12
ผลของการให้ค�าปรึกษากลุ่มครอบครัวต่อการมีส่วนร่วมของครอบครัวใน การดูแลผู้ป่วยโรคร่วมจิตเวชและสารเสพติดขณะบ�าบัดรักษา ถนอมรัตน์ หุตะจูฑะ รัฐประศาสนศาสตร์มหาบัณฑิต* Thanormrat Hutajuta Master of Public Administration Nursing Department, Songkhla Rajanagarindra Psychiatric Hospital Department of Mental Health, Songkhla , 90000 วารสารวิชาการแพทย์ เขต 11 Reg 2 5 5 7 Med J 2014 ;28 : 795 - 805 Abstract This study was quasi-experimental research by one group pretest- posttest design. The aims is to study the result of families’ group counseling on families’ participation in caring for co-morbid psychiatric and substance abuse patients during treatment. The sample includes of 12 participants. The participants were family members who care. Instruments for data collection included:1) personal questionnaire 2) a measure of families’ involvement in the care of co-morbid psychiatric and substance abuse patients during treatment by (Nurinya et al., 2552) Overall reliability of instrument was 0.83.Data analysis was Wilcox on signed-ranks test The results showed that the families of co-morbid psychiatric and substance abuse patients who got group families’ counseling had better participants more than before receiving families group counseling significant (P <0.01). Results of this study can be used as a guide for families of co-morbid psychiatric and substance abuse patients in order to promote increasing of families’ participation for the patient’s treatment and after discharge from the hospital. And to develop a model of caring for co-morbid psychiatric and substance abuse patients in the future. Keywords : families’ group counseling, families’ participation, co-morbid psychiatric and substance abuse patients Result of familiesgroup counseling on families’ participation in caring for co-morbid psychiatric and substance abuse patients during treatment บทคัดย่อ การวิจัยเชิงกึ่งทดลองแบบกลุ ่มเดียวทดสอบก่อนและหลังการทดลอง เพื่อศึกษาผลของการให้ค�าปรึกษากลุ ่ม ครอบครัวต่อการมีส่วนร่วมของครอบครัวในการดูแลผู้ป่วยโรคร่วมจิตเวชและสารเสพติดขณะบ�าบัดรักษา กลุ่มตัวอย่าง เป็นสมาชิกครอบครัวที่เป็นหลักในการดูแลผู้ป่วย ที่มารับบริการที่โรงพยาบาล จิตเวชสงขลาราชนครินทร์จ�านวน 12 คน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมได้แก่ 1)แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล 2) แบบวัดการมีส่วนร่วมของครอบครัวใน การดูแลผู้ป่วยโรคร่วมจิตเวชและสารเสพติดขณะบ�าบัดรักษา (นุรินยาและคณะ,2552 มีค่าความเชื่อมั่นทั้งฉบับ 0.83 การวิเคราะห์ทางสถิติที่ใช้คือ Wilcoxon signed-ranks test

18. ถนอมรัตน์ หุตะจูฑะ...จากโรคทางกายและการใช สารเสพต ดเป นล าด บแรกก

  • Upload
    others

  • View
    2

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: 18. ถนอมรัตน์ หุตะจูฑะ...จากโรคทางกายและการใช สารเสพต ดเป นล าด บแรกก

ผลของการใหค�าปรกษากลมครอบครวตอการมสวนรวมของครอบครวใน

การดแลผปวยโรครวมจตเวชและสารเสพตดขณะบ�าบดรกษาถนอมรตน หตะจฑะ รฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต*

Thanormrat Hutajuta

Master of Public Administration

Nursing Department,

Songkhla Rajanagarindra

Psychiatric Hospital

Department of Mental Health,

Songkhla , 90000

วารสาร วชาการแพทยเขต 11Reg

2 5 5 7Med J 2014

;28

: 795 - 805

Abstract This study was quasi-experimental research by one group

pretest- posttest design. The aims is to study the result of families’

group counseling on families’ participation in caring for co-morbid

psychiatric and substance abuse patients during treatment.

The sample includes of 12 participants. The participants were

family members who care. Instruments for data collection included:1)

personal questionnaire 2) a measure of families’ involvement in the care

of co-morbid psychiatric and substance abuse patients during treatment

by (Nurinya et al., 2552) Overall reliability of instrument was 0.83.Data

analysis was Wilcox on signed-ranks test

The results showed that the families of co-morbid psychiatric

and substance abuse patients who got group families’ counseling had

better participants more than before receiving families group

counseling significant (P <0.01).

Results of this study can be used as a guide for families of

co-morbid psychiatric and substance abuse patients in order to promote

increasing of families’ participation for the patient’s treatment and

after discharge from the hospital. And to develop a model of caring for

co-morbid psychiatric and substance abuse patients in the future.

Keywords : families’ group counseling, families’ participation, co-morbid psychiatric

and substance abuse patients

Result of familiesgroup counseling on families’ participation in caring for co-morbid psychiatric and

substance abuse patients during treatment

บทคดยอ การวจยเชงกงทดลองแบบกลมเดยวทดสอบกอนและหลงการทดลอง เพอศกษาผลของการใหค�าปรกษากลม

ครอบครวตอการมสวนรวมของครอบครวในการดแลผปวยโรครวมจตเวชและสารเสพตดขณะบ�าบดรกษา กลมตวอยาง

เปนสมาชกครอบครวทเปนหลกในการดแลผปวย ทมารบบรการทโรงพยาบาล จตเวชสงขลาราชนครนทรจ�านวน 12 คน

เครองมอทใชในการเกบรวบรวมไดแก 1)แบบสอบถามขอมลสวนบคคล 2) แบบวดการมสวนรวมของครอบครวใน

การดแลผปวยโรครวมจตเวชและสารเสพตดขณะบ�าบดรกษา (นรนยาและคณะ,2552 มคาความเชอมนทงฉบบ 0.83

การวเคราะหทางสถตทใชคอ Wilcoxon signed-ranks test

Page 2: 18. ถนอมรัตน์ หุตะจูฑะ...จากโรคทางกายและการใช สารเสพต ดเป นล าด บแรกก

796 ถนอมรตน หตะจฑะ วารสารวชาการแพทยเขต 11ปท 28 ฉบบท 3 ก.ค. - ก.ย. 2557

ค�ารหส : การใหค�าปรกษากลมครอบครว, การมสวนรวมของครอบครว ,

ผปวยโรครวมจตเวชและสารเสพตด

ผลการวจยพบวา ครอบครวของผปวยโรครวมจตเวชและสารเสพตด ทไดรบค�าปรกษากลมครอบครวจะม

สวนรวมของครอบครวมากกวากอนไดรบค�าปรกษากลมครอบครว อยางมนยส�าคญทางสถต (P < 0.01)

ผลการศกษาครงน สามารถน�าไปเปนแนวทางในการใหค�าปรกษาแกครอบครวผปวยโรครวมจตเวชและสารเสพ

ตด เพอชวยใหครอบครวมสวนรวมในการดแลรกษาผปวย ทงขณะบ�าบดรกษาในโรงพยาบาล และเมอจ�าหนายออกจาก

