บทท 4

วเคราะหปญหาทางกฎหมายเกยวกบการอทธรณและการรองทกขของบคลากรในสถาบนอดมศกษาและแนวทางแกไขปญหา

ในปจจบนประเทศไทยไดมการปรบปรงระบบการอทธรณและการรองทกขของขาราชการพลเรอน โดยมการแยกองคกรทมอ านาจพจารณาลงโทษทางวนย ออกจากองคกรทใชอ านาจพจารณาเรองอทธรณและรองทกข กลาวคอ ไดมการจดตงองคกรพทกษระบบคณธรรม (ก.พ.ค.) เพอท าหนาทพจารณาวนจฉยพจารณาอทธรณและการรองทกขของขาราชการพลเรอนสามญออกจากส านกงานขาราชการพลเรอน (ก.พ.) ซงเปนองคกรซงท าหนาทพจา รณาลงโทษทางวนยขาราชการพลเรอน เพอมวตถประสงคใหมการตรวจสอบการใชอ านาจการลงโทษทางวนย และควบคมการตรวจสอบการใชอ านาจของผบ งคบบญชาหรอฝายปกครอง ใหเปนไปตามหลกความชอบดวยกฎหมาย ทงน เพอเปนหลกประกนความเปนธรรมใหกบขาราชการพลเรอนในการปฏบตงานวาจะไมถกลงโทษทางวนยโดยไมไดกระท าความผด หรอ การเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมจากผบงคบบญชาซงเปนฝายปกครอง ดงตอไปน

4.1 ปญหาทางกฎหมายเกยวกบกระบวนการพจารณาอทธรณ การใชบงคบกฎหมายในสถาบนอดมศกษา

ในปจจบนการอทธรณเปนวธการอยางหนงของกระบวนการยตธรรมในระบบการบรหารงานบคคล ซงมวตถประสงคทจะใหขาราชการผถกลงโทษทางวนยหรอถกสงใหออกจากราชการ มทางรองขอรบความยตธรรมจากการพจารณาโดยองคกรเหนอชนไปอกชนหนง และองคกรทมอ านาจเหนอผสงลงโทษ หรอผสงใหออกจากราชการ โดยผมอ านาจในการพจารณาอทธรณขาราชการพลเรอนฝายบรหารหรอฝายรฐบาล ตามพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 คอ คณะกรรมการพทกษระบบคณธรรม91 ซงเรยกยอวา “ก.พ.ค.” มหนาทพทกษระบบ

91 พระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551. มาตรา 24 ใหมคณะกรรมการพทกษระบบคณธรรมคณะหนง เรยกโดยยอวา “ก.พ.ค.” ประกอบดวยกรรมการจ านวนเจดคนซงทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ แตงตงตามมาตรา 26

137

คณธรรม92 รวมทงพจารณาเรองการอทธรณและการรองทกขขาราชการพลเรอนในบางกรณ โดยหลกการหรอปรชญาในการคมครองระบบคณธรรมของคณะกรรมการพทกษระบบคณธรรมนน จะอยบนพนฐานทวา การด าเนนการตองไปเพอรกษาประโยชนของทางราชการและใหความคมครองรกษาความเปนธรรมแกขาราชการ นอกจากนการอทธรณค าสงการลงโทษทางวนยยงเปนการคมครองสทธเสรภาพ และเปนหลกประกนความเปนธรรมใหแกขาราชการทจะไมถกผบงคบบญชาลงโทษทางวนยโดยไมไดกระท าผด เพอใหขาราชการไดมหลกประกนความเปนธรรมวาตนจะไมถกฝายปกครองหรอผบงคบบญชากลนแกลงหรอลงโทษทางวนยโดยทไมไดกระท าผด และไดมกระบวนการทางนตธรรมในการบรหารงานบคคลทใหผถกลงโทษทางวนยขอใหมการพจารณาทบทวนหรอการถวงดลอ านาจมอ านาจพจารณาลงโทษทางวนยอกครงน ซงในการนในสถาบนอดมศกษา กไดก าหนดใหขาราชการทถกลงโทษทางวนยหรอถกสงใหออกจากราชการมสทธอทธรณไดเชนเดยวกนกบขาราชการพลเรอนสามญทวไป จากการศกษา ในกรณพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 ไดก าหนดใหมคณะกรรมการพทกษระบบคณธรรมคณะหนง เรยกโดยยอวา “ก.พ.ค.” ประกอบดวยกรรมการจ านวน 7 คน ซงนายกรฐมนตรน าความกราบบงคมทลเพอทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ แตงตง โดยมการก าหนดคณสมบต และไมมลกษณะตองหามตามมาตรา 27 มวาระการด ารงต าแหนง 6 ป และด ารงต าแหนงไดเพยงวาระเดยว ซงกรรมการพทกษระบบคณธรรมตองท างานเตมเวลา ทงน เพอใหคณะกรรมการพทกษระบบคณธรรมมความเปนกลาง และบรสทธใจ หรอ เออประโยชนตอฝายบรหารทออกหลกเกณฑวธการ และค าสงในการบรหารทรพยากรบคคลของขาราชการพลเรอน และตอขาราชการผไดรบผลกระทบจากหลกเกณฑวธการและค าสงของฝายบรหาร จงไดก าหนด

92 พระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551. มาตรา 31 ก.พ.ค. มอ านาจหนาทดงตอไปน

(1) เสนอแนะตอ ก.พ. หรอองคกรกลางบรหารงานบคคลอน เพอให ก.พ. หรอองคกรกลางบรหารงานบคคลอน ด าเนนการจดใหมหรอปรบปรงนโยบายการบรหารทรพยากรบคคลในสวนทเกยวกบการพทกษระบบคณธรรม

(2) พจารณาวนจฉยอทธรณตามมาตรา 114 (3) พจารณาวนจฉยเรองรองทกขตามมาตรา 123 (4) พจารณาเรองการคมครองระบบคณธรรมตามมาตรา 126 (5) ออกกฎ ก.พ.ค. ระเบยบ หลกเกณฑ และวธการเพอปฏบตการตามพระราชบญญตน กฎ ก.พ.ค. เมอ

ประกาศในราชกจจานเบกษาแลว ใหใชบงคบได (6) แตงต งบคคลซงมคณสมบตและไมมลกษณะตองหามตามท ก.พ.ค. ก าหนด เพอเปนกรรมการ

วนจฉยอทธรณหรอเปนกรรมการวนจฉยรองทกข

138

ลกษณะตองหามทส าคญคอ ตองไมเปนกรรมการในองคกรกลางบรหารงานบคคลในหนวยงานของรฐ พระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 ก าหนดหลกเกณฑการพจารณาวนจฉยอทธรณ โดยใหขาราชการผถกลงโทษทางวนยหรอถกใหออกจากราชการสามารถอทธรณค าสงตอคณะกรรมการพทกษระบบคณธรรมโดยอทธรณเปนหนงสอถงประธาน คณะกรรมการพทกษระบบคณธรรม ภายใน 30 วนนบแตวนททราบค าสง หรอถอวาทราบค าสง และใหคณะกรรมการพทกษระบบคณธรรมมอ านาจหนาทพจารณาวนจฉยอทธรณตามมาตรา 114 และใหมอ านาจแตงตงบคคลทมคณสมบตและไมมลกษณะตองหามตามทคณะกรรมการพทกษระบบคณธรรมก าหนดเพอเปนกรรมการวนจฉยอทธรณ สวนในการพจารณาวนจฉยอทธรณ คณะกรรมการพทกษระบบคณธรรมจะพจารณาวนจฉยเอง หรอจะตงคณะกรรมการวนจฉยอทธรณเพอท าหนาทเปนผพจารณาวนจฉยอทธรณกได ตามขอ 36 แหง กฎ ก.พ.ค. วาดวยการอทธรณและการพจารณาวนจฉยอทธรณ พ.ศ. 2551 ทงน กรรมการวนจฉยอทธรณจะตองมคณสมบตและไมมลกษณะตองหามตามระเบยบ ก.พ.ค. วาดวยคณสมบต หลกเกณฑและวธการคดเลอกบคคลเพอแตงตงเปนกรรมการวนจฉยอทธรณ หรอการรองทกข พ.ศ. 2551 กลาวคอ กรรมการพจารณาวนจฉยอทธรณจะตองประสบการณความรความเชยวชาญ มความเปนกลางไมมสวนไดเสยในการมค าสงลงโทษทางวนยในเบองตนดวย ในสวนของขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษา พบวาสถาบนอดมศกษามการตงองคกรพทกษระบบคณธรรมในส านกงานสถาบนอดมศกษาขน เรยกวา คณะกรรมการขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษา หรอ ก.พ.อ.93 โดยก าหนดใหมอ านาจหนาท ตามมาตรา 1494 แหงพระราชบญญต

93 พระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษา พ.ศ. 2547. มาตรา 11 ใหมคณะกรรมการขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษาคณะหนง เรยกโดยยอวา “ก.พ.อ.” ประกอบดวย

ฯลฯ ฯลฯ 94 มาตรา 14 ก.พ.อ. มอ านาจหนาท ดงตอไปน (1) เสนอแนะและใหค าปรกษาแกคณะรฐมนตรเกยวกบนโยบายการบรหารงานบคคลของขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษา (2) ประสานกบหนวยงานทเกยวของเพอด าเนนการใหขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษา ไดรบคาตอบแทน สวสดการ และประโยชนเกอกลอน ใหอยในสภาพทเหมาะสม (3) ก าหนดมาตรฐานการบรหารงานบคคล วนยและการรกษาวนย การด าเนนการทางวนย การออกจากราชการ การอทธรณและการรองทกข และการพจารณาต าแหนงวชาการ เพอใหสถาบนอดมศกษาใชเปนแนวทางในการด าเนนการเกยวกบเรองดงกลาว (4) ออกกฎ ก.พ.อ. ระเบยบ หรอขอบงคบตามพระราชบญญตน

