0. -
GENEL Tm inaat ve imalatlarda, bu artname hkmlerine uyulacaktr.
Gzergah boyunca bahis konusu inaat ve imalatlar, mevcut hatta
bitiik olduu blgelerde demiryolu iletmeciliini kesintiye uratmakszn
yaplacaktr. Bunun iin alma ekli, saatleri ve sreleri, Yap Denetim
Grevlisi ile mutabakat salanarak tespit edilecektir. Yklenici,
tespit edilecek bu programa kesin olarak uymakla ykmldr. TOPRAK
LER
1.
Yklenici yapaca her toprak ii iin: Konumunu, Metot, program,
lmleme, kayt ve testleri, Saha drenajn, Varsa ykm, Gvenlik
nlemleri, destekleme sistemlerini, Tama ve depolama ile malzeme
ocaklar ve dkm alanlarn,
eren detayl bir plan hazrlayacaktr. Bu plan, ie balanmasnn dnld
tarihten enaz 14 gn nce Yap Denetim Grevlisinin onayna sunulacaktr.
Yap Denetim Grevlisinin onay alnmadan toprak iine balanmayacaktr.
Yklenici kaz ve dolgular, projelerinde gsterilen llerde yapmakla
ykmldr. 1.1. Kaz Yaplmas
in gerektirdii ak kazlarn : Projelerinde gsterildii ekilde
yaplmas, Bunun iin gerekli ara, gere ve ekipmann salanmas, Kazdan
kan tekrar kullanma uygun malzemenin onaylanm yerde depolanmas,
Kazdan kan uygun olmayan malzeme iin dkm sahas temini, sahada
alnmas gerekli nlemlerin alnmas, Uygun olmayan malzemenin dkm
sahasna tanmas, dkm sonras gereken dzeltme ilemlerinin yaplmas, Kaz
sahasnn kuru tutulmas, Gerektiinde kaz destekleme ilerinin yaplmas,
Kaz ile ilgili gvenlik nlemlerinin alnmas, Fazla yaplm kaz olmas
durumunda, Yap Denetim Grevlisinin onaylayaca tarzda ve malzeme ile
doldurularak proje llerine getirilmesi, Kazya engel aa, kk, it vs.
nin kaldrlmas, bina ve tesisin ykmlarnn yaplmas, kalntlarnn saha
dna karlmas, Kaz ile ilgili olabilecek dier ilemlerin yaplmas Kaz
Yaplmas bal altnda Yklenicinin ykmllndedir.
1.1.1. Kaznn Kuru Tutulmas Yklenici gerek kaznn ve gerekse
inaatn yapm srasnda alma alann kuru tutmak iin gereken hertrl nlemi
alacaktr. Bunun iin :
1
-
Yeralt su dzeyi, kurulacak piezometre dzeni ile devaml olarak
kontrol altnda tutulacaktr. Kaz iine giren su, uygun yerlerdeki
drenaj kuyularnda toplanacak ve kaz yerinden pompalanacaktr.
Gerekiyorsa zeminin cinsine gre kuyularda uygun kum filitreleri
kullanlacaktr. nemli miktarda su gelebilecek blgelerde, sahann
zelliine gre, palplanl ya da batardolu koruma yaplacaktr. Yzeysel
sulara kar evre hendekleri alacak, koruyucu saha drenaj
yaplacaktr.
-
Alnmas gereken tm nlemler sahadaki koullar gznnde tutularak
projelendirilecek, Yap Denetim Grevlisinin onayndan sonra yrrle
sokulacaktr. nlemler kontrol altnda olacak ve devaml hizmet vermesi
salanacaktr. 1.1.2. Kazlarn Desteklenmesi evli ak kaz olanaklar
bulunmayan sahalarda : Kaz derinliine, Zeminin cinsine, Dey ve
yatay yklere
gre planlanacak kaz destekleme sistemleri kullanlacaktr. Kaz
blgelerinin zelliklerine gre nerilecek kaz destekleme sistemleri :
Her trl hesap ve izimi, Kurma ve skme biimlerini, Desteklemenin
gzlem altnda tutulmasn, olaan olmayan hareketleri durumunda alnacak
acil nlemleri ierir ekilde detayl olarak
projelendirileceklerdir.
Kaz desteklemelerinin, kalc olarak planlanm ve projelendirilmi
olanlarnn dnda kalanlar, Kaz Yaplmas kalemi iinde kabul
edilecektir. 1.2. Dolgu Yaplmas
Zeminin proje kotu altnda kald inaat alanlarnda ve doal zeminin,
st yapdan gelecek ykleri tayamamas durumunda zayf zeminin
kaldrlarak dolgu yaplmas gerektiinde, malzeme zenle seilecek ve
sktrlacaktr. Gzergah boyunca ina edilecek dolgular 2/1 (h/V) ev
orann salayacak niteliklere sahip malzemelerden oluturulacaktr.
1.2.1. Dolgu Malzemesinin zellikleri Ankara Konya demiryolu
gzergahnda projelendirilen yarmalarn ounluu esas olarak killi
kireta-siltta-kilta ardalanmas, ksmen kireta, yer yer aklta ve
kumta ile yersel olarak diyabaz birimlerinden oluur. Bu gereler
artname gereklerini salamas kouluyla dolguda kullanlabilecektir.
Kaya dolgularda kullanlacak malzemeler salam ve dayankl tanelerden
oluacaktr. Ierisinde arlk olarak %50 den fazla miktarda 75
mmden
2
byk tane ieren malzemeler kaya dolgu olarak ina edilecektir.
Kilta, siltta ve dier birimlerin yzeyde tamamen ayrm kesimleri gibi
anma oran yksek, ayrmaya kar hassas zellikteki malzemeler ise
dolguda kullanlmayacaktr. Bu balamda, dolgu malzemesinin bir blm
kireta ve akltandan oluan ariyet ocaklarndan salanacaktr. Gzergahta
projelendirilen dolgularda (1.0m 6 ) zeminler, bu malzemelerde
Likit Limit ve Plastik Limit ile ilgili bir snrlama yoktur. Yukarda
belirtilen hususlarla birlikte, Maksimum kuru birim arlk, CBR >
%3 art salanmaldr. Dolgu kesitlerin oluturulmasnda, 1.0 metreden s
dolgular ve 10.0 metreyi aan yksek dolgularn tamamnda aadaki
zellikleri salayan malzemeler kullanlacaktr: Los Angeles anma
dayanm LA6). Kaya dolgu gereci iin ngrlen gradasyon limitleri,
elekten geen arlkca yzde cinsinden aadaki gibi olacaktr. Elek
Boyutu (mm) 400 150 4.75 0.075 Oran (%) 100 50 100 < 20 1.45 t /
m 3
Ancak kaya dolgu malzemesinin bulunamad hallerde, UIC Kode
719R`de QS2 olarak tanmlanan granler malzemede ayn nitelii tadndan
kaya dolgu yerine kullanlabilecektir. Dolgu malzemesinin tm bu
artlar salamas durumunda; mekanik zellikleri de aratrlacak olup; bu
meyanda 2Y:1D olarak uygulanacak bir dolgu evinde i stabilite
ynnden,
3
Kohezyon c = 5 KN/m2 Srtnme As Q = 35 veya buna edeer daha yksek
kohezyon, daha dk srtnme asna sahip olup olmad yaplacak olan dolgu
stabilite analizleri ile tespit edilecektir. Dolgu yapmnda
kullanlacak malzeme ierisinde; a) b) c) d) e) f) g) Bitkisel
toprak, Aa, al, kk ve benzeri organik maddeler, Kmr, kmr tozu dahil
iten yanmas szkonusu olan malzeme, Bataklk veya su ile doygun hale
gelmi killi zeminler, Sprnt, enkaz gibi artk maddeler, Su ile
kolayca ufalanarak oturmalara neden olacak malzeme, Karl, buzlu ve
donmu topraklar,
bulunmayacaktr. 1.2.2. Dolgu Zemininin Hazrlanmas Dolgu alanlar
her trl aa, dal, al, kk ve dier bitki, sprnt ve lzumsuz, zararl
malzemeden temizlenecek ve bitkisel topra syrldktan sonra taban
zemini 20 cm derinlikte kabartlp %95 skla kadar tekrar sktrlacaktr.
