ผลการด าเนินงานscc.surat.psu.ac.th/web/file/2559/4.pdfโครงการพัฒนาคุณภาพชีวิตชุมชนมะขามเตี้ย

โครงการพฒนาคณภาพชวตชมชนมะขามเตย ภายใต โครงการ ม.อ.เพอชมชนเขมแขง ปงบประมาณ 2559

หนา | 29

บทท 4 ผลการด าเนนงาน

โครงการพฒนาคณภาพชวตชมชนมะขามเตย ภายใต โครงการ ม.อ.เพอชมชนเขมแขง

ปงบประมาณ 2559 ของวทยาเขตสราษฎรธาน ไดมการแบงการด าเนนงานออกเปน 8 กจกรรมหลก ไดแก 1) กจกรรมประชมเชงปฏบตการเพอจดท าแผนกลยทธชมชนเขมแข ง 2) กจกรรมพฒนาศกยภาพศนยเรยนรนวตกรรมชมชน ต.มะขามเตย 3) กจกรรมฝกอบรมวทยากรกระบวนการชมชน 4) กจกรรมผลตสอและสรางชดความรชมชน 5) กจกรรมนวตกรรมเพอพฒนาอาชพตามความตองการของชมชน 6) กจกรรมการจดการขยะและสงแวดลอมชมชน 7) กจกรรมศกษาและพฒนาเกาะกลางบางทะล และ 8) กจกรรมเสรมสรางศกยภาพและพฒนาเครอขายกลมอาชพ ซงสามารถสรปผลการด าเนนงานไดดงรายละเอยดตอไปน 4.1 กจกรรมท 1 กจกรรมประชมเชงปฏบตการเพอจดท าแผนกลยทธชมชนเขมแขง กจกรรมประชมเชงปฏบตการเพอจดท าแผนกลยทธชมชนเขมแขง มวตถประสงคหลกเพอจดท าแผนแมบทชมชนเขมแขง ต าบลมะขามเตย พ.ศ. 2560-2564 ส าหรบใชเปนแนวทางหลกในการพฒนาเพอสรางความเขมแขงใหกบชมชนอยางยงยน ซงการด าเนนการกจกรรมดงกลาว เนนกระบวนการมสวนรวมของประชาชนในพนท โดยมกจกรรมหลก 2 กจกรรมไดแก 1) การส ารวจความคดเหนของประชาชนเกยวกบแผนพฒนาทองถนต าบลมะขามเตย 2) การประชมเชงปฏบตการจดท าแผนแมบทชมชนเขมแขง และ 3) พฒนาตอยอด สราง model กระบวนการจดท าแผนพฒนาชมชนแบบมสวนรวม ซงสามารถสรปผลการด าเนนงานไดดงน 4.1.1 การส ารวจความคดเหนของประชาชนเกยวกบแผนพฒนาทองถนต าบลมะขามเตย การส ารวจความคดเหนของประชาชนเกยวกบแผนพฒนาทองถนขององคการบรหารสวนต าบลมะขามเตย เปนการน าโครงการตางๆ ตามแผนยทธศาสตรขององคการบรหารสวนต าบลมะขามเตย มาสอบถามความคดเหนของประชาชนกลมตวอยาง จ านวน 180 ครวเรอน จากทกหมบาน โดยใชแบบสอบถาม สอบถามสมาชกครวเรอนทมอาย 18 ปขนไป ซงโดยปกต ผมสวนรวมในกระบวนการจดท าแผนทผานมา มเฉพาะกลมตวแทนประชาคมหมบานละประมาณ 7 คนเทานน ประชาชนทวไปจะไมมโอกาสเขารวมในการจดท าแผนพฒนาทองถน ดงนนการเสนอความคดเหนตางๆ จงอาจกลาวไดวาเปนเพยงความตองการของผน าชมชนเทานน การด าเนนการดงกลาวจงเปนเสมอนการทวนสอบความคดเหนของประชาชนทมตอทศทางการพฒนาทองถนของตนเอง

ส าหรบแบบสอบถามทใชในครงน แบงออกเปน 3 สวน ไดแก


หนา | 30

1) ขอมลทวไป ประกอบดวย (1) เพศ (2) อาย (3) ภมล าเนา (หมท) (4) การศกษา (5) อาชพหลก และ (6) รายไดเฉลยตอเดอน

2) การจดล าดบโครงการทน าเสนอตามยทธศาสตรตางๆ ในป 2559 ของแผนพฒนาทองถนองคการบรหารสวนต าบลมะขามเตย ซงแบงออกเปน 6 ยธศาสตร ไดแก (1) ยทธศาสตรดานโครงสรางพนฐาน (2) ยทธศาสตรดานการพฒนาเศรษฐกจ (3) ยทธศาสตรดานศาสนา ศลปะ วฒนธรรม จารตประเพณและภมปญญาทองถน (4) ยทธศาสตรดานสงเสรมคณภาพชวต (5) ยทธศาสตรดานบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และ (6) ยทธศาสตรดานบรหารจดการบานเมองทด

3) ความคดเหนตอการด าเนนงานขององคกรปกครองสวนทองถน ซงประกอบดวย (1) ค าถามเกยวกบการมสวนรวมในการจดการสงแวดลอม (เชน น าเสย ขยะ) ของชมชน (2) ความคดเหนเกยวกบกฎระเบยบการใชประโยชน/การจดการสงแวดลอมในชมชน (3) ความคดเหนเกยวกบปญหาความขดแยงจากการใชประโยชน/การจดการสงแวดลอมของชมชน (4) ความคดเหนเกยวกบบทบาทของผน าดานการใชประโยชน/การจดการสงแวดลอมของชมชน (5) ความคดเหนเกยวกบความตองการให อบต. มงสงเสรมเรองอะไร/เพราะอะไร (6) ความคดเหนเกยวกบความตองการให อบต. พฒนาหมบานของทานในดานใดมากทสด/พฒนาอยางไร และ (7) ขอเสนอแนะอนๆ ซงประเดนค าถามดงกลาวสรปมาจากเวทประชาคมต าบลมะขามเตย

การส ารวจความคดเหนของประชาชนในครงนไดบรณาการกบการเรยนการสอนในรายวชานโยบายสาธารณะและการวางแผน ท าใหนกศกษาไดมโอกาสสมผสกบกระบวนการจดท าแผนพฒนาทองถนอยางแทจรง โดยไดรบการสนบสนนเปนอยางดจากองคการบรหารสวนต าบลมะขามเตย ใหนกศกษาเขารวมในเวทประชาคมต าบล ท าใหนกศกษาไดรบประสบการณตรงในเรองดงกลาว โดยสามารถสรปผลการส ารวจความคดเหนของประชาชน ไดดงรายละเอยดตอไปน

สวนท 1 ขอมลทวไป การส ารวจความคดเหนของประชาชนต าบลมะขามเตยในครงน มการเลอกกลมตวอยางแบบสะดวก (Convenience Sampling) จากประชากรทง 4 หมบาน จ านวน 180 คน รายละเอยดดงตารางท 4.1 ตารางท 4.1 แสดงขอมลจ านวนครวเรอนประชากรและตวอยางของต าบลมะขามเตย

หมท ชอหมบาน จ านวนครวเรอน จ านวนครวเรอนตวอยาง รอยละ 5 บานทาเพชร 450 57 31.67 6 บานบางใหญ 203 25 13.89 7 บานทาสน 542 68 37.78 8 บานทรายทอง 239 30 16.67

รวม 1,434 180 100.00


หนา | 31

ตารางท 4.2 แสดงขอมลทวไป รายการ จ านวน รอยละ

เพศ ชาย 61 33.89 หญง 119 66.11 อาย ต ากวา 20 ป 2 1.11 20 - 30 ป 18 10.00 31 - 40 ป 42 23.33 41 - 50 ป 41 22.78 51 - 60 ป 44 24.44 มากกวา 60 ป 33 18.33 การศกษา ไมไดศกษา 17 9.44 ประถมศกษา 59 32.78 มธยมศกษาหรอเทยบเทา 59 32.78 อนปรญญา หรอเทยบเทา 17 9.44 ปรญญาตร 27 15.00 สงกวาปรญญาตร 1 .56 อาชพหลก ไมประกอบอาชพ 17 9.44 รบราชการ/รฐวสาหกจ 7 3.89 เอกชน 3 1.67 คาขาย/ธรกจสวนตว 56 31.11 รบจาง 46 25.56 เกษตรกร 50 27.78 อนๆ (นกศกษา) 1 .56 รายไดเฉลยตอเดอน ไมระบ 4 2.22 นอยกวา 5,000 บาท 28 15.56 5,000 – 10,000 บาท 81 45.00 10,001 – 15,000 บาท 39 21.67 15,001 – 20,000 บาท 18 10.00 20,001 – 30,000 บาท 6 3.33 มากกวา 30,000 บาท 4 2.22


หนา | 32

จากตารางท 4.2 สรปไดวากลมตวอยางสวนใหญเปนเพศหญง (66.11%) มอายระหวาง 31-60 ป (70.55%) ระดบการศกษาสวนใหญอยในระดบประถมศกษา (32.78%) และมธยมศกษา (32.78%) ในสดสวนเทาๆ กน ประชากรสวนใหญมอาชพคาขาย/ธรกจสวนตว (31.11%) รองลงมาคออาชพเกษตรกรรม (27.78%) และอาชพรบจางทวไป (25.56%) ตามล าดบ โดยประชากรสวนใหญมรายไดเฉลยอยท 5,000 – 10,000 บาท/เดอน (45.00%) รองลงมาคอ 10,001 – 15,000 บาท (21.67%)

สวนท 2 ความคดเหนตามโครงการทน าเสนอตามยทธศาสตรตางๆ ในป 2559 การส ารวจความคดเหนของประชาชนเกยวกบแผนพฒนาทองถนขององคการบรหารสวนต าบลมะขามเตย เปนการน าโครงการตามแผนงานตางๆ มาจดล าดบความส าคญตามความคดเหนของประชาชนในพนท โดยจ าแนกตามประเดนยทธศาสตรตางๆ 6 ยทธศาสตร ซงสามารถสรปผลการส ารวจไดดงรายละเอยดในตารางท 4.3 – 4.8 ตารางท 4.3 แสดงยทธศาสตรท 1 ดานโครงสรางพนฐาน เรยงล าดบตามความตองการของประชาชน

ดานโครงสรางพนฐาน จ านวน

ดชน* อนดบ 1 อนดบ 2 อนดบ 3

1.5 โครงการซอมแซม/ขยายไฟฟาในหมบาน ๕-๘ 31 43 25 204 1.6 โครงการตดตง/ซอมแซมไฟฟาสาธารณะในหมบาน 27 43 27 194 1.2 โครงการกอสรางถนนลาดยาง 34 20 20 162 1.1 โครงการกอสรางถนน คสล. 35 15 19 154 1.8 ขดลอกคคลองในเขตพนทต าบลมะขามเตย 18 20 40 134 1.3 ปรบปรงซอมแซมถนนลกรง 14 18 14 92 1.7 โครงการกอสรางทอเหลยม/วางทอระบายน า 10 17 16 80 1.4 โครงการขยายเขตประปาหมบาน ๕-๘ 11 4 12 53 *ดชน หมายถงคะแนนความตองการของประชาชน ซงหาไดจากสตร *ดชน = (จ านวนผเลอกอนดบ 1 x 3) + (จ านวนผเลอกอนดบ 2 x 2) + (จ านวนผเลอกอนดบ 3 x 1)

