95/9/32 تاریخ پذیرش: 95/3/23 تاریخ دریاتفsoc.journals.iau-garmsar.ac.ir/article_536992_fba80e7cabba0c90e395cad...دان جوامع بشری طراحی و مهندسی

‌95ناتسبات‌/مود‌هرامش/مهد‌لاس‌،یتخانش‌هعماج‌یاه‌شهوژپ

Journal of Sociological researches, 2016 (Summer), Vol.10, No.2

نادنورهش یکیفارت زیمآ تنوشخ یاهراتفر رب یرهش نورد لقن و لمح یاه ریسم ریثات یسررب

(نارهت رهش 6 و 22 قطانم :هعلاطم دروم)

‌‌2یدمحا‌همطاف‌؛1یسیردا‌هناسفا‌رتکد

هدیکچ تنوشخ دشاب یم ناش هتساوخ فالخرب یتیعضو رد نارگید نداد رارق روظنم هب یکیزیف روز زا هدافتسا تنوشخ

یراتفر ار تنوشخ .دوش یم ریذپ بیسآ و فیعض یاه هورگ هژیو هب اه نآ ینماان ساسحا و مدرم بارطضا بجوم نیا زا فده .تسا یرگید درف رد درد ای یکیزیف بیسآ داجیا نآ یلامتحا جیاتن هک دنریگ یم رظن رد هناهاگآ هب .تسا نادنورهش یکیفارت زیمآ تنوشخ یاهراتفر رب یرهش نورد لقن و لمح یاهریسم ریثات ییاسانش شهوژپ یسدنه حالصا و یرهش یاهاضف یحارط ،کیفارت یسدنهم ،یرهش یاه تخاسریز یزاس یلوصا اب رگید ترابع هسیاقم – یللع قیقحت نیا ماجنا شور .دش عقاو رثوم یکیفارت زیمآ تنوشخ یاهراتفر زورب مدع رب ناوتیم اهریسم یکیفارت زیمآ تنوشخ یاهراتفر) هتسباو ریغتم رب (یرهش نورد لقن و لمح یاهریسم)لقتسم ریغتم ریثات یا

نادنورهش یرامآ هعماج .تسا هدوب همانشسرپ تاعالطا یروآ عمج رازبا و شیامیپ کینکت زا هدافتسا اب (نادنورهش هب 22 هقطنم) دنا هدیدرگ باختنا قوف هقطنم ود یزاسرهش لوصا هب هجوت اب هک دنا هدوب 6 و22 قطانم ینارهت لوصا تیاعر نودب هقطنم ناونع هب 6 هقطنم و کیفارت یسدنهم و یزاسرهش لوصا یاراد هقطنم ناونع هدافتسا اب و هدش باختنا رفن 384 دادعت هب و یفداصت – یا هشوخ یریگ هنومن اب قطانم نیا نادنورهش .(یزاسرهش نآ زا یکاح قیقحت نیا یاه هتفای .تسا هتفرگ ماجنا تاعالطا لیلحت و هیزجت 22 هخسن SPSS یرامآ رازفا مرن زا یاهریسم) لقن و لمح یاه تخاس ریز هک یا هقطنم رد یکیفارت زیمآ تنوشخ یاهراتفر تیئور نازیم هک تسا

رد کیفارت یسدنهم هک تسا یا هقطنم زا رتشیب (6 هقطنم) هدیدرگن یزاس یلوصا نآ (یرهش نورد لقن و لمح .(22 هقطنم) تسا هدش تیاعر نآ

.نارهت ،یکیفارت زیمآ تنوشخ یاهراتفر ،یرهش نورد لقن و لمح ،لقن و لمح :یدیلک ناگژاو

23/9/95 :شریذپ خیرات 23/3/95 :تفایرد خیرات

[email protected] (لوئسم هدنسیون)لامش نارهت دحاو یمالسا دازآ هاگشناد یعامتجا مولع هورگ رایشناد 1 [email protected] لامش نارهت دحاو یمالسا دازآ هاگشناد یسانش هعماج دشرا یسانشراک یوجشناد 3

‌‌9591ناتسبات‌،‌مود‌هرامش‌،مهد‌لاس‌،یتخانش‌هعماج‌یاه‌شهوژپ‌..................................................59

همدقم هک تسا ییا هلضاف هنیدم یسدنهم و یحارط یرشب عماوج نادنمشیدنا یاه هغدغد زا یکی

فادها فلتخم عماوج ،انبم نیا رب .دننک یگدنز یبسن شمارآ و شیاسآ رد دنناوتب نآ نانکاس یم صخشم هعماج یاضعا یارب هدرتسگ فیط کی رد ار یزیگنارب شیاتس یاه تلزنم و هیلاع یط ندمتم ناسنا ،هتینردم نارود رد .دنهد قوس هدش نییعت فادها یوس هب ار هعماج دارفا ات دننک زا شیب شحو یایند زا ار دوخ هشیدنا و درخ رب هیکت اب هک تسا هدرک شالت ،هتشذگ نرق دنچ قوقح هب زواجت و تنوشخ زا یریگشیپ یارب یندم نیناوق رتشیب ندمتم ناهج رد .دزاس زیامتم شیپ .دوش راهم یناسنا عماوج رد تنوشخ ات هدش عضو عماوج نادنورهش یعامتجا و یدرف

و یراکهزب و تنوشخ دح هچ ات هک میهاوخ میزادنایب یهاگن اه همانزور تاحفص هب هچنانچ رگید هک هدیسر ییاج هب ام هعماج رد تیانج و زواجت ،تنوشخ .تسا هدش ناوارف تیانج درادن یهجوت یقالخا و یشزرا یاهرایعم هب رگید زورما هعماج راگنا .تفرگ هدیدان ار نآ ناوت یمن

چیه دنبیاپ رگید ، اه نآ تیرثکا مییوگن رگا مدرم زا یا هظحالم لباق دص رد هک دسر یم رظن هب و و موادت یارب ناوت یمن و دیابن هک تسا یهیدب .یونعم و یقالخا یاهاعدا هن و نیئآ هن دنتسین زیچ یاه ناسنا ای و هرود کی و لماع کی یپ رد اهنت یقالخا یاه یتساک و تنوشخ شرتسگ و تنوشخ تسا یتلع دنچ و یلماع دنچ ناسنا راتفر هب طوبرم لئاسم یمامت .میشاب یصاخ و تنوشخ .تسین گنج و حرج و برض ، یشکوقاچ ، یراک کتک ،اوعد طقف مه یرگشاخرپ عاونا ات هتفرگ یراتشون و یراتفگ ، یناور ات یکیزیف زا تسا یعیسو فیط یاراد یرگشاخرپ و یهاوخ تلادع بسچ رب هچ تسا تنوشخ تنوشخ .تسا نارگید یاهزرم و میرح هب زواجت

تیلم ، تیموق ، نیئآ ،تیناسنا ،یدازآ رطاخ هب ای دشاب هتشاد ناگدش بوکرس و افعض زا تیامح یاه تذل و یئوج دوس ،رامثتسا ،یبلط تردق ،ینکش نوناق زا یشان هچ و دشاب یژولوئدیا و .دنشاب هتشاد تینما ساسحا هعماج دارفا ات ،دوش راهم دیاب هک تساه تنوشخ نیا !یزیرغ

مشخ هبرجت نیاربانب دننک یم هبرجت اه ناسنا همه ار ناجیه نیا و تسا ناجیه کی مشخ تیمها مشخ لرتنک ییاناوت و دوش یراتفر هچ زورب ثعاب مشخ هکنیا اما دوش یمن بوسحم یرامیب شنکاو هک دنک صخشم دناوت یم یساسحا نینچ زورب رد شنکاو عقاو رد .دراد یدایز رایسب

ار مشخ درف ،تسا نکمم اه یماکان اب دروخرب دننام فلتخم طیارش رد .هنوگ رامیب ای تسا یعیبط مشخ زورب .تسا هدننک نییعت و مهم یعیبط ساسحا نیا هب شنکاو اما تسا یعیبط نیا و دنک هبرجت

19 .......................................تنوشخ‌یاهراتفر‌رب‌یرهش‌نورد‌لقن‌و‌لمح‌یاه‌ریسم‌‌ریثات‌یسررب

داجیا درف رد هک تسا طوبرم یسح نامه هب یناور شخب .یکیزیف ءزج و یناور ءزج :دراد ءزج 3 و دوش یم ینابصع یسک زا درف الثم .دنک یم زورب راکفا زا یرس کی لابند هب الومعم و دوش یم نآ لابند هب هک دوش یم فیدر یرکف راطق کی بیترت نیا هب .تسا هدش عیاض شقح دنک یم رکف

هب رتشیب ،دوش یم هدید تافداصت رد ای اه نابایخ رد یمومع لکش هب هک یمشخ .دنک یم زورب مشخ دوخ و درادن نآ هب تبسن یهاگآ چیه درف دراوم زا یرایسب رد هک تسا طوبرم تیصخش لالتخا

طیحم هک یمدرم ،دنتسه ماهتا ناظم رد مدرم ،تنوشخ عوضوم درومرد .دناد یم ملاس ار مدرم ماهتا زا یمک دیاش عوضوم نیا هتبلا و دراد شقن نشخ ییاه مدآ هب اهنآ لیدبت رد ناش یگدنز تسا نیا رب داقتعا هک ارچ دنادب تنوشخ زورب یلصا ببسم ار یعامتجا یاه یراجنهان و دهاکب

،تسا بارخ اه نابایخ یتقو لاثم روط هب.تسا یعامتجا تالکشم زا یشان نشخ یاهراتفر هک هب عوجر بابرا ناونع هب مدرم یتقو ای دوش یمن تیریدم رهش کیفارت ،تسا دودسم اهور هدایپ جاور زا ییاه هناشن اه نیا همه هک دوش یم ییانتعا یب اهنآ هب و دنور یم اه نامزاس و تارادا زورب و یگدروخرس یارب یلماع اه نیمه و تسا یعامتجا سفن تزع نتفر تسد زا و یتمرح یب

