นาวกาธปตยสาร คลงปญญาพฒนาผนำ

�

นาวาเอก สขสวสด สบายใจ

“ชนชาตใดไมนำพาประวตศาสตร ชนชาตนนยอมไมมอนาคต”

กลาวนำ

มนษยชาตพยายามทจะลวงรอนาคตใหไดมาหลายยคหลายสมย แตกยงไมสามารถหาหนทางท

จะนำไปสการลวงรอนาคตทเดนชดได มนษยหลากหลายอาชพมสวนเกยวของกบการทำนายอนาคต แต

เปนเพยงอนาคตของปจเจกบคคล หรอกลมคนทอาศยอทธพลของธรรมชาตมาเปนเครองบงชเทานน

อยางเชน ดวงดาว เปนตน สำหรบอนาคตของประเทศชาตหรอชนชาตยงมปจจยทสลบซบซอนเปน

อยางมากเขามาเกยวของดวย แตมนษยกยงไมหมดความพยายามทจะคนหาศาสตรและศลป

ในการทจะใหไดคำตอบเกยวกบอนาคต ยงมสวนเกยวของกบความอยรอดของประเทศชาตดวยแลว

ยงมความสำคญเหนอสงอนใดทงสน

อนาคตเปนสวนตอเนองมาจากอดตและปจจบน จงมคำกลาวทวา หากตองการทราบอนาคต

ทไกลออกไปเทาใด กจะตองยอนอดตไปใหไกลเทานน และประวตศาสตรยอมซำรอยอยเสมอ ดงนน

อดตจะเปนสงบอกเหตไปสการลวงรอนาคตกอาจเปนได

อนาคตศกษากบความมนคงแหงชาต

นาวกาธปตยสาร คลงปญญาพฒนาผนำ

�

ศาสตรและศลปของการลวงรอนาคต เปนการผสมผสานทงวทยาศาสตรตรรกศาสตรและ

การวเคราะหเชงสถต โดยเฉพาะในยคปจจบนทเทคโนโลยสารสนเทศกาวลำไปไกล สามารถ

ทจะประมวลผลขอมลไดอยางมหาศาลอกทงมหนวยความจำทเกอบจะไมมขดจำกดในการบนทกขอมล

จากอดต ทำใหมนษยเขาใกลกบคำตอบในการลวงรอนาคตเขาไปทกขณะ จนอาจกลาวไดวา อนาคต

ของประเทศชาตสามารถกำหนดได หากลวงรนยามของสภาพแวดลอมและอทธพลทม

ผลกระทบโดยตรงตอประเทศชาต

เนอเรอง

ในปลายทศวรรษท ๑๙๖๐ มนษยเรมพบหนทางนำไปสการลวงรอนาคต๑ โดยไดถอกำเนด

ศาสตรและศลปวาดวย“อนาคตศกษา” (FuturesStudies)หรอ“การมองอนาคต” (Foresight)

ซงเปนกระบวนการทดำเนนอยางเปนระบบในการมองไปในอนาคตของวทยาศาสตร เทคโนโลย

เศรษฐกจ และสงคม เพอการสงเสรมใหเออประโยชนสงสดแก เศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม

อนาคตศกษาไมใชการทำนาย (Forecast) ทสนนษฐานอนาคตเพยงรปแบบเดยว หลกสำคญของ

อนาคตศกษาคอ การดำเนนการทเปนระบบ มขนตอนชดเจน และมสวนรวมจากผทมสวนไดสวนเสย

(Stakeholders) เพอใหเขาใจถงแรงผลกดนตาง ๆ ทงทเหนชดและทยงเหนไมชด ซงจะกำหนด

รปแบบของอนาคตและทำใหเหนลทางทจะตองกระทำในวนนเพออนาคตทดขน

อนาคตศกษา (Futures Studies) ไดรบการพฒนาและประยกตใชในหลายประเทศ ซงม

ชอเรยกแตกตางกนออกไปเชนเรยกวาForesightandStrategicForesightในประเทศองกฤษ

และออสเตรเลย เรยกวา Prospective Studies ในทวปยโรป โดยเฉพาะในประเทศสเปนและ

ประเทศลาตนอเมรกา เรยกวา Prospectiva ในยโรปตะวนออก เรยกวา Prognostics และใน

ประเทศฝรงเศสเรยกวาfuturiblesหรอfuturology,futuringและfuturisticsกเรยกเชนกน

ปจจบน “อนาคตศกษา”หรอ “การมองอนาคต” ไดรบการยอมรบในหลายประเทศวา เปน

วธการทมงเนนความพยายามของชมชนชาววทยาศาสตรและเทคโนโลยทจะนำไปสการพฒนา สราง

ความมงคงและการยกระดบคณภาพชวต เหตผลพนฐานคอ เปนทตระหนกกนโดยทวไปแลววา

เทคโนโลยใหม ๆ อาจพลกโฉมหนาอตสาหกรรม เศรษฐกจ สงคมและสภาวะแวดลอมในระยะ

หลายทศวรรษทจะมาถง ซงพฒนาการของเทคโนโลยเหลาน ตองพงพาความกาวหนาทาง

วทยาศาสตรอยางมาก ดงนนถาสามารถระบเทคโนโลยทสำคญ ซงอยในระยะเรมพฒนาได รฐบาล

และหนวยงานอน ๆ กจะสามารถจดสรรทรพยากรเพอการวจยในสาขาเชงยทธศาสตรเหลานนได

เพอใหสามารถพฒนาเทคโนโลยนนๆอยางมประสทธภาพและรวดเรว

มผใหคำนยาม “อนาคตศกษา” (Futures Studies) หรอ “การมองอนาคต” (Foresight)

ไวมากมาย แตคำนยามหนงทเหมาะสมทสดคอ เปนความพยายามอยางเปนระบบทจะคาดการณ

๑จากเวบไซค“http://en.wikiversity.org/wiki/Introduction_to_furures_studies”

นาวกาธปตยสาร คลงปญญาพฒนาผนำ

�

วทยาศาสตร เทคโนโลย เศรษฐกจ สงแวดลอมและสงคมในหวงระยะเวลายาวไกล เพอบงช

เทคโนโลยพนฐานใหม ๆ และขอบเขตของการวจยเชงยทธศาสตร ทจะเออประโยชนสงสดแก

เศรษฐกจ สงแวดลอม และสงคม

คำจำกดความดงกลาวมความหมายหลายนยคอ

๑. ความพยายามในการมองไปขางหนาอยางเปนระบบจงจะถอวาเปน“อนาคตศกษา”

