Upload
others
View
5
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
รายงานฉบบสมบรณ
สอกบการตรวจสอบนโยบายรฐบาล: ศกษาโทรทศนกลมบรการสาธารณะและโทรทศนธรกจ
กลมขาวสารและสาระ (12-19 กนยายน 2557)
โดย มลนธสอมวลชนศกษา
Foundation for Media Studies
เสนอตอ
ส านกสงเสรมการแขงขนและก ากบดแลกนเอง (สส.) ส านกงานคณะกรรมการกจการกระจายเสยง กจการโทรทศน
และกจการโทรคมนาคมแหงชาต (กสทช.)
1
มลนธส อมวลชนศกษา Foundation for Media Studies โครงการมเดยมอนเตอร Media Monitor Project
หอง 518 อาคารพญาไทบลดง 31 ถนนพญาไท เขตราชเทว กทม. 10400 โทร: 02-246-7440 แฟกซ: 02-246-7441 Email: [email protected] www.mediamonitor.in.th
สอกบการตรวจสอบนโยบายรฐบาล: ศกษาโทรทศนกลมบรการสาธารณะ และโทรทศนธรกจกลมขาวสาร และสาระ
คณะผท ำงำนโครงกำร
ทปรกษำ
รศ.ดร .วลาสน อดลยานนท
คณะกรรมกำรวชำกำร
ดร .สมเกยรต ตงกจวานชย
นายชวรงค ลมปปทมปาณ
รศ.ดร.นวลนอย ตรรตน
น.ส.เขมพร วรณราพนธ
ดร.ธรารตน วงศธนะอเนก
ดร. มานะ ตรรยาภวฒน
อาจารยสภาพร โพธแกว
ทปรกษำคณะกรรมกำรวชำกำร
พญ.พรรณพมล วปลากร
ดร.เจษฎ โทณะวณก
2
ผอ ำนวยกำรโครงกำร
ดร.เออจต วโรจนไตรรตน
งำนศกษำวเครำะหเนอหำสอ
นายณฐพล ศภสทธ
นายธ ารงค จตตะปะสาทะ
นายอดศร บญญปรานนท
นางสาวมทนา นนตา
นายศระ จนทรเจอมาศ
นางสาวนพรตน จตรครบร
นางสาวชชนรรณ ศกดเจรญชยกล
นางสาวเมธรา อนทรสวาท
งำนจดกำรและประสำนงำน
นางสาวธนวรรณ กรนทร
งำนสอและขอมล
นางสาวตรรตน นยมไทย
ตดตอโครงการฯ
โครงกำรมเดยมอนเตอร (Media Monitor Project)
เลขท 13 อาคารพญาไทบลดง ชน 5 หอง 535 ถนนพญาไท เขตราชเทว กรงเทพฯ 31411
โทรศพท 12-246-7441 โทรสำร 12-246-7443
E-mail: [email protected]
Website: www.mediamonitor.in.th
3
สำรบญ หนำ
สวนท 1 ทมำและควำมส ำคญ _____________________________________________________________ 4
วตถประสงคการศกษา _____________________________________________________________ 5 หนวยการศกษา ___________________________________________________________________ 5 แนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของ _________________________________________________ 5 นยามเชงปฏบตการ________________________________________________________________ 32 เกณฑการพจารณาคดเลอกหนวยการศกษา____________________________________________ 34 ประเดนการศกษาและวธการน าเสนอ__________________________________________________
ประเดน/ นยามและวธการวด_________________________________________________________ กรอบการศกษา __________________________________________________________________
343536
สวนท 2 ผลกำรศกษำ ____________________________________________________________________ 37
สดสวนเวลา และรปแบบการน าเสนอเนอหาทเกยวของกบการแถลงนโยบายของรฐบาล__________ 37 สดสวนเวลาตามประเดน/ กลมนโยบายรฐบาลทน าเสนอในสอ______________________________ 35 วเคราะหการน าเสนอเนอหาเกยวกบการแถลงนโยบายรฐบาล โดย นายกรฐมนตร พลเอกประยทธ
จนทรโอชา ตอสภานตบญญตแหงชาต ตามหลกการการท าหนาทสอในสงคมประชาธปไตย____
22
สวนท 3 สรป/ อภปรำยผลกำรศกษำ________________________________________________________
ขอเสนอแนะ_____________________________________________________________________ 46 51
บรรณำนกรม
____________________________________________________________________________
51
ภำคผนวก ____________________________________________________________________________ 51
4
ทมำและควำมส ำคญ
สงคมประชาธปไตยทมคณภาพ ขนอยกบสทธเสรภาพของสอในการวพากษวจารณรฐบาล และ
เหนชอบตอนโยบายตางๆ ของรฐบาลนนๆ (William Hughes and Jonathan Lavery 2115:264)1 ใน
ฐานะ “สนขเฝาบาน” หรอ “ฐานนดรทส” สอจงมบทบาทส าคญในการตรวจสอบความรบผดชอบของ
รฐบาลทมตอสงคม (MaïalèneBoutin-Wilkins & Stuart Soroka, 2006: 3)2 อกทงแจงขอมลขาวสาร
เกยวกบกจกรรมตางๆ ของรฐบาลใหสาธารณะไดรบทราบอยางใกลชด ตลอดจนตรวจสอบความไมปกต
ตางๆ ทอาจเกดขนจากการบรหารงานของรฐบาล (MaïalèneBoutin-Wilkins & Stuart Soroka, 2006: 3)
อยางไรกตาม ในความเปนจรงการท าหนาทในฐานะ “สนขเฝาบาน” ของสออาจถกจ ากดดวยเหต
ปจจยหลายประการ โดยเฉพาะอยางยงเหตปจจยดานการเมอง กรณประเทศไทยเหตการณส าคญทาง
การเมอง เมอวนท 22 พฤษภาคม พ.ศ. 2557 คอ คณะรกษาความสงบแหงชาต (คสช.) น าโดยพลเอก
ประยทธ จนทรโอชา แถลงการณผานโทรทศนรวมการเฉพาะกจแหงประเทศไทย เรองการควบคมอ านาจ
การปกครองประเทศ และไดออกประกาศ คสช.หลายฉบบ แตทเกยวของกบการศกษาครงน คอ ฉบบท 97/
2557 เพอควบคมการท างานของสอ แตเมอสอแสดงทาทคดคาน จงไดมการออกประกาศฉบบท 103/
2557 เพอผอนปรนใหสอสามารถวพากษวจารณได แตหามวจารณการปฏบตงานโดยมเจตนาไมสจรตและ
ท าลายความนาเชอถอดวยขอมลอนเปนเทจ หากฝาฝนเจาหนาทจะสงเรองใหองคกรวชาชพสอบสวนทาง
จรยธรรมแทน อยางไรกด ยงพบวามการ “ขอความรวมมอ” ทงทเปนทางการและไมเปนทางการไปยงภาค
สวนตางๆ ไมใหแสดงทศนะทขดแยงหรอสมเสยงทจะขดแยงตอแนวทางของ คสช. และรฐบาล3
แมขอจ ากดดานการเมองอาจท าใหสอไมสามารถท างานไดอยางมอสระเตมท แตสอยงควรม
บทบาทในการชน าสงคม โดยเฉพาะอยางยงการท าหนาทตรวจสอบนโยบายของรฐบาล เพอรกษา
ประโยชนของสาธารณะ มเดยมอนเตอรจงสนใจศกษาการท าหนาทของสอในการตรวจสอบนโยบาย
11 ประการ ทพลเอกประยทธ จนทรโอชา นายกรฐมนตร แถลงตอสภานตบญญตแหงชาต (สนช.) เมอ
วนท 12 กนยายน พ.ศ. 2557 ทงน เพอสะทอนใหเหนการน าเสนอของสอในการตดตามตรวจสอบนโยบาย
1 William Hughes and Jonathan Lavery (2008). Critical Thinking: An Introduction to the Basic Skills. 5th Ed. Broadview Press 2 MaïalèneBoutin-Wilkins & Stuart Soroka (2006). Media Coverage of the Charest Government’s Campaign Promises. Working Paper: Observatory on Media and Public Policy, Department of Political Science, McGill University 3 ปฏเสธปดกนสอ แคขอใหรวมมอ นดหารอตวแทน, ไทยโพสตออนไลน, ศกรท 27 มถนายน 2557 http://www.thaipost.net/news/271634/92112
5
รฐบาลทแถลงตอ สนช. ตามแนวคดการท าหนาทของสอในระบอบประชาธปไตย ภายใตเงอนไขทาง
การเมองในรฐบาล คสช.
วตถประสงคกำรศกษำ เพอศกษาวเคราะหการน าเสนอเนอหาของสอมวลชนตอสาระในนโยบายรฐบาลทนายกรฐมนตร
แถลงนโยบายตอสภานตบญญตแหงชาตเมอวนท 12 กนยายน พ.ศ. 2557 ตามแนวคดการตรวจสอบ
และการท าหนาทในระบอบประชาธปไตยของสอ
หนวยกำรศกษำ
สอโทรทศนดจตอล 6 ชอง จาก 2 ประเภทใบอนญาต คอ 3) ประเภทบรการสาธารณะ
ไดแก ไทยพบเอส และ 2) ประเภทบรการธรกจในกลมขาวสารและสาระ (ทตองมสดสวนการน าเสนอ
รายการประเภทขาวสารหรอสาระ มากกวารอยละ 51) จ านวน 5 ชอง ไดแก (1) Voice TV (2) Nation
Channel (3) Spring News (4) TNN24 และ (5) New TV
รปแบบรายการทศกษา คอ รายการ/ ชวง การวเคราะห สมภาษณ รายงานพเศษ
ทออกอากาศระหวางวนท 12-19 กนยายน พ.ศ. 2557
แนวคดและทฤษฎทเกยวของ 1. แนวคดเกยวกบการตรวจสอบของสอมวลชน
2. แนวคดเกยวกบหนาทสอมวลชนในระบอบประชาธปไตย
3. แนวคดเศรษฐศาสตรการเมองของสอมวลชน
4. งานวจยทเกยวของ
1. แนวคดเกยวกบกำรตรวจสอบของสอมวลชน
หนาทในการตรวจสอบเฝาระวงของสอ (Surveillance Functions) หมายถง หนาทในการ
เผยแพรขอมลขาวสารเพอประโยชนของสงคม ซงเปน 3 ใน 1 หนาทหลกของสอ นอกเหนอจากหนาทใน
การขดเกลาทางสงคม และหนาทในการสรางฉนทามต หนาทการตรวจสอบเฝาระวงนยงหมายรวมถงการ
สบเสาะคนหาขอเทจจรงของสอ เพอการแจงขาวสารใหกบสงคมอยางทนทวงท ตลอดจนการสรางองค
6
ความรใหกบสงคม ทงน โดยไมจ ากดวาจะตองเปนสอประเภทสอสารมวลชน หรอสอทมงน าเสนอขาวสาร
และขอเทจจรงเทานน (Chandler and Minday, 2011: 268)4
หนาท “สนขเฝาบาน” (Watchdog) หมายถง การท าหนาทระแวดระวงภยใหสงคม และคอย
รองเตอนประชาชนดวยการรายงานขาวสาร5
แมคเควล (McQuail) ใหความหมายค าวาสนขเฝาบาน (Watchdog) วามมมองทมองวา
สอมวลชนเปนเสมอนสนขเฝาบานทตอตานการใชอ านาจแบบไมเปนธรรม และตอตานการคอรปชนทเกด
กบสาธารณชน ถอเปนสวนประกอบอนเปนแกนของความเปนนกขาว เปนแกนของภาพลกษณแหงตวตน
(Self-Image) ของนกขาว เปนเทพนยาย (Methodology) ของนกขาว และเปนแกนของทฤษฎการปกครอง
ระบอบประชาธปไตยในประเทศตะวนตก นอกจากน แมคเควล ยงกลาวอกวา หากสอมวลชนมอสระใน
การท าหนาทจะมหนาททสอมวลชนตองท า 4 ประการส าคญ คอ
1) เปดโอกาสใหประชาชนแสดงความคดเหนได
2) ใหบรการประชาชนอยางด
3) น าเสนอมมมองทเปนทางเลอกใหกบสงคม ซงรวมถงเรองทไมใชกระแสนยมหรอสงท
ตรงขามกบความเหนของสงคม
4) ปฏบตหนาทในฐานะผ ทไดรบมอบหมายจากประชาชนใหท าหนาทรกษาประโยชนของ
สงคม (อางใน สรชย เลาค า, 2553)6
Rubin and Ibbotson กลาววาบทบาทสนขเฝาบานของหนงสอพมพเปรยบเสมอนหนงสอพมพ
เปนหเปนตาแทนประชาชนในการตรวจสอบวาคนในสงคมท าหนาทของตนอยางถกตองเหมาะสมและ
ซอสตย ท าใหเกดความแนใจวาบรษทธรกจตางๆ ด าเนนธรกจอยางยตธรรม ไมเอาเปรยบประชาชน และ
อยในกรอบกฎหมาย หนงสอพมพตองเสนอและตรวจสอบใหมการคดทบทวนวา การตดสนใจของฝาย
ปกครองในเรองใดเรองหนงมความเหมาะสมกบประเทศมากนอยเพยงใด (อางใน สรชย เลาค า, 2553,
อางแลว)
4 Daniel Chandler and Rod Munday (2011) Oxford Dictionary of Media and Communication 5 บญอย ขอพรประเสรฐ (n.d.) ปรชญาวชาชพสอสารมวลชน เอกสารประกอบการสอนวชา นท. 2107 กฎหมายและจรยธรรมการสอสารมวลชน คณะนเทศศาสตร มหาวทยาลยเกรก 6 สรชย เลาค า (2553) “การวเคราะหองคประกอบของปจจยทมผลกระทบตอการแสดงบทบาทสนขเฝาบานของนกหนงสอพมพ” , คณะวารสารศาสตรและสอมวลชน มหาวทยาลยธรรมศาสตร
7
นอกจากน บญเลศ ชางใหญ (2549)7 ยงกลาววา รปแบบการตรวจสอบการใชอ านาจรฐของภาค
ประชาชน ประกอบไปดวยการใหสมภาษณ การอภปราย การยนค ารองตอองคกรอสระ รวมถงการฟองรอง
โดยสอมวลชน ถอเปนสวนหนงของภาคประชาชนในการท าหนาท 2 ลกษณะ คอ 1) น าเสนอขอมล
ขาวสารของภาคประชาชนทตรวจสอบการใชอ านาจรฐ 2) รเรมน าเสนอขาวสารเพอตรวจสอบการใช
อ านาจรฐของฝายตางๆ ดวยการเปดโปงการทจรต การหลบเลยงกฎหมาย การละเวนการปฏบตหนาท
การด าเนนนโยบายและการแกไขปญหาทผดพลาด ทงยงเขยนวเคราะหวจารณพฤตการณและการ
ด าเนนการทมชอบ หรอบกพรองผดพลาด อนจะท าใหเกดความเสยหายตอประเทศ
2. แนวคดเกยวกบหนำทสอมวลชนในระบอบประชำธปไตย
เลอภพ โสรตน และคณะ (2554:117)8 กลาววา บทบาทของสอมวลชนในการสงเสรมการมสวน
รวมทางการเมองของประชาชนไดแสดงความชดเจนใน 3 บทบาทคอ 1) บทบาทการถายทอดความรขอมล
ขาวสารทางการเมอง 2) บทบาทการเปนเครองมอตรวจสอบทางการเมอง การชแนะ วพากษ วจารณ และ
3) บ ท บ า ท ก า ร เ ป น พ น ท ป ร ะ ส า น ค ว า ม เ ข า ใ จ ท า ง ก า ร เ ม อ ง ใ ห ผ ม ส ว น ไ ด เ ส ย
และผเกยวของทกฝาย
Michael Schudson (1996:28) ไดระบหนาทและบทบาทของสอในสงคมประชาธปไตย
7 ประการ ดงน 9
1) สอควรทจะใหขอมลทเปนธรรมและรอบดำนแกสำธำรณชนและท าใหบคคลตางๆ ใน
สงคมสามารถทจะตดสนใจตางๆ โดยอาศยขอมลทรอบดานดงกลาวได
2) สอควรทจะน ำเสนอแนวทำงและกรอบควำมคดทถกตองและมเหตผลในการชวยให
สาธารณชนเขาใจถงบรบทการเมองทซบซอนโดยสอควรสงเสรมในกำรวเครำะหและอธบำยการเมอง
ในรปแบบทท าใหประชากรเขาถงไดและสามารถทจะเลอกในการปฏบตตนไดอยางมเหตผล
3) สอควรจะท าหนาทเปนพำหนะรวมในกำรทจะท ำใหทกมมมองในสงคมของกลมการเมอง
ตางๆ ไดรบการน าเสนออยางเปนธรรม
7 บญเลศ ชางใหญ (2549). การตรวจสอบอ านาจรฐโดยประชาชน. การปฏรปรฐธรรมนญ: มมมองเชงเปรยบเทยบ. เอกสารสรปการประชมวชาการสถาบนพระปกเกลา ครงท 5 ประจ าป 2545/ 121 8 เลอภพ โสรตน และคณะ (2554). บทบาทสอมวลชนกบการมสวนรวมทางการเมองไทย. วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏ วไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ. ปท 5 ฉบบท 3 กนยายน – ธนวาคม 2554 9 Michael Schudson (1996). The Power of News. Havard University Press
8
4) สอควรน ำเสนอทงปรมำณและคณภำพของขำวทผคนตองกำร ตลาดควรจะเปนบรรทด
ฐานในการผลตขาวของสอตางๆ
5) สอควรเปนตวแทนสำธำรณะ พดแทนและพดถงประโยชนสำธำรณะเปนหลกในการทจะ
ท าใหรฐบาลตองรบผดชอบในการกระท าตางๆ
6) สอควรจะแสดงถงควำมเหนอกเหนใจและสรำงควำมเขำใจทดตอกนเพอทคนในสงคม
สวนใหญจะไดเหนภาพของคนทวไปในโลกและชนชนน ากจะเขาใจถงความเปนไปในสงคมมากขนอกดวย
7) สอควรจะสรำงพนทในกำรสนทนำแลกเปลยนระหวำงประชำชนทวไปซงไมใชเพอการ
สรางความรความเขาใจในการตดสนใจทางประชาธปไตยแตยงเปนกระบวนการในการสงเสรม
ประชาธปไตยอกดวย
จะเหนไดวา ทงแนวคดเกยวกบกำรตรวจสอบในบรบทของสอมวลชนและหนำทสอมวลชน
ในระบอบประชำธปไตย ลวนมจดรวมทคลายคลงกน นนคอ การเนนย าถงบทบาทหนาทของสอในการ
ใหขอมลขาวสาร วเคราะห/ ตความขอเทจจรงตางๆ ตลอดจนเปดพนทเพอสะทอนมมมองทหลากหลาย
และการท าหนาทตงค าถามแทนสาธารณะ เพอรกษาประโยชนของสงคม ซงสามารถสรปไดดงน
อยางไรกตาม การท าหนาทในการตรวจสอบของสอในระบอบประชาธปไตยนน อาจมขอจ ากด
หลายประการ โดยเฉพาะอยางยงขอจ ากดจากอ านาจรฐ และอ านาจทน ซงจะไดอธบายตอไปในแนวคด
เรองเศรษฐศาสตรการเมองของสอ
9
3. แนวคดเศรษฐศำสตรกำรเมองของสอมวลชน
กลมแนวคดเศรษฐศาสตรการเมองเสนอวา การท าความเขาใจสอ ผลผลตของสอ และเนอหาของ
สอ จ าเปนตองพจารณาสอในฐานะ “อตสาหกรรม” ทท าการผลตเพอหวงผลก าไร เนอหาของสอจงถก
ก าหนดมาจากระบบตลาด และอกสวนหนงถกก าหนดมาจากผลประโยชนของเจาของเงนทน หรอผ
ตดสนใจในระดบนโยบาย ทอาจมสายสมพนธทางการเมองเขามาเกยวของ สงผลใหเกดปรากฎการณ
ส าคญ 1 ประการ คอ
1) การรวมศนยของตลาด ทงการรวมศนยของทน และการกระจกตวของสอในตลาดผบรโภค
2) ผท างานสอตองใชกลยทธการผลตทลดความเสยงใหนอยทสด โดยเฉพาะในสาขาทท าก าไรได
นอย หรอเสยงตอการถกเซนเซอรโดยอ านาจรฐ เพอไมใหเปนปญหาในการด าเนนธรกจ
3) อ านาจการเปนเจาของสอจะตกอยในมอของคนกลมนอย ซงเปนแนวโนมเดยวกบการกระจก
ตวและรวมศนยของทนทกประเภท
ปรากฏการณดงกลาว สงผลใหความหลากหลายของรปแบบและเนอหาสอลดลง แนวคดทสวน
กระแส และการตงค าถามกบคานยม และความหมายหลกตางๆ ของสอ ถกคด/ กดกนออกไป
(พรงรอง รามสต, 2550: 26)10
แนวคดเศรษฐศาสตรการเมอง ยงท าใหเกดการวเคราะหผชมใน 2 บทบาท คอ 1) บทบาทผชมใน
ฐานะผบรโภค ทผผลตมงสรางเนอหารายการเพอตอบสนองความตองการ หรอ “ขาย” สนคา/ บรการตางๆ
รวมถงการสรางเรตตงเพอคาโฆษณา โดยเนนผลประโยชนหรอก าไรเปนหลก และ 2) บทบาทผชมในฐานะ
พลเมอง ทผผลตรายการมงผลตเนอหาทเสรมสรางความเขมแขงใหกบสงคม ทงในมตสงคม การเมอง และ
เศรษฐกจ ตลอดจนความมนคงของชาตในประเดนสาธารณะตางๆ และการสนบสนนใหเกดการสราง
ประชาธปไตยทด ซงตรงขามกบการมองผชมในฐานะผบรโภค ทงน วภา อตมฉนท (2544)11 เสนอวา
หากปลอยใหระบบตลาดท างานเอง สทธของผชมในฐานะพลเมอง ในการเลอกรายการ และการเขาถง
ขอมลขาวสาร และสอทมคณภาพ จะไมไดรบหลกประกน พลงในการสรางสรรครายการทมคณภาพจะไม
เกดขน
10 พรงรอง รามสต (2551) โครงการสถานภาพของสทธการสอสารในประเทศไทย: การสอสารในมณฑลสาธารณะ. ส านกงานกองทนสนบสนนการวจย 11 วภา อตมฉนท (2544). ปฏรปสอเพอสงคม: หลกคดและบทเรยนจากนานาประเทศ . กรงเทพ: โครงการต าราและเอกสารทางวชาการ ภาควชาการสอสารมวลชร คณะนเทศศาสตร จฬาลงกรณ
10
4. งำนวจยทเกยวของ
Maïalène Boutin-Wilkins & Stuart Soroka (2006)12 ศกษาการท าหนาทของสอสงพมพ 4 ฉบบ
ในการตดตามรายงานการด าเนนงานดานนโยบายทรฐบาลนายชอง ชาเรส รฐควเบก ประเทศแคนาดา ได
หาเสยงเอาไวกอนชนะการเลอกตง รวมถงการวเคราะหการท าหนาทของสอมวลชนในระบอบ