.دنوش یم تنوشخ یشزومآ متسیس افرص میناوت یمن هک هدش ریگ همه و هدرتسگ ام هعماج رد یا هزادنا هب تنوشخ

تیبرت رد ار لوا شقن هک تسا دراو اه هداوناخ هب ییادتبا داقتنا هکلب مینادب رصقم نآ رد ار هکلب ،تسین ارجام نیا راک مک اهنت زین هداوناخ لاح نیا اب.دنراد درادناتسا یاهراتفر اب ییاه ناسنا نتفرگرگ ثعاب هک یلماوع ندرب نیب زا و تنوشخ لرتنک یارب زین تلود و روشک هعومجم

رگید هک دننک تیوقت ار یعامتجا هافر دنفظوم نادرمتلود .دنراد شقن ،دوش یم هعماج رد تنوشخ ودنکن هیلخت نارگید رس رب ار دوخ یفنم تاساسحا ،یعامتجا و یداصتقا تالکشم هطساو هب یسک .دنهد رارق دوخراک روتسد رد ار ملاس هعماج داجیا

کی زا الومعم هک ییاهاوعد نیا میا هدوب ناگدننار نیب یاوعد دهاش اهراب ام همه عامتجا رد یوق دروم رد هک یقافتا .دور یم شیپ مه لتق ات یتح و رتدیدش دراوم ات و عورش هداس هرجاشم هرجاشم. تسا ینابایخ یاهاوعد نیمه زا یا هنومن دناشک گرم ماک هب ار وا و داتفا ناریا درم نیرت و نس هن و دیتسه یوق امش ردقچ هک دراد نیا هب یطبر هن دیآ یم دوجو هب یگدننار نیح هک ییاه حرطم لاوس نیا دوخ هب دوخ و .دتفا یم قافتا اهرشق مامت و نینس مامت رد عقاو رد .دسانش یم لاس ؟تسا هدرک ادیپ جاور ام مدرم نایم ردقنیا تنوشخ ارچ هک دوش یم


ور هبور نآ اب اهراب ام زا کی ره هرمزور تروص هب هک زیمآ تنوشخ یاهراتفر هلمج زا ،ام ناریا گنهرف رد .دوش یم راوگان ثداوح و اهراتفر زورب هب رجنم هک تسا یتینابصع میا هدش رد ددرگ یم یکیزیف یاه بیسآ هب فوطعم دارفا رتشیب نهذ دوش یم تنوشخ زا تبحص هاگره بیسآ و رازآ ندمآ دراو ثعاب هک هچ نآ ره هب یراتفر و یتخانشناور فیراعت رظن زا هکیلاح نمجنا سیئر هتفگ هب انب .ددرگ یم یقلت تنوشخ دوش یرگید هب یناور و یحور ،یمسج نیا هچ ره و تسا تنوشخ شیازفا لیالد نیرتمهم زا یکی یماکان :ناریا یعامتجا یراکددم یاهراتفر زا یکی . دبای یم شیازفا تنوشخ هجیتن رد دوش رتشیب یعمج و یدرف هتساوخ رد یماکان

.تسا هعماج رد دارفا یکیفارت راتفر ااحالطصا و یگدننار نیح دارفا راتفر یعامتجا زیمآ تنوشخ رد مدرم هنازور روضح لیالد نیرتشیب زا یکی یگدننار هب هتسباو لئاسم رس رب یریگرد و اوعد یم فراعت مه هب مئاد روسناسآ یدورو ربارب رد هک یمدرم . تسا ناریا رد ینوناق یکشزپ نامزاس و هدرک راتفر دنمنوناق رتمک ریسم باختنا رد رایتخا و هدارا مامت نتشاد اب یگدننار ماگنه رد دننک یمسر ریغ یاهرامآ رد هکیروطنامه دننک یم غیرد نارگید قح رد تشذگ نیرتمک زا یتح ااهاگ هدننار یاهراتفر هب هتسباو و تیصخش لیلد هب یا هزادنا ات تافداصت %95 زا شیب تسا هدمآ یکیفارت راجنهبان و نشخ یراهاتفر میتسه دهاش رهش رباعم حطس رد هزورما هک هنوگ نامه .تسا و هدز مهرب ار شمارآ جیردت هب هک تسا یرطخ گنز نیا و تسا رارکت لاح رد رفاو تروص هب تنوشخ یاهراتفر زورب مدع رب یرهش یاه(ریسم) تخاس یگنوگچ .دنک یم نیزگیاج ار بارطضا

یم کرادت یرهش نورد ددرت تهج هک یرهش طابترا یاه ریسم هک ارچ تسا رثوم یکیفارت زیمآ ام همه هک تسا نادنورهش یعامتجا یاهراتفر زا یرامش زورب رب راذگ ریثات یاه هفلوم ءزج ددرگ شلاچ نیرتمهم هکنیا هب هجوت اب .میتسه اهنآ لعاف ای و دهاش یرهش رباعم رد هنازور تروص هب روتوم اهرهش نالک نیمه میریذپب هچنانچ و دشاب یم لقن و لمح عوضوم اه رهش نالک یور شیپ اب . دنراد یم هگن دمآراک ار اهروتوم نیا هک تسا لقن و لمح هکبش هاگنآ ،دنتسه یناهج داصتقا

یژرنا فرصم و طیحم ،رثوم تاطابترا رد ینوگانوگ ضراوع یلقن و لمح یاه تیلاعف شرتسگ حطس شیازفا زا یکاح یناهج حطس رد یلقن و لمح یاه تیلاعف دنور هجیتن رد .تسا هدش ثداح رد و یطیحم تسیز تارثا هک نادنورهش یعامتجا یگدنز کبس رد رییغت و وردوخ هب یگتسباو یاه ینیب شیپ مدع و (Hine,2000)تسا هتشاد هارمه هب ار (یناور – یمسج)تارثا تمالس هزوح صوصخ رد (... ورهش یریگ لکش و رباعم حالصا ،اهانب زاس و تخاس ثادحا رما رد) هژیو هب مزال


هجیتن رد و هدیدرگ یکیفارت یاه هرگ و تالکشم داجیا ثعاب دناوت یم یزاسرهش لوصا تیاعر یاه ریسم ای و یطابترا هار هکنیا .ددرگ ناگدننار یوس زا نشخ و راجنهب ان یاهراتفر زورب زاس ببس هک تسا شهوژپ نیا یلصا لاوس نامه ریخ ای دنشاب اهراتفر نیا زورب ثعاب دنناوت یم دش و دمآ ؟تسا رثوم نادنورهش یکیفارت زیمآ تنوشخ یاهراتفر رب یرهش نورد لقن و لمح یاهریسم ایآ یرظن تایبدا و قیقحت هنیشیپ

یاه هیرظن و میهافم ساسا رب (2322)یتمحر و یزیربت ینسحم طسوت هدش ماجنا شهوژپ رد هک هدیدرگ لصاح هجیتن نیا (ناریا رد لابتوف شزرو نارگاشامت هعلاطم دروم)شزرو رد تنوشخ هیرظن رد اما تسا یرگشاخرپ و تنوشخ ماع تیهام هب فوطعم رتشیب یرگشاخرپ -یماکان یروئت (9522)یفرش .دوش یم هجوت (شزرو رد) تنوشخ و یرگشابوا لماوع هب رتشیب یتخانش هعماج یاه دروم) نادنورهش یعامتجا – یکیفارت تینما رد نآ شقن و لقن و لمح یاه تخاس ریز یسررب رد یدایز یاه فعض رهش نیا یاه تخاس ریز هک تسا هدیسر هجیتن نیا هب ( نامرک رهش هعلاطم نآ یکیفارت یاهزاین یوگخساپ رهش نیا یکیزیف یاه تخاس ریز T یرامآ جیاتن اب قباطم و دراد نادنورهش رفس راتفر رب رهش ییاضف راتخاس ریثات صوصخ رد(2522)یمارهب و ینیسح .دشاب یمن داجیا نمض یرشب عماوج هب لیبموتا دورو اب هک تسا نیا هلصاح هجیتن و (تشر رهش هعلاطم دروم) هعسوت و هدش ... و اه هدنیالآ راشتنا ،الاب یکیفارت ثداوح ببس رفس تعرس شیازفا و تلوهس یانبم رب یرهش هعسوت ،ءوس تارثا نیا شهاک راک هار .تسا هدرک لتخم زین ار رهش مرف رادیاپ

یشان (تشر رهش رد)یصخش یوردوخ زا طرفم هدافتسا هجیتن رد . دشاب یم یمومع لقن و لمح تدم دنلب رد هک هدوب تالحم حطس رد نآ یلصا یاهدرکراک و یرهش یاضف نامزاس فعض زا قیدص طسوت هک رگید یشهوژپ رد .دهد رارق ریثات تحت زین ار مدرم یکیفارت راتفر دناوت یم و یرهش (رباعم) یطابترا یاه هکبش یسررب عوضوم اب (3522)یقیقح یدوجس و یئازریم یطابترا یاه هکبش هک تسا نیا زا یکاح اه هتفای هتفریذپ تروص یکیفارت -یعامتجا یاه بیسآ نیرتشیب یاراد و دعتسم هقطنم ناونع هب نآ یکیفارت تالکشم و اه رهش یزکرم شخب هژیو هب تامدخ و تاناکما و یرهش رباعم هکبش حیحص راتخاس هب هجوت مدع نینچمه و یعامتجا تالماعت و یناور شمارآ ندروخ مهرب هب رجنم و هدش یعامتجا تامدخ حطس شهاک ثعاب ، یهافر .تسا هدیدرگ تافداصت و یکیزیف یاهدروخرب


هب اه هاگدید نیا زا یکی .دراد دوجو یفلتخم یاه هاگدید ،هعماج رد تنوشخ دادخر هرابرد ییاه یگژیو ؛دوش یم دیکات یتسیز لماع رب هاگدید نیا رد .ددرگ یم زاب یتخانش تسیز یاه نییبت

