คําวิเศษณลํ้าเลิศ หนา ๑

บทเรียนสําเร็จรูปกลุมสาระการเรียนรูภาษาไทย เรื่อง ชนิดและหนาท่ีของคําในประโยค สําหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปท่ี ๑ เพ่ือใหสามารถอธิบายความหมายของคํา ยกตัวอยางคําชนิดตางๆ รวมถึงบอกหนาท่ีของคําไดถูกตอง บทเรียนสําเร็จรูปเลมนี้สรางข้ึน เพ่ือใชเปนเครื่องมือในการจัดกิจกรรมการเรียนรู ท่ีเนนใหผูเรียนเกิดการเรียนรูดวยตนเองมากท่ีสุด โดยมีการจัดแบงเนื้อหาเปนสวนยอยๆ เรียกวากรอบ แตละกรอบมีคําบรรยายหรือคําอธิบายและคําถามตอเนื่องกันไป เริ่มจากงายไปหายากตามลําดับคําถามมีท้ังเติมคําและเลือกตอบ

สําหรับในบทเรียนผูเรียนสามารถเรียนไดดวยตนเองตามลําดับวิธีการสรางบทเรียนสําเร็จรูปและยังมีคําถามประจํากรอบความรู ใหนักเรียนอานแลวตอบในกรอบตางๆ มีการเสนอความรูของคําถามหลายๆ ครั้งจนเขาใจ

กิจกรรมในท่ีนี้ คือ กรอบใชฝกความเขาใจ ฝกทักษะตางๆ และทดสอบความสามารถของนักเรียนตามบทเรียนท่ีครูสอนแลวนักเรียนเขาใจ และสามารถนําไปใชได ทําใหนักเรียนไดพัฒนาการเรียนรูของตนเองใหสูงข้ึน นอกจากกิจกรรมในบทเรียนสําเร็จรูปจะสนองในดานความรูแลว ในดานกําลังใจกิจกรรมมีสวนชวยทําใหนักเรียนเกิดความภาคภูมิใจเม่ือทํางานสําเร็จ

เปดหนาตอไปจา

คําวิเศษณลํ้าเลิศ หนา ๒

กลุมสาระการเรียนรูภาษาไทย วิชาภาษาไทย ชั้นมัธยมศึกษาปท่ี ๑

๑. บทเรียนสําเร็จรูปกลุมสาระการเรียนรูภาษาไทย วิชาภาษาไทย รหัสวิชา ท๒๑๑๐๑ เรื่อง ชนิดและหนาท่ีของคําในประโยค ใชประกอบการจัดกิจกรรมการเรียนรูในระดับชั้นมัธยมศึกษาปท่ี ๑๒. บทเรียนสําเร็จรูปเลมท่ี ๕ เรื่อง คําวิเศษณล้ําเลิศ ประกอบดวย

๒.๑ สวนประกอบของบทเรียนสําเร็จรูป๒.๒ คําแนะนําสําหรับครู๒.๒ คําแนะนําสําหรับนักเรียน๒.๒ ลําดับข้ันการเรียนรู๒.๒ มาตรฐานการเรียนรู ตัวชี้วัด จุดประสงคการเรียนรูและสมรรถนะของผูเรียน๒.๒ กระดาษคําตอบแบบทดสอบกอนเรียน๒.๒ แบบทดสอบกอนเรียน๒.๒ กรอบความรูและกิจกรรม๒.๒ กระดาษคําตอบแบบทดสอบหลังเรียน๒.๒ แบบทดสอบหลังเรียน๒.๒ เอกสารอางอิง๒.๒ ภาคผนวก

๓. บทเรียนสําเร็จรูปเลมนี้ใชเวลาเรียน ๑ ชั่วโมง

ขอตอนรับนักเรียน เขาสูบทเรียนสําเร็จรูป เลมที่ ๕เรื่อง คําวิเศษณล้ําเลิศ คุณครูช่ือคุณครูศศิธร หรือครูจุมจะคอยใหคําแนะนําและชวยเหลือนักเรียนในการเรียนดวยบทเรียนสําเร็จรูปเลมนี้เองคะ

เปดหนาตอไปจา

คําวิเศษณลํ้าเลิศ หนา ๓

๑. ครูควรเตรียมบทเรียนสําเร็จรูป ซึ่งประกอบดวย เนื้อหา กิจกรรมการเรียนรูแบบทดสอบกอน – หลังเรียน และเฉลยกิจกรรมและใบบันทึกกิจกรรม

๒. ใหนักเรียนทําแบบทดสอบกอนเรียน เพ่ือประเมินความรูเดิมของนักเรียน๓. แจงจุดประสงคการเรียนรูใหนักเรียนทราบ๔. แจกบทเรียนสําเร็จรูปใหนักเรียนศึกษาและแนะนําวิธีใชบทเรียนสําเร็จรูป

เพ่ือนักเรียนจะไดปฏิบัติไดอยางถูกตอง๕. ดําเนินการสอนตามกิจกรรมการเรียนรูท่ีกําหนดไวในแผนการจัดการเรียนรู๖. หากมีนักเรียนเรียนไมทัน ครูควรใหคําแนะนําหรืออาจมอบหมายงานหรือเอกสารใหศึกษา

เพ่ิมเติมในเวลาวาง๗. หลังจากนักเรียนศึกษาบทเรียนสําเร็จรูปตามข้ันตอนท่ีระบุไวใน ทุกกรอบและทุกกิจกรรม

เสร็จเรียบรอยแลว ครูและนักเรียนควรชวยกันสรุปคะแนนจากการทํากิจกรรมลงแบบฟอรมการบันทึกคะแนนใหครบถวนทุกกิจกรรม

๘. บันทึกคะแนนของนักเรียนทุกคนเพ่ือประเมินการพัฒนาและความกาวหนาของการเรียน โดยใชบทเรียนสําเร็จรูป หากมีนักเรียนไมผานเกณฑ ครูควรใหนักเรียนรับบทเรียนสําเร็จรูปท่ีไมผานเกณฑไปศึกษาเองนอกเวลาเรียน

