93ปท 6 ฉบบท 1 พ.ศ. 2554

คณลกษณพนผว (มใชแคผวเผน) ในงานสรางสรรคเซรามกส

วระจกร สเอยนทรเมธ*

ในการสรางสรรคงานเซรามกสนน ทศนมลฐาน (ทศนธาต) (Visual Element) ทโดดเดน 

กคอ รปทรง (Form) กเพราะวา มนเปนงานสามมตทกนระวางในบรเวณวาง (Space) และสวนใหญ 

เรากปฏบตกบรปทรงโดยกรรมวธตางๆ นานา ดวยกรรมวธทางประตมากรรมไมมากกนอย 

อาจจ�าเพาะวธใดวธหนง หรอไมกผสมผสานกนไป ไมวาจะเปนกระบวนการเพม (Additive) เชน 

การปน กระบวนการลบหรอเอาออก (Subtractive) เชน การแกะสลก ขดขดออก กระบวนการแทนท 

(Substitute) คอการหลอน�าดน (Slip Casting) โดยใชแมพมพ ซงเปนทนยมกนมากในกรรมวธ 

ทางเซรามกสและกรรมวธทางรปทรงเหลาน ยงสมพนธกบสถานะของเนอวสดหรอเนอดนกวาได 

ซงกยงมมากมายแตกตางกนไปอก ไมวาจะเปนเนอดน (Clay Body) มความเหนยวทปนได ผงดน 

(Granulate) ทเกอบแหง หรอน�าดนขน (Slip) ทเหลวและไหลตวได   

  ยงมทศนมลฐาน อยอกประการหนงทเรามกจะปฏบตหรอจดการกบมนอยบอยกบเนอดน

หรอรปทรงนนๆ ดวยเรยกกนวา ตกแตงมนบาง ท�าใหนาดบาง เกดเปนลกษณะพนผว (Texture) 

ลกษณะพนผว เปนทศนมลฐานทสรางคณคาทางการมองเหนและการสมผสของชนงานเซรามกส 

ไดชดเจน เพราะเนองมาจากวสดทกอตวเปนรปทรงนนเอง ซงเกดจากเนอดนหรอจากผวเคลอบ

กได ซงกใหผลทงสมผสทางการมอง (วาเปนสสนอะไร มความมนวาวหรอดาน) และสมผสจาก

การจบตอง (วาผวเรยบ ขรขระ หยาบ ลนหรอฝด) ดงนนถาจะกลาววา เมอเกดมรปทรงกจะม

ลกษณะพนผวดวยเสมอกไมผดนก ลกษณะพนผวจะมอยดวยกนสองลกษณะคอ   

  1. พนผวทเราสมผสไดโดยตรงจบตองได  (Tactile Texture) ลกษณะพนผวทจบตองได 

กคอ ลกษณะพนผวจรง (Actual Texture) ของวสด  กลาวงายๆ กคอ พนผวทเราจบตองแลวรสก

ทางกายภาพสมผสไดตามลกษณะของวตถหรอพนผวนนๆ ไดชด เชน หยาบ ขรขระ สาก เรยบ

หรอนมนวล   

  2. พนผวทเรารสกไดจากการมอง หรอลกษณะพนผวเชงการเหน (Visual Texture) 

(สชาต สทธ:  2535,  97) ลกษณะพนผวเชงการเหน เปนลกษณะพนผวลวงตาหรอพนผวเสมอน 

(Simulated or Virtual Texture) ลกษณะพนผวแบบน จะพบเหนไดมากในงานจตรกรรม เราจะรสก 

หยาบ ขรขระหรอเรยบเนยน จากการมองทผสรางงานไดลวงตาเอาไว เปนพนผวทไมไดเปนไปจรง

อยางทปรากฏดวยการเหนทางสายตา ในขณะทวสดทใชสรางสรรคอาจมพนผวจรงอกแบบหนง

*อาจารยประจ�าสาขาวชาศลปะการออกแบบหตถอตสาหกรรม คณะศลปกรรมศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร ศนยล�าปาง