จากตารางท 4.3 ชใหเหนวาประชากรสวนใหญใหความส าคญกบโครงการดานโครงสราง

พนฐานใน 3 ล าดบแรก ไดแก 1) โครงการซอมแซม/ขยายไฟฟาในหมบาน 5-8 2) โครงการตดตง/ซอมแซมไฟฟาสาธารณะในหมบาน และ 3) โครงการกอสรางถนนลาดยาง ตามล าดบ ซงแตกตางจากล าดบท อบต. ไดบรรจไวในแผนพฒนาทองถน


หนา | 33

ตารางท 4.4 แสดงยทธศาสตรท 2 ดานการพฒนาเศรษฐกจ เรยงล าดบตามความตองการของประชาชน

ดานการพฒนาเศรษฐกจ จ านวน


2.2 อบรมใหความรเกยวกบการด าเนนชวตและการประกอบอาชพตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

80 68 19 395

2.4 อบรมใหความรเกยวกบการบรหารจดการกลมอาชพตางๆตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

44 60 70 322

2.1 โครงการบรหารจดการศนยถายทอดเทคโนโลยการเกษตรประจ าต าบล หมท 5-8

46 42 67 289

2.3 โครงการกอสรางซมประตทางเขา อบต. มะขามเตย 10 9 8 56 *ดชน หมายถงคะแนนความตองการของประชาชน ซงหาไดจากสตร *ดชน = (จ านวนผเลอกอนดบ 1 x 3) + (จ านวนผเลอกอนดบ 2 x 2) + (จ านวนผเลอกอนดบ 3 x 1)

จากตารางท 4.4 ชใหเหนวาประชากรสวนใหญใหความส าคญกบโครงการดานการพฒนา

เศรษฐกจใน 3 ล าดบแรก ไดแก 1) อบรมใหความรเกยวกบการด าเนนชวตและการประกอบอาชพตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง 2) อบรมใหความรเกยวกบการบรหารจดการกลมอาชพตางๆตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง และ 3) โครงการบรหารจดการศนยถายทอดเทคโนโลยการเกษตรประจ าต าบล หมท 5-8 ตามล าดบ ซงแตกตางจากล าดบท อบต. ไดบรรจไวในแผนพฒนาทองถน ตารางท 4.5 แสดงยทธศาสตรท 3 ดานศาสนา ศลปะ วฒนธรรม จารตประเพณและภมปญญาทองถน เรยงล าดบตามความตองการของประชาชน

ดานศาสนา ศลปะ วฒนธรรม จารตประเพณและภมปญญาทองถน

จ านวน ดชน*

อนดบ 1 อนดบ 2 อนดบ 3 3.1 โครงการสนบสนนบรหารจดการศนยพฒนาเดกเลกของอบต. มะขามเตย

58 26 25 251

3.12 โครงการสงเสรมคณธรรม ศลธรรม จรยธรรมใหแกเดก เยาวชน ประชาชน

22 25 35 151

3.2 โครงการสนบสนนอาหารเสรม(นม)ใหกบเดกนกเรยนโรงเรยนบานทาเพชร

18 32 19 137

3.6 อดหนนงบประมาณใหแกโรงเรยนบานทาเพชร(คาอาหารกลางวน+คาจางคร)

12 17 18 88

3.4 โครงการซอมแซม ปรบปรง ตดตงเสยงตามสาย/หอกระจายขาวในพนท

19 10 8 85

3.8 โครงการอนรกษศลปวฒนธรรม ภมปญญาทองถน อตลกษณทดงามของชาต/ของทองถน

15 11 13 80


หนา | 34

3.5 โครงการกอสรางและตดตงระบบเสยงไรสายในต าบล 12 15 13 79 3.10 โครงการสนบสนนการจดท าหรอตกแตงเรอพนม 7 16 11 64 3.3 โครงการสนบสนนสงเสรมศนย กศน. ต าบลมะขามเตย 9 5 9 46 3.11 โครงการอดหนนงบประมาณเพอสบสานประเพณ 4 7 14 40 3.7 โครงการสงเสรม ท านบ ารงพระพทธศาสนา 4 8 8 36 3.9 โครงการสงเสรมสนบสนนงานรฐพธและวนส าคญของทางราชการ 0 6 4 16 *ดชน หมายถงคะแนนความตองการของประชาชน ซงหาไดจากสตร *ดชน = (จ านวนผเลอกอนดบ 1 x 3) + (จ านวนผเลอกอนดบ 2 x 2) + (จ านวนผเลอกอนดบ 3 x 1)

จากตารางท 4.5 ชใหเหนวาประชากรสวนใหญใหความส าคญกบโครงการดานศาสนา ศลปะ

วฒนธรรม จารตประเพณ และภมปญญาทองถนใน 3 ล าดบแรก ไดแก 1) โครงการสนบสนนบรหารจดการศนยพฒนาเดกเลกของอบต. มะขามเตย 2) โครงการสงเสรมคณธรรม ศลธรรม จรยธรรมใหแกเดก เยาวชน ประชาชน และ 3) โครงการสนบสนนอาหารเสรม(นม)ใหกบเดกนกเรยนโรงเรยนบานทาเพชร ตามล าดบ ซงสอดคลองกบล าดบท อบต. ไดบรรจไวในแผนพฒนาทองถน ยกเวนล าดบท 2 ท อบต.บรรจไวในล าดบท 12 แตประชาชนมองวามความส าคญอยในล าดบท 2 ตารางท 4.6 แสดงยทธศาสตรท 4 ดานสงเสรมคณภาพชวต เรยงล าดบตามความตองการของประชาชน

ดานสงเสรมคณภาพชวต จ านวน


4.2 โครงการสงเสรมการออกก าลงกาย 68 20 14 258 4.10 โครงการปองกนและแกไขปญหายาเสพตด 30 32 26 180 4.5 โครงการรณรงคฉดวคซนปองกนโรคพษสนขบา/ท าหมนในสนขและแมว

16 25 21 119

4.1 โครงการพฒนางานสาธารสขมลฐานในเขต อบต. 20 12 14 98 4.14 โครงการปองกนอาชญากรรมในพนท 9 15 23 80 4.7 โครงการสงเคราะหเบยยงชพผสงอาย, ผพการ 10 11 13 65 4.9 โครงการพฒนาเดกและเยาวชนในต าบลมะขามเตย 2 16 11 49 4.3 โครงการสนบสนนกองทนหลกประกนสขภาพ อบต. 4 9 16 46 4.8 โครงการสงเสรมกจกรรมของผสงอายในต าบล 5 11 8 45 4.6 โครงการรณรงคปองกนโรคระบาด/โรคตดตอ 4 11 8 42 4.11 โครงการจดการแขงขนกฬาต าบลตานยาเสพตดประจ าป 3 7 9 32 4.4 โครงการจดตงศนยประสานงานปองกนและแกไขปญหาเอดส อบต. มะขามเตย

3 4 2 19

4.12 โครงการปรบปรงสนามบาสเกตบอล อบต. มะขามเตยเปนสนามฟตซอล

1 3 4 13


หนา | 35

4.15 โครงการปรบปรงซอมแซมศนยบรการชมชน 1 1 6 11 4.17 โครงการสนบสนนการด าเนนกจการ อปพร. 1 3 2 11 4.16 โครงการกอสรางก าแพง รอบศาลาหมบานพรอมสอบแนวเขต 3 0 0 9 4.13 โครงการอดหนนงบประมาณอ าเภอเมองฯ 0 0 2 2 *ดชน หมายถงคะแนนความตองการของประชาชน ซงหาไดจากสตร *ดชน = (จ านวนผเลอกอนดบ 1 x 3) + (จ านวนผเลอกอนดบ 2 x 2) + (จ านวนผเลอกอนดบ 3 x 1)

จากตารางท 4.6 ชใหเหนวาประชากรสวนใหญใหความส าคญกบโครงการดานสงเสรมคณภาพ

ชวตใน 3 ล าดบแรก ไดแก 1) โครงการสงเสรมการออกก าลงกาย 2) โครงการปองกนและแกไขปญหายาเสพตด และ 3) โครงการรณรงคฉดวคซนปองกนโรคพษสนขบา/ท าหมนในสนขและแมว ตามล าดบ ซงแตกตางจากล าดบท อบต. ไดบรรจไวในแผนพฒนาทองถน ตารางท 4.7 แสดงยทธศาสตรท 5 ดานบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม เรยงล าดบตามความตองการของประชาชน

ดานบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม จ านวน


5.1 โครงการฝกอบรมปลกจตส านกในการคดแยกขยะลดปญหาดานสงแวดลอม

72 38 30 322

5.3 โครงการบรหารจดการขยะมลฝอยในพนท อบต. 54 46 29 283 5.2 โครงการปองกนและดแลทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม 20 43 26 172 5.5 โครงการจดกจกรรมรณรงคปลกตนไมเพมพนทสเขยวใน เขต อบต.

11 17 25 92

5.4 โครงการรฐ-ราษฎรรวมใจดแลเอาใจใสรกษาความสะอาดและสงแวดลอม

6 21 24 84

5.7 โครงการปองกนและบรรเทาสาธารณภย ภยพบตในพนท อบต. 12 8 28 80 5.6 โครงการสนบสนนสงเสรมกจกรรมของพลงงานชมชน พลงงานทดแทน พลงงานทางเลอก

5 7 9 38

*ดชน หมายถงคะแนนความตองการของประชาชน ซงหาไดจากสตร *ดชน = (จ านวนผเลอกอนดบ 1 x 3) + (จ านวนผเลอกอนดบ 2 x 2) + (จ านวนผเลอกอนดบ 3 x 1)

จากตารางท 4.7 ชใหเหนวาประชากรสวนใหญใหความส าคญกบโครงการดานบรหารจดการ

ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมใน 3 ล าดบแรก ไดแก 1) โครงการฝกอบรมปลกจตส านกในการคดแยกขยะลดปญหาดานสงแวดลอม 2) โครงการบรหารจดการขยะมลฝอยในพนท อบต. และ 3) โครงการปองกนและดแลทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ตามล าดบ ซงสอดคลองกบล าดบท อบต.


