Elastinost potranje i ponude

Prof. dr. Mugdim Pai

1

Cjenovna elas8nost potranje

Cjenovna elas+nost potranje (ili jednostavno elas+nost potranje) Mjera reagiranja potraivane koliine na

promjenu cijene; Kolinik procentualne promjene potraivane

koliine i procentualne promjene cijene

2

!! = !"#$%&'()*&)!!"#$%&'(!!"#$%!"#$%!!"#$!"#!"#$%&'()*&)!!"#$%&'(!!"#$%$ !!! = !!%!!%!

Cjenovna elas8nost potranje u jednoj taki

Da se podsje8mo na nega8van odnos izmeu varijabli potraivana koliina i cijena: Kada jedna varijabla raste, druga opada

Iz razloga to je kriva potranje opadajua, cjenovna elas8nost potranje je nega8van broj

Nega8van znak cjenovne elas8nos8 potranje ukazuje na zakon potranje to je cijena via, potraivana koliina je manja i obrnuto.

Cjenovna elas8nost potranje je neimenovani broj 3

!! = !"#$%&'()*&)!!"#$%&'(!!"#$%!"#$%!!"#$!"#!"#$%&'()*&)!!"#$%&'(!!"#$%$ !

Cjenovna elas8nost potranje u jednoj taki

Neka je Q1= inicijalna potraivana koliina Q2= nova potraivana koliina P1= inicijalna cijena P2= nova cijena

4

!! = !"#$%&'()*&)!!"#$%&'(!!"#$%!"#$%!!"#$!"#!"#$%&'()*&)!!"#$%&'(!!"#$%$ !!! = ! %!! % !

Cjenovna elas8nost potranje u jednoj taki metod inicijalne vrijednos8

Koristei metod inicijalne vrijednos8:

5 5

!! = !"#$%&'()*&)!!"#$%&'(!!"#$%!"#$%!!"#$!"#!"#$%&'()*&)!!"#$%&'(!!"#$%$ !!! = !"! 100%!"! 100%! !! = !"!" !!!

!! = !! !!!! !! !!!!!! !Ed =Q2 Q1Q1

100%P2 P1P1

100%; Ed =

QQ1PP1

=QP

P1Q1

Cjenovna elas8nost potranje u jednoj taki metod inicijalne vrijednos8

Kada se govori o cjenovnoj elas8nos8 potranje pretpostavlja se da je promjena cijene mala, pa je ...

...za innitezimalno malu promjenu cijene: Odnosno:

Koristei metod inicijalne vrijednos8 dobije se:

6 6

!! = !"!" !!!!! = !"!" !!!! !

!! = lim!! !"!" !!!

Predvianje promjene potraivane koliine

Tri varijable. Ako znamo dvije, moe se odredi8 trea

Pretpostavimo da se eli predvidje8 promjena potraivane koliine kao rezultat promjene cijene

Ako je poznata cjenovna elas8nost potranje moe se izrauna8 (predvidje8) promjena potraivane koliine

7

!"#$%&'(!!"#$%!"#$%!!"#$!"#!(%) = !! !"#$%&'(!!"#$%$!(%)!

Kriva trine potranje i cjenovna elas8nost potranje

Cijena mlijeka se poveala sa 2,0 KM na 2,2 KM.

Potraivana koliina se smanjila sa 100 komada na 85 komada.

Izrauna8 cjenovnu elas8nost potranje u jednoj taki koritei metod inicijalne vrijednos8

8

!! = 85 100 1001002,2 2,0 1002,0 = 15%10% = 1,5!

Elas8na potranja Ed < -1

Elas+na potranja: Ed < -1 |% promjene potraivane koliine| > |% promjene cijene|

Procentualna promjena potraivane koliine u apsolutnom iznosu je vea od procentulane promjene cijene u apsolutnom iznosu

9

!! = !"#$%&'()*&)!!"#$%&'(!!"#$%!"#$%!!"#$!"#!"#$%&'()*&)!!"#$%&'(!!"#$%$ !

Neelastina potranja -1 < Ed < 0

Procentualna promjena potraivane koliine u apsolutnom iznosu je manja od procentualne promjene cijene u apsolutnom iznosu.

10

Neelas+na potranja: -1 < Ed < 0 |% promjene potraivane koliine| < | % promjene cijene |

!! = !"#$%&'()*&)!!"#$%&'(!!"#$%!"#$%!!"#$!"#!"#$%&'()*&)!!"#$%&'(!!"#$%$ !

