บทท 3ความยดหยนของอปสงคและอปทาน(Elasticity of Demand and Supply)

SSC 281 เศรษฐศาสตร (Economics)ผศ.ดร.จารวรรณ ชนมธนวฒน

2

ความยดหยนของอปสงค(Elasticity of Demand)

ความยดหยนของอปสงค

ตอราคา

(Price Elasticity of Demand)

ความยดหยนของอปสงค

ตอรายได

(Income Elasticity of Demand)

ความยดหยนของอปสงค

ตอราคาสนคาอนทเกยวของ (Cross Elasticity of

Demand)

ความยดหยนของอปสงค(Elasticity of Demand)

3

Price Elasticity Demand (ED) = % change in quantity

% change in price

ความยดหยนของอปสงคตอราคา (Price Elasticity of Demand): การวดเปอรเซนตการเปลยนแปลงของปรมาณซอทมตอการ

เปลยนแปลงของราคาสนคาชนดนน

การวดความยดหยนของ D & S ม 2 วธ

1. Point Elasticity (แบบจด)

: ค านวณจากจดๆ เดยวบนเสน Demand หรอ Supply ใชในกรณทราคาม การเปลยนแปลงนอยมาก

2. Arc Elasticity (แบบชวง) : ค านวณจากจด 2 จดบนเสน Demand หรอ Supply ใชในกรณทราคาม การเปลยนแปลงมาก

4

สตรในการค านวณ

1. Point Elasticity

= % Q = dQ/q = dQ . P

2. Arc Elasticity

= % Q = dQ / ((Q1+Q2)/2 )

= dQ . (P1+P2)

% P dP/P dP Q

% P dP / ((P1+P2)/2 )

dP (Q1+Q2)

5

ลกษณะของความยดหยนของอปสงคตอราคา

อปสงคมคาความยดหยนมาก (Ed > 1) อปสงคมคาความยดหยนนอย (Ed < 1) อปสงคมคาความยดหยนเทากบ หนง (Ed = 1)

อปสงคมคาความยดหยนมากทสด (Ed = α) อปสงคมคาความยดหยนนอยทสด (Ed = 0)

6

ความยดหยนของอปสงคตอรายได (Income Elasticity Demand)

7

ความยดหยนของอปสงคตอรายได (Ey): เปนการวดเปอรเซนตการเปลยนแปลงของปรมาณ

ซอทมตอการเปลยนแปลงของรายได

Ey = % การเปลยนแปลงของปรมาณซอ

% การเปลยนแปลงของรายได

ลกษณะความยดหยนของอปสงคตอรายได

Ey > 0 , สนคาปกต (Normal Goods) รป (ก) Ey < 0 , สนคาดอยคณภาพ (Inferior Goods) รป (ข)

Y

0

D

Qรป ก

Y

0 QD

รป ข

8

สตรในการค านวณ

1. Point Elasticity

= % Q = dQ/q = dQ . Y

2. Arc Elasticity

= % Q = dQ / ((Q1+Q2)/2)

= dQ . (Y1+Y2)

% Y dY/Y dY Q

% Y dY / ((Y1+Y2)/2)

dY (Q1+Q2)

9

ความยดหยนของอปสงคไขว

10

ความยดหยนของอปสงคไขว (Ec): ว ดเปอร เซนตการเปลยนแปลงของปรมาณซอท มตอ

เปอรเซนตการเปลยนแปลงของราคาสนคาอน

Ec = % การเปลยนแปลงปรมาณซอ

% การเปลยนแปลงของราคาสนคาอน

ลกษณะความยดหยนของอปสงคไขว

Ec < 0 , กรณสนคาสอง ชนดใชประกอบกน รป (ก) Ec > 0 , กรณสนคาสองชนดใชทดแทนกน รป (ข)

0

Pb

Qa

D

รป (ก) รป (ข)0 Qa

DPb

11

สตรในการค านวณ

1. Point Elasticity

= % Qa = dQa/Qa = dQa . Pb

2. Arc Elasticity

= % Qa = dQa / ((Qa1+Qa2)/2 )

= dQa . (Pb1+Pb2)

% Pb dPb/Pb dPb

% Pb dPb / ((Pb1+Pb2)/2)

dPb (Qa1+Qa2)

12

Qa

ปจจยทก าหนดความยดหยนของ Demand

13

• เปนสนคาแพง , ฟมเฟอย

•มสนคาอนใชแทนไดมาก

• เปนสนคาคงทน

สนคาชนดใดชนดหนงจะม Ed มาก

เมอ

• เปนสนคาจ าเปน เชน ปจจย 4

• เปนสนคาทมราคานอย

• เปนสนคาทหาสนคาอนทดแทนไดยาก

สนคาชนดใดชนดหนงจะม Ed นอย

เมอ

ความยดหยนของอปสงคและรายรบ

14

↑TR ↓P

↑TR ↑P

TR ไมเปลยนแปลงเมอราคาเปลยน

Ed > 1

Ed < 1

Ed = 1

รายรบรวม (Total Revenue : TR)

= P x Q

ความยดหยนของอปทาน (Elasticity of Supply)

15

ความยดหยนของอปทาน (Es): การวดเปอรเซนตการเปลยนแปลงของปรมาณขายทมตอ

การเปลยนแปลงของราคาขาย

Es = % การเปลยนแปลงของปรมาณขาย

% การเปลยนแปลงของราคาขาย

♣ ลกษณะความยดหยนของอปทาน

P

0 Q

Es=0 Es<1 Es=1

Es>1

Es=

16

การแทรกแซงราคาโดยรฐบาล

17

เปนมาตรการเพอชวยเหลอผบรโภค

การก าหนดราคาขนสง

(Price Ceiling)

เปนมาตรการเพอชวย เหลอผผลต

การก าหนดราคาขนต า

(Floor Price)

การก าหนดราคาขนสง (Price Ceiling)

P

Pe

Pc

0 Qe Q2

E

S

B

D

Q1

Excess Demand

18

การแกปญหากรณเกดอปสงคสวนเกน

การจดสรรปนสวนสนคา เชน การแจกคปอง

19

การก าหนดราคาขนต า (Floor Price)

การก าหนดราคาขนต า หรอการประกนราคา

0

P

PeP1

E

BA

Q1 Qe Q2Q

Excess Supply

20

การแกปญหากรณเกดอปทานสวนเกน

Q

P

PfPe

0 Q1 Qe Q2

A BE

Sรฐรบซอสวนเกน

0

P

PfPe

Qe

D S

AE

Q

รฐจายเงนอดหนน

21

การเกบภาษและการผลกภาระภาษ การเกบภาษจากผขาย

- ภาษตอหนวย (Specific Tax) รป (ก)- ภาษคดเปนรอยละของราคา (Ad Valorem Tax) รป (ข)

P

0 QQ0

TaxPt

P0

S

St

รป (ก)

0

Tax

P

QQ0

S

St

รป (ข)

22

การเกบภาษจากผขายและภาระภาษP

E’

GD

S

St

TaxP1

PeP2

Q0Q1 Q0

E

P3

23

การเกบภาษจากผซอการเกบภาษจากผซอ

- ภาษตอหนวย (Specific Tax) รป (ก)- ภาษคดเปนรอยละของราคา (Ad Valorem Tax) รป (ข)

0 Q

P

P0

Tax D

DtQ1 Q0

Specific Tax

รป (ก)

D

Dt

Tax

Q1 Q0

Advalorem Tax

P0

P

รป (ข)

24

การเกบภาษจากผซอและภาระภาษ

0

P

P1

P0

PtP3

E’

E

D

Dt

QQt Q0

S

ab

25