หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 เรื่อง เวลากับยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ns1.tpp.ac.th/group/wp-content/uploads/2018/07/1.-เอกสาร... ·

ค าอธบายรายวชา

รายวชา ประวตศาสตร ส 31103 ชนมธยมศกษาปท 4

เวลาเรยน 20 ชวโมง/ภาคเรยน จ านวน 0.5 หนวยกต ภาคเรยนท 1

ศกษาเกยวกบความหมาย ความส าคญของเวลาและยคสมยทางประวตศาสตรทปรากฏอยใน

หลกฐานทางประวตศาสตรไทย การสรางองคความรใหมทางประวตศาสตร ข นตอนวธการทางประวตศาสตร

คณคาและประโยชนของวธการทางประวตศาสตรทมตอการศกษาทางประวตศาสตร ศกษาประเดนส าคญทาง

ประวตศาสตรไทย แนวคดเกยวกบความเปนมาของชาตไทย อาณาจกรโบราณในดนแดนไทยและอทธพลทม

ตอสงคมไทย ปจจยทมผลตอการสถาปนาอาณาจกรไทยในชวงเวลาตาง ๆ สาเหตและผลของการปฏรปการ

ปกครองบานเมอง การเลกทาส เลกไพร การเปลยนการปกครอง พ.ศ.2475 และบทบาทของสตรไทย

โดยใชกระบวนการทางประวตศาสตร เพอฝกทกษะวเคราะห ทกษะกระบวนการทางประวตศาสตร

เพอใหเกดความร ความเขาใจทกษะกระบวนการทางประวตศาสตรอยางเปนระบบ และตระหนก ม

ความรก ความภมใจ ธ ารงความเปนไทยและเหนความส าคญ เกดความสามารถในการคดและความสามารถ

ในการสอสารไดอยางมประสทธภาพ

รวมตวชวด 3 ตวชวด

ส 4.1 ม.4-6/1, ม.4-6/2

ส 4.3 ม.4-6/1

โครงสรางหนวยการเรยนร

กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2561

รายวชา ประวตศาสตร ส 31103 ช นมธยมศกษาปท 4

ท ชอหนวยการ

เรยนร

มาตรฐานการ

เรยนร/ตวชวด สาระการเรยนร

เวลา

(ชวโมง)

น าหนก

คะแนน

1. เวลากบยคสมย

ทางประวตศาสตร

ส 4.1 ม.4-6/1

ตระหนกถง

ความส าคญของ

เวลาและยคสมย


ทแสดงถงการ

เปลยนแปลงของ

มนษยชาต

- เวลาและการแบงยคสมยทางประวตศาสตร 1

10

- การนบและการเทยบศกราชใน

ประวตศาสตรไทย 1

- การแบงยคสมยทางประวตศาสตรไทย 1

- สมยกอนประวตศาสตรในประเทศไทย 1

- สมยประวตศาสตรของประเทศไทย

- ตวอยางการใชเวลา ศกราช และยคสมย 1

2.

การสรางองค

ความรใหมทาง

ประวตศาสตรไทย

ส 4.1 ม.4-6/2

สรางองคความร

ใหมทาง

ประวตศาสตรโดย

ใชวธการทาง

ประวตศาสตรอยาง

เปนระบบ

- การสรางองคความรใหมทางประวตศาสตร

ไทย 1

20

- ความหมาย ความส าคญ และประโยชน

ของวธการทางประวตศาสตร 1

- หลกฐานทางประวตศาสตรไทย 1

- ความส าคญของหลกฐานทางประวตศาสตร

ไทย 1

- โครงงานประวตศาสตร 1

สอบกลางภาค 20

3.

