วเคราะหปจจยพนฐาน

1

แนวคดการวเคราะหหลกทรพยโดยใชปจจยพนฐาน เปนแนวคดทมงวเคราะหปจจยทเปนตวกาหนด อตราผลตอบแทน ความเสยงจากการลงทน และมลคาของหลกทรพย ซงปจจยพนฐานดงกลาว ไดแก ปจจยดานภาวะเศรษฐกจ ปจจยดานภาวะอตสาหกรรมทเกยวของ และปจจยทเกยวกบผลการดาเนนงาน รวมทงฐานะทางเงนของบรษทผออกหลกทรพย

ดงนน “การวเคราะหหลกทรพยโดยใชปจจยพนฐาน” หรอเรยกงายๆ วา “การวเคราะหปจจยพนฐาน”

จงเปนการวเคราะหภาวะเศรษฐกจ ภาวะอตสาหกรรม และภาวะบรษท เพอนามาใชในการกาหนดมลคาทแทจรงของหลกทรพย ซงมกรอบแนวคด ดงน

การวเคราะหเศรษฐกจ (Economic Analysis) “การวเคราะหเศรษฐกจ” จะเปนการวเคราะหและพยากรณแนวโนมภาวะเศรษฐกจในอนาคต ทงแนวโนม

ระยะยาวและระยะสน ทงเศรษฐกจของประเทศและเศรษฐกจโลก นอกจากนน ยงรวมไปถงการวเคราะหวฏจกรเศรษฐกจ (Economic Cycle) ดชนชวดภาวะเศรษฐกจในดานตางๆ และนโยบายเศรษฐกจของรฐ เชน นโยบายการเงน นโยบายการคลง นโยบายการคาระหวางประเทศ วาจะมผลกระทบตอธรกจทออกหลกทรพยมากนอยเพยงใด

การวเคราะหอตสาหกรรม (Industry Analysis) “การวเคราะหอตสาหกรรม” จะเปนการวเคราะหวงจรอตสาหกรรม (Industry Life Cycle) สภาพการ

แขงขนในอตสาหกรรม ตลอดจนอนาคตของอตสาหกรรมวาจะมแนวโนมอตราการเจรญเตบโตอยางไร ซงขนอยกบปจจยหลายอยางดวยกน เชน นโยบายของรฐบาลทจะใหการสนบสนนหรอเปนอปสรรคในการดาเนนธรกจ โครงสรางการเปลยนแปลงของระบบภาษของรฐบาล โครงสรางของอตสาหกรรมแตละประเภท เปนตน

การวเคราะหบรษท (Company Analysis) “การวเคราะหบรษท” เปนขนสดทายของการวเคราะหหลกทรพยดวยปจจยพนฐาน ซงเปนการวเคราะห

เพอคดเลอกบรษททควรลงทน โดยจะเนนการวเคราะหทงเชงคณภาพ (Qualitative Analysis) เชน ประสบการณและความนาเชอถอของผบรหาร บคลากร ขดความสามารถดานการตลาด การผลต / การบรการ การวจยและพฒนา การบรหารและระบบสารสนเทศเพอการบรหาร ฯลฯ และการวเคราะหเชงปรมาณ (Quantitative Analysis) ซงจะวเคราะหจากงบการเงนทงในอดตและปจจบนของบรษท เพอนามาประมาณการกาไรตอหนและราคาหนในอนาคต

วเคราะหปจจยพนฐาน

2

วเคราะหปจจยพนฐาน

3

การวเคราะหดงกลาวเปนการวเคราะหจากภาพรวมเศรษฐกจลงมาสบรษทหรอหนเฉพาะตว เราจงเรยกการ

วเคราะหปจจยพนฐานตามแนวคดนวา “วธวเคราะหแบบบนลงลาง” (Top-Down Approach) กลาวคอ ใชขอมลทไดจากการวเคราะหปจจยพนฐานมากาหนดขอบเขตการลงทนใหแคบลง โดยพจารณาเฉพาะหนทมแนวโนมด นาสนใจลงทน จากนนจงคานวณมลคาทแทจรงของหน แลวนามาเปรยบเทยบกบราคาตลาดของหน เพอดวาราคาตลาดของหนสงเกนกวาทควรจะเปน หรอราคาตา นาซอ

การวเคราะหปจจยพนฐานยงสามารถใช “วธวเคราะหจากลางขนบน” (Bottom-Up Approach) ซงเปน

การวเคราะหขอมลรายบรษทกอน เชน ขอมลจากงบการเงน เพอเสาะหาหนทมลกษณะเดนนาลงทนตามเกณฑทกาหนดไว ไมวาจะเปนการพจารณาเปรยบเทยบราคาตอกาไรตอหน (Price to Earnings Ratio : P/E Ratio) ราคาตอมลคาทางบญชตอหน (Price to Book Value Ratio : P/BV Ratio) หรออตราผลตอบแทนจากเงนปนผล (Dividend Yield) ฯลฯ หลงจากวเคราะหขอมลเจาะลกรายบรษทเรยบรอยแลว ตอไปกจะดแนวโนมความนาลงทนในแงของสภาวะแวดลอมทางอตสาหกรรมและเศรษฐกจของหนนนๆ

อยางไรกตาม เนอหาในหวขอนจะมงเนน “วธวเคราะหแบบบนลงลาง” เปนหลก

01 วเคราะหขอมลเศรษฐกจ

“การวเคราะหเศรษฐกจ” เปนขนตอนทมความสาคญตอการ

วเคราะหหลกทรพยดวยปจจยพนฐาน เนองจากการเปลยนแปลงของภาวะเศรษฐกจ จะสงผลกระทบตอราคาของหลกทรพย เชน หลกทรพยบางกลมมระดบราคาลดลง เมอสภาพเศรษฐกจชะลอตว และจะมระดบราคาสงขน เมอเศรษฐกจฟนตวขน พฤตกรรมดงกลาวแสดงใหเหนวา... ภาวะเศรษฐกจโดยทวไปจะมผลกระทบตอผลการดาเนนงานและความสามารถในการทากาไรของบรษททออกหลกทรพย

อยางไรกตาม เมอภาวะเศรษฐกจเปลยนแปลงไป อตสาหกรรมแตละอตสาหกรรมอาจไดรบผลกระทบไม

เทากน หลกทรพยในบางอตสาหกรรมอาจไดรบผลกระทบจากการเปลยนแปลงของภาวะเศรษฐกจเพยงเลกนอย ขณะทหลกทรพยในบางอตสาหกรรมอาจไดรบผลกระทบอยางมาก เมอภาวะเศรษฐกจเปลยนแปลง

ดงนน การวเคราะหหลกทรพยจงมความจาเปนตองวเคราะหภาวะเศรษฐกจ เพอนาไปสการคาดการณทศ

ทางการขยายตวของเศรษฐกจ และกาหนดอตสาหกรรมทคาดวาจะไดรบผลประโยชนจากการขยายตวของเศรษฐกจ ทายทสดกจะสามารถเลอกบรษททควรลงทนในอตสาหกรรมนนได

ชมสมมนาออนไลนเกยวกบการวเคราะหปจจยพนฐาน

ชมคลปความรเกยวกบการวเคราะหปจจยพนฐาน

วเคราะหปจจยพนฐาน

4

ภาวะเศรษฐกจโลก

ในการวเคราะหเศรษฐกจ ผลงทนควรพจารณาทงภาวะเศรษฐกจในประเทศ และภาวะเศรษฐกจโลก เนองจากสถานการณการเงนในปจจบนมการเปดเสรมากขน มความเชอมโยงถงกนมากขน ภาวะเศรษฐกจการเงนในประเทศอน สามารถสงผลกระทบตอตลาดการเงนและการลงทนภายในประเทศได ดงนน ผลงทนจงจาเปนตองรสถานการณของโลก เพอใชประกอบการวเคราะหดวย

ภาวะเศรษฐกจในประเทศ

การพจารณาและการพยากรณภาวะเศรษฐกจในประเทศ จะทาใหผลงทนทราบถงอตสาหกรรมทไดรบผลกระทบจากการเปลยนแปลงของภาวะเศรษฐกจ ซงมความสมพนธกบผลการดาเนนงานและราคาหลกทรพยของบรษทนนๆ กลาวคอ ถาแนวโนมในอนาคตของเศรษฐกจเปนไปในดานลบ กมกจะคาดการณวาหลกทรพยสวนใหญจะมระดบราคาตาลง หรอถาแนวโนมเศรษฐกจเปนไปในดานบวก หลกทรพยโดยทวไปกนาจะมระดบราคาสงขนตามไปดวย

ในการสงเกตและวเคราะหภาวะเศรษฐกจวา... ณ ขณะนนระบบเศรษฐกจอยในชวงใด สามารถพจารณา

ไดจาก “วฏจกรเศรษฐกจ” (Economic Cycle) ซงจะบงบอกถงลกษณะการเปลยนแปลงของภาวะเศรษฐกจในชวงระยะเวลาใดเวลาหนง

วฏจกรเศรษฐกจแบงออกเปน 4 ระยะ ไดแก...