๒. ตองเปนการมองไปขางหนาระยะยาวมากกวา๑๐ปอาจเปน๒๐-๓๐ปหรอมากกวา

๓. “อนาคตศกษา” หรอ “การมองอนาคต” เปนเรองของกระบวนการ ไมใชวธการ และ

ตองตงอยบนพนฐานของการปรกษาหารอและรวมมอกนระหวางแวดวงนกวทยาศาสตร ผใชงานวจย

และผวางนโยบายหรอวางแผนยทธศาสตร

๔. เปาหมายหนงของ “อนาคตศกษา” หรอ “การมองอนาคต” คอการบงชเทคโนโลย

พนฐานใหม ๆ ทจะเออประโยชนตอระบบเศรษฐกจและสงคมในวงกวาง เทคโนโลยดงกลาวนน

ยงอยในขนตอนการพฒนาและตองไดรบการคดเลอกเพอสนบสนนดานทรพยากรอยางเพยงพอ จงจะ

สามารถพฒนาไดอยางรวดเรว

๕. อกเปาหมายหนงคอ การเนนการวจยเชงกลยทธ นนกคอการวจยเบองตนซงคาดวาจะกอ

ใหเกดความรวมมอในเชงกวางทอาจเปนพนฐานในการแกไขปญหาในเชงปฏบตทเกดขนจรงในปจจบน

หรออนาคต

๖. ตองใหความสำคญกบประโยชน (หรออาจจะเปนโทษ) ทางสงคมทอาจเกดขนจาก

เทคโนโลยใหม ๆ ไมเฉพาะแคผลกระทบทางอตสาหกรรมและเศรษฐกจ จำเปนทจะตองเนนวา

อนาคตศกษาไมใชการทำนายเทคโนโลยทสนนษฐานวาอนาคตมแครปแบบเดยว และพยายามคาดการณให

ใกลเคยงทสดเทาทเปนไปไดวา อนาคตนนจะเปนอยางไร ในทางตรงกนขาม “อนาคตศกษา” หรอ

“การมองอนาคต” ไมใสใจทจะคาดการณรายละเอยดและกำหนดเวลาของพฒนาการอยางหนงอยางใด

แตสนใจทจะรางอนาคตทอาจเปนไปไดในหลายรปแบบจากหลายชดสมมตฐานเกยวกบทศทางแนวโนมและ

โอกาสใหม ๆ ทนาจะเกดขน แตอนาคตแบบใดทจะเกดขนจรงขนอยกบการเลอกในปจจบน

“อนาคตศกษา” หรอ “การมองอนาคต” จงนบเปนการใหโอกาสในการออกแบบอนาคตผาน

ขบวนการตดสนใจอยางชาญฉลาด

ผลลพธของการศกษาอนาคตหรอมองอนาคต

สงสำคญในการออกแบบกระบวนการ“อนาคตศกษา”หรอ“การมองอนาคต”คอการกำหนด

จดมงหมายซงเปนตวกำหนดลกษณะความสมพนธกบกระบวนการตดสนใจจดมงหมายทเปนไปได๖

ขอมดงน

๑. การกำหนดทศทาง (Direction Setting) แนวทางกวาง ๆ ของนโยบายวทยาศาสตร

และการพฒนาทางเลอกตางๆ

นาวกาธปตยสาร คลงปญญาพฒนาผนำ

10

๒. การจดลำดบความสำคญ (Determining Priorities) ถอเปนจดมงหมายทสำคญทสดของ

“อนาคตศกษา” หรอ “การมองอนาคต” และเปนแรงผลกดนทประเทศททำการศกษาสวนใหญเผชญ

ในอนทจะจดการกบขอจำกดทางทรพยากรและความเรยกรองตอนกวจยทเพมมากขน

๓. ความสามารถในการคาดการณอนาคต (Anticipatory Intelligence) ระบแนวทางใหม ๆ

ทกำลงจะเกดขนซงจะมบทบาทมากตอการจดทำนโยบายในอนาคต

๔. การสรางความเปนเอกฉนท (ConsensusGeneration) สงเสรมใหนกยทธศาสตรหรอ

นกวทยาศาสตรขององคกรทใหการสนบสนนทางการเงน และผใชงานวจยมความเหนตรงกนมากขน

ในการบงชความตองการหรอโอกาส

๕. การสนบสนนการตดสนใจ(Advocacy)สงเสรมการตดสนใจในเชงนโยบายทสอดคลองกบ

ความตองการของผทมสวนไดสวนเสยเฉพาะในระบบวจยและพฒนาโดยเฉพาะการกำหนดวสยทศน

๖. การสอสารและการศกษา (Communication and Education) สงเสรมการสอสาร

ภายในชมชนนกวทยาศาสตร การสอสารภายนอกกบผใชงานวจย และการใหการศกษาแกประชาชน

ทวไปนกการเมองและขาราชการดงนนจงมกจกรรมหลากหลายทอาจรวบรวมไดคราวๆภายใต

เงอนไข“อนาคตศกษา”บางกจกรรมอาจคอนขางเกาในขณะทบางกจกรรมเปนเรองใหมในทศวรรษ

ท ๒๕๕๐ ไดมการวพากษวจารณวธการทใชในอนาคตศกษาในขณะนนอยางมาก และเปนทยอมรบ

อยางแพรหลายวาบรบททางเศรษฐกจ องคกรและวฒนธรรมของแตละประเทศมอทธพลตอการเลอกใชวธ

อนาคตศกษา ตวอยางเชน ออสเตรเลยซงมเศรษฐกจขนาดเลกถงกลาง มภาครฐซงมบทบาทมากใน

วทยาศาสตรพนฐาน แตมภาคเอกชนทออนแอในการวจยและพฒนา และมเศรษฐกจทเนนสนคา

วตถดบ ยอมตองพจารณาเปาหมายอนาคตทแตกตางจากประเทศเศรษฐกจชนนำอยางญปน ซงมพน

ฐานอตสาหกรรมทเขมแขงทรพยากรธรรมชาตจำกดและเทคโนโลยชนสงทพฒนาแลว

แผนภาพ ปจจยทมอทธพลตอ “อนาคตศกษา”