ประเดนส าคญ


ไทย

ส 4.3 ม.4-6/1

วเคราะหประเดน

ส าคญของ

ประวตศาสตรไทย

- แนวคดเกยวกบความเปนมาของชาตไทย 2

30

- อาณาจกรโบราณในดนแดนไทย ปจจยทม

ผลตอการสถาปณาอาณาจกรไทย 2

- การปฏรปบานเมองในสมยรชกาลท 5 3

- การเปลยนแปลงการปกครอง พ.ศ. 2475 2

- บทบาทของสตรไทย 1

สอบปลายภาค - 20

รวม 20 100

3 ประวตศาสตร ส 31103 ช นมธยมศกษาปท 4

หนวยการเรยนรท 1

เรอง เวลากบยคสมยทาง

ประวตศาสตร

4 หนวยการเรยนรท 1 เรอง เวลากบยคสมยทางประวตศาสตร


หนวยการเรยนรท 1

เรอง เวลากบยคสมยทางประวตศาสตร

สาระส าคญ

การก าหนดเวลา ยคสมย การนบและเทยบศกราชในประวตศาสตรไทย ท าใหสามารถศกษาและ

เรยงล าดบเหตการณตางๆ ในประวตศาสตรได รวมท งมความสมพนธเชอมโยงจากอดตสปจจบน และ

คาดการณในอนาคตเขาดวยกนได

สาระการเรยนร

1. เวลาและการแบงยคสมยทางประวตศาสตร

2. การนบและการเทยบศกราชในประวตศาสตรไทย

3. การแบงยคสมยทางประวตศาสตรไทย

4. สมยกอนประวตศาสตรในประเทศไทย

5. สมยประวตศาสตรของประเทศไทย

6. ตวอยางการใชเวลา ศกราช และยคสมย

กจกรรมการเรยนการสอน

1. จดกจกรรมการเรยนการสอนโดยการบรรยายและการจดกจกรรมกระบวนการกลม

2. ซกถาม ตงค าถาม – ตอบและอภปราย ระหวางการบรรยาย/หลงการบรรยาย

3. สรปเนอหาในบทเรยน

4. ท าแบบฝกหดหลงเรยน/กจกรรมและงานทไดรบมอบหมาย

มาตรฐานการเรยนร/ตวชวด

ส 4.1 ม.4-6/1 ตระหนกถงความส าคญของเวลาและยคสมยทางประวตศาสตรทแสดงถงการ

เปลยนแปลงของมนษยชาต


แบบทดสอบกอนเรยน หนวยการเรยนรท 1


ค าชแจง : ใหนกเรยนเลอกตอบค าถามทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว

1. การแบงยคสมยทางประวตศาสตรของไทย โดย

แบงเปนสมยกอนประวตศาสตรและสมย

ประวตศาสตรน นใชอะไรเปนเกณฑในการแบง

ก. รปแบบการปกครอง

ข. การเรมพฒนาเทคโนโลย

ค. การต งถนฐานเปนหลกแหลง

ง. การเรมมตวอกษรใชในดนแดน

2. พระราชกรณยกจของพอขนรามค าแหงมหาราชทเปน

รากฐานส าคญของวฒนธรรมไทยคออะไร

ก. การประดษฐอกษรไทย

ข. การท านบ ารงพระพทธศาสนา

ค. การขยายอาณาเขตไปสดแหลมมลาย

ง. การใหแขวนกระดงหนาประตวงเพอใหประชาชน

มาส นรองทกข

3. ขอใดไมใชสาเหตทท าใหเสยกรงศรอยธยาคร งท 2

พ.ศ. 2310

ก. การแยงชงอ านาจในราชส านก

ข. การดอยประสทธภาพในการรบ

ค. ชาตตะวนตกไมใหการสนบสนนดานอาวธ

ง. พระมหากษตรยขาดพระปรชาสามารถทางการรบ

4. การประกาศใชพทธศกราชอยางเปนทางการในประเทศ

ไทย เรมประกาศใชเมอใด

ก. พระบาทสมเดจพระนงเกลาเจาอยหว

ข. พระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว

ค. พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว

ง. พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว

5. ขอใดกลาวถงแควนละโวไดถกตอง

ก. ปกครองดวยพระสงฆ

ข. แผอ านาจไปท วภาคใตของไทย

ค. มลพบรเปนศนยกลางการปกครอง

ง. เปนแควนทเขมรสรางขนเมอคร งปกครองดนแดน

ในลมน าเจาพระยา

6. หากประเทศไทยใชการนบศกราชแบบรตนโกสนทรศก

(ร.ศ.) แลวในปจจบน (พ.ศ. 2561) จะเปนปร.ศ.เทาใด

ก. ร.ศ. 233 ข. ร.ศ. 234

ค. ร.ศ. 236 ง. ร.ศ. 237

7. ขอใดคออาณาจกรโบราณสมยกอนอาณาจกรสโขทย

ก. อยธยา

ข. ทวารวด

ค. รตนโกสนทร

ง. ธนบร

8. ประเทศไทยเคยใชการนบศกราชแบบรตนโกสนทรศก

(ร.ศ.) ในสมยพระมหากษตรยพระองคใด





9. ศกราชและการแบงยคสมยทางประวตศาสตรม

ความส าคญตอการศกษาเรองราวเหตการณทาง

ประวตศาสตรอยางไร

ก. ท าใหทราบความเปนมาของมนษย

ข. ท าใหสามารถเรยงล าดบเหตการณไดถกตอง

ค. ท าใหทราบการเปลยนแปลงของเหตการณ

ตลอดเวลา

ง. ท าใหทราบความแตกตางของเหตการณทเกดขน

แตละสมย

10. ส ารด เกดจากการทมนษยในยดโบราณน าแรชนดใดมา

หลอมรวมกน

ก. ทองแดง ผสมกบ เงน

ข. ทองแดง ผสมกบ ดบก

ค. ทองแดง ผสมกบ เหลก

ง. ทองแดง ผสมกบ ทองค า


เวลาและการแบงยคสมยทางประวตศาสตร

ประวตศาสตร เปนการศกษาเรองราวในอดตของมนษย นกประวตศาสตรไดก าหนดเวลาและยค

สมยทางประวตศาสตรขนมาเพอศกษาและท าความเขาใจประวตศาสตร เชน ก าหนดเวลาเปนปศกราช หรอ

ก าหนดเปนสหสวรรษ ศตวรรษ และทศวรรษ

ในการก าหนดยคสมย นกประวตศาสตรไดถอเอาลกษณะเดนของเหตการณเปนเกณฑเพอให

สามารถเขาใจและจดจ ายคสมยนน ๆ ได ประวตศาสตรจงมความส าคญ ซงจะชวยใหผศกษาเกดความเขาใจ

งายและตรงกน

ความส าคญของเวลาและยคสมยทางประวตศาสตร

บอกใหรวาเหตการณตางๆ เกดขนและสนสดเวลาใด

บอกใหรวาเหตการณตางๆ เกดขนมานานเทาใด

บอกใหรวาเหตการณตางๆ เหตการณใดเกดขนกอนหรอหลง เมอ

เปรยบเทยบกบเหตการณอนๆ

บอกใหรถงความสมพนธหรอเกยวของของเหตการณใน

ประวตศาสตร

ท าใหเขาใจและวเคราะหเหตการณตางๆ ในประวตศาสตรไดดขน

เวลามความส าคญอยางไร

...............................................