เศรษฐกจขยายตว (Expansion / Recovery) เปนชวงทการผลตและการจางงานเรมเพมขน รายได

และรายจายของครวเรอนสงขน ทศทางการลงทนมแนวโนมดขน เศรษฐกจรงเรอง (Peak) เปนจดสงสดของวฏจกร ณ จดนระบบเศรษฐกจจะมประสทธภาพสงสด ทง

การผลตและการบรโภค เรมมการขาดแคลนแรงงานและวตถดบ ทาใหตนทนการผลตสงขน ระดบราคาสนคาสง ธรกจมกาไรสงตามไปดวย

เศรษฐกจถดถอย (Contraction / Recession) เปนชวงทกจกรรมทางเศรษฐกจเรมลดลง GDP และความตองการสนคาโดยรวมลดลง ธรกจเรมขาดแคลนเงนทนหมนเวยน การผลตและการจางงานลดลง

เศรษฐกจตกตา (Trough) ชวงเวลานการวางงานสง ความตองการสนคาโดยรวมลดลง สนคาทผลตขนมาไมสามารถขายได กาไรของธรกจลดลง การขยายตวทางธรกจจะอยในอตราตา เนองจากความเสยงในการขาดทนสง

วเคราะหปจจยพนฐาน

5

โดยทวไปวฏจกรเศรษฐกจจะมการเคลอนไหวตลอดเวลาเหมอนลกคลน เรมจากระยะทเศรษฐกจมการเจรญเตบโตจนถงขดสด แลวคอยๆ ชะลอตวลงมาจนถงจดตาสด และจะคอยๆ ฟนตวขนไปใหม หมนเวยนเปนวงจรทางเศรษฐกจอยางนเรอยไป ซงวฏจกรเศรษฐกจหนงมกกนเวลานานประมาณ 5 – 10 ป

ดงนน หากผลงทนรวากาลงอยในชวงไหนของวฏจกรเศรษฐกจ ผลงทนกนาจะประเมนไดคราวๆ วา

อตสาหกรรมใดจะไดรบประโยชนจากภาวะเศรษฐกจในชวงนนๆ เพราะโดยปกตแลวอตสาหกรรมตางๆ จะฟนตวชาเรวแตกตางกนไป และมการตอบสนองตอการเปลยนแปลงทางดานนโยบายเศรษฐกจมหภาค เชน อตราดอกเบย อตราแลกเปลยน การใชจายของรฐบาล ฯลฯ ไมเหมอนกน การทผลงทนรวามอตสาหกรรมใดบางทมกจะฟนตวกอน (Leaders) หรอฟนตวทหลง (Laggers) จงเปนประโยชนอยางมากตอการตดสนใจเลอกหนทจะเขาลงทน

ทมา : อยากรวยตองร – เคลด (ไม) ลบส... อสรภาพทางการเงน เลมท 4 รจงหวะลงทน

วฏจกรเศรษฐกจ

อตราการขยายตว ของ GDP

อตราการขยายตว ของ GDP

สถาบนการเงน

เศรษฐกจตกตา

สนคาบรโภค ประเภทคงทน

เศรษฐกจขยายตว

สนคาทน

เศรษฐกจรงเรอง

วตถดบพนฐาน

เศรษฐกจถดถอย

สาธารณปโภค

วฏจกรเศรษฐกจ

สถาบนการเงน

เวลา

วฏจกรเศรษฐกจ

เศรษฐกจตกตา

เวลา

การฟนตวของอตสาหกรรม

วเคราะหปจจยพนฐาน

6

จากภาพ จะเหนวา... สถาบนการเงน (Financials) มกจะฟน

ตวกอนอตสาหกรรมอนๆ โดยเฉพาะบรษทหลกทรพยทงหลายทมกจะมกาไรสทธเพมขนอยางรวดเรวกอนธรกจอนๆ นนเพราะตลาดหนเปนดชนชนาเศรษฐกจทสาคญทสด

เมอตลาดหนฟนตว ธรกจทจะไดประโยชนเตมๆ คอ บรษท

นายหนาคาหลกทรพย ตามมาดวยธนาคารพาณชย ซงจะมผลประกอบการกระเตองขนดวยกาไรจากการลงทน โดยเฉพาะกาไรจากการลงทนในตราสารหน ซงจะมราคาสงขนจากการลดลงของอตราดอกเบยในชวงน

กลมธรกจทจะฟนตวเปนระลอกทสองกคอ สนคาอปโภคบรโภคประเภทคงทนถาวร (Consumer

Durables) เชน อสงหารมทรพย รถยนต เครองใชไฟฟา ฯลฯ ซงเปนธรกจทมความไวสงในการตอบสนองตอการเปลยนแปลงของอตราดอกเบย เนองจากตองอาศยเงนกจากสถาบนการเงน ดงนน สถาบนการเงนทปลอยสนเชอเพออปโภคบรโภค เชน บรษทเงนทน บรษทลสซง บรษทบตรเครดต ฯลฯ กจะฟนตวตามไปดวย

ถาเศรษฐกจยงคงขยายตวอยางตอเนอง ถงจดหนง ธรกจตางๆ จะเรมมการใชกาลงการผลตเตมท ทาใหตอง

มการลงทนเพมเพอขยายกาลงการผลต ดงนน ธรกจทจะไดประโยชนมากทสดในชวงนกคอ สนคาทน (Capital Goods) เชน อปกรณ เครองจกรกล รบเหมากอสราง ฯลฯ

เมอเศรษฐกจขนถงจดสงสด อตสาหกรรมตางๆ จะมความตองการใชวตถดบสงมาก ซงจะสงผลใหราคาสนคา

โภคภณฑตางๆ ทเปนวตถดบพนฐานของอตสาหกรรม (Basic Industries) เชน ปนซเมนต เหลก ปโตรเคม ฯลฯ ปรบตวขนอยางรวดเรว จนทาใหอตราเงนเฟอปรบตวสงขน ซงในชวงนธนาคารกลางของประเทศตางๆ จะเรมใชนโยบายการเงนทเขมงวดขน เพอลดความรอนแรงของการขยายตวทางเศรษฐกจ

ผลจากการใชนโยบายการเงนทเขมงวดขนจะเรมสงผลใหเศรษฐกจเรมชะลอตวลง ทาใหอตสาหกรรมตางๆ ไดรบผลกระทบมากบางนอยบาง ขนอยกบวาอตสาหกรรมนนใชเงนกจากสถาบนการเงนมากหรอนอย ถาหากมการใชเงนกมาก กจะไดรบผลกระทบแรงกวา ในชวงนอตสาหกรรมทจะไดร บผลกระทบนอยกวาเพอนกคอ สนคาอปโภคบรโภคทจาเปน (Consumer Staples) เชน อาหาร สาธารณปโภค ฯลฯ

อยางไรกตาม ลกษณะการหมนตวของกลมอตสาหกรรมอาจไมเปนไปตามแบบแผนทงหมด เพราะยงมปจจย

อนๆ ทไมเกยวกบวฏจกรเศรษฐกจประกอบดวย เชน ความสามารถของผบรหาร ฯลฯ ซงเวลาจะลงทนจรงๆ ผลงทนคงตองไปศกษารายละเอยดของแตละอตสาหกรรมในชวงนนๆ อกท

วเคราะหปจจยพนฐาน

7

ตวชวดเศรษฐกจในประเทศ ตวชวดทใชวเคราะหภาวะเศรษฐกจและวฏจกรธรกจมหลายตวดวยกน ไดแก…

ผลตภณฑมวลรวมในประเทศ (Gross Domestic Product :

GDP) เปนเครองมอวดภาวะเศรษฐกจโดยรวมของประเทศจากการเกบรวบรวมขอมลมลคาของผลผลตสนคาและบรการทงหมดทผลตขนในประเทศ โดยไมสนวาปจจยการผลตนนจะเปนของประเทศใดกตาม ซง GDP เปนตวชวดทใชวดความเคลอนไหวของเศรษฐกจอยางกวางๆ ไดดทสด เพราะ GDP จะเคลอนไหวขนลงในทศทางเดยวกบวฏจกรธรกจ

กลาวคอ ถา GDP เพมขน หมายความวามลคาของผลผลตสนคาและบรการทงหมดทผลตขนในประเทศในปนนเพมขน แสดงวาเศรษฐกจในปนนมแนวโนมดขน ในทางตรงกนขาม ถา GDP ลดลง หมายความวามลคาของผลผลตสนคาและบรการทงหมดทผลตขนในประเทศปนนลดลง แสดงวาเศรษฐกจในปนนมแนวโนมแยลง

ผลผลตอตสาหกรรม (Industrial Production) เปนมลคาผลผลตของอตสาหกรรมมวลรวม โดย

จาแนกตามกลมอตสาหกรรมตางๆ โดยปกตผลผลตอตสาหกรรมมกจะเคลอนไหวไปในทศทางเดยวกนกบวฏจกรเศรษฐกจ

กลาวคอ ถาผลผลตอตสาหกรรมเพมขน หมายความวามลคาผลตผลทางดานอตสาหกรรมในปนนมากขน ซงแสดงวาเศรษฐกจในปนนจะมแนวโนมขยายตว แตถาผลผลตอตสาหกรรมลดลง แสดงวามลคาผลตผลทางดานอตสาหกรรมในปนนนอยลง แสดงวาเศรษฐกจในปนนมแนวโนมหดตว