.دراد یم او تنوشخ هب ار دارفا کیژولویزیف تارییغت یپ رد و یکیتنژ و یکیژولویب ظاحل زا هک نیهوت تاملک زا هدافتسا - ندز هرعن /دایرف) ینابز/ یمالک تنوشخ :تنوشخ فلتخم یاه هبنج زیوالگ و یکیزیف یریگرد- دارفا اب یکیزیف دروخرب) یکیزیف/یمالک ریغ تنوشخ (کیکر و زیمآ زورب رد و هتشاد دوجو ناسنا نوماریپ هک یلماوع .( لتق- حرج و برض داریاو یراک کتک- ندش یلیخ عافترا رد یگدنز : زا دنترابع دنوش یم عقاو رثوم یرگشاخرپ یاهراتفر و تنوشخ دیدشت و ،یگنهرف – یعامتجا نایز و ررض تلع هب تنوشخ و یرگشاخرپ تیوقت،بسانمان هیذغت ودایز و نشخ و هنارگشاخرپ یاهراتفر رد یهورگ یاه هناسر شقن ، یعامتجا یاهیراجنهان هدهاشم .دنتسه نانز زا رترگشاخرپ لومعم روط هب نادرم هکنیا

هک یراجنهبان راتفر هبو تسا کیفارت یسانشناور ملع هزوح رد یحالطصا 2یگدننار تنوشخ دمحا) دوش یم قالطا ، دراد رورم و روبع دنیآرف رد ار یرگید هب میقتسم ندز همدص هب لیم

تیعمج یاه ریغتم - اوه و بآ- ادص و رس) نوچ یلماوع یگدننار نیح تنوشخ رد (9522،یروس یم شیپ یریگرد و عازن الومعم یفداصت ره زا سپ هک یماگنه . (تسا حرطم سنج/ نس یتخانش ور تشذگ گنهرف جیردت هب دارفا یگدنز ندش ینیشام اب .تسا روصتم نآ یارب یفلتخم للع دیآ نازوس شتآ نوچ یا هقرج نیرتکچوک اب و دنرادن یبصع لرتنک صاخشا ،دراذگ یم یتساک هب ،دشاب هتشاد دناوت یم ینوگانوگ للع رما نیا هک دننازوس یم مه اب ار رتو کشخ و هتخورفارب

نایرج رد و دریگ یم تاشن هداوناخ زا گنهرف نیا هک نیا و هعماج رد تنوشخ گنهرف دوجو نادنزرف و رهوش و نز نیب هزور ره هک یا هناخ رد لثملا یف .دنک یم ادیپ هعسوت درف ندش یعامتجا رب هنیزه .تسا لاحم تشذگ اب نادنزرف نتشاد راظتنا تساپرب شکمشک و عازن یئزج لئاسم رس رب مه هثداح رصقم هک یسک دتفا یم قافتا اهرهش رد بلغا یگدننار تافداصت زا یشان تراسخ ندوب تروص رد و همیب ،سیلپ هرادا هب هتشاذگ تقو تسیاب یم اریز دشک یم یرتشیب یراتفرگ دشاب یمن تافداصت رد دارفا ات دوش یم ثعاب الومعم تافیرشت نیا هک ،دیامن هعجارم فالتخا لح هب زاین

و دندرگ لسوتم تنوشخ هب دوخ قح نتفرگ یارب نوناق هب عوجر یاج هب یتراسخ و یئزج نارود هب هزات دارفا یدادعت .دننک ءارجا ،تسا تلادع دنرادنپ یم هک یروط نآ ار تلادع دنهاوخب

3 Driving Violence


نوچ هک تسا نیا ناشیا روصت و دنتسه بذاک رورغ راچد نیشام لدم نیرخآ دیرخ اب هدیسر هب رضاح هجیتن رد دننک تموکح نارگید رب دنناوت یمو دیاب دنا هدش راوس ییوردوخ نینچ و دنیاشوخان تاملک زا دننک هدافتسا لقع زا هکنیا یاج هب هلصافالب و دنتسین تشذگ و هحلاصم

.تسین ناربج لباق اهاگ هک دنوش یم یعیاقو ندش ثداح ثعاب و هدافتسا یندب یورین اهاگ تیعضو یتح ،زیمآ تنوشخ یاه ملیف یاشامت یداصتقا تالکشم ،ریگرد صاخشا یناور تیعضو . دننز یم نماد اهراتفر نیا عویش رب هک اوه و بآ

و نیگنس کیفارت لماش هک یطیحم لماوع :یگدننار نیح تنوشخ رب رثوم یلصا لماوع مارتحا،یطیحم و یتوص یگدولآ ،یجرش و مرگ یاوه صوصخ هب اوه و بآ تیعضو ،ینالوط لماوع .اه گنیکراپ لباقم فقوت ای و بسانمان کراپ و نوناق تیاعر و نارگید قح هب نتشاذگن

و ردخم داوم زا هدافتسا ،وراد فرصم ،یماکان ساسحا، دیدش درد ،ندوب نیگمشخ لماش یناور یاه هزیگنا اب دارفا و دنک یم ادیپ یرگید یاه هولج یناور و یحور تالکشم یهاگ و لکلا

و ییامندوخ هزیگنا اب چیپرام تاکرح) هلمج زا دننز یم کان رطخ یاهراک هب تسد یرگید و ناوج رایسب ،ریپ ناگدننار هب تبسن ضیعبت ساسحا ،(ینیب مک دوخ هدقع یاضرا

ساسحا ،نارگید قوقح نتفرگ هدیدان و ینیب گرزب دوخ هدقع ،یگتفیش دوخ یراتفرگ،اه مناخ یگدننار نیح زیمآ تنوشخ یاهراتفر . ... و تمیق نارگ یوردوخ زا یرادروخرب رطاخ هب یرترب

یلصا ریسمزا فارحنا- زاجم ریغ تقبسو تعرس زا دنترابع اهنآ زا یرامش هک دشاب یم راتفر 32 ،ررکم یاهزمرت- یئامندوخ فده اب اهوردوخ ریاس زیرگ و بیقعت- یکاخ هناش رد تکرح و تاکرح- یروبع یاهوردوخ اب ینمیا هلصاف تیاعر مدع- تمالع نداد نودب و لیلد یب ، یناهگان کدنا هلصاف و دایز تعرس اب تسار تمس زا نتفرگ تقبس- مه رس تشپ و کانرطخ و یچیپرام - اه هدننار ریاس اب یکیزیف یریگرد و بسانمان لحم رد وردوخ نتشادهگن- اهوردوخ ریاس اب هب ندز قوب و غارچ- امنهار غارچ زا هدافتسا و مدقت قح تیاعر نودب یناهگان یاه تهج رییغت ریاس یگدننار هب یهجوت یب و هارمه نفلت اب تبحص- اه هدننار ریاس رازآ ای ضارتعا روظنم

مارآ رایسب تعرس اب تکرح-نادنب هار داجیا و ناگدننار ریاس و هدایپ نیرباع اب تبحص- اهوردوخ هیبنت روظنم هب تعرس طخ تدم ینالوط لاغشا- اهنآ نداد رازآ روظنم هب اهوردوخ ریاس یولج زا یرگید هب ندناسر بیسآ یارب هک تسا یراتفر ینابایخ تنوشخ. ... و یرس تشپ یوردوخ و ییاراد و لاوما بیرخت ات حرج و برض ،زواجت ،نیهوت ،ریقحت زا نآ هنماد و دنز یم رس یسک


ییانشآ نازیم هک گرزب یاهرهش رد و تسا یرهش یا هدیدپ ینابایخ تنوشخ. تسا هدرتسگ لتق . تسا رتشیب شباکترا هزیگنا تسا مک مه اب دارفا

راتفر ءاشنم دروم رد .دنا هتسناد یفلتخم لماوع هب هتسباو ار تنوشخ ،فلتخم نازادرپ هیرظن ثحب عوضوم زاب رید زا و تسا هدشن هئارا یا هناگی و عماج نییبت نونکات ،ناسنا زیمآ تنوشخ "سویسولا و ویکستنوم" هلمج زا نادنمشیدنا زا یخرب .تسا هدوب نادنمشیدنا و هفسالف زا یرایسب ای لابقا و تخب ای شزومآو طیحم اتدمع ، دب هن و دیآ یم ایند هب بوخ هن یمدآ هک دندوب دقتعم " هاگ و "یرتمال" نوچ یخرب و دوش یم یمدآ نتفای بلاق و نتفرگ لکش ببس اهنیا عومجم لامعا اب دیاب و دنتسه فیعض و مجاهم ، ملاظ دوخ تعیبط هب انب اه ناسنا هک دنتشاد هدیقع "رتلو

) .تشادزاب دنسپان یاه تلصخ نیا هب ندز نماد و نداد نادیم زا ار اه نآ ییاه ماظن و طباوض یرما ار رشب تثابخ و ترارش ؛ مهدجه نرق یوسنارف فوسلیف"وسور کاژ ناژ " (59 :9322، نیلرب

ود رد نشخ یاهراتفر متسیب نرق مود همین لالخ رد . دنک یم یقلت هعماج لوصحم و یرطف ریغ یم رظن رد زیارغ و ینورد یاه قیاس زا مهلم ار اهراتفر نیا عبنم تسخن هورگ :دریگ یم یاج هورگ هب یشنکاو ار تنوشخ مود هورگ ،(ناکشزپ ناور و ناسانشراتفر ، ناسانشناور زا یخرب) دنریگ رثکا دننام) دوش یم لیدعت یدرف و یگنهرف شزومآ قیرط زا هک دنناد یم یطیحم یاهدادیور یعیبط طیحم رد ناسنا وا رظن زا .(2: 2552،رگنینئاب )( ناسانش ناور و ناسانش هعماج ،ناسانش ناسنا . دنک یم داسف و یرگ شاخرپ هب روبجم ار وا یعامتجا دویق . تسا بوخ و داش نابرهم یدوجوم ناج " هلمج زا. دراد دیکات یرگشاخرپ یریگدای یباستکا هبنج هب رگید یاه هنومن و هیرظن نیا

