50

]] earm wó b*0awm t&[awm or®morÁK'¨ó }}...6]] tajccHoabmw&m;rsm; }} 1/ e,f (3) e,f 2/ twå ESifh tewå 3/ txnfcE¨m ESifh oabmcE¨m 4/ NrJaomedpö ESifh rNrJaomtedpö 5/ raem'Gg&

  • Upload
    others

  • View
    0

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

  • 1

    ]] earm wó b*0awm t&[awm or®morÁK'¨ó }}

    bk&m;? w&m;? oHCm? rdb? q&mwdkYtm; þ"r®pmpkjzifh

    &dkaopGm uefawmhyg\/

    ]] jrwfAk'̈\0dyóem}}

    a'gufwmpdk;vGif (rEÅav;)

  • 2

    jrwf jrwf jrwf jrwf jrwfAk'¨\0dy0dy0dy0dy0dyóemoifwef;

    ]]0dyóemESif hr*¾if(8)yg;}}]]0dyóemESif hr*¾if(8)yg;}}]]0dyóemESif hr*¾if(8)yg;}}]]0dyóemESif hr*¾if(8)yg;}}]]0dyóemESif hr*¾if(8)yg;}}

    0dyóemtvkyfonf r*¾if (8)yg; tvkyf

    w&m;yifjzpfygonf/

    1/ or®m'd|d - rSefpGmjrifjcif;(right view)

    2/ or®mouFyÜ- rSefpGmMuHjcif;(right thought)

    3/ or®m0gpm - rSefpGmajymjcif;(right speech)

    4/ or®mur®E Å- rSefpGmvkyfjcif;(right action)

    5/ or®mtmZD0- rSefpGmtoufarG;jcif;

    (right livelihood)

    6/ or®m0g,mr- rSefpGmtm;xkwfjcif;

    (right effort)

    7/ or®mowd - rSefpGmatmufarhjcif;

    (right mindfulness)

    8/ or®morm"d - rSefpGmwnfMunfjcif;

    (right concentration)

  • 3

    ]] or®mouFyÜ }} ]] or®mouFyÜ }} ]] or®mouFyÜ }} ]] or®mouFyÜ }} ]] or®mouFyÜ }}

    or®mouFyÜ\ t"dyÜg,frSm rSefpGmMuHjcif;

    (right thought) jzpfonf/ rSefpGmMuHrS rSefpGmodjrif

    jcif;qdkaom or®m'd|d (right understanding)

    jzpfayrnf/ or®m'd|djzpf&eftwGuf or®mouFyÜvkyf

    &rnf/ or®mouFyÜ rSefpGmMuHEdkif&ef MuHyHk? MuHenf;udk

    oif,lMu&jcif;jzpfonf/ twåjzifhawmh MuHwwf

    ygonf/ avmb? a'go? arm[jzifhawmh MuHwwf

    ygonf/ tewåjzifhawmh rMuHwwfMuyg/

    tavmb- pGefYjcif; (wPSm? Oyg'gef)

    ta'go - Nidrf;at;jcif; (udavom)

    tarm[ - ynmjzifh odjrifjcif; (or®m'd|d)

    wPSm? Oyg'gefpGefYzdkY? udavomjidrf;apzdkY?

    ynmjzifhMuHpnfzdk YawmhrvkyfwwfMuyg/ ,if;wdk Y

    twGuf rSefpGmMuHpnfwwfatmif oif,l&jcif;

    jzpfygonf/

    ]] opömav;yg; ESih f tvkyfw&m; }}]] opömav;yg; ESih f tvkyfw&m; }}]] opömav;yg; ESih f tvkyfw&m; }}]] opömav;yg; ESih f tvkyfw&m; }}]] opömav;yg; ESih f tvkyfw&m; }}

    'ku©opömudkodjcif;? ork',opömudk y,f

    jcif;? eda&m"udk opömqdkufjcif;? r*¾opömudk yGm;jcif;

    onf opömav;yg;ESihfhpyfí tvkyfw&m; (4)rsdK;

  • 4

    jzpfygonf/ ,if; od? y,f? qkduf? yGm;onf avmuD

    opömESih f avmukwå&mopöm[lí (2)yd kif;&S d\/

    avmuDopömudk oif,lESvHk;oGif;Ed kifaomfvnf;

    avmukwå&mopömudk udk,fwdkif rsufarSmufjyKrSom

    odjrifEdkifayrnf/

    tajccH avmuDopöm (4)yg;

    1/ &kyfemrf 'ku©opömudk ydkif;jcm;odjcif;

    2/ t0dZÆm? wPSm? Oyg'gef ork',opömudky,fjcif;

    3/ um,uH? 0pDuH? raemuHcsKyf&m eda&m"opömudk

    qdkufjcif;

    4/ or®m'd|dqdkaom 0dyóemr*¾if (5)yg;udkyGm;jcif;

    0dyóemqdkonfrSm ynmr*¾ifESifh orm"d

    r*¾if ESpfrsdK;aygif;jzpfaom r*¾if (5)yg;udk oDvr*¾if

    (3)yg; wpfaygif;wnf;yg0ifaom r*¾if(8)yg;

    jynfhpHkatmif yGm;rsm;&jcif;jzpfonf/ trsm;tm;

    jzifh a,m*DwdkYonf r*¾if(5)yg;udk b,fvdkyGm;rsm;

    tm;xkwf&rnfudk ar;Mujcif;jzpfygonf/

    trSefrSm r*¾if (5)yg;udk jynfhpHkatmif rdrd

    udk,fwdkifyif jyKvkyf&avonf/ orm"dr*¾ifudk

    trsm;tm; jzi f hv ky fwwf Muygonf/ 0i fav

  • 5

    xGufav? azgif;ydef?

  • 6

    ]] tajccHoabmw&m;rsm; }}]] tajccHoabmw&m;rsm; }}]] tajccHoabmw&m;rsm; }}]] tajccHoabmw&m;rsm; }}]] tajccHoabmw&m;rsm; }}

    1/ e,f (3) e,f

    2/ twå ESifh tewå

    3/ txnfcE¨m ESifh oabmcE¨m

    4/ NrJaomedpö ESifh rNrJaomtedpö

    5/ raem'Gg& ESifh "r®m½kH (tm&Hk\oabm)

    6/ t0dZÆm? wPSm? Oyg'gef tzHk;

    7/ y#dpöorkyÜg'f ESifh taMumif;tusdK;

    8/ cE¨m (2)rsdK; ESifh opömav;yg;

    9/ a&SUpdwf? aemufpdwf? r*fpdwf

    10/ t&IcHtm&Hk jzpfysuf? t&IÓPfr*f

    txufyg tcsufwdkYudk or®mouFyÜ rSefpGm

    MuHpnfoHk;oyf ESvHk;oGif;wwfygvQif udk,fydkifÓPf

    jzifh (olrsm;ajymod? pmzwfod? qifjcifod r[kwfyJ)

    rdrdudk,fwdkif qHk;jzwfcsufcsEdkifvQif or®m'd|djzpf

    ay:NyD; r*¾if(5)yg;jzifh 0dyóem½IyGm;Edkifayrnf/

    ]] plVaomwmyef }}]] plVaomwmyef }}]] plVaomwmyef }}]] plVaomwmyef }}]] plVaomwmyef }}

    plVaomwmyefonf aomwmyefyk*¾dKvfod

    &rnfh tajccHoabmw&m;wkdUudk odxm;aom

    yk*¾dKvf jzpfonf/ aomwmyefonf 'd|dESifh0dpdudpäm

  • 7

    tjrpf jywfcsKyfjidrf;onf/ emr&lyy&dapä'ÓPf

    ac: emrf&kyfudk yd kif;jcm;odaomÓPfonf 'd|d

    t,lrSm;udk y,f&efjzpfjyD; ypö,y&d*¾ÓPfac:

    taMumif;w&m;wdkYudk odrf;qnf;wwfaom ÓPf

    onf 0dpdudpämudk y,f&eftwGufjzpfonf/ ,if;wkdU

    udk pmod? BuHpnfodr[kwfyJ udk,fydkifoddjzpfygu

    plVaomwmyef[k ac:xdkufayonf/ bk&m;&Sif\

    "r®a'oemawmfrsm;onf t&d,opömudkxdk;xGif;

    odjrifEdkifatmif oGefoifqHk;r a[mMum;xm;awmf

    rlaom ynm&yfrsm;jzpfMuygonf/ xdkynm&yf wkdUudk

    pepfwpfus av;av;pm;pm; avhvmoif,l

    tm;xkwfoihfygonf/

    ]] 0dyóem ESif h e,f (3) e,f }} ]] 0dyóem ESif h e,f (3) e,f }} ]] 0dyóem ESif h e,f (3) e,f }} ]] 0dyóem ESif h e,f (3) e,f }} ]] 0dyóem ESif h e,f (3) e,f }}

    (1) or®Kwde,f - (oDv)

    ig olwpfyg;? a,mufsm; rdef;r? yk*d¾Kvf

    owå0g &dS\/ taumif; tqdk;&dS\? taMumif; tusdK;

