A5 ˜˜˜˜˜˜˜˜˜˜˜˜ 11-4-56.indd 1 27/4/2556 11:20:52...พ.ศ.2555 ว าด วยการค ามน ษย สหร ฐฯได ก าหนดไว ว า หากประเทศใดถ

A5 �� 11-4-56.indd 1 27/4/2556 11:20:52

ขอมลทางบรรณานกรมของส านกหอสมดแหงชาต National Library of Thailand Cataloging in Publication Data “การคามนษยในประเทศไทย : ปจจยทเปนสาเหต เครองมอ และกลไก ในการแกไข” -- พมพครงท 1 -- จ านวน -- เลม – กรงเทพฯ ISSN 0858-8791 ศนยศกษายทธศาสตร สถาบนวชาการปองกนประเทศ , 2556 -- หนา สงวนลขสทธตาม พ.ร.บ. การพมพ พ.ศ.2537 ลขสทธภาษาไทยเปนของศนยศกษายทธศาสตร สถาบนวชาการปองกนประเทศ อยางถกตองตามกฎหมาย ผอ านวยการ : พลตร ดร.ไชยอนนต จนทคณานรกษ บรรณาธการ : พนเอก ศรชย ศศวรรณพงษ

: พนเอก อภศกด สมบตเจรญนนท : พนเอก ดร.นเรศน วงศสวรรณ : พนเอกหญง อารยา จลานนท : พนเอกหญง ชณณญา กมลปลม ผเขยน : พนเอกหญง เจษฎา มบญลอ ประจ ากองบรรณาธการ : พนโทบรฉตร มงม : พนตรหญง ดร.ปยะนช ปบว : รอยโทสดใจ มาประเสรฐ : จาสบเอกปณธ ศรหน : จาสบเอกกฤษณะ ค าเปก

: นางสาวนนทยา ทองคณารกษ : นางสาวจตราภรณ จตรธร : นางสาวมนวด ถกลธวช : นางสาวสนทราภรณ มะโน : นางสาวหสยา ไทยานนท : นาวสาวชตนธร พรวฒกล : นางสาวดลปภร รตนะกลเชษฐ ศลปกรรม : นางสาวฐตาพร สงหฤกษ พสจนอกษร : นางสาวฐตาพร สงหฤกษ จดพมพโดย

ศนยศกษายทธศาสตร สถาบนวชาการปองกนประเทศ 62 ถนนวภาวด แขวงดนแดง เขตดนแดง กรงเทพฯ 10400 โทร. 0 2275 5715 เวบไซต www.sscthailand.org

ค าน า การคามนษย เปนหนงในปญหาอาชญากรรมขามชาตทมผลกระทบตอความมนคงของประเทศ และเปนปรากฏการณสาคญทมสาเหตเกยวพนกบปญหาเศรษฐกจ สงคม โดยเฉพาะความเจรญทางดานเศรษฐกจของประเทศไทย ซงมความเจรญกวากลมประเทศในอนภมภาคลมนาโขง อนไดแก กมพชา สปป.ลาว พมา สงผลใหแรงงานตางดาวจากกลมประเทศเพอนบานเหลานตางหลงไหลเขามาหางานทาในประเทศไทย ทาใหขบวนการคามนษยซงแฝงตวมากบแรงงานตางดาวดงกลาว กระทาการกดข บงคบ ลอลวงโดยเฉพาะแรงงานตางดาวทเปนหญงและเดก ซงถอวาเปนกลมเสยงตอการตกเปนเหยอของการคามนษยและการละเมดสทธมนษยชนอยางรนแรง ปจจบนการคามนษย ไดถกยกระดบใหเปนปญหาระหวางประเทศและกลายเปนประเดนสาคญททกประเทศใหความสนใจและรณรงคเพอแกปญหานมากขน ประเทศไทยหนงในสมาชกอาเซยนและกลมประเทศระดบนาในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตทไดรบผลกระทบจากขบวนการคามนษย เมอองคกรอาชญากรรมขามชาตไดใชประเทศไทยเปนทแสวงหาประโยชนจากการคามนษยโดยประเทศไทยถกใชใน 3 สถานะ กลาวคอเปนทงประเทศตนทาง ทางผาน และประเทศปลายทางของเหยอการคามนษยโดยเฉพาะหญงและเดก ดวยการถกบงคบใชแรงงานและบงคบแสวงประโยชนทางเพศ ทงนจากการประเมนของสหรฐฯในรายงานประจาป พ.ศ.2555 วาดวยการคามนษย สหรฐฯไดกาหนดไววา หากประเทศใดถกจดใหอยในระดบ Tier 2 Watch List (ระดบกลาง) เปนเวลา 2 ปตดตอกน จะมความเสยงทจะถกลดระดบเปน Tier 3 Watch List ( ระดบเลวราย) เทยบเทา ซบบบเว พมา ลเบย ซงจะไมเปนผลดตอประเทศไทย โดยสหรฐฯ ยงคงจดระดบประเทศไทยใหอยใน Tier 2 Watch List ตอเนองจากปพ.ศ.2553 ซงอาจสรปไดวา จนถงปจจบน (ป2556) ประเทศไทยในสายตาของสหรฐฯ ยงไมมความคบหนา และยงไมมความพยายาม

A5 �� 11-4-56.indd 2 27/4/2556 11:20:53

ค าน า การคามนษย เปนหนงในปญหาอาชญากรรมขามชาตทมผลกระทบตอความมนคงของประเทศ และเปนปรากฏการณสาคญทมสาเหตเกยวพนกบปญหาเศรษฐกจ สงคม โดยเฉพาะความเจรญทางดานเศรษฐกจของประเทศไทย ซงมความเจรญกวากลมประเทศในอนภมภาคลมนาโขง อนไดแก กมพชา สปป.ลาว พมา สงผลใหแรงงานตางดาวจากกลมประเทศเพอนบานเหลานตางหลงไหลเขามาหางานทาในประเทศไทย ทาใหขบวนการคามนษยซงแฝงตวมากบแรงงานตางดาวดงกลาว กระทาการกดข บงคบ ลอลวงโดยเฉพาะแรงงานตางดาวทเปนหญงและเดก ซงถอวาเปนกลมเสยงตอการตกเปนเหยอของการคามนษยและการละเมดสทธมนษยชนอยางรนแรง ปจจบนการคามนษย ไดถกยกระดบใหเปนปญหาระหวางประเทศและกลายเปนประเดนสาคญททกประเทศใหความสนใจและรณรงคเพอแกปญหานมากขน ประเทศไทยหนงในสมาชกอาเซยนและกลมประเทศระดบนาในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตทไดรบผลกระทบจากขบวนการคามนษย เมอองคกรอาชญากรรมขามชาตไดใชประเทศไทยเปนทแสวงหาประโยชนจากการคามนษยโดยประเทศไทยถกใชใน 3 สถานะ กลาวคอเปนทงประเทศตนทาง ทางผาน และประเทศปลายทางของเหยอการคามนษยโดยเฉพาะหญงและเดก ดวยการถกบงคบใชแรงงานและบงคบแสวงประโยชนทางเพศ ทงนจากการประเมนของสหรฐฯในรายงานประจาป พ.ศ.2555 วาดวยการคามนษย สหรฐฯไดกาหนดไววา หากประเทศใดถกจดใหอยในระดบ Tier 2 Watch List (ระดบกลาง) เปนเวลา 2 ปตดตอกน จะมความเสยงทจะถกลดระดบเปน Tier 3 Watch List ( ระดบเลวราย) เทยบเทา ซบบบเว พมา ลเบย ซงจะไมเปนผลดตอประเทศไทย โดยสหรฐฯ ยงคงจดระดบประเทศไทยใหอยใน Tier 2 Watch List ตอเนองจากปพ.ศ.2553 ซงอาจสรปไดวา จนถงปจจบน (ป2556) ประเทศไทยในสายตาของสหรฐฯ ยงไมมความคบหนา และยงไมมความพยายาม

A5 �� 11-4-56.indd 3 27/4/2556 11:20:53

เพมเตมในการแกปญหาการคามนษยในประเทศ ทงๆทมพระราชบญญตปองกนและปราบปรามการคามนษย พ.ศ.2551 มนโยบายปองกนและปราบปรามการคามนษย (พ.ศ.2554 – พ.ศ.2559) อกทงยงมคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการคามนษย (ปคม.) ตลอดจนกฎหมายของประเทศและพนธกรณระหวางประเทศแลวกตาม ซงมความเปนไปไดวาประเทศไทยอาจถกตดความชวยเหลอจากสหรฐฯ หากสหรฐฯพบวาประเทศไทยยงไมสามารถปราบปรามขบวนการคามนษยไดในระดบทนาพอใจซงนอกจากขบวนการคามนษยจะมการพฒนารปแบบทซบซอนแลว ยงมแนวโนมวาสถานการณการคามนษยในประเทศไทยนาจะมความรนแรงมากขน ในฐานะทศนยศกษายทธศาสตร สถาบนวชาการปองกนประเทศมหนาท วางแผน ดาเนนการเพอการศกษา วจย และประเมนสภาวะแวดลอมทางยทธศาสตรทมผลกระทบตอความมนคงของชาต และสงสาคญอกประการหนง ในฐานะทกองบญชาการกองทพไทย โดยร ฐมนตร วาการกระทรวงกลาโหมหน ง ในคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการคามนษย (ปคม.) ซงมหนาทสาคญประการหนงคอ สงการและกากบดแลใหมการศกษา วจย และจดทาขอมลแบบบรณาการ เพอประโยชนในการปองกนและปราบปรามการคามนษยและทายทสด เพอเปนการสนองตอบนโยบายความมนคงแหงรฐ (ขอ 2) ตามแผนปฏบ ตราชการของกองบญชาการกองทพไทย (พ.ศ.2555 – พ.ศ.2558) ในการเรงดาเนนการแกไขปญหาการคามนษยรวมทงแรงงานตางดาวผดกฎหมาย ความรบผดชอบดงกลาวแลวนน การจดทาเอกสารทางวชาการ (Working Paper) เรอง “การคามนษยในประเทศไทย ปจจยทเปนสาเหต เครองมอ และกลไกในการแกไข” จงตองการทาการศกษา เพอสะทอนใหเหนถงภาพรวมทวไปของการคามนษยในประเทศไทย บรบทตางๆทเกยวของกบการคามนษย ประมวลปรากฏการณสาคญของการคามนษยในประเทศไทยและประเทศในอนภมภาคลมนาโขง ตลอดจนศกษาเครองมอ และกลไกในการแกไข อนจะนาไปสคาตอบตามวตถประสงคทกลาวไวของหน งสอ

เลมน ดวยจตสานกวา การคามนษยในประเทศไทยเปนปญหาสาคญระดบชาต เนองจากกระทบตอความมนคงของประเทศโดยตรง ดงนนแนวทางแกไขเพอใหเปนรปธรรม จงจาเปนตองรวมมอทกหนวยงานทเกยวของและดาเนนการใหสอดคลองกบกฎหมายของประเทศและพนธกรณระหวางประเทศ มใชเปนการแกปญหาของหนวยงานใดหนวยงานหนงเทานน

ศนยศกษายทธศาสตร สถาบนวชาการปองกนประเทศ

A5 �� 11-4-56.indd 4 27/4/2556 11:20:54

เลมน ดวยจตสานกวา การคามนษยในประเทศไทยเปนปญหาสาคญระดบชาต เนองจากกระทบตอความมนคงของประเทศโดยตรง ดงนนแนวทางแกไขเพอใหเปนรปธรรม จงจาเปนตองรวมมอทกหนวยงานทเกยวของและดาเนนการใหสอดคลองกบกฎหมายของประเทศและพนธกรณระหวางประเทศ มใชเปนการแกปญหาของหนวยงานใดหนวยงานหนงเทานน

ศนยศกษายทธศาสตร สถาบนวชาการปองกนประเทศ

A5 �� 11-4-56.indd 5 27/4/2556 11:20:54

สารบญ หนา

บทท 1 บทน า กลาวนา ความเปนมา วตถประสงคของการศกษา ขอบเขตการศกษา วธการในการศกษา ประโยชนทไดรบ

บทท 2 บรบททเกยวของกบการคามนษย

นยามของการคามนษย หลกสทธมนษยชนกบการคามนษย การคามนษยกบอาชญากรรมขามชาต พธสารวาดวยการตอตานการลกลอบขนผยายถน ทางบก ทางทะเล และทางอากาศ ลกษณะของการคามนษย โครงสรางของขบวนการคามนษย วธการดาเนนงานของการคามนษย รปแบบของการคามนษย เทคนคทใชในการคามนษย บทสรป

9

10

16

17

17

18

19

33

37

46

47

49

51

17

24

44

40

บทท 3 ปจจยทเปนสาเหตใหเกดขบวนการคามนษยในประเทศไทย สถานการณในภาพรวม ปจจยทเปนสาเหตใหเกดขบวนการคามนษยในประเทศไทย กลมประเทศอนภมภาคลมนาโขง ตนทางของการคามนษย บทสรป

บทท 4 เครองมอและกลไกในการแกปญหาการคามนษยในประเทศไทย

จดเรมตนของพนธะสญญา นโยบายปองกนและปราบปรามการคามนษย (พ.ศ.2554 – พ.ศ.2559) และการประกาศใหเปนวาระแหงชาต การประกาศใชพระราชบญญตปองกนและปราบปราม การคามนษย พ.ศ.2551 การจดตงคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการคามนษย (ปคม.) และการจดตงคณะกรรมการ ประสานและกากบ การดาเนนงานปองกนละปราบปรามการคามนษย (ปกค.) บทบาททหารกบการแกไขปญหาการคามนษย กรอบความรวมมอระดบตางๆ บทสรป

A5 �� 11-4-56.indd 6 27/4/2556 11:20:55

บทท 3 ปจจยทเปนสาเหตใหเกดขบวนการคามนษยในประเทศไทย สถานการณในภาพรวม ปจจยทเปนสาเหตใหเกดขบวนการคามนษยในประเทศไทย กลมประเทศอนภมภาคลมนาโขง ตนทางของการคามนษย บทสรป

บทท 4 เครองมอและกลไกในการแกปญหาการคามนษยในประเทศไทย

จดเรมตนของพนธะสญญา นโยบายปองกนและปราบปรามการคามนษย (พ.ศ.2554 – พ.ศ.2559) และการประกาศใหเปนวาระแหงชาต การประกาศใชพระราชบญญตปองกนและปราบปราม การคามนษย พ.ศ.2551 การจดตงคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการคามนษย (ปคม.) และการจดตงคณะกรรมการ ประสานและกากบ การดาเนนงานปองกนละปราบปรามการคามนษย (ปกค.) บทบาททหารกบการแกไขปญหาการคามนษย กรอบความรวมมอระดบตางๆ บทสรป

52

53

55

72

94

96

97

99

97

100

103

105

107

A5 �� 11-4-56.indd 7 27/4/2556 11:20:55

เอกสารอางอง ภาคผนวก ก

Protocol to Prevent, Suppress and Punish Trafficking in Persons, especially Women and Children , Supplementing The United Nations Convention Against Transnational Organized Crime

ภาคผนวก ข ค าแปล พธสารเพอปองกน ปราบปราม และลงโทษ

การคามนษย โดยเฉพาะสตรและเดกเพมเตมอนสญญาสหประชาชาตเพอตอตานอาชญากรรมขามชาตทจดตงในลกษณะองคกร

ภาคผนวก ค พระราชบญญตปองกนและปราบปรามการคามนษย พ.ศ.๒๕๕๑

ภาคผนวก ง Universal Declaration of Human Rights

ภาคผนวก จ นโยบาย ยทธศาสตร และมาตรการในการปองกน

และปราบปรามการคามนษย (พ.ศ.2554 – พ.ศ.2559) ภาคผนวก ฉ

รายชอคณะกรรมการปองกน และปราบปรามการคามนษย (ปคม.) ภาคผนวก ช

GMS Economic Corridors Map ภาคผนวก ซ

เสนทางคามนษย

บทท 1 บทน า กลาวน า ความเปนมา วตถประสงคของการศกษา ขอบเขตการศกษา วธการในการศกษา ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

113

114

134

135

152

153

180

181

191

192

200

201

204

205

202

203

109

A5 �� 11-4-56.indd 8 27/4/2556 11:20:55

9การคามนษยในประเทศไทยปจจยทเปนสาเหต เครองมอ และกลไก ในการแกไข

บทท 1 บทน า กลาวน า ความเปนมา วตถประสงคของการศกษา ขอบเขตการศกษา วธการในการศกษา ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

A5 �� 11-4-56.indd 9 27/4/2556 11:20:56

การคามนษยในประเทศไทยปจจยทเปนสาเหต เครองมอ และกลไก ในการแกไข10

1. กลาวน า ความเปนมา ตงแตหลงสนสดสงครามเยนเปนตนมา ภายใตการดาเนนนโยบายเปลยนสนามรบใหเปนสนามการคา ของอดตนายกรฐมนตร พลเอกชาตชาย ชณหะวณ ไดสงผลใหความเขมขนในการควบคมพนทชายแดนลดลงในขณะทพนทชายแดนรอบดานของประเทศไทย กลายเปนพนทเปดมากขน การพฒนาโครงสรางพนฐานทางเศรษฐกจไดถกผลกดนมากขนเชนกน สงเหลานนบเปนปจจยสาคญททาใหกจกรรมและการเคลอนไหวขามพรมแดนเปนไปอยางสะดวก การกระทาทผดกฎหมายตางๆทเคยเกดขนตามแนวชายแดนไทย ยอมมชองทางหลายชองทางในการขยายกจกรรมไดกวางขวางมากขนกวาเดม ผลทเกดตามมาจากการเคลอนไหวขามพรมแดนทเปดกวางมากขนเชนน ไ ดกลายเปนสงทาทายตอการจดการกบปญหาขามแดน โดยเฉพาะปญหาอาชญากรรมขามชาตทเกดขนบรเวณชายแดนไทย ซงตดตอกบประเทศเพอนบาน ตวอยางเชนปญหาการคายาเสพตด ปญหาการลกลอบคาอาวธ ปญหาการคามนษย ปญหาการฟอกเงน โดยเฉพาะปญหาการคามนษย ซงสงผลกระทบตอความมนคงของประเทศโดยตรง เนองจากการแกปญหา โดยเฉพาะการสกดกน กระทาไดยาก ปญหาการคามนษย ไดกลายเปนปรากฏการณทางสงคมทมสาเหตเกยวพนกบเศรษฐกจและสงคม ตวอยางจากสาเหตทางดานเศรษฐกจ อนเนองมาจากความเจรญทางดานเศรษฐกจโดยเฉพาะการจางงาน ทาใหมแรงงานจากกลมประเทศเพอนบานทงพมา สปป.ลาว กมพชา ตางหลงไหลเขามาหางานทา และพยายามแสวงหาโอกาสทดกวาในประเทศไทย รปแบบการคามนษยในปจจบน จงแฝงตวมากบแรงงานอพยพ สภาพการจางงานในแรงงานประเภทตางๆ เชน แรงงานจากภาคเกษตร แรงงานจากภาคอตสาหกรรม แรงงานประมงและอาหารทะเล งานบรการตาง ๆ งานรบใชภายในบาน ซงมกถกเอาเปรยบจากนายจาง แรงงานบางกลมยอมเสยคาใชจายเพอเดนทางเขามาในประเทศไทย ทงถกกฎหมายและผดกฎหมาย บางกลมถกกดข

ขดรด หลอกลวง โดยเฉพาะผหญงและเดกทถกบงคบใหคาประเวณ จนถกละเมดสทธมนษยชน ซงกลายเปนปญหาสงคมตามมา สาหรบประเทศไทย การคามนษยไดเกดขนมาเปนเวลานานแลว แตในระยะหลายปทผานมา สถานการณการคามนษย ไดทวความรนแรงเพมขน อนเนองมาจากสาเหตหลายประการเชน จากความไมเทาเทยมกนในการพฒนาเศรษฐกจและสงคม จากการยายถนในประเทศและการยายถนระหวางประเทศ การอพยพเคลอนยายแรงงาน จากความตองการจางแรงงานทผดกฎหมาย โดยเฉพาะผหญงและเดก และยงมสาเหตจากความเกยวพนกบเศรษฐกจนอกกฎหมาย รวมทงกลมอทธพลทมผลประโยชน ทงในประเทศและนอกประเทศ ตลอดจนการพฒนาแนวพนทเศรษฐกจชายแดน ตะวนออก – ตะวนตก (East West Economic Corridor - EWEC) และการพฒนาแนวพนทเศรษฐกจ เหนอ – ใต (North South Economic Corridor - NSEC) ทาใหเกดปจจยผลกดนดานเศรษฐกจทเกดจากการหลงไหลของแรงงานตางดาวจากประเทศเพอนบาน พมา สปป.ลาว กมพชา เวยดนาม ทตองการหนความยากจน ลกลอบเดนทางเขามาในประเทศไทยแบบผดกฎหมาย ซงแรงงานตางดาวสวนใหญยงขาดความร ทาใหถกเอาเปรยบ ถกชกจงขมขไดโดยงาย เปดโอกาสใหขบวนการคามนษย บงคบหรอหลอกลวงแรงงานตางดาวเหลานมาขายแรงงานหรอแสวงประโยชนจากการคาธรกจทางเพศโดยเฉพาะผหญงและเดก เชนเดยวกบชาวเขาทางภาคเหนอของประเทศไทย ทไมไดรบสถานภาพใหพานกอาศยอยอยางถกกฎหมายหรอไมมสญชาต ซงเปนกลมเสยงตอการตกเปนเหยอการคามนษยทงภายในประเทศและนอกประเทศเชนกน ประเทศไทย ถอไดวาเปนหนงในสมาชกอาเซยนของภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต ซงไดรบผลกระทบจากการคามนษย เมอองคกรอาชญากรรมขามชาต ไดใชประเทศไทยเปนทแสวงหาผลประโยชนจากการคามนษย ทงนจากรายงานขององคการแรงงานระหวางประเทศประจาภาคพนเอเชยและแปซฟกซงมสานกงานอยท

A5 �� 11-4-56.indd 10 27/4/2556 11:20:56


ขดรด หลอกลวง โดยเฉพาะผหญงและเดกทถกบงคบใหคาประเวณ จนถกละเมดสทธมนษยชน ซงกลายเปนปญหาสงคมตามมา สาหรบประเทศไทย การคามนษยไดเกดขนมาเปนเวลานานแลว แตในระยะหลายปทผานมา สถานการณการคามนษย ไดทวความรนแรงเพมขน อนเนองมาจากสาเหตหลายประการเชน จากความไมเทาเทยมกนในการพฒนาเศรษฐกจและสงคม จากการยายถนในประเทศและการยายถนระหวางประเทศ การอพยพเคลอนยายแรงงาน จากความตองการจางแรงงานทผดกฎหมาย โดยเฉพาะผหญงและเดก และยงมสาเหตจากความเกยวพนกบเศรษฐกจนอกกฎหมาย รวมทงกลมอทธพลทมผลประโยชน ทงในประเทศและนอกประเทศ ตลอดจนการพฒนาแนวพนทเศรษฐกจชายแดน ตะวนออก – ตะวนตก (East West Economic Corridor - EWEC) และการพฒนาแนวพนทเศรษฐกจ เหนอ – ใต (North South Economic Corridor - NSEC) ทาใหเกดปจจยผลกดนดานเศรษฐกจทเกดจากการหลงไหลของแรงงานตางดาวจากประเทศเพอนบาน พมา สปป.ลาว กมพชา เวยดนาม ทตองการหนความยากจน ลกลอบเดนทางเขามาในประเทศไทยแบบผดกฎหมาย ซงแรงงานตางดาวสวนใหญยงขาดความร ทาใหถกเอาเปรยบ ถกชกจงขมขไดโดยงาย เปดโอกาสใหขบวนการคามนษย บงคบหรอหลอกลวงแรงงานตางดาวเหลานมาขายแรงงานหรอแสวงประโยชนจากการคาธรกจทางเพศโดยเฉพาะผหญงและเดก เชนเดยวกบชาวเขาทางภาคเหนอของประเทศไทย ทไมไดรบสถานภาพใหพานกอาศยอยอยางถกกฎหมายหรอไมมสญชาต ซงเปนกลมเสยงตอการตกเปนเหยอการคามนษยทงภายในประเทศและนอกประเทศเชนกน ประเทศไทย ถอไดวาเปนหนงในสมาชกอาเซยนของภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต ซงไดรบผลกระทบจากการคามนษย เมอองคกรอาชญากรรมขามชาต ไดใชประเทศไทยเปนทแสวงหาผลประโยชนจากการคามนษย ทงนจากรายงานขององคการแรงงานระหวางประเทศประจาภาคพนเอเชยและแปซฟกซงมสานกงานอยท

A5 �� 11-4-56.indd 11 27/4/2556 11:20:56


กรงเทพฯ ไดระบวา การคามนษยทวโลก ไดทาเงนสงกวา 7,000 – 10,000 ลานเหรยญสหรฐ โดยประเทศไทยถกใชใน 3 สถานะ กลาวคอ เปนทงประเทศตนทาง (Source) ทางผาน (Transit) และประเทศปลายทาง (Destination) ของเหยอการคามนษยโดยเฉพาะผหญงและเดก เพอการแสวงประโยชนทางเพศและการบงคบใชแรงงาน สาหรบในเวทระหวางประเทศ สหรฐฯเปนประเทศหนงทใหความสนใจในการปองกนและแกไขปญหาการคามนษย และตองการใหหลายประเทศในโลกปฏบตตามกฎหมายการคมครองเหยอการคามนษย (Trafficking Victims Protection Act of 2000) ซงประกาศใชเมอ 19 ต.ค.2543 กฎหมายดงกลาวไดกาหนดเกณฑชวดความพยายามของแตละประเทศ เพอขจดการคามนษย ซงสหรฐฯ จะจดลาดบประเทศตางๆไวในรายงานประจาปวาดวยการคามนษย โดยแบงออกเปน 3 ลาดบ (Tier) ไดแก Tier 1 (ลาดบด) คอประเทศทไดดาเนนการตามมาตรฐานขนตาของกฎหมายและประสบความสาเรจในการลงโทษผกระทาผด Tier 2 (ลาดบกลาง) คอประเทศทไดดาเนนการไปแลวแตยงไมบรรลตามมาตรฐานขนตาของกฎหมายการคามนษย แตมความพยายามทจะแกปญหาใหเปนไปตามมาตรฐาน Tier 3 (ลาดบเลวราย) คอประเทศทไมไดมการปฏบตตามมาตรฐานขนตา และไมไดมความพยายามอยางเหนไดชดทจะปฏบตตามกฎหมาย ทงนรายงานการคามนษยดงกลาวจะเปนเครองมอทางการทต สาหรบรฐบาลสหรฐฯ ในการเจรจา การตดตาม การกาหนดนโยบายกบแตละประเทศ เพอกระตนใหรฐบาลและองคกรเอกชนในแตละประเทศเพมความพยายามมากขนในการตอตานการคามนษยและเพมความรวมมอในการขจดการคามนษยในปตอไป ในสวนของประเทศไทย ปจจบน(ปพ.ศ.2556)สหรฐฯ ยงจดลาดบประเทศไทยอยใน Tier 2 เชนเดยวกบปพ.ศ.2548 – พ.ศ.2550 โดยระบวา ประเทศไทยไมสามารถแกปญหาการคามนษยดานแรงงานได อกทงกฎหมายทเกยวของยงขาด

บทลงโทษการคามนษยในรปแบบการใชแรงงาน และไมครอบคลมถงผชาย ทงนจากสถานการณเมอ 28 ม.ย.2554 สหรฐฯไดยกเลก ฟลปปนส สงคโปร สปป.ลาว ออกจากบญชเฝาจบตาการคามนษย แตยงคงขนบญชประเทศไทย มาเลเซย บรไน เวยดนามเอาไว โดยกระทรวงการตางประเทศของสหรฐฯ ไดออกรายงานประจาปวาดวยการคามนษย ซงเปนประเดนทสรางความออนไหวตอรฐบาลของหลายประเทศ โดยเฉพาะประเทศในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตและอาเซยน เนองจากมโอกาสถกตดความชวยเหลอจากสหรฐฯ ทพบวา ประเทศเหลานยงไมสามารถปราบปรามการคามนษยในระดบทนาพอใจ ในขณะทองคการระหวางประเทศเพอการโยกยายถนฐาน ( International Organization for Migration - IOM) ไดระบสถานการณในประเทศไทยเมอ พ.ค.2554 เกยวกบสภาพการบงคบใชแรงงาน รวมถงการเปนแรงงานขดหนจะพบอยทวไปในกลมแรงงานชาวกมพชาและพมา ซงถกบงคบหรอลอลวงใหมาทางานในอตสาหกรรมการประมงของไทย ซงคนเหลาน ตองอาศยอยบนเรอกลางทะเลเปนเวลานานหลายป โดยไมไดรบคาแรง ถกบงคบใหทางานวนละ 18 – 20 ชวโมง เปนเวลา 7 วนตอสปดาห รวมทงถกขมขและถกทบต นอกจากนผลการสารวจของโครงการความรวมมอสหประชาชาตเพอตอตานการคามนษยในอนภมภาคลมแมนาโขง (The United Nations Inter Agency Project on Human Trafficking in the Greater Mekong Sub Region - UNIAP) ยงไดพบวา จากจานวนคนตางดาวทถกคาแรงงานบนเรอประมงไทยทไดรบการสารวจ จานวน 49 คน ในจานวนนม 29 คน ทเคยเหนเพอนคนงานถกฆาโดยไตกงเรอ เมอเหนวาออนแอ ปวยทางานไมได ซงโดยทวไป แรงงานบนเรอประมงไมไดทาสญญาวาจางเปนลายลกษณอกษรกบนายจาง (รวมทงนายหนา จดหาแรงงาน) ซงนาคนตางดาวเขามาในประเทศไทย มกทางานคนเดยว หรอทางานแบบกลมทไมไดจดตงเปนทางการ นอกจากนนายหนาจดหาแรงงานบางคน ทชวยอานวย

A5 �� 11-4-56.indd 12 27/4/2556 11:20:57


บทลงโทษการคามนษยในรปแบบการใชแรงงาน และไมครอบคลมถงผชาย ทงนจากสถานการณเมอ 28 ม.ย.2554 สหรฐฯไดยกเลก ฟลปปนส สงคโปร สปป.ลาว ออกจากบญชเฝาจบตาการคามนษย แตยงคงขนบญชประเทศไทย มาเลเซย บรไน เวยดนามเอาไว โดยกระทรวงการตางประเทศของสหรฐฯ ไดออกรายงานประจาปวาดวยการคามนษย ซงเปนประเดนทสรางความออนไหวตอรฐบาลของหลายประเทศ โดยเฉพาะประเทศในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตและอาเซยน เนองจากมโอกาสถกตดความชวยเหลอจากสหรฐฯ ทพบวา ประเทศเหลานยงไมสามารถปราบปรามการคามนษยในระดบทนาพอใจ ในขณะทองคการระหวางประเทศเพอการโยกยายถนฐาน ( International Organization for Migration - IOM) ไดระบสถานการณในประเทศไทยเมอ พ.ค.2554 เกยวกบสภาพการบงคบใชแรงงาน รวมถงการเปนแรงงานขดหนจะพบอยทวไปในกลมแรงงานชาวกมพชาและพมา ซงถกบงคบหรอลอลวงใหมาทางานในอตสาหกรรมการประมงของไทย ซงคนเหลาน ตองอาศยอยบนเรอกลางทะเลเปนเวลานานหลายป โดยไมไดรบคาแรง ถกบงคบใหทางานวนละ 18 – 20 ชวโมง เปนเวลา 7 วนตอสปดาห รวมทงถกขมขและถกทบต นอกจากนผลการสารวจของโครงการความรวมมอสหประชาชาตเพอตอตานการคามนษยในอนภมภาคลมแมนาโขง (The United Nations Inter Agency Project on Human Trafficking in the Greater Mekong Sub Region - UNIAP) ยงไดพบวา จากจานวนคนตางดาวทถกคาแรงงานบนเรอประมงไทยทไดรบการสารวจ จานวน 49 คน ในจานวนนม 29 คน ทเคยเหนเพอนคนงานถกฆาโดยไตกงเรอ เมอเหนวาออนแอ ปวยทางานไมได ซงโดยทวไป แรงงานบนเรอประมงไมไดทาสญญาวาจางเปนลายลกษณอกษรกบนายจาง (รวมทงนายหนา จดหาแรงงาน) ซงนาคนตางดาวเขามาในประเทศไทย มกทางานคนเดยว หรอทางานแบบกลมทไมไดจดตงเปนทางการ นอกจากนนายหนาจดหาแรงงานบางคน ทชวยอานวย

A5 �� 11-4-56.indd 13 27/4/2556 11:20:57


ความสะดวก หรอเกยวของกบขบวนการคามนษยจะมทงนายหนาทเปนคนไทยและคนตางชาตซงทางานรวมกนเปนเครอขาย โดยรวมมอกบนายจางและบางครงกรวมมอกบเจาหนาทเปนผบงคบใชกฎหมายดวย นอกจากผลการสารวจของ UNIAP แลวยงมผลการวจยโดยองคกรเอกชน ระบวาประชากรทเปนเหยอของการคามนษยในประเทศไทย ประมาณรอยละ 23 ของชาวกมพชา ทถกทางการไทยสงตวกลบประเทศชายแดนทปอยเปต เปนเหยอการคามนษย สวน สปป.ลาว มชาวลาวมากกวา 1,000 คน ทถกทางการไทยสงตวกลบประเทศ มผทตกเปนเหยอคามนษยชาวลาวประมาณ 50 – 100 คน รวมอยดวย สาหรบพมา จากการประเมนความเสยงตอการตกเปนเหยอของการคามนษย เพอใชแรงงานในกลมแรงงานตางดาวชาวพมาในโรงงานแปรรปอาหารทะเลทจ งหวดสมทรสาครพบวารอยละ 57 ของคนงานกลมนผานประสบการณ ทเปนสภาพของการถกบงคบใชแรงงานมาแลว จากสถานการณการคามนษยในประเทศไทยดงทไดกลาวมาแลวขางตน ประเทศไทยไดตระหนกดวาการคามนษย เปนการละเมดสทธมนษยชนอยางรนแรงภาครฐจงมความพยายามในการปองกนและแกไขปญหาการคามนษยอยางตอเนอง นบตงแตการปรบปรงและการบงคบใชกฎหมาย การจดทาบนทกขอตกลงวาดวยแนวทางปฏบตงานรวมกนระหวางหนวยงานภาครฐ องคกรเอกชน และองคกรระหวางประเทศ การจดทานโยบายและแผนระดบชาต จนกระทงรฐบาลไดประกาศเจตนารมณใ หก าร ปอง กนแก ไ ข ปญหาการ คามนษย เป นวาระแห งชา ต เมอ 6 ส.ค.2547 และไดมการออกพระราชบญญตปองกนและปราบปรามการคามนษยแหงชาต พ.ศ.2551 ขน โดยมผลบงคบใชตงแต 5 ม.ย.2551 เปนตนมา ซงถอไดวาเปนการรณรงคในระดบนโยบายทประสบผลสาเรจโดยการผลกดนใหประเดนการคามนษย เปนประเดนสาธารณะทอยในความสนใจของสวนราชการตาง ๆ และสาธารณชน ซงเปนปญหาสาคญทตองการไดรบการแกไขอยางเรงดวนและจรงจง

อนง อยางไรกตาม ทศวรรษทผานมา ถอเปนทศวรรษแหงความรวมมอในการขจดปญหาการคามนษย เนองจากหลายประเทศในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตและอาเซยน ตางกมการลงนาม ภายใตสตยาบน ในอนสญญาระดบทวภาค พหภาค ระดบอนภมภาค และระดบภมภาค เพอใหการดาเนนการแกไขปญหาการคามนษยเปนไปอยางมประสทธภาพ เชน บนทกขอตกลงเรองการประสานการดาเนนงานตอตานการคามนษยในอนภมภาคแมนาโขง (Memorandum of Understanding on Cooperation Against Trafficking in Persons in the Mekong Sub Region) ซงไดมการลงนามทยางกงเมอ 29 ต.ค.2547 ประเทศทรวมลงนามไดแก ไทย กมพชา สปป.ลาว พมาและ เวยดนาม การตอตานการคามนษยในระดบอนภมภาคลมแมนาโขง (Coordinated Mekong Ministerial Initiatives against Trafficking – COMMIT) ซงเปนกระบวนการความรวมมอกนระหวางประเทศไดแก ไทย พมา สปป.ลาว กมพชา เวยดนาม และจนตอนใต (ยนนาน) , โครงการความรวมมอสหประชาตเพอตอตานการคามนษยในอนภมภาคลมแมนาโขง (The United Nations Inter Agency Project on Human Trafficking in the Greater Mekong Sub Region – UNIAP) , ความรวมมอในกรอบอาเซยนเพอตอตานการคามนษยโดยเฉพาะผหญงและเดก (ASEAN Declaration against Trafficking in Persons Particularly Woman and Children) ความรวมมอภายใตกรอบรฐมนตรอาเซยนดานอาชญากรรมขามชาต (ASEAN Ministerial Meeting on Transnational Crime – AMMTC) อนสญญาสหประชาตเพอตอตานอาชาญกรรมขามชาตทจดตงในลกษณะองคกร (UN Convention on Transnational Organized Crime) กระบวนการบาหล (Bali Process) เพอแกปญหาการคามนษยและอาชญากรรมขามชาตทงนประเทศไทยและทกประเทศไดแสดงเจตนารมณพรอมทจะใหความรวมมอในการตอตานการคามนษย (โดยเฉพาะผหญงและเดก) อยางบรณาการรวมกน อยางไรกตามสงทเปนประเดนสาคญกคอประเทศไทยหนงใน

A5 �� 11-4-56.indd 14 27/4/2556 11:20:58


อนง อยางไรกตาม ทศวรรษทผานมา ถอเปนทศวรรษแหงความรวมมอในการขจดปญหาการคามนษย เนองจากหลายประเทศในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตและอาเซยน ตางกมการลงนาม ภายใตสตยาบน ในอนสญญาระดบทวภาค พหภาค ระดบอนภมภาค และระดบภมภาค เพอใหการดาเนนการแกไขปญหาการคามนษยเปนไปอยางมประสทธภาพ เชน บนทกขอตกลงเรองการประสานการดาเนนงานตอตานการคามนษยในอนภมภาคแมนาโขง (Memorandum of Understanding on Cooperation Against Trafficking in Persons in the Mekong Sub Region) ซงไดมการลงนามทยางกงเมอ 29 ต.ค.2547 ประเทศทรวมลงนามไดแก ไทย กมพชา สปป.ลาว พมาและ เวยดนาม การตอตานการคามนษยในระดบอนภมภาคลมแมนาโขง (Coordinated Mekong Ministerial Initiatives against Trafficking – COMMIT) ซงเปนกระบวนการความรวมมอกนระหวางประเทศไดแก ไทย พมา สปป.ลาว กมพชา เวยดนาม และจนตอนใต (ยนนาน) , โครงการความรวมมอสหประชาตเพอตอตานการคามนษยในอนภมภาคลมแมนาโขง (The United Nations Inter Agency Project on Human Trafficking in the Greater Mekong Sub Region – UNIAP) , ความรวมมอในกรอบอาเซยนเพอตอตานการคามนษยโดยเฉพาะผหญงและเดก (ASEAN Declaration against Trafficking in Persons Particularly Woman and Children) ความรวมมอภายใตกรอบรฐมนตรอาเซยนดานอาชญากรรมขามชาต (ASEAN Ministerial Meeting on Transnational Crime – AMMTC) อนสญญาสหประชาตเพอตอตานอาชาญกรรมขามชาตทจดตงในลกษณะองคกร (UN Convention on Transnational Organized Crime) กระบวนการบาหล (Bali Process) เพอแกปญหาการคามนษยและอาชญากรรมขามชาตทงนประเทศไทยและทกประเทศไดแสดงเจตนารมณพรอมทจะใหความรวมมอในการตอตานการคามนษย (โดยเฉพาะผหญงและเดก) อยางบรณาการรวมกน อยางไรกตามสงทเปนประเดนสาคญกคอประเทศไทยหนงใน

A5 �� 11-4-56.indd 15 27/4/2556 11:20:58


ประเทศสมาชกอาเซยนของภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต ซงไดรบการยอมรบวาเปน Hub ในเอเชย ทมสถานะเปนทงประเทศตนทาง ทางผาน และประเทศปลายทาง ในการคามนษยนน จะมแนวทางในการแกไขปญหาการคามนษยทกาลงเผชญอยภายในประเทศไดอยางไร ทามกลางการเฝาจบตามองขององคการสหประชาชาตและสหรฐฯ ซงเปนประเดนทสรางความออนไหวตอประเทศไทยและหลายประเทศในอาเซยนเปนอยางมาก การจดทาเอกสารทางวชาการ ( Working Paper) เรอง “การคามนษยในประเทศไทย : ปจจยทเปนสาเหต เครองมอ และกลไก ในการแกไข” น จงมงทาการศกษาถงปจจยสาคญของสาเหตการคามนษยในประเทศไทย ตลอดจนเครองมอและกลไกในการแกไข รวมทงปรากฏการณสาคญของการคามนษยในอนภมภาคลมแมนาโขง พ.ร.บ. และ อนสญญาตาง ๆ และบรบทอนๆ ทเกยวของ โดยนาขอมลทไดจากการศกษาคนควาและรวบรวมมาวเคราะหเพอใหไดคาตอบทมาของปจจยทเปนสาเหต เครองมอ และกลไก ในการแกไขการคามนษยในประเทศไทย ทงนเพอใหเปนไปตามวตถประสงคในการจดทาเอกสารทางวชาการดงกลาว 2. วตถประสงคของการศกษา

2.1 เพ อ ศกษาสภาพทวไปและบรบทท เก ยวของกบการคามนษย ความหมาย ขบวนการคา รปแบบ วธการกระทาผด สงทบงชวาอาจเปนการคามนษย

2.2 เพอศกษาปรากฏการณสาคญของการคามนษยในประเทศไทยและประเทศในอนมภาคลมแมนาโขง อนเปนทมาของปจจยทเปนสาเหต เครองมอ และกลไก ในการแกไข

2.3 เพอศกษา เครองมอ กลไกในการแกไขการคามนษย พ.ร.บ.และอนสญญาตาง ๆ ภาระผกพนระหวางประเทศ ตลอดจนกรอบความรวมมอในระดบตาง ๆ เพอนาไปสแนวทางแกไขรวมกน

3. ขอบเขตในการศกษา แบงการศกษาออกเปน 3 ชวง

3.1 ชวงท 1 ศกษาสภาพทวไปและบรบททเกยวของกบการคามนษย 3.2 ชวงท 2 ศกษาปรากฏการณสาคญของการคามนษยในประเทศไทยและ

ประเทศในอนภมภาคลมแมนาโขง เพอคนหาปจจยทเปนสาเหต ใหเกดขบวนการคามนษยในประเทศไทย

3.3 ชวงท 3 ศกษา เครองมอ และกลไกในการแกไขปญหาการคามนษย ทงในประเทศไทยและประเทศในอนภมภาคลมแมนาโขง เพอนาไปสแนวทางแกไขรวมกน

4. วธการในการศกษา การศกษาครงนใชกรอบการเชอมโยงปรากฏการณการคามนษยในประเทศไทยและประเทศในอนภมภาคลมแมนาโขง จากเอกสาร (Documentary Study) เปนแนวทางหลก เพอมงแสวงหาขอมล ขอเทจจรงนามาวเคราะหหาปจจยทเปนสาเหตใหเกดขบวนการคามนษยในประเทศไทย ตลอดจน เครองมอ และกลไก ในการแกไข 5. ประโยชนทไดรบ

5.1 เกดความรและความเขาใจในปรากฏการณการคามนษยในประเทศไทย 5.2 สถาบนวชาการปองกนประเทศและหนวยงานทเกยวของสามารถนา

เครองมอ และกลไก ในการแกไข ไปประยกตใชกบประเดนทมความสมพนธกบความมนคงของประเทศ

A5 �� 11-4-56.indd 16 27/4/2556 11:20:58


3. ขอบเขตในการศกษา แบงการศกษาออกเปน 3 ชวง

3.1 ชวงท 1 ศกษาสภาพทวไปและบรบททเกยวของกบการคามนษย 3.2 ชวงท 2 ศกษาปรากฏการณสาคญของการคามนษยในประเทศไทยและ

ประเทศในอนภมภาคลมแมนาโขง เพอคนหาปจจยทเปนสาเหต ใหเกดขบวนการคามนษยในประเทศไทย

3.3 ชวงท 3 ศกษา เครองมอ และกลไกในการแกไขปญหาการคามนษย ทงในประเทศไทยและประเทศในอนภมภาคลมแมนาโขง เพอนาไปสแนวทางแกไขรวมกน

4. วธการในการศกษา การศกษาครงนใชกรอบการเชอมโยงปรากฏการณการคามนษยในประเทศไทยและประเทศในอนภมภาคลมแมนาโขง จากเอกสาร (Documentary Study) เปนแนวทางหลก เพอมงแสวงหาขอมล ขอเทจจรงนามาวเคราะหหาปจจยทเปนสาเหตใหเกดขบวนการคามนษยในประเทศไทย ตลอดจน เครองมอ และกลไก ในการแกไข 5. ประโยชนทไดรบ

5.1 เกดความรและความเขาใจในปรากฏการณการคามนษยในประเทศไทย 5.2 สถาบนวชาการปองกนประเทศและหนวยงานทเกยวของสามารถนา

เครองมอ และกลไก ในการแกไข ไปประยกตใชกบประเดนทมความสมพนธกบความมนคงของประเทศ

A5 �� 11-4-56.indd 17 27/4/2556 11:20:58


บทท 2 บรบททเกยวของกบการคามนษย นยามของการคามนษย หลกสทธมนษยชนกบการคามนษย การคามนษยกบอาชญากรรมขามชาต พธสารวาดวยการตอตานการลกลอบขนผยายถนทางบก ทางทะเล

และทางอากาศ ลกษณะของการคามนษย โครงสรางของขบวนการคามนษย วธการดาเนนงานของการคามนษย รปแบบของการคามนษย เทคนคทใชในการคามนษย บทสรป

1. นยามของการคามนษย “การคามนษย” หรอทสากลใชคาวา Trafficking in persons หรอ Trafficking in Human beings ซงเปนทยอมรบกนทวไปทงนเปนไปตาม “พธสารเพอปองกนปราบปรามและลงโทษการคามนษย โดยเฉพาะ หญงและเดก ” (Protocol to Prevention Suppress and Punish Trafficking in Persons Especially Woman and Children) ซงประเทศไทยไดลงนามเปนภาคตงแตป พ.ศ.2544 ไดนยามคาวา “การคามนษย” ไวดงน “การคามนษย” หมายถง การจดหา การขนสง การสงตอ การจดใหอยอาศยหรอ รบไว ซงบคคล ดวยวธการขเขญ หรอดวยการใชกาลง หรอดวยการบบบงคบในรปแบบอนใด ดวยการลกพาตว ดวยการฉอโกง ดวยการหลอกหลวง ดวยการใชอานาจโดยมชอบ หรอดวยการใชสถานะความเสยงภยจากการคามนษยโดยมชอบ หรอมการใหหรอรบเงน หรอผลประโยชนเพอไหไดมาซงความยนยอมของบคคลผมอานาจ ควบคมบคคลอน เพอความมงประสงคในการแสวงประโยชนอยางนอยทสดใหรวมถงการแสวงประโยชนจากการคาประเวณของบคคลอนหรอการแสวงประโยชนทางเพศในรปแบบอน การบงคบใชแรงงาน หรอบรการ การเอาคนลงเปนทาสหรอการกระทาอน เสมอนการเอาคนลงเปนทาส การทาใหตกอยใตบงคบ หรอการตดอวยวะออกจากรางกาย1,2 (รายละเอยดตามผนวก ก และ ข ) ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 1 www.caht.ago.go.th 2 www.fws.cc/lopburisocial

A5 �� 11-4-56.indd 18 27/4/2556 11:20:59


1. นยามของการคามนษย “การคามนษย” หรอทสากลใชคาวา Trafficking in persons หรอ Trafficking in Human beings ซงเปนทยอมรบกนทวไปทงนเปนไปตาม “พธสารเพอปองกนปราบปรามและลงโทษการคามนษย โดยเฉพาะ หญงและเดก ” (Protocol to Prevention Suppress and Punish Trafficking in Persons Especially Woman and Children) ซงประเทศไทยไดลงนามเปนภาคตงแตป พ.ศ.2544 ไดนยามคาวา “การคามนษย” ไวดงน “การคามนษย” หมายถง การจดหา การขนสง การสงตอ การจดใหอยอาศยหรอ รบไว ซงบคคล ดวยวธการขเขญ หรอดวยการใชกาลง หรอดวยการบบบงคบในรปแบบอนใด ดวยการลกพาตว ดวยการฉอโกง ดวยการหลอกหลวง ดวยการใชอานาจโดยมชอบ หรอดวยการใชสถานะความเสยงภยจากการคามนษยโดยมชอบ หรอมการใหหรอรบเงน หรอผลประโยชนเพอไหไดมาซงความยนยอมของบคคลผมอานาจ ควบคมบคคลอน เพอความมงประสงคในการแสวงประโยชนอยางนอยทสดใหรวมถงการแสวงประโยชนจากการคาประเวณของบคคลอนหรอการแสวงประโยชนทางเพศในรปแบบอน การบงคบใชแรงงาน หรอบรการ การเอาคนลงเปนทาสหรอการกระทาอน เสมอนการเอาคนลงเปนทาส การทาใหตกอยใตบงคบ หรอการตดอวยวะออกจากรางกาย1,2 (รายละเอยดตามผนวก ก และ ข ) ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 1 www.caht.ago.go.th 2 www.fws.cc/lopburisocial

A5 �� 11-4-56.indd 19 27/4/2556 11:20:59


จากนยามดงกลาว จงสรปไดวาการคามนษยมองคประกอบทสาคญ 3 สวนไดแก 1. การกระทา (Action) ไดแก เปนธระ จดหา ลอไป ชกพาไป ซอ ขาย

จาหนาย (Recruitment) นาเขา พามาจาก สงออกไป (Transportation , Transfer) รบไว หนวงเหนยว กกขง ซอนเรน (Harboring or Receipt)

2. วธการ (Means) ไดแก การใชอบายหลอกลวง บงคบ ชกจง ยยง สงเสรม ขเขญ ใชกาลงประทษราย ขวาจะใชกาลงประทษราย ใชอานาจครอบงา หรอขมขนใจ (Threat , Use of Force , Coercion , Abduction , Fraud , Deception , Abuse of power or Vulnerability , or Giving payments or Benefits to a person in control of the victim)

3. วตถประสงค (Purposes) คอเพอแสวงหาประโยชนโดยมชอบ (Exploitation) จากผเสยหาย เชน การนาตวไปเพอสนองความใคร เพอการอนาจารหรอทาการคาประเวณ เอาตวลงเปนทาส หรอมฐานะคลายทาส กดขแรงงาน และการตดอวยวะ (Exploiting of prostitution , Sexual exploitation , Forced labour , Slavery or Similar practices , and the removal of organs) นอกจากนทางดานองคการระหวางประเทศเพอการโยกยายถนฐาน (International Organization for Migration-IOM) ยงไดกาหนดคานยามของคาวา การคามนษย เมอปพ.ศ.2542 โดยพจารณาวา “การคามนษย” จะเกดขนเมอผยายถนไดรบการจางงานอยางผดกฎหมาย เชน การถกจดหา ถกลกพา หรอ ถกขาย เปนตน และหรอถกเคลอนยาย ไมวาจะภายในประเทศ หรอ ขามพรมแดนระหวางประเทศ และในระหวางสวนใดของกระบวนการน ตวกลาง (นกคามนษย) ไดรบผลประโยชนทางเศรษฐกจหรอผลประโยชนอน โดยการใชอบายหลอกลวง บบบงคบ และหรอการแสวงหาประโยชนในรปแบบอน ภายใตเงอนไข ซงละเมดสทธขนพนฐานของผยายถน3 ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 3 ศบด นพประเสรฐ, 2553 : 10

สวน“การคามนษย” ตามกฎหมายไทยในพระราชบญญตปองกนและปราบปรามการคามนษย พ.ศ.2551 ซงไดประกาศในราชกจจานเบกษา เมอ 6 ก.พ. 2551 มผลบงคบใชตงแต 5 ม.ย.2551 เปนตนไป ไดยกเลกพระราชบญญตมาตรการในการปองกนและปราบปรามการคาหญงและเดก พ.ศ.2540 ประเทศไทย ไดบญญตความผดฐานคามนษยขนเปนครงแรก เพอใหสอดคลองกบความหมายของ การคามนษย ตามพธสารเพอปองกนปราบปรามและลงโทษการคามนษย โดยเฉพาะผหญงและเดก โดยไดกาหนดไวใน มาตรา 6 (หมวด 1 บททวไป) วา :- “ ผใด เพอแสวงหาประโยชนโดยมชอบ กระทาการอยางหนง อยางใด ดงตอไปน

(1) เปนธระ จดหา ซอ ขาย จาหนาย พามาจาก หรอสงไปยงทใด หนวยเหนยว กกขง จดใหอยอาศย หรอรบไวซงบคคลใด โดยขมข ใชกาลงบงคบ ลกพาตว ฉอฉล หลอกหลวง ใชอานาจโดยมชอบ หรอโดยใหเงนหรอผลประโยชนอยางอน แกผปกครองหรอผดแลบคคลนน เพอใหผปกครองหรอผดแล ใหความยนยอม แกผกระทาความผดใน การหาแสวงหาประโยชน จากบคคลทตนดแล หรอ

(2) เปนธระ จดหา ซอ ขาย จาหนาย พามาจากหรอสงไปยงทใด หนวยเหนยว กกขง จดใหอยอาศย หรอรบไวซงเดก

ผนนกระทาความผดฐานคามนษย สวนคาวา “แสวงหาประโยชนโดยมชอบ” ไดกาหนดไวใน มาตรท 4

ในพระราชบญญตปองกนและปราบปรามการคามนษย พ.ศ. 2551 ซงระบไววา “การแสวงหาประโยชนโดยมชอบ” หมายความวา การแสวงหาประโยชนจากการคาประเวณ การผลตหรอ เผยแพรวตถ หรอสอลามก การแสวงหาประโยชนมในรปแบบอน การเอาคนลงเปนทาส การนาคนมาขอทาน การบงคบใชแรงงาน หรอบรการ การบงคบตดอวยวะ เพอการคาหรอการอนใด ทคลายคลงกน อนเปนการขดรดบคคล ไมวาบคคลนนจะยนยอมหรอไมกตาม4 (รายละเอยดตามผนวก ค) ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 4 www.thailandlawyercenter.com

A5 �� 11-4-56.indd 20 27/4/2556 11:20:59


สวน“การคามนษย” ตามกฎหมายไทยในพระราชบญญตปองกนและปราบปรามการคามนษย พ.ศ.2551 ซงไดประกาศในราชกจจานเบกษา เมอ 6 ก.พ. 2551 มผลบงคบใชตงแต 5 ม.ย.2551 เปนตนไป ไดยกเลกพระราชบญญตมาตรการในการปองกนและปราบปรามการคาหญงและเดก พ.ศ.2540 ประเทศไทย ไดบญญตความผดฐานคามนษยขนเปนครงแรก เพอใหสอดคลองกบความหมายของ การคามนษย ตามพธสารเพอปองกนปราบปรามและลงโทษการคามนษย โดยเฉพาะผหญงและเดก โดยไดกาหนดไวใน มาตรา 6 (หมวด 1 บททวไป) วา :- “ ผใด เพอแสวงหาประโยชนโดยมชอบ กระทาการอยางหนง อยางใด ดงตอไปน

(1) เปนธระ จดหา ซอ ขาย จาหนาย พามาจาก หรอสงไปยงทใด หนวยเหนยว กกขง จดใหอยอาศย หรอรบไวซงบคคลใด โดยขมข ใชกาลงบงคบ ลกพาตว ฉอฉล หลอกหลวง ใชอานาจโดยมชอบ หรอโดยใหเงนหรอผลประโยชนอยางอน แกผปกครองหรอผดแลบคคลนน เพอใหผปกครองหรอผดแล ใหความยนยอม แกผกระทาความผดใน การหาแสวงหาประโยชน จากบคคลทตนดแล หรอ

(2) เปนธระ จดหา ซอ ขาย จาหนาย พามาจากหรอสงไปยงทใด หนวยเหนยว กกขง จดใหอยอาศย หรอรบไวซงเดก

ผนนกระทาความผดฐานคามนษย สวนคาวา “แสวงหาประโยชนโดยมชอบ” ไดกาหนดไวใน มาตรท 4

ในพระราชบญญตปองกนและปราบปรามการคามนษย พ.ศ. 2551 ซงระบไววา “การแสวงหาประโยชนโดยมชอบ” หมายความวา การแสวงหาประโยชนจากการคาประเวณ การผลตหรอ เผยแพรวตถ หรอสอลามก การแสวงหาประโยชนมในรปแบบอน การเอาคนลงเปนทาส การนาคนมาขอทาน การบงคบใชแรงงาน หรอบรการ การบงคบตดอวยวะ เพอการคาหรอการอนใด ทคลายคลงกน อนเปนการขดรดบคคล ไมวาบคคลนนจะยนยอมหรอไมกตาม4 (รายละเอยดตามผนวก ค) ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 4 www.thailandlawyercenter.com

A5 �� 11-4-56.indd 21 27/4/2556 11:20:59


นอกจากคานยามขางตนแลว รศ.ดร.กฤตยา อาชวนจกล แหงสถาบนวจยประชากรและสงคมและศนยสทธมนษยชน มหาวทยาลยมหดล ยงไดอธบายความหมายของคาวา “การคามนษย” ไวดงน :- “ถาพจารณาจากศพทภาษาองกฤษทหมายถง “การคามนษย” มการใชอยทวไป 2 คา คอ smuggling และ trafficking

- smuggling มความหมายตามศพทวา “เปนการลกลอบนาสงทผดกฎหมายขามจากประเทศหนง ไปอกประเทศหนง

- trafficking มความหมายวา “การขนสงจากจดหนงไปอกจดหนง ซงอาจไมจาเปนตองเปนการคาขามประเทศกได

ปจจบนเมอกลาวถง “การคามนษย” หรอ “การคาแรงงานขามชาต” คาทง 2 คามกถกนามาใชแทนกน โดย

- people smuggling หมายถงการคามนษยเขาสตลาดแรงงานราคาถกหรอตลาดแรงงานนอกระบบทถกขดรดเอาเปรยบ

- trafficking in persons หมายถง การคาผหญงและเดก เขาสตลาดการคาประเวณ

ทงรปแบบของ people smuggling และ trafficking in persons จะถกพจารณาเปนปฏบตการของธรกจใตดน ทมงคากาไรอยางผดกฎหมาย กตอเมอมมตตอไปนเปนองคประกอบรวมกนคอ :-

1) เปนการขนคนเดนทางจากจดหนงไปอกจดหนง ซงอาจทาภายในประเทศหรอนาสงขามประเทศกได สวนใหญคอการลกลอบสงคนเขาอกประเทศหนง โดยวธการทละเมดกฎหมายของประเทศปลายทาง

2) ผเดนทางอาจเดนทางไปดวยความยนยอมพรอมใจ หรอการถกขบงคบ รวมถงการลกพาตว

3) ขอมลทผเดนทางไดรบ มกเปนขอมลทไมครบถวน หรอเปนขอมลเทจททาใหหลงเชอ

4) การเดนทางและการไดงานทาในประเทศปลายทาง มกถกสรางเปนเงอนไขหนสนทวคณจากคาใชจายจรง จนยากทผเดนทางจะปลดเปลองออกไปไดงายๆ

5) ผเดนทางไมสามารถปฏเสธไมยอมทางานในสถานททถกนาสงได และสภาพการทางานทตองเผชญมกไมปลอดภย นอกจากจะไรสวสดการทกรปแบบแลว ยงมโอกาสเสยงสงตอการเจบปวย หรออบตเหตจากการทางานจานวนมาก ตองเผชญกบความรนแรงหรอการบงคบใชแรงงานเยยงทาส5,6 สรป หากจะพจารณานยามของการคามนษยตามพธสารเพอปองกนปราบปรามและลงโทษการคามนษยโดยเฉพาะหญงและเดก นยามการคามนษยขององคการระหวางประเทศเพอการโยกยายถนฐาน นยามการคามนษยตามพระราชบญญตปองกนและปราบปรามการคามนษย พ.ศ.2551 ตลอดจนการใหคานยามการคามนษย ของ รศ.ดร.กฤตยา อาชวนจกล ซงมลกษณะการเปนธระ จดหา ลอไป ชกพาไป ซอขาย จาหนาย นาเขา พามาจาก สงออกไป รบไว หนวงเหนยว กกขง ซอนเรน ซงผอน โดยการใชอบายหลอกลวง บงคบ ชกจง ยยง สงเสรม ขเขญ ใชกาลง ประทษราย หรอ ขมขนใจ โดย บคคลหนงบคคลใด กลมบคคลหรอองคกร เพอแสวงหาประโยชนโดยมชอบ กลวนแตเปนการกระทาการคามนษยทงสน ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 5 รศ.ดร.กฤตยา อาชวนจกล , 2546 : 48 -49 6 www.ipsr.mahidol.ac.th

A5 �� 11-4-56.indd 22 27/4/2556 11:21:00


3) ขอมลทผเดนทางไดรบ มกเปนขอมลทไมครบถวน หรอเปนขอมลเทจททาใหหลงเชอ

4) การเดนทางและการไดงานทาในประเทศปลายทาง มกถกสรางเปนเงอนไขหนสนทวคณจากคาใชจายจรง จนยากทผเดนทางจะปลดเปลองออกไปไดงายๆ

5) ผเดนทางไมสามารถปฏเสธไมยอมทางานในสถานททถกนาสงได และสภาพการทางานทตองเผชญมกไมปลอดภย นอกจากจะไรสวสดการทกรปแบบแลว ยงมโอกาสเสยงสงตอการเจบปวย หรออบตเหตจากการทางานจานวนมาก ตองเผชญกบความรนแรงหรอการบงคบใชแรงงานเยยงทาส5,6 สรป หากจะพจารณานยามของการคามนษยตามพธสารเพอปองกนปราบปรามและลงโทษการคามนษยโดยเฉพาะหญงและเดก นยามการคามนษยขององคการระหวางประเทศเพอการโยกยายถนฐาน นยามการคามนษยตามพระราชบญญตปองกนและปราบปรามการคามนษย พ.ศ.2551 ตลอดจนการใหคานยามการคามนษย ของ รศ.ดร.กฤตยา อาชวนจกล ซงมลกษณะการเปนธระ จดหา ลอไป ชกพาไป ซอขาย จาหนาย นาเขา พามาจาก สงออกไป รบไว หนวงเหนยว กกขง ซอนเรน ซงผอน โดยการใชอบายหลอกลวง บงคบ ชกจง ยยง สงเสรม ขเขญ ใชกาลง ประทษราย หรอ ขมขนใจ โดย บคคลหนงบคคลใด กลมบคคลหรอองคกร เพอแสวงหาประโยชนโดยมชอบ กลวนแตเปนการกระทาการคามนษยทงสน ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 5 รศ.ดร.กฤตยา อาชวนจกล , 2546 : 48 -49 6 www.ipsr.mahidol.ac.th

A5 �� 11-4-56.indd 23 27/4/2556 11:21:00


2. หลกสทธมนษยชนกบการคามนษย การเชอมโยงหลกสทธมนษยชน จะเปนพลงอนสาคญในการทจะใหความชวยเหลอแกบคคลทตกเปนเหยอของการคามนษย และรวมไปถงวธทจะปกปองและสงเสรมสทธมนษยชนของคนทตกเปนเหยอ โดยเฉพาะการปกปองสทธของผหญง เกอบทกประเทศในโลกตางกเปนสมาชกขององคการสหประชาชาต ซงไดตระหนกถงความจาเปนทจะตองใชหลกการและแนวทางสทธมนษยชน ในการดาเนนการคมครองและชวยเหลอผทตกเปนเหยอจากการคามนษยทไมมผลผกพนทางกฎหมาย ดงนนแตละประเทศจงมพนธะผกพนตอหลกการเรองสทธมนษยชนขององคการสหประชาชาต ซงมการกาหนดไวในกฎบตรของสหประชาชาตและไดวางแนวปฏบตอยางเปนรปแบบใน ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน (The Universal Declaration of Human Rights 1948 – UDHR) ซงไดถอกาเนดขน เมอ 10 ธ.ค.2491 (ค.ศ.1948) ดวยการรบรองของทประชมสมชชาสหประชาชาต สาหรบเปนหลกประกนสทธและเสรภาพขนพนฐานของมนษยทกคน โดยไมมการแบงแยกหรอเลอกปฏบตทางใดทงสน ไมวาจะเปนดานเชอชาต สผว เพศ อาย สถานะทางสงคม ศาสนา วฒนธรรม ซงมจดเนนคอ สทธมนษยชน เพอมนษยทงปวง (Human Rights for All) และไดกลายเปนเอกสารประวตศาสตรในการวางรากฐานดานสทธมนษยชน ระหวางประเทศในเวลาตอมา ทงนประเทศไทยเปนหนงในประเทศทรวมรบรอง ปฏญญาฉบบน ในป พ.ศ.2491 เชนกน7,8,9 (รายละเอยดตามผนวก ง) ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 7 www.womenthai.org 8 www.wikipedia.org 9 www.mfa.go.th/humanrights

ในสวนของประเทศไทย รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยทกฉบบ ตางกมการบญญตรองรบสทธมนษยชนมาโดยตลอด ซงแสดงใหเหนวาประเทศไทยไดใหความสาคญตอสทธมนษยชนขนพนฐานของปวงชนชาวไทยเปนอยางมาก ตามทรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550 ไดบญญตไวในมาตราท 4 (ศกดศรความเปนมนษย สทธ เสรภาพและความเสมอภาค) วา :- “ศกดศรความเปนมนษย สทธ เสรภาพ และความเสมอภาคของบคคล ยอมไดรบความคมครอง”10 อยางไรกตาม จากทกลาวมาแลวขางตน แมมนษยจะไดรบการคมครองตามหลกปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชนแลวกตาม แตกยงมมนษยทถกละเมดสทธ ซงเปนทงสาเหตและผลของการคามนษยทสงผลกระทบอนเลวรายตอสทธและศกดศรของบคคล โดยเฉพาะผทตกเปนเหยอจากการคามนษย อนง จากตารางท 1-4 จะชใหเหนถงรปแบบของการละเมดสทธมนษยชนของหญงและเดกทตกเปนเหยอของการคามนษย เมอเปรยบเทยบกบหลกการสทธมนษยชนไดดงน :- ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 10 www.ombudsman.go.th

A5 �� 11-4-56.indd 24 27/4/2556 11:21:00


ในสวนของประเทศไทย รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยทกฉบบ ตางกมการบญญตรองรบสทธมนษยชนมาโดยตลอด ซงแสดงใหเหนวาประเทศไทยไดใหความสาคญตอสทธมนษยชนขนพนฐานของปวงชนชาวไทยเปนอยางมาก ตามทรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550 ไดบญญตไวในมาตราท 4 (ศกดศรความเปนมนษย สทธ เสรภาพและความเสมอภาค) วา :- “ศกดศรความเปนมนษย สทธ เสรภาพ และความเสมอภาคของบคคล ยอมไดรบความคมครอง”10 อยางไรกตาม จากทกลาวมาแลวขางตน แมมนษยจะไดรบการคมครองตามหลกปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชนแลวกตาม แตกยงมมนษยทถกละเมดสทธ ซงเปนทงสาเหตและผลของการคามนษยทสงผลกระทบอนเลวรายตอสทธและศกดศรของบคคล โดยเฉพาะผทตกเปนเหยอจากการคามนษย อนง จากตารางท 1-4 จะชใหเหนถงรปแบบของการละเมดสทธมนษยชนของหญงและเดกทตกเปนเหยอของการคามนษย เมอเปรยบเทยบกบหลกการสทธมนษยชนไดดงน :- ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 10 www.ombudsman.go.th

A5 �� 11-4-56.indd 25 27/4/2556 11:21:00


ตารางท 1 การละเมดสทธมนษยชนในกระบวนการจดหาและขนสง

รปแบบของการละเมด หลกการสทธมนษยชน - การหลอกลวง (โดยสญญาวาจะม

งานทดกวา การจดท าเอกสารปลอมแปลง คานายหนาทแพงลว พนธะดานหนสน)

- การถกกกขงหนวงเหนยว - การขมขและการใชความรนแรง

(การลกพาตว การบงคบ การทรมาน) - การใชอ านาจหนาทโดยมชอบ/

ใ ช ต า แหน ง ทา ง ส ง คม ท เหน อก ว า (อาจจะเกยวของกบครอบครว)

- การไมยอมใหตดตอกบญาตหรอ/ และการไดรบความชวยเหลอใดๆ

- สทธทจะไดรบขาวสาร

- เสรภาพในการเคลอนยาย - สทธ ทจะด ารง ชวต ทจะไ ดรบ

เสรภาพและความปลอดภยในรางกาย - สทธทจะมอสรภาพ - สทธของเดก

- สทธในการตดตอสอสาร

ตารางท 2 การละเมดสทธในถนปลายทาง การเปนแรงงานบงคบและอยในสภาพเยยงทาส รปแบบของการละเมด หลกการสทธมนษยชน

- การทารณ (ทางรางกาย จตใจ และทางเพศ)

- การกกขงหนวงเหนยว - สภาพทเลวรายในการดารงชวต

(อาหาร และ ทพกไรคณภาพ ถกบงคบใหซอสนคาในราคาแพงจากนกคามนษย)

