئوە شـــتكی دیكی، بم كـــ بكـــوردی گۆرانیـــت گـــوت و شـــیعرەكت كوردی بوو ھردەن

.كوردیی و گۆرانییئ* بیــــاری گڕانــــوەی یكجارەكیــــت بۆ

كوردستان؟- نك ھر ل سوید رزو حورمتم دەگـــرن، دیـــارە ل كوردســـتانیش

ئو شـــت ھیـــ، من ئرەشـــم زۆر زۆر پخۆشـــو زۆریش حزدەكم رۆژـــك لـــ رۆژان بمـــوە، بم ،پالن بك بندھ و ئیشانئ دەبچونكـــ بیاری گڕانـــوە ئوەندە ئاســـان نییو من لوێ ئیش دەكم و فرمانبـــرم لـــ فرمانگیكـــی و ئیشـــیان ل حكومـــی، ئیتر دەبمۆت وەربگری یان ئیستیقال بدەم و ماڵ بنموە كوردستان و ئیش و كارك بكم لبواری ئیشی ھونری بـــ و لشـــونك دابمزرـــم بـــۆ ئوەی بتوانم ب بردەوامی خزمت

بگینم.* ئــــردەالن بكــــر بر لــــوەی بچتوە ماوە ســــردانی گڕەكی خانقای كرد، تیــــراوە الی تــــۆ چی دەگینــــ و كی سردانی تیراوەت كردو ئوكاتی چوویت

ھستت بچی كرد؟خوالخۆشـــبوو ھونرمنـــدی -ئردەالن بكر جیاوازبوو، دیاربوو نگڕابـــۆوە زۆر مـــاوەی ئـــو بـــوو، ســـاڵ ١٤-١٥ كوردســـتان، بۆی ك گڕایوە یكسر ھندك ئـــو چووبـــوو، ھبـــوو شـــون ســـفرەی ئســـتای من "٦-٧"ەمین جارم بموە كوردستان لوەتی چوومتـــ ئوروپـــا، بدنیاییـــوە ئیحساســـی ئـــو لمن زیاتـــر بوو، بـــم منیش ك دەچمـــ تیراوە و ورەبوومـــی گی لنانو شـــوئو مندایـــم لی بســـربردووە زۆر دخۆش دەبم و ئیحساسكی خۆشم

.ال دروست دەب

ئیاد حوسن:

ل ھولر ئیشی ھونریی زۆر جوان كراوەھونرمنـــدی دیـــاری

بـــواری گۆرانـــی كـــوردی و نیشـــتجی وتی سوید ئیاد حوسن ل دیداركی بدرخاندا بـــاس لـــ كشـــو گرفتكانی ھونری كوردی بگشـــتی دەكا، ك لشب روەك چۆن باس لھیادەوەرییكانی تمنی مندای خـــۆی دەكا، ئـــو لدایكبووی ھولرەو جیا ل ھونرمندانی دیك وای ئوەی ل سرەتای سانی ھشـــتا گۆرانی گوتووە ی ٢٠٠١ لدوای ســـالـــ وەلســـوید یكـــم ئلبوومی خۆی

بوكردۆتوە...

ئا: ھونری بدرخان

تایبت ب بدرخانكمـــال ئحمد رەحیم ناســـراو بـــ كمال ھـــژار لـــ بنمای جۆكانی سلمانی ل سای ١٩٥٨ گڕەكـــی گۆیژە- كـــزازەكان لدایك بووە، وەستا ئحمدی جۆ باپیری یكك ل دەست رەنگینـــ جۆكانی ســـلمانی "جاجـــم، دروســـتكردنی لـــحاجـــی باوكـــی برمـــاڵ..." رەحیمـــی جـــۆ ك شـــاگردی بابـــ گورە بـــووەو رەنگی بۆ كوونـــدووە، رەنگی بۆ ئامادە كـــردووە، ھـــر ل ســـرەتای منداییوە خولیای ونكشان و خۆشنووسی و ھكاری بووە، لـــ نزیككانـــی مامـــی بڕزی علی ئحمـــد جۆ ك ھردەم ھاندەری بووە، خای حوســـن تابلۆكانی ب میشھ ریم ككدەرەوەی وت ناســـاندووە،

ل فینلندا و ھنسكی...- ل سانی ھشتا ئامادەیی

تواو كردووە.

- ٤ پشانگای تایبتی كردۆتوە.- گلری تایبـــت بخۆی ھژار ی ١٩٧٦ بســـا مانی لســـل لـــخۆشنووســـی پرۆژەی ناودارانی

كورد.- لدوای توســـیی عالئدین دیع باباجان كجادی بۆ بســـلخانـــی كۆیـــ ل ســـای ١٩٨٦ ل شـــقامی رەشـــید ژووركی تایبتـــی ھبـــووە كـــ خریكی دیزایـــن و ونكشـــانی دەكرد لگـــڵ مھـــدی ختـــات، ئیتـــر ئـــوكات بدیع باباجـــان ونی و قـــادر حاجـــی و "جزیـــری ئحمدی خانـــی و مولوی و نالی و .." بدەست كردبوو، وەكو ھكاری جگ ل دروســـتكردنی پـــارەی عراقـــی، ئوە بـــۆ ئو ھاندەركـــی گورە بـــووە، پاش ٢٥ ســـاڵ ئو ئاواتـــی ھاتدی ك وەســـیتی بدیع باباجانی جبج كردووە بوەی ونی

ناودارانی كشاوە.دەربارەی ئو كاران كمال ھژار

دە: ئو كارانم بشوەی قۆناغ كـــردووە، ب پۆرترـــت و بۆیی زەیتی لســـر قوماشی كانفاس- جیھانـــی، بۆ ئـــوەی بمنتوە و

.ك بچوەك تبگرێ ن رگب- زیاتر ل ١٠٠ كسایتی ناوداری كورد و ســـركردە كـــوردەكان و شۆڕشكانی كوردی نخشاندووە بۆی و دەرەنگی زەیتـــی، ئ ب زەیت كارم كـــردووە، چونك بـــ

.ژ دەبدر نی تابلۆكمتدەربـــارەی پـــرۆژەی داھاتـــووی خۆی كمال ھژار دە: بنیازم ئســـپكان" "ســـمای پـــرۆژەی لـــ یك ل وتانـــی ئوروپی یا عرەبی یا ئمریكی ل پشانگایكی گورەدا پیشانیان بدەم، لرگی ھـــر دەزگایكـــی بـــ حورمتی كوردی، چونك ئامانج ل ناساندنی كستی كوردە ب دنیای دەرەوە، زۆریش پخۆشـــحام ك ئســـپ نیشـــانی مژوو و ھســـانوە مـــژووی بـــۆ كردنـــبیرنل و

كوردەواری.

!نسپ دەدوژار ئمال ھك

كمال ھژار

ئیاد حوسن

نیایی

ز٢٠

١٠/٣

/٤ی

دار ئا

(١٣٦

ە (ار

ژمدی

ور ك

٢ی٧٠

٩ ی

مەش

ر

ژمارە (١٣٦) ئاداری ٢٠١٠/٣/٤ زایینیرەشمی ٢٧٠٩ی كوردی

8

نیایی

ز٢٠

١٠/٣

/٤ی

دار ئا

(١٣٦

ە (ار

ژمدی

ور ك

٢ی٧٠

٩ ی

مەش

ر

ژمارە (١٣٦) ئاداری ٢٠١٠/٣/٤ زایینیرەشمی ٢٧٠٩ی كوردی

یسیاس

ك باس لھبژاردن و دەنگدان دەكرت راستوخۆ بیروھۆشم دەگڕتوە بۆ پش راپڕین، ك ئوكاتی ھر س دەستی تشریعی و تنفیزی و قزائی لدەستی یك كس كۆبوبوەوە، ك ئویش (ســـددام حوســـن)بوو، ب ڕووكش بانگش بۆ ھبژاردن دەكرا، بم چۆن؟ پش ھبژاردن ئنجامی كۆتایی دەزانرا، بوەی ك ھموو كسك لسریتی دەب بچ دەنگ بدا دەنگیش بو كســـ بدا ك دەست مبستیان. لیكك ل بناو ھبژاردنكانی مجلیسی تشریعی و تنفیزیدا بیانی زوو لـــدەرگا درا، كـــ چووین دەرگامان كـــردەوە دوو رەفیق حیزبـــی وەرەقیكـــی بچووكیان دایـــ باوكـــم و گوتیان ئوە ئمـــۆ دەبـــ بچن بۆ دەنگدان و دەنگیش بـــو دوو ناوە بدەن و بس ..بۆ ئو بارودۆخی ئوكات شـــتكی چاوەڕوان كراو بوو، لھمانكاتیشدا مایی نیگرانی بوو بۆ من و ھموو ئو كســـانی دركیان بو بارودۆخ ترســـناكی ئوكات دەكرد، چونك پرســـیارمان لخۆمان دەكرد باش ھبژاردنك كپش وەخت ئنجامكی دیاربت و پویســـت لسرت بچ دەنگ تی، كستبت مدەس بدەی، ك سو كبدەی و دەنگیش بئوانیش پلو پایو ئاستی رۆشنبیری و ھوست و ھۆشیاری نتوایتیان زۆر دیاریكراو و ناســـراو بوون، دەب ئم چۆن می ئ؟ ئ كردنی مرۆڤ نییئیھان مت ؟ ئـــك ببژاردنھبشـــك نیی لكۆیلبـــوون و ترس و تۆقاندنی ئینســـانكان؟ مبســـتی ڕژمی بعســـی ئوكات چی بوو لئنجامدانی ئو وابوونیاننیشاندان و ب موای خۆیان ئب ؟ ئایا ب یپرۆسب بنماكانی دیموكراســـی یان بۆ چواشكردنی ڕای ناوخۆو نودەوتـــی بووە؟بھر حاڵ لگڵ راپڕینی بھاری ســـای ١٩٩١ كۆتایـــی بـــو حوكم خۆســـپن و ســـركوتكرە ھات لھرمی كوردستان، ھموو برنامو پرۆسكانی بڕوەبردن و شـــوازی حوكم كردن لم ھرم گۆڕانكاریان بسراھات بئاڕاستیكی پچوانی ئوەی ك لپشتر ھبوون .ھموو باتیان دەكرد لشـــاخ خشـــتر لپ ی، كسیاســـیان و پارتئ وەی لرباری ئوە بۆ شـــار، سباتیان گواســـتم خدژی رژئنجامی ئو ئازادییشدا دەیان حیزب و ركخراوی سیاسی و پیشیی دروست بوون، كشو ھوایكی نیمچ ئازاد دروست م لی دامودەزگاكانی رژشانھۆی كمانكاتیشـــدا بھبوو، لھرمی كوردستاندا بۆشاییكی ئیداری دروست بوو، ك برەی وە، بۆیپر بكات نلو كویست ئیتوانی وەك پكوردستانی نبیاردرا ھبژاردن بكرت . ئوەبوو ل ١٩/ئایاری سای ١٩٩٢ ھبژاردنكی سرتاسری ئنجامدرا و پارلمان و حكومتی ھرم جگی تشـــریعی و تنفیزیی كارتۆنییكی پشـــانی گرتوە . ســـرباری ئوەی ئـــو ھبژاردن تزویرو گۆڕینی مرەكبی تدا كرا و بنككانی دەنگدان زۆر كم بوون، ھموو خك نیانتوانی بشـــداری دەنگدان بكن، تشھیر و ئیھان و ئازادرانی خكی لكوتوە،لسرووی ھموو ئو سلبیاتانی ك ھیبوو، بم ب خاكی وەرچرخانی كۆمگی كوردستان دادەنرت لقۆناغك، ك سیســـتمكی جامدی ســـركوتكرو داپلۆســـنری تدا برقرار بوو برەو قۆناغكی نوێ و تازە، كـــ ئـــازادی بیـــرو ڕاو فرەحیزبـــی و فرەدەنـــگ و فرەڕەنگ و چكرەكردنی ئازادییكان و كردنوەی دەروازەیك بۆ برەو

