รายงานการวิจัย · กุ้งแม่นํÊา อัตลักษณ์ในด้านวัฒนธรรมพืÊนเมือง ดนตรี

รายงานการวจย

เรอง

การออกแบบระบบปายสญลกษณสาหรบการทองเทยว

ของจงหวดสมทรสงคราม

โดย

นายพบล ไวจตรกรรม

ไดรบทนอดหนนจากมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา

ปงบประมาณ 2553

ISBN XXX-XXX-XXX-X

http://www.ssru.ac.th

สารบญ

หนา

บทคดยอ (i)

Abstract (j)

กตตกรรมประกาศ (k)

สารบญ (l)

สารบญตาราง (n)

สารบญภาพ (p)

สารบญแผนภม (r)

บทท 1 บทนา 1

ความเปนมาและความสาคญของปญหา 1

ปญหาของการวจย 2

วตถประสงคของการวจย 2

ขอบเขตของการวจย 3

กรอบแนวความคดของการวจย 4

วธการดาเนนการวจย 5

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 6

นยามคาศพท 6

บทท 1 แนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของ 7

แนวคดและทฤษฎของการวจย 8

งานวจยทเกยวของ 13

บทท 3 วธดาเนนการวจย 15

หลกเกณฑการใหคะแนน 27

การวเคราะหขอมล 27

บทท 4 ผลการวจย 29

ขอมลดานประชากร 29

ขอมลดานความคดเหนของผ ใหขอมลหลกในพ นท 32

ปญหาของปายสญลกษณการทองเทยวของจงหวดสมทรสงคราม 32


หนา

อตลกษณของสมทรสงคราม 37

รปแบบปายสญลกษณการทองเทยวของจงหวดสมทรสงคราม 48

บทท 5 อภปรายผลและขอเสนอแนะ 49

ขอเสนอแนะ 53

บรรณานกรม 54

ภาคผนวก

ภาคผนวก ก 56

ภาคผนวก ข 58

ภาคผนวก ค 63

ประวตผ วจย 76


สารบญตาราง

ตารางท หนา

4.1 แสดงจานวนและรอยละของกลมตวอยาง จาแนกตามอาเภอ 29

4.2 แสดงจานวนและรอยละของกลมตวอยาง จาแนกตามเพศ 29

4.3 แสดงจานวนและรอยละของกลมตวอยาง จาแนกตามอาย 30

4.4 แสดงจานวนและรอยละของกลมตวอยาง จาแนกตามระดบการศกษา 30

4.5 แสดงจานวนและรอยละของกลมตวอยาง จาแนกตามอาชพ 31

4.6 แสดงจานวนและรอยละของกลมตวอยาง จาแนกตามบทบาทหนาทในชมชน 32

4.7 แสดงความคดเหนของผ ใหขอมลเกยวกบ หนวยงานทรบผดชอบเกยวกบปาย

สญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวด 32

4.8 แสดงความคดเหนของผ ใหขอมลเกยวกบ หนวยงานทรบผดชอบเกยวกบปาย

สญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวด 33

4.9 แสดงความคดเหนของผ ใหขอมลเกยวกบ ปญหาของปายสญลกษณ

สาหรบการทองเทยวของจงหวด 34

4.10 แสดงความคดเหนของผ ใหขอมลเกยวกบ การแสดงเอกลกษณของ

จงหวดสมทรสงคราม ในปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวด 35

4.11 แสดงความคดเหนของผ ใหขอมลเกยวกบ การมเอกภาพทางความคด

ในปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวด 36

4.12 แสดงความคดเหนของผ ใหขอมลเกยวกบ รปแบบของปายสญลกษณ


4.13 แสดงความคดเหนของผ ใหขอมลเกยวกบ ภาษาทควรใชปายสญลกษณ


4.14 แสดงความคดเหนของผ ใหขอมลเกยวกบ ภาพลกษณของปายสญลกษณ


4.15 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและระดบความคดเหน ในเอกลกษณ

แตละดานของจงหวด ทสอถงจงหวดสมทรสงครามในภาพรวม 39

4.16 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและระดบความคดเหน ในเอกลกษณ

แตละดานของจงหวด ทสอถงจงหวดสมทรสงคราม จาแนกตามอาเภอ 41


ตารางท หนา

4.17 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและระดบความคดเหนเรอง ประเภทของปาย

สญลกษณการทองเทยวของจงหวด 44

4.18 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและระดบความคดเหนเรอง องคประกอบ

ของปายสญลกษณการทองเทยวของจงหวด 44

4.19 แสดงการวเคราะหปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวทสาคญของจงหวด 47


สารบญภาพ

ภาพท หนา

1.1 แสดงปญหาของปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวดสมทรสงคราม 3

3.1 ตวอยางบางสวนของปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของ

จงหวดสมทรสงคราม 17

3.2 ผ อานวยการสานกงานวฒนธรรมจงหวด 18

3.3 รองผ อานวยการฝายวศวกรรม สานกงานบารงทางสมทรสงคราม 18

3.4 ผ ชวยผ อานวยการ การทองเทยวแหงประเทศไทย สานกงานสมทรสงคราม 19

3.5 นายกเทศมนตรเทศบาลอาเภอเมอง 19

3.6 นายกเทศมนตรเทศบาลตาบลอมพวา 20

3.7 นายกเทศมนตรเทศบาลตาบลกระดงงา 20

3.8 นายกเทศมนตรเทศบาลตาบลบางนกแขวก 21

3.9 นายกเทศมนตรเทศบาลตาบลบางเหมองใหม 21

3.10 ประธานวฒนธรรมอาเภอเมอง 22

3.11 ประธานวฒนธรรมอาเภอบางคนท 22

3.12 ประธานวฒนธรรมอาเภออมพวา 23

3.13 เจาหนาทโครงการอมพวา ชยพฒนานรกษ มลนธชยพฒนา 23

3.14 สมาชกชมชนตลาดน าบางนกแขวก 24


3.16 ประธานชมชนตลาดน าบางนกแขวก 25

3.17 ประธานชมชนตลาดน าบางนอย 25

3.18 สมาชกชมชนตลาดน าบางนอย 26

3.19 ประธานทปรกษาชมชนตลาดน าอมพวา 26


4.1 แสดงการสารวจปายสญลกษณสาหรบการทองเทยว

ของจงหวดสมทรสงคราม 46

5.1 ตวอยางขององคประกอบทใชในการออกแบบปายสญลกษณ

สาหรบการทองเทยวของจงหวดสมทรสงคราม 53


ภาพท หนา

5.2 ตวอยางงานออกแบบปายสญลกษณสาหรบการทองเทยว

ของจงหวดสมทรสงคราม 53


สารบญแผนภม

แผนภมท หนา

1.1 แสดงกรอบแนวคดของการวจย 4

3.1 แสดงระเบยบวธวจยทสอดคลองกบวตถประสงคของการวจย 15


กตตกรรมประกาศ

การวจยเรอง การออกแบบระบบปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวด

สมทรสงคราม สาเรจลลวงลงไดดวยทนอดหนนการวจย จากมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา

ปงบประมาณ 2553 และดวยความกรณาจากบคคลหลายทาน ทใหขอเสนอแนะ คาปรกษา ความ

คดเหนและใหกาลงใจ

ขอขอบคณ ผ อานวยการ รองผ อานวยการและบคลากรทกทานของสถาบนวจยและ

พฒนา มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา ทอานวยความสะดวกและชวยประสานงานเปนอยางด

ขอขอบคณ คณบด คณะเทคโนโลยอตสาหกรรม มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา ทให

โอกาสไดทางานวจย ใหขอเสนอแนะและคาปรกษา

ขอขอบคณ เจาหนาทหนวยงานภาครฐ อนไดแก ผ อานวยการและนกวชาการวฒนธรรม

สานกงานวฒนธรรมจงหวด, รองผ อานวยการฝายวศวกรรม สานกงานบารงทางสมทรสงคราม,

ผ ชวยผ อานวยการ การทองเทยวแหงประเทศไทย สานกงานสมทรสงคราม

ขอขอบคณ เจาหนาทหนวยงานปกครองสวนทองถน อนไดแก นายกเทศมนตรเทศบาล

อาเภอเมอง เทศบาลตาบลอมพวา เทศบาลตาบลกระดงงา เทศบาลตาบลบางนกแขวก และ

เทศบาลตาบลเหมองใหม

ขอขอบคณ เจาหนาทหนวยงานวฒนธรรมจงหวด อนไดแก ประธานวฒนธรรมอาเภอ

เมอง อาเภอบางคนทและอาเภออมพวา, เจาหนาทโครงการอมพวา ชยพฒนานรกษ มลนธชย

พฒนา

ขอขอบคณ เจาหนาทหนวยงานในชมชน อนไดแก ผ ใหญบาน สมาชกชมชน และ

ประธานชมชนตลาดน าบางนกแขวก ชมชนตลาดน าบางนอย ชมชนตลาดน าอมพวา, ประธานท

ปรกษาชมชนตลาดน าอมพวา

ขอกราบขอบพระคณ บรพาจารยทกทานทใหปญญาใหความร ขอขอบคณ ภรรยาทให

ชวยประสานงาน ลงพ นทในการเกบขอมลและกาลงใจมาตลอด


15 กนยายน 2553


บทคดยอ

ชอรายงานการวจย : การออกแบบระบบปายสญลกษณสาหรบการทองเทยว


ชอผ วจย : นายพบล ไวจตรกรรม

ปททาการวจย : 2552

การวจยเรองน มจดมงหมายเพอ 1) วเคราะหปญหาของปายสญลกษณการทองเทยว

2) วเคราะหอตลกษณ 3) ประยกตใชอตลกษณของจงหวดสมทรสงครามสาหรบการออกแบบปาย

สญลกษณการทองเทยว ใหมเอกลกษณแบบสมทรสงครามและมมาตรฐานเดยวกนท งจงหวด

เครองมอวจยและกลมตวอยางทใช คอ การสมภาษณและแบบสอบถาม ทใชกบผ ใหขอมลสาคญ

ในพ นท 19 คน รวมท งแบบสารวจปายสญลกษณในสถานททองเทยว 200 ปาย ในอาเภอเมอง

อาเภออมพวาและอาเภอบางคนท โดยใชการวเคราะหขอมลเชงเน อหาและใชสถตบรรยายชวยใน

การอภปรายผลใหชดเจนมากข น

ผลการวจยพบวา 1) ปญหาทเกดข นกบปายสญลกษณการทองเทยว คอ ไมม

หนวยงานกลางทดแลรบผดชอบปายสญลกษณสาหรบการทองเทยว ปญหาทางกายภาพของปาย

สญลกษณการทองเทยว คอ ความไมเปนระเบยบ ไมมมาตรฐาน รปแบบไมแนนอน อยใน

ตาแหนงทไมเหมาะสม ปายมขนาดไมเหมาะสม ไมแสดงอตลกษณของสมทรสงคราม ไมเปน

เอกภาพ 2) ความคดเหนของผ ใหขอมลสาคญในพ นท ทมตออตลกษณของจงหวด คอ ควรใชอต

ลกษณในดานประวตศาสตรและบคคลสาคญ อตลกษณในดานธรรมชาต ทวทศน แหลงทองเทยว

อตลกษณในดานศาสนา ศาสนสถาน วด โบสถ อตลกษณในดานศลปนและผ ทสรางชอเสยงให

จงหวด อตลกษณในดานการเกษตร พช ผลไม อตลกษณในดานอาหารทองถน หอยหลอด ปลาท

ก งแมน า อตลกษณในดานวฒนธรรมพ นเมอง ดนตร นาฏศลป 3) รปแบบปายสญลกษณการ

ทองเทยวของจงหวด คอ ควรสอสารแบบสากล มความเปนไทย มภาพลกษณของจงหวด

สมทรสงคราม ควรใชขอความภาษาไทยและองกฤษ ควรมปายสญลกษณประเภทบอกทศทาง

ปายสญลกษณประเภทระบสถานทและปายสญลกษณประเภทใหขอมลขาวสาร องคประกอบท

ใชในการออกแบบ ควรใชภาพถาย ภาพวาด กราฟก ภาพลายเสน ภาพการตน ตวอกษรและสสน

ทสดใส


บทท 1

บทนา

ความเปนมาและความสาคญของปญหา

ปายสญลกษณการทองเทยวเปนสวนหนงของปายสาธารณประโยชน (Public Service

Signage) ทมกจะใชกบการเดนทางสญจร เชน ปายทางเขาเมอง ปายตอนรบ ปายจราจร ปาย

แสดงจดเดนของเมอง แสดงสถานททองเทยว สถานทสาคญ โบราณสถาน ปายสญลกษณควรจะ

แสดงเอกลกษณของทองถน แสดงถงสภาพการเปนอย ความเปนระเบยบ ความเจรญรงเรอง

สะทอนถงรสนยมและวฒนธรรมทองถน สรางความจดจา ความประทบใจ ปายสญลกษณอาจจะ

ประกอบดวยรปภาพ ตวอกษรและสญลกษณ อยางใดอยางหนงหรอท งหมด ปายสญลกษณจะ

ตดต งในตาแหนงทเหนไดชดเจน ไมกดขวางทางสญจรและตองไมสรางมลพษทางสายตา

ปายสญลกษณในประเทศไทย เรมมใชกนมาต งแต ปพ.ศ. 2440 เปนยคทเรมมถนนและ

มรถยนตใชในกรงเทพฯ ปายสญลกษณทใชกนในยคน นจงเปนปายอานวยความสะดวกใน

การจราจร ตอมาเมอสภาพบานเมอง อตสาหกรรมและการคาพฒนามากข น ปายสญลกษณก

เพมความสาคญในขอบเขตทกวางข นดวย เชน ปายสญลกษณเพอบอกทศทาง (Directional Sign)

ปายสญลกษณใหขอมล ขาวสาร (Informational Sign) ปายสญลกษณระบสถานท (Identifying

Sign) ปายสญลกษณแสดงพ นททางวฒนธรรม (Landmark Sign) และปายสญลกษณสาหรบ

การควบคม บงคบ (Control and Restrictive Sign) (เอ อเอนด ดศกล ณ อยธยา, 2543: 5-6)

การขยายตวของเมองและการเพมข นของจานวนประชากร ทาใหสภาพชมชนหลายๆ

แหงเปลยนไป และเมอธรกจการทองเทยวเตบโตข น กจะทาใหเกดการเปลยนแปลงในดานแหลง

ทองเทยว โรงแรมทพก รานอาหาร ศนยการคา ยานธรกจ ตลาดสด พ นทสาธารณะและจด

ใหบรการตาง ๆ การไมมการวางแผนลวงหนา ตางคนตางทามกจะสรางปญหาใหกบการสอสาร

ของประชากรในพ นท ทาใหอตลกษณทองถนผดเพ ยนไป การทปายสญลกษณสาหรบการ

ทองเทยวไมมมาตรฐานกลาง ไมสอดคลองกน กอใหเกดการสอความหมายทคลาดเคลอน ไมเปน

เอกภาพ สาเหตหลก ๆ มกจะเกดจากความไมชดเจนของแนวคด (Concept) และองคประกอบ

ทางการออกแบบ (Graphic Design Elements) ท งสองสวนน เปนปจจยหลกสาหรบการออกแบบ

ปายสญลกษณ นอกจากน ความไมเหมาะสมในดานตาง ๆ ของปายสญลกษณกเปนสาเหตของ


[2] ปญหามากมาย เชน ความไมเหมาะสมของขนาดของปาย ทาใหเกดปญหาในการสอสาร ดไมชด

อานไมออก อานไมทน ความไมเหมาะสมของตาแหนงการตดต งปาย ทาใหกดขวางทางสญจร

สรางปญหาการจราจร กอใหเกดอบตเหต ความไมเหมาะสมของจานวนของปาย ทาใหเกดปญหา

มลพษทางสายตา รบกวนสมาธและทาลายบรรยากาศ แตถามปายนอยเกนไป กจะไมชวย

สงเสรมการทองเทยว เพราะอาจทาใหนกทองเทยวหลงทาง หาแหลงทองเทยวไมพบ ไมอยาก

กลบมาเทยวซ า

ปญหาของการวจย

การขยายตวของเมองและการเพมข นของจานวนประชากร ทาใหสภาพชมชนหลาย ๆ

แหงเปลยนไป การเตบโตของธรกจทองเทยว เชน ตลาดน า โฮมสเตย แหลงทองเทยว ฯลฯ ทไมม

การวางแผนลวงหนา ตางคนตางทา ทาใหอตลกษณทองถนผดเพ ยนไป ปายสญลกษณสาหรบ

การทองเทยวทใชในจงหวดกไมมมาตรฐานกลาง ไมสอดคลองกน กอใหเกดการสอความหมายท

คลาดเคลอน ไมเปนเอกภาพ ผ วจยต งขอสงสยวา สาเหต นาจะเกดจาก ความไมชดเจนของ

แนวคด (Concept) และองคประกอบทางการออกแบบ (Graphic Design Elements) ท งสองสวน

น เปนปจจยหลกสาหรบการออกแบบปายสญลกษณ จงหวดสมทรสงครามกประสบปญหาแบบน

ดวยเชนกน ซงอาจเกดจากหลายๆ สาเหต เชน การพฒนาของทางราชการทไมเชอมโยงกบทนทาง

วฒนธรรมทองถน ความไมร ของคนในพ นท การเขามาประกอบการจากคนนอกพ นททนา

วฒนธรรมและวถชวตของคนตางถนมาเผยแพร ฯลฯ

ในการวจยคร งน ผ วจยมความสนใจทจะแกปญหาระบบปายสญลกษณสาหรบการ

ทองเทยวของจงหวดสมทรสงคราม ทมรปแบบหลากหลายเกนไป ดไมเปนชดเดยวกน และ

ตองการนาทนทางวฒนธรรมทองถนมาประยกตใช ผลการวจยจะถกใชในการจดระเบยบ

สภาพแวดลอมทางสายตา การสรางสนทรยภาพและแกปญหาการสอสาร

วตถประสงคของการวจย

1. เพอวเคราะหปญหาของปายสญลกษณการทองเทยวของจงหวดสมทรสงคราม

2. เพอวเคราะหอตลกษณของจงหวดสมทรสงคราม

3. เพอประยกตใชอตลกษณของจงหวดสาหรบการออกแบบปายสญลกษณการ

ทองเทยว ใหมเอกลกษณแบบสมทรสงครามและมมาตรฐานเดยวกนท งจงหวด


[3]