Jedinino elastina potranja Ed = -1

Procentualna promjena potraivane koliine u apsolutnom iznosu je jednaka procentulanoj promjeni cijene u apsolutnom iznosu.

11

Jedinino elas+na potranja: Ed = -1 |% promjene potraivane koliine| = | % promjene cijene |

!! = !"#$%&'()*&)!!"#$%&'(!!"#$%!"#$%!!"#$!"#!"#$%&'()*&)!!"#$%&'(!!"#$%$ !

Kada je kriva potranje horizontalna ...

...Potroai su voljni kupi8 onoliko koliko su preduzea voljna da ponude pri cijeni manjoj ili jednakoj P1 KM

Ako se cijena povea ak i malo, tada Q padne na nulu (-100%)

Kada je potranja savreno elas8na, cjenovna elas8nost potranje je -.

Savreno elas8na potranja

12

!! = !

!! = !"!" !!!

Savreno neelas8na potranja Kada je kriva potranje

ver8kalna... ...ako cijena poraste,

potraivana koliina se ne mijenja, Q/P=0

Kada je potranja savreno neelas8na potranja je ista za bilo koju cijenu.

Cjenovna elas8nost potranje je nula. 13

!! = 0!!! = !"!" !! = 0 !! = 0!

!! = !"!" !!!

Primjer Funkcija potranje Q u zavisnos8 od cijene P je

data sljedeom jednainom: Q = 240 2P. Nacrta8 funkciju potranje Odredi8 potraivanu koliinu pri cijenama od 80, 90 i 100 i 110 KM

Za sljedee promjene cijene: 80 KM na 90 KM 90 KM na 100 KM 100 KM na 110 KM

odredi8 cjenovnu elas8nost potranje koristei metod inicijalne vrijednos8

Odredite kombinaciju cijena/koliina pri kojoj je potranja jedinino elas8na, te nakon koje postaje elas8na. 14 14

Zadatak (nastavak)

15

0

20

40

60

80

100

120

140

0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 200 220 240

Cije

na (P

) KM

Potraivana koliina (Q) komada

15

Q = 240 2P P 80 90 100 110 Q 80 60 40 20

Zadatak (nastavak)

16

Ed =60-80

80 100 % 90-80

80 100 %=25%12, 5% = 2

P 80 90 100 110 Q 80 60 40 20

Ed =40-60

60 100 % 100-90

90 100 %=

-33,33 % 11,11 % = 3

Ed =20-40

40 100 % 110-100

100 100 %=

-50 % 10 % = 5

16

Zadatak (nastavak)

17

Ed = 8080 *(2) = 2, 0

Ed =9060 *(2) = 3,0

Ed =10040 *(2) = 5,0

17

Q = 240 2P P 80 90 100 110 Q 80 60 40 20

Ed =40-60 100-90

90 60 = 3

Ed =20-40

110-100100 40 = 5

Ed =60809080

8080 = 2

Ed =QP

P1Q1

Ed =

P1Q1

dQdP

Odredite kombinaciju cijena/koliina pri kojoj je: potranja jedinino elas8na Q=240-2P Slijedi: Q=2P, odnosno 2P=240-2P, pa je P=60 i Q=120

Odredite kombinaciju cijena/koliina pri kojoj je jedinino elas8na potranja

18

1 = (2) !!!!! = 12!Ed =

dQdP

PQ

19

Cjenovna elas8nost potranje se smanjuje ako se kreemo nanie du prave potranje

Potranja je elas8na na gornjoj polovini prave potranje

Potranja je neelas8na na donjoj polovini prave potranje

Neelas8na potranja

Elas8na potranja

Jedinino elas8na potranja

19

0

20

40

60

80

100

120

140

0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 200 220 240

Cije

na (P

) KM

Potraivana koliina (Q) komada

Neelas8na potranja

Elas8na potranja

Jedinino elas8na potranja

Q = 240 2P

P Q Ed 10 220 -0,09 20 200 -0,20 30 180 -0,33 40 160 -0,50 50 140 -0,71 60 120 -1,00 70 100 -1,40 80 80 -2,00 90 60 -3,00 100 40 -5,00 110 20 -11,00 120 0 -

-12.00

-10.00

-8.00

-6.00

-4.00

-2.00

0.00 0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 200 220 240

Ed

Potraivana koliina (Q) komada

Ed=-1 kada je P=60 i Q=120

Kada je P>60, tada je Ed-1 (neelas8na potranja)

20

0

20

40

60

80

100

120

140

0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 200 220 240

Cije

na (P

) KM

Potraivana koliina (Q) komada

Neelas8na potranja

Elas8na potranja

Jedinino elas8na potranja

!! = !"#$%&'()*&)!!"#$%&'(!!"#$%!"#$%!!"#$!"#!"#$%&'()*&)!!"#$%&'(!!"#$%$ !