ความตองการทางเศรษฐกจ สงคมและสงแวดลอม

ความไดเปรยบทรพยากรทางเศรษฐกจสงคมและสงแวดลอม

จดแขงและทรพยากรทางวทยาศาสตรและสงแวดลอม

โอกาสทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย

การมองอนาคตโดยการวเคราะห

แรงดง + ทางอปสงค แรงผลกดน - ทางวทยาศาสตร

เทคโนโลย

นาวกาธปตยสาร คลงปญญาพฒนาผนำ

11

แผนภาพแสดงองคประกอบสำคญของ“อนาคตศกษา”ซงในการศกษา“อนาคต”จำเปน

ทจะตองรกษามมมองทสมดลระหวางปจจยทเปน “แรงผลกดนทางวทยาศาสตร” และ “แรงดงทางอปสงค”

ซงตางมอทธพลตอพฒนาการในอนาคต

๑. แรงผลกดนทางวทยาศาสตร (Science - push) คอกลมนกวจยและนกวทยาศาสตร

ทมหนาทสรางเทคโนโลยและโอกาสเชงพาณชยใหมๆ

๒. ปจจยแรงดงทางอปสงคมาจากชมชนผใช (Demand - pull) ตามความตองการและ

การจดอนดบความสำคญของเทคโนโลยทมอยและเทคโนโลยหรอนวตกรรมใหม

ปญหาจากขบวนการ “อนาคตศกษา” อาจเกดขนไดจากการสอสารระหวางตวแทนดานแรง

ผลกดนทางวทยาศาสตรและแรงดงดดทางอปสงค โดยเฉพาะอยางยงความไมเขาใจกนในเรองของ

ระยะเวลาในการวจยและผลตเทคโนโลย การมองไปขางหนารวมกนผาน “อนาคตศกษา” นน สามารถ

เชอมชองวางดงกลาวไดดวยลกษณะปฏสมพนธของ “อนาคตศกษา” ทกลาวถงนเอง สงทไดจาก

กระบวนอนาคตศกษาจงมกจะสำคญเทยบเทา (หรออาจสำคญกวา) ผลลพธจากการศกษา เราสามารถ

แจกแจงประโยชนของกระบวนอนาคตศกษาได๖ขอซงในภาษาองกฤษเรยกวา6C’sดงน:

• การสอสาร (Communication) เชอมโยงกลมคนทแตกตางเขาดวยกน โดยกำหนดกรอบ

ในการปฏสมพนธและสอสารใหแกกลมคนดงกลาว

• การเนนระยะยาว(Concentration)ทำใหผมสวนรวมสามารถมองอนาคตไดไกลกวาทเคยมอง

• การประสานงาน(Coordination)ทำใหกลมตางๆรวมกนเปนหนสวนทมประสทธภาพ

ในการวจยและพฒนา

• ความเปนเอกฉนท (Consensus) สามารถวาดภาพทศทางอนาคตทเปนทางเลอกแบบ

ตางๆไดชดเจนและจดลำดบความสำคญของการวจย

• ความผกพน (Commitment) ทำใหผมสวนสรางความเปลยนแปลงอนเนองมาจาก

“อนาคตศกษา”มความรสกผกพนกบผลลพธทเกดขน

• ความเขาใจ (Comprehension) สนบสนนใหผมสวนเกยวของมความเขาใจการเปลยนแปลง

ระดบโลกทเกดกบธรกจหรออาชพของตนและใหสามารถควบคมเหตการณดงกลาวไดบางสวน

ความสำเรจหรอลมเหลวของอนาคตศกษา สามารถวดไดจากการประเมนดวยเกณฑทง ๖

ขางตน ประสบการณไดแสดงใหเหนความจำเปนทจะตองม “อนาคตศกษา” ในหลายระดบ ตงแตกลม

ทรบผดชอบในการประสานนโยบายทางวทยาศาสตรและเทคโนโลยทงหมดของชาต สมาคมอตสาหกรรม

ตางๆตลอดจนบรษทหรอองคกรททำการวจยดงนนกจกรรมอนาคตศกษาบางอยางอาจมขอบเขตใน

ระดบมหภาคหรอมลกษณะเปนองครวม แตบางครงกเนนในระดบจลภาค นอกจากนกจกรรม

“อนาคตศกษา” ไมวาระดบใดกตามควรรวบรวมผลลพธจาก “อนาคตศกษา” ในระดบสงกวาและ/

หรอตำกวา ทมผกระทำไวกอนแลวปอนเขาไปในกระบวนการดวย และเชนเดยวกน ผลลพธจาก

กระบวนการปจจบนกจะถกปอนกลบไปยงความพยายามมองอนาคตในระดบสงกวาหรอตำกวาตอไป

การจดลำดบความสำคญ

นาวกาธปตยสาร คลงปญญาพฒนาผนำ

12

การจดลำดบความสำคญเรมมบทบาทมากขนในการผลกดน“อนาคตศกษา”ในทกระดบซง

การจดลำดบความสำคญกคอ การเลอกอยางมสตระหวางยทธศาสตรหรอวธการทมความสำคญมาก

นอยตางกน ทงนเนองมาจากขอจำกดดานเวลา งบประมาณ หรอพลงงาน อปสรรคสำคญตอการ

ดำเนนอนาคตศกษาในระยะแรกๆคอการตอตานอยางรนแรงจากนกวชาการและนกอตสาหกรรมทง

หลาย ซงมองการจดลำดบความสำคญเสมอนหนงภยคกคาม อยางไรกดในปจจบนกลมขาราชการ นก

อตสาหกรรม ตลอดจนนกยทธศาสตรหรอนกวทยาศาสตรไดยอมรบแลววา จำเปนตองมการตดสนใจ

เพอจดอนดบความสำคญในการทำวจยระดบชาต ดงนนการวางแผนยทธศาสตรและการจดอนดบ

ความสำคญจงเปนเรองทหลกเลยงไมได สภาวะแวดลอมในอนาคตศกษาระยะหลง ๆ แตกตางจาก

สภาวะแวดลอมในชวงตนจนถงกลางทศวรรษท ๒๕๕๐ เปนอนมาก การจดลำดบความสำคญเปนผล

มาจากการตดสนใจในหลายระดบตงแตวธการตดสนใจแบบ“บนลงลาง” (top-down)โดยผบรหาร

ระดบสงเชนในระดบนโยบาย/การเมองจนถงระดบกลางๆไปจนถงวธการตดสนใจแบบ“ลางขน

บน” (bottom-up) ซงเสนอการตดสนใจโดยระดบปฏบต ดงนนตามทกลาวไวในตอนตน “อนาคต

ศกษา” จำตองทำในหลายระดบ และในทางอดมคตคอการดำเนนการในรปแบบทประสานกนได

ประสบการณชใหเหนลกษณะสำคญของ “อนาคตศกษา” ทประสบความสำเรจเพอนำไปสการจด

ลำดบความสำคญอนไดแก

• ตองกำหนดวตถประสงคของกจกรรม“อนาคตศกษา”ใหชดเจนตงแตเรมตน

• ตองสนบสนนการมสวนรวมจากทกฝายเชนผใชงานวจยผผลตและผสนบสนนทางการเงน

• ใหความสำคญกบการระดมความคดจาก“ลางขนบน”ไมนอยไปกวา“บนลงลาง”