    &dS\/ eddpö? okc? twå? okb t,lrSm; &dSMu\/

    (2) y&rwfe,f - (orm"d)

    &kyfemrfESpfyg;? cËmig;yg;&Sd\/ yk*d¾Kvfowå0g

  • 8

    r&dS/ &kyfemrf taMumif;tusdK;om&dS\/ tedddpö? 'ku©?

    tew?å tokb t,lrSef&dS\/

    (3) opöme,f - (ynm)

    avmuDopöm (2)yg;jzpfaom 'ku©opömESifh

    ork',opöm? avmukwå&mopöm (2)yg;jzpfaom

    eda&m"opömESifh r*¾opömqdkaomopöm(4)yg;&dS\/

    0dyóemonf opöm(4)yg;udk odjrif&ef?

    rsufarSmufjyK&eftwGuf tm;xkwf&jcif;jzpfonf/

    xdkaMumifh or®Kwdde,frS y&rwfe,fodYk ul;&onf/

    &kyfemrfy&rwfa&mufrS opöm0ifum ork',

    y,fjcif;? 'ku©csKyfjcif;? eda&m"qdkufjcif;wdkYudk r*¾if

    &Spfyg; yGm;rsm;jcif;jzifh aqmif&Guf&jcif;jzpfonf/

    opöme,fwGif udpö(4)yg; aqmif&GufjyD;pD;

    ygu or®Kwde,fwGif ork',r&dSyJ 'ku©jidrf;um

    eda&m"tjrifjzifh avmuaumif;usdK;wdkYudk xuf

    0ef;usif pifMu,faom um,uH? 0pDuH? raemuH

    wdkYjzifh aqmif&GufaexdkifEdkifavonf/

  • 9

    ]] jrwfAk'¨\0dyóem }}

    0dyóemtajccHtydkif;ESifh 0dyóemyGm;jcif;

    tydkif;wdk Yyg0ifonf/ 0dyóemtajccHtydkif;wGif

    emr½lyy&dapä'ÓPfESi f h ypö,y&d* ¾[ÓPfwd k Y

    yg0ifí owd 0D&d, orm"dwdkYudk xlaxmif&onf/

    ypö,y&d*¾[ÓPfypö,y&d*¾[ÓPfypö,y&d*¾[ÓPfypö,y&d*¾[ÓPfypö,y&d*¾[ÓPf

    e,f (3)e,f ESifh taMumif;tusdK;

    1/ or®Kwd taMumif;tusdK;

    2/ y&rwf taMumif;tusdK;

    3/ opöm taMumif;tusdK;

    or®KwdtaMumif;tusdK;or®KwdtaMumif;tusdK;or®KwdtaMumif;tusdK;or®KwdtaMumif;tusdK;or®KwdtaMumif;tusdK;

    1/ tusdK;w&m;tay:rSm rdrdtvdktwdkif; tpdk;&

    onf[k,l\/

    2/ taMumif;w&m;aMumifh tusdK;w&m;jzpfay:

    jcif;udkvufcH\/

    3/ odkYaomf taMumif;aumif;ojzifh tusdK;aumif;

    onf[kqdkNyD; taMumif;w&m;onf tusdK;

    w&m;tay:rSmwdkuf&dkuf tpdk;&ae\/

    4/ taMumif;w&m;ESifh tusdK;w&m; qufET,frIudk

  • 10

    wdkuf&dkuf qufET,fjcif; (connection) oabm

    tm;jzifh ,ljcif;jzpfonf/

    Oyrma&udk rD;jzifhtylay;ygu rD;ylaom

    aMumifh a&yl&onf[k wdkuf&dkuftaMumif;tusdK;

    qufET,frI (connection) oabmrsdK;,lvQif

    or®Kwde,frS twåtjrifjzpf\/ rD;onf a&ylrI

    tay:wGif wdkuf&dkuf tpdk;&aejcif;jzpfonf/

    y&rwftaMumif;tusdK; (0g) tewåtjrify&rwftaMumif;tusdK; (0g) tewåtjrify&rwftaMumif;tusdK; (0g) tewåtjrify&rwftaMumif;tusdK; (0g) tewåtjrify&rwftaMumif;tusdK; (0g) tewåtjrif

    1/ tusdK;w&m;onf taMumif;tm;avsmfpGm

    jzpfay:\/

    2/ rdrdonf taMumif;w&m;ESifhom oufqdkif\/

    3/ taMumif;w&m;onf tusdK;w&m;tay:rSm

    tpdk;r&/

    4/ taMumif;w&m;wdkY jynfhpHknDnGwfonfESifh

    tusdK;w&m;onf olYoabmolaqmifjyD;

    (topftopf) jzpfay:vmjcif;jzpfonf/

    taMumif;w&m;ESifhtusdK; w&m; qufEG,frIudk

    tajctaeay;jcif;? aus;Zl;jyKjcif; (condition)

    oabmtm;jzifh,ljcif; jzpfonf/

    tewåtjrifwGif rD;wGif&d Saom tyl

  • 11

    awaZm"mwfonf jzpfonfhae&mrSmyifcsKyf\/

    ae&majymif;a&GUjcif; (vHk;0)r&dSyg/ a&yljcif;onf

    a&wGif&d Saom at;onfhawaZm"mwfrsm; csKyf

    aysmufjyD; ylonfhawaZm"mwfrsm; olYoabm

    olaqmifum (topftopf) jzpfay:aejcif;aMumifh

    jzpfonf/ odkYaomf rD;qdkaom taMumif;w&m;\

    aus;Zl;jyKrIESifhum; ruif;Edkifacs/ rD;onf a&ylrI

    tay:wGif wdkuf&dkufqufET,frI (connection)

    oabmrsdK; (tpdk;&jcif;) r[kwfyJ tajctaeay;rI

    (condition) taejzifhom (aus;Zl;jyKjcif;)oabm

    rsdK; jzpfonf/ xdkYaMumifh a&yljcif;udpöwGif rD;onf

    tyl"mwftaMumif;w&m;wdkY vHkavmufjynfhpHkrIjzifh

    aus;Zl;jyKjcif;oabmomjzpfonf/ a&yljcif; (tusdK;

    w&m;)onfolYoabmolaqmifum(topftopf)

    jzpfay:aeaomobm0wpfckomjzpfygonf/

    aemufOyrmwpfrsdK;rSm avwdkufíopf&Guf

    vIyfjcif;jzpfonf/ or®Kwde,fwGif avwdkufjcif; onf

    taMumif;w&m;jzpfí opf&GufvIyf jcif;onf

    tusdK;w&m;jzpfonf/ ,if;wGif avwdkufjcif;

    (taMumif;) w&m;onf opf&GufvIyfjcif; (tusdK;)

  • 12

    w&m; tay:wGif tpdk;&aeonf/ y&rwfe,fwGif

    avwGifyg0ifaom 0ga,m"mwfonf avrSmyif

    csKyfaysmuf\/ odk Yaomf opf&GufvIyfjcif;onf

    opf&GufwGifyg0ifaom rlvwnfNidrf0ga,m csKyf

    aysmufí vIyf&Smtopfjzpfay:vmaomaMumifh

    olYoabmolaqmifum vIyf&Sm;jcif; jzpfygonf/

    xdkodkY vIyf&Sm;0ga,m topfjzpfay:vm jcif;onf

    avwd ku f jci f ;q d kaom taMumi f ;w&m; \

    aus;Zl;jyKrIESifhum;uif;í rjzpfay:Edkifacs/ xdkaMumifh

    taMumif;w&m;onf tusdK;w&m; tay:wGif

    wdkuf&dkufqufET,frI (connection) oabmrsdK;jzifh

    (tpdk;&jcif;) r&dSaomfvnf; tajc taeay;rI

    (condition) oabmrsdK; jzifhomaus;Zl; jyKjyD;

    tus d K ;w&m;onf ol Yoabmolaqmi fum

    (topftopf)jzpfay:aejcif;jzpfonf/

    xYdktwl za,mif;wdkifrD;ul;rIwGifvnf;

    yxrza,mif;wdkifrS rD;onf 'kwd,za,mif;wdkifudk

    tajctaeay;rI (condition)taejzifhom aus;Zl;

    jyKjcif;jzpfonf/ 'kwd,za,mif;wdkifü rD;awmuf

    rIonf 'kwd,za,mif;wdkif&d S awaZm"mwfu

  • 13

    oYloabmolaqmifum rD;awmuftopf jzpfay:

    vmjcif; jzpfonf/ rD;ul;ajymif;jcif;rsdK; vHk;0r&dSyg/

    tcef;wpfckwGif tarSmifudkz,fvdkygu

    tarSmifudk wdkuf&dkufz,fír&yg/ tvif;qdkaom

    taMumif;w&m;udkom tm;xkwf&\/ rdrdonf

    taMumif;w&m;ESifhomoufqdkifí tusdK;w&m;

    onf taMumif;w&m;wdkYjynfhpHkygu oYloabmol

    aqmifum jzpfay:vmjcif;jzpfonf/ ,if;tjrif

    onf taMumif;tusdK;udk tewåtjrifjzifh ydkif;jcm;

    odjrifjyD; ypö,y&d*¾[ÓPf\ tajccHoabm w&m;