ประชาธปไตย ผลการวจยเชงปรมาณพบวา สอสงพมพในควเบกยงใหความสนใจเกยวกบการตดตามการ
ด าเนนงานและกจกรรมตางๆ ของรฐบาล แตยงจ ากดเฉพาะนโยบาย/ ประเดนส าคญ ทงยงขาดมตการ
วเคราะหเชงวพากษ โดยสรปวา การรายงานขาวความเคลอนไหวของรฐบาลควรตองมทงความตอเนอง
ความถกตอง และการวเคราะหเชงวพากษ รวมถงใหความสนใจในการตรวจสอบนโยบายตางๆ ทพรรค
การเมองหาเสยงเอาไวกอนไดรบการเลอกตง
พรงรอง รามสต (2551)13 ไดท าวจยเ รอง สถานภาพของสทธการสอสารในประเทศไทย :
การสอสารในมณฑลสาธารณะ ซงมงศกษาสถานภาพของสทธการสอสารในประเทศไทย 4 ประเดนหลก
คอ กฎหมายและการก ากบดแลทเกยวของ เสรภาพของสอมวลชน เสรภาพของขอมลขาวสาร ความ
หลากหลายของเนอหา และมณฑลสาธารณะในสอมวลชน โดยเนอหาทมความเกยวของกบงานศกษา สอ
กบการตรวจสอบนโยบายมากทสด คอผลการวจยในประเดนเรองเสรภาพในการแสดงออกของประชาชน
และสอมวลชน ในงานวจยดงกลาวศกษาใน 2 ชวงระยะเวลา คอ ชวงทพ.ต.ท. ทกษณ ชนวตร ด ารง
ต าแหนงนายกรฐมนตร (ในวาระทสองถงชวงกอนการรฐประหารในเดอนกนยายน 2549) และ ชวงหลงการ
รฐประหารเดอนกนยายน 2549 ผลการศกษาพบวาในชวงทพ.ต.ท. ทกษณ ชนวตร ด ารงต าแหนง
นายกรฐมนตรวาระทสองนน เสรภาพของสอมวลชนถกควบคมผานการฟองรองคดหมนป ระมาท
การแทรกแซงความเปนอสระของบรรณาธการผานกลไกการธรกจตางๆ เชน การเขาครอบครองกจการสอ
ความสมพนธทางธรกจ การเซนเซอรในสอทรฐเปนเจาของ นอกจากนยงพบการใชอทธพลทางการเมอง
และการบบบงคบและคกคามสอผานกลมรากหญาทเปนพนธมตรทาง การเมองของรฐอกดวย
ขณะทในชวงหลงการรฐประหารเดอนกนยายน 2549 งานวจยนไดสมภาษณเชงลกนกขาวพบวามเสรภาพ
ในการท างานสงกวาในยคการบรหารประเทศของพ.ต.ท.ทกษณ ชนวตร อยางไรกตามการควบคมสอในยค
12 MaïalèneBoutin-Wilkins & Stuart Soroka (2006). Media Coverage of the Charest Government’s Campaign Promises. Working Paper: Observatory on Media and Public Policy, Department of Political Science, McGill University 13 พรงรอง รามสต (2551). โครงการสถานภาพของสทธการสอสารในประเทศไทย: การสอสารในมณฑลสาธารณะ. ส านกงานกองทน สนบสนนการวจย
11
หลงรฐประหารเดอนกนยายน 2549 จะมงไปทสออนเทอรเนต เ นองจากเปนสอทอ านาจเกา
(ฝายพ.ต.ท.ทกษณ) เขาถงได
จรยา คงมา (2554)14 ศกษาเรอง “มาตรการปองกนและแกไขปญหาการแทรกแซงสอมวลชนโดย
รฐบาล” โดยมงท าความเขาใจใน 4 ประเดน คอ 3.สาเหตทรฐบาลทกสมยพยายามเขามาแทรกแซงสอ
2.รปแบบทรฐบาลใชในการแทรกแซงสอ 1.ผลกระทบทเกดจากการแทรกแซงสอ 4.ศกษาและวเคราะห
มาตรการปองกนและแกไขปญหาการแทรกแซงสอโดยรฐบาล ซงผลการศกษาพบวา ในประเดนของสาเหต
ทรฐบาลทกสมยพยายามเขามาแทรกแซงสอเนองจากตองการใชสอในการประชาสมพนธผลงานและ
นโยบายตางๆเพอรกษาฐานเสยง ตลอดจนเปนเครองมอในการโนมนาวประชาชน ในสวนของรปแบบท
รฐบาลใชในการแทรกแซงสอ งานวจยนศกษาพบวารปแบบของการแทรกแซงสอขนอยกบบรบททาง
การเมองขณะนน หากเปนยครฐบาลทมาจากการเลอกตงตามกลไกประชาธปไตย การแทรกแซงสอจะม
รปแบบทแนบเนยนและมความซบซอนผานอ านาจรฐและอ านาจทน ไดแก แทรกแซงสอผานงบโฆษณา
แทรกแซงสอผานความสมพนธสวนตว แทรกแซงสอดวยวธการกวานซอห น แทรกแซงสอผานระบบ
สมปทาน แทรกแซงสอดวยระบบกฎหมาย และแทรกแซงสอผานหนวยงานภาครฐ ในสวนของประเดนเรอง
ผลกระทบทเกดจากการแทรกแซงสอ จากการศกษาพบวาการแทรกแซงสอสงผลใหการน าเสนอขอมล
เกยวกบการท างานของรฐบาลถกจ ากด เกดภาวะทสอเซนเซอรตนเอง ซงท าใหเปนการลดความนาเชอถอ
ของขององคกรสอและองคกรวชาชพ เมอสอไมท าหนาทอยางเตมทจงเทากบวาประชาชนถกลดรอนสทธ
เสรภาพในการรบรขาวสาร และประเดนสดทายทงานวจยนศกษา คอ มาตรการปองกนและแกไขปญหา
การแทรกแซงสอโดยรฐบาล จากผลการศกษาในงานวจยดงกลาว พบวามหลากหลายกลไกทจ าเปนตอง
เขามามสวนรวมในการแกไขปญหา เชน กลไกภาควชาชพสอนน ตวนกวชาชพสอตองท าหนาทในการ
ตรวจสอบการท างานของรฐบาลอยางเขมแขงและมจรยธรรม จรรยาบรรณวชาชพ ควบคไปกบการมความ
รบผดชอบตอสงคม สอกระแสหลกควรเปดพนทใหภาคประชาสงคมมากขน องคกรวชาชพควรปรบปรง
มาตรการการก ากบดแลกนเองใหไดมาตรฐาน ในสวนของกลไกภาครฐ ควรด าเนนการปรบปรงกฎหมายท
มเนอหาจ ากดสทธเสรภาพในการสอสารของสอและประชาชน เปนตน
งานวจยทง 1 งานทอางถงขางตนนน มจดรวมส าคญคอ ประเดนของการศกษา ซงเกยวโยงกบ
การท าหนาทสอมวลชน เสรภาพสอมวลชน และการแทรกแซงสอของรฐบาล ซงสามารถน าผลการวจย
ขางตนมารวมเปนกรอบในการอภปรายผลการศกษา “สอกบการตรวจสอบนโยบายรฐบาล” ได โดยงาน
14 จรยา คงมา (2554). มาตรการปองกนและแกไขปญหาการแทรกแซงสอมวลชนโดยรฐบาล
12
ของ Maïalène Boutin-Wilkins & Stuart Soroka จะท าใหเหนการท าหนาทตรวจสอบรฐบาลในบรบทของ
รฐควเบก ประเทศแคนาดา อยางไรกตามความแตกตางของงานดงกลาวกบงานวจยน คอ บรบททาง
การเมองทแตกตางกนของสองประเทศ ในงานวจยนศกษาในบรบทการเมองของประเทศไทย ภายหลง
การรฐประหาร ซงสะทอนความทาทายของการท าหนาทสอมวลชนอยางมาก ทสอมวลชนซงมจรรยาบรรณ
และตองมงท างานตามหลกการระบอบประชาธปไตย จะตองเผชญกบสภาพการณทางการเมองทตรงขาม
กบหลกการของระบอบประชาธปไตยอยางสดขว
เนองจากงานศกษาเรอง “สอกบการตรวจสอบนโยบายรฐบาล” นน มงฉายภาพการท าหนาทของ
สอในการตรวจสอบนโยบายของรฐบาลทพลเอกประยทธ จนทรโอชา นายกรฐมนตร ไดแถลงตอสมาชก
สภานตบญญตแหงชาต เมอวนท 12 กนยายน พ.ศ.2557 แตเนองจากบทบาทของมเดยมอนเตอรนนอยใน
ฐานะผสงเกตการณและเฝาระวงโดยการวเคราะหจากเนอหาเทานน จงอาจเปนขอจ ากดทท าใหไม
สามารถวเคราะหปจจยทเกยวของกบการตรวจสอบนโยบายรฐบาลของสอมวลชนในบางมตได
ผลการศกษาของ พรงรอง รามสต และ จรยา คงมา จงเปนแหลงขอมลอางองส าคญในการเตมเตม และ
อภปรายผลการศกษาในครงน
นยำมเชงปฏบตกำร
กำรตรวจสอบนโยบำยรฐบำลโดยสอมวลชน หมายถง การท าหนาทของสอมวลชน ในการเปดประเดน
วเคราะห/ ตความ เปดพนทเพอสะทอนมมมองทหลากหลาย และการท าหนาทตงค าถามแทนสาธารณะ
เพอรกษาประโยชนของสงคม
13
นโยบำยรฐบำล หมายถง สาระในนโยบาย 11 ขอ ทพลเอกประยทธ จนทรโอชา แถลงตอสภานตบญญต
แหงชาต เมอวนท 12 กนยายน พ.ศ. 2557 นโยบาย 11 ขอ คอ
1. นโยบายการปกปองและเชดชสถาบนพระมหากษตรย
2. นโยบายการรกษาความมนคงของรฐและการตางประเทศ
3. นโยบายการลดความเหลอมล าของสงคมและการสรางโอกาสเขาถงบรการของรฐ
4. นโยบายการศกษาและเรยนรการทะนบ ารงศาสนา ศลปะและวฒนธรรม
5. นโยบายการยกระดบคณภาพบรการดานสาธารณสข และสขภาพของประชาชน
6. นโยบายการเพมศกยภาพทางเศรษฐกจของประเทศ
7. นโยบายการสงเสรมบทบาทและการใชโอกาสในประชาคมอาเซยน
8. นโยบายการพฒนาและสงเสรมการใชประโยชนจากวทยาศาสตร เทคโนโลย การวจยและการ
พฒนา และนวตกรรม
9. นโยบายการรกษาความมนคงของฐานทรพยากร และการสรางสมดลระหวางการอนรกษกบใช
ประโยชนอยางยงยน
10. นโยบายการสงเสรมการบรหารราชการแผนดนทมธรรมาภบาลและการปองกนปราบปราม
การทจรตและประพฤตมชอบในภาครฐ
11. นโยบายการปรบปรงกฎหมายและกระบวนการยตธรรม
รปแบบกำรน ำเสนอ
รำยกำร/ ชวงวเครำะหขำว หมายถง รายการ/ ชวงทผด าเนนรายการท าหนาทอธบาย แจกแจง
ขอมลเชงลก หรออาจน าเสนอดวยรปแบบสนทนาระหวางผด าเนนรายการ ทมการแสดงความคดเหนหรอ
การวเคราะหขอมลตางๆ ในการสนทนา
รำยกำร/ ชวงสมภำษณ หมายถง รายการ/ ชวงทน าขาว เหตการณ เรองราว ขอเทจจรง หรอ
ขอคดเหนทนาสนใจ มความสดใหม สงผลกระทบตอประชาชนสวนใหญ มาน าเสนอดวยรปแบบการ
สมภาษณ/ ตงค าถาม/ สนทนา ทงการเชญผ เชยวชาญมาเพออธบาย ใหความเหนในรายการ หรอ การ
สมภาษณแหลงขาวทเกยวของกบประเดนนนๆ
14
รำยงำนพเศษ/ สกปขำว/ สำรคดเชงขำว หมายถง ขาวทน าเสนอในรปแบบสารคดสน เพอ
น าเสนอขอเทจจรงในประเดนตางๆ เชงลก อาจมการสอดแทรกความคดเหน และการใหพนทแหลงขาว/
ผ เชยวชาญทเกยวของ ในการแสดงความคดเหนเกยวกบประเดนนนๆ
เกณฑกำรพจำรณำคดเลอกหนวยกำรศกษำ
3. เนอหารายการทเกยวของ และอางถงนโยบายรฐบาล 33 ขออยางชดเจน
2. เนอหารายการอาจไมมการอางถงนโยบายรฐบาล 33 ขอ โดยตรง แตมประเดนหลกทเกยวของ
กบนโยบาย หรอนโยบายยอยขอใดขอหนง
เนอหารายการทไมเปนหนวยการศกษาในครงน คอ
1) เนอหาทอาจมประเดนเกยวของกบนโยบายรฐบาล 33 ขอ แตเปนมาตรการ/ แนวทางท
ด าเนนการอยแลวโดย คสช. หรอเปนประเดนทสอมวลชนตดตาม ใหความสนใจอยแลวกอนหนาการแถลง
นโยบาย
2) เนอหาทออกอากาศซ า (Re-Run)
3) รายการเดนหนาประเทศไทยและรายการคนความสขใหคนในชาต
ประเดนกำรศกษำและวธกำรน ำเสนอ
1. สดสวนเวลา และรปแบบการน าเสนอเนอหาทเกยวของกบการแถลงนโยบายของรฐบาลพลเอก
ประยทธ จนทรโอชา ตอสภานตบญญตแหงชาต
2. ประเดน/ กลมนโยบายทถกน าเสนอในสอทศกษา
3. การน าเสนอเนอหาทเกยวกบการแถลงนโยบายรฐบาลตอสภานตบญญตแหงชาต โดยพลเอก
ประยทธ จนทรโอชา นายกรฐมนตร ของสอทเปนหนวยการศกษา ตามหลกการท าหนาทสอในสงคม
ประชาธปไตย โดยพจารณาจาก 3 ประเดนส าคญ ไดแก
(1) การวเคราะห/ ตความ
(2) การเปดพนทในการแลกเปลยน/ แสดงความคดเหน และ
(3) การท าหนาทเปนตวแทนสาธารณะ
4. สรปผลการศกษา
15
5. เปรยบเทยบการน าเสนอเนอหาเกยวกบนโยบายรฐบาลของสอทวดจตอล และสอหนงสอพมพ
ในชวงเวลาเดยวกน คอ 12-19 กนยายน พ.ศ. 2557
ประเดน/นยำมและวธกำรวด ประเดนการวด วธการวด
นโยบายรฐบาล พจารณาจากการน าเสนอเนอหาทเกยวของกบนโยบาย 11 ขอ
รปแบบการน าเสนอ พจารณาจากการน าเสนอใน 3 รปแบบหลก ไดแก
รายการ/ชวงวเคราะหขาว
รายการ/ชวงสมภาษณ (อาจมแขกรบเชญมาให
ความเหน/ ทรรศนะ)
รายงานพเศษ
ลกษณะการน าเสนอนโยบายรฐของสอตามหลกการท าหนาทในสงคมประชาธปไตย
1) การวเคราะห/ ตความ วเคราะหรายการ/ ชวงวเคราะห / รายงานพเศษ
- การอธบาย/ จ าแนกแยกแยะและเชอมโยงขอมลตางๆ ท
มขอสงสยใหมความชดเจน
- กา ร ป ร ะ เมน วพ าก ษ วจ า รณ ห ร อ ให ข อ ส ร ป /
ขอเสนอแนะในประเดนตางๆ
2) การเปดพนทในการแลกเปลยน/ แสดง
ความคดเหน
วเคราะหรายการสมภาษณ (แขกรบเชญ)/ รายงานพเศษท
มการเปดพนทใหผเกยวของแสดงความคดเหน ดงน:
- การแลกเปลยนความคดเหนของทกภาคสวนทเกยวของ
โดยเฉพาะอยางยงประชาชนทวไป
- ความหลากหลายของผใหความเหน (ชอ/ สงกด-
ต าแหนง/ ความคดเหน)
- ความหลากหลายของประเดน
3) การท าหนาทเปนตวแทนสาธารณะ วเคราะหการต งค าถามของผด าเนนรายการจากรายการ/
ชวงสมภาษณโดยพจารณาจาก
- การน าเสนอเนอหาเกยวกบนโยบาย
- ลกษณะการตงค าถามทน าไปสความเขาใจ/ ทางออก/
ขอเสนอแนะตอประเดนตางๆ
16
กรอบกำรศกษำ
โทรทศนดจตอล
หนวยการศกษา 6 ชอง จาก 2 ประเภทใบอนญาต คอ 1) ประเภทบรการสาธารณะ ไดแก ชอง ไทยพบ
เอส และ 2) ประเภทบรการธรกจ ในหมวดขาวสารและสาระ จ านวน 5 ชอง ทมสดสวนการน าเสนอ
รายการขาวสารและสาระมากกวารอยละ 50 ขนไป ไดแก (1) Voice TV (2) Nation Channel (3) Spring
News (4) TNN24 และ (5) New TV
รปแบบรายการทศกษา คอ รายการ/ ชวยการวเคราะห สมภาษณ สกปขาว/ รายงานพเศษ ทออกอากาศ
ระหวางวนท 12-19 กนยายน 2557
ขนตอนการวเคราะห ศกษาการท าหนาทของสอมวลชนในการตรวจสอบ
นโยบายรฐบาล ทนายกรฐมนตร พลเอกประยทธ จนทรโอชา แถลงตอสภา
นตบญญตแหงชาต เมอวนท 12 กนยายน พ.ศ. 2557 ทงหมด 11 ขอ
การตรวจสอบนโยบายรฐโดยสอมวลชน หมายถง การท าหนาทของ
สอมวลชน ดงน
(1) ประเดนวเคราะห/ ตความ
(2) เปดพนทเพอสะทอนมมมองทหลากหลาย
(3) การท าหนาทตงค าถามแทนสาธารณะ เพอรกษาประโยชนของ
สงคม
สรปผลการศกษา อภปรายผลการศกษา ขอเสนอแนะ
17
ผลกำรศกษำ 1. สดสวนเวลำ และรปแบบกำรน ำ เสนอเนอหำ ทเ กยวกบกำรแถลงนโยบำยรฐบำล
พลเอกประยทธ จนทรโอชำ นำยกรฐมนตรตอสภำนตบญญตแหงชำต
พบวา สถานทใหสดสวนเวลาในการน าเสนอเนอหาในรปแบบการวเคราะหขาว สมภาษณ และ
รายงานพเศษ มากทสด คอชอง Spring News (4 ชวโมง 4 นาท) รองลงมาคอ ไทยพบเอส (3 ชวโมง 31
นาท) Nation Channel (3 ชวโมง 55 นาท) TNN24 (52 นาท) New TV (26 นาท) และ Voice
TV (15นาท) ตามล าดบ ดงแสดงในแผนภม
เมอจ าแนกสดสวนเวลาตามรปแบบการน าเสนอสามารถแจกแจงออกเปน 1 กลม พบวาชอง
Spring News และ ไทยพบเอส มความโดดเดนในการน าเสนอเนอหาเกยวกบนโยบายรฐบาล โดยการ
เชญผ ทเกยวของมาสมภาษณ ในขณะท Nation Channel เนนการน าเสนอในรปแบบวเคราะห
ขาว อยางไรกตาม ในภาพรวมยงพบวาทกชองมสดสวนการน าเสนอเนอหาเกยวกบนโยบายรฐบาลใน
รปแบบการวเคราะหขาวคอนขางนอย และไมพบวา New TV มการน าเสนอเนอหาเกยวกบนโยบาย
รฐบาลในรปแบบวเคราะหขาว ดงแสดงรายละเอยดในแผนภม
3:13:47
4:04:20
0:52:53
1:58:43
0:26:580:15:39
Thai PBS Spring News TNN Nation New TV Voice TV
( : : )
18
2. สดสวนเวลำตำมประเดน/ กลมนโยบำยทสอน ำเสนอ
ในภาพรวม พบวา นโยบำยทถกน ำเสนอมำกทสด คอ นโยบายการเ พมศกยภาพ
เศรษฐกจ รองลงมาคอนโยบายรฐบาลในภาพรวม คอ ไมเจาะจงนโยบายใด เชน การเปรยบเทยบความ
แตกตางของนโยบายรฐบาลชดนกบนโยบายของรฐบาลชดทผานมา บรรยากาศในการแถลง
นโยบาย นโยบำยทพบนอยท สด คอ นโยบายดานการลดความเหลอมล าของสงคม และนโยบายการ
สงเสรมการใชประโยชนจากวทยาศาสตร และเทคโนโลย
ส าหรบนโยบำยท สอไมน ำเสนอ ไดแก นโยบายการปกปองและเชดชสถาบนพระมหากษตรย
นโยบายการยกระดบคณภาพบรการดานสาธารณสขและสขภาพประชาชน นโยบายการสงเสรมบทบาท
และการใชโอกาสในประชาคมอาเซยน นโยบายการปรบปรงกฎหมายและกระบวนการยตธรรม
19
เมอแจกแจงรายชอง พบวา แตละชองมการน าเสนอนโยบายตางๆ ในสดสวนเวลาทตางกน
โดยชอง ไทยพบเอส และ Nation Channel เนนการน าเสนอเนอหาเกยวกบนโยบายรฐบาลในภาพรวม
ไมเจาะจงนโยบายใด ดาน Spring News ใหสดสวนเวลาการน าเสนอเนอหาเกยวกบนโยบายการเพม
ศกยภาพทางเศรษฐกจของประเทศมากทสด ในขณะทชอง Voice TV ใหสดสวนเวลาการน าเสนอเนอหา
เกยวกบนโยบายการเพมศกยภาพทางเศรษฐกจเพยงนโยบายเดยว ดงแสดงในแผนภม
สดสวนเวลาการน าเสนอนโยบายรฐบาลของสอทวท ศกษา
(ช วโมง:นาท:วนาท)
20
21
22
3. กำรวเครำะหกำรน ำเสนอเนอหำเกยวกบกำรแถลงนโยบำยรฐบำลตอสภำนตบญญตแหงชำต
โดย พลเอกประยทธ จนทรโอชำ นำยกรฐมนตร เมอ 12 กนยำยน พ.ศ. 2557 ของสอโทรทศนท
เปนหนวยในกำรศกษำ ตำมกรอบหลกกำรกำรท ำหนำทสอในสงคมประชำธปไตย
การศกษาครงนแบงการน าเสนอเนอหาเกยวกบการแถลงนโยบายรฐบาลออกเปน 1 รปแบบ ไดแก
3) การวเคราะห/ ตความ 2) การเปดพนทในการแสดงความคดเหน 1) การท าหนาทเปนตวแทนสาธารณะ
ทงนนโยบายแตละดานทสอแตละชองเลอกน าเสนออาจมไมครบทง 1 รปแบบ อกทงยงอาจมรายละเอยด
การน าเสนอทแตกตางกน ดงแสดงตอไปน
(1) กำรวเครำะห/ ตควำม
ในภาพรวม พบการน าเสนอเนอหาเกยวกบนโยบายรฐบาลในรปแบบการวเคราะห/ตความ ใน
ปรมาณทนอย ในทกชอง โดยกลมนโยบายทถกน าเสนอผานการวเคราะห/ ตความ คอ 3) นโยบายรฐบาล
ในภาพรวม ไมเจาะจงนโยบายใด ซงพบวามการน าเสนอในทกชอง ยกเวนชอง Voice TV และ New TV
2) นโยบายการเพมศกยภาพทางเศรษฐกจของประเทศ พบในชอง ไทยพบเอส Spring News และ
Voice TV 1) นโยบายการรกษาความมนคงของรฐและการตางประเทศ พบในชอง Nation Channel เพยง
ชองเดยว ทน าเสนอในลกษณะการวเคราะห/ ตความ ในขณะทไมพบกำรวเครำะห/ ตควำมเกยวกบ
นโยบำยใดๆ ในรปแบบวเครำะหขำวทำงชอง New TV ในชวงเวลำทศกษำ
การศกษาครงน แบงการวเคราะห/ ตความออกเปน 2 ลกษณะ ไดแก 3) การเนนอธบายขยาย
ความ/ จ าแนกแยกแยะและเชอมโยงขอมลตางๆ ทมขอสงสยใหมความชดเจน (Educative) และ 2) การ
ประเมน วพากษวจารณหรอใหขอสรป/ ขอเสนอแนะในประเดน/ นโยบายตางๆ (Evaluative) ดงตวอยาง
ตวอยำงกำรอธบำยขยำยควำม/ จ ำแนกแยกแยะ
“สรปขอดจากการแถลงนโยบายได คอ 1) รกษาวนยการเงนการคลง 2) เทดทนสถาบน 3)
เดนหนาแกปญหาเศรษฐกจทกภาคสวน 4) ปราบปรามทจรต 5) ผลกดนการปฏรปประเทศเปนรปธรรม
ประมวลการอภปรายจาก สนช. พบวา ปญหาทจรตเปนปญหาทถกอภปรายมากทสด และไดหยบยกปญหา
การซอมแซมอาคารสถานทในท าเนยบรฐบาลมาเปนกรณตวอยาง โดยเฉพาะราคาไมโครโฟนการแถลง
นโยบาย เปนไปตามธรรมเนยมปฏบต มบางชวงถกน ามาเทยบเคยงกบรบ.ในอดต เปาหมายทางการเมอง
ตาง ท าใหนโยบายตางกน รบ.ประยทธเนนการสรางความมนคงภายใน การสรางธรรมาภบาล แตนโยบายรบ.