94 ปท 6 ฉบบท 1 พ.ศ. 2554

กได เชน ภาพวาดโขดหนทดรสกวาขรขระหรอหยาบ แตพนผวจรงของวสดงานกคอ เนอกระดาษ 

หรอแคนวาสนนเอง   

  ในการสรางสรรคคณคาทางพนผวทงสองลกษณะขางตนน จะมปรากฏเกดในงานเซรามกส

อยเสมอ และลกษณะเนอวสดทน�ามาสรางพนผวในงานเซรามกสน (ไมวาจะใหผลทงสมผสจรง

จากกายสมผสหรอจากการมองจกขสมผสกตาม) จะมคณคาแฝงซอนไปดวยกน กเพราะมนเปนงาน

สามมตนนเอง กลาวคอ ใหผลผวทเกดจากการลวงตา (Simulated Texture) และใหผลผว 

จากวตถกายภาพจรง (Actual Texture) ไปพรอมกน และผสรางจะเจตนาใหรบรนยตรงหรอนยลวง 

กแลวแตกรรมวธและแนวคดนนๆ

 

รปทรง (Form) เปนปฐมทศนมลฐานส�าคญในงานสามมตหรองานประตมากรรม ทงน 

เพราะมนเกดจากตววตถจรง1 ทกนอาณาบรเวณวาง และเปนแหลงน�าพาทศนมลฐานอนมาอยรวม 

หรอเกดแฝงพรอมกนดวย ประกอบกนขนเปนชนงาน ไมวาจะเปนบรเวณวาง (Space) ปรมาตร 

และมวล (Volume & Mass) แสงและเงา (Light & Shadow กอใหเกดคาน�าหนก Value)  

ส (Colour)  และลกษณะพนผว (Texture)  โดยผานกระบวนการจดกระท�าโดยหลกองคประกอบ2

(Principles of Composition)  อาท  ดลยภาพ (Balance)  จงหวะ (Rhythm)  เอกภาพ (Unity) 

ความกลมกลน (Harmony) การขดแยงกน (Contrast) สดสวน (Proportion) หรอ การเนนเพอ 

ใหเดน (Emphasis for Dominance) เปนตน

1เปนรปทรงกายภาพจรง ทแสดงลกษณะของความทบตนภายนอกทเรยกวามวล-mass และมความจในเนอทของรปทรงทเรยกวาปรมาตร -Volume (สชาต สทธ : 2535, 28)2บางแหงใชวา “Principles of Organization” กม “Organization of The Elements” กม “Visual Principles” กม ในภาคภาษาไทย เรยก “หลกการทศนศลป” หรอ “หลกของการจดองคประกอบ” หรอ “หลกการออกแบบ” กม โดยการคดสรร เลอกใชมลฐานตางๆ มาจดวางและแกปญหาทางความงามใหเกดเปนชนงาน ทเรยกวาการจดองคประกอบ “Composition” และในหลกการทงหมดนจงเรยกอกอยางหนงไดวา Principles of Design in Art  

รปท 1

รปทรงเปนแหลงนำ�ม�ซงทศนมลฐ�นต�งๆ และลกษณะพนผวเปนสงท ปร�กฏรวมอย

เสมอในรปทรงวตถจรง

95ปท 6 ฉบบท 1 พ.ศ. 2554

ในรปทรงเซรามกส พนผวทปรากฏเหนสวนมากจะมาจากลกษณะพนผวแทจากวสด 

ทน�ามาสรางเปนรปทรงขน ทงในสวนเนอผลตภณฑ (Clay Body) และในสวนเคลอบ (Glazes) 

นอกจากนนยงสามารถสรางลกษณะพนผวลวงตากไดเชนกน เชน ผวเคลอบทเกดลวดลายทดแลว

ขรขระแตเมอสมผสใหความรสกเรยบ ลน หรอในงานเซรามกสประเภทประตมากรรมแบบหลอกตา 

(Trompe l’oeil)3 จะสรางลกษณะพนผวหลอกตาใหเหนรบร เปนอกลกษณะวสดหนง เชน 

ใหดเหมอนเปนผวกระดาษหรอไม ทงทผววสดจรงเปนเนอดนเซรามกส บางลกษณะมการตกแตง

ดวยลวดลายหรอการเขยนสบนเคลอบหรอสใตเคลอบ ซงสรางความรสกทางลกษณะพนผวได 

อกทางหนง ในงานออกแบบรปทรงเซรามกส ถารปทรงทลกษณะเหมอนกน ลกษณะพนผว

สามารถสรางคณคารบรใหแตกตางกนได

 

 

แมเพยงรปทรงทเรยบงายแตสามารถสรางความนาสนใจไดดวยลกษณะพนผวทแตกตางไดหลากหลาย

เทคนคและยงเกดผลอนเลศตอสนทรยภาพของงานเซรามกสอยางนาชม (ซงกลวนแลวแตตองผนวก

กบเทคนค ทกษะจ�าเพาะทางเซรามกสของผสรางอยางช�าชองดวยเชนกน)

3“fool the eye” (Ocvirk, Otto G. : 2006, 134.)