ดชนราคาผผลต (Producer Price Index : PPI) เปนดชนทแสดงการเปลยนแปลงราคาสนคาจากผผลต โดยจาแนกเปนราคากลมผลตภณฑ และราคาในแตละชวงของการผลต ตงแตวตถดบไปจนถงสนคาสาเรจรป

กลาวคอ ถา PPI เพมขน แสดงวาราคาสนคาประเภทวตถดบมการปรบตวเพมขน ซงจะสงผลใหระดบราคาสนคาโดยทวไปทจาหนายแกผบรโภคจะมการปรบตวเพมขน ถา PPI ลดลง แสดงวาราคาสนคาประเภทวตถดบมการปรบตวลดลง ซงจะสงผลใหระดบราคาสนคาโดยทวไปทจาหนายแกผบรโภคจะมการปรบตวลดลงดวย

วเคราะหปจจยพนฐาน

8

อตราเงนเฟอ (Inflation Rate) เปนภาวะทระดบราคาสนคาและบรการโดยทวไปเพมขนอยางตอเนอง โดยการวดอตราเงนเฟอ ผลงทนสามารถหาไดจากอตราการเปลยนแปลงของดชนราคาผบรโภค (Consumer Price Index : CPI) ซงเปนดชนทแสดงการเปลยนแปลงของราคาสนคาและบรการในแตละงวด

กลาวคอ ชวงทภาวะเงนเฟอเพมขน จะเปนชวงท CPI มการปรบตวเพมขน แสดงวาราคาสนคาทผบรโภคตองจายมการปรบตวสงขน และชวงทภาวะเงนเฟอลดลง จะเปนชวงท CPI มการปรบตวลดลง แสดงวาราคาสนคาทผบรโภคตองจายมการปรบตวลดลง

อตราดอกเบย (Interest Rate) อตราดอกเบยทผลงทนควรนามาพจารณา ควรเปนอตราดอกเบยทเคลอนไหว เปลยนแปลง และสามารถสะทอนสภาพคลองของตลาดเงนไดด เชน อตราดอกเบยในตลาดซอคนพนธบตรรฐบาล (Repurchase Rate)

กลาวคอ ในชวงทอตราดอกเบยมการปรบตวเพมขน จะสงผลใหตนทนในการกยมของกจการสวนใหญเพมขน ซงแสดงถงภาระทางการเงนทมากขน ในขณะทถาอตราดอกเบยมการปรบตวลดลง จะสงผลใหตนทนในการกยมของบรษทสวนใหญลดลง ทาใหภาระทางการเงนของบรษทตาลง และในชวงนบรษทสวนใหญจะทาการกยมมากขนเพอนาเงนไปลงทน

อตราการวางงาน (Unemployment Rate) เปนตวเลขทแสดงอตรารอยละของผวางงานในระบบเศรษฐกจเทยบกบกาลงแรงงานรวม ซงสามารถบงบอกสภาพเศรษฐกจโดยรวมวาเปนไปในทศทางทกาลงขยายตวหรอหดตว กลาวคอ ในชวงทเศรษฐกจดหรอเศรษฐกจขยายตว อตราการวางงานมกจะตา เนองจากบรษทสวนใหญจะทาการขยายงานจงตองมการจางงานเพมขน แตในชวงทเศรษฐกจซบเซาหรอหดตว อตราการวางงานมกจะสง เนองจากบรษทจะทาการลดจานวนคนงาน และไมจางพนกงานเพมขน เนองจากจะชวยใหกจการมคาใชจายทลดลงนนเอง

สาหรบบางประเทศทมระบบขอมลเศรษฐกจครบถวน กอาจมตวชวดเศรษฐกจอนๆ เพมเตมทจะชวยใหการ

วเคราะหเศรษฐกจมความชดเจนมากขน

นโยบายเศรษฐกจของรฐบาล นโยบายเศรษฐกจตางๆ ไมวาจะเปนนโยบายการคลง นโยบาย

การเงน รวมถงนโยบายเศรษฐกจอนๆ ของรฐบาล เปนอกปจจยหนงทผลงทนจาเปนตองพจารณาควบคไปกบตวชวดเศรษฐกจทกลาวมาขางตน ทงน เพอวเคราะหทศทางและความสอดคลองของการดาเนนนโยบายการคลงและการเงน ซงการดาเนนนโยบายทงสองควรมความสอดคลองกนและมทศทางการดาเนนนโยบายไปในทางเดยวกบวฏจกรเศรษฐกจ

วเคราะหปจจยพนฐาน

9

นโยบายการคลง (Fiscal Policy) เปนนโยบายเกยวกบรายรบและรายจายของภาครฐ ตลอดจน

การจดการสวนทเกนดล หรอการหาเงนชดเชยสวนทขาดดล ซงนโยบายดานรายรบ ไดแก นโยบายเกยวกบภาษ และรายรบอนทไมใชภาษ สวนนโยบายดานการใชจาย ไดแก การจดสรรงบประมาณภาครฐ กลาวคอ หากรฐบาลตองการชะลอการขยายตวทางเศรษฐกจ (ลดการบรโภคและการผลตลง) กสามารถทาไดโดยการขนภาษใหสงขน และ/หรอ จากดการใชจายเพอซอสนคาและบรการของภาครฐลง แตถาตองการกระตนเศรษฐกจ รฐบาลกทาในสงตรงขาม โดยอาจจะเพมคาใชจายดานโครงสรางพนฐาน (Infrastructure) เชน การกอสรางถนน ระบบคมนาคม เปนตน นโยบายการคลงมผลกระทบตอเศรษฐกจโดยตรง แตมกจะมผลตอพฤตกรรมชา เพราะตองใชเวลาในการตดสนใจทจะดาเนนนโยบายผานระบบเศรษฐกจ ทาใหการดาเนนการตามมาตรการมกไมทนการณ ซงอาจสงผลใหเศรษฐกจหยดนง ดงนน โดยปกตแลวการใชนโยบายการคลงนน มกใชเพอใหเกดแนวโนมการเปลยนแปลงทตองการในระยะยาว

นโยบายการเงน (Monetary Policy) เปนนโยบายทสรางผลกระทบตอพฤตกรรมทางเศรษฐกจไดอยางฉบพลน เพราะจะเกยวกบการกาหนดอตราดอกเบยและปรมาณเงนทหมนเวยนในระบบ ซงธนาคารแหงประเทศไทยเปนผดาเนนนโยบายการเงนของประเทศ กลาวคอ หากธนาคารแหงประเทศไทยใชนโยบายอตราดอกเบยสง จะทาใหเศรษฐกจชะลอตว เพราะประชาชนจะชะลอการบรโภคและหนมาเกบออมมากขน เพอใหมรายไดจากดอกเบยมากขน ขณะทนกธรกจและบคคลทวไปกตองเสยดอกเบยเงนกสงขน สงผลใหการบรโภคและการผลตลดลง ในทางกลบกน หากธนาคารแหงประเทศไทยใชนโยบายอตราดอกเบยตา เศรษฐกจจะขยายตวมากขน สงเสรมใหเกดการผลตและการบรโภคเพมขน

อยางไรกตาม ยงมปจจยอนๆ อกมากมายทอาจสงผลกระทบตอภาวะเศรษฐกจและตลาดหน เชน ปจจยจาก

ธรรมชาต ไมวาจะเปนฝนแลง นาทวม แผนดนไหว หรอภยพบตตางๆ รวมทงความไมสงบภายในประเทศ หรอภาวะสงครามดวย

กลาวโดยสรป “การวเคราะหเศรษฐกจ” จะเกยวของกบการพจารณาปจจยหลายอยางประกอบกน เชน วฏจกรเศรษฐกจ นโยบายการเงน นโยบายการคลง อตราเงนเฟอ การใชจายของผบรโภคและของธรกจ ฯลฯ ซงการพจารณาปจจยดงกลาว ผลงทนจะตองวเคราะหองคประกอบตางๆ เพอสรปภาพรวมเศรษฐกจของประเทศวา ณ ปจจบนอยในชวงขาขน (Upward Trend) หรอขาลง (Downward Trend) รวมถงคาดการณวาในอนาคตอก 1, 2 หรอ 5 ปขางหนา ภาวะเศรษฐกจจะอยในชวงใด ทงน กเพอพจารณาวาอตสาหกรรมใดจะไดรบประโยชนจากภาวะเศรษฐกจนนๆ สดทายกจะสามารถเลอกบรษททควรลงทนได

วเคราะหปจจยพนฐาน

10

02 วเคราะหขอมลอตสาหกรรม นอกจากการวเคราะหขอมลเศรษฐกจทผลงทนควรทราบกอนการ

ตดสนใจลงทนในหนแลว ขอมลสาคญอกประเภทหนงทผลงทนควรวเคราะห คอ “ขอมลระดบอตสาหกรรม” ทงน เนองจากอตสาหกรรมแตละอตสาหกรรมมลกษณะโครงสรางและการดาเนนงานทแตกตางกน ดงนน ผลกระทบทางเศรษฐกจทจะกระทบตออตสาหกรรมแตละอตสาหกรรมยอมไมเทากน