ภาพท 1.1 แสดงปญหาของปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวดสมทรสงคราม

แหลงทมา: จากการสารวจปายในพ นทวจยและบนทกภาพโดยผ วจย

ขอบเขตของการวจย

การวจยเรองน จะศกษาปญหาของปายสญลกษณสาหรบการทองเทยว และอตลกษณ

ของจงหวดสมทรสงคราม ทมอทธพลตอการออกแบบระบบปายสญลกษณสาหรบการทองเทยว

ของจงหวด ซงมหนาทใชสอยตามมาตรฐานของระบบปายสญลกษณ คอ ปายสญลกษณเพอบอก

ทศทาง (Direction Sign) ปายสญลกษณเพอใหขอมลขาวสาร (Information Sign) และปาย

สญลกษณเพอระบสถานท (Identifying Sign)


[4] กรอบแนวความคดของการวจย

การวจยน มกรอบแนวคดในเรองการออกแบบปายสญลกษณสาหรบการทองเทยว ตาม

หลกการของการออกแบบเรขศลป 1 และออกแบบสอสงพมพ 2 ในข นตอนของการออกแบบตองใช

แนวความคด3และองคประกอบทางการออกแบบ4มาประกอบกบผลการวจย ซงจะใชเปนโจทยใน

การออกแบบ เพอแกปญหาของปายและถายทอดอตลกษณของจงหวด ในตอนทาย จะสงเคราะห

สงทไดจากการวจยเปนความร นาไปประยกตใชสาหรบการออกแบบปายสญลกษณการทองเทยว

ของจงหวด ใหมเอกลกษณแบบสมทรสงครามและมมาตรฐานเดยวกนท งจงหวด

แผนภมท 1.1 แสดงกรอบแนวคดของการวจย

1

เรขศลป (Graphic Design) ออกแบบสอสญลกษณ ตราสญลกษณ เครองหมาย 2

สอสงพมพ (Print Media) งานออกแบบทตองอาศยการมองเหนเปนหลก สวนมากใชวธพมพในระนาบ 2 มต เชน หนงสอ แผน

พบ ใบปลว 3

แนวความคด (Concept) สาหรบการออกแบบ จะเกยวของกบหลกการออกแบบ (Principles of Design) เชน การซ า การเคลอนท

การกระจาย จงหวะ ขนาดและสดสวน ความแตกตาง ความคลายคลง การคลคลาย การเปลยนรปราง มโนทศนและการ

กาหนดเปาหมาย 4

องคประกอบทางการออกแบบ (Design Elements) จะเกยวของกบองคประกอบศลปะ เชน ตวอกษร ภาพประกอบ สสน

รปราง รปทรง พ นผว วสด


[5] วธการดาเนนการวจย

การวจยเรองน ใชระเบยบวธวจยท งเชงคณภาพ (Qualitative) และเชงปรมาณ

(Quantitative) เรมตนโดยการสมภาษณเจาะลก (In-depth Interview) จากผ ใหขอมลสาคญใน

พ นท (Key-informant) เครองมอทใช คอ แบบสมภาษณอยางมโครงสราง (Interview Sheet) เพอ

รวบรวมประเดนปญหาและความคดเหนของผ ใหขอมลแตละคน จากน น จะวเคราะหความคดเหน

เหลาน น แลวนาไปสรางแบบสอบถาม (Questionnaire) แบบมาตราสวนประมาณคา (Rating

Scale) เพอใชกบผใหขอมลชดเดมอกรอบ สดทาย จะเกบขอมลโดยการสารวจปายสญลกษณใน

สถานททองเทยวในจงหวด เครองมอทใช คอ แบบสารวจ (Survey Sheet) ประชากรและกลม

ตวอยาง ทจะใชในการวจยน ประกอบดวย

1. ประชากรประเภทบคคล คอ ชาวจงหวดสมทรสงครามทมความรความสามารถ ม

ความเชยวชาญในวฒนธรรมทองถน มบทบาทในชมชน ในการปกครองทองถน และในสวน

ราชการ

2. เลอกพ นทเกบขอมลแบบเจาะจง (Purposive Sampling) ในชมชนทกระจายตวอย

ในอาเภอเมอง อาเภออมพวาและอาเภอบางคนท

3. กลมตวอยางทใช จะเลอกแบบบงเอญ (Accidental Sampling) จากตวแทนในแตละ

ชมชนทมคณสมบตตามทระบไวขางตน เรมจากการสมภาษณเจาะลกคร งละ 1 คน เมอไดขอมล

ซ า ๆแลวจงหยดการสมภาษณ จากกระบวนการน ไดผ ใหขอมลสาคญในพ นท 19 คน หลงจากน น

จงใชแบบสอบถาม อก 1 รอบ

4. ประชากรประเภทวตถ คอ ปายสญลกษณทใชในสถานททองเทยว รวม 200 ปาย ใน

อาเภอเมอง อาเภออมพวาและอาเภอบางคนท

เกบขอมลจากการสมภาษณผ ใหขอมลสาคญในพ นท รวม 19 คน ดงน ผ อานวยการ

สานกงานวฒนธรรมจงหวด, นายกเทศมนตร 5 คน ไดแก เทศบาลอาเภอเมอง เทศบาลตาบล

อมพวา เทศบาลตาบลกระดงงา เทศบาลตาบลบางนกแขวก และเทศบาลตาบลเหมองใหม, รอง

ผ อานวยการฝายวศวกรรม สานกงานบารงทางสมทรสงคราม,ประธานวฒนธรรมอาเภอ 3 คน

ไดแก อาเภอเมอง อาเภออมพวาและอาเภอบางคนท, ผ ใหญบาน สมาชกชมชน และประธาน

ชมชนตลาดน าบางนกแขวก ชมชนตลาดน าบางนอย ชมชนตลาดน าอมพวา, ประธานทปรกษา

ชมชนตลาดน าอมพวา, เจาหนาทโครงการอมพวา ชยพฒนานรกษ มลนธชยพฒนา และผ ชวย

ผ อานวยการ การทองเทยวแหงประเทศไทย สานกงานสมทรสงคราม จากน นผ ใหขอมลชดเดม ท ง

19 คน ตอบแบบสอบถามแบบมาตราสวน รวมท งการสารวจปายสญลกษณทใชในสถานท


[6] ทองเทยว รวม 200 ปาย ในอาเภอเมอง อาเภออมพวาและอาเภอบางคนท โดยใชการวเคราะห

ขอมลเชงเน อหาและใชสถตบรรยายชวยในการอภปรายผลใหชดเจนมากข น

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1. ทราบปญหาของปายสญลกษณการทองเทยวของจงหวดสมทรสงคราม

2. ไดรปแบบของอตลกษณของจงหวดสมทรสงคราม

3. ไดแนวทางในการประยกตใชอตลกษณของจงหวดสาหรบการออกแบบปาย

สญลกษณการทองเทยว ใหมเอกลกษณแบบสมทรสงครามและมมาตรฐานเดยวกนท งจงหวด

นยามคาศพท

ระบบปายสญลกษณสาหรบการทองเทยว หมายถง ปายทใชสอสญญะหรอสญลกษณ

ในสถานททองเทยว

เอกลกษณเฉพาะทองถน หมายถง รากฐานของทองถนทปรากฏมา

นานจนเปนเอกลกษณทไมเหมอนทอน

ทองถนภวฒน หมายถง กระแสทองถนทมรากฐานทาง

ทรพยากร ภมปญญาและประวตศาสตร

การสอสารเอกลกษณ หมายถง การสอสารทสามารถแสดงใหเหน

ภาพลกษณทโดดเดน

ทศนะสอสาร หมายถง การสอสารทสามารถแสดงใหเหน

เปนภาพ

ออกแบบเรขศลป หมายถง สอสงพมพ สอเพอสภาพแวดลอม

และสอเอกลกษณองคกร

สอสงพมพ หมายถง หนงสอ นตยสาร เอกสาร โปสเตอร

สอเพอสภาพแวดลอม หมายถง ปายสญลกษณ ปายประชาสมพนธ

สอเอกลกษณองคกร หมายถง ตราสญลกษณ อปกรณเครองใช


บทท 2

แนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของ

จงหวดสมทรสงคราม เดมชอแมกลอง เปนจงหวดทมเน อทนอยทสดของประเทศไทย คอ

ประมาณ 416 ตารางกโลเมตร หรอ 260,441 ไร ต งอยทางภาคกลางตอนลาง หางจากกรงเทพฯ

ไปทางตะวนตกเฉยงใตประมาณ 65 กโลเมตร คาขวญประจาจงหวด คอ เมองหอยหลอด ยอด

ล นจ มอทยาน รชกาลท 2 แมกลองไหลผาน นมสการหลวงพอบานแหลม สประจากลมจงหวด คอ

สเหลอง ตนไมประจาจงหวด คอ สนทะเล ดอกไมประจาจงหวด คอจกทะเล มประชากรท งส น

194,054 คน (พ.ศ. 2551) เปนอนดบท 75 ของประเทศ (มประชากรนอยเปนอนดบ 2 ของประเทศ

ดวย) ความหนาแนน 465.69 คน ตอ 1 ตารางกโลเมตร (อนดบท 7) จงหวดสมทรสงครามม 3

อาเภอ คอ อาเภอเมอง อาเภออมพวาและอาเภอบางคนท องคการบรหารสวนจงหวด 1 แหง

เทศบาล 5 แหง องคการบรหารสวนตาบล 33 แหง

สมทรสงคราม เปนจงหวดทมเอกลกษณเฉพาะทองถนทโดดเดน มการพงพาตวเองได

อยางยงยน เปนจงหวดทมความมนคงของมนษยสงทสดในประเทศไทย โดยประกาศของกระทรวง

การพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย เผยผลสารวจดชนความมนคงของมนษยในป พ.ศ.

2550 เอกลกษณเฉพาะทองถนของสมทรสงครามมหลายดาน เชน ดานอาชพ มการทาสวน

มะพราว ล นจ สมโอ ทานาเกลอ ประมง เล ยงสตวน า ก ง หอย ป ปลา ปศสตว อตสาหกรรมหอง

เยนและแชแขง น าปลา น าตาลสด ดานชมชน มชมชนทเกบรกษาวถชวตด งเดมไวหลายแหง เชน

ชมชนแมน าออม ชมชนแมน าแมกลอง ชมชนเขายสารและชมชนบานแหลม การมชมชนมากมาย

และอาชพทหลากหลาย ไมทาใหจงหวดสมทรสงครามตองสญเสยเอกลกษณทางธรรมชาตเลย

เพราะมท งปาชายเลน ดอนหอยหลอด แมน าแมกลอง การมวถชวตทหลากหลายบนภมประเทศท

แตกตาง ทาใหมองเกดเอกลกษณทางดานสถานททองเทยว เชน อทยาน รชกาลท 2 คายบางก ง

ดอนหอยหลอด ตลาดน าทาคา วดบางกะพอม ตลาดน าอมพวา และทพกอาศยแบบโฮมสเตย

เอกลกษณดานประวตศาสตร เนองจากจงหวดสมทรสงครามมความเกยวโยงกบ

ประวตศาสตรไทยมาตงแตสมยอยธยา ทาใหเกดเอกลกษณทางวฒนธรรม เชน โบราณสถาน

โบราณวตถ ศลปวตถ อนสรณสถานศลปกรรม หตถกรรม งานชาง คนตร นาฏศลปและการละเลน

พ นบาน ตานาน นทานพ นบาน พธกรรม ความเชอ ไปจนถงอาหาร เอกลกษณของชาว

สมทรสงครามอกยางหนง คอ เปนสถานทสาคญของพระมหากษตรยและพระบรมวงศานวงศ เชน


[8] พระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลย รชกาลท 2 สมเดจพระอมรนทรา พระบรมราชน ใน

รชกาลท 1 สมเดจพระศรสรเยนทรา พระบรมราชน ในรชกาลท 2 เปนภมลาเนาบคคลทมชอเสยง

เชน หลวงประดษฐไพเราะ นกดนตรไทย จอมพลผน ชณหะวณ บดาของ พลเอกชาตชาย ชณหะ

วณ ครเอ อ สนทรสนาน นกแตงเพลง นกรอง ศาสตราจารย ดร.อทศ นาคสวสด ศษยเอกของหลวง

ประดษฐไพเราะ บญยง เกตคง ศลปนแหงชาต สาขาศลปะการแสดง (ลเก) ชวง มลพนจ ศลปน

อสระ ศรคร ศรประจวบ นกรองเพลงลกทง แฝดสยาม อน-จน ฝาแฝดตวตดกนทมชอเสยง อภเดช

ศษยหรญ นกมวยไทย และเปลว สเงน นกหนงสอพมพ

แนวคดและทฤษฎของการวจย

แนวคดหลกของการวจยน คอ เอกลกษณทองถน ความแตกตางของชาตพนธ ทนทาง

วฒนธรรม ทฤษฎทใชจะเปนตวกาหนดขอบเขตของศาสตรทจะตองศกษา เชน ทฤษฎทองถนภ

วตน (Localization) เปนแนวคดทมฐานมาจากทต งทางภมศาสตร เศรษฐกจ การเมองและ

วฒนธรรมเฉพาะถน ชมชนทองถนไทยเปนสวนหนงของกระแสโลกภายนอก ทตองมกระบวนการ

ยนหยดตอส บรณะ ฟนฟ เอกลกษณและจตวญญาณของชมชนทองถน

1. ทฤษฎพหลกษณนยม (Pluralism) เปนการยอมรบความแตกตางหลากหลายทาง

ชวภาพ กายภาพและวฒนธรรม ความแตกตางน นสามารถคงอยรวมกนไดทปรากฏในรปแบบของ

สงคม วฒนธรรม ทรพยากร ความร และอานาจ สงททาใหมองเหนความแตกตาง คอ ความเปน

ปจเจก ซงศกษาไดจากทฤษฎอตลกษณ (Identity) เปนแนวคดหรอการปฏบตในทองถนทปรากฏ

ในปจเจกบคคลและกลมชมชน เปนจตสานกสวนตวทย าเตอนวา ตวเองเปนใคร มทมาอยางไร

ตางจากคนอนอยางไร

2. ทฤษฎชาตพนธ (Ethnicity) เปนรปแบบของการแสดงออกซงความเปนทองถน ความ

เปนสมาชกของสงคม การมวถชวตและวฒนธรรมเดยวกน การมสงคม ทาใหเกดการตดตอสอสาร

การถายทอดและการรบร โดยถกกลาวไวในทฤษฎสญวทยา (Semiotic) เปนระบบของสญลกษณ

ทปรากฏในความคดของมนษยและทกสงทกอยางทอยรอบตวเรา เชน ภาษา รหส สญญาณ

เครองหมาย การศกษาสญวทยาเปนการหาความสมพนธกนระหวางรปสญญะ (Signifier) และ

ความหมายสญญะ (Signified)