- หญง ทถกบ ง คบให คาประเวณ ไมไดรบสทธทจะเลอกลกคาและสภาพของการขายบรการรวมทงวธการทจะป อ ง ก น ตน เ อ ง จ า ก โ ร ค ต ด ตอ ท า งเพศสมพนธและโรคเอดส

- สภาพการทางานทถกแสวงหา

ผลประโยชน การละเมดสญญา

- สทธทจะดารงชวต และมความปลอดภยในรางกาย

- เสรภาพทจะไมถกทรมาน การปฏบ ตหรอการลง โทษทโหดร ายไ รมนษยธรรม

- เ ส ร ภ าพ ท จะ ม อ ส ร ะ ใน ก า รเคลอนยาย

- เสรภาพทจะกาหนดชวตของตนเอง

- สทธแรงงาน : สทธทจะไดรบคาจางและ

คาตอบแทน สทธทจะไดรบคาชดเชย สทธทจะไดรบการบรการ

สขภาพ ส ท ธ ท จ ะ ม ส ภ า พ ก า ร

ทางานทปลอดภยและเหมาะสม

A5 �� 11-4-56.indd 26 27/4/2556 11:21:01


ตารางท 2 การละเมดสทธในถนปลายทาง การเปนแรงงานบงคบและอยในสภาพเยยงทาส รปแบบของการละเมด หลกการสทธมนษยชน

- การทารณ (ทางรางกาย จตใจ และทางเพศ)

- การกกขงหนวงเหนยว - สภาพทเลวรายในการดารงชวต

(อาหาร และ ทพกไรคณภาพ ถกบงคบใหซอสนคาในราคาแพงจากนกคามนษย)

- หญง ทถกบ ง คบให คาประเวณ ไมไดรบสทธทจะเลอกลกคาและสภาพของการขายบรการรวมทงวธการทจะป อ ง ก น ต น เ อ ง จ า ก โ ร ค ต ด ตอ ท า งเพศสมพนธและโรคเอดส

- สภาพการทางานทถกแสวงหา

ผลประโยชน การละเมดสญญา

- สทธทจะดารงชวต และมความปลอดภยในรางกาย

- เสรภาพทจะไมถกทรมาน การปฏบ ตหรอการลง โทษทโหดร ายไ รมนษยธรรม

- เ ส ร ภ าพ ท จะ ม อ ส ร ะ ใน ก า รเคลอนยาย

- เสรภาพทจะกาหนดชวตของตนเอง

- สทธแรงงาน : สทธทจะไดรบคาจางและ

คาตอบแทน สทธทจะไดรบคาชดเชย สทธทจะไดรบการบรการ

สขภาพ ส ท ธ ท จ ะ ม ส ภ า พ ก า ร

ทางานทปลอดภยและเหมาะสม

A5 �� 11-4-56.indd 27 27/4/2556 11:21:01


การเปนแรงงานทไมไดรบคาจาง (รวมทงการทางานบาน)

สภ า พ ก า ร ท า ง า น ท ไ ม

ปลอดภย สภาพการทางานทเลวราย การทางานมากเกนไป การไดรบคาจางตาเกนไป ไมสามารถจดตงสหภาพ

- การไมสามารถเขาถงเรองสขภาพอนามย

ไมสามารถเขาถงบรการดานสขภาพอนามย

การถกบงคบใหทาแทง

การถกบงคบใหใชยาและสารเสพตด

การถ กบ ง คบให ร บก ารตรวจรกษาทางแพทย

- การถกยดเอกสารแสดงตนและเอกสารเดนทาง

สทธ ท จะไ ดรบการหย ดพกผอน

สทธ ท จะก อ ต งและ เข ารวมกบสหภาพ

- สทธดานสขภาพอนามย : สทธในดานสขภาพอนามย สทธในดานภาวะการเจรญ

พนธ สทธความเปนสวนตว อสรภาพในการเคลอนยาย

และการมถนทอย

เสรภาพทจะมหลกฐานเปนบคคลตามกฎหมาย

เสรภาพทจะไดรบขาวสารขอมล

เสรภาพในเรองความคด ความเชอและศาสนา

- การขาดขอมลเกยวกบกฎหมายแรงงานยายถน ขอมลความรเรองสงคมและวฒนธรรม

- การละเมดสทธดานวฒนธรรมและศาสนา

ถกบงคบใหปฏบตในสงทขดตอความเชอทางศาสนา

การนบถอศาสนา ไมไดรบสทธทจะดาเนนพธ

การดานวฒนธรรม เดก ๆ ถกปฏเสธทจะไดรบ

สญชาต การศกษา ผหญงไมไดรบความเสมอ

ภาพเทาเทยมกบสาม และถกบงคบใหแตงงานกบบคลทตนไมปรารถนา

สทธทางวฒนธรรม สทธทจะไดรบสญชาต สทธ ทจะไดรบการศกษา

การพฒนา สทธในการแตงงาน

A5 �� 11-4-56.indd 28 27/4/2556 11:21:02


- การขาดขอมลเกยวกบกฎหมายแรงงานยายถน ขอมลความรเรองสงคมและวฒนธรรม

- การละเมดสทธดานวฒนธรรมและศาสนา

ถกบงคบใหปฏบตในสงทขดตอความเชอทางศาสนา

การนบถอศาสนา ไมไดรบสทธทจะดาเนนพธ

การดานวฒนธรรม เดก ๆ ถกปฏเสธทจะไดรบ

สญชาต การศกษา ผหญงไมไดรบความเสมอ

ภาพเทาเทยมกบสาม และถกบงคบใหแตงงานกบบคลทตนไมปรารถนา

สทธทางวฒนธรรม สทธทจะไดรบสญชาต สทธ ทจะไดรบการศกษา

การพฒนา สทธในการแตงงาน

A5 �� 11-4-56.indd 29 27/4/2556 11:21:02


ตารางท 3 การละเมดระหวางขนตอนการคามนษย รปแบบของการละเมด หลกการสทธมนษยชน

- การเลอกปฏบต - การสญเสยการควบคมชวตของ

ตน - การ ไ ม ไ ด ร บความ จา เปนข น

พนฐาน (อาหาร ทพกพง การพกผอน ฯลฯ)

- สทธทจะไดรบความเสมอภาค - อสรภาพทจะไมถกเลอกปฏบต - สทธในการกาหนดชวตของตน - สทธในความเปนสวนตว - สทธทจะมชวต

รปแบบของการละเมด หลกการสทธมนษยชน - การถกกกขงและจ าคก การจบกม

อยางผดกฎหมาย โดยการตงขอหาเทจ (ใสราย)

- การถกขมขนและทารณในทคมขง - การละเมดในดานกฎหมาย :

ผถก คาไ ดรบการปฏบ ต ทแตกตางอนเนองมาจากเพศ เชอชาต เผาพนธ การขาดสถานภาพทางกฎหมายหรอสญชาตเดม

ไมสามารถเขาถงการเยยวยาทางกฎหมาย

การถ ก ขน ส ง ด ว ยการ ใ ชหน ง สอเ ดนทาง ทปลอมแปลงท า ใหเจาหนาททงในประเทศสงและรบละเลยทจะด า เนนการกบ ผ คามนษยแ ตกลบลงโทษหญงทถกคา

ไมไดรบการจดหาลามแปลหรอทนาย

- ส ท ธ ท จ ะ ไ ด ร บ ก า ร พ ท ก ษ คมครอง

- อสรภาพทจะไมถกกระท าการทารณ

- อสรภาพทจะไมถกจบกมและคมขงตามอ าเภอใจ

- สทธในรางกาย - สทธทจะไดรบเสรภาพและความ

ปลอดภย - ความเสมอภาคทางกฎหมาย - สทธทจะเขาถงกระบวนการทาง

กฎหมาย - สทธ ทจะไดรบการสอบสวนท

ยตธรรม - สทธทจะเปนบคคลตามกฎหมาย

- สทธทจะไดรบการสอบสวนทไม

A5 �� 11-4-56.indd 30 27/4/2556 11:21:02


ตารางท 4 การละเมดสทธหลงจากไดรบการชวยเหลอ

รปแบบของการละเมด หลกการสทธมนษยชน - การถกกกขงและจาคก การจบกม

อยางผดกฎหมาย โดยการตงขอหาเทจ (ใสราย)

- การถกขมขนและทารณในทคมขง - การละเมดในดานกฎหมาย :

ผถก คาไ ดรบการปฏบ ต ทแตกตางอนเนองมาจากเพศ เชอชาต เผาพนธ การขาดสถานภาพทางกฎหมายหรอสญชาตเดม

ไมสามารถเขาถงการเยยวยาทางกฎหมาย

การถ ก ขน ส ง ด ว ยการ ใ ชหน ง สอเ ดนทาง ทปลอมแปลง ทา ใหเจาหนาททงในประเทศสงและรบละเลยทจะ ดาเนนการกบ ผ คามนษยแ ตกลบลงโทษหญงทถกคา

- ส ท ธ ท จ ะ ไ ด ร บ ก า ร พ ท ก ษ คมครอง

- อสรภาพทจะไมถกกระทาการทารณ

- อสรภาพทจะไมถกจบกมและคมขงตามอาเภอใจ

- สทธในรางกาย - สทธทจะไดรบเสรภาพและความ

ปลอดภย - ความเสมอภาคทางกฎหมาย - สทธทจะเขาถงกระบวนการทาง

กฎหมาย - สทธ ทจะไดรบการสอบสวนท

ยตธรรม - สทธทจะเปนบคคลตามกฎหมาย

A5 �� 11-4-56.indd 31 27/4/2556 11:37:50


การเนรเทศสงกลบโดยไมมกระบวนการทเหมาะสม

กระบวนการพจาณาสอบสวนทใชเวลานาน

ผหญงถกสอบสวนใหการในทสาธารณะ

- การบงคบตรวจรางกายและรกษา (บงคบตรวจหาเชอเอชไอว)

ลาชา

- สทธในความเปนสวนตว

สรป สทธมนษยชนกบการคามนษย ชใหเหนวามนษยทกคนเมอเกดมา กมสทธตามหลกสทธมนษยชนตดตวมาและเปนเสมอนเกราะคมครองเบองตน เพอการด ารงชวตทด โดยเฉพาะประเทศทเปนสมาชกองคการสหประชาต ตองถอเปนพนธะผกพน แตอยางไรกตามกยงคงปรากฏสภาพของการละเมดสทธมนษยนชนโดยเฉพาะในปญหาหญงและเดกทตกเปนเหยอของการคามนษย แสดงใหเหนถงรปแบบของการละเมดสทธมนษยชน ซงหญงและเดกทถกละเมดตางตองประสบกบปญหาการละเมด ไดรบความทกขทรมานจากการถกกระท านน ๆ นอกจากเปนกลมคนทไมมความมนคงในชวตแลว ยงสงผลกระทบตอความมนคงทางสงคมของประเทศ11 ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 11 วลลภ พลอยทบทม , 2545 , 26-30

3. การคามนษยกบอาชญากรรมขามชาต การทองคการสหประชาชาต รบรองพธสารเรองการปองกนปราบปรามและลงโทษการคามนษยโดยเฉพาะหญงและเดก ซงเปนสวนหนงของ อน สญญาสหประชาชาตวาดวยการตอตานอาชญากรรมขามชาต ทกระทาโดยองคการอาชญากรรม (The United Nations Convention against Transitional Organized Crime) ถอไดวาเปนการประกาศเจตนารมณของประชาคมโลก ในอนทจะรวมมอและปราบปรามแกปญหารวมกนของทกประเทศ12,13,14 การคามนษย ในปจจบน จง ไ ดรบการพจารณาว า เปน สวนหน งของอาชญากรรมขามชาต นอกจากจะเปนการละเมดสทธมนษยชนทรายแรงแลว ยงเปนปญหาทบนทอนความมนคงของมนษยอกดวย และนบวน การคามนษย ไดกลายเปนปญหาทแพรขยายเปนวงกวาง โดยเฉพาะแทบทกภาคของประเทศไทย ตลอดถงระดบกลมประเทศอนภมภาคลมนาโขง ภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต และประเทศในกลมอาเซยน กรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศของไทย15,16 ไดสรปไววา การคามนษย จดอยในรปแบบหนงของอาชญากรรมขามชาต ซงมอย 8 รปแบบดวยกนไดแก การลกลอบคายาเสพตด การคามนษยโดยเฉพาะสตรและเดก การกระทาอนเปนโจรสลด การลกลอบคาอาวธ การฟอกเงน การกอการรายสากล อาชญากรรมทางเศรษฐกจระหวางประเทศและอาชญากรรมคอมพวเตอร ซงประชาคมโลกไดกาหนดมาตรการ ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 12 www.gotoknow.org 13 www.learners.tn.th 14 www.ryt9.com 15 www.mfa.go.th 16 อางถงใน นภา เศรษฐกร ,2549 -2550 : 2

A5 �� 11-4-56.indd 32 27/4/2556 11:21:03


3. การคามนษยกบอาชญากรรมขามชาต การทองคการสหประชาชาต รบรองพธสารเรองการปองกนปราบปรามและลงโทษการคามนษยโดยเฉพาะหญงและเดก ซงเปนสวนหนงของ อน สญญาสหประชาชาตวาดวยการตอตานอาชญากรรมขามชาต ทกระทาโดยองคการอาชญากรรม (The United Nations Convention against Transitional Organized Crime) ถอไดวาเปนการประกาศเจตนารมณของประชาคมโลก ในอนทจะรวมมอและปราบปรามแกปญหารวมกนของทกประเทศ12,13,14 การคามนษย ในปจจบน จง ไ ดรบการพจารณาว า เปน สวนหน งของอาชญากรรมขามชาต นอกจากจะเปนการละเมดสทธมนษยชนทรายแรงแลว ยงเปนปญหาทบนทอนความมนคงของมนษยอกดวย และนบวน การคามนษย ไดกลายเปนปญหาทแพรขยายเปนวงกวาง โดยเฉพาะแทบทกภาคของประเทศไทย ตลอดถงระดบกลมประเทศอนภมภาคลมนาโขง ภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต และประเทศในกลมอาเซยน กรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศของไทย15,16 ไดสรปไววา การคามนษย จดอยในรปแบบหนงของอาชญากรรมขามชาต ซงมอย 8 รปแบบดวยกนไดแก การลกลอบคายาเสพตด การคามนษยโดยเฉพาะสตรและเดก การกระทาอนเปนโจรสลด การลกลอบคาอาวธ การฟอกเงน การกอการรายสากล อาชญากรรมทางเศรษฐกจระหวางประเทศและอาชญากรรมคอมพวเตอร ซงประชาคมโลกไดกาหนดมาตรการ ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 12 www.gotoknow.org 13 www.learners.tn.th 14 www.ryt9.com 15 www.mfa.go.th 16 อางถงใน นภา เศรษฐกร ,2549 -2550 : 2

A5 �� 11-4-56.indd 33 27/4/2556 11:21:03


ในการปองกนและแกไขปญหาผานกลไกขององคการสหประชาชาต และกฎหมายระหวางประเทศทปรากฏในรปของสนธสญญา อนสญญา ปฏญญา หรอ พธสารตางๆ ทเกยวของ เพอเรงรดใหทกประเทศลงนามในการแกปญหา นอกจากน ธนา ยศตระกล แหงโครงการความมนคงศกษา สานกงานกองทนสนบสนนการวจย ไดกลาวถงปญหาอาชญากรรมขามชายแดนไทย ไวในจลสารความมนคงศกษา ฉบบท 48 เรอง อาชญากรรมขามแดน (Cross Border Crime) จากการศกษาพบวามปญหาอาชญากรรมสาคญ ๆ 7 ปญหาดวยกน ไดแก การลกลอบคายาเสพตด การลกลอบนาคนเขาเมอง และการคามนษย การลกลอบคารถยนตโจรกรรม การลกลอบคาอาวธสงคราม การลกลอบคาสนคาละ เมดลขสทธ การลกลอบคาสนคาควบคมและสนคาอน ๆ และการแพรระบาดของธนบตรปลอม ซงการคามนษยนบเปนหน งในปญหาอาชญากรรมทง 7 ปญหาเชนกน โดย ธนา ยศตระกล ยงไดกลาวยาดวยวา “โลกเปนโลกาภวตนฉนใด อาชญากรรมกเปน โลกาภวตนฉนนน หรอกลาวอกนยหนง อาชญากรรมในโลกรวมสมย มลกษณะขามชาตและขามเสนเขตแดนของรฐ อนถอเปนปรากฏการณความมนคงใหม ทเราตองเรยนรในสถานการณปจจบน”17 ในประเดนดงกลาว รศ.ดร.กฤตยา อาชวนจกล จากสถาบนวจยประชากรและสงคม และศนยสทธมนษยชน มหาวทยาลยมหดล ยงไดอธบายความเกยวพนระหวางการคามนษยกบอาชญากรรมขามชาต เพอใหเกดความเขาใจไวอยางชดเจนวา “...การคามนษยขามชาตนบเปนหนงในธรกจนอกระบบผดกฎหมาย มกมเครอขายเชอมโยงกบอาชญากรรมขามชาต ในรปแบบอนไดแก การคายาเสพตด การคา อาวธสงคราม การคาอวยวะมนษย การคาสตวปา โจรกรรมทรพยสนและเรยกคาไถ ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 17 ธนา ยศตระกล 2551 : ข - 2

ซงถกมองวาคอการคาทาสสมยใหมทเปนผลพวงของกระแสโลกาภวตน ทศนะในเชงสงคมศาสตรมองวา อาชญากรรมนเกดขนและงอกงามภายใตระบบทนนยมเสรทปลกเราบรโภคนยมอยางไมมทสนสด และขยายความแตกตางทางเศรษฐกจระหวาง ภมภาคของโลก ใหเพมสงมากขนดวยสถานภาพดอยโอกาสของคนระดบลางในประเทศตาง ๆ รวมทงสถานภาพของผหญงและเดกทถกเอาเปรยบ ประกอบกบการไรทางเลอก หรอ การมทางเลอกอนจากดยงในประเทศตนทาง ผลกดนใหคนกลมน มงแสวงหาชวตทดกวาในอกดนแดนหนง และจานวนหนง ตกเขาไปสวงจรของการคามนษย เปนทชดเจนและยอมรบกนโดยทวไปวา การคามนษยขามชาต ไมวาจะอยในรปแบบใดๆกตาม นบเปนอาชญากรรมทผคา และผมสวนเกยวของ พงตองไดรบการลงโทษ รฐพงตองปราบปรามอยางเขมงวด และสงคมทวไปพงตองรวมกนกวดขนดแลมใหเกดขน หรอไมเขาไปมสวนรวมสนบสนน โดยรเทาไมถงการณ...”18 ในทานองเดยวกน พ.ต.อ.อภชาต สรบญญา รองผบงคบการกองการตางประเทศ (ตารวจสากล) ไดใหขอคด ซงสะทอนใหเหนถงภาพของการคามนษยในเชงอาชญากรรมขามชาตอกแงมมหนง แมวาจะไมไดกลาวถงความสมพนธรวมกนโดยตรงไวดงน “อาชญากรรมขามชาต ปจจบนไมแตกตางจากโรคมะเรงรายทกระจายไปทวรางกายมนษยไดอยางรวดเรว โดยอาศยภาวะรางกายมนษย ทเอออานวยตอการกระจาย กลาวอกนยหนงคอไมวาทใดๆกตาม หากสงแวดลอมเอออานวยตอการเจรญเตบโตของเชอโรคแลว เชอโรคนนกอาจจะกระจายพนธไดอยางรวดเรว เมอกลบมาพจารณาสงแวดลอมของโลกในสภาพปจจบน ซงมทงมนษย ทดและมนษยทไมด มนษยทไมดกเปรยบเสมอนเชอโรครายทอาศยอยในรางกาย มนษยทงสองฝายตางรอจงหวะจากสงแวดลอมทเอออานวยในการขยายพนธและ ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 18 รศ.ดร.กฤตยา อาชวนจกล ,2546 :49

A5 �� 11-4-56.indd 34 27/4/2556 11:21:04


ซงถกมองวาคอการคาทาสสมยใหมทเปนผลพวงของกระแสโลกาภวตน ทศนะในเชงสงคมศาสตรมองวา อาชญากรรมนเกดขนและงอกงามภายใตระบบทนนยมเสรทปลกเราบรโภคนยมอยางไมมทสนสด และขยายความแตกตางทางเศรษฐกจระหวาง ภมภาคของโลก ใหเพมสงมากขนดวยสถานภาพดอยโอกาสของคนระดบลางในประเทศตาง ๆ รวมทงสถานภาพของผหญงและเดกทถกเอาเปรยบ ประกอบกบการไรทางเลอก หรอ การมทางเลอกอนจากดยงในประเทศตนทาง ผลกดนใหคนกลมน มงแสวงหาชวตทดกวาในอกดนแดนหนง และจานวนหนง ตกเขาไปสวงจรของการคามนษย เปนทชดเจนและยอมรบกนโดยทวไปวา การคามนษยขามชาต ไมวาจะอยในรปแบบใดๆกตาม นบเปนอาชญากรรมทผคา และผมสวนเกยวของ พงตองไดรบการลงโทษ รฐพงตองปราบปรามอยางเขมงวด และสงคมทวไปพงตองรวมกนกวดขนดแลมใหเกดขน หรอไมเขาไปมสวนรวมสนบสนน โดยรเทาไมถงการณ...”18 ในทานองเดยวกน พ.ต.อ.อภชาต สรบญญา รองผบงคบการกองการตางประเทศ (ตารวจสากล) ไดใหขอคด ซงสะทอนใหเหนถงภาพของการคามนษยในเชงอาชญากรรมขามชาตอกแงมมหนง แมวาจะไมไดกลาวถงความสมพนธรวมกนโดยตรงไวดงน “อาชญากรรมขามชาต ปจจบนไมแตกตางจากโรคมะเรงรายทกระจายไปทวรางกายมนษยไดอยางรวดเรว โดยอาศยภาวะรางกายมนษย ทเอออานวยตอการกระจาย กลาวอกนยหนงคอไมวาทใดๆกตาม หากสงแวดลอมเอออานวยตอการเจรญเตบโตของเชอโรคแลว เชอโรคนนกอาจจะกระจายพนธไดอยางรวดเรว เมอกลบมาพจารณาสงแวดลอมของโลกในสภาพปจจบน ซงมทงมนษย ทดและมนษยทไมด มนษยทไมดกเปรยบเสมอนเชอโรครายทอาศยอยในรางกาย มนษยทงสองฝายตางรอจงหวะจากสงแวดลอมทเอออานวยในการขยายพนธและ ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 18 รศ.ดร.กฤตยา อาชวนจกล ,2546 :49

A5 �� 11-4-56.indd 35 27/4/2556 11:21:04


กจการของตวเอง เมอสภาพแหงโลกาภวตนมาถง มนษยทดกขยายกจการของตวเองในทางทถกกฎหมาย ในขณะทมนษยไมด กอาศยโอกาสน เอออานวยในการขยายกจการของตวเองดวยเชนเดยวกน แตกจการเหลานนเปนกจการทผดกฎหมาย ดงนนในสงแวดลอมเดยวกน เราจะเหนการดาเนนธรกจสองประเภททมการดาเนนกจการควบคกนไปในลกษณะคขนาน นนคอ ธรกจทถกกฎหมายหรอธรกจบนดน อ กประเภทหนงเรยกวา ธรกจทผดกฎหมาย หรอธรกจใตดน ซงผดาเนนการปฏบตการทกอยางอยางผดกฎหมาย โดยทไมสนใจวาผลการดาเนนธรกจจะสงผลรายตอมนษยหรอสงคมหรอไม19 ดงนนจะเหนไดวา การคามนษย ไดกลายเปนปญหาอาชญากรรมขามชาตทสาคญเนองจาก เกยวของกบผลประโยชนและวถชวตของผคนและสงคมในหลายระดบ เกดขนและมความเกยวพนกบหลายประเทศทวภมภาคของโลก โดยเฉพาะเดกและสตร ตองถกแสวงหาประโยชนและถกละเมดสทธมนษยชนมากมายและไดรบความเสยหายทงรางกายและจตใจ ตลอดจนโอกาสและอนาคต ความปลอดภยและความมนคงของมนษยรวมทงเกดความสญเสยตอบคคลรอบขาง ชมชนและสงคม ทงในรปแบบของการลอลวงทางเพศ การคาแรงงานเดก แรงงานทถกบงคบ นอกจากเปนประเดนทมความละเอยดออนสงแลว ยงสงผลกระทบตอความนาเชอถอของประเทศไทยในสงคมโลกอกดวย ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 19 www.interpolbangkok.com

4. พธสารวาดวยการตอตานการลกลอบขนผยายถนทางบก ทางทะเล และ ทางอากาศ ตามทไดกลาวขางตนมาแลววา องคการสหประชาชาตไดรบรองพธสารเรองการปองกนปราบปรามและลงโทษการคามนษยโดยเฉพาะหญงและเดก ซงเปนสวนหนงของอนสญญาสหประชาชาตวาดวยการตอตานอาชญากรรมขามชาตทกระทาโดยองคกรอาชญากรรมแลว (The United Nations Convention Against Transitional Organized Crime) องคการสหประชาต ยงไดรบรองพธสารอก 1 ฉบบคอ พธสารวาดวยการตอตานการลกลอบขนผยายถน ทางบก ทางทะเล และทางอากาศ (Protocol against the Smuggling of Migrants by Land Sea and Air) โดยมวตถประสงคเพอปองกนและตอตานการลกลอบขนผยายถน รวมทงมงสงเสรมความรวมมอระหวางรฐภาค ในขณะทคมครองสทธของผยายถนทถกลกลอบขนเขาเมอง โดยผยายถนจะไมตองไดรบการดาเนนคด หากเปนผถกกระทา และมไดมสวนเกยวของกบการลกลอบนาพาผอนเขาเมอง20 ในพธสารวาดวยการตอตานการลกลอบขนผยายถนฯ ยงไดใหคานยามของคาวา “การลกลอบขนผยายถน” เพอใหเกดความเขาใจงายขนวา หมายถงการจดใหมการเขาเมองโดยผดกฎหมายของบคคลใดบคคลหนงซงมใชคนสญชาตของหรอผมถนทอยถาวรในรฐหรอภาคทเขาไปนน เพอใหไดมาซงผลประโยชนทางการเงน หรอผลประโยชนทางวตถอนจากการนน ไมวาจะโดยตรงหรอทางออม จากคานยามดงกลาวจะเหนไดวา การลกลอบขนผยายถน คอ การนาพาบคคลทมความประสงค เขาไปยงประเทศอน เพอมงประสงคอยางใดอยางหนง โดยไมผานชองทางและวธการตามกฎหมายของประเทศนนๆ ทไดกาหนดไว และเมอการ ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 20 www.ryt9.com

A5 �� 11-4-56.indd 36 27/4/2556 11:21:04


4. พธสารวาดวยการตอตานการลกลอบขนผยายถนทางบก ทางทะเล และ ทางอากาศ ตามทไดกลาวขางตนมาแลววา องคการสหประชาชาตไดรบรองพธสารเรองการปองกนปราบปรามและลงโทษการคามนษยโดยเฉพาะหญงและเดก ซงเปนสวนหนงของอนสญญาสหประชาชาตวาดวยการตอตานอาชญากรรมขามชาตทกระทาโดยองคกรอาชญากรรมแลว (The United Nations Convention Against Transitional Organized Crime) องคการสหประชาต ยงไดรบรองพธสารอก 1 ฉบบคอ พธสารวาดวยการตอตานการลกลอบขนผยายถน ทางบก ทางทะเล และทางอากาศ (Protocol against the Smuggling of Migrants by Land Sea and Air) โดยมวตถประสงคเพอปองกนและตอตานการลกลอบขนผยายถน รวมทงมงสงเสรมความรวมมอระหวางรฐภาค ในขณะทคมครองสทธของผยายถนทถกลกลอบขนเขาเมอง โดยผยายถนจะไมตองไดรบการดาเนนคด หากเปนผถกกระทา และมไดมสวนเกยวของกบการลกลอบนาพาผอนเขาเมอง20 ในพธสารวาดวยการตอตานการลกลอบขนผยายถนฯ ยงไดใหคานยามของคาวา “การลกลอบขนผยายถน” เพอใหเกดความเขาใจงายขนวา หมายถงการจดใหมการเขาเมองโดยผดกฎหมายของบคคลใดบคคลหนงซงมใชคนสญชาตของหรอผมถนทอยถาวรในรฐหรอภาคทเขาไปนน เพอใหไดมาซงผลประโยชนทางการเงน หรอผลประโยชนทางวตถอนจากการนน ไมวาจะโดยตรงหรอทางออม จากคานยามดงกลาวจะเหนไดวา การลกลอบขนผยายถน คอ การนาพาบคคลทมความประสงค เขาไปยงประเทศอน เพอมงประสงคอยางใดอยางหนง โดยไมผานชองทางและวธการตามกฎหมายของประเทศนนๆ ทไดกาหนดไว และเมอการ ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 20 www.ryt9.com

A5 �� 11-4-56.indd 37 27/4/2556 11:21:04


ดาเนนการดงกลาวสาเรจบรรลตามวตถประสงค คอ สามารถนาพาบคคลทประสงคเดนทางเขาประเทศไดเรยบรอยแลว ผทรบจางนาพากจะไดรบผลตอบแทนเปนเงนหรอเปนวตถอยางอนจากผประสงคเดนทาง21 ดงนน การยายถนจงเปนปรากฏการณหนงทเกยวของกบการคามนษยโดยตรง เพราะกอใหเกดผลกระทบตอการเคลอนยายแรงงานทมตอสทธมนษยชนของผย ายถน กระบวนการยายถน อาจนาไปสการละเมด ความเสยง โอกาส ทอาจถกเอารดเอาเปรยบไดงายและหรอสภาพอน ๆ ทอาจรดรอนสทธมนษยชนของผยายถนเอง ประเดนของการคามนษยกบการยายถน ไดมนกวชาการหลายทานไดอธบายไวดงน ศรพร สโครบาเนค แหงมลนธผหญง ไดกลาวถงการยายถนวา “การยายถนเปนสวนหนงของววฒนาการของมนษย และเปนสทธทไดระบไวในปฏญญาสากลเรอง สทธมนษยชนวา ทกคนมเสรภาพทจะเคลอนยาย และเลอกถนฐานในรฐของตน และมสทธทจะเดนทางออกและเขาประเทศของตนได มนษยยายถนดวยวตถประสงคทแตกตางกน เชน เพอแสวงหาชวตทดกวาเดม เพอความมนคงปลอดภยของชวตทดกวา หรอกลาวอกนยหนง การยายถนเปนการเคลอนยายออกจากถนกาเนด อาจเปนการยายถนภายในประเทศ หรอเคลอนยายออกนอกประเทศ โดยมวตถประสงคเพอมสภาพทอยอาศยทดกวาหรอเพอแสวงหาวถชวตใหม รบจางทางานใหมทดกวาเดม แตวตถประสงคสวนใหญจะเปนเรองของการยายถนเพอการทางานทจะไดรบคาตอบแทนทดกวาเดม ในยคโลกาภวตนทมการสงเสรมการคาเสร ทาใหเงนทนและสนคาหลงไหลขามพรมแดนไดอยางเสร แตรฐกลบเขมงวดในการเคลอนยายขามพรมแดนของบคคลดวยการกาหนดกฎ ระเบยบ การเขาเมองของคนตางชาต กฎระเบยบ ดงกลาว ทาใหผทตองการยายถนตองพงพากระบวนการของผจดหางาน ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 21 อางถงใน ระรนทพย ศโรรตน , 2551 – 2552 , 8

ผลกลอบพาคนเขาเมอง หรอแมแตนกคามนษย เพอใหอานวยความสะดวกในการจดเตรยมเอกสารหลกฐานทจาเปนในการยนขอหนงสอเดนทางและวซา รวมทงการอานวยความสะดวกในการขามพรมแดนทงทถกตอง หรอการลกลอบพาขามพรมแดน ดวยเหตน การยายถนดวยความเตมใจจงกลายเปนการลกลอบเขาเมองและการคามนษย อนงแมวาการคามนษยจะเปนสวนหนงของการยายถน แตการคามนษยกมความแตกตางจากการยายถน และการลกลอบเขาเมอง เพราะการคามนษยมวตถประสงคทเดนชดในการแสวงหาประโยชนโดยมชอบจากผทถกค า ทตองกลายเปนเหยอและถกรดรอนสทธทจะสามารถกาหนดตดสนใจเลอกทางชวตของตนเองได และตองดารงชวตภายใตการควบคมของผอน แตเดมเหยอของการคามนษยอาจจะถกบงคบ ขมขนใจหรอลกพาตวจากถนฐานเดมของตน แตในปจจบนเหยอของการคามนษยอาจจะตดสนใจยายถนดวยความสมครใจแตถกหลอกลวงในเรองประเภทของงานและรายได และนกคามนษยอาจจะใชวธการลกลอบหาเหยอเขาเมองโดยผดกฎหมายทาใหเหยอตองกลายเปนคนเขาเมองโดยผดกฎหมายเปนแรงงานผดกฎหมายและถกลงโทษจากเจาหนาทของรฐแทนการไดรบความชวยเหลอ กระบวนการสอบสวนและลงโทษ ทาใหเหยอตองถกกระทาซา เหยอของการคามนษยในปจจบนมทงผหญง ผชาย และเดก...”22 รศ.ดร.กฤตยา อาชวนจกล แหงสถาบนวจยประชากรและสงคมและศนยสทธมนษยชน มหาวทยาลยมหดล ไดกลาวถง บรบทของกระแสการยายถนวา กระแสการยายถนทสรางความกงวลใจใหกบประเทศปลายทางมากทสดคอ การยายถนแบบไมปกต (Irregular Migration) เนองจากเปนการยายถนทไมมเอกสารการเดนทาง ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 22 ศรพร สโครบาเนค 2548 , 27 , 29 , 36

A5 �� 11-4-56.indd 38 27/4/2556 11:21:05


ผลกลอบพาคนเขาเมอง หรอแมแตนกคามนษย เพอใหอานวยความสะดวกในการจดเตรยมเอกสารหลกฐานทจาเปนในการยนขอหนงสอเดนทางและวซา รวมทงการอานวยความสะดวกในการขามพรมแดนทงทถกตอง หรอการลกลอบพาขามพรมแดน ดวยเหตน การยายถนดวยความเตมใจจงกลายเปนการลกลอบเขาเมองและการคามนษย อนงแมวาการคามนษยจะเปนสวนหนงของการยายถน แตการคามนษยกมความแตกตางจากการยายถน และการลกลอบเขาเมอง เพราะการคามนษยมวตถประสงคทเดนชดในการแสวงหาประโยชนโดยมชอบจากผทถกค า ทตองกลายเปนเหยอและถกรดรอนสทธทจะสามารถกาหนดตดสนใจเลอกทางชวตของตนเองได และตองดารงชวตภายใตการควบคมของผอน แตเดมเหยอของการคามนษยอาจจะถกบงคบ ขมขนใจหรอลกพาตวจากถนฐานเดมของตน แตในปจจบนเหยอของการคามนษยอาจจะตดสนใจยายถนดวยความสมครใจแตถกหลอกลวงในเรองประเภทของงานและรายได และนกคามนษยอาจจะใชวธการลกลอบหาเหยอเขาเมองโดยผดกฎหมายทาใหเหยอตองกลายเปนคนเขาเมองโดยผดกฎหมายเปนแรงงานผดกฎหมายและถกลงโทษจากเจาหนาทของรฐแทนการไดรบความชวยเหลอ กระบวนการสอบสวนและลงโทษ ทาใหเหยอตองถกกระทาซา เหยอของการคามนษยในปจจบนมทงผหญง ผชาย และเดก...”22 รศ.ดร.กฤตยา อาชวนจกล แหงสถาบนวจยประชากรและสงคมและศนยสทธมนษยชน มหาวทยาลยมหดล ไดกลาวถง บรบทของกระแสการยายถนวา กระแสการยายถนทสรางความกงวลใจใหกบประเทศปลายทางมากทสดคอ การยายถนแบบไมปกต (Irregular Migration) เนองจากเปนการยายถนทไมมเอกสารการเดนทาง ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 22 ศรพร สโครบาเนค 2548 , 27 , 29 , 36

A5 �� 11-4-56.indd 39 27/4/2556 11:21:05


ถกตอง (Undocumented Migration) หรอเปนการเดนทางเขาประเทศโดยการละเมดกฏเกณฑของประเทศปลายทาง (Unauthorized Migration) ทเรยกกนทวไปวา การยายถนผดกฎหมาย (Illegal or Clandestine Migration) ในภาษาไทยเรยกวา การลกลอบเขาเมอง ซงหมายถงการเดนทางเขาประเทศโดยไมไดรบอนญาต หรอคอการละเมดกฎหมายเขาเมองนนเอง ประเทศปลายทางทกประเทศทตองเผชญกบกระแสคลนของการยายถนผดกฎหมาย จะพยายามหาหนทางในการจดการปญหานคลายคลงกน คอ ใชวธการจบกมและผลกดนออกนอกประเทศ แตปญหานแกไขไดคอนขางยากถาประเทศตนทางไมรวมมอดวย หรอถาสาเหตหลกของการยายถนมาจากแรงผลกในประเทศตนทางเอง และจะยากมากขนเมอการยายถนขามชาตผดกฎหมายนนเกดจากขบวนการคามนษย ซงกคออาชญากรรมขามชาตประเภทหนงทสรางผลกาไรเทยบเทาหรอมากกวาการคายาเสพตด23 5. ลกษณะของการคามนษย การคามนษยเปนปญหาทเกดขนในทกภมภาคของสงคมโลก โดยมเครอขายโยงใยอยทกอนภมภาค และเปนปญหาทสงผลกระทบตอสงคมในทกระดบตงแตระดบครอบครว ชมชน ประเทศชาต สวนกระบวนการตกเปนเหยอกมหลายรปแบบทงสมครใจ ถกลอลวงจากนายหนา คนร จก เพอนบาน ซงมการทางานทเปนเครอขาย และขยายเปนวงกวาง จงควรทาความเขาใจวาลกษณะการคามนษย หรอการกระทาทบงชวาเปนการคามนษย ครอบคลมในสวนทเปนความผด ความสมพนธในเชงธรกจ ตลอดจนผลประโยชนตอบแทนในดานใดบาง ดงตอไปน :- ------------------------------------------------------------------------------------------- --------- 23 รศ.ดร.กฤตยา อาชวนจกล 2546 , 1-2

5.1 การคามนษยเปนความผดตอบคคล (crime against person) เปนการนาพา ชกพา บงคบหลอกลวง นาตวผเสยหายมาแสวงหาประโยชนในรปแบบตาง ๆ โดยทผเสยหายเหลานนมไดเตมใจ หรอยนยอม ดงนนจงเปนความผดทสงผลกระทบโดยตรง ตอสทธในชวต รางกาย และเสรภาพของผเสยหาย

5.2 ความยนยอมของบคคลทถกนาพา (consent) โดยทวไปแลว ผเสยหายของการคามนษยไมไดยนยอมทจะถกพามาแสวงหาประโยชนโดยมชอบ อยางไรกตามมบางกรณทผเสยหายไดยนยอม หรอเตมใจทจะถกพามาจากภมลาเนาเดมของตน แตความยนยอมดงกลาวจะไมมความสาคญ หรอไมใชประเดนทจะหยบยกใหถอวาการกระทาดงกลาวไมใชการคามนษย หากผเสยหายกลบตองมาตกอยในสถานททถกแสวงหาประโยชนโดยมชอบ เชน หลอกวาจะพาไปหางานทาทกรงเทพฯ แตเมอเดนทางมาถงกลบถกขาย หรอบงคบใหคาประเวณ ซงการคามนษย เหยอสวนใหญไมไดใหความยนยอมทจะถกพามาแสวงหาประโยชนหรอแมจะมบางทใหความยนยอมในครงแรก แตความยนยอมดงกลาว กมกจะมสาเหตหรอเหตผลอยเบองหลง เชน การถกหลอกลวงเกยวกบสภาพทแทจรงของงานทตองทาหรอถกบงคบหรออยในภาวะจาเปนตองยอมทาตาม ไมสามารถขดขนได

5.3 วตถประสงคในการนาพา (purpose of movement) วตถประสงคทแทจรงของการคามนษยคอการพาเหยอไปแสวงหาประโยชนยงสถานททตงเปาหมายไว ซงในทางกฎหมายถอวาผกระทามเจตนาพเศษเพอแสวงหาประโยชนโดยมชอบ (exploitative purpose)

5.4 จดหมายปลายทาง (destination) การคามนษยสามารถเกดขนไดทงภายในประเทศหรอเกดขนระหวางประเทศ ภายในประเทศ เชน การพาคนจากภาคเหนอไปบงคบคาประเวณทภาคใต หลอกเดกจากภาคตะวนออกเฉยงเหนอไปทางานเปนลกเรอประมง โดยไมไดรบคาจาง เกดขนระหวางประเทศ เชน การพาคนจากประเทศเพอนบานมาบงคบเปนขอทานในกรงเทพฯ เปนตน ผเสยหายเหลานเมอ

A5 �� 11-4-56.indd 40 27/4/2556 11:21:05


5.1 การคามนษยเปนความผดตอบคคล (crime against person) เปนการนาพา ชกพา บงคบหลอกลวง นาตวผเสยหายมาแสวงหาประโยชนในรปแบบตาง ๆ โดยทผเสยหายเหลานนมไดเตมใจ หรอยนยอม ดงนนจงเปนความผดทสงผลกระทบโดยตรง ตอสทธในชวต รางกาย และเสรภาพของผเสยหาย

5.2 ความยนยอมของบคคลทถกนาพา (consent) โดยทวไปแลว ผเสยหายของการคามนษยไมไดยนยอมทจะถกพามาแสวงหาประโยชนโดยมชอบ อยางไรกตามมบางกรณทผเสยหายไดยนยอม หรอเตมใจทจะถกพามาจากภมลาเนาเดมของตน แตความยนยอมดงกลาวจะไมมความสาคญ หรอไมใชประเดนทจะหยบยกใหถอวาการกระทาดงกลาวไมใชการคามนษย หากผเสยหายกลบตองมาตกอยในสถานททถกแสวงหาประโยชนโดยมชอบ เชน หลอกวาจะพาไปหางานทาทกรงเทพฯ แตเมอเดนทางมาถงกลบถกขาย หรอบงคบใหคาประเวณ ซงการคามนษย เหยอสวนใหญไมไดใหความยนยอมทจะถกพามาแสวงหาประโยชนหรอแมจะมบางทใหความยนยอมในครงแรก แตความยนยอมดงกลาว กมกจะมสาเหตหรอเหตผลอยเบองหลง เชน การถกหลอกลวงเกยวกบสภาพทแทจรงของงานทตองทาหรอถกบงคบหรออยในภาวะจาเปนตองยอมทาตาม ไมสามารถขดขนได

5.3 วตถประสงคในการนาพา (purpose of movement) วตถประสงคทแทจรงของการคามนษยคอการพาเหยอไปแสวงหาประโยชนยงสถานททตงเปาหมายไว ซงในทางกฎหมายถอวาผกระทามเจตนาพเศษเพอแสวงหาประโยชนโดยมชอบ (exploitative purpose)

5.4 จดหมายปลายทาง (destination) การคามนษยสามารถเกดขนไดทงภายในประเทศหรอเกดขนระหวางประเทศ ภายในประเทศ เชน การพาคนจากภาคเหนอไปบงคบคาประเวณทภาคใต หลอกเดกจากภาคตะวนออกเฉยงเหนอไปทางานเปนลกเรอประมง โดยไมไดรบคาจาง เกดขนระหวางประเทศ เชน การพาคนจากประเทศเพอนบานมาบงคบเปนขอทานในกรงเทพฯ เปนตน ผเสยหายเหลานเมอ

A5 �� 11-4-56.indd 41 27/4/2556 11:21:05


ถกบงคบ หรอถกหลอกจนกระทงยนยอมเดนทางมาดวยจะถกนาพาภายใตการควบคมของขบวนการคามนษยไปยงสถานท ทขบวนการคามนษยไดกาหนดเพอแสวงหาประโยชน เชน สถานคาประเวณ หรอโรงงานนรก เปนตน ซงผเสยหาย ไมสามารถจะเลอกหรอเรยกรองวาจะไปอยหรอทางานสถานทใดได

5.5 การเสาะแสวงหาและการแนะนาเชญชวน (recruitment and procurement) นกคามนษย (trafficker) จะเปนผออกไปทาการเสาะแสวงหา และเมอพบเหยอตรงตามทตองการ นกคามนษยเหลานกจะใชวธการตางๆ เพอใหไดตวมา เชน การใชอบาย หลอกลอ ชกจง โนมนาวตางๆ และหากวธการดงกลาวใช ไมไดผล กอาจมการใชกาลงบงคบ

5.6 ความสมพนธเชงธรกจ (customer relationship) ในขบวนการคามนษยความสมพนธเชงธรกจจะเกดขนระหวางบรรดานกคามนษยดวยกน หรอระหวางบรรดานกคามนษยกบผทตองการแสวงหาประโยชนจากผเสยหาย ผเสยหายจะไมมโอกาสรบรหรอตอรองราคาคาตอบแทนใดๆทงสน ดงนนในขบวนการคามนษย ผเสยหาย คอสนคาชนหนงทจะถกสงผานหรอถกขายจากคนหนงไปยงอกคนหนงตลอดเวลาทผเสยหายยงคงมประโยชนใหแสวงหาได แตอยางไรกตามในทางปฏบตเปนเรองคอนขางยากสาหรบเจาหนาททจะชชดลงไปไดวาบคคลตาง ๆ ทเขามาเกยวของกนนนมความสมพนธกนในลกษณะใด ทงนมขอสงเกตประการหนง ทอาจชวยในการแยกแยะความสมพนธดงกลาว กลาวคอ หากผทนาพามาไดใหความสมพนธเปนพเศษกบลกษณะพเศษหรอคณสมบตเฉพาะของบคคลทถกพามา เชน ตองเปนผหญงทรปราง หนาตาด เปนผชายทรางกายกายาแขงแรงเปนพเศษ เปนตน พฤตการณเหลานมแนวโนมวาจะเปนการคามนษย ทงน เนองจากการคามนษยเปนอาชญากรรมทแสวงหาประโยชนจากผเสยหาย การจะนาพาผเสยหายเพอมาแสวงหาประโยชนในรปแบบใด จะมการวางแผนและเตรยมการไวลวงหนากอนแลว ดงนนคณสมบตของผเสยหายจงถอเปนสาระสาคญ

5.7 ความรและความสามารถในการควบคมสถานการณ (knowledge and control) ผเสยหายของการคามนษยจะไมมอานาจในการตดสนใจเลอก หรอตอรองเกยวกบเรองใดๆทงสน ทนททผเสยหาย ตกอยภายใตขบวนการคามนษย อนาคตและชะตาชวตจะขนอยกบขบวนการคามนษยทจะเปนผกาหนด

5.8 ผลประโยชนตอบแทนหรอกาไร (profit) ขบวนการคามนษยจะแสวงหาประโยชนโดยการนาผเสยหายไปขายตอเปนทอดๆแตละทอดจะบวกคาใชจายและกาไรเพมเขาไป นอกจากนน เหยอบางรายหลงจากทถกแสวงหาประโยชนไประยะหนงแลว กจะถกขายตอไปใหผแสวงหาประโยชนรายอนตอไป คาใชจายทเจาของสถานทหรอสถานบรการตองสญเสยไปในการซอหาผเสยหายมา กจะมการเรยกคน โดยการใหทางานในรปแบบตางๆ เพอชดใชหนหรอคาใชจายเหลานคน จนกวาจะครบ ซงแนนอนวาไมมทางทผเสยหายเหลานจะสามารถทางานใชหนคนไดหมด เพราะหนสนเหลานจะมการพอกเพมเปนทวคณทกครงทเหยอถกขายตอหรอเปลยนมอ

5.9 การใชความรนแรง (violence) การคามนษยคอนขางมสวนสมพนธกบการใชความรนแรง เนองจากผเสยหายหลายราย เมอพบว าตวเองตองตกเปนผเสยหาย มกตอสขดขนหรอหาทางหลบหน วธการหนงทจะควบคมหรอบงคบใหผเสยหายเหลานยอมทาตามคอการใชความรนแรง ซงในทางสากล การคามนษยถอเปนอาชญากรรมทเกยวของกบการใชความรนแรง (violence crime) และเปนการละเมดสทธมนษยชนทรายแรงประเภทหนง แมวาการใชความรนแรงจะไมสามารถเปนเครองยนยนหรอพสจนเสมอไปวาสถานการณทพบเหนเฉพาะหนา เปนการคามนษย แตอยางนอยหากมการพบเหนบคคลถกทารายหรอเขามาขอความชวยเหลอในสภาพทบอบชา เจาหนาทกไมควรละเลยทจะสบหาขอเทจจรงวาเปนเรองเกยวกบการคามนษยหรอไม

A5 �� 11-4-56.indd 42 27/4/2556 11:21:06


5.7 ความรและความสามารถในการควบคมสถานการณ (knowledge and control) ผเสยหายของการคามนษยจะไมมอานาจในการตดสนใจเลอก หรอตอรองเกยวกบเรองใดๆทงสน ทนททผเสยหาย ตกอยภายใตขบวนการคามนษย อนาคตและชะตาชวตจะขนอยกบขบวนการคามนษยทจะเปนผกาหนด

5.8 ผลประโยชนตอบแทนหรอกาไร (profit) ขบวนการคามนษยจะแสวงหาประโยชนโดยการนาผเสยหายไปขายตอเปนทอดๆแตละทอดจะบวกคาใชจายและกาไรเพมเขาไป นอกจากนน เหยอบางรายหลงจากทถกแสวงหาประโยชนไประยะหนงแลว กจะถกขายตอไปใหผแสวงหาประโยชนรายอนตอไป คาใชจายทเจาของสถานทหรอสถานบรการตองสญเสยไปในการซอหาผเสยหายมา กจะมการเรยกคน โดยการใหทางานในรปแบบตางๆ เพอชดใชหนหรอคาใชจายเหลานคน จนกวาจะครบ ซงแนนอนวาไมมทางทผเสยหายเหลานจะสามารถทางานใชหนคนไดหมด เพราะหนสนเหลานจะมการพอกเพมเปนทวคณทกครงทเหยอถกขายตอหรอเปลยนมอ

5.9 การใชความรนแรง (violence) การคามนษยคอนขางมสวนสมพนธกบการใชความรนแรง เนองจากผเสยหายหลายราย เมอพบว าตวเองตองตกเปนผเสยหาย มกตอสขดขนหรอหาทางหลบหน วธการหนงทจะควบคมหรอบงคบใหผเสยหายเหลานยอมทาตามคอการใชความรนแรง ซงในทางสากล การคามนษยถอเปนอาชญากรรมทเกยวของกบการใชความรนแรง (violence crime) และเปนการละเมดสทธมนษยชนทรายแรงประเภทหนง แมวาการใชความรนแรงจะไมสามารถเปนเครองยนยนหรอพสจนเสมอไปวาสถานการณทพบเหนเฉพาะหนา เปนการคามนษย แตอยางนอยหากมการพบเหนบคคลถกทารายหรอเขามาขอความชวยเหลอในสภาพทบอบชา เจาหนาทกไมควรละเลยทจะสบหาขอเทจจรงวาเปนเรองเกยวกบการคามนษยหรอไม

A5 �� 11-4-56.indd 43 27/4/2556 11:21:06


5.10 สงทเกดขนเมอเดนทางถงทหมาย (upon the arrival) สงทเกดขนหลงจากถงทหมายปลายทางในการคามนษย เมอผเสยหายเดนทางมาถงทหมาย ผเสยหายเหลานนกจะถกขายหรอถกบงคบใหทางานประเภททถกกาหนดไว (เลอกเองไมได) และในสถานททกาหนดไว จะไมมอสระ การกระทาหรอพฤตกรรมตาง ๆ จะถกจากดหรอถกควบคมจากนกคาหรอผแสวงหาประโยชน สวนใหญจะถกจากดเสรภาพ โดยมกจะถกควบคมหรอกกขงในสถานททตนถกแสวงหาประโยชน เอกสารการเดนทางหรอเอกสารสาคญอน ๆ เชน ตวเครองบนมกถกรบ หรอยดเอาไป24,25,26

6. โครงสรางของขบวนการคามนษย หากพดถงในเชงเศรษฐกจ การคามนษย คออาชญากรรมซงมพนฐานอยบน อปสงคและอปทาน ทผลกดนใหเกดขบวนการคามนษย อยางตอเนอง มทงผอยเบองหลงการคา ทาการเคลอนยายคนทมความเสยง จากทหนงไปยงอกทหนง เพอสนองตอบตออปสงคทเพมขน ตลอดจนมสงทสนบสนนใหเกดเปนขบวนการคามนษยซงมโครงสรางอยดวยกน 8 สวน ไดแก นายทน นายหนา เหยอ ผคา ผนามา ผรบ ผควบคมดแล และลกคา

6.1 นายทน คอ ผ ทอย เ บองหลงการคามนษย ไม เปดเผยตว แตจะแสดงออกในรปแบบอน เชน นกธรกจ ผมชอเสยงในทองถน ซงประกอบอาชพสจรตบงหนา และมหนาทสนบสนนการลงทนดานการเงน ประสานงานใหคาปรกษาทางกฎหมายแกขบวนการคามนษย ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 24 www.caht.ago.go.th 25 www.computer.cmru.ac.th 26 ระรนทพย ศโรรตน, 2551-2552 , 7 :12

6.2 นายหนา สวนใหญจะกระจายอยในพนทตาง ๆ มหนาทตดตอ ชกชวน ใชกลอบาย ลอลวง และนาพาเหยอมาสงตอใหกบผคามนษย

6.3 เหยอ ไดแกบคคลทวไป ตลอดจนหญงและเดกทบคคลอนไดจดหา ซอขาย จาหนาย พามา จดใหอยในพนทพกพง หรอรบไวดวยวธการขมข คกคามหรอ ใชกาลงหรอการบงคบในรปแบบอนใด ดวยการลกพาตว การลอลวง การหลอกลวง การใชอานาจทเหนอกวา ตลอดจนอาศยความออนแอของผถกกระทา มการให หรอรบคาตอบแทนเปนเงน หรอประโยชนอยางอน เพอใหไดความยนยอมจากบคคลหนง ใหผอนมอานาจเหนอกวา เพอนาเอาบคคลผถกระทาไปแสวงหาประโยชนทมชอบ รวมถงการคาประเวณหรอการแสวงหาประโยชนทางกามารมณในรปแบบอน การบงคบใชแรงงานหรอบรการ การเอาคนลงเปนทาส หรอการกระทาอนใดในลกษณะเดยวกน การจองจาหรอการบงคบตดอวยวะเพอการคา

6.4 ผคา จะเปนผทรบซอเหยอมาเพอนามาขายบรการทางเพศ ขายแรงงาน หรออวยวะ หรอสงตอเหยอไปยงบคคลผตองการแรงงานหรอตองการบรการทางเพศ ทอยประเทศปลายทาง ซงในกรณนผคาจะมหนาทใหทพกพงเหยอทนายหนานามาสงตดตอประเทศปลายทาง และดาเนนการตาง ๆ เชน ปลอมแปลงเอกสารหนงสอเดนทาง อานวยความสะดวกในการออกนอกประเทศ

6.5 ผนาพา จะมหนาทรบเหยอจากผคา เพอนาเหยอไปสงยงผรบทอยประเทศปลายทาง โดยนาออกนอกประเทศในลกษณะตาง ๆ เชน จดทะเบยนสมรสแลวพาไปตางประเทศ หรอไปทองเทยวตางประเทศ เปนตน

6.6 ผรบ ซงจะอยในพนทประเทศปลายทาง ในตางประเทศ จะรบเหยอไปทสถานคาประเวณ และเปนเอเยนตตดตอลกคามาใชบรการ

6.7 ผควบคมดแล จะมหนาท บงคบใหเหยอไปขายบรการหรอแรงงานและในกรณทเหยอไมสมครใจ จะถกควบคมดแล ทารายรางกายดวยวธการตาง ๆ ใหคาประเวณ

6.8 ลกคา คอผทมาซอบรการ

A5 �� 11-4-56.indd 44 27/4/2556 11:21:06


6.2 นายหนา สวนใหญจะกระจายอยในพนทตาง ๆ มหนาทตดตอ ชกชวน ใชกลอบาย ลอลวง และนาพาเหยอมาสงตอใหกบผคามนษย

6.3 เหยอ ไดแกบคคลทวไป ตลอดจนหญงและเดกทบคคลอนไดจดหา ซอขาย จาหนาย พามา จดใหอยในพนทพกพง หรอรบไวดวยวธการขมข คกคามหรอ ใชกาลงหรอการบงคบในรปแบบอนใด ดวยการลกพาตว การลอลวง การหลอกลวง การใชอานาจทเหนอกวา ตลอดจนอาศยความออนแอของผถกกระทา มการให หรอรบคาตอบแทนเปนเงน หรอประโยชนอยางอน เพอใหไดความยนยอมจากบคคลหนง ใหผอนมอานาจเหนอกวา เพอนาเอาบคคลผถกระทาไปแสวงหาประโยชนทมชอบ รวมถงการคาประเวณหรอการแสวงหาประโยชนทางกามารมณในรปแบบอน การบงคบใชแรงงานหรอบรการ การเอาคนลงเปนทาส หรอการกระทาอนใดในลกษณะเดยวกน การจองจาหรอการบงคบตดอวยวะเพอการคา

6.4 ผคา จะเปนผทรบซอเหยอมาเพอนามาขายบรการทางเพศ ขายแรงงาน หรออวยวะ หรอสงตอเหยอไปยงบคคลผตองการแรงงานหรอตองการบรการทางเพศ ทอยประเทศปลายทาง ซงในกรณนผคาจะมหนาทใหทพกพงเหยอทนายหนานามาสงตดตอประเทศปลายทาง และดาเนนการตาง ๆ เชน ปลอมแปลงเอกสารหนงสอเดนทาง อานวยความสะดวกในการออกนอกประเทศ

6.5 ผนาพา จะมหนาทรบเหยอจากผคา เพอนาเหยอไปสงยงผรบทอยประเทศปลายทาง โดยนาออกนอกประเทศในลกษณะตาง ๆ เชน จดทะเบยนสมรสแลวพาไปตางประเทศ หรอไปทองเทยวตางประเทศ เปนตน

6.6 ผรบ ซงจะอยในพนทประเทศปลายทาง ในตางประเทศ จะรบเหยอไปทสถานคาประเวณ และเปนเอเยนตตดตอลกคามาใชบรการ

6.7 ผควบคมดแล จะมหนาท บงคบใหเหยอไปขายบรการหรอแรงงานและในกรณทเหยอไมสมครใจ จะถกควบคมดแล ทารายรางกายดวยวธการตาง ๆ ใหคาประเวณ

6.8 ลกคา คอผทมาซอบรการ

A5 �� 11-4-56.indd 45 27/4/2556 11:21:06


7. วธการด าเนนงานของการคามนษย จากลกษณะของการคามนษยและโครงสรางของขบวนการคามนษยดงทกลาวมาแลวขางตน ปจจบนขบวนการคามนษยไดกลายเปนธรกจการคาขามชาตทมการบรหารงาน มวธการดาเนนงานอยางเปนระบบตามขนตอน ดงน :-

7.1 ขนสรรหาเหยอ ในขบวนการคามนษย เมอไดเหยอมาไมวาจะโดยผานการหลอกลวง บงคบขเขญ ใชนายหนาชกจง ทาใหเหยอหลงเชอ หรอลกพาตวมากตาม และเพอใหบรรลผลตามเปาหมาย ขบวนการคามนษยไดใชวธการตาง ๆ เพอใหเหยอเดนทางไปพรอมกบสมาชกของขบวนการคามนษย เชนบงคบขเขญ หลอกลวง ลกพาตว ใหเสพสารเสพตด บางรายตดสนใจเอง หลงจากไปตดตอตามคาโฆษณาของหนงสอพมพ หรอตดตอนายหนาโดยตรง สาหรบเหยอรายทเดนทางไปดวยความสมครใจ สวนใหญเปนผลมาจากถกหลอกลวงใหหลงเชออยางใดอยางหนง เชน จะไดงานบานทมรายไดสงในประเทศปลายทาง บางรายรกอนเดนทางวาจะตองทางานในธรกจขายบรการทางเพศ แตกถกหลอกลวงเกยวกบสภาพงานและทอยอาศย รวมทงรายไดและอสรภาพสวนตว กอนเดนทาง เหยอตองตกลงยนยอมชาระคนคาใชจายตางๆ เชน คาเตรยมเอกสาร คาเดนทาง และรายจายเกยวกบการทางาน หรอคาทพกอาศยตลอดจนคาใชจายตาง ๆ ซงกอใหเกดพนธะหนสน โดยทเหยอไมสามารถหาเงนไดมากพอทจะชาระหนใหนกคามนษย เนองจากในขนสรรหาเหยอน เหยอไมมโอกาสรวาคาใชจายในประเทศปลายทางทจะไปทางานนนคาโฆษณา คาเชาทพก เปนเงนเทาใด เหยอรแตเพยงวาตองจายเทานน

7.2 ขนเดนทาง การเดนทางจะใชพาหนะและเสนทางใด ขนอยกบสภาพแวดลอมทางภมศาสตร อาจเปนไดวาเหยอถกพาไปสงยงทหมายโดยเครองบน รถไฟ รถยนต หรอ เดนเทา สวนเสนทางอาจจะตองผานประเทศทสามซงใชเปนทางผาน หรอตรงจากประเทศตนทางไปยงปลายทางเลยกได เชนเดยวกบการขามแดน อาจจะทาโดยเปดเผยหรอซอนเรน ชอบหรอไมชอบดวยกฎหมายกไดทพบเหน

ประจาคอ ขบวนการคามนษยมกจดทาเอกสารปลอมใหเหยอและพาเหยอเดนทาง เพอใหถงทหมายโดยปลอดภย

7.3 ขนแสวงหาประโยชน การแสวงหาประโยชนทางเพศจะอยในรปแบบใด ขนอยกบสภาพธรกจขายบรการทางเพศในทองถน และความเขมงวดในการปฏบตงานของเจาหนาทตารวจ เหยออาจจะขายบรการทางเพศตามขางถนนในยานโลกย ในสถานคาประเวณ ในคลบบาร อาโกโก สถานบนเทง ทมพนกงานตอนรบเปนหญงสถานบรการ อาบอบนวด และสถานบรการทางเพศทใชชออยางอน อนง เหยอจะตองทางานวนละหลายชวโมง และตองใหบรการทกรปแบบตามทลกคาตองการ เพอใหแนใจวา เหยอไมปฏเสธใหบรการตามความพอใจของลกคาแตละคน ขบวนการคามนษยจะมกลไกในการควบคมเหยอมใหหลบหนหรอหลกเลยงการทางานอยางเขมงวดและใชวธรนแรง27

8. รปแบบของการคามนษย รปแบบการคามนษย ปจจบน มการแสวงหาประโยชนจากผเสยหายในรปแบบอน นอกเหนอไปจากการแสวงหาประโยชนทางเพศ เชน การบงคบใชแรงงาน โดยไมไดรบความยตธรรม เหยอผเสยหายจะมทกเพศทกวย ไมเฉพาะผเสยหายจากการคามนษยทเปนหญงและเดกเทานน ดงน :-

8.1 รปแบบการคาประเวณ หรอการบรการทางเพศ การคาหญงและเดก เพองานบรการทางเพศ ผหญงทเขาสอตสาหกรรมบรการทางเพศ อาจโดยสมครใจหรอถกหลอก หรอบงคบใหทางานโดยไมสมครใจ ปญหาทผหญงเหลานตองเผชญคอ การผกมดดวยภาระหนสน การถกยดหนงสอเดนทางและถกยดรายได การถกทบตถก

------------------------------------------------------------------------------------------- --------- 27 พล.ต.ต.ชยวฒน เกตวรชย , 2553 – 2554 : 51-53

A5 �� 11-4-56.indd 46 27/4/2556 11:21:07


ประจาคอ ขบวนการคามนษยมกจดทาเอกสารปลอมใหเหยอและพาเหยอเดนทาง เพอใหถงทหมายโดยปลอดภย

7.3 ขนแสวงหาประโยชน การแสวงหาประโยชนทางเพศจะอยในรปแบบใด ขนอยกบสภาพธรกจขายบรการทางเพศในทองถน และความเขมงวดในการปฏบตงานของเจาหนาทตารวจ เหยออาจจะขายบรการทางเพศตามขางถนนในยานโลกย ในสถานคาประเวณ ในคลบบาร อาโกโก สถานบนเทง ทมพนกงานตอนรบเปนหญงสถานบรการ อาบอบนวด และสถานบรการทางเพศทใชชออยางอน อนง เหยอจะตองทางานวนละหลายชวโมง และตองใหบรการทกรปแบบตามทลกคาตองการ เพอใหแนใจวา เหยอไมปฏเสธใหบรการตามความพอใจของลกคาแตละคน ขบวนการคามนษยจะมกลไกในการควบคมเหยอมใหหลบหนหรอหลกเลยงการทางานอยางเขมงวดและใชวธรนแรง27

8. รปแบบของการคามนษย รปแบบการคามนษย ปจจบน มการแสวงหาประโยชนจากผเสยหายในรปแบบอน นอกเหนอไปจากการแสวงหาประโยชนทางเพศ เชน การบงคบใชแรงงาน โดยไมไดรบความยตธรรม เหยอผเสยหายจะมทกเพศทกวย ไมเฉพาะผเสยหายจากการคามนษยทเปนหญงและเดกเทานน ดงน :-

8.1 รปแบบการคาประเวณ หรอการบรการทางเพศ การคาหญงและเดก เพองานบรการทางเพศ ผหญงทเขาสอตสาหกรรมบรการทางเพศ อาจโดยสมครใจหรอถกหลอก หรอบงคบใหทางานโดยไมสมครใจ ปญหาทผหญงเหลานตองเผชญคอ การผกมดดวยภาระหนสน การถกยดหนงสอเดนทางและถกยดรายได การถกทบตถก

------------------------------------------------------------------------------------------- --------- 27 พล.ต.ต.ชยวฒน เกตวรชย , 2553 – 2554 : 51-53

A5 �� 11-4-56.indd 47 27/4/2556 11:21:07


แสวงหาประโยชนทางเพศ การถกกกขงและถกทารณจตใจ เมอตองการทจะฟองรอง ผคามนษยอาจพบวาตนเองตองตกเปนผตองหาและถกจบกมดวยขอหาคาประเวณ เจาหนาทดานกฎหมายบางคน กมสวนเกยวของในธรกจการคามนษยเสยเอง

8.2 รปแบบการใชแรงงานเยยงทาส การคามนษยเพอการรบใชงานบาน ผหญงหลายคนตกอยในภาวะการถกผกมดดวยภาระหนสนจากการกยมทตองจายดอกเบย เปนจานวนสงจากผจดหาและเอเยนต และถกบงคบใหทางานแกนายจาง ผหญงทถกบงคบเพอรบใชงานบานอาจถกบงคบใหทางานในสถานประกอบ ธรกจของนายจางดวย เชน ในรานอาหาร หรอโรงงาน ผทตกเปนเหยอของการคามนษยในรปแบบนจะพบความรนแรงมตงแตการยดหนงสอเดนทาง การกกขงหนวงเหนยว และการหามตดตอกบบคคลภายนอก การยดคาจาง การใหทางานเปนเวลาหลายชวโมง และการคมคามทางเพศ

นอกจากผหญงแลว ผชายและเดก กอาจถกนาไปคาเพอการทางานในการเกษตร งานกอสรางหรอการผลตอน ๆ ซงพวกเขาคาดหวงวาจะไดรบคาจางสง แตในหลายกรณกลบถกกดคาแรงหรอไมไดรบคาจางเลย กลมผถกบงคบใชแรงงานเหลาน อาจลงเลทจะขอความชวยเหลอจากเจาหนาทรฐ เนองจากสถานภาพทผดกฎหมายของพวกเขา โดยเกรงกลววาจะถกตงขอหาเขาเมองโดยผดกฎหมาย

8.3 รปแบบการรบจางแตงงาน การคามนษยเพอการแตงงาน ผคามนษยอาจเสนอตนในรปแบบของนายหนาจดหาคและใหสญญาแกผหญงวา จะแนะนาสามในอนาคตทดและชวตคจะประสบความสาเรจ ชาวตางชาตบางคนเดนทางเขามาเพอแตงงานดวยและชกจงใหผหญงไปตางประเทศ ผหญงเหลานเมอเดนทางไปใชชวตในสงแวดลอมใหมและกลายเปนบคคลทตกอยในสภาพเยยงทาส ถกบงคบใหขายบรการทางเพศ ทางานโดยไมไดรบคาจางหรอตกอยในสภาพการแตงงานเยยงทาส ถกทาราย ไดรบการปฏบตทปาเถอนและไรมนษยธรรม จดออนทสาคญคอสถานภาพทางกฎหมายในฐานะผยายถนซงใบอนญาตใหพานกในประเทศตาง ๆ ขนอยกบความ

ตอเนองของความสมพนธหรอการอดหนนของคหมน ภายใตสถานการณเชนน ภรรยายอมไมอยในฐานะทจะขอความชวยเหลอจากเจาหนาทหรอหลกหนจากสาม เนองจากกลววาจะถกเนรเทศออกนอกประเทศ

