หน่วยที่ 6 การใช้และจัดการ ... · 2014-05-02 · ระบบสารสนเทศที่ถูกออกแบบ ... เอกสารส

| 87

มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา อ.เอกภพ อนทรภ Email:[email protected]

วทยาลยนวตกรรมและการจดการ รายวชา GES2203 ความรเทาทนสารสนเทศ htttp://www.aekkaphob.ssru.ac.th

หนวยท 6 การใชและจดการสารสนเทศ ผลลพธการเรยนร

1. นกศกษาเขาใจหลกการใชและการจดการสารสนเทศ 2. นกศกษาสามารถแยกชนดของระบบสารสนเทศเพอน าไปใชในงานแตละดานได 3. นกศกษาสามารถเรยนรวธการเขาถงแหลงสารสนเทศไดอยางถกตองและตรงตามความตองการ 4. นกศกษาเขาใจเกยวกบองคประกอบตางๆของการรสารสนเทศเพอประยกตใชในชวตประจ าวน 5. นกศกษาทราบถงคาใชจายและประโยชนของการใชสารสนเทศในแตละความตองการ

บทน า สารสนเทศเปนทรพยากรส าคญในการพฒนาเศรษฐกจและสงคม มนษยมความตองการทจะแสวงหาสารสนเทศเพมมากขน เพอน ามาสนบสนนการปฏบตงาน เพอประกอบการตดสนใจ หรอเพอการแขงขน การไดรบสารสนเทศทถกตองในรปแบบ ทพงพอใจ และในชวงเวลาทตองการ เปนสงส าคญส าหรบการด ารงชวตประจ าวน ไมวาบคคลนนจะอยในวงการธรกจ อตสาหกรรม การแพทย การศกษาหรอผท ประกอบอาชพอน ๆ ในสงคมยคขาวสารซงเปนยคทมการแขงขนสง สารสนเทศม การเปลยนแปลงตลอดเวลา มการแพรกระจายมากมายและรวดเรว การใชสารสนเทศ

เพอใหไดสารสนเทศทตองการ จงจ าเปนตองรบางสงบางอยางเกยวกบสารสนเทศนน สงทควรรไดแก

1. แหลงทอยของสารสนเทศ กลาวคอ หากเราตองการรสารสนเทศอยางหนงเราควรรวาสารสนเทศนนมอยทใด หรอนาจะมอยทใด เชน ถาอยากรวาราคาซอขายทองค าในวนนราคาเทาไร แหลงของสารสนเทศในกรณนไดแกหนงสอพมพ ขาวทางโทรทศน และรานขายทอง

2. วธเขาถงแหลงสารสนเทศ แหลงสารสนเทศแตละแหงยอมมขอจ ากดในการเปดโอกาสใหบคคลเขาไปใช เชน มก าหนดวนเวลาบรการ ก าหนดประเภทของบคคลทจะเขาใช เปนตน เราควรรรายละเอยดเหลานกอนเพอปองกนอปสรรคและความไมสะดวกทจะเกดขน

3. ขอบขายเนอหาสาระของสารสนเทศ นนคอตองรวาสารสนเทศทมอยนนมเนอหาเกยวกบอะไร ใหรายละเอยดในลกษณะใด

4. วธคนหาและ/หรอคนคน (Retrieval) ผใชจะตองรวธการจดเกบสารสนเทศของแหลงสารสนเทศทจะเขาใช เชน รวธการเรยงเลขเรยกหนงสอ รวธใชบตรรายการ วธใช OPAC รวธคนหาเรองราวจากหนงสอ วารสาร ฐานขอมล รวธคนจาก Internet เปนตน

88 |



การจะใชสารสนเทศใหเกดประโยชนสงสด นอกเหนอจากจะตองมความรทง 4 ประการดงกลาวมาแลว เราจะตองตระหนกถงธรรมชาตของสารสนเทศดวยเสมอ

การจดการสารสนเทศ สารสนเทศเปนสงทมประโยชน และจ าเปนส าหรบการใชงานดานตาง ๆ นกเรยนอาจรวบรวมรายชอเพอน และเกบขอมลตาง ๆ เกยวกบเพอน ของนกเรยนแลวน ามาสรปตามทต องการ การจดการสารสนเทศจงรวมถงขนตอนการด าเนนการตาง ๆ ตงแตขนเรมตนจนไดมาซงสารสนเทศ การด าเนนการเพอใหไดมาซง สารสนเทศมหลายขนตอน ดงน

1. การเกบรวบรวมขอมล สมมตนกเรยนตองการรวบรวมขอมลพนฐานเรองอาชพของคนไทยในหมบาน นกเรยนอาจเรมตนดวยการออกแบบสอบถามส าหรบการไปส ารวจขอมล เพอใหครอบครวตาง ๆ ในหมบานกรอกขอมล มการสงแบบสอบถามไปยงผกรอกขอมลเพอท าการกรอกรายละเอยด มการเกบรวบรวมขอมล การเกบรวมรวมขอมลมเทคนคและวธการหลายอยาง เชน การใชเครองจกรชวยเก บรวบรวมขอมล โดยการตรวจกราดระหสแทง หรออานขอมลทใชดนสอด าฝนต าแหนงทกรอกขอมล

2. การตรวจสอบขอมล เมอเกบรวบรวมขอมลไดแลว จ าเปนตองตรวจสอบขอมล ดแลเรองความถกตองของขอมล มการตรวจทานหรอแกไขขอมลใหถกตอง ขอมลทจดเกบตองมคว ามถกตองนาเชอถอเพราะหากขอมลไมนาเชอถอแลว สารสนเทศทไดจากขอมลกไมนาเชอถอดวย

3. การรวบรวมขอมลเปนแฟมขอมล การรวบรวมขอมลทเกบไวใหเปนแฟมขอมล เปนขนตอนทส าคญขนตอนหนง การไปส ารวจขอมลไมวาเรองอะไร สวนใหญจะเกบขอมลมาหลายเรอง จ าเปนตองแบงแยกขอมลออกเปนกลมเปนเรองไวเปนแฟมขอมล เพอใหการด าเนนการในขนตอนตอไปจะไดสะดวกและรวดเรวขน

4. การจดเรยงขอมล ขอมลทเกบไวเปนแฟมควรมการจดเรยงล าดบขอมล เพอสะดวกตอการคนหา หรออางองในภายหลง การจดเรยงขอมลเปนวธการประมวลผลใหเปนสารสนเทศวธหนง

5. การค านวณ ขอมลทจดเกบมทงขอมลทเปนตวอกษร ขอความ และตวเลข ดงนนอาจมความจ าเปนในการค านวณตวเลขทไดมาจากขอมล เชน หาคาเฉลย หาผลรวม

6. การท ารายงาน การสรปท ารายงานใหตรงกบความตองการของการใชงาน จะท าใหการใชสารสนเทศมประสทธภาพและรวดเรวขน เพราะการท ารายงานเปนวธการทจะจดรปแบบขอมลใหเปนสารสนเทศตามความตองการ 7. การจดเกบ ขอมลทส ารวจหรอรวบรวมมา และมการประมวลผลใหเปนสารสนเทศ จะตองด าเนนการจดเกบเอาไวเพอใชในภายหลง การจดเกบ สมยใหมมกเปลยนขอมลใหอยในรปแบบทสามารถจดเกบในสออเลกทรอนกส เชน แผนบนทก