یماکان هجیتن هراومه یرگشاخرپ هک تسا دقتعم و حرطم ار یرگشاخرپ – یماکان هیضرف " درالو اب هرمزور روط هب هدننار هک تسا ییاه یماکان زا یشان یگدننار تنوشخ هیرظن نیا قفو اذل ، تسا یتاذ و هوقلاب یرگشاخرپ زا یعون یاراد ناسنا هک تسا دقتعم " مورف کیرا" . دوش یم هجاوم نآ یارب تنوشخ نیا .دنک یم زورب معا روط هب وا یتایح قیالع دیدهت هب خساپ رد ااساسا هک تسا

ریثات تحت هکلب تسین یزیرغ نآ رگید عون یلو تسا یرورض یعافد تسیز طیحم ظفح طیحم رد ناسنا تسا دقتعم " لدع روسفورپ" .تسا ناسنا یعامتجا و یگنهرف طیحم و یریگدای

ای و دنک راهم ار وا دناوت یم هعماج رد تیبرت و مظن یرارقرب اهنت و تسا محر یب و نشخ یعیبط نازیم هک دراد داقتعا سانش هعماج "یراظتنا" .دوش وا هنارگشاخرپ یعیبط زئارغ دیعصت ببس نیا ،دیآ یم مشچ هب رتشیب اهزور نیا طقف و تسا هدوب الاب ام هعماج رد اه یرگشاخرپ و اه تنوشخ


هزادنا نیمه هب مه االبق .دشاب هدش داح اه یرگشاخرپ و اه تنوشخ هب طوبرم لئاسم هک تسین روط یاه هشیر لیلحت رد یراظتنا رتکد.دوش یم یا هناسر رتشیب اهارجام نیا اهزور نیا اما تسا هدوب دایز لباق نوگانوگ یاه هبنج زا هک دراد یفلتخم یاه هشیر هلئسم نیا :دیوگ یم تنوشخ هدیدپ دوجو و اه تنوشخ نیا .دشاب رت مهم و دیایب مشچ هب رتشیب هیقب زا دروم ود دیاش اما تسا یسررب لوصحم یعامتجا یاه تنوشخ االوصا .دراد یعامتجا لئاسم رد هشیر لوا هجرد رد اه یرگشاخرپ یاه هورگ عقاو رد و دورب الاب یا هعماج رد تاعقوت یتقو .تسا یبسن یاه تیمورحم ساسحا تیمورحم ساسحا ،دنشاب هتشادن ار ناشرظن دروم فادها هب یبایتسد یارب مزال لیاسو یعامتجا

هک ار یدارفا نیا هقباس و هنیشیپ یرگید هبنج زا رگا. دروآ یم راب هب یتاعبت و دوش یم بلاغ رد دارفا نیا هک دش میهاوخ هجوتم ،مینک یسررب دننک یم لامعا ار یرگشاخرپ و تنوشخ لرتنک شور .دنا هتشاد ار ندش عقاو تنوشخ دروم و تیمورحم و یماکان هبرجت ناش یگدنز یضعب . تسا هدیدپ نیا نتفر الاب ای نییاپ لماوع زا یکی تیریدم نیا عون و هعماج رد اه تنوشخ دوش مظن و لرتنک بجوم ات دنک یم دایز اه نابایخ و رهش حطس رد ار شدوخ یاهورین سیلپ عقاوم و یرهق یاه شور زا هدافتسا اب لئاسم نیا تیریدم دسر یم رظن هب .تسین فقاو شراک راثآ هب اما

بجوم دیاب طیارش .دوب ییانبریز یاهراک رکف هب دیاب و تسا هابتشا یماظتنا یاهورین ندرک دایز ار یعامتجا یاه هدیدپ یسانش هعماج ملع راذگ ناینب "میکرود لیما".اهراکهار و اهرازبا هن دوش مظن مرج زا ینیعم رادقم دوجو هک تسا دقتعم وا ، هدرک میسقت یعیبطریغ و یعیبط هب هکلب بیسآ هب هن

و یداع ریغ ار ندش ینارحب و عویش هب لیم و شیارگ و تسا لامرن و یعیبط یروشک ره رد و عاضوا نتفرگ یدج دسر یم رظن هب یقلت زرط و فیصوت ره اب اذل ،دنک یم دادملق یعیبطریغ ندمت دنیآرف باتک رد " سایلا تربرون".دشاب ینالقع و دیفم ،مزال یراک نآ لرتنک و شیاپ

هب روبجم ار هعماج دارفا هک دوب یلماع رابجا و روز زا هدافتسا یرشب یاه ندمت رد :دیوگ یم 2552 تسا یا هدیدپ تنوشخ هک تسا دقتعم وا . درک یم نارگید اب یگدنز زرم و دح و قوقح لوبق

ندمت حطس هب یزرو تنوشخ مدع هک یئاجنآ زا و دوش یم هتخومآ ندش یعامتجا دنیآرف رد هک یاه هویش و یگدنز یاه شور و نارگید دیاقع و تیصخش هب مارتحا گنهرف دشر و هعماج تنوشخ هک دسر یم رظن هب .تسا طوبرم هعماج رد یسارکومد گنهرف یریگ لکش و یراتفر و رییغت هعماج نالک و درخ و یمسر ریغ و یمسر یاهداهن همه رد هک نآ رگم تسین نکمم دوخ یاج یزرو تنوشخ گنهرف هک تسا تروص نیا رد .دریگب تروص رمتسم و نیداینب یلوحت


ییارچ صوصخ رد یفلتخم یاه هاگدید "رب نیسح " رظن زا درپس دهاوخ یعامتجا یارادم هب ار زاب یتخانش تسیز یاه نییبت هب اه هاگدید نیا زا یکی .دراد دوجو هعماج رد تنوشخ نداد خر و یکیژولویب ظاحل زا هک ییاه یگ ژیو . دوش یم دیکات یتسیز لماع رب هاگدید نیا رد . ددرگ یم "رظن زا تنوشخ لیالد .دراد یم او تنوشخ هب ار دارفا کیژولویزیف تارییغت یپ رد و یکیتنژ ،یعامتجا لرتنک هاگدید،یراتخاس یاهراشف ،راب تنوشخ لامعا هب مادقا و اه یماکان ؛" رب نیسح زا یشان ثداوح هب بوخ یتقو.دروآ یم راب هب تنوشخ ملاسان یعامتجا طباور و تیدودحم

فرط ود نیب ییوگو تفگ چیه نودب تاقافتا نیا زا یلیخ میرب یم یپ ،مینک یم هاگن تنوشخ ، دنک یم مهارف نآ یارب هعماج هک تسا یرتسب هجیتن عوضوم نیا نینچمه تسا هداتفا قافتا ارجام ههجاوم یکی .دریگ یم تروص نآ اب دروخرب عون ود ،دور یم الاب اه تنوشخ نازیم یتقو الوصا

لح وگتفگ یرارقرب اب تالکشم و تسا مهارف وگ و تفگ رازبا و مزاول نآ رد هک تسا هناشنمدازآ نودب نیفرط و دراد دوجو تنوشخ مزاول نآ رد هک تسا هنابلط لالخا رگید دروخرب اما.دوش یم یم دروخرب هناشنمدازآ یا هعماج رد رگا الاح .دنروآ یم یور تنوشخ هب ییوگ و تفگ هنوگ چیه تمس هب رگا اما دننک یم لح ار دوخ لکشم یتحار هب نیفرط و دوش یم ایهم وگو تفگ رتسب دوش حطس رد جیار یاه تنوشخ لثم یجیاتن و دوش یم زیمآ تنوشخ رتسب میورب هنابلط لالخا یراتفر .دنک یم زورب هعماج

تنوشخ باکترا هب تبسن تسخن هلهو رد دارفا ندمتم عماوج رد یتخانش هعماج یاه هیرظن لاح نیع رد و دنوش یم رت ساسح زیمآ تنوشخ یاه شنک هدهاشم هب تبسن دعب هلحرم رد و زیمآ تنوشخ یاه شنک تیاهن رد و دوش یم هدرب هنحص تشپ هب جیردت هب نآ عاوناو تنوشخ-21 :2552 ، گنیناد) دوش یم عماوج رد مدرم نیب ریصقت ساسحا و یسپاولد و ینارگن داجیا هب رجنم

،یسانش مرج یاه هاگدید هب نتخادرپ ،یعامتجا مولع هب طوبرم ثحابم رد تنوشخ لیلحت رد. (31 لئاسم هب صاخ و یلک دید ود اب دیاب یعامتجا مولع رد .تسین یفاک یتخانش تسیز، یتخانش ناور هب دناوت یم صاخ هاگدید و دنک یم ثحب تافارحنا هرابرد یلک هاگدید .تسیرگن یعامتجا هجوت روحم یرگشاخرپ و تنوشخ نییبت رد .دزادرپب رگید تاعوضوم ای تنوشخ عوضوم یریگدای " یروئت بلاق رد زاغآ رد هک دیدرگ یتفایهر هب فوطعم یعامتجا مولع نادنمشیدنا هک تسا ساسا نیا رب یروئت نیا یانبم . تسا هدش حرطم" ارودناب تربلآ " یوس زا و " یعامتجا زاب ، دیلوت یعامتجا یاهدنیارف قیرط زا هک تسا یعامتجا شنک و راتفر تنوشخ و یرگشاخرپ


ریثات رگیدکی رب یگمه یعامتجا یاهورین و یدرف لماوع وا معز هب . دوش یم هتفرگ ارف و دیلوت رتشیب وا رواب هب هک تسا نیا "ارودناب" هیرظن هبنج نیرت زیامتم . دنریذپ یم ریثات مه زا و هتشاذگ یم هتخومآ (یفداصت و یدمع تروص هب) یلاثم یاهوگلا ای هدهاشم قیرط زا یناسنا یاهراتفر .(122: 3552، رلگیز و لیج)دنوش

