โดย

กองพฒนาศกยภาพผบรโภค

สานกงานคณะกรรมการอาหารและยา กระทรวงสาธารณสข  

 

การสารวจขอมล พฤตกรรมสขภาพของนกเรยน อย. นอย

ปงบประมาณ พ.ศ. 2558

ก  

การสารวจขอมลพฤตกรรมสขภาพของนกเรยน อย. นอย ประจาปงบประมาณ พ.ศ. 2558 มวตถประสงคของโครงการ ดงน 1) เพอสารวจความรความเขาใจเกยวกบการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพ 2) เพอสารวจทศนคตการบรโภคทมตอผลตภณฑสขภาพ 3) พฤตกรรมการบรโภคผลตภณฑสขภาพ และ 4) ปจจยทมอทธพลตอการบรโภคผลตภณฑสขภาพ

กลมเปาหมายและกลมตวอยางของการสารวจในครงน คอ นกเรยนของโรงเรยนทเขารวมโครงการ อย.นอยทวประเทศ ไดแก โรงเรยนประถมศกษา โรงเรยนประถมศกษาขยายโอกาส และโรงเรยนมธยมศกษา ทอยในสงกดสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา สานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา สานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน และสงกดกรงเทพมหานคร จานวน 50 โรงเรยน มผใหขอมลแบงเปน 3 กลม คอ 1) นกเรยนแกนนา อย.นอย จานวน 400 คน 2) นกเรยนทเปนสมาชก อย.นอย จานวน 800 คน และ 3) นกเรยนทวไป จานวน 800 คน รวมทงสนจานวน 2,000 คน กระจายในทกภมภาคทง 5 พนท ไดแก ภาคเหนอ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ภาคกลาง ภาคใต และกรงเทพมหานคร ใชการสมตวอยางแบบหลายขนตอน (Multi-Stage Sampling)

เครองมอทใชในการเกบขอมลการสารวจพฤตกรรมสขภาพของนกเรยน อย.นอยในครงน ไดแก แบบสอบถามทมโครงสรางทแนนอนในการวดเปนแบบเลอกตอบและแบบสมภาษณคาถามปลายเปดทเกยวกบรปแบบกจกรรมในโครงการ อย.นอย

การวเคราะหขอมลในการสารวจพฤตกรรมสขภาพของนกเรยน อย.นอยในครงนมการรายงานขอมลเบองตนดวยสถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistics) ซงเปนสถตทใชสรปลกษณะทสาคญของกลมขอมล โดยเปนขอมลทเกบรวบรวมจากกลมตวอยางหรอประชากร โดยแสดงผลในแตละขอคาถามในรปของคาความถ คารอยละ และคาเฉลย สรปผลการสารวจ

ผลการสารวจขอมลพฤตกรรมสขภาพของนกเรยน อย. นอย ประจาปงบประมาณ พ.ศ. 2558 แบงออกเปน 2 สวน ไดแก ผลการสารวจเชงปรมาณ และผลการสารวจเชงคณภาพ

ผลการสารวจเชงปรมาณ

1. ขอมลพนฐานของกลมตวอยาง จากกลมตวอยาง 50 โรงเรยน มนกเรยนผใหขอมลจานวน 2,000 คนแยกออกเปน 3 กลม คอ แกนนา อย.นอย จานวน 400 คน สมาชก อย.นอย จานวน 800 คน และนกเรยนทวไป จานวน 800 คน พบวา ผใหขอมลทง 3 กลม มาจากทกภมภาคของประเทศ และเปนนกเรยนทมาจากโรงเรยนประถมศกษา โรงเรยนประถมศกษาขยายโอกาส และโรงเรยนมธยมศกษา ตามสดสวนทไดกาหนดไวในการสารวจครงน โดยสวนใหญเปนเพศหญงรอยละ 64.15

บทสรปผบรหาร

ข  

ดานระดบชนเรยน อยในชน ป.6 รอยละ 23.80 ชน ป. 5 รอยละ 19.65 และ ป.4 กบ ม.2 เทากนท รอยละ 13.30 ตามลาดบ

2. ความรเกยวกบการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพ ผลการสารวจในภาพรวม พบวา มนกเรยนทตอบคาถามในเรองความรเกยวกบการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพไดถกตองเฉลยรอยละ 82.77 แยกเปนรายกลมไดดงน แกนนา อย.นอยเฉลยรอยละ 85.90 สมาชก อย.นอยเฉลยรอยละ 84.40 และนกเรยนทวไปเฉลยรอยละ 79.56 ตามลาดบ เมอพจารณาในแตละหมวดปรากฏวา หมวดยา นกเรยนมความรทถกตองเฉลยมากกวาหมวดอนๆ คอ รอยละ 89.30 รองลงมา หมวดอาหารรอยละ 79.75 และหมวดเครองสาอางรอยละ 77.88 ตามลาดบ

เมอพจารณาแยกทละหมวดเปนรายขอ พบวา ในหมวดอาหารทเปนความรเรองฉลากโภชนาการชวยใหเราทราบปรมาณสารอาหารทจะไดรบเมอเราบรโภคอาหารชนดนนๆ มผตอบถกสงกวาเรองอนๆ คอ รอยละ 93.65 สาหรบหมวดยา ความรเรองการเกบรกษายาทด ควรเกบใหพนจากแสงแดด และพนมอเดก มผตอบถกมากกวาเรองอนๆ คอ รอยละ 95.95 และหมวดเครองสาอางเปนความรเรองการซอเครองสาอาง เชน แปง ครมบารงผว ครมกนแดด นาหอม นายาระงบกลนกายทถกตองควรซอจากอนเทอรเนต ตลาดนด เพราะราคาถกคณภาพด และปลอดภย ซงเปนขอความทผดทมผตอบถกสงกวาเรองอนๆ คอ รอยละ 86.55

3. ทศนคตตอการบรโภคผลตภณฑสขภาพ ความเหนเรองทศนคตตอการบรโภคผลตภณฑสขภาพของกลมตวอยาง พบวา ในภาพรวมม 9 ขอความจาก 10 ขอความทนกเรยนมทศนคตไปในทางทถกตอง ยกเวนในขอความทกลาววา “อาหารเสรมมสารอาหารครบถวน สามารถกนทดแทนอาหารหลก 5 หมได” นกเรยนมทศนคตทไมแนใจ และเมอจดอนดบคาเฉลยในขอความทมทศนคตไปในทางทถกตองจากมากไปหานอย พบวา ขอความทวา “เมอเจบปวยควรกนยาตามทแพทยหรอเภสชกรแนะนา” และขอความทวา “ผลตภณฑทผานการรบรองจาก อย.สามารถเชอถอได” มคาเฉลยสงสดเทากนอยท 4.54 จากเตม 5.00 รองลงมา ขอความทวา “ขนมขบเคยวมประโยชนชวยเสรมใหรางกายไดคณคาสารอาหารครบถวน” มคาเฉลย 4.23 และขอความทวา “การซอยาทางอนเทอรเนตเปนวธการทสะดวก รวดเรว และปลอดภย” มคาเฉลย 4.18 ตามลาดบ

เมอพจารณาแยกทละหมวดเปนรายขอ พบวา หมวดอาหารในขอทมขอความวา “ขนมขบเคยวมประโยชนชวยเสรมใหรางกายไดคณคาสารอาหารครบถวน” สวนใหญมความเหนทไมเหนดวย ซงเปนทศนคตในทางทถกตอง มคาเฉลยสงกวาขอความอนๆ อยท 4.23 (ระดบความเหนถกตองมาก) สวนหมวดยา ขอความทวา “เมอเจบปวยควรกนยาตามทแพทยหรอเภสชกรแนะนา” สวนใหญมความเหนทเหนดวย ซงเปนทศนคตในทางทถกตอง มคาเฉลยสงกวาขอความอนๆ อยท 4.54 (ระดบความเหนถกตองมาก) หมวดเครองสาอางขอความทวา “การใชครมทาหนาขาว หรอยาฉดผวขาวกลตาไทโอนจะชวยใหผวขาวขนไดอยางถาวร” สวนใหญมความเหนทไมเหนดวย ซงเปนทศนคตในทางทถกตอง มคาเฉลยสงกวาขอความอนๆ อยท 3.90 (ระดบความเหนถกตอง) สาหรบขอความ “การอาน

ข  

ฉลากกอนซอทาใหเสยเวลาโดยไมจาเปน” สวนใหญมความเหนทไมเหนดวย มคาเฉลย 4.10 (ระดบความเหนถกตอง) และขอความ “ผลตภณฑทผานการรบรอง จาก อย. สามารถเชอถอได” มคาเฉลย 4.54 (ระดบความเหนถกตองมาก)

4. พฤตกรรมการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพ ในภาพรวมของการมพฤตกรรมทเหมาะสมในการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพทง 10 ขอของนกเรยนทง 3 กลมมคารอยละของการมพฤตกรรมทเหมาะสมเฉลยรวมรอยละ 76.51 ซงหากพจารณาประเดนการมพฤตกรรมทเหมาะสมในการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพในรายขอ พบวา สวนใหญนกเรยนมพฤตกรรมเหมาะสม (ทาทกครงและทาเกอบทกครง) ในการเลอกซอผลตภณฑอาหารทมเครองหมาย อย. มากทสด คอ เฉลยรอยละ 90.95 รองลงมา นกเรยนมพฤตกรรมเหมาะสม (กนนานๆ ครงและไมกนเลย) ในประเดนการกนอาหารทอดทนามนมสดาขนหนด เฉลยรอยละ 83.50 และมนกเรยนทมพฤตกรรมเหมาะสม (ทานานๆ ครงและไมทาเลย) ในเรองการซอยาจากรถเร ตลาดนด แผงลอย เฉลยรอยละ 83.25 ตามลาดบ เมอพจารณาแยกทละกลมในภาพรวมทง 10 ขอ ปรากฏวา กลมนกเรยนแกนนามพฤตกรรมเหมาะสมเฉลยรอยละ 81.83 กลมนกเรยนสมาชกมพฤตกรรมเหมาะสม เฉลยรอยละ 76.96 และกลมนกเรยนทวไปมพฤตกรรมเหมาะสมเฉลยรอยละ 73.40 ตามลาดบ

เมอพจารณาเฉพาะนกเรยน อย.นอย คอ กลมนกเรยนแกนนารวมกบกลมนกเรยนทเปนสมาชก อย.นอยแลว พบวา ทงสองกลมมพฤตกรรมในระดบทเหมาะสมเฉลยรอยละ 78.58 โดยนกเรยนอย.นอยมพฤตกรรมเหมาะสม (ทาทกครงและทาเกอบทกครง) ในการเลอกซอผลตภณฑอาหารทมเครองหมาย อย. มากทสดเฉลยรอยละ 92.42 รองลงมา นกเรยน อย.นอยมพฤตกรรมเหมาะสม(ทาทกครงและทาเกอบทกครง) ในการอานฉลากเพอด วนผลต วนหมดอาย สวนผสม หรอ วธใช กอนซอหรอใชผลตภณฑสขภาพเฉลยรอยละ 85.83 และนกเรยน อย.นอยมพฤตกรรมเหมาะสม (ทานานๆ ครงและไมทาเลย) ในเรองการซอยาจากรถเร ตลาดนด แผงลอยเฉลยรอยละ 84.92 ตามลาดบ

ทงน หากพจารณาเปรยบเทยบกบเกณฑการประเมนความสาเรจของการดาเนนโครงการทกาหนดไววา ความสาเรจของการดาเนนงานดท นกเรยนแกนนา อย.นอยและนกเรยนทเปนสมาชก อย.นอยตองมพฤตกรรมการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพทเหมาะสมไมนอยกวารอยละ 75 นน จงสามารถสรปไดวา โครงการดงกลาวบรรลเปาหมายตามเกณฑทกาหนด

5. ปจจยทมอทธพลตอการบรโภคผลตภณฑสขภาพ ในการสารวจครงน เนนประเภทการบรโภคผลตภณฑสขภาพ 5 ประเภท ไดแก อาหารเสรม ขนมขบเคยว แฮมเบอรเกอร พซซา บะหมกงสาเรจรป นาอดลม เครองดมรสหวาน การซอยา/กนยา และการซอ/ใชเครองสาอาง ดงน

5.1 ปจจยทมอทธพลตอการบรโภคอาหารเสรมเพอบารงสมอง เพมความจา ลดความอวนชวยใหผวขาว พบวา นกเรยนทเคยเลอกซอ เลอกกนอาหารเสรม เพอบารงสมอง เพมความจา ลดความอวน ชวยใหผวขาวมรอยละ 65.15 ขณะทไมเคยซอ ไมเคยกนมรอยละ 34.85 และปจจยทระบวามอทธพลตอการซอ การกนอาหารเสรมของนกเรยนทเคยเลอกซอเลอกกนสวนใหญม

ค

ข  

อทธพลระดบปานกลาง ไดแก โฆษณา คร/โรงเรยน บคคลในบาน และการลดแลกแจกแถม ตามลาดบ

สวนเพอนมอทธพลนอยตอการเลอกซอ เลอกกนอาหารเสรมของนกเรยนกลมน

5.2 ปจจยทมอทธพลตอการบรโภคขนมขบเคยว แฮมเบอรเกอร พซซา บะหมกงสาเรจรป พบวา นกเรยนทเคยเลอกซอ เลอกกนขนมขบเคยว แฮมเบอรเกอร พซซา บะหมกงสาเรจรปมรอยละ 97.80 ขณะทไมเคยซอ ไมเคยกนมรอยละ 2.20 และปจจยทระบวามอทธพลตอการซอ การกนขนมขบเคยว แฮมเบอรเกอร พซซา บะหมกงสาเรจรปของนกเรยนทเคยเลอกซอ เลอกกนสวนใหญมอทธพลระดบปานกลาง ไดแก บคคลในบาน เพอน โฆษณา และการลดแลกแจกแถม ตามลาดบ สวนคร/โรงเรยนมอทธพลนอยตอการเลอกซอ เลอกกนของนกเรยนกลมน

5.3 ปจจยทมอทธพลตอการบรโภคนาอดลม เครองดมรสหวาน พบวา นกเรยนทเคยเลอกซอ เลอกดมนาอดลม เครองดมรสหวานมรอยละ 96.70 ขณะทไมเคยซอ ไมเคยดมมรอยละ 3.30 และปจจยทระบวามอทธพลตอการซอ การดมนาอดลม เครองดมรสหวานของนกเรยนทเคยเลอกซอ เลอกดมสวนใหญมอทธพลระดบปานกลาง ไดแก เพอน บคคลในบาน โฆษณา และการลดแลกแจกแถม ตามลาดบ สวนคร/โรงเรยนมอทธพลนอยตอการเลอกซอ เลอกดมนาอดลม เครองดมรสหวานของนกเรยนกลมน

5.4 ปจจยทมอทธพลตอการบรโภคยา พบวา นกเรยนทเคยเลอกซอยา กนยาม รอยละ 86.85 ขณะทไมเคยซอ ไมเคยกนมรอยละ 13.15 และปจจยทระบวามอทธพลตอการซอ การกนยาของนกเรยนทเคยเลอกซอยา กนยาในระดบมาก คอ บคคลในบาน สวนทมอทธพลระดบนอย ไดแก โฆษณา เพอน และการลดแลกแจกแถม สวนคร/โรงเรยนมอทธพลในระดบปานกลาง

5.5 ปจจยทมอทธพลตอการซอ/ใชเครองสาอาง พบวา นกเรยนทเคยเลอกซอ เลอกใชเครองสาอาง เชน แปง ครมบารงผว ครมกนแดด นาหอม นายาระงบกลนกายมรอยละ 87.25 ขณะทไมเคยซอ ไมเคยใชมรอยละ 12.75 และปจจยทระบวามอทธพลตอการซอ การใชเครองสาอางของนกเรยนทเคยเลอกซอ เลอกใชสวนใหญมอทธพลระดบปานกลาง ไดแก บคคลในบาน โฆษณา คร/โรงเรยน และเพอน ตามลาดบ สวนการลดแลกแจกแถมมอทธพลนอยตอการเลอกซอ เลอกใชเครองสาอางของนกเรยน

6. รปแบบกจกรรมในโครงการ อย.นอย ทนาสนใจ ซงรปแบบกจกรรมทนกเรยน แกนนา อย.นอย นกเรยนทเปนสมาชก อย.นอย และนกเรยนทวไปสนใจและเลอก ไดแก

อนดบ 1 คอ คายกจกรรม เชน การเขาคายพกแรมกบรนพและกบโรงเรยนอนๆ รวมทากจกรรมตางๆ ของโครงการ อย.นอย การอบรมใหความรดานอาหาร ยา และการเลอกซอผลตภณฑสขภาพ การจดกจกรรมเกยวกบโครงการ อ.ย.นอยพรอมมเลนเกม หาความรเปนฐานตางๆ รวมกบโรงเรยนอน เปนตน

ฆ

ข  

อนดบ 2 คอ การประกวดแตง/รองเพลง เชน ประกวดแตงเพลง/รองเพลงเกยวกบ อย.นอยหรอความรเกยวกบอาหารและยาในโครงการ อย.นอย การประกวดรองเพลงและเตนประกอบเกยวกบ อ.ย.นอย เปนตน

อนดบ 3 คอ การประกวดสอประชาสมพนธโครงการ อย.นอย เชน ประชาสมพนธเกยวกบโครงการ อย.นอย ประชาสมพนธใหความรในเรองการรบประทานอาหารปลอดภย การเลอก ซอยา การดวนหมดอายของสนคา การเลอกอาหารทมตรา อย. การลดเลกนามนทอดซา และการประกวดทาสอเชญชวนรณรงคกจกรรมโครงการ อย.นอย เปนตน

สวนรปแบบกจกรรมทมคะแนนนอยทสด คอ การประกวดทอลกโชว

 

ผลการสารวจเชงคณภาพ

ในการสารวจครงนใชการสารวจเชงคณภาพ ประเภทการสนทนากลม (Focus Group) ม

วตถประสงคเพอรบฟงความคดเหน และขอเสนอแนะจากนกเรยนแกนนาเกยวกบแนวทางการจด

กจกรรม อย.นอย ทงในสวนของเนอหาและรปแบบของกจกรรม เพอให อย.ไดใชเปนขอมลสาหรบ

นาไปใชพฒนาการจดกจกรรมในโครงการ อย.นอยใหเหมาะสมและดงดดความสนใจจากนกเรยนไดมาก

ยงขนตอไป โดยกาหนดกลมตวอยางออกเปน 2 กลม คอ กลมในระดบประถมศกษา และกลมในระดบ

มธยมศกษา ผลการสนทนากลม พบวา ความคดเหนของนกเรยนทเขารวมกจกรรมงานมหกรรม อย.

นอย ประจาป 2558 ณ วงรรสอรท เกยวกบรปแบบของกจกรรมทตองการใหจด นอกเหนอจากกจกรรม

หลก 3 รปแบบทไดจดทาอยแลว ไดแก การใหความร การสนบสนนสอเผยแพรประชาสมพนธ และการ

จดกจกรรมสรางสมพนธระหวางนกเรยน ผลการสนทนากลม พบวา นกเรยนสวนใหญตองการใหม

กจกรรมในลกษณะอนๆ นอกเหนอจากกจกรรมทเคยจดมา โดยเนอหาของกจรรม ควรเนนทางดาน

ความรเรองอาหาร การรณรงคใหความรเรองสารปนเปอนตางๆ ในอาหาร เนนการตรวจสอบโดยใชชด

ทดสอบตางๆ มการสาธตและอธบายการใชงานใหเขาใจงาย สวนรปแบบกจกรรม ควรเปนรปแบบการ

จดประกวดผลงานในลกษณะแฟมงาน (Port Folio) ละคร หรอ หนงสน การเลานทานมเพลงและทาเตน

ประกอบ การจดการแสดงละครสญจรตามชมชนหรอโรงเรยนตางๆ การจดกจกรรมทใหความร

สอดแทรกไปกบการเลนเกมสหรอการแสดงละครสน มสอประกอบ ลกษณะเปน Edutainment การจด

กจกรรมการถายทอดความรเกยวกบชดทดสอบความรตางๆ และการจดกจกรรมทเปนฐานความร เปน

กจกรรมเขาคาย เปนตน และสถานทในการจดกจกรรม นกเรยนสวนใหญเหนวา ควรเปนการจดกจรรม

ภายนอกโรงเรยนตามตางจงหวดทงในระดบจงหวด หรอระดบภมภาคกได เพอความนาสนใจ ทาให

ไดรบประสบการณแปลกใหม และนกเรยนสวนใหญชอบทจะไปทะเลมากกวาภเขา

ง

ข  

นอกจากน ประเดนอนๆ ทนกเรยนนาเสนอเกยวกบกจกรรม อย.นอย ไดแก

1. อยากใหมการจดคายกจกรรมเปนฐานแบบทนครนายกตามตางจงหวด เปนกจกรรมทลงพนทเวยนไปในแตละโรงเรยน และมการจดทกๆ ป

2. อยากใหพวกพๆ ทมงานมาสอนนองๆ ในเรองสารปนเปอนในอาหารวา มสารชออะไรบาง มการทาการทดลองใหด และใหนองๆ ไดลองทา เพอใหเขาใจไดดยงขน

3. อยากใหมการจดกจกรรมนนทนาการและสอดแทรกความรเรอง อย.นอย โดยเขาไปจดกจกรรมในแตละโรงเรยน เพอใหทกคนไดรบร  4. อยากใหมกจกรรมในลกษณะทนกเรยนแกนนามาแลกเปลยนความรและประสบการณรวมกนวา โรงเรยนไหนทาอะไร ไดผลอยางไร ประสบปญหาอะไร และมแนวทางแกไขอยางไร นาจะไดประโยชนมาก ซงอาจเปนกจกรรมทสอดแทรกไปในการเขาคายกได 5. อยากใหเพมเตมกจกรรมทสรางเสรมภาวะผนาใหกบนกเรยนแกนนา โดยเนนฝกใหกลาพด กลาคด กลาทา โดยวทยากรในสวนนไมจาเปนตองเปนคนมชอเสยงแตตองพดสนกและมประสบการณตรงในเรองดงกลาว  

ขอเสนอแนะจากผลการสารวจ

1. ผลการสารวจ พบวา นกเรยน อย.นอย ทงกลมนกเรยนแกนนาและกลมทเปนสมาชก อย.นอยมพฤตกรรมการบรโภคทเหมาะสมกวานกเรยนทวไป ซงแสดงใหเหนวากจกรรมของโครงการ อย.นอยสามารถชวยยกระดบความรความเขาใจ ทศนคต และพฤตกรรมการบรโภคของนกเรยนทเขารวมโครงการใหถกตองเหมาะสมมากยงขนได ดงนน สานกงานคณะกรรมการอาหารและยาจงควรดาเนนโครงการนอยางตอเนอง โดยเนนสอสารประชาสมพนธเพอกระตนโนมนาวใหนกเรยนสมครเขารวมเปนสมาชกโครงการ อย.นอยใหมากยงขน

2. ผลการสารวจ พบวา แมนกเรยน อย.นอยสวนใหญจะมพฤตกรรมการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑเหมาะสมตามเกณฑทกาหนด แตเมอพจารณาในรายละเอยดจะพบวา นกเรยนมพฤตกรรมบรโภคไมเหมาะสมในบางพฤตกรรม ไดแก การอานขอมลโภชนาการ หรอฉลากหวาน มน เคม การเลอกซอเครองสาอางทมฉลากภาษาไทยโดยบนฉลากมรายละเอยดทจาเปน และการสงเกตลกษณะของยา เชน ส กลน และบรรจภณฑกอนกนยา ดงนน สานกงานคณะกรรมการอาหารและยาจงควรเนนการใหความรเพอสรางความตระหนกในเรองดงกลาวอยางเขมขนยงขน โดยใชการสอสารประชาสมพนธและจดกจกรรมทหลากหลายเพอใหเขาถงกลมเยาวชนไดอยางทวถง 3. เมอพจารณาผลการสารวจความรเกยวกบการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพในแตละหมวด พบวา นกเรยนมความรในหมวดเครองสาอางนอยกวาหมวดอน โดยเฉพาะอยางยงในประเดนทวาเครองสาอางนาเขาจากตางประเทศตองมฉลากภาษาไทยกากบ ซงปจจบนมเยาวชนจานวนไมนอยทนยมซอเครองสาอางนาเขาจากตางประเทศ โดยผานชองทางสอออนไลน ดงนน การใช

จ

ข  

เครองสาอางโดยไมไดอานฉลากใหเขาใจอยางถกตองชดเจน อาจสงผลเสยตอสขภาพของเยาวชนได สวนในหมวดอาหารนน นกเรยนจานวนมากยงมความเขาใจผดวานามนททอดอาหารแลว เมอนามากรองจนใสกสามารถนากลบมาใชใหมไดอยางปลอดภย ซงความเขาใจผดดงกลาวอาจสงผลใหมการเลอกซออาหารทอดทไมปลอดภยมาบรโภค ดงนน สานกงานคณะกรรมการอาหารและยาจงควรเนนการใหความรความเขาใจในสองประเดนขางตนใหมากยงขน โดยใชกลมอางองเปนบคคลในบานทนกเรยนระบวา มอทธพลตอการเลอกซอผลตภณฑดงกลาวขางตนมากกวาบคคลกลมอน

4. สาหรบทศนคตตอการบรโภคนน ผลสารวจพบวา นกเรยนจานวนมากคดวาอาหารเสรมมสารอาหารครบถวน สามารถกนทดแทนอาหารหลก 5 หมได ซงเรองดงกลาวนบเปนประเดนทสานกคณะกรรมการอาหารและยาควรดาเนนการชแจงขอเทจจรงและแกไขความเขาใจผดในกลมเยาวชนโดยเรงดวน เนองจากเยาวชนในปจจบนมคานยมเรองการลดความอวน และบางสวนหนมากนอาหารเสรมโดยเขาใจวาจะสามารถทดแทนอาหารหลก 5 หมได ซงจะเปนอนตรายตอสขภาพในระยะยาว

5. ปจจยทมอทธพลตอการบรโภคผลตภณฑสขภาพของนกเรยน ผลสารวจพบวา ปจจยทมอทธพลตอการบรโภคผลตภณฑสขภาพของนกเรยนมความแตกตางกนไปในผลตภณฑแตละประเภท เชน เพอนมอทธพลนอยตอการเลอกซอ/เลอกกนยาและอาหารเสรม แตมอทธพลปานกลางตอการเลอกซอ/เลอกกนขนมขบเคยวและนาอดลม ขณะทบคคลในบานมอทธพลมากตอการบรโภคยา แตมอทธพลปานกลางตอการบรโภคอาหารเสรม ขนมขบเคยว นาอดลม และการเลอกเครองสาอาง ดงนน ในการสอสารรณรงคแตละครง สานกงานคณะกรรมการอาหารและยาจงควรพจารณาและเลอกปจจยทมอทธพลตอการบรโภคของนกเรยนเหลานมาใชเปนเครองมอโนมนาวใจเยาวชนใหเหมาะสมกบผลตภณฑแตละประเภท

6. สาหรบรปแบบของกจกรรมในโครงการ อย.นอย ผลสารวจพบวา การจดคายกจกรรมโดยแบงเปนฐานตางๆ เปนกจกรรมทนกเรยนตองการใหจดมากทสด ซงสอดคลองกบผลการสนทนากลมทนกเรยนตองการใหมการจดคายกจกรรมเปนฐานตางๆ แบบเดยวกบการจดทว งรรสอรท จ.นครนายก ดงนน สานกงานคณะกรรมการอาหารและยาจงควรจดโครงการในรปแบบคายกจกรรม อย.นอยตอไป โดยอาจจดเวยนไปตามจงหวดตางๆ ทงน ในการจดคายกจกรรมแตละครงควรมศลปนทมชอเสยงมาชวยดงดดความสนใจของนกเรยน และมการแจกของรางวลใหนกเรยนอยางทวถงโดยไมจาเปนตองเปนของทมมลคาสง ตวอยางเชน เสอยดทมลายเซนของศลปนทเยาวชนชนชอบ นอกจากน ยงควรจดกจกรรมในลกษณะการประกวดแฟมผลงาน ประกวดสอประชาสมพนธหรอประกวดแตงเพลง รองเพลงทมเนอหาเกยวกบโครงการ อย.นอย โดยคดเลอกจากระดบจงหวดไปสระดบภมภาค และระดบประเทศคลายกบการประกวดนกรองเดอะสตาร หรอเอเอฟ

7. สาหรบเนอหาของกจกรรมนน ผลสารวจพบวา นกเรยนตองการใหโครงการ อย.นอย มการใหความรในประเดนททนสมยและใกลตวมากยงขน ดงนน เนอหาทโครงการ อย.นอยควรเนนใหมากขน คอ เรองราวทใกลตว ทนตอเหตการณ และอยในกระแสความสนใจของเยาวชน เชน ความร

ฉ

ข  

เรองสารปนเปอนในอาหารวามสารชออะไรบาง ความรเกยวกบอาหารเสรมและยาลดความอวน และความรเกยวกบการทดสอบเครองสาอางทผสมสารปรอทและสารกลตาไธโอน เปนตน

นอกจากน สานกงานคณะกรรมการอาหารและยายงควรปรบปรงเนอหาในคมอตางๆ ใหมความสนกระชบ ลดปรมาณเนอหาทเปนตวหนงสอใหนอยลง แลวเพมรปภาพประกอบหรอการตนใหมากขนเพอสรางความนาสนใจและสอดคลองกบพฤตกรรมการรบขาวสารของเยาวชนรนใหมทไมนยมอานเนอหาทเปนขอความยาวๆ

8. ในสวนของขอเสนอแนะอนๆ จากนกเรยนเกยวกบการจดทาโครงการ อย.นอยทนาสนใจ ทางสานกงานคณะกรรมการอาหารและยาควรนาไปใชเปนแนวทางปรบปรงการดาเนนงานโครงการ อย.นอยใหมประสทธภาพมากยงขน ไดแก การโทรศพทเขาสายดวน อย.นอยนน ผโทรไมควรตองเสยคาโทรศพทครงละ 3 บาท แตควรใหโทรไดฟรจงจะดงดดใหคนสนใจมาใชบรการสายดวนมากยงขน อนจะชวยใหสายดวนเปนชองทางทเยาวชนและประชาชนทวไปสามารถใชในการขอคาปรกษาฟร โดยไดรบขอมลความรทถกตองโดยตรงจาก อย. และยงเปนชองทางในการสะทอนปญหาทพบมายงสานกงานคณะกรรมการอาหารและยาไดอยางทนทวงทโดยผบรโภคไมตองเปนผแบกรบภาระคาใชจายในการโทร

ขอเสนอแนะจากการสารวจ

1. การสารวจขอมลครงนพบปญหาในเรองรายชอครทรบผดชอบโครงการ อย. นอย ในโรงเรยนหลายแหงไมตรงกบฐานขอมลของสานกงานคณะกรรมการอาหารและยา เชน ครยายโรงเรยน ลาออก เกษยณ เบอรโทรศพททปรากฏในฐานขอมลไมสามารถตดตอได ดงน น สานกงานคณะกรรมการอาหารและยาจงควรสารวจสถานภาพการดาเนนงานโครงการ อย.นอยของโรงเรยนทเปนเครอขายใหเปนปจจบนเพอจดทาฐานขอมลโรงเรยน อย.นอย รวมถงรายชอครผรบผดชอบดแลโครงการ อย.นอยของแตละโรงเรยนใหถกตองครบถวน อนจะเปนประโยชนตอการวางแผน ตดตามงาน และตดสนใจในการดาเนนโครงการตางๆ ใหเหมาะสมกบสภาพทเปนอยจรง ตลอดจนเพอใหสามารถใชประโยชนจากฐานขอมลทมอยไดอยางเตมท เชน ใชในการประเมนประสทธผลของโครงการ การขยายเครอขาย และการประสานงานตางๆ เปนตน นอกจากน ครในบางโรงเรยนยงเขาใจวาผรบผดชอบและดาเนนโครงการ อย.นอย คอสาธารณสขจงหวดหรอสาธารณสขอาเภอ ไมใชสานกงานคณะกรรมการอาหารและยา ดงนน สานกงานคณะกรรมการอาหารและยาจงควรมการประสานงานกบคร อย.นอย รวมทงควรมการตดตามชวยเหลอคร อย.นอย ในโรงเรยนตางๆ อยางตอเนอง เชน จดสงเอกสารประชาสมพนธอยางสมาเสมอ ทงน เพอใหการดาเนนงานมความตอเนองและเพอไมใหครถอยหางจากกจกรรมของโครงการ อย.นอย แลวหนไปทมเททากจกรรมประเภทอนแทน เชน กจกรรมในโครงการอาหารกลางวน เ ปนตน

ช

ข  

2. ชวงเวลาในการสารวจขอมลจากนกเรยน อย.นอย ไมควรเปนชวงปดภาคการศกษาหรอชวงทเพงเรมเปดภาคการศกษาใหม ซงหากเปนชวงปดภาคการศกษาจะทาใหประสบปญหาในการตดตอประสานงานกบครผรบผดชอบดแลโครงการ อย.นอยและการนานกเรยนมาใหขอมลแกทมสารวจ สวนการสารวจในครงนทเปนชวงเพงเรมเปดภาคการศกษาใหมนนจะประสบปญหาในลกษณะทโรงเรยนหลายแหงยงไมพรอมใหทมวจยเขาไปดาเนนการสารวจขอมลเนองจากยงไมไดเรมตนทากจกรรมชมรม อย.นอย และเปนชวงทนกเรยนทเปนสมาชก อย.นอย และนกเรยนแกนนา อย.นอยบางสวนเพงจบการศกษาออกไป และโรงเรยนยงไมไดจดทมใหมใหเขามาทาหนาทแทนอยางครบถวนโดยสวนใหญนกเรยนทเปนแกนนามกจะอยในระดบชน ป.5, ป.6, ม.5 และม.6 ซงการสารวจในชวงดงกลาวจะทาใหนกเรยนกลมนไมอยรวมใหขอมลในการสารวจ

ซ

ข  

สารบญ

  หนา

บทสรปสาหรบผบรหาร .................................................................................................... ก

บทท 1 บทนา ความเปนมาและความสาคญของปญหา .................................................................... 1 วตถประสงคในการสารวจ ........................................................................................ 4 ขอบเขตการสารวจ ................................................................................................... 4 ประโยชนทไดรบ ...................................................................................................... 5 กรอบแนวคดการสารวจ ........................................................................................... 5

บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ ตอนท 1 โครงการ อย.นอย ...................................................................................... 6 ตอนท 2 เกณฑมาตรฐานการประเมนโรงเรยน อย.นอย ............................................ 7 ตอนท 3 งานวจยทเกยวของกบโครงการ อย.นอย .................................................. 11

บทท 3 วธดาเนนการสารวจ กลมเปาหมายและกลมตวอยางในการสารวจ .......................................................... 22 เครองมอทใชในการสารวจ ..................................................................................... 24 การเกบรวบรวมขอมลและการวเคราะหขอมล ......................................................... 26

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล ตอนท 1 ขอมลพนฐานของกลมตวอยาง ................................................................. 27 ตอนท 2 ความรความเขาใจเกยวกบการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพ .. 30 ตอนท 3 ทศนคตตอการบรโภคผลตภณฑสขภาพ .................................................. 35 ตอนท 4 พฤตกรรมการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพ .......................... 43 ตอนท 5 ปจจยทมอทธพลตอการบรโภคผลตภณฑสขภาพ ..................................... 51 ตอนท 6 รปแบบกจกรรมในโครงการ อย.นอย ทนาสนใจ ........................................ 67 ตอนท 7 ผลการสารวจเชงคณภาพ (การสนทนากลม)............................................. 71

ฌ

ข  

สารบญ (ตอ)

  หนา

บทท 5 สรปผลการวเคราะหขอมลและขอเสนอแนะ สรปผลการสารวจ .................................................................................................. 77 ขอเสนอแนะจากผลการสารวจ ................................................................................ 82 ขอเสนอแนะจากการสารวจ .................................................................................... 84

คณะผดาเนนการ ............................................................................................................. 86

บรรณานกรม ................................................................................................................... 87

