Embed Size (px)
Citation preview
Academic Focus
สงหาคม 2561
สารบญ
• บทนา 1
• ระบบบลอกเชน (Blockchain) คออะไร 2
• การนาระบบบลอกเชนมาใชในภาครฐ 4 ของตางประเทศ
• แนวทางการนาระบบบลอกเชน 11 มาปรบใชกบการบรหารงานภาครฐไทย
• บทสรปและขอเสนอแนะของผศกษา 13
• บรรณานกรม 15
จดเปลยนการบรหารงานภาครฐ ดวยระบบบลอกเชน (Blockchain)
เอกสารวชาการอเลกทรอนกส สานกวชาการ สานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร http://www.parliament.go.th/library
บทนา
ปจ จ บน เทคโนโลย เข ามาเปนสวนหน งในการบรหารงานภาครฐมากขน เนองจากเทคโนโลยทาใหการดาเนนงานในหนวยงานภาครฐรวดเรวและสะดวกมากขน การตดตอสอสารของหนวยงานภาครฐมประสทธภาพมากขนทงใกลและไกล ชวยอานวยความสะดวกใหประชาชนรบบรการภาครฐไดงายขน และยงชวยลดตนทนในการดาเนนกจกรรมตาง ๆ ของหนวยงานภาครฐอกดวย
เทคโนโลยจงกลายเปนสงสาคญและจาเปนทไมอาจหลกเลยงไดของภาครฐ โดยเฉพาะในชวงเวลาปจจบนทรฐบาลประกาศนโยบายขบเคลอนประเทศดวยนวตกรรมไปส ยคไทยแลนด 4.0 การเปดรบเทคโนโลยใหม ๆ ทเกดขนจงเปนสงสาคญ และระบบบล อก เชน (Blockchain) ก า ล งก า ว เข าม า เป นเทคโนโลย ใหมท ก าล งเป นท จบตามองในฐานะเทคโนโลยทเปนหวใจของการปฏวตอตสาหกรรมท 4 บนพนฐานของความนาเชอถอ ความปลอดภยและความเปนสวนตวในยคดจทล รวมทงยงกาวเขามาเปนเทคโนโลยท จะปฏ วตสงคมโลกในหลายม ต ท งม ตดานการเมอง มตดานเศรษฐกจ และมตดานสงคม
2
ในโลกยคปจจบนระบบบลอกเชนเรมเขามามบทบาทในการเปลยนแปลงการบรหารงานภาครฐ ภาคอตสาหกรรม ภาคธรกจ และภาคการเงนการธนาคาร ในประเทศตาง ๆ และในสวนของภาคเอกชนไทย ไดเรมมการนาระบบบลอกเชนมาใชแลว เชน ธนาคารกสกรไทยเรมนาระบบบลอกเชนมาใชกบการรบรองเอกสารหน งสอค าประกน (Letter of Guarantee) และตลาดหลกทรพยแห งประเทศไทย (ตลท .) เรมมนโยบายนาระบบบลอกเชนมาใชกบการทดสอบกระดานการลงทนเฉพาะกลม เพอเปนการทดสอบ ระบบทแยกจากการซอขายในตลาดหลกทรพยใหญ เปนตน เพราะการทบรษทคคาเอกชนสามารถเชอมตอขอมลทตองแชรกนผานระบบบลอกเชน โดยไมจาเปนตองใชคนมาตรวจสอบขอมลตาง ๆ จะเพมความสะดวกและความถกตองของขอมล เพมโอกาสในการแขงขน และเพมประสทธภาพในการบรหารจดการ โดยเฉพาะบรษทใหญ ๆ ทมสาขาหรอหนวยงานคคาตาง ๆ มากมาย ซงในแตละวนตองมการรบสงขอมลระหวางสาขาเปนจานวนมาก หากเชอมตอกนผานระบบบลอกเชนกจะสามารถประหยดตนทนและแรงงานไดอยางมหาศาล และจากการเรมตนของภาคเอกชนไทยดงกลาว ทาใหมความเปนไปไดสงทระบบบลอกเชนจะถกนามาใช ในการปรบเปลยนการบรหารงานภาครฐไทยในอนาคตเพอใหเกดประโยชนแกประชาชนตามรฐธรรมนญ แหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2560 หมวด 16 การปฏรปประเทศ มาตรา 258 ข. ดานการบรหารราชการแผนดน ทกาหนดใหมการนาเทคโนโลยทเหมาะสมมาประยกตใชในการบรหารราชการแผนดน และการจดทา บรการสาธารณะ เพอประโยชนในการบรหารราชการแผนดน และเพออานวยความสะดวกใหแกประชาชน
ฉะนน ในบทความนจะกลาวถงระบบบลอกเชนวาคออะไร และมภาครฐของประเทศใด ทนาระบบบลอกเชนมาใชในการบรหารงานภาครฐ และนามาใชในการบรหารงานภาครฐในรปแบบใด รวมถงแนวทางทภาครฐไทยจะนาระบบบลอกเชนมาประยกตใชในการบรหารงานภาครฐ เพอสราง การเปลยนแปลงในการบรหารงานภาครฐใหเกดประโยชนสงสดแกประชาชน ระบบบลอกเชน (Blockchain) คออะไร
ระบบบลอกเชน คอ รปแบบการจดเกบขอมล (Database) อยางหนงของระบบทไมมศนยกลาง ซงขอมลเหลานนจะอยในกลองขนาดเดยวกนเปนบลอก (Block) เชอมตอกนเปนโซ (Chain) หรอทเรยกวา บลอกเชน (Blockchain) ดวยวธการ Hash Function ซงเปนการทาขอมลใหยอลงแตยงมลกษณะจาเพาะของขอมลนน เปรยบเสมอนลายนวมอของขอมลทใชในการยนยน (Verify) ความถกตองตามขอกาหนด หรอกฎทตงไว ขอมลจะถกกระจายไปยงทอยตาง ๆ ในระบบ หากมขอมลทสรางใหมจะตองไดรบการเหนชอบจากผใชคนอน ๆ ในหวงโซผานขอตกลงทมรวมกนกอนหนาน และจะมการตรวจสอบเพอใหเกดความเชอมน การทางานของบลอกเชนจงเหมอนกบการใหทกคนถอเอกสารทมขอมลชดเดยวกนตรวจสอบกนเองไดเสมอ เมอมการอปเดตกจะอปเดตดวยกน โดยใชเทคโนโลยมาควบคมทาใหระบบมความโปรงใส ตรวจสอบงาย ยากตอการโกง จนสามารถมนใจได วาขอมลเหลานนเชอถอได มความแนนอน ไมมการปลอมแปลง มความปลอดภยและความถกตองสง (Blockchain เทคโนโลยเปลยนโลก, 2561)
3
ภาพท 1 ลกษณะของระบบบลอกเชน ท มา : Payers have a Growing Interest in Blockchain, but Providers have Cost Concerns. โดย DistilNFO, 2560.