โรงพยาบาล และใชเปนขอมลในการพฒนารปแบบการดแลผปวยโรครวมจตเวชและสารเสพตดตอไป

*กลมการพยาบาล โรงพยาบาลจตเวชสงขลาราชนครนทร จงหวดสงขลา 90000

ความเปนมาและความส�าคญของปญหา

โรครวมจตเวชและสารเสพตด หมายถง โรคจต

เวชทมความสมพนธกบการใชสารเสพตด เนองจากการใช

สารเสพตดมผลท�าใหเกดอาการของโรคจตเวช และอาการ

ของโรคจตเวชกมผลตอการใชสารเสพตด1ไมวาโรคจตจะ

เกดจากสาเหตใด อาการโรคจตทเกดขนมกไมแตกตางกน

แพทยทดแลผปวยจงพยายามอยางเตมททจะหาสาเหต

จากโรคทางกายและการใชสารเสพตดเปนล�าดบแรกกอน

หากแพทยสามารถตรวจพบการใชสารเสพตดทนาจะเปน

สาเหตของอาการโรคจตผปวยรายนนกจะไดรบการวนจฉย

วาปวยเปนโรคจตจากสาเหตจากการใชสารเสพตด2

ยาเสพตดมกลไกการออกฤทธแตกตางกนไป

แตละประเภท เชน กระตนประสาท หลอนประสาท กด

ประสาท เปนตน ซงลกษณะการออกฤทธมผลท�าใหน�าไป

สภาวะการตดยาทงทางรางกายและจตใจ มผลใหสขภาพ

รางกายทรดโทรมและมปญหาทางจตใจ การรกษาผปวย

โรคจตเวชทใชสารเสพตดรวม จ�าเปนทจะตองมการบ�าบด

ทงในดานการรกษาทางรางกาย ดานจตสงคม รวมกบการ

บ�าบดเพอปองกนไมใหผปวยกลบไปเสพสารเสพตดซ�า

เพราะมผลการวจยพบวาการรกษาทมการบรณาการรวม

กน จะไดผลดกวาการรกษาดวยวธใดวธหนงเพยงอยาง

เดยว โดยเฉพาะการรกษาทางดานจตสงคม ไดแก 1)

จตบ�าบดรายบคคล (individual psychotherapy) 2)

จตบ�าบดกลม (group psychotherapy) 3) พฤตกรรมบ�าบด

(behavior therapy) 4) ครอบครวบ�าบด (family therapy)

5) การใหค�าแนะน�าปรกษาแกครอบครว (family psycho

education) 6) การจดสงแวดลอมเพอการบ�าบด (milieu

therapy) การบ�าบดแบบกลม โดยทวไปจะเรมหลงจากทผ

ป วยจตเวชทใช สารเสพตดร วมเขาส ระยะของการม

เสถยรภาพ(stabilization)3

จากการศกษาพบวาครอบครวเปนทงเกราะ

ปองกนชวยใหผปวยเกดความมนใจ เกดแรงจงใจในการ

บ�าบดรกษาและเปนปจจยผลกดนใหผปวยกลบไปเสพยา

เสพตดซ�าเพราะครอบครวเปนสถาบนทดทสดทยอมรบการ

แกไข มความเขาใจและการยอมรบการปรบเปลยน

พฤตกรรม4 ดงการศกษาเรองผลของการใหค�าปรกษา

ครอบครวผปวยจตเภท โดยใชแนวคดของซาเทยร พบวา

ชวยใหสมาชกในครอบครวรสกมคณคาในตนเองเพมขน

และรบรวาการท�าหนาทของครอบครวดขน5 และจากการ

ศกษาการปฏบตของพยาบาลในการสงเสรมการมสวนรวม

ของครอบครวและพฤตกรรมการมสวนรวมของครอบครว

ในการปองกนการเสพยาเสพตดซ�าตามการรบร ของ

ครอบครวผตดยาเสพตด พบวา ครอบครวตระหนกถง

บทบาทหนาทของครอบครวและเขารวมกจกรรมขณะผปวย

เขารบการบ�าบดรกษา4ในการน�าครอบครวเขามามสวนรวม

ในการบ�าบดรกษาสามารถท�าไดหลายรปแบบแตพบวา

ปญหาทเกดขนในแตละครอบครวมระดบความรนแรง

ไมเทากนการใหความชวยเหลอจงตองมล�าดบขนตอน คอ

การใหความรครอบครว (familyeducation) การใหการ

ปรกษาครอบครว (Family counseling) และครอบครว

บ�าบด (Family Therapy) แตเนองจากครอบครวบ�าบด

พยาบาลกระท�าเพยงบางครอบครวทไมสามารถแกไข

ปญหาดวย 2 วธการแรกไดเทานนสวนการใหความร

นพนธตนฉบบ

Page 3: 18. ถนอมรัตน์ หุตะจูฑะ...จากโรคทางกายและการใช สารเสพต ดเป นล าด บแรกก

ผลของการใหค�าปรกษากลมครอบครวตอการมสวนรวมของครอบครวในการดแลผปวยโรครวมจตเวช

และสารเสพตดขณะบ�าบดรกษา 797Reg 11 Med JVol. 28 No. 3

ครอบครว พยาบาลสามารถใหความรแกครอบครวโดยสอด

แทรกใหขณะใหการปรกษาครอบครว6 ดงนนผวจยสนใจ

ศกษาผลการใหค�าปรกษากลมครอบครวตอการมสวนรวม

ของครอบครวในการดแลผปวยโรครวมจตเวชและสาร

เสพตดขณะบ�าบดรกษา

โรงพยาบาลจตเวชสงขลาราชนครนทรมบทบาท

ส�าคญในการบ�าบดรกษาผปวยจตเวช ส�าหรบผปวยโรครวม

จตเวชและสารเสพตดหลงจากรกษาจนอาการทางจตทเลา

ลงจะจดใหผ ปวยเขารวมโปรแกรมการบ�าบดทางการ

พยาบาลส�าหรบผปวยโรครวมจตเวชและสารเสพตด โดยม

เปาหมายใหผปวยสามารถดแลตนเองได เปนการเตรยม

ผปวยใหมความตระหนกตอพฤตกรรมทเปนปญหาของ

ตนเอง เกดการพฒนาปรบเปลยนตนเอง สงเสรมใหผปวย

มองเหนความสามารถของตนเองและสรางแรงจงใจใน

การพฒนาตนเอง7 การบ�าบดรกษาฟนฟสมรรถภาพผตดยา

เสพตดและไดพฒนารปแบบในการบ�าบดมาโดยตลอด แต

ในปจจบนพบวามผปวยกลบไปเสพซ�าอกเปนจ�านวนมาก

ผวจยเลงเหนความส�าคญทจะพฒนารปแบบในการบ�าบด

ทางการพยาบาลส�าหรบผ ป วยโรคร วมจตเวชและ

สารเสพตด โดยการใหค�าปรกษาครอบครวในขณะผปวย

เขารบการบ�าบดรกษา เพอใชเปนแนวทางในการวางแผน

พฒนาระบบการบ�าบดรกษาผปวยโรครวมจตเวชและสาร

เสพตดตอไป

วตถประสงคในการวจย

เพอศกษาผลของการใหค�าปรกษากลมครอบครว

ตอการมสวนรวมของครอบครวในการดแลผปวยโรครวม

จตเวชและสารเสพตดขณะบ�าบดรกษา

ขอบเขตของการวจย การศกษาครงนเปนการศกษาการมสวนรวมของ

สมาชกครอบครวทเปนผดแลหลกของผปวยโรครวมจตเวช

และสารเสพตดไดรบการวนจฉยตามเกณฑการวนจฉย

ICD10 วาเปน F15.5 – F19.5 โดยอาจจะปวยเปนโรคจต

จากสาเหตจากการใชสารเสพตด หรอใชสารเสพตดจากการ

ปวยอาการทางจต ทเขารบการบ�าบดแบบผปวยใน ใน

โรงพยาบาลจตเวชสงขลาราชนครนทร ระหวางเดอน

พฤษภาคม ถง มถนายน 2556

วธด�าเนนการวจย

การวจยครงนรปแบบการศกษาเปนการวจยกง

ทดลอง (Quasi - experimental research) โดยใชรปแบบ

กลมทดลองกลมเดยวมการวดผลกอนและหลงการทดลอง

(pretest – posttest one group design)

