1

บรการจดจ าหนาย (Distribution Services)

1. ภมหลง/ลกษณะธรกจ การคาบรการในชวงทศวรรษทผานมามการเจรญเตบโตคอนขางมาก ทงในเรองมลคาตลาด จ านวนผประกอบการ และประเภทของธรกจในแตละสาขาบรการ มการแตกกจกรรมยอยหลากหลายมากขน แตในการเจรจาเพอเปดตลาดการคาบรการระหวางกนจ าเปนตองมความชดเจนในสาขาบรการตางๆ ดงนน เพอใหเกดความเขาใจทตรงกนในระหวางประเทศสมาชก องคการการคาโลก (WTO) จงไดก าหนดสาขาบรการออกเปน 12 สาขา ซงในแตละสาขายงจ าแนกออกเปนสาขายอยหรอกจกรรมตางๆ ลงไปอกโดยใหสอดคลองกบท United Nation (U.N.) ก าหนดตาม Provisional Central Product Classification (CPC) โดยในสวนของสาขาการจดจ าหนายนนครอบคลมกจกรรม 5 กจกรรมยอย ดงตอไปน

กจกรรมยอย รหส CPC ค าอธบาย A. บรการตวแทนผเปนนายหนา(Commission agents’ services)

621 การด าเนนการคาในนามของบคคลอนหรอเปนผแทนจ าหนายในนามของผผลต ผคาสงหรอบคคลธรรมดาอนๆ

B. บรการคาสง (Wholesale trade services)

622 การบรการรวบรวมสนคาจากผผลต และขายสงสนคาใหแกผคาปลก อตสาหกรรม ธรกจ หรอผใชบรการทเปนธรกจวชาชพ หรอแกผคาสงอนๆ

C. บรการคาปลก (Retailing services)

631+632+6111+6113+6121

การขายสนคาปลกโดยตรงถงผบรโภค

D. บรการแฟรนไชส (Franchising) 8929 การขายสทธเฉพาะและเอกสทธตาง ๆ เชน สทธในการใชรปแบบการคาปลกหนงๆ หรอเครองหมายการคา

E. อนๆ (Other) กจกรรมจดจ าหนายอนๆ ทมไดอยภายใตกจกรรมยอย 4 กจกรรมขางตน

ประเดนทยงเปนทถกเถยงกนคอ การแบงกจกรรมของบรการจดจ าหนาย เนองจากเปนสาขาทมกจกรรมหลากหลายรปแบบ มหลายกรณทการผลต การเปนตวแทนจ าหนาย การคาสง และการคาปลก ไมสามารถแยกจากกนไดอยางสมบรณ ผประกอบการบางรายจ าเปนตองด าเนนกจการในหลายรปแบบพรอมกน ตวอยางทเหนไดชด คอ ธรกจคาสงและคาปลก ซงราคาสนคาบางประเภทใกลเคยงกน และมการบรการเสรมตางๆ ทหลากหลายคลายกน เชน การรกษาสนคาคงคลง การโฆษณา การบรรจหบหอ การจดเกรดสนคา การแยกสนคา บรการจดสง บรการแชแขง การด าเนนการทเปนสวนประกอบของบรการขาย (selling) คลงสนคา (warehousing) และศนยซอมแซม (garage services) เปนตน ส าหรบการแยกประเภทการจดจ าหนายตามตาราง (เอกสาร WTO: MTN.GNS/W120) จะเหนวายงไมมการจ าแนกอยางละเอยด เชน ครอบคลมเฉพาะการจดจ าหนายสนคา (ไมรวมถงบรการ) และยงมบางประเดนของการแยกประเภทซงยงหาขอสรปมได เชน กจกรรม franchising (CPC 8929) ครอบคลมเฉพาะการขาย franchising ทเกยวกบบรการจดจ าหนายเทานน หรอครอบคมถงการขาย franchise โรงแรม ภตตาคาร ดวย เปนตน สวนการจ าแนกตาม CPC จะมการใหค าจ ากดความคอนขางละเอยด แบงสาขายอยในแตละรปแบบของกจการ ดงนน จงควรน าทงสองฉบบมาใชควบคกน จะท าใหมความเขาใจในรปแบบและลกษณะของกจการแตละประเภทไดชดเจน

นอกจากน การจ าแนกประเภทของการจดจ าหนายแตละหนวยงาน หรอแตละประเทศมความแตกตางกนในรายละเอยด และหากน าค าจ ากดความของ CPC ไปใชในการจ าแนกธรกจในประเทศไทย จะครอบคลมไดเพยงระดบหนงเทานน

2

2. ลกษณะธรกจ/การใหบรการจดจาหนาย 2.1 การคาสง (Wholesaling) จ าแนกกวางๆ ไดแก - สาขาผผลต (Manufacturers’ branch) ไดแก ผผลตทมสนคาคงคลง (Manufacturers’ sales branch with stock) และทไมมสนคาคงคลง (without stock) - ผสงสนคาซงใหบรการเตมรปแบบ เชน Wholesale merchants และ Industrial distributors - ผใหบรการเพยงบางสวน เชน Cash and carry, Drop shippers, Rack jobbers, Producers’ cooperatives และ Truck wholesalers - ผน าเขาสงออก (Importers, Exporters) - ผรวบรวมผลผลตทางการเกษตร (Assemblers of farm products) ผประกอบการคาประเภทนมทงขายสง ผผลต และผจดจ าหนาย เชน ตลาดไท แมคโคร ดทแฮลม ยนลเวอร เนสทเล สหพฒนพบลย จอหนสน แอนดจอหนสน คอลเกตปาลมโอลฟ หางขายยาองกฤษตราง และเซนทรลเทรดดง เปนตน 2.2 การคาปลก (Retailing) จ าแนกไดตามลกษณะของสนคาและบรการได ดงน - รานคาปลกแบบดงเดม (Traditional Trade) หรอรานโชหวย เปนรานคาทจ าหนายสนคาอปโภคบรโภค ทยงคงไวซงลกษณะการจ าหนายสนคาและบรการรปแบบเดม การจดวางสนคาไมทนสมย สวนใหญเปนรานหองแถวทมพนทไมมาก การบรหารจดการเปนแบบครอบครว การลงทนนอย ระบบการจดการยงไมไดมาตรฐาน - รานคาปลกสมยใหม (Modern Trade) เปนรานคาทมการจดการทเปนระบบ มมาตรฐาน มการใชเทคโนโลยททนสมย สวนมากเปนการจดตงบรษทรวมทนทงในและตางประเทศ ม 8 ประเภท ไดแก (1) หางสรรพสนคา (Department Store) เปนรานคาปลกทคดสรรและจดวางสนคาทมคณภาพด หลากหลายระดบราคาใหลกคามทางเลอกอยางเตมทตามก าลงซอของตนเอง เชน หางสรรพสนคาเซนทรล เดอะมอลล โรบนสน เปนตน (2) ซเปอรเซนเตอร (Supercenter) หรอ ไฮเปอรมารเกต (Hypermarket) เปนรานคาปลกขนาดใหญ เนนจ าหนายสนคาอปโภคบรโภคทมความหลากหลาย และจ านวนมาก (Mass Product) เนนการบรหารภายใตตนทนทต า เพอจ าหนายสนคาราคาประหยด มศนยกระจายสนคา ซงท าหนาทในการควบคมสนคาคงคลงใหอยในระดบทเหมาะสม โดยรบสนคาจาก Supplier มากระจายใหกบสาขาตางๆ หางประเภทน เชน บกซ เทสโกโลตส เปนตน (3) Cash & Carry เปนธรกจดสเคาทสโตร (Discount Store) จ าหนายสนคาคราวละมากๆในราคาขายสง เอออ านวยใหรานโชหวยสามารถหาสนคามาจ าหนายไดเพมขนโดยไมตองผานยปว ซาปว โดยจ าหนายสนคาทมคณภาพปานกลาง สวนใหญกวารอยละ 60 เปนสนคาทเปน non-food สวนทเหลอเปนสนคาอาหาร สวนใหญลกคาตองสมครเปนสมาชก ไมเนนการใหบรการจงมพนกงานจ านวนนอย เพอตดคาใชจายทเปนสวนหนงของตนทนออก มการบรหารจดการเกยวกบสนคาคงคลง (Inventory) ทมประสทธภาพ มศนยกระจายสนคา ท าหนาทในการควบคมสนคาคงคลง โดยรบสนคาจาก Supplier มากระจายใหกบสาขาตางๆ หางประเภทน ไดแก แมคโคร (4) ซเปอรมารเกต (Supermarket) เนนจ าหนายสนคาอปโภคบรโภคคณภาพในครวเรอน ใหความส าคญกบสนคาทสด ใหม โดยเฉพาะกบสนคาประเภทอาหารสด อาหารส าเรจรป และสนคาอปโภคบรโภคทจ าเปนตอชวตประจ าวน เชน ทอปซปเปอรมารเกต และฟดแลนด เปนตน