อยางไรกตาม กรภท เผอนอดม (2560) ไดกลาวถงระบบบลอกเชนวา เปนระบบการจดเกบขอมล
รปแบบหนง ซงเปนการจดเกบขอมลแบบไมมศนยกลาง โดยการใหผใชงานในเครอขายทกคนเปนผบนทกธรกรรมทเกดขนกบขอมลในระบบแทนศนยกลาง ทาใหผใชงานทกคนทราบถงธรกรรมทเกดขนภายในระบบ โดยธรกรรมทจะถกบนทกนน จะตองไดรบการเหนชอบจากผใชงานทงหมดของระบบกอน และเมอม การบนทกขอมลแลว ขอมลภายในระบบจะถกเปลยนแปลงไดยาก เนองจากผใชงานในระบบทกคนจะมขอมลการทาธรกรรมเหมอนกน หากใครกตามในระบบมขอมลทถกบนทกไวไมตรงกบผอน ระบบจะทาการลบขอมลนนแลวบนทกขอมลทถกตองใหมอกครง ทาใหขอมลทอยในระบบบลอกเชนมความนาเชอถอสงมาก
ในขณะท รฐกร พลทรพย (ม.ป.ป.) ไดกลาววา ระบบบลอกเชน คอ ฐานขอมลชนดหนงทเอาไวเกบขอมลตาง ๆ ซงมการจดเกบสาเนาแบบกระจายไวกบเครองคอมพวเตอรของผใชงานทก ๆ หนวยงาน โดยจะมกลไกอตโนมตในการแกไขขอมลและยนยนความถกตองกบทก ๆ ฐานขอมลทกระจายอย ในทางปฏบตผใชงานไมจาเปนตองทาความเขาใจวาระบบบลอกเชนทางานอยางไร เพราะกลไกดงกลาวน มความซบซอนมาก แครวามนคอฐานขอมลชนดหนงทเราสามารถเอาไวใชจดเกบขอมลทตองการใชรวมกน เพอบรณาการขอมลระหวางหนวยงานภาครฐ โดยผทตองการใชขอมลทกหนวยงานจะจดเกบขอมลไวในบลอกเชนน เมอมการแกไขขอมลกจะปรบขอมลในบลอกเชนไปพรอม ๆ กนทกหนวยงาน และมนใจไดวาขอมลทจดเกบไวจะถกตองเสมอ เชอถอไดแนนอน มมาตรการควบคมความมนคงปลอดภยท เชอถอได ปองกนการโกง และการปลอมแปลงไดทกชนด ซงนบเปนขอดของฐานขอมลแบบบลอกเชน
โดยสรป ระบบบลอกเชนถอเปนเสมอนระบบปฏบตการแบบใหมทเกดขน โดยมหลกการทางานคอการแชรขอมลรวมกนบนเครอขายททกคนสามารถเขาถงขอมลของแตละคนบนเครอขายไดเหมอนกนหมด เมอมการแลกเปลยนขอมลระหวางคนใดคนหนงในระบบ ทกคนสามารถทจะรบรและเปนพยานในกจกรรมดงกลาว ซงทาใหเกดความปลอดภยและเกดความโปรงใสในระบบ ขอมลมความปลอดภย มการเผยแพร
4
และบนทกไวในทกทบนเครอขาย เพอปองกนการปลอมแปลงโดยมชอบ จงกลาวไดวา ระบบบลอกเชน ไดสรางบรรทดฐานใหมในการยนยนตวตนและยนยนสทธอยางปลอดภยและถกตองในยคดจทลอยางแทจรง การนาระบบบลอกเชนมาใชในภาครฐของตางประเทศ
เมอบลอกเชนเปนเทคโนโลยท เกดขนมาเพอสรางความเปลยนแปลงในหลายมต จงเรมเกด การทดลองและมนโยบายทจะพฒนาระบบบลอกเชนมาปรบใชในการขบเคลอนการบรหารงานภาครฐ ในหลายประเทศและหลายดาน เพอเพมประสทธภาพการทางานของภาครฐ ทงน ขอยกตวอยางการนาระบบบลอกเชนมาใชในภาครฐตางประเทศ ดงน
1. ประเทศสหรฐอาหรบเอมเรตส เมอปญหาการหลบหนเขาเมองของประเทศสหรฐอาหรบเอมเรตสเรมกลายเปนปญหาทลกลามมากขน
หนวยงานภาครฐในเมองดไบของประเทศสหรฐอาหรบเอมเรตส จงเรมมนโยบายนาระบบบลอกเชนมาปรบใชเพอพฒนาระบบตรวจคนเขาเมอง โดยหนวยงานภาครฐของเมองดไบคาดการณวา การนาระบบบลอกเชน มาใชงานในระบบตรวจคนเขาเมองจะชวยใหการคดกรองคนเขาประเทศสหรฐอาหรบเอมเรตสดขนจากเดม ถงรอยละ 50 (กระทรวงการตางประเทศ, กรมเศรษฐกจระหวางประเทศ ศนยบรการขอมลเศรษฐกจระหวางประเทศ, 2560)
2. ประเทศฮอนดรส ประเทศฮอนดรสมปญหาเรองเอกสารการครอบครองกรรมสทธทดน โดยผทครอบครองทดน
กวารอยละ 70 เขาใจวาทดนเปนของตนเองและมกรรมสทธอยางแนนอน แตแลวการถอครองทดนกลบม การเปลยนเจาของโดยทไมรตว ทาใหตองถกบงคบออกจากท ดน ซงระบบบลอกเชนจะเขาไปชวยให การเปลยนแปลงแกไขเอกสารกรรมสทธทดนมความถกตองมากขน ตามแนวคดของระบบบลอกเชนทวาขอมลจะตองมความปลอดภย มการเผยแพรและบนทกไวในทกท เพอปองกนการปลอมแปลงโดยมชอบ (กระทรวงการตางประเทศ, กรมเศรษฐกจระหวางประเทศ ศนยบรการขอมลเศรษฐกจระหวางประเทศ, 2560)
3. ประเทศจน รฐบาลจนประกาศแผนพฒนาประเทศภายใตชอ The 13th Five-Year National Informatization
Plan โดยในแผนพฒนาประเทศดงกลาวระบวา จะมการนาระบบบลอกเชนมาใชในการพฒนาประสทธภาพการทางานของรฐบาลใหดยงขน เชน การจดเกบภาษ การจายคนภาษ และการออกเอกสารภาษในรปแบบอเลกทรอนกส การบนทกขอมลสขภาพแบบอเลกทรอนกส เปนตน โดยแผนพฒนาประเทศดงกลาว กาลงเกดขนอยางเปนรปธรรม (พนสทธ วองธวชชย, 2560)
4. ประเทศสโลวเนย เมอวนท 3 ตลาคม 2560 รฐบาลสโลวเนยไดประกาศการนาระบบบลอกเชนมาใชในการบรหารงาน
ของรฐบาล และตงทมงานดานเทคโนโลยโดยเฉพาะ (Think Tank) เพอมาทางานสนบสนนรฐบาลและ
5
เชอมโยงการทางานระหวางกลมผพฒนาระบบบลอกเชนกบรฐบาล ทงน รฐบาลสโลวเนยกาลงศกษา เพอเตรยมพรอมในการนาเอาระบบบลอกเชนมาใชอยางเตมท
โดยนายมโร เซราร นายกรฐมนตรสโลวเนย ไดมคากลาวอยางเปนทางการวา “สโลวเนยตงเปาไววาจะเปนประเทศจดหมายทเปนมตรกบระบบบลอกเชนและตองการเปนประเทศทมระบบนเวศทเหมาะสม ตอการใชระบบบลอกเชนทงในแงกฎหมายและกฎระเบยบตาง ๆ เพราะรฐบาลตองการสนบสนนบรษทตาง ๆ ทจะเขามาทางานในดานระบบบลอกเชนอยแลว ทงน หนวยงานและกระทรวงทเกยวของไดศกษาระบบบลอกเชนมาเรยบรอยแลว เราพรอมทจะเขารวมกจกรรมในระดบภมภาคยโรปเพอแนะนาและใหคาปรกษาเกยวกบระบบบลอกเชน และเรากพรอมแลวทจะวางรากฐานเพอนารองการใชระบบบลอกเชนในสวน การบรหารงานของรฐบาล” พรอมกนน ไดมการออกกฎหมายหลายฉบบทสงเสรมระบบบลอกเชน เพราะตองการสรางประเทศใหเปนจดหมายของระบบบลอกเชนในอนาคต (ธงชย ชลศรพงษ, 2560)
5. ประเทศบราซล ประเทศบราซลไดนาระบบบลอกเชนมาใชในการลงทะเบยนทดนและอสงหารมทรพยโดยระบบ