รปท 2

ก�รรบรเฉพ�ะหนวย (Percept.) จ�ก Sensa ทสงออกม� ในทน คอ ชนง�นทได ถกจดกระทำ�โดยหลกของก�รจดองคประกอบ ซงเปนทรวมของทศนมลฐ�นต�งๆ เข�ดวยกน

เร�ส�ม�รถรบรหนวยของลกษณะพนผวดวยผสสะสองผสสะ ทงท�งต�ทประมวลโดยก�รมองเหนและจ�กก�ยสมผสทประมวลไดจ�กก�รจบตอง จงสงผล

ใหเกดคว�มคดรวบยอด (Concept) ทชดเจนไดเรวและทำ�ใหเกดเพทน�ก�ร (Sentiment) หรอคว�มพงใจ (ไมพงใจ) ไดอย�งเหนผล ในง�นสร�งสรรค (ต�มเจตน�ของแนวคดในง�นศลปะนนๆ)

96 ปท 6 ฉบบท 1 พ.ศ. 2554

 

ในกระบวนการสรางสรรคเซรามกส มชวงสถานะของเนอดนหลายสถานะ ทสามารถ

ตกแตงลกษณะพนผวไดทกสถานะ (หรอจะเรยกวาเปนเทคนคการตกแตงกได) เชน ชวงการ 

ขนรปขณะทดนยงมสภาวะหมาด (Leather Hard) เรากสามารถสรางลกษณะพนผวทงานได 

โดยตรง กอใหเกดผลลกษณะพนผวทจบตองได (Tactile Texture) เชน การขดขดรองลาย (Sgraffito) 

หรอขดผวชนงานใหเปนมนในขณะทชนงานก�าลงหมาด หรอชวงทเราเผาดบงานแลวไดชนงาน

เผาดบทสามารถสรางพนผวโดยการเขยนลวดลายดวยสใตเคลอบ (Underglaze Colour) ซงใหผล 

ทางลกษณะพนผวเชงการเหน (Visual Texture) ทนาสงเกตคอ ลกษณะพนผวทจบตองไดนน 

จะใหผลลกษณะพนผวเชงการเหนไปดวย เพราะเราสามารถสมผสพนผวและมองเหนผลของพนผว 

ไดพรอมกน แตลกษณะพนผวเชงการเหนอาจไมใหผลพนผวทางสมผสตรงกบทตาเหนกได เชน 

ลวดลายเขยนสทรสกขรขระมแสงเงา ทผวงานแตเมอสมผสทผวงานจรงอาจเรยบเปนมนลน

Pete

rson

, Suz

anne

; 200

0, p

.59

Pete

rson

, Suz

anne

; 200

0, p

.146

รปท 3

ก�รสร�งลกษณะพนผวลวงต� (Simulated Texture) หรอจะเรยกว�หลอกต� กยอมได สร�งคว�มรสกก�รรบรว�เปนพนผวของอก

วสดหนง ทงทพนผวจรงนนเปนพนผวเซร�มกส อนทจรงแลว มทศนมลฐ�นทสำ�คญในก�รสร�งก�รรบรลวงต�ในง�นชนน

อกประก�ร คอ ส และลกษณะของรปทรงยงมสวนชวยกระตนเร�ใหรบรพนผวลวงต�นดวย

รปท 4

ชนง�นทมลกษณะพนผวจรงและรสกไดจ�กก�รจบตอง (ซงผนวกก�รรบรจ�กก�รมองเข�ไปดวยเชนกน) นอกจ�กนนในง�นชนน ยงม

โครงสร�งแบบเชงเสน (Linear Construction) หม�ยคว�มว� ไดใช ทศนมลฐ�นเรองเสนจรงนำ�ม�สร�งชนง�นและกอใหเกดผลท�ง

ลกษณะพนผวจรงดวยเชนกน

97ปท 6 ฉบบท 1 พ.ศ. 2554

 

 