139

ระเบยบขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษา พ.ศ. 2547 ดงกลาว แตในการพจารณาความผดและลงโทษทางวนยขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษากรณมเหตอนใดเกยวกบเจาหนาทหรอกรรมการในคณะกรรมการทมอ านาจพจารณาทางปกครองซงมสภาพรายแรงอนอาจท าใหการพจารณาทางปกครองไมเปนกลาง มไดมบทบญญตก าหนดไวในกฎหมายดงกลาว จงตองน าพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 มาใชบงคบ ซงเปนไปตามมาตรา 3 วรรคหนง95 โดยปรากฏอยในมาตรา 16 วรรคหนง96 แหงพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 ซงก าหนดวา ในกรณทมเหตอนใดนอกจากทบญญตไวในมาตรา 13 เกยวกบเจาหนาทหรอกรรมการในคณะกรรมการทมอ านาจพจารณาทางปกครองซงมสภาพรายแรงอนอาจท าใหการพจารณาทางปกครองไมเปนกลาง ดงนน การพจารณาความผดและลงโทษทางวนยขาราชการพลเรอน จงท าใหหนวยงานทางปกครองหรอหนวยงานราชการเกดปญหาทางกฎหมายเกยวกบการพจารณาส านวนการสอบสวนและออกค าสงลงโทษทางวนย โดยเฉพาะในกรณทเจาหนาททมอ านาจพจารณาทางปกครองผใดเหนเองวาตนมเหตซงมสภาพรายแรงอนอาจท าใหการพจารณาทางปกครองไมเปนกลาง จากตวอยางกรณศกษา เมอมหาวทยาลยอบลราชธานก าหนดใหอธการบดเพยงผเดยวเปนผมอ านาจสงลงโทษเจาหนาทของมหาวทยาลยโดยมไดมการมอบหมายหนาทในการด าเนนการทางวนยระหวางผบงคบบญชาในระดบตาง ๆ ไวลวงหนา อธการบดมหาวทยาลยอบลราชธาน

(5) ก าหนดกรอบอตราก าลง และอตราสวนสงสดของวงเงนทจะพงใชเพอการบรหารงานบคคลของสถาบนอดมศกษาแตละสถาบน (6) ก ากบ ดแล ตดตามและประเมนผลการบรหารงานบคคลของขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษา ในการนใหมอ านาจเรยกเอกสารและหลกฐานจากสถาบนอดมศกษา ใหผแทนของสถาบนอดมศกษา ขาราชการหรอบคคลใดมาชแจงขอเทจจรง

ฯลฯ ฯลฯ 95 พระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539. มาตรา 3 วธปฏบตราชการทางปกครองตามกฎหมายตาง ๆ ใหเปนไปตามทก าหนดในพระราชบญญตน เวนแตในกรณทกฎหมายใดก าหนดวธปฏบตราชการทางปกครองเรองใดไวโดยเฉพาะและมหลกเกณฑทประกนความเปนธรรมหรอมมาตรฐานในการปฏบตราชการไมต ากวาหลกเกณฑทก าหนดในพระราชบญญตน

ฯลฯ ฯลฯ 96 มาตรา 16 ในกรณทมเหตอนใดนอกจากทบญญตไวในมาตรา 13 เ กยวกบเจาหนาทหรอกรรมการในคณะกรรมการทมอ านาจพจารณาทางปกครองซงมสภาพรายแรงอนอาจท าใหการพจารณาทางปกครองไมเปนกลาง เจาหนาทหรอกรรมการผนนจะท าการพจารณาทางปกครองในเรองนนไมได

ฯลฯ ฯลฯ

140

จงเปนผมอ านาจสงลงโทษทางวนย แตเมอผด ารงต าแหนงอธการบดมหาวทยาลยอบลราชธานมเหตซงมสภาพรายแรงอนอาจท าใหการพจารณาลงโทษทางวนยไมเปนกลาง จงมประเดนทตองพจารณาวา ผใดจะเปนผมอ านาจพจารณาสงลงโทษทางวนยแทน ส าหรบประเดนดงกลาวนนเหนวา เมอมไดก าหนดผมอ านาจพจารณาโทษทางวนยไวอยางชดเจนในกรณทอธการบดไมอาจท าการพจารณาโทษทางวนยได กตองเปนไปตามกฎหมายวาดวยมหาวทยาลยอบลราชธานก าหนดเกยวกบผรกษาราชการแทนอธการบด แตจะมอ านาจพจารณาโทษทางวนยไดหรอไมเพยงใดนน ควรจะตองพจารณาจากขอเทจจรงเปนรายกรณ กลาวคอ ตองพจารณาวาเปนการกระท าความผดวนยประเภทใด และผถกกลาวหาด ารงต าแหนงใด เชน หากผถกกลาวหาด ารงต าแหนงรองอธการบด การใหรองอธการบดผรกษาราชการแทนเปนผพจารณาโทษทางวนย รองอธการบดอาจจะไมเหมาะสม แตหากผถกกลาวหาเปนผด ารงต าแหนงคณบด อาจารย หรอเจาหนาทของมหาวทยาลยอบลราชธาน รองอธการบดผรกษาราชการแทนกนาจะท าการพจารณาโทษทางวนยได ส าหรบกรณขอหารอน เมอผถกกลาวหาซงในขณะกระท าผดด ารงต าแหนงรองอธการบดมหาวทยาลยอบลราชธาน (ขณะนเปนอาจารยผสอนหรอขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษา) การจะใหรองอธการบดผรกษาราชการแทนเปนผพจารณาโทษทางวนยอาจจะไมเหมาะสม ดงน น เมอมหาวทยาลยอบลราชธานก าหนดใหอธการบดเปนผมอ านาจพจารณาโทษทางวนย ในกรณทอธการบดมเหตซงมสภาพรายแรงอนอาจท าใหการพจารณาโทษทางวนยไมเปนกลาง ส าหรบกรณนเปนความผดวนยรายแรงและผถกลาวหาไดถกกลาวหาในขณะด ารงต าแหนงรองอธการบด การใหรองอธการบดผปฏบตราชการแทนเปนผพจารณาโทษทางวนยอยางรายแรงแกรองอธการบดจงไมเหมาะสมกบขอเทจจรงท 197 จากความเหนของคณะกรรมการวธปฏบตราชการทางปกครองไดพจารณาขอหารอของมหาวทยาลยอบลราชธาน ไดพจารณาเรองดงกลาวเหนวา ตามขอบงคบมหาวทยาลยมหาวทยาลยอบลราชธาน วาดวยหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขเกยวกบการสวบสวนพจารณาวนย พ.ศ. 2551 ซงแกไขเพมเตมโดยขอบงคบมหาวทยาลยอบลราชธาน วาดวยหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขเกยวกบการสวบสวนพจารณาวนย (ฉบบท 2) พ.ศ. 2552 ขอ 5 วรรคสองก าหนดใหอธการบดเปนผมอ านาจสงแตงต งคณะกรรมการสวบสวนและพจารณารายงานการสอบสวนรวมทงสงลงโทษขาราชการตามมาตรา 84 แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษา พ.ศ. 2547 แตเมออธการบดมหาวทยาลยอบลราชธานเปนผมเหตซงมสภาพรายแรงอนอาจท าใหการพจารณาโทษทางวนยแกผถกกลาวหาทงสองรายมความไมเปนกลาง จงไมอาจท าการพจารณาทางปกครองในเรองนนได ซงเปนไปตามมาตรา 16 วรรคหนง แหงพระราชบญญต 97 มหาวทยาลยอบลราชธาน. (2559, 2 พฤษภาคม). หารอปญหาขอกฎหมายเกยวกบผมอ านาจพจารณาวนจฉยความผดและโทษทางวนยมหาวทยาลยอบลราชธาน. หนงสอดวนทสด ท ศธ 0529 (1)/028.

141

วธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 ดงนน อธการบดมหาวทยาลยอบลราชธานจงตองมอบหมายใหรองอธการบดซงมไดมสวนไดเสยปฏบตราชการแทนในการพจารณาส านวนและออกค าสงลงโทษทางวนยแกผถกกลาวหาทงสองรายแทนตามมาตรา 18 แหงพระราชบญญตมหาวทยาลยอบลราชธาน พ.ศ. 253398 จากทกลาวมาขางตนท าใหพบวา การทอธการบดมหาวทยาลยอบลราชธาน เปนผมเหตซงมสภาพรายแรงอนอาจท าใหการพจารณาโทษทางวนย เชน หากผถกกลาวหาด ารงต าแหนง รองอธการบดหรออธการบด แลวใหรองอธการบดผรกษาราชการแทนเปนผพจารณาโทษทางวนยรองอธการบดอาจจะไมเหมาะสม แตหากผถกกลาวหาเปนผด ารงต าแหนงคณบด อาจารย หรอเจาหนาทของมหาวทยาลยอบลราชธาน รองอธการบดผรกษาราชการแทนกนาจะท าการพจารณาโทษทางวนยได ส าหรบกรณขอหารอน เมอผถกกลาวหาซงในขณะกระท าผดด ารงต าแหนง รองอธการบดมหาวทยาลยอบลราชธานรวมกบอธการบดมหาวทยาลยอบลราชธาน การจะให รองอธการบดผรกษาราชการแทนเปนผพจารณาโทษทางวนยอาจจะไมเหมาะสม เนองจาก รองอธการบดผรกษาราชการ เคยเปนผใตการบงคบบญชาของอธการบด อาจจะไมเปนกลางในการพจารณาลงโทษทางวนยกเปนไปได ท าใหจ าเปนตองมคณะกรรมการทมความเปนกลาง ทตองไมมสวนไดเสยกบผถกกลาวหา เปนผพจารณาลงโทษทางวนย ซงคณะกรรมการนนอาจจะอยภายใตส านกงานคณะกรรมการอดมศกษากเปนได ดงนน จะเหนไดวาสถาบนอดมศกษาไมสามารถใชบงคบกฎหมายเกยวกบการพจารณาวนจฉยอทธรณของขาราชการพลเรอนสามญ ตามพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 และกฎ ก.พ.ค. วาดวยการอทธรณและการพจารณาวนจฉยอทธรณ พ.ศ. 2551 มาใชบงคบกบการพจารณาวนจฉยอทธรณแกขาราชการสถาบนอดมศกษาไดจรง เมอมขาราชการสถาบนอดมศกษาอทธรณค าสงลงโทษทางวนยหรอค าสงใหออกจากราชการตามมาตรา 114 แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 กจะท าใหไมมคณะกรรมการทมอ านาจในการพจารณาวนจฉยอทธรณค าสงลงโทษทางวนยของขาราชการสถาบนอดมศกษาได ตลอดจนสงผลกระทบท าใหขาราชการทอทธรณค าสงลงโทษทางวนย หรอถกใหออกจากราชการ ไมไดรบการพจารณาอทธรณค าสงดงกลาว ท าใหขาราชการผอทธรณค าสงไมมหลกประกนความเปนธรรมหรอไดรบ

98 คณะกรรมการวธปฏบตราชการทางปกครอง. (2559). ผมอ านาจพจารณาวนจฉยความผดและโทษทางวนยในกรณทอธการบดมเหตซงมสภาพรายแรงอนอาจท าใหการพจารณาทางปกครองไมเปนกลาง. หนงสอเรองเสรจท 1433/2559.