...............................................

...............................................

.

ค าถามชวนคด....?

เวลา เปนสงทมนษยสมมตขนเพอใชในการล าดบเหตการณตางๆ ทเกดขน ในชวตประจ าวน ซง

ชวยใหมนษยท าความเขาใจความแตกตางระหวางชวงเหตการณตางๆ ได เวลาจงมความส าคญอยางมากใน

การแบงยคสมยทางประวตศาสตร


สมยกอนประวตศาสตร

สมยประวตศาสตร


ชวงเวลาทมนษยเรมมตวอกษรใช

แลว


ชวงเวลาทมนษยยงไมมตวอกษร

ใช อาศยอยตามเพงผา หาของปา

ลาสตว

ชาวสเมเรยนเปนชนชนาตแรกในบาบโลเนยทรจกการเขยนหนงสอต งแต 3000 ปกอนครสตกาล

โดยการประดษฐอกษรรปลม หรอทเรยกวา คนฟอรม (Cuneiform) ภายหลงไดดดแปลงแกไข มการคด

เครองหมายตางๆ เพอใชแทนภาพ

อกษรรปลม หรอ คนฟอรม


การนบและการเทยบศกราชในประวตศาสตรไทย

การนบศกราช ในการศกษาประวตศาสตรไทยเราจะพบวามการใชศกราชหลายแบบ ดงนน เพอให

สามารถศกษาประวตศาสตรไดอยางถกตอง เราจงควรท าความเขาใจเกยวกบวธการนบศกราชแบบตางๆ ดงน

หลกเกณฑการเทยบศกราช

ม.ศ. + 621 = พ.ศ. พ.ศ. – 621 = ม.ศ.

จ.ศ. + 1181 = พ.ศ. พ.ศ. – 1181 = จ.ศ.

ร.ศ. + 2324 = พ.ศ. พ.ศ. – 2324 = ร.ศ.

• เปนศกราชทางพระพทธศาสนา

• ไทยเรมใชในสมยสมเดจพระนารายณมหาราช

• น ามาใชเปนแบบอยางของทางราชการสมยรชกาลท 6

พทธศกราช

จลศกราช

มหาศกราช

รตนโกสนทรศก

• บปผะอรหนตเปนผกอตง

• แพรหลายเขาไทยผานอาณาจกรลานนา

• นยมใชกนมากในหลกฐานทางประวตศาสตรไทย

• พระเจากนษกะกษตรยอนเดยมพระราชด ารขน

• ประเทศไทยรบผานมาทางขอมหรอเขมร

• พบในหลกฐานทางประวตศาสตรสมยสโขทย และอยธยาตอนตน

• รชกาลท 5 มพระราชด ารใหบญญตขน

• เรมนบปทสถาปนากรงรตนโกสนทรเปนราชธาน

• เลกใชในตนรชกาลท 6

พ.ศ.2561 ตรงกบ ป ร.ศ. ...........................

ร.ศ.130 ตรงกบ ป พ.ศ. ...............................

พ.ศ.2558 ตรงกบ ป จ.ศ.. ...........................

ม.ศ.1148 ตรงกบ ป จ.ศ. ...............................



การแบงยคสมยทางประวตศาสตรไทย

สมย ลกษณะการแบง ชวงระยะเวลา


แบงตามลกษณะเครองมอหน ยคหนเกา

ยคหนใหม

แบงตามลกษณะเครองมอโลหะ ยคส ารด

ยคเหลก


แบงตามราชอาณาจกรหรอราชธาน

สมยสโขทย

สมยอยธยา

สมยธนบร

สมยรตนโกสนทร

แบงตามลกษณะการปกครอง สมยสมบรณาญาสทธราชย

สมยประชาธปไตย

แบงตามหลกสากล

สมยโบราณ

สมยใหม

สมยปจจบน

สมยกอนประวตศาสตรในประเทศไทย

ดนแดนประเทศไทยกอนทจะมการตงอาณาจกรไทยในสมยพทธศตวรรษท 18 หรอดนแดนประเทศ

ไทยกอนสมยประวตศาสตรนน นกโบราณคดชาวตะวนตกและชาวไทยไดแบงยคกอนประวตศาสตรใน

ดนแดนประเทศไทยไว 4 ยค ดงน

เครองมอหนกะเทาะ

พบทถ าหลงโรงเรยนทบปรก จ. กระบ

ยคหนเกา

• มอาย 700,000-10,000 มาแลว

• รจกใชเครองมอหนกรวดกะเทาะหนาเดยว

• พบทบานแมทะ และบานดอนมล จ. ล าปาง

แหลงโบราณคดผาบง จ. เชยงใหม ทถ าหลง

โรงเรยนทบปรก จ. กระบ เปนตน

ในยคหนเกามนษยมการด ารงชวตแบบไหน

เหมอนกบในสมยปจจบนหรอไม......



