วทยาล ยการ ทพบก

เอกสารประกอบการศกษา

สรปเนอหาหนงสอ 8 เลม

ตามโครงการ “การอานเพอความเปนทหารมออาชพ” กองทพบก

ส วนก าร ว จ ยและ พฒนาและ วช ากา รบ รห า ร

คานา ตามท ผบญชาการทหารบกไดกรณาอนมตโครงการ “การอานเพอความเปนทหารมออาชพ” รบผดชอบโดยกรมกาลงพลทหารบกซ งไดกาหนดใหใช เ นอหาของหนงสอในโครงการน เปนสวนหนง ของการสอบเลอนฐานะ การสอบคดเลอกเขารบการศกษาหลกสตรตามแนวทางรบราชการ รวมถงการสอบประเมนผลตางๆ ตามนโยบายผบงคบบญชานน วทยาลยการทพบกไดคดเลอกเนอหาจากเอกสารแหลงตางๆ จานวน 8 เลม เพอจดทาเปน “เอกสารประกอบการศกษา” โดยเหนวามความเหมาะสมในการสงเสรมใหผอาน ซงเปน “ทหารอาชพ” ไดศกษาคนควาในเบองตน อาท ประวตศาสตร ความเปนมา หลกคด หลกปฏบต ทงจากบคคลสาคญ/มชอเสยงของโลก ผานอตชวประวตหรอเรองราวทไดถกเรยบเรยงใหนาสนใจ เพอเปนการทบทวนบทเรยนภายหลงการปฏบตทงในสวนทประสบผลสาเรจและลมเหลว ซงจะชวยใหไดศกษาภาวะผนา รวมถงการประยกตใชหลกการในบรบททแตกตางกน สามารถนาไปสการฝกทกษะ ทมงสสราง “ความเปนทหารอาชพ” ภายใตความเปนพลวตของโลกอยางรอบดาน อยางไรกตาม เอกสารประกอบการศกษาเลมน มรปแบบเปนการสรปใจความ โดยดงเฉพาะประเดนสาคญๆ จากเอกสารตนฉบบ (บางสวนเปนเอกสารแปลจากเอกสารตางประเทศ) โดยมงเนนในหวขอตางๆ อาท ยทธศาสตร การบรหาร ภาวะผนา และบรบททแตกตาง ดงนนเนอหาสาระในเอกสารเลมนจงเปนเพยงการปพนฐาน และกระตนใหผอานเกดความสนใจสาหรบการศกษาอยางละเอยดจากหนงสอตนฉบบ ทง 8 เลม ในอนาคต อกทงยงมงหวงใหผอานเกดมมมองทกวางขน และลมลก อนจะเกดประโยชน ตอการปฏบตงานตอไปในภายภาคหนา ซงผสนใจสามารถอานเพมเตมไดทเวบไซต : http://dop.rta.mi.th รายละเอยดปรากฏอยดานหลงของเอกสารฉบบน

สารบญ

หนา

นโปเลยน ................................................................................................................................................... 1 ประวตของนโปเลยน................................................................................................................... 2 ความสาเรจและความลมเหลว……………………………………………………………………………………….. 3 ทฤษฎสงคราม........................................................................................................................................... 5 ยทธศาสตร................................................................................................................................. 6 องคประกอบยทธศาสตร............................................................................................................ 7 ขวญ กาลงใจ.............................................................................................................................. 7 คณธรรมแหงสงคราม……………………………………………………………………………………………….......7 ความกลาหาญ………………………………………………………………………………………………………........ 8 การดารงความมงหมาย.............................................................................................................. 8 จานวนกาลงรบทมากกวาขาศก.................................................................................................. 9 การจโจม.................................................................................................................................... 9 การลวง.....................................................................................................................................10 การรวมกาลงในพนทการรบ.....................................................................................................10 การรวมกาลงในหวงเวลา..........................................................................................................10 กองหนนในระดบยทธศาสตร...................................................................................................12 การออมกาลง...........................................................................................................................12 การหยดทพระหวางสงคราม.....................................................................................................13 ลกษณะของสงครามสมยใหม....................................................................................................13 ความตงเครยดและการหยดพก หลกพลวตของสงคราม...........................................................14 สงครามในอมคต กบ สงครามในความเปนจรง.........................................................................14 ความสาคญของเปาหมายและความทมเท................................................................................ 14 การกาหนดเปาหมายสดทายใหชดเจนยงขน : การลมลางขาศก...............................................15 สงครามคอเครองมอหนงของการเมอง......................................................................................15 หลกการของนายพลแพตตน............................................................................................................16

ประวตของนายพลแพตตน.......................................................................................................17 หลกการของนายพลแพตตน……………………………………………………………………………....…………19

หลกการบงคบบญชาและการบรหารงาน..................................................................................19 หลกการเพอสขภาพทด………………………………………………………………………………………………..19 หลกแหงความหยงและความเชอมน………………………………………………………………………………19 หลกการแสวงขอตกลงใจ……………………………………………………………………………………………..19 หลกการแหงความสาเรจ………………………………………………………………………………………….…..20 หลกการแหงชวตและความตาย…………………………………………………………………………………....20

สารบญ (ตอ)

หนา แบลคฮอวคดาวน ฝาสมรภมนรกโซมาเลย......................................................................................21 ปฏบตการทโมกาดช..............................................................................................................22 ทมาของปญหา..................................................................................................................... 23 งานปฏบตการจตวทยาทลมเหลว ของทหารสหรฐ................................................................25 การเมองและการทหาร..........................................................................................................28

การแพทางยทธศาสตรของสหรฐอเมรกา...............................................................................30 บนทกประสบการณของนายทหารใหมในเวยดนาม.......................................................................31 ความเปนทหารอาชพ............................................................................................................32 ความเปนผนา........................................................................................................................34 การฝกทกษะเพอปรบเปลยนและพลกแพลงเพอเอาชนะ.............................................................36 การฝกชนเลศ........................................................................................................................37 การรบในอนาคต...................................................................................................................39 การฝกดลยพนจทางยทธวธ..................................................................................................40 แนวทางการพฒนาการฝกเพอพฒนาความกลาหาญ............................................................41 ทหารมออาชพ......................................................................................................................43 อยาเปนนกรบทจานนตอความคดตวเอง..............................................................................43 วาดวยเรองผนา.....................................................................................................................44 Win hearts and minds……………………………………………………………………………………........46 พลวตการปฏบตทางทหาร พ.ศ.1843 – 2593..............................................................................47 การเปลยนแปลงแบบปฏวตในการสงคราม..........................................................................48 การปฏวตกจการทหารในศตวรรษท 14...............................................................................51

การเสรมสรางกองทพตะวนตกในฝรงเศส............................................................................52 การเมองมหาชนและลทธชาตนยม.......................................................................................54 สงครามกลางเมองอเมรกา...................................................................................................56 การปฏวตกจการทหาร รสเซย เยอรมน...............................................................................57 สงครามโลกครงท1...............................................................................................................58 การปฏวตกจการทหารในเยอรมน……………………………………………………....................…......61 อนาคตตอไป…………………………………………………………………………………………………...........63

สมรภมอรก..............................................................................................................................................64 สมรภมอรก...........................................................................................................................66 งานกจการพลเรอน...............................................................................................................67

เอกสารอางอง.........................................................................................................................................69

นโปเลยน

ขอบเขตเนอหาทมงเนน - ประวตของนโปเลยน - ความสาเรจและความลมเหลว

- 2 -

นโปเลยน เรยบเรยงโดย พล.อ.มงกร พรหมโยธ

หนงสอเลมนไดสะทอนเรองราวประวตศาสตรฝรงเศส ผานชวประวตของนโปเลยน โบนาปารต เดกหนมจากเกาะคอรซกา ซงตอมาไดขนครองอานาจสงสดซง ในฐานะ “จกรพรรด” ทยงใหญทสด คนหนงของฝรงเศส และดเหมอนจะมอานาจมากทสดในยโรปในหวงเวลาหนงดวย

ประวตของนโปเลยน นโปเลยน ในวยเดกไดรบการสนบสนนจากครอบครวใหไดรบศกษาเลาเรยนวชาทหาร โดยไดรบ “ทนเลาเรยนหลวง” และเมอภายหลงจากทบดาเสยชวต ยงทาใหนโปเลยนไดพากเพยรในการศกษามากยงขน จนนโปเลยนไดรบพระราชทานยศรอยตร และรบราชการในเหลา “ทหารปนใหญ” ดวยความขอจากด ทางครอบครวทาใหชวงชวตนน ของนโปเลยน ตองสนโดษและมธยสถ เนองจากตองแบกภาระทางบานไว

นโปเลยน ชนชอบการเปนทหาร และหมนฝกฝนตนเอง จนมความกาวหนาทางวทยาการทหาร มาโดยลาดบ ใชเวลาสวนมากหมดไปกบการอานตารา แตดวยลกษณะนสยเฉพาะตวในการอานหนงสอของนโปเลยน มกจะใชความคดพจารณา แสดงความเหน และบนทกขอความสาคญไวอยเสมอๆ

ในบางชวงของชวต นโปเลยนรสกสนหวงในชวตรบราชการทหาร แตโดยลกๆ แลว กยงคงม มงมนในจตใจ อยอยางหนง คอ “การกอบกคอรซกา” อนเปนชาตภมของตน ใหรอดพนจากการครอบงาของฝรงเศส ระหวางเฝารอโอกาสวนนนจะมาถง นโปเลยนไดพากเพยรแสวงหาความรใหมๆ ใหมากทสด โดยเฉพาะหนงสอเลมสาคญๆ อนเปนแหลงความรในยคนน นโปเลยนไดเคยอานทกเลม ทาใหนโปเลยน มความเลอมใสในการปกครองระบอบประชาธปไตย และไดเคลอนไหวในคอรซกาอยเนองๆ แบบมไดออกหนานก ครงหนงเปนเหตใหกลบเขากลบมารายงานตวจากลาพกราชการไมทนตามกาหนด และถกบนทกไววา “ขาดราชการ” จนเปนเหตให “ถกปลด” แตนโปเลยนกไดเฝาตดตามและ สงเกตการณ “การปฏวตของประชาชน” อยอยางตอเนอง ซ งในเวลาตอมากไดรบโอกาสใหกลบเขารบราชการ และเลอนยศ เปนรอยเอก เนองจากกองทพฝรงเศสขาดแคลนกาลงพล เพราะนายทหารบางสวนทเคยภกดตอกษตรยถกปลด แลวหลบหนอยในตางประเทศ

นบวานโปเลยนเปน “ทหารผมโชค” อกทงเปนอจฉรยะบคคล ซงนอกจากจะเปยมลนดวยความสามารถ ทหลากหลายแลว เขายงเปนบคคลทมกาลงใจอนกลาแขง เปนคนมสมาธสง เปนนกจดจา เปนผใฝหาความร และรกการอาน เขาสามารถซมซบความรตางๆ โดยเฉพาะทางการทหาร รวมทงยทธวธตางๆ สามารถนามาประยกตใชใหเหมาะสมกบสถานการณจรง นอกจากนน เขายงเปนผคดคน “ปนใหญแหงกรโบวาล” มลกษณะเปนหนวยเคลอนท ใชสาหรบหนนหนวยทหารเดนเทา ทสาคญเขาเปน นายทหารฝมอทไดรบการยอมรบและยกยองของผใตบงคบบญชา ดวยมลกษณะผนาสง มศลปะในการบงคบบญชาการ และ มความกลาหาญ

- 3 -

ความสาเรจและความลมเหลว

นบตงแตไดแสดงความสามารถใหเปนทปรากฏในการรบ “สมรภมเมองตลอง” นโปเลยนไดรบ ความเลอมใสจากคณะผแทนราษฎรมาก เปนจดเรมตนใหนโปเลยน ซงเปน “นกการทหาร” เขาไปมสวน เกยวของกบทางการเมองมากขน และแลวกโดนมรสมทางการเมองในทสด โดยถกกลาวหาวามอบแผนการใหกบตางประเทศและมการตกลงบางอยางกบข าศก เปนเหตใหนโปเลยนสญเสยความเ ชอ ถอจาก คณะผแทนราษฎร ทาใหนโปเลยนตองรองขอความเปนธรรม โดยขอแถลงความจรงตอคณะ ผแทนราษฎร เพอแสดงความบรสทธใจ นโปเลยนกลาววาเขาไมเคยกลวความตาย และยอมเสยงชวต เอาชนะความทกขยาก ตอสกบศตรดวยความกลาหาญ เพอประโยชนของประเทศชาต นบวานโปเลยน คดถกทกลาเผชญหนา เพอความยตธรรมของตน และแสดงความบรสทธ สามารถสรางความมนใจไดในทสด แมจะไดรบความยตธรรมแตไมสมบรณนก กตาม ดวยเปนบคคลทมกาลงใจกลาแขง เขาจงสามารถยนหยดตอความโชครายเหลานนได

ระหวางทตกอบเปนเวลา 1 ป นโปเลยนยงคงเฝาตดตามดความเคลอนไหวรอบตว อยางตอเนอง ในทสดโชคกเขาขาง เขาไดรบความไววางใจใหดารงตาแหนง “แมทพภาคปารส” ณ จดนเอง นโปเลยนไดรบความรทางการเมอง เปนประสบการณจากการทางาน ทนบวามคณคายงกวาการอานตารา เขาไดพบปะสนทนา กบนกการเมอง ผบรหารระดบสง มหาชนรฐ นกหนงสอพมพและผคนตางๆ ในแวดวงสมาคมชนนาในปารส

ในดานชวตรก นโปเลยนสมรสกบโจเซฟน ซงเปนหญงหมาย การแตงงานของเขาไดรบการสนบสนนจาก บารราส ประธานคณะกรรมการ ผมอานาจยงใหญในขณะนน ซงภายหลงการแตงงาน นโปเลยนไดเปน “แมทพภาคอตาล” ซงตองบญชาการรบเพอยดอตาลคนจากออสเตรย ในขณะทกองทพฝรงเศสขาดแคลนอยางมากแทบทกอยาง นโปเลยนตองรบกบอตาลกอน แลวตามดวยการรบกบออสเตรย ระหวางการเคลอนทพ นโปเลยนไดตรวจตราเพอประเมนความพรอมและสภาพของกาลงพล พบขอบกพรองทสาคญ คอ ทหารไรวนยและขวญเสย จงไดประชมเพอหาแนวทางแกไข สงหนงท ไดผลอยางมาก คอ นโปเลยนไดกลาวสนทรพจนเพอปลกขวญและกระตนจตใจบรรดาเหลาทหารใหฮกเหม เปนบทเรยนอนยงใหญ สาหรบนกการทหาร ทเหนไดชดวา แมกาลงทหารฝายนโปเลยนจะมกาลงนอยกวาฝายขาศกมาก อกทงขาดแคลนยทธปจจย ในหลายเรอง แตกสามารถรบเอาชนะขาศกได ดวยอาศย (1) ขวญกาลงใจทยงใหญและ (2) กาลงสตปญญาในการรบ

เมอนโปเลยนสามารถยดกรงเวยนนาได เขากใชวธทางการทต เพอถนอมกาลงทหารฝายตนไว โดยเปดโอกาสใหฝายออสเตรยทาสญญาสงบศก และยอมชดใชคาเสยหายเปนเงนทองแกฝรงเศส เปนอกความเฉลยวฉลาดหนงของนโปเลยน ทสามารถใช“ทกษะทางการทต”บรรลเปาหมายทงทางการทหาร และการเมองในเวลาเดยวกน ความปราดเปรองของนโปเลยนเรมฉายแสงใหผคนไดเหน เปนครงแรก อยางยงใหญ เขาไดรบการยกยองใหเปน “วรบรษ” ทมชอเสยงเกรยงไกร จนรฐบาลเรมรสก ถงความสนคลอนในอานาจ จงมคาสงใหนโปเลยนไปรบกบองกฤษในเวลาตอมา เพอเปนการกนให นโปเลยนอยหางไกลจากฝรงเศสไวกอน แตนโปเลยนไมเหนดวยกบการไปรบกบองกฤษโดยตรง เพราะเหนเปนการยาก จงเสนอรฐบาลวาจะไปทาการรบกบอยปต โดยใหเหตผลวาจะเปนการตดการสงกาลงและสนคาจากอนเดยไปองกฤษ เพอทาใหองกฤษออนแอลงโดยออม อยางไรกตามระหวางนนไดถกทพเรอขององกฤษลอบนากาลงมาโจมตกอน แตดวย

- 4 -

ทพบกของฝรงเศสขณะนนเขมแขงอยางมาก นโปเลยนยงคงสามารถนาทพบกยดครองอยปตไดในทสด ตอดวยการเขาตซเรย แตโชครายโรคระบาดในกองทพ จนตองยอนกลบมายดหวหาดทอยปตใหมนคงไวกอน

ตอมานโปเลยนไดทราบขาววาฝรงเศสไดรบกบรสเซย ออสเตรย และตรก โดยกองทพฝรงเศสพายเปนสวนใหญ ในขณะเดยวกนเกดปญหาภายในประเทศมากมาย มผคดคานรฐธรรมนญฉบบใหม ผสนบสนนระบอบกษตรย กอกบฏ คณะผบรหารระดบสงของประเทศแตกความสามคค และฝายบรหารกบฝายรฐสภาขดแยงกน อยางรนแรง สรางความเบอหนายแกประชาชนและสงคมในวงกวาง นโปเลยนจงลอบกลบฝรงเศสและไดรบคาแนะนาจากนกทฤษฎการปฏวตใหเขายดอานาจ โดยไดรบการสนบสนนจากฝายการเมองทมความสมพนธอนด ในทสดเขาจงตดสนใจทารฐประหารในฝรงเศส เพอโคนลมการปกครองเดม เปลยนฝรงเศสไปสระบอบการปกครองใหม โดยมนโปเลยนเปนผนาผมอานาจเตมในฐานะ “จกรพรรดนโปเลยน” จากนน “พระองค” เรมปฏรปการปกครองในทกดาน นบเปนผลงานทสงเสรมใหนโปเลยน สามารถครองใจคนและอยในอานาจได แตพระองคกนาพาฝรงเศสอยภายใตสงครามอยตลอดเวลา

ตอมากองทพของพระองคเรมเสอมลงอยางเหนไดชด โดยเฉพาะอยางยงสงครามทไมมใครคาดคดวารสเซยจะสามารถเอาชนะได โดยกองทพบกของรสเซย ในขณะนนมจอมพล มฮาอล คตซอฟ เปน ผบงคบบญชาสงสด ไดเลอกใชยทธวธ “รนถอย” เปนกลศกสาคญ คอ ยอมปลอยใหกองทพของฝรงเศส รกคบเขามาถงใจกลางรสเซย และเหนวามอสโกเปนเมองรางจงตายใจคดวาเอาชนะไดราบคาบ แตความจรงหาเปนเชนนนไม รสเซยไดเรมจดไฟเผากรงมอสโกตามแผนในทนท ทาใหจกรพรรดนโปเลยนตองนาทพลาถอยออกไป และเปนรกนดอยแลววาฤดหนาวในรสเซยนน จดวาเปนฤดกาลอนแสนโหดราย ทาใหกองทพของพระองคไดรบผลกระทบอยางสาหส จากกองทพทเคยเกรยงไกรกลบเสอม แสนยานภาพลงอยางรวดเรว และการตดสนใจทผดพลาดในการดาเนนนโยบายและการบรหารตางๆ ของนโปเลยนในเวลาตอมา ไดนาไปสความเสอมถอย เปนเหตใหจกรพรรดผยงใหญทสดตกทนงลาบาก และตกตาในทสด

ดงนน สงทควรคาแกความจดจาความสาเรจซงนาไปสความยงใหญ ในชวตนน ไมเพยงตองอาศยพรสวรรคเทานน สงทสาคญทสดคอ ตองมความมงมน และเปนสจธรรมของโลกเกยวกบอทาหรณของนโปเลยน คอ “ความไมจรงในอานาจ” แมอานาจนน จะเปนสงทหามาไดยาก แตกรกษาไวไดยากกวา

- 5 -

ทฤษฎสงคราม

ตอนยทธศาสตรทวไป และ แผนสงคราม

ขอบเขตเนอหาทมงเนน

- ยทธศาสตร - องคประกอบยทธศาสตร - ขวญ กาลงใจ - คณธรรมแหงสงคราม - ความกลาหาญ - การดารงความมงหมาย - จานวนกาลงรบทมากกวาขาศก

- 6 -

ทฤษฎสงคราม ตอนยทธศาสตรทวไป และแผนสงคราม

เขยนโดย นายพล คารล ฟลป กอตฟราย วอน เคลาเซอวตช แปลและเรยบเรยงโดย พนเอก รองศาสตราจารย ดร.พรพล แสงนย

จากฉบบภาษาฝรงเศส ท พ.ท.เดอ วาทร เปนผแปล หนงสอเลมน เปนสวนหนงของ “On War” อนเลองชอของนายพล คารล เคลาเซอวตช ซง พนโท เดอ วาทร ไดแปลจากภาษาเยอรมนเปนภาษาฝรงเศส โดยเลอกแปลผลงานจากเลม 3 – 6 จาก ทงหมด 8 เลม นายพลคารล เคลาเซอวตช เปนนกการทหารชาวเยอรมน ทมชอเสยงมากทสด หลงสาเรจการศกษา เคลาเซอวตช ไดเขารวมสงครามนโปเลยน เขาถกฝรงเศสจบตวเปนเชลยสงคราม และไดรบการปลอยตวออกมา จากนนไดมสวนรวมในการปรบปรงกองทพเยอรมน โดยผนตวเองไปเปน “อาจารย โรงเรยนนายรอย” ทกรงเบอรลน กอนจะลาออกจากกองทพเยอรมน เพอไปรบราชการในกองทพรสเซย ในภายหลง ตอมาเขาไดกลบเขารบราชการทกองทพเยอรมนอกครง เขาไดเขารวมยทธภมวอรเตอรล กอนถกแตงตงใหดารงตาแหนง “ผบญชาการวทยาลยการทพ” ซงเขาไดแตงหนงสอชอ “On War” เปนภาษาองกฤษในระหวาง ดารงตาแหนงนเอง นอกจากน เคลาเซอวตช ยงไดเขยนหนงสอเกยวกบสงครามไวอกหลายเรอง

ยทธศาสตร “การรบเปนเครองมอของยทธศาสตร” เพอนาไปสจดมงหมายของสงคราม ทฤษฎยทธศาสตร ตองคานงถงปจจยทางสตปญญาและจตใจ อนเปนปจจยการรบทสาคญทสด

“ยทธศาสตรเปนตวกาหนดแผนการทพ” เพราะยทธศาสตรเปนกรอบใหญ รวบรวม (1) แผนยทธการตางๆ ทจะปฏบต อกทง (2) แผนการสนบสนนการรบ และ (3) สนบสนนการชวยรบ

ทฤษฎยทธศาสตรเปนเครองชวยในกระบวนการคดและวางแผน โดยการนาหลกการ หลกเกณฑ หลกนยม รวมทงระเบยบแบบแผน และคานยมตางๆ มาประยกตใชในบรบททแตกตาง ตามความเหมาะสม โดย ใหความสาคญกบปจจยแวดลอมทงปวงในสนามรบ ทสงผลกระทบกบทงฝายเราและฝายตรงขาม ในเวลาเดยวกน

ผบญชาการทเฉลยวฉลาด ยอมสามารถนาความรในหลกการสงครามไปใชใหสอดคลองกบสถานการณ และทรพยากรทมอยจนสามารถบรรล “ภารกจ” อนเปนจดมงหมายทไดกาหนดไวอกทงมวสยทศนสามารถคาดคะเน และตงสมมตฐานไดใกลเคยงกบความจรงมากทสด อยางสมเหตสมผลสามารถสรางความประสานสอดคลองอยางลงตวของแผน เพอนาไปสผลลพธสดทายทพงปรารถนาดวยยดหลก “ความเหมาะสม” อาทบางครงการเคลอนยายกาลงแบบงายๆ แตชาญฉลาดอาจสงผลสาเรจในการปฏบตทยงใหญ และบอยครง ทการตดสนใจครงสาคญๆ มกหวงผลในระดบยทธศาสตร มากกวาระดบยทธวธ

เมอทบทวนบทเรยนทางประวตศาสตร กรณศกษายทธภม ค.ศ. 1760 เปนการเดนทพและปฏบตการทางทหาร ของกองทพ พระเจาเฟรเดอรกมหาราช ทนบวาเปนผลงานชนโบวแดง สาหรบการประยกตใชยทธศลปทางทหาร

- 7 -

กลาวคอ พระองคทรงบญชาการรบดวยปญญาอนสขม รอบคอบ เยอกเยน และมกดารงความมงหมายทจะบรรลเปาหมายสาคญบนปลาย ดวยอานาจกาลงรบทนอยทสด โดยพระองคจะไมทรงยอมเสยงทาการรบกบขาศกทประเมนแลวเหนวามศกยสงครามสงกวา เมอเปรยบเทยบกบทพระองคทรงมอย ดงนนทกสมรภมทพระองคนาทพ พระเจาเฟรเดรกมหาราชจะทมเทพระสตปญญาทลกซง ในการประเมนสถานการณอยางรอบดาน โดยเฉพาะการตรวจสอบ สถานการณขาศกอยางระมดระวง แมนยา และใกลเคยงกบความเปนจรงมากทสด โดยทรงยอมสญเสย ไพรพลใหนอยทสด เพอใหไดชยชนะเหนอขาศกทมกาลงพลและอาวธยทโธปกรณ ทเหนอกวาใหมากทสด หมายถง ชยชนะทยงมอตราสวน “อานาจกาลงรบเปรยบเทยบ” แตกตางกน มากเทาไร ยงเปนชยชนะทยงใหญมากเทานน ทงน ผบงคบบญชาทางทหารตองพจารณา “ศกยสงคราม” ทงจากกาลงพลและยทโธปกรณซงเปน “อานาจกาลงรบทมตวตน” และ “อานาจกาลงรบทไมมตวตน” เกดจากสภาพขวญกาลงใจ วนย ประสทธภาพการรบ เปนตน

อจฉรยภาพของผบญชาการกองทพในระดบยทธศาสตรและปรากฏออกมาในรป “แผนการทพ” ซงในระดบยทธการและยทธวธ จะตองดาเนนการใหมความสอดคลอง แยบยล เพอนาชยชนะมาใหกบกองทพ

องคประกอบของยทธศาสตร อาจแบงออกเปน 5 ประเภท

(1) การประกอบกาลง และอานาจกาลงรบเปรยบเทยบ (“อานาจกาลงรบทมตวตน”) (2) สภาพจตใจทด และการปฏบตทเฉลยวฉลาด (“อานาจกาลงรบทไมมตวตน”)

(3) การเคลอนไหว...รปขบวนและทศทาง ในการรวมกาลง/กระจายกาลง เปนเรขาคณต ทสามารถคานวณผลได (4) ขดความสามารถในการสงกาลงบารง (การสนบสนนการรบ และการสนบสนนการชวยรบ) (5) การประเมนผลกระทบจากปจจยทงปวง ภมประเทศ ภมอากาศ อทธพลในพนทปฏบตการ และปจจยอนๆ

ขวญและกาลงใจ แมจะกลาวถงอยในตารา แตไมปรากฏหลกการทชดเจนสาหรบการใชประโยชนเนองจากเปน “ศลปะ” ไมใช “ศาสตร” เหมอนอานาจกาลงรบทมตวตน ทสามารถวดคาเปนตวเลขไดแตขวญและกาลงใจเปนสงทรบรและสมผสได ดงนน ตามทฤษฎศลปะการสงคราม เราตองตระหนกและใหความสาคญในการนาปจจยเหลานมาประกอบการพจารณาดวยทกครง ทงนจากการศกษา ประวตศาสตรสงครามในอดต ยอมทาใหเราตระหนกไดถงศกยภาพดานขวญและกาลงใจ ทมอทธพล อยางนาเหลอเชอ ซงมเพยง “ผนา” ทมสตปญญาเทานน จงจะสามารถแสวงประโยชน หรอดงศกยภาพ ทไรตวตนเหลานน ออกมาใชประโยชนไดสงสด ตวอยางของขวญและกาลงใจทจดวามความสาคญสงสด ในหนงสอเลมน ม 3 ประการ คอ (1) ความเกงกลาสามารถของผบงคบบญชา (2) จตใจทรกรบ และ (3) ความรกชาต

คณธรรมแหงสงคราม คณธรรมแหงสงครามมความจาเปนสาหรบกองทพในการเสรมสรางความเปนปกแผนภายใน เกดจากคณลกษณะเฉพาะตวของผบงคบบญชาทควรจะเปนปจจยสาคญในการพจารณาแตงตงผนากองทพ ในฐานะผขบเคลอนกาลงทางทหารทงปวง