142

การรบรองคมครองสทธเสรภาพ กลาวคอ ไมมกรรมการทมอ านาจพจารณาวนจฉยอทธรณไดตามกฎหมาย อนทจะตรวจสอบและควบคมการใชอ านาจของผบงคบบญชาหรอฝายปกครองได

4.2 เปรยบเทยบกฎหมายเกยวกบอ านาจหนาทในการอทธรณและการรองทกขของบคลากรในสถาบนอดมศกษาของไทยและตางประเทศ

จากการศกษา พระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 ไดก าหนดใหมคณะกรรมการพทกษระบบคณธรรมคณะหนง เรยกโดยยอวา “ก.พ.ค.” ประกอบดวยกรรมการจ านวน 7 คน ซงนายกรฐมนตรน าความกราบบงคมทลเพอทรงพระกรณาโปรดเกลา ฯ แตงตง โดยมการก าหนดคณสมบต และไมมลกษณะตองหามตามมาตรา 27 มวาระการด ารงต าแหนง 6 ป และด ารงต าแหนงไดเพยงวาระเดยว ซงกรรมการพทกษระบบคณธรรมตองท างานเตมเวลา ทงน เพอใหคณะกรรมการพทกษระบบคณธรรมมความเปนกลาง และบรสทธใจ หรอ เออประโยชนตอฝายบรหารทออกหลกเกณฑวธการ และค าสงในการบรหารทรพยากรบคคลของขาราชการพลเรอน และตอขาราชการผไดรบผลกระทบจากหลกเกณฑวธการและค าสงของฝายบรหาร จงไดก าหนดลกษณะตองหามทส าคญคอ ตองไมเปนกรรมการในองคกรกลางบรหารงานบคคลในหนวยงานของรฐ พระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 ก าหนดหลกเกณฑการพจารณาวนจฉยอทธรณ โดยใหขาราชการผถกลงโทษทางวนยหรอถกใหออกจากราชการสามารถอทธรณค าสงตอ คณะกรรมการพทกษระบบคณธรรมโดยอทธรณเปนหนงสอถงประธาน คณะกรรมการพทกษระบบคณธรรม ภายใน 30 ว นนบแตว นททราบค าสง หรอถอวาทราบค าสง และใหคณะกรรมการพทกษระบบคณธรรมมอ านาจหนาทพจารณาวนจฉยอทธรณตามมาตรา 114 และใหมอ านาจแตงตงบคคลทมคณสมบตและไมมลกษณะตองหามตามทคณะกรรมการพทกษระบบคณธรรมก าหนดเพอเปนกรรมการวนจฉยอทธรณ สวนในการพจารณาวนจฉยอทธรณ คณะกรรมการพทกษระบบคณธรรมจะพจารณาวนจฉยเอง หรอจะตงคณะกรรมการวนจฉยอทธรณเพอท าหนาทเปนผพจารณาวนจฉยอทธรณกได ตามขอ 36 แหง กฎ ก.พ.ค. วาดวยการอทธรณและการพจารณาวนจฉยอทธรณ พ.ศ. 2551 ทงน กรรมการวนจฉยอทธรณจะตองมคณสมบตและไมมลกษณะตองหามตามระเบยบ ก.พ.ค. วาดวยคณสมบต หลกเกณฑและวธการคดเลอกบคคลเพอแตงตงเปนกรรมการวนจฉยอทธรณ หรอการรองทกข พ.ศ. 2551 กลาวคอ กรรมการพจารณาวนจฉยอทธรณจะตองประสบการณความรความเชยวชาญ มความเปนกลางไมมสวนไดเสยในการมค าสงลงโทษทางวนยในเบองตนดวย

143

ในสวนของขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษา พบวาสถาบนอดมศกษามการตงองคกรพทกษระบบคณธรรมในส านกงานสถาบนอดมศกษาขน เรยกวา คณะกรรมการขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษา หรอ ก.พ.อ.99 โดยก าหนดใหมอ านาจหนาท ตามมาตรา 14100 แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษา พ.ศ. 2547 ดงกลาว แตในการพจารณาความผดและลงโทษทางวนยขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษากรณมเหตอนใดเกยวกบเจาหนาทหรอกรรมการในคณะกรรมการทมอ านาจพจารณาทางปกครองซงมสภาพรายแรงอนอาจท าใหการพจารณาทางปกครองไมเปนกลาง มไดมบทบญญตก าหนดไวในกฎหมายดงกลาว จงตองน าพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 มาใชบงคบ ซงเปนไปตามมาตรา 3

99 พระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษา พ.ศ. 2547. มาตรา 11 ใหมคณะกรรมการขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษาคณะหนง เรยกโดยยอวา “ก.พ.อ.” ประกอบดวย

ฯลฯ ฯลฯ 100 มาตรา 14 ก.พ.อ. มอ านาจหนาท ดงตอไปน (1) เสนอแนะและใหค าปรกษาแกคณะรฐมนตรเกยวกบนโยบายการบรหารงานบคคลของขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษา (2) ประสานกบหนวยงานทเกยวของเพอด าเนนการใหขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษา ไดรบคาตอบแทน สวสดการ และประโยชนเกอกลอน ใหอยในสภาพทเหมาะสม (3) ก าหนดมาตรฐานการบรหารงานบคคล วนยและการรกษาวนย การด าเนนการทางวนย การออกจากราชการ การอทธรณและการรองทกข และการพจารณาต าแหนงวชาการ เพอใหสถาบนอดมศกษาใชเปนแนวทางในการด าเนนการเกยวกบเรองดงกลาว (4) ออกกฎ ก.พ.อ. ระเบยบ หรอขอบงคบตามพระราชบญญตน (5) ก าหนดกรอบอตราก าลง และอตราสวนสงสดของวงเงนทจะพงใชเพอการบรหารงานบคคลของสถาบนอดมศกษาแตละสถาบน (6) ก ากบ ดแล ตดตามและประเมนผลการบรหารงานบคคลของขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษา ในการนใหมอ านาจเรยกเอกสารและหลกฐานจากสถาบนอดมศกษา ใหผแทนของสถาบนอดมศกษา ขาราชการหรอบคคลใดมาชแจงขอเทจจรง

ฯลฯ ฯลฯ

144

วรรคหนง101 โดยปรากฏอยในมาตรา 16 วรรคหนง102 แหงพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 ซงก าหนดวา ในกรณทมเหตอนใดนอกจากทบญญตไวในมาตรา 13 เกยวกบเจาหนาทหรอกรรมการในคณะกรรมการทมอ านาจพจารณาทางปกครองซงมสภาพรายแรงอนอาจท าใหการพจารณาทางปกครองไมเปนกลาง ดงนน การพจารณาความผดและลงโทษทางวนยขาราชการพลเรอน จงท าใหหนวยงานทางปกครองหรอหนวยงานราชการเกดปญหาทางกฎหมายเกยวกบการพจารณาส านวนการสอบสวนและออกค าสงลงโทษทางวนย โดยเฉพาะในกรณทเจาหนาททมอ านาจพจารณาทางปกครองผใดเหนเองวาตนมเหตซงมสภาพรายแรงอนอาจท าใหการพจารณาทางปกครองไมเปนกลาง ตลอดจน พระราชบญญตมหาวทยาลยอบลราชธาน พ.ศ. 2533 ทมการก าหนดให สภามหาวทยาลยมอ านาจและหนาทควบคมดแลกจการทวไปของมหาวทยาลยและโดยเฉพาะใหมอ านาจและหนาท ดงน103 วางระเบยบและออกขอบงคบของ

101 พระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539. มาตรา 3 วธปฏบตราชการทางปกครองตามกฎหมายตาง ๆ ใหเปนไปตามทก าหนดในพระราชบญญตน เวนแตในกรณทกฎหมายใดก าหนดวธปฏบตราชการทางปกครองเรองใดไวโดยเฉพาะและมหลกเกณฑทประกนความเปนธรรมหรอมมาตรฐานในการปฏบตราชการไมต ากวาหลกเกณฑทก าหนดในพระราชบญญตน

ฯลฯ ฯลฯ 102 พระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539. มาตรา 16 ในกรณทมเหตอนใดนอกจากทบญญตไวในมาตรา 13 เกยวกบเจาหนาทหรอกรรมการในคณะกรรมการทมอ านาจพจารณาทางปกครองซงมสภาพรายแรงอนอาจท าใหการพจารณาทางปกครองไมเปนกลาง เจาหนาทหรอกรรมการผนนจะท าการพจารณาทางปกครองในเรองนนไมได

ฯลฯ ฯลฯ 103 พระราชบญญตมหาวทยาลยอบลราชธาน พ.ศ. 2533. มาตรา 15 สภามหาวทยาลยมอ านาจและหนาทควบคมดแลกจการทวไปของมหาวทยาลย และโดยเฉพาะใหมอ านาจและหนาท ดงน

ฯลฯ ฯลฯ (7) พจารณาเสนอเพอทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ แตงตงและพจารณาถอดถอน นายกสภามหาวทยาลย

กรรมการสภามหาวทยาลยผทรงคณวฒ อธการบด ศาสตราจารย และศาสตราจารยพเศษ (8) แตงตงและถอดถอนรองอธการบด คณบด ผอ านวยการวทยาลย ผอ านวยการสถาบน ผอ านวยการ

ส านก ผอ านวยการศนยหรอหวหนาหนวยงานทเรยกชออยางอนทมฐานะเทยบเทาคณะ ศาสตราจารยเกยรตคณ รองศาสตราจารยพเศษ และผชวยศาสตราจารยพเศษ

(9) อนมตงบประมาณรายจายจากเงนรายไดของมหาวทยาลย (10) วางระเบยบและออกขอบงคบตาง ๆ เกยวกบการเงนและทรพยสนของมหาวทยาลย (11) แตงตงคณะกรรมการเพอพจารณาและเสนอความเหนในเรองหนงเรองใด หรอเพอมอบหมายให