Luna cjenovna elas8nost potranje

Luna cjenovna elas8nost potranje se ne rauna u jednoj taki, nego na intervalu izmeu dvije take

!! =!! !!!!!!!2 100%!! !!!!!!!2 100% !

!! = !! ! !!!!!!!!!!!

21

Luna cjenovna elas8nost potranje

% promjena potraivane koliine je jednaka promjeni potraivane koliine (-15) podijeljeno sa srednjom vrijednos8 potraivane koliine (92,5) pomnoeno sa 100, ili -16,22%:

22

!! =!! !!!!!!!2!! !!!!!!!2 ! %22,16%100*1622,0%100*5,9215

%100*2/)85100(

15

%100*kolicine epotrazivant vrijednossrednja

kolicine epotrazivan promjenakolicine epotraivan promjene %

==

=

=+

=

==

=

Luna cjenovna elas8nost potranje

% promjena cijene je jednaka promjeni cijene (0,20) podijeljeno sa srednjom vrijednou cijene (2,10 KM) pomnoeno sa 100, ili 9,52%:

%52,9%100*0952,0%100*10,220,0

%100*2/)20,200,2(

20,0

%100*cijenet vrijednossrednja

cijene promjenacijene promjene %

===

=+

=

==

=

23

!! =!! !!!!!!!2!! !!!!!!!2 !

Luna cjenovna elas8nost potranje

Ako ubacimo izraunate procentualne promjene cijene i potranje u formulu za Ed dobije se:

Ed = 16,22%9,52% = 1, 70

24

Luna cjenovna elas8nost potranje

Funkcija potranje Q u zavisnos8 od cijene P je data sljedeom jednainom: Q = 240 2P.

Odredi8 lunu cjenovnu elas8nost potranje ako se cijena povea sa 80 KM na 100 KM

25

Ed =(P2 +P1)(Q2 +Q1)

dQdP =

=(100+80)(40+80) *(2) =

180120 *(2) = 30

20

40

60

80

100

120

140

0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 200 220 240

Cije

na (P

) KM

Potraivana koliina (Q) komada

25

!! = ! ! ! !!!!!!!!!!!

Uvedimo sljedee oznake

Ukupan prihod = R

R = P * Q

26

!"#$%&'()*&)!!"#$%&'(!!"#$%$ = !"%!!"#$%&'()*&)!!"#$%&'(!!"#$%!"#$%!!"#$!"# = !"%!

raste prihodukupan cijene promjene % kolicine epotraivan promjene %

Predvianje promjena ukupnog prihoda Cijena i prihod sa elas8nom potranjom, Ed -1 Efekat poveanja cijene

Cijena proizvoda (P)

Potraivana koliina (Q) % promjene

Ukupan prihod (R) R = P * Q

5,00 150 Q%: -6,66% P%: 10%

750,00 5,50 140 770,00

Cjenovna elas8nost potranje i ukupan prihod

Tip elas8nos8 potranje

Vrijednost elas8nos8 potranje

|% promjene potraivane koliine|

naspram |% promjene cijene|

Efekat poveanja cijene

na ukupan prihod

Efekat smanjenja cijene na

ukupan prihod

Elas8na potranja < -1 |Q%| > |P%| R se smanjuje R se poveava

Neelas8na potranja > -1 i

29

Potranja je neelas8na du donje polovine linije potranje, tako da smanjenje cijene, smanjuje prihod.

Ukupan prihod dos8e svoj maksimum c u taki a na krivoj potranje, gdje je jedinino elas8na potranja.