[9] 3. ทฤษฎทนทางวฒนธรรม (Cultural Capital) ปจจยขอหนงทใชในการพฒนาประเทศ

คอ ทน ซงไมไดหมายถงเฉพาะทนทเปนเงนทองเพยงอยางเดยว แตหมายถง ทนทางวฒนธรรม

ทนทางปญญาและทนทางสงคม วฒนธรรมเปนสงทมคณคาตอวถชวตของสงคมและใหมลคา

ในทางใดทางหนง แตวฒนธรรมกเปนสงทไมจรงยงยน เปลยนแปลงไปตามสงแวดลอมและ

เทคโนโลย เชน การทอผาทเปนวถชวตด งเดมของคนไทย เมอมโรงงาน มเครองจกรเขามา ซงได

ความรวดเรวและราคาถกกวามาแทนท ความตองการของผ คนกเรมเปลยนแปลงไป จงเกดแนวคด

เรองการพฒนาอยางยงยน หมายถง การพฒนาทเอาวฒนธรรมเปนตวต ง เพราะวฒนธรรม คอ

วถชวตทอยรวมกน เปนการผสานทกสงเขาดวยกน ทเรยกวา บรณาการ ท งน การรวมกนกเพอ

ความสมดล เมอมความสมดลกจะเกดความยงยน ความยงยนกจะเขาไปในสงแวดลอม ใน

เศรษฐกจ ในสงคม ในจตใจ ในสขภาพและในการเรยนร

ฐานของการพฒนาประเทศตองเชอมโยงกบวฒนธรรม เชน เศรษฐกจทมฐานอยใน

วฒนธรรม เปนการแขงขนโดยใชจดแขงทางวฒนธรรมทมเฉพาะทองถน ศลปะทมฐานอยใน

วฒนธรรม เปนการถายทอดจนตนาการทตางจากทองทอน เพราะสรางสรรคโดยศลปนในทองถน

ทร จกพ นทน นเปนอยางด การศกษา การวจยและการสอสารทมฐานอยในวฒนธรรม เปนการ

เรยนร จากชวต การเรยนร รวมกนในสงคม การอนรกษทมฐานอยในวฒนธรรม ผ ทจะดแล

สงแวดลอมไดดทสด กคอ คนทอาศยอยบรเวณน นนนเอง สขภาพทมฐานอยในวฒนธรรม การใช

สมนไพรและการแพทยแผนไทยจากภมปญญาของชาวบานยอมเปนผลดตอสขภาพของคน ตอ

เศรษฐกจและสงแวดลอมในทองถน ความสมพนธทมฐานอยในวฒนธรรม เปนโอกาสทดทจะได

แลกเปลยน เรยนร สรางความสมพนธและมตรภาพระหวางคนตางถน

วฒนธรรมเปนสนคามคณประโยชน ( Merit goods) ในเชงเศรษฐศาสตร การผลตและ

การบรโภคสนคา ไมเพยงเปนความพอใจของผ บรโภคและผ ผลต แตยงมคณประโยชนตอสงคม

สวนรวม หลกการสาคญ คอ การเพมคณคาของสนคาและบรการ (Value Creation) โดยใชองค

ความร และนวตกรรม ผนวกกบจดแขงในดานความหลากหลายของทรพยากรธรรมชาต วฒนธรรม

และวถชวตความเปนไทย

ปแยร บรดเยอ (2550) อธบายไวใน เศรษฐกจของทรพยสนเชงสญลกษณ วา ทนทาง

วฒนธรรมจะปรากฏใน 3 รปแบบ คอ

1. สงทฝงอยในตวคนหรอกลมคน เชน ความคด จนตนาการ ความเชอ

2. เปนสงทเปนรปลกษณ เปนตวตน เชน ภาพวาด เครองมอ อปกรณ สงกอสราง

สถานท


[10] 3. ความเปนสถาบน เชน กตกา การยอมรบทหลาย ๆ คนเหนรวมกน เชน การ

ยอมรบในสถาบนพระมหากษตรย วด โรงเรยน ทาใหเกดความสามคค ประเพณ หรอกจกรรม

รวมกนของสงคม

ทนทางวฒนธรรม คอ กระแสสงคมทต งอยบนความร ความค นเคย ความร สกกบสงท

เกดข นและวถของวฒนธรรมทครอบงาหรอมอานาจในสงคมน นเปนเรองธรรมดา ทนวฒนธรรม

รวมไปถงภมหลงของครอบครว สถานภาพทางสงคม การลงทนและความผกพนกบการศกษา และ

ทรพยากรอนๆ ทมผลตอความสาเรจดานวชาการ

ดเรก ปทมสรวฒน (2547) อธบายวา ทนทางวฒนธรรมเกยวของกบคณคา ความร ภม

ปญญาและการสรางสรรค ทเกดจากคนในทองถน รวมถง คานยมและความผกพนทางสงคม สวน

รงสรรค ธนะพรพนธ (2546) กลาวถงทนทใชกบการผลตสนคาและบรการทเกยวของกบทนทาง

วฒนธรรมวา นนคอ วฒนธรรมทฝงตวอยในสนคาหรอบรการ ชยอนนต สมทวณช (2540) กลาว

วา วฒนธรรมเปนทนไดและมการเปลยนแปลงอยเสมอ วฒนธรรมเปรยบเสมอนมรดก ไมสามารถ

ทาลายลงไปไดในพรบตา แตตองมการสานตอเพอรกษาคณคาเอาไว ไมอยางน นคณคาจะลดลง

เรอยๆ แลวกหมดไป และสานกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (2549) ได

ใหความเหนไววา ทนทางวฒนธรรมเปนองคประกอบทสาคญของสงคม ทสามารถเชอมโยงกบ

เศรษฐกจ ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม เปนสวนเสรมใหประชาชนอยดมสข

ความมเสนหนาหลงใหลของสมทรสงคราม ทาใหธรกจการทองเทยวของจงหวดเตบโต

อยางรวดเรว มกจกรรมทสงเสรมการทองเทยวเกดข นมากมาย เชน การทองเทยวเชงอนรกษ การ

ทองเทยวเชงเกษตร การทองเทยวเชงศลปะและวฒนธรรมทองถน การสงเสรมสนคาอตสาหกรรม

สนคาเกษตรและกจกรรมความบนเทง ทาใหสมทรสงครามประสบปญหาความไมชดเจนทาง

วฒนธรรมเชนเดยวกบจงหวดทองเทยวอน ๆ ในการวจยคร งน ผ วจยมความสนใจทจะวเคราะหทน

ทางวฒนธรรมของจงหวดสมทรสงคราม ทมรปแบบเฉพาะตวแตกาลงถกเจอดวยกจกรรมการ

ทองเทยวจากคนตางถน ซงอาจทาใหภาพลกษณของจงหวดเปลยนไป ทาใหคลายคลงกบจงหวด

อนๆหรอในทายทสด ประเทศไทยอาจมวฒนธรรมแบบเดยวกนหมดท งประเทศ

4. ทฤษฎการจดองคประกอบ (Composition) เปนหลกการพ นฐานทนกออกแบบใชสอ

ความหมายใหปรากฏเปนภาพตามแนวทางทกาหนด เปนการนาองคประกอบพ นฐาน (Graphic

Elements) มาจดวางตามทฤษฎหลาย ๆ แขนง หลกการจดองคประกอบในการออกแบบ มดงน

4.1 ความสมดล (Balance) เกดจากการใชองคประกอบซ ากน ทาใหเหนภาพรวมใน

ความร สกแบบเทากน สมดลกน


[11] 4.2 ความแตกตาง (Contrast) เกดจากการใชองคประกอบไมซ ากน ทาใหเหน

ภาพรวมในความร สกแบบขดแยง แตกตางกน เกดการเปรยบเทยบ

4.3 สดสวนและขนาด (Proportion / Scale) เกดจากความสมพนธกนของขนาด

องคประกอบทปรากฏจากการจดวางและการเปรยบเทยบ

4.4 ความเปนเอกภาพ (Unity) เกดจากการใชองคประกอบในลกษณะททาใหเหน

ภาพรวมในความร สกทเปนหนงเดยวกน กลมกลนกน เหนภาพรวมอยางเดนชด

4.5 ความกลมกลน (Harmony) เกดจากความสมพนธขององคประกอบตาง ๆ ใน

ลกษณะททาใหเหนภาพรวมในความร สกแบบผสมผสาน กลมกลน เปนไปในทศทางเดยวกน ไม

ขดแยงกน

4.6 การซ า (Repetition) เกดจากการนาองคประกอบมาใชซ า ๆ กน สภาพการซ า

สามารถเกดกบองคประกอบแบบเดยวและแบบกลม

4.7 การแผขยาย (Radiation) เปนสภาพการซ าทมจดเรมตนจากศนยกลาง แลวแผ

ขยายออกไป

4.8 การลดหลน (Gradation) เปนการเปลยนแปลงสภาพขององคประกอบในเชง

เพมข นหรอลดลงอยางมลาดบ คอยเปนคอยไป

4.9 ความคลายคลง (Similarity) เกดจากการใชองคประกอบทหลากหลายแตม

ความคลายคลงกนในสภาพทใกลเคยงกน

4.10 การรวมตว (Concentration) เกดจากสภาพการกระจายตวขององคประกอบท

ทาใหเหนภาพรวมในความร สกทไมมความสมาเสมอ ไมมแบบแผน ในบรเวณทมความหนาแนน

นอยจะร สกถงการกระจายออกในบรเวณทมความหนาแนมากจะร สกถงการรวมตวเขาหากน

4.11 ความผดแปลก (Anomaly) เกดจากการผสมผสานกนระหวางองคประกอบท

ปกตในจานวนมาก ๆ กบองคประกอบทไมปกตในจานวนทนอยกวา

4.12 โครงสราง (Structure) เปนตวกาหนดรปรางทาใหองคประกอบทใชเกดการ

สมพนธกนอยางมแบบแผน

4.13 การเคลอนไหว (Movement) เกดจากการจดลาดบขององคประกอบททาใหเหน

ภาพรวมในลกษณะกอนและหลง ร สกถงการไมหยดนง

4.14 การเนน (Emphasis) เกดจากการทาใหองคประกอบในบรเวณทตองการให

ความสาคญมจดสนใจ จดรวมสายตา ทาใหชดเจน โดนเดนจากบรเวณอน

4.15 จงหวะ (Rhythm) เกดจากการจดลาดบขององคประกอบทมสภาพตอกน ใน

สภาวะแบบสมาเสมอและไมสมาเสมอกน ทาใหเหนภาพรวมทใหร สกเคลอนไหว เปนจงหวะ


[12]

5. ทฤษฎสในระบบมนเซลล (The Munsell Color System) ชเกโนบ โกบายาช (1990:

10) กลาวถงสวา เปนสญลกษณทชดเจนทสดในการแยกองคประกอบตาง ๆ จากสภาพแวดลอม

โดยตรง สเปนองคประกอบทางเรขศลปทมความสาคญมาก การศกษาถงทฤษฎสในระบบมน

เซลลน มการนามาใชคร งแรก โดยอลเบรต เอช. มนเซลล (Albert Henry Munsell) ซงเปนจตรกร

และครสอนศลปะชาวอเมรกน เขาเรมตนในป 1898 ในการสรางวงจรส (Color Sphere) แลวได

ตพมพออกเปนหนงสอของเขาทชอวา “A Color Notation” นบเปนหนงในทฤษฎสทมมาตรฐาน

และไดรบการยอมรบกนอยางแพรหลายในสหรฐอเมรกาต งแตน นมา

ระบบของมนเซลล ต งอยบนพ นฐานของส (Hue) ท งหมด 10 ส และมสหลก ๆ อย 5 ส

ไดแก แดง เหลอง เขยว น าเงน และมวง สวนอก 5 ส ทเกดจากการผสมกนของ 5 สหลก นนคอ ส

เหลอง-แดง เขยว-เหลอง น าเงน-เขยว มวง-น าเงน และแดง-มวง สใชเพอเรยกรองความสนใจได

ดกวาองคประกอบอน ตาสามารถจบสไดกอนอน ตามมาดวยภาพและสญลกษณตาง ๆ จากน น

จงเปนตวอกษร ตามมาดวยรปทรง ขอความและลวดลายตางๆ สใชเพอดงความสนใจของคนดไว

ไดนานกวาการใชสขาวดา สใชเพอสอสารขอมล ทาใหผ ดจดจาขอมลสอสารและงานออกแบบน น

ไดเปนอยางดระดบการสอสารของสมหลายประเภท เพอกระตนประสาทสมผสอน ๆ และสอสาร

อารมณ ความร สก

6. ทฤษฎตวอกษรไทย (Thai typeface) ตวอกษรเปนองคประกอบทางการออกแบบเรข

ศลปทมความสาคญมากอยางหนง เพราะเปนสงทสามารถสอสารใหผ พบเหนเขาใจไดด งานวจย

ฉบบน นาเอาเกณฑการแบงประเภทของตวอกษรไทยในงานวจยของธรวฒน พจนวบลศร (2543:

31) ซงไดทาการวจยเรอง การใชตวอกษรไทยเพอสอสารบคลกลกษณะในงานออกแบบเรขศลป1

โดยสรปแบบตวอกษรไทยทใชกบเครองคอมพวเตอรในปจจบน ดงน

6.1 ตวเน อความแบบตวมหวกลม แบบตวอกษรในกลมน ถอเปนแบบตวอกษรทใช

ในการพมพเปนขอความใหอาน การจดกลมกจะทาการเลอกแบบตวอกษรทมหวกลม ท งทม

น าหนกเสนอกษรเทาและไมเทากนเนนประโยชนในดานการอานเปนหลก

6.2 ตวตกแตงแบบตวมหว แบบตวอกษรในกลมน ไมไดใชเปนแบบสาหรบพมพเปน

ขอความใหอาน แตจะใชสาหรบเปนหวเรองหรอขอความน น ๆ เทาน น แบบตวอกษรในกลมน ถอ

ไดวามความสามารถในการแยกแยะคอนขางสง

1

เปนวธการแบงทอางองจากเกณฑของราชบณฑตยสถานและเกณฑทแบงแบบสากลเปนหลก


[13] 6.3 ตวตกแตงแบบตวไมมหวหรอมหวเปนจะงอยหรอเชง แบบตวอกษรในกลมน

ตางจากตวตกแตงแบบตวไมมหวหรอมหวเปนจะงอยหรอเชง ตรงทไมมหวตวอกษร แตจะม

ลกษณะเปนเชงหรอจะงอยเลกๆยนออกมาแทน รวมท งแบบตวอกษรทไมมหวตวอกษรเลย แบบ

ตวอกษรในกลมน ถอไดวามความสามารถในการแยกแยะ (Legibility) คอนขางนอย

6.4 ตวอาลกษณ แบบตวอาลกษณนบไดวาเปนแบบทค นตาคนไทยมาเปน

เวลานาน เพราะสวนมากเปนการปรบจากแบบตวอกษรคดลายมอในสมยกอน ซงสงเกตไดจาก

ลกษณะน าหนกเสนทเปนเอกลกษณ มความเปนไทยสง เหมาะสาหรบใชในหวเรองหรอขอความ

ทเกยวกบความเปนไทย หรอตองการเอกลกษณเกา ๆ ในงานออกแบบ

6.5 ตวลายมอเขยน แบบตวลายมอเขยนเกดจากการนาแบบลายมอไปสรางแบบ

เพอใชในเครองคอมพวเตอรแบบตวอกษรแตละแบบ มความเปนตวของตวเองสง ไมเหมาะในการ

นาไปจดขอความเพอการอานทมขอความยาว ๆ เพราะอานยาก และแบบตวอกษรเหลาน กยงม

รปแบบทไมสวยงามนก นกออกแบบเลอกใชอยเปนประจาเพยงบางแบบตวอกษรเทาน น

งานวจยทเกยวของ

ชวงเวลา 20 ปทผานมา มงานวจยและโครงการอนรกษ ทเกยวกบจงหวดสมทรสงคราม

นบรอยเรอง เชน ในป พ.ศ. 2535 นงลกษณ บรการหตถกจ ศกษาวเคราะหผลกระทบจากการ

พฒนาตอสภาพเศรษฐกจ สงคม สงแวดลอม : ศกษาเฉพาะกรณ หมบานเขายสาร หมท 1 ตาบล

ยสาร อาเภออมพวา จงหวดสมทรสงคราม งานวจยแนวอนรกษฟนฟ เชน นธ ลศนนท ศกษา

แนวทางการอนรกษและฟนฟชมชนรมน าคลองอมพวา จงหวดสมทรสงคราม ในป พ.ศ. 2544

สวนเพยรกานต วงศวาณชยศลป เลอกศกษาชมชนคลองบางนอย ในป พ.ศ. 2550 กอนหนาน น

องคกรสถาบนการศกษากศกษาดานน เชนกน โดยสานกบรการวชาการ จฬาลงกรณมหาวทยาลย

มการจดทาแผนการจดการอนรกษสงแวดลอมธรรมชาต บรเวณดอนหอยหลอด ในป พ.ศ. 2539

ตอมา กองอนรกษสงแวดลอมธรรมชาตและศลปกรรม สานกงานนโยบายและแผน

ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ทาโครงการอนรกษสงแวดลอมศลปกรรมและแผนทแหลง

