117

ภาคผนวก

149

ภาคผนวก ก

กฎกระทรวง ก าหนดรายชอประเภทสนคาเฉพาะอยางและก าหนดหลกเกณฑ และวธการในการใชสงบงชทางภมศาสตรทเหมอนหรอพองกน

พ.ศ. ๒๕๔๗ อาศยอ านาจตามความในมาตรา ๔ มาตรา ๒๘ วรรคหนง และมาตรา ๒๙แหงพระราชบญญตคมครองสงบงชทางภมศาสตร พ.ศ. ๒๕๔๖ อนเปนพระราชบญญตบางประการเกยวกบการจ ากดสทธเสรภาพของบคคล ซงมาตรา ๒๙ ประกอบกบมาตรา ๕๐ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย บญญตใหกระท าไดโดยอาศยอ านาจตามบทบญญตแหงกฎหมาย รฐมนตรวาการกระทรวงพาณชยออกกฎกระทรวงไว ดงตอไปน ขอ ๑ ก าหนดใหรายชอประเภทสนคาตอไปนเปนสนคาเฉพาะอยาง (๑) ขาว (๒) ไหม (๓) ไวน (๔) สรา ขอ ๒ ในกรณทสนคาเฉพาะอยางตามขอ ๑ มสงบงชทางภมศาสตรเหมอนหรอพองกนกบสงบงชทางภมศาสตรของสนคาเฉพาะอยางทไดขนทะเบยนไวแลวหรออยระหวางด าเนนการขนทะเบยนแตเปนสนคาทมแหลงภมศาสตรตางกน ใหการใชสงบงชทางภมศาสตรส าหรบสนคาเฉพาะอยางทขอขนทะเบยนรายหลงตองระบแหลงภมศาสตรและประเทศทผลตสนคานนไวทายสงบงชทางภมศาสตรโดยชดเจน ขอ ๓ กฎกระทรวงนใหใชบงคบตงแตวนท ๒๘ เมษายน พ.ศ. ๒๕๔๗ เปนตนไป ใหไว ณ วนท ๒๘ เมษายน พ.ศ. ๒๕๔๗ วฒนา เมองสข รฐมนตรวาการกระทรวงพาณชย

150

หมายเหต :- เหตผลในการประกาศใชกฎกระทรวงฉบบน คอ โดยทมาตรา ๒๘ วรรคหนง แหงพระราชบญญตคมครองสงบงชทางภมศาสตร พ.ศ. ๒๕๔๖ บญญตใหรฐมนตรประกาศใหสนคาประเภทใดเปนสนคาเฉพาะอยางไดโดยก าหนดในกฎกระทรวง และมาตรา ๒๙ แหงพระราชบญญตดงกลาว บญญตใหในกรณทสนคาเฉพาะอยางมสงบงชทางภมศาสตรเหมอนหรอพองกนแตเปนสนคาทมแหลงภมศาสตรตางกน เมอมการขนทะเบยนสงบงชทางภมศาสตรส าหรบสนคาดงกลาว ใหการใชสงบงชทางภมศาสตรในกรณนเปนไปตามหลกเกณฑและวธการทก าหนดในกฎกระทรวง จงจ าเปนตองออกกฎกระทรวงน

151

6 เดอน

6 เดอน

6 เดอน

รายงานผล

12 เดอน

ภาคผนวก ข แผนภมท 1

แผนภมแสดงขนตอนการจดทะเบยนสงบงชทางภมศาสตรของสหภาพยโรป1

1ตะวน เดชภรตนมงคล, “การใหความคมครองสงบงชทางภมศาสตร: ศกษาเปรยบเทยบมาตรการตามกฎหมายไทยกบสหภาพยโรป”, วทยานพนธมหาบณฑต คณะนตศาสตรมหาวทยาลยธรกจบณฑตย, 2550,น. 85.