ปฏบตการอยางหนงอยางใด อนอยในอ านาจหนาทของสภามหาวทยาลย

145

มหาวทยาลยและอาจมอบใหสวนราชการใดในมหาวทยาลยเปนผวางระเบยบและออกขอบงคบส าหรบสวนราชการนนเปนเรอง ๆ ไปกได และ แตงต งคณะกรรมการเพอพจารณาและเสนอความเหนในเรองหนงเรองใดหรอเพอมอบหมายใหปฏบตการอยางหนงอยางใดอนอยในอ านาจหนาทของสภามหาวทยาลย ท าใหพบวา ขอบงคบสภามหาวทยาลยอบลราชธาน วาดวยการอทธรณและรองทกข พ.ศ. 2548 คณะกรรมการอทธรณและรองทกข มอ านาจหนาท104 (1) พจารณาค าสงลงโทษภาคทณฑ ตดเงนเดอน ลดขนเงนเดอนและรองทกขของขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษา (2) พจารณาค าสงลงโทษ ภาคทณฑ งดบ าเหนจความชอบ ตดคาจาง ลดคาจาง และรองทกขของพนกงานมหาวทยาลย (3) ปฏบตหนาทอนตามทสภามหาวทยาลยมอบหมาย การพจารณาอทธรณและรองทกขของคณะกรรมการอทธรณและรองทกขเปนประการใด ใหอธการบดหรอผบงคบบญชาปฏบตใหเปนไปตามนน เมอคณะกรรมการอทธรณและรองทกขพจารณาประการใด ใหรายงานสภามหาวทยาลย หลกเกณฑ วธการและเงอนไข การอทธรณและรองทกข ใหคณะกรรมการเปนผก าหนดโดยความเหนชอบของอธการบด และไมไดขดหรอแยงกบหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทคณะกรรมการขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษาก าหนดและท าเปนประกาศมหาวทยาลย

(12) พจารณาและใหความเหนชอบในเรองทเกยวกบกจการของมหาวทยาลยตามทอธการบดเสนอ และอาจมอบหมายใหอธการบดด าเนนการอยางหนงอยางใด อนอยในอ านาจหนาทของสภามหาวทยาลยกได 104 ขอบงคบสภามหาวทยาลยอบลราชธาน วาดวยการอทธรณและรองทกข พ.ศ. 2548. ขอ 6 คณะกรรมการอทธรณและรองทกข มอ านาจหนาท (1) พจารณาค าสงลงโทษภาคทณฑ ตดเงนเดอน ลดขนเงนเดอนและรองทกขของขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษา (2) พจารณาค าสงลงโทษ ภาคทณฑ งดบ าเหนจความชอบ ตดคาจาง ลดคาจาง และรองทกขของพนกงานมหาวทยาลย (3) ปฏบตหนาทอนตามทสภามหาวทยาลยมอบหมาย การพจารณาอทธรณและรองทกขของคณะกรรมการอทธรณและรองทกขเปนประการใด ใหอธการบดหรอผบงคบบญชาปฏบตใหเปนไปตามนน

ฯลฯ ฯลฯ

146

รวมไปถง พระราชบญญตมหาวทยาลยบรพา พ.ศ. 2550 ทมสภามหาวทยาลยมอ านาจและหนาทควบคมดแลกจการทวไปของมหาวทยาลยอ านาจและหนาทเชนวานใหรวมถง105 (2) ออกขอบงคบระเบยบและประกาศของมหาวทยาลยเพอประโยชนในการปฏบตงานของมหาวทยาลยและอาจมอบหมายใหสวนงานใดในมหาวทยาลยเปนผออกขอบงคบระเบยบและประกาศส าหรบสวนงานนนเปนเรอง ๆ ไปกได (12) ออกขอบงคบวาดวยการบรหารงานบคคลของมหาวทยาลย (17) แตงตงคณะกรรมการคณะอนกรรมการหรอบคคลใดบคคลหนงเพอกระท าการใด ๆ อนอยในอ านาจและหนาทของสภามหาวทยาลยรวมท งมอบอ านาจใหคณะกรรมการคณะอนกรรมการหรอบคคลดงกลาวท าการแทนแลวรายงานใหสภามหาวทยาลยทราบ และมการออกขอบงคบมหาวทยาลยบรพาวาดวยการอทธรณและการรองทกขของขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษาสงกดมหาวทยาลยบรพา พ.ศ. 2555 หลกเกณฑวธการพจารณาวนจฉยอทธรณและการพจารณาเรองรองทกขรวมถงการพจารณาการประชมและการคดคานกรรมการใหเปนไปตามทคณะกรรมการก าหนดโดยอนโลมเทาทไมขดหรอแยงกบพระราชบญญต

105 พระราชบญญตมหาวทยาลยบรพา พ.ศ. 2550. มาตรา 21 สภามหาวทยาลยมอ านาจและหนาทควบคมดแลกจการทวไปของมหาวทยาลยอ านาจและหนาทเชนวานใหรวมถง

(1) ก าหนดนโยบายและแผนพฒนาของมหาวทยาลย เพอใหบรรลวตถประสงคของมหาวทยาลย (2) ออกขอบงคบ ระเบยบและประกาศของมหาวทยาลยเพอประโยชนในการปฏบตงานของ

มหาวทยาลย และอาจมอบหมายใหสวนงานใดในมหาวทยาลยเปนผออกขอบงคบ ระเบยบ และประกาศส าหรบสวนงานนนเปนเรองๆ ไปกได

ฯลฯ ฯลฯ (12) ออกขอบงคบวาดวยการบรหารงานบคคลของมหาวทยาลย (13) ก าหนดนโยบายและวธการเกยวกบการจดหารายได จดหาแหลงทนและทรพยากรอน (14) ออกขอบงคบและระเบยบเกยวกบการบรหารงานการเงน การพสดและทรพยสนของมหาวทยาลย (15) อนมตการตงงบประมาณรายรบและอนมตงบประมาณรายจายของมหาวทยาลย (16) ออกระเบยบวาดวยการแบงรายไดทไดจากการหาประโยชนจากทรพยสนทางปญญาของมหาวทยาลย

กบผปฏบตงานในมหาวทยาลย (17) แตงตงคณะกรรมการ คณะอนกรรมการ หรอบคคลใดบคคลหนงเพอกระท าการใด ๆ อนอยในอ านาจและหนาทของสภามหาวทยาลย รวมทงมอบอ านาจใหคณะกรรมการ คณะอนกรรมการหรอบคคลดงกลาวท าการแทนแลวรายงานใหสภามหาวทยาลยทราบ

147

ระเบยบขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษา พ.ศ. 2547 และทแกไขเพมเตมและประกาศ ก.พ.อ. ทเกยวของ106 จงท าใหไมมการแบงแยกอ านาจองคกรทมอ านาจพจารณาลงโทษทางวนย ออกจากองคกรทใชอ านาจการพจารณาอทธรณหรอรองทกข ซงรปแบบการจดการองคกรของบคคลากรในสถาบนอดมศกษาจะอยภายใตการบงคบบญชาของอธการบด ซงเปนฝายบรหารมหนาทก ากบดแลการปฏบตราชการของบคคลากรในสถาบนอดมศกษา ดงนน อธการบดซงเปนผบงคบบญชาสงสดจงใชอ านาจบรหารองคกร หรออ านาจในพจารณาวนจฉยเรองวนย การอทธรณ หรอการรองทกขเพยงคนเดยว จงท าใหเกดปญหาสวนทเกยวกบการจดการองคกรหลายประการ เชน ไมมเจาหนาทปฏบตหนาทเกยวกบกระบวนการอทธรณ หรอรองทกขเปนการเฉพาะ จงท าใหการบงคบใชกฎหมายไมสอดคลองกบการน าระบบพทกษคณธรรมของขาราชการพลเรอนมาบงคบใช จากการศกษาพบวา ในตางประเทศมการจดตงองคกรทมอ านาจพจารณาลงโทษทางวนย แยกจากองคกรทมอ านาจพจารณาเรองอทธรณออกจากกน ดงน สหพนธสาธารณรฐเยอรมนวนยและการลงโทษของสหพนธสาธารณรฐเยอรมนเปนไปตามกฎหมายวาดวยวนยของสหพนธ ซงมรายละเอยดดงตอไปน องคกรกลางบรหารงานบคคลดานวนย กฎหมายวาดวยวนยของสหพนธนน ไมปรากฏวามองคกรกลางใดท าหนาทบรหารงานบคคลดานวนยของขาราชการ จะมกแตเพยงศาลวนยซงเปนแผนกหนงในศาลปกครองทท าหนาทวนจฉยความผดวนยในบางกรณ กฎหมายวาดวยวนยของสหพนธใชบงคบส าหรบขาราชการทกประเภท ยกเวนขาราชการทหาร ซงมกฎหมายวาดวยวนยทหารเปนการเฉพาะนอกจากนน กฎหมายวาดวยวนยของสหพนธยงใชบงคบขาราชการบ านาญดวย กระบวนการลงโทษทางวนย กระบวนการลงโทษทางวนยนนอาจแบงไดเปน 2 กระบวนการ คอ กระบวนการพจารณาแบบไมเปนทางการและกระบวนการพจารณาแบบเปนทางการ 1) กระบวนการพจารณาแบบไมเปนทางการ

106 ขอบงคบมหาวทยาลยบรพา วาดวยการอทธรณและการรองทกขของขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษาสงกดมหาวทยาลยบรพา พ.ศ. 2555. ขอ 8 หลกเกณฑวธการพจารณาวนจฉยอทธรณและการพจารณาเรองรองทกขรวมถงการพจารณาการประชมและการคดคานกรรมการใหเปนไปตามทคณะกรรมการก าหนดโดยอนโลมเทาทไมขดหรอแยงกบพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษา พ.ศ. 2547 และทแกไขเพมเตม และประกาศ ก.พ.อ. ทเกยวของ