หนา | 36

ไดบรรจไวในแผนพฒนาทองถน ยกเวนล าดบท 2 และล าดบท 3 ทมความคดเหนทแตกตางกนโดยประชาชนมองวา โครงการบรหารจดการขยะมลฝอยในพนท อบต. ส าคญเรงดวนกวาโครงการปองกนและดแลทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม แตโครงการทบรรจไวในแผน จะใหความส าคญกบโครงการหลงมากกวา

ตารางท 4.8 แสดงยทธศาสตรท 6 ดานบรหารจดการบานเมองทด เรยงล าดบตามความตองการของประชาชน

ดานบรหารจดการบานเมองทด จ านวน


6.3 โครงการพฒนาศกยภาพผน ารองรบประชาคมอาเซยน 54 33 23 251 6.1 โครงการสนบสนน สงเสรมความมวนย คานยมประชาธปไตย 39 18 17 170 6.2 โครงการจดเวทประชาคมหมบาน/ต าบล 30 27 6 150 6.4 โครงการฝกอบรม/ส ารวจและจดเกบขอมลพนฐานในการจดท าแผนพฒนาทองถน

13 12 18 81

6.9 โครงการใหบรการประชาชนนอกเวลาราชการ 9 13 20 73 6.13 โครงการพฒนาศกยภาพบคลากรของ อบต. มะขามเตย 3 20 17 66 6.5 โครงการสงเสรมสนบสนนอาสาสมครพลเมอง หวงแหนชมชนทองถนปองกนการทจรต

6 9 10 46

6.17 โครงการกอสรางทางลาดขน-ลงส าหรบผพการ และปรบปรงหองน าส าหรบผพการ

5 8 12 43

6.10 โครงการ อบต. พบประชาชน/ อบต. เคลอนท 3 11 11 42 6.7 โครงการปรบปรงศนยขอมลขาวสาร อบต. 4 7 6 32 6.8 โครงการจดท าสอเผยแพรประชาสมพนธขอมลขาวสารอบต. 3 6 8 29 6.6 โครงการสนบสนนการจดท าแผนชมชนต าบลมะขามเตย 4 4 6 26 6.14 โครงการจดหาเครองมอเครองใชททนสมยในการปฏบตงาน 2 1 3 11 6.12 โครงการทศนศกษาดงานของ อบต. มะขามเตย 2 0 4 10 6.18 โครงการพฒนาระบบสารสนเทศเพอการบรหารจดการภายใน อบต. มะขามเตย

1 2 3 10

6.11 โครงการศกษาตอส าหรบบคลากรของ อบต. 0 4 0 8 6.16 โครงการปรบปรงอาคารส านกงานทท าการ อบต. มะขามเตย 0 1 1 3 6.15 โครงการจดท าแผนทภาษและทะเบยนทรพยสน 0 0 2 2 *ดชน หมายถงคะแนนความตองการของประชาชน ซงหาไดจากสตร *ดชน = (จ านวนผเลอกอนดบ 1 x 3) + (จ านวนผเลอกอนดบ 2 x 2) + (จ านวนผเลอกอนดบ 3 x 1)


หนา | 37

จากตารางท 4.8 ชใหเหนวาประชากรสวนใหญใหความส าคญกบโครงการดานบรหารจดการบานเมองทด 3 ล าดบแรก ไดแก 1) โครงการพฒนาศกยภาพผน ารองรบประชาคมอาเซยน 2) โครงการสนบสนน สงเสรมความมวนย คานยมประชาธปไตย และ 3) โครงการจดเวทประชาคมหมบาน/ต าบล ตามล าดบ ซงแตกตางจากล าดบท อบต. ไดบรรจไวในแผนพฒนาทองถน สวนท 3 ความคดเหนตอการด าเนนงานขององคกรปกครองสวนทองถนเพมเตม การส ารวจความคดเหนของประชาชนตอการด าเนนงานขององคการบรหารสวนต าบลมะขามเตย ใน 6 ประเดนค าถาม ซงสามารถสรปผลการส ารวจตามประเดนค าถาม ไดดงรายละเอยดตอไปน 1) การมสวนรวมในการจดการสงแวดลอม (เชน น าเสย ขยะ) ของชมชน

รายการ จ านวน รอยละ ไมม 143 79.44 ม 37 20.56 รวม 180 100.00

ส าหรบผทตอบวามสวนรวมในการจดการสงแวดลอม (เชน น าเสย ขยะ) ของชมชน นน มสวนรวม

ดงตอไปน (1) ชวยกนเกบขยะ คดแยกขยะโดยใหความรเรองการคดแยก ถางหญา รณรงคใหเกบขยะ หรอการปรบภมทศนรอบๆ ในวนส าคญตาง อาท วนแม วนพอ อบต.จะรบไปปฏบตงาน แตสวนใหญคนในชมชนจะขาดการรณรงค และน าขยะไปทงกนในบรเวณไมใชจดทง และขยะในชมชนมจ านวนเยอะเกนไป จงสงกลนเหมน (2) น าเสยตามทอระบายน า น าจากบานเรอน โรงเลยงสตว หรอตามแหลงททงขยะ ท าใหมกลนเหมน เกดปญหากลนรบกวนในหมบาน จงมการจดท าคระบายน า (3) เสนอใหมเตาเผาขยะ หรอหลมฝงขยะ สรางจดทงขยะ ทเปนหลกใหคนไปทง และจดการดแลภายในบานใหเรยบรอย (4) ชวยเหลองบประมาณ หรอ อาหารในการจดโครงการเกบขยะแตละครง 2) ชมชนของทานมกฎระเบยบการใชประโยชน/การจดการสงแวดลอมในชมชนหรอไม

รายการ จ านวน รอยละ ไมมกฎระเบยบ 173 96.11 มกฎระเบยบ 7 3.89 รวม 180 100.00


หนา | 38

ส าหรบผทตอบวามกฎระเบยบของชมชน ระบรายละเอยดของระเบยบ(โดยยอ) ดงตอไปน (1) ชมชนมของใหยมไปใช ใชเสรจแลวตองน ามาคน (2) ควรออกขอบญญตการปฏบตแกคนในชมชน (3) ทางชมชนใหชวยดแลภายในบานใหเรยบรอย 3) ชมชนของทานมปญหาความขดแยงจากการใชประโยชน/การจดการสงแวดลอมของชมชนหรอไม

รายการ จ านวน รอยละ ไมมปญหา 132 73.33 มปญหา 48 26.67 รวม 180 100.00

ส าหรบผทตอบวามปญหานน ระบสภาพปญหา วธการแกปญหาเรองนดงตอไปน

สภาพปญหา วธการแกปญหา 1. ขยะ 1. จดถงขยะใหแกครวเรอนทกครวเรอน 2. ใหรถมาเกบขยะเปนเวลา เชน อาทตยละ 2-3 ครง 2. ปญหาทางน าสาธารณะมน าเสยและมกลนเหมน 1. ควรดแลน าเสยกอนปลอยสธรรมชาต อยาปลอยน าเสยลง

คลองโดยตรง 2. ใหหนวยงานทเกยวของด าเนนการแกไขปญหาดงกลาวโดย

ประสานทกภาคสวนทไดผลกระทบ 3. ตนไมขนหนาแนนเกนไปตามถนน 1. ตดแตงทกๆเดอน

4) ชมชนของทานมผน าทมบทบาทดานการใชประโยชน/การจดการสงแวดลอมของชมชนหรอไม

รายการ จ านวน รอยละ ไมม 128 71.11 ม 52 28.89 รวม 180 100.00

ส าหรบผทตอบวามผน าทมบทบาทดานการใชประโยชน/การจดการสงแวดลอมของชมชน นน ได

ระบวาเปนใครและท าหนาทอะไร ดงตอไปน


หนา | 39

ผน าทมบทบาทดานการใชประโยชน/ การจดการสงแวดลอมของชมชน

หนาท

1. ผใหญบาน ผชวยผใหญบาน ผน าชมชน และ คณะผบรหาร อบต.

1. แกนน าในการพฒนาชมชนและการเกบขยะในพนทและพฒนาในบรเวณชมชนและอธบายในการคดแยกขยะ

2. รณรงคการจดกจกรรมและจดหาอปกรณให 3. แกนน าเกบขยะในวนส าคญเชน วนพอ วนแม 4. ชวยประชาสมพนธในการปลกตนไม 5. มการเจรจาและแกปญหากนอยซงมการจดประชมผน าภายใน

หมบานมการสอบถามปญหาและชวยกนแกไขประชมหมบาน กระจายขาวตางๆใหแกชาวบาน

6. แกปญหาใหกบชาวบานเชนแกปญหายาเสพตด จดท านโยบายใหความรแกชาวบาน

2. ก านน 1. จดกจกรรมในชมชน เชน เกบขยะ ตดหญาขางถนน 3. อสม. 1. น าถงด ามาใหเพอคดแยกขยะ 2. ชวยประสานงานตางๆ ชวยรณรงคกจกรรมตางๆ 3. ผน าปลกตนไม และเกบขยะ

5) ชมชนของทานอยากใหทาง อบต. มงสงเสรมเรองอะไรเพราะอะไร

ส าหรบความคดเหนเกยวกบความตองการให อบต. สงเสรมเรองอะไร พรอมระบเหตผลนน มผทตอบแบบสอบถาม ไดระบหวขอและสาเหต ดงตอไปน

หวขอทอยากไดรบการสงเสรม สาเหต 1) สขภาพของคนในชมชน สถานทจดกจกรรม ลานออกกลงกายและการปองกนยาเสพตด

1) อยากใหคนในชมชนสขภาพดและแขงแรง 2) อยากใหสรางลานกจกรรมไวเลนฟตบอล หรอไวออกก าลงกาย จดอบรมและตองการเครองเสยงในการน าเตนแอโรบก 3) อยากใหคนในชมชนไรพงและหนมาออกก าลงกายมากขน

4) ตองการการแกปญหาภายในชมชน 5) เพราะอยากใหคนในชมชนมรายไดเสรม 2) อาชพ รายไดของผสงอายและคนในชมชน อาชพเสรมแบบเศรษฐกจพอเพยง และเศรษฐกจในชมชน สนคาOTOP

1) ผสงอาย และคนในชมชนไมมอะไรท า ท าใหวางงานเยอะ 2) คนในชมชนไมมรายได แตมรายจายเยอะ รายไดของชาวบานในชมชนนอยลง ชมชนขาดรายได อยากใหเศรษฐกจในชมชนดขน 3) อยากใหจดการสอนอาชพใหกบคนในชมชนเพอจะใหเปนสนคาOTOPของชมชน

3) การทงขยะและถงขยะ รวมถงการเกบขยะ ความสะอาดในชมชน

1) ในชมชนมขยะเยอะมากเนองจาก ขยะไมมททง ไมมถงขยะตามทางสาธารณะหรอหนาบาน บางทกทงในรองน าและไมมรถเทศบาลมาเกบท าใหสงกลนเหมน ถามรถเกบกจะสามารถลดขยะลงกวาเดม

2) คนทขบรถไปมาจะทงขยะไวขางถนนท าใหขยะขางทางมนเยอะขน


หนา | 40

หวขอทอยากไดรบการสงเสรม สาเหต บางครงสงกลนเหมนรบกวน ตางคนตางทงไมสนใจ

3) ขยะมเยอะจนตองขนไปทงทอน เชนจดใหญของต าบล ซงสรางความล าบากใหแกชาวบาน ควรจดการททงขยะใหเหมาะสม

4) ไฟฟา หรอ ไฟตามสแยก 1) ไฟฟาตกบอย ดบบอย 2) ตามสแยกไมมไฟ ท าใหเกดอบตเหตบอยครง 3) ตามถนน ไมมไฟท าใหทางมดมาก ตอนกลางคนขบรถอนตราย เกดเหต

โจรกรรม หรออบตเหตบอย 5) สงแวดลอม 1) อยากใหความส าคญเรองสงแวดลอมกระตอรอรนเรองสงแวดลอม 2) อยากใหดแลสงแวดลอม ก าจดขยะ ดแลเรองความสะอาด ชมชนด

สะอาดไมรก 3) พฒนาขางถนน เชนตดแตงหญาใหโลง หรอกงไม เพราะบดบงทศนวสย

ในการเดนทาง 6) ยกพนอาศยในระดบเทากน 1) อทกภยท าใหน าทวมไดงาย 7) การทองเทยว 1) พฒนาศกยภาพของชมชนใหเปนสถานททองเทยว 8) สงอ านวยความสะดวก 1) เชน เตนทในการจดงาน อปกรณการจดงานในพธตางๆเวลามงานใน

ชมชน ตองจดเชาอปกรณจากทอน ท าใหล าบากในการจดเชา และราคาแพง

9) วฒนธรรม ศาสนา 1) เรอพนมพระ ไมมงบในการจด ซงทางหนวยงานไดตดงบ คนในชมชนจงตองออกคาจดสรางเอง