สบเนองมาจากยคทองแดงทมนษยคนพบความรอนจากไฟสามารถแปรรปทรพยากรธรณอกประเภท

หนงได ทรพยากรประเภทนกคอโลหะ ในข นตนมนษยพบวาเมอทองแดงถกความรอนจะออนตวและจะแปร

รปไปอยางไรกได ไฟจากถานในทจ ากดจะใหความรอนสงพอสมควร สามารถน าไปสการสกดแยกเอาโลหะใน

แรและหนมาใชประโยชน จากการทโลหะทองแดงทใชมาต งแตเดมนนไมแขงแรง และทนทานตอดนฟาอากาศ

จงมการหาโลหะอนมาผสม โดยมการเอาโลหะทองแดงผสมกบดบกไดโลหะผสมทเรยกวา บรอนซ (Bronze)

หรอส ารด ซงเปนโลหะทมความแขงแรงและทนทานตอการผกรอนดกวาทองแดง

ยคหนใหม

• มอายระหวาง 10,000-4,000 ปมาแลว

• พบเครองมอหนขดดานหนงคม ดานหนงมน

ผวเรยบ

• พบภาชนะดนเผาแบบตาง ๆ พบทบานเกา

จ. กาญจนบร ทโคกพนมด จ. ชลบร เปนตน

• ลกษณะเครองมอทพบจะมความละเอยด

มากกวาในยคหนเกา

• เรมมการรวมตวกนอยเปนกลม เปนชมชน ม

การจดระเบยบทางสงคม

• เรมมการเพาะปลก และเลยงสตวเพอ

ประโยชนทางการเกษตร

ภาชนะดนเผา พบทโคกพนมด อ. พนสนคม จ. ชลบร

ขวานหนขด พบทโคกพนมด อ. พนสนคม จ. ชลบร

ยคส ารด

• มอายระหวาง 4,000-2,500 ปลวงมาแลว

• รจกน าโลหะส ารดมาท าเครองมอเครองใช

• ซงเปนเครองมอทมความแขงแรงทนทาน

กวาทองแดง

• พบทบานโคกพลบ จ. ราชบร

• ทบานเชยง จ. อดรธาน

หอก และขวานส ารด พบทบานเชยง จ.อดรธาน


หลงจากทแรทองแดงและแรดบกหาไดยากขนและมปรมาณไมมากนก ในขณะทแรเหลกหาไดงาย

กวาและมปรมาณเพยงพอทจะน ามาใชประโยชนในดานตางๆ ยคเหลกจงมววฒนาการทรวดเรวและแพรหลาย

กวาทองแดงและส ารด โดยมการใชงานในหลายรปแบบ เชน เครองมอ เครองใช อาวธ สงกอสราง และ

สถาปตยกรรมตางๆ

สมยประวตศาสตรของประเทศไทย

ยคเหลก

• เรมเมอประมาณ 2,500 ปลวงมาแลว

• สงคมมความซบซอนมากขน ผคนมวถชวต

ทเจรญขน

• เปนยคทมนษยเรมใชเหลกในการท า

เครองมอเครองใชตาง ๆ ในการด ารงชวต

• ยคตอมาหลงยคเหลก คอ สมยโบราณ

(ancient history)