8.4 รปแบบขอทาน การคามนษยเพอใหเปนขอทาน เปนปรากฏการณทเพมมากขนเรอย ๆ โดยเฉพาะ หญงชรา คนพการ และทารก ขอทานเหลาน ไดถกจดหาจากหมบานทหางไกลมาสเมองใหญนอกประเทศของตน เชน ประเทศแถบอนภมภาคลมนาโขง โดยแตละวนขอทานจะถกนาไปสสถานททไมคนเคย ไมไดรบอนญาตใหไปไหนมาไหนดวยตนเอง และถกจบตามองโดยพวกนายหนา ซงจะคอยเกบรวบรวมเงนจากการขอทานของพวกเขา การถกบ ง คบใหขอทานเปนประสบการณทลบหลความเปนมนษย และมชวตอยดวยความหวาดกลวทจะถกตารวจจบและการลงโทษจากผควบคม28,29

9. เทคนคทใชในการคามนษย จากรายงานของ Asia Watch and the Women’s Right พบวา เทคนคทเครอขายนกคามนษยนยมใชหลอกลอใหเกดการหลงเชอ เพอนามายงประเทศปลายทาง มดงน :-

9.1 เขาไปตดตอชวยเหลอคนในชนบทหรอชมชนทออนแอ ยากจน ชกชวน โดยหลอกเสนอใหทางานเบา ๆ ซงไดรายไดด เพอจะไดมชวตทสขสบาย

9.2 ซอเดกมาจากผปกครอง พอแม หรอสมาชกในครอบครวหรอบอกขายลกหลานของตวเองใหกบนายหนา

---------------------------------------------------------------------------------------------------- 28 www.udonthani,m-society.go.th 29 นภา เศรษฐกร 2549-2550 ; 8 –9

A5 �� 11-4-56.indd 48 27/4/2556 11:21:07


ตอเนองของความสมพนธหรอการอดหนนของคหมน ภายใตสถานการณเชนน ภรรยายอมไมอยในฐานะทจะขอความชวยเหลอจากเจาหนาทหรอหลกหนจากสาม เนองจากกลววาจะถกเนรเทศออกนอกประเทศ

8.4 รปแบบขอทาน การคามนษยเพอใหเปนขอทาน เปนปรากฏการณทเพมมากขนเรอย ๆ โดยเฉพาะ หญงชรา คนพการ และทารก ขอทานเหลาน ไดถกจดหาจากหมบานทหางไกลมาสเมองใหญนอกประเทศของตน เชน ประเทศแถบอนภมภาคลมนาโขง โดยแตละวนขอทานจะถกนาไปสสถานททไมคนเคย ไมไดรบอนญาตใหไปไหนมาไหนดวยตนเอง และถกจบตามองโดยพวกนายหนา ซงจะคอยเกบรวบรวมเงนจากการขอทานของพวกเขา การถกบ ง คบใหขอทานเปนประสบการณทลบหลความเปนมนษย และมชวตอยดวยความหวาดกลวทจะถกตารวจจบและการลงโทษจากผควบคม28,29

9. เทคนคทใชในการคามนษย จากรายงานของ Asia Watch and the Women’s Right พบวา เทคนคทเครอขายนกคามนษยนยมใชหลอกลอใหเกดการหลงเชอ เพอนามายงประเทศปลายทาง มดงน :-

9.1 เขาไปตดตอชวยเหลอคนในชนบทหรอชมชนทออนแอ ยากจน ชกชวน โดยหลอกเสนอใหทางานเบา ๆ ซงไดรายไดด เพอจะไดมชวตทสขสบาย

9.2 ซอเดกมาจากผปกครอง พอแม หรอสมาชกในครอบครวหรอบอกขายลกหลานของตวเองใหกบนายหนา

---------------------------------------------------------------------------------------------------- 28 www.udonthani,m-society.go.th 29 นภา เศรษฐกร 2549-2550 ; 8 –9

A5 �� 11-4-56.indd 49 27/4/2556 11:21:07


9.3 นายหนาจดหาแรงงานทไรศลธรรม เขาไปหลอกลวงพอแม ใชเงนเลกนอยเพอเปนเหยอลอสตรและเดก ดวยคาสญญาปลอมๆวาจะไดงานเงนเดอนด ๆ ทาในเมองใหญ หรอ ไดแตงงานกบเศรษฐ

9.4 ใชกลโกงในการกเงน โดยอางวาออกเงนใหกอน ในการเตรยมตวเดนทางและคาเดนทาง เชน คาพาสปอรต ตวเครองบน แลวไปบงคบใชงานเยยงทาส หรอบงคบคาบรการทางเพศจนกวาหนจะหมด และใหเงนพอแมเดกเพยงเลกนอยเพอใหตายใจ

9.5 การลกพาตว นายหนาคนกลาง อาจใชวธลกพาตวเดกและสตร ไปขายสถานบรการหรอซองโสเภณ

9.6 การปลอมแปลงเอกสารแสดงตน เพอใหยากแกการตดตามของเหยอหรอปลอมแปลงเอกสารในการเดนทาง เพอหลบหนออกนอกประเทศ

9.7 การตดสนบนเจาหนาท เพอใหไดมาซงเอกสารปลอม หรอเพอการเดนทางเขา-ออก ทางชายแดนไดโดยสะดวก

9.8 การเคลอนยายเหยอ โดยการเดนเทา ขมอเตอรไซค รถกระบะ รถต หรอโดยสารทางเรอ เปนตน30 ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 30 อรทย จลสวรรณรกษ 2550 , : 30

10. บทสรป จากรายละเอยดทเกยวของกบบรบทของการคามนษยดงกลาวจะชวยอธบายใหเราไดทราบตงแต นยามการคามนษย โครงสราง วธการดาเนนงาน ลกษณะรปแบบ ตลอดจนความสมพนธระหวางการคามนษยกบหลกสทธมนษยชนและอาชญากรรมขามชาต ซงปจจบนมการพฒนาขบวนการ เครอขาย การเชอมโยงทซบซอนมากขน ทงนจากรายละเอยดในบรบทดงกลาว กเพอนามาเปนขอมลประกอบการวเคราะหวาอะไรคอปจจยสาคญทเปนสาเหตใหเกดขบวนการคามนษยในประเทศไทย ซงจะไดกลาวใบบทท 3 ตอไป

A5 �� 11-4-56.indd 50 27/4/2556 11:21:08


10. บทสรป จากรายละเอยดทเกยวของกบบรบทของการคามนษยดงกลาวจะชวยอธบายใหเราไดทราบตงแต นยามการคามนษย โครงสราง วธการดาเนนงาน ลกษณะรปแบบ ตลอดจนความสมพนธระหวางการคามนษยกบหลกสทธมนษยชนและอาชญากรรมขามชาต ซงปจจบนมการพฒนาขบวนการ เครอขาย การเชอมโยงทซบซอนมากขน ทงนจากรายละเอยดในบรบทดงกลาว กเพอนามาเปนขอมลประกอบการวเคราะหวาอะไรคอปจจยสาคญทเปนสาเหตใหเกดขบวนการคามนษยในประเทศไทย ซงจะไดกลาวใบบทท 3 ตอไป

A5 �� 11-4-56.indd 51 27/4/2556 11:21:08


บทท 3

ปจจยทเปนสาเหตใหเกดขบวนการคามนษยในประเทศไทย สถานการณในภาพรวม ปจจยทเปนสาเหตใหเกดขบวนการคามนษยในประเทศไทย กลมประเทศอนภมภาคลมนาโขง ตนทางของการคามนษย บทสรป

1.สถานการณในภาพรวม ประเทศไทย ถอไดวาเปนประเทศหนงในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตทมปญหาการคามนษยในระดบคอนขางรนแรง จากการทมสถานะเปนทงประเทศ ตนทาง ประเทศทางผานและประเทศปลายทางของการคาหญงและเดก ทลกลอบเดนทางจากพมา กมพชา สปป.ลาว จนตอนใต (มณฑลยนนาน) ผานประเทศไทย เพอไปคาประเวณหรอทางานในประเทศอนๆ นอกจากนประเทศไทยยงไดชอวาเปนแหลงรองรบแรงงานตางชาตแหลงใหญทสดในอนภมภาคลมนาโขง โดยรวมทงแรงงานตางชาตทงทถกกฎหมายและผดกฎหมาย นอกจากจะเปนปจจยดงดดทสาคญแลวยงเปนทยอมรบกนโดยทวไปวา แรงงานตางชาตผดกฎหมายจานวนมากในประเทศไทยสวนหนงคอเหยอของการคามนษยทถกกดข บงคบ ขเขญใชแรงงาน การถกบงคบใหเปนขอทาน และการใหทางานในรปแบบตาง ๆ ทไรคณธรรม ปจจยสาคญอกประการหนงททาใหเกดขบวนการคามนษยคอการทประเทศไทยเปนประเทศทมการเตบโตทางเศรษฐกจทสงกวาประเทศเพอนบาน ประกอบกบปจจยทตงทางภมศาสตรทเอออานวย ทาใหมแรงงานตางชาตจากประเทศเพอนบาน พยายามลกลอบหลบหน การจบกมเขามาขายแรงงานในประเทศไทยจานวนมาก บางกลมถกตกเปนเหยอของการคามนษยในรปแบบตาง ๆ ทงการคาประเวณ การบงคบใชแรงงาน เนองจากขบวนการคามนษย มกฉวยโอกาสจากความหวงของเหยอ ซงตองการมชวตทดกวา ดงนนจะเหนไดวา เหยอการคามนษยทพบในประเทศไทยสวนใหญจะเปนแรงงานจากประเทศเพอนบาน กมพชา สปป.ลาว พมา เวยดนาม จนตอนใต (มณฑลยนนาน) ทถกลอลวงมาเพอบงคบใชแรงงาน หรอแสวงหาประโยชนในธรกจทางเพศ จากรายงานการคามนษยของสหรฐฯ ประจาป พ.ศ.๒๕๕๔ ไดประมาณการณวาจานวนประชากรกลมนนาจะมไมตากวา10,000คน อาจกลาวไดวาปจจยภายนอกทมสวนทาใหปญหาการคามนษยในประเทศไทยทวความรนแรงขน เนองมาจากความ

A5 �� 11-4-56.indd 52 27/4/2556 11:21:08


1.สถานการณในภาพรวม ประเทศไทย ถอไดวาเปนประเทศหนงในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตทมปญหาการคามนษยในระดบคอนขางรนแรง จากการทมสถานะเปนทงประเทศ ตนทาง ประเทศทางผานและประเทศปลายทางของการคาหญงและเดก ทลกลอบเดนทางจากพมา กมพชา สปป.ลาว จนตอนใต (มณฑลยนนาน) ผานประเทศไทย เพอไปคาประเวณหรอทางานในประเทศอนๆ นอกจากนประเทศไทยยงไดชอวาเปนแหลงรองรบแรงงานตางชาตแหลงใหญทสดในอนภมภาคลมนาโขง โดยรวมทงแรงงานตางชาตทงทถกกฎหมายและผดกฎหมาย นอกจากจะเปนปจจยดงดดทสาคญแลวยงเปนทยอมรบกนโดยทวไปวา แรงงานตางชาตผดกฎหมายจานวนมากในประเทศไทยสวนหนงคอเหยอของการคามนษยทถกกดข บงคบ ขเขญใชแรงงาน การถกบงคบใหเปนขอทาน และการใหทางานในรปแบบตาง ๆ ทไรคณธรรม ปจจยสาคญอกประการหนงททาใหเกดขบวนการคามนษยคอการทประเทศไทยเปนประเทศทมการเตบโตทางเศรษฐกจทสงกวาประเทศเพอนบาน ประกอบกบปจจยทตงทางภมศาสตรทเอออานวย ทาใหมแรงงานตางชาตจากประเทศเพอนบาน พยายามลกลอบหลบหน การจบกมเขามาขายแรงงานในประเทศไทยจานวนมาก บางกลมถกตกเปนเหยอของการคามนษยในรปแบบตาง ๆ ทงการคาประเวณ การบงคบใชแรงงาน เนองจากขบวนการคามนษย มกฉวยโอกาสจากความหวงของเหยอ ซงตองการมชวตทดกวา ดงนนจะเหนไดวา เหยอการคามนษยทพบในประเทศไทยสวนใหญจะเปนแรงงานจากประเทศเพอนบาน กมพชา สปป.ลาว พมา เวยดนาม จนตอนใต (มณฑลยนนาน) ทถกลอลวงมาเพอบงคบใชแรงงาน หรอแสวงหาประโยชนในธรกจทางเพศ จากรายงานการคามนษยของสหรฐฯ ประจาป พ.ศ.๒๕๕๔ ไดประมาณการณวาจานวนประชากรกลมนนาจะมไมตากวา10,000คน อาจกลาวไดวาปจจยภายนอกทมสวนทาใหปญหาการคามนษยในประเทศไทยทวความรนแรงขน เนองมาจากความ

A5 �� 11-4-56.indd 53 27/4/2556 11:21:08


แตกตางทางเศรษฐกจของกลมประเทศในอนภมภาคลมนาโขงซงประชาชนสวนใหญมฐานะยากจนโดยเฉพาะกลมคนในชนบท ประชาชนจงตางพากนลกลอบเดนทางเขาประเทศไทยอยางผดกฎหมาย ทาใหกลมนกคามนษยฉวยโอกาสเคลอนยายกลมคนเหลานเขาสตลาดการคามนษย ในขณะทปจจยภายในของการลกลอบคามนษยภายในประเทศไทย ยงคงเกดขนในหลายพนทของประเทศโดยเฉพาะพนทเสยงสงสดไดแก กรงเทพ เชยงราย นครราชสมา อบลราชธาน พนทเสยงระดบกลาง เชน นครสวรรค ตาก สรนทร แมฮองสอน พนทเสยงระดบตา เชน ลาพน ภเกต นาน อางทอง ซงปจจยภายในสวนหนงเกดจากผลตอบแทนทางเศรษฐกจในรปธรกจททารายไดสงในขณะทมความเสยงและการลงทนตา และการพฒนาประเทศทขาดความสมดลระหวางเมองกบชนบท ทาใหเกดชองวางทางเศรษฐกจและสงคม การเขาไมถงบรการของรฐ เชนการบรการดานการศกษา สาธารณสข รวมทงการเกดชองวางของกฎหมาย การบงคบใชกฎหมายทขาดประสทธภาพ ตลอดจนการเกดความเหลอมลาทางสงคมจากความยากจนของประชาชนจนทาใหเกดปญหาสงคมในประเทศ นอกจากปจจยภายนอก ปจจยภายในแลวยงมปจจยเสรมทมสวนทาใหกระบวนการคามนษยเกดขนนนคอ กระแสโลกาภวตน ทกอใหเกดสภาวะโลกไรพรมแดน สงผลใหกระบวนการคามนษยในประเทศไทยมการขยายเครอขายทมความซบซอนมากขน ซงเปนอปสรรคสาคญตอการแกไข จากสถานการณในภาพรวมทกลาวมาแลวขางตน การทจะนาไปสแนวทางการแกปญหาขบวนการคามนษยในประเทศไทยในบทท 4 นน ประเดนสาคญในรายละเอยดของบทท 3 จงจาเปนตองมองทงปจจยผลกดน ปจจยดงดด และปจจยเสรม ซงจะไดกลาวในตอนตอไป ทงนเพอใหเกดการบรณาการรวมกนในอนทจะนาไปสการแกไขปญหาใหเปนรปธรรมตอไป

2. ปจจยทเปนสาเหตท าใหเกดกระบวนการคามนษยในประเทศไทย 2.1. ปจจยดงดด 2.1.1. เนองจากประเทศไทย มความเจรญทางดานการคมนาคม มการสรางสะพานสรางถนนเชอมโยงกบประเทศเพอนบานโดยเฉพาะกลมประเทศในอนภมภาคลมนาโขง ซงเปนชองทางทาใหเดนทางตดตอสะดวก อานวยประโยชนใหเกดการเคลอนยายของมนษยเขามาภายในประเทศมากขนทงนจะเหนไดวาการสนสดของความขดแยงในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตและการสนสดของสงครามเยน ถอเปนจดเปลยนทางกระบวนทศนทสาคญ ททาใหประเทศในภมภาคนหนมาแสวงหาความรวมมอ เดนทางไปมาหาสระหวางกน จากการเชอมตอการขนสงขามแดนทเปนไปอยางสะดวกมากขนในปจจบนโดยเฉพาะกจกรรมของมนษยทกระทาในรปแบบตาง ๆ ทงทถกกฎหมายและผดกฎหมาย การพฒนาพนทชายแดนใหเปนพนททางเศรษฐกจของไทย เรมเหนไดชดในป พ.ศ.๒๕๓๕ หลงจากรฐบาลสมย พลเอกชาตชาย ชณหะวณ (พ.ศ.๒๕๓๑ – ๒๕๓๔) ไดรเรมนโยบายเปดความสมพนธกบประเทศเพอนบาน เมอประเทศไทยไดลงนามในกรอบความรวมมออนภมภาคลมแมนาโขง (Greater Mekong Sub – region Cooperation –GMS) โดยมวตถประสงคเพอรวมมอและสงเสรมใหเกดการขยายตวทางการคา การลงทน การคมนาคมขนสง พลงงาน การเกษตร การทองเทยว สงแวดลอม และการพฒนาทรพยากรมนษย ในสวนทเปนการพฒนาแนวพนทเศรษฐกจม 3 แนวพนทเศรษฐกจสาคญ ดงน

2.1.1.1 แนวพน ทเศรษฐกจตะวนออก – ตะวนตก หรอเสนทางเศรษฐกจตามแนวตะวนออก – ตะวนตก (East West Economic Corridor – EWEC) ทเชอมโยงเวยดนาม –สปป.ลาว - ไทย – พมา หรอเปนการเชอมโยงระหวางทะเลจนใตกบทะเลอนดามน โดยผานเสนทาง R9 จากฝงตะวนออกของเวยดนาม ผานสปป.ลาว ขามสะพานแมนาโขงแหงท 2 (มกดาหาร – สะหวนนะเขต)

A5 �� 11-4-56.indd 54 27/4/2556 11:21:09


2. ปจจยทเปนสาเหตท าใหเกดกระบวนการคามนษยในประเทศไทย 2.1. ปจจยดงดด 2.1.1. เนองจากประเทศไทย มความเจรญทางดานการคมนาคม มการสรางสะพานสรางถนนเชอมโยงกบประเทศเพอนบานโดยเฉพาะกลมประเทศในอนภมภาคลมนาโขง ซงเปนชองทางทาใหเดนทางตดตอสะดวก อานวยประโยชนใหเกดการเคลอนยายของมนษยเขามาภายในประเทศมากขนทงนจะเหนไดวาการสนสดของความขดแยงในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตและการสนสดของสงครามเยน ถอเปนจดเปลยนทางกระบวนทศนทสาคญ ททาใหประเทศในภมภาคนหนมาแสวงหาความรวมมอ เดนทางไปมาหาสระหวางกน จากการเชอมตอการขนสงขามแดนทเปนไปอยางสะดวกมากขนในปจจบนโดยเฉพาะกจกรรมของมนษยทกระทาในรปแบบตาง ๆ ทงทถกกฎหมายและผดกฎหมาย การพฒนาพนทชายแดนใหเปนพนททางเศรษฐกจของไทย เรมเหนไดชดในป พ.ศ.๒๕๓๕ หลงจากรฐบาลสมย พลเอกชาตชาย ชณหะวณ (พ.ศ.๒๕๓๑ – ๒๕๓๔) ไดรเรมนโยบายเปดความสมพนธกบประเทศเพอนบาน เมอประเทศไทยไดลงนามในกรอบความรวมมออนภมภาคลมแมนาโขง (Greater Mekong Sub – region Cooperation –GMS) โดยมวตถประสงคเพอรวมมอและสงเสรมใหเกดการขยายตวทางการคา การลงทน การคมนาคมขนสง พลงงาน การเกษตร การทองเทยว สงแวดลอม และการพฒนาทรพยากรมนษย ในสวนทเปนการพฒนาแนวพนทเศรษฐกจม 3 แนวพนทเศรษฐกจสาคญ ดงน

2.1.1.1 แนวพน ทเศรษฐกจตะวนออก – ตะวนตก หรอเสนทางเศรษฐกจตามแนวตะวนออก – ตะวนตก (East West Economic Corridor – EWEC) ทเชอมโยงเวยดนาม –สปป.ลาว - ไทย – พมา หรอเปนการเชอมโยงระหวางทะเลจนใตกบทะเลอนดามน โดยผานเสนทาง R9 จากฝงตะวนออกของเวยดนาม ผานสปป.ลาว ขามสะพานแมนาโขงแหงท 2 (มกดาหาร – สะหวนนะเขต)

A5 �� 11-4-56.indd 55 27/4/2556 11:21:09


เขาเขตไทยและเขตพมา รวมระยะทาง 1,450 กม. เสนทาง R9 จะเชอมโยงเมองสาคญๆของประเทศ เรมจากมะละแหมง – เมยวด (พมา) – แมสอด – พษณโลก – กาฬสนธ – มกดาหาร (ไทย – สะหวนนะเขต – แดนสะหวน (สปป.ลาว) – ลาวบาว – เว –ดองฮา – ดานง (เวยดนาม) สวนจดขามแดนของเสนทาง R9 ม 3 จดไดแก จดขามแดนเมยวด (พมา) – แมสอด (ไทย) จดขามแดนมกดาหาร (ไทย) – สะหวนนะเขต (สปป.ลาว) – และจดขามแดนสะหวนนะเขต (สปป.ลาว) – ลาวบาว (เวยดนาม)

2.1.1.2 แนวพน ทเศรษฐกจเหนอ – ใต หรอเสนทางเศรษฐกจตามแนวเหนอ – ใต (North South Economic Corridor – NSEC) ทเชอมโยงไทย – พมา และสปป.ลาว – จน โดยผานเสนทาง 3 เสนทาง ไดแก เสนทาง R3E, R3W และ R5 แตเสนทางทเกยวของกบการลกลอบเขาเมองของแรงงานตางดาวพมา กมพชา และสปป.ลาว จะมเฉพาะเสนทาง R3E และ R3W ดงน

1) เสนทาง R3E เชอมโยงเมองชายแดนสาคญๆของจนผานสปป.ลาว และเขาสไทย โดยเรมจากคนหมง – ยซ – หยวนเจยง – โมเฮย – ซเมา – เฉยวเมงหยาง – บอหาน (จน) – บอเตน – หวยทราย (สปป.ลาว) – เชยงของ – เชยงราย – ตาก – กรงเทพ โดยมจดขามแดน 2 จด คอ จดขามแดนบอหาน (จน) – บอเตน (สปป.ลาว) และจดขามแดนหวยทราย (สปป.ลาว) – เชยงของ (ไทย)

2) เสนทาง R3W เปนเสนทางทเชอมเมองชายแดนพมา – ไทย ไดแก เชยงตง – ทาขเหลก (พมา) –แมสาย– เชยงราย – ตาก – กรงเทพ โดยมจดขามแดน 1 จดคอ จดขามแดนทาขเหลก (พมา) – แมสาย (ไทย)

การพฒนาพนทเศรษฐกจดงกลาว แสดงใหเหนวาพนทชายแดนไดถกยกระดบใหมบทบาทในทางเศรษฐกจเปนหลก ทงในสวนของไทยและของประเทศเพอนบาน ซงทาใหเหนภาพของความสาคญของเสนเขตแดนทลดลง และความชดเจนของเสนเขตแดนระหวางไทยกบประเทศเพอนบาน กถกทาใหจางลงดวย

เสนทางคมนาคมตางๆ ทเชอมชายแดนไทยกบชายแดนประเทศเพอนบานอาจกลาวไดวา การพฒนาพนทเศรษฐกจทาใหพนทชายแดนไทยทตดกบประเทศเพอนบานถกเปดมากขน เพอสานสมพนธกบประเทศเพอนบานและการพฒนาเศรษฐกจของประเทศ แตในอกดานหนงการเปดชายแดนมากขนและปรบบทบาทของพนทชายแดนเชนน หมายความวา ความเขมขนในการควบคมพนทชายแดนในเชงความมนคงทางทหารไดผอนคลายลง และการกระทาทผดกฎหมายตางๆ ทไดเคยเกดขนตามแนวชายแดนไทย – เพอนบานอยแลว โดยเฉพาะการลกลอบเขาเมองทผดกฎหมายของแรงงานตางดาว ซงไดมการพฒนามาสระดบของการคามนษยทมการโยงใยไปสระดบภมภาคยอมมชองทางในการขยายกจกรรมไดกวางขวางมากขนกวาเดม อกทงมการเคลอนเขาสประเทศไทยไดหลายชองทาง และยงทาใหการแกปญหาของภาครฐตองอาศยเครองมอและกลไกมากขน31,32

2.1.2 ความจาเปนของการใชแรงงานภายในประเทศ อนเปนผลจากการดาเนนนโยบายของรฐเพอกระตนใหเกดการลงทน การจางงาน การขยายตวของภาคอตสาหกรรมตลอดจน การเปดประเทศเขาสระบบเศรษฐกจโลก ทาใหประเทศมการขยายตวทางเศรษฐกจและเกดความตองการแรงงานราคาถกเพมมากขน ในขณะทอตราการแขงขนกบตลาดโลกสงขน การลดตนทนในการผลต การจางแรงงานราคาถก จงเปนทางเลอกของผประกอบการ ในขณะทแรงงานไทยมการศกษาสงขนและมคานยมทไมทางานบางประเภททเสยงอนตราย งานหนก งานสกปรก หรองานทตอง ใชความอดทนสง แตไดคาจางตา จงเปนปจจยดงดดสาคญใหมการเคลอนยายผคนจากประเทศเพอนบานเขามาภายในประเทศ ซงเกยวโยงไปถงการถกหลอกลวง บงคบ ขเขญ เอารดเอาเปรยบจากขบวนการคามนษย โดยเฉพาะการจางงาน ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 31 การประชมเชงปฏบตการเรอง การคามนษย 2547 หนา 80 32 พ.อ.หญง เจษฎา มบญลอ 2553 หนา 3-4

A5 �� 11-4-56.indd 56 27/4/2556 11:21:09


เสนทางคมนาคมตางๆ ทเชอมชายแดนไทยกบชายแดนประเทศเพอนบานอาจกลาวไดวา การพฒนาพนทเศรษฐกจทาใหพนทชายแดนไทยทตดกบประเทศเพอนบานถกเปดมากขน เพอสานสมพนธกบประเทศเพอนบานและการพฒนาเศรษฐกจของประเทศ แตในอกดานหนงการเปดชายแดนมากขนและปรบบทบาทของพนทชายแดนเชนน หมายความวา ความเขมขนในการควบคมพนทชายแดนในเชงความมนคงทางทหารไดผอนคลายลง และการกระทาทผดกฎหมายตางๆ ทไดเคยเกดขนตามแนวชายแดนไทย – เพอนบานอยแลว โดยเฉพาะการลกลอบเขาเมองทผดกฎหมายของแรงงานตางดาว ซงไดมการพฒนามาสระดบของการคามนษยทมการโยงใยไปสระดบภมภาคยอมมชองทางในการขยายกจกรรมไดกวางขวางมากขนกวาเดม อกทงมการเคลอนเขาสประเทศไทยไดหลายชองทาง และยงทาใหการแกปญหาของภาครฐตองอาศยเครองมอและกลไกมากขน31,32

2.1.2 ความจาเปนของการใชแรงงานภายในประเทศ อนเปนผลจากการดาเนนนโยบายของรฐเพอกระตนใหเกดการลงทน การจางงาน การขยายตวของภาคอตสาหกรรมตลอดจน การเปดประเทศเขาสระบบเศรษฐกจโลก ทาใหประเทศมการขยายตวทางเศรษฐกจและเกดความตองการแรงงานราคาถกเพมมากขน ในขณะทอตราการแขงขนกบตลาดโลกสงขน การลดตนทนในการผลต การจางแรงงานราคาถก จงเปนทางเลอกของผประกอบการ ในขณะทแรงงานไทยมการศกษาสงขนและมคานยมทไมทางานบางประเภททเสยงอนตราย งานหนก งานสกปรก หรองานทตอง ใชความอดทนสง แตไดคาจางตา จงเปนปจจยดงดดสาคญใหมการเคลอนยายผคนจากประเทศเพอนบานเขามาภายในประเทศ ซงเกยวโยงไปถงการถกหลอกลวง บงคบ ขเขญ เอารดเอาเปรยบจากขบวนการคามนษย โดยเฉพาะการจางงาน ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 31 การประชมเชงปฏบตการเรอง การคามนษย 2547 หนา 80 32 พ.อ.หญง เจษฎา มบญลอ 2553 หนา 3-4

A5 �� 11-4-56.indd 57 27/4/2556 11:21:10


ทนาไปสปญหาการคามนษยในปจจบน ดวยเหตผลทวา การกดคาจางแรงงาน ประเภทของงาน และการควบคมดแลสามารถทาไดโดยงาย

ในประเดนของการกดคาจางแรงงานทสามารถกระทาไดโดยงาย เนองจากนายจางทตองการจางแรงงานเดก แรงงานสตรหรอแรงงานตางดาว สวนมากมกจะเปนนายจางทขนอยกบตลาดของผมอานาจการซอตา ดงนนสนคาทผลตขนจงเปนสนคาทมตนทนและคณภาพตา ราคาถก เพอตอบสนองความตองการของผมอานาจซอตา ในขณะเดยวกน นายจาง กลมนมขนาดการลงทนทจากดและไมสามารถลดตนทนการผลตจากปจจยการผลตอนๆ เชน เครองจกร อาคาร สถานท หรอวตถดบ ทจะมาปอนโรงงาน เวนแตเพยงคาจางทสามารถกดไดเพอลดตนทน ดงนนจงทาใหนายจางระดบลาง ตองการจางแรงงานเดก แรงงานสตร หรอแรงงานตางดาวโดยทแรงงานในประเภทนไมสามารถตดตอ ทาสญญาจางงานกบนายจางไดโดยตรง แตตองผานตวกลาง ผคาแรงงานหรอนายหนาเขามาตดตอ การทแรงงานเดกหรอแรงงานตางดาวไมสามารถตกลงกบนายจางไดโดยตรงเชนนนเอง ทกอใหเกดการคาแรงงานขามชาต โดยมตวกลางคอ ผคามนษย เพออานวยความสะดวกใหเกดการพบปะและตกลงจางแรงงานระหวางนายจางและลกจางประเภทน สาหรบประเดนของการควบคมดแล ทสามารถกระทาไดโดยงายนน นายจางทจางแรงงานเดก แรงงานสตรหรอแรงงานตางดาวสวนใหญมกจะเปน นายจางทกระทาผดกฎหมายทเกยวของหลายฉบบ โดยเฉพาะอยางยงกฎหมายทเกยวกบแรงงานและการคามนษย เชน กฎหมายคมครองแรงงาน กฎหมายคนเขาเมอง ดงนน นายจางจงตองลกลอบดาเนนกจการ และไมตองการใหบคคลใดๆมารบรถงขอมลกจการของตน นายจางเหลานจงจางแรงงานเดก แรงงานสตรและแรงงานตางดาว เนองจากวาควบคมงาย และมนใจวาแรงงานเหลานจะไมสามารถเปดเผยขอมลกจการผดกฎหมายของตนใหผอนทราบ จงทาใหนายจางนยมจางแรงงานประเภทดงกลาว นอกจากนกลมแรงงานดงกลาวยอมไมกลาเรยกรองสทธตางๆ ตามกฎหมาย

แรงงาน เนองจากเกรงวาจะตองถกดาเนนคดและถกสงกลบประเทศของตนสงผลใหตนเองตองหมดโอกาสในการหารายได ความเกรงกลวดงก ลาวจงกลายเปนปจจยสาคญทกอใหเกดขบวนการคามนษยตามมา อกทงลกษณะของงานบางประเภททตองใชแรงงานเดกทา เนองจากเดกมนวมอทเลกเหมาะสมกบงาน เชนการบรรจผลตภณฑดวยมอ หรองานประเภทจาเจซาซากทนายจางไมอาจบงคบใหแรงงานผใหญทาไดอยางตอเนองเพราะความเบอหนายจาเจ แรงงานเดกจงมแนวโนมทจะถกบงคบ ขมข จนเดกอาจตกอยในวงจรของการคามนษยซงกาลงเปนทตองการในสงคมปจจบน33

2.1.3 เงอนไขปจจยทตงทางภมศาสตรของประเทศไทยหรอสภาพธรรมชาตทเอออานวยตอการดงดดใหเกดขบวนการคามนษย เมอพจารณาจากความยาวของแนวเขตแดนระหวางประเทศไทยกบประเทศเพอนบานทง 4 ดาน ทมความยาวรวมประมาณ 5,656 กม.โดยแยกเปนทางบก 3,787 กม. ทางนา 1,869 กม.เปนเขตแดนไทย – พมา ประมาณ 2,401 กม. ไทย –สปป.ลาว ประมาณ 1,810 กม. ไทย – กมพชา ประมาณ 798 กม. และไทย – มาเลเซย ประมาณ 647 กม. ซงมพนทชายฝงทะเลยาวประมาณ 2,614 กม. ครอบคลม 23 จงหวด แยกเปนชายฝงอาวไทยประมาณ 1,660 กม. และชายฝงทะเลอนดามนประมาณ 954 กม. ประกอบกบ ประเทศไทยยงมจดผานแดนเฉพาะทเปนทางการ ไดแก จดผานแดนถาวร จดผานแดนชวคราว จดผอนปรนมากมายในพนทชายแดนแตละดานรวม 78 จด ยงไมนบรวมถงชองทางไมเปนทางการ อกหลาย 100 ชองทาง ตลอดจนพนทชายฝงทะเลทมความยาวตลอดพนทภาคใต ซงทาใหเหนภาพทชดเจนของความเปราะบางของไทยตอการรบมอปญหาการเขามาของแรงงานตางดาวทงจากพมา กมพชา สปป.ลาว อกทงยงเปนปจจยสาคญทสงผลกระทบตอความมนคงในพนทชายแดนและชายฝงทะเล ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 33 จลสารความมนคงศกษา ฉบบท 84:2553 หนา 13-14

A5 �� 11-4-56.indd 58 27/4/2556 11:21:10


แรงงาน เนองจากเกรงวาจะตองถกดาเนนคดและถกสงกลบประเทศของตนสงผลใหตนเองตองหมดโอกาสในการหารายได ความเกรงกลวดงก ลาวจงกลายเปนปจจยสาคญทกอใหเกดขบวนการคามนษยตามมา อกทงลกษณะของงานบางประเภททตองใชแรงงานเดกทา เนองจากเดกมนวมอทเลกเหมาะสมกบงาน เชนการบรรจผลตภณฑดวยมอ หรองานประเภทจาเจซาซากทนายจางไมอาจบงคบใหแรงงานผใหญทาไดอยางตอเนองเพราะความเบอหนายจาเจ แรงงานเดกจงมแนวโนมทจะถกบงคบ ขมข จนเดกอาจตกอยในวงจรของการคามนษยซงกาลงเปนทตองการในสงคมปจจบน33

2.1.3 เงอนไขปจจยทตงทางภมศาสตรของประเทศไทยหรอสภาพธรรมชาตทเอออานวยตอการดงดดใหเกดขบวนการคามนษย เมอพจารณาจากความยาวของแนวเขตแดนระหวางประเทศไทยกบประเทศเพอนบานทง 4 ดาน ทมความยาวรวมประมาณ 5,656 กม.โดยแยกเปนทางบก 3,787 กม. ทางนา 1,869 กม.เปนเขตแดนไทย – พมา ประมาณ 2,401 กม. ไทย –สปป.ลาว ประมาณ 1,810 กม. ไทย – กมพชา ประมาณ 798 กม. และไทย – มาเลเซย ประมาณ 647 กม. ซงมพนทชายฝงทะเลยาวประมาณ 2,614 กม. ครอบคลม 23 จงหวด แยกเปนชายฝงอาวไทยประมาณ 1,660 กม. และชายฝงทะเลอนดามนประมาณ 954 กม. ประกอบกบ ประเทศไทยยงมจดผานแดนเฉพาะทเปนทางการ ไดแก จดผานแดนถาวร จดผานแดนชวคราว จดผอนปรนมากมายในพนทชายแดนแตละดานรวม 78 จด ยงไมนบรวมถงชองทางไมเปนทางการ อกหลาย 100 ชองทาง ตลอดจนพนทชายฝงทะเลทมความยาวตลอดพนทภาคใต ซงทาใหเหนภาพทชดเจนของความเปราะบางของไทยตอการรบมอปญหาการเขามาของแรงงานตางดาวทงจากพมา กมพชา สปป.ลาว อกทงยงเปนปจจยสาคญทสงผลกระทบตอความมนคงในพนทชายแดนและชายฝงทะเล ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 33 จลสารความมนคงศกษา ฉบบท 84:2553 หนา 13-14

A5 �� 11-4-56.indd 59 27/4/2556 11:21:10


โดยเฉพาะอยางยงปญหาในการควบคมการเขาออกราชอาณาจกรของบคคลตางดาว ทหลบหนมาจากพมา กมพชา สปป.ลาว จนตอนใต ซงคนเหลานสามารถเดนทางขามพรมแดนไป – มา ชวคราว โดยปฏบตตามขอตกลงระหวางรฐบาลไทยกบรฐบาลประเทศพมา สปป.ลาว กมพชา และสามารถเดนทางเขามาในประเทศไทยไดโดยงาย เพราะไดรบการยกเวนไมตองมหนงสอแสดงตนซงไดแก หนงสอเดนทางหรอเอกสารใชแทนหนงสอเดนทาง

เงอนไขทตงทางภมศาสตรของประเทศไทย นอกจากจะเปนปจจยดงดดทสาคญแลว ยงสงผลใหประเทศไทยมสถานะเปนเสนทางการคามนษยจากประเทศในอนภมภาคลมนาโขงทใชประเทศไทยเปนทงตนทาง ทางผาน และปลายทางของขบวนการคามนษย เพอทจะเดนทางตอไปยงประเทศทสาม ซงสวนใหญ เสนทางของขบวนการคามนษยจะมจดเรมตนทสาคญจากบรเวณชายแดนซงเปนพนทเชอมตอระหวางประเทศไทยและประเทศในอนภมภาคลมนาโขง ไดแก เสนทางจากจนตอนใต (มณฑลยนนาน) ผาน อ.ทาขเหลก พมา เขาไทย ดาน จ.เชยงราย เสนทางแนวชายแดนไทย – พมา เสนทางแนวชายแดน ไทย –สปป.ลาว เสนทางแนวชายแดนไทย – กมพชา และเสนทางแนวชายแดนไทย – มาเลเซย34

2.1.4 ในดานอปสงคพบวา การทกลมผซอบรการทางเพศยงมความตองการเดกและสตร เพอตอบสนองความตองการทางเพศ สวนหนงเกดจากความคดและคานยมทไมเหมาะสมดานเพศ เชนมความตองการใชบรการทางเพศจากเดก เมอมตลาดธรกจบรการทางเพศทงในประเทศไทยและประเทศเพอนบาน จงเปนปจจยดงดดใหเกดการคามนษยโดยเฉพาะเดกและสตร ทงนจากรายงาน กรณการคามนษยเพองานบรการทางเพศ ในระยะหลงๆผใชบรการทางเพศม ความตองการสตรอายนอยเพมมากขน ซงความตองการเปนอนมากเหลาน ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 34 พ.อ.หญง เจษฏา มบญลอ 2553 , หนา 2

ไดรบการตองสนองโดยใชหญงสาวจากประเทศเพอนบานโดยเฉพาะกลมประเทศอนภมภาคลมนาโขง มการประมาณการกนวา จานวนสตรททางานในอตสาหกรรมทางเพศในประเทศไทยมประมาณ 200,000 คน ในจานวนนมถง 20,000 – 30,000 คนทมาจากกลมประเทศเพอนบาน35,36,37

อกประเดนหนงในเรองเกยวกบวฒนธรรมทางเพศโดยเฉพาะอยางยงวฒนธรรมทางซกโลกดานตะวนออก ความตองการทางเพศของผชายนอกจากจะตองไดรบการตอบสนองแลวผชายจะตองมประสบการณทางเพศ และนยมการมเพศสมพนธกบผหญงในขบวนการคาประเวณทเรยกวา กระบวนการเปดบรสทธ ซงมราคาแพง ปจจบนอปสงคหรอ Demand การบรการธรกจทางเพศ จงเปนปจจยดงดดสาคญของขบวนการคามนษยโดยเฉพาะสตรและเดก ซ งเปนประชากรในกลมเปราะบางหรอกลมเสยงทอาจตกเปนเหยอการคามนษยไดงาย38

2.1.5 ปจจยดงดดสาคญอกประการหนง ททาใหปญหาการคามนษย ในประเทศไทยมความรนแรงเนองจากเครอขายการคามนษยไดมการปรบเปลยนรปแบบและวธการทางาน จากเดมทแตละเครอขายตางคนตางทา พฒนามาเปนเครอขาย ทซบซอน มการจดการ ทด และใหการสนบสนนซ งกนและกน 3 9 ทง นายหนา ผคา ผนาพา ผรบ ผควบคมดแล และลกคา (รายละเอยดดงทกลาวไวในบทท 2) ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 35 รายงานการประชมเชงปฏบตการเรองการคามนษย 2547:80 36 ศนยวจยสงคมอนภมภาคลมนาโขง 2550:304 37 www.pattayadailynews.com 38 รศ.กฤตยา อาชวนจกลและสชาดา ทวสทธ , 2549 , 245 – 246 39 www.oknation.net

A5 �� 11-4-56.indd 60 27/4/2556 11:21:11


ไดรบการตองสนองโดยใชหญงสาวจากประเทศเพอนบานโดยเฉพาะกลมประเทศอนภมภาคลมนาโขง มการประมาณการกนวา จานวนสตรททางานในอตสาหกรรมทางเพศในประเทศไทยมประมาณ 200,000 คน ในจานวนนมถง 20,000 – 30,000 คนทมาจากกลมประเทศเพอนบาน35,36,37

อกประเดนหนงในเรองเกยวกบวฒนธรรมทางเพศโดยเฉพาะอยางยงวฒนธรรมทางซกโลกดานตะวนออก ความตองการทางเพศของผชายนอกจากจะตองไดรบการตอบสนองแลวผชายจะตองมประสบการณทางเพศ และนยมการมเพศสมพนธกบผหญงในขบวนการคาประเวณทเรยกวา กระบวนการเปดบรสทธ ซงมราคาแพง ปจจบนอปสงคหรอ Demand การบรการธรกจทางเพศ จงเปนปจจยดงดดสาคญของขบวนการคามนษยโดยเฉพาะสตรและเดก ซ งเปนประชากรในกลมเปราะบางหรอกลมเสยงทอาจตกเปนเหยอการคามนษยไดงาย38

2.1.5 ปจจยดงดดสาคญอกประการหนง ททาใหปญหาการคามนษย ในประเทศไทยมความรนแรงเนองจากเครอขายการคามนษยไดมการปรบเปลยนรปแบบและวธการทางาน จากเดมทแตละเครอขายตางคนตางทา พฒนามาเปนเครอขาย ทซบซอน มการจดการ ทด และใหการสนบสนนซ งกนและกน 3 9 ทง นายหนา ผคา ผนาพา ผรบ ผควบคมดแล และลกคา (รายละเอยดดงทกลาวไวในบทท 2) ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 35 รายงานการประชมเชงปฏบตการเรองการคามนษย 2547:80 36 ศนยวจยสงคมอนภมภาคลมนาโขง 2550:304 37 www.pattayadailynews.com 38 รศ.กฤตยา อาชวนจกลและสชาดา ทวสทธ , 2549 , 245 – 246 39 www.oknation.net

A5 �� 11-4-56.indd 61 27/4/2556 11:21:11


จากรายงานขององคกร Child Worker in Asia พบวาเครอขายการคามนษยในกลมประเทศอนภมภาคลมนาโขง จะมการแผกระจายไปทวอนภมภาค มความสลบซบซอนทงการดาเนนงานใตดน และไกลจากเงอมมอของกฎหมาย ทงมการทาตามรปแบบทแฝงมากบการยายถน และแรงงานขามชาต ยากทจะแสดงตนหรอระบไดวา นกคามนษยเปนใคร เพราะนกคามนษยสวนใหญมพฤตกรรมหลกเลยง หลบซอน หนการจบกมของเจาหนาทรฐและสามารถทางานไดสะดวกรวดเรว เนองจากมเทคโนโลยทกาวหนา เชน โทรศพทมอถอ แฟกซ อนเตอรเนต เพอขยายเครอขาย นอกจากนยงมการรวมกลมอยางไมเปนทางการระหวางประเทศตนทาง ทางผาน ปลายทาง ทวทกประเทศตามลมนาโขง โดยมประเทศไทยเปนประเทศปลายทางของการคามนษย อยางไรกตาม ประเดนสาคญททาใหเครอขายการคามนษยสามารถดาเนนการไดครบวงจรกคอการทมเจาหนาทของรฐ สมรรวมคดรเหนในการกระทาผด โดยเฉพาะการตรวจตราคนเขาเมองตามแนวชายแดน40 2.2 ปจจยผลกดน 2.2.1. ความยากจน เปนทประจกษชดวา ความยากจนเปนปรากฏการณทยงมอยในกลมประเทศอนภมภาคลมนาโขง โดยเฉพาะอยางยงในชนบทประชากรมากกวา 1 ใน 3 ของประชากรในกมพชา สปป.ลาว และเวยดนาม จดไดวาเปนคนยากจน ซงสวนใหญจะกระจกตวอยในชนบทและมกประกอบอาชพเกษตรกรรม จากรายงานการประเมนความยากจนของศนยวจยสงคมอนภมภาคลมนาโขง พบวาประชากรสวนใหญในอนภมภาคลมนาโขงไมถง กบอดอยากอาหาร

---------------------------------------------------------------------------------------------------- 40 อรทย จลสวรรณรกษ 2550 : 29

เนองจากยงพงพาทรพยากรธรรมชาตจากปาไมได แตปจจบนการพงพาปาไม เรมเปนหนทางทไมยงยน เนองจากความเสอมโทรมของทรพยากรธรรมชาต โดยเฉพาะอยางยงการลดลงของผลผลตจากปาไมและสตวนา ทาใหประชาชนตองตกอยในภาวะของความยากจน ซงนอกจากจะมแนวโนมสงขนแลว ยงกอใหเกดชองวางระหวางคนจนกบคนรวย ทงนการกระจายตวของความยากจน สามารถวดได ในเชงพนทภมศาสตรระหวางชนบทกบเมอง และระหวางกลมชาตพนธใน 4 ประเทศ ไดแก กมพชา สปป.ลาว เวยดนาม และพมา สภาวะความยากจนในชนบทมมากกวาในเมอง โดยผทอยในเมองหลวงจะมรายไดสงมากกวาในพนทชนบทดวยกน เชนในสปป.ลาว อตราสวนคนจนในพนททไมมถนนเขาถง มสงกวาพนทในเขตเดยวกนทมถนนเขาถงอยางมนยสาคญ อยางไรกตามการกระจายตวดงกลาวไดสะทอนออกมาใหเหนในรปของความไมเพยงพอของสาธารณปโภค ภาวะมลพษและการเพมขนของชมชนแออดทงนเปนทนาเสยดายวา กมพชา และสปป.ลาว กาลงดาเนนรอยตามมาในทศทางเดยวกนซงนาไปสการกระจกตวและความทนสมยทมตนทนสง

นอกจากนความยากจนยงปรากฏอยในกลมชาตพนธ ทเปนชนกลมนอย กลมตางๆ ทงใน กมพชา สปป.ลาว พมา และเวยดนาม เชน ชนชาตขม ในสปป.ลาว ทวถชวตของพวกเขาถกคกคามจากกลมนกธรกจ ทใชทรพยากรธรรมชาตอยางฟมเฟอย กรณของพมากเชนเดยวกน การเตบโตทางเศรษฐกจมอยางจากดอยเฉพาะแตในภาคสวนทไดรบการสนบสนนจากทหาร สวนความยากจน กยงมใหเหนอยทวไปในพมา เนองจากการเตบโตทางเศรษฐกจกบความยากจนมความสมพนธกน จงไมเปนทแปลกใจทรฐบาลในกลมประเทศอนภมภาคลมแมนาโขงนยมใชนโยบายทมงเนนยทธศาสตรเพมความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ โดยคาดหวงวาจะเกดการกระจายผลประโยชนลงไปสความยากจน

A5 �� 11-4-56.indd 62 27/4/2556 11:21:11


เนองจากยงพงพาทรพยากรธรรมชาตจากปาไมได แตปจจบนการพงพาปาไม เรมเปนหนทางทไมยงยน เนองจากความเสอมโทรมของทรพยากรธรรมชาต โดยเฉพาะอยางยงการลดลงของผลผลตจากปาไมและสตวนา ทาใหประชาชนตองตกอยในภาวะของความยากจน ซงนอกจากจะมแนวโนมสงขนแลว ยงกอใหเกดชองวางระหวางคนจนกบคนรวย ทงนการกระจายตวของความยากจน สามารถวดได ในเชงพนทภมศาสตรระหวางชนบทกบเมอง และระหวางกลมชาตพนธใน 4 ประเทศ ไดแก กมพชา สปป.ลาว เวยดนาม และพมา สภาวะความยากจนในชนบทมมากกวาในเมอง โดยผทอยในเมองหลวงจะมรายไดสงมากกวาในพนทชนบทดวยกน เชนในสปป.ลาว อตราสวนคนจนในพนททไมมถนนเขาถง มสงกวาพนทในเขตเดยวกนทมถนนเขาถงอยางมนยสาคญ อยางไรกตามการกระจายตวดงกลาวไดสะทอนออกมาใหเหนในรปของความไมเพยงพอของสาธารณปโภค ภาวะมลพษและการเพมขนของชมชนแออดทงนเปนทนาเสยดายวา กมพชา และสปป.ลาว กาลงดาเนนรอยตามมาในทศทางเดยวกนซงนาไปสการกระจกตวและความทนสมยทมตนทนสง

นอกจากนความยากจนยงปรากฏอยในกลมชาตพนธ ทเปนชนกลมนอย กลมตางๆ ทงใน กมพชา สปป.ลาว พมา และเวยดนาม เชน ชนชาตขม ในสปป.ลาว ทวถชวตของพวกเขาถกคกคามจากกลมนกธรกจ ทใชทรพยากรธรรมชาตอยางฟมเฟอย กรณของพมากเชนเดยวกน การเตบโตทางเศรษฐกจมอยางจากดอยเฉพาะแตในภาคสวนทไดรบการสนบสนนจากทหาร สวนความยากจน กยงมใหเหนอยทวไปในพมา เนองจากการเตบโตทางเศรษฐกจกบความยากจนมความสมพนธกน จงไมเปนทแปลกใจทรฐบาลในกลมประเทศอนภมภาคลมแมนาโขงนยมใชนโยบายทมงเนนยทธศาสตรเพมความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ โดยคาดหวงวาจะเกดการกระจายผลประโยชนลงไปสความยากจน

A5 �� 11-4-56.indd 63 27/4/2556 11:21:11


สรป ปญหาความยากจนจากทกลาวมาแลวขางตน ซงเกดจากระดบของการพฒนาเศรษฐกจทมความแตกตางกนอยางมากระหวางประเทศไทยกบกลมประเทศเพอนบานในอนภมภาคลมนาโขง เปนปจจยสาคญทผลกดนใหกลมคนยากจนจาก สปป.ลาว , กมพชา , พมา ตดสนใจหนสภาพความอดอยาก แรนแคนโดยใชประเทศไทยเปนชองทางเขามาแสวงหาโอกาสในขณะทบรรดานกคามนษยใชชองทางความยากจนของกลมคนดงกลาว แสวงหาผลประโยชนจากมวลมนษยดวยกน41

2.2.2. ปจจยดานการเมอง สถานการณความไมสงบทางการเมองภายในประเทศ ไดกลายเปนแรงกดดน และเปนปจจยผลกดนสาคญททาใหเกดการเคลอนยายประชากรขามแดนจากประเทศเพอนบานโดยเฉพาะเขามาในประเทศไทยตามชองทางตางๆ ซงมความปลอดภยกวา และตองการมชวตทดกวา เพอความอยรอด ตวอยางทเหนไดชดเจนเชน สถานการณความไมสงบทางการเมองในพมาทยงมความขดแยง มการสรบของชนกลมนอย มการละเมดสทธมนษยชน มการบงคบเกณฑแรงงานโดยไมมคาตอบแทน บงคบโยกยายประชากรออกจากถนทอยเดม ทาใหไมสามารถหางานทาในภมลาเนาเดมของตนได เชน ชนกลมนอย กลมไทยใหญ กะเหร ยงและคะฉน ทตกเปนเหยอหรอถกกระทา ท เ สยง ตอการคามนษย อยางไรกตามแมวาสถานการณปจจบน พมามแนวโนมของกระบวนการทางการเมองทนาไปสประชาธปไตยมากขน แตในทางปฏบตพมายงประสบปญหาโดยเฉพาะชนกลมนอยซงเปนกลมคนรากหญาทไมไดรบความยตธรรม ไมไดรบสทธ พลเมองอยางเทาเทยมกนจากกลมผใชอานาจ42,43

---------------------------------------------------------------------------------------------------- 41 ศนยวจยสงคมอนภมภาคลมนาโขง 2550 : 113 , 127 – 130 42 จลสารความมนคงศกษา ฉบบท 84 , 2553 หนา 16 43 www.ipsr.mahidol.ac.th

2.2.3. วฒนธรรม คานยมและทศนคต วฒนธรรม คานยม ทศนคต เปนปจจยผลกดนประการหนง ท

กอใหเกดขบวนการคามนษย เชน สงคม หรอชมชนทนยมและผลกดนผหญง ใหเขาสขบวนการคามนษย ขายลกสงเงนมาใหครอบครว ทาใหเกดปญหาภายในครอบครว เดกถกลวงละเมดทางเพศ ทารณกรรม ถกละเลยขาดการเอาใจใสดแล หลบหนออกจากครอบครวเกดภาวะเสยงทจะตกเปนเหยอจากการคามนษย นอกจากนความดอยโอกาสทางการศกษาและการไดรบการปฏบตทไมเปนธรรมในสงคมกเชนเดยวกน โดยเฉพาะการศกษาทไมสามารถตอบสนอง ตอการดารงชพของคน ตวอยางเชน ชาวไทยภเขา ตามแนวชายแดน เมอเดกไมสามารถเรยนตอในระดบทสงได กจะไมสามารถกลบมาประกอบอาชพหรอสรางฐานะไดตามทตนเองตองการ บางรายขาดการศกษาจงทาใหไมมความรและขาดทกษะทจาเปนตอการใชงาน ตองกลายเปนแรงงานไรฝมอในทสดหรอถก เอารดเอาเปรยบจากกระบวนการทางานทถกกดขบงคบจากนายจาง สวนการไดรบการปฏบตทไมเปนธรรมในสงคม เชน การไมมใบแจงเกด การไมมสถานะบคคล การเปนกลมบคคลไรสญชาตตามแนวชายแดน เนองจากขาดโอกาสในการจดทะเบยนลงสถานะบคคล ไมไดแจงเกด ไมไดทาในกระบวนการตามระเบยบทกรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทยกาหนด หรอการขาดหลกฐานตงแตเกด หรอการเลอกปฏบตทมสาเหตมาจากความเปนชนเผา เปนชาวเขา ทไมไดมสญชาตไทยเปนกลมทดอยในสงคมสวนใหญ บคคลเหลานอาจรเทาไมถงการและงายตอการถกลอลวงรวมทงมโอกาสสงทจะตกเปนเหยอของวงจรการคามนษย44,45

---------------------------------------------------------------------------------------------------- 44 การประชมเชงปฏบตการเรองการคามนษย , 2547 , 80 -81 45 ศนยวจยสงคมอนภมภาคลมนาโขง 2550 : 197

A5 �� 11-4-56.indd 64 27/4/2556 11:21:12


2.2.3. วฒนธรรม คานยมและทศนคต วฒนธรรม คานยม ทศนคต เปนปจจยผลกดนประการหนง ท

กอใหเกดขบวนการคามนษย เชน สงคม หรอชมชนทนยมและผลกดนผหญง ใหเขาสขบวนการคามนษย ขายลกสงเงนมาใหครอบครว ทาใหเกดปญหาภายในครอบครว เดกถกลวงละเมดทางเพศ ทารณกรรม ถกละเลยขาดการเอาใจใสดแล หลบหนออกจากครอบครวเกดภาวะเสยงทจะตกเปนเหยอจากการคามนษย นอกจากนความดอยโอกาสทางการศกษาและการไดรบการปฏบตทไมเปนธรรมในสงคมกเชนเดยวกน โดยเฉพาะการศกษาทไมสามารถตอบสนอง ตอการดารงชพของคน ตวอยางเชน ชาวไทยภเขา ตามแนวชายแดน เมอเดกไมสามารถเรยนตอในระดบทสงได กจะไมสามารถกลบมาประกอบอาชพหรอสรางฐานะไดตามทตนเองตองการ บางรายขาดการศกษาจงทาใหไมมความรและขาดทกษะทจาเปนตอการใชงาน ตองกลายเปนแรงงานไรฝมอในทสดหรอถก เอารดเอาเปรยบจากกระบวนการทางานทถกกดขบงคบจากนายจาง สวนการไดรบการปฏบตทไมเปนธรรมในสงคม เชน การไมมใบแจงเกด การไมมสถานะบคคล การเปนกลมบคคลไรสญชาตตามแนวชายแดน เนองจากขาดโอกาสในการจดทะเบยนลงสถานะบคคล ไมไดแจงเกด ไมไดทาในกระบวนการตามระเบยบทกรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทยกาหนด หรอการขาดหลกฐานตงแตเกด หรอการเลอกปฏบตทมสาเหตมาจากความเปนชนเผา เปนชาวเขา ทไมไดมสญชาตไทยเปนกลมทดอยในสงคมสวนใหญ บคคลเหลานอาจรเทาไมถงการและงายตอการถกลอลวงรวมทงมโอกาสสงทจะตกเปนเหยอของวงจรการคามนษย44,45

---------------------------------------------------------------------------------------------------- 44 การประชมเชงปฏบตการเรองการคามนษย , 2547 , 80 -81 45 ศนยวจยสงคมอนภมภาคลมนาโขง 2550 : 197

A5 �� 11-4-56.indd 65 27/4/2556 11:21:12


2.2.4. ความเชอตามทฤษฏ Trickle Down Theory ทกลาววา การไหลบาของการพฒนาจะกระจายไปสคนยากจนทวประเทศได อยางทเราทราบกนดวาการพฒนาเศรษฐกจในลมนาโขงภายใตการสนบสนนของ ธนาคารเพอการพฒนาแหงเอเชย (Asian Development Bank – ADB) ทมงพฒนาการเชอมเสนทางคมนาคมในลมนาโขงทเรยกวา Economic Corridor โครงการนไดสรางการพฒนาใหกบประเทศทอยในกลมอนโดจนเดมคอ สปป.ลาว กมพชา และเวยดนาม ใหมความทดเทยมกบประเทศทพฒนาแลวในกลมประเทศเพอนบาน ประเทศไทยเปนประเทศหนงทไดมการพฒนาไปในระดบหนงซงทงหางจาก สปป.ลาว กมพชา เวยดนาม ไปพอสมควร ในชวงท สปป.ลาว กมพชา เวยดนาม เปนสงคมนยมอยและมงทจะพฒนาเศรษฐกจเปนสาคญ แตเนองจากการพฒนาเศรษฐกจดงกลาวอยภายใตความเชอของทฤษฏ Trickle Down Theory ทกลาววา การไหลบาของการพฒนาจะกระจายไปสคนยากจนทวประเทศได ซงในทางปฏบตมไดเปนเชนดงทฤษฏดงกลาว แตสงทเกดขนในพนทลมนาโขงทง 3 ประเทศ สปป.ลาว กมพชา และเวยดนาม คอการเสอมโทรมของทรพยากรธรรมชาต ความตองการรายไดมากๆ การเขามาของสนคาตางชาต และวฒนธรรมตางชาต ทมผลตอการเปลยนแปลงวถชวตและความเปนอยของประชากรสปป.ลาว กมพชา เวยดนาม ในอนทจะยกระดบคณภาพชวตของคนในประเทศใหสงขน ในทางตรงกนขามสงเหลานไดกลายเปนปจจยผลกดนใหประชาชนสปป.ลาว กมพชา เวยดนาม อพยพขามแดนเขาสประเทศไทย ซงมฐานะทางเศรษฐกจทดกวา ทงในรปถกกฎหมายและผดกฎหมายในลกษณะการถกลอลวงของขบวนการคามนษย เพอผลกดนใหตวเองมวถชวตทไดรบการพฒนาตามใหทนโลกสมยใหม46

---------------------------------------------------------------------------------------------------- 46 รศ. กฤตยา อาชวนจกล และสชาดา ทวสทธ , 2549 , 248 – 249

2.3 ปจจยเสรม 2.3.1 กระแสโลกาภวตน นบตงแตเกดการจดระเบยบโลกใหม ซงถอวาเปนโลกยคโลกาภวตน ไดเกดการไหลเวยนของทน คน ขอมลขาวสาร และทสาคญคอทาใหเกดการยายถนขามชาตในระดบภมภาคมากขน ในอดตเราจะเหนวาการยายถนสวนใหญเปนการยายจากประเทศโลกทสาม หรอประเทศทกาลงพฒนา ไปสประเทศทพฒนาแลว แตวาในยคปจจบน นบตงแตครสตทศวรรษ 1970 เปนตนมา ไดมการไหลเวยนแรงงานในภมภาคมากขนโดยเฉพาะในกลมประเทศอนภมภาคลมนาโขงทงไทย พมา กมพชา สปป.ลาว เวยดนาม โลกาภวตนจงเปนสงทหลกเลยงไมได หรอกลาวอกนยหนงอนภมภาคลมนาโขงเปนบรเวณทถกรวมเขาไปในยคของโลกาภวตนดวย47 จากกระแสโลกาภวตน ทขยายตวออกไปอยางรวดเรว กลมประเทศในอนภมภาคลมนาโขง ยอมมหนทางและวธการทจะจดการกบโลกาภวตนแตกตางกนไป ทงนขนอยกบพนฐานทางประวตศาสตรของแตละประเทศ อยางไรกตามการกาวรดไปอยางรวดเรวของกระบวนการโลกาภวตน ไดนาไปสความไมเสมอภาคทเพมสงขนอยางรวดเรว ทงนบรรดากลมประเทศอนภมภาคลมนาโขง ซงสวนใหญเปนประเทศทยากจน โดยเฉพาะ กมพชา สปป.ลาว พมา จะไดรบผลกระทบในเรองนเพราะผลประโยชนทเกดจากโลกาภวตนไดถกประเทศทพฒนาแลว ตกตวงไปจนเกอบหมด ดงเชนท อดตศาสตราจารยทางเศรษฐศาสตรของมหาวทยาลยธรรมศาสตร รงสรรค ธนะพรพนธ ไดกลาวไววา “โลกาภวตนเปนศตรของคนยากจน และไมเปนมตรกบสถาบนครอบครว วฒนธรรมของชาต สงแวดลอม และทรพยากรธรรมชาต” ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 47 สชาดา ทวสทธ และ กฤตยา อาชวนจกล , 2551 , 172

A5 �� 11-4-56.indd 66 27/4/2556 11:21:12


2.3 ปจจยเสรม 2.3.1 กระแสโลกาภวตน นบตงแตเกดการจดระเบยบโลกใหม ซงถอวาเปนโลกยคโลกาภวตน ไดเกดการไหลเวยนของทน คน ขอมลขาวสาร และทสาคญคอทาใหเกดการยายถนขามชาตในระดบภมภาคมากขน ในอดตเราจะเหนวาการยายถนสวนใหญเปนการยายจากประเทศโลกทสาม หรอประเทศทกาลงพฒนา ไปสประเทศทพฒนาแลว แตวาในยคปจจบน นบตงแตครสตทศวรรษ 1970 เปนตนมา ไดมการไหลเวยนแรงงานในภมภาคมากขนโดยเฉพาะในกลมประเทศอนภมภาคลมนาโขงทงไทย พมา กมพชา สปป.ลาว เวยดนาม โลกาภวตนจงเปนสงทหลกเลยงไมได หรอกลาวอกนยหนงอนภมภาคลมนาโขงเปนบรเวณทถกรวมเขาไปในยคของโลกาภวตนดวย47 จากกระแสโลกาภวตน ทขยายตวออกไปอยางรวดเรว กลมประเทศในอนภมภาคลมนาโขง ยอมมหนทางและวธการทจะจดการกบโลกาภวตนแตกตางกนไป ทงนขนอยกบพนฐานทางประวตศาสตรของแตละประเทศ อยางไรกตามการกาวรดไปอยางรวดเรวของกระบวนการโลกาภวตน ไดนาไปสความไมเสมอภาคทเพมสงขนอยางรวดเรว ทงนบรรดากลมประเทศอนภมภาคลมนาโขง ซงสวนใหญเปนประเทศทยากจน โดยเฉพาะ กมพชา สปป.ลาว พมา จะไดรบผลกระทบในเรองนเพราะผลประโยชนทเกดจากโลกาภวตนไดถกประเทศทพฒนาแลว ตกตวงไปจนเกอบหมด ดงเชนท อดตศาสตราจารยทางเศรษฐศาสตรของมหาวทยาลยธรรมศาสตร รงสรรค ธนะพรพนธ ไดกลาวไววา “โลกาภวตนเปนศตรของคนยากจน และไมเปนมตรกบสถาบนครอบครว วฒนธรรมของชาต สงแวดลอม และทรพยากรธรรมชาต” ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 47 สชาดา ทวสทธ และ กฤตยา อาชวนจกล , 2551 , 172

A5 �� 11-4-56.indd 67 27/4/2556 11:21:12


ดงนนจากอทธพลของกระแสโลกาภวตน ไดทาใหประเทศในอนภมภาคลมนาโขง นอกจากจะตองแบกภาระในการตอสกบความยากจนแลว โลกาภวตนยงมาพรอมกบปญหามากมาย อกทงยงทาใหการไหลเขาออกของการยายถนขามแดน รวมทงการยายถนในประเทศกระทาไดสะดวกยงขน ทสาคญคอ การยายถนเปนการถาวรเพอแสวงหางานและรายได แตสาหรบผทไมไดเปนพลเมองหรอผทขามพรมแดน จะตองแบกภาระของการเปนคนนอกกฎหมาย เพมขนและยงทาใหคนเหลานถกขดรดและถกเอาเปรยบมากยงขน ผยายถนมกจะเปนทตองการในชวงเศรษฐกจขาขน และกลายเปนสวนหนง ในการทางานของภาคอตสาหกรรมทมอยมากมายในภมภาคลมนาโขง อยางไรกดความเปนพวกนอกกฎหมายยงคงเปนเครองมอทถกใชในการเลอกปฏบต และเปนเครองกดดนในยามทโอกาสการจางงานมลดนอยลง หรอเมอผใชแรงงานเหลาน เรยกรองสภาพการทางานตามมาตรฐานขนตาของกฎหมายระหวางประเทศ อกทงยงเสยงตอการถกลอลวงเขาสขบวนการคามนษยดงนนกระแสโลกาภวตนททาใหเกดสภาวะโลกไรพรมแดน จงมอทธพลตอการขยายเครอขายของขบวนการคามนษย ทมความซบซอนมากขน จนกลายเปนหนงในประเภทของอาชญากรรมขามชาตในระดบตนๆ ทเรมสรางปญหาทงในระดบทองถน ระดบภมภาค ระดบประเทศ และระดบอนภมภาค ซงยากตอการปราบปรามเนองจากมการพฒนารปแบบ เทคนค เครอขาย วธการดาเนนการทขยายเปนวงกวาง48 สรป จากปจจยดงดด ในขอ 2.1 ประเทศไทยหนงในอนภมภาคลมนาโขง ไดกลายเปนทงประเทศตนทาง ทางผาน และ ประเทศปลายทาง ของขบวนการคามนษย ในขณะทกระแสโลกาภวตนเปนปจจยเสรม ใหขบวนการคามนษยทงในประเทศและนอกประเทศกระทาไดงาย สะดวก และรวดเรว ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 48 ศนยวจยสงคมอนภมภาคลมแมนาโขง , 2550 , 9 , 70 , 94 , 98 , 108

2.3.2 ปรากฏการณการเชอมโยงระหวางการยายถนขามชาตของแรงงานสตรในอนภมภาคลมนาโขงทเขาสขบวนการคามนษย วงจรการคาบรการทางเพศ จากการรวมตวทางเศรษฐกจของกลมประเทศอนภมภาคลมนาโขง ซงประกอบไปดวย 6 ประเทศ ไดแก จนตอนใต (มณฑลยนนาน) สปป.ลาว พมา กมพชา ไทย เวยดนาม มจานวนประชากรประมาณ 240 ลานคน ไดรวมกนพฒนาเศรษฐกจ การคา การทองเทยว มการสรางถนนเชอมตอระหวางประเทศ การเปดชายแดนหรอจดผอนปรนเพอการคาไดสงผลให จานวนแรงงานยายถนระหวางประเทศตนทาง และประเทศปลายทาง มความซบซอนมากขน เกดปญหาการคามนษยเพอปอนตลาดแรงงานในหลายรปแบบ โดยเฉพาะการยายถนจากพมา กมพชา สปป.ลาว จนตอนใต (มณฑลยนนาน) เขาสประเทศไทย โดยมปจจยรวมในการมองปรากฏการณทเกดขนดงน 2.3.2.1 การขยายตวของธรกจบรการทางเพศทรวดเรว รวมทง ผใหบรการทงทางตรงและประเภทแอบแฝง เปนรปแบบของการคามนษยทสงผลกระทบอยางรนแรงตอสตรและเดก โดยเฉพาะจานวนสตรและเดก ไดตกเปนเหยอของการลอลวงเพอแลกกบโอกาสการทางาน ในประเทศปลายทางโดยเฉพาะประเทศไทยซงเปนตลาดแรงงานทสาคญทสดสาหรบกลมประเทศอนภมภาคลมนาโขง การเชอมโยงระหวางการยายถนขามชาตของแรงงานสตรในอนภมภาคลมนาโขง ทเขาสวงจรการคาบรการทางเพศโดยผดกฎหมาย เพอการทางานทมผคมครองและไดคาตอบแทนทมากกวาการทางานประเภทอน ทาใหมการเพมจานวนผยายถนขามชาตเขาสวงจรการคามนษย เพอการบรการทางเพศมากขน เพราะเปาหมายคอ การมรายไดและสงเงนกลบใหครอบครวทมฐานะยากจนตลอดจน คานยมทางวตถ ทไดมาดวยเงนทหางาย ขอสงเกตในประเดนการขยายตวของธรกจการขายบรการทางเพศทสรางรายไดใหผประกอบการโดยเฉพาะในจงหวดรอยตอชายแดน ไทย สปป.ลาว พมา