    (concept) wpfckudk &&dSjcif;jzpfayonf/

    ]]opömtMumif;tusdK;}}]]opömtMumif;tusdK;}}]]opömtMumif;tusdK;}}]]opömtMumif;tusdK;}}]]opömtMumif;tusdK;}}

    'ku©udk or®Kwde,frS olodigod &yfuGufod

    taejzifh qif;&Jjcif;udk 'ku©[k em;vnfMuygonf/

    Oyrm wJjzifhae&jcif;onf'ku©? acgif;udkufjcif;onf

    'ku©? Adkufemjcif;onf 'ku©? aumif;aumif;rpm;

    &jcif;onf 'ku©ponfjzifh odMuygonf/ bk&m;&Sif

    qkdvdkaom'ku©rSm xdkuJhodkY r[kwfyg/ ork',&dSygu

    'ku©&dSygonf/ ork', r&dSygu 'ku© r&dSyg/ 'ku©udk

    ork',&dS r&dS tay:wGif rlwnfí "r®pMumw&m;

  • 14

    awmfwGi f a[mMum;awmfr lc J hygonf/ Oyrm

    wdkufjzifhae&jcif;onf csrf;om\? wJjzifhae&jcif;

    onf qif;&J\[k trsm;odygonf/ or®Kwde,f

    taejzif hvnf; rSefygonf/ or®Kwdopömvnf;

    xd kufygonf/ od k Yaomfopöme,fr S Munf hvQi f

    wdkufjzifhae&aomfvnf; wdkuftay:wGif ork',

    &d Sygu 'ku©&d Sygonf/ wJjzif hae&aomfvnf;

    wJtay:wGif ork',r&dSygu 'ku©r&dSyg/ xdkYaMumifh

    opöme,fwGif ork',&dSrS 'ku©&d S jcif;jzpfonf/

    ork',r&dSygu 'ku©r&dSyg/ ork',udk r*¾jzifh y,fí

    ork', (taMumif;)csKyfjcif;aMumifh 'ku© (tusdK;)

    csKy f jcif;onf eda&m"jzpfygonf/ xd k YaMumif h

    opöme,fwGif ork',ESifh'ku©? r*¾ESifh eda&m"wdkY onf

    taMumif;tusdK;tm;jzifh qufET,faeMu avonf/

    xd kod k Y od jri fygu cE¨y#dp öorky Ü g' f

    aMumif; tusdK;udkvnf; tewåÓPftjrifjzif h

    em;vnf odjrifatmif ESvHk;oGif; tm;xkwf&ayrnf/

  • 15

    ]]cE¨m ESif h taMumif;tusdK;}} ]]cE¨m ESif h taMumif;tusdK;}} ]]cE¨m ESif h taMumif;tusdK;}} ]]cE¨m ESif h taMumif;tusdK;}} ]]cE¨m ESif h taMumif;tusdK;}}

    rsufpd + tqif; jrifpdwf

    ( taMumif; ) ( tusdK; )

    taMumif;tusdK;udk tewåtjrifjzifh ESvHk;

    oGif;wwfvQif taMumif;w&m;jzpfaom rsufpd

    ESifhtqif;wdkufqdkifrIonf rdrd\ apwemESifh ouf

    qdkifaomfvnf; tudsK;w&m;jzpfaom jrifpdwfonf

    rdrdESifh (vHk;0) roufqdkifyJ taMumif;w&m;wdkY

    jynfhpH knDnGwfrIaMumifh oYloabm olaqmifjyD;

    (topf)jzpfay:vmjcif;jzpfonf/ taMumif;w&m;

    wdk YwGif eD;aomtaMumif;(ypö,)ESif h a0;aom

    taMumif; (a[wk)[líESpfrsdK;&dS\/ jrifrIwGif rsufpd

    ESifhtqif; wdkufqdkifrIonf eD;aomtaMumif;jzpfí

    twdwfrSuHonf a0;aomtaMumif;jzpfonf/

    odkYaomf twdwfrSuHonf ydkít"duusygonf/

    OyrmuHukefíaoqHk;jyD;aomolud k rsufpdESif h

    tqif;wdkufqdkifay;aomfvnf; jrifpdwfrjzpfay:

    Edkifawmhyg/ xdk YaMumifh jrifrIwGif tusdK;w&m;

    jrifpdwfjzpfay:jcif;onf twdwfuHqdkaom a[wk

    taMumif;w&m;onfom y"meusygonf/

  • 16

    ]]om;orD; ESif h tewå}} ]]om;orD; ESif h tewå}} ]]om;orD; ESif h tewå}} ]]om;orD; ESif h tewå}} ]]om;orD; ESif h tewå}}

    rdbESpfyg;wGif om;orD;rsm;arG;zGm;jcif;udk

    taMumif;tusdK;tm;jzifh tewå&IaxmifhrSvnf;

    odjrifEdkifygonf/ rdbESpfyg; awGYqHkaygif;zuf rIonf

    eD;aomtaMumif;w&m;jzpfí twdwfrSuH onf

    a0;aom taMumif;w&m;jzpfonf/ eD;aom

    taMumif;w&m;&dSaomfvnf; twdwfrSa0;aom

    taMumif; (uH)r&dSygu om;orD; r&Edkifyg/

    xdkYaMumifh arG;zGm;vmaom om;orD;onf

    ol\uHtaMumif;w&m;twdki f; ol Yoabmol

    aqmifíjzpfay:vmaom tusdK;w&m;rQomjzpf

    avonf/ þuJhodk Y taMumif;tusdK;udk tewå

    ÓPfjzifh rodjrifEdkifaomaMumifh twåtjrifjzifh

    ighom;? ighorD;taejzif h pG JpG Jvrf;vrf;jzpfay:

    aeMujcif;jzpfonf/ þodkYjzifh or®Kwde,f jzpfaom

    om;orD;wdkYudk ry,f&aomfvnf; ork', (ac:)

    wPSm Oyg'gef (attachment)udk y,f&ayrnf/

    rdbwdkYonf a&avmif; aygif;oif ajrMoZmauR;

    jcif;qdkaom taMumif;w&m;wdkYjzifhom oufqdkifí

    tusdK;onf oYloabmolaqmifjzpfay:ayrnf/

  • 17

    ]]emr½lyy&dapä'ÓPf}}]]emr½lyy&dapä'ÓPf}}]]emr½lyy&dapä'ÓPf}}]]emr½lyy&dapä'ÓPf}}]]emr½lyy&dapä'ÓPf}}

    txnfcE¨m (structural body) -

    ,if;onf acgif; udk,f ajcvufjzpfonfh

    q&m0efwd k Yodaom cE¨mud k,fMuD; jzpfygonf/

    ,if;cE¨mudk odjrifygu a&m*gaysmufygonf/

    (,if;cE¨mwGif t0dZÆm? wPSm? Oyg'gefyg\)

    oabmcE¨m (functional body) -

    ,if;onf bk&m;&Sifa[mMum;awmfrlaom

    &kyfemrfcE¨mjzpfygonf/ ,if;cE¨mudkodjrifygu

    udavom aysmufygonf/ (,if;cE¨monf t0dZÆm?

    wPSm? Oyg'gef uif;\/)

    (txnfcE¨m) - (oabmcE¨m) (txnfcE¨m) - (oabmcE¨m) (txnfcE¨m) - (oabmcE¨m) (txnfcE¨m) - (oabmcE¨m) (txnfcE¨m) - (oabmcE¨m)

    1/ rsufpd - jrifonfh emrf&kyf\ wnf&m

    (pu©m,we)

    2/ em; - Mum;onfh emrf&kyf\ wnf&m

    (aomwm,we)

    3/ ESm - eHonfh emrf&kyf\ wnf&m

    (Cmem,we)

    4/ vQm - pm;onfh emrf&kyf\ wnf&m

    (Zd0Sm,we)

  • 18

    5/ udk,f - xdonfh emrf&kyf\ wnf&m

    (um,m,we)

    6/ raem - awG;onfh emrf&kyf\ wnf&m

    (rem,we)

    rsufpd? em;? ESm? vQm? udk,f? raemonf

    or®Kwde,fjzpfí tjrJ&dSaom edpötjrifjzihf rdpäm'd|d

    t,lrSm;&dS\/ taMumif;wdkufqdkifrS jzpfay:aom

    emrf&kyfonf y&rwfe,fjzpfí rNrJaom tedpötjrif

    jzifh or®m'd|d t,lrSef (right view) jzpfavonf/

    ]]&kyf\oabm}} ]]&kyf\oabm}} ]]&kyf\oabm}} ]]&kyf\oabm}} ]]&kyf\oabm}}

    rsufpdESifhqufqHaom&kyfonf tqif;

    (&lyg&kH)? em;ESifhqufqHaom &kyfonf toH (o'́g&kH)?