บลอกเชนนนจะชวยใหชอของเจาของทดนนนถกจดเกบและจดการอยางยตธรรม รวมทงเกดความโปรงใส ตลอดจนเปนการสารองขอมลในกรณทตวตนฉบบหายหรอถกทาลาย ซงชวยลดการทจรตในกรณการใชงานผนปาดงดบในอเมซอนเพอทาฟารมปศสตวลงได (ประเทศสวเดนเรมใช Blockchain ในการลงทะเบยนทดนและอสงหารมทรพยอยางเปนทางการแลว, 2560)
6. ประเทศญปน กระทรวงกจการภายในและการสอสารของประเทศญปนไดทาการทดสอบระบบบลอกเชนสาหรบ
ชวยอานวยความสะดวกในการบรหารและจดการระบบสญญาการจดซอและงบประมาณของรฐบาล รวมทงแชรและเกบขอมลการอนมตงบประมาณการซอขายของรฐบาลททาการเปดประมลสญญาจากภาคเอกชนระหวางหนวยงานตาง ๆ ซงการใหความสาคญกบการนาระบบบลอกเชนมาใชในการจดซอของรฐบาล ถอเปนหนงในกลยทธทจะชวยทาใหรฐบาลญปนมความทนสมยมากยงขน (รฐบาลประเทศญปนกาลงทดสอบ Blockchain สาหรบระบบ Contract, 2560)
7. ประเทศอนเดย สถาบนแหงชาตเพอการปฏรปประเทศอนเดย (the National Institution for Transforming
India: NITI Aayog) ซงเปนหนวยงานในการกาหนดนโยบายของประเทศ มแนวคดทจะนาระบบบลอกเชน มาใชในการปราบปรามยาปลอมภายในสนป 2561 เนองมาจากในป 2560 องคการอนามยโลก (World Health Organization: WHO) รายงานวา ประมาณรอยละ 20 ของยาทจาหนายในอนเดยมคณภาพตากวามาตรฐาน และประมาณรอยละ 35 ของยาปลอมทขายทวโลกมาจากประเทศอนเดย ซงนบวาเปนปญหา ทสาคญ และวธหนงทจะชวยลดปญหานกคอการนาระบบบลอกเชนมาใช โดยมการทดลองนาระบบบลอกเชนมาใชในการปราบปรามยาปลอม ซงทาใหยามโคด (Code) ประจาตวทไมซากน และสามารถตดตามได ในทกขนตอน อกทงผบรโภคยงสามารถสแกนควอารโคด (QR Code) หรอบารโคด (Barcode) บนขวดยาดวย
6
แอปพลเคชนบนโทรศพทเคลอนทแบบสมารตโฟนเพอตรวจสอบแหลงผลตและประวตทงหมดของยาได นอกจากน สถาบนแหงชาตเพอการปฏรปประเทศอนเดยยงไดนาระบบบลอกเชนมาทดลองใชในหลายภาคสวนทงดานการศกษา ดานสขภาพ และดานการเกษตรอกดวย (วพธ วฒนศพท, 2561)
8. ประเทศสวเดน กรมทดน (Lantmäteriet) ของประเทศสวเดนไดเรมใชระบบบลอกเชนในการลงทะเบยนบนทก
ขอมลท ดนและอสงหารมทรพยอยางเปนทางการ โดยใหบรษท องคกร หนวยงานตาง ๆ ของภาครฐ ทเกยวของกบเรองการดแลจดการทดนทาการบนทกขอมลในระบบเดยวกนทงหมด โดยใชระบบบลอกเชนเปนตวกลางในการเกบขอมล โดยเรมทาการบนทกขอมลตงแตเดอนกรกฎาคม 2560 เพอพฒนาระบบจดการธรกรรมดานอสงหารมทรพย ใหผซอ ผขาย ผเชา และภาครฐเขามาใชงานรวมกนและตดตามธรกรรมทงหมดไดจากระบบบลอกเชน
ทงน ประเทศสวเดนเชอวาระบบบลอกเชนจะชวยลดตนทนไดประมาณหลายรอยลานเหรยญสหรฐฯ เพราะชวยใหภาคเอกชนและภาครฐสามารถจดการขอมลเกยวกบทดนตาง ๆ ในประเทศ ซงเปน การแกไขปญหาการประเมนทดนทมความซาซอนมาก จากการทสถาบนการเงนตองสงทมงานประเมนราคาทดนไปประเมนราคาและจดเกบขอมลเกยวกบทดนทมการเปลยนมอไปเรอย ๆ และจะเปนเชนนทกครง ซงทาใหเกดคาใชจายตามมามหาศาล การนาขอมลโฉนดทดนมาใสไวในระบบบลอกเชนกลางน จะชวยใหมการกาหนดเงอนไขกลางททกฝายตองทางานเหมอนกนเสยกอนทจะนาขอมลเขาและออกจากระบบบลอกเชน ซงจะทาใหทกฝายสามารถเขาถงขอมลและนาขอมลไปใชงานตอไดงาย สะดวก และรวดเรว (Blockchain กบการแกไข 3 ปญหาของวงการอสงหารมทรพยทวโลก, 2560; Blockchain.Fish Team, 2560)
9. ประเทศแคนาดา ในปจจบนนกทองเทยวทเดนทางระหวางประเทศจะตองไดรบการตรวจสอบเพอขออนญาตเดนทาง
ขามประเทศ โดยทางเจาหนาททาอากาศยานจะตองขอดขอมลแสดงตวตนจากหนงสอเดนทาง (Passport) และประเมนความเสยงของนกทองเทยว เมอการออกนอกประเทศจะตองใหตารวจตรวจคนเขาเมอง ตรวจสอบประวตวาเปนบคคลทสามารถออกนอกประเทศไดหรอไม หรอเปนบคคลทเดนทางอยางถกกฎหมายหรอไม ซงอาจจะตองใชระยะเวลานานในการตรวจสอบ เพอแกไขปญหาเหลานรฐบาลแคนาดาจงรวมกบ The World Economic Forum (WEF) ซงเปนองคกรทไมแสวงหากาไร นารองการทดลองโครงการการระบตวตนของนกทองเทยวดวยระบบดจทล (Known Traveller Digital Identity: KTDI) ทมงเนนใชระบบบลอกเชนเปนหลก โดยมจดประสงคจะใชระบบบลอกเชนและขอมลทางชวภาพ (Biometric) มาชวยบงช วา นกทองเทยวไดเดนทางอยางถกกฎหมายหรอไม ซงการใชขอมลชวภาพระบตวบคคลโดยอาศยการเชอมตอ กบระบบบลอกเชนนน ซงถาไมใชบคคลนนอยางแทจรงมาเชอมตอกจะไมสามารถเขาถงขอมลได ทาใหสามารถยนยนตวตนของนกทองเทยวและรบรองความถกตองในการอางสทธการเขาถงขอมลของแตละบคคล โดยสามารถตรวจสอบไดโดยการใหนกทองเทยวสแกนลายนวมอ ใบหนา หรอมานตา กบอปกรณทใชใน การรองรบการเชอมตอกบระบบบลอกเชน ซงจะไมเหมอนกบการใชรหสผาน โดยขอมลทางชวภาพนน
7
ไมสามารถเปลยนแปลงขอมลไดและจะมเอกลกษณของแตละบคคลเทานน ทาใหพสจนและระบตวตน ไดอยางรวดเรว ถกตอง แมนยา และมประสทธภาพสง
ทงน ประเทศแคนาดาคาดวาเมอมการนาเทคโนโลยเหลานมาใช จะทาใหมนกทองเทยวเดนทางระหวางประเทศเพมขนถงรอยละ 50 และอาจจะสงถง 1.8 พนลานคนภายในป 2030 ซงการเพมขน ของนกทองเทยวนจะทาใหภาคอตสาหกรรมการบนและการทองเทยวไดประโยชนทางเศรษฐกจอยางมาก และจะสงผลใหผลตภณฑมวลรวมของประเทศ (Gross Domestic Product: GDP) ของประเทศดยงขนดวย และแมวาการนาเทคโนโลยเหลานเขามาใชในอตสาหกรรมการบนและการทองเทยวอาจจะทาใหมคาใชจายทสง แตหากพจารณาในระยะยาวแลวถอวามความคมคาเพราะนบเปนโอกาสทดในการพฒนาระบบตาง ๆ ใหมความปลอดภยและรวดเรวมากยงขนตอไป (มณฑรา กาจร, 2561)
10. ประเทศเลบานอน ประเทศเลบานอนไดรวมกบสานกงานขาหลวงใหญผลภยแหงสหประชาชาต (UNHCR) และบรษท