A5 �� 11-4-56.indd 68 27/4/2556 11:21:13


2.3.2 ปรากฏการณการเชอมโยงระหวางการยายถนขามชาตของแรงงานสตรในอนภมภาคลมนาโขงทเขาสขบวนการคามนษย วงจรการคาบรการทางเพศ จากการรวมตวทางเศรษฐกจของกลมประเทศอนภมภาคลมนาโขง ซงประกอบไปดวย 6 ประเทศ ไดแก จนตอนใต (มณฑลยนนาน) สปป.ลาว พมา กมพชา ไทย เวยดนาม มจานวนประชากรประมาณ 240 ลานคน ไดรวมกนพฒนาเศรษฐกจ การคา การทองเทยว มการสรางถนนเชอมตอระหวางประเทศ การเปดชายแดนหรอจดผอนปรนเพอการคาไดสงผลให จานวนแรงงานยายถนระหวางประเทศตนทาง และประเทศปลายทาง มความซบซอนมากขน เกดปญหาการคามนษยเพอปอนตลาดแรงงานในหลายรปแบบ โดยเฉพาะการยายถนจากพมา กมพชา สปป.ลาว จนตอนใต (มณฑลยนนาน) เขาสประเทศไทย โดยมปจจยรวมในการมองปรากฏการณทเกดขนดงน 2.3.2.1 การขยายตวของธรกจบรการทางเพศทรวดเรว รวมทง ผใหบรการทงทางตรงและประเภทแอบแฝง เปนรปแบบของการคามนษยทสงผลกระทบอยางรนแรงตอสตรและเดก โดยเฉพาะจานวนสตรและเดก ไดตกเปนเหยอของการลอลวงเพอแลกกบโอกาสการทางาน ในประเทศปลายทางโดยเฉพาะประเทศไทยซงเปนตลาดแรงงานทสาคญทสดสาหรบกลมประเทศอนภมภาคลมนาโขง การเชอมโยงระหวางการยายถนขามชาตของแรงงานสตรในอนภมภาคลมนาโขง ทเขาสวงจรการคาบรการทางเพศโดยผดกฎหมาย เพอการทางานทมผคมครองและไดคาตอบแทนทมากกวาการทางานประเภทอน ทาใหมการเพมจานวนผยายถนขามชาตเขาสวงจรการคามนษย เพอการบรการทางเพศมากขน เพราะเปาหมายคอ การมรายไดและสงเงนกลบใหครอบครวทมฐานะยากจนตลอดจน คานยมทางวตถ ทไดมาดวยเงนทหางาย ขอสงเกตในประเดนการขยายตวของธรกจการขายบรการทางเพศทสรางรายไดใหผประกอบการโดยเฉพาะในจงหวดรอยตอชายแดน ไทย สปป.ลาว พมา

A5 �� 11-4-56.indd 69 27/4/2556 11:21:13


กมพชา เนองจากกระแสความนยมทงผเทยวและผขายบรการ เชน คานยมของ นกเทยวชายไทยทตองการเปลยนเปาหมายจากหญงบรการคนไทยเปนหญงตางชาต เมอมทงอปสงคและอปทานทาใหมผลตอกระแสการยายถน มาตรการควบคมโรคทไมสามารถรองรบกบจานวนประชากรทยายถนและผใชบรการ / การควบคม และตดตามผตดเชอกระทาไดยาก สวนใหญประชากรวยแรงงานทงชายและหญงทเขาประเทศโดยผดกฎหมายและแรงงานหญงทอายนอยจะถกลอลวงหรออยในภาวะจายอมเขาสวงจรการคาบรการทางเพศ ประกอบกบ การยายถนจากประเทศตนทางสประเทศปลายทางมรปแบบและความซบซอนทกฎหมายเขาไปคมครองไดไมทวถง เพราะเปนขบวนการทมเครอขายมการปรบวธการและการดาเนนงานทเจาหนาทภาครฐรไมเทาทน สตรยายถนขามชาตสามารถเดนทางไปหางานทาในประเทศท 2 ประเทศท 3 นน มวธการทเครอขายนายหนาวางแผนไวอยางรดกม เพอไมใหเจาหนาทจบกมและสงกลบประเทศ 2.3.2.2. ปจจยรวมทสาคญอกประการหนงคอ ปญหายาเสพตดของประชากรแรงงานขามชาต ดงททราบกนดวา กลมประเทศอนภมภาคลมนาโขง มเครอขายการคายาเสพตดระดบประเทศทยากตอการปราบปราม การซอขายยาเสพตดทาไดงายระหวางผคาและผเสพ กลมประชากรวยแรงงานมพฤตกรรมเสพยาเสพตด รวมกบการใชบรการทางเพศและประเดนทตามมากคอ ทาใหเชอ HIV กระจายไดอยางรวดเรว ซงปจจบนกาลงเปนปญหาสงคมทเรงแกไขอย 2.3.2.3. ปจจยรวมทเปนปญหาระดบมหภาคของกลมประเทศอนภมภาคลมนาโขงคอการเตบโตอยางรวดเรวของเมองทเปนจดศนยกลางทางเศรษฐกจบรเวณรอยตอชายแดนและเมองขนาดใหญ เชน แนวพรมแดนไทย – พมา ทมระยะทาง 2,400 กโลเมตร แนวพรมแดนไทย –สปป.ลาว ทมระยะทาง 1,800 กโลเมตร ทเออตอการกระจายตวของแรงงานขามชาตจากประเทศตนทางมงสเมองศนยกลางประเทศปลายทางตาง ๆ ทเปนตลาดแรงงานขนาดใหญ สามารถดงดด

แรงงานเขาสเมองศนยกลางทมปญหาทางสงคม เชน ปญหาการคายาเสพตด การเตบโตของธรกจบรการทางเพศ ไดเปนอยางด ดงนนอาจกลาวไดวา ประชากรวยแรงงาน คอสวนหนงของการเกดกระแสการยายถนซงเปนกระแสหลก และตราบใดทตลาดแรงงานยงตองการแรงงานราคาถก ขบวนการคามนษยจะยงคงดาเนนตอไป49,50 สรป การทจะเขาใจถงปรากฏการณของการเคลอนยายประชากรวยแรงงานรวมทงสตรและเดก จากกลมประเทศในอนภมภาคลมนาโขง อนมสาเหตมาจากการเกดปจจยดงดด ปจจยผลกดน และปจจยเสรม ททาใหเกดขบวนการคามนษยในประเทศไทยตามทไดกลาวไวขางตนแลวนน มความจาเปนอยางยงทจะตองพจารณาบรบททางดานสภาพสงคมของประเทศตนทางอน ไดแก พมา กมพชา สปป.ลาว วาผคนในประเทศนนๆ มสภาพวถชวตอยางไร รวมทงสถานการณทางเศรษฐกจ สภาพทางภมศาสตร และสถานการณทางการเมอง การมองสถานการณดงกลาวจะเปนการสะทอนใหเหนไดเปนอยางดวา การเดนทางลกลอบเขามาในประเทศไทยของประชากรกลมประเทศอนภมภาคลมนาโขงเกดขนไดอยางไร และประเทศไทยจะมวธจดการอยางไรกบปญหาดงกลาว ซงจะไดกลาวในตอนตอไป ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 49 www.2ipsr.mahidol.ac.th 50 www.migrationcenter.mahidol.ac.th

A5 �� 11-4-56.indd 70 27/4/2556 11:21:13


แรงงานเขาสเมองศนยกลางทมปญหาทางสงคม เชน ปญหาการคายาเสพตด การเตบโตของธรกจบรการทางเพศ ไดเปนอยางด ดงนนอาจกลาวไดวา ประชากรวยแรงงาน คอสวนหนงของการเกดกระแสการยายถนซงเปนกระแสหลก และตราบใดทตลาดแรงงานยงตองการแรงงานราคาถก ขบวนการคามนษยจะยงคงดาเนนตอไป49,50 สรป การทจะเขาใจถงปรากฏการณของการเคลอนยายประชากรวยแรงงานรวมทงสตรและเดก จากกลมประเทศในอนภมภาคลมนาโขง อนมสาเหตมาจากการเกดปจจยดงดด ปจจยผลกดน และปจจยเสรม ททาใหเกดขบวนการคามนษยในประเทศไทยตามทไดกลาวไวขางตนแลวนน มความจาเปนอยางยงทจะตองพจารณาบรบททางดานสภาพสงคมของประเทศตนทางอน ไดแก พมา กมพชา สปป.ลาว วาผคนในประเทศนนๆ มสภาพวถชวตอยางไร รวมทงสถานการณทางเศรษฐกจ สภาพทางภมศาสตร และสถานการณทางการเมอง การมองสถานการณดงกลาวจะเปนการสะทอนใหเหนไดเปนอยางดวา การเดนทางลกลอบเขามาในประเทศไทยของประชากรกลมประเทศอนภมภาคลมนาโขงเกดขนไดอยางไร และประเทศไทยจะมวธจดการอยางไรกบปญหาดงกลาว ซงจะไดกลาวในตอนตอไป ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 49 www.2ipsr.mahidol.ac.th 50 www.migrationcenter.mahidol.ac.th

A5 �� 11-4-56.indd 71 27/4/2556 11:21:13


3. กลมประเทศอนภมภาคลมน าโขงตนทางของการคามนษย 3.1 พมา

ในฐานะทเปนประเทศตนทางของการคามนษยในอนภมภาคลมนาโขง ความเคลอนไหวในภาพรวม หลงจากรฐบาลทหารพมาไดยดอานาจและปกครองประเทศเปนเวลาถง 50 ป ทามกลางการเรยกรองประชาธปไตยของประชาชนพมารฐบาลทหารพมา จงไดจดใหมการเลอกตงทวไปในปพ.ศ.2533 ปรากฏวาพรรคสนนบาตแหงชาตเพอประชาธปไตยหรอพรรค NLD –National League for Democracyของ นางอองซาน ซจ ซงเปนพรรคฝายคาน ไดรบชยชนะในการเลอกตง แตรฐบาลพมา ยงคงยดอานาจปกครองประเทศตอไป และไดควบคมตวนางอองซาน ซจ ไวตงแตปพ.ศ.2532 ตอมารฐบาลทหารพมาไดพยายามสรางความชอบธรรม โดยจดใหมการเลอกตงทวไปในปพ.ศ.2553 ซงพรรคสหภาพเพอเอกภาพและการพฒนาของรฐบาลทหารพมาหรอพรรค USDP – The Union Solidarity Development Party ไดรบชยชนะในการเลอกตง ในขณะทพรรค NLD ของนางอองซาน ซจ ประกาศควาบาตรการเลอกตง อยางไรกด พมาไดกาวเขาสระบอบประชาธปไตยอกครง เมอรฐบาลพมาไดจดใหมการเลอกตงซอม ส.ส. ซงมทวางอย 45 ทนง และเปดโอกาสใหนางอองซาน ซจ ซงถกรฐบาลพมาควบคมตว นาพรรค NLD ลงแขงขน ซงผลการเลอกตงซอมเมอ 1เม.ย.2555 ปรากฏวาผสมครพรรค NLD ไดรบเลอกตงจานวน 43 ทนง จาก 44 ทนง ในรฐสภา ทงนแมผลการเลอกตงซอมดงกลาว จะสงผลใหการเมองในพมามแนวโนมไปในทางทด และกลบเขาสแนวทางประชาธปไตย แตสภาพตามความเปนจรงอานาจการปกครองของรฐ ยงไมสามารถเขาถงพนททกแหงได และมผลตอเนองทงทางดานเศรษฐกจ และสงคม ดานเศรษฐกจ คนพมาสวนใหญยงมฐานะยากจน ในขณะทคณะผปกครองบรหารประเทศ เปนชนชนสงทมฐานะรารวยเกดชองวางระหวางคนจนกบคนรวย ดานสงคม ประชาชนบางกลมทมฐานะยากจนถกรดเกบ

ภาษเกนความจาเปน บางกลมถกบงคบเกณฑแรงงานและถกละเมดสทธมนษยชน ชนกลมนอยในประเทศไมไดรบสทธเทากบประชาชนทมเชอสายพมาแท ปญหาดานเชอชาต ยงคงปรากฏอยในสงคมพมา สาหรบสถานการณอนเกยวเนองกบขบวนการคามนษยในพมา เมอ 25 เม.ย.2555 นายวชย นมเบยร ทปรกษาพเศษ เลขาธการสหประชาชาตดานกจการพมา ได ใหขอมลวาปจจบนพมา ประสบปญหาขาดแคลนทรพยากรมนษยอยางรนแรง แมวารฐบาลพมาจะไดพยายามดงชาวพมาลภยกลบประเทศแลวกตาม และจากการรายงานขององคการสหประชาชาต ไดเปดเผยผลการสารวจเมอ ม.ย.2552 วาพมามคนไรสญชาตและมผลภยมากกวา 700,000 คน เปนอนดบ 3 ของโลก และเปนประเทศทมอตราผลภย ตอจานวนผเดนทางออกนอกประเทศมากทสด ขณะทสานกงานขาหลวงใหญผลภยแหงสหประชาชาต (United Nations High Commissioner for Refugees – UNHCR) รายงานวาพมามผพลดถนภายในประเทศมากกวา 500,000 คน สวนมากจะพบอยทางตะวนออกของรฐกะเหรยง เนองจากในอดตพนทดงกลาว ไดเคยมการสรบระหวางทหารพมากบ กองกาลงกลมกะเหรยง ในบรรดากลมประเทศอนภมภาคลมนาโขง พมา กมพชา สปป.ลาว ไทย เวยดนาม จนตอนใต (มณฑลยนนาน) พมา เปนกลมคนทอพยพเข าสประเทศไทยมากทสด ในฐานะผลภยชาวพมา แรงงานพมาอพยพ ทงชายหญงและเดก โดยเฉพาะกลมผลภย จะปนกลมทมความเปราะบางและมความเสยงตอการตกเปนเหยอของการคามนษยสง นอกจากนจากการประเมนขององคการปองกนโรคเอดสแหงสหประชาชาต (United Nations Acquired Immune Deficiency Syndrome – UNAIDS) ไดสรปผลการประเมนไววาเดกสาวพมาและชนกลมนอยพมาหลายแสนคน ทประกอบกจอยตาม ซอง โสเภณตางๆ บรเวณชายแดนไทย-พมา สวนใหญตกเปน

A5 �� 11-4-56.indd 72 27/4/2556 11:21:14


ภาษเกนความจาเปน บางกลมถกบงคบเกณฑแรงงานและถกละเมดสทธมนษยชน ชนกลมนอยในประเทศไมไดรบสทธเทากบประชาชนทมเชอสายพมาแท ปญหาดานเชอชาต ยงคงปรากฏอยในสงคมพมา สาหรบสถานการณอนเกยวเนองกบขบวนการคามนษยในพมา เมอ 25 เม.ย.2555 นายวชย นมเบยร ทปรกษาพเศษ เลขาธการสหประชาชาตดานกจการพมา ได ใหขอมลวาปจจบนพมา ประสบปญหาขาดแคลนทรพยากรมนษยอยางรนแรง แมวารฐบาลพมาจะไดพยายามดงชาวพมาลภยกลบประเทศแลวกตาม และจากการรายงานขององคการสหประชาชาต ไดเปดเผยผลการสารวจเมอ ม.ย.2552 วาพมามคนไรสญชาตและมผลภยมากกวา 700,000 คน เปนอนดบ 3 ของโลก และเปนประเทศทมอตราผลภย ตอจานวนผเดนทางออกนอกประเทศมากทสด ขณะทสานกงานขาหลวงใหญผลภยแหงสหประชาชาต (United Nations High Commissioner for Refugees – UNHCR) รายงานวาพมามผพลดถนภายในประเทศมากกวา 500,000 คน สวนมากจะพบอยทางตะวนออกของรฐกะเหรยง เนองจากในอดตพนทดงกลาว ไดเคยมการสรบระหวางทหารพมากบ กองกาลงกลมกะเหรยง ในบรรดากลมประเทศอนภมภาคลมนาโขง พมา กมพชา สปป.ลาว ไทย เวยดนาม จนตอนใต (มณฑลยนนาน) พมา เปนกลมคนทอพยพเข าสประเทศไทยมากทสด ในฐานะผลภยชาวพมา แรงงานพมาอพยพ ทงชายหญงและเดก โดยเฉพาะกลมผลภย จะปนกลมทมความเปราะบางและมความเสยงตอการตกเปนเหยอของการคามนษยสง นอกจากนจากการประเมนขององคการปองกนโรคเอดสแหงสหประชาชาต (United Nations Acquired Immune Deficiency Syndrome – UNAIDS) ไดสรปผลการประเมนไววาเดกสาวพมาและชนกลมนอยพมาหลายแสนคน ทประกอบกจอยตาม ซอง โสเภณตางๆ บรเวณชายแดนไทย-พมา สวนใหญตกเปน

A5 �� 11-4-56.indd 73 27/4/2556 11:21:14


เหยอของขบวนการคามนษยขามชาตทใชชองวางของความยากจน เปนโอกาสเพอแสวงหาผลประโยชนจากมนษยเชนกน สาหรบชองทางทคนพมาใชเดนทางขามแดนเขาสประเทศไทยในปจจบนมหลายชองทาง ไดแก

3.1.1 พนทตนทางการคามนษยในพมาเรมจาก อ.เมยวด– ผาอน – พะโค – ยางกง – กอกะเรก – ทวาย – มะรด – อ.เกาะสอง – มยตจนา – ลาเฉยว– มณฑะเลย – ตองย – มะละแหมง เขาสชายแดนไทยตามชองทาง ในขอ 3.1.2 3.1.2 ชองทางขามแดน ไทย – พมา ไดแก

- แนวชายแดน อ.แมสาย อ.เชยงแสน อ.เชยงของ จ.เชยงราย – อ.ทาขเหลก เขตพมา

- แนวชายแดน อ.ฝาง อ .แมอาย อ .เ ชยงดาว อ .เวยงแหง จ.เชยงใหม

- แนวชายแดน อ.เมอง อ.ขนยาม อ.แมสะเรยง อ.ปางมะผา จ.แมฮองสอน

- แนวชายแดน อ.แมสอด อ.ทาสองยาง อ.อมผาง จ.ตาก – อ.เมยวด เขตพมา

- แนวชายแดน อ.สงขละบร อ.ทองผาภม อ.ไทรโยค จ.กาญจนบร – ดานเจดยสามองค

- แนวชายแดน ดานสงขร อ.เมอง จ.ประจวบครขนข - แนวชายแดน จ.ระนอง – อ.เกาะสอง พมา

จากทไดกลาวขางตนแลววา พมา คอ กลมคนอนภมภาคลมนาโขงทอพยพเขาสประเทศไทยมากทสด นอกจากผลภยชาวพมา ซงเปนกลมทมความเสยงตอการคามนษยแลว แรงงานพมาทง ชาย หญง และเดก กเปนอกกลมหนงทขบวนการคามนษยกาลงตองการแรงงานประเภทนซงสวนใหญเปนประชากรวยทางานทงสนและ

มกจะปรากฏลกลอบเขามาประกอบอาชพตาง ๆ ในประไทยไดแก แรงงานรบใชในบาน แรงงานในกจการประมง แรงงานเดกในรปแบบตางๆ เชน ทางานในโรงงานปอกกง โรงงานเสอผา การบรการทางเพศ เสรฟอาหารตามรานคา โรงงานกอสราง เปนตน ในทน จะขอกลาวถง แรงงานในกจการประมง เนองจากเหยอจากการคามนษยทถกแสวงประโยชนดานแรงงานบนเรอประมงสวนใหญมาจากแรงงานตางดาวชาวพมาและกมพชา ประมาณกวา 200,000 คน และยงมแรงงานตางดาวอกหลายพนคนททางานในอตสาหกรรมอาหารทะเล โดยเฉพาะใน จ.สมทรสาคร สภาพโดยทวไปแรงงานประมงและอาหารทะเล เปนงานทตองทางานหนกสวนใหญจะเปนแรงงานชายและเดกชาย ทมอายระหวาง 15 – 17 ป โดยตองออกทะเลไปกบเรอประมง บางครงเปนระยะเวลาหลายเดอน หรอเปนปแลวแตขนาดของเรอ ซงแรงงานเหลานมกถกกดคาแรง หกคาใชจายโดยไมเปนธรรม บางรายเจาของเรอประมงตองการใหแรงงานทางานตลอด 24 ชวโมง จงแอบใสยาเสพตด จาพวกเมทแอมเฟตามนลงไปในอาหาร เพอใหสามารถทางานไดนานขน และสภาพทเลวรายทสดคอบางรายถกโยนทงทะเล การถกฆาตกรรมบนเรอประมง เปนตน ตวอยางกรณน เมอปพ.ศ.2549 ประเดนเรอง ชะตากรรมของลกเรอ 22 คน จากเรออวนลาก 6 ลา ทไดรบการชวยเหลอในปพ.ศ.2549 หลกจากถกเจาของเรอทงไวกลางทะเล เปนเวลา 3 เดอนทลอยลาอยกลางทะเล ลกเรอไดเสยชวตไป 39 คน และอกเหตการณหนงเมอ พ.ย.2552 เจาของและผจดการโรงงานแปรรปกงอโนมา จ.สมทรสาคร ไดถกตดสนจาคกฐานทาใหแรงงานตางดาวอยางนอย 73 คน ซงรวมทงเดก 25 คน (อายตากวา 18 ป) กลายเปนแรงงานทาส อกทงยงไดมการกระทาทเปนการละเมดตอแรงงานเหลานในดานอนๆ แรงงานถกบงคบใหปอกกงในโรงงานทมสภาพเปนคก ซงเปนทพกของแรงงานตางดาวดวย จาก 02.00 ถง 20.00 น. ทกวนโดยใหกนอาหารวนละ 2 มอ และหากปวยกมกไมไดรบการรกษา นายจาง

A5 �� 11-4-56.indd 74 27/4/2556 11:21:14


มกจะปรากฏลกลอบเขามาประกอบอาชพตาง ๆ ในประไทยไดแก แรงงานรบใชในบาน แรงงานในกจการประมง แรงงานเดกในรปแบบตางๆ เชน ทางานในโรงงานปอกกง โรงงานเสอผา การบรการทางเพศ เสรฟอาหารตามรานคา โรงงานกอสราง เปนตน ในทน จะขอกลาวถง แรงงานในกจการประมง เนองจากเหยอจากการคามนษยทถกแสวงประโยชนดานแรงงานบนเรอประมงสวนใหญมาจากแรงงานตางดาวชาวพมาและกมพชา ประมาณกวา 200,000 คน และยงมแรงงานตางดาวอกหลายพนคนททางานในอตสาหกรรมอาหารทะเล โดยเฉพาะใน จ.สมทรสาคร สภาพโดยทวไปแรงงานประมงและอาหารทะเล เปนงานทตองทางานหนกสวนใหญจะเปนแรงงานชายและเดกชาย ทมอายระหวาง 15 – 17 ป โดยตองออกทะเลไปกบเรอประมง บางครงเปนระยะเวลาหลายเดอน หรอเปนปแลวแตขนาดของเรอ ซงแรงงานเหลานมกถกกดคาแรง หกคาใชจายโดยไมเปนธรรม บางรายเจาของเรอประมงตองการใหแรงงานทางานตลอด 24 ชวโมง จงแอบใสยาเสพตด จาพวกเมทแอมเฟตามนลงไปในอาหาร เพอใหสามารถทางานไดนานขน และสภาพทเลวรายทสดคอบางรายถกโยนทงทะเล การถกฆาตกรรมบนเรอประมง เปนตน ตวอยางกรณน เมอปพ.ศ.2549 ประเดนเรอง ชะตากรรมของลกเรอ 22 คน จากเรออวนลาก 6 ลา ทไดรบการชวยเหลอในปพ.ศ.2549 หลกจากถกเจาของเรอทงไวกลางทะเล เปนเวลา 3 เดอนทลอยลาอยกลางทะเล ลกเรอไดเสยชวตไป 39 คน และอกเหตการณหนงเมอ พ.ย.2552 เจาของและผจดการโรงงานแปรรปกงอโนมา จ.สมทรสาคร ไดถกตดสนจาคกฐานทาใหแรงงานตางดาวอยางนอย 73 คน ซงรวมทงเดก 25 คน (อายตากวา 18 ป) กลายเปนแรงงานทาส อกทงยงไดมการกระทาทเปนการละเมดตอแรงงานเหลานในดานอนๆ แรงงานถกบงคบใหปอกกงในโรงงานทมสภาพเปนคก ซงเปนทพกของแรงงานตางดาวดวย จาก 02.00 ถง 20.00 น. ทกวนโดยใหกนอาหารวนละ 2 มอ และหากปวยกมกไมไดรบการรกษา นายจาง

A5 �� 11-4-56.indd 75 27/4/2556 11:21:15


ไมไดจายคาจางใหตามทสญญาไวแตละเดอน จะมการหกคานายหนา คาปรบ และคาซอของจากรานคาในโรงงานจนทาใหลกจางเหลอเงนเพยงไมกรอยบาท เดกๆททางานอยในกลมนไมไดรบคาจางเลย แตในทสด แรงงานกลมน ไดรบการชวยเหลอออกมา หลงจากทแรงงานคนหนงหนออกมาได โดยมาขอความชวยเหลอจากมลนธเครอขายสงเสรมคณภาพชวตแรงงาน (Labour Rights Promotion Network Foundation – LPN) ซงเปนผเรมตนปฏบตการใหความชวยเหลอ โดยรวมดาเนนการกบตารวจและหนวยงานอนๆ นอกจากแรงงานในกจการประมง ทเปนกลมเสยงตอการคามนษยและ เปนกลมทถกละเมดสทธมนษยชนแลว ทายาทรนท 2 ของผยายถนฐานชาวพมากเปนอกกลมหนงทมความเสยงตอการคามนษย ซงอาจแยกไดเปน 6 กลม ไดแก :

3.1.1 เดกทเกดในประเทศไทยแตผปกครองประสงคจะยายกลบไปพมา 3.1.2 เดกทเกดในประเทศไทยแตผปกครองประสงคจะสงเดกกลบไปพมา 3.1.3 เดกทเกดในประเทศไทยแตไมมความประสงคจะกลบพมา 3.1.4 เดกทเกดในพมามาทางานในประเทศไทยและประสงคจะกลบพมา 3.1.5 เดกทเกดในพมามาทางานในประเทศไทยและเดนทางไป – กลบ

ระหวาง 2 ประเทศ ตลอดเวลา 3.1.6 เดกทเกดในพมา เดนทางมาประเทศไทย และไมคดจะกลบประเทศตน ในจานวนน เดกทเกดในขอ 3.1.3 มโอกาสทจะตกเปนเหยอของการคา

มนษยมากทสดในกลมทายาทรนท 2 ทงน สาเหตสาคญ มจดเรมตนมาจากการทกลมทายาทรนท 2 ซงเปนบคคลไรสญชาต การขาดสทธพนฐานทควรจะไดรบ การทบดามารดา ไมมเวลามากพอในการดแลเอาใจใส รวมทงความจาเปนทางเศรษฐกจ เนองจากครอบครวผอพยพพมาทเขามาอาศยในไทย มฐานะคอนขางยากจน ทาใหบดา , มารดา มความจาเปนทจะตองใหทายาทรนท 2 มสวนในการหาเลยงครอบครว เชน ทางานรบจาง ขายแรงงาน ขายบรการทางเพศ ตลอดจนปญหาคานยมทางดาน

วฒนธรรมในชมชนทตองการความเปนอยทดกวา โดยเฉพาะกลมทายาทรนท 2 ทเปนผหญง ทางานบรการทางเพศเพอใหไดรายไดครงละจานวนมากๆ แมตวเองจะตองตกเปนเหยอในขบวนการคามนษยกตาม51,52,53,54,55,56

3.2 สปป.ลาว ประเทศตนทางในการคามนษยเชนเดยวกบพมา เมอพจารณาในภาพรวม ปจจบนรฐบาล สปป.ลาว ภายใตการนาของ พล.ท.จมมาล ไชยะสอน ประธาน สปป.ลาว ยงคงมเอกภาพและเสถยรภาพในการบรหารประเทศ ไมปรากฏความขดแยงระหวางผนาพรรคคอมมวนสตลาว และรฐบาล สปป.ลาว ซงสามารถควบคมสถานการณในประเทศไดอยางเบดเสรจ เนองจากไมมปจจยทาทายอานาจของพรรค รฐบาลและผนา ประกอบกบฝายตอตานรฐบาลไมมศกยภาพเพยงพอในการลมลางการปกครองของรฐ ขณะเดยวกน สปป.ลาว ไดพยายามเพมบทบาทดานการตางประเทศเพอตองการเขาไปมสวนรวมในประชาคมระหวางประเทศมากขน และเพอขอความชวยเหลอในการพฒนาจากตางประเทศไปพรอมๆกน โดย สปป.ลาว ไดใหสตยาบน สนธสญญาทสาคญๆขององคการสหประชาชาต ไดแก กตการะหวางประเทศวาดวยสทธพลเมอง และสทธทางการเมอง อนสญญาวาดวยสทธของคนพการ อนสญญาตอตานการคอรปชน ซงแสดงเจตนารมณของ สปป.ลาว ทจะรวมมอกบประชาคมระหวางประเทศในการสงเสรมและปกปองสทธมนษยชน57 ---------------------------------------------------------------------------------------------- ------ 51 อรทย จลสวรรณรกษ 2550 : 21 มลนธเครอขายสงเสรมคณภาพชวตแรงงาน 2550, : 1 – 10 52 จลสารความมนคง ฉบบท 84,2553 : 21 -26 53 www.prp.trf.or.th 54 www.newswit.com 55 www.posttoday.co.th 56 www.matichon.co.rh 57 กองขาว กรมขาวทหารบก 2552 : 23,24,34

A5 �� 11-4-56.indd 76 27/4/2556 11:21:15


วฒนธรรมในชมชนทตองการความเปนอยทดกวา โดยเฉพาะกลมทายาทรนท 2 ทเปนผหญง ทางานบรการทางเพศเพอใหไดรายไดครงละจานวนมากๆ แมตวเองจะตองตกเปนเหยอในขบวนการคามนษยกตาม51,52,53,54,55,56

3.2 สปป.ลาว ประเทศตนทางในการคามนษยเชนเดยวกบพมา เมอพจารณาในภาพรวม ปจจบนรฐบาล สปป.ลาว ภายใตการนาของ พล.ท.จมมาล ไชยะสอน ประธาน สปป.ลาว ยงคงมเอกภาพและเสถยรภาพในการบรหารประเทศ ไมปรากฏความขดแยงระหวางผนาพรรคคอมมวนสตลาว และรฐบาล สปป.ลาว ซงสามารถควบคมสถานการณในประเทศไดอยางเบดเสรจ เนองจากไมมปจจยทาทายอานาจของพรรค รฐบาลและผนา ประกอบกบฝายตอตานรฐบาลไมมศกยภาพเพยงพอในการลมลางการปกครองของรฐ ขณะเดยวกน สปป.ลาว ไดพยายามเพมบทบาทดานการตางประเทศเพอตองการเขาไปมสวนรวมในประชาคมระหวางประเทศมากขน และเพอขอความชวยเหลอในการพฒนาจากตางประเทศไปพรอมๆกน โดย สปป.ลาว ไดใหสตยาบน สนธสญญาทสาคญๆขององคการสหประชาชาต ไดแก กตการะหวางประเทศวาดวยสทธพลเมอง และสทธทางการเมอง อนสญญาวาดวยสทธของคนพการ อนสญญาตอตานการคอรปชน ซงแสดงเจตนารมณของ สปป.ลาว ทจะรวมมอกบประชาคมระหวางประเทศในการสงเสรมและปกปองสทธมนษยชน57 ---------------------------------------------------------------------------------------------- ------ 51 อรทย จลสวรรณรกษ 2550 : 21 มลนธเครอขายสงเสรมคณภาพชวตแรงงาน 2550, : 1 – 10 52 จลสารความมนคง ฉบบท 84,2553 : 21 -26 53 www.prp.trf.or.th 54 www.newswit.com 55 www.posttoday.co.th 56 www.matichon.co.rh 57 กองขาว กรมขาวทหารบก 2552 : 23,24,34

A5 �� 11-4-56.indd 77 27/4/2556 11:21:15


จากการท สปป.ลาว มประชากรทเปนชนเผากลมตางๆ หลายกลม สงคมของประเทศ จงมความหลากหลายและแตกตางกนทง ภาษา ศาสนา วฒนธรรม ขนบธรรมเนยม ซงเปนทงจดออน และจดแขงตอการพฒนาประเทศภายหลงการเปลยนแปลงอานาจรฐนบตงแตป 18 สปป.ลาว ไดดาเนนนโยบายพฒนาประเทศ ทงดาน เศรษฐกจ สงคม โดยประสานความรวมมอกบประเทศเพอนบานทงไทย กมพชา กลมอาเซยนและประเทศตะวนตก ตลอดจนองคกรระหวางประเทศ อยางไรกด การเขามาของคนหลากหลายชาตพนธ ในขณะท สปป.ลาว อยในชวงเรมตนของการสรางวฒนธรรมของตนใหแขงแกรง ทาให สปป.ลาว รบเอาวฒนธรรมใหม โดยเฉพาะของชาตตะวนตกมารวมกบวฒนธรรมของตน โดยไมอาจตานทานหรอฝนกระแสโลกาภวตนได ซงกอใหเกดปญหาตางๆ ในสงคมของ สปป.ลาว ตามมา เชน การเสพยาเสพตด ปญหาการคาประเวณ การประพฤตมวสมของเดกวยรน เปนตน กระแสวตถนยมทมาพรอมกบความเจรญทาใหเดกวยรน สปป.ลาว ละทงขนบธรรมเนยมประเพณดงเดมและหนมานยมในวฒนธรรมตางชาต เดกวยรน สปป.ลาว ปจจบนจะแตงตวทนสมยแบบเดกวยรนไทยและมกจะมวสมตามสถานบนเทงตางๆ เกดปญหาการเสพยาเสพตด การมเพศสมพนธกอนวยอนควร การตดตอของโรคเพศสมพนธ สอมวลชนตางๆ ซงอยภายใตความดแลของรฐบาล เรมมการเผยแพรขาวพฤตกรรมของวยรน สปป.ลาว ทหมนเหมตอศลธรรม และโนมนาวใหคน สปป.ลาว เหนวาเรองดงกลาว เปนเรองทเสยหายตอวฒนธรรมประเพณทดงามของประเทศ นอกจากนนยงเกดปญหาการคาประเวณ ซงมสาเหตหลกมาจากความยากจน ปจจบนความยากจนไดกลายเปนปญหาทาทายสาคญประการหนงของ สปป.ลาว ในยคโลกาภวตน ในขณะทเศรษฐกจของประเทศขยายตวและคนกลมหนงทเปนสวนนอยไดรบประโยชนจากโลกาภวตน แตคนสวนใหญของประเทศกยงคงยากจนเหมอนเดม รฐบาล สปป.ลาว ถงกบมการประกาศวา การตอสกบความยากจนนบเปน

ความสาคญอนดบแรก และรฐบาลจะขจดสถานะของประเทศทเปนประเทศดอยพฒนาทสดประเทศหนงใหไดภายในปพ.ศ.256358,59,60 สาหรบสถานการณทเกยวของกบการคามนษยของ สปป.ลาว จากทไดกลาวมาแลวในตอนตนวา สภาพสวนใหญคน สปป.ลาว มฐานะยากจน ชวตความเปนอยและสขภาพอนามยจดอยในขนยากลาบาก การศกษาไมเกนประถมศกษา ผชายไดรบการสนบสนนใหเรยนและฝกทกษะอาชพในสดสวนทสงกวาผหญง ประชากร สปป.ลาว สวนใหญมปญหาการวางงาน ในชวงนอกฤดกาลเกษตร มากถงรอยละ 50 หญงสาว สปป.ลาว ทใหขอมล ระบวาตนไดเขาสอาชพคาประเวณ เนองจากความจาเปนทางเศรษฐกจ แตในขณะเดยวกน กมขอมลสนบสนนเพมเตมถง เหตผลทคน สปป.ลาว พยายามลกลอบขามพรมแดนเขามายงประเทศไทย ไดแก

1) ความคลายคลงทางดานภาษา วฒนธรรม ความสมพนธในหมเครอญาตและความสมพนธสวนตวกบคนไทย ลวนมอทธพลตอการตดสนใจ

2) คานยมในกลมวยรน การสนบสนนจากกลมเพอนและสมาชกในครอบครว การเหนจากความสาเรจของคนทเดนทางกลบบานพรอมกบการมเงนเลยงตวเองได ซงมอทธพลตอการตดสนใจลกลอบเดนทางเขามาในไทย

3) การลกลอบเดนทางเขามายงประเทศไทย ถอเปนการผจญภย

------------------------------------------------------------------------------------------------ ---- 58 เอกสารศกษาพนท สปป.ลาว 2551 : 30-35 59 ศนยวจยสงคมอนภมภาคลมนาโขง 2550 : 150, 153, 159 60 www.manager.co.th

A5 �� 11-4-56.indd 78 27/4/2556 11:21:16


ความสาคญอนดบแรก และรฐบาลจะขจดสถานะของประเทศทเปนประเทศดอยพฒนาทสดประเทศหนงใหไดภายในปพ.ศ.256358,59,60 สาหรบสถานการณทเกยวของกบการคามนษยของ สปป.ลาว จากทไดกลาวมาแลวในตอนตนวา สภาพสวนใหญคน สปป.ลาว มฐานะยากจน ชวตความเปนอยและสขภาพอนามยจดอยในขนยากลาบาก การศกษาไมเกนประถมศกษา ผชายไดรบการสนบสนนใหเรยนและฝกทกษะอาชพในสดสวนทสงกวาผหญง ประชากร สปป.ลาว สวนใหญมปญหาการวางงาน ในชวงนอกฤดกาลเกษตร มากถงรอยละ 50 หญงสาว สปป.ลาว ทใหขอมล ระบวาตนไดเขาสอาชพคาประเวณ เนองจากความจาเปนทางเศรษฐกจ แตในขณะเดยวกน กมขอมลสนบสนนเพมเตมถง เหตผลทคน สปป.ลาว พยายามลกลอบขามพรมแดนเขามายงประเทศไทย ไดแก

1) ความคลายคลงทางดานภาษา วฒนธรรม ความสมพนธในหมเครอญาตและความสมพนธสวนตวกบคนไทย ลวนมอทธพลตอการตดสนใจ

2) คานยมในกลมวยรน การสนบสนนจากกลมเพอนและสมาชกในครอบครว การเหนจากความสาเรจของคนทเดนทางกลบบานพรอมกบการมเงนเลยงตวเองได ซงมอทธพลตอการตดสนใจลกลอบเดนทางเขามาในไทย

3) การลกลอบเดนทางเขามายงประเทศไทย ถอเปนการผจญภย

------------------------------------------------------------------------------------------------ ---- 58 เอกสารศกษาพนท สปป.ลาว 2551 : 30-35 59 ศนยวจยสงคมอนภมภาคลมนาโขง 2550 : 150, 153, 159 60 www.manager.co.th

A5 �� 11-4-56.indd 79 27/4/2556 11:21:16


อนง การท สปป.ลาว ถกจดวาเปนประเทศทยากจนและดอยพฒนาทสดประเทศหนงในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตและอาเซยนนน มใ ชเนองมาจากเหตผลจากความยากจนประการเดยว แต สปป.ลาว ยงตองเผชญกบขอจากดและขอเสยเปรยบทางดานภมศาสตร ทรพยากรมนษย ทคนสวนใหญขาดการศกษา และไมมงานทา ตลอดจนพนฐานของระบบเศรษฐกจทยงออนแอ ในขณะทประเทศไทยมความตองการแรงงานราคาถก เพอรองรบการพฒนาดานเศรษฐกจ บวกกบแรงกดดนการพฒนาเศรษฐกจของ สปป.ลาว ทยงอยในระยะเรมตน ผลกดนใหคน สปป.ลาว ตองเดนทางลกลอบเขาประเทศไทยเพอหางานทาและความเปนอยทดกวา ทาใหเกดการลกลอบคาแรงงานเดกและสตร สปป.ลาว ขามประเทศเขามาในประเทศไทย ซงแรงงานเหลาน มกถกใชงานอยางไมเปนธรรม บางรายถกทารายรางกาย บางรายถกลวงละเมดทางเพศ เปนตน สาหรบการเดนทางลกลอบเขามายงประเทศไทย จากผลการวจยเกยวกบการคามนษย ชายแดนไทย – สปป.ลาว ปพ.ศ.2546 – พ.ศ.2547 ซงเปนงานวจยทสถาบนเอเชยศกษาทารวมกบองคการ Family and Health International และกระทรวงสาธารณสข สปป.ลาว โดยทาการวจยเชงคณภาพในพนทชายแดน คอ เชยงราย นาน หนองคาย นครพนม มกดาหาร อบลราชธาน ผลการวจยพบวา ทกชายแดนมเครอขายนายหนา ทงฝง สปป.ลาว และฝงไทย ขอมลจากฝงไทยทจงหวดเชยงราย พบวามนายหนาเฉพาะในเมองไทย แตเมอเกบขอมลทางฝง สปป.ลาวโดยเฉพาะทางแขวงบอแกวปรากฏวา มนายหนาของ สปป.ลาว และมนายหนาไทยเขาไปทางานดวยกนท สปป.ลาว นายหนาจะเดนทางไปลอลวงหญงและเดก สปป.ลาว จากในหมบาน เมอลอลวงแลวกจะเดนทางเขามาประเทศไทยไดภายในวนเดยว ทงน เนองจากเสนทางของพรมแดน ไทย - สปป.ลาว ตดตอกน โดยไมจาเปนตองแวะพกระหวางทาง เสนทางการลอลวง มดงน

3.2.1 เสนทางจงหวดเชยงราย มาจากแขวงบอแกว เมองตนผง ผาอดม ปากทา เปนตน

3.2.2 เสนทางจงหวดนาน มาจากแขวงสายะบล เมองเชยงฮอน แกนทาว บอเตน หงสา

3.2.3 เสนทางจงหวดหนองคาย มาจากนครเวยงจนทน เมองปากงม หาดซายฟอง สงขทอง

3.2.4 เสนทางจงหวดนครพนม มาจากแขวงคามวน เมองปากซน ปากกะดง ทาพะบาด ในแขวงบอลคาไซ และจากหนองบก ทาแขก หนบน เซบงไฟ

3.2.5 เสนทางจงหวดมกดาหาร มาจากแขวงสะหวนนะเขต เมองสองคอน ไซพทอง อทมพอน ลาพอน อาดสะพงทอง

3.2.6 เสนทางจงหวดอบลราชธาน มาจากแขวงจาปาสก เมองสาละวน โพนทอง ซะนะ สมบน จาปาสก สขมา โขง และปทมพอน

ลกษณะการลอลวงโดยการหลอกวามงานใหทา แตนามาขายบรการทางเพศ หรอถกพามาแลวขายตอใหนายหนาคนอน61

จากทกลาวมาแลว ขางตน จงพอสรปไดวา แรงงาน สปป.ลาว สวนใหญจะลกลอบเขามาทางานในไทย ในกจการ 3 ประเภทไดแก

1. งานบาน งานกอสราง งานตามโรงงานตางๆ โดยเฉพาะงานตามโรงงานทสวนใหญ แรงงานเปนสตรและเดก บางรายถกโกงคาจาง ถกทาทารณทรมานรางกาย ถกปดกน ไมไดรบการตดตอกบผคน เปนตน

2. แรงงานประมงและอาหารทะเล ท จ.สมทรสาคร จ.สมทรสมคราม จ.ระนอง จ.สราษฏรธาน จากรายงานในภาพรวมแรงงานประมงตางชาตขององคการกองทนเพอเดกแหงสหประชาต (United Nations Children’s Fund – UNICEF) และองคการบรการทางดานกฎหมาย เพอสตรและเดก(Legal Support for Children and Women – LSCW) พบวามการพบแรงงานอพยพเดกสปป.ลาวมา ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 61 การประชมเชงปฏบตการ เรอง การคามนษย 2547 : 47

A5 �� 11-4-56.indd 80 27/4/2556 11:21:16


3.2.2 เสนทางจงหวดนาน มาจากแขวงสายะบล เมองเชยงฮอน แกนทาว บอเตน หงสา

3.2.3 เสนทางจงหวดหนองคาย มาจากนครเวยงจนทน เมองปากงม หาดซายฟอง สงขทอง

3.2.4 เสนทางจงหวดนครพนม มาจากแขวงคามวน เมองปากซน ปากกะดง ทาพะบาด ในแขวงบอลคาไซ และจากหนองบก ทาแขก หนบน เซบงไฟ

3.2.5 เสนทางจงหวดมกดาหาร มาจากแขวงสะหวนนะเขต เมองสองคอน ไซพทอง อทมพอน ลาพอน อาดสะพงทอง

3.2.6 เสนทางจงหวดอบลราชธาน มาจากแขวงจาปาสก เมองสาละวน โพนทอง ซะนะ สมบน จาปาสก สขมา โขง และปทมพอน

ลกษณะการลอลวงโดยการหลอกวามงานใหทา แตนามาขายบรการทางเพศ หรอถกพามาแลวขายตอใหนายหนาคนอน61

จากทกลาวมาแลว ขางตน จงพอสรปไดวา แรงงาน สปป.ลาว สวนใหญจะลกลอบเขามาทางานในไทย ในกจการ 3 ประเภทไดแก

1. งานบาน งานกอสราง งานตามโรงงานตางๆ โดยเฉพาะงานตามโรงงานทสวนใหญ แรงงานเปนสตรและเดก บางรายถกโกงคาจาง ถกทาทารณทรมานรางกาย ถกปดกน ไมไดรบการตดตอกบผคน เปนตน

2. แรงงานประมงและอาหารทะเล ท จ.สมทรสาคร จ.สมทรสมคราม จ.ระนอง จ.สราษฏรธาน จากรายงานในภาพรวมแรงงานประมงตางชาตขององคการกองทนเพอเดกแหงสหประชาต (United Nations Children’s Fund – UNICEF) และองคการบรการทางดานกฎหมาย เพอสตรและเดก(Legal Support for Children and Women – LSCW) พบวามการพบแรงงานอพยพเดกสปป.ลาวมา ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 61 การประชมเชงปฏบตการ เรอง การคามนษย 2547 : 47

A5 �� 11-4-56.indd 81 27/4/2556 11:21:17


ขายแรงงานประมงในไทย และมขอบงชทราบอกวามสภาพการทางานทถกเอาเปรยบ บงคบใหใชยาเสพตด ใหใชเขมฉดยารวมกน บางรายถกฆาตกรรมบนเรอประมงไทย ถงแมจะไมคอยมรายงานการคามนษยของคน สปป.ลาว ในประเทศไทย แตจากขอมลพบวาแรงงาน สปป.ลาว บางสวนทเขามาทางานในประเทศไทย แลวขาดการตดตอจากครอบครวหรอญาตเกนกวา 1 ป ประมาณ รอยละ 1 ของจานวนแรงงานอพยพทงหมด อาจตกเปนเหยอการคามนษย62

3. การคาบรการทางเพศ จากระยะทางซ ง ไม ไก ลมาก และภาษาวฒนธรรมทไมเปนอปสรรคไดกลายเปนปจจยเกอหนนททาใหสตร และเยาวชน สปป.ลาว เดนทางเขามาหางานทาในประเทศไทยเพอโอกาสทดกวา เมอ ปพ.ศ.2548 เจาหนาท สปป.ลาว ในแขวงจาปาสกไดรายงานวา มเยาวชน สปป.ลาว ทงชายและหญง ประมาณ23,000 กวาคน เดนทางเขามาทางานในประเทศไทยอยางผดกฎหมาย ในจานวนนพบวาเกนกวา 50% เปนเยาวชนหญง ซงเยาวชนหญงเหลานมความเสยงสง ตอการถกลอลวงเขาสอาชพขายบรการทางเพศ และพบวามแรงงานจาก สปป.ลาว ลกลอบเขาประเทศไทยผานขบวนการคามนษย ประมาณวนละ 300 คน สาหรบเสนทางลกลอบเขาสประเทศไทย จ.อบลราชธานถอเปนจงหวดทมการลกลอบนาแรงงานจาก สปป.ลาว เขามาทางานในประเทศไทยมากเปนอนดบตนๆ โดยเฉพาะในพนท อ.โขงเจยม อ.โพธไทร อ.เขมราฐ อ.สรนธร เปนตน ทงน ตามเสนทางการเขามาในเขตไทย ทางดาน ชองเมก อ.สรนธร ขบวนการลกลอบนาหญง สปป.ลาว เขามาทางานในประเทศไทยเปนทรจกในพนทชายแดน ไทย – สปป.ลาว วาเปนเรองกระทาไดงายทงโดยทางเรอ การเดนเทา และทางรถยนต โดยมคนจานวน ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 62 ILO – IPEC, 2003 อรทย จลสวรรณรกษ หนา 2

มากเขาไปเกยวของ แตชาวบานทรขอมล ไมมใครอยากพดถง เพราะเกรงวาตนเองจะไดรบอนตรายจากเครอขายการคามนษย ซงมกจะมผทรงอทธพลสนบสนนอยเบองหลง โดยทวไป การคาบรการทางเพศทชองเมก ของหญง สปป.ลาว มไมตากวา 200 คน สวนชายแดนฝงสปป.ลาว ซงเรยกวา ฝงวงเตา ในชวงวนหยดเทศกาลจะมนกทองเทยวคนไทยเขาไปเทยวหญงบรการ สปป.ลาว ไมตากวา 400 คน ทงนหากในอนาคต เมอมการเปดเสนทางจากชองเมก ไปปากเซ แขวงจาปาสก และผานเขาไปจนถงเวยดนามได คาดวาธรกจการคาบรการทางเพศ ณ จดน จะมแนวโนมสงขน

สาหรบหมบานในเขตชายแดนอนๆ ของ สปป.ลาว ทพบคอ ในหมบานจะมเคร อขายขบวนการคามนษยข ามแดนเขาไปในหม บ าน แตละหม บ านจะมโทรศพทเคลอนท 2 เครอง ทผคามนษยในไทยจดใหเพอนดหมาย ใครตองการขามแดนกโทรไปบอกใหมารอรบทฝงไทยได และจดสงไปยงททางาน โดยผคาจดไวใหลวงหนา โดยตองจายคาแรงใหคร งหนง นายจางจะตดตอกบนายหนาคามนษยโดยตรงถาจะเขาเครอขายนกตองทางานอยางนอย 1 ป ถาหนกลบกอนจะไมไดเงนเลยทเกดขนบอยคอ เมอครบสญญา นายหนาพาไปสงทชายแดนเพอขามกลบ แตกถกตารวจจบ เงนโดนยดไปหมด เหลอเพยงคาเรอ 200 บาท

สวนรปแบบของการคาบรการทางเพศของหญง สปป.ลาว ม 3 รปแบบ ไดแก การบงคบคาบรการทางเพศทกระทาโดยใชการลอลวงอยางมาก การใชวธลอลวงเพยงเลกนอย และการกระทาโดยปราศจากการลอลวงอยางชดเจน แตกมการระบวาสาวทปฏเสธขายบรการทางเพศจะถกทบตและกกขงไวในสถานบรการ หนงในวธการทนยมใชในการจดหาบรการคอ การใชบรการจากนายหนาจดหาหญงสาว (ลอลวง) โดยนายหนาจะจดการใหหมดทกอยาง นบตงแตการเดนทางเขาสประเทศไทย ทงการจดเตรยมหางานทาไวใหลวงหนา ซงพบวานายหนาเหลานม

A5 �� 11-4-56.indd 82 27/4/2556 11:21:17


มากเขาไปเกยวของ แตชาวบานทรขอมล ไมมใครอยากพดถง เพราะเกรงวาตนเองจะไดรบอนตรายจากเครอขายการคามนษย ซงมกจะมผทรงอทธพลสนบสนนอยเบองหลง โดยทวไป การคาบรการทางเพศทชองเมก ของหญง สปป.ลาว มไมตากวา 200 คน สวนชายแดนฝงสปป.ลาว ซงเรยกวา ฝงวงเตา ในชวงวนหยดเทศกาลจะมนกทองเทยวคนไทยเขาไปเทยวหญงบรการ สปป.ลาว ไมตากวา 400 คน ทงนหากในอนาคต เมอมการเปดเสนทางจากชองเมก ไปปากเซ แขวงจาปาสก และผานเขาไปจนถงเวยดนามได คาดวาธรกจการคาบรการทางเพศ ณ จดน จะมแนวโนมสงขน

สาหรบหมบานในเขตชายแดนอนๆ ของ สปป.ลาว ทพบคอ ในหมบานจะมเคร อขายขบวนการคามนษยข ามแดนเขาไปในหม บ าน แตละหม บ านจะมโทรศพทเคลอนท 2 เครอง ทผคามนษยในไทยจดใหเพอนดหมาย ใครตองการขามแดนกโทรไปบอกใหมารอรบทฝงไทยได และจดสงไปยงททางาน โดยผคาจดไวใหลวงหนา โดยตองจายคาแรงใหคร งหนง นายจางจะตดตอกบนายหนาคามนษยโดยตรงถาจะเขาเครอขายนกตองทางานอยางนอย 1 ป ถาหนกลบกอนจะไมไดเงนเลยทเกดขนบอยคอ เมอครบสญญา นายหนาพาไปสงทชายแดนเพอขามกลบ แตกถกตารวจจบ เงนโดนยดไปหมด เหลอเพยงคาเรอ 200 บาท

สวนรปแบบของการคาบรการทางเพศของหญง สปป.ลาว ม 3 รปแบบ ไดแก การบงคบคาบรการทางเพศทกระทาโดยใชการลอลวงอยางมาก การใชวธลอลวงเพยงเลกนอย และการกระทาโดยปราศจากการลอลวงอยางชดเจน แตกมการระบวาสาวทปฏเสธขายบรการทางเพศจะถกทบตและกกขงไวในสถานบรการ หนงในวธการทนยมใชในการจดหาบรการคอ การใชบรการจากนายหนาจดหาหญงสาว (ลอลวง) โดยนายหนาจะจดการใหหมดทกอยาง นบตงแตการเดนทางเขาสประเทศไทย ทงการจดเตรยมหางานทาไวใหลวงหนา ซงพบวานายหนาเหลานม

A5 �� 11-4-56.indd 83 27/4/2556 11:21:17


บทบาทอยางมากในการสนบสนนและชกชวนใหผหญง สปป.ลาว เขามาทางานในประเทศไทย อกทงยงมเครอขายทงในเขตไทยและ สปป.ลาวดวย63

สาหรบผซอบรการทางเพศ กมความหลากหลายเชนกน ทงพอคาชาวจน นกธรกจชาวจน เวยดนาม ชาวตะวนตก ทเดนทางผานชายแดนไทย – สปป.ลาว และจากความหลากหลายของผซอบรการและผขายบรการ ดงกลาว ไดกลายเปนปญหาสงคมตามมา โดยเฉพาะการปองกนโรคเอดส โรคการตดเชอตาง ๆ ควบคมไดยาก ซงปจจบนไดแพรขยายเปนวงกวาง64

ลาสดจากการประชมเครอขายภมภาคประเทศในลมนาโขงในการปองกนและแกปญหาการคามนษย ทโรงแรมดเอเมอรรล รชดา กรงเทพ เมอ 24 ก.ค.2555 นายบณฑต ศรวไล ผอานวยการกรมสกดกนและตอตานการคามนษยของ สปป.ลาว ไดกลาวถงลกษณะการคามนษยของ สปป.ลาว วา สวนใหญจะเปนการลอลวงกนเอง เพอนาเหยอไปบงคบใหคาประเวณ โดยเฉพาะกลมคน สปป.ลาว ทมอายระหวาง 15 – 18 ป65

3.3 กมพชา กมพชา มสถานะเปนทงประเทศตนทาง ทางผาน และปลายทางของเสนทางการคามนษย เชนเดยวกบประเทศไทย สถานการณปจจบน ภายใตการนาประเทศของ สมเดจฮนเซน นายกรฐมนตร ยงคงมเสถยรภาพโดยเฉพาะการดาเนนยทธศาสตรเชงรกทางการเมอง เพอตองการรวบอานาจทงฝายบรหารและความมนคงไวแตเพยงผเดยว ทงนการไดเปนแกนนาในการบรหารประเทศ ทาใหพรรคประชาชน ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 63 กฤตยา และ สชาดา 2549 : 252 64 อรทย จลสวรรณรกษ 2550 : 43 – 44 65 www.dailynews.co.th

กมพชา (Cambodian People’s Party –CPP) ของสมเดจฮนเซน นอกจากจะมความมนคงทางการเมองแลวยงสงผลให สมเดจฮนเซน นาจะยงคงคมอานาจไดอยางเบดเสรจ และมแนวโนมสงทจะอยในตาแหนงนายกรฐมนตรกมพชาไดอกวาระหนง66 แมวาการเมองในประเทศกมพชาภายใตการปกครองของสมเดจฮนเซน จะมความมนคงสง แตสภาพสงคม โดยเฉพาะคณภาพชวต และความเปนอยของประชาชนสวนใหญยงมฐานะยากจน เกดชองวางระหวางคนจนและคนรวย ความชวยเหลอของรฐบาลไมสามารถกระจายไปสประชาชนทมฐานะยากจนตามชนบททหางไกลความเจรญได แมวารฐบาลจะไดเรงพฒนาโครงสรางพนฐานทางดานสาธารณปโภคแลวกตาม จงเปนสาเหตสาคญประการหนง ททาใหประชาชนชาวกมพชาทยากจนพยายามดนรนหาทางประกอบอาชพโดยอาศยชองทางหรอพรมแดนทางธรรมชาตไทย-กมพชาเปนเสนทางผาน ลกลอบเขาสประเทศไทย เขามารบจางทางาน เปนแกงขอทาน และบรการทางเพศ เพอความอยรอดภายใตขบวนการคามนษยทแสวงประโยชนจากกลมคนเหลาน สาหรบชองทางตางๆ ทชาวกมพชา มกใชเดนทางขามแดนลกลอบเขาสประเทศไทย ปจจบนมหลายชองทางไดแก

3.3.1 ชายแดน อ.อรญประเทศ อ.ตาพระยา จ.สระแกว (โดยเฉพาะทตลาดโรงเกลอ นบเปนการคามนษยทมเครอขายโยงใยมหาศาล)

3.3.2 ชายแดน อ.คลองใหญ จ.ตราด 3.3.3 ชายแดน อ.กาบเชง อ.ปราสาท จ.สรนทร 3.3.4 ชายแดน อ.นายน จ.อบลราชธาน

---------------------------------------------------------------------------------------------------- 66 กองขาว กรมขาวทหารบก 2552 : 37, 50-51

A5 �� 11-4-56.indd 84 27/4/2556 11:21:17


กมพชา (Cambodian People’s Party –CPP) ของสมเดจฮนเซน นอกจากจะมความมนคงทางการเมองแลวยงสงผลให สมเดจฮนเซน นาจะยงคงคมอานาจไดอยางเบดเสรจ และมแนวโนมสงทจะอยในตาแหนงนายกรฐมนตรกมพชาไดอกวาระหนง66 แมวาการเมองในประเทศกมพชาภายใตการปกครองของสมเดจฮนเซน จะมความมนคงสง แตสภาพสงคม โดยเฉพาะคณภาพชวต และความเปนอยของประชาชนสวนใหญยงมฐานะยากจน เกดชองวางระหวางคนจนและคนรวย ความชวยเหลอของรฐบาลไมสามารถกระจายไปสประชาชนทมฐานะยากจนตามชนบททหางไกลความเจรญได แมวารฐบาลจะไดเรงพฒนาโครงสรางพนฐานทางดานสาธารณปโภคแลวกตาม จงเปนสาเหตสาคญประการหนง ททาใหประชาชนชาวกมพชาทยากจนพยายามดนรนหาทางประกอบอาชพโดยอาศยชองทางหรอพรมแดนทางธรรมชาตไทย-กมพชาเปนเสนทางผาน ลกลอบเขาสประเทศไทย เขามารบจางทางาน เปนแกงขอทาน และบรการทางเพศ เพอความอยรอดภายใตขบวนการคามนษยทแสวงประโยชนจากกลมคนเหลาน สาหรบชองทางตางๆ ทชาวกมพชา มกใชเดนทางขามแดนลกลอบเขาสประเทศไทย ปจจบนมหลายชองทางไดแก

3.3.1 ชายแดน อ.อรญประเทศ อ.ตาพระยา จ.สระแกว (โดยเฉพาะทตลาดโรงเกลอ นบเปนการคามนษยทมเครอขายโยงใยมหาศาล)

3.3.2 ชายแดน อ.คลองใหญ จ.ตราด 3.3.3 ชายแดน อ.กาบเชง อ.ปราสาท จ.สรนทร 3.3.4 ชายแดน อ.นายน จ.อบลราชธาน

---------------------------------------------------------------------------------------------------- 66 กองขาว กรมขาวทหารบก 2552 : 37, 50-51

A5 �� 11-4-56.indd 85 27/4/2556 11:21:18


3.3.5 ชองสะงา จ.ศรสระเกษ 3.3.6 อ.โปงนารอน จ.จนทบร67 จากทกลาวมาแลวขางตน จงพอสรปไดวา ชาวกมพชาสวนใหญจะลกลอบ

เขามาทางานในเขตไทยไดแกกจการ 3 ประเภทคอ 3.3.1.1 การบรการทางเพศ ผหญงและเดกชาวกมพชา จะถกลกลอบเขามา

ขายบรการทางเพศทงชายแดนในฝงประเทศไทยและฝงกมพชาโดยเฉพาะ ตามเมองใหญๆ เชน กรงเทพ พทยา และตามกาสโนตางๆ โดยมจดเชอมโยงอยทเกาะกง พนมเปญ กมปงโสม และ จ.ตราด สวนใหญแลว เดกผหญงกมพชามกจะถกหลอกมาจากจงหวดทยากจนของประเทศใหเดนทางมาทกรงพนมเปญ แลวถกลอลวงใหขามแดนจากเกาะกงเขาเขตไทย มาทางานในจงหวดตราด โดยกลมผคามนษยจาก เกาะกงจะเรยกกลมทเปนเครอขายผคามนษยดวยกนจากจงหวดตราดใหมารบเดกผหญงชาวกมพชาขามแดนเพอนาไปสจดหมายตอไปทงนกลมคนทจดการเรองการขามแดน จะเปนเจาของสถานบรการ สาหรบนายหนาคามนษยจะมอยมากในเขตกรงพนมเปญ โดยเหยอทถกหลอกบางรายอาจถกสงตรงไปคาบรการทางเพศทประเทศมาเลเซยอกดวย 3.3.1.2 แรงงานในกจการประมง แรงงานชาวกมพชา สวนใหญจะเดนทางมาจาก เมอง เปรเวง กาปงจาม ซงเปนเมองทยากจนและอยใจกลางประเทศ จากนนจะลกลอบเขามาทงทางดานคลองใหญ จ.ตราด และดานอรญประเทศ จ.สระแกว เพอจะเดนทางไปทางานประมงตอท จ.ตราด จ.ระยอง จ.สมทรปราการ และ จ.ปตตาน เฉพาะท จ.ตราด รอยละ 90 ของชาวประมงเปนชาวกมพชา แรงงานชาวกมพชาสวนใหญ มกเจอปญหาการ ทางานเกน เวลาโดยไม ไ ด รบ คา จาง บางรายตอง ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 67 www.dmh.go.th

ทางานหนก แตกลบถกหกรายไดบางสวนจากหนสนทเกดจากกระบวนการรบเขาทางาน บางรายพยายามหลบหนเพราะตองทนกบการทางานบนเรอประมงมาเปนเวลานาน เนองจากถกนายจางเอาเปรยบ

3.3.1.3 แกงขอทาน สวนใหญจะเปนเดกกมพชาทงหญงและชาย อายไมเกน 15 ป ทลกลอบจากชายแดนไทย – กมพชา (จากขอ 3.3.1 – 3.3.6) เขามาขอทานในกรงเทพ และตามจงหวดใหญๆ ตลอดจนแหลงธรกจ โดยมผควบคมหรอนายหนาของเดก คอยดแลหาอาหาร ทพก บรเวณใกลเคยงกบทขอทานซงทาเปนขบวนการ ดงเชน เหตการณการจบกมเดกชายขอทานชาวกมพชาอาย 7 ขวบในพนทเมองพทยา จ.ชลบร เมอกลางปพ.ศ.2554 และเมอ 27 ม.ค.2555 เจาหนาทตารวจสามารถจบกมกลมขอทานทเปนทงเดกและผใหญ รวมทงผใหทพกพงรวม 10 คน ท อ.บางละมง จ.ชลบร แตกยงไมสามารถจบกมขบวนการคามนษยทอยเบองหลงกลมขอทานดงกลาวได68,69

อนงจากการประชมเครอขายภมภาคประเทศในลมนาโขงในการปองกนและแกปญหาการคามนษย ทโรงแรมดเอเมอรรล รชดา กรงเทพ เมอ 24 ก.ค. 2555 พ.ต.อ. ซก รคเม (Sok Reakmey) รองอธบดกรมการคามนษยและปองกนเดก ผแทนกมพชา ไดกลาวถง ปญหาการคามนษยในกมพชาวาเกดจากประชาชนชาวกมพชา ตองการรายไดเพมขน สวนใหญชาวกมพชาตองการเขามาทางานเปนพนกงานตามโรงงาน พนกงานเสรฟ ในเขตไทย แตกลบถกหลอกใหไปคาประเวณแทน70 ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 68 อรทย จลสวรรณรกษ 2550 : 27, 44 69 www.dailynews.co.th 70 www.dailynews.co.th

A5 �� 11-4-56.indd 86 27/4/2556 11:21:18


ทางานหนก แตกลบถกหกรายไดบางสวนจากหนสนทเกดจากกระบวนการรบเขาทางาน บางรายพยายามหลบหนเพราะตองทนกบการทางานบนเรอประมงมาเปนเวลานาน เนองจากถกนายจางเอาเปรยบ

3.3.1.3 แกงขอทาน สวนใหญจะเปนเดกกมพชาทงหญงและชาย อายไมเกน 15 ป ทลกลอบจากชายแดนไทย – กมพชา (จากขอ 3.3.1 – 3.3.6) เขามาขอทานในกรงเทพ และตามจงหวดใหญๆ ตลอดจนแหลงธรกจ โดยมผควบคมหรอนายหนาของเดก คอยดแลหาอาหาร ทพก บรเวณใกลเคยงกบทขอทานซงทาเปนขบวนการ ดงเชน เหตการณการจบกมเดกชายขอทานชาวกมพชาอาย 7 ขวบในพนทเมองพทยา จ.ชลบร เมอกลางปพ.ศ.2554 และเมอ 27 ม.ค.2555 เจาหนาทตารวจสามารถจบกมกลมขอทานทเปนทงเดกและผใหญ รวมทงผใหทพกพงรวม 10 คน ท อ.บางละมง จ.ชลบร แตกยงไมสามารถจบกมขบวนการคามนษยทอยเบองหลงกลมขอทานดงกลาวได68,69

อนงจากการประชมเครอขายภมภาคประเทศในลมนาโขงในการปองกนและแกปญหาการคามนษย ทโรงแรมดเอเมอรรล รชดา กรงเทพ เมอ 24 ก.ค. 2555 พ.ต.อ. ซก รคเม (Sok Reakmey) รองอธบดกรมการคามนษยและปองกนเดก ผแทนกมพชา ไดกลาวถง ปญหาการคามนษยในกมพชาวาเกดจากประชาชนชาวกมพชา ตองการรายไดเพมขน สวนใหญชาวกมพชาตองการเขามาทางานเปนพนกงานตามโรงงาน พนกงานเสรฟ ในเขตไทย แตกลบถกหลอกใหไปคาประเวณแทน70 ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 68 อรทย จลสวรรณรกษ 2550 : 27, 44 69 www.dailynews.co.th 70 www.dailynews.co.th