รปท 5

เร�ส�ม�รถสร�งลกษณะพนผวในชวงสถ�นะของกระบวนก�รท�งเซร�มกสไดหล�ยชวงและยงผลใหเกดคณค�และก�รรบรผลท�งพนผวไดหล�ยลกษณะทงลกษณะพนผวทจบตองได (Tactile Texture) และลกษณะพนผวเชงก�รเหน

(Visual Texture)

98 ปท 6 ฉบบท 1 พ.ศ. 2554

แนววธสรางคณลกษณของพนผว

   โดยสวนมากเทคนคพนฐาน กคอ การน�าเนอดนทเราสรางงานนเองมาเชอม ปะตด 

ประกบ ยด บด กดทบลาย ปายปด แกะขดขวน หรอวธการอยางหนงอยางใดกตามบนชนงาน 

ทเราขนรป ซงกใหผลทางการมองและสมผสไดอยางนาดนาชม (ทงนกคงจะตองกลนกรองมาจาก 

การออกแบบและจดองคประกอบอยางแยบคายของผสรางเปนประการส�าคญ)  

 

http

://ko

pisu

su2.

blog

spot

.com

/201

0/05

/gho

sts-

of-b

an-c

hian

g

ht

tp://

ww

w.m

etm

useu

m.o

rg/to

ah/h

d/jo

mo/

hd_j

omo

Gustova Perez

Vase, สง 36 ซม. กวาง 26 ซม.  คณลกษณพนผว: กรดผวดนและกดผนงดนใหโปงนนออก  ชนงานเนอดนสโตนแวร เผาไฟสงในบรรยากาศแบบรดกชน

  งานแจกนชนนขนรปดวยกรรมวธแปนหมน  ใชเ นอดนสตรสโตนแวรผสมกบทราย  จดโดดเดนท นาสนใจ คอ การสรางสรรคความงามของพนผวดวยการ กรดอยางบางๆ ทผวชนนอกดวยความประณตและไมกรด จนทะลผนงชนใน ตอจากนนคอยๆ กดผนงดานในใหผว ดานนอกปรแยกออกและตกแตงจงหวะดวยเมดดมสเกดเปนลวดลายแบบรป (Pattern) นำาไปเผาดบแลวเคลอบ เฉพาะดานในของชนงาน  เผาเคลอบทอณหภม  1300 องศาเซลเซยส ในบรรยากาศแบบรดกชน

รปท 8

Ost

erm

ann,

Mat

thia

s; 2

002,

p.3

0

รปท 6 รปท 7

ง�นเครองดนเผ�ของโจมอน (ภ�พซ�ย) สร�งลกษณะพนผวทจบตองได (Tactile Texture) ทงก�รปนล�ยเพลงและล�ยท�บเชอก บนเนอดนทปนขณะยงหม�ดแลวจงไปเผ�ทอณหภมตำ� (Bisque Firing) สวนเครองดนเผ�บ�นเชยง (ภ�พขว�) สร�งลกษณะพนผวเชงก�รเหน (Visual Texture) โดยก�รเขยนสตกแตง (ทเปนแบบล�ยท�บเชอกกม)

แบบอสระบนเนอดนเผ�ไฟตำ� โดยทลกษณะพนผวทจบตองไดยงเปนผวเรยบ

99ปท 6 ฉบบท 1 พ.ศ. 2554

Gustova Perez ศลปนเซรามกสชาวแมกซกน เขาสรางงานดวยเนอดนอยางงายๆ 

ทเตรยมขนเอง คอ เนอดนสโตนแวรผสมกบทรายส และจดการโครงสรางและองคประกอบของงาน

คลายดงผาใบวาดภาพ เขาใชคณลกษณของลกษณะพนผวสรางความนาสนใจอยางเรยบงาย 

โดยขดเซาะรองผวดนและถมเคลอบลงไป ลวดลายแบบรป (Pattern) ตางๆ มาจากภมหลงทางดาน 

คณตศาสตรและวศวกรรมของ Perez ทถกจดวางองคประกอบมาอยางพถพถน ดงโครงสราง 

คลายสถาปตยกรรม

 เทคนคสรางคณลกษณพนผวจากสและคาน�าหนก สวนมากแลวกจะใชดนสสราง

ลวดลายแบบรป (Pattern) หรอจงหวะทกอใหเกดสสน หรอความรสกทางพนผว (Surface) 