กลมประชากรและกลมตวอยาง

ประชากรทใชในการศกษาครงนคอ สมาชกของ

ครอบครวผปวยโรครวมจตเวชและสารเสพตดโดยผปวยได

รบการวนจฉยจากแพทยตามเกณฑการวนจฉย ICD10 เปน

F15.5-F19.5 ท รบการบ�าบดรกษาแบบผ ป วยใน

โรงพยาบาลจตเวชสงขลาราชนครนทร และไดเขาโปรแกรม

การบ�าบดทางการพยาบาลส�าหรบผปวยโรครวมจตเวชและ

สารเสพตด7

กลมตวอยางคอ สมาชกของครอบครวทอาศยอย

บานเดยวกบผปวยมสวนในการดแลผปวยซงไดมาเยยม

และรวมกจกรรมการบ�าบดรกษาและฟนฟสมรรถภาพใน

โรงพยาบาลจตเวชสงขลาราชนครนทร ระหวางเดอน

พฤษภาคม – มถนายน 2556 ผวจยไดก�าหนดกลมตวอยาง

จ�านวน 12 คน ตามแนวคดการใหการปรกษารายกลม8 และ

ตามแนวคดกลมของยาลอม9 โดยคดเลอกกลมตวอยาง

แบบเฉพาะเจาะจง (purposive sampling) ตามคณสมบต

ทก�าหนดดงน

1. เปนสมาชกครอบครวทเปนผดแลหลกของ

ผปวยทไดรบการวนจฉยจากแพทยตามเกณฑการวนจฉย

ICD10 เปน F15.5-F19.5 และไดเขาโปรแกรมการบ�าบด

ทางการพยาบาลส�าหรบผ ป วยโรคร วมจตเวชและ

สารเสพตด

2. อาศยอยกบผ ปวยและมสวนในการดแล

ผปวย

3. สามารถพดคยตดตอสอสารไดและเขยน

ภาษาไทยได

4. เปนผทมาเยยม และรวมกจกรรมการบ�าบด

รกษา

เครองมอทใชในการวจย

เครองมอทใชในการวจยครงน ประกอบดวย

แบบสอบถาม แบงเปน 2 สวน ดงน

Page 4: 18. ถนอมรัตน์ หุตะจูฑะ...จากโรคทางกายและการใช สารเสพต ดเป นล าด บแรกก

798 ถนอมรตน หตะจฑะ วารสารวชาการแพทยเขต 11ปท 28 ฉบบท 3 ก.ค. - ก.ย. 2557

สวนท 1 แบบรวบรวมขอมลทวไปเกยวกบครอบครวและ

ผปวยโรครวมจตเวชและสารเสพตด 1 ชด

1.1 ขอมลทวไปเกยวกบครอบครว ประกอบดวย

ขอค�าถามจ�านวน 9 ขอ ไดแก เพศอาย ศาสนา สถานภาพ

สมรส ระดบการศกษาสงสด อาชพปจจบน รายไดปจจบน

ครอบครว ความสมพนธกบผ ปวย และลกษณะความ

สมพนธในครอบครว

1.2 ขอมลทวไปเกยวกบผปวย ประกอบดวยขอ

ค�าถามจ�านวน 7 ขอ ไดแก ยาเสพตดหลกทใชเสพเปนประจ�า

ระยะเวลาใชยาเสพตดผลกระทบตอผปวยทท�าใหครอบครว

กงวลมากทสด จ�านวนครงของการเขารบการบ�าบดรกษา

เกยวกบยาเสพตด จ�านวนครงของการเขารบการบ�าบด

รกษาเกยวกบอาการทางจต ประสบการณในการดแล

ผปวยโรครวมจตเวชและสารเสพตดและความคาดหวง

เกยวกบผลการรกษา

ส วนท 2 แบบสอบถามการมส วนร วมของ

ครอบครว10 ผวจยน�ามาใชโดยไมไดดดแปลง ผานการวด

ความเทยงของเครองมอ มคาความเชอมนของแบบวด

เทากบ .83 โดยมขอค�าถามจ�านวน 55 ขอ ประกอบดวยขอ

ค�าถามการมสวนรวมในการประเมนคนหาปญหาและ

ความตองการ ดานสขภาพรางกาย ดานความรก ความ

เอาใจใส การใหความเคารพนบถอและใหก�าลงใจ และดาน

เศรษฐกจ จ�านวน 16 ขอ การมสวนรวมในการวางแผนและ

ตดสนใจเลอกวธการดแล ดานสขภาพรางกาย ดานความ

รก ความเอาใจใส การใหความเคารพนบถอและใหก�าลง

ใจ และดานเศรษฐกจ จ�านวน 13 ขอ การมสวนรวมในการ

ปฏบตกจกรรมการบ�าบดรกษาดานสขภาพรางกาย ดาน

ความรก ความเอาใจใส การใหความเคารพนบถอและให

ก�าลงใจ และดานเศรษฐกจจ�านวน 13 ขอ และการมสวน

รวมในการประเมนผลการบ�าบดรกษา ดานสขภาพรางกาย

ดานความรก ความเอาใจใส การใหความเคารพนบถอและ

ใหก�าลงใจ และดานเศรษฐกจ จ�านวน 13 ขอ

วธการเกบรวบรวมขอมล

ผวจยด�าเนนการเกบรวบรวมขอมล โรงพยาบาล

จตเวชสงขลาราชนครนทร มครอบครวผปวยโรครวมจตเวช

และสารเสพตด ซงเปนกลมเปาหมายของโครงการเขามา

ใชบรการโดยมขนตอนการเกบรวบรวมขอมลดงน

1. ท�าหนงสอถงคณะกรรมการจรยธรรมการวจย

ในมนษยเพอชแจงวตถประสงคของการวจยและขอ

อนญาตในการเกบขอมลการวจย

2. หลงไดรบหนงสออนญาตจากคณะกรรมการ

จรยธรรมการวจยในมนษย เตรยมครอบครวผปวยตาม

คณสมบตตามทก�าหนดไว โดยขอความรวมมอกล ม

ตวอยางในการเขารวมโครงการวจย

3. เตรยมเครองมอทใชในการทดสอบการมสวน

รวมของครอบครวผปวยโรครวมจตเวช และสารเสพตด

พทกษสทธกลมตวอยางโดยซงท�าหนงสอเปนลายลกษณ

อกษรแนบกบแบบสอบถามทกฉบบและอธบายเพมเตม

ดวยวาจา

4. เตรยมแผนลงปฏบ ตการให ค�าปรกษา

ครอบครว

5. ก�าหนดชแจงท�าขอตกลงและท�าความเขาใจ

กบเจาหนาทหอผปวยและครอบครว

6. น�าแบบสอบถามการมสวนรวมของครอบครว

ใหสมาชกครอบครวท มคณสมบตตรงตามทก�าหนด

ตอบแบบสอบถามกอนรบค�าปรกษาและตรวจสอบความ

ครบถวนของขอมล

7. ปฏบตการใหค�าปรกษาครอบครว

8. น�าแบบสอบถามการมสวนรวมของครอบครว

ใหสมาชกครอบครวทผานการรบค�าปรกษากลมครอบครว