• พบทบานดอนตาเพชร จ. กาญจนบร

บานหนองนาตม จ. นครราชสมา เปนตน

เครองมอเหลก พบทบานดอนตาเพชร จ. กาญจนบร

อทยานประวตศาสตรสโขทย

อาณาจกรสโขทยกอตงขนประมาณ พ.ศ. 1780 พอขนศร

อนทราทตย ทรงสถาปนาสโขทยขนมา สรางความเปนปกแผนใหกบ

ชนชาตไทย โดยขยายเขตการปกครองออกไปอยางกวางขวาง สโขทย

เปนราชอาณาจกรของชาตไทย อยประมาณ 200 ป จงถกรวมเขาเปน

สวนหนงของอาณาจกรอยธยา เมอ พ.ศ. 1981

หลกศลาจารกหลกท 1

ในจารกใหขอมลว า พอขน

รามค าแหงทรงคดประดษฐอกษรไทย

ขน ในปมหาศกราช 1205 ซงตรงกบ ป

พ.ศ.1826


สมยประวตศาสตรของ

ประเทศไทย

สมยอาณาจกร

โบราณ สมยสโขทย สมยอยธยา สมยธนบร

สมย

รตนโกสนทร

สมยอาณาจกรโบราณ

แผนผงความคดสมยประวตศาสตรในประเทศไทย

อาณาจกรทวารวด เปนอาณาจ กรทต งอยใน

บรเวณทราบลมแมน าเจาพระยา ตงขนราวพทธศตวรรษท

12-16 มศนยกลางอยบรเวณนครปฐม สพรรณบร ราชบร

มความเจรญ ทางการคา ศลปวฒนธรรม และพทธศาสนา

เชน วงลอพระธรรมจกร และกวางหมอบทพระปฐมเจดย

จงหวดนครปฐม

อาณาจกรโคตรบร เปนอาณาจกรอยทบรเวณภาค

ตะวนออกเฉยงเหนอ ตงขนราวพทธศตวรรษท 11-15 ม

ศนยกลางอยทนครพนมมวฒนธรรมประเพณแบบอนเดย

นบถอพระพทธศาสนานกายหนยาน (เถรวาท) โบราณสถาน

ทางพระพทธศาสนา คอ พระธาตพนม

อาณาจกรศรวชย เปนอาณาจกรอยในภาคใต

ต งขนราวพทธศตวรรษท 12-17 มศนยกลางอยท อ าเภอ

ไชยา จงหวดสราษฎรธาน ลงไปจนจดแหลมมลาย เปน

อาณาจกรทเปนศนยกลางการคาขายทางทะเลมความ

เจรญรงเรองท งทางพระพทธศาสนาเปนอยางมาก

เหรยญเงน ทมจารกภาษาสนสกฤตวา “ศรทวารวต

ศวรปณยะ” อกดานหนงเปนลายหมอน า

พบท จ. นครปฐม

วดพระธาตพนม วรมหาวหาร

ณ รมฝงแมน าโขง อ าเภอธาตพนม จงหวดนครพนม

วดพระบรมธาตไชยาราชวรวหาร

ต าบลเวยง อ าเภอไชยา จงหวดสราษฎรธาน

สมยอาณาจกรโบราณในประวตศาสตรไทย เปนสมยกอนทไทยจะรวมตวกนเปนปกแผน ซงเปนชวงท

ผคนรวมตวกนเปนกลม เปนชมชน เปนกลมตางๆ และสถาปนาเปนอาณาจกรขนมา ซงสรปไดดงน


พระบรมราชานสาวรยสามกษตรย หรอทมกเรยกกนวา

อนสาวรยสามกษตรย เปนพระบรมราชานสาวรย ของพระมหากษตรยไทย 3 พระองค ผสรางเวยงเชยงใหม คอ

พญามงราย พญาง าเมอง และพอขนรามค าแหงมหาราช

อาณาจ กรล านนา เ ปนอาณาจ กรอ ย ใน

ภาคเหนอ ตงขนในราวพทธศตวรรษท 18 มความเจรญ

ทางศลปวทยาการ มตวหนงสอของตนเองเรยกวา

"อ กษรไทยยวน ( ไทย โ ยนก) " เ ปน ศนยกลา ง

พระพทธศาสนาในภมภาคนน

อาณาจกรละโว เปนอาณาจกรทต งอยบรเวณ

ลมแมน าเจาพระยาตงขนราวพทธศตวรรษท 13 มความ

เจรญรงเรองทางดานพระพทธศาสนา ซงไดร บเอา

ศ ลปว ฒนธร รมแบบขอม เข า ม าผสมผสาน เ ป น

ลกษณะเฉพาะของละโว เชน พระปรางคสามยอด

จงหวดลพบร

อาณาจกรตามพรลงคหรอนครศรธรรมราช

เปนอาณาจกรทต งอยทางภาคใตของประเทศไทย ตงขน

ในราวพทธศตวรรษท 13-14 เปนศนยกลางการคา และ

การปกครองและย งมความเจรญรงเรองทางดาน

พระพทธศาสนา

อาณาจ กรหรภญชย เ ปนอาณาจ กรทาง

ภาคเหนอของประเทศไทย ตงขนในราวพทธศตวรรษท

13-14 เปนศนยกลางพระพทธศาสนาทางภาคเหนอ

พระปรางคสามยอด จงหวดลพบร

วดพระบรมธาตวรมหาวหาร หรอ วดพระมหาธาตวรมหาวหาร

อ าเภอเมองนครศรธรรมราช จงหวดนครศรธรรมราช

พระธาตหรภญชยวรมหาวหาร ต งอยใจกลางเมองล าพน


สมยอาณาจกร

โบราณ

................. ................. ................. ................. ................. ................. .................

สมยสโขทย

สโขทยถอก าเนดขนอยางเรยบงายจากการพฒนาของหมบานเลก ๆ ทเตบโตขนเปนเมอง กระจายตว

อยตามแนวลมน ายมและนาน คร นกอน พ.ศ. 1700 สโขทยเรมมฐานะเปนแวนแควนขนมาเปนคร งแรกโดยม

พอขนศรนาวถมเปนพอเมอง และเปนชวงทอทธพลขอมเรมเสอมลง ท าใหสโขทยเปนปกแผนมากขนโดย

สามารถสรปสาระส าคญเปนประเดนไดดงน

เมอสนแผนดนพอขนรามค าแหง กรงสโขทยเรมออนก าลงลง พรอม ๆ กบทแวนแควนอนเขมแขง

ขน อาณาจกรลานนาขยายอ านาจลงมาจนถงลมแมน ายม-นาน แควนละโวและอยธยาเขมแขงขนจากการ

รวมตวกบสพรรณบรทครองอ านาจอยเหนอลมแมน าทาจน จนในทสดกกอตงกรงศรอยธยาขนไดส าเรจในป

พ.ศ.1893 หลงจากนนไมนานอาณาจกรสโขทยกถกผนวกเขาเปนสวนหนงของกรงศรอยธยา

แบบฝก...ชวนคด : ใหนกเรยนเตมแผนผงความคด เรอง สมยอาณาจกรโบราณ

• เรมต งแตสถาปนาอาณาจกรสโขทย และสดทายถก

ผนวกเขากบอยธยา

• มการประดษฐตวอกษรไทย โดยพอขนรามค าแหง

เมอ พ.ศ.1826

• มการนบถอพระพทธศาสนานกายเถรวาท

• มการจดระเบยบการปกครอง

• มการสรางศลปะแบบสโขทย เชน เจดยทรงดอก

บวตม พระพทธรปปางลลา เปนตน

แบบฝก...ชวนคด : เพราะเหตใดอาณาจกรสโขทยจงเสอมอ านาจลง

และโดนผนวกเขาเปนสวนหนงของอาณาจกรอยธยา

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................