๙. การจัดชั้นเรียนใหจัดนักเรียนนั่งเปนกลุมเพ่ือฝกทักษะการทํางานกลุม รวมกับผูอ่ืน

อานคําแนะนํา กอนนะครับ

เปดหนาตอไปจา

คําวิเศษณลํ้าเลิศ หนา ๔

๑. อานคําชี้แจงและคําแนะนําสําหรับนักเรียนใหเขาใจกอนลงมือศึกษาบทเรียนสําเร็จรูปทุกครั้ง

๒. นักเรียนรับแบบบันทึกกิจกรรมประจําบทเรียนสําเร็จรูปคนละ ๑ ชุด๓. ทําแบบทดสอบกอนเรียน จํานวน ๑๐ ขอ ใชเวลา ๑๐ นาที เพ่ือประเมินความรูเดิมของ

นักเรียน๔. นักเรียนศึกษาบทเรียนสําเร็จรูปแตละกรอบความรูและทํากิจกรรม โดยไมขามกรอบใด

กรอบหนึ่ง จนครบทุกกรอบความรูและทุกกิจกรรม ตามข้ันตอนท่ีระบุไวในคําชี้แจง๕. หากมีขอสงสัยหรือทํากิจกรรมไมไดใหยอนกลับไปศึกษากรอบความรูนั้นอีกครั้ง๖. ทําแบบทดสอบหลังเรียน จํานวน ๑๐ ขอ ใชเวลา๑๐ นาที เพ่ือดูความกาวหนาในการเรียน

ของนักเรียน หลังจากทํากิจกรรมการเรียนการสอน๗. ในการศึกษาบทเรียนสําเร็จรูปนี้ ขอใหนักเรียนทําดวยความตั้งใจ ใหความรวมมือ และมี

ความซื่อสัตยตอตนเองใหมากท่ีสุด โดยไมดูเฉลยกอนทําแบบทดสอบและกิจกรรม๘. หากนักเรียนเรียนไมทันหรือเรียนไมเขาใจ ใหรับบทเรียนสําเร็จรูปไปศึกษาเพ่ิมเติมนอก

เวลาเรียน เพ่ือใหเขาใจมากยิ่งข้ึน

อานใหเขาใจและปฏิบัติตามดวยนะครับ

เปดหนาตอไปจา

คําวิเศษณลํ้าเลิศ หนา ๕

อานคําแนะนํา

ทดสอบกอนเรียน

กิจกรรมการเรียนรู

ทดสอบหลังเรียน

ผานเกณฑ ไมผานเกณฑ

ศึกษาชุดตอไป

เปดหนาตอไปจา

คําวิเศษณลํ้าเลิศ หนา ๖

ชนิดและหนาที่ของคํา

มาตรฐาน ท ๔.๑ เขาใจธรรมชาติของภาษาและหลักภาษาไทย การเปลี่ยนแปลงของภาษาและพลังของภาษา ภูมิปญญาทางภาษาและรักษาภาษาไทยไวเปนสมบัติของชาติ

ตัวช้ีวัด ท ๔.๑ ม ๑/๓ วิเคราะหชนิดและหนาท่ีของคําในประโยค

1. บอกความหมายและจําแนกประเภทของคําวิเศษณได2. บอกหนาท่ีของคําวิเศษณได3. เม่ือกําหนดสถานการณให สามารถใชคําวิเศษณไดถูกตองเหมาะสม

1. ความสามารถในการสื่อสาร2. ความสามารถในการคิด3. ความสามารถในการแกปญหา4. ความสามารถในการใชทักษะชีวิต5. ความสามารถในการใชเทคโนโลยี

1. ซื่อสัตย สุจริต2. มีวินัย3. ใฝเรียนรู4. มุงม่ันในการทํางาน5. รักความเปนไทย6.

เปดหนาตอไปจา

คําวิเศษณลํ้าเลิศ หนา ๗

สวัสดีคะคุณครู จําแทบไมไดเลยคะใสชุดนี้ดูสวยกวาทุกวันเลยวันนี้มีคําไทยมาใหพวกเราเรียนอีกไหมคะ

ขอบใจจะที่พูดความจริง คําไทยวันนี้ คือ คําวิเศษณโดยเราจะศึกษาดวยบทเรียนสําเร็จรูปเรื่อง คําวิเศษณล้ําเลิศพรอมๆ กันแตวาพวกเราตองปฏิบัติตามคําแนะนําการใชบทเรียนสําเร็จรูปอยางเครงครัดดวยนะคะ

สวัสดีคะนักเรียนที่นารักทุกคน ครูจุมเองคะ

นารักมากๆ คะ ถาพรอมกันแลวเรามาเริ่มที่ทําแบบทดสอบกอนเรียน เปดหนาถัดไปเลยจะ

พวกเราจําไดครับ และจะปฏิบัติตามอยางเครงครัดครับ

เปดหนาถัดไปจา

คําวิเศษณลํ้าเลิศ หนา ๘

กระดาษคําตอบแบบทดสอบกอนเรียนเร่ือง คําวิเศษณลําเลิศ

ชื่อ...................................................ชั้น.........................เลขท่ี.................

ขอ ก ข ค งคะแนนเต็ม 10คะแนนท่ีได

ผลการประเมินดีมากดีพอใชปรับปรุง

(ลงชื่อ)...................................ผูประเมิน(.....................................)วันท่ี.........เดือน......................พ.ศ...........