ยงลกษณมงแกปญหาเศรษฐกจ แตนโยบายของทงสองรฐบาลกอางองพระราชด ารส…”
เสาวลกษณ วฒนศลป รายการ ทน Thai PBS 12/09/57
23
จากตวอยาง จะเหนไดวาผด าเนนรายการพยายามชใหเหนขอดของการแถลงนโยบายรฐบาล
และการแจกแจงใหเหนความแตกตางในเรองนโยบายความมนคงของรฐบาลพลเอกประยทธ จนทรโอชา
และรฐบาล น.ส.ยงลกษณ ชนวตร โดยทงสองตวอยางเนนการเชอมโยงขอมลในลกษณะอธบายขยาย
ความเปนหลก โดยไมมการประเมน วพากษวจารณ หรอใหขอเสนอแนะทชดเจน
ตวอยำงกำรประเมน วพำกษวจำรณ หรอใหขอสรป/ ขอเสนอแนะ
“1) นโยบายชดเจนมากถงจะเขยนไมยาว แตวามขอความทตองขดเสนใตคอ สนบสนนใหเกดการ
พดคยสนตสขกบผทคดเหนตางจากรฐ ซงเขยนไวชดเจน ซงรฐบาลชดทแลวการแกปญหาภาคใตกไมได
เขยนแบบน 2) สงทขาดหายไปคอประเดนการสนบสนนการกระจายอ านาจการปกครองทองถนในรปแบบ
พเศษ รฐบาลคณยงลกษณมเขยนไว แตรฐบาลคณประยทธไมไดเขยน เรองเขตปกครองพเศษผสมครพรรค
เพอไทยใชในการหาเสยงเลอกตงท 3 จงหวดใต แตเคาแพหมด พอถงการแถลงนโยบายกมการหยบเรองน
ข นมา แตสดทายกไมไดใส ส งทท าจรงๆ คอไมไดมในนโยบาย กคอการพดคยเรองสนตภาพ และเปนการเปด
มตใหมเลยคอการเปดอยางเปดเผย พอมาเปนรฐบาลคณประยทธกจะเดนหนาพดคยตอแตไมมเรองเขต
ปกครองพเศษอกแลว จะไมมเงอนไขนอยบนโตะเจรจา 3) เดอนสงหาคมกมการสงทมไปพดคยกบมาเลเซย 2
ทม แตไมเปนขาว ตกลงกนลงตวระดบหนง แตกลบมขาวทางฝงไทยวา ไทยขอใหเปลยนตวผอ านวยความ
สะดวกไหม และอาจใชทหาร ท าใหมการเลอนพบอยางเปนทางการออกไป และกมขาวการเปลยนตว ไปๆ
มาๆ กใหคณถวลไปพดคยมาแลว พลเอกอรรกนตย มการตตงมาเลเซยคอนขางเยอะ ตอมามขาวสงสาร
ออกมา วาถาเปนอรรกนตยมาคม ไมเหนดวย ตอมากลมพโลออกแถลงวาสนบสนนอรรกนตย แสดงใหเหน
ความแตกแยกกนในกลมทตางจากรฐ”
ปกรณ พงเนตร เกบตกจากเนชนภาคเยน รายการ หองขาวฉกเฉน 12/09/57
“หลกกฎหมายสรรพาสามตทดตองม 5 ขอ คอ เปนธรรม โปรงใส มประสทธภาพ งาย และแนนอน
ทกวนน ภาษสรรพสามต เปนภาษทเรยกวาบรหารตามใจ เคาจงบอกวาขอใหทบทวน เชน ชาเขยว ไมเกบ ทงๆ
ทมคาเฟอนเหมอนกาแฟ ควรท าใหรปธรรม แตทนมนกควรมการทดแทน ถาเราจะไมเกบในลกษณะดงกลาว
มนกตองสราง กระบวนการอยางอน หรอหาภาษประเภทอนข นมา ซงในทนเคากเสนอดวย ในเมองนอกเคาจะ
ชดเจน แตในบานเราเอามาชดเชยกบอะไรบางอยาง เชน สสส คอเปน earmark เอามาจากแหลงหนง เพอมา
ใชในอกวตถประสงคหนง ท าใหดลยพนจเยอะ ควรท าใหอยในระบบปกต แตอนนงทนาท ากคอ ควรยบ
สรรพสามต ศลกากร และสรรพากรเขาดวยกน จะไดบรณาการ”
อารกษ ราษฎรบรหาร รายการสามมมขาว 16/09/57
“นายกพยายามย าวารฐบาลมเวลาจ ากด แตกม Motto ส าคญ นายกคอนขางมนใจเหมอนกนวาจะท าให
ส าเรจภายใน 1 ป ถาสงเกตนโยบายจะพบวามการวางแผนเปนสเตป เชน เฉพาะหนาตองแกไขอะไร ระยะยาว
ระยะตอไปท าอะไร ถาเปนไปตามทนายกวางแผนไว อาจจะไมไดเปนแคเฉพาะหนา อาจมการวางระบบเขยน
กรอบการท างานใหรฐบาลตอไปดวย เพอเขามาจดการตอ ผมเชอวาทานนายกนาจะท าได”
อรรถยทธ บตรศรภม รายการเกบตกจากเนชนภาคกลางวน 12/09/57
24
จากตวอยาง จะเหนไดวานอกจากผ ด าเ นนรายการจะแสดงความเหนในเรองนนๆ แลว
ยงมลกษณะการตดสน ชแนะ เชน ตวอยางจากรายการสามมมขาว ทมการเสนอใหมการปรบโครงสราง
การเกบภาษอยางเปนรปธรรม โดยมการใชค าวาควร หรอการประเมน คาดการณ ดงตวอยางจากรายการ
เกบตกจากเนชน ทผ ด าเนนรายการแสดงความเชอมน วานายกฯ จะสามารถบรหารงานบรรลตาม
เปาหมายทก าหนดไว
ทงน ในแตละนโยบาย ยงมประเดนยอย ทผ ด าเ นนรายการมการอธบายขยายความ
หรอวพากษวจารณทแตกตางกนไป ดงน
นโยบำยกำรเพมศกยภำพทำงเศรษฐกจของประเทศ
จากการศกษาพบวา นโยบายการเพมศกยภาพทางเศรษฐกจของประเทศเปนนโยบายทถก
น าเสนอผานการวเคราะหขาว ในประเดนทหลากหลายมากทสด โดยมประเดนหลก ดงน
3) ภาพรวมนโยบายการเพมศกยภาพทางเศรษฐกจของประเทศ ซงเปนการมงอธบายแผนการ
ด าเนนงานของรฐบาลทงในระยะสน และระยะยาว
2) การปรบโครงสรางภาษ แบงเปนประเดนยอย ไดแก ภาษทดน ภาษมรดก ภาษสรรพสามต และ
ภาษมลคาเพม ซงสวนใหญมกมการประเมนวา ภาษทดน ภาษมรดก เปนสงทควรรบด าเนนการ แตยงไมม
แผนปฏบตการทชดเจน อาจไมทนภายในปน และ ยงไมควรขนภาษมลคาเพม เปนตน
รายการ ประเดนในการ
วเคราะห/ ตความ
ลกษณะการวเคราะห/
ตความ
เนอหาโดยสรป
ไทยพบเอส
ชวโมงท ากน ภาพรวมเศรษฐกจ อธบายขยายความ/
จ าแนกแยกแยะ
อธบายภารกจ และแผนการทรฐบาล
จะตองด าเนนการดานเศรษฐกจ ตามทได
แถลงไวทงแผนในระยะสน และในระยะ
ยาว
เศรษฐกจดจตอล อธบายขยายความ/
จ าแนกแยกแยะ
อธบายภาพรวมการท าธรกรรม/ การคา
ขายผานระบบออนไลนในประเทศไทย
โดยชใหเหนวาสวนใหญคนไทยยงใชสอ
ออนไลนเพอความบนเทงเปนหลก
Spring News
เจาะลกทว
ไทย
ภาพรวมเศรษฐกจ ประเมน วพากษวจารณ
หรอใหขอสรป/
ขอเสนอแนะ
ตงขอสงเกตวามาตรการการอดฉดเงน
แสนลานเพอกระตนเศรษฐกจ คลายกบ
เงนโอนคนขยน เอาเงนภาษมาแจกคนม
รายไดนอย/ วพากษวจารณวาสวนใหญ
นโยบายดานเศรษฐกจของรฐบาลยงเปน
ระดบ Mission ไมม Action Plan ท
25
รายการ ประเดนในการ
วเคราะห/ ตความ
ลกษณะการวเคราะห/
ตความ
เนอหาโดยสรป
ชดเจน
นโยบายภาษ ประเมน วพากษวจารณ
หรอใหขอสรป/
ขอเสนอแนะ
ให ค วามเ หนและวพ าก ษวจ า รณ ว า
นโยบายการจดเกบภาษมรดก/ ภาษทดน/
VAT/ LTF ยงไมมความชดเจนไมม
Action Plan รวมถงการคาดวาภาษมรดก
ภาษทดน อาจยงไมเกดข นในเรวๆ น
สามมมขาว นโยบายภาษ ประเมน วพากษวจารณ
หรอใหขอสรป/
ขอเสนอแนะ
ภาษมลคาเพม
ไมควรขนภาษ VAT ในตอนน เนองจากจะ
สงผลกระทบกบเศรษฐกจ ควรรบปรบ
โครงสรางภาษทด น และภาษมรดกจะ
ดกวา สวนกองทน LTF อาจไมเปน
ประโยชนกบคนมรายไดนอย คาดเดาวา
อาจผลกดนเรองภาษทดน และภาษมรดก
ไมไดภายในปน ควรยบกรมสรรพสามต
กรมศลกากร และกรมสรรพากรเขาดวยกน
ในญป น เคยมการปรบ VAT แลวปรากฏวา
มการตนบหร ท าใหพอคาไดก าไรเอา
เปรยบผบรโภค เรองภาษมทงดมทงเสย
อาจท าใหเกดการลกลอบคาของเถอน//
ควรปรบวธการเกบภาษแทน
ภาษสรรพาสามต
ปจ จ บ น กา ร เ ก บภา ษ ส ร รพส ามต ม
วตถประสงคไมชดเจน มการใชระบบดลย
พน จมาก ในขณะทต า งปร ะ เทศม
วตถประสงคในการเกบชดเจน ควรยบรวม
กรมสรรพสามต ศลกากร และสรรพากร
เขาดวยกน
Voice TV
The Daily
Dose
การปรบโครงสราง
ราคาพลงงานเพอ
กระตนเศรษฐกจ
ประเมน วพากษวจารณ
หรอใหขอสรป/
ขอเสนอแนะ
ผ ด า เ นน รายการแสดงความ เ หนว า
นโยบายการปฏรปพลงงานนนเดนมาถก
ทางแลว รวมถง ใหข อ เสนอแนะถง
แนวทางทควรท าไดแก 1 .ปรบราคา
พลงงานใหสะทอนตนทน โดยเฉพาะ
แอลพจ 2.เกบภาษสรรพาสามตน ามน
ดเซลในราคาทเหมาะสม 3.สงเสรม
พลงงานทดแทน 4.ผลตไฟฟาใหเพยงพอ
กบการเจรญเตบโตของประเทศ 5.เดนทอ
ส ง น า ม น ไปเ หน อ และ อส าน 6 . ใ ห
สมปทานส ารวจแหงปโตรเลยม 7.ใช
กองทนน ามนในการรกษาเสถยรภาพของ
ราคา 8.พฒนาโครงการเอนเนอยบรดจ
หรอ แลนดบรดจ
Voice News การปรบโครงสราง
ภาษ
(พบ 2 ครง)
ประเมน วพากษวจารณ
หรอใหขอสรป/
ขอเสนอแนะ
ใหขอ เสนอแนะตอนโยบายการปรบ
โครงสรางภาษวาควรค านงในเรองของ
ชองโหวทางกฎหมายในเรองการเสยภาษ
และปกปองคนทเสยภาษอยางถกตองดวย
26
รายการ ประเดนในการ
วเคราะห/ ตความ
ลกษณะการวเคราะห/
ตความ
เนอหาโดยสรป
การก าหนดอตราภาษใหเหมาะสม เปน
ธรรม
นโยบำยกำรรกษำควำมมนคงของรฐและกำรตำงประเทศ
พบเฉพาะในชอง Nation Channel โดยมการอธบาย ขยายความ เพอความเขาใจในนโยบายการ
แกปญหาทางภาคใต และการแสดงความคดเหนเชงสนบสนนการตดสนใจเยอนพมาของนายกรบมนตร
รายการ ประเดนในการ
วเคราะห/ ตความ
ลกษณะการวเคราะห/
ตความ
เนอหาโดยสรป
Nation Channel
เกบตกจาก
Nation
Channel
ภาคเยน
การแกปญหาความ
รนแรงในจงหวด
ชายแดนภาคใต
อธบายขยายความ/
จ าแนกแยกแยะ
อธบายนโยบายการแกไขปญหาภาคใต
กลมผกอความไมสงบกลมตางๆ ในขณะท
กระบวนการเจรจาไดเรมท าไปบางแลว
เกบตกจาก
Nation
Channel
ภาคเยน
การเตรยมความพรอม
สประชาคมการเมอง
และความมนคง
อาเซยนในกจการ 5
ดาน
ประเมน วพากษวจารณ
หรอใหขอสรป/
ขอเสนอแนะ
ใหความเหนวาการเลอกเยอนพมาของ
นายกเปนประเทศแรก เปนการตดสนใจท
สมเหตสมผล เปนประธานอาเซยน รวมทง
การไปเยอนประเทศตางๆ กระทรวงการ
ตางประเทศตองระมดระวง ประเทศไหน
ไปกอนไปหลง ตองค านงใหด
นโยบำยรฐบำลในภำพรวม ไมเจำะจงนโยบำยใด
จากการศกษาพบวาประเดนส าคญทพบคอ 1) การอธบายใหเหนความแตกตางระหวางทมาของ
รฐบาลชดน รวมถงลกษณะส าคญของนโยบายของรฐบาล เปรยบเทยบกบรฐบาล และนโยบายรฐบาลชด
ทผานมา 2) บรรยากาศการแถลงนโยบาย ซงมทงการบรรยายเลาเหตการณตางๆ รวมถงอารมณ บคลก/
การสอสารของนายกฯ และการตงขอสงเกตเชงวพากษวจารณวาไมมบรรยากาศการซกถามเทาทควร
3) การอธบาย/ จ าแนกใหเหนขอด และขอจ ากดของนโยบายรฐบาลชดน ซงสวนใหญมองระยะเวลาจ ากด
รายการ ประเดนในการ
วเคราะห/ ตความ
ลกษณะการวเคราะห/
ตความ
เนอหาโดยสรป
ไทยพบเอส
ทนไทยพบ
เอส
ภาพรวมนโยบาย
รฐบาล
อธบายขยายความ/
จ าแนกแยกแยะ
วเคราะหขอดจากนโยบายทแถลง โดย
สรปคอ1.รกษาวนยการเงน 2.เทดทน
สถาบน 3.เดนหนาแกปญหาเศรษฐกจทก
ภาคสวน 4.ปราบปรามทจรต 5.ผลกดน
การปฏรปประเทศเปนรปธรรม และต ง
ขอสงเกตเรองทพลเอกประยทธย าวาไมม
นโยบายประชานยม
ขาวดก ภาพรวมนโยบาย
รฐบาล
อธบายขยายความ/
จ าแนกแยกแยะ
27
รายการ ประเดนในการ
วเคราะห/ ตความ
ลกษณะการวเคราะห/
ตความ
เนอหาโดยสรป
เปรยบเทยบกบนโยบายรฐบาลพลเอก
ประยทธเนนการสรางความมนคงภายใน
การสรางธรรมาภบาล แตนโยบายรฐบาล
ยงลกษณมงแกปญหาเศรษฐกจ แต
นโยบายของทงสองรฐบาลกอางองพระ
ราชด ารส เขาใจ เขาถง พฒนา ปรชญา
เศรษฐกจพอเพยง แผนพฒนาฯ และ
ปญหาในชาต
Spring News
ลบลวงพราง
ความแตกตางระหวาง
นโยบายนโยบาย
รฐบาล พล.อ.
ประยทธ และนโยบาย
รฐบาลชดอนๆ
อธบายขยายความ/
จ าแนกแยกแยะ
วเคร าะหให เ หนความแตกตา งของ
นโยบายรฐบาลพลเอกประยทธ และ
นโยบายรฐบาลชดทผานมา โดยชแจงให
เ หนถง การน า เ อาพระ ร าชด า รของ
พระบาทสมเดจพระเจาอยหว ปรชญา
พระราชทานเรองเศรษฐกจพอเพยงมา
เปนหลก/ สาระส าคญในการรางนโยบาย
บรรยากาศการแถลง
นโยบาย
อธบายขยายความ/
จ าแนกแยกแยะ
วเคราะหวาการแถลงนโยบายอาจไมมการ
ซกถามกนเทาทควร เนองจากสวนใหญ
เ ปนทหาร เหมอ นก น จง อา จมก า ร
เกรงอกเกรงใจซงกนและกน
ท ากอน ท า
จรง ท าทนท
(รายการ
พเศษ)
ความแตกตางระหวาง
นโยบายนโยบาย
รฐบาลพลเอก
ประยทธ และนโยบาย
รฐบาลชดอนๆ
อธบายขยายความ/
จ าแนกแยกแยะ
เนนอธบายถงความแตกตาง ทมา และ
หลกปรชญาพระราชทานในนโยบาย
เจาะลกทว
ไทย
บรรยากาศการแถลง
นโยบาย
ประเมน วพากษวจารณ
หรอใหขอสรป/
ขอเสนอแนะ
วพากษวจารณ/ เสยดสบรรยากาศการ
แถลงนโยบาย วาเปนการแถลงนโยบายท
ไมมการตงค าถาม “เปนนวตกรรมใหม
ของเมองไทย เปนการแถลงนโยบาย
ทส งบ ร าบ เ รยบทส ด เหมา ะก บ
บา น เ มอ ง ท ต อ งก า ร ค ว ามส ง บ
เรยบรอยของประชาชน”
TNN 24
ครบมมขาว
จดเดนและความ
แตกตางระหวาง
นโยบายนโยบาย
รฐบาลพลเอก
ประยทธ และนโยบาย
รฐบาลชดอนๆ
อธบายขยายความ/
จ าแนกแยกแยะ
ประเมนวานโยบายทง 11 ขอ ครอบคลม
ปญหาประเทศ โดยดานเฉพาะเนอหาของ
นโยบายดานเศรษฐกจทรฐบาลแถลง
สองวยลกคย
พอคยขาว
ภาพรวมนโยบาย
รฐบาล
อธบายขยายความ/
จ าแนกแยกแยะ
อธบายนโยบายรฐบาลยดหลกแนวทาง
5 ประการ หลกเศรษฐกจพอเพยง หลก
เศรษฐกจส งคมแหงชาตฉ บบท 1 1
คานยม 12 ประการ มาประกอบในการราง
นโยบาย สนบสนนการท าหนาทของนายก
ฯ อางองประโยค "ท าจรง ท าเรว ท า
28
รายการ ประเดนในการ
วเคราะห/ ตความ
ลกษณะการวเคราะห/
ตความ
เนอหาโดยสรป
ยงยน"
Nation Channel
ขาวขนรบ
อรณ
การแถลงนโยบาย อธบายขยายความ/
จ าแนกแยกแยะ
ใหจบตาดการแถลงวนนวาจะเปนอยางไร
เนอหาทปรากฏในนโยบายจะด าเนนการ
ไปในทศทาง ใดความแตกตางของ
นโยบายรฐบาลชดนเทยบกบรฐบาลชด
กอนเปนอยางไร
เกบตกจาก
Nation
Channel
ภาคกลางวน
การแถลงนโยบาย ประเมน วพากษวจารณ
หรอใหขอสรป/
ขอเสนอแนะ
ใหความเหนเกยวกบการแถลงนโยบายวา
ตรงเวลากวาการแถลงครงกอนๆ ตว
นโยบายด นาจะโดนใจ บรรยากาศการ
ประชมเรยบงายเปนตน
คมชดลก การแถลงนโยบาย อธบายขยายความ/
จ าแนกแยกแยะ
เลาบรรยากาศการแถลงวาเปนไปดวยด
แตกต า ง จากการแถลง ร ปแบบเดม
นายกรฐมนตรอารมณด ตองปรบตวกบการ
ท างานกบนกขาว
เกบตกจาก
Nation
Channel
ภาคเยน
ภาระหนาทของ
นายกรฐมนตร
ประเมน วพากษวจารณ
หรอใหขอสรป/
ขอเสนอแนะ
วเคราะหภาระหนาทของนายก วาเปนการ
บรหารแบบทหาร แถลงแบบสงการ การ
ท างานรวมกบ คสช. ไมนาจะมปญหา
เนองจากสวนใหญเปนทหาร
เกบตกจาก
Nation
Channel
ภาคกลางวน
แอคชนแพลน ประเมน วพากษวจารณ
หรอใหขอสรป/
ขอเสนอแนะ
วเคราะหวา Action Plan รฐบาลชดน
แตกตางจากรฐบาลชดกอน วเคราะห
เชอมโยง Action Plan กบการโยกยาย
อ านาจวา เ ปน เร อ งการ จดก าล งพล
เชอมโยงกบการบรหาร คสช. ชดใหม
เนองจากปกครองโดยทหาร
(2) กำรเปดพนทในกำรแสดงควำมคดเหน
จากการศกษาพบวา ชองสถานทศกษา มการเปดพนทใหผ เชยวชาญ หรอแหลงขาวทเกยวของมา
ใหทรรศนะเกยวกบนโยบายตางๆ คอ 1) นโยบายการรกษาความมนคงของรฐและการตางประเทศพบใน
ชอง Spring News และ New TV 2) นโยบายดานการศกษาพบใน ไทยพบเอส และ Spring News
3) นโยบายการลดความเหลอมล าของสงคมและการสรางโอกาสเขาถงบรการของรฐพบในชอง Nation
Channel 4) นโยบายการเพมศกยภาพทางเศรษฐกจของประเทศ ซงพบวามการใหพนทกบผ เชยวชาญ/ ผ
ทเกยวของมาใหทรรศนะในทกชอง 5) นโยบายการรกษาความมนคงของฐานทรพยากรฯ พบในชองไทยพ
บเอส 6) นโยบายการปองกนปราบปรามทจรตและประพฤตมชอบในภาครฐ พบในชอง Spring News
7) นโยบายการพฒนาและสงเสรมการใชประโยชนจากวทยาศาสตรฯ พบในชอง Nation Channel และ
8) นโยบายรฐบาลในภาพรวม ไมเจาะจงนโยบายใด พบในทกชอง ยกเวน New TV และ Voice TV
29
ในภาพรวม นโยบายการเพมศกยภาพทางเศรษฐกจของประเทศเปนนโยบายททกชองเปดพนทให
มผแสดงความคดเหน/ แสดงทรรศนะมากทสด แตคอนขางจ ากดเฉพาะกลมนกวชาการ สวนมากเปนการ
ใหความเหนในเรองความเหมาะสมตางๆ เกยวกบมาตรการดานเศรษฐกจ เชนเดยวกบนโยบายรฐบาลใน
ภาพรวม ไมเจาะจงนโยบายใดทใหพนทเฉพาะกลมนกวชาการเชนกน โดยสวนใหญเปนการประเมน
ภาพรวมกวางๆ เนนการวเคราะหเปรยบเทยบนโยบายรฐบาลชดน และนโยบายของรฐบาลชดกอนหนา
ในขณะทนโยบายอนๆ พบวามการเปดพนทในการแสดงความคดเหนคอนขางนอย และจ ากดเฉพาะกลม
รฐบาล และขาราชการเปนหลก โดยไมพบกำรเปดพนทใหกลมประชำชน หรอภำคประชำชน
ยกเวนรำยกำรสำมมมขำวทำงชอง Spring News แตเปนเพยงลกษณะกำรสมภำษณควำมเหน
สนๆ (Voxpop) เทำนน
นโยบำยกำรรกษำควำมมนคงของรฐและกำรตำงประเทศ
พบวาทงรายการเผชญหนา ทางชอง Spring News และ รายการตขาวเชา ทางชอง New TV
มการเปดพนทให รศ.ปณธาน วฒนายากร มาใหความเหนในเรองความสมพนธกบประเทศเพอนบาน การ
แกปญหาภาคใต และการใหความเหนเกยวกบประเดนความมนคงในภาพรวม แตมการระบสถานะของ
ผใหทรรศนะทแตกตางกน ดงตาราง
รายการ ประเดน กลมผให
ทรรศนะ
ชอ สถานะ สรปประเดน/ ความคดเหนส าคญ
Spring News
เผชญห
นา
ความมนคง รฐบาล รศ. ปณธาน
วฒนายากร
ทปรกษารอง
นายกรฐมนต
ร
รฐบาลมความเขาใจในมตความมนคง
แตปญหาความมนคงเปนสงททกภาค
สวนของสงคมตองชวยกนแกไข
ปญหา
ภาคใต
รฐบาล รศ. ปณธาน
วฒนายากร
ทปรกษารอง
นายกรฐมนต
ร
อธบายแนวทางการไขปญหาใน
ภาคใต โดยชวาทางการทหาร ให
ใชโครงสรางอ านาจเดม ทเคยใช
ไดผลด รวมกบโครงสรางเพมเตม
นนคอการเจรจา
New TV
ตขาวเชา
การเตรยม
ความพรอมส
ประชาคม
การเมองและ
ความมนคง
อาเซยนใน
กจการ 5
ดาน
นกวชาการ ดร.ปณธาน
วฒนายากร
อาจารยคณะ
รฐศาสตร
จฬาฯ
ใหขอเสนอแนะเพมเตมแกรฐบาลใน
ประเดนตางๆ ทเกยวของเกยวกบ
เขตแดน การเยอนประเทศใน
อาเซยน ปญหาภาคใต เปนตน
30
นโยบำยดำนกำรศกษำ
พบวารายการเจาะลกทวไทย ทาง Spring News มการสมภาษณปลดกระทรวงศกษาธการทาง
โทรศพท โดยเนนใหอธบายถงการรณรงคคานยม 12 ประการ ในสถานศกษา ในขณะทรายการขาวค า
ไทยพบเอส มการสมภาษณนกวชาการดานการศกษาในรายงานพเศษ รายละเอยดตามตาราง
รายการ ประเดน กลมผให
ทรรศนะ
ชอ สถานะ สรปประเดน/ ความคดเหนส าคญ
ไทยพบเอส
ขาวค า
TPBS
อาขยาน
คานยม
คนไทย
12
ประการ
นกวชาการ สมพงษ จต
ระดบ
อาจารยคณะ
ครศาสตร
จฬาฯ
ใ ห ค ว าม เ ห น ว า ค ว ร ม ก า ร ป ฏ ร ป
การศกษาจากการพฒนาระบบการเรยน
การสอน
“กระทรวงศกษาธการไมควรท าแคเพยง
เปนปายประกาศในโรงเรยนเทานน คร
ควรคดคนกระบวนการใหเดกไดค ด
วเคราะห สมผสจากประสบการณจรง”
Spring News
เจาะลก
ทวไทย
อาขยาน/
คานยม
ขาราชการ ดร.สทธศร
วงสมาน
ปลดกระทรวง
ศกษาธการ
อธบายเหตผล และรายละเอยดในการ
รณรงคค านยม 12 ปร ะการ ผ าน
สถาบนการศกษา ในก ากบของ ส านก
ปลด / กระทรวงศกษาธการ
นโยบำยกำรลดควำมเหลอมล ำของสงคมและกำรสรำงโอกำสเขำถงบรกำรของรฐ
พบเฉพาะในชอง Nation Channel ทใหพนทฝายรฐบาลในการน าเสนอแนวทางการด าเนนงาน
ของกระทรวงแรงงาน และกระทรวงอนๆ ในการลดปญหาความเหลอมล า
รายการ ประเดน กลมผให
ทรรศนะ
ชอ สถานะ สรปประเดน/ ความคดเหนส าคญ
Nation Channel
ลยขาวรอน
15.30
ปองกน
แกไข
ปญหา
ขอทาน,
พฒนา
คณภาพ
ชวต
รฐบาล ศ.ดร.ยงยทธ
ยทธวงศ
รอง
นายกรฐมนตร
อธบายถงปญหาเรงดวนทกระทรวง
ตองรบแกไข เชน การเพมสวสดการ
การท าใหคนจนมทด นท ากน การ
ใหบรการของกองทนสขภาพ เพอให
ประชาชนไดรบการดแลอยางทวถง
และเทาเทยม
ลยขาวรอน
24.00/เกบ
ตกจาก
Nation
เสาร -
ยกระดบ
คณภาพ
แรงงาน
รฐบาล พล.อ.สร
ศกด กาญจน
รตน
รฐมนตรวาการ
กระทรวง
แรงงาน
อธบายใหเหนแนวทางการท างาน
ของรฐมนตรใหมตอปญหาแรงงาน
ตางดาว การคามนษย และเรอง
เรงดวนคออตราคาจางขนต า 300
บาท รวมถงการท า งานร วมก บ
31
รายการ ประเดน กลมผให
ทรรศนะ
ชอ สถานะ สรปประเดน/ ความคดเหนส าคญ
อาทตย
ภาค
กลางวน
กระทรวงพฒนาสงคมและมนษย
นโยบำยกำรเพมศกยภำพทำงเศรษฐกจของประเทศ
นโยบายการเพมศกยภาพทางเศรษฐกจของประเทศเปนนโยบายททกชองเปดพนทใหมผแสดง
ความคดเหน/ แสดงทรรศนะมากทสด แตคอนขางจ ากดเฉพาะ กลมนกวชาการ สวนมากเปนการให
ความเหนในเรองความเหมาะสมตางๆ เกยวกบมาตรการดานเศรษฐกจ โดยพบการเปดพนทใหประชาชน
ทวไป (คนขบแทกซ) ไดแสดงความคดเหนในประเดนเรองการปรบราคากาซ แตเปนเพยงลกษณะการ
สมภาษณความเหนสนๆ (Voxpop) เทานน
รายการ ประเดน กลมผให
ทรรศนะ
ชอ สถานะ สรปประเดน/ ความคดเหนส าคญ
ไทยพบเอส
ชวโมง
ท ากน
ภาพรวม
นโยบาย
การเพม
ศกยภาพ
ทาง
เศรษฐกจ
ของ
ประเทศ
และ
ภารกจ
ของ
กระทรวง
ดาน
เศรษฐกจ
นกวชาการ ผศ.ธนวรรธน
พลวชย
รอง
อธการบด
ฝายวจย ม.
หอการคา
ไทย
ประเมนศกยภาพกระทรวงส าคญท
เ กย วข อ ง ก บ เศ รษฐกจ ว า มค วาม
เหมาะสมหรอไมภารกจท งในระยะ
เรงดวน และระยาว
ใหค าแนะน าวาแตละกระทรวงวาควรท า
อะไรอยางไร
ชวโมง
ท ากน
กองทน
LTF
ภาคเอกชน วรวรรณ
ธาราภม
นายกสมาคม
บรษทจดการ
ลงทน
ไมเหนดวยกบนโยบายของรฐบาลเรอง
LTF RMF ควรจดใหมการพดคยกนกอน
และกลาวถงแนวทางการแกปญหากรณ
รฐบาลไมตออายกองทน LTF / RMF
เสนอวาควรท าใหคนทลงทนเชอมนใน
ตลาดทน
ทน
TPBS/
ตอบ
โจทย
ภาพรวม
ทมงาน
ครม ดาน
เศรษฐกจ
ผเชยวชา
ญ
ธรชย ภวนาถ
นรานบาล
อดต รมว
คลง
ให ค วามเ หน ใน เช งบวก เกย วก บ
ภาพรวมของคณะท างานดานเศรษฐกจ
นกวชาการ อนสรณ
ธรรมใจ
คณบดคณะ
เศรษฐศาสต
ร ม. รงสต
ให ค วามเ หน ใน เช งบวก เกย วก บ
ภาพรวมของคณะท างานดานเศรษฐกจ
แนว
ทางการ
ผเชยวชา
ญ
ธรชย ภวนาถ
นรานบาล
อดต รมว
คลง
ควรเรงแกปญหาปากทอง ไมควรเนน
ประเดนความมนคง หากไมรบแกไข
32
รายการ ประเดน กลมผให
ทรรศนะ
ชอ สถานะ สรปประเดน/ ความคดเหนส าคญ
แกปญหา
เศรษฐกจ
ปญหาเศรษฐกจ การแกปญหาทาง
การเมองจะยากขน
นกวชาการ อนสรณ
ธรรมใจ
คณบดคณะ
เศรษฐศาสต
ร ม. รงสต
ปญหาราคาสนคาเกษตร
การแทรกแซงราคาเกษตร ถอเปนระยะ
สน แกจรงๆ ตองไปแกทผลผลต อ านาจ
ตอรองของเกษตรกร ซงเปนเรองทตอง
ใชเวลา
ชวโมง
ท ากน
มาตรการ
แกไข
ราคายาง
กลม
ตวแทน
อาชพ
บญสง
นบทอง
นายกสมาคม
สมาพนธ
ชาวสวนยาง
แหงประเทศ
ไทย
รฐบาลไมควรแทรกแซงราคาหรอ
อดหนนสนคาการเกษตร แตควรเนนให
เกษตรกรสามารถพงพาตนเองได
ขาว 9.00 นโยบาย
ภาษ
นกวชาการ นพนธ
พวพงศกร
นกวชาการ
TDRI
การปฏรปภาษ ตองใหทกคน เสยภาษ
ในอตราทแทจรง
นกวชาการ รศ. วโรจน
วงศวภานนท
อดตคณะบด
เศรษฐศาสต
ร จฬา
รฐมหนาทท านบ ารงสขของ ประชาชน
ทกๆ ดาน ไมใหเกดความเหลอมล า ซง
เปนเงอนไขส าคญทจะน าไปสความ
สมานฉนทในสงคม
Spring News
เจาะลก
ทวไทย
ทบทวน
ภาษสรร
พาสามต
เลกเกบ
สนาม
กอลฟ
อาบอบ
นวด สปา
ขาราชการ สมชาย
พลสวสด
อธบดกรม
สรรพสามต
อธบายสาเหตการทบทวนภาษวาเปน
นโยบายของ รมว.คลง สมหมาย ให
ทบทวน ลดความซบซอนในการเกบ
ภาษจากธรกจสนามกอลฟ อาบอบนวด
และสปา ซง ไดน อย และไมคมกบ
คาใชจายในการเกบ
ทบทวน
ขนราคา
แกซLPG
ภาค
ขนสง ให
เทาภาค
ครวเรอน
รฐบาล ณรงคชย
อครเศรณ
รมว.