• ตองมกลไกทเตรยมจะนำผลการตดสนใจจากกระบวนอนาคตศกษาไปปฏบตทนทหรอในอนาคต

• ขนตอนตองยดหยนตอสงทไมคาดฝนวาจะเกดและสามารถปรบแผนดำเนนการได

• ไมใชกระบวนการทดำเนนการแบบ“ครงเดยวจบ”แตจะกระทำซำเปนระยะๆเพอจะ

ไดเรยนรปฏกรยาตอบสนองและพฒนาการใหมๆ

กญแจสความสำเรจในการจดลำดบความสำคญระดบชาต กคอการสนบสนนจากผบรหาร

ระดบสงขององคกร การยอมรบผลการวจยและขนตอนการดำเนนการจากแวดวงนกยทธศาสตรหรอ

นกวทยาศาสตรและนกวชาการ อกทงการเขามามสวนรวมอยางใกลชดและยอมรบผลการวจยจาก

กลมเทคนค

วธการศกษาอนาคตหรอมองอนาคต

กจกรรมทเรยกไดวาเปน“อนาคตศกษา”หรอ“การมองอนาคต”มมากมายอยางนอยทสด

ไดรบการยอมรบจากสถาบนตาง ๆ จงไมนาแปลกใจทมการพฒนาวธการแลวจำนวน ๑๒ วธ ใน

จำนวนนเปนวธการทางสงคม๖วธและวธการทางตรรกศาสตร๖วธในทนจะนำตวอยางทเหนวา

สำคญมากลาวไวเพยงสองวธอนไดแก

นาวกาธปตยสาร คลงปญญาพฒนาผนำ

13

๑. การสำรวจเดลไฟ๒ (DelphiSurveys)เปนวธหนงของ“อนาคตศกษา”ไดรบการพฒนา

โดยRANDCorporationในครสตทศวรรษท๑๙๕๐เปนวธสำรวจความเหนจากกลมผเชยวชาญใน

สาขาหนงๆเพอใหไดคำตอบทนาเชอถอมากทสด โดยใหผเชยวชาญในสาขานนๆตอบแบบสอบถาม

ชดเดยวกนหลายครงในการสำรวจรอบทหนงผตอบแบบสอบถามจะตอบคำถามพรอมขอคดเหนสวน

ตวเกยวกบคำถาม จากนนคณะผวเคราะหหรอวจยจะคำนวณหาคาควอรไทล (Quartile) ของคำตอบ

และรวบรวมขอคดเหนเพมเตมของผตอบเพมลงในชดแบบสอบถามรอบทสอง พรอมสงคำตอบทไดใน

รอบแรกคนใหผตอบ ผตอบจะเปรยบเทยบคำตอบของตนกบผเชยวชาญทานอนและขอคดเหนเพมเตม

เพอตดสนใจใหมวาจะยนยนความคดเดมหรอจะเปลยนใจโดยมตองเผชญหนากบผเชยวชาญทานอน

ความเหนทแตกตางจากความเหนของคนสวนใหญมความสำคญไมยงหยอนกวาความเหนของคนสวนใหญ

ผลการศกษาหลายชนระบวาความเหนของสมาชกทดทสดของกลมอาจไมตรงกบความเหนของคนสวน

ใหญ

ในระยะแรกมการใชเทคนคเดลไฟกนมากในการคาดการณเทคโนโลย โดยทำนายวาเทคโนโลยใด จะ

มการพสจนหลกการไดเมอใด จะเรมพรอมใชงานหรอจะมการใชอยางแพรหลายไดเมอใด แตตอมา

มการใชอยางแพรหลายในการสำรวจและประเมนนโยบายดานตาง ๆ ทงในภาครฐและภาคเอกชน

ทางดานการศกษาการจดการและสาธารณสขเรยกวาเปนเดลไฟเชงนโยบาย(PolicyDelphi)

ลกษณะสำคญของเทคนคเดลไฟ ไดแก ๑. การไมเปดเผยตน (Anonymity) ไดจากการใชแบบสอบถามเพอไมใหผออกความเหน

ตองเผชญหนากน จะไดไมรวาใครเปนเจาของความเหน ทำใหสามารถพจารณาคณคาของความเหน

โดยไมถกเบยงเบนดวยตำแหนงหรอความสามารถในการโนมนาวของเจาของความเหน ผออกความเหน

ทแตกตางออกไปไมรสกวาถกกดดนจากผทมวฒสงกวาหรอความเหนของคนสวนใหญ

๒. การทำซำ (Iteration) ไดจากการสงแบบสอบถามเดยวกนใหตอบหลายรอบ ใหโอกาสผ

ตอบเปลยนใจโดยไมเสยหนาจากการพจารณาความเหนและเหตผลของผอน

๓. การปอนกลบโดยมการควบคม (Controlled Feedback) มการกลนกรองและปอนกลบ

ความเหนของกลมใหผตอบแบบสอบถามไดทราบในการสงแบบสอบถามรอบตอไป ผตอบจะไดทราบ

สถานภาพของความเหนรวม คำวจารณ ขอเสนอแนะ และเหตผลประกอบความคดเหนของทง

ผเหนดวยและไมเหนดวย

๔. การนำเสนอคำตอบดวยสถต (Statistical Group Response) เปนสวนหนงของการ

ปอนกลบระหวางการสอบถามแตละรอบ โดยเสนอผลคำตอบของกลมเปนคามธยฐานและระดบความ

เหนทกระจายออกไป

๒TheDelphiMethod:TechniquesandApplications,EditedbyHaroldA.LinstoneandMurrayTuroff-a CommprehensiveBookonDelphiMethod.