ภาคผนวก แบบสอบถาม 89

ประเดนคาถามการสนทนากลม (Focus Group) 95

ญ

ข  

สารบญตาราง

  หนา

ตารางท 1 : สดสวนประชากรตามกลมตวอยาง แยกตามพนทสารวจ 5 พนท

และประเภทกลมโรงเรยน ......................................................................................... 23

ตารางท 2 : จานวนกลมผใหขอมลจากโรงเรยน อย.นอย จาแนกตามกลมนกเรยนทวไป

นกเรยนทเปนสมาชก อย. นอย และนกเรยนแกนนา อย.นอย ................................... 24

ตารางท 3 : ขอมลพนฐานเรองเพศ ระดบชน และการเปนสมาชก อย.นอย .................................... 28

ตารางท 4 : ความรเกยวกบการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพ

(แสดงจานวนและรอยละผทตอบถก) ......................................................................... 30

ตารางท 5 : ทศนคตตอการบรโภคผลตภณฑสขภาพ .................................................................... 35

ตารางท 6 : พฤตกรรมการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพ ............................................ 43

ตารางท 7 : ปจจยทมอทธพลตอการบรโภคอาหารเสรมเพอบารงสมอง

เพมความจา ลดความอวน ชวยใหผวขาว ................................................................. 52

ตารางท 8 : ปจจยทมอทธพลตอการบรโภคขนมขบเคยว แฮมเบอรเกอร

พซซา บะหมกงสาเรจรป .......................................................................................... 55

ตารางท 9 : ปจจยทมอทธพลตอการบรโภคนาอดลม เครองดมรสหวาน ........................................ 58

ตารางท 10 : ปจจยทมอทธพลตอการบรโภคยา ........................................................................... 61

ตารางท 11 : ปจจยทมอทธพลตอการซอ/ใชเครองสาอาง .............................................................. 64

ตารางท 12 : รปแบบกจกรรมในโครงการ อย.นอยทนาสนใจ ........................................................ 67

ตารางท 13 : รปแบบกจกรรมในโครงการ อย.นอยทนาสนใจเมอคดเปนคาคะแนน ........................ 68

ตารางท 14 : สรปผลการสนทนากลมในระดบประถมศกษา และระดบมธยมศกษา ........................ 72

ฎ

ข  

สารบญภาพและแผนภม

  หนา

แผนภาพท 1 กรอบแนวคดของการสารวจ ..................................................................................... 5 แผนภาพท 2 กระบวนการประเมนโรงเรยน อย.นอย ................................................................... 10 แผนภมท 1 แสดงขอมลพนฐาน .................................................................................................. 29 แผนภมท 2 แสดงคารอยละเฉลยในภาพรวมของผทตอบถกในเรองความรเกยวกบการบรโภค และการเลอกซอผลตภณฑสขภาพ (แยกเปนหมวด) .................................................. 33 แผนภมท 3 แสดงคารอยละผทตอบถกในเรองความรเกยวกบการบรโภคและการเลอกซอ ผลตภณฑสขภาพเปนรายขอในแตละหมวด .............................................................. 34 แผนภมท 4 แสดงคาเฉลยระดบความเหนเรองทศนคตตอการบรโภคผลตภณฑสขภาพ เปนรายขอในแตละหมวด ......................................................................................... 42 แผนภมท 5 แสดงคารอยละเฉลยพฤตกรรมการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพ ของผลพฤตกรรมระดบเหมาะสม (ทาทกครงและทาเกอบทกครง) เปนรายขอในแตละกลม ............................................................................................ 50 แผนภมท 6 แสดงคารอยละเฉลยพฤตกรรมการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพของ ผลพฤตกรรมระดบเหมาะสม (ทาทกครงและทาเกอบทกครง) เปนรายขอ ในกลมนกเรยนแกนนารวมกบทเปนสมาชก อย.นอย ................................................ 51 แผนภมท 7 แสดงสดสวนนกเรยนทเคยเลอกซอ เลอกกนอาหารเสรม และคาเฉลยของปจจยทม

อทธพลตอการบรโภคอาหารเสรม ............................................................................. 54 แผนภมท 8 แสดงสดสวนนกเรยนทเคยเลอกซอ เลอกกนขนมขบเคยว แฮมเบอรเกอร พซซา บะหมกงสาเรจรป และคาเฉลยของปจจยทมอทธพลตอการบรโภคอาหารดงกลาว ..... 57 แผนภมท 9 แสดงสดสวนนกเรยนทเคยเลอกซอ เลอกดมนาอดลม เครองดมรสหวาน และ คาเฉลยของปจจยทมอทธพลตอการบรโภคเครองดมดงกลาว .................................... 60 แผนภมท 10 แสดงสดสวนนกเรยนทเคยเลอกซอ เลอกกนยา และคาเฉลยของปจจยทม อทธพลตอการบรโภคยา ........................................................................................... 63 แผนภมท 11 แสดงสดสวนนกเรยนทเคยเลอกซอ เลอกใชเครองสาอาง และคาเฉลยของ ปจจยทมอทธพลตอการอปโภคเครองสาอาง ............................................................. 66 แผนภมท 12 แสดงรปแบบกจกรรมในโครงการ อย.นอยทนกเรยน อย.นอยสนใจ ........................ 69

ฏ

หนา 1

บทท 1

บทนา ความเปนมาและความสาคญของปญหา

สานกงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ไดเลงเหนความสาคญของเดกทอยในวยเรยนซงเปนชวงวยทมความกระตอรอรนในการทากจกรรมทสรางสรรคและมศกยภาพในตวเองสามารถชนาเพอนและผปกครองใหสนบสนนการดาเนนงานตางๆไดอยางประสบผลสาเรจ อย. จงไดจดทาโครงการอย.นอยเพอนาศกยภาพและพลงของนกเรยนมาใชประโยชนในการดาเนนงานคมครองผบรโภคดานผลตภณฑสขภาพ ทาใหการเผยแพรขอมลความรในดานนกระจายสกลมผบรโภคไดครอบคลมทวถงมากยงขน

สานกงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ไดเรมดาเนนโครงการอย.นอยมาตงแต ป พ.ศ. 2546 จนปจจบนไดขยายไปยงโรงเรยนระดบมธยมศกษาทวประเทศ โรงเรยนประถมศกษาขยายโอกาส โรงเรยนประถมศกษาในสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน รวมถงโรงเรยนในสงกดกรงเทพมหานคร และสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน (สช.) โดยใหการสนบสนนงบประมาณในการทากจกรรมแกโรงเรยนพรอมทงวสดอปกรณตางๆ ไดแก ชดทดสอบสารปนเปอนเบองตน บตรสมาชก อย.นอย คมอ อย.นอย และสอสนบสนนการดาเนนงานอนๆ เชน บทวทย เปนตน นอกจากน ยงไดจดใหมการประกวดการทากจกรรมและโครงงาน อย.นอย เพอสงเสรมการทากจกรรม อย.นอย และเปนเวทแลกเปลยนประสบการณความคดเหนในการทากจกรรม รวมทง ไดมการจดกจกรรมดงานและกจกรรมสรางความสมพนธระหวางโรงเรยน มการนาผบรหารของอย. ไปเยยมชมโรงเรยนททากจกรรมเพอเปนขวญและกาลงใจ และจดใหมชองทางประชาสมพนธกจกรรม อย.นอยทงทางเวบไซต สอสงคมออนไลน (Social Media) และสอวทยโทรทศน ตลอดจนไดมการจดกจกรรมใหสมาชก อย.นอย ทวประเทศตรวจสอบเฝาระวงผลตภณฑสขภาพและการโฆษณาทโออวดเกนจรง โดยสงเสรมใหเกดการขยายศนยรบแจงขอมลผลตภณฑสขภาพขนในชมรม อย. นอย ของโรงเรยนแกนนาทวประเทศ และนาสอสงคมออนไลนมาชวยในการทากจกรรมดวย

ทงน การดาเนนโครงการ อย.นอยเนนการพฒนานกเรยนโดยการสรางแรงจงใจใหนกเรยนและครทากจกรรม อย.นอยอยางเหมาะสมและมความสข โดยประสานความรวมมอกบหนวยงานทเกยวของ รวมทงสรางและขยายเครอขายการคมครองผบรโภคเพมมากขน สาหรบในปงบประมาณ พ.ศ. 2558 ซงเปนปท 13 ของการดาเนนโครงการฯ อย. ไดมงจดใหมกจกรรมและสอตางๆ เพอกระตนใหนกเรยน อย.นอยมความภาคภมใจทไดรวมเปนสวนหนงในงานคมครองผบรโภคใหไดรบความ

หนา 2

ปลอดภยจากการบรโภคผลตภณฑสขภาพ รวมทงยงจดใหมงานมหกรรม อย.นอย ซงประกอบดวย คร นกเรยนแกนนา อย.นอยจากกรงเทพมหานคร และจงหวดตางๆ ทวประเทศ รวมถงผเกยวของ เพอแลกเปลยนประสบการณและเรยนรพฤตกรรมการบรโภคทดของกนและกน ตลอดจนสานสมพนธเครอขาย อย.นอยทวประเทศใหเปนหนงเดยว

ขณะเดยวกนไดมการประเมนผลกจกรรม อย.นอย มาอยางตอเนอง ตงแตป 2548 โดย ผศ. สนทร วทยานารถไพศาล และคณะ สรปวา เปนกจกรรมทมผลลพธในทางบวก ผทไดรบประโยชนสงสดจากกจกรรม อย.นอย คอ นกเรยนทเขารวมโครงการ อย.นอย ทงในสวนของนกเรยนแกนนา นกเรยนทเปนสมาชก นกเรยนในโรงเรยน คร และผเกยวของในโรงเรยน ตลอดจนเกดการขยายผลสชมชน ซงจดเดนหรอผลทเกดขนหลงการดาเนนโครงการ คอ เกดกระบวนการความรวมมอระหวางกระทรวงสาธารณสขกบกระทรวงศกษาธการ เกดความสอดคลองกบการเรยนการสอน เกดการเปลยนแปลงในนกเรยน ทาใหนกเรยนมความร ความเขาใจเรองการบรโภคและเกดการทางานรวมกน ผขายในโรงเรยนมการปรบปรงการผลตและการเลอกอปกรณทใช เกดการขยายผลสบานเรอนและชมชน

ตอมาในป 2549 ไดมการศกษาระดบความสาเรจของโครงการ อย.นอย ป 2549 ของ รศ.ชะอรสน สขศรวงศ และคณะ สรปไดวา นกเรยนทวไป รอยละ 99.0 เหนดวยกบกจกรรม อย.นอย ในโรงเรยน จงเหนควรทจะดาเนนโครงการนตอไป โดยปรบกจกรรมใหเหมาะสมยงขน

การประเมนโครงการ อย.นอย ป 2550 โดยคณะเภสชศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย มขอเสนอให สานกงานคณะกรรมการอาหารและยา สงเสรมใหนกเรยนมสวนรวมในกจกรรม อย.นอยอยางกวางขวาง ควรมการพฒนาทกษะดานความร ความสามารถดานการคมครองผบรโภคในโรงเรยนในวงกวาง และควรมการจดการความรดานสขภาพในโรงเรยนตอไป และการประเมนผลในป 2551-2552 โดยคณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ไดใหขอเสนอแนะวา ควรใชกลมนกเรยน อย.นอย เปนฐานสาคญของการพฒนาและสงเสรมพฤตกรรมการบรโภคทดท งภายในโรงเรยนและชมชน ควรมการตรวจสอบและตดตามพฤตกรรมการบรโภคผลตภณฑสขภาพของนกเรยน แลวนามาวางแผนการดาเนนกจกรรมเพอการบรโภคอยางเหมาะสม สานกงานคณะกรรมการอาหารและยาควรจะจดทาฐานขอมลทเขมแขง และควรตรวจสอบพฤตกรรมการบรโภคของนกเรยนอยางตอเนอง

การประเมนในป 2553 โดยคณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน ไดมขอเสนอแนะสาหรบสานกงานคณะกรรมการอาหารและยา ในการทากจกรรม อย.นอย คอ ควรมการตรวจสอบและตดตามพฤตกรรมการบรโภคผลตภณฑสขภาพของนกเรยนรวมกบโรงเรยนและหนวยงานสาธารณสขทองถน โดยอาจดาเนนการผานโครงการ/กจกรรม อย.นอย ในลกษณะของการฝกอบรมเชงปฏบตการ พฒนาศกยภาพครใหสามารถทาวจยเชงปฏบตการเพอพฒนาพฤตกรรมการบรโภคผลตภณฑสขภาพ ควรมการบรหารจดการกจกรรม อย.นอย เชงพนทแบบบรณาการใหเกดประสทธภาพและประสทธผล

หนา 3

ในป 2555 ไดมการสารวจและวเคราะหพฤตกรรมการบรโภคผลตภณฑสขภาพของนกเรยนทเขารวมกจกรรม อย.นอย พบวา ในภาพรวมนกเรยนมระดบความเขาใจในขอความรเกยวกบการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพทถกตอง รอยละ 71.72 นกเรยนมพฤตกรรมการบรโภคผลตภณฑสขภาพทถกตอง รอยละ 75.32 และในภาพรวมนกเรยนมความพงพอใจตอกจกรรม อย.นอย ในระดบมากทสด ในขณะทกลมของครแกนนา อย.นอย เหนวา โครงการ อย.นอย ทาใหทงครและผปกครองตระหนกในการบรโภคผลตภณฑสขภาพมากขน ทาใหนกเรยนมจตสานกในการบรโภคผลตภณฑสขภาพ สงผลใหนกเรยนสามารถนาความรไปประยกตใชในชวตประจาวนของตนเอง และใหความรกบคนในครอบครวได

ในป 2556 ไดมการสารวจขอมลพฤตกรรมสขภาพของนกเรยน อย.นอย เชงปรมาณ และเชงคณภาพ พบวา นกเรยน อย.นอย มพฤตกรรมการบรโภคผลตภณฑสขภาพทดในพฤตกรรมหลก คอ อานฉลากผลตภณฑสขภาพกอนซอหรอใช บรโภคนม ผกและผลไมเปนประจา หลกเลยงการซอหรอใชผลตภณฑสขภาพตามโฆษณาชวนเชอ หลกเลยงการบรโภคอาหารทใชนามนทอดซา หรอไมใชนามนทอดซา และหลกเลยงการบรโภคอาหารรสจด (หวาน มน เคม) คดเปนรอยละ 76.1 ของนกเรยน อย.นอย ทงหมด ภาพรวมจานวนนกเรยนโดยเฉลยทมความรทถกตองเกยวกบการบรโภคผลตภณฑสขภาพ คดเปนรอยละ 76.6 ของนกเรยนทงหมด และมทศนคตตอการบรโภคผลตภณฑสขภาพอยในระดบมาก

และในป 2557 ผลการสารวจขอมลพฤตกรรมสขภาพของนกเรยน เชงปรมาณและเชงคณภาพ พบวา นกเรยน อย. นอย มพฤตกรรมการบรโภคผลตภณฑสขภาพทถกตองในภาพรวม คดเปนรอยละ 77.5 ของนกเรยน อย.นอยทงหมด ซงพฤตกรรมการบรโภคผลตภณฑสขภาพประกอบดวย 1) หลกเลยงการบรโภคอาหารหวาน มน เคม 2) หลกเลยงการซอหรอใชผลตภณฑสขภาพตามโฆษณาชวนเชอ 3) หลกเลยงการบรโภคอาหารทใชนามนทอดซาหรอไมใชนามนทอดซา 4) อานฉลากอาหาร ยา และเครองสาอางกอนซอหรอใช และ 5) บรโภคนม ผก และผลไมเปนประจา สวนดานทนกเรยนมความรทถกตองเกยวกบการบรโภคผลตภณฑสขภาพ คดเปนรอยละ 75.2 ของนกเรยนทงหมด และมทศนคตตอการบรโภคผลตภณฑสขภาพในระดบมาก

สาหรบในป 2558 ทางสานกงานคณะกรรมการอาหารและยา ไดเลงเหนความสาคญของการสารวจขอมลพฤตกรรมสขภาพของนกเรยนดงกลาว ประกอบกบมความตองการใหโครงการ อย.นอย มการดาเนนงานตอไปไดอยางตอเนองและมประสทธภาพ จงไดมการกาหนดใหมการสารวจขอมลพฤตกรรมสขภาพของนกเรยน อย.นอย ประจาป 2558 ในเชงปรมาณและเชงคณภาพขน เพอใชเปนขอมลในการตดสนใจสาหรบการปรบปรงและพฒนาการดาเนนงานโครงการ อย.นอยใหดขนตอไป

หนา 4

วตถประสงคในการสารวจ

เพอสารวจขอมลพฤตกรรมสขภาพ เปรยบเทยบระหวางนกเรยนทวไป นกเรยนทเปนสมาชก อย.นอย และนกเรยนแกนนา อย.นอยในประเดนตอไปน

1. ความรความเขาใจเกยวกบการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพ

2. ทศนคตการบรโภคทมตอผลตภณฑสขภาพ

3. พฤตกรรมการบรโภคผลตภณฑสขภาพ

4. ปจจยทมอทธพลตอการบรโภคผลตภณฑสขภาพ

ขอบเขตการสารวจ

1. ขอบเขตดานเนอหา ประเดนทสาคญในการสารวจครงน คอ พฤตกรรมสขภาพของนกเรยน อย. นอย ดงน 1.1 ความรเกยวกบการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพทถกตอง ครอบคลมในดานอาหาร ยา เครองสาอาง และการโฆษณาผลตภณฑสขภาพ 1.2 ทศนคตการบรโภคทมตอผลตภณฑสขภาพ ครอบคลมเนอหาดานอาหาร ยา เครองสาอาง การอานฉลาก และความนาเชอถอของ อย. 1.3 พฤตกรรมการบรโภคผลตภณฑสขภาพ ครอบคลมเนอหาพฤตกรรมในดานอาหาร

ยา เครองสาอาง และการอานฉลาก

1.4 ปจจยทมอทธพลตอการบรโภคผลตภณฑสขภาพ หมายถง ในการเลอกซอ เลอกใช และเลอกกนอาหาร ยา และเครองสาอางนน ปจจยดานบคคลในบาน เพอน คร/โรงเรยน การโฆษณา และการลดแลกแจกแถมมผลตอการตดสนใจเลอกซอ เลอกใช และเลอกกนอาหาร ยา และเครองสาอางหรอไม

2. ขอบเขตดานประชากร ประชากรทใชในการสารวจพฤตกรรมสขภาพของนกเรยน อย.นอยในครงน ทาการสารวจเฉพาะนกเรยนในโรงเรยนทเขารวมโครงการ อย.นอยเทานน โดยใชแบบสารวจพฤตกรรมสขภาพของนกเรยนจากลมตวอยาง จานวน 2,000 คน ซงเปนนกเรยนทเปนแกนนา อย.นอย นกเรยนทเปนสมาชก อย.นอย และนกเรยนทวไปในสงกดสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา สานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา สานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน และสงกดกรงเทพมหานคร

3. ขอบเขตดานพนท การสารวจพฤตกรรมสขภาพของนกเรยน อย.นอยในครงน ครอบคลมพนทสารวจ 5 พนททวประเทศ ไดแก 1) ภาคเหนอ 2) ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 3) ภาคกลาง 4) ภาคใต และ 5) กรงเทพมหานคร

หนา 5

4. ขอบเขตดานระยะเวลาพนท การสารวจพฤตกรรมสขภาพของนกเรยน อย.นอยในครงนใชระยะเวลา 6 เดอน เรมตงแตเดอนมนาคม – สงหาคม 2558

ประโยชนทไดรบ

ผลการสารวจพฤตกรรมสขภาพของนกเรยน อย.นอยในครงน สามารถเปนประโยชนตอกองพฒนาศกยภาพผบรโภค สานกงานคณะกรรมการอาหารและยา กระทรวงสาธารณสข เพอใหไดรบทราบถงระดบพฤตกรรมสขภาพของนกเรยน อย.นอย ในดานความรความเขาใจเกยวกบการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพ ทศนคตการบรโภคทมตอผลตภณฑสขภาพ พฤตกรรมการบรโภคผลตภณฑสขภาพ และปจจยทมอทธพลตอการบรโภคผลตภณฑสขภาพ ซงเปนตวชวดคณภาพการดาเนนกจกรรมของโครงการ อย.นอยนาไปสการวางแผน การกาหนดทศทางการดาเนนงานโครงการ อย.นอยในปตอไปไดอยางมประสทธภาพมากยงขน

กรอบแนวคดการสารวจ

กจกรรมโครงการ อย.นอย

ชมรม/ชมนม อย.นอย

กจกรรมเผยแพร/ประชาสมพนธและรณรงค

กจกรรมดานการตรวจสอบ

กจกรรมสงเสรมสขภาพ

กจกรรมบรณาการสการเรยนการสอน

การสนบสนนชมรม/ชมนม อย.นอย

กจกรรมพเศษอนๆ

 

 

 

 

แผนภาพท 1 กรอบแนวคดของการสารวจ

พฤตกรรมสขภาพของนกเรยน

ความรเกยวกบการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพ

ทศนคตตอการบรโภคผลตภณฑสขภาพ

พฤตกรรมการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพ

อทธพลทมตอการบรโภคผลตภณฑสขภาพ

ความคาดหวงทมตอโครงการ อย.นอย

หนา 6

บทท 2

เอกสารและงานวจยทเกยวของ การดาเนนการสารวจขอมลพฤตกรรมสขภาพของนกเรยน อย.นอย ป 2558 ในครงน ผวจยไดทบทวนเอกสารและงานวจยทเกยวของกบโครงการ อย.นอย ดงน

ตอนท 1 โครงการ อย.นอย ตอนท 2 เกณฑมาตรฐานการประเมนโรงเรยน อย.นอย ตอนท 3 งานวจยทเกยวของกบโครงการ อย.นอย ตอนท 1 โครงการ อย. นอย

อย.นอย ถอกาเนดขนในป 2545 ในลกษณะโครงการนารอง แตมการดาเนนการอยางจรงจงในป 2546 โดยมโรงเรยนระดบมธยมศกษา จดตงชมรมคมครองผบรโภคในโรงเรยน และทากจกรรม อย.นอย จงหวดละ 5 โรงเรยน จากนนในป 2547 ไดขยายกจกรรม ใหครอบคลม โรงเรยนระดบมธยมศกษาทวประเทศ ทงโรงเรยนในสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษา ขนพนฐาน (สพฐ.) โรงเรยนเอกชน และโรงเรยนในสงกดกรงเทพมหานคร

วตถประสงคในการทาโครงการ อย.นอยกเพอใหนกเรยนมการเรยนรจากการปฏบตจรง และไดชวยเหลอเพอน ๆ ครอบครว และชมชน ดวยการใหความรการบรโภคอยางเหมาะสม ปลอดภย กจกรรมท อย.นอย ทา ไดแก การตรวจสอบอาหารทจาหนายภายใน/รอบๆ โรงเรยน และตลาดสดหรอชมชนใกลเคยง ดวยชดทดสอบเบองตน เชน ชดทดสอบบอแรกซ ฟอรมาลน สารกนรา สารฟอกขาว จลนทรยในนา เปนตน การใหความรแกเพอนนกเรยนในรปแบบตาง ๆ เชน บอรดความร เสยงตามสาย พดหนาเสาธง กจกรรมการแสดง รายการทางโทรทศนวงจรปด เปนตน การรณรงคใหความรในชมชน เชน การเดนรณรงค การแจกเอกสารความร การใหความรทางหอกระจายขาวหรอวทยชมชน เปนตน นอกจากนยงมการบรณาการความรดานอาหารและยาเขาไปกบหลกสตรการเรยนการสอน และอย.นอย ยงเอออาทรไปยงโรงเรยนระดบประถมศกษาทอยใกลเคยง ดวยการไปใหความรและการตรวจสอบอาหารใหดวย ในลกษณะ “พสอนนอง”

การทากจกรรม นอกจาก อย.นอย จะไดรบความรดานการบรโภคผลตภณฑสขภาพอยางถกตองและปลอดภยแลว ยงชวยใหเพอนนกเรยน และครอบครวมความร และเกดการพฒนา ปรบปรงการจาหนายอาหารภายในโรงเรยน รวมทงการปรบปรงสถานทจาหนายอาหารใหสะอาด ถกสขลกษณะ นกเรยน อย.นอย ยงไดรบการพฒนาเรองการคด การวางแผนการทางาน การแสดงออก และการสราง

หนา 7

สมพนธทดกบเพอน อย.นอย โรงเรยนอน ๆ ทาใหเกดเปนเครอขายขน และตวกจกรรม อย.นอยยงกอใหเกดความรวมมอทดในระดบชมชน เชน เกดความรวมมอระหวางนกเรยน คร พอคา แมคา อสม. อบต. โรงพยาบาลชมชน สาธารณสขอาเภอ เปนตน มการชวยเหลอกนทงดานงบประมาณ การรวมดาเนนงาน และทรพยากร เชน งบสนบสนนจาก อบต. การรวมตรวจสอบอาหาร การอนญาตใหใช หอกระจายขาว/วทยชมชน เปนตน

ในป 2549 จะเนนการทากจกรรมในลกษณะเครอขายใหมากขน และจะสงเสรมใหเกดการเอออาทรโรงเรยนระดบทเลกกวาในลกษณะ “อย.นอยสอนนอง” โดยตงเปาหมายไววา ในป 2549 จะมโรงเรยนระดบประถมศกษาทวประเทศไดรบการเอออาทรลกษณะ “อย.นอย สอนนอง” ไมนอยกวา 5,000 โรงเรยน และจะกระตนใหเกดการพฒนาความปลอดภยดานอาหารในพนท โดยสนบสนนให อย.นอย ไดดงานสถานทผลตอาหารในชมชน เพอไดเรยนรกรรมวธการผลตและการควบคมคณภาพอาหารจากของจรง และยงเปนการกระตนใหผผลตเกดความตระหนกและพฒนาปรบปรงสถานทของตน และจะพฒนาศกยภาพของ อย.นอยใหสามารถตรวจประเมนโรงอาหารเพอพฒนาโรงอาหารภายในโรงเรยนใหถกสขลกษณะและจาหนายอาหารทมความปลอดภย เพอลดการเกดโรคอาหารเปนพษภายในโรงเรยน

ปจจบนการดาเนนงานของโครงการ อย.นอยไดดาเนนการอยางตอเนอง เพอพฒนาพฤตกรรมการบรโภคของเดกและเยาวชน ใหเปนผบรโภคทสามารถเลอกซอเลอกบรโภคผลตภณฑสขภาพไดอยางเหมาะสม ถกตอง และปลอดภย อนจะสงผลตอการลดอตราการเจบปวยของประชาชน และลดคาใชจายดานการรกษาพยาบาล

ตอนท 2 เกณฑมาตรฐานการประเมนโรงเรยน อย.นอย

เกณฑมาตรฐานเพอการประเมนโรงเรยน อย.นอย ฉบบปรบปรงใหม ประจาปงบประมาณ พ.ศ.2556 ประกอบดวย เกณฑมาตรฐาน 7 ขอ ซงเปนเกณฑทสามารถใชในการประเมนโรงเรยน ทงระดบโรงเรยนประถมศกษา โรงเรยนขยายโอกาส และโรงเรยนมธยมศกษา โดยมรายละเอยด ดงน

เกณฑมาตรฐานท 1 โครงสรางชมรมและองคประกอบ เกณฑมาตรฐานท 2 กจกรรมเผยแพร ประชาสมพนธ และรณรงค เกณฑมาตรฐานท 3 กจกรรมดานการตรวจสอบ เกณฑมาตรฐานท 4 กจกรรมสงเสรมสขภาพ เกณฑมาตรฐานท 5 กจกรรมบรณาการสการเรยนการสอน เกณฑมาตรฐานท 6 การสนบสนนชมรม อย.นอย เกณฑมาตรฐานท 7 กจกรรมพเศษอน ๆ

หนา 8

การประเมนเกณฑมาตรฐานโรงเรยน อย.นอย มขนตอนการประเมน ดงน

ขนท 1 สานกงานคณะกรรมการอาหารและยา แจงหลกเกณฑและระยะเวลาการประเมน ไปยงสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน สานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา สานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน สานกการศกษา กรงเทพมหานคร และสานกงานสาธารณสขจงหวด

ขนท 2 โรงเรยนทดาเนนการประเมนตนเองเรยบรอยแลว

กรณเปนโรงเรยนในสวนภมภาค ใหสงแบบประเมนตนเองทสานกงานสาธารณสขจงหวด

กรณเปนโรงเรยนในเขตพนทกรงเทพฯ ใหสงแบบประเมนตนเองทตนสงกด คอ สานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา สานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน และสานกการศกษา กรงเทพมหานคร

ทงน ไดกาหนดระดบการประเมนเปน 4 ระดบ ไดแก

ระดบพอใช โรงเรยนทประเมนตนเองไดในระดบน ตองไดคะแนนรวมจากเกณฑมาตรฐานทง 7 เกณฑ ตากวา 50 คะแนน

ระดบด โรงเรยนทประเมนตนเองไดในระดบน ตองไดคะแนนรวมจากเกณฑมาตรฐานทง 7 เกณฑ ตงแต 50 คะแนน แต ตากวา 75 คะแนน

ระดบดมาก โรงเรยนทประเมนตนเองไดในระดบน ตองไดคะแนนรวมจากเกณฑมาตรฐานทง 7 เกณฑ ตงแต 75 คะแนน แต ตากวา 90 คะแนน

ระดบดเยยม โรงเรยนทประเมนตนเองไดในระดบน ตองไดคะแนนรวมจากเกณฑมาตรฐานทง 7 เกณฑ ตงแต 90 คะแนน ขนไป

ขนท 3 สานกงานสาธารณสขจงหวด (กรณโรงเรยนในสวนภมภาค) หนวยงานตนสงกด (กรณโรงเรยนในเขตพนทกรงเทพฯ) พจารณาทบทวนผลประเมนของโรงเรยนและแจงสานกงานคณะกรรมการอาหารและยา

1. โรงเรยนทประเมนตนเองไดในระดบด และดมาก จะไดรบใบประกาศเกยรตคณจากสานกงานคณะกรรมการอาหารและยา

2. โรงเรยนทประเมนตนเองไดในระดบดเยยม สานกงานสาธารณสขจงหวด (กรณโรงเรยนในสวนภมภาค) หนวยงานตนสงกดและสานกงานคณะกรรมการอาหารและยา (กรณโรงเรยนในเขตพนทกรงเทพฯ) จะสงคณะกรรมการไปตรวจรบรอง และสงผลมายงสานกงานคณะกรรมการอาหารและยาเพอขอรบปายรบรองโรงเรยน อย.นอย ระดบดเยยม พรอมใบประกาศเกยรตคณ

หนา 9

3. สานกงานคณะกรรมการอาหารและยา รวบรวมขอมลโรงเรยนทเขารบการประเมนไวเพอเปนฐานขอมลในการดาเนนกจกรรมตอไป

อายของการรบรองโรงเรยน อย. นอย

การรบรองผลการประเมนมอาย 3 ป นบจากวนทระบไวในใบประกาศเกยรตคณ/ปายรบรอง

การเลอนระดบ

โรงเรยนสามารถขอรบการประเมนในระดบสงขนได

ระยะเวลาการสงผลการประเมน

โรงเรยนดาเนนการประเมนตนเองและสงใหสานกงานสาธารณสขจงหวด (เขตพนทตางจงหวด)หรอหนวยงานตนสงกด (เขตพนทกรงเทพมหานคร) ภายในเดอนมถนายน ของปงบประมาณ โดยใหประเมนจากผลงานกจกรรมโครงการ อย.นอย ตลอดชวง 1 ปทผานมา

สานกงานสาธารณสขจงหวด (เขตพนทตางจงหวด)หรอหนวยงานตนสงกด (เขตพนท กรงเทพมหานคร) รวบรวมผลการประเมนสงใหสานกงานคณะกรรมการอาหารและยา ภายในเดอนสงหาคม ของปงบประมาณ ประกอบดวย

1. ผลการประเมนโรงเรยน อย.นอย ในเขตพนททรบผดชอบทงหมด

2. ผลการตรวจรบรองกรณโรงเรยนประเมนตนเองในระดบดเยยม

กระบวนการประเมนโรงเรยน อย.นอย

โรงเรยนทตระหนกถงความสาคญและดาเนนกจกรรม อย.นอย ทงระดบโรงเรยนประถมศกษา โรงเรยนประถมศกษาขยายโอกาส และโรงเรยนมธยมศกษาทกสงกด สามารถเขารบการประเมนไดโดยตดตอขอรายละเอยดไดทหนวยงานตนสงกด สานกงานสาธารณสขจงหวดหรอสานกงานคณะกรรมการอาหารและยา

หนา 10

สรปกระบวนการประเมนโรงเรยน อย.นอย แสดงเปนแผนภาพได ดงน

แผนภาพท 2 กระบวนการประเมนโรงเรยน อย.นอย

โรงเรยนทมความประสงคทจะประเมน

โรงเรยน อย.นอย

โรงเรยนทาการประเมนตนเอง

โดยแบงการประเมนเปน 4 ระดบ

โรงเรยน อย.นอย ระดบพอใช โรงเรยน อย.นอย ระดบด โรงเรยน อย.นอย ระดบดมาก โรงเรยน อย.นอย ระดบดเยยม

สานกงานคณะกรรมการอาหารและยา

มอบใบประกาศเกยรตคณ

และปายรบรองโรงเรยน อย.นอย

(สาหรบระดบดเยยม)

โรงเรยนดาเนนกจกรรม

อย.นอย อยางตอเนอง

สสจ. / หนวยงานตน

สงกดจดกลมโรงเรยน

ตามระดบการประเมน

พรอมทงสง

คณะกรรมการเพอตรวจ

และรบรองโรงเรยนท

ประเมนตนเองในระดบ

ดเยยม จากนนรวบรวม

ผลทกระดบสงกลบ

มายง อย.