ตวอยางเชน ในกรณทเศรษฐกจอยในชวงถดถอย เปนชวงทกจกรรมทางเศรษฐกจเรมลดลง GDP เรมปรบตวลดลง รายไดของครวเรอนเรมลดลง แตอยางไรกตาม ภาวะเศรษฐกจแบบนอาจกระทบกบยอดขายของอตสาหกรรมอาหารหรออตสาหกรรมยาไมมากนก เนองจากสนคาเหลานเปนสงจาเปนตอการดารงชวตเมอเทยบกบอตสาหกรรมทจาหนายสนคาฟมเฟอย ซงบรษททดาเนนธรกจเหลานจะมยอดขายทลดลงมากกวา

หรอในกรณอตสาหกรรมทเกยวของกบการสงออกและการนาเขาสนคา หากอตราแลกเปลยนมการ

เปลยนแปลง อตสาหกรรมเหลานกจะไดรบผลกระทบมากกวาอตสาหกรรมทขายหรอสงซอสนคาภายในประเทศเพยงอยางเดยว

จากทง 2 ตวอยาง ทาใหเราทราบวา... ผลกระทบทางเศรษฐกจทกระทบตออตสาหกรรมแตละ

อตสาหกรรมนนรนแรงไมเทากน ดงนน ผลงทนจงจาเปนทจะตองวเคราะหขอมลในระดบอตสาหกรรม เพอใชประกอบการตดสนใจลงทนดวย

วงจรการขยายตวของอตสาหกรรม เปนการพจารณา “วฏจกรชวตของอตสาหกรรม” (Industry Life Cycle) วาอตสาหกรรมนนกาลงอย

ในชวงใดของวฏจกรชวต ซงแบงออกเปน 4 ชวง คอ…

1. ระยะเรมพฒนาหรอระยะบกเบก (Inititial Development Stage) เปนระยะทอตสาหกรรมเพงเรมกอตงและมผผลตเพยงไมกราย ซงตองใชระยะเวลาในการปรบปรงและพฒนาผลตภณฑใหมใหลกคายอมรบและเปนทรจก ในชวงนยอดขายของธรกจจะเตบโตคอนขางชาและมกาไรคอนขางตา เนองจากเปนชวงทธรกจมคาใชจายเกยวกบการวจยพฒนาหรอการแนะนาสนคาคอนขางมาก สงผลใหโอกาสทผลงทนจะไดรบผลตอบแทนในรปของเงนปนผลจากการลงทนในบรษทเหลานมไมมาก

วเคราะหปจจยพนฐาน

11

2. ระยะเจรญเตบโต (Growth) ในระยะนสนคาเรมเปนทยอมรบของตลาด ยอดขายและผลกาไรจะเพมขนในอตราสงขน ทาใหเรมมคแขงขนเขามาในอตสาหกรรมนมากขน แตผลกาไรทบรษทไดรบจานวนมากนน จะตองนาไปลงทนตอเพอใชในการผลตสนคาเพอรองรบการขยายตวของตลาดทมากขน ซงผลงทนทลงทนในบรษทเหลานจะมโอกาสไดรบผลตอบแทนในรปของเงนปนผลมากขน แตจะไดรบในอตราทนอยอย เนองจากบรษทจะตองสารองเงนบางสวนเพอใชในการลงทนตอ

3. ระยะขยายตว (Expansion) เปนระยะทอตราการขยายตวของยอดขายและกาไรยงเปนไปในทางบวก แตเปนอตราทลดลงเมอเปรยบเทยบกบระยะทสอง เนองจากในระยะนมจานวนคแขงขนเขามาแยงชงสวนแบงตลาดทมากขน อตสาหกรรมทอยในระยะนมความสามารถทจะจายเงนปนผลใหแกผถอหนไดมากขน

4. ระยะอมตวหรอเสอมถอย (Maturity or Decline) ระยะนเปนระยะทความตองการในสนคาเรมถงจดอมตว ทาใหเรมมบรษทตางๆ ออกจากอตสาหกรรมนไป ถาบรษททยงคงอยไมมการปรบปรงผลตภณฑ หรอพฒนากลยทธใหมๆ กจะทาใหเขาสระยะเสอมถอยในทสด

ประเดนสาคญในการเลอกกลมอตสาหกรรมทจะลงทน คอ จะตองรวาอตสาหกรรมนนอยในชวงใดของ

วงจรชวต เพอทจะตดสนใจลงทนไดอยางเหมาะสม เชน ผลงทนบางคนอาจสนใจธรกจทอยในระยะเรมพฒนา หรอธรกจทอยในระยะเจรญเตบโต เพราะมองวามแนวโนมทดในการเตบโตตอไป ซงจะทาใหราคาหนปรบตวสงขน แตผลงทนบางคนทคดวาธรกจในระยะเตบโตเตมทนนนาสนใจกวา กอาจมองวาความเสยงคอนขางตา และเหนวาธรกจทอยในขนนไมตองการเงนทนไปขยายกจการเทาไรนก มโอกาสไดรบเงนปนผล เปนตน

วเคราะหปจจยพนฐาน

12

การวเคราะหอตสาหกรรมจาก Five Forces Model เปนแนวทางการวเคราะหสภาวะการแขงขนในอตสาหกรรม โดยอตสาหกรรมแตละประเภทยอมม

สภาวะการแขงขนทแตกตางกนออกไป ซงจะมผลตอการดาเนนธรกจทแตกตางกนไปดวย ปจจยหลกเพอการพจารณาในเรองนม 5 ปจจย คอ…

1. การแขงขนภายในอตสาหกรรม เปนการพจารณาวา ณ ปจจบนมบรษททแขงขนอยใน

อตสาหกรรมนจานวนกราย ถามบรษทจานวนมากในอตสาหกรรม แสดงใหเหนถงการแขงขนทรนแรง ในทางตรงกนขาม ถามบรษทจานวนนอยรายในอตสาหกรรม กแสดงใหเหนวาการแขงขนในอตสาหกรรมนนมนอย โดยปกตกาไรของบรษทในอตสาหกรรมทมการแขงขนรนแรงจะนอยกวาบรษทในอตสาหกรรมทมการแขงขนไมรนแรง ดงนน โอกาสทผถอหนจะไดรบเงนปนผลจากการลงทนในบรษททอยในอตสาหกรรมทมการแขงขนรนแรงจงนอยกวาไปดวย

2. อปสรรคของคแขงขนรายใหม นอกจากพจารณาการแขงขนในอตสาหกรรมแลว เราจะตองพจารณาถงคแขงขนรายใหมๆ ทกาลงจะเขามาแขงขนในอตสาหกรรมนดวยวา... คแขงขนรายใหมจะสามารถเขาสอตสาหกรรมนไดยากงายเพยงใด หากคแขงขนรายใหมสามารถเขาสอตสาหกรรมนไดงาย กจะทาใหจานวนคแขงขนในอตสาหกรรมนมจานวนมากขน ซงอาจจะนาไปสการตดราคาสนคาระหวางกน สงผลใหกาไรตอหนวยของบรษทในอตสาหกรรมนนๆ ลดลง และทาใหผลตอบแทนในรปเงนปนผลทผถอหนจะไดรบมโอกาสลดลงไปดวย

3. อานาจตอรองของผซอสนคา หากอตสาหกรรมใดผซอมอานาจใน

การตอรองราคาไดมาก กจะทาใหบรษทในอตสาหกรรมนนไดกาไรตอหนวยทลดลง ในทางตรงกนขาม หากสนคาใดทลกคาไมมอานาจตอรอง กลาวคอ เนองจากมผขายสนคาชนดนนในอตสาหกรรมเพยงไมกราย ความสามารถในการกาหนดราคาสนคาก

วเคราะหปจจยพนฐาน

13

ขนอยกบผขายเปนหลก กาไรของบรษทเหลานจะมมาก และสามารถจายเงนปนผลใหแกผถอหนมากขนไปดวย

4. อานาจตอรองของผขายวตถดบ หากอตสาหกรรมใดมผจดจาหนาย

วตถดบนอยราย อานาจในการตอรองราคากจะตกอยกบผขายวตถดบ แตถามผจดจาหนายวตถดบมากราย อานาจในการตอรองราคาวตถดบกจะตกอยกบบรษทนนๆ ซงอานาจในการตอรองราคาวตถดบจะสงผลกระทบตอราคาตนทนการผลตของบรษทนนเอง

ดงนน บรษทใดมอานาจในการตอรองกบผขายวตถดบมาก กจะทาใหบรษทนนมตนทนในการผลตทตา และมโอกาสในการไดรบกาไรทมากขน ผถอหนกมโอกาสไดรบเงนปนผลทมากขนดวย ในทางตรงกนขาม หากบรษทใดมอานาจในการตอรองกบผขายวตถดบนอย กจะทาใหบรษทนนมตนทนในการผลตทสงขน ซงสงผลใหกาไรทคาดวาจะไดรบลดลง โอกาสทผถอหนจะไดรบเงนปนผลกลดลง