Aid: Tech พฒนาระบบการใหเงนชวยเหลอผลภยทจากเดมใชระบบคปองกระดาษแจกใหแกผลภยนามา แลกสนคาจาเปนจากรานคาทไดรบคดเลอกไวของสานกงานขาหลวงใหญผลภยแหงสหประชาชาต (UNHCR) มาเปนระบบบตรคปองอเลกทรอนกสดวยระบบบลอกเชนแจกแกผลภยแทน โดยบตรคปองอเลกทรอนกส จะทาหนาทเปนทงบตรประจาตวทระบตวตนผลภยและเปนบตรเดบตชวคราวสาหรบซอสนคา ทาใหสามารถควบคมและตรวจสอบไดวาผลภยไดรบเงนชวยเหลอจรง ปองกนปญหาเงนชวยเหลอไปไมถงปลายทาง และปญหาการโกงได เชน การปลอมคปองกระดาษ หรอการฮวราคาจานวนคปองกระดาษระหวางรานคากบหนวยงานทแจกจายคปองกระดาษ เปนตน
การนาระบบบลอกเชนเขามาชวยพฒนาระบบบตรคปองอเลกทรอนกสแทนระบบคปองกระดาษ ทาใหบตรคปองอเลกทรอนกสมตนทนทไมแพง ใชงานงาย และไมซบซอน โดยใชงานคกบโทรศพทเคลอนทแบบสมารตโฟนดวยการแสกนควอารโคด ทาใหเหมาะกบการใชงานในพนททไมเจรญมากนก หรอใชได แมในยามทไมมกระแสไฟฟา ซงจากการทดลองใชบตรคปองอเลกทรอนกสในป 2558 กบกลมผลภยชาวซเรยจานวนกวา 500 คน ในประเทศเลบานอนเปนเวลา 6 เดอน พบวาบตรคปองอเลกทรอนกสไดถกใชงาน ตามเปาหมายและไมพบปญหาการโกงเกดขนเลย ซงจากความสาเรจในครงนสงผลใหมการวางแผน ทจะดาเนนโครงการตอไปในประเทศฝรงเศส ประเทศเซอรเบย ประเทศปากสถาน และประเทศเฮตตอไป (ภทชา ดวงกลด, 2560)
11. ประเทศสหราชอาณาจกร กรมการเงนและบานาญของประเทศสหราชอาณาจกรม เปาหมายทจะพฒนาเทคโนโลย
ทมประสทธภาพและปลอดภยเพอทจะนามาใชกบผมสทธไดรบสวสดการสงคม โดยไดทดลองใชระบบจายเงนสวสดการบนระบบบลอกเชน เพอเปนการเพมระดบชนความปลอดภยของขอมลทเปนความลบและขอมลตวตนของผมสทธไดรบสวสดการสงคม รวมทงมการบนทกขนตอนและวธการใชงานเกยวกบการจายเงนสวสดการไวบนระบบบลอกเชนดวย การทดลองนไดรบความรวมมอจากบรษท GovCoin System Limited
8
ธนาคารชนนาในสหราชอาณาจกรอยาง Barclays บรษทยกษใหญ ดานพลงงาน RWE npowerand และมหาวทยาลยชนนาดานการวจยอยาง University College London
ทงน การรบและจายเงนสวสดการจะตองไดรบการอนญาตกอนการใชบรการผานแอปพลเคชน บนโทรศพทเคลอนทแบบสมารตโฟน และธรกรรมทเกดขนจะถกบนทกลงในระบบบลอกเชนเพอชวย ในการจดการเงนสวสดการ การทดลองระบบจายเงนสวสดการบนระบบบลอกเชนน ถอเปนหน ง ในการทดลองการใชงานระบบบลอกเชนแรก ๆ ในระบบสาธารณะของประเทศสหราชอาณาจกร และสงผล ใหความสมพนธของผมสทธรบสวสดการสงคมและรฐบาลดขนกวาเดม (สหราชอาณาจกรทดลองใชบลอกเชน กบการจายสวสดการสงคมแกประชาชน, 2559)
12. ประเทศสหรฐอเมรกา ประเทศสหรฐอเมรกาเปนประเทศหนงทเปนผบกเบกระบบบลอกเชน โดยมโครงการนารอง
MedRec ทนาระบบบลอกเชนมาใชกบการจดการระบบฐานขอมลอเลกทรอนกสเพอจดเกบขอมลประวตผปวยและเวชระเบยน (Electronic Health Record: EHR) ของสถานพยาบาล ทเดมเปนแคลนชกเกบขอมลธรรมดา เชน ขอมลผลตรวจเลอด ประวตการไดรบวคซนและการจายยา ประวตการบาบดรกษา เปนตน การนาระบบบลอกเชนมาใชกบระบบฐานขอมลอเลกทรอนกสเพอจดเกบขอมลประวตผปวยและเวชระเบยน จะทาใหขอมลมความปลอดภย มความเปนสวนตว และมความถกตอง เนองจากขอมลทถกเกบอยในระบบฐานขอมลอเลกทรอนกสเพอจดเกบขอมลประวตผปวยและเวชระเบยนบนระบบบลอกเชน จะอยในรปแบบการเขารหส ซงเจาของขอมลจะถอกญแจสวนตวซงใชถอดรหสขอมล (Private Key) ของขอมลตนเอง โดยสามารถเลอกทจะใหสทธในการเขาถงขอมลนแกสถานพยาบาลหรอบคลากรทางการแพทยทเกยวของได อกทงหากมการปรบขอมลหรอมการเขาถงขอมลการรกษาใด ๆ กตาม ทกอยางจะถกบนทกไวบนระบบบลอกเชนดวย และแมโครงการนจะอยในขนเรมตนแตกลบใหผลลพธทดมากและสามารถจะตอยอดไปสการนาไปใชกบสถานพยาบาลตาง ๆ ทวประเทศ
นอกจากน ยงมมลรฐทใหความสาคญกบการนาระบบบลอกเชนมาใชในการทางานของภาครฐ คอ มลรฐเดลาแวร (Delaware) ซงเปนมลรฐทบรษทเอกชนขนาดใหญนยมเลอกไปจดทะเบยนจดตงททาการสานกงานใหญมากทสด จนเรยกไดวาเปนเมองหลวงแหงบรษทเอกชนของประเทศ (Corporate Capital of America) เลยทเดยว โดยรฐบาลมลรฐเดลาแวรสรางความเชอมนแกผลงทนและแสดงความตงใจในการพฒนาระบบการบรหารจดการขอมลบรษทเอกชนผานระบบบลอกเชน โดยการออกกฎหมายระดบมลรฐอนญาตใหบรษทเอกชนทอยในกากบดแลสามารถเสนอขายหนไดโดยไมตองออกใบหน แตใหยนยนธรกรรมตาง ๆ ทเกยวของผานระบบบลอกเชน และมลรฐเดลาแวรไดรเรมโครงการนารองการใหบรการจดทะเบยนบรษทผานระบบบลอกเชน รวมทงอยระหวางศกษาและวจยความเปนไปไดในการสรางระบบการเสนอขายหนดวยระบบบลอกเชนอกดวย ทงน มลรฐนวยอรก มลรฐอลลนอยส และมลรฐเทกซส ไดเรมโครงการนารองเพอพฒนาระบบการทางานของภาครฐดวยระบบบลอกเชนแลว เชนเดยวกนกบหนวยงานในระดบรฐบาลกลาง เชน กระทรวงความมนคงแหงมาตภม (Department of Homeland Security) กระทรวงสาธารณสข (Department
9
of Health and Human Services) และสานกงานการบรการทวไป (General Services Administration) (ณรณ โพธพฒนชย, 2561)
13. ประเทศเซยรราลโอน ดวยแนวคดการนาระบบบลอกเชนมาใชในการเลอกตงเพอเพมความโปรงใส จากความสามารถ
ในการบนทกขอมลทไมอาจถกเปลยนแปลงแกไขไดของระบบบลอกเชน สงผลใหประเทศเซยรราลโอน ซงเปนประเทศเลก ๆ ในแถบแอฟรกาตะวนตก นาระบบบลอกเชนเขามาสงเสรมการพฒนาระบบเลอกตงแบบดจทลเปนประเทศแรกในโลก โดยนาระบบบลอกเชนมาใชในการเลอกตงประธานาธบดเมอวนท 7 มนาคม 2561 ในเขตตะวนตก (Western Didtrict) ซงเปนทตงของกรงฟรทาวนเมองหลวงของประเทศ และเปนเขตทมประชากรหนาแนนกวา 400,000 คน
ภาพท 2 ทตงของประเทศเซยรราลโอน ทมา: ประเทศเซยรราลโอน มการนาเทคโนโลย BLOCKCHAIN มาใชสาหรบการเลอกตงประธานาธบด เปนครงแรกของโลก. โดย Crypto Warriors, 2561.