หนา 11

ตอนท 3 งานวจยทเกยวของกบโครงการ อย.นอย

สนทร วทยานารถไพศาล และคณะ (2549) ไดดาเนนการประเมนผลกจกรรม อย.นอย ประจาป 2548 ปรากฏผล ดงน

1) ผลลพธของกระบวนการดาเนนงานของโครงการ เปนกจกรรมทมผลลพธในทางบวก ผไดรบผลประโยชนสงสดจากกจกรรม อย.นอย คอ นกเรยนทเขารวมโครงการ อย.นอย ทงในสวนของนกเรยนแกนนา นกเรยนทเปนสมาชก นกเรยนในโรงเรยน ครและผเกยวของในโรงเรยน ตลอดจนเกดการขยายผลสชมชน ซงจดเดนหรอผลทเกดขนหลงดาเนนโครงการ ไดแก เกดกระบวนความรวมมอ เกดความสอดคลอง เกดการเปลยนแปลงในนกเรยน เกดการเปลยนแปลงในผคา และเกดการขยายผล ดงน 1.1) เกดกระบวนความรวมมอ เกดกระบวนการประสานความรวมมอ 4 ระดบ ไดแก ระดบกระทรวงสาธารณสขกบกระทรวงศกษาธการ ระดบจงหวด คอ สานกงานสาธารณสขจงหวด (สสจ.) กบสานกงานเขตพนทการศกษา(สพท.) ระดบเครอขายในเขตพนทการศกษา และระดบโรงเรยนกบโรงเรยน ซงในระดบกระทรวงและจงหวดนมการประสานงานตงแตเรมตนโครงการ อย.นอยในป 2545 และทจะมงเนนสรางเครอขาย อย.นอย ในป 2547 พบวา มการประสานงานในทกระดบมากขน โดยเฉพาะระดบเครอขายเขตพนทการศกษาและระดบโรงเรยน แมจะพบปญหาการประสานงานในดานตางๆ เชน การแลกเปลยนเรยนร การแบงบทบาทหนาท การแบงทรพยากรทงในเรองของสอ อปกรณ ขอมลขาวสาร ความร ทกษะและประสบการณ แตกเปนการเรมตนในการทางานรวมกน การเรยนรรวมกน การตระหนกและมสวนรวมกนในทกภาคสวน โดยเฉพาะโรงเรยนเกดเครอขายในรปแบบตาง ๆ และมการใหความรวมมอชวยเหลอกน เชน โรงเรยนทเขมแขงกวาสอนโรงเรยนทเรมเรยนร (โรงเรยนพสอนโรงเรยนนอง) การแบงบทบาทรวมกนในระดบเครอขายโรงเรยนและการสรางเครอขายโรงเรยนกบโรงเรยน โรงเรยนกบบาน โรงเรยนกบชมชน

1.2) เกดความสอดคลอง พบวา จดเดนหรอขอดของกจกรรม อย.นอย ทสาคญประการหนง คอ มความสอดคลองกบสวนตาง ๆ ทเกยวของทาใหกจกรรมไดรบการยอมรบมาก แมวาครจะรสกเปนภาระมากขนแตกเตมใจทจะดาเนนการ ทงนเนองจากกจกรรม อย.นอย สอดคลองกบสวนตาง ๆ ทสาคญทสด คอ สอดคลองสาระการเรยนร สามารถบรณาการหลกสตรไดทง 8 กลม สาระการเรยนร ซงสอดคลองกบการจดการเรยนการสอนของคร นกเรยน และกจกรรมในโรงเรยนสอดคลองกบธรรมชาตและวยของนกเรยนทเปนวยแหงการเรยนรจากการปฏบตจรง การมสวนรวมโดยตรงและการเรยนรอยางตอเนอง สอดคลองกบนโยบายดานสงเสรมสขภาพ การบรโภคอาหารปลอดภย สอดคลองกบวถชวตประจาวนในทกเพศทกวยในดานการบรโภคอาหารปลอดภย ทาใหกจกรรม อย.นอย ไดรบการยอมรบ เกดการขยายกลมสมาชก หรอเกดเครอขายโรงเรยนตอไปได

หนา 12

1.3) เกดการเปลยนแปลงในนกเรยน ผลการดาเนนกจกรรม อย.นอย พบวา นกเรยนทเปนแกนนา สมาชก อย.นอย เกดความร ความเขาใจการบรโภค เรยนรกระบวนการทางานอยางมสวนรวม การทางานเปนทม การทางานอยางเปนระบบและรจกการแกปญหาทเกดขน เกดการแลกเปลยนเรยนรการบรโภค การปรบเปลยนพฤตกรรมการบรโภค เชน ลดการบรโภคอาหารทไมปลอดภย ตระหนกและมสวนรวมในการทางานเพอผอน

1.4) เกดการเปลยนแปลงในผคา/รานคา พบวา โรงเรยนทมกจกรรม อย.นอย อยางเขมแขง มการตรวจสอบและทางานอยางเปนทมระหวางคร นกเรยนและรานคาในโรงเรยน จะมการจาหนายอาหารไมปลอดภยลดลง มการปรบปรง หรอปรบเปลยนวธการผลต การเลอกใชอปกรณทไมเปนอนตราย เนนความสะอาด ปลอดภยในอาหาร บางโรงเรยนจะมการอบรมผประกอบการเพอใหเกดความร ความเขาใจและตระหนก และใหความรวมมอในการประกอบอาหารปลอดภยใหกบนกเรยน

1.5) เกดการขยายผล เนองจากกจกรรม อย.นอย มความสอดคลองกบสวนตาง ๆ ดงกลาว และมการสนบสนนการดาเนนโครงการทาใหเกดการขยายผลจากนกเรยนสนกเรยน นกเรยนสบาน โรงเรยนสโรงเรยน และโรงเรยนสชมชน

2) ผลตามวตถประสงค

วตถประสงคขอท 1 ความตนตวของนกเรยน พบวา นกเรยนทเขารวมโครงการ อย.นอยเกดการรบร เรยนร และเกดการแลกเปลยนเรยนร มความตระหนก และมสวนรวมในกจกรรมบรโภคอาหารปลอดภยของนกเรยนในโรงเรยน

วตถประสงคขอท 2 ประสทธภาพของโครงการ เปนโครงการทสามารถปรบและยดหยนตามความเหมาะสมของแตละเครอขาย ตามแตละเขตพนทการศกษาเพอใหเปนโครงการทนกเรยนไดมบทบาทโดยตรง จากการประเมนผล พบวา โครงการ อย.นอย เปนเสมอนเครองชวยหรอสอกลางสการเรยนรอยางเปนรปธรรมสอดคลองกบธรรมชาตและวยของนกเรยนทตองการแสดงออก ตองการเรยนร ซงเดกและเยาวชนในวยนเปนวยทมศกยภาพมากหากไดมการสงเสรมอยางเปนรปธรรม โดยมงเนนใหนกเรยนเรยนรจากการปฏบตจรง การไดมสวนรวมโดยตรง และการเรยนรอยางตอเนอง

วตถประสงคขอท 3 การทางานเปนเครอขาย เกดการทางานรวมกนเปนเครอขาย เชอมตอระหวางกระทรวงสามารณสขกบกระทรวงศกษาธการอยางเปนรปธรรม ทาใหมการประสานงานระหวางเครองขายโรงเรยนทอยในเขตพนทการศกษาเดยวกน และระหวางเครอขาย โรงเรยนกบโรงเรยน โรงเรยนกบชมชน โดยมกจกรรม อย.นอย เปนสอกลางสการทางานอยางเปนเครอขาย

วตถประสงคขอท 4 ความยงยน/ความตอเนอง พบวา ทงครและนกเรยนในทกโรงเรยนตองการใหมกจกรรม อย.นอย ดาเนนการอยางตอเนอง ทงนเนองจากกจกรรม อย.นอย สอดคลองและสามารถบรณาการการเรยนการสอน นกเรยนมสวนรวมเรยนรจากการปฏบตจรง และสอดคลองกบ

หนา 13

นโยบาย แตขอใหทางกระทรวงสาธารณสขสนบสนนงบประมาณโดยเฉพาะชดกฬา เมอมกจกรรม อย.นอย ซงเกยวของกบสขภาพกจะใหความสนใจเปนพเศษ เชน โรงเรยนวดยายรม เนน “สขภาพด กฬาเดน เนนคณธรรม ลาเลศวชากร”

อนชย ธรเรองไชยศร และคณะ (2550) ไดทาการประเมนผลการเรยนรของนกเรยนททากจกรรม อย.นอย ใน 2 ประเดนหลก คอ 1) ประเมนทศนคตของนกเรยนทมตอกจกรรม อย.นอย และ 2) ประเมนความรเกยวกบผลตภณฑสขภาพของนกเรยนททากจกรรม อย.นอย ดวยวธการประเมนเชงปรมาณ (Quantitative Evaluation) กบกลมตวอยางนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 5 ทงหมด 1,850 คน จากโรงเรยนมธยมศกษา สงกดสานกงานคณะกรรมการศกษาขนพนฐานกระทรวงศกษาธการ จานวน 40 แหง ใน 11 จงหวดทวประเทศ ใชการสมกลมตวอยาง แบบหลายขนตอน (Multi-Stage Sampling) การประเมนไดใชเกณฑประเมน 2 ลกษณะคอ เกณฑสมบรณ (Absolute Criteria) และเกณฑสมพนธ (Relative Criteria) นอกจากนยงไดใชแนวทางการวจยเชงคณภาพ (Qualitative Approach) ในการคนหากระบวนการเรยนรและยนยนผลการเรยนรของนกเรยน ดวยวธการสมภาษณนกเรยนแกนนา อย.นอย ครทปรกษากจกรรม รวมทงการศกษาเอกสาร ผลการประเมนสรปได ดงน

1) ผลการประเมนทศนคตของนกเรยนทมตอกจกรรม อย.นอย พบวา นกเรยนมทศนคตตอกจกรรม อย.นอย อยในระดบมาก (Mean = 3.97, S.D. = 0.46) ซงผานเกณฑการประเมนทกดาน เมอแยกพจารณาทศนคตแตละดานแลว พบวา นกเรยนมทศนคตในดานการเผยแพรและประชาสมพนธสงทสด รองลงมาคอ การตรวจสอบและเฝาระวง ในขณะทดานการสงเสรมและพฒนานกเรยนมทศคตนอยทสด

2) ผลการประเมนความรเกยวกบผลตภณฑสขภาพ พบวา นกเรยนมความรเกยวกบผลตภณฑสขภาพ ไมนอยกวารอยละ 60 ซงถอวาผานเกณฑการประเมนทกาหนดไวในโครงการ โดยทนกเรยนมคะแนนความรอยระหวาง 6 – 24 คะแนน (จากคะแนนเตม 25 คะแนน) มคะแนนเฉลยเทากบ 16.08 คะแนน สวนเบยงเบนมาตรฐาน 2.66 คะแนน (คะแนนความรเฉลย คดเปนรอยละ 64.32 ของคะแนนรวมทงฉบบ)

3) ผลการศกษากระบวนการเรยนรของนกเรยนททากจกรรม อย.นอย พบวา นกเรยนเกดการเรยนรจากการทากจกรรม อย.นอย สงทเรยนรสามารถจดเปนกลมความรได 3 กลมหลก คอ องคความรดานผลตภณฑสขภาพ วธการทางาน และแนวทางการจดกจกรรม โดยมวธการเรยนรทสาคญ 3 วธ คอ การสนบสนนของคร เรยนรจากสอ และลงมอปฏบต ทาใหเกดผลการเรยนรทสาคญ 4 อยาง คอ เกดองคความรเกยวกบผลตภณฑสขภาพ เกดการเปลยนแปลงวธการทางาน เกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมสขภาพ และเกดการเปลยนแปลงภายในตนเอง

ศรเดช สชวะ และคณะ (2551) ไดดาเนนการวจยและประเมนผลโครงการ อย.นอย ป 2551 โดยใชรปแบบการประเมนตามวตถประสงคของโครงการ (Goal-Based Evaluation) และการวจยเชง

หนา 14

คณภาพ (Qualitative Research) กลมตวอยางทใชในการประเมนพฤตกรรมการบรโภคผลตภณฑสขภาพเปนนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 1–6 จานวน 4,080 คน จากโรงเรยนมธยมมธยมศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ จานวน 40 แหง โดยเปนโรงเรยนทเขารวมประกวดกจกรรม อย.นอย จานวน 20 แหง และโรงเรยนทวไปทไมไดเขารวมประกวด จานวน 20 แหง ใน 13 จงหวดทวประเทศ ใชการสมกลมตวอยางแบบหลายขนตอน (Multi-Stage Sampling) สาหรบการประเมนการจดกจกรรม อย.นอย ของนกเรยน ไดเลอกโรงเรยนแบบเจาะจงเปนโรงเรยนมธยมศกษาทจดกจกรรม อย.นอย จานวน 20 แหง และในการประเมนผลการใชคมอบรณาการความรดานผลตภณฑสขภาพไดเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจงเปนครผสอน จานวน 43 คน จากโรงเรยนมธยมศกษานารองการใชคมอบรณาการความรดานผลตภณฑสขภาพ จานวน 10 แหง การเกบรวบรวมขอมลไดใชหลากหลายวธและหลายแหลงขอมล สถตในการวเคราะหใช 2 ลกษณะ ไดแก สถตบรรยาย ประกอบดวย ความถ รอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน การวเคราะหเอกสาร และการนาเสนอขอมลในรปแบบตาง ๆ เชน แบบบรรยาย ตาราง แผนภม สาหรบสถตอนมาน ประกอบดวย สถตทดสอบท การวเคราะหความแปรปรวน และสถตทดสอบไคสแควร

ผลการวจยและประเมนผลทสาคญ

1. พฤตกรรมการบรโภคผลตภณฑสขภาพ พบวา นกเรยนระดบมธยมศกษาทมอายระหวาง 12 – 18 ป มพฤตกรรมการบรโภคผลตภณฑสขภาพทด คดเปนรอยละ 55.49 ซงยงไมบรรลเปาหมายของโครงการทรอยละ 70 ผลการสารวจความรและเจตคตทถกตองตอการบรโภคผลตภณฑสขภาพของนกเรยน พบวา โดยภาพรวมนกเรยนรอยละ 72.82 มความรเกยวกบการบรโภคผลตภณฑสขภาพอยางถกตอง และมเจตคตทถกตองตอการบรโภคอยในระดบมาก (คาเฉลย=3.77, SD=0.56) เมอเปรยบเทยบพฤตกรรมการบรโภคผลตภณฑสขภาพของนกเรยนททากจกรรม อย.นอย กบนกเรยนทวไป และนกเรยนทอยในโรงเรยนทเขารวมประกวด และไมเขารวมประกวดกจกรรม อย.นอย พบวา นกเรยนททากจกรรม อย.นอย และอยในโรงเรยนทเขารวมประกวดกจกรรม อย.นอย มพฤตกรรมการบรโภคผลตภณฑสขภาพทถกตองมากกวานกเรยนทวไปทอยในโรงเรยนทเขารวมและไมไดเขารวมประกวดกจกรรม อย.นอย ผลการสารวจปจจยดานพอแม ผปกครอง การจดกจกรรมของโรงเรยนและคร และเพอน มความเกยวของกบพฤตกรรมการบรโภคผลตภณฑสขภาพของนกเรยน

2. การจดกจกรรมทมการบรณาการกบโครงการทกระทรวงสาธารณสขรบผดชอบ พบวา โรงเรยนกลมตวอยางทกแหง (รอยละ 100) มการบรณาการโครงการทกระทรวงสาธารณสขรบผดชอบกบกจกรรม อย.นอย

3. การจดกจกรรมทเกยวกบการบรโภคอยางปลอดภยตอสงแวดลอม พบวา โรงเรยนกลมตวอยางทกแหง (รอยละ 100) มการทากจกรรมทเกยวของกบการบรโภคอยางปลอดภยตอสงแวดลอม

หนา 15

โดยทกลมนกเรยน อย.นอย มการดาเนนการอยางนอยทสด 1 โครงการ/กจกรรม ผลการประเมนบรรลผลตามเปาหมายของโครงการทรอยละ 70

4. การใชคมอบรณาการความรดานผลตภณฑสขภาพ พบวา มการนารองการใชคมอ บรณาการความรดานผลตภณฑสขภาพสการเรยนการสอนในโรงเรยน 20 แหง จาก 4 ภมภาคทวประเทศ โดยแยกเปนโรงเรยนประถมศกษา จานวน 4 แหง และโรงเรยนมธยมศกษา จานวน 16 แหง

5. แนวทางการใชโรงเรยน อย.นอย เปนฐานของการพฒนาและสงเสรมพฤตกรรมการบรโภคผลตภณฑสขภาพทด พบวา แนวทางการใชโรงเรยน อย.นอย เปนฐาน ประกอบดวย 4 องคประกอบหลกทเกยวของสมพนธกนในเชงระบบ ดงน

องคประกอบท 1 การกาหนดวสยทศนโรงเรยน อย.นอย ใหเปนโรงเรยนทมนกเรยนททาหนาท อย.นอย หรออาสาสมครคมครองผบรโภค โดยทโรงเรยนมศกยภาพในการเปนหนวยงานแกนนาของการพฒนาและสงเสรมพฤตกรรมการบรโภคผลตภณฑสขภาพทถกตองของนกเรยนและคนในชมชน มการบรหารจดการแบบบรณาการทงภายในและภายนอกหนวยงาน และการรวมมอรวมพลงไปสเปาหมายใหทกคนเปนผบรโภคทด

องคประกอบท 2 การกาหนดยทธศาสตรการพฒนาในการดาเนนงาน อย.นอย ใหประสบความสาเรจจะตองขบเคลอนดวยยทธศาสตรการพฒนาทสาคญ 4 ดาน ไดแก การจดการเรยนการสอนแบบบรณาการ การจดกจกรรมสงเสรมและพฒนา การใชเครอขายความรวมมอรวมพลง และการกาหนดนโยบายโรงเรยน

องคประกอบท 3 การบรหารการพฒนา เปนการนายทธศาสตรไปสการปฏบต โดยใชการบรหารการพฒนายทธศาสตรอยางเปนระบบตามกระบวนการคณภาพ PDCA ไดแก (1) มการวางแผนการดาเนนกจกรรม อย.นอย ทงแผนระยะสนและระยะยาว หรอแผนปฏบตการประจาเดอน/ภาคเรยน/ป โดยในแผนจะตองประกอบดวยกจกรรมทหลากหลายและสามารถดงทกฝายใหเขามามสวนรวมได (2) การนาแผนสการปฏบต (3) มการตรวจสอบผลการดาเนนงานอยางสมาเสมอ และ(4) มการแกไขปรบปรงกจกรรม หรองานทตรวจสอบแลววาควรมการแกไขปรบปรง

องคประกอบท 4 การกากบ ตดตาม และประเมนผลอยางตอเนอง เปนกลไกการพฒนาคณภาพของการดาเนนกจกรรม อย.นอย โดยมการประเมนผลลพธหลงจากการจดโครงการ/กจกรรมเปนระยะ เพอใหไดสารสนเทศทเปนประโยชนในการปรบปรง พฒนาโครงการ/กจกรรม หรอตดสนใจทจะดาเนนการอยางไรในปตอๆ ไป

ศรเดช สชวะ และคณะ (2552) ไดดาเนนการวจยและประเมนผลโครงการ อย.นอย ป 2552 กลมตวอยางทใชในการวจยและประเมนพฤตกรรมการบรโภคผลตภณฑสขภาพเปนนกเรยนระดบชน

หนา 16

มธยมศกษาปท 1-6 จานวน 4,069 คน จากโรงเรยนมธยมศกษา สงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ จานวน 46 แหง ใน 17 จงหวดทวประเทศ ใชการสมกลมตวอยางแบบหลายขนตอน (Multi-Stage Sampling) สาหรบการประเมนการจดกจกรรม อย.นอย ของนกเรยน ไดเลอกโรงเรยนแบบเจาะจงเปนโรงเรยนมธยมศกษาทจ ดกจกรรม อย.นอย จานวน 25 แหง และในการประเมนผลการใชคมอบรณาการความรดานผลตภณฑสขภาพ โดยไดสารวจจากฐานขอมลของโรงเรยนทเขารวมใชคมอฯ การเกบรวบรวมขอมลไดใชหลากหลายวธและหลายแหลงขอมล ไดแก การเกบขอมลดวยแบบสอบถาม การสมภาษณ การสงเกต และการศกษาเอกสาร

สรปผลการประเมน

วตถประสงคขอท 1 ผลการประเมนพฤตกรรมการบรโภคผลตภณฑสขภาพ พบวา นกเรยนระดบมธยมศกษาทมอายระหวาง 12-18 ป มพฤตกรรมการบรโภคผลตภณฑสขภาพทด ซงประกอบดวยพฤตกรรมไมบรโภคนาอดลม ไมบรโภคอาหารจานดวน ไมบรโภคขนมขบเคยวกรบกรอบ บรโภคนม ผก ผลไม ใชผลตภณฑสขภาพอยางถกตองและอานฉลากอาหาร ยา เครองสาอางกอนใช คดเปนรอยละ 74.01 ของนกเรยนทงหมด ซงบรรลเปาหมายของโครงการทรอยละ 60

วตถประสงคขอท 2 ผลการประเมนการจดกจกรรม อย.นอย

2.1 การจดกจกรรม อย.นอย ทบรณาการกบโครงการทกระทรวงสาธารณสข รบผดชอบผลประเมน พบวา รอยละ 100 ของโรงเรยนทมการดาเนนกจกรรม อย.นอย มการบรณาการโครงการทกระทรวงสาธารณสขรบผดชอบกบกจกรรม อย.นอย โดยทกลมนกเรยน อย.นอย ในโรงเรยนทกแหงมการดาเนนโครงการหรอกจกรรม อย.นอย ทบรณาการเขากบโครงการทกระทรวงสาธารณสขรบผดชอบในโรงเรยนอยางนอย 1 กจกรรม ผลการประเมนบรรลผลตามเปาหมายของโครงการทรอยละ 90 ของโรงเรยนมกจกรรม อย.นอย ทบรณาการกบโครงการทกระทรวงสาธารณสขรบผดชอบ

2.2 การจดกจกรรมทเกยวกบการบรโภคอยางปลอดภยตอสงแวดลอม ผลการประเมน พบวา รอยละ 100 ของโรงเรยนทมการดาเนนกจกรรม อย.นอย มการทากจกรรมทเกยวของกบการบรโภคอยางปลอดภยตอสงแวดลอม โดยทกลมนกเรยน อย.นอย ในโรงเรยนทกแหงมการดาเนนโครงการหรอกจกรรม อย.นอย ทเกยวของกบการบรโภคอยางปลอดภยตอสงแวดลอมในโรงเรยนอยางนอย 1 กจกรรม ผลการประเมนบรรลผลตามเปาหมายของโครงการทรอยละ 90 ของโรงเรยนมกจกรรม อย.นอย ทเกยวของกบการบรโภคอยางปลอดภยตอสงแวดลอม

วตถประสงคขอท 3 ผลการประเมนการใชคมอบรณาการความรดานผลตภณฑสขภาพ ผลการประเมน พบวา มการนาคมอบรณาการความรดานผลตภณฑสขภาพไปใชในการเรยนการสอนในโรงเรยน 4 ภมภาค ๆ ละอยางนอย 100 โรงเรยน รวมไมนอยกวา 400 โรงเรยน ผลการประเมนบรรลผลตามเปาหมายของโครงการ

หนา 17

สรปผลการวจย

1. พฤตกรรมสขภาพของนกเรยน ผลการสารวจ พบวา นกเรยนแปรงฟนตอนเชาและกอนเขานอนทกวน คดเปนรอยละ 94.0 นกเรยนลางมอทกครงหลงออกจากหองนา คดเปนรอยละ 90.7 และนกเรยนออกกาลงกายตดตอกน 15-30 นาทตอครง อยางนอย 3 ครงตอสปดาห คดเปนรอยละ 46.8

2. ความรเกยวกบการบรโภคผลตภณฑสขภาพของนกเรยน ผลการสารวจ พบวา ภาพรวมนกเรยนรอยละ 86.87 มความรเกยวกบการบรโภคผลตภณฑสขภาพอยางถกตอง เมอพจารณารายขอความรเพอตรวจสอบความเขาใจถกหรอเขาใจผดของนกเรยนเกยวกบการบรโภคผลตภณฑสขภาพ พบวา จานวนนกเรยนทมความเขาใจทถกตองเกยวกบการบรโภคผลตภณฑสขภาพในเรองตางๆ คดเปนรอยละอยระหวาง 49.9-97.6 ซงพบวา มความรอย 1 เรองทนกเรยนเขาใจคลาดเคลอนครงหนงของนกเรยนทงหมด คอ เชอราแอลฟาทอกซนสามารถทาลายใหหมดไปจากอาหารทเรารบประทานโดยการหงตมปกต มจานวนนกเรยนทเขาใจคลาดเคลอนคดเปนรอยละ 50.1

3. เจตคตตอการดแลสขภาพของตนเอง ผลการสารวจ พบวา โดยภาพรวมนกเรยนมเจตคตทถกตองตอการดแลสขภาพของตนเองอยในระดบมาก (คาเฉลย=3.77, SD=0.66) โดยมคาคะแนนเฉลยรายขอระหวาง 2.20-4.72 เมอพจารณาขอความทแสดงเจตคตทางลบ มคาคะแนนเฉลยอยระหวาง 2.20-2.91 คะแนน หรออยในระดบนอยถงปานกลาง สวนขอความทแสดงเจตคตทางบวก มคาคะแนนเฉลยอยระหวาง 4.55-4.72 หรออยในระดบมากทสด

4. สงแวดลอมทมผลตอพฤตกรรมการดแลสขภาพของตนเอง 4.1 พฤตกรรมการบรโภคผลตภณฑสขภาพของผปกครอง

ผลการสารวจตามการรบรของนกเรยน พบวา นกเรยนรอยละ 83.10 ไดระบพฤตกรรมของพอแมหรอผปกครองเกยวกบการซอนาอดลมมาดมทบานวา ไมเคยเลยถงบางครง และนกเรยนรอยละ 90.60 ไดระบพฤตกรรมของพอแมหรอผปกครองเกยวกบการรบประทานอาหารจานดวนหรอฟาสตฟดวา ไมเคยเลยถงบางครง ซงเปนพฤตกรรมทถกตองและอยในขายทไมกอใหเกดการบรโภคหรอบรโภค แตไมกอใหเกดโทษตอรางกาย นกเรยนรอยละ 91.60 ไดระบพฤตกรรมของพอแมหรอผปกครองเกยวกบการรบประทานผกและผลไมวา บอยถงเปนประจา และนกเรยนรอยละ 82.40 ไดระบพฤตกรรมของพอแมหรอผปกครองเกยวกบการดวนหมดอาย หรอวนเดอนปทผลตกอนซอสนคาวา บอยถงเปนประจา ซงเปนพฤตกรรมทสงเสรมใหนกเรยนมการบรโภคทถกตอง

4.2 พฤตกรรมของการจดกจกรรมของครและโรงเรยน ผลการสารวจตามการรบรของนกเรยน พบวา นกเรยนสวนใหญหรอนกเรยนรอยละ

77.80 ไดระบพฤตกรรมของครเกยวกบการสอดแทรกเนอหาเกยวกบการบรโภคใหปลอดภยหรอการอานฉลากกอนซอในการเรยนการสอนวา บอยถงเปนประจา ซงเปนพฤตกรรมทสงเสรมใหนกเรยนมการบรโภคทถกตอง นกเรยนสวนใหญหรอนกเรยนรอยละ 61.70 ไดระบถงระดบพฤตกรรมการจดกจกรรม

หนา 18

รณรงคใหความรเกยวกบการบรโภคอาหาร ยา และเครองสาอางของโรงเรยนวา บอยถงเปนประจา ซงเปนพฤตกรรมทสงเสรมใหนกเรยนมการบรโภคทถกตอง

4.3 พฤตกรรมการบรโภคผลตภณฑสขภาพของเพอน ผลการสารวจตามการรบรของนกเรยน พบวา นกเรยนรอยละ 80.20 ไดระบ

พฤตกรรมของเพอนเกยวกบการรบประทานอาหารฟาสตฟดหลงเลกเรยนหรอในชวงวนหยดวา ไมเคยเลยถงบางครง นกเรยนรอยละ 47.00 ไดระบพฤตกรรมของเพอนเกยวกบการนาขนมขบเคยวกรบกรอบมารบประทานระหวางชวงพกหรอหลงเลกเรยนวาไมเคยเลยถงบางครง นกเรยนรอยละ 57.20 ไดระบพฤตกรรมของเพอนเกยวกบการซอนาอดลมมาดมวา ไมเคยเลยถงบางครง ซงเปนพฤตกรรมทถกตอง และอยในขายไมกอใหเกดการบรโภคหรอบรโภคแตไมกอใหเกดโทษตอรางกาย นกเรยนรอยละ 53.30 ไดระบพฤตกรรมของเพอนเกยวกบการแนะนาใหรบประทานอาหารทมประโยชนวาบอยถงเปนประจา ซงเปนพฤตกรรมทสงเสรมใหนกเรยนมการบรโภคทถกตอง

5. ผลการเปรยบเทยบพฤตกรรม ความร และเจตคต 5.1 ผลการเปรยบเทยบพฤตกรรมการบรโภคอาหารทถกตอง พบวา นกเรยนแกนนา อย.

นอย มพฤตกรรมการบรโภคอาหารทถกตองในสดสวนทมากกวานกเรยนทวไปทไมไดเปนแกนนา อย.นอย ไดแก พฤตกรรมไมบรโภคนาอดลม พฤตกรรมบรโภคนม และพฤตกรรมบรโภคผลไม สวนพฤตกรรมบรโภคขนมกรบกรอบ อาหารจานดวนและผก มพฤตกรรมการบรโภคใกลเคยงกน

5.2 ผลการเปรยบเทยบพฤตกรรมการใชผลตภณฑสขภาพและอานฉลากกอนใช พบวา นกเรยนแกนนา อย.นอย มพฤตกรรมการใชผลตภณฑสขภาพทถกตองและอานฉลากกอนใช ในสดสวนทมากกวานกเรยนทวไปทไมไดเปนแกนนา อย.นอย เกอบทกพฤตกรรม

5.3 ผลการเปรยบเทยบความรเกยวกบการบรโภคผลตภณฑสขภาพ พบวา นกเรยนทเปนแกนนา อย.นอย และนกเรยนทวไปทไมไดเปนแกนนา อย.นอย มคาเฉลยคะแนนความรแตกตางกน โดยทนกเรยนแกนนา อย.นอย มคาเฉลยความรสงกวานกเรยนทวไปทไมไดเปนแกนนา อย.นอย อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.01

5.4 ผลการเปรยบเทยบเจตคตทถกตองตอการบรโภคผลตภณฑสขภาพ พบวา นกเรยนทเปนแกนนา อย.นอย และนกเรยนทวไปทไมไดเปนแกนนา อย.นอย มคาเฉลยคะแนนเจตคตทถกตองตอการบรโภคผลตภณฑสขภาพแตกตางกน โดยทนกเรยนแกนนา อย.นอย มคาคะแนนเฉลยเจตคตทสาคญตอการบรโภคผลตภณฑสขภาพสงกวานกเรยนทวไปทไมไดเปนแกนนา อย.นอย อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.01

ศภกาญจน โภคย และคณะ (2553) ไดดาเนนการวจยและประเมนผลโครงการ อย.นอย ป2553 กลมตวอยางทใชในการวจยและประเมนพฤตกรรมการบรโภคผลตภณฑสขภาพเปนนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 1 – 6 ในสดสวนใกลเคยงกน จานวน 4,340 คน จากโรงเรยนมธยมศกษาสงกด

หนา 19

สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ จานวน 50 แหง กระจายใน 31 จงหวดทวประเทศ ใชการสมกลมตวอยางแบบหลายขนตอน (Multi-Stage Sampling) การประเมนการจดกจกรรม อย.นอย และการประเมนผลการใชคมอบรณาการความรดานผลตภณฑสขภาพ ใชกลมตวอยางโรงเรยนมธยมศกษาทเขารวมใชคมอฯ ทวประเทศ จานวน 420 แหง การเกบรวบรวมขอมลไดใชหลากหลายวธและหลายแหลงขอมล สาหรบสถตเชงอางองประกอบดวย สถตทดสอบท (t-test) การวเคราะหความแปรปรวน (analysis of variance) และ สถตทดสอบไคสแควร

สรปผลการประเมน 1. ผลการประเมนพฤตกรรมการบรโภคผลตภณฑสขภาพ พบวา นกเรยน มพฤตกรรมการบรโภคผลตภณฑสขภาพทด ซงประกอบดวย พฤตกรรมไมบรโภคนาอดลม ไมบรโภคอาหารจานดวน ไมบรโภคขนมขบเคยว บรโภคนม ผก ผลไม ใชผลตภณฑสขภาพอยางถกตอง และอานฉลากอาหาร ยา เครองสาอางกอนใช คดเปนรอยละ 75.7 ของนกเรยนทงหมด ซงบรรลเปาหมายของโครงการทรอยละ 75

2. ผลการประเมนการจดกจกรรม อย.นอย พบวา 2.1 การกาหนดโครงสรางชมรม อย.นอย และองคประกอบ พบวา มโรงเรยนรอยละ

35.9 อยในเกณฑการประเมนดเยยม รอยละ 13.0 อยในเกณฑการประเมนดมาก รอยละ 31.4 อยในเกณฑการประเมนด และรอยละ 19.7 ไมผานเกณฑการประเมน

2.2 การจดกจกรรมเผยแพรประชาสมพนธในโรงเรยน พบวา มโรงเรยนรอยละ 59.2 อยในเกณฑการประเมนดเยยม รอยละ 25.6 อยในเกณฑการประเมนดมาก 11.2 อยในเกณฑการประเมนด และรอยละ 4.0 ไมผานเกณฑการประเมน

2.3 การจดกจกรรมดานการตรวจสอบผลตภณฑสขภาพ พบวา มโรงเรยนรอยละ 70.4 อยในเกณฑการประเมนดเยยม รอยละ 15.2 อยในเกณฑการประเมนดมาก รอยละ 8.1 อยในเกณฑการประเมนด และรอยละ 6.3 ไมผานเกณฑการประเมน

2.4 การจดกจกรรมรณรงคในโรงเรยน พบวา มโรงเรยนรอยละ 73.1 อยในเกณฑการประเมนดเยยม รอยละ 16.1 อยในเกณฑการประเมนดมาก รอยละ 6.3 อยในเกณฑการประเมนด และรอยละ 4.5 ไมผานเกณฑการประเมน

2.5 การจดกจกรรมรณรงคในชมชน พบวา มโรงเรยนรอยละ 41.3 อยในเกณฑการประเมนดเยยม รอยละ 10.8 อยในเกณฑการประเมนดมาก รอยละ 30.0 อยในเกณฑการประเมนด และรอยละ 17.9 ไมผานเกณฑการประเมน

2.6 การจดกจกรรมเชอมโยงสการเรยนการสอน พบวา มโรงเรยนรอยละ 61.9 อยในเกณฑการประเมนดเยยม รอยละ 13.9 อยในเกณฑการประเมนดมาก รอยละ 19.3 อยในเกณฑการประเมนด และรอยละ 4.9 ไมผานเกณฑการประเมน

หนา 20

2.7 การจดโครงงานแบบกาหนดหวขอและมงเนนรปแบบการนาเสนอผลงาน พบวามโรงเรยนรอยละ 18.4 อยในเกณฑการประเมนดเยยม รอยละ 43.5 อยในเกณฑการประเมนดมาก รอยละ 21.1 อยในเกณฑการประเมนด และรอยละ 17.0 ไมผานเกณฑการประเมน

2.8 การจดกจกรรมในบานเรอน พบวา มโรงเรยนรอยละ 45.7 อยในเกณฑการประเมนดเยยม รอยละ 12.1 อยในเกณฑการประเมนดมาก รอยละ 26.5 อยในเกณฑการประเมนด และรอยละ 15.7 ไมผานเกณฑการประเมน

2.9 การสนบสนนกจกรรม อย.นอย พบวา มโรงเรยนรอยละ 75.8 อยในเกณฑการประเมนดเยยม รอยละ 13.5 อยในเกณฑการประเมนดมาก รอยละ 4.5 อยในเกณฑการประเมนดและรอยละ 6.3 ไมผานเกณฑการประเมน.