Kaln kkler nedeniyle oluacak ukurlarn 20 cm den daha derin olmas
halinde, bu ukurlar uygun malzeme ile doldurulacak ve dolgu
yapmndan sonra kntlere neden olmayacak ekilde sktrlacaktr. Dolgu
yapmnn k aylarna rastlad zamanlarda, dolgunun oturaca kesimdeki kar
ve buz temizlenecek, zeminde donma szkonusu ise, don etkisi ortadan
kalkncaya kadar dolgu yapmna balanmayacaktr. Bataklk olmamak art
ile dolgu yaplacak sahada toplanm su varsa, dolgu yaplmadan nce bu
suyun drene edilerek uzaklatrlmas salanacaktr. Dolgunun rijit
olmayan, mevcut bir yol zerine yaplmas halinde, dolgu ykseklii 50
cm den az ise; yzey, dolgu ktlesi ile mevcut tabakalar arasnda
kaynamay temin etmek zere 15 cm derinlikte srlerek kabartlacaktr.
1.2.3. Tabakalarn Yerletirilmesi ve Sktrlmas Dolgular; skma, oturma
ve reglajdan sonra btn noktalarda projede belirtilen plan, profil
ve enkesite uygun olarak ve tm genilii boyunca yzey suyunun rahata
drenajn salayacak enine eimde ina edilecektir. Dolgu sahasna
malzeme tanmas, sahada yeterli serici ve uygun sktrma makinesi
olduu takdirde srdrlecektir. Malzeme dozer, greyder, skreyper veya
Yap Denetim Grevlisince uygun grlen dier bir makine ile yaylacaktr.
Yayma ilemi dolgunun tm genilii ve boyunca yaplacak, yaylan bir
tabakann sktrlmam kesimlerine kesinlikle malzeme boaltlmayacaktr.
Dolgu sahasna depolanan malzeme miktar sktrma iin ngrlenden fazla
olursa, malzeme yayma veya saha dna tama yolu ile istenilen kalnla
getirilecektir.
4
Kaya dolgularn gevek tabaka kalnlklar 60 cm olarak ngrlmtr. Kaya
paralarnn maksimum boyutu ngrlen gevek kalnln 2 / 3 nden fazla
olmayacaktr. Kaz malzemesi ierisinde iri kayalar varsa dolgu
tabakasna getirilmeden once paralanarak gerekli boyutlara
indirilecektir. Kaya dolgu malzeme, kamyonlardan dkldkten sonra
loder veya dozer gibi aralar ile yaylarak yerletirilecek ve sonra
sktrlacaktr. En fazla 60 cm tabaka kalnlklar (yaylm, gevek) ile
sktrlacak olan malzeme en alt kotlardan balayarak yatayda ayn
kotlar takip edecektir. Maksimum boyutlar, sktrlm tabaka kalnlna
eit olan tekil bloklar dolguda kullanlabilecektir. Ancak sz konusu
iri bloklarn sktrma tabakas zerinde yzeylenmesine ve engebe
oluturmasna msade edilmeyecektir. Her tabaka uygun miktarda
derecelenmi malzeme ierecek ve yzeyde oluabilecek boluklar bir
sonraki tabaka serilmeden doldurulup sktrlacaktr. Sktrma iin ihtiya
duyulursa malzemeye su ilave edilecek veya ince ksmn rutubeti fazla
ise gerekli kurutma ilemi yaplacaktr. Her bir kademenin sktrlmas
srasnda zellikle dolgu evi kenarna gelen kesimlerde, yukarda ifade
edilen sktrma prosedr aynen uygulanacak, dolgu evi yzeyinin gevek
kalmasna izin verilmeyecektir. 1.06), nce malzemesi ( 80 Mpa
olacaktr. Seme malzeme kalnl, aada bulunan tabloya gre dolguda
kullanlan malzemenin niteliine gre belirlenecektir.ZEMN-DOLGU QS1
QS2 QS3 ALTTEMEL QS3=50 cm QS3=35 cm Gerek yok TAIMA GC P3 P3
P3
Seme Malzeme Tabaka Kalnl Tablosu
8
Skma Kriterleri Sktrma kontrol iin gerekli deney tr ve skl aada
verilmitir: % 95 modifiye proktor birim arlk , %2 optimum su ierii
Kum Konisi deneyi: her tabakada 50 mde bir adet Nkler DeneyTest:
her tabakada 25 mde bir adet (Nkleer deneylerin yaplmas durumunda
her 250 m lik platformda bir adet kum konisi deneyi ile
kontrol/kalibre edilmesi gereklidir.) Plaka ykleme deneyi : Her
tabakada 500mde bir adet (Ev2 > 80 Mpa; DIN 18 134 veya NF P 94
117.1) Ocak Malzemeleri Kalite Kontrol Deneyleri Ocak malzemeleri
zerinde yaplmas gerekli minimum deney tr ve adetleri aadaki tabloda
verilmektedir. Deney tr Gradasyon Los Angeles Anma Standard TS
1900, AASHTO T 88 TS 3694, AASHTO T 96 Minimum deney says her
1000m3de 1 adet gradasyon deitiinde ve/veya her 3 ayda bir adet
gradasyon deitiinde ve/veya iki haftada bir adet
Sktrma (Mod.Proktor)
TS 1900,AASHTO T99,T180
Ariyet AlanlarDolgu malzemesi mmkn olduunca kazlardan salanacak,
kaz malzemesinin uygun ya da yeterli olmamas durumunda Yklenici
tarafndan, Yap Denetim Grevlisince onaylanan ariyet sahalarndan
getirilecektir. Ariyet sahalarnn saptanmas, malzemenin alnmas,
tanmas ve yerletirilmesi hertrl ilem ve masraf ile birlikte
Ykleniciye aittir. Malzeme, dolguya uygunluunu dorulayan testler
yaplp Yap Denetim Grevlisince onaylandktan sonra kullanlacaktr.
Malzeme alm iinin tamamlanmasndan sonra Yklenici, ariyet sahasnn
tesviyesini yapacak ve sahay Yap Denetim Grevlisinin kabul edecei
bir biimde dzenli olarak brakacaktr.
9
2.
KAZIK YAPILMASI
Yap temellerinde kazk kullanlmasnn gerekmesi durumunda bunlar,
yerinde dkme kazkl olarak planlanacak, akma kazktan kanlacaktr.
2.1. Yerinde Dkme Kazk Yapm2.1.1.
Uygulama ncesi lemler
Yklenici, kazk yapm ile ilgili olarak Kazk ekipman ve platform,
Donat yerletirme, Beton karm, beton yerletirme, sktrma, Kontrol
metotlar, Sreler Kaz malzemesinin karlmas ve sahadan
uzaklatrlmas
konularnda detayl bilgileri ierir planlamay Yap Denetim
Grevlisinin onayna sunacaktr. Mhendisin onayndan ve kazkl temel
alannn dzenlenmesinden sonra uygulamaya geilecektir. 2.1.2.
Uygulama Kaz, donat yerletirme ve betonlama elikten imal edilmi klf
iinden yaplacaktr. Kaznn bitiminde Yap Denetim Grevlisinin
kontrolundan sonra donat yerletirilmesine geilecektir. Betonlama
srasnda donatnn yerinden oynamasn nleyici tedbirlerin alnmas
Yklenicinin sorumluluundadr. Donatnn yerletirilmesinden sonra Yap
Denetim Grevlisinin onay alnarak betonlamaya geilecektir.
Kontrollarn yaplmas iin gerekli alet, edavat ve igc Yklenici
tarafndan salanacaktr. Betonlama, beton hunileri yardmyla ve
kesinti olmakszn yaplacaktr. Dkm srasnda muhafaza klf ekilirken,
olas kesit daralmalarn nlemeye yeterli miktarda betonun, klf
ierisinde kalmasna zen gsterilecektir. Bitmi bir kazkta : Yatayda
sapma 10 cmden Deyde sapma L/100den fazla olmayacaktr. Kaz
malzemesi, ileriki ileri engellemeyecek uygun yerlere karlacak ve
belirli aralklarla alma sahasndan uzaklatrlacaktr. Ana yapnn inaat
balamadan, kazk bann yapya balantsn istenen ekle getirmek amacyla
kusurlu beton temizlenecektir.