คณะกรรมาธการยโรป รบจดทะเบยน

คณะกรรมาธการยโรป พจารณาค าคดคาน

ไมมมล มมล

คกรณจดท าขอตกลงและ ขอสรป

ตกลงกนไมได ตกลงกนได

คณะกรรมาธการยโรปตง คณะกรรมการพจาณาตอไป

จดท าค าขอและยนค าขอ จดทะเบยน

คณะกรรมาธการยโรป พจารณาค าขอ

พจารณาเสรจสนและประกาศ ค าสงลงในราชกจจานเบกษา

ไมคดคาน คดคาน

152

แผนภมท 2 แผนภมขนตอนการยนขอจดทะเบยนคมครองสงบงชทางภมศาสตร

ระยะเวลาตรวจสอบ ประมาณ 3 เดอน

ถาผขอจดทะเบยนไมแกไขค าขอตามการแจงของนายทะเบยน ภายใน2 เดอน ภายใน 3 เดอน ค าคดคานเปนผลค าคดคานไมเปนผล

ยนค าขอจดทะเบยน

นายทะเบยนพจารณาความถกตองของค าขอจดทะเบยน

การตรวจสอบค าขอ

ประกาศโฆษณาความขอจดทะเบยน

มการคดคานค าขอจดทะเบยน

ถอวาค าขอถกปฏเสธหรอถกเพกถอนไป

นายทะเบยนท าค าวนจฉย

ผยนค าขอจดทะเบยนอาจ

อทธรณไดภายในก าหนด เวลา 1

เดอนนบแตวนทมค าวนจฉยเชนวา

นน ประกาศโฆษณาค าขอจดทะเบยนในวารสารการคมครองสงบงชทางภมศาสตร

การยนอทธรณ

เขาสกระบวนการพจารณาอทธรณขอโตแยงตอไป

ด าเนนการจดทะเบยนคมครองสงบงชทางภมศาสตร

153

ตารางท 1 ตารางสรปเปรยบเทยบการคมครองสงบงชทางภมศาสตรตามกฎหมายไทยกอนการบงคบใช

พระราชบญญตคมครองสงบงชทางภมศาสตร พ.ศ. 25462

TRIPS Agreement กฎหมายไทย ผล

Art.22 1. Art. 22 (1) : สงบงชทางภมศาสตรคอสงแสดงแหลงก าเนดของสนคาซงบงบอกถงคณภาพ ชอเสยง หรอ คณลกษณะเฉพาะอนใดทมสวนส าคญมาจากแหลงก าเนดทางภมศาสตรของสนคานน

-

- กฎหมายไทยไมมบญญตค า นยามดงกลาวไว

2. Art. 22(2) : ประเทศสมาชกตองจดใหมกฎหมายตอไปน 2.1 Art. 22(2),(a) : การคมครองผบรโภคจากการถกหลองลวงในแหลงทมาทแทจรงของสนคา 2.2 Art. 22(2),(b) : การแขงขนทางการคาทไมเปนธรรม

- ประมวลกฎหมายอาญา มาตารา 271 - พ.ร.บ.คมครองผบรโภค พ.ศ.2522 มาตรา 22,31,40 - ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 272 (1) - พ.ร.บ.คมครองผบรโภค พ.ศ. 2522 มาตรา 40

- สอดคลองกบ Art22(2),(a) - ทงสามมาตรามงคมครองผบรโภคแตมไดบญญตใหคมครองรวมถงการหลอกลวงถงแหลงก าเนดทแทจรงของสนคา - มวตถประสงคเพอปองกนการแขงขนทางการคาทไมเปนธรรมเพยงแตมาตรา 271 (1) เปนการมงเนนไปทการคมครองรายการทแสดงบนตวสนคามากกวา - มงคมครองผบรโภคและตอตานการแขงขนทางการคาทไมเปนธรรม

ตารางท 1 (ตอ)

2ตะวน เดชภรตนมงคล, “การใหความคมครองสงบงชทางภมศาสตร: ศกษาเปรยบเทยบมาตรการตามกฎหมายไทยกบสหภาพยโรป”, วทยานพนธมหาบณฑต คณะนตศาสตรมหาวทยาลยธรกจบณฑตย, 2550,น. 32.

154

3. Art. 22 (3) : ประเทศสมาชกตองปฏ เสธหรอเพกถอนการจดทะเบยนเคร องหมายการค าท มประกอบไปดวยส งบงชทางภมศาสตร

- พ.ร.บ. เครองหมายการคา พ.ศ. 2543 มาตรา 7 วรรคสอง (2) และมาตรา 8 (12)

- มาตรา 7 วรรคสอง (2) เรองชอทางภมศาสตรยงไมสามารถน ามาใช ใหครอบคลมถ งลกษณะส าคญของส งบ งชทางภมศาสตรทเปนแสดงถงแหลงก าเนดของสนคาซงเปนเง อนไขส าคญตอคณภาพชอเสยงหรอคณลกษณะเฉพาะของแหลงภมศาสตรไดทงหมด - มาตรา 8(12) หามมไดจดทะเบยนเครองหมายการคาทเปนสงบงชทางภมศาสตรทไดรบการขนทะ เบ ยนแล ว แต ไ ม มบ ท บ ญ ญ ต เ ร อ ง ก า รปฏ เ ส ธหร อ เ พ กถอนเครองหมายการคาทมหรอประกอบไปดวยสงบงชทางภมศาสตรทมไดมแหลงก าเนดในดนแดนตามทระบไว