สงแวดลอมทางวฒนธรรมจงหวดสมทรสงคราม ในป พ.ศ. 2548

การวจยเกยวกบโฮมสเตยเปนหวขอยอดนยมมาหลายปแลว เชน การปรบทอยอาศย

เดมเปน "โฮมสเตย" ของชมรมอนรกษธรรมชาตและสงแวดลอม ตาบลปลายโพงพาง อาเภออมพ

วา จงหวดสมทรสงคราม โดยนราธป ผลบณยรกษ ในป พ.ศ. 2547 ตอมา สรเชษฐ บญพงษมณ

ศกษาการจดการทอยอาศยโฮมสเตย ณ บานทาคา อาเภออมพวา จงหวดสมทรสงคราม ในป


[14] พ.ศ. 2549 แตกอนหนาน น ภทรวรรณ เลศสชาตวนช ทาวจยประเมนผลกระทบจากการทองเทยว

แบบโฮมสเตยตอประชากรหงหอย ณ บานโคกเกต จงหวดสมทรสงคราม ในป พ.ศ. 2548

การทองเทยวกเปนประเดนเดนทถกยกข นมาศกษากนมากมาย เชน นาเทยวชมชนอมพ

วา จงหวดสมทรสงคราม โดยทางเดนเทาและจกรยาน โดยภาควชาการวางแผนภาคและเมอง

คณะสถาปตยกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ในป พ.ศ. 2548 ตอมาในป พ.ศ. 2551

จาตรนต ภกดวานช นชเนตร กาฬสมทรและวรญา บรบรณ ไดทาการศกษาความคดเหนของ

นกทองเทยวชาวไทยทมตอการพฒนาการทองเทยวเชงอนรกษ อาเภออมพวา จงหวด

สมทรสงคราม ในขณะทมนตรา ตรณปรญญ ศกษาการพฒนาการทองเทยวโดยชมชนบรเวณ

เทศบาลตาบลอมพวาและพ นทใกลเคยง และวรรณศลป พรพนธ ศกษาแผนทมรดกทางวฒนธรรม

ชมชนอมพวา จงหวดสมทรสงคราม ในป พ.ศ. 2548 กอนหนาน น มการศกษาทางนเวศวทยาใน

แหลงทองเทยวของจงหวด เรอง ปจจยทสงผลตอการพฒนาการจดการทองเทยวเชงนเวศแบบ

Home stay: กรณศกษา หมบานทรงไทย ตาบลปลายโพงพาง อาเภออมพวา จงหวด

สมทรสงคราม โดยบญช ไตรทพยพาณชย ในป พ.ศ. 2547 มาฆะวรตน บณยศโรตม ศกษา

ทศนคตของชาวสมทรสงคราม ตอการพฒนาการทองเทยวในจงหวดสมทรสงคราม ในป พ.ศ.

2546 ซงกอนหนาน น ในป พ.ศ. 2545 ยาใจ ศรวโรจนและคณะ ไดทาการวจยเพอสรางระบบ

มาตรฐานคณภาพการจดการทองเทยว ตาบลปลายโพงพาง อาเภออมพวา จงหวดสมทรสงคราม

วทยานพนธเรอง ทนทางวฒนธรรมเพอการทองเทยวของชมชนอมพวา โดยยานมาศ

สรอยเสอ ในป พ.ศ. 2551 พบวา ทนทางวฒนธรรมของชมชนอมพวา ประกอบดวย ทนทางดาน

บคคล ทนทางดานสงปลกสรางและทนทางดานประวตศาสตร


บทท 3

วธดาเนนการวจย

การวจยน จะศกษาปญหาของปายสญลกษณการทองเทยว และศกษาอตลกษณของ

จงหวด ทมอทธพลตอการออกแบบปายสญลกษณการทองเทยวของจงหวดสมทรสงคราม ซงปาย

สญลกษณน มหนาทใชสอยตามมาตรฐานของระบบปายสญลกษณ คอ ปายสญลกษณเพอบอก

ทศทาง (Direction Sign) ปายสญลกษณเพอใหขอมลขาวสาร (Information Sign) และปาย

สญลกษณเพอระบสถานท (Identifying Sign)

แผนภมท 3.1 แสดงระเบยบวธวจยทสอดคลองกบวตถประสงคของการวจย


[16] การวจยเรองน ใชระเบยบวธวจยเชงคณภาพ (Qualitative) รวมกบการวจยเชงปรมาณ

(Quantitative) กระบวนการเกบขอมล มดงน

1. สมภาษณเจาะลก (In-depth Interview) จากผ ใหขอมลสาคญในพ นท (Key-

informant) เครองมอทใช คอ แบบสมภาษณอยางมโครงสราง (Interview Sheet) เพอรวบรวม

ประเดนปญหาและความคดเหนของผ ใหขอมลแตละคน

2. วเคราะหความคดเหนจากผ ใหขอมลในรอบแรก แลวนาไปสรางแบบสอบถาม

(Questionnaire) แบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) เพอใชกบผ ใหขอมลชดเดมอกรอบ

3. สารวจปายสญลกษณในสถานททองเทยวในจงหวด เครองมอทใช คอ แบบสารวจ

(Survey Sheet)

ประชากรและกลมตวอยาง ทจะใชในการวจยน ประกอบดวย

1. ประชากรประเภทบคคล คอ ชาวจงหวดสมทรสงครามทมความร ความสามารถ ม

ความเชยวชาญในวฒนธรรมทองถน มบทบาทในชมชน ในการปกครองทองถน และในสวน

ราชการ

2. เลอกพ นทเกบขอมลแบบเจาะจง (Purposive Sampling) ในชมชนทกระจายตวอย

ในอาเภอเมอง อาเภออมพวาและอาเภอบางคนท

3. กลมตวอยางทใช จะเลอกแบบบงเอญ (Accidental Sampling) จากตวแทนในแตละ

ชมชนทมคณสมบตตามทระบไวขางตน เรมจากการสมภาษณเจาะลกคร งละ 1 คน เมอไดขอมล

ซ า ๆแลวจงหยดการสมภาษณ จากกระบวนการน ไดผ ใหขอมลสาคญในพ นท 19 คน หลงจากน น

จงใชแบบสอบถาม อก 1 รอบ

4. ประชากรประเภทวตถ คอ ปายสญลกษณทใชในสถานททองเทยว รวม 200 ปาย ใน

อาเภอเมอง อาเภออมพวาและอาเภอบางคนท


[17]

ภาพท 3.1 ตวอยางบางสวนของปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวดสมทรสงคราม



[18] ผ ใหขอมลสาคญในพ นท รวม 19 คน ซงประกอบดวยกลมบคคล ดงน

1. กลมหนวยงานภาครฐ ไดแก ผ อานวยการสานกงานวฒนธรรมจงหวด, รอง

ผ อานวยการฝายวศวกรรม สานกงานบารงทางสมทรสงคราม, ผ ชวยผ อานวยการ การทองเทยว

แหงประเทศไทย สานกงานสมทรสงคราม

ภาพท 3.2 ผ อานวยการสานกงานวฒนธรรมจงหวด

แหลงทมา: จากการเกบขอมลในพ นทวจยและบนทกภาพโดยผ วจย

ภาพท 3.3 รองผ อานวยการฝายวศวกรรม สานกงานบารงทางสมทรสงคราม



[19]

ภาพท 3.4 ผ ชวยผ อานวยการ การทองเทยวแหงประเทศไทย สานกงานสมทรสงคราม


2. กลมหนวยงานปกครองสวนทองถน ไดแก นายกเทศมนตรเทศบาลอาเภอเมอง

เทศบาลตาบลอมพวา เทศบาลตาบลกระดงงา เทศบาลตาบลบางนกแขวก และเทศบาลตาบล

เหมองใหม

ภาพท 3.5 นายกเทศมนตรเทศบาลอาเภอเมอง



[20]

ภาพท 3.6 นายกเทศมนตรเทศบาลตาบลอมพวา


ภาพท 3.7 นายกเทศมนตรเทศบาลตาบลกระดงงา



[21]

ภาพท 3.8 นายกเทศมนตรเทศบาลตาบลบางนกแขวก


ภาพท 3.9 นายกเทศมนตรเทศบาลตาบลบางเหมองใหม



[22] 3. กลมหนวยงานวฒนธรรมจงหวด ไดแก ประธานวฒนธรรมอาเภอเมอง อาเภอบาง

คนทและอาเภออมพวา, เจาหนาทโครงการอมพวา ชยพฒนานรกษ มลนธชยพฒนา

ภาพท 3.10 ประธานวฒนธรรมอาเภอเมอง


ภาพท 3.11 ประธานวฒนธรรมอาเภอบางคนท



[23]

ภาพท 3.12 ประธานวฒนธรรมอาเภออมพวา


ภาพท 3.13 เจาหนาทโครงการอมพวา ชยพฒนานรกษ มลนธชยพฒนา



[24] 4. กลมหนวยงานในชมชน ไดแก ผ ใหญบาน สมาชกชมชน และประธานชมชนตลาดน า

บางนกแขวก ชมชนตลาดน าบางนอย ชมชนตลาดน าอมพวา, ประธานทปรกษาชมชนตลาดน า

อมพวา

ภาพท 3.14 สมาชกชมชนตลาดน าบางนกแขวก


ภาพท 3.15 สมาชกชมชนตลาดน าบางนกแขวก



[25]

ภาพท 3.16 ประธานชมชนตลาดน าบางนกแขวก


ภาพท 3.17 ประธานชมชนตลาดน าบางนอย



[26]

ภาพท 3.18 สมาชกชมชนตลาดน าบางนอย


ภาพท 3.19 ประธานทปรกษาชมชนตลาดน าอมพวา



[27] หลกเกณฑการตอบแบบสอบถาม ดวยการใหคะแนนในคาตอบทตองการเลอก ระดบ

คะแนนทใช คอ

5 คอ เหนดวยมากทสด

4 คอ เหนดวยมาก

3 คอ เหนดวยปานกลาง

2 คอ เหนดวยนอย

1 คอ เหนดวยนอยทสด

วเคราะหขอมล โดยใชเกณฑการพจารณาในระดบคะแนน ต งแต 4 คะแนนข นไป คอ

ระดบความเหนดวยมากและเหนดวยมากทสด โดยใชวธสถตทดสอบ (Inferential) หาคาคะแนน

ความคดเหน T-Test ต งเกณฑกาหนด มนยสาคญท .05

สตรทใช

สวนเบยงเบนมาตรฐาน

ใชวธสถตบรรยาย (Descriptive) หาคาความถ เปนรอยละ

สตรทใช

คาทกาหนด

µ = 4

= .05


[28] การทดสอบคะแนนเฉลยความคดเหนของผ เชยวชาญ นอยกวา 4 คะแนนหรอไม?

ใชสมมตฐาน

H0 : µ 4

H1 : µ < 4

คาตอบทไมผานเกณฑทกาหนด มสมมตฐาน ดงน

SIG.(2-Tailed) < ทกาหนด และคา t – Test เปนลบ 2


บทท 4

ผลการวจย

การวจยเรองน มวตถประสงคในการวเคราะหปญหาของปายสญลกษณการ

ทองเทยวของจงหวดสมทรสงคราม วเคราะหอตลกษณของจงหวดสมทรสงคราม และ

ประยกตใชอตลกษณของจงหวดสาหรบการออกแบบปายสญลกษณการทองเทยว ใหมเอกลกษณ

แบบสมทรสงครามและมมาตรฐานเดยวกนท งจงหวด ผลการวจย มดงน

ขอมลดานประชากร

ตารางท 4.1 แสดงจานวนและรอยละของกลมตวอยาง จาแนกตามอาเภอ

อาเภอ จานวน รอยละ

อาเภอ เมอง

อาเภอ อมพวา

อาเภอ บางคนท

4

10

5

21.1

52.6

26.3

รวม 19 100.00

จากตารางท 4.1 พบวา กลมตวอยางสวนใหญเปนสมาชกในอาเภออมพวา จานวน 10 คน คด

เปนรอยละ 52.6 รองลงมาเปนสมาชกในอาเภอบางคนท จานวน 5 คน คดเปนรอยละ 26.3 และ

สมาชกในอาเภอเมอง จานวน 4 คน คดเปนรอยละ 21.1

ตารางท 4.2 แสดงจานวนและรอยละของกลมตวอยาง จาแนกตามเพศ

เพศ จานวน รอยละ

ชาย

หญง

16

3

84.2

15.8

รวม 19 100.00


[30]

จากตารางท 4.2 พบวา กลมตวอยางสวนใหญเปนเพศชาย จานวน 16 คน คดเปนรอยละ 84.2

รองลงมาเปนเพศหญง จานวน 3 คน คดเปนรอยละ 15.8

ตารางท 4.3 แสดงจานวนและรอยละของกลมตวอยาง จาแนกตามอาย

อาย จานวน รอยละ

ตากวา 25 ป

26 - 35 ป

36 - 45 ป

46 - 55 ป

56 - 65 ป

มากกวา 66 ปข นไป

-

2

1

7

7

2

-

10.5

5.3

36.8

36.8

10.5

รวม 19 100.00

จากตารางท 4.3 พบวา กลมตวอยางในกลมทมอาย 46 ถง 55 ป และกลมอาย 56 ถง 65 ป มมาก

เปนอนดบแรก มจานวนเทากน คอ 7 คน คดเปนรอยละ 36.8 รองลงมาเปน กลมอาย 26 ถง 35 ป

และกลมอาย 66 ปข นไป มจานวนเทากน คอ 2 คน คดเปนรอยละ 10.5 และอาย 36 ถง 45 ป ม 1

คน คดเปนรอยละ 5.3

ตารางท 4.4 แสดงจานวนและรอยละของกลมตวอยาง จาแนกตามระดบการศกษา

ระดบการศกษา จานวน รอยละ

ประถมศกษา

มธยมศกษา/เทยบเทา

อนปรญญา/เทยบเทา

ปรญญาตร

ปรญญาโท

ปรญญาเอก

1

5

4

5

4

-

5.3

26.3

21.1

26.3

21.1

-

รวม 19 100.00


[31]

จากตารางท 4.4 พบวา กลมตวอยางทมการศกษาระดบมธยมศกษาหรอเทยบเทา และกลมทม

การศกษาระดบปรญญาตร มมากเปนอนดบแรก มจานวนเทากน คอ 5 คน คดเปนรอยละ 26.3

รองลงมาเปนกลมทมการศกษาระดบอนปรญญาหรอเทยบเทา และกลมทมการศกษาระดบ

ปรญญาโท มจานวนเทากน คอ 4 คน คดเปนรอยละ 21.1 สวนการศกษาระดบประถมศกษา ม 1

คน คดเปนรอยละ 5.3

ตารางท 4.5 แสดงจานวนและรอยละของกลมตวอยาง จาแนกตามอาชพ

อาชพ จานวน รอยละ

เกษตรกร

คาขาย

ธรกจสวนตว

รบราชการ

อาจารย - นกวชาการ

แมบาน

พนกงานรฐวสาหกจ

รบจางทวไป

อนๆ

1

6

5

4

1

-

-

-

2

5.3

31.6

26.3

21.1

5.3

-

-

-

10.5

รวม 19 100.00

จากตารางท 4.5 พบวา กลมตวอยางทมอาชพคาขาย มมากเปนอนดบแรก จานวน 6 คน คดเปน

รอยละ 31.6 รองลงมาเปนกลมทมอาชพธรกจสวนตว จานวน 5 คน คดเปนรอยละ 26.3 กลมทม

อาชพรบราชการ จานวน 4 คน คดเปนรอยละ 21.1 กลมทไมระบอาชพ จานวน 2 คน คดเปนรอย

ละ 10.5 ทมอาชพอาจารย - นกวชาการและเกษตรกร มจานวนเทากน คอ 1 คน คดเปนรอยละ

5.3


[32] ตารางท 4.6 แสดงจานวนและรอยละของกลมตวอยาง จาแนกตามบทบาทหนาทในชมชน

บทบาทหนาทในชมชน จานวน รอยละ

มตาแหนง

ไมมตาแหนงใด ๆ

10

9

52.6

47.4

รวม 19 100.00

จากตารางท 4.6 พบวา กลมตวอยางทมตาแหนงหนาทในชมชน มมากเปนอนดบแรก จานวน 10

คน คดเปนรอยละ 52.6 รองลงมาเปนกลมทไมมตาแหนงหนาทในชมชน จานวน 9 คน คดเปน

รอยละ 47.4

ขอมลดานความคดเหนของผใหขอมลหลกในพ นท

เปนผลการวจยทตอบคาถามเรอง ปญหาของปายสญลกษณการทองเทยวของจงหวด

สมทรสงครามและอตลกษณของจงหวดสมทรสงคราม เกบขอมลโดยการสมภาษณผ ใหขอมล

สาคญในพ นท เครองมอทใช คอ แบบสมภาษณ เพอรวบรวมประเดนปญหาและความคดเหนของ

ผ ใหขอมลแตละคน แลวนาไปสรางแบบสอบถาม แบบมาตราสวนประมาณคา โดยใชกบผ ให

ขอมลชดเดมอกรอบ ผลการวจย มดงน

1. ปญหาของปายสญลกษณการทองเทยวของจงหวดสมทรสงคราม

1.1 ปญหาเรองหนวยงานทดแลรบผดชอบปายสญลกษณการทองเทยวของจงหวด

ตารางท 4.7 แสดงความคดเหนของผ ใหขอมลเกยวกบ หนวยงานทรบผดชอบเกยวกบปาย

สญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวด

หนวยงานทรบผดชอบเกยวกบปายสญลกษณ

สาหรบการทองเทยวของจงหวด

จานวน รอยละ

ม

ไมม

10

9

47.4

52.6

รวม 19 100.00


[33] จากตารางท 4.7 พบวา รอยละ 52.6 ของผ ใหขอมลเหนวา มหนวยงานมาดแลรบผดชอบ สวน

ทเหลอรอยละ 47.4 ของผ ใหขอมลเหนวา ไมมหนวยงานใด ๆเปนผ ดแลรบผดชอบ

ตารางท 4.8 แสดงความคดเหนของผ ใหขอมลเกยวกบ หนวยงานทรบผดชอบเกยวกบปาย

สญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวด (เฉพาะผ ใหขอมล 10 คน ทตอบวาม และสามารถตอบ

ไดมากกวา 1 ขอ)

n = 10

หนวยงานทรบผดชอบเกยวกบปายสญลกษณ

สาหรบการทองเทยวของจงหวด

จานวน รอยละ

การทองเทยว

เทศบาล

กรมทางหลวง

จงหวด

อบต. / อบจ.