A5 �� 11-4-56.indd 87 27/4/2556 11:21:18


3.4 ไทย สาหรบสถานการณการคามนษย ในประเทศไทย จะขอยกตวอยา งปรากฏการณการคามนษยในรปแบบของการคาประเวณพนท จ.เชยงราย และ จ.พะเยา และการคามนษยในรปแบบของการคาแรงงาน พนท จ.ตาก (อ.แมสอด) และ จ.สมทรสาคร สรปปจจยททาใหกลมคนดงกลาวตองตกเปนเหยอของขบวนการคามนษย ไดดงน :- 3.4.1 การคามนษยในรปแบบการคาประเวณ พนท จ.เชยงราย และ จ.พะเยา 3.4.1.1 ปจจยดานเศรษฐกจ ไดแก ความยากจนของคนในครอบครว 3.4.1.2 ปจจยดานสงคม โดยเฉพาะสถาบนครอบครว การทเดกตองเผชญกบปญหาความแตกแยก การหยารางของบดา มารดา การขาดความอบอน ทาใหเดกตองเผชญการออกไปสโลกภายนอก และรเทาไมถงการณ บางรายตดสนใจเขาสขบวนการคามนษย และถกลวงละเมดทางเพศเมออายยงนอย คานยมทางสงคม กเปนปจจยสาคญประการหนงททาใหเดกสาวในหมบาน ชมชน ของจงหวดตดสนใจตองการมาหางานทาทไดรายไดดกวาแทนการทางานหนกๆ แตไดรายไดนอย 3.4.2 การคามนษยในรปแบบของการคาแรงงาน พนท จ.ตาก (อ.แมสอด) และ จ.สมทรสาคร สวนใหญจะเกดขนกบแรงงานตางดาวจากกลมประเทศเพอนบาน โดยเฉพาะ พมา 3.4.2.1 ปจจยดานเศรษฐกจ ไดแก ความยากจน จงยอมทจะลกลอบเขามาหางานทาโดยผดกฎหมายในเขตไทย และถกลอลวงโดยนายหนาของกลมทคามนษย 3.4.2.2 ปจจยดานสงคม ไดแก ความดอยโอกาสทางสงคม การมชวตอยอยางลาบากแรนแคน สภาพแวดลอมทถกบงคบ กดข ไมไดรบความยตธรรมจากองคกรของรฐ 3.4.3 รปแบบของการเขาสขบวนการคามนษย

3.4.3.1 ผชกชวนใหเหยอเขาสขบวนการคามนษย 1) ผชกชวนใหเหยอเขาสการคามนษยในรปแบบของการคาประเวณ 1.1) กลมคนรจกอยหมบานเดยวกน หรอเครอญาต ททาตวเปนนายหนาใหกบนายจางคนไทยทตองการคนงาน ไมตองใชวธการซบซอน เมอไดคาสงจากนายจาง กลมขบวนการนจะตดตอกลบไปยงญาตพนองทพกอยตามแนวชายแดนทงฝงไทย ฝงพมา ใหรวบรวมเพอน ญาต หรอคนรจกในหมบานเดยวกน หมบานใกลเคยง สงเขามาทางาน 1.2) กลมขบวนการทรวมมอกบคนไทย จะมคนตางดาวไปรบจางทางานตามรานอาหาร สถานบรการ และพกอาศยอย ในเมองใหญ และมหนาทหาลกคาทตองการใชบรการเดกผหญง เนนไปทลกคาตางประเทศ หาลกคาไดแลว จะตดตอไปยงกลมตามแนวชายแดน ใหหาเหยอทงเตมใจและไมเตมใจ 1.3) กลมขบวนการททาในลกษณะญาต จะจดหาเดกหญงหมบานเดยวกน หรอชนกลมนอยทมความตองการขายเดก รบเขามาดแล อางวาเปนลกหลาน เลยงจนโต อาย 14 -15 ป กบงคบใหขายตว ครงแรก คาเปดบรสทธอยท 30,000 – 40,000 บาท 1.4) เอเยนตหรอนายหนา ทงในพนทและนอกพนท ชวนไปใหแตงงานกบคนตางชาต โดยผทเปนเหยอไมรจกหนาตา ชอ ทอย ของคนตางชาตทจะไปอยดวย มหลายรายทแตงานแลวถกหลอกไปขายตอ เขาขบวนการคามนษย 1.5) แม เลา จว หรอเอเยนตอย ในโรงเรยน มการคาประเวณโดยผานนายหนาเปนเพอนกเรยนดวยกน โดยขายบรการทางเพศผานรปถาย ผานมอถอ อนเตอรเนต ขายตรงในโรงแรมมานรด

A5 �� 11-4-56.indd 88 27/4/2556 11:21:19


3.4.3.1 ผชกชวนใหเหยอเขาสขบวนการคามนษย 1) ผชกชวนใหเหยอเขาสการคามนษยในรปแบบของการคาประเวณ 1.1) กลมคนรจกอยหมบานเดยวกน หรอเครอญาต ททาตวเปนนายหนาใหกบนายจางคนไทยทตองการคนงาน ไมตองใชวธการซบซอน เมอไดคาสงจากนายจาง กลมขบวนการนจะตดตอกลบไปยงญาตพนองทพกอยตามแนวชายแดนทงฝงไทย ฝงพมา ใหรวบรวมเพอน ญาต หรอคนรจกในหมบานเดยวกน หมบานใกลเคยง สงเขามาทางาน 1.2) กลมขบวนการทรวมมอกบคนไทย จะมคนตางดาวไปรบจางทางานตามรานอาหาร สถานบรการ และพกอาศยอย ในเมองใหญ และมหนาทหาลกคาทตองการใชบรการเดกผหญง เนนไปทลกคาตางประเทศ หาลกคาไดแลว จะตดตอไปยงกลมตามแนวชายแดน ใหหาเหยอทงเตมใจและไมเตมใจ 1.3) กลมขบวนการททาในลกษณะญาต จะจดหาเดกหญงหมบานเดยวกน หรอชนกลมนอยทมความตองการขายเดก รบเขามาดแล อางวาเปนลกหลาน เลยงจนโต อาย 14 -15 ป กบงคบใหขายตว ครงแรก คาเปดบรสทธอยท 30,000 – 40,000 บาท 1.4) เอเยนตหรอนายหนา ทงในพนทและนอกพนท ชวนไปใหแตงงานกบคนตางชาต โดยผทเปนเหยอไมรจกหนาตา ชอ ทอย ของคนตางชาตทจะไปอยดวย มหลายรายทแตงานแลวถกหลอกไปขายตอ เขาขบวนการคามนษย 1.5) แม เลา จว หรอเอเยนตอย ในโรงเรยน มการคาประเวณโดยผานนายหนาเปนเพอนกเรยนดวยกน โดยขายบรการทางเพศผานรปถาย ผานมอถอ อนเตอรเนต ขายตรงในโรงแรมมานรด

A5 �� 11-4-56.indd 89 27/4/2556 11:21:19


1.6) นายหนาคนไทย และนายหนาคน สปป.ลาว ซงนาผหญงจากประเทศเพอนบาน บรเวณดานชายแดน อาเภอเชยงคาซงตดกบ สปป.ลาว เขามาขายบรการทางเพศในรานอาหาร หรอนายหนาทเปนธระจดหาแรงงานตางดาว แรงงานขามชาต สปป.ลาวเขามาทางานในฤดกาลเกบเกยวขาว เกบเกยวผลผลตทางการเกษตร หรอ ใหอยในฟารมไก 1.7) เอเยนต/นายหนาจดหาคทมการเปดบรษทจดหาคผานทาง อนเตอรเนต โดยการสงรปลงใน อนเตอรเนต ประกาศหาคไปตางประเทศ โดยมบรษทนายหนาจดหาคเปนผจดการ 1.8) เอเยนต/นายหนาทเปนกลมมจฉาชพ คอยลอลวงเดกและหญงเขาสขบวนการคามนษย ใชสงลอใจเดกจากเดกดวยกนเองและการใชสอไมวาจะเปน เกมส , โทรศพทมอถอและการชกชวนผานกลมเดกดวยกนเองมาเทยวดมกนในสถานบนเทง และชกชวนเขาสขบวนการคามนษย โดยดงตวเดกออกจากกลมเพอน ออกจากโรงเรยน ครอบครว ชมชน โดยเดกไมรตว 2) ผชกชวนใหเหยอเขาสการคามนษยในรปแบบของการคาแรงงาน 2.1) นายหนาฝงพมา เปนผทาหนาทหลกในการตดตอกบคนทอยฝงไทยหรอนายหนารายใหญในฝงไทยและทาหนาทรวบรวมเหยอจากประเทศพมาตามจานวนทนายหนาฝงไทยตองการ 2.2) นายหน า ฝ ง ไทย มน ายหน าหลายประ เภท ซงประกอบดวย 2.2.1) นายหนาซงเปนคนในชมชนทซงเปนจดผานหรอจดพกของการเคลอนยายเหยอ 2.2.2) นายหนาคนกลาง/ตวกลางทจดหาและนาพาเดก/เหยอเคลอนยายไปยงพนทตางๆ ทมความตองการ

2.2.3) นายหนาททาหนาทจดสงเหยอเคลอนยายไปยงโรงงานตางๆ โดยตรง หรอพนทเปาหมาย 2.3) นายหนานาพาขามพรมแดน หมายถงผทตดตอแรงงานและพาขามพรมแดนมาประเทศไทย โดยจะเปนธระจดการเรองการเดนทาง 2.4) นายหนาหางาน / สงคนเขาโรงงาน หมายถง นายหนาชาวตางชาตทอย อาศยในประเทศไทยเปนเวลานานและร จกก บผประกอบการ เปน ผกวางขวางในพนท พดภาษาไทยไดดและสามารถทจะตดตอสอสารกบกลมแรงงานในพนท เพอจดสงแรงงานเขาสกจการตางๆ 2.5) นายหนาเคลยรเจาหนาทรฐ หมายถง ผทรจกกบทางเจาหนาทของรฐบางคน และเปนผกวางขวางในแวดวงแรงงานขามชาตซงเปนทรจกกนดในกลมแรงงานดวยกน นายหนาคนดงกลาวจะเปนผเจรจาตอรองและอางถงเจาหนาทรฐทรจกกนดเพอชวยเหลอแรงงาน 2.6) นายหนาทาบตร/ทาเอกสาร หมายถง นายหนาทมความรในกระบวนการทาเอกสาร เชน ใบอนญาตทางาน ใบทะเบยนราษฎร และบตรสขภาพ ซงสวนใหญจะเปนคนไทย เพราะจะตองรภาษาไทยและตองทาธรกรรม และรบเซนตเอกสารทางราชการกบหนวยงานรฐ 2.7) นายหนา สงคนกลบบาน หมายถง ผร จกกบหนวยงานรฐททาหนาทผลกดนคนตางชาตกลบภมลาเนาประเทศตนทาง หากแรงงานมความประสงคจะเดนทางกลบประเทศ 2.8) นายหนาพาไปโรงพยาบาล หมายถง ผทสามารถพดภาษาไทยไดด หรอคนไทยทอาศยอยในชมชนเดยวกบแรงงานขามชาต หากแรงงานขามชาตเจบปวยมความประสงคอยากจะไปโรงพยาบาลแตถาไมสามารถพดภาษาไทยได และไมรขนตอนตาง ๆ ในการตดตอกบเจาหนาทในโรงพยาบาลได นายหนาจะอาสาพาแรงงานไปโรงพยาบาล

A5 �� 11-4-56.indd 90 27/4/2556 11:21:20


2.2.3) นายหนาททาหนาทจดสงเหยอเคลอนยายไปยงโรงงานตางๆ โดยตรง หรอพนทเปาหมาย 2.3) นายหนานาพาขามพรมแดน หมายถงผทตดตอแรงงานและพาขามพรมแดนมาประเทศไทย โดยจะเปนธระจดการเรองการเดนทาง 2.4) นายหนาหางาน / สงคนเขาโรงงาน หมายถง นายหนาชาวตางชาตทอย อาศยในประเทศไทยเปนเวลานานและร จกก บผประกอบการ เปน ผกวางขวางในพนท พดภาษาไทยไดดและสามารถทจะตดตอสอสารกบกลมแรงงานในพนท เพอจดสงแรงงานเขาสกจการตางๆ 2.5) นายหนาเคลยรเจาหนาทรฐ หมายถง ผทรจกกบทางเจาหนาทของรฐบางคน และเปนผกวางขวางในแวดวงแรงงานขามชาตซงเปนทรจกกนดในกลมแรงงานดวยกน นายหนาคนดงกลาวจะเปนผเจรจาตอรองและอางถงเจาหนาทรฐทรจกกนดเพอชวยเหลอแรงงาน 2.6) นายหนาทาบตร/ทาเอกสาร หมายถง นายหนาทมความรในกระบวนการทาเอกสาร เชน ใบอนญาตทางาน ใบทะเบยนราษฎร และบตรสขภาพ ซงสวนใหญจะเปนคนไทย เพราะจะตองรภาษาไทยและตองทาธรกรรม และรบเซนตเอกสารทางราชการกบหนวยงานรฐ 2.7) นายหนา สงคนกลบบาน หมายถง ผร จกกบหนวยงานรฐททาหนาทผลกดนคนตางชาตกลบภมลาเนาประเทศตนทาง หากแรงงานมความประสงคจะเดนทางกลบประเทศ 2.8) นายหนาพาไปโรงพยาบาล หมายถง ผทสามารถพดภาษาไทยไดด หรอคนไทยทอาศยอยในชมชนเดยวกบแรงงานขามชาต หากแรงงานขามชาตเจบปวยมความประสงคอยากจะไปโรงพยาบาลแตถาไมสามารถพดภาษาไทยได และไมรขนตอนตาง ๆ ในการตดตอกบเจาหนาทในโรงพยาบาลได นายหนาจะอาสาพาแรงงานไปโรงพยาบาล

A5 �� 11-4-56.indd 91 27/4/2556 11:21:20


2.9) นายหนาเงนก หมายถง ผทมฐานะทางการเงนด อาจจะเปนคนไทย หรอคนตางขาต ซงจะจดบรการเงนกนอกระบบใหกลมแรงงานขามชาต การคดอตราดอกเบยรอยละ 20 - 30 บาท 2.10) นายหนาสงเงนกลบบาน หมายถง ผทเปนตางชาตหรอแรงงานขามชาต ผม ฐานะการเงน ทประเทศตนทาง ด ประกอบกบมโทรศพทมอถอ อยทประเทศตนทาง และประเทศปลายทาง โดยจะเปนธระจดสงเงนใหกบแรงงานทมความประสงคจะใหสงเงนกลบประเทศตนทางเพอใหครอบครวทประเทศตนทางไดใชจาย 2.11) นายหนา Sub – Contractor หมายถง ผคมงาน ทสงคนงานไปตามโรงงานตางๆ นายหนาลกษณะนสวนใหญจะเปนคนไทย มอทธพลและมกลมทเปนเครอขายกบผประกอบการในการนาสงแรงงานไปทางานตามโรงงาน นายหนาจะทาหนาทจดสง ตดตอ นาพาแรงงานไปทางาน ทาเอกสารบตรแรงงาน และรบคาตอบแทน 2.12) นายหนาคามนษย หมายถง ผทจะเปนธระจดหา นาพาแรงงานมาเพอแสวงหาประโยชนในทางมชอบ ไดแก การบงคบคาประเวณ โดยการตองชดใชหน, การบงคบใหทางาน แมสภาพรางกายไมพรอม มการบงคบ ขเขน และทารายรางกาย 3.4.3.2 วธการเดนทางเขาสประเทศ (กรณเหยอการคามนษยเปนชาวตางประเทศ / แรงงานขามชาต) และวธการเดนทางไปยงสถานประกอบการ / โรงงานหรอแหลงทางานอนๆ 1) วธการเดนทางเขาสประเทศของการคามนษยในรปแบบของการคาประเวณ 1.1) ผานหนาททาในลกษณะกลมเครอญาต 1.2) ใชหนงสอเดนทางปลอม

1.3) การขายบรการทางเพศผานรปถาย ผานมอถอ อนเตอรเนต เปนลกษณะของการ ขายตรง ในโรงแรมมานรด 1.4) เดนทางเขามาบรเวณดานชายแดนตรงอาเภอเชยงคา เพอมาขายบรการทางเพศในรานอาหาร หรอเปนแรงงานในฤดกาลเกบเกยวขาว / ผลผลตทางการเกษตร 1.5) การขายผานทาง อนเตอรเนต ผานบรษทจดหาค โดยการสงรปลงใน อนเตอรเนต ประกาศหาคไปตางประเทศ โดยมบรษทนายหนาจดหาคเปนผจดการ 2.) วธการเดนทางเขาสประเทศของการคามนษยในรปแบบของการคาแรงงาน 2.1) การนาพาโดยการเดนเทาเขาสพนทชนใน 2.2) การนาพาโดยรถจกรยานยนตรบจาง 2.3) การนาพาโดยรถสวนตว เชน รถต รถเกง รถกระบะ 2.4) การนาพาโดยใชรถยนตของทางราชการ หรอใชรถทตกแตงคลายรถของทางราชการ เชน รถของสายตรวจตารวจ รถพยาบาล รถไฟฟา รถปาไม รถ รสพ. รถไปรษณย เปนตน 2.5) การนาพาโดยรถโดยสารประจาทาง เชน รถโดยสารประจาทางสาย แมสอด – กรงเทพฯ , แมสอด – พษณโลก , แมสอด – แมสาย และ รถตประจาทางสาย แมสอด – ตาก 2.6) การนาพาโดยการแอบไปกบรถของพอคาเรทเขามาขายสนคาในเขตอาเภอแมสอด โดยทาตวเปนเหมอนลกจางของพอคาเร การขนยายในลกษณะนจะขนยายคนไดจานวนไมมากนก

A5 �� 11-4-56.indd 92 27/4/2556 11:21:21


1.3) การขายบรการทางเพศผานรปถาย ผานมอถอ อนเตอรเนต เปนลกษณะของการ ขายตรง ในโรงแรมมานรด 1.4) เดนทางเขามาบรเวณดานชายแดนตรงอาเภอเชยงคา เพอมาขายบรการทางเพศในรานอาหาร หรอเปนแรงงานในฤดกาลเกบเกยวขาว / ผลผลตทางการเกษตร 1.5) การขายผานทาง อนเตอรเนต ผานบรษทจดหาค โดยการสงรปลงใน อนเตอรเนต ประกาศหาคไปตางประเทศ โดยมบรษทนายหนาจดหาคเปนผจดการ 2.) วธการเดนทางเขาสประเทศของการคามนษยในรปแบบของการคาแรงงาน 2.1) การนาพาโดยการเดนเทาเขาสพนทชนใน 2.2) การนาพาโดยรถจกรยานยนตรบจาง 2.3) การนาพาโดยรถสวนตว เชน รถต รถเกง รถกระบะ 2.4) การนาพาโดยใชรถยนตของทางราชการ หรอใชรถทตกแตงคลายรถของทางราชการ เชน รถของสายตรวจตารวจ รถพยาบาล รถไฟฟา รถปาไม รถ รสพ. รถไปรษณย เปนตน 2.5) การนาพาโดยรถโดยสารประจาทาง เชน รถโดยสารประจาทางสาย แมสอด – กรงเทพฯ , แมสอด – พษณโลก , แมสอด – แมสาย และ รถตประจาทางสาย แมสอด – ตาก 2.6) การนาพาโดยการแอบไปกบรถของพอคาเรทเขามาขายสนคาในเขตอาเภอแมสอด โดยทาตวเปนเหมอนลกจางของพอคาเร การขนยายในลกษณะนจะขนยายคนไดจานวนไมมากนก

A5 �� 11-4-56.indd 93 27/4/2556 11:21:21


2.7) การนาพาโดยรถขนผก / รถขนผลไม ซงจะมการทาใหพนทตรงกลางกระบะหลงรถปคอพใหเปนทโลง แลวใหคนเขาไปแอบอยบรเวณดงกลาว จากนนกนาผกและผลไมเรยงซอนปดบงไว เพออาพรางสายตาของผคนและเจาหนาท 2.8) การนาพาโดยการปลอมแปลงเอกสารเดนทาง มแกงปลอมหนงสอเดนทาง ในกรณทจะเดนทางขามประเทศ 2.9) ผานนายหนาทไดเสาะแสวงหาเดกผหญงตามหมบาน โดยจะไปรบจากหมบานในฝงพมา 2.10) วธการไปนาพามาทละคน เชน ในหนงครอบครว นายหนาจะหลอกคนใดคนหนงมากอน อาจจะเปนแม หรอ พอ หลงจากนนจะเดนทางกลบไปบอกกบลกๆ ของแรงงานทพามาครงแรกวา พอ หรอ แมใหไปอยดวย 2.11) การทา บตรผานแดน แบบไปเชา – เยนกลบ พอผานไปไดกไมใชเรองยากทจะแสวงโชคตอ เพราะจะมนายหนาพาเดนเขาปา จากนนจะขนใสรถกระบะเขากรงเทพฯ71 4. บทสรป จากปจจยทเปนสาเหตทาใหเกดขบวนการคามนษยในประเทศไทยในบทท 3 เรมจากปจจยดงดด ไดแก ความเจรญทางดานการคมนาคมของประเทศทเชอมโยงกบประเทศเพอนบานในลมแมนาโขง ความจาเปนในการใชแรงงานภายใน ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 71 www.m-society.go.th

ประเทศของไทย ตลอดจนเงอนไขปจจยทตงทางภมศาสตรทเอออานวยตอขบวนการคามนษย รวมทงเครอขายการคามนษยทมการปรบเปลยนรปแบบใหซบซอนมากขน ปจจยผลกดนตงแต ปญหาความยากจน ความไมสงบทางการเมอง วฒนธรรม คานยม และทศนคตของประเทศตนทาง ความเชอตามทฤษฎ Trickle Down Theory ทกลาววา การพฒนาจะสามารถแกไขปญหาความยากจนของประชาชนได อกทงปจจยเสรมจากอทธพลของกระแสโลกาภวตนและปรากฏการณการเชอมโยงระหวางการยายถนขามชาตของแรงงานสตรในอนภมภาคลมนาโขง ทถกชกนาเขาสขบวนการคามนษย ประกอบกบสถานะของกลมประเทศอนภมภาคลมนาโขง ไดแก พมา กมพชา สปป.ลาว ทเปนทงประเทศตนทาง ทางผาน และปลายทาง ของเสนทางการคามนษย ทาใหประชาชนบางกลมตองตกเปนเหยอของขบวนการฯ ในรปแบบตางๆ ทงการคาประเวณ การถกบงคบใชแรงงาน แกงขอทาน เปนตน ดงนนแนวทางแกไขเพอใหเกดเปนรปธรรม จาเปนตองมการกาหนดนโยบายยทธศาสตร แผนในระดบประเทศและการรวมมอทงระดบภมภาค และการรวมมอในระดบองคกร โดยมเครองมอ กลไกตางๆ เพอใชในการแกไขปญหา เชน อนสญญาสหประชาชาตวาดวยการตอตานอาชญากรรมขามชาตทกระทาโดยองคกรอาชญากรรม พธสารวาดวยการตอตานการลกลอบขนผยายถน ทางบก ทางทะเล และทางอากาศ ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน พระราชบญญตปองกนและปราบปรามการคามนษย พ.ศ.2551 ฯลฯ ซงจะกลาวในรายละเอยดของบทท 4 ตอไป

A5 �� 11-4-56.indd 94 27/4/2556 11:21:21


ประเทศของไทย ตลอดจนเงอนไขปจจยทตงทางภมศาสตรทเอออานวยตอขบวนการคามนษย รวมทงเครอขายการคามนษยทมการปรบเปลยนรปแบบใหซบซอนมากขน ปจจยผลกดนตงแต ปญหาความยากจน ความไมสงบทางการเมอง วฒนธรรม คานยม และทศนคตของประเทศตนทาง ความเชอตามทฤษฎ Trickle Down Theory ทกลาววา การพฒนาจะสามารถแกไขปญหาความยากจนของประชาชนได อกทงปจจยเสรมจากอทธพลของกระแสโลกาภวตนและปรากฏการณการเชอมโยงระหวางการยายถนขามชาตของแรงงานสตรในอนภมภาคลมนาโขง ทถกชกนาเขาสขบวนการคามนษย ประกอบกบสถานะของกลมประเทศอนภมภาคลมนาโขง ไดแก พมา กมพชา สปป.ลาว ทเปนทงประเทศตนทาง ทางผาน และปลายทาง ของเสนทางการคามนษย ทาใหประชาชนบางกลมตองตกเปนเหยอของขบวนการฯ ในรปแบบตางๆ ทงการคาประเวณ การถกบงคบใชแรงงาน แกงขอทาน เปนตน ดงนนแนวทางแกไขเพอใหเกดเปนรปธรรม จาเปนตองมการกาหนดนโยบายยทธศาสตร แผนในระดบประเทศและการรวมมอทงระดบภมภาค และการรวมมอในระดบองคกร โดยมเครองมอ กลไกตางๆ เพอใชในการแกไขปญหา เชน อนสญญาสหประชาชาตวาดวยการตอตานอาชญากรรมขามชาตทกระทาโดยองคกรอาชญากรรม พธสารวาดวยการตอตานการลกลอบขนผยายถน ทางบก ทางทะเล และทางอากาศ ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน พระราชบญญตปองกนและปราบปรามการคามนษย พ.ศ.2551 ฯลฯ ซงจะกลาวในรายละเอยดของบทท 4 ตอไป

A5 �� 11-4-56.indd 95 27/4/2556 11:21:22


บทท 4

เครองมอและกลไกในการแกปญหาการคามนษยในประเทศไทย จดเรมตนของพนธะสญญา นโยบายปองกนและปราบปรามการคามนษย (2554-2559) และการประกาศ ใหเปนวาระแหงชาต การประกาศใชพระราชบญญตปองกนและปราบปรามการคามนษย พ.ศ.2551 การจดตงคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการคามนษย (ปคม.) และ

การจดตงคณะกรรมการประสานและกากบการดาเนนงานปองกนและปราบปรามการคามนษย (ปกค.)

บทบาททหารกบการแกไขปญหาการคามนษย กรอบความรวมมอระดบตางๆ บทสรป

1. จดเรมตนของพนธะสญญา การแกไขปญหาการคามนษยของไทย เรมขนในปพ.ศ.2543 เมอประเทศไทย

ไดลงนามในอนสญญาสหประชาชาตวาดวยการตอตานอาชญากรรมขามชาตทกระทาโดย องคกรอาชญากรรม (The United Nations Convention against Transitional Organized Crime) ซงนบเปนพนธะสญญาททาใหประเทศไทยเรมศกษาปญหาการคามนษยในประเทศ และเปนรปธรรมชดเจนเมอไทยไดรวมลงนามในพธสารเพอปองกนปราบปรามและลงโทษการคามนษยโดยเฉพาะผหญงและเดก เมอ 18 ธ.ค.2544 (Protocol to Prevent Suppress and Punish Trafficking in Persons , especially Women and Children Supplementing The United Nations Convention Against Transnational Organized Crime) ซงนบเปนจดเรมตนททาใหประเทศไทยจาเปนตองมองคกรและหนวยงานทรบผดชอบโดยตรง ภายใตบรรทดฐานขององคการสหประชาชาต โดยใหแตละประเทศเรงรดปรบปรงกฎหมายและมาตรการตางๆ เพอคมครองเดกและผหญงจากปญหาการคามนษย

2. นโยบายปองกนและปราบปรามการคามนษยและการประกาศใหเปนวาระแหงชาต

เมอ 6 ส.ค.2547 ประเทศไทย ไดประกาศนโยบายปองกนและปราบปรามการคามนษยใหเปนวาระแหงชาต โดยกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยไดจดทารางนโยบายยทธศาสตร และมาตรการในการปองกนและปราบปรามการคามนษย (พ.ศ.2554 – 2559) เพอใชเปนทศทางการดาเนนงานปองกนและปราบปรามการคามนษยของประเทศ และสงเสรมการมสวนรวมกบทกภาคสวนในสงคม เพอปองกนและแกไขปญหาการคามนษยใหหมดไป โดยคณะรฐมนตรมมตเมอ 11 พ.ค.2553 เหนชอบนโยบายยทธศาสตรและมาตรการในการปองกนและปราบปรามการคามนษย (พ.ศ.2554 – 2559) เพอใชเปนทศทางในการดาเนนงาน

A5 �� 11-4-56.indd 96 27/4/2556 11:21:22


1. จดเรมตนของพนธะสญญา การแกไขปญหาการคามนษยของไทย เรมขนในปพ.ศ.2543 เมอประเทศไทย

ไดลงนามในอนสญญาสหประชาชาตวาดวยการตอตานอาชญากรรมขามชาตทกระทาโดย องคกรอาชญากรรม (The United Nations Convention against Transitional Organized Crime) ซงนบเปนพนธะสญญาททาใหประเทศไทยเรมศกษาปญหาการคามนษยในประเทศ และเปนรปธรรมชดเจนเมอไทยไดรวมลงนามในพธสารเพอปองกนปราบปรามและลงโทษการคามนษยโดยเฉพาะผหญงและเดก เมอ 18 ธ.ค.2544 (Protocol to Prevent Suppress and Punish Trafficking in Persons , especially Women and Children Supplementing The United Nations Convention Against Transnational Organized Crime) ซงนบเปนจดเรมตนททาใหประเทศไทยจาเปนตองมองคกรและหนวยงานทรบผดชอบโดยตรง ภายใตบรรทดฐานขององคการสหประชาชาต โดยใหแตละประเทศเรงรดปรบปรงกฎหมายและมาตรการตางๆ เพอคมครองเดกและผหญงจากปญหาการคามนษย

2. นโยบายปองกนและปราบปรามการคามนษยและการประกาศใหเปนวาระแหงชาต

เมอ 6 ส.ค.2547 ประเทศไทย ไดประกาศนโยบายปองกนและปราบปรามการคามนษยใหเปนวาระแหงชาต โดยกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยไดจดทารางนโยบายยทธศาสตร และมาตรการในการปองกนและปราบปรามการคามนษย (พ.ศ.2554 – 2559) เพอใชเปนทศทางการดาเนนงานปองกนและปราบปรามการคามนษยของประเทศ และสงเสรมการมสวนรวมกบทกภาคสวนในสงคม เพอปองกนและแกไขปญหาการคามนษยใหหมดไป โดยคณะรฐมนตรมมตเมอ 11 พ.ค.2553 เหนชอบนโยบายยทธศาสตรและมาตรการในการปองกนและปราบปรามการคามนษย (พ.ศ.2554 – 2559) เพอใชเปนทศทางในการดาเนนงาน

A5 �� 11-4-56.indd 97 27/4/2556 11:21:22


ปองกนและปราบปรามการคามนษยของประเทศในระยะ 6 ป (พ.ศ.2554 – 2559) ซงสรปสาระสาคญไดดงน

2.1 นโยบายการปองกนและปราบปรามการคามนษย 2.1.1 เพมประสทธภาพในการปองกนและปราบปรามการคามนษย 2.1.2 ใหความสาคญและผลกดนมาตรการปองกนการดาเนนคด

การคมครองชวยเหลอและการพฒนากลไกเชงนโยบาย การขบเคลอน การพฒนาและการบรหารขอมลอยางมประสทธภาพ

2.1.3 สงเสรมและสนบสนนใหครอบครวและชมชนเปนกลไกสาคญในการปองกนและแกไขปญหาการคามนษย

2.1.4 สงเสรมใหประชาชนทกกลมเปาหมาย เขาถงบรการของรฐอยางเทาเทยมกน

2.1.5 ผลกดนการดาเนนการอยางจรงจงเขมงวดในการจดการกบผกระทาผดฐานคามนษยและองคกรอาชญากรรมขามชาต กลมผเกยวของ ทงผคามนษยและผเสยหายจากการคามนษย

2.2 ยทธศาสตรและมาตรการในการปองกนและปราบปรามการคามนษย 2.2.1 ประเดนยทธศาสตรดานการปองกน 2.2.2 ประเดนยทธศาสตรดานการดาเนนคด 2.2.3 ประเดนยทธศาสตรดานการคมครองชวยเหลอ 2.2.4 ประเดนยทธศาสตรดานการพฒนากลไกเชงนโยบายและการ

ขบเคลอน

2.2.5 ประเดนยทธศาสตรดานการพฒนาและบรหารขอมล 72 (รายละเอยดตามผนวก จ) ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 72 www.nocht.m-society.go.th

3. การประกาศใชพระราชบญญตปองกนและปราบปรามการคามนษย พ.ศ.2551 พระราชบญญตฉบบนไ ดกาหนดความผดฐานคามนษยขนมาใหมใหครอบคลมถงการกระทาทกรปแบบทเขาขายเปนการคามนษย เพอใหสอดคลองกบพธสารเพอปองกนปราบปรามและลงโทษการคามนษย โดยเฉพาะผหญง และเดก เพมเตมอนสญญาสหประชาชาต เพอตอตานอาชญากรรมขามชาต ทจดตงในลกษณะองคกร (Protocol to Prevent Suppress and Punish Trafficking in Perons Especially Woman and Children) นอกจากน ยงไดกาหนดมาตรการเพอชวยเหลอและคมครองสวสดภาพของผเสยหายตลอดจนรองรบการเยยวยาผเสยหายและการนาตวกลบประเทศเพอแกไขปญหาการคามนษยอยางครบวงจร อกดวย อนงเหตผลในการประกาศใชพระราชบญญตฉบบน กลาวคอโดยทพระราชบญญตมาตรการในการปองกนและปราบปรามการคาหญงและเดก พ.ศ.2540 อนเดมยงมไดกาหนดลกษณะความผดใหครอบคลมการกระทาเพอแสวงหาประโยชนโดยมชอบจากบคคลทมไดจากดแตเฉพาะหญงและเดกและการกระทาดวยวธการทหลากหลายมากขน เชน การนาบคคลเขามาคาประเวณในราชอาณาจกรหรอสงไปคานอกราชอาณาจกร การบงคบใชแรงงานบรการหรอขอทาน บงคบตดอวยวะเพอการคาหรอการแสวงหาประโยชนโดยมชอบ ซงในปจจบนไดกระทาในลกษณะองคกรอาชญากรรมขามชาตมากขน ประกอบกบประเทศไทย ไดลงนามอนสญญาสหประชาชาตเพอตอตานอาชญากรรมขามชาตทจดตงในลกษณะองคกร และพธสารเพอปองกนปราบปรามและลงโทษการคามนษยโดยเฉพาะหญงและเดก เพมเตมอนสญญาสหประชาชาต เพอตอตานอาชญากรรมขามชาต ทจดตงในลกษณะองคกรจงสมควรกาหนดลกษณะความผดใหครอบคลมการกระทาดงกลาว เพอใหการปองกนและปราบปรามการคามนษยมประสทธภาพยงขน สอดคลองกบพนธกรณ

A5 �� 11-4-56.indd 98 27/4/2556 11:21:23


3. การประกาศใชพระราชบญญตปองกนและปราบปรามการคามนษย พ.ศ.2551 พระราชบญญตฉบบนไ ดกาหนดความผดฐานคามนษยขนมาใหมใหครอบคลมถงการกระทาทกรปแบบทเขาขายเปนการคามนษย เพอใหสอดคลองกบพธสารเพอปองกนปราบปรามและลงโทษการคามนษย โดยเฉพาะผหญง และเดก เพมเตมอนสญญาสหประชาชาต เพอตอตานอาชญากรรมขามชาต ทจดตงในลกษณะองคกร (Protocol to Prevent Suppress and Punish Trafficking in Perons Especially Woman and Children) นอกจากน ยงไดกาหนดมาตรการเพอชวยเหลอและคมครองสวสดภาพของผเสยหายตลอดจนรองรบการเยยวยาผเสยหายและการนาตวกลบประเทศเพอแกไขปญหาการคามนษยอยางครบวงจร อกดวย อนงเหตผลในการประกาศใชพระราชบญญตฉบบน กลาวคอโดยทพระราชบญญตมาตรการในการปองกนและปราบปรามการคาหญงและเดก พ.ศ.2540 อนเดมยงมไดกาหนดลกษณะความผดใหครอบคลมการกระทาเพอแสวงหาประโยชนโดยมชอบจากบคคลทมไดจากดแตเฉพาะหญงและเดกและการกระทาดวยวธการทหลากหลายมากขน เชน การนาบคคลเขามาคาประเวณในราชอาณาจกรหรอสงไปคานอกราชอาณาจกร การบงคบใชแรงงานบรการหรอขอทาน บงคบตดอวยวะเพอการคาหรอการแสวงหาประโยชนโดยมชอบ ซงในปจจบนไดกระทาในลกษณะองคกรอาชญากรรมขามชาตมากขน ประกอบกบประเทศไทย ไดลงนามอนสญญาสหประชาชาตเพอตอตานอาชญากรรมขามชาตทจดตงในลกษณะองคกร และพธสารเพอปองกนปราบปรามและลงโทษการคามนษยโดยเฉพาะหญงและเดก เพมเตมอนสญญาสหประชาชาต เพอตอตานอาชญากรรมขามชาต ทจดตงในลกษณะองคกรจงสมควรกาหนดลกษณะความผดใหครอบคลมการกระทาดงกลาว เพอใหการปองกนและปราบปรามการคามนษยมประสทธภาพยงขน สอดคลองกบพนธกรณ

A5 �� 11-4-56.indd 99 27/4/2556 11:21:23


ของอนสญญาและพธสารจดตงกองทนเพอปองกนและปราบปรามการคามนษย รวมทงปรบปรงการชวยเหลอและคมครองสวสดภาพผเสยหายใหเหมาะสม ทงนเพอประโยชนสงสดของผเสยหาย จงจาเปนตองตราพระราชบญญตนหรอกลาวอกนยหนง พระราชบญญตฉบบนมขนเพอแกไขยกเลกพระราชบญญตมาตรการปองกนและปราบปรามการคาหญงและเดก พ.ศ.2540 อนเดมซงคมครองเฉพาะเหยอการคามนษยทเปนหญงและเดกเทานน สาหรบรายละเอยดในพระราชบญญตฉบบนมทงหมด 57 มาตรา 6 หมวด ไดแก หมวด 1 บททวไป หมวด 2 วาดวยคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการคามนษย หมวด 3 อานาจหนาทของพนกงานเจาหนาท หมวด 4 วาดวยการชวยเหลอและคมครองสวสดภาพผเสยหายจากการคามนษย หมวด 5 วาดวย กองทนเพอการปองกนและปราบปรามการคามนษย และ หมวด 6 บทกาหนดโทษ (รายละเอยดตาม ผนวก ค)

4. การจดตงคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการคามนษย (ปคม.) และการจดตงคณะกรรมการประสานและก ากบการด าเนนงานปองกนและปราบปรามการคามนษย (ปกค.)

ตามทไดกลาวไวแลว ในขอ 2 เรองนโยบายปองกนและปราบปรามการคามนษย (2554 – 2559) และการประกาศใหเปนวาระแหงชาตนน การแกไขปญหาการคามนษยจาเปนจะตองมกลไกในการบรหารนโยบาย ยทธศาสตรและมาตรการในการปองกนและปราบปรามการคามนษย ดงน

4.1 ระดบชาต ตามทรฐบาลไทยไดประกาศใชพระราชบญญตปองกนและปราบปรามการคามนษย พ.ศ.2551 ซงมผลบงคบใชเมอ 5ม.ย.51 ไดกาหนดใหมคณะกรรมการระดบชาต 2 คณะ คอ คณะกรรมการ ปคม. และคณะกรรมการ ปกค.

4.1.1 คณะกรรมการปองกนและปราบปรามการคามนษยเรยกโดยยอวา คณะกรรมการ ปคม. ตามมาตรา 15 แหงพระราชบญญตปองกนและ

ปราบปรามการคามนษย พ.ศ.2551 กาหนดให นายกรฐมนตรเปนประธานกรรมการ รองนายกร ฐมนตร เปนรองประธาน ร ฐมนตร ว าการกระทรวงกลาโหม รฐมนตรวาการกระทรวงการตางประเทศ รฐมนตรวาการกระทรวงการทองเทยวและกฬา รฐมนตรวาการกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย รฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทย รฐมนตรวาการกระทรวงยตธรรม รฐมนตรวาการกระทรวงแรงงาน เปนกรรมการ ปลดกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยเปนเลขานการ คณะกรรมการดงกลาว มหนาทดงน

4.1.1.1 เสนอความเหนตอคณะรฐมนตรในการกาหนดนโยบายเกยวกบการปองกนและปราบปรามการคามนษย

4.1.1.2 เสนอความเหนตอคณะรฐมนตร เพอใหมการปรบปรงกฎหมาย กฎระเบยบ โครงสรางของสวนราชการทเกยวของกบการปองกนและปราบปรามการคามนษย

4.1.1.3 กาหนดยทธศาสตรและมาตรการในการปองกนและปราบปรามการคามนษย

4.1.1.4 กาหนดแนวทางและกากบดแลการดาเนนการตามพนธกรณระหวางประเทศ และใหความรวมมอ ประสานงานกบตางประเทศเกยวกบการปองกนและปราบปรามการคามนษย

4.1.1.5 สงการและกากบดแลใหมการศกษาวจยและจดทาขอมลแบบบรณาการ เพอประโยชนในการปองกนและปราบปรามการคามนษย

4.1.1.6 สงการและกากบดแลการดาเนนงานของคณะกรรมการประสานและกากบการดาเนนงานปองกนและปราบปรามการคามนษย (ปกค.)

หมายเหต กรรมการมวาระการดารงตาแหนงคราวละ 4 ป กรรมการผทรงคณวฒ ซงพนตาแหนงตามวาระ อาจไดรบแตงตงอกได แตตองไมเกน 2 วาระตดตอกน

A5 �� 11-4-56.indd 100 27/4/2556 11:21:23


ปราบปรามการคามนษย พ.ศ.2551 กาหนดให นายกรฐมนตรเปนประธานกรรมการ รองนายกร ฐมนตร เปนรองประธาน ร ฐมนตร ว าการกระทรวงกลาโหม รฐมนตรวาการกระทรวงการตางประเทศ รฐมนตรวาการกระทรวงการทองเทยวและกฬา รฐมนตรวาการกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย รฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทย รฐมนตรวาการกระทรวงยตธรรม รฐมนตรวาการกระทรวงแรงงาน เปนกรรมการ ปลดกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยเปนเลขานการ คณะกรรมการดงกลาว มหนาทดงน

4.1.1.1 เสนอความเหนตอคณะรฐมนตรในการกาหนดนโยบายเกยวกบการปองกนและปราบปรามการคามนษย

4.1.1.2 เสนอความเหนตอคณะรฐมนตร เพอใหมการปรบปรงกฎหมาย กฎระเบยบ โครงสรางของสวนราชการทเกยวของกบการปองกนและปราบปรามการคามนษย

4.1.1.3 กาหนดยทธศาสตรและมาตรการในการปองกนและปราบปรามการคามนษย

4.1.1.4 กาหนดแนวทางและกากบดแลการดาเนนการตามพนธกรณระหวางประเทศ และใหความรวมมอ ประสานงานกบตางประเทศเกยวกบการปองกนและปราบปรามการคามนษย

4.1.1.5 สงการและกากบดแลใหมการศกษาวจยและจดทาขอมลแบบบรณาการ เพอประโยชนในการปองกนและปราบปรามการคามนษย

4.1.1.6 สงการและกากบดแลการดาเนนงานของคณะกรรมการประสานและกากบการดาเนนงานปองกนและปราบปรามการคามนษย (ปกค.)

หมายเหต กรรมการมวาระการดารงตาแหนงคราวละ 4 ป กรรมการผทรงคณวฒ ซงพนตาแหนงตามวาระ อาจไดรบแตงตงอกได แตตองไมเกน 2 วาระตดตอกน

A5 �� 11-4-56.indd 101 27/4/2556 11:21:24


4.1.2 คณะกรรมการประสานและกากบการดาเนนงานปองกนและปราบปรามการคามนษย เรยกโดยยอวา คณะกรรมการ ปกค. ตามมาตรา 22 แหงพระราชบญญตปองกนและปราบปรามการคามนษย พ.ศ.2551 กาหนดให รองนายกรฐมนตร ทนายกรฐมนตรมอบหมายใหเปนประธานกรรมการ รฐมนตรวาการกระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย เปนรองประธาน ปลดกระทรวงการตางประเทศ ปลดกระทรวงการทองเทยวและกฬา ปลดกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย ปลดกระทรวงมหาดไทย ปลดกระทรวงยตธรรม ปลดกระทรวงแรงงาน ปลดกระทรวงศกษาธการ ปลดกระทรวงสาธารณสข อยการสงสด ผบญชาการตารวจแหงชาต อธบดกรมการปกครอง อธบดกรมสอบสวนคดพเศษ เลขาธการคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการฟอกเงน เลขาธการคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต เลขาธการสภาความมนคงแหงชาต ปลดกรงเทพมหานคร และผทรงคณวฒ 8 คน เปนกรรมการ โดยม รองปลดกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย เปนกรรมการและเลขานการ โดยคณะกรรมการดงกลาวมหนาทดงน

4.1.2.1 จดทาและกากบการดาเนนการตามแผนปฏบตการและแผนประสานงานของหนวยงานทเกยวของทงในระดบสวนกลาง สวนภมภาค สวนทองถน ชมชน และประชาสงคม ใหสอดคลองกบนโยบาย ยทธศาสตร และมาตรการในการปองกนละปราบปรามการคามนษย

4.1.2.2 จดทาและกากบการดาเนนการตามแผนงานและแนวทางในการพฒนาศกยภาพของบคลากรทเกยวของกบการดาเนนงานปองกนและปราบปรามการคามนษย

4.1.2.3 จดใหมการรายงานผลการตดตามและประเมนผลการดาเนนงานตามนโยบาย ยทธศาสตรมาตรการและการปฏบตตามพระราชบญญตนเสนอตอคณะกรรมการ

4.1.2.4 ตดตามและจดทารายงาน เกยวกบการดาเนนการตามพนธกรณระหวางประเทศ การใหความรวมมอ และประสานงานกบตางประเทศเกยวกบการปองกนและปราบปรามการคามนษยเสนอตอคณะกรรมการ

4.2 ระดบพนท คณะกรรมการศนยปฏบตการปองกนและปราบปรามการคามนษยจงหวด 75 จงหวด ซงแตงตงโดยคณะกรรมการประสานและกากบการดาเนนงานปองกนและปราบปรามการคามนษย (ปกค.) เพอใหเปนศนยกลางในการประสานงานกบหนวยงานตางๆ ตลอดจนอานวยการสงการและดาเนนการทเกยวของกบการปองกนและปราบปรามการคามนษยภายในจงหวด (รายละเอยดตามผนวก ค)

5. บทบาททหารกบการแกไขปญหาการคามนษย การรบมอบนโยบายเรงดวนทกองทพไทยตองด าเนนการ

ตามทนายกรฐมนตร ย ง ลกษณ ชณว ตร ไดตรวจเยยมกองทพไทย เมอ13 ธ.ค.2554 พรอมมอบนโยบายในการทางานรวมพฒนาประเทศโดยม พล.อ .ยทธศก ด ศศประภา อดตร ฐมนตร ว าการกระทรวงกลาโหม และ พล.อ.ธนะศกด ปฏมาประกร ผบญชาการทหารสงสด ใหการตอนรบ ทงน นายกรฐมนตร ไดมอบนโยบายใหกบผบงคบบญชาระดบสงของไทย โดยนโยบายเรงดวนทจะใหกองทพดาเนนการในป แรก(ปพ.ศ.2555) คอ ความมนคงแหงชาต ไดแก การสรางความปรองดองของคนในชาต การเรงดาเนนการแกไขปญหายาเสพตด องคกรอาชญากรรมขามชาต การคามนษย ผหลบหนเขาเมอง และแรงงานตางดาวผดกฎหมาย

ในการน กองบญชาการกองทพไทย จงไดจดทาแผนปฏบตราชการ 4 ป (ปพ.ศ.2555 – ปพ.ศ.2558) เพอเปนกรอบแนวทางในการปฏบตราชการของสวนราชการในกองบญชาการกองทพไทย เฉพาะทเกยวของกบการคามนษย จะอยในนโยบายท 2 ไดแก นโยบายความมนคงแหงรฐ ม 5 ขอ ไดแก

A5 �� 11-4-56.indd 102 27/4/2556 11:21:24


4.1.2.4 ตดตามและจดทารายงาน เกยวกบการดาเนนการตามพนธกรณระหวางประเทศ การใหความรวมมอ และประสานงานกบตางประเทศเกยวกบการปองกนและปราบปรามการคามนษยเสนอตอคณะกรรมการ

4.2 ระดบพนท คณะกรรมการศนยปฏบตการปองกนและปราบปรามการคามนษยจงหวด 75 จงหวด ซงแตงตงโดยคณะกรรมการประสานและกากบการดาเนนงานปองกนและปราบปรามการคามนษย (ปกค.) เพอใหเปนศนยกลางในการประสานงานกบหนวยงานตางๆ ตลอดจนอานวยการสงการและดาเนนการทเกยวของกบการปองกนและปราบปรามการคามนษยภายในจงหวด (รายละเอยดตามผนวก ค)

5. บทบาททหารกบการแกไขปญหาการคามนษย การรบมอบนโยบายเรงดวนทกองทพไทยตองด าเนนการ

ตามทนายกรฐมนตร ย ง ลกษณ ชณว ตร ไดตรวจเยยมกองทพไทย เมอ13 ธ.ค.2554 พรอมมอบนโยบายในการทางานรวมพฒนาประเทศโดยม พล.อ .ยทธศก ด ศศประภา อดตร ฐมนตร ว าการกระทรวงกลาโหม และ พล.อ.ธนะศกด ปฏมาประกร ผบญชาการทหารสงสด ใหการตอนรบ ทงน นายกรฐมนตร ไดมอบนโยบายใหกบผบงคบบญชาระดบสงของไทย โดยนโยบายเรงดวนทจะใหกองทพดาเนนการในป แรก(ปพ.ศ.2555) คอ ความมนคงแหงชาต ไดแก การสรางความปรองดองของคนในชาต การเรงดาเนนการแกไขปญหายาเสพตด องคกรอาชญากรรมขามชาต การคามนษย ผหลบหนเขาเมอง และแรงงานตางดาวผดกฎหมาย

ในการน กองบญชาการกองทพไทย จงไดจดทาแผนปฏบตราชการ 4 ป (ปพ.ศ.2555 – ปพ.ศ.2558) เพอเปนกรอบแนวทางในการปฏบตราชการของสวนราชการในกองบญชาการกองทพไทย เฉพาะทเกยวของกบการคามนษย จะอยในนโยบายท 2 ไดแก นโยบายความมนคงแหงรฐ ม 5 ขอ ไดแก

A5 �� 11-4-56.indd 103 27/4/2556 11:21:24


- เทดทนและพทกษรกษาไวซงสถาบนพระมหากษตรย -พฒนาและเสรมสรางศกยภาพของกองทพไทยและระบบปองกนประเทศ -พฒนาและเสรมสรางความรวมมอระหวางประเทศ -พฒนาระบบการเตรยมพรอมแหงชาต - เรงดาเนนการแกไขปญหายาเสพตด องคกรอาชญากรรม การคามนษย

ผหลบหนเขาเมอง แรงงานตางดาวผดกฎหมาย และบคคลทไมมสถานะชดเจน อนงจากรายละเอยดในขอ 4.1.1 ทกลาวถง หนาทของคณะกรรมการ

ปองกนและปราบปรามการคามนษย หรอเรยกโดยยอวา คณะกรรมการ ปคม. นน ในสวนของกองทพ รฐมนตรวาการกระทรวงกลาโหมรวมเปนกรรมการในคณะดวย และหนาทสาคญของคณะกรรมการประการหนงทเกยวของกบทหาร กคอ ใหมการศกษาว จยและจดทาขอมลแบบบรณาการ เพอประโยชนในการป องกนและปราบปรามการคามนษย ดงนน การจดทาเอกสารทางวชาการฉบบน กเพอใหมความสอดคลองกบนโยบายความมนคง ทนายกรฐมนตรมอบใหกบกองทพไทย ขณะเดยวกนเปนการสนองตอบการดาเนนงานตามนโยบายของกองทพขอท 2 เรอง นโยบายความมนคงแหงรฐในการเรงดาเนนการแกไขการคามนษย ซงสงผลกระทบตอความมนคงของประเทศ และทงน เพอใหเปนไปตามนโยบายปองกนและปราบปรามการคามนษย (2554-2559) ททกหนวยตองมการบรณาการในการแกปญหารวมกนเพอใหเปนรปธรรมโดยเรว73,74

---------------------------------------------------------------------------------------------------- 73 www.thainews.prd.go.th 74 www.rtarf.mi.th

6. กรอบความรวมมอระดบตางๆ 6.1 กรอบความรวมมอระดบสากลโลก ไดแก ความรวมมอตามอนสญญา

สหประชาชาตวาดวยการตอตานอาชญากรรมขามชาต ทกระทาโดยองคกรอาชญากรรมใน พ.ศ.2543 (The United Nations Convention against Transitional Organized Crime) ความรวมมอทเปนไปตามพธสารเพอปองกนปราบปรามและลงโทษการคามนษยโดยเฉพาะผหญงและเดกใน พ.ศ.2544 (Protocol to Prevent Suppress and Punish Trafficking in Persons , especially Women and Children Supplementing The United Nations Convention Against Transnational Organized Crime) และปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน พ.ศ.2491 (Universal Declaration of Human Rights) รายละเอยดตามผนวก ก ข ง กรอบความรวมมอระดบภมภาคอาเซยน ในการประชมสดยอดผนาอาเซยนครงท 18 ระหวางวนท 7 – 8 พ.ค. 2554 ทกรงจารกาตา ไดมการลงนามรวมกนในแถลงการณวาดวยการกระชบความรวมมอ เพอตอตานการคามนษย (ASEAN Leaders’ Joint Statement in Enhancing Cooperation Against Trafficking in Persons in Southeast Asia) และในการประชมสดยอดผนาอาเซยนครงท 21 เมอ 18 พ.ย.2555 ทกรงพนมเปญ ประเทศไทยหนงในสมาชกอาเซยน ไดผลกดนใหมการจดทาแผนปฏบตการภมภาควาดวยการคามนษย (Regional Plan Action to Combat Trafficking in Persons) แถลงการณและการจดทาแผนดงกลาว ชใหเหนถงความสาคญของการรวมมอ ทงในระดบภมภาคและระดบทวภาค เพอแกไขปญหาการคามนษยรวมกน โดยเฉพาะกลมสมาชกอาเซยนทปญหาการคามนษยในแตละประเทศมแนวโนมเพมขน75,76,77 ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 75 www.aseanwatch.org 76 www.manager.co.th. 77 www.biztempnews.com

A5 �� 11-4-56.indd 104 27/4/2556 11:21:25


6. กรอบความรวมมอระดบตางๆ 6.1 กรอบความรวมมอระดบสากลโลก ไดแก ความรวมมอตามอนสญญา

สหประชาชาตวาดวยการตอตานอาชญากรรมขามชาต ทกระทาโดยองคกรอาชญากรรมใน พ.ศ.2543 (The United Nations Convention against Transitional Organized Crime) ความรวมมอทเปนไปตามพธสารเพอปองกนปราบปรามและลงโทษการคามนษยโดยเฉพาะผหญงและเดกใน พ.ศ.2544 (Protocol to Prevent Suppress and Punish Trafficking in Persons , especially Women and Children Supplementing The United Nations Convention Against Transnational Organized Crime) และปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน พ.ศ.2491 (Universal Declaration of Human Rights) รายละเอยดตามผนวก ก ข ง กรอบความรวมมอระดบภมภาคอาเซยน ในการประชมสดยอดผนาอาเซยนครงท 18 ระหวางวนท 7 – 8 พ.ค. 2554 ทกรงจารกาตา ไดมการลงนามรวมกนในแถลงการณวาดวยการกระชบความรวมมอ เพอตอตานการคามนษย (ASEAN Leaders’ Joint Statement in Enhancing Cooperation Against Trafficking in Persons in Southeast Asia) และในการประชมสดยอดผนาอาเซยนครงท 21 เมอ 18 พ.ย.2555 ทกรงพนมเปญ ประเทศไทยหนงในสมาชกอาเซยน ไดผลกดนใหมการจดทาแผนปฏบตการภมภาควาดวยการคามนษย (Regional Plan Action to Combat Trafficking in Persons) แถลงการณและการจดทาแผนดงกลาว ชใหเหนถงความสาคญของการรวมมอ ทงในระดบภมภาคและระดบทวภาค เพอแกไขปญหาการคามนษยรวมกน โดยเฉพาะกลมสมาชกอาเซยนทปญหาการคามนษยในแตละประเทศมแนวโนมเพมขน75,76,77 ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 75 www.aseanwatch.org 76 www.manager.co.th. 77 www.biztempnews.com

A5 �� 11-4-56.indd 105 27/4/2556 11:21:25


6.2 กรอบความรวมมอระดบอนภมภาค จากรายละเอยดขอมลของกลมประเทศอนภมภาคลมนาโขง อนไดแก กมพชา สปป.ลาว พมา ซงเปนประ เทศตนทางของการคามนษย ดงไดกลาวไวแลวใบบทท 3 อาจสรปไดวา ปญหาการคามนษยในอนภมภาคลมนาโขง เปนปญหารวมของภมภาค ทมสาเหตมาจากความแตกตางทางเศรษฐกจ สงคม การเมองของแตละประเทศ โดยกลมและขบวนการคามนษยไดฉกฉวยโอกาสในการแสวงหาผลประโยชนจากกลมคนอกกลมหนง ทอยในสภาวะยากลาบากเขาไมถงโอกาสทางสงคม เศรษฐกจ แหลงขอมลขาวสาร และการบรการทางสงคม พรอมกบอาศยชองวางของกฎหมาย ลวนแตเปนสงทสงเสรมใหเกดขบวนการคามนษยกระทาการไดอยางตอเนองทงนโดยรฐบาลในอนภมภาคลมนาโขง 6 ประเทศ ไดแก กมพชา สปป.ลาว พมา จนตอนใต เวยดนาม และไทย ไดรวมลงนามบนทกความเขาใจระหวางประเทศในอนภมภาคลมนาโขงวาดวยความรวมมอตอตานการคามนษย (Coordinated Mekong Ministerial Initiative Against Trafficking : COMMIT) เมอ 29 ต.ค.2547 ทพมา เพอแสดงเจตนารมณรวมกนในการตอตานการคามนษย

6.3 กรอบความรวมมอระดบทวภาค เปนความรวมมอในการจดทาบนทกขอตกลงระหวางประเทศ ระดบทวภาค โดยเฉพาะในประเทศสมาชกอนภมภาคลมนาโขง เพอตอตานการคามนษย ไดแก

6.3.1 บนทกความเขาใจระหวางรฐบาลแหงราชอาณาจกรไทยกบรฐบาลแหงราชอาณาจกรกมพชา เรอง ความรวมมอทวภาควาดวยการขจดการคาเดกและหญงและการชวยเหลอเหยอของการคามนษย เมอ 31 พ.ค. 2546 ณ ราชอาณาจกรกมพชา และมขอตกลงจดทาโครงการรวมกนระหวาง 2 ประเทศ ใน 3 เรอง ไดแก กระบวนการสงกลบและคนสสงคม , กระบวนการดาเนนคด และการรายงานขอมล

6.3.2 บนทกความเขาใจระหวางรฐบาลแหงราชอาณาจกรไทยกบรฐบาลแหงสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว วาดวยความรวมมอตอตานการคามนษย โดยเฉพาะสตรและเดก ลงนามเมอ 13 ก.ค.2548 ทกรงเทพฯ และไดเหนชอบแผนปฏบตการและแนวทางการดาเนนงานวาดวยความรวมมอระหวางไทย – สปป.ลาว เกยวกบการรบ – สง และฟนฟพฒนาเหยอการคามนษย โดยเฉพาะสตรและเดก เมอ 6 – 8 ก.พ.2548 ท จงหวดมกดาหาร

6.3.3 บนทกความเขาใจระหวางรฐบาลแหงราชอาณาจกรไทยกบรฐบาลแหงสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนามวาดวยความรวมมอระดบทวภาคเพอการขจดการคามนษยโดยเฉพาะสตรและเดกและการชวยเหลอเหยอการคามนษย ลงนามเมอ 24 ม.ค.2551 ทกรงโฮจมนห

6.3.4 บนทกความเขาใจระหวางรฐบาลแหงราชอาณาจกรไทยกบรฐบาลแหงสหภาพพมาวาดวยความรวมมอเพอตอตานการคามนษยโดยเฉพาะสตรและเดก ลงนามเมอ 24 เม.ย.2552 ทกรงเนปดอ78,79

7. บทสรป

จากรายละเอยดในบทท 1 2 3 และ 4 ดงทไดกลาวมาแลววาประเทศไทยเปนประเทศหนงทมปญหาการคามนษยมาอยางตอเนอง โดยเฉพาะในหวงระยะเวลา 2-3 ปทผานมา เนองจากไทยเปนประเทศทมการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจสงกวาประเทศเพอนบานในอนภมภาคลมนาโขง อกทงยงมสถานภาพเปนทงประเทศตนทาง ทางผาน และประเทศปลายทางของการคาผหญงและเดก โดยเฉพาะพนทตามแนวชายแดนไทย - กมพชา ไทย – สปป.ลาว ไทย – พมา และมณฑลยนนานตอนใตของ ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 78 นภา เศรษฐกร 2549 – 2550 : 42 – 50 79 วชระ อนทสต 2552 – 2553 : 16 – 17

A5 �� 11-4-56.indd 106 27/4/2556 11:21:26


6.3.2 บนทกความเขาใจระหวางรฐบาลแหงราชอาณาจกรไทยกบรฐบาลแหงสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว วาดวยความรวมมอตอตานการคามนษย โดยเฉพาะสตรและเดก ลงนามเมอ 13 ก.ค.2548 ทกรงเทพฯ และไดเหนชอบแผนปฏบตการและแนวทางการดาเนนงานวาดวยความรวมมอระหวางไทย – สปป.ลาว เกยวกบการรบ – สง และฟนฟพฒนาเหยอการคามนษย โดยเฉพาะสตรและเดก เมอ 6 – 8 ก.พ.2548 ท จงหวดมกดาหาร

6.3.3 บนทกความเขาใจระหวางรฐบาลแหงราชอาณาจกรไทยกบรฐบาลแหงสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนามวาดวยความรวมมอระดบทวภาคเพอการขจดการคามนษยโดยเฉพาะสตรและเดกและการชวยเหลอเหยอการคามนษย ลงนามเมอ 24 ม.ค.2551 ทกรงโฮจมนห

6.3.4 บนทกความเขาใจระหวางรฐบาลแหงราชอาณาจกรไทยกบรฐบาลแหงสหภาพพมาวาดวยความรวมมอเพอตอตานการคามนษยโดยเฉพาะสตรและเดก ลงนามเมอ 24 เม.ย.2552 ทกรงเนปดอ78,79

7. บทสรป

จากรายละเอยดในบทท 1 2 3 และ 4 ดงทไดกลาวมาแลววาประเทศไทยเปนประเทศหนงทมปญหาการคามนษยมาอยางตอเนอง โดยเฉพาะในหวงระยะเวลา 2-3 ปทผานมา เนองจากไทยเปนประเทศทมการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจสงกวาประเทศเพอนบานในอนภมภาคลมนาโขง อกทงยงมสถานภาพเปนทงประเทศตนทาง ทางผาน และประเทศปลายทางของการคาผหญงและเดก โดยเฉพาะพนทตามแนวชายแดนไทย - กมพชา ไทย – สปป.ลาว ไทย – พมา และมณฑลยนนานตอนใตของ ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 78 นภา เศรษฐกร 2549 – 2550 : 42 – 50 79 วชระ อนทสต 2552 – 2553 : 16 – 17

A5 �� 11-4-56.indd 107 27/4/2556 11:21:26


จน ซงเปนปจจยสาคญททาใหมการลกลอบของประชากรในอนภมภาคลมนาโขงเขาเขตไทยอยางผดกฎหมายและกลายเปนชองทางใหขบวนการคามนษยฉวยโอกาสเคลอนยายประชากรกลมน (เหยอการคามนษย) เขาสตลาดขายแรงงานและตลาดการคาประเวณ นอกจากจะเปนการละเมดสทธมนษยชนตามหลกสากลแลว ปจจบนประชาคมโลกยงไดใหความสาคญกบขบวนการคามนษยโดยในปพ.ศ.2555 สหรฐไดจดทารายงานปญหาการคามนษยของไทย และไดจดลาดบใหประเทศไทยอยในระดบบญชเฝาดอนดบ 2 (Tier 2 Watch List) ทงนการทารายงานปญหาการคามนษยของไทยโดยสหรฐฯดงกลาว ไดสงผลตอการสรางความเชอมนใหกบนานาอารยะประเทศเปนอยางมาก ปจจบนการคามนษยยงคงเปนปญหาทเกดขนในหลายพนทของประเทศไทย ความเรงดวนในการแกไขจาเปนอยางยงทจะตองอาศยหนวยงานทเกยวของรวมมอกนทกฝาย และตองกระทาภายในกรอบความรวมมอทงในระดบสากลโลก ระดบภมภาค ระดบอนภมภาค และระดบทวภาค นอกเหนอจากการแกปญหาการคามนษยภายในประเทศ ทงนปญหาการคามนษยจะไมสามารถแกไขไดโดยลาพง ประเทศใดประเทศหนง หรอแมแตประเทศคภาค อาจมความรวมมอทสามารถปองกนและแกไขปญหาไดในระดบหนงเทานน แตปญหาจะยงคงลกลามไปยงประเทศอนๆ ใกลเคยงทรฐบาลในประเทศนนๆ มไดสรางภมคมกนหรอระบบรองรบในการแกปญหาเอาไว เนองจากขบวนการคามนษยสามารถเคลอนยายถายโอน กจการคามนษยไปยงประเทศอนๆ ไดตามเครอขายอาชญากรรมทมอยทวโลก

ดงนนการปองกนและการแกไขปญหาการคามนษย จงมใชการแกไขปญหา โดยหนวยงานใดหนวยงานหนงเทานน แตจาเปนตองมกลไกรวมกนเพอใหเกดการประสานความรวมมอระหวางประเทศอยางเปนระบบ อนสะทอนให เหนถงเจตนารมณรวมกนในการตอตานการคามนษย ซงปจจบนมเครอขายทซบซอนและขยายเปนวงกวางมากขน

เอกสารอางอง

1. การคามนษย แนวคด กลไก และประเดนทาทาย , ศรพร สโครบาเนค (2548) มลนธผหญง ปณ.47บางกอกนอย กรงเทพฯ 10700

2. สาละวนแมโขง ; ผคน ผนนา และสวรรณภมของอษาคเนย มกราคม 2551 มลนธโครงการตาราสงคมศาสตรและมนษยศาสตร สานกพมพ โดยมลนธโตโยตาประเทศไทย อ.พระประแดง จ.สมทรปราการ

3. ลมนาโขง : วกฤต การพฒนา และทางออก พฤศจกายน 2549 มลนธโครงการตาราสงคมศาสตรและมนษยศาสตร สานกพมพโดยมลนธโตโยตาประเทศไทย อ.พระประแดง จ.สมทรปราการ

4. การประชมเชงปฏบตการ เรอง การคามนษย 13 – 14 พฤษภาคม 2547 โรงแรมดสตไอลแลนด รสอรท จ.เชยงราย (อดสาเนา)

5. ศนยวจยสงคมอนภมภาคลมนาโขง 2550 6. สถานะความรเรอง แรงงานขามชาตในประเทศไทยและทศทางการวจยทพง

พจารณา , กฤตยา อาชวนจกล (2546) สถาบนวจยประชากรและสงคม มหาวทยาลยมหดล

7. เจษฎา มบญลอ พนเอกหญง เอกสารการศกษาเฉพาะกรณ เรอง เปดเสนทางขบวนการลกลอบของแรงงานตางดาวในประเทศไทย (2553) ศนยศกษายทธศาสตร สถาบนวชาการปองกนประเทศ

8. อรทย จลสวรรณรกษ ภาคนพนธ เรอง การคามนษยในประเทศไทย 2550 มหาวทยาลยธรรมศาสตร

9. ปฏบตการบกคนสถานประกอบการทมการกดขแรงงาน มลนธเครอขายสงเสรมคณภาพชวตแรงงาน (LPN) 2554

A5 �� 11-4-56.indd 108 27/4/2556 11:21:26


เอกสารอางอง

1. การคามนษย แนวคด กลไก และประเดนทาทาย , ศรพร สโครบาเนค (2548) มลนธผหญง ปณ.47บางกอกนอย กรงเทพฯ 10700

2. สาละวนแมโขง ; ผคน ผนนา และสวรรณภมของอษาคเนย มกราคม 2551 มลนธโครงการตาราสงคมศาสตรและมนษยศาสตร สานกพมพ โดยมลนธโตโยตาประเทศไทย อ.พระประแดง จ.สมทรปราการ

3. ลมนาโขง : วกฤต การพฒนา และทางออก พฤศจกายน 2549 มลนธโครงการตาราสงคมศาสตรและมนษยศาสตร สานกพมพโดยมลนธโตโยตาประเทศไทย อ.พระประแดง จ.สมทรปราการ

4. การประชมเชงปฏบตการ เรอง การคามนษย 13 – 14 พฤษภาคม 2547 โรงแรมดสตไอลแลนด รสอรท จ.เชยงราย (อดสาเนา)

5. ศนยวจยสงคมอนภมภาคลมนาโขง 2550 6. สถานะความรเรอง แรงงานขามชาตในประเทศไทยและทศทางการวจยทพง

พจารณา , กฤตยา อาชวนจกล (2546) สถาบนวจยประชากรและสงคม มหาวทยาลยมหดล

7. เจษฎา มบญลอ พนเอกหญง เอกสารการศกษาเฉพาะกรณ เรอง เปดเสนทางขบวนการลกลอบของแรงงานตางดาวในประเทศไทย (2553) ศนยศกษายทธศาสตร สถาบนวชาการปองกนประเทศ

8. อรทย จลสวรรณรกษ ภาคนพนธ เรอง การคามนษยในประเทศไทย 2550 มหาวทยาลยธรรมศาสตร

9. ปฏบตการบกคนสถานประกอบการทมการกดขแรงงาน มลนธเครอขายสงเสรมคณภาพชวตแรงงาน (LPN) 2554

A5 �� 11-4-56.indd 109 27/4/2556 11:21:27


10. สรปสถานการณความเคลอนไหวตางประเทศรอบป 2552 กองขาว กรมขาวทหารบก (อดสาเนา)

11. เอกสารศกษาพนท เรอง ประเทศสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว สถาบนจตวทยาเพอความมนคง 2551 รนท 102 คณะท 5

12. ศบด นพประเสรฐ จลสารความมนคงศกษา ฉบบท 84 โครงการความมนคงศกษา สานกงานกองทนสนบสนนการวจย (2553) เรอง ความมนคงของมนษย : การคามนษยในไทย

13. จลสารความมนคงศกษา ฉบบท 94 โครงการความมนคงศกษา สานกงานกองทนสนบสนนการวจย (2554) เรอง ASEAN 2015

14. เตมพงษ สทธประเสรฐ พลตารวจตร เอกสารวจยสวนบคคล เรอง การปฏบตตามบนทกขอตกลงภายในประเทศ เพอตอตานการคามนษย ศกษาเฉพาะกรณ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ (2553 – 2554) หลกสตรการปองกนราชอาณาจกรภาครฐรวมเอกชน รนท 23 วทยาลยปองกนราชอาณาจกร

15. ชยวฒน โชตมา พลตารวจตร เอกสารวจยสวนบคคล เรอง การคามนษยในประเทศไทย ศกษาเฉพาะภารกจของสานกงานตารวจแหงชาต (2549 – 2550) หลกสตรการปองกนราชอาณาจกรภาครฐรวมเอกชน รนท 19 วทยาลยปองกนราชอาณาจกร

16. วชระ อนทสต เอกสารวจยสวนบคคล เรอง แนวทางการบงคบใชกฏหมายทเกยวของกบการคามนษยของพนกงานอยการในประเทศไทย (2552 – 2553) หลกสตรการปองกนราชอาณาจกรภาครฐรวมเอกชน รนท 22 วทยาลยปองกนราชอาณาจกร

17. นภา เศรษฐกร เอกสารวจยสวนบคคล เรอง ทศทางใหมในการปองกนแกไขปญหาการคามนษย (2549 – 2550) หลกสตรการปองกนราชอาณาจกร รนท 49 วทยาลยปองกนราชอาณาจกร

18. วลลภ พลอยทบทม เอกสารวจยสวนบคคล เรอง ปญหาและผลกระทบตอความมนคงแหงชาตของการคาหญงและเดกทตกเปนเหยอของการคามนษย (2544 – 2545) หลกสตรการปองกนราชอาณาจกร รนท 44 วทยาลยปองกนราชอาณาจกร

19. ระรนทพย ศโรรตน เอกสารวจยสวนบคคล เรอง ระบบฐานขอมล ตนแบบดานการปองกนและแกไขปญหาการคามนษย (2551 – 2552) หลกสตรการปองกนราชอาณาจกร รนท 51 วทยาลยปองกนราชอาณาจกร

20. พระราชบญญตปองกนและปราบปรามการคามนษย พ.ศ. ๒๕๕๑ 21. นโยบาย ยทธศาสตร และมาตรการในการปองกน และปราบปรามการคา

มนษย (พ.ศ. 2554 – 2559) กระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย

22. www.caht.ago.go.th 23. www.fws.cc/lopburisocial 24. www.thailandlawyercenter.com 25. www.ipsr.mahidol.ac.th 26. www.womenthai.org 27. www.wikipedia.org 28. www.mfa.go.th/humanrights 29. www.ombudsman.go.th 30. www.gotoknow.org 31. www.learners.tn.th 32. www.dailyworldtoday.com 33. www.news.voicetv.co.th 34. www.manager.co.th

A5 �� 11-4-56.indd 110 27/4/2556 11:21:27


18. วลลภ พลอยทบทม เอกสารวจยสวนบคคล เรอง ปญหาและผลกระทบตอความมนคงแหงชาตของการคาหญงและเดกทตกเปนเหยอของการคามนษย (2544 – 2545) หลกสตรการปองกนราชอาณาจกร รนท 44 วทยาลยปองกนราชอาณาจกร

19. ระรนทพย ศโรรตน เอกสารวจยสวนบคคล เรอง ระบบฐานขอมล ตนแบบดานการปองกนและแกไขปญหาการคามนษย (2551 – 2552) หลกสตรการปองกนราชอาณาจกร รนท 51 วทยาลยปองกนราชอาณาจกร

20. พระราชบญญตปองกนและปราบปรามการคามนษย พ.ศ. ๒๕๕๑ 21. นโยบาย ยทธศาสตร และมาตรการในการปองกน และปราบปรามการคา

มนษย (พ.ศ. 2554 – 2559) กระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย

22. www.caht.ago.go.th 23. www.fws.cc/lopburisocial 24. www.thailandlawyercenter.com 25. www.ipsr.mahidol.ac.th 26. www.womenthai.org 27. www.wikipedia.org 28. www.mfa.go.th/humanrights 29. www.ombudsman.go.th 30. www.gotoknow.org 31. www.learners.tn.th 32. www.dailyworldtoday.com 33. www.news.voicetv.co.th 34. www.manager.co.th

A5 �� 11-4-56.indd 111 27/4/2556 11:21:27


ผนวก ก PROTOCOL TO PREVENT, SUPPRESS AND PUNISH TRAFFICKING IN PERSONS, ESPECIALLY WOMEN AND CHILDREN, SUPPLEMENTING THE UNITED

NATIONS CONVENTION AGAINST TRANSNATIONAL ORGANIZED CRIME

35. www.dailynews.co.th 36. www.ryt9.com 37. www.interpolbangkok.com 38. www.computer.cmru.ac.th 39. www.udonthani.m-society.go.th 40. www.prp.trf.or.th 41. www.rtarf.mi.th 42. www.newswit.com 43. www.dmh.go.th 44. www.nocht.m-society.go.th 45. www.thainews.prd.go.th 46. www.aseanwatch.org 47. www.oknation.net 48. www.thaigoodview.com 49. www.biztempnews.com

A5 �� 11-4-56.indd 112 27/4/2556 11:21:28


ผนวก ก PROTOCOL TO PREVENT, SUPPRESS AND PUNISH TRAFFICKING IN PERSONS, ESPECIALLY WOMEN AND CHILDREN, SUPPLEMENTING THE UNITED


A5 �� 11-4-56.indd 113 27/4/2556 11:21:28


PROTOCOL TO PREVENT, SUPPRESS AND PUNISH TRAFFICKING IN PERSONS, ESPECIALLY WOMEN AND CHILDREN, SUPPLEMENTING THE UNITED


Advance copy of the authentic text. The copy certified by the Secretary-General will be issued at a later time.