10) กลองวงจรปด 1) มอาชญากรรม ของหายเยอะ และมคนตางพนทเขามาอยมาก 11) ศนยพฒนาเดกเลก และเครองเลน 1) เครองเลน มความช ารด เดกเลนอาจจะเปนอนตรายได

6) ทานอยากให อบต. พฒนาหมบานของทานในดานใดมากทสด และพฒนาอยางไร

ส าหรบความคดเหนเกยวกบความตองการให อบต. พฒนาหมบานของทานดานใดมากทสด และพฒนาอยางไร มผทตอบแบบสอบถาม ไดระบดานทตองการพฒนาและวธการพฒนา ดงตอไปน

ดานทตองการพฒนา วธการ 1. ถนน 1. ถนนเปนหลมเปนบอ อยากใหซอมแซมถนน 2. อยากใหเพมลกระนาด เพราะมการขบรถเรวเกนไป 2. ไฟฟา 1. ซอมแซมไฟฟาขางถนน ใหสวางกวาเดม 2. ตามจดอนตรายใหเพมไฟมากขน 3. ขยะ การเกบขยะ ถงขยะและรถขยะ 1. ใหมรถเกบขยะ เกบขยะเปนเวลา 2. ใหมถงขยะเพมขน ไมใชทงตามคน า 4. ทรพยากรและสงแวดลอม 1. ตดแตงกงไม ตนไมตามขางถนน 5. เศรษฐกจ และการทองเทยว 1. หาอาชพชวยใหคนมงานท าไมเปนหน


หนา | 41

ดานทตองการพฒนา วธการ 5. เศรษฐกจ และการทองเทยว (ตอ) 2. สงเสรมเศรษฐกจพอเพยง และ หนมาท าสนคา

Hand make เพอสรางรายได 3. พฒนาเกาะกลางบางทะล 6. ทางระบายน า 1. ถมทและตดตงทอระบายน า 7. สารธารณโภคและโครงสรางพนฐาน 1. เนองจากเปนชมชนตดเมองควรมการเดนทางทตดตอกน อยาง

สะดวกถนนหนทางซอมใหดดใชงานได 2. พฒนาโครงสรางพนฐานใหดขน คอ น าไหล ไฟสวาง ทางสะดวก 8. วฒนธรรม 1. อยากใหเดกเขาวด และปลกฝงวฒนธรรม 2. พฒนาวด ใหนาเทยวมากยงขน 9. สารธารณสข 1. พฒนาชมชนใหปลอดภยจากโรค เพอสขภาพคนในชมชน 10. การประชาสมพนธ 1. มการประกาศเรองขาวสารใหรทวกน

7) ขอเสนอแนะอนๆ ในสวนของขอเสนอแนะอนๆ ทเกยวกบการด าเนนงานของ อบต. นน สามารถสรปความคดเหน

ของผตอบแบบสอบถาม ไดดงน 1) ตองการให อบต. ท างานอยางจรงจงมากยงขน 2) เพมลกระนาด อยากใหท าถนน หลมบอเยอะ พฒนาขางทาง เชน ตดหญาขางทางไมใหรก 3) ของบประมาณลงสชมชนใหชมชนเปนผบรหารจดการเงน โดยไมผานทองถนและอยากให อบต. อยานงเฉย ใหด าเนนงานอยางจรงจง อยาทจรต ไมเอาเปรยบประชาชน 4) ไฟฟาขางถนนไมตด อยากใหไฟขางทางตดตลอดสาย เพอลดอบตเหต 5) ตองการรถเกบขยะ อยากใหมถงขยะประจ าบาน 6) อยากใหผสงอายมงานท า 7) อยากใหสรางลานกจกรรม ส าหรบไวเตนแอโรบค หรอเลนฟตบอล หรอซอเครองเสยง ส าหรบไวเตนแอโรบค 8) พฒนาสถานททองเทยวใหนาเทยว 4.1.2 การประชมเชงปฏบตการจดท าแผนแมบทชมชนเขมแขง การประชมเชงปฏบตการเพอจดท าแผนแมบทชมชนมะขามเตย มผเขารวมทงสน 34 คน ซงเปนตวแทนจากประชาคมหมบานทง 4 หมบาน และเจาหนาททเกยวของ จากโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพประจ าต าบลมะขามเตย และองคการบรหารสวนต าบลมะขามเตย โดยสามารถสรปประเดนทไดจากเวทประชาคมไดดงรายละเอยดตอไปน


หนา | 42

1) จดแขง/จดเดนของต าบล (1) สถานทส าคญ/จดเดนของชมชน

พระธาตศรสราษฎร ซงเปนสงศกดสทธ เปนทยดเหนยวจตใจของคนสราษฎรธานทงจงหวด

มโรงอบสมนไพรทสามารถสรางเปนอาชพใหแกชมชนได

โรงน าดมชมชน

มเขอนแตไมสามารถใชประโยชนได เนองจากมน าทะเลหนนมาถงคลองเหนอเขอน ตองพฒนาระบบใหสามารถกระจายน ามาใชประโยชนในชมชน

มสถานทส าหรบใหสมาชกในชมชนออกก าลงกาย

ม ส ถ า น ศ ก ษ า ท ง ร ะ ด บ ข น พ น ฐ า น ก ศ น . แ ล ะ ร ะ ด บ อ ด ม ศ ก ษ า ได แ ก มหาวทยาลยสงขลานครนทร ทมความรวมมอกบชมชนในการพฒนา

(2) บคลากร

ชมชนมผน าทเขมแขง และมความพรอมในการพฒนา

มบคลากรและสมาชกในชมชนทพรอมใหความรวมมอ (3) ทรพยากรธรรมชาต

ทรพยากรธรรมชาตทอดมสมบรณ มความพรอมในการพฒนาเปนสถานททองเทยว เชน เกาะกลางบางทะล คลองทาเพชร หนกอง

(4) ศาสนา วฒนธรรม ประเพณ

มศาสนาทหลากหลายและอยรวมกนไดโดยไมมความขดแยงกน

มสถานทประกอบพธทางศาสนา วดนคมธรรมมาราม ส านกสงฆนคามธรรมมาวาส มสยดวยาดนมนนน

(5) การประกอบอาชพ แหลงเรยนรทส าคญ

แปลงเกษตรอนทรย การปลกผกอนทรย

Home Stay เปดบรการรบนกทองเทยวคนไทย และตางชาต

ภมปญญา นวดแผนไทย

หมอพนบาน รกษาโรคดวยสมนไพร

กลมองคกรชมชน กองทนหมบาน กองทนสจจะ กองทนแมของแผนดน กองทนกลมเกษตรท าสวน กลมสมนไพร กลมเลยงโค กลมเลยงไกไขอารมณด และไกพนเมองคณภาพเยยม

มศนยถายทอดเทคโนโลยชมชน


หนา | 43

2) จดออน/ควรพฒนาของต าบล (1) ดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

มพนทสาธารณะ เชน เกาะกลางบางทะล หวทาเพชร แตขาดการพฒนาปลอยเปนพนทรกรางและเสยงตอการบกรกของนายทน

ขาดการจดการขยะอยางเปนระบบ สงผลกระทบตอคณภาพชวตและทศนยภาพของชมชน และนบวนจะทวความรนแรงมากยงขน

ขาดระบบการบรหารจดการน า (คลองทาเพชร) เพอมาใชในการเกษตร อยางมประสทธภาพ

(2) การพฒนาอาชพ

ควรมการพฒนาการทองเทยวชมชน โดยสรางการมสวนรวมจาก ส านกงานการทองเทยว มหาวทยาลย และชมชน

ขาดการสงเสรมการสรางผลตภณฑของชมชน ทงของกนและของทระลก เพอรองรบการทองเทยวชมชน

ขาดการพฒนาบรณะสถานทส าคญของชมชนใหเปนแหลงทองเทยวทมคณภาพ

ประชาสมพนธสถานทใหบรการดานภมปญญาทองถน เชน การท าปาย (3) ดานบคลากร

ขาดกจกรรมอบรมพฒนาบคลากร (4) ดานสาธารณปโภค

ปญหาการใชถนนโดยมรถบรรทกน าหนกเกนวงบนถนน จนท าใหถนนเปนหลมเปนบอ

แหลงออกก าลงกายในชมชนมไมเพยงพอตอความตองการของคนในชมชน 3) แนวทางการพฒนาโดยภาพรวมของต าบล

สงเสรมใหความรชมชน เรองการจดการขยะ สงเสรมการท าธนาคารขยะ ศกษาดงานการจดการขยะ ปลกจตส านกการคดแยกขยะกอนทง โดยเรมการคดแยกตงแตตนทาง

สงเสรม และสนบสนนการจดการทองเทยวชมชน

สงเสรมภมปญญาทองถน สนบสนนการนวดแผนไทย

สรางลานเรยนรของชมชน เพมใหชมชนมทงลานกฬาและศาลาอานหนงสอ

สงเสรมใหมตลาดนดชมชน สรางตลาดสนคาเกษตรอนทรยทผลตในชมชน

พนทเกาะกลางบางทะล ควรพฒนาเปนแหลงทองเทยวเชงนเวศน สถานทออกก าลงกาย


หนา | 44

4) เปาหมายการพฒนาต าบล

(1) การพฒนาคน / บคลากร และกลมองคกรชมชน

ผน าชมชน

แกนน า / วทยากรศนยเรยนร

ครภมปญญา กวาดซาง นวดแผนไทย รกษาโรคดวยสมนไพร โยคะ

ดานศนยการเรยนร คอ ศนยเรยนรและถายทอดเทคโนโลย

กลมองคกรชมชน ประกอบดวย กองทนตางๆในชมชน คอ กองทนหมบาน กองทนแมของแผนดน กองทนหมบาน กองทนสจจะ กลมอาชพ คอ กลมปยหมก กลมเกษตรอนทรย กลมสมนไพร

(2) สถานทส าคญของชมชน

พฒนาตลาดชมชน เพอสงเสรมเกษตรอนทรย

ศนยการศกษานอกระบบ (กศน.)