สภาวฒนธรรม

7

6

5

5

3

2

70.0

60.0

50.0

50.0

30.0

20.0

จากตารางท 4.8 พบวา ในผ ใหขอมล 10 คน ทตอบวามหนวยงานมาดแลรบผดชอบ มเหนวา

หนวยงานทเกยวของเปนอนดบ 1 คอ สานกงานการทองเทยวประจาจงหวด มจานวน 7 คน คด

เปนรอยละ 70 อนดบ 2 คอ เทศบาล มจานวน 6 คน คดเปนรอยละ 60 อนดบ 3 คอ หนวยงาน

ราชการสวนจงหวดและกรมทางหลวง มจานวน 5 คนเทากน คดเปนรอยละ 50 อนดบ 4 คอ

องคกรบรหารการปกครองระดบทองถน มจานวน 3 คน คดเปนรอยละ 30 อนดบสดทาย คอ

สานกงานวฒนธรรมจงหวด มจานวน 2 คน คดเปนรอยละ 20

“หนวยงานหลกทดแลปายในจงหวด คอ สานกงานบารงทาง กรมทางหลวง

สวนใหญเปนปายทางหลวง ปายรมทาง มแตตวอกษรอยางเดยว อยางอนไม

ควรม เพราะเวลารถแลน อานไมทนหรอก ปายบอกทางแหลงทองเทยวของ

อบต. กมาใหทา มภาพประกอบดวย มองภาพไมคอยทน”

(พสษฐ จนทรกลา, สมภาษณ, 25 พฤษภาคม 2553)


[34]

“ชาวบานทากนเอง วสดอปกรณ ไมคอยม ทาเทาทหาได น การทองเทยวกเขา

มาคยดวย แตกยงไมมอะไร อยากไดปายประชาสมพนธเทศกาลตาง ๆ ทแขวนท

โปะทาน า มสปอนเซอรทาให”

(สนน หนนอย, สมภาษณ, 10 พฤษภาคม 2553)

1.2 ปญหาทางกายภาพทเกดข นกบปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวด

ตารางท 4.9 แสดงความคดเหนของผ ใหขอมลเกยวกบ ปญหาของปายสญลกษณสาหรบการ

ทองเทยวของจงหวด

n = 19

ปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวด จานวน รอยละ

จานวนนอย

ตาแหนงไมเหมาะสม

ขนาดไมเหมาะสม

รปแบบไมแนนอน

ตวอกษรไมเหมาะสม

ไมมงบสนบสนน

ไมมปายบอกทาง

สภาพทรดโทรม

สนสนไมเปนระเบยบ

ไมมเอกลกษณ

ไมมภาษาองกฤษ

5

7

5

10

2

1

3

2

13

4

1

26.3

36.8

26.3

52.6

10.5

5.3

15.8

10.5

68.5

21.1

5.3

จากตารางท 4.9 พบวา ผ ใหขอมลเหนวา ปญหาของปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของ

จงหวด อนดบ 1 คอ ความไมเปนระเบยบของปาย จานวน 13 คน คดเปนรอยละ 68.5 อนดบ 2

คอ การไมมมาตรฐาน การมรปแบบทไมแนนอน จานวน 10 คน คดเปนรอยละ 52.6 อนดบ 3 คอ

อยในตาแหนงทไมเหมาะสม จานวน 7 คน คดเปนรอยละ 36.8 อนดบ 4 คอ ปายบอกทางมนอย

เกนไปและปายมขนาดไมเหมาะสม จานวน 5 คนเทากน คดเปนรอย 26.3 อนดบ 5 คอ ไมม

เอกลกษณทนาสนใจ จานวน 4 คน คดเปนรอย 21.1 อนดบ 6 คอ แหลงทองเทยวบางแหงไมม

ปายบอกทาง จานวน 3 คน คดเปนรอยละ 15.8 อนดบ 7 คอ ปายอยในสภาพทรดโทรมและ


[35] ตวอกษรทใชไมเหมาะสม จานวน 2 คนเทากน คดเปนรอย 10.5 สดทาย คอ ปายไมมขอความ

ภาษาองกฤษและไมไดรบเงนสนบสนนจากภาครฐ จานวน 1 คนเทากน คดเปนรอย 5.3

“ผ ประกอบการ ทากนเอง ท งรานคา รานอาหาร โฮมสเตย รสอรท เรอจาง ตาง

คน ตางทา ทาแลวกตดซอนกนไปซอนกนมา บางคร งทาปายใหญมากต งไวท

ปากทาง รถเล ยวเขาออกลาบาก มองไมเหนรถทแลนมา เกดอบตเหตบอย ๆแต

จะไปโทษ เคากไมได เพราะในเขตเทศบาล หนวยงานอนไมเขามากาวกาย แค

ขออนญาตเทศบาลกดแลว อยากใหมปายมาตรฐานกลาง ปายบอกทาง ปาย

ประวตสถานท ปายขาวสาร ประชาสมพนธ แผนทบอกทางไปทพก รานอาหาร

รวบรวมใหเปนทเปนทาง เปนระเบยนเรยบรอย สะดวกในการคนหา อะไร

ทานองน”

(พชโรดม อนสวรรณ, สมภาษณ, 12 พฤษภาคม 2553)

1.3 ปญหาเรองภาพลกษณทเกดข นกบปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของ

จงหวด

ตารางท 4.10 แสดงความคดเหนของผ ใหขอมลเกยวกบ การแสดงเอกลกษณของจงหวด

สมทรสงครามในปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวด

แสดงเอกลกษณของจงหวด จานวน รอยละ

แสดง

ไมแสดง

1

18

5.3

94.7

รวม 19 100.00

จากตารางท 4.10 พบวา ผ ใหขอมล 18 คน คดเปนรอยละ 94.7 เหนวาปายสญลกษณสาหรบการ

ทองเทยวของจงหวดสมทรสงครามไมมการแสดงเอกลกษณของจงหวด สวนทเหลอ 1 คน คด

เปนรอยละ 5.3 เหนวาปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวดสมทรสงครามมการแสดง

เอกลกษณของจงหวด


[36] ตารางท 4.11 แสดงความคดเหนของผ ใหขอมลเกยวกบ การมเอกภาพทางความคดในปาย

สญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวด

แสดงเอกภาพทางความคด จานวน รอยละ

แสดง

ไมแสดง

1

18

5.3

94.7

รวม 19 100.00


ทองเทยวของจงหวดสมทรสงครามไมมเอกภาพทางความคด สวนทเหลอ 1 คน คดเปนรอยละ

5.3 เหนวาปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวดสมทรสงครามมเอกภาพทางความคด

ตารางท 4.12 แสดงความคดเหนของผ ใหขอมลเกยวกบ รปแบบของปายสญลกษณสาหรบการ


รปแบบของปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวด จานวน รอยละ

แบบสากล

แบบไทย

อนๆ

-

12

7

-

63.2

36.8

รวม 19 100.00

จากตารางท 4.12 พบวา ผ ใหขอมล 12 คน คดเปนรอยละ 63.2 เหนวา ปายสญลกษณสาหรบ

การทองเทยวของจงหวดสมทรสงครามควรมรปแบบไทยๆ สวนทเหลอ 7 คน คดเปนรอยละ 36.8

เหนวา ปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวดสมทรสงครามควรมรปแบบอนๆ ซง

หมายถง การมรปแบบผสมผสานแบบไทยกบแบบสากล

“ไมคอยมเอกลกษณของจงหวดหรอก สวนราชการจะใชสญลกษณกลอง ทจรงก

เหมาะสมนะ เพราะเดมเราชอจงหวดแมกลอง ของอมพวาเปนมะมวง อมพวา

แปลวา ตนมะมวง ยงไมเหนมโครงการไหนของอมพวา ใชภาพมะมวงเลย ลาสด

อมพวาทาโครงการอนรกษชมชนตลาดอมพวา เราใชรปชาง สมยกอนเคยมการ


[37]

ใชภาพชางมากอนและชางกคควรกบเมองทเปนเมองประสตของรชกาลทสอง

ทนเปนเมองราชนกลมาต งแตรชกาลทหนงมาจนถงรชกาลทสอง”

(ประพฒน กลนจงกล, สมภาษณ, 11 พฤษภาคม 2553)

2. อตลกษณของสมทรสงคราม

2.1 รปแบบของปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวด

ตารางท 4.13 แสดงความคดเหนของผ ใหขอมลเกยวกบ ภาษาทควรใชปายสญลกษณสาหรบการ


ภาษาทควรใช จานวน รอยละ

ภาษาองกฤษ

ภาษาไทย

อนๆ

-

7

12

-

36.8

63.2

รวม 19 100.00


ทองเทยวของจงหวดสมทรสงครามควรใชภาษาอนๆ ซงหมายถง ภาษาไทยผสมผสานกบ

ภาษาองกฤษ สวนทเหลอ 7 คน คดเปนรอยละ 36.8 เหนวาปายสญลกษณสาหรบการทองเทยว

ของจงหวดสมทรสงครามควรใชภาษาไทย

ตารางท 4.14 แสดงความคดเหนของผ ใหขอมลเกยวกบ ภาพลกษณของปายสญลกษณสาหรบ

การทองเทยวของจงหวด

ภาพลกษณของปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวด จานวน รอยละ

แบบสมทรสงคราม

เหมอนจงหวดอน

อนๆ

17

1

1

89.5

5.3

5.3

รวม 19 100.00


[38] จากตารางท 4.14 พบวา ผ ใหขอมล 12 คน คดเปนรอยละ 89.5 เหนวา ปายสญลกษณสาหรบ

การทองเทยวของจงหวดสมทรสงครามควรมภาพลกษณแบบสมทรสงคราม ผ ใหขอมล 1 คน คด

เปนรอยละ 5.3 เหนวา ปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวดสมทรสงครามควรม

ภาพลกษณเหมอนจงหวดอน สวนผ ใหขอมลอก 1 คนทเหลอ คดเปนรอยละ 5.3 เหนวา ปาย

สญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวดสมทรสงครามควรมภาพลกษณแบบอนๆ ซงหมายถง

มภาพลกษณแบบสมทรสงครามผสมผสานกบภาพลกษณของจงหวดอน

“ภาพรวมควรมความเปนไทย ดแลวตองร วาเปนจงหวดสมทรสงคราม คนสวน

ใหญไมร วาจงหวดไหนคอสมทรสาคร จงหวดไหนคอสมทรสงคราม แตร วาเมอง

แมกลองอยถดจากมหาชย ข นเหนอไปนดเดยวกคลองดาเนนสะดวก ราชบร

แลว”

(พนศกด ตนตเดชามงคล, สมภาษณ, 10 พฤษภาคม 2553)

“มชาวตางชาตมาเทยวยงไมเยอะหรอก นานๆมาท อาจเปนเพราะเขามาไมถก

อานปายไมออก ทจรงแลว มภาษาองกฤษในปายกดนะ ตวหนงสอเลก ๆ ไมตอง

ตวใหญมาก ตอนน ยงไมจาเปนเทาไหร แตอกหนอยตองม”

(สมาน แกวละเอยด, สมภาษณ, 12 พฤษภาคม 2553)


[39] 2.2 เอกลกษณของจงหวดทควรนาไปใชประกอบในปายสญลกษณการทองเทยว

ของจงหวด

ตารางท 4.15 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและระดบความคดเหน ในเอกลกษณแตละดาน

ของจงหวด ทสอถงจงหวดสมทรสงครามในภาพรวม (เกณฑการพจารณา คอ ระดบความคดเหน

ต งแต 4 ข นไป)

เอกลกษณทสอถงจงหวดสมทรสงคราม ระดบความคดเหน

Mean SD. ลาดบ

เอกลกษณในดานประวตศาสตรและบคคลสาคญ 4.79 .54 1

เอกลกษณในดานธรรมชาต ทวทศน แหลงทองเทยว 4.63 .83 2

เอกลกษณในดานศาสนา ศาสนสถาน วด โบสถ 4.63 .60 3

เอกลกษณในดานอาหารทองถน หอยหลอด ปลาท ก ง

แมน า

4.53 .61 4

เอกลกษณในดานการเกษตร พช ผลไม 4.53 .77 5

เอกลกษณในดานศลปนและผ ทสรางชอเสยงใหจงหวด 4.53 .84 6

เอกลกษณในดานวฒนธรรมพ นเมอง ดนตร นาฏศลป 4.42 .61 7

เอกลกษณในดานสถาปตยกรรม บานรมน า เรอนไทย 4.11 .66 8

เอกลกษณในดานประเพณทองถน เทศกาลประจาป 4.11 .81 9

เอกลกษณในดานสงคม ความเปนมตรของชมชน ความ

ปลอดภย

4.05 .52 10

เอกลกษณในดานอาหารทองถน อาหารไทย อาหาร

พ นเมอง

3.84 .69 11

เอกลกษณในดานอาหารทองถน ขนมไทย ของหวาน 3.79 .63 12

เอกลกษณในดานเศรษฐกจ การคาทมนคง

ผลตภณฑอตสาหกรรม ผลตภณฑทองถน OTOP

3.74 .65 13

รวม 4.28 .34


[40] จากตารางท 4.15 พบวา เอกลกษณทสอถงจงหวดสมทรสงคราม ในอนดบท 1 คอ เอกลกษณใน

ดานประวตศาสตรและบคคลสาคญ คาเฉลย 4.79 สวนเบยงเบนมาตรฐาน 0.5 อนดบ 2 คอ

เอกลกษณในดานธรรมชาต ทวทศน แหลงทองเทยว คาเฉลย 4.63 สวนเบยงเบนมาตรฐาน 0.83

อนดบ 3 คอ เอกลกษณในดานศาสนา ศาสนสถานวด โบสถ คาเฉลย 4.63 สวนเบยงเบน

มาตรฐาน 0.60 อนดบ 4 คอเอกลกษณในดานอาหารทองถน หอยหลอด ปลาท ก งแมน า คาเฉลย

4.53 สวนเบยงเบนมาตรฐาน 0.61 อนดบ 5 คอเอกลกษณในดานการเกษตร พช ผลไม คาเฉลย

4.53 สวนเบยงเบนมาตรฐาน 0.77 อนดบ 6 คอเอกลกษณในดานศลปนและผ ทสรางชอเสยงให

จงหวด คาเฉลย 4.53 สวนเบยงเบนมาตรฐาน 0.84 อนดบ 7 คอเอกลกษณในดานวฒนธรรม

พ นเมอง ดนตร นาฏศลป คาเฉลย 4.42 สวนเบยงเบนมาตรฐาน 0.61 อนดบ 8 คอเอกลกษณใน

ดานสถาปตยกรรม บานรมน า เรอนไทย คาเฉลย 4.11 สวนเบยงเบนมาตรฐาน 0.66 อนดบ 9 คอ

เอกลกษณในดานประเพณทองถน เทศกาลประจาป คาเฉลย 4.11 สวนเบยงเบนมาตรฐาน 0.81

อนดบ 10 คอเอกลกษณในดานสงคม ความเปนมตรของชมชน ความปลอดภย คาเฉลย 4.05

สวนเบยงเบนมาตรฐาน 0.52 สวนเอกลกษณในดานอาหารทองถน อาหารไทย อาหารพ นเมอง

เอกลกษณในดานอาหารทองถน ขนมไทย ของหวาน และเอกลกษณในดานเศรษฐกจ การคาท

มนคงผลตภณฑอตสาหกรรม ผลตภณฑทองถน OTOP มคาเฉลยไมผานเกณฑทกาหนดไว


[41] ตารางท 4.16 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและระดบความคดเหน ในเอกลกษณแตละดาน

ของจงหวด ทสอถงจงหวดสมทรสงคราม จาแนกตามอาเภอ (เกณฑการพจารณา คอ ระดบความ

คดเหนต งแต 4 ข นไป)

เอกลกษณทสอถงจงหวดสมทรสงคราม เมอง n = 4 อมพวา n = 10 บางคนท n = 5

Mean SD. Mean SD. Mean SD.