    ESmacgif;ESifhqufqHaom &kyfonf teHY (*Ëm&Hk)? vQm

    ESifhqufqHaom &kyfonf t&om (&om&Hk)? udk,fESifh

    qufqHaom &kyfonf txd (azg|AÁm&Hk)? raemESifh

    qufqHaom &kyfonf oabm ("r®m&Hk)jzpfygonf/

    y&rwf&kyf\oabmonf tajymvG,f

    oavmuf todrvG,fyg/ Oyrm &THUcJwpfckudk

    acG;yHkvkyfygu acG;jzpf\? ,if;acG;&kyfudk &THUcJjyef

    vkyfí EGm;yHkvkyfygu EGm;jzpfjyef\? ,if;EGm;&kyfudk

  • 19

    &THUcJjyefvkyfí vlyHkvkyfygu vljzpfjyef\? tppf

    trSefwGif acG; EGm; vlwdkYonf wu,fr&dSyg? &THUom

    &dSygonf/ xdkYtwl armifjzL armifeD armifrJ[k ac:

    oHMum;ygu yk*¾dKvf? owå0g[k t,lrSm;Muygonf/

    trSefrSm t&dSw&m;jzpfaom(toH)\ zGJYpnf;yHkajymif;

    aejcif;om jzpfygonf/ &THUudk yHkoP²mef trsdK;rsdK;

    ajymif;aejcif;ESifhwlygonf/ wu,fh t&dSw&m;rSm

    toHqdkaom &kyfy&rwfw&m;om jzpfygonf/

    ]]txnf&kyf ESif h oabm&kyf}}]]txnf&kyf ESif h oabm&kyf}}]]txnf&kyf ESif h oabm&kyf}}]]txnf&kyf ESif h oabm&kyf}}]]txnf&kyf ESif h oabm&kyf}}

    ESmacgif;vdkYajymoHMum;ygu rdrdrsufESm&dS

    txnfj'yf ESmacgif;&kyfudkom odMuygonf/ trSef

    rSm em;ESifhqufqHaom&kyfonf toH&kyf (o'´g&kH)

    omjzpfonf/ ESmacgif;udk rsufpdjzif h jrif&ygu

    tqif;&kyf (&lyg&Hk)omjzpfonf/ ESmacgif;udk vuf

    jzif hxdygu txd&ky f (azg|AÁm&H k ) jzpfonf/

    ESmacgif;ud k pdwfjzih fawG;xifygu oabm&kyf

    ("r®m&Hk) jzpfonf/ xdkodkY tm&Hkjzpfaom oabm&kyfudk

    odjrifygu ESmacgif;qdkaom ynwftxnfcE¨m

    (structural body)ESifh tm&Hkqdkaom y&rwf

    oabmcE¨m (functional body)wdkYudk ydkif;jcm;

  • 20

    odjrifEdkifayrnf/ xdktcg 'd|d (t,lrSm;)wdkYjzifh

    jyif;pGm pGJvrf;rIrS pwifvGwfajrmufEdkifayrnf/

    ]]emrfoabm}}]]emrfoabm}}]]emrfoabm}}]]emrfoabm}}]]emrfoabm}}

    emrfonf nTwfwwfaomoabm&dSonf/

    emrfcE¨m (4)yg;&dSonf/

    1/0dnmPu©E¨m - tm&Hkudk odaomoabm

    2/a0'emu©E¨m - tm&Hkudk cHpm;aomoabm

    3/onmu©E¨m - tm&Hkudk rSwfom;aomoabm

    4/ocFg&u©E¨m - tm&Hkudk aphaqmfaomoabm

    Oyrm ESmacgif;vdkY ajymoHMum;ygu rdrdwGif

    onmomay:ygonf/ arG;vmpOftcgu ESmacgif;

    [k rodyg/ olrsm;ajymoHMum; (o'´g&kH)udk onmjzifh

    rSwfom;xm;jcif;omjzpfonf/ odk Yaomf onm

    (emrf)ay:onf[k rodMuyJ igodonf igrSwfonf

    [k ,lqMuygonf/ onm(emrf)udk (ig)[k 'd|djzifh

    t,lrSm;jcif;jzpfonf/ odk Yaomf onm(emrf)\

    y&rwfonf tm&Hkudk rSwfom;wwfaom (oabm)

    rQ(Mud,m)oufoufomjzpfygonf/ xdkYtwl a0'em?

    ocF g&? 0 dnmPfwd k Yonfvnf; igolr[kw? f

    Bud,moabmrQomjzpfMuavonf/

  • 21

    ]] raem'Gg& ESif h "r®m&kH }}]] raem'Gg& ESif h "r®m&kH }}]] raem'Gg& ESif h "r®m&kH }}]] raem'Gg& ESif h "r®m&kH }}]] raem'Gg& ESif h "r®m&kH }}

    (rsufpd?em;?ESm?vQmudk,f) (tqif;?toH?teHY?t&om?txd)(rsufpd?em;?ESm?vQmudk,f) (tqif;?toH?teHY?t&om?txd)(rsufpd?em;?ESm?vQmudk,f) (tqif;?toH?teHY?t&om?txd)(rsufpd?em;?ESm?vQmudk,f) (tqif;?toH?teHY?t&om?txd)(rsufpd?em;?ESm?vQmudk,f) (tqif;?toH?teHY?t&om?txd)

    (raem'Gg&) (raem'Gg&) (raem'Gg&) (raem'Gg&) (raem'Gg&) ("r®m½kH) ("r®m½kH) ("r®m½kH) ("r®m½kH) ("r®m½kH)

    pdwf + Oyg'gef yk*¾ dKvf?owå0g(ynwf) pdwf + Oyg'gef yk*¾ dKvf?owå0g(ynwf) pdwf + Oyg'gef yk*¾ dKvf?owå0g(ynwf) pdwf + Oyg'gef yk*¾ dKvf?owå0g(ynwf) pdwf + Oyg'gef yk*¾ dKvf?owå0g(ynwf)

    r*¾if(5)yg;r*¾if(5)yg;r*¾if(5)yg;r*¾if(5)yg;r*¾if(5)yg; emrf&kyf (oabmcE¨m) emrf&kyf (oabmcE¨m) emrf&kyf (oabmcE¨m) emrf&kyf (oabmcE¨m) emrf&kyf (oabmcE¨m)

    pu©K'Gg&ESif h½lyg½kH? aomw'Gg&ESif ho'´g

    ½kH? Cme'Gg&ESifh *E¨m½kH? Zd0Sm'Gg&ESifh &om½kH? um,

    'Gg&ESifh azmXAÁm½kHqdkaom 'Gg& (5)ckESifh tm½kH (5)ckudk

    todrsm;Muaomfvnf; raem'Gg&ESif h"r®m½k Hud k

    todenf;Muygonf/ odkYaomf 0dyóem&IrIyGm;wGif

    raem'Gg&ESifh "r®m½kHonf t"duusygonf/

    rsufpdonf jyify orkwde,fwGif&Sdaom

    yk*¾dKvf? owå0g? j'yf? 0w¬KESifh wdkufqdkifaomtcg

    rsufpdwGif tqif;yHk&dyf(image)om ay:ygonf/

  • 22

    y&rwfe,fonf rsufpdrSponf[k qdkEdkifygonf/

    tb,faMumifhqdkaomf rsufpdonf tqif; ta&mif

    (colour)ESi f hom qufqHygonf/ y k* ¾ d Kv f ?

    owå0gtaejzifh rsufpdxJ0ifí r&yg/ rsufpdwGif

    tqif;yHk&dyfay:onfESifhwpfNydKifeuf raem'Gg&wGif

    vnf; yHk&dyff(image)ay:ygonf/ ,if;onf "r®ed

    ,mrjzpfygonf/ odkYaomf raem'Gg&wGif yHk&dyfay:

    aomfvnf; xifxif&Sm;&Sm; rodEdkifao;acs/ ,if;

    yHk&dyfonf "r®m½kHtjzpfay:NyD; raemrS qifjcifum

    yHkoP²meftrnfwdkYjzifh ynwfjyKí xifxif&Sm;&Sm;

    odcGifh&jcif; jzpfygonf/

    xdkYaMumifh rsufpdrSjrifjcif; (seeing)

    jzpfí raemuodjcif; (recognising)jzpfygonf/

    xdkodkY rsufpdrSjrifí raemuodrIjzpfpOfudk em;vnf

    oabmaygufygu em;? ESmacgif;? vQm? udk,fwdkYjzifh

    odrIjzpfpOfwdkYonfvnf; wpfoabmwnf;twlwl

    yifjzpfavonf/ em;uMum;íraemuod\? ESm

    acgif;ueHí raemuod\? vQmupm;í raemu

    od\? udk,fuxdíraemuod\/ odkYaomf tawG;

    odrIjzpfpOfwGif raemonf jyifyrS tm&HkwdkYudk r,l

  • 23

    awmhyJ yH kwGif jyxm;onfhtwd ki f; raemonf

    "r®m&Hktjzpfay:aom tm&HkudkomqifjcifNyD; odcGifh

    &jcif; jzpfavonf/ Oyrm rsufpdrdSwfNyD; a&Twd*Hk

    apwDawmfBuD;udk qifjcifygu "r®m&Hktjzpf tm&Hk

    ay:í raem0dnmPf(pdwf)uod&jcif; jzpfygonf/

    rsufpdrS jrifpdwfonf jrifaomfvnf; uGJuGJ

    jym;jym; rodEdkifacs/ ,if;onf tm½kHudk vufcH&m

    Xme (Receptor)oabmrsdK;omjzpf\/ trSef

    wu,fod&jcif;rSm raemwGif qifjcifpdwfjzpfay:NyD;

    trnfESif hyH koP²mefwdk Yud k ynwfwifíodaom

    pdwfaMumifhjzpfonf/ rsufpdonf ½lyg½k HESif hom

    qufqH\/ em;onf o'´g½kH? ESmacgif;onf *E¨m½kH?