3

(5) รานคาเฉพาะอยาง Specialty Store จาหนายสนคาเฉพาะอยาง เชน บทส วตสน มารคแอนดสเปนเซอร เปนตน (6) หางจ าหนายสนคาเฉพาะกลม (Category Killer) จ าหนายสนคาเฉพาะอยางทคลายคลงกบรานคาเฉพาะอยางแบบ Specialty Store ตางกนท ไมมการสตอกสนคาไวทราน เมอใดทมลกคามาสงซอกจะ order ไปท Supplier เชน พาวเวอรบาย ซเปอรสปอรต ออฟฟศเมท และโฮมโปร เปนตน (7) รานสะดวกซอ (Convenience Store) หรอ Minimart พฒนามาจากรานคาปลกแบบดงเดมหรอรานขายของช า (Grocery Store) ผสมผสานกบซเปอรมารเกตแตมขนาดเลกกวา เชน 7eleven ลอรสน แฟมลมารท และแฟรมลมารท เปนตน (8) การคาปลกแบบไมมรานคา (Nonstore retailing) แบงเปน 3 กลม ไดแก - การคาปลกโดยการตลาดทางตรง (Direct marketing) เชน การคาทางไปรษณย การคาทางโทรคมนาคม การคาผานทางโทรทศน การคาอเลคทรอนกส - การคาปลกโดยการขายตรง (Direct selling) เชน การเดนขายของตวแทนขาย หรอการเคาะประตหนาบานเสนอสนคา - การคาปลกโดยเครองอตโนมต อาท การขายเครองดม และขนมขบเคยว ซงมการวางเครองอตโนมตตามหนาศนยการคา โรงเรยน โรงพยาบาล สถานบนเทงและชมชนตาง ๆ ผประกอบการประเภทน เชน ธรกจขายตรงแอมเวย มสทน ธรกจขายทางโทรทศน ทวมเดย และการสงซอสนคาผานเวบไซต 3. ภาพรวมการคาสาขาจดจ าหนาย 3.1 ความส าคญตอเศรษฐกจโลก

บรการจดจ าหนายมความจ าเปนอยางมากตอการพฒนาคณภาพชวตความเปนอยของประชาชน การแขงขนดานบรการดงกลาวทงดานคณภาพสนคาและราคาท าใหผบรโภคไดรบประโยชนมากขนจากทางเลอกทหลากหลายและราคาทสมเหตสมผล อกทงบรการฯทมประสทธภาพท าใหผจดจ าหนายผลตสนคาทตรงกบความตองการของผบรโภคและยงสามารถลดตนทนการผลตไดอกดวย

บรการจดจ าหนายเปนสาขาทมความส า คญทางเศรษฐกจของสมาชก WTO เนองจากธรกจนมการสรางมลคาเพมเฉลยประมาณรอยละ 10-20 มน าหนกทางดานเศรษฐกจเปนทสองรองจากภาคอตสาหกรรมการผลต (manufacturing) รวมทงเปนธรกจหลกทกอใหเกดการจางงานในประเทศถงประมาณรอยละ 15-30 โดยเฉพาะการคาปลก ซงมการจางงานมากกวาการคาสง จงท าใหสาขาจดจ าหนายโดยเฉพาะการคาปลกมความส าคญทางเศรษฐกจเปนอยางมาก ระหวางป 2547-2551 ธรกจคาปลกในตลาดโลกเตบโตอยางรวดเรว อยางไรกตาม การเตบโตลดลงอยางมากในป 2552 เนองจากปญหาว กฤตเศรษฐกจ โดยในป 2552 ธรกจคาปลกของโลกมมลคา 13.5 ลานลานเหรยญฯ ซงลดลงจากป 2551 ประมาณรอยละ 2.6 โดยเฉพาะในสหรฐฯ สหภาพยโรป และประเทศในยโรปตะวนออก อยางไรกตาม มลคาการคาของธรกจคาปล กโลกเตบโตอยางรวดเรวในประเทศก า ลงพฒนาจากรอยละ 28 ในป 2543 เปนรอยละ 38 ในป 2552 ซงสวนส าคญมาจากศกยภาพของจนรวมเขาดวย เมอพจารณาจากตลาดคาปลกของโลกพบวา สหรฐฯ เปนตลาดคาปลกทใหญทสดในโลก มมลคา 21,797 พนลานเหรยญฯ ในป 2555 รองลงมาไดแก ญปน ฝรงเศส และเยอรมน สวนตลาดคาปลกของประเทศ ก าลงพฒนาทส าคญและเปนตลาดใหญ ไดแก ชล อนเดย บราซล และเมกซโก ดงมรายละเอยดมลคาคาปลกดงตารางตอไปน

4

มลคาการคาปลกโลกป 2555

ทมา: Published Company data and Planet Retail

จากดชนการพฒนาธรกจคาปลก (Global Retail Development Index: GRDI) ของ AT Kearney ชวา ประเทศทนาลงทนในธรกจคาปลกในล าดบตนๆ ในป 2557 มประเทศบราซล ชล อรกวย จน สหรฐอาหรบเอมเรตส เปนตน

ประเทศ อนดบป 2557 อนดบป 2556 เปลยนแปลง บราซล 5 1 -4 ชล 2 2 +1 อรกวย 3 3 - จน 2 4 +1 สหรฐอาหรบเอมเรตส 4 5 -4 ตรก 11 6 -5 มาเลเซย 9 13 +4 จอรเจย 7 8 +1 คเวต 8 9 +1 อารเมเนย 6 10 -4