คณะกรรมการการเลอกตงของประเทศเซยรราลโอนไดรบรองและอนญาตใหบรษท Agora จากประเทศสวตเซอรแลนด นาระบบบลอกเชนเขามาใชในเบองหลงการเลอกตงครงน โดยขนตอน การเลอกตงจะเรมจากใหผลงคะแนนกากบาทในคหาตามปกต และบรษท Agora จะรวมกบผสงเกตการณ จากนานาชาต เชน คณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศ (International Committee of the Red Cross: ICRC) มหาวทยาลย École polytechnique fédérale de Lausanne (EPFL) จากประเทศสวตเซอรแลนด และมหาวทยาลยไฟรบวรก (University of Freiburg) จากประเทศเยอรมน เปนตน นบคะแนนและ บนทกขอมลสงเขาไปยงระบบบลอกเชน เพอใหประชาชนสามารถเขามาดผลคะแนนการเลอกตงครงนได ในขณะทคณะกรรมการการเลอกตงของประเทศเซยรราลโอนเอง กจะยงคงนบคะแนนเสยงตามวธดงเดมควบคไปดวย ทงน บรษท Agora ไดเปดเผยผลการนบคะแนนใหผทสนใจสามารถเขารบชมไดทางเวบไซต
10
https://agora.vote/sierraleone2018/results (เซยรราลโอนใช “บลอกเชน” ในการเลอกตง เพอความโปรงใสเปนประเทศแรก, ม.ป.ป.; Crypto Warriors, 2561)
ประเทศเซยรราลโอนมงหวงวาการใชระบบบลอกเชนเขามาชวยในการนบคะแนนเสยงน จะชวยใหสามารถนบคะแนนเสยงไดดขน ปองกนการโกงคะแนนเสยง และสรางความโปรงใสใหกบการเลอกตงยงขนไป อยางไรกตาม หนทางของการนาระบบบลอกเชนเขามาใชในการเลอกตงอยางสมบรณนนยงคงอกยาวไกล เหนไดจากในการเลอกตงครงนทระบบบลอกเชนยงเปนเพยงระบบสวนหนงทตองการกาลงคนทเชอถอได ในการปอนขอมลเขาสระบบเทานน อยางไรกตาม การเรมตนครงนถอเปนตวอยางใหกบประเทศตาง ๆ ทสนใจในระบบบลอกเชนไดนาไปใชสาหรบการเลอกตงในอนาคตดวย
14. ประเทศเอสโตเนย นบตงแตประเทศเอสโตเนยเปลยนแปลงระบบการปกครองจากระบบคอมมวนสตมาเปนระบบ
เสรประชาธปไตย รฐบาลทกสมยของประเทศเอสโตเนยไดใหความสาคญกบการเพมศกยภาพทางเทคโนโลยใหแกประชาชน และในปจจบนประเทศเอสโตเนยสรางการทางานของภาครฐขนมาใหมทงหมด โดยนาระบบบลอกเชนมาใชในโครงสรางพนฐานของประเทศและการบรหารขอมลภาครฐ ประชาชนทกคนสามารถเขาถงขอมลและบรการภาครฐไดทางออนไลนโดยการระบตวตนแบบดจทล ซงเปนประโยชนในการปรบปรงขอมลของภาครฐ การดาเนนธรกจ และการสาธารณสข เชน ประชาชนสามารถเขาถงขอมลสขภาพของตนเองไดดวยการเสยบบตรประชาชนเขากบเครองอานขอมลทเชอมตอกบอปกรณอเลกทรอนกสอยางโนตบกหรอแทบเลต ทาใหผรบการรกษาทตองรบยาชนดเดมซาไมจาเปนตองไปโรงพยาบาล แตสามารถนาใบสงยาทแพทยสงใหทางออนไลนไปแสดงกบรานขายยาทใดกไดตามสะดวก ทาใหแมแตคนชรากสามารถดแลสขภาพและเขาถงการรกษาพยาบาลตาง ๆ ไดงายดายยงขน ในขณะเดยวกนแพทยททาการรกษากสามารถเขาถงขอมล ทางสขภาพและประวตการรกษา เชน หมเลอด ประวตการแพยา และแมแตฟลมเอกซเรยจากโรงพยาบาลอนของคนไขไดทนท จงชวยใหการรกษาเปนไปอยางทนทวงท และทาใหแพทยวนจฉยโรคไดแมนยาขนโดยไมตองพงพาเพยงคาบอกเลาอาการของผปวย
เมอการตดตองานของภาครฐเอสโตเนยอยในรปแบบออนไลนดจทลทงหมด ทาใหดานหนงประชาชนไดรบบรการทดขน รวดเรวขน สวนอกดานหนงทาใหประชาชนสามารถเขาถง ตดตาม และใชงานขอมลสวนตวไดอยางสะดวกมากขน จนเปนทยอมรบวาการเขาถงบรการภาครฐมความรวดเรวและปลอดภย รวมทงทาใหรฐบาลโปรงใส ลดการทจรตคอรรปชน ชวยใหประหยดงบประมาณ และยงเปนตนแบบใหรฐบาล อกหลายประเทศดาเนนการตาม (Creative Thailand, 2560)
นอกจากพฒนาการของประเทศตาง ๆ เหลานแลว ยงมโครงการอาหารโลก (World Food Programme: WFP) ขององคการสหประชาชาต ทนาระบบบลอกเชนมาใชเพอตดตามการแจกจายคปองอาหารในคายผลภย ในประเทศจอรแดน เพอทวาจะไดไมมใครกกเกบคปองอาหารเพอเอาไปแสวงหากาไรได และเพอใหอาหารไปสผทตองการจรง ๆ ในปจจบนโครงการอาหารโลกขององคการสหประชาชาต ใชระบบบลอกเชนเพอตดตามคปองอาหารรวมมลคามากถง 1.4 ลานเหรยญสหรฐ สงทเกดขนเหลานลวนแสดงใหเหนถงการตนตวของภาครฐในหลายประเทศทวโลกรวมถงองคกรระหวางประเทศทมองเหนความจาเปนของการนาระบบบลอกเชนมาใช
11
ในการบรหารงานภาครฐเพอพฒนาระบบการดาเนนการทมอยเดมเพอลดตนทน และเพมประสทธภาพ ในการทางาน รวมถงตอบสนองความตองการของประชาชนไดรวดเรวยงขน แนวทางการนาระบบบลอกเชนมาปรบใชกบการบรหารงานภาครฐไทย
การทางานของภาครฐมความจาเปนตองเชอมโยงการทางานระหวางหนวยงานภาครฐตาง ๆ เขาดวยกน เพอแชรขอมลและฐานขอมลในการทางานอยางเปนเอกภาพ แตในปจจบนระบบสารสนเทศ ของภาครฐไทยยงคงกระจดกระจายอยตามหนวยงานภาครฐตาง ๆ ทาใหเกดการจดเกบขอมลทซาซอน ขาดความถกตองและครบถวน หากภาครฐนาระบบบลอกเชนมาใชในการบรหารงานจะทาใหขอมลภาครฐ เชน ขอมลประวตของประชาชนทถกจดเกบโดยหลายหนวยงานของภาครฐตงแตแรกเกดไปจนถงตายจะถกบรณาการใหเปนชดเดยวกนอยบนเครอขายระบบบลอกเชน และสามารถแชรและใชขอมลรวมกนระหวางหนวยงานภาครฐทเกยวของโดยมการควบคมการเขาถงขอมลอยางเหมาะสม
