สรปรายงานโครงการพฒนาสหกจศกษาวนท 30 เมษายน 2552

ณ หองทานตะวน โรงแรมหาดใหญพาราไดส แอนด รสอรทจดโดย มหาวทยาลยหาดใหญ

คำากลาวรายงาน โครงการพฒนาสหกจศกษา โดย ผชวยศาสตราจารย ดร.อนนต ทพยรตน รองอธการบด ฝายวชาการ มหาวทยาลยหาดใหญ

“กราบเรยนทานประธาน คณะกรรมการบรหารเครอขาย เพอการพฒนาอดมศกษาภาคใตตอนลาง รองศาสตราจารย ดร.บญสม ศรบำารงสข ประธานพธเปดโครงการพฒนาสหกจศกษา ในนามของเครอขายและผเขารวมประชมขอขอบพระคณทานประธานทใหเกยรตมาเปนประธานในวนน เครอขายสถาบนการศกษาภาคใตตอนลางเปน 1 ใน 9 เครอขายของประเทศ มสถาบนอดมศกษาภายในเครอขาย จำานวน 8 สถาบน ไมรวมวทยาลยชมชน ไดแก

- มหาวทยาลยสงขลานครนทร - มหาวทยาลยหาดใหญ - มหาวทยาลยทกษณ - มหาวทยาลยราชภฏสงขลา - มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลศรวชย

- มหาวทยาลยราชภฏยะลา - มหาวทยาลยอสลามยะลา- มหาวทยาลยนราธวาสราชนครนทร โดยมมหาวทยาลยสงขลานครนทรเปนแมขาย ในจำานวน 8 สถาบนดง

กลาว ม 5 สถาบนทดำาเนนการ สหกจศกษา บางสถาบนมการดำาเนนการสหกจศกษาเพยงบางสาขา บางสถาบนกดำาเนนการในหลายสาขา หลายคณะ และมองคกรผใชบณฑตหรอสถาบนผใชบณฑต หรอสถานประกอบการใหความรวมมอในโครงการสหกจศกษากบทกสถาบนในภาคใตตอนลางรวม 140 องคกร ซงเปนองคกรในพนท นอกพนท และตางประเทศ สำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา และสถาบนสหกจศกษา มนโยบายสนบสนน สงเสรม

1

ขยายการจดระบบสหกจศกษาทงในเชงคณภาพและปรมาณ เพอใหเกดความตอเนองและยงยน โดยเลงเหนวาระบบสหกจศกษาเปนกลไกสำาคญในการพฒนาบณฑตใหสมบรณไดอยางแทจรง โดยอาศยความรวมมอแบบบรณาการระหวางผทเกยวของ ทผานมาสมาคมสหกจศกษาและสำานกงานคณะกรรมการ การอดมศกษาไดใหการสนบสนนงบประมาณจดกจกรรมเพอพฒนาสหกจศกษาในหลายลกษณะ ทสำาคญคอ

1. การวจยเรองการศกษา สถานภาพและความพรอมในการศกษาสหกจศกษาเชงบรณาการ ความรวมมอเพอพฒนาเครอขายพฒนาสหกจศกษาภาคใตตอนลางเครอขายทกประเทศ ในโครงการนมหาวทยาลยหาดใหญเปนผรบผดชอบในโครงการวจย โดยความรวมมอจากทกสถาบนการศกษา และองคกรผใชบณฑตในภาคใตตอนลางซงกำาลงดำาเนนการอย และยงมโครงการอนๆอก

2. โครงการอบรมสหกจศกษา 4 หลกสตร ใหแกสถาบนศกษาและองคผใชบณฑตทง 9 เครอขายไดดำาเนนการแลว 2 หลกสตรทพระนครศรอยธยา ยงเหลออก 2 หลกสตรซงผแทนสถาบนเครอขายทวประเทศของภาคใตตอนลาง ไดสงตวแทนเขารบการอบรมในโครงการดงกลาว

3. การจดตงชมรมสหกจศกษาภายใตเครอขายทง 9 มหาวทยาลยไดรบเกยรตและเครอขายภาคใตตอนลาง ใหเปนสถาบนเจาภาพจดตงชมรม ซงกำาลงดำาเนนการ

4. การประชมพฒนาสหกจศกษาทง 9 เครอขาย ไดแกโครงการวนน สำาหรบโครงการวนน มหาวทยาลยหาดใหญไดรบเกยรต และความไววางใจจากเครอขายภาคใตตอนลางใหเปนเจาภาพ และทำางานรวมกบสถาบนเครอขายทงหมด การจดทำาโครงการพฒนาสหกจศกษาในครงน มวตถประสงคสำาคญดงตอไปนประการท 1 เพอเพมพนความร ความเขาใจในสาระและกระบวนการ

เกยวกบระบบสหกจศกษาตามมาตรฐานตามการดำาเนนงานสหกจศกษาของสมาคม

2

ประการท 2 เพอแลกเปลยนประสบการณ ความคดเหน และขอเสนอแนะ แนวทางในการดำาเนนงานสหกจศกษารวมกนระหวางผทเกยวของในเชงบรณาการความรวมมอ

ประการท 3 เพอเปนการสนบสนน และสงเสรมนโยบายการขยายขอบเขต การดำาเนนงานสหกจศกษาใหกวางขวางยงขน

ผเขารวมประชมในครงนประกอบดวย ผบรหาร คณาจารย นกศกษา ของเครอขายภาคใตตอนลาง การดแลของเครอขายทง 8 และผแทนจากสถานประกอบการจำานวน 50 สถานประกอบการ รวมจำานวนทงหมด 200 คน สำาหรบวทยากรในการประชมครงน ประกอบดวย ดร.สมพนธ ศลปนาฏ ซงทานเปนทงอปนายกสมาคมสหกจศกษาไทย

เปนรองประธานคณะกรรมการบรษท เวสเทรน ดจตอล ประเทศไทย จำากด และประธานอตสาหกรรมจงหวดนครราชสมา ซงนบวา ดร.สมพนธ ศลปนาฏ เปนบคคลทมคณลกษณะทเกยวของกบสหกจศกษาทกประการ

วทยากรคนตอไปคอ ผชวยศาสตราจารย ดร.ผดงศกด สขสอาด ผอำานวยการสหกจศกษาและพฒนาอาชพมหาวทยาลยวลยลกษณ ตอไป คณบญชวย จงศรวฒนธำารง ประธานกตตมศกด หอการคาจงหวดสงขลา และคณรฐเขตต พจนกนกคณ ผจดการเซลทรลภาคใต รเทล คอรเปอเรชน จำากด ในการจดครงนกมตวแทนนกศกษามหาวทยาลยทมประสบการณเกยวกบสหกจศกษา ทงจากมหาวทยาลยสงขลานครนทร และมหาวทยาลยหาดใหญเขามามสวนรวมในการประชมและเขามาเปนวทยากร บดนไดเวลาอนสมควรจงขอเรยนเชญ ทานประธานไดกลาวเปดรายงาน ขอกราบเรยนเชญ”

คำากลาวเปดโครงการพฒนาสหกจศกษาของทานประธาน รองศาสตราจารย ดร.บญสม ศรบำารงสข อธการบด มหาวทยาลยสงขลานครนทร

“ กราบเรยนทานอาจารยประณต ดษยะศรน ทานรองอธการบดฝายวชาการ มหาวทยาลยหาดใหญ ทานผบรหารสถาบนในเครอขาย ทานนายกสมาคมสหกจศกษา ทานคณาจารย ทานผมเกยรต และนกศกษาทเขารวมการ

3

สมมนาทเคารพทกทาน รสกเปนเกยรตอยางสงทไดรบเกยรตจากมหาวทยาลยหาดใหญ ไดรบเกยรตจากเครอขายอดมศกษาภาคใตตอนลาง ใหมารวมเปดโครงการพฒนาสหกจศกษาในครงน ขอแสดงความขอบคณมหาวทยาลยหาดใหญ ทไดเปนผดำาเนนการหลกในเรองของการจดใหมโครงการพฒนา สหกจศกษาขนมาในครงน มความรสกชนชมมหาวทยาลยหาดใหญทมความเจรญกาวหนา ทงในมตวชาการ ทงในมตทพยายามทจะสรางบณฑตทมคณธรรมใหกบสงคมไทย ทงในมตของการขยายสาขา และการผกสมพนธกบมหาวทยาลยตางประเทศ ซงผมกไดทราบถงความเจรญรงเรองของมหาวทยาลยหาดใหญ ทจะเปนมหาวทยาลยหลก เปนมหาวทยาลยทเคยงคภาคใตในอนาคตตอไป จงขอกราบแสดงความยนดกบทานผบรหารทกทาน ทไดมสวนรวมในการพฒนามหาวทยาลยหาดใหญ จนเปนของขวญอนลำาคาของสงคมไทย ขอแสดงความขอบคณคณะกรรมการอดมศกษาแหงชาต หรอ สกอ. ทใหการสนบสนนการพฒนาเครอขายภาคใตตอนลางของพวกเรา ไดดตลอดมา

การสนบสนนใหมโครงการสหกจศกษาในครงน เปนมตใหมของการศกษาไทยทแทจรง เพราะวาสหกจศกษานอกจากจะสรางบณฑตใหตรงกบความตองการของภาคอตสาหกรรม ยงสรางนกศกษาสหกจศกษาของเราใหสมผสกบโลกความเปนจรงในภาคอตสาหกรรม เพราะจดออนของทกมหาวทยาลย จะมจดออนระหวางทฤษฎ และชองวางในหองเรยนกบโลกของความเปนจรง สหกจศกษาจงเปนกลไกหนงของการเรยนการสอนในมหาวทยาลยทเชอมโยงปดชองวางระหวางโรงเรยน และหองเรยนได และเปดใหนายจางเหนความสามารถของนกศกษา นกศกษาเองกสามารถเหนธรรมาภบาลของบรษท จงเปนการนำา Supply กบ Demand มาเขาดวยกน

ปจจบนสหกจศกษาของไทยมความรงเรองมาตามลำาดบ ถงแมในประเทศไทยการเขามาในระดบอดม ศกษา ซงมขนาด 2 ลานกวาคน อาจจะมมากกวาอยในหลกสตรสหกจศกษาจำานวนหมน แตอยางไรกดสงเหลานเปนมตใหมทสงคมไทยจะเขาสสงคมทเขมแขงทมากขน ดวยการใหความสนใจในเรองของการจดการเรยนการสอนแบบสหกจศกษาตอไป

การขยายตว การเจรญรงเรองของสหกจศกษาจะดำาเนนตอไปเคยงขางกบสงคมไทย มหาวทยาลยหาดใหญนนมความใกลชดกบประเทศมาเลเซย จงม

4

ความเปนไปไดอยางสงวา สหกจศกษาสามารถสงนกศกษามหาวทยาลยหาดใหญเขาไปอยกบอตสาหกรรมของประเทศมาเลเซย

ประเทศมาเลเซยเปนประเทศทกำาลงเจรญเตบโตทงภาคอตสาหกรรมและบรการ และยงมความตองการทางดานแรงงานอกมากมาย และการทเราเปดโอกาสใหสหกจศกษาขามพนพรมแดนออกไป เปนโอกาสใหบณฑตของเราไดมประสบการณ และกาวไปขางหนา และสามารถทจะขบเคลอนใหไปสการเปนประชาคมอาเซยนไดรวดเรวขน มหลายบรษทของไทยทไปลงทนในประเทศมาเลเซย เพราะฉะนนความเปนไปไดทเราจะเขาไปทำาสหกจศกษา ศกษาในภาคอตสาหกรรมกบมาเลเซย มความเปนไปได ระบบสหกจศกษาไทย ถาไดรบการดแลฟมฟกอยางมงมนกจะมความกาวหนา และเจรญรงเรองไรขดจำากดอยางแนนอน