เอกลกษณในดานประวตศาสตรและบคคลสาคญ 5.00 .00 4.60 .70 5.00 .00

เอกลกษณในดานธรรมชาต ทวทศน

แหลงทองเทยว

4.75 .50 4.50 1.08 4.80 .45

เอกลกษณในดานสถาปตยกรรม บานรมน า

เรอนไทย

3.75 .50 4.20 .63 4.20 .84

เอกลกษณในดานศาสนา ศาสนสถาน วด โบสถ 4.75 .50 4.50 .71 4.80 .45

เอกลกษณในดานวฒนธรรมพ นเมอง ดนตร

นาฏศลป

4.25 .50 4.40 .70 4.60 .55

เอกลกษณในดานประเพณทองถน

เทศกาลประจาป

4.25 .50 3.90 .99 4.40 .55

เอกลกษณในดานสงคม ความเปนมตรของชมชน

ความปลอดภย

4.25 .50 4.00 .47 4.00 .71

เอกลกษณในดานเศรษฐกจ การคาทมนคง

ผลตภณฑอตสาหกรรม ผลตภณฑทองถน OTOP

4.00 .82 3.70 .67 3.60 .55

เอกลกษณในดานศลปนและผ ทสรางชอเสยง

ใหจงหวด

4.75 .50 4.30 1.06 4.80 .45

เอกลกษณในดานการเกษตร พช ผลไม 4.75 .50 4.30 .95 4.80 .45

เอกลกษณในดานอาหารทองถน หอยหลอด

ปลาท ก งแมน า

4.50 .58 4.40 .70 4.80 .45

เอกลกษณในดานอาหารทองถน อาหารไทย

อาหารพ นเมอง

3.75 .50 3.80 .63 4.00 1.00

เอกลกษณในดานอาหารทองถน ขนมไทย

ของหวาน

3.50 .58 3.90 .57 3.80 .84

ภาพรวม 4.33 .24 4.19 .33 4.43 .42


[42] จากตารางท 4.16 เปนผลของคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและระดบความคดเหน ใน

เอกลกษณแตละดานของจงหวด ทสอถงจงหวดสมทรสงคราม โดยจาแนกตามอาเภอ พบวา

ในอาเภอเมอง อนดบท 1 คอ เอกลกษณในดานประวตศาสตรและบคคลสาคญ

คาเฉลย 5.00 สวนเบยงเบนมาตรฐาน 0 อนดบ 2 ม 4 คาตอบ คอเอกลกษณในดานธรรมชาต

ทวทศน แหลงทองเทยว เอกลกษณในดานศาสนา ศาสนสถาน วด โบสถ เอกลกษณในดานศลปน

และผ ทสรางชอเสยงใหจงหวดและเอกลกษณในดานการเกษตร พช ผลไม คาเฉลย 4.75 สวน

เบยงเบนมาตรฐาน 0.50 เทากน อนดบ 3 คอ เอกลกษณในดานอาหารทองถน หอยหลอด ปลาท

ก งแมน า คาเฉลย 4.50 สวนเบยงเบนมาตรฐาน 0.58 อนดบ 4 ม 3 คาตอบ คอ เอกลกษณในดาน

วฒนธรรมพ นเมอง ดนตร นาฏศลป เอกลกษณในดานประเพณทองถน เทศกาลประจาปและ

เอกลกษณในดานสงคม ความเปนมตรของชมชน ความปลอดภย คาเฉลย 4.25 สวนเบยงเบน

มาตรฐาน 0.50 เทากน อนดบ 5 คอ เอกลกษณในดานเศรษฐกจ การคาทมนคง

ผลตภณฑอตสาหกรรม ผลตภณฑทองถน OTOP คาเฉลย 4.00 สวนเบยงเบนมาตรฐาน 0.82

สวนเอกลกษณในดานสถาปตยกรรม บานรมน า เรอนไทย เอกลกษณในดานอาหารทองถน

อาหารไทย อาหารพ นเมองและเอกลกษณในดานอาหารทองถน ขนมไทย ของหวาน มคาเฉลยไม

ผานเกณฑทกาหนดไว

ในอาเภออมพวา อนดบท 1 คอ เอกลกษณในดานประวตศาสตรและบคคลสาคญ

คาเฉลย 4.60 สวนเบยงเบนมาตรฐาน 0.70 อนดบ 2 ม 2 คาตอบ คอ เอกลกษณในดานธรรมชาต

ทวทศน แหลงทองเทยว คาเฉลย 4.50 สวนเบยงเบนมาตรฐาน 1.08 และเอกลกษณในดาน

ศาสนา ศาสนสถาน วด โบสถ คาเฉลย 4.50 สวนเบยงเบนมาตรฐาน 0.71 อนดบ 3 ม 2 คาตอบ

คอ เอกลกษณในดานวฒนธรรมพ นเมอง ดนตร นาฏศลปและเอกลกษณในดานอาหารทองถน

หอยหลอด ปลาท ก งแมน า คาเฉลย 4.40 สวนเบยงเบนมาตรฐาน 0.70 เทากน อนดบ 4 ม 2

คาตอบ คอ เอกลกษณในดานศลปนและผ ทสรางชอเสยงใหจงหวด คาเฉลย 4.30 สวนเบยงเบน

มาตรฐาน 1.06 และเอกลกษณในดานการเกษตร พช ผลไม คาเฉลย 4.30 สวนเบยงเบน

มาตรฐาน 0.95 อนดบท 5 คอ เอกลกษณในดานสถาปตยกรรม บานรมน า เรอนไทย คาเฉลย

4.20 สวนเบยงเบนมาตรฐาน 0.63 และอนดบท 6 คอ เอกลกษณในดานสงคม ความเปนมตรของ

ชมชน ความปลอดภย คาเฉลย 4.00 สวนเบยงเบนมาตรฐาน 0.47 สวนเอกลกษณในดานอาหาร

ทองถน อาหารไทย อาหารพ นเมอง เอกลกษณในดานอาหารทองถน ขนมไทย ของหวาน

เอกลกษณในดานประเพณทองถน เทศกาลประจาป และเอกลกษณในดานเศรษฐกจ การคาท

มนคง ผลตภณฑอตสาหกรรม ผลตภณฑทองถน OTOP มคาเฉลยไมผานเกณฑทกาหนดไว


[43] ในอาเภอบางคนท อนดบท 1 คอ เอกลกษณในดานประวตศาสตรและบคคลสาคญ

คาเฉลย 5.00 สวนเบยงเบนมาตรฐาน 0 อนดบ 2 ม 5 คาตอบ คอ เอกลกษณในดานธรรมชาต


และผ ทสรางชอเสยงใหจงหวด เอกลกษณในดานการเกษตร พช ผลไมและเอกลกษณในดาน

อาหารทองถน หอยหลอด ปลาท ก งแมน า คาเฉลย 4.80 สวนเบยงเบนมาตรฐาน 0.45 เทากน

อนดบ 3 คอ เอกลกษณในดานวฒนธรรมพ นเมอง ดนตร นาฏศลป คาเฉลย 4.60 สวนเบยงเบน

มาตรฐาน 0.55 อนดบ 4 คอ เอกลกษณในดานสถาปตยกรรม บานรมน า เรอนไทย คาเฉลย 4.20

สวนเบยงเบนมาตรฐาน 0.84 อนดบ 5 ม 2 คาตอบ คอ เอกลกษณในดานสงคม ความเปนมตร

ของชมชน ความปลอดภย คาเฉลย 4.00 สวนเบยงเบนมาตรฐาน 0.71 และเอกลกษณในดาน

อาหารทองถน อาหารไทย อาหารพ นเมอง คาเฉลย 4.00 สวนเบยงเบนมาตรฐาน 1.00 สวน

เอกลกษณในดานอาหารทองถน ขนมไทย ของหวาน เอกลกษณในดานเศรษฐกจ การคาทมนคง

ผลตภณฑอตสาหกรรม ผลตภณฑทองถน OTOP มคาเฉลยไมผานเกณฑทกาหนดไว

“สมทรสงครามมประวตศาสตรมายาวนานต งแตสมยอยธยา มบคคลสาคญและ

ราชนกลหลายสาย พดถงอทยาน ร.2 ใครๆ กร จก เปนอนดบหนงของจงหวด

รองลงมา กตลาดน าอมพวา ทนยงมสวนในสภาพสมบรณ มคลองเปนรอยๆ

สาย คนมาสมผสธรรมชาตกนเยอะ วดเรากเยอะนะ อยางหลวงพอบานแหลม

ตองมาไหวกนท งน น มากนล นจ สมโอ ปลาท”

(ภทราภรณ บรรเทาทกข, สมภาษณ, 11 พฤษภาคม 2553)


[44] 2.3 องคประกอบทควรนาไปใชในการออกแบบปายสญลกษณการทองเทยวของ

จงหวด

ตารางท 4.17 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและระดบความคดเหนเรอง ประเภทของปาย

สญลกษณการทองเทยวของจงหวด (เกณฑการพจารณา คอ ระดบความคดเหนต งแต 4 ข นไป)

ประเภทของปายสญลกษณ ระดบความคดเหน


ปายสญลกษณสาหรบบอกทศทาง (Direction Sign) 4.79 .42 1

ปายสญลกษณสาหรบระบสถานท (Identifying Sign) 4.58 .51 2

ปายสญลกษณสาหรบใหขอมลขาวสาร (Information Sign) 4.47 .61 3

จากตารางท 4.17 พบวา ประเภทของปายสญลกษณการทองเทยวของจงหวด อนดบท 1 คอ ปาย

สญลกษณสาหรบบอกทศทาง คาเฉลย 4.79 สวนเบยงเบนมาตรฐาน 0.42 อนดบท 2 คอ ปาย

สญลกษณสาหรบระบสถานท คาเฉลย 4.58 สวนเบยงเบนมาตรฐาน 0.51 อนดบท 3 คอ ปาย

สญลกษณสาหรบใหขอมลขาวสาร คาเฉลย 4.47 สวนเบยงเบนมาตรฐาน 0.61

ตารางท 4.18 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและระดบความคดเหนเรอง องคประกอบของปาย

สญลกษณการทองเทยวของจงหวด (เกณฑการพจารณา คอ ระดบความคดเหนต งแต 4 ข นไป)

องคประกอบของปายสญลกษณการทองเทยว ระดบความคดเหน


ใชสญลกษณของจงหวด 4.74 .65 1

ใชตวอกษร ขอความหรอคาบรรยาย 4.68 .67 2

ใชภาพถาย 4.58 .69 3

ใชสสน 4.42 .84 4

ใชภาพวาด เชน ภาพสน า สน ามน สโปสเตอร สชอลก 4.16 .96 5

การใชกราฟกหรอภาพลายเสน ภาพการตน 3.68 .95 6

รวม 4.46 .37


[45] จากตารางท 4.18 พบวา องคประกอบของปายสญลกษณการทองเทยวของจงหวด อนดบท 1 คอ

ใชสญลกษณของจงหวด คาเฉลย 4.74 สวนเบยงเบนมาตรฐาน 0.65 อนดบท 2 คอ ใชตวอกษร

ขอความหรอคาบรรยาย คาเฉลย 4.68 สวนเบยงเบนมาตรฐาน 0.67 อนดบท 3 คอ ใชภาพถาย

คาเฉลย 4.58 สวนเบยงเบนมาตรฐาน 0.69 อนดบท 4 คอ ใชสสน คาเฉลย 4.42 สวนเบยงเบน

มาตรฐาน 0.84 อนดบท 5 คอ ใชภาพวาด เชน ภาพสน า สน ามน สโปสเตอร สชอลก คาเฉลย

4.16 สวนเบยงเบนมาตรฐาน 0.96 สวนการใชกราฟกหรอภาพลายเสน ภาพการตน มคาเฉลยไม

ผานเกณฑทกาหนดไว

“ตองมปายบอกทางกอนถงทางเขาใหถๆ บอกเลยวา อกกรอยเมตรจะถง ให

เล ยวไปทางไหนบอกไปเลย ไมอยางน น ขบรถเลยกนหมดทกคน ทจอดรถมปาย

แผนท ปายบอกประวตความเปนมา คนมาเทยวจะไดร สมยกอนเคยเหนปาย

งานวด เขาวาดภาพวว สวยกวาของจรงหลายเทา คนวาดตองฝมอดมากๆ สมย

น เหนแตภาพถาย ดนานๆกเบอ แตกสะดวกนะ ไมใสภาพมแตตวหนงสอกไม

ทนสมย ตองใชสสนสดใสใหดงดดสายตา การตนกดนะ แตหาโอกาสใชยาก”

(คมกฤษดา ทนตกาญจนพนธ, สมภาษณ, 10 พฤษภาคม 2553)

2.4 การวเคราะหปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวทสาคญของจงหวด ใน 3

อาเภอ คอ อาเภอเมอง อาเภออมพวาและอาเภอบางคนท พบวา ปายสญลกษณสาหรบการ

ทองเทยวอยในการดแลรบผดชอบของหลายหนวยงาน เชน กรมทางหลวง เทศบาล การทองเทยว

และองคกรปกครองระดบทองถน ซงแบงพ นทรบผดชอบตามเขตปกครอง ปายทอยในการดแลของ

หนวยงานราชการ มกจะมรปแบบเรยบงาย มมาตรฐาน มความเปนเอกภาพ สวนภาคเอกชนมกจะ

เปนผ ประกอบการทตองการปายสญลกษณเพอการพาณชย จะไมมรปแบบแนนอน ไมมมาตรฐาน

กลาง ไมมเอกภาพและเปนปญหาในหลายๆดาน

จาแนกปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวดตามประเภทของปาย พบวา ปาย

บอกทางมมากทสด รองลงมา คอ ปายระบสถานท สวนปายขอมลขาวสารมนอยทสด

จาแนกปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวดตามองคประกอบ พบวา มการใช

ตวอกษรมากทสด รองลงมา คอ ใชสสนและใชภาพถาย สวนภาพวาด ภาพลายเสน แผนทและ

สญลกษณ มการใชคอนขางนอย


[46]

ภาพท 4.1 แสดงการสารวจปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวดสมทรสงคราม



[47] ตารางท 4.19 แสดงการวเคราะหปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวทสาคญของจงหวด

สถานท หนวยงานท

รบผด

ชอบ

ประเภทของปาย องคประกอบของปาย

ปาย

บอกทาง

ปายระบ

สถานท

ปาย

ขอมล

ขาวสาร

ภาพถาย ภาพวาด ลายเสน

หรอแผนท

ตวอกษร สสน สญลกษ

ณของ

จงหวด

ถนนสายหลก กรมทาง

หลวง

ถนนสายรอง กรมทาง

หลวงและ

เทศบาล

อาเภอเมอง เทศบาล อ.อมพวา

อทยาน ร.2

เทศบาลและ

เอกชนและ

การ

ทองเทยว

อ.อมพวาชมชน

อมพวา


เอกชนและ

การ

ทองเทยว

อ.บางคนท

ชมชนบางนก

แขวก


เอกชน

อ.บางคนท

ชมชนบางนอย


เอกชน


ทาคา


เอกชน


บางจาก


เอกชน


แควออม


เอกชน


วดประด


เอกชน

อ.เมอง

ดอนหอยหลอด


เอกชน

จากตารางท 4.19 การวเคราะหปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวทสาคญของจงหวด 200 ปาย