- 8 -

คณธรรมแหงสงครามนบเปน “ศกยสงคราม” ทไมมตวตน แมคานวณไมได แตจาเปนตองนามาพจารณาอานาจกาลงรบเปรยบเทยบไมวาจะเปน การทผนากองทพมจตใจทมนคง ไมหวนเกรงตอภยนตราย สขม มงมน ทมเท มความพยายามในการบรรลภารกจ ฝกฝนตนเอง มความรและสตปญญา ตลอดจนการสราง การเตรยมพรอมและความสามคค มวนย ในหนวย มงปลกฝงอดมการณและจตวญญาณของหนวย และทายทสด คอการพรอมทจะสละตนเพอชาต สงตางๆ เหลานเปน “นามธรรม” ซงเกดจากการทผบงคบบญชา (1) ปฏบตหนาทอยางตอเนองและไมลดละ และ (2) มงบรรลภารกจ หรอชยชนะจากการทาสงคราม ทงนกองทพใดๆ จะมคณคาไดดวย “คณธรรมแหงสงคราม” ตองการการบงคบบญชาและกากบดแลทด จากผบงคบบญชาทถงพรอมดวยคณธรรมแหงสงคราม ทมความสงางามและโดดเดน ทายทสดกจะเกดพลงของ “ขวญและกาลงใจ” ในการชวยยกระดบกองทพใหสงขน สามารถปฏบตภารกจทยากลาบากได และมความรบผดชอบทสงสง

ความกลาหาญ ความกลาหาญเปนกลไกสาคญทสดประการหนง ในระบบการขบเคลอนกาลงรบ ทงนความกลาหาญทด ตองสามารถเอาชนะความลงเล - วตกกงวล และตองมความระมดระวง – รอบคอบ ในเวลาเดยวกน โดย “ทหารหาญ” เปรยบเสมอน “เหลกชนดนามาสรางศตราวธทคมและเงางาม” ได การไมเคารพคาสงของผบงคบบญชาหรอหนวยเหนอ ไมเรยกวาเปนความกลาหาญ แตเปนความหายนะ หากเปนเชนนน ตองมการลงโทษตามสมควรแกเหตเปนการลงโทษท “ไรวนย” ไมใชการลงทณฑท “ความกลาหาญ” เพราะการปฏบตตามคาสงอยางแขงขน ถอเปนวนยสงสดของทหาร โดยเฉพาะในยามสงคราม ทงน ยงชนยศสงขน ความลมลกในจตใจ สตปญญา ไหวพรบ ปฏภาณ ยงตองสงขนตามไปดวย เนองจาก ตองรบผดชอบชวตคนอนๆ จานวนมากขนเรอยๆ จงไมอาจลดความกลาหาญลงไปไดสวนการดงความกลาหาญ ของผใตบงคบบญชาออกมาใชประโยชนไดนน เปนศลปะชนสงของผบงคบบญชาทมความเปนผนาและใสใจผใตบงคบบญชา อยางไรกตาม หากใชเพยงความกลาหาญ โดยบกพรองเรองการประเมนสถานการณ อยางรอบคอบ และมเหตผล อาจนาไปสความผดพลาดไดโดยงาย การดารงความมงหมาย ผบงคบบญชากาลงรบ ตองตกอยภายใตอทธพลของความไมแนนอน และการเปลยนแปลงไมรจกจบสน ผบญชาการตองเลอกระหวางขาวจรงและขาวลวง เพอปองกนความผดพลาดและความวตกกงวลทเกดจากการขาดความเอาใจใส หรอความเรงรบเกนพอด ผบงคบบญชาคอเหยอของรอยพนความรสก ซงมความรสกไมกอยางเทานนทชวยเพมกาลงใจ ดงนน เพอตอตานความรสกดานลบ ผบงคบบญชาตองเปนผทมประสบการณ เพอใหสามารถแยกแยะ ความจรง ออกจากความรสก ตองมความเปนผนาทเขมแขง เราไมสามารถสรางเกยรตประวตในสงคราม โดยปราศจากความเหนอยลา และขาดแคลน แตเราตองใชความพยายามนบครงไมถวน ดงนน “การดารงความมงหมาย” อยางมงมนไมลดละในการปฏบตตามความตงใจแนวแนทวางไวแตแรก จงตองดารงไว ใหนานทสด

- 9 -

จานวนกาลงรบทมากกวาขาศก

ในยทธวธและยทธศาสตร การมกาลงรบทมากกวาขาศกมกเปนทมาของชยชนะ เพราะตองมเพยงพอและ มขดความสามารถในการรวมกาลงอยางรวดเรว เมอตองการนาไปใชในการตอบโตการปฏบตของขาศก นนคอ เราตองรวมกาลงใหมากทสดเทาทจะทาได เมอการรบถงจดแตกหก เราจะไดใชประโยชนสงสด จากเครองมอของเราทเรามอย และสงนคอหลกประการแรกของยทธศาสตร

กฎประการแรกในการใชกาลง คอ การเขาสสมรภมดวยกองทพทเขมแขงทสด หากเราไมสามารถมจานวนกาลงรบทเหนอกวาฝายขาศกได เราตองขดขวางขาศกไมใหมจานวนกาลงรบเหนอกวาเรา แตการกาหนดจานวนกาลงพลของกองทพทจะเขาสสมรภมเปนหนาทของรฐบาล แตหากเรามขอไดเปรยบ ในเรองน เพยงเรองเดยว เรากไมอาจชนะสงครามได

หนทางปฏบตสาหรบผบญชาการกองทพเมอไมสามารถมจานวนกาลงรบเหนอกวาขาศกไดมเพยงทางเดยว คอ การระดมทรพยากรทมอย ตอจากนนใชความสนทดในการใชกาลงของตนใหเปนประโยชน เพอใหมจานวนกาลงรบทเหนอกวาขาศก ณ ตาบลรบแตกหกซงเกดจาก การประมาณสถานการณอยางรอบคอบ ในเรองระยะทาง และ เวลาทใชในการเคลอนยายกาลง ถอเปนสงจาเปน และเปนปจจยพนฐานทสาคญทสดในการใชกาลง

การมจานวนกาลงรบเหนอกวาขาศกชวคราว หมายถง การรวมกาลงดวยความแมนยาใหเหนอกวาขาศก ณ ตาบลรบแตกหก ลกษณะเชนน มกจะเกดจากการประมาณสถานการณทถกตองแมนยา ในการกาหนดตาบลรบแตกหก และระบตาบลรบแตกหกดงกลาวใหอยในคาสงยทธการ การตดสนใจสละสวนสาคญนอยเพอใหไดประโยชนสวนใหญ ซงการบงคบบญชาใหกาลงรบอยในสถานการณทสามารถรวมกนเปนกองกาลงขนาดใหญไดอยางรวดเรวตลอดเวลา สงเหลานคอลกษณะเดนของอจฉรยะของพระเจาเฟรเดรกและ จกรพรรดนโปเลยน

การจโจม การจโจมโดยทขาศกไมทนตงตว เปนปจจยทนาไปสการมอานาจกาลงรบทเหนอกวา และสงผลตอขวญและกาลงใจของกาลงรบเปนอยางมาก เมอการจโจมประสบความสาเรจมากเทาใด ความยงยากและความทอแทของหมกาลงรบของขาศกยงจะมมากขนและยงกอใหเกดผลสาเรจมากขนเทานน ในการทาสงครามทกครง แตละฝายพยายามจโจมฝายตรงขาม แตความสาเรจจะอยในระดบใดขนอยกบประเภทของการปฏบตการและปจจยแวดลอมในขณะนน

ในระดบยทธวธมพนทปฏบตการและการปฏบตทรวดเรวกวาในระดบยทธศาสตร จงเกดขนในระดบยทธวธงายกวา และการจโจมจะนามาประยกตใชในระดบยทธศาสตรไดมากขน เมอการปฏบตตางๆ มงไปสวตถประสงคทางทหาร และการปฏบตเหลานนไดรบอทธพลจากการตดสนใจของฝายการเมอง เพอผลลพธทด การจโจมตองการการวางแผน และการเตรยมการทด ตองเกดในสถานท และเวลาทเหมาะสมพอด แตบางครงการตงรบสามารถเปลยนสถานการณกลบมาเปนฝายไดเปรยบไดดวยการตอบโตทหนกหนวง การจโจมบางครงกอใหเกดผลกระทบทคาดไมถง การจโจมอาจจะเปนประโยชนตอทกฝาย ทงฝายทยดทมน

- 10 -

ทเตมไปดวยอนตราย สวนฝายทสามารถวางกาลงไดดกวา จะสรางความมนใจไดมากกวา เมอเราเขาใจและนาไปปฏบต การจโจมจะใหผลลพธทยงใหญ

การลวง การลวง คอ การซอนเรนเจตนาทแทจรงไว มความใกลเคยงกบการโกหก ซงตองซอนเรนเจตนาทแทจรงไว มขอแตกตาง คอ การลวงนนปราศจากคาพดออกมาโดยตรง แตโดยรวมแลว การลวง และการโกหกนา ใหผลลพธเชนเดยวกน การลวงเปนพรสวรรคทใชในการขบเคลอนและตรวจสอบการปฏบตระดบยทธศาสตรการออกแผนการลวง การออกคาสงลวง การใหขาวลวง เกยวกบการปฏบตการทผดพลาดของฝายเรา ทงหมดนคอวธการของการลวง แตผลทไดรบจากการลวงในระดบยทธศาสตรนอยมาก จงทาใหยทธศาสตรเรยกใช การลวงในกรณพเศษจรงๆ การทเราปลอยใหเรองการปฏบตการโดยใชกาลงหรอการรบ เปนเรองของยทธวธ และเราถอวายทธศาสตรเปนศลปะในการเตรยมการใชกาลง และการทาใหการใชกาลงเปนไปดวยด ดวยการวางกาลงอยางเหมาะสม และการใชอาวธทมอยอยางเหมาะสม ดงนน สวนการแสดงกาลงและการวางกาลงเพอลวงในการรบ ทาใหขาศกเชอและบบบงคบใหขาศกตองนามาตรการมาใชตามสถานการณทเปลยนไปนน จาเปนตองปรากฏ ตอสายตาขาศกจรง จงตองใชเวลาและกาลงพลจานวนมากและความเทยงตรงแมนยาของการปฏบตเหลานมกกดดนใหการตดสนใจ ทาใหนายพล ผบญชาการรบสวนใหญเลกลมทจะใชการลวงซงเปนวธการทางออม เพอทมเทใหกบการปฏบตการโดยตรงเพยงอยางเดยว การลวงในระดบยทธศาสตรจะเกดขนไดกตอเมอการตดสนใจในระดบยทธศาสตรมปญหาขาดแคลนกาลงรบ การตดสนใจระดบยทธศาสตรจะใชการลวงเปนเครองมอสดทาย เมอไมสามารถพงพาวธการทตองใช ความสขมรอบคอบและความชานาญไดอกตอไป นนคอเมอการตดสนใจระดบยทธศาสตรหมดสนหนทาง เมอเปนเชนนจะเหนเหลานายพลทยงใหญทงการคานวณ เปาหมายทงหมดไวขางๆ เพอเขาทาการรบ ดวยการลวง และพยายามหาทางรวมกาลงเปนครงสดทายเพอโจมต

การรวมกาลงในพนทการรบ ยทธศาสตรทดทสดคอการมกองกาลงทเขมแขงมากๆ ซงเราตองการในทกโอกาส โดยเฉพาะอยางยง ณ ตาบลการรบแตกหก แตในบางครง รฐบาลอาจตกลงใจใชกาลงเขาทาการรบโดยไมปรกษาผบญชาการทหารสงสด ดงนน กฎขอแรกและสาคญทสดของผบญชาการทหารสงสดตองปฏบตตาม คอ การรวมกาลงรบไวเปนหนงเดยว กาลงรบจะถกแยกออกจากกาลงรบทงหมดกตอเมอมความจาเปนจรงๆ ทงนเพอสรางหลกประกนใหกบผบญชาการทหารสงสดในการควบคมการปฏบตระดบยทธศาสตร

การรวมกาลงในหวงเวลา ในสงคราม แตละฝายพยายามอยางไมหยดหยอน เพอใหฝายตนอยในสภาพทไดเปรยบมากทสดเมอเกดการปะทะขน กองกาลงสามารถสรางพลงอานาจในการรบไดเหนอกวา กจะทาลายอกฝายหนงลงไดอยางแนนอน แตเมอมการเตรยมการรบใหอยในสภาพพรอมทสดแลว เมอเกดการปะทะขน แผนการใชกาลงรบ เขาทาการรบตามลาดบกจะปรากฏขนในความคด การตอสกลายเปนเรองทจะตองทนททนใด และมรปแบบทตองปฏบตการตอบโตกนไปมาและแกไขปญหาอยางตอเนองระหวางคสงคราม แตละฝายหาหนทางทจะทาลายอกฝายโดยไมเสยงทจะใชกาลงทงหมดทมอย จนกระทงเชอวาจาเปนจรงๆ เพอใหไดผลลพธทตองการ

- 11 -

แตละวธการรบมทงขอดและขอเสย สงทชวยแกปญหาคอประสบการณเพยงอยางเดยวเทานน ใครกตาม ทเคยทาสงครามยอมทราบวา อานาจกาลงรบทเหนอกวามกจะตกเปนของฝายสดทาย ทสามารถมกองหนน ทยงครบถวนสมบรณอยในมอ แตบางครง การนากาลงมากเกนไปเขาไปทาการรบ กเปนเรองทอนตรายมาก ไมวาเราจะไดประโยชนมากเทาใด จากการใชกาลงรบทเหนอกวาขาศกมากๆ เมอเรมทาการรบ กเปนไปไดทวา ในเวลาตอมาเราจะเสยใจทไมไดเกบความสดชนอยางเพยงพอไวเปนกองหนน อนตรายนนยดยาว ตราบเทายงมการรบ นนหมายถงชวงของการไรระเบยบ การแตกแยกเปนสวนๆ การหมดเรยวแรงลงเรอยๆ ปจจยชความสาเรจคอ แตละฝายจะใชกาลงทสดชน จานวนเพยงพอ เขาปฏบตการรบแตกหก เมอฝายใดประสบความสาเรจ ฝายนนกจะมขวญและกาลงใจเหนอกวาอกฝาย ภาวะวกฤตกจะยตลงและกองหนนขาศกกจะฟนฟความสมดลทเสยไปกลบคนมาไดยาก ขณะททาการรบและกอนการรบจะยตลง แตละฝายจะขาดระบบระเบยบ แยกกนออกเปนสวนๆ ออนแอลง สงเหลานเปนสงทจะตองเกดขน เปนผลลพธสวนใหญของทางยทธวธ และในขณะนเองความสาเรจ จะทาให ชวงวกฤตยตลง และ ผลลพธทางยทธศาสตรปรากฏขน นนคอ ยทธศาสตรหมายถงผลรวมของการรบ นนเอง ซงจะทาใหเหนชดวา ยทธศาสตร เปนเรองของการ ใชกาลงรบทงปวง ซงแตกตางจาก ยทธวธ เปนเรองของการนากาลงเขาปฏบตตามลาดบขน หากเราพจารณาหลกการทาลายลางเฉพาะในระดบยทธศาสตร เทยบกบหลกการทาลายลาง ในระดบยทธวธ เราจะเหนไดงายวา ทกอยางถกนามาใชในชวงทายของการรบ หรอชวงทายของการปฏบตในระดบยทธศาสตร จะมความออนแอคอนขางสง เพอทาใหการเขาสแนวรบของกองกาลงทสดชนมอยเพยงพอและนาไปสผลลพธทตดสนการรบในระดบยทธศาสตร ซงเราสามารถใชกาลงนอยทสด เพอใหบรรลผลลพธขนตน และรกษากาลงทสดชนจานวนมากไวเพอบรรลเปาหมายตามลาดบชน เมอนโปเลยนทรงเขายดครองรสเซย ใน ค.ศ. 1812 พระองคทรงรวบรวมกาลงเปนกองกาลงขนาดใหญ บนถนนเพยงสายเดยว ทาใหกองกาลงเหลานนเกดความขาดแคลนอยางทสด ซงเปนการปฏบตทผดไป จากหลกการทนโปเลยนทรงชนชอบ ทเนนความเขมแขงทสด ณ ตาบลการรบแตกหก หลกการน ถกนามาใชจนเกนความพอดในการปฏบตในครงนน อยางไรกดพนทไมใชสงทขาดแคลน ทจรงแลวพระองคสามารถกระจายเสนทางการเคลอนทออกไปใหกวางขน ซงเราสามารถสรปไดวา บางทการใชกาลงมากๆ พรอมๆ กน นาไปสการขาดแคลนอยางรนแรงอยางหลกเลยงไมได ดวยเหตนจงกอใหเกดความออนแอสะสมมหาศาล แทนทจะเคลอนทใหมความกวางของแนวเขาตมากขน นโปเลยนทรงทงกองกาลงไว ขางหลง อาจจะเพอเปนกองหนนยทธศาสตร หรอเพอนาเขาทาการรบทหลง แตในทสดกไดรบความสญเสยจาก สภาพอากาศทเลวราย และความเหนอยลาจากการปฏบตหนาท โดยเฉพาะทาใหเกดความขาดแคลน ในสวนของกาลงรบหลก ซงมประเดนสาคญอกประการหนงทตองนามาพจารณาในยทธวธ กลาวคอ เราสามารถประมาณกาลงรบ ทจาเปนเพอใหเกดผลลพธสงสดทตองการไดอยางใกลเคยงในการปฏบตตามลาดบขนทงหมด เพอใหเราสามารถกาหนดจานวนกาลงรบสวนเกนได ในขณะทยทธศาสตรใชเวลายาวนานกวามากในการทาใหสมฤทธผล ดนนนจงเปนไปไมไดทจะคาดการณ หรอ กาหนดจานวนกาลงรบทตองการนามาใชอยางแนนอนลวงหนา สงทตามมาคอ กาลงรบทถอวาเปนกาลงสวนเกนในยทธวธเปนไดแคเครองมอขยายผลลพธ ทางยทธศาสตรเมอมโอกาส เราจะสามารถมอานาจกาลงรบทเขมแขงและเหนอกวาขาศกทนททตองการ กตอเมอไมมการใชกาลงทออมเอาไวกอนเวลาทเหมาะสม

- 12 -

เราเชอวาในกาลงรบสวนใหญ ภายใตสถานการณทคลายคลงกน โดยเฉพาะสถานการณในรสเซย พบวา เงอนไขทสาคญทสดทามกลางเงอนไขทกประเภทคอ ความเขมแขงทสด เมอเผชญกบขาศกในตาบลรบแตกหก

กองหนนในระดบยทธศาสตร กองหนนในระดบยทธศาสตร เมอเราเกบกาลงรบไวเปนกองหนน อาจเปนเพราะ (1) ตองการลดกาลงหรอเพมเตมกาลงในขณะทาการรบ หรอ (2) เราตองการเตรยมรบมอกบเหตการณทไมคาดคดไวกอน ในระดบยทธศาสตร เราจาเปนตองจดใหมกองหนนทางยทธศาสตรขน เมอสถานการณการรบเรยกหากาลงรบ ทพรอมเขาปฏบตการในทนททนใด หรอเมอสถานการณขางหนาชชดถงความจาเปนกองหนนในระดบยทธศาสตรตองมเปาหมายทเจาะจงชดเจน มฉะนนแลวการจดกองหนนในระดบยทธศาสตรจะมความจาเปนและประโยชนลดลงมาก ในระดบยทธวธ ซงเราสามารถทราบทตงของขาศกไดจากการตรวจการณดวยสายตา สงเกตแนวตนไม และพนทสงตาทเหมาะสมสาหรบการซอนตว เราตองอยในสถานการณทพรอมเผชญเหตการณตางๆ ตอดเวลา ดวยเหตน การมกองหนนสามารถชวยไดทงการเสรมอานาจกาลงรบ ภายหลงการโจมต ทาใหเกดการเปลยนแปลงการประกอบกาลง และการวางกาลงทยดถอแตแรกใหสอดคลองกบการปฏบตของฝายขาศก ทกหนแหงทการปฏบตยงคงอยในกรอบของยทธวธ สถานการณคลายๆกนอาจเกดขนในระดบยทธศาสตร และบงคบใหยทธศาสตรตองใชมาตรการปองกนคลายๆกน ซงหากยทธวธยงไมรวาผลลพธจรงๆ ของการรบเปนอยางไร ยทธวธจะใชมาตรการชวคราวตางๆ มาใชอยางไมสนสด เปลยนแปลงไปตามขาวสารทไมคอยนาเชอถอในแตละวน สงผลใหยทธศาสตรเกดความไมแนนอนดวยเชนกน กองหนนในระดบยทธศาสตรตองมเปาหมายทเจาะจงชดเจน มเชนนนแลวการจดกองหนนในระดบยทธศาสตรจะไมมประโยชน ในขณะทอนตรายเพมขน เนองจากนาไปใชในภารกจทวๆ ไปทขาดความเจาะจงชดเจน ความคดเรองกองหนนในระดบยทธศาสตรจะกลายเปนเรองไรเหตผล เมอเรารวมกาลงรบจานวนมาก เพอใหไดผลลพธตามตองการ แตกลบไมปฏบตตามและยงคงเกบกาลงสวนหนงไวใชภายหลง แตบางครงการสถาปนากองหนนทางยทธศาสตรขนมาเพอเตรยมเผชญกบความไมแนนอนเพยงอยางเดยว อาจจะเปน ความระมดระวงจนเกนจาเปน หากเราตองการประสบความสาเรจในการใชกาลงทเกบไวเปนกองหนนในระดบยทธวธ ไมเพยงแตเพอ สกดกนการปฏบตของขาศก แตยงทาใหเกดผลลพธนาพอใจ แมในสถานการณขาดความชดเจน หรอ บางครงดเลวราย เนองจากความไมแนนอนของการรบ สามารถหาทางชดเชยความเสยเปรยบทไดรบในบางจด โดยใชความไดเปรยบในบางจด และการเปลยนทศทาง หรอการเปลยนทตงกองกาลงบางสวนอยางฉบพลนในสถานการณทยากและคบขนทสด ถอเปนมาตรการทมความเหมาะสม

การออมกาลง ในทางศลปะทหาร แมจะตงอยบนพนฐานหลกการและวธการทชดเจน ซงตองนามาเปนบรรทดฐานเบองตน แตผทบงคบทศทางการปฏบตในการสงคราม ตองใชประสบการณ รวมถงปฏภาณไหวพรบ ไตรตรอง อยางรอบคอบ โดยไมปลอยใหกาลงรบ อย ณ ทใดทหนงเกนความตองการของสถานการณ หรอ มกองกาลง

- 13 -

บางสวนเขาไปอยในการจดกระบวนเคลอนยายและการจดกาลงเขาทาการรบ แตไมไดมอบภารกจใดๆ ซง ถอเปนการจดกาลงเขาทาการรบทไมเหมาะสม เพราะการจดกาลงจะทาใหไมมกองกาลงใดๆ วางพรอม ใชงานจรงๆ การปฏบตเชนนทาใหเกดความเสยหายกบการใชกาลงรบของตนเองยงกวา

หลกการน คอการใชกาลงทนอยทสดตอการแกปญหา เพอสงวนทรพยากรทมอยอยางจากดไวสนบสนนหลกการรวมกาลง เพอใหเกดอานาจกาลงรบสงสด ณ ตาบลทตองการผลแตกหก

การหยดทพระหวางสงคราม การสงครามเปนปฏบตการแหงการทาลายลางซงกนและกน และเวลา สามารถเปลยนแปลงสถานการณของแตละฝายได แมแตในกรณทแตละฝายมความเทาเทยมกนอยางสมบรณ การเปลยนแปลงเปาหมายทจะปฏบตในอนาคต จงนาไปสการหยดทพระหวางสงครามเราจะเหนไดวาในความหมายสงครามทสมบรณแบบนนจะไมมการหยดพก

การสงครามมปจจยอย 3 ประการ ทสามารถเปลยนแปลงหลกการและความเรวของการปฏบต (1.) ขวญและกาลงใจทตกตา เกดจากความไมกลาตดสนใจและขาดความเดดขาดในการตดสนใจ ในยามสถานการณวกฤต (2.) ความลาชามาจากขาดความสมบรณของการประมาณสถานการณ และความไมเพยงพอของการเขาถงจตใจมนษย (3.) การหยดทพระหวางสงครามมาจากวธการรบ 2 รปแบบ คอการรกและการตงรบการตงรบจะทาใหอานาจกาลงรบเหนอกวา ฝาย A จะรสกออนเกนกวาจะโจมตฝาย B ในขณะฝาย B คอนขางเขมแขง เพยงพอทจะโจมตฝาย A แตถาฝาย A ยงจะโจมตฝาย B ฝาย A ไมเพยงแตจะสญเสยกาลงทจะสามารถเพมเตมได ยงอาจจะตกเปนเบยลางของฝาย B ซงสามารถแสดงใหเหนไดจากผลตางทางพชคณต

( A – B ) – (A – B) = 2B

ลกษณะของสงครามสมยใหม ภายใตการบงคบบญชาของจกรพรรดนโปเลยน กองทพฝรงเศสไดสยบวธการทาสงครามแบบเกา บกเขายดยโรปดวยความรนแรงและรวดเรวอยางไมเคยปรากฏ ลมลางและทาลายทกอยางทขวางทาง ในขณะทกองโจรของชาวสเปน ตอตานอยางไมหยดหยอน เมอถกกองทพของนโปเลยนบกเขายดครอง แสดงใหเหนขอจากดของเครองมอและวธการเหลานนเมอนามาใชอยางกระจดกระจาย การรบในสมรภมรสเซย เมอ ค.ศ. 1812 ทาใหไดขอสรปทชดเจนวาเราควรจะคานงถงสงใดเปนอนดบแรก ในการประมาณสถานการณ กลาวคอ การยดครองอาณาจกรทมพนทกวางใหญไพศาล เปนสงทเปนไปไมได การยดเมองและชนบทไมไดหมายความวา การตงรบนนจะลมเหลวเสมอไป สดทายบอยครงทฝายตงรบกลายเปน

- 14 -

ผแขงแกรงทสดเมอถอยมาอยใจกลางประเทศตนเอง และสามารถรกอยางรนแรงทสด ในขณะทฝายตรงขาม กาลงหมดเรยวแรง วธการทรสเซยนามาใชในป ค .ศ. 1813 ได ชใหเหนวา ดวยการใชทหารอาสาสมคร เราสามารถ เพมกาลงกองทพไดถง 6 เทา และ กองกาลงสารองเหลานมความพรอมในการรบทงในการรกและในการรบ ปจจบนทกคนทราบวา การทพลงประชาชนในชาตทงหมดเขารวมทาสงครามทาใหอานาจกาลงรบเพมขนอยางนาอศจรรย รฐบาลทกรฐบาลในอนาคต ลวนตองแสวงหาพลงประชาชน

ความตงเครยดและการหยดพก หลกพลวตของสงคราม เมอกอนสงครามสวนใหญมกตกอยในอทธพลของการหยดพกมากกวาการปฏบตการรบทนท ทมการหยดพกขณะสงครามกาลงดาเนนอย เนองจากแตละฝายไมสามารถปฏบตการใดๆ ใหไดเปรยบฝายตรงขาม กจะทาใหเกดสภาพ ของการหยดพก ซงเปนชวงเวลาทแตละฝายจะเขาสสภาวะสมดล หรอดลยภาพ ทงในเรองกาลงกาย กาลงใจ และยงมทรพยสนและผลประโยชนอนๆ ของรฐ แตทนททอกฝายกลบมาแสดงออกโดยมมาตรการเตรยมการตางๆ เพอกลบมาปฏบตการอนเปนประโยชน กบฝายตน จะทาใหอกฝายตองมปฏกรยาตอบโตการปฏบตนนๆ สภาพของการหยดพกจะหมดไป แลวสภาพของความตงเครยดจะเขามาแทนท และดารงอยจนกระทงการรบสนสดลง

สงครามในอดมคต กบ สงครามในความเปนจรง “สงครามในอดมคต” มความเกยวของกบทกภาคสวน มแผนการทพททาใหสงครามกลายเปนการปฏบตทมลกษณะเฉพาะ ไมเหมอนแผนอนใด มการกาหนดเปาหมายสดทาย (END) ซงทกเปาหมายยอย ตองคานงถง และมงไปใหถง มการระดมสรรพกาลงทงปวงและ พลงประชาชน เพอเพมอานาจกาลงรบ ดงนนเราไมควรจะเรมสงครามใดๆ โดยปราศจากการกาหนดเปาหมายทสงครามตองมงไปใหถง “สงครามโดยทวไป” ปรากฏเพยงในรปของความขดแยงซงกนและกน ซงนาพาใหแตละฝายจบอาวธขนปกปองความมนคงของตนเอง เพอใหเกดความวตกแกอกฝายและฉวยประโยชนจากโอกาสทเหมาะสม แมในกรณฝายทหารจะมความเฉลยวฉลาดและรอบคอบมากเพยงใด กาหนดรเปาหมายทจะตองไปใหถงอยตลอดเวลา แตฝายอนๆ ในคณะรฐบาลอาจไมสามารถปฏบตไดเชนเดยวกบฝายทหาร สถานการณเชนนจะสงผลใหไมเกดการปฏบตใดๆ เพอปลกพลงมวลชนในการรวมกาลง