8. การท าส าเนา หากตองการใชขอมลกสามารถคดลอกหรอท าส าเนาขนใหมได การคดลอกขอมลดวยระบบทางคอมพวเตอร ท าไดงายและรวดเรว

9. การแจกจายและการสอสารขอมล เมอตองการแจกจายขอมลใหผอนใชสามารถกระท าการแจกจายไดโดยงาย เทคโนโลยสอสาร สมยใหมท าใหจดสงขอมลไดอยางรวดเรว

| 89



ชนดของระบบสารสนเทศ แยกออกไดดงน

1.ระบบจดท ารายงานส าหรบการจดการ (Management Reporting System :MRS)เปนระบบสารสนเทศทถกออกแบบและพฒนาขนเพอรวบรวม ประมวลผล จดระบบและจดท ารายงาน หรอเอกสารส าหรบชวยในการตดสนใจทเกยวของกบการบรหาร

2.ระบบประมวลผลรายการ (Transaction Processing Systems : TPS) หรอ ระบบประมวลผลขอมลอเลกทรอนกส (Electronic Data Processing : EDP) เปนการน าคอมพวเตอรมาใชในการจดการขอมลขนพนฐานเนนทการประมวล ผลรายการประจ าวนมกจะท างานอยเฉพาะสวนใดสวนหนงของธรกจเทานน ใชงานในระดบผบรหารระดบลาง (Bottom Manager)ชวยในการจดเตรยมรายงาน จดเตรยมขอมลใหกบผบรหารเพอใชในการพจารณาเกดจากการเตรยมขอมลในระบบTPS ขอมลตาง ๆ อยในรปของขอสรป หรอ รายละเอยดกไดใชงานในระดบผบรหารระดบลาง (Bottom Manager) และระดบกลาง (Middle Manager)

3.ระบบสารสนเทศส านกงาน Office Information Systems: OIS) ใชในงานส านกงาน โดยอาศยอปกรณพนฐานทางคอมพวเตอร เชน เครองคอมพวเตอร สแกนเนอร โทรสาร โมเดม รวมถงระบบโปรแกรม เชน โปรแกรมประมวลค า (Word Processing จดหมายอเลกทรอนกส (E-mail) อาจตองใชโปรแกรมเฉพาะดาน เชน CAD/CAM

4.ระบบสนบสนนการตดสนใจ (Decision Support Systems: DSS) พฒนาขนจากระบบ MISเปนระบบทสนบสนนความตองการ เฉพาะของผบรหารแตละคน (Made by order) ชวยตดสนใจในกรณทมทางเลอก หลาย ๆ ทางมการใชตวแบบ (Model) ในการวางแผนและการท านาย

5.ระบบสนบสนนผบรหาร (Executive Information Systems: EIS) สรางขนเพอสนบสนนสารสนเทศและการตดสนใจส าหรบผบรหารระดบสง โดยเฉพาะแยกมาจากระบบ DSSเพอเนนในการใหสารสนเทศทส าคญ ตอการบรหารระดบสงสด จ าเปนตองใชขอมลทงจากภายใน และภายนอกองคกรออกแบบใหแสดง สารสนเทศขององคกรโดยสรป แตขณะเดยวกนสามารถดลกเขาไปในรายละเอยดทตองการได

6.ระบบผเชยวชาญ (Expert Systems: ES) คลายกบระบบอนตรงทชวยผบรหารแกไขปญหา ตางจากระบบอนตรงทตองเกยวของ กบการจดการความร (Knowledge) มากกวา สารสนเทศถกออกแบบใหชวย ในการตดสนใจโดยใชวธเดยวกบมนษย ใชหลกการปญญาประดษฐ

7.ระบบสารสนเทศทางธรกจ (Business Information Systems: BIS) เปนระบบทถกพฒนาขน เพอสนบสนนใหการด าเนนงาน เปนไปอยางเปนระบบออกแบบ และพฒนาใหปฏบตตามหนาททางธรกจ

ระดบของสารสนเทศ

1. ระบบสารสนเทศระดบบคคล คอ ระบบขอมลทเสรมประสทธภาพและเพมผลงานใหบคลากรในแตละคนในองคกร ระบบสารสนเทศระดบบคคลนมแนวทางในการประยกตทชวยใหการ

90 |



ท างานในหนาทรบผดชอบและสวนตวของผนน มคณภาพและประสทธภาพปจจบนคอมพวเตอรสวนบคคลมขนาดเลกลงราคาถกความสามารถในการประมวลผลดวย ความเรวสงขน ประกอบกบมโปรแกรมส าเรจทท าใหผใชสามารถใชงานไดงาย กวางขวางและและคมคามากขน โปรแกรมส าเรจในปจจบนเรมมความลงตวและมการรวบรวมไวเปนชดโปรแกรม เชน โปรแกรมประมวลค า (Word Processing) ทชวยในการพมพเอกสาร

2. ระบบสารสนเทศระดบกลม คอระบบสารสนเทศทชวยเสรมการท างานของกลมบคคลทมเปาหมายการท างานรวมกน ใหมประสทธภาพมากขน ตวอยางของการใชระบบสารสนเทศเพอสนบสนนงานของแผนก ค าวา การท างานเปนกลม (Workgroup) ในทนหมายถง กลมบคคลจ านวน ๒ คนขนไปทรวมกนท างานเพอใหบรรลเปาหมายเดยวกนโดยทวไป บคลากรในกลมเดยวกนจะรจกกนและกนและท างานเคยงบาเคยงไหล เปาหมายหลกของการท างานเปนกลม คอการเตรยมสภาวะแวดลอมทจะเอออ านวยประโยชนในการท างานรวมกนเปนกลมไดอยางมประสทธภาพและชวยเหลอเกอกลซงกนและกนโดยท าใหเปาหมายของธรกจด าเนนไปไดอยางมประสทธผล

3. ระบบสารสนเทศระดบองคกร คอ ระบบสารสนเทศทสนบสนนงานขององคกรในภาพรวมระบบในลกษณะ นจะเกยวของกบการปฏบตงานรวมกนของหลายแผนกโดยการใชขอมลทเกยวของและสงผานถงกนจากแผนก หนงขามไปอกแผนกหนงไดระบบสารสนเทศดงกลาวนจงสามารถสนบสนนงานการใชขอมลเพอการบรหาร งานในระดบผปฏบตการและสนบสนนงานการบรหารและจดการในระดบทสงขนไดดวยเนองจากสามารถ ใหขอมลจากแผนกตาง ๆ ทเกยวของมาประกอบการตดสนใจ โดยอาจน าขอมลมาแสดงในรปแบบสรปหรอใน แบบฟอรมทตองการไดบอยครงทการบรหารงานในระดบสงจ าเปนตองใชขอมลรวมกนจากหลายแผนกเพอ ประกอบการตดสนใจ ระบบการประสานงานเพอการสรางรายไดใหกบธรกจการคา