การนาระบบบลอกเชนมาปรบใชกบการขบเคลอนของภาครฐไทย จะทาใหไดโครงสรางพนฐานดานขอมลภาครฐทมความถกตอง ครบถวน สะดวกรวดเรว (ศกด เสกขนทด, 2560) ทงน มความเปนไปไดสง ทภาครฐจะนาระบบบลอกเชนมาปรบใชกบการขบเคลอนการบรหารงานภาครฐในหลายดาน (บลอกเชนสาหรบการจดซอทางอเลกทรอนกส, ม.ป.ป.; ณรณ โพธพฒนชย, 2561; Blockchain กบการแกไข 3 ปญหาของวงการอสงหารมทรพยทวโลก, 2560; Blockchain เทคโนโลยเปลยนโลก , 2561; Digital Voting การออกเสยงยคใหมใชเทคโนโลย Blockchain, 2560) เชน
1. การบรหารจดการระบบทะเบยนทดนของภาครฐ ปจจบนการบรหารจดการระบบทะเบยนทดนของภาครฐ เชน การจดเกบขอมลกรรมสทธในทดน
การจดทะเบยนอสงหารมทรพย ยงคงอยในรปแบบกระดาษเปนหลก ซงงายตอการถกปลอมแปลงหรอเสยง ตอการสญหาย นอกจากน ตามขาวในหนงสอพมพมกพบปญหาการถอครองสทธในทดน ปญหาการปลอมแปลงเอกสารสทธในทดน ปญหาการหลอกขายทดนในเขตปาสงวน ปญหาการรกลาเขตปาสงวน ปญหาการนาทดน สปก. หรอทดนเพอการเกษตรไปใชผดประเภท/วตถประสงค ปญหาการระบขอบเขตทดน หรอแมกระทงปญหาการหลอกลวงชาวตางชาตใหมาซอทดน เปนตน ซงปญหาเหลานสามารถลดลงได หากนาระบบ บลอกเชนเขามาบรหารจดการบนทกขอมลเอกสารสทธและระวางทดน จดเกบขอมลโฉนดทดน และขอมลธรกรรมตาง ๆ ทเกยวกบการจดทะเบยนสทธและนตกรรมเกยวกบทดน และเมอเอกสารและขอมลตาง ๆ ถกนาขนไปไวบนระบบบลอกเชน ปญหาตาง ๆ เชน การขาดความโปรงใสในดาเนนธรกรรมในธรกจอสงหารมทรพย หรอการกลนแกลงไลท หรอการคนหาเจาของสทธทแทจรงในกรรมสทธ เปนตน กจะหมดไป เพราะจะมขอมลเกบไวอยางปลอดภย ไมสญหาย ตรวจสอบไดอยางสะดวก โดยประชาชนจะสามารถตรวจสอบขอมลเองได และเมอสามารถตรวจสอบไดงาย จะทาใหการฉอโกงและการปลอมแปลงเอกสารตาง ๆ ทาไดยากขน ภาครฐกจะสามารถบรหารจดการระบบทะเบยนทดนของภาครฐไดงายขน
12
2. การลงคะแนนเสยงเลอกตง การลงคะแนนเสยงเลอกตงเปนหนงในการดาเนนงานของภาครฐ และเปนวธการหนงทจาเปน
และสาคญสาหรบระบอบประชาธปไตย แตนบตงแตอดตทผานมาการลงคะแนนเสยงเลอกตงยงคงเปนจดออนทสาคญของระบอบประชาธปไตยไทย ทงจากความนาเชอถอของผลคะแนนเลอกตงทในชวงหลงการเลอกตงเกอบทกครง มกมการรายงานขาวเกยวกบการโกงการเลอกตงดวยวธการตาง ๆ เชน การปลอมบตรเลอกตง การสวมสทธเลอกตง และการทาลายบตรเลอกตง เปนตน การนาระบบบลอกเชนซงเปนการบรหารจดการขอมลรปแบบใหมเขามาใชในการยนยนตวบคคลและการตรวจสอบสทธของผใชสทธเลอกตงเพอลงคะแนนเสยงเลอกตงผานระบบอเลกทรอนกสจะสามารถชวยปองกนการแทรกแซงและการบดเบอนผลการเลอกตงโดยมชอบ ทาใหการเลอกตงเปนธรรมมากขน และกอใหเกดความโปรงใสและความเชอมนในกระบวนการ การมสวนรวมของประชาชนซงเปนหวใจสาคญของการปกครองระบอบประชาธปไตย เพราะไมมใครสามารถโกงคะแนนเสยงเลอกตงไดโดยไมทงรองรอยใด ๆ ไวภายใตระบบบลอกเชน นอกจากน ระบบบลอกเชน ยงจะชวยทาใหการเลอกตงสะดวกขนและเขาถงประชาชนไดมากขนอกดวย
3. การปองกนและแกไขปญหาการทจรตคอรรปชนในภาครฐ ระบบบลอกเชนเปนเทคโนโลยใหมทอยบนฐานของความโปรงใส จงสามารถนามาเปนเครองมอ
อยางหนงทจะชวยปองกนและแกไขปญหาการทจรตคอรรปชนทเกดขนจากการบรหารงานภาครฐไดในหลายกรณ เชน การตรวจสอบการเบกจายเงนสวสดการภาครฐ (เชน เบยยงชพผสงอาย เงนชวยเหลอผมรายไดนอย) ในอดตทผานมาภาครฐมกพบปญหาการเบกจายเงนสวสดการภาครฐทเกดจากการจายเงนสวสดการภาครฐซาซอนและไมตรงกลมเปาหมาย ซงการนาระบบบลอกเชนมาประยกตใชในการบนทกขอมลบญช ของผไดรบเงนสวสดการภาครฐ เชน บญชธนาคารในเครอขายระบบบลอกเชน จะทาใหปญหาเรองการจายเงนซาซอนและไมตรงกลมเปาหมายหมดไปและเกดความโปรงใส เนองจากมการบนทกทตรวจสอบไดวา เงนสวสดการภาครฐดงกลาวเขาถงบญชกลมเปาหมายโดยแทจรงหรอไม ใครไดรบเงนสวสดการภาครฐแลวบาง รวมถงสามารถนาขอมลการเบกจายเงนสวสดการภาครฐมาตรวจสอบไดวาการเบกจายดงกลาวตรงกบกลมเปาหมายจรงหรอไม ทงน ระบบบลอกเชนสามารถตรวจสอบขอมลเสนทางการเคลอนทของงบประมาณในการกอสรางของภาครฐไดวา งบประมาณครงหนง ๆ นน ไดรบมาจากกระทรวง ทบวง กรมใด และสดทายแลวตกไปอยในมอผใดบาง เชน ผรบเหมา คนงาน เปนตน นอกจากน ในกรณของการบรจาคเงนเพอการกศล ระบบบลอกเชนจะชวยตรวจสอบเงนบรจาคเพอการกศลไดวาถกนาไปใชตามวตถประสงคหรอไม มเงนสวนใดตกหลนหายไปจากระบบหรอไม ทาใหการบรจาคเงนเพอการกศลมความโปรงใสและนาเชอถอมากขน ผบรจาคและสาธารณชนสามารถตดตามไดวาเงนทบรจาคไปนนถกนาไปใชประโยชนอยางไร และจะชวย ลดตนทนในการตรวจสอบลงไดเปนอยางมาก
อยางไรกตาม แมวาระบบบลอกเชนจะเปนกลไกหนงในการทางานทสามารถนามาใชเพอลด การทจรตคอรรปชนในภาครฐตามโยบายของรฐบาลทตองการลดการทจรตคอรรปชนของประเทศ แตระบบบลอกเชนอาจจะไมสามารถลดการทจรตคอรรปชนของภาครฐไดทงหมด แตกยอมทาใหโอกาสในการทจรตคอรรปชนของภาครฐลดนอยลง และยงชวยลดความผดพลาดในการทางานไดอกดวย
13
4. การใหบรการดานสาธารณสขของภาครฐ โดยปกตแลวหากประชาชนตองการการรกษาพยาบาล กจาเปนตองทาบตรผปวยประจาโรงพยาบาล