ความสาคญของเปาหมายและความทมเท ในการสงครามหากทมเทไมเพยงพออาจจะนาไปสผลลพธดานลบ หากความจาเปนทางการเมอง ไมเปนอปสรรคและไมบบบงคบใหตองจากดการใชเครองมอทางทหารกอาจจะทาใหบรรลเปาหมายทางทหารทตองการ ทงน ขอจากดอาจเกดจากปจจย 3 ประการ (1.) ความแตกตางในเรองเครองมอทแตละฝายจะตองแสวงหามาใหได (2.) ความไมเทาเทยมกนของสถานการณและความสมพนธระหวางรฐทขดแยงกน (3.) รฐบาลแตละรฐมความแตกตางในเรองลกษณะ ขดความสามารถ และความทมเท ผทบรหารจดการสงครามจงควรยนอยบนทางสายกลาง กลาวคอ ปฏบตตามหลกตรงไปตรงมา ดวยเหตผล และพจารณาความจาเปนเฉพาะหนา ซงผบรหารสามารถปฏเสธความจาเปนทตองไดผลลพธทสมบรณ เพอมงเปา ไปยงวตถประสงคทสอดคลองกบเปาหมายทางการเมองและใชกาลงแตพอดกบการทาสงครามเทานน

- 15 -

การกาหนดเปาหมายสดทายใหชดเจนยงขน : การลมลางขาศก

เพอลมลางขาศก เราไมจาเปนตองมอทธพลเหนอพนททงหมดของขาศกทกครง ทฤษฎสงครามจงใหขอเสนอแนะวาเราตองคานงถงความสมพนธอนโดดเดน และทรงอานาจ รวมทงผลประโยชนในขณะนนๆ ของทงสองรฐคสงคราม การผสานความสมพนธและผลประโยชนดงกลาวขางตน เปนปจจยกาหนด จดศนยดล ของแตละฝาย พลงอานาจในการรบและการเคลอนยายกาลง เปนสงกาหนดทกอยางทเหลอ ในสนามรบ ทนททเราคนพบจดศนยดล

อเลกซานเดอรมหาราช กสตาฟดอลฟ พระเจาชารลท 12 พระเจาเฟรเดรก มหาราช ลวนทรงมศนยกลางพลงอานาจอยในกองทพของพระองค หากกองทพเหลานนถกแยกออกจากกนจนไรระเบยบกษตรยนกรบ ผยงใหญเหลานกจะประสบความยากลาบากในการบญชาการทพของพระองค

จดศนยดลของรฐนนอาจแตกตางกนตามสถานการณดงน (1.) แมรฐถกแบงแยก ประชาชนมความคดเหนตาง จดศนยดลมกอยทเมองหลวง (2.) เมอรฐขนาดเลกไดรบการสนบสนนจากรฐขนาดใหญ จดศนยดลจะอยทกองกาลงของรฐขนาดใหญทไดเตรยมไวชวยรฐขนาดเลก (3.) เมอมหลายรฐรวมตวกนเปนพนธมตร จดศนยดลจะอยทผลประโยชนรวมกนของรฐ (4.) เมอประชาชนทงชาตลกขนมาประทวงและจบอาวธ จดศนยดลจะอยทเหลาผนา และความคดเหนของสาธารณชน พลงอานาจทงหมดทมอยตองมงไปสเปาหมายเหลานอนเปนจดศนยดลของขาศก เราตองรวมพลงอานาจทมอยทงหมดใหเปนหนงเดยว อยานาเขาไปปฏบตการตอกองกาลงสวนรองของขาศก จงคนหาหวใจทแทจรงของพลงอานาจของขาศกแลวจงลมลางฝายตรงขามนน ณ จดศนยดล

สงครามคอเครองมอหนงของการเมอง สงครามเปนเพยงสวนหนงของพาณชยการเมอง ในการนาไปประยกตใชโดยมนษย และดวยเหตนสงคราม จงไมใชแสนยานภาพอสระ ยงการเมองเขมแขงมากเทาไร การสงครามกจะยงรนแรงมากขนเทานน แตในขณะทการเมองใชสงครามเปนเครองมอ บางครงการเมองกลบปฏเสธผลลพธทกประการทเกดขน จากธรรมชาตของสงคราม การสงครามจะมความเกยวพนกบการเมอง บางทมการกลาวโทษความลมเหลวของการสงคราม วามาจากอทธพลการเมองทมตอการบงคบบญชากองทพ ตราบเทาทอทธพลการเมองมตอการบงคบบญชากองทพอยในขอบเขตทเหมาะสม มมมองของฝายการเมองทาใหเกดการปฏบตทเปนเหตเปนผลและ มประสทธภาพ อทธพลทางการเมองยอมเปนปจจยเกอหนน และหากเปนดานลบจะมาจากการทการเมองสญญาวาจะใหเครองมอ หรอ คณลกษณะบางประการแกกองทพแตไมสามารถดาเนนการใหสาเรจลลวง ทนกาล และในบางเงอนไข การเมองกสงการไมตรงกบเจตนารมณของตน ซงเปนขอสงเกตวา เหลาผนา ฝายการเมองจาเปนตองมความรความเขาใจบางประการในเรองการสงครามเพอจะไดพดจากภาษาเดยวกบผนาทางทหาร

- 16 -

หลกการของนายพลแพตตน

ขอบเขตเนอหาทมงเนน

- ประวตของ นายพลแพตตน - หลกการของนายพลแพตตน - หลกการบงคบบญชาและการบรหารงาน - หลกการเพอสขภาพทด - หลกแหงความหยงและความเชอมน - หลกการแสวงขอตกลงใจ - หลกการแหงความสาเรจ - หลกการแหงชวตและความตาย

หลกการคดและปฏบตของนายพลแพตตน ผมวนยเครงครดและมคณสมบตของผนาทเปนทยาเกรงของผใตบงคบบญชา เปนทเกรงขามของขาศก เปนนกการทหารทมมาตรฐานสง รวมทงมความอตสาหะ อยางตอเนองในการฝกทหารใหเปนเลศในดานมาตรฐาน นายพลแพตตนมหลกคด และปฏบตทนาสนใจและนามาประยกตใชในการปฏบตงานได

- 17 -

ประวตนายพลแพตตน

พล.อ. จอรจ เอส แพตตน จเนยร เปนหนงในนกการทหาร ทเปนทรจกกนดถงลกษณะความเขมงวด ดดน ซงแพตตนไดตงเปาหมายในชวตของเขา ในการไดเปน “วรบรษ” เนองจากเขาเตบโตจากการไดรบฟงเรองราวความกลาหาญและความบากบนทประสบผลสาเรจของบรรพบรษซงตอสในสงครามปฏวต สงครามเมกซกน และ สงครามกลางเมอง และเขากทาไดสาเรจ เขาไดรบการยกยองวาเปนผบญชาการรบของสหรฐ ทประสบความสาเรจมากทสดในทกสมรภม เหรยญกลาหาญ ถกประดบประดามากมายบนเครองแบบของ นายพลแพตตน รวมถงเหรยญกลาหาญ “หวใจสมวง”

ในสมยสงครามโลกครงท 2 โลกตองการผบง คบบญชา ทตระหนกดวา สงครามหมายถง การฆาประชาชน นายพลแพตตน ทราบดวาสงครามไมใชการตอสเพอการเมอง ไมใชวธการแกปญหาคนตกงาน ไมใชโอกาสในการตงสานกงาน แตหมายถงประชาชนจะถกฆา หากประหตประหารฆาศกได สงคราม กจบเรวเมอนนอาวธททรงประสทธภาพสงสด ของนายพลแพตตน ไมใชรถถงแตคอ “ทหาร” ผซงไดรบ การฝกอบรมจนปราศจากความหวาดกลว

นายพลแพตตนมความอตสาหะอยางตอเนองในการฝกกองทหารใหเปนเลศในดานมาตรฐาน ถอไดวา เปนอจฉรยะ ซงมความคดกาวไกลกวาคนทวไปในสงคม ทหารของแพตตนชอบฟงการบรรยาย ทประกอบดวยอารมณขนของเขา หากนายพลแพตตนตองการทาสงใดกจะหาวธการจนไดทหารทกคนในสงกดของเขา ตางรวานายพลแพตตนเปนหวงเปนใยในตวพวกเขา และมกจะทางานรวมกบผใตบงคบบญชาตลอด นายพลแพตตนเรยกรองเอาความตายจากทหารทกคน หากวามนจาเปนเพอใหไดชยชนะ แตนายพลแพตตนจะเปนคนแรกทมอบชวต ทกคนตระหนกดวานายพลแพตตนตองการจะอทศตนในสนามรบ

ดานชวตสวนตว แพตตนเขารบการศกษา ณ สถาบนทางทหารทเวอรจเนยเปนเวลา 1 ป แลวศกษาตอทโรงเรยนนายรอยเวสปอยท หลงจากนนไดรบยศรอยตรแหงกรมทหารมาท 15 สมรสกบบทรซ อายเออร เคยเปนตวแทนไปแขงขนกฬาโอลมปก ประเภท ปญจกรฑา (ทงลและลาน) ทกรงสตอกโฮลม ซงเดมนน เปนเปดเฉพาะทหาร โดยใหใชเปนการทดสอบทเขมงวดเกยวกบทกษะทางทหารทควรมในขณะนนแพตตนอาย 26 ป เขาทาไดอยางไมธรรมดาเลยในกฬาหลายประเภท ไดแก การยงปนระยะ 25 เมตร การตอส ดวยดาบ การวายนาฟรสไตลระยะทาง 300 เมตร การขมาระยะทาง 800 เมตร และ การวงระยะ 4 กม. หลงจากกฬาโอลมปค แพตตน เขาเรยนทโรงเรยนทหารมา ฝรงเศส และศกษาเกยวกบการฝกฟนดาบฝรงเศส ในป 1915 เขาถกสงไป ฟอรท บลส มหนาทนาหนวยทหารมาลาดตระเวนตามชายแดนเมกซโก หนงปตอมา เขาตดตามเปนนายทหารคนสนท พล.อ. จอหน เจ.เพอรชง เพอตอส “ฟรานซสโก ปนโช”

แพตตน เขาโจมตคนของปนโชหลายครง จนนกหนงสอพมพจดจาเขาได ในครงนนความสามารถ ในการรบของแพตตนกฉายแววใหเหนเปนครงแรก นายพลเพอรชง ประทบใจการปฏบตของแพตตน จงเลอนยศเขาเปนรอยเอก และใหเขาบงคบบญชากองบงคบการเมอครงเดนทางกลบจากเมกซโก

เมอสงครามโลกครงท 1 เรมขน การใชรถถงยงไมเปนทแพรหลายมากนก แพตตนเปนหนง ในสมาชกกองทพนอยรถถง ในกองทพนอยเขามอานาจบงคบบญชาเตมทในการสงการแนวคดตางๆ ขนตอนการปฏบต

- 18 -

ไปจนกระทงออกแบบเครองแตงกาย เขาและทหารเคยไดชยชนะทสมรภมกงเบร ประเทศฝรงเศส ในระหวางการรบดวยรถถงครงสาคญ แพตตนไดใชประสบการณเกยวกบรถถงของเขาในการกอตงโรงเรยนยานเกราะสหรฐและทาการฝก พลประจารถถงรนแรกจานวน 500 นาย ซงในขณะนนกองพลนอยของเขา มรถถงประจาการ จานวน 345 คน และเขาปฏบตการ มน อารกอน โดยการนาของแพตตน การรบของเขา ไดกาหนดแผนใหสามารถนาหนวยไปยงแนวหนา และดารงการตดตอสอสารกบทบญชาการหลงโดยใชนกพราบ และพลนาสาร แพตตนมกจะเปดเผยตนเองเสมอตอแนววถกระสนจนถกยงเขาทขา หนงครงในขณะทาหนาทอานวยการยทธรถถง

นายพลแพตตนสนบสนนการใชรถถงอยางเปดเผย เขาเลงเหนวารถถงเปนอนาคตของการสงครามสมยใหม อยางไรกตามรฐสภาไมมเจตนาทจะสนบสนนงบประมาณ สาหรบการสรางกองทพยานเกราะขนาดใหญ ถงกระนนเขายงไดศกษาและเขยนหนงสออยางกวางขวาง รวมทงไดทดลองเพอปรบปรงการสอสารระหวางรถถงดวยการใชวทยจนสาเรจ

หลงสงครามโลกครงท 1 แพตตนทาหนาทหลายอยางทางดานฝายอานวยการ เขาสาเรจการศกษาจากโรงเรยนเสนาธการทหารบกสหรฐ และไดรบเกยรตบตรดเดนเมอสาเรจการศกษาทวทยาลยการทพบกสหรฐ

เมอเยอรมนเรมใชกาลงทหารโจมตในยโรป ในทสดแพตตนไดโนมนาวใหรฐสภาตระหนกถงความจาเปน ในการเพมอานาจการโจมตใหกบกองกาลงยานเกราะ ในป พ.ศ.2483 โดยแพตตนไดรบการปรบยายไป กองพลยานเกราะท 2 ฟอรทเบนนง และไดรบการแตงตงเปนผบญชาการในเวลาตอมา

ในป พ.ศ. 2483 สหรฐเขารวมสงครามโลกครงท2 อยางเปนทางการ หลงจากการโจมตของญปน ทเพรล ฮารเบอร นายพลแพตตน ไดบงคบบญชากองกาลงเฉพาะกจภาคตะวนตก

เมอป พ.ศ. 2485 กองกาลงอเมรกนทาการยกพลขนบกในยทธการ ทอรช ( Operation Torch ) เขาไปยงแอฟรกาเหนอ หลงจากประสบความสาเรจทนน เขาบญชาการกองทพบกท 7 ระหวางบกไป ประเทศซซล และรวมกบกองทพบกท 8 ขององกฤษในการฟนฟประเทศซซล จนกระทงป พ.ศ. 2487 เขาไดรบคาสงใหไปบงคบบญชากองทพบกท 3 ในประเทศฝรงเศส นายพลแพตตนและกองทหารของเขาประสบความสาเรจ ทยงใหญดวยการเขาโจมตอยางรวดเรว เคลอนทขามผานยโรปหลงการสรบทนอรมงด ขยายผลจาก ความออนแอของเยอรมน ครอบคลมพนท 600 ไมลผาน ฝรงเศส เบลเยยม ลกซเซมเบรก เยอรมน ออสเตรย และ เชคโกสโลวาเกย

หลงจากการทเขาปลดปลอยคายกกกนเชลยศก Buchenwald ใหเปนอสระ แพตตนจงเคลอนกาลงใหชาลง เขาเรมนโยบายการจดใหพลเรอนในทองถนเยอรมนเขาชมคาย ซงตอมา ผบญชาการอนๆ ไดนาไปใช หลงจากนน เมอสงครามโลกครงท 2 จบสนลง กองทพบกท 3 ไดรบชยชนะเหนอดนแดนขาศกนบเปนพนท 81,522 ตารางไมล

- 19 -

นายพลแพตตนรบหนาทเปนผบญชาการกองทพบกท 15 ในดนแดนททหารอเมรกนยดครองในเยอรมน เขาประสบอบตเหตทางรถยนตแลวเสยชวตรางของเขาไดรบการฝงทามกลางเหลาทหารทเสยชวตจากการ สรบทโปงพอง ในสมรภมแหงปาอาเดน ( Battle of the Bulge) ทเมอง แฮมลกซเซมเบรก แพตตนไดรบการจารกในความทรงจาวาเปนคนดและมความสามารถในการนาทหารจวบจนปจจบนเขาคอนกการทหาร ทยงใหญทสดในประวตศาสตร และเปนนกการทหารทหาไดยากทสดในโลก

สาหรบหลกการของนายพลแพตตน พอจะสรปโดยยอไดดงน 1. หลกการของนายพลแพตตน - คนเราสามารถเรยนรจากกนและกนไดเสมอ สงทเราคาดหวงใหคนในปกครองทาคณตองทาได 2. หลกการบงคบบญชาและการบรหารงาน - ผบงคบบญชาเพยงคนเดยวทสงได - ทหารเฉอยแฉะ จะตองถกยายกอนตะวนตกดน - ดารงความฉบไวในการตดตอสอสาร - การลงโทษตอผกระทาความผดตองทาทนท หรอ มฉะนนแลวจะไดคนตายซงไมมศกดศรอะไรเลย - พดในสงทคณหมายความ และ หมายความตามทคณพด - ใครทคดวาตนสาคญขาดเสยไมไดละก ไมใชอยางนนแน - ภารกจสาคญทสด คดถงระเบยบทหลง - ตนตวอยเสมอ สาหรบบอเกดแหงปญหา - เลอกผนาเพอความสาเรจ ไมใชเพอความเสนหา - ผนาทกคนตองมอานาจหนาท เทาเทยมกบความรบผดชอบ - ปกปองกาลงพลกอนความตองการของผบงคบบญชาหนวยเหนอเอาไวทหลง

3. หลกการเพอสขภาพทด - จตใจทแขงแกรงไมสามารถอยในรางกายทออนแอ - พลงสมองเรมมาจากปอด - ไมมพลงในถงไขมน (พง ) - รกษาเทาใหสะอาด และศกษาคมภรไบเบล - เคลอนไหวเสมอแลวความเจบปวดจะไมกลากราย - จตใจตองบงคบรางกาย อยาใหรางกายบงคบจตใจ - อยากแขงแรงตองออกกาลง จนกวาจะพนจดเหนอย

4. หลกแหงความหยงและความเชอมน - ความหยงในตนเองเรมจากความหยงในการแตงกาย - อยากลวความลมเหลว - อยารบคาแนะนาจากความกลวของตนเอง 5. หลกการแสวงขอตกลงใจ - การตกลงใจทสมบรณ ไมสามารถทาได ถาปราศจากขอมลทงหมด และขอเทจจรง

- 20 -

- การตกลงใจทเรวไปจะมผลทาใหเกดการเปลยนแปลงมากเกนไป การตกลงใจทชาไปจะมผลใหเกดสถานการณฉกเฉนหลายอยางเกนไป - เมอเราอยในสงคราม พวกเราตองฆาคน - จบใหถงลกถงคน - อยาใหขาศกเลอกพนทการรบ เราจะรบในสถานททเราตองการรบ ไมใชในทขาศกตองการ เราจะรกษาความไดเปรยบในการเลอกพนทเสมอ - คนเทานน คอเครองมอหลกในการทาสงคราม - ในการทางาน เราตองทา อยาพดวาทาแลวจะเกดผลราย - พดคยกบกาลงพล - ไมมใครใชหวคดเลย ถาทกคนคดอยางเดยวกน - จงรในสงทคณรอยแลว และ จงรในสงทคณยงไมร - จงขนไปแนวหนา - หากใชคาวา “ถาบางท” “อาจจะ” มากเกนไป กจะไมมทางชนะสงคราม - ไมมการตดสนใจทดเกดขนบนเกาอหมน

6. หลกการแหงความสาเรจ - หนทางสชยชนะ คอ อยาแพ - จงอยาใหขาศกเลอกพนทการรบ - จงอยาสรบถาไมไดอะไรจากชยชนะนน - ความสาเรจ คอการทคณขนไปไดสงเพยงไร เมอตกตา - จงเกบบางสงบางอยางไวเปนกาลงหนนอยเสมอ - การแกแคนเปนเรองของพระผเปนเจา

7. หลกการแหงชวตและความตาย - ความตายอาจจะตนเตนกวาการมชวต - ตอสเพออะไรบางอยางขณะมชวต ดกวาตายไปโดยเปลาประโยชน - อยาใหความตายมาเยอนถงเตยง - ความกลวฆาคนไดมากกวาความตาย

- 21 -

Black Hawk Down

ขอบเขตเนอหาทมงเนน

- ปฏบตการทโมกาดช - ทมาของปญหา - ความประมาทของทหารสหรฐ - งาน ปฏบตการจตวทยาทลมเหลว ของทหารสหรฐ - การเมองและการทหาร - การแพทางยทธศาสตรของสหรฐอเมรกา

- 22 -

การปฏบตการทโมกาดช

หรอทชาวโซมาเลยเรยกวา Ma-alinti Rangers (แปลวาวนแหงพวกเรนเจอร) การสรบเรมขนในวนท 3 และวนท 4 ตลาคม พ.ศ. 2536 (1993) นาโดยกองกาลงสหรฐอเมรกา ตองการลดอานาจของไอดด ดวยการ ตดมอและเทาของไอดด เพอลดทอนอานาจของไอดดทละนอย และปฎบตการครงนคอการบกจบกม กลมผนาชนกลมนอย ทจะมาประชม ในยานดาวนทาวน ของโมกาดช ซงเปนแกนนาคนสาคญถง 2 คน คอ Omar Salad Elmi และ Mohamed Hassan Awale สนบสนนดวยกองกาลงปฏบตการณสหประชาชาต

ในโซมาเลยชดท 2 ตอสกบทหารบานชาวโซมาเลยทภกดตอโมฮมเมด ฟาราห ไอดด จากภารกจการบกโจมตแปรเปลยนเปนภารกจชวยเหลอทหารทบาดเจบ สวนการจบกมกลมผนากเปนไป อยางสบสนลาชาเพราะเกดการโจมตอยางหนกจากฝงชนทตดอาวธ ปฏบตการนจดกาลงจากกรม Ranger ท 75 (75th Ranger Regiment) และ Delta Force สวนของ Ranger นนจะทาหนาท คมกน 4 มมตกของเปาหมาย ใหกบ Delta ซงรบผดชอบในการจบตวปฏบตการนาจะเปนไปดวยด แตการเตรยมตวสาหรบปฏบตการ ทประมาทจนเกนไปรวมทงการไมพกพาเครองมอพเศษและอปกรณสาหรบงานกลางคนของทหารหลายๆ นาย จนปฏบตการพลกผนเกดความผดพลาด เมอทหารคนหนงตกจากเครอง แบลคฮอวค ขณะกาลงโรยตวลง จากเครองทความสง 70 ฟต (Fast Rope) ทาใหบาดเจบ โดยระหวางปฏบตการณนน เฮลคอปเตอร MH-60 แบลคฮอวคของสหรฐฯ ถกยงตก 2 ลา รหสเรยกขาน super 61และ super 64 โดยเครองยงจรวด RPG-7 ของทหารบาน ในขณะทอก 3 ลา ไดรบความเสยหาย และ ขบวนรถทจะใชเพอขนเปาหมายทจบกมไดกลบนน เกดความผดพลาด ในการเดนทาง เพราะถกฝงชนเขาปะทะโดยใช จรวดRPG-7 และ การซมยงจากตก และ บานเรอนสองฟากถนน ทหารทตดอยทจดตกบางสวนสามารถอพยพกลบมายงจดนดพบและใชเปนฐานทมนชวคราวได ในขณะทคนอนๆ ตดอยตรงจดตก ฮ. และขาดการตดตอกบกองกาลงสวนอนๆ ทาใหเกดการปะทะระหวางทหารสหรฐฯ กบทหารบานของ ไอดดตลอดทงคนวนท 3 จนกระทงตอนเชาวนท 4 เมอกองกาลงนานาชาตถกสงเขาไปชวยทหารทตดอยออกมา โดยกองกาลงนานาชาตประกอบดวยทหารจากปากสถานและมาเลเซย รวมทงกองพลภเขาท 10 (10th Mountain Division) ของสหรฐอเมรกา ซงสามารถรวบรวมยานพาหนะได 100 กวาคน รวมไปถงรถถง M48 ของปากสถานและยานเกราะขนสงบคคลคอนดอร ของมาเลเซยหลายคนสนบสนนทางอากาศโดยเฮลคอปเตอร A/MH-6 ลตเตลเบรดและ MH-60 แบลคฮอวคของสหรฐฯ กองกาลงนานาชาตสามารถเขาไปถงจดตก ฮ. จดแรกและพาทหารทตดอยออกมาได ในขณะทจดตกทสองถกยดครองโดยทหาร บานโซมาเลย และนกบนเฮลคอปเตอร MH-60 แบลคฮอวคของสหรฐฯ ทถกยงตกรหสเรยกขาน super 64 ไมค ดแรนท ผรอดชวตคนเดยวในจดตก และถกจบตวเปนเชลย แตไดรบการปลอยตวในเวลาตอมา จากการปฏบตการครงนมทหารเสยชวต 18 นาย และบาดเจบ 73 คน สวนใหญจะเปน Ranger รองลงมา จะเปน Delta และ Night Stalkers สวนทางโซมาเลยมประชาชนเสยชวต ประเมนในขนตน 350 คน แตหลงจากนน 5 ป มการตรวจสอบพบวามผเสยชวต สงถง 500 กวาคน บาดเจบกวา 1000 คน ซงรวมทงเดก ผหญง และ ผสงอาย

- 23 -

ทมาของปญหา ป 1993 กองทพสหรฐเดนทางมายงโซมาเลย แอฟรกาตะวนออก ในฐานะสหประชาชาตเพอมารกษา ความสงบและเรยบรอย และชวยเหลอผหวโหยซงขาดแคลนอาหาร และมผเสยชวตจากการขาดอาหารกวา 3 แสนคน ซงเกดจากผนา โมฮาหมด ฟาราห ไอดด (Mohamed Farrah Aidid) ทยดอานาจและครองเมอง หลวงโมกาดชไว โดยแยงชง และเกบอาหารทสหประชาชาต สงมาชวยเหลอรวมทงตอตานการชวยเหลอประชาชนจากสหประชาชาต เพอตดกาลงฝายศตร สหประชาชาต และสหรฐ (นาวกโยธน) เขาเคลยรพนทและเปดทางใหอาหารและความชวยเหลอเขามารวมทงฟนฟความสงบสงครามกบสหรฐและสหประชาชาต

- 24 -

Black Hawk Down A Story of Modern War

โดย Mark Bowden แปลและเรยบเรยงโดย พ.อ.พรพล สงนย

แบลคฮอวค ดาวน ฝาสมรภมนรกโซมาเลย แบลคฮอวค ดาวน ฝาสมรภมนรกโซมาเลย เปนบนทกปฏบตการทางทหารของสหรฐ ภายหลงจาก ความปรารถนาจะยตสงครามกลางเมองทเปนเหตใหชาวโซมาเลยหลายลานคนตองประสบทกข นาไปส การสญเสยของทหารจากหนวยรบชนดไปถง 18 นาย บาดเจบพการอกเปนจานวนมาก จนเปนเหตใหผนา ทางการเมองสงยตการปฏบตการและถอนกาลงทหารกลบโดยทภารกจยงไมสาเรจ หนงสอเลมน เปนหนงสอแนะนาใหอานนอกเวลาของสถาบนการทหารในโลกตะวนตก โดยตอมากลายมาเปนภาพยนตรชอดง

หนวยเฉพาะกจ เรนเจอร เดนทางมาถงโซมาเลย เมอวนท 23 สงหาคม มภารกจทตองกระทา 3 ขนตอน ขนท 1 คอ ปรบตวใหเขากบสภาพอากาศและภมประเทศ เพอเตรยมกาลงใหพรอมปฏบตการขนท 2 จะเนนไปทการคนหาและจบกมไอดด แตไมมนใจวาจะสาเรจหรอไมเพราะ ขาวการมาของเรนเจอรทาใหไอดด หลบลงใตดน ขนท 3 มงปฏบตตอโครงสรางการบงคบบญชาของไอดด หากยงจบไอดดไมได ตองตดแขน ตดขาของไอดด ไอดดกจะหมดอทธพลไป

ไอดดกสาเหนยกไดถงอนตรายเพราะในหวงดงกลาว โดยไดสงจดหมายถงประธานาธบด คารเตอร ขอรอง ใหเขาชวยบอกกบคลนตน เขาตองการใหมการตงคณะกรรมการอสระทประกอบดวยรฐบรษ นกวชาการ และ นกกฎหมายทนานาชาตยอมรบจากประเทศตางๆ เพอสอบสวน กรณทเขาถกกลาวหาวามสวนรบผดชอบตอ เหตการณวนท 5 มถนายน ไอดดอางวาเหตการณดงกลาวเปนการลกฮอของชาวโมกาดชช เพราะกลวทหารของยเอนจะโจมตสถานสถานวทยของโมกาดชช เขายงเรยกรองใหมการเจรจา แกความขดแยงระหวางเขากบยเอนดวย คารเตอรไดนาสาสนนไปยงทาเนยบขาว คลนตนตอบรบขอเสนอ สงการใหพยายามแกปญหาดวยสนตวธ วอชงตนเชอวาทไอดดยอมออนขอใหเพราะการกดดน จาก พล.ต.วลเลยม แกรสน นนเอง

ความประมาทของทหารสหรฐ ปฏบตการในครงนถอวามความสาคญ เพราะสงเกตดได นอกจาก ผบ.หนวยเฉพาะกจ เรนเจอร พล.ต.วลเลยม แกรสน ไดออกมาสงทหารดวยตนเอง ซงตางไปจากปกตแลว ยงสามารถดได จานวนคนและอาวธยทโธปกรณ กาลงทางอากาศประกอบดวย ฮ.โจมต ใชเปน ฮ.สองทนงแบบ AH-6 ลตเตลเบรด เปนครงแรกท ฮ.ชนดนตดจรวดเปนอาวธ สองลาทาหนาทวนเหนอเปาหมายอกสองลาจะบนวนเพอคมกน นอกจากนยงม ลตเตลเบรดแบบ MH-6 อก 4 ลา เพอสงหนวยบกจากเดลตา เปนหนวยนาเขาไปกอน จากนนตามดวย ฮ. แบลคฮอวค อก 8 ลา ปฏบตการครงนใชอากาศยานทงสน 19 ลา รถ 12 คน กาลงพลทงสน 160 คน การบนจากฐานไปยงทหมายกนเวลาเพยง 3 นาท ซงประเมนเวลาปฏบตการไวแค 1 ชวโมงทาใหม ทหารอเมรกนบางคนประมาท ทงกระตกนา ไมนาตดตวไปดวย