5. สนคาทดแทน หากอตสาหกรรมใดมสนคาทสามารถใชทดแทนได

จานวนมาก การแขงขนในอตสาหกรรมนนจะยงรนแรงขน การแยงสวนแบงการตลาดและการแบงผลกาไรกจะมมากขนตามมา เนองจากผบรโภคหรอลกคามทางเลอกมากขนนนเอง ตวอยางเชน ในอตสาหกรรมอาหาร ซงประกอบดวยเนอสตว ผก และผลไมตางๆ ในชวงเวลาทมขาวไขหวดนก ผบรโภคอาจหนไปบรโภคเนอหม อาหารทะเล หรอผกผลไมตางๆ แทนการบรโภคเนอไก ฯลฯ ดงนน บรษทในอตสาหกรรมเหลานจงมกมผลกาไรทตา ซงจะสงผลใหการจายเงนปนผลแกผถอหนลดลงไปดวย

การวเคราะหภาวะการแขงขนเปนปจจยสาคญทผลงทนจะวเคราะหอตสาหกรรม เพอพจารณาวาแตละ

อตสาหกรรมนนมความแขงแกรงทางดานการแขงขนเพยงใด และสามารถนามาพจารณาศกยภาพในการทากาไรในระยะยาวได เพอใชประกอบการตดสนใจลงทนตอไป

กลาวโดยสรป “การวเคราะหอตสาหกรรม” จะตองพจารณาขอมลทเกยวของภายในอตสาหกรรมนน รวมถงการเชอมโยงผลกระทบอนสบเนองมาจากอตสาหกรรมอนและจากภาวะเศรษฐกจหรอปจจยทางดานมหภาคอนๆ ซงจะชวยใหผลงทนเขาใจลกษณะเฉพาะและการเปลยนแปลงของอตสาหกรรมมากยงขน ทสาคญ... ยงชวยใหผลงทนสามารถจากดขอบเขตการลงทนทนาสนใจใหแคบลง กลาวคอ จากดจานวนบรษทท ผลงทนจะใหความสนใจใหนอยลง เหลอเฉพาะบรษทในอตสาหกรรมทนาสนใจเทานน

ชมคลปความรเกยวกบประเภทอตสาหกรรม

วเคราะหปจจยพนฐาน

14

03 วเคราะหขอมลบรษท “การวเคราะหขอมลบรษท” เปนขนสดทายของการวเคราะห

ปจจยพนฐาน มจดมงหมายเพอใชคดเลอกบรษททควรลงทน โดยแบงการวเคราะหออกเปน 2 รปแบบ คอ

การวเคราะหขอมลเชงคณภาพ (Qualitative Approach) การวเคราะหขอมลเชงปรมาณ (Quantitative Approach) ผลงทนควรใหความสาคญกบขอมลทง 2 ประเภท โดยพจารณาขอมลรวมกนกอนการตดสนใจลงทนใน

หลกทรพย การวเคราะหขอมลเชงคณภาพ ขอมลเชงคณภาพ เปนขอมลทใชเพอการประเมนระดบความสามารถของบรษทในดานตางๆ โดยไมใช

ขอมลทเปนตวเลข ซงขอมลเชงคณภาพจะประกอบไปดวย… ขอมลประวตความเปนมาของบรษท ลกษณะการดาเนนงานของบรษท แผนงานทบรษทคาดวาจะดาเนนการในอนาคต การเชอมโยงผลกระทบของภาวะเศรษฐกจ และอตสาหกรรมทมตอธรกจ ฯลฯ

การวเคราะหขอมลบรษทในเชงคณภาพจงมความสาคญอยางมากทจะชวยใหผลงทนสามารถคาดการณ

ผลกระทบของการเปลยนแปลงของปจจยทางเศรษฐกจและอตสาหกรรมทมตอบรษทได ตวอยางขอมลเชงคณภาพ ไดแก... 1. คณะผบรหาร กจการทมคณะผบรหารทมความสามารถและประสบการณในธรกจนนๆ ยอมสามารถ

กาหนดกลยทธบรษทใหเหนอกวาคแขงได 2. ขนาดของบรษท โดยทวไปแลวธรกจขนาดใหญ มกไดเปรยบในแงของการประหยดจากขนาดในการ

ผลต (Economy of Scale) การจดจาหนาย และการโฆษณา อนนาไปสความไดเปรยบในเชงการแขงขน แตในอกดานหนงนน ยงกจการมขนาดใหญขน มกจะยงมปญหาในการควบคมภายใน อยางไรกตาม ในหลายๆ สถานการณ กจการขนาดเลกทมความสามารถในการเจาะตลาดเขาหากลมลกคาเฉพาะเจาะจง กอาจมความคลองตวกวา และอยรอดไดในภาวะวกฤต

3. ลกษณะผลตภณฑและตรายหอ สาหรบกจการทมงสการทาใหลกษณะแตกตางจากคแขง เชน ความแตกตางในผลตภณฑ ความแตกตางในวธการจาหนาย หรอความแตกตางในกลยทธการตลาด กจการทมลกษณะเฉพาะตวเชนน สามารถกาหนดราคาทสงกวากจการอนๆ ในอตสาหกรรมได

4. ความหลากหลายของผลตภณฑ โดยทวไปกจการทผลตหรอจาหนายผลตภณฑเพยงชนดเดยวหรอกระจกตวเพยงไมกชนด จะมความไมแนนอนของการประกอบการมากกวากจการทมการกระจายการผลตและจาหนายในผลตภณฑหลากหลายชนด

วเคราะหปจจยพนฐาน

15

5. การคดคนและเสนอผลตภณฑหรอบรการใหม การเปนเจาแรกผบกเบกตลาดทประสบความสาเรจ

ทาใหกจการสามารถทากาไรไดโดยปราศจากคแขงในชวงแรก 6. แหลงของเงนทนทมาจากการกอหน โครงสรางเงนทนของกจการประกอบดวยสวนของผถอหนและ

อาจมสวนทมาจากการกยมหรอหน กจการทมแหลงของเงนทนทมาจากการกอหนเปนสดสวนทสง จะเสยงกวากจการทใชแหลงของเงนทนทมาจากเจาของ

7. อตราการขยายตวของยอดขายและกาไรในอดต เพอเปนแนวทางในการประมาณการยอดขายและผลกาไรในอนาคต ผลงทนควรศกษาอตราการเปลยนแปลงของยอดขายและกาไรของบรษท ทงในภาวะทเศรษฐกจเตบโตและซบเซา เทยบกบอตราการขยายตวของบรษทอนๆ ในอตสาหกรรมเดยวกน

เครองมอทใชในการวเคราะหขอมลเชงคณภาพ ในการวเคราะหขอมลเชงคณภาพ เรานยมใชเครองมอ 2 ประเภท คอ “แมทรกซ บ ซ จ” และ “การ

วเคราะห SWOT” 1. แมทรกซ บ ซ จ

เปนเครองมอทชวยในการวเคราะหความสามารถในการทากาไรของธรกจ ผานการวเคราะหแมทรกซ

ของ “อตราการเจรญเตบโตของตลาดกบสวนแบงตลาด” (Growth-Share Matrix) ซง บ ซ จ (BCG หรอ The Boston Consulting Group) ไดนาเสนอขนมา

โดยแกนตงจะแสดง “อตราการเจรญเตบโตในภาพรวมของตลาดหรอธรกจ (Market / Business Growth Rate)” ซงบางตลาดหรอบางธรกจอาจขยายตวอยางรวดเรวในอตราสง ในขณะทบางตลาดหรอบางธรกจมดมานดทเพมชาหรอไมเพมเลยจงขยายตวชา

สวนแกนนอนจะแสดง “การครองตลาดหรอสวนแบงตลาด (Market Share) ของบรษท” ซงบางผลตภณฑหรอบางบรษทอาจมสวนแบงตลาดมากเมอเทยบกบบรษทอนๆ ในขณะทบางผลตภณฑหรอบางบรษทอาจมสวนแบงตลาดนอย

จากลกษณะการเตบโตของธรกจในภาพรวมกบสวนแบงตลาดของผลตภณฑหรอของบรษท จงสามารถจาแนกประเภทธรกจเปน 4 กลม ดงน

กลม “ตวเจาปญหา” (Question Marks) เปนกลมท

มอตราการเตบโตสง แตสวนแบงการตลาดตา อาจเปนเพราะธรกจนมผนาตลาดอยแลว และบรษทเพงเขาสตลาดไมนาน จงเปนโอกาสในการขยายงานเพอเพมสวนแบงตลาด ซงบรษทมกตองการเงนลงทนเปนปรมาณมาก และหากธรกจสามารถยดครองสวนแบงตลาดไดมากพอ กจะกลายเปนผนาตลาดหรอเปนกลมดาวเดน (Stars)

วเคราะหปจจยพนฐาน

16

กลม “ดาวเดน” (Stars) เปนกลมทมอตราการเตบโตสงและสวนแบงตลาดสง กลาวคอ ธรกจได

กาไรสง อนเกดจากตลาดเตบโตอยางรวดเรว หากตองการทากาไรเพมขนหรอตองการแขงขนในตลาดได บรษทควรทจะขยายตลาดหรอลงทนเพม

กลม “แมววใหนม” (Cash Cows) เปนกลมทมอตราการเตบโตตา แตสวนแบงตลาดสง อาจเกดจากการเขาสตลาดนานแลว โดยธรกจยงมกาไรสงอย และมเงนสดเหลออยมาก เพราะตลาดเจรญเตบโตนอย