ไดตางๆ (แตกคงตองสอดรบไปกบเทคนคหรอทศนมลฐานอนผสมกนไปดวย เชน ความโปรงบาง  

หรอรปทรงทสอดรบ) การใชสสรางคณคาทางพนผวเปนตวอยางทเหนไดชด ของการเกดลกษณะ 

พนผวลวงตาทใหผลทางการมองไมเหมอนกบกายภาพสมผสเลยกได

 

 

รปท 9 รปท 10

http

://fra

nkllo

ydga

llery

.wor

dpre

ss.c

om/ta

g/gu

stav

o-pe

rez

http

://fra

nkllo

ydga

llery

.wor

dpre

ss.c

om/ta

g/gu

stav

o-pe

rez

100 ปท 6 ฉบบท 1 พ.ศ. 2554

 

 

Oste

rman

n, M

atth

ias;

2002

, p.5

0

http

://ww

w.cr

aftc

entre

leed

s.co

.uk/

susa

n_ne

met

h

Susan Nemeth

3 Porcelain Vase, สง 35 ซม.                                            คณลกษณพนผว:  งานฝงเนอดนพอรซเลนสทบซอนเปนชนสลบชนนำาดนขน เผาไฟสงในบรรยากาศออกซเดชน                  

  งานทรงกระบอกนขนรปจากเนอดนพอรซเลนดวยกรรมวธแบบแผน โดยสรางลวดลายแบบรป (Pattern) เหลยมเหลาน ใหเสรจกอนทจะนำามามวนขนรปโดยใชแมพมพ (Mold) เขาชวย นำาดนแผนสดำารองไวขางลางแลวปดทบดานบนดวยดนแผน รปเหลยมส  โดยมนำาดนขนสดำาเปนตวเชอมประสาน ซงกอใหเกดลกษณะการตดเสนรอบนอกไปดวยในตว เมอขนรปเรยบรอยแลวนำาไปเผาไฟตำาแลวนำามาขดแตงครงหนงแลวจงนำาไปวางไวในหบทนไฟทโรยทรายไวเพอกนการหลอมตว จากนนจงนำาไปเผาไฟสงทอณหภม 1300 องศาเซลเซยส                                                               

  ซซานไดรบอทธพลทางความคดและสนทรยภาพมาจากงานออกแบบเสนใยสงทอในทศวรรษท 50 และ 60 และงานจตรกรรมของปอล คเล,  เบน นโคลสน,  องร มาตสส และอวาเอสเส ซงจะสงเกตเหนไดในความเรยบงายและพลงของสเทคนคการทบซอนและการฝงแผนชนดนสดวยนำาดนขนและเนอดน (ดนพอรซเลนเหนยวไมมากนก) 

Thomas Hoadley

Untitled Vessel, สง 25.5 ซม. คณลกษณพนผว: แผนงานบางๆ และการประกอบกนของดนพอรซเลนส เผาไฟสงในบรรยากาศแบบออกซเดชน

  ชนงานพอรซเลนนใชเทคนคโบราณทเรยกวา Nerikomi คอการใชดนพอรซเลนสตางๆ มาจดเรยง หนเปนแผนบาง นำามาจดเรยงเปนลวดลายแบบรป (pattern) หนตดขวางแลวนำามาอดประกอบเรยงจดองคประกอบ โดยบแผนชนดนตางๆ เขาดวยกนภายในแมพมพใหคงรปทรงทมผวบาง อยางพถพถน แลวคอยๆนำาออกจากแมพมพในขณะทเปนดนหมาด นำามาขดแตงเลกนอยแลวจงนำาไปเผาดบ แลวมาขดแตงดวยทรายเปยกอกครงจงนำาไปเผาทอณหภม  1180  องศาเซลเซยส  แลวนำาออกมาขดแตงผวดวยทรายเปยกอกรอบหนง

  แนวคดใหความสำาคญกบความงามแบบองคประกอบนามธรรมดไปแลวคลายกบงานศลปะภาพพมพญปน (กเทคนคเปนแบบญปน) ความเหมาะเจาะทเขาพยายามควบคมใหไดซง ไมงายนกกคอ การคงรปสามมตไวไดจากชนดนพอรซเลน (ซงขนรปไมงายเลย) ปฏบตกบมนดวยความพถพถน ความยากอกประการ คอ แบบขององคประกอบลวดลายเหลานมนดงามมากเมอเปน 2 มต แตเขาสามารถสรางความลงตวไดอยางเหมาะเจาะในโครงสราง 3 มตไดรอบชนงานผนวกกบรสนยมการใหสของเขาดวย