สมยอยธยา

สมยการวางรากฐานอ านาจและเสรมสรางความมนคง

• สมยสมเดจพระรามาธบดท 1 (อทอง) ถงสมย

พระบรมราชาธราชท 2

• อาณาจกรมขนาดเลก

• สรางความม นคงโดยการเปนพนธมตร กบขอมในระยะแรก

• มการตดตอคาขายกบตางประเทศ

สมยทมอ านาจทางการเมองและความรงเรองทางเศรษฐกจ

• สมยสมเดจพระบรมไตรโลกนาถ

ถงสมยสมเดจพระนารายณมหาราช

• การปกครองเปนระบบและม นคงยงขน

• ตดตอคาขายกบตางชาตอยางกวางขวาง

• แมจะเสยกรงคร งท 1 พ.ศ.2112 แตกฟนตวอยางรวดเรว

• มพระมหากษตรยทยงใหญหลายพระองค เชน

สมเดจพระบรมไตรโลกนาถ สมเดจพระนเรศวรมหาราช

และสมเดจพระนารายณมหาราช เปนตน

สมยเสอมอ านาจ

• สมยสมเดจพระเพทราชาถงสมย

สมเดจพระทน งสรยาศนอมรนทร

• อยธยามความเขมแขงนอยลง

• เกดการแยงชงอ านาจกนหลายครง

• เสยกรงคร งท 2 สนสดสมยอยธยา

• เมอ พ.ศ.2310

พระบรมรปสมเดจพระ

รามาธบดท 1 (อทอง)

ปฐมกษตรยผสถาปนาอาณาจกร

สมเดจพระนเรศวรมหาราชทรงหล ง

ทกษโณทก ประกาศอสรภาพ

วรกรรมของชาวบานบางระจน เปนเหตการณส าคญ

ในประวตศาสตรไทยทเกดกอนหนาท

กรงศรอยธยาจะสญเสยอสรภาพแกพมา

Q. ขอใดไมใชสาเหตทท าใหเสยกรงศรอยธยาคร งท 2 พ.ศ. 2310





ค าถาม...ชวนคด


สมยธนบร

• เปนสมยกอบกเอกราชหลงจากเสยกรง

• สรางบานเมองใหเปนปกแผนขนมาใหม

• ฟนฟศาสนา ศลปกรรม วรรณกรรม

• ฟนฟความสมพนธกบจนเพอผลประโยชนทางการคา

• ท าสงครามกบพมาเกอบตลอดเวลา

• ขยายอ านาจไปยงลานนา ลานชาง

สมยรตนโกสนทร

หลงจากปราบดาภเษกขนเปนพระมหากษตรย ในป พ.ศ. 2325 แลว สมเดจเจาพระยามหากษตรย

ศกทรงใชพระนามวา "พระบาทสมเดจพระพทธยอดฟาจฬาโลก" และไดยายราชธานจาก กรงธนบรขามแมน า

เจาพระยามายงฝงตรงขาม และตงชอราชธานใหมนวา "กรงเทพมหานคร" พรอม ๆ กบการสถาปนาราชวงศ

จกรขนมา ซงสมยรตนโกสนทรสามารถแบงยอยออกเปน 3 ยคดงน

ยครตนโกสนทรตอนตน

• อยในชวงสมยรชกาลท 1-3 หรอเรยกวาสมยการท าใหเหมอนเมอคร งบานเมองด

• มการตรากฎหมายตราสามดวงในสมยรชกาลท 1 เพอใชในการปกครองบานเมอง

• มการตรากฎหมายหามสบฝนในสมยรชกาลท 2 เนองจากฝนระบาด

• มการท าสนธสญญาทางการคากบองกฤษในสมยรชกาลท 3 คอ สนธสญญาเบอรน พ.ศ.2368

ซงเปนสนธสญญาฉบบสมบรณ ฉบบแรกของไทย

• สรางพระบรมมหาราชวงขนมาใหม โดยเลยนแบบความยงใหญใหเหมอนกรงศรอยธยา

พระเจาตากสน

พระบรมมหาราชวง แหงกรงรตนโกสนทร


ยคปรบปรงและปฏรปประเทศ

• อยในชวงสมยรชกาลท 4 - 7 (ถง พ.ศ. 2475)

• สมยของการปฏรปประเทศใหทนสมย เพอใหทดเทยมกบอารยธรรมตะวนตก

• สมยรชกาลท 4 เปนชวงเรมปรบปรงประเทศ เรมวางรากฐานในทกดานในการพฒนาประเทศ

• สมยรชกาลท 5 เปนชวงปฏรปประเทศในทกดาน หรอเรยกอกอยางวา ยคพลกแผนดน

• สมยรชกาลท 6 เปนชวงน าประเทศเขาสสงคมโลก โดยไทยไดเขารวมสงครามโลกครงท 1 กบฝาย

สมพนธมตร

• สมยรชกาลท 7 เกดการเปลยนแปลงการปกครองเปนระบอบประชาธปไตย ในวนท 24 มถนายน

พ.ศ.2475 โดยคณะราษฎร

สมยประชาธปไตย

ถนนเจรญกรงเปนถนนทตดขนในรชสมยพระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว รชกาลท 4 เมอ พ.ศ. 2403