. گتكردنی كۆمدەنیم دوای ئو ھبژاردن چند ھبژاردنكی تریش ل كوردستان ئنجامـــدران ..شـــارەوانییكان و پارلمان و دەنگدان لســـر دەســـتوور . بگومان ئوانیـــش بدەر نبـــوون لكموكوڕی ســـرەڕای ئوەی ھســـت ببـــزاری دەكـــراو خكی وەك و پویســـت برەو ســـندوقكانی دەنگـــدان ندەڕۆیشـــتن،ك لم بارەشوە خكی پاســـاوی خۆیان ھبوو،گلییان لحكومت و پرلمان ھبوو بوەی حكومت نیتوانیوە وەك پویســـت خزمتـــی ئو ھرم بكات لـــڕووی دابینكردنی ئاوو كارەباو بوارەكانی پروەردەو تندروســـتی و ..ھتد ســـرباری ئوەی ك شـــڕی ناوخۆش كاریگرییكی خراپی لســـر دەروون و

بیركردنوەو دیدگی خك دروستكردبوو.بم ئم ھبژاردنی ئمجارە جیاوازییكی زۆری ھی لگڵ ھبژاردنكانی تر لڕووی تگیشتنی خك لماف و ئرككان، لڕووی ھستكردن ب لپرسراویتی برامبر گل و نیشتمان. لالیك ھزە عرەبییكان و دەرو دراوس لگل كۆمكیدان بـــۆ كمكردنـــوەی ڕۆڵ و دەوری كـــورد لبغـــدا و لالیكی ترەوە چندین كشـــ بھپســـردراوی و چارەسرنكراوی ماونتـــوە، ھر ل ماددەی (١٤٠) وگربســـت نوتییكان و

ھمواركردنی دەستوور و . ھتد. ئگر براوردكی تر بكین لگڵ شـــوازی بانگشـــی ئم ھبژرادنـــ و ھبژاردنكانی تر و لیســـتی نـــاوی پاوراوانی ھموو لیستكان لگڵ ئوانی پشووتر، ئم جارە ھبژاردن و بانگشی ھبژاردن گرم و گوڕییك و جیاوازییكی زۆر برچـــاو دەبینی، لالیك جۆرەھا لیســـتی جیـــاواز لبیرو ڕاو دەنـــگ و ڕەنگ و ئاییـــن ڕكابرن بۆ بدەســـتھنانی زۆرترین كورسی، لالیكی ترەوە ئم فرە لیستیی وای كردووە زۆربی كاندیـــدەكان كســـانی خاوەن بوانامو پســـپۆڕ دەستنیشـــان بكرـــن، كـــ ئمـــش وا دەكات نونرانی كـــورد لپرلمانی داھاتـــووی عیـــراق چاالكترو بـــ گوڕترو ســـردەمیانتر كار بكن بۆ پاراســـتنی دەســـكوت و مافكانی گلی كوردستان و گڕانـــوەی ماف خوراوەكانمان، ك ئوەش خۆزگ و ئومدی

.كسموو كھزۆر جـــار كـــ دین سرباســـی دەنگدان و چوونمان بۆ ســـر ســـندوقی دەنگـــدان ھندك كس باس لـــوە دەكن، ك ناچن بـــۆ دەنگدان یان ھانی خك دەدەن بۆ بشـــداری نكردن لم پرۆسی و بكردنوەی پوپاگندە لدژی دەستی سیاسی كورد، ك ئمش دیارە بۆ دوو مبست دەكرت یان لئنجامی تنگیشتن ل ئرك و مافكانی تاك و گلیی كردن ل ھندێ برپرسی گندەڵ و ئو كموكوڕیانی، ك ھن ك ئمشیان لدســـوزی و خمخۆریی، یان ئوەتا دەســـتكی ئاڕاستكراو و برنامـــ بـــۆ داڕژراوە لالیـــن نیـــاران و ناحزانی گلی ھایسا ی، كزموونو ئكدانی ئستی تبمكوردســـتان ب

.وە دەبینونی پك خخبۆیـــ ھموو كس پویســـت لوە دنیا ب، ك بشـــداریكرنی لپۆسی دەنگدان سلماندنی بوونی خۆیتی ئو دەنگدانش خر بكس ناكی، بكو مافكی ڕەوای خۆت پیادەی دەكی، تی، بۆییوات پخۆت ب دەدەی ك و لیستو ب سو كدەنگ بب نچوون و بشدارینكردن و دەنگ ندان لالیك تۆ یكك لمافكانت پشل دەكی و لالیكی تریش رگخۆش دەكی

بۆ ئو كسانی، ك تۆ ناتوێ ببن نونرت لپرلمان.

ھبژاردنی ئمجارە وترك و ماف و دەسكئ

ریكالم

پشكۆ علی ساحئم توژینوەی خوندكار پشكۆ علی سعید ل دوو توی میتۆدی خوندنی كۆلژ پشـــكش ب زانكۆی سلمانی تیانكی بابوەیشـــ ب كـــردووە، كســـای"٢٠٠٥"ی ھبژاردنـــی باســـی ســـر ھاتۆتـــ و كـــردووە عراقـــی مژووی ملمالنی مزھبی ل عراق مزھبـــی ھـــردوو دەركوتنـــی و ســـووننو شـــیع لـــ عراقـــدا لگڵ لـــ مـــئ ،وەری دیكـــندیـــن تـــچھفتنامـــی بدرخان وەكو بابتكی گرم بباشمانزانی بشوەی زنجیرە

بوی بكینوە.لو ڕۆژەوە دەســـتی ئیسالمی بوو بـــ (دوو) بشـــوە: بشـــی خۆرئاوا كـــ (موعاویـــ) فرمانەوایی دەكرد و پـــك ھاتبـــوو ل (شـــام و میســـرو بشـــی . ئفریقیـــا) ھرمكانـــی خۆرھـــت (علـــی) فرمانەوایتی دەكـــرد پـــك ھاتبـــوو لـــ (عیـــراق و دوورگـــی عرەبـــی و ھرمكانـــی تر) . (موعاویـــ) ك ئمی بۆ چووە سر ھویدا برەبرە دەستكی فراوان بكات و بت عیراق داگیر بكات، الینگرانـــی (علی)یش دوای شـــڕی خواریجكان ل نھرەوان و كوشتنی ژمارەیكـــی زۆر لیـــان كـــ خكـــی ندبوونیان بژەی پابعیراق بوون ڕخلیف الواز بوو . نائارامی بردەوام بـــوو، (موعاوی) كســـكی سیاســـی بـــوو شـــارەزا بـــوو لـــ بڕوەبردنی وە ناســـراوە، كــــــكان و بـــملمالنــعرة وتبـــووی: "لو أن بيني وبني الناس شً، قيل له: وكيف ذلك؟ قال: ما انقطعت أبداــا مددتها". ــا أرخيتها وإذا أرخوه إذا مدوهھروەھا لسر داگیركردنی عیراق و دەوروبری و الوازكردنی دەستی خلیفـــ پداگـــر بـــوو، لبرامبـــردا (علـــی) ل ھوـــی كۆكردنوەی ھز بوو بۆ شڕ كردن لگڵ (موعاوی)دا، ڕۆژ بـــڕۆژ ناكۆكی نـــوان (علی) و (موعاویـــ) زیاد دەبوو، ئمش بووە مانان لواوی موســـوەی تھۆی ئـــبارودۆخكـــ بـــزار و نائومـــد بـــن، ئو كســـانی ك لـــ (خواریج)ەكان مابوونوە، كارەساتی (نھرەوان)یان بیرنچووبووە، بۆ ئوەی موسمانان ئاسوودە بكن، پالنیان داڕشت كۆتایی نن، بب رەكیـــو ئـــاژاوەو دووببـــكوشتنی (علی) و (موعاوی)و (عمر بـــن عـــاس) كـــ بھمان شـــوە لو ناكۆكییـــدا ڕۆیان ھبووە . ھروەھا تۆی براكانیان ل (علی) بكنوە، بۆ ركو ئس بك (س) ســـتبم مئڕاســـپردران، (عبدولرەحمان كوڕی مولجمی حمیری) بۆ كوشتنی (علی)، (حجاجی كوڕی عبدوی سریمی) بۆ كوشتنی (موعاوی)، (عومر كوڕی بكیر) بۆ كوشـــتنی (عمـــر بن عاس) . ڕككوتـــن كـــ ل یـــك ڕۆژو كاتدا كردیی نجـــام بدەن، كـــو كارە ئئـــبرەبیانی ڕۆژی حڤدەیم ل مانگی ڕەمزانـــی ســـای ٤٠-ك) . ئوەی بۆ ی پدیاریكرابوو كارەك (موعاویـــ)ب ئنجام نگیشـــت، بھۆی بستنی كسوە، ك(موعاوی) نالی لغان لقكوژرا . بھمان شوە ئو كسی بۆ كوشتنی (عمر كوڕی عاس) نردرابوو نیتوانی ئم كارە ئنجام بدات بھۆی تكچوونی باری تندروســـتی (عمر) كـــ نیتوانیبـــوو بچت مزگـــوت بۆ نوـــژی بیانی و كســـك كـــوژرا . مولجم)یش (عبدولرەحمانی كوڕی ھرشـــی كردە ســـر (علی) ل كاتی دەرچوونی بۆ نوژی بیانی، بسختی برینداری كـــرد . (علی) ب برینداری برایوە ماكی خۆی و (دوو) ڕۆژو شـــوك ژیـــا، لـــ شـــوی (دووەم) كۆچی دوایی كردو كسی بۆ خالفت دیاری نكرد. ك پرسیاریان لكردبوو

سبارەت ب دانانی (حسن)ی كوڕی لـــ وەمـــدا وتبـــووی: (الآمركـــم وال أنھاكم)، بم شیع پیان وای (علی) خالفتی ب (حســـن) ســـپاردووە . (حســـنی كـــوڕی علی)یش دوای كوژرانی باوكی بـــۆ ماوەی (٦) مانگ خالفتی كرد، دواتر ل ژر فشـــاری (معاویی كوڕی ئبی سوفیان) وازی ل خالفت ھنا ســـای (٤١ ك)، ئو پایـــی بـــۆ (موعاویـــ) بجھشـــت، بمش سیســـتمی سیاسی خالفت ل ھاوە یكمكانی پغمبرەوە بۆ