นาวกาธปตยสาร คลงปญญาพฒนาผนำ

14

ขอดของเทคนคเดลไฟ

• การไมเปดเผยชอของผตอบทำใหผตอบมอสรภาพทางความคด

• สามารถไดความเหนจากกลมผเชยวชาญจำนวนมากซงอาจสงเปนรอยเปนพนได

• การใชวธการทางสถตเพอประมวลผลเปนการลดอคต(Bias)ทำใหไดขอมลทนาเชอถอ

• เหมาะสำหรบคำถามยาก ๆ ทมหลายมต ซงตองประเมนทงขอเทจจรงทางวทยาศาสตร

และคณคาทางสงคมหรอคำถามในเรองทยงขาดองคความรอยางเพยงพอ เพอหาคำตอบในขณะท

จำเปนตองมการตดสนใจ

ขอเสยของเทคนคเดลไฟ

• ใชเวลานานและการลงทนสง จงนยมทำการสำรวจเพยงสองรอบ แตในปจจบนหลาย

โครงการมการใหตอบแบบสอบถามในเวบไซตแบบออนไลนซงลดคาใชจายและเวลาลงไดมาก

• ปฏสมพนธระหวางผเชยวชาญผานแบบสำรวจไมเขมขนเหมอนการเผชญหนา จงถก

กลาวหาวาการสำรวจนนๆไดเพยงความเหนเฉลยซงอาจไมใชความเหนทดทสด

ขนตอนในการสำรวจแบบเดลไฟ

๑. คณะผวเคราะหหรอผวจยปรกษากบคณะกรรมการดานเทคนค ซงประกอบดวยผเชยวชาญ

ในสาขาทจะสำรวจจำนวนหนง เพอกำหนดกรอบประเดนปญหาทจะศกษาและคดเลอกผเชยวชาญท

จะสงแบบสอบถามไปให

๒. เพอใหไดมาซงหวขอทจะใชในแบบสอบถามซงจะสงไปยงผเชยวชาญจำนวนมาก

คณะผวเคราะหหรอผวจยอาจจดการประชมระดมความคดผเชยวชาญหลายสาขาในวงกวาง

หรอใชกระบวนการจำลองภาพอนาคต หรอสงแบบสอบถามแบบคำถามปลายเปดไปใหผเชยวชาญ

เพอรวบรวมประเดนทจะศกษา

๓. คณะกรรมการดานเทคนคเสนอหวขอทจะใชในการสำรวจแบบเดลไฟ

๔. คณะผวเคราะหหรอผวจยนำหวขอไปทำเปนแบบสอบถามเดลไฟ ซงมลกษณะเปน

โครงสรางตายตวแตกเปดโอกาสใหผตอบวจารณหวขอในแบบสอบถามและเสนอหวขอเพมเตมได

๕. คณะผวเคราะหหรอผวจยปรกษาคณะกรรมการดานเทคนคใหตดสนตวแปรทจะใช

๖. ทดลองความเหมาะสมของแบบสอบถามกอนสงจรง

๗. คณะผวเคราะหหรอผวจยสงแบบสอบถามรอบท๑ไปยงผเชยวชาญ

๘. คณะผวเคราะหหรอผวจยตดตามแบบสอบถามรอบท ๑ และวเคราะหผลการตอบในเชง

สถต รวมทงคำวจารณและขอเสนอแนะตาง ๆ นำเสนอคณะกรรมการดานเทคนค เพอปรบปรงเพมเตม

หวขอและเพมตวแปร

นาวกาธปตยสาร คลงปญญาพฒนาผนำ

15

๙. คณะผวเคราะหหรอผวจยสงแบบสอบถามรอบท ๒ ไปยงผเชยวชาญทตอบแบบสอบถาม

รอบท ๑ ซงแตละขอจะมคามธยฐานและคาควอรไทล รวมทงสรปขอคดเหนตาง ๆ จากผลการสำรวจ

ในรอบท๑หากผเชยวชาญเลอกตอบใหมอกครงโดยมความเหนอยในคาควอรไทลสงสดหรอตำสดก

จะขอใหบอกเหตผลวาทำไมจงคดวาความเหนของตนถกตองกวาผเชยวชาญสามในสของกลม

๑๐.คณะผวเคราะหหรอผวจยตดตามแบบสอบถามรอบท ๒ และทำการวเคราะหผลการตอบ

นำเสนอคณะกรรมการดานเทคนค

๑๑.คณะผวเคราะหหรอผวจยทำซำขนตอนท๗และ๘จนกวาผลการสำรวจมความแตกตาง

จากครงกอนนอยมาก

๑๒.คณะผวเคราะหหรอผวจยเขยนรายงานสรปผลการสำรวจแบบเดลไฟ รวมกบคณะกรรมการ

ดานเทคนค

ตวอยางโครงการท ใชเทคนคเดลไฟ

ประเทศญปนไดมอนาคตศกษาโดยใชเทคนคเดลไฟระดบประเทศทก ๕ ปมาตงแตป พ.ศ.๒๕๑๔

นอกจากระดบประเทศแลว ญปนไดมอนาคตศกษาในระดบกระทรวง ระดบอตสาหกรรม และระดบ

บรษท/องคกรมาโดยตลอด อนาคตศกษาครงท ๘ เพงจะเสรจไปในเดอนพฤษภาคม พ.ศ.๒๕๔๙ ซง

ครงนนอกจากเทคนคเดลไฟแลว ยงใชวธการสรางภาพอนาคต การวเคราะหบทความวชาการ และ

การวเคราะหความตองการดานเศรษฐกจและสงคมควบคกนดวย

ประเทศสเปนไดมอนาคตศกษาโดยใชเทคนคเดลไฟระดบประเทศ เมอมการเปลยนแปลง

รฐบาลและจะตองแถลงนโยบายในสวนทเกยวของกบความสมพนธและความมนคงระหวางประเทศ

โดยเปนการรวมมอกนระหวางกระทรวงการตางประเทศและกระทรวงกลาโหม

ตวอยางอกประเทศหนงคอ ประเทศออสเตรยซงทำการสำรวจเดลไฟดานเทคโนโลยพรอม ๆ

กบการสำรวจเดลไฟเชงนโยบายในปพ.ศ.๒๕๔๒

๒. การวางแผนดวยภาพอนาคต๓ (ScenarioPlanning)การวางแผนดวยภาพอนาคต

เปนวธหนงของ “อนาคตศกษา” ดวยภาพอนาคตนนสรางขนมาโดยอาศยโครงเรอง (Plot) ทมาจาก

แนวโนม (Trends) ทเหนอยในปจจบนและความไมแนนอน (Uncertainties) ทอาจเกดขนไดใน

อนาคต ภาพอนาคตจงมไดหลายภาพ ขนอยกบชดแนวโนมและความไมแนนอนทเลอกมาประกอบกน

เปนโครงเรอง เราจะเลอกโครงเรองทแตกตางกนและครอบคลมเหตการณทอาจเกดขนไดในอนาคตให

มากทสดโดยทวไปประมาณ๓ -๔ โครงเรองดงนนภาพอนาคตคอภาพรวมเหตการณในอนาคตทเปนจรงได (Plausible) และเกยวของกบประเดนทอยในความสนใจ (Relevant) แตละภาพจะเปน การดำเนนเรองเลาทไมมการขดแยงภายใน และมทงเหตการณทพงประสงคและไมพงประสงคกระบวนการสรางภาพอนาคตจะกระตนจนตนาการและความคดสรางสรรค ทำใหกลาคดนอกกรอบปจจบน กลาหาวธการใหมในการแกไขปญหาเดม การสรางภาพอนาคต เปนการซกซอมอนาคต