โรงน าดม

มสยด / วด /โบสถครสต / โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพระดบต าบล

พระธาตศรสราษฎร

ลานออกก าลงกาย

สถานทส าคญดานการศกษา โรงเรยน และ มหาวทยาลย (3) การทองเทยว

วถการเกษตรอนทรย

เกาะกลางบางทะล

Home Stay

ถนนศลปะ ใชงานศลปะเปนเครองมอการจดการทองเทยว

ผลตภณฑชมชน

จดท าปายประชาสมพนธแหลงทองเทยว

ปรบปรงภมทศนสถานทส าคญในชมชน (4) กลมองคกร

ดานศนยการเรยนร คอ ศนยเรยนรและถายทอดเทคโนโลย

กองทนตางๆในชมชน คอ กองทนหมบาน กองทนแมของแผนดน กองทนหมบาน กองทนสจจะ


หนา | 45

กลมตางๆในชมชน คอ กลมปยหมก กลมเกษตรอนทรย กลมสมนไพร

สถานทส าคญดานการศกษา โรงเรยน และ มหาวทยาลย (5) ดานทรพยากรธรรมชาต

คลองทาเพชร

หวทาเพชร

เกาะกลางบางทะล

หนกอง

เขาทาเพชร

คลองบางทะล

เขอนบานทรายทอง (6) ดานการเกษตร

กลมเลยงโค

กลมเลยงไกอารมณด / กลมเลยงไกพนบาน

กลมเกษตรท าสวน

กลมเกษตรอนทรย

กลมสมนไพร 5) กจกรรมการพฒนา

(1) ประเดนการทองเทยวและทรพยากรธรรมชาต ประเดนการทองเทยวและการอนรกษทรพยากรธรรมชาต ไดใหความส าคญกบการพฒนาและ

สงเสรมการทองเทยวชมชน โดยเนนการอนรกษทรพยากรธรรมชาต และการพฒนาผลตภณฑ และสนคาชมชนเพอเปนของซอ ของฝากใหกบกลมนกทองเทยว

- กจกรรมการพฒนาแหลงทองเทยว ส ารวจสถานททเปนแหลงทองเทยวของต าบล

1) จดท าแผนทการทองเทยวเชอมโยงกนทงต าบล 2) ปรบภมทศน / ปายบอกทาง / ปายสถานท / ปายประชาสมพนธใหความรเรองการทองเทยว

ชมชน 3) ประชาสมพนธการทองเทยวผานสอตางๆ 4) จดท าแพคเกจทวร / โปรแกรมการทองเทยว


หนา | 46

- กจกรรมพฒนาผลตภณฑ/กลมองคกรชมชน 1) พฒนาผลตภณฑใหเปนเอกลกษณของชมชน 2) โครงการ OTOP ชมชน(น ามนมะพราวสกดเยน) (2) ประเดนการพฒนาคน/บคลากร การพฒนาคน บคลากรเนนถงการพฒนาศกยภาพตามความถนดของผน า ซงแบงการพฒนา

ออกเปน กลมเยาวชน แกนน าธรรมชาตทเนนเรองการพฒนาครภมปญญาสการเปนวทยากรการถายทอดความร และผน าทางการทเนนพฒนาความรดานตางๆทจะใชในการพฒนาชมชน อยาง เรองนโยบายทเกยวของกบการพฒนาชมชน

- กจกรรมการพฒนาปราชญชมชน 1) จดท าฐานขอมลความรของครภมปญญา - กจกรรมการพฒนาผน าทางการ 1) ขอมลสวนตวผน า 3) ขอมลดานกฎหมาย 4) ขอมลความร 5) เขาใจนโยบายภาครฐน ามาใชใหเกดประโยชนกบชมชน - กจกรรมการพฒนาวทยากรเชยวชาญเฉพาะ ครภมปญญา 1) ใหขอมลในชมชนเพอเกดความเขาใจน าไปสการพฒนา

2) จดท าสอและถายทอดความรสคนรนใหม 3) เปนศนยการเรยนร

(3) ประเดนเกษตรอนทรย การพฒนาเกษตรอนทรย การท าเกษตรผสมผสานมการท าแผนกจกรรมในเรองของการลดปรมาณสารเคม สงเสรมการใช

ชวภาพ เนนการปลกเพอการบรโภคภายในครวเรอนและชมชน และน าไปสการมแปลงสาธตเกษตรอนทรย - กจกรรมสงเสรมการท าเกษตรผสมผสาน

1) รณรงคใหมการปลกพชผสมผสาน ไมสงเสรมการท าเกษตรเชงเดยว - กจกรรมสงเสรมการท าเกษตรอนทรย 1) รณรงคการใชชวภาพ แทนการใชเคม

2) สงเสรมการปลกผกกนเองในครวเรอน และชมชน 3) สงเสรมการปลกสมนไพร 4) พฒนาโรงอบสมนไพรชมชน


หนา | 47

(4) ประเดนวฒนธรรม และภมปญญา ประเดนวฒนธรรม และภมปญญาชมชน จะเนนการสรางแหลงเรยนรในดานตางๆ การสงเสรมให

ทกศาสนาสามารถอยรวมกนไดอยางมความสข การสรางพนทสาธารณะรวมกน อยางสถานทในการเลนกฬา และออกก าลงกายของชมชน เปนตน

- กจกรรมสงเสรมวฒนธรรม และภมปญญาชมชน 1) โครงการลานบญ ลานปญญา

2) โครงการสมานฉนททกศาสนา 3) โครงการสงเสรมลานกฬาหมบาน 4) โครงการพฒนาชมชนมสลม

เพอการขบเคลอนกจกรรมสการปฏบต ทประชมจงมมตใหเลอกผประสานประเดน ในการประสานงานกบสมาชกในชมชน และหนวยงานตางๆ โดยมตวแทนประเดนละ 2 ทาน ดงน 6) ผประสานงานรายประเดน

(1) ประเดนการทองเทยว และทรพยากรธรรมชาต

คณจอมขวญ กองประดษฐ โทร 089-9918399

คณชยวฒน เมฆมสก โทร 099-46203082 / 088-5912327 (2) ประเดนการ การพฒนาคน / บคลากร

คณพรภรมณ จารจารต โทร 081-7370997

คณบญเลศ วชยดษฐ โทร 081-9683237 (3) ประเดนเกษตรอนทรย

คณธรรมรงค ใจงาม โทร 080-9588799

คณจ าเนยร รนรวย โทร 088-3838284 (4) ประเดนวฒนธรรม และภมปญญา

คณซอแหละ โตะบาย โทร 093-5768181

คณวไล ศรวเศษ โทร 081-5699470 4.1.3 พฒนาตอยอด สราง model กระบวนการจดท าแผนพฒนาชมชนแบบมสวนรวม

ส าหรบประเดนเรองการพฒนาตอยอด เพอสรางเปน Model กระบวนการจดท าแผนพฒนาชมชนแบบมสวนรวมนน ถอเปนขนตอนส าคญเพอจะไดน า model ดงกลาวไปปรบประยกตใชกบพนทอนๆ อยางไรกตาม กจกรรมดงกลาวยงไมสามารถด าเนนการไดแลวเสรจในรอบการประเมนน เนองจากขอจ ากดดานเวลาทกระชนชด ทงนกจกรรมดงกลาวจะมการตอยอดพฒนาในรอบการด าเนนการตอไป


หนา | 48

นกศกษาลงพนทส ารวจขอมลชมชน

Focus group /ระดมสมองผน าชมชน

ประชมเชงปฏบตการจดท าแผนแมบทชมชนเขมแขง


หนา | 49

4.2 กจกรรมท 2 กจกรรมพฒนาศกยภาพศนยเรยนรนวตกรรมชมชน ต.มะขามเตย กจกรรมพฒนาศกยภาพศนยเรยนรนวตกรรมชมชน ต.มะขามเตย มแนวทางการพฒนาแบงออกเปน 4 กจกรรมยอย ไดแก 1) พฒนาสภาพแวดลอมลานนวตกรรมชมชนต าบลมะขามเตย เพอเปนแหลงแลกเปลยนรในชมชน 2) พฒนาศกยภาพคณะท างานชมชนเขมแขง 3) จดกจกรรมการเรยนการสอนรายวชาทเชอมโยงกบชมชน และ 4) จดกจกรรมแลกเปลยนเรยนรในชมชน โดยสามารถสรปรายละเอยดผลการด าเนนงานแตละกจกรรมไดดงตอไปน 4.2.1 การพฒนาสภาพแวดลอมลานนวตกรรมชมชนต าบลมะขามเตย

กจกรรมการพฒนาสภาพแวดลอมลานนวตกรรมชมชนต าบลมะขามเตย เปนการด าเนนการเพอปรบปรงอาคารอเนกประสงคหมท 5 เปนลานนวตกรรมชมชน เพอใชเปนทแลกเปลยนเรยนรในชมชน โดยมการปรบปรงสภาพแวดลอมทงภายในและภายนอก ตลอดจนด าเนนการจดหาวสดอปกรณทจ าเปนส าหรบการจดกจกรรมของชมชน เพอใหชมชนมสถานททเหมาะสมส าหรบใชเปนแหลงแลกเปลยนเรยนรกนในชมชน โดยกจกรรมดงกลาวมการด าเนนการดงตอไปน

1) ปรบปรงหองส าหรบใชท ากจกรรมของชมชน ไดแก ทาสประตเหลกยด ทาสผนง ตดตงฝาเพดาน ตดตงระบบไฟฟา

2) ปรบปรงสภาพแวดลอมภายในอาคาร ไดแก บอรดสอความหมาย 3) ปรบปรงสภาพแวดลอมภายนอกอาคาร 4) จดหาเกาอเพอใชท ากจกรรมจ านวน 50 ตว การด าเนนงานทกกจกรรมยอยด าเนนไปดวยความเรยบรอย ภายใตการสนบสนนขององคการ

บรหารสวนต าบลมะขามเตย และประชาคมต าบลมะขามเตย

ปรบปรงอาคารอเนกประสงคหมท 5 ภายในโรงเรยนบานทาเพชร เปนลานนวตกรรมชมชน ส าหรบใชเปน

ทแลกเปลยนเรยนรในชมชน


หนา | 50

จดท าบอรดประชาสมพนธ เพอการเผยแพรขอมลขาวสารทเปนประโยชนกบชมชน

ปรบปรงระบบไฟในหองเพออ านวยความสะดวกในการจดกจกรรม

ปรบปรงทาสหองท างาน จดเตรยมเกาอส าหรบกจกรรม


หนา | 51

ปรบปรงซอมแซมทาสประต/หนาตาง หองท างาน

4.2.2 การพฒนาศกยภาพคณะท างานชมชนเขมแขง กจกรรมพฒนาศกยภาพคณะท างานชมชนเขมแขง เปนกจกรรมทด าเนนการตอเนองจากโครงการ

จดท าแผนแมบทชมชนเขมแขงต าบลมะขามเตย โดยการพฒนาศกยภาพของคณะท างานชมชนเขมแขง ใหสามารถด าเนนการแกปญหาตางๆ ของชมชนไดอยางมประสทธภาพ

ส าหรบกจกรรมทเตรยมการไวจะด าเนนการ ไดแก การจดประชมคณะท างานประจ าเดอนอยางตอเนองตลอดระยะเวลาด าเนนการโครงการ อยางไรกตาม กจกรรมดงกลาว ไมไดด าเนนการในชวงระยะทผานมา เนองจากความไมพรอมของคณะท างาน สภาพปญหาหลกๆ ไดแก คณะท างานสวนใหญเปนคนทมบทบาทเปนผน าอยางเปนทางการของชมชน จงมภารกจประจ าคอนขางมาก ประกอบกบไมมแผนการด าเนนงานทชดเจน สงผลใหไมสามารถด าเนนการประชมไดตามระยะเวลาทก าหนด

แนวทางแกไขปญหาในอนาคต ทางชมชนไดก าหนดใหมแผนการจดกจกรรมอยางตอเนอง โดยไมจ าเปนตองมสมาชกเขารวมประชมครบตามก าหนด แตจะเนนการพบปะกนอยางตอเนองแบบไมเปนทางการ โดยคาดหวงวากจกรรมดงกลาวจะเปนจดเรมตนเลกๆ ของการสรางเครอขายการท างานทเขมแขงของชมชนในอนาคต