بنمای ئوموییكان گوازرایوە.: و شیعبی سوونزھدانی مرھ٤- س

: أ – سونن لـــ زمانـــی (عرەبـــی)دا، بمانـــای (الطریـــق) ب واتا (ڕـــگا) دت، بم وەك چمككی سیاسی و زاراوەیكی وە، كتك دەگرموو شترعی ھشپیوەندیی ب پیامبر(د.خ)ەوە ھبت، ھر ل قسو ھسوكوت، خست، بسرھات، تا ڕووداوی پش دابزینی ســـروش و دوای دابزینـــی . تنانت الی ھندـــك بـــ فرمـــوودەش دت . وەك چمككـــی سیاســـیش جخت لســـر یكتـــی (جماعـــ) و ڕگرتن لـــ كشـــ دەگرتـــوە . (أھل الســـنة والجماعـــة)ش بریتیی ل باووباپیرانی پشـــووی موســـمانان ل ھـــاوەن و كۆببوونـــوە كـــ شـــونكوتووان، ئاشـــكرا و ڕوون ڕاســـتی لســـر لدەقكانی پروەردگار و ســـوونتی وایان بروەھا بر (د.خ)، ھیامبـــپخالفتی ئبوبكرو عومرو عوسمان علی ھی . وات سوونتی پیامبر، ھروەھـــا (جماع)ش مبســـت لی ھموو ئو كســـانی ك لـــ دوایاندا ھاتوون و ھمان پیەویان ھبووە . وشی سونن ل چندین فرموودەی پیامبـــر (د.خ) ھاتـــووە، وەك : (عن ــول : ــي (ص) يق ــمعت النب ــة : س معاويــي قائمة بأمر اهللا، ــزال طائفة من أمت "التــم أو خالفهم حتى ــم من خذله اليضرهياتي امراهللا وهم ظاهرون على الناس". (عن ابن مسعود – قال رسول اهللا(ص) :" اليحل ــهد أن ال إله إال اهللا ــلم يش دم امریء مســدى ثالث : النفس ــول اهللا، إال بإح واني رسبالنفس، الثيب الزاني، واملفارق لدينه التارك ــول ــة" . (عن إبن عباس – قال رس للجماعــة" ) . (عن ــع اجلماع ــداهللا م اهللا (ص) : "يــول اهللا (ص): " الصالة ابي هريرة – قال رساملكتوبة التي بعدها كفارة ملا بينهما، قال ــهر الى شهر – واجلمعة الى اجلمعة، والشيعني رمضان الى رمضان- كفارة ملا بينهما، ــك : إال من ثالث – قال ــال : ثم قال بعد ذل قــراك فعرفت إن ذلك األمر حدث – إال من إشباهللا ونكث الصفقة، وترك السنة، قال: اما نكث الصفقة أن تبايع رجالً مت تخالف اليه ــيفك، واما ترك السنة فاخلروج تقاتله بســارية، ــن اجلماعة " . "عن العرباض بن س مــول اهللا (ص) بعد صالة ــا رس ــال وعظن قــداة موعظة بليغة ذرفت منها العيون الغــال رجل: إن هذه ووجلت منها القلوب، فقــول موعظة مودع، فماذا تعهد إلينا يا رساهللا ؟ .. قال: أوصيكم بتقوى اهللا والسمع ــي، فإنه من يعش والطاعة، وإن عبد حبشً، وإياكم ومحدثات منكم يرى إختالفاً كثيراــور فإنها ضاللة، فمن أدرك ذلك منكم األمفعليكم بسنتي وسنة اخللفا و الراشدين ــذ" . بۆی ً عليها بالنواج ــوا املهديني عضپیەوانـــی دوای پشـــت بســـتن بو

دەقان پیەوی لدەكن.مزھبی سونن گورەترین مزھبی ئیســـالمیی لـــ جیھانـــی ئیســـالمیدا، زۆرینن، نزیكی ٧٥٪ی موســـمانان ن و لبـــزھو می ئـــوتنكشـــو تانی جیھانی ئیسالمی، جگموو وھلـــ ئران و ئازەربجـــان و بحرن و عیـــراق، زۆرینن . بۆیـــ وادادەنرت، مزھبی سوون دەریایو مزھبكانی

تر دورگی ناو دەریاكن. : ب. شیع

مان، كموس ل كبازناوی ڕ شیعپیـــان وای (علی كـــوڕی ئبی تاب) و نوەكانـــی لـــ (فاگمـــ)ی خزانی، كـــ دەكاتـــ كچـــی ییامبـــر (د.خ) سرچاوەی ســـرەكی موسمانانن . دوای كۆچـــی دوایی پیامبـــر(د.خ)، پایی ڕابرایتی (االمام) ئیمامتیش مافی ڕەوای ئوانـــ، ھرچندە لناو شیعكانیشـــدا چندین گروپی جیاجیا دروســـت بـــوون، بـــم ھموویـــان تـــا ڕابرایتـــی مســـلی لســـر

ڕادەیك كۆكن .وشـــی (شیع) ل (تشـــییع) ھاتووە، لـــ ڕووی زمانوانییـــوە بـــ واتـــای سرخستن (المناصرة) یا شونكوتن (متابع) یان ھاوڕابوون دەگینت .

ی شیع[قوڕئان]ی پیرۆزیشدا وش لھاتووە، پـــروەردگار فرموویتی:إنَ يَعا] (األنعام، انوا شِ ْ وَكَ م ْ ديِنَهُ الَذين فَرًقُواانوا مْ وكَ ــوا ديِنَهُ نَ الَذيِنَ فَرَقُ ــة:١٥٩)، [مِ آي

يَعاً] (الروم، آية: ٦٩). شِپیامبریـــش فرموودەكانـــی لـــ(د.خ) وشـــی شـــیع ھاتـــووە وەك ــه ل ــيكون "س : رمووودەیـــف لـــم ــيعة يتعمقون في الدين حتى يخرجوا شــه". بگنامی دادوەریی شـــڕی من(الصفیـــن)دا لنـــوان خلیفـــ (علی كوڕی ئبی تاب) و (موعاوی كوڕی ئبی سفیان) ب مانای شونكوتووانی (موعاوی) وتووانینكو شو (لیع)ــه علي ــا تقاضى علي ــذا م ھاتـــووە: "هــفيان، ــب، ومعاوية بن أبي س ــي طال بن أب ی شـــیعوشـــ واتــيعتهما"، ك وشتنھا تایبت نبوو ب شونكوتووانی كو بب ،(ـــببی تالی كـــوڕی ئع)شونكوتووانی (موعاوی)ش وتراوە

.لســـر یـــھ جیـــاواز بۆچوونـــی لـــ ،شـــیع مزھبـــی دەركوتنـــی

گرنگترینیان : ١) گروپك بۆ سردەمی كۆتایی ژیانی پیامبر (د.خ)ی دەگنوە، ك لدوا حجیدا ل (غدیرخوم)، فرموویتی: "من كنت مواله فعلي مواله، اللهم والِ من وااله وعاد من عاداه واحب من احبه وأبغض ــره واخذل من ــه وانصر من انص من ابغضخذله وأدر احلق معه حيث دار" . بپی ئم فرموودەی شیع پیان وای ك دوای پیامبـــر (د.خ) مافـــی (علـــی كوڕی

. لیفخ ب ب)ە بببی تائ٢) گروپكـــی دووەم بـــۆ كاتی كۆچی دوایـــی پیامبـــر (د.خ) دەگنـــوە، كاتك ك كۆچكرەكان و پشـــتیوانان بـــب (نـــی ســـاعیدب) پـــریك لـــئامادە كســـایتییكانی بنی ھاشـــم كـــوڕی (علـــی وەك كۆببوونـــوە، كـــوڕی (عبـــاس و تاـــب) ئبـــی عبدولموتلیب)، ك ئو كات جنازەی پیامبریـــان (د.خ) ئامـــادە دەكرد بۆ ناشـــتنی، چنـــد ھاوەكـــی پیامبر (د.خ) لوان (أبو ژر غفاری، میقدادی كیندی، عمار كوڕی یاســـر، زوبیری كـــوڕی عوام) پشـــتیوانیان ل (علی

كوڕی ئبی تاب) كرد . ٣) گروپی سیم بۆ كۆتایی سردەمی دەســـتی ســـیم خلیفی ڕاشدی (عوسمان كوڕی عفان)، ك ناڕەزایی و ناكۆكـــی زۆر ببوو، چندین بیروءاو یـــدا بـــوو، كـــبۆچوونـــی جیـــاواز پبشكیان پشتیوانیان ل (علی كوڕی یشـــتنی بـــب) دەكرد بۆ گبـــی تائ

پایی خالفت .٤) گرووپـــی چـــوارەم بۆ ســـردەمی وە، كـــنـــڕی (الجمـــل)ی دەگشـــ(علی كوڕی ئبی تاب) ب الینگرانی

وتبوو (ھؤالء شیعتي) .٥) گروپی پنجم بۆ دوای كوشـــتنی تاـــب) ئبـــی كـــوڕی (حوســـنی

دەگنوە، ك ل كربال سای (٦١-ك) كوژرا .

بدوع):یان وایم پشوپی ش٦) گكوڕی سبأ)ی جوو كشیكی ل نوان ھـــاوەن دروســـتكردووە، ھرچندە چندیـــن لكۆینوە كـــراوە و گومان ،یـــدا ھتییســـایو كبوونـــی ئـــل تاك مســـتتیـــش ئبووبر ھگـــئكسك توانیبتی تا ئو ڕاددەی زۆرە كاریگری ھبووب لسر ھاوەن .

ك یـــان وایـــم پوتـــ٧) گروپـــی ح ،فارســـیی نتوەیی بزووتنوەیكی كـــ ویســـتوویان خۆیان لـــ عرەب ڕوخانـــی تۆـــی جیابكنـــوەو ئیبراتۆریتكیان بكنوە، ھرچندە فـــارس كـــ ھاتـــووە مـــژوودا لـــ. شیع باسی بوون بردەمی عسل

ل نوان ئم بیروڕا جیاوازان دەكرت ڕای چـــوارەم بھنـــد وەربگیرـــت و زانستیان ل دەركوتنی ئم پیەوەدا لـــی بوانرـــت، بـــم دەركوتنـــی شـــیع وەك بیركی شۆڕشـــگی بۆ دوای كوشـــتنی (حوســـن) ل شڕی

(كربال) دەگڕتوە.٥- دەمارگیری مزھبی ل ئیسالم :

دوای ئـــو ڕووداوانـــ لـــ دەوتـــی مزھبـــی دەمارگیـــری ئیســـالمیدا، پیدابوو، ھر مزھبك دەســـتی ی بكـــدەســـت، بارودۆخ تـــگرتبقازانجـــی خۆی بكارھناوە، لســـر حســـابی مزھب برھستكارەكانی

تر دەستكوتی ھبووە . لـــ ڕووی سیاسیشـــوە دەمارگیری مزھبی كاریگڕی نگتیفی لسر زۆربی دەوت ئیســـالمیی ب ڕباز بووەكان (المتمذھبى) ھبووە ل ھموو ســـردەمكاندا، دادپـــروەر نبـــوون لـــ مامكردنیان لگـــڵ ڕبازەكان (طائفة)كانی تر و برھســـتكارانیان بواركـــی حوكمـــان مزھبـــی .فراوانـــی پـــدەدرا، لبرامبـــردا بوار بـــۆ مزھبـــی برامبـــر برتســـك دەكرایوەو دەچوسنرانوە، ئمش بـــ شـــوەیكی نگتیـــف كاریگری ھبـــوو لســـر بنیاتنانـــی ناوخـــۆی ھۆكاری سرنكوتنیان دەوتكو لـــ مامكـــردن لگـــڵ دەمارگیری مزھبی لـــ ناو ڕبازە جیاوازەكاندا، بكـــو ئـــو دەوتانـــ بوونـــ ھۆی قووبوونوەی ناكۆكییكان و ھاندان

و بشداریكردن تیایدا .لگڵ ئوەشدا دەمارگیری مزھبی الینی باشیشی ھبووە، بم كمتر تیڤـــگن نـــڵ الیگـــراورد لبـــبمترســـیدارەكانی . ل خا باشكانی بـــووە ھـــۆی ھاندانـــی الینـــكان بۆ كاركـــردن لـــ پنـــاو مزھبكانیـــان و چندیـــن دامـــزراوەی زانســـتییان دامزرانـــد و (إجتھاد)یـــان كرد، ھر كی زانستی زۆری لی سامانبزھمڕەگی ئایین و لقكانی بدەستھنا، بم خای الوازی ئـــو دامزراوان بریتی بوو لزابوونی خســـتی مزھبی لســـریان و زۆری ڕوونكردنـــوەو