พลงงาน
อธบายถงความจ าเปนในการปรบราคา
คาแกซ ใหเหตผลวาราคาพลงงานทก
วนน ไมเ ปนธรรม ท าใหโครงสร าง
พลงงานไมยงยน ของอยางเดยวกน ก
ตองราคาเดยวกน ภาคครวเรอน และ
ภาคอตสาหกรรมตองจายเทากน
กระทรวง
ดจตอล
รฐบาล พรชย
รจประภา
รมว. ICT อธบายถงแนวคดเรองเศรษฐกจดจตอล
ทจะมประโยชนกบ SME พฒนา
อตสาหกรรมซอฟทแวร ระบบการศกษา
ทางไกล และตองอาศยความรวมมอจาก
ทกกระทรวง ทกภาคสวน
การ
แกปญหา
ภาค
การเกษต
ร
ตวแทน
เกษตรกร
วเชยร
พวงล าเจยก
นายกสมาคม
ชาวนา และ
เกษตรกร
ไทย
ใหรายละเอยดถงมาตรการแกปญหาวา
ย ง ไม มข อ ส รปท ชด เ จน ว า ร ฐ จ ะ
ชวยเหลอเราอยางไร // อยากเสนอให
รฐบาล เน นแกไข ปญหาระยะยาว
มากกวาการแกปญหาเฉพาะหนา
เผชญหน
า
มาตรการ
อดฉด
เงน
รฐบาล สมหมาย
ภาษ
รมว. คลง เนนอธบายวาจะเอาเงนงบประมาณทม
ไปใชจายตอยอดโครงการตางๆ ทมอย
แลว พรอมกบผอนปรนเงอนไขตางๆ ให
33
รายการ ประเดน กลมผให
ทรรศนะ
ชอ สถานะ สรปประเดน/ ความคดเหนส าคญ
กระตน
เศรษฐกจ
ธรกจ SME มความคลองตวมากขน
ปรบ
โครงสรา
งภาษ
รฐบาล สมหมาย
ภาษ
รมว. คลง ยนยนวาเดนหนาเรองภาษมรดก / ภาษ
ทดน ปรบภาษใหม ยกเลกภาษเกาท
ซ าซอน แตไมใชเล กหมด จะตองม
การศกษาทบทวนกอน สวนตวเหนวา
ควรปรบ Vat
สามมม
ขาว
มาตรการ
ขนราคา
แกซ
ผประกอบ
การ/
ภาคเอกชน
ศรนย
รงคะศร
ผบรหาร
ปตท.
อธบายเหตผลในการป รบ เพอให
สะทอนราคา และโครงสรางตลาดท
แท จ ร ง แ ล ะ เ ชอ ว า จ ะ ไม ก ร ะทบ
ประชาชน
ผประกอบก
าร
นยม แยม
สรวล / ทอง
ใส สกปา /
บญช จนนย
คนขบแทกซ ควรขนคาแทกซ /รฐบาลควรมมาตรการ
ชวยเหลอผขบรถแทกซ
TNN24
ขยายขาว
โดย ทน
โชคกมล
กจ
ทมาของ
ภาษ
มรดก
ภาษ
โรงเรอน
ขอด
ขอเสยท
จะไดรบ
ความ
เปนไปได
ในการ
บงคบใช
นกวชาการ รศ.ดร.
ชมพนช
โกสสากร
เพมพน
ววฒน
อธบายทมาของการจดเกบภาษมรดก
ภาษโรงเรอน ความเปนไปไดในการ
บงคบใช สนบสนนใหมการจดเกบใหได
ในทางปฏบต จะชวยลดความเหลอมล า
ตงค าถามวาอาจจะตองปรบแกกฎหมาย
บางสวนใหเขากบบรบทของสงคม
คนหลง
ขาว
ภาพรวม
ของ
นโยบาย
นกวชาการ รศ.ยทธพร
อสรชย
วเคราะหนโยบายรฐบาล โดยภาพรวม
แบงเปน 3 ขนตอน
1.โครงสรางนโยบาย
2.กระบวนการนโยบาย
3.การน านโยบายไปปฏบต
Nation Channel
ขาวขน
คน
Nation
ปรบปรง
วธการ
จดเกบ
ภาษให
จดเกบได
อยาง
ครบถวน
นกวชาการ
/
ผเช ยวชา
ญ
เดชอดม
ไกรฤกษ
นายกสภา
ทนายความ
เหนดวยกบการปรบปรงภาษมรดก มอง
วาตองกระจาย ไมกระจก เพอความเปน
ธรรมตอผมรายไดนอย
New TV
เขยาขาว
เทยง
ปรบปรง
วธการ
จดเกบ
นกวชาการ ศ.ดร.ดเรก
ปทมศรวฒน
อาจารยคณะ
พฒนาการ
เศรษฐกจ
เหนดวยกบภาษทดน-สงปลกสราง และ
ภาษมรดก
34
รายการ ประเดน กลมผให
ทรรศนะ
ชอ สถานะ สรปประเดน/ ความคดเหนส าคญ
ภาษให
จดเกบได
อยาง
ครบถวน
NIDA
เดนขาว
ดก
ปรบปรง
วธการ
จดเกบ
ภาษให
จดเกบได
อยาง
ครบถวน
ภาคเอกชน ตน
ภาสกรนท
ประธาน
บรษทอชตน
กรป จ ากด
เหนดวยแตกตงค าถามดวยวาจะสงผล
กระทบตอผ ล งทนดวยรเปลา ต อง
จดระบบใหด
ภาครฐ เจตน
ศรยะรานนท
ตวแทน
สนช.
ตองมการจดเกบทเหมาะสม มการต ง
ค าถามวาเกณฑการจดเกบมาจากทใด
ควรพจารณาใหรอบคอบ
รฐบาล มรว.ปรดยา
ธร เทวกล
รอง
นายกรฐมนต
รดาน
เศรษฐกจ
รฐตองท าใหเหนวาเงนทเกบสามารถ
สรางประโยชนอยางแทจรง ใชเงนอยาง
โปรงใส
Voice TV
Voice
News
การ
ปรบปรง
การ
จดเกบ
ภาษ
นกวชาการ
ศาสตราจารย
ดร. ตรณ
พงศมฆพฒน
คณะ
เศรษฐศาสต
ร จฬาฯ
ใหขอเสนอแนะตอนโยบายการปรบ
โครงสรางภาษวาควรค านงในเรองของ
ชองโหวทางกฎหมายในเรองการเสย
ภาษและปกปองคนทเสยภาษอยาง
ถกตองไดอยางไร
Voice
News
การ
ปรบปรง
การ
จดเกบ
ภาษ
นกวชาการ
ศาสตราจารย
ดร. ตรณ
พงศมฆพฒน
คณะ
เศรษฐศาสต
ร จฬาฯ
ใหขอเสนอแนะตอนโยบายการปรบ
โครงสรางภาษวาควรค านงในเรองของ
ชองโหวทางกฎหมายในเรองการเสย
ภาษและปกปองคนทเสยภาษอยาง
ถกตองไดอยางไร
นโยบำยกำรรกษำควำมมนคงของฐำนทรพยำกร และกำรสรำงสมดลระหวำงกำรอนรกษกบกำร
ใชประโยชนอยำงยงยน
พบในรายการขาว 9.00 ทางชอง ไทยพบเอส โดยมการสมภาษณทปรกษาดานการก าหนด
นโยบายและบรหารจดการทรพยากรน า คสช. ในประเดนผลการรบฟงเรองการบรหารจดการน า ดงสรป
รายการ ประเดน กลมผให
ทรรศนะ
ชอ สถานะ สรปประเดน/ ความคดเหนส าคญ
ไทยพบเอส
ขาว 9.00
น.
การ
บรหาร
จดการน า
รฐบาล รศ.สวฒนา
จตตลดา
การ
ทปรกษา
ก าหนด
นโยบายและ
การบรหาร
จดการ
ทรพยากรน า
คสช.
ชแจงผลการรบฟงเรองการบรหาร
จดการน าในพนทตางๆ เพอน าความเหน
มาแกไขปญหาทงระบบ
35
นโยบำยกำรปองกนปรำบปรำมทจรตและประพฤตมชอบในภำครฐ
พบในรายการเจาะลกทวไทย ทางชอง Spring News เปนการสมภาษณรฐมนตรวาการกระทรวง
อตสาหกรรม ประเดนเหตผลการแกกฎหมายสมปทาน ทเปนการลดทอนขนตอน และใหอ านาจกบผวา
ราชการจงหวดในการพจารณาอนมต เพอลดโอกาสในการทจรตของขาราชการ
รายการ ประเดน กลมผให
ทรรศนะ
ชอ สถานะ สรปประเดน/ ความคดเหนส าคญ
Spring News
เจาะลก
ทวไทย
การแก
กฎหมาย
สกด
การเมอง
/ การ
ทจรตใน
ภาคอตส
าหกรรม
รฐบาล จกรมณฑ
ผาสกวนช
รมว.
อตสาหกรรม
อธบายเหตผลในการแกกฎหมายวา เปน
การลดขนตอนการใชดลยพนจ เชน การ
ขออนญาตสมปทาน ขออนญาตด าเนน
ธรกจตางๆ ลดอ านาจรฐมนตร ลด
ชองทางการทจรต อ านวยความสะดวก
ใหภาคเอกชน
นโยบำยกำรพฒนำและสงเสรมกำรใชประโยชนจำกวทยำศำสตร เทคโนโลย กำรวจยและพฒนำ
และนวตกรรม
พบในรายการเกบตกจาก Nation ทางชอง Nation Channel เปนการสมภาษณปลด
กระทรวงวทยาศาสตรฯ ในประเดนแนวทางการท างานของกระทรวงในการเพมงบประมาณการวจย และ
ประโยชนทจะไดรบ
รายการ ประเดน กลมผให
ทรรศนะ
ชอ สถานะ สรปประเดน/ ความคดเหนส าคญ
Nation Channel
เกบตก
จาก
Nation
Channel
ภาคเยน/
ลยขาว
รอน
24.00
สนบสนน
เพม
คาใชจาย
ในการ
วจยและ
พฒนา
ประเทศ
ขาราชการ ดร.วระพงษ
แพสวรรณ
ปลด
กระทรวงวท
ยาศาสตรฯ
เปาหมายของกระทรวงวทยาศาสตรฯ
ในระยะเวลา ปฏรป 12 เดอน คอดง
คา ใชจ ายสวน ง านวจยไปเ ปน1 -2
เปอรเซนตของ GDP
36
นโยบำยรฐบำลในภำพรวม ไมเจำะจงนโยบำยใด
พบวาสวนใหญเปนการใหพนทกลมนกวชาการ ในการแสดงความคดเหนเกยวกบนโยบายรฐบาล
เชน ขอด/ ขอเสย จดเดน และความแตกตางของนโยบายรฐบาลชดน ดงสรปในตาราง
รายการ ประเดน กลมผให
ทรรศนะ
ชอ สถานะ สรปประเดน/ ความคดเหนส าคญ
ไทยพบเอส
แถลง
นโยบาย
รฐบาล
ประยทธ 1
ภาพรวม
นโยบาย
รฐบาล
นกวชาการ
/ภาครฐ
รศ.ดร.ไพโรจน
วงศวภานนท/
สขมพงศ โงน
ค า
อดตคณะ
บด คณะ
เศรษฐศาส
ตร จฬาฯ /
กรรมการ
ปฏรป
กฎหมาย
แสดงทศนะตอนโยบายทนายกแถลง
โดยภาพรวม รวมถงวเคราะหข อด
ขอเสยของนโยบายรฐบาล โดยเหนวา
นโยบายทแถลงมความครอบคลม
วเคราะหขอดและขอเสยของนโยบาย
ตางๆ เชน ความพยายามทอยากจะลด
ความเหลอมล า การเสนอวาควรแยก
แผนใหชด ระหวาง แผนระยะสน และ
แผนระยะยาว
สงท ย งข าด เร องการปฏร ปในเช ง
โครงสราง พรอมกบตงค าถามถงวธการ
ทท าจะมการตรวจสอบการท างานของ
รฐบาลจากภาคประชาชน
หนาท
พลเมอง
ภาพรวม
นโยบาย
รฐบาล
และความ
เหมาะสม
ของ
ครม.
นกวชาการ
รศ.ดร.สมชาย
ภคภาสน
ววฒน
นกวชาการ
ดาน
เศรษฐกจ
และ
การเมอง
ใหขอเสนอแนะตอรฐบาลวาควรเรงท า
อะไรอยางไรบาง
ชนชมทรฐบาลน าพระราชด ารส คานยม
12 ประการ และความคดของ ปชช.มา
เปนกรอบในการออกนโยบาย รวมถงชน
ชมครม.วาฟอรมด ไมมภาพลบ แตตอง
เพมความคดทเฉยบขาด
วเคราะหเปรยบเทยบกบ รฐบาลยง
ลกษณ โดยชนชมทรฐบาลประยทธเนน
เรองการขจดการทจรต
ขาว 9.00 นดา
โมเดล
(แนวทาง
ปฏรป
เพมเตม)
นกวชาการ ประดษฐ วรรณ
รตน
อธการบด
สถาบน
บณฑต
พฒน
บรหาร
ศาสตร /
สนช.
ใหรายละเอยดไดไมมาก เนองจาก
โมเดลปฏรปยงไมสมบรณ แตย าวาส ง
ส า คญทต อ ง เ ร ง ปฏ ร ป ได แ ก 1 )
การ เมอ ง 2 ) ส ง คม 3 ) ก ารศกษา
พรอมกบขอรองใหคนไทยหยดแบงแยก
และท าเพอประเทศชาตเปนส าคญ
Spring News
ท าจรง ท า
กอน ท า
ทนท
(รายการ
พเศษ)
ความ
แตกตาง
ระหวาง
นโยบาย
รฐบาล
ภาครฐ สมชาย แสวง
การ
สนช. ใหความเหนวานโยบายมการวางกรอบด
แนวคดป รชญาพระ ราชทาน และ
ความเหนของประชาชนทถกน ามาบรรจ
ในนโยบาย ความกงวลทมตอภารกจท
ระบในนโยบาย และเงอนเวลาของ
37
รายการ ประเดน กลมผให
ทรรศนะ
ชอ สถานะ สรปประเดน/ ความคดเหนส าคญ
ประยทธ
และ
รฐบาล
อนๆ
รฐบาลชดน
บรรยากา
ศการ
แถลง
นโยบาย
ภาครฐ สรชย เลยง
บญเลศชย
รอง
ประธาน
สนช
เชญชวนประชาชนมาดการถายทอดสด
รวมกนพจารณาวาขอแถลงของนายกม
ความชดเจนมากนอยแคไหน
TNN24
คนหลง
ขาว
ภาพรวม
ของ
นโยบาย
นกวชาการ รศ.ยทธพร
อสรชย
วเคราะหนโยบายรฐบาล โดยภาพรวม
แบงเปน 3 ขนตอน
1.โครงสรางนโยบาย
2.กระบวนการนโยบาย
3.กานน านโยบายไปปฏบต
Nation Channel
เกบตกจาก
Nation
Channel
ภาค
กลางวน
ภาพรวม
นโยบาย
รฐบาล
นกวชาการ
/
ผเช ยวชา
ญ
ดร.ปณธาน
วฒนายาการ
อาจารย
คณะ
รฐศาสตร
จฬา
แสดงความเหนตอนโยบายตางๆ วาม
ความชด เจน ปร ะชาชนอาจพอใจ
นโยบายสถาบนเปนนโยบายแกนหลก
ของรฐบาลชดน
(3) กำรท ำหนำทเปนตวแทนสำธำรณะ
การศกษาการท าหนาทเปนตวแทนสาธารณะของสอในทนคอการศกษาวเคราะหการตงค าถาม
ของผด าเนนรายการ/ ผสอขาว ตอแหลงทใหความเหนใดๆ เกยวกบนโยบายรฐบาล โดยภาพรวมพบวา
ในชวงทศกษา ทกชองมผด าเนนรายการ/ ผ สอขาวทท าหนาทดงกลาวผานการสมภาษณแหลงขาวใน
ลกษณะตางๆ ยกเวน Voice TV
จากการศกษาพบวา ผด าเนนรายการท าหนาทตงค าถาม/สมภาษณผ เชยวชาญ/ ผ ทเกยวของ
ในนโยบายดงตอไปน 1) นโยบายการรกษาความมนคงของรฐและการตางประเทศ พบในชอง Spring
News และ Nation Channel 2) นโยบายดานการศกษา พบในชอง Spring News 1)นโยบายการเพม
ศกยภาพทางเศรษฐกจของประเทศ พบในทกชองทมการสมภาษณแขกรบเชญ/ผ เชยวชาญ ยกเวน
Nation Channel 4) นโยบายการรกษาความมนคงของฐานทรพยากรฯ พบในชอง ไทยพบเอส
5) นโยบายการปองกนปราบปรามทจรตและประพฤตมชอบในภาครฐ พบในชอง Spring News และ
6)นโยบายรฐในภาพรวม พบในทกชองทมการสมภาษณแขกรบเชญ/ผ เชยวชาญ ยกเวนชอง New TV
ทงน แบงลกษณะการตงค าถามสมภาษณออกเปน 2 กลม ไดแก 3) การตงค าถามเพอใหอธบาย
ขยายความ ซงเปนลกษณะการตงค าถามทพบไดทกๆ รายการ และ 2) การตงค าถามตอยอดเพอใหได
38
รายการเขยาขาวเทยง ทางชอง New TV 18/09/57
สมภาษณ ศ.ดร.ดเรก ปทมศรวฒน อาจารยประจ าคณะพฒนาการเศรษฐกจ NIDA
นนทกฤช: ภายใน 1 ปรฐบาลจะท าไดแคไหน
ศ.ดร.ดเรก: อยทความตงใจของรฐบาล อยางรฐบาลคณอภสทธบอกจะท าแตกไมไดท าเสยท คดวารฐบาล
คสช.คงไมถอดใจแน
นนทกฤช: โครงสรางภาษควรมการจดเกบอยางไร
ศ.ดร.ดเรก: จดเกบตามมลคาของทรพยสน ตามราคากลาง การจดเกบมวธการค านวณกนอยแลว สมควร
เพราะเปนมาตรการทชวยลดความเหลอมล าได แลชวยจดเกบรายไดเขาสทองถน
นนทกฤช: ในอนาคตภาษทเราเสยไปจะสงผลอยางไรตอเราไดบาง
ศ.ดร.ดเรก: สวนหนงของภาษตองน ามาใหภาคประชาชนชวยจดการ อาจน ามาชวยเดกดอยโอกาส เดก
ยากจน
รายละเอยด การถามย าเพอความมนใจ หรอตรวจทาน ซงสวนใหญจะพบในรายการสมภาษณ/สนทนาทม
แขกรบเชญ มากกวาการสมภาษณทแทรกอยในรายการขาวปกตทวไป โดยในภาพรวม พบวา สวนใหญ
ทกชองมการตงค าถามเขาขายทง 2 ลกษณะ โดยเฉพาะรายการของ Spring News และ ไทยพบเอส
ยกเวนชอง New TV ทไมพบวามการตงค าถามตอยอดเพอใหไดรายละเอยด การถามย าเพอความมนใจ
หรอตรวจทาน ทชดเจน
สรปไดวา ทงการตงค าถามเพอใหอธบาย และการตงค าถามในลกษณะตอยอดเพอใหได
รายละเอยด ถอเปนการสะทอนการท าหนาทของสอในการถามแทนประชาชน เพอตรวจสอบ หรอคลายขอ
สงสย เกยวกบนโยบายรฐบาล ใหมความกระจาง และเปนทเขาใจมากขน
ตวอยำงกำรตงค ำถำมเพอใหอธบำยขยำยควำม
จากตวอยางรายการเขยาขาวเท ยง ทางชอง New TV ผ ด าเนนรายการถามความเหน
ของนกวชาการ ในประเดนการปรบโครงสรางภาษ ซงเปนหนงในมาตรการนโยบายดานเศรษฐกจของ
รฐบาล อยางไรกตาม เมอพจารณาความเชอมโยงระหวางค าถามและค าตอบ จะเหนไดวา แตละค าถาม
เปนประเดนทขาดจากกน และไมพบวาผด าเนนรายการพยายามซกถามขยายสาระจากค าตอบทได
แตเปนการถามอยางเปดโอกาสใหผใหสมภาษณแสดงความคดเหน/ อธบาย มากกวา
39
รายการหนาทพลเมอง ทางชอง ไทยพบเอส 14/09/57
สมภาษณ รศ.ดร.สมชาย ภคภาสนววฒน นกวชาการดานเศรษฐกจและการเมอง
สกานดา: ในสายตาอาจารย นโยบายทเปนเรองเรงดวนทตองรบด าเนนการเปนเรองอะไรบาง
รศ.ดร.สมชาย : กนโยบายกระตนเศรษฐกจ แนวนโยบายเทาทอานดมนเหนชด ระยะสนนกระตน ในสวนหนง
เราคงจะพงพาสงออก ส งทจะชวยไดคอกระตนผานตวงบประมาณ มเงนทเหลอในงบประมาณเกาและ
งบประมาณใหมมาชวยได ถากระตนทงสองตวตลอด 1 ป คงมเมดเงนเขามาอก
สกานดา: มองหลกๆ จะมนโยบายเรองเศรษฐกจอย 2 นโยบาย คอ นโยบายเพมศกยภาพทางเศรษฐกจกบ
นโยบายทเกยวของกบการพฒนาเศรษฐกจในระดบอาเซยน อาจารยมองวาปลกยอยของนโยบายเหลานใชได
ไหม
รศ.ดร.สมชาย : เปนครงแรกทเปนการแถลงนโยบายทมกรอบมาจากพระราชด ารสเรองของเศรษฐกจ
พอเพยง และทดอกอนคออางองแผนพฒนา อก 2 ตว คอ คานยม 12 ขอ และความตองการประชาชนซงเปน
ส งทไมเคยเหน ….
สกานดา: การก าหนดนโยบายของรฐบาล ก าหนดใหสอดคลองกบงบ 58 ซงจรงๆกเกนอยด ในภาวะประเทศ
ทตองการการฟนฟมนจ าเปนไหม
รศ.ดร.สมชาย : กเหนใจ เนองจากรฐบาลเปนรอยตอ 1 ป แตกตองไปถงหลายปขางหนา ตองปพน 5 ป หรอ
10 ป ในระยะสนตอบโจทยไดด ในระยะกลางและระยะยาวตองการเหนมากกวาน…. บรการตวไหนทแขงได
อนนเปนการบาน
สกานดา: อยากใหอาจารยวเคราะหงบทแจกจายรายกระทรวง ศธ.เยอะทสด ซงอาจารยบอกกอนหนานวามน
เปนเรองทดทรฐบาลพยายามปฏรปการศกษา อนนมความเหมาะสมแลวนะคะ?