ตอบแบบสอบถามและตรวจสอบความครบถวนของขอมล

9. วเคราะหขอมลและประมวลผลขอมล

10. อภปรายผลการทดลอง

การวเคราะหขอมล

ผวจยท�าการวเคราะหและประมวลผลขอมลโดย

ใชเครองคอมพวเตอรโปรแกรมส�าเรจรปตามระเบยบวธวจย

ดงน

1. ขอมลทวไป น�ามาแจกแจงความถ รอยละ คา

เฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน

2. ข อมลดานการมส วนรวมของครอบครว

คะแนนรวมโดย คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน

3. เปรยบเทยบคะแนนเฉลยการมสวนรวมของ

ครอบครวกอน-หลงการใหค�าปรกษาโดยสถต Wilcoxon

signed-ranks test

Page 5: 18. ถนอมรัตน์ หุตะจูฑะ...จากโรคทางกายและการใช สารเสพต ดเป นล าด บแรกก

ผลของการใหค�าปรกษากลมครอบครวตอการมสวนรวมของครอบครวในการดแลผปวยโรครวมจตเวช

และสารเสพตดขณะบ�าบดรกษา 799Reg 11 Med JVol. 28 No. 3

ผลการวจย

การศกษาวจยครงน ม งศกษาผลของการให

ค�าปรกษากลมครอบครวตอการมสวนรวมของครอบครวใน

การดแลผปวยโรครวมจตเวชและสารเสพตดขณะบ�าบด

รกษาผลการศกษาพบการมสวนรวมของครอบครวในการ

ดแลผปวยโรครวมจตเวชและสารเสพตด ดงน

ตารางท 1 แสดงจ�านวน รอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและคาพสย ลกษณะทวไปของกลมตวอยาง (N = 12)

1.เพศ ชาย 2 16.67 หญง 10 83.332.อาย (X= 44.92 ,SD =5.45, Min = 32, Max =53) 32 –40 ป 1 8.33 41-53 ป 11 91.673. ศาสนา พทธ 9 75.00 อสลาม 3 25.004. สถานภาพสมรส ค 10 80.34 โสด 1 8.33 หยา/แยกกนอย/หมาย 1 8.335. ระดบการศกษาสงสด มธยมศกษา 3 25.00 อนปรญญาตร 5 41.67 ปรญญาตร 4 33.336. ปจจบนอาชพ เกษตรกรรม 2 16.67 รบจาง/พนกงานบรษท 7 58.33 คาขาย/ธรกจสวนตว 3 25.007. รายไดของครอบครว ต�ากวา 10,000 บาท 1 8.33 10,001 – 20,000 บาท 3 25.00 20,001 – 30,000 บาท 6 50.00 มากกวา 30,001 บาท 2 16.678. ความสมพนธกบผปวย มารดา 9 75.00 บดา 2 16.67 พสาว 1 8.339.ลกษณะความสมพนธในครอบครว รกใครชวยเหลอกนด 9 75.00 ทะเลาะกนบางแตไมบอย 2 16.67 ไมราบรนทะเลาะกนบอย 1 8.33

ขอมลทวไป จ�านวน รอยละ

Page 6: 18. ถนอมรัตน์ หุตะจูฑะ...จากโรคทางกายและการใช สารเสพต ดเป นล าด บแรกก

800 ถนอมรตน หตะจฑะ วารสารวชาการแพทยเขต 11ปท 28 ฉบบท 3 ก.ค. - ก.ย. 2557

จากตารางท1 ลกษณะกลมตวอยางสวนใหญเปนเพศหญงรอยละ 83.33 อายระหวาง 41 – 53 ป รอยละ 91.67

โดยมอายเฉลย 44.92 ป (SD = 5.45) สวนใหญนบถอศาสนาพทธ รอยละ75 สถานภาพสมรสสวนใหญ ค รอยละ 80.34

ระดบการศกษาอยในระดบอนปรญญาตรรอยละ 41.67 รองลงมาการศกษาระดบปรญญาตร รอยละ 33.33 มอาชพ

รบจาง/พนกงานบรษท รอยละ 58.33 รองลงมา คาขาย/ธรกจสวนตว รอยละ 25 รายไดอยในระหวาง 20,001 – 30,000 บาท

รอยละ 50.00 ความสมพนธกบผปวยสวนใหญเปนมารดา รอยละ 75.00 ลกษณะความสมพนธภาพในครอบครว

สวนใหญรกใครชวยเหลอกนด รอยละ 75

1. ยาเสพตดหลกทใชเสพเปนประจ�า

ยาบา 7 58.33

กญชา 3 25.00

ยาแกไอ/น�ากระทอม 2 16.67

2. ระยะเวลาใชยาเสพตด

ต�ากวา 5 ป 3 25.00

6 – 10 ป 7 58.33

มากกวา 11 ป 2 16.67

3. ผลกระทบตอผปวยทท�าใหครอบครวกงวลมากทสด

ท�าใหเกดปญหาดานสขภาพจต 12 100

4. จ�านวนครงของการเขารบการบ�าบดเกยวกบยาเสพตด

ครงท 2 – 4 7 58.33

ครงท 5 – 7 5 41.67

5.จ�านวนครงของการเขารบการบ�าบดเกยวกบอาการทางจต

1 ครง 7 58.33

2 – 3 ครง 3 25.00

4 – 5 ครง 2 16.67

6.ประสบการณในการดแลผปวยโรครวมจตเวชและสารเสพตด

ม 5 41.67

ไมม 7 58.33

7. ความคาดหวงเกยวกบการบ�าบดครงน

สามารถเลกยาเสพตดและอาการทางจตสงบ 8 66.66

สามารถหยดยาเสพตดไดบางบางครงและอาการทางจต

มการก�าเรบซ�าบาง 4 33.34

ขอมลเกยวกบผปวยโรครวมจตเวชและสารเสพตด จ�านวน รอยละ

ตารางท 2 แสดงจ�านวน รอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและคาพสย ขอมลเกยวกบผปวยโรครวมจตเวชและ

สารเสพตดการใชยาเสพตดของกลมตวอยาง (N = 12)

จากตารางท 2 ขอมลเกยวกบผปวยโรครวมจตเวชและสารเสพตดพบวา ยาเสพตดหลกทใชเสพเปนประจ�าเปน

ยาบา รอยละ58.33 รองลงมาเปนกญชา รอยละ 25 ระยะเวลาใชยาเสพตดสวนใหญ 6 – 10 ป รอยละ 58.33 ผลกระ

ทบตอผปวยทท�าใหครอบครวกงวลมากทสดคอท�าใหเกดปญหาดานสขภาพจตรอยละ100จ�านวนครงของการเขารบการ