• เรมขนเมอ พ.ศ.2475 ถงปจจบน ม

การปกครองระบอบประชาธปไตย

อนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข

• รฐธรรมนญเปนกฎหมายสงสดของ

ประเทศ

• อ านาจการปกครองแบงออกเปน 3

ฝาย คอ ฝายนตบญญต ฝายบรหาร

และฝายตลาการ

อนสาวรยประชาธปไตย สญลกษณของการปกครองระบอบประชาธปไตย


ตวอยางการใชเวลา ศกราช และยคสมย

การใชเวลาและศกราช

Q. ขอใดกลาวผดเกยวสมยรตนโกสนทรยคปรบปรงและปฏรปประเทศ

ชวงสมยรชกาลท 4-7 (ถง พ.ศ. 2475)

ก. สมยรชกาลท 4 เปนชวงเรมปรบปรงประเทศ

ข. สมยรชกาลท 5 เปนชวงปฏรปประเทศในทกดาน

ค. สมยรชกาลท 6 พระมหากษตรยพระราชอ านาจการปกครองใหกบ

ประชาชน

ง. สมยรชกาลท 7 เกดการเปลยนแปลงการปกครองเปนระบอบ

ประชาธปไตย

ค าถาม...ชวนคด

“ศกราช 712 ขาลศก...แรกสถาปนากรงศรอยธยา”

ทมา : พระราชพงศาวดารกรงเกา ฉบบหลวงประเสรฐฯ หนา 5

ศกราชทกลาวถง 712 เปนจลศกราช เทยบเปน พ.ศ.+ 1181 = 1893

• การใชยคสมยเปนชอหนงสอ เชน หนงสอสมยกอน

ประวตศาสตร ในประเทศไทย พระราชพงศาวดารกรงเกา ฉบบ

หลวงประเสรฐฯ เปนตน

• การใชยคสมยเพออธบายความ เพอใหเกดความเขาใจงาย ไม

ตองอธบายใหยดยาว

• การใชยคสมยประกอบบทความ เพอใหเกดความเขาใจตรงกน

วาจะศกษา วเคราะหประวตศาสตรยคสมยใด

การใชยคสมย


แผนฝกหดทายหนวย


ค าชแจง : ใหนกเรยนตอบค าถามตอไปน

1. ใหนกเรยนอธบายความส าคญของเวลาในการศกษาเรองราวทางประวตศาสตร

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

2. ใหนกเรยนอธบายความส าคญของเวลาในการด ารงชวตประจ าวนของนกเรยน

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

3. ใหนกเรยนอธบายความแตกตางระหวาง สมยกอนประวตศาสตรกบสมยประวตศาสตร

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

ใบงานท 1.1

เรอง ความส าคญของเวลาในชวตประจ าวน


ค าชแจง : ใหนกเรยนบอกศกราชทเกยวของ และเปรยบเทยบศกราชทก าหนดให

กบฏ ร.ศ. 130 เกดขนในป ร.ศ. 130 กอนการปฏวตสยาม พ.ศ. 2475 สองทศวรรษในสมย

รชกาลท 6 เมอนายทหารและปญญาชนกลมหนง วางแผนปฏบตการโดยหมายใหพระมหากษตรย

พระราชทานรฐธรรมนญให และเปลยนแปลงการปกครองสระบอบประชาธปไตย แตแผนการแตก

เสยกอน จงมการจบกมผคดกอการหลายคนไวได 91 คน คณะตลาการศาลทหารมการพจารณา

ตดสนลงโทษใหจ าคกและประหารชวต

“จลศกราช ๘๒๖ ปวอกนกษตร อนดบนนสมเดจพระรามาธบดศรบรมไตรโลกนารถบพตรเปนเจา ให

สรางอารามจฬามณทจะเสดจออกทรงมหาภเนษกรม ขณะนนเอกราชทงสามเมอง คอ พญาลานชางแล

มหาราชพญาเชยงใหม แลพญาหงษาวด ชมพระราชศรทธา กแตงเครองอฐบรขารใหมาถวาย”


เรอง การเทยบศกราชในประวตศาสตรไทย

เหตการณขางตนเกยวของกบศกราชใดบาง

.....................................................................................................................................................................

เหตการณขางตนตรงกบพทธศกราช (พ.ศ.) ใด

.....................................................................................................................................................................

เหตการณขางตนเกยวของกบศกราชใดบาง

.....................................................................................................................................................................

เหตการณขางตนตรงกบพทธศกราช (พ.ศ.) และมหาศกราช (ม.ศ.)ใด

.....................................................................................................................................................................

https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9B%E0%B8%8F%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A1_%E0%B8%9E.%E0%B8%A8._2475

https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%8A%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88_6

https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%B9%E0%B8%8D

https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%84%E0%B8%95%E0%B8%A2

https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%97%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A3



เรอง สมยประวตศาสตรของไทย

ค าชแจง : ใหนกเรยนเตมอกษร (ปรศนาอกษรไขว)ในชองวาง ใหถกตองไดใจความ

ค าชแจง : ใหนกเรยนตอบค าถามทใหมา เพอเปนแนวทางในการเตมค าในตารางอกษรไขว

10 ย

3

2

4 ล

1 โ บ

9

ด 8

ละ 6

ค

5 ท

7 ช

แนวตง

2. เปนอาณาจกรทต งอยในบรเวณทราบลมแมนา

เจาพระยา ต งขนราวพทธศตวรรษท 12-16 ม

ศนยกลางอยบรเวณนครปฐม สพรรณบร ราชบร คอ

อาณาจกร.........................................................