5

คะแนน GRDI ของประเทศตางๆ ในป 2554-2556 ประเทศ ดชนป 2557 2556 2555 2554

Market Attractiveness

25%

Country Risk 25%

Market Saturation

25%

Time Pressure

25%

GDRI score

GDRI score

GDRI score

GDRI score

จน 60.9 52.5 44.5 100.0 64.4 66.1 63.8 61.2 อนเดย 46.4 39.0 72.3 43.4 45.3 55.0 60.8 63 เวยดนาม 3.8 21.9 75 55.7 39.1 - - 44.3 อนโดนเซย 46.2 33.4 57.7 59.6 49.2 51.9 52.7 51.1 มาเลเซย 66.7 68.7 32.2 43.5 52.8 55.3 57.1 47.2 ฟลปปนส 33.3 33.2 55.8 50.5 43.1 - 3.4 49.4 บราซล 99.4 59.8 48.7 33.2 60.3 69.5 73.8 71.5 3.2 ภาพรวมธรกจจดจ าหนายในไทย บรการจดจ าหนายเปนสาขาทมความ ส าคญตอเศรษฐกจของประเทศ โดยมการจางงานในธรกจคาปลกคา-คาสงราวรอยละ 15.3 ของการจางงานทงหมด รองจากภาคเกษตรและอตสาหกรรม ในป 2556 มมลคาการคาสงคาปลก -คาปลกเฉลย 1.5 ลานลานบาท คดเปนสดสวนรอยละ 13.4 ของ GDP รองจากภาคอตสาหกรรม ในป 2556 (ธนาคารแหงประเทศไทย) อกทง ศนยวจยกสกรไทยมองวา ยอดขายของธรกจคาปลกป 2557 นาจะขยายตวอยทประมาณรอยละ 3.0-5.01 (ณ ราคาปปจจบน ) ซงขยายตวดขนเมอเทยบกบปทแลวทขยายตวรอยละ 2.8 ทามกลางปจจยเสยงทางดานก าลงซอของผบรโภคทยงคงชะลอตว และสถานการณทางการเมองในประเทศ

อนง ศนยวจยกสกรไทย ไดเสนอกจกรรมสงเสรมการตลาดแบบ Multi-Channel Marketing ทถอเปนกลยทธทส าคญในการเขาถงกลมผบรโภคไดกวางขวาง และมโอกาสในการท ายอดขายไดเพมขนจากชองทางหลก ไมวาจะเปน การท าการตลาดผานออนไลน (E-Commerce) การจด Event สงเสรมการตลาด นอกสถานท เปนตน กอรปกบโอกาสจากการเปดการคาเสร AEC ท าใหผประกอบการคาปลกไทยทมศกยภาพเรมมการขยายการลงทนไปยงประเทศตางๆ ในอาเซยนมาก ขน ในขณะทตลาดในประเทศคาดว าผประกอบการนาจะขยายการลงทนดวยความระมดระวงและเนนเจาะตลาดไปในพนททมศกยภาพเดนชด อาท นครราชสมา อดรธาน เชยงรายและภเกต เปนตน

สดสวนภาคการคาสงคาปลกทราคาปปจจบน พ.ศ. 2544-2552 ตอผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศของไทย หนวย: ลานบาท

2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 GDP 5,133,502 5,450,643 5,917,369 6,489,476 7,092,893 7,844,939 8,525,197 9,080466 9,041,551 คาสง คาปลก

789,199 796,406 815,809 891,432 952,411 1,016,617 1,098,586 1,170,376 1,151,666

สดสวนคาสง คาปลก /GDP

15.37% 14.61% 13.78% 13.73% 13.42% 12.95% 12.88% 12.88% 12.73%

6

อยางไรกตามหากพจารณาสภาพตลาดธรกจคาปลก จะพบวา นบตงแตป 2539-2541 ธรกจคาปลกคาสงไทยมววฒนาการอยางมาก โดยมปจจยหลกจากการเขามาลงทนของตางชาต เนองจากในชวงเวลาดงกลาว เศรษฐกจของประเทศไทยเขาสภาวะว กฤต รฐบาลจงสงเสรมใหนกลงทนชาวตางชาตเขามาลงทนในไทย (มคารฟรเปนเพยงรายเดยวทไดสทธภายใตโครงการสงเสรมการลงทนจากคณะกรรมการสงเสรมการลงทน หรอ BOI) หางคาปลกขนาดกลางขนาดเลกบางรายจงปดกจการลง และรายใหญบางรายไดหาผรวมทนจากตางชาต หรอใหตางชาตเขามาซอสดสวนหนสวนใหญในกจการ ในเวลาเดยวกนกบทคาเงนบาทลดคาลงเกอบรอยละ 50 ในชวงนน จงเปนโอกาสใหการเขามาลงทนของชาวตางชาต โดยใชกลยทธแบบ pre-emptive investment คอ การเพมสาขาอยางรวดเรว ทงตามตางจงหวด อ าเภอและชมชน เพอใหตนทนตอหนวยต า รวมทงระบบการบรหารงานและการจดจ า หนายทมประสทธภาพ ใชราคาเปนเครองมอการแขงขนและมเงนทนมากกวา ผลทตามมาคอ โครงสรางความเปนเจาของรานคาปลกเปลยนไป หางไฮเปอรมาร เกตและซเปอรมารเกตเปลยนโครงสรางการเปนเจาของจากคนไทยเปนคนตางชาตมากขน เมอรวมสองธรกจนดวยกนท าใหกวาครงหนงของธรกจคาปลกสมยใหมในไทยถกควบคมโดยนกลงทนตางชาต โดยมแหลงเงนทนสนบสนนจากบรษทแมในตางประเทศ

จ านวนนตบคคลในธรกจคาปลกและคาสงทจดทะเบยน หนวย: ราย

สาขา 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 การคาปลก 49,543 50,847 50,971 51,505 62,419 60,464 57,721 การคาสง 118,404 123,216 126,131 130,212 121,319 131,426 122,614 ตวแทนจ าหนาย 5,767 6,044 5,943 6,046 - - - แฟรนไชส 1 1 11 19 - - -

ปจจบน สดสวนคาปลกสมยใหม หรอ โมเดรนเทรด (Modern Trade) มสดสวนรอยละ 40 และคาปลกดงเดม (Traditional Trade) มสดสวนรอยละ 60 โดยธรกจคาปลกสมยใหมอยในมอของกลมทนตางชาต ทเปนผน าในธรกจน 3 รายหลก คอ เทสโก โลตส (660 แหง), บกซ (267 แหง) และแมคโคร (58 แหง)

3.3 จดแขง จดออน โอกาส และอปสรรคของรกจจดจาหนายของไทย

Strengths ผประกอบการคาปลก/สงสมยใหมของไทย

มความสามารถในการบรหารจดการธรกจ (เกงกวาในอาเซยนหลายประทศ )

คนไทยมความสามารถในการใหบรการ

Weakness ผประกอบการไทยขนาดเลกมเงนทนต า ใช

เทคโนโลยนอย และขาดความสามารถดานการบรหารจดการ การท าตลาดและการใชภาษาองกฤษ

Opportunities

ตลาดอาเซยน โดยเฉพาะเวยดนาม เปดเสรสาขาจดจ าหนายใหธรกจตางชาตเขามาถอหนได 100% (ภายใตกรอบ WTO)

Threat นโยบายของรฐไมแนนอน โดยเฉพาะ

นโยบายสงเสรมดานเงนทน

7

ทมา: โครงการศกษาศกยภาพของประเทศไทยไปสการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

4. กฎหมายทเกยวของ ประเทศไทยยงไมมกฎหมายทก ากบดแลธรกจคาปลกโดยเฉพาะ แตมกฎหมายหลายฉบบทเกยวของกบการด าเนนธรกจคาปลกในประเทศไทย ดงน 1) พระราชบญญตประกอบธรกจของคนตางดาว พ.ศ. 2542 2) พระราชบญญตการแขงขนทางการคา พ.ศ. 2542