12345678910

เกณฑการประเมินคะแนนระหวาง 9-10 อยูในเกณฑ ดีมากคะแนนระหวาง 7-8 อยูในเกณฑ ดีคะแนนระหวาง 5-6 อยูในเกณฑ พอใชคะแนนระหวาง 0-4 อยูในเกณฑ ปรับปรุง

เปดหนาตอไปจา

คําวิเศษณลํ้าเลิศ หนา ๙แบบทดสอบกอนเรียนเร่ือง คําวิเศษณล้ําเลิศ

คําชี้แจงใหนักเรียนเลือกคําตอบท่ีถูกตองท่ีสุดเพียงคําตอบเดียวแลวทําเครื่องหมาย×ลงในกระดาษคําตอบท่ีแจกให

๑. ขอใดคือคําจํากัดความของคําวิเศษณก. คําท่ีใชแสดงอารมณ ความรูสึกของผูพูดข. คําท่ีบอกหนาท่ีของคําในประโยคค. คําท่ีขยายหนาท่ีของคําในประโยคง. คําท่ีใชขยายคําอ่ืนใหชัดเจนยิ่งข้ึน

๒. คําวิเศษณในขอใดไมไดทําหนาท่ีขยายคํานามก. อยากินมูมมามข. ทุงกวางกลางปาค. ทหารเอกพระเจาตากง. แมน้ํากวางแตลําธารแคบ

๓. คําวิเศษณในขอใดมีความหมายตรงกันขามก. ใกล ไกลข. ใหม สดค. งาม สวยง. ใกล ชิด

๔. ขอใดเปนคําวิเศษณขยายคํากริยาก. แมวสีดําจับหนูข. วันนี้ฉันตื่นสายค. ฉันชอบฟงดนตรีง. เด็กๆ กําลังเลนน้ําทะเล

๕. “โปรดอยาสงเสียงดัง...........โวยวายเดี๋ยวผูอ่ืนแตกตื่น” ควรเติมคําในขอใดก. เกะกะข. เอะอะค. เบะบะง. เงอะงะ เปดหนาถัดไปจา

คําวิเศษณลํ้าเลิศ หนา ๑๐แบบทดสอบกอนเรียน

เรื่อง คําวิเศษณล้ําเลิศ (ตอ)

คําชี้แจงใหนักเรียนเลือกคําตอบท่ีถูกตองท่ีสุดเพียงคําตอบเดียวแลวทําเครื่องหมาย×ลงในกระดาษคําตอบท่ีแจกให

๖. คําวา “สวย” ในขอใดทําหนาท่ีขยายคํานามก. แหวนวงนี้สวยมากข. แจกันใบนี้สวยกวาใบนั้นค. ดอกไมสวยๆ กําลังบานสะพรั่งง. นักรองสาวแสนสวยกําลังรองเพลง

๗. ขอใดมีคําวิเศษณบอกกาลเวลาก. เขามาโรงเรียนสายข. คุณแมทําแกงสายบัวค. นาสายใจเปนคนสวยง. สายวัดเสนนี้เกามากแลว

๘. คําวิเศษณในขอใดบอกความไมชี้เฉพาะก. ไหนบานเธอข. เธอจะไปไหนค. บานไหนเปนบานของเธอง. บานไหนไมสุขใจใชบานเรา

๙. คําวา “หอม”ในขอใดเปนคําวิเศษณก. แมหอมแกมนองข. ตมยําตองใสหัวหอมดวยค. ตนหอมเปนพืชผักสวนครัวง. ดอกกุหลาบมีกลิ่นหอมมาก

๑๐. ขอใดมีคําวิเศษณขยายคําสรรพนามก. ทานดีแตพูดข. ทานจะไปกับผมไหมค. ทานท้ังหลายฟงผมกอนง. ทานรับประทานอาหารหรือยัง เปดหนาถัดไปจา

คําวิเศษณลํ้าเลิศ หนา ๑๑คําไทย (กาพยยานี ๑๑)

คําไทยมีเจ็ดคํา ท่ีตองจําไวใหดีคํานามคือคําท่ี ใชเรียกคน สัตว สิ่งของเชน บาน หนู หมู หมา ไฟ ปากกา ปลา เงิน ทองภูเขา หวย ลําคลอง เมืองระนองนายทองคําหนาท่ีของนามนะ เปนประธานและเปนกรรมเลาเลาพอใหจํา จงหม่ันเพียรเลาเรียนไปคําสองสรรพนาม แทนคํานามจําใสใจเชน เรา เขา เธอ ใคร หนาท่ีคลายกับคํานามคําสาม คือ กริยา บอกอาการนามสรรพนามเชน เดิน นอน นั่ง ถาม กิน วิ่ง พูด ยิ้ม รองไหวิเศษณคือ คําท่ี ใหมีเนื้อความแปลกไปประกอบนามวิเศษณไซร สรรพนามและกริยาเชน ชั่ว ดี เลว แหง เขียว ดัง แบน หอม หวาน ชาเหมือน ฉุน เปรี้ยว เค็ม จา เหนือ หมด ใด ไหน ดี แนบุพบทนําหนานาม สรรพนามตัวอยาง แตดูกอน ใน ยังแต แหงของ ดวย บน โดย ตามสันธานเชื่อมถอยคํา คําตอคํา ความตอความเชื่อมประโยคใหงดงาม เชน กับ เพราะ และเชนวาอุทาน การออกเสียง ผิดสําเนียงธรรมดาแสดงอารมณนา ความรูสึกผูอุทานเชน เหม ซิ หรือ หา เฮย ไฮ ฮา สะพงสะพานเรือแพ ขอจบการ เลาใหอานจําไวเอยฯ

(ผูแตง รศ.ธนู บุณยรัตพันธ)

อานออกเสียงพรอมกันนะจะ

เปดหนาถัดไปจา

คําวิเศษณลํ้าเลิศ หนา ๑๒

ความหมายของคําวิเศษณ

คําวิเศษณ (อานวา วิ – เสด) หมายถึง คําท่ีใชประกอบหรือขยายคําอ่ืน ไดแก คํานาม คําสรรพนามคํากริยาหรือคําวิเศษณดวยกันเองใหมีความหมายชัดเจนยิ่งข้ึน เชน

ประโยคธรรมดา ประโยคท่ีมีคําวิเศษณเมฆลอย เมฆดําลอยต่ําคนเดิน คนอวนเดินชาใบไมปลิว ใบไมแหงปลิวไปไกลนกบิน นกนอยบินต่ําลิงเก็บมะพราว ลิงจอมซนเก็บมะพราวเกงมานีคิดเลขเร็วมาก มานีคิดเลขเร็วมากพวกเราเปนนักกีฬา พวกเราท้ังหมดเปนนักกีฬา