148

ในกรณทมขอเทจจรงทกอใหเกดความสงสยวาจะมการกระท าความผดทเปนโทษทางวนยหรอไมนน ใหผบงคบบญชาของขาราชการผนนด าเนนการสอบสวนเพอใหเกดความชดเจน รวมถงพจารณาพฤตการณทมความส าคญทจะน าไปสการลงโทษทางวนยดวย ในชนสอบสวน หากการสอบสวนจะไมเปนไปเพอวตถประสงคดงกลาว จะตองเปดโอกาสใหแกขาราชการผนนไดมโอกาสชแจงแสดงเหตผลดวย กอนการเปดรบฟงความในครงแรกจะตองใหขาราชการผนนทราบถงขอกลาวหาของเขาดวย และตองแจงใหขาราชการผนนทราบดวยวาตนอาจใหความเหนโดยวาจาหรอโดยลายลกษณอกษรหรออาจไมแสดงความคดเหนใด ๆ กได อยางไรกตาม ตองถามขาราชการผนนดวยวาตองการทปรกษาหรอไม ผลการสอบสวน ใหแจงใหขาราชการผนนและอยการส าหรบเรองวนยของสหพนธไดทราบ ขาราชการผนนอาจยนค ารองขอใหด าเนนการสอบสวนตอไปได ใหหวหนาของหนวยงานนนเปนผมอ านาจวนจฉยวาจะใหด าเนนการสอบสวนตอไปหรอไม หากผบงคบบญชาของขาราชการผนนเหนวาเปนเรองทไมอาจจะลงโทษทางวนยได กใหยตการสอบสวนเสย แตการใหยตการสอบสวนไมผกพนผบงคบบญชาทสงขนไปทมอ านาจลงโทษได หรอเจาหนาทรเรมกระบวนการพจารณาแบบเปนทางการอาจด าเนนการตามกระบวนการตอไปได หากผบงคบบญชาเหนวาผลการสอบสวนเปนกรณทจะสงลงโทษทางวนยได ใหผบงคบบญชาออกค าสงลงโทษทางวนยหรอใหด าเนนกระบวนการพจารณาแบบเปนทางการได หรออาจเสนอเรองเพอใหผบงคบบญชาล าดบสงขนไปพจารณาวนจฉยได ค าสงลงโทษทางวนยตามกระบวนการน ผบงคบบญชาอาจสงลงโทษได 2 สถานเทานน คอ โทษภาคทณฑ หรอโทษปรบ 2) กระบวนการพจารณาแบบเปนทางการ กระบวนการพจารณาแบบเปนทางการเรมตนดวยการเสนอเรองของเจาหนาทรเรมเรองทางวนย ค ารองในการเสนอเรองตอศาลใหสงใหกบขาราชการผนน และอยการทางวนยของสหพนธดวยกระบวนการพจารณาแบบเปนทางการ แยกออกไดเปน 2 สวน คอ สวนทเปนการแสวงหาขอเทจจรงกบสวนทเปนการพจารณาในศาล โดยก าหนดใหมศาลวนยของสหพนธขนส าหรบกระบวนพจารณาแบบเปนทางการ ระบบอทธรณ กระบวนการพจารณาแบบไมเปนทางการ หากขาราชการประสงคจะโตแยงค าสงลงโทษ ทางวนย ใหโตแยงไปยงผบงคบบญชาทออกค าสงดงกลาวภายใน 2 สปดาห นบจากไดรบค าสงดงกลาว และผ บงคบบญชาทรบเรองจะตองสงเรองไปย งผ บงคบบญชาสงสด หรอผบงคบบญชาทมการก าหนดใหมอ านาจในการวนจฉยเรองนน ๆ ภายใน 1 สปดาห เมอไดมการ

149

วนจฉยอทธรณค าโตแยงของขาราชการแลว หากขาราชการผนนยงไมพอใจค าวนจฉยอทธรณ กอาจเสนอเรองไปยงศาลวนยแหงสหพนธไดภายในระยะเวลา 1 เดอน โดยศาลจะตองเปดโอกาสใหอยการในเรองทางวนยใหความเหนในเรองดงกลาวดวย ส าหรบกระบวนการพจารณาแบบเปนทางการ กฎหมายไดก าหนดไววาหากจะมการอทธรณค าวนจฉยของศาลวนยของสหพนธ กใหอทธรณไปยงศาลปกครองของสหพนธ สาธารณรฐฝรงเศสระบบและการลงโทษของสาธารณรฐฝรงเศสมรายละเอยดดงตอไปน องคกรกลางบรหารงานบคคล องคกรกลางบรหารงานบคคลของสาธารณรฐฝรงเศส คอ สภาชนสงของขาราชการของรฐ จะไดรบการจดตงขนตามกฎหมาย ป 1946 สภาชนสงมอ านาจใหค าปรกษาแกนายกรฐมนตรในเรองทเกยวกบขาราชการของรฐ การบรหารจดการขาราชการของรฐโดยหลกเปนอ านาจของฝายบรหารซงกคอ นายกรฐมนตรและรฐมนตรวาการกระทรวงตาง ๆ อยางไรกตาม กมส านกงานฝายปกครองและขาราชการของรฐซงมฐานะเปนกรมจดต งขนตามพระราชก าหนดลงวนท 9 ตลาคม ค.ศ. 1945 ซงเปนกรมทขนตรงตอนายกรฐมนตรท าหนาทในฐานะทเปนฝายธรการของนายกรฐมนตรในเรองทเกยวกบขาราชการของรฐ เชน รวบรวมเอกสารและสถตเกยวกบขาราชการของรฐ เขารวมและเจรจาในเรองเงนเดอนและคาตอบแทน จดสอบแขงขนขาราชการบางต าแหนง ควบคมการรบสมคร ขาราชการของกระทรวง ทบวง กรม ตาง ๆ เปนตน องคประกอบขององคกรกลางบรหารงานบคคล สภาชนสงของขาราชการของรฐมนายกรฐมนตรหรอผทนายกรฐมนตรมอบหมายเปนประธาน และมสมาชกจ านวน 38 คน ซงไดรบการแตงตงโดยพระราชกฤษฎกาในจ านวน 38 คน ดงกลาว 19 คน จะมาจากผแทนของผบรหารสวนราชการ และอก 19 คน มาจากผแทนขององคกรตาง ๆ ของขาราชการ สมาชกทง 38 คน มวาระการด ารงต าแหนง 3 ป และสามารถด ารงต าแหนงใหมไดอก สภาชนสงของขาราชการแหงรฐแบงออกเปน 2 คณะ คอ คณะทางปกครองและคณะขององคกรขาราชการ ซงทงสองสวนจะประกอบดวยสมาชกทงสองประเภทดงทไดกลาวขางตน การประชมใหญของสภาจะมอยางนอย 1 ครงตอ 3 เดอน โดยการประชมจะเกดขนในกรณทมความแตกตางระหวาง 2 คณะ หรอในกรณทมการรองเรยนขนมายงสภาชนสง สภาชนสงของขาราชการแหงรฐ ประกอบดวย คณะกรรมการเพอการพฒนาวชาชพและสงเสรมดานสงคม คณะกรรมการวาดวยสถานะของขาราชการ คณะกรรมการวาดวยการ

150

รบเรองรองเรยน และคณะกรรมการเหลานจะมสมาชกทเปนตวแทนฝายผบรหารและฝายขาราชการจ านวนเทา ๆ กน คณะกรรมการอน ๆ อาจไดรบการจดตงขนส าหรบพจารณาปญหาหนงโดยเฉพาะ อ านาจหนาทขององคกรกลางบรหารงานบคคล สภาชนสงของขาราชการของรฐมอ านาจหนาทดงตอไปน (1) พจารณาตดสนใจในปญหาทวไปทเกยวของกบขาราชการของรฐหรอไดรบการรองขอจากนายกรฐมนตรหรอ 1 ใน 3 ของสมาชกสภา (2) ใหความเหนเกยวกบรางพระราชบญญตทจะมผลเปลยนแปลงกฎหมายขาราชการของรฐโดยใหเสนอความเหนดงกลาวตอนายกรฐมนตร (3) ท าหนาทรบเรองรองเรยนในปญหาตาง ๆ ทเกยวกบขาราชการ เชน เรองวนย การเลอนต าแหนง การไลออกจากงาน ซงในกรณดงกลาวน จะเปนอ านาจของคณะกรรมการวาดวยการรบเรองรองเรยนเปนผพจารณา โดยกระบวนการพจารณาจะตองเปนกระบวนการทใหคกรณโตแยงกนได (4) รบฟงรายงานประจ าปทเกยวของกบสภาพการของระบบขาราชการภาครฐ โดยมสทธในการอภปรายใหขอเสนอแนะและสงไปยงสภาผแทนราษฎรและวฒสภา (5) ใหความเหนเกยวกบการพฒนาวชาชพขาราชการ เชน แนวทางทวไปในการก าหนดนโยบายในการพฒนาวชาชพขาราชการ การก าหนดและการปฏบตเพอใหเกดการพฒนาวชาชพ สภาชนสงขาราชการของรฐจะมบทบาทแตเพยงในการใหค าปรกษาเทานน ซงมบทบาทคลายคลงกบสภาชนสงของขาราชการทหาร สภาชนสงของขาราชการตลาการและสภาชนสงของขาราชการคร การอทธรณภายในฝายปกครอง ค าสงลงโทษทางวนยถอเปนค าสงทางปกครองทมผลบงคบทนท ขาราชการผถกลงโทษมสทธในการอทธรณใน 2 กรณ คอ การอทธรณตอผออกค าสงลงโทษ หรออทธรณตอผบงคบบญชาของผออกค าสงลงโทษกได ผออกค าสงลงโทษหรอผบงคบบญชาของผออกค าสงลงโทษมอ านาจสงเพกถอนค าสงลงโทษในกรณทค าสงดงกลาวไมชอบดวยกฎหมายหรอจะยนยนค าสงลงโทษดงกลาวกได แตไมมสทธเพมโทษแตประการใด การอทธรณในกรณนมผลคอนขางนอยและไมท าใหค าสงลงโทษสะดดหยดลงแตอยางใด การอทธรณภายในฝายปกครองประการทสอง ซงใชก บกรณการสงลงโทษในกลมทสองขนไปขาราชการผถกลงโทษทางวนยอาจอทธรณตอสภาชนสงของขาราชการของรฐได คณะกรรมการชดนจะท าหนาทสอบสวนผถกกลาวหาและพยานตาง ๆ และจ าท าความเหนเสนอแนะ