หนา | 52

พฒนาศกยภาพคณะท างานชมชนเขมแขง

พฒนาศกยภาพคณะท างานชมชนเขมแขง

4.2.3 การจดกจกรรมการเรยนการสอนรายวชาทเชอมโยงกบชมชน

กจกรรมดงกลาวคอนขางประสบความส าเรจในระดบสง โดยมรายวชาตางๆ ทมการออกแบบใหเชอมโยงกบชมชน และใชพนทลานนวตกรรมชมชนเปนสถานทด าเนนการอยางนอย 4 รายวชา ไดแก รายวชา 925-231 นโยบายสาธารณะ รายวชา 925-315 การบรหารการปกครองทองถนไทย รายวชา 925-214 ประชาสงคมและการมสวนรวมทางการเมอง และ รายวชา 925-222 การจดการบรการสาธารณะ โดยมวทยากรชมชนทเปนผลผลตจากกจกรรมท 3 กจกรรมฝกอบรมวทยากรกระบวนการชมชน ชวยเปนวทยากรให ซงสามารถด าเนนการไดอยางมประสทธภาพ สงผลใหนกศกษามโอกาสไดเรยนรจากสถานการณจรง บรรลตามวตถประสงคของกจกรรมทตองการพฒนาใหลานนวตกรรมดงกลาว เปนหองเรยนชมชนส าหรบนกศกษา และประชาชนทวไป (Social Lab)


หนา | 53

นกศกษาลงส ารวจพนท รายวชาการจดการบรการสาธารณะ

วทยากรชมชนแลกเปลยนเรยนรกบนกศกษา รายวชาการปกครองทองถน

ผน าชมชนรวมประเมนนกศกษารายวชานโยบายสาธารณะในชนเรยน


หนา | 54

4.2.4 การจดกจกรรมแลกเปลยนเรยนรในชมชน กจกรรมแลกเปลยนเรยนรในชมชน เปนกจกรรมทออกแบบใหชมชนเกดบรรยากาศการพดคย

แลกเปลยนเรยนรกนอยางตอเนอง อนจะเปนจดเรมตนของการสรางกระบวนการมสวนรวมของสมาชกในชมชนตอการก าหนดทศทางการพฒนาและการแกปญหาตางๆ ในอนาคต เปนรากฐานส าคญน าไปสการพฒนาทยงยน

ส าหรบการพบปะพดคยจะเนนการพบปะกนอยางไมเปนทางการ แตจะใหความส าคญกบการด าเนนงานอยางตอเนอง โดยคาดหวงวากจกรรมดงกลาวจะเปนจดเรมตนเลกๆ ของการสรางเครอขายการท างานทเขมแขงของชมชนในอนาคต

กจกรรมแลกเปลยนเรยนรในชมชน

กจกรรมแลกเปลยนเรยนรในชมชน


หนา | 55

4.3 กจกรรมท 3 กจกรรมฝกอบรมวทยากรกระบวนการชมชน กจกรรมการฝกอบรมวทยากรกระบวนการชมชน เปนกจกรรมทตองการพฒนาผน าชมชนใหมศกยภาพ และทกษะการสอสารทด เพอเปนแกนน าในการสอสารและถายทอดองคความรตางๆ สชมชน

ผลการด าเนนงานกจกรรมดงกลาวคอนขางประสบความส าเรจในระดบสง มหาวทยาลยมเครอขายวทยากรชมชนทเขมแขง วทยากรชมชนทเปนผลผลตของกจกรรมนจ านวนหนง สามารถถายทอดองคความรตางๆ ไดอยางมประสทธภาพ สามารถชวยสนบสนนการเรยนการสอน การบรการวชาการ และการวจยของมหาวทยาลยไดเปนอยางด

อยางไรกตาม วทยากรทมคณสมบตดงกลาวขางตนยงมจ านวนนอย วทยากรชมชนสวนใหญยงขาดทกษะทจ าเปน เชน ทกษะการสอสารทมประสทธภาพ ทกษะการเปนผน า รวมถงองคความรทจ าเปนส าหรบการเปนวทยากรชมชน ซงในรอบปทผานมามระยะเวลาในการด าเนนการโครงการคอนขางจ ากด ไมเพยงพอตอการฝกทกษะดงกลาว ชมชนจงเสนอใหมการด าเนนกจกรรมดงกลาวตอเนองในปตอไป เพอฝกทกษะของวทยากรกรชมชนใหมมศกยภาพ มทกษะการสอสารทด เพอสามารถเปนแกนน าในการสอสารและถายทอดองคความรตางๆ สชมชน ไดอยางมประสทธภาพตอไป

ฝกอบรมวทยากรกระบวนการชมชน

ฝกทกษะวทยากรกระบวนการชมชน


หนา | 56

ฝกทกษะวทยากรกระบวนการชมชน

วทยากรชมชนถายทอดความรแกนกศกษา วทยากรชมชนรวมประเมนนกศกษาในชนเรยน

4.4 กจกรรมท 4 กจกรรมผลตสอและสรางชดความรชมชน กจกรรมผลตสอและสรางชดความรชมชน มวตถประสงคหลกเพอใหชมชนมสอและชดความรส าหรบเปนเครองมอในการท ากจกรรมเผยแพรองคความรของชมชนอยางเปนระบบ สนบสนนการด าเนนงานของวทยากรกระบวนการชมชน โดยสามารถแบงการด าเนนงานออกเปน 3 ขนตอน ไดแก 1) ส ารวจขอมล องคความรชมชน 2) จดท า สอ/ชดความรชมชน และ 3) เผยแพรสอ/ชดความรชมชน โดยสามารถสรปรายละเอยดผลการด าเนนงานแตละขนตอนไดดงตอไปน 4.4.1 ส ารวจขอมลองคความรชมชน

ขนตอนแรกของกจกรรมผลตสอและสรางชดความรชมชน คอการสบคนองคความรและภมปญญาทมในชมชนมะขามเตย ซงจากการส ารวจพบวา ในชมชนมะขามเตย มองคความรหลากหลาย แตทมความโดดเดนมอย 4 เรอง ไดแก 1) องคความรเรองการเลยงและการพฒนาพนธโคขน 2) องคความรเรองสมนไพรและการแพทยพนบาน 3) องคความรดานการท าเกษตรอนทรย และ 4) องคความรดานการปลกไมประดบ


หนา | 57

ส ารวจองคความรเรองการเลยงและการพฒนาสายพนธโคขนมะขามเตย

ส ารวจองคความรเรองสมนไพรและการแปรรปสมนไพรในชมชนมะขามเตย

ส ารวจองคความรเรององคความรดานการท าเกษตรในชมชนมะขามเตย


หนา | 58

ส ารวจองคความรเรององคความรเรองไมประดบ

4.4.2 การจดท าสอ/ชดความรชมชน และ เผยแพรสอ/ชดความรชมชน

เปนขนตอนทด าเนนการตอเนองจากการสบคนองคความรและภมปญญาทมในชมชนมะขามเตย หลงจากไดขอมลชมชนแลว จะมการคดเลอกองคความรทมความโดดเดนมาจดท าสอ/ชดความร และเผยแพรตอไป อยางไรกตาม ชดความรดงกลาว จ าเปนตองอาศยระยะเวลาในการด าเนนการสมภาษณเชงลก และถายท าขอมลตางๆ ในระยะเรมตนนจงยงไมสามารถผลตสอ/ชดความรไดทนตามก าหนด อยางไรกตาม ทางคณะท างานกจกรรมดงกลาวจะมการจดท าเพมเตมในภายหลง

4.5 กจกรรมท 5 กจกรรมนวตกรรมเพอพฒนาอาชพตามความตองการของชมชน กจกรรมนวตกรรมเพอพฒนาอาชพตามความตองการของชมชน มวตถประสงคหลกเพอพฒนาอาชพเสรมเพมรายไดใหแกประชาชน ในเขตองคการบรการสวนต าบลมะขามเตย ตามความตองการของชมชน โดยมกจกรรมหลก 2 กจกรรม ไดแก 1) นวตกรรมการปลกพชไรดน (Hydroponics) และ 2) นวตกรรมบอเคลอบน ายางพาราเพอใชงานการเกษตร ซงทง 2 กจกรรมเปนการน าเอาองคความรมาถายทอดใหแกเกษตรกรผสนใจในพนท โดยสามารถแบงการด าเนนงานออกเปน 3 ขนตอน ไดแก 1) ส ารวจความตองการดานการพฒนาอาชพ 2) การฝกอบรมเชงปฏบตการถายทอดความรสชมชน และ 3) การขยายผลสครวเรอนในพนท โดยสามารถสรปรายละเอยดผลการด าเนนงานแตละขนตอนไดดงตอไปน 4.5.1 การส ารวจความตองการดานการพฒนาอาชพของชมชน

ขนตอนแรกของกจกรรมพฒนาอาชพตามความตองการของชมชน คอการสบคนความตองการของชมชนในเขตองคการบรหารสวนต าบลมะขามเตย ซงจากการส ารวจพบวา ประชาชนสวนใหญมความตองการพฒนาอาชพ ดานการปศสตว และดานสงเสรมการเกษตร อยางไรกตาม เมอพจารณาจากบรบทของพนทและความพรอมของบคลากรแลว ทางคณะท างานมความเหนวา ควรมงเนนการสงเสรมอาชพท


หนา | 59

เกยวของกบการเกษตรกอน โดยแบงการด าเนนงานออกเปน 2 กจกรรม ไดแก 1) นวตกรรมการปลกพชไรดน (Hydroponics) และ 2) นวตกรรมบอเคลอบน ายางพาราเพอใชงานการเกษตร ดงรายละเอยดตอไปน

4.5.2 กจกรรมการปลกพชไรดน : Hydroponics กจกรรมพฒนาอาชพตามความตองการของชมชน กจกรรมแรก ไดแก การปลกพชไรดน :

Hydroponics ซงเปนความตองการของชมชน โดยจดขน ณ ทท าการผใหญบานหมท 7 ต าบลมะขามเตย มผใหความสนใจเขารวมประมาณ 30 คน กจกรรมดงกลาวรบผดชอบโดยอาจารยสาขาเกษตร เปนการ บรณาการเรยนการสอนกบการบรการวชาการเขาดวยกน การผลสบเนองจากกจกรรมนสงผลใหชาวบานทเขารวมกจกรรมไดรบความรความเขาใจเกยวกบการปลกพชไรดน และสามารถประยกตใชในชวตประจ าวนไดอยางมประสทธภาพ

การฝกปฎบตการปลกพชไรดนของผเขารวมโครงการ

ผลผลตจากโครงการฝกอบรมเชงปฏบตการการปลกพชไรดน


หนา | 60

4.5.3 กจกรรมบอเคลอบน ายางเพอใชงานการเกษตรในชมชน กจกรรมพฒนาอาชพตามความตองการของชมชน กจกรรมทสอง ไดแก การจดท าบอเคลอบน า

ยางเพอใชงานการเกษตรในชมชน โดยคณะท างานไดเลอกพนทโรงเรยนบานทาเพชรเปนพนทด าเนนการ โดยการบรณาการรวมกบโครงการเกษตรพอเพยงของโรงเรยน มนกเรยน นกศกษา และประชาชนเขารวมด าเนนการ กจกรรมนรบผดชอบโดยสาขาวชาเทคโนโลยยาง คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลยอตสาหกรรมผลลพธของกจกรรม สามารถสรางบอเคลอบน ายางตนแบบขนาดเลก จ านวน 2 บอ ส าหรบใชปลกพชน าหรอเลยงสตวตามความตองการโรงเรยน กจกรรมดงกลาวเปนกจกรรมทเกดขนจากความรวมมอของมหาวทยาลยฯ โรงเรยนบานทาเพชร และชาวบานบรเวณใกลเคยงโรงเรยน