รศ.ดร.สมชาย : มนตอบโจทยในแงการเหนภาพรางๆของการปฏรป แตปฏรปแลวไมไปไหน ปญหาคอ ปฏรป
อยางไร ทจะท าใหคนของเรามศกยภาพในการแขงขน ตองออกมาใหชดวา How-To สวนมากทเกดข นคอ
การปฏรปในแงจ านวน เชน คนจบปรญญาเยอะ นโยบายรฐบาลท าถกแลว แตท าถกครงเดยว อกครงหนง
รฐบาลตองชวยสานตอ ปพน How-To หลกการตองแปลงไปเปนรปธรรม เราตองการระบบการศกษาทท าให
คนรจกตนเอง
สกานดา: งบกลางมาก หลายฝายกงวลเรองทจรต
รศ.ดร.สมชาย : ขอชมรฐบาลชดน มหลายขอทมความแตกตางจากรฐบาลกอน ขอแรก เนนเรองคอรปชน ถา
ผน าเอาจรง ชวยได งบตวนถกครหาในทกรฐบาล ส งส าคญคอความโปรงใส กจะลดขอครหาได
จากตวอยางรายการรายการหนาทพลเมอง ทางชอง ไทยพบเอส ผด าเนนรายการ พยายาม
สอบถามความเหนของนกวชาการเกยวกบนโยบายของรฐบาลในภาพรวม ซงประกอบดวยประเดนค าถาม
หลายประเดน ทงนโยบายเรงดวน และการใชงบประมาณ อยางไรกตาม เมอพจารณาจากความเชอมโยง
ระหวางค าถาม และค าตอบ เหนไดวา ผตอบเลยงทจะใหความเหนอยางตรงไปตรงมาในหลายค าถาม
ผด าเนนรายการจงถามในประเดนถดไป ค าถาม และค าตอบทไดจงแยกขาด และไมมความสมพนธซงกน
และกน และเปนการเปดโอกาสใหผ ใหสมภาษณแสดงความคดเหน/ อธบาย/ ตอบค าถามแตละค าถาม
มากกวา
40
ตวอยำงกำรตงค ำถำมตอยอดเพอใหไดรำยละเอยด
จากตวอยางรายการแถลงนโยบายรฐบาลประยทธ 3 (รายการพเศษ) ชอง ไ ทยพ บ เ อส ผ
ด าเนนรายการ พยายามสอบถามความเหนนกวชาการเกยวกบนโยบายของรฐบาลในภาพรวมวา รฐบาล
พลเอกประยทธ จ าเปนตองด าเนนนโยบายตางๆ ทแถลงไวใหส าเรจลลวงกอน จงจะสามารถจดการ
เลอกตง ใชหรอไม และแมวาผใหสมภาษณเลยงไปอธบายถงหลกการของนโยบายรฐบาลชดนแทน แตผ
ด าเนนรายการกจบสาระทผใหสมภาษณใหความเหนแลวถามย าเพอตอยอดตอไปได
จากตวอยางรายการเจาะลกทวไทย ชอง Spring News ผด าเนนรายการ พยายามสอบถาม
ความเหนของรฐมนตรเกยวกบมาตรการการแกกฎหมายเพอปองกนการทจรตคอรปชน ซงเปนหนงใน
นโยบายทส าคญของรฐบาล เหนไดวา ผ ด าเนนรายการพยายามถามย าเพอความมนใจ วาการแก
กฎหมายจะสามารถแกปญหาการทจรตไดจรงหรอไม โดยยกตวอยางกรณการออกใบ รง. 4 ของกรม
โรงงานอตสาหกรรม ซงทผานมากฎหมายรบรองอ านาจการตดสนใจของปลดกระทรวงอยแลว แตกยงม
ปญหาอย
รายการแถลงนโยบายรฐบาลประยทธ 1 (รายการพเศษ) ชอง ไทยพบเอส 12/09/57
สมภาษณ รศ.ดร.ไพโรจน วงศวภานนท อดตคณบด คณะเศรษฐศาสตร จฬาฯ
จระชาตา: แตถานโยบายไมเสรจกเลอกตงไมได
รศ.ดร.ไพโรจน: นโยบายททานจะแถลงวนน ถามวาครอบคลมหรอไม กถอวาครอบคลมตามแนวทางของรฐบาลในสภาวะ
เฉพาะกจ รฐบาลชดนไมใหเรยกรฐบาลชวคราว เพราะเกดจากสถานการณไมปกต กสดแทแตจะเรยก จะเหนไดวาในวนทมการ
ประชม กมการแถลงวา นโยบายของรฐบาลชดนมหลกการในการท านโยบาย 5 ประการ ไดแก 1) พระราชด ารสเขาถง เขาใจ
พฒนา 2) ปรชญาเศรษฐกจพอเพยง 3)แผนพฒนา 4) แนวทางของ คสช. 5) การรบฟงปญหาความเดอดรอนของประชาชน
จระชาตา: อาจารยก าลงจะบอกวา งานทท าชวง 3 เดอนกอนหนานน นนแหละคอสงทหาเสยงไว และเอามาใสในนโยบาย
แลวกมาบรหารบานเมองหรอเปลา
รายการเจาะลกท วไทย ชอง Spring News 15/09/57
สมภาษณจกรมณฑ ผาสกวนช รฐมนตรวาการกระทรวงอตสาหกรรม
ดนย: ไดขาววาจะมการจดระเบยบ รง 4 การออกใบอนญาตของกรมโรงงาน จรงๆ เปนอ านาจของอธบด และ
ปลดอยแลว ใชมย
จกรมณฑ: ใชครบ รง 4 เปนอ านาจของปลด แตปลดกจะมอบใหอธบด แตถาเปนตางจงหวด กจะมอบใหผวาฯ
เปนผอนมต
ดนย: ถามนเปนอ านาจของปลดทกฎหมายรบรองอยแลว แตทผานมามนกยงมปญหา มาแกกฎหมาย แบบนมน
จะชวยแกปญหาไดจรงหรอไม ถาดกรณศกษาจากใบ รง 4 นะ
จกรมณฑ: ตองมกฎหมายกลางออกมา ตองชดเจน มระเบยบ โปรงใส เสรจเมอไร ถาเปนอยางนได การดงเรอง
กจะยาก ทางกระทรวงกตองออกระเบยบรองรบกฎหมายกลางตรงน สวนกฎหมายเฉพาะบางเรอง เชน เรอง
เหมองแร กจะใหเปนเรองของราชการประจ า แตท าใหรดกมขน
41
ทงน จากการศกษาวเคราะหพบวา ปจจยทท าใหเกดความแตกตางของลกษณะการตงค าถาม
เพอใหอธบาย หรอเพอตอยอดใหรายละเอยด อาจประกอบดวย 1) ระยะเวลาในการสมภาษณของแตละ
รายการ ทแตกตางกน 2) ความซบซอนของประเดนทสมภาษณ 3) วธการตอบ/ ความชดเจนของค าตอบ
ของผใหสมภาษณทแตกตางกน และ 4) แนวทาง/ วธการถามของผด าเนนรายการในแตละรายการ ทงการ
เตรยมค าถาม และการตงค าถามในสถานการณเฉพาะหนา รวมทงความรความเขาใจเกยวกบประเดน
นนๆ
สรปลกษณะกำรตงค ำถำมสมภำษณเกยวกบนโยบำยรฐบำลของรำยกำรในชองตำงๆ
รายการ ผด าเนนรายการ ประเดน
ภาพรวมการต งค าถาม
ถามเพอให
อธบาย
ถามตอยอดให
ไดรายละเอยด
Spring News
เผชญหนา
ดนย เอกมหาสวสด ความมนคง x x
การแกปญหาภาคใต x x
มาตรการอดฉดเงน กระตน
เศรษฐกจ
x x
ปรบโครงสรางภาษ x x
เจาะลกทวไทย ดนย เอกมหาสวสด
และ อมรรตน มหทธ
รกข
การปลกฝงคานยมให
เดกไทย/ ทองอาขยาน
x
ทบทวนภาษสรรพาสามต
เลกเกบสนามกอลฟ อาบ
อบนวด สปา
x x
ทบทวน ขนราคาแกซ LPG
ภาคขนสง ใหเทาภาค
ครวเรอน
x x
การจดตงกระทรวงดจตอล x x
การแกกฎหมายสกด
การเมอง/ การทจรตใน
ภาคอตสาหกรรม
x X
ท าจรง ท ากอน
ท าทนท (รายการ
พเศษ)
นกขาวภาคสนาม ความแตกตางระหวาง
นโยบายรฐบาลประยทธ
และรฐบาลอนๆ
x
บรรยากาศการแถลง
นโยบาย
x x
ไทยพบเอส
ชวโมงท ากน สรมา ทรวงกลนและ
พมพมล ปญญานะ
ภาพรวมนโยบายการเพม
ศกยภาพทางเศรษฐกจ
ของประเทศและภารกจ
ของกระทรวงดาน
เศรษฐกจ
x
สรมา ทรวงกลน และ
นนทน ลายละเอยด
กองทน LTF x
42
รายการ ผด าเนนรายการ ประเดน
ภาพรวมการต งค าถาม
ถามเพอให
อธบาย
ถามตอยอดให
ไดรายละเอยด
สรมา ทรงกลนและ
พมพมล ปญญานะ
มาตรการแกไขราคายาง x x
ขาว 9.00น.
จรชาตา เอยมรศม การบรหารจดการน า x x
นดาโมเดล (แนวทางปฏรป
เพมเตม)
x x
ทนไทยพบเอส/
ตอบโจทย
จรชาตา เอยมรศม ภาพรวมทมงาน ครม ดาน
เศรษฐกจ
x x
แนวทางการแกปญหา
เศรษฐกจ
x x
แถลงนโยบาย
รฐบาลประยทธ 1
จรชาตา เอยมรศมและ
เสาวลกษณ วฒนศลป
ภาพรวมนโยบายรฐบาล x x
หนาทพลเมอง
เสาวลกษณ วฒนศลป
(พธกรในหองสง)และ
สกานดา สนขจต (ผ
สมภาษณ))
ภาพรวมนโยบายรฐบาล
และความเหมาะสมของ
ครม.
x
Nation Channel
เกบตกจาก
Nation Channel
ภาคเยน
เทพชย หยอง และ
ปกรณ พงเนตร
เรงแกปญหาการใชความ
รนแรงในจงหวดชายแดน
ภาคใต
x x
สทธชย หยน และสภ
ลกษณ กาญจนขนด
ใหความส าคญตอการ
เตรยมความพรอมส
ประชาคมการเมองและ
ความมนคงอาเซยนใน
กจการ 5 ดาน
x x
สทธชย หยน อรรถ
ยทธ บตรศรภม และ
บณฑต จนทศรค า
หนาทของนายกรฐมนตร x X
เกบตกจาก
Nation Channel
ภาคกลางวน
บญชา แขงขน และ
อรรถยทธ บตรศรภม
การแถลงนโยบาย x
บญชา แขงขน และ
อรรถยทธ บตรศรภม
แอคชนแพลน x
บญชา แขงขน ภาพรวมนโยบายรฐบาล x
ขาวขนรบอรณ สมฤทย ทรพยสมบรณ
และอรรถยทธ บตรศร
ภม
การแถลงนโยบาย x
คมชดลก จอมขวญ หลาวเพชร
และสมฤทย ทรพย
สมบรณ
การแถลงนโยบาย x
New TV
ตขาวเชา สตตกมล วรกล และ
ไอรณ มหาด ารงคกล
ความส าคญของการเตรยม
ความพรอมสประชาคม
การเมองASEAN
x
เขยาขาวเทยง นนทกฤช กลมกลอม
และนวลปรางค จง
ปรบปรงวธการจดเกบภาษ
ใหจดเกบไดอยางครบถวน
x
43
รายการ ผด าเนนรายการ ประเดน
ภาพรวมการต งค าถาม
ถามเพอให
อธบาย
ถามตอยอดให
ไดรายละเอยด
หมายกลาง
TNN 24
ขยายขาว โดย ทน
โชคกมลกจ
ทน โชคกมลกจ ภาษมรดก และภาษทดน
ภาษส งปลกสราง
x x
คนหลงขาว ชนดรนนทน ปณณะ
นธ
จดเดน จดออนของ
นโยบายดานเศรษฐกจ
x x
ชนดรนนทน ปณณะ
นธ
จดเดน จดออนของ
นโยบายในภาพรวม
x
จากการวเคราะห เหนไดวา รายการประเภทสมภาษณทางชอง Spring News และ ไทยพบเอส
มการตงค าถามในการสมภาษณแขกรบเชญ ในหลายประเดน และเขาขายลกษณะการตงค าถามทง
2 รปแบบ และมการตงค าถามเพอตอยอด/ ตรวจทานเกอบทกรายการ อยางไรกตาม จากการศกษา
พบวาทกรายการทางชอง Spring News ทมการสมภาษณ จะมผ ด าเนนรายการคนเดยวกน
(ดนย เอกมหาสวสด) ในขณะทรายการประเภทสมภาษณทางชอง ไทยพบเอส พบวามผสมภาษณหลาย
คน
ส าหรบชอง Nation Channel และ TNN24 พบวา มการสมภาษณทเขาขายลกษณะการตงค าถาม
ทง 2 รปแบบ โดยชอง Nation Channel มประเดนในการสมภาษณหลากหลายกวาชอง TNN24 ในขณะ
ทชอง New TV พบวามประเดนการสมภาษณทหลากหลายนอยทสด และเปนการตงค าถามเพอเนนให
อธบายขยายความเพยงอยางเดยว
ผลกำรส ำรวจสอหนงสอพมพรำยวน
ควบคกบการศกษาวเคราะหสอโทรทศน 6 ชอง ทเปนหนวยการศกษาครงน มเดยมอนเตอรไดท า
การส ารวจสอหนงสอพมพ จ านวน 9 ฉบบ ของวนท 32-39 กนยายน พ.ศ.2557 โดยวเคราะหพาดหวขาว
และบทบรรณาธการ ทงน หนงสอพมพ 9 ฉบบ ทศกษา คอ 1) ไทยรฐ 2) เดลนวส 3) มตชน 4) กรงเทพ
ธรกจ 5) สยามรฐ 6) แนวหนา 7) บานเมอง 8) ไทยโพสต 9) โพสตทเดย
ผลกำรศกษำ พบวา พาดหวขาวทเกยวของกบนโยบายรฐบาล 32 ขอทแถลงตอสภานตบญญต
เมอวนท 12 กนยายน 2557 มทงหมด 56 พาดหวขาว และบทบรรณาธการทเกยวของกบนโยบายรฐบาล
พบ 32 ชน
44
หนงสอพมพทน าเสนอนโยบายรฐบาลมากทสดคอ โพสตทเดย (พาดหวขาว 33 ชน, บท
บรรณาธการ 5 ชน) รองลงมาคอ มตชน (พาดหวขาว 9, บทบรรณาธการ 7 ชน) แนวหนำและกรงเทพ
ธรกจ (พาดหวขาว 7 ชน, บทบรรณาธการ 7 ชน) ตามล าดบ
เมอพจารณาเฉพาะพำดหวขำว พบวานโยบายทถกน าเสนอมากทสดคอนโยบายการเพม
ศกยภาพทางเศรษฐกจของประเทศ (30 ชน) รองลงมาคอภาพรวมนโยบาย ไมเจาะจง (19 ชน) และ
นโยบายการสงเสรมการบรหารราชการแผนดนทมธรรมาภบาล และการปองกนปราบปรามทจรตและ
ประพฤตมชอบในภาครฐ (5 ชน)
45
1
1
5
19
30
:
เมอพจารณาเฉพาะบทบรรณำธกำรทเกยวของกบนโยบายรฐบาลพบวานโยบายทถกน าเสนอ
มากทสดคอภาพรวมนโยบาย ไมเจาะจง (15 ชน) รองลงมาคอนโยบายการเพมศกยภาพทางเศรษฐกจของ
ประเทศ (10 ชน)
ทงน เมอเปรยบเทยบผลกำรศกษำสอโทรทศน และหนงสอพมพรำยวนแลว จะเหนไดวำ
ทงทวและหนงสอพมพเลอกใหควำมส ำคญในกำรน ำเสนอนโยบำยเศรษฐกจ และนโยบำยรฐใน
ภำพรวมมำกทสดเชนเดยวกน
46
สรป/ อภปรำยผลกำรศกษำ
จากการศกษาวเคราะหการท าหนาทของสอโทรทศน 6 ชองทศกษา ในประเดนการตรวจสอบ
นโยบายรฐบาล ทนายกรฐมนตร แถลงตอสภานตบญญตแหงชาต เมอวนท 12 กนยายน 2557 โดยแบง
การวเคราะหเปน 1)การวเคราะห/ ตความ 2)การเปดพนทสะทอนมมมองทหลากหลาย 3)การตงค าถาม
แทนสาธารณะ สามารถสรปลกษณะเดนของสอโทรทศน 6 ชองทศกษาไดดงน
ชอง
การท าหนาทตรวจสอบ
วเคราะห/ ตความ เปดพนทสะทอนมมมอง ต งค าถามแทน
สาธารณะ
เนนอธบายขยายความ/
จ าแนกแยกแยะ ใน
ประเดนดานเศรษฐกจ
และนโยบายในภาพรวม
เนนใหพนทกลม
นกวชาการ ผเช ยวชาญ
มประเดนหลากหลาย /
โดดเดนดานการตง
ค าถามเพอตอยอด
ตรวจทาน
พบทงการอธบายขยาย
ความ/ จ าแนกแยกแยะ
และการ ประเมน
วพากษวจารณ ให
ขอสรป/ ขอเสนอแนะ
ในประเดนดานเศรษฐกจ
และนโยบายในภาพรวม
เนนใหพนทกลม
นกวชาการ ผเช ยวชาญ
และขาราชการ/ รฐบาล
พบการใหพนทกลม
ประชาชน แตเปนเพยง
vox pop สนๆ
มประเดนหลากหลาย /
โดดเดนดานการตง
ค าถามเพอตอยอด
ตรวจทาน
พบทงการอธบายขยาย
ความ/ จ าแนกแยกแยะ
และการ ประเมน
วพากษวจารณ ให
ขอสรป/ ขอเสนอแนะ ใน
ประเดนความมนคง/การ
ตางประเทศ และ
นโยบายในภาพรวม
เนนใหพนทกลม
ขาราชการ/ รฐบาล
ประเดนหลากหลาย /
พบทงการตงค าถาม
เพอใหอธบายขยาย
ความ และตอยอด
ตรวจทาน
เนนอธบายขยายความ/
จ าแนกแยกแยะ ใน
ประเดนนโยบายใน
ภาพรวม
เนนใหพนทกลม
นกวชาการ ผเช ยวชาญ
ประเดนไมหลากหลาย
/ พบทงการตงค าถาม
เพอใหอธบายขยาย
ความ และตอยอด
ไมพบการวเคราะห/
ตความ
เนนใหพนทกลม
นกวชาการ ขาราชการ
ประเดนไมหลากหลาย
/ เนนตงค าถามให
อธบายขยายความ
เนนการ ประเมน
วพากษวจารณ ให
ขอสรป/ ขอเสนอแนะ
ในประเดนดานเศรษฐกจ
ใหพนทกลมนกวชาการ ไมพบการตงค าถาม
แทนสาธารณะ
47
เมอน า แนวคดเกยวกบกำรตรวจสอบของสอมวลชนและกำรท ำหนำทสอมวลชนใน
ระบอบประชำธปไตย มาวเคราะหผลการศกษา จะเหนไดวา ทงสอสาธารณะ คอ ไทยพบเอส และ
ทวดจตอลเชงพำณชยกลมขำวสำรและสำระ ยงท าหนาทในการวเคราะห/ ตความประเดนดาน
นโยบายรฐบาลไมเตมท มการเปดพนทในการแสดงความคดเหนทไมหลากหลาย ขาดการสะทอนเสยง /
ความเหนของประชาชนทมตอนโยบายของรฐ ในขณะทการตงค าถามแทนประชาชน ในภาพรวมพบวา สอ
มการตงค าถามทงในลกษณะเพอใหอธบายขยายความ และการถามตอยอดเพอความมนใจ หรอ
ตรวจทาน แตโดยมากมกเปนการตงค าถามหรอสมภาษณในนโยบายทเปนขาว หรอมความเคลอนไหวจาก
กระทรวงตางๆ เชน ประเดนนโยบายเศรษฐกจ หรอแผนการปฏบตงานตามนโยบายรฐบาลในภาพรวม
ในขณะทไมมการกระจายการน าเสนอในนโยบายทกขอ ซงรวมทงการตงค าถาม/ การสมภาษณ
ผ เกยวของในเชงลก
อำจวเครำะหสำเหตไดดงน
1. บรบททำงกำรเมองกำรปกครอง
บรบททางการเมองการปกครอง นาจะเปนปจจยส าคญทสงผลตอการท าหนาทตรวจสอบนโยบาย
รฐบาลของสอมวลชน ดวยเหตท เปนการแถลงนโยบายรฐบาล โดยนายกรฐมนตร ทมฐานะเปนหวหนา
คณะรกษาความสงบแหงชาต (คสช.) ทไดเขายดอ านาจการบรหารราชการแผนดนจากรฐบาลยงลกษณ
ชนวตร แถลงตอสภานตบญญตแหงชาต ท คสช.มบทบาทส าคญในการคดสรร จงเปนสถานการณท
สอมวลชนมความระมดระวงในการท าหนาท โดยเฉพาะเมอ คสช.ออกประกาศ ฉบบท 97/ 2557 เรอง การ
ใหความรวมมอตอการปฏบตงานของคณะรกษาความสงบแหงชาตและการเผยแพรขอมลขาวสารตอ
สาธารณะ ทหามมใหสอมวลชนเผยแพรขอมล แสดงความคดเหนทอาจกอใหเกดหรอขยายความขดแยง
หรอวพากษ วจารณการปฏบตงานของคณะรกษาความสงบแหงชาต เจาหนาทของคณะรกษาความสงบ
แหงชาต และบคคลทเกยวของ แมวาภายหลงจะมกระแสเรยกรองจากนกวชาการและผประกอบการ
ตลอดจนสมาคมวชาชพดานสอมวลชน จนเกดการผอนปรน โดย คสช. ไดแกไขเพมเตมในประกาศฉบบท
311/ 2557 ซงอนญาตใหมการวพากษวจารณการปฏบตงานของคณะรกษาความสงบแหงชาตโดยเจตนา
สจรต อยางไรกตาม ยงพบวามลกษณะการขอความรวมมอ หรอการหารอในการใชวจารณญาณเลอก
น าเสนอขาวทมความเหมาะสม เปนเหตให ผบรหารกองบรรณาธการสอแตละส านกมความระมดระวงใน
48
การน าเสนอขาวมากขน “สดสวนการน าเสนอนโยบายรฐบาลจงมคอนขางนอย การแสดงความคดเหน
แทบไมม” (พระวฒน โชตธรรมโม, 2557)15
อยางไรกตาม สถานการณการจ ากดเสรภาพในการแสดงออกทสอมวลชนไทยเผชญอยขณะน
ไมใชสงทใหมส าหรบสงคมไทย เนองจากรฐบาลทกรฐบาลลวนแทรกแซงการท างานของสอมวลชนทงสน
แตรปแบบการแทรกแซงนนมความแตกตางกนตามบรบททางการเมองการปกครอง ดงเชนการศกษาของ
จรยา คงมา เรองมาตรการปองกนและแกไขปญหาการแทรกแซงสอมวลชนโดยรฐบาล ในสวนทศกษา
รปแบบการแทรกแซงสอของรฐบาล พบวา หากเปนยครฐบาลทหารหรอยคปฏวตรฐประหาร รปแบบการ
แทรกแซงสอจะเปนการใชอ านาจรฐผานทางกฎหมายโดยตรง ขณะทในยคของรฐบาลสงคมประชาธปไตย
รปแบบการแทรกแซงสอจะแนบเนยนและซบซอนกวา โดยท าผานอ านาจรฐและอ านา จทน
ไดแก แทรกแซงสอผานงบโฆษณา แทรกแซงสอผานความสมพนธสวนตว แทรกแซงสอดวยวธการกวานซอ
หน แทรกแซงสอผานระบบสมปทาน แทรกแซงสอดวยระบบกฎหมาย และแทรกแซงสอผานหนวยงาน
ภาครฐ (จรยา คงมา , 2554 : 3-4)16
2. มมมองของสอตอประชำชน : ลกคำ หรอ พลเมอง?
จากผลการศกษา ทสะทอนใหเหนวาสอมวลชนท าหนาทตรวจสอบนโยบายรฐบาล “ไมเตมท”
หากจะกลาววาเปนเพราะบรบททางการเมองเพยงอยางเดยว กดจะเปนขอสงเกตทตนเขนเกนไป
เพราะหากตงค าถามตอไปวา หากเวลานสถานการณทางการเมองเปนปกต รฐบาลมาจากการเลอกตง
ตามระบอบประชาธปไตย สอมวลชนจะท าหนาทตรวจสอบนโยบายรฐบาลอยาง “เตมท” หรอไม?
ผศ.พจตรำ สคำโมโต อาจารยประจ าคณะนเทศศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย กลาวไวใน
งานเสวนาเรอง “ท าไมสอจงไมสนใจตรวจสอบนโยบายรฐบาล”17 วาสอไมคอยน าเสนอเนอหาในประเดน
นโยบายรฐบาล ไมวาจะในสถานการณทางการเมองทเปนปกต หรอในสถานการณพเศษ
“ไมวาจะเปนสถานการณทปกตหรอไมปกตในรฐบาลใดกตาม แตกลบเนนน าเสนอ “ดรามา”
มากกวาสาระส าคญของนโยบาย” (พจตรา สคาโมโต, 2557)18
15 พระวฒน โชตธรรมโม ผอ านวยการฝายบรรณาธการ สถานโทรทศนไทยรฐทว กลาวในงานเสวนา‘ท าไมสอจงไมสนใจตรวจสอบนโยบายรฐบาลทนายกรฐมนตรแถลงตอ สนช.’ ณ สมาคมนกขาวนกหนงสอพมพแหงประเทศไทย ในวนท 33 ธนวาคม 2557 16 จรยา คงมา (2554). มาตรการปองกนและแกไขปญหาการแทรกแซงสอมวลชนโดยรฐบาล 17 ท าไมสอจงไมสนใจตรวจสอบนโยบายรฐบาลทนายกรฐมนตรแถลงตอ สนช.’ ณ สมาคมนกขาวนกหนงสอพมพแหงประเทศไทย ในวนท 33 ธนวาคม 2557
49
เทพชย หยอง นายกสมาคมนกขาววทยโทรทศนไทย แสดงทศนะในงานเสวนาเดยวกนวา
“การศกษาของมเดยมอนเตอรในครงน แมจะเกดขนภายใตสถานการณพเศษ แตเชอวาหากท าในสมย
รฐบาลกอนๆ กอาจไดผลการศกษาทไมตางกน ทงทการแถลงนโยบายของรฐบาลมความส าคญเปนอยาง
มาก เพราะเปนการก าหนดทศทางการบรหารอนาคตประเทศ สอควรใหความส าคญกบการแถลงนโยบาย
ครงนวารฐบาลสามารถท าไดแคไหน และมผลด ผลเสยอยางไร” สวนสาเหตทสอมวลชนไมน าเสนอ
ประเดนนโยบายรฐบาลวา เปนเพราะประเดนนโยบายรฐบาลนน “ขายไดยาก”
“ไมมความตนเตน ไมมตวละคร หรอค าพดหวอหวา” (เทพชย หยอง, 2557)19
สอดคลองกบความเหนของนำยพระวฒน โชตธรรมโม ผ อ านวยการฝายบรรณาธการ
สถานโทรทศนไทยรฐทว ทกลาววา “ประเดนเรองการแถลงนโยบายของรฐบาลคอนขางไดรบความสนใจ
คอนขางนอยจากสอ โดยเพงจะมการตนตวในการน าเสนอ/ ตรวจสอบนโยบายในสมยรฐบาลพรรคไทยรก
ไทย ทงน มองวานโยบายรฐมความส าคญและมผลกระทบตอสาธารณะ หากสอใหความส าคญในการ
ตดตาม ตรวจสอบ ตงแตตน ทงการวเคราะหขอมล และสะทอนใหเหนวานโยบายนนๆ สงผลกระทบอะไร
ตอประเทศอยางไร และน าเสนอใหประชาชนเขาใจถงผลทจะตามมาในอนาคต เชอวานโยบายทม
ลกษณะประชานยม ทน าเงนภาษของประชาชนมาใชเพอแกปญหาเฉพาะหนา ปฏบตไดจรงแตสงผลเสย
ในระยะยาว จะมนอยลง จากบทเรยนทผานมาหลงจากนสอตองใหความส าคญในการท าหนาทตดตาม
ตรวจสอบอยางจรงจงในการท างานของรฐภายใตนโยบายทแถลงวาด าเนนการตามนโยบายไดมากนอยแค
ไหน”
หากพจารณาตามแนวคดเศรษฐศาสตรการเมอง อาจกลาวไดวา การเลอกไมน าเสนอขอมล
ขาวสารในประเดนนโยบายรฐบาล ซงถอเปนประเดนส าคญทสาธารณชนควรรบรและเขาใจ เนองจาก
สาเหตวาขาวเกยวกบนโยบายรฐบาลนน “ขายไดยาก” สะทอนใหเหนมมมองทสอมวลชนมตอประชาชน
ผรบสาร ในฐานะ “ผบรโภค” มากกวา “พลเมอง” ในขณะทสอมวลชนกลบท าหนาทเปนเพยง “ผขาย
สนคาและบรการ” ถอผลก าไรทางธรกจเปนเปาหมายสงสด หากสอไมยอมกาวพนจากขอจ ากดของ
ตวเอง สการท าหนาทวเคราะหตความ วพากษวจารณ สะทอนความเหนอยางรอบดาน เพอตรวจสอบ
18
ผศ. พจตรา สคาโมโต อาจารยประจ าคณะนเทศศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย กลาวในงานเสวนา ‘ท าไมสอจงไมสนใจตรวจสอบนโยบายรฐบาลทนายกรฐมนตรแถลงตอ สนช.’ ณ สมาคมนกขาวนกหนงสอพมพแหงประเทศไทย ในวนท 11 ธนวาคม 2557 19
นายเทพชย หยอง นายกสมาคมนกขาววทยโทรทศนไทย กลาวในงานเสวนา‘ท าไมสอจงไมสนใจตรวจสอบนโยบายรฐบาลทนายกรฐมนตรแถลงตอ สนช.’ ณ สมาคมนกขาวนกหนงสอพมพแหงประเทศไทย ในวนท 11 ธนวาคม 2557
50
ความผดปกต/ ความไมชอบมาพากลใดๆ ทเกดขนในสงคม กยอมถอเปนการเซนเซอรตวเองรปแบบหนง
โดยการเซนเซอรตวเองของสอในลกษณะนอาจสรางความเสยหาย และอนตรายมากกวาการถกเซนเซอร
โดยรฐ หรอกฎหมาย (Kavi Chongkittavorn, 2007: 7)20
ขอเสนอแนะ
3. สอควรใหความส าคญกบการท าหนาทใหขอมล ความร ขอเสนอแนะ รวมทงการเปดพนทเพอ
การน าเสนอเนอหานโยบายรฐบาล ทสงผลกระทบตอประชาชน ใหเปนวาระและประเดนทเปนทสนใจ ทงม
การอธบาย ขยายความใหงายตอความเขาใจของประชาชน สอตองมสวนส าคญในการท าใหประชาชน
เหนวา การตรวจสอบนโยบายรฐบาลเปนการท าหนาทของสอมวลชน และของประชาชน ในการรวม
ก าหนดทศทางการบรหารประเทศ แมในสถานการณทางการเมองเชนในปจจบน กมใชเปนขออางในการ
ใหสอละเลยการท าหนาทตรวจสอบนโยบายรฐบาล แททจรงแลว ผลการศกษาน นาจะเปนการท าใหสอตง
ค าถามกนเองวา ทผานมา สอไดมบทบาทและท าหนาทอยางไร ในการตรวจสอบนโยบายรฐบาล อยางม
นยส าคญเพอท าใหประชาชน ไดรบร สนใจ เขาใจ ในนโยบายรฐบาล ซงสงผลกระทบตอประชาชนทกคน
2. การท าหนาทของสอ เพอเปดพนทสรางการมสวนรวมกบประชาชนในการตรวจสอบนโยบาย
รฐบาล นอกจากสะทอน ความมเสรภาพ และ ความรบผดชอบของสอตอสงคมแลว ยงเปนสงแสดงถง
ทศนคตและมมมองของสอตอประชาชนดวยวา สอไดเพมน าหนกหรอความส าคญในการท าหนาทพฒนา
“ความเปนพลเมอง” ใหประประชาชน อยางสมดลและเทาเทยมกบการสรางวฒนธรรม “การบรโภค”ให
ประชาชน การศกษาครงน จงเรยกรองใหสอ ใหความส าคญกบประชาชนผรบสารในฐานะ “พลเมอง”
มากกวาผรบสารในฐานะ “ผบรโภค” ทงนเพอยกระดบคณภาพสอ คณภาพสงคม และคณภาพการเมองใน
ระบอบประชาธปไตย
.........................................................................