151

ตอผออกค าสงลงโทษทางวนย โดยขอเสนอแนะอาจจะเปนการยนยนค าสงลงโทษ หรอใหความเหนวาควรลดโทษหรอยกเลกโทษทางวนยกได แตความเหนดงกลาวไมผกพนผมอ านาจออกค าสงลงโทษแตประการใด การอทธรณนศาลปกครองไมถอวาเปนขนตอนทบงคบกอนทจะไปฟองศาลปกครองได ระบบวนยและการลงโทษของสหรฐอเมรกานน มรายละเอยดดงตอไปน องคกรกลางบรหารงานบคคลดานวนย การปกครองของสหรฐอเมรกาเองทท าใหในแตละมลรฐ หรอหนวยการปกครองสวนทองถนอนของสหรฐอเมรกา จะมระบบงานของรฐและระบบการบรหารงานบคคลดานวนย ทตางกนออกไปในแตละหนวยการปกครองนน ๆ ในสวนของรฐบาลกลาง จะมองคกรกลางทมหนาทในการบรหารงานบคคลดานวนยของสหรฐอเมรกา ไดแก คณะกรรมการพทกษระบบคณธรรม หรอ Merit System Protection Board (MSPB) ซงการเกดของ MSPB น เปนผลจากการมพระราชบญญตปฏรประบบขาราชการพลเรอน (The Civil Service Commission) ไดแก (1) ส านกงานการบรหารงานบคคล (Office of Personal Management) มหนาทดแลขาราชการและก าลงคนภาครฐ (2) การแรงงานสมพนธแหงชาต (The Federal Labor Management) มหนาทดแลในประเดนทเกยวของกบเรองแรงงานสมพนธในสวนทเกยวของกบเจาหนาทของรฐและ (3) คณะกรรมการพทกษระบบคณธรรม (MSPB) การจดโครงสรางองคกร Merit System Protection Board นนเปนองคกรอสระของรฐบาล (Independent Government Agency) แตมการด าเนนงานคลายกบรปแบบของศาล ท าหนาทเหมอนผพทกษระบบคณธรรมในราชการของสหรฐอเมรกา ประกอบดวยสมาชกจ านวน 3 คน จากการแตงตงของประธานาธบดโดยความเหนชอบของวฒสภา มวาระการด ารงต าแหนง 7 ป และประธานาธบดจะแตงต งคณะกรรมการคนหนงขนเปนประธานคณะกรรมการและท าหนาทเปนหวหนาส านกงานคณะกรรมการโดยความเหนชอบของวฒสภา และแตงตงกรรมการคนหนงเปนรองประธานเพอท าหนาทกรณทประธานไมสามารถปฏบตหนาทได และถาประธานและรองประธานไมสามารถปฏบตหนาทได กรรมการทเหลออยจะท าหนาทประธานแทน ส านกงานของ Merit System Protection Board มการแบงสวนงานภายในออกเปนส านกงานและแผนก ดงน (1) ส านกงานอ านวยการสวนงานในภมภาค ท าหนาทเปนหนวยปฏบตการในการจดการดานการวนจฉย และงานดานการบรหารงานหนวยงานสวนภมภาคของ MSPB

152

(2) ส านกงานผวนจฉยคดปกครอง ท าหนาทรบเรองอทธรณจากกรณทก าหนดไวตามกฎหมาย รบเรองรองทกขจากการด าเนนการทางวนยทไดรบการเสนอเรองจากส านกงานใหค าปรกษาเฉพาะ รบเรองการปฏบตทขดตอค าวนจฉยทางกฎหมายทางปกครองและการรบเรองอทธรณของพนกงาน MSPB และกรณอน ๆ ทคณะกรรมการมอบหมาย (3) ส านกงานคณะทปรกษาการพจารณาอทธรณ ท าหนาทจดเตรยมขอเสนอในการตดสนใจซงจะเสนอแนะวธการปฏบตทเหมาะสมใหแกคณะกรรมการ ตามค ารองกรณทใหมการพจารณา กรณทอยในอ านาจการตดสนดงเดม หรอตามกรณทไดรบมอบหมายจากคณะกรรมการ (4) ส านกงานเลขานการคณะกรรมการ ท าหนาทน าเสนอค ารอง และกรณตาง ๆ เขาสระบบการพจารณาของคณะกรรมการและตดตามความคบหนาในการด าเนนการ รวมถงการท าหนาททางธรการตาง ๆ เชน การเปนศนยกลางขาวสารขอมลของหนวยงานทผอทธรณสามารถตดตามเรองความคบหนาในการด าเนนการ การเผยแพรขาวสารตอสาธารณะ การจดใหมหองสมดและระบบออนไลนในการคนหาขอมล การจดเกบเอกสาร บนทก รายงานการวจย และหนงสอโตตอบส าคญ และท าหนาทเปนผตอบค าถาม ใหขอเทจจรงตามพระราชบญญตวาดวยขอมลขาวสาร ยกเวนเรองทอยในความรบผดชอบของส านกงานทปรกษาทวไป และส านกงานนโยบายและประเมนผล (5) ส านกงานคณะทท างานทวไป ท าหนาทใหค าแนะน าอยางเปนทางการตอคณะกรรมการ ส านกงานใหญและส านกงานภมภาค เปนตวแทนของคณะกรรมการในกระบวนการทางศาล จดเตรยมขอเสนอการตดสนใจตอคณะกรรมการในกรณทคณะกรรมการมอบหมาย ประสานงานดานกฎหมายกบท าเนยบรฐบาล รฐสภา และสอมวลชน วางแผนและอ านวยการตรวจสอบ และด าเนนการสบสวนสอบสวนในเรองทวไปตาง ๆ (6) ส านกงานนโยบายและแผน รบผดชอบพจารณาเรองพเศษและศกษาเกยวกบระบบราชการและระบบคณธรรมในสวนราชการตาง ๆ ซงเปนหนาทความรบผดชอบของคณะกรรมการตามทก าหนดไวตามกฎหมาย การพจารณาตดตามการปฏบตงานบางเรองทส าคญของส านกงานการจดการงานบคคล และเปนผเสนอแนะรายงานการศกษาตอประธานาธบดและรฐสภา รวมถงการเผยแพรรายงานการด าเนนงานของคณะกรรมการ รวมถงการตอบสนองค าขอดขาวสารขอมลจากผรองขอเปนรายบคคลหรอจาหนวยงานตาง ๆ (7) ส านกงานคมครองความเสมอภาคในการจางงาน ท าหนาทรบผดชอบจดการโครงการทเกยวกบการสงเสรมโอกาสความเปนธรรมในการจางงานของคณะกรรมการ (8) กองการเงนและการบรหารส านกงาน ท าหนาทบรหารงบประมาณ บญช การจดหาและจดการทรพยสน การรกษาความปลอดภยและงานธรการทวไปของคณะกรรมการ

153

ประสานงานแผนและโครงสรางภายในองคกร การควบคมภายในทวทงองคการ รวมถงหนาทดานการบรหารงานบคคลตาง ๆ เชน นโยบายบคคลการฝกอบรม การทดสอบสารเสพตด โครงการสวสดการพนกงาน และกจกรรมดานทรพยากรมนษยอน ๆ เปนตน (9) กองการจดการขอมลสารสนเทศ ท าหนาทพฒนา ด าเนนการ และดแลรกษาระบบสารสนเทศอตโนมตของคณะกรรมการ (10) ส านกงานสวนภมภาค Merit System Protection Board นน ผวนจฉยคดปกครองสามารถไตสวนและมค าวนจฉยเบองตน (Initial Appeals) และปฏบตหนาทอนใดตามท MSPB มอบหมายได อ านาจหนาท บทบาทหนาทหลกของ Merit System Protection Board มดงตอไปน (1) การพจารณาอทธรณ แทนทบทบาทของคณะกรรมการขาราชการพลเรอนในอดต (2) บทบาทในการศกษาวจยพฒนา ระบบคณธรรม (3) พจารณาผลการด าเนนงานทกระทบตอระบบคณธรรม ของส านกงานบรหารงานบคคล เชน การสบสวนกรณทมการกลาวหาวามการละเมดกฎระเบยบหรอวธปฏบตในดานการบรหารงานบคคล การด าเนนการทางวนย การพจารณาคดเกยวกบวนยขาราชการพลเรอนนน ไมใชเปนหนาทของ Merit System Board ทกกรณ แตตองเปนกรณทมการอทธรณค าวนจฉยซง The Civil Service Commission ไดพจารณาแลวหรอเกดจากการรเรมพจารณาของคณะกรรมการเอง แตตองเปนกรณทมสาเหตจากการกระท าตามท The Civil Service Reform Act 1978 ก าหนดไวเทานน คดทอาจอทธรณตอ Merit System Board สวนใหญเปนการอทธรณของหนวยงานตาง ๆ ในเรองเกยวกบการโยกยาย ถกพกงานเกน 14 วน การลดขนเงนเดอน และการพกงาน 30 วนหรอนอยกวานน นอกจากนน ยงอาจเปนการอทธรณค าตดสนของ Office of Personal Management ในเรองเกยวกบการออกจากราชการ การเลอนขนโดยเกณฑความสามารถในการปฏบตงานหรอการลดขน การไมเพมขนเงนเดอน การด าเนนการจางของ Office of Personal Management การปฏเสธการรบเขาท างานใหม และการเลกจางพนกงานทอยในชวงทดลองงาน ผยนอทธรณอาจอทธรณตอ Merit System Board ในแตละภมภาคหรอส านกงานของ Merit System Board ซงมเขตอ านาจในการพจารณา โดยวนจฉยคดปกครอง จะเปนผท าค าวนจฉยเบองตน แตคความกสามารถยนค ารองตอ Merit System Board ทสวนกลางใน Washington ไดเพอใหพจารณาใหมภายใน 35 วน ภายหลงจากมค าสงดงกลาว