3) ประมวลกฎหมายทดน พ.ศ. 2497 4) พระราชบญญตการเชาอสงหารมทรพย เพอการพาณชยและอตสาหกรรม พ.ศ. 2542 5) พระราชบญญตผงเมอง พ.ศ. 2518 6) พระราชบญญตวาดวยราคาสนคาและบรการ พ.ศ. 2542 7) พระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ. 2522 8) กฎหมายและระเบยบทเกยวของกบการท างานของคนตางดาว ไดแก พระราชบญญตการท างานของคนตางดาว พ.ศ. 2521 พระราชกฤษฎกาก าหนดงานในอาชพและวชาชพทหามคนตางดาวท า พ.ศ. 2522 และระเบยบกรมการจดหางาน วาดวยหลกเกณฑและเงอนไขในการออกใบอนญาต 9) กฎหมาย และระเบยบภายในทเกยวกบความปลอดภยตอผบรโภค 10) ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย ตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย ลกษณะหนสวนบรษท 11) กฎหมายเกยวกบคนเขาเมอง พ.ศ. 2522 - ในมาตรา 12 ประกอบกบมาตรา 34 (5) ในหมวด 4 เรอง การเขามาในราชอาณาจกรเปนการชวคราวเพอประกอบธรกจ 12) กฎหมายทเกยวกบการควบคมการจดจ าหนาย – สวนใหญเปนสนคาประเภททเปนเครองอปโภคบรโภคทอาจกอใหเกดอนตราย เชน ยา วตถอนตราย อาวธปน และสนคาพเศษ เชน สรา 13) กฎหมายเกยวกบมาตรฐานสนคา – ผคาปลกจ าเปนตองปฏบตตามกฎหมายมาตรฐานเฉพาะในกรณทเปนสนคาทมการควบคมมาตรฐาน 14) กฎหมายทเกยวกบภาษการคา ปจจบนประเทศไทยใชระบบภาษมลคาเพมซงบงคบใชกบการประกอบธรกจทกประเภทยกเวนกจการบางประเภท

ทงน กฎหมายเหลานยงไมมกฎหมายใดทเปนขอจ ากดตอการเปดเสรในธรกจบรการจดจ าหนายอยางชดเจน แตมการจ ากดการขยายตวของธรกจคาปลกคาสงขนาดใหญตางชาตในทางออม โดยการใช พ.ร.บ. การผงเมอง พ.ศ.2518 (เปนการก าหนดหลกเกณฑการใชประโยชนในทรพยสน เพอประโยชนในการวางและจดทาผงเมองรวมหรอผงเมองเฉพาะ ซงแตละจงหวดมการก าหนดการใชประโยชนทดนของทองทตาง ๆ โดยการก าหนดเขตทองททหามกอสรางอาคารพาณชยกรรมคาปลกคาสง หรอก าหนดลกษณะ ขนาด และหลกเกณฑตาง ๆ ส าหรบการกอสรางอาคารพาณชยกรรมคาปลกคาสง) และ พ.ร.บ ควบคมอาคาร 2522 เพอก าหนดบรเวณหามกอสรางดดแปลงหรอเปลยนการใชอาคารบางชนดหรอบางประเภทในบรเวณหนงบรเวณใด

8

เรอง กฎหมาย การก ากบดแล และการออกใบอนญาต

- ครม.มมตเหนชอบราง พ.ร.บ. คาปลกคาสง พ.ศ....ในหลกการ เมอเดอน ธ.ค. 2552 และมอบหมายใหกระทรวงพาณชยรวมกบส านกงานผแทนการคาไทยและส านกงานคณะกรรมการกฤษฏกา พจารณาปรบปรงโดยใชรางของกระทรวงพาณชยเปนหลก เนองจากไดผานการรบฟงความคดเหนของประชาชนมาแลวหลายครง - ขณะนส านกงานคณะกรรมการกฤษฎกาไดปรปปรงรางฯ เสรจแลว และน าสงกลบใหกระทรวงพาณชยเพอรอการพจารณาจาก ครม. อกครง วตถประสงค - เพอจดระเบยบการก ากบดแลธรกจคาปลกคาสงบางประเภททกอใหเกดผลกระทบตธรกจ คาปลกคาสงดงเดม - เพอใหโครงสรางตลาดถกตองสมดล เพอใหผประกอบธรกจคาปลกคาสงทกประเภท ทกขนาดอยรวมกนไดภายใตกฎกตกาทเปนธรรมและเทาเทยมกน - สนบสนน สงเสรมธรกจรายเลกดงเดมใหมการสรางเครอขาย รวมตวกนด าเนนกจกรรมทางการตลาด เพอลดตนทนใหมความเขมแขงและสามารถแขงขนได สาระส าคญ - ก ากบดแลธรกจคาปลกคาสงสนคาอปโภค บรโภค ในชวตประจ าวน - ยกเวนธรกจทไมสงผลกระทบตอโชหวยโดยตรง - ออกกฎกระทรวงก าหนดธรกจคาปลกคาสงทตองขออนญาต - มพนทประกอบการตงแต 1,000 ตารางเมตรขนไป มยอดรายไดตงแต 1,000 ลานบาท ขนไป - ก าหนดหลกเกณฑ และเงอนไข แยกตามประเภท ธรกจคาปลกคาสง เชน บรเวณทตง/ระยะหาง วน เวลาเปดปด - ก าหนดมาตรการสนบสนน สงเสรม และพฒนาธรกจคาปลกคาสงรายยอยใหมความเขมแขง ในการขออนญาตประกอบธรกจ กระทรวงพาณชยตองออกกฎกระทรวงก าหนดใหเปนธรกจทตองขออนญาตประกอบกจการเสยกอน โดยใหขออนญาตจากอธบดกรมการคาภายใน ส าหรบการประกอบการในกรงเทพฯ และในตางจงหวด ใหผวาราชการจงหวดเปนผออกใบอนญาต

- รางพรบ.การประกอบธรกจแฟรนไชส พ.ศ. (กรมพฒนาธรกจการคา อยระหวางเสนอกระทรวงเพอเขาครม.) - หลกการและเหตผล จดระเบยบและสงเสรมสนบสนนการประกอบ ธรกจแฟรนไชสในไทย ตลอดจนเพอดแลใหเกดความเปนธรรมทงแกผขายและผซอแฟรนไชส - ขอบเขต ราง พรบ.ฯ ไมใชบงคบกรณทผขายแฟรนไชสมภมล าเนาอยในตปท. และท าสญญานอกประเทศไทย เพอใหสทธผซอแฟรนไชสเขามาประกอบธรกจในไทยดวยตนเอง แตหากผขายแฟรนไชสไมไดประกอบธรกจดวยตนเองแตมาขายแฟรนไชสตออกในไทยกจะถกบงคบ ดวย นอกจากน ยงไมใชบงคบกบธรกจ แฟรนไชสบางประเภทท รมต. ก าหนดราง พรบ.ฯ มงใหความคมครองผซอแฟรนไชสเปนสวนใหญ เนองจาก เหนวาเปนผมอ านาจในการตอรองนอยกวาผขายแฟรนไชส

9

เรอง กฎหมาย การประกอบธรกจของคนตางดาว

พระราชบญญตการประกอบธรกจของคนตางดาว พ.ศ. 2542 ธรกจบรการจดจาหนายมหลายกจกรรจ าแนกภายใตบญช 3 ทายพระราชบญญต ก าหนดใหตางดาวตองไดรบอนญาตจากอธบดกรมพฒนาธรกจการคา โดยความเหนชอบของคณะกรรมการการประกอบธรกจของคนตางดาว ไดแก - การท ากจกรรมนายหนาหรอตวแทน (11) - การคาภายในเกยวกบผลตภณฑหรอผลตผลทางการเกษตรพนเมองทยงไมมกฎหมายหามไว (13) - การคาปลกสนคาทกประเภททมทนขนต ารวมทงสนนอยกวา 100 ลานบาท หรอทมทนขนต าของแตละรานคานอยกวา 20 ลานบาท (14) - การคาสงสนคาทกประเภททมทนขนตาของแตละรานคานอยกวา 100 ลานบาท (15) - การขายอาหารและเครองดม (19) - การทาธรกจบรการอนๆ ยกเวนธรกจบรการทก าหนดในกฎหระทรวง (20) ซงตวอยางในธรกจคา เชน การใหเชาพนทขาย เปนตน นอกจากน นตบคคลตางดาวสามารถใชสทธยกเวนจาก พ.ร.บ. ฉบบน ตามบญชทาย พ.ร.บ. ทบญญตวาธรกจคาปลกคาสงทถกจดอยในบญช 3 ขอ (14 ) และ (15) จะตองมเงนลงทนนอยกวา 100 ลานบาท ดงนน หากเกน 100 ลานบาท สามารถประกอบธรกจไดโดยไมตองขออนญาต