การจดโครงการพฒนาสหกจศกษาในวนน ถอไดวามความสำาคญกบทกฝาย ทง 8 สถาบน ในภาคใตตอนลาง ทจะมโอกาสมาแลกเปลยน เรยนร และนำากระบวนการทมประสทธภาพมาชวยกนพฒนาระบบสหกจศกษาของเราตอไป บดนไดเวลาอนสมควร กระผมขอเปดงานโครงการพฒนาสหกจศกษา ณ บดน และขอใหการดำาเนนงานเปนไปดวยความเรยบรอย ประสบความสำาเรจลลวงตามวตถประสงคทตงไว ขอกราบขอบคณและสวสดทกทาน”

บรรยายพเศษ เรอง อนาคตสหกจศกษากบคณภาพของบณฑตและความตองการของตลาดแรงงาน ดวยความมงหวงของสงคม โดยทาน ดร.สมพนธ ศลปนาฎ อปนายกสมาคมสหกจศกษาไทย และรองประธานบรษท เวสเทรน ดจตอล ( ประเทศไทย ) จำากด

“ สวสดครบ วนนคอนขางจะโชคด ไดพดเปนคนแรก กจะพยายามทำาให 1 ชวโมง เกดประโยชนสงสดคมคากบทหลายๆคนมาฟงในวนน และไดเดนทางมาตงแตเมอวาน มความรสกวาจะตองรบผดชอบในสงทนำา เสนอใน 1 ชวโมง ตอจากนใหเกดประโยชนกบทกๆคนในหองนใหมากทสด คงจะไมใชเวลาทง 1 ชวโมงในการนำาเสนอจากขางบนลงไปอยางเดยว คงจะพยายามใชเวลาประมาณครงหนง ใหประสบการณ ใหมมมองเกยวกบ สหกจศกษาไทย และจะรกษาเวลา

5

ในชวงทายไว เชอเหลอเกนวาคงจะมคำาถาม มขอชแนะ หรอขอแนะนำา สงเหลานนาจะไปใชประโยชนในชวงหลงของการนำาเสนอในภาคตน เรมเขาเรองเลยแลวกนวา วนนทำาไมตองใช สหกจศกษา ขอเปดประเดนในประเดนแรกเกยวกบเรองระบบการศกษาไทย เมอวานนไดมโอกาสพบปะอาจารยบางทาน กมการคยกน มการถกกน มการวเคราะหกน และมองเหนปญหาทคลายๆกน กคอวา วนนเราตองยอมรบวาการศกษาไทยตอนนมวกฤตอย วกฤตหลกๆกคอ สภาพสงคมทเปลยนแปลงแลวพบวา เสาหลกของสงคมไมวาจะเปนภาคเศรษฐกจ ภาคสวนสงคม ภาคสวนอะไรกแลวแตทเราเหนปญหามากมายไปหมด ทงในประเทศ เราเอง แมกระทง สอง สามปทผานมา เดอนทผานมา ทกอยางจะสมพนธกนหมด แลวตองยอมรบวกฤตสงคมตอนน

การศกษาเปนปญหาหนงททำาใหสงคมวนวายมาถงทกวนน อยากจะจดประเดนวาวนนการศกษาไทยเรา เรงผลตคนมา ผมวาขาดวสยทศน ขาดกลยทธ ขาดจดมงหมายทชดเจนวาเราจะทำาการศกษาไทยไปในทางใด แลวถาเราดเดกอายประมาณ 20 - 22 ปจบการศกษาจากอดมศกษาไป จะตองใชชวตทเหลออก 50 ปในสงคมไทย ผมวาเปนเรองใหญโตมาก แลวจะพบไดเลยวา อดมศกษากด หรอแมกระทงการศกษากด ระดบขนพนฐานกด เราไมไดวางแผนพฒนาการศกษา เพอทจะไปตอบสนองของคนทจะตองใชชวตหลงอดมศกษาอก 50 ป เพราะฉะนนโลกของการผลต กบโลกของการศกษาทเอาไปใช ไมไดนำามาเชอมกนแลวกเปนโลกจากตางฝาย ตางทำาอยางแทจรง

วนนคนทนำาบณฑตไปใช ผมคนหนงทอยในภาคของการทำางาน องคกรเรา เรามคนทจบจากระดบอดมศกษาขนไปเยอะมาก เรากจะเหนทงสอ สอหนงสอพมพกด ทวกด จะหาการศกษาอยตลอดเวลาวาทำาไมคณผลตบณฑต คนออกมาไมตรงกบผมตองการเลย ทำาไมคณผลตเดกมาผมตองเสยเวลาอก 6 เดอน อก 9 เดอนในการฝกคนเหลา นน ทำาไมคณถงฝกเดกออกมาขาดความกระตอรอรน ขาดความรบผดชอบ เราจะไดยน แตคำาบน คำาดา คำาต หรอคำาตอวาอยางมากมาย ในขณะเดยวกนในสถานศกษากยงมขอโตแยง วาจะเปนเรองของการขาดทน กำาไร ในเรองของขอจำากดของคณาจารย ของทรพยากรในมหาวทยาลย และสงหนงทขาด มอยไมนอยคอ ไมรเหมอนกนวาเราจะผลตบณฑตไปใหใคร และเขาตองการอยางไร ถาเรามองจากเบองบน เราจะพบไดเลย

6

วาปญหาหลกๆ การขาดความเปนเจาของในตวนกศกษา จรงๆแลวใครเปนเจาของนกศกษา นคอสงทเรานา จะมาวเคราะหกนมากกวาน ผมวาวนนครอบครว และหลายครอบครวกละเลยในตวลก และผลกภาระไปใหกบสถานศกษา สถานศกษาเองกมอะไรกระทบกระทงอาจารยมากมาย จนกระทงผมเชอเลยวา วนนในหลายๆพนทความเปนเจาเขาเจาของตวนกศกษาหายไป ผมพยายามยอนหลงไปเมอตอนวยเดก ผมยงมความรสกเลยวา ความสมพนธระหวางผม กบครประจำาชน ป.1 กด ป.2 กด ป.3 กด มมากกวาวนนเยอะแยะมากเลย มหนำาซำาคนทเอาบณฑตเราไปใช กลบเหมอนคนทสงพซซาแลวกรออยทบาน คดวาแคโทรมา เตรยมเงนมา แครอยกวาบาท กจะไดพซซาโดยทอยทบานอยางเดยว นคอวกฤตของไทยในทกวนน ความเปนเจาของทหายไป และความรวมไมรวมมอในเชงรก ระหวางสามมตของภาคไมเกดขนในเมองไทย

วนนถามองบณฑตทงแตวนแรกของการเขามาเรยนในป 1 จนกระทงจบ ซงสวนใหญกจบไปใน 4 ปกด ผมคดวาในชวงของวนเวลา ในชวงพนเศษๆ ทอยในมหาวทยาลย ผมคดวาเขาขบเคลอนโดยทไมมแนวทางทชดเจน และไมรแนวทางดวยซำาวา หลงจากวนสดทายของการเดนออกไปจากอดมศกษา เขาจะไปเจออะไร เขาจะตองตระเตรยมอะไร เขาจะตองเรมฝกอยางไรใน 4 ปน เพอทจะไปรบกบการเปลยนแปลงในสงนน ตรงนกคอปญหาหลกๆของเรา และตอไปผมจะลงรายละเอยดเพมขนในพนฐาน แตนเปนรายละเอยดปพนใหเหนวาทำาไมวนนเราจงพดถงสหกจศกษากนเยอะ

หากยอนหลงไปนดหนง คนในหองนผมเชอวาหลายๆคนตอนเรยนระดบอดมศกษา เคยไดมโอกาสไปฝกงาน เหมอนกบผมเองตอนทเรยนวศวกรรมศาสตร ทมหาวทยาลยเกษตรศาสตร ปลายป 3 ผมกไดไปฝก 45 วนทผมไดไปอยในบรษทนน ไดเบยเลยงในสมยนน 60 บาทตอวนกถอวาคอนขางเยอะ ใน 45 วน ผมเชอวาหลายๆคนในหองน บางคนทเปนอาจารย บางคนททำางานระดบอาย 40 ถง 50 ป สงหนงทผมเจอเองคอใน 45 วน อาทตยแรกๆแทบจะไมไดทำาอะไรเลย มแตการแนะนำาตว มแตการปลกฝงใหรนพคนหนงคนใด ทมหนาทจะคอยดแลเรา เราจะใชเวลาเปนอาทตยกวาจะรวาหองนำาอยตรงไหน โรงแรมอยตรงไหน อาหารอยตรงไหน หองประชมอยตรงไหน หรอแมกระทงมนมกแผนก ออฟฟสมนมกตก พอผานไปอาทตยท 2 ท 3 เรากมโอกาสเดนตามคนทเราเรยกวาพเลยงในสมยนน เราจะไดเขาสรายการผลต เราจะไดเขา

7

หอง Lab แตเชอไมวาจะเปนสปดาหไหนกแลวแต ใน 45 วน ซงมเวลาประมาณ 6 สปดาห เราจะแตะอะไร เราจะทำาอะไร พเขากบอกวาไมตองทำา ไมตองแตะใหยนดเฉยๆ จะดวยความหวงทเราไมรอะไรเลย หรอรเทาไมถงการณเลย จะทำาใหเครองไมเครองมอนนเสย หรอจะทำาใหงานลาชา หรอจะดวยอะไรกแลวแต แตผมกไมมโอกาสถามพเลยงจนถงทกวนน และเมอสปดาหท 6 ผานไป ผมกไดกระดาษใบหนงจากบรษทมา พดถงคณงามความดของเรา 6 สปดาหทผานมา นำากระดาษแผนนนกลบสมหาวทยาลยเรา และเรากไดรบเกรดการฝกงานของเราผานไปไดดวยด ดวยความพงพอใจอยางยงของสถานประกอบการทรบผมไป

ชวตการศกษาไทยอยในวงวนนมาตลอด แมกระทงถงวนน สหกจศกษาในเมองไทย ไทยทำามา 18 ป หลายคนคงตกใจวาทง 18 ป วนนกดใจทไดมาคยในทน ทม.หาดใหญกด มอ.กด ทไหนๆกด หลายๆสถาบนทอยในเครอขายภาคใตตอนลาง ไดทำาสหกจศกษามาอยางนอย 4 – 5 ปแลว แตถงแมเราจะทำามา 4 – 5 ปกแลวแต เรากยงพบปญหาเดกทอยกบเราเดกทตองออกจากสหกจศกษาในแตละเทอม หลายๆรอย หรอบางทเปนพนๆคน กยงมความลำาบากทสถานประกอบการ เพราะสบเนองมาจากวกฤตการศกษาทผมพดมาเมอเบองตน ใครกแลวแตทมโอกาสไดสมผสสหกจศกษาในเชงลกมากกวาน ทกคนจะตดใจ ทกคนจะไมอยากไปฝกงานในอก 45 วนตอไป และนคอเหตผลทำาไมตวผมเองจงมานงตรงน ทำาไมตวผมเองจงเดนทางมาทน ทงๆทผมมวกฤตอกไมนอยทจะตองตอสฝาฟนทงในททำางาน และบทบาทอนๆ