กรอบความรูท่ี ๑

ใกล ไกล หอม เหม็น ผอม อวน ใหญ เล็ก บน ลางขาว ดํา เปรี้ยว เร็ว ชา รอน เย็น เปนตน

คําถามประจํากรอบความรูที่ ๑คําวิเศษณ หมายความวาอยางไร

ลองเปรียบเทียบประโยคธรรมดาและประโยคที่มีคําวิเศษณ จากตารางขางลางนี้ชวยหนอยครับ

ประโยคที่มีคําวิเศษณจะมีความหมายชัดเจนกวายังไงละจะ

เปดหนาถัดไปจา

คําวิเศษณลํ้าเลิศ หนา ๑๓

กิจกรรมที่ ๕.1

คําช้ีแจงใหนักเรียนขีดเสนใตคําบุพบทในประโยคตอไปนี้

นานมาแลวมีหมาปาผอมโซตัวหนึ่ง ไดไปบนบานกับตนไมศักดิ์สิทธิ์วาขอเปนวัวบานตัวอวนพี เม่ือหมาปากลายรางเปนวัวถูกชาวบานใชไถนาเกิดความเหนื่อยเม่ือยลาจึงไปบนบานกับตนไมศักดิ์สิทธิ์วาขอเปนมา เม่ือกลายเปนมากลับถูกพระราชาผูครองนครสั่งใหทหารจับตัวไปเปนพาหนะ เกิดความเบื่อหนายอีกจึงไปบนบานกับตนไมศักดิ์สิทธิ์วาขอเปนพระราชาเสียเอง เม่ือไดเปนพระราชาสมใจแลวเขายังมีความตองการเรือเดินทะเลขนาดใหญ จึงสั่งทหารใหไปตัดตนไมศักดิ์สิทธิ์เพ่ือตอเรือ ตนไมศักดิ์สิทธิ์โกรธมากท่ีทําคุณไมข้ึน จึงบอกใหทหารไปตามพระราชามาตัดเอง เม่ือพระราชามาถึงตนไมศักดิ์สิทธิ์ไดกลาวตําหนิในความไมรูจักพอและสาปใหกลายรางเปนหมาปาผอมโซเชนเดิม

ทําเสร็จแลวสามารถตรวจคําตอบไดจากภาคผนวกนะคะ

เปดหนาถัดไปจา

สรุปคะแนนเต็ม 10คะแนนท่ีได

คําวิเศษณลํ้าเลิศ หนา ๑๔

ชนิดของคําวิเศษณ

คําวิเศษณแบงออกเปน ๒ ชนิด ดังนี้

๑. วิเศษณบอกลักษณะหรือ ลักษณวิเศษณ ไดแกคําท่ีบอกลักษณะตาง ๆ ตอไปนี้๑.๑บอกสี ไดแก ขาว ดํา แดง เหลือง เขียว1.2 บอกรส ไดแก หวาน มัน เปรี้ยว เค็ม ฝาด1.3 บอกกลิ่น ไดแก หอม หืน เหม็น ฉุน1.4 บอกขนาด ไดแก ใหญ เล็ก กวาง แคบ บาง1.5 บอกสัณฐานไดแกกลม แบน รี ปอม เหลี่ยม1.6 บอกอาการ ไดแกดวน เร็ว ไว ชา เฉ่ือย1.7 บอกชนิด ไดแก ดี เลิศ วิเศษ ชั่ว เลว ผิด ถูก พอใช ปานกลาง1.8 บอกเสียง ไดแก เพราะ ไพเราะ ดัง คอย แหบ

ตัวอยาง- บานหลังใหญอยูกลางหุบเขา- วิทยากรพูดเสียงดัง

- น้ําในคลองมีกลิ่นเหม็น

กรอบความรูท่ี ๒

เฉลยคําถามประจํากรอบความรูท่ี ๑คําวิเศษณ หมายถึง คําท่ีขยายคําอื่นใหมีความหมายชัดเจนยิ่งขึ้น

คําถามประจํากรอบความรูท่ี ๒ประโยคตอไปนี้คําใดคือคําวิเศษณบอกลักษณะ

๑. บานหลังนี้เล็ก ๒. แกงปามีรสเผ็ด ๓. ดอกมะลิมีกล่ินหอม

เปดหนาถัดไปจา

คําวิเศษณลํ้าเลิศ หนา ๑๕

ชนิดของคําวิเศษณ (ตอ)

๒. วิเศษณบอกเวลา หรือ กาลวิเศษณ เชน เชา สาย เท่ียง บาย เย็น ค่ําตัวอยาง

- วันนี้ฉันตื่นสาย- คุณยายกลับมาจากวัดตอนบายๆ- เขามาสงหนังสือพิมพทุกเชา

๓. วิเศษณบอกปริมาณหรือจํานวน หรือ ประมาณวิเศษณ เชน มาก หลาย เต็ม นอย บางบาง ทุก หมด หนึ่ง ท่ีหนึ่ง

ตัวอยาง- นักเรียนท้ังหมดเขาแถวเคารพธงชาติ- เขาตักขาวเต็มจาน- มากคนดีกวานอยคน- เด็กหลายคนวิ่งเลนอยูท่ีสนามหญา

กรอบความรูท่ี ๓

เฉลยคําถามประจํากรอบความรูที่ ๒คําวิเศษณบอกลักษณะในประโยคไดแก

๑. เล็ก ๒. เผ็ด ๓. หอม

คําถามประจํากรอบความรูท่ี ๓๑. คําใดในประโยคเปนคําวิเศษณบอกเวลา

๑.๑) นกกาออกหากินแตเชาตรู๑.๒) ฉันเขานอนดึก

๒.คําวิเศษณบอกปริมาณ ทายประโยคมาเติมในชองวางใหเหมาะสม๒.๑) เขาหยุดขายของ...(วันเสาร, หลายวัน)๒.๒) ลูกเสือกองนี้มี...๔๘ คน (จํานวน, ท้ังหมด)

เปดหนาถัดไปจา

คําวิเศษณลํ้าเลิศ หนา ๑๖

ชนิดของคําวิเศษณ (ตอ)