การท างานของคนตางดาว

พระราชบญญตการทางานของคนตางดาว พ.ศ. 2551 - งานใดทคนตางดาวอาจท าไดในทองทใด เมอใด ใหเปนไปตามทก าหนดในกฎกระทรวง - ใหออกกฎกระทรวงใหเสรจภายใน 2 ป นบแตวนทพระราชบญญตมผลใชบงคบ ในระหวางทยงไมมกฎกระทรวง ใหนายทะเบยนอนญาตใหคนตางดาวท างานใดๆ ได เวนแตงานทก าหนดในพระราชกฤษฎกาก าหนดงานในอาชพและวชาชพทหามคนตางดาวท า พ.ศ. 2522 พระราชกฤษฎกาก าหนดงานในอาชพและวชาชพทหามคนตางดาวท า พ.ศ. 2522 ก าหนด 32 อาชพหามคนตางดาวท า โดยอาชพทเกยวกบการจดจาหนายมอย 2 อาชพ ดงน (6) งานขายของหนาราน (28) งานนายหนา หรองานตวแทน ยกเวน งานนายหนาหรองานตวแทนในธรกจการคาระหวางประเทศ

กฎหมายการแขงขนทางการคา พ.ศ. 2542 ในหมวด 3 มาตรา 25 (1) หามมใหผประกอบธรกจซงมอ านาจเหนอตลาดก าหนดหรอรกษาระดบราคาซอหรอขายสนคาหรอคาบรการอยางไมเปนธรรม (2) หามมใหผประกอบธรกจซงมอานาจเหนอตลาดก าหนดเงอนไขในลกษณะทเปนการบงคบโดยตรง หรอโดยทางออมอยางไมเปนธรรม ใหผประกอบอนซงเปนลกคาของตนตองจากดการบรการ การผลต การซอ หรอการจ าหนายสนคา หรอตองจ ากดโอกาสในการเลอกซอหรอขายสนคา การไดรบหรอใหบรการหรอในการจดหาสนเชอจากผประกอบธรกจอน

ประเดนดงกลาวขางตน สามารถน ามาใชบงคบกบผประกอบการคาปลกรายใหญทมอ านาจซอเหนอตลาด โดยเฉพาะการจดซอสนคาจากผผลตและผคาสงในราคาทต ามาก รวมทงการเรยกเกบคาธรรมเนยมตางๆ โดยเฉพาะเมอเทยบการซอสนคาจากผผลตและผคาสงของรานคาปลกรายยอย ประเดนทส าคญส าหรบกจการคาปลกใน มาตรา 27 และ 29 ไดแก มาตรา 27 หามมใหผประกอบธรกจใดรวมกบผประกอบธรกจอนกระท าการใดๆ อนเปนการผกขาดหรอลดการแขงขน หรอจ ากดการแขงขนในตลาดสนคาใดสนคาหนง หรอบรการใดบรการหนง ในลกษณะตางๆ ไดแก ก าหนดราคาซอ หรอขายสนคาเปนราคาเดยว ท าความตกลงรวมกนเพอครอบครองหรอควบคมตลาด ก าหนดแบงทองททผประกอบธรกจแต

10

ละรายจะซอหรอจ าหนาย/ลดการจ าหนายสนคา ก าหนดปรมาณการซอสนคาจากผผลตและผคาสงเพอจ ากดปรมาณสนคาใหต ากวาความตองการของตลาด และก าหนดเงอนไขเกยวกบการซอหรอ การจ าหนายสนคาและบรการ เพอใหปฏบตเปนแบบเดยวกน ในขณะท มาตรา 29 หามมใหผประกอบการธรกจกระท าการใดๆ อนมใชเปนการแขงขนโดยเสรอยางเปนธรรม ท าลาย ท าใหเสยหาย ขดขวาง กดกน หรอจ ากดการประกอบธรกจอนๆ หรอเพอไมใหผอนประกอบธรกจได หรอตองลมเลกการประกอบธรกจ ทงนภายใต พ.ร.บ. การแขงขนทางการคา ตามมาตรา 40 ผเสยหายอนเนองมาจากการฝาฝนมาตรา 25 27 และ 29 มอานาจฟองคดเรยกคาเสยหายจากผกระท าการฝาฝนนนได คณะกรรมการการแขงขนทางการคาไดประชมครงท 1/2546 เมอวนท 27 มกราคม พ.ศ. 2546 โดยมรฐมนตรวาการกระทรวงพาณชยเปนประธาน มมตเหนชอบหลกเกณฑผประกอบธรกจทมอานาจเหนอตลาด ตามมาตรา 25 ในสวนทเกยวกบธรกจคาสง – คาปลก มรายละเอยด คอ

- ขอบเขตตลาด ก าหนดเปนขอบเขตตลาดเดยวทงประเทศ และเปนตลาดเฉพาะรานคาปลกสมยใหม 5 ประเภท คอ ดสเคาทสโตร หรอไฮเปอรมารเกต หางสรรพสนคา ซเปอรมารเกต รานสะดวกซอ และรานคาเฉพาะอยาง - สวนแบงตลาดและยอดเงนขาย ธรกจคาสงคาปลก ซงมอ านาจเหนอตลาดใหหมายถง (1) ผประกอบธรกจรายเดยว มสวนแบงตลาดตงแตรอยละ 20 ขนไป และยอดเงนขายตงแต 27,000 ลานบาทขนไปในปทผานมา หรอ (2) ผประกอบธรกจ 3 รายแรก มสวนแบงตลาดรวมกนตงแตรอยละ 33.33 ขนไป และยอดเงนขายรวมกนตงแต 45,000 ลานบาทขนไป ในปทผานมา กรณผประกอบธรกจรายใดใน 3 ราย มสวนแบงตลาดต ากวารอยละ 10 ผประกอบธรกจรายนนจะไดรบการยกเวนไมถอวาเปนผมอ านาจเหนอตลาด ในการค านวณสวนแบงตลาดและยอดเงนขาย ใหใชตวเลขทง 3 ราย

ประมวลกฎหมายทดน พ.ศ. 2497 กฎระเบยบการถอครองทดน นบแตมการแกไขประมวลกฎหมายทดนใหคนตางดาวสามารถถอครองทดนในประเทศไทยได พ.ศ. 2542 และก าหนดหลกเกณฑใชบงคบเมอวนท 18 มกราคม พ.ศ. 2545 จนถงปจจบนยงไมมผใดยนค าขอใหไดมาซงทดนแตอยางใด ทงน มไดรวมถงกฎหมายอนทใหสทธคนตางดาวสามารถถอครองทดนไดเชน พ.ร.บ. สงเสรมการลงทน พ.ศ. 2520 พ.ร.บ. การนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย พ.ศ. 2522 และ พ.ร.บ. ปโตรเลยม พ.ศ. 2514 เนองจากกฎหมายทดนมความเขมงวด โอกาสทจะถอครองยากมาก นกลงทนชาวตางชาตจงหนไปใชสทธภายใต พ.ร.บ.อน ซงสวนใหญไดขอใชสทธภายใตโครงการของส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน สรปกฎระเบยบการถอครองทดน ดงน พระราชบญญตแกไขเพมเตมประมวลกฎหมายทดน (ฉบบท 8) พ.ศ. 2542 บญญตใหคนตางดาวสามารถครอบครองทดนเพอใชเปนทอยอาศยไดไม เกน 1 ไร โดยตองน าเงนมาลงทนไมนอยกวา 40 ลานบาท และตองไดรบอนญาตจากรฐมนตร กฎกระทรวงเรองการก าหนดหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขการไดมาซงทดนเพอใชอยอาศยของคนตางดาว พ.ศ. 2545 (ประกาศใชเมอวนท 18 มกราคม 2545) มดงน 1) ตองด ารงทนไวไมนอยกวา 5 ป (กฎหมายกาหนดไว 3 ป แตกฎกระทรวงเพมเปน 5 ป) 2) เปนทดนในเขตกรงเทพฯ เมองพทยา เขตเทศบาลหรอเขตทอยอาศยตามกฎหมายผงเมอง 3) ตองอยนอกเขตปลอดภยทหาร 4) ตองลงทนในกจการดงน