2.10 การจดกจกรรม อย.นอย ทบรณาการเขากบโครงการอนๆ และทเกยวของกบสงแวดลอม พบวา กจกรรมทบรณาการเขามาในกจกรรม อย.นอย 3 อนดบแรก คอ โรงเรยนสงเสรมสขภาพ คดเปนรอยละ 85.7 อาหารปลอดภย คดเปนรอยละ 76.2 และ อย.นอย สอนนอง คดเปนรอยละ 71.7

จตภม เขตจตรส (2556) ดาเนนการสารวจพฤตกรรมสขภาพของนกเรยน อย.นอย เชงปรมาณและเชงคณภาพ ประจาปงบประมาณ พ.ศ. 2556 กลมตวอยาง คอ นกเรยน โดยแบงกลมนกเรยนเปนระดบประถมศกษาตอนปลาย (ป.4-6) มธยมศกษาตอนตน (ม.1-3) มธยมศกษาตอนปลาย (ม.4-6) ในโรงเรยนประถมศกษา ประถมศกษาขยายโอกาส และมธยมศกษา สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา (สพป.) สงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา (สพม.) สงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน (สช.) สงกดกรงเทพมหานคร (กทม.) ทเขารวมโครงการ อย.นอย ใชตวอยางนกเรยนทงหมด 3,675 คน โดยวธการสมแบบหลายขนตอน (Multistage Random Sampling)

ผลการสารวจสรปได ดงน

1. ผลการสารวจขอมลพฤตกรรมสขภาพของนกเรยน อย.นอย พบวา นกเรยน อย.นอยมพฤตกรรมการบรโภคผลตภณฑสขภาพทดในพฤตกรรมหลก ดงน อานฉลากอาหาร ยา และเครองสาอางกอนซอหรอใช บรโภคนม ผกและผลไมเปนประจา หลกเลยงการซอหรอใชผลตภณฑสขภาพตามคาโฆษณาชวนเชอ หลกเลยงการบรโภคอาหารทใชนามนทอดซา หรอไมใชนามนทอดซา และหลกเลยงการบรโภคอาหารรสจด (หวาน มน เคม) คดเปนรอยละ 76.1 ของนกเรยน อย.นอยทงหมด

1.1 ผลการเปรยบเทยบพฤตกรรมสขภาพ พบวา นกเรยน อย.นอย และนกเรยนทไมไดเปน อย.นอย มพฤตกรรมการบรโภคอาหาร และมพฤตกรรมการบรโภคผลตภณฑสขภาพแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.01

หนา 21

1.2 ความรเกยวกบการบรโภคผลตภณฑสขภาพ ภาพรวมจานวนนกเรยนโดยเฉลยทม ความรทถกตองเกยวกบการบรโภคผลตภณฑสขภาพ คดเปนรอยละ 76.6 ของนกเรยนทงหมด

1.3 ทศนคตทดตอการบรโภคผลตภณฑสขภาพ ภาพรวมทศนคตทดตอการบรโภคของนกเรยนอยในระดบมาก และคอนขางไปในทศทางเดยวกน โดยมคะแนนเฉลยทศนคตเทากบ 3.79 สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.54 ผลการเปรยบเทยบนกเรยน อย.นอย และนกเรยนทไมไดเปน อย.นอย มทศนคตทดตอการบรโภคผลตภณฑสขภาพแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.01 โดยนกเรยน อย.นอย มทศนคตทดตอการบรโภคผลตภณฑสขภาพสงกวานกเรยนทไมไดเปน อย.นอย

1.4 อทธพลทสงผลตอการบรโภคผลตภณฑสขภาพ มดงน อาหารจาพวกขนมหวาน และอาหารจาพวกขนมขบเคยว อทธพลทสงผลตอการบรโภคมากทสด คอ เพอนในกลม รองลงมาคอ การโฆษณา การกนผกและผลไม อทธพลทสงผลตอการบรโภคมากทสด คอ บคคลในบาน รองลงมาคอ คร/โรงเรยน การซอเครองสาอาง อทธพลทสงผลตอการบรโภคมากทสด คอ การโฆษณา รองลงมาคอ บคคลในบาน การซอยา อทธพลทสงผลตอการบรโภคมากทสด คอ บคคลในบาน รองลงมา คอ คร/โรงเรยน

2. ความคาดหวงของครและนกเรยนทมตอการดาเนนโครงการ อย.นอย ในโรงเรยน โดยภาพรวมความคาดหวงในการดาเนนกจกรรม อย.นอย ของกลมนกเรยนทวไป นกเรยนแกนนา อย.นอย และครแกนนา อย.นอย / ครทปรกษากจกรรมเปนไปในทศทางเดยวกน ซงเปนความคาดหวงในระดบมาก คอ ตองการใหกจกรรม อย.นอย ไดดาเนนการตอไป และตอเนอง พรอมทงมกจกรรมเผยแพรประชาสมพนธ และรณรงคอยางตอเนอง

หนา 22

บทท 3

วธดาเนนการสารวจ การสารวจขอมลพฤตกรรมสขภาพของนกเรยน อย.นอยในครงน มวธการดาเนนการสารวจ ดงตอไปน กลมเปาหมายของการสารวจ นกเรยนของโรงเรยนทเขารวมโครงการ อย.นอยทวประเทศ ไดแก โรงเรยนประถมศกษา โรงเรยนประถมศกษาขยายโอกาส และโรงเรยนมธยมศกษา ทอยในสงกดสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา สานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา สานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน และสงกดกรงเทพมหานคร

กลมตวอยางและวธการสมตวอยาง 1. ประชากรในการสารวจ คอ โรงเรยนทเขารวมโครงการ อย.นอยทวประเทศ

จานวน 6,535 โรงเรยน (ขอมลจาก http://www.oryornoi.com เมอวนท 13 กมภาพนธ 2558) โดยกาหนดขนาดกลมตวอยางในการวจยครงนจานวน 50 โรงเรยน

2. พนทการสารวจ เนองจากการสารวจครงนเปนการสารวจทมกลมเปาหมายกระจายอยทวประเทศ ดงนน จงแบงพนทสารวจออกเปน 5 พนท ไดแก ภาคเหนอ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ภาคกลาง ภาคใต และกรงเทพฯ

3. การสมตวอยาง ในการสารวจครงน ใชการสมตวอยางแบบหลายขนตอน (Multi–Stage Sampling) ดวยวธ Cluster sampling โดยเลอกการสมตามโอกาสความนาจะเปนทแบงประชากรออกตามพนทจากภาคเปนกลมประเภทโรงเรยน และแบงจากกลมประเภทโรงเรยนเปนประเภทนกเรยนทวไป นกเรยนทเปนสมาชก อย. นอย และนกเรยนแกนนา อย.นอย ดงน

ใชวธ Cluster sampling

ใชวธ Cluster sampling

หนา 23

ในแตละพนทสารวจไดกาหนดจานวนตวอยางโดยอางองจากจานวนประชากรทเปนโรงเรยนในโครงการ อย.นอยของแตละภมภาค เพอนาจานวนประชากรเหลานนมาเปนขอมลพนฐานในการกาหนดขนาดตวอยางตามสดสวนใหมความสอดคลองและใกลเคยงกบจานวนประชากรทเปนจรงมากทสด (รายละเอยดตามตารางท 1)

การคดคานวณใหเปนคารอยละ คานวณจาก =จานวนประชากรโรงเรยนในพนทสารวจจานวนประชากรโรงเรยนทงหมด

* 100

การคดสดสวนประชากรโรงเรยนตามกลมตวอยาง คานวณจาก=คารอยละของพนทสารวจ

*100

ตารางท 1 : สดสวนประชากรตามกลมตวอยาง แยกตามพนทสารวจ 5 พนทและประเภทกลมโรงเรยน

พนท

ประชากรโรงเรยน อย. นอย

จานวนกลมตวอยางตามสดสวน ประชากรโรงเรยน อย. นอย

ประถม ศกษา

ประถมศกษาขยายโอกาส

มธยม ศกษา

รวม ประถม ศกษา

ประถมศกษาขยายโอกาส

มธยม ศกษา

รวม

กรงเทพฯ 33 27 34 94 1 1 1 3 ภาคกลาง 1,148 468 187 1,803 9 4 1 14 ภาคตะวนออก เฉยงเหนอ

958 957 559 2,474 7 7 4 18

ภาคเหนอ 695 430 326 1,451 5 3 2 10 ภาคใต 370 205 138 713 3 1 1 5

รวม 3,204 2,087 1,244 6,535* 25 16 9 50

ทมา : ขอมลจากเวปไซต http://www.oryornoi.com เขาถงเมอวนท 13 กมภาพนธ พ.ศ. 2558 หมายเหต : * จากขอมลทางเวบไซต อย.นอย มจานวนโรงเรยน อย.นอยทงหมด 6,539 โรงเรยน ซงในจานวนนมอนๆ ทไมไดระบระดบไว 4 โรงเรยน จงคานวณประชากรจากโรงเรยนเฉพาะ 3 ระดบเปนจานวน 6,535 โรงเรยน

4. ผใหขอมลการสารวจครงนไดมการกาหนดจานวนนกเรยนผใหขอมลทงทเปนนกเรยนทวไป เปนสมาชก อย. นอย และเปนแกนนา อย. นอย ทงสน 2,000 คน โดยในแตละโรงเรยนทเปนกลมตวอยางทง 50 โรงเรยน ประกอบไปดวย ผใหขอมลโรงเรยนละ 40 คน แบงเปน นกเรยนทวไป 16 คน นกเรยนทเปนสมาชก อย.นอย 16 คน และนกเรยนแกนนา อย.นอย 8 คน (รายละเอยดตามตารางท 2)

หนา 24

ตารางท 2 : จานวนกลมผใหขอมลจากโรงเรยน อย.นอย จาแนกตามกลมนกเรยนทวไป นกเรยนทเปนสมาชก อย. นอย และนกเรยนแกนนา อย.นอย

ประเภทโรงเรยน

จานวนผใหขอมลทเปนนกเรยนทวไป

จานวนผใหขอมลทเปน สมาชก อย. นอย

จานวนผใหขอมลทเปน แกนนา อย. นอย ผให

ขอมลทงหมด ประถม

ศกษา

ประถม ศกษาขยายโอกาส

มธยม ศกษา

รวม ประถม ศกษา

ประถมศกษาขยายโอกาส

มธยม ศกษา

รวม ประถม ศกษา

ประถม ศกษาขยายโอกาส

มธยม ศกษา

รวม

กรงเทพฯ 16 16 16 48 16 16 16 48 8 8 8 24 120 ภาคกลาง 144 64 16 224 144 64 16 224 72 32 8 112 560 ภาคตะวนออก เฉยงเหนอ

112 112 64 288 112 112 64 288 56 56 32 144 720

ภาคเหนอ 80 48 32 160 80 48 32 160 40 24 16 80 400 ภาคใต 48 16 16 80 48 16 16 80 24 8 8 40 200

รวม 400 256 144 800 400 256 144 800 200 128 72 400 2,000

เครองมอทใชในการสารวจ

เครองมอทใชในการเกบขอมลการสารวจพฤตกรรมสขภาพของนกเรยนโครงการ อย.นอยในครงน ไดแก แบบสอบถามทมโครงสรางทแนนอนในการวดเปนแบบเลอกตอบและแบบสมภาษณคาถามปลายเปดทเกยวกบรปแบบกจกรรมในโครงการ อย.นอย

ขอคาถามในแบบสอบถามสอดคลองกบวตถประสงคการสารวจ ประกอบดวย

สวนท1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม ไดแก เพศ ระดบชน และสถานภาพการเปนสมาชก อย. นอย สวนท 2 ความรเกยวกบการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพ ครอบคลมความรในเรองอาหาร ยา เครองสาอาง และการโฆษณาผลตภณฑสขภาพ สวนท 3 ทศนคตตอการบรโภคผลตภณฑสขภาพ ครอบคลมทศนคตในเรองอาหาร ยาเครองสาอาง การอานฉลาก และความนาเชอถอของ อย. โดยลกษณะของขอคาถามเปนแบบ มาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ เปนการวดทศนคต ซงคะแนนคาเฉลยทไดมความหมาย ดงน

คะแนน 4.21 – 5.00 หมายถง มทศนคตไปในทางทถกตองมาก คะแนน 3.41 – 4.20 หมายถง มทศนคตไปในทางทถกตอง คะแนน 2.61 – 3.40 หมายถง มทศนคตไมแนใจ คะแนน 1.81 – 2.60 หมายถง มทศนคตไปในทางทไมถกตอง คะแนน 1.00 – 1.80 หมายถง มทศนคตไปในทางทไมถกตองมาก

หนา 25

สวนท 4 พฤตกรรมการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพ ครอบคลมพฤตกรรมในเรองอาหาร ยา เครองสาอาง และการอานฉลาก โดยลกษณะของขอคาถามเปนการวดพฤตกรรม โดยระบความถในการมพฤตกรรมดงกลาวไดแก กน/ทาทกครง กน/ทาเกอบทกครง กน/ทาบางครง กน/ทานานๆ ครง และไมกน/ไมทาเลย โดยมขอกาหนด ดงน

1. ขอคาถามเกยวกบพฤตกรรมเรองด ไดกาหนดเกณฑคาตอบวา “ทาทกครง” และ “ทาเกอบทกครง” หมายถง “มพฤตกรรมทเหมาะสม” ไดแก

ขอ 2 เลอกซอผลตภณฑอาหารทมเครองหมาย อย. ขอ 3 อานขอมลโภชนาการ เชน ปรมาณไขมน นาตาล หรอโปรตน บนฉลากหวาน มน เคม (ฉลาก GDA) กอนเลอกซออาหาร ขอ 4 เมอเจบปวยนองไปพบแพทย หรอซอยาจากรานขายยาทมใบอนญาต ขอ 6 กอนกนยาสงเกตลกษณะของยา เชน ส กลน และบรรจภณฑ ขอ 7 เลอกซอเครองสาอางทมฉลากภาษาไทยและบนฉลากมรายละเอยดทจาเปน เชน สารทเปนสวนผสม และผผลต ขอ 9 อานฉลากเพอด วนผลต วนหมดอาย สวนผสม หรอ วธใช กอนซอหรอใชผลตภณฑสขภาพ ขอ 10 ปฏบตตามคาแนะนาทระบบนฉลากผลตภณฑอาหาร ยา และเครองสาอางอยางเครงครด

2. ขอคาถามเกยวกบพฤตกรรมเรองไมด ไดกาหนดเกณฑคาตอบวา “ไมทาเลย” และ “ทานานๆ ครง” หมายถง “มพฤตกรรมทเหมาะสม” ไดแก

ขอ 1 กนอาหารทอดทนามนมสดาขนหนด ขอ 5 ซอยาจากรถเร ตลาดนด แผงลอย ขอ 8 ซอหรอใชผลตภณฑสขภาพตามทมโฆษณาสรรพคณจงใจ เชน กนแลวฉลาด กนแลวขาว กนแลวผอม

จากการกาหนดดงกลาวขางตน ไดนามาเปนเกณฑการประเมนพฤตกรรมการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพของนกเรยน โดยตงเกณฑไววาความสาเรจของการดาเนนงานจะดท นกเรยนกลมแกนนาและกลมทเปนสมาชก อย.นอยจะตองมพฤตกรรมทเหมาะสมไมนอยกวารอยละ 75

สวนท 5 ปจจยทมอทธพลตอการบรโภคผลตภณฑสขภาพ ไดแก การกนอาหารเสรม การกนขนมขบเคยว การดมนาอดลม เครองดมรสหวาน การซอยา/กนยา และการซอ/ใชเครองสาอาง โดยลกษณะของขอคาถามเปนแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ เปนการวดอทธพลทมผลตอการบรโภค ซงคะแนนคาเฉลยทไดมความหมายดงน

หนา 26

คะแนน 4.21 – 5.00 หมายถง มอทธพลมากทสด คะแนน 3.41 – 4.20 หมายถง มอทธพลมาก คะแนน 2.61 – 3.40 หมายถง มอทธพลปานกลาง คะแนน 1.81 – 2.60 หมายถง มอทธพลนอย คะแนน 1.00 – 1.80 หมายถง มอทธพลนอยทสด

สวนท 6 ขอเสนอแนะเกยวกบรปแบบกจกรรมในโครงการ อย.นอย การเกบรวบรวมขอมล

การสารวจครงนใชทมงานทผานการอบรมทาความเขาใจเกยวกบวตถประสงคในการสารวจและรายละเอยดในแบบสอบถามเปนผเกบขอมล โดยการประสานกบโรงเรยนทถกคดเลอกเปนกลมตวอยางลวงหนา จากนนดาเนนการรวบรวมขอมลตามระยะเวลาทกาหนด

การประมวลผล

แบบสอบถามทเกบขอมลแลวทกชดไดผานการตรวจสอบความครบถวนสมบรณของขอมลทไดและความสอดคลองของเนอหากอนทาการลงรหส (Coding) และหลงจากลงรหสเรยบรอยแลว ไดใชโปรแกรม SPSS for Window สาหรบการประมวลผลขอมล

สถตทใชวเคราะหขอมล

การวเคราะหขอมลการสารวจพฤตกรรมสขภาพของนกเรยน อย.นอยในครงนมการรายงานขอมลเบองตนดวยสถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistics) ซงเปนสถตทใชสรปลกษณะทสาคญของกลมขอมล โดยเปนขอมลทเกบรวบรวมจากกลมตวอยางหรอประชากร โดยแสดงผลในแตละคาถามในรปของคาความถ คารอยละ และคาเฉลย

- คาความถ (Frequency) แสดงจานวนผตอบแตละคาตอบของคาถามรายขอ - คารอยละ (Percentage) แสดงสดสวนคาตอบของคาถามแตละขอ - คาเฉลย (Mean) แสดงภาพรวมของคาตอบทเปนระดบคะแนน - ตารางแจกแจงขอมล (Cross-tabulation Table) เปนความสมพนธเชงไขวแสดงผล

จาแนกตามตวแปรดานประชากรศาสตรกบตวแปรทนาสนใจเพอเปรยบเทยบความแตกตางระหวางนกเรยนทไมไดเปนสมาชก อย.นอย เปนสมาชก อย.นอย และเปนแกนนา อย.นอย

หนา 27

บทท 4

ผลการวเคราะหขอมล ผลการสารวจพฤตกรรมสขภาพของนกเรยน อย.นอย จากกลมตวอยาง 50 โรงเรยน มนกเรยนผใหขอมลจานวน 2,000 คนแยกออกเปน 3 กลม คอ แกนนา อย.นอย สมาชก อย.นอย และนกเรยนทไมไดเปนสมาชกอย.นอย ซงผลการสารวจในครงนแบงเปน 7 ตอน ประกอบดวย

ตอนท 1 ขอมลพนฐานของกลมตวอยาง ตอนท 2 ความรความเขาใจเกยวกบการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพ ตอนท 3 ทศนคตตอการบรโภคผลตภณฑสขภาพ ตอนท 4 พฤตกรรมการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพ ตอนท 5 ปจจยทมอทธพลตอการบรโภคผลตภณฑสขภาพ ตอนท 6 รปแบบกจกรรมในโครงการ อย.นอย ทนาสนใจ ตอนท 7 ผลการสารวจเชงคณภาพ (การสนทนากลม) ตอนท 1 ขอมลพนฐานของกลมตวอยาง

จากการสารวจพฤตกรรมสขภาพของนกเรยนจากกลมตวอยาง 50 โรงเรยน มนกเรยนผใหขอมลจานวน 2,000 คนแยกออกเปน 3 กลม คอ แกนนา อย.นอย จานวน 400 คน สมาชก อย.นอย จานวน 800 คน และนกเรยนทไมไดเปนสมาชกอย.นอย จานวน 800 คน พบวา ผใหขอมลทง 3 กลม มาจากทกภมภาคของประเทศ และเปนนกเรยนทมาจากโรงเรยนประถมศกษา โรงเรยนประถมศกษาขยายโอกาส และโรงเรยนมธยมศกษา ตามสดสวนทไดกาหนดไวในกรอบการวจยครงน โดยสวนใหญเปนเพศหญงรอยละ 64.15 ดานระดบชนเรยน อยในชน ป.6 รอยละ 23.80 ชน ป. 5 รอยละ 19.65 และ ป.4 กบ ม.2 เทากนทรอยละ 13.30 ตามลาดบ ดงตารางตอไปน

หนา 28

ตารางท 3 : ขอมลพนฐานเรองเพศ ระดบชน และการเปนสมาชก อย.นอย

สถานภาพ รวม แกนนา อย.

นอย สมาชก อย.

นอย ไมไดเปนสมาชก

จานวน รอยละ

จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ

ภมภาค กรงเทพฯ 22 5.50 42 5.25 50 6.25 114 5.70 ภาคกลาง 80 20.00 176 22.00 179 22.38 435 21.75 ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 149 37.25 291 36.38 295 36.88 735 36.75 ภาคเหนอ 93 23.25 188 23.50 173 21.63 454 22.70 ภาคใต 56 14.00 103 12.88 103 12.88 262 13.10

รวม 400 100.00 800 100.00 800 100.0 2000 100.0 ประเภท ประถมศกษา 178 44.50 343 42.88 352 44.00 873 43.65 โรงเรยน ประถมศกษาขยายโอกาส 137 34.25 285 35.63 271 33.88 693 34.65 มธยมศกษา 85 21.25 172 21.50 177 22.13 434 21.70

รวม 400 100.00 800 100.00 800 100.00 2000 100.00 เพศ ชาย 98 24.50 291 36.38 328 41.00 717 35.85 หญง 302 75.50 509 63.63 472 59.00 1283 64.15

รวม 400 100.0 800 100.0 800 100.0 2000 100.0 ระดบชน ตากวา ป.4 29 3.63 9 1.13 38 1.90 ป.4 25 6.25 106 13.25 135 16.88 266 13.30 ป.5 71 17.75 148 18.50 174 21.75 393 19.65 ป.6 119 29.75 172 21.50 185 23.13 476 23.80 ม.1 30 7.50 83 10.38 63 7.88 176 8.80 ม.2 57 14.25 149 18.63 60 7.50 266 13.30 ม.3 52 13.00 41 5.13 76 9.50 169 8.45 ม.4 4 1.00 26 3.25 35 4.38 65 3.25 ม.5 24 6.00 39 4.88 42 5.25 105 5.25 ม.6 18 4.50 7 .88 21 2.63 46 2.30

รวม 400 100.00 800 100.00 800 100.00 2000 100.00

จากขอมลในตารางท 3 สามารถอธบายเปนแผนภมแสดงขอมลพนฐานทประกอบดวย ภมภาค ประเภทโรงเรยน เพศ และระดบชน ไดดงน

หนา 29

แผนภมท 1 แสดงขอมลพนฐาน

กรงเทพฯ 5.70%

กลาง 21.75%

อสาน 36.75%

เหนอ 22.70%

ใต 13.10%

ภมภาค

ประถม 43.65%

ประถมขยายโอกาส 34.65%

มธยม 21.70%

ประเภทโรงเรยน

ชาย 35.85%

หญง 64.15%

เพศตากวา ป.4

1.90%

ป.4 13.30%

ป.5 19.65%

ป.6 23.80%

ม.18.80%

ม.2 13.30%

ม.3 8.45%

ม.4 ขนไป 10.80%

ระดบชน

หนา 30

ตอนท 2 ความรความเขาใจเกยวกบการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพ

ในภาพรวมของผทตอบถกในเรองความรเกยวกบการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพมความรทถกตองเฉลยรอยละ 82.77 แยกเปนการไดรบความรทถกตองเปนรายกลม ดงน แกนนา อย.นอยตอบถกเฉลยรอยละ 85.90 สมาชก อย.นอยตอบถกเฉลยรอยละ 84.40 และนกเรยนทวไปตอบถกเฉลยรอยละ 79.56 ตามลาดบ เมอพจารณาในแตละหมวดปรากฏวา หมวดยา นกเรยนมความรทถกตองเฉลยมากกวาหมวดอนๆ คอ รอยละ 89.30 รองลงมา หมวดอาหารรอยละ 79.75 และหมวดเครองสาอางรอยละ 77.88 ตามลาดบ ดงตารางตอไปน

ตารางท 4 : ความรเกยวกบการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพ (แสดงจานวนและรอยละผทตอบถก)

สถานภาพ รวม แกนนา อย.

นอย สมาชก อย.

นอย ไมไดเปนสมาชก จานวน รอยละ

จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ

หมวดอาหาร 1.ผลตภณฑเสรมอาหาร (เชน นามนตบปลา โปรตนแคปซล เปนตน) ไมใชยา จงรกษาโรคไมได

296 74.00 615 76.88 588 73.50 1499 74.95

2.นามนททอดอาหารแลวถานามากรองจนใสกสามารถนากลบมาใชใหมไดอยางปลอดภย

298 74.50 597 74.63 518 64.75 1413 70.65

3.ฉลากโภชนาการชวยใหเราทราบปรมาณสารอาหารทจะไดรบเมอเราบรโภคอาหารชนดนนๆ

378 94.50 753 94.13 742 92.75 1873 93.65

รวม 400 100.00 800 100.00 800 100.00 2000 100.00 รอยละเฉลยของหมวดอาหาร 81.00 81.88 77.00 79.75

 

หนา 31

ตารางท 4 : ความรเกยวกบการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพ (ตอ) (แสดงจานวนและรอยละผทตอบถก)

สถานภาพ รวม แกนนา อย.

นอย สมาชก อย.

นอย ไมไดเปนสมาชก จานวน รอยละ

จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ

หมวดยา 4.การกนยาชดหรอยาลกกลอนทโฆษณาวามสรรพคณรกษาโรคหลายโรคไดอยางรวดเรว มความเสยงสงทจะไดรบอนตรายจากสารสเตยรอยด

357 89.25 689 86.13 623 77.88 1669 83.45

5.การเกบรกษายาทดควรเกบใหพนจากแสงแดดและพนมอเดก

392 98.00 775 96.88 752 94.00 1919 95.95

6.การซอยาจากรถเร แผงลอย มความเสยงสงทจะไดยาปลอมหรอยาไมไดมาตรฐาน

369 92.25 707 88.38 694 86.75 1770 88.50

รวม 400 100.00 800 100.00 800 100.00 2000 100.00 รอยละเฉลยของหมวดยา 93.17 90.46 86.21 89.30

หมวดเครองสาอาง 7.การซอเครองสาอาง เชน แปง ครมบารงผว ครมกนแดด นาหอม นายาระงบกลนกายทถกตองควรซอจากอนเทอรเนต ตลาดนด เพราะราคาถกคณภาพด และปลอดภย

362 90.50 697 87.13 672 84.00 1731 86.55

8.ไฮโดรควโนน ปรอทแอมโมเนย กรดวตามนเอ เปนสารหามใชในเครองสาอาง

335 83.75 640 80.00 594 74.25 1569 78.45

9.เครองสาอางทนาเขาจากตางประเทศ ไมจาเปนตองมฉลากภาษาไทย

276 69.00 576 72.00 521 65.13 1373 68.65

รวม 400 100.00 800 100.00 800 100.00 2000 100.00 รอยละเฉลยของหมวด

เครองสาอาง 81.08 79.71 74.46 77.88

 

หนา 32

ตารางท 4 : ความรเกยวกบการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพ (ตอ) (แสดงจานวนและรอยละผทตอบถก)

สถานภาพ รวม แกนนา อย.

นอย สมาชก อย.

นอย ไมไดเปนสมาชก จานวน รอยละ

จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ

หมวดโฆษณา 10.การโฆษณาผลตภณฑสขภาพทระบวากน/ใชแลวรกษาไดทกโรคและหายไดอยางรวดเรวเชอถอได

373 93.25 703 87.88 661 82.63 1737 86.85

รวม 400 100.00 800 100.00 800 100.00 2000 100.00

รอยละเฉลยรวม 85.90 84.40 79.56 82.77

จากขอมลในตารางท 4 สามารถอธบายเปนแผนภมแสดงขอมลภาพรวมของผทตอบถกในเรองความรเกยวกบการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพ แยกออกเปน 4 หมวด คอ หมวดอาหาร หมวดยา หมวดเครองสาอาง หมวดโฆษณา ซงการคานวณหารอยละเฉลยรวม คดจากสตร ดงน

คานวณจาก = จานวนผทตอบถกทงหมด ขอ

จานวนผใหขอมล จานวนขอ ขอ * 100

แทนคา = 1499 1413 1873 1669 1919 1770 1731 1569 1373 17372000 10 * 100

= 16,55320,000 * 100 = 82.765

หากเปนการคานวณแยกทละหมวดใหนาเฉพาะจานวนผทตอบถกในขอหมวดนนๆ มาคานวณเทานน กลาวคอ หมวดอาหารใหนาจานวนผทตอบถกในขอ 1, 2, 3 (รวม 3 ขอ) หมวดยาใหนาจานวนผทตอบถกในขอ 4, 5, 6 (รวม 3 ขอ) หมวดเครองสาอางใหนาจานวนผทตอบถกในขอ 7, 8, 9 (รวม 3 ขอ) และหมวดโฆษณาทมเพยงขอเดยวคอ ขอ 10 จงสามารถนาคารอยละของขอ 10 มาใชไดโดยไมตองมการคานวณ ดงแผนภม ดงน

หนา 33

แผนภมท 2 แสดงคารอยละเฉลยในภาพรวมของผทตอบถกในเรองความรเกยวกบการบรโภคและ การเลอกซอผลตภณฑสขภาพ (แยกเปนหมวด)

เมอพจารณาแยกทละหมวดเปนรายขอ พบวา ในหมวดอาหารทเปนความรเรองฉลากโภชนาการชวยใหเราทราบปรมาณสารอาหารทจะไดรบเมอเราบรโภคอาหารชนดนนๆ มผตอบถกสงกวาเรองอนๆ คอ รอยละ 93.65 สาหรบหมวดยา ความรเรองการเกบรกษายาทด ควรเกบใหพนจากแสงแดด และพนมอเดก มผตอบถกมากกวาเรองอนๆ คอ รอยละ 95.95 และหมวดเครองสาอางเปนความรเรองการซอเครองสาอาง เชน แปง ครมบารงผว ครมกนแดด นาหอม นายาระงบกลนกายทถกตองควรซอจากอนเทอรเนต ตลาดนด เพราะราคาถกคณภาพด และปลอดภย ซงเปนขอความทผดทมผตอบถกวาเปนขอความทผดสงกวาเรองอนๆ คอ รอยละ 86.55 ดงแผนภม ดงน

81.00

93.17

81.08

93.2585.90

81.8890.46

79.7187.88 84.40

77.00 86.21 74.46 82.63 79.56

79.75

89.30

77.88

86.8582.77

0.00

10.00

20.00

30.00

40.00

50.00

60.00

70.00

80.00

90.00

100.00

อาหาร ยา เครองสาอาง โฆษณา รอยละเฉลยรวม

รอยล

ะเฉล

ย แกนนา

สมาชก

นกเรยนทวไป

รวม 3 กลม

74.00 74.50

94.50

81.00

76.88 74.6394.13

81.88

73.50 64.75 92.75 77.00

74.95 70.65

93.6579.75

0.00

10.00

20.00

30.00

40.00

50.00

60.00

70.00

80.00

90.00

100.00

1 2 3 หมวดอาหาร

รอยล

ะ

แกนนา

สมาชก

นกเรยนทวไป

รวม 3 กลม

1 . ผ ล ต ภณฑ เ ส ร ม

อาหาร (เชน นามนตบ

ปลา โปรตนแคปซล

เปนตน) ไมใชยา จง

รกษาโรคไมได

2.นามนททอดอาหาร

แลว ถานามากรอง

จนใสกสามารถนา

ก ลบ ม า ใ ช ใ ห ม ไ ด

อยางปลอดภย

3.ฉลากโภชนาการชวย

ใหเ ราทราบปรมาณ

สารอาหารทจะไดร บ

เมอเราบรโภคอาหาร

ชนดนนๆ

หนา 34

แผนภมท 3 แสดงคารอยละผทตอบถกในเรองความรเกยวกบการบรโภคและการเลอกซอ ผลตภณฑสขภาพเปนรายขอในแตละหมวด

89.2598.00

92.25 93.17

86.1396.88 88.38 90.46

77.88 94.00 86.75 86.21

83.4595.95 88.50 89.30

0.00

10.00

20.00

30.00

40.00

50.00

60.00

70.00

80.00

90.00

100.00

4 5 6 หมวดยา

รอยล

ะ

แกนนา

สมาชก

นกเรยนทวไป

รวม 3 กลม

90.5083.75

69.00

81.08

87.13 80.00 72.00 79.71

84.00 74.25 65.13 74.46

86.5578.45

68.6577.88

0.00

10.00

20.00

30.00

40.00

50.00

60.00

70.00

80.00

90.00

100.00

7 8 9 หมวดเครองสาอาง

รอยล

ะ

แกนนา

สมาชก

นกเรยนทวไป

รวม 3 กลม

4 .ก า รกน ย า ช ดห รอ ย า

ล กกลอนท โฆษณาว า ม

สรรพคณรกษาโรคหลาย

โรคไดอยางรวดเรว มความ

เสยงสงทจะไดรบอนตราย

จากสารสเตยรอยด

5.การเกบรกษา

ยาทด ควรเกบให

พนจากแสงแดด

และพนมอเดก

6.การซอยาจากรถเร

แผงลอย มความเสยง

สงทจะไดยาปลอม

ห ร อ ย า ไ ม ไ ด

มาตรฐาน

7.การซอเครองสาอาง เชน

แปง ครมบารงผว ครมกนแดด

นาหอม นายาระงบกลนกายท

ถกตองควรซอจากอนเทอรเนต

ตลาดน ด เพ ร า ะ ร าคาถ ก

คณภาพด และปลอดภย

8.ไฮโดรควโนน

ปรอทแอมโมเนย

กรดวต ามน เ อ

เปนสารหามใช

ในเครองสาอาง

9 . เ ค ร อ ง ส า อ า ง ท

น า เ ข า จ า ก

ต า ง ป ร ะ เ ท ศ ไ ม

จา เ ปนตองมฉลาก

ภาษาไทย

หนา 35

ตอนท 3 ทศนคตตอการบรโภคผลตภณฑสขภาพ

ความเหนเรองทศนคตตอการบรโภคผลตภณฑสขภาพของกลมตวอยาง พบวา ในภาพรวมม 9 ขอความจาก 10 ขอความทนกเรยนมทศนคตไปในทางทถกตอง ยกเวนในขอความทกลาววา “อาหารเสรมมสารอาหารครบถวน สามารถกนทดแทนอาหารหลก 5 หมได”นกเรยนมทศนคตทไมแนใจ และเมอจดอนดบคาเฉลยในขอความทมทศนคตไปในทางทถกตองจากมากไปหานอย พบวา ขอความทวา “เมอเจบปวยควรกนยาตามทแพทยหรอเภสชกรแนะนา” และขอความทวา “ผลตภณฑทผานการรบรองจาก อย.สามารถเชอถอได” มคาเฉลยสงสดเทากนอยท 4.54 จากเตม 5.00 รองลงมา ขอความทวา “ขนมขบเคยวมประโยชนชวยเสรมใหรางกายไดคณคาสารอาหารครบถวน” มคาเฉลย 4.23 และขอความทวา “การซอยาทางอนเทอรเนตเปนวธการทสะดวก รวดเรว และปลอดภย” มคาเฉลย 4.18 ตามลาดบ ดงตารางตอไปน

ตารางท 5 : ทศนคตตอการบรโภคผลตภณฑสขภาพ

สถานภาพ รวม แกนนา อย.

นอย สมาชก อย.

นอย ไมไดเปนสมาชก

จานวน รอยละ

จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ

หมวดอาหาร 1.ขนมขบเคยวมประโยชนชวยเสรมใหรางกายไดคณคาสารอาหารครบถวน มทศนคตไมถกตองมาก 13 3.25 32 4.00 44 5.50 89 4.45 มทศนคตไมถกตอง 2 .50 17 2.13 20 2.50 39 1.95 มทศนคตไมแนใจ 40 10.00 76 9.50 94 11.75 210 10.50 มทศนคตทถกตอง 129 32.25 252 31.50 265 33.13 646 32.30 มทศนคตทถกตองมาก 216 54.00 423 52.88 377 47.13 1016 50.80

รวม 400 100.00 800 100.00 800 100.00 2000 100.00

คาเฉลย 4.33 4.27 4.14 4.23 S.D. 0.919 0.998 1.080 1.019 ระดบความเหน ถกตองมาก ถกตองมาก ถกตอง ถกตองมาก

หนา 36

ตารางท 5 : ทศนคตตอการบรโภคผลตภณฑสขภาพ (ตอ)

สถานภาพ รวม แกนนา อย.

นอย สมาชก อย.

นอย ไมไดเปนสมาชก

จานวน รอยละ

จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ

หมวดอาหาร 2.อาหารเสรมมสารอาหารครบถวน สามารถกนทดแทนอาหารหลก 5 หมได มทศนคตไมถกตองมาก 45 11.25 99 12.38 114 14.25 258 12.90 มทศนคตไมถกตอง 76 19.00 160 20.00 167 20.88 403 20.15 มทศนคตไมแนใจ 116 29.00 245 30.63 240 30.00 601 30.05 มทศนคตทถกตอง 136 34.00 206 25.75 198 24.75 540 27.00 มทศนคตทถกตองมาก 27 6.75 90 11.25 81 10.13 198 9.90

รวม 400 100.00 800 100.00 800 100.00 2000 100.00

คาเฉลย 3.06 3.04 2.96 3.01 S.D. 1.118 1.184 1.196 1.176 ระดบความเหน ไมแนใจ ไมแนใจ ไมแนใจ ไมแนใจ 3.ขอมลโภชนาการเปนขอมลทอานแลวเขาใจยาก จงทาใหไมอยากอาน มทศนคตไมถกตองมาก 10 2.50 30 3.75 56 7.00 96 4.80 มทศนคตไมถกตอง 38 9.50 87 10.88 109 13.63 234 11.70 มทศนคตไมแนใจ 83 20.75 177 22.13 186 23.25 446 22.30 มทศนคตทถกตอง 179 44.75 327 40.88 264 33.00 770 38.50 มทศนคตทถกตองมาก 90 22.50 179 22.38 185 23.13 454 22.70

รวม 400 100.00 800 100.00 800 100.00 2000 100.00

คาเฉลย 3.75 3.67 3.52 3.63 S.D. 0.989 1.054 1.186 1.100 ระดบความเหน ถกตอง ถกตอง ถกตอง ถกตอง  

   

หนา 37

ตารางท 5 : ทศนคตตอการบรโภคผลตภณฑสขภาพ (ตอ)

สถานภาพ รวม แกนนา อย.