รปท 11

รปท 12

http

://be

vere

galle

ry.c

om/a

rtists

?arti

stID=

811

Oste

rman

n, M

atth

ias; 2

002,

p.4

7

รปท 13

รปท 14

101ปท 6 ฉบบท 1 พ.ศ. 2554

 เทคนคผลพเศษจากเคลอบ ดเหมอนวาการสรางคณลกษณทางพนผวแบบน กรรมวธ 

เซรามกสจะใชกนมากอยแลว กรรมวธทใหผลทางลกษณะผวอาจจะใชการทาดวยแปรง เทราด 

จม สลด ใชฟองน�าแตมหรอใหเคลอบทบซอนกน ผลทเกดจากปฏกรยาทางเคมและไฟ กอใหเกด 

ผลของส ผวหนาของเคลอบไดหลากหลาย ไมวาจะเปนผวทดานหรอมนวาว การแตกลายงา 

การตกผลก จดน�ามนลอย ลายหยาบของเคลอบเกลอ เคลอบเกอบรอนหลดแบบชโนะ แมแต

บรรยากาศการเผาแบบสนดาปสมบรณ (Oxidation) กบบรรยากาศการเผาแบบสนดาปไมสมบรณ 

(Reduction) ยงกอใหเกดผลทางลกษณะพนผวและสสนไดตางๆ กน

 

 

 

Koji Kamada

Tenmoku Tea Bowl, กวาง 14 ซม. สง 6 ซม.  คณลกษณพนผว: จากผลพเศษของเคลอบเทนโมก  (เทมโมก)  ทเกดเปนจดนำามนลอย เนอดนสโตนแวร  เผาไฟสง  ในบรรยากาศแบบออกซเดชน

  หลงจากการขนรปดวยแปนหมนตกแตงผงแหงและเผาดบแลว จงนำาถวยชาเนอสโตนแวรสแดงนไปจมเคลอบเทนโมก (Tenmoku or Temmoku) วางในหบดน หรอหบทนไฟ เผาเคลอบสองครง ครงแรกทอณหภม 1250 องศาเซลเซยส ครงทสองทอณหภม   1300  องศาเซลเซยส  เกดจดนำามนลอย สเหลกแดงเนองจากสงทเจอปนไดสลายตวลอยออกมาบนผวเคลอบ ในขณะทเคลอบกำาลงหลอมตว

  โคจ มความตรงใจเปนอยางมาก เกยวกบเคลอบเทนโมก (ซงเปนเทคนคเคลอบโบราณจากจน) นบตงแตแรกเรมสรางสรรคงาน จนบดน ทำาใหเขาสามารถสรางสรรคเคลอบเทนโมกแบบจดนำามนสเงนขนมาใหม เขาเรยกมนวา การสดดแหงสเงนและเสนหของลกษณะพนผวเคลอบแบบเทนโมกยงคงไมสญสลายไปจากการสรางสรรคเครองเคลอบดนเผา

รปท 15

รปท 16

รปท 17

Ost

erm

ann,

Mat

thia

s; 2

002,

p.1

08

http

://w

ww

.200

0cra

nes.

com

/Koj

i-Kam

ada

http

://w

ww

.200

0cra

nes.

com

/Koj

i-Kam

ada

102 ปท 6 ฉบบท 1 พ.ศ. 2554

 เทคนคตกแตงบนเคลอบ (Overglaze บางต�าราวา On-glaze) ในการเผาครงทสาม 

เปนการสรางคณลกษณพนผวดวยลวดลายและภาพทผวชนงาน การเผาครงแรกคอ เผาดบ 

(Bisque Firing) การเผาครงสองโดยปกต กคอเผาเคลอบ (Glost Firing) การเผาครงสาม คอ 

การเผาตกแตงบนเคลอบ ซงกมอยหลากหลายแบบกรรมวธ แบบหนง คอ การอบลสเตอรไฟต�า 

จ�าพวกประกายทอง (Luster Gold) เงน หรอพลาตนม อกแบบหนงกจ�าพวก อนาเมลหรอการ 

เขยนสบนเคลอบ จะอบ (สวนมากกเรยกกนวาอบ ความจรงมนกคอ อณหภมเผาระดบไฟต�า) 