บ�าบดเกยวกบยาเสพตด2 – 4ครง รอยละ 58.33 จ�านวนครงของการเขารบการบ�าบดเกยวกบอาการทางจตพบวาสวน

Page 7: 18. ถนอมรัตน์ หุตะจูฑะ...จากโรคทางกายและการใช สารเสพต ดเป นล าด บแรกก

ผลของการใหค�าปรกษากลมครอบครวตอการมสวนรวมของครอบครวในการดแลผปวยโรครวมจตเวช

และสารเสพตดขณะบ�าบดรกษา 801Reg 11 Med JVol. 28 No. 3

ใหญรกษาครงท 1 รอยละ 58.33 สวนใหญไมม ประสบการณในการดแลผปวยโรครวมจตเวชและสารเสพตด รอยละ

58.33 คาดวาผปวยสามารถเลกยาเสพตดและอาการทางจตสงบรอยละ 66.66 รองลงมาคาดสามารถหยดยาเสพตดได

บางบางครงและอาการทางจตมการก�าเรบซ�าบางรอยละ 33.34

ตารางท 3 คามธยฐาน คะแนนต�าสด คะแนนสงสดของคะแนนการมสวนรวมของครอบครวกอนและหลงการใหค�าปรกษา

กลมครอบครวในการดแลผปวยโรครวมจตเวชและสารเสพตดขณะบ�าบดรกษาโดยใช Wilcoxon signed-ranks test

(N =12)

คะแนนการมสวนรวมของครอบครว N Median Min Max z Asymp.Sig.2(2-tailed)

กอนใหค�าปรกษา 12 114 94 134 -2.80 .005**

หลงใหค�าปรกษา 12 205 186 234

จากตารางท 3 พบวา คะแนนเฉลยดานการมสวนรวมของครอบครวในการดแลผปวยโรครวมจตเวชและสารเสพ

ตดขณะเขารบการบ�าบดรกษาหลงรวมการใหค�าปรกษากลมครอบครวสงกวากอนใหค�าปรกษากลมครอบครวอยางมนย

ส�าคญทางสถตทระดบ 0.01

สรปและอภปรายผล

การศกษา ผลของการใหค�าปรกษากลมครอบครว

ตอการมสวนรวมของครอบครวในการดแลผปวยโรครวม

จตเวชและสารเสพตดขณะบ�าบดรกษาผลการศกษาพบวา

หลงทดลองใหค�าปรกษากลมครอบครวพบคะแนนเฉลย

ดานการมสวนรวมของครอบครวในการดแลผปวยโรครวม

จตเวชและสารเสพตดขณะบ�าบดรกษาสงกวากอนรบค�า

ปรกษากลมครอบครวอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ

0.01 สามารถอธบายไดวา การใหค�าปรกษากลมครอบครว

สามารถเพมการมสวนรวมของครอบครวในการดแลผปวย

โรครวมจตเวชและสารเสพตดได ทงนอาจเนองจาก การเขา

รวมการใหค�าปรกษากลมครอบครว ท�าใหกลมตวอยางเกด

ความคดรวบยอดเกยวกบการมสวนรวมของครอบครวดขน

ซงการจดกจกรรมครงนแตกตางจากการบรรยายหรอการ

สอนเพราะการใหค�าปรกษาครอบครวตองใชเวลาและ

สมาชกกลมครอบครวมสวนรวมจากกกระบวนการใหค�า

ปรกษากลมครอบครวใชระยะเวลาในการใหค�าปรกษา

ครงละ 90 - 120 นาท เพอใหครอบครวมเวลาเพยงพอใน

การพดคย แลกเปลยนประสบการณ บอกเลาความรสก

อาจเกดจากปจจยตางๆทผใหค�าปรกษาจดประสบการณ

ใหแกสมาชกครอบครวสามารถชวยใหครอบครวมสวนรวม

ในการระดมสมอง คนหาปญหา เล าประสบการณ

การแสดงความคดเหน การยอมรบซงกนและกน การใหขอ

เสนอแนะแนวทางการจดการกบปญหาและการใหก�าลงใจ

ซงกนและกนของสมาชกครอบครวและการใหขอมลเพม

เตมจากผใหค�าปรกษา อกทงจากขอมล สวนบคคลของกลม

ตวอยาง พบวา ครอบครวมความคาดหวงเกยวกบการ

บ�าบดครงนของผปวย สวนใหญมนใจวาสามารถ เลกยา

เสพตดได และอาการทางจตดขน (ตารางท 2) ความตงใจ

นอาจท�าใหครอบครวมความสนใจในสงทสมาชกกล ม

ครอบครวและผใหค�าปรกษาใหขอมลเพมเตม อาจมผลตอ

การมสวนรวมของครอบครวสงขน เพราะเมอใดทบคคลม

ขอมลปอนเขามา กลไกการรบรจะเลอกขอมลโดยเฉพาะ

ขอมลทตรงกบความตองการและความเขาใจของตนเอง

ขณะเดยวกนกจะปฏเสธขอมลทไมตองการหรอไมพอใจ11

อกทงกลมตวอยางสวนใหญเปนเพศหญง (83.33 %) และ

ความสมพนธเปนมารดา (75%) ท�าใหมความตงใจในการ

มสวนรวมองครอบครว ซงเพศหญงเปนเพศทใหความสนใจ

ในการดแลสขภาพ สนใจในการศกษาหาความรและการอ

ค�าแนะน�ารวมทงกลมตวยางมอายเฉลย 44.67 ป (SD =

5.45 ) โดยสวนใหญมอายอยระหวาง 41-53 ป (91.67 %)