Cjenovna elas8nost potranje i ukupan prihod (linearna kriva potranje)

Potranja je elas8na du gornje polovine linije potranje, tako da smanjenje cijene poveava prihod

29

(R)

(R)

Cjenovna elas8nost potranje i ukupan prihod

Cijena (P) Ukupan prihod (R) Jer je: Ed < -1 (elastina potranja)

|%Q| > |%P| |%Q| > |%P|

0 > Ed > -1 (neelastina potranja) |%Q|< |%P| |%Q|< |%P|

Ed = -1 (jedinino elastina potranja) Nema promjena |%Q|= |%P|

30

Primjer (linearna funkcija potranje)

Funkcija potranje Q u zavisnos8 od cijene P je data sljedeom jednainom: Q = 240 2P. Odredi8 i nacrta8 funkciju ukupnog prihoda R. Vodei rauna o Ed, utvrdi8 podruja u kojima funkcija R raste i opada

U kojoj taki funkcija R ima maksimum.

31

32

! = ! !!! = 240 2 !!! = 120 !2 !! = 120 !2 !!!! = !!2 + 120 !!!!!!" = ! + 120!! !!!!" = 0!!!! = 120!!!"# = 120!2 + 120 120!!!"# = 7200+ 14400 = 7200!

33

! = !!2 + 120 !!!!!!" = ! + 120!!"#$!!"#$%!!"#$%$&'( !!!"#$%!!!!!!!0 < ! < 120!!"#$!!"#$%!!"#$%&'$! !!!"#$#!!!!!!!120 < ! < 240!!"#$!!"#$%!!"#$%&!!"#$ !!!"#!!"#$%!&!!!!!!!! = 120!

34

0

1000

2000

3000

4000

5000

6000

7000

8000

0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 200 220 240 260

Uku

pan

prih

od (

R) K

M

Potraivana koliina (Q) komada

0

20

40

60

80

100

120

140

0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 200 220 240 260 C

ijena

(P) K

M

Potraivana koliina (Q) komada

Neelas8na potranja

Elas8na potranja

Jedinino elas8na potranja

Ed

Dohodovna elas8nost potranje u jednoj taki

EdI Mjera reagiranja potraivane koliine u odnosu na

promjenu dohotka

QI

IQ

IIQQ

E Id

=

=

36

=

Dohodovna elas8nost potranje u jednoj taki

Normalni proizvodi: Potraivana koliina se poveava sa porastom dohotka

Inferiorni proizvodi Potraivana koliina se smanjuje sa porastom dohotka

37

1. Normalna dobra

a) Nuna dobra

b) Luksuzna dobra

2. Inferiorna dobra

Dohodovna elas8nost potranje u jednoj taki

01

100

Id

Id

Id

Id

EEE

E

38

Luna dohodovna elas8nost potranje

Ne rauna se u jednoj taki, nego na intervalu izmeu dvije take

39

=2 12+122 12+12 =

2+12+1

Zadatak

Pri nivou dohotka od 1.200 KM potraivana koliina je 70 jedinica jednog proizvoda, dok je pri dohotku od 1.800 KM potraivana koliina 100 jedinica tog istog proizvoda. a) Odredite dohodovnu elas8nost potranje u jednoj taki

koristei metod inicijalne vrijednos8 u sluaju rasta dohotka sa 1.200 na 1.800 KM. Na osnovu dobijene vrijednos8 za EdI utvrdi8 o kojoj vrs8 dobra se radi?

b) Odredite lunu dohodovnu elas8nost potranje u sluaju kada se promatra interval dohotka izmeu 1.200 i 1.800 KM

40 40

Zadatak (a)

85714,070200.1

200.1800.170100

=

=

=

QI

IQE Id

Ako dohodak poraste sa 1.200 na 1.800 KM, koristei metodu inicijalne vrijednos8, dohodovna elas8nost potranje je 0,85714.

41

10

Zadatak (b)

88235,070100800.1200.1

200.1800.170100

21

21 =+

+

=

+

+

=

QQII

IQE Id

Luna dohodovna elas8nost potranje u intervalu dohotka od 1.200 KM do 1.800 KM je 0,88235.

42

I1=1.200 Q1= 70 I2=1.800 Q2=100

Unakrsna cjenovna elas8nost potranje u jednoj taki

Mjera reagiranja potraivane koliine na promjenu cijene drugog proizvoda.