ภาพท 6.1 ระบบการประสานงานเพอการสรางรายไดใหกบธรกจการคา ทมา : http://www.thaigoodview.com/node/32987 แหลงสารสนเทศ

| 91



แหลงสารสนเทศ หมายถง สถานททมสารสนเทศสะสมอย และเปดโอกาสใหบคคลสามารถเขาใชสารสนเทศเหลานนได แบงไดเปน 6 ประเภท ดงน

1. แหลงสารสนเทศทเปนสถาบน จ าแนกไดดงน 1.1 หองสมด (Library) คอสถานทรวมทรพยากรสารสนเทศสาขาวชาตาง ๆ ทอยในรปของ

วสดตพมพและวสดไมตพมพ รวมทงฐานขอมลคอมพวเตอรโดยมบรรณารกษเปนผบรหารงาน และด าเนนงานตาง ๆ เพอใหบรการแกผใชหองสมด

1.2 ศนยสารสนเทศ (Information Center) แหลงสารสนเทศประเภทนแตละแหลงมชอตาง ๆ กน อยางไรกตามลวนมจดมงหมายเพอบรการสารสนเทศเฉพาะสาขาวชา เชน ศนยสารสนเทศทางการเกษตรแหงชาต ศนยเอกสารประเทศไทย ศนยขอมลทางเทคโนโลย และศนยสารนเทศอสานสรนธร

2. แหลงสารสนเทศทเปนสถานท ไดแก อนสาวรย โบราณสถาน อทยานแหงชาตรวมถงสถานทจ าลองดวย เชน อนสาวรยชยสมรภม ปราสาท หนพมาย เมองโบราณ เปนตน แหลงสารสนเทศเหลาน มประโยชนตอการศกษาคนควาอยางยง ทงยงเปนแหลงทเขาถงไดไมยากนก ขอดอยของแหลงสารสนเทศทเปนสถานทกคอ สถานทบางแหงอยไกล การเดนทางไปสถานทแหงนนตองใชเวลาและคาใชจายเปนจ านวนมาก

ภาพท 6.2 แหลงสารสนเทศทเปนสถานท ทมา: http://www.kmitl.ac.th/agritech/ isweb/Lesson%2025.htm

3. แหลงสารสนเทศทเปนบคคล ไดแก ผเชยวชาญ ผรอบรในสาขาตางๆ ผตองการ สารสนเทศจากบคคลตองไปพบปะสนทนาหรอสอบถามจากผเชยวชาญนนโดย ตรงจงจะไดสารสนเทศทตองการ

ภาพท 6.3 แหลงสารสนเทศทเปนบคคล ทมา: http://www.kmitl.ac.th/agritech/ isweb/Lesson%2025.htm

92 |



4. แหลงสารสนเทศทเปนเหตการณ ไดแก กจกรรมตาง ๆ ทเกดขน เชน การประชมการสมมนาในเรองตาง ๆ นทรรศการหรองานแสดงตางๆ รวมทงเหตการณส าคญๆ ในประวตศาสตร เชน "14 ตลา"ในป พ.ศ. 2516 "พฤษภาทมฬ" ในป พ.ศ. 2535 เปนตน

ภาพท 6.4 แหลงสารสนเทศทเปนเหตการณ ทมา: http://www.kmitl.ac.th/agritech/ isweb/Lesson%2025.htm

5 ศนยบรการสารสนเทศแบบซดรอม และแบบออนไลน ศนยบรการประเภทนมววฒนาการ สบเนองมาจากศนยสารสนเทศทไดอธบายไปขางตน เมอเทคโนโลยสารสนเทศ กาวหน ามากขน ศนยฯ จงน า IT มาเปนเครองมอ ในการใหบรการแกลกคา เพราะสามารถใหบรการไดสะดวกและรวดเรวกวา IT ท ศนยบรการสารสนเทศน ามาใชมทงการจดท าเปนซดรอมใหผขอซอบรการ ซงสวนใหญกคอ บรรดาหองสมดตางๆ และการจดบรการออนไลน ใหหองสมดตางๆ ใชคอมพวเตอรคนหาบทความ ในฐานขอมลทศนยไดจดท าขน อยางไรกตาม การใชซดรอมนน มปญหาในเรอง ความสมบรณ และทนสมยของเนอหา ดงนนจงนยมใชการคนแบบออนไลนมากกวา แมจะตองเสยคาใชจายเพมขน

ภาพท 6.5 ศนยบรการสารสนเทศแบบซดรอม และแบบออนไลน ทมา: http://www.kmitl.ac.th/agritech/ isweb/Lesson%2025.htm

6. อนเทอรเนต เปนแหลงสารสนเทศทใหญทสดในโลก เพราะหนวยงานตางๆ รวมทงสถาบนวจย มหาวทยาลย ส านกขาวสาร และสมาคมวชาชพ ตางกจดท าขอมลประชาสมพนธออกมาเผยแพรเปน

| 93



จ านวนมาก จงท าใหอนเทอรเนตประกอบดวยขอมลและสารสนเทศมากมาย การทจะไดมาซงขอมลทตองการจงตองรทอยของเวบไซตทตองการ โดยเครองมอหนงทมประโยชนในการคนหาทอยของเวบไซตทตองการคอ Search Engine ซงมหลายลกษณะ คอ - Major Search Engine - Search Engine ทมฐานขอมลเปนของตวเอง เปน Search Engine ชนน า เพอคนหาเวบไซตทตองการ เชน Google.com, Yahoo.com - Meta Search Engine - Search Engine ทไมมฐานขอมลเปนของตนเองแตอาศยฐานขอมลจาก Search Engine อน ๆ หลายแหงมาแสดง - Directory Search Engine - Search Engine ประเภทหนง ทมการจดเกบรวบรวมขอมลเปนหมวดหม ความตองการสารสนเทศ

ความตองการสารสนเทศตองเกดจาก ความอยากรในเรองใดเรองหนง โดยมวตถประสงครองรบ เชน เพอการเขาสงคม, เพอการท างาน, เพอการเรยน, เพอการตดสนใจ, เพอแกปญหา และวตถประสงคอนๆ ความตองการสารสนเทศในเรองใดเรองหนงนน เกดขน โดยทตนเองยงไมมความร ในเรองนนเพยงพอ หรอ อาจรแตร ยงไมเพยงพอ รยงไมชดเจน เปนตน

ขนตอนการวเคราะหความตองการสารสนเทศ 3 ขนตอน

1. ก าหนดความตองการสารสนเทศ โดยก าหนดหวขอ (Topic) และ ขอบเขต เปนการก าหนดความตองการ โดยพจารณาจากความสนใจสวนตว ความสงสย ปญหาตางๆ ทเกดขน และการพยายามหาทางแกไข เกดความกระจางในเรองนนๆ โดยก าหนดความตองการสารสนเทศออกมาเปน 1.1 หวขอ หวเรอง ชอเรอง TOPIC แทนความหมายเปนค าส าคญทสนๆ เขาใจงาย