นคอสงจงใจอกอยางหนงทผมเหนจากสหกจศกษาอยางแทจรง ทำาไมวนนประเทศอยางสหรฐอเมรกา ประเทศอยางยโรป จงทำาสหกจศกษามาตลอดถง 200 ป เขาทำามา 200 ปแลว และไมมแนวโนมวาจะยกเลกมน ทำาไม มทส. จงทำามา 16 ป ทำาไม ม.วลยลกษณจงทำามา 10 ป สงเหลาน คนเหลานคงไมบาทจะทำาสหกจศกษาอยได โดยไมเหนประโยชนจากมน ทำาไมวนน ผอ.ชำานาญจงเดนทางมากบผม ทงๆททานชแจงเกยวกบสหกจศกษาดกบเราอยางไร นคอสงทอยากจะฝากไววามนมสงทมอะไรอยเบองหลงซงเราอาจจะไมร ไมเขาใจอยางเพยงพอ และนคอเนอหาสำาคญ จะเหนไดเลยวา เรองอะไรกแลวแตทเกดขนในโลกใบน ทำาอะไรไปแปบหนง ผานไป 1 ป 6 เดอนกลมไป ยกเลกไป แตสหกจศกษาไมเปน เพราะสหกจศกษาเปนมาตรการ หรอโครงการ หรอแนวปฏบต ซงนำามาโดย วนนง โซลชน ใหกบทกภาคสวนอยางแทจรง ใครกแลวแตทเกยวกบ

8

สหกจศกษาจะไดประโยชนทงสน ไมมใครตองมานงทนลำาบาก ไมมใครตองมานงทำา ไมมใครทถกวานใหมาใชใหทำา เหมอนอยางโครงการในเรองอนๆ ตวหลกๆทจะไดประโยชนกคอตวนกศกษา สถาบนการศกษา และทสำาคญทสดคอสถานประกอบการหรอองคการผใชบณฑตทมประโยชนมากมาย ถารและเขาใจและทำาสหกจศกษาใหเปน ผมเรมทมหาวทยาลยกอนเลยแลวกนวาจะไดประโยชนอะไร วนนผมเชอวา คนรจก มอ. ม.หาดใหญมากขนหลงจากไดทำาสหกจศกษามา 4 – 5 ป มทส. ซงอยหางจากกรงเทพไป 200 กวากโลเมตร มทส. จดวาเปนมหาวทยาลยทใหมมาก แตวนนคนรจก มทส. ทวประเทศไทย ผมบอกไดเลยวาสหกจศกษาคอตวตนหนงทแทจรงททำาใหคนรจก มทส.

ตวเลขจากการวจยออกมาวา เดกทผานสหกจศกษาไดงานเรว และเปนทชนชอบของสถานประกอบการมากกวา 10 เปอรเซนต นคองานวจยทผมไมอยากใหทกคนมองขาม และทกคนมองไมเหนประโยชนของมน ไมใชวาผม คณสมพนธมาพดใหผมฟง 1 ชวโมง แลวจะหลงใหลไดปลมไปกบสหกจศกษา การวจยและหลายขอวจยเกยวกบสหกจศกษา ชออกมาในภาพบวกทงสน นกศกษาคอพารทเนอรตวทสองทไดประโยชนอยางสงสดกวาได 13 ปทผมทำาสหกจศกษามา ทกครงใน Week สดทายของ Week ท 16 ของเดอนท 4 กอนทนกศกษาจะออกไปจากเรา เราจะมวนท เรยกวา Presentation Day เดกสหกจศกษาจะตนเตนกบวนนเปนอยางมาก เพราะวาผมนำาตวอยางมา นคอรายงาน ซปเปอรโปรเจคของเดก 1 คน ใน 16 สปดาหทอยกบผม เราพยายามบอกเขาวาคณมเวลาแค 15 นาทเทานนท Present เขาใชเวลาหลายวน หลายคนเลยทจะยอสวนรายงานทงหมดออกมาเปน Power point กด หรอทำาอะไรกด เพราะฉะนนสงๆหนงทจะทำาใหนกศกษามโอกาส Present ผมจะคยในภาพ 16 สปดาหทผานมา เขาไดอะไรบาง เปนเรองทแปลกมาก เดกสมยน 200 กวาคนทผมคนพบ มสงทเหมอนกนมากๆคอ ไดคนพบตนเอง เรยนมาทง 3 ปในระดบมหาวทยาลย ไมรจรงๆเลยวาสดทายแลวเขาจะตองไปใชชวตอยางไร มจำานวนไมนอย ทบอกวา หนหรอผมมวนยมากขน โรงงานผมทำางาน 7 โมงครง เดกทกคนใน 4 เดอนทผานมา ไมมใครมาสายกวา 7 โมงครง ซง ตรงกนขามกบตอนอยทมหาวทยาลย เดกเหลานมความกระตอรอรนมากขน เพราะเขามาอยในสงคมทเหนรนพเขาทนงกนอยในออฟฟสเรมทำากนทงแต 7 โมงครง 5 โมงเยน หลายๆคนกยงไมมททาวาจะกลบบาน เดกเหลานจะเหนคนทประสบ

9

ความสำาเรจในองคกร เดกเหลานจะเหนคนทกระตอรอรน และคนทขเกยจในองคกร และเดกเหลานจะกลบไปแยกแยะ เดกเหลานจะเหนการประชมรวมกนในองคกรทจะแกไขปญหา สงเหลาน เดกเหลานไมไดประสบมากอนในตลอด 20 ปทเขามอายไขขนมา และเชอหรอไมวา ถาเขาไมทำาสหกจศกษา 4 เดอน เขากจะไมมโอกาสไดเหน เขากจะเหมอน 45 วนทผมเลาไป วาผมตองเดนตามใคร ตองดใคร เพอแลกกบแผนกระดาษแผนหนงกลบมา ผมไมเคยคดวาเดกสมยนจะมคณภาพ สามารถทำารายงายขนาดนใหกบผม ตวผมเองไมรวาจะทำาไดมย เมอยอนเวลาไปตอนสมยเรยน ในสมยโนน นคอเปนผลผลตมาจากสหกจศกษาทงสน สถานประกอบการทผมไดพดมาไดคยมา ทเปนแฟนพนธแทสหกจศกษากนมา หลายรอยบรษทเรมชอบสหกจศกษา ไมนบทเขาจะรบเดกสหกจศกษาเขาไปทำางานกบเขา แมกระทงการสมภาษณงานใหมกด เดยวนหลาย สถานประกอบการถามวา หนหรอนองไดทำาสหกจศกษาหรอเปลา ทำามากบใคร เลาใหเราฟงซทำามากบใคร ไดอะไร นคอความเปลยนแปลงของสหกจศกษา สงๆหนงทเดกจะไดใน 4 เดอน มอะไรบางนอกจากกระดาษ แผนน กคอคณคาความเปนคน คณคาความเปนมนษย ทเขาจะสามารถเขาไปสมผส ในองคกรได พๆ หลายคน เวลาพด เวลา Present เวลาถามคำาถาม จะเหนการทำางานอยางแทจรง จะเหนผนำา จะเหนพลง จะเหนแมกระทงปญหาบางปญหาทจะตองทำาใหสำาเรจภายในวนหรอหนงวน หรอหนงอาทตย นคอสงทนกศกษาจะไดไป ทายสดอกพารทเนอรหนง คอสถานประกอบการ องคกรผใชบณฑตหรอ ผมพยายามหลกเลยงสถานประกอบการ เพราะผมมาจากภาคเอกชน ภาคอตสาหกรรม แตบณฑตทรบมา อยาไปยดตดกบมนวาจะตองปอนบณฑต สอตสาหกรรม ยงมองคกรสวนทองถน ม อบต. อบจ. นคอสถานประกอบการหรอองคกรผใชบณฑตอกทางหนง ทจะนำาบณฑตเราไปใชแลว

ปญหาทกปญหาวนนสหกจศกษา 18 ปของเมองไทย องคกรผใชบณฑตหรอสถานประกอบการเปนองคกรทขบเคลอนนอยทสด เชญ 200 มา 20 บางคน 20 ทมากเปนคนทมตำาแหนงระดบ 5 ระดบ 6 ขบเคลอนไมได เพราะผนำาสถานประกอบการนนไมเขาใจ ไมเขาใจปรชญา ไมเขาใจเศรษฐกจ ไมเขาใจสหกจศกษา วนนคนหลายๆ คนไมวาผมจะพดกเวทกแลวแตจากสถานประกอบการ มาพด ฟงแลว โอชนชมดมาก แตกลบไปเปลยนแปลงอะไรไมไดในองคกร ทงๆทคณประโยชนเกดขนมากมาย วนนในภาวะทนนยมจดจานอยางน

10

สงหนงทสถานประกอบ การจะถามผมอยเสมอวา ทำาสหกจศกษาแลวไดอะไร นเปนตวอยางของ ซเกท สมยตอนทผมอยซเกท ซเกททำา 10 ป ทำามากบ 8 มหาวทยาลย ม 170 โปรเจค มนกศกษา 200 คน จากรายงานอยางนเซฟเงนใหบรษทเรา เกาลาน บาท ยงไมนบเรองคณภาพ การประหยดในเรองของระบบ หรอการบรการทวดออกมาเปนตวเงนไมได เวลาจะคย กบสถานประกอบการบางทตองคยตรงนเปนตวตง เดยวอกไมนานเครอขายน จะมการเสวนาเรองสามารถนำาคาใชจายเกยวกบสหกจศกษาไปลดภาษไดอก 200 % เพราะฉะนนสถานประกอบการใหเบยเลยงหรอใหพนกงาน 100 บาท หรอ 200 บาท สามารถไปหกภาษได 60 บาทจาก 100 บาท เสยแต 40 บาทเอง เพราะฉะนนจากตวเลขทผมยกตวอยางจากซเกท เกาลานบาททไดไป จากตนทนจะเหลอ ไมถงแสนดวยซำา เหลอสองสามแสน วนนคนรจกซเกท คนรจกผมกด ผมบอกไดเลยวารจากสหกจศกษาเยอะมาก เมอกผมเหนวดโอ จากบรษทเซนทรล ผมเชอ เลยวา บรษทจากภาคใตตอนลาง จะรจกบรษทพวกนมากขน ถาเขามารวมกบสหกจศกษาตอไปหลายๆปกบเรา หรอขยายพนธไปรวมรบกบมหาวยาลยอนเขามา สดทายคนเปนสถานประกอบการเอง เราคอนขางลมเหลวกบการสมภาษณคนโดยใชเวลา 1 วนหรอครงวนกแลวแต แลวกจางคนเขามา แตสหกจศกษา 4 เดอนทอยกบเรามา เราเหมอนไดมโอกาสสมภาษณคนเหลานนเปนเวลา 4 เดอน เราเหมอนไดเหนความเคลอนไหวทละนดๆของ เดก เหลาน จนกระทงหลายครงทเราทำาสหกจศกษา ตวพเลยงเอง ตวบรษทเอง บอกเดกไวเลยวา เมอเรยนจบเมอไรใหโทรมาหาพเลยง เพราะเราอยากไดเขาเหลอเกนทมาเปนพนกงานเรา และเราไมตองเสยง หรอสมภาษณใคร โดยใชการสมภาษณแคครงวนหรอวนเดยว คงจะหยดในเรองของการปทางของสหกจศกษาไวตรงน แลวเดยวจะเขาสตรงคำาถาม ผมคงอยากสรปไววาวนนผมอยากเหนการขบเคลอนในเรองการศกษา โดยทการมสวนรวมนอกจากสถานประกอบการ นอกจากตวนกศกษาเองแลว สถานประกอบการจะตองมสวนรวมในการเขามาพฒนา สหกจศกษาคอสวนๆหนงทเราจะทำาได แลวความจรงสงททำาอยนไมไดกลบไปหาใคร กลบไปหาลกหลาน เราทงนน ผมเชอวาตวเราเองเปนสถานประกอบการ มลก มหลาน และลกหลานเหลานตองเขาไปอยในมหาวทยาลย และเรากอยากเหนลกหลานเราประสบความสำาเรจในชวตไมไปหลงทาง ไมไปเขาใจอะไรผดๆ หรอไมไปเลอกงานอะไรผดๆ เพราะเขาไม