Jednaka koliniku procentualne promjene potraivane koliine jednog proizvoda X i procentualne promjene cijene drugog proizvoda Y

Elas8nost potranje X-a u odnosu na promjenu cijene Y-a :

a-Y cijene promjena naprocentuala-X kolicine epotraivan promjena naprocentual

=xyE

43

Unakrsna cjenovna elas8nost potranje u jednoj taki

44

x

y

y

xxy

y

y

x

x

xy

QP

PQE

PPQQ

E

=

=%100

%100

a-Y cijene promjena naprocentuala-X kolicine epotraivan promjena naprocentual

=xyE

Unakrsna cjenovna elas8nost potranje u jednoj taki

0

0

0

xy

xy

xy

EEESupstituti

Neovisna dobra

Komplementi

45

Unakrsna cjenovna elas8nost potranje u jednoj taki

Sups8tu8 su dobra ija je unakrsna elas8nost potranje pozi8vna (Exy>0). Porast cijene jednog proizvoda uzrokuje porast potranje drugog proizvoda.

Komplementarna dobra su ona ija je unakrsna elas8nost potranje nega8vna (Exy

Luna unakrsna cjenovna elas8nost potranje

Ne rauna se u jednoj taki, nego na intervalu izmeu dvije take

12

12

xx

yy

y

xxy QQ

PPPQE

+

+

=

47

%100

2

%100

2

12

12

12

12

yy

yy

xx

xx

xy

PPPP

QQQQ

E

+

+

=

Zadatak:

Cijene i potraivane koliine sljedeih proizvoda u u toku jedne sedmice su:

Meu8m, rast cijene proizvoda A na 6,5 KM uzrokovao je novu potraivanu koliinu od 4.000 komada sedmino.

Proizvod Koliina Cijena A 6.000 komada 4,5 KM B 1.500 komada 3 KM

48

Zadatak (nastavak)

(a) Odredite cjenovnu elas8nost potranje za proizvodom A u jednoj taki koristei metod incijalne vrijednos8.

Rast cijene proizvoda A na 6,5 KM uzrokovao je novu potraivanu koliinu od 4.000 komada sedmino.

49

Ed =QP

PQ =

4.000 6.0006,5 4,5

4,56.000 = 0, 75

Proizvod Koliina Cijena

A 6.000 komada 4,5 KM

B 1.500 komada 3 KM

PA1=4,5 QA1=6.000 PA2=6,5 QA2=4.000

Zadatak (nastavak)

(b) Kolika je nova cijena proizvoda B ako je poznato da je cjenovna elas8nost potranje za proizvodom B EdB=-1,25 i da je nova potraivana koliina 2.000 komada.

50

EdB =QP

PQ

1, 25= 2.0001.500PB2 3

31.500

PB2 = 2, 2 KM

PB1=3 QB1=1.500 PB2=? QB2=2.000

Zadatak (nastavak)

(c) Jesu li navedena dobra sups8tu8 ili komplemen8 ili neovisni? Zato?

x=proizvod A y= proizvod B

Sups8tu8 jer je

51

Exy =QxPy

PyQx

=4.000 6.0002,23

36.000 =1,25

0>xyE

PA1=4,5 QA1=6.000 PA2=6,5 QA2=4.000

PB1=3 QB1=1.500 PB2=2,2 QB2=2.000

A=x

B=y

Cjenovna elas8nost ponude

Cjenovna elas+nost ponude (ili jednostavno elas+nost ponude) Mjera reagiranja ponuene koliine na

promjenu cijene; Rauna se kao kolinik procentualne promjene

ponuene koliine i procentualne promjene cijene

52

=

Cjenovna elas8nost ponude u jednoj taki

Da se podsje8mo na pozi8van odnos izmeu varijabli ponuena koliina i cijena: Kada jedna varijabla raste, druga raste

Iz razloga to je kriva ponude rastua, cjenovna elas8nost ponude je pozi8van broj

Pozi8van znak cjenovne elas8nos8 ponude ukazuje na zakon ponude to je cijena via, ponuena koliina je vea i obrnuto.

Cjenovna elas8nost ponude je neimenovani broj 53

=

Cjenovna elas8nost ponude u jednoj taki

Neka je Q1= inicijalno ponuena koliina Q2= nova ponuena koliina P1= inicijalna cijena P2= nova cijena

54

!! = !"#$%&'()*&)!!"#$%&'(!!"#$!"!!!"#$!"#!"#$%&'()*&)!!"#$%&'(!!"#$%$ !!! = !! %!! % !

Cjenovna elas8nost ponude u jednoj taki metod inicijalne vrijednos8

Koristei metod inicijalne vrijednos8:

55 55

= 100% 100% =

= 2 12 1 11

=

1

1

1

1

1

12

1

12

;%100

%100

QP

PQ

PPQQ

E

PPP

QQQ

E SS

=

=

=

Cjenovna elas8nost ponude u jednoj taki metod inicijalne vrijednos8

Kada se govori o cjenovnoj elas8nos8 ponude pretpostavlja se da je promjena cijene mala, pa je ...