- 25 -

งานปฏบตการจตวทยาทลมเหลว ของทหารสหรฐ ในระหวางการบกมการแพรคลนวทยความถภายในเมองจากถกกอกวนทงหมด เมอเครองแบลคฮอวค ลดระดบตา ใกลกบทหมาย บงบอกความไมชอบมาพากล มการเผายางรถยนตใกลกบทหมาย ซงชาวโซมาเลย มกจะจดไฟเพอสงสญญาณเตอนภย หรอไมกระดมพล

นกรบเดลตาจะไปถงกอนเพอบกเขาอาคาร เรนเจอรซงตามมาตดๆ จะโรยตวดวยเชอกลงจาก ฮ. เพอปดลอมอาคารเปาหมาย ปรากฏวาเกดอบตเหตมทหารพลดตกจากการโรยตว พรอมกบการยงทแนนหนาเลยตรงใหพวกเขาอยในสถานการณคบขนแตตราบใดท เหตการณยงคงเปนไปตามแผนผทตดสนใจ คอคนทอย ในเหตการณเทานน หนาทของ ผบ.หนวยเฉพาะกจ อยาง พล.ต. แกรสน คอเฝาตดตามสถานการณ และ คาดคะเนเหตการณลวงหนา ถามอะไรไมชอบมาพากล เขาจะตดตอไปทหนวยของ UN ทอยอกฟากของเมอง ทนนจะมกองพลภเขาท 10 อย 3 กองรอย

แตสาหรบครงน พล.ต.แกรสน เชอวา ขาวกรอง จะตองมปญหา เนองจากแผนเดมทวางไว คอใชสายลบซไอเอ ทเปนชาวโซมาเลย นาไมเทาแกะสลกไปใหไอดด ขางในจะซอนเครองสงวทยไว เพอบอกพกดโดยทไอดดไมมวนรตว แตปรากฏวาสายลบคนสาคญเลนรสเซยนรเลทแลวระเบดหวตวเองตาย และในครงน สายลบทใชในการลอกเปาหมาย กเกดปอดแหกจอดรถกอนถงทหมายเกอบทาใหจโจมผดเปา

ยอนกลบไป พล.ต.แกรสนเคยพดไวหลายสปดาหกอนวา “การบกตลาดบาคารา ถงจะรบชนะ แตเราอาจ แพสงคราม” เพราะมนเปนถนของ กองกาลงตดอาวธ ทสามารถรวมตวกนไดเรว แต ทวาโอกาสน จะจบ แกนนาของไอดดได 2 คน จงไมงายนก การบกจโจมในลกษณะนเคยเกดมาแลวถง 6 ครง ดงนน พวกโซมาเลยรดวาจะเกดอะไรขน ถงแมหนวยเฉพาะกจกไดปรบรปแบบปฏบตการโดยตลอดเพอไมใหซา

แบลคฮอวค ตก ยเอนสญญาวาจะนาความหวงและความสงบสขกลบคนสโซมาเลย แตกลายเปนวาภารกจของ ยเอน กลบแปลเปนความเกลยดชงและนองเลอดแทน โมฮมเหมด ฮสซน ฟารราห เชอวา อเมรกนถกใชเปนเครองมอ บทรอส บทรอส กาล เลขาธการสหประชาชาต ซงเปนศตรคแคน กก ฮาบร กดร และนายพล โมฮาเหมด ฟาราห ไอดด เนองจาก บทรอส กาล ซงเปนอดตนกการทตของอยปต ตอตาน กก ฮาบร กดร มาตลอด ตอนนบทรอส กาล ไดเปนเลขาธการสหประชาชาตแลว เขาจงไมรรอทจะทาลายอานาจของไอดดลง

วนนน ฟารราห เคยรอดตาย จากการทจรวดโทวยง ซง ผนาของกก ไดประชมกนเพอหารอหนทางรบมอกบแผนสนตภาพท เสนอโดย โจนาธาน ฮาว นายพลเรอชาวอเมรกนททาหนาทเปนผแทนยเอนในโซมาเลย แตไอดด ไมไดอยในทประชมซงในสาระของการประชมเนนไปทการครองอานาจจาตองมพนธมตร พวกเขาตองการความชวยเหลอจากนานาชาต และตองการมสมพนธภาพทดกบอเมรกาและยโรป เหนวาการตอตานไอดด เปนอปสรรคสาคญ เขาตองการเสนอแนวทางเพอสนตภาพ และ การฟนฟประเทศ แตเหตการณในวนนน ทาใหเขาและเพอนๆ เกดความโกรธแคน เพราะการทโลกจะมาแทรกแซงเพอบรรเทาความหวโหย และ

- 26 -

ความทกขยากของชาวโซมาเลย หรอ แมแตการจดตงรฐบาลกเปนอกเรองหนง แตการสงเรนเจอรเขามาถง ใจกลางเมองหลวงเพอไลยง ไลจบคน กเปนเรองทเกนจะยอมรบได

ชาวโซมาเลย เกลยดเรนเจอร และ ฮ.แบลคฮอวค ทกอความราคาญไมหยดหยอน เวลาโฉบมาแตละครง ทาบานเรอนพงระเนระนาด สตวเลยงแตกตน เสอผาผหญงทเดนอยบนถนนหลดลย ฮ.โฉบเขาใกลวงเวยน ทาใหเกดฝนคลง สรางความโกลาหล และชาวโมกาดชชรสกโกรธแคนเหมอนโดนเหยยบหนา

ความขดแยงและความอดอยาก การสรบเพอแยงชงอานาจระหวางกกตางๆ เปนสงทอยคกบโซมาเลยมานานแสนนาน ชาวโซมาเลยไมเขาใจวา เหตใดอเมรกาจงคดวาสามารถจะทาใหโซมาเลยเกดสนตภาพไดในเวลา ไมนาน การจบไอดดจะทาใหทกอยางดขนหรอ อเมรกนไมรเลยหรอวา ผนาของกกตางๆ มญาตพนองทจะเปนตวตายตวแทนได แมวากกทใหญทสด อยา ฮาบร กดร หมดอานาจไป ไมนานกจะมกกอนเขามาแทนท

สถานวทยของไอดด ออกอากาศโจมตยเอนวา กาลงคบคดกบอเมรกาเพอยดโซมาเลยเปนอาณานคมและตองการเผาคมภรกรอาน ซงเปนการคอยๆ สะสมความเกลยดชงอเมรกน จนกระทงเหตการณท ทหารชางของกองพลภเขาท 10 ถกกองกาลงตดอาวธ โจมต ฮ. ดวยการยงจรวดโทวและปนกลใสฝงชนทกาลงมงดเหตการณ ทาใหคนตายเกอบ รอยคน ฮ. เลยกลายเปนสญลกษณของความชวรายของชาวเมองไป ชาวโซมาเลยมกกลาวตดตลกปนขมขนวา พวกอเมรกนเอาอาหารมาใหชาวโซมาเลย กเหมอนคนเลยงสตว ทตองการขนสตวเอาไวฆาเมอถงเวลา

ซงกอนท super 61 จะถกยงตกเพยงไมกนาท เรนเจอรและเดลตาทปฏบตอยบรเวณทหมายกเตรยมจะกลบ เพยงแตการทางานตองใชเวลานานกวาทคาดไว ประการแรก คอ มคนเจบ จงทาให ฮมว 3 คน ตองแยกออกจากขบวนเพอสงคนเจบกลบฐาน ซามทหารถกยงตายระหวางกลบฐานรถยนตคอเปากระสนอยางด เหมอนเปนเทศกาล “ไลลาอเมรกน” ของโมกาดชช พวกเขายงออกมาจากซอกซอย จากถนน หนาตาง แมแตบนหลงคา ซงพวกเขารวาหนทางเดยวทจะเลนงานอเมรกนได คอ ยง ฮ.ใหตก ซงคอสญลกษณของอานาจของยเอน และการกดขตอชาวโซมาเลยนกรบของไอดดไดรบการฝกสอนเรองการยง ฮ. จากนกรบมสลมซดาน ซงอาวธหนกสวนใหญทเหลอ คอ อารพจ ทไมไดออกแบบมาสาหรบยงเครองบน มนเหมาะสาหรบการยงเปานงบนพนดนมากกวา แตพวกเขาดดแปลงหวชนวนจรวดใหระเบดกลางอากาศไดโดย ไมจาเปนตองกระทบเปา พวกนกรบบอกวาจดออนของ ฮ. อยทใบพดหาง เวลาจะยงตองรอให ฮ.บนผานไปเสยกอนแลวยงตาม ปญหาอกประการคอการยกลากลองจรวดเปนมมสงจะทาใหเปลวเพลงทายลากลองกระทบพนแลวสะทอนมาโดนคนยง นกรบไอดดจงมกจะขดหลมไวตามถนน เมอจะยงจะจดทาใหทาย ลากลองตรงกบหลมเพอดกเปลวเพลง บางครงพวกเขาจะใชตนไมพรางหลมเอาไว วธการนจะทาใหซอนตวอยไดนานนบชวโมงทเดยว แบลคฮอวคsuper 61 ตกดวยจรวดอารพจ คนโซมาเลยวงมาอกหลายคน สวนใหญมปนและยงใสทหารอเมรกนไมยง ซงสถานการณนอเมรกาอยฝายเสยเปรยบทนท หนทางเดยวทจะแกสถานการณได คอ เสรมกาลงจดท ฮ.ตกใหเรวทสด เนองจาก ฮ. มอปกรณพเศษบางอยางทกองทพไมตองการใหตก อยในเมอศตร ขนตอนตอไปจะตองตามแผนเผชญเหตท เคยซกซอม ในขณะทฝงคนกาลงหล งไหล มาจากทกทศทาง

- 27 -

เหตการณในวนนน แสดงใหเหนวาการทมขาวสารมากเกนไปอาจสงผลเสยตอทหารในสนามรบไดเชนกน ฮ.บงคบการเหนกลมมอปนประมาณ 15 คนวงไปตามถนนขนานกบขบวนรถของ เรนเจอร พวกมนสามารถไปไดเรวพอๆ กบขบวน เพราะมแยกหลายแหงทขบวนตองชะลอความเรวลง รถแตละคนตองรอใหรถคนหนาขามแยกไปใหพนเสยกอน จงเรมขามตาม เพอความปลอดภย พวกมอปนสามารถแซงขนหนาได และสามารถเลอกทดกยงไดกอน ซงขางบนมเครองบนจารกรรม ไอโรออน ของกองทพเรอบนเหนอ ฮ.บงคบการ ประมาณ 1,000 ฟต มกลองแรงสงสามารถมองเหนเหตการณได แตนกบนไอโรออน ไมสามารถตดตอโดยตรงกบขบวนยานยนต พวกเขาตองตดตอผ านศนยการยทธรวม ซ งขนตอนเหลานทาให เสยเวลาโดยใช เห ต ซงพวกทดหนาจอในศนยการยทธรวม ไมมโอกาสไดยนเสยงปนหรอรบรความกดดนทพวกทหารบนพนดนเผชญอย แตดเหมอนแควาขบวนรถยนตกาลงเคลอนไปไดไมตดขด เหตการณรายๆ มกจะเกดขนพรอมๆ กน แบลคฮอวค Super 64 ตกอกลา กระสนของขาศกมาจาก ทกสารทศจนไมรวาดานไหน ดานหนาดานหลง โดยทกระสนมกจะวงขนานกบกาแพง ศตรจะยง เขามาตามซอย สวนกาแพงกจะทาหนาทเปนเหมอนทอสง การเอาตวไปชดกาแพงอาจจะมอนตรายกวา การยนอยกลางถนน แตพวกทโผลออกมาทางหนาตางนนากลวพวกนจะไมยงสมสสมหา แตจะคอยเลง หากมนใจจงยง แนนอนพวกนคอนกรบไอดดซงเรนเจอรไดใหความสาคญกบการฝกยงปนฉบพลน โดยม เปาหลากสทรงแบบดดได โดยมกฎชดเจนวาแบบใดยงได แบบใดหามยง ซงการยงโดยไมพสจนเปาหมาย ใหแนชดเสยกอน ถอเปนความบกพรองอยางรายแรง ปญหาอกประการหนงคอวทยของหลายหนวยไมสามารถตดตอกนได ตองแกปญหาดวยการนาวทยของอเมรกนไปไวประจารถทกคน นอกจากนยงมการกาหนดมาตรการควบคมการยง การปองกนการยงกนเอง นามเรยกขานวทย เสนทางทจะใชรวมถงเรองสาคญอกหลายเรอง การสรบไดทวความรนแรงขนรอบๆ ทกสงในขณะนลวนสะทอนความหมายของคาวา “เมฆหมอก แหงสงคราม” ซงหมายถงวาในการรบ ไมวาจะวางแผนไวดอยางไร แตพอเรมการยงกนจรงๆ ความผดพลาดทเกดขนสามารถจะทาใหสถานการณเลวรายไดในพรบตา เรองงายๆจะกลายเปนเรองยากภายในพรบตา ซงตอนน มคนเจบอยในรถเกอบทกคน คนตายนอนเกลอนถนนแทบทกสาย ซงเปนการลกขนสของ ชาวโซมาเลยทยนยอมพรอมใจในการไลลาอเมรกน สงททหารในสนามรบ ตองการเหนคอ การเหนคอตองการให ผบงคบบญชา ในสนาม “นง” อยาใหพวกเขาเหนวาคณ “กลว” เพราะมนจะทาใหเขากลวดวย แตหลงจากทคอยศนยอานวยการยทธรวมกนอยนาน พวกเรนเจอรกหมดความอดทน พวกทหารในหนวยรบตามแบบมกจะทาตามแบบแผน และไมคานงถงสถานการณ ขณะนวาจาเปนตองรบเพยงใด ในทสด การจดขบวนรบกเสรจประมาณ 5 ทม ขบวนนาโดยรถถงปากสถาน ตามดวยกาลงแตละหมวดทม รถเกราะ 4 คน ผสมกบรถบรรทกและฮมว ขางบนม ฮ.คอบราของหนวยเคลอนทเรวเปนกาลงสนบสนน ทางอากาศ กาลงทงหมดจะแบงออกเปนสองสวน สวนหนงไปยงจดท ฮ. Super 61 ตก และอกสวนไปยงจดท ฮ. Super 64 ตก อเมรกาตนเชาขนในวนจนทร(เวลาบายในโมกาดชช)ขาวการสรบในโซมาเลย ประเทศทอเมรกนหลายคนไมรวาอยตรงไหน ไมเคยเปนขาวใหญโต กลบเปนทสนใจมากขนเรอยๆ ขาวการเสยชวตและบาดเจบของทหารจานวนหลายคน นบเปนความสญเสยครงใหญทสดนบแตสหรฐสงทหารไปยงโซมาเลย พอตกบายภาพฝงชนของชาวโซมาเลยลากศพทหารอเมรกนไปรอบๆเมอง กปรากฏแกสายตาคนอเมรกนอยางนอยถงทก

- 28 -

ครงชวโมงทางซเอนเอน ไมค ดรนท นกบนอเมรกนถกจบตวเปนเชลย ซาดวยคนโซมาเลยบาดเจบลมตายอกนบพน

การเมองและการทหาร พล.ต.วลเลยม แกรสน เชอวาฝายไอดดกสญเสยอยางหนกเหมอนกน ในขณะทคลนตนไดรบการรายงานขาววาการปฏบตการในโซมาเลยประสบความสญเสย แตกประสบความสาเรจ ภาพขาวดงทปรากฏทาใหครอบครวทหารทสงไปโซมาเลยอยไมตด แมวาในฐานปฏบตการใน โมกาดชช ทหารอเมรกนกนงดขาวฝงชนลากศพ โดยไมพดอะไร ในขณะทสมาชกวฒสภา จากพรรคเดโมแครต ประธานคณะกรรมาธการงบประมาณตองการใหยกเลกภารกจน

รฐมนตรกลาโหม เลส แอสปน และ รมว.ตางประเทศ วอรเรน ครสโตเฟอร ถกรฐสภาตาหนทปลอยใหเหตการณบานปลาย หลายคนโทษระบบขาวกรองของสหรฐในโซมาเลยวาลมเหลว และกลาวโทษถงการท แอสปน เพกเฉยตอคาขอรถถงและยานเกราะ เมอเดอนกนยายนทผานมา ทาใหอเมรกนคดวาฝายบรหารไมใหความสาคญตอชวตทหารทสงไป

มการประชมนดสาคญ เกยวกบเหตการณในโซมาเลย ถง 6 ชวโมง ในทสดขอสรปทได คอ อเมรกาจะไมใชปฏบตการทางทหารในโซมาเลย อเมรกาจะถอนตว แตขนตนตองเสรมกาลงใหหนวยเรนเจอรกอน จากนน จะรวมกระบวนการเจรจาสนตภาพเพอจดตงรฐบาล ซงจะใหไอดดมสวนรวมดวย

หลงการสรบ พล.ต.วลเลยม แกรสน แสดงความรบผดชอบ โดยเขยนจดหมายถงประธานาธบดคลนตน หลงการสรบได 1 วน ซงเปนเอกสารทอธบายความหมายไดดวยตวของมนเองวาเปนปฏบตการอยางมเกยรตของคนทมเกยรต ดงน

(1.) อานาจ หนาท และความรบผดชอบสาหรบการปฏบตการครงนอยทหนวยเฉพาะกจเรนเจอร ใน โมกาดชช มใช วอชงตน (2.) งานขาวกรอง ณ บรเวณทหมายไมมอะไรบกพรอง (3.) กาลงพลมประสบการณในพนทเปนอยางด เพราะเคยปฏบตภารกจมากอนแลวถง 6 ครง (4.) สถานการณขาศกกระจางชด ทงบรเวณใกลตลาดบาคารา (พนทอทธพลของเอสเอนเอ) และในเรองเวลาตอบโตของขาศก (5.) การวางแผนปฏบตกระทาจากหนวยระดบลางขนไป ผปฏบตตางกมนใจวาสามารถปฏบตได แตผอนมตคอ ผบ.หนวยเฉพาะกจเรนเจอร (6.) เทคนค ยทธวธ และวธการปฏบต เหมาะสมกบภารกจและทหมาย (7.) มการวางแผนเผชญเหตและมหนวยตอบโตสารองไวพรอม มหนวยกภยและชวยชวตเตรยมพรอมอยบนอากาศ (8.) การสญเสย ฮ.ลาแรก ยงสามารถแกปญหาได แตการทนกบนตดอยกบ ฮ.ทาใหเกดความวนวายยากขน

(9.) ฮ.ลาทสองตกทาใหตองขอกาลงเสรมจากหนวยเคลอนทเรวของกองพลภเขาท 10 พนทท ฮ.ตก มกาลงของเอสเอนเอ อยในพนทกอนแลว ทาใหไมสามารถเขาไปชวยเหลอไดทนเวลา

- 29 -

(10) .เรนเจอรทอยบรเวณจดแรกมไดถกตรงอยกบท พวกเขาสามารถจะตฝาออกมาไดแตกไมทาเพราะ ธรรมเนยมของเราจะไมทงศพของนกบนไวขางหลง (11.) การใชหนวยยานเกราะอาจจะชวยได แตจานวนผเสยชวตและผบาดเจบอาจไมแตกตางกน ไมวาอยางไร กาลงพลในหนวยเฉพาะกจกจะตองบกเขาไปชวยกาลงของฝายเดยวกนใหได (12.) ภารกจนปฏบตไดสาเรจสมความมงหมาย เปาหมายถกกาจด และถกนาตวออกจากพนทไดสาเรจ (13.) ดวยเหตน ประธานาธบดคลนตนและ รมต.แอสปนไมควรจะถกตาหน

ลงชอ พล.ต.วลเลยม เอฟ แกรสน

( )

ผบญชาการ

รฐสภาไตสวนยาวนานถง 2 วน ผลการไตสวนไดตาหนประธานาธบดและ รมว.กลาโหม เลส แอสปน ตอมาอก 2 เดอน เลส แอสปน ลาออก

- 30 -

การแพทางยทธศาสตรของสหรฐอเมรกา ในแงทหาร แลว ทหารอเมรกนบกเขาไปในตลาดทจอแจในกลางเมองหลวงเพอจบบคคลระดบแกนนาของ ไอดดถง 2 คน แมจะยงยากและอนตรายและประสบความสญเสยดงกลาว แตพวกเขาปฏบตภารกจไดสาเรจตามความมงหมาย แตกลบแพทางยทธศาสตรเพราะกองทพสหรฐตองสญเสยทหารชนเยยมไป 18 นาย บาดเจบหลายสบคน นกบนถกจบเปนเชลย ภาพทศพทหารอเมรกนถกฝงชนโกรธแคนลากไปตามทองถนน ทาเนยบขาวรสกเสยหนา สภาเรยกรองใหสงทหารกลบในวนท 3 ตลาคม ไอดดประกาศใหเปนวนชาตโซมาเลย การถอนทหารอเมรกนทาใหความพยายามของยเอนในการรวมโซมาเลยเปนอนหนงอนเดยว ตองเปนหมน ไอดดตายในป 1996 แตภาวะอนาธปไตยยงคงอยคโซมาเลยตอไป โลกทงโลกลมโซมาเลย ไปแลว โซมาเลยไมไดรารวยดวยทรพยากรทางธรรมชาต ไมมคณคาตอยทธศาสตรเหมอนเมอกอน

การปฏบตการของหนวยรบพเศษในโมกาดชชทาใหเราเหนวา กองทพจาเปนตองมทหารทเฉลยวฉลาด มประสบการณ และตองผานการฝกมาอยางหนก

- 31 -

Platoon Leader

ขอบเขตเนอหาทมงเนน

- ความเปนทหารอาชพ - ความเปนผนา

- 32 -

Platoon Leader บนทกประสบการณของนายทหารใหมในเวยดนาม

โดย เจมส อาร แมคดานา

ความเปนทหารอาชพ เปนบนทกประสบการณของนายทหารใหมซงสาเรจการศกษาจากโรงเรยนเวสตปอยท แลวถกสงไปรบ ในเวยดนาม ซงสงทผเขยนไดทาไมใชเรองใหม แตเปนสงทมการเรยนการสอน และ ฝกในสถาบนการศกษามาแลวทงสน เปนการเขยนเพอบรรยายลกษณะการทางานของผบงคบหมวดทหารราบของทหารอเมรกน คนหนงในสมรภมเขาไดบนทาบทเรยนทมคณคาสมควรเปนแบบอยางทงนายทหารสญญาบตรและ นายทหารประทวนททาหนาทผบงคบหนวยขนาดเลกไดเรยนรและนาไปใช ซงไมใชเรองใหมเพราะเปนเรองทมการฝกในสถาบนการศกษามาแลวทงสน ไมวาจะเปนการลาดตระเวน การตงฐานปฏบตการ ตองม การดดแปลงทมน มการวางเครองกดขวางทมการยงคมครอง มการเขาเวรยาม ฯลฯ

.................................................

ประเทศสหรฐอเมรกาถลาเขาสสงครามเวยดนามอยางชาๆ ค.ศ 1960 ในขณะทประเทศกาลงเผชญปญหามากมาย ไมวาจะเปนปญหาเกยวกบมหาอานาจอยางสหภาพโซเวยต การแขงขนดานอวกาศ การสะสมขปนาวธ ภยคกคามตอความมนคงเกยวกบประเทศควบา รวมถงปญหาภายในคอการทประธานาธปด จอหน เอฟ เคนเนด ถกลอบสงหาร ในป ค.ศ. 1961 สหรฐเรมมแนวคดทจะสงทหารอเมรกนเขาไปเวยดนาม เจมส อาร แมคดานา สอบเขาศกษาตอยงโรงเรยนเวสปอยต ททจะฝกคนใหเปนผนา ซงตอมาเมอจบการศกษา กไดเลอกเหลาทหารราบ กอนถกสงไปเวยดนาม สหรฐอเมรกา รบรถงความลมเหลวของโครงการหมบานยทธศาสตร เปาหมายของโครงการนคอการตด การสงกาลงบารงของพวกเวยดกงซงอาศยหมบานในชนบทเปนฐานสงกาลง ขาศกในสมรภมน กคอประชาชน จรงๆ แลวทหารเวยดกงกบชาวนาไมตางกนเลย ชาวนากคอทหาร ทหารกคอชาวนาซงสมรภมทนมากกวาสงครามกลางเมอง คอมตางชาตใหการสนบสนนทงอาวธยทโธปกรณและกาลงพล แมคดานา รบหนาทผบงคบหมวด ไดแสดงออกถงภาวะผนาทมความรบผดชอบ และถกจบตามองจากลกนอง ความทาทายทเกดขนเกดจากการจดหมไปลาดตระเวน ทตองมการปรบเปลยนแผนอยเสมอ ไมวา จะเปนเวลาในการออกลาดตระเวน และ เสนทาง เพอใหขาศกจบทางไดยาก ลาดตระเวน ทงในเวลากลางวนและกลางคน และพรอมทจะปรบสภาพเพอเตรยมจโจม หากมการตรวจพบขาศก ชาวบานเปนตวอนตราย ถาไมใชฝายเรา เขาจะสงเกตความเคลอนไหวเวลาออกจากฐานและสงสญญาณ ใหพวกเวยดกงร ไมวาดวยการจดเทยนหรอเปดปดวทยเพอสงสญญาณ ถาเปนอยางนนโอกาสสญเสยจะม มากขน และไมมอะไรจะอนตรายไปกวาการถกโอบในระหวางททาการซมโจมตโดยไมมกาลงมาเสรม คนทรบผดชอบในการลาดตระเวนคอ ผบงคบหมถาหาก ผบงคบหมวดไปดวย จะมขอดคอการทจะไดเหนการทางานของลกนองและสามารถใหคาแนะนาไดวาควรจะปรบปรงอยางไร แตในระหวางการลาดตระเวน

- 33 -

ความรบผดชอบและอานาจในการสงการจะมาจากผบงคบหม โดย ผบงคบหมวดจะเปนเพยงผสงเกตการณเทานน สาหรบผบงคบหมวด เนองจากตองมความคลองตวสงในการเคลอนทจงแบกสมภาระนอยกวาลกนอง แตมสงอนเขามาแทนท เชน แผนท เขมทศ ระเบดควนใหสญญาณ และ ตองมพลวทยอยใกลตวเสมอ อปกรณอกอยาง สาหรบความพรอมรบ คอ หมวกเหลกซงหนกมากแตจาเปน เพราะสามารถกนกระสนหรอ สะเกดระเบดได ทายสด เขมขดสนาม สายโยงเขมขด ชดปฐมพยาบาลสนามและกระตกนาพรอมซองดวยความไมมประสบการณจงไมประมาท แผนการตองมการปรบเปลยนเสมอเพอความอยรอดของฐานและความสาเรจของภารกจ มการสงเกตสงแวดลอม รวมถงผคนทสญจรไปมา แมคดานา ตระหนกถงอนตรายทมาจากภมประเทศแถวน ความรบผดชอบทมตอหมวด รวมถงชวตผใตบงคบบญชา ชดลาดตระเวนของเราเปนแถวตอนเรยงหนงเพอลดความเสยงในการเหยยบกบระเบด ผหมดอนใหสญญาณทกคนปรบรปขบวนเปนหนากระดาน และ คบหนาไปทละนอย พรอมปลดหามไกใหอยตาแหนงพรอมยง ซงแมคดานาเหนชายอายประมาณ 30 ปและอกคนเปนเดกประมาณ 8 ขวบ เขาหนไปถามผหมวา คณกาลงทาอะไร ผหมดอนตอบวาเปนพวกเวยดกง เนองจากไมเหนวาชายคนนนมอาวธในมอ และไมคดวาจะม ความฝกใฝในการเมองใด แมคดานา จงไมไดสงยง ผหมปฏบตตามคาสง แตปรากฏวาตอมามเสยงระเบดและ แมคดานาไดรบอนตรายจากกระสนปนใหญ 155 มม. ซงถกดดแปลงเปนกบระเบด ดวยสญชาตญาณทาใหบดตวและรอดมาได ตอมาจงเรมรสกเจบ แตสานกของความเปนผนาทาใหวางความกลวและหวงใยลกนอง ซงผลปรากฏวาในครงนนมผหมวดคนเดยวไดรบบาดเจบ ผหมไดวางกาลงปองกนและ เรยกเฮลคอปเตอรคอยรบกลบไปสวนหลง ใชเวลาประมาณ 15 นาท คาสงสดทายทใหไวกบผหมคอ ใหนากาลงกลบฐาน

.................................................