هک تسا مهدزون نرق نازادرپ هیرظن هلمج زا "میکرود" ؛میکرود (یراجنه یب) یمونآ هیرظن طیارش رد هک تسا رواب نیا رب وا . تسا هتخادرپ یتخانش هعماج هاگدید زا یراتفرژک نییبت هب مه زا اب اذل و دوش یم دودحم و میظنت اهراجنه قیرط زا ناسنا یاهوزرآ رادیاپ و راوتسا یعامتجا یماگنه .دیآ یم دوجو هب یمونآ ای رصح و دح یب یاهوزرآ ، تیعضو کی یاهراجنه یگدیشاپ

رگا .دیآ یم دیدپ یمئاد یعامتجا یتیاضران تیعضو کی دوش یمن ءاضرا اهوزرآ نیا هک یب . دنک یم هجاوم یراجنه یب تیعضو اب ار یعامتجا یگدنز دوشن راهم ناسنا یاه هتساوخ اب لباقت و داضت رد ار اهنآ ااهاگ اهراجنه ندرب نیب زا نمض هک تسا یا هتفشآ طیارش یراجنه نآ، دشاب هتشاد دوجو یراجنه یب یا هدرتسگ روط هب هعماجرد هکینامز و دهد یم رارق رگیدکی

یم یتهج یب و ینارگن ساسحا دراوم بلغا رد نآ یاضعا و دریگ یم رارق یشالت رطخ رد هاگ .دننک

فیراعت نآ یاه شزرا و هعماج ،طیحم ره رب انب دناوت یم تنوشخ ، تسا یبسن یرما تنوشخ روشک رد مظن یرارقرب هفیظو هک یناسک ای و سیلپ یاهورین لاثم یارب .دنک ادیپ یفلتخم لاکشا و یقلت تنوشخ ار نآ هعماج اما ،دننز یم ،لتق و مادعا دننام یلامعا ماجنا هب تسد زین دنراد ار هک یا یعامتجا یاه هیرظن .تسا مهم تنوشخ هرابرد یعامتجا هاگدید نیاربانب .درک دهاوخن . تسا "یراتخاس یاهراشف" هیرظن درک لیلحت ار ناریا هعماج رد تنوشخ اه نآ قیرط زا ناوت یم تنوشخ دننام یتافارحنا هنیمز ،دشاب راشف و هقیضم رد یداصتقا رظن زا هعماج رگا هاگدید نیا رد ندیسر لیاسو یراگزاسان هجیتن ار تنوشخ ناوت یم زین "نوترم" تایرظن لیلحت رد.دریگ یم لکش "یعامتجا لرتنک" هاگدید .مینادب رظن دروم فده اب میا هدرک صخشم نهذ رد هک یفده هب فیعض دارفا ینوریب و ینورد یاه لرتنک رگا دیوگ یم هک تسا یعامتجا یاه هاگدید زا رگید یکی ناشراک هعماج رد مظن هدننکرارقرب یاهورین رگا لاثم یارب .ددرگ تنوشخ هب رجنم دناوت یم دشاب

نآ رد دارفا هک تسا هعماج رد نیئاپ لرتنک دوجو یانعم هب ،دنهدن ماجنا تنسحا وحن هب ار هک دوش یم فیرعت یماگنه زین ینورد لرتنک رد فعض .دننک تنوشخ لامعا رت تحار دنناوت یم


یطیارش نینچ رد .دشاب هدشن ینورد درف رد هعماج یاه شزرا و لاکشا راچد یریذپ هعماج دنیآرف .ددرگ تنوشخ هب مادقا هب رجنم دناوت یم هک دراد یفیعض لرتنک دوخ یور رب درف

نازادرپ هیرظن نیا .تسا یعامتجا ینامزاس یب هیرظن یدرکراک – یتخاس یاه هیرظن هلمج زا فیعضت و هداوناخ داهن هلمج زا یعامتجا یاه داهن ییاراک شهاک نوچ یلماوع هک دنرواب نیا رب ، تقرس ، لتق نوچ یمئارج یعامتجا لرتنک یمسر ریغ یاهورین ناونع هب یدنواشیوخ یاهدییقت یاه تخاس زا یخرب هنوگچ " نوترم " هاگدید. دهد یم شیازفا ار ... و یسنج تافارحنا اب اونمهان راتفر بکترم اهنآ ات دنا هدش بجوم و هتشاذگ ریثات هعماج زا یصاخ دارفا رب یعامتجا

یاهوگلا هدننک دیلوت و هدوب لاعف یعامتجا یاه تخاس وا رظن زا. دنوش یعامتجا یاهراجنه رب ار یراجنه یاه تخاس ریثات و هتشاد زکرمت یعامتجا مظن رب نینچمه وا . دنشاب یم یراتفر هک تسا یراشف یمونآ تسا هدمآ " نوترم " یمونآ یوگلا رد .تسا هدادرارق صحفت دروم ،دارفا

تیعقوم هب وا . دیآ یم دراو دارفا یعامتجا تیعقاو اب هدش هتفریذپ یاهراجنه و فادها زیتس ماگنه ره هک دوش یم روآ دای و دراد رارقتسا اهنآ رد درف هک دنک یم دیکات یعامتجا یاه تلزنم و اه یاراد مه یعامتجا ظاحل هب هک تسا ینیعم فادها یاراد یگنهرف ظاحل زا اهنت هن یا هعماج شنک یاه ماظن یوگلا، اه هیرظن رگید زا . تسا فادها نآ هب ندیسر یارب یا هدش دییات یاهرازبا هدرخ زا کی ره بسانم یاهدرکراک تسا دقتعم "زنوسراپ ".تسا( یمونآ و یعامتجا شنک ) لرتنک لماع اه نآ نیب لباقتم شنکو طابترا و داصتقا ، تیصخش ، عامتجا ،گنهرف یاه ماظن

رازگراک یاه نامزاس و اهداهن یتقو. تسا یعامتجا ماظن یرادیاپ و اقب لماع و هعماج ره هدننک هعماج ،دنشاب هتشادن ار مزال ییاراک یعمج طابترا لیاسو ، هسردم ،هداوناخ ریظن یریذپ هعماج وا رظن زا . تسا هعماج رد یفارحنا راتفر عویش نآ دمایپ هک دوش یم یعامتجا ینامزاس یب راچد راشف هیرظن، رگید هیرظن . یعامتجا یهدنامزاس نادقف زا هتفرگ تاشن تسا یا هدیدپ یور جک یراجنه یب هیرظن هیاپ رب ار هیرظن نیا ییاکیرمآ سانش هعماج " نوترم تربار " .تسا یراتخاس یاهراجنه یتقو هک تسا یراشف ( یراجنه یب ) یمونآ وا رظن زا . تسا هداد میمعت میکرود هک تسا رواب نیا رب یو . دیآ یم دراو دارفا رب دنتسه زیتس رد یعامتجا تیعقاو اب هدش هتفریذپ یم قیوشت ار فادها زا یخرب هب یبایتسد هعماج هک دیآ یم شیپ نیا یارب (یراتفرژک) فارحنا

هار هکیماگنه و دهد یمن رارق همه رایتخا رد ار فادها نیا هب ندیسر یارب یرورض لیاسو اما دنک فده هب یرگید یاه هار زا ات دوش یم راچان درف دشابن مهارف فادها نیا هب یبایتسد لوبقم یاه


هب راداو ار مدرم زا یخرب هک تسا عامتجا یاهراشف هجیتن یفارحنا یاهراتفر وا رظن زا. دسرب دوخ یانبم اهراجنه نآ رد هک تسناد یعامتجا یاه یگژیو زا ار یراجنه یب وا . دنک یم یور جک . دور یم یراظتنا هچ اه نآ زا دنناد یمن مدرم و دنرادن یمکحم و تباث

هتفرگ لکش تنوشخ نوچ یتافارحنا هنیمز دشاب راشف و هقیضم رد یداصتقا رظن زا هعماج رگا هجیتن ار تنوشخ ناوت یم زین " نوترم تایرظن لیلحت رد "رب نیسح رتکد رظن زا .دوش یم یب . مینادب رظن دروم فده اب میا هدرک صخشم نهذ رد هک یفده هب ندیسر لیاسو یراگزاسان

اب هعماج . تسا داضت رد اهراجنه اب ای هدرب نیبزا ار راجنه هک تسا یا هتفشآ تیعضو :یراجنه دصاقم هب لین یارب ءاضعا هک ارچ دراد لابندب ار شالت رطخ هدرتسگ یاه یراجنه یبدوجو یم یهجوت یب و ینارگن ساسحا عقاوم بلغا و دنرادن رایتخا رد ییامنهار طوطخ کرتشم .( Doob,1988:172)دننک یسانش شور مولع شور نیرت یصاصتخا هک تسا شیامیپ شور زا هدافتسا شهوژپ نیا ماجنا شور فلتخم یاه یگژیو قیقد هسیاقم اب هک تسا نیا قیقحت هویش نیا فده . دشاب یم یعامتجا اه هداد یروآ عمج کیتامتسیس ی هویش شیامیپ رگید ترابع هب.دزادرپ یم یللع طابنتسا هب اهدروم یا هشوخ) یریگ هنومن شور. تسا ارجا دوخ همانشسرپ ای و ینفلت ،ورردور هبحاصم قیرط زا روط هب و نارکوک لومرف زا هدافتسا اب هک هدوب رفن 932 هنومن دادعت ؛هنومن مجح دروآرب .(یفداصت رب و یفداصت شهوژپ نیا یریگ هنومن. دنا هدوب رفن 352 دودح (نارهت 1 و 33)هقطنم ره رد طسوتم