-
10
2.2. Kazk Ykleme Deneyleri Projelendirmede yaplan kabullerin
doru olup olmadnn kontrolunu salamak, kacak sonulardan sonra
gerekebilecek proje deiikliklerini saptamak amacyla kazklarda yatay
ve dey ykleme deneyleri yaplacaktr. Deneyler TS 3167 ye uygun
olarak yaplacaktr. Bu i iin Yklenici, artnamelere uygun : Deney
yklerini ykleme yaplan kaza shhatli bir ekilde aktaracak
kapasitedeki ykleme platformunu, Ykleme ekli ve ekipmanlarn, Ykleme
ve boaltma kademelerini, bekleme srelerini, Kazk bann hareketlerini
hassas ekilde lebilecek l alet ve lme ekillerini
planlayacak ve Yap Denetim Grevlisinin onayndan sonra sistemi
salayacak, kuracak ve uygulayacaktr. Bu ilerle ilgili hertrl
sorumluluk Ykleniciye aittir. Deneyin tamamlanmasndan sonra, sistem
sklerek kaldrlacak ve alanda almaya engel bir husus braklmayacaktr.
Deneyle ilgili, yk-oturma, yk-zaman ve oturma-zaman erilerini ieren
raporlar hazrlanacak, kazklara ve st yap kabullerine ynelik
deerlendirmeler yaplacaktr. 3. BETON LER
Yklenici, in yapmnda kullanlacak betonu, artname kaytlarna ve
proje deerlerine uygun olarak imal etmek, yerine yerletirmek ve son
dayanmna eriinceye kadar korumaktan sorumludur.3.1. Beton
Malzemeleri
3.1.1. imento Gerek yapnn ve gerekse yap evresindeki durumun
gerei olarak standardna uygun imento kullanlacaktr. Yklenici, her
imento sevkiyatnda, bu grup malzeme ile ilgili onayl laboratuvar
raporlarn sunmak zorundadr. Malzeme testleri 40 gn iin geerli
olacaktr. Bu sre iinde kullanlmayan imento, yeniden test edilmemesi
ya da yeni testler sonucu uygun bulunmamas durumunda yerinden
uzaklatrlacaktr. Torba imento, ykseltilmi tahta zeminli, atmosfer
etkilerine kar korunmu kuru ortamlarda, Dkme imento, bu i iin
yaplm, korunmal imento silolarnda
depolanacaktr. Hasarl ya da kullanmdan nce alm torbalar yerinden
uzaklatrlacaktr. 3.1.2. Agregalar
11
Agrega olarak kullanlacak tm malzeme, artname kaytlarna uygun
olacak ve daha nce istenilen kalitede beton retiminde kullanld
kantlanm ve onaylanm bir kaynaktan salanacaktr. Agrega, donatnn
paslanmasna ya da betonun dayanmnn bozulmasna neden olacak kil,
yapkan tabakalar, organik maddelerden arndrlm olacaktr. Agrega
kmeleri, baka malzemelere ve dier boyutlardaki ynlara karmayacak
ekilde dzenlenecek ve granlometresinde ayrma olmamas iin nlem
alnacaktr. Agregann temizlik ve granlometri denetimi, harmanlama
noktasndan alnacak rneklerle yaplacaktr. Kum kmeleri bekletilerek
drene edilecek ve kmenin tmnn homojen bir nemlilikte olmas
salanacaktr. Yklenici Yap Denetim Grevlisince, kullanlacak her tip
agregadan 50er kg.lk rnekler teslim edecektir. rnekler, iin
yrtlmesi srasnda karlatrmalar iin kullanlacaktr. 3.1.3. Su Betonda,
harta ve krlemede kullanlacak su, onaylanm bir kaynaktan
salanacaktr. Su temiz, humus iermeyen, zararl maddelerden arndrlm
olacaktr. Su, beton ve harcn dayanklln etkilemeyecek sertlemi beton
ve harta renk kaybna neden olmayacaktr. Karakteristikleri ve
ierikleri artnamelerde belirtilen limitleri salayamayan suyun beton
ilerinde kullanlmasna izin verilmeyecektir. 3.1.4. Katk Maddeleri
Gerektiinde ve onay verildiinde, betonda kullanlacak katk maddeleri
ilgili artnamelere uygun olacaktr. Bunlar betonda kullanlmak zere
retilmi rnler olacaktr. Kullanlacak katk maddelerinin, taze ve
sertlemi betona olan etkileri detayl olarak belgelenecek ve bunlarn
benzer kullanmlar raporlarla kantlanacaktr. Klor ve nitrat ieren
katk maddeleri kullanlmayacaktr. Birden fazla katk malzemesinin
kullanlmas durumunda, bunlarn birbirine uyumu testlerle kantlanm
olacaktr. Katk maddeleri, Yap Denetim Grevlisinin onay olmadan
kullanlmayacak ve uygulamada malat Firma talimat ve nerilerine
kesinlikle uyulacaktr. Katk maddeleri, kirlenmeyi, buharlamay ve
hasara uramay nleyecek biimde depolanacaktr. Malzemeler,
zelliklerini deitirecek donma ve byk s deiikliklerine kar zenle
korunacaktr. 3.2. Beton Karmlar Yapnn her blmnde kullanlacak
betonun projelerinde belirtilen cinsi ve buna bal dayanm,
artnamelerde gsterilen limit deerlerden az olmayacaktr. Bunu
salamak zere kaliteli malzemenin, hesaplanm ve denenmi oranlarda
kullanlarak beton retilmesinden Yklenici sorumludur.
12
3.2.1. Karm Denemeleri Yklenici, kullanlacak her beton snf iin,
artname kaytlar erevesinde, agrega, imento, su karm oranlarn
alternatifli ekilde hesaplayacaktr. Beton retiminden enaz 35 gn
nce, Yap Denetim Grevlisinin onaylayaca bir laboratuvarda,
hesaplanan deneme karmlar hazrlattrlacaktr. Her karmdan alnacak
beton rnekleri test edilecektir. Bu testlerde : Hava boluu, Kvam,
Taze ve sertlemi beton younluklar, Basn dayanm, retim ekli ve
ekipmanlar, kartrma sresi
gibi beton karakteristikleri saptanacaktr. Test sonularna
dayanlarak, beton cinslerine gre karm oranlar kararlatrlacak ve Yap
Denetim Grevlisinin onayndan geirilecektir. Beton retiminde
kesinlikle bu onayl karmlar kullanlacaktr. Hibir yap betonunun,
karm Yap Denetim Grevlisince onaylanmadan retimi yaplmayacaktr.
Karm hesabnda ya da malzemelerde yaplacak herhangi bir deiiklik,
yeni karm denemelerini ve Yap Denetim Grevlisinin onayn
gerektirecektir. 3.2.2. Karmn Ayarlanmas Yklenici ncelikle, beton
retim ekipmanlarnn, devaml olarak planlanan dzeyde almasn
salayacaktr. Yap Denetim Grevlisi, asl iler iin beton retimine
geilmeden nce, saha artlarnda deneme retimi ve retimden alnacak
rneklerin testini isteyecektir. Olumsuz bir sonu kmas durumunda,
karmda gerekli dzeltmeler yaplacaktr. Ayrca agregann nem ierii
kontrol edilecek, gerekmesi durumunda su miktarnda ayarlamalar
yaplacaktr. Katk malzemelerinin kullanlmas durumunda da ayn ekilde
ayarlamalar yaplacaktr. 3.3. Beton retimi Yaplarda kullanlacak
betonun retimi : Btn malzemenin ve suyun tartmn ve kontrolu,
artnamelerde ngrlen karm eklini, hzn, sresini,
hassas ve doru olarak salayan tesislerde yaplacaktr. 30
dakikadan daha fazla sre kullanlmayan tesis, yeni bir karmdan nce
tamamen temizlenecektir. imento tipinin deimesi durumunda da tesis,
ayn ekilde tamamen temizlenecektir. Su scaklnn 65 C, imento scaklnn
80 C gemesi durumunda kesinlikle retim yaplmayacaktr. Su scaklnn 60
C gemesi durumunda ise nce su-agrega kartrlarak, imento daha sonra
eklenecektir. Katk kullanlmas durumunda malzeme, su ile birlikte
karma katlacaktr. Hangi biimde olursa olsun kalsiyum klorr
kullanlmayacaktr. Yklenicinin fabrika hazr betonu kullanmak
istemesi durumunda, beton iin aranan artlarn salandn kantlayan her
trl onayl belge Yap Denetim Grevlisinin onayna sunulacaktr. Bu
belgelerin yansra, bahis konusu betondan alnan rnekler zerinde Yap
13
Denetim Grevlisinin isteyecei testler yaplacak ve bunlarn olumlu
sonulanmas artyla Yap Denetim Grevlisinin onayndan sonra fabrika
hazr betonu kullanlabilecektir. 3.4. Betonun Tanmas Beton, aksi Yap
Denetim Grevlisince belirtilmedike, bu amala yaplm srekli altrlan
kartrclarla yaplacaktr. Karma su katlmas, merkezi tesiste ya da
betonun dklecei yerde yaplacaktr. Tama srasnda bu ilem kesinlikle
yaplmayacaktr. Beton boaltld zaman scakln 10Cden az ve 32Cden fazla
olmayacaktr. Betonun kartcdan ktktan sonra 30 dakika iinde yerine
konmas ve sktrlmas tamamlanacaktr. 3.5. Betonun Dklmesi Beton dkm,
srekli olarak ya da tabakalar halinde yaplacaktr. Tabakal dkmde st
betonun, alt tabaka ile arada ek yeri oluturacak sertlie ulamadan
dklmesine zen gsterilecektir. Dkm, olabildiince kullanm yerine yakn
yaplarak betonun ayrmas nlenecektir. 2 m den fazla ykseklikten
beton dklmeyecektir. Bunun salanamad yerlerde beton dkm oluklar ya
da aktma borular kullanlacaktr. Bunlar metal ya da metal kaplamal
olacaktr. Beton, alminyum ya da alminyum alam oluk ve borulardan
boaltlmayacak ya da pompalanmayacaktr. Kullanm eimleri 1 dey 2
yataydan dik, 1 dey 3 yataydan yatk olmayacaktr. Dkm yolunun 6
metreden uzun olmas ile eimin salanamamas durumlarnda dkm, dipten
kapakl beton kovalar ile yaplacaktr. Donmu zeminlere ve buzlanm
kalplara dkm yaplmayacaktr. Yar geirgen zeminlerin, dkm ncesi
yeterince sulanarak, beton suyunu emmeleri nlenecektir. Geirgen
zeminlerin stne gelen dkmler ncesi betonun gelecei alan, geirimsiz
bir rt ile rtlecektir. Akar durumdaki su iine beton dkm
yaplmayacaktr. Su alt betonu, su alt beton borusu ile ve artname
kaytlarna uygun nlemler alnarak dklecektir. evre ssnn 10Cn altna
dmesi durumunda Yap Denetim Grevlisinin izni olmadan dkm
yaplmayacaktr. evre snn 0C altna dmesi durumunda dkm yaplmayacaktr.