11

ไดรบประสบการณในระหวางเรยน ผมคงจะฝากไวในชวงตนเพยงเทาน แลวคงจะเปดโอกาสใหทานผมเกยรตทานใดทอยากจะถามหรออยาก จะลงลกในเรองบางเรองเกยวกบสหกจศกษา เพราะตวผมเองไมไดไปนงรวมในตอนบาย เนองจากเวลาทคอนขางมจำากด”

ประเดนคำาถามเรอง ผลประโยชนทนกศกษาสหกจศกษาควรจะไดจากสถานประกอบการมอะไรบาง ?ดร.สมพนธ ศลปนาฎ: “ในเรองคาตอบแทนจากเดกผมคงตองปลอยใหทางมหาวทยาลยทางสถานประกอบการ แตละทองถน พยายามจะพดคยกน พยายามปรบความเขาใจกน แตจากการวเคราะหวจยจากตวเลข วนน 90% ของสถานประกอบการในประเทศไทยใหคาตอบแทนกบเดก มไมถง 10 % พดงายๆ อยางบรษท เวสเทรนเองอาจจะ ดแลวเปนองคกรใหญ เราใหวนละ 250 บาท แตผมกไมตองมานงเซตเวลา เพราะผมวาตองดถงความพรอม ตองด ถงขนาด ยกตวอยาง เวสเทรนให 250 บาท ซเกทใหวนละ 200 บาท เขายง ไดรบคาตอบแทนมาจากนกศกษา อยางนอยเกอบ 10 เทาตว ตรงนอยทการจดการบรหาร ยกตวอยางๆหนง มเดกคนหนงไดรบรางวลนกศกษาสหกจศกษาดเดนเมอสก 4 ปทผานมา เดกคนนกไปทำาสหกจศกษากบบรษทเลกๆเปน SME เกยวกบการขายสนคาวสดกอสราง เขาไปทำาทแรกไป 2 คนกบเพอน บรษทนเปนบรษทเลก เถาแกกบอกวามาทำาอะไร เดกกบอกวามาทำา สหกจศกษา เรยนอะไรมา เรยนการตลาดมา กรบเขามา ไมมคาจางให เดกเหลานนกทำาเพราะกลวกลบไปมหาวทยาลยไมได ทำาไปเดอนเศษๆความรทไดมา มานงทำาโบชวร มานงทำาสปอรตโฆษณาไปตดตามปายรถเมล ไปเดนแจก แลวทไหนทเขามวทยทองถน เขาใหโฆษณาฟรๆ เดก 2 คนนกทำา ปรากฏวายอดขายรานสงเปน 30 % หลงจากทเดกสองคนนมาชวย กถามเดกทมาซอรายใหมๆ วา รมาจากไหนวาซอทไหน เดกกบอกวาเหนใบปลว หนไดฟงสปอรตโฆษณา กเลยเปนผลพวงมาจากเดกสหกจศกษา 2 คน กเรยกเดกสองคนนมาขอบคณและขอบใจ และกใหเบยเลยงวนละ 60 บาท ตงแตวนนน นคอเรองทเกดขนจากสหกจศกษาใน 13 ปทผมเขาไปสมผส และนคอตวอยางทผมเขาไปสมผส เพราะฉะนนผมจะไมเขาไปแตะวาจะตองเขาไปจายคาตอบแทนเทาไร วนนถาถามนกศกษา ผมตอบไดเลยวาหลายสถานประกอบการมองเรองนเปนเรองใหญ ไม

12

แปลก เราลองนกตอนทเราอาย 20 – 21 ป เรากมองตรงน เดยวนหลายๆบรษท เดกมองกอนเลยวาไดเบยเลยงเทาไร ซงกเปนเรองปกต เพราะฉะนนอยากใหสถานประกอบการมองเหนเอง และจากตวอยางดงกลาวสามารถทจะนำามาลดภาษได 200 % เพราะฉะนน ทคณให 150 , 200 นอยนดมากๆเมอเทยบกบผลงานทไดจากเดก”ประเดนเสนอขอคดเหน โดย ทานอาจารย ประณต ดษยะศรน ทานผรบใบอนญาต มหาวทยาลยหาดใหญ

“การทวทยากรมาบอกเราวาผลจากการวจยวานกศกษาทอยในสหกจศกษานนจะไดงานประมาณ 10% ของคนทไมไดเขาสหกจศกษานนไมจรง ทวทยากรบอกวานกศกษาสหกจศกษาไดงานมากกวาผทไมทำาสหกจศกษา 10% หรอ 10 % กวา ครขอคานจากประสบการณทครอยในโรงเรยนอาชวศกษามา 40 กวาป เดกของเราในเครอหาดใหญอำานวยวทย เราจะสงฝกงานในสถานประกอบการตางๆตงแตไมมสหกจศกษา ปรากฏวาเดกเรา ทไปฝกงาน สรางชอเสยง สรางความประทบใจใหกบสถานประกอบการตางๆ 70-80% ทรบไว เราจะฝกอบรมเดกวาเราไปฝกนนเหมอนกบสถานประกอบการเราเอง มสวนรวมในการสรางสรรคองคกร สหกจศกษา ถาเครอขายของเราชวยกนจะดมาก เพราะฉะนนเรามหาวทยาลยหาดใหญขอสญญาวาเราจะทำาสหกจศกษาใหเขมแขง เราจะพยายามผลกดนใหโครงการสหกจศกษาของเราดขนไป และเปนผลพวงทงสองฝาย ขอบคณสถานประกอบการทใหความรวมมอในวนน และถาหากเดกของเราเปนอยางไร อยากใหเตมเตมตรงไหน มอะไรขดของอยางไร ตดตอกนไดตลอดเวลา ตองขอขอบคณมากๆ”

ดร.สมพนธ ศลปนาฎ : “ตองขออภยทานอาจารยประณต ทานผมเกยรตทผมใหขอมลไปเมอกนไมชดเจน อนนเปนงานวจย มอาจารยทานหนงไดทำาวจยเมอสก 2 ปทผานมา เขาพยายามเกบตวเลขเดกทผานสหกจศกษากบไมผานสหกจศกษา จะเหนความแตกตางทเดกสหกจศกษาไดงานมากกวาเดกทไมผานสหกจศกษาสงกวา 10% ไมไดหมายความวาเดกไดงานถง 10 % เพราะฉะนนเขาจะมการเปรยบเทยบ เพราะวามมหาวทยาลยหลายมหาวทยาลย ทเขาทำาสหกจศกษา และมทงการฝกงานควบคกนไป เขากเกบขอมลทงประเทศกลบมา”

13

ประเดนคำาถามเรอง นกศกษาสหกจศกษาทมความรทางวชาการแตกตางกนเปนปญหาหรอไมกบการรบนกศกษาสหกจศกษาเขาทำางาน และบางสถานประกอบการนกศกษาไปฝกงานจะเปนภาระกบการทจะตองดแล ไมทราบวาเราจะทำาความเขาใจกบสถานประกอบการไดหรอไม เกยวกบงานสวนหนงทสถานประกอบการจะตองเขามาชวย ?

ดร.สมพนธ ศลปนาฎ : “ผมยนยนวา 10 กวาปทอยสหกจศกษา พบกบบรษทมามากกวา 100 บรษท อยากจะพดวา 99 % พวกเรา แฮปป กบคณภาพของเดกสหกจศกษาในเรองความร ความเขาใจหรอวชาการระดบหนงไมเคยมปญหา เมอเทยบกบ พนๆหมนๆรายทเราทำา เพราะฉะนนคำาถามนไมนาพะวง แตจดๆหนงทสถานประกอบการยงมองวาเปนภาระ เพราะสถานประกอบการยงยดตดกบภาพการฝกงาน 45 วนกบวนเกาๆ ยงมองตดกบภาพ ไปทำาเมอ 30 ปทแลว และถามความรความเขาใจสหกจศกษามากขน กจะรมากขน แตถายอนไปคำาถามแรกนาสนใจ เราตองมองกอนภาคใตตอนลาง เรามกมหาวทยาลย เมอกพดถง 8 - 9 มหาวทยาลย เราตองมองนกศกษาทเขามาของ 8 - 9 มหาวทยาลย ถารวมจำานวนทงหมดในเครอขายมหาวทยาลย เรามทงหมดกพนคน สมมตถาผมเลอกเปนตวเลขกลมๆ เรามนกศกษาสหกจศกษาในมหาวทยาลย อาจมนกศกษาสหกจศกษาหนงพนคน องคกรผใชบณฑตในภาคใตของเราคอใครบาง มกราย และคนเหลานจะนำาบณฑตเราไปใชกคน ตรงนตองเอามาเปนตวตง ผมคดวาการศกษาในระยะใดกแต มากกวาครงหนงในการผลตบณฑตออกไป ตองปอนชมชน ผมไมคดวาตองเปนโรงงาน ตองเปนอตสาหกรรม อาจเปนองคกรสวนทองถน หรอ SME ตรงนหลกๆ 20 % ทเราจะตองเชอมกบเครอขาย อนนจะเปนตวเตมเขามา กรงเทพกด ภาคใตตอนบนกด ภาคเหนอ ภาคอสาน มาเลยกด หรอแมแตตางประเทศกด แตตรงนไมใชภาคใหญ แตเปนภาคทตองขบเคลอนไปควบกน แลวพอเราเหนตรงนเสรจ เราคอยมามองวสยทศนออกไป วาเราจะทำาอะไร สรางความสมพนธกบองคกรผใชบณฑตในทองถนและนอกทองถนของเรา วนนเรา ม 114 สถานประกอบการเราตองมองแลววาในมหาวทยาลยของเรามเดกกคน เราจะแบงไดเลยไมวา 1 สถานประกอบการ 1 อาจารย แบงเลย คณรบผดชอบบรษทน ถาเกดจำานวนเยอะกอาจจะแค 5 สถานประกอบการตอ 1 อาจารย แลวนตองเรมทสถานประกอบ