มการกรอกเอกสารตาง ๆ ยนยนตวตนกอนทาการรกษา และโรงพยาบาลจะทาหนาทเปนตวกลางในการจดการและจดเกบขอมลประวตผปวยและเวชระเบยนของเราไว ทงน สวนใหญแลวการจดการขอมลประวตผปวยและเวชระเบยนของผปวยคนเดยวกน เมอรกษาทใดกจะถกเกบอยในโรงพยาบาลทนนเทานน โดยปกตจะไมมการใชขอมลรวมกนระหวางโรงพยาบาลตาง ๆ เมอไมมการแลกเปลยนขอมลประวตผปวยและเวชระเบยนระหวางโรงพยาบาลซงเปนผใหบรการดานสาธารณสข จะสงผลใหเกดอปสรรคทาใหการรกษาพยาบาล ไมตอเนอง เชน การดาเนนการเคลอนยายผปวย การเปลยนสถานทรกษาพยาบาล การเบกจายยาซาซอน และไมสามารถนาขอมลไปใชในงานวจยทางการแพทยไดอยางมประสทธภาพ ซงการนาระบบบลอกเชนเขามาใชในการแชรขอมลประวตผปวยและเวชระเบยนระหวางโรงพยาบาล จะทาใหเกดการรกษาพยาบาลไดอยางตอเนอง เพราะหากขอมลตาง ๆ ทางดานสขภาพของประชาชนสามารถแชรไปยงโรงพยาบาลตาง ๆ ได ทาใหสามารถรบการรกษาไดอยางทนทวงทในทกทบนโลกใบน โดยแพทยททาการรกษาไมจาตองซกถามประวตผปวยใหม และสามารถใชประวตในการรกษาหรอขอมลการแพยามาประเมนทางเลอกในการรกษาครงตอไปได รวมถง ยงสามารถปองกนการทจรตทเกดขนจากการเบกจายยาจากโรงพยาบาลตาง ๆ ของผปวยเพอนาไปจาหนายตอ เพราะหากโรงพยาบาลตาง ๆ ไมไดเชอมโยงขอมลถงกน ทาใหไมทราบวามการเบกจายยาซาซอนสาหรบผปวยรายเดยวกน
5. การจดซอจดจางภาครฐ เหตผลททาใหระบบบลอกเชนกลายเปนสงสาคญตอการจดซอจดจางภาครฐเพราะสามารถ
ตอบสนองการจดซอจดจางภาครฐดวยวธการทางอเลกทรอนกส (e-Government Procurement: e-GP) ไดเปนอยางด กลาวคอ ระบบบลอกเชนมความสามารถในการจดเกบขอมลการจดซอจดจางภาครฐไมวา จะเปนประวตการเสนอราคา ราคาซอ ชอผขาย หรอแมกระทงรายชอตดตอทงหมดทเกยวกบจดซอจดจางภาครฐ ทงน ขอมลทงหมดทถกเกบไวในระบบบลอกเชนจะถกเขารหสเพอไมใหผทไมไดรบอนญาตนาขอมลเหลานนไปใช นอกจากน ระบบบลอกเชนยงชวยใหหนวยงานภาครฐสามารถแบงปนขอมลการจดซอ จดจางจานวนมาก เชน รายละเอยดเกยวกบการจดซอจดจางทงหมด รวมถงขอมลอน ๆ ทนาสนใจ ระหวาง ผซอและผขายใหสามารถใชรวมกนไดอยางมประสทธภาพ โปรงใส และปลอดภยอยางสงสด ซงจะชวย ปดโอกาสในการทจรตไดในปจจบน บทสรปและขอเสนอแนะของผศกษา
ปจจบนภาครฐทวโลกตางเรมตนตวกบการนาระบบบลอกเชนมาใชในการบรหารงานภาครฐกนอยางมาก เนองจากระบบบลอกเชนสามารถนามาใชประโยชนไดหลากหลายดาน ทงการนาพาภาครฐไปสภาครฐดจทลทมการบรณาการขอมลระหวางหนวยงานภาครฐ การลดขนตอนในการดาเนนงานของหนวยงานภาครฐ ทาใหประหยดเวลาและตนทน รวมทงการอานวยความสะดวกในการใหบรการประชาชนไดอยางรวดเรวแบบทไมเคยมมากอน ซงจะเปนการยกระดบการใหบรการภาครฐแกประชาชนขนไปอกขน
14
สาหรบภาครฐไทย แมวาระบบบลอกเชนจะเปนเครองมอหนงทจะชวยสนบสนนนโยบายของรฐบาล ในการขบเคลอนประเทศดวยนวตกรรมไปสยคไทยแลนด 4.0 และสามารถนามาประยกตใชในการแกไขปญหาหลาย ๆ ดานทเกดขนในภาครฐและภาคเอกชน แตระบบบลอกเชนยงถอไดวาเปนเทคโนโลยทคอนขางใหมอยมาก และยงมพฒนาการอยในชวงเรมตน รวมทงยงไมมการใชอยางแพรหลายมากนก จงอาจยงเปนสงทเขาใจยากสาหรบภาครฐไทย แตภาครฐไทยคงไมสามารถจะหลกเลยงระบบบลอกเชนทเขามาได สงททาไดคอ การหาจดตรงกลางในการปรบตวนาระบบบลอกเชนมาใช ซงนบเปนความทาทายของภาครฐไทยทดานหนงจะตองวางกฎระเบยบเพอการควบคมและกากบดแล ในขณะทอกดานหนงจะตองไมปดกนระบบบลอกเชน พรอมทงตองสงเสรมสนบสนนเจาหนาทภาครฐตงแตระดบบรหารลงมาจนถงระดบปฏบตการในการสรางความรความเขาใจในการใชระบบบลอกเชนเพอสรางนวตกรรมในการพฒนาตนเองอยางตอเนอง
อยางไรกตาม การจะนาระบบบลอกเชนมาประยกตใชในการบรหารงานภาครฐไทย ภาครฐจะตองศกษาใหรอบคอบ ระมดระวง จดระบบ และมแผนการดาเนนการทเหมาะสม โดยภาครฐอาจจะทาโครงการนารองหรอการทดลองดาเนนการกอน เพราะวาการตดสนใจลงทนของภาครฐหมายถงการใชเงนภาษ ของประชาชน หากเกดความผดพลาดจะสรางความเสยหายตอประชาชนทงประเทศในแงอน ๆ ได ทงน ความทาทายของการนาระบบบลอกเชนมาปรบใชในการบรหารจดการของภาครฐไมไดอยทการลงทน เพอพฒนาระบบบลอกเชนเพยงอยางเดยว หากแตเปนเรองของการสรางความตระหนกรเกยวกบระบบบลอกเชนเสยมากกวา ซงภาครฐสามารถเขามาเปนผนาในการเสรมสรางความรความเขาใจเกยวกบระบบบลอกเชน ทเปนเรองใหมของโลกใหกบประชาชน เพราะประเทศไทยคงไมสามารถหลกหนเทคโนโลยใหมนทกาลง จะเปลยนองคกร ประเทศ และโลกได ดงนน การศกษา การสรางการรบร การเตรยมความพรอม และการสรางความเขาใจในระบบบลอกเชนจะกลายเปนขอไดเปรยบของประชาชนทสามารถนาไปประยกตใชสรางมลคาเพมใหกบตนเองและธรกจไดอยางทนยคสมยและกอใหเกดประโยชนมากทสด ซงจะเปนกลไกสาคญ ทจะชวยสงเสรมใหประเทศไทยเปนประเทศแหงนวตกรรมดจทลตามนโยบาย 4.0 ของรฐบาล
จดทาโดย นางสาวพธวรรณ กตคณ วทยากรชานาญการ กลมงานบรการวชาการ 1 สานกวชาการ โทร. 0 2244 2060 โทรสาร 0 2244 2058 Email : [email protected]