Zorunlu durumlarda, evre ssn arttrmak bata olmak zere gereken
hertrl nlem ve Yap Denetim Grevlisi onay alnarak beton
dklebilecektir. 3.6. Betonun Sktrlmas Btn betonlar, youn homojen
bir ktle oluturacak ekilde sktrlacaktr. Yap Denetim Grevlisi aksine
karar vermedike sktrma vibratrlerle yaplacaktr. Vibratr tipi, beton
dklen elemann boyutlar, kalp iindeki ve ubuklar arasndaki serbest
mesafelerle uyumlu olacak ekilde seilecektir. Vibratrler, iinin
ehli iiler tarafndan kullanlacak, taze betonun vibratrle tanmas ve
yer deitirmesine izin verilmeyecektir. Vibratr tutma sresi betonun
iyice skmasn salamak
14
iin yeterli ancak ayrmaya neden olacak kadar uzun olmayacaktr.
Beton suyunun yzeye kmasndan sonra vibrasyon durdurulacaktr. 3.7.
Betonun Korunmas Yap Denetim Grevlisince onanm yeterli nlemler
alnmadan, yamur ve kar ya srasnda beton dkm yaplmayacaktr. Beton,
sktrmadan sonra en az 7 gn boyunca, yamur, ani scaklk deiimleri,
donma ve kuruma gibi zararl hava etkilerinden korunacaktr.
Kullanlacak koruma metotlar, Yap Denetim Grevlisinin onayna baldr.
Betonun bu sre iinde nemli tutulmasna zen gsterilecek, gnee ak
kalplar devaml slak tutulacaktr.3.8. Beton Kontrol Testleri
in ilerlemesine paralel olarak, beton malzeme ve ilemleri ile
ilgili test ve kontrollar yaplacaktr. Olumsuz test sonular, iin
bununla ilgili ksmlarnn reddedilmesine neden olacaktr. in devam
sresince, hergn yaplan betondan ve farkl kalitedeki her betondan
alnacak rneklerle test setleri hazrlanacaktr. Her test seti,
standard 150 mm apnda, 300 mm boyunda silindirlere alnm 4 rnekten
oluacaktr. Bir gnde dklen beton miktarna gre alnmas gerekli test
seti says : Bir Gnde Dklen Beton Miktar 0-10 m3/gn 10-50 m3/gn
50-125 m3/gn Ek her 75 m3/gn Gerekli Test Says 1 set 2 set 3 set Ek
1 set
olacaktr. Her setten 1 rnek 7 gn, dier 3 rnek 28 gn sonra test
edilecektir. Belirtilen dayanm dzeyinin altnda sonu veren test says
%10nun altnda olacaktr. Herhangi bir nedenle beton dayanmndan
kukuya dlmesi durumunda Mhendis, karot alnarak test yaplmasn
isteyebilir. Bu durumda karot alnacak yerlerin saptanmas ve beton
dayanmnn yerinde deerlendirilmesi iin darbeli eki, sonoskop ya da
zarar vermeyen bir baka alet kullanlacaktr. 4. DONATI EL Yklenici,
betonarme inaatta kullanlacak elik donatnn hertrl yardmc
malzemesiyle birlikte Temini ve tanmasndan, Projelerine uygun
ekilde kesimi, bkm ve yerletirilmesinden, Beton dkmne kadar
korunmasndan
sorumludur.
15
4.1.
Malzeme
Yklenici, yerine getirdii her parti ubuk ya da hazr donat iin
reticinin test sertifikalarn Yap Denetim Grevlisine sunacaktr. Bu
sertifikalarda eliin dkm analizi, edeer karbon miktar, ekme ve bkme
test sonular bulunacaktr. Yap Denetim Grevlisi ayrca, yerindeki
malzemeden rnekler alnarak test yaplmasn isteyebilir. 4.1.1. ubuk
Donatlar Betonarme betonu ubuk donatlarnda kvrm, bklme ve hasar
olmayacak, aksi belirtilmedike St IIIb snf donat kullanlacaktr :
4.1.2. Hazr Donatlar Betonanmede kullanlacak hazr donatlar, souk
ekilmi elikten, hazr donat standardna uygun retilmi St IV snf hasr
elik olacaktr. 4.1.3. Depolama Btn donat malzemeleri, yerlerine
yerletirilinceye kadar zedelenmelerden, yzey bozulmalarndan,
paslanmalardan ve benzeri zararlardan korunacaktr. Depolanan donat
malzemeleri, tahta deme zerine ya da uygun ekilde aralklandrlm
mesnetler zerine uzatlacaktr. Yamur ya da kar yama olaslnn bulunmas
durumunda depolanan donatlarn st rtlecektir. 4.2. Donatnn
Hazrlanmas ve Yerine Yerletirilmesi
Kullanlacak donatlar, betonla aderans nleyecek ya da azaltacak
ya, gres ve benzer maddelerden, pas ve gevek paralardan
temizlenecektir. Temizlenmemi malzeme kesinlikle kullanlmayacaktr.
4.2.1. Kesme ve Bkme Kvrm, bklm olmayan temiz malzeme, uzman iiler
tarafndan projelerine uygun olarak kesilecek ve souk olarak
bklecektir. Istlarak bkme, Yap Denetim Grevlisi onay verdii zel
durumlar dnda kullanlmayacaktr. ap 18 mmden byk olan ubuklar bkme
makinalarnda kesilip bklecektir. Bkmlerden, bkm i ap yuvarlak
eliklerde apnn enaz 4 kat, yksek gerilmeli eliklerde apnn enaz 6
kat olacaktr. Bkm dnda atlak oluumu mutlak kontrol edilecektir.
elik hasrlarda kesim gerektiinde, plakalardan dz olarak kesim
yaplacaktr. 4.2.2. Donatnn Yerine Yerletirilmesi elik donat,
projelerine uygun ekilde yerletirilecek ve beton dkm srasnda
yerinden oynamayacak ekilde balanacaktr. Balama teli olarak 1.5
mmlik siyah, tavlanm yumuak demir tel kullanlacaktr.
16
Donat ve yardmc malzemeler yerletirilmeden nce kontrol edilecek,
olumu paslanma ve kirlenme, tel fra ya da kumlama ile
temizlenecektir. Donat yerine yerletirilmesinden sonra beton dkmne
kadar, Yap Denetim Grevlisinin onaylayaca metotlarla korunacaktr.