๔.วิเศษณบอกสถานท่ี หรือ สถานวิเศษณ เชน ใกล ไกล หาง ชิด บน เหนือ ใต ลาง หนาหลัง

ตัวอยาง- พ่ีเดินหนานองเดินหลัง - ฉันอยูใกลเขาอยูไกล - บานนาอยูทางทิศ

เหนือบานลุงอยูทางทิศใต - รถโดยสารวิ่งชิดซาย๕. วิเศษณบอกปฏิเสธ หรือ ประติเษธวิเศษณ เชน ไม มิได หามิได ไมใช ไมได หาไม บ

อยา

ตัวอยาง- ฉันไมชอบใหใครมาหัวเราะเยาะ- มิใชเธอคนเดียวท่ีสอบตก- นักเรียนอยาวิ่งในหองเรียน

กรอบความรูท่ี ๔

เฉลยคําถามประจํากรอบความรูที่ ๓ขอ ๑ ๑.๑ ตรู ๑.๒ ดึกขอ ๒ ๒.๑ หลายวัน ๒.๒ ท้ังหมด

คําถามประจํากรอบความรูที่ ๔ขอใดเปนประโยคที่มีคําวิเศษณบอกสถานที่๑. ทัพพระเจาราชาธิราชลองลงใต๒. เธออยาพูดเรื่องนี้ใหใครฟงนะ

เปดหนาถัดไปจา

คําวิเศษณลํ้าเลิศ หนา ๑๗

ชนิดของคําวิเศษณ (ตอ)

๖. วิเศษณแสดงคําขานรับ หรือ ประติชญาวิเศษณ เชน จา จะ ขา ครับ ขอรับ คะ

ตัวอยาง- แมจาหนูหิวขาว- แมครับผมอาบน้ําเสร็จแลวครับ - เจานายมีอะไรใหผมรับใชขอรับ

๗. วิเศษณช้ีเฉพาะ หรือ นิยมวิเศษณ เชน นี่ โนน นี้ นั้น โนน เอง

ตัวอยาง- ฉันทํากับขาวเอง - โรงเรียนโนนแขงกีฬาสี - บานนั้นมีตน

เฟองฟาหนาบาน

กรอบความรูท่ี ๕

เฉลยคําถามประจํากรอบความรูท่ี ๔ขอ ๑. ทัพพระเจาราชาธิราชลองลงใต

“ใต” เปนวิเศษณบอกสถานที่

คําถามประจํากรอบความรูท่ี ๕ประโยคตอไปนี้มีคําวิเศษณชนิดใด

๑. คุณแมขาใหหนูชวยไหมคะ๒. เราควรระลึกถึงบุญคุณของบุคคลเหลานี้

เปดหนาถัดไปจา

คําวิเศษณลํ้าเลิศ หนา ๑๘

ชนิดของคําวิเศษณ (ตอ)

๘. วิเศษณไมช้ีเฉพาะ หรือ อนิยมวิเศษณ เชน อะไร ไหน ใย ไฉน ใด อ่ืน

ตัวอยาง- คุณจะเลือกเสื้อตัวไหนก็ได- คนอ่ืน ๆ กลับบานไปหมดแลว - ขนมอะไรฉันก็กินไดหมด

๙. วิเศษณบอกคําถาม หรือ ปฤจฉาวิเศษณ เชน ใคร อะไร ไหน หรือ ใย ไฉน ใด ทําไม

ตัวอยาง- ทําไมเธอไมทําการบาน - นักเรียนคนไหนจะไปเท่ียวบาง- การเลนฟุตบอลมีกติกาอยางไร

เฉลยคําถามประจํากรอบความรูที่ ๕ขอ ๑ คุณแมขาใหหนูชวยไหมคะวิเศษณแสดงการขานรับขอ ๒ เราควรระลึกถึงบุญคุณของบุคคลเหลาน้ี วิเศษณบอกความชี้เฉพาะ

คําถามประจํากรอบความรูที่ ๖“ผูที่ทําความดีไมเลือกวาเปนคนหมูใด พวกใด”

ประโยคขางตนมีคําวิเศษณชนิดใด

กรอบความรูที่ ๖

เปดหนาถัดไปจา

คําวิเศษณลํ้าเลิศ หนา ๑๙

ชนิดของคําวิเศษณ (ตอ)

10. คําวิเศษณใชเช่ือมความ หรือ ประพันธวิเศษณใชเชื่อมขอความใหเก่ียวของกันไดแกคําวา ท่ี ซ่ึง อันอยางท่ี เชนท่ี ดังท่ี จน เพราะ เม่ือ เชน

ตัวอยาง- แมทํางานหนักเพื่อหาเงินมาเลี้ยงลูก- จงทําอยางท่ีฉันสั่ง

เฉลยคําถามประจํากรอบความรูที่ ๖วิเศษณไมช้ีเฉพาะ หรือ อนิยมวิเศษณ

คําถามประจํากรอบความรูที่ ๗“จอยเปนคนดีอยางท่ีทุกๆ คนตองรักเขา” คําท่ีขีดเสนใตเปนคําวิเศษณชนิดใด

ขอสังเกตภาษาไทยมีลักษณะพิเศษ คือ คําเดียวกันทําหนาท่ีไดหลายอยาง สําหรับคําวิเศษณ

ก็เชนเดียวกันอาจเปนคําชนิดอ่ืนไดอีก เชนวิเศษณชี้เฉพาะ นี่ โนน นี้ นั้น โนน อาจเปนนิยมสรรพนามตามท่ีกลาวมาแลว

นาฬิกานี่เปนของฉันเปนวิเศษณชี้เฉพาะ นี่ เปนนาฬิกาของฉัน เปนนิยมสรรพนามวิเศษณไมชี้เฉพาะ อะไร ไหน ใดอาจเปนอนิยมสรรพนามตามท่ีกลาวมาแลว

ปญหา ใดๆ ลวนมีทางแก เปนวิเศษณไมชี้เฉพาะ ใดๆ ในโลกลวนอนิจจังเปนอนิยมสรรพนาม

กรอบความรูที่ ๗

เปดหนาถัดไปจา

คําวิเศษณลํ้าเลิศ หนา ๒๐

กิจกรรมท่ี ๕.๒

คําช้ีแจง ใหนักเรียนพิจารณาประโยคในตารางและนําชนิดของคําวิเศษณท่ีกําหนดใหเติมลงในตารางใหถูกตอง