3. เปนอาณาจกรตงอยทางภาคใตของไทย มศนยกลาง

อยทเมองนครศรธรรมราช คอ อาณาจกร.................

6. เปนอาณาจกรทรบเอาศลปวฒนธรรมแบบขอมเขามา

ผสมผสานเปนลกษณะเฉพาะ เชน พระปรางคสาม

ยอด คออาณาจกร...............................................

8. ไดชอวาเปนสมยแหงการกอบกอสรภาพ คอ

สมย.................................................................

9. มพระธาตหรภญชยวรมหาวหาร จงหวดล าพน เปน

สญลกษณของอาณาจกร คอ อาณาจกร.................

แนวนอน

1. ศนยกลางอยทนครพนม มวฒนธรรมประเพณแบบ

อนเดยนบถอพระพทธศาสนานกายหนยาน (เถรวาท)

คอ อาณาจกร...................................................

4. มตวหนงสอของตนเองใชเรยกวา "อกษรไทยยวน

(ไทยโยนก)" คออาณาจกร.................................

5. ไดชอวาเปนอาณาจกรเรมแรกของคนไทย มการ

ปกครองแบบพอปกครองลก คอ อาณาจกรสโขทย

7. เปนอาณาจกรอยในภาคใตมศนยกลางอยท อ าเภอ

ไชยา จงหวดสราษฎรธาน ลงไปจนจดแหลมมลาย

คออาณาจกร...................................................

10. เปนยคสมยทไทยเสยเอกราชถง 2 ครง และไดชอ

เปนสมยทรงเรองทสด มอายยาวนานถง 417 ป คอ

สมย..................................................


แบบทดสอบหลงเรยน หนวยการเรยนรท 1


ค าชแจง : ใหนกเรยนเลอกตอบค าถามทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว

1. การแบงยคสมยทางประวตศาสตรของไทย โดย

แบงเปนสมยกอนประวตศาสตรและสมย

ประวตศาสตรน นใชอะไรเปนเกณฑในการแบง

ก. รปแบบการปกครอง

ข. การเรมพฒนาเทคโนโลย

ค. การต งถนฐานเปนหลกแหลง

ง. การเรมมตวอกษรใชในดนแดน

2. ศกราชและการแบงยคสมยทางประวตศาสตรม

ความส าคญตอการศกษาเรองราวเหตการณทาง

ประวตศาสตรอยางไร

ก. ท าใหทราบความเปนมาของมนษย

ข. ท าใหสามารถเรยงล าดบเหตการณไดถกตอง

ค. ท าใหทราบการเปลยนแปลงของเหตการณ

ตลอดเวลา

ง. ท าใหทราบความแตกตางของเหตการณทเกดขน

แตละสมย

3. ประเทศไทยเคยใชการนบศกราชแบบรตนโกสนทรศก

(ร.ศ.) ในสมยพระมหากษตรยพระองคใด





4. การประกาศใชพทธศกราชอยางเปนทางการในประเทศ

ไทย เรมประกาศใชเมอใด





5. หากประเทศไทยใชการนบศกราชแบบรตนโกสนทรศก

(ร.ศ.) แลวในปจจบน (พ.ศ. 2561) จะเปนปร.ศ.เทาใด

ก. ร.ศ. 233 ข. ร.ศ. 234

ค. ร.ศ. 236 ง. ร.ศ. 237

6. ส ารด เกดจากการทมนษยในยดโบราณน าแรชนดใดมา

หลอมรวมกน

ก. ทองแดง ผสมกบ เงน

ข. ทองแดง ผสมกบ ดบก

ค. ทองแดง ผสมกบ เหลก

ง. ทองแดง ผสมกบ ทองค า

7. ขอใดกลาวถงแควนละโวไดถกตอง

ก. ปกครองดวยพระสงฆ

ข. แผอ านาจไปท วภาคใตของไทย

ค. มลพบรเปนศนยกลางการปกครอง

ง. เปนแควนทเขมรสรางขนเมอคร งปกครองดนแดน

ในลมน าเจาพระยา

8. ขอใดใดคออาณาจกรโบราณสมยกอนอาณาจกรสโขทย

ก. อยธยา

ข. ทวารวด

ค. รตนโกสนทร

ง. ธนบร

9. พระราชกรณยกจของพอขนรามค าแหงมหาราชทเปน

รากฐานส าคญของวฒนธรรมไทยคออะไร

ก. การประดษฐอกษรไทย

ข. การท านบ ารงพระพทธศาสนา

ค. การขยายอาณาเขตไปสดแหลมมลาย

ง. การใหแขวนกระดงหนาประตวงเพอใหประชาชน

มาส นรองทกข

10. ขอใดไมใชสาเหตทท าใหเสยกรงศรอยธยาคร งท 2

พ.ศ. 2310





Documents

หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 เรื่อง เวลากับยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ns1.tpp.ac.th/group/wp-content/uploads/2018/07/1.-เอกสาร... ·