- 34 -

ความเปนผนา หลงจากผานชวงเวลาแหงการรบนอง มประสบการณมาซกระยะหนง ซงไดบทเรยนแหงการระมดระวง และเตรยมพรอมมากขน ทาใหสรปไดวา ทผานมาไดใชยทธวธซงมงไปทการหลกเลยงการสญเสยใหมากทสด สดทายโดนตอนใหจนมมและสญเสยมากขน แมคดานาเลยใหความสนใจเกยวกบสาระสาคญทางยทธวธ เชน การรก รบ การซมโจมต การใชอาวธ การวางและการกกบระเบด การใชแผนทเขมทศ การเคลอนท ในเวลากลางคน การขามลานา การวางและการกระเบด การใชแผนทเขมทศการเคลอนทในเวลากลางคน การขามลานา การวางแผนการยงสนบสนน เปนตน ซงเวยดนามเปนโอกาสทจะไดนาทฤษฎและปฏบตมาใชในสถานการณจรง ซงจะประมาทไมได

การวางตวทเหมาะสมเปนสงจาเปนเพอรกษาไวซงการบงคบบญชาทด มคาพดทวาทหาร จะทาหนาทไดดตอเมอมผบงคบบญชามาตรวจสอบ แมคดานาไมสามารถลงไปตรวจสอบไดตลอดเวลา แตสามารถใชรองผบงคบหมวดและผบงคบหมคอยตรวจสอบได ไดมการปรบวธการใชชวตในเวยดนาม คอจะนอนเปนชวงๆ ซงสวนมากเปนเวลากลางวน กลางคนจะออกไปลาดตระเวนในผลดสามเสมอ กอนออกและกลบเขาผมจะตรวจนบยอดเสมอๆ เหนเปนเรองเลกๆ แตเปนเรองสาคญ อาจจะมคนของเราหายไปตอนขากลบ และอาวธยทโธปกรณตางๆตองอยครบ รวมถงวทยสอสารของหมวด เพอใหมนใจวาสามารถตดตอกบกองรอยกองพนได สงครามคอการจดการกบความรนแรง ถาตองฆาคอตองทาไปเพราะหนาท ผนาคอคนทมบทบาทหนาท ในการทาใหพวกเขาอยในกรอบ ในชวงสงคราม ไมมเวลาทลกนองจะมาสงสยในคาสงตองทาตามทนท เพราะฉะนนระเบยบวนยจงเปนสงสาคญมาก ในทางตรงกนขามถาผนาไมทาหนาทของตวเองใหเหมาะสม ปลอยใหลกนองทาเกนกวาเหต สงเลวรายตางๆ กจะเกดขน ทหารบางคนตองไปขนศาลเพราะทาในสงท เกนกวาเหต เชน การฆาผบรสทธ การขมขนชาวบาน เปนตน แนนอนสงเหลานเมอเกดขนแลวมนทาลายภาพลกษณและวนยทดงามของหนวยทหาร ผนาหนวยตองควบคมและอยางนอยทสดตองทาใหเหน เปนตวอยาง และไมปลอยใหความผดเลกๆ นอยๆ ขยายเปนเรองใหญโต สาหรบสงครามสมยใหม อยางเวยดนาม เสนแบงเขตระหวางสนามรบและเขตพลเรอนมกจะไมชดเจน ชาวนาธรรมดาคนนง อาจจะมไดหลายบทบาท ทงการเปนชาวนา หรอ พอแมของเวยดกง ซงจดยนทางการเมองทตางกนไมไดหมายความวาพวกเขาไมสมควรไดรบความเปนธรรมในฐานะทเปนมนษยคนหนง ในดานการเตรยมพรอมสาหรบสถานการณขางหนา ผมไมรอใหขาศกเลอกโอกาสไดตามชอบใจ ขาศก ใชประโยชนจากชวงฤดฝน ดวยการเตรยมกาลงใหแขงแกรงมากขน มสงบอกเหตหลายทการออกไปตรวจ พบอโมงคและหลมทเพงขดใหม กบระเบดมากขน พวกเวยดกงมวธการตรวจและเฝาตดตามการเคลอนไหว ดวยวธงายๆและไดผล ถาพวกเราออกลาดตระเวนตอนพลบคา กระทอมบางหลงจะจดไฟสวาง หากออกลาดตระเวนทางทศเหนอ วทยสอสารกจะสงสญญาณ และเมอชดลาดตระเวนกลบหมดแลวไฟกจะดบ การเดนลาดตระเวนในเวลากลางวน จะมเดกๆ เดนตามเพอแจงขาวใหพวกเวยดกงรซงมกจะเปนเดก กลมเดยวกน แมคดานาไดปรบแผนเลกนอยเพอใหทนกบกลยทธของขาศกดวยการจางคนในพนทใหบอกเราวาเสนทางไหนมระเบด แตการจางชาวบานใหมาเสยงอนตรายแบบนเหมาะสมแลวหรอ แตลกนองกควรมสทธรอด

- 35 -

จากสงคราม ซงเสนแบงระหวางคณธรรมอยตรงไหน ผนาทตองตดสนใจในสนามรบโดยการรกษาสมดลระหวางการปฏบตตามกฎของสงครามและสงทควรทาตามความเปนจรง การตดสนใจของผนาจะมผลกระทบตอลกนองโดยตรง ดงเชน การซกถามเชลยศก ผมจะไมใชการข หรอทาอะไรทไรมนษยธรรม แตสดทายตองไดขอมลทเปนจรง กองทพสหรฐเปนกองทพทยดถอหลกนยม มกฎระเบยบ หลกการททกหนวยตองปฏบตเสมอ ไมวาจะประจาการอยสวนใดของโลก เมอตองทางานดวยกนกตองพดภาษาเดยวกน เวยดกง กบทหารเวยดนาม เปนศตรทชาญฉลาด ในพนทปฏบตการทเปนรอยตอระหวางหมวด พวกเวยดกงสงเกตวาทหารอเมรกนไมเคยเขาไปตรงชวยรอยตอ กเลยแสวงประโยชนจากการใชรอยตอในการลาเลยงพล ซงแผนของเรากตองปรบตามเพอไมใหปองกนไมใหพวกมนแสวงประโยชนดงกลาว ในชวงทายๆ กอนหมนเวยนการปฏบตหนาทของนายทหารทเวยดนาม แมคดานาไดพากาลงลาดตระเวนและโดนซมโจมต โดยเขานาลกนองเขาปะทะกบเวยดกง ดวยความมงมน และสงกลบผบาดเจบ โดยสงยงคมกน และประสานเฮลคอปเตอรลงมารบลกนองของเขาดวยความหาวหาญในขณะทกาลงทมเหลอมนอยมาก การหมนสบเปลยนนายทหารทก 6 เดอนทาใหเขาตองจบภารกจ แตสงทเขาจาไดไมลม คอ หมบาน ทรองแลม ทอยใกลฐานโดนโจมตโดยพวกเวยดกง มผบาดเจบนอนเสยชวตเกลอน หมบานนคอตวแทนของอานาจของสหรฐ ซงแมคคานารสกเสยใจทไมสามารถคมครองพวกเขาได ซงดเหมอนวา การตงอยของหมวดทหารสหรฐกจะดไมมความหมายอะไร เขาจะไดกลบบานในเรววน มทงความโลงใจและละอายใจทลกนองยงตองรบตอไป การรบในเวยดนามยงคงดาเนนตอไป และทหารราบทกคนทอยในสนามรบรดวาเวลาของตนเหลอนอยลงไปทกวน

- 36 -

การฝกทกษะเพอปรบเปลยนและพลกแพลงเพอเอาชนะ

ขอบเขตเนอหาทมงเนน

- การฝกชนเลศ - การรบในอนาคต - แนวทางการพฒนาการฝกเพอพฒนาความกลาหาญ - ทหารมออาชพ - อยาเปนนกรบทจานนตอความคดตวเอง - วาดวยเรองผนา - Win hearts and minds

- 37 -

การฝกทกษะเพอปรบเปลยนและพลกแพลงเพอเอาชนะ พล.ต.สทศน จารมณ

การปฏบตการทางทหารในปจจบนมความยงยากและซบซอน หนงสอเลมนไดรวบรวมผลงานการเขยนและแปลโดย พล.ต.สทศน จารมณ ผล.พล.ร.7 ทเคยนาเสนอไวหลายทหลายวาระดวยกนตงแตเปน ผบ.พน. เพอสะทอนความคดและประสบการณจรงของทาน ไมวาจะเปนการฝก การปฏบตตามแนวชายแดน และ การปฏบตงานในพนท จชต.

การฝกชนเลศ ทาไมตองฝก? ผทยดถอเอาความวา “การสงครามเทานนจะสอนใหรวธทาสงคราม” โดยไมทาอะไรในเวลาสงบศก ไดชอวาผนนนาตนไปสความปราชย ซงสาหรบนายทหาร แปลวาละทงหนาทซงตนมตอชาตบานเมอง” (จากหนงสอ หวขอยทธวธทวไป โดยพลเอกพระเจานองยาเธอ เจาฟากรมหลวงพษณโลกประชานารถ) การฝก คอสงทตองครอบคลมหมดทกสงรอบดานและสมพนธกบงานทกอยางทหนวยทหารตองทา แตหากคดแตทาตามสง ตามวงรอบ ตามฤดกาล หรอเปนเพยงกจกรรมแลว จะไมใชการฝกชนเลศ “ฝกอยางทจะรบ” ในการรบตองสามารถตอส อยรอด ชนะ สวนในภารกจอนทไมใชการสงครามตองบรรลภารกจและเอาชนะภยคกคามทกรปแบบ

จะฝกอะไร? ควรตอบคาถามกอน วา เราและหนวยของเรา ทาอะไร - กจเฉพาะมาตรฐานสาหรบทหารทกคน(Common Task) - กจเฉพาะตามตาแหนง/หนาท และ ชานาญการทางทหาร(Military Occupational Specialties (MOS)) - กจเฉพาะสาคญเพอบรรลภารกจทหนวยไดรบมอบ(Mission Essential Task Lisk:MELT) - การศกษาและการพฒนาความเปนทหารอาชพ (Professional Growth Development) ทสามารถดาเนนการไดภายในหนวย ดงนนตองวเคราะหภารกจในอนาคต กาหนดกจเฉพาะ แลวฝกตงแตปจจบน การฝกตองมงเนนผลการปฏบต และตองมวตถประสงค การฝกทจะบรรลนโยบายดงกลาว ตองครอบคลม (1.) วตถประสงคของการฝก คอ กาหนดผลทตองการและฝกใหบรรลผลนน (2.) การฝกทมวตถประสงค คอ การฝกทสมเหตผลตามองคประกอบทเปนจรง ตองมสงเหลานจงจะบรรลวตถประสงค ไดแก (2.1) เรองทฝก ทเรยกวา กจเฉพาะ (2.2) โจทย ปญหา สถานการณ เครองชวยฝก เรยกวา เงอนไข (2.3) ผลทตองการ เรยกวา มาตรฐาน ทจะเรยกวาการฝกชนเลศ ผฝกตองมอบกจเฉพาะทเหมาะสม ซงผรบการฝกสามารถทาได กาหนดเงอนไขสมจรง ผฝกตองนาตนเองเขาไปอยดวย นอกจากนนตองจงใจ ทาทายใหทาลายสถตเดม เพอสรางมาตรฐานใหมๆ

- 38 -

ความสาเรจของการฝกประเมนไดจากความเปลยนแปลงทเกดขนทกครงหลงการฝก เชน ผเขารบการฝก เขมแขงมากขน เขาในอดมการณมากขน ภาคภมใจมากขน มความรก ความผกพน และมความเชอมนในผฝก ผบ.ชา สถาบน และ ระหวางกนและกนมากยงขน

หากจะคดใหครอบคลม อาจแบงเรองทจะฝกออกเปน 3 ลกษณะ หรอ 3 ระดบดงน (1.) ทเคยทามาแลว โดยตงคาถามและหาคาตอบรวมกนทงหนวยใหไดวา ทเคยทามาแลวนนผลเปนอยางไร เมอดจากสรปทบทวนหลงการปฏบต ( After Action Review : AAR ) ประสบการณ บทเรยนจากการรบ และบรรดาเมฆหมอกและความฝดของสนามรบ ไดบอกอะไรกบเราบาง เมอตอบไดแลวใหนาเอากจเฉพาะ(Common Task) และกจเฉพาะตามตาแหนง/หนาท และ ชานาญการทางทหาร(Military Occupational Specialties (MOS))รวมทงวเคราะหหาคา Parameter ของการปฏบตภารกจในอดตทผานมา ซงประกอบดวย กจเฉพาะ (Task)เงอนไข ( Condition)และมาตรฐาน(Standard) มาฝกซาแลวซาอก ฝกจนกระทงสามารถแกไขจดออน สรางมาตรฐานใหม ไดขดความสามารถรวมใหมเกดความรใหมและ นวตกรรมใหมทเหนอกวาในอดต และมนใจไดวาจะตองดขนกวาเดม (2.) ทกาลงทาอย อาจเปนตามเงอนไขดงน (2.1) เปนสงใหมทไมเคยทามากอน (2.2) เปนสงททาตอเนองมาจากอดต (2.3) เปนสงททาตอเนองจากอดต ปจจบน และ อนาคต (3.) ทจะตองทาในอนาคต

จะฝกอยางไร? ผบง คบหนวยและกาลงพลทกคนในหนวยนนๆ ตองตอบเอง ทาเอง เปนหลกและเปนสวนใหญ เพราะภยคกคามและสภาวะแวดลอมของปฏบตการยคใหม ทาใหพลวต พฒนาการ แนวคด ทฤษฎ องคความรและนวตกรรมดานการฝกยคใหม ไมเพยงแตจาเปนตองปรบตามใหทนเทานน แตตองเปลยนแปลงถงขนตองปฏรปจากการปฏรปนเอง ทาใหการฝกซงเดมเคยเปนกระบวนการทคดและทาจากบนลงลาง ตองเปลยนเปนจากลางขนบน ทหลงเหลอไวใหเปนกรรมวธ จากบนลงลาง คอ “คาแนะนา”

“ความกลาหาญ เกดจากการฝกชนเลศ การฝกชนเลศ เกดจากผนาทมคณภาพ” ทกษะ ทกษะ เปนผลโดยตรง จากความเชอ คานยม คณลกษณะ และ ความร ความเชอ : หมายถง สมมตฐาน ความยดถอเอาตามชอบ แนวความคด สงทงหลาย คานยม : หมายถง ทศนคต เกยวกบคณคา และความสาคญของบรรดาผคน แนวคดและสงทงหลายรอบตว คณลกษณะ : หมายถง พฤตกรรมทสงสม หลอหลอมองคประกอบตางๆ จนเปนลกษณะประจาตวทมความมนคงและสมาเสมอไดแก ความเปนผนาทด การบงคบบญชาทใกลชด การจงใจและใหเกยรต ความร : สาหรบความรของทหารอาชพ มความหมายมากกวาเพยงความรทางเทคนคและยทธวธ คอ ตองรธรรมชาตของความเปนมนษย โดยตองเรยนรตลอดชวตในเรองราวของมนษยและสงหลอหลอมความเชอ คานยม คณลกษณะ และ สงจงใจ ผนาทดตองเอาใจเขามาใสใจเรา

“ทกษะจงหมายถงสงทเราทา สงทเราเปน และ สงทเราร”

- 39 -

การรบในอนาคต กรณศกษา หรอแมแตในเรองสมมต คณลกษณะตางๆ ของตวบคคล ทงนายทหาร นายสบ และ พลทหาร เปนคณลกษณะทมอยจรงในชวตทหาร ไมวาจะเปนความตนตระหนก หรอการรบพลชพ เปนเหตการณทเคยเกดขนในการรบจรงครงแลวครงเลาในประวตศาสตรการสงคราม จดสาคญ คอ ความเขาใจในเรองมต ความเปนมนษยทเกยวกบการรบ ไดแก ความเชอมน ขวญ ความกลาหาญ ความรกรบ วธการของผนาทจะสรางแรงบนดาลใจใหเกดสงดงกลาวขนไดในจตวญญาณของมนษยนนยงไมเปลยนแปลงไปจากเดม ซงผนาควรมงตอบคาถามเหลานใหได - ผนาแตละคนไดทาในสงทตนรบผดชอบ ไดแก การนาหนวยใหบรรลภารกจ และดแลทกขสขของผใตบงคบบญชานนอยางไร - ผนามวธการเหนยวนาทหารของเขาใหกลาหาญและรกรบอยางไร - การกระทาใดของผนาททาใหทหารตนตระหนก และ เสยขวญ - การกระทาใดของผนาททาใหการรบประสบชยชนะ

“งานสาคญของผนา” คอ การปดโอกาสความไมด เปดโอกาสแกความดแลวเอาความดมาปฏบตภารกจผนา จะเปนพลงขบดนทสาคญยงตอการพฒนา และหลอหลอมคานยม และ คณลกษณะในตวผใตบงคบบญชา สาหรบ คานยมและ คณลกษณะ ของทหารอาชพในตวของ นายพลโจซวลอเรนซ แชมเบอรแลน ทเราตองการปลกฝงแกผนาและทหารทงหลายไดแก - มความสามารถทงทางเทคนคและยทธวธ - เปนทหารผเชยวชาญ - เขาใจในธรรมชาตของความเปนมนษย - นาหนวยบรรลภารกจควบคกบการดแลทกขสขของผใตบงคบบญชา - เปนผมเกยรต มความร มความสามารถในการจงใจ

“ผนาหนวย” ตองสรางสรรคบรรยากาศใหทกคนผกพนกนดวยความเคารพ และเชอมนซงกนและกนอยางแนนแฟน ทงใน “ระหวางทหารทกคน” “ระหวางทหารกบผนา” และ “ในหมทหารดวยกนทกระดบ” ความผกพนนมาจากไหน กไดมาจากการฝกหนก การแลกเปลยนประสบการณ จากการพดจา การอบรม สงสอนอยางจรงจง ความผกพนนคอรากฐานของวนย และความเปนปกแผนของหนวย

ถาผนามทกษะในการสอน การแนะนา และการใหคาปรกษาดวยจะยงทาให ผนาสามารถเปน “พลงขบดน” ทสาคญตอการพฒนา หลอหลอม คานยม และคณลกษณะในตวของผใตบงคบบญชาและทสาคญสามารถ ทาใหผนาหนวยรองของเขาทกคนทราบวา จะนาและฝกอยางไร

“การฝก” “ยทธวธ” และ “ความเปนผนา” เปนสงทตองไปดวยกนไมสามารถแยกจากกนได ผนาทดตองมความรในอาวธยทโธปกรณ และยทธวธ แตความร ดงกลาวจะเปลาประโยชน หากไมสามารถจงใจผใตบงคบบญชา และไมมความหมายเลย หากผใตบงคบบญชาไมเชอมนในตวผนา “ผนาทด” ควรมการลาดบความคด การวางแผน สอความหมาย การปฏบตตามแผนและการจงใจ โดยม ความเขาใจธรรมชาตของมนษย เหตใดทหารจงสรบ และ คนเรยนรสงตางๆ ไดอยางไร ตองรวธการสอน วธ

- 40 -

จดการกบภาวะความขดแยง การคนหาสาเหตและการแกไขปญหาตางๆ เปนนกคดและนกรบทสามารถ ดงจดทดในตวผใตบงคบบญชามาใชได รากฐานความเปนผนา ไดแก คานยมของทหาร เชน มความรบผดชอบในหนาท มคณลกษณะเหมาะสมสามารถทาหนาทเหลานนไดแมภายใตสภาพการณทคบขนอยางรนแรง “คณลกษณะ” คอสงทชวยใหผนาสามารถควบคมอารมณตนเองทจะยงคงยนหยดทาในสงทถกตองภายใตสภาพความกดดนอยางหนก มฉะนน ผนาจะไมสามารถแสดงตวอยางสขม มนคง และไมหวนไหวตอความกลวตอหนาผบงคบบญชาได สรปวา ผนา และ ผใตบงคบบญชา มความเชอ คานยม คณลกษณะ ความร และทกษะทางทหารทถกตอง เขาจะทาสงทถกตองเสมอ ไมวาจะอยในการรบทเตมไปดวยอนตรายมากเพยงใดกตาม

การฝกดลยพนจทางยทธวธ การบรรลภารกจในปฏบตการทางทหารทมใชสงคราม จาเปนตองฝกหนวยทหารขนาดเลกยคใหมใหกาวหนาไปอยางแรก จากแนวคดฝกอยางทจะรบอาจจะลาหลงไป เพราะเปนการฝกเพอบรรลภารกจทางทหาร ในระดบยทธวธ ตอจากนไปเราจาเปนตองฝกเพอบรรลภารกจทงมวลในระดบยทธศาสตร ลกษณะสาคญของการปฏบตการทางทหารยคใหมนนจะเปนการใชหนวยระดบยทธวธ ปฏบตการเพอบรรลผลในระดบยทธศาสตร ซงตามความเปนจรง กองทพไดรบมอบและปฏบตภารกจระดบยทธศาสตรกนมานานแลวทงการปองกนชายแดน การรกษาความมนคงภายใน การตอสเพอเอาชนะยาเสพตด การรกษาสนตภาพ แมแตการปฏบตตามแนวทางยทธศาสตร “เขาใจ เขาถง พฒนา” แตเราจากดตวเองไวในระดบยทธวธเรอยมา ทามกลางหนวยงานทหลากหลายทรองขอใหเราไปชวยหรอ รวมงานกน เรามกแสดงบทบาทในฐานะลกมอ

เมอความลมเหลวทางยทธศาสตรเกดขน เราจะกลบไปหาสตรเดม คอ ฝกอยางทจะรบ และ ยกเอากฎ ระเบยบ คาสง นโยบาย ขอหวงใย อยางเดมๆ มาทบทวนและเนนยา อาจจะกลาวไดวา การฝกยคใหม ไมใชเพยงการฝกใหเกดความสามารถ แตเดยง ทาไดในสงทเปนมาตรฐานเทานน แตเปนการฝกใหเกดทกษะในการพลกแพลง เพอใหสามารถทาไดในสงทยากขนไปอกได

ดงนนเพอใหเหนภาพชดขน การฝกหนวยทหารเลก จงควร เปนการฝกการปฏบตบนพนฐานดลยพนจ โดยผบงคบหนวยและกาลงพลรายบคคล มวงรอบการตกลงใจของตนเองทเรยกวา ODDA LOOP ไดแก การตรวจการณ (Observe) การปรบตามความพรอม (Orient) การตดสนใจ (Decide) และการปฏบต (Act) ทาอยางไรใหการตดสนใจตอเหตการณเฉพาะหนา ทกครงถกตองเสมอซงสวนใหญ เปนงานดานยทธวธ กฎหมาย และความชอบธรรม นนหมายความวา เมอจาเปนตองลนกระสนออกไป ตองบรรลภารกจ ทางยทธวธ บรรลทางยทธศาสตร และมความชอบธรรม ดงนนกองทพไดเตรยมการหรอยง ทผบงคบหนวยทหารขนาดเลกและเปนกาลงพลรายบคคล เปน “สบโทยทธศาสตร” กลาวคอ เปนทงทต เปนหนาตาของปฏบตการ ไดดวย ซงทหารยคใหมตองมความพรอมรบ เพอการสงคราม และ ความพรอมทางกฎหมาย ภายใตสภาวะแวดลอมความมนคงยคใหม

- 41 -

แนวทางการพฒนาการฝกเพอพฒนาความกลาหาญ ความกลาหาญ ไมใชความสามารถเฉพาะทางทสามารถฝกไดดวยแบบฝกมาตรฐาน โดยแยกฝกเปนบคคล หรอ โดยการศกษาดวยตนเอง เหมอนกบการฝกอนๆ การฝกทมอมเมาดวยลทธ ความเชอ หรอยยงให เคยดแคน ชงชง จนกลากระทาการรนแรงถงกบยอมตายไดนน เรยกวาความบาบน ขาดสตปญญา ไมถอวาเปนความกลาหาญทกองทพและชาตตองการ อยางไรกตาม หากจะจดการฝกเพอมงเนนการพฒนาความกลาหาญ ตองพจารณาองคประกอบรวมทงหมดวา อะไรคอบอเกดความกลาหาญ แลว นาสงนนมากาหนดวตถประสงคการฝก ไดแก กจเฉพาะ เงอนไข และมาตรฐาน ขณะเดยวกนกพจารณาวา อะไรทาใหเกดความกลว ความสบสน และตนตระหนก กปองกนไมใหเกดสงนนขนได

จากกรณศกษา สงทเปนบอเกดความกลาหาญ ไดแก

- การฝกทานองรบ - การซกซอม - การสมมนาผนา - ความเชอมนในตวผนา - ความเชอมนซงกนและกน - ความเชอมนในภารกจ - วนย - ความเชอ คานยม คณลกษณะ ความร ทกษะทถกตอง - ความมสวนรวมในการวางแผน - โรงเรยนภายในหนวย (Unit School)

วธการดาเนนการ ตองมทง การฝก การอบรม การปรบปรงลกษณะทหารและกจกรรม / โครงการ ควบคกบหลกสตรการฝก/อบรม และ สายการบงคบบญชา ตวอยางการฝก ไดแกการฝกทานองรบ การฝกเสมอนจรง การฝกปฏบตโดยฉบพลน การฝกปฏบตการอสระโดยใชดลยพนจ การฝกตอสปองกนตว การฝกทดสอบกาลงใจเปนหนวย การใชกจเฉพาะทางยทธวธของหนวยทหารขนาดเลกเปนกฬาทหาร การฝกและตรวจสอบมาตรฐานกจเฉพาะทางยทธวธ เชน การฝกทหารทรหด ตวอยางการอบรม เชน - สมมนาภาพยนตร : การใชประเดนจากภาพยนตร สารคด เปนบทเรยน - ถกแถลงเหตการณปจจบน ใชประเดนขาว ประเดนลาสดเปนบทเรยน - ตองเขาใจความหมาย ความเชอ คานยม คณลกษณะ ความร ทกษะทถกตอง - ความเชอ คานยม บรรทดฐาน เหมอนกนในหนวย - ประวตศาสตรทหาร

- 42 -

ตวอยางการปรบปรงลกษณะทหาร - ตองมวตถประสงค - ตองมคณลกษณะผนา - ตองมแผนบทเรยน - การสรางความกดดนตองเปน “เงอนไข” เพอการฝก ไมใชเพอแสดงอานาจ - ตองเปนไปตามหลกของสมรรถภาพรางกายทางทหาร ตวอยางกจกรรม/โครงการ - สงเสรม เตมเตมสงทไมสามารถบรรจในหลกสตรการฝกศกษา - ใหแตละคนคนหา พฒนาขดความสามารถเฉพาะของตนเอง - เปดโอกาสใหมความใกลชดนอกเหนอสายการบงคบบญชาและหลกสตร

“สวสดการทดทสดสาหรบทหาร คอ การฝกชนเลศ”

- 43 -

ทหารมออาชพ จากหนงสอเรอง The soldier and the state ซงเขยนโดย ดร.แซมมวล ฮนตงตน นกรฐศาสตร แหงมหาวทยาลยฮารวารด มคาตอบชดเจนและเขาใจงาย ซ งโมเดลสาหรบการวเคราะหและตดสน ความเปนมออาชพได กตอเมอพวกนนมคณลกษณะ 3 ประการ ดงตอไปน (1.) ความเชยวชาญประกอบดวย ความร ความชานาญ และความสามารถเฉพาะทาง (1.1) ความเชยวชาญในเทคนค

(1.2) ความเชยวชาญในทฤษฎ (1.3) ความเชยวชาญระดบบรณาการอนกวางไกล (2.) จตวญญาณรบผดชอบ (2.1) ตองไมทาเกนขอบเขตความร ความสามารถของตนเอง มาตดสนใจชขาดงานในอาชพ (2.2) มงผลประโยชนสงสดของสงคม

(2.3) ตองมความซอตรงตอสงคม (3.) รวมมอประกอบกจคนในอาชพเดยวกนยอมมความรวมมอกนทาหนาทเพอสงคม จงเกดความรสกเปนพวกเดยวกน และ มความผกพนโดยอาชพ

อยาเปนนกรบทจานนตอความคดตวเอง ในองคกรทไมเกอกลแกการเรยนร นน คาวาวชาการ ทฤษฎ นามธรรม และอดมคต มกมความหมายเชงลบ มกถกปฏเสธและกดกน เพราะวามนจะแปลวาเรองมาก พดงาย-ทายาก ไมมจรง เปนไปไมได และเขาใจกนเอาเองวา ไมใชบคลกภาพของนกรบ/นกปฏบต แตเปน นกคด/นกวชาการ ดงนน กรอบความคด การทางาน และการตอสขององคกร จงอาจถกจากดดวย วธคด ประสบการณและ สไตล ของผนาทอางวา ตนเปน นกรบ/นกปฏบต ซงอาจจะเกดจากความเกลยด/กลววชาการ และ ความคดของลกนองทเหนอกวา อะไรทนอกเหนอไปจากทมความเชอ จะถกผลกไปอยในแดนของ 4 คานน (วชาการ, ทฤษฎ, นามธรรม และ อดมคต) รวมทงลกนองท คดเหนตางจากตน กจะถกกดกน หรอ เ ขยไปใหพนทาง ซงองคกรเหลาน เมอเผชญกบภยคกคามทไรรปแบบ เชนทกวนน สงทเคย หรอ ควรทาได จะกลายเปนสงยาก จนถงขน ทาไมไดอกตอไป และเขาสลทธยอมจานนในทสด การตอสกบกลลวงของศตรทลอบกด อามหต และไรรปแบบดวยวธของนกรบในลทธยอมจานนนน สไปกแพไป ไมใชเปนการยอมจานนตอขาศก แตเปนการยอมจานนกบตนเอง เพราะไมกลารกเขาไป วาสงใดเปน ความเปนไปไดยาก และความเปนไปไมได และกาวไมขาม ความเปนจรง ทฤษฎ นามธรรม กบอดมคต กจะหมายถงความเสยง ความเสยเปรยบและพายแพ เพราะศตรไมตองคานงถงกฎหมาย คณธรรม หรอ กฎเกณฑใดๆ เพยงแฝงเรนอยในวถชวตผคนตามปกต ใชกลลวง ลอบกด และ ความอามหต ทาไม จงตองฝกโดยเรมตนทการสมมต วาถกกอกวน ซมโจมต ถกลอบยง ถกระเบด? คาถามคอ เราจะทาลายโอกาสของศตรทจะทาสงเหลานกบเรากอนอยางไร ถาทาลายโอกาสไมไดเราจะขดขวางเขาอยางไร และ ตอบโตดวยชนเชงทเหนอกวา แลวกลบเปนฝายชนะไดอยางไร เราควรฝกหนวยทหารขนาดเลกในแตละกจเฉพาะ และแตละสถานการณ เพอคดใหไดวาศตรคดและจะทาอะไร ทาใหไดแลว กลบมาคดและทาอกดาน เนองจากเราจะไมทาสงเลวเหมอนศตร สลบกนไปมาจนเกดทกษะพเศษ (Meta Skill) ทเหนอกวาศตรทกดาน ดวยการเรยนรรวมกน