(ตารางท1) ถอวาเปนวยผใหญ มวฒภาวะการรบรเตมท

เมอไดรบประสบการณ สามารถแปลความหมายของสงท

ไดรบรจากสงเราทผานประสาทสมผสทง 5 เพอใหการรบร

เปลยนแปลงเปนกระบวนการคดของกลมตวอยางน�าไปส

การแสดงออกเปนพฤตกรรมตางๆ อายจะสงผลตอความ

Page 8: 18. ถนอมรัตน์ หุตะจูฑะ...จากโรคทางกายและการใช สารเสพต ดเป นล าด บแรกก

802 ถนอมรตน หตะจฑะ วารสารวชาการแพทยเขต 11ปท 28 ฉบบท 3 ก.ค. - ก.ย. 2557

แตกตางในการแสดงพฤตกรรมทเกดจากการรบร การมอง

ปญหา ความเขาใจ การใชเหตผล และการตดสนใจในการ

แสดงออกของพฤตกรรมตางๆ12 วยผใหญบคคลกลมนโดย

ธรรมชาตมความมงมนตองาน มความรบผดชอบสง รจก

ควบคมอารมณและแสดงอารมณไดอยางเหมาะสม มการ

ยดหยนดานความคด ไมยอทอตอการแกปญหาใหม แต

อาจใชประสบการณและเจตนาเดมในการแกปญหา

พฤตกรรมของมนษยนนสวนหนงไดรบอทธพลจากความ

เชอ ความคด ความคาดหวงและคานยมของบคคลนนเอง

เมอบคคลรบรสงทกอใหเกดผลดตอตนเอง จะมปฏกรยา

ตอบสนองสงเร านนและสงผลใหมการเปลยนแปลง

พฤตกรรมในทางทดดวย13 อกทงผลการวจยพบวา ลกษณะ

ความสมพนธในครอบครวเปนแบบรกใครชวยเหลอกนด

(75.00%) ซงถอวาเปนวฒนธรรมของครอบครวไทยทเปน

มาชานานเมอใดกตามในยามวกฤต สมาชกครอบครว

สามารถพงพาอาศยกนได14 สงผลใหสมาชกครอบครวรวม

กนเผชญปญหา และแกปญหา ไดเหมาะสมทงในภาวะ

ปกตและในภาวะคบขน15 การทครอบครวและผปวยโรครวม

จตเวชและสารเสพตดเลกยาเสพตดมความสมพนธทดตอ

กน จะสงผลใหครอบครวสนใจทจะเรยนรเขามามสวนรวม

ในการชวยเหลออยางจรงจงและตอเนอง เปนการสนบสนน

ทางสงคมอยางหนงและเปนสงคมทใกลชดผเลกยามาก

ทสด ถาผ เลกยาอย ท ามกลางการชวยเหลอทดของ

ครอบครว จะชวยใหผเลกยาเกดการพฒนาเปลยนแปลใน

ทศทางทดขนท�าใหผ เลกยาเสพตดสามารถรบร ถงสงท

ครอบครวชวยเหลอตน ทจตใจทเขมแขง มนคง มก�าลงใจ

มงมน อยรวมกบทกคนในครอบครวอยางมความสข16 จาก

ขอมลของผปวยโรครวมจตเวชและสารเสพตด (ตารางท2)

พบวา สวนใหญเขารบการรกษาเกยวกบอาการทางจตเปน

ครงแรก (58.33%) ครอบครวขาดประสบการณในการดแล

ผ ปวยโรครวมจตเวชและสารเสพตด (58.33) อกทง

ครอบครวมความคาดหวงเกยวกบการบ�าบดครงนวาสามารถ

เลกยาเสพตดและอาการทางจตสงบ (66.67) เหตผลดง

กลาวนาจะเปนสวนผลกดนใหกลมตวอยางทไดเขารวมการ

ใหค�าปรกษาครอบครวไดรบการถายทอดความร ทกษะและ

ประสบการณ ซงกนและกนระหวางสมาชกครอบครวและ

ผใหค�าปรกษา และจากการวเคราะหกระบวนการการใหค�า

ปรกษาทเอออ�านวยใหสมาชกครอบครวไดพฒนาการม

สวนรวมของครอบครว ประกอบดวยขนตอน 4 ขนตอน 1)