11

4.1 ซอพนธบตรรฐบาลไทย พนธบตรธนาคารแหงประเทศไทยพนธบตรรฐวสาหกจ หรอพนธบตรทรฐบาลคาประกนเงนตนหรอดอกเบย 4.2 ลงทนในกองทนรวมอสงหารมทรพย กองทนอสงหารมทรพยเพอแกไขปญหาในระบบสถาบนการเงนทจดตงขนตามกฎหมายวาดวยหลกทรพย และตลาดหลกทรพย 4.3 ลงทนในทนเรอนหนของนตบคคลทไดรบการสงเสรมการลงทนตามกฎหมายวาดวยการสงเสรมการลงทน 4.4 ลงทนในกจการทคณะกรรมการการสงเสรมการลงทนไดประกาศใหเปนกจการทสามารถขอรบการสงเสรมการลงทนไดตามกฎหมายวาดวยการสงเสรมการลงทน

พระราชบญญตผงเมอง พ.ศ. 2518 ปจจบนรฐบาลไดประกาศใชกฎหมายผงเมองควบคมการขยายสาขากจการคาปลกขนาดใหญ โดยกรมโยธาธการและผงเมอง ไดออกระเบยบเพมเตมตาม พ.ร.บ. ผงเมอง พ.ศ. 2518 เพอควบคมสถานทตงกจการคาปลกในพนททมการควบคมทงกรงเทพฯ และตางจงหวด ทงน เพอเปนประโยชนตอการวางผงเมองทเปนระเบยบเรยบรอย เกดความสะดวกตอชมชน แกไขปญหาการจราจร และดแลสภาพสงแวดลอม ส าหรบรานคาปลกขนาดเลก รานสะดวกซอ และโชวหวยไมไดอยภายใตระเบยบฉบบน สาระสาคญของระเบยบภายใต พ.ร.บ. ผงเมอง พ.ศ. 2518 มดงน - กจการคาปลกขนาดใหญ ซงมพนทจ าหนายสนคาตงแต 1,000 ตารางเมตรขนไป จะตองมสถานทตงหางจากศนยกลางชมชนอยางนอย 15 กโลเมตร ในแตละรานหรอสงกอสรางส าหรบการคาปลกจะตองใหหางจากสแยกหรอทางตดรวมอยางนอย 500 เมตร และใหดานหนาหางจากรมถนน 70 เมตร ดานขางหางจากรมถนน 20 เมตร รวมทงจะตองมพนทวางเปลา หรอพนทสเขยวรอยละ 30 ของอาณาเขตกจการคาปลก - กจการขนาดกลาง ซงมซงมพนทจ าหนายสนคาตงแต 300 ถง 1,000 ตารางเมตร แตละรานหรอสงกอสรางสาหรบการคาปลกจะตองใหหางจากสแยกหรอทางตดรวมอยางนอย 100 เมตร และใหดานหนาหางจากรมถนน 50 เมตร ดานขางหางจากรมถนน 15 เมตร - ส าหรบกจการขนาดเลกซงมพนทจ าหนายสนคานอยกวาง 300 ตารางเมตรไมถกจดอยในการควบคมของระเบยบภายใต พ.ร.บ. ผงเมอง พ.ศ. 2518 ในการขออนญาตจดตงสาขาคาปลกในแตละจงหวด จะตองยนขออนญาตตอคณะอนกรรมการทแตงตงภายใตระเบยบน โดยในแตละจงหวดจะมคณะอนกรรมการรบผดชอบประกอบไปดวยผแทนจากภาครฐ หอการคาจงหวด สาขาสมาคมอตสาหกรรมไทยประจาจงหวด และผเชยวชาญในดานตางๆ โดยมผวาราชการจงหวดเปนประธานคณะอนกรรมการซงมอ านาจในการใชดลยพนจใหการยดหยนระเบยบขอบงคบได

พระราชบญญตการเชาอสงหารมทรพย เพอการพาณชยและอตสาหกรรม พ.ศ. 2542 การตราพระราชบญญตฉบบนนนเปนทเขาใจโดยทวไปวาเพอประโยชนในการสงเสรมการลงทนเพอใหคนตางดาวมาลงทนในประเทศไทย แตแทจรง พ.ร.บ. ฉบบนตราขน โดยมจดมงหมายใหสามารถแปลง สทธตาง ๆ เปนทรพยสนเพอใหเปนทนได พ.ร.บ. ฉบบนใชบงคบทงคนไทยและคนตางดาว โดยการเชานนคนตางดาวสามารถเชาไดตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย โดยไมจ ากดจ านวนอยแลวเพยงแตมก าหนดระยะเวลาไวไมเกน 30 ป (ตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา 540) นบแตม พ.ร.บ. เชาอสงหารมทรพยเพอ พาณชยกรรม ใชบงคบเมอวนท 19 พฤษภาคม พ.ศ. 2542 และมกฎกระทรวงก าหนดหลกเกณฑใชบงคบเมอ 28 สงหาคม พ.ศ. 2543

12

หลกเกณฑการเชาอสงหารมทรพย 1) ตองเปนการเชาอสงหารมทรพยเพอพาณชยกรรมและอตสาหกรรม ตงแต 30 ปแตไมเกน 50 ป 2) ประเภทพาณชยกรรมทมการลงทนไมตากวา 20 ลานบาท 3) ประเภทอตสาหกรรมทสามารถขอรบการสงเสรมจากคณะกรรมการสงเสรมการลงทน 4) ประเภทพาณชยกรรมหรออตสาหกรรมทจะเชา คนตางดาวตองสามารถประกอบธรกจไดตามกฎหมายวาดวยการประกอบธรกจของคนตางดาว 5) ตองมหลกฐานการน าเงนตราตางประเทศเขามาในราชอาณาจกร หลกฐานการถอนเงนจากบญชเงนบาทของบคคลทมถนทอยนอกประเทศ หรอหลกฐานถอนเงนจากบญชเงนฝากเงนตราตางประเทศ 6) ทดนทจะเชาตองอยในเขตนคมอตสาหกรรม หรอเปนทดนประเภทพาณชยกรรม หรออตสาหกรรมตามกฎหมายวาดวยการผงเมอง 7) การเชาตองท าเปนหนงสอและจดทะเบยนตอพนกงานเจาหนาท 8) เมอครบก าหนดแลวสามารถตอระยะเวลาการเชาออกไปไดอก 50 ป 9) การเชาทดนเกน 100 ไร ตองไดรบอนมตจากอธบดกรมทดน 10) สทธการเชาสามารถน าไปจ านองได