Yerletirme srasnda paspaylarnn, belirlenmi artlara uygun olmasna
zen gsterilecektir. Projelerinde zellikle belirtilmi durumlarn dnda
paspaylar : Zeminle temas eden yzeylerde Suyla temas eden yzeylerde
Deme, kiri ve kolonlarda 7.5 cm 5.0 cm 3.0 cm
olacaktr. Ancak etriyelerin, aralk demirleri ve ikinci derece
donatlarn paspaylar Yap Denetim Grevlisinin onay ile aplarna gre
azaltlabilecektir. Paspay araln salayan destekler, kalp alndktan
sonra grlmeyecek, betonda renk bozukluu ya da bozulma yaratmayacak
cins ve ekilde olacaktr. Beton paspay elemanlar, kullanlaca yapnn
betonu kullanlarak yaplacaktr. zellikle demelerde st demirler,
yumuak demirden mesnetler oturtularak, projelerinde gsterilen
yerlerine yerletirilecektir. Betonarme duvarlarda, iki yzeydeki
donatlarn birbirine yaklamalar, yumuak demirden ara mesafe
elemanlar kullanlarak nlenecektir. Ahap takozlar, ara mesafe eleman
olarak kesinlikle kullanlmayacaktr. 5. 5.1. N GERME Genel
artlar
ngerme ilemleri ancak deneyimli bir uzmann gzetiminde yrtlecek
ve ilemde grevli personel konu zerinde eitilmi olacaktr. Tm ilerde
alnan normal gvenlik nlemlerine ek olarak gerilmi ve gerilmekte
olan tendonlar evresinde ek nlemler alnacaktr. Yklenici, ngermeli
elemanlarn retilip yerletirilmesinin ardndan, antiyedeki ilerin,
ngermeli beton konusunda en az on yl deneyimli bir uzman tarafndan
kontroln salayacaktr. Kullanlan tm ekipman ve aletler iin
balamasndan nce kalibre edilecek ve her ekipmann kalibrasyon erisi
sertifikas Yap Denetim Grevlisinin elinde olacaktr. Hazrlanm
ngermeli elemanlar, istendii zaman hasara uratlmadan depolama ve
inaat alanlarna nakledileceklerdir. ngerme elemanlar temiz ve kuru
ortamlarda muhafaza edileceklerdir. Betonlama ve montaj srasnda,
pas, retim pislii, ya ve dier zararl maddelerden arndrlm
olacaklardr. Yzeyde olmamak kouluyla ok ince bir pas tabakasna izin
verilebilir. Tm ngerme ekipmanlar kullanlan sisteme uygun olacak ve
retici ya da patent sahibinin ve talimatlar dorultusunda
kullanlacaklardr. Ekipman ve kullanm nerileri Yap Denetim
Grevlisince onaylanacaktr. 5.2. ngerme Tendonlar
Her bir tendon kendi numaras ve kangal ya da kullanlan eliin
numaras ile etiketlenecektir.
17
Tendonlara gerilme mesafesi iinde kesinlikle kaynak
yaplmayacaktr. Kiriten ya da ankrajdan 75 mm mesafeden az olmamak
kayd ile Yap Denetim Grevlisinin onayyla, tendonlar oksijen kayna
ile ksaltlabilir. Tendonlar, kullanlan sisteme uygun olarak,
titizlikle yerlerine yerletirileceklerdir. Tendonlar bklm, kvrlm
olmayacak, her bir kablo ya da tel elemann ularnda ayar
edilebilecektir. Hibir dolanm tel ya da kablo ilemlerde
kullanlmayacaktr. 5.3. Klflar ve Alnabilen ekirdekler
Beton dklmesi srasnda tm klf ve ekirdekler doru yerlerinde
kalacaklardr. Beraber gerilmi birimlerin oluturduu elemanlarda,
birimler aras birleimlerdeki klavuzlar bir hizada olacaklardr. Klf
kullanldnda birleim yerleri adedi, olabilecek en az sayda olacak ve
herhangi bir maddenin ieri girmesini nlemek iin izole edilecektir.
Bitiik klflardaki birleimler en az 300 mm artmal olacaktr. Klflar,
kalp ve beton arasndaki klf birleimleri, izolasyon malzemesi dnda
enjeksiyon betonu ile klflarn aderansna zarar verecek her trl
maddeden arndrlacaktr. Alnabilen ekirdekler, ancak Yap Denetim
Grevlisinin onayyla, geri almay kolaylatrc malzeme ile
kaplanabilir. ekirdekler, beton hasar grmeyecek kadar sertlemeden
alnmayacaklardr. Tm klavuzlarn ve eliklerin ular, elik ilem grrken
ve germe ilemi balayana kadar sra ile izole edilecek ve
korunacaktr. 5.4. Ankrajlar
Ankraj konileri, bloklar ve levhalar, betonlama srasnda klavuzun
merkez izgisi ankraj ekseninden geecek ekilde, gerekli konumda
tutulacaklardr. Ankrajlarn tm tayc yzeyleri, betonlama ve germe
ileminden nce temizlenecektir. 5.5. ngerme Teli Gericileri
ngerilme ileminde kullanlan tm tel gericiler uygulanan sisteme
uyum salayacaklardr. Her i gnnn balangcnda ya da baka bir tel
gericiye aktarldklarnda, yk lm aletlerinin hassasiyeti Yap Denetim
Grevlisince kontrol edilecektir. 5.6. Art Germe (Post Tension)
lemi
Aksine izin alnmad takdirde gerdirme ilemi Yap Denetim
Grevlisinin katlmyla yaplacaktr. Yklenici, birimlerin yapmnda
kullanaca yntemi, detayl bilgiler ve tm aklayc izimlerle birlikte
Yap Denetim Grevlisinin onayna sunacaktr. Yntem plan, tm ankraj
aletlerini, ngerme kablolarnn salam ekilde desteklenmesi
yntemlerini, iin doru konum ve dzende yrtlmesi yntemlerini,
kablolarn germe miktarn ve uzamalar lecek ekipman ve personeli
ierecektir.
18
Art germe ekipman ve personeli aadaki kriterlere uygun olacaktr
: altrlan personel, art germe metodlar ve tasarlanan ekipmann
kullanmnda eitilmi olacaktr. Art germe uygulanan eliin muhtemel
kopmasndan ya da ilem srasnda kskalarn kaymasndan dolay meydana
gelebilecek kazalar nlemek amacyla Yklenici gvenlik nlemleri
alnacaktr. Art germe aletleri onaylanm tipte olacaktr. Hidrolik
gericiler kullanld takdirde, hassas kalibre edilmi yk gstergesiyle
donatlacaklardr. Vidal ya da daha deiik gericiler kullanldnda,
gericilerle beraber kontrol halkalar ya da dier edeer l aletleri
kullanlacaktr. Tm lm aletleri ister hidrolik gerici ister dier
tipler olsun kalibre edilecek ve art germe ilemi srasnda elikteki
gerilmenin her zaman hesaplanabilemesi iin, Yap Denetim Grevlisi
tekrar kalibrasyon isteyebilecektir. Her aletin bir tasdikli
kalibrasyon erisi olacaktr. Yklenici, germe ileminden hemen nce,
germe noktalar arasnda tendonlarn hareketli olduunu ve ngerme
uygulanmasndan dolay oluan yatay ve dikey hareketleri
salayabileceklerini gsterecektir. Baka ekilde tanmlanmad takdirde
beton, kendisinden alnan silindir rneklerden en az ikisi yeterli
basn dayanmna ulamadan yklenmeyecektir. Silindir rnekler
artnamelere uygun olarak alnacak, ancak krleri, alndklar betona zde
ekilde yaplacaktr. Yklenici, betonun gerekli basn dayanmna ulatn
gstermek amacyla yeterli sayda rnein alnmasndan sorumlu olacaktr.
Elemanlarn birletirilmi birimlerden olutuu yerlerde, ek yerinin
transfer dayanm, enaz belirtilen elemann transfer dayanm kadar
olackatr. Yklenici, uzama lm ve germe yk iin kullanlacak nirengi
noktasn Yap Denetim Grevlisinin onayna sunacaktr. Yklenici, ankraj
srtnmesi, germe kamasnn ie kamas, gerici kayplar ve hizalama ile
kavisten dolay meydana gelen srtnmelerden dolay, ihtiyat pay olarak
ek gergi kuvvetlerini gznne alacaktr. Toplam kuvvetler ve karlk
gelen uzama, yklemeden evvel Yap Denetim Grevlisiyle birlikte
kararlatrlacaktr. Ankraj ileminin hemen ardndan, ngerme
tendonlarndaki yk, ekme mukavemetinin %70inden fazla olmayacaktr.