ขนการมสวนรวมของครอบครวในการประเมนสภาพ

ครอบครว ผใหค�าปรกษาพดคยเรองทวไปกอนเพอสราง

ความคนเคยกบครอบครวผปวยโรครวมจตเวชและสารเสพ

ตด สรางความเปนกนเอง จนเกดความไววางใจซงกนและ

กน เกดการพฒนาความสมพนธ เกดความรสกอบอนและ

ไดรบการยอมรบ อนจะท�าใหครอบครวมการพดคยเปดเผย

ประสบการณสวนตวมากขนท�าใหรจกและเขาใจความรสก

ของกนและกนอกทงการใหขอมลยอนกลบ ไดรจกตนเอง

จากการมองของคนอนเกดการเรยนรตอการยอมรบตนเอง

และการเรยนร ตอการยอมรบผ อน ซงเปนเทคนคการ

รวบรวมขอมล15 ในขนตอนนผ ใหค�าปรกษากระตนให

สมาชกครอบครวมสวนรวมในการประเมนเกยวกบการม

สวนรวมของครอบครวในการดแลภาวะสขภาพของผปวย

การเจบปวยดวยโรคตางๆ การใชยา รวมถงสารเสพตด

ปญหาทตามมาจากการใชสารเสพตดทงดานรางกายและ

จตใจ การดแลจดการในครอบครว ประเมนพฤตกรรมของ

สมาชกครอบครวทปฏบตตอกนในการแสดงความรกการ

เอาใจใส การใหก�าลงใจทงในยามปกตและในยามทเกด

ปญหา และประเมนปญหาความตองการดานการเงนและ

สงของเครองใชสวนตว10 2)ขนการมสวนรวมของครอบครว

ในการวเคราะหสภาพปญหาในการดแลสขภาพของผปวย

วเคราะหปญหาดานความรก ความเอาใจใส การใหความ

เคารพนบถอและใหก�าลงใจ และวเคราะหปญหาดานการ

เงนและสงของเครองใชสวนตว พจารณาโดยใชหลกการ

คนหาวาปญหาอยทใคร ปญหาใดจ�าเปนตองเรงแกไขกอน

ด�าเนนการกอนและก�าหนดความคาดหวงและเปาหมายท

เปนไปได ปญหาเกยวกบการมสวนรวมของครอบครว ซงม

ความแตกตางกนในแตละครอบครวบางครอบครวเขาใจ

ปญหาของตนอยางตรงไปตรงมาและรวดเรวแตบาง

ครอบครวปญหาอาจซบซอนไมเขาใจตนเองเชนตองใชเวลา

ทจะเขาใจปญหานน ดงนนผใหค�าปรกษาจงกระตนให

ครอบครวชวยชประเดนปญหาการ ทงดานภาวะสขภาพ

ของผปวย ดานความรก ความเอาใจใส การใหความเคารพ

และการใหก�าลงใจ และดานเศรษฐกจ เพอเขาใจปญหาซง

กนและกน 3) ขนการมสวนรวมของครอบครวในการ

วางแผนเพอการด�าเนนการ โดยผใหค�าปรกษากระตนให

สมาชกครอบครวมสวนรวมในการพฒนาความเขาใจ

ระหวางสมาชกครอบครว เกดการยอมรบซงกนและกน

รวมกนก�าหนดความส�าคญของปญหาการมสวนรวมของ

Page 9: 18. ถนอมรัตน์ หุตะจูฑะ...จากโรคทางกายและการใช สารเสพต ดเป นล าด บแรกก

ผลของการใหค�าปรกษากลมครอบครวตอการมสวนรวมของครอบครวในการดแลผปวยโรครวมจตเวช

และสารเสพตดขณะบ�าบดรกษา 803Reg 11 Med JVol. 28 No. 3

ครอบครว พรอมทงก�าหนดบทบาทหนาทของสมาชก

ครอบครว ในการพจารณาถงปญหาของสมาชกแตละ

ครอบครววาตองการการเปลยนแปลงสวนไหนดความ

ตองการการเปลยนแปลง จากนนจงด�าเนนการสการเปลยน

แปลงนนๆทละขนตอน สงส�าคญทจะตองค�านงถงกคอ

แตละครอบครวมความเฉพาะทไมเหมอนกน ไมมวธการใด

วธเดยวทถกตองเหมาะสมกบทกครอบครว การใหค�า

ปรกษาครอบครวเหมาะกบการใหค�าปรกษาครอบครว

ผ ปวยโรครวมจตเวชและสารเสพตด เนองจากสมาชก

ครอบครวไดมโอกาส การท�าความเขาใจกบปญหาการม

สวนรวมของครอบครวในแตละดานผใหค�าปรกษาจะตอง

ใชทกษะหลายดานหลายแบบ เชน ทกษะการฟงทกษะการ

สะทอนกลบและทกษะการสรป ประสทธภาพของการฟงม

2 ทกษะ คอ การฟงแลวตองสะทอนทงเนอหาและความ

รสกได และตอบสนองเฉพาะเรองทสมาชกกลมครอบครว

พด โดยภาษาและทาทางน�าเสยงทเดนชด ผใหค�าปรกษา

ตงใจฟงใหเขาใจและตอบสนองไดอยางเหมาะสม จะสราง

ความไววางใจและความศรทธาแกสมาชกกล มได17

การสรปความมความส�าคญตอกล มอยางมากผ ใหค�า

ปรกษาจะตองรวบรวมการปฏสมพนธภายในกลม และสรป

เพอใหกลมเกดการเคลอนไหว ผใหค�าปรกษามการสรป

ประเดนเมอเกดความขดแยงในความคดเหน เพอใหกลม

ด�าเนนการตอไป ทกษะตางๆเหลานชวยใหครอบครวเขาใจ

และตระหนกรตนเองวาตนเองมสวนอยางไรในการท�าให

เกดปญหาสาเหตของปญหาและความตองการพฒนา

ตนเอง ครอบครวตองใหความรบผดชอบตอกระบวนการ

แกไขปญหาหรอเปลยนแปลงพฤตกรรมตามวตถประสงค

ทตงไว ซงจะด�าเนนเปนขนตอนตามล�าดบดงนคอ

การประเมนตนเองโดยใหครอบครวมองไปทตวเอง ซงใน

การประเมนตนเองอยางแทจรงนเปนการวางรากฐานของ

การกระท�าทรบผดชอบ ความร สกเปนเจาของตนเอง

ครอบครวจะรสกเปนเจาของความคด ความรสกและ

พฤตกรรมของตนเอง รบรวาตวเองเปนผมสวนในปญหา

ของตน และจะตองรบผดชอบตอการแกไขปญหาซงตนเปน

เจาของอยนนการไดประสบกบความรบผดชอบและการ

สรางความรบผดชอบ อนเกดจากเหนคณคาในตนเอง ไมใช

เปนการบอกใหครอบครวรบผดชอบ แตชวยใหครอบครวม

ความร สกรบผดชอบทงในขณะใหค�าปรกษาและขณะ

ผปวยรบการบ�าบดในโรงพยาบาล การใหความเคารพ

นบถอในสทธของผอนซงแตกตางไปจากตน เปนสงจ�าเปน

ซงจะท�าใหครอบครวเกดการพฒนาตนเองในดานตาง ๆ

และการกระตนใหครอบครวมสวนรวม จะชวยใหครอบครว

เรยนรทจะด�าเนนชวตอยอยางกลมกลน รบรถงความสนใจ

ของตนเองและเรยนรทจะรบผดชอบตอผปวยดวยและรวม

กนตงวตถประสงคของการพฒนาตนเองดานการมสวนรวม

ในการดแลผปวยโรครวมจตเวชและสารเสพตดในแตละ

ดาน 4)ขนการปฏบตใหค�าปรกษาครอบครวเพอสงเสรมการ

มสวนรวมของครอบครว ผใหค�าปรกษาครอบครวสงเสรม

สนบสนนใหสมาชกครอบครว จดการกบปญหาการมสวน

รวมของครอบครวโดยใหสมาชกครอบครวดแลชวยเหลอ

กนเองในการดแลผปวยโรครวมจตเวชและสารเสพตด ทง

ดานสขภาพ ดานความรก ความเอาใจใส การใหความ

เคารพและการใหก�าลงใจ และดานเศรษฐกจ โดยการให

ครอบครวลงมอปฏบต เพอแกไขปญหาการมสวนรวมของ

ครอบครวดวยตนเองกอน หากครอบครวหมดหนทางและ

คดไมออก ผใหค�าปรกษารวมแสดงความคดเหนและใหขอ

เสนอแนะ เพอใหพจารณาความเหมาะสมและชวยให

ครอบครวสามารถตดสนใจเลอกเปนแนวทางแกไขปญหา

ดวยตนเอง พรอมทงชวยกนวเคราะหสงทเปนอปสรรคตอ

การเปลยนแปลงการมสวนรวมในการดแลผปวยโรครวม

จตเวชและสารเสพตด โดยการตงเปาหมาย ก�าหนดขนตอน

เพอใหบรรลเปาหมายตามจดประสงคทตงไว ผ ใหค�า

ปรกษาชวยใหครอบครวเกดการเรยนรและมประสบการณ

ในการแกไขปญหาการระดมพลงความคด โดยเอออ�านวย

ครอบครวใหมบทบาทเปนผชวยเหลอและใชประโยชนจาก

การเปนผชวยเหลออยางดทสด ท�าใหครอบครวทใหการ

ชวยเหลอแกสมาชกเกดความรสกเหนคณคาในตนเองเพม

สงขน การตรวจสอบความเปนจรง เปนการท�าใหแนใจ

วาการใหค�าปรกษาไดผล โดยทครอบครวสามารถเขาใจ

ปญหาและแกปญหานนไดจรง ๆ ในสภาพสงคมนอกลม

โดยการกระท�าตามแบบและการไดลองปฏบตจรง ขณะผ