    vQmonf &om&Hk? udk,fonf azg|AÁm&Hkponfjzifh

    olY'Gg&ESif holYtm&Hktvdkuf ypöKyÜefwnfhwnfhESif h

    qufqHMuaomfvnf; raem'Gg&onf tm½kHtm;vHk;

    ESif hqufqHygonf/ odk Yaomf awG;rIjzpfpOfwGif

    "r®m½kHjzifhomqufqHí twdwf? tem*wf? ypöKyÜef

    tm½kHtm;vHk;udk odcGifh&jcif;jzpfavonf/

    xdkYaMumifh vufawGUwGif raemü qifjcif

    pdwfjzpfrSom od&jcif;jzpfonf/ raem'Gg&rSm

  • 24

    jzpfaompdwfonf tm½k Hud kom od&avonf/

    xdkaMumifh tm½kHESifhpdwfom&Sd\/ þodkYqdkvQif jyify

    orkwde,frSm yk*¾dKvf? owå0g? j'yf? 0w¬K&dSNyD; rsufpd

    ujrifí raemuod&onfrSm y&rwfe,frS tm½kH

    oabmudkom pdwfuodcGifh&jcif; jzpfavonf/

    odkYaomf tm½kHudktm½kH[k trSefrodEdkifyg/ yk*¾dKvf?

    owå0g? j'yf? 0w¬K[k t,lrSm; txifrSm;\/ xdkodkY

    jzpf&jcif;rSm raemü Oyg'gef&d SaeaomaMumif h

    jzpfygonf/

    odrIjzpfpOfwGif jrifpdwfonf t&dSw&m;

    tqif;tm½kH(ta&mif)udkom odoifhygaomfvnf;

    raemü Oyg'gef&dSaeaomaMumifh tm&Hkoabmudk

    tcdkiftrm tESpfom&jyKí yk*¾dKvf? owå0g? j'yf?

    0w¬Ktaejzif h raemuodjcif;jzpfonf/ Oyrm

    &kyf&Sifydwfum;? wDADGzefom;jyifwdk YwGif tqif;

    ta&mif(colour)wdkYomay:ygonf/ raemwGif

    Oyg'gef&dSaomaMumifh ,if;tqif;yHk&dyfwdkYudk "r®&Hk wGif

    yk*¾ dKvf? owå0g? j'yf? 0w¬Ktjzpf trSefwu,f

    tppfxifNyD; txifrSm; t,lrSm;jcif;jzpfavonf/

    ykxkZOfwdkY\odrIjzpfpOfwGif raem'Gg&ü

  • 25

    pdwfESifh Oyg'gefjzpfay:\/ Oyg'gef[kqdkaomfvnf;

    rlvw&m;ESpfyg;jzpfaom (t0dZÆmESif hwPSm)wdk Y

    yg0ifNyD;jzpf\/ ,if;w&m;ESpfyg;onf t"du

    MudK;udkifjzpf\/ t0dZÆm-trSefrodrI? wPSm-ESpfouf

    rI? Oyg'gef-pGJvrf;rIwdk Y\tpGrf;aMumifh tm&Hk\

    oabmudk tcdkiftrm tESpfom&jyKí yk*¾ dKvf?

    owå0g? j'yf? 0w¬Ktjzpf txifrSm;NyD; odjrifoGm;jcif;

    jzpfavonf/

    (raem'Gg&) ("r®m½kH)

    pdwf+Oyg'gef (ork',opöm) yk*¾dKvf owå0g (ynwf)

    0dyóemÓPf (r*¾ifig;yg;) emrf&kyf ('ku©opöm)

    r*fÓPf (r*¾opöm) edAÁmef (eda&m"opöm)

    w&m;ESvHk;oGif; yGm;rsm;aomtcg 0dyó

    emÓPfonf raem'Gg&rSm jzpf\/ xdktcg raem

    'Gg&wGif wpfcsdefü ESpfpdwfNydKif rjzpfEdkifaomaMumifh

    t0dZÆm? wPSm? Oyg'gef (ork',opöm)jzpfcGifh r&

    awmhacs/ r*¾ifw&m;yGm;rsm;aomaMumifh "r®m½kHrSm

    yk*¾dKvf? owå0g (ynwf) tjrifrsm; csKyfaysmufNyD;

    (y&rwf)&kyfemrfay:\/ xdkemrf&kyftay:wGif

  • 26

    tedpö? 'ku©? tewåvu©Pm0ifNyD; 'ku©opöm jzpfaom

    &kyfemrfqif;&JtrSefudk eda&m"opöm qdkufatmif

    ESvHk;oGif; ½IyGm;jcif; jzpfavonf/

    ]] 0ifavxGufav ESif h ]] 0ifavxGufav ESif h ]] 0ifavxGufav ESif h ]] 0ifavxGufav ESif h ]] 0ifavxGufav ESif h "r®m"r®m"r®m"r®m"r®m&H k }}&H k }}&H k }}&H k }}&H k }}

    a&Twd*HkapwDawmfMuD;onf &efukefNrdKU

    od*kFwå&ukef;awmfay:rSm tNrJwnfaeygonf/ rdrdwdkY

    ESvHk;oGif; qifjcifvdkufaomtcg "r®m½kH tjzpf

    tm&Hkay:ygonf/ ESvHk;roGif;awmhonfESifh xdktm½kH

    r& S dawmhyg/ r dr dwd k Yod&onfrSm tcd ki ftrm?

    tESpfom&r&Sdaom tm½kHoabmom jzpfygonf/

    xdkenf;wl 0ifavxGufavonf ESmoD;zsm;

    rSmtNrJ&Sdygonf/ w&m;½IrSwfaomtcg 0ifav

    xGufavudk qifjcifí ESvHk;oGif;vdkufonfESihf rdrd

    rsufESm&Sd ESmacgif;ESifhavudkomod&onf[k xifMu

    ygonf/ odkYaomf rdrdwu,fod&onfrSm 0ifav

    xGufav(tm½kH)udk "r®m½kHtjzpf od&jcif;jzpfonf/

    ESmacgif;rSm 0ifavxGufavonf tNrJ&Sdaeaomf

    vnf; rqifjciforQ tm½kHtaejzihf ray:aom

    aMumifh rod&jcif;jzpfonf/ rdrdod&aom 0ifav

    xGufavonf (tm½kH)0ifavxGufavom jzpfyg

  • 27

    onf/ þuJhodkY tm&Hk\oabmudk cGJjcm; odjrifygu

    0dyóemtm;xkwf&mwGif rsm;pGm taxmuftul

    jyKayrnf/ (w&m; pwif tm;xkwfolwdk Yonf

    yOöm&k H(y&rwf)ud k wd kuf&d kuf tm&H krjyKEd ki fyg/

    ynwfrvGwfao;aom "r®m&HkrSmyif t0dZÆm?wPSm?