นกศกษาสาขาเทคโนโลยยาง สาธตการท าบอเคลอบน ายางเพอใชงานการเกษตร

โดยมนกเรยนโรงเรยนบานทาเพชร รวมเรยนร


หนา | 61

ชาวบาน นกศกษา และคณคร รวมกจกรรมสรางบอยางพาราในโรงเรยน

4.5.4 การขยายผลสครวเรอนในพนท เปาหมายสดทายของกจกรรมการพฒนาอาชพของชมชน ทงกจกรรมการปลกพชไรดน และ

กจกรรมบอเคลอบน ายางพาราเพอใชงานการเกษตร ดงกลาวขางตน คอการขยายผลกจกรรมดงกลาวสครวเรอนในพนท เพอตอบโจทยการเกษตรแบบพงตนเองตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ส าหรบในชวงปแรกของการด าเนนการยงไมสามารถผลกดนโครงการดงกลาวสครวเรอนไดส าเรจ จ าเปนตองอาศยระยะเวลาและการสรางแรงจงใจเพมมากขน อยางไรกตามกจกรรมดงกลาวกอใหเกดความรความเขาใจทถกตองของชาวบานผเขารวมกจกรรม

4.6 กจกรรมท 6 กจกรรมการจดการขยะและสงแวดลอมชมชน กจกรรมการจดการขยะและสงแวดลอมชมชน มวตถประสงคหลกเพอแกไขปญหาขยะในพนทองคการบรการสวนต าบลมะขามเตย ซงนบวนจะทวความรนแรงขนพรอมๆ กบการเปลยนสภาพของพนท จากสงคมเกษตรกรรมเปนสงคมเมอง โดยมกจกรรมหลก 2 กจกรรม ไดแก 1) การอบรมอบรมใหความรเรองการจดการขยะและสงแวดลอม และ 2) การจดกจกรรมคดแยกขยะตามความตองการของชมชน ซงทง 2 กจกรรม ด าเนนการภายใตเปาหมายเพอใหประชาชนมความรเรองการจดการขยะและสงแวดลอม และตองการพฒนารปแบบการจดการขยะและสงแวดลอมชมชนอยางยงยน โดยสามารถสรปรายละเอยดผลการด าเนนงานแตละขนตอนไดดงตอไปน 4.6.1 การอบรมใหความรเรองการจดการขยะและสงแวดลอม

จากสภาพปญหาเรองการจดการขยะของชมชนมะขามเตย ซงไดรบการสะทอนมาจากเวทประชาคม (กจกรรมท 1) ตวแทนชมชนมความเหนวาควรใหความรเรองการคดแยกขยะและแนวทางการจดการขยะทถกตองแกประชาชนเปนเบองตนกอนด าเนนการกจกรรมอนๆ ทางคณะท างานกจกรรมการจดการขยะและสงแวดลอมจงไดจดกจกรรมอบรมใหความรเรองการจดการขยะและสงแวดลอมในชมชนมะขามเตย โดยเรมด าเนนการทหมท 6 ต.มะขามเตย ซงเปนทตงของมหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตสราษฎรธาน ผลการด าเนนงานกจกรรมดงกลาว สงผลใหประชาชนในพนทหมท 6 ไดรบความรความ


หนา | 62

เขาใจเกยวกบแนวทางการจดการขยะทถกตอง อยางไรกตาม กจกรรมดงกลาว ยงไดรบความสนใจจากประชาชนจ านวนนอยกวาเปาหมายทก าหนดไว

ระดมสมอง สถานการณขยะในชมชน

กจกรรมอบรมใหความรการจดการขยะชมชน

ผน าชมชนหมท 6 ต าบลมะขามเตย


หนา | 63

4.6.2 จดกจกรรมคดแยกขยะตามความตองการของชมชน กจกรรมนด าเนนการหลงจากการอบรมใหความรเรองการจดการขยะเรยบรอยแลว อยางไรกตาม

ในทางปฏบตพบปญหาอปสรรคคอนขางมาก เนองจากประชาชนสวนใหญในพนทยงไมไดเขารวมกจกรรม และไมคอยใหความรวมมอ อยางไรกตาม จากผลการด าเนนงานกจกรรมดงกลาว ท าใหทราบแนวทางการจดการขยะทเหมาะสมกบบรบทของพนท ซงชาวบานทเขารวมกจกรรมไดสะทอนใหทราบขณะถอดบทเรยนการด าเนนการกจกรรมดงกลาว

สอบถามความคดเหนชาวบานผเขารวมกจกรรมการจดการขยะชมชน

บานตนแบบการคดแยกขยะชมชน


หนา | 64

4.7 กจกรรมท 7 กจกรรมศกษาและพฒนาเกาะกลางบางทะล ระยะท 1 กจกรรมศกษาและพฒนาเกาะกลางบางทะล ระยะท 1 มเปาหมายสดทายเพอพฒนาเกาะกลางบางทะล ซงเปนแหลงทรพยากรธรรมชาตทอดมสมบรณของพนทต าบลมะขามเตย โดยภาพรวมของโครงการนแบงการด าเนนงานออกเปน 3 ระยะ ส าหรบกจกรรมนเปนระยะท 1 มวตถประสงคหลกเพอศกษาระบบนเวศทงบนบกและในน าของเกาะกลางบางทะล โดยมกจกรรมหลก 2 กจกรรม ไดแก 1) การศกษาระบบนเวศนทงบนบกและในน าเกาะกลางบางทะล และ 2) เผยแพรขอมลสประชาคมต าบลมะขามเตย โดยสามารถสรปรายละเอยดผลการด าเนนงานแตละขนตอนไดดงตอไปน 4.7.1 การศกษาระบบนเวศนทงบนบกและในน าเกาะกลางบางทะล

กจกรรมการศกษาระบบนเวศนทงบนบกและในน าเกาะกลางบางทะล เกดจากการสะทอนความตองการของประชาคมต าบลมะขามเตย สบเนองจากทางองคการบรหารสวนจงหวดมความตองการพฒนาพนทดงกลาวใหเปนสถานกฬาขนาดใหญ แตประชาคมสวนใหญยงตองการใหกนพนทสวนหนงใหเปนแหลงทองเทยวเชงนเวศนในอนาคต ตวแทนชมชนจงไดเขาหารอกบมหาวทยาลย เพอขอความชวยเหลอดงกลาว ผลการด าเนนงานศกษาระบบนเวศนทงบนบกและในน าเกาะกลางบางทะล สามารถสรปไดดงจะกลาวในหวขอตอไป

ภาพถายทางอากาศเกาะกลางบางทะล


หนา | 65

4.7.1.1 การส ารวจระบบนเวศแหลงน า สภาพทางกายภาพบางประการ สภาพแวดลอมทางกายภาพทศกษาเบองตน แสดงรายละเอยดดงตอไปน 1) สภาพแวดลอมโดยทวไป สภาพแวดลอมโดยทวไปรอบๆ บรเวณเกาะกลางบางทะลเกยวกบสภาพของแหลงน าพบวามล า

คลองลอมรอบพนทเกาะกลางบางทะล โดยระดบน ามการขน-ลง ซงสงเกตไดจากรอยระดบน าสงสดทปรากฎอยบรเวณขอบของล าคลอง บรเวณดานหนาของเกาะฯ มทอระบายน า 2 แหง ผวน ามการเคลอนไหวเลกนอยตามกระแสลม สภาพของน าโดยทวไปยงถอวาไมมปญหาอะไร นอกจากนบรเวณพนทดานในของเกาะฯ มการขดรองน าขนาดใหญไวโดยรอบ ซงพบวาสภาพน าในรองน าทมการขดไวดงกลาวมสเขยวคล า ไมใสเหมอนน าในคลองรอบเกาะ

สภาพรองน าทขดไวบรเวณพนทดานในเกาะกลางบางทะล


หนา | 66

ลกษณะล าคลองทลอมรอบพนทเกาะกลางบางทะล

2) ส กลน สงปนเปอนในแหลงน า จากการสงเกตสและทดสอบในเบองตนพบวาน าในล าคลองรอบๆ พนทเกาะกลางบางทะล

มลกษณะใส ไมมกลน และไมมสงปนเปอนใดทสงเกตเหนไดอยางชดเจน แตพบวาน าในรองทขดขนภายในเกาะมสคล า และมกลนดนเลกนอย อาจจะเนองมาจากน าไมเกดการไหลเวยนท าใหเกดการเนาเสยในบางสวน

3) อณหภมของน าในแหลงน า 3.1) จากการวดอณหภมน าทผวน า โดยใชเทอรโมมเตอรหยอนลงในน าลกประมาณ 5-6 เซนตเมตร ผลทไดแสดงดงตารางท 4.9 ตารางท 4.9 อณหภมน าทผวน าในล าคลองรอบๆ พนทเกาะกลางบางทะล

ต าแหนงทเกบ ตย. คาเฉลยอณภมของน าบรเวณตางๆ

คลองรอบเกาะฯ รองน าทขดขนภายในเกาะ ดานซายของเกาะฯ

จดท 1 28.3 29.3 จดท 2 28.9 29.7 จดท 3 28.7 28.7 จดท 4 28.5 28.6 จดท 5 28.5 29.7 เฉลย 28.6 29.2


หนา | 67

ต าแหนงทเกบ ตย. คาเฉลยอณภมของน าบรเวณตางๆ

คลองรอบเกาะฯ รองน าทขดขนภายในเกาะ ดานขวาของเกาะฯ


3.2) วดอณหภมน าทระดบความลกจากผวน าอยางนอย 20 เซนตเมตร ผลทไดแสดงดงตารางท 4.10 ตารางท 4.10 อณหภมทระดบความลกจากผวน าอยางนอย 20 เซนตเมตร ในล าคลองรอบๆ

พนทเกาะกลางบางทะล

ต าแหนงทเกบ ตย. คาเฉลยอณภมของน าระดบความลก จากผวน าอยางนอย 20 เซนตเมตร



ดานขวาของเกาะฯ จดท 1 27.8 28.0 จดท 2 27.9 28.2 จดท 3 27.3 28.0 จดท 4 27.5 28.6 จดท 5 27.5 28.8 เฉลย 27.6 28.3


หนา | 68

จากการวดอณหภมน าทงทผวน าและระดบความลกจากผวน าอยางนอย 20 เซนตเมตร พบวาคาอณภมมคาใกลเคยงกบแหลงน าในธรรมชาตทวไป โดยอณหภมของน าทอยในรองน าทขดขนภายในเกาะมคาสงกวาอณหภมน าทผวน าในล าคลองรอบๆ พนทเกาะเลกนอย ทเปนเชนนอาจเนองมาจาก

4) ความเปนกรด-เบสของน าทผวน า จากการวดความเปนกรด-เบสของน าทผวน า โดยใชพเอชมเตอร อานคาและบนทกผล ผลทไดแสดง

ดงตอไปน 4.1) ความเปนกรด-เบสของน าทผวน า ผลทไดแสดงดงตารางท 4.11 ตารางท 4.11 ความเปนกรด-เบสของน าทผวน าบรเวณล าคลองรอบๆ พนทเกาะฯ และบรเวณ

รองน าทขดขนภายในเกาะ

ต าแหนงทเกบ ตย. คาเฉลยกรด-เบสของน าบรเวณตางๆ




หมายเหต; คา pH ทแสดงในตารางเปนคาเฉลยทไดจากการตรวจวดทงหมด 3 ครง

จากผลการศกษาพบวาคาความเปนกรด-ดาง (พเอช) ของน าทอยในคลองบรเวณรอบเกาะมคาพเอชอยในชวง 6.90 – 7.14 สวนพเอชของน าทอยในรองทขดขนภายในเกาะมคาอยในชวง 5.93 – 7.09