บรรณานกรม ภาษาไทย กรภท เผอนอดม. (14 มถนายน 2560). “บลอกเชน” กบการบรรเทาปญหาคอรรปชน. สบคน 1 มถนายน 2561 จาก http://www.bangkokbiznews.com/blog/detail/641607 กระทรวงการตางประเทศ, กรมเศรษฐกจระหวางประเทศ ศนยบรการขอมลเศรษฐกจระหวางประเทศ. (4 ม.ค. 2560). เปดมานความคด: รจก “บลอกเชน” เทคโนโลยเปลยนโลกในยคอนเตอรเนต 2.0 (ตอนท 2). สบคน 4 มถนายน 2561 จาก http://www.mfa.go.th/business/th/articles/88/ 74167-รจก-“บลอกเชน”-เทคโนโลยเปลยนโลกในยคอนเตอร.html Crypto Warriors. (ม.ป.ป.). ประเทศเซยรราลโอน มการนาเทคโนโลย BLOCKCHAIN มาใชสาหรบ การเลอกตงประธานาธบดเปนครงแรกของโลก. สบคน 1 มถนายน 2561 จาก http:/icryptonian.com/ประเทศเซยรราลโอน-มก/ Creative Thailand. (1 ตลาคม 2560). สขภาพจดการไดทเอสโตเนย. สบคน 1 มถนายน 2561 จาก http://www.tcdc.or.th/creativethailand/article/TheSubject/28072 เซยรราลโอนนบคะแนนเลอกตงทวไปผานแพลตฟอรม Blockchain เปนประเทศแรกของโลก. (12 มนาคม 2561). สบคน 4 มถนายน 2561 จาก https://www.adpt.news/2018/03/12/ sierra-leone-blockchain-voting-agora/ เซยรราลโอนใช “บลอกเชน” ในการเลอกตง เพอความโปรงใสเปนประเทศแรก. (ม.ป.ป.). สบคน 1 มถนายน 2561 จาก https://gmlive.com/first-blockchain-election-held-in-sierra-leone ณรณ โพธพฒนชย. (25 พฤษภาคม 2561). บลอกเชน (Blockchain) การขบเคลอนการทางานภาครฐ. สบคน 1 มถนายน 2561 จาก https://www.prachachat.net/columns/news-164619 Digital Voting การออกเสยงยคใหมใชเทคโนโลย Blockchain. (30 กนยายน 2560). สบคน 1 มถนายน 2561 จาก http://thtechnotrends.blogspot.com/2017/09/digital-voting-blockchain.html เทคโนโลย Blockchain และการประยกตใชงานดานสาธารณสข. (ม.ป.ป.) สบคน 4 มถนายน 2561 จาก http://www.nbtc.go.th/getattachment/Services/quarter2560/ไตรมาส-2-ป-2560/ เอกสารแนบ.pdf.aspx ธงชย ชลศรพงษ. (19 ตลาคม 2560). รฐบาลสโลวเนยนาเอา Blockchain เขามาใชบรหารประเทศแลว เรมตนทภาครฐกอน ออกกฎหมายสนบสนน. สบคน 4 มถนายน 2561 จาก https://brandinside.asia/slovenia-blockchain-administration/ Blockchain กบการแกไข 3 ปญหาของวงการอสงหารมทรพยทวโลก. (14 เมษายน 2560). สบคน 4 มถนายน 2561 จาก https://www.adpt.news/2017/04/14/how-to-solve-3-global-real- estate-problems-with-blockchain/ Blockchain เทคโนโลยเปลยนโลก. (2561). สบคน 1 มถนายน 2561 จาก http://truebusiness. truecorp.co.th/e-mag/2018/03.mar/pdf/TechnoNote-03.2018.pdf
16
Blockchain.Fish Team. (16 กมภาพนธ 2560). Sweden นาโฉนดทดนลง Blockchain. สบคน 1 มถนายน 2561 จาก https://blockchain.fish/sweden-นาโฉนดทดนลง-blockchain/ บลอกเชนสาหรบการจดซอทางอเลกทรอนกส. (ม.ป.ป.). สบคน 1 มถนายน 2561 จาก https://www.pantavanij.com/บลอกเชนสาหรบการจดซ/ Blockchain & Thailand 4.0. (ม.ป.ป.). สบคน 4 มถนายน 2561 จาก http://www.nbtc.go.th/getattachment/ Services/quarter2560/ป-2560/ไตรมาส-1-ป-2560-(1)/เอกสารแนบ.pdf.aspx ประเทศสวเดนเรมใช Blockchain ในการลงทะเบยนทดนและอสงหารมทรพยอยางเปนทางการแลว. (7 กรกฎาคม 2560). สบคน 1 มถนายน 2561 จาก https://siamblockchain.com/2017/07/07/ sweden-officially-started-using-blockchain-to-register-land-and-properties/ พนสทธ วองธวชชย. (16 สงหาคม 2560). พลกโลกธรกจดวย บลอกเชน (2). สบคน 4 มถนายน 2561 จาก http://www.bangkokbiznews.com/blog/detail/642205 ภทชา ดวงกลด. (4 เมษายน 2560). บลอกเอยบลอกเชน จงมาจองเวรกบคอรรปชน!. สบคน 1 มถนายน 2561 จาก https://www.the101.world/blockchain-can-fix-corruption/ มณฑรา กาจร. (6 กมภาพนธ 2561). การประยกตใชบลอกเชนเพอเพมความปลอดภยในการเดนทาง ทางอากาศ. สบคน 4 มถนายน 2561 จาก https://blockchain.fish/การประยกตใชบลอกเชน/ รฐกร พลทรพย. (ม.ป.ป.). เจาะลกการนาเทคโนโลยบลอกเชนใชกบดานแรงงานตางดาว. สบคน 4 มถนายน 2561 จาก http://as.nida.ac.th/gsas/article/เจาะลกการนาเทคโนโลยบ/ รฐบาลประเทศญปนกาลงทดสอบ Blockchain สาหรบระบบ Contract. (1 กรกฎาคม 2560). สบคน 4 มถนายน 2561 จาก https://siamblockchain.com/2017/07/01/japan-test-blockchain- government-contract-system/ วพธ วฒนศพท. (11 เมษายน 2561). รฐบาลอนเดยหนมาใช Blockchain เพอกวาดลางยาปลอม. สบคน 1 มถนายน 2561 จาก https://siamblockchain.com/2018/04/11/indian- government-turns-to-blockchain-to-crackdown-on-fake-drugs/ ศกด เสกขนทด. (20 มถนายน 2560). ภาครฐควรจะใชบลอกเชนอยางไรด. สบคน 1 มถนายน 2561 จาก https://www.dga.or.th/th/content/890/11940/ สหราชอาณาจกรทดลองใชบลอกเชน กบการจายสวสดการสงคมแกประชาชน. (11 กรกฎาคม 2559). สบคน 4 มถนายน 2561 จาก https://support.coins.co.th/hc/th/articles/211694443-CCN-
%20LA-สหราชอาณาจกรทดลองใชบลอกเชน%20กบการจายสวสดการสงคมแกประชาชน ภาษาตางประเทศ DistilNFO. (12 October 2017). Payers have a Growing Interest in Blockchain, but Providers have Cost Concerns. Retrieved 20 August 2018 from https://www.distilnfo.com/ payer/2017/10/12/payers-growing-interest-blockchain-providers-cost-concerns/#