Ayrca ykleme srasnda bu deer %80i gemeyecektir. Tendon yavaa, sabit
oranda yk artrlarak gerilecektir. Tendonlardaki ykler, iki yk lme
nitesi ve elemann kendi basn gstergesinden okumalar alnarak
belirlenecektir. Tendonlardaki uzama, ngrlen toplam ykler altndaki
uzamadan %5ten fazla sapma gstermeyecektir. artnamede baka ekilde
belirtilmedii ya da Yap Denetim Grevlisi onaylamad srece ykleme,
tendonun iki ucundan uygulanacaktr. Tek utan ykleme durumunda, dier
utaki ie doru kama hassas olarak llecek ve germe yaplan uta uygun
ayarlama yaplacaktr.
-
-
-
-
-
19
-
Yap Denetim Grevlisi artgermeyi onayladktan sonra tendonlar
ankre edileceklerdir. Daha sonra germe basnc ankraja ve tendonlara
ok etkisi yapmayacak ekilde drlecektir. Tendonlarn ieri doru kama
miktar, Yap Denetim Grevlisi tarafndan onaylanan miktar geerse,
ykleme yava ve sabit oranda azaltlacak, daha sonra germe tekrar
edilecektir. Klavuzlarn iinin enjeksiyon betonu ile doldurulmas iin
tendonlarn kesilmesi gerekiyorsa, bu ilem betonlamaya kadar mmkn
olduu srece yaplmayacaktr. Bunun dndaki durumlarda, Yap Denetim
Grevlisi onay olmakszn enjeksiyondan sonraki gn hibir kesme
yaplmayacaktr. Yklenici, llen uzamalar, basn ler ya da yk lme
nitesi okumalarn ve her ankrajdaki ieriye doru kama miktarlarn
ieren tm gerilme ilemleri kaytlarn saklayacak ve bu kaytlarn
kopyalarn ilemden sonraki 24 saat iinde Yap Denetim Grevlisine
ulatracaktr. Klavuzlarn inin Enjeksiyon Betonu ile Doldurulmas
-
-
-
5.7.
5.7.1. Genel Yap Denetim Grevlisi tarafndan gerek grld takdirde
enjeksiyon betonu denemeleri yaplacaktr. Klavuzlara hava scakl 3
Cden dkken enjeksiyon yaplmayacaktr. Tm klavuzlarn ii basnl hava
ile temizlenecektir. Klfsz yaplan klavuzlar, enjeksiyondan en az 1
saat nce su ile doldurulacaktr. Yap Denetim Grevlisince gerekli
grlmedike klfl klavuzlar su ile doldurulmayacaktr. Klavuzlar su ile
doldurulmusa, enjeksiyondan nce izolasyon yaplacaktr. Klavuzlar,
ilerindeki tendonlar gerildikten sonra en ksa srede Yap Denetim
Grevlisinin de onaylamasyla enjeksiyon betonu ile doldurulacaktr.
Enjeksiyon ilemi bir defada yaplacak ve gerekli kvama ulalncaya
kadar szmaya izin verilecektir. Klavuzlar enjeksiyon betonuyla
tamamen doldurulacaktr. Boru, ak ynnde izole edilecek ve enjeksiyon
betonu prizini alana kadar enjeksiyon tp basn altnda izole edilmi
olacaktr. Doldurulmu klavuzlarn, ok ya da vibrasyona maruz
kalmadklar ve i scaklklarnn 3Cnin altna inmedii Yap Denetim
Grevlisince onaylanacaktr. Enjeksiyondan iki gn sonra, tp ve
enjeksiyondaki seviye incelenecek ve gerekli dzeltme yaplacaktr.
Yklenici, her klavuzun enjeksiyonunun yapld tarihi, enjeksiyon karm
ile kullanlan katk malzemesini, basnc ve aksaklklar ieren kaytlar
mutlaka saklayacaktr. Bu kaytlar enjeksiyondan sonra gn iinde Yap
Denetim Grevlisince ulatrlacaktr. Yap Denetim Grevlisi tarafndan
istenildii takdirde, Yklenici, klavuzlarn radyografik testi iin
gerekli imkan ve katlm salamakla ykmldr.
20
Tm enjeksiyon ve havalandrma noktalar ait olduklar tendonun
tanmlanabilmesi iin uygun ekilde iaretlenecektir. Yklenici,
enjeksiyon ilemi srasnda olabilecek herhangi bir arzaya kar,
klavuzun geri kartlmasna ilikin her trl ekipman hazr bulundurup,
Yap Denetim Grevlisinin onayna sunacaktr. 5.7.2. Klavuzlara
Enjeksiyon Betonu Doldurma Ekipman Enjeksiyon betonu mikseri
kaloidal kvamda bir karm hazrlayacaktr. Enjeksiyon betonu pompas,
klavuzu dolduracak ve deliklerden szmay salayacak basnta srekli
almaya elverili olacaktr. Enjeksiyon pompas ayrca enjeksiyon ilemi
dnda, erbeti kartrp sirkle edecek sisteme de sahip olacaktr.
Ekipman, tamamiyle doldurulmu klavuzlarn zerinde basnc tutabilecek
ve bir meme yardmyla klavuzun zerinde basn kaybna neden
olmayacaktr. Basn gstergeleri ilk kullanmdan evvel ve Yap Denetim
Grevlisi her gerekli grdnde kalibre edileceklerdir. Tm ekipman,
enjeksiyon ileminden sonra temiz suyla iyice ykanacaktr. 5.7.3.
Klavuzlarda Kullanlacak Enjeksiyon Betonu Baka ekilde belirtilmedii
ya da denemeler sonucu kararlatrlmad takdirde, enjeksiyon betonu
aadaki kriterlere uygun olacaktr. a. b. c. Sadece portland imentosu
ve sudan oluacaktr. lenebilirlii salayacak kadar en az su-imento
oran kullanlarak hazrlanacak, fakat hibir art altnda bu oran 0.45i
gemeyecektir. 100 mm apndaki cam silindirin iinde konulmu 100 mm
yksekliindeki numunede ilk 3 saat iinde %2 ve maksimum %3den fazla
su toplanmas olmayacak ve bu su 24 saat iinde yeniden emilmi
olacaktr.
Klor ya da nitrat ieren katk maddeleri kullanlmayacaktr. Dier
katk maddeleri ise ancak Yap Denetim Grevlisinin yazl izniyle ve
reticinin ngrd koullara uygun olarak kullanlabilecektir. Enjeksiyon
betonu gerekli kvama ulaana dek en az iki dakika kartrlmak
hazrlanacaktr. 5.8. ngermeli Elemanlarn Depolama, Tama ve
Yerletirme lemleri kaydyla
Elemanlar depolandnda, hesaplanm dizayn yklerinin almasn
nleyecek noktalardan mesnetleneceklerdir. Elemanlarn kaldrlp
nakledilmesi ancak Yap Denetim Grevlisinin kabul ettii noktalardan
tutularak yaplacak ve yerletirme srasnda darbeye maruz
braklmayacaktr. Kiri ve kolonlar, nakli srasnda, en az iki yere
mesnetlenerek tanacaklar hesaba katlarak, oluacak ykler msaade
edilenin %30unu gemeyecek ekilde dizayn edileceklerdir. Yklenici,
projelerinde belirtilen noktalar mesnet olarak
kullanlabilecektir.
21
5.9.
ngermeli Elemanlarn ngerme Metodu ile retilmesi
Betondan ayrlacak tendonlar, nceden PVC ya da Yap Denetim
Grevlisince onaylanm malzeme ile kaplanacaklardr. Kaplamalarn ular
enjeksiyon betonunun girmesini nleyecek ekilde kapatlacaktr. Yap
Denetim Grevlisince baka yntem nerilmedike, tendonlar daha nce
anlatld gibi gerilecektir. Elemanlar ngermeden
karlayabilmelidirler. dolay meydana gelebilecek yatay ve dikey
hareketleri
Beton belirlenen yaa gelince yk, tendonlar zorlanmakszn yava
yava aktarlacaktr. Tendonlar daha sonra betonun yzne kadar
ayarlanacak ve ularna artnamesinde ngrlen koruma ilemi
uygulanacaktr. Tm elemanlar, kmayacak ekilde, betonun dkld retim
serisini, uygulanan yk ve simetrik kesitlerde i srasnda ste gelecek
yz gsterir ekilde markalanacaklardr. Bu iaretler eleman sabit
konumunda yerletirildikten sonra grlmeyecek yerlerine konacaktr.