ประโยค ชนิดของคําวิเศษณ1. คบคนดีเปนศรีแกตัว คบคนชั่วอัปราชัย2. ฉันนอนดึกฉันจึงตื่นสาย3. จากทิศเหนือเขาลองเรือไปทางทิศใต4. ฉันสอบไดท่ี๑ ทุกภาคเรียน5. หนังสือภาษาไทยเลมนีเ้ปนของฉัน6. ถนนสายไหนก็ไมสวยงามรมร่ืนเทาสายนี้7. เธอหรือเปนผูเก็บสรอยคอได8. ความประพฤติเชนนั้นมิสมควรเอาแบบอยาง9. แดงจะมาหาพี่หนอย10. เขาพูดจาหยาบคายซึ่งสุภาพชนเขาไมพูดกัน

งายมากเลยใชไหมครับเพ่ือนๆ

วิเศษณบอกความไมช้ีเฉพาะ วิเศษณบอกลักษณะ วิเศษณบอกสถานท่ีวิเศษณแสดงความขานและรับ วิเศษณบอกเวลา วิเศษณใชเช่ือมความวิเศษณบอกความปฏิเสธ วิเศษณแสดงคําถาม วิเศษณบอกปริมาณหรือจํานวนวิเศษณบอกความช้ีเฉพาะ

เปดหนาถัดไปจา

สรุปคะแนนเต็ม 10คะแนนท่ีได

คําวิเศษณลํ้าเลิศ หนา ๒๑

หนาท่ีของคําวิเศษณคําวิเศษณ ทําหนาท่ีขยายคํานาม คําสรรพนาม คํากริยา และคําวิเศษณดวยกันเอง มักวางไวขาง

หลังคําท่ีขยาย ซึ่งคําท่ีถูกขยายอาจเปนประธาน กรรม หรือคําขยายก็ได๑. หนาท่ีขยายคํานาม อาจวางไวขางหนา ขางหลัง หรือท้ังขางหนาและขางหลังคํานามก็ไดเชน

- เด็กดีมีความออนนอมตอผูใหญ- อากาศรอนในบางวัน

๒. ทําหนาท่ีขยายคําสรรพนาม เชน- ทานท้ังหลายกรุณาพรอมใจไปเลือกตั้ง- ฉันเองท่ีทําแกวแตก

๓. ทําหนาท่ีขยายคํากริยา เชน- คนอวนกินจุ- นองเดินชา

๔. ทําหนาท่ีขยายคําวิเศษณ เชน- คนอวนกินจุมาก- นองเดินชาจริง ๆ

๕. ทําหนาท่ีเนนกริยาหรือเนนตัวแสดงในภาคแสดงของประโยคเชน- กลวยสุกแลว- สุดาเกงวิชาวิทยาศาสตร

เฉลยคําถามประจํากรอบความรูที่ ๗คําวิเศษณใชเช่ือมความ หรือ ประพันธวิเศษณ

คําถามประจํากรอบความรูที่ ๘คําวิเศษณทําหนาที่อะไรในประโยค

กรอบความรูที่ ๘

เปดหนาถัดไปจา

คําวิเศษณลํ้าเลิศ หนา ๒๒

กิจกรรมท่ี ๕.๓

คําช้ีแจง ใหนักเรียนเรียงคําตอไปนี้ใหเปนประโยคใหมท่ีสมบูรณพรอมระบุวาคําวิเศษณในประโยคนั้นทําหนาท่ีอะไร

๑. สีแดงโตะ อยู หอง ในประโยคใหม ................................................................................................คําวิเศษณคือ.................... ทําหนาท่ี ........................................................

๒. เสื้อ ตัว ใหม แม รีดประโยคใหม ................................................................................................คําวิเศษณคือ.................... ทําหนาท่ี ........................................................

๓. ว่ิง เร็ว เจา ปุย มากประโยคใหม ................................................................................................คําวิเศษณคือ.................... ทําหนาท่ี ........................................................

๔. ตัว ชา ใหญ เตา คลานประโยคใหม ................................................................................................คําวิเศษณคือ.................... ทําหนาท่ี ........................................................

๕. เพลง นา กิ่ง ไพเราะ รองประโยคใหม ................................................................................................คําวิเศษณคือ.................... ทําหนาท่ี ........................................................

เปดหนาถัดไปจา

สรุปคะแนนเต็ม 10คะแนนท่ีได

คําวิเศษณลํ้าเลิศ หนา ๒๓

สรุป

ผังมโนทัศนเรื่องคําวิเศษณล้ําเลิศ

คําวิเศษณ

ความหมาย ชนิด หนาท่ี

ขยายคําอื่นใหมีความหมายชัดเจนยิ่งขึ้น

วิเศษณบอกลักษณะวิเศษณบอกสถานท่ีวิเศษณแสดงความขานรับวิเศษณบอกเวลาวิเศษณบอกปริมาณหรือจํานวนวิเศษณบอกความชี้เฉพาะวิเศษณบอกความไมชี้เฉพาะวิเศษณบอกความปฏิเสธวิเศษณแสดงคําถามวิเศษณใชเชื่อมความ

๑. ขยายคํานาม๒. ขยายคําสรรพนาม๓. ขยายคํากริยา๔. ขยายคําวิเศษณ

กรอบความรูท่ี ๙

เฉลยคําถามประจํากรอบความรูที่ ๘คําวิเศษณทําหนาท่ีขยายคํานาม คําสรรพนาม คํากริยา คําวิเศษณและเนนตัวแสดงในประโยค

เปดหนาถัดไปจา

คําวิเศษณลํ้าเลิศ หนา ๒๔

กระดาษคําตอบแบบทดสอบหลังเรียนเรื่อง คําวิเศษณล้ําเลิศ

ชื่อ...................................................ชั้น.........................เลขท่ี.................

ขอ ก ข ค งคะแนนเต็ม 10คะแนนท่ีได

ผลการประเมินดีมากดีพอใชปรับปรุง

(ลงชื่อ)...................................ผูประเมิน(.....................................)วันท่ี.........เดือน......................พ.ศ...........