1.2 ขอบเขต ก าหนดหรอสราง ขอบเขต โดยการเชอมโยงประเดนยอยๆ ทเกยวของกบ Topic

2. ก าหนดคณลกษณะของสารสนเทศ เมอได หวขอ และ ขอบเขต ของสารสนเทศทตองการแลว ตองก าหนดคณลกษณะของสารสนเทศ โดยจะตองพจารณาจากวตถประสงคของความตองการสารสนเทศวาจะใชเพอกจกรรมใด กจกรรมนน มลกษณะทพเศษ มคณคาอยางไร หากตองการสารสนเทศ เพอใชเปนหวขอพดคยกบเพอน คณลกษณะของสารสนเทศอาจจะไมจ าเปนตองลงลกในเชงวชาการ สามารถใชแหลงสารสนเทศงายๆ ในชวตประจ าวนได เชน สอมวลชน ประเภท โทรทศน หนงสอพมพแตหากมวตถประสงคเพอการเรยน เพอการท างาน หรออนๆ ทมคณคาสง อาจตองเลอกแหลงสารสนเทศทสอดคลองกบเรองทตองการ เชน สถาบน (หองสมด) อนเทอรเนต ในเวบไซตทมความนาเชอถอ เปนตน ตวอยางของการก าหนดคณลกษณะของสารสนเทศ เชน 2.1. ลกษณะของสารสนเทศ เปน ขอความ ภาพประกอบ ภาพนง ภาพเคลอนไหว ตวเลข เปนตน

94 |



2.2. ปรมาณ สารสนเทศทใชประกอบ ตองใชมากหรอนอย ถามาก จ านวน เทาไร นอย จ านวนเทาไร 2.3. คณภาพ แมวาสารสนเทศนนจะตองมคณภาพอยแลว แตวตถประสงคจะท าใหการคดสรรคณภาพเขมขนมากขน คณภาพสารสนเทศ หมายถง ความถกตองของเนอหา ความนาเชอถอของเนอหา เปนตน

3. ก าหนดแหลงสารสนเทศและประเภทของทรพยากรสารสนเทศ เพอวางแผนในการคนหาสารสนเทศ 3.1. แหลงสารสนเทศ โดยการคดค านงและวเคราะหวา หวขอ ขอบเขต คณลกษณะ ของสารสนเทศทก าหนดขนนน ควรทจะใชแหลงสารสนเทศใด ทสอดคลองกบเนอหาทตองการ เชน สถาบน(หองสมด) อนเทอรเนต เปนตน 3.2. ประเภทของทรพยากรสารสนเทศ โดยการคดค านงและวเคราะหวา แหลงสารสนเทศทเลอกนน จะใชทรพยากรประเภทใดบาง เชน แหลงหองสมด ใชสอสงพมพ เชน หนงสอ ต ารา บทความวารสาร พจนานกรม เปนตน หรอ หากใชแหลงอนเทอรเนต ตองใชสารสนเทศอเลกทรอนกส จ าพวก เวบเพจ เวบไซต ฐานขอมล เอกสารในรปแบบตางๆ ทอยในอนเทอรเนต เปนตน องคประกอบของการรสารสนเทศ

การรสารสนเทศเปนทงความร ความสามารถ ทกษะ และกระบวนการอนเปนประโยชนในการพฒนา การเรยนรทกรปแบบ สมาคมหองสมดอเมรกน (American Library Association. 2005 : Online) ไดก าหนดองคประกอบของการรสารสนเทศไว 4 ประการ คอ

1. ความสามารถในการตระหนกวาเมอใดจ าเปนตองใชสารสนเทศ ผเรยนจะตองก าหนดเรองทจะศกษาคนควา ก าหนดความตองการสารสนเทศ ระบชนดและรปแบบทหลากหลายของแหลงสารสนเทศทจะศกษา เชน หองสมด ศนยสารสนเทศ พพธภณฑ หอจดหมายเหต บคคล สถานท อนเทอรเนต เปนตน รวมทงตระหนกถงคาใชจายและประโยชนทไดรบ และทราบขอบเขตของสารสนเทศทจ าเปน

2. การเขาถงสารสนเทศ ผเรยนสามารถเลอกวธการคนคนสารสนเทศทเหมาะสม ก าหนดกลยทธการคนคนอยางมประสทธภาพ สามารถคนคนสารสนเทศออนไลนหรอสารสนเทศจากบคคลโดยใชวธการทหลากหลายสามารถปรบกลยทธการคนคนทเหมาะสมตามความจ าเปน รวมถงการตดตอน บนทก และการจดการสารสนเทศและแหลงสารสนเทศ

3. การประเมนสารสนเทศ ผเรยนสามารถสรปแนวคดส าคญจากสารสนเทศทรวบรวม โดยใชเกณฑการประเมนสารสนเทศและแหลงสารสนเทศ ไดแก ความนาเชอถอ ความเทยงตรง ความถกตอง และความทนสมย สามารถสงเคราะหแนวคดหลกเพอสรางแนวคดใหม เปรยบเทยบความรใหมกบความรเดมเพอพจารณาวาอะไรคอสงทเพมขน อะไรคอสงทขดแยงกน และอะไรคอสงทคลอยตามกน

4. ความสามารถในการใชสารสนเทศทตองการอยางมประสทธภาพ ผเรยนสามารถใชสารสนเทศใหมผนวกกบสารสนเทศทมอยในการวางแผนและสรางผลงาน หรอการกระท าตามหวขอทก าหนดทบทวน

| 95



กระบวนการ พฒนาการผลตผลงานของตนเอง และสามารถสอสารหรอเผยแพรผลงานของตนเองตอบคคลอนไดอยางมประสทธภาพ

คาใชจายระบบสารสนเทศ 1. แนวคดการแบงความรบผดชอบคาใชจายระบบสารสนเทศภายในองคกร ปจจบนทกองคกรทงภาครฐและภาคธรกจอตสาหกรรมคงปฏเสธไมไดวาระบบสารสนเทศเขามาเกยวของและมความจ าเปนอยางยงในองคกร ซงระบบสารสนเทศนนจะเชอมตอทกสวนงานเขาดวยกนไมวาจะเปนงานฝายบญชและการเงน, ฝายทรพยากรบคคล, ฝายวศวกรรม, ฝายการตลาด, ฝายคลงพสดและฝายอน ๆ อกมากมาย ดงนนระบบสารสนเทศภายในองคกรจงมความส าคญอยางยงกบทกภาคสวน แตจะมค าถามทเกดขนวา แลวคาใชจายของระบบสารสนเทศภายในองคกรนนใครควรเปนผรบผดชอบ แนวคดการแบงคาใชจายดานระบบสารสนเทศสามารถแบงไดเปน 3 วธการหลกดงน

1) การยอนกลบมาคดคาใชจายจากผใชงานจรง 2) การแบงคาใชจายจากปจจยอนทไมเกยวของกบการใชงานจรง