14

การเลย แลวไมใชมองแตสถานประกอบการเพยงอยางเดยว มองถงเรองการฝกอบรมฟร การเชญมหาวทยาลย เครองไมเครองมอฟร การทำาอะไรกแลวแต เพราะตอนนยงอยในบรบทททกคนชอบของฟร ทกคนอยากจะไดรบมากกวาใหกใหเขา แลวกจะเรมมความสมพนธเบองตน และสหกจศกษากจะเปนตวทขบเคลอนตาม เพราะ 10 รายเขาจะเปดรบเรา 3 ราย 4 ราย เพราะเขาไมมเวลาวาสหกจศกษาจะไปทำาประโยชนกบเขาอยางไร สหกจศกษาจะไปทำาเงนใหเขา 8 - 9 ลาน สหกจศกษาจะทำารายงานมาใหเขาพฒนาองคกรเขาไดขนาดน เขาไมร เปนตองใชมาตรการอนๆ ใหอาจารยและอาจารยทกคนในมหาวทยาลยตองรบผดชอบ คณรบไปเลย 5 บรษท ไปชวยเขา ลดคาใชจาย ใหเขา ลดของเสยใหเขา ประหยดคานำาคาไฟใหเขา เพราะวาคณ เปนแหลงความร เขาตองการแหลงความร พอคณเรมเนตเวรคความร สหกจศกษามนกเรมเปนเรองงาย ผลตอบแทนทจะขอใหเดก วนละ 100 วนละ 150 บาทเรองงายมากเพราะอาจารยไดใหกบเขาไวเยอะแลวนคอแนวทางทจะไป ผมไมไดบอกวามาเลยไมด ตางประเทศไมด หรอกรงเทพไมด ภาคเหนอ ภาคอสานไมด แตอนนนไมใชคำาตอบใหญของเรา คำาตอบใหญของเราอยในชมชนใหญของเรา เราคงไมมประโยชนอะไรมากหรอก สรางเดกมาคน สองพนคน จากแปด เกามหาวทยาลยไปปอนใหกบกรงเทพอยางเดยวผมวาไมใช ผลสดทายกลบเปนปญหาวกฤตสงคม เราตองมองชมชนของเรากอน แลวผมเชอศกยภาพ คณภาพของภาคใตทตระหนกถงความสำาคญชมชนไดดกวา ภาคอนๆดวยซำา ผมเหนความแกรงของภาคใตทเรานาจะมองภาพนกน และเปน เจาขาวเจาของในปญหา อนนเปนมมมองจะถกจะผดใหคนขางลางชวยกนตดตอ ”

ประเดนคำาถามเรอง การประชาสมพนธโครงการนไปยงองคกรเอกชน องคกรภาครฐทเกยวของกบสถาบน การศกษาในรปแบบของโครงการสหกจศกษานมรปแบบจะประชาสมพนธอยางไร ?

ดร.สมพนธ ศลปนาฎ : “นคอเปนปญหาหลกๆของสหกจศกษาในวนน ตวสมาคมเองหรอตวผทำาสหกจศกษา มความรความเขาใจมา แตอยากจะบอกเลยวา 16 ปทผานมาความรความเขาใจสหกจศกษาทผานมาในซกของมหาวทยาลย ของนกศกษา ในซกองคกรผใชบณฑตกคอพวกเราเองเชญ 100

15

มา 10 คน ทมากไมใชลดเดอร ผมเชอวาในโครงการภาคใตตอนลางมทงสภาอตสาหกรรม สภาหอการคา หลายๆครงทสหกจศกษาเองกหลงทาง การทเราคยสภาอตสาหกรรมในจงหวด สภาอตสาหกรรมภาค สภาอตสาหกรรมตางประเทศ หรอสภาหอการคาอะไรกแลวแตเราจะไดอะไร ปรากฏวาไมไดอะไร เพราะคนในกลมน เรามองคนในอตสาหกรรมเรามเปนพนคนเปนสมาชกมไมถง 10% แลวประชมแตละเดอน แตละปกมาไมครบ เพราะฉะนนนคอการหลงทางททำามา 20 กวาป ตรงนกเปนเรองของโครงการภาคใตตอนลางทจะมองกนเองวาใครคอองคกรผใชบณฑตอยางแทจรง อะไรคอแรงจงใจทจะเขาไปประชาสมพนธ โครงการ 1 อาจารย 5 สถานประกอบการอาจจะทำาใหนกศกษาดขน”ประเดนของขอเสนอแนะ โดย คณ อดศร ฝายพฒนาทรพยากรฝายบคคล บรษทเทพพทกษซฟด ในเครอบรษทหองเยนโชตวฒน จำากด ( มหาชน )

“ซงอยากจะฝากทานอาจารยเกยวกบนกศกษา เราใชบณฑตของทานในรปแบบของการใชบณฑต การปฏบตงานในองคกร ไมวาจะเปนภาครฐ หรอภาคเอกชน หรอวาจะไปทำางานภาคสวนตวกตาม มองคประกอบการทำางานอย 4 อยาง ขอแรก คอ ความรทกษะในวชาชพ ขอทสอง คอ เรองสมรรถนะและความสามารถของแตละบคคลขอทสาม คอ ความรในระบบมาตรฐาน ขอทส คอ เรองของการบรหารการจดการในองคกร

ปญหาของเราในตอนนทเราเจอคอหมวดความร ทกษะวชาชพ 4 ปญหา ทเราพบอยางนอยคอ ความรทกษะวชาชพทนกศกษาม ปญหาแรกเลยแตละสถาบนการศกษาในสาขาเดยวกน แตมาตรฐานการเรยนการสอน ทวดจากนกศกษาทมาฝกงานหรอทมาสอบ เขามาบรรจเปนพนกงานไมเทากน นคอการบานแรกทจะเสนอไวเพอการพฒนาสหกจศกษา ปญหาทสองทเจอแยะทสดเลยกคอ ความรทกษะทนกศกษามมา ไมสามารถเชอมโยง นำาความรไปสภาคปฏบตได นคอขอแรกของวชาทกษะอาชพ ยกตวอยางเชนคณะทเรยนทรพยากรมนษยกอยากใหสถาบนการศกษาคยกบภาคเอกชนวาภาคเอกชนตองการอะไร อยางทรพยากรบคคลหรอทรพยากรมนษย ปจจบนนประเทศไทยผมบอกไดเลยวามคนรกฎหมายเรองแรงงานนอยมาก สถานประกอบการกด บคลากรกดมาบรการดานบคลากรบคคล ซงเปนพนฐานในการพฒนาองคกร ม

16

ความรดานกฎหมายแรงงานนอยมาก ซงอยากใหมโครงการสหกจศกษา มาวเคราะหวจยดวาจะทำาอยางไร ในเรองสมรรถนะหรอความสามารถสวนบคคล เพราะนคอองคประกอบขอท 2 กไดแกเรองทกษะในการวางแผนงาน ทกษะในการจบประเดนปญหา ทกษะในการคดวเคราะห ทกษะในการทำางานเปนทม ทกษะในการสอสาร การพฒนา เจรจาตอรอง วนยในการทำางาน รวมทงจรยธรรมในการทำางาน เรยนใหทราบตรงๆวามนกศกษามหาวทยาลยหาดใหญไปทำางาน ไปเปนลกนองผม 1 คน ดมาก ขอชมเชยในทน แตในหลายโครงการทไปบอกวามโครงการเครอขายภาคใตตอนลาง กพบวานกศกษาหลายคนคณสมบตขอนขาดมาก เอางายๆเลยความมนใจตนเองนอยมาก นคอในเรององคประกอบขอท 2 ถาหาดาวตรงนตองการ 4 ดาว ปญหาทสาม เปนความรในระบบมาตรฐาน อยากใหโครงการสหกจศกษาเปนขอเสนอแนะระบบมาตรฐานทมอยในปจจบนทงในประเทศไทยและตางประเทศ มอะไรบาง ซงอยากใหเตมนกศกษาตามสาขาทเขาเรยน เพราะเรากรวานกศกษาขาดความรเพมเตมในตรงน ชวยพฒนาองคกรอยางไรใหประสบความสำาเรจผลผลตใหตวเองมความเจรญกาวหนา สวนมากจะเจอลกษณะน นกศกษาทำาอะไรสกอยางในการฝกงานกจะกำาหนดเปาหมายวา โปรเจคนนควรทำาอยางไร เปาหมายนนตองทำาอยางไร เพราะฉะนนตรงนเปนความรพนฐานของการบรหารการจดการ การนำาองคกร การนำาวสยทศน และการกำาหนดเปาหมาย นคอการเสนอแนะ กฝากไวในคณะกรรมการดานสหกจศกษาวาจะมวธการทำาองคประกอบนอยางไรใหสมบรณมากยงขน ทกขอใน 5 ดาวเตมทกเปน 3 บางขอไมมเลย อยางเรองความรในระบบมาตรฐานบางสาขาทจบ จำาเปนตองมความรเรองน ไมไดเรยน ไมไดสอนกน ซงตรงนกเปนเรองทจะตองมาจนกนดระหวาง Demand กบ Supply เราจะทำากนอยางไร บางครงทานอาจจะออกขอสอบใหภาคเอกชนออกกได สวนมากนกศกษาสอบตก ทนในเรองปญหาทส สบเนองมาจากนกศกษาปจจบนนเปาหมายในการประกอบอาชพไมชดเจน เปนไปไดหรอไม ทโครงการสหกจศกษาจะทำาเสนทางการประกอบอาชพใหกบนกศกษา ใหเหนเลยวาตองการประกอบอาชพตรงนควรจะเรยนอยางไร ฝกทกษะอยางไรเพอใหเหนภาพทชดเจนขน ผมเคยถามนกศกษา มอ.วาเปาหมายสงสดของเขาคออะไร เขาบอกวาเขาอยากเปนคร คณเปนครเปนได แตการทจะเปนครตองฝก การเปนครตองมจตวญญาณไมใชมความรอยางเดยวแลวไปถายทอด เหมอนกบนกศกษาทเรยนแลวไมมเปาหมายอะไร

17

ประกอบอาชพอะไร ซงเวลามาสมภาษณกบบรษทจะตอบวา ทำาอะไรกไดใหไดทำางานไวกอน บางทนกศกษามาสมครงานจะไมตรงกบความตอง ”

“อกขอหนงเกยวกบการเสนอแนะเกยวกบการเชอมโยงสหกจศกษากบสถาบนการศกษา เชนกรมพฒนาฝมอแรงงาน ทอยากจะฝากกบนกศกษาคอวฒการศกษานนสำาคญคณมองคประกอบนนอยางไร ตางประเทศ จะกำาหนดกรอบความคดตางชาต ซงทางกรมพฒนาฝมอแรงงานม ตรงนตรงกบภาคอตสาหกรรมอยางแทจรง เพราะวาเปนกรอบการกำาหนดวาทกษะเทานมคาจางเทาไร”

ดร.สมพนธ ศลปนาฎ : “เรองของทกษะและการปฏบต อยากจะฝากไววาการมรเนตเวรคหรอทกษะเชงลก ทพวกเราจะตองทำา เปนรปธรรมมากขนตองมอะไร ควรจะเตมอะไรเขาไป ทกษะอะไร ควรจะเนนอะไร 4 ทกษะ ทพดไปนนอยางไร ตรงนทางมหาวทยาลยนาจะทำาได สดทายในเรองการพฒนาอาชพ เรามหนวยงานหรอสำานกพฒนาอาชพเตมไปหมด แตเรามวธการใหเขยนใบสมครอยางไร สมภาษณอยางไร มนตองทำาวนแรกทกาวเขามาสมหาวทยาลย ตกลงจะเปนอะไร ปแรก วนแรกทเขามาในมหาวทยาลย พอแมยงไมรวาลกอยากจะเปนอะไร แลวครจะรไดอยางไร ตรงนเปนวกฤตของชาตทสถาบนครอบครวเองจะตองมามสวนรวมกบลกมากขน กำาหนดบทบาทใหชดเจนมากชน วาลกเขามาวนแรกหรอผานไป 1 ปลกอยากจะเปนอะไร การเตรยมพรอมตองทำาทงแตวนแรกทอยมหาวทยาลย จะตองมกจกรรมทเตมเขาไปในเรองของคณคาของความเปนคน นอกจาก 4 - 5 ทกษะทเราพดไปจะตองร ทำากนทกวนทงแตวนแรก ทำากนทกวน สงหนงทยงเหนอยในการศกษาไทยเรองการใชเวลา บอกไดเลยวาถานงนบเวลาของเดกทเรยน 4 ปใชแค 60 % ของเดกทตองไปทำางานกบพวกเรา จะเหนไดเลยวา ป 3 ปลายป 4 เรยนเชา บายวาง เชาไมเรยนเรยนบายอยางเดยว แบบนตองรอใหหมด ตองทงใหหมดจากการศกษาไทย เพราะสถานประกอบการทำางาน จนทร ศกร – 7.00 โมงเชาถง 17.00 น. มาเชากลบบายกไมไดบอยเหมอนมหาวทยาลย ตองมเหตและผล นคอสงทตองเปลยนแปลง สถานประกอบการถามาสายกถกหกเงนแลว นคอความเปลยนแปลงของวฒนธรรมในการใชชวตระหวางมหาวทยาลยและการทำางาน เพราะฉะนนจะตองรวมตวกนมากขน จะไปชวาอนนเปนปญหาอกตอไปไมได และ