ปวยรบการบ�าบดรกษา 5) ขนตอนการประเมนผลการมสวน

รวมของครอบครว ผใหค�าปรกษาใชการสงเกตพฤตกรรม

ของบคคลในครอบครวและความกาวหนาจากการปฏบต

กจกรรมการใหค�าปรกษาครอบครวแตละครงเมอเปรยบ

เทยบกบเปาหมายทก�าหนดไว และสรปเปนครงๆ พบวาม

การใหการเสรมแรงในกจกรรมของสมาชกทประสบความ

ส�าเรจในแตละครง การประเมนผลโดยสอบถามจากสมาชก

Page 10: 18. ถนอมรัตน์ หุตะจูฑะ...จากโรคทางกายและการใช สารเสพต ดเป นล าด บแรกก

804 ถนอมรตน หตะจฑะ วารสารวชาการแพทยเขต 11ปท 28 ฉบบท 3 ก.ค. - ก.ย. 2557

กลมครอบครวดวย เปนการชวยใหครอบครวมการยต

การไดรบประสบการณจากการรบค�าปรกษาอยางม

ประสทธภาพคอ การใหการสนบสนน ใหก�าลงใจแก

ครอบครวในชวงทเขาก�าลงเปลยนแปลงการด�าเนนชวตของ

ตนเกยวกบการมสวนรวมในการดแลผปวยโรครวมจตเวช

และสารเสพตด ทงดานสขภาพ ดานความรก ความเอาใจ

ใส การใหความเคารพและการใหก�าลงใจ และดาน

เศรษฐกจ มการทบทวน สรปและใหก�าลงใจแกสงท

ครอบครวเรยนรใหมโดยผานกระบวนการของปฏสมพนธ

ในแตละขนตอนผใหค�าปรกษารวมกบสมาชกครอบครว จะ

ตองรวมกนประเมนผล ตดตามการปฏบต หลงจาก

ครอบครวไดน�าขนตอนตางๆไปปฏบตแลวผลเปนทนา

พอใจครอบครวสามารถน�าประสบการณการเรยนรจากการ

รบค�าปรกษาไปใชวางแผนในการดแลผปวยโรครวมจตเวช

และสารเสพตดได

ขอเสนอแนะในการน�าผลการวจยไปใช 1. ดานการบรหารการพยาบาล จากผลการวจย

สามารถใชเปนแนวทางให ผบรหารทางการพยาบาลได

วางมาตรการทจะด�ารงไวซงการบรหารงานทใหการสงเสรม

การเขารวมการใหค�าปรกษาครอบครวเพอใหเกดการมสวน

รวมของครอบครวอยางสม�าเสมอ ตลอดจนวางมาตรการ

ในการกระตนใหเจาหนาทสาธารณสขทรบผดชอบงานดาน

การพยาบาลผปวยโรครวมจตเวชและสารเสพตด มความ

ตระหนกในการใหค�าปรกษาครอบครวเพอเปนการสงเสรม

การมสวนรวมของครอบครวใหแกผปวยโรครวมจตเวชและ

สารเสพตดตอไป

2. ดานบรการ ผทมหนาทรบผดชอบในการดแล

ผปวยโรครวมจตเวชและสารเสพตด ควรมการประเมนการ

มสวนรวมของครอบครวอยางตอเนอง เพอทราบการ

เปลยนแปลงและหาแนวทางชวยเหลอสนบสนนอยางม

ประสทธภาพ

3. ดานวชาการ ผทปฏบตงานเกยวของกบการ

ดแลผปวยโรครวมจตเวชและสารเสพตด สามารถใชเปน

แนวทางในการศกษาวจยเกยวกบการใหค�าปรกษา

ครอบครวและการสงเสรมการมสวนรวมในการดแลผปวย

โรครวมจตเวชและสารเสพตดซงอาจมการเปลยนแปลงไป

ตามสภาพสงคม และนโยบายในการการแกไขปญหายา

เสพตดในอนาคตทงนผปฏบตงานจ�าเปนตองมความรและ

ทกษะเกยวกบการใหค�าปรกษาและความรเกยวกบการสง

เสรมการมสวนรวมของครอบครว จงจ�าเปนตองมการ

พฒนาตนเองเพอใหสามารถด�าเนนกจกรรมอยางม

ประสทธภาพ

เอกสารอางอง

1. ธวชชย ลฬหานาจ. ระบาดวทยาของโรคตดสารเสพตด,

โรคจตเวชท เกดร วมกบโรคตดสาร เสพตด และ

ความผดปกตทเกดจากการใชสารเสพตด. ใน พชย แสง

ชาญชย, พงศธร เนตราคม และนวพร หรญววฒนกล,

บรรณาธการ. ต�าราจตเวชศาสตรการตดสารเสพตด.

กรงเทพมหานคร: ส�านกงาน ป.ป.ส; 2549. หนา 3-115.

2. มานต ศรสรภานนทและพเชษฐ อดมรตน. โรคจตจาก

เอฟดรน.สมาคมพยาบาลจตเวชแหงประเทศไทย

โรงพยาบาลและศนยการแพทยวชยยทธ. 2555.

3. สมภพ เรองตระกล.ต�าราจตเวชศาสตรพนฐานและโรค

ทางจตเวช.(พมพครงท 2) กรงเทพมหานคร: เรอนแกว

การพมพ.2553.

4. เมตตา เลศเกยรตรชตะ.การปฏบตของพยาบาลในการ

สงเสรมการมสวนรวมของครอบครวและพฤตกรรม

การมสวนรวมของครอบครวในการปองกนการเสพ

ยาเสพตดซ�าตามการรบรของครอบครวผตดยาเสพตด.

วทยานพนธพยาบาลศาสตรมหาบณฑต. สงขลา:

มหาวทยาลยสงขลานครนทร;2548.

5. พนดา กองสข และนวนนท ปยะวฒนกล. ผลของการ

ใหค�าปรกษาครอบครวผปวยจตเภท โดยใชแนวคดของ

ซาเทยร. วารสารสมาคมจตแพทยแหงประเทศไทย.

2550; 52(4):402 – 410.

6. นภา ณสกล.ครอบครวกบการปองกนและบ�าบดรกษา

ผตดยาเสพตด. ใน วโรจน วระชย, องกร ภทรากร,

ล�าซ�า ลกขณา ภชนชช, ฉววรรณ ปญจบศย และนภา

ณสกล, บรรณาธการ. ต�าราการบ�าบดผตดยาเสพตด.

กรงเทพมหานคร: บรษท วชระอนเตอรพรนตง;2544.

หนา 414 - 427.

7. เพชร คนธสายบว.โปรแกรมการบ�าบดทางการพยาบาล

ส�าหรบผปวยโรครวมจตเวชและสารเสพตด.สถาบน

จตเวชศาสตรสมเดจเจาพระยา. 2553.

Page 11: 18. ถนอมรัตน์ หุตะจูฑะ...จากโรคทางกายและการใช สารเสพต ดเป นล าด บแรกก

ผลของการใหค�าปรกษากลมครอบครวตอการมสวนรวมของครอบครวในการดแลผปวยโรครวมจตเวช

และสารเสพตดขณะบ�าบดรกษา 805Reg 11 Med JVol. 28 No. 3

8. Ohlsem MM. Group counseling. New York: Holt,

Rinehart and Winston; 1988.

9. Yalom JD. The theory and practice of group

psychotherapy. New York: Basic Book; 1995.

10. นรนยา แหละหมด, ออมเดอน บญญามณ, ดารารตน

สาธารพนธ และ สยามมสกะไชย.การมสวนรวมของ

ครอบครวในการดแลผปวยยาเสพตดขณะบ�าบดรกษา

ในศนยบ�าบดรกษาในศนยบ�าบดรกษายาเสพตด

สงขลา. กลมภารกจบรการวชาการศนยบ�าบดรกษายา

เสพตดสงขลากรมการแพทยกระทรวงสาธารณสข.

2552.

11. Fremont KE. &RosenzweingJE.Perception

formation and its effect on behavior. In Organiza-

tion Management A System and Contingency

Approach.New York: McGrow Hill. 1985.

12. Paklan, C.L. Determinants of health promotion

behavior. Nursing Clinics of North Ameri-

ca.1991.26(4):815-831.

13. Bandura A. Self-efficacy: toward a unifying theo-

ry of behavioral change. Psychological Review.

1997.84(2): 191-215.

14. จนตนา วชรสนธ.ทฤษฎการพยาบาลครอบครวขนสง.

ชลบร : มหาวทยาลยบรพา. 2551.

15. อรพรรณ ลอบญธวชชย. การใหค�าปรกษาทางสขภาพ.

ก ร ง เ ท พ ม ห า น ค ร : โ ร ง พ ม พ แ ห ง จ ฬ า ล ง ก ร ณ

มหาวทยาลย. 2553.

16. มณฑาทพย บญมณ. การรบรของผปวยตอการชวย

เหลอของครอบครวเพอเลกยาเสพตด. สารนพนธ

พยาบาลศาสตรมหาบณฑต. สงขลา: มหาวทยาลย

สงขลานครนทร; 2551.

17. สคนธ ชตชยสถตร.ผลการใหการปรกษาแบบกลมตาม

ทฤษฎเผชญความจรงตอการควบคมตนเองของวยรน

ทเสยงตอการตดเกมสคอมพวเตอร. วทยานพนธศกษา

ศาสตรมหาบณฑต. ขอนแกน. มหาวทยาลยขอนแกน;

2548.

Page 12: 18. ถนอมรัตน์ หุตะจูฑะ...จากโรคทางกายและการใช สารเสพต ดเป นล าด บแรกก