นอย สมาชก อย.

นอย ไมไดเปนสมาชก

จานวน รอยละ

จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ

หมวดยา 4.การซอยาทางอนเทอรเนตเปนวธการทสะดวก รวดเรว และปลอดภย มทศนคตไมถกตองมาก 5 1.25 30 3.75 30 3.75 65 3.25 มทศนคตไมถกตอง 8 2.00 30 3.75 56 7.00 94 4.70 มทศนคตไมแนใจ 41 10.25 98 12.25 102 12.75 241 12.05 มทศนคตทถกตอง 118 29.50 256 32.00 241 30.13 615 30.75 มทศนคตทถกตองมาก 228 57.00 386 48.25 371 46.38 985 49.25

รวม 400 100.00 800 100.00 800 100.00 2000 100.00

คาเฉลย 4.39 4.17 4.08 4.18 S.D. 0.845 1.032 1.097 1.030 ระดบความเหน ถกตองมาก ถกตอง ถกตอง ถกตอง 5.ยาทคนอนกนแลวไดผลด แสดงวาเรากนแลวยอมไดผลดเชนกน มทศนคตไมถกตองมาก 8 2.00 52 6.50 61 7.63 121 6.05 มทศนคตไมถกตอง 19 4.75 57 7.13 91 11.38 167 8.35 มทศนคตไมแนใจ 149 37.25 285 35.63 267 33.38 701 35.05 มทศนคตทถกตอง 144 36.00 257 32.13 222 27.75 623 31.15 มทศนคตทถกตองมาก 80 20.00 149 18.63 159 19.88 388 19.40

รวม 400 100.00 800 100.00 800 100.00 2000 100.00

คาเฉลย 3.67 3.49 3.41 3.50 S.D. 0.915 1.075 1.151 1.081 ระดบความเหน ถกตอง ถกตอง ถกตอง ถกตอง

หนา 38

ตารางท 5 : ทศนคตตอการบรโภคผลตภณฑสขภาพ (ตอ)

สถานภาพ รวม แกนนา อย.

นอย สมาชก อย.

นอย ไมไดเปนสมาชก

จานวน รอยละ

จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ

หมวดยา 6.เมอเจบปวยควรกนยาตามทแพทยหรอเภสชกรแนะนา มทศนคตไมถกตองมาก 11 2.75 13 1.63 24 3.00 48 2.40 มทศนคตไมถกตอง 5 1.25 18 2.25 16 2.00 39 1.95 มทศนคตไมแนใจ 16 4.00 41 5.13 44 5.50 101 5.05 มทศนคตทถกตอง 84 21.00 159 19.88 171 21.38 414 20.70 มทศนคตทถกตองมาก 284 71.00 569 71.13 545 68.13 1398 69.90

รวม 400 100.00 800 100.00 800 100.00 2000 100.00

คาเฉลย 4.56 4.57 4.50 4.54 S.D. 0.856 0.824 0.917 0.869 ระดบความเหน ถกตองมาก ถกตองมาก ถกตองมาก ถกตองมาก หมวดเครองสาอาง 7.โฆษณาเครองสาอางทมดาราเปนพรเซนเตอรสามารถเชอถอไดวาใชแลวจะไดผลและปลอดภย

มทศนคตไมถกตองมาก 7 1.75 22 2.75 40 5.00 69 3.45 มทศนคตไมถกตอง 35 8.75 71 8.88 70 8.75 176 8.80 มทศนคตไมแนใจ 164 41.00 328 41.00 336 42.00 828 41.40 มทศนคตทถกตอง 132 33.00 242 30.25 226 28.25 600 30.00 มทศนคตทถกตองมาก 62 15.50 137 17.13 128 16.00 327 16.35

รวม 400 100.00 800 100.00 800 100.00 2000 100.00

คาเฉลย 3.52 3.50 3.42 3.47 S.D. 0.917 0.968 1.019 0.980 ระดบความเหน ถกตอง ถกตอง ถกตอง ถกตอง

หนา 39

ตารางท 5 : ทศนคตตอการบรโภคผลตภณฑสขภาพ (ตอ)

สถานภาพ รวม แกนนา อย.

นอย สมาชก อย.

นอย ไมไดเปนสมาชก

จานวน รอยละ

จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ

หมวดเครองสาอาง 8.การใชครมทาหนาขาว หรอยาฉดผวขาวกลตาไทโอนจะชวยใหผวขาวขนไดอยางถาวร มทศนคตไมถกตองมาก 7 1.75 23 2.88 29 3.63 59 2.95 มทศนคตไมถกตอง 12 3.00 49 6.13 47 5.88 108 5.40 มทศนคตไมแนใจ 95 23.75 196 24.50 207 25.88 498 24.90 มทศนคตทถกตอง 125 31.25 252 31.50 269 33.63 646 32.30 มทศนคตทถกตองมาก 161 40.25 280 35.00 248 31.00 689 34.45

รวม 400 100.00 800 100.00 800 100.00 2000 100.00

คาเฉลย 4.05 3.90 3.83 3.90 S.D. 0.958 1.044 1.049 1.032 ระดบความเหน ถกตอง ถกตอง ถกตอง ถกตอง หมวดการอานฉลากและความนาเชอถอของ อย. 9.การอานฉลากกอนซอทาใหเสยเวลาโดยไมจาเปน มทศนคตไมถกตองมาก 10 2.50 31 3.88 57 7.13 98 4.90 มทศนคตไมถกตอง 17 4.25 42 5.25 81 10.13 140 7.00 มทศนคตไมแนใจ 23 5.75 71 8.88 83 10.38 177 8.85 มทศนคตทถกตอง 135 33.75 269 33.63 231 28.88 635 31.75 มทศนคตทถกตองมาก 215 53.75 387 48.38 348 43.50 950 47.50

รวม 400 100.00 800 100.00 800 100.00 2000 100.00

คาเฉลย 4.32 4.17 3.92 4.10 S.D. 0.943 1.050 1.257 1.129 ระดบความเหน ถกตองมาก ถกตอง ถกตอง ถกตอง

หนา 40

ตารางท 5 : ทศนคตตอการบรโภคผลตภณฑสขภาพ (ตอ)

สถานภาพ รวม แกนนา อย.

นอย สมาชก อย.

นอย ไมไดเปนสมาชก

จานวน รอยละ

จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ

หมวดการอานฉลากและความนาเชอถอของ อย. 10.ผลตภณฑทผานการรบรองจากอย.สามารถเชอถอได มทศนคตไมถกตองมาก 7 1.75 15 1.88 19 2.38 41 2.05 มทศนคตไมถกตอง 5 1.25 13 1.63 24 3.00 42 2.10 มทศนคตไมแนใจ 22 5.50 49 6.13 47 5.88 118 5.90 มทศนคตทถกตอง 70 17.50 157 19.63 159 19.88 386 19.30 มทศนคตทถกตองมาก 296 74.00 566 70.75 551 68.88 1413 70.65

รวม 400 100.00 800 100.00 800 100.00 2000 100.00

คาเฉลย 4.61 4.56 4.50 4.54 S.D. 0.797 0.832 0.913 0.859 ระดบความเหน ถกตองมาก ถกตองมาก ถกตองมาก ถกตองมาก

เมอพจารณาแยกทละหมวดเปนรายขอ พบวา หมวดอาหารในขอทมขอความวา “ขนมขบเคยวมประโยชนชวยเสรมใหรางกายไดคณคาสารอาหารครบถวน” สวนใหญมความเหนทไมเหนดวย ซงเปนทศนคตในทางทถกตอง มคาเฉลยสงกวาขอความอนๆ อยท 4.23 (ระดบความเหนถกตองมาก) สวนหมวดยา ขอความทวา “เมอเจบปวยควรกนยาตามทแพทยหรอเภสชกรแนะนา” สวนใหญมความเหนทเหนดวย ซงเปนทศนคตในทางทถกตอง มคาเฉลยสงกวาขอความอนๆ อยท 4.54 (ระดบความเหนถกตองมาก) หมวดเครองสาอางขอความทวา “การใชครมทาหนาขาว หรอยาฉดผวขาวกลตาไทโอนจะชวยใหผวขาวขนไดอยางถาวร”สวนใหญมความเหนทไมเหนดวย ซงเปนทศนคตในทางทถกตอง มคาเฉลยสงกวาขอความอนๆ อยท 3.90 (ระดบความเหนถกตอง) สาหรบขอความ “การอานฉลากกอนซอทาใหเสยเวลาโดยไมจาเปน” มคาเฉลย 4.10 (ระดบความเหนถกตอง) และขอความ “ผลตภณฑทผานการรบรอง จาก อย. สามารถเชอถอได” มคาเฉลย 4.54 (ระดบความเหนถกตองมาก) ดงแผนภม ดงน

หนา 41

 

 

 

 

 

4.33

3.063.75

4.27

3.043.67

4.14

2.963.52

4.23

3.01

3.63

0

0.5

1

1.5

2

2.5

3

3.5

4

4.5

5

1 2 3

คาเฉลย

หมวดอาหาร

แกนนา

สมาชก

นกเรยนทวไป

รวม 3 กลม

4.393.67

4.564.17

3.49

4.574.08

3.41

4.5

4.18

3.5

4.54

0

0.5

1

1.5

2

2.5

3

3.5

4

4.5

5

4 5 6

คาเฉลย

หมวดยา

แกนนา

สมาชก

นกเรยนทวไป

รวม 3 กลม

1.ขนมขบเคยวมประโยชน

ช วย เสรม ใหร า งกายได

คณคาสารอาหารครบถวน

2.อาหารเสรม (เชน ซปไกสกด แคปซล

หรอ สารสกดจากผลไมหรอผก เปนตน)

มสารอาหารครบถวน สามารถกน

ทดแทนอาหารหลก 5 หมได

3.ขอมลโภชนาการเปน

ขอมลทอานแลวเขาใจยาก

จงทาใหไมอยากอาน

6.เมอเจบปวยควรกนยาตามท

แพทยหรอเภสชกรแนะนา 

5.ยาทคนอนกนแลวไดผลด

แสดงว า เ ร ากน แล ว ย อ ม

ไดผลดเชนกน

4.การซอยาทางอนเทอรเนต

เปนวธการทสะดวก รวดเรว

และปลอดภย 

หนา 42

 

 

 

แผนภมท 4 แสดงคาเฉลยระดบความเหนเรองทศนคตตอการบรโภคผลตภณฑสขภาพเปนรายขอ

ในแตละหมวด

3.524.05

3.53.9

3.423.83

3.473.9

0

0.5

1

1.5

2

2.5

3

3.5

4

4.5

5

7 8

คาเฉลย

หมวดเครองสาอาง

แกนนา

สมาชก

นกเรยนทวไป

รวม 3 กลม

4.32 4.614.17

4.563.92

4.5

4.14.54

0

0.5

1

1.5

2

2.5

3

3.5

4

4.5

5

9 10

คาเฉลย

หมวดอนๆ

แกนนา

สมาชก

นกเรยนทวไป

รวม 3 กลม

8.การใชครมทาหนาขาว หรอยาฉดผวขาวก

ลตาไทโอนจะชวยใหผวขาวขนไดอยางถาวร

7.โฆษณาเครองสาอางทมดาราเปนพรเซนเตอร

สามารถเชอถอไดวาใชแลวจะไดผลและปลอดภย

9.การอานฉลากกอนซอทาใหเสยเวลาโดยไม

จาเปน 

10 .ผลตภณฑทผ านการรบรอง จาก อย .

สามารถเชอถอได

หนา 43

ตอนท 4 พฤตกรรมการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพ

ภาพรวมของการมพฤตกรรมทเหมาะสมในการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพทง 10 ขอของนกเรยน 3 กลมมรอยละเฉลยรวม 76.51 สวนการมพฤตกรรมทเหมาะสมในการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพในรายขอ พบวา นกเรยนมพฤตกรรมเหมาะสมในการเลอกซอผลตภณฑอาหารทมเครองหมาย อย. มากทสดโดยมรอยละเฉลย 90.95 รองลงมา มพฤตกรรมเหมาะสมในประเดนการกนอาหารทอดทนามนมสดาขนหนด รอยละเฉลย 83.50 และมพฤตกรรมเหมาะสมในประเดนการซอยาจากรถเร ตลาดนด แผงลอย รอยละเฉลย 83.25 ตามลาดบ เมอพจารณาแยกทละกลม ปรากฏวา กลมนกเรยนแกนนามพฤตกรรมทเหมาะสมในการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพรอยละเฉลยสงสด คอ 81.83 กลมนกเรยนทเปนสมาชก มรอยละเฉลย 76.96 และกลมนกเรยนทวไป มรอยละเฉลย 73.40 ดงตารางตอไปน

ตารางท 6 : พฤตกรรมการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพ

สถานภาพ รวม แกนนา อย.นอย สมาชก อย.นอย ไมไดเปนสมาชก

จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ

หมวดอาหาร 1.กนอาหารทอดทนามนมสดาขนหนด มพฤตกรรมไมเหมาะสมมาก

(กนทกครง) 1 .25 11 1.38 21 2.63 33 1.65

มพฤตกรรมไมเหมาะสม (กนเกอบทกครง)

4 1.00 13 1.63 20 2.50 37 1.85

มพฤตกรรมไมคอยเหมาะสม (กนบางครง)

50 12.50 117 14.63 93 11.63 260 13.00

มพฤตกรรมคอนขางเหมาะสม(กนนานๆ ครง)

86 21.50 178 22.25 150 18.75 414 20.70

มพฤตกรรมเหมาะสม (ไมกนเลย) 259 64.75 481 60.13 516 64.50 1256 62.80 รวม 400 100.00 800 100.00 800 100.00 2000 100.00

ผลพฤตกรรมระดบเหมาะสม (กนนานๆ ครงและไมกนเลย) คดเปนรอยละเฉลย

แตละกลม 86.25 82.38 83.25 83.50 เฉพาะแกนนาและสมาชกรวมกน 83.67

หนา 44

ตารางท 6 : พฤตกรรมการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพ (ตอ)

สถานภาพ รวม แกนนา อย.นอย สมาชก อย.นอย ไมไดเปนสมาชก

จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ

2.เลอกซอผลตภณฑอาหารทมเครองหมาย อย. มพฤตกรรมไมเหมาะสมมาก

(ไมทาเลย) 2 .25 17 2.13 19 .95

มพฤตกรรมไมเหมาะสม (ทานานๆ ครง)

2 .50 16 2.00 13 1.63 31 1.55

มพฤตกรรมไมคอยเหมาะสม (ทาบางครง)

15 3.75 56 7.00 60 7.50 131 6.55

มพฤตกรรมคอนขางเหมาะสม(ทาเกอบทกครง)

88 22.00 233 29.13 193 24.13 514 25.70

มพฤตกรรมเหมาะสม (ทาทกครง) 295 73.8 493 61.6 517 64.6 1305 65.3 รวม 400 100.00 800 100.00 800 100.00 2000 100.00

ผลพฤตกรรมระดบเหมาะสม (ทาทกครงและทาเกอบทกครง) คดเปนรอยละเฉลย

แตละกลม 95.75 90.75 88.75 90.95 เฉพาะแกนนาและสมาชกรวมกน 92.42 3.อานขอมลโภชนาการ เชน ปรมาณไขมน นาตาล หรอโปรตน บนฉลากหวานมนเคม (ฉลาก GDA) กอนเลอกซออาหาร มพฤตกรรมไมเหมาะสมมาก

(ไมทาเลย) 3 .75 14 1.75 16 2.00 33 1.65

มพฤตกรรมไมเหมาะสม (ทานานๆ ครง)

22 5.50 56 7.00 53 6.63 131 6.55

มพฤตกรรมไมคอยเหมาะสม (ทาบางครง)

94 23.50 213 26.63 234 29.25 541 27.05

มพฤตกรรมคอนขางเหมาะสม(ทาเกอบทกครง)

140 35.00 250 31.25 264 33.00 654 32.70

มพฤตกรรมเหมาะสม (ทาทกครง) 141 35.25 267 33.38 233 29.13 641 32.05 รวม 400 100.00 800 100.00 800 100.00 2000 100.00

ผลพฤตกรรมระดบเหมาะสม (ทาทกครง และทาเกอบทกครง) คดเปนรอยละเฉลย แตละกลม 70.25 64.63 62.13 64.75 เฉพาะแกนนาและสมาชกรวมกน 66.50

หนา 45

ตารางท 6 : พฤตกรรมการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพ (ตอ)

สถานภาพ รวม แกนนา อย.นอย สมาชก อย.นอย ไมไดเปนสมาชก

จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ

หมวดยา 4.เมอเจบปวยนองไปพบแพทย หรอซอยาจากรานขายยาทมใบอนญาต มพฤตกรรมไมเหมาะสมมาก

(ไมทาเลย) 4 1.00 10 1.25 30 3.75 44 2.20

มพฤตกรรมไมเหมาะสม (ทานานๆ ครง)

16 4.00 44 5.50 56 7.00 116 5.80

มพฤตกรรมไมคอยเหมาะสม (ทาบางครง)

70 17.50 145 18.13 133 16.63 348 17.40

มพฤตกรรมคอนขางเหมาะสม(ทาเกอบทกครง)

113 28.25 222 27.75 198 24.75 533 26.65

มพฤตกรรมเหมาะสม (ทาทกครง) 197 49.25 379 47.38 383 47.88 959 47.95 รวม 400 100.00 800 100.00 800 100.00 2000 100.00

ผลพฤตกรรมระดบเหมาะสม (ทาทกครง และทาเกอบทกครง) คดเปนรอยละเฉลย แตละกลม 77.50 75.13 72.63 74.60 เฉพาะแกนนาและสมาชกรวมกน 75.92 5.ซอยาจากรถเร ตลาดนด แผงลอย มพฤตกรรมไมเหมาะสมมาก

(ทาทกครง) 6 1.50 17 2.13 25 3.13 48 2.40

มพฤตกรรมไมเหมาะสม (ทาเกอบทกครง)

12 3.00 25 3.13 43 5.38 80 4.00

มพฤตกรรมไมคอยเหมาะสม (ทาบางครง)

30 7.50 91 11.38 86 10.75 207 10.35

มพฤตกรรมคอนขางเหมาะสม(ทานานๆ ครง)

68 17.00 144 18.00 132 16.50 344 17.20

มพฤตกรรมเหมาะสม (ไมทาเลย) 284 71.00 523 65.38 514 64.25 1321 66.05 รวม 400 100.00 800 100.00 800 100.00 2000 100.00

ผลพฤตกรรมระดบเหมาะสม (ทานานๆ ครงและไมทาเลย) คดเปนรอยละเฉลย แตละกลม 88.00 83.38 80.75 83.25 เฉพาะแกนนาและสมาชกรวมกน 84.92

หนา 46

ตารางท 6 : พฤตกรรมการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพ (ตอ)

สถานภาพ รวม แกนนา อย.นอย สมาชก อย.นอย ไมไดเปนสมาชก

จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ

6.กอนกนยาสงเกตลกษณะของยา เชน ส กลน และบรรจภณฑ มพฤตกรรมไมเหมาะสมมาก

(ไมทาเลย) 8 2.00 37 4.63 58 7.25 103 5.15

มพฤตกรรมไมเหมาะสม (ทานานๆ ครง)

16 4.00 54 6.75 48 6.00 118 5.90

มพฤตกรรมไมคอยเหมาะสม (ทาบางครง)

70 17.50 140 17.50 168 21.00 378 18.90

มพฤตกรรมคอนขางเหมาะสม(ทาเกอบทกครง)

83 20.75 224 28.00 175 21.88 482 24.10

มพฤตกรรมเหมาะสม (ทาทกครง) 223 55.75 345 43.13 351 43.88 919 45.95 รวม 400 100.00 800 100.00 800 100.00 2000 100.00

ผลพฤตกรรมระดบเหมาะสม (ทาทกครง และทาเกอบทกครง) คดเปนรอยละเฉลย แตละกลม 76.50 71.13 65.75 70.05 เฉพาะแกนนาและสมาชกรวมกน 72.92 หมวดเครองสาอาง 7.เลอกซอเครองสาอางทมฉลากภาษาไทยและบนฉลากมรายละเอยดทจาเปน เชน สารทเปนสวนผสม และผผลต

มพฤตกรรมไมเหมาะสมมาก (ไมทาเลย)

25 6.25 68 8.50 73 9.13 166 8.30

มพฤตกรรมไมเหมาะสม (ทานานๆ ครง)

26 6.50 55 6.88 63 7.88 144 7.20

มพฤตกรรมไมคอยเหมาะสม (ทาบางครง)

56 14.00 141 17.63 168 21.00 365 18.25

มพฤตกรรมคอนขางเหมาะสม(ทาเกอบทกครง)

119 29.75 249 31.13 207 25.88 575 28.75

มพฤตกรรมเหมาะสม (ทาทกครง) 174 43.50 287 35.88 289 36.13 750 37.50 รวม 400 100.00 800 100.00 800 100.00 2000 100.00

ผลพฤตกรรมระดบเหมาะสม (ทาทกครง และทาเกอบทกครง) คดเปนรอยละเฉลย แตละกลม 73.25 67.00 62.00 66.25 เฉพาะแกนนาและสมาชกรวมกน 69.08

หนา 47

ตารางท 6 : พฤตกรรมการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพ (ตอ)

สถานภาพ รวม แกนนา อย.นอย สมาชก อย.นอย ไมไดเปนสมาชก

จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ

8.ซอหรอใชผลตภณฑสขภาพตามทมโฆษณาสรรพคณจงใจ เชน กนแลวฉลาด กนแลวขาว กนแลวผอม มพฤตกรรมไมเหมาะสมมาก

(ทาทกครง) 12 3.00 42 5.25 52 6.50 106 5.30

มพฤตกรรมไมเหมาะสม (ทาเกอบทกครง)

15 3.75 60 7.50 50 6.25 125 6.25

มพฤตกรรมไมคอยเหมาะสม (ทาบางครง)

51 12.75 105 13.13 128 16.00 284 14.20

มพฤตกรรมคอนขางเหมาะสม(ทานานๆ ครง)

82 20.50 147 18.38 144 18.00 373 18.65

มพฤตกรรมเหมาะสม (ไมทาเลย) 240 60.00 446 55.75 426 53.25 1112 55.60 รวม 400 100.00 800 100.00 800 100.00 2000 100.00

ผลพฤตกรรมระดบเหมาะสม (ทานานๆ ครงและไมทาเลย) คดเปนรอยละเฉลย แตละกลม 80.50 74.13 71.25 74.25 เฉพาะแกนนาและสมาชกรวมกน 76.25 หมวดการอานฉลาก 9.อานฉลากเพอด วนผลต วนหมดอาย สวนผสม หรอ วธใช กอนซอหรอใชผลตภณฑสขภาพ มพฤตกรรมไมเหมาะสมมาก

(ไมทาเลย) 4 1.00 11 1.38 23 2.88 38 1.90

มพฤตกรรมไมเหมาะสม (ทานานๆ ครง)

14 3.50 20 2.50 51 6.38 85 4.25

มพฤตกรรมไมคอยเหมาะสม (ทาบางครง)

27 6.75 94 11.75 120 15.00 241 12.05

มพฤตกรรมคอนขางเหมาะสม(ทาเกอบทกครง)

90 22.50 180 22.50 151 18.88 421 21.05

มพฤตกรรมเหมาะสม (ทาทกครง) 265 66.25 495 61.88 455 56.88 1215 60.75 รวม 400 100.00 800 100.00 800 100.00 2000 100.00

ผลพฤตกรรมระดบเหมาะสม (ทาทกครง และทาเกอบทกครง) คดเปนรอยละเฉลย แตละกลม 88.75 84.38 75.75 81.80 เฉพาะแกนนาและสมาชกรวมกน 85.83

หนา 48

ตารางท 6 : พฤตกรรมการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพ (ตอ)

สถานภาพ รวม แกนนา อย.นอย สมาชก อย.นอย ไมไดเปนสมาชก

จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ

10.ปฏบตตามคาแนะนาทระบบนฉลากผลตภณฑอาหาร ยา และเครองสาอางอยางเครงครด มพฤตกรรมไมเหมาะสมมาก

(ไมทาเลย) 28 7.00 52 6.50 69 8.63 149 7.45

มพฤตกรรมไมเหมาะสม (ทานานๆ ครง)

5 1.25 31 3.88 47 5.88 83 4.15

มพฤตกรรมไมคอยเหมาะสม (ทาบางครง)

41 10.25 103 12.88 110 13.75 254 12.70

มพฤตกรรมคอนขางเหมาะสม(ทาเกอบทกครง)

99 24.75 196 24.50 175 21.88 470 23.50

มพฤตกรรมเหมาะสม (ทาทกครง) 227 56.75 418 52.25 399 49.88 1044 52.20 รวม 400 100.00 800 100.00 800 100.00 2000 100.00

ผลพฤตกรรมระดบเหมาะสม (ทาทกครง และทาเกอบทกครง) คดเปนรอยละเฉลย แตละกลม 81.50 76.75 71.75 75.70 เฉพาะแกนนาและสมาชกรวมกน 78.33 รอยละเฉลยรวมแตละกลม 81.83 76.96 73.40 76.51 รอยละเฉลยรวมเฉพาะแกนนาและสมาชก อย. นอยรวมกน

78.58

จากขอมลในตารางท 6 สามารถอธบายเปนแผนภมแสดงพฤตกรรมการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพ แยกออกเปน 3 กลม ไดแก กลมนกเรยนแกนนา อย.นอย กลมนกเรยนทเปนสมาชก อย.นอย และกลมนกเรยนทวไป ดงแผนภม ดงน

หนา 49

 

 

 

 

 

 

 

86.2595.75

70.2577.5

8876.5 73.25

80.588.75

81.5 81.83

83.5

90.95

64.75

74.6

83.25

70.0566.25

74.25

81.875.7 76.51

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 รวมทกขอ

ผลพฤ

ตกรรมร

ะดบเหม

าะสม

: รอ

ยละเฉล

ย

กลมนกเรยนแกนนา อย.นอย

82.3890.75

64.6375.13

83.3871.13 67

74.1384.38

76.75 76.96

83.5

90.95

64.75

74.6

83.25

70.0566.25

74.25

81.875.7 76.51

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 รวมทกขอ

ผลพฤ

ตกรรมร

ะดบเหม

าะสม

: รอ

ยละเฉล

ย

กลมนกเรยนทเปนสมาชก

อย.นอย

1.กนอาหาร

ทอดทนามนม

สดาขนหนด

2.เลอกซอ

ผลตภณฑอาหารท

มเครองหมาย อย.

3.อานขอมล

โภชนาการ กอน

เลอกซออาหาร

4.เมอเจบปวย

นองไปพบ

แพทย หรอซอ

ยาจากรานขาย

ยาทมใบอนญาต

5.ซอยาจากรถ

เร ตลาดนด

แผงลอย 6.กอนกนยา

สงเกตลกษณะ

ของยา เชน ส

กลน และบรรจ

ภณฑ

7.เลอกซอเครองสาอาง

ทมฉลากภาษาไทย

และบนฉลากม

รายละเอยดทจาเปน 8.ซอหรอใช

ผลตภณฑสขภาพ

ตามทมโฆษณา

สรรพคณจงใจ

9.อานฉลากเพอด

วนผลต วน

หมดอาย สวนผสม

หรอ วธใช กอนซอ

หรอใชผลตภณฑ

10.ปฏบตตาม

คาแนะนาทระบบน

ฉลากผลตภณฑ

อาหาร ยา และ

เครองสาอางอยาง

เครงครด

รวม 3 กลม

1.กนอาหาร

ทอดทนามนม

สดาขนหนด

2.เลอกซอ

ผลตภณฑอาหารท

มเครองหมาย อย.

3.อานขอมล

โภชนาการ กอน

เลอกซออาหาร

4.เมอเจบปวย

นองไปพบ

แพทย หรอซอ

ยาจากรานขาย

ยาทมใบอนญาต

5.ซอยาจากรถ

เร ตลาดนด

แผงลอย 6.กอนกนยา

สงเกตลกษณะ

ของยา เชน ส

กลน และบรรจ

ภณฑ

7.เลอกซอเครองสาอาง

ทมฉลากภาษาไทย

และบนฉลากม

รายละเอยดทจาเปน 8.ซอหรอใช

ผลตภณฑสขภาพ

ตามทมโฆษณา

สรรพคณจงใจ

9.อานฉลากเพอด

วนผลต วน

หมดอาย สวนผสม

หรอ วธใช กอนซอ

หรอใชผลตภณฑ

10.ปฏบตตาม

คาแนะนาทระบบน

ฉลากผลตภณฑ

อาหาร ยา และ

เครองสาอางอยาง

เครงครด

รวม 3 กลม

หนา 50

 

แผนภมท 5 แสดงคารอยละเฉลยพฤตกรรมการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพของ ผลพฤตกรรมระดบเหมาะสม (ทาทกครงและทาเกอบทกครง) เปนรายขอในแตละกลม

เมอพจารณาเฉพาะนกเรยน อย.นอย คอ กลมนกเรยนแกนนารวมกบกลมนกเรยนทเปนสมาชก อย.นอยแลว พบวา ทงสองกลมมพฤตกรรมในระดบทเหมาะสมรวมรอยละเฉลย 78.58 โดยนกเรยน อย.นอยมพฤตกรรมเหมาะสมในการเลอกซอผลตภณฑอาหารทมเครองหมาย อย. มากทสดในรอยละเฉลย 92.42 รองลงมา นกเรยน อย.นอยมพฤตกรรมเหมาะสมในการอานฉลากเพอด วนผลต วนหมดอาย สวนผสม หรอ วธใช กอนซอหรอใชผลตภณฑสขภาพในรอยละเฉลย 85.83 และนกเรยน อย.นอยมพฤตกรรมเหมาะสมในเรองการซอยาจากรถเร ตลาดนด แผงลอยในรอยละเฉลย 84.92 ตามลาดบ ดงแผนภม ดงน  

83.25 88.75

62.1372.63

80.75

65.75 6271.25 75.75 71.75 73.4

83.5

90.95

64.75

74.6

83.25

70.0566.25

74.25

81.875.7 76.51

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 รวมทกขอ

ผลพฤ

ตกรรมร

ะดบเหม

าะสม

: รอ

ยละเฉล

ย

กลมนกเรยนทวไป

1.กนอาหาร

ทอดทนามนม

สดาขนหนด

2.เลอกซอ

ผลตภณฑอาหารท

มเครองหมาย อย.

3.อานขอมล

โภชนาการ กอน

เลอกซออาหาร

4.เมอเจบปวย

นองไปพบ

แพทย หรอซอ

ยาจากรานขาย

ยาทมใบอนญาต

5.ซอยาจากรถ

เร ตลาดนด

แผงลอย 6.กอนกนยา

สงเกตลกษณะ

ของยา เชน ส

กลน และบรรจ

ภณฑ

7.เลอกซอเครองสาอาง

ทมฉลากภาษาไทย

และบนฉลากม

รายละเอยดทจาเปน 8.ซอหรอใช

ผลตภณฑสขภาพ

ตามทมโฆษณา

สรรพคณจงใจ

9.อานฉลากเพอด

วนผลต วน

หมดอาย สวนผสม

หรอ วธใช กอนซอ

หรอใชผลตภณฑ

10.ปฏบตตาม

คาแนะนาทระบบน

ฉลากผลตภณฑ

อาหาร ยา และ

เครองสาอางอยาง

เครงครด

รวม 3 กลม

หนา 51

 

 

 

 

 

แผนภมท 6 แสดงคารอยละเฉลยพฤตกรรมการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพของ ผลพฤตกรรมระดบเหมาะสม (ทาทกครงและทาเกอบทกครง) เปนรายขอในกลมนกเรยนแกนนา

รวมกบทเปนสมาชก อย.นอย

ทงน หากพจารณาเปรยบเทยบกบเกณฑการประเมนความสาเรจของการดาเนนโครงการทกาหนดไววา ความสาเรจของการดาเนนงานดท นกเรยนแกนนา อย.นอยและนกเรยนทเปนสมาชก อย. นอยตองมพฤตกรรมการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพทเหมาะสมไมนอยกวารอยละ 75 นน จงสามารถสรปไดวา โครงการดงกลาวบรรลเปาหมายตามเกณฑทกาหนด

ตอนท 5 ปจจยทมอทธพลตอการบรโภคผลตภณฑสขภาพ

1. ปจจยทมอทธพลตอการบรโภคอาหารเสรมเพอบารงสมอง เพมความจา ลดความอวนชวยใหผวขาว พบวา นกเรยนทเคยเลอกซอ เลอกกนอาหารเสรม เพอบารงสมอง เพมความจา ลดความอวน ชวยใหผวขาวมรอยละ 65.15 ขณะทไมเคยซอ ไมเคยกนมรอยละ 34.85 และปจจยทระบวามอทธพลตอการซอ การกนอาหารเสรมของนกเรยนทเคยเลอกซอเลอกกนสวนใหญม

83.6792.42

66.575.92

84.9272.92 69.08

76.2585.83

78.33 78.58

83.5

90.95

64.75

74.6

83.25

70.0566.25

74.25

81.875.7 76.51

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 รวมทกขอ

ผลพฤ

ตกรรมร

ะดบเหม

าะสม

: เฉลย

รอยล

ะ

กลมนกเรยนแกนนารวมกบทเปนสมาชก อย.นอย

1.กนอาหาร

ทอดทนามนม

สดาขนหนด

2.เลอกซอ

ผลตภณฑอาหารท

มเครองหมาย อย.

3.อานขอมล

โภชนาการ กอน

เลอกซออาหาร

4.เมอเจบปวย

นองไปพบ

แพทย หรอซอ

ยาจากรานขาย

ยาทมใบอนญาต

5.ซอยาจากรถ

เร ตลาดนด

แผงลอย 6.กอนกนยา

สงเกตลกษณะ

ของยา เชน ส

กลน และบรรจ

ภณฑ

7.เลอกซอเครองสาอาง

ทมฉลากภาษาไทย

และบนฉลากม

รายละเอยดทจาเปน 8.ซอหรอใช

ผลตภณฑสขภาพ

ตามทมโฆษณา

สรรพคณจงใจ

9.อานฉลากเพอด

วนผลต วน

หมดอาย สวนผสม

หรอ วธใช กอนซอ

หรอใชผลตภณฑ

10.ปฏบตตาม

คาแนะนาทระบบน

ฉลากผลตภณฑ

อาหาร ยา และ

เครองสาอางอยาง

เครงครด

รวม 3 กลม

หนา 52

อทธพลระดบปานกลาง ไดแก โฆษณา คร/โรงเรยน บคคลในบาน และการลดแลกแจกแถม ตามลาดบ สวนเพอนมอทธพลนอยตอการเลอกซอ เลอกกนอาหารเสรมของนกเรยนกลมน ดงตารางตอไปน ตารางท 7 : ปจจยทมอทธพลตอการบรโภคอาหารเสรมเพอบารงสมอง เพมความจา ลดความอวน

ชวยใหผวขาว

สถานภาพ รวม แกนนา อย.

นอย สมาชก อย.