18

การศกษาไทยตองดกนทกสวน ตงแตครอบครวเอง ตงแตชมชนเอง ตงแตคนทจะเอาบณฑตไปใชและมหาวทยาลย”

เสวนาเรอง “สหกจศกษา สรางคน สรางโอกาส สรางสงคม”โดยผรวมเสวนา

1. ผชวยศาสตราจารย ดร. อนนต ทพยรตน รองอธการบดฝายวชาการ มหาวทยาลยหาดใหญ

2. ผชวยศาสตราจารย ดร. ผดงศกด สขสอาด ผอำานวยการ ศนยสหกจศกษาและพฒนาอาชพ มหาวทยาลยวลย

ลกษณ3. คณบญชวย จงศรวฒนธำารง

ประธานกตตมศกด หอการคาจงหวดสงขลา4. คณรฐเขตต พจนกนกกล

ผจดการเขตภาคใต บรษท เซนทรลรเทลคอรปอเรชน จำากด5. นางสาวปารนดา นมสา

ตวแทนนกศกษาสหกจศกษา จากมหาวทยาลยหาดใหญ6. นางสาววชราภรณ ถาวรภณฑ

ตวแทนนกศกษาสหกจศกษา จากมหาวทยาลยสงขลานครนทรผดำาเนนรายการเสวนา

1. อาจารยมณรตน รตนพนธหวหนาฝายสหกจศกษาและการฝกงาน ศนยพฒนาอาชพนกศกษา

มหาวทยาลยหาดใหญ2. คณสดเฉลม ศสตราพฤกษนกวชาการศกษา มหาวทยาลยสงขลานครนทร

19

ประเดนคำาถามเรอง มนโยบายอยางไรทจะพฒนาคณภาพบณทต ดวยระบบการศกษาแบบสหกจศกษา ?

ผชวยศาสตราจารย ดร. ผดงศกด สขสอาด : “ มหาวทยาลยลกษณ เปนมหาวทยาลยอนดบ 2 ทใหญทสด ทไดนำาระบบสหกจศกษาไทยมาใช ผนวกกบการเรยนการสอน สมยกอนระดบอดมศกษาเรามงเนนทจะผลตบณฑต ทมความร ความสามารถ เนนดานวชาการ ออนทกษะปฏบต ประเดนนจงเปนทมาวาทำาไมการเรยนการสอน จงจำาเปนตองมประสบการณเสรม เชน ระบบการฝกงานเขามาเสรมเตมเขาไป และเปนทยอมรบอยางชดเจนเลยวา กระบวนการเรยนรในหองเรยนทคณาจารยไดถายทอดผานตำารา กระบวนการตางๆทนกศกษาจะไดรบ ทเราเรยกวา ถายโอนความร เปนอะไรทเปนการสรางความรทางวชาการเทานน สงสำาคญ คอผเรยนขาดทกษะทจะฝกทกษะเหลานนไปใชไดจรง กระบวนการฝกงานกด สามารถเตมเตมสวนนไดระดบหนง แตสหกจศกษาจะมมมมองหรอลกษณะเดนอกนดหนงคอ ในกระบวนการเรยนรควบคกบการปฏบตงานจรง เพอเสรมเตมแตงใหกบนกศกษา ทพรอม สำาหรบอะไรสกอยาง ในมมมองของนกศกษาคอพรอมทจะทำางาน เมอสำาเรจการศกษาเพราะฉะนนความมงมนในการสรางสหกจศกษา ทกษะวชาชพของเดก ทสะทอน และใหนกศกษาไดพบตวจรงไดวา ยงขาดทกษะดานไหน ทงวชาการ ทงสงคมหรออะไรกแลวแต กระบวนการทปฏบตงานจรงเสมอนพนกงานในชวงทเรยน สามารถสะทอนปญหาตรงนได”

ประเดนคำาถามเรอง มการเตรยมความพรอมอยางไร กอนทจะออกปฏบตงานสหกจศกษา ?

ผชวยศาสตราจารย ดร. ผดงศกด สขสอาด : “ในการทเราจะสงนกศกษาฝกงาน เราคงไมสงนกศกษาทมความรเฉพาะวชาการ อาจจะตามเกณฑทมหาวทยาลยกำาหนด เรยนเทาไร ผานเทาไร ไมเพยงแคนน สงสำาคญคอเราตองเตรยมทกษะความสามารถเบองตน หรอมการเตรยมความพรอมทกๆเรอง อยางเชนเรองของวฒนธรรมองคกรในการทำางาน การเรยนรซงระบบงาน การเขาสงคม ตางๆ บคลกภาพ การใชวจารณญาณ หรอแมแตเรองของกฎหมาย

20

แรงงาน พนฐานจากการทำางาน กตองรบทราบ และจะมการเตรยมพรอมระดบนง แตแนนอนวาเดกกตอง ไปปรบตวอกครงหนง เมอเขาสสงคมจรง”

ประเดนคำาถามเรอง มนโยบายอยางไรในการพฒนาระบบสหกจศกษา ?

ผชวยศาสตราจารย ดร.อนนต ทพยรตน:“ดใจทไดมการจดประชมโครงการสหกจศกษาขนครงน สถาบนการศกษาทกแหงในการผลตบณฑต จะคดวาหนาทของการผลตบณฑตคอสถานศกษาเพยงฝายเดยว และเปนเอกสทธทจะทำาอยางไรกได โดยไมคำานงวาบณฑตไปสสงคมอยางไรซงมหลายจด ไมใชเฉพาะสถานประกอบการ บณฑตทจบออกไปเปนสวนหนงของสงคมและสวนหนงของครอบครว ซงตรงนมหาวทยาลยอาจละเลย อาจคดไมถง นคอปรชญาเปาหมายของการศกษา มหาวทยาลยหาดใหญเรมทำากจมาได 1 ปหลงจากท สกอ. เรมตน หลงจากนนมหาวทยาลยกไดนำามาใชและปรบปรงหลกสตรทนท โดยการนำา 9 หนวยกตแทรกเขามาในจำานวนหนวยกตทงหมดทมอยในหลกสตรเดม คณะบรหารทเรมตนสหกจศกษาของเรา คอคณะบรหารธรกจทกหลกสตรในป 2549 -2550 เรามการปรบปรงหลกสตรใหมโดยไมแทรกสหกจศกษาเขาในรายวชาอน และนอกจากนมหาวทยาลยเปดใหมสหกจศกษาทกคณะ ทกสาขา เพราะฉะนนในการจดใหองคกรผใชบณฑต กบสถานประกอบการจงเปนสงสำาคญ หลกสตรปรบปรงของเราเรมใชป 2551 นกศกษาทเขามาจะออกฝกงาน ป 3 เทอม 2 และ ป 4 เทอม 1 ”

“มหาวทยาลยหาดใหญโชคดทไดรบความรวมมอจากสถานประกอบการดวยด โดยมผรบผดชอบโครงการ โดยมการจดฝาย สหกจศกษาขนทศนยพฒนาอาชพนกศกษาดแลระบบสหกจศกษาในมหาวทยาลยทงหมด โดยจะตองปรบการทำางานทรดกมมากขนกวาเดมในสาขาวชา รวมถง อาจารยนเทศและสถานประกอบการดวย”

คณสดเฉลม ศสตราพฤกษ : “เปนนโยบายการดำาเนนงานสหกจศกษาของทง 2 มหาวทยาลย คอมหาวทยาลยวลยลกษณ กบมหาวทยาลยหาดใหญ โดยมหาวทยาลยหาดใหญมนโยบายมาจากสวนกลาง โดยมการจดตงหนวยงาน

21

ประสานงานสหกจศกษาโดยตรง เพอทจะพฒนาทงหลกสตร และวชาการเรยนการสอน ”

ประเดนคำาถามเรอง องคกรหรอสถานประกอบการมนโยบายอยางไรทจะพฒนาสหกจศกษาใหดยงขน ?

คณรฐเขตต พจนกนกกล : “ สหกจศกษาเปนระบบการศกษาทเปดโอกาสใหกบนกศกษา ไมใชอยกบตำารา หรอทฤษฎอยางเดยว แตเปดโอกาสใหไปฝกงานภายนอกในระยะเวลา 4 เดอนหรอ 1 ป เสมอนเปนพนกงานคน หนงของบรษท สหกจศกษาเปนอะไรทใหประโยชนมากๆ ปจจบนบรษท เซนทรล จะรบนกศกษามา 3 สวนคอ

1. ในเรองของทวภาค 2. ฝกงานปกต 3. สหกจศกษา

บางครงในการทำาสหกจศกษากมผลกระทบไมมากกนอย เพราะฉะนนหนวยงานหรอสถานประกอบการจงตองใหความรวมมอและรวมแกปญหาดวยกน”

ประเดนคำาถามเรอง บทบาท นโยบาย หรอการใหความรวมมอกบสหกจศกษาในสวนของสภาหอการคาเปนอยางไรบาง ?

คณบญชวย จงศรวฒนธำารง : “ปญหาทภาคเอกชนพดอยเปนประจำา คอเดกจบมาใหมทำางานไมเปน ทำาไมนกศกษาทจบไปนำาทฤษฎทไดเรยนมาไปใชกบผประกอบการไมได เพราะขาดการบรณาการ ปจจบนนตลาดแรงงานมการแขงขนกนสงมาก สถานประกอบการตองการนกศกษาทมความร ทกษะประสทธภาพ และความสามารถ แตอกอยางทนกศกษาขาดคอความอตสาหะ นกศกษาจบใหมเขากบหนวยงานไมได อางแตทฤษฎ ทเรยนมา เพราะฉะนนจงตองมการควบคมดแลจากสถานประกอบการและสถานศกษา”

“สหกจศกษามความสำาคญเปนการบรณาการระหวางสถานประกอบการและการศกษา ทจะตองทำาควบคกนไป และปรบปรงแกไขไปในทางทด”

22

ประเดนคำาถามเรอง นกศกษาไดประสบการณหรอไดประโยชนอะไรบางจากการปฏบตงานสหกจศกษา?