- 44 -

องคกรแหงการเรยนร จะทาใหไดมาซงขดความสามารถใหมทเหนอกวาเดม สงทเคยวายากกจะทาได สงท ไมกลาคดวาจะมจรง กจะทาใหเปนจรงได ดงนน คาวา นกรบ/นกปฏบต และ นกคด/นกวชาการ ไมใชบคลกทแตกตาง ไมมสงใดสาคญกวา แตตองอยในผนาคนเดยวกน ซงตองควรฝกทกษะและปรบตวใหเรว และพลกแพลงใหเหนอกวา

วาดวยเรองผนา ผนาทหารตองทาตว และพฒนาตนตงแตในยามปกต ดงน (1.) มองการณไดไกล (2.) คดงานไดวองไว (3.) ปฏบตไดรอบตว

บทบาทและหนาทของผบงคบหนวย (1.) โคชและครคนแรกทสด (2.) คอยพฒนาเพมพนขดความสามารถทงทางเทคนคและทางยทธวธของหนวยตลอดเวลาและทกรปแบบ (3.) สรางสรรคและจรรโลงจตสานกในหมทหาร (4.) ใสใจใกลชด (5.) ดารงรกษาอดมการณทหารในหนวยดวยแบบฉบบทหารแท

- 45 -

ผบงคบหนวยจาตองรท รทศ และ คดวธไปลวงหนา เพราะงานทหารเปนงานทครอบคลมทกมต ไมมเรองใดท ไมเกยวของ ไมมเรองใดทไมตองคดเพราะการนาหนวย จะตองไปสคณภาพ 2 ประการ (1.) ความพรอม คอ ทางานไดทนท (2.) ความเหมาะสม คอ มคนและเครองมอทเตรยมไวตรงกบงานนนพอด

การกาหนดเปาหมาย และ จดลาดบความเรงดวนของงานเพอปฏบตใหบรรลตามเปาหมายทกาหนด เหมอนการตงเขมทศและคดวธทจะไปไวแตเนน กอนจะเรมเดนทางแทนทจะเดนไปคดไป เปนกรรมวธท ทกคนตองรวมทงในการวางแผนและในการปฏบตใหเปนไปตามนน ทสาคญคอผบงคบชาตองลงเลนดวย

การกาหนดเปาหมาย (1.) การกาหนดภาพทตนเองตองการเหน ตองการใหหนวยเปนอยางไร ณ เวลาใดเวลาหนงในอนาคต นนคอ วสยทศนของ ผบงคบหนวย (2.) การกาหนดเปาหมาย มลกษณะคาดการณไปขางหนามเนอหาแคบลง (3.) การกาหนดวตถประสงค ในลกษณะเฉพาะเจาะจงและวดคาได ซงทกคนควรมสวนรวมคด (4.) เปนการวเคราะหวตถประสงคเพอกาหนดกจทตองเปนรปธรรมและวดคาได (5.) เปนการกาหนดความเรงดวนของกจตางๆ เนองจากทรพยากรเวลายอมมความจากดอยเสมอ (6.) การตดตาม ประเมนผล ตรวจสอบ

หมายเหต Vision หรอ วสยทศน นนไดกลายเปนคาทพดถงกนมากทสด แตในสาระสาคญทางทหาร คาน มมานานแลว คารล เคลาเซวตช ไดกลาวถงสาระสาคญนไวตงแตกอนสงครามโลกครงท 1 โดยเทยบเคยงกบสงทเราเรยนกวา แสงสวางภายใน ทจะฉายสองทางใหแมในเวลาทมดมดทสด ซงแมทพนายกองอาจหนมาอาศยเมอจาตองตกลงใจภายในเสยววนาท และแสงนนจะนาทางปฏบตไปสความถกตองจนบรรลภารกจเสมอ ซงในปจจบน อาจมใชคาวา เจตนารมณของผบงคบบญชา และ การมองเหนภาพในใจซงเกดจากการมองไกลไปลวงหนา

- 46 -

Win hearts and minds คมอผบงคบหนวยทหารขนาดเลกในการปองกนและปราบปรามการกอความไมสงบ นาวกโยธนสหรฐ ป พ.ศ.2549 ซงอางองจากหลกนยม FM 3-24 ไดใหคาอธบายไววา

การเอาชนะจตใจประชาชน เปนเปาหมายหลกของการปองกนและปราบปรามการกอความไมสงบ เปนสภาวะทไมอาจบรรลไดอยางสมบรณ แตเปนความพยายามเพอใหไดมาซงการสนบสนนจากประชาชนเทานน และในการตอสดงกลาว ตองทาดวยความพยายาม “ผนกกาลงสนบสนน”จากประชาชน ซงเปนกจกรรมทเกยวเนองดวยจตใจประชาชน หรอ อาจเรยกอกอยางวา “การบรหารจดการกระบวนการรบรของประชาชน” นนเอง

การบรหารจดการกระบวนการรบรของประชาชน ดาน “จต” เปนมตดานความคด ซงตอง “ทา” เพอ “แสดง” ใหเหน เขาจงตดสนใจเลอกขาง

หมายถง โนมนาวใหประชาชนเหนวาฝายเรา (เจาหนาทรฐ)จะตองเปนฝายชนะหรอประสบความสาเรจแนนอน สงผลใหผนาชมชนทยงลงเล ตองตดสนใจเลอกเขาขางทจะชนะ ขณะเดยวกนเปนการปองปราม ผทคดจะเขาขาง หรอสนบสนนฝายตรงขามใหเลกความคดนน โดยแสดงใหเหนวา

- ฝายเรายนหยดตอสจนกวาจะบรรลเปาหมาย - ฝายเรามอานาจโดยชอบธรรม และเชอถอไดเสมอ - ฝายเราและผทสนบสนนฝายเรา มความเหนอกวาผกอความไมสงบในทกกรณ เชน ความสามารถในการปรากฏกาลงไดในทกพนท และ คมครองประชาชนไดอยางสมาเสมอ ควบคกบความสาเรจในการดาเนนการตอผนาขบวนการ สามารถเอาชนะการปฏบตของผกอความไมสงบไดอยางตอเนอง ยอมทาใหประชาชน เกดความเชอมนตอฝายเรามากขน ทงนการปฏบตทงปวงตองยดถอคณธรรมและทาดวยความบรสทธใจ ไมใหเกดขอกงขา หรอจดดางพรอย การบรหารจดการกระบวนการรบรของประชาชน ดาน “ใจ” เปนมตดานความรสก ซงเราตองทาให เขาสมผส จบตองดวยตนเอง ซงมทมาจากการทางานรวมกน หมายถงการโนมนาวประชาชนใหเชอวา ชยชนะของฝายเรา หรอความสาเรจในการปกปองประโยชนสข ของเขา ดาเนนการโดยสรางใหตระหนกรวาอะไร คอประโยชนสขรวมกน หรออะไร คอความสาเรจรวมกนระหวางประชาชนกบเจาหนาทรฐ

- 47 -

พลวตการปฏวตทางทหาร พ.ศ. 1843 – 2593

ขอบเขตเนอหาทมงเนน

- การเปลยนแปลงแบบปฏวตในการสงคราม - การปฏวตกจการทหารในศตวรรษท 14 - การเสรมสรางกองทพตะวนตกในฝรงเศส - การเมองมหาชนและลทธชาตนยม - สงครามกลางเมองอเมรกา - การปฏวตกจการทหาร รสเซย เยอรมน - สงครามโลกครงท1 - การปฏวตกจการทหารในเยอรมน - อนาคตตอไป

- 48 -

พลวตของการปฏวตการทหาร พ.ศ. 1843 -2593

มเนอหาเพอเชอมชองวางระหวางผลงานเกยวกบการปฏวตในกจการทหาร และนาเสนอผลงานเขยวเกยวกบการปฏวตทแตกตาง ทเกดในหลายๆ ศตวรรษทผานมา 2 ปรากฏการณ คอ (1.) การปฏวตการทหาร ซงถกขบเคลอนดวยการเปลยนแปลงทางสงคมและการเมอง (2.) การปฏวตการทหาร ซงสถาบนทหารไดดาเนนการ เพอเขาใจรปแบบการเปลยนแปลง นวตกรรม และการปรบตว ซงกลาวถง สงครามในโลกตะวนตกตงแตศตวรรษท 14 เรมตนดวยการปฏวตของกษตรยเอดเวรดท 3 ในสงครามยคกลาง ผานสถาบนทหารสมยใหมของฝรงเศสในศตวรรษท 17 ไปจนถงผลกระทบของการเมองภาคประชาชนในการปฏวตฝรงเศส สงครามสายฟาแลบในเยอรมน ผานงานเขยนของ นกเขยนหลายทาน เชน พลจตวา Jonothan B. A.Bailey ,Mark Grimsley Holger H. Herwig, John A. Lynn Clifford JRogers, Dennis E.Sgiwalter รวมถง MacGregor Knox ซ งเคยปฏบ ตหนาท ในสงครามเวยดนาม ทตอมาเปนศาสตราจารย ในมหาวทยาลย สตเวนสน ทสถาบนเศรษฐศาสตรและการเมองลอนดอน และ Williamson Murray ทเคยปฏบ ตหนาท ในกองทพอากาศสหรฐ ในเอเชยตะวนออกเฉยงใตเคยสอนทมหาวทยาลยเยล วทยาลยการทพเรอ วทยาลยการทพบก และวทยาลยนาวกโยธน รวมถงมงานเขยนมากมายเกยวกบประวตศาสตรทหาร ศตวรรษท 20

การเปลยนแปลงแบบปฏวตในการสงคราม

การศกษาปรากฏการณท เกดในศตวรรษทผานมา เพอเสนอแนะสงทสาคญยงในการเปลยนแปลง ดานการทหารแบบปฏวตทตองเกดขนในศตวรรษท 21 การปฏวตทหาร เปนหวใจของการ ถกแถลง ในวอชงตนเกยวกบยทธศาสตรในอนาคตพนฐานกรอบแนวคดมาจากหลกการ 2 แหลง (1.) ไมเคล โรเบรต นกประวตศาสตรชาวองกฤษ ไดนาเสนอไววา การปฏวตทหารเกดขนในตนศตวรรษท 17 การสงครามของยโรป ไดเปลยนแปลงระบบพนฐานภายใตการนาของกษตรยนกรบ อดอลฟกสตาฟ ของสวเดน (2.) งานเขยนของนกทฤษฎชาวโซเวยต ทระบวา การปลกฝงลทธมารกซเลนน ทาใหกองทพแดงซมซบแนวคดของการเปลยนแปลงแบบปฏวต ซงเปนความพยายามของสตาลน เพอทาใหแนใจถง “ความปลอดภยในพนทเขตหลง” และการควบคมอานาจเบดเสรจของสตาลนเอง ดวยการกวาดลางบคคลชนนา และไดทาลายการพฒนาหลกนยมการยทธสมยใหมของกองทพแดง ตอมาเปนหายนะทสงครามสายฟาแลบ ทเยอรมนเคลอนเขาประชดเพอทาลายสหภาพโซเวยต ทาใหตองเปลยนแปลงแบบปฏวตในการสงคราม หลกนยมการยทธ ของสหภาพโซเวยตไดถกฟนฟขนอยางชาๆ และกาวกระโดดไปเทากบความสาเรจของเยอรมน โดยตอมาการพฒนาระบบนวเคลยรและจรวดของโซเวยตกลายมาเปนคแขงของตะวนตก ดวยเชนกน นอกจากน การปรากฏขนของเทคโนโลยสมยใหมของสหรฐ ในป 2513 เชน อาวธนาวถทแมนยา จรวดรอน และ เครองบนลองหน ไดตอแนวคดทสาคญตอสหภาพโซเวยต ซงมมมมองตอเทคโนโลย ทจะเปนการ “ปฏวตกลยทธทางทหาร”ทเหนวาความกาวหนาเหลานสามารถเพมอานาจการทาลายของอาวธได อยางรวดเรว ซงเหนวา อาวธอจฉรยะ ใหม เทคโนโลยสงของสหรฐ ไดถกพฒนาและคกคามตอยทธศาสตรและ หลกนยมการยทธของโซเวยตทลาหลงมากในขณะนนและตอมาชยชนะอยางเดดขาดของสหรฐฯ ในสงครามอาวครงท 2 ไดเพมความสนใจไปยงกองทพสหรฐ

- 49 -

รปแบบและแนวคดการปฏวตทางทหาร แนวคดแรกและมผลมากทสด คอ การปฏวตการทหารทมลกษณะเปนการเปลยนแปลงพนฐานของโครงสรางของสงครามโดยเปนการปฏวตทางทหาร 5 ประการ คอ (1.) การเกดขนของรฐชาตใหมในศตวรรษท 17 ซงมพนฐานจากองคกรขนาดใหญของพลงอานาจทางทหาร ทมวนย (2.) การปฏวตฝรงเศสตอนปลายศตวรรษท 18 ซงไดรวมเอาการเมอง ภาคประชาชนและการสงคราม เขาดวยกน (3.) การปฏวตอตสาหกรรมตอนปลายศตวรรษท 18 และหลงจากนน สามารถทาใหจดหาอาวธ จดให มเครองแบบ เลยงด จายเงน และเคลอนยายไดรวดเรวเขาสสนามรบเพอรวมกาลง (4.) สงครามโลกครงท 1 ซงไดผลพวงจากการปฏวตฝรงเศสและปฏวตอตสาหกรรม เกดเปนรปแบบสงครามในศตวรรษท 20 (5.) การประดษฐอาวธ นวเคลยร ซงมผลตรงกนขามกบทคาดไวในสงครามเยน ซงการปฏวตขอมลขาวสารทเกดขนตามมากจะเกดการเปลยนแปลงทางทหารอยางพลกโฉม

ยทโธปกรณเพยงอยางเดยวไมสามารถสรางความสาเรจผลในสนามรบตอกองทพ ทเกณฑสรรพกาลงจากสงคม ความออนตวทเกดจากการเมองภาคประชาชน หรอ ไมมทกษะสามญทางเทคโนโลยทกวางและลก ทวสงคมทผานการปฏวตอตสาหกรรม เชน กรณคอมมวนสตทเวยดนาม ไดผสมผสานความรอนแรงในการปฏวตของฝรงเศส อาวธทไดรบการสนบสนนจากมอสโควและจน ผนวกกบวฒนธรรมจารตทหวาดกลวตางชาตอยางฝงแนน และการจดขบวนการแบบระบบราชการ กสามารถเอาชนะมหาอานาจได

การปฏวตในกจการทหาร ( Revolution in Military Affairs) องคกรทหารเรมการปฏวตในกจการทหาร โดยวางแผนวธใหมๆ ในการทาลายฝายตรงขาม เพอดาเนนการดงกลาวทหารตองเปลยนแปลงฐานทสาคญดาน สงคม การเมอง และการทหาร ซงตองคาดการณ การเปลยนแปลงเหลานน การปฏวตทางการทหารตองผนวกความซบซอนของนวตกรรมทางยทธวธ การจดหนวย หลกนยมและเทคโนโลย เพอใชวธการตามแนวคดใหมๆ ในการสงคราม

- 50 -

ตารางการปฏวตในกจการทหารและการปฏวตทหาร การปฏวตในกจการทหาร ( RMA)ของชวงยคกลางและตนยคสมยใหม การปฏวตในกจการทหารทเปนผลและเกยวของ

- คนธนยาว - ยทธศาสตร รก – รบ - ดนปน - การสรางปอม คายสมยใหม

การปฏวตการทหารครงท 1 การเกดรฐสมยใหมศตวรรษท 17 และสถาบนทหารสมยใหม การปฏวตในกจการทหารทเปนผลและเกยวของ

- การปฏรปยทธวธของดทชและสวเดน - การปฏรปยทธวธและการจดหนวยทหารของฝรงเศส - การปฏวตการทหารเรอ - การปฏวตการเงนองกฤษ - การปฏรปการทหารของฝรงเศสหลงสงคราม 7 ป

การปฏวตการทหารครงท 2 และ ครงท 3 : การปฏวตฝรงเศสและการปฏวตอตสหากรรม การปฏวตในกจการทหารทเปนผลและเกยวของ

- การระดมสรรพกาลงทางการเมองและเศรษฐกจของชาต - สงครามแบบนโปเลยน ( การทาลายลางในสนามรบของกาลงขาศก ) - พลงอานาจทางการเงนและเศรษฐกจจากการกาวสความเปนอตสาหกรรม ( องกฤษ ) - การปฏวตเทคโนโลยสงครามทางบกและการคมนาคม (โทรเลข ทางรถไฟ เรอไอนา ปนใหญ

และปนเลกทใชดนปนทมควนนอยยงไดรวดเรว อาวธอตโนมต) - การปฏวตสงครามทางเรอของฟชเชอร เรอรบทมปนใหญทงหมดและกองเรอ

การปฏวตการทหารครงท 4 สงครามโลกครงท 1 ผสมผสานสงทม 3 ประการอยางถาวร การปฏวตในกจการทหารทเปนผลและเกยวของ

- ยทธการและยทธวธผสมเหลา - การยทธสายฟาแลบ - การโจมตทงระเบดทางยทธศาสตร - สงครามเรอบรรทกเครองบน - สงครามเรอดานา - สงครามยกพลขนบก - เรดาร - ขาวกรองการสอสาร

การปฏวตการทหารครงท 5 ระบบยงจรวดนาวถและอาวธนวเคลยร การปฏวตในกจการทหารทเปนผลและเกยวของ

- การลาดตระเวนและการโจมตทแมนยา - อากาศยานลองหน - การใชประโยชนจากคอมพวเตอรและเครอขายคอมพวเตอรในการควบคมบงคบบญชา - อานาจทาลายลาง เปนกลมกอนทเพมขนของอาวธ ตามแบบ

- 51 -

การปฏวตกจการทหารในศตวรรษท 14 อาทตยดวงใหม : การปฏวตในกจการทหารในศตวรรษท 14 ขององกฤษ

คลฟฟอรด เจ. โรเจอร

การครองราชยของกษตรยเอดเ วรดท 3 ( ค .ศ.1327–77) องกฤษไดปฏวตทางทหารอยางจรงจง โดยสามารถเหนการเปลยนแปลงอยางฉบพลนของประเทศจากอานาจทางทหารครงแรกทกษตรยเอดเวรด ท 3 ครองราชย องกฤษยงไมเปนทนาสนใจมากนก ไมมใครพดถงความหาวหาญรกรบของชาวองกฤษ แตชาวองกฤษกฝกฝนความชานาญในการใชอาวธเปนอยางดในชวงทกษตรยเอดเวรดท 3 นครองราชย จนกระทงชาวองกฤษเปนนกรบทดทสด มผบนทกประวตศาสตรวไววา ในชวงการครองราชย เอดเวรดท 3 “ทหารองกฤษ 2 คนกยากจะสกบทหารสกอตทออนแอ 1 คน” แตตรงกนขาม ในรนตอมา “ทหารฝรงเศส” 100 คน กยากทจะคดหรอกลาทจะเผชญกบทหารองกฤษ 20 คนในสนามรบหรอททาการรบ

ซงจากการตรวจสอบการเปลยนแปลง ผานมมมองการปฎวตทางทหารของกษตรยเอดเวรด นบไดวาเปน สวนหนงของการปฏวตทหารราบ ของตนศตวรรษท 14 ประกอบดวย 4 สวนหลก คอ (1) การเปลยนแปลงทางเทคโนโลย (2) การพฒนาระบบตางๆ (3) นวตกรรมการยทธ และ (4) การปรบการจดหนวยทหาร

เทคโนโลย องคประกอบทางเทคโนโลยทเดนชดคอ คนธนททาจากไมสน ซงเปนอาวธพนฐานลกษณะเดยวกบคนธนไมทวไปทใชมาตงแตยคหนใหม แตยาวกวา สามารถยงไดไกลกวา มอานาจสงหารแมแตทหารสวมเกราะ ซงตอมาธนแบบคนยาวยงเปนอาวธหลกของราชวงศองกฤษกวาครงศตวรรษ ตอมาไดมการเกดขนของอาวธทใชดนปน และการพฒนาเกราะและมาศกขององกฤษ รวมถงปนใหญ การใชจายเงนอยางสงมากเกยวกบยทโธปกรณทางทหารทาใหขดความสามารถของอศวนองกฤษ และตอมา ทหารมาขององกฤษไดรบการ ตดอาวธทดทสดของยโรป

การจดหนวยทหาร กองทพองกฤษไดผานการเปลยนแปลงโครงสราง การจดหนวย การธรการทสาคญ ทหารราบทองกฤษ ทแบนนอคเบรน ไดถกเกณฑเกอบทงหมดดวยการจายคาตอบแทน โดยทวไปแตละสองมณฑล จะมสองขนนาง ทไดรบการแตงตงเพอรวบรวมชายฉกรรจ และคดเลอกผทเหมาะสมตามจานวนทกษตรยกาหนดเพอเปนทหารสาหรบการรบทจะมขน จากนนมณฑลตางๆกจะจายยทธภณฑทจาเปน แลวสงตวไปจดรวบรวมของราชสานก ผรวบรวมกาลงทงหมดไดรบคาตอบแทนจากราชสานก ตงแตป ค.ศ.1334 เปนตนมา กาลงทงหมดจากกองทพของกษตรยเอดเวรดท 3 จงประกอบดวยชายทไดรบเงนคาจางจากกษตรย จากเดมทมการ เรยกประจาการโดยระบบศกดนา ซงการจายเงนจานวนมากสงเสรมตอการเขาประจาการเปนทหาร โดยสมครใจ มขอดอยางยง สาหรบพลงอานาจในการรบของกองทพองกฤษ (โดยทวไปจายลวงหนาสามเดอน หรอ ครงป)

- 52 -

ยทธวธ รปแบบของยทธวธทใชในการรบสองครงแรกของกษตรยเอดเวรดทดบพลนมวร และ ฮาลตนฮลล จะทา การรบดวยยทธวธทเรยกวา ยทธวธดบพลน โดยจดรปขบวนตรงกลางเปนทหารมาลงรบเดนเทามระยะ เคยงชดกน โดยใชหอก คลายทวน ปกทงสองเปนพลธนเฉยงลาไปขางหนาเพอยงใสดานหนาและปกของกาลงใดๆ ทโจมตตอทหารมาหนก แมไมไดรบการพฒนาอยางเตมท แตไดเรมฝงรากในรชสมยพระเจาเอดเวรดท 2 จงเปนสวนหนงของการปฏวตทหารราบกวางๆของตนศตวรรษท 14 ทวาแมแตอศวนกควรจะลงรบเดนเทา ซงตางจากรนกอนทอานาจการทาลายขวญดวยการรบบนหลงมา

ยทธศาสตร ยทธศาสตรทวไปเสนอวาควรหลกเลยงการเปดการรบเมอสามารถทาได โดยมปอมปราการทมความเหนอกวา ยากยงตอการบกโจมต กจะยงเพมความเขมแขงทางยทธศาสตรการตงรบวธทางยทธศาสตร ทพระเจา เอดเวรดท 3 ทรงใชผสานยทธศาสตรรก เขากบยทธวธเพอบงคบใหขาศกยอมจานน คอ โจมตเมองสาคญเมองหนงของขาศก จนฝายตงรบมทาททจะยอมแพ โดยกองทพของฝายตรงขามตองเขาตอสหากผนา ไมตองการเหนเมองดงกลาวยอยยบ อกวธทใชการปลนสะดมและเผาทาลาย ซงจะสงผลตอ การประสบ ความยอยยบทางเศรษฐกจและการปกครองทการปลนสะดมและเผาทาลายทาใหเกดขน ซงวธการดงกลาวไมใชเรองใหม และวธการดงกลาวนาไปสชยชนะในการรบทยงใหญทสดสองครงในรชสมยของพระองค ทาให สกอตแลนดตองยอมรบการปกครองของกษตรยเอดเวรด และกดดนใหฝรงเศสตองพยายามสงบศกตาม ความตองการของพระองค ชยชนะในสนามรบ เกดจากการททหารทาการรบอยางเขมแขง และความ เปนผ นาทด รวมทงระบบยทธวธ และอาวธทยอดเยยม ทาใหชยชนะทางยทธวธสามารถเปนชยชนะ ทางยทธศาสตรเชนกน ความสามารถของพระองคทรงทาใหไดรบการสนบสนนดวยความนยมชมชอบทยงยน พระองคนาความสามารถทางยทธศาสตรและความเขมแขงทางยทธวธของพระองคเขาดาเนนการ สดทายทรงฉลาดทจะรบฟงคาแนะนาทเจาชายแบลคและเจาชายเฮนรทรงเตอนพระองคไมใหทรงละโมบมากเกนไปในยามสงบ ผลทาใหเกดสนธสญญาเบรตญ ซงเปลยนชยชนะทางทหารไปเปนความสาเรจทางการเมอง

สรป การปฏวตกจการทหารในองกฤษในศตวรรษท14 ไดใหหลกการทวไป คอ การพฒนาอาวธยทโธปกรณและการจดหนวยทางทหาร ยทธวธท เขมแขง การทผนาทางทหารพฒนาและใชยทธศาสตรตางๆ สรางสถานการณ ทถกตอง แลวเปลยนความสาเรจในสนามรบไปเปนผลลพธทางการเมอง ซงมาจากการอทศตนของเหลาผนาทหาร ทยอดเยยม ซงสงผลตอการปฏวตกจการทหารของพระเจาเอดเวรดท 3

การเสรมสรางกองทพแบบตะวนตกในฝรงเศสใน ศตวรรษท 17 ศลปะการสงครามในยโรปศตวรรษท 17 เปนไปผานการปฏรป จนกลายเปนพนฐาน ซงการปฏวตการทหาร เปนการเปลยนแปลงในทกๆสง ตงแตยทธวธไปจนถงสายการจดหนวย ทาใหกองทพมคณลกษณะตางๆ ฝรงเศสไดกลายเปนผนาคลนของความเปลยนแปลง ในชวงมหาศตวรรษ ทพระเจาหลยสท 14 ไดรบ การขนานพระนามวา พระสรยะเทพ โดยทรงจดตงรปแบบตางๆในกองทพอยางมากดานโครงสราง การเปลยนแปลงของเทคโนโลยโดยไมมการเปลยนแปลงแบบปฏวต

- 53 -

การทหารของฝรงเศสสมยพระเจาหลยสท 14 มตวอยางของนวตกรรมทางเทคโนโลยหลกๆ 2 ประการท ไมสามารถสงผลตอการเปลยนแปลงแบบปฏวตตอสงครามได คอ การใชปนคาบศลาแบบนกสบ และ ดาบปลายปน จนกระทงกลางศตวรรษ ฝรงเศสไดสรางระบบปนใหญแบบใหม ทเพมความคลองแคลว และประหยด ซงรฐมนตรกระทรวงสงคราม ใหความสนใจ และเปนการพฒนาของปนใหญอยางมาก การเปลยนแปลงทสาคญ 3 ประการในศตวรรษท 17 (1.) ทศนคตใหมและความรสกไมยอมพายแพในการรบ เปนการปลกฝงความอดทนอดกลนในการรบ (2.) การใชการฝกเพอควบคมและธารงกองทหารตามแนวทางการปลกฝงการทาสงคราม (3.) การเกดหนวยทหารรปแบบใหม เชน หนวยทหารแบบกรม