...za innitezimalno malu promjenu cijene: Odnosno:

Koristei metod inicijalne vrijednos8 dobije se:

56 56

!! = !"!" !!!!! = !"!" !!!! !

!! = lim!! !"!" !!!

=

Predvianje promjene ponuene koliine

Tri varijable. Ako znamo dvije, moe se odredi8 trea

Pretpostavimo da se eli predvidje8 promjena ponuene koliine kao rezultat promjene cijene

Ako je poznata cjenovna elas8nost ponude moe se izrauna8 (predvidje8) promjena ponuene koliine

57

!"#$%&'(!!"!"!"!!!"#$!"#!(%) = !! !"#$%&'(!!"#$%$!(%)!

Kriva trine ponude i cjenovna elas8nost ponude

10% poveanje cijene (sa 2,00 KM na 2,20 KM)

ponuena koliina se poveala za 20% (sa 100 na 120),

Izrauna8 cjenovnu elas8nost ponude koristei metod incijalne vrijednos8

58

2100

0,22,0

20 ili 2%10%20

%100

%100

1

1

1

1

1

12

1

12

==

=

===

=QP

PQ

PPQQ

E

PPP

QQQ

E SS

Savreno neelas8na ponuda

Kada je ponuda savreno neelas8na, ponuena koliina je ista za svaku cijenu ( Q=0)

Cjenovna elas8nost ponude je jednaka nula.

Q/P=0

59

!! = 0! =

Savreno elas8na ponuda

Kada je ponuda savreno elas8na, elas8nost ponude je beskonana.

60

!! = ! =

Cjenovna elas8nost ponude

=

=

s

s

s

s

s

E

E

E

E

E

0

10

1

1Elastina ponuda

Jedinino elastina ponuda

Neelastina ponuda

Savreno neelastina ponuda

Savreno elastina ponuda

61

Luna cjenovna elas8nost ponude

Luna cjenovna elas8nost ponude se ne rauna u jednoj taki, nego na intervalu izmeu dvije take

!! =!! !!!!!!!2 100%!! !!!!!!!2 100% !!! = !! ! !!!!!!!!!!!

62

Predvianje promjena cijene koristei elas8nos8 ponude i potranje

Formula promjene ravnotene cijene: Formula koja pokazuje procentualnu promjenu ravnotene cijene kao rezultat promjene potranje ili ponude sa da8m vrijednos8ma cjenovne elas8nos8 potranje i cjenovne elas8nos8 ponude.

% promjene u ravnoteznoj cijeni = % promjene potraznjeEs Ed

% promjene u ravnoteznoj cijeni = % promjene ponudeEs Ed63

64

Promjena potranje i promjena ravnotene cijene

Poveanje potranje pomjera krivu potranje udesno, poveavajui ravnotenu cijenu.

Potranja je uveana za 35% Es=2,0 i Ed=-1,5 U ovom sluaju 35%

poveanja potranje poveava ravnotenu cijenu za 10%.

X=4,4 KM

% promjene ravnotezne cijene = % promjene potraznjeEs Ed=

35%(2,0-(-1,5)) = 10%

64

Promjena ponude i i promjena ravnotene cijena

65

Smanjenje ponude pomjera krivu ponude ulijevo, poveavajui ravnotenu cijenu.

Ponuda je smanjena za 30% Es=3,6 i Ed=-2,4 U ovom sluaju 30%

smanjenja ponude poveava ravnotenu cijenu za 5%.

X=63 KM

% promjene u ravnoteznoj cijeni = % promjene ponudeEs Ed=

30%3, 6 (2, 4) = 5%

Promjena potranje i promjena ravnotene cijene

Vjeba Vjeba: Po kojim uvje8ma e poveanje potranje

prouzrokova8 malo poveanje ravnotene cijene?

66

% promjene ravnotezne cijene = % promjene potraznjeEs Ed

Promjena ponude i i promjena ravnotene cijena

Vjeba Vjeba: Pod kojim uvje8ma e smanjenje ponude

prouzrokova8 malo poveanje ravnotene cijene?

67

% promjene u ravnoteznoj cijeni = % promjene ponudeEs Ed