นางสาวปารนดา นมสา : “ไดปฏบตงานสหกจศกษาทบรษท พพเซาท ทราเวล จำากด ในสวนของมคคเทศก โดยมการเขยนโปรแกรมทวรใหกบลกคา บรการนำาเทยวทงใน และตางประเทศ”

นางสาววชราภรณ ถาวรภณฑ : “ไดปฏบตงานสหกจศกษาในการผลตปลาซาดนในโรงงานปลากระปอง ในจงหวดสงขลา ซงจะเปนสวนแกปญหาใหกบโรงงาน จากการทพบปะกบผบรหารในโรงงานเปนประจำา ทำาใหทราบวาปจจบนโรงงานประสบปญหากำาลงการผลตไมเพยงพอกบความตองการของลกคาจงทำาใหเสยโอกาสทางการคาไป ดฉนเลยเอาปญหานมาตงเปนหวขอรายงานสหกจศกษา ชอวา การศกษาความเปนไปไดของ การขยายการผลต โดยใน 4 เดอนนไดทำาการศกษาถงกระบวนการผลตทงหมด และนำาขอมลทางการตลาด มาคำานวณดวาการผลตทจำาเปนอก 4 ป เปนเทาไร เขยนปญหาและประเมนทางเลอกแตละขอ ซงทางเลอกเหลาน คดวาบรษทนาจะนำาไปเปนทางเลอก และเปนแนวทางแกไข ในการพจารณากำาลงการผลตได ในการเปนขอมลเบองตน”

ดร.สมพนธ ศลปนาฎ : “จากการทนกศกษาไปฝกงานและพบปญหาดงกลาว อาจารยทปรกษาควรรบเขาไปชวยเหลอ สถานประกอบการ จะไดรวานคอทพงของเขา โดยอยาปลอยใหทำาเฉพาะเดก อาจารยตองเขาไปมสวนรวม กจะเกดเปนความรวมมอทงสองฝาย”

ประเดนคำาถามเรอง ในสวนของนกศกษาไดรบโอกาสอยางไรบางในการไปปฏบตงานในครงน?

นางสาวปารนดา นมสา : “สถานประกอบการใหโอกาสในการปฏบตงานจรง โดยการสอนงานกอน 1-2 รอบและถามวาเรากลาจะทำาหรอไม พอเรากลากจะใหเรานำานกทองเทยวทวรทงในประเทศและมาเลเซย สงคโปร ทำาใหไดประสบการณมาก ซงบางครงเมอมปญหาสามารถทำาใหเราแกปญหาเฉพาะหนาได”

23

นางสาววชราภรณ ถาวรภณฑ : “จากการไปทำาสหกจศกษา ไดรบโอกาสดงตอไปน

1. ทำาใหรวาเราตองทำางานตามแผนทองคกรวางไวและถาทำาไมไดจะแกปญหาอยางไร ตรงนเปน สงทไดรบจากสหกจศกษา

2. การปรบตว ระหวาง ผบรหาร ผจดการ หรอหวหนา จนถงพนกงานระดบการปฏบตการ ตรงนสอนใหเรารจกปรบตวเขากบ คนอน และทสำาคญไดรจกกบวฒนธรรมองคกรกอนทจะเขาไปปฏบตงานจรง

3. การสรางอาชพใหกบตวเองจากประสบการณตรง จากการสมครงาน สมภาษณงาน โดยนำาประสบการณจากสหกจศกษามาเปนจดขาย ซงมความแตกตางจากนกศกษาคนอน โดยการขาย ไอเดย ขายความคด ทำาใหแตกตางจากนกศกษาคนอน”

ประเดนคำาถามเรอง มความคดเหนอยางไรในหวขอสหกจศกษา สรางคน สรางโอกาส สรางสงคม?

ผชวยศาสตราจารย ดร. อนนต ทพยรตน : “ตวรวมอยางหนงในการทำาสหกจศกษา คอระเบยบ วนย ความรบผดชอบ จำาเปนตองเรยนในภาพรวมแตใชตางสถานการณกน ประเดนหลกๆในการเสวนาตองทำาความเขาใจดวยกน 2 หลกคอ

1. ตงแตนกศกษาเขามหาวทยาลยมาตงแตป 1 จนถงเวลาทจะตองปฎบตงานสหกจศกษา เปนหนาทของมหาวทยาลย

2. เปนความรวมมอระหวางมหาวทยาลยทมสหกจศกษา และการลงมอปฏบต

ในการสรางบณฑตรวมกนและการสรางงานดวยกน หลกสตรศกษาทวไปของทกมหาวทยาลยจำาเปนตองเรยน ในการสรางความเปนมนษยทสมบรณ และทำาหนาทตรงนใหสมบรณ หลกสตรสหกจศกษาจะตองรวมมอกนตงแตแรกของการสรางสหกจศกษาขนมา ยกตวอยาง 3 ดาน จำาเปนทจะตองม

1. ทกษะทางวชาการ2. ทกษะทางดานสงคม

24

3. ทกษะความสามารถสวนตวของบณฑตทจำาเปนตองเตรยมกอนออกปฏบตสหกจศกษาสามทกษะนจำาตองมความรวมมอทงสถานประกอบการและสถาน

ศกษาในการสรางหลกสตรตงแตตน”

ผชวยศาสตราจารย ดร. ผดงศกด สขสอาด : “จากหวขอเสวนาน คอการสรางคนใหตรงกบงานตรงกบความตองการ มหาวทยาลยไทยอาจจะพลาดตรงทผลตบณฑตไทยในสถานศกษา พลาดในการใชงานขององคกรนนคอการสราง คน การสรางโอกาส เดกไดรบการเรยนร การตำาหนจากสถานประกอบการแตกไมรอยเปอรเซน เหมอนกบชวตการแขงขนถาเราไมพรอมเรากสไมได มโอกาสจงตองรบไขวควา หลายคนอาจจะบอกวาไมใชตวตนทแทจรง โอกาสทสถานประกอบการจะไดคนพบบคลากร ระบบการศกษาในปจจบน ในอนาคตตองปรบเปลยน สถานประกอบการมอยสงมาก เราไมสามารถทจะปอนบณฑต แตตองตดตามทผใชงาน เมอองคกรมปญหาจะตองทำาอยางไร ประเดน ประโยชนของสหกจศกษาไมใชเฉพาะนกศกษากบสถานประกอบการ แตมประเดนซอนและถกมองขาม คอความสมพนธกบสถานประกอบการและสถานศกษา เกดการแลกเปลยนและสรางประสบการณขน อยามอง สหกจศกษาเฉพาะกระบวนการทเตรยมความพรอมแกนกศกษา โดยตองมองใหไกล หรอสงทนกศกษาเขาไปชวย ในการทจะสงนกศกษาไปฝกงานในสถานศกษาควรจะคยกบสถานประกอบการกอนวาตองการอยางไร เพอทจะไมเกดปญหาและเปนการแกปญหาทแทจรง”

ประเดนคำาถามเรอง ปญหาการวางงาน และปลดพนกงานออก จะสงผลในการรบนกศกษาสหกจศกษาดวยหรอไม?

คณรฐเขตต พจนกนกกล : “ในปจจบนการใชคนใหคมคากบงานจะมเพมมากขนในอนาคต สหกจศกษาถอวาทำาใหนกศกษาไดมวชาชพในการฝกงาน หลายๆองคกรจะชะลอในการรบพนกงานเขามาทำางาน หนวยงานไหนไมจำาเปนหรอ

25

สามารถทำาแทนไดกจะหยดไวกอน สหกจศกษาจงอาจเปนตวหนงในการรบเขามาชวยในองคกรแตทอยากจะฝากไว 2 ประเดนคอวา

1. สหกจศกษาควรเปนมากกวาการฝกงานทใชระยะเวลานานกวาการฝกงานปกต โดยทำาใหเกดความแตกตางนด หนง

2. ทำาอยางไรกไดใหสหกจศกษารวมมอ กนทงสองฝาย สถานประกอบการกได สถานศกษากได ไมใชไดแคฝายใดฝายหนง”

คณบญชวย จงศรวฒนธำารง : “สหกจศกษาเปนการเนนการปฏบตงานจรงในสถานประกอบการเพอใหนกศกษามประสทธภาพทสดนนคอเปาหมายของสหกจศกษา

1. สถานศกษาตองการใหสหกจศกษาประสบความสำาเรจจรงจะตองมการเอาใจใส มงมน โดยประสานงานทง 2 ฝาย

2. สถานศกษาจะตองใหคำาแนะนำานกศกษาซงบางครงสถานประกอบการจะดำาเนนการโดยขาด หลกวชาการ และสถานประกอบการตองตระหนกไววา ทานเปนสวนหนงของสหกจศกษาดวย หนาทหลกของนกศกษาทจะอยไดคอ

เพมคณคาตวเองใหมากทสด ศกษาหาความรใหกบตวเองมากทสด เอาใจใสในการทำางาน

ตงมาตรฐานใหเปนเลศ เพมสมรรถนะการแขงขนใหเหนอกวาคนอนโดยอยาเลอกงานวาใหเงนเดอนหรอคาตอบแทนมากนอยเพยงใด แตตองนกถงความร ทกษะวชาการตางๆทเราจะไดรบดวย”

ประเดนคำาถามเรอง นกศกษามความตองการใหองคกรผใชบณฑตชวยเหลอ สนบสนนหรอใหสถาบนการศกษาชวยเหลออยางไรบาง?

นางสาวปารนดา นมสา : “ในการออกปฎบตงานสหกจศกษาไดใหประโยชนในการใหเราไดฝกปฏบตงานจรง สามารถนำาประโยชนตางๆในการปฏบตงานมาใชในชวตประจำาวนได เชน

26

1. การตรงตอเวลา 2. หนาทความรบผดชอบ 3. การวางตวในททำางาน 4. ความรและประสบการณ

สงเหลานจะเปนการพฒนาตวเราเองในการทเราตองอยในสงคมทเรยกวาสงคมการทำางาน”

ประเดนคำาถามเรอง ตองการใหสถานประกอบการชวยเหลอดานใดบางเพอใหสหกจศกษาดขน?

นางสาวปารนดา นมสา : “ อยากใหองคกรเปดโอกาสใหนกศกษาไดแสดงความสามารถมากขน”

นางสาววชราภรณ ถาวรภณฑ : “อยากใหองคกรใหความสำาคญเกยวกบสหกจศกษามากกวารายวชาๆหนง โดยใหโอกาสนกศกษาไดเรยนรมากขน ตรงนเปนการพฒนาและสงเสรมสงคมอกทางหนง ”

คณรฐเขตต พจนกนกกล : “อยากใหนกศกษาทไปสหกจศกษามความพรอมในทกๆเรอง เพราะปจจบนนภาวะการแขงขนในการทำางานคอนขางสง เพราะฉะนนนกศกษาทจบสหกจศกษาจะมความแตกตางจากนกศกษาทจบทวๆไป”ผชวยศาสตร ดร. ผดงศกด สขสอาด : “ในการทเราจะสงนกศกษาออกไปสหกจศกษา เราตองดลกษณะงาน สถานประกอบการซงเปนพนฐานแรก ซงสถานประกอบการจะตองชวยสอนงานนกศกษา ตองมกระบวนการถายทอดงาน นอกจากการมอบหมายงานประจำา ปจจยทสำาคญตวหนงทจะทำาใหสหกจศกษาประสบความสำาเรจหรอไม คอ

1. นกศกษา2. สถานประกอบการ3. ใหโอกาสสถานศกษาไดรวมงานกบสถานประกอบการในเชงวชาการ

ในการพฒนารวมกน”

27

ผชวยศาสตราจารย ดร. สมพนธ ศลปนาฎ : “ในภาวะเศรษฐกจอยางนมผลกระทบอยางไรกบสหกจศกษา การสรางสหกจศกษาจะไปตอบสนองกบใคร นกศกษาทจบออกมาจะไปทำาอะไร ซงสหกจศกษาถอวาเปนแผนระยะสนในการจะตอบสนองปญหาน แตระยะยาวเราจะตองรวาจะปอนบณฑตไปใหใคร”