12345678910

เกณฑการประเมินคะแนนระหวาง 9-10 อยูในเกณฑ ดีมากคะแนนระหวาง 7-8 อยูในเกณฑ ดีคะแนนระหวาง 5-6 อยูในเกณฑ พอใชคะแนนระหวาง 0-4 อยูในเกณฑ ปรับปรุง

เปดหนาถัดไปจา

คําวิเศษณลํ้าเลิศ หนา ๒๕แบบทดสอบหลังเรียนเรื่อง คําวิเศษณล้ําเลิศ

คําชี้แจงใหนักเรียนเลือกคําตอบท่ีถูกตองท่ีสุดเพียงคําตอบเดียวแลวทําเครื่องหมาย×ลงในกระดาษคําตอบท่ีแจกให

๑. คําวิเศษณในขอใดไมไดทําหนาท่ีขยายคํานามก. อยากินมูมมามข. ทุงกวางกลางปาค. ทหารเอกพระเจาตากง. แมน้ํากวางแตลําธารแคบ

๒. ขอใดคือคําจํากัดความของคําวิเศษณก. คําท่ีใชแสดงอารมณ ความรูสึกของผูพูดข. คําท่ีบอกหนาท่ีของคําในประโยคค. คําท่ีขยายหนาท่ีของคําในประโยคง. คําท่ีใชขยายคําอ่ืนใหชัดเจนยิ่งข้ึน

๓. ขอใดเปนคําวิเศษณขยายคํากริยาก. แมวสีดําจับหนูข. วันนี้ฉันตื่นสายค. ฉันชอบฟงดนตรีง. เด็ก ๆ กําลังเลนน้ําทะเล

๔. คําวิเศษณในขอใดมีความหมายตรงกันขามก. ใกล ไกลข. ใหม สดค. งาม สวยง. ใกล ชิด

๕. คําวา “สวย” ในขอใดทําหนาท่ีขยายคํานามก. แหวนวงนี้สวยมากข. แจกันใบนี้สวยกวาใบนั้นค. ดอกไมสวย ๆ กําลังบานสะพรั่งง. นักรองสาวแสนสวยกําลังรองเพลง

เปดหนาถัดไปจา

คําวิเศษณลํ้าเลิศ หนา ๒๖แบบทดสอบหลังเรียน

เรื่อง คําวิเศษณล้ําเลิศ (ตอ)

คําชี้แจงใหนักเรียนเลือกคําตอบท่ีถูกตองท่ีสุดเพียงคําตอบเดียวแลวทําเครื่องหมาย×ลงในกระดาษคําตอบท่ีแจกให

๖. “โปรดอยาสงเสียงดัง...........โวยวายเดี๋ยวผูอ่ืนแตกตื่น” ควรเติมคําในขอใดก. เกะกะข. เอะอะค. เบะบะง. เงอะงะ

๗. ขอใดมีคําวิเศษณบอกกาลเวลาก. เขามาโรงเรียนสายข. คุณแมทําแกงสายบัวค. นาสายใจเปนคนสวยง. สายวัดเสนนี้เกามากแลว

๘. คําวิเศษณในขอใดบอกความไมชี้เฉพาะก. ไหนบานเธอข. เธอจะไปไหนค. บานไหนไมสุขใจใชบานเราง. บานไหนเปนบานของเธอ

๙. ขอใดมีคําวิเศษณขยายคําสรรพนามก. ทานดีแตพูดข. ทานจะไปกับผมไหมค. ทานท้ังหลายฟงผมกอนง. ทานรับประทานอาหารหรือยัง

๑๐. คําวา “หอม”ในขอใดเปนคําวิเศษณก. แมหอมแกมนองข. ตมยําตองใสหัวหอมดวยค. ตนหอมเปนพืชผักสวนครัวง. ดอกกุหลาบมีกลิ่นหอมมาก

เปดหนาถัดไปจา

คําวิเศษณลํ้าเลิศ หนา ๒๗

เอกสารอางอิง

กรมวิชาการ. หลักสูตรการศึกษาข้ันพื้นฐาน ๒๕๕๑.กรุงเทพฯ : โรงพิพมคุรุสภาลาดพราว. ๒๕๕๑.กําชัยทองหลอ. หลักภาษาไทย. กรุงเทพฯ : รวมสาสน. ๒๕๕๐.จงจิต นิมมานนรเทพ. คูมือหลักและการใชภาษาฉบับสมบูรณ. กรุงเทพฯ :เดอะบุคส. ๒๕๕๑.จินตนาใบกาซูยี. หนังสือสําหรับเด็ก.กรุงเทพฯ : บูรพาสารน. ๒๕๕๑ณัฐิยา ถาวระ. ชุดการเรียนรู กลุมสาระการเรียนรูภาษาไทย ช้ันประถมศึกษาปท่ี ๖

เรื่อง การจําแนกชนิดของคํา. โรงเรียนเทศบาลวัดมเหยงคณสํานักการศึกษา เทศบาลนครนครศรีธรรมราช. มปป.

ฟองจันทร สุขยิ่ง และคณะ. หนังสือเรียนภาษาไทย หลักภาษาแลการใชภาษาช้ันมัธยมศึกษาปท่ี ๑. พิมพครั้งท่ี ๖. กรุงเทพฯ : อักษรเจริญทัศน. ๒๕๕๒

ราชบัณฑิตยสถาน. พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒. กรุงเทพฯ :นามมีบุคสพับลิเคชั่นส. ๒๕๔๖เริงชัยทองหลอ. หลักภาษาไทยฉบับสมบูรณ. กรุงเทพฯ : ไฮเอ็ดพับลิชชิ่ง. ๒๕๕๖วันเพ็ญ เทพโสภา. หลักภาษาไทย ฉบับนักเรียน – นักศึกษา. กรุงเทพฯ : พัฒนาศึกษา. ๒๕๕๐สมศักดิ์ อัมพรวิสิทธิ์โสภา, ธญัลักษณ จุยเรือง และอาทิตยา ธีรานพ. หลักภาษาไทย ม.๑ – ๒ – ๓.