كمی نوگری.ھر بۆی لسر موسمانان ب گشتی و زانایانی ئایینی ب تایبتی پویســـت بـــوو ل ھـــردوو مزھبی ســـوننو شـــیع ھوی چارەســـر كردنی ئو درزە بدەن ل نوان ھردوو مزھبی موسمان دروست بووە، لبرئوەی بوایـــان ب یك پـــروەردگارو یك و ڕوو دەكنیب ھك كتر و ییامبپیـــك قیبل، ناكۆكـــی و نوان ھردوو مزھبی (سوننی) و (جعفری)یش ل لق فیقھی ئیجتھادییكان دیاریكراوە، تا ئو ڕادەیی ئو ناكۆكیی فقھیانی ك ل نـــوان مزھبی (أبی حنیف)و (جعفر لسادق) ھی لسر ھندێ و ناكۆكییمترە لتی الوەكـــی، كبابفقھیانـــی، ك ل نوان مزھبی (أبی حنیف)و (شـــافعی) لـــ مزھبكانی

.یدا ھسوننسرچاوە:

* خواربـــج: ل وشـــی (خـــرج)ەوە ھاتووە، مبســـت لـــی دەرچوونی لیفتی خدەســـ بوو ل و كۆمئ(علـــی كوڕی ئبی تاـــب) دوای ڕازی بوون ب دادوەریـــی لگڵ (معاویی كـــوڕی ئبو ســـفیان)، دەرچوون بوو لـــ پنـــاو پـــروەردگار دا بـــۆ ڕزگار كردنی كۆمگای ئیسالمی ل ناكۆكی وازەیـــی و باوەڕیان وابوو كرتو پ رج نیو مـــویســـتپ لیفبوونـــی خقوڕەیش بت، بكو مرجی سرەكی ئوەیـــ كـــ بـــ حقیقت موســـمان روەھـــا باوەڕیـــان وابوو كـــت، ھبموســـمانان مافـــی خۆیانـــ لـــ دژی خلیفـــی ســـتمكار ڕاپـــڕن و زوم و زۆر قبوأل نكن. ل كتبی (ھاشـــم كریمی: ئاین و دەست ل پۆسی

مژووی ڕوحانیتی شیعدا، ل٥٥).بشی دووەم

مالمالنی مزھبی و كاریگری لسر پۆسی ھبژاردنی"٢٠٠٥""نموون ران بننی نونجومراقدا - "ئع ل

عبدو دەربندی

نیایی

ز٢٠

١٠/٣

/٤ی

دار ئا

(١٣٦

ە (ار

ژمدی

ور ك

٢ی٧٠

٩ ی

مەش

ر

ژمارە (١٣٦) ئاداری ٢٠١٠/٣/٤ زایینینیرەشمی ٢٧٠٩ی كوردی

ایی ز

٢٠١٠

/٣/٤

ی دار

ئا(١

٣٦ە (

ارژم

دیور

ك٢ی

٧٠٩

یم

ەشر

ژمارە (١٣٦) ئاداری ٢٠١٠/٣/٤ زایینیرەشمی ٢٧٠٩ی كوردی

9

دكتۆر نجمدین كریم كاندیدی یكتیی نیشتمانیی كوردستان لپارزگای كركووكریكالم

عومـــر نجمددیـــن دكتـــۆر *كریـــم لســـای ١٩٤٩ لكركـــوك

لدایكبووە.* سرەتایی و ناوەندیی و ئامادەیی پاشـــان تواوكردووە، لكركـــوك زانكۆی موس جی پزیشـــكی لكۆلتواوكردووە، لتمنی گنجتییوە قوتابیانـــی یكتـــی لڕیزەكانـــی

كوردستان كاریكردووە.ھبژـــردرا ١٩٧١ لســـای *بئندامـــی مكتبـــی ســـكرتاریت و بوو بلپرســـراوی لقی موســـ و دھۆكی یكتی قوتابیانی كوردستانی عیراق، لڕیزەكانی پارتی دیموكراتی كاریكردووە،ھروەھـــا كوردســـتان كركوك لنخۆشخانی جمھوری وەكو پزیشك كاری كردووە،پاشان چووەتـــ ڕیزەكانـــی ناو شۆڕشـــی

گلی كوردستان و لكاری پزیشكی بردەوام بووە تا تكچوونی شۆڕش

دوای ٦ی ئازاری ١٩٧٥.پزیشـــكی وەك ١٩٧٦ لســـای *تایبتـــی ســـرۆك (مال مســـتفای ئمریـــكاو تـــبارزانی)چوون(د.نجمددیـــن) لـــوێ ماوەتـــوە، تـــا لخونـــدن بـــووە بـــردەوام ئیختصاصـــی (بـــۆرد)ی وەرگرت ل الجمل جراح) (Neurosurgery)العصبی) لزانكۆی جورج واشنتۆن

و بردەوام بووە لكارەكی.* برپرسیارتی زۆری وەرگرتووەو یارمتی ژمارەیكی زۆری ل دكتۆری وەرگیرـــن بۆئـــوەی داوە كـــورد ئیختیصـــاص لنخۆشـــخانكان و

وەربگرن.* دكتۆر نجمددین عومر كریم،

بـــردەوام بووە لكاری سیاســـی و كوردایتی لگڵ كارەكی خۆیدا.

چنـــد لگـــڵ ١٩٨٨ لســـای *نتـــوەی كۆنگـــرەی ھاوڕیكیـــدا لباكـــووری ( KNC ) كوردیـــان ئمریـــكا دامزرانـــد، وە لـــ ســـای كۆنگرەكـــ ســـرۆكی ١٩٩١-١٩٩٩

بووە.* لـــ ١٩٩٠/٦/١٥ یكم كورد بووە لبردەم (سنتی) ئمریكا قسبكات بۆ برگریكردن لمافی گلی كوردو ئاشـــكراكردنی تاوانكانـــی ئنفال و

كیمیاباران.یكـــم ١٩٩١/٤ لمانگـــی *كۆبوونـــوەی فرمـــی وەكـــو كورد لگڵ وەزارەتـــی دەرەوەی ئمریكا سازدا، وە بووە بوتبژی سرەكی كـــورد لمیدیاكانی ئمریكا لســـر

كشـــی كورد، وەھانـــی وەزارەتی دەرەوەی ئمریكایـــدا بۆ كۆبوونوە لگـــڵ بـــرەی كوردســـتانی وەكو كوردســـتانی شـــرعی نونـــری

عیراق.* لســـای ١٩٩١ رۆـــی ســـرەكی ھبـــووە بـــۆ دامزراندنـــی بشـــی كوردی دەنگی ئمریكا ك لســـای

١٩٩٢ دەستی بپخش كرد.* لسای ١٩٩٦ ئنیستیتۆی كوردی لواشـــنتۆن دامزراند ك تائستاش Washington Kurdish) رۆكیس

.ەی(institute* بشداری كۆبوونوەی كۆنگرەی كـــرد (INC) عیراقـــی نیشـــتمانی لڤیننـــا وە پاشـــان ھبژـــردرا بۆ

مكتبی تنفیزی. شـــداری لمانكی٢٠٠٢/١٢ ب لـــ *

كۆنگرەی ئۆپۆزسیۆنی عیراق كرد ك درا ببژوە چوو وەھڕندەن بل لیك لو ٦٥ كسی سركردایتی، كۆبوونـــوەی بشـــداری وە

سحدینی كرد لمانگی ٢٠٠٣/٢.* ئســـتا ئندامـــی بـــۆردی چنـــد ركخـــراوو زانكۆیك وەكو زانكۆی ناوەڕاســـتی فلوریـــدا كـــ چـــوارەم ،مریكایـــئ زانكـــۆی گورەتریـــن جگری سرۆكی ئنستیتۆی كوردی

.پاریسپرۆگرامـــی رۆژنامـــو لـــزۆر *ئوروپـــا، لئمریـــكا، تلفزیـــۆن ناوەڕاســـت رۆژھتـــی كنـــداو بشـــداری بشـــداریكردووە، كۆبونوەكانـــی ئمریـــكاو جیھانـــی كـــردووە كـــ پیوەندی بكشـــی كوردەوە ھبووە، وتاری نوسراوی

رۆژنامـــ لـــ بوكراوەتـــوە بناوبانگكانی ئمریكا وەكو نیۆرك تایمز، واشنتۆن پۆست، لوس ئنجلس تایمز، واشنتۆن تایمز، ھروەھا زۆر

گۆڤارو رۆژنامی تر.* بشـــداری كۆبوونوەی پاریسی كـــرد بـــۆ ئاشـــتبوونوەی پارتـــی و

یكتی لسای ١٩٩٤. ی كـــوردی للســـتـــی میارم *كوردســـتان پارچكانـــی ھمـــوو كۆبوونوەكانیانی بشـــداری داوە، كـــردووە، كۆنفرانـــس و ســـیمیناری ســـردانی ركخســـتووەو بۆیـــان ئمریـــكا بـــۆ ســـركردەكانیانی ركخستووەو یارمتیداون..چندەھا ڕكخستووە لئمریكادا سیمیناری جبركـــوك و جی كشـــبـــۆ ك

كردنی ماددەی (١٤٠).

١ ٣٧٢

نیایی

ز٢٠

١٠/٣

/٤ی

دار ئا

(١٣٦

ە (ار

ژمدی

ور ك

٢ی٧٠

٩ ی

مەش

ر

ژمارە (١٣٦) ئاداری ٢٠١٠/٣/٤ زایینیرەشمی ٢٧٠٩ی كوردی

10

نیایی

ز٢٠

١٠/٣

/٤ی

دار ئا

(١٣٦

ە (ار

ژمدی

ور ك

٢ی٧٠

٩ ی

مەش

ر

ژمارە (١٣٦) ئاداری ٢٠١٠/٣/٤ زایینیرەشمی ٢٧٠٩ی كوردی

ریكالمسعدی ئحمد پیرە كاندیدی یكتیی نیشتمانیی كوردستان لپارزگای ھولرریكالم

ســـعدی ئحمـــد پیـــرە كاندیدی ھاوپیمانـــی لیســـتی ٤ی ژمـــارە كوردســـتان رایگیاند: ھلبژاردنی جیـــاوازە عـــراق پرلمانـــی لپرلمانـــی كوردســـتان، روونی كوردســـتان پرلمانـــی كـــردەوە مسلیكی ناوخۆیی یك خزانو و ئیـــداری كارە ركخســـتنی بـــۆ خزمتگوزاریكانی ناوخۆی، بالم سیاســـی راق پرســـمانی عرلپچارەنووســـازەكان تاوتوێ دەكات و ھرلوش نخشـــی سیاســـی

دەولتی عراق دادەرژرت. لیســـتی ٤ی ژمـــارە كاندیـــدای ئحمـــد ســـعدی ھاوپیمانـــی لگـــل لچاوپكوتنكـــدا پیـــرە ھســـتیاری ھفتنامكمـــان، بشداریكردنی گرینگی قۆناغكو ھاوالتیانی لھلبژاردنی ئمجارەی ئنجومنی نونـــران روونكردەو ئاماژەی بوەدا ك لچوار ســـای داھاتـــوو، دوای ئـــوەی ھزەكانی ئمریكا دەكشـــنوە، عراق برەو ســـقامگیری و سیاسی دەروات و

تواوی ســـیادەی خۆی بدەســـت دنـــت، بۆیـــ پویســـت لوچـــوار ســـای دادێ كشـــكانی خۆمان لگڵ عراق چارە بكین، بمش قینراســـت شـــریككیی دەبینـــئگـــر ،كـــوالت لخروبـــری وانبت دەبت چاوەروانی كشو گرفتـــی زیاتر بكین، راشـــیگیاند: پرسیارە قورسكانی كورد لبغدا یوە، ئایا كورد ھنـــوەالم دەدریـــان نیـــ، مافی چندە، ســـنووری خاككی تاكوێ ی، سعدی پیرە ئوەشـــی روونكردەوە ك شـــرو ئاشتی لبغداوە دت وتی: ئگر ھموو دونیا دۆســـتمان بت لگل بغـــدا ناكـــۆك بیـــن ســـقامگیری سیاســـی و ئابـــووری بخۆمانوە نابینین، بۆی پویست ل چوار سالی داھاتـــووی ئنجومنـــی نونراندا لبغـــدا پیـــرەوەی سیاســـتكی عقالنی بكیـــن و بھزی منتیق لــــــز مامنتیقـــی ھموەك بنـــلگل فراكسیۆن و الینكانی ناو

ئنجومن بكین.