ประเดนขอเสนอแนะ และแสดงความคดเหนอาจารยบญชวย จงศรวฒนธำารง : “สวนทอยากเสรมและแสดงความคดเหน คอ

1. นกศกษาทเราสงไปไมตรงกบความตองการขององคกร ตรงนสถานประกอบการจะตองเขาใจดวย ซงตรงนสถานประกอบการจะตองปรบ และมหาวทยาลยตองเขาใจสถานประกอบการดวย

2. สงนกศกษาสงไปเหมอนสงเขาหอง ICU มหาวทยาลยตองรวานกศกษาตองทำาอะไร อยตรงไหน มปญหาอะไรทตองแกบาง สหกจศกษาตองพรอมทกอยางในการทำาหนาท ผมหนาทตองดแล ตองไปทนท ตองแกทนท

3. เรองชสาว ซงบางครงสถานประกอบการบางทอาจจะไวใจไมได รวมถงตวนกศกษาดวย ซงเปนเรองใกลตว

4. ตองรวาจะสงนกศกษาไปปฏบตงานสหกจศกษาทไหน สถานประกอบการนนเปนอยางไร ตองมการฝกอบรมอยางดกอนจะออกไปปฏบตงานสหกจศกษา”

ประเดนขอเสนอแนะ และแสดงความคดเหนผชวยศาสตราจารย ดร. อนนต ทพยรตน : “สงทอยากจะขอไปยงสถานประกอบการกคอ

1. เรองของการดแลนกศกษา2. ความรสกทาทายในการทำางาน3. โอกาสทจะรบนกศกษามากขน

และทผานมาเรายงขาดงานทกำาหนดอยางชดเจนวานกศกษาทไปฝกงาน 4 เดอน หรอ 1 เทอมนนคออะไรโดยจะตองกำาหนดไว 3 เรอง คอ

28

1. เรองของโปรเจค จะตองกำาหนดโครงงานไวเลยวาจะทำาอะไร2. การปฏบตงานตามสายงานตองกำาหนดใหเปนรปธรรมลวงหนา

ทำาความเขาใจรวมกนทงมหาวทยาลย ทงสถานประกอบการและนกศกษา

3. ทำาอยางไรทจะมการประชาสมพนธใหสถานประกอบการรบร ทราบถงแนวทางตางๆ สำาหรบภาคใตตอนลางของเรา องคกรผใชบณฑตทงหมดม 140 องคกร แตเขารวม 50 องคกร เราจะสงเอกสารมาตรฐานสหกจศกษาทงหมดไปใหกบสถานประกอบการ และหนงสอนำาในการดำาเนนนโยบายในวนน ถอเปนการสรางความรวมมอรวมใจตอไป แมวาบางสถานประกอบการจะไมไดเขามารวมงานในวนน เราอยากเหนความรวมมอระหวางมหาวทยาลยและเครอขายภาคใตตอนลางใหเกดกจกรรมสหกจศกษาทเปนรปธรรมมากขน แตตองใชเวลา การประชาสมพนธ กสำาคญยง ทจะทำาความเขาใจอนดตอกน”

ประชมเชงปฏบตการสหกจศกษา เรอง แนวทางพฒนาสหกจศกษาและบรณาการความรวมมอ

โดยวทยากร1. ผชวยศาสตราจารย ดร.อนนต ทพยรตน

รองอธการบดฝายวชาการ มหาวทยาลยหาดใหญ2. ผชวยศาสตราจารย ดร.ผดงศกด สขสอาด

ผอำานวยการ ศนยสหกจศกษาและพฒนาอาชพ มหาวทยาลยหาดใหญ

3. คณชำานาญ บรณะโอสถนกวชาการศกษาชำานาญการพเศษ สำานกงานคณะกรรมการการ

อดมศกษาผอำานวยการกลมพฒนาเครอขายอดมศกษา

สรปประเดนการประชมกลมท 1ประโยชนของสหกจศกษาตอองคกรผใชบณฑต

29

1. ประหยดตนทนและงบประมาณในการรบพนกงานเขาทำางานประจำาสำาหรบองคกร

2. ทำาใหองคกรผใชบณฑตมความเขมแขงวางคนใหตรงกบงาน เปดโอกาสใหองคกรผใชบณฑต มสวนรวมในการผลตบณฑต เพมประสทธภาพในการรบนกศกษาในการทำางานในอนาคต สรางความสมพนธทง 3 ฝายไมวาจะเปนองคกรผใชบณฑตเอง มหาวทยาลย และนกศกษา องคกรผใชบณฑตสามารถดงสหกจศกษามาเปนกจกรรมรบผดชอบสงคม ชวยลดความเสยงในการคดเลอกพนกงาน และสรางโอกาสใหกบ บณฑตไดมงานทำา

3. องคกรผใชบณฑตมสวนรวมในการผลตบณฑตประโยชนของสหกจศกษาตอมหาวทยาลย

1. ผลตบณฑตใหตรงกบคณลกษณะหรอลกษณะงานทพงประสงคของตลาดแรงงาน

2. สรางองคความรใหม ฝกและเรยนรจากสภาพจรง3. เปนการประชาสมพนธใหกบมหาวทยาลย ทำาใหสถานประกอบการ

ขางนอกไดรจกมหาวทยาลยเพมมากขน4. สรางความมนใจใหกบหนวยงานและบคคลภายนอกในการรบ

บณฑตเขาทำางาน5. สรางเครอขายใหกบมหาวทยาลยและองคกรผใชบณฑต

ประโยชนของสหกจศกษาตอนกศกษา1. เกดการเรยนรจรง นำาทฤษฎทไดเรยนมานำาไปปฏบตไดจรง รจก

การปรบตวในสงคมมากขน และเปนการฝกวนยใหกบตนเอง2. สรางบณฑตใหคดและแกปญหาเปนในการเรยนรแบบบรณาการ

ปญหาและอปสรรคดานสหกจศกษา1. การประชาสมพนธยงไมทวถง2. องคกรผใชบณฑตมไมเพยงพอกบนกศกษา3. ผรบผดชอบหลกใหความรวมมอนอย4. การเกอกลขององคกรผใชบณฑต

สงอำานวยความสะดวก เครองใชสำานกงาน อปกรณสำานกงานตางๆ มความจำาเปนสำาหรบนกศกษาทไปฝกงาน

30

ลกษณะงานและตำาแหนงงานทชดเจน เรมตงแตการสมครงานและการสมภาษณงานตองระบใหชดเจน

จดใหมพเลยงคอยดแล แนะนำางาน ในตำาแหนงงานทตรงกบสาขาวชาชพของนกศกษา

มรางวลและคาตอบแทนเลกๆนอยๆเปนสนนำาใจ หรอคำากลาวชมเชย

ใหองคความรใหมๆ ใหกบนกศกษานอกเหนอจากการทำางานในสถานประกอบการ

ใหโอกาสนกศกษาไดฝกงานหรอปฏบตงานตามทอยากทำา

สรปประเดนการประชมกลมท 2ความคาดหวงขององคกรผใชบณฑตตอสถานศกษา นกศกษาจะตองมคณสมบตอยางไร

1. นกศกษาตองพรอมทำางาน เพราะสถานประกอบการไมทราบวานกศกษามความรความสามารถเพยงใด

2. คณธรรมและจรยธรรมของนกศกษาตองมสงในการทำางานในองคกร

3. นกศกษาตองเตอนตวเองใหไดวาเปนพนกงาน หรอเปนผมาหาประสบการณในการทำางานตองพรอมรบการกดดนหรอทดสอบจากหนวยงานทมการสอนงาน

เพมเตมมมมองของสถาบนการศกษา สงทคาดหวงจากองคกรผใชบณฑต

1. สวสดการ ความชดเจนในเรองของลกษณะงาน2. สถานประกอบการไดใหความรและประโยชนเพมเตมจากการปฏบต

งานสหกจศกษา เพอทำาใหเกดการแลกเปลยน เรยนร สรปประเมนการประชมกลมท 3

สถาบนการศกษามคาดหวงตอองคกรผใชบณฑตในการดแลนกศกษาอยางไรหรอใหความรวมมออยางไร

1. สถาบนการศกษาคาดหวงใหองคกรผใชบณฑตไดใหนกศกษาปฏบตงานจรง

31

2. สถาบนการศกษาคาดหวงวาจะไดมสวนรวมในการชวยเหลอทางวชาการ

3. สถาบนการศกษาคาดหวงวาองคกรผใชบณฑตไดชวยสอนงานในภาคปฏบตใหแกนกศกษา เพอเปนการบรณาการระหวางภาคทฤษฏและภาคปฏบต

4. สถาบนการศกษาคาดหวงวาองคกรผใชบณฑตจะใหขอมลการทำาโครงงานแกนกศกษาและมการหาพนกงานทปรกษาทเขาใจสหกจศกษาจรงๆ

5. สถาบนการศกษาคาดหวงวาองคกรผใชบณฑตไดชวยเหลอและดแลนกศกษาในชวงปฏบตงาน รวมถงดแลความปลอดภยในขณะทเขารวมโครงการสหกจศกษา

นกศกษาคาดหวงหรอตองการใหมการพฒนาสหกจศกษาจากสถาบนศกษาและองคกรผใชบณฑตอยางไร

1. จะตองใหมการอบรมในดานตางๆ เชน ดานบคลกภาพ มารยาททางสงคม การแตงกาย

2. ความรพนฐานดานการใชอปกรณสำานกงานตางๆ3. เตรยมความพรอมดานวชาการ มการจดฝกอบรม

นกศกษาตองการอะไรจากสถานประกอบการ1. การตอนรบและการดแลทด2. มความชดเจนในงานและตำาแหนงงานทเหมาะสม3. สถานประกอบการควรมความไววางใจในการมอบหมายงานใหกบ

นกศกษา4. การแนะนำาบคลากรในหนวยงานใหรจกกบนกศกษา

แนวทางการพฒนาสหกจศกษาเพอกอใหเกดประโยชนทงตอองคกรผใชบณฑต สถานศกษาและนกศกษาสถานประกอบการ

1. ควรมเวบไซตเปนหลกฐานขอมล โดยมขอมลของสถานศกษา สถานประกอบการ

2. มระบบการคดกรองนกศกษา มระบบพเลยงทชดเจนสถานศกษา

32

1. มการเรยนการสอนทเนนใหนกศกษามความกลาแสดงออกหรอแสดงความคดเหน

2. มการเตรยมความพรอมนกศกษากอนออกฝกงาน โดยมการประเมนความรพนฐานของนกศกษา

3. มการนเทศงานนกศกษาในสถานประกอบการอยางสมำาเสมอ4. มการประชาสมพนธสถานประกอบการใหมความรเกยวกบสหกจ

ศกษามากขนนกศกษา

1. รจกปรบตวเองใหเขากบสถานประกอบการ2. การรจกกาลเทศะ3. ใหนกศกษาไดมการฝกงานกอนการปฏบตงานจรงกอน 2 – 4

สปดาหแนวทางหรอวธการสรางความสมพนธระหวางสถาบนการศกษา และองคกรผใชบณฑตเกยวกบสหกจศกษาเปนอยางไร

1. สถาบนการศกษาควรเปดการประชาสมพนธใหมากขน2. สรางความสมพนธในเขตพนทตนเองกอน3. เชญสถานประกอบการมาเปนวทยากรรวมในสหกจศกษา4. มการตดตามและประเมนผลโครงการสหกจศกษาอยางตอเนอง

33