فلتخم یاه ناکم رد و فلتخم یاه نامز رد ،دشاب یم فلتخم ناکم/نامز بسح یاه هلحم 33 هقطنم رد ) نارهت 1 و 33 هقطنم ود: قیقحت نیا یرامآ هعماج. (33 و1 قطانم) -یعاس – دابآ فسوی – ماقم مئاق) 1 هقطنم ردو( کیپملا هدکهد و تشد ابیز – نهآ هار کرهش تروص همانشسرپ رازبا زا هدافتسا اب تاعالطا یروآ عمج راک و باختنا(رصعیلو نادیم و زاریش هک یونعم و یدام یورین زا هدافتسا هب رظان ،یتیلاعف ره زا تسا ترابع تنوشخ .تسا هتفریذپ

دودحم ار قوقح نآ ایو دناسر یم بیسآ قوقح نآ هب ای درب یم نیب زا ار یدرف ای یعمج قوقح یمسج ،یونعم ،یدام زا معا ررض هنوگ ره هکلب هدوب بضغ و مشخ زاربا اهنت هن تنوشخ .دنک یم یشنک :تنوشخ .دریگ یمرب رد ار ،دناسر یم همدص نارگید شزرا هب هک یلاکشا ریاس ای و یناور ای 1352، زیتوکرب) دنک یم شالت یرگید هب یکیزیف یناسر بیسآ روظنم هب دمع هب نآ لماع هک تسا


ناشن دنیاشوخان یاهدادیور اب ندش وربور ماگنه هب میناوت یم هک تسا یناجیه ؛مشخ .(392: یرگید هب ندناسر بیسآ یارب هک تسا یراتفر؛ ینابایخ تنوشخ (5552،رادبو لیزد و شرامال)میهد ییاراد ، لاوما بیرخت ات حرج و برض ،زواجت ، نیهوت ، ریقحت زا نآ هنماد و دنز یم رس یسک زا

نازیم هک گرزب یاهرهش رد و تسا یرهش یا هدیدپ ینابایخ تنوشخ. تسا هدرتسگ لتق و یراجنهب ان راتفر هب ؛یگدننار تنوشخ. تسا رتشیب شباکترا هزیگنا تسا مک مه اب دارفا ییانشآ .دوش یم قالطا ، دراد رورم و روبع دنیآرف رد ار یرگید هب میقتسم ندز همدص هب لیم هک ریاس ای و هبحاصم ،همانشسرپ دامتعا تیلباق یریگ هزادنا یاهرازبا زا یکی 9ییایاپ و 9ییاور طیارش رد یریگ هزادنا رازبا هک دراد راک و رس موهفم نیا اب و تسا یعامتجا مولع یاه نومزآ شور زا همانشسرپ ییاور یارب شهوژپ نیا رد.دهد یم تسد هب یناسکی جیاتن هزادنا هچ ات ناسکی هک هدیدرگ هدافتسا شور نامه زا زین اهریغتم دامتعا تیلباق نازیم شجنس تهج و خابنورک یافلآ یالاب نازیم اهریغتم یمامت یارب( Pre-Test) همانشسرپ یتامدقم یارجا ماجنا زا سپ نآ جیاتن

.تسا یبسانم نازیم یناسنا مولع رد هک دهد یم ناشن ار 93/9 اه هتفای یفیصوت یاه هتفای یفیصوت یاه هتفای .تسا یطابنتسا یاه هتفایو یفیصوت یاه هتفای؛لماش رضاح قیقحت یاه هتفای هدید نازیم یدصرد و یناوارف عیزوت لودج اب قباطم .( هتسباو – لقتسم) یلصا یاهریغتم هب طوبرم – یفطاع – یناور – یمالک) زا معا یکیفارت تنوشخ عاونا ،زیمآ تنوشخ یاهراتفر ندش یلیخ و الصا نازیم هب دنا هتشاد زاربا یسررب دروم دارفا زا %3/32: زا تسترابع (یداصتقا– ینامسج زاربا یسررب دروم دارفا زا %2/92 ،مک نازیم هب دنا هتشاد زاربا یسررب دروم دارفا زا %9/33 ، مک دارفا زا %3/9،دایز نازیم هب دنا هتشاد زاربا یسررب دروم دارفا زا %9/93 ،طسوتم نازیم هب دنا هتشاد هدهاشم ار ناگدننار زیمآ تنوشخ یاهراتفر دایز یلیخ نازیم هب دنا هتشاد زاربا یسررب دروم .دنا هدرک

4Validity 5 Reliability


زیمآ تنوشخ یاهراتفر ندش هدید نازیم و یرهش هقطنم ریغتم یدنبهورگ یقفاوت :2 لودج

زیمآ تنوشخ یاهراتفر ندش هدید نازیم هقطنم

یدصرد عمج یناوارف عمج 22 هقطنم 6 هقطنم

مک یلیخ و الصا یفیدر دصرد 90.8% 9.2% 100.0% 91 ینوتس دصرد 30.6% 3.2% 17.2%

مک یفیدر دصرد 80.0% 20.0% 100.0%

93 ینوتس دصرد 35.2% 9.1% 22.4%

طسوتم

یفیدر دصرد 43.9% 56.1% 100.0% 922 ینوتس دصرد 25.9% 34.4% 30.1%

دایز یفیدر دصرد 11.8% 88.2% 100.0%

25 ینوتس دصرد 5.7% 44.1% 24.5%

دایز یلیخ یفیدر دصرد 22.7% 77.3% 100.0% 33 ینوتس دصرد 2.6% 9.1% 5.8%

عومجم

یفیدر دصرد 50.9% 49.1% 100.0%

532 ینوتس دصرد 100.0% 100.0% 100.0%

یناوارف 193 186 379

زدیمآ تنودشخ یادهراتفر نددش هدید نازیم و یرهش هقطنم یاهریغتم هب طوبرم یقفاوت لوادج اب قباطم مدک یلیخ و الصا نازیم هب دنا هتشاد زاربا یسررب دروم دارفا زا %3/95 هک تسا نیا زا یکاح جیاتن؛ یکیفارت

یدلیخ نازدیم هدب دارفا %2/33 ، 1 هقطنم رد و 33 هقطنم رد ،دنا هدوب ناگدننار زیمآ تنوشخ یاهراتفر دهاش .دنا هدوب ناگدننار یوس زا زیمآ تنوشخ یاهراتفر دهاش دایز یطابنتسا یاه هتفای یرهش 33 و 1 هقطنم ود رد زیما تنوشخ یاهراتفر عاونا هسیاقم

22 و 6 هقطنم ود رد زیمآ تنوشخ یاهراتفر عاونا هسیاقم یارب Tنومزآ :2 لودج

اهرییغتم T رادقم یراد ینعم حطس هیضرف دییأت مدع ای دییأت

زیمآ تنوشخ یاهراتفر دییأت 000. 13.2-

یمالک تنوشخ دییأت 000. 10.95-

یناور تنوشخ دییأت 000. 8.989-

یفطاع تنوشخ دییأت 000. 12.39-

ینامسج تنوشخ دییأت 000. 10.92-

یداصتقا تنوشخ دییأت 000. 8.184-

نادنیمطا هلصاف رد ،33 و 1 قطانم نادنورهش هورگ ود رد ربارب سنایراو اب - T نومزآ اب قباطم هددنهد نادشن ،تدسا رتکچودک 99/9 درادناتسا حطس زا هک (sig=0/000)یراد انعم حطس اب 55%


و 1 یرهدش هقطنم ود رد زیمآ تنوشخ راتفر نازیم و زیما تنوشخ یاهراتفر عاونا راد ینعم توافت ینامسج ، یفطاع ،یناور ،یمالک یاه تنوشخ ندش هدید نازیم صوصخ رد .تسا نارهت رهش 33 H0 هیدضرف ودیئات قیقحت هیضرف دوجوم تاعالطا هب هجوت اب ودشاب یم راد انعم توافت یداصتقا و قودف یاه تنوشخ عاونا ندش هدید نازیم هک دهد یم ناشن زین T نازیم یفنم تمالع .ددرگ یم در .تسا 33 هقطنم ناگدننار زا رتشیب 1 هقطنم ناگدننار رد هریغتم دنچ نویسرگر

Enter شور زا یطخ نویسرگر هویش زا زیمآ تنوشخ یاهراتفر ندش هدید نازیم یسررب رد نازیم ریغتم زا23/9 رگید ترابع هب و دشاب یم ( R2=0/31) نییبت بیرض رادقم .دیدرگ هدافتسا

.دوش یم نییبت رگید یاه ریغتم طسوت زیمآ تنوشخ یاهراتفر ندش هدید .هدش ینیب شیپ یاه لدم هب طوبرم ینویسرگر بیارض :3 لودج

-F نومزآ (رگ هلخادم – هیوناث لقتسم )قیقحت یعرف یاه ریغتم هب طوبرم یفیصوت یاه هتفای ن آ زا یکادح جیادتن ، F=0/40 نازدیم و (sig=0/66 ) یراد ادنعم حطس اب %95 نانیمطا هلصاف رد ، یندس فدلتخم یاده هوردگ نیدب رد یدکیفارت زدیمآ تنودشخ یاهراتفر ندش هدید نازیم هک تسا ددیئات H0 هیدضرف و در قیقحت هیضرف هجیتن رد .درادن یراد انعم توافت یلغش تیعضو و یلیصحت زا یدکیفارت زیمآ تنوشخ یاهراتفر تیئور نیگنایم اما دیدرگن دییات هیضرف نیا دنچ ره .ددرگ یم یلیدصحت یاده هورگ ریاس زا رتالاب و یرتکد ، سناسیل قوف یلیصحت کرادم اب نایوگخساپ یوس نایوگخدساپ یودس زا یدکیفارت زدیمآ تنوشخ یاهراتفر تیئور نیگنایم نینچمه .تسا هدوب رتشیب