پاشـــان ھات ســـر ئو كشـــانی وانـــكـــراون، لمـــاون و چـــارە ن ،رگشمپ كشـــدارەكان، ناوچسنوری ھرم، دارشتنی سیاستی

دەرەوەی عراق. شـــك ناوچـــ بـــ ســـبارەت لســـرەكان ســـعدی پیرە باسی لگرینگی ئو ناوچان كرد ك ھم كوردستانین و ھمیش ناوچیكی دەولمنـــدن، بۆیـــ حكومتكانی عراق تعریبی كردون، بۆئمش مـــاددەی ١٤٠ ی بنمون ھنایوە كـــ رنیشـــاندەری گرانوەی ئم

.یناوچانلیســـتی ی ٤ ژمـــارە كاندیـــدی كشـــی لســـر ھاوپیمانـــی پشـــمرگ وەستاو وئوەی ببیر ھنای ك پشـــمرگ عســـكری فیـــرار نبـــووە بلكـــو پكھاتیك موھنـــدس، لمامۆســـتا، بـــوون دكتـــۆر، كاســـبكار ك بخواســـتی رەفیان كردۆتكی شـــخۆیـــان چو شـــھادەكانیان كارو و شـــان ژیانی خۆیان لپنـــاو میلتكیان

بخت كـــردووە، بۆیـــ دەب ماف و ئیمتیازاتیـــان لجیشـــی عـــراق كمتر نبت، چونك بپی ماددەی كشب رگشم٥١ ی دەستوور پعـــراق، برگـــری لسیســـتمی یكیش سنووری ھوتیشـــی گوندبۆی پویســـت ســـنووری ھرمی

كوردستانیش دیاری بكرت. ســـبارەت بدارشـــتنی شـــوازی حوكم لعراق كاندیدی ژمارە ٤ی یاند: دەبیمانی رایگلیستی ھاوپسیســـتمی حوكم لعراق پابندی فیدرالی و فرە حزبی و ئازادیكانی تـــاك بـــت و رگـــر بـــت لـــوەی جاركی تر بعســـیكان وئوانی برپرســـن لقبـــری جماعـــی و جینۆسیاد نگرن سر دەسالت و ئوەشـــی لبغدا حوكم دەكات ئوكات شریكی دەبین ك باوەری بمافكانـــی گلی كـــورد ھبت و كناوچل رانبنیاتن سیاستكی پیرەوە بكات پچوانی سیاستی

شرانگزانی رژمی پشوو. لـــم ھریـــك ئـــوەی دوای

ســـعدی روونكردەوە كشـــانی پیـــرە ر ایگیانـــد: بۆ چارەســـری ئم كشان، پویستیمان بستافك سیاســـی وزمانغـــدا لبل یـــھتبگات ك لوێ قسی پ دەكرت و ئو توانا دیپلۆماســـییان ھبت پشـــتیوانی سیاسیكان شـــمكلبۆكـــورد كۆبكنـــوەو پیوەنـــدی لگـــل ھـــزە سیاســـیكانی تری عـــراق دروســـت بكـــن، وتیشـــی ئمش بوە دەكرت پرلمانتاری كورد خۆی بخاوەنی كشـــكانی عـــراق پارزگاكانـــی ســـرجم بزانـــ تنھا خـــۆی لچوارچوەی ھرـــم قتیس نـــكات چونك ئم شوە كار كردن پالپشتی عربیش لناوچكانـــی تری عراق بۆ كورد

كۆدەكاتوە.ســـعدی پیرە كاندیدی ژمارە ٤ ی لیستی ھاوپیمانی دەسكوتكانی ششـــمی كابینـــی رۆژی ١٠٠حكومتی ھرمـــی روونكردەوەو راگیاندنـــی بۆیكمجـــار وانـــلزیادكردنـــی بودجـــو شـــفافی

و ئنفـــال و شـــھیدان موچـــی كـــم ئنـــدام و خســـتن برنامی دووسایدكردنی كۆیو براوكردنی ناوچی شـــمامك ك پرۆژەیكی لگـــل یكشـــتوكا ســـتراتیژیی البردنی فایدەی ســـولفی عقارو راشـــیگیاند ســـولفی زەواجیـــش

.وەیربلكۆتایشـــدا گرینگـــی ھلبژاردنـــی نونرانی ئنجومنـــی ئمجارەی عراقی روونكردنـــوەو رایگیاند: لبژاردنم ھر لشـــداری كاریگبپگـــی كـــورد لـــ بغـــدا بھزتر و كورســـیژمارەی ئ دەكات و ل ش نابیـــن كبـــش بعویزیانـــتبـــۆ ســـرجم عـــراق دانـــراەوەو

.ژمارەیان ١٠ كورسیداواشـــی كرد لیســـتی ھاوپیمانی كوردستان و كاندیدەكانی ی.ن.ك ھلبژـــرن ك ھر ئـــوان خاوەنی دەســـكوتكانن و ھـــر ئوانیش لیبكـــن و پارـــزگاری دەتوانـــن چارەســـر كموكوریكانیـــش

بكن.

٤ ٣٧٢

ریكالم

نیایی

ز٢٠

١٠/٣

/٤ی

دار ئا

(١٣٦

ە (ار

ژمدی

ور ك

٢ی٧٠

٩ ی

مەش

ر

ژمارە (١٣٦) ئاداری ٢٠١٠/٣/٤ زایینینیرەشمی ٢٧٠٩ی كوردی

ایی ز

٢٠١٠

/٣/٤

ی دار

ئا(١

٣٦ە (

ارژم

دیور

ك٢ی

٧٠٩

یم

ەشر

ژمارە (١٣٦) ئاداری ٢٠١٠/٣/٤ زایینیرەشمی ٢٧٠٩ی كوردی

11

ژین نوری نانكلی كاندیدی یكتیی نیشتمانیی كوردستان لپارزگای ھولر

٦ ٣٧٢

ریكالم

* ســـاڵ و شـــونی لدایكبوون: ھولر ١٩٧٨/٩/١.

* ساي ١٩٨٩–١٩٩٠ بوانامی لـــ ســـرەتایی ششـــمی قوتابخانـــی گوســـتانی كچـــان

لھولر بدەستھناوە. ژی یاسا لكۆل ی ١٩٩٨ لسا *زانكۆی سلمانی وەك خوندكار

وەرگیراوە. ٢٠٠٢ – ٢٠٠١ ســـای *بوانامی بكالۆریۆس ل یاســـا

ل زانكۆی سلمانی پبخشرا. رەوەی دادی لــــــكۆوەك ل *دادگای نوجوانان ل ســـلمانی

دامزراوە، سای ٢٠٠٢. راژەكـــی ٢٠٠٤ ســـای *دادگای بـــۆ گواســـراتوەتوە

.كۆی

* سای ٢٠٠٩ پاش دامزراندنی ھرـــم شـــورای ئنجومنـــی خزمتـــی راژەی ھولـــر لـــوەك گواســـتراوەتوە

لكۆرەوەی دادی ل ئنجومنی ناوبراو كاردەكات.

بواری رۆشنبیری: كـــۆڕو چندیـــن بشـــداری ســـیمیناری تایبـــت بـــ ژنان و

مافی مرۆڤی كردووە.

بواری سیاسی: كچی شھید نووری نانكلییو ئلف و بی سیاســـت ل باوكی رەحمتییوە فر بووەو ھردەم یكتـــی بھـــزی الینگـــری

نیشتیمانی كوردستان بووە.

* جیاوازی ھبژاردنی ئم جارە لگڵ جارانی پشوو؟

ھبـــژاردن پرۆســـی دیـــارە -لسرجم وتانی جیھاندا گرنگی ب چونكـــ ،یـــتـــی خـــۆی ھتایبیكـــك ل بنمـــا ســـرەكییكانی ھـــر دادەنرـــت. دیمكراســـیت لبـــر ئوەشـــ لھـــر وتـــك شـــوازكی تایبت بـــ بارودۆخی ت. بـــۆ نموونوەردەگر كـــتوھبـــژاردن بـــ شـــوەی لیســـتی داخراو یاخود لیستی كراوە یان ب ل ،كراوە دیارترینیانلیستی نیمچھبژاردنكانی پشـــووی ھرمی كوردســـتان و عـــراق ب شـــوەی لیســـتی داخـــراو پیـــەو كـــراوە، وازەكم جارەیـــان شـــم ئـــبـــسیســـتمی پیـــەوی گـــۆڕاوەو لســـر بیـــاری كـــراوە نیمچـــدراوە. بۆی پۆســـی ھبژاردنی ئم جـــارە جیاوازی ھیـــ لگڵ شـــووتردا. بـــكانـــی پبژاردنھواتایكـــی تر ھاووتیـــان دەتوانن ی باوەڕبوون بلســـم ل جگـــحزبك یان ئایدیایك كسك یان نونرـــك بۆ خۆیان راســـتوخۆ ھبژـــرن، ك نونرایتیان بكات و داواكارییـــكان و پیامكانیـــان نونرەكیانـــوە رگـــی لـــبگینـــن. ل ھمان كاتـــدا گرنگی ئـــم ھبژاردنـــی جیـــاوازی و ھرمـــی و عـــراق لـــ جـــارە كوردســـتان لـــوەدا دەردەكوت ك ھومرجی سیاســـی و حزبی ل ھرمـــی كوردســـتان و عراق ردا ھاتـــووەو بـــســـگۆڕانـــی ببۆچوونـــی زۆرك لـــ چاودرانی سیاســـی پشـــبینی ئـــوە دەكرت بژاردنـــھ ئـــم دەرەنجامـــی ســـر سیاســـییكانی شـــھاوكگۆڕەپانی سیاسی ھرم و عراق تاڕادەیـــك گۆڕانی بســـردا بت و كاریگری ھبت لســـر رۆی كورد ل پایتختـــی عراقی فیدراڵ و لـــ ھمان كاتدا كاربكات ســـر شـــوازو جۆری پیوەنـــدی نوان ھرمـــی كوردســـتان و حكومتی ســـرجم لـــ فیـــدراڵ عراقـــی سیاســـی بتایبتـــی بوارەكانـــدا و ئابـــووری و دەســـتوری، ھـــر بۆی ســـرجم حزب و ھزەكانی ھرـــم و عـــراق گرنگیكـــی زۆر بم ھبژاردن دەدەن و ل ھمان كاتدا بۆت گرنگی پدانی دەوتانی

ناوچكو جیھان.* گرنگی برنامی لیستی ھاوپیمانیی

كوردستان لچی دەبینیوە؟ رنج بدەینوردی ســـ ر بگـــئ -ھاوپیمانیـــی لیســـتی برنامـــی و خـــاڵ گشـــت و كوردســـتان بۆمـــان بخونینـــوە بگكانـــی دەردەكوت ك برنامیكی زۆر تۆكمـــو فرە بـــوارە گرنگی دەدات م بوارەكانـــی ژیان لرجســـ بـــبتایبتـــی كوردســـتان ھرمـــی گشـــتی، بـــۆ نموونراق بع و ل ب یـــرنامم بگرنگـــی دانـــی ئـــ وانچارەنووسســـازەكان ل پرسھوـــی جبج كردنـــی ماددەی ١٤٠ی دەســـتووری و گڕانوەی ناوچـــ كوردنشـــینكانی بۆ ســـر ھروەھـــا كوردســـتان، ھرمـــی جبجـــ كردنـــی ماددەكانی ١١١ بـــ تایبتـــن كـــ و ١٤١ و ١١٢ ســـامان و داھات سروشـــیتیكان و نـــوت بۆ بووژانوەی ژرخانی ئابووری، ھروەھا خاكی گرنگی تری برنامی لیستی ھاوپیمانیی تایبتـــ بـــ ھودان بـــۆ دووبارە