๓ จากเวบไซต“http://en.wikiversity.org/wiki/Scenario_planning”

นาวกาธปตยสาร คลงปญญาพฒนาผนำ

16

ใหเขาใจถงผลการปฏสมพนธระหวางแรงผลกดนตาง ๆ ซงอาจเสรมกนหรอหกลางกน ซงอาจชกนำใหเกดการตดสนใจในประเดนทคงคางอยในใจมานาน และทำใหสามารถดำเนนการวางแผนยทธศาสตร ทรอบคอบกวาเดม สงทจะตองเนนยำคอ การเขยนภาพอนาคตมใชเปนการทำนายอนาคต (Forecasting) ภาพอนาคตทดจงมไดอยทวาจะสามารถบรรยายอนาคตไดถกตองเพยงใดแตอยทวาจะสามารถชกนำใหเกดการตดสนใจทดกวาเดมหรอไม การเขยนภาพอนาคตมสมมตฐานวาอนาคตเปนสงทไมแนนอน ไมมใครทำนายได จงพยายามสรางภาพอนาคตหลายภาพ เพอใหครอบคลมอนาคตทเปนไปไดใหมากทสดอนาคตยงไกลออกไปกยงมความไมแนนอนมากขน ดงนนการเขยนภาพอนาคตจงเหมาะสำหรบอนาคตศกษาระยะกลางและระยะยาว ทไมสามารถใชการวางแผนเชงกลยทธโดยทวไปได เพราะขาดขอมลทมความชดเจนพอ รวมทงปญหาทซบซอนและไมมคำตอบทถกตองเพยงคำตอบเดยว หรอผมสวนรวมเปนผมสวนไดสวนเสย(Stakeholders)มหลากหลายและอาจมผลประโยชนขดแยงกน ในการน การเขยนภาพอนาคตระยะเวลาตงแต ๑๐ปขนไปมขอดททำใหผเขารวมระดมความคดเหนสามารถหยดคดถงผลประโยชนสวนบคคลในปจจบนและกลาคดในสงทปจจบนนเปนไปไมได เพราะเปนทแนชดวาในอก๑๐ปทกคนจะไมอยในตำแหนงเดมหลายสงจะเปลยนไปผเขารวมระดมความคดจงมอสระทจะวางแผนสำหรบคนรนตอไปได

ขนตอนการเขยนภาพอนาคตมทงหมด ๘ ขนตอน ดงน ๑. การกำหนดขอบเขตของภาพอนาคต ในเมอทรพยากรในแงของบคคลและเวลามจำกดคณะผจดทำจำเปนตองกำหนดขอบเขตใหชดเจนเสยกอนวาจะเปนการสรางภาพอนาคตในระดบโลกภมภาคประเทศอนภมภาคภายในประเทศองคกรหรอปจเจกบคคลวาจะครอบคลมพนทกวางขวางเพยงใด จะมองอนาคตไกลเพยงใด หรอจะเจาะเฉพาะประเดนใด เปนตน การกำหนดขอบเขตท แคบมากทำใหสามารถลงลกในการวเคราะหประเดนได แตกอาจทำใหครอบคลมไมทวถง หากกำหนด ขอบเขตกวางไปกจะทำใหไมสามารถลงลกได ดงนน คณะผจดทำจงควรกำหนดขอบเขตทเหมาะสมโดยขนอยกบวตถประสงคของโครงการและทรพยากรทมอย

๒. การเชญผเขารวมระดมความคดโดยทวไปจำนวนผเขารวมระดมความคดในการประชมเชงปฏบตการเพอเขยนภาพอนาคตควรมประมาณ ๒๕ - ๓๐ คน เพอใหผเขารวมแตละทานมโอกาสแสดงความคดเหนไดนอกจากน ยงควรมการแบงกลมยอยระดมความคดกลมละ๖-๑๐คนควรตองเชญผมสวนรวมเปนเจาของ(Stakeholders)ใหครบทสดเทาทจะเปนไปได ๓. การเตรยมความพรอมของผเขารวมระดมความคด เพอใหสามารถดำเนนการประชมเชงปฏบตการไดอยางมประสทธภาพ ควรมการสอสารใหผเขารวมระดมความคดเขาใจในบทบาทและหนาทวา พวกเขาคอผเชยวชาญในประเดนทจะระดมความคด ซงจะเปนผใหทงขอมล ความร และความเหนในการสรางภาพอนาคต คณะผจดทำอาจชวยเตรยมความพรอมโดยการจดเตรยมขอมลพนฐานและสรปประเดนทจะระดมความคดใหศกษาลวงหนา

๔. การจดเตรยมสถานทประชมเชงปฏบตการ สถานทประชมเชงปฏบตการควรมสงอำนวยความสะดวกพรอมทจะใหคณะผเขารวมระดมความคดสามารถดำเนนกจกรรมได โดยมความเปนสวนตวพอสมควร การพกคางแรม การรบประทานอาหารรวมกน และกจกรรมกลมอน ๆ จะใหโอกาสผเขารวมฯในการพดคยกนและแลกเปลยนความคดเหนกนอยางเปนกนเองซงจะนำไปสความเขาใจในมมมองของผทมพนฐานตางกนและการสรางเครอขายในการรวมทำงานในอนาคต