5.10. ngermeli Elemanlarn antiye Dnda retimi
retim metodunun detaylar ie balamadan nce Yap Denetim Grevlisi
tarafndan onaylanacaktr. Bu aamadan sonra Yap Denetim Grevlisinin
kabul etmedii hibir deiiklie gidilmeyecektir. Yklenici, ie balama
tarihinden nce ve her tip elemann ilk tendon gerilmesi, beton dkm
ve yk aktarm tarihlerini Yap Denetim Grevlisine haber verecektir.
Yklenici, ankrajlamadan hemen sonra tendonlardaki yk ve uzama
miktarn, rneklerin yan ve ykn elemana uygulad andaki betonunun
minimum yan saat olarak gsterir kaytlar, ilemden sonraki 7 gn iinde
Yap Denetim Grevlisine ulatracaktr. Ayrca tm 28 gnlk silindir
dayanmlarnn bir kopyas Yap Denetim Grevlisine verilecektir. Bu
raporlar, elemann ya da seri elemanlarn, tendon germe ilemlerinin,
beton dkmlerinin ve yk aktarmlarnn kimler tarafndan yapldn takip
etmek zere saklanacaktr. 6. KALIP LER
Betonun, projelerinde gsterilen ekil, boyut ve kotlarda dkmnn
salanmas iin gerekli kalplarn, kalp iskelelerinin, hertrl kalp
destek sistemlerinin yapm, montaj ve skm Yklenicinin
sorumluluundadr. 6.1. Kalp Hesab ve Montaj
Kalplar, yatay ve dey d ykler, beton arl, betonun yerletirilmesi
ve vibrasyonu srasnda oluacak ek etkiler dikkate alnarak
hesaplanacak ve projelendirilecektir. Kalplar, bu etkiler altnda
istenmeyen hareketleri yapmayacak ekilde desteklenecektir. Destek
sistemi, betonun yerletirilmesi srasnda kalbn tmnde ya da herhangi
bir ksmnda yatay ve dey hareketleri nleyecek ekilde hesaplanacaktr.
Sehim beklenen yerlerde kalba, bunu dengeleyecek ters sehim
verilecektir.
22
Kalplar elik, ahap ya da baka bir uygun malzemeden ancak
betondan malzeme kaybna neden olmayacak ekilde yaplacaktr. Kalplar,
betondan erbet kaybn nleyecek sklkta olacak, szma ve akmalarn
olabilecei ek yerlerinde gereken nlemler alnacaktr. Kalp ba
kulanldnda, kalc balar, beton yzeyinden enaz 2 cm ieride kalacak
ekilde yerletirilecek, karlacak balar ise leke brakmayan aderans
nleyici ile kaplanacaktr. Boluklar harla doldurulacaktr. Kalp
yzeylerine, betonun yapmasn nleyecek onayl, beton yzeyini
lekelemeyecek bir kaplama maddesi srlecek ya da rtlecektir. Beton
dkmnden nce yaplacak temizlik ve kontrol iin kolon ve perde
kalplarnn alt ksmlarnda ve Yap Denetim Grevlisinin istiyecei
yerlerde geici aklklar yaplacaktr. Gerek olmadka kullanlmayacaktr.
6.2. ve izin alnmadan toprak kaz yzeyleri, dey kalp yerine
Kalbn Sklmesi
Kalplarn sklmesi, yapnn tmnn gvenlii salanarak yaplacaktr. Yap
payandalarla desteklendiinde kiri yanlar, kolonlar ve benzeri dey
yap ksmlarna ait kalplar, betonun sklme ileminden zarar grmeyecek
kadar sertlemesi kouluyla 24 saat sonra sklebilir. Yapsal ksmlar,
kendi arlklarn ve gelebilecek herhangi bir inaat ve depolama ykn
gvenle tayacak dayanma erimeden destek kalp ve payandalar
sklmeyecektir. Bu gibi ksmlarda 7 gnlk dayanm sonular alnmadan skme
karar verilmeyecektir. 7. BETON YAPI
Yklenici, beton/betonarme yapnn, Derzlendirme, Su tutucu
yerletirme, Dier gml paralar yerletirme, geiler, Kalpl, kalpsz
yzeylerin hazrlanmas
ve benzeri ilemlerin, projelerine ve artnamelerine uygun olarak
yaplmasndan sorumludur. 7.1. Derzler ve Derz Dolgular
7.1.1. naat Derzleri naatta kolaylk salamak ve bzlme atlaklarn
kontrol etmek amacyla inaat derzleri yaplacaktr. naat derzlerinin
projelerde belirtilmedii durumlarda yerleri, Yklenici tarafndan
nerilecektir. Derzlerin yerleri ve beton dkm sras, ssal bzlmeden
doan gerilmeleri en aza indirecek ekilde dzenlenecektir. naat
derzlerinde daha nce dklm beton yzeyi tamamen temizlenmi olacaktr.
Yandaki beton dklmeden nce, tel fra ya da su jetiyle, imento kp ve
yabanc malzeme temizlenecek, kaba agrega ular ortaya karlacaktr.
Komu beton dklmeden evvel bozuk betonlu ksmlar krlarak
karlacaktr.
23
Yatay inaat derzlerinde yeni betonun ilk tabakas 15 cmi
gemeyecektir. Gerek yatay ve gerekse dey inaat derzlerinde, dizayn
kriterlerini salamak iin gerekecek hertrl nlemin yerine
getirilmesine zen gsterilecektir. 7.1.2. Genleme Derzleri
Malzemenin ya da yap ktlesinin neden olaca hareketlerin yapy
etkileyecei yerlerde, yatay ve dey genleme derzleri oluturulacaktr.
Genleme derzi boluklar, nce dklen beton yzeyine yerletirilecek
dolgu malzemesi ya da ekillendirilmi ve pahl kalplarla salanacaktr.
Beton iindeki donat ya da dier gml metal elemanlarn genleme derzi
boyunca srekli olmasna izin verilmeyecektir. 7.2. Su Tutucular
Yaplarda, szdrmazlk istenen tm derzlerde su tutucular
kullanlacaktr. Su tutucular klor, slfat bileiklerine ve evredeki
andrc maddelere dayankl malzemeden olacaktr. Su tutucularn, kullanm
yeri bakmndan uygunluunu gsterir kaytlar bulunacaktr. Yklenici bu
malzemelerle ilgili hertr ayrntl bilgi ve test raporlarn Yap
Denetim Grevlisinin onayna sunacaktr. Su tutucu bantlar, haddelenmi
PVC ya da nitril lastikten imal edilmi ve projelerde gsterilen
genel ekil ve boyutlarda olacaktr. Deneyimli reticilerden temin
edilecek ve endstride kullanlan en son ekil ve kalpta olacaktr. Su
tutucu bantlar tabloya uygun olacaktr. Su Tutucu Bant zellikleri
ZELLK Younluk Sertlik Yumuaklk Katsays ekme Mukavemeti Krlma
Noktasnda Uzama Su Emme (48 saatlik suya batmada) Kuak Kalnl Merkez
Yumru Boyutlar Su tutucu eni LASTK 1100 kg/m (+ %5) 60 - 65 IRDH
-20 N /mm2 den az deil %450den az deil %5i amayacak 10 mm 18 mm 200
mmden az deil PVC 1300 kg / m (+%5) 70 - 75 IRDH 42-52 15 N / mm2
den az deil %285den az deil %0.7yi amayacak 10 mm 18 mm 200 mmden
az deil
Lastik ya da PVC su tutucu bantlar 0Cden 50Cye kadar ki scaklk
aralnda depolanma, muhafaza, montaj yaplmaya uygun olmaldr. Su
tutucu bantlara zarar vermeyi nlemek amacyla gereken dikkat
sarfedilecektir. Su tutucu bantlarda montaj yaplabilmesi iin halkal
delikler bulunacaktr. Eer halkal delikler ya da ivileme iin ayrca
yaplm kuaklar bulunmuyorsa, ivilenmeyecektir. Beton dkm esnasnda ve
etrafna beton dklp iyice sktrlmsa su tutucu bantlar yerinden
oynatlmayacaktr.