154

วนยและการลงโทษของเครอรฐออสเตรเลยนน จะเปนไปตาม Public Service Act 1999 ซงมรายละเอยดดงตอไปน (1) องคกรทมหนาทเกยวของกบการบรหารงานบคคลดานวนยของเครอรฐออสเตรเลย ไดแก มนตรวาการราชการแผนดน หรอ Public Service Commissioner โดยม มนตรชวยวาราชการแผนดน และมนตรวาการพทกษระบบคณธรรมในระบบราชการ โดยบคคลทงสามดงกลาวรวมกนเรยกวา คณะกรรมการขาราชการพลเรอนหรอ Public Service Commission โดยจะมหนวยงานประจ าเพอสนบสนนการปฏบตหนาทของคณะกรรมการ (2) อ านาจหนาทขององคกรกลางบรหารงานบคคลดานวนย ภายใต Public Service Act 1999 นน หนาทของมนตรว าราชการแผนดน มนตรชวยวาราชการแผนดน และมนตรวาการพทกษระบบคณธรรมในระบบราชการ จะครอบคลมหนวยงานของรฐ ทงทเปนสวนราชการ เปนหนวยงานของรฐในสงกดฝายบรหาร และทเปนหนวยงานของรฐในสงกดฝายนตบญญต (3) การจดโครงสรางองคกร ก าหนดให มนตรวาการราชการแผนดนและ Merit Protection Commissioner ตามล าดบจะตองไดรบแตงตงโดยผส าเรจราชการ จากกระบวนการสรรหา และมวาระการด ารงต าแหนง 5 ป (4) อ านาจหนาทของมนตรวาการราชการแผนดนไว ดงน (4.1) ประเมนระดบการท างานของหนวยงานของรฐ และสงเสรมคานยมทด ในราชการของรฐ (4.2) ประเมนความเหมาะสมของระบบและกระบวนการของหนวยงานของรฐ เพอเปนหลกประกนการปฏบตตามกฎเกณฑความประพฤต (4.3) ไตสวนรายงานทเสนอตอ Commissioner (4.4) พจารณาและรายงานตอรฐมนตรทควบคมดแลการบรหารงานบคคลภาครฐ ในเรองทเกยวกบการบรหารงานภาครฐ รวมทงเรองทรฐมนตรสงให Commissioner พจารณา (4.5) สงเสรมใหมกฎเกณฑความประพฤต และคาทนยมทดในราชการของรฐ (4.6) ไตสวนขอกลาวหาวาฝาฝนกฎเกณฑความประพฤต ทกระท าโดยหวหนาองคกร และรายงานผลการไตสวนตอหนวยงานทมอ านาจพจารณา รวมถงค าแนะน าส าหรบมาตรการทเหมาะสมดวย (4.7) พฒนา ยกระดบ ทบทวนและประเมนนโยบายการจางงานและการปฏบตหนาทของขาราชการของรฐ (APS)

155

(4.8) ใหความสะดวกในการพฒนาการบรหารงานบคคลในราชการของรฐ (4.9) ประสานงานและสนบสนนการจดอบรมและโอกาสในการพฒนาอาชพในราชการของรฐ (4.10) สนบสนนและสงเสรมความเปนผน าในราชการของรฐ (4.11) ใหค าแนะน าและความชวยเหลอการจดบรการสาธารณะเมอมการรองขอ (4.12) ปฏบตหนาทอนทก าหนดในกฎระเบยบตาง ๆ การด าเนนการทางวนย การด าเนนการทางวนยกบขาราชการแยกออกเปน 2 กรณ คอ กระบวนการลงโทษขาราชการทด ารงต าแหนงปลดกระทรวง และกระบวนการลงโทษขาราชการทด ารงต าแหนงอน ระบบอทธรณ คณะกรรมการพจารณาอทธรณ จดตงขนโดย Merit Protection and Review Agency ประกอบดวย (1) Convenor ซงเสนอชอโดยหนวยงานของรฐ (2) บคคลทเสนอชอโดยฝาย Secretary ทเกยวของกบบคคลทอทธรณหรอยนค าขอ (3) บคคลทเสนอชอโดยองคกรตามกฎขอบงคบอน

4.3 กระบวนการพจารณาคณะกรรมการอทธรณและการรองทกขของบคลากรในสถาบนอดมศกษา

จากการทขอบงคบสภามหาวทยาลยอบลราชธาน วาดวยการอทธรณและรองทกข พ.ศ. 2548 ใหมคณะกรรมการอทธรณและรองทกข ประกอบดวย107 (1) ประธาน ซงสภามหาวทยาลยแตงตง

107 ขอบงคบสภามหาวทยาลยอบลราชธาน วาดวยการอทธรณและรองทกข พ.ศ. 2548. ขอ 5 ใหมคณะกรรมการอทธรณและรองทกข ประกอบดวย

(1) ประธาน ซงสภามหาวทยาลยแตงตงจากกรรมการสภามหาวทยาลยผทรงคณวฒ (2) กรรมการซงเลอกจากขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษาและพนกงานมหาวทยาลย ซงมได

ด ารงต าแหนงผบรหาร จ านวนสามคน (3) กรรมการผทรงคณวฒซงเลอกจากบคคลภายนอกทมความร ความสามารถ ประสบการณทางดาน

กฎหมาย ดานบรหารราชการ ดานบรหารงานบคคล จ านวนสามคน ใหประธานและกรรมการมวาระการด ารงต าแหนงคราวละสองป หลกเกณฑ วธการและเงอนไขในการเลอกกรรมการตาม (2) (3) ใหเปนไปตามทอธการบดก าหนด และ

ท าเปนประกาศมหาวทยาลย

156

จากกรรมการสภามหาวทยาลยผทรงคณวฒ (2) กรรมการซงเลอกจากขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษาและพนกงานมหาวทยาลย ซงมไดด ารงต าแหนงผบรหาร จ านวนสามคน (3) กรรมการผทรงคณวฒซงเลอกจากบคคลภายนอกทมความร ความสามารถ ประสบการณทางดานกฎหมาย ดานบรหารราชการ ดานบรหารงานบคคล จ านวนสามคน ใหประธานและกรรมการมวาระการด ารงต าแหนงคราวละสองป หลกเกณฑ วธการและเงอนไขในการเลอกกรรมการตาม (2) (3) ใหเปนไปตามทอธการบดก าหนด และท าเปนประกาศมหาวยาลย และ ขอบงคบมหาวทยาลยบรพาวาดวยการอทธรณและการรองทกขของขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษาสงกดมหาวทยาลยบรพา พ.ศ. 2555 ขอ 5 ใหสภามหาวทยาลยแตงตงคณะกรรมการประกอบดวย108 (1) ประธานกรรมการซงสภามหาวทยาลยแตงตงจากกรรมการสภามหาวทยาลยผทรงคณวฒ (2) กรรมการซงเลอกจากผด ารงต าแหนงรองอธการบดจ านวนหนงคน (3) กรรมการซงเลอกจากหวหนาสวนงานจ านวนสองคน (4) กรรมการซงเลอกจากพนกงานและลกจางซงเปนคณาจารยประจ าและมไดด ารงต าแหนงตาม (2) และ (3) จ านวนสองคน และจากพนกงานและลกจางซงมใชคณาจารยจ านวนสองคน (5) กรรมการซงเลอกจากขาราชการจ านวนสองคน (6) กรรมการผทรงคณวฒซงกรรมการตาม (1) (2) (3) (4) และ (5) เลอกจากบคคลภายนอกจ านวนสามคน โดยเปนผทรงคณวฒดานบรหารงานบคคล ดานกฎหมายและดานบรหารองคกรดานละหนงคน ใหผอ านวยการกองการเจาหนาทหรอต าแหนงทเรยกชออยางอนซงรบผดชอบงานบรหารงานบคคลเปนเลขานการและอาจใหมผชวยเลขานการไดอกไมเกนจ านวนสองคน หลกเกณฑและวธการเลอกกรรมการตาม (2) (3) (4) และ (5) ใหเปนไปตามขอบงคบของมหาวทยาลยคณะกรรมการมวาระการด ารงต าแหนงคราวละสองป

108 ขอบงคบมหาวทยาลยบรพา วาดวยการอทธรณและการรองทกขของขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษาสงกดมหาวทยาลยบรพา พ.ศ. 2555. ขอ 5 ใหสภามหาวทยาลยแตงตงคณะกรรมการประกอบดวย (1) ประธานกรรมการซงสภามหาวทยาลยแตงตงจากกรรมการสภามหาวทยาลยผทรงคณวฒ (2) กรรมการซงเลอกจากผด ารงต าแหนงรองอธการบดจ านวนหนงคน (3) กรรมการซงเลอกจากหวหนาสวนงานจ านวนสองคน (4) กรรมการซงเลอกจากพนกงานและลกจางซงเปนคณาจารยประจ าและมไดด ารงต าแหนงตาม (2) และ (3) จ านวนสองคนและจากพนกงานและลกจางซงมใชคณาจารยจ านวนสองคน (5) กรรมการซงเลอกจากขาราชการจ านวนสองคน (6) กรรมการผทรงคณวฒซงกรรมการตาม (1) (2) (3) (4) และ (5) เลอกจากบคคลภายนอกจ านวนสามคนโดยเปนผทรงคณวฒดานบรหารงานบคคลดานกฎหมายและดานบรหารองคกรดานละหนงคน