นอย ไมไดเปนสมาชก

จานวน รอยละ

จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ

การเลอกซอ เลอกกนอาหารเสรม เพอบารงสมอง เพมความจา ลดความอวน ชวยใหผวขาว เคยซอ/กน 265 66.25 511 63.88 527 65.88 1303 65.15 ไมเคยซอ/กน 135 33.75 289 36.12 273 34.12 697 34.85

รวม 400 100.00 800 100.00 800 100.00 2000 100.00 ปจจยทมอทธพลตอการซอ การกนอาหารเสรม เพอบารงสมอง เพมความจา ลดความอวน ชวยใหผวขาว

บคคลในบาน มอทธพลนอยทสด 79 29.81 140 27.40 138 26.19 357 27.40 มอทธพลนอย 44 16.60 100 19.57 74 14.04 218 16.73 มอทธพลปานกลาง 63 23.77 133 26.03 172 32.64 368 28.24 มอทธพลมาก 41 15.47 69 13.50 66 12.52 176 13.51 มอทธพลมากทสด 38 14.34 69 13.50 77 14.61 184 14.12

รวม 265 100.00 511 100.00 527 100.00 1303 100.00 คาเฉลย 2.68 2.66 2.75 2.70 S.D. 1.411 1.362 1.357 1.370 ระดบความเหนมอทธพล ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง เพอน มอทธพลนอยทสด 76 28.68 154 30.14 156 29.60 386 29.62 มอทธพลนอย 49 18.49 98 19.18 76 14.42 223 17.11 มอทธพลปานกลาง 73 27.55 141 27.59 144 27.32 358 27.48 มอทธพลมาก 53 20.00 78 15.26 108 20.49 239 18.34 มอทธพลมากทสด 14 5.28 40 7.83 43 8.16 97 7.44

รวม 265 100.00 511 100.00 527 100.00 1303 100.00 คาเฉลย 2.55 2.51 2.63 2.57 S.D. 1.243 1.277 1.314 1.286 ระดบความเหนมอทธพล นอย นอย ปานกลาง นอย  

หนา 53

ตารางท 7 : ปจจยทมอทธพลตอการบรโภคอาหารเสรมเพอบารงสมอง เพมความจา ลดความอวน ชวยใหผวขาว (ตอ)

สถานภาพ รวม แกนนา อย.

นอย สมาชก อย.

นอย ไมไดเปนสมาชก

จานวน รอยละ

จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ

คร/โรงเรยน มอทธพลนอยทสด 72 27.17 158 30.92 130 24.67 360 27.63 มอทธพลนอย 51 19.25 89 17.42 77 14.61 217 16.65 มอทธพลปานกลาง 70 26.42 108 21.14 135 25.62 313 24.02 มอทธพลมาก 52 19.62 90 17.61 101 19.17 243 18.65 มอทธพลมากทสด 20 7.55 66 12.92 84 15.94 170 13.05

รวม 265 100.00 511 100.00 527 100.00 1303 100.00 คาเฉลย 2.61 2.64 2.87 2.73 S.D. 1.278 1.407 1.396 1.381 ระดบความเหนมอทธพล ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง โฆษณา มอทธพลนอยทสด 58 21.89 153 29.94 133 25.24 344 26.40 มอทธพลนอย 54 20.38 91 17.81 97 18.41 242 18.57 มอทธพลปานกลาง 59 22.26 105 20.55 123 23.34 287 22.03 มอทธพลมาก 46 17.36 103 20.16 85 16.13 234 17.96 มอทธพลมากทสด 48 18.11 59 11.55 89 16.89 196 15.04

รวม 265 100.00 511 100.00 527 100.00 1303 100.00 คาเฉลย 2.89 2.66 2.81 2.77 S.D. 1.405 1.387 1.414 1.404 ระดบความเหนมอทธพล ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง การลดแลก มอทธพลนอยทสด 80 30.19 164 32.09 141 26.76 385 29.55 แจกแถม มอทธพลนอย 37 13.96 91 17.81 89 16.89 217 16.65 มอทธพลปานกลาง 65 24.53 100 19.57 136 25.81 301 23.10 มอทธพลมาก 34 12.83 98 19.18 82 15.56 214 16.42 มอทธพลมากทสด 49 18.49 58 11.35 79 14.99 186 14.27

รวม 265 100.00 511 100.00 527 100.00 1303 100.00 คาเฉลย 2.75 2.60 2.75 2.69 S.D. 1.471 1.397 1.391 1.411 ระดบความเหนมอทธพล ปานกลาง นอย ปานกลาง ปานกลาง

หนา 54

จากขอมลในตารางท 7 สามารถอธบายเปนแผนภมแสดงสดสวนนกเรยนทเคยเลอกซอ เลอกกนอาหารเสรม เพอบารงสมอง เพมความจา ลดความอวน ชวยใหผวขาว และปจจยทมอทธพลตอการบรโภคอาหารเสรม ดงแผนภม ดงน

 

 

 

แผนภมท 7 แสดงสดสวนนกเรยนทเคยเลอกซอ เลอกกนอาหารเสรม และคาเฉลยของปจจยทมอทธพลตอการบรโภคอาหารเสรม

2. ปจจยทมอทธพลตอการบรโภคขนมขบเคยว แฮมเบอรเกอร พซซา บะหมกงสาเรจรป พบวา นกเรยนทเคยเลอกซอ เลอกกนขนมขบเคยว แฮมเบอรเกอร พซซา บะหมกงสาเรจรปมรอยละ 97.80 ขณะทไมเคยซอ ไมเคยกนมรอยละ 2.20 และปจจยทระบวามอทธพลตอการซอ การกนขนมขบเคยว แฮมเบอรเกอร พซซา บะหมกงสาเรจรปของนกเรยนทเคยเลอกซอ เลอกกนสวนใหญม

เคยซอ/กน 65.15 %

ไมเคยซอ/กน 34.85 %

2.68 2.55 2.612.89 2.752.66 2.51 2.64 2.66 2.62.75 2.63

2.87 2.81 2.75

2.72.57

2.73 2.77 2.69

0

0.5

1

1.5

2

2.5

3

3.5

4

บคคลในบาน เพอน คร/โรงเรยน โฆษณา การลดแลกแจกแถม

คาเฉลย

ปจจยทมอทธพล

แกนนา

สมาชก

นร.ทวไป

รวม 3 กลม

หนา 55

อทธพลระดบปานกลาง ไดแก บคคลในบาน เพอน โฆษณา และการลดแลกแจกแถม ตามลาดบ สวนคร/โรงเรยนมอทธพลนอยตอการเลอกซอ เลอกกนของนกเรยนกลมน ดงตารางตอไปน

ตารางท 8 : ปจจยทมอทธพลตอการบรโภคขนมขบเคยว แฮมเบอรเกอร พซซา บะหมกงสาเรจรป

สถานภาพ รวม แกนนา อย.

นอย สมาชก อย.

นอย ไมไดเปนสมาชก

จานวน รอยละ

จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ

การเลอกซอ เลอกกนขนมขบเคยว แฮมเบอรเกอร พซซา บะหมกงสาเรจรป เคยซอ/กน 396 99.00 776 97.00 784 98.00 1956 97.80 ไมเคยซอ/กน 4 1.00 24 3.00 16 2.00 44 2.20

รวม 400 100.00 800 100.00 800 100.00 2000 100.00 ปจจยทมอทธพลตอการซอ การกนขนมขบเคยว แฮมเบอรเกอร พซซา บะหมกงสาเรจรป บคคลในบาน มอทธพลนอยทสด 52 13.13 95 12.24 83 10.59 230 11.76 มอทธพลนอย 68 17.17 122 15.72 130 16.58 320 16.36 มอทธพลปานกลาง 141 35.61 267 34.41 270 34.44 678 34.66 มอทธพลมาก 85 21.46 169 21.78 168 21.43 422 21.57 มอทธพลมากทสด 50 12.63 123 15.85 133 16.96 306 15.64

รวม 396 100.00 776 100.00 784 100.00 1956 100.00 คาเฉลย 3.03 3.13 3.18 3.13 S.D. 1.191 1.218 1.205 1.208 ระดบความเหนมอทธพล ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง เพอน มอทธพลนอยทสด 60 15.15 116 14.95 107 13.65 283 14.47 มอทธพลนอย 66 16.67 128 16.49 130 16.58 324 16.56 มอทธพลปานกลาง 95 23.99 200 25.77 193 24.62 488 24.95 มอทธพลมาก 119 30.05 232 29.90 247 31.51 598 30.57 มอทธพลมากทสด 56 14.14 100 12.89 107 13.65 263 13.45

รวม 396 100.00 776 100.00 784 100.00 1956 100.00 คาเฉลย 3.11 3.09 3.15 3.12 S.D. 1.277 1.253 1.246 1.255 ระดบความเหนมอทธพล ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง

หนา 56

ตารางท 8 : ปจจยทมอทธพลตอการบรโภคขนมขบเคยว แฮมเบอรเกอร พซซา บะหมกงสาเรจรป (ตอ)

สถานภาพ รวม แกนนา อย.

นอย สมาชก อย.

นอย ไมไดเปนสมาชก

จานวน รอยละ

จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ

คร/โรงเรยน มอทธพลนอยทสด 137 34.60 262 33.76 262 33.42 661 33.79 มอทธพลนอย 81 20.45 171 22.04 148 18.88 400 20.45 มอทธพลปานกลาง 107 27.02 174 22.42 189 24.11 470 24.03 มอทธพลมาก 55 13.89 112 14.43 120 15.31 287 14.67 มอทธพลมากทสด 16 4.04 57 7.35 65 8.29 138 7.06

รวม 396 100.00 776 100.00 784 100.00 1956 100.00 คาเฉลย 2.32 2.40 2.46 2.41 S.D. 1.198 1.283 1.313 1.279 ระดบความเหนมอทธพล นอย นอย นอย นอย โฆษณา มอทธพลนอยทสด 92 23.23 190 24.48 190 24.23 472 24.13 มอทธพลนอย 75 18.94 133 17.14 152 19.39 360 18.40 มอทธพลปานกลาง 74 18.69 162 20.88 172 21.94 408 20.86 มอทธพลมาก 88 22.22 159 20.49 146 18.62 393 20.09 มอทธพลมากทสด 67 16.92 132 17.01 124 15.82 323 16.51

รวม 396 100.00 776 100.00 784 100.00 1956 100.00 คาเฉลย 2.91 2.88 2.82 2.86 S.D. 1.419 1.423 1.398 1.412 ระดบความเหนมอทธพล ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง การลดแลก มอทธพลนอยทสด 135 34.09 255 32.86 226 28.83 616 31.49 แจกแถม มอทธพลนอย 65 16.41 128 16.49 148 18.88 341 17.43 มอทธพลปานกลาง 57 14.39 141 18.17 143 18.24 341 17.43 มอทธพลมาก 82 20.71 155 19.97 138 17.60 375 19.17 มอทธพลมากทสด 57 14.39 97 12.50 129 16.45 283 14.47

รวม 396 100.00 776 100.00 784 100.00 1956 100.00 คาเฉลย 2.65 2.63 2.74 2.68 S.D. 1.481 1.429 1.453 1.450 ระดบความเหนมอทธพล ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง

หนา 57

จากขอมลในตารางท 8 สามารถอธบายเปนแผนภมแสดงสดสวนนกเรยนทเคยเลอกซอ เลอกกนขนมขบเคยว แฮมเบอรเกอร พซซา บะหมกงสาเรจรป และปจจยทมอทธพลตอการบรโภคขนมขบเคยว แฮมเบอรเกอร พซซา บะหมกงสาเรจรป ดงแผนภม ดงน

  

 

แผนภมท 8 แสดงสดสวนนกเรยนทเคยเลอกซอ เลอกกนขนมขบเคยว แฮมเบอรเกอร พซซา บะหมกงสาเรจรป และคาเฉลยของปจจยทมอทธพลตอการบรโภคอาหารดงกลาว

3. ปจจยทมอทธพลตอการบรโภคนาอดลม เครองดมรสหวาน พบวา นกเรยนทเคยเลอกซอ เลอกดมนาอดลม เครองดมรสหวานมรอยละ 96.70 ขณะทไมเคยซอ ไมเคยดมมรอยละ 3.30 และปจจยทระบวามอทธพลตอการซอ การดมนาอดลม เครองดมรสหวานของนกเรยนทเคยเลอกซอ

เคยซอ/กน 97.80 %

ไมเคยซอ/กน 2.20%

3.03 3.11

2.32

2.912.65

3.13 3.09

2.42.88

2.63

3.18 3.15

2.462.82 2.74

3.13 3.12

2.41

2.862.68

0

0.5

1

1.5

2

2.5

3

3.5

4

บคคลในบาน เพอน คร/โรงเรยน โฆษณา การลดแลกแจกแถม

คาเฉลย

ปจจยทมอทธพล

แกนนา

สมาชก

นร.ทวไป

รวม 3 กลม

หนา 58

เลอกดมสวนใหญมอทธพลระดบปานกลาง ไดแก เพอน บคคลในบาน โฆษณา และการลดแลกแจกแถม ตามลาดบ สวนคร/โรงเรยนมอทธพลนอยตอการเลอกซอ เลอกดมนาอดลม เครองดมรสหวานของนกเรยนกลมน ดงตารางตอไปน

ตารางท 9 : ปจจยทมอทธพลตอการบรโภคนาอดลม เครองดมรสหวาน

สถานภาพ รวม แกนนา อย.

นอย สมาชก อย.

นอย ไมไดเปนสมาชก

จานวน รอยละ

จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ

การเลอกซอ เลอกดมนาอดลม เครองดมรสหวาน เคยซอ/ดม 392 98.00 763 95.38 779 97.38 1934 96.70 ไมเคยซอ/ดม 8 2.00 37 4.62 21 2.62 66 3.30

รวม 400 100.00 800 100.00 800 100.00 2000 100.00 ปจจยทมอทธพลตอการซอ การดมนาอดลม เครองดมรสหวาน บคคลในบาน มอทธพลนอยทสด 65 16.58 121 15.86 121 15.53 307 15.87 มอทธพลนอย 65 16.58 113 14.81 110 14.12 288 14.89 มอทธพลปานกลาง 107 27.30 228 29.88 226 29.01 561 29.01 มอทธพลมาก 87 22.19 173 22.67 177 22.72 437 22.60 มอทธพลมากทสด 68 17.35 128 16.78 145 18.61 341 17.63

รวม 392 100.00 763 100.00 779 100.00 1934 100.00 คาเฉลย 3.07 3.10 3.15 3.11 S.D. 1.321 1.293 1.309 1.305 ระดบความเหนมอทธพล ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง เพอน มอทธพลนอยทสด 71 18.11 128 16.78 120 15.40 319 16.49 มอทธพลนอย 41 10.46 89 11.66 97 12.45 227 11.74 มอทธพลปานกลาง 96 24.49 170 22.28 181 23.23 447 23.11 มอทธพลมาก 112 28.57 226 29.62 240 30.81 578 29.89 มอทธพลมากทสด 72 18.37 150 19.66 141 18.10 363 18.77

รวม 392 100.00 763 100.00 779 100.00 1934 100.00 คาเฉลย 3.19 3.24 3.24 3.23 S.D. 1.349 1.348 1.311 1.333 ระดบความเหนมอทธพล ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง

หนา 59

ตารางท 9 : ปจจยทมอทธพลตอการบรโภคนาอดลม เครองดมรสหวาน (ตอ)

สถานภาพ รวม แกนนา อย.

นอย สมาชก อย.

นอย ไมไดเปนสมาชก

จานวน รอยละ

จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ

คร/โรงเรยน มอทธพลนอยทสด 148 37.76 304 39.84 256 32.86 708 36.61 มอทธพลนอย 78 19.90 149 19.53 177 22.72 404 20.89 มอทธพลปานกลาง 89 22.70 156 20.45 171 21.95 416 21.51 มอทธพลมาก 50 12.76 100 13.11 103 13.22 253 13.08 มอทธพลมากทสด 27 6.89 54 7.08 72 9.24 153 7.91

รวม 392 100.00 763 100.00 779 100.00 1934 100.00 คาเฉลย 2.31 2.28 2.43 2.35 S.D. 1.281 1.299 1.313 1.302 ระดบความเหนมอทธพล นอย นอย นอย นอย โฆษณา มอทธพลนอยทสด 109 27.81 183 23.98 199 25.55 491 25.39 มอทธพลนอย 51 13.01 115 15.07 123 15.79 289 14.94 มอทธพลปานกลาง 63 16.07 139 18.22 160 20.54 362 18.72 มอทธพลมาก 92 23.47 174 22.80 165 21.18 431 22.29 มอทธพลมากทสด 77 19.64 152 19.92 132 16.94 361 18.67

รวม 392 100.00 763 100.00 779 100.00 1934 100.00 คาเฉลย 2.94 3.00 2.88 2.94 S.D. 1.505 1.462 1.435 1.460 ระดบความเหนมอทธพล ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง การลดแลก มอทธพลนอยทสด 142 36.22 270 35.39 242 31.07 654 33.82 แจกแถม มอทธพลนอย 40 10.20 114 14.94 116 14.89 270 13.96 มอทธพลปานกลาง 64 16.33 132 17.30 152 19.51 348 17.99 มอทธพลมาก 75 19.13 133 17.43 127 16.30 335 17.32 มอทธพลมากทสด 71 18.11 114 14.94 142 18.23 327 16.91

รวม 392 100.00 763 100.00 779 100.00 1934 100.00 คาเฉลย 2.73 2.62 2.76 2.70 S.D. 1.549 1.481 1.493 1.500 ระดบความเหนมอทธพล ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง

หนา 60

จากขอมลในตารางท 9 สามารถอธบายเปนแผนภมแสดงสดสวนนกเรยนทเคยเลอกซอ เลอกดมนาอดลม เครองดมรสหวาน และปจจยทมอทธพลตอการบรโภคนาอดลม เครองดมรสหวาน ดงแผนภม ดงน

 

 

 

แผนภมท 9 แสดงสดสวนนกเรยนทเคยเลอกซอ เลอกดมนาอดลม เครองดมรสหวาน และคาเฉลยของ

ปจจยทมอทธพลตอการบรโภคเครองดมดงกลาว

เคยซอ/ดม 96.70 %

ไมเคยซอ/ดม 3.30 %

3.07 3.19

2.31

2.94 2.733.1 3.24

2.28

32.62

3.15 3.24

2.432.88 2.76

3.113.23

2.35

2.942.7

0

0.5

1

1.5

2

2.5

3

3.5

4

บคคลในบาน เพอน คร/โรงเรยน โฆษณา การลดแลกแจกแถม

คาเฉลย

ปจจยทมอทธพล

แกนนา

สมาชก

นร.ทวไป

รวม 3 กลม

หนา 61

4. ปจจยทมอทธพลตอการบรโภคยา พบวา นกเรยนทเคยเลอกซอยา กนยามรอยละ 86.85 ขณะทไมเคยซอ ไมเคยกนมรอยละ 13.15 และปจจยทระบวามอทธพลตอการซอ การกนยาของนกเรยนทเคยเลอกซอยา กนยาในระดบมาก คอ บคคลในบาน สวนทมอทธพลระดบนอย ไดแก โฆษณา เพอน และการลดแลกแจกแถม สวนคร/โรงเรยนมอทธพลในระดบปานกลาง ดงตารางตอไปน ตารางท 10 : ปจจยทมอทธพลตอการบรโภคยา

สถานภาพ รวม แกนนา อย.

นอย สมาชก อย.

นอย ไมไดเปนสมาชก

จานวน รอยละ

จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ

การเลอกซอยา/กนยา เคยซอ/กน 346 86.50 688 86.00 703 87.88 1737 86.85 ไมเคยซอ/กน 54 13.50 112 14.00 97 12.12 263 13.15

รวม 400 100.00 800 100.00 800 100.00 2000 100.00 ปจจยทมอทธพลตอการซอยา/กนยา บคคลในบาน มอทธพลนอยทสด 39 11.27 52 7.56 64 9.10 155 8.92 มอทธพลนอย 27 7.80 80 11.63 71 10.10 178 10.25 มอทธพลปานกลาง 86 24.86 200 29.07 222 31.58 508 29.25 มอทธพลมาก 106 30.64 160 23.26 155 22.05 421 24.24 มอทธพลมากทสด 88 25.43 196 28.49 191 27.17 475 27.35

รวม 346 100.00 688 100.00 703 100.00 1737 100.00 คาเฉลย 3.51 3.53 3.48 3.51 S.D. 1.263 1.228 1.242 1.240 ระดบความเหนมอทธพล มาก มาก มาก มาก เพอน มอทธพลนอยทสด 88 25.43 178 25.87 175 24.89 441 25.39 มอทธพลนอย 83 23.99 191 27.76 184 26.17 458 26.37 มอทธพลปานกลาง 109 31.50 170 24.71 198 28.17 477 27.46 มอทธพลมาก 52 15.03 101 14.68 94 13.37 247 14.22 มอทธพลมากทสด 14 4.05 48 6.98 52 7.40 114 6.56

รวม 346 100.00 688 100.00 703 100.00 1737 100.00 คาเฉลย 2.48 2.49 2.52 2.50 S.D. 1.143 1.217 1.209 1.199 ระดบความเหนมอทธพล นอย นอย นอย นอย

หนา 62

ตารางท 10 : ปจจยทมอทธพลตอการบรโภคยา (ตอ)

สถานภาพ รวม แกนนา อย.

นอย สมาชก อย.

นอย ไมไดเปนสมาชก

จานวน รอยละ

จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ

คร/โรงเรยน มอทธพลนอยทสด 82 23.70 158 22.97 150 21.34 390 22.45 มอทธพลนอย 40 11.56 142 20.64 137 19.49 319 18.36 มอทธพลปานกลาง 125 36.13 180 26.16 208 29.59 513 29.53 มอทธพลมาก 73 21.10 124 18.02 127 18.07 324 18.65 มอทธพลมากทสด 26 7.51 84 12.21 81 11.52 191 11.00

รวม 346 100.00 688 100.00 703 100.00 1737 100.00 คาเฉลย 2.77 2.76 2.79 2.77 S.D. 1.236 1.318 1.284 1.288 ระดบความเหนมอทธพล ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง โฆษณา มอทธพลนอยทสด 113 32.66 222 32.27 227 32.29 562 32.35 มอทธพลนอย 81 23.41 127 18.46 126 17.92 334 19.23 มอทธพลปานกลาง 58 16.76 153 22.24 141 20.06 352 20.26 มอทธพลมาก 51 14.74 119 17.30 123 17.50 293 16.87 มอทธพลมากทสด 43 12.43 67 9.74 86 12.23 196 11.28

รวม 346 100.00 688 100.00 703 100.00 1737 100.00 คาเฉลย 2.51 2.54 2.59 2.55 S.D. 1.396 1.352 1.405 1.382 ระดบความเหนมอทธพล นอย นอย นอย นอย การลดแลก มอทธพลนอยทสด 163 47.11 313 45.49 293 41.68 769 44.27 แจกแถม มอทธพลนอย 62 17.92 123 17.88 126 17.92 311 17.90 มอทธพลปานกลาง 51 14.74 117 17.01 140 19.91 308 17.73 มอทธพลมาก 30 8.67 79 11.48 70 9.96 179 10.31 มอทธพลมากทสด 40 11.56 56 8.14 74 10.53 170 9.79

รวม 346 100.00 688 100.00 703 100.00 1737 100.00 คาเฉลย 2.20 2.19 2.30 2.23 S.D. 1.405 1.336 1.370 1.364 ระดบความเหนมอทธพล นอย นอย นอย นอย

หนา 63

จากขอมลในตารางท 10 สามารถอธบายเปนแผนภมแสดงสดสวนนกเรยนทเคยเลอกซอ เลอกกนยา และปจจยทมอทธพลตอการบรโภคยา ดงแผนภม ดงน

 

 

 

แผนภมท 10 แสดงสดสวนนกเรยนทเคยเลอกซอ เลอกกนยา และคาเฉลยของปจจยทมอทธพลตอ

การบรโภคยา

5. ปจจยทมอทธพลตอการซอ/ใชเครองสาอาง พบวา นกเรยนทเคยเลอกซอ เลอกใชเครองสาอาง เชน แปง ครมบารงผว ครมกนแดด นาหอม นายาระงบกลนกายมรอยละ 87.25 ขณะทไมเคยซอ ไมเคยใชมรอยละ 12.75 และปจจยทระบวามอทธพลตอการซอ การใชเครองสาอางของนกเรยน

เคยซอ/กน 86.85 %

ไมเคยซอ/กน 13.15 %

3.51

2.482.77

2.512.2

3.53

2.492.76

2.542.19

3.48

2.522.79 2.59

2.3

3.51

2.52.77

2.55

2.23

0

0.5

1

1.5

2

2.5

3

3.5

4

บคคลในบาน เพอน คร/โรงเรยน โฆษณา การลดแลกแจกแถม

คาเฉลย

ปจจยทมอทธพล

แกนนา

สมาชก

นร.ทวไป

รวม 3 กลม

หนา 64

ทเคยเลอกซอ เลอกใชสวนใหญมอทธพลระดบปานกลาง ไดแก บคคลในบาน โฆษณา คร/โรงเรยน และเพอน ตามลาดบ สวนการลดแลกแจกแถมมอทธพลนอยตอการเลอกซอ เลอกใชเครองสาอางของนกเรยน ดงตารางตอไปน

ตารางท 11 : ปจจยทมอทธพลตอการซอ/ใชเครองสาอาง

สถานภาพ รวม แกนนา อย.

นอย สมาชก อย.

นอย ไมไดเปนสมาชก

จานวน รอยละ

จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ

การเลอกซอ เลอกใชเครองสาอาง เชน แปง ครมบารงผว ครมกนแดด นาหอม นายาระงบกลนกาย เคยซอ/ใช 356 89.00 704 88.00 685 85.63 1745 87.25 ไมเคยซอ/ใช 44 11.00 96 12.00 115 14.37 255 12.75

รวม 400 100.00 800 100.00 800 100.00 2000 100.00 ปจจยทมอทธพลตอการซอ/ใชเครองสาอาง เชน แปง ครมบารงผว ครมกนแดด นาหอม นายาระงบกลนกาย บคคลในบาน มอทธพลนอยทสด 45 12.64 119 16.90 102 14.89 266 15.24 มอทธพลนอย 51 14.33 98 13.92 100 14.60 249 14.27 มอทธพลปานกลาง 103 28.93 199 28.27 201 29.34 503 28.83 มอทธพลมาก 95 26.69 162 23.01 154 22.48 411 23.55 มอทธพลมากทสด 62 17.42 126 17.90 128 18.69 316 18.11

รวม 356 100.00 704 100.00 685 100.00 1745 100.00 คาเฉลย 3.22 3.11 3.15 3.15 S.D. 1.253 1.323 1.301 1.300 ระดบความเหนมอทธพล ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง เพอน มอทธพลนอยทสด 82 23.03 196 27.84 171 24.96 449 25.73 มอทธพลนอย 64 17.98 145 20.60 128 18.69 337 19.31 มอทธพลปานกลาง 76 21.35 156 22.16 184 26.86 416 23.84 มอทธพลมาก 82 23.03 137 19.46 119 17.37 338 19.37 มอทธพลมากทสด 52 14.61 70 9.94 83 12.12 205 11.75

รวม 356 100.00 704 100.00 685 100.00 1745 100.00 คาเฉลย 2.88 2.63 2.73 2.72 S.D. 1.381 1.333 1.332 1.345 ระดบความเหนมอทธพล ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง

หนา 65

ตารางท 11 : ปจจยทมอทธพลตอการซอ/ใชเครองสาอาง (ตอ)

สถานภาพ รวม แกนนา อย.

นอย สมาชก อย.

นอย ไมไดเปนสมาชก

จานวน รอยละ

จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ

คร/โรงเรยน มอทธพลนอยทสด 82 23.03 210 29.83 159 23.21 451 25.85 มอทธพลนอย 59 16.57 106 15.06 102 14.89 267 15.30 มอทธพลปานกลาง 103 28.93 181 25.71 192 28.03 476 27.28 มอทธพลมาก 73 20.51 135 19.18 145 21.17 353 20.23 มอทธพลมากทสด 39 10.96 72 10.23 87 12.70 198 11.35

รวม 356 100.00 704 100.00 685 100.00 1745 100.00 คาเฉลย 2.80 2.65 2.85 2.76 S.D. 1.302 1.351 1.333 1.336 ระดบความเหนมอทธพล ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง โฆษณา มอทธพลนอยทสด 91 25.56 199 28.27 167 24.38 457 26.19 มอทธพลนอย 63 17.70 120 17.05 108 15.77 291 16.68 มอทธพลปานกลาง 55 15.45 136 19.32 137 20.00 328 18.80 มอทธพลมาก 77 21.63 135 19.18 139 20.29 351 20.11 มอทธพลมากทสด 70 19.66 114 16.19 134 19.56 318 18.22

รวม 356 100.00 704 100.00 685 100.00 1745 100.00 คาเฉลย 2.92 2.78 2.95 2.88 S.D. 1.484 1.447 1.456 1.459 ระดบความเหนมอทธพล ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง การลดแลก มอทธพลนอยทสด 123 34.55 290 41.19 217 31.68 630 36.10 แจกแถม มอทธพลนอย 52 14.61 124 17.61 120 17.52 296 16.96 มอทธพลปานกลาง 52 14.61 106 15.06 147 21.46 305 17.48 มอทธพลมาก 70 19.66 108 15.34 105 15.33 283 16.22 มอทธพลมากทสด 59 16.57 76 10.80 96 14.01 231 13.24

รวม 356 100.00 704 100.00 685 100.00 1745 100.00 คาเฉลย 2.69 2.37 2.62 2.54 S.D. 1.516 1.419 1.421 1.446 ระดบความเหนมอทธพล ปานกลาง นอย ปานกลาง นอย

หนา 66

จากขอมลในตารางท 11 สามารถอธบายเปนแผนภมแสดงสดสวนนกเรยนทเคยเลอกซอ เลอกใชเครองสาอาง และปจจยทมอทธพลตอการอปโภคเครองสาอาง ดงแผนภม ดงน

 

 

 

แผนภมท 11 แสดงสดสวนนกเรยนทเคยเลอกซอ เลอกใชเครองสาอาง และคาเฉลยของปจจยทมอทธพลตอการอปโภคเครองสาอาง

เคยซอ/ใช 87.25 %

ไมเคยซอ/ใช 12.75 %

3.222.88 2.8 2.92

2.693.11

2.63 2.65 2.782.37

3.152.73 2.85 2.95

2.62

3.15

2.72 2.762.88

2.54

0

0.5

1

1.5

2

2.5

3

3.5

4

บคคลในบาน เพอน คร/โรงเรยน โฆษณา การลดแลกแจกแถม

คาเฉลย

ปจจยทมอทธพล

แกนนา

สมาชก

นร.ทวไป

รวม

หนา 67

ตอนท 6 รปแบบกจกรรมในโครงการ อย.นอย ทนาสนใจ

จากการสอบถามถงรปแบบกจกรรมในโครงการ อย.นอยทนกเรยนสนใจ พบวา รปแบบกจกรรมทนกเรยนทง 3 กลมสนใจและเลอกเปนอนดบ 1 ไดแก คายกจกรรม รอยละ 63.50 และรปแบบกจกรรมทสนใจและเลอกเปนอนดบ 2 ไดแก การประกวดแตง/รองเพลง รอยละ 24.65 สวนกจกรรมทนกเรยนสวนใหญไมสนใจและไมเลอก คอ กจกรรมประกวดทอลกโชว รอยละ 90.20 ดงตารางตอไปน

ตารางท 12 : รปแบบกจกรรมในโครงการ อย.นอยทนาสนใจ

สถานภาพ รวม แกนนา อย.

นอย สมาชก อย.

นอย ไมไดเปนสมาชก

จานวน รอยละ

จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ

คายกจกรรม ไมเลอก 89 22.25 185 23.13 242 30.25 516 25.80 เลอกเปนอนดบ 1 269 67.25 530 66.25 471 58.88 1270 63.50 เลอกเปนอนดบ 2 42 10.50 85 10.63 87 10.88 214 10.70

รวม 400 100.00 800 100.00 800 100.00 2000 100.00 ประกวดยอ/โตวาท ไมเลอก 353 88.25 708 88.50 719 89.88 1780 89.00 เลอกเปนอนดบ 1 11 2.75 16 2.00 17 2.13 44 2.20 เลอกเปนอนดบ 2 36 9.00 76 9.50 64 8.00 176 8.80

รวม 400 100.00 800 100.00 800 100.00 2000 100.00 ประกวดแตง/รอง ไมเลอก 276 69.00 508 63.50 486 60.75 1270 63.50 เพลง เลอกเปนอนดบ 1 33 8.25 83 10.38 121 15.13 237 11.85 เลอกเปนอนดบ 2 91 22.75 209 26.13 193 24.13 493 24.65

รวม 400 100.00 800 100.00 800 100.00 2000 100.00 ประกวดดเจ(จด ไมเลอก 357 89.25 715 89.38 701 87.63 1773 88.65 รายการทางวทย) เลอกเปนอนดบ 1 11 2.75 28 3.50 23 2.88 62 3.10 เลอกเปนอนดบ 2 32 8.00 57 7.13 76 9.50 165 8.25

รวม 400 100.00 800 100.00 800 100.00 2000 100.00 ประกวดคลป ไมเลอก 351 87.75 709 88.63 688 86.00 1748 87.40 วดโอ เลอกเปนอนดบ 1 9 2.25 23 2.88 28 3.50 60 3.00 เลอกเปนอนดบ 2 40 10.00 68 8.50 84 10.50 192 9.60

รวม 400 100.00 800 100.00 800 100.00 2000 100.00  

หนา 68

ตารางท 12 : รปแบบกจกรรมในโครงการ อย.นอยทนาสนใจ (ตอ)

สถานภาพ รวม แกนนา อย.

นอย สมาชก อย.

นอย ไมไดเปนสมาชก

จานวน รอยละ

จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ

ประกวดทอลกโชว ไมเลอก 364 91.00 732 91.50 708 88.50 1804 90.20 เลอกเปนอนดบ 1 5 1.25 17 2.13 27 3.38 49 2.45 เลอกเปนอนดบ 2 31 7.75 51 6.38 65 8.13 147 7.35

รวม 400 100.00 800 100.00 800 100.00 2000 100.00 ประกวดสอ ไมเลอก 315 78.75 661 82.63 650 81.25 1626 81.30 ประชาสมพนธ เลอกเปนอนดบ 1 29 7.25 45 5.63 44 5.50 118 5.90 โครงการ อย.นอย เลอกเปนอนดบ 2 56 14.00 94 11.75 106 13.25 256 12.80

รวม 400 100.00 800 100.00 800 100.00 2000 100.00

เมอนาแตละกจกรรมมาคดเปนคะแนน โดยกาหนดให การเลอกเปนอนดบ 1 มคาเปน 2 คะแนน การเลอกเปนอนดบ 2 มคาเปน 1 คะแนน และไมเลอก มคาเปน 0 คะแนน พบวา ผลลพธทไดมรายละเอยดตามตารางตอไปน

ตารางท 13 : รปแบบกจกรรมในโครงการ อย.นอยทนาสนใจเมอคดเปนคาคะแนน

กจกรรม สถานภาพ รวม

คะแนน แกนนา อย.

นอย สมาชก อย.