24
Su tutucu bantlarn eklenmesi, normal olarak kenetleme ve
kaynaklama ya da yaptrma usulyle reticinin tavsiyesine uygun olarak
yaplacaktr. Su tutucu bantlarn yerletirilmesi, su tutucu bantla
donat arasnda minimum 25 mm kalacak ekilde yaplacaktr. 7.3. Betona
Gml Paralar Btn inaat ve tesisat kalemleri iin gerekli mesnetleme
ankrajlar ve ankraj kutular, Gml tesisat borular ve benzeri
paralar, Geici ve kalc delikler iin klflar, Geiler ve proje gerei
boluklar iin kayt kutular
beton dkmnden nce yerletirilecektir. Paralarn yerletirilmesi
hassas olacak ve beton dkm srasnda yerlerinden oynamayacak ekilde
balantlar yaplacaktr. Gml para, klf ve kayt kutularnn
yerletirilmesi srasnda donatlar kesilmeyecek, bklmeyecek ya da
yerleri deitirilmeyecektir. Gerek duyulmas durumunda buna,
projelerinde gerekli dzenlemelerin yaplmas ve Yap Denetim
Grevlisinin onayndan sonra izin verilecektir. Yerleim ve balantlarn
Yap Denetim Grevlisince onaylanmasndan sonra beton dkmne
balanacaktr. Manonlar, geme ksmlar, ankraj yark ve delikleri
kolaylkla sklebilecek bir malzeme ile geici olarak doldurularak, bu
gibi boluklara beton girmesi nlenecektir. 7.4. Kalptan Sonra
Yzeylerin Hazrlanmas
Kalplar skldkten sonra grnen yzeyler gereken ilemlerden
geirilerek istenen son durumuna getirilecektir. Kaba ekilli yzeyler
: 7 mmden fazla apak ve akntlar yontulacak ya da silinecek, bunun
dnda kalplarla verilen dokuda braklacaktr. Dzgn ekilli yzeyler :
kalp yzey malzemesi, kontraplak, ahap ya da sa gibi dzgn, sert ve
homojen doku yaratacak cinste olacaktr. Tm balant delikleri
kapatlacak ve apaklarn tm temizlenecektir. Silinmi yzeyler :
bitirme ilemlerine enge kalp skmnn ertesi gn balanacaktr. Yzeyler
slatlm karborundum tulas ya da baka bir andrc ile homojen renk ve
doku elde edilinceye kadar silinecektir. Kalpsz Yzeylerin
Hazrlanmas
-
7.5.
Kalpsz yzeylerin bitirilmesi, mastarlanp tesviye edildikten
sonra yaplacaktr. Kaba dokulu yzeyler : tesviye ilemi bittikten
hemen sonra sert fra, trmk ya da sprge ekilerek kertikli kaba bir
doku salanacaktr. Perdahl yzeyler : su parlakl getikten ve yzey
ileme elverecek sertlie ulatktan sonra perdahlama ilemine balanacak
ve iki kademede yaplacaktr. lk perdahdan sonra btn kntlar
tralanacak, btn girintiler ise doldurulacaktr. Bu ilemden sonra
ikinci perdahlamaya geilecek homojen bir renk ve doku elde
edilecektir. 25
7.6.
Yzey Kusurlarnn Onarm
Balant delikleri, kalptan ya da kalp skmnden meydana gelen
kusurlar, kalp skmnden hemen sonra, hertrl masraf Ykleniciye ait
olmak zere onarlacaktr. Onarmn, beton yznde yama grnm yaratmamas ve
ana bloktan kolayca kopmamas iin gerekli hertrl nlem alnarak
yaplmasna zen gsterilecektir. Mhendis, kusurlarn onarlamayacak
dzeyde olduuna karar vermesi durumunda, kusurlu ksm kaldrlacak ve
yeniden dklecektir. Bu durumda Yklenici, kusurlu ksm, tama ve
mesnetleme etki snrlarna kadar, hertrl masraf kendine ait olmak
zere krarak kaldracak ve yeniden dkecektir. 8. 8.1. SU YALITIMI
Delme Tnel ve Akapa Yaplarnda Su Yaltm
Bu blm delme tnel ve akapa yaplarnda nihai beton kaplama dna
monte edilen srekli su yaltm membran vastasyla su yaltmn
kapsamaktadr. 8.1.1. Tanm (1) Tnel ve akapa yaplarna membran su
yaltm yaplmasnn amac yer alt sularnn tnel ierisine szmasnn nlenmesi
ve nihai beton kaplamann zararl kimyasal madde etkilerine kar
korunmasdr. Su yaltm, tavana ve temel veya kemeri seviyesi stnde
duvarlara uygulanacaktr. Su yaltm membran daima pskrtme beton iksas
ile nihai beton kaplamas arasnda bulunacaktr. Sz edilen yer alt
yaplar, belirgin yer alt su tablas kotu altnda yerletirilmediinden
tnel taban yaplarnda membran su yaltm kullanlmayacaktr. (2) Su
yaltm sistemi tabakadan oluur, bu tabakalar aada sralanmtr :
birincisi , pskrtme beton yzeyine tespit edilmi bir koruyucu kee
tabakas ; ikincisi , sinyalizasyon tabakal PVC membran ncs ise PVC
membrann demir iilii srasnda zarar grmesini nlemek amac ile
membrann zerine tutturulan ikinci koruyucu kee tabakas
(3) Yaltm fonksiyonu membran tarafndan salanrken; kee tabakas su
yaltm membrannn pskrtme betonu yzeyi ile temasndan hasar grmesini
nlemek, pskrtme betonu ile nihai kaplama arasnda farkla hareketler
olmas halinde beton ile pskrtme betonu arasnda kilitlenmeyi nlemek
bir drenaj tabakas yaratarak yer alt suyunun boyuna yan drenaj
borularna tahliyesini salamak ve bylece tnel kaplamas gerisinde
hidrostatik basn olumasn nlemek zere gerekecektir.
26
8.1.2. Malzemeler8.1.2.1
Koruyucu Kee Teknik zellikleri
ZELLK Birim Arlk Kalnlk a-) 0.02 bar basnta b-) 2.00 bar basnta
ekme Dayanm Uzama ,Kopma halinde Uzama ,ekme dayanmnn % 30'unda
Geirimlilik ,dzlemde a-) 0.02 bar basn altnda b-) 2.00 bar basn
altnda Diren, asit ve alkalin eriyiklerde ,pH 2-13 Delinmeye Kar
Dayanm
BELRTLEN DEER 500 gr/m ,minimum
STANDART DIN 53854 DIN 53855/3
3.90 mm. ,minimum 1.90 mm. ,minimum 1000 N/5 cm ,minimum % 70
,minimum % 20 ,minimum DIN 53857/2 DIN 53857/2 DIN 53857/2 Bkz. Not
5x10-1 cm/s ,minimum 5x10-2 cm/s ,minimum Mukavemet kayb % 10,
maksimum 2000 N SN 640 550 DIN 53857/2 DIN 54307
Not : Franzius Enstits ,Hannover,Deneyine gore8.1.2.2
Su Yaltm Membran Teknik zellikleri
Membran, hasarlarn tesbitini kolaylatrmak maksadyla, bir yzeyine
deiik renkte ince bir uyar tabakas (sinyalizasyonlu) yaptrlm olarak
temin edilecektir.
ZELLK Kalnlk ekme Dayanm Kopma Uzamas Basn Dayanm ,%20 birim
uzamada Yrtlma Yaylmas Dayanm Su Basnc Altnda Dayanm Kaynakl Ek'in
Dayanm Hzl Yalanmadan Sonra Boyutsal Stabilite
BELRTLEN DEER 2.00 mm. ,minimum 15 N/mm ,minimum % 250 ,minimum
2.5 N/mm ,minimum (Bkz. Not) 100 N/mm ,minimum 10 bar'da 10 saat
sreyle geirimsiz 13.5 N/mm ,minimum % 2 ,maksimum
STANDART DIN 53370 DIN 53455 DIN 53455 DIN 53454 DIN 53363 DIN
16726 DIN 16726 DIN 16726
27
80 C'de Depolama Srasnda ve Sonrasnda Malzeme zellikleri: a-)
Genel Grnm b-) Boyutsal Stabilite , boyuna ve enine c-) ekme
Dayanmnda Deiim , boyuna ve enine d-) Birim Uzamada Deiim Kopmada ,
boyuna ve enine e-) Katlanma,-20 C scaklkta Asit ve/veya alkalin
eriyiklerde depolandktan sonra davranlar a-) ekme Dayanmnda Deiim
,boyuna ve enine b-) Birim Uzamada Deiim c-) Katlanma,-20 C
scaklkta Kesme Dayanm, Bitml Ek Zmbalanma Testi Srasndaki Davran Su
Emme < % 20 < % 20 atlak olmayacak 100 N / 50 mm 750 mm
yksekliinde zmbalanma olmayacak max. %1 Kabarck olmayacak