กลม “สนข” (Dogs) เปนกลมทมอตราการเตบโตตาและสวนแบงการตลาดตา กลาวคอ ธรกจกาไรนอย ขดความสามารถในการดาเนนงานตา

ขอสรปจาก BCG มงหวงทจะชวยผบรหารกจการในการวางกลยทธ แตในขณะเดยวกนผลงทนกสามารถ

นาหลกการนมาประยกตใชได เชน กจการทมลกษณะดตาม BCG ควรมความสามารถในการหากาไรด ราคาหนของกจการเหลาน ควรจะดกวาหนของกจการทเตบโตตา หากราคาหนมไดสะทอนศกยภาพน หนดงกลาวกมราคาทผดจากความเปนจรง

2. การวเคราะห SWOT

เปนเครองมอในการวเคราะหสภาพแวดลอมตางๆ ทง “ภายใน” และ “ภายนอก” บรษท ซงจะชวยใหผลงทนทราบถงจดแขง จดออน โอกาส หรออปสรรคทอาจเปนปญหาสาคญในการดาเนนงานของบรษท

SWOT มาจากตวยอภาษาองกฤษ 4 ตว ไดแก… S - Strengths หมายถง จดแขงหรอขอไดเปรยบทเกด

จากสภาพแวดลอมภายในบรษท ซงบรษทควรดารงไวเพอเสรมสรางความเขมแขงขององคกร เชน ทกษะในการทาธรกจ พนกงานทมความสามารถ ฐานะการเงนทม นคง ตราสนคา เ ปนท รจ ก เ ปนผ น าดานราคาและตนทน เทคโนโลยทนสมยลาหนา ฯลฯ

W - Weaknesses หมายถง จดออนหรอขอเสยเปรยบทเกดจากสภาพแวดลอมภายในบรษท ซงบรษทจะตองหาวธ ในการแกป ญหาน น เ ชน พนกงานขาดความรความสามารถ ฐานะการเงนไมม นคง สนคาลาสมย อปกรณหรอสงอานวยความสะดวกตางๆ ลาสมย ขาดความชานาญดานการตลาด ฯลฯ

O - Opportunities หมายถง โอกาสทเกดจากสภาพแวดลอมภายนอกบรษทเออประโยชนหรอสงเสรมการดาเนนงานของบรษท ซงบรษทสามารถฉกฉวยขอดเหลานมาเสรมสรางใหองคกรเขมแขงขนได เชน การเจรญเตบโตในตลาดใหม การขยายตลาดทวโลก การพฒนาสนคาและบรการใหม ความตองการสนคาใหมของลกคา การเปลยนแปลงของประชากร การไดเปรยบเชงเศรษฐกจ กฎหมายทมผลกระทบตอการแขงขน ฯลฯ

วเคราะหปจจยพนฐาน

17

T - Threats หมายถง อปสรรคหรอขอจากดทเกดจากสภาพแวดลอมภายนอก ซงบรษทไม

สามารถควบคมได แตจาเปนตองปรบกลยทธใหสอดคลองและพยายามขจดอปสรรคตางๆ ทเกดขน เพอไมใหเกดความเสยหายแกองคกร ทงทางตรงและทางออม เชน ผเขามาใหมในตลาด ตนทนวตถดบสง การขาดแคลนวตถดบ การเปลยนแปลงทางเทคโนโลย ปญหาเศรษฐกจ อปสรรคจากกฎหมาย สนคาทดแทน รสนยมและความตองการของลกคา ฯลฯ

ตวอยาง การวเคราะห SWOT ของบรษท XXX ซงดาเนนธรกจนาพรกสาเรจรปพรอมรบประทาน

จดแขง (Strengths) จดออน (Weekness)

ผบรหารมความรและสตรในการผลตนาพรกเปนอยางด

มชองทางการจดจาหนายทแนนอน โดยทาสญญาสงเปนรายเดอนกบตวแทนจาหนาย

ไดรบเครองหมายรบรองคณภาพสนคาจาก อ.ย. ตงแตปแรกทเรมดาเนนการ

อยใกลแหลงวตถดบ จงมตนทนการขนสงตา และไมจาเปนตองสารองวตถดบไวมาก

ตนทนการผลตตา สามารถตงราคาไดถกกวาคแขง

เงนลงทนเรมแรกเปนเงนลงทนของผกอตง ทาใหไมมปญหาภาระหนสน

ตราสนคายงไมเปนทรจกของผบรโภคมากนก เนองจากยงไมมการโฆษณาประชาสมพนธใหผบรโภครบรเทาทควร

พนกงานสวนใหญเปนพนกงานระดบแรงงาน ทาใหการพฒนาทกษะฝมอตองใชเวลามาก

สถานทผลตสนคาอยในเขตทพกอาศยของชมชน เกดขอจากดในดานการขยายกาลงการผลต

โอกาส (Opportunities) อปสรรค (Threats)

นาพรกเปนอาหารทอยคกบคนไทยมานาน และไดรบความนยมจากผบรโภคมาโดยตลอด ทาใหสนคาสามารถขายไดอยางสมาเสมอ

รฐบาลมนโยบายในการทจะสงเสรมธรกจขนาดกลางและขนาดเลกอยางจรงจง ทาใหเปนโอกาสในการขยายการผลต

ลงทนไมมาก ทาใหมคแขงจานวนมาก สนคาเลยนแบบไดงาย ตองพงพาวตถดบตามธรรมชาตเปนหลก

จงมความเสยงทผลผลตจะขาดตลาด หรอความผนผวนของราคาวตถดบ

ขอสรปจาก SWOT จะมประโยชนสาหรบผบรหารบรษทในการวางแผนกลยทธการตลาด และชวยใหบรษท

สามารถแกปญหา ฟนฝาอปสรรค ตลอดจนสามารถฉวยโอกาสทางการตลาดเอาไวได ซงผลงทนกสามารถนาหลกการนมาประยกตใชประกอบการพจารณาตดสนใจลงทนในบรษทนนๆ ไดเชนกน

วเคราะหปจจยพนฐาน

18

การวเคราะหขอมลเชงปรมาณ ขอมลเชงปรมาณ เปนการวเคราะหขอมลโดยประเมนจากตว

เลขทเชอถอได เพอใชในการบงบอกถงผลการดาเนนงานของบรษทในชวงทผานมา ตวอยางขอมลเชงปรมาณทสาคญทผลงทนควรทาความเขาใจกอนการตดสนใจลงทนในหน ไดแก “งบการเงน” และ “หมายเหตประกอบงบการเงน”

งบการเงน (Financial Statement) เปนขอมลเชงปรมาณทสาคญทผลงทนควรทาความเขาใจกอนการ

ตดสนใจลงทน โดยงบการเงน คอ รายงานทางบญชรปแบบหนงทอธบายกจกรรมทางธรกจ 3 กจกรรมหลก ไดแก กจกรรมการดาเนนงาน กจกรรมการลงทน และกจกรรมการจดหาเงนทน

โดยทวไปงบการเงนทผลงทนควรทราบจะประกอบไปดวย 3 งบหลกและหมายเหตประกอบงบการเงน

1. งบดล (Balance Sheet) คอ งบทแสดงฐานะการเงนของบรษท ณ ขณะใดขณะหนง ประกอบไปดวย 2 สวนหลกๆ คอ…

สวนแรก คอ สวนของ “สนทรพย” จะรายงานเกยวกบการลงทนในทรพยากรของบรษทวาประกอบไปดวยอะไรบาง เชน เงนสด ลกหน สนคาคงคลง เครองจกร รถยนต อาคาร ทดน ฯลฯ และรายการเหลานนมมลคาเทาไร สวนทสอง คอ สวนของ “หนสนและสวนของเจาของ” จะรายงานเกยวกบแหลงเงนทนวาเงนทบรษทนามาลงทนในทรพยากรตางๆ นนมาจากแหลงใด เชน ถามาจากการกยมจะรายงานในสวนของหนสน

วเคราะหปจจยพนฐาน

19

แตถามาจากเงนสวนตวหรอการขายหนจะรายงานในสวนของเจาของ ซงความสมพนธของทง 2 สวนสามารถอธบายไดโดย...