4. Art. 22 (4) : แมจะไดระบแหลงก าเนดอนแทจรงของสนคาไวกตามแตเปนการแสดงใหสาธารณชนหลงผดวาสนคาดงกลาวมถนก าเนดมาจากดนแดนตามทกลาวอาง

-

- ก ฎ ห ม า ย ไ ท ย ม ไ ดบญญตเรองดงกลาวไว

155

Art.23 1. Art. 23(1) : ปองกนมใหมการใชสงบงชทางภมศาสตรกบไวนหรอสราทมไดมแหลงก าเนดจากสถานทในสงบงชทางภมศาสตรตามทแสดงไว

- ประมวลกฎหมายอาญามาตรา 271, 272 (1) - พ.ร.บ.คมครองผบรโภค พ.ศ. 2522 มาตรา 22,31,40 - พ.ร.บ. เครองหมายการคา พ.ศ.2543 มาตรา 7 วรรคสอง (2) และมาตรา 8 (12)

- ก ฎ ห ม า ย ไ ท ย ม ไ ดบญญตเรองดงกลาวไว

2. Art. 23(2) : สมาชกตองปฏเสธหรอเพกถอนก า ร จ ด ท ะ เ บ ย นเครองหมายการคาส าหรบไวนหรอสราหากไวนหรอส ร า ด ง ก ล า ว ไ ม ไ ด มแหลงก า เนดจร งตามทแสดงไว

- ประมวลกฎหมายอาญามาตรา 271, 272 (1) - พ.ร.บ.คมครองผบรโภค พ.ศ. 2522 มาตรา 22,31,40 - พ.ร.บ. เครองหมายการคา พ.ศ.2543 มาตรา 7 วรรคสอง (2) และมาตรา 8 (12)

- ก ฎ ห ม า ย ไ ท ย ม ไ ดบญญตเรองดงกลาวไว

3. Art 23(3) : ก าหนดเ ง อ น ไ ข ท แ ส ด ง ค ว า มแตกตางของสงบงชทางภมศาสตรส าหรบไวนหรอสรทใชชอเหมอนกน

- ประมวลกฎหมายอาญามาตรา 271, 272 (1) - พ.ร.บ.คมครองผบรโภค พ.ศ. 2522 มาตรา 22,31,40 - พ.ร.บ. เครองหมายการคา พ.ศ.2543 มาตรา 7 วรรคสอง (2) และมาตรา 8 (12)

- กฎหมายไทยมไดบญญตเรองดงกลาวไว

4. Art. 23(4) : การจดตงระบบพหภาคในการแจงใหทราบและการจดทะเบยนสงบงชทางภมศาสตรส าหรบไวน

- ประมวลกฎหมายอาญามาตรา 271, 272 (1) - พ.ร.บ.คมครองผบรโภค พ.ศ. 2522 มาตรา 22,31,40 - พ.ร.บ. เครองหมายการคา พ.ศ.2543 มาตรา 7 วรรคสอง (2) และมาตรา 8 (12)

- กฎหมายไทยมไดบญญตเรองดงกลาวไว

ตารางท1 (ตอ) (ตอ)

156

Art. 24 1. Art. 24(4) : สมาชกตองไมหามการใชสงบงชทางภมศาสตรทเหมอนกนส าหรบสนคาไวนซงใชมาโดยสจรตในประเทศสมาชกอนอยางนอย 10 ป กอนวนท 15 เมษายน ค.ศ.1994

- ประมวลกฎหมายอาญามาตรา 271, 272 (1) - พ.ร.บ.คมครองผบรโภค พ.ศ. 2522 มาตรา 22,31,40 - พ.ร.บ. เครองหมายการคา พ.ศ.2543 มาตรา 7 วรรคสอง (2) และมาตรา 8 (12)

- กฎหมายไทยมไดบญญตเรองดงกลาวไว

2. Art. 24(5) : กรณขอจดทะเบยนเครองหมายการคาโดยสจรตกอนวนใชบงคบบทบญญตในประเทศสมาชกหรอกอนทสงบงชทางภมศาสตรจะไดรบการคมครองในประเทศทเปนแหลงก าเนด