3) คาใชจายทองคกรเปนผรบผดชอบ

2. การยอนกลบมาคดคาใชจายจากผใชงานจรง (Chargeback) แนวคดการยอนกลบมาคดคาใชจายจากผใชงานจรงนนจะเปนการน าคาใชจายดานระบบสารสนเทศทเกดขนไปคดคาใชจายจากการใชงานจรง เชน ฝายหรอแผนกตาง ๆ, หนวยธรกจยอยภายในองคกร ซงจะอางองจากขอมลการใชงานและตนทนทเกดขนจรง ซงฝายระบบสารสนเทศจะเปนผบนทกหรอเกบขอมลการใชงานรวมถงตนทนจรงและด าเนนการแจงรายละเอยดคาใชจายใหแตละฝายทราบและเปนผรบผดชอบในคาใชจายทเกดขน ตวอยางเชน เครองคอมพวเตอรตงโตะในส านกงานอาจจะมคาใชจายเปนเงน 3 ,500 บาทตอเดอน ซงประกอบดวยตนทนคาบ ารงรกษา, คาลขสทธการใชโปรแกรมตาง ๆ, การใช E-mail, การเขาถงระบบ Network และการบรการความชวยเหลออน ๆ จากฝายระบบสารสนเทศ ซงแตละฝายจะไดรบใบแจงคาใชจายและรายละเอยดตาง ๆ เชน จ านวนคอมพวเตอรตงโตะ, จ านวนเครองพมพ, จ านวน Server ทใชงานเพอสนบสนนระบบของแตละฝาย

นอกจากนนฝายระบบสารสนเทศอาจจะคดคาใชจายในดานการบรการจดการเพมเตมอกดวย ระบบการยอนกลบมาคดคาใชจายจากผใชงานจรงปจจบนไดรบความนยมมากเนองจากทกฝายสามารถตรวจสอบการใชงานและตนทนจรงไดซงสะทอนจากการใชงานระบบสารสนเทศจรง เพอใหมนใจวาตนทนทเกดขนนนเกดจากฝายใดและหนวยงานนน ๆ สามารถหาสาเหตและบรหารจดการการใชระบบสารสนเทศภายในองคกรไดอยางมประสทธภาพ ตวอยางเชนผจดการอาจพจารณาเลอกใชงานคอมพวเตอรแบบตงโตะ (Desktop) แทนทจะเลอกใชคอมพวเตอร Notebook เนองจากมคาใชจายตอเครองนนถกกวา นอกจากนนระบบการยอนกลบมาคดคาใชจายจากผใชงานจรงยงชวยใหผบรหารเขาใจและทราบขอมลทส าคญเกยวกบการใชทรพยากรดานระบบสารสนเทศของแตละฝายและสามารถมองเหนรายละเอยดวาระบบสารสนเทศสามารถชวยหรอมสวนสนบสนนทงในดานการบรหาร, การผลตสนคาและ

96 |



บรการภายในองคกรไดอยางไร ซงรายละเอยดหรอขอมลดานการใชงานระบบสารสนเทศของแตละฝายจะถกแจกแจงรายละเอยดการใชงานและคาใชจายในใบบลอยางเปนทางการ

การสรางและบรหารจดการระบบการยอนกลบมาคดคาใชจายจากผใชงานจรงนนถอวาไมใชเรองทงายนก เนองจากฝายสารสนเทศจะตองสรางระบบทสามารถแยกแยะขอมลทจ าเปนเพอแสดงในใบบลคาใชจายได ตวอยางเชน ในกรณตองคดคาใชจายการใชงานในระบบเครอขายของคอมพวเตอรสวนบคคล ดงนนการเกบและบนทกขอมลการใชงานของคอมพวเตอรสวนบคคลแตละเครองจงมความจ าเปนเพอใชในการวเคราะหหาคาใชจายในรอบบลถดไป แตการเกบและบนทกขอมลการใชงานทรวดเรวและปรมาณมากจงเปนปญหาในดานความซบซอนและบอยครงท าใหผลลพธทไดและแสดงในบลคาใชจายจงยากตอการท าความเขาใจ นอกเหนอจากนนการทจะพจารณาเลอกเงอนไขในการคดคาใชจายดานระบบสารสนเทศนนจงตองพจารณาในมมมองในศาสตรดานศลปะมากกวาดานศาสตรของวทยาศาสตร ตวอยางเชน การทจะนบจ านวนการใชคอมพวเตอรสวนบคคลซงใชงานอยในแตละฝายนนถอเปนเรองงาย แตการทจะประเมนจ านวนการใชงานระบบเครอขายทเหมาะสมนนจะใชวธใด ซงอาจจ าเปนตองพจารณาการคดคาใชจายโดยอางองในหนวยของเวลาการใชงาน แลวจะหาวธการเกบขอมลและค านวณคาใชจายไดอยางไรเพอใหแตละฝายภายในองคกรพอใจและยอมรบการวธการดงกลาว

3. การจดสรรคาใชจายใหแตละหนวยธรกจ (Allocation) การจดสรรคาใชจายใหแตละหนวยธรกจภายในองคกรนนจะเปนกระบวนการทงายกวาวธ Chargeback ซงวธการจดสรรคาใชจายใหแตละหนวยงานธรกจนนจะไมอางองขอมลการใชงานแตจะอางองกบปจจยอน ๆ แทน อาทเชน ผลประกอบการหรอรายไดของหนวยธรกจ, จ านวน Login Account หรอจ านวนของพนกงานในแตละหนวยธรกจ ตวอยางเชน สมมตใหคาใชจายรวมทงหมดดานระบบสารสนเทศมคาเทากบ 1 ลานบาทตอป ซงการจดสรรคาใชจายใหแตละหนวยธรกจภายในองคกรนนสามารถน ามาใชไดคอนขางงายและจดสรรรายการคาใชจายของแตละเดอนไดเนองจากไมไดพจารณาจากการใชงานจรง ซงอตราคาใชจายแตละเดอนนนสวนใหญกจะเปนการก าหนดแบบคงท โดยจะถกก าหนดตงแตตนปงบประมาณ ซงความไดเปรยบของวธการนสามารถแบงไดเปนสองประเดนหลก ๆ คอ

ประการทหนงคอ ระดบความตองการขอมลและการค านวณคาใชจายของวธการจดสรรคาใชจายใหแตละหนวยธรกจภายในองคกรนนมความจ าเปนคอนขางนอยและชวยใหหนวยธรกจสามารถพจารณาในดานการประหยดคาใชจายไดงายขน ประการทสอง การคดคาใชจายจากฝายระบบสารสนเทศสามารถท านายลวงหนาได ซงจะไมเหมอนกบวธการยอนกลบมาคดคาใชจายจากผใชงานจรง เนองจากเมอใบแจงยอดคาใชจายไดถกพจารณากจะเกดขอสงสยเกยวกบคาใชจายทเกดขน ซงจะตางกบวธการจดสร รคาใชจายใหแตละหนวยธรกจภายในองคกรโดยสนเชงเพราะโอกาสทจะเกดขอโตแยงหรอถกเถยงเรองของการค านวณคาใชจายดานระบบสารสนเทศจะมนอยมาก และการหารอจะเกดขนบอยครงเพยงในชวงตนปของการก าหนดงบประมาณคาใชจายเทานน แตเมอคาใชจายไดถกก าหนดเรยบรอยแลว การหารอเกยวกบคาใชจายดงกลาวแทบจะไมมโอกาสเกดขนเลยเนองจากระดบผบรหารของแตละหนวยธรกจทราบและรบรคาใชจายทเกดขนในแตละเดอน

| 97



ส าหรบจดดอยของวธการจดสรรคาใชจายใหแตละหนวยธรกจภายในองคกรถกวจารณนน จะมอยสองประการคอ ประการทหนงคอปญหาการเอาเปรยบกนหรอทเรยกวา “Free-Rider Problem” เนองจากผใชงานระบบสารสนเทศทมากแตกลบจายคาระบบสารสนเทศทถกกวาความเปนจรงเนองจากไมมการอางองหรอค านวณจากการใชงานจรง