20 Kavi Chongkittavorn (2007). State and Self Censorship during Political Transition.pp.7-14 In State and Media in Thailand during Political Transition. Chavarong Limpattanamanee and Arnaude Leveau, Eds. IRASEC.
51
บรรณำนกรม
จรยา คงมา (2554). มาตรการปองกนและแกไขปญหาการแทรกแซงสอมวลชนโดยรฐบาล สบคนจาก
http://libdcms.mida.ac.th/thesis6/2554/b176005.pdf
บญอย ขอพรประเสรฐ (n.d.) ปรชญาวชาชพสอสารมวลชน เอกสารประกอบการสอนวชา นท. 2317
กฎหมายและจรยธรรมการสอสารมวลชน คณะนเทศศาสตร มหาวทยาลยเกรก สบคนจาก
http://www.oknation.net/blog/print.php?id=807427
บญเลศ ชางใหญ (2549). การตรวจสอบอ านาจรฐโดยประชาชน. การปฏรปรฐธรรมนญ: มมมองเชง
เปรยบเทยบ. เอกสารสรปการประชมวชาการสถาบนพระปกเกลา ครงท 5 ประจ าป 2545/ 121
พรงรอง รามสต (2551) โครงการสถานภาพของสทธการสอสารในประเทศไทย : การสอสารในมณฑล
สาธารณะ. ส านกงานกองทนสนบสนนการวจย
เลอภพ โสรตน และคณะ (2554). บทบาทสอมวลชนกบการมสวนรวมทางการเมองไทย . วารสาร
บณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ. ปท 5 ฉบบท 3 กนยายน
– ธนวาคม 2554
วภา อตมฉนท (2544). ปฏรปสอเพอสงคม: หลกคดและบทเรยนจากนานาประเทศ . กรงเทพ: โครงการ
ต าราและเอกสารทางวชาการ ภาควชาการสอสารมวลชร คณะนเทศศาสตร จฬาลงกรณ
สรชย เลาค า (2553) “การวเคราะหองคประกอบของปจจยทมผลกระทบตอการแสดงบทบาทสนขเฝาบาน
ของนกหนงสอพมพ” , คณะวารสารศาสตรและสอมวลชน มหาวทยาลยธรรมศาสตร
Daniel Chandler and Rod Munday (2011) Oxford Dictionary of Media and Communication.
Oxford University Press
Kavi Chongkittavorn (2007). State and Self Censorship during Political Transition.pp.7-14 In
State and Media in Thailand during Political Transition. Chavarong Limpattanamanee
and Arnaude Leveau, Eds. IRASEC.
MaïalèneBoutin-Wilkins & Stuart Soroka (2006). Media Coverage of the Charest Government’s
Campaign Promises. Working Paper: Observatory on Media and Public Policy,
Department of Political Science, McGill University
Michael Schudson (1996). The Power of News. Havard University Press
52
William Hughes and Jonathan Lavery (2008). Critical Thinking: An Introduction to the Basic
Skills. 5th Ed. Broadview Press
หนงสอพมพออนไลน
ปฏเสธปดกนสอ แคขอใหรวมมอ นดหารอตวแทน, ไทยโพสตออนไลน, ศกรท 27 มถนายน 2557
http://www.thaipost.net/news/271634/92112
53
ภำคผนวก
54
ตำรำงสรปพำดหวขำวและบทบรรณำธกำร
ในหนงสอพมพ
ระหวำงวนท 12-19 กนยำยน 2557
55
สรปพำดหวขำวทเกยวของกบนโยบำยรฐบำล
วน/
เดอน/ป
หนงสอพมพ นโยบาย ลกษณะการพาดหว
(1)พาดหวหลก (2)พาดหวรอง (3)สวนน า (4) เนอขาว
120957 เดลนวส 10 (3)อภสทธออกโรงเยย รฐบาลประยทธ ชนโยบายพอเพยงแต
กลบ
มตชน ไม
เจาะจง
(1)บกตแถลงนโยบาย 'สนช.' เลง2ชม.จบ
(3)นายกฯ ชวน ครม.หารอเตรยมแถลงนโยบาย เชอถกรวดเดยว
2 ชวโมง จบ
กรงเทพธรกจ 6 (1)วางกรอบถงกลางป 2558 - เรงเบกงบคางทอ 3 แสนลาน
คลงชง จางงาน กระตน ศก.
(3)นกวชาการหนนกฎหมาย ภาษมรดก-ทรพยสน ชเปนคณปการ
ประเทศ
(4)กระทรวงการคลงเดนหนาตามนโยบายรฐบาล วางกรอบ
กระตนเศรษฐกจระยะสนถงกลางป 2558 เรงเบกงบประมาณท
คางอย 3 แสนลาน และผลกดนกฎหมายดานภาษหลายฉบบ ทง
ภาษทดน-สงปลกสราง-มรดก เพอสรางความเปนธรรม
สยามรฐ ไม
เจาะจง
(2)รบอาวธหนกยานบานรมน า โยงเปลแกนน าคนเสอแดง สนช.
ปลอยฟรถกนโยบาย
(3)นายกรฐมนตรนด ครม. วางกรอบเตรยมแถลงนโยบายรฐบาล
บานเมอง ไม
เจาะจง
(1)"บกต"ฉายเดยวแจงนโยบาย 11 ดานบรหารชาต
(2)คสช.ยนลดบทบาทลงแตไมยกเลกกฎอยการศก "บกปอม"ถก
โผตร.วนน
(3)บกตช นมนดนเนอร ครม. พรอมตวเขมแถลงนโยบายรฐ 12
ก.ย.น ยนฉายเดยวมวนเดยวจบ ช 3 หลก บรหาร-ปฏรป-
ปรองดอง ครอบคลม 11 ดาน ยดเศรษฐกจพอเพยง
โพสตทเดย 6 (1)ภาษมรดก 10%
(2)มลคา50ลานขนตองจายเรงใชปหนา ปดทางตงนตบคคล-หน
ไปเมองนอก
(4)ผทไดรบมรดก 50 ลานขนไปตองจายภาษ 10% จากมรดกท
เปนสงหารมทรพยและอสงหารมทรพย และกฏหมายยงครอบคม
การเกบภาษจากผรบทเปนบคลธรรมดาและนตบคคลเพอปองกน
การหลบเลยงภาษ
130957 ไทยรฐ ไม
เจาะจง
(1)ภาษทดน-มรดกปนเอาแน บกตรายนโยบาย
(2)ม11 ดานจสมฤทธผลใน 1 ป ตงกก.สอบไมคแพงระยบอ.
โยธาโอ-ไมซดทอดใคร
(3)ประยทธรายยาว 2 ชวโมง แจงนโยบาย 11 ดาน สญญา
เดนหนาปฏรปใหส าเรจ ผดสโลแกนใหม "จรงใจ จรงจง และ
ยงยน" ก าชบ 1 ป ตองเหนผลส าฤทธ
เดลนวส 6 (1)รดภาษเศรษฐกจกชาต
(2) ทดน-มรดก ประยทธลน
(3) “บกต”น าทมครม.แถลงนโยบายตอ สนช.ตองเรงท า 11ดาน
ในกรอบเวลา 1 ปลยเกบภาษกาวหนา
มตชน 6 (3)สรรพกรแจงเกบภาษมรดกอตราเดยว ดานกอบกาญจนลย
นโยบายทองเทยววถไทยป 58
กรงเทพธรกจ 6 (1)น กม. เกบภาษคนรวย นายกมนใจเสรจปน เกบทรพยสน
มรดก
(2)ณรงคชย เลกประชานยมพลงงาน หามาตรการชวยผมรายได
นอย
56
วน/
เดอน/ป
หนงสอพมพ นโยบาย ลกษณะการพาดหว
(1)พาดหวหลก (2)พาดหวรอง (3)สวนน า (4) เนอขาว
(4)นายกรฐมนตรเรงดนกฎหมายส าคญ 2 ฉบบ "ภาษมรดก-ทดน
และสงปลกสราง" ใหเสรจภายในปน ขณะท รมว.พลงงาน ยน
โครงสรางราคาพลงงานใหองตนทนทแทจรง เบนซล-ดเซล เสย
ภาษอตรเดยว
สยามรฐ ไม
เจาะจง
(1)นายกฯแจงนโยบาย1ปส าเรจทกดาน โอดรบ.ปกอหน7แสนล.
(3)นายกรฐมนตรน าทมแถลงนโยบายตอ สนช. ลน 1 ป ตองท า
ส าเรจทกดาน เดนหนาเกนภาษมรดก-ทดน สง ก.การพฒนา
สงคมฯ ท าหนงดงนกทองเทยว โอดรฐบาลเกาท าหนสง 7 แสน
ลาน
แนวหนา 6 (1)พลงงานสงซกลมโตะ เลกอมดเซล พวงแอลพจภาคขนสง
(2)ประคองตอแคครวเรอน สศค.ชงรดภาษทด 0.1% กม.มรดก
สอใชไมทนปน รมต.คกคกเขากระทรวง
(4)รมว.พลงงาน มอบนโยบายใหขาราชการประจ ากระทรวงวา จะ
น านโยบายทแถลงตอ สนช. มาปฏบต โดยเฉพาะการปฏรป
โครงสรางราคาเชอเพลงประเภทตางๆ
แนวหนา ไม
เจาะจง
(2)ปปช.สงเดนหนาคยทนท โยธาฯไมรอ-จอเซน 16 กย. รฐบาล
แถลงนโยบายผานฉลย
(3)เมอเวลา 10.00 น. วนท 12 กนยายน ผส อขาวรายงานจาก
รฐสภาวามการประชม สนช. โดยมนายพรเพชร วชตชลชย
ประธาน สนช. ท าหนาทประธานการประชม เพอพจารณาวาระ
เรองดวนคณะรฐมนตร แถลงนโยบายตอ สนช.
บานเมอง ไม
เจาะจง
(2)รายยาวแถลงนโยบาย 2 ช.ม. ยดด าร-เศรษฐกจพอเพยง ช
คาถา จรงใจ-จรงจง-ยงยน รมต.ปายแดงเขากระทรวง
(3)บกตโชวเดยวแถลงนโยบายรฐบาลรายยาว 2 ชวโมง 11 ดาน
ย ายดหลก 4 แนวคดบรกหารชาต ยดพระราชด ารเศรษฐกจ
พอเพยง--แผนพฒนา ศก.ฉ.11 ความตองการประชาชน ช
สโลแกน จรงใจ-จรงจง-ยงยน ลนไมใชพรรคการเมอง ไมหวง
คะแนนนยม
ไทยโพสต ไม
เจาะจง
(1)"รบ." ไมอยไปวนๆ โวนโยบายท าทนท
(3) พล.อ.ประยทธ นายกฯ แถลงนโยบาย 11 ดาน เดนหนาเกบ
ภาษมรดก-ทดนใหไดภายในป 57 พรอมขยายฐานเกบภาษเพม
อก 40-50 ลานคนทยงหลกเลยง ออกตวนโยบายเขยนใหดพด
ใหหร หากไมไดท ากไมมประโยชน บทกกระทรวงสงไหนท าได
ใหท าทนท
โพสตทเดย 6 (1)รอใหญ 2 แสนล.
(2)ประจนสงแกทโออาร-บกตลยรดภาษ
(4) นโยบายพฒนาโครงสรางพนฐานดานขนสงและคมนาคม
รมว.คมนาคม ประกาศนโยบายเรงดวนทตองท า 3 เรอง และ
โครงการเรงดวน 11 โครงการ ,การปรบปรงจดเกบภาษทดน
มรดก และสงปลกสรางใหเสรจส นปน,โครงการกระตนเศรษฐกจ
ชมชนเพอใหเกดการจางงาน สรางรายไดทกกลมทกภมภาคให
เทาเทยมและทวถง
140957 ไทยรฐ ไม
เจาะจง
(3)"พท. ปชป.กปปส.รมย าบกต กนอรอย ปง เยย นโยบายรบ.ท
พดไวท าไดจรงหรอ เหนบ"
มตชน ไม
เจาะจง
(2)รชตะมอบนโยบาย
(3)มท.1 ย างานเรงดวนของ รบ. สรางความปรองดอง-ปราบ
คอรรปชนใหส น ทงในระดบทองถนและระดบชาต
57
วน/
เดอน/ป
หนงสอพมพ นโยบาย ลกษณะการพาดหว
(1)พาดหวหลก (2)พาดหวรอง (3)สวนน า (4) เนอขาว
มตชน 6 (1)แหอมภาษมรดก-ทดน รบลกบกต
(2)สนช.พรอมเปดไฟเขยว คลงเชอทนใชภายใน1ป ชวยลด
สงคมเหลอมล า
(3)พท.แหหนนนายกฯ เรง กม.ภาษ-ทดน แตหวนแทงกอน แนะ
ออกเปนค าสง คสช. วปสนช.มนใจสภาผานฉลยถารฐบาลชงให
พจารณา
กรงเทพธรกจ 6 (1)พบผสมครซอน 2 สาขา พรเพชร รบมว งเตน สปช.
(2)ทมเศรษฐกจ ปชป.ตง ไรแผนปรบโครงสรางภาษ ขาดการม
สวนรวม
สยามรฐ ไม
เจาะจง
(3)วป สนช. มนใจสมาชกทกคนผาน ก.ม.ทดน-มรดก ดาน รมต.
มหาดไทย ลนยดบ าบดทกขบ ารงสข พรอมเดนหนาปรองดอง-
ขจดโกง เผยตงกรรมการสอบจไมคฉาว
แนวหนา 6 (1)มลนภาษมรดก-ทดน ฟนธงตสงเขาสภาแน
(2)นกวชาการมนท าส าเรจ แนะบงคบใชเทาเทยม เชอเศรษฐไม
กลาขวาง
(3)โฆษกวป สนช. กลาวถงการแถลงนโยบายของรฐบาล ทจะ
ผลกดนเรองการเกบภาษทดนและมรดก ภายใน 1 ป ถอเปน
สญญาประชาคมทรฐบาลใหไวกบประชาชน และเชอวาอกไมนาน
นาจะสง พ.ร.บ.ฉบบนเขาสภาและผานรางไดเพราะสมาชกสวน
ใหญนาจะเหนดวย
บานเมอง ไม
เจาะจง
(2)มท.1 เดนหนาปรองดอง
(3)มท.1 เนนงาน 2 เรองส าคญ "สรางความปรองดอง-โปรงใส
ตรวจสอบได"
ไทยโพสต 6 (1)จสนช.เสยสละหนนภาษมรดก
(3) นกวชาการหนนนโยบายรฐบาล ออกกฎหมายเกบภาษมรดก
เชอลดความเหลอมล าได แตมนใจเพยง 50:50 จะสามารถท าได
จรงหรอไม เพราะรฐบาล-องคกรทออกกฎหมายคอ สนช. สวน
ใหญเปนคนรวย-มมรดก จะกลาเสยสละหรอไม
(4)นกวชาการหนนนโยบายรฐบาล ออกกฏหมายเกบภาษมรดก
เชอลดความเหลอมล าไดแตมนใจเพยงแค 50:50 เพราะ สนช.
สวนใหญเปนคนรวยจะกลาเสยสละหรอไม
โพสตทเดย 10 (4)มขาวฉาวทาทายนโยบายการปราบปรามคอรรปชน หาก
ตองการแกปญหาน าเงนภาษน าเขารถหรมาพฒนาชาต ลดความ
เหลอมล าทางสงคมคงตองลงมาไลจเรองนดวยตวเองไมเชนนน
เรองนจะเงยบหายไปเปนคลนกระทบฝง
150957 ไทยรฐ 9 (1)ดาวนพงษโว จดหนกรกปา ฮมเอาจรง!
(2)ลยลางเอาผด อทยานไลบ ทวงท สรนาถ
(3)พล.อ.ดาวนพงษ รตนสวรรณ รมว.ทรพยากรฯ ฮมจดเตม
รปแบบพวกรกปาเรยกทกอธบดหารอ
ไทยรฐ ไม
เจาะจง
(3)ประยทธเรยกประชมระดบปลด-ผวจ. 17 ก.ย.มอบนโยบาย
มตชน ไม
เจาะจง
(3)บกต นดปลดกระทรวง-ผวาฯ แจงนโยบาย
มตชน 6 (1)รอภาษ'ทดน-มรดก'เขาสนช. พรเพชรเชอฉลย
(2) ชงสมหมายเคาะ 9 แผนกระตน ศก. จอลดเปาสงออก
สยามรฐ 6 (3)วษณ เผย รมต.มหาดไทย คม สตช. ระบมาตรการปรบปรง
ภาษรฐบาลเปนเจาภาพ
58
วน/
เดอน/ป
หนงสอพมพ นโยบาย ลกษณะการพาดหว
(1)พาดหวหลก (2)พาดหวรอง (3)สวนน า (4) เนอขาว
แนวหนา 6 (1)ภาคเอกชนหนนรฐบาล
(2)จดเกบภาษมรดก-ทดน เพมรายไดพฒนาทองถน ลดความ
เหลอมล าสงคม
(3)มความเหนจากหลายฝายตอนโยบายของรฐบาลพล.อ.
ประยทธ จนทรโอชา ทตองการผลกดนกฎหมายเกบภาษอตรา
กาวหนา ภาษทดน ภาษมรดก
ไทยโพสต 6 (1)โวหนนภาษ "มาดก-ทดน" คลงจอออกบอนดแสนล.
(3)สภานตบญญต(สนช.) รอรฐบาลชง กม.ภาษทดน-ภาษมรดก
ยนหนนเตมท ชเพมรายไดรฐลดเหลอมล า
โพสตทเดย 6 (1)ลาภาษพอคา
(2)สรรพากรลยเกบขอมลทวประเทศสมตรวจรายไดตลาดขนสง
ขนาดใหญมนใจรดเงนเพมไดอก5ลานราย
(4) อธบดกรมสรรพากร เผยแผนการจดเกบภาษแผงลอย-รานคา
ยอย จากการประเมนเบองตนพบมผประกอบการกลมทไมยนเสย
ภาษ 5 ลานราย
160957 เดลนวส 10 (3) รมต.ทยอยเขากระทรวง มอบนโยบายขาราชการประจ า เนน
ความโปรงใส “บกต”เขาปฏบตงานไทยคฟา
กรงเทพธรกจ 6 (1)คลงชงขนแวตปลายป 58 เดนหนาปฏรปภาษพงเปาคนรวย
(4)รมว.การคลงเดนหนาปฏรปภาษ พงเปาเกบภาษจากคนม
รายไดสง พรอมสงสญญาณขนภาษมลคาเพมปลายปหนา เพราะ
ตองหารายไดเพม และเปนเปาหมายของรฐบาล
โพสตทเดย 6 (1)สงลยศก.ดจตอล
(2)ลงทนอนเทอรเนตเรวสงถงต าบล วางรากฐานใหธรกจ-อตฯตอ
ยอด หมอมอยประกาศชดเหนผลใน1ป
(4)รองนายกฯ ประกาศจะผลกดนนโยบาลเศรษฐกจดจตอลให
เปนรปธรรมภายใน 1 ป เพอเปนรากฐานใหกบภาคธรกจและ
อตสาหกรรม
170957 กรงเทพธรกจ 6 (1)ประยทธจทกฝายตองชวยกน-อยาหวงพงรฐ ชแบรนดไทย
แลนดดนสงออกการประชม(4)คณะรฐมนตรครงแรก
นายกรฐมนตรไดกลาวถงนโยบายเศรษฐกจวา รฐบาลให
ความส าคญกบการสงออก และใหทกภาคสวนทงรฐบาล เอกชน
และประชาชน ไมใหเปนภาระของรฐบาลฝายเดยว
กรงเทพธรกจ (1)จายหนจ าน าขาวขาว 7 ปหมดป58 ผอนช าระ7หมนลาน
(4)แผนการช าระหนทเกดจากโครงการรบจ าน าขาวจ านวน 7.55
แสนลาน 4 มาตรการลดตนทนการเงน ธกส.ประเมนการช าระหน
จ าน าขาว ใชเวลา 7 ป
โพสตทเดย 6 (1)เศรษฐอลหมาน
(2)ดอดหารอส านกงานกฎหมาย วางแผนโอนสนทรพยให
ลกหลาน "บกต" แจงมขอยกเวนใหผรบมรดก
(4)เจาของกจการรายใหญกงวลเรองภาษมรดกของรฐบาล จงม
การถายโอนมรดกใหกบลกหลานของตน เนองจากอตราภาษ
10% เปนอตราภาษทสงมากเมอเทยบกบ
โพสตทเดย 6 (1)ลงทนเคเบลใยแกว ปนเศรษฐกจดจตอล
(4)กระทรวงไอซทเผยแนวทางการสนบสนนนโยบายเศรษฐกจ
ดจตอล วา รฐบาลโดยบรษท ทโอท จะตองลงทนโครงขายระบบ
เคเบลใตน าระหวางประเทศเพอเสรมความมนคงออนไลนให
ประเทศ
59
วน/
เดอน/ป
หนงสอพมพ นโยบาย ลกษณะการพาดหว
(1)พาดหวหลก (2)พาดหวรอง (3)สวนน า (4) เนอขาว
180957 ไทยรฐ 12 (3)ประยทธ"มอบนโยบายบกขาราชการ ใหคดแบบคนจนเดนดน
เขาหาชาวบาน ตองปรบตว เปดใจ ฉกยมกวางๆไว สงตอไปน
หามจดฉากตอนรบเวอร
มตชน 6 (1)หมอมอยซาวเสยงภาษมรดกเจาสวโอเค
(3)หมอมอยรายยาวนโยบายเศรษฐกจรฐบาล ตงบอรด ศก.
ดจตอลแหงชาต เขนกองทนพฒนาบคลากร และภาษ-มรดก
มตชน 10 ประยทธตวเขม ขรก.ย าหามทจรต
สยามรฐ ไม
เจาะจง
(2)ประยทธย าบกขรก.ปองท าลายสถาบน มหดลกดดนรชตะ
เลอกนงเกาอเดยว
(3)นายกฯมอบนโยบายขาราชการ วอนปกปองสถาบน วอน
ขาราชการอยาโกง-ใชจายงบฯ อยางคมคา
แนวหนา ไม
เจาะจง
(2)ยนยนทหารไมเคยทารณ สงการบานหนวยราชการ หามโกง-
ยดหลกพอเพยง ประเมนผลงานทก 3 เดอน นร.ตกนปดทง
โรงเรยนทนท
(3)เมอวนท 17 กนยายน ทท าเนยบรฐบาล พล.อ.ประยทธ จนทร
โอชา นายกรฐมนตร และหวหนา คสช. เปนประธานการชแจงและ
มอบนโยบายในภาพรวม แกหวหนาหนวยราชการ
แนวหนา 3 (1)ศธ. ตปบรบลกนายกฯ ปลก 12 คานยม ขยายผลฟนความเปน
ไทย
(2)สง รร. ทวปท.ดเดยเทอม 2 ทองอาขยานหนาเสาธง เลงแตง
เพลง-ใสหลกสตร(3)กระทรวงศกษาธการขานรบนโยบายพล.อ.
ประยทธ จนทรโอชา นายกรฐมนตรและคณะรกษาความสงบ
แหงชาต (คสช.) ทมอบใหทกหนวยงานน าคานยมหลกของไทย
12 ประการ ไปขยายผลใหเปนรปธรรมในเชงปฏบต โดยน าไป
จดท าเปนบทอาขยานใหเดกนกเรยนทองจ า
ไทยโพสต ไม
เจาะจง
(1)นายกฯ สองบคลก! ขงขงตรวจโกงทก 3 เดอน-องรองเพลง
โชวนกขาว
(3)ประยทธมอบนโยบายผบรหารระดบสง ชวยกนลดความ
ขดแยง เชอคนไทยรกกนถาไมมใครมาเปาห ลนสรางการเมอง
ใหมแบบไทยๆ แตสากลยอมรบ ขงขงสงขาราชการใหท าตวให
เลก อยาจดฉาก ตดปายตอนรบนายกฯ เพราะส นเปลอง ข
ลงโทษหนกพวกขรก.ผลาญเงนเพออพเกรดตวเอง ทก 3 เดอน
ทกกระทรวงตองถกตรวจสอบการใชจายงบประมาณ
(4)นายกมอบนโยบายรฐบาลตอผบรหารระดบสง ชวยกนลดความ
ขดแยง โดยมรฐมนตร ปลดกระทรวง หวหนาราชการ และผวาฯ
ทวประเทศ เขารวมรบการมอบนโยบายอยางพรอมเพรยง
โพสตทเดย 6 (1)ดจตอลแหงชาต
(2)ประยทธนงประธานสงการเอง ดงบโอไอออกมาตรการสงเสรม
หมอมอยการนต1ปเหนผลแน
(4) ม.ร.ว.ปรตยาธร รองนายกดานเศรษฐกจเผย พล.อ.ประยทธ
นายกฯ เปนประธานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจดจตอล
แหงชาต/ ประเทศไทยจ าเปนตองสรางเศรษฐกจดจตอลขนมา
เพอแกไขจดออน ลดตนทนธรกรรมและบรการอเลกทรอนกส
เพอใหประเทศปรบตวเขาสเศรษฐกจสมยใหม
โพสตทเดย 6 (1)เวนภาษมรดกคสมรสตาย
(4)ม.ร.ว.ปรตยาธร รองนายกดานเศรษฐกจ ยนยนภาษมรดก
60
วน/
เดอน/ป
หนงสอพมพ นโยบาย ลกษณะการพาดหว
(1)พาดหวหลก (2)พาดหวรอง (3)สวนน า (4) เนอขาว
ยกเวนภาษคสมรสเสยชวต-เกษตรกรยกทดนใหลก และเรองการ
ออกกฏหมายเกบภาษมรดกและทดนและส งปลกสรางจะไมท าให
ประชาชนสวนใหญเดอดรอน ซงรางกฏหมายอยระหวางการ
พจารณาของคณะกรรมการกฤษฎกาและกรมสรรพากร
190957 มตชน 6 (1) คลงอมเกษตรกร-คนจนทมแสนล.