นาวกาธปตยสาร คลงปญญาพฒนาผนำ

1�

๕. การเรมประชมเชงปฏบตการเพอสรางภาพอนาคตการประชมเชงปฏบตการจะเรมจากการสรปประเดนและขอบเขตของภาพอนาคตเพอความเขาใจตรงกน อาจมการนำเสนอบทความจากผทรงคณวฒในประเดนทเกยวของบางแตกไมควรใชเวลาของทประชมมากเกนไป • การระบแนวโนมแนวโนมเปนแรงผลกดน(DrivingForces)ทเกดขนคอนขางจะแนนอน ขนาดของแรงนในอนาคตสามารถทำนาย (Forecast) จากผลผลตของอดต โดยการคำนวณจากตวแบบ (Models)ตางๆหรอโดยการคาดคะเนของผเชยวชาญ เรามกจะพจารณาแนวโนมในดานการเมอง (Politics) เศรษฐกจ (Economics) สงคม (Social) เทคโนโลย (Technology) และสงแวดลอม (Environment) หรอใชชอยอวา STEEP ซงเปนสภาวะแวดลอมของประเดนทกำลงพจารณาอย • การระบความไมแนนอน ความไมแนนอนคอปจจยหรอเหตการณทไมแนใจวาจะเกดหรอไมเกดในอนาคต และไมจำเปนตองเปนเรองไมดเสมอไป อาจเปนปจจยดานบวกกได แนวโนมเองเมอไปในอนาคตไกลหนอย กมความไมแนนอน แตความไมแนนอนทจะตองพยายามมองหานน เปนความไมแนนอนทสามารถพลกผนเหตการณหรอแนวโนมทกำลงดำเนนอยโดยสนเชง ซงปจจบนอาจเปนเพยงสญญาณออนๆพอสงเกตเหนแตในอนาคตอาจกลายเปนปจจยทมความสำคญมาก ๖. การกำหนดประเดนหลกของโครงเรองของภาพอนาคตดงทกลาวมาแลววาโครงเรองของภาพอนาคตแตละภาพไดมาจากแนวโนมและความไมแนนอน ๓ - ๔ ขอเรยกวา ประเดนหลก(Scenario Logics) อาจใชแนวโนมหรอความไมแนนอนขอหนงขอใดเปนประเดนหลกของภาพอนาคต และใชขออนๆประกอบเปนประเดนรองกได ๗. การเขยนภาพอนาคต ภาพอนาคตนนเปนเรองเลา (Narrative) เหตการณในอนาคตเพอใหเรองเลาเปนทนาสนใจ อาจนกถงขาวพาดหวหนงสอพมพในวนนน ซงอาจมตวละคร แลวเลาเหตการณทตวละครนนประสบในวนหนง หรออาจเปนการบรรยายเหตการณโดยทวไปกไดหลงจากเขยนภาพอนาคตเสรจแลวควรมการตรวจสอบความเปนไปไดจากขอมลและหลกฐาน ๘. การเชอมโยงภาพอนาคตกบการวางแผนยทธศาสตร การใชภาพอนาคตทกภาพเปนฉากหลงแสดงอนาคตตางๆทอาจเปนจรงไดนนชวยกำหนดวสยทศนและยทธศาสตรไดโดยวธการแรกเปนวธการทไดผลทสด เพราะไมไดทงภาพอนาคตภาพหนงภาพใดไป จงยงจะพจารณาเหตปจจย ทกอยางไดครบถวนภายใตทรพยากรจำกดเพอขยายผลสงทพงประสงคและปองกนสงทไมพงประสงคมใหเกดขน วสยทศนทผมสวนรวมเปนเจาของกำหนดขน เปนเปาหมายทตองใชกลยทธในการบรรลและมสวนในการกำหนดกลยทธดวย ความสำเรจของการสรางภาพอนาคตทมกมผกลาวขานถงคอกรณของบรษทเชลล ซงไดตดสนใจวาดภาพอนาคตภาวการณนำมนในตลาดโลก ณ เวลาทนำมนในขณะนนมราคาคงท มไดมวกฤตการณใดๆมาบบบงคบใหบรษทจำเปนตองเรงวาดภาพอนาคตแตอยางใดนำมนในตลาดโลกมราคาคงตวอยท ๒ เหรยญสหรฐฯ ตอบารเรล ตอเนองมาตงแตสนสดสงครามโลกครงท ๒ ราคานำมนทคอนขางคงตวนเองททำใหบรษทนำมนรายอน ๆ มไดใสใจกบการเตรยมการรบมอกบความเปลยนแปลงใดเปนพเศษ อยางไรกตามบรษทเชลลไดคดถงความเปนไปไดทอาจจะเกดขน และมผลกระทบรนแรงตอสถานการณนำมนโลกหากกลมประเทศผคานำมนรายใหญของโลก (OPEC)มทาทเปลยนแปลง มความขดแยง หรอในทางตรงกนขามอาจรวมหวกนขนราคานำมนเพอบบลกคา กลม

นาวกาธปตยสาร คลงปญญาพฒนาผนำ

1�

พนกงานของบรษทเชลลทไดรบมอบหมายใหมองอนาคต ไดวาดภาพอนาคตไว ๒ ภาพ ภาพแรก เปนภาพเหตการณราคานำมนคงท ธรกจซอขายนำมนดำเนนไปตามปกต ภาพทสองเปนภาพท OPEC รวมหวกนขนราคานำมน เมอเกดวกฤตการณราคานำมนในป พ.ศ.๒๕๑๖ บรษทเชลลสามารถรบมอกบเหตการณดงกลาวไดด และขยบตวจากการเปนบรษทนำมนขนาดใหญอนดบ ๗ ของโลก ขนมาเปนอนดบท๒ไดและมกำไรสงสดนอกจากนบรษทเชลลยงไดคาดการณการลมสลายของระบอบคอมมวนสตในรสเซย และตดสนใจไมเขาไปลงทนดานกาซธรรมชาต ทงทบรษทนำมนรายอน ๆหลายรายตางเขาไปลงทนกน เมอเหตการณดงกลาวเกดขนบรษทนำมนตางๆตองเผชญกบความวนวาย และยงขาดทนจากการลงทนในรสเซยดวย จะเหนไดวาอนาคตศกษาของบรษทเชลลใหผลทเปนประโยชนตอบรษทมาก จากวธการศกษาอนาคต หรอ “อนาคตศกษา” ดงทไดกลาวมาแลวขางตนน พอจะมองอนาคตไดอยางเปนขนเปนตอน และสามารถนำไปประยกตใชไดหลากหลายโอกาส เชน การกำหนดวสยทศนขององคกรการกำหนดนโยบายทสำคญขององคกรหรอการวางแผนยทธศาสตรในระดบตางๆ ซงทงหมดนในมมมองของนกยทธศาสตรจะมองไกลไปถงการตรวจสอบสภาพแวดลอมภายนอกในขนการประเมนยทธศาสตรและกำหนดกำลงรบ ซงขอขดของทสำคญในชวงทผานมาพบวา การประเมนยทธศาสตรดวยการวเคราะหแนวโนมคนหาภยคกคามทชดเจนนน กระทำไดยาก จนไมสามารถทำการประเมนยทธศาสตรระยะไกลจากการคนหาภยคกคามไดอกตอไป นกยทธศาสตรทชาญฉลาดจงนำแนวทางการศกษาอนาคตหรอ “อนาคตศกษา” ไปประยกตในขนตอนกอนทจะกำหนดยทธศาสตร (Ways) โดยใหไดภาพอนาคตของสภาวะแวดลอมกอนทจะดำเนนการขนตอนตอไป ซงกหมายความวาอนาคตอนยาวไกลจะไมอยหางไกลจากความคดคำนงของนกยทธศาสตรอกตอไป ดงนนความมนคงของชาตกจะปรากฏออกมาในรปแบบของทศทางทยดหยนในการกาวหนาไปในอนาคตทหลากหลาย ซงนกยทธศาสตรสามารถตดสนใจเลอกไดในชวงปจจบน