ประการทสอง การตดสนใจดวยวธการจดสรรคาใชจายใหแตละหนวยธรกจภายในองคกรนนจะถกก าหนดจากจ านวนพนกงานแทนทจะพจารณาจากจ านวนคอมพวเตอรทใชงานหรอพจารณารปแบบอน ๆ ตามแตระดบบรหารเปนผก าหนด ซงจะท าใหบางหนวยธรกจในองคกรจะตองจายคาใชงานของระบบสารสนเทศมากกวาการใชงานทเกดขนจรง ซงความเหมาะสมของการประยกตใชวธการจดสรรคาใชจายใหแตละหนวยธรกจภายในองคกรนนนาจะเปนองคกรทมแนวคดหรอนโยบายทชดเจนในการเลอกใชวธนและทกหนวยธรกจในองคกรยนดทจะรบผดชอบคาใชจายโดยไมอางองจากการใชงานจรงแตมองนโยบายหรอทศทางขององคกรเปนหลก บอยครงกระบวนการจดสรรคาใชจายใหแตละหนวยธรกจภายในองคกรจ าเปนตองมการตดตามการใชงบประมาณในชวงปลายป ซงคาใชจายจรงทงหมดทางดานระบบสารสนเทศเปรยบเทยบกบงบประมาณทแบงใหแตหนวยธรกจมความคมคาหรอไม และบางครงยงตองมงบประมาณพเศษเพอใหหนวยธรกจเพมเตม ซงอาจจะเรยกวาเปน True-up Process เนองจากเปนการปรบความสมดลระหวางงบประมาณทก าหนดไวกบคาใชจายทเกดขนจรง ในบางกรณการเพมงบประมาณพเศษมความจ าเปน

อยางไรกตามฝายรบผดชอบดานระบบสารสนเทศจะพยายามหลกเลยงการใชงบประมาณพเศษเพอใหการบรหารจดการดานคาใชจายของระบบสารสนเทศเปนไปอยางมประสทธภาพ True-up Process นนถกใหความส าคญและมความจ าเปนเพราะวา คาใชจายจรงของระบบสารสนเทศนนยากตอการคาดการณ เนองจากเทคโนโลยและความผนผวนของราคาระบบสารสนเทศนนมความเปลยนแปลงรวดเรวมาก ซงคาใชจายทถกเปลยนแปลงทเกดขนระหวางปนนจะเกดเนองจากราคาของ Hardware, Software หรอคาใชจายอน ๆ ทผนผวนตามตลาดของระบบสารสนเทศ และเหตผลอกประการกคอผรบผดชองดานระบบสารสนเทศกปฏบตงานเหมอนกบฝายอน ๆ ทงในเรองการปรบปรงประสทธภาพและผลผลตทไดจากฝายของตน จงท าใหการคาดการดานราคาเพอตงงบประมาณดานระบบสารสนเทศถกกวาทควรจะเปน เมอวธการจดสรรคาใชจายใหแตละหนวยธรกจภายในองคกรนนไดมการก าหนดอตราการคดคาใชจายแบบคงทในแตละปแลว ดงนน True-up Process จะยอมใหฝายบรหารระบบสารสนเทศกระจายงบประมาณบางสวนใหกบหนวยธรกจอน ๆ ซงจะท าใหหนวยธรกจตาง ๆ สามารถคาดการณและวางแผนคาใชจายของระบบสารสนเทศของหนวยงานของตนได โดยพจารณาจากความสมพนธความผนผวนของคาใชจายของระบบสารสนเทศกบคาใชจายจรงทเกดขนในแตละเดอน

4. คาใชจายจากงบประมาณขององคกรโดยตรง คาใชจายเกยวกบระบบสารสนเทศนนถาจะพจารณาใหงายยงขน อาจจะพจารณาคาใชจายดงกลาวใหเปนคาใชจายองคกรโดยตรง ซงวธการคดคาใชจายจากงบประมาณขององคกรโดยตรงนนองคกรจะเปนผรบผดชอบหลกแทนทจะใหแตละหนวยธรกจหรอแตละแผนกเปนผรบผดชอบคาใชจายจากการใชงานจรง คาใชจายจากงบประมาณขององคกรโดยตรงนน จะเปนวธทงายในการจดการดานงบประมาณหรอกองทนส าหรบคาใชจายดานระบบ

98 |



สารสนเทศ ซงวธดงกลาวไมจ าเปนตองค านวณตนทนหรอมลคาทรพยสนของระบบสารสนเทศแตอยางใด และไมจ าเปนตองจดท าใบแจงคาใชจายดานระบบสารสนเทศแตอยางใด โดยผทรบผดชอบและควบคมคาใชจายของระบบสารสนเทศนนกคอผจดการระบบสารสนเทศนอกเหนอจากหนาทขางตนยงตองมหนาทบรหารจดการการใชงานระบบสารสนเทศใหเปนไปอยางมประสทธภาพและจดหาระบบสารสนเทศหรอเทคโนโลยใหม ๆ เพอน าเขามาประยกตใชในองคกรรวมถงการใหความรและฝกอบรมพนกงานทเกยวของเพอรองรบกบเทคโนโลยสารสนเทศใหม ๆ ทน ามาใชงานในองคกรอกดวย

ประโยชนของสารสนเทศ

ประโยชนของสารสนเทศ มดงน ลดอตราการตายจากโรคภยไขเจบ ชวยใหประชาชนเปนผบรโภคอยางฉลาด ท าใหการปฏบตงานเปนไปอยางมคณภาพและมประสทธภาพ ลดความผดพลาดในการตดสนใจ ลดคาใชจายในการท าวจยซ าซอน รจกแกไขปญหาไดดขน เปนองคประกอบส าคญในการพฒนาประเทศ