پیوەندی جۆری ركخســـتنوەی نوان حكومتی ھرم و حكومتی عراقـــی فیـــدراڵ لســـر بنمـــای .وە ژیانی ئاشـــتیانكوافق و پتل ھمـــان كاتدا گرنگی دابینكردنی

ئاسایش بۆ ھاووتیان ل ھڕەشو تـــری توەركـــی مترســـییكان ،یمانییـــی لیســـتی ھاوپرنامـــبئم جگ ل ئازادیی بنڕەتییكان و پیـــەو كردنـــی بنماكانی مافی

جـــدی شـــوەیكی بـــ مـــرۆف. الینكـــی تـــری برنامی لیســـتی ھاوپیمانیـــی تایبتـــ بـــ بـــواری تایبتـــی بـــ گـــوزاری خزمـــت گرنگـــی دان بـــ دابینكردنی ئاو و

ئـــاوەڕۆو كارەبـــاو رـــگاو بـــان و تندروســـتی و ژینگیكی پاكژ بۆ ھاووتیـــان. ھروەھا گرنگی دان ب ئاوەدانكردنـــوەی گوندەكان و برزكردنوەی ئاســـتی گوزەرانی

خـــك، واتا باشـــتركردنی بژوی ژیانیان و چارەسركردنی كشی پرەپدانـــی و بـــوون جنیشـــتكرتی تندروســـتی و ھودان بۆ كردنوەی نخۆشخانی ھاوچرخ و دابینكردنـــی ئامـــری پزیشـــكی بابتكی ھروەھـــا پشـــكوتوو. ب تتایب كرنامگرنگی تـــری ب ركـــردن بروەردەو فبـــواری پـــتایبتـــی برزكردنـــوەی ئاســـتی مامۆســـتاو خونـــدكارو زانســـتی باشـــكردنی پرۆگرامكانی خوندن و دابینكردنـــی كرســـتی ماددی و بۆیـــان پویســـت مرۆیـــی و گرنگـــی دان ب داینـــگاو باخچی تـــر. بوارەكانـــی و ســـاوایان ھروەھـــا گرنگـــی دان بـــ بواری كۆمیتی و نھشتنی جیاوازی نتوەیـــی و ئایینـــی و مزھبـــی و رزگرتـــن ل بۆنـــ ئایینیكان و زیانلكوتوانی قرەبووكردنوەی ســـردەمی دیكتاتـــۆری بعـــس و برگری كردن ل مافی نتوەكانی تر ب پشت بستن ب دەستووری

ھمیشیی عراق. یمانیـــو ھاوپروانینتـــان بـــۆ ئـــ * ١٦ یمانیی كوردستان كی ھاوپفراوان

حزب و الینی لخۆوە گرتووە چۆن؟- دیـــارە دەرەنجامـــی ھبژاردنی كاریگـــری و رۆڵ جـــارە ئـــم خـــۆی ھی لســـر پگـــی كورد و پگی سیاســـی كورد ل بغدا، بۆیـــ ھرچنـــد حـــزب و الین و قـــوارە سیاســـییكانی كورد یك ریزو یك ھوســـت بن ئوەندە زیاتـــر دەتوانـــن مافكانی ھرمی ھوـــی و بپارـــزن كوردســـتان

بدەستھنانی زیاتریش بدەن.*وەك كاندیدكی لیســـتی ھاوپیمانیی برنامـــو ئامانجانـــت لـــ پرلمانـــی

عراق چیی؟- ســـرجم كاندیدەكانـــی لیســـتی ھاوپیمانیـــی كوردســـتان پابنـــد بـــ خۆمـــان بـــاوەڕی و بـــوون ھاوپیمانیـــی لیســـتی برنامـــی ھی، ك گرنگی ب گشت بوارەكانی ژیان دەدات وەك لم نوەندەشـــدا من وەك كچی شـــھید گرنگیكی تایبـــت دەدەم ب ســـرجم ماف كســـوكاری داخوازییكانـــی و شـــھیدان و ئنفـــال كـــراوەكان و

زیندان سیاسییكان.* چی بۆ خكی ھولر دەكیت؟

- ھروەكـــو پشـــتر باســـم كـــرد ھوـــدەدەم كارنامـــ و برنامی لیســـتی ھاوپیمانیـــی كوردســـتان لـــ ســـنووری پارـــزگای ھولر ســـرووی لـــ بكیـــن جـــبجكردنـــی باشـــتر ھموویانـــوە بـــاری ئابـــووری كۆمنی خكی ھولـــر و دۆزینـــوەی ھلی كار بـــۆ دەرچـــووان، گرنگـــی دان بـــبووژانـــوەی ژرخانـــی ئابووری بایخـــدان ھولـــرو پارـــزگای بـــواری و گوندنشـــینكان بـــو كشـــتوكای و پیشســـازی كردنـــی برقـــرار و بازرگانـــی ئارامی و ئاسایش لم پارزگایدا ھزەكانـــی بـــ دان گرنگـــی بـــ خدان بو بای رگشـــمناوخۆو پركخـــراوە مدەنییكان و باشـــتر پـــروەردەو سیســـتمی كردنـــی مافكانـــی چســـپاندنی و بـــاژنـــان و مندان و بســـاچووان ســـتن بپشـــت ب ی یاســـا بپ بدەســـتووری ھمیشـــیی عراق و پاراســـتنی نتوەكان و ئایینكان و مزھبكانی تر ل پارزگاكمدا

بتایبتی و ل عراقدا ب گشتی.

نیایی

ز٢٠

١٠/٣

/٤ی

دار ئا

(١٣٦

ە (ار

ژمدی

ور ك

٢ی٧٠

٩ ی

مەش

ر

ژمارە (١٣٦) ئاداری ٢٠١٠/٣/٤ زایینیرەشمی ٢٧٠٩ی كوردی

12

نیایی

ز٢٠

١٠/٣

/٤ی

دار ئا

(١٣٦

ە (ار

ژمدی

ور ك

٢ی٧٠

٩ ی

مەش

ر

ژمارە (١٣٦) ئاداری ٢٠١٠/٣/٤ زایینی٨رەشمی ٢٧٠٩ی كوردی ٣٧٢

ریكالم

ریكالم

فریاد رواندزی كاندیدی یكتیی نیشتمانیی كوردستان لپارزگای ھولرریكالم

نیایی

ز٢٠

١٠/٣

/٤ی

دار ئا

(١٣٦

ە (ار

ژمدی

ور ك

٢ی٧٠

٩ ی

مەش

ر

ژمارە (١٣٦) ئاداری ٢٠١٠/٣/٤ زایینینیرەشمی ٢٧٠٩ی كوردی

ایی ز

٢٠١٠

/٣/٤

ی دار

ئا(١

٣٦ە (

ارژم

دیور

ك٢ی

٧٠٩

یم

ەشر

ژمارە (١٣٦) ئاداری ٢٠١٠/٣/٤ زایینیرەشمی ٢٧٠٩ی كوردی

13

١٠ ٣٧٢

ریكالمعوسمان شوانی كاندیدی یكتیی نیشتمانیی كوردستان لپارزگای ھولرریكالم

نیایی

ز٢٠

١٠/٣

/٤ی

دار ئا

(١٣٦

ە (ار

ژمدی

ور ك

٢ی٧٠

٩ ی

مەش

ر

ژمارە (١٣٦) ئاداری ٢٠١٠/٣/٤ زایینیرەشمی ٢٧٠٩ی كوردی

14

نیایی

ز٢٠

١٠/٣

/٤ی

دار ئا

(١٣٦

ە (ار

ژمدی

ور ك

٢ی٧٠

٩ ی

مەش

ر

ژمارە (١٣٦) ئاداری ٢٠١٠/٣/٤ زایینیرەشمی ٢٧٠٩ی كوردی

خمان زرار ئســـعد لدایكبووی ١٩٧٤ ل گڕەكی ســـتاقانی شاری ھولـــر، خاوەنی ســـ بوانامی بوارەكانی " دبلۆم ل لـــ كادیمییئیاسا، بكالۆریۆس ل ماف، ماستر ل مژووی ئنترۆپۆلۆژیای یاسایی

لفڕەنسا".ئـــو وەك كچكی كادیـــری بواری ژنـــان و گنجـــان و ركخراوەیـــی دەكاو خزمـــت زۆرە ســـانكی تـــا ئســـتاش بردەوامـــ، لخولی دووەمی پرلمانی كوردســـتانیش وەكـــو ئندامكـــی چـــاالك چندین كاری گرنگی كردووە، ل ئستادا و بۆ ھبژاردنی ئنجوومنی نونرانی كاندیـــدی زرار خمـــان عـــراق ل تی نیشـــتمانی كوردســـتانكیپارزگای ھولر، لرەوە بشـــك ل كارنامو پالن و برنامی خۆی

دەخاتڕوو…

وەك ژنك داكۆكیكارك سرسختی ژنان دەبم

وەكـــو و دەســـتپك لـــ خمـــان وە كوە دەكاتـــخت لــــــك جژنسرســـختان برگری لمافكانی لـــ ئافرەتـــان دەكا":مـــن ژنـــان و پرلمانی عراقدا بھمان روحیتی و ركخـــراوەكان لـــ كاركردنـــم پرلمانی كوردستاندا كار بۆ ژنان و ئافرەتان دەكم، لرگای یاساوە ھودەدەم ھمـــوو مافكانی ژنان روەك دەبھ ،زراو و زامن بپار ل كبخـــرێ كوە ریاســـاش ئ ببشداریكردنی ژیان و پگ سیاسی نمكان جیاوازی نتیییو كۆملنوان پیاو و ئافرەت بۆ گیشـــتن و شارســـتانی كۆمگایكـــی بـــ

تندروست.

بقــــد گنجتــــی خــــۆم كار بــــۆ خونكانی گنجان دەكم

خمان زراری كاندیـــدی ژمارە ١٢ وەك گنجـــك بـــ ئركـــی گرنگی سرشـــانی خۆی دەزان ك كار بۆ گنجان بكا:"لھموو ئو ناوەندانی بدرژایی تمنی كاركردنم ب پلی جیاجیا لپرسراویتیم وەرگرتووە، ھمیش ھومداوە كاری سرەكیم كاركـــردن بت بۆ پارزگاری كردن ل پرۆژەكانی گنجـــان و كاركردن بـــۆ خونـــ وەدینھاتووەكانیـــان، رەنگ ئمش تاراددەیك پیوەندی بوەوە ھبـــ ك خۆم گنجم و تا ئســـتا نگیشـــتووم بھموو ئو ئاواتانی ل گنجیدا خونیان پوە دەبینرت، بۆی دەموێ لرگای ئو پلیوە خونـــ وەدینھاتووەكانی خـــۆم ل چاوی گنجانـــی وتكم ببینمـــوە، بـــو پیـــی بـــ دەنگی ئـــوان ئگر ببمـــ نونریان ئوا ئـــوكات جگـــ لـــوەی خونكـــی خۆم دەب ئرككیشـــم دەب بپی لپرسراویتی دەنگكانی ئوان كار بۆ گنجـــان بكم و ئـــو بنانم بینمدی، ك ھمیشـــ بـــ گنجان دەـــم و وەك ئـــوە گنجم و وەك گنجكـــی بوـــر و برگریكاركی سرسخت ل مافكانی ئوە ھوی

گیشتن ب خونكانتان دەدەم.