สรป

นบตงแตไดเกดววฒนาการของแนวความคดทางดานยทธศาสตรแนวใหม โดยนคโคโล มาเคยเวลล๔ ไดนำกำลงอำนาจแหงชาต อนประกอบดวย การเมอง เศรษฐกจ การทหาร สงคมจตวทยาและวทยาศาสตรเทคโนโลยมาพจารณาเปนกรอบในการใชบรหารจดการเพอใหบรรล

วตถประสงคของชาต แนวความคดอนสำคญดงกลาวนเองไดสรางอทธพลอยางมากใหกบนกยทธศาสตร

และนกการทหารทงหลายในชวงแรก ๆ กอนทจะเกดสงครามโลกครงท ๑ ตางกใหความสำคญกบ

กำลงอำนาจดานการเมองและการทหาร วามอทธพลและจะตองพจารณาใหความสำคญมากกวากำลง

อำนาจดานอนๆจนกระทงนกยทธศาสตรและนกการทหารอยางอองเดรโบเฟร๕ไดพสจนใหเหนอยาง

ชดเจนวากำลงอำนาจดานสงคมจตวทยากมความสำคญไมยงหยอนไปกวากนในชวงเวลาระหวางเกด

สงครามโลกครงท๑กบครงท๒

สรป

๔ Niccolo`_Machiavelli, นกปรชญา นกประวตศาสตร และนกเขยนชาวอตาล มชวตในชวงระหวาง ค.ศ.๑๔๖๙-๑๕๒๗ ยคจกรวรรดโรมนอนศกดสทธไดเขยนหนงสอหลายเลมหนงสอทสำคญ๒เลมคอThe Art of WarและThe Prince

นาวกาธปตยสาร คลงปญญาพฒนาผนำ

1�

อยางไรกตามในสถานการณยคปจจบนไดแสดงใหประจกษวากำลงอำนาจของชาต

ดานเศรษฐกจ และดานวทยาศาสตรเทคโนโลยมความสำคญแซงหนาดานอน ๆ ขนมาอยางทไมเคย

ปรากฏมากอน นบตงแตสนสดสงครามโลกครงท ๒ เปนตนมา ไดเกดพฒนาการของกระบวนการ

อนาคตศกษา จนกระทงปจจบนไดเปนขนตอนของกระบวนการอนาคตศกษาถง ๑๒ วธทแตกตางกน

แตวธทเหมาะสมสอดคลองกบคำนยามของความมนคงของชาต กจะเปนสองวธตามทไดยกมา

กลาวไวขางตน ทสามารถนำมาประยกตใชกบการประเมนและตรวจสอบสภาพแวดลอมดาน

ความมนคงไดเปนอยางด การทนกการทหารทงหลายใหความสำคญกบการประเมนและการวางแผน

ยทธศาสตรแลว นกยทธศาสตรกจะตองใหความสำคญกบกระบวนการของอนาคตศกษาในแนวทาง

เดยวกน หรอถาจะกลาววาอนาคตศกษาเปนจดเรมตนของกระบวนการวางแผนยทธศาสตรแลว

ยทธศาสตรกถอวาเปนหนทางนำไปสคำตอบสดทายในการบรหารจดการดานความมนคงแหงชาตใน

แนวทางเดยวกน

“อนาคตศกษา” กบความมนคงของชาต จงถกเชอมโยงเขาดวยกนดวยวธการอนชาญฉลาด

ของนกวเคราะห นกยทธศาสตร และนกการทหารทตองการกระบวนของการมองไปขางหนารวมกน

ผาน “อนาคตศกษา” ซงสามารถเชอมชองวางดงกลาวไดดวยลกษณะปฏสมพนธของ “อนาคตศกษา”

ทกลาวถงนเอง สงทไดจากกระบวนการของอนาคตศกษามกจะสำคญกวาผลลพธจากการศกษา ซง

ถอไดวาเปนการใหโอกาสในการออกแบบอนาคตของชาตผานกระบวนการตดสนใจอยาง

ชาญฉลาดตงแตในชวงเวลาปจจบน

สดทายนผเขยนขอฝากความหวงไววา หนวยงานทดแลดานความมนคงของชาต ไมวาจะเปน

ดานความมนคงภายในหรอภายนอกกตาม องคกรทรบผดชอบงานดานสงคมจตวทยา และวทยาศาสตร

เทคโนโลยระดบชาตจะตองไมมองขามถงความสำคญกระบวนการของอนาคตศกษายงไปกวานนควร

ทจะไดนำกระบวนการของอนาคตศกษามาวจย พฒนา และประยกตใหเหมาะสมกบ

สภาพแวดลอมอนซบซอนยงเหยงแบบไทยๆในโอกาสอนใกลนไดตอไป

๕AndreBeaufre,นายพลแหงกองทพบกฝรงเศสมชวตระหวางค.ศ.๑๙๐๒-๑๙๗๕เกดในฝรงเศสและเสยชวตในอดตยโกสลาเวย ผานสงครามในแอฟรกาเหนอ สงครามอนโดจนครงแรก วกฤตการณคลองสเอซ และ สงครามโลกครงท ๒ ภายหลงไดรบการยอมรบวาเปนบดาแหงยทธศาสตรสมยใหม ไดกำหนดทฤษฎการปองปราม และศกษาเกยวกบสงครามปฏวต ไดเขยนหนงสอยทธศาสตรขนหลายเลมแปลเปนหลายภาษาหนงในจำนวนนนคอหนงสอStrategy forTomorrow (NewYork:Crane,RussakandCompany,Inc.,๑๙๗๔)จำนวน๙๑หนา

`