(2) เดนเครองภาษมรดก
(3)รฐบาลควกแสนลานอมเกษตรกรรายยอย-คนจน เจาสวหนน
เกบภาษทดน-มรดก
กรงเทพธรกจ 6 (1)คลงเผยอดหนนตนทนผลต-ชวยผมรายไดนอย อดแสนลาน
กระตนรากหญา
(2)ปรดยาธร เรงดนภาษมรดก เกน 50 ลานเสย 10% ทงผให
และผรบ
(4)รฐบาลอดฉดเงนแสนลานชวยเกษตรกรดวยการ ลดตนทนการ
ผลตและโอนเงนเขาบญชผมรายไดนอยพรอมเรงปฏรประบบภาษ
เพอสรางความเปนธรรม
แนวหนา 6 (1)ตลาฯน กระอก 2 เดง ข นดเซล-กาซ รฐบาลทยอยเลกอม
(2)ทง NGV-LPG ภาคขนสง ปลอยไปตามกลไกตลาด เลงยด
บตรเครดตพลงงาน สวนยางฮมปลกมอบ 8 ตค.
(3)รมว.กระทรวงพลงงาน เปดเผยหลงประชมผบรหารหนวยงาน
พลงงานถงนโยบายเรงดวนทตองด าเนนการ คอการปรบ
โครงสรางราคาพลงงาน โดยเฉพาะพลงงานทยงไมมการปรบ
ราคา เชน แอลพจภาคขนสง และเอนจว
ไทยโพสต 6 (1)ควก 1 แสนลานชวยคนจน เกบภาษมรดกลวงหนา 2 ป
(2)มาแลว ประยทธนยม รฐบบาลเตรยมควก 1 แสนลานชวยคน
จน คลอดมาตรการเงนอดหนนชาวนารายยอย จายภาษใหผม
รายไดนอย สมหมายแยมแผนเกบภาษมรดกลวงหนา ปองยกยาย
ถายเทกอนตาย เรงชงเขา สนช. สวนภาษทดนจอตอคว ยนป 58
ขนแวตแน
โพสตทเดย 6 (1)ตแจกแสนลาน
(2)อดเงนอดหนนชาวนา-คนภาษคนจน สมชายลนถงมอ
ประชาชนแนนอน เกษตรกรออนชวยไรละ 2.2 พนบาท
(4)ด าเนนการตามนโยบายดแลเกษตรกร-รฐบาลเตรยม 2
มาตรการส าคญเพอชวยเหลอผมรายไดนอย คอ การอดหนน
ปจจยการผลตในการปลกขาวใหชาวนาและเรงด าเนนมาตรการ
จายเงนภาษใหกบผมรายไดนอย ภายในปงบประมาณ 2558
โพสตทเดย 6 (1)เกบภาษราคาขายปลก
(4)นายสมหมาย อธบดกรมสรรพสามตรรบลก ร.ม.ว.ปรตยาธร
รองนายกฯดานเศรษฐกจ ทตองการใหปรบปรงการเกบภาษไมให
รวไหล โดยการแกกฏหมายเกบภาษจากราคาขายปลก
61
สรปรำยชอบทบรรณำธกำรทเกยวของกบนโยบำยรฐบำล
16 ก.ย.57 6 เดลนวส ปากทองชาวบาน
10 สยามรฐ หนาทส าคญของรฐบาลน คอปฏรประบบราชการ
ไมเจาะจง กรงเทพธรกจ ท าเฉพาะเรองหลกกพอ
ไทยโพสต ชวดผลงาน ครม.
แนวหนา ครม.ประยทธตองท าตามสญญา
17 ก.ย.57 6 โพสตทเดย ปกธงดจตอลอโคฯ
สยามรฐ สนคาการเกษตรกบตลาด
9 มตชน จดหนก-จรงจง
10
เดลนวส บททดสอบความโปรงใส
ไทยโพสต ตองไมจบแครอไมค
12
ไทยรฐ ระวงซ าเตมเหลอมล า
กรงเทพธรกจ ตองออกกตกาคม รฐบาลด าเนนนโยบาย
18 ก.ย.57 6 กรงเทพธรกจ รอผลงานลดเหลอมล า ปรบโครงสรางภาษ
ไมเจาะจง มตชน ท าทนทใหมผลทนตา
19 ก.ย.57 6
ไทยรฐ สงทรฐบาลเลอกตงไมท า
กรงเทพธรกจ รากฐานทดเปนส งส าคญ
โพสตทเดย ใชงบฯ ใหพอเพยง
วนท นโยบาย หนงสอพมพ ชอบทบรรณาธการ
12 ก.ย. 57 6 กรงเทพธรกจ จากโรดแมพสการปฏบต
9 บานเมอง ปฏบตการสะเทอนปา
ไมเจาะจง เดลนวส ปญหาทาทายตามนโยบาย
โพสตทเดย ตองชดเจน
13 ก.ย. 57 3 โพสตทเดย แกหนทตนเหต
6 บานเมอง ทองเทยวขยบตวดข น
ไมเจาะจง ไทยรฐ สสงคมแหงคณธรรม
เดลนวส วาระเรงดวน
ไทยโพสต กองทพในรฐบาลเดนส "ทหารนยม"
14 ก.ย. 57 6 โพสตทเดย กลาตดสนใจ
12 เดลนวส อยไดเพราะประชาชน
15 ก.ย. 57 3 โพสตทเดย รฐจดการหน
ไมเจาะจง ไทยรฐ ถนนสายประชาธปไตย
มตชน บทบาทของ สนช.
ไทยโพสต รฐบาลไดเวลาท าจรงทนท พสจนจรงจง-จรงใจ-ยงยน
62
ขำวเผยแพรสอมวลชน
63
Press Release ขอมลเพอสอมวลชน 39 พฤศจกายน 2557
มเดยมอนเตอร พบสอโทรทศนเนนตรวจสอบนโยบายรฐบาลดานเศรษฐกจมากทสด ขณะทตรวจสอบ
นโยบายลดความเหลอมล านอยทสด ทงยงท าหนาทไมเตมทในการตรวจสอบแทนประชาชน รวมทงการ
เปดพนทใหประชาชนไดแสดงความคดเหนตอนโยบายรฐบาลทนายกฯ แถลงตอสภานตบญญตฯ
การแถลงนโยบายรฐบาลตอสภานตบญญตแหงชาต เมอวนท 32 กนยายน ทผานมา
นบเปนเหตการณนาสนใจ เพราะเปนการแถลงโดยนายกรฐมนตรพลเอกประยทธ จนทรโอชา
ทมต าแหนงหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต (คสช.) ดวย ทงเกดขนในภาวะทสงคมคาดหวงบทบาท
รฐบาลหลงรฐประหาร ในการปฏรปประเทศดานตางๆ มเดยมอนเตอรจงสนใจศกษาการท าหนาทของ
สอมวลชนในการตรวจสอบ ทหมายถงการเปดประเดน การวเคราะห/ตความ การเปดพนทเพอสะทอน
มมมองทหลากหลาย รวมทงการท าหนาทรกษาประโยชนของประชาชน
สอทศกษำ คอ โทรทศนดจตอล 6 ชอง จาก 2 ประเภทใบอนญาต คอ 1) ประเภทบรการ
สาธารณะ ไดแก ชอง TPBS และ 2) ประเภทบรการธรกจ ในหมวดขาวสารและสาระ จ านวน 5 ชอง ไดแก
(1) Voice TV (2) Nation Channel (3) Spring News (4) TNN24 และ (5) New TV โดยศกษาเฉพาะ
รปแบบรายการ สมภาษณ วเคราะห และรายงานพเศษ ในรายการขาว ระหวางวนท 32-39 กนยายน
2557 (ไมรวมรายการเดนหนาประเทศไทย และคนความสขใหคนในชาต) โดยแนวคดทใชในกำรศกษำ
คอ กำรท ำหนำทตรวจสอบของสอมวลชน และหนำทสอมวลชนในระบอบประชำธปไตย อน
ประกอบดวย 1) การวเคราะห/ ตความ 2) การเปดพนทในการแสดงความคดเหน และ 3) การตงค าถาม
แทนสาธารณะ
ผลกำรศกษำ พบดงน
กำรท ำหนำทของสอในกำรวเครำะห/ตควำม ในภาพรวม พบวาทกชองมการน าเสนอเนอหา
เกยวกบนโยบายรฐบาลในระดบการวเคราะห/ตความในรปแบบวเคราะหขาวคอนขางนอย โดยนโยบายท
โครงการมเดยมอนเตอร Media Monitor Project
มลนธส อมวลชนศกษา Foundation for Media Studies หอง 518 อาคารพญาไทบลดง 31 ถนนพญาไท เขตราชเทว กทม. 10400 โทร: 02-246-7440 แฟกซ: 02-246-7441
Email: [email protected] www.mediamonitor.in.th
64
มการน าเสนอผานการวเคราะห/ตความมากทสด คอ 3) นโยบายรฐบาลในภาพรวม ไมเจาะจงนโยบายใด
ซงพบวามการน าเสนอในทกชอง ยกเวนชอง Voice TV และ New TV 2) นโยบายการเพมศกยภาพทาง
เศรษฐกจของประเทศ พบในชอง TPBS, Spring News และ Voice TV และ 1) นโยบายการรกษาความ
มนคงของรฐและการตางประเทศซงพบวามชอง Nation Channel เพยงชองเดยว ทน าเสนอในลกษณะการ
วเคราะห/ตความ ในขณะทไมพบการวเคราะห/ตความเกยวกบนโยบายใดๆ ในรปแบบวเคราะหขาวทาง
ชอง New TV ในชวงทศกษา
ดำนกำรเปดพนทในกำรแสดงควำมคดเหน ในภาพรวมพบวานโยบายการเพมศกยภาพทาง
เศรษฐกจของประเทศเปนนโยบายททกชองเปดพนทใหมผแสดงความคดเหน/แสดงทรรศนะมากทสด แต
คอนขางจ ากดเฉพาะกลมนกวชาการ สวนมากเปนการใหความเหนในเรองความเหมาะสมตางๆ เกยวกบ
มาตรการดานเศรษฐกจ เชนเดยวกบนโยบายรฐบาลในภาพรวมทไมเจาะจงนโยบายใด กใหพนทจ ากด
เฉพาะกลมนกวชาการเชนกน โดยสวนใหญเปนการประเมนภาพรวมกวางๆ เนนการวเคราะหเปรยบเทยบ
นโยบายรฐบาลชดน และนโยบายของรฐบาลชดกอนหนาในขณะทนโยบายอนๆ พบวามการเปดพนทใน
การแสดงความคดเหนคอนขางนอย โดยจ ากดเฉพาะกลมรฐบาลและขาราชการเปนหลก ไมพบการเปด
พนทใหกลมประชาชน หรอภาคประชาชน ยกเวนรายการสามมมขาวทางชอง Spring News ทเปนเพยง
การน าเสนอความเหนสนๆ หรอ vox pop ของกลมผขบแทกซเทานน
ดำนกำรท ำหนำทของสอในกำรตงค ำถำมแทนสำธำรณะ ทแบงลกษณะการตงค าถาม
สมภาษณออกเปน 2 กลมกวางๆ ไดแก 3) การตงค าถามเพอใหอธบายขยายความ ซงเปนลกษณะการตง
ค าถามทพบไดทกรายการ และ 2) การตงค าถามตอยอดเพอใหไดรายละเอยด ถามย าเพอความมนใจ หรอ
ตรวจทาน ซงสวนใหญจะพบในรายการสมภาษณทมผรบเชญรวมรายการ มากกวาการสมภาษณทแทรก
อยในรายการขาวปกตทวไป ในภาพรวมพบวา สวนใหญมการตงค าถามเขาขายทง 2 ลกษณะ คอ เพอ
อธบาย ขยายความ และเพอตอยอดตรวจทานในรายละเอยด โดยเฉพาะรายการของชอง Spring News
และ TPBS ยกเวนชอง New TV ทเนนการตงค าถามเพอการอธบายขยายความ แตไมพบวามการต ง
ค าถามตอยอดเพอใหไดรายละเอยด ไมมการถามย าเพอความมนใจ หรอตรวจทาน ทชดเจน ในขณะทไม
พบวามการตงค าถามแทนสาธารณะในชอง Voice TV
เมอพจารณาผลการศกษาทพบ ตามกรอบแนวคดเกยวกบกำรตรวจสอบของสอมวลชนและ
หนำทสอมวลชนในระบอบประชำธปไตย อาจสรปไดวา ชอง TPBS และทวดจตอลชองขาวสารและ
65
สาระยงท าหนาทในการวเคราะห/ตความประเดนดานนโยบายรฐบาลทง 33 ดานไมเตมท มการเปดพนท
ในการแสดงความคดเหนทไมหลากหลาย ขาดการสะทอนเสยง/ความเหนของประชาชนทมตอนโยบาย
รฐบาลทนายกรฐมนตรแถลงตอสภานตบญญตแหงชาต ในขณะทการตงค าถามอยาง “ถามแทน
ประชาชน” ในภาพรวมพบวา สอมการตงค าถามทงในลกษณะเพอใหอธบายขยายความ และการถามตอ
ยอดเพอความมนใจ หรอตรวจทาน แตโดยมากมกเปนการตงค าถามในนโยบายทเปนขาว หรอมความ
เคลอนไหวจากกระทรวงตางๆ เชน ประเดนนโยบายเศรษฐกจ หรอตงค าถามถงแผนการปฏบตงานของ
รฐบาลในภาพรวม เปนตน แตไมมการตงค าถาม/สมภาษณความเหนจากผ เกยวของกลมอนๆ ในเชงลก
เทาทควร
จะเหนไดวาทงชอง TPBS และทวดจตอลชองขาวสารและสาระ ตางท าหนาทวเคราะห/ตความ
ขอเทจจรงตางๆ ตลอดจนเปดพนทเพอสะทอนมมมองทหลากหลาย และการท าหนาทตงค าถามในฐานะ
ตวแทนสาธารณะเกยวกบนโยบายรฐบาลทง 33 ดานไดยงไมเตมท
ทงน อาจสรปอยางเปรยบเทยบใหเหนนโยบายทชองโทรทศนทศกษาน าเสนอ และรปแบบการ
น าเสนอ ไดดงน.
66
สดสวนเวลาการน าเสนอนโยบายรฐบาลของสอทวท ศกษา
(ช วโมง: นาท: วนาท)
สดสวนเวลาการน าเสนอนโยบายรฐบาลในรปแบบวเคราะห สมภาษณ
และรายงานพเศษของทวแตละชอง (ช วโมง: นาท: วนาท)
67
68
69
สรปกำรเสวนำ“ท ำไมสอจงไมสนใจ ตรวจสอบนโยบำยรฐบำล”
70
สรปกำรเสวนำ “ท ำไมสอจงไมสนใจตรวจสอบนโยบำยรฐบำล”
เมอวนท 33 ธนวาคม ทผานมา มเดยมอนเตอร รวมกบสมาคมนกขาววทยโทรทศนไทย จดงาน
เสวนา เรอง 'ท ำไมสอจงไมสนใจตรวจสอบนโยบำยรฐบำลทนำยกฯ แถลงตอ สนช.' โดยวทยากร
4 ทาน คอ 3) นำยพระวฒน โชตธรรมโม ผอ านวยการฝายบรรณาธการ สถานโทรทศนไทยรฐทว 2)
นำยเชดชำย มำกบ ำรง ผ ชวยผอ านวยการส านกขาวสถานไทยพบเอส 1) ผศ. พจตรำ สคำโมโต
อาจารยประจ าคณะนเทศศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย และ 4) นำยเทพชย หยอง นายกสมาคม
นกขาววทยโทรทศนไทย รายละเอยดการเสวนา ดงน
นำยพระวฒน โชตธรรมโม ผอ ำนวยกำรฝำยบรรณำธกำร สถำนโทรทศนไทยรฐทว ให
ความเหนวา เนองจากสถานการณทางการเมองทไมปกต ท าใหสอตองระวงในการน าเสนอไมเพยงแต
ประเดนเนอหา แตตองตรวจสอบและระมดระวงในการสมภาษณและน าเสนอความคดเหนของแหลงขาว
ตางๆ ใหเปนไปตามขอก าหนดตามประกาศของ คสช. โดยเฉพาะในสถานการณสดอาจไมสะทอนความ
จรงและอาจน าไปสความขดแยงมากกวา จงเปนเหตท าใหการเปดพนทสอในการแสดงความคดเหนและ
น าเสนอเนอหาในลกษณะการตรวจสอบนโยบายรฐไมมากเทาทควร
71
แตอยางไรกตาม จากบทเรยนทผานมาพบวา ประเดนเรอง
การแถลงนโยบายของรฐบาลคอนขางไดรบความสนใจคอนขาง
นอยจากสอ โดยเพงจะมการตนตวในการน าเสนอ/ ตรวจสอบ
นโยบายในสมยรฐบาลพรรคไทยรกไทย ทงน มองวานโยบายรฐม
ความส าคญและมผลกระทบตอสาธารณะ หากสอใหความส าคญ
ในการตดตาม ตรวจสอบ ตงแตตน ทงการวเคราะหขอมล และ
สะทอนใหเหนวานโยบายนนๆ สงผลกระทบอะไรตอประเทศ
อยางไร และน าเสนอใหประชาชนเขาใจถงผลทจะตามมาในอนาคต เชอวานโยบายทมลกษณะประชา
นยม ทน าเงนภาษของประชาชนมาใชเพอแกปญหาเฉพาะหนา ปฏบตไดจรงแตสงผลเสยในระยะยาว จะม
นอยลง จากบทเรยนทผานมาหลงจากนสอตองใหความส าคญในการท าหนาทตดตามตรวจสอบอยาง
จรงจงในการท างานของรฐภายใตนโยบายทแถลงวาด าเนนการตามนโยบายไดมากนอยแคไหน
นำยเชดชำย มำกบ ำรง ผชวยผอ ำนวยกำรส ำนกขำว
สถำนไทยพบเอส กลาววา ไทยพบเอสมนโยบายตรวจสอบ
อยางตอเนอง ไมวารฐบาลชดไหนกตาม จากผลการศกษาจะเหน
ไดวาทางชองใหความส าคญกบภาพรวมคอนขางมาก ปจจบน
ไทยพบเอสมรายการเสยงประชาชนเปลยนประเทศไทย ซงเปด
พนทแสดงความเหนทหลากหลายตามภมภาคตางๆ ซงจดไปแลว
7-5 เวท ซ งเวทเสยงประชาชนเปนเวท ทใ ห เครอขายภาค
ประชาชนทกภาคสวนมาแสดงความคดเหนอยางเตมท เกดองค
ความรใหมควบคไปกบสภาปฏรปฯ
เมอมการแถลงนโยบายแลว ไมวาสอไหนกตามกตองท า
การตรวจสอบอยางตอเนอง ตองตดตามดวานโยบายทประกาศปฏบตไดจรงไหม สอตองชวยกน ท า
อยางไรจะไมใหเกดกรณแบบโฮปเวลล ทจรตคลองดาน สงส าคญทตองตามดคอนโยบายระยะยาว
เนองจากบางนโยบายไมไดเสรจในรฐบาลเดยว บางนโยบายสามารถสานตอไปในรฐบาลยคตอไปได เปน
หนาทของสอทตองเกาะตดเรองน
72
คณเชดชาย ยงเชอวา ในปหนา วงการทวคงมความชดเจนมากขน เนองจากทวดจตอลเขาถงคน
ทวประเทศแลว อกทงมการแขงขนทคอนขางดเดอด จงตองตามดตอไปวาชองใดจะท าหนาทตรวจสอบ
เพอใหคนดรเทาทน ชองไหนมแนวโนมทจะตกเปนของรฐ ชองไหนเปนของนกการเมอง ชองไหนเปนอสระ
ผศ. พจตรำ สคำโมโต อำจำรยประจ ำคณะนเทศศำสตร
จฬำลงกรณมหำวทยำลย อธบายวา สอมกน าเสนอ “ดรามา”
มากกวาสาระส าคญของนโยบายรฐบาล จงเกดค าถามวา การ
น าเสนอในลกษณะนกอใหเกดประโยชนกบประชาชนมากนอย
เพยงใด และยงวเคราะหการท าหนาทของสอในสถานการณพเศษ
เชนนวา ทงสอและนกวชาการตางมความรสกเกรง ท าใหสอตอง
ใครครวญมากขนในการน าเสนอขอมลขาวสารตางๆ ไมท าขาวตาม
อารมณ หรอเพอความสะใจ ซงอาจถอเปนขอดในสถานการณแบบน
นอกจากนยงอยากใหสอตรวจสอบดวา รฐน าเสยงสะทอนของสอเขา
ไปรวมในกระบวนการตดสนใจเชงนโยบายดวยหรอไม
อกทงสอยงควรทจะรเทาทนการเมองกอน ฝายสอตองรเทาทนประเดนทางการเมอง หลายครงท
การเมองจดสาระขาวสารบางอยาง ท าใหสอไปมงเนนการน าเสนอของมลขาวสารทเปนประเดนเราอารมณ
มากกวาประเดนทเปนสาระส าคญทประชาชนตองร และไดตงขอสงเกตวา ประชาชนในฐานะผบรโภคสอ
ในปจจบน แยกแยะไดระหวางขาวจรงกบขาวทมงประชาสมพนธ หากสอดงเดมอยางสอโทรทศน หรอวทย
ไมไดน าเสนอขอมลขาวสารทมคณภาพ ประชาชนกจะหนไปพงพาทางเลอกอนในการเสพขอมลขาวสาร
แตหากสอดงเดมท าหนาทโดยยดจรรยาบรรณ ตรงไปตรงมา กจะไดรบการสนบสนนจากประชาชน
นำยเทพชย หยอง นำยกสมำคมนกขำววทยโทรทศน
ไทย กลาววา แมการศกษาในครงนจะใชเวลาการศกษาเพยง 7 วน
แตสะทอนบทบาทการท าหนาทของสอไดคอนขางมาก เพราะ
การศกษาของมเดยมอนเตอรในครง น แมจะเกดขนภายใต
สถานการณพเศษ แตเชอวาหากท าในสมยรฐบาลกอนๆ กอาจ
ไดผลการศกษาทไมตางกน ทงทการแถลงนโยบายของรฐบาลม
ความส าคญเปนอยางมาก เพราะเปนการก าหนดทศทางการ
73
บรหารอนาคตประเทศ สอควรใหความส าคญกบการแถลงนโยบายครงนวารฐบาลสามารถท าไดแคไหน
และมผลด ผลเสยอยางไร
การท าขาวแถลงนโยบายรฐบาลเปนสงทท าไดยาก เพราะไมมตวละคร หรอค าพดทหวอหวา แต
เปนเรองทสอตองน าเสนอเพราะเปนเรองทส าคญ และหวใจหลกของการน าเสนอขาวการตรวจสอบ
นโยบายรฐบาล คอ ใหความส าคญกบการน าเสนอเนอหาทสามารถท าใหประชาชนเขาใจไดงาย มากกวา
จะใหความส าคญกบระยะเวลาทน าเสนอ เพราะจะชวยใหคนอยากรและมสวนรวมในการตรวจสอบมาก
ขน เพราะกลไกทางสงคมสามารถตรวจสอบผมอ านาจได
ในขณะทหลายฝายเรยกรองใหเกดการปฏรปสอ เพอใหสอมเสรภาพมากขน แตเสรภาพของสอจะ
ไมมความหมาย หากสอใชเสรภาพนไปถามนกวชาการคนหนงเพอวจารณรฐบาล เพราะคดวาตนเองเปด
เวทใหคนทมความเหนตางกนมาวจารณซงกนและกน แตเสรภาพจะมความหมายเมอสอท าหนาท
ตรวจสอบผมอ านาจ ตรวจสอบอยางเปนระบบ อยางมสาระ อยางมคณคา และท าใหคนในสงคมเขาใจ
ความหมาย
ทายทสด หวงวาผลการศกษาของมเดยมอนเตอรในครงน จะเปนจดเรมตนใหสอกระแสหลก
โดยเฉพาะทวดจตอล ใหความส าคญกบการตรวจสอบนโยบายของรฐบาลมากขน
74
ขำวจำกสอมวลชน
75
‘เทพชย หยอง’ รบสอตรวจสอบนโยบำย รบ.ไมเตมท
มเดยมอนเตอรเผยผลศกษำ ไทยพบเอส-5 ชองดจตอลขำว ตรวจสอบนโยบำยรฐบำล 11
ดำน ไมเตมท ‘เทพชย หยอง’ ระบสถำนกำรณไมปกต ท ำใหสอระวง ชตองทบทวนหนำท ฝำก
ควำมหวงองคกรสอยกระดบวชำชพ
วนท 11 ธนวาคม 2557 มลนธสอมวลชนศกษา รวมกบคณะกรรมการกจการกระจายเสยง กจการ
โทรทศน และกจการโทรคมนาคมแหงชาต (กสทช.) และสมาคมนกขาววทยและโทรทศนไทย จดเสวนา
‘ท าไมสอจงไมสนใจตรวจสอบนโยบายรฐบาลทนายกรฐมนตรแถลงตอ สนช .’ ณ สมาคมนกขาว
นกหนงสอพมพแหงประเทศไทย
ดร.เออจต วโรจนไตรรตน ผอ ำนวยกำรโครงกำรมเดยมอนเตอร เปดเผยถงผลการศกษา
‘สอกบการตรวจสอบนโยบายรฐบาล ’ วา จากการศกษาโทรทศนทวดจตอล 6 ชอง จาก 2 ประเภท
ใบอนญาต คอ ประเภทบรการ ไดแก ไทยพบเอส และประเภทบรการธรกจ หมวดขาวสารและสาระ ไดแก
วอยซ ทว, เนชน, สปรงนวส, ทเอนเอน 24 และนวทว เกยวกบการท าหนาทตรวจสอบของสอมวลชนและ
หนาทสอมวลชนในระบอบประชาธปไตย ดานการวเคราะห ตความ การเปดพนทในการแสดงความคดเหน
และการตงค าถามแทนสาธารณะโดยมขอสรปวา ชองไทยพบเอส และทวดจตอลชองขาวสารและสาระยง
ท าหนาทในการวเคราะห ตความประเดนดานนโยบายรฐบาลทง 11 ดาน ไมเตมท มการเปดพนทแสดง
ความคดเหนไมหลากหลาย ขาดการสะทอนเสยงหรอความเหนของประชาชนทมตอนโยบายรฐบาล ซง
นายกรฐมนตรแถลงตอสภานตบญญตแหงชาต
76
ขณะทการตงค าถามอยาง ‘ถามแทนประชาชน’ ผอ.โครงการมเดยมอนเตอร ระบวา เปนไปใน