جبجكردنی ماددەی ١٤٠ ئرككی وەییمتنیشتمانی و ن

پرۆگرامـــی و رنامـــب لـــ وەك یمانیشـــدا ھاتووە، كلیستی ھاوپجبجكردنی ماددەی ١٤٠ ئرككی نیشتمانییو دەب جبج بكرێ، لگڵ ئوەدا خمان بۆ چارەسری ئـــو كشـــیو جبجكردنی ئو ماددەیـــ ھوـــی تایبتـــی خـــۆی دەدا":بـــر لـــ ھر شـــتك دەبت لـــوە دنیابیـــن كـــ لـــ پرلمانی عراقـــدا كشـــو ناكۆكییكانمـــان وەك پرلمانی كوردستان لسر بابتـــ ناوخۆییكان نییـــو لوێ لرگای چنـــد قوارەیكی جیاوە كشـــكان تاوتـــوێ دەكرن و رای كـــ دەردەبدرـــت، جیاوازیـــش

لوانیـــ زۆرجار ئـــو رایان وەك ئوەی بینیومان لخولی پشووی پرلمـــان بجۆرك لـــ جۆرەكان لـــ دژی كـــورد بن و بـــ زەرەری ب وە، بۆیـــنوەییمـــان بشـــكتنئرككی ھرە گرنگی خۆمی دەزانم بپی ئو ئزموون و شارەزاییی میاســـاو دەســـتوورەكاندا ھ لـــ

لگـــڵ ھاوكارەكانم بوپڕی توانا لشڕە دەستوورییكانی پرلمانی عراق بشـــداربم، چونكـــ گومان لوەدا نییـــ ك پرلمانـــی عراق گورەترین سنگری برگریكردن دەبـــت لـــ ھرمـــی كوردســـتان، بشك ئمش لرگای ئو نونرە ھبژردراوان دەب ك دەنگدەرانی

گلـــی كـــورد ھیاندەبژـــرن بـــۆ بۆیـــ نونرایتـــی دەنگكانیـــان، لرەدا ئركی دەنگـــدەر وەك مافی وەی بلـــ دەنگدانـــی بریتـــی دەبھۆشـــیاری و زیرەكانـــ متمانـــی ت كخشـــبب ســـانو كدەنگی بشارەزاو لھاتوو و بورن و شیاوی

ئو شرەفن".

قرەبووكردنــــوەی زیانلكوتووان رەكیم دەبركی سیاسا ئ ب

یكتـــی ١٢ی ژمـــارە كاندیـــدی نیشتمانی كوردســـتان ل پارزگای ھولـــر، ل پالن و برنامی خۆیدا شھیدانیشـــی و زیانلكوتـــووان بـــ دەیـــوێ و لبیرنكـــردووە یاســـا كاریان بۆ بـــكا و مافكانیان

مـــی ئیـــو پر بكا"بـــبدەســـتخۆمان ل بنمایكین شھیدمان ھیـــ وەك زۆرینی خانوادەكانی كـــورد، بۆی ب بردەوامی ھســـت مامـــوو بنـــش و ئازاری ھئ ب ش لـــم، بۆیـــھیدەكان دەكـــشـــ رەفی چوومر شگ م دایرنامبپرلمانم پ بدرێ، كاری زۆر باش و جدی بكم بۆ قرەبووكردنوەی خانوادەی شھید و ئنفالكراوان و تاوانكانی زیانلكوتووانی دەست بـــر بۆیـــ رووخـــاو، بعســـی لھر شـــتك ھودەدەم ب یاســـا چارەســـری ئو كشـــی بكم و گای یاساوە برمووان بتوانن لھماف سرەتاییكانیان بگن، لوەش گرنگتـــر دەمـــوێ لرـــگای چند پرۆژەیكوە ك ھندكیان پشكش كراون و جبج نكراون، دووبارە جینۆســـاید ناســـاندنی كـــورد بب

ئركی گرنگی خۆم دەزانم".

رۆشــــنبیری پیوەنــــدی پردكــــی لنوان كوردستان و دەرەوە دروست

دەكمخمان زرار ماوەی چند ســـاك لـــ فڕەنســـا بـــووە و بوانامـــی ماســـتری لـــو وتـــ بدەســـت ھناوە، ئو ل برنامی دای پردی پیوەندی رۆشـــنبیری و ھاوكار و ھماھنگی لنوان عراق بگشتی و كوردســـتان بـــ تایبتـــی لگڵ دەرەوە پشـــكوتووی وتانـــی دروســـت بكا:"بوپیـــی ماوەیك دەرەوەی پیوەندییكانـــی لـــیكتی نیشتمانی كوردستان كارم كـــردووە، پیوەندییكـــی تۆكمـــم لگڵ كۆنسوڵ و نونرایتییكانی كوردســـتان دســـۆزی وتانـــی دروســـت كـــردووە، لـــو بـــوارەدا كۆكردۆتوە، باشـــم ئزموونیكی بو ھیوایم لـــ كارنامی تایبتی خۆمـــدا بتوانـــم لنـــاو پرلمانـــی عراقدا ب شوازی گروپ و لگڵ وتانی دەرەوە لرگای پرلمانی عراقوە پیوەندییكی راستوخۆ لگـــڵ وتانـــی دەرەوە دروســـت بكـــم بـــۆ ئـــوەی ئو كشـــانی لناو پرلماندا چارەســـر ناكرێ دروست بشـــوەیكی ھوبدرێ بیخم بر دیـــدی وتانی دەرەوە و رای ئوانیـــش لســـر كشـــو گرفتكان وەربگرین، ك دنیام ئم پیوەندیی ب الینـــی پۆزەتیڤ بۆ گلی كورد دەشـــكتوەو دەتوانین كاریگرییانـــی ئـــو لرـــگای دەرەوە دۆزی كـــورد زیاتر ب دنیا

بناسنین.

وەرزش و ھونر و ئدەب بشــــكن ل كارنامی خمان

و ھونرمنـــدان و وەرزشـــوانان ئدیبان وەك ســـ توـــژی گرنگی كۆمـــگا بدەرنیـــن لـــ كارنامی میشـــمان،:"ھخ خزمتكردنـــی ھومـــداوە بپـــی توانـــا لھموو چاالكییـــ ھونری و وەرزشـــی و رۆشنبیرییكان ئامادەبم و ئامادەش بووم، ئمش بۆ ئوە دەگڕتوە كـــ بـــردەوام ئارەزووكی تایبتم بووە، بۆیری ھبۆ دنیای رۆشنگزۆرجار لرگای ئو پیوەندییانی لگڵ وتانی دەرەوە ھمبووە كاری باشم كردووە بۆ زەمینخۆشكردنی پیوەندییكـــی و چاالكـــی راســـتوخۆی ناوەندەكانی چاالكی رۆشـــنبیری دەرەوە بۆ ئنجامدانی كانیـــان لـــكارو پـــرۆژەو چاالكیی وام وایب می كوردستان، كرھل ئستای ســـردەمی دیموكراسی و خۆشـــگوزەرانی دنیـــادا، دنیـــای ئـــدەب و رۆشـــنبیری وەرزش و ب گشـــتی شانبشـــانی سیاســـت و دەســـت كاریگـــری برچاو و ئوتۆی دەبت لسر دروستكردنی پیوەندییكی راستوخۆی بسوود و كوردســـتان ھرمـــی لنـــوان

دەرەوەی وت.

١٢ ٣٧٢

خمان زرار كاندیدی یكتیی نیشتمانیی كوردستان لپارزگای ھولرریكالم

ریكالم

نیایی

ز٢٠

١٠/٣

/٤ی

دار ئا

(١٣٦

ە (ار

ژمدی

ور ك

٢ی٧٠

٩ ی

مەش

ر

ژمارە (١٣٦) ئاداری ٢٠١٠/٣/٤ زایینینیرەشمی ٢٧٠٩ی كوردی

ایی ز

٢٠١٠

/٣/٤

ی دار

ئا(١

٣٦ە (

ارژم

دیور

ك٢ی

٧٠٩

یم

ەشر

ژمارە (١٣٦) ئاداری ٢٠١٠/٣/٤ زایینیرەشمی ٢٧٠٩ی كوردی

15

٢٠ ٣٧٢

مالزم كمال كاندیدی یكتیی نیشتمانیی كوردستان لپارزگای ھولرمالزم كمال یكك ل كاندیدەكانی "ی.ن.ك" بۆ پارزگای ھولر لسر لیســـتی ھاوپیمانـــی كوردســـتانی، دیارە ئـــو برنامی زۆرە بۆ كاتی چوونی بۆ پرلمانی عراق، لرەوە رنامب ك لـــشـــمال بمـــالزم ك

تایبتییكانی خۆی دەخاتڕوو..بـــر لھـــر شـــتك مـــالزم كمال داوا ل ســـرجم كۆمنی خكی وە بچنوتینگكوردســـتان دەكا ب كانی دەنگدان:"چونكر ســـندوقسئو رۆژە چارەنووسی كورد دیاری دەكا، كـــ تۆی دەنگدەر چوار ســـاڵ جبی خۆت جو مافــــــك ئجاردەكی، بۆی پویست لسر ھموو تاككی كورد لو رۆژە بچت ســـر سندوقی دەنگدان و بڕەوایی دەنگی خـــۆی بـــدا، بۆیـــ من دەـــم ئگر ئو شنســـمان پـــدراو كۆمنی خكی شـــاری ھولـــر گورەیان كردیـــن بـــوەی بچینـــ پرلمانی بغدا، ب دنیاییوە جگ لو پرۆژە نیشتمانییانی ئم ھمانو لسر شانمان جبجی دەكین و چندین برنامـــی دیكی تایبتی خۆشـــم ھیو دەموێ لرەوە بیخمڕوو:

ھودان بۆ بووژانوەی ژیانی خكبر لھر شـــتك و لـــ كارە ھرە گرنگ و سرەكییكانی مالزم كمال كاركردنـــ بـــۆ بووژانـــوەی ژیانی خك:"مـــن ھودەدەم و كاردەكم ك لوەی ژیانـــی خبـــۆ بووژانـــرـــگای ھاندانـــی كرتـــی تایبت و پاشـــان كردنـــوەی خولـــی تایبت بـــۆ گنجـــان و الوان و كۆمنـــی خك، چونك ئگر لھر وتك ب ،ت ھاندرا و زۆربرتی تایبـــكدنیاییـــوە زۆرترین كس دەتوانن لرـــگای كرتـــی تایبتـــوە ئیش بكن، بو مرجی خولی تایبتیان بۆ بكرتـــوەو بوانامـــی تایبت وەربگرن، ك پـــی دەگوترێ دبلۆم وەكـــو ئـــوەی لـــ دەرەوەی وت ھی، ئوكات ھركس دەتوان بو بوانام دبلۆمی خۆی ك ھیتی ل كرتی تایبت كاربكا، ب یاساش كرت تایبتكان رك بخرن لگڵ حكومـــت و دامودەزگا تایبتكان، بـــوەی كـــ بیمـــی كۆمیتی و ،نشـــینی تیابندروســـتی و خانتئـــوكات ئـــو جـــۆرە كارە وەكـــو ئوە وای ل فرمانگیكی حكومی رتو ككی لموو مافكاردەكاو ھتایبت پارزراوە، ئوە یكك لو رگایانی ك ئمـــ بتوانین كار بۆ ھموو كۆمنی خكی كوردستان ـــراق بكـــی عتـــی و ختایب بـــگشـــتی دابیـــن بكیـــن، ھروەھـــا چونك ،ر بـــژیانیشـــیان مســـۆگبڕاستی گنجانی ئم محرومن و نایتدی تاراددەیك خونكانیان بـــوەی كـــ لبر بـــكاری ناتوانن دی، چونك ننكانی خۆیان بونخگومان لوەدا نیی ك ھموو كسك ناتوان بگات پلی برزی خوندن ل كۆلیژەكان. ھروەھا ھودەدەم كار بۆ ئـــوە بكین خولی ھونری بۆ الینی كشـــتوكاڵ و پیشسازی و بازرگانی بكینوە، بۆ ئوەی ئو كسانی بوانامشیان نیی بتوانن بـــو دبلۆمی ل خولـــ تایبتكان وەریدەگـــرن ل كرتـــ تایبتكانی

كشتوكاڵ كاربكن.