นอย ไมไดเปนสมาชก

คายกจกรรม 580 1145 1029 2754 ประกวดแตง/รองเพลง 157 375 435 967 ประกวดสอประชาสมพนธโครงการ อย.นอย 114 184 194 492 ประกวดคลปวดโอ 58 114 140 312 ประกวดดเจ(จดรายการทางวทย) 54 113 122 289 ประกวดยอ/โตวาท 58 108 98 264 ประกวดทอลกโชว 41 85 119 245 จากตารางท 13 พบวา กจกรรมทนกเรยน อย.นอยสนใจสอดคลองกบผลในตารางท 12 คอ กจกรรมประเภทคายกจกรรมมคะแนนสงสด รองลงมาเปนกจกรรมประเภทประกวดแตง/รองเพลง และอนดบ 3 กจกรรมประเภทประกวดสอประชาสมพนธโครงการ อย.นอย สวนกจกรรมประเภทประกวด

หนา 69

ทอลกโชวมคะแนนนอยทสด และสามารถอธบายเปนแผนภมแสดงรปแบบกจกรรมในโครงการ อย.นอยทนกเรยน อย.นอยสนใจ ดงแผนภม ดงน

แผนภมท 12 แสดงรปแบบกจกรรมในโครงการ อย.นอยทนกเรยน อย.นอยสนใจ

ทงน นกเรยนกลมทเลอกและจดอนดบกจกรรมทตนเองสนใจและอยากใหจดกจกรรมเหลานนขนไดระบรายละเอยดของกจกรรมทเลอกไว ดงน

คายกจกรรม ควรมรายละเอยด ประกอบดวย การเขาคายพกแรมกบรนพและกบโรงเรยนอนๆเพอรวมทากจกรรมตาง ๆ ของ อย.นอย การอบรมใหความรดานอาหาร ยา และการเลอกซอผลตภณฑสขภาพ การจดกจกรรมเกยวกบ อ.ย. นอย ใหเลนเกม หาความรเปนฐานตางๆ รวมกบโรงเรยนอน การเขาคายอบรมกจกรรมใหความรในเรองสารปนเปอนในอาหารและยา การเขาคายพาไปดงานการผลตสนคาตางๆตามโรงงาน การอบรมการทาอาหารใหถกสขลกษณะ เปนตน ประกวดยอ/โตวาท รายละเอยดหวขอทควรจดใหมการประกวด เชน อาหารทมประโยชนกบอาหารทไมมประโยชน คณคาของอาหารหลก 5 หม และอาหารขยะ การเลอกซอเลอกใชเครองสาอางการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑ การใชเครองสาอางจากธรรมชาตดกวาตามทองตลาด ประโยชนและโทษของเครองสาอางในอนเทอรเนต การเลอกซอยาทางอนเตอรเนตมผลดผลเสยอยางไร เปนตน ประกวดแตง/รองเพลง รายละเอยด เชน ประกวดแตงเพลงเกยวกบ อย.นอยหรอความรเกยวกบอาหารและยาในโครงการ อย.นอย แขงขนรองเพลง อย. นอย หรอเพลงทเกยวกบความรเรองสขลกษณะ การรบประทานอาหารและยา (การแปรงฟน การลางมอ การออกกาลงกาย) ประกวดรองเพลงและมเตนเกยวกบอ.ย.นอย ประกวดรองเพลงทกาลงฮต ไดแก เพลงขดใจ เพลงแวนฟอหลอเฟยว

580

157 11458 54 58 41

1145

375

184114 113 108 85

1029

435

194140 122 98 119

0

200

400

600

800

1000

1200

1400

คะแน

น

แกนนา

สมาชก

นร.ทวไป

หนา 70

เพลงกาโว เพลงชกกระตก เพลงอยามโน ฯลฯ ประกวดรองเพลงลกทง ประกวดรองเพลงสตรง ประกวดวงดนตรโฟลกซอง เปนตน

ประกวดดเจ (จดรายการทางวทย) รายละเอยด เชน ประกวดคดเลอกดเจจดรายการวทย ดเจพดใหความรเกยวกบ อ.ย.นอย การใชยา เครองสาอาง เปดเพลงทเกยวกบอาหารและยา และตอบคาถามแจกของรางวล ประกวดการจดรายการวทยเปดเพลงทเปนเสยงตามสายตอนกลางวนในโรงเรยน ประกวดจดรายการเพลงเหมอนรายการสบายดเรดโอ เปนตน ประกวดคลปวดโอ รายละเอยด เชน ประกวดคลปวดโอเกยวกบ อย.นอย ดานความรในเรองสขภาพ อาหารทมประโยชน การเลอกซออาหาร ยาและผลตภณฑสขภาพทถกตอง ประกวดทาคลปการตนหรอการตนซปเปอรฮโรทเกยวกบ อย.นอยลงเวบไซตชงรางวล ประกวดคลปประเภทหนงสนทเกยวกบ อย. การทดสอบสารปนเปอนในอาหาร การใชผลตภณฑสขภาพตางๆ ทาคลปวดโอเกยวกบกจกรรมทสมาชกอ.ย.นอยไดเขารวม ประกวดคลปเตนทเกยวกบการรณรงคดานสขอนามย เชน การเตนเพลงลางมอ เปนตน ประกวดทอลกโชว รายละเอยด เชน การพดในเรองความรเกยวกบ อย.นอย การพดเกยวกบการเลอกรบประทานอาหารทมประโยชน การใชยาทถกตอง การเลอกซอเลอกใชเครองสาอาง การใชผลตภณฑสขภาพตางๆ ประกวดทอลกโชวแนวตลกทสอดแทรกความรเกยวกบ อย.รวมดวย ประกวดทอลกโชวทเกยวกบ อ.ย. เปนภาษาองกฤษ เปนตน ประกวดสอประชาสมพนธโครงการ อย.นอย รายละเอยด เชน สอประชาสมพนธเกยวกบโครงการ อย.นอย ประชาสมพนธใหความรในเรองการรบประทานอาหารปลอดภย การเลอกซอยา การดวนหมดอายของสนคา การเลอกอาหารทมตรา อย. การลดเลกนามนทอดซา การใชเครองสาอาง สขอนามยในโรงเรยน (ลางมอกอนกนอาหาร แปรงฟนหลงกนอาหาร) ประกวดทาสอเชญชวนรณรงคกจกรรมโครงการ อย.นอย ประกวดทาสอเชญชวนรณรงคเกยวกบการบรโภคอาหาร การใชยาทถกตอง ประกวดจดทาสอประชาสมพนธทเปนโครงการนวตกรรมสอคอมพวเตอรเกยวกบโครงการ อย.นอย ประกวดจดทาสอประชาสมพนธในรปโครงงาน จดทาหนงสอใหความรเกยวกบขาวสาร อย.นอย จดทาสอเอกสารแผนพบการใหความรเกยวกบ อย.นอย เดนรณรงคประชาสมพนธ เสยงตามสาย จดประกวดปายความร หรอปายนเทศทเกยวกบความรของ อย.นอย การจดประกวดสมาชก อย.นอยใหพดประชาสมพนธโครงการ อย. นอย การประกวดอานขาวประชาสมพนธ อย.นอยในตอนเทยง (การกระจายขาวเสยงตามสาย) ของโรงเรยน

รปแบบกจกรรมอนๆ เชน กจกรรมกายบรหาร การออกกาลงกาย การแขงขนกฬา เชน แขงฟตบอล กจกรรมการเตนแอโรบกหรอแขงขนเตนเพอสขภาพ กจกรรมทศนศกษานอกสถานทตามตางจงหวด กจกรรมการประกวดวาดภาพ กจกรรมจดการแสดงละคร กจกรรมการประกวดดนตรกจกรรมการจดนทรรศการ กจกรรมแขงขนตอบคาถาม อย. นอย ชงรางวล กจกรรมการบรรรยายใหความรเรองการดแลสขภาพ อาหาร ยา และผลตภณฑสขภาพตางๆ กจกรรมจดแสดงโชวความสามารถ

หนา 71

กจกรรมการเลนเกมความรเกยวกบ อ.ย.นอย โดยแบงเปนกลมกจกรรม และการเชญดาราศลปนนกรองมาใหคาแนะนาความรดานผลตภณฑสขภาพ เปนตน

ตอนท 7 ผลการสารวจเชงคณภาพ (การสนทนากลม)

เมอวนท 25 พฤษภาคม 2558 ไดมการจดการสารวจเชงคณภาพเปนลกษณะการสนทนากลม (Focus Group) ณ วงรรสอรท จ. นครนายก โดยมวตถประสงค เพอรบฟงความคดเหน และขอเสนอแนะจากนกเรยนแกนนาเกยวกบแนวทางการจดกจกรรม อย. นอย ทงในสวนของเนอหาและรปแบบของกจกรรม เพอให อย. ไดใชเปนขอมลสาหรบนาไปใชพฒนาการจดกจกรรมในโครงการ อย. นอยใหเหมาะสมและดงดดความสนใจจากนกเรยนไดมากยงขนตอไป

ขอมลพนฐาน

โครงการ อย. นอย เปนโครงการทสานกงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ไดจดทาขนเพอใหนกเรยนไดมความรและมพฤตกรรมดานการบรโภคทเหมาะสมและปลอดภย โดยเนนใหเรยนรจากการปฏบตจรง และยงมโอกาสไดชวยเหลอเพอนๆ ครอบครว และชมชน ดวยการใหความรดานการบรโภคอยางเหมาะสม โดยทผานมา อย. ไดดาเนนโครงการผานกจกรรมหลก 3 รปแบบ ไดแก

1. การใหความร เชน บอรดความร เสยงตามสาย พดหนาเสาธง กจกรรมการแสดง รายการทางโทรทศน-วงจรปด การรณรงคใหความรในชมชน เชน การเดนรณรงค การแจกเอกสารความร การใหความรทางหอกระจายขาวหรอวทยชมชน และการบรณาการความรดานอาหารและยาเขาไปกบหลกสตรการเรยนการสอน

2. การสนบสนนสอเผยแพรประชาสมพนธ เชน แผนพบ จดหมายขาว อย. นอย และคมอ อย. นอย

3. การจดกจกรรมสรางสมพนธระหวางนกเรยน เชน การใหนกเรยนแกนนา อย. นอยของโรงเรยนหนงไปใหความรและวธการตรวจสอบอาหารแกนกเรยนแกนนา อย. นอยของโรงเรยน ระดบประถมศกษาทอยใกลเคยงในลกษณะ “พสอนนอง” และการจดคายกจกรรม

กลมตวอยางในการสนทนากลม กลมนกเรยนทเปนแกนนา อย. นอย จากโรงเรยนตางๆ ทกภาคทวประเทศแบงเปน 2 กลม ไดแก กลมท 1 กลมนกเรยนระดบประถมศกษา จานวน 10 คน และกลมท 2 กลมนกเรยนระดบมธยมศกษา จานวน 11 คน

หนา 72

ประเดนในการสนทนากลม

1. นอกเหนอจากกจกรรม 3 รปแบบทกลาวมา ไมทราบวานองตองการให อย. จดทา

กจกรรมในรปแบบอนอกหรอไม

2. หากตองการใหม นองคดวาควรเปนกจกรรมในรปแบบใด ประกอบดวย 2.1 เนอหากจกรรม ควรเนนเนอหาอะไรเปนหลก 2.2 รปแบบกจกรรม เชนควรเปนรปแบบใด 2.3 สถานทในการจดกจกรรม ควรเปนทไหนภายในโรงเรยนหรอนอกโรงเรยน 2.4 อนๆ

ตารางท 14 : สรปผลการสนทนากลมในระดบประถมศกษา และระดบมธยมศกษา

คาถาม ผลการสนทนากลม

ระดบประถมศกษา ระดบมธยมศกษา

1. นอกเหนอจากกจกรรม 3 รปแบบทกลาวมา ไมทราบวานองๆ ตองการให อย. จดทากจกรรมในรปแบบอนอกหรอไม

สวนใหญตองการใหมกจกรรมในลกษณะอนๆ นอกเหนอจากกจกรรมทเคยจดมา

2. หากตองการใหมกจกรรมรปแบบอน นองคดวาควรเปนกจกรรมในรปแบบใดประกอบดวย 2.1 เนอหากจกรรม ควรเนนเนอหาอะไรเปนหลก

1. ควรเนนเนอหาความรเรองอาหารเปนหลก เพราะทกคนตองรบประทาน ตองกนอาหาร ถาอาหารไมถกสขลกษณะกจะทาใหเกดโรคระบาด และตดเชอโรคได และเดกสวนใหญชอบกนขนมขบเคยว และในขนมขบเคยวกมสารปนเปอนทเปนอนตรายตอรางกาย

2. ควรเนนการรณรงคใหมการตรวจสอบสารปนเปอนในอาหาร ตรวจสอบวนหมดอายของอาหาร ในรานอาหารตามโรงเรยน และตามชมชน

1. เนอหาความรเกยวกบอาหารเหนวามมากเพยงพอแลว อยากใหเพมเนอหาเกยวกบยาและเครองสาอางใหมากขน เชน เรองการใสคอนแทคเลนสบกอายส เปนตน ในสวนเนอหาเกยวกบอาหารอาจจะเพมเรองการเลอกรบประทานไสกรอกและ Hot Dog ใหปลอดภยเพราะวยรนปจจบนนยมบรโภคกนมาก 2. เนอหาความรทส อสารประชาสมพนธผานสอและกจกรรมในโครงการ อย. นอยสวนใหญจะเปนเรองเดมซาๆ เชน ปายโฆษณา ควรปรบเนอหาใหเปนเรองททนสมยและใกลตวเยาวชนใหมากขน เชน

 

หนา 73

ตารางท 14 : สรปผลการสนทนากลมในระดบประถมศกษา และระดบมธยมศกษา (ตอ)

คาถาม ผลการสนทนากลม

ระดบประถมศกษา ระดบมธยมศกษา

3. ควรเนนการใหความรเรองสารปนเปอนตางๆ ในอาหาร เพอเพมความระมดระวงในการเลอกซออาหาร ไดแก การเลอกซออาหารไดถกตองโดยอานฉลากวนเดอนปทหมดอาย ดสารอาหารทางโภชนาการ ระดบปรมาณนาตาลในอาหาร เชน ปลากระปอง รวมถงสงเกต สอาหาร และลกษณะกระปองไมเลอกทมรอยบบ

การตดเครองดดฟนโดยใชกาวรอน หรอชดทดสอบสารไอโอดนกอยากใหปรบเปลยนเปนสารทใกลตววยรนใหมากขน เชน ชดทดสอบเครองสาอางทผสมสารปรอท ครมตางๆ สารกลตาไธโอน ยาลดนาหนก อาหารเสรม ยาชด สบเจดส เปนตน ซงวยรนสวนใหญซอสนคาเหลานจากเวบไซต หรอซอจากเพอนทบอกตอๆ กนมาโดยไมมความรเพยงพอ 3. ชดทดสอบตางๆ ควรจะตองใชงาย เขาใจไดงาย ไมใชตองใหอานคมอทยงยากซบซอนกอนจะทาใหเดกไมอยากทาชดทดสอบ 4. เนอหาทเผยแพรผานสอและกจกรรมตางๆ ยาวและมรายละเอยดยบเกนไป เชน เนอหาในคมอ มตวหนงสอมากไปซงนาเบอ ควรเนนรปภาพ การตน ซด หรอจดทาเปนเกมคอมพวเตอรสอดแทรกความรจะชวยใหนาสนใจและจดจาไดงายกวาตวหนงสอ เพราะเดกรนใหมไมชอบอานขอความแตชอบดมากกวา 5. สอแอพพลเคชน (App.) ทใชอยเนอหาสวนใหญเปนการตน ซงเหมาะสมกบเยาวชนและนาสนใจดแลว

 

หนา 74

ตารางท 14 : สรปผลการสนทนากลมในระดบประถมศกษา และระดบมธยมศกษา (ตอ)

คาถาม ผลการสนทนากลม

ระดบประถมศกษา ระดบมธยมศกษา

2.2 รปแบบกจกรรม ควรเปนรปแบบใด เชน คายกจกรรม การจดประกวด หรออนๆ

1. อยากใหทางโครงการ อย.นอย ไดไปจดกจกรรมเผยแพรความรหรอเปนทปรกษาใหความรกบนกเรยนทกคนตามโรงเรยนตางๆ

2. อยากใหการจดกจกรรมถามตอบปญหาเกยวกบความรเรอง อย.นอย ชงเงนรางวล

3. อยากใหมกจกรรมการจดเปนฐานความรทมาจากสวนกลางไปตามโรงเรยนตางๆ เพอใหเดกทงโรงเรยนไดรบร 4. อยากใหมกจกรรมการเลนละครทเกยวกบสารปนเปอนในอาหาร เพอใหความรกบผอน

5. อยากใหมการจดกจกรรมทจดทมงานไปตรวจสอบสารปนเปอน สารพษในอาหารตามโรงเรยน ตามชมชน ตามตลาด

6. อยากใหมการจดกจกรรมทนาชดทดสอบสารไปทาการทดสอบใหความรเรองสารตางๆ ตามโรงเรยน

7. อยากใหมการแตงนทานประกวดเกยวกบความรในโครงการ อย.นอย และนาไปแสดงบนเวท เพอใหทกคนรบร 8. อยากใหมการเลาเรองเปนการตนหรอนทาน และมเพลงกบทาเตนประกอบเกยวกบโครงการ อย.นอย เพอใหดนาสนใจ และใหความร

1. อยากใหมการจดประกวดผลงานในลกษณะแฟมงาน (Port Folio) ละคร หรอหนงสน ไลระดบจากระดบโรงเรยน จงหวด ภาค ประเทศ รวมทงใหมการโหวตใหคะแนนคลายการประกวด AF หรอ เดอะสตาร 2. อยากใหมการจดแสดงละครสญจรเพอใหความรในนามโรงเรยน เวยนลงไปตามชมชนตาบล และโรงเรยนประถมขยายโอกาส นอกจากนอาจมการรวมกลมกนหลายๆ โรงเรยน ไมใชตางคนตางทา โดยใหแกนนาของแตละโรงเรยนเปนตวประสานเพอการรวมตวกน อาจรวมใหไดถงระดบภาคแลวหาสปอนเซอร เชน สสส. 3. กจกรรมเขาคาย อยากใหมกจกรรมทสญจรออกไปนอกสถานทดวย ไมอยากใหอยทเดยว สาหรบกจกรรมการวาดรปบนธงสนกตนเตนด เปดโอกาสใหทกคนไดมสวนรวม และใชเวลาไมมากด การม presenter หรอศลปนทมชอเสยงเปน Idol ของเยาวชนมารวมนนเหนวาเปนสงจาเปนในการทาใหเดกสนใจ ในสวนของวงดนตร ชอบใหมการแสดงของวงสตรงมนๆ สาหรบของรางวลอยากใหทกคนไดรบกนอยางทวถง อาจจะไมจาเปนตองเปนของรางวลชนใหญกได เชน เปนเสอยดมลายเซนของศลปนทวยรนชนชอบ

 

หนา 75

ตารางท 14 : สรปผลการสนทนากลมในระดบประถมศกษา และระดบมธยมศกษา (ตอ)

คาถาม ผลการสนทนากลม

ระดบประถมศกษา ระดบมธยมศกษา

9. อยากใหมการแตงกลอนประกวดทเกยวกบโครงการ อย.นอย

10. อยากใหมการประกวดการเตนแอรโรบคเนนเรองการออกกาลง ชงเงนรางวล

11. อยากใหมการจดทาปายรณรงค หรอมขบวนแหรณรงค ประกวดแขงขนทเกยวกบโครงการ อย.นอย

4. กจกรรมการใหความรควรเปนลกษณะใหเลนเกมทสอดแทรกความร มสอประกอบ หรอ Edutainment เชน ละครสนทใหนกเรยนรวมแสดง ไมควรเปนการใหความรในลกษณะการบรรยายอยางเดยว เชน การใหสาธารณสขอาเภอมาบรรยายตามโรงเรยนซงไมคอยนาสนใจ ฟงไมคอยรเรอง และควรมการสาธตประกอบดวย 5. กจกรรมการถายทอดความรเกยวกบชดทดสอบความรถาถายทอดไปยงโรงเรยนประถมขยายโอกาสคดวาไดผลดพอสมควรเพราะนกเรยนประถมจะเชอฟง แตถาถายทอดไปยงกลมพอคาแมคาในโรงเรยนและรอบๆโรงเรยนไมคอยไดผลเพราะพอคาแมคาเปนผใหญจงไมเชอสงทเดกพด ดงนนจงควรใหมเจาหนาทสาธารณสขจงหวดหรอสาธารณสขอาเภอลงมารวมทมดวย นอกจากนทางโรงเรยนไมควรแอบบอกพอคาแมคาใหรตวลวงหนากอนโดยกลวโรงเรยนจะเสยหนา 6. การโทรเขาสายดวน อย. ไมควรเสยคาโทรครงละ 3 บาทซงทาใหคนไมอยากโทร จงควรใหโทรฟร 7. รถตรวจ อย. ทสญจรไปตามโรงเรยนตางๆ นนอยากใหมาบอยขน

หนา 76

ตารางท 14 : สรปผลการสนทนากลมในระดบประถมศกษา และระดบมธยมศกษา (ตอ)

คาถาม ผลการสนทนากลม

ระดบประถมศกษา ระดบมธยมศกษา

2.3 สถานทในการจดกจกรรม ควรเปนทไหนภายในโรงเรยน หรอนอกโรงเรยน

สถานทจดกจกรรมควรเปนนอกโรงเรยน ตามตางจงหวด อาจมการจดเปนระดบจงหวด หรอ ระดบภาค

สถานทจดกจกรรมควรเปนการจดนอกสถานทจะไดนาสนใจ ไดประสบการณแปลกใหม โดยสถานทในการจดกจกรรมเขาคายควรเปนทะเลสลบกบภเขา ถาตองเลอก 1 ท นกเรยนสวนใหญเลอกทะเล โดยใหเหตผลวาไปทะเลนงรถไมไกล ถานงรถไปแถบภเขาจะเวยนศรษะทาใหไมสนก

2.4 ประเดนอนๆ ทอยากนาเสนอเกยวกบกจกรรม อย.นอย

1. อยากใหมการจดคายกจกรรมเปนฐานแบบทนครนายกแบบนตามตางจงหวด ใหไปทากจกรรมลงพนทในแตละโรงเรยน และมการจดทกๆ ป

2. อยากใหพวกพๆ ทมงานมาสอนนองๆ ในเรองสารปนเปอนในอาหารวามสารชออะไรบาง มการทาการทดลองใหด และใหนองๆ ไดลองทา เพอใหเขาใจไดดยงขน

3. อยากใหมการจดกจกรรมนนทนาการและสอดแทรกความรเรอง อย.นอย โดยเขาไปจดกจกรรมในแตละโรงเรยน เพอใหทกคนไดรบร

1. อยากใหมกจกรรมในลกษณะทนกเรยนแกนนามาแลกเปลยนความรและประสบการณกน วาโรงเรยนไหนทาอะไร ไดผลอยางไร ประสบปญหาอะไร และมแนวทางแกไขอยางไรนาจะไดประโยชนมาก ซงอาจเปนกจกรรมทสอดแทรกไปในการเขาคายกได 2. อยากใหเพมเตมกจกรรมทสรางเสรมภาวะผนาใหกบนกเรยนแกนนา โดยเนนฝกใหกลาพด กลาคด กลาทา โดยวทยากรในสวนนไมจาเปนตองเปนคนมชอเสยงแตตองพดสนกและมประสบการณตรงในเรองดงกลาว

 

หนา 77

บทท 5

สรปผลการสารวจและขอเสนอแนะ

การสารวจขอมลพฤตกรรมสขภาพของนกเรยน อย. นอย ประจาปงบประมาณ พ.ศ. 2558 มวตถประสงคของโครงการ ดงน 1) เพอสารวจความรความเขาใจเกยวกบการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพ 2) เพอสารวจทศนคตการบรโภคทมตอผลตภณฑสขภาพ 3) พฤตกรรมการบรโภคผลตภณฑสขภาพ และ 4) ปจจยทมอทธพลตอการบรโภคผลตภณฑสขภาพ

กลมเปาหมายและกลมตวอยางของการสารวจในครงน คอ นกเรยนของโรงเรยนทเขารวมโครงการ อย.นอยทวประเทศ ไดแก โรงเรยนประถมศกษา โรงเรยนประถมศกษาขยายโอกาส และโรงเรยนมธยมศกษา ทอยในสงกดสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา สานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา สานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน และสงกดกรงเทพมหานคร จานวน 50 โรงเรยน มผใหขอมลแบงเปน 3 กลม คอ 1) นกเรยนแกนนา อย.นอย จานวน 400 คน 2) นกเรยนทเปนสมาชก อย.นอย จานวน 800 คน และ 3) นกเรยนทวไป จานวน 800 คน รวมทงสนจานวน 2,000 คน กระจายในทกภมภาคทง 5 พนท ไดแก ภาคเหนอ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ภาคกลาง ภาคใต และกรงเทพมหานคร ใชการสมตวอยางแบบหลายขนตอน (Multi-Stage Sampling)

เครองมอทใชในการเกบขอมลการสารวจพฤตกรรมสขภาพของนกเรยน อย.นอยในครงน ไดแก แบบสอบถามทมโครงสรางทแนนอนในการวดเปนแบบเลอกตอบและแบบสมภาษณคาถามปลายเปดทเกยวกบรปแบบกจกรรมในโครงการ อย.นอย

การวเคราะหขอมลในการสารวจพฤตกรรมสขภาพของนกเรยน อย.นอยในครงนมการรายงานขอมลเบองตนดวยสถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistics) ซงเปนสถตทใชสรปลกษณะทสาคญของกลมขอมล โดยเปนขอมลทเกบรวบรวมจากกลมตวอยางหรอประชากร โดยแสดงผลในแตละขอคาถามในรปของคาความถ คารอยละ และคาเฉลย สรปผลการสารวจ

ผลการสารวจขอมลพฤตกรรมสขภาพของนกเรยน อย. นอย ประจาปงบประมาณ พ.ศ. 2558 แบงออกเปน 2 สวน ไดแก ผลการสารวจเชงปรมาณ และผลการสารวจเชงคณภาพ

หนา 78

ผลการสารวจเชงปรมาณ

1. ขอมลพนฐานของกลมตวอยาง จากกลมตวอยาง 50 โรงเรยน มนกเรยนผใหขอมลจานวน 2,000 คนแยกออกเปน 3 กลม คอ แกนนา อย.นอย จานวน 400 คน สมาชก อย.นอย จานวน 800 คน และนกเรยนทวไป จานวน 800 คน พบวา ผใหขอมลทง 3 กลม มาจากทกภมภาคของประเทศ และเปนนกเรยนทมาจากโรงเรยนประถมศกษา โรงเรยนประถมศกษาขยายโอกาส และโรงเรยนมธยมศกษา ตามสดสวนทไดกาหนดไวในการสารวจครงน โดยสวนใหญเปนเพศหญงรอยละ 64.15 ดานระดบชนเรยน อยในชน ป.6 รอยละ 23.80 ชน ป. 5 รอยละ 19.65 และ ป.4 กบ ม.2 เทากนท รอยละ 13.30 ตามลาดบ

2. ความรเกยวกบการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพ ผลการสารวจในภาพรวม พบวา มนกเรยนทตอบคาถามในเรองความรเกยวกบการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพไดถกตองเฉลยรอยละ 82.77 แยกเปนรายกลมไดดงน แกนนา อย.นอยเฉลยรอยละ 85.90 สมาชก อย.นอยเฉลยรอยละ 84.40 และนกเรยนทวไปเฉลยรอยละ 79.56 ตามลาดบ เมอพจารณาใน แตละหมวดปรากฏวา หมวดยา นกเรยนมความรทถกตองเฉลยมากกวาหมวดอนๆ คอ รอยละ 89.30 รองลงมา หมวดอาหารรอยละ 79.75 และหมวดเครองสาอางรอยละ 77.88 ตามลาดบ

เมอพจารณาแยกทละหมวดเปนรายขอ พบวา ในหมวดอาหารทเปนความรเรองฉลากโภชนาการชวยใหเราทราบปรมาณสารอาหารทจะไดรบเมอเราบรโภคอาหารชนดนนๆ มผตอบถกสงกวาเรองอนๆ คอ รอยละ 93.65 สาหรบหมวดยา ความรเรองการเกบรกษายาทด ควรเกบใหพนจากแสงแดด และพนมอเดก มผตอบถกมากกวาเรองอนๆ คอ รอยละ 95.95 และหมวดเครองสาอางเปนความรเรองการซอเครองสาอาง เชน แปง ครมบารงผว ครมกนแดด นาหอม นายาระงบกลนกายทถกตองควรซอจากอนเทอรเนต ตลาดนด เพราะราคาถกคณภาพด และปลอดภย ซงเปนขอความทผดทมผตอบถกสงกวาเรองอนๆ คอ รอยละ 86.55

3. ทศนคตตอการบรโภคผลตภณฑสขภาพ ความเหนเรองทศนคตตอการบรโภคผลตภณฑสขภาพของกลมตวอยาง พบวา ในภาพรวมม 9 ขอความจาก 10 ขอความทนกเรยนมทศนคตไปในทางทถกตอง ยกเวนในขอความทกลาววา “อาหารเสรมมสารอาหารครบถวน สามารถกนทดแทนอาหารหลก 5 หมได” นกเรยนมทศนคตทไมแนใจ และเมอจดอนดบคาเฉลยในขอความทมทศนคตไปในทางทถกตองจากมากไปหานอย พบวา ขอความทวา “เมอเจบปวยควรกนยาตามทแพทยหรอเภสชกรแนะนา” และขอความทวา “ผลตภณฑทผานการรบรองจาก อย.สามารถเชอถอได” มคาเฉลยสงสดเทากนอยท 4.54 จากเตม 5.00 รองลงมา ขอความทวา “ขนมขบเคยวมประโยชนชวยเสรมใหรางกายไดคณคาสารอาหารครบถวน” มคาเฉลย 4.23 และขอความทวา “การซอยาทางอนเทอรเนตเปนวธการทสะดวก รวดเรว และปลอดภย” มคาเฉลย 4.18 ตามลาดบ

หนา 79

เมอพจารณาแยกทละหมวดเปนรายขอ พบวา หมวดอาหารในขอทมขอความวา “ขนมขบเคยวมประโยชนชวยเสรมใหรางกายไดคณคาสารอาหารครบถวน” สวนใหญมความเหนทไมเหนดวย ซงเปนทศนคตในทางทถกตอง มคาเฉลยสงกวาขอความอนๆ อยท 4.23 (ระดบความเหนถกตองมาก) สวนหมวดยา ขอความทวา “เมอเจบปวยควรกนยาตามทแพทยหรอเภสชกรแนะนา” สวนใหญมความเหนทเหนดวย ซงเปนทศนคตในทางทถกตอง มคาเฉลยสงกวาขอความอนๆ อยท 4.54 (ระดบความเหนถกตองมาก) หมวดเครองสาอางขอความทวา “การใชครมทาหนาขาว หรอยาฉดผวขาวกลตาไทโอนจะชวยใหผวขาวขนไดอยางถาวร” สวนใหญมความเหนทไมเหนดวย ซงเปนทศนคตในทางทถกตอง มคาเฉลยสงกวาขอความอนๆ อยท 3.90 (ระดบความเหนถกตอง) สาหรบขอความ “การอานฉลากกอนซอทาใหเสยเวลาโดยไมจาเปน” สวนใหญมความเหนทไมเหนดวย มคาเฉลย 4.10 (ระดบความเหนถกตอง) และขอความ “ผลตภณฑทผานการรบรอง จาก อย. สามารถเชอถอได” มคาเฉลย 4.54 (ระดบความเหนถกตองมาก)

4. พฤตกรรมการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพ ในภาพรวมของการมพฤตกรรมทเหมาะสมในการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพทง 10 ขอของนกเรยนทง 3 กลมมคารอยละของการมพฤตกรรมทเหมาะสมเฉลยรวมรอยละ 76.51 ซงหากพจารณาประเดนการมพฤตกรรมทเหมาะสมในการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพในรายขอ พบวา สวนใหญนกเรยนมพฤตกรรมเหมาะสม (ทาทกครงและทาเกอบทกครง) ในการเลอกซอผลตภณฑอาหารทมเครองหมาย อย. มากทสด คอ เฉลยรอยละ 90.95 รองลงมา นกเรยนมพฤตกรรมเหมาะสม (กนนานๆ ครงและไมกนเลย) ในประเดนการกนอาหารทอดทนามนมสดาขนหนด เฉลยรอยละ 83.50 และมนกเรยนทมพฤตกรรมเหมาะสม (ทานานๆ ครงและไมทาเลย) ในเรองการซอยาจากรถเร ตลาดนด แผงลอย เฉลยรอยละ 83.25 ตามลาดบ เมอพจารณาแยกทละกลมในภาพรวมทง 10 ขอ ปรากฏวา กลมนกเรยนแกนนามพฤตกรรมเหมาะสมเฉลยรอยละ 81.83 กลมนกเรยนสมาชกมพฤตกรรมเหมาะสม เฉลยรอยละ 76.96 และกลมนกเรยนทวไปมพฤตกรรมเหมาะสมเฉลยรอยละ 73.40 ตามลาดบ

เมอพจารณาเฉพาะนกเรยน อย.นอย คอ กลมนกเรยนแกนนารวมกบกลมนกเรยนทเปนสมาชก อย.นอยแลว พบวา ทงสองกลมมพฤตกรรมในระดบทเหมาะสมเฉลยรอยละ 78.58 โดยนกเรยนอย.นอยมพฤตกรรมเหมาะสม (ทาทกครงและทาเกอบทกครง) ในการเลอกซอผลตภณฑอาหารทมเครองหมาย อย. มากทสดเฉลยรอยละ 92.42 รองลงมา นกเรยน อย.นอยมพฤตกรรมเหมาะสม(ทาทกครงและทาเกอบทกครง) ในการอานฉลากเพอด วนผลต วนหมดอาย สวนผสม หรอ วธใช กอนซอหรอใชผลตภณฑสขภาพเฉลยรอยละ 85.83 และนกเรยน อย.นอยมพฤตกรรมเหมาะสม (ทานานๆ ครงและไมทาเลย) ในเรองการซอยาจากรถเร ตลาดนด แผงลอยเฉลยรอยละ 84.92 ตามลาดบ

ทงน หากพจารณาเปรยบเทยบกบเกณฑการประเมนความสาเรจของการดาเนนโครงการทกาหนดไววา ความสาเรจของการดาเนนงานดท นกเรยนแกนนา อย.นอยและนกเรยนทเปนสมาชก อย.