ราวๆ อณหภม 750 องศาเซลเซยส ในบรรยากาศแบบออกซเดชน อกจ�าพวกหนงเรยกวางาน 

รปปะตด (รปลอก) (Decal. Transfers) หรอภาพตกแตง อาจจะเรยกวา ใหผลตกแตงพนผว 

คลายงานจตรกรรมบนเซรามกสกวาไดและดจะเปนเจตนาสรางพนผวลวงตาอยางตรงไปตรงมา

ทสด เรยกวาสรางรปภาพบนชนงานกนเลยทเดยว จากนนจงอบชนงานใหหลอมอยบนผวเคลอบ 

และบางทอาจใชกรรมวธแบบทงหมดทวานผสมเขาดวยกนเสยเลยกม

 

 

Angelo di Petta

Valle, 41 x 24 ซม.   

คณลกษณพนผว: รปปะตดบนเคลอบเทคนค

มาโจลกา (Tin Glaze) อบในอณหภม 1000 องศาเซลเซยส ในบรรยากาศออกซเดชน

Sin-ying Ho “Temptation:  Life  of  Goods,  No.1” 

พอรซเลน, เขยนสโคบอลตดวยมอ เคลอบขาว ตกแตงดวยรปปะตด (รปลอก)                       สง 69 นว x กวาง 23.5 นว                    

คณลกษณพนผว: สรางลวดลายแบบรป  (Pattern) ดวยการเขยนลายครามและรปปะตด (รปลอก) (Decal. Transfer) รปเครองหมายการคาทรายลอมรอบตว เชน Starbucks เปนการใชเทคนคผสานกนระหวางการสรางลายดวยมอกบลายพมพคอมพวเตอรกราฟก

  ขนรปชนงานดวยนำาดนขนหลอตน (Solid Casting) จากแมพมพ เนอเทอราคอตตาแดง เผาดบทอณหภม 1100 องศาเซลเซยส ใชพกนทาเคลอบขาว (Tin Glaze) ดานในชนงาน (เทคนคมาโจลกา คอ การเขยนสบนเคลอบแหงสขาวทยงไมเผา ไมใชการเขยนสบนงานทเผาเคลอบขาวแลว) แลวระบายสตกแตงจดองคประกอบสใหไดทแลวจงนำาไปเผาเคลอบทอณหภม 1040 องศาเซลเซยส จากนนนำามาตกแตงรปปะตด  (Decals.  Transfer)  อกครง  จงนำาไปเผาตกแตงทอณหภม  1000  องศาเซลเซยส ในบรรยากาศแบบออกซเดชน และถาจะเสรมเพมลวดลายกจะทำาซำาอยางนไดอกหลายๆ ครง (กวาจะเสรจงานชนนจงไมใชแคชามธรรมดาๆ)

Ost

erm

ann,

Mat

thia

s; 2

002,

p.1

60

รปท 18

รปท 19 รปท 20

http

://w

ww

.3do

tsw

ater

.com

/arti

stof

them

onth

http

://w

ww

.3do

tsw

ater

.com

/arti

stof

them

onth

103ปท 6 ฉบบท 1 พ.ศ. 2554

   ผลจากเปลวไฟ ควนและขเถา เปนเทคนคสรางผลของพนผวซอนอกครงแมวาจะม

พนผวจากชนงานเองและเคลอบแลวกตาม สวนมากกเปนเทคนคการตกแตงชนงานในรอบสดทาย 

ทไฟไมสงมากนก ในงานประเภทราก จะพบเหนไดมาก หรองานจ�าพวกการเผาไฟต�าในบรรยากาศ 

รดกชน 

 

 

ทกลาวมาทงหมดน ดออกจะเปนเรองราวทางกรรมวธ เทคนคทรงสรรคคณคาความงาม 

ของลกษณะพนผว (Texture)  ในนานาแบบ บางกรรมวธกดเรยบงาย (แตไมงายนกในการสราง) 