ใน 3 อาเภอ คอ อาเภอเมอง อาเภออมพวาและอาเภอบางคนท พบวา ประเภทของปายสญลกษณ

การทองเทยวของจงหวด สวนใหญ คอ ปายบอกทศทาง รองลงมา คอ ปายระบสถานทและปาย

ขอมลขาวสาร องคประกอบของปายสญลกษณการทองเทยวของจงหวด ทพบเปนสวนใหญ คอ

ตวอกษร รองลงมา คอ สสน ลายเสนหรอแผนท ภาพถาย ภาพวาดและสญลกษณของจงหวด


[48] 3. รปแบบปายสญลกษณการทองเทยวของจงหวดสมทรสงคราม

เมอนาผลการวเคราะหเรอง ปญหาทเกดข นกบปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของ

จงหวดและอตลกษณของจงหวดสมทรสงคราม มาประยกตใชกบหลกการออกแบบรปแบบปาย

สญลกษณสาหรบการทองเทยว ทาใหไดปายสญลกษณการทองเทยวของจงหวดสมทรสงคราม

ดงน

3.1 แนวคดทใชในการออกแบบ คอ แสดงความเปนไทย โดยใชอตลกษณของ

สมทรสงคราม เชน ประวตศาสตรและบคคลสาคญ ธรรมชาต ทวทศน แหลงทองเทยว วด โบสถ

ใชหลกการสอสารแบบสากล ใหชาวตางชาตสามารถเขาใจได สอดคลองกบทฤษฎทนทาง

วฒนธรรม (Cultural Capital) ทฤษฎชาตพนธนยม (Ethnicity) ทฤษฎสญวทยา (Semiotic) ทเปน

ความสมพนธกนระหวางรปสญญะ (Signifier) และความหมายสญญะ (Signified) ทฤษฎพห

ลกษณนยม (Pluralism) และทฤษฎอตลกษณ (Identity)

3.2 ใชองคประกอบในการออกแบบทแสดงอตลกษณของสมทรสงคราม คอ ใชลาย

ดอกจกทะเล ใชสโทนเหลอง สมและน าตาล แทนสประจาจงหวด ใชสญลกษณของจงหวด เชน

กลองแทนจงหวด ผลมะมวงแทนอาเภออมพวา ใชภาพถายสถานททองเทยว ใชตวอกษรไทยและ

องกฤษ เพอระบสถานททองเทยวและใหขอมลขาวสาร ตามทฤษฎการจดองคประกอบทางการ

ออกแบบ (Composition) ทฤษฎสในระบบมนเซลล (The Munsell Color System) ทฤษฎตว

อกษรไทย (Thai typeface)


บทท 5

อภปรายผลและขอเสนอแนะ

จากผลการวเคราะหขอมล ทาใหไดขอสรปของงานวจยเรองน ซงตอบคาถามตาม

วตถประสงคของการวจย ในเรองปญหาของปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวด

สมทรสงคราม เรองอตลกษณของจงหวดสมทรสงคราม และเรองการประยกตใชอตลกษณของ

จงหวด สาหรบการออกแบบปายสญลกษณสาหรบการทองเทยว ใหมเอกลกษณแบบ

สมทรสงครามและมมาตรฐานเดยวกนท งจงหวด โดยจะอภปรายผล ดงน

1. ปญหาทเกดข นกบปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวด คอ ไมม

หนวยงานกลางทจะดแลรบผดชอบงานปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวด ใหม

มาตรฐานกลางหรอมรปแบบทชดเจนและมเอกลกษณของจงหวด งานปายสญลกษณสาหรบการ

ทองเทยวของจงหวดอยในสภาวะแบบตางคนตางทา ท งภาครฐและผ ประกอบการเอกชนจานวน

มาก หนวยงานทดแลรบผดชอบงานปายของจงหวด จะแยกงานรบผดชอบเปนสวน ๆ ไมมการ

เชอมโยงกน เชน สานกงานบารงทาง กรมทางหลวง จะผลตปายบอกทางหรอสถานทหลก ๆ ของ

จงหวดเปนสวนใหญ ไมไดผลตปายระบสถานททองเทยวหรอปายใหขอมลขาวสาร ทาใหคนทวไป

ไมทราบวามหนวยงานทดแลรบผดชอบงานปายทองเทยวของจงหวด ไมทราบถงมาตรฐานปาย

ไมทราบกฎระเบยบและขอพงปฏบต หนวยงานเทศบาลและองคกรปกครองระดบทองถน จะผลต

ปายในเขตทองถน ในชมชน หนวยงานการทองเทยวในจงหวด จะสนบสนนการผลตปายใน

สถานททองเทยวเทาน น สวนผ ประกอบการภาคเอกชนซงมจานวนมากทสด ซงไมไดรบเงน

สนบสนนจากภาครฐ กจะผลตปายทกอยางเองตามทตองการ เชน ปายบอกทาง ปายสถานท

ทองเทยว ปายชมชน ปายรานคา ปายทพกแรม และปายบอกขอมลขาวสารอกมากมายมหาศาล

ปายทปรากฏจงสรางปญหาทางดานการสอสาร ทาใหสบสน ความไมปลอดภยของผ ใช

รถใชถนน เกดมลภาวะทางสายตา บางสถานทมปายมากเกนไป ซ าซอนกน ทาใหส นเปลอง

ทรพยากร แรงงานและงบประมาณ ปายสวนใหญไมเปนไปตามมาตรฐานของกรมทางหลวง ไมได

รบอนญาตจากเจาหนาททองถนหรอขออนญาตแบบหนง แตทาอกอยางหนง ความไมเปนระเบยบ

ไมมมาตรฐาน รปแบบไมแนนอน อยในตาแหนงทไมเหมาะสม บางสถานทไมมปายบอกทางหรอ

มปายบอกทางมนอยเกนไป ขนาดของปายไมเหมาะสม ไมเกดประโยชนอยางแทจรง ปายในบาง


[50] สถานทไมมเอกลกษณทนาสนใจ ปายอยในสภาพทรดโทรม ขนาดของตวอกษรทใช ไมเหมาะสม

ไมมขอความภาษาองกฤษ

2. อตลกษณของทองถนทเหมาะสม ทจะนาไปใชในการออกแบบปายสญลกษณ

สาหรบการทองเทยวของจงหวด ควรใชเอกลกษณของจงหวดเสรมเขาไปในปายสาหรบการ

ทองเทยว เชน เอกลกษณในดานประวตศาสตรและบคคลสาคญ เอกลกษณในดานธรรมชาต


และผ ทสรางชอเสยงใหจงหวด เอกลกษณในดานการเกษตร พช ผลไม เอกลกษณในดานอาหาร

ทองถน หอยหลอด ปลาท ก งแมน า เอกลกษณในดานวฒนธรรมพ นเมอง ดนตร นาฏศลป

เอกลกษณในดานประเพณทองถน เทศกาลประจาป เอกลกษณในดานสถาปตยกรรม บานรมน า

เรอนไทย เอกลกษณในดานสงคม ความเปนมตรของชมชน ความปลอดภย เอกลกษณในดาน

อาหารทองถน อาหารไทย อาหารพ นเมอง เอกลกษณในดานเศรษฐกจ การคาทมนคง

ผลตภณฑอตสาหกรรม ผลตภณฑทองถน OTOP และเอกลกษณในดานอาหารทองถน ขนมไทย

ของหวาน เอกลกษณเหลาน เปนทร จกดสาหรบนกทองเทยวและเปนสงทชาวสมทรสงครามภมใจ

เปนอยางยง จะตองใชใหเหมาะสมตามประเภทของปาย ไมใชมากเกนไปจนรบกวนจดประสงคใน

การสอสารทเปนหลกใหญ

3. รปแบบของปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวดทควรจะเปน คอ ควรม

มาตรฐานในดานการสอสารทเปนสากล ควรใชขอความภาษาไทยเปนหลกและมภาษาองกฤษ

เสรมเขามาสาหรบชาวตางชาต เพองายตอการทาความเขาใจ เชน ปายบอกทาง สวนปายระบ

สถานททองเทยว อาจใสความเปนไทยหรอใหมภาพลกษณของจงหวดสมทรสงคราม โดยไมควร

เหมอนกบจงหวดอน ปายบอกทศทาง (Direction Sign) มความสาคญมากตอการเดนทาง ควรให

ความสาคญกบตวอกษรทมขนาดไดมาตรฐาน อานงาย ส นกระชบไดใจความ ปายระบสถานท

สาหรบการทองเทยว (Identifying Sign) และปายใหขอมลขาวสารสาหรบการทองเทยว

(Information Sign) มความสาคญตอการสงเสรมการทองเทยว อาจใชภาพถาย ภาพวาด เชน

ภาพสน า สน ามน สโปสเตอร สชอลก กราฟกหรอภาพลายเสน ภาพการตน ใชแผนทและ

สญลกษณตาง ๆ ของจงหวด เพอสรางเอกลกษณเฉพาะ งายตอการจดจา ใชสสนสดใสแตตองไม

รบกวนองคประกอบหลกของปาย รปแบบของปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวด

สมทรสงคราม ไดจากการใชผลการวจยในดานปญหาของปายและอตลกษณของจงหวด โดย

ประยกตเขากบหลกการออกแบบ ทมรายละเอยด ดงน


[51] 3.1 แนวคดทใชในการออกแบบ คอ แสดงความเปนไทย โดยใชอตลกษณของ

สมทรสงคราม เชน ประวตศาสตรและบคคลสาคญ ธรรมชาต ทวทศน แหลงทองเทยว วด โบสถ

ใชหลกการสอสารแบบสากล ใหชาวตางชาตสามารถเขาใจได สอดคลองกบทฤษฎทนทาง

วฒนธรรม (Cultural Capital) ของปแยร บรดเยอ ทวาทนไมไดหมายถงเฉพาะทนทเปนเงนทอง

เพยงอยางเดยว แตหมายถง ทนทางวฒนธรรม ทนทางปญญาและทนทางสงคม วฒนธรรมเปนสง

ทมคณคาตอวถชวตของสงคมและใหมลคาในทางใดทางหนง สาหรบจงหวดสมทรสงครามมทน

ทางวฒนธรรมครบทกมต สวนหนงเปนไปตามทฤษฎชาตพนธ (Ethnicity) mujเปนรปแบบของการ

แสดงออกซงความเปนทองถน ความสงคม การมวถชวตและวฒนธรรมเดยวกน ทาใหเกดการ

ตดตอสอสาร การถายทอดและการรบร ซงสนบสนนทฤษฎสญวทยา (Semiotic) ทเปนระบบของ

สญลกษณทางความคดของมนษยและทกสงทกอยางทอยรอบตวเรา เชน ภาษา รหส สญญาณ

เครองหมาย เปนความสมพนธกนระหวางรปสญญะ (Signifier) และความหมายสญญะ

(Signified) และมความเชอมโยงกบทฤษฎพหลกษณนยม (Pluralism) ทเปนการยอมรบความ

แตกตางหลากหลายทางชวภาพ กายภาพและวฒนธรรม ความแตกตางน นสามารถคงอยรวมกน

ไดทปรากฏในรปแบบของสงคม วฒนธรรม ทรพยากร ความร และอานาจ สงททาใหมองเหนความ

แตกตาง คอ ความเปนปจเจก ซงศกษาไดจากทฤษฎอตลกษณ (Identity) เปนแนวคดหรอการ

ปฏบตในทองถนทปรากฏในปจเจกบคคลและกลมชมชน เปนจตสานกสวนตวทย าเตอนวา ตวเอง

เปนใคร มทมาอยางไร ตางจากคนอนอยางไร

3.2 ใชองคประกอบในการออกแบบทแสดงอตลกษณของสมทรสงคราม คอ ใชลาย

ดอกจกทะเล ใชสโทนเหลอง สมและน าตาล แทนสประจาจงหวด ใชสญลกษณของจงหวด เชน

กลองแทนจงหวด ผลมะมวงแทนอาเภออมพวา ใชภาพถายสถานททองเทยว ใชตวอกษรไทยและ

องกฤษ เพอระบสถานททองเทยวและใหขอมลขาวสาร ตามทฤษฎการจดองคประกอบทางการ

ออกแบบ (Composition) ทฤษฎสในระบบมนเซลล (The Munsell Color System) ทฤษฎตว

อกษรไทย (Thai typeface) ตามหลกการออกแบบปายสญลกษณสาหรบการทองเทยว สงแรกท

ตองพจารณา คอ การสอสารทชดเจนในเวลาอนส น นนหมายถง การสอสารดวยตวอกษรหรอ

ขอความทอานงายไมยาวเยนเยอ ใชสตดกนททาใหมองเหนอยางชดเจน เหนไดดในทกสภาพ

อากาศ สภาพของแสง การสอสารดวยตวอกษร ไดผลดกวาการใชภาพ เพราะตองใชเวลาแปล

ความหมายนานกวา แตถาเปนปายระบสถานท การมภาพประกอบจะชวยเสรมขอความ เสรม

บรรยากาศ การใชกราฟกหรอลวดลายประดษฐสามารถเสรมรสนยมได แตอาจทาใหภาพลกษณด

แขงกระดาง ดเปนแบบแผนมากเกนไป


[52]

ภาพท 5.1 ตวอยางขององคประกอบทใชในการออกแบบปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของ

จงหวดสมทรสงคราม

แหลงทมา: จากผลการวจย

ภาพท 5.2 ตวอยางงานออกแบบปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวดสมทรสงคราม



[53] ขอเสนอแนะ

สาหรบการวจยในคร งตอไป อาจศกษามาตรฐานปายสญลกษณการทองเทยวของ

ตางประเทศ เพอประยกตใชกบประเทศไทยใหไดรปแบบทเปนสากล หรอศกษาปญหาและอต

ลกษณของจงหวดในภาคอน ๆทมจดเดนทางการทองเทยวทตางออกไป ขอเสนอแนะ มดงน

1. ขอเสนอแนะเชงนโยบาย

ปญหาเรองปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวดมมานานแลว ผ ใหขอมล

สาคญในพ นท ตอบตรงกนทกคน เปนเรองใหญทไมสามารถแกไดดวยคนกลมใดกลมหนง ตอง

ปรบตวกนท งหมด ต งแตระดบจงหวดลงไปถงผ ประกอบการ เพอสรางมาตรฐานกลาง มหนวยงาน

ดแลรบผดชอบเปนหลก มรปแบบทเหมาะสมกบทกวตถประสงค ทกสถานท ภาครฐควรสนบสนน

งบประมาณในการผลตปายหรอเปนผ ผลตปายใหกบทกภาคสวนทตองการ เพอลดการผลตปาย

ข นมาใชกนเอง

2. ขอเสนอแนะเชงปฏบตการ

ควรสรางความเขาใจกบผ ประกอบการทกระดบ ใหเหนถงขอดของการมระบบมาตรฐาน

ปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวด ใหเหนถงผลเสยของการไมมมาตรฐานปาย เชน

มลภาวะทางสายตา อบตเหตจากปายทอยในตาแหนงไมเหมาะสม ความส นเปลองดานตาง ๆ ท

ตองลงทน

3. ขอเสนอแนะเชงวชาการ

ควรสรางระบบมาตรฐานปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวด ใหมมาตรฐาน

ตามแบบสากล แตใหมความเปนไทยและมภาพลกษณเฉพาะของจงหวดสมทรสงคราม โดยใช

สญลกษณทแสดงอตลกษณของจงหวดในปายบอกทาง ใชสญลกษณทแสดงอตลกษณของแตละ

อาเภอหรอชมชนในปายระบสถานทและปายใหขอมลขาวสาร อาจสรางเอกลกษณเฉพาะจากการ

ใชองคประกอบตาง ๆในการออกแบบ เชน ภาพวาด ภาพลายเสน กราฟกและการใชสสนทสดใส


บรรณานกรม

คณะกรรมการฝายประมวลเอกสารและจดหมายเหต. 2544. วฒนธรรม พฒนาการทาง

ประวตศาสตร เอกลกษณและภมปญญาจงหวดสมทรสงคราม.

กรงเทพฯ : กระทรวงมหาดไทย.

จฑาพรรธ (จามจร) ผดงชวต. 2550. วฒนธรรม การสอสารและอตลกษณ.

กรงเทพฯ : สานกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ชยอนนต สมทวณช. 2540. วฒนธรรมคอทน.

กรงเทพฯ : สานกพมพ พ เพรส.

ประเวศ วะส. 2547. การพฒนาตองเอาวฒนธรรมเปนตวต ง.

กรงเทพฯ : สานกงานคณะกรรมการวฒนธรรมแหงชาต กระทรวงวฒนธรรม.

. 2551. จดเปลยนประเทศไทย หวใจคอชมชน.

กรงเทพฯ : สานกพมพ กรน ปญญาฌาณ.

. 2547. ปญญาเพอการพฒนาประเทศ.

กรงเทพฯ : สถาบนคลงสมองของชาต.

. 2541. ยทธศาสตรชาต เพอความเขมแขงทางเศรษฐกจ สงคมและศลธรรม.

กรงเทพฯ : สานกพมพหมอชาวบาน.