พระราชบญญตวาดวยราคาสนคาและบรการ พ.ศ. 2542 มาตรา 29 ระบวา หามมใหผประกอบธรกจด าเนนการใดๆ โดยจงใจทจะทาใหราคาต าเกนสมควร หรอสงเกนสมควร หรอท าใหเกดความปนปวนซงราคาของสนคาหรอบรการ โดยคณะกรรมการวาดวยราคาสนคาและบรการอาจก าหนดหลกเกณฑและวธการทถอวาเปนการท าใหราคาต าเกนสมควร หรอสงเกนสมควร หรอท าใหปนปวนราคาของสนคาหรอบรการใดกได โดยหลกเกณฑและวธการดงกลาวใหประกาศในราชกจจานเบกษา ในประเดนดงกลาวสามารถทจะน าไปใชบงคบกจการคาปลกทมการทมตลาด หรอขายสนคาทมราคาต ากวาราคาขายปลกทวไป หรอต ากวาราคาขายสง ขอผกพนของไทยในเวทตางๆ

WTO ในรอบอรกวย ไทยผกพนเปดตลาดเฉพาะบรการตวแทนจ าหนาย ใหนกลงทนตางชาตเขามารวมหนในธรกจบรการตวแทนจ าหนายในประเทศไทย ในสดสวนไมเกนรอยละ 49 และจ านวนผถอหนตางชาตตองนอยกวากงหนงของผถอหนทงหมด ส าหรบในการเจรจารอบโดฮา ไทยเสนอผกพนการเปดตลาดเพมเตม (Revised Offer) ในบรการคาปลกน ามนเชอเพลงและน ามนอนๆ ทใชกบเครองยนต โดยนกลงทนตางชาตเขามารวมหนในธรกจบรการตวแทนจ าหนายในประเทศไทย ในสดสวนไมเกนรอยละ 49 และจ านวนผถอหนตางชาตตองนอยกวากงหนงของผถอหนทงหมด

อาเซยน ขอผกพนเปดตลาดชดท 9 ไทยผกพน บรการตวแทนจ าหนาย (ตางชาตถอหนไมเกนรอยละ 49) บรการตวแทนจ าหนายเวชภณฑตามสญญาจาง (ตางชาตถอหนไมเกนรอยละ 70) บรการคาสงเครองกฬา (ตางชาตถอหนไมเกนรอยละ 49) บรการคาสงเวชภณฑตามสญญาจาง (ตางชาตถอหนไมเกนรอยละ 70) บรการคาปลกสนคาทผขายเปนผผลตเองในไทยภายใตยหอของตนเอง (ตางชาตถอหนไมเกนรอยละ 70) บรการแฟรนไชส (ตางชาตถอหนไมเกนรอยละ 49) บรการแฟรนไชสเกยวกบฟาสตฟด (ตางชาตถอหนไมเกน

13

รอยละ 70) บรการขายปลกน ามนเชอเพลงและน ามนเตา (ตางชาตถอหนไมเกนรอยละ 49) บรการขายสนคาทางไปรษณยส าหรบหนงสอพมพ นตยสาร และเครองเขยน (ตางชาตถอหนไมเกนรอยละ 70)

FTA ตางๆ 1) TAFTA (Thailand-Australia Free Trade Agreement) ไทยเปดตลาดสาขาการจดจาหนายใหโดยออสเตรเลยสามารถเขามาท า wholesale retailing และ installation เฉพาะสนคาทผลตโดยนตบคคลทมออสเตรเลยเปนเจาของรอยละ 100 และตองจดทะเบยนจดตงนตบคคลในประเทศไทย 2) JTEPA (Japan-Thailand Economic Partnership Agreement: JTEPA) ไทยผกพนบรการขายสงและขายปลกสนคาทผลตในไทยโดยบรษทญปนทใหบรการขายสง/ขายปลกนน หรอบรษทในเครอทยหอเดยวกน และรถยนตทผลตในญปน โดยบรษทในเครอทยหอเดยวกน (รอยละ 75) ยกเวนการขายสงและขายปลกสรา 3) ACFTA (ASEAN - China Free Trade Agreement) ไทยผกพนการเปดตลาดในสาขาบรการจดจ าหนายในขอเสนอผกพนชดท 2 ของ ACFTA เฉพาะกจกรรมการบรการตวแทนจ าหนาย ใน mode 2 และ 3 โดยผกพนใหนกลงทนตางชาตเขามารวมหนในธรกจบรการตวแทนจ าหนายในประเทศไทย ในสดสวนไมเกนรอยละ 49 และจ านวนผถอหนตางชาตตองนอยกวากงหนงของผถอหนทงหมด ส าหรบจนไดเปดตลาดบรการตวแทนจ าหนาย คาสง คาปลก โดยอนญาตใหตางชาตถอหนไดรอยละ 100 4) AANZFTA (Agreement Establishing the ASEAN-Australia- New Zealand Free Trade Area: AANZFTA) ไทยผกพนเฉพาะบรการตวแทนจ าหนาย โดยใหตางชาตเขามารวมหนในธรกจบรการในสดสวนไมเกนรอยละ 49 และจ านวนผถอหนตางชาตตองนอยกวากงหนงของผถอหนทงหมด นวซแลนดผกพนการเปดตลาดในบรการตวแทนจ าหนาย บรการคาสง และบรการคาปลก โดยไมมขอจ ากด สวนออสเตรเลยผกพนการเปดตลาดในบรการตวแทนจ าหนาย บรการคาสง บรการคาปลก และบรการแฟรนไชส 5) AKFTA (ASEAN - Korea Free Trade Agreement) ไทยผกพนเฉพาะบรการตวแทนจ าหนาย โดยใหนกลงทนตางชาตเขามารวมหนในสดสวนไมเกนรอยละ 49 และจ านวนผถอหนตางชาตตองนอยกวากงหนงของผถอหนทงหมด สวนเกาหลผกพนเปดตลาดบรการตวแทนจ าหนาย บรการคาสง บรการคาปลก (คาสงและคาปลกตองม economic needs test1 ในสนคารถยนตใชแลว และเชอเพลงกาซ) และบรการแฟรนไชส

สนธสญญาไมตร สหรฐอเมรกาสามารถเขามาจดตงธรกจทกประเภทในสาขานไดโดยใชสทธภายใตสนธสญญาทางไมตร แมวาสหรฐฯ สามารถใชสทธภายใตสนธสญญา แตสหรฐฯ จะยงเรยกรองใหไทยมความโปรงใสในการออก หรอใชกฎระเบยบภายใน โดยเฉพาะการออกกฎระเบยบทจะเปนอปสรรคตอผประกอบการตางชาต แมวาปจจบนไทยไมมกฎหมายเฉพาะในสาขานกตาม

---------------------

1 Economic Needs Test คอการทดสอบความจ าเปนทางเศรษฐกจ เชน การออกใบอนญาตส าหรบการจดตงศนยการคารายใหม

14

ตารางเปรยบเทยบพนธกรณไทยในสาขาบรการจดจ าหนายในเวทตางๆ

กจกรรม กรอบความตกลงทางการคาระหวางประเทศ WTO AFAS (9th) TAFTA JTEPA ACFTA AKFTA AANZFTA

(1) บรการขามพรมแดน (2) การบรโภคในตางประเทศ (3) การจดตงธรกจ (4) การใหบรการโดยบคคลธรรมดา A. บรหารตวแทนผเปนแนวหนา (Commission Agents’ Services)

(1) ไมผกพน (2) ไมมขอจ ากด (3) ผกพนในรปบรษทจ ากด ตางชาตถอหนไมเกน 49% จ านวนผถอหนตางชาตตองไมเกนกงหนง (4) ไมผกพน