ลกษณะเพอใหอธบายขยายความและการถามตอยอดเพอความมนใจหรอตรวจทาน แตโดยมากมกเ ปน
การตงค าถามในนโยบายทเปนขาวหรอมความเคลอนไหวจากกระทรวงตาง ๆ เชน ประเดนนโยบาย
เศรษฐกจ หรอตงค าถามถงแผนการปฏบตงานของรฐบาลในภาพรวม แตไมมการตงค าถามหรอสมภาษณ
ความคดเหนจากผเกยวของกลมอน ๆ ในเชงลกเทาทควร (อานประกอบ: 'มเดยมอนเตอร' พบไทยพบเอส-
5 ชองขาวดจตอล ตรวจสอบ11 นโยบาย รบ. 'ไมเตมท')
นำยพระวฒน โชตธรรมโม ผอ ำนวยกำรฝำยบรรณำธกำร สถำนโทรทศนไทยรฐ
ทว กลาวถงสาเหตทสอไมใสใจตอการตรวจสอบนโยบายรฐบาลทนายกรฐมนตรแถลงตอสภานตบญญต
แหงชาตวา เกดจากกองบรรณาธการขาวมความระมดระวงในการน าเสนอหรอแสดงความคดเหนเนอหา
ขาวมากขน เพราะขณะนสถานการณอยในภาวะไมปกต ดงนนสอจงเลอกจะน าเสนอเนอหาอยาง
ตรงไปตรงมามากกวาการน าความคดเหนของแตละฝายออกอากาศ โดยเฉพาะการสมภาษณสด ซงเปน
เรองอนตรายและนากงวล ดวยบทสนทนาบางชวงอาจไมสะทอนความจรง แตอาจสะทอนเจตนาภายใน
ของผตองการสอ สถานการณจงบบใหสอตองท าหนาทอยในกรอบไวกอน “สอมหนาทน าเสนอขาว แต
อยากลวเกนไป จะตองลองยนมอไปกอนวาสายสญจนอยตรงไหน หากแตะแลวไมรอน ใหยนมอเขาไป
เรอย ๆ แตะรอนเมอไหรกจะมค าเตอนมาเอง เพราะเจอสายสญจนแลว อยางไรกตาม เจตนารมณภายใน
ของไทยรฐมความชดเจน เราไมมวาระเปนการสวนตว เชอผควบคมอ านาจทราบด”
ผอ.ฝำยบรรณำธกำร ไทยรฐทว กลาวดวยวา เวลานผบรหารกองบรรณาธการทกคนตองคดจะ
น าเสนอขาวอยางไรภายใตกรอบค าสง คสช. โดยใหประชาชนรบรเรองราวมากพอทจะตรวจสอบไดวา 1 ป
หลงจากนจะอยรวมกนอยางไร ฉะนน สดสวนการน าเสนอนโยบายรฐบาลจงมคอนขางนอย การแสดง
ความคดเหนแทบไมม ไมวาจะเปนภาคประชาชนหรอนกวชาการ ทงน หากมการท าความเขาใจรวมกน
ระหวางสอกบรฐ สอกจะท าหนาทมากขนเรอย ๆ
ดานนำยเทพชย หยอง นำยกสมำคมนกขำววทยและโทรทศนไทย กลาววา สถานการณไม
ปกตภายในประเทศมสวนท าใหสอตองท าหนาทอยางระมดระวงมากขน ซงหากศกษายอนไปในอดตทก
รฐบาล ผลการศกษาคงไมแตกตางกน ทงททราบวาการแถลงนโยบายรฐบาลทกชดส าคญทสด พอ ๆ กบ
การเลอกตง แตชองทวอาจคดหนกเกยวกบการน าเสนอขาวนโยบายอยางไรใหนาสนใจ
77
“ผลการศกษาครงนกลายเปนค าถามตกมาทสอตองน ามาคดอยางมาก เพราะเปนขอเทจจรงท
เถยงไมได แมจะศกษาเพยงระยะเวลาสน ระหวางวนท 12-19 กนยายน 2557 แตสงเหลานสะทอนตอ
บทบาททสอตองหนกลบมาทบทวนตนเอง” นายกสมาคมนกขาววทยฯ กลาว และวา การท าขาวนโยบาย
ยาก ไมมความตนเตน ไมมค าพดหวอหวา แตเปนเรองส าคญทสอตองท าใหมความหมายกบประชาชน
เพอใหเกดความสนใจ ตดตาม และอยากมสวนรวม ถอเปนโจทยใหญททาทายมาก
นำยเทพชย กลาวตอวา ภายใตการปฏรปประเทศจะเหนสอมเสรภาพมากขน แตกมกเกดค าถาม
ถงความหมายทแทจรงของเสรภาพ หากสอน าไปใชเพยงเพอสอบถามนกวชาการใหวจารณรฐบาลหรอจด
เวทใหผมความคดเหนตางมาวจารณคงไมได ฉะนนตองมเสรภาพสรางการตรวจสอบผมอ านาจอยางเปน
ระบบ สาระ คณคา และคนในสงคมเขาใจในความหมาย
ทงน สอตองยอมรบความจรงและไมปฏเสธขอจ ากด ท าใหตองใหน าหนกเรองทคนสนใจมากกวาคนควร
จะสนใจ เพราะฉะนนชวงหวเลยวหวตอ ขอเรยกรองใหเกดการปฏรปความเปนวชาชพสอ เกดการ
ตรวจสอบผมอ านาจในรฐบาลทมาจากการเลอกตง เชอวาจะเปนจดเรมตน และเมอมประชาธปไตยเตม
รปแบบ สอจะมเสรภาพเตมทในการตรวจสอบ ดงนนองคกรวชาชพตองท าเรองนใหส าคญ เพอยกระดบ
บทบาทและชวยสงคม รเทาทนสอ นกการเมอง และผมอ านาจ จะไดไมตองมกฎหมายซบซอนหรอองคกร
อสระมากมาย โดยเฉพาะความตนรของประชาชนจะเปนตวตรวจสอบ
ขณะทนำยเชดชำย มำกบ ำรง ผชวยผอ ำนวยกำรส ำนกขำว สถำนโทรทศนไทยพบ
เอส กลาวถงแนวทางการตรวจสอบนโยบายรฐบาลไมเตมทวา ชวงสปดาหแรกภายหลงรฐบาลแถลง
นโยบายอาจวางแผนไมครบถวนวาจะจบหรอตงตนจากจดไหน ฉะนนจงเลอกน าเสนอภาพรวม ไมเจาะจง
นโยบายใด เปนอนดบ 1 รองลงมา นโยบายเศรษฐกจ และการศกษา พรอมยอมรบยงมอกหลายนโยบาย
ไมไดน าเสนอ ดงนน ผลการศกษาทออกมาท าใหสถานตองกลบไปทบทวนมากขน
“ไทยพบเอสมนโยบายตรวจสอบรฐบาลอยางตอเนอง เนนวเคราะหภาพรวม ดงเชน รายการเสยง
ประชาชนตองฟงกอนปฏรป เพอประมวลขอเสนอกลไกภาคประชาชน 7-8 เวท” ผช.ผอ.ส านกขาว ไทยพบ
เอส กลาว และวา สอไดท าหนาทตรวจสอบสะทอนมมมองทหลากหลาย และความเหนทหลากหลาย
จ าเปนตองใหทกคนตองมโอกาสแสดงความคดเหนออกมา
78
นำยเชดชำย กลาวดวยวา การน าเสนอความคดเหนเปรยบไดกบการตมน าในกา ความรอนมาก
ขนเรอย ๆ หากปดกรวยกา ไอน าออกไมได ตงค าถามวาสกวนจะเกดอะไรขน ซงสงทไทยพบเอสพยายาม
ท า คอ การเปดพนทใหทกฝายมโอกาสแสดงความคดเหน เสนอความตองการออกมา เพอใหเกดความเหน
หลากหลายและจบตองได สวนมมมองนกวชาการจะน าเสนอในรายการตอบโจทย ทนไทยพบเอส และ
ชวโมงท ากน .
ทมา: ส านกขาวอศรา วนท 33 ธนวาคม 2557 http://bit.ly/3uEA4pu
ผลส ำรวจชประกำศ คสช.กระทบหนำทสอน ำเสนอนโยบำย รบ.ท ำไดยำก
การส ารวจบทบาทการท าหนาทของสอมวลชน ประเภทโทรทศนดจตอล ในหมวดขาวสารและ
สาระตอการน าเสนอและตรวจสอบนโยบายของรฐบาล ซงส ารวจในชวง 1 สปดาห หลงการแถลงนโยบาย
ของรฐบาลตอสภานตบญญตแหงชาต หรอ สนช. เมอวนท 12 กนยายนทผานมา ของมเดยมอนเตอร
ผศ.เออจต วโรจนไตรรตน ผ อ านวยการโครงการมเดยมอนเตอร น าเสนอผลการส ารวจพบวา
สถานโทรทศนดจตอลทกชอง น าเสนอเนอหาวเคราะหขาวคอนขางนอย โดยยงเนนการวเคราะหนโยบาย
ภาพรวม ซงนโยบายการเพมศกยภาพเศรษฐกจ ถกน าเสนอในสดสวนมากทสด ขณะทนโยบายลดความ
เหลอมล าถกน าเสนอนอย แตพบวาทกชองมการตงค าถามเพอขยายความ ตอยอด ในรายละเอยดของแต
ละนโยบาย สวนการท าหนาทตรวจสอบตามระบอบประชาธปไตยของสอมวลชนยงพบดวยวา ทกชองยง
ตความนโยบายรฐบาลไมเตมท การเปดพนทเพอสะทอนเสยงของประชาชนไมหลากหลาย แตมการตง
ค าถามแทนประชาชนในนโยบายทเปนขาว ความเคลอนไหวตามกระทรวงตางๆ แตไมมการตงค าถามใน
เชงลก
ในเวทเสวนาท าไมสอจงไมตรวจสอบนโยบายรฐบาล ทนายกรฐมนตรแถลงตอ สนช.เหนวา กรอบ
การท าหนาทของสอมวลชนภายในสถานการณพเศษ และประกาศคณะรกษาความสงบแหงชาต ท าใหสอ
ตองระมดระวงการเสนอ ทงเนอหา แหลงขาว นกวชาการ ทตองตรวจสอบอยางรดกมไมใหฝาฝน
ขอก าหนดทเกดขน จงมผลส าคญใหการน าเสนอในเชงลกตอนโยบายท าไดนอยตามไปดวย
ทมา: ผจดการออนไลน วนท 11 ธนวาคม 2557 http://bit.ly/1A8Es4K
79
ปลกสอตรวจสอบนโยบำยรฐบำลทนำยกฯแถลงตอสนช. มเดยมอนเตอร จบมอ ส.สมำคมนกขำววทย-โทรทศนไทย จดเสวนำเรอง 'ท ำไมสอจงไม
สนใจตรวจสอบนโยบำยรฐบำลทนำยกฯ แถลงตอ สนช.'
มเดยมอนเตอร มลนธสอมวลชนศกษา และสมาคมนกขาววทยและโทรทศนไทย จดการเสวนา
เรอง "ท าไมสอจงไมสนใจตรวจสอบนโยบายรฐบาลทนายกรฐมนตรแถลงตอสภานตบญญตแหงชาต " ณ
หองประชมชน 3 สมาคมนกขาววทยและโทรทศนไทย โดยมคณะวทยากร แสดงความคดเหน ไดแก นาย
เทพชย หยอง นายกสมาคมนกขาววทยและโทรทศนไทย ผศ.พจตรา สคาโมโต อาารยคณะนเทศศาสตร
จฬาลงกรณมหาวทยาลย นายกอเขต จนทเลศลกษณ ผอ านวยการส านกขาวสถานโทรทศนไทยพบเอส
นายพระวฒน โชตธรรมโม ผอ านวยการฝายบรรณาธการ สถานโทรทศนไทยรฐทว
ดาน ผศ.พจตรา สคาโมโต อาจารยคณะนเทศศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ขณะนประเทศ
ไทยอยในสถานการณพเศษ สอมวลชนเคยถกระงบออกอากาศ จงอาจท าใหเหนวา สอมความเกรงและ
กลวในการออกอากาศ ซงหากมองในขอด คอ ในการเสนอขาวตองทบทวนอยางละเอยด และค านงถง
เสรภาพในความรบผดชอบ ทงน อยากใหสอมวลชนยอนถงอดตทผานมาวา รฐบาลหรอผมอ านาจทาง
การเมอง ไดฟงเสยงทสะทอนของประชาชนจากสอมวลชนจรงหรอไม ในการตดสนใจ อยางไรกตาม ขอให
สอมวลชน ยอนกลบมามองการท าหนาทวา สามารถสะทอนเสยงขอมลมากกวาขาวดรามาและขาวทมการ
โตตอบไปมามากนอยเพยงใด เพราะการน าเสนอขาวเชงดรามา ไมไดใหขอมลทเปนประโยชนตอผบรโภค
สอเลย.
ทมา: เวบไซต Sanook วนท 11 ธนวาคม 2557 http://bit.ly/1A8IKsY (น าขาว ส านกขาว INN News มา
เผยแพรตอ)
80
ผลส ำรวจเผยสอน ำเสนอนโยบำย คสช.เชงวเครำะหนอย ไมเนนตรวจสอบเชงลก
วนน (11 ธ.ค.2557) ผศ.เออจต วโรจนไตรรตน ผอ านวยการโครงการมเดยมอนเตอร น าเสนอผล
ส ารวจการส ารวจบทบาทการท าหนาทของสอมวลชนประเภทโทรทศนดจทล ในหมวดขาวสารและสาระ
ไดแก Thai PBS, Nation Channel, Spring News, TNN24, New TV ตอการน าเสนอและตรวจสอบ
นโยบายของรฐบาลพบวา สถานโทรทศนดจทลทกชองเสนอเนอหาวเคราะหขาว สนทนาขาวคอนขางนอย
โดยยงเนนการวเคราะหนโยบายภาพรวม
การส ารวจของมเดยมอนเตอร ซงท าขนในชวง 1 สปดาหหลงการแถลงนโยบายของรฐบาลตอสภา
นตบญญตแหงชาต เมอวนท 12 ก.ย.2557 พบวา นโยบายการเพมศกยภาพเศรษฐกจถกน าเสนอใน
สดสวนมากทสด ขณะทนโยบายลดความเหลอมล าถกน าเสนอนอย แตพบวาทกชองมการตงค าถามเพอ
ขยายความ ตอยอดในรายละเอยดของแตละนโยบาย สวนการท าหนาทตรวจสอบตามระบอบ
ประชาธปไตยของสอมวลชนพบวา ทกชองยงตความนโยบายรฐบาลไมเตมท การเปดพนทเพอสะทอน
เสยงของประชาชนไมหลากหลาย แตมการตงค าถามแทนประชาชน เนนนโยบายทเปนขาว ความ
เคลอนไหวตามกระทรวงตางๆ แตไมมการตงค าถามในเชงลก
ในเวทเสวนา "ท าไมสอจงไมสนใจตรวจสอบนโยบายรฐบาลทนายกรฐมนตรแถลงตอ สนช." เหน
วา การท าหนาทของสอมวลชนภายใตสถานการณพเศษและประกาศของคณะรกษาความสงบแหงชาต
(คสช.) ท าใหสอตองระมดระวงการน าเสนอ ทงเนอหา แหลงขาว นกวชาการ ทตองตรวจสอบอยางรดกม
81
ไมใหฝาฝนค าสงและขอก าหนดตางๆ จงมผลส าคญใหการน าเสนอในเชงลกตอนโยบายท าไดนอยตามไป
ดวย
นายเทพชย หยอง นายกสมาคมนกขาววทยและโทรทศนไทย แสดงความเหนวา ผลส ารวจสะทอน
บทบาทการท าหนาทของสอซงสงคมมความคาดหวง ดงนนสอจงตองท าหนาทตรวจสอบนโยบายทเปนตว
ขบเคลอนส าคญตอสงคมใหมากขน
ส าหรบการจดงานเพอระดมความคดเหนตอประเดนการส ารวจการท าหนาทสอในครงน จดขนท
สมาคมนกขาวนกหนงสอพมพแหงประเทศไทย โดยมต ารวจในพนท และตวแทนจากทหารเขามารวม
สงเกตการณ ซงกอนเรมงาน ผจดงานไดขอความรวมมอไปยงผ เขารวมงาน ใหระมดระวงการแสดงความ
คดเหนทตองไมพาดพงบคคลท 3
ทมา: ขาวไทยพบเอส วนท 11 ธนวาคม 2557 http://bit.ly/13aPRGZ
82
ชสถำนกำรณพเศษตรวจสอบรฐยำก
มลนธสอมวลชนศกษารวมกบสมาคมนกขาววทยและโทรทศนไทย จดเสวนา เรอง "ท าไมสอจงไม
สนใจตรวจสอบนโยบายรฐบาลทนายกรฐมนตรแถลงตอสภานตบญญตแหงชาต" โดยกอนเรมเสวนา นาง
เออจต วโรจนไตรรตน ผอ านวยการโครงการมเดยมอนเตอร น าเสนอผลการศกษาโทรทศนดจตอล 6 ชอง
พบวา ยงท าหนาทวเคราะห ตความประเดนดานนโยบายรฐบาลทง 11 ดานไมเตมท และเปดพนทแสดง
ความคดเหนทไมหลากหลาย
นายพระวฒน โชตธรรมโม ผอ านวยการฝายบรรณาธการ สถานโทรทศนไทยรฐทว เหนวา การท
สอมวลชนไมสนใจตรวจสอบนโยบายรฐบาลเปนเพราะขณะนอยในสถานการณพเศษ จงถกตรวจสอบ
เรองเนอหาทจะน าเสนออยางหนก และยงมค าสงของคสช.ทควบคมสอใหอยในกรอบ การน าเสนอจงตอง
รอบคอบ จงเลอกน าเสนอขาวตรงไปตรงมา มากกวาน าเสนอความคดเหนจากฝายใดฝายหนงทอาจมนย
ยะแอบแฝง ทงนแมไทยรฐทวเปนชองวาไรต แตสดสวนการน าเสนอขาวรวมแลว 10 ชวโมงตอวน มชวง
ไทยรฐนวสโชว เพอน าเสนอขาวอยางเตมท และเนนน าเสนอแตละประเดนอยางเจาะลก รอบดาน ภายใต
กรอบจรยธรรมและความรบผดชอบ
ขณะทนายเทพชย หยอง นายกสมาคมนกขาววทยและโทรทศนไทย ระบวา สถานการณพเศษม
สวนอยางมากทท าใหสอตองระมดระวงในการน าเสนอ แตหากยอนกลบไปในรฐบาลอน ผลการศกษาท
ออกมาคงไมแตกตางกน เพราะเปนเรองยากเนองจากไมมตวละครประกอบ ถอเปนโจทยททาทายของ
สอมวลชน
83
ทมา: ไทยรฐทว วนท 11 ธนวาคม 2557 http://bit.ly/1Aa0P9X
ท ำไมสอถงไมสนใจตรวจสอบนโยบำยรฐบำล คณเหนอยำงไรกนครบ
วนน (33 ธ.ค.) คนในวงการสอทเมองไทยมาจบเขาคยกนทสมาคมนกขาววทยและโทรทศนไทย
โดยตงประเดนค าถามวา "ท าไมสอจงไมสนใจตรวจสอบนโยบายรฐบาลทนายกรฐมนตรแถลงตอสภานต
บญญตแหงชาต" และมการน าเสนอผลการศกษาเรอง “สอกบการตรวจสอบนโยบายรฐบาล” ทพบวาสอไม
ท าหนาทตรวจสอบแทนประชาชน นกวชาการเตอนสออยามองขามขาวนโยบายเพราะสงนกระทบวถ
ชาวบาน
ดร.เออจต วโรจนไตรรตน ผอ านวยการโครงการมเดยมอนเตอร บอกวาจากการศกษารายงานของ
โทรทศนดจตอล 6 ชองหลก พบวาสอท าหนาทไมเตมทในการตรวจสอบแทนประชาชน ไมเปดพนทให
ประชาชนแสดงความคดเหน ไมตงค าถามในตวนโยบายทนายกรฐมนตรแถลง ทงทผมอ านาจไมวาจะมา
84
จากการเลอกตงหรอไมจะตองรบฟงการท าหนาทของสอ ดร.เออจตหวงวาจะมการพฒนากระบวนทศนเพอ
ไมใหนกการเมองเปนผก าหนดวาระการน าเสนอขาวของสอ
ดานนายพระวฒน โชตธรรมโม แหงไทยรฐทว ใหเหตผลทสอไมคอยใหความส าคญกบการแถลง
นโยบายเพราะเดมทมผลในทางปฏบตนอยมาก แตเกดจดเปลยนส าคญในชวงรฐบาลพรรคไทยรกไทยท
ท านโยบายใหเกดผลในทางปฏบต แตนโยบายทวากลบเปนคมมดอกดานทกลบมาบาดประเทศใน
ภายหลง จดนเปนบทเรยนส าคญทชใหเหนวาหากสอตรวจสอบตงแตตนกคงไมเกดผลเสยอยางทเปนอย
และไมถกยกวาเปนนโยบายตนแบบทประสบความส าเรจ ทงทไมแนวานโยบายดงกลาวชวยลดความ
เหลอมล าไดจรงหรอไม เขายอมรบวาการมประกาศคณะรกษาความสงบแหงชาต (คสช.) ควบคมอยใน
ปจจบนท าใหการเปดพนทในการแสดงความเหนเปนไปไดนอย
ดานนายเทพชย หยอง นายกสมาคมนกขาววทยและโทรทศนไทย กลาววา สอตองท าใหสงท
ส าคญอยางการแถลงนโยบาย มความหมายตอประชาชน เพอใหประชาชนอยากเขามาตรวจสอบ และ
ตองน าเสนอใหชาวบานมความเขาใจได ส าหรบเสรภาพของสอนนคอการตรวจสอบผมอ านาจ ให
ประชาชนรวารฐบาลก าลงท าอะไร และใหประชาชนแสดงความเหนตอนโยบายเหลานนได
ขณะท ผศ.พจตรา สคาโมโต คณะนเทศศาสตร จฬาฯ เหนวา สอควรทบทวนดวาการตดสนใจเชง
นโยบายแมในสถานการณปกต มรฐบาลชดใดไดรวมเอาเสยงสะทอนผานสอเขาไปมสวนรวมในการ
ตดสนใจบาง หรอมเพยงกลมทน ผมอ านาจทางการเมองและนกวชาการกลมเลกๆ เทานน ผศ .พจตรา
เตอนสอไมใหตกหลมพรางทางการเมอง แหท าขาวทตนเตนเราใจโดยมองขามขาวการแถลงนโยบายท
อาจจะเปนเรองนาเบอ ทงทเปนเรองทกระทบวถชวตประชาชน
ทมา: เฟสบค BBC Thai วนท 11 ธนวาคม 2557 http://on.fb.me/1sst4St
85
เมอวาน (11 ธ.ค.) คนในวงการสอทเมองไทยมาจบเขาคยกนทสมาคมนกขาววทยและโทรทศน
ไทย โดยตงประเดนค าถามวา "ท าไมสอจงไมสนใจตรวจสอบนโยบายรฐบาลทนายกรฐมนตรแถลงตอสภา
นตบญญตแหงชาต" และมการน าเสนอผลการศกษาเรอง “สอกบการตรวจสอบนโยบายรฐบาล” ทพบวา
สอไมท าหนาทตรวจสอบแทนประชาชน นกวชาการเตอนสออยามองขามขาวนโยบายเพราะสงนกระทบวถ
ชาวบาน
ดร.เออจต วโรจนไตรรตน ผอ านวยการโครงการมเดยมอนเตอร บอกวาจากการศกษารายงานของ
โทรทศนดจตอล 6 ชองหลก พบวาสอท าหนาทไมเตมทในการตรวจสอบแทนประชาชน ไมเปดพนทให
ประชาชนแสดงความคดเหน ไมตงค าถามในตวนโยบายทนายกรฐมนตรแถลง ทงทผมอ านาจไมวาจะมา
จากการเลอกตงหรอไมจะตองรบฟงการท าหนาทของสอ
ดานนายพระวฒน โชตธรรมโม แหงไทยรฐทว ใหเหตผลทสอไมคอยใหความส าคญกบการแถลง
นโยบายเพราะเดมทมผลในทางปฏบตนอยมาก แตเกดจดเปลยนส าคญในชวงรฐบาลพรรคไทยรกไทยท
ท านโยบายใหเกดผลในทางปฏบต แตนโยบายทวากลบเปนคมมดอกดานทกลบมาบาดประเทศใน
ภายหลง จดนเปนบทเรยนส าคญทชใหเหนวาหากสอตรวจสอบตงแตตนกคงไมเกดผลเสยอยางทเปนอย
ดานนายเทพชย หยอง นายกสมาคมนกขาววทยและโทรทศนไทย กลาววา สอตองท าใหสงท
ส าคญอยางการแถลงนโยบาย มความหมายตอประชาชน เพอใหประชาชนอยากเขามาตรวจสอบ และ
ตองน าเสนอใหชาวบานมความเขาใจได ส าหรบเสรภาพของสอนนคอการตรวจสอบผมอ านาจ ให
ประชาชนรวารฐบาลก าลงท าอะไร และใหประชาชนแสดงความเหนตอนโยบายเหลานนได
86
ขณะท ผศ.พจตรา สคาโมโต คณะนเทศศาสตร จฬาฯ เหนวา สอควรทบทวนดวาการตดสนใจเชง
นโยบายแมในสถานการณปกต มรฐบาลชดใดไดรวมเอาเสยงสะทอนผานสอเขาไปมสวนรวมในการ
ตดสนใจบาง หรอมเพยงกลมทน ผมอ านาจทางการเมองและนกวชาการกลมเลกๆ เทานน ผศ.พจตรา
เตอนสอไมใหตกหลมพรางทางการเมอง แหท าขาวทตนเตนเราใจโดยมองขามขาวการแถลงนโยบายท
อาจจะเปนเรองนาเบอ ทงทเปนเรองทกระทบวถชวตประชาชน
คลปสมภาษณนายเทพชย หยอง และ ผศ.พจตรา สคาโมโต
ทมา: เฟสบค BBC Thai วนท 12 ธนวาคม 2557 http://on.fb.me/1smYrbs
การแถลงนโยบายของนายกรฐมนตรตอสภานตบญญตแหงชาตเมอวนท 12 กนยายนมทงหมด 11 ขอ แต
ดเหมอนวา สอมวลชนทมหนาทในการตรวจสอบการท าหนาทของรฐบาลยงไมท าหนาทเตมความสามารถ
ทางออกของปญหา ตดตามไดจากรายงาน
ทมา: Bright TV วนท 12 ธนวาคม 2557 http://on.fb.me/1wQWmMd