- ประมวลกฎหมายอาญามาตรา 271, 272 (1) - พ.ร.บ.คมครองผบรโภค พ.ศ. 2522 มาตรา 22,31,40 - พ.ร.บ. เครองหมายการคา พ.ศ.2543 มาตรา 7 วรรคสอง (2) และมาตรา 8 (12)

- กฎหมายไทยมไดบญญตเรองดงกลาวไว

3. Art. 24(6) : การใชสงบงชทางภมศาสตรของประเทศสมาชกอนกบสนคาหรอบรการในประเทศของตนจนท าใหสงบงชทางภมศาสตรดงกลาวเปนชอสามญตามหลกกฎหมายในของประเทศนนท าใหประเทศดงกลาวใชสงบงชทางภมศาสตรของประเทศอนๆกบสนคาหรอบรการในประเทศขอนตนได

- ประมวลกฎหมายอาญามาตรา 271, 272 (1) - พ.ร.บ.คมครองผบรโภค พ.ศ. 2522 มาตรา 22,31,40 - พ.ร.บ. เครองหมายการคา พ.ศ.2543 มาตรา 7 วรรคสอง (2) และมาตรา 8 (12)

- กฎหมายไทยมไดบญญตเรองดงกลาวไว

ตารางท 1 (ตอ)

ตารางท 1 (ตอ)

157

4. Art. 24(7) : ก าหนดเวลาการใชหรอการจดทะเบยนเครองหมายการคาทจะตองยนขอใชหรอจดทะเบยนภายในระยะเวลา 5 ป หลงจากการใชทเปนผลเสยตอการคมครองสงบงชทางภมศาสตร

- ประมวลกฎหมายอาญามาตรา 271, 272 (1) - พ.ร.บ.คมครองผบรโภค พ.ศ. 2522 มาตรา 22,31,40 - พ.ร.บ. เครองหมายการคา พ.ศ.2543 มาตรา 7 วรรคสอง (2) และมาตรา 8 (12)

- กฎหมายไทยมไดบญญตเรองดงกลาวไว

5. Art. 24(8) : บทบญญตนคมครองชอของบคคลทมมากอนในทางการคา เวนแตการใชชอดงกลาวจะท าใหสาธารณชนสบสนหลงผด

- ประมวลกฎหมายอาญามาตรา 271, 272 (1) - พ.ร.บ.คมครองผบรโภค พ.ศ. 2522 มาตรา 22,31,40 - พ.ร.บ. เครองหมายการคา พ.ศ.2543 มาตรา 7 วรรคสอง (2) และมาตรา 8 (12)

- กฎหมายไทยมไดบญญตเรองดงกลาวไว

6. Art. 24(9) : เมอมการยกเลกการคมครองสงบงชทางภมศาสตรในประเทศทเปนแหลงก าเนดดงเดมหรอไมมการใชชอสงบงชทางภมศาสตรในประเทศดงเดมนนแลวเปนผลใหประเทศสมาชกอนๆ สามารถใชชอสนคาดงกลาวได

- ประมวลกฎหมายอาญามาตรา 271, 272 (1) - พ.ร.บ.คมครองผบรโภค พ.ศ. 2522 มาตรา 22,31,40 - พ.ร.บ. เครองหมายการคา พ.ศ.2543 มาตรา 7 วรรคสอง (2) และมาตรา 8 (12)

- กฎหมายไทยมไดบญญตเรองดงกลาวไว

ตารางท 1 (ตอ)

158

ตารางท 2 กฎหมายคมครองสงบงชทางภมศาสตรเปรยบเทยบกบกฎหมายคมครองพนธพช3

ประเดน พ.ร.บ.สงบงชทางภมศาสตร

พ.ศ.2546

พ.ร.บ.คมครองพนธพช พ.ศ.