หนา | 69

4.2) ความเปนกรด-เบสของน าทระดบความลก 20 เซนตเมตร ผลทไดแสดงดงตารางท 4.12 ตารางท 4.12 ความเปนกรด-เบสของน าทระดบความลก 20 เซนตเมตร ในล าคลองรอบๆ พนท

เกาะกลางบางทะล ต าแหนงทเกบ ตย. คาเฉลยกรด-เบสของน าบรเวณตางๆ




หมายเหต; คา pH ทแสดงในตารางเปนคาเฉลยทไดจากการตรวจวดทงหมด 3 ครง จากผลการศกษาพบวาคาความเปนกรด-ดาง (พเอช) ของน าทระดบความลก 20 เซนตเมตร ในล า

คลองรอบๆ พนทเกาะกลางบางทะล 6.91 – 7.16 สวนพเอชของน าทระดบความลก 20 เซนตเมตร ทอยในรองทขดขนภายในเกาะมคาอยในชวง 6.01 – 7.06 ซงเมอพจารณาเปรยบเทยบกบความเปนกรด-เบสของน าทผวน าบรเวณล าคลองรอบๆ พนทเกาะฯ และบรเวณรองน าทขดขนภายในเกาะ พบวามคาใกลเคยงกน

สงมชวตในแหลงน า จากการสงมชวตในล าคลองรอบๆ พนทเกาะกลางบางทะล โดยการสงเกตสงมชวตบนผวน า และ

สงมชวตทชาวบานดกจบ ทงชนด และการกระจายของสงมชวตแตละชนด โดยแบงออกเปน 2 ประเภทหลกๆ คอ พชน าและสตวน า โดยพบวามพชน าบางชนดเจรญอยในแหลงน า เชน สาหราย ส าหรบสตวน าทพบทงจาก


หนา | 70

การสอบถามชาวบานทอาศยในบรเวณนน (มการดกจบสตวน าทกวนหยด) และการสมดกจบเอง พบวา สตวน าทพบไดแก กง ป และปลาชนดตางๆ

ตวอยางของสตวน าทพบอยในล าคลองรอบๆ พนทเกาะกลางบางทะล

4.7.1.2 การส ารวจระบบนเวศบนบก

สภาพทางกายภาพบางประการ 1) ส ารวจสภาพแวดลอมโดยทวไป จาการศกษาส ารวจสภาพแวดลอมโดยทวไปรอบๆ บรเวณเกาะกลางบางทะล พบวาคณภาพ

อากาศจากการสมผส การมองเหนอยในเกณปกต ไมมกลน หรอ พบเหนฝนละออง ควน เขมา กลน เสยง หรอกองขยะ แตพบสงกอสราง 2 อยางไดแก สะพานทางเขาเกาะ และทางเดนส ารวจธรรมชาต โดยวาทางเขาเกาะกลางบางทะลไดมการสรางสะพานเปนทางเชอมเพอความสะดวกสบายในการเดนทางเขาไปบรเวณภายในเกาะ โดยบรเวณทางขนสะพานและบรเวณใกลเคยงมบานตงอย 3 หลง และสงกอสรางทส าคญทมการสรางไวภายในบรเวณเกาะฯ คอ ทางเดนส ารวจธรรมชาตทสรางด วยคอนกรต มความกวาง เทากบ 1 เมตร และความยาว เทากบ 20 เมตร


หนา | 71

ทางเดนส ารวจธรรมชาตทสรางดวยคอนกรต

2) ลกษณะของดน จากการสงเกตลกษณะของดน พบวาดนบรเวณเกาะกลางบางทะลเปนดนคอนขางเหนยวสน าตาล

คล า และพบไมสงเกตพบสงปนเปอนใดๆ ในดนบรเวณนนนอกจากซากพชและซากสตวบางชนด เชน เปลอกหอยขนาดเลก

ศกษาสงมชวตในระบบนเวศบนบก โดยการสงเกตชนด จ านวน ลกษณะ และการกระจายของสงมชวต ทงพชและสตวบนพนดน การ

ส ารวจโดยประยกตจากแบบวธ Line Transect Sampling ซงเปนการสมตวอยางขอมลในแนวเสนทางส ารวจธรรมชาตทสรางดวยคอนกรต โดยในแตละจดสงเกตการณหนงๆ (หางกนจดละ 2 เมตร) ในแนวขอบเขตทสายตามองเหนไดชดเจน ผส ารวจจะท าการแจงชนด และนบทรพยากรทพบเหน ผลการส ารวจพชแสดงดงตารางท 4.13


หนา | 72

ตารางท 4.13 พนธไมทส ารวจพบในแนวเสนทางธรรมชาต

ล าดบ พนธไมทพบ จ านวน ล าดบ พนธไมทพบ จ านวน

1 จกทะเล 1 22 โพทะเล (กานสน) 89 2 ชาเลอด 2 23 มะคะ 3 3 เตยทะเล 13 24 จกทะเล 2 4 เบญจมาศน าเคม 74 25 ตะขบน า 2 5 ปรงทะเล 175 26 ปรงหน 11 6 ปอทะเล 94 27 น านองตรง 4 7 พงกาหวสม-ถวขาว 10 28 โพรงนก 1 8 โพทะเล(กานยาว) 23 29 ล าเทง 2 9 ตนพอ 18 30 โกงกางใบเลก 39 10 หวาย 15 31 ไทรยอยใบท 1 11 ระก า 1 32 ยคาลปตส 4 12 กระทงฟา 11 33 ล าพ 99 13 หงอนไกทะเล 2 34 โกงกางใบใหญ 59 14 หวายลง 1 35 ชะคราม 12 15 เหงอกปลาหมอดอกมวง 1 36 ปาลม 3 16 จาก 25 37 ผกกด 26 17 แดงน า 3 38 กาฝาก 1 18 ตอไส 2 39 กระถนเทพา 3 19 ตะบนด า 1 40 ขล 3 20 น านอง 2 41 เฟรน 35 21 นนทร 1 42 โพธแดง 2


หนา | 73

พนธไมทส ารวจพบเปนจ านวนมากในแนวเสนทางธรรมชาต

สรปผลการศกษา จากการศกษาและส ารวจระบบนเวศทงบนบกและในน าบรเวณเกาะกลางบางทะล สามารถสรป

ผลไดวาบรเวณดงกลาวจดเปนพนทปาชายเลนชนดหนง เนองจากประกอบไปดวยพนธพช พนธสตว หลาย

ชนดท ด ารงชวตรวมกนในสภาพแวดลอมทเปนดนเลนเชนเดยวกบปาชายเลน โดยทปาชายเลนถอเปน

ทรพยากรทส าคญ และใหประโยชนทงในดานปาไม ประมง และรกษาสภาพสงแวดลอม แตในสถานการณ

ปจจบน ปาชายเลนไดถกท าลายลงดวยกจกรรมตางๆ อยเปนประจ า ดงนนจงจ าเปนจะตองหาแนวทางใน

การอนรกษและใชประโยชนทรพยากรบร เวณเกาะกลางบางทะล ใหไดผลเตมทตลอดไป และใน

ขณะเดยวกนกไมเปนการท าลายระบบนเวศดวย จากทกลาวมาขางตนผวจยจงเสนอแนะใหมการจดการ

ทรพยากรบรเวณเกาะกลางบางทะล เพอใหสามารถน ามาใชประโยชนไดยงยนตอไป ไดแก การรกษาพนท

ปาชายเลนทมอยใหคงไวซงเปนเรองทยากพอสมควร และจะตองชวยกนหลายๆ ฝาย รวมทงการจดการวาง

แผนการใชทดนทรพยากรบรเวณเกาะกลางบางทะลใหเหมาะสม จะเปนทางหนงทจะรกษาพนทบรเวณนไว

ได นอกจากนควรมการใชประโยชนทรพยากรบรเวณเกาะกลางบางทะลใหมประสทธภาพมากขน โดยการ

ใชขอมลจากการศกษาวจยเพอหาวธการและเทคโนโลยทเหมาะสมทจะน ามาใชใสการใชประโยชนทง

ทางดานปาไม รวมถงการใชประโยชนในดานสนทนาการทไมท าใหเกดผลกระทบแกระบบนเวศบรเวณ

ดงกลาว ซงในเรองน หากทางดานผปฏบตการเจาหนาทควบคม นกวชาการ และผทอาศยอยรอบบรเวณ


หนา | 74

ดงกลาว ไดรวมมอกนอยางจรงจงแลว เชอวาการใชประโยชนทรพยากรบรเวณเกาะกลางบางทะล จะ

ประสบผลส าเรจมากขน โดยเกดประโยชนสงสด และปราศจากการท าลายระบบนเวศในบรเวณนดวย

ส ารวจสภาพแวดลอมบนบก

ส ารวจสภาพแวดลอมบนบก

ส ารวจสภาพแวดลอมในน า


หนา | 75

4.8 กจกรรมท 8 กจกรรมเสรมสรางศกยภาพและพฒนาเครอขายกลมอาชพ กจกรรมเสรมสรางศกยภาพและพฒนาเครอขายกลมอาชพ มกจกรรมหลกไดแกพฒนาศกยภาพ

แกนน ากลมอาชพในชมชน เพอการพฒนาอยางมประสทธภาพและเกดความยงยน ด าเนนการโดยการพฒนากลมอาชพตางๆ สรางเปนเครอขายอาชพชมชนต าบลมะขามเตย โดยมคณะท างานระดบต าบลเปนกลไกหลกในการขบเคลอนในภาพรวม และมกลมเกษตรกรเครอขายเขารวมจ านวน 8 กลม ไดแก 1) กลมผเลยงและแปรรปปลาดก 2) กลมผเลยงและแปรรปไกพนเมอง 3) กลมปลกมลเบอร 4) กลมปลกผกสลด 5) กลมปลกไพร 6) กลมปลกถวดาวอนคา 7) กลมปลกรากสามสบ และ 8) กลมปลกพรกไทย

กจกรรมดงกลาว ด าเนนการโดยตวแทนกลมตางๆ จะมการน าเสนอองคความรแกสมาชกกลมของตนเอง เปาหมายสดทายของกจกรรมนเพอตองการใหกลมอาชพตางๆ ในชมชนมการรวมตวกนท ากจกรรม และแลกเปลยนเรยนรซงกนและกนเปนเครอขายการท างานทเขมแขง

ผลการด าเนนงานในระยะเรมตน สงผลใหกลมตางๆ ทเขารวมกจกรรมสามารถน าองคความรไปประยกตใชใหเกดประโยชนแกกลมของตนเองได และสามารถแลกเปลยนสนคาทเปนผลผลตของกลมใหแกกลมอนๆ ได นอกจากนผลพวงของกจกรรมน ยงชวยใหเกดกลไกเครอขายพฒนาอาชพทเขมแขงของต าบลมะขามเตยอกดวย

กจกรรมอบรม/แลกเปลยนเรยนรระหวางกลมอาชพ

อบรมเชงปฏบตการกลมแปรรปปลาดก และไกพนบาน


หนา | 76

กจกรรมอบรมเชงปฏบตการกลมอาชพผปลกมลเบอร / ปลกพรกไทย / ถวดาวอนคา

กจกรรมอบรมเชงปฏบตการแปรรปผลตภณฑทางการเกษตรโดยชมชน

Documents

ผลการด าเนินงานscc.surat.psu.ac.th/web/file/2559/4.pdfโครงการพัฒนาคุณภาพชีวิตชุมชนมะขามเตี้ย