.تسا هدوب اه هورگریاس زا رتشیب هتسشنزاب و لغاش ینس فلتخم یاه هورگ رد زیمآ تنوشخ یاهراتفر ندش هدید نازیم(سنایراو لیلحت) F نومزآ :4لودج

تاروذجم عومجم df تاروذجم نیگنایم F Sig یهورگ نیب 253.570 2 126.785 .403 .669 یهورگ نورد 118404.045 376 314.904

عومجم 118657.615 378

هدشن درادناتسا ینویسرگر بیارض هدش درادناتسا ینویسرگر بیارض

t

حطس ینعمیراد B Std. Error Beta

تباث رادقم 25.942 2.755 9.415 .000 یرهش هقطنم 19.923 1.509 .563 13.203 .000


یلیصحت فلتخم یاه هورگ رد زیمآ تنوشخ یاهراتفر ندش هدید نازیم(سنایراو لیلحت) F نومزآ :5 لودج F Sig تاروذجم نیگنایم df تاروذجم عومجم

063. 2.016 622.509 6 3735.056 یهورگ نیب 308.789 370 114251.883 یهورگ نورد

376 117986.939 عومجم

لاغتشا تیعضو فلتخم یاه هورگ رد زیمآ تنوشخ یاهراتفر ندش هدید نازیم(سنایراو لیلحت) F نومزآ :6 لودج F Sig تاروذجم نیگنایم df تاروذجم عومجم

088. 2.201 684.350 3 2053.049 یهورگ نیب 310.946 375 116604.566 یهورگ نورد

378 118657.615 عومجم

سنادیراو ادب T نودمز آ زا لدصاح جیادتن (sig=0/23 ) یراد انعم حطس اب %95 نانیمطا هلصاف رد قیقحت هیضرف نیاربانب . دشاب یمن راد انعم توافت ( نانز – نادرم ) نادنورهش زا هورگ ود رد ربارب

.ددرگ یم دیئات H0 هیضرف و در نادرم و نانز نیب رد زیمآ تنوشخ یاهراتفر ندش هدید نازیمTنومزآ :7 لودج

نیول نومزآ

T df Sig. (2-tailed)

توافت اه نیگنایم

یاطخ توافت .F Sig درادناتسا

ندش هدید نازیم زیمآ تنوشخ یاهراتفر

1.87305 2.2449- 231. 373 1.199- 514. 428. ربارب سنایراو 1.85195 2.2449- 226. 314.67 1.212- رباربان سنایراو

یگدننار هک نادنورهش زا هورگ ود رد (sig=0/00) یراد انعم حطس اب %95 نانیمطا هلصاف رد و ددیئات قدیقحت هیدضرف نیارب انب .دشاب یم رادانعم توافت دننک یمن یگدننار هک یناسک و دننک یم یدادصتقا تن ودشخ نازدیم هدک ددهد یدم ناشن زین T نازیم تبثم تمالع .ددرگ یم در H0 هیضرف .دننک یمن یگدننار هک تسا یناسک زا رتشیب دننک یم یگدننار هک یناسک نیب هدش هدید

دننک یمن و دننک یم یگدننار هک یهورگ ود نیب رد زیمآ تنوشخ یاهراتفر ندش هدید نازیمTنومزآ :18 لودج

نیول نومزآ

T df Sig. (2-tailed)

توافت اه نیگنایم

یاطخ توافت .F Sig درادناتسا

ندش هدید نازیم زیمآ تنوشخ یاهراتفر

1.95046 8.77897 000. 367 4.501 956. 003. ربارب سنایراو 1.95160 8.77897 000. 214.06 4.498 رباربان سنایراو

یریگ هجیتن و ثحب رد هدکنیا مادمت ادب هدک تسا نآ زا یکاح یطابنتسا و یرامآ یاه لیلحت زا هدمآ تسد هب جیاتن

ترودص یتاماددقا نالدک حطدس رد یهافر تاناکما عیزوت صوصخ رد (نارهت نوچ) یرهش هعماج


نانچمه اما هدوب هجوت دروم هژیو و مهم تیولا کی ناونع هب زین یرهش نورد لقن و لمح و هتفرگ یعادمتجا رادتفر و دردکلمع هودحن ردب هتدشذگ زا رتدشیب یدتح هتسناوت دوجوم یاهدوبمک و صقاون

نوگادنوگ یاهراتفر زورب زاس ببس و دشاب راذگ ریثات کیفارت ثحب رد صوصخلا یلع نادنورهش تنودشخ یادهراتفر ، ور شیپ یسررب عوضوم اهراتفر نیا زا یکی هک ددرگ یدنورهش ریغ ااهاگ و فددلتخم یادده هددیرظن و هدددمآ لددمع هددب یرددظن تاددعلاطم ساددسا رب.تددسا (یددکیفارت)زیمآ شزیگنا) ینورد یاهراشف واه یماکان لصاح زیمآ تنوشخ یاهراتفر یسانش هعماج – یسانشناور – یدگنهرف – یدادصتقا زا مدعا ) ینوریب و (... و ناج و مسج تمالس دوجو مدع – دامتعا مدع – لئادسم میناودتب هچنانچ ،تسا یباستکا تبسن هب هدیدپ کی راتفر وس رگید زا. تسا ( ... و یعامتجا نآ لدیلقت تدهج یرثودم یاده مادگ ادی و مینک لح ار یکیفارت شمارآ و تنوشخ رب رثوم یطیحم بدقاوع هدکراجنه بان یادهراتفر و جندشت زا یردتمک نازدیم اب نامرهش یرهش رباعم رد اعطق میرادرب هعماج حطس رد اهراتفر نیا زا یرایسب زورب رد . دش میهاوخ هجاوم دراد یریذپان ناربج و راب فسا

اادضعبو ابیز ان و دنسپان یعامتجا راتفر کی هب لیدبت تنوشخ یدرف راتفر دارفا ریاس اب ههجاوم رد و هدنوگنیا زوردب دهادش ادهراب هردمزور ترودص هدب ااردیخا هکنانچ ،ددرگ یم هدنناسر بیسآ تدش هب

.میتسه اهراتفر تسد نیا زا یخرب لعاف هتساوخان ای و هدوب دنتسین مه زاون مشچ الصا هک اهراتفر یدعرف و یلدصا یاده نایردش ، یدهارگرزب زا مدعا یرهدش رباعم رد یلوصا یزیر همانرب هچنانچ

ادب هبادشم ،دندشاب هددش یدنیب شیدپ و یدسانشراک زدین لقن و لمح یاه تخاسریز و دریذپ تروص شیپ ، نمیا ، ناور کیفارت نوماریپ یلوصا یجنس زاین اب هاگنآ، نارهت 33 هقطنم رد یرهش تخاس ربادعم رد یدصخش یادهوردوخ ددرت یشیازفا همجحو یجورخ ، یدورو رباعم یارب مزال یاه ینیب

ندیا زا یرایسب ،دشاب هتفریذپ تروص یرهش تیریدم یوس زا ددرت جوا تعاس رد هژیو هب یرهش هدب رثکادح هب ور یبسن شمارآ اب نادنورهش و دندرگ یمن هدهاشم لومعم تروص هب اه یراجنهبان . دنزادرپ یم رهش رد دوخ هرمزور تاروما شیب ادمک هدچ رگا (یکیفارت زیمآ تنوشخ یاهراتفر) عوضوم نیا صوصخ رد ققحم ناونع هب

مده لودمعم و یداع تروص هب یتح دراوم یخرب رد و هدادن ناشن یروف لضعم تروص هب ار دوخ لدماوع یدکیفارت ردظنم زا نادنورهدش یرادتفر یاه تنوشخ لرتنک تهج مدقتعم ، دسر یم رظن هب یریگشیپ یتح و لرتنک یارب ناوت یم ییارجا و یلمع یاهراک هار هئارا اب هک دنتسه لیخد یفلتخم و یسدنه حالصا ،لقن و لمح یاه تخاسریز یحارط . دناسر رمث هب ار ینایاش تامادقا اه نآ زا


حیحدص تیادده رودظنم هدب یدکیفارت تازدیهجتزا هدافتدسا، یدعرف و ینایردش ربادعم یزاس یلوصا ادب اه ریدسم ندرک هاتوک و یلوصا یسرتسد اب نیزگیاج یاه ریسم زا هدافتسا نادنورهش و ناگدننار نکادس کدیفارت نتفردگ ردظن ردوریسلا عیرس و عقوم هب یناگمه لقن و لمح یاه هناماس زا هدافتسا یاردب یدلمع یادهراک هار هدمه و هدمه ... و رباعم رد وردوخ دادعت شیازفا و تیعمج دشر روخارف

تدسیز هدلمج زا اده هدیرظن عاودنا رد هدکیروطنامه . دنتدسه لودقعم ردیغ یکیفارت یاهراتفر لرتنک ار یرادجنه بان و یرگدشاخرپ ، ندشخ یادهراتفر ثدحب یتخاندش هدعماج و یتخاندشناور – یتخاندش تمدس ندیا هدب ارادم زین (همانشسرپ یارجا) ینادیم یسررب زا هدمآ تسد هب جیاتن و میدرک یسررب

– یرادرهدش هعومجم رد) یرهش یتیریدم یتآ و زورما یاه یزیر همانرب رد هچنانچ هک هداد قوس هددش یدسانشراک و درادناتسا یاهریسم میناوتب( سیلپ یتراظن داهن و کیفارت و لقن و لمح نامزاس یاه هاگتسد یراکمه زا رمتسم تروص هب و مینک یحارط یرهش نورد لقن و لمح متسیس یارب ار هصاخ) نادنورهش یکیفارت زیمآ تنوشخ یاهراتفر ااعطق ،میریگب هرهب زین (نیناوق – سیلپ) یتراظن

رهش نالک) فده هعماج رب یقالخا و یراتفر شمارآ و هدش لداعتم یریگمشچ زرط هب (ناگدننار . ددرگ یم مکاح (نارهت (یطابنتسا – یفیصوت) یرامآ یاه لیلحت زا هدمآ تسد هب جیاتن یسررب و رضاح قیقحت هب رظن