ตวอยาง งบดล บรษท xxx จากด สนสดวนท 31 ธนวาคม 2557

2. งบกาไรขาดทน (Income Statement) เปนงบการเงนทใหขอมลเกยวกบผลการดาเนนงานของบรษทในชวงระยะเวลาหนงๆ โดยแสดงรายการหลกๆ ทเกยวของกบผลประกอบการของบรษท ไดแก ยอดขาย ตนทนขาย คาใชจาย และกาไร เปนตน

ตวอยาง งบกาไรขาดทน บรษท xxx จากด สนสดวนท 31 ธนวาคม 2557

3. งบกระแสเงนสด (Statement of Cash Flow) เปนงบการเงนทแสดงขอมลเกยวกบกระแสเงนสดรบ

และกระแสเงนสดจายของบรษทในชวงระยะเวลาหนง โดยแสดงเปนแหลงทมา และแหลงใชไปของเงนสด แบงตามกจกรรมทเกดขนในธรกจ ซงประกอบไปดวย… กระแสเงนสดจากกจกรรมการดาเนนงาน กระแสเงนสดจากกจกรรมการลงทน และกระแสเงนสดจากกจกรรมการจดหาเงนทน ซงผลรวมของกระแสเงนสดทง 3 กจกรรม จะเทากบจานวนเงนสดของกจการทเพมขน หรอลดลงในแตละป

สนทรพย = หนสน + สวนของเจาของ

(สวนแรก) (สวนทสอง)

วเคราะหปจจยพนฐาน

20

ตวอยาง งบกระแสเงนสด บรษท xxx จากด สนสดวนท 31 ธนวาคม 2557

4. หมายเหตประกอบงบการเงน (Notes to Financial Statement) เปนรายงานทแสดงรายละเอยดเพมเตมสาหรบขอมลทไมไดรวมไวในงบการเงนทง 3 ประเภทขางตน ซงเปนสวนทผลงทนควรใหความสนใจ เพราะจะบอกขอมลทมประโยชนตอการวเคราะหงบการเงน กลาวคอ ทาใหทราบวางบการเงนนนใชนโยบายและหลกเกณฑอยางไรในการจดทา เชน บอกวธการคดตนทนสนคา การคดคาเสอมราคา และเกณฑการรบรรายได เปนตน

นอกจากน ยงบอกถงเงอนไข ขอตดขด และกรณพเศษบางประการ เชน วธการบนทกการขาดทนจากอตราแลกเปลยน การแจกแจงภาระหนสน และภาระผกพนตางๆ เปนตน

ดงนน หมายเหตประกอบงบการเงนจงเปนการขยายความเขาใจในวธการบนทกบญชในงบการเงน เนองจากหลกเกณฑในการบนทกบญชมหลายวธ แตกตางกนไปตามความเหมาะสมของประเภทธรกจ ทาใหแตละบรษทมความแตกตางในการลงบญช หรอแมแตบรษทเดยวกน แตตางชวงเวลากน กอาจจะใชหลกเกณฑในการบนทกบญชแตกตางกน

รายงานผสอบบญช

นอกจากงบการเงนทง 3 งบ และหมายเหตประกอบงบการเงนทผลงทนควรศกษากอนการลงทนแลว “รายงานผสอบบญช” ยงเปนขอมลสาคญอกประเภทหนงทชวยใหผอานงบเกดความมนใจในความถกตองของขอมลตามมาตรการบญชทรบรองทวไป

ดงนน กอนทผลงทนจะนาขอมลในงบการเงนไปใชในการตดสนใจ ผลงทนควรอานรายงานความเหนของผสอบบญชรบอนญาตดวย โดยผลงทนควรทาความเขาใจเกยวกบความเหนของผสอบบญชทแสดงในรายงานผสอบบญช วาผสอบบญชใหความเหนเกยวกบงบการเงนไวอยางไร ซงรายงานผสอบบญชแบงออกเปน 4 แบบ ไดแก

วเคราะหปจจยพนฐาน

21

เครองมอทใชในการวเคราะหขอมลเชงปรมาณ สาหรบการวเคราะหขอมลเชงปรมาณ เครองมอสาคญทชวยใหผลงทนวเคราะหขอมลประเภทนไดอยางม

ประสทธภาพ คอ “การวเคราะหอตราสวนทางการเงน” ซงการวเคราะหอตราสวนทางการเงนจะชวยใหเขาใจงบการเงนไดงายขน ทงในดานการแปลความหมาย และการเปรยบเทยบขามบรษท

อตราสวนทางการเงน (Financial Ratio) โดยปกตการวเคราะหอตราสวนทางการเงนจะชวยใหเราเขาใจบรษทใน

ดานตางๆ มากยงขน เชน สภาพคลอง ความสามารถหรอประสทธภาพในการดาเนนงาน ความสามารถในการทากาไร และความสามารถในการกอหน เปนตน

1. อตราสวนสภาพคลอง (Liquidity Ratio) อตราสวนเงนทนหมนเวยน (Current Ratio) แสดงใหเหนถงความสามารถในการชาระหนระยะ

สนของบรษท โดยมสตรการคานวณดงน

ถาอตราสวนนมคานอยกวา 1 แสดงวากจการมหนสนหมนเวยนมากกวาสนทรพยหมนเวยน อาจทาใหมปญหาในการชาระหนระยะสนได

อตราสวนเงนทนหมนเวยน (เทา) =

หนสนหมนเวยน

สนทรพยหมนเวยน

วเคราะหปจจยพนฐาน

22

แตถาอตราสวนนมคามากกวา 1 แสดงวากจการมสนทรพยหมนเวยนมากพอทจะชาระหนระยะสน ทาใหมความคลองตวในการชาระหน โดยทวไปอตราสวนเงนทนหมนเวยนทเหมาะสม คอ 2:1

อตราสวนเงนทนหมนเวยนเรว (Quick Ratio / Acid Test Ratio) แสดงใหเหนถงความสามารถของบรษทในการชาระหนระยะสนดวยสนทรพยหมนเวยนทแปรสภาพเปนเงนสดไดเรว เพอใหทราบสภาพคลองทแทจรงของบรษท โดยมสตรการคานวณดงน

ถาอตราสวนนมคาสง แสดงวาบรษทมความคลองตวสง สามารถชาระหนไดเรว โดยปกตอตราสวนเงนทนหมนเวยนเรวอยท 1:1 กถอวาเหมาะสมแลว

2. อตราสวนความสามารถ (ประสทธภาพ) ในการดาเนนงาน (Efficiency Ratio)

อตราหมนเวยนของลกหน (Receivable Turnover) แสดงใหเหนถงความสามารถในการบรหารลกหนของบรษท โดยมสตรการคานวณดงน

ถาอตราสวนนมคาสง แสดงวาบรษทสามารถเกบเงนจากการขายเชอไดเรว แตถาอตราสวนนมคาสงเกนไป อาจแสดงใหเหนวาบรษทเขมงวดในการใหเครดตกบลกคาและอาจทาใหเสยเปรยบในการแขงขน ดงนน การนาอตราสวนนไปเปรยบเทยบกบกจการอน จงควรดนโยบายการใหเครดตแกลกหนของกจการดวย

ระยะเวลาในการเกบหน (Average Collection Period) แสดงถงระยะเวลาในการเรยกเกบหน

ของบรษท ทาใหทราบถงคณภาพของลกหน ประสทธภาพในการจดเกบหน และนโยบายในการใหสนเชอของบรษท หรอจานวนวนทบรษทตองรอเพอเกบเงนจากลกหน

หรอ

อตราสวนเงนทนหมนเวยนเรว (เทา) =

ลกหนเฉลย

อตราหมนเวยนของลกหน

หนสนหมนเวยน

ยอดขายเชอสทธ หรอ ยอดขายสทธ

365

สนทรพยหมนเวยน - สนคาคงเหลอ

อตราหมนเวยนของลกหน (คร ง/รอบ) =

ระยะเวลาในการเกบหน (วน) =

วเคราะหปจจยพนฐาน

23

ถาอตราสวนนมคานอย แสดงวาบรษทมความสามารถในการจดเกบหนไดเรว

อตราหมนเวยนของสนคาคงเหลอ (Inventory Turnover) แสดงใหเหนถงความสามารถหรอประสทธภาพในการบรหารการขายของบรษท หรอจานวนครงทบรษทสามารถขายสนคาคงเหลอออกไปไดในระยะเวลาหนง โดยมสตรการคานวณดงน

ถาอตราสวนนมคาสง แสดงวาบรษทสามารถขายสนคาไดเรว แตถาอตราสวนนสงอนเนองมาจากมสนคาคงเหลอนอยเกนไป อาจทาใหสนคาไมพอขายและตองสญเสยลกคาไปในทสด ดงนน จงตองมการบรหารสนคาคงเหลอไมใหมากหรอนอยเกนไป

ระยะเวลาในการขายสนคา (Average Inventory Period) แสดงใหเหนถงระยะเวลาทบรษท

สามารถขายสนคาได นบตงแตวนทซอหรอผลตสนคา หรอกลาวงายๆ คอ จานวนวนทบรษทเกบสนคาคงเหลอไวเพอรอขาย

หรอ ถาอตราสวนนมคานอย แสดงวาบรษทมความสามารถในการขายสนคาไดเรว

ยอดขายเชอสทธ

อตราหมนเวยนของสนคาคงเหลอ (คร ง/รอบ) =

อตราหมนเวยนของสนคา

ตนทนขาย

365 x ลกหนเฉลย

สนคาคงเหลอเฉลย

365

365 x สนคาคงเหลอเฉลย

ระยะเวลาในการเกบหน (วน) =

ตนทนขาย

ระยะเวลาในการขายสนคา (วน) =

ระยะเวลาในการขายสนคา (วน) =

วเคราะหปจจยพนฐาน

24

3. อตราสวนความสามารถในการทากาไร (Profitability Ratio)

อตรากาไรขนตน (Gross Profit Margin) แสดงถงความสามารถในการทากาไรเบองตนของ

บรษท (ยอดขาย หกดวยตนทนขายสนคาหรอบรการ)

ถาอตราสวนนมคาสง แสดงวาบรษทมความสามารถในการหารายไดและมการควบคมตนทนการผลต หรอตนทนการจดซอวตถดบทด