UNITED NATIONS 2000

PROTOCOL TO PREVENT, SUPPRESS AND PUNISH TRAFFICKING IN PERSONS, ESPECIALLY WOMEN AND CHILDREN, SUPPLEMENTING THE UNITED NATIONS

CONVENTION AGAINST TRANSNATIONALORGANIZED CRIME Preamble The States Parties to this Protocol, Declaring that effective action to prevent and combat trafficking in persons, especially women and children, requires a comprehensive international approach in the countries of origin, transit and destination that includes measures to prevent such trafficking, to punish the traffickers and to protect the victims of such trafficking, including by protecting their internationally recognized human rights, Taking into account the fact that, despite the existence of a variety of international instruments containing rules and practical measures to combat the exploitation of persons, especially women and children, there is no universal instrument that addresses all aspects of trafficking in persons, Concerned that, in the absence of such an instrument, persons who are vulnerable to trafficking will not be sufficiently protected, Recalling General Assembly resolution 53/111 of 9 December 1998, in which the Assembly decided to establish an open-ended intergovernmental ad hoc committee for the purpose of elaborating a comprehensive international convention against transnational organized

A5 �� 11-4-56.indd 114 27/4/2556 11:21:28


PROTOCOL TO PREVENT, SUPPRESS AND PUNISH TRAFFICKING IN PERSONS, ESPECIALLY WOMEN AND CHILDREN, SUPPLEMENTING THE UNITED NATIONS

CONVENTION AGAINST TRANSNATIONALORGANIZED CRIME Preamble The States Parties to this Protocol, Declaring that effective action to prevent and combat trafficking in persons, especially women and children, requires a comprehensive international approach in the countries of origin, transit and destination that includes measures to prevent such trafficking, to punish the traffickers and to protect the victims of such trafficking, including by protecting their internationally recognized human rights, Taking into account the fact that, despite the existence of a variety of international instruments containing rules and practical measures to combat the exploitation of persons, especially women and children, there is no universal instrument that addresses all aspects of trafficking in persons, Concerned that, in the absence of such an instrument, persons who are vulnerable to trafficking will not be sufficiently protected, Recalling General Assembly resolution 53/111 of 9 December 1998, in which the Assembly decided to establish an open-ended intergovernmental ad hoc committee for the purpose of elaborating a comprehensive international convention against transnational organized

A5 �� 11-4-56.indd 115 27/4/2556 11:21:28


crime and of discussing the elaboration of, inter alia, an international instrument addressing trafficking in women and children, Convinced that supplementing the United Nations Convention against Transnational Organized Crime with an international instrument for the prevention, suppression and punishment of trafficking in persons, especially women and children, will be useful in preventing and combating that crime, Have agreed as follows:

I. General provisions

Article 1 Relation with the United Nations Convention

against Transnational Organized Crime 1. This Protocol supplements the United Nations Conventionagainst Transnational Organized Crime. It shall be interpreted together withthe Convention. 2. The provisions of the Convention shall apply, mutatis mutandis, to this Protocol unless otherwise provided herein. 3. The offences established in accordance with article 5 of this Protocol shall be regarded as offences established in accordance with the Convention.

Article 2 Statement of purpose

The purposes of this Protocol are: (a) To prevent and combat trafficking in persons, paying particular attention to women and children; (b) To protect and assist the victims of such trafficking, with full respect for their human rights; and (c) To promote cooperation among States Parties in order to meet those objectives.

Article 3 Use of terms

For the purposes of this Protocol: (a) “Trafficking in persons” shall mean the recruitment, transportation, transfer, harbouring or receipt of persons, by means of the threat or use of force or other forms of coercion, of abduction, of fraud, of deception, of the abuse of power or of a position of vulnerability or of the giving or receiving of payments or benefits to achieve the consent of a person having control over another person, for the purpose of exploitation. Exploitation shall include, at a minimum, the exploitation of the prostitution of others or other forms of sexual exploitation, forced labour or services, slavery or practices similar to slavery, servitude or the removal of organs;

A5 �� 11-4-56.indd 116 27/4/2556 11:21:28


Article 2 Statement of purpose

The purposes of this Protocol are: (a) To prevent and combat trafficking in persons, paying particular attention to women and children; (b) To protect and assist the victims of such trafficking, with full respect for their human rights; and (c) To promote cooperation among States Parties in order to meet those objectives.

Article 3 Use of terms

For the purposes of this Protocol: (a) “Trafficking in persons” shall mean the recruitment, transportation, transfer, harbouring or receipt of persons, by means of the threat or use of force or other forms of coercion, of abduction, of fraud, of deception, of the abuse of power or of a position of vulnerability or of the giving or receiving of payments or benefits to achieve the consent of a person having control over another person, for the purpose of exploitation. Exploitation shall include, at a minimum, the exploitation of the prostitution of others or other forms of sexual exploitation, forced labour or services, slavery or practices similar to slavery, servitude or the removal of organs;

A5 �� 11-4-56.indd 117 27/4/2556 11:21:29


(b) The consent of a victim of trafficking in persons to the intended exploitation set forth in subparagraph (a) of this article shall be irrelevant where any of the means set forth in subparagraph (a) have been used; (c) The recruitment, transportation, transfer, harbouring or receipt of a child for the purpose of exploitation shall be considered “trafficking in persons” even if this does not involve any of the means set forth in subparagraph (a) of this article; (d) “Child” shall mean any person under eighteen years of age.

Article 4 Scope of application

This Protocol shall apply, except as otherwise stated herein, to the prevention, investigation and prosecution of the offences established in accordance with article 5 of this Protocol, where those offences are transnational in nature and involve an organized criminal group, as well as to the protection of victims of such offences.

Article 5 Criminalization

1. Each State Party shall adopt such legislative and other measures as may be necessary to establish as criminal offences the conduct set forth in article 3 of this Protocol, when committed intentionally.

2. Each State Party shall also adopt such legislative and other measures as may be necessary to establish as criminal offences: (a) Subject to the basic concepts of its legal system, attempting to commit an offence established in accordance with paragraph 1 of this article; (b) Participating as an accomplice in an offence established in accordance with paragraph 1 of this article; and (c) Organizing or directing other persons to commit an offence established in accordance with paragraph 1 of this article.

II. Protection of victims of trafficking in persons

Article 6 Assistance to and protection of victims of

Trafficking in persons 1. In appropriate cases and to the extent possible under its domestic law, each State Party shall protect the privacy and identity of victims of trafficking in persons, including, inter alia, by making legal proceedings relating to such trafficking confidential. 2. Each State Party shall ensure that its domestic legal or administrative system contains measures that provide to victims of trafficking in persons, in appropriate cases: (a) Information on relevant court and administrative proceedings;

A5 �� 11-4-56.indd 118 27/4/2556 11:21:29


2. Each State Party shall also adopt such legislative and other measures as may be necessary to establish as criminal offences: (a) Subject to the basic concepts of its legal system, attempting to commit an offence established in accordance with paragraph 1 of this article; (b) Participating as an accomplice in an offence established in accordance with paragraph 1 of this article; and (c) Organizing or directing other persons to commit an offence established in accordance with paragraph 1 of this article.

II. Protection of victims of trafficking in persons

Article 6 Assistance to and protection of victims of

Trafficking in persons 1. In appropriate cases and to the extent possible under its domestic law, each State Party shall protect the privacy and identity of victims of trafficking in persons, including, inter alia, by making legal proceedings relating to such trafficking confidential. 2. Each State Party shall ensure that its domestic legal or administrative system contains measures that provide to victims of trafficking in persons, in appropriate cases: (a) Information on relevant court and administrative proceedings;

A5 �� 11-4-56.indd 119 27/4/2556 11:21:29


(b) Assistance to enable their views and concerns to be presented and considered at appropriate stages of criminal proceedings againstoffenders, in a manner not prejudicial to the rights of the defence. 3. Each State Party shall consider implementing measures to provide for the physical, psychological and social recovery of victims of trafficking in persons, including, in appropriate cases, in cooperation with non-governmental organizations, other relevant organizations and other elements of civil society, and, in particular, the provision of: (a) Appropriate housing; (b) Counselling and information, in particular as regards their legal rights, in a language that the victims of trafficking in persons can understand; (c) Medical, psychological and material assistance; and (d) Employment, educational and training opportunities. 4. Each State Party shall take into account, in applying the provisions of this article, the age, gender and special needs of victims of trafficking in persons, in particular the special needs of children, including appropriate housing, education and care. 5. Each State Party shall endeavour to provide for the physical safety of victims of trafficking in persons while they are within its territory.

6. Each State Party shall ensure that its domestic legal system contains measures that offer victims of trafficking in persons the possibility of obtaining compensation for damage suffered.

Article 7 Status of victims of trafficking in persons

in receiving States 1. In addition to taking measures pursuant to article 6 of this Protocol, each State Party shall consider adopting legislative or other appropriate measures that permit victims of trafficking in persons to remain in its territory, temporarily or permanently, in appropriate cases. 2. In implementing the provision contained in paragraph 1 of this article, each State Party shall give appropriate consideration to humanitarian and compassionate factors.

Article 8 Repatriation of victims of trafficking in persons

1. The State Party of which a victim of trafficking in persons is a national or in which the person had the right of permanent residence at the time of entry into the territory of the receiving State Party shall facilitate and accept, with due regard for the safety of that person, the return of that person without undue or unreasonable delay. 2. When a State Party returns a victim of trafficking in persons to a State Party of which that person is a national or in which he or she

A5 �� 11-4-56.indd 120 27/4/2556 11:21:29


6. Each State Party shall ensure that its domestic legal system contains measures that offer victims of trafficking in persons the possibility of obtaining compensation for damage suffered.

Article 7 Status of victims of trafficking in persons

in receiving States 1. In addition to taking measures pursuant to article 6 of this Protocol, each State Party shall consider adopting legislative or other appropriate measures that permit victims of trafficking in persons to remain in its territory, temporarily or permanently, in appropriate cases. 2. In implementing the provision contained in paragraph 1 of this article, each State Party shall give appropriate consideration to humanitarian and compassionate factors.

Article 8 Repatriation of victims of trafficking in persons

1. The State Party of which a victim of trafficking in persons is a national or in which the person had the right of permanent residence at the time of entry into the territory of the receiving State Party shall facilitate and accept, with due regard for the safety of that person, the return of that person without undue or unreasonable delay. 2. When a State Party returns a victim of trafficking in persons to a State Party of which that person is a national or in which he or she

A5 �� 11-4-56.indd 121 27/4/2556 11:21:30


had, at the time of entry into the territory of the receiving State Party, the right of permanent residence, such return shall be with due regard for the safety of that person and for the status of any legal proceedings related to the fact that the person is a victim of trafficking and shall preferably be voluntary. 3. At the request of a receiving State Party, a requested State Party shall, without undue or unreasonable delay, verify whether a person who is a victim of trafficking in persons is its national or had the right of permanent residence in its territory at the time of entry into the territory of the receiving State Party. 4. In order to facilitate the return of a victim of trafficking in persons who is without proper documentation, the State Party of which that person is a national or in which he or she had the right of permanent residence at the time of entry into the territory of the receiving State Party shall agree to issue, at the request of the receiving State Party, such travel documents or other authorization as may be necessary to enable the person to travel to and re-enter its territory. 5. This article shall be without prejudice to any right afforded to victims of trafficking in persons by any domestic law of the receiving State Party. 6. This article shall be without prejudice to any applicable bilateral or multilateral agreement or arrangement that governs, in whole or in part, the return of victims of trafficking in persons.

III. Prevention, cooperation and other measures

Article 9 Prevention of trafficking in persons

1. States Parties shall establish comprehensive policies, programmes and other measures: (a) To prevent and combat trafficking in persons; and (b) To protect victims of trafficking in persons, especially women and children, from revictimization. 2. States Parties shall endeavour to undertake measures such as research, information and mass media campaigns and social and economic initiatives to prevent and combat trafficking in persons. 3. Policies, programmes and other measures established in accordance with this article shall, as appropriate, include cooperation with non-governmental organizations, other relevant organizations and other elements of civil society. 4. States Parties shall take or strengthen measures, including through bilateral or multilateral cooperation, to alleviate the factors that make persons, especially women and children, vulnerable to trafficking, such as poverty, underdevelopment and lack of equal opportunity. 5. States Parties shall adopt or strengthen legislative or other measures, such as educational, social or cultural measures, including through bilateral and multilateral cooperation, to discourage the

A5 �� 11-4-56.indd 122 27/4/2556 11:21:30


III. Prevention, cooperation and other measures

Article 9 Prevention of trafficking in persons

1. States Parties shall establish comprehensive policies, programmes and other measures: (a) To prevent and combat trafficking in persons; and (b) To protect victims of trafficking in persons, especially women and children, from revictimization. 2. States Parties shall endeavour to undertake measures such as research, information and mass media campaigns and social and economic initiatives to prevent and combat trafficking in persons. 3. Policies, programmes and other measures established in accordance with this article shall, as appropriate, include cooperation with non-governmental organizations, other relevant organizations and other elements of civil society. 4. States Parties shall take or strengthen measures, including through bilateral or multilateral cooperation, to alleviate the factors that make persons, especially women and children, vulnerable to trafficking, such as poverty, underdevelopment and lack of equal opportunity. 5. States Parties shall adopt or strengthen legislative or other measures, such as educational, social or cultural measures, including through bilateral and multilateral cooperation, to discourage the

A5 �� 11-4-56.indd 123 27/4/2556 11:21:30


demand that fosters all forms of exploitation of persons, especially women and children, that leads to trafficking.

Article 10 Information exchange and training

1. Law enforcement, immigration or other relevant authorities of States Parties shall, as appropriate, cooperate with one another by exchanging information, in accordance with their domestic law, to enable them to determine: (a) Whether individuals crossing or attempting to cross an international border with travel documents belonging to other persons or without travel documents are perpetrators or victims of trafficking in persons; (b) The types of travel document that individuals have used or attempted to use to cross an international border for the purpose of trafficking in persons; and (c) The means and methods used by organized criminal groups for the purpose of trafficking in persons, including the recruitment and transportation of victims, routes and links between and among individuals and groups engaged in such trafficking, and possible measures for detecting them. 2. States Parties shall provide or strengthen training for law enforcement, immigration and other relevant officials in the prevention of trafficking in persons. The training should focus on methods used in

preventing such trafficking, prosecuting the traffickers and protecting the rights of the victims, including protecting the victims from the traffickers. The training should also take into account the need to consider human rights and child- and gender-sensitive issues and it should encourage cooperation with non-governmental organizations, other relevant organizations and other elements of civil society. 3. A State Party that receives information shall comply with any request by the State Party that transmitted the information that places restrictions on its use.

Article 11 Border measures

1. Without prejudice to international commitments in relation to the free movement of people, States Parties shall strengthen, to the extent possible, such border controls as may be necessary to prevent and detect trafficking in persons. 2. Each State Party shall adopt legislative or other appropriate measures to prevent, to the extent possible, means of transport operated by commercial carriers from being used in the commission of offences established in accordance with article 5 of this Protocol. 3. Where appropriate, and without prejudice to applicable international conventions, such measures shall include establishing the obligation of commercial carriers, including any transportation company or the owner or operator of any means of transport, to ascertain that

A5 �� 11-4-56.indd 124 27/4/2556 11:21:30


preventing such trafficking, prosecuting the traffickers and protecting the rights of the victims, including protecting the victims from the traffickers. The training should also take into account the need to consider human rights and child- and gender-sensitive issues and it should encourage cooperation with non-governmental organizations, other relevant organizations and other elements of civil society. 3. A State Party that receives information shall comply with any request by the State Party that transmitted the information that places restrictions on its use.

Article 11 Border measures

1. Without prejudice to international commitments in relation to the free movement of people, States Parties shall strengthen, to the extent possible, such border controls as may be necessary to prevent and detect trafficking in persons. 2. Each State Party shall adopt legislative or other appropriate measures to prevent, to the extent possible, means of transport operated by commercial carriers from being used in the commission of offences established in accordance with article 5 of this Protocol. 3. Where appropriate, and without prejudice to applicable international conventions, such measures shall include establishing the obligation of commercial carriers, including any transportation company or the owner or operator of any means of transport, to ascertain that

A5 �� 11-4-56.indd 125 27/4/2556 11:21:31


all passengers are in possession of the travel documents required for entry into the receiving State. 4. Each State Party shall take the necessary measures, in accordance with its domestic law, to provide for sanctions in cases of violation of the obligation set forth in paragraph 3 of this article. 5. Each State Party shall consider taking measures that permit, in accordance with its domestic law, the denial of entry or revocation of visas of persons implicated in the commission of offences established in accordance with this Protocol. 6. Without prejudice to article 27 of the Convention, States Parties shall consider strengthening cooperation among border control agencies by, inter alia, establishing and maintaining direct channels of communication.

Article 12 Security and control of documents

Each State Party shall take such measures as may be necessary, within available means: (a) To ensure that travel or identity documents issued by it are of such quality that they cannot easily be misused and cannot readily be falsified or unlawfully altered, replicated or issued; and (b) To ensure the integrity and security of travel or identity documents issued by or on behalf of the State Party and to prevent their unlawful creation, issuance and use.

Article 13 Legitimacy and validity of documents

At the request of another State Party, a State Party shall, in accordance with its domestic law, verify within a reasonable time the legitimacy and validity of travel or identity documents issued or purported to have been issued in its name and suspected of being used for trafficking in persons.

IV. Final provisions

Article 14 Saving clause

1. Nothing in this Protocol shall affect the rights, obligations and responsibilities of States and individuals under international law, including international humanitarian law and international human rights law and, in particular, where applicable, the 1951 Convention and the 1967 Protocol relating to the Status of Refugees and the principle of non-refoulement as contained therein. 2. The measures set forth in this Protocol shall be interpreted and applied in a way that is not discriminatory to persons on the ground that they are victims of trafficking in persons. The interpretation and application of those measures shall be consistent with internationally recognized principles of non-discrimination.

A5 �� 11-4-56.indd 126 27/4/2556 11:21:31


Article 13 Legitimacy and validity of documents

At the request of another State Party, a State Party shall, in accordance with its domestic law, verify within a reasonable time the legitimacy and validity of travel or identity documents issued or purported to have been issued in its name and suspected of being used for trafficking in persons.

IV. Final provisions

Article 14 Saving clause

1. Nothing in this Protocol shall affect the rights, obligations and responsibilities of States and individuals under international law, including international humanitarian law and international human rights law and, in particular, where applicable, the 1951 Convention and the 1967 Protocol relating to the Status of Refugees and the principle of non-refoulement as contained therein. 2. The measures set forth in this Protocol shall be interpreted and applied in a way that is not discriminatory to persons on the ground that they are victims of trafficking in persons. The interpretation and application of those measures shall be consistent with internationally recognized principles of non-discrimination.

A5 �� 11-4-56.indd 127 27/4/2556 11:21:31


Article 15 Settlement of disputes

l. States Parties shall endeavour to settle disputes concerning the interpretation or application of this Protocol through negotiation. 2. Any dispute between two or more States Parties concerning the interpretation or application of this Protocol that cannot be settled through negotiation within a reasonable time shall, at the request of one of those States Parties, be submitted to arbitration. If, six months after the date of the request for arbitration, those States Parties are unable to agree on the organization of the arbitration, any one of those States Parties may refer the dispute to the International Court of Justice by request in accordance with the Statute of the Court. 3. Each State Party may, at the time of signature, ratification, acceptance or approval of or accession to this Protocol, declare that it does not consider itself bound by paragraph 2 of this article. The other States Parties shall not be bound by paragraph 2 of this article with respect to any State Party that has made such a reservation. 4. Any State Party that has made a reservation in accordance with paragraph 3 of this article may at any time withdraw that reservation by notification to the Secretary-General of the United Nations.

Article 16 Signature, ratification, acceptance,

approval and accession 1. This Protocol shall be open to all States for signature from 12 to 15 December 2000 in Palermo, Italy, and thereafter at United Nations Headquarters in New York until 12 December 2002. 2. This Protocol shall also be open for signature by regional economic integration organizations provided that at least one member State of such organization has signed this Protocol in accordance with paragraph 1 of this article. 3. This Protocol is subject to ratification, acceptance or approval. Instruments of ratification, acceptance or approval shall be deposited with the Secretary-General of the United Nations. A regional economic integration organization may deposit its instrument of ratification, acceptance or approval if at least one of its member States has done likewise. In that instrument of ratification, acceptance or approval, such organization shall declare the extent of its competence with respect to the matters governed by this Protocol. Such organization shall also inform the depositary of any relevant modification in the extent of its competence. 4. This Protocol is open for accession by any State or any regional economic integration organization of which at least one member State is a Party to this Protocol. Instruments of accession shall be deposited with the Secretary-General of the United Nations. At the

A5 �� 11-4-56.indd 128 27/4/2556 11:21:32


Article 16 Signature, ratification, acceptance,

approval and accession 1. This Protocol shall be open to all States for signature from 12 to 15 December 2000 in Palermo, Italy, and thereafter at United Nations Headquarters in New York until 12 December 2002. 2. This Protocol shall also be open for signature by regional economic integration organizations provided that at least one member State of such organization has signed this Protocol in accordance with paragraph 1 of this article. 3. This Protocol is subject to ratification, acceptance or approval. Instruments of ratification, acceptance or approval shall be deposited with the Secretary-General of the United Nations. A regional economic integration organization may deposit its instrument of ratification, acceptance or approval if at least one of its member States has done likewise. In that instrument of ratification, acceptance or approval, such organization shall declare the extent of its competence with respect to the matters governed by this Protocol. Such organization shall also inform the depositary of any relevant modification in the extent of its competence. 4. This Protocol is open for accession by any State or any regional economic integration organization of which at least one member State is a Party to this Protocol. Instruments of accession shall be deposited with the Secretary-General of the United Nations. At the

A5 �� 11-4-56.indd 129 27/4/2556 11:21:32


time of its accession, a regional economic integration organization shall declare the extent of its competence with respect to matters governed by this Protocol. Such organization shall also inform the depositary of any relevant modification in the extent of its competence.

Article 17 Entry into force

1. This Protocol shall enter into force on the ninetieth day after the date of deposit of the fortieth instrument of ratification, acceptance, approval or accession, except that it shall not enter into force before the entry into force of the Convention. For the purpose of this paragraph, any instrument deposited by a regional economic integration organization shall not be counted as additional to those deposited by member States of such organization. 2. For each State or regional economic integration organization ratifying, accepting, approving or acceding to this Protocol after the deposit of the fortieth instrument of such action, this Protocol shall enter into force on the thirtieth day after the date of deposit by such State or organization of the relevant instrument or on the date this Protocol enters into force pursuant to paragraph 1 of this article, whichever is the later.

Article 18 Amendment

1. After the expiry of five years from the entry into force of this Protocol, a State Party to the Protocol may propose an amendment and file it with the Secretary-General of the United Nations, who shall thereupon communicate the proposed amendment to the States Parties and to the Conference of the Parties to the Convention for the purpose of considering and deciding on the proposal. The States Parties to this Protocol meeting at the Conference of the Parties shall make every effort to achieve consensus on each amendment. If all efforts at consensus have been exhausted and no agreement has been reached, the amendment shall, as a last resort, require for its adoption a two-thirds majority vote of the States Parties to this Protocol present and voting at the meeting of the Conference of the Parties. 2. Regional economic integration organizations, in matters within their competence, shall exercise their right to vote under this article with a number of votes equal to the number of their member States that are Parties to this Protocol. Such organizations shall not exercise their right to vote if their member States exercise theirs and vice versa. 3. An amendment adopted in accordance with paragraph 1 of this article is subject to ratification, acceptance or approval by States Parties. 4. An amendment adopted in accordance with paragraph 1 of this article shall enter into force in respect of a State Party ninety days

A5 �� 11-4-56.indd 130 27/4/2556 11:21:32


Article 18 Amendment

1. After the expiry of five years from the entry into force of this Protocol, a State Party to the Protocol may propose an amendment and file it with the Secretary-General of the United Nations, who shall thereupon communicate the proposed amendment to the States Parties and to the Conference of the Parties to the Convention for the purpose of considering and deciding on the proposal. The States Parties to this Protocol meeting at the Conference of the Parties shall make every effort to achieve consensus on each amendment. If all efforts at consensus have been exhausted and no agreement has been reached, the amendment shall, as a last resort, require for its adoption a two-thirds majority vote of the States Parties to this Protocol present and voting at the meeting of the Conference of the Parties. 2. Regional economic integration organizations, in matters within their competence, shall exercise their right to vote under this article with a number of votes equal to the number of their member States that are Parties to this Protocol. Such organizations shall not exercise their right to vote if their member States exercise theirs and vice versa. 3. An amendment adopted in accordance with paragraph 1 of this article is subject to ratification, acceptance or approval by States Parties. 4. An amendment adopted in accordance with paragraph 1 of this article shall enter into force in respect of a State Party ninety days

A5 �� 11-4-56.indd 131 27/4/2556 11:21:32


after the date of the deposit with the Secretary-General of the United Nations of an instrument of ratification, acceptance or approval of such amendment. 5. When an amendment enters into force, it shall be binding on those States Parties which have expressed their consent to be bound by it. Other States Parties shall still be bound by the provisions of this Protocol and any earlier amendments that they have ratified, accepted or approved.

Article 19 Denunciation

1. A State Party may denounce this Protocol by written notification to the Secretary-General of the United Nations. Such denunciation shall become effective one year after the date of receipt of the notification by the Secretary-General. 2. A regional economic integration organization shall cease to be a Party to this Protocol when all of its member States have denounced it.

Article 20 Depositary and languages

1. The Secretary-General of the United Nations is designated depositary of this Protocol.

2. The original of this Protocol, of which the Arabic, Chinese, English, French, Russian and Spanish texts are equally authentic, shall be deposited with the Secretary-General of the United Nations. IN WITNESS WHEREOF, the undersigned plenipotentiaries, being duly authorized thereto by their respective Governments, have signed this Protocol.

A5 �� 11-4-56.indd 132 27/4/2556 11:21:33


2. The original of this Protocol, of which the Arabic, Chinese, English, French, Russian and Spanish texts are equally authentic, shall be deposited with the Secretary-General of the United Nations. IN WITNESS WHEREOF, the undersigned plenipotentiaries, being duly authorized thereto by their respective Governments, have signed this Protocol.

A5 �� 11-4-56.indd 133 27/4/2556 11:21:33


ผนวก ข ค าแปล พธสารเพอปองกน ปราบปราม และ ลงโทษการคามนษยโดยเฉพาะสตร และเดก

เพมเตมอนสญญาสหประชาชาตเพอตอตานอาชญากรรมขามชาต ทจดตงในลกษณะองคกร

พธสารเพอปองกน ปราบปราม และ ลงโทษการคามนษยโดยเฉพาะสตร และเดก


อารมภบท รฐภาคแหงพธสารน ประกาศวาการด าเนนการอยางมประสทธผลเพอปองกนและตอตานการคามนษย โดยเฉพาะสตรและเดก จะตองมแนวทางระหวางประเทศทสมบรณในประเทศทเปนตนทาง ประเทศทเปนทางผานและประเทศทเปนจดหมายปลายทาง ซงรวมถงมาตรการทจะปองกนการคามนษยเชนวา มาตรการลงโทษ ผคามนษย และมาตรการทจะปกปองผเสยหายจากการคามนษยเชนวา รวมทงโดยการคมครองสทธมนษยชนของผเสยหายซงเปนทยอมรบจากนานาประเทศ พจารณาถงขอเทจจรงทวา แมจะมตราสารระหวางประเทศอยหลากหลายทมกฎและมาตรการในทางปฏบตเพอตอตานการแสวงประโยชนจากมนษย โดยเฉพาะสตรและเดก แตยงไมมตราสารทเปนสากลซงเจาะจงแกปญหาการคามนษยทกดาน หวงใยวาในกรณทปราศจากตราสารเชนวา บคคลทอยในสภาวะทเสยงตอภยจากการคามนษยจะไมไดรบการคมครองอยางเพยงพอ ร าลกถงมตของทประชมสมชชาฯ ท53/111 เมอวนท 9 ธนวาคม ค.ศ.1988 ซงทประชมสมชชาฯ ไดตดสนใจตงคณะกรรมการเฉพาะกจทเปดกวางระหวางรฐบาลขนเพอพจารณาอนสญญาระหวางประเทศเพอตอตานอาชญากรรมขามชาตทจดตงในลกษณะองคกรทสมบรณ และเพอหารอการพจารณาตราสารระหวางประเทศวาดวยการคาสตรและเดก เปนตน

A5 �� 11-4-56.indd 134 27/4/2556 11:21:33


พธสารเพอปองกน ปราบปราม และ ลงโทษการคามนษยโดยเฉพาะสตร และเดก


อารมภบท รฐภาคแหงพธสารน ประกาศวาการด าเนนการอยางมประสทธผลเพอปองกนและตอตานการคามนษย โดยเฉพาะสตรและเดก จะตองมแนวทางระหวางประเทศทสมบรณในประเทศทเปนตนทาง ประเทศทเปนทางผานและประเทศทเปนจดหมายปลายทาง ซงรวมถงมาตรการทจะปองกนการคามนษยเชนวา มาตรการลงโทษ ผคามนษย และมาตรการทจะปกปองผเสยหายจากการคามนษยเชนวา รวมทงโดยการคมครองสทธมนษยชนของผเสยหายซงเปนทยอมรบจากนานาประเทศ พจารณาถงขอเทจจรงทวา แมจะมตราสารระหวางประเทศอยหลากหลายทมกฎและมาตรการในทางปฏบตเพอตอตานการแสวงประโยชนจากมนษย โดยเฉพาะสตรและเดก แตยงไมมตราสารทเปนสากลซงเจาะจงแกปญหาการคามนษยทกดาน หวงใยวาในกรณทปราศจากตราสารเชนวา บคคลทอยในสภาวะทเสยงตอภยจากการคามนษยจะไมไดรบการคมครองอยางเพยงพอ ร าลกถงมตของทประชมสมชชาฯ ท53/111 เมอวนท 9 ธนวาคม ค.ศ.1988 ซงทประชมสมชชาฯ ไดตดสนใจตงคณะกรรมการเฉพาะกจทเปดกวางระหวางรฐบาลขนเพอพจารณาอนสญญาระหวางประเทศเพอตอตานอาชญากรรมขามชาตทจดตงในลกษณะองคกรทสมบรณ และเพอหารอการพจารณาตราสารระหวางประเทศวาดวยการคาสตรและเดก เปนตน

A5 �� 11-4-56.indd 135 27/4/2556 11:21:33


เชอมนวาการเพมเตมอนสญญาสหประชาชาตเพอตอตานอาชญากรรมขามชาตทจดตงในลกษณะองคกร ดวยตราสารระหวางประเทศส าหรบการปองกน ปราบปราม และลงโทษการคามนษย โดยเฉพาะสตรและเดก จะเปนประโยชนตอการปองกนและตอตานปญหาอาชญากรรมนนไดตกลงกนดงตอไปน

1 บทบญญตทวไป

ขอ 1 ความสมพนธกบอนสญญาสหประชาชาตเพอตอตานอาชญากรรมขามชาตท

จดตงในลกษณะองคกร 1. พธสารนเพมเตมอนสญญาสหประชาชาตเพอตอตานอาชญากรรมขามชาตทจดตงในลกษณะองคกร ใหตความพธสารนควบคกนไปกบอนสญญา ฯ 2. ใหน าบทบญญตของอนสญญา ฯ มาใชบงคบกบพธสารนโดยอนโลม เวนแตจะระบไวเปนอยางอนใน พธสารน 3. ใหถอวาความผดทก าหนดขนตามขอ 5 แหงพธสารน เปนความผดทก าหนดขนตามอนสญญา ฯ

ขอ 2 ค าประกาศความมงประสงค

ความมงประสงคของพธสารน คอ (ก) เพอปองกนและตอตานการคามนษย โดยใหความสนใจเปนการเฉพาะตอสตรและเดก (ข) เพอคมครองและชวยเหลอผเสยหายจากการคามนษยเชนวา ดวยการเคารพตอสทธมนษยชนของ ผเสยหายอยางเตมท (ค) เพอสงเสรมความรวมมอระหวางรฐภาคใหบรรลวตถประสงคดงกลาว

A5 �� 11-4-56.indd 136 27/4/2556 11:21:34


1 บทบญญตทวไป

ขอ 1 ความสมพนธกบอนสญญาสหประชาชาตเพอตอตานอาชญากรรมขามชาตท

จดตงในลกษณะองคกร 1. พธสารนเพมเตมอนสญญาสหประชาชาตเพอตอตานอาชญากรรมขามชาตทจดตงในลกษณะองคกร ใหตความพธสารนควบคกนไปกบอนสญญา ฯ 2. ใหน าบทบญญตของอนสญญา ฯ มาใชบงคบกบพธสารนโดยอนโลม เวนแตจะระบไวเปนอยางอนใน พธสารน 3. ใหถอวาความผดทก าหนดขนตามขอ 5 แหงพธสารน เปนความผดทก าหนดขนตามอนสญญา ฯ

ขอ 2 ค าประกาศความมงประสงค

ความมงประสงคของพธสารน คอ (ก) เพอปองกนและตอตานการคามนษย โดยใหความสนใจเปนการเฉพาะตอสตรและเดก (ข) เพอคมครองและชวยเหลอผเสยหายจากการคามนษยเชนวา ดวยการเคารพตอสทธมนษยชนของ ผเสยหายอยางเตมท (ค) เพอสงเสรมความรวมมอระหวางรฐภาคใหบรรลวตถประสงคดงกลาว

A5 �� 11-4-56.indd 137 27/4/2556 11:21:34


ขอ 3 การใชถอยค า

เพอความมงประสงคของพธสารน (ก) ให ”การคามนษย” หมายถงการจดหา การขนสง การสงตอ การจดใหอยอาศย หรอการรบไวซงบคคลดวยวธการขเขญ หรอดวยการใชก าลง หรอดวยการบบบงคบในรปแบบอนใด ดวยการลกพาตว ดวยการฉอโกง ดวยการหลอกลวง ดวยการใชอ านาจโดยมชอบ หรอดวยการใชสถานะความเสยงภยจากการคามนษยโดยมชอบ หรอมการใหหรอรบเงนหรอผลประโยชนเพอใหไดมาซงความยนยอมของบคคลผมอ านาจ ควบคมบคคลอนเพอความมงประสงคในการแสวงหาประโยชน การแสวงหาประโยชนอยางนอยทสด ใหรวมถงการแสวงหาประโยชนจากการคาประเวณของบคคลอนหรอการแสวงหาประโยชนทางเพศในรปแบบอน การบงคบใช แรงงานหรอบรการ การเอาคนลงเปนทาสหรอการกระทาอนเสมอนการเอาคนลงเปนทาส การท าใหตกอยใตบงคบ หรอการตดอวยวะออกจากรางกาย (ข) ใหถอวาไมสามารถยกความยนยอมของผเสยหายจากการคามนษยทใหกบการแสวงประโยชน โดยเจตนาดงทระบไวในวรรค (ก) ของขอน มาเปนขออางในกรณทมการใชวธการใด ๆ ทระบไวในวรรค (ก)

(ค) ใหถอวาการจดหา การขนสง การสงตอ การจดใหอยอาศย หรอการรบไวซงเดกเพอความมงประสงคในการแสวงประโยชนเปน “การคามนษย” แมวาจะไมมการใชวธการใด ๆ ทระบไวในวรรค (ก) ของขอน

(ง) เดก หมายถงบคคลใดทมอายต ากวา 18 ป

ขอ 4 ขอบเขตของการใชบงคบ

เวนแตจะระบไวเปนอยางอนในพธสารน ใหใชพธสารนบงคบในการปองกน การสบสวนสอบสวน และการฟองรองด าเนนคดความผดทก าหนดไวในขอ 5 ของพธสารน เมอการกระท าความผดดงกลาวมลกษณะขามชาตและเกยวของกบกลมอาชญากรทจดตงในลกษณะองคกร ตลอดจนใชกบการคมครองผเสยหายจากการกระท าความผดเชนวา

ขอ 5 การก าหนดใหเปนความผดอาญา

1. ใหรฐภาคแตละรฐรบเอามาตรการทางกฎหมายและมาตรการอนตามทจ าเปนเพอก าหนดใหการ กระท าตามทระบไวในขอ 3 ของพธสารน เปนความผดอาญาเมอกระท าโดยเจตนา 2. ใหรฐภาคแตละรฐรบเอามาตรการทางกฎหมายและมาตรการอนตามทจ าเปนเพอก าหนดใหการ กระท าตอไปนเปนความผดอาญา (ก) การพยายามกระท าความผดตามทก าหนดไวในวรรค 1 ของขอน ภายใตแนวคดพนฐานของ ระบบกฎหมายของรฐภาคนน (ข) การมสวนรวมในฐานะผรวมกระท าความผดอาญาในการกระท าความผดตามทก าหนดไว ตามวรรค 1 ของขอน (ค) การจดการหรอการสงการใหผอนกระท าความผดตามทก าหนดไวในวรรค 1 ของขอน 2 การใหความคมครองผเสยหายจากการคามนษย

A5 �� 11-4-56.indd 138 27/4/2556 11:21:34


ขอ 4 ขอบเขตของการใชบงคบ

เวนแตจะระบไวเปนอยางอนในพธสารน ใหใชพธสารนบงคบในการปองกน การสบสวนสอบสวน และการฟองรองด าเนนคดความผดทก าหนดไวในขอ 5 ของพธสารน เมอการกระท าความผดดงกลาวมลกษณะขามชาตและเกยวของกบกลมอาชญากรทจดตงในลกษณะองคกร ตลอดจนใชกบการคมครองผเสยหายจากการกระท าความผดเชนวา

ขอ 5 การก าหนดใหเปนความผดอาญา

1. ใหรฐภาคแตละรฐรบเอามาตรการทางกฎหมายและมาตรการอนตามทจ าเปนเพอก าหนดใหการ กระท าตามทระบไวในขอ 3 ของพธสารน เปนความผดอาญาเมอกระท าโดยเจตนา 2. ใหรฐภาคแตละรฐรบเอามาตรการทางกฎหมายและมาตรการอนตามทจ าเปนเพอก าหนดใหการ กระท าตอไปนเปนความผดอาญา (ก) การพยายามกระท าความผดตามทก าหนดไวในวรรค 1 ของขอน ภายใตแนวคดพนฐานของ ระบบกฎหมายของรฐภาคนน (ข) การมสวนรวมในฐานะผรวมกระท าความผดอาญาในการกระท าความผดตามทก าหนดไว ตามวรรค 1 ของขอน (ค) การจดการหรอการสงการใหผอนกระท าความผดตามทก าหนดไวในวรรค 1 ของขอน 2 การใหความคมครองผเสยหายจากการคามนษย

A5 �� 11-4-56.indd 139 27/4/2556 11:21:35


ขอ 6 การใหความชวยเหลอและคมครองผเสยหายจากการคามนษย

1. ในกรณทเหมาะสมและเทาทเปนไปไดภายใตกฎหมายภายในของตน ใหรฐภาคแตละรฐคมครอง ความเปนสวนตวและเอกลกษณของผเสยหายจากการคามนษย และรวมถงการท าใหการด าเนนคด เกยวกบความผดฐานคามนษยเปนความลบ เปนตน 2. ในกรณทเหมาะสมใหรฐภาคแตละรฐประกนวาระบบกฎหมายและระบบปกครองภายในของตน มมาตรการทจดใหผเสยหายจากการคามนษยไดรบ (ก) ขอสนเทศเก ยวกบกระบวนวธพจารณาคดในศาลและกระบวนการทางปกครองทเกยวของ (ข) การใหความชวยเหลอเพอใหความเหนและขอกงวลของผเสยหายไดรบการน าเสนอและ พจารณาในขนตอนทเหมาะสมของการด าเนนคดตอผกระท าผด ในลกษณะทไมกระทบ ตอสทธของจ าเลย 3. ใหรฐภาคแตละรฐพจารณาน ามาตรการไปปฏบตเพอจดใหมการฟนฟสภาพทางรางกาย ทางจตใจ และทางสงคมของผเสยหายจากการคามนษย รวมถงในกรณทเหมาะสม โดยการรวมมอกบองคกร เอกชน องคกรอน ๆ ทเกยวของและองคประกอบตาง ๆ ของประชาสงคม และโดยเฉพาะการจดหา สงตอไปน (ก) ทพกทเหมาะสม (ข) การใหค าปรกษาและขอสนเทศ โดยเฉพาะทเกยวกบสทธตามกฎหมายของบคคลเหลานน ในภาษาทผเสยหายจากการคามนษยสามารถเขาใจได (ค) ความชวยเหลอทางการแพทย ทางจตวทยา และทางดานวตถ และ (ง) โอกาสในการท างาน การศกษา และการฝกอบรม 4. ในการใชบงคบบทบญญตทงหลายในขอน ใหรฐภาคแตละรฐค านงถงอาย เพศ และความจ าเปน พเศษของผเสยหายจากการคามนษย โดยเฉพาะความจ าเปนพเศษของเดก ซงรวมถงทพกอาศย การศกษา และการดแลทเหมาะสม

5. ใหรฐภาคแตละรฐพยายามจดใหผเสยหายจากการคามนษยมความปลอดภยทางกายในขณะท ผเสยหายอยในอาณาเขตของตน 6. ใหรฐภาคแตละรฐประกนวาระบบกฎหมายภายในของตนมมาตรการทเปดโอกาสใหผเสยหายจาก การคามนษยไดรบสนไหมทดแทนความเสยหายทประสบ

ขอ 7 สถานะผเสยหายจากการคามนษยในรฐผรบ

1. นอกเหนอจากการปฏบตตามมาตรการตาง ๆ ตามขอ 6 แหงพธสารน ใหรฐภาคแตละรฐพจารณา รบเอามาตรการทางกฎหมายหรอมาตรการทเหมาะสมอน ๆ ทอนญาตใหผเสยหายจากการคามนษย สามารถอยในอาณาเขตของตนไดชวคราวหรอตลอดไปในกรณทเหมาะสม 2. ในการปฏบตตามบทบญญตในวรรค 1 ของขอน ใหรฐภาคแตละรฐใหการพจารณาทเหมาะสมตอ ปจจยดานมนษยธรรมและเมตตาธรรม

ขอ 8 การสงกลบผเสยหายจากการคามนษย

1. ใหรฐภาคซงผเสยหายจากการคามนษยมสญชาตหรอมสทธพ านกอยางถาวรในรฐนนในเวลาทผาน เขาไปในอาณาเขตของรฐภาคผรบ อ านวยความสะดวกและยอมรบใหบคคลนนเดนทางกลบเขาไป โดยปราศจากการลาชาอนไมสมควรหรอสมเหตผล โดยค านงถงความปลอดภยของบคคลนนอยาง เตมท 2. เมอรฐภาคหนงสงคนผเสยหายจากการคามนษยกลบไปยงรฐภาคทบคคลนนมสญชาตหรอมสทธ พ านกอยางถาวรในเวลาทผานเขาไปในอาณาเขตของรฐภาคผรบ การสงตวกลบนนใหค านงถง ความปลอดภยของบคคลเชนวาและค านงถงสถานะในการด าเนนกระบวนการทางกฎหมายซง เกยวของกบขอเทจจรงทวาบคคล

A5 �� 11-4-56.indd 140 27/4/2556 11:21:35


5. ใหรฐภาคแตละรฐพยายามจดใหผเสยหายจากการคามนษยมความปลอดภยทางกายในขณะท ผเสยหายอยในอาณาเขตของตน 6. ใหรฐภาคแตละรฐประกนวาระบบกฎหมายภายในของตนมมาตรการทเปดโอกาสใหผเสยหายจาก การคามนษยไดรบสนไหมทดแทนความเสยหายทประสบ

ขอ 7 สถานะผเสยหายจากการคามนษยในรฐผรบ

1. นอกเหนอจากการปฏบตตามมาตรการตาง ๆ ตามขอ 6 แหงพธสารน ใหรฐภาคแตละรฐพจารณา รบเอามาตรการทางกฎหมายหรอมาตรการทเหมาะสมอน ๆ ทอนญาตใหผเสยหายจากการคามนษย สามารถอยในอาณาเขตของตนไดชวคราวหรอตลอดไปในกรณทเหมาะสม 2. ในการปฏบตตามบทบญญตในวรรค 1 ของขอน ใหรฐภาคแตละรฐใหการพจารณาทเหมาะสมตอ ปจจยดานมนษยธรรมและเมตตาธรรม

ขอ 8 การสงกลบผเสยหายจากการคามนษย

1. ใหรฐภาคซงผเสยหายจากการคามนษยมสญชาตหรอมสทธพ านกอยางถาวรในรฐนนในเวลาทผาน เขาไปในอาณาเขตของรฐภาคผรบ อ านวยความสะดวกและยอมรบใหบคคลนนเดนทางกลบเขาไป โดยปราศจากการลาชาอนไมสมควรหรอสมเหตผล โดยค านงถงความปลอดภยของบคคลนนอยาง เตมท 2. เมอรฐภาคหนงสงคนผเสยหายจากการคามนษยกลบไปยงรฐภาคทบคคลนนมสญชาตหรอมสทธ พ านกอยางถาวรในเวลาทผานเขาไปในอาณาเขตของรฐภาคผรบ การสงตวกลบนนใหค านงถง ความปลอดภยของบคคลเชนวาและค านงถงสถานะในการด าเนนกระบวนการทางกฎหมายซง เกยวของกบขอเทจจรงทวาบคคล

A5 �� 11-4-56.indd 141 27/4/2556 11:21:35


นนเปนผเสยหายจากการคามนษย และควรใหเปนไปดวยความ สมครใจของบคคลเชนวา 3. เมอมค ารองขอจากรฐภาคผรบ ใหรฐภาคทไดรบการรองขอพสจนทราบโดยปราศจากการลาชาอน ไมควรหรอไมสมเหตผลวาบคคลผเปนผเสยหายจากการคามนษยมสญชาตของรฐตนหรอมสทธ พ านกอยางถาวรในอาณาเขตของตนในเวลาทผานเขาไปในอาณาเขตของรฐภาคผรบหรอไม 4. เพอเปนการอ านวยความสะดวกในการเดนทางกลบของผเสยหายจากการคามนษยผซงไมมเอกสาร ส าคญทถกตอง เมอรฐภาคผรบรองขอ ใหรฐภาคซงบคคลดงกลาวมสญชาตหรอมสทธพ านกอยาง ถาวรในเวลาทผานเขาไปในรฐภาคผรบ ยอมออกเอกสารการเดนทางและการอนญาตอน ๆ ท จ าเปนเพอใหบคคลเชนวาสามารถเดนทางและกลบเขาไปในอาณาเขตของตนได 5. ความในขอนไมกระทบถงสทธใด ๆ ทผเสยหายจากการคามนษยไดรบตามกฎหมายภายในของรฐ ภาคผรบ 6. ความในขอนไมกระทบถงความตกลงหรอขอตกลงทวภาคหรอพหภาคใดทใชบงคบอยไมวา ทงหมดหรอบางสวน ในการเดนทางกลบของผเสยหายจากการคามนษย 3 การปองกน ความรวมมอ และมาตรการอน ๆ

ขอ 9 การปองกนการคามนษย

1. ใหรฐภาคก าหนดนโยบาย โครงการ และมาตรการอน ๆ ทสมบรณ (ก) เพอปองกนและตอตานการคามนษย และ (ข) เพอคมครองผเสยหายจากการคามนษย โดยเฉพาะสตรและเดก ไมใหตกเปนผเสยหายอก

2. ใหรฐภาคพยายามด าเนนมาตรการตาง ๆ เชน การคนควาวจย การรณรงคใหขอสนเทศ และการรณรงคผานสอมวลชนตาง ๆ รวมทงการมความรเรมทางสงคมและเศรษฐกจเพอปองกนและ ตอตานการคามนษย 3. ใหนโยบาย โครงการ และมาตรการอน ๆ ทก าหนดตามขอน รวมถงความรวมมอกบองคกรเอกชน องคกรทเกยวของอน ๆ และองคประกอบตาง ๆ ของประชาสงคมตามความเหมาะสม 4. ใหรฐภาคด าเนนหรอเสรมสรางความเขมแขงแกมาตรการตาง ๆ รวมทงความรวมมอในระดบทว ภาคหรอพหภาค เพอลดปจจยทท าใหบคคลโดยเฉพาะสตรและเดกเสยงตอภยจากการคามนษย เชน ความยากจน ความดอยพฒนา และการขาดโอกาสทเทาเทยมกน 5. ใหรฐภาครบเอาหรอเสรมสรางความเขมแขงแกมาตรการทางนตบญญตหรอมาตรการอน ๆ เชน มาตรการทางการศกษา ทางสงคม หรอทางวฒนธรรม รวมถงการด าเนนการผานทางความรวมมอ ระดบทวภาคและพหภาค เพอลดความตองการทกอใหเกดการแสวงหาประโยชนโดยมชอบจาก บคคลทกรปแบบโดยเฉพาะจากสตรและเดก ซงน าไปสการคามนษย

ขอ 10 การแลกเปลยนขอสนเทศและการฝกอบรม

1. ใหหนวยงานดานการบงคบใชกฎหมาย ดานการตรวจคนเขาเมอง และดานอน ๆ ทเกยวของของรฐ ภาครวมมอซงกนและกนตามความเหมาะสม ดวยการแลกเปลยนขอสนเทศตามกฎหมายภายใน ของตน เพอใหหนวยงานเหลานนสามารถระบ (ก) วาบคคลใดบคคลหนงซงขามหรอก าลงพยายามทจะขามเขตแดนระหวางประเทศดวย เอกสารเดนทางทเปนของผอนหรอโดยปราศจากเอกสารการเดนทางเปนผกระท าความผด หรอเปนผเสยหายในการคามนษยหรอไม

A5 �� 11-4-56.indd 142 27/4/2556 11:21:36


2. ใหรฐภาคพยายามด าเนนมาตรการตาง ๆ เชน การคนควาวจย การรณรงคใหขอสนเทศ และการรณรงคผานสอมวลชนตาง ๆ รวมทงการมความรเรมทางสงคมและเศรษฐกจเพอปองกนและ ตอตานการคามนษย 3. ใหนโยบาย โครงการ และมาตรการอน ๆ ทก าหนดตามขอน รวมถงความรวมมอกบองคกรเอกชน องคกรทเกยวของอน ๆ และองคประกอบตาง ๆ ของประชาสงคมตามความเหมาะสม 4. ใหรฐภาคด าเนนหรอเสรมสรางความเขมแขงแกมาตรการตาง ๆ รวมทงความรวมมอในระดบทว ภาคหรอพหภาค เพอลดปจจยทท าใหบคคลโดยเฉพาะสตรและเดกเสยงตอภยจากการคามนษย เชน ความยากจน ความดอยพฒนา และการขาดโอกาสทเทาเทยมกน 5. ใหรฐภาครบเอาหรอเสรมสรางความเขมแขงแกมาตรการทางนตบญญตหรอมาตรการอน ๆ เชน มาตรการทางการศกษา ทางสงคม หรอทางวฒนธรรม รวมถงการด าเนนการผานทางความรวมมอ ระดบทวภาคและพหภาค เพอลดความตองการทกอใหเกดการแสวงหาประโยชนโดยมชอบจาก บคคลทกรปแบบโดยเฉพาะจากสตรและเดก ซงน าไปสการคามนษย

ขอ 10 การแลกเปลยนขอสนเทศและการฝกอบรม

1. ใหหนวยงานดานการบงคบใชกฎหมาย ดานการตรวจคนเขาเมอง และดานอน ๆ ทเกยวของของรฐ ภาครวมมอซงกนและกนตามความเหมาะสม ดวยการแลกเปลยนขอสนเทศตามกฎหมายภายใน ของตน เพอใหหนวยงานเหลานนสามารถระบ (ก) วาบคคลใดบคคลหนงซงขามหรอก าลงพยายามทจะขามเขตแดนระหวางประเทศดวย เอกสารเดนทางทเปนของผอนหรอโดยปราศจากเอกสารการเดนทางเปนผกระท าความผด หรอเปนผเสยหายในการคามนษยหรอไม

A5 �� 11-4-56.indd 143 27/4/2556 11:21:36


(ข) ถงชนดเอกสารเดนทางทบคคลใดบคคลหนงไดใชหรอพยายามจะใชขามเขตแดนระหวาง ประเทศเพอความมงประสงคในการคามนษย และ (ค) ถงวถทางและวธการทกลมอาชญากรทจดตงในลกษณะองคกรเพอความมงประสงคใน การคามนษยใช รวมถงการจดหาและการขนสงผเสยหาย เสนทางและเครอขายระหวาง บคคลใด บคคลหนงกบอกบคคลหนงและระหวางกลมซงประกอบการคามนษยเชนวา และ มาตรการทเปนไปไดในการตรวจจบวถทางและวธการเหลานน 2. ใหรฐภาคจดใหมหรอเสรมสรางความแขงแกรงดานการฝกอบรมเจาหนาทบงคบใชกฎหมาย เจาหนาทตรวจคนเขาเมอง และเจาหนาทอน ๆ ทเกยวของในการปองกนการคามนษย การฝกอบรม ควรเนนทวธการทใชในการปองกนการคามนษย การฟองรองด าเนนคดผคามนษย และการคมครองสทธของผเสยหายตลอดจนการคมครองผเสยหายจากการคามนษย การฝกอบรมใหค านงดวยถงความจ าเปนทตองพจารณาถงสทธมนษยชน ประเดนทละเอยดออนเกยวกบเดกและเพศ และการฝกอบรมควรสงเสรมความรวมมอกบองคกรเอกชน องคกรทเกยวของอน ๆ และองคประกอบของประชาสงคม 3. ใหรฐภาคซงไดรบขอสนเทศปฏบตตามค าขอใด ๆ ของรฐภาคซงไดสงขอสนเทศมาใหในเรองขอจ ากดในการใชขอสนเทศเชนวา

ขอ 11 มาตรการทางดานชายแดน

1. โดยไมกระทบตอขอผกพนระหวางประเทศเกยวกบการเคลอนยายอยางเสรของบคคล ใหรฐภาคเสรมสรางความแขงแกรงเทาทเปนไปไดใหกบการควบคมชายแดนเทาทจ าเปนเพอการปองกนและสบสวนการคามนษย

2. ใหรฐภาคแตละรฐรบเอามาตรการทางกฎหมายหรอมาตรการอนทเหมาะสมเพอปองกนเทาทจะเปนไปได ซงวธการในการขนสงทด าเนนการโดยผประกอบการขนสงเชงพาณชยมใหน าไปใชในการกระท าความผดตามทก าหนดไวในขอ 5 ของพธสารน 3. เมอเปนการสมควรและโดยไมกระทบตออนสญญาระหวางประเทศทใชบงคบอย ใหมาตรการ เชนวารวมถงการก าหนดหนาทใหผประกอบการขนสงเชงพาณชย ซงรวมถงบรษทขนสง หรอเจาของ หรอผประกอบกจการขนสงดวยวธการใด ๆ ท าใหแนใจไดวาผโดยสารทกคนมเอกสารเดนทางทจ าเปนส าหรบการเขาสรฐผรบ 4. ใหรฐภาคแตละรฐด าเนนมาตรการทจ าเปนตามกฎหมายภายในของตน เพอจดใหมการลงโทษในกรณทมการฝาฝนหนาทตามทระบไววรรค 3 ของขอน 5. ใหรฐภาคแตละรฐพจารณาด าเนนมาตรการทจ าเปนตามกฎหมายภายในของตนทจะอนญาตใหมการปฏเสธการเขาเมองหรอการยกเลกการตรวจลงตราใหกบบคคลซงเกยวของกบการกระท าผดตามทก าหนดไวในพธสารน 6. โดยไมกระทบตอขอ 27 ของอนสญญาน ใหรฐภาคตองพจารณาเสรมสรางความแขงแกรงของความรวมมอระหวางหนวยงานควบคมชายแดน อาท โดยการก าหนดและรกษาชองทางในการตดตอสอสารโดยตรง

ขอ 12 ความปลอดภยของเอกสารและการควบคมเอกสาร

ใหรฐภาคแตละรฐด าเนนมาตรการเทาทจ าเปนตามวธการทมอย (ก) เพอประกนวาเอกสารเดนทางหรอเอกสารแสดงตนทออกโดยรฐภาคแตละรฐ มคณภาพพอทจะไมถกน าไปใชในทางทผดไดโดยงาย แบะไมสามารถน าไปปลอม หรอเปลยนแปลงแกไข ท าซ าหรอออกเอกสารโดยมชอบดวยกฎหมายไดโดยงาย และ

A5 �� 11-4-56.indd 144 27/4/2556 11:21:37


2. ใหรฐภาคแตละรฐรบเอามาตรการทางกฎหมายหรอมาตรการอนทเหมาะสมเพอปองกนเทาทจะเปนไปได ซงวธการในการขนสงทด าเนนการโดยผประกอบการขนสงเชงพาณชยมใหน าไปใชในการกระท าความผดตามทก าหนดไวในขอ 5 ของพธสารน 3. เมอเปนการสมควรและโดยไมกระทบตออนสญญาระหวางประเทศทใชบงคบอย ใหมาตรการ เชนวารวมถงการก าหนดหนาทใหผประกอบการขนสงเชงพาณชย ซงรวมถงบรษทขนสง หรอเจาของ หรอผประกอบกจการขนสงดวยวธการใด ๆ ท าใหแนใจไดวาผโดยสารทกคนมเอกสารเดนทางทจ าเปนส าหรบการเขาสรฐผรบ 4. ใหรฐภาคแตละรฐด าเนนมาตรการทจ าเปนตามกฎหมายภายในของตน เพอจดใหมการลงโทษในกรณทมการฝาฝนหนาทตามทระบไววรรค 3 ของขอน 5. ใหรฐภาคแตละรฐพจารณาด าเนนมาตรการทจ าเปนตามกฎหมายภายในของตนทจะอนญาตใหมการปฏเสธการเขาเมองหรอการยกเลกการตรวจลงตราใหกบบคคลซงเกยวของกบการกระท าผดตามทก าหนดไวในพธสารน 6. โดยไมกระทบตอขอ 27 ของอนสญญาน ใหรฐภาคตองพจารณาเสรมสรางความแขงแกรงของความรวมมอระหวางหนวยงานควบคมชายแดน อาท โดยการก าหนดและรกษาชองทางในการตดตอสอสารโดยตรง

ขอ 12 ความปลอดภยของเอกสารและการควบคมเอกสาร

ใหรฐภาคแตละรฐด าเนนมาตรการเทาทจ าเปนตามวธการทมอย (ก) เพอประกนวาเอกสารเดนทางหรอเอกสารแสดงตนทออกโดยรฐภาคแตละรฐ มคณภาพพอทจะไมถกน าไปใชในทางทผดไดโดยงาย แบะไมสามารถน าไปปลอม หรอเปลยนแปลงแกไข ท าซ าหรอออกเอกสารโดยมชอบดวยกฎหมายไดโดยงาย และ

A5 �� 11-4-56.indd 145 27/4/2556 11:21:37


(ข) เพอประกนความถกตองและความมนคงปลอดภยของเอกสารเดนทางหรอเอกสารแสดงคนทออกโดยหรอออกในนามของรฐภาคนน และเพอปองกนการผลต การออก และการใชเอกสารนนโดยมชอบดวยกฎหมาย

ขอ 13

ความชอบดวยกฎหมายและความสมบรณตามกฎหมายของเอกสาร เมอไดรบการรองขอจากรฐภาคอกรฐหนง ใหรฐภาคพสจนทราบตามกฎหมายภายในของตน ภายในเวลาทสมควรถงความชอบดวยกฎหมายและการมความสมบรณตามกฎหมายของเอกสารเดนทางหรอเอกสารแสดงตนซงออกหรอมการอางวาไดออกในนามของรฐตนและสงสยวาก าลงถกน าไปใชในการคามนษย

4 บทบญญต ขอ 14

ขอยกเวน 1. ไมมความใดในพธสารนจะกระทบถงสทธ พนธกรณ และความรบผดชอบของรฐและปจเจกชน ภายใตกฎหมายระหวางประเทศ รวมถงกฎหมายวาดวยมนษยธรรมระหวางประเทศ และกฎหมายวา ดวยสทธมนษยชนระหวางประเทศ และโดยเฉพาะอยางยง ในกรณทสามารถใชได อนสญญา ค.ศ.1951 และ พธสาร ค.ศ.1967 เกยวกบสถานะของผลภย และหลกการในการไมผลกดนกลบไป เผชญภาวะอนตรายตอชวตตามทระบในอนสญญาและพธสารดงกลาว 2. ใหตความและใชบงคบมาตรการตามทก าหนดไวในพธสารน ในทางทไมเลอกปฏบตตอบคคลดวยเหต ทบคคลเหลานนเปนผเสยหายจากการคามนษย ใหการตความและการใชบงคบมาตรการดงกลาวตองสอดคลองกบหลกการวาดวยการไมเลอกปฏบตซงเปนทยอมรบจากนานาประเทศ

ขอ 15 การระงบขอพพาท

1. ใหรฐภาคพยายามระงบขอพพาทเกยวกบการตความและการใชบงคบพธสารนโดยการเจรจา 2. ขอพพาทใด ๆ ระหวางรฐภาคสองรฐขนไปเกยวกบการตความหรอการใชบงคบพธสารน ซงไม สามารถระงบไดโดยการเจรจาภายในระยะเวลาอนควร ใหสงไปเพอการอนญาโตตลาการตามค ารองขอของรฐภาคคพพาทฝายหนงฝายใด หากรฐภาคคพพาทยงไมสามารถตกลงกนไดในการจดตงคณะอนญาโตตลาการหกเดอนหลงจากทมค ารองขอใหมการอนญาโตตลาการ รฐภาคคพพาทรฐใดรฐหนงอาจสงขอพพาทดงกลาวตอศาลยตธรรมระหวางประเทศโดยการรองขอตามธรรมนญของศาลนน 3. ในเวลาทมการลงนาม การใหสตยาบน การยอมรบ หรอการใหความเหนชอบ หรอการภาคยานวตพธสารน รฐภาคแตละรฐอาจประกาศวาไมถอวาตนถกผกพนโดยวรรค 2 ของขอน รฐภาคอนจะตองไมถกผกพนโดยวรรค 2 ของขอนในสวนทเกยวกบรฐภาคใดทไดท าขอสงวนดงกลาว 4. รฐภาคใดทไดท าขอสงวนไวตามวรรค 3 ของขอน อาจถอนขอสงวนนนเมอใดกไดโดยการแจงไปยงเลขาธการสหประชาชาต

ขอ 16 การลงนาม การใหสตยาบน การยอมรบ การใหความเหนชอบ และการ

ภาคยานวต 1. พธสารนจะเปดใหทกรฐลงนามตงแตวนท 12 ถง 15 ธนวาคม ค.ศ. 2000 ทเมองปาเลอรโม ประเทศอตาล และภายหลงจากนนทส านกงานใหญสหประชาชาต ณ นครนวยอรก จนถงวนท 12 ธนวาคม ค.ศ. 2002