การพฒนาทเหนไดชด คอ การแยกสตรและเดกสวนใหญ ออกจากประชาคมทหารเดม กองทพของศตวรรษ ท 16 และตนศตวรรษท 17 มผตดตามเปนจานวนมาก ทหารจะนาภรรยาและเดกไปดวย สตรมกจะชวยทหารเหมอนเปนคนรบใช แมวาผชายจะอยแถวหนาของการรบ ซงตอมาในสมยพระเจาหลยสท 14 ไดตดกลมคนทไมใชกาลงรบเหลานออกจากขบวนทพ และอนญาตเฉพาะพอคาเร หญงทตดตามกองทพ หรอ รกษารานคา เพอขายเสบยงแกทหาร ในจานวนพอประมาณเพอบรการกาลงทหาร อาจจะมสตรทตดตามไปเพอปฏบตหนาทคนซกผา เยบผา และพยาบาลของกรม แตกลมผตดตามจานวนมากไมมแลวซงการแยกกลมเฉพาะผชายออกจากความสมพนธและพนธะอนๆ ทาใหทมเทจตใจในความจงรกภกดกบหนวย สงผลตอ ขวญทหารอาชพ ทหารสงกดกรมของพระเจาหลยส มเวลาสาหรบตนเองนอยมาก จงมเวลาทมเทกบการฝก กรมสวนใหญมคนฝรงเศสรวมอยดวย ซงแมกรมจะประกอบดวยทหารตางชาต แตจะมรปแบบเปนกองกาลงประจาการรฐ มากกวา กองทหาร กรมทหารแบบใหมจะใชเวลานานขนในการจดเตรยม แตสามารถ จะควบคมไดมากขน เปนมาตรฐานสากล การเกดขนของกรมและรฐสมยใหมทมระบบราชการแบบรวมศนย

- 54 -

การเมองมหาชนและลทธชาตนยม การเมองภาคประชาชนและลทธชาตนยมในการปฏวตทางทหาร การปฏวตฝรงเศสหลงจากนน

แมคเกรกเกอร นอก

การปฏวตของระบบอตสาหกรรม และวทยาศาสตร เทคโนโลย เปนการเปลยนแปลงทยงใหญทสด ภายหลงพนยคเกษตร การปฏวตทางทหารไดเปลยนแปลงในลกษณะความมงหมายของสงคราม นามาซงผลลพธ คอ อดมการณ การเมอง สงคม เศรษฐกจ ประชากร มการพฒนาของความเชอทางการเมอง ซงแพรหลายในแวดวงวชาการของฝรงเศส วาฝรงเศสไมใชเพยง แคกลมกษตรยผปกครอง ซงตอมาการปฏวตไดโละทงประเทศแบบเกา ทมกษตรย ขนนาง ศาสนจกร แลวสรางชาตใหมดวยการนองเลอด เพอเสรภาพและความเทาเทยม ตามทฤษฎประชาชนภายใตกฏหมายและกโยตน ทาใหสงครามในป 1792-1814/15 กลายเปนสงครามสมยใหมครงแรก ซงเปนสงครามแรกระหวางชาตตางๆ โดยแรกเรมเปนการกระทาโดยฝรงเศส การปฏวตการทหารทเกดขนตงแตสงครามการปฏวต คอ การปฏวตการเมอง อดมการณ ทเปลยนรป จากสงครามจากบนสลาง จากยทธศาสตรไปถงยทธการ และ การสงกาลงบารงจนถงยทธวธ สดทาย การปฏวตไดทาลายลางขอจากดของสงครามทมอยในลกษณะของกองทพในระบอบการปกครองแบบเกา ณ ตอนนน ทหารยงไมถกตดออกจากสงคม แตเปน สหาย มตรรวมชาต และ ประชาชน รวมถงเปนทหารของฝรงเศส ซงกระตนความรสกนกคดของทหารหาญทรนแรงยงขน เปาหมายคอการเชอฟงทมวจารณญาณตามคากลาวของรฐมนตรสงคราม ไมใชการเชอฟงของทาสแตเปนของเสรชน ดงนนเมออย ในสนามรบ ทหารใหมหนทพนอยกวาทหารในระบอบการปกครองเกา และ ทาใหเกด “การเปดโอกาสกาวหนาตามความสามารถ” เชน รอยโทโบนาปารต กองทพฝรงเศส คอนขางเปนเครองมอทางการเมองในการขยายประเทศฝรงเศสและปลกฝงความคด ความเปนชาตนยมใหกบฝรงเศส ภายหลงการเขายดอานาจสงสดในป ค.ศ. 1799 ของ โบนาปารต นายพลหนม ในฐานะทหารปนใหญไดเสรม ความบอบบางทางยทธวธ โดยใหสทธพเศษในเหลาของตน นโปเลยนสรางความสมบรณแบบของระบบ กองพล โดยจดกลมกองพล กองทพนอย นโปเลยนไดสรางระบบฝายเสนาธการและกองบญชาการ มขนาดและความซบซอนท ไม เคยพบมากอน มเอกภาพในการบงคบบญชา มความสามารถในการยทธ พลงการขบเคลอน และ ความรวดเรวในการปฏบต นโปเลยนไดทาการเกณฑกาลงจานวนมาก และ ความรสกชาตนยมรนแรง ทาใหกองทพเปนระเบยบแบบแผนและเปนการถาวร ความสาเรจทยงยนทสดของนโปเลยน ม 2 สวนคอ (1) การทาใหกองทพของฝรงเศสเปนกองทพของชาต และ (2) การสรางความเปนทหารแกชาต นโปเลยนใหเกยรตยศ ในการเรยกเกณฑพลทหาร เนองจาก เปนหนาททตองกระทา นโปเลยนพยายามใหบรรดาทหารเปนสวนสาคญในกลมชนชนนาหลงการปฏวตฝรงเศส เพอดงดดใจใหคนอยากเขาเปนทหาร การจายเงนทสงและเงนรางวล การจดพธการทางทหารกอน ในพธการเฉลมฉลองตางๆ ทาใหฝรงเศสในศตวรรษตอไปเปนชาตแหงความเปนทหาร

- 55 -

ซงนกปฏรปการทหารมคาตอบในการเปลยนแปลงแบบปฏวตของนโปเลยน คอ ทหารทเปนนกคด เฉพาะผปฏบตงานทางทหารมาทงหมดแลวจงสามารถทาได และระบบฝายเสนาธการและเหลานายทหารสญญาบตรทเปนนกคดซงไดรบการฝกฝนผานการศกษา ภายหลงจากทนโปเลยนพายแพในรสเซย และถกขบไลออกจากเยอรมน รวมถงสญเสยบลลงกของพระองค นกปฏรปไดออกกฎหมายการเปนทหารแบบสากลแทจรงเปนครงแรกของยโรป ตอมาจงมการปฏรปการศกษาทางทหาร หวใจของการศกษาน คอความคดทสาคญยงใหญบนความรความเขาใจใประวตศาสตรทหาร และความเปนทหารอาชพ และเปาหมายทจะทาใหทหารฝายเสนาธการไมเพยงแตเปนผชวยผบงคบบญชาเทานน แตยงเปนกลมของระบบประสาทสวนกลาง สาหรบการวางแผนยทธศาสตร และ การควบคมทางยทธการทจะควบคมภมปญญาทสงสมความคดทดทสดทกองทพจะสามารถหาได จงดารงไวเพอเปนหลกประกนวา กาลงจะรบในตาบลทเหมาะสม ณ เวลาทเหมาะสม

สรป

ก า ร ป ฏ ว ต ช า ต น ย ม ก า ร ป ฏ ว ต ท า ง ท ห า ร ไ ด เ ร ม ข น ไ ม ม ใ ค ร ส า ม า ร ถ ย บ ย ง ก า ร เ ม อ ง ภาคประชาชน หรอ สงครามมวลชนได สาหรบนกรบทเปนนกคด ไดมการลดชวงการควบคมของผนา หนวยขนาดเลกเหลอเพยงกาลงพลไมกคน การเพมขนาดของกองทพ การควบคมบงคบบญชาทม ความซบซอนขน และกองทพรสเซยไดปฏรป เปนกองทพประชาชน สงคมนยมแหงชาตทรบในสงคราม ทยงใหญทสด ซงปฏวตโลกทแบงแยกชนชน ทาใหเปดโอกาสความกาวหนาของทหารอาชพ อานาจการยง ทเพมขนเปนการปฏวตวทยาศาสตรและเทคโนโลย การปฏวตเยอรมนในการจดหนวยทหารอาชพ และ กองพลยานเกราะ จรวด V-2 ซงเปนการเตอนใหทราบวา การประเมนคาอยทผลของการชขาดทางทหาร ของเทคโนโลย หรอความสามารถในการกาหนดลกษณะสงคราม

- 56 -

สงครามกลางเมองอเมรกา เราสามารถตรวจสอบเหนลกษณะของการปฏวตการทางทหารทแฝงอยไดดทสดโดยการตรวจสอบเหตการณตอนหนงของสงครามกลางเมอง โดยหยบยก การรบทโอเวอรแลนด ซงเปนการรบกนครงแรกของ ผบญชาการทพทประสบความสาเรจ ซง การรบดงกลาวมจานวนกาลงพลแตกตางฝายหนง ม 165,000 นาย อกฝายม 90,000 นาย แตขอไดเปรยบนไมใชอสมาตรทสาคญ อยางไรกตาม การมสวนรวมในการเมอง ภาคประชาชนเทานน ทจะสามารถสรางกองทพทมขนาดดงกลาวได อาศยอาสาสมครเพอบรรจในกองทพ โดยผวาการรฐตางๆ ไดจดตง รวบรวม และตดอาวธกาลงทถกระดมทจาเปน โดยมงไปยงผนาชมชน สามารถชกชวนคนอนๆ เขาเปนทหารในบงคบบญชาของตน ผลกคอ สมาพนธรฐมกาลงพลเขาสสนามอยางนอย 2.1 ลานนาย และ 8.8 แสนนายตามลาดบ หรอประมาณ 5 เทาในสงครามของอเมรกากอนหนานทงหมดรวมกน

สงทจดประกายการเปลยนแปลงการปฏวตของชาวอเมรกา คอ อานาจอธปไตยและความชอบตามกฎหมาย ซงไมมทใดในโลกในศตวรรษท 19 กระแสการหลงไหลและอทศตวของอาสาสมคร ทมสานกทางการเมอง มแรงจงใจสง มงมนจะเผชญกบความยากลาบาก มวฒนธรรมความเชอเดยวกนในเรองประชาธปไตยทผกมดทหารเหลานเขากบ “เปาหมายของชาต” นอกจากนยงมความสาเรจในการสงกาลงบารง การเคลอนยายกาลงพล สงอปกรณตางๆ ทานา ฝายเหนอมผลผลตทดกวาฝายใต ทงในดานทรพยากร โรงงานและ เกษตรกรรม ซงฝายเหนอเพยงฝายเดยวทพบวธ จะระดมแหลงทรพยากรของตนโดยไมสงผลเสยหายตอการเมองและเศรษฐกจตามมา เหลานเปนศกยะแฝง การจดเกบภาษ การพมพใบรบรองการจายเงน เพอใชเงนในการทาสงคราม ยทธศาสตรการกยมเงน เพอสนองความตองการของสงคราม พนธบตรถกขายไปอยางรวดเรว การเฉลยทยตธรรมและการบงคบใช กฎหมายภาษสรรพากร ชวยใหรฐบาลสามารถใชจายในการทาสงครามโดยไมเกดเงนเฟอถงขนลมจม เมอสนสดสงครามกลางเมองราคาสนคายงยนอยทเกอบรอยละ 80 ซงสะทอนความเหนอชนในการบรหารจดการเศรษฐกจในยามสงครามของฝายเหนอ แตอยางไรกตามชาวอเมรกาไดรบความเจบปวดและการสญเสยจากภาวะสงครามกลางเมองเปนเวลากวา 4 ป เปนปรากฏการณทยงใหญทสดของธรรมชาตทเปลยนแปลงการปฏวตของการขดแยง ความแตกตาง ทางภมภาคระหวางฝายเหนอกบฝายใต ตงแตกอนการสรางชาต ซงแกไดดวยระบบทางการเมองและ การประนประนอม สหรฐอเมรกา ในชวงกอนสงครามกลางเมองไดถกครอบคลมดวยผหวรนและไมประนประนอม เกยวกบเสรสวนบคคลทจะปฏเสธการจากดตางๆ และตอตานอานาจไมพงปรารถนา ซงรวาไมมวธการใดๆ ทจะแกปญหาสงเหลานไดดวยความรนแรง ทาใหเกดการเผชญหนา และปนปวน ทงประชาชนฝายเหนอ ฝายใตตางเขาสสงครามเพอปกปองสาธารณรฐทตนยอมรบ

ในแงความจาเปนทางทหาร ประชาชนไดยอมรบมาตรการของทางรฐบาล ทงสองฝายไดยอมรบการเกณฑทหารและการเกบภาษทเพมขน ไมวาจะเปนทางตรง หรอ ในรปสงของ หรอในรปของเงนเฟอ พวกเขาไดจดตงกองทพทไมเคยมมากอน ในประวตศาสตรอเมรกา ซงประกอบดวยบรรดาชาย ทเตมใจจะตาย ในจานวนทไมเคยปรารถนามากอน เพอการดารงอยของชาตทตนตอสเพอสงทดเหมอนมความสาคญมากกวา

- 57 -

การมชวตอยของตน ซงพายดงกลาวไดปรบเปลยนโครงสรางพนฐานทางการเมอง เศรษฐกจและสงคมของชาต

การปฏวตกจการทหาร รสเซย เยอรมน ป 1860 องคประกอบดานเทคโนโลยของการปฏวตในกจการทหาร ไดปรากฏอยางเหนไดชดในกองทพรสเซย ระบบทางรถไฟสามารถเคลอนยายกาลงพลและสงอปกรณไดเรวกวา ในปรมาณ ทมากกวาเปนทวคณมากกวาระบบการขนสงทางบกใดๆ ในประวตศาสตรมนษยชาต ระบบรถไฟสามารถซอเวลาได และสามารถชดเชยภมประเทศ ผานเสนทางทวางไวตามหลกยทธศาสตร รวมถง ปนแบบเขมแทงชนวนระยะยงปานกลางบรรจทายรงเพลงทยงไดรวดเรว ทเหนอกวา แตการปฏวตทางทหารกาวสขนท 2 คอ การเปลยนแปลงโครงสรางของกองทพเพอเพมศกยภาพของยทโธปกรณใหมน และอกแนวทางหนงไดเนนความสาคญของการศกษา และเปนการจดหนวยในการใชทรพยากรทมจากดในขณะทเยอรมนเนนคณคาของพลเมองของตนในฐานะเปนทหาร ระหวางป 1866 ทงกฎระเบยบในการฝกตางๆ และการดาเนนกลยทธไดใชรปขบวนปดระยะเคยง ในการโจมตในเวลาเดยวกน และเพมการใหความสาคญในเรองวนยการยง การควบคมรปขบวนทมการกระจายระยะ และ การปลกฝงทหารใหรกหนาดวยตนเองถาพลดกบหนวยของตน การฝกในภมประเทศใชเวลา มากขน เชอกนวา ขวญ การฝกและวนย มความสาคญกวาอาวธ หลงป ค.ศ. 1866 จากการมงเนนทอาวธยทโธปกรณ รสเซยใหความสาคญตอการรวมกาลงในการเผชญขาศก คอ แยกกนเดน รวมกนต ซงตองใชกองทพทประกอบดวยหนวยตางๆ ทมคณภาพเทาเทยมกนอยางมาก ในขณะท กองทพของสหพนธรฐเยอรมนเหนอ มกาลงเพอทาสงครามในแนวหนากวา 550,000 นาย รวมกบทหารประจาคายตางๆ กาลงสารอง และ กาลงปองกนชาต อก 400,000 นาย โดยใหความสาคญตอวธ การฝก และหลกนยมทวไปในทกระดบ เหตการณตางๆ ของป 1870-71 ทาใหพสจนใหเหนวา กองทพฝรงเศสเขาสสนามรบดวยหลกนยม ทางยทธวธทเกอบจะเหมอนกบรสเซยอยางชดเจน คอ ตานทานการเขาตดวยการยงอยางรวดเรวดวยปรมาณมากแลวตโตตอบบรรดาผบญชาการทรสเซยถกบงคบใหสงทหารของตนไปขางหนาในการเขาตตรงหนาสญเสยมากทเวรธ ซงมากกวาการสญเสยทโคนคเกรทซ ประมาณรอยละ 30 แตบรรดานายทหาร กไดเรยนรอยางรวดเรว กาลงจานวนมากทหาวหาญทาใหเกดรปขบวนทคลองตวทไดรบการสนบสนนจากการรวมยงของปนใหญ ซงทาใหอตราการสญเสยลดลง การปฏวตกจการทหารของรสเซย พสจนใหเหนในระยะเวลาทสนมาก รวมถง “รถไฟและปนเลกยาวแบบ ลากลองเกลยว และปนเขมแทงชนวน”เปนหวใจทสาคญในผนแผนดนทวปยโรป คตอสของรสเซย ไดเลยนแบบระบบเสนาธการ มการเกณฑทหารในระยะเวลาสนๆ ทเปนสากล ไดกลายเปนรปแบบทสาคญของการเขาประจาการเปนทหาร และปรากฏเปนแนวความคดพนฐานของชาวยโรป กองทพตางๆ ของยโรปไดเรมมความสมมาตรเพมขน ทงการเกณฑทหาร การฝก การบงคบบญชา นวตกรรมตางๆ ทงดานอาวธยทโธปกรณ หลกนยม หรอ การจดหนวย ซงรปแบบดงกลาวไดปลกฝงยาวนานผานสงครามโลกครงท 1 แตสาหรบชวงสนๆ ในป 1860 รสเซยไดเปลยนโฉมหนาของสงครามยโรป และดลอานาจของทวปหนง

- 58 -

สงครามโลกครงท 1 สงครามโลกครงท 1 และกาเนดสงครามสมยใหม สงครามโลกครงท1 เปนการกาเนดรปแบบสมยใหมของสงคราม คอ สงคราม 3 มตซงเปนพนฐานในการวางแผนระดบยทธวธ ยทธการ และ ยทธศาสตรของสงคราม โดยการรบ 3 มต เปนการป ทางยทธวธ หลายอยางของการเปลยนแปลงแบบปฏวตเรงใหเกดสงครามโลกครงท 1 และทาใหพบการโจมตทางลก วธการใหมๆ ทมความซบซอนและทรงพลานภาพมากขน นาไปสการพฒนากรอบแนวคดการใชเครองมอ ทางเทคนคทสมเหตสมผลและเหมาะสม ทงในการโจมต และการปองกน

สงครามสามมต รปแบบสมยใหมของสงครามทเปนสงครามขนาดใหญ มความรนแรงสง เกยวของกบสงครามตามแบบ เปนมหาสงคราม ซงรปแบบทชดเจนของสงคราม มลกษณะตามอดมคตดงน (1.) การครอบคลมพนทการรบทกวางและเปนสามมตโดยสมบรณ (2.) เวลาเปนสงสาคญยงในแงของจงหวะ และความประสานสอดคลอง ความเรวและการผสมเหลาตางๆ ในเวลาและพนท จะสาคญกวาสงอน และ สรางภาระยงยากทเกนความสามารถในการตดสนใจของฝายตรงขาม (3.) การขาวเปนหวใจสาคญในการกาหนดเปาหมายและการดาเนนกลยทธ (4.) อาวธยทโธปกรณทม สามารถทาลายเปาหมายทมคณคาสงไดอยางแมนยาโดยทวพนทของ ขาศกทงแยกจากกรนหรอรวมกบภาคพน (5.) ผบงคบบญชาสามารถปรบการใชอานาจการยงเพอบรรลผลเฉพาะตางๆได (6.) ระบบการควบคมบงคบบญชา และการตดตอสอสารและรปแบบของการบญชาการท ผสมผสานคณลกษณะตางๆ สามารถทาลายบรณภาพและความมงมนของขาศกดวยหายนะตางๆทตามมา

ในการแปลงไปสการวางแผนในสนามรบ รบดวยการรกแบบงายๆ อาจมลกษณะดงน (1.) ฝายเสนาธการรวบรวมขาวสารเกยวกบทตงตางๆ ของขาศกทงโดยเครองมอทางอากาศ อเลกทรอนกส เสยง และทศนะ (2.) ฝายเสนาธการแปลงขาวสารเหลานไปเปนขาวกรองเกยวกบเจตนารมณ (3.) ผบงคบบญชาและฝายเสนาธการทาแผนเพอบรรลการเจาะ หรอ เจาะผานโดยรวดเรว ดวยการดาเนนกลยทธทจะขมหรอทาลายขาศกตามทศทางการเจาะของตนและ ตลอดความลกของหวงสนามรบของขาศก (4.) รวมแผนการยงเขากบการปฏบตการทางอากาศและแผนการดาเนนกลยทธเพอใหไดผลทวกาลงอยางสงสด แผนการยงจะทาใหเกดการทาลายขวญ และ การยายทตง สรางปญหาอยางมากแกขาศก ทนททระบบการควบคมบงคบบญชาและการตดตอสอสาร ของขาศกเปนอมพาต เปาหมายทโจมตไดแก กองบญชาการ ระบบการตดตอสอสาร ปนใหญ การสงกาลงบารง สะพานและคลง สถานขนสงตางๆ ของขาศก การยงพรางการตรวจการณของผตรวจการณขาศก การทาลายทมนทแขงแรง และการตานทานการโจมตทตงตางๆ ของขาศกในทางลก โจมตกองหนนของขาศกกอนทจะสามารถเขารวมในการรบภาคพนดน ปดกนสนามรบ ทาลายผหลบหน และใหการสนบสนนโดยใกลชดแกกาลงดาเนนกลยทธทกาลงทาการรก

- 59 -

- ผบงคบบญชาตางๆสามารถปรบนาหนกของการยงตามการแยกแยะเพอขมหรอทาลายไดตามตองการ และ สามารถปรบหวงเวลาและปรมาณโดยใชแบบของอาวธ กระสน และอตราการยงทเหมาะสม ขนอยกบวาตองการผลการทาลายขวญหรอการลดทอนของขาศกอยางตอเนอง - อบายและการลวงตางๆ รวมถงแผนการยงลวงทสมบรณ ถาจาเปนรวมกบมาตรการเหลาน - การวางแผนทมการรวมการอยางสงจะกาหนดลกษณะเฉพาะของการปฏบตตางๆเหลาน แตบงคบบญชาตางๆ ตองพยายามวางแผนเพอตอบโตตอสถานการณทไมไดคาดคด

ความซบซอนเหลานนไมใชเพยงแคเรองยทธวธ ชยชนะทไมมงานดานยทธการจะทาไดเพยงการเสยดทานเทานน งานยทธการสาหรบทง 2 ฝาย คอ ทาอยางไรทจะบรรลทงการรกและการทาลาย เยอรมนไดปลอยใหฝายพนธมตรไดรบชยชนะทางยทธวธทไรประโยชนแลวถอนตวไปในพนททลกเขาไปและเสรมสรางการปองกนทนากลวมากขนภายใตการตงรบ ทออนตว กวาโดยแนวสดทายคอ ฮนเดอรเบรก เยอรมนกาหนดแนวตานทานหลกของตนในในความลกดงกลาว และมกจะเปนลาดหลงเนน ททหารราบของขาศกจะถงจดนน หลงจากทไดทงการสนบสนนปนใหญทอยกบขาศกไวขางหลงและ ถกสงหารอยางยบเยนดวยการยงตานทานอยางหนาแนน การตตอบโต ดวยหลกการงายๆ กาหนดวาควรจดกองหนนไวขางหลง 9 กม. และสามารถตตอบโตไดภายใน 2 ชม. หลงจากเรมเขาต ดงนนระยะยงของปนใหญจงเปนตวกาหนดรปรางของสนามรบ ซงการกาหนดทหมายและการยงทหมายตางๆในทางลกและการเคลอนยายปนใหญ รวมไปกบทหารราบทรกหนาไปอยางรวดเรวเรมกลายเปนสงสาคญทางยทธการ ไดมการสรปหลกนยมของฝรงเศสไวดงน การรบประกอบดวย การปฏบตซาๆ ประการแรกโจมตครงท 1 ดวยปนใหญทจาเปนทงหมด จากนนสงทหารราบทเพยงพอรกหนาเพอยดทตงนนขณะทปนใหญทาการยงทตงตอๆ ไป ในสวนของเยอรมน ระบบยทธวธของบรคมลเลอร มสวนประกอบหลก 6 ประการ คอ (1)การยงขม (2)การจดเฉพาะกจ (3)การเตรยมสนามรบ (4)การประสานการรบผสมเหลา (5)การระวงปองกน และ (6)การจโจมและการวางแผนการยงทางเยอรมนไดประกาศใชแนวทางใหม The Attack in Positional Warfare (การเขาตในสงครามรกษาทมน) โดยมเปาหมาย คอ การแทรกซมทางยทธวธทนาไปสการเจาะทางยทธการ สงครามจกรพรรด ไดพสจนวา วธการใหมๆ สามารถเจาะแนวตงรบขององกฤษและบรรลผลจนนาตกใจ แตลมเหลวทางยทธการและยทธศาสตร ผบญชาการตางๆ ของเยอรมนไดสญเสยการควบคมการรบหลงจาก 5 - 6 วน เมอหนวยจโจมรกไปขางหนา จะมทหารราบทฝกมาไมดจานวนหนงทยดตดกบการปฏบตตาม รปขบวนเกาตกอยภายใตอานาจการยงขององกฤษและฝรงเศส ยงมการถกเถยงกนตอไปวาการพฒนายทธศาสตร ยทธวธ อาวธยทโธปกรณ เทคโนโลย ภาวะผนา ประสทธภาพของฝายเสนาธการ หรอเพยงแคจานวนทมากกวา นาไปสชยชนะขององกฤษ สองแนวทางทตางกนของสองกองทพคอ การรกดวยปนใหญแนวทางหนง และการปฏบตของยานเกราะอกแนวทางหนง ซงบทบาทของปนใหญมความสาคญยงตอทงสองแนวทาง โดยสถต คอ หากเขาตกองกาลงปฏบตการ นอกประเทศขององกฤษ ดวย ทหารราบ และรถถงเทานนจะสาเรจเพยง 1 ใน 4 แตถามทหารราบและ ปนใหญ ฝายเขาตจะเจาะได 3 ใน 4

- 60 -

เครองมอและบทเรยนตางๆ ของการปฏวตการยงเลงจาลอง การทดสอบการสญเสยทแวรดง และทซอมม พบวา การรวมยงทเหมาะสม ทาใหสามารถรกหนาได 2-3 กม. แสดงวาวธการดงกลาวไดซอความสาเรจทางยทธวธ โดยการแลกความสาเรจทางยทธการ ซงหนวยทหาร ทคดแบบอนรกษนยมไดพยายามหาเครองกดขวางทางยทธวธเพอใหไดชยชนะทางยทธการอกครง ตงแตป ค.ศ. 1915 มการถายภาพและตรวจการณทางอากาศ ชวยใหสามารถกาหนดตาบลเปาหมายได อยางแมนยาทวทงสนามรบ การทาแผนทสนามเพลาะทเปลยนแปลงตลอดเวลาใหทนสมยมความกาวหนา ในการสารวจทางทหาร มการรวบรวมขอมลดานอตนยมวทยา มการศกษาผลของอณหภมตอดนขบ และปจจยตางๆ ในการผลตกระสนตามชดทผลต และการปรบปรงดานสอสาร เนองจากหากกระสนปนใหญตก อาจทาใหสายโทรศพทขาด สวนวทยตางๆ ยงอยในชวงเรมตน มการระดมสายโทรศพทบานทงหมดของฝรงเศส โดยในกองทพฝรงเศสมผเชยวชาญดานโทรศพท 50,000 นาย มพนกงานสอสาร 200 นาย ตอกรมปนใหญ นอกจากน เรมมการพฒนาการดาเนนสงครามอเลกทรอนกส ครงแรกขน ดวยการดกฟง การตดตอสอสารทางวทยและโทรศพท เครองมอพนฐานของทหารปนใหญมการปรบเปลยนมากมาย โดยปนใหญกระสนวถโคงและวถราบขนาดหนกไดกลายเปนอาวธหลก

ต งแตป ค .ศ . 1917 อานาจกาล งรบทางอากาศ รวมท งการลาดตระเวนและการตรวจการณ ปนใหญ ไดเพมบทบาทมากขน เพมบทบาทในการโจมตทางลกและการยทธภาคพน - อากาศ ทม การประสาน สงครามจกรพรรด มการตงฝงบนโจมตทงระเบด เพอใช ณ ตาบลแตกหกของการเขาต องกฤษไดมอบบทบาทหลกแกเครองบนในการรบ ใหเครองบนบนนาหนารถถง คนหาและทาลายปนใหญตอสรถถง การสกดกนทางรถไฟทใชเคลอนยายกองหนน สวนฝรงเศสไดใชเครองบนโจมตทงระเบด เบรเกต ของฝรงเศส 120 ลา และ ทงระเบด 700 ลก ตอกาลงสวนใหญของกองหนนเยอรมน ไดมการปฏวตการจดหนวย คอ ไดมการจดหนวยในการบญชาการ การขาว และการวางแผนใหม ทงในระดบยทธวธและระดบยทธการในกองทพองกฤษหนวยกาลงรบตางๆ ไดจดตงหนวยสงกาลงบารงแบบใหมขนาดใหญ เพอสนองความตองการทคาดไมถงของปนใหญ ในป 1914 จงไดกลายเปนกองทพของการปฏวตอตสาหกรรม สงครามโลกครงท 1 ไดเปลยนแปลงโฉมหนาของสงครามในศตวรรษท 20 ในหลายๆทาง สงครามนไดนามาซงการตอสกนระหวางรถถง อาวธตอสรถถง การรบระหวางอากาศยาน การทงระเบดยทธศาสตร การลาดตระเวนทางอากาศ และ การปองกนภยทางอากาศ และ เครองบนทาหนาทในการสนบสนน การปฏบตการของยานเกราะ การสงกาลงบารงไดรบการพฒนา การบญชาการทางยทธการและยทธวธขนอยกบ การตดตอสอสารในสนามรบดวยอเลกทรอนกส สงครามเคมไดกลายเปนเรองปกต ความคลงไคลทางชาตพนธ การเมอง การรกราน การปองกนตว การกระตนสงคมระดบอตสาหกรรม ระดมใหกาลงคนของสงคมทงหมดมโรงงานอาวธขนาดใหญเกดขน การปฏวตดงกล าวไดกอให เกดความตองการอยางมากสาหรบระบบควบคมบ งคบบญชา และ การตดตอสอสาร การขาวกรองสนามรบเพอบรหารทงขาวกรอง และการวางแผนการยงทระบบนสนบสนน ในระดบยทธการและยทธวธของสงคราม คอ ระหวางการดาเนนกลยทธทไดรบการสนบสนนดวยอานาจ การยง กบอานาจการยงทไดรบการสนบสนนดวยการดาเนนกลยทธ โดยความสมพนธระหวางการกาหนดยทธศาสตรและเทคโนโลยยงคงเปนสงสาคญยงในศตวรรษท 21