บางแบบกซบซอน (อาจจะทอถอยเลกท�าเสยกลางคน) ซงมใชเปนเรองแตเพยงผวเผนทจะท�า

อยางไรกได แตกระนนยงมสงทอยเหนอและเปนเบองหลงกวาเทคนค กคอกระบวนการหลก 

และแนวคดการออกแบบ (Principles and Concept of Design) ความเขาใจเรองของคณคา 

สนทรยะ หลกของการจดองคประกอบ สและการมอง (แมบางอยางอาจมาจากความสามารถรบร

ความงามจ�าเพาะทคนอนอาจมองไมเหนกตาม) ซงกตองใชการศกษา ฝกทกษะและการบมเพาะ

มาอยางช�าชองและเขมขน เทคนคและความเปนจรงทางวสดเปนแตเพยงเครองมอและกรรมวธ

เทานน การจะไดมาซงชนงานสรางสรรคเซรามกสจะขาดการพฒนาองคความรและการฝกฝน

ทางการออกแบบและศลปะมไดเลย มฉะนนกจะเปนแตเพยงงานชางธรรมดาๆ (ทท�าซ�าจนเคยชน) 

อยเพยงเทานน

JohnJohn Wheeldon

Neolithic Form, สง 23 ซม. กวาง 16 ซม.                             

คณลกษณพนผว: เคลอบรากคอปเปอรผวดาน ประกายเหลอบส เนอดนสโตนแวร เผาไฟตำา ในบรรยากาศออกซเดชน

  ชนงานใชเนอดนสโตนแวรขาวผสมดนเชอ (Grog) และใชนำาดนขน (Slip) ทาสวนบนอยางหนา และกวางหลายเซนตเมตร เผาดบทอณหภม 980 องศาเซลเซยส แลวนำาไปเคลอบรากคอปเปอรผวดาน นำาไปเผาเตาแกสแบบฝาเปดบนทอณหภม 1000 องศาเซลเซยส เมอถงจดทตองการแลวคบงานออกมาคลกขเลอยใหเกดการปะทเผาไหมเปนหยอมโดยรอบชนงานชวงเวลาสนๆ การทำาเชนนกคอปฏกรยารดกชนนนเอง กอใหเกดประกายเหลอบสและผวบางสวนคลายโลหะในบรเวณทเปลวไฟลามเลยไปถง

  เสนหของงานแบบราก คอ การประสานความฉบพลนทเกดขนของเปลวไฟกบผวเคลอบ เฉกเชนปรชญาลทธเซนทเกดการเหนแจงโดยพลน รปทรงทจอหนเลอกใชเปนลกษณะคอนขางคลาสสคทสด อนมมา แตยคกอนประวตศาสตรโดยเฉพาะสมยยคสำารด ซงอนทจรงมคณลกษณแบบสดสวนทองแฝงอยนนเอง ความเรยบงายของพนผวเปดโอกาสใหทศนมลฐานสและปฏกรยาของเคลอบแสดงออกไดอยางโดดเดน 

รปท 21 รปท 22

Ost

erm

ann,

Mat

thia

s; 2

002,

p.1

67

http

://w

ww

.stu

diop

otte

ry.c

o.uk

/imag

es/J

ohn/

Whe

eldo

n

104 ปท 6 ฉบบท 1 พ.ศ. 2554

บรรณานกรม

สชาต สทธ. (2535). เรยนรการเหน: พนฐานการวจารณทศนศลป. กรงเทพฯ : ส�านกพมพโอเดยนสโตร 

Ocvirk, Otto G. (2006). Art Fundamentals : Theory and Practice. New York : McGraw-Hill. 

Ostermann, Matthias. (2002). The Ceramic Surface. Singapore : Tein Wah Press Pte. Ltd. 

Peterson, Suzanne. (2000). Contemporary Ceramics. New York : Watson-Guptill  

   Publications.    

http://kopisusu2.blogspot.com/2010/05/ghosts-of-ban-chiang.html (Accessed on  

   26 February 2012)   

http://www.metmuseum.org/toah/hd/jomo/hd_jomo.htm (Accessed on 26 February 2012) 

http://franklloydgallery.wordpress.com/tag/gustavo-perez/ (Accessed on 26 February 2012) 

http://www.craftcentreleeds.co.uk/susan_nemeth.html (Accessed on 26 February 2012) 

http://beveregallery.com/artists?artistID=811 (Accessed on 26 February 2012)  

http://www.2000cranes.com/Koji-Kamada.htm (Accessed on 26 February 2012)   

http://en.wikipedia.org/wiki/Sake_cup_by_Kamada_Koji_with_blue_tenmoku_glaze  

   (Accessed on 26 February 2012)   

http://www.dipetta.com/ (Accessed on 26 February 2012)   

http://www.studiopottery.co.uk/images/John/Wheeldon/2985 (Accessed on 26  

   February 2012)   

http://www.3dotswater.com/artistofthemonth.html (Accessed on 26 February 2012)