گنجــــان لــــ بــــكاری و خمۆكــــی دوور دەخاتوە

ھر لـــ برنامكانـــی خۆیدا مالزم كمال ھودەدا، ك كار بۆ گنجان بكاو ل خمۆكی و ب كاری دووریان نموومان دەزانین، ساوە "ھبخاتچند نوەیكی گنج دن پشوەو دەیانوێ كاربكن، بم لبرئوەی لعراق بگشـــتی فرمانگكان ئو تواناییـــان نیی ھمـــوو دەرچووە گنجـــكان دابمزرنـــن، بۆیـــ من ھوـــدەدەم رـــگا چـــارەی گونجاو بۆ گنجان بدۆزمـــوە و ھریكو لبـــواری خۆی كاربكا، چونك ئوە

گنجانـــن كۆگـــی میللتن و ھر وێ دەبشـــكوێ پكیـــش بیتوگنجانی ئاسوودە بن و خونكانیان بننـــدی، گنـــج برگا ئاســـایی و سروشـــتییكی خـــۆی بـــوا، بـــۆ شـــداری لباشـــتر ب وەی بتوانئپكـــوە ژیان و دەســـت و كاری سیاسی و ركخراوەكانی كۆمگای مدەنی بكا، ئوكات دەتوان باشتر و چاالكتـــر كاربكاو وتكی خۆی

برەو پشوە ببا.

بیمی كۆمیتی و تندروســــتی لكارە كانگرنگ

مالزم كمـــال زۆر جخت لســـر كۆمیتـــی بیمـــی دابینكردنـــی خاننشـــینی و تندروســـتی و دەكاتوە و ھوـــی زۆر جدی دەدا نسپیاســـا بچ وە بوەی ئبۆ ئو ھمـــووان لـــی ســـوودمند بن: "بیمی كۆمیتی و تندروستی و ،كانمرە گرنگكارە ھنشینی لخانچونك ئو بیمان ئگر وەكو وتانی دەرەوە بكرتـــ یاســـا ل حكومتی عراقی ئوكات شـــمولی حكومتی موایمی كوردستانیش دەكا، پرھ تییدەرام كاری و بو بوكات ئئلناو كۆمنی خكی كوردســـتان

و عراق نامنـــ، چونك ك بیمی بكاریت داناو ب یاســـا چسپاندت، بدنیاییوە ھموو كســـك ژیانی مسۆگرە تا كاری بۆ دەدۆزرتوە، بندروســـتی ھی تر بیمـــگـــئكـــ خكك لســـر كار تووشـــی نخۆشـــی یـــا كشـــیك دەبـــ تا ئوكاتـــی چارەســـری دەكرێ و دەگڕتـــوە ســـر كارەكی خۆی ی بكرەو مووچوا ژیانی مسۆگئبردەوامی وەردەگرێ تا ئوكاتی

دەگڕتوە سر كارەكی خۆی.

ئدەبــــی و ھونــــری مافــــی یاســــا بــــھونرمندان و نووسران دەپارزێ

جیا ل زۆربی كاندیدەكانی دیكی لیســـت جیاجیـــاكان، مـــالزم كمال چینـــی ھونرمندان و رۆشـــنبیران نكـــردووە لیـــاد نووســـرانی و و بجـــدی كاردەكا بـــۆ بیاســـایی پاراســـتنی مافیان،"لھموو كردنی كۆمگایك ھونرمند و نووسر وریـــای رۆشـــنبیری چینـــی دوو چاوكراوەی ئو میللتن، ب ھونر و قمكیان تعبیر لئش و ئازاری میللتكیان دەكن، ئوان دەتوانن میللتكی خۆیان ب ھموو دنیای دەرەوە بناسنن، لرووی سیاسی،

كلتووری، كۆمیتـــی، ئابووری..ھتد، بۆی لگـــڵ ھاوەكانم لوێ زۆر بجـــدی كاردەكم بـــۆ ئوەی یاسایك دابنرێ بۆ پاراستنی مافی ھونری ھونرمندان و مافی ئدەبی ند كرموەی ھونران، بۆ ئنووسكارـــك ئنجام دەدا خۆی برھمی كارەكی خۆی بخـــوا، نك لبازاڕ بشـــوەیك بازرگانـــی پوە بكرێ و ھیچ ســـوودی لئـــ رەنگـــ كـــنبین وەكو ئوەی ئستا ھی، یان ئدەبی نووســـران، كـــ دەب ئوە رـــزی تایبتـــی ل بگیـــرێ و لناو شون گشـــتییكان بخونرتوە و

مافیشیان نخورێ.ھروەھا دەموێ پردكی پیوەندی بھـــز دروســـت بكمـــوە لنوان ھونرمندان و نووســـرانی كورد و عـــرەب و ئاشـــوور و توركمـــان ـــراق، ككانی عكھاتمـــوو پو ھھموومان دەزانین ئســـتا ئو پردە الوازە، بۆیـــ كاری مـــن دەبـــ كار یوەندییانو پزكردنـــی ئـــھب لـــبكمـــوەو كارەكان بـــ سیســـتم

بكرێ.

دەنی بگای مكخراوەكانی كۆمر دەبیاسا ركبخرن

ركخراوەكانی كۆمگای مدەنیش لـــ پالن و برنامی مـــالزم كمال ببـــش نیـــن و ئـــو بـــۆ ئوانیش دەبـــ" ،یـــپـــرۆژەی زۆر باشـــی پئـــوەی بـــۆ بـــھ یاســـایك ركخراوەكانـــی كۆمـــگای مدەنی بتوانن كاری خۆیان ب ئاســـوودەتر بكن و حكومتیش پشتیوانیان بكاو

كارئاسانیان بۆ بكا.

دەب كار بۆ وەرزشوانی خۆشمان بكینوەرزش وەك كاییكی گرنگی ھر ،یخی خـــۆی ھك بایگایـــكۆمپـــالن و برنامكانی مـــالزم كمال و لخۆگرتـــووە وەرزشوانانیشـــی ببشی نكردوون، "دیارە وەرزش بشكی گرنگ لژیانی گنجان، زۆر وتی دنیاش ھی ل كای گرنگكانی ژیانی وەكو "سیاست، كۆمیتی، ،كی نییئابووری...ھتـــد" ھیـــچ ناوكچـــی لرـــی وەرزشـــوە نـــاوی دەھنـــرێ و ناســـراوە، بۆیـــ مـــن ھوـــدەدەم دەرفت بـــۆ یاریزانانی رە بپ ەخســــــراق و كورد بع یـــن لـــتواناكانیـــان بـــدرێ و وابكدنیای دەرەوەشـــدا یاریزانانی كورد بتواناو بازووی خۆیان بناســـرن، وەك چـــۆن گنجانـــی ئمـــ نـــاوی

یاریزانـــ دیارەكانی جیھـــان دەزانن بـــا ئـــاوا گنجانی وتانـــی دیكش مرزەكانی ئئاست ب ناوی یاریزانبزانن، ھروەھـــا كاری زۆر جدیش دەكم لســـر ئوەی وەرزشكاران ژیانی داھاتوویـــان پارزراوب، بو مانایی گر وەرزشكارك بتمن داچـــوو فرامۆش نكـــرێ و كس دەدەم بوكو ھب ،نمیادی نلیاسایك مافی بپارزرێ و خزمتی

بكرێ.

رگشــــمبووە و كاریش بۆ پ رگشــــمپدەكات

مالزم كمال ھر ل سانی زووەوە وەكو پشمرگیك كاری كردووە و لـــ ســـای "١٩٧٩"وە تـــا ئســـتا دانبـــاوە ل كاری پشـــمرگایتی و وەك خۆشـــی دەـــ ئـــو منـــت نییـــ بســـر كســـوە، بكو ئو ئـــو كارە پیرۆزەی بواجب زانیوە، رگشـــمبـــارەی كاركـــردن بۆ پلمالزم كمال دە: پموای تا ئستا مركوبتریـــن كـــس پشـــمرگن، نی شۆڕش بوونمكن سووتكخو ھموو ژیان و خۆشـــی و لزەتی دنیایان جھشـــت و برەو برگری كردن ل خاك و نیشتمان و شھید بوون رۆیشتن، بۆی سرەتای كارە نتوەییكانـــم ئوەیـــ ك یاســـای پشمرگ ركبخرێ و وەكو سوپای عراقی حیسابی بۆ بكرێ ل ھموو شـــت پویســـتكان، بـــو مرجی كوردســـتان ھرمـــی پارـــزەری بـــن و وەكـــو ســـوپای عراقیـــش حیسابیان بۆ بكرێ، ھویش دەدەم رگشمی پموو شارەكان یانھلھبـــ بۆ ئوەی پشـــمرگكانیش یو یانكاتـــی بۆشـــایی خۆیان لـــكاریـــش ھروەھـــا بســـربرن، دەكم لسر ئوەی ئو كسانی پشـــمرگ بوون و ئســـتا تاقتی كاركردنیان نماوە ناســـنامیكیان بۆ بكرێ و ئو ناسنامی لھموو ری كارئاســـانی بك فاكتنشـــوبـــۆ پشـــمرگ و جیایـــان بكاتوە لـــ خكانـــی دیكـــ، كـــ لھموو دنیـــا "محاربیـــن القدمـــاء" ھی و با پشـــمرگكانی ئمش وەك ئوان بـــن و رزیان لـــ بنرێ و ب چاوی

سووك سیر نكرن.

ھوی بووژانوەی كشتوكایش دەدابـــو پیـــی كوردســـتان وتكی كوشـــتوكایی، بۆی مـــالزم كمال بـــ ئركـــی گرنگـــی ســـر شـــانی خۆی دەزانـــ كار بۆ ئو الینش كشـــتوكاییو مـــئ بكا،"وتـــی سانكی زۆر پشتمان ب كشتوكاڵ بســـتووە، بم بھـــۆی دڕندەیی لـــ ئنفالـــدا ٤٥٠٠ دـــی بعـــس كوردستان بسر خككی وران كراوە، تا ئســـتا لالین حكومتی عراقییوە قرەبوو نكراونتوە، رەنگ ئو كشـــی ل ناوەڕاســـت و باشـــووریش ھب، بدنیاییوە ھودەدەم پرۆژە یاسایك دابنرێ بـــۆ ئوەی ئـــو دھاتانـــ قرەبوو بكرنوە و بشـــوەیكی مۆدرن ئـــو دھاتان تـــازە بكرنـــوە، بۆ ئوەی كشتوكاڵ ببووژتوە و ئو ،نمن یناو شـــار ھفشارەی لئگر ئو یاســـای ھبـــ زۆربی خك ب ئاســـوودەیی دەگڕتوە سر زدی باب و باپیرانی خۆی و كاردەكا، الوەكانیشـــمان رابھنرن لســـر ئـــوەی چـــۆن كشـــتوكاڵ پشـــدەكوێ و ناكـــرێ ئیتـــر ھر ت، دەبســـتربباران ن پشـــت بكار لسر ئوە بكین ك كشتوكاڵ بشـــوەیكی زانســـتی بكیـــن و ئامری پشـــكوتوو دابش بكرێ بســـر جووتیـــاران و دیكانیش ئـــاوەدان كامـــل وا بشـــوەیكی بكرتـــوە، ك خكك واھســـت بكا لشـــار دادەنیشـــ و نفسین و شتانگومان ئب ك ،ئاسوودەببـــ كاری ھرە گرنگ و ســـرەكی

خۆم دەزانم.

مالزم كمال كاندیدی یكتیی نیشتمانیی كوردستان لپارزگای ھولرریكالم