หนา 80

นอยตองมพฤตกรรมการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพทเหมาะสมไมนอยกวารอยละ 75 นน จงสามารถสรปไดวา โครงการดงกลาวบรรลเปาหมายตามเกณฑทกาหนด

5. ปจจยทมอทธพลตอการบรโภคผลตภณฑสขภาพ ในการสารวจครงน เนนประเภทการบรโภคผลตภณฑสขภาพ 5 ประเภท ไดแก อาหารเสรม ขนมขบเคยว แฮมเบอรเกอร พซซา บะหมกงสาเรจรป นาอดลม เครองดมรสหวาน การซอยา/กนยา และการซอ/ใชเครองสาอาง ดงน

5.1 ปจจยทมอทธพลตอการบรโภคอาหารเสรมเพอบารงสมอง เพมความจา ลดความอวนชวยใหผวขาว พบวา นกเรยนทเคยเลอกซอ เลอกกนอาหารเสรม เพอบารงสมอง เพมความจา ลดความอวน ชวยใหผวขาวมรอยละ 65.15 ขณะทไมเคยซอ ไมเคยกนมรอยละ 34.85 และปจจยทระบวามอทธพลตอการซอ การกนอาหารเสรมของนกเรยนทเคยเลอกซอเลอกกนสวนใหญมอทธพลระดบปานกลาง ไดแก โฆษณา คร/โรงเรยน บคคลในบาน และการลดแลกแจกแถม ตามลาดบ สวนเพอนมอทธพลนอยตอการเลอกซอ เลอกกนอาหารเสรมของนกเรยนกลมน

5.2 ปจจยทมอทธพลตอการบรโภคขนมขบเคยว แฮมเบอรเกอร พซซา บะหมกงสาเรจรป พบวา นกเรยนทเคยเลอกซอ เลอกกนขนมขบเคยว แฮมเบอรเกอร พซซา บะหมกงสาเรจรปมรอยละ 97.80 ขณะทไมเคยซอ ไมเคยกนมรอยละ 2.20 และปจจยทระบวามอทธพลตอการซอ การกนขนมขบเคยว แฮมเบอรเกอร พซซา บะหมกงสาเรจรปของนกเรยนทเคยเลอกซอ เลอกกนสวนใหญมอทธพลระดบปานกลาง ไดแก บคคลในบาน เพอน โฆษณา และการลดแลกแจกแถม ตามลาดบ สวนคร/โรงเรยนมอทธพลนอยตอการเลอกซอ เลอกกนของนกเรยนกลมน

5.3 ปจจยทมอทธพลตอการบรโภคนาอดลม เครองดมรสหวาน พบวา นกเรยนทเคยเลอกซอ เลอกดมนาอดลม เครองดมรสหวานมรอยละ 96.70 ขณะทไมเคยซอ ไมเคยดมมรอยละ 3.30 และปจจยทระบวามอทธพลตอการซอ การดมนาอดลม เครองดมรสหวานของนกเรยนทเคยเลอกซอ เลอกดมสวนใหญมอทธพลระดบปานกลาง ไดแก เพอน บคคลในบาน โฆษณา และการลดแลกแจกแถม ตามลาดบ สวนคร/โรงเรยนมอทธพลนอยตอการเลอกซอ เลอกดมนาอดลม เครองดมรสหวานของนกเรยนกลมน

5.4 ปจจยทมอทธพลตอการบรโภคยา พบวา นกเรยนทเคยเลอกซอยา กนยาม รอยละ 86.85 ขณะทไมเคยซอ ไมเคยกนมรอยละ 13.15 และปจจยทระบวามอทธพลตอการซอ การกนยาของนกเรยนทเคยเลอกซอยา กนยาในระดบมาก คอ บคคลในบาน สวนทมอทธพลระดบนอย ไดแก โฆษณา เพอน และการลดแลกแจกแถม สวนคร/โรงเรยนมอทธพลในระดบปานกลาง

5.5 ปจจยทมอทธพลตอการซอ/ใชเครองสาอาง พบวา นกเรยนทเคยเลอกซอ เลอกใชเครองสาอาง เชน แปง ครมบารงผว ครมกนแดด นาหอม นายาระงบกลนกายมรอยละ 87.25 ขณะทไมเคยซอ ไมเคยใชมรอยละ 12.75 และปจจยทระบวามอทธพลตอการซอ การใชเครองสาอาง

หนา 81

ของนกเรยนทเคยเลอกซอ เลอกใชสวนใหญมอทธพลระดบปานกลาง ไดแก บคคลในบาน โฆษณา คร/โรงเรยน และเพอน ตามลาดบ สวนการลดแลกแจกแถมมอทธพลนอยตอการเลอกซอ เลอกใชเครองสาอางของนกเรยน

6. รปแบบกจกรรมในโครงการ อย.นอย ทนาสนใจ ซงรปแบบกจกรรมทนกเรยน แกนนา อย.นอย นกเรยนทเปนสมาชก อย.นอย และนกเรยนทวไปสนใจและเลอก ไดแก

อนดบ 1 คอ คายกจกรรม เชน การเขาคายพกแรมกบรนพและกบโรงเรยนอนๆ รวมทากจกรรมตางๆ ของโครงการ อย.นอย การอบรมใหความรดานอาหาร ยา และการเลอกซอผลตภณฑสขภาพ การจดกจกรรมเกยวกบโครงการ อ.ย.นอยพรอมมเลนเกม หาความรเปนฐานตางๆ รวมกบโรงเรยนอน เปนตน

อนดบ 2 คอ การประกวดแตง/รองเพลง เชน ประกวดแตงเพลง/รองเพลงเกยวกบ อย.นอยหรอความรเกยวกบอาหารและยาในโครงการ อย.นอย การประกวดรองเพลงและเตนประกอบเกยวกบ อ.ย.นอย เปนตน

อนดบ 3 คอ การประกวดสอประชาสมพนธโครงการ อย.นอย เชน ประชาสมพนธเกยวกบโครงการ อย.นอย ประชาสมพนธใหความรในเรองการรบประทานอาหารปลอดภย การเลอก ซอยา การดวนหมดอายของสนคา การเลอกอาหารทมตรา อย. การลดเลกนามนทอดซา และการประกวดทาสอเชญชวนรณรงคกจกรรมโครงการ อย.นอย เปนตน

สวนรปแบบกจกรรมทมคะแนนนอยทสด คอ การประกวดทอลกโชว

 

ผลการสารวจเชงคณภาพ

ในการสารวจครงนใชการสารวจเชงคณภาพ ประเภทการสนทนากลม (Focus Group) ม

วตถประสงคเพอรบฟงความคดเหน และขอเสนอแนะจากนกเรยนแกนนาเกยวกบแนวทางการจด

กจกรรม อย.นอย ทงในสวนของเนอหาและรปแบบของกจกรรม เพอให อย.ไดใชเปนขอมลสาหรบ

นาไปใชพฒนาการจดกจกรรมในโครงการ อย.นอยใหเหมาะสมและดงดดความสนใจจากนกเรยนไดมาก

ยงขนตอไป โดยกาหนดกลมตวอยางออกเปน 2 กลม คอ กลมในระดบประถมศกษา และกลมในระดบ

มธยมศกษา ผลการสนทนากลม พบวา ความคดเหนของนกเรยนทเขารวมกจกรรมงานมหกรรม อย.

นอย ประจาป 2558 ณ วงรรสอรท เกยวกบรปแบบของกจกรรมทตองการใหจด นอกเหนอจากกจกรรม

หลก 3 รปแบบทไดจดทาอยแลว ไดแก การใหความร การสนบสนนสอเผยแพรประชาสมพนธ และการ

จดกจกรรมสรางสมพนธระหวางนกเรยน ผลการสนทนากลม พบวา นกเรยนสวนใหญตองการใหม

กจกรรมในลกษณะอนๆ นอกเหนอจากกจกรรมทเคยจดมา โดยเนอหาของกจรรม ควรเนนทางดาน

หนา 82

ความรเรองอาหาร การรณรงคใหความรเรองสารปนเปอนตางๆ ในอาหาร เนนการตรวจสอบโดยใชชด

ทดสอบตางๆ มการสาธตและอธบายการใชงานใหเขาใจงาย สวนรปแบบกจกรรม ควรเปนรปแบบการ

จดประกวดผลงานในลกษณะแฟมงาน (Port Folio) ละคร หรอ หนงสน การเลานทานมเพลงและทาเตน

ประกอบ การจดการแสดงละครสญจรตามชมชนหรอโรงเรยนตางๆ การจดกจกรรมทใหความร

สอดแทรกไปกบการเลนเกมสหรอการแสดงละครสน มสอประกอบ ลกษณะเปน Edutainment การจด

กจกรรมการถายทอดความรเกยวกบชดทดสอบความรตางๆ และการจดกจกรรมทเปนฐานความร เปน

กจกรรมเขาคาย เปนตน และสถานทในการจดกจกรรม นกเรยนสวนใหญเหนวา ควรเปนการจดกจรรม

ภายนอกโรงเรยนตามตางจงหวดทงในระดบจงหวด หรอระดบภมภาคกได เพอความนาสนใจ ทาให

ไดรบประสบการณแปลกใหม และนกเรยนสวนใหญชอบทจะไปทะเลมากกวาภเขา

นอกจากน ประเดนอนๆ ทนกเรยนนาเสนอเกยวกบกจกรรม อย.นอย ไดแก

1. อยากใหมการจดคายกจกรรมเปนฐานแบบทนครนายกตามตางจงหวด เปนกจกรรมทลงพนทเวยนไปในแตละโรงเรยน และมการจดทกๆ ป

2. อยากใหพวกพๆ ทมงานมาสอนนองๆ ในเรองสารปนเปอนในอาหารวา มสารชออะไรบาง มการทาการทดลองใหด และใหนองๆ ไดลองทา เพอใหเขาใจไดดยงขน

3. อยากใหมการจดกจกรรมนนทนาการและสอดแทรกความรเรอง อย.นอย โดยเขาไปจดกจกรรมในแตละโรงเรยน เพอใหทกคนไดรบร  4. อยากใหมกจกรรมในลกษณะทนกเรยนแกนนามาแลกเปลยนความรและประสบการณรวมกนวา โรงเรยนไหนทาอะไร ไดผลอยางไร ประสบปญหาอะไร และมแนวทางแกไขอยางไร นาจะไดประโยชนมาก ซงอาจเปนกจกรรมทสอดแทรกไปในการเขาคายกได 5. อยากใหเพมเตมกจกรรมทสรางเสรมภาวะผนาใหกบนกเรยนแกนนา โดยเนนฝกใหกลาพด กลาคด กลาทา โดยวทยากรในสวนนไมจาเปนตองเปนคนมชอเสยงแตตองพดสนกและมประสบการณตรงในเรองดงกลาว  

ขอเสนอแนะจากผลการสารวจ

1. ผลการสารวจ พบวา นกเรยน อย.นอย ทงกลมนกเรยนแกนนาและกลมทเปนสมาชก อย.นอยมพฤตกรรมการบรโภคทเหมาะสมกวานกเรยนทวไป ซงแสดงใหเหนวากจกรรมของโครงการ อย.นอยสามารถชวยยกระดบความรความเขาใจ ทศนคต และพฤตกรรมการบรโภคของนกเรยนทเขารวมโครงการใหถกตองเหมาะสมมากยงขนได ดงนน สานกงานคณะกรรมการอาหารและยาจงควรดาเนนโครงการนอยางตอเนอง โดยเนนสอสารประชาสมพนธเพอกระตนโนมนาวใหนกเรยนสมครเขารวมเปนสมาชกโครงการ อย.นอยใหมากยงขน

หนา 83

2. ผลการสารวจ พบวา แมนกเรยน อย.นอยสวนใหญจะมพฤตกรรมการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑเหมาะสมตามเกณฑทกาหนด แตเมอพจารณาในรายละเอยดจะพบวา นกเรยนมพฤตกรรมบรโภคไมเหมาะสมในบางพฤตกรรม ไดแก การอานขอมลโภชนาการ หรอฉลากหวาน มน เคม การเลอกซอเครองสาอางทมฉลากภาษาไทยโดยบนฉลากมรายละเอยดทจาเปน และการสงเกตลกษณะของยา เชน ส กลน และบรรจภณฑกอนกนยา ดงนน สานกงานคณะกรรมการอาหารและยาจงควรเนนการใหความรเพอสรางความตระหนกในเรองดงกลาวอยางเขมขนยงขน โดยใชการสอสารประชาสมพนธและจดกจกรรมทหลากหลายเพอใหเขาถงกลมเยาวชนไดอยางทวถง 3. เมอพจารณาผลการสารวจความรเกยวกบการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพในแตละหมวด พบวา นกเรยนมความรในหมวดเครองสาอางนอยกวาหมวดอน โดยเฉพาะอยางยงในประเดนทวาเครองสาอางนาเขาจากตางประเทศตองมฉลากภาษาไทยกากบ ซงปจจบนมเยาวชนจานวนไมนอยทนยมซอเครองสาอางนาเขาจากตางประเทศ โดยผานชองทางสอออนไลน ดงนน การใชเครองสาอางโดยไมไดอานฉลากใหเขาใจอยางถกตองชดเจน อาจสงผลเสยตอสขภาพของเยาวชนได สวนในหมวดอาหารนน นกเรยนจานวนมากยงมความเขาใจผดวานามนททอดอาหารแลว เมอนามากรองจนใสกสามารถนากลบมาใชใหมไดอยางปลอดภย ซงความเขาใจผดดงกลาวอาจสงผลใหมการเลอกซออาหารทอดทไมปลอดภยมาบรโภค ดงนน สานกงานคณะกรรมการอาหารและยาจงควรเนนการใหความรความเขาใจในสองประเดนขางตนใหมากยงขน โดยใชกลมอางองเปนบคคลในบานทนกเรยนระบวา มอทธพลตอการเลอกซอผลตภณฑดงกลาวขางตนมากกวาบคคลกลมอน

4. สาหรบทศนคตตอการบรโภคนน ผลสารวจพบวา นกเรยนจานวนมากคดวาอาหารเสรมมสารอาหารครบถวน สามารถกนทดแทนอาหารหลก 5 หมได ซงเรองดงกลาวนบเปนประเดนทสานกคณะกรรมการอาหารและยาควรดาเนนการชแจงขอเทจจรงและแกไขความเขาใจผดในกลมเยาวชนโดยเรงดวน เนองจากเยาวชนในปจจบนมคานยมเรองการลดความอวน และบางสวนหนมากนอาหารเสรมโดยเขาใจวาจะสามารถทดแทนอาหารหลก 5 หมได ซงจะเปนอนตรายตอสขภาพในระยะยาว

5. ปจจยทมอทธพลตอการบรโภคผลตภณฑสขภาพของนกเรยน ผลสารวจพบวา ปจจยทมอทธพลตอการบรโภคผลตภณฑสขภาพของนกเรยนมความแตกตางกนไปในผลตภณฑแตละประเภท เชน เพอนมอทธพลนอยตอการเลอกซอ/เลอกกนยาและอาหารเสรม แตมอทธพลปานกลางตอการเลอกซอ/เลอกกนขนมขบเคยวและนาอดลม ขณะทบคคลในบานมอทธพลมากตอการบรโภคยา แตมอทธพลปานกลางตอการบรโภคอาหารเสรม ขนมขบเคยว นาอดลม และการเลอกเครองสาอาง ดงนน ในการสอสารรณรงคแตละครง สานกงานคณะกรรมการอาหารและยาจงควรพจารณาและเลอกปจจยทมอทธพลตอการบรโภคของนกเรยนเหลานมาใชเปนเครองมอโนมนาวใจเยาวชนใหเหมาะสมกบผลตภณฑแตละประเภท

6. สาหรบรปแบบของกจกรรมในโครงการ อย.นอย ผลสารวจพบวา การจดคายกจกรรมโดยแบงเปนฐานตางๆ เปนกจกรรมทนกเรยนตองการใหจดมากทสด ซงสอดคลองกบผลการสนทนา

หนา 84

กลมทนกเรยนตองการใหมการจดคายกจกรรมเปนฐานตางๆ แบบเดยวกบการจดทว งรรสอรท จ.นครนายก ดงนน สานกงานคณะกรรมการอาหารและยาจงควรจดโครงการในรปแบบคายกจกรรม อย.นอยตอไป โดยอาจจดเวยนไปตามจงหวดตางๆ ทงน ในการจดคายกจกรรมแตละครงควรมศลปนทมชอเสยงมาชวยดงดดความสนใจของนกเรยน และมการแจกของรางวลใหนกเรยนอยางทวถงโดยไมจาเปนตองเปนของทมมลคาสง ตวอยางเชน เสอยดทมลายเซนของศลปนทเยาวชนชนชอบ นอกจากน ยงควรจดกจกรรมในลกษณะการประกวดแฟมผลงาน ประกวดสอประชาสมพนธหรอประกวดแตงเพลง รองเพลงทมเนอหาเกยวกบโครงการ อย.นอย โดยคดเลอกจากระดบจงหวดไปสระดบภมภาค และระดบประเทศคลายกบการประกวดนกรองเดอะสตาร หรอเอเอฟ

7. สาหรบเนอหาของกจกรรมนน ผลสารวจพบวา นกเรยนตองการใหโครงการ อย.นอย มการใหความรในประเดนททนสมยและใกลตวมากยงขน ดงนน เนอหาทโครงการ อย.นอยควรเนนใหมากขน คอ เรองราวทใกลตว ทนตอเหตการณ และอยในกระแสความสนใจของเยาวชน เชน ความรเรองสารปนเปอนในอาหารวามสารชออะไรบาง ความรเกยวกบอาหารเสรมและยาลดความอวน และความรเกยวกบการทดสอบเครองสาอางทผสมสารปรอทและสารกลตาไธโอน เปนตน

นอกจากน สานกงานคณะกรรมการอาหารและยายงควรปรบปรงเนอหาในคมอตางๆ ใหมความสนกระชบ ลดปรมาณเนอหาทเปนตวหนงสอใหนอยลง แลวเพมรปภาพประกอบหรอการตนใหมากขนเพอสรางความนาสนใจและสอดคลองกบพฤตกรรมการรบขาวสารของเยาวชนรนใหมทไมนยมอานเนอหาทเปนขอความยาวๆ

8. ในสวนของขอเสนอแนะอนๆ จากนกเรยนเกยวกบการจดทาโครงการ อย.นอยทนาสนใจ ทางสานกงานคณะกรรมการอาหารและยาควรนาไปใชเปนแนวทางปรบปรงการดาเนนงานโครงการ อย.นอยใหมประสทธภาพมากยงขน ไดแก การโทรศพทเขาสายดวน อย.นอยนน ผโทรไมควรตองเสยคาโทรศพทครงละ 3 บาท แตควรใหโทรไดฟรจงจะดงดดใหคนสนใจมาใชบรการสายดวนมากยงขน อนจะชวยใหสายดวนเปนชองทางทเยาวชนและประชาชนทวไปสามารถใชในการขอคาปรกษาฟร โดยไดรบขอมลความรทถกตองโดยตรงจาก อย. และยงเปนชองทางในการสะทอนปญหาทพบมายงสานกงานคณะกรรมการอาหารและยาไดอยางทนทวงทโดยผบรโภคไมตองเปนผแบกรบภาระคาใชจายในการโทร

ขอเสนอแนะจากการสารวจ

1. การสารวจขอมลครงนพบปญหาในเรองรายชอครทรบผดชอบโครงการ อย. นอย ในโรงเรยนหลายแหงไมตรงกบฐานขอมลของสานกงานคณะกรรมการอาหารและยา เชน ครยายโรงเรยน ลาออก เกษยณ เบอรโทรศพททปรากฏในฐานขอมลไมสามารถตดตอได ดงน น สานกงานคณะกรรมการอาหารและยาจงควรสารวจสถานภาพการดาเนนงานโครงการ อย.นอยของโรงเรยนทเปน

หนา 85

เครอขายใหเปนปจจบนเพอจดทาฐานขอมลโรงเรยน อย.นอย รวมถงรายชอครผรบผดชอบดแลโครงการ อย.นอยของแตละโรงเรยนใหถกตองครบถวน อนจะเปนประโยชนตอการวางแผน ตดตามงาน และตดสนใจในการดาเนนโครงการตางๆ ใหเหมาะสมกบสภาพทเปนอยจรง ตลอดจนเพอใหสามารถใชประโยชนจากฐานขอมลทมอยไดอยางเตมท เชน ใชในการประเมนประสทธผลของโครงการ การขยายเครอขาย และการประสานงานตางๆ เปนตน นอกจากน ครในบางโรงเรยนยงเขาใจวาผรบผดชอบและดาเนนโครงการ อย.นอย คอสาธารณสขจงหวดหรอสาธารณสขอาเภอ ไมใชสานกงานคณะกรรมการอาหารและยา ดงนน สานกงานคณะกรรมการอาหารและยาจงควรมการประสานงานกบคร อย.นอย รวมทงควรมการตดตามชวยเหลอคร อย.นอย ในโรงเรยนตางๆ อยางตอเนอง เชน จดสงเอกสารประชาสมพนธอยางสมาเสมอ ทงน เพอใหการดาเนนงานมความตอเนองและเพอไมใหครถอยหางจากกจกรรมของโครงการ อย.นอย แลวหนไปทมเททากจกรรมประเภทอนแทน เชน กจกรรมในโครงการอาหารกลางวน เปนตน

2. ชวงเวลาในการสารวจขอมลจากนกเรยน อย.นอย ไมควรเปนชวงปดภาคการศกษาหรอชวงทเพงเรมเปดภาคการศกษาใหม ซงหากเปนชวงปดภาคการศกษาจะทาใหประสบปญหาในการตดตอประสานงานกบครผรบผดชอบดแลโครงการ อย.นอยและการนานกเรยนมาใหขอมลแกทมสารวจ สวนการสารวจในครงนทเปนชวงเพงเรมเปดภาคการศกษาใหมนนจะประสบปญหาในลกษณะทโรงเรยนหลายแหงยงไมพรอมใหทมวจยเขาไปดาเนนการสารวจขอมลเนองจากยงไมไดเรมตนทากจกรรมชมรม อย.นอย และเปนชวงทนกเรยนทเปนสมาชก อย.นอย และนกเรยนแกนนา อย.นอยบางสวนเพงจบการศกษาออกไป และโรงเรยนยงไมไดจดทมใหมใหเขามาทาหนาทแทนอยางครบถวนโดยสวนใหญนกเรยนทเปนแกนนามกจะอยในระดบชน ป.5, ป.6, ม.5 และม.6 ซงการสารวจในชวงดงกลาวจะทาใหนกเรยนกลมนไมอยรวมใหขอมลในการสารวจ

หนา 86

คณะผดาเนนการ

การสารวจขอมลพฤตกรรมสขภาพของนกเรยน อย.นอย ประจาปงบประมาณ พ.ศ. 2558

1. เภสชกรวระชย นลวชย ผอานวยการกองพฒนาศกยภาพผบรโภค

2. เภสชกรหญงศรกล อาพนธ เภสชกรชานาญการพเศษ

3. ผชวยศาสตราจารยสนสา ประวชย หวหนาโครงการสารวจ

4. นางสนนาฏ โรจนประดษฐ นกวชาการเผยแพรชานาญการพเศษ

5. เภสชกรภมพฒน อรณากร เภสชกรชานาญการ

หนา 87

บรรณานกรม

จตภม เขตจตรส. (2556). รายงานผลการสารวจพฤตกรรมสขภาพของนกเรยน อย.นอย เชง

ปรมาณและเชงคณภาพ ประจาปงบประมาณ พ.ศ. 2556. กองพฒนาศกยภาพผบรโภค

สานกงานคณะกรรมการอาหารและยา. ศรเดช สชวะ และคณะ. (2551). รายงานวจยและประเมนผลโครงการ อย.นอย ป 2551.

โครงการวจยรวมมอระหวางสานกงานคณะกรรมการอาหารและยา กระทรวงสาธารณสขกบ

คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ศรเดช สชวะ และคณะ. (2552). รายงานวจยและประเมนผลโครงการ อย.นอย ป 2552.

โครงการวจยรวมมอระหวางสานกงานคณะกรรมการอาหารและยา กระทรวงสาธารณสขกบ

คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. (อดสาเนา)

ศภกาญจน โภคย และคณะ. (2553). รายงานวจยและประเมนผลโครงการ อย.นอย ป 2553.

โครงการวจยรวมมอระหวางสานกงานคณะกรรมการอาหารและยา กระทรวงสาธารณสขกบ

คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน. สานกงานคณะกรรมการอาหารและยา. (2558). ประวตและวตถประสงคโครงการ อย.นอย (ออนไลน).

แหลงทมา :http://www.oryornoi.com. 31 สงหาคม 2558.

สนทร วทยานารถไพศาล และคณะ. (2548). รายงานประเมนผลกจกรรม อย.นอย. หนวยปฏบตการ

วจยเภสชศาสตรสงคม (วจภส.) คณะเภสชศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ไดรบทนสนบสนน

จาก สานกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.). กรงเทพมหานคร: อษาการพมพ. อนชย ธรเรองไชยศร และคณะ. (2550). รายงานประเมนผลการเรยนรของนกเรยนททากจกรรม

อย.นอย. โครงการวจยรวมมอระหวางสานกงานคณะกรรมการอาหารและยา กระทรวง

สาธารณสขกบคณะเภสชศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

หนา 88

ภาคผนวก

แบบสอบถามทใชในการสารวจ ประเดนคาถามการสนทนากลม (Focus Group)

   

หนา 89

สถานทเกบขอมล โรงเรยน............................................. แบบสอบถามเลขท...............

จงหวด...........................................................

ถงนองๆ นกเรยนทรกทกคน ขณะนพๆ ซงเปนตวแทนของสานกงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) จะขอความรวมมอในการตอบคาถามเกยวกบพฤตกรรมสขภาพของนองๆ รวมถงความรความเขาใจเกยวกบการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพ ตลอดจนความคดเหนในบางประเดนทเกยวของ เพอนาขอมลไปใชประโยชนในการพฒนาสขภาพของนองๆ ตอไป

แบบสอบถามน คาวา “ผลตภณฑสขภาพ” หมายถง อาหาร ยา และเครองสาอาง

ขอใหนองทาเครองหมาย ลงในชองทกาหนดหรอเตมคาลงในชองวางโดยขอใหตอบแบบสอบถามตามความเปนจรงทกประการ คาตอบเหลานจะไมมผลเสยใดๆ ตอนอง แตจะนาไปวเคราะหในภาพรวมของเดกไทยทงประเทศ ขอขอบคณนองๆ เปนอยางยง สาหรบการใหขอมลทเปนประโยชนในครงน

1. เพศ ชาย หญง

2. ระดบชน ประถมศกษา ปท

ป. 4 ป. 5 ป. 6

มธยมศกษา ปท

ม. 1 ม. 2 ม. 3 ม. 4 ม. 5 ม. 6

3. นองเปนสมาชก อย. นอย หรอไม

เปนแกนนา อย. นอย เปนสมาชก อย. นอย ไมไดเปนสมาชก อย. นอย

คาชแจง

แบบสารวจพฤตกรรมสขภาพของนกเรยน

ตอนท 1 : ขอมลพนฐาน

หนา 90

ใหนองอานขอความตอไปนแลวพจารณาวาขอความดงกลาวถกหรอผด โดยทาเครองหมาย ลงในชองทเปนคาตอบของแตละขอ

ขอ ประเดน ถก ผด 1 ผลตภณฑเสรมอาหาร (เชน นามนตบปลา โปรตนแคปซล เปนตน) ไมใชยา

จงรกษาโรคไมได

2 นามนททอดอาหารแลว ถานามากรองจนใสกสามารถนากลบมาใชใหมไดอยางปลอดภย

3 ฉลากโภชนาการชวยใหเราทราบปรมาณสารอาหารทจะไดรบเมอเราบรโภคอาหารชนดนนๆ

4 การกนยาชดหรอยาลกกลอนทโฆษณาวามสรรพคณรกษาโรคหลายโรคไดอยางรวดเรว มความเสยงสงทจะไดรบอนตรายจากสารสเตยรอยด

5 การเกบรกษายาทด ควรเกบใหพนจากแสงแดด และพนมอเดก

6 การซอยาจากรถเร แผงลอย มความเสยงสงทจะไดยาปลอม หรอยาไมไดมาตรฐาน

7. การซอเครองสาอาง เชน แปง ครมบารงผว ครมกนแดด นาหอม นายาระงบกลนกายทถกตองควรซอจากอนเทอรเนต ตลาดนด เพราะราคาถกคณภาพด และปลอดภย

8. ไฮโดรควโนน ปรอทแอมโมเนย กรดวตามนเอ เปนสารหามใชในเครองสาอาง

9 เครองสาอางทนาเขาจากตางประเทศไมจาเปนตองมฉลากภาษาไทย

10 การโฆษณาผลตภณฑสขภาพทระบวากน/ใชแลวรกษาไดทกโรคและหายไดอยางรวดเรวเชอถอได

ตอนท 2 : ความรเกยวกบการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพ

หนา 91

นองๆคดอยางไรกบการรบประทานอาหาร การกนยา และการดแลสขภาพของคนเราในปจจบนน โดยทาเครองหมาย ลงในชองทตรงกบความคดเหนของนองมากทสด

ลาดบท

ประเดน เหนดวยอยางยง

เหนดวย ไมแนใจ ไม เหนดวย

ไมเหนดวยอยางยง

1 ขนมขบเคยวมประโยชนชวยเสรมใหรางกายไดคณคาสารอาหารครบถวน

2 อาหารเสรม (เชน ซปไกสกด แคปซล หรอ สารสกดจากผลไมหรอผก เปนตน)มสารอาหารครบถวน สามารถกนทดแทนอาหารหลก 5 หมได

3 ขอมลโภชนาการเปนขอมลทอานแลวเขาใจยาก จงทาใหไมอยากอาน

4 การซอยาทางอนเทอรเนตเปนวธการทสะดวก รวดเรว และปลอดภย

5 ยาทคนอนกนแลวไดผลด แสดงวาเรากนแลวยอมไดผลดเชนกน

6 เมอเจบปวยควรกนยาตามทแพทยหรอเภสชกรแนะนา

7 โฆษณาเครองสาอางทมดาราเปนพรเซนเตอรสามารถเชอถอไดวาใชแลวจะไดผลและปลอดภย

8 การใชครมทาหนาขาว หรอยาฉดผวขาวกลตาไทโอนจะชวยใหผวขาวขนไดอยางถาวร

9 การอานฉลากกอนซอทาใหเสยเวลาโดยไมจาเปน

10 ผลตภณฑทผานการรบรอง จาก อย. สามารถเชอถอได

ตอนท 3 : ทศนคตตอการบรโภคผลตภณฑสขภาพ

หนา 92

ใหนองๆ ทาเครองหมาย ลงในชองทตรงกบความเปนจรงของตนเองมากทสด

ขอ

พฤตกรรม

ระดบความบอยครง กน/ทา ทกครง

กน/ทา เกอบทกครง

กน/ทา บางครง

กน/ทา นานๆ ครง

ไมกน/ ไมทา เลย

1 กนอาหารทอดทนามนมสดาขนหนด 2 เลอกซอผลตภณฑอาหารทมเครองหมาย อย.

3 อานขอมลโภชนาการ เชน ปรมาณไขมน นาตาล หรอโปรตน บนฉลากหวาน มน เคม (ฉลาก GDA) กอนเลอกซออาหาร

4 เมอเจบปวยนองไปพบแพทย หรอซอยาจากรานขายยาทมใบอนญาต

5 ซอยาจากรถเร ตลาดนด แผงลอย 6 กอนกนยาสงเกตลกษณะของยา เชน ส กลน และ

บรรจภณฑ

7 เลอกซอเครองสาอางทมฉลากภาษาไทยและบนฉลากมรายละเอยดทจาเปน เชน สารทเปนสวนผสม และผผลต

8 ซอหรอใชผลตภณฑสขภาพตามทมโฆษณาสรรพคณจงใจเชน กนแลวฉลาด กนแลวขาว กนแลวผอม

9 อานฉลากเพอด วนผลต วนหมดอาย สวนผสม หรอ วธใช กอนซอหรอใชผลตภณฑสขภาพ

10 ปฏบตตามคาแนะนาทระบบนฉลากผลตภณฑอาหาร ยา และเครองสาอางอยางเครงครด

ตอนท 4 : พฤตกรรมการบรโภคและการเลอกซอผลตภณฑสขภาพ

หนา 93

ใหนองพจารณาวา ในการเลอกซอ เลอกใช และเลอกกนอาหาร ยา และเครองสาอางของนอง ปจจยตางๆ ไดแก บคคลในบาน เพอน คร/โรงเรยน โฆษณา และการลดแลกแจกแถม มอทธพลมากนอยเพยงใด โดยทาเครองหมาย ลงในชองของแตละขอทตรงกบความเปนจรงมากทสด

ในกรณทนองไมไดมพฤตกรรมการกน /ซอ/ หรอใชผลตภณฑในขอใด ใหทาเครองหมาย ลงในชอง “ไมเคยกน/ ไมเคยซอ/ ไมเคยใช” ดานขวามอสด

ขอ

ประเดน

หากเคยกน/เคยซอ/เคยใช โปรดระบระดบความสาคญของปจจยทมอทธพล

ไมเคยกน/ ไมเคยซอ/ ไมเคยใช

มอทธพลมากทสด

มอทธพลมาก

มอทธพลปานกลาง

มอทธพลนอย

มอทธพลนอยทสด

1. การกนอาหารเสรม เพอบารงสมอง เพมความจา ลดความอวน ชวยใหผวขาว 1.1 บคคลในบาน

1.2 เพอน

1.3 คร/โรงเรยน

1.4 โฆษณา

1.5 การลด แลก แจก แถม

2. การกนขนมขบเคยวแฮมเบอรเกอร พซซา บะหมกงสาเรจรป 2.1 บคคลในบาน

2.2 เพอน

2.3 คร/โรงเรยน

2.4 โฆษณา

2.5 การลด แลก แจก แถม

3. นาอดลม เครองดมรสหวาน 3.1 บคคลในบาน

3.2 เพอน

3.3 คร/โรงเรยน

3.4 โฆษณา

3.5 การลด แลก แจก แถม

ตอนท 5: ปจจยทมอทธพลตอการบรโภคผลตภณฑสขภาพ

หนา 94

ขอ

ประเดน

หากเคยกน/เคยซอ/เคยใช โปรดระบระดบความสาคญของปจจยทมอทธพล

ไมเคยกน/ ไมเคยซอ/ ไมเคยใช

มอทธพลมากทสด

มอทธพลมาก

มอทธพลปานกลาง

มอทธพลนอย

มอทธพลนอยทสด

4. การซอยา/กนยา 4.1 บคคลในบาน

4.2 เพอน

4.3 คร/โรงเรยน

4.4 โฆษณา

4.5 การลด แลก แจก แถม

5. การซอ/ใชเครองสาอางเชน แปง ครมบารงผว ครมกนแดด นาหอม นายาระงบกลนกาย 5.1 บคคลในบาน

5.2 เพอน

5.3 คร/โรงเรยน

5.4 โฆษณา

5.5 การลด แลก แจก แถม

นองๆ คดวากจกรรมในโครงการ อย. นอยทนาสนใจและดงดดใหนองๆ อยากเขารวม ควรมรปแบบอยางไร (ใหนองเลอกเพยง 2 กจกรรม) โดยใสเลข 1 หนาขอกจกรรมทนองอยากใหจดมากทสด และใสเลข 2 หนาขอกจกรรมทนองอยากใหจดเปนลาดบรองลงมาและโปรดระบรายละเอยด/หวขอ/หรอตวอยางเฉพาะของกจกรรมทนองเลอกดวย ................ คายกจกรรมเชน………………………………………………………………………… ............... ประกวด ยอ /โตวาทเชน……………………………………………………………….… ............... ประกวดแตง / รองเพลงเชน………………………………………………..…………… ............... ประกวดดเจ (จดรายการทางวทย)เชน…………………………………………………. ............... ประกวดคลปวดโอเชน……………………...……………………………………...…… ................ประกวดทอลกโชวเชน ……………………………………………….…………………. ................ประกวดสอประชาสมพนธโครงการ อย.นอย เชน.....…………..……………………..... ...............อนๆ โปรดระบ เชน..................................................................................................

ขอขอบคณนองๆ ทกคน สาหรบความรวมมอในการตอบแบบสารวจครงน

ตอนท 6: ขอเสนอแนะ

หนา 95

ประเดนคาถามการสนทนากลม (Focus Group) โครงการสารวจขอมลพฤตกรรมสขภาพของนกเรยน อย. นอย ป 2558

วนท 25 พฤษภาคม 2558 เวลา 16.30-17.30 น. ณ วงรรสอรท จ. นครนายก

สวสดคะ นองๆ แกนนา ทกคน

วนนครมาทาหนาทเปนตวแทนของ อย. พดคยกบนองๆ เพอรบฟงความคดเหน และขอเสนอแนะจากนองๆ เกยวกบรปแบบของกจกรรม อย. นอย รวบรวมให อย. ไดใชเปนขอมลสาหรบนาไปใชปรบปรงการจดโครงการ อย. นอยใหเหมาะสมและดงดดความสนใจจากนองๆ นกเรยนมากยงขน นองสามารถนาเสนอความคดเหนไดอยางเลยนะคะ นองคนไหนทอยากจะนาเสนอความเหนรบกวนชวยยกมอไดเลยนะคะ สาหรบโครงการ อย. นอย น สานกงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ไดจดทาขนเพอใหนกเรยนไดมความรและมพฤตกรรมดานการบรโภคทเหมาะสมและปลอดภย โดยเนนใหเรยนรจากการปฏบตจรง และยงมโอกาสไดชวยเหลอเพอน ๆ ครอบครว และชมชน ดวยการใหความรดานการบรโภคอยางเหมาะสม โดยทผานมา อย. ไดดาเนนโครงการผานกจกรรมหลก 3 รปแบบ ไดแก 1. การใหความร เชน บอรดความร เสยงตามสาย พดหนาเสาธง กจกรรมการแสดง รายการทางโทรทศน-วงจรปด การรณรงคใหความรในชมชน เชน การเดนรณรงค การแจกเอกสารความร การใหความรทางหอกระจายขาวหรอวทยชมชน และการบรณาการความรดานอาหารและยาเขาไปกบหลกสตรการเรยนการสอน 2. การสนบสนนสอเผยแพรประชาสมพนธ เชน แผนพบ จดหมายขาว อย. นอย และคมอ อย. นอย 3. การจดกจกรรมสรางสมพนธระหวางนกเรยน เชน การใหนกเรยนแกนนา อย. นอยของโรงเรยนหนงไปใหความรและวธการตรวจสอบอาหารแกนกเรยนแกนนา อย. นอยของโรงเรยน ระดบประถมศกษาทอยใกลเคยงในลกษณะ “พสอนนอง” และการจดคายกจกรรม อยางเชนในวนน

ประเดนทจะขอซกถามนองๆ คอ

1. นอกเหนอจากกจกรรม 3 รปแบบทกลาวมา ไมทราบวานองตองการให อย. จดทากจกรรมในรปแบบอนอกหรอไม 2. หากตองการใหม นองคดวาควรเปนกจกรรมในรปแบบใด 2.1 เนอหากจกรรม ควรเนนเนอหาอะไรเปนหลก เชน อาหาร ยา เครองสาอาง 2.2 รปแบบกจกรรม ควรเปนรปแบบใด เชน คายกจกรรม การจดประกวด หรออนๆ 2.3 สถานทในการจดกจกรรม ควรเปนทไหน ภายในโรงเรยน หรอนอกโรงเรยน 3. ประเดนอนๆ ทอยากนาเสนอเกยวกบกจกรรม อย. นอย