    Oyg'gefrS &kef;uefae&aomtcsdef jzpfygonf/)

    ]] "mwfMuD;av;yg; ESif h tm&Hk }}]] "mwfMuD;av;yg; ESif h tm&Hk }}]] "mwfMuD;av;yg; ESif h tm&Hk }}]] "mwfMuD;av;yg; ESif h tm&Hk }}]] "mwfMuD;av;yg; ESif h tm&Hk }}

    avmuwGif obm0w&m;wdkYonfolYo

    abm olaqmifjyD; taMumif;tusdK;tm;jzifh wnf&dS

    aejcif;jzpfonf/ Oyrm - opfyif? awm? awmif?

    a&? ajr? av? rD;ponfwdk Yonf or®Kwde,frS

    obm0wdkY jzpfMuonf/ y&rwftaejzifh yx0D?

    tmayg? awaZm? 0ga,m"mwfMuD;av;yg;wdk Y\

    tpktaygif; oabmw&m;rsm;om jzpfMuygonf/

    odkYaomf odrIkjzpfpOfwGif xdkobm0wdkYudk

    udk,f (um,'Gg&)jzifh wdkuf&dkufqufqHEdkifaomf

    vnf; wu,fodrIonf raemrSmjzpfay:aom

    pdwfuom od&jcif;jzpfonf/ xdkaMumifh raemrS

    od&aompdwfonf trnfynwfjyKxm;aom rmaysmh

    (yx0 D) ? ,d kp D ; z G J Upnf ; (tmayg) ? y lat;

  • 28

    (awaZm)? axmufuef wGef;wdk; (0ga,m) ponf

    wdk Yudkom od&aomaMumifh "mwfMuD;av;yg;udk

    "r®m&HkwGif (obm0vu©Pm)taejzifhom odcGifh

    &aejcif; jzp fonf/ od k Yaomf y&rwftm&H k\

    oabmrSm rmjcif;onf tcdkiftrm tESpfom&

    tm;jzifh wu,frmonfr[kwf? rmonhftjcif;

    t&mrQomjzpfaom tm&Hkoabmudkom ÓPfjzifh

    od&jcif;jzpfonff/ ylrIonfvnf; tcd kiftrm

    tESpfom&tm;jzifh wu,fylonfr[kwf? ylonfh

    tjcif;t&m vu©Pmjzpfonf h tm&H koabm

    oufoufudkom odcGifh&jcif;jzpfavonf/

    Oyrm rSefMunfhonfESifhwl\/ rSefonf

    (jyify)obm0wdkYESifh wdkuf&dkufqufqH&aomfvnf;

    rSefwGif yHk&dyfomay:ygonf/ rSefudk Munfhaomtcg

    yHk&dyfudkom od&ygonf/ xdkYaMumifh jrif? Mum;? eH?

    pm;? xd? awG;wGif rsufpd? em;? ESm? vQm? udk,fonf

    tm&Hkudk wdkuf&dkuf qufqHEdkifaomfvnf; raemrS

    pdwfonf rSefrSmyH k&dyfxifouJhod k Y tcd kiftrm

    tESpfom&jzifh pGJ,lr&Edkifaom yk*¾dKvf? owå0g? j'yf?

    0w¬Kr[kwfonfh tm&Hkoabmoufoufudkom

  • 29

    odjriffEdkifavonf/

    ]]tpdk;r&onfh tewåESif h]]tpdk;r&onfh tewåESif h]]tpdk;r&onfh tewåESif h]]tpdk;r&onfh tewåESif h]]tpdk;r&onfh tewåESif h

    tESpfom&r&dSonfh tewå}}tESpfom&r&dSonfh tewå}}tESpfom&r&dSonfh tewå}}tESpfom&r&dSonfh tewå}}tESpfom&r&dSonfh tewå}}

    "mwfMuD;av;yg;onf OwkaMumifhtjrJ

    azmufjyefajymif;vJaeaom obm0w&m;rsm;

    jzpfMuonf/ xdkajymif;vJaeaomobm0wdkYudk rdrd

    tvdktwdkif; tpd k;r&yg?? ol Yoabmolaqmif

    aejcif;omjzpfygonf/ xd kaMumif h obm0\

    tewåvu©Pmonf tpd k;r&jcif;? ol Yoabm

    olaqmifjcif;wdkYudk em;vnfvufcHMuygonf/

    rdrdwdkYodcGifh&aom "mwfMuD;av;yg; (xdrI)

    wdkYonf um,'Gg& (udk,f)rSm taMumif;wdkufqdkif

    rSom jzpfay:aom um,0dnmPfjzifh od&aom

    azg|AÁm&Hk (txdtm&Hk)omjzpfavonf/ taMumif;

    uif;onfESif h xdktm&H kud kodaom 0dnmPfcsKyf

    aysmuf\/ xdkuJ hod k Y taMumif;tusdK;tm;jzif h

    jzpfay:csKyfaysmufaejcif;onfvnf; olYoabm

    olaqmifae jcif;jzpfygonf/ odk Yaomf um,

    0dnmPfjzif h od&aomtm&H kwGi f tcd ki ftrm

  • 30

    tESpfom& r&d S jcif; (tom&ua|etewåm)

    oabmonf tvGefxif&Sm;aom vu©Pm jzpfyg

    onf/ w&m;tm;xkwfolwdkYwGif obm0"mwfMuD;

    av;yg;wGif tpdk;r&jcif;? oYloabmolaqmifjcif;

    vu©Pmrsm;udk odjrifEdkifMuaomfvnf; tcdkiftrm

    tESpftom;tm;jzifh (j'yfynwf)usef&dSaewwf

    ygonf/ taygif;tpkoabm (orl[Ce) NydK&ef

    vdkaewwfygonf/

    xdkaMumifh 0dyóemwGif tm&Hk\ tcdkif

    trm tESpfom& trmcH r&dSjcif; (tom&ua|e

    tewåm)qd kaom tewåvu©Pmoabmud k

    xdk;xGif; odjrifEdkifrSom 'd|djzifh tm&HkwdkYudk yk*¾dKvf?

    owå0g? j'yf? 0w¬KjyKí tcdkiftrmtm;jzifh vnf;

    aumif;? tESpfom&tm;jzifhvnf;aumif; t,lrSm;

    ('d|d)ESifh jyif;pGm pGJvrf;jcif; (Oyg'gef)rS vGwfajrmuf

    Edkifayrnf/ (cE¨m\ obm0onf oabmw&m;

    oufoufom jzpfygonf/)

  • 31

    ]] y#dpöorkyÜg'f ESif h taMumif;tusdK; }} ]] y#dpöorkyÜg'f ESif h taMumif;tusdK; }} ]] y#dpöorkyÜg'f ESif h taMumif;tusdK; }} ]] y#dpöorkyÜg'f ESif h taMumif;tusdK; }} ]] y#dpöorkyÜg'f ESif h taMumif;tusdK; }}

    t0dZÆm

    ocFg&

    0dnmPf

    emrf&kyf

    oVm,we

    a0'em

    wPSm

    Oyg'gef

    ur®b0

    Zmwd

    Z&mr&P

    y#dpöorkyÜg'fudk taMumif;tusdK;tm;jzifh

    ydkif;jcm;vQif t0dZÆm? ocFg&onf twdwftaMumif;

    jzpfí 0dnmPf? emrf&kyf? oVm,we? zó? a0'em

    onf ypöKyÜeftusdK;jzpfonf/ wpfzef wPSm?

    Oyg'gef? ur®b0onf ypöKyÜeftaMumif;jzpfjyefí

    Zmwd? Z&m r&Ponf tem*wftusdK; jzpfjyef

    twdwftaMumif;

    ypöKyÜeftaMumif;

    ypöKyÜeftusdK;

    tem*wftusdK; ('ku¨opöm)

  • 32

    ygonf/ þokd U taMumif;wpfvSnh f ? tusd K;

    wpfvSnhf jzpfay:aejcif;jzifh taMumif;tusdK;

    b0oHo&monf rqHk;Ekdifawmhacs/

    taMumif;w&m;onf ork',opömxkduf

    í tusd K;w&m;onf 'ku©opömxk dufygonf/

    ,cktcg jrifvkduf? Mum;vdkufonfESihf ypöKyÜef tusdK;

    w&m; (cE¨mig;yg;) jzpfavonf/ ,if;onf 'ku©

    opömjzpf\/ xdkYaMumifh jrifaomtcg jzpfay:aom

    cE¨mig;yg;udk a,musfm;? rdef;rtaejzifh todrSm;rI

    t0dZÆmaMumif h wG,fwmrI (wPSm)? pG Jvrf;rI

    (Oyg'gef) jzpfay:\/ pGJvrf;rI Oyg'gefaMumifh rdrd

    tvdktwdkif; um,uH? 0pDuH? raemuHwdk Y jzif h

    tm;xkwfrI (ocFg&)jyKvkyfaomtcg ukodkvf?

    tukod kvf (uH)wd k Y jzpfay:avonf/ xk dtcg

    aemufb0 aemufcE¨mudk jzpfapaomtaMumif;

    ork',opömxdkufavonf/

    xkdUaMumifh b0qdkonfrSm jrif? Mum;? eH?

    pm;? xd? awG;wkdUwGif y#dpöorkyÜg'f tusdK;w&m;

    (cËmig;yg;)udk t0dZÆm? wPSm? Oyg'gef tpGrf; aMumifh

    y k* d ¾ Kv f owå0gt,l jzi f h r dr dtvd ktwd ki f ;

  • 33

    tm;xkwfrI(ocFg&)jyKum ukodkvftukodkvfuH

    taMumif;w&m;rsm;jzpfay:aeovdk opömtm;jzifh

    vnf; tusdK; 'ku©opömESifh taMumif; ork',

    opömwdkUom jzpfay:aejcif;jzpfygonf/

    þodkU y#dpöorkyÜg'fudk odjrifem;vnfygu

    0dyóem\ tajccHoabmw&m;jzpfaom &kyfemrf?

    taMumif;tusdK;udk tewåÓPfjzif h odjrifNyD;

    'ku©opöm (cE¨mig;yg;)u od&rnfhtusdK; w&m;?

    ork',opöm (t0dZÆm? wPSm? Oyg'gef)u y,f&rnfh

    taMumif;w&m;[lí ydkif;jcm;odjrif Edkifayrnf/

    xkdtcg ork',opömudk r*¾opömjzifh

    y,fí ork', r&dSaomaMumifh 'ku©kjidrf;jcif;onf

    taMumif;csKyfojzifh tusdK;csKyfaom eda&m" opöm

    qdkufjcif;yif jzpfygonf/ þodkY y#dpöorkyÜg'f udk

    em;vnfodjrifjcif;jzifh or®Kwde,frS y&rwfe,f

    odkYa&mufum opöm0ifonftxd ESvHk;oGif; yGm;rsm;

    tm;xkwfEdkifayrnf/

  • 34

    ]] 0#foHk;yg;ESif h avmuDopömav;yg; }}]] 0#foHk;yg;ESif h avmuDopömav;yg; }}]] 0#foHk;yg;ESif h avmuDopömav;yg; }}]] 0#foHk;yg;ESif h avmuDopömav;yg; }}]] 0#foHk;yg;ESif h avmuDopömav;yg; }}

    y#dpöorkyÜg'fa'oemwGif ypöKyÜeftusdK;

    w&m; (5)yg;onf &kyf? a0'em? onm? ocFg&?