อตรากาไรจากการดาเนนงาน (Operating Profit Margin) แสดงถงความสามารถในการจดการเกยวกบรายไดจากการขายหลงจากหกคาใชจายทงหมดแลว เพอเปนการวดระดบความสามารถในการทากาไรในชวงเวลานน และยงสะทอนใหเหนแนวโนมของรายไดและการควบคมคาใชจาย ทงดานการผลต การตลาด และการจดการ

ถาอตราสวนนมคาสง แสดงวาบรษทมความสามารถในการทากาไรสง และมประสทธภาพในการจดการทด

อตรากาไรสทธ (Net Profit Margin) แสดงใหเหนถงประสทธภาพในการดาเนนงานของบรษทในการทากาไร หลงจากหกตนทนคาใชจาย รวมทงภาษเงนไดหมดแลว

ถาอตราสวนนมคาสง แสดงวาบรษทมความสามารถในการทากาไรสง

ยอดขายสทธ

ยอดขายสทธ

ยอดขายสทธ

กาไรข นตน x 100

กาไรจากการดาเนนงาน x 100

กาไรสทธ x 100

อตรากาไรข นตน (%) =

อตรากาไรการดาเนนงาน (%) =

อตรากาไรสทธ (%) =

วเคราะหปจจยพนฐาน

25

อตราผลตอบแทนตอสนทรพย (Return on Assets : ROA) แสดงใหเหนถงความสามารถหรอ

ประสทธภาพของบรษทในการบรหารสนทรพยใหเกดกาไร โดยพจารณาวาสนทรพย 1 บาท ทาใหเกดกาไรไดเทาใด

ถาอตราสวนนมคาสง แสดงวาบรษทมการใชสนทรพยอยางมประสทธภาพ สามารถบรหารสนทรพยใหเกดกาไรไดมาก

อตราผลตอบแทนตอสวนของผถอหน (Return on Equity : ROE) แสดงใหเหนวาเงนลงทนใน

สวนของเจาของ (ผถอหน) จะไดรบผลตอบแทนกลบคนมาจากการดาเนนการของกจการนนในอตราสวนเทาไร หากมคาสง แสดงถงประสทธภาพในการหากาไรสงดวย

ตวอยาง

จากตวอยางขางตน หากเราวเคราะหโดยไมใชอตราสวนทางการเงน เราจะพบวากาไรสทธของกจการในป 2553 เพมขนจากป 2552 จานวน 20 ลานบาท ซงทาใหเราสรปวาเปนเรองทดสาหรบบรษท แตเมอเราวเคราะหขอมลนใหม โดยใช ROE เราจะพบวานอกจากกาไรสทธทเพมขนแลว ในสวนของเจาของกเพมขนดวยเชนเดยวกน เมอเราคานวณโดยใชสตร ROE เราจงพบวาอตราผลตอบแทนทผถอหนจะไดรบในป 2553 มคานอยกวาเมอเทยบกบป 2552 ถง 1% อยางไรกตาม การวเคราะห ROE สามารถแยกองคประกอบออกเปน 3 สวน ซงจะทาใหวเคราะหไดละเอยดยงขน ดงสตร

สนทรพยท งหมด

สวนของเจาของ

กาไรสทธ x 100

กาไรสทธ x 100

อตราผลตอบแทนจากสนทรพย (%) =

อตราผลตอบแทนตอสวนของผถอหน (%) =

2556 2557

วเคราะหปจจยพนฐาน

26

4. อตราสวนความสามารถในการชาระหน (Leverage Ratio / Financial Policy Ratio)

อตราสวนหนสนตอทรพยสนรวม หรออตราสวนแหงหน (Debt Ratio) แสดงถงสดสวนของหนสนรวมของบรษทเมอเทยบกบสนทรพยทมอยทงหมด ซงใชวดวาเงนลงทนในสนทรพยของบรษทมาจากเงนกยมจากภายนอกเปนสดสวนเทาใด นอกจากน ยงแสดงถงความสามารถในการชาระหนของบรษทดวย

ถาอตราสวนนสง แสดงวาบรษทมภาระหนสนสง ตองแบกรบภาระดอกเบยจายจานวนมาก การบรหารกจการอาจมความเสยงสง โดยเฉพาะอยางยงถาหนสนสวนใหญเปนหนสนระยะสนและกจการมกระแสเงนสดหมนเวยนจากการขายตา

อตราสวนหนสนตอสวนของผถอหน (Debt to Equity Ratio) แสดงโครงสรางของเงนทน

(Capital Structure) ของบรษท โดยจะเปนการวดวาบรษทใชเงนทนจากภายนอก (จากการกยม) เมอเทยบกบเงนทนภายในของบรษทเองวามสดสวนเทาใด

ถาอตราสวนนสง แสดงวาบรษทมการกยมเงนในสดสวนทสงเมอเทยบกบทนของบรษท ทาใหบรษทมภาระตองชาระดอกเบยมาก ซงจะสงผลกระทบตอการทากาไรของบรษท

สนทรพยรวม

สวนของเจาของ

หนสนรวม

หนสนรวม

อตราสวนหนสนตอสนทรพยรวม (เทา) =

อตราสวนหนสนตอสวนของเจาของ (เทา) =

วเคราะหปจจยพนฐาน

27

อตราสวนความสามารถในการจายดอกเบย (Interest Coverage Ratio) แสดงถง

ความสามารถในการชาระดอกเบยเงนกของบรษท

ถาอตราสวนนมคาสง แสดงวาบรษทมความสามารถในการชาระหนไดด การทอตราสวนนลดลง อาจเนองมาจากสาเหตใดสาเหตหนงหรอหลายสาเหต เชน ดอกเบยจายสงเกนไป เงนกเพมขน หรอกาไรลดลง ฯลฯ

อตราการจายปนผล (Dividend Payout) แสดงใหเหนถงนโยบายการจายเงนปนผลของบรษท

ถาอตราสวนนสง แสดงใหเหนวากาไรสวนใหญของบรษทใชไปเพอตอบแทนผลงทนหรอ เจาของกจการโดยการจายเงนปนผล และคงเหลอกาไรเพยงบางสวน เพอการขยายกจการของบรษท

ดอกเบยจาย

กาไรสทธตอหน

กาไรจากการดาเนนงาน

เงนปนผล

อตราสวนความสามารถในการจายดอกเบย (เทา) =

อตราการจายปนผล (%)

วเคราะหปจจยพนฐาน

28

สรปการวเคราะหอตราสวนทางการเงน

อตราสวนสภาพคลอง ควรจะ…

อตราสวนเงนทนหมนเวยน สง

อตราสวนเงนทนหมนเวยนเรว สง อตราสวนความสามารถในการดาเนนงาน ควรจะ…

อตราหมนเวยนของลกหน สง

ระยะเวลาในการเกบหน ตา

อตราหมนเวยนของสนคาคงเหลอ สง

ระยะเวลาในการขายสนคา ตา อตราสวนความสามารถในการทากาไร ควรจะ…

อตรากาไรขนตน สง

อตรากาไรจากการดาเนนงาน สง

อตรากาไรสทธ สง

อตราผลตอบแทนตอสนทรพย สง

อตราผลตอบแทนตอสวนของผถอหน สง

อตราสวนความสามารถในการชาระหน ควรจะ…

อตราสวนหนสนตอทรพยสนรวม หรออตราสวนแหงหน ตา

อตราสวนหนสนตอสวนของผถอหน ตา

อตราสวนความสามารถในการจายดอกเบย สง

อตราการจายปนผล สง

บรหารสนทรพยไดด

มผลประกอบการ ทนาพอใจ

มความสามารถในการชาระหนสง

มสภาพคลองสง

วเคราะหปจจยพนฐาน

29

สญญาณเตอนภยจากการวเคราะหงบการเงน 1. ขาดทนมากๆ และตดตอกนหลายป 2. ระยะเวลาการเกบหนนานขน 3. อตราหนสนตอสวนของผถอหนขนเรวมาก 4. สนคาคงคลงสงมากผดปกต 5. ตนทนการผลตสงขน 6. ยอดขายสงขน แตกาไรลดลง 7. หนสญเพมขน 8. รายงานผสอบบญชผดปกต เปลยนผสอบบญชใหม 9. ขายสนทรพยของบรษท เพอสรางกาไรใหเขาเปาในระยะสน

กลาวโดยสรป “การวเคราะหบรษท” เปนการวเคราะหประเภทและลกษณะของบรษท เพอพจารณาวาบรษทมความนาสนใจในการลงทนมากนอยเพยงใด โดยจะวเคราะหทงในเชงคณภาพ เชน ความสามาถและประสบการณของผบรหาร ขนาดของบรษท ความหลากหลายของผลตภณฑ ฯลฯ และในเชงปรมาณ โดยจะพจารณาจากรายงานประจาป หรองบการเงนทงในปจจบนและอดตของบรษท เพอนามาประเมนมลคาหนและใชเปนขอมลประกอบการตดสนใจลงทน

ชมสมมนาออนไลนเกยวกบการวเคราะหงบการเงน

ชมคลปความรเกยวกบการวเคราะหงบการเงน

ชมคลปความรเกยวกบตวชวยคนหาหนด