นอกจากนแลวประโยชนส าคญในการจดการเรยนการสอนของโรงเรยนหรอมหาวทยาลย ซงสามารถจดใหมการเรยนการสอนไดทกท ทงทบาน ทโรงเรยนหรอทใดๆทเกยวของ โดยทผเรยนหรอผทศกษาไมตองเขามานงในหองเรยนหรอเรยกวา “ Virtual school” คอมพวเตอรชวยใหความสะดวก และโอกาสเชนน เกดขนไดโดยการท างานของเครอขายคอมพวเตอรนนเองในยคของดจทลเชนปจจบนน สารสนเทศหรอขอมลขาวสารทเผยแพรไปยงผใชโดยไมจ ากดระยะทางและเวลา นบเปนความคนเคยในชวตประจ าวน ดงจะเหนไดจากการเผยแพรขาวสารทางโทรทศน ทางโทรศพท , ทางภาพยนต , ทางคอมพวเตอร หรอแมแตในรปแบบของหนงสอต าราเรยนหรอหนงสอพมพ ลวนแลวแตมพฒนาการออกมาในรปของดจทล เชน ซด-รอม , ดวด , เลเซอร ฯลฯ อกทงยงสามารถเชอมตอกน เพอใหสารสนเทศในรปของดจทล ไดเผยแพรและแบงปนกนในรปของระบบเครอขาย โดยเฉพาะอยางยงในปจจบน มผประกอบวชาชพเฉพาะดานซงใชความรและความถนดในแตละสาขาวชา ( Knowledge workers ) เพมมากขนนบเปนลานๆคนทวโลก และจะทวจ านวนขนอกเนองจากประเทศตางๆไดขยายระบบก ารศกษาออกไปสประชากรของตนมากยงขน ดงนนความตองการและความจ าเปนในการไดรบขาวสาร ความรเพอพฒนาศกยภาพของกลมประชากรจงมมากขนตามล าดบดวย เมอเปนเชนนเทคโนโลยคอมพวเตอรดานเดยวยอมไมสามารถตอบสนองความตองการใชสารสนเทศอนหลากหลายไดอยางมประสทธภาพ จงมการผนวก “ เทคโนโลยสอสารขอมลหรอเทคโนโลยสอสารคมนาคมเขากบระบบคอมพวเตอร ท าใหเกดระบบเครอขายคอมพวเตอรหรอเรยกสนๆ วา “ เครอขาย (networks) “ ขน

“ ระบบเครอขาย (networks) “ สามารถสอสารขอมลและสงผานสารสนเทศอนเปนผลของการท างานทมประสทธภาพของระบบคอมพวเตอร โดยผานอปกรณการสอสารขอมลเพอใหมนษยสามารถ

| 99



ท างานรวมกนไดอยางมประสทธภาพยงขนและเพอใหผใชในสถานทตางๆ ไมวาจะเปนการใชงานอยในส านกงาน , องคกรภายในประเทศ และองคกรระหวางประเทศตดตอสอสารกนไดอยางทวถง และสามารถออกไปสผใชไดอยางกวางขวางและไกลมากยงขน เปนการเผยแพรขาวสารขอมลความร ควบคไปกบเทคโนโลยอนเทอรเนต ท าใหระบบเครอขายคอมพวเตอรทงหลายในโลก สามารถตดตอสอสารกนไดอยางไรพรมแดน เปนเสมอนการยอโลกมาอยหมบานเดยวกน ประเทศตางๆทวโลก เสมอนหนงเปนสงคมของหมบานทมการตดตอสอสารภายใตระบบเครอขายคอมพวเตอร ไมวาจะเปนหนวยงานของรฐบาล และธรกจรปแบบตางๆ การคมนาคม , สถาบนการศกษา , โรงงาน และกลาวไดวาปจจบนเราอยในหมบานแหงเดยวกนคอ

“ หมบานแหงโลก ( Global Village ) “ ซงมนษยทวทกมมโลกสามารถคนควาหาความรและสารสนเทศตางๆจากฐานขอมลนบพนนบหมน การศกษาคนควาสามารถท าไดทงแนวลกและแนวนอน ธรกจตางๆสามารถตดตอผานระบบเครอขายท าใหเกดความรวดเรว สามารถตรวจสอบขอมลทางธรกจไดอยางทนทวงท สนองความตองการของสงคมทกมมโลก กอใหเกดความเปนสากลในการบรโภคสนคา บรการการศกษา และการด ารงชวตดานตางๆตามมา การคมนาคมทงทางบกและทางอากาศมความสะดวกและปลอดภยสงขนเนองจากผโดยสารสามารถจองตวและซอตว ผานระบบเครอขายไดในทกชมชนทวโลก ขาวสารของประเทศตางๆทวโลก ทงดานธรกจ , การเมอง , การศกษา , วฒนธรรม , เทคโนโลย ฯลฯ สามารถสงผานถงกนไดอยางทวถงและตลอดเวลา โดยเฉพาะอยางยงเมอมการใชเครอขายอนเทอรเนต

“อนเทอรเนต” เปนระบบเครอขายคอมพวเตอรทใหญทสดในโลก เปนการตอเชอมเครอขายจ านวนมากกวา 40,000 เครอขายเขาดวยกน นบโดยรวมแลวมคอมพวเตอรจ านวนลานลานเครองทตดตอกนอยในปจจบน ผใชมากกวาหลายสบลานคนทวทกมมโลกตดตอสอสารถงกนภายใตเครอขายอนเทอรเนต โรงเรยนและมหาวทยาลยแทบทกแหงในโลกเปนสมาชกของเครอขายอนเทอรเนต มการเสนอรปแบบการศกษาผานระบบอนเทอรเนต ไมวาจะเปนการโฆษณาประชาสมพนธ , การซอขาย , การทองเทยว ฯลฯ จงเกดมการบรการสารสนเทศบนเครอขายอนเทอรเนต อาทเชน บรษทขายสารสนเทศ ทงทเปนสารสนเทศ ทวไปทมนษยหรอลกคาบรโภคเปนประจ า ( ขาวการเมอง เศรษฐกจ , อตราการแลกเปลยนเงนตรา ,พยากรณอากาศ ฯลฯ)

สารสนเทศเฉพาะกลมลกคา ( แพทย , นกกฎหมาย , นกวจย ฯลฯ ) ทรจกกนอยางแพรหลายไดแก American Online ,CompuServe และ Prodigy เปนตน การใหบรการสารสนเทศเชนนจง เปรยบเสมอนดวงดาวทสกใสดวงหนงบนทองฟาทเราสามารถมองเหนไดทวโลก หรอกลาวไดวาสามารถใชบรการได ยงมดวงดาวหรอเครอขายสารสนเทศอกนบแสนนบลานดวงทสองแสงแขงกนอยเตมจกรวาล นนคอเราสามารถคนหาขอมลสารสนเทศไดจากฐานขอมลนบลานฐาน สามารถตดตอแลกเปลยนขาวสาร , ความคดเหน และโอนถายแฟมขอมลทกประเภทโดยผานเครอขายสากลหรออนเทอรเนต ทเปรยบเสมอนจกรวาลแหงทองฟาอนหาขอบเขตไมได ทเตมไปดวยเครอขายสารสนเทศ ซงเปรยบเสมอนดวงดาวแตละดวง ทวโลก

100 |



การใชสารสนเทศนบเปนสวนหนงในการด าเนนชวตของมนษยยคปจจบนไปแลว ทกคนในสงคมบรโภคสารสนเทศทเสนอในรปแบบตางๆทงทเปนตวอกษร , ตวเลข , รปภาพ , เสยง ฯลฯ เพอวตถประสงคทแตกตางกนไป

นกเรยน นกศกษาสามารถศกษาหาความรจากแหลงความรอยางไมจ ากดบนระบบอนเทอรเนต ทรพยากรบคคลของชาตมพฤตกรรมการเรยนรทเปลยนไป รจกใชความคดสรางสรรคมากขน มการเรยนการสอนทางไกลผานอนเทอรเนต ทงภายในประเทศและระหวางประเทศ