A5 �� 11-4-56.indd 146 27/4/2556 11:21:38


ขอ 15 การระงบขอพพาท

1. ใหรฐภาคพยายามระงบขอพพาทเกยวกบการตความและการใชบงคบพธสารนโดยการเจรจา 2. ขอพพาทใด ๆ ระหวางรฐภาคสองรฐขนไปเกยวกบการตความหรอการใชบงคบพธสารน ซงไม สามารถระงบไดโดยการเจรจาภายในระยะเวลาอนควร ใหสงไปเพอการอนญาโตตลาการตามค ารองขอของรฐภาคคพพาทฝายหนงฝายใด หากรฐภาคคพพาทยงไมสามารถตกลงกนไดในการจดตงคณะอนญาโตตลาการหกเดอนหลงจากทมค ารองขอใหมการอนญาโตตลาการ รฐภาคคพพาทรฐใดรฐหนงอาจสงขอพพาทดงกลาวตอศาลยตธรรมระหวางประเทศโดยการรองขอตามธรรมนญของศาลนน 3. ในเวลาทมการลงนาม การใหสตยาบน การยอมรบ หรอการใหความเหนชอบ หรอการภาคยานวตพธสารน รฐภาคแตละรฐอาจประกาศวาไมถอวาตนถกผกพนโดยวรรค 2 ของขอน รฐภาคอนจะตองไมถกผกพนโดยวรรค 2 ของขอนในสวนทเกยวกบรฐภาคใดทไดท าขอสงวนดงกลาว 4. รฐภาคใดทไดท าขอสงวนไวตามวรรค 3 ของขอน อาจถอนขอสงวนนนเมอใดกไดโดยการแจงไปยงเลขาธการสหประชาชาต

ขอ 16 การลงนาม การใหสตยาบน การยอมรบ การใหความเหนชอบ และการ

ภาคยานวต 1. พธสารนจะเปดใหทกรฐลงนามตงแตวนท 12 ถง 15 ธนวาคม ค.ศ. 2000 ทเมองปาเลอรโม ประเทศอตาล และภายหลงจากนนทส านกงานใหญสหประชาชาต ณ นครนวยอรก จนถงวนท 12 ธนวาคม ค.ศ. 2002

A5 �� 11-4-56.indd 147 27/4/2556 11:21:38


2. พธสารนจะเปดใหลงนามโดยองคการบรณาการดานเศรษฐกจระดบภมภาคดวย โดยเงอนไขวาจะตองมรฐสมาชกขององคการนนอยางนอยหนงรฐไดลงนามในพธสารนตามวรรค 1 ของขอนแลว 3. พธสารนตองมการใหสตยาบน การยอมรบ หรอการใหความเหนชอบ สตยาบนสาร สารแสดงการยอมรบ หรอสารแสดงความเหนชอบตองมอบใหกบเลขาธการสหประชาชาต องคการบรณาการดานเศรษฐกจระดบภมภาคอาจมอบสตยาบนสาร สารแสดงการยอมรบ หรอการแสดงความเหนชอบของตน หากมรฐสมาชกขององคการนนอยางนอยหนงรฐไดกระท าเชนเดยวกนในสตยาบนสาร สารแสดงการยอมรบ หรอการแสดงความเหนชอบนน ใหองคการเชนวาประกาศขอบเขตอ านาจหนาทของตนทเกยวของกบเรองตาง ๆทอยภายใตบงคบของพธสารน และใหองคการเชนวาแจงผเกบรกษาซงการเปลยนแปลงใด ๆ ทเกยวของกบขอบเขตของอ านาจหนาทตนดวย 4. พธสารนเปดใหมการภาคยานวตโดยรฐใด ๆ หรอองคการบรณาการดานเศรษฐกจระดบภมภาคใด ๆ ทมรฐสมาชกอยางนอยหนงรฐเปนภาคของพธสารน ภาคยานวตสารจะตองมอบใหกบเลขาธการ สหประชาชาต ในเวลาทภาคยานวต องคการบรณาการดานเศรษฐกจระดบภมภาคจะตองประกาศขอบเขตของอ านาจหนาทของตนทเกยวของกบเรองตาง ๆ ทอยภายใตบงคบของพธสารน องคการเชนวาจะตองแจงผเกบรกษาซงการเปลยนแปลงใด ๆ ทเกยวของกบขอบเขตของอ านาจหนาทของตนดวย

ขอ 17 การมผลบงคบใช

1. พธสารนมผลบงคบใชเกาสบวนภายหลงจากวนทมการมอบสตยาบนสาร สารแสดงการยอมรบหรอสารแสดงความเหนชอบ หรอภาคยานวตสารฉบบทสสบ

เพอความมงประสงคของวรรคน เวนแต พธสารนจะไมมผลบงคบใชกอนการมผลบงคบใชของอนสญญา สารใดทมอบโดยองคการบรณาการดานเศรษฐกจระดบภมภาคจะไมนบเพมจากสารทไดมอบไวแลวโดยรฐสมาชกขององคการเชนวา 2. สาหรบรฐแตละรฐหรอองคการบรณาการดานเศรษฐกจระดบภมภาคแตละองคการทใหสตยาบนยอมรบ เหนชอบ หรอภาคยานวต พธสารนหลงการมอบสารเชนวาฉบบทสสบ พธสารนจะมผลใชบงคบในสามสบวนหลงจากวนทมอบสารทเกยวของของรฐหรอองคการเชนวา หรอในวนทพธสารนมผลบงคบใชตามวรรค 1 ของขอน แลวแตวากรณใดเกดขนภายหลง

ขอ 18 การแกไข

1. หลงจากครบหาปจากการมผลบงคบใชของพธสารน รฐภาครฐหนงอาจเสนอขอแกไขและยนเสนอตอเลขาธการสหประชาชาต ผซงภายหลงจากนนจะแจงขอแกไขทไดรบการเสนอไปยงรฐภาคทงปวงและไปยงทประชมของภาคของอนสญญา เพอความมงประสงคในการพจารณาและตดสนขอเสนอนน ใหทประชมของภาคใชพยายามทกทางทจะบรรลฉนทามตในขอแกไขแตละขอ หากไดใชความพยายามทงมวลทจะบรรลฉนทามตแลว แตไมสามารถบรรลขอตกลงใด ๆ ไดใหรฐภาคทเขารวมประชมและลงคะแนนเสยงรบรองขอแกไขดวยคะแนนเสยงขางมากสองในสามในการประชมของทประชมภาคเปนวธสดทาย 2. ใหองคการบรณาการดานเศรษฐกจระดบภมภาคใชสทธลงคะแนนเสยงภายใตขอนดวยจ านวนคะแนนเสยงเทากบจ านวนของรฐสมาชกขององคการทเปนรฐภาคของพธสารน ในเรองทอยภายในอ านาจหนาทของตน องคการเชนวาตองไมใชสทธลงคะแนนเสยง หากสมาชกขององคการนนใชสทธของตน และในทางกลบกน

A5 �� 11-4-56.indd 148 27/4/2556 11:21:38


เพอความมงประสงคของวรรคน เวนแต พธสารนจะไมมผลบงคบใชกอนการมผลบงคบใชของอนสญญา สารใดทมอบโดยองคการบรณาการดานเศรษฐกจระดบภมภาคจะไมนบเพมจากสารทไดมอบไวแลวโดยรฐสมาชกขององคการเชนวา 2. สาหรบรฐแตละรฐหรอองคการบรณาการดานเศรษฐกจระดบภมภาคแตละองคการทใหสตยาบนยอมรบ เหนชอบ หรอภาคยานวต พธสารนหลงการมอบสารเชนวาฉบบทสสบ พธสารนจะมผลใชบงคบในสามสบวนหลงจากวนทมอบสารทเกยวของของรฐหรอองคการเชนวา หรอในวนทพธสารนมผลบงคบใชตามวรรค 1 ของขอน แลวแตวากรณใดเกดขนภายหลง

ขอ 18 การแกไข

1. หลงจากครบหาปจากการมผลบงคบใชของพธสารน รฐภาครฐหนงอาจเสนอขอแกไขและยนเสนอตอเลขาธการสหประชาชาต ผซงภายหลงจากนนจะแจงขอแกไขทไดรบการเสนอไปยงรฐภาคทงปวงและไปยงทประชมของภาคของอนสญญา เพอความมงประสงคในการพจารณาและตดสนขอเสนอนน ใหทประชมของภาคใชพยายามทกทางทจะบรรลฉนทามตในขอแกไขแตละขอ หากไดใชความพยายามทงมวลทจะบรรลฉนทามตแลว แตไมสามารถบรรลขอตกลงใด ๆ ไดใหรฐภาคทเขารวมประชมและลงคะแนนเสยงรบรองขอแกไขดวยคะแนนเสยงขางมากสองในสามในการประชมของทประชมภาคเปนวธสดทาย 2. ใหองคการบรณาการดานเศรษฐกจระดบภมภาคใชสทธลงคะแนนเสยงภายใตขอนดวยจ านวนคะแนนเสยงเทากบจ านวนของรฐสมาชกขององคการทเปนรฐภาคของพธสารน ในเรองทอยภายในอ านาจหนาทของตน องคการเชนวาตองไมใชสทธลงคะแนนเสยง หากสมาชกขององคการนนใชสทธของตน และในทางกลบกน

A5 �� 11-4-56.indd 149 27/4/2556 11:21:39


สมาชกขององคการนนตองไมใชสทธลงคะแนนเสยง หากองคการเชนวาใชสทธขององคการเอง 3. ขอแกไขทไดรบการรบรองตามวรรค 1 ของขอน ตองมการใหสตยาบน การยอมรบ หรอการใหความเหนชอบโดยรฐภาค 4. ขอแกไขทไดรบการรบรองตามวรรค 1 ของขอนจะมผลบงคบใชตอรฐภาคในวนทเกาสบหลงจากวนทมอบสตยาบนสาร สารแสดงการยอมรบ หรอสารแสดงความเหนชอบตอขอแกไขเชนวาแกเลขาธการสหประชาชาต 5. เมอขอแกไขมผลบงคบใชจะมผลผกพนกบรฐภาคทงปวงทไดแสดงความยนยอมของตนทจะผกพนตามขอแกไขนน รฐภาคอนจะยงคงผกพนดวยบทบญญตของพธสารนและขอแกไขอน ๆ กอนหนานทรฐภาคเหลานนไดใหสตยาบนสาร การยอมรบ หรอการใหความเหนชอบแลว

ขอ 19 การเพกถอน

1. รฐภาคอาจบอกเลกพธสารนโดยการแจงเปนลายลกษณอกษรไปยงเลขาธการสหประชาชาต การเพกถอนเชนวาจะมผลเมอพนหนงปหลงจากวนทเลขาธการสหประชาชาตไดรบการแจงนน 2. องคการบรณาการดานเศรษฐกจระดบภมภาคจะสนสดการเปนภาคของพธสารนเมอรฐสมาชกทงหมดขององคการนนไดเพกถอนตวแลว

ขอ 20 การเกบรกษาและภาษา

1. เลขาธการสหประชาชาตไดรบมอบหมายใหเปนผเกบรกษาพธสารน 2. ตนฉบบของพธสารนซงตวบทภาษาอาหรบ ภาษาจน ภาษาองกฤษ ภาษาฝรงเศส ภาษารสเซย และภาษาสเปน มความถกตองเทาเทยมกน ตองมอบไวทเลขาธการสหประชาชาต เพอเปนพยานแกการน ผมอ านาจเตมทลงนามขางทายนไดรบมอบอ านาจอยางถกตองโดยรฐบาลของ ผลงนามเหลานน ไดลงนามในพธสารน

-----------------------------------------------------------

A5 �� 11-4-56.indd 150 27/4/2556 11:21:39


ขอ 20 การเกบรกษาและภาษา

1. เลขาธการสหประชาชาตไดรบมอบหมายใหเปนผเกบรกษาพธสารน 2. ตนฉบบของพธสารนซงตวบทภาษาอาหรบ ภาษาจน ภาษาองกฤษ ภาษาฝรงเศส ภาษารสเซย และภาษาสเปน มความถกตองเทาเทยมกน ตองมอบไวทเลขาธการสหประชาชาต เพอเปนพยานแกการน ผมอ านาจเตมทลงนามขางทายนไดรบมอบอ านาจอยางถกตองโดยรฐบาลของ ผลงนามเหลานน ไดลงนามในพธสารน

-----------------------------------------------------------

A5 �� 11-4-56.indd 151 27/4/2556 11:21:39


ผนวก ค พระราชบญญต

ปองกนและปราบปรามการคามนษย พ.ศ. ๒๕๕๑

พระราชบญญต ปองกนและปราบปรามการคามนษย

พ.ศ. ๒๕๕๑ ภมพลอดลยเดช ป.ร.

ใหไว ณ วนท ๓๐ มกราคม พ.ศ. ๒๕๕๑ เปนปท ๖๓ ในรชกาลปจจบน

พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช มพระบรมราชโองการโปรดเกลา ฯใหประกาศวา โดยทเปนการสมควรปรบปรงกฎหมายวาดวยมาตรการในการปองกนและปราบปราม การคาหญงและเดก พระราชบญญตนมบทบญญตบางประการเกยวกบการจ ากดสทธและเสรภาพของบคคล ซงมาตรา ๒๙ ประกอบกบมาตรา ๓๒ มาตรา ๓๓ มาตรา ๓๔ มาตรา ๓๕ มาตรา ๓๖ มาตรา ๔๑ และมาตรา ๔๕ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย บญญตใหกระท าไดโดยอาศยอ านาจ ตามบทบญญตแหงกฎหมาย

A5 �� 11-4-56.indd 152 27/4/2556 11:21:40


พระราชบญญต ปองกนและปราบปรามการคามนษย

พ.ศ. ๒๕๕๑ ภมพลอดลยเดช ป.ร.

ใหไว ณ วนท ๓๐ มกราคม พ.ศ. ๒๕๕๑ เปนปท ๖๓ ในรชกาลปจจบน

พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช มพระบรมราชโองการโปรดเกลา ฯใหประกาศวา โดยทเปนการสมควรปรบปรงกฎหมายวาดวยมาตรการในการปองกนและปราบปราม การคาหญงและเดก พระราชบญญตนมบทบญญตบางประการเกยวกบการจ ากดสทธและเสรภาพของบคคล ซงมาตรา ๒๙ ประกอบกบมาตรา ๓๒ มาตรา ๓๓ มาตรา ๓๔ มาตรา ๓๕ มาตรา ๓๖ มาตรา ๔๑ และมาตรา ๔๕ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย บญญตใหกระท าไดโดยอาศยอ านาจ ตามบทบญญตแหงกฎหมาย

A5 �� 11-4-56.indd 153 27/4/2556 11:21:40


จงทรงพระกรณาโปรดเกลา ฯ ใหตราพระราชบญญตขนไวโดยค าแนะน าและยนยอมของ สภานตบญญตแหงชาต ดงตอไปน มาตรา ๑ พระราชบญญตนเรยกวา “พระราชบญญตปองกนและปราบปรามการคามนษย พ.ศ. ๒๕๕๑” มาตรา ๒ พระราชบญญตนใหใชบงคบเมอพนหนงรอยยสบวนนบแตวนประกาศในราชกจจานเบกษาเปนตนไป มาตรา ๓ ใหยกเลกพระราชบญญตมาตรการในการปองกนและปราบปรามการคาหญง และเดก พ.ศ. ๒๕๔๐ มาตรา ๔ ในพระราชบญญตน “แสวงหาประโยชนโดยมชอบ” หมายความวา การแสวงหาประโยชนจากการคาประเวณการผลตหรอเผยแพรวตถหรอสอลามก การแสวงหาประโยชนทางเพศในรปแบบอน การเอาคนลงเปนทาส การน าคนมาขอทาน การบงคบใชแรงงานหรอบรการ การบงคบตดอวยวะเพอการคาหรอการอนใดทคลายคลงกนอนเปนการขดรดบคคล ไมวาบคคลนนจะยนยอมหรอไมกตาม “การบงคบใชแรงงานหรอบรการ” หมายความวา การขมขนใจใหท างานหรอใหบรการโดยท าใหกลววาจะเกดอนตรายตอชวต รางกาย เสรภาพ ชอเสยง หรอทรพยสนของบคคลนนเองหรอของผอน โดยขเขญดวยประการใด ๆ โดยใชก าลงประทษราย หรอโดยท าใหบคคลนนอยในภาวะทไมสามารถขดขนได “องคกรอาชญากรรม” หมายความวา คณะบคคลซงมการจดโครงสรางโดยสมคบกนตงแตสามคนขนไปไมวาจะเปนการถาวรหรอชวระยะเวลาหนง และไมวาจะเปนโครงสรางทชดเจนมการก าหนดบทบาทของสมาชกอยางแนนอนหรอมความตอเนองของสมาชกภาพหรอไมทงน โดยมวตถประสงคทจะกระท าความผดฐานใดฐานหนงหรอหลายฐานทมอตราโทษจ าคกขนสงตงแตสปขนไปหรอกระท าความผด

ตามทก าหนดไวในพระราชบญญตน เพอแสวงหาผลประโยชนทางทรพยสนหรอผลประโยชนอนใดอนมชอบดวยกฎหมายไมวาโดยทางตรงหรอทางออม “เดก” หมายความวา บคคลผมอายต ากวาสบแปดป “กองทน” หมายความวา กองทนเพอการปองกนและปราบปรามการคามนษย “คณะกรรมการ” หมายความวา คณะกรรมการปองกนและปราบปรามการคามนษย “กรรมการ” หมายความวา กรรมการปองกนและปราบปรามการคามนษย “พนกงานเจาหนาท” หมายความวา พนกงานฝายปกครองหรอต ารวจชนผใหญ และ ใหหมายความรวมถงขาราชการซงด ารงต าแหนงไมต ากวาขาราชการพลเรอนสามญระดบสามซงรฐมนตรแตงตงจากผ ทมคณสมบตตามทก าหนดในกฎกระทรวงเพอใหปฏบตการตามพระราชบญญตน “รฐมนตร” หมายความวา รฐมนตรผรกษาการตามพระราชบญญตนมาตรา ๕ ใหประธานศาลฎกา และรฐมนตรวาการกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย รกษาการตามพระราชบญญตน ทงน ในสวนทเกยวของกบอ านาจหนาทของตนใหประธานศาลฎกามอ านาจออกขอบงคบ และรฐมนตรวาการกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยมอ านาจแตงตงพนกงานเจาหนาทกบออกกฎกระทรวงและระเบยบเพอปฏบตการตามพระราชบญญตนขอบงคบประธานศาลฎกา กฎกระทรวงและระเบยบนน เมอไดประกาศในราชกจจานเบกษาแลวใหใชบงคบได

A5 �� 11-4-56.indd 154 27/4/2556 11:21:40


ตามทก าหนดไวในพระราชบญญตน เพอแสวงหาผลประโยชนทางทรพยสนหรอผลประโยชนอนใดอนมชอบดวยกฎหมายไมวาโดยทางตรงหรอทางออม “เดก” หมายความวา บคคลผมอายต ากวาสบแปดป “กองทน” หมายความวา กองทนเพอการปองกนและปราบปรามการคามนษย “คณะกรรมการ” หมายความวา คณะกรรมการปองกนและปราบปรามการคามนษย “กรรมการ” หมายความวา กรรมการปองกนและปราบปรามการคามนษย “พนกงานเจาหนาท” หมายความวา พนกงานฝายปกครองหรอต ารวจชนผใหญ และ ใหหมายความรวมถงขาราชการซงด ารงต าแหนงไมต ากวาขาราชการพลเรอนสามญระดบสามซงรฐมนตรแตงตงจากผ ทมคณสมบตตามทก าหนดในกฎกระทรวงเพอใหปฏบตการตามพระราชบญญตน “รฐมนตร” หมายความวา รฐมนตรผรกษาการตามพระราชบญญตนมาตรา ๕ ใหประธานศาลฎกา และรฐมนตรวาการกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย รกษาการตามพระราชบญญตน ทงน ในสวนทเกยวของกบอ านาจหนาทของตนใหประธานศาลฎกามอ านาจออกขอบงคบ และรฐมนตรวาการกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยมอ านาจแตงตงพนกงานเจาหนาทกบออกกฎกระทรวงและระเบยบเพอปฏบตการตามพระราชบญญตนขอบงคบประธานศาลฎกา กฎกระทรวงและระเบยบนน เมอไดประกาศในราชกจจานเบกษาแลวใหใชบงคบได

A5 �� 11-4-56.indd 155 27/4/2556 11:21:41


หมวด ๑ บททวไป

มาตรา ๖ ผใดเพอแสวงหาประโยชนโดยมชอบ กระท าการอยางหนงอยางใด ดงตอไปน

(๑) เปนธระจดหา ซอ ขาย จ าหนาย พามาจากหรอสงไปยงทใด หนวงเหนยวกกขงจดใหอยอาศย หรอรบไวซงบคคลใด โดยขมข ใชก าลงบงคบ ลกพาตว ฉอฉล หลอกลวงใชอ านาจโดยมชอบ หรอโดยใหเงนหรอผลประโยชนอยางอนแกผปกครองหรอผดแลบคคลนนเพอใหผปกครองหรอผดแลใหความยนยอมแกผกระท าความผดในการแสวงหาประโยชนจากบคคลทตนดแล หรอ (๒) เปนธระจดหา ซอ ขาย จ าหนาย พามาจากหรอสงไปยงทใด หนวงเหนยวกกขงจดใหอยอาศย หรอรบไวซงเดก ผนนกระท าความผดฐานคามนษย มาตรา ๗ ผใดกระท าการดงตอไปนตองระวางโทษเชนเดยวกบผกระท าความผดฐานคามนษย (๑) สนบสนนการกระท าความผดฐานคามนษย (๒) อปการะโดยใหทรพยสน จดหาทประชมหรอทพ านกใหแกผกระท าความผดฐานคามนษย (๓) ชวยเหลอดวยประการใดเพอใหผกระท าความผดฐานคามนษยพนจากการถกจบกม (๔) เรยก รบ หรอยอมจะรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดจากผกระท าความผดฐานคามนษยเพอมใหผกระท าความผดฐานคามนษยถกลงโทษ (๕) ชกชวน ชแนะ หรอตดตอบคคลใหเขาเปนสมาชกขององคกรอาชญากรรมเพอประโยชนในการกระท าความผดฐานคามนษย

มาตรา ๘ ผใดตระเตรยมเพอกระท าความผดตามมาตรา ๖ ตองระวางโทษหนงในสามของโทษทก าหนดไวส าหรบความผดนน มาตรา ๙ ผใดสมคบโดยการตกลงกนตงแตสองคนขนไปเพอกระท าความผดตามมาตรา ๖ตองระวางโทษไมเกนกงหนงของโทษทกฎหมายก าหนดไวส าหรบความผดนน ถาผทสมคบกนกระท าความผดคนหนงคนใดไดลงมอกระท าความผดตามทไดสมคบกนผรวมสมคบดวยกนทกคนตองระวางโทษตามทไดบญญตไวส าหรบความผดนนอกกระทงหนงดวย ในกรณทความผดไดกระท าถงขนลงมอกระท าความผด แตเนองจากการเขาขดขวางของผสมคบท าใหการกระท านนกระท าไปไมตลอด หรอกระท าไปตลอดแลวแตการกระท านนไมบรรลผลผสมคบทกระท าการขดขวางนนตองรบโทษตามทก าหนดไวในวรรคหนง ถาผกระท าความผดตามวรรคหนงกลบใจใหความจรงแหงการสมคบตอพนกงานเจาหนาทกอนทจะมการกระท าความผดตามทไดมการสมคบกน ศาลจะไมลงโทษหรอลงโทษผนนนอยกวาทกฎหมายก าหนดไวส าหรบความผดนนเพยงใดกได มาตรา ๑๐ ถาการกระท าความผดตามมาตรา ๖ ไดกระท าโดยรวมกนตงแตสามคนขนไปหรอโดยสมาชกขององคกรอาชญากรรม ตองระวางโทษหนกกวาโทษทกฎหมายบญญตไวกงหนงในกรณทสมาชกขององคกรอาชญากรรมไดกระท าความผดตามมาตรา ๖ สมาชกขององคกรอาชญากรรมทกคนทเปนสมาชกอยในขณะทกระท าความผด และรเหนหรอยนยอมกบการกระท าความผดดงกลาว ตองระวางโทษตามทบญญตไวส าหรบความผดนนแมจะมไดเปนผกระท าความผดนนเอง ถาการกระท าความผดตามวรรคหนงไดกระท าเพอใหผเสยหายทถกพาเขามาหรอสงออกไปนอกราชอาณาจกรตกอยในอ านาจของผอนโดยมชอบดวยกฎหมาย ตองระวางโทษเปนสองเทาของโทษทก าหนดไวส าหรบความผดนน

A5 �� 11-4-56.indd 156 27/4/2556 11:21:41


มาตรา ๘ ผใดตระเตรยมเพอกระท าความผดตามมาตรา ๖ ตองระวางโทษหนงในสามของโทษทก าหนดไวส าหรบความผดนน มาตรา ๙ ผใดสมคบโดยการตกลงกนตงแตสองคนขนไปเพอกระท าความผดตามมาตรา ๖ตองระวางโทษไมเกนกงหนงของโทษทกฎหมายก าหนดไวส าหรบความผดนน ถาผทสมคบกนกระท าความผดคนหนงคนใดไดลงมอกระท าความผดตามทไดสมคบกนผรวมสมคบดวยกนทกคนตองระวางโทษตามทไดบญญตไวส าหรบความผดนนอกกระทงหนงดวย ในกรณทความผดไดกระท าถงขนลงมอกระท าความผด แตเนองจากการเขาขดขวางของผสมคบท าใหการกระท านนกระท าไปไมตลอด หรอกระท าไปตลอดแลวแตการกระท านนไมบรรลผลผสมคบทกระท าการขดขวางนนตองรบโทษตามทก าหนดไวในวรรคหนง ถาผกระท าความผดตามวรรคหนงกลบใจใหความจรงแหงการสมคบตอพนกงานเจาหนาทกอนทจะมการกระท าความผดตามทไดมการสมคบกน ศาลจะไมลงโทษหรอลงโทษผนนนอยกวาทกฎหมายก าหนดไวส าหรบความผดนนเพยงใดกได มาตรา ๑๐ ถาการกระท าความผดตามมาตรา ๖ ไดกระท าโดยรวมกนตงแตสามคนขนไปหรอโดยสมาชกขององคกรอาชญากรรม ตองระวางโทษหนกกวาโทษทกฎหมายบญญตไวกงหนงในกรณทสมาชกขององคกรอาชญากรรมไดกระท าความผดตามมาตรา ๖ สมาชกขององคกรอาชญากรรมทกคนทเปนสมาชกอยในขณะทกระท าความผด และรเหนหรอยนยอมกบการกระท าความผดดงกลาว ตองระวางโทษตามทบญญตไวส าหรบความผดนนแมจะมไดเปนผกระท าความผดนนเอง ถาการกระท าความผดตามวรรคหนงไดกระท าเพอใหผเสยหายทถกพาเขามาหรอสงออกไปนอกราชอาณาจกรตกอยในอ านาจของผอนโดยมชอบดวยกฎหมาย ตองระวางโทษเปนสองเทาของโทษทก าหนดไวส าหรบความผดนน

A5 �� 11-4-56.indd 157 27/4/2556 11:21:41


มาตรา ๑๑ ผใดกระท าความผดตามมาตรา ๖ นอกราชอาณาจกร ผนนจะตองรบโทษในราชอาณาจกรตามทก าหนดไวในพระราชบญญตน โดยใหน ามาตรา ๑๐ แหงประมวลกฎหมายอาญามาใชบงคบโดยอนโลม มาตรา ๑๒ ผใดกระท าความผดตามพระราชบญญตน โดยแสดงตนเปนเจาพนกงานและกระท าการเปนเจาพนกงาน โดยตนเองมไดเปนเจาพนกงานทมอ านาจหนาทกระท าการนน ตองระวางโทษเปนสองเทาของโทษทก าหนดไวส าหรบความผดนน มาตรา ๑๓ ผใดเปนสมาชกสภาผแทนราษฎร สมาชกวฒสภา สมาชกสภาทองถนผบรหารทองถน ขาราชการ พนกงานองคกรปกครองสวนทองถน พนกงานองคการหรอหนวยงานของรฐกรรมการหรอผบรหารหรอพนกงานรฐวสาหกจ เจาพนกงาน หรอกรรมการองคกรตาง ๆตามรฐธรรมนญ กระท าความผดตามพระราชบญญตน ตองระวางโทษเปนสองเทาของโทษทก าหนดไวส าหรบความผดนน กรรมการ กรรมการ ปกค. อนกรรมการ สมาชกของคณะท างาน และพนกงานเจาหนาท ตามพระราชบญญตน ผใดกระท าความผดใดตามพระราชบญญตนเสยเอง ตองระวางโทษเปนสามเทาของโทษทก าหนดไวส าหรบความผดนน มาตรา ๑๔ ใหความผดตามพระราชบญญตนเปนความผดมลฐานตามพระราชบญญตปองกนและปราบปรามการฟอกเงน พ.ศ. ๒๕๔๒

หมวด ๒ คณะกรรมการปองกนและปราบปรามการคามนษย

มาตรา ๑๕ ใหมคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการคามนษย เรยกโดยยอวา“คณะกรรมการ ปคม.” ประกอบดวย นายกรฐมนตรเปนประธานกรรมการ รองนายกรฐมนตรซงเปนประธานคณะกรรมการ ปกค. เปนรองประธานกรรมการ รฐมนตรวาการกระทรวงกลาโหมรฐมนตร วาการกระทรวงการตางประเทศ

รฐมนตรวาการกระทรวงการทองเทยวและกฬารฐมนตรวาการกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย รฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยรฐมนตรวาการกระทรวงยตธรรม รฐมนตรวาการกระทรวงแรงงาน และผทรงคณวฒจ านวนสคนซงนายกรฐมนตรแตงตงจากผเชยวชาญและมประสบการณโดดเดนเปนทประจกษดานการปองกนการปราบปราม การบ าบดฟนฟ และการประสานงานระหวางประเทศเกยวกบการคามนษยไมนอยกวาเจดปดานละหนงคนโดยตองเปนภาคเอกชนไมนอยกวากงหนงเปนกรรมการ และมปลดกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยเปนเลขานการ อธบดกรมพฒนาสงคมและสวสดการและผอ านวยการส านกงานสงเสรมสวสดภาพและพทกษเดก เยาวชน ผดอยโอกาส คนพการ และผสงอายเปนผชวยเลขานการ กรรมการผทรงคณวฒตามวรรคหนงตองเปนสตรไมนอยกวากงหนง มาตรา ๑๖ ใหคณะกรรมการมอ านาจหนาทดงตอไปน (๑) เสนอความเหนตอคณะรฐมนตรในการก าหนดนโยบายเกยวกบการปองกนและปราบปรามการคามนษย (๒) เสนอความเหนตอคณะรฐมนตรเพอใหมการปรบปรงกฎหมาย กฎ ระเบยบ หรอโครงสรางของสวนราชการทเกยวของกบการปองกนและปราบปรามการคามนษย เพอใหการปฏบตตามพระราชบญญตนมประสทธภาพยงขน (๓) ก าหนดยทธศาสตรและมาตรการในการปองกนและปราบปรามการคามนษย (๔) ก าหนดแนวทางและก ากบดแลการด าเนนการตามพนธกรณระหวางประเทศตลอดจนการใหความรวมมอและประสานงานกบตางประเทศเกยวกบการปองกนและปราบปรามการคามนษย (๕) สงการและก ากบดแลใหมการศกษาวจยและจดท าขอมลแบบบรณาการ เพอประโยชนในการปองกนและปราบปรามการคามนษย

A5 �� 11-4-56.indd 158 27/4/2556 11:21:42


รฐมนตรวาการกระทรวงการทองเทยวและกฬารฐมนตรวาการกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย รฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยรฐมนตรวาการกระทรวงยตธรรม รฐมนตรวาการกระทรวงแรงงาน และผทรงคณวฒจ านวนสคนซงนายกรฐมนตรแตงตงจากผเชยวชาญและมประสบการณโดดเดนเปนทประจกษดานการปองกนการปราบปราม การบ าบดฟนฟ และการประสานงานระหวางประเทศเกยวกบการคามนษยไมนอยกวาเจดปดานละหนงคนโดยตองเปนภาคเอกชนไมนอยกวากงหนงเปนกรรมการ และมปลดกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยเปนเลขานการ อธบดกรมพฒนาสงคมและสวสดการและผอ านวยการส านกงานสงเสรมสวสดภาพและพทกษเดก เยาวชน ผดอยโอกาส คนพการ และผสงอายเปนผชวยเลขานการ กรรมการผทรงคณวฒตามวรรคหนงตองเปนสตรไมนอยกวากงหนง มาตรา ๑๖ ใหคณะกรรมการมอ านาจหนาทดงตอไปน (๑) เสนอความเหนตอคณะรฐมนตรในการก าหนดนโยบายเกยวกบการปองกนและปราบปรามการคามนษย (๒) เสนอความเหนตอคณะรฐมนตรเพอใหมการปรบปรงกฎหมาย กฎ ระเบยบ หรอโครงสรางของสวนราชการทเกยวของกบการปองกนและปราบปรามการคามนษย เพอใหการปฏบตตามพระราชบญญตนมประสทธภาพยงขน (๓) ก าหนดยทธศาสตรและมาตรการในการปองกนและปราบปรามการคามนษย (๔) ก าหนดแนวทางและก ากบดแลการด าเนนการตามพนธกรณระหวางประเทศตลอดจนการใหความรวมมอและประสานงานกบตางประเทศเกยวกบการปองกนและปราบปรามการคามนษย (๕) สงการและก ากบดแลใหมการศกษาวจยและจดท าขอมลแบบบรณาการ เพอประโยชนในการปองกนและปราบปรามการคามนษย

A5 �� 11-4-56.indd 159 27/4/2556 11:21:42


(๖) วางระเบยบเกยวกบการจดทะเบยนองคกรเอกชนทมวตถประสงคดานการปองกนและปราบปรามการคามนษย ตลอดจนหลกเกณฑในการชวยเหลอการด าเนนกจกรรมขององคกรดงกลาว (๗) วางระเบยบโดยความเหนชอบของกระทรวงการคลงเกยวกบการรบเงน การจายเงนการเกบรกษาเงน การจดหาผลประโยชน และการจดการกองทน (๘) วางระเบยบเกยวกบการรายงานสถานะการเงนและการจดการกองทนเพอปฏบตตามพระราชบญญตน (๙) สงการและก ากบดแลการด าเนนงานของคณะกรรมการ ปกค. (๑๐) ด าเนนการตามทคณะรฐมนตรมอบหมาย มาตรา ๑๗ กรรมการผทรงคณวฒมวาระการด ารงต าแหนงคราวละสปกรรมการผทรงคณวฒซงพนจากต าแหนงตามวาระอาจไดรบแตงตงอกไดแตตองไมเกนสองวาระตดตอกน มาตรา ๑๘ นอกจากการพนจากต าแหนงตามวาระ กรรมการผทรงคณวฒพนจากต าแหนงเมอ (๑) ตาย (๒) ลาออก (๓) นายกรฐมนตรใหออก เพราะบกพรองหรอไมสจรตตอหนาทหรอมความประพฤตเสอมเสย (๔) เปนบคคลลมละลาย (๕) เปนคนไรความสามารถหรอคนเสมอนไรความสามารถ (๖) ไดรบโทษจ าคกโดยค าพพากษาถงทสด เวนแตเปนโทษส าหรบความผดทไดกระท าโดยประมาทหรอความผดลหโทษ (๗) ขาดการประชมสามครงตดตอกนโดยไมมเหตอนสมควร

มาตรา ๑๙ ในกรณทกรรมการผทรงคณวฒพนจากต าแหนงกอนวาระ ใหนายกรฐมนตรแตงตงบคคลซงมคณสมบตเชนเดยวกนเปนกรรมการแทน เวนแตวาระการด ารงต าแหนงของกรรมการผทรงคณวฒเหลอไมถงเกาสบวนจะไมแตงตงกได และใหผทไดรบแตงตงใหด ารงต าแหนงแทนอยในต าแหนงเทากบวาระทเหลออยของกรรมการซงตนแทน มาตรา ๒๐ ในกรณทกรรมการผทรงคณวฒด ารงต าแหนงครบวาระแลวแตยงมไดมการแตงตงกรรมการผทรงคณวฒขนใหม ใหกรรมการผทรงคณวฒทพนจากต าแหนงตามวาระปฏบตหนาทไปพลางกอนจนกวาจะมการแตงตงกรรมการผทรงคณวฒขนใหม มาตรา ๒๑ การประชมของคณะกรรมการตองมกรรมการมาประชมไมนอยกวากงหนงของจ านวนกรรมการทงหมด จงจะเปนองคประชมในกรณทประธานกรรมการไมมาประชมหรอไมอาจปฏบตหนาทได ใหรองประธานกรรมการเปนประธานในทประชม หากรองประธานกรรมการไมมาประชมหรอไมอาจปฏบตหนาทไดใหกรรมการซงมาประชมเลอกกรรมการคนหนงเปนประธานในทประชมการลงมตของทประชมใหถอเสยงขางมาก กรรมการคนหนงใหมหนงเสยงในการลงคะแนนถาคะแนนเสยงเทากน ใหประธานในทประชมออกเสยงเพมขนอกเสยงหนงเปนเสยงชขาดคณะกรรมการตองมการประชมอยางนอยปละสามครงมาตรา ๒๒ ใหมคณะกรรมการประสานและก ากบการด าเนนงานปองกนและปราบปรามการคามนษย เรยกโดยยอวา “คณะกรรมการ ปกค.” ประกอบดวย รองนายกรฐมนตรทนายกรฐมนตรมอบหมายเปนประธานกรรมการ รฐมนตรวาการกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยเปนรองประธานกรรมการ ปลดกระทรวงการตางประเทศ ปลดกระทรวงการทองเทยวและกฬาปลดกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย ปลดกระทรวงมหาดไทย ปลดกระทรวงยตธรรมปลดกระทรวงแรงงาน ปลดกระทรวงศกษาธการ ปลดกระทรวงสาธารณสข อยการสงสดผ

A5 �� 11-4-56.indd 160 27/4/2556 11:21:43


มาตรา ๑๙ ในกรณทกรรมการผทรงคณวฒพนจากต าแหนงกอนวาระ ใหนายกรฐมนตรแตงตงบคคลซงมคณสมบตเชนเดยวกนเปนกรรมการแทน เวนแตวาระการด ารงต าแหนงของกรรมการผทรงคณวฒเหลอไมถงเกาสบวนจะไมแตงตงกได และใหผทไดรบแตงตงใหด ารงต าแหนงแทนอยในต าแหนงเทากบวาระทเหลออยของกรรมการซงตนแทน มาตรา ๒๐ ในกรณทกรรมการผทรงคณวฒด ารงต าแหนงครบวาระแลวแตยงมไดมการแตงตงกรรมการผทรงคณวฒขนใหม ใหกรรมการผทรงคณวฒทพนจากต าแหนงตามวาระปฏบตหนาทไปพลางกอนจนกวาจะมการแตงตงกรรมการผทรงคณวฒขนใหม มาตรา ๒๑ การประชมของคณะกรรมการตองมกรรมการมาประชมไมนอยกวากงหนงของจ านวนกรรมการทงหมด จงจะเปนองคประชมในกรณทประธานกรรมการไมมาประชมหรอไมอาจปฏบตหนาทได ใหรองประธานกรรมการเปนประธานในทประชม หากรองประธานกรรมการไมมาประชมหรอไมอาจปฏบตหนาทไดใหกรรมการซงมาประชมเลอกกรรมการคนหนงเปนประธานในทประชมการลงมตของทประชมใหถอเสยงขางมาก กรรมการคนหนงใหมหนงเสยงในการลงคะแนนถาคะแนนเสยงเทากน ใหประธานในทประชมออกเสยงเพมขนอกเสยงหนงเปนเสยงชขาดคณะกรรมการตองมการประชมอยางนอยปละสามครงมาตรา ๒๒ ใหมคณะกรรมการประสานและก ากบการด าเนนงานปองกนและปราบปรามการคามนษย เรยกโดยยอวา “คณะกรรมการ ปกค.” ประกอบดวย รองนายกรฐมนตรทนายกรฐมนตรมอบหมายเปนประธานกรรมการ รฐมนตรวาการกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยเปนรองประธานกรรมการ ปลดกระทรวงการตางประเทศ ปลดกระทรวงการทองเทยวและกฬาปลดกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย ปลดกระทรวงมหาดไทย ปลดกระทรวงยตธรรมปลดกระทรวงแรงงาน ปลดกระทรวงศกษาธการ ปลดกระทรวงสาธารณสข อยการสงสดผ

A5 �� 11-4-56.indd 161 27/4/2556 11:21:43


บญชาการต ารวจแหงชาต อธบดกรมการปกครอง อธบดกรมสอบสวนคดพเศษ เลขาธการคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการฟอกเงน เลขาธการคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาตเลขาธการสภาความมนคงแหงชาต ปลดกรงเทพมหานคร และผทรงคณวฒจ านวนแปดคนซงรฐมนตรแตงตงจากผเชยวชาญและมประสบการณดานการปองกน การปราบปราม การบ าบดฟนฟและการประสานงานระหวางประเทศเกยวกบการคามนษยไมนอยกวาเจดปดานละสองคน โดยตองเปนภาคเอกชนไมนอยกวากงหนง เปนกรรมการ และมรองปลดกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย เปนกรรมการและเลขานการ ใหคณะกรรมการ ปกค. มอ านาจแตงตงผชวยเลขานการ โดยอาจแตงตงจากขาราชการหรอภาคเอกชนกได กรรมการผทรงคณวฒตามวรรคหนงตองเปนสตรไมนอยกวากงหนง มาตรา ๒๓ ใหคณะกรรมการ ปกค. มอ านาจหนาทดงตอไปน (๑) จดท าและก ากบการด าเนนการตามแผนปฏบตการและแผนประสานงานของหนวยงาน ทเกยวของ ทงในระดบสวนกลาง สวนภมภาค สวนทองถน ชมชน และประชาสงคมใหสอดคลองกบ นโยบาย ยทธศาสตร และมาตรการในการปองกนและปราบปรามการคามนษย (๒) จดท าและก ากบการด าเนนการตามแผนงานและแนวทางในการพฒนาศกยภาพของบคลากรทเกยวของกบการด าเนนงานปองกนและปราบปรามการคามนษย (๓) จดใหมและก ากบการด าเนนการตามโครงการรณรงคและการใหการศกษากบประชาชนทวไปเพอประโยชนในการปองกนและปราบปรามการคามนษย

(๔) จดใหมการรายงานผลการตดตามและประเมนผลการด าเนนงานตามนโยบาย ยทธศาสตรมาตรการ และการปฏบตตามพระราชบญญตนเสนอตอคณะกรรมการ (๕) ตดตามและจดท ารายงานเกยวกบการด าเนนการตามพนธกรณระหวางประเทศการใหความรวมมอและประสานงานกบตางประเทศเกยวกบการปองกนและปราบปรามการคามนษยเสนอตอคณะกรรมการ (๖) ก าหนดหลกเกณฑและอนมตการใชเงนและทรพยสนของกองทนตามมาตรา ๔๔ (๔) (๗) จดท าและก ากบแผนปฏบตการตามพระราชบญญตน เพอใหการบงคบใชกฎหมายเกดประสทธภาพสงสด และสอดคลองกบกฎหมายวาดวยการปองกนและปราบปรามการฟอกเงนกฎหมายวาดวยการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาตและกฎหมายอนทเกยวของ และพนธกรณระหวางประเทศ (๘) ด าเนนการตามทคณะกรรมการมอบหมาย มาตรา ๒๔ ใหน าบทบญญตมาตรา ๑๗ มาตรา ๑๘ มาตรา ๑๙ มาตรา ๒๐ และมาตรา ๒๑มาใชบงคบกบการด ารงต าแหนง การพนจากต าแหนงของกรรมการผทรงคณวฒ และการประชมของคณะกรรมการ ปกค. โดยอนโลม คณะกรรมการ ปกค. ตองมการประชมอยางนอยปละหกครง มาตรา ๒๕ คณะกรรมการและคณะกรรมการ ปกค. จะแตงตงคณะอนกรรมการหรอคณะท างานเพอพจารณาและเสนอความเหนในเรองหนงเรองใดหรอปฏบตการอยางหนงอยางใดตามทคณะกรรมการและคณะกรรมการ ปกค. มอบหมายกได ใหน ามาตรา ๒๑ วรรคหนง วรรคสองและวรรคสาม มาใชบงคบกบการประชมของคณะอนกรรมการหรอคณะท างานโดยอนโลม

A5 �� 11-4-56.indd 162 27/4/2556 11:21:44


(๔) จดใหมการรายงานผลการตดตามและประเมนผลการด าเนนงานตามนโยบาย ยทธศาสตรมาตรการ และการปฏบตตามพระราชบญญตนเสนอตอคณะกรรมการ (๕) ตดตามและจดท ารายงานเกยวกบการด าเนนการตามพนธกรณระหวางประเทศการใหความรวมมอและประสานงานกบตางประเทศเกยวกบการปองกนและปราบปรามการคามนษยเสนอตอคณะกรรมการ (๖) ก าหนดหลกเกณฑและอนมตการใชเงนและทรพยสนของกองทนตามมาตรา ๔๔ (๔) (๗) จดท าและก ากบแผนปฏบตการตามพระราชบญญตน เพอใหการบงคบใชกฎหมายเกดประสทธภาพสงสด และสอดคลองกบกฎหมายวาดวยการปองกนและปราบปรามการฟอกเงนกฎหมายวาดวยการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาตและกฎหมายอนทเกยวของ และพนธกรณระหวางประเทศ (๘) ด าเนนการตามทคณะกรรมการมอบหมาย มาตรา ๒๔ ใหน าบทบญญตมาตรา ๑๗ มาตรา ๑๘ มาตรา ๑๙ มาตรา ๒๐ และมาตรา ๒๑มาใชบงคบกบการด ารงต าแหนง การพนจากต าแหนงของกรรมการผทรงคณวฒ และการประชมของคณะกรรมการ ปกค. โดยอนโลม คณะกรรมการ ปกค. ตองมการประชมอยางนอยปละหกครง มาตรา ๒๕ คณะกรรมการและคณะกรรมการ ปกค. จะแตงตงคณะอนกรรมการหรอคณะท างานเพอพจารณาและเสนอความเหนในเรองหนงเรองใดหรอปฏบตการอยางหนงอยางใดตามทคณะกรรมการและคณะกรรมการ ปกค. มอบหมายกได ใหน ามาตรา ๒๑ วรรคหนง วรรคสองและวรรคสาม มาใชบงคบกบการประชมของคณะอนกรรมการหรอคณะท างานโดยอนโลม

A5 �� 11-4-56.indd 163 27/4/2556 11:21:44


มาตรา ๒๖ ใหส านกงานปลดกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยท าหนาทเปนส านกงานเลขานการของคณะกรรมการและคณะกรรมการ ปกค. โดยใหมอ านาจหนาทดงตอไปน (๑) ปฏบตงานธรการทวไปของคณะกรรมการและคณะกรรมการ ปกค. (๒) เปนศนยกลางในการประสานงานและรวมมอกบสวนราชการ หนวยงานของรฐ และ เอกชนทเกยวของทงภายในและตางประเทศ ในการด าเนนงานตามพระราชบญญตน (๓) จดระบบงานดานการปองกนและปราบปรามการคามนษย รวมทงชวยเหลอเยยวยาและคมครองสวสดภาพผเสยหายใหมประสทธภาพ (๔) จดใหมการรวบรวม ศกษา วเคราะหขอมลเพอประโยชนในการปองกนและปราบปรามการคามนษย รวมทงจดใหมการศกษาวจยเพอประโยชนในการปฏบตตามพระราชบญญตน (๕) จดใหมขอมลสารสนเทศและการเชอมโยงระบบฐานขอมลดานการปองกนและปราบปรามการคามนษย (๖) ปฏบตตามมตของคณะกรรมการและคณะกรรมการ ปกค. หรอตามทคณะกรรมการและคณะกรรมการ ปกค. มอบหมาย ใหส านกงานปลดกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยจดงบประมาณและบคลากรใหเพยงพอและเหมาะสมกบการปฏบตหนาทตามวรรคหนง

หมวด ๓ อ านาจหนาทของพนกงานเจาหนาท

มาตรา ๒๗ เพอประโยชนในการปองกนและปราบปรามการกระท าความผดฐานคามนษยใหพนกงานเจาหนาทมอ านาจหนาทดงตอไปน (๑) มหนงสอเรยกใหบคคลใดมาใหถอยค าหรอสงเอกสารหรอพยานหลกฐาน

(๒) ตรวจตวบคคลทมเหตอนควรเชอไดวาเปนผเสยหายจากการกระท าความผดฐานคามนษยเมอผนนยนยอม แตถาผนนเปนหญงจะตองใหหญงอนเปนผตรวจ (๓) ตรวจคนยานพาหนะใด ๆ ทมเหตอนควรสงสยตามสมควรวามพยานหลกฐานหรอบคคลทตกเปนผเสยหายจากการกระท าความผดฐานคามนษยอยในยานพาหนะนน (๔) เขาไปในเคหสถานหรอสถานทใด ๆ เพอตรวจคน ยด หรออายด เมอมเหตอนควรเชอไดวามพยานหลกฐานในการคามนษย หรอเพอพบและชวยบคคลทตกเปนผเสยหายจากการกระท าความผดฐานคามนษย และหากเนนชากวาจะเอาหมายคนมาได พยานหลกฐานนนอาจถกโยกยาย ซอนเรน หรอท าลายไปเสยกอน หรอบคคลนนอาจถกประทษราย โยกยาย หรอซอนเรนในการใชอ านาจตาม (๔) พนกงานเจาหนาทตองแสดงความบรสทธกอนการเขาคนและรายงานเหตผลทท าใหสามารถเขาคนได รวมทงผลการตรวจคนเปนหนงสอตอผบงคบบญชาเหนอขนไปตลอดจนจดท าส าเนารายงานดงกลาวใหไวแกผครอบครองเคหสถานหรอสถานทคน ถาไมมผครอบครองอย ณ ทนน ใหพนกงานเจาหนาทสงมอบส าเนารายงานนนใหแกผครอบครองดงกลาวในทนททกระท าได และหากเปนการเขาคนในเวลาระหวางพระอาทตยตกและขน พนกงานเจาหนาทผเปนหวหนาในการเขาคนตองด ารงต าแหนงนายอ าเภอหรอรองผก ากบการต ารวจขนไป หรอเปนขาราชการพลเรอนตงแตระดบเจดขนไป ทงน ใหพนกงานเจาหนาทผเปนหวหนาในการเขาคนสงส าเนารายงานเหตผลและผลการตรวจคน บญชพยานหลกฐานหรอบคคลทตกเปนผเสยหายจากการกระท าความผดฐานคามนษยและบญชทรพยทไดยดหรออายดไวตอศาลจงหวดทมเขตอ านาจเหนอทองททท าการคนหรอศาลอาญา ภายในสสบแปดชวโมงหลงจากสนสดการตรวจคนเพอเปนหลกฐาน

A5 �� 11-4-56.indd 164 27/4/2556 11:21:45


(๒) ตรวจตวบคคลทมเหตอนควรเชอไดวาเปนผเสยหายจากการกระท าความผดฐานคามนษยเมอผนนยนยอม แตถาผนนเปนหญงจะตองใหหญงอนเปนผตรวจ (๓) ตรวจคนยานพาหนะใด ๆ ทมเหตอนควรสงสยตามสมควรวามพยานหลกฐานหรอบคคลทตกเปนผเสยหายจากการกระท าความผดฐานคามนษยอยในยานพาหนะนน (๔) เขาไปในเคหสถานหรอสถานทใด ๆ เพอตรวจคน ยด หรออายด เมอมเหตอนควรเชอไดวามพยานหลกฐานในการคามนษย หรอเพอพบและชวยบคคลทตกเปนผเสยหายจากการกระท าความผดฐานคามนษย และหากเนนชากวาจะเอาหมายคนมาได พยานหลกฐานนนอาจถกโยกยาย ซอนเรน หรอท าลายไปเสยกอน หรอบคคลนนอาจถกประทษราย โยกยาย หรอซอนเรนในการใชอ านาจตาม (๔) พนกงานเจาหนาทตองแสดงความบรสทธกอนการเขาคนและรายงานเหตผลทท าใหสามารถเขาคนได รวมทงผลการตรวจคนเปนหนงสอตอผบงคบบญชาเหนอขนไปตลอดจนจดท าส าเนารายงานดงกลาวใหไวแกผครอบครองเคหสถานหรอสถานทคน ถาไมมผครอบครองอย ณ ทนน ใหพนกงานเจาหนาทสงมอบส าเนารายงานนนใหแกผครอบครองดงกลาวในทนททกระท าได และหากเปนการเขาคนในเวลาระหวางพระอาทตยตกและขน พนกงานเจาหนาทผเปนหวหนาในการเขาคนตองด ารงต าแหนงนายอ าเภอหรอรองผก ากบการต ารวจขนไป หรอเปนขาราชการพลเรอนตงแตระดบเจดขนไป ทงน ใหพนกงานเจาหนาทผเปนหวหนาในการเขาคนสงส าเนารายงานเหตผลและผลการตรวจคน บญชพยานหลกฐานหรอบคคลทตกเปนผเสยหายจากการกระท าความผดฐานคามนษยและบญชทรพยทไดยดหรออายดไวตอศาลจงหวดทมเขตอ านาจเหนอทองททท าการคนหรอศาลอาญา ภายในสสบแปดชวโมงหลงจากสนสดการตรวจคนเพอเปนหลกฐาน

A5 �� 11-4-56.indd 165 27/4/2556 11:21:45


ในการด าเนนการตาม (๒) และ (๓) พนกงานเจาหนาทอาจสงใหผใตบงคบบญชาท าแทนได ในการปฏบตหนาทตามพระราชบญญตน พนกงานเจาหนาทจะขอความชวยเหลอจากบคคลใกลเคยงเพอด าเนนการตามพระราชบญญตนกได แตจะบงคบใหผใดชวยโดยอาจเกดอนตรายแกผนนไมได มาตรา ๒๘ ในการปฏบตหนาทตามพระราชบญญตน พนกงานเจาหนาทตองแสดงบตรประจ าตวพนกงานเจาหนาทตอบคคลทเกยวของบตรประจ าตวพนกงานเจาหนาทใหเปนไปตามแบบทรฐมนตรก าหนดโดยประกาศในราชกจจานเบกษา มาตรา ๒๙ ในกรณทมเหตจ าเปนเพอประโยชนในการแสวงหาขอเทจจรงเกยวกบการคามนษยและเพอคมครองปองกนภยแกบคคลทมเหตอนควรเชอไดวาเปนผเสยหายจากการกระท าความผดฐานคามนษย พนกงานเจาหนาทอาจจดใหบคคลดงกลาวอยในความคมครองเปนการชวคราวไดแตตองไมเกนยสบสชวโมง ทงน ใหรายงานใหผบญชาการต ารวจแหงชาต อธบดกรมสอบสวนคดพเศษอธบดกรมพฒนาสงคมและสวสดการหรอผวาราชการจงหวด แลวแตกรณ ทราบโดยไมชกชา ในกรณทมความจ าเปนตองใหการคมครองบคคลซงอาจจะเปนผเสยหายเกนกวาก าหนดเวลาในวรรคหนง ใหพนกงานเจาหนาทยนค ารองตอศาลเพอมค าสงอนญาต ทงน ศาลจะอนญาตไดไมเกนเจดวน โดยจะก าหนดเงอนไขใด ๆ ไวดวยกได การจดใหบคคลซงอาจจะเปนผเสยหายอยในความคมครองเปนการชวคราวตามมาตรานตองจดใหบคคลดงกลาวอยในสถานทอนสมควรซงมใชหองขงหรอสถานคมขง ทงน ตามระเบยบทรฐมนตรก าหนด การปฏบตหนาทตามมาตรานใหค านงถงหลกสทธมนษยชนโดยเครงครด มาตรา ๓๐ ในกรณทมเหตอนควรเชอไดวาเอกสารหรอขอมลขาวสารอนใดซงสงทาง ไปรษณย โทรเลข โทรศพท โทรสาร คอมพวเตอร เครองมอหรออปกรณใน

การสอสาร สออเลกทรอนกสหรอสอสารสนเทศอนใด ถกใชหรออาจถกใชเพอประโยชนในการกระท าความผด ฐานคามนษย พนกงานเจาหนาทซงไดรบอนมตเปนหนงสอจากผบญชาการต ารวจแหงชาต อธบด กรมสอบสวนคดพเศษ หรอผวาราชการจงหวด แลวแตกรณ จะยนค าขอฝายเดยวตอศาลอาญาหรอ ศาลจงหวดทมเขตอ านาจเพอมค าสงอนญาตใหพนกงานเจาหนาทไดมาซงเอกสาร หรอขอมลขาวสาร ดงกลาวกได ทงน ตามหลกเกณฑและวธการทก าหนดในขอบงคบประธานศาลฎกา การอนญาตตามวรรคหนง ใหศาลพจารณาถงผลกระทบตอสทธสวนบคคลหรอสทธอนใด ประกอบกบเหตผลและความจ าเปน ดงตอไปน (๑) มเหตอนควรเชอวามการกระท าความผดหรอจะมการกระท าความผดฐานคามนษย (๒) มเหตอนควรเชอวาจะไดขอมลขาวสารเกยวกบการกระท าความผดฐานคามนษยจากการเขาถงขอมลขาวสารดงกลาว (๓) ไมอาจใชวธการอนใดทเหมาะสมหรอมประสทธภาพมากกวาได การอนญาตตามวรรคหนง ใหศาลสงอนญาตไดคราวละไมเกนเกาสบวนโดยจะก าหนดเงอนไขใด ๆ กได และใหผเกยวของกบเอกสารหรอขอมลขาวสารตามค าสงดงกลาวใหความรวมมอเพอใหเปนไปตามความในมาตราน ภายหลงทมค าสงอนญาต หากปรากฏขอเทจจรงวาเหตผลความจ าเปนไมเปนไปตามทระบหรอพฤตการณเปลยนแปลงไป ใหศาลมอ านาจเปลยนแปลงค าสงอนญาตไดตามทเหนสมควร ในการด าเนนการตามค าสงของศาล ใหพนกงานเจาหนาทมอ านาจรองขอใหบคคลใดชวยเหลอในการปฏบตหนาทได เมอพนกงานเจาหนาทไดด าเนนการตามทไดรบอนญาตแลว ใหพนกงานเจาหนาทบนทกรายละเอยดผลการด าเนนการนน และใหสงบนทกนนไปยงศาลทมค าสงโดยเรวบรรดาเอกสารหรอขอมลขาวสารทไดมาตาม

A5 �� 11-4-56.indd 166 27/4/2556 11:21:45


การสอสาร สออเลกทรอนกสหรอสอสารสนเทศอนใด ถกใชหรออาจถกใชเพอประโยชนในการกระท าความผด ฐานคามนษย พนกงานเจาหนาทซงไดรบอนมตเปนหนงสอจากผบญชาการต ารวจแหงชาต อธบด กรมสอบสวนคดพเศษ หรอผวาราชการจงหวด แลวแตกรณ จะยนค าขอฝายเดยวตอศาลอาญาหรอ ศาลจงหวดทมเขตอ านาจเพอมค าสงอนญาตใหพนกงานเจาหนาทไดมาซงเอกสาร หรอขอมลขาวสาร ดงกลาวกได ทงน ตามหลกเกณฑและวธการทก าหนดในขอบงคบประธานศาลฎกา การอนญาตตามวรรคหนง ใหศาลพจารณาถงผลกระทบตอสทธสวนบคคลหรอสทธอนใด ประกอบกบเหตผลและความจ าเปน ดงตอไปน (๑) มเหตอนควรเชอวามการกระท าความผดหรอจะมการกระท าความผดฐานคามนษย (๒) มเหตอนควรเชอวาจะไดขอมลขาวสารเกยวกบการกระท าความผดฐานคามนษยจากการเขาถงขอมลขาวสารดงกลาว (๓) ไมอาจใชวธการอนใดทเหมาะสมหรอมประสทธภาพมากกวาได การอนญาตตามวรรคหนง ใหศาลสงอนญาตไดคราวละไมเกนเกาสบวนโดยจะก าหนดเงอนไขใด ๆ กได และใหผเกยวของกบเอกสารหรอขอมลขาวสารตามค าสงดงกลาวใหความรวมมอเพอใหเปนไปตามความในมาตราน ภายหลงทมค าสงอนญาต หากปรากฏขอเทจจรงวาเหตผลความจ าเปนไมเปนไปตามทระบหรอพฤตการณเปลยนแปลงไป ใหศาลมอ านาจเปลยนแปลงค าสงอนญาตไดตามทเหนสมควร ในการด าเนนการตามค าสงของศาล ใหพนกงานเจาหนาทมอ านาจรองขอใหบคคลใดชวยเหลอในการปฏบตหนาทได เมอพนกงานเจาหนาทไดด าเนนการตามทไดรบอนญาตแลว ใหพนกงานเจาหนาทบนทกรายละเอยดผลการด าเนนการนน และใหสงบนทกนนไปยงศาลทมค าสงโดยเรวบรรดาเอกสารหรอขอมลขาวสารทไดมาตาม

A5 �� 11-4-56.indd 167 27/4/2556 11:21:46


วรรคหนง ใหเกบรกษาและใชประโยชนในการสบสวนและใชเปนพยานหลกฐานในการด า เนนคดความผดฐานคามนษยเทานนทงน ตามระเบยบทรฐมนตรก าหนด มาตรา ๓๑ กอนฟองคดตอศาล ในกรณทมเหตจ าเปนเพอประโยชนในการปองกนและปราบปรามการคามนษย พนกงานอยการโดยตนเองหรอโดยไดรบค ารองขอจากพนกงานสอบสวนจะน าผเสยหายหรอพยานบคคลมายนค ารองตอศาล โดยระบการกระท าทงหลายทอางวาไดมการกระท าความผดและเหตแหงความจ าเปนทจะตองมการสบพยานไวโดยพลนกได ในกรณทผเสยหายหรอพยานบคคลจะใหการตอศาลเอง เมอผเสยหายหรอพยานบคคลแจงแกพนกงานอยการแลว ใหพนกงานอยการยนค ารองตอศาลโดยไมชกชา ใหศาลสบพยานทนททไดรบค ารองตามวรรคหนงหรอวรรคสอง ในการน หากผมสวนไดเสยในคดคนใดยนค ารองตอศาลแถลงเหตผลและความจ าเปนขอถามคานหรอตงทนายความถามคานเมอเหนสมควรกใหศาลมค าสงอนญาตได และใหน าความในมาตรา ๒๓๗ ทว วรรคสาม และวรรคสแหงประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญามาใชบงคบโดยอนโลม ถาตอมามการฟองผตองหาเปนจ าเลยในการกระท าความผดตามทก าหนดไวในหมวด ๑ กใหรบฟงพยานดงกลาวในการพจารณาพพากษาคดนนได มาตรา ๓๒ ในการปฏบตหนาทตามพระราชบญญตน ใหพนกงานเจาหนาทเปนเจาพนกงานตามประมวลกฎหมายอาญา

หมวด ๔ การชวยเหลอและคมครองสวสดภาพผเสยหายจากการคามนษย

มาตรา ๓๓ ใหกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยพจารณาใหความชวยเหลอแกบคคลซงเปนผเสยหายจากการกระท าความผดฐานคามนษยอยางเหมาะสมในเรองอาหาร ทพกการรกษาพยาบาล การบ าบดฟนฟทางรางกายและจตใจ การใหการศกษา การฝกอบรม การใหความชวยเหลอทางกฎหมาย การสงกลบไปยงประเทศเดมหรอภมล าเนาของผนน การด าเนนคดเพอเรยกรองคาสนไหมทดแทนใหผเสยหายตามระเบยบทรฐมนตรก าหนด โดยใหค านงถงศกดศรความเปนมนษยและความแตกตางทางเพศ อาย สญชาต เชอชาต ประเพณวฒนธรรมของผเสยหาย การแจงสทธของผเสยหายทพงไดรบการคมครองในแตละขนตอนทงกอน ระหวาง และหลงการชวยเหลอ ตลอดจนขอบเขตระยะเวลาในการด าเนนการชวยเหลอในแตละขนตอน และตองรบฟงความคดเหนของผเสยหายกอนดวย การใหความชวยเหลอตามวรรคหนง อาจจดใหบคคลซงเปนผเสยหายไดรบการดแลในสถานแรกรบตามกฎหมายวาดวยการปองกนและปราบปรามการคาประเวณ สถานแรกรบตามกฎหมายวาดวยการคมครองเดก หรอสถานสงเคราะหอนของรฐหรอเอกชนกได มาตรา ๓๔ เพอประโยชนในการชวยเหลอผเสยหาย ใหพนกงานสอบสวนหรอพนกงานอยการแจงใหผเสยหายทราบในโอกาสแรกถงสทธทจะเรยกคาสนไหมทดแทนอนเนองมาจากการกระท าความผดฐานคามนษย และสทธทจะไดรบความชวยเหลอทางกฎหมาย มาตรา ๓๕ ในกรณทผเสยหายมสทธและประสงคทจะเรยกคาสนไหมทดแทนอนเนองมาจากการกระท าความผดฐานคามนษย ใหพนกงานอยการเรยกคา

A5 �� 11-4-56.indd 168 27/4/2556 11:21:46


หมวด ๔ การชวยเหลอและคมครองสวสดภาพผเสยหายจากการคามนษย

มาตรา ๓๓ ใหกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยพจารณาใหความชวยเหลอแกบคคลซงเปนผเสยหายจากการกระท าความผดฐานคามนษยอยางเหมาะสมในเรองอาหาร ทพกการรกษาพยาบาล การบ าบดฟนฟทางรางกายและจตใจ การใหการศกษา การฝกอบรม การใหความชวยเหลอทางกฎหมาย การสงกลบไปยงประเทศเดมหรอภมล าเนาของผนน การด าเนนคดเพอเรยกรองคาสนไหมทดแทนใหผเสยหายตามระเบยบทรฐมนตรก าหนด โดยใหค านงถงศกดศรความเปนมนษยและความแตกตางทางเพศ อาย สญชาต เชอชาต ประเพณวฒนธรรมของผเสยหาย การแจงสทธของผเสยหายทพงไดรบการคมครองในแตละขนตอนทงกอน ระหวาง และหลงการชวยเหลอ ตลอดจนขอบเขตระยะเวลาในการด าเนนการชวยเหลอในแตละขนตอน และตองรบฟงความคดเหนของผเสยหายกอนดวย การใหความชวยเหลอตามวรรคหนง อาจจดใหบคคลซงเปนผเสยหายไดรบการดแลในสถานแรกรบตามกฎหมายวาดวยการปองกนและปราบปรามการคาประเวณ สถานแรกรบตามกฎหมายวาดวยการคมครองเดก หรอสถานสงเคราะหอนของรฐหรอเอกชนกได มาตรา ๓๔ เพอประโยชนในการชวยเหลอผเสยหาย ใหพนกงานสอบสวนหรอพนกงานอยการแจงใหผเสยหายทราบในโอกาสแรกถงสทธทจะเรยกคาสนไหมทดแทนอนเนองมาจากการกระท าความผดฐานคามนษย และสทธทจะไดรบความชวยเหลอทางกฎหมาย มาตรา ๓๕ ในกรณทผเสยหายมสทธและประสงคทจะเรยกคาสนไหมทดแทนอนเนองมาจากการกระท าความผดฐานคามนษย ใหพนกงานอยการเรยกคา

A5 �� 11-4-56.indd 169 27/4/2556 11:21:46


สนไหมทดแทนแทนผเสยหายตามทไดรบแจงจากปลดกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยหรอผทไดรบมอบหมาย การเรยกคาสนไหมทดแทนตามวรรคหนง พนกงานอยการจะขอรวมไปกบคดอาญาหรอจะยนค ารองในระยะใดระหวางทคดอาญาก าลงพจารณาอยในศาลชนตนกได ค าพพากษาในสวนทเรยกคาสนไหมทดแทน ใหรวมเปนสวนหนงแหงค าพพากษาในคดอาญาและในกรณทศาลสงใหใชคาสนไหมทดแทน ใหถอวาผเสยหายเปนเจาหนตามค าพพากษา และ ใหอธบดกรมบงคบคดมหนาทด าเนนการบงคบคดตามค าพพากษาในกรณนดวยในการด าเนนกระบวนพจารณาเพอเรยกคาสนไหมทดแทนตามวรรคหนง และการบงคบคดตามวรรคสามมใหเรยกคาธรรมเนยม และใหน าความในประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญามาบงคบใชโดยอนโลมเทาทไมขดหรอแยงกบบทบญญตในพระราชบญญตน มาตรา ๓๖ ใหพนกงานเจาหนาทจดใหมการคมครองความปลอดภยใหแกผเสยหายระหวางทอยในความดแลไมวาบคคลนนจะพ านกอย ณ ทใด ไมวากอน ขณะ หรอหลงการด าเนนคดทงน ใหค านงถงความปลอดภยของบคคลในครอบครวของผเสยหายดวย ในกรณทผเสยหายจะใหการหรอเบกความเปนพยานในความผดฐานคามนษยตามพระราชบญญตน ใหผเสยหายซงเปนพยานไดรบความคมครองตามกฎหมายวาดวยการคมครองพยานในคดอาญาถาผเสยหายตองเดนทางกลบประเทศทเปนถนทอยหรอภมล าเนา หรอถาบคคลในครอบครวของผเสยหายอาศยอยในประเทศอน ใหพนกงานเจาหนาทประสานงานกบหนวยงานในประเทศนน ๆไมวาจะเปนหนวยงานภาครฐหรอภาคเอกชน และไมวาจะกระท าผานสถานทตหรอสถานกงสลของประเทศนน ๆ หรอไมกตาม เพอใหมการคมครองความปลอดภยใหแกผเสยหายและบคคลในครอบครวอยางตอเนองในประเทศนน