ยาใจ ศรวโรจนและคณะฯ. 2545. ระบบมาตรฐานคณภาพการจดการทองเทยว

ตาบลปลายโพงพางอาเภออมพวา จงหวดสมทรสงคราม.

กรงเทพฯ : สานกงานกองทนสนบสนนการวจย.

วรรณศลป พรพนธ และคณะฯ. 2548. แผนทมรดกทางวฒนธรรมชมชนอมพวา

จงหวดสมทรสงคราม.

กรงเทพฯ : คณะสถาปตยกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สานกงานนโยบายและแผนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม. 2548.

แผนทสงแวดลอมทางวฒนธรรมจงหวดสมทรสงคราม. กรงเทพฯ.

เอ อเอนด ดศกล ณ อยธยา. 2543. ระบบปายสญลกษณ.

กรงเทพฯ : บรษท พลสเพลส จากด.

Bourdieu, Pierre. 2003. The social structures of the economy.

Cambridge : Polity Press.


Kobayashi, S. 1991. Color image scale.

Tokyo : Kodansha International.

Storey, John. 1999. Cultural consumption and everyday life.

London, UK: Arnold.

Throsby, D. 2001. Economics and culture.

London : Cambridge University Press.

Wong, W. 1993. Principles of form and design.

New York : Van Nostrand Reinhold.


ประวตผ วจย


ตาแหนงและสถานททางานปจจบน

อาจารยประจาสาขาวชาออกแบบกราฟกและมลตมเดย

คณะเทคโนโลยอตสาหกรรม มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา

การศกษา

2534 ศลปกรรมศาสตรบณฑต ออกแบบกราฟก คณะศลปกรรมศาสตร จฬาฯ

2548 ศลปกรรมศาสตรมหาบณฑต ออกแบบกราฟกและความคดสรางสรรคทางโฆษณา

คณะศลปกรรมศาสตร จฬาฯ

2551 กาลงศกษา ศลปกรรมศาสตรดษฎบณฑต สาขาการวจยและความคดสรางสรรค


ผลงานทางวชาชพ

2533 – 2536 Production Designer : Pacific Inter Communication

2536 – 2539 Senior Graphic Designer : Prakit & FCB

2539 – 2551 Senior Graphic Art Director : J. Walter Thompson

2541 ACT Media Best Creative Awards

ผลงานทางวชาการ

2549 – 2551 อาจารยพเศษ คณะนเทศศาสตร มหาวทยาลยธรกจบณฑตย

2549 – 2551 กรรมการหลกสตร (สายวชาชพ) และอาจารยพเศษ คณะศลปกรรมศาสตร

มหาวทยาลยธรกจบณฑตย

2549 – 2551 วทยากรพเศษ (การวจยและการโฆษณา) ภาควชานฤมตศลป


2551 รางวลดเดน จากการนาเสนอบทความวจยเรอง Women newspaper

design : the use of graphic design elements subject to the suitable


character. ในการประชมเสนอผลงานวจยระดบบณฑตศกษาแหงชาต คร งท

9 ณ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยบรพา 14 - 15 มนาคม 2551

2552 บทความวชาการเรอง “ปรากฏการณดจตอล” ในวารสารวชาการ คณะ

เทคโนโลยอตสาหกรรม ปท 8 ฉบบท 8 ปการศกษา 2551 มหาวทยาลยราช

ภฏสวนสนนทา

2553 ทนวจยเรอง ออกแบบระบบปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวด

สมทรสงคราม ทนวจยประเภทงบประมาณแผนดน ป 2553 มหาวทยาลยราช

ภฏสวนสนนทา

2553 บทความวจยเรอง Urban Culture and Islamic Design for Halal Products

ในการประชมเสนอผลงานวจยระดบบณฑตศกษา The 8th Academic

Forum on Urban Culture Research “Empowering Urban Culture and

Creativity: Art, Publicity and Transformation” ณ บณฑตวทยาลย

จฬาลงกรณมหาวทยาลย 9 – 10 มนาคม 2553

2553 บทความวจยเรอง การออกแบบระบบปายสญลกษณสาหรบการทองเทยว

ของจงหวดสมทรสงคราม ในการประชมเสนอผลงานวจยระดบบณฑตศกษา

ณ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏราไพพรรณ 14 - 15 มถนายน 2553

2553 บทความวจยเรอง การประยกตใชอตลกษณของจงหวดสมทรสงครามสาหรบ

ปายสญลกษณการทองเทยว ในการนาเสนอผลงานวจยแหงชาต 2553 ณ

ศนยประชมบางกอกคอนเวนชนเซนเตอร 26 - 30 สงหาคม 2553

2553 บทความวชาการเรอง อสลาม ความงามและการออกแบบ ในวารสารวชาการ

คณะเทคโนโลยอตสาหกรรม ปท 9 ฉบบท 9 ปการศกษา 2553 มหาวทยาลย

ราชภฏสวนสนนทา


ภาคผนวก ก

โครงสรางการสมภาษณ

เรอง เอกลกษณของจงหวดและปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวดสมทรสงคราม

การสมภาษณน เปนสวนหนงของการทาวจย เรอง การออกแบบระบบปายสญลกษณสาหรบการ

ทองเทยวของจงหวดสมทรสงคราม ของอาจารยจากคณะเทคโนโลยอตสาหกรรม มหาวทยาลยราช

ภฏสวนสนนทา โดยความเหนชอบจากมหาวทยาลยฯ จงใครขอความรวมมอจากทาน ในการตอบ

คาถามตามความเปนจรง เนองจากขอมลทไดรบจะเปนประโยชนอยางมากในการวจย และหวงเปน

อยางยงวา จะเปนประโยชนตอชาวสมทรสงครามทกทาน ท งน ผวจ ยขอกราบขอบพระคณมา ณ

โอกาสน ดวย

1. หนวยงานทดแลรบผดชอบปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวดสมทรสงคราม 2. เปนหนวยงานประเภทใด

3. หนวยงานดงกลาว ทางานรวมกบหนวยงานอะไรบาง

4. ปญหาหลกของปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของสมทรสงคราม มอะไรบาง5. ปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวด แสดงเอกลกษณของสมทรสงครามหรอไม6. ปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของสมทรสงคราม มแนวความคดทเปนเอกภาพไปใน

ทศทางเดยวกนหรอไม

7. องคประกอบของปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวดสมทรสงคราม มอะไรบาง

8. ปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวดสมทรสงคราม ควรมแนวทางแบบใด9. ปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวดสมทรสงคราม ควรมรปแบบอยางไร10. ปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวดสมทรสงคราม ควรแสดงเอกลกษณอะไรบาง


11. ทศนคตเกยวกบเอกลกษณของจงหวดสมทรสงคราม เชน ตลาดน า ว ด บานรมน า ทะเล ผลไม

ศลปะไทย อาหารทะเล เมองเกา สถานรถไฟแมกลอง อทยาน ร.212. ทศนคตเกยวกบการใชภาพถาย ในปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของสมทรสงคราม13. ทศนคตเกยวกบการใชภาพวาด ในปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของสมทรสงคราม14. ทศนคตเกยวกบการใชกราฟกหรอรปทรงเรขาคณต ในปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของ

สมทรสงคราม15. ทศนคตเกยวกบการใชตวอกษร ขอความหรอคาบรรยาย ในปายสญลกษณสาหรบการทองเทยว

ของสมทรสงคราม16. ทศนคตเกยวกบการใชสสน ในปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของสมทรสงคราม17. ทศนคตเกยวกบการใชสญลกษณของจงหวด ในปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของ

สมทรสงคราม


ภาคผนวก ข

แบบสอบถาม

เรอง เอกลกษณของจงหวดและปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวดสมทรสงคราม

แบบสอบถามฉบบน เปนสวนหนงของการทาวจย เรอง การออกแบบระบบปายสญลกษณสาหรบ

การทองเทยวของจงหวดสมทรสงคราม ของอาจารยจากคณะเทคโนโลยอตสาหกรรม มหาวทยาลย

ราชภฏสวนสนนทา โดยความเหนชอบจากมหาวทยาลยฯ จงใครขอความรวมมอจากทาน ในการ

ตอบคาถามตามความเปนจรง เนองจากขอมลทไดรบจะเปนประโยชนอยางมากในการวจย และ

หวงเปนอยางยงวา จะเปนประโยชนตอชาวสมทรสงครามทกทาน ท งน ผ วจยขอกราบขอบพระคณ

มา ณ โอกาสน ดวย

สวนท 1 ขอมลทางประชากร

คาชแจง : โปรดกรอกขอมลและทาเครองหมาย ในชองททานคดวาเหมาะสมทสด

1. เพศ

ชาย หญง

2. อาย

18 – 25 ป 26 – 35 ป 36 – 45 ป

46 – 55 ป 56 – 65 ป 66 ป ข นไป

3. ระดบการศกษา

ประถมศกษา มธยมศกษา

อนปรญญา (ปวช./ปวส.) ปรญญาตร

ปรญญาโท ปรญญาเอก

4. อาชพ

เกษตรกร คาขาย ธรกจสวนตว

ขาราชการ อาจารย - นกวชาการ แมบาน

พนกงานรฐวสาหกจ รบจางท วไป อนๆ.....................................

5. บทบาทหนาทในสวนปกครองทองถน

มต าแหนง เปน..................................................... ไมมตาแหนงใด ๆ

6. บทบาทหนาทในชมชน

มต าแหนง เปน..................................................... ไมมตาแหนงใด ๆ


สวนท 2 ความคดเหนของสมาชกในชมชน

คาชแจง : โปรดกรอกขอมลททานคดวาเหมาะสมทสด

1. จงหวดสมทรสงคราม มหนวยงานเกยวกบปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวด

หรอไม

ม ไมม

2. ถาม กรณาแจงชอหนวยงาน

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

3. หนวยงานดงกลาว ทางานรวมกบหนวยงานอะไรบาง

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

4. ปญหาหลกของปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวด มอะไรบาง

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

5. ทานคดวา ภาพรวมของปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวด แสดงเอกลกษณของ

จงหวดสมทรสงคราม หรอไม

แสดง ไมแสดง

6. ทานคดวา ภาพรวมของปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวด มแนวความคดทเปน

เอกภาพไปในทศทางเดยวกน หรอไม

มเอกภาพ ไมมเอกภาพ


7. ทานคดวา องคประกอบของปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวดสมทรสงคราม ม

อะไรบาง (ตอบไดมากกวา 1 ขอ)

ภาพถาย

ภาพวาด

กราฟกหรอรปทรงเรขาคณต

ตวอกษร ขอความ คาบรรยาย

การใชส

สญลกษณของจงหวด

8. ทานคดวา ปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวดสมทรสงคราม ควรมแนวทางแบบใด

แบบสากล แบบไทย อนๆ................................

9. ทานคดวา ปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวดสมทรสงคราม ควรมรปแบบอยางไร

แบบสมทรสงคราม เหมอนจงหวดอน อนๆ................................

10. ทานคดวา ปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวดสมทรสงคราม ควรแสดงเอกลกษณ

อะไรบาง (ตอบไดมากกวา 1 ขอ)

ประวตศาสตร

ภมประเทศและธรรมชาต

ชมชนและสถาปตยกรรม

ศาสนาและวฒนธรรม

สงคมและเศรษฐกจ

ศลปะและบคคลสาคญ


คาชแจง : โปรดตอบคาถามแตละขอ โดยทาเครองหมาย ในชองททานคดวาเหมาะสมทสด

ความหมายของคาระดบคะแนน : 5 = เหนดวยมากทสด, 4 = เหนดวยมาก, 3 = เหนดวยปานกลาง,

2 = เหนดวยนอย, 1 = เหนดวยนอยทสด

ทานเหนดวยแคไหน ในเรองตอไปน

5

มาก

ทสด

4

มาก

3

ปาน

กลาง

2

นอย

1

นอย

ทสด

1. เอกลกษณของจงหวดสมทรสงคราม คอ ตลาดน า

2. เอกลกษณของจงหวดสมทรสงคราม คอ ว ด

3. เอกลกษณของจงหวดสมทรสงคราม คอ บานรมน า

4. เอกลกษณของจงหวดสมทรสงคราม คอ ทะเล

5. เอกลกษณของจงหวดสมทรสงคราม คอ ผลไม

6. เอกลกษณของจงหวดสมทรสงคราม คอ ศลปะไทย

7. เอกลกษณของจงหวดสมทรสงคราม คอ อาหารทะเล

8. เอกลกษณของจงหวดสมทรสงคราม คอ เมองเกา

9. เอกลกษณของจงหวดสมทรสงคราม คอ สถานรถไฟแมกลอง

10. เอกลกษณของจงหวดสมทรสงคราม คอ อทยาน ร.2

คาชแจง : โปรดตอบคาถามแตละขอ โดยทาเครองหมาย ในชองททานคดวาเหมาะสมทสด

ความหมายของคาระดบคะแนน : 5 = เหนดวยมากทสด, 4 = เหนดวยมาก, 3 = เหนดวยปานกลาง,

2 = เหนดวยนอย, 1 = เหนดวยนอยทสด

ทานเหนดวยแคไหน ในเรองตอไปน

5

มาก

ทสด

4

มาก

3

ปาน

กลาง

2

นอย

1

นอย

ทสด

1. ใชภาพถาย ในปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวด


2. ใชภาพวาด ในปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวด


3. ใชกราฟกหรอรปทรงเรขาคณต ในปายสญลกษณสาหรบการ

ทองเทยวของจงหวดสมทรสงคราม

4. ใชตวอกษร ขอความหรอคาบรรยาย ในปายสญลกษณสาหรบ


การทองเทยวของจงหวดสมทรสงคราม

5. ใชสสน ในปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวด


6. ใชสญลกษณของจงหวด ในปายสญลกษณสาหรบการทองเทยว



ภาคผนวก ค

สวนของการออกแบบ

การออกแบบระบบปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของจงหวดสมทรสงคราม

1. อตลกษณของทองถนทเหมาะสมทจะนาไปใชในการออกแบบปายสญลกษณสาหรบ

การทองเทยวของจงหวดสมทรสงคราม

ภาพท 6.1 เอกลกษณในดานประวตศาสตร


ภาพท 6.2 เอกลกษณในดานบคคลสาคญ



ภาพท 6.3 เอกลกษณในดานศลปนและผ ทสรางชอเสยงใหจงหวด


ภาพท 6.4 เอกลกษณในดานธรรมชาต ทวทศน แหลงทองเทยว



ภาพท 6.5 เอกลกษณในดานศาสนา ศาสนสถาน วด โบสถ


ภาพท 6.6 เอกลกษณในดานการเกษตร พช ผลไม


ภาพท 6.7 เอกลกษณในดานอาหารทองถน หอยหลอด ปลาท ก งแมน า



ภาพท 6.8 เอกลกษณในดานอาหารทองถน ขนมไทย ของหวาน


ภาพท 6.9 เอกลกษณในดานวฒนธรรมพ นเมอง นาฏศลป


ภาพท 6.10 เอกลกษณในดานวฒนธรรมพ นเมอง ดนตร



ภาพท 6.11 เอกลกษณในดานเศรษฐกจ การคาทมนคง ผลตภณฑอตสาหกรรม ผลตภณฑ

ทองถน OTOP


ภาพท 6.12 เอกลกษณในดานสงคม ความเปนมตรของชมชน ความปลอดภย



2. องคประกอบทจะนาไปใชในการออกแบบปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวของ

จงหวดสมทรสงคราม

ภาพท 6.13 องคประกอบทเปนตวอกษร


ภาพท 6.14 องคประกอบทเปนภาพถาย



ภาพท 6.15 องคประกอบทเปนส


ภาพท 6.16 องคประกอบทเปนภาพวาด



ภาพท 6.17 องคประกอบทเปนภาพการตน


ภาพท 6.18 องคประกอบทเปนภาพกราฟกและลายเสน



ภาพท 6.19 องคประกอบทเปนแผนท


ภาพท 6.20 องคประกอบทเปนลายไทย



3. รปแบบปายสญลกษณสาหรบการทองเทยวทควรจะเปนของจงหวดสมทรสงคราม

ภาพท 6.21 ตวอยางปายสญลกษณสาหรบการทองเทยว ประเภทปายระบสถานท



ภาพท 6.22 ตวอยางปายสญลกษณสาหรบการทองเทยว ประเภทปายบอกทศทาง



ภาพท 6.23 ตวอยางปายสญลกษณสาหรบการทองเทยว ประเภทปายใหขอมลขาวสาร



ภาพท 6.24 ตวอยางปายสญลกษณสาหรบการทองเทยว ประเภทปายบอกทศทาง



Documents

รายงานการวิจัย · กุ้งแม่นํÊา อัตลักษณ์ในด้านวัฒนธรรมพืÊนเมือง ดนตรี