บรการตวแทนผเปนแนวหนา (CPC: 62111-62118) (1) ไมมขอจ ากด (2) ไมมขอจ ากด (3) การรวมลงทน ตางชาตถอหนไมเกน 70% ผกพนในรปของบรษทจ ากด ตางชาตถอหนไมเกน 49% จ านวนผถอหนตางชาตตองไมเกนกงหนง (4) ไมผกพน บรการตวแทนขายเวชภณฑตามสญญาจาง (สวนหนงของ62117) (1) ไมมขอจ ากด (2) ไมมขอจ ากด (3) การรวมลงทน ตางชาตถอหนไมเกน 70% (4) ไมผกพน

ไทยเปดตลาดบรการขายปลกและขายสงทเกยวของกบการจ าหนายและตดตงสนคาทผลตจากนตบคคลออสเตรเลยทจดตงในไทย นตบคคลทใหบรการตองจดตงในไทย โดยคนออสเตรเลยสามารถผถอหนไดถง 100% ปจจบนมสนคากระเบองทใชสทธดงกลาว

(1) ไมผกพน (2) ไมมขอจ ากด (3) ผกพนในรปบรษทจ ากด ตางชาตถอหนไมเกน 49% (4) ไมผกพน

(1) ไมผกพน (2) ไมมขอจ ากด (3) ไมมขอจ ากด (4) ไมผกพน

(1) ไมผกพน (2) ไมมขอจ ากด (3) ผกพนในรปของบรษทจ ากด ตางชาตถอหนไมเกน 49% จ านวนผถอหนตางชาตตองไมเกนกงหนง (4) ไมผกพน

(1) ไมผกพน (2) ไมมขอจ ากด (3) ผกพนในรปของบรษทจ ากด ตางชาตถอหนไมเกน 49% จ านวนผถอหนตางชาตตองไมเกนกงหนง (4) ไมผกพน

15

กจกรรม กรอบความตกลงทางการคาระหวางประเทศ WTO AFAS (9th) TAFTA JTEPA ACFTA AKFTA AANZFTA

(1) บรการขามพรมแดน (2) การบรโภคในตางประเทศ (3) การจดตงธรกจ (4) การใหบรการโดยบคคลธรรมดา B. บรการคาสง (Wholesale Trade Services)

ไมผกพน คาสงเครองกฬา (CPC: 62266) (1) ไมมขอจ ากด (2) ไมมขอจ ากด (3) ผกพนในรปบรษทจ ากด ตางชาตถอหนไมเกน 49% จ านวนผถอหนตางชาตตองไมเกนกงหนง (4) ไมผกพน คาสงเวชภณฑตามสญญาจาง (CPC 1.1: 61273) (1) ไมมขอจ ากด (2) ไมมขอจ ากด (3) การรวมลงทน ตางชาตถอหนไมเกน 70% (4)ไมผกพน

คาสงสนคาทผลตโดยนตบคคลญปนทจดตงในไทย ภายใตยหอเดยวกน และรถยนตทผลตในญปน โดยบรษทในเครอทยหอเดยวกน (1) ไมผกพน (2) ไมผกพน (3) ไมจ ากดจ านวนผถอหนตางชาต และรวมหนโดยกบคนไทยไดไมเกน 75% จะไดรบอนญาตตราบใดทสดสวนเงนกตอทนท 3 ตอ 1 หรอต ากวาไดรบการคงไว (ยกเวนการจดจ าหนายสรากลน) (4) ไมผกพน

ไมผกพน ไมผกพน ไมผกพน

C. บรการคาปลก (Retailing Services)

ไมผกพน คาปลกสนคาทผขายเปนผผลตเองในไทยภายใตยหอตนเอง (สวนหนงของ CPC 1.1: 624)

คาปลกสนคาทผลตโดยนตบคคลญปนทจดตงในไทย ภายใตยหอเดยวกน และ

ไมผกพน ไมผกพน ไมผกพน

16

กจกรรม กรอบความตกลงทางการคาระหวางประเทศ WTO AFAS (9th) TAFTA JTEPA ACFTA AKFTA AANZFTA

(1) บรการขามพรมแดน (2) การบรโภคในตางประเทศ (3) การจดตงธรกจ (4) การใหบรการโดยบคคลธรรมดา (1) ไมมขอจ ากด (2) ไมมขอจ ากด (3) การรวมลงทน ตางชาตถอหนไมเกน 70% (4) ไมผกพน

รถยนตทผลตในญปน โดยบรษทในเครอทยหอเดยวกน (1) ไมผกพน (2) ไมผกพน (3) ไมจ ากดจ านวนผถอหนตางชาต และรวมหนโดยกบคนไทยไดไมเกน 75% จะไดรบอนญาตตราบใดทสดสวนเงนกตอทนท 3 ตอ 1 หรอต ากวาไดรบการคงไว (ยกเวนการจดจ าหนายสรากลน) (4) ไมผกพน

D. บรการแฟรนไชส Franchising

ไมผกพน

ทรพยสนทเกยวของกบทางการเงนและไมสามารถจบตองได (CPC: 8929) (1) ไมมขอจ ากด (2) ไมมขอจ ากด (3) ผกพนในรปของบรษทจ ากด ตางชาตถอหนไมเกน 49% จ านวนผถอหน

ไมผกพน ไมผกพน ไมผกพน ไมผกพน

17

กจกรรม กรอบความตกลงทางการคาระหวางประเทศ WTO AFAS (9th) TAFTA JTEPA ACFTA AKFTA AANZFTA

(1) บรการขามพรมแดน (2) การบรโภคในตางประเทศ (3) การจดตงธรกจ (4) การใหบรการโดยบคคลธรรมดา ตางชาตตองไมเกนกงหนง (4) ไมผกพน เฉพาะทเกยวกบ fast food (CPC 1.1: สวนสวนหนงของ 733) (1) ไมมขอจ ากด (2) ไมมขอจ ากด (3) ผกพนในรปของบรษทจ ากด ตางชาตถอหนไมเกน 49% จ านวนผถอหนตางชาตตองไมเกนกงหนง (4) ไมผกพน

E. อนๆ (Others)

รอบโดฮาไทยไดเสนอผกพนบรการคาปลกน ามนเชอเพลงและน ามนอนๆทใชกบเครองยนต (CPC 61300 และบางสวนของ CPC 63297) มรายละเอยดดงน (1) ไมผกพน (2) ไมมขอจ ากด (3) ตางชาตถอหนไมเกน 49% (4) ไมผกพนยกเวน ผมาตดตอทางธรกจ

บรการขายปลกน ามนเชอเพลงและน ามนเตา (1) ไมผกพน (2) ไมมขอจ ากด (3) ผกพนในรปของบรษทจ ากด ตางชาตถอหนไมเกน 49% จ านวนผถอหนตางชาตตองไมเกนกงหนง (4) ไมผกพน

ไมผกพน ไมผกพน ไมผกพน ไมผกพน

18

กจกรรม กรอบความตกลงทางการคาระหวางประเทศ WTO AFAS (9th) TAFTA JTEPA ACFTA AKFTA AANZFTA

(1) บรการขามพรมแดน (2) การบรโภคในตางประเทศ (3) การจดตงธรกจ (4) การใหบรการโดยบคคลธรรมดา และ ผโอนยายระหวางบรษทในเครอ พ านกตามเวลาทก าหนด

บรการขายสนคาทางไปรษณยส าหรบหนงสอพมพ นตยสาร และเครองเขยน (CPC1.1: สวนหนงของ 623) (1) ไมผกพน (2) ไมมขอจ ากด (3) การรวมลงทน ตางชาตถอหนไมเกน 70% (4) ไมผกพน

กรมเจรจาการคาระหวางประเทศ ส านกการคาบรการและการลงทน

ตลาคม 2557