    0dnmPfwdkYjzpf\/

    ypöyÜKyeftaMumif;w&m; (5)yg;onf

    t0dZÆm? wPSm? Oyg'gef? ocFg&? uHwdkY jzpfygonf/

    0#foHk;yg;udk opömav;yg;ESifh,SOfí odoifhayonf/

    (1) tusKd;w&m; (emrf&kyf) 0dygu0#f

    - 'ku©opömudk ydkif;jcm;odjcif;

    (2) taMumif;w&m; (t0dZÆm? wPSm? Oyg'gef)

    udavo0#f

    - ork',opömudk y,fjcif;

    (3) taMumif;w&m;udky,fNyD; tusKd;w&m;

    tay:rSm vu©©PmoHk;yg;wifí

    r*¾opöm yGm;jcif;

    (4) taMumif;w&m; ur®0#f (uH)csKyfjcif;

    aMumifh tem*wftusdK;w&m; (0dygu0#f)

    csKyfjcif;onf eda&m"opöm qdkufjcif;jzpf\/

  • 35

    0dyóemyGm;jcif;tydkif;

    ]] y#dpöorkyÜg'f ESif h 0dyóem }}]] y#dpöorkyÜg'f ESif h 0dyóem }}]] y#dpöorkyÜg'f ESif h 0dyóem }}]] y#dpöorkyÜg'f ESif h 0dyóem }}]] y#dpöorkyÜg'f ESif h 0dyóem }}

    (a&SUpdwf) (aemufpdwf) (r*fpdwf)

    0dnmPf t0dZÆm or®m'd|d

    emrf&kyf wPSm or®mouFyÜ

    oVm,we Oyg'gef or®m0g,mr

    zó ocFg& or®mowd

    a0'em uH or®morm"d

    (tusdK;) (taMumif;) (r*¾ifig;yg;)

    ykxkZOfwdkYwGif jrif ?Mum;? eH? pm;? xd? awG;

    wdkYü a&SUpdwfESifh aemufpdwfrsm; qufwdkufjzpfay:

    Muonf/ a&SUpdwfonf rsufpd? em;? ESm? vQm? udk,f

    wdkYrSm jzpfay:í aemufpdwfonf raemrSm jzpfay:

    onf/ Oyrm jrifpdwfonf tm&HkudkvufcHonfh

    oabmomjzpfí raemrS aemufpdwfuodjcif;jzpf

    ygonf/ rsufpdujrifjcif;(seeing)jzpfí raemu

    odjcif; (recognizing)jzpfonf/ pmzwfjcif;wGif

    pmudk rsufpdujrifaomfvnf; raemrS aemufpdwfu

  • 36

    pmudk zwfjcif;? odjcif;? trSwfjyKjcif;jzpfonf/

    Mum;rIwGifvnf; em;wGifjzpfaom Mum;pdwfonf

    toHudk vufcHonfhoabmom (hearing)jzpfí

    raemrS aemufpdwfwdkYuom vloH? acG;oH? iSufoH

    ponfjzifh cGJjcm;odjcif; (recognizing)jzpfonf/

    pm;rIwGif vQmonf t&omudkomod\/ csdKonf?

    cg;onfponfjzif h trnfemrwd k Y jzif h raemrS

    aemufpdwfu ynwfjyKjcif;jzpfonf/

    Oyrm (dog) ]]a'gh}}[k Mum;ygu em;wGiff

    toH ]]a'gh}}udkom Mum;ygonf/ raemuacG;[k

    odjcif;jzpfonf/ xdkaMumifh jrif? Mum;? eH? pm;? xd?

    awG;wdk YwGif a&SUpdwfjzpfay:NyD; aemufpdwfwdk Y

    vdkufum tenf;qHk; raemuHtodtxd jzpfay:

    avonf/ xdktcg y#dpöorkyÜg'ftqHk; (uH)txd

    a&mufavonf/ xdkYaMumifh Mum;pdwfjzpfNyD; raemu

    owd jzi f h r* ¾i ftodvd ku fE d ki fy gu Mum;&i f

    Mum;w,frSwfonf toHoabmoufoufudkom

    t&IÓPfjziffh yk*¾dKvfowå0gt,ljzpfonfh avmu

    ynwfod vGwfatmif ESvHk;oGif;jcif; jzpfavonf/

    a&SUpdwfjzpfNyD; raemu r*fpdwfvdkufvdkygu

  • 37

    jrif ?Mum;? eH? pm;? xd? awG;wdkYwGif a&SUpdwftay:

    Oyg'gefuyfonfudk OD;pGm jrifatmifMunfhoifh

    ayonf/ jrifjcif;onf a&SUpdwfjzpfí Oyg'gef

    uyfjcif;onf aemufpdwfjzpfavonf/ jrifrItay:

    wGif Oyg'gefuyfonfudk owdjyKrdygu owdjyK

    rdaomtcsdefwGif xd kOyg'gefcsKyf\/ owdESif h

    Oyg'gefonf wpfcsdefü ESpfck wpfNydKifeuf rjzpfEdkifyg/

    xd ktcg Oyg'gef jzpfysuf? odjcif;ur*fjzpf Ny D;

    owdjzifhr*¾iftodvdkufEdkifavonf/

    xd k jyif Oyg'geypö,mba0gqd kojzif h

    Oyg'gefaMumifh rdrdtvdktwdkif; um,uH? 0pDuH?

    raemuHwdkYjzihf tm;xkwfum ukodkvftukodkvfuH

    qdkaom b0rsm; jzpfay:&\/ xdkaMumifh jrif? Mum;?

    eH? pm;? xd? awG;wdkYwGif Oyg'gefuyf? ruyfudk owd

    0D&d,xm;íMunfh&ayrnf/ owdjzifhOyg'gefudk

    jrifatmifMunfhEd kifjcif; (focus) vkyfEd kifygu

    Oyg'gefuyfrSef; odvdkufonfESifh Oyg'gef jzpfysuf

    odrIur*fjzpfí Oyg'gefudk w'*Fy,fEdkifNyD; w'*F

    0dyóemr*fpdwf 0ifEdkifavonf/

    Oyrm-tpm;taomufrSmvQif udk,fBudKuf

  • 38

    &m? udk,fOyg'gefuyf&mudkom rSmpm;Muojzifh

    Oyg'gefaMumifh 0pDuHajrmuf\/ owdy|mef&dSygu

    &om&Hkay:wGif uyfaeaomOyg'gefudk ÓPfjzifh

    jrifEdkifayrnf/ xdkYtwl jrifrI? Mum;rI? eHrI? pm;rI? xdrI?

    awG;rIponfwdkYwGifvnf; rdrdOyg'gefuyf&m udkom

    MudKufpGJ? rMudKufpGJjzifh ajymMu? vkyfMu? MuHMujcif;

    jzpfygonf/ &kyf&SifBudKufolu &kyf&Sif taMumif;?

    abmvHk;yGJBudkufolu abmvHk;yGJ taMumif;? rdrdwdkY

    Oyg'ge fuy f&mud kom a jym Mu? vky f Mu?

    awG;Mujcif;jzpfygonf/

    Oyg'gefonf ork',jzpfí Oyg'gefudk

    odaomÓPfonf r*¾jzpfygonf/ raemwGif

    wpfcsdefü ESpfpdwfjydKif rjzpfEdkifaomaMumifh raem

    wGif r*¾if0ifvdkufygu ork',(Oyg'gef) w'*F

    csKyf\/ ork',jzpfysuf odrIonf r*fjzpf\/

    Oyg'gefudk Oyg'gef[lí owdjzifhtodvdkufjcif; onf

    r* ¾i fx d ku f Ny D ; w'* F0 dyóemjzp fygonf/

    t&IÓPfonf r*¾i fig;yg; jzp fí t&Ic Honf

    ork',opöm jzpfavonf/

  • 39

    ]]a&SYpdwfjzpfysuf aemufpdwfr*f}}]]a&SYpdwfjzpfysuf aemufpdwfr*f}}]]a&SYpdwfjzpfysuf aemufpdwfr*f}}]]a&SYpdwfjzpfysuf aemufpdwfr*f}}]]a&SYpdwfjzpfysuf aemufpdwfr*f}}

    (a&SYpdwf) (aemufpdwf) (r*fpdwf)

    0dnmPf t0dZÆm or®m'd|d

    emrf&kyf wPSm or®mouFyÜ

    oVm,we Oyg'gef or®m0g,mr

    zó ocFg& or®mowd

    a0'em uH or®morm"d

    ('ku©opöm) (ork',opöm) (r*¾ifig;yg;)

    a&Shpdwfudk aemufpdwf r*¾ifjzifh&Ijcif;onf

    0dyóemjzpfygonf/ pdwåmEkyóem[kac:onf/

    a&S hpdwfonf "r®m&H ktaejzif ht&IcHw&m;jzpfí

    aemufpdwfonf raemwGif t&IÓPfw&m; jzpfay:

    onf/ xdkaMumifh jrif? Mum;? eH? pm;? xd? awG;wdkYwGif

    taMumif;wdkufqdkifí jzpfay:vmaompdwfwdkY onf

    "r®m&HkwGif t&IcHtm&Hktjzpf &dSaeMuygonf/ vmyg?