กรุงเทพฯ : ภูมิบัณฑิตการพิมพ. ๒๕๕๔

คําวิเศษณลํ้าเลิศ หนา ๒๘

ภาคผนวก

คําวิเศษณลํ้าเลิศ หนา ๒๙เฉลยแบบทดสอบกอนเรียน

เรื่อง คําวิเศษณล้ําเลิศ

ขอ เฉลย ขอ เฉลย

1 ง 6 ค

2 ก 7 ก

3 ก 8 ง

4 ข 9 ง

5 ข 10 ค

คําวิเศษณลํ้าเลิศ หนา ๓๐

แนวการตอบกิจกรรมท่ี ๕.1

คําช้ีแจง ใหนักเรียนขีดเสนใตคําบุพบทในประโยคตอไปนี้

นานมาแลวมีหมาปาผอมโซตัวหนึ่ง ไดไปบนบานกับตนไมศักดิ์สิทธิ์วาขอเปนวัวบานตัวอวนพีเม่ือหมาปากลายรางเปนวัวถูกชาวบานใชไถนาเกิดความเหนื่อยเม่ือยลาจึงไปบนบานกับตนไมศักดิ์สิทธิ์วาขอเปนมา เม่ือกลายเปนมากลับถูกพระราชาผูครองนครสั่งใหทหารจับตัวไปเปนพาหนะ เกิดความเบื่อหนายอีกจึงไปบนบานกับตนไมศักดิ์สิทธิ์วาขอเปนพระราชาเสียเอง เม่ือไดเปนพระราชาสมใจแลวเขายังมีความตองการเรือเดินทะเลขนาดใหญ จึงสั่งทหารใหไปตัดตนไมศักดิ์สิทธิ์เพ่ือตอเรือ ตนไมศักดิ์สิทธิ์โกรธมากท่ีทําคุณไมข้ึน จึงบอกใหทหารไปตามพระราชามาตัดเอง เม่ือพระราชามาถึงตนไมศักดิ์สิทธิ์ไดกลาวตําหนิในความไมรูจักพอและสาปใหกลายรางเปนหมาปาผอมโซเชนเดิม

คําวิเศษณลํ้าเลิศ หนา ๓๑

แนวการตอบกิจกรรมท่ี ๕.๒

คําช้ีแจง ใหนักเรียนพิจารณาประโยคในตารางและนําชนิดของคําวิเศษณท่ีกําหนดใหเติมลงในตารางใหถูกตอง

ประโยค ชนิดของคําวิเศษณ1. คบคนดเีปนศรีแกตัว คบคนชั่วอัปราชัย วิเศษณบอกลักษณะ2. ฉันนอนดึกฉันจึงตื่นสาย วิเศษณบอกเวลา3. จากทิศเหนือเขาลองเรือไปทางทิศใต วิเศษณบอกสถานท่ี4. ฉันสอบไดท่ี๑ ทุกภาคเรียน วิเศษณบอกปริมาณหรือจํานวน5. หนังสือภาษาไทยเลมนีเ้ปนของฉัน วิเศษณบอกความชี้เฉพาะ6. ถนนสายไหนก็ไมสวยงามรมรื่นเทาสายนี้ วิเศษณบอกความไมชี้เฉพาะ7. เธอหรือเปนผูเก็บสรอยคอได วิเศษณแสดงคําถาม8. ความประพฤติเชนนั้นมิสมควรเอาแบบอยาง วิเศษณบอกความปฏิเสธ9. แดงจะมาหาพ่ีหนอย วิเศษณแสดงความขานและรับ10. เขาพูดจาหยาบคายซึ่งสุภาพชนเขาไมพูดกัน วิเศษณใชเชื่อมความ

วิเศษณบอกความไมช้ีเฉพาะ วิเศษณบอกลักษณะ วิเศษณบอกสถานท่ีวิเศษณแสดงความขานและรับ วิเศษณบอกเวลา วิเศษณใชเช่ือมความวิเศษณบอกความปฏิเสธ วิเศษณแสดงคําถาม วิเศษณบอกปริมาณหรือจํานวนวิเศษณบอกความช้ีเฉพาะ

คําวิเศษณลํ้าเลิศ หนา ๓๒

แนวการตอบกิจกรรมท่ี ๕.๓

คําช้ีแจง ใหนักเรียนเรียงคําตอไปนี้ใหเปนประโยคใหมท่ีสมบูรณพรอมระบุวาคําวิเศษณในประโยคนั้นทําหนาท่ีอะไร

1. สีแดงโตะ อยู หอง ในประโยคใหม ................................................................................................คําวิเศษณคือ.................... ทําหนาท่ี ........................................................

2. เสื้อ ตัว ใหม แม รีดประโยคใหม ................................................................................................คําวิเศษณคือ.................... ทําหนาท่ี ........................................................

3. ว่ิง เร็ว เจา ปุย มากประโยคใหม ................................................................................................คําวิเศษณคือ.................... ทําหนาท่ี ........................................................

4. ตัว ชา ใหญ เตา คลานประโยคใหม ................................................................................................คําวิเศษณคือ.................... ทําหนาท่ี ........................................................

5. เพลง นา กิ่ง ไพเราะ รองประโยคใหม ................................................................................................คําวิเศษณคือ.................... ทําหนาท่ี ........................................................

โตะสีแดงอยูในหอง

แมรีดเสื้อตัวใหม

เจาปุยวิ่งเร็วมาก

เตาตัวใหญคลานชา

นาก่ิงรองเพลงไพเราะ

ขยายคํานาม

ขยายคํานาม

ขยายคํากริยา

ขยายคํากริยา

ขยายคํากริยา

ใหม

ใน

เร็ว

ใหญ, ชา

ไพเราะ

คําวิเศษณลํ้าเลิศ หนา ๓๓เฉลยแบบทดสอบหลังเรียน

เรื่อง คําวิเศษณล้ําเลิศ

ขอ เฉลย ขอ เฉลย

1 ก 6 ข

2 ง 7 ก

3 ข 8 ค

4 ก 9 ค

5 ค 10 ง