ระบบหองสมด มลกษณะเปนหองสมดดจทล ทหนงสอเอกสารทกชนดสามารถเกบไวในรปฐานขอมล ผใชสามารถเรยกใชผานคอมพวเตอรได และหองสมดเสมอนทผใชสามารถตรวจสอบและเขาถงขอมลสารสนเทศไดทกสถานท ทกเวลา นอกจากนแลวยงมการใชสารสนเทศกบดานดานตางๆอกมากมาย เชน ดานธรกจ การเมองการปกครอง ดานสงคม เปนตน ดงนนเราจงควรทจะท าความขาใจในเรองเหลาใหดเพอการรเทาทนและเกดประโยชนตอประเทศชาต

ในปจจบนผใชอนเทอรเนตมเปนจ านวนมากและเพมขนทกวนการใชงานระบบเครอขายทออนไลนและสงขาวสารถงกนยอมมผทมความประพฤตไมดปะปนและสรางปญหาใหกบผใชอนอยเสมอ หลายเครอขายจงไดออกกฏเกณฑการใชงานภายในเครอขาย เพอใหสมาชกในเครอขายของตนยดถอ ปฏบตตามกฎเกณฑและไดรบประโยชนสงสด ดงนน ผใชอนเทอรเนตทกคนทเปนสมาชกเครอขายจะตองเขาใจกฎเกณฑขอบงคบของ เครอขายนนมความรบผดชอบตอตนเองและผรวมใชบรการคนอนและจะตองรบผดชอบตอการกระท าของตนเองทเขาไปขอใชบรการตางๆ บนเครอขายบนระบบคอมพวเตอร เครอขายคอมพวเตอรทผใชอนเทอรเนตเรยกเขามไดเปนเพยงเครอขายขององคกรทผใชสงกด แตเปนการเชอมโยงของเครอขายตางๆ เขาหากนหลายพนหลายหมนเครอขายมขอมลขาวสารอยระหวางเครอขายเปนจ านวนมาก การสงขาวสารในเครอขายนนอาจท าใหขาวสารกระจายเดนทางไปยงเครอขายอน ๆ อกเปนจ านวนมากหรอแมแตการสงไปรษณยอเลกทรอนกสฉบบหนงกอาจจะตองเดนทางผานเครอขายอกหลายเครอขายกวาจะถงปลายทาง ดงนนผใชบรการตองใหความส าคญและตระหนกถงปญหาปรมาณขอมลขาวสารทวงอยบนเครอขายการใชงานอยางสรางสรรคและเกดประโยชนจะท าใหสงคมอนเทอรเนตนาใชและเปนประโยชนรวมกนอยางด กจกรรมบางอยางทไมควรปฏบตจะตองหลกเลยงเชนการสงกระจายขาวไปเปนจ านวนมากบนเครอขาย การสงเอกสารจดหมายลกโซ ฯลฯ สงเหลานจะเปนผลเสยโดยรวมตอผใชและไมเกดประโยชนใด ๆ ตอสงคมอนเทอรเนตและทกสรรพสงในโลกยอมมทงดานทเปนคณประโยชนและดานทเปนโทษ เปรยบเหมอนเหรยญทม ๒ ดานเสมอ ขนอยกบวาเราจะเลอกใชอยางไรใหเกดผลดตอเรา

สรป

สารสนเทศเปนทรพยากรส าคญในการพฒนาเศรษฐกจและสงคม มนษยมความตองการทจะแสวงหาสารสนเทศเพมมากขน เพอน ามาสนบสนนการปฏบตงาน เพอประกอบการตดสนใจ หรอเพอการแขงขน การไดรบสารสนเทศทถกตองในรปแบบทพงพอใจ และในชวงเวลาทตองการ เปนสงส าคญส าหรบ

| 101



การด ารงชวตประจ าวน สารสนเทศทดยอมน าไปสการตดสนใจทมความผดพลาดนอยทสด หรอชวยแกปญหาใหไดมากทสดเมอผานกระบวนการน าเขาขอมลทมความถกตองและสงทหลกเลยงไมไดคอ การค านงถงคาใชจายทจะเกดขนหากเกดความผดพลาดในการ ดงนนความตองการและความจ าเปนในการไดรบขาวสาร ความรเพอพฒนาศกยภาพของกลมประชากรจงมมากขนตามล าดบดวย เมอเปนเชนนเทคโนโลยคอมพวเตอรดานเดยวยอมไมสามารถตอบสนองความตองการใชสารสนเทศอนหลากหลายไดอยางมประสทธภาพ จงมการผนวก “ เทคโนโลยสอสารขอมลหรอเทคโนโลยสอสารคมนาคมเขากบระบบคอมพวเตอร ท าใหเกดระบบเครอขายคอมพวเตอรหรอเรยกสนๆ วา “ เครอขาย (networks) “ ขน

ค าถามทายบท

1. สงทควรทราบกอนการเขาใชงานระบบสารสนเทศมอะไรบาง และมขนตอนในการเขาใชอยางไร 2. แหลงสารสนเทศในแตละประเภทมความแตกตางกนอยางไร 3. ขนตอนการจดท าระบบสารสนเทศ มสวนเกยวของอยางไรตอการพฒนาระบบสารสนเทศใน

ปจจบน 4. จงยกตวอยางการน าระบบสารสนเทศมาประยกตใชกบงานในดานตางๆ และหาขอดขอเสยของ

การน าระบบสารสนเทศมาประยกตใชในงานดานนนๆดวย 5. จงอธบายความสมพนธของการใชสารสนเทศกบระบบ Social Network วามความสมพนธกนใน

ดานใดบาง 6. การใชสารสนเทศในแตละประเภทควรค านงถงคาใชจายอะไร และควรไดประโยชนอะไรจากการ

เขาใช

เอกสารอางอง

แหลงสารสนเทศ (Information Sources). (2555). สบคนเมอ 28 สงหาคม 2555, จาก http://www.kmitl.ac.th/agritech/nutthakorn/04093009_2204/isweb/Lesson%2025.htm

รองศาสตราจารย เยวพา เดชะคปต. (2555). ยทธศาสตรการจดการความรเรองการใชสารสนเทศ. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

ยทธพงศ ทพผดง. (2555). แนวคดการแบงความรบผดชอบคาใชจายระบบสารสนเทศภายในองคกร กรงเทพฯ : วทยาลยนครราชสมา

การจดการสารสนเทศ . (2555). สบคนเมอ 31 สงหาคม 2555, จาก http://www.thaigoodview.com/node/32987

http://www.thaigoodview.com/node/32987

102 |



วรพจน นวลสกล. (2555). ประเภทและคณลกษณะของสารสนเทศ (Type and Properties of Information). กรงเทพฯ :

มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา. (2552). Ges1001 เทคโนโลยสารนเทศเพอการสอสารและการเรยนร. กรงเทพฯ :

Keri E.Pearlson and Carol S. Saunders. Strategic Management Information System John Wiley&Sons, 2009, 279-282.

Documents

หน่วยที่ 6 การใช้และจัดการ ... · 2014-05-02 · ระบบสารสนเทศที่ถูกออกแบบ ... เอกสารส