- 61 -

การกจการทหารในเยอรมนปฏวต การปฏวตในกจการทหารของเยอรมน

สงครามโลกครงท 2 ทาใหเกดการปฏวตทางทหาร หลงจาก 20 ปของการสงบศก ซงเปนสงครามทใหญทสดในประวตศาสตร มใชเพยงแคผลลพธโดยเปนภาวะตอเนอง ดวยความปรารถนาทจะเปนเจาโลก ทจกรวรรดเยอรมนไดกระทาเมอป ค.ศ. 1914 ปลายป ค.ศ. 1940 ผลของการปฏวตในกจการทหาร สงครามยานเกราะผสมเหลา ปรากฏชดเจนทสด ในชยชนะททาลายลางของกองทพเยอรมนตอกองกาลงพนธมตร หนวยรถถงอสระของเยอรมนทเคลอนทผานภมประเทศไดอยางงายดาย เนองจากไมมรถถงฝรงเศสตอตาน แตการจบฝายเสนาธการของหนวย ในพนทเปนเชลย สายโทรศพทถกตดขาด การเผาทาลายหมบาน ไมเพยงแคทาลายกองทพโดยรวมแตทาลายระบบประสาทของกองทพ ทาใหฝรงเศสแทบหมดสภาพความเปนกองทพ

ความลบของชยชนะของเยอรมน คอการพฒนากรอบแนวคดตางๆ อยางรอบคอบทไดกาเนดขนในการรบ ในสงครามโลกครงท 1 ซงยทธการและยทธวธทมนวตกรรมและความชานาญการ ซงสมพนธกบความทมเทดานอดมคตของหนวยตางๆ ของเยอรมน

เยอรมนศกษาสงครามครงสดทายดวยความใสใจอยางสงสด แทบจะโดยทนท หลงยตสงคราม เสนาธการ คนแรก และรองผบญชาการของกองทพเยอรมน ไดตงคณะกรรมการไมนอยกวา 57 คน เปรยบเหมอน คลงสมอง เพอศกษาวาอะไรทเกดขนจรง โดยขณะทนายทหารผมประสบการณสวนมากยงอยในตาแหนงผนาหนวย ซงไดทบทวนโดยละเอยดเกยวกบประสบการณในสนามรบ จงเปนจดเรมสาหรบการคดเกยวกบสงครามในอนาคต และสรางความสามารถทางการทหารแบบปฏวตในยามสงบ โดยสอดคลองกบหลกนยมระหวางเสรจสนสงครามโลกครงท 1 และการเรมสงครามโลกครงท 2 เปนการใชหนวยผสมเหลา และใหความสาคญกบการคดหลกนยม เยอรมนจงไดสรางความร ประสบการณจากสงครามของตน ในรปแบบทสอดคลองกน รอบคอบและมววฒนาการ เปดรบตอการเปลยนแปลงเทคโนโลยและแนวคดให ซงแตกตาง คอ มความเขาใจอยางแทจรงถงธรรมชาตสงคราม ทงนคมอหนวยผสมเหลา ใหความชดเจนสดใน 2 ขอกวางๆ คอ (1.) การทาสงครามเปนศลปะ ทขนอยกบพนฐานวทยาศาสตร ซงตองการในตวแตละบคคล (2.) การทาสงครามขนอยกบการพฒนา เครองมอใหมๆ อยางตอเนอง นนแปลวากองทพเยอรมนมองนวตกรรม เปนกระบวนการเปลยนแปลงทถกขบเคลอนไมหยดนง ไมเพยงจากเทคโนโลย แตรวมถงธรรมชาตของสนามรบและขาศก

ความไรขอจากดของสนามรบ ตองการนกรบทคดและทาดวยตนเองและสามารถวเคราะหสถานการณใดๆ และขยายผลดวยความเดดขาด หาวหาญ บรรดาผบงคบบญชาของเยอรมนตองเรยนร เพอมอบอานาจและเสรใหแก ผบงคบบญชาระดบรองฯ ลงมา สวนใหญจะเปนการตอบโต ตามสถานการณ กลมนายทหารประทวนตองเขารบการศกษา ฝกอบรมอยางทรหด และ สงเสรมในการเตรยมการทจะใชเสรนนอยางชาญฉลาด กาลงพลแตละนายของกองทพเยอรมน จงมคณลกษณะขดความสามารถและความร เชอมนในตนเอง ทมเท และยนดทจะรบผดชอบ

- 62 -

กญแจความสาเรจของเยอรมน คอ ความมงมนทจะเรยนรจากการรบ และ จากการทดสอบปฏบตจรง ฝายเสนาธการมความรอบคอบ ใหความสาคญตอแผนการฝกและการซอมรบ เพอใหมนใจวาหนวยรบตางๆ ไดดาเนนการไดดวยด

ทนาทงคอ ชยชนะของยานเกราะเยอรมนในโปแลนด ผบ.ทหารสงสดของกองทพเยอรมน เจตนาจะเพมผลทางดานยทธการของยานเกราะโดยรวมกาลงยานเกราะจานวนมาก ในการรวมกาลงยานเกราะขนาดใหญหนวยเดยว ผลการปฏบตเปนทนาพอใจ ในการบดขยสวนทเหลอของกองทพฝรงเศส นอกจากนนเยอรมน ยงพฒนาการปฏบตการรวมภาคอากาศ - ภาคพน สะทอนความกาวหนาและนวตกรรมของเยอรมน

ความรและประสบการณในสงครามกลางเมองสเปน ทาใหเยอรมนปรบยทธวธและขนตอนในการสนบสนนทางอากาศโดยใกลชด ซงผลการปฏบตทนาสนใจคอ กองทพอากาศเยอรมนในยคนาซ สามารถให การสนบสนนแกกาลงภาคพนดนในการเจาะผานแนวในโปแลนด เปนตน กองทพเยอรมน จงมระบบตอบสนองการสนบสนนทางอากาศทมความคลองแคลว

การปฏวตในกจการทหารของเยอรมน การพฒนาแบบคอยเปนคอยไป การพฒนาหลกนยม การฝก และเทคโนโลยเปนทมาของชยชนะของเยอรมน วฒนธรรมทหารนตองการประสทธภาพ และ ความรบผดชอบของกาลงพลทกนาย การปลกฝงความซอสตย ความไววางใจระหวางกน การฝกฝนผนาหนวยระดบลาง การลงโทษผกระทาผดททาผดซาครงท 2 และ 3 เปนตน

อนาคตตอไป ในบทนไดใหความสาคญตอการปรบเปลยนศลปะการสงครามทไดเรมขนในตะวนตก การคาดการณลวงหนาเปนสงสาคญตอกองทพสหรฐ ทงในการพยายามปรบตวใหเขากบการเปลยนแปลงทางยทธศาสตร ทกวางขวางหลงจากการลมสลายของสหภาพโซเวยตและการผงาดขนของจน เนองจากมการเปลยนแปลงทางสงคมและการเมองอยางมากทาใหโครงสรางสงคมและรฐตางๆเปลยนแปลง พนฐานททางทหารไดเตรยมการไวสาหรบสงครามและปฏบตสงคราม เทคโนโลยทาใหการทาสงครามซบซอนมากขน จากการพฒนาทางวทยาศาสตรใหมๆ ในแตละเรอง ซงตองใชความคดทสดใหม และความเชยวชาญทางยทธวธ เทคนค และการสงกาลงบารงทมากยงขน

โลกอาจพบกบการปฏวตอนๆ ในศตวรรษท 21 และการเปลยนแปลงอยางรวดเรวในเทคโนโลยสารสนเทศ ซงอาจผนวกกบแรงผลกดนทางสงคมและวฒนธรรมซงจะตองมการพฒนาเปลยนแปลงหลกนยม ยทธวธ กระบวนการ เทคโนโลย ตามไป ซงการปฏวตในกจการทหารยงเกดขนในบรบทของการเมองและยทธศาสตรเสมอ สงครามระดบยทธศาสตรเปนสงชขาดประการหนง ความผดพลาดในระดบยทธการและยทธวธสามารถแกไขได แตความผดพลาดทางการเมองและยทธศาสตรจะคงอยตลอดไป แมสหรฐจะมบทเรยนจากสงครามเวยดนาม เมอประเทศนกาวเขาสศตวรรษท21 ทาใหเหนแวววา การตดสนใจในระดบยทธศาสตรยงไมนาเชอถอ การไมสนใจในประวตศาสตรแมแตของสหรฐเอง วฒนธรรมและภาษาของตางชาตทมอยทวไป เปนจดออนทนาตกใจในยคโลกาภวตน ซงเปนอปสรรคสาคญตอ การกาหนดวสยทศนเชงยทธศาสตร

- 63 -

ชยชนะของสหรฐในสงครามอาวครงท 2 ไดแสดงถงการปฏวตในกจการทหาร แตเทคโนโลยของสหรฐฯ ประสบความสาเรจนอยกวา ความสาเรจของกรอบแนวคดและหลกนยมทตงมนอยบนความเขาใจ ทามกลางการลมสลายของสหภาพโซเวยต ยงทาใหสหรฐฯ มกองกาลงและหลกนยมทพฒนาขนเพอทาการรบกบศตร ทมความเชยวชาญ ในหวงสนามรบทางยทธศาสตรทตองใชกาลงของสหรฐจานวนมากเขาสทะเลทราย ปจจยความไมแนนอนในภมประเทศเพมความไดเปรยบใหกบสหรฐฯ เมอสงคราม 100 ชม. จบลง การแกไข ปรบปรงสรางสรรคนวตกรรม และปรบปรงทางยทธศาสตรและการทต มเปาหมายทแกไขความไมสมดลของพลงอานาจทแสดงดวยภาพในอาวไดเรมไปทวโลก ศลปะการสงครามไมไดอยกบทหรอมขวเดยว

สรป การปฏวตในกจการการทหาร ตางจากการปฏวตการทหาร ซงการปฏวตในกจการทหารทผานมาไดใหลกษณะเฉพาะทชดเจนอยางนอย 4 ประการ (1.) เพยงแคเทคโนโลยอยางเดยวยากทจะขบเคลอนการปฏวตในกจการทหาร (2.) การปฏวตในกจการทหารเกดขนจากการแกปญหาแบบววฒนาการ มงตรงตอประเดนทางยทธการและยทธวธเฉพาะ ผสรางสรรคนวตกรรมจะคดถงผลของการตอสตอศตรทแทจรงมากกวาศตรตามสมมตฐาน ดวยความสามารถทแทจรงในการดารงการดาเนนการตอเปาหมายทางยทธศาสตรและทางการเมองทแทจรง (3.) การปฏวตตางๆ ตองมกรอบงานทสอดคลองกนของหลกนยมและกรอบแนวคด (4.) การปฏวตในกจการทหารยงคงยดและจากดดวยยทธศาสตรทไดรบและโดยธรรมชาตของสงคราม ซงการปฏวตในกจการทหาร แตเปนเพยงเครองมอทางยทธการและยทธวธเทานน ไมใชสงแทนสาหรบยทธศาสตร

- 64 -

ขอบเขตเนอหาทมงเนน

- สมรภมอรก - งานกจการพลเรอน

- 65 -

สมรภมอรก หนงสอเลมนกาเนดในสมดพก เลกๆ สเขยวทใชทวไปของบรรดาทหารสหรฐทไดบนทกเหตการณและถายทอดมาเปนตวหนงสอเกยวกบประสบการณ ความคด และความรสก ของรอยเอก โรเบรท (ทอดด ) สโลน บราวน ทจะชวยผนาหนวยออกทาการรบ เมอทบทวนอดตจงพบขอผดพลาดทางยทธวธบางประการ ทไดทาไป ซงการเลาเรองยทธวธทมววฒนาการ เปนคาสอนทดกวาการยดทฤษฎ เพราะ “เราเรยนรมาจากความผดพลาด” ซงไดเรยนรถงยทธวธ อารมณ และจตวทยาอยางมากระหวางการปฏบตการทอรก รวมถงความทาทายในความเปนผนาและอปสรรค

สมรภมอรกถอเปนประวตศาสตรทเขยนขนใหม ในสงครามนอกแบบ (Unconventional Warfare) และปฏบตการอนนอกเหนอสงคราม (Operation Other than war)

เมษายน พ.ศ. 2546 เปนเดอนทอเมรกาประสบความสาเรจ จากการรกอยางสายฟาแลบของหนวยยานเกราะ ยตลงดวยการลมสลายของแบกแดด สอทวโลกประโคมขาว ภาพรปปนของ ซดดม ฮสเซน ถกโคนดงลง จากแทนทามกลางฝงชนทเดอดดาล การทาลายสถานททคดวาไดจดเกบซอนอาวธทมอานภาพทาลายลางสง (Weapons of Mass Destruction : WMD) แตภายหลงชยชนะนยงไมคอยสมบรณมากนก ทหารพนธมตรไมคอยไดรบการยอมรบวาเปนผปลดปลอย และการปลนสะดมยงมมากมาย การไรกฎหมายทเกดขนจาก การลมสลายของพรรคบาธ กลายเปนคาถามวา “ถาเราชนะสงคราม เราจะรกษาความสงบไวไดหรอไม?”

ในความคดของบราวนและเพอนรวมงาน มองวา กาลงของอเมรกา กาลงเขาสขนกวาดลาง ซงเชอวา ผตอตาน หรอทาทายอานาจของอเมรกา คอพรรคบาธทไมยอมจานน และชาวอรกถกขมข โดยกลมดงกลาว ถกโจมตอยางรนแรง และ ทาลายโครงสรางของพรรคบาธทละเมอง ทหารอเมรกาพรอมและมงมนทจะ ทาการโจมตอยางรนแรงเหลาน รวมทงมขนการบรณะและฟนฟชาต

พฤษภาคม พ.ศ. 2546 ประธานาธบดจอรจ ดบเบลย บช ประกาศอยางเปนทางการถงการยตการปฏบต การรบหลกในอรก บนดาดฟาเรอบรรทกเครองบน USS Kitty Hawk หลงจากลงสพนในเครอง F-14 เปลยนแปลงจากขนท 3 การปฏบตการรบขนเดดขาด เปนขนท 4 การปฏบตการหลงการรบ โดยเปลยนความสนใจไปในการสรางเสถยรภาพและการฟนฟอรก มงไปทจดการกบภยคกคามทมจดมงหมายเดยวกน และการปฏบตการพลเรอนทหาร

สหรฐและองกฤษ เปนตวแทนสหประชาชาตโดยมแผนคราวๆ สาหรบสงครามอรกใหสองชาตคมรายไดจากนามนของอรก และรบผดชอบในฐานะกาลงควบคม ซงทาใหสองชาตสามารถขยายการควบคมและดาเนนการไปทวประเทศ ไดโดยเรว ปลดอาวธกาลงตอตานทเหลอ และเรมสงมอบอานาจคนแกรฐบาลทองถน

กาลงพนธมตร ไดปรบตวเขากบการปฏบตทตอเนองในอรก ซงตองสบเปลยนกองกาลง และการพฒนาโครงสรางพนฐานทางทหาร เชน พนทสนบสนนทางการสงกาลงบารง เสนทางการสงกาลงบารง กองบญชาการ สงอานวยความสะดวกในการซอมบารง สนามบน ฯลฯ รวมทง การเสรมกาลง และ ความซบซอนในการเคลอนยาย และววฒนาการทางยทธวธและเทคนคตางๆ อยางตอเนอง

- 66 -

ผบงคบบญชาระดบสงของกองทพบกรถงความเสยงตอการโจมตดานการสงกาลงบารงของอรก พยายาม ใหการสนบสนนใหมากทสดเทาทจะทาได ผนวกกบการดาเนนการเปลยนแปลงขนาดใหญ เพอลด พนทครอบคลมทางการสงกาลงบารงในยทธบรเวณ ไปดวยแนวคดการสงกาลงบารงททนเวลา แยกฐานสงกาลงตาง ๆ และฐานสนบสนนเรงดวน

ในประเทศทลมเหลว และไรกฎหมายจากการลมสลายของรฐบาล จงมการโจมตตอทหารพนธมตร อยางตอเนอง กองกาลงของสหรฐ ไดพยายามหาแนวทางทเหมาะสม ในพนทมการตอตาน คมขงคนเปนพนๆ ตงแตเรมแรก และ ผอนคลายลงถาสถานการณดานความปลอดภยดขน ในระดบหนวยทหารตองใชแนวทางบงคบ โดยแยกผกระทาผด และผบรสทธ ซงทผานมามความผดพลาดเนองจากไดใหความไววางใจมากเกนไปตอชาวอรกผใหขาวทสามารถพดไดสองภาษา ทจรงแลว ลามทไววางใจไดอยางแทจรงเทานนเปนบคคลทมคาสงยง ทามกลางทกษะทางภาษาทไมสมบรณน

ปฏบตการในภาพทคอนขางใหญสามารถไดมาจากหนวยทกระจายกน ทเรยกวาการ “โจมตคาบสมทร” หรอ “แมงปองทะเลทราย” บรรดาผบงคบบญชาของสหรฐ ไดรวมกาลงเลกๆนอยๆ และเปนกลมๆ จากหนวยตางๆ ทกระจายเปนวงกวางเขาเปนกลมกอนในการปฏบตการ แตยงคงเหลอกาลงรกษาความปลอดภยเฉพาะพนทไว

มบนทกเสยงของซดดม ฮสเซน เรยกรองผกอการรายใหตอตานการปฏวตของพนธมตรผานคลนวทยของอาหรบ มสยดแหงหนงในฟลลจาห ถกวางระเบด แสดงอยางชดเจนวาการวางระเบดไดลามไปถงสญลกษณทางศาสนา การโจมตทหารอเมรกนยงมอยทวไป ทาใหมยอดการเสยชวตจากการรบถง 147 นาย

ทหารของกองพลสงทางอากาศไดปดลอมและสงหารอเดย และ คเซย บตรชายของซดดมในการยงตอส ในโมซล ฮสเซนไดกลบมากลาวทางวทยอกครง สรรเสรญบตรชายตนวาเปนผเสยสละของอรก และเรยกรองใหคนอนทาตามอยางนน คนหนมอยางนอย 10,000 คน เขารวมกบกองกาลงอาสาสมคร ของ มคตาดา อลซดร ซงเปนฝายคานชอะหในนครศกดสทธนาจาฟ และยงมการขยายตวของศตรตดอาวธจากชนกลมนอยนกายสหน ตอมา เอกอครราชทต แอล.พอล เบรเมอร ผแทนประธานธบดในอรก ไดแตงตงสมาชกสภาบรหารประเทศอรก มผแทน 25 คน เพอนาชาตสการเลอกตง

เหตการณความไมสงบยงเกดขนอยางตอเนอง ผสมผสานดวยการเปลยนแปลงทางยทธวธ เทคนคและกระบวนการตางๆเปนไปดวยความระมดระวง ในเดอน สงหาคม ทวโลกกลบไปดอรกจากขาวคารบอมบ ซงมงสงหารประชาชน นอกสถานทตจอรแดนในกรงแบกแดด มอระเบดฆาตวตายและทาลายกองบญชาการสหประชาชาตในแบกแดด สงหารผแทนสหประชาชาต และคนอนๆ อก 24 คน ในขณะทรอยกวาคนบาดเจบ ฯลฯ ซงดเหมอนวากลมกอการรายจะหกเหความสนใจไปจากทหารสหรฐ ทเหนวายากและ เปนอนตรายทจะสงหาร มงไปทกระบวนการฟนฟและการปรองดอง เปนการแนะนาใหตางชาตควร ใหการชวยเหลอและเกยวของ

วนท 7 กนยายน ประธานาธบด จอรจ ดบเบลย บช ขอเงน 87 พนลาน ดอลลาร จากรฐสภา สาหรบงบประมาณทางทหารและการฟนฟในอรก วนตอมาองกฤษประกาศจะสงทหารมาเพมเตมอก

- 67 -

1,000 นาย ในขณะเดยวกน มบนทกขอความจากซสดมฮสเซน เผยแพรออกอากาศเพอปลกระดม การตอตานและการโจมตตอกองกาลงพนธมตร

ขณะเดยวกนเหตผลในการทาสงครามในครงนดเหมอนจะสนสะเทอน เมอ ฮานสบลกซ ผตรวจอาวธของสหประชาชาตไดประกาศวาเขาเชอวาอรกไดทาลายอาวธทมอานาจทาลายลางสงของตนไปเมอสบปทแลวบรรดาผเชยวชาญโจมตวา ถอยคาดงกลาวเปนยทธศาสตรทางออก ทใชไดเทานน ทตองทาอยางจรงจงคอการพฒนาความสามารถของชาวอรกในการปกครองตนเองตอไป การโจมตชาวอรกทรวมมอกบอเมรกายงมตอเนอง ความรวมมอระหวางตารวจอรกกบทหารพนธมตรไมคอยราบรน

หวหนาคณะผตรวจหาอาวธทมอานาจทาลายลางสงของสหรฐในอรก รายงานวาไมพบอาวธหลงจาก 3 เดอน สงนไมมสงบอกเหตวามความเชอมโยงระหวางซดดม ฮสเซน กบ อลเคดา เหตผลสนบสนนในการทาสงครามไดเรมไปทการปกครองแบบเผดจการของซดดม ฮสเซน ถาไมทาจะเปนอนตรายกบโลกทเหลอ การแทนทดวยประชาธปไตยใหกบอรกทรารวยนามน และตงอยในจดยทธศาสตรจะเปนผลดทวตะวนออกกลางทมปญหา

คอนโดลซา ไรซ ทปรกษาดานความมนคงของชาตเขารบหนาทการฟนฟอรก เปลยน ความรบผดชอบไปใหทาเนยบขาว เนนยาการปรบปรงใหอรกเปนรฐทประสบความสาเรจ การดาเนนการทตของสหรฐและองกฤษ ยดถอตามแนวทางแกปญหาทคณะมนตรความมนคงแหงสหประชาชาตเหนชอบ เปนเอกฉนทสนบสนนกองกาลงนานาชาต นาโดยสหรฐในฐานะผแทนฝายบรหาร สาหรบการสรางเสถยรภาพและการฟนฟอรกใหเปนรปธรรม การรบรองดงกลาวไมมผลกระทบโดยทนทตอกองกาลงภาคพนดน

ในขณะเดยวกน การเสยชวตและการทาลายลางยงคงมตอไป โดยวนท 27 ตลาคม เปนวนทนองเลอดทสด มประชาชนเสยชวต 35 คน บาดเจบ 22 คน จากการโจมตดวยระเบดทสานกงานใหญสภาเสยววงเดอนแดง และ สถานตารวจ 3 แหงในแบกแดด

บรรดาผยดมนในพรรคบาธลดลงแตมแนวโนมเขารวมกบกลมตอตานในพนท ตอมามการโจมตททาใหกาลงทหารสหรฐเสยชวต 16 นาย เมอเฮลคอปเตอรชนกของพวกเขาถกยงตกนอกเมองฟลลจาห ตอมามการโจมตดวยอารพจ ทาให ฮ.แบลคฮอวค ตก ทหารเสยชวตอก 6 นาย ในวอชงตน ด.ซ ความรนแรงในอรกทเพมขน ทาใหเกดการปรบการบรหาร โดยตอมาสหรฐ ใหคามนวาจะถายโอนอานาจใหแกรฐบาลชวคราวของอรก

งานกจการพลเรอน ผเชยวชาญตางๆ ในขณะนนมกจะเปรยบเทยบกบสงครามเวยดนามในระดบยทธศาสตรและระดบยทธการ สวนใหญดเรยบรอย แตในระดบยทธวธบางครงอาจนอยกวา

มการเปดเผยตอมาวา ซดดม ฮสเซน หลบซอนในหลมขนาดเทาตเยนไมไกลนกจากบานบรรพบรษของเขาท ทกรท ในไมก ชวโมงทวโลกกไดเหนภาพ ซงกาลงจโจมในการไลลาสามารถจบเขาได และเปนการไลลาอาชญากร ทรอบคอบทสดในประวตศาสตร โดย ผบ.พล.ร.4 และ คนอนๆ ไดจดทาตารางประสานสอดคลอง ทประณตซบซอน จากเครอขาย และประตประตอทละนอย

- 68 -

สหรฐฯ เรมมวธการใชไมนวมไมแขง มการปฏบตการแตละวนตงแตการจโจม การเจรจาจายคาชดใชสาหรบความเสยหายในการจโจม การดมนาชากบทไดรบการสงตวกลบ การสนบสนนอปกรณแกโรงเรยนซงวธน กประสบความสาเรจ การดาเนนการจบกมซดดม ทาใหขวญกาลงใจของบรรดาผพยายามดาเนนการ ลดลง จานวนตารวจอรกเพมขนจาก 9,000 นาย เปน 72,000 นาย หนวยลาดตระเวนชายแดน และ กกล.ปองกนสาธารณปโภคเพมขน ความกาวหนาในการฟนฟกองทพอรกกลบตองผดหวง การดาเนนการฟนฟขนาดใหญสามารถขดลอกคลองชลประทานไดมากวา 16,000 กม.ฯลฯ แตไมใชทกเรองจะเปนเรองด ยงมเรองของ การวางงาน การโจรกรรม การกอวนาศกรรม เปนตน

การจบกมซดดม ทาใหเปลยนรปแบบสงคราม แตไมไดยตสงครามโดยสนเชง เมองพวกสหนหวดอรน ยงเปนจดรวมของกลมตอตานตดอาวธ ในขณะทยอดทหารสหรฐเสยชวตรวมเปน 500 นาย วนตอมาระเบดฆาตวตาย นอกกองบญชาการทหารสหรฐในแบกแดด ทาใหคนอรกเสยชวต 20 บาดเจบมากวา 100 เมอการสรบ ในอรกไมยตโดยเรวจงไดมการคงกาลงทหารไวมากกวา 120,000 นาย มการระบวา การหมนเวยนหนวยใหมเขารบผดชอบโดยไมมประสบการณของสหรฐ ทาใหเกดความสญเสยอยางตอเนอง

- 69 -

เอกสารอางอง เคลาเซอวตช,คารล ฟลป กอตฟราย วอน. ทฤษฎสงคราม ตอนยทธศาสตรทวไป และ ตอนแผนสงคราม. กรงเทพฯ : ศนยพฒนาหลกนยมและยทธศาสตร กรมยทธศกษาทหารบก สงกดกระทรวง กลาโหม, พมพครงท 1.2557 มงกร พรหมโยธ.พลเอก, นโปเลยน. นนทบร .พมพครงท 1.2560 มณฑรา.กรงเทพฯ :นโปเลยน โบนาปารต. กรงเทพฯ.ศรปญญา.พมพครงท 1.2558 แมคดานา เจมส. บนทกประสบการณของนายทหารใหมเวยดนาม = Platoon Leader .กรงเทพฯ ศนยพฒนาหลกนยมและยทธศาสตร กรมยทธศกษาทหารบก, 2560. พมพครงท 1 ศนยพฒนาหลกนยมและยทธศาสตร กรมยทธศกษาทหารบก.การฝกทกษะเพอปรบเปลยนและพลกแพลง เพอเอาชนะ.กรงเทพฯ . ศนยพฒนาหลกนยมและยทธศาสตร กรมยทธศกษาทหารบก.สงกดกระทรวงกลาโหม,2557 . แบลค ฮอวค ดาวน ฝาสมรภมนรกโซมาเลย. พมพครงท 1 หลกการของนายพลแพตตน : ยทธศกษา 2006 เลมท 5 แนวความคดตะวนตก, กรงเทพฯ : สถาบนวชาการ ทหารบกชนสง, พมพครงท 3 2549 นโปเลยน [อนเตอรเนต] เขาถงเมอ 24 พฤศจกายน 2560. เขาถงไดจาก https//dop.rta.mi.th พลวตรของการปฏบตการทางทหาร พ.ศ.1843–2593 [อนเตอรเนต] เขาถงเมอ 24 พฤศจกายน 2560. เขาถงไดจาก https//dop.rta.mi.th สมรภมอรกเขาถงไดจาก [อนเตอรเนต] เขาถงเมอ 24 พฤศจกายน 2560. เขาถงไดจาก https//dop.rta.mi.th

- 70 -