یاهریدسم ) هدیدسر تابثا هب قیقحت یلصا ضرف هکنیا نمض (33 و1 )هقطنم ود رد هعلاطم زا لصاح ناودنع هدب 33 هدقطنم .دنتدسه رثودم یکیفارت زیمآ تنوشخ یاهراتفر رب یرهش نورد ( لقن و لمح ثاددحا تهج مزال یاه ینیب شیپ یرهش تفاب یریگ لکش زا شیپ هک زاس یلوصا یرهش هقطنم زا یکی ناونع هب 1 هقطنم اب ار هدش هدید نآ رد یرهش نورد لقن و لمح یلوصا یاه تخاس ریز یرادا – ینوکدسم یاده نامتخاس ، تیعمج مکارت ظاحل زا یرهش هقطنم نیرتمهم و نیرت یزکرم ترودص هدب . مدیا هدروآ تسد هب ار لیذ جیاتن و هدرک هسیاقم رتالاب ینیشنرهش تمدق ابو یراجت – .تسا هدوب 33 هقطنم زا رتشیب 1 هقطنم رد زیمآ تنوشخ یاهراتفر تیئور نازیم یلک . تسا هدوب 33 هقطنم زا رتشیب 1 هقطنم رد یمالک تنوشخ ندش هدید نازیم-2

. تسا هدوب 33 هقطنم زا رتشیب 1 هقطنم رد یناور تنوشخ ندش هدید نازیم-3

. تسا هدوب 33 هقطنم زا رتشیب 1 هقطنم رد یفطاع تنوشخ ندش هدید نازیم-2

. تسا هدوب 33 هقطنم زا رتشیب 1 هقطنم رد ینامسج تنوشخ ندش هدید نازیم-9

. تسا هدوب 33 هقطنم زا رتشیب 1 هقطنم رد یداصتقا تنوشخ ندش هدید نازیم-9


یگتدسبمه یدکیفارت یاده دادهن ادب دصرد 95 نانیمطا هلصاف رد زیمآ تنوشخ یاهراتفر ندش هدید نازیم-1 .درادن یرادانعم

.دنوش یم نییبت رگید یاهریغتم طسوت زیمآ تنوشخ یاهراتفر ندش هدید نازیمریغتم زا 23/9 -3

توادفت فدلتخم یندس یاده هوردگ ادب نایوگخدساپ نیب رد یکیفارت زیمآ تنوشخ یاهراتفر تیئور نازیم-3 . درادن یرادانعم

توادفت یلیصحت فلتخم یاه هورگ اب نایوگخساپ نیب رد یکیفارت زیمآ تنوشخ یاهراتفر تیئور نازیم-5 .درادن یرادانعم

سنادسیل قوف ) هیلاع تالیصحت اب نایوگخساپ یوس زا یکیفارت زیمآ تنوشخ یاهراتفر تیئور نیگنایم-92 . تسا هدوب رتشیب یلیصحت یاه هورگ هیقب زا (الاب هب

لاغتشا تیعضو فلتخم یاه هورگ اب نایوگخساپ نیب رد یکیفارت زیمآ تنوشخ یاهراتفر تیئور نازیم-22 .درادن یراد انعم توافت

اده هورگ هیقب زا هتسشنزاب و لغاش نایوگخساپ یوس زا یکیفارت زیمآ تنوشخ یاهراتفر تیئور نیگنایم-32 .تسا هدوب رتشیب

نادردم – نانز ) یتیسنج یاه هورگ اب نایوگخساپ نیب رد یکیفارت زیمآ تنوشخ یاهراتفر تیئور نازیم-22 . ددرگ یم دییاتH9هیضرف و در قیقحت هیضرف دوجوم تاعالطا هب هجوت اب (

هدک تدسا ینادسک زا رتدشیب ددننک یم یگدننار هک یدارفا نیب رد هدش تیئور یداصتقا تنوشخ نازیم-92 .دننک یمن یگدننار

عبانم .هملک :نارهت ،هعسوت یسانش هعماج .(9322) یرافغ اضرمالغ و یفطصم ،ایکزا .2 .لوا پاچ ، روه هیاس تاراشتنا ، یعامتجا لئاسم یسانش هعماج رب یدمآ رد .(3322)داوج ،نهک یراشفا .3 تادقیقحت ردتفد یرهدش کدیفارت یاده شلادچ اب هلباقم یاهراکهار .(3322) اضر دمحم ،یقیقح و رهچونم ،یناولا .2

.نامرک یماظتنا یدربراک یتدشهب دیهدش هاگدشناد دشرا یسانشراک همان نایاپ ،نآرب رثوم لماوع و یعامتجا دامتعا .(9322) یدهم ،یفاکریما .9

.تایبدا هدکشناد ،نارهت .یسودرف هاگشناد تاراشتنا :دهشم ،ناریا رد تافداصت یاه هنیزه .(2322)لیعامسا ،یتیآ .9 .یتشهب دیهش هاگشناد تاراشتنا :نارهت ،لوا پاچ ،یئازریم دیس دیمح همجرت ، زورما رهش .(3322) یگ،لژروب .1 هدمان نادیاپ ،تدشر رهدش هدعلاطم درودم )نادنورهش رفس راتفر رب رهش ییاضف راتخاس ریثات .(9522) فسوی ،یمارهب .3

.تشر رون مایپ هاگشناد ،دشرا یسانشراک .شناد یایرد تاراشتنا :تشر ،ییاتسور و یرهش یزیر همانرب ینابم و لوصا (5322)یلع دیس ،ینیسح .3


ییادیفارغج تادعالطا متدسیس دادجیا تروردض .(5322) ددمحا دیدس ،یمدشاهو رسای ،یوبن و ،قداص دیس ،یدیمح .5 .نامرک یماظتنا یدربراک تاقیقحت رتفد ، یرهش کیفارت تیریدم رد بو تحت

. نارهت ، ریبک ریما یتعنص هاگشناد ، لقن و لمح یزیر همانرب و یسدنهم .(9322) یلع ، ییادخ .92 . نارهت ،مهدراهچ پاچ ، ین رشن ، یبیان گنشوه همجرت ،یعامتجا تاقیقحت رد شیامیپ (2522)ساود.یا. ید .22 .یهاگشناد رشن زکرم :نارهت ،کیفارت سدنهم .(3122) لیلج ،یهاش .32 ادب) یرهش کیفارت تینما لیلحت رد ییایفارغج تاعالطا یاه متسیس دربراک .(9522)ناراکمه و هلا تجح ،یفرش .22

.نامرک ،کیفارت شیامه ، ( اجان روهار سیلپ رد نآ ییاراک رب دیکات .233 هرامش ، لقن و لمح تعنص هیرشن ، نیون لقن و لمح نیون رهش (3322)لالج ،این نارماک .92 یدرودم هدعلاطم ادب ، یرهدش نورد لدقن و لدمح و کیفارت تیریدم و یضارا یربراک (9522) یلع ،یلتین یناولک .92

.نامرک یماظتنا یدربراک تاقیقحت رتفد ، رون یلحاس رهش یکیفارت تالکشم .یدربهار تاعلاطم هدکشهوژپ :نارهت ،هداز یدشرم یلع ، دننک یم شروش اه ناسنا ارچ (3322)تربار دت ،راگ .12 . نارهت ، زکرم ، یثالث نسحم همجرت ،تینردم یاهدمایپ ، (9322)ینوتنآ ، زندیگ .32 مودلع هدمان ،قدیقحت کدی یاده هدتفای رب یرورم :مسیلادنو یبرجت .و یرظن ینابم (5322) اضریلع ، یزیربت ینسحم .32

.12 هرامش ،یعامتجا19. Bandura, Albert.” Social Learning Theory”, Englewood Cliffs, NJ: Prentice – Hall, 1977. 20. Baron, Robert , and Donn Byren. “ Social Psych ohogy : Understanding Human

Interaction”, Allyn and Bacon, 1994 . 21. Bento, Antonio M.”Theimpact of urban sptial structure on travel demand in the United

States “ ,World Bank Policy Reseach Working Paper . No1.418-466,2004. 22. Bento. A, Cropper . M,Mobarak. A and Vinha.K.”The Impact of Urban Spatial Struture

on Travel Demand in the United States “, World Bank policy research working paper no .p.p. : 418-466 , 2004

23. B.Jiang and C.Claramunt .” A Structural Approch to the Model Generalization of an Urban Street Network”, Geolnformatica , Vol.8, pp157-171 , 2004

24. Brehm, Sharon S. and Saul M.Kassin Paul, of Social Psychology, 1993 . 25. Berkowitz, Leonard.“ A Survey of Social Psychology”, CBA College Publishing Com,

1986. 26. Burbidge , S and Goulias,K.” Active travl behavior”, Brigham Young University,

University of California, Sanata Barbara, July7 2008. 27. Canada Mortgage and Housing Corporation (C.m.H.C) .”Impact of urban form and

travel accessibility on private vehicle use “, Research Highlight, Socio-Economic Series 49.www.cmhc.ca, 2007.

28. Design Leck , Eran.”The impact of urban formon travel behavior”, Berkeley Planning Journal,Volum19,2006.

29. Jabareen, R.Y.”Sustainable urban form : Their typologies, models and conceps”, Journal of Planning Education and Research NO.26:p.p.38-52, 2006.

30. Johnson, M .p.” Environmental impacts of urban sprawl: A survey of the literature and propose research Agenda “ , Planning and Design “, J.,Vol.33,p.p. 717-735,2001.

31. Leck Eran.” Impact of urban form and travel behavior,” Berkeley Planning Journal, Volume 19,2006ter.

Documents

95/9/32 تاریخ پذیرش: 95/3/23 تاریخ دریاتفsoc.journals.iau-garmsar.ac.ir/article_536992_fba80e7cabba0c90e395cad...دان جوامع بشری طراحی و مهندسی