2542

หมายเหต

บอเกดของกฎหมาย (Source of Law)

เปนกฎหมายทอนวตการตามความตกลงทรปส ในการคมครองสนคาทมคณภาพ ชอเสยงทสมพนธกบลกษณะทางภมศาสตรตาม ขอ 22-24 ของความตกลงทรปส

เปนทางเลอกในการคมครองสายพนธพช (Plant Varieties) ในการอนวตการตามความตกลงทรปส ขอ 27.3(b) โดยกอตงสทธแกบคคลเหนอพชพนธใหม(New Plant Variety) ทไดคดคนปรบปรง และมความแตกตางจากพนธเดม ฯลฯ

GI เปนทรพยสนทางปญญาภายใตความตกลงทรปส ขอ 1.2 แต พ.ร.บ.คมครองพนธพช (Plant variety protection Act)นน ไมไดถกระบใหเปนทรพยสนทางปญญาตามขอ 1.2

3จกรกฤษณ ควรพจน บณฑร เศรษฐศโรตม, โครงการกฎหมายคมครองสงบงชทางภมศาสตรเพอการสงเสรมการสงออกและการสรางความเขมแขงของชมชนทองถน, (กรงเทพ : ส านกงานงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.),2551),น.103.

159

หลกการส าคญทางกฎหมาย (Subject Matter of Law)

ชอสนคา ทมคณภาพ ชอเสยง โดยสมพนธกบลกษณะเฉพาะทางภมศาสตร ซงแยกแยะไดสองลกษณะคอ เปนชอทางภมศาสตร (Geographical name) และสงบงชทางภมศาสตร (Geographical Indication)

คมครองสายพนธพชใหม (New Plant Variety Protection) ทบคคลไดคดคนปรบปรงขน อนมลกษณะทแตกตางจากพนธดงเดม

รากฐานการคมครองสงบงชทางภมศาสตรนนกอก าเนด และพฒนาจากรากฐานทางวฒนธรรมการผลตของชมชนแตตาม พ.ร.บ.คมครองพนธพชมาจากหองทดลองของบรรษทคาขายเมลดพนธ

160

ประเดน

พ.ร.บ.สงบงชทางภมศาสตร พ.ศ.2546

พ.ร.บ.คมครองพนธพช พ.ศ.2542

หมายเหต

ความคมครอง (legal protection)

คมครอง ชอเสยงของสนคาการใชชอสนคานน ในตลาด โดยหามมใหบคคลใชชอสนคาทไดรบความคมครอง เชน ขาวหอมมะล หรอ Jasmine rice ไปใชกบสนคาของตนทไมไดผลตจากแหลงภมศาสตรนน ๆ

คมครองตวสายพนธพชใหม มใหบคคลซงไมใชผทรงสทธ ผลต ใช จ าหนาย น าเขา สงออก ซงพนธทไดรบความคมครอง

ฐานการคมครองจากชอสนคาเปนตนทนทางสงคมทชมชนไดพฒนา แตฐานการคมครองจากสายพนธพชนน คอตวพนธพชใหม ทเปนของบคคลหรอบรษท ทไดพฒนาปรบปรงขน

ผทรงสทธ (Right Holder)

ชมชน ทเปนแหลงภมศาสตร ของสนคาแตละประเภท

บคคล (ปจเจกบคคล) หรอ บรษททไดคดคนปรบปรงพนธพชใหม

GI มงคมครองสทธชมชน (Collective Rights) แตกฎหมายคมครองพนธพช คมครองสทธของปจเจกบคคลทเปนนกปรบปรงพนธ และ/หรอบรษทเมลดพนธทลงทนปรบปรงพนธพช

จากตารางท 2 ขางตนนน ผศกษาไดเหนถงความแตกตางระหวางกฎหมายสงบงชทางภมศาสตรกบกฎหมายคมครองพนธพช ในประเดนบอเกดของกฎหมาย หลกการส าคญทางกฎหมาย ความคมครองและผทรงสทธ วาสงบงชทางภมศาสตรเปนกฎหมายทมการอนวตการตามความตกลงทรปสอนเปนทรพยสนทางปญญาภายใตความตกลงทรปส โดยค านงถงชอสนคาทมคณภาพชอเสยงใหสมพนธกบลกษณะเฉพาะทางภมศาสตรอนดทแหลงก าเนดและการพฒนามาจากรากฐานทางวฒนธรรมการผลตของชมชนโดยดทตวสนคาเปนส าคญ ท าใหผทรงสทธทไดรบความคมครอ งคอชมชนทเปนแหลงภมศาสตรของสนคาแตละประเภทนนเอง

ตารางท 2 (ตอ)

161

ภาคผนวก ค

162

163

164

165

166

167

ภาคผนวก ง ประกาศโฆษณาการรบขนทะเบยนสงบงชทางภมศาสตรกาแฟกงมะไฟ

168

169

170

171

172

ภาคผนวก จ

ประกาศโฆษณาการรบขนทะเบยนสงบงชทางภมศาสตรกาแฟบวนมาถวด

173

174

175

176