มาตรา ๓๗ เพอประโยชนในการด าเนนคดกบผกระท าความผดตามพระราชบญญตนการรกษาพยาบาล การบ าบดฟนฟ การเรยกรองสทธของผเสยหาย พนกงานเจาหนาทอาจด าเนนการใหมการผอนผนใหผเสยหายนนอยในราชอาณาจกรไดเปนการชวคราว และไดรบอนญาตใหท างานเปนการชวคราวตามกฎหมายได ทงน โดยใหค านงถงเหตผลทางดานมนษยธรรมเปนหลก มาตรา ๓๘ ภายใตบงคบมาตรา ๓๗ ใหพนกงานเจาหนาทสงตวผเสยหายซงเปนคนตางดาวกลบประเทศทเปนถนทอยหรอภมล าเนาโดยไมชกชา เวนแตบคคลนนเปนผไดรบอนญาตใหมถนทอยในราชอาณาจกรตามกฎหมายวาดวยคนเขาเมอง หรอเปนผไดรบการผอนผนใหอยในราชอาณาจกรเปนกรณพเศษจากรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทย โดยมหลกฐานเอกสารตามกฎหมายวาดวยการทะเบยนราษฎรหรอกฎหมายวาดวยการทะเบยนคนตางดาว ในการด าเนนการตามวรรคหนง ใหค านงถงความปลอดภยและสวสดภาพของบคคลนน มาตรา ๓๙ ในกรณทบคคลผมสญชาตไทยตกเปนผเสยหายจากการกระท าความผดฐานคามนษยในตางประเทศ หากผนนประสงคจะกลบเขามาในราชอาณาจกรหรอถนทอย ใหพนกงานเจาหนาทด าเนนการตรวจสอบวาบคคลนนเปนผมสญชาตไทยจรงหรอไม หากบคคลนนเปนผมสญชาตไทยใหพนกงานเจาหนาทด าเนนการตามทจ าเปนเพอใหบคคลนนเดนทางกลบเขามาในราชอาณาจกรหรอถนทอยโดยไมชกชา และใหค านงถงความปลอดภยและสวสดภาพของผนน ในกรณทผเสยหายในตางประเทศเปนคนตางดาวทไดรบอนญาตใหมถนทอยในราชอาณาจกรตามกฎหมายวาดวยคนเขาเมอง หรอเปนผไดรบการผอนผนใหอยในราชอาณาจกรเปนกรณพเศษจากรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยและกอนออกนอกราชอาณาจกร สถานะของการไดรบอนญาตใหมถนทอยเปนการชวคราวยงไมสนสด เมอไดตรวจพสจนขอเทจจรงเกยวกบความถกตองของผเสยหายทถอเอกสาร

A5 �� 11-4-56.indd 170 27/4/2556 11:21:47


มาตรา ๓๗ เพอประโยชนในการด าเนนคดกบผกระท าความผดตามพระราชบญญตนการรกษาพยาบาล การบ าบดฟนฟ การเรยกรองสทธของผเสยหาย พนกงานเจาหนาทอาจด าเนนการใหมการผอนผนใหผเสยหายนนอยในราชอาณาจกรไดเปนการชวคราว และไดรบอนญาตใหท างานเปนการชวคราวตามกฎหมายได ทงน โดยใหค านงถงเหตผลทางดานมนษยธรรมเปนหลก มาตรา ๓๘ ภายใตบงคบมาตรา ๓๗ ใหพนกงานเจาหนาทสงตวผเสยหายซงเปนคนตางดาวกลบประเทศทเปนถนทอยหรอภมล าเนาโดยไมชกชา เวนแตบคคลนนเปนผไดรบอนญาตใหมถนทอยในราชอาณาจกรตามกฎหมายวาดวยคนเขาเมอง หรอเปนผไดรบการผอนผนใหอยในราชอาณาจกรเปนกรณพเศษจากรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทย โดยมหลกฐานเอกสารตามกฎหมายวาดวยการทะเบยนราษฎรหรอกฎหมายวาดวยการทะเบยนคนตางดาว ในการด าเนนการตามวรรคหนง ใหค านงถงความปลอดภยและสวสดภาพของบคคลนน มาตรา ๓๙ ในกรณทบคคลผมสญชาตไทยตกเปนผเสยหายจากการกระท าความผดฐานคามนษยในตางประเทศ หากผนนประสงคจะกลบเขามาในราชอาณาจกรหรอถนทอย ใหพนกงานเจาหนาทด าเนนการตรวจสอบวาบคคลนนเปนผมสญชาตไทยจรงหรอไม หากบคคลนนเปนผมสญชาตไทยใหพนกงานเจาหนาทด าเนนการตามทจ าเปนเพอใหบคคลนนเดนทางกลบเขามาในราชอาณาจกรหรอถนทอยโดยไมชกชา และใหค านงถงความปลอดภยและสวสดภาพของผนน ในกรณทผเสยหายในตางประเทศเปนคนตางดาวทไดรบอนญาตใหมถนทอยในราชอาณาจกรตามกฎหมายวาดวยคนเขาเมอง หรอเปนผไดรบการผอนผนใหอยในราชอาณาจกรเปนกรณพเศษจากรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยและกอนออกนอกราชอาณาจกร สถานะของการไดรบอนญาตใหมถนทอยเปนการชวคราวยงไมสนสด เมอไดตรวจพสจนขอเทจจรงเกยวกบความถกตองของผเสยหายทถอเอกสาร

A5 �� 11-4-56.indd 171 27/4/2556 11:21:47


แลว หากผนนประสงคจะกลบเขามาในราชอาณาจกร ใหพนกงานเจาหนาทด าเนนการตามทจ าเปนเพอใหผเสยหายนนเดนทางกลบเขามาในราชอาณาจกรโดยไมชกชาทงน ใหค านงถงความปลอดภยและสวสดภาพของผนน และใหไดรบการพจารณาใหอยในราชอาณาจกรตอไปไดตามสถานะและระยะเวลาทเปนอยเดมกอนออกไปนอกราชอาณาจกร ในกรณทผเสยหายในตางประเทศเปนคนตางดาวและไมมเอกสารประจ าตว แตมเหตอนควรเชอไดวาเปนผทมหรอเคยมภมล าเนาหรอถนทอยในราชอาณาจกรโดยถกตองตามกฎหมายเมอไดตรวจพสจนสถานะของการมภมล าเนาหรอถนทอยในราชอาณาจกรของผนนแลว หากผนนประสงคจะกลบเขามาในราชอาณาจกร ใหพนกงานเจาหนาทด าเนนการตามทจ าเปนเพอใหผเสยหายนนเดนทางกลบเขามาในราชอาณาจกรโดยไมชกชา ทงน ใหค านงถงความปลอดภยและสวสดภาพของผนนและใหไดรบการพจารณาใหอยในราชอาณาจกรตอไปไดตามสถานะและระยะเวลาทเปนอยเดมกอนออกไปนอกราชอาณาจกร มาตรา ๔๐ ใหกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยจดท ารายงานประจ าปเกยวกบสถานการณ จ านวนคด การด าเนนการของหนวยงานตาง ๆ ทเกยวของ และแนวทางการด าเนนงานในอนาคตเกยวกบการปองกนและปราบปรามการคามนษยเสนอตอคณะรฐมนตร มาตรา ๔๑ เวนแตจะไดรบอนญาตเปนหนงสอจากรฐมนตรวาการกระทรวงยตธรรมหามมใหพนกงานสอบสวนด าเนนคดกบผเสยหายในความผดฐานเขามา ออกไปหรออยในราชอาณาจกรโดยไมไดรบอนญาตตามกฎหมายวาดวยคนเขาเมอง ความผดฐานแจงความเทจตอเจาพนกงานฐานปลอมหรอใชซงหนงสอเดนทางปลอม ตามประมวลกฎหมายอาญา ความผดตามกฎหมายวาดวยการปองกนและปราบปรามการคาประเวณเฉพาะทเกยวกบการตดตอ ชกชวน แนะน าตว ตดตามหรอรบเราบคคลเพอคาประเวณและการเขาไปมวสมในสถานการคาประเวณเพอ

คาประเวณ หรอความผดฐานเปนคนตางดาวท างานโดยไมไดรบอนญาตตามกฎหมายวาดวยการท างานของคนตางดาว

หมวด ๕ กองทนเพอการปองกนและปราบปรามการคามนษย

มาตรา ๔๒ ใหจดตงกองทนในกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยเรยกวา “กองทนเพอการปองกนและปราบปรามการคามนษย” เพอเปนทนใชจายส าหรบการปองกนและปราบปรามการคามนษย และเปนคาใชจายในการบรหารกองทน ประกอบดวย (๑) เงนทนประเดมทรฐบาลจดสรรให (๒) เงนอดหนนทรฐบาลจดสรรใหจากงบประมาณรายจายประจ าป (๓) เงนหรอทรพยสนทมผบรจาคหรออทศให (๔) เงนทไดรบจากตางประเทศหรอองคการระหวางประเทศ (๕) ดอกผลและผลประโยชนทเกดจากกองทน (๖) เงนทไดจากการขายทรพยสนของกองทนหรอทไดจากการจดหารายได (๗) เงนหรอทรพยสนทตกเปนของกองทนหรอทกองทนไดรบตามกฎหมายอน มาตรา ๔๓ เงนและดอกผลทกองทนไดรบตามมาตรา ๔๒ ไมตองน าสงกระทรวงการคลงเปนรายไดแผนดน มาตรา ๔๔ เงนและทรพยสนของกองทนใหใชจายเพอกจการ ดงตอไปน (๑) การชวยเหลอผเสยหายตามมาตรา ๓๓ (๒) การคมครองความปลอดภยใหแกผเสยหายตามมาตรา ๓๖ (๓) การชวยเหลอผเสยหายในตางประเทศใหเดนทางกลบเขามาในราชอาณาจกรหรอถนทอยตามมาตรา ๓๙

A5 �� 11-4-56.indd 172 27/4/2556 11:21:48


คาประเวณ หรอความผดฐานเปนคนตางดาวท างานโดยไมไดรบอนญาตตามกฎหมายวาดวยการท างานของคนตางดาว

หมวด ๕ กองทนเพอการปองกนและปราบปรามการคามนษย

มาตรา ๔๒ ใหจดตงกองทนในกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยเรยกวา “กองทนเพอการปองกนและปราบปรามการคามนษย” เพอเปนทนใชจายส าหรบการปองกนและปราบปรามการคามนษย และเปนคาใชจายในการบรหารกองทน ประกอบดวย (๑) เงนทนประเดมทรฐบาลจดสรรให (๒) เงนอดหนนทรฐบาลจดสรรใหจากงบประมาณรายจายประจ าป (๓) เงนหรอทรพยสนทมผบรจาคหรออทศให (๔) เงนทไดรบจากตางประเทศหรอองคการระหวางประเทศ (๕) ดอกผลและผลประโยชนทเกดจากกองทน (๖) เงนทไดจากการขายทรพยสนของกองทนหรอทไดจากการจดหารายได (๗) เงนหรอทรพยสนทตกเปนของกองทนหรอทกองทนไดรบตามกฎหมายอน มาตรา ๔๓ เงนและดอกผลทกองทนไดรบตามมาตรา ๔๒ ไมตองน าสงกระทรวงการคลงเปนรายไดแผนดน มาตรา ๔๔ เงนและทรพยสนของกองทนใหใชจายเพอกจการ ดงตอไปน (๑) การชวยเหลอผเสยหายตามมาตรา ๓๓ (๒) การคมครองความปลอดภยใหแกผเสยหายตามมาตรา ๓๖ (๓) การชวยเหลอผเสยหายในตางประเทศใหเดนทางกลบเขามาในราชอาณาจกรหรอถนทอยตามมาตรา ๓๙

A5 �� 11-4-56.indd 173 27/4/2556 11:21:48


(๔) การปองกนและปราบปรามการคามนษย ตามระเบยบทคณะกรรมการ ปกค. ก าหนด (๕) การบรหารกองทน มาตรา ๔๕ ใหมคณะกรรมการบรหารกองทนคณะหนง ประกอบดวย ปลดกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยเปนประธานกรรมการ ปลดกระทรวงการตางประเทศปลดกระทรวงยตธรรม ผแทนส านกงบประมาณ ผแทนกรมบญชกลาง และผทรงคณวฒซงคณะกรรมการแตงตงจ านวนสามคน ในจ านวนนตองเปนผแทนจากภาคเอกชนจ านวนสองคนซงเกยวของกบงานดานพฒนาสงคม ดานสงคมสงเคราะห ดานปองกนและปราบปรามการคามนษยหรอดานการเงน เปนกรรมการ และใหรองปลดกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยซงปลดกระทรวงมอบหมายเปนกรรมการและเลขานการ มาตรา ๔๖ ใหน ามาตรา ๑๗ มาตรา ๑๘ มาตรา ๑๙ มาตรา ๒๐ มาตรา ๒๑ และมาตรา ๒๕มาใชบงคบกบการด ารงต าแหนงและการพนจากต าแหนงของกรรมการผทรงคณวฒ การประชมของคณะกรรมการบรหารกองทน และการแตงตงคณะอนกรรมการของคณะกรรมการบรหารกองทนโดยอนโลม มาตรา ๔๗ ใหคณะกรรมการบรหารกองทนมอ านาจหนาท ดงตอไปน (๑) พจารณาอนมตการจายเงนตามทก าหนดไวในมาตรา ๔๔ (๒) บรห ารกองทนใหเปนไปตามระเบยบทคณะกรรมการก าหนด (๓) รายงานสถานะการเงนและการจดการกองทนตอคณะกรรมการตามระเบยบทคณะกรรมการก าหนด มาตรา ๔๘ การรบเงน การจายเงน การเกบรกษาเงน การจดหาผลประโยชน และการจดการกองทน ใหเปนไปตามระเบยบทคณะกรรมการก าหนดโดยความเหนชอบของกระทรวงการคลง

มาตรา ๔๙ ใหมคณะกรรมการตดตามและประเมนผลการด าเนนงานของกองทนจ านวนหาคนประกอบดวย ประธานกรรมการและกรรมการผทรงคณวฒซงคณะกรรมการแตงตงจากผทมความรความสามารถและประสบการณดานการเงน การสงคมสงเคราะห และการประเมนผลดานละหนงคนและใหรองปลดกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยซงปลดกระทรวงมอบหมายเปนกรรมการและเลขานการใหน ามาตรา ๑๗ มาตรา ๑๘ มาตรา ๑๙ มาตรา ๒๐ และมาตรา ๒๑ มาใชบงคบกบการด ารงต าแหนง การพนจากต าแหนง และการประชมของคณะกรรมการตดตามและประเมนผลการด าเนนงานของกองทน โดยอนโลม มาตรา ๕๐ คณะกรรมการตดตามและประเมนผลการด าเนนงานของกองทนมอ านาจหนาทดงตอไปน (๑) ตดตาม ตรวจสอบ และประเมนผลการด าเนนงานของกองทน (๒) รายงานผลการปฏบตงานพรอมทงขอเสนอแนะตอคณะกรรมการ (๓) เรยกเอกสารหรอหลกฐานทเกยวของกบกองทนจากบคคลใดหรอเรยกบคคลใดมาชแจงขอเทจจรงเพอประกอบการพจารณาประเมนผล มาตรา ๕๑ ใหคณะกรรมการบรหารกองทนจดท างบดลและบญชท าการสงส านกงานการตรวจเงนแผนดนตรวจสอบและรบรองภายในหนงรอยยสบวนนบแตวนสนปบญชทกปใหส านกงานการตรวจเงนแผนดนท ารายงานผลการสอบและรบรองบญชและการเงนของกองทนเสนอตอคณะกรรมการภายในหนงรอยหาสบวนนบแตวนสนปบญช เพอใหคณะกรรมการเสนอตอคณะรฐมนตรเพอทราบรายงานผลการสอบบญชตามวรรคสอง ใหรฐมนตรเสนอตอนายกรฐมนตร เพอน าเสนอสภาผแทนราษฎรและวฒสภาทราบและจดใหมการประกาศในราชกจจานเบกษาตอไป

A5 �� 11-4-56.indd 174 27/4/2556 11:21:49


มาตรา ๔๙ ใหมคณะกรรมการตดตามและประเมนผลการด าเนนงานของกองทนจ านวนหาคนประกอบดวย ประธานกรรมการและกรรมการผทรงคณวฒซงคณะกรรมการแตงตงจากผทมความรความสามารถและประสบการณดานการเงน การสงคมสงเคราะห และการประเมนผลดานละหนงคนและใหรองปลดกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยซงปลดกระทรวงมอบหมายเปนกรรมการและเลขานการใหน ามาตรา ๑๗ มาตรา ๑๘ มาตรา ๑๙ มาตรา ๒๐ และมาตรา ๒๑ มาใชบงคบกบการด ารงต าแหนง การพนจากต าแหนง และการประชมของคณะกรรมการตดตามและประเมนผลการด าเนนงานของกองทน โดยอนโลม มาตรา ๕๐ คณะกรรมการตดตามและประเมนผลการด าเนนงานของกองทนมอ านาจหนาทดงตอไปน (๑) ตดตาม ตรวจสอบ และประเมนผลการด าเนนงานของกองทน (๒) รายงานผลการปฏบตงานพรอมทงขอเสนอแนะตอคณะกรรมการ (๓) เรยกเอกสารหรอหลกฐานทเกยวของกบกองทนจากบคคลใดหรอเรยกบคคลใดมาชแจงขอเทจจรงเพอประกอบการพจารณาประเมนผล มาตรา ๕๑ ใหคณะกรรมการบรหารกองทนจดท างบดลและบญชท าการสงส านกงานการตรวจเงนแผนดนตรวจสอบและรบรองภายในหนงรอยยสบวนนบแตวนสนปบญชทกปใหส านกงานการตรวจเงนแผนดนท ารายงานผลการสอบและรบรองบญชและการเงนของกองทนเสนอตอคณะกรรมการภายในหนงรอยหาสบวนนบแตวนสนปบญช เพอใหคณะกรรมการเสนอตอคณะรฐมนตรเพอทราบรายงานผลการสอบบญชตามวรรคสอง ใหรฐมนตรเสนอตอนายกรฐมนตร เพอน าเสนอสภาผแทนราษฎรและวฒสภาทราบและจดใหมการประกาศในราชกจจานเบกษาตอไป

A5 �� 11-4-56.indd 175 27/4/2556 11:21:49


หมวด ๖ บทก าหนดโทษ

มาตรา ๕๒ ผใดกระท าความผดฐานคามนษย ตองระวางโทษจ าคกตงแตสปถงสบป และปรบตงแตแปดหมนบาทถงสองแสนบาทถาการกระท าความผดตามวรรคหนง ไดกระท าแกบคคลอายเกนสบหาป แตไมถงสบแปดปตองระวางโทษจ าคกตงแตหกปถงสบสองป และปรบตงแตหนงแสนสองหมนบาทถงสองแสนสหมนบาทถาการกระท าความผดตามวรรคหนง ไดกระท าแกบคคลอายไมเกนสบหาป ตองระวางโทษจ าคกตงแตแปดปถงสบหาป และปรบตงแตหนงแสนหกหมนบาทถงสามแสนบาท มาตรา ๕๓ นตบคคลใดกระท าความผดฐานคามนษย ตองระวางโทษปรบตงแตสองแสนบาทถงหนงลานบาทในกรณทผกระท าความผดเปนนตบคคล ถาการกระท าความผดของนตบคคลนนเกดจากการสงการ หรอการกระท าของบคคลใด หรอไมสงการ หรอไมกระท าการอนเปนหนาททตองกระท าของกรรมการผจดการ หรอบคคลใดซงรบผดชอบในการด าเนนงานของนตบคคลนน บคคลดงกลาวตองระวางโทษจ าคกตงแตหกปถงสบสองป และปรบตงแตหนงแสนสองหมนบาทถงสองแสนสหมนบาท มาตรา ๕๔ ผใดขดขวางการสบสวน การสอบสวน การฟองรอง หรอการด าเนนคดความผดฐานคามนษย เพอมใหเปนไปดวยความเรยบรอย ถาเปนการกระท าอยางหนงอยางใดดงตอไปน ตองระวางโทษจ าคกไมเกนสบป หรอปรบไมเกนสองแสนบาท หรอทงจ าทงปรบ (๑) ให ขอให หรอรบวาจะใหทรพยสนหรอประโยชนอนใดแกผเสยหายหรอพยานเพอจงใจใหผนนไมไปพบพนกงานเจาหนาท พนกงานสอบสวน พนกงานอยการ หรอไมไปศาลเพอใหขอเทจจรงหรอเบกความ หรอเพอใหขอเทจจรงหรอเบก

ความอนเปนเทจ หรอไมใหขอเทจจรงหรอเบกความ ในการด าเนนคดแกผกระท าความผดตามพระราชบญญตน (๒) ใชก าลงบงคบ ขเขญ ขมข ขมขนใจ หลอกลวง หรอกระท าการอนมชอบประการอนเพอมใหผเสยหายหรอพยานไปพบพนกงานเจาหนาท พนกงานสอบสวน พนกงานอยการ หรอไมไปศาลเพอใหขอเทจจรงหรอเบกความ หรอเพอใหผนนใหขอเทจจรงหรอเบกความอนเปนเทจหรอไมใหขอเทจจรงหรอเบกความ ในการด าเนนคดแกผกระท าความผดตามพระราชบญญตน (๓) ท าใหเสยหาย ท าลาย ท าใหสญหายหรอไรประโยชน เอาไปเสย แกไข เปลยนแปลงปกปด หรอซอนเรน เอกสารหรอพยานหลกฐานใด ๆ หรอปลอม ท า หรอใชเอกสารหรอพยานหลกฐานใด ๆ อนเปนเทจในการด าเนนคดแกผกระท าความผดตามพระราชบญญตน (๔) ให ขอให หรอรบวาจะใหทรพยสนหรอประโยชนอนใดแกกรรมการ กรรมการ ปกค.อนกรรมการ สมาชกของคณะท างาน หรอพนกงานเจาหนาทตามพระราชบญญตน หรอเจาพนกงานในต าแหนงตลาการ พนกงานอยการ หรอพนกงานสอบสวน หรอเรยก รบ หรอยอมจะรบทรพยสนหรอประโยชนอนใด เพอจงใจใหกระท าการ ไมกระท าการ หรอประวงการกระท าอนมชอบดวยหนาทตามพระราชบญญตน หรอ (๕) ใชก าลงบงคบ ขเขญ ขมข ขมขนใจ หรอกระท าการอนมชอบประการอนตอกรรมการกรรมการ ปกค. อนกรรมการ สมาชกของคณะท างาน หรอพนกงานเจาหนาทตามพระราชบญญตนหรอเจาพนกงานในต าแหนงตลาการ พนกงานอยการ หรอพนกงานสอบสวน เพอจงใจใหกระท าการไมกระท าการ หรอประวงการกระท าอนมชอบดวยหนาทตามพระราชบญญตน

A5 �� 11-4-56.indd 176 27/4/2556 11:21:50


ความอนเปนเทจ หรอไมใหขอเทจจรงหรอเบกความ ในการด าเนนคดแกผกระท าความผดตามพระราชบญญตน (๒) ใชก าลงบงคบ ขเขญ ขมข ขมขนใจ หลอกลวง หรอกระท าการอนมชอบประการอนเพอมใหผเสยหายหรอพยานไปพบพนกงานเจาหนาท พนกงานสอบสวน พนกงานอยการ หรอไมไปศาลเพอใหขอเทจจรงหรอเบกความ หรอเพอใหผนนใหขอเทจจรงหรอเบกความอนเปนเทจหรอไมใหขอเทจจรงหรอเบกความ ในการด าเนนคดแกผกระท าความผดตามพระราชบญญตน (๓) ท าใหเสยหาย ท าลาย ท าใหสญหายหรอไรประโยชน เอาไปเสย แกไข เปลยนแปลงปกปด หรอซอนเรน เอกสารหรอพยานหลกฐานใด ๆ หรอปลอม ท า หรอใชเอกสารหรอพยานหลกฐานใด ๆ อนเปนเทจในการด าเนนคดแกผกระท าความผดตามพระราชบญญตน (๔) ให ขอให หรอรบวาจะใหทรพยสนหรอประโยชนอนใดแกกรรมการ กรรมการ ปกค.อนกรรมการ สมาชกของคณะท างาน หรอพนกงานเจาหนาทตามพระราชบญญตน หรอเจาพนกงานในต าแหนงตลาการ พนกงานอยการ หรอพนกงานสอบสวน หรอเรยก รบ หรอยอมจะรบทรพยสนหรอประโยชนอนใด เพอจงใจใหกระท าการ ไมกระท าการ หรอประวงการกระท าอนมชอบดวยหนาทตามพระราชบญญตน หรอ (๕) ใชก าลงบงคบ ขเขญ ขมข ขมขนใจ หรอกระท าการอนมชอบประการอนตอกรรมการกรรมการ ปกค. อนกรรมการ สมาชกของคณะท างาน หรอพนกงานเจาหนาทตามพระราชบญญตนหรอเจาพนกงานในต าแหนงตลาการ พนกงานอยการ หรอพนกงานสอบสวน เพอจงใจใหกระท าการไมกระท าการ หรอประวงการกระท าอนมชอบดวยหนาทตามพระราชบญญตน

A5 �� 11-4-56.indd 177 27/4/2556 11:21:50


มาตรา ๕๕ ผใดกระท าการดงตอไปน ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหาป หรอปรบไมเกนหนงแสนบาท เวนแตเปนการเปดเผยในการปฏบตตามหนาทหรอกฎหมาย (๑) รวามการยนค า ขอเพอใหไดมาซงเอกสารหรอขอมลขาวสารตามมาตรา ๓๐แลวเปดเผยแกบคคลทไมมหนาทเกยวของใหรวามหรอจะมการยนค าขอเพอใหไดมาซงเอกสารหรอขอมลขาวสารดงกลาวโดยประการทนาจะท าใหผยนค าขอสญเสยโอกาสทจะไดมาซงเอกสารหรอขอมลขาวสารนน หรอ (๒) รหรอไดมาซงเอกสารหรอขอมลขาวสารทไดมาตามมาตรา ๓๐ แลวเปดเผยแกบคคลทไมมหนาทเกยวของใหรเอกสารหรอขอมลขาวสารดงกลาว มาตรา ๕๖ ผใดกระท าการหรอจดใหมการกระท าการดงตอไปน ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหกเดอน หรอปรบไมเกนหกหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ (๑) บนทกภาพ แพรภาพ พมพรป หรอบนทกเสยง แพรเสยงหรอสงอนทสามารถแสดงวาบคคลใดเปนผเสยหายจากการกระท าความผดฐานคามนษย ทงน ไมวาขนตอนใด ๆ (๒) โฆษณาหรอเผยแพรขอความ ซงปรากฏในทางสอบสวนของพนกงานสอบสวนหรอในทางพจารณาคดของศาลทท าใหบคคลอนรจกชอตว ชอสกลของผเสยหายจากการกระท าความผดฐานคามนษยหรอบคคลในครอบครวผเสยหายนน ทงน ไมวาโดยสอสารสนเทศประเภทใด (๓) โฆษณาหรอเผยแพรขอความ ภาพหรอเสยง ไมวาโดยสอสารสนเทศประเภทใดเปดเผยประวต สถานทอย สถานทท างาน หรอสถานศกษาของบคคลซงเปนผเสยหายจากการกระท าความผดฐานคามนษย ความในวรรคหนงมใหใชบงคบแกการกระท าทผกระท าจ าตองกระท าเพอประโยชนของทางราชการในการคมครองหรอชวยเหลอผเสยหาย หรอผเสยหายยนยอมโดยบรสทธใจ

บทเฉพาะกาล มาตรา ๕๗ ใหโอนเงนทนสงเคราะหเกยวกบการปองกนและแกไขปญหาการคามนษยตามระเบยบคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการคามนษยวาดวยการด าเนนงานและการใชจายเงนส าหรบการปองกนและแกไขปญหาการคามนษย พ.ศ. ๒๕๕๐ มาเปนทนประเดมแกกองทนตามพระราชบญญตน

ผรบสนองพระบรมราชโองการ พลเอก สรยทธ จลานนท

นายกรฐมนตร หมายเหต :- เหตผลในการประกาศใชพระราชบญญตฉบบน คอ โดยทพระราชบญญตมาตรการในการปองกนและปราบปรามการคาหญงและเดก พ.ศ. ๒๕๔๐ ยงมไดก าหนดลกษณะความผดใหครอบคลมการกระท าเพอแสวงหาประโยชนโดยมชอบจากบคคลทมไดจ ากดแตเฉพาะหญงและเดกและกระท าดวยวธการทหลากหลายมากขน เชน การน าบคคลเขามาคาประเวณในหรอสงไปคานอกราชอาณาจกร บงคบใชแรงงานบรการหรอขอทาน บงคบตดอวยวะเพอการคา หรอการแสวงหาประโยชนโดยมชอบประการอน ซงในปจจบนไดกระท าในลกษณะองคกรอาชญากรรมขามชาตมากขน ประกอบกบประเทศไทยไดลงนามอนสญญาสหประชาชาตเพอตอตานอาชญากรรมขามชาตทจดตงในลกษณะองคกร และพธสารเพอปองกน ปราบปรามและลงโทษการคามนษย โดยเฉพาะผหญงและเดก เพมเตมอนสญญาสหประชาชาตเพอตอตานอาชญากรรมขามชาตทจดตงในลกษณะองคกร จงสมควรก าหนดลกษณะความผดใหครอบคลมการกระท าดงกลาวเพอใหการปองกนและปราบปรามการคามนษยมประสทธภาพยงขน สอดคลองกบพนธกรณของอนสญญาและพธสารจดตงกองทนเพอปองกนและปราบปรามการคามนษย รวมทงปรบปรงการชวยเหลอและคมครองสวสดภาพผเสยหายใหเหมาะสม ทงน เพอประโยชนสงสดของผเสยหาย จงจ าเปนตองตราพระราชบญญตน

A5 �� 11-4-56.indd 178 27/4/2556 11:21:51


บทเฉพาะกาล มาตรา ๕๗ ใหโอนเงนทนสงเคราะหเกยวกบการปองกนและแกไขปญหาการคามนษยตามระเบยบคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการคามนษยวาดวยการด าเนนงานและการใชจายเงนส าหรบการปองกนและแกไขปญหาการคามนษย พ.ศ. ๒๕๕๐ มาเปนทนประเดมแกกองทนตามพระราชบญญตน

ผรบสนองพระบรมราชโองการ พลเอก สรยทธ จลานนท

นายกรฐมนตร หมายเหต :- เหตผลในการประกาศใชพระราชบญญตฉบบน คอ โดยทพระราชบญญตมาตรการในการปองกนและปราบปรามการคาหญงและเดก พ.ศ. ๒๕๔๐ ยงมไดก าหนดลกษณะความผดใหครอบคลมการกระท าเพอแสวงหาประโยชนโดยมชอบจากบคคลทมไดจ ากดแตเฉพาะหญงและเดกและกระท าดวยวธการทหลากหลายมากขน เชน การน าบคคลเขามาคาประเวณในหรอสงไปคานอกราชอาณาจกร บงคบใชแรงงานบรการหรอขอทาน บงคบตดอวยวะเพอการคา หรอการแสวงหาประโยชนโดยมชอบประการอน ซงในปจจบนไดกระท าในลกษณะองคกรอาชญากรรมขามชาตมากขน ประกอบกบประเทศไทยไดลงนามอนสญญาสหประชาชาตเพอตอตานอาชญากรรมขามชาตทจดตงในลกษณะองคกร และพธสารเพอปองกน ปราบปรามและลงโทษการคามนษย โดยเฉพาะผหญงและเดก เพมเตมอนสญญาสหประชาชาตเพอตอตานอาชญากรรมขามชาตทจดตงในลกษณะองคกร จงสมควรก าหนดลกษณะความผดใหครอบคลมการกระท าดงกลาวเพอใหการปองกนและปราบปรามการคามนษยมประสทธภาพยงขน สอดคลองกบพนธกรณของอนสญญาและพธสารจดตงกองทนเพอปองกนและปราบปรามการคามนษย รวมทงปรบปรงการชวยเหลอและคมครองสวสดภาพผเสยหายใหเหมาะสม ทงน เพอประโยชนสงสดของผเสยหาย จงจ าเปนตองตราพระราชบญญตน

A5 �� 11-4-56.indd 179 27/4/2556 11:21:51


ผนวก ง Universal Declaration of Human Rights

Universal Declaration of Human Rights

PREAMBLE

Whereas recognition of the inherent dignity and of the equal and inalienable rights of all members of the human family is the foundation of freedom, justice and peace in the world,

Whereas disregard and contempt for human rights have resulted in barbarous acts which have outraged the conscience of mankind, and the advent of a world in which human beings shall enjoy freedom of speech and belief and freedom from fear and want has been proclaimed as the highest aspiration of the common people,

Whereas it is essential, if man is not to be compelled to have recourse, as a last resort, to rebellion against tyranny and oppression, that human rights should be protected by the rule of law,

Whereas it is essential to promote the development of friendly relations between nations,

Whereas the peoples of the United Nations have in the Charter reaffirmed their faith in fundamental human rights, in the dignity and worth of the human person and in the equal rights of men and women and have determined to promote social progress and better standards of life in larger freedom,

A5 �� 11-4-56.indd 180 27/4/2556 11:21:51


Universal Declaration of Human Rights

PREAMBLE

Whereas recognition of the inherent dignity and of the equal and inalienable rights of all members of the human family is the foundation of freedom, justice and peace in the world,

Whereas disregard and contempt for human rights have resulted in barbarous acts which have outraged the conscience of mankind, and the advent of a world in which human beings shall enjoy freedom of speech and belief and freedom from fear and want has been proclaimed as the highest aspiration of the common people,

Whereas it is essential, if man is not to be compelled to have recourse, as a last resort, to rebellion against tyranny and oppression, that human rights should be protected by the rule of law,

Whereas it is essential to promote the development of friendly relations between nations,

Whereas the peoples of the United Nations have in the Charter reaffirmed their faith in fundamental human rights, in the dignity and worth of the human person and in the equal rights of men and women and have determined to promote social progress and better standards of life in larger freedom,

A5 �� 11-4-56.indd 181 27/4/2556 11:21:51


Whereas Member States have pledged themselves to achieve, in co-operation with the United Nations, the promotion of universal respect for and observance of human rights and fundamental freedoms,

Whereas a common understanding of these rights and freedoms is of the greatest importance for the full realization of this pledge,

Now, Therefore THE GENERAL ASSEMBLY proclaims THIS UNIVERSAL DECLARATION OF HUMAN RIGHTS as a common standard of achievement for all peoples and all nations, to the end that every individual and every organ of society, keeping this Declaration constantly in mind, shall strive by teaching and education to promote respect for these rights and freedoms and by progressive measures, national and international, to secure their universal and effective recognition and observance, both among the peoples of Member States themselves and among the peoples of territories under their jurisdiction.

Article 1.

All human beings are born free and equal in dignity and rights.Theyare endowed with reason and conscience and should act towards one another in a spirit of brotherhood.

Article 2.

Everyone is entitled to all the rights and freedoms set forth in this Declaration, without distinction of any kind, such as race, colour, sex, language, religion, political or other opinion, national or social

A5 �� 11-4-56.indd 182 27/4/2556 11:21:52


Whereas Member States have pledged themselves to achieve, in co-operation with the United Nations, the promotion of universal respect for and observance of human rights and fundamental freedoms,

Whereas a common understanding of these rights and freedoms is of the greatest importance for the full realization of this pledge,

Now, Therefore THE GENERAL ASSEMBLY proclaims THIS UNIVERSAL DECLARATION OF HUMAN RIGHTS as a common standard of achievement for all peoples and all nations, to the end that every individual and every organ of society, keeping this Declaration constantly in mind, shall strive by teaching and education to promote respect for these rights and freedoms and by progressive measures, national and international, to secure their universal and effective recognition and observance, both among the peoples of Member States themselves and among the peoples of territories under their jurisdiction.

Article 1.

All human beings are born free and equal in dignity and rights.Theyare endowed with reason and conscience and should act towards one another in a spirit of brotherhood.

Article 2.

Everyone is entitled to all the rights and freedoms set forth in this Declaration, without distinction of any kind, such as race, colour, sex, language, religion, political or other opinion, national or social

origin, property, birth or other status. Furthermore, no distinction shall be made on the basis of the political, jurisdictional or international status of the country or territory to which a person belongs, whether it be independent, trust, non-self-governing or under any other limitation of sovereignty.

Article 3.

Everyone has the right to life, liberty and security of person.

Article 4.

No one shall be held in slavery or servitude; slavery and the slave trade shall be prohibited in all their forms.

Article 5.

No one shall be subjected to torture or to cruel, inhuman or degrading treatment or punishment.

Article 6.

Everyone has the right to recognition everywhere as a person before the law.

Article 7.

All are equal before the law and are entitled without any discrimination to equal protection of the law. All are entitled to

A5 �� 11-4-56.indd 183 27/4/2556 11:21:52


equal protection against any discrimination in violation of this Declaration and against any incitement to such discrimination.

Article 8.

Everyone has the right to an effective remedy by the competent national tribunals for acts violating the fundamental rights granted him by the constitution or by law.

Article 9.

No one shall be subjected to arbitrary arrest, detention or exile.

Article 10.

Everyone is entitled in full equality to a fair and public hearing by an independent and impartial tribunal, in the determination of his rights and obligations and of any criminal charge against him.

Article 11.

(1) Everyone charged with a penal offence has the right to be presumed innocent until proved guilty according to law in a public trial at which he has had all the guarantees necessary for his defence.

(2) No one shall be held guilty of any penal offence on account of any act or omission which did not constitute a penal offence, under national or international law, at the time when it was committed. Nor shall a heavier penalty be imposed than the one that was applicable at the time the penal offence was committed.

A5 �� 11-4-56.indd 184 27/4/2556 11:21:52


equal protection against any discrimination in violation of this Declaration and against any incitement to such discrimination.

Article 8.

Everyone has the right to an effective remedy by the competent national tribunals for acts violating the fundamental rights granted him by the constitution or by law.

Article 9.

No one shall be subjected to arbitrary arrest, detention or exile.

Article 10.

Everyone is entitled in full equality to a fair and public hearing by an independent and impartial tribunal, in the determination of his rights and obligations and of any criminal charge against him.

Article 11.

(1) Everyone charged with a penal offence has the right to be presumed innocent until proved guilty according to law in a public trial at which he has had all the guarantees necessary for his defence.

(2) No one shall be held guilty of any penal offence on account of any act or omission which did not constitute a penal offence, under national or international law, at the time when it was committed. Nor shall a heavier penalty be imposed than the one that was applicable at the time the penal offence was committed.

Article 12.

No one shall be subjected to arbitrary interference with his privacy, family, home or correspondence, nor to attacks upon his honour and reputation. Everyone has the right to the protection of the law against such interference or attacks.

Article 13.

(1) Everyone has the right to freedom of movement and residence within the borders of each state.

(2) Everyone has the right to leave any country, including his own, and to return to his country.

Article 14.

(1) Everyone has the right to seek and to enjoy in other countries asylum from persecution.

(2) This right may not be invoked in the case of prosecutions genuinely arising from non-political crimes or from acts contrary to the purposes and principles of the United Nations.

Article 15.

(1) Everyone has the right to a nationality. (2) No one shall be arbitrarily deprived of his nationality nor denied

the right to change his nationality.

A5 �� 11-4-56.indd 185 27/4/2556 11:21:52


Article 16.

(1) Men and women of full age, without any limitation due to race, nationality or religion, have the right to marry and to found a family. They are entitled to equal rights as to marriage, during marriage and at its dissolution.

(2) Marriage shall be entered into only with the free and full consent of the intending spouses.

(3) The family is the natural and fundamental group unit of society and is entitled to protection by society and the State.

Article 17.

(1) Everyone has the right to own property alone as well as in association with others.

(2) No one shall be arbitrarily deprived of his property.

Article 18.

Everyone has the right to freedom of thought, conscience and religion; this right includes freedom to change his religion or belief, and freedom, either alone or in community with others and in public or private, to manifest his religion or belief in teaching, practice, worship and observance.

Article 19.

Everyone has the right to freedom of opinion and expression; this right includes freedom to hold opinions without interference and to

A5 �� 11-4-56.indd 186 27/4/2556 11:21:53


Article 16.

(1) Men and women of full age, without any limitation due to race, nationality or religion, have the right to marry and to found a family. They are entitled to equal rights as to marriage, during marriage and at its dissolution.

(2) Marriage shall be entered into only with the free and full consent of the intending spouses.

(3) The family is the natural and fundamental group unit of society and is entitled to protection by society and the State.

Article 17.

(1) Everyone has the right to own property alone as well as in association with others.

(2) No one shall be arbitrarily deprived of his property.

Article 18.

Everyone has the right to freedom of thought, conscience and religion; this right includes freedom to change his religion or belief, and freedom, either alone or in community with others and in public or private, to manifest his religion or belief in teaching, practice, worship and observance.

Article 19.

Everyone has the right to freedom of opinion and expression; this right includes freedom to hold opinions without interference and to

seek, receive and impart information and ideas through any media and regardless of frontiers.

Article 20.

(1) Everyone has the right to freedom of peaceful assembly and association.

(2) No one may be compelled to belong to an association.

Article 21.

(1) Everyone has the right to take part in the government of his country, directly or through freely chosen representatives.

(2) Everyone has the right of equal access to public service in his country.

(3) The will of the people shall be the basis of the authority of government; this will shall be expressed in periodic and genuine elections which shall be by universal and equal suffrage and shall be held by secret vote or by equivalent free voting procedures.

Article 22.

Everyone, as a member of society, has the right to social security and is entitled to realization, through national effort and international co-operation and in accordance with the organization and resources of each State, of the economic, social and cultural rights indispensable for his dignity and the free development of his personality.

A5 �� 11-4-56.indd 187 27/4/2556 11:21:53


Article 23.

(1) Everyone has the right to work, to free choice of employment, to just and favourable conditions of work and to protection against unemployment.

(2) Everyone, without any discrimination, has the right to equal pay for equal work.

(3) Everyone who works has the right to just and favourable remuneration ensuring for himself and his family an existence worthy of human dignity, and supplemented, if necessary, by other means of social protection.

(4) Everyone has the right to form and to join trade unions for the protection of his interests.

Article 24.

Everyone has the right to rest and leisure, including reasonable limitation of working hours and periodic holidays with pay.

Article 25.

(1) Everyone has the right to a standard of living adequate for the health and well-being of himself and of his family, including food, clothing, housing and medical care and necessary social services, and the right to security in the event of unemployment, sickness, disability, widowhood, old age or other lack of livelihood in circumstances beyond his control.

A5 �� 11-4-56.indd 188 27/4/2556 11:21:53


Article 23.

(1) Everyone has the right to work, to free choice of employment, to just and favourable conditions of work and to protection against unemployment.

(2) Everyone, without any discrimination, has the right to equal pay for equal work.

(3) Everyone who works has the right to just and favourable remuneration ensuring for himself and his family an existence worthy of human dignity, and supplemented, if necessary, by other means of social protection.

(4) Everyone has the right to form and to join trade unions for the protection of his interests.

Article 24.

Everyone has the right to rest and leisure, including reasonable limitation of working hours and periodic holidays with pay.

Article 25.

(1) Everyone has the right to a standard of living adequate for the health and well-being of himself and of his family, including food, clothing, housing and medical care and necessary social services, and the right to security in the event of unemployment, sickness, disability, widowhood, old age or other lack of livelihood in circumstances beyond his control.

(2) Motherhood and childhood are entitled to special care and assistance. All children, whether born in or out of wedlock, shall enjoy the same social protection.

Article 26.

(1) Everyone has the right to education. Education shall be free, at least in the elementary and fundamental stages. Elementary education shall be compulsory. Technical and professional education shall be made generally available and higher education shall be equally accessible to all on the basis of merit.

(2) Education shall be directed to the full development of the human personality and to the strengthening of respect for human rights and fundamental freedoms. It shall promote understanding, tolerance and friendship among all nations, racial or religious groups, and shall further the activities of the United Nations for the maintenance of peace.

(3) Parents have a prior right to choose the kind of education that shall be given to their children.

Article 27.

(1) Everyone has the right freely to participate in the cultural life of the community, to enjoy the arts and to share in scientific advancement and its benefits.

(2) Everyone has the right to the protection of the moral and material interests resulting from any scientific, literary or artistic production of which he is the author.

A5 �� 11-4-56.indd 189 27/4/2556 11:21:54


Article 28.

Everyone is entitled to a social and international order in which the rights and freedoms set forth in this Declaration can be fully realized.

Article 29.

(1) Everyone has duties to the community in which alone the free and full development of his personality is possible.

(2) In the exercise of his rights and freedoms, everyone shall be subject only to such limitations as are determined by law solely for the purpose of securing due recognition and respect for the rights and freedoms of others and of meeting the just requirements of morality, public order and the general welfare in a democratic society.

(3) These rights and freedoms may in no case be exercised contrary to the purposes and principles of the United Nations.

Article 30.

Nothing in this Declaration may be interpreted as implying for any State, group or person any right to engage in any activity or to perform any act aimed at the destruction of any of the rights and freedoms set forth herein.

ผนวก จ นโยบาย ยทธศาสตร

และมาตรการในการปองกนและปราบปรามการคามนษย

(พ.ศ.๒๕๕๔-๒๕๕๙)

A5 �� 11-4-56.indd 190 27/4/2556 11:21:54


Article 28.

Everyone is entitled to a social and international order in which the rights and freedoms set forth in this Declaration can be fully realized.

Article 29.

(1) Everyone has duties to the community in which alone the free and full development of his personality is possible.

(2) In the exercise of his rights and freedoms, everyone shall be subject only to such limitations as are determined by law solely for the purpose of securing due recognition and respect for the rights and freedoms of others and of meeting the just requirements of morality, public order and the general welfare in a democratic society.

(3) These rights and freedoms may in no case be exercised contrary to the purposes and principles of the United Nations.

Article 30.

Nothing in this Declaration may be interpreted as implying for any State, group or person any right to engage in any activity or to perform any act aimed at the destruction of any of the rights and freedoms set forth herein.

ผนวก จ นโยบาย ยทธศาสตร

และมาตรการในการปองกนและปราบปรามการคามนษย

(พ.ศ.๒๕๕๔-๒๕๕๙)

A5 �� 11-4-56.indd 191 27/4/2556 11:21:54


นโยบาย ยทธศาสตร และมาตรการในการปองกนและปราบปรามการคามนษย

(พ.ศ.๒๕๕๔-๒๕๕๙)

วตถประสงค ๑. เพอเปนทศทางในการปองกน การด าเนนคด การคมครองชวยเหลอ การพฒนากลไกเชงนโยบายและการขบเคลอน รวมถงการพฒนาและบรหารขอมล ๒. เพอสงเสรมความรวมมอจากทกภาคสวนในการขบเคลอนนโยบาย ยทธศาสตร และมาตรการในการปองกนและปราบปรามการคามนษย (พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๕๙) นโยบาย เพอใหการปองกน และปราบปรามการคามนษยมทศทางการจดการเทาทนกบสถานการณและแนวโนมทจะเกดขน และสามารถขบเคลอนการบงคบใชกฎหมายไดอยางมประสทธภาพดงนน การด าเนนมาตรการตางๆ จงไดก าหนดนโยบาย และใหความส าคญกบกลมเปาหมายเพอใหการก าหนดมาตรการ/กลยทธและการปฏบตงานรวมกนของภาคเครอขายมความเหมาะสม สามารถบรรลเป าหมายรวมกนได ดงน นโยบาย ๑. เพมประสทธภาพในการปองกนและปราบปรามการคามนษย ๒. ใหความส าคญและผลกดนมาตรการการปองกน การด าเนนคด การคมครองชวยเหลอและการพฒนากลไกเชงนโยบายและการขบเคลอน และการพฒนาและบรหารขอมลอยางมประสทธผล

๓. สงเสรมและสนบสนนใหครอบครวและชมชนเปนกลไกส าคญในการปองกนและแกไขปญหาการคามนษย ๔. สงเสรมใหประชาชนทกกลมเป าหมายเขาถงบรการของรฐอยางเทาเทยมและทวถง ๕. ผลกดนการด าเนนการอยางจรงจง เขมงวด ในการจดการกบผกระท าผดฐานคามนษยและองคกรอาชญากรรมขามชาต กลมผทเกยวของ ทง ผคามนษย และผเสยหายจากการคามนษย กลมเปาหมาย ๑. กลมผคามนษย และกลมผเสยหายจากการคามนษย ๒. กลมเสยง ๓. กลมประชาชนทวไป ๔. กลมทเปนภาคเครอขายทกภาคสวน ทงภาครฐ ภาคเอกชน ภาคธรกจการทองเทยว ผประกอบการ และภาคประชาสงคมทง ภายในและระหวางประเทศ

ยทธศาสตรและมาตรการในการปองกนและปราบปรามการคามนษย ๑) ประเดนยทธศาสตรดานการปองกน เปาประสงค ๑. ประชาชน ตระหนก และใหความรวมมอในการเฝาระวงปญหาการคามนษย ๒. ครอบครวและชมชนเอาใจใสในการดแลบตรหลาน

A5 �� 11-4-56.indd 192 27/4/2556 11:21:55


๓. สงเสรมและสนบสนนใหครอบครวและชมชนเปนกลไกส าคญในการปองกนและแกไขปญหาการคามนษย ๔. สงเสรมใหประชาชนทกกลมเป าหมายเขาถงบรการของรฐอยางเทาเทยมและทวถง ๕. ผลกดนการด าเนนการอยางจรงจง เขมงวด ในการจดการกบผกระท าผดฐานคามนษยและองคกรอาชญากรรมขามชาต กลมผทเกยวของ ทง ผคามนษย และผเสยหายจากการคามนษย กลมเปาหมาย ๑. กลมผคามนษย และกลมผเสยหายจากการคามนษย ๒. กลมเสยง ๓. กลมประชาชนทวไป ๔. กลมทเปนภาคเครอขายทกภาคสวน ทงภาครฐ ภาคเอกชน ภาคธรกจการทองเทยว ผประกอบการ และภาคประชาสงคมทง ภายในและระหวางประเทศ

ยทธศาสตรและมาตรการในการปองกนและปราบปรามการคามนษย ๑) ประเดนยทธศาสตรดานการปองกน เปาประสงค ๑. ประชาชน ตระหนก และใหความรวมมอในการเฝาระวงปญหาการคามนษย ๒. ครอบครวและชมชนเอาใจใสในการดแลบตรหลาน

A5 �� 11-4-56.indd 193 27/4/2556 11:21:55


มาตรการ/กลยทธ ๑. รณรงคและประชาสมพนธผานสอทกประเภท เพอใหกลมเป าหมายเขาใจถงการเคลอนยายแรงงานอยางปลอดภย ความเสยงของการคามนษย และใหความรวมมอในการเฝาระวงปญหาการคามนษย ๒. สรางจตส านกและเจตคตในเรองสทธมนษยชนและกระบวนการตอตานการคามนษยใหแกภาคเครอขาย และนกธรกจการทองเทยว ๓. สงเสรมกลไกชมชนใหเขมแขงในการเฝาระวงปญหาการคามนษย ๔. สงเสรมความมนคงในการด ารงชวตของสมาชกในครอบครว ๕. ผลกดนใหมการบรรจเรองสทธมนษยชน สทธเดก และการคามนษยไวในการเรยนการสอนทงในและนอกระบบการศกษาทกระดบ ๖. สงเสรมใหมการอบรมเผยแพรความรแกกลมเสยงเพอมใหตกเปนผเสยหายจากการคามนษยขามชาต ๗. จดสรรทรพยากรและรปแบบการด าเนนงานปองกนใหเหมาะสมกบสถานการณของพนททงสถานะตนทาง สถานะทางผานและสถานะปลายทาง ๒) ประเดนยทธศาสตรดานการด าเนนคด เปาประสงค ๑. ความรวมมอของผเสยหายในการด าเนนคดกบผกระท าความผด ๒. ประสทธภาพของการบงคบใชกฎหมาย มาตรการ/กลยทธ ๑. เสรมสรางศกยภาพและสมรรถนะแกบคลากรทเกยวของในการด าเนนคดทง ทางแพงและอาญา

๒. ผลกดนเรองการตอตานการคามนษยและการด าเนนคดไวในหลกสตรของโรงเรยนนายรอยต ารวจ และสถาบนงานสอบสวน สถาบนเนตบณฑต และสถาบนวชาชพทเกยวของ ๓.สนบสนนการปราบปรามผกระท าผดและขบวนการอาชญากรรม ทงภายในประเทศและขามชาตอยางจรงจง โดยการใชกระบวนการความรวมมอระหวางประเทศในเรองทางอาญา การใหความชวยเหลอทางอาญา การสบพยานในตางประเทศ การยดอายดทรพยสนในตางประเทศ และการน าตวผกระท าความผดมาด าเนนคด และการสงผรายขามแดน ๔. สงเสรมใหมการพฒนาระบบเครอขายดานกฎหมายและการบงคบใชกฎหมาย ๕. ผลกดนใหมการปรบปรง/แกไขกฎหมายทมความคาบเกยวกบกระบวนการคามนษยพรอมทง ก าหนดโทษไวเปนความผดฐานคามนษย ๖. สนบสนนการเขาเปนภาคอนสญญาสหประชาชาตเพอตอตานอาชญากรรมขามชาต ๗. ผลกดนรางกฎหมายวาดวยองคกรอาชญากรรมขามชาตใหประกาศใชเปนกฎหมาย ๘. ผลกดนใหมองคกร/คณะทมความเชยวชาญในการด าเนนคดการคามนษยเพอวนจฉย และใหค าแนะน าการด าเนนคดทมความยงยาก ซบซอนและคาบเกยวกบคดอนๆ ๙. สนบสนนใหพนกงานเจาหนาท หรอเจาหนาทศนยปฏบตการปองกนและปราบปรามการคามนษยจงหวด เขารวมสงเกตการณในการสอบสวน ๑๐. แกไขกฎหมายการคมครองตวบคคลซงอาจตกเปนผเสยหายจากการคามนษยจาก ๒๔ ชวโมง เปน ๗ วน

A5 �� 11-4-56.indd 194 27/4/2556 11:21:56


๒. ผลกดนเรองการตอตานการคามนษยและการด าเนนคดไวในหลกสตรของโรงเรยนนายรอยต ารวจ และสถาบนงานสอบสวน สถาบนเนตบณฑต และสถาบนวชาชพทเกยวของ ๓.สนบสนนการปราบปรามผกระท าผดและขบวนการอาชญากรรม ทงภายในประเทศและขามชาตอยางจรงจง โดยการใชกระบวนการความรวมมอระหวางประเทศในเรองทางอาญา การใหความชวยเหลอทางอาญา การสบพยานในตางประเทศ การยดอายดทรพยสนในตางประเทศ และการน าตวผกระท าความผดมาด าเนนคด และการสงผรายขามแดน ๔. สงเสรมใหมการพฒนาระบบเครอขายดานกฎหมายและการบงคบใชกฎหมาย ๕. ผลกดนใหมการปรบปรง/แกไขกฎหมายทมความคาบเกยวกบกระบวนการคามนษยพรอมทง ก าหนดโทษไวเปนความผดฐานคามนษย ๖. สนบสนนการเขาเปนภาคอนสญญาสหประชาชาตเพอตอตานอาชญากรรมขามชาต ๗. ผลกดนรางกฎหมายวาดวยองคกรอาชญากรรมขามชาตใหประกาศใชเปนกฎหมาย ๘. ผลกดนใหมองคกร/คณะทมความเชยวชาญในการด าเนนคดการคามนษยเพอวนจฉย และใหค าแนะน าการด าเนนคดทมความยงยาก ซบซอนและคาบเกยวกบคดอนๆ ๙. สนบสนนใหพนกงานเจาหนาท หรอเจาหนาทศนยปฏบตการปองกนและปราบปรามการคามนษยจงหวด เขารวมสงเกตการณในการสอบสวน ๑๐. แกไขกฎหมายการคมครองตวบคคลซงอาจตกเปนผเสยหายจากการคามนษยจาก ๒๔ ชวโมง เปน ๗ วน

A5 �� 11-4-56.indd 195 27/4/2556 11:21:56


๑๑. ทบทวนวธการและขนตอนการด าเนนคดใหเปนไปตามบนทกขอตกลงตาง ๆ ๑๒. เรงรดใหด าเนนการตามกฎหมายเพอใหมระเบยบวาดวยการก าหนดคาสนไหมทดแทนของผเสยหายในคดอาญาตามพระราชบญญตปองกนและปราบปรามการคามนษย พ.ศ. ๒๕๕๑ ๑๓. สนบสนนการใชทรพยากรดานการสบสวนสอบสวน และปราบปรามจากกองทนเพอการปองกนและปราบปรามการคามนษย ๓) ประเดนยทธศาสตรดานการคมครองชวยเหลอ เปาประสงค ผเสยหายไดรบการชวยเหลอและคมครองตามมาตรฐานทก าหนด มาตรการ/กลยทธ ๑. จดท ามาตรฐานและคมอของประเทศในการชวยเหลอ คมครอง และสงกลบ ๒. พฒนาสมรรถนะของผใหบรการและพฒนาองคกรทเกยวของดานการคมครองชวยเหลอใหมความรความเขาใจตามมาตรฐานทก าหนด และคมครองชวยเหลอผเสยหายจากการคามนษย ๓. สงเสรมใหมหนวยบรการแบบครบวงจร ในพน ททเปนเสนทางการคามนษยในการชวยเหลอและคมครองผเ สยหายจากการคามนษย ไ ดอย างมประสทธภาพ ๔. สนบสนนใหหนวยงานทด าเนนการคมครองพยาน สามารถปฏบตหนาทในการคมครองพยานไดอยางมประสทธภาพ

๕. สงเสรมและสนบสนนใหมการจดตง /จดหาสถานคมครองหรอสถานพกพงผเสยหายจากการคามนษย โดยองคกรภาคเอกชนตามมาตรฐานทก าหนด ๖.สงเสรมการมสวนรวมของราชการสวนทองถนและชมชนของผเสยหายในการดแลภายหลงการสงกลบ ๗. สงเสรมการสรางเครอขายอาสาสมครคนไทยในตางประเทศเพอชวยเหลอและดแลผเสยหายกอนการสงกลบประเทศไทย ๘. พฒนาระบบการใหบรการลามเพอการคมครองผเสยหายจากการคามนษย ๙. สรางมาตรฐานความปลอดภยส าหรบเจาหนาทในการรกษาความลบของขอมล ๔) ประเดนยทธศาสตรดานการพฒนากลไกเชงนโยบายและการขบเคลอน เปาประสงค การสงเสรมและขยายความรวมมอกบภาคเครอขายทกระดบทง ในและตางประเทศอยางตอเนอง มาตรการ/กลยทธ ๑. เสรมสรางความรวมมอส าหรบการเจรจาระดบทวภาคกบประเทศทมสถานะตนทาง ทางผาน และปลายทางในเรองการยายถนอยางปลอดภย การจดสงแรงงานไทยไปท างานตางประเทศ การหาตลาดแรงงานส าหรบผหญง ๒. สงเสรมการมสวนรวมระหวางเครอขายความรวมมอในระดบอนภมภาคและระดบภมภาคเพอตอตานการคามนษย และการยายถนอยางปลอดภยอยางแขงขนและตอเนอง ๓. เสรมสรางและเพมพนความเปนหนสวนระหวางเครอขายความรวมมอระหวางภมภาค

A5 �� 11-4-56.indd 196 27/4/2556 11:21:56


๕. สงเสรมและสนบสนนใหมการจดตง /จดหาสถานคมครองหรอสถานพกพงผเสยหายจากการคามนษย โดยองคกรภาคเอกชนตามมาตรฐานทก าหนด ๖.สงเสรมการมสวนรวมของราชการสวนทองถนและชมชนของผเสยหายในการดแลภายหลงการสงกลบ ๗. สงเสรมการสรางเครอขายอาสาสมครคนไทยในตางประเทศเพอชวยเหลอและดแลผเสยหายกอนการสงกลบประเทศไทย ๘. พฒนาระบบการใหบรการลามเพอการคมครองผเสยหายจากการคามนษย ๙. สรางมาตรฐานความปลอดภยส าหรบเจาหนาทในการรกษาความลบของขอมล ๔) ประเดนยทธศาสตรดานการพฒนากลไกเชงนโยบายและการขบเคลอน เปาประสงค การสงเสรมและขยายความรวมมอกบภาคเครอขายทกระดบทง ในและตางประเทศอยางตอเนอง มาตรการ/กลยทธ ๑. เสรมสรางความรวมมอส าหรบการเจรจาระดบทวภาคกบประเทศทมสถานะตนทาง ทางผาน และปลายทางในเรองการยายถนอยางปลอดภย การจดสงแรงงานไทยไปท างานตางประเทศ การหาตลาดแรงงานส าหรบผหญง ๒. สงเสรมการมสวนรวมระหวางเครอขายความรวมมอในระดบอนภมภาคและระดบภมภาคเพอตอตานการคามนษย และการยายถนอยางปลอดภยอยางแขงขนและตอเนอง ๓. เสรมสรางและเพมพนความเปนหนสวนระหวางเครอขายความรวมมอระหวางภมภาค

A5 �� 11-4-56.indd 197 27/4/2556 11:21:57


๔. ด าเนนขนตอนการแกไขกฎหมายและการบงคบใชกฎหมายเพอประเทศไทยสามารถใหสตยาบนพธสารเพอปองกน ปราบปราม และลงโทษการคามนษยโดยเฉพาะสตรและเดก (Protocol to Prevent, Suppress and Punish Trafficking in Persons, Especially Women and Children) ๕. ทบทวนและประเมนสถานการณการคามนษยทงภายในและภายนอกประเทศเพอพฒนากระบวนงานใหสอดคลองกบสถานการณและพระราชบญญตปองกนและปราบปรามการคามนษย พ.ศ. ๒๕๕๑ ๖. สงเสรมการศกษาวจยเพอพฒนามาตรการ และเพอขจดปจจยเสยงตอกระบวนการคามนษย ๗. สงเสรมศกยภาพใหกบองคกรปกครองสวนทองถนในการวางมาตรการ และการด าเนนงาน รวมกบเครอขายประชาคมทเกยวของจากทกภาคสวน เพอปองกน เฝาระวง สบเสาะ ตดตาม และชวยเหลอผทตกเปนผเสยหายจากการคามนษย รวมทง การตดตาม เฝาระวง ควบคมบคคลหรอนตบคคลผกระท าความผดจากการกระท าผดซ า ๕) ประเดนยทธศาสตรดานการพฒนาและบรหารขอมล เปาประสงค การบงชสถานการณความกาวหนาในการด าเนนงาน การตดตามสถานภาพของผเสยหายและการตดตามเสนทางการคามนษย มาตรการ/กลยทธ ๑. ผลกดนใหมระบบขอมลการคามนษย ทง ในระดบประเทศและระดบจงหวด ๒. สรางความรวมมอใหเครอขายน าเขาขอมลอยางตอเนองและ สม าเสมอ

๓. สรางกลไก/ระบบการรายงานของภาคเครอขายเพอเปนเครองมอในการประสานความรวมมอและสงตอ ๔. สนบสนนการพฒนาระบบ Software และระบบการรกษาความปลอดภยของขอมล ๕. พฒนาระบบการเชอมโยงขอมลระดบประเทศและระหวางประเทศเพอการประสานงานระหวางองคกรทเกยวของกบการด าเนนคด ๖. พฒนาชองทางใหประชาชนทวไปเขาถงขาวสารขอมลทควรรทง สทธบทบาทหนาทและกรณทควรเฝาระวง ๗. สงเสรมการวจยเกยวกบพฒนาการของกระบวนการคามนษยทง ของประเทศตามชายแดนและภมภาค ๘. พฒนากลไก / ระบบขอมลการเฝาระวงและการรบแจงเบาะแสของอาสาสมครใหถกตองและนาเชอถอ ๙. พฒนาสมรรถนะและทกษะของผจดระบบขอมลและวเคราะหขอมลเพอบงชสถานการณและตดตามกระบวนการคามนษยอยางตอเนอง ๑๐. พฒนาระบบการตรวจสอบการท างานของภาครฐเพอสรางความรวมมอกบภาคประชาชนในการปองกนและแกไขปญหาการคามนษย ๑๑. สงเสรม / สนบสนนการจดเวทแลกเปลยนขอมล/ขาวสารระหวางภาคเครอขายทงระดบภมภาคระดบประเทศและระดบพนท

A5 �� 11-4-56.indd 198 27/4/2556 11:21:57


๓. สรางกลไก/ระบบการรายงานของภาคเครอขายเพอเปนเครองมอในการประสานความรวมมอและสงตอ ๔. สนบสนนการพฒนาระบบ Software และระบบการรกษาความปลอดภยของขอมล ๕. พฒนาระบบการเชอมโยงขอมลระดบประเทศและระหวางประเทศเพอการประสานงานระหวางองคกรทเกยวของกบการด าเนนคด ๖. พฒนาชองทางใหประชาชนทวไปเขาถงขาวสารขอมลทควรรทง สทธบทบาทหนาทและกรณทควรเฝาระวง ๗. สงเสรมการวจยเกยวกบพฒนาการของกระบวนการคามนษยทง ของประเทศตามชายแดนและภมภาค ๘. พฒนากลไก / ระบบขอมลการเฝาระวงและการรบแจงเบาะแสของอาสาสมครใหถกตองและนาเชอถอ ๙. พฒนาสมรรถนะและทกษะของผจดระบบขอมลและวเคราะหขอมลเพอบงชสถานการณและตดตามกระบวนการคามนษยอยางตอเนอง ๑๐. พฒนาระบบการตรวจสอบการท างานของภาครฐเพอสรางความรวมมอกบภาคประชาชนในการปองกนและแกไขปญหาการคามนษย ๑๑. สงเสรม / สนบสนนการจดเวทแลกเปลยนขอมล/ขาวสารระหวางภาคเครอขายทงระดบภมภาคระดบประเทศและระดบพนท

A5 �� 11-4-56.indd 199 27/4/2556 11:21:58


ผนวก ฉ รายชอคณะกรรมการปองกน และปราบปรามการคามนษย

(ปคม.)

รายชอคณะกรรมการปองกน และปราบปรามการคามนษย (ปคม.)

คณะกรรมการปองกนและปราบปรามการคามนษย (มาตรา ๑๕)

๑. นายกรฐมนตร ประธานกรรมการ ๒. รองนายกรฐมนตร รองประธานกรรมการ ๓. รฐมนตรวาการกระทรวงกลาโหม กรรมการ ๔. รฐมนตรวาการกระทรวงการตางประเทศ กรรมการ ๕. รฐมนตรวาการกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย กรรมการ ๖. รฐมนตรวาการกระทรวงทองเทยวและกฬา กรรมการ ๗. รฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทย กรรมการ ๘. รฐมนตรวาการกระทรวงยตธรรม กรรมการ ๙. รฐมนตรวาการกระทรวงแรงงาน กรรมการ ๑๐. นางสายสร จตกล กรรมการ ๑๑. พลต ารวจโท ชชวาลย สขสมจตร กรรมการ ๑๒. นายวนชย รจนวงศ กรรมการ ๑๓. นางสวจ จนทรถนอม กด กรรมการ ๑๔. ปลดกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย เลขานการ ๑๕. อธบดกรมพฒนาสงคมและสวสดการ ผชวยเลขานการ ๑๖. ผอ านวยการส านกงานสงเสรมสวสดภาพและ

พทกษเดก เยาวชนผดอยโอกาส ผชวยเลขานการ

A5 �� 11-4-56.indd 200 27/4/2556 11:21:58


รายชอคณะกรรมการปองกน และปราบปรามการคามนษย (ปคม.)

คณะกรรมการปองกนและปราบปรามการคามนษย (มาตรา ๑๕)

๑. นายกรฐมนตร ประธานกรรมการ ๒. รองนายกรฐมนตร รองประธานกรรมการ ๓. รฐมนตรวาการกระทรวงกลาโหม กรรมการ ๔. รฐมนตรวาการกระทรวงการตางประเทศ กรรมการ ๕. รฐมนตรวาการกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย กรรมการ ๖. รฐมนตรวาการกระทรวงทองเทยวและกฬา กรรมการ ๗. รฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทย กรรมการ ๘. รฐมนตรวาการกระทรวงยตธรรม กรรมการ ๙. รฐมนตรวาการกระทรวงแรงงาน กรรมการ ๑๐. นางสายสร จตกล กรรมการ ๑๑. พลต ารวจโท ชชวาลย สขสมจตร กรรมการ ๑๒. นายวนชย รจนวงศ กรรมการ ๑๓. นางสวจ จนทรถนอม กด กรรมการ ๑๔. ปลดกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย เลขานการ ๑๕. อธบดกรมพฒนาสงคมและสวสดการ ผชวยเลขานการ ๑๖. ผอ านวยการส านกงานสงเสรมสวสดภาพและ

พทกษเดก เยาวชนผดอยโอกาส ผชวยเลขานการ

A5 �� 11-4-56.indd 201 27/4/2556 11:21:58


ผนวก ช GMS Economic Corridors Map

GMS Economic Corridors Map

A5 �� 11-4-56.indd 202 27/4/2556 11:21:59


GMS Economic Corridors Map

A5 �� 11-4-56.indd 203 27/4/2556 11:21:59


ผนวก ซ เสนทางคามนษย


A5 �� 11-4-56.indd 204 27/4/2556 11:21:59



A5 �� 11-4-56.indd 205 27/4/2556 11:21:59

A5 �� 11-4-56.indd 206 27/4/2556 11:21:59

Documents

A5 ˜˜˜˜˜˜˜˜˜˜˜˜ 11-4-56.indd 1 27/4/2556 11:20:52...พ.ศ.2555 ว าด วยการค ามน ษย สหร ฐฯได ก าหนดไว ว า หากประเทศใดถ