ฯลฯ ฯลฯ

157

ท าใหพบวา การพจารณาวนจฉยอทธรณใหขาราชการพลเรอนสามญทถกลงโทษทางวนย หรอถกใหออกจากราชการ สามารถยนอทธรณค าสงตอคณะกรรมการพทกษระบบคณธรรมและใหคณะกรรมการพทกษระบบคณธรรมมอ านาจพจารณาวนจฉยอทธรณ หรอจะแตงตงกรรมการวนจฉยอทธรณกได ซงคณะกรรมการพทกษระบบคณธรรม และกรรมการวนจฉยอทธรณนน ไดมการสรรหาและคดเลอกจากบคคลทมประสบการณ มความร ความเชยวชาญ มความเปนกลาง ไมมสวนไดเสยในการมค าสงลงโทษทางวนย ซงมคณสมบตและไมมลกษณะตองหามตามระเบยบ ก.พ.ค. วาดวยคณสมบต หลกเกณฑและวธการคดเลอกบคคลเพอแตงตงเปนกรรมการวนจฉยอทธรณหรอการรองทกข พ.ศ. 2551 ซงก าหนดหลกส าคญวาคณะกรรมการพทกษระบบคณธรรมหรอกรรมการพจารณาวนจฉยอทธรณจะตองไมเปนขาราชการ ไมเปนพนกงานหรอลกจางของหนวยงานของรฐ หรอบคคลใด ไมมต าแหนงใด ๆ ทางการเมอง ไมเปนกรรมการในรฐวสาหกจ ไมเปนกรรมการในองคกรกลางบรหารงานบคคลในหนวยงานของรฐ และไมประกอบอาชพทขดตอการปฏบตหนาท ทงน เพอเปนหลกประกนความเปนธรรมแกขาราชการ ผอทธรณ ทจะมความมนใจวาตนจะไดรบการพจารณาดวยความรวดเรว และเปนธรรม จงท าใหเกดปญหาในการบงคบใชกฎหมาย และเปนการกระท าทไมเปนธรรมแกขาราชการและบคคลากรในสถาบนอดมศกษาทจะใชสทธในการยนอทธรณค าสงลงโทษทางวนยดงทกลาวมาแลวขางตน ซงสงผลใหมปญหาทางกฎหมายเกยวกบการไมมคณะกรรการพทกษระบบคณธรรมหรอคณะกรรมการพจารณาวนจฉยอทธรณส าหรบบคลากรในสถาบนอดมศกษา ดงนน จะเหนไดวาบคคลากรในสถาบนอดมศกษาไมสามารถใชบงคบกฎหมายเกยวกบการพจารณาวนจฉยอทธรณของขาราชการพลเรอนสามญตามพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 และกฎ ก.พ.ค. วาดวยการอทธรณและการพจารณาวนจฉยอทธรณ พ.ศ. 2551 มาใชบงคบกบการพจารณาวนจฉยอทธรณกบบคลากรในสถาบนอดมศกษาไดจรง เมอมบคลากรในสถาบนอดมศกษาอทธรณค าสงลงโทษทางวนยหรอค าสงใหออกจากราชการตามมาตรา 114 แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 กจะท าใหไมมคณะกรรมการทมอ านาจในการพจารณาวนจฉยอทธรณค าสงลงโทษทางวนยของบคคลากรในสถาบนอดมศกษาได ตลอดจนสงผลกระทบท าใหขาราชการทอทธรณค าสงลงโทษทางวนย หรอถกใหออกจากราชการ ไมไดรบการพจารณาอทธรณค าสงดงกลาว ท าใหขาราชการผอทธรณค าสงไมมหลกประกนความเปนธรรมหรอไดรบการรบรองคมครองสทธเสรภาพ กลาวคอ ไมมกรรมการทมอ านาจพจารณาวนจฉยอทธรณไดตามกฎหมาย อนทจะตรวจสอบ และควบคมการใชอ านาจของผบงคบบญชาหรอฝายปกครองได

158

4.4 แนวทางการแกไข

ผวจยเหนควรใหสถาบนอดมศกษาจดตงคณะกรรมการพทกษระบบคณธรรมขนประจ าสถาบนอดมศกษาเพอใหมอ านาจหนาทในการพจารณาวนจฉยเรองอทธรณและรองทกขของขาราชการสถาบนอดมศกษา ทงน เพอเปนการแยกองคกรทมอ านาจพจารณาวนจฉยเรองวนยออกจากองคกรทใชอ านาจพจารณาวนจฉยเรองอทธรณและรองทกข เพอทจะแกปญหาการใชอ านาจทบซอนกนและเปนการสรางความเชอมนใหกบขาราชการสถาบนอดมศกษา และเปนหลกประกนความเปนธรรม และเปนการคมครองสทธเสรภาพของขาราชการสถาบนอดมศกษา และเปนการสอดคลองกบหลกความเปนกลาง และหลกความชอบดวยกฎหมายของการใชอ านาจพจารณาวนจฉยเรองอทธรณและรองทกขของขาราชการสถาบนอดมศกษา นอกจากน จากการศกษาพบวาในประเทศไทยมกฎหมายทเกยวของกบกรณดงกลาว คอ พระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 ก าหนดใหมคณะกรรมการพทกษระบบคณธรรม เรยกโดยยอวา “ก.พ.ค.” ประกอบดวยกรรมการ 7 คน โดยเปนกรรมการประจ า ท างานเตมเวลา มวาระ 6 ป ด ารงต าแหนงไดเพยงวาระเดยว มเลขาธการคณะกรรมการขาราชการพลเรอนเปนเลขานการของคณะกรรมการพทกษระบบคณธรรม ทมาของคณะกรรมการพทกษระบบคณธรรม มาจากกระบวนการเลอกสรรและใหผทไดรบเลอกสรรมาเลอกกนเองเปนประธานคณะกรรมการสรรหา ก.พ.ค. มทมาจากองคกรฝายตาง ๆ ทสะทอนถงความเปนอสระ เปนกลางและมความรประสบการณสง อนเปนหลกประกนวาจะสามารถคดเลอกคนด คนเกง เขามาท าหนา ทคณะกรรมการพทกษระบบคณธรรมได เมอพจารณาเปรยบเทยบกบโครงสรางของ คณะกรรมการพทกษระบบคณธรรมของขาราชการพลเรอนสามญตามพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 เหนวา ขาราชการพลเรอนไดมการแยกองคกรทมอ านาจในการบรหารงานบคคลและมอ านาจพจารณาวนจฉยลงโทษทางวนยออกจากองคกรทมอ านาจพจารณาวนจฉยอทธรณและรองทกข กลาวคอ ไดมการแยกคณะกรรมการพทกษระบบคณธรรม ออกจากส านกงานขาราชการพลเรอนเพอแกปญหาการใชอ านาจทบซอนกน ผมอ านาจพจารณาไมเปนกลางมสวนไดเสย ซงท าหนาททงด าเนนการทางวนย และยงมอ านาจหนาทพจารณาอทธรณหรอรองทกข จงเปนกรณใชอ านาจตรวจสอบการด าเนนการวนยของตนเอง ดงนน การจดตงคณะกรรมการพทกษระบบคณธรรมจงเปนการแยกองคกรทใชอ านาจพจารณาวนจฉยเรองอทธรณหรอการรองทกข ออกจากองคกรทใชอ านาจพจารณาลงโทษทางวนย เมอพจารณาเปรยบเทยบโครงสรางกฎหมายประเทศไทยกบตางประเทศ แลวพบวาสหพนธสาธารณรฐเยอรมนไมมองคกรกลางบรหารงานบคคลดานวนย แตไดมการแยกการ

159

ด าเนนการทางวนยใหเปนอ านาจของผบงคบบญชา รวมทงการโตแยงค าสงดงกลาว หากไมพอใจใหอทธรณค าสงดงกลาวตอศาลปกครองแผนกวนย ซงท าหนาทเปนผพจารณาวนจฉย ดงนน จงเหนวา สหพนธสาธารณรฐเยอรมนไดมการแยกผมอ านาจวนจฉยเรองวนยออกจากผมอ านาจวนจฉยเรองอทธรณออกจากกน สวนสาธารณรฐฝรงเศสไมมการแยกองคกรพจารณาอทธรณออกจากองคกรทมอ านาจพจารณาลงโทษทางวนย กลาวคอ การด าเนนการวนยของสาธารณรฐฝรงเศสมการแตงต งคณะกรรมการสอบสวนทางวนยและคณะกรรมการผสมทางบรหาร ประกอบดวย ผแทนสวนราชการและผแทนขาราชการทด ารงต าแหนงระดบเดยวกนหรอสงกวาผถกกลาวหา สวนการพจารณาและวนจฉยอทธรณภายในฝายปกครองของสาธารณรฐฝรงเศสแยกไดเปน 2 กรณ คอ การอทธรณตอผ ออกค าสงลงโทษ หรอตอผบงคบบญชา และอทธรณตอสภาชนสงของขาราชการของรฐ ซงเปนองคกรกลางบรหารงานบคคลของสาธารณรฐฝรงเศส เครอรฐออสเตรเลย มการแตงตงคณะกรรมการพจารณาอทธรณ โดยเปนการเสนอชอจากฝายอทธรณและฝายหนวยงานของรฐทมค าสงลงโทษทางวนย และมบคคลจากองคกรอน ๆ ท าหนาทในการพจารณาเรองอทธรณ ซงแยกจากองคกรทมอ านาจลงโทษทางวนย คอ คณะกรรมการขาราชการพลเรอน ซงท าหนาทพจารณาลงโทษทางวนย สหรฐอเมรกาไดมการแยกองคกรวนจฉยเรองวนย และการอทธรณแยกออกจากกน กลาวคอ การด าเนนการพจารณาลงโทษทางวนยหนวยงานตนสงกดจะเปนผมอ านาจพจารณาลงโทษเอง หากผถกลงโทษไมพอใจใหอทธรณตอคณะกรรมการพทกษระบบคณธรรม หรอ MSPB ซงเปนองคกรอสระของรฐบาลท าหนาทพจารณาวนจฉยอทธรณ ประเทศไทยตามพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 ไดมการแยกองคกรทมอ านาจในการบรหารงานบคคลและมอ านาจพจารณาวนจฉยลงโทษทางวนย และองคกรทใชอ านาจพจารณาอทธรณและรองทกขออกจากกน เชนเดยวกบสหรฐอเมรกาโดยไดมการแยกองคกรวนจฉยเรองวนย และการอทธรณแยกออกจากกน กลาวคอ การด าเนนการพจารณาลงโทษทางวนยเปนอ านาจหนวยงานตนสงกด สวนองคกรทมอ านาจพจารณาวนจฉยเรองอทธรณ กจะเปนคณะกรรมการพทกษระบบคณธรรมหรอ MSPB ซงเปนองคกรอสระ ดงนน สถาบนอดมศกษาควรน าเอาแนวคดและรปแบบการจดตงคณะกรรมการพทกษระบบคณธรรมของตางประเทศ ทมอ านาจพจารณาวนจฉยเรองอทธรณ กจะเปนคณะกรรมการพทกษระบบคณธรรม ซงเปนองคกรอสระ และคณะกรรมการพทกษระบบคณธรรมของขาราชการพลเรอนมาประยกตใหเหมาะสมกบการจดรปแบบองคกรสถาบนอดมศกษา เพอท าหนาทพจารณาอทธรณหรอรองทกขของขาราชการสถาบนอดมศกษา เพอประสทธภาพในการบรหารทรพยากรบคคล

160

ใหเปนทยอมรบ และเปนการสรางหลกประกนความนาเชอถอในกระบวนการตรวจสอบเรองอทธรณหรอรองทกขใหเปนมาตรฐานเดยวกนกบการพจารณาวนจฉยอทธรณหรอรองทกขของคณะกรรมการพทกษระบบคณธรรมของขาราชการพลเรอน