    &Iyg[k ac:aeouJhodkYjzpfygonf/

    Oyrm jrifpdwfwdkYtay:wGif Oyg'gefuyf

    ygu Oyg'gefyg0ifaompdwfudk raemu t&IÓPf

    r*¾ifjzif h &IyGm;&\/ xdktcg Oyg'gefjzpfysuf?

  • 40

    odaomt&IÓPfu r*fjzpf\/ Oyg'gefruyf

    ygu jrifpdwfonf "r®m&HkwGif t&IcHtm&Hkjzpfí

    raemwGif t&IÓPf0ifEdkifNyD; jrifpdwf jzpfysuf?

    raemu r*fjzifh 0dyóem&IyGm;jcif; jzpfavonf/

    jrif? Mum;? eH? pm;? xd? awG;wGif taMumif;

    wdkufqdkifí jzpfay:vmaom cE¨mig;yg;? &kyfemrf

    ESpfyg;onf t&IcH 'ku©opömw&m;rsm;om jzpfMu

    ygonf/ trsm;tm;jzifh 'ku©opömudk a&S;OD;pGm

    rjrifEdkifacs/ avmuobm0rSm 'ku©udk ork',u

    zHk;uG,fxm;\/ xdkaMumifh ork',opömjzpfonfh

    Oyg'gefuyfaompdwfudk OD;pGmjrifatmif Munfhoifh

    ayonf/ ork',opömudk OD;pGm&IyGm;jcif;jzifh r*¾if

    w&m;rsm; tm;aumif;vmonfhenf;wl ork',

    rsm;vnf; enf;yg;vmavonf/ xdktcg raemwGif

    ork',opömae&mü t&IÓPf r*¾if0ifum &kyfemrf

    'ku©opömudk odjrif &IyGm;Edkifavonf/

    xdkaMumifh 0dyóempwif tm;xkwfolwdkY

    onf ork',opömudk t&IcHtaejzifh OD;pGm&IyGm;

    oif hygonf/ ork',opöm (t0dZÆm? wPSm?

    Oyg'gef)tzHk;udk zGifhEdkifrSvnf; 'ku©opömudk awGYEdkif

  • 41

    ygonf/ xdktcg 'ku©opöm &kyfemrf y&rwfwdkYudk

    qHk;atmif csKyfatmif yGm;rsm;tm;xkwfMu&\/

    &kyfemrfcsKyf&monf edAÁmefjzpf\/ edAÁmefudk rsuf

    arSmufjyKEdkifrSom ork',udk tMuGif;r&dS tjyD;

    y,fEdkifavonf/ orkapä'y[mef[k ac:onf/

    0dyóemvrf;qHk; jzpfavonf/

    ]]aemufpdwf odk Yr[kwf r*fpdwf}}]]aemufpdwf odk Yr[kwf r*fpdwf}}]]aemufpdwf odk Yr[kwf r*fpdwf}}]]aemufpdwf odk Yr[kwf r*fpdwf}}]]aemufpdwf odk Yr[kwf r*fpdwf}}

    jrif? Mum;? eH? pm;? xd? awG;wGif a&SYpdwf

    jzpfay:jyD; owdjzifhr*fpdwf0ifEd kifvQif wPSm?

    Oyg'gef? uH csKyf\/ "r®pMumw&m;awmfwGif

    e da&m"opömonf wPSmcs Ky f&m jzp fonf/

    xdk YaMumif h rsufpdwGif jrifpdwfjzpfNyD; raemu

    r*fpdwf0ifEdkifvQif udavomMum;rcdkygu wPSm

    csKyfaomaMumifh avmuDeda&m"opömqdkuf\/

    xdkodkY ESvHk;oGif;EdkifygvQif 0dyóemÓPf

    jzifh r*¾opömESifh eda&m"opömudk odjrifEdkifayonf/

    xdkaMumifh jrifpdwf? Mum;pdwfponfwdkYudk udav

    omMum;rcdkbJ uyfí&IEdkifygvQif r*fpdwfcPü

    w'*Feda&m" qdkufavonf/ ,if;r*fukodkvfonf

    0#frS&kef;xGufEdkifaom edAÁmefa&mufaMumif; 0d0#³

  • 42

    ukodkvfvnf; jzpfonf/ tu,fí jrifpdwfjzpfjyD;

    raemupdwfonf MunfndK o'¨gpdwfjzpfygu

    ukodkvfuHajrmufNyD; ewf&Gmok*wd a&mufaMumif;

    jzpfavonf/ odk Yaomf jrifpdwfjzpfjyD; raemu

    pdwfonf a'gopdwfjzpfygu tukodkvfuHajrmuf jyD;

    tyg,f'k*¾wdyd k Yavonf/ xdk YaMumif h edAÁmefud k

    r*fpdwfuydk Y\? ewfjynfudk ukodkvfpdwfuydk Y\/

    tyg,fudk tukodkvfpdwfuomydkYjcif;jzpfavonf/

    ]] udk,fomemí pdwfremapESif h }}]] udk,fomemí pdwfremapESif h }}]] udk,fomemí pdwfremapESif h }}]] udk,fomemí pdwfremapESif h }}]] udk,fomemí pdwfremapESif h }}

    bk&m;&Sifonf udk,fomemí pdwfremap

    ESifh[k cE¨oH,kwf eukvydwkokwfü a[mMum;

    awmfrlygonf/ ,if;\t"dyÜg,fudk t&Sifom&d

    ykMwmrax&fonf þodkYa[mawmfrl\/ cE¨mig;yg;

    jzpfaom &ky?f a0'em? onm? ocFg&? 0dnmPfwdkY

    tay:wGif Oyg'gefjzifh ig? igOpöm[lí twåtjzpf

    pGJ,lvQif udk,femjcif;onf (um,du'ku©a0'em)

    jzpfí pdwfemjcif;onf raemu apwodu

    (a'greóa0'em)jzpfay:avonf/

    rsufpd? em;? ESm? vQm? udk,fwGif jzpfaom

    cE¨mig;yg;tay:wGif ig[lívnf;aumif;? ighOpöm

  • 43

    [lívnf;aumif; twåtjzpf raemu r&Iygu

    udk,femoljzpfaomfvnf; raemwGif r*¾if0ifvdkuf

    ygu pdwfemol rjzpfawmhacs/ ud k,femjcif;

    tay:wGif Oyg'gefuyfaomaMumifhom pdwfemjcif;

    jzpf&onf/ xdkaMumif h udk,femjcif;tay:wGif

    raemur*¾ifjzif h todvdkufNyD; owdESif h0D&d,

    tm;aumif;aumif;xm;í 0dyóem&IEd kifygu

    bk&m;&Sif a[mMum;awmfrlouJhodkY udk,fomemí

    pdwfremawmhacs/

    ]] uHyd k Y&ma&muf&w,f }} ]] uHyd k Y&ma&muf&w,f }} ]] uHyd k Y&ma&muf&w,f }} ]] uHyd k Y&ma&muf&w,f }} ]] uHyd k Y&ma&muf&w,f }}

    ukodkvfuHonf ok*wdbHkoYdkydkY\? tuk

    odkvfuHonf 'k*¾wdbHkoYdk ydkY\/ odkYaomf bk&m;oGm;

    csifaom raemuH (apwem)onf bk&m;odkY ydkY\?

    w&m;yG JoGm;csifaom raemuH(apwem)onf

    w&m;yG Jyd k Y\? bD,mqdkifoGm;csifaom raemuH

    (apwem)onf bD,mqdkifydk Y\ponfjzifh ypöKyÜef

    uHtaMumif;w&m;E Si f h uHy d k Y&ma&muf&aom

    tusdK;w&m;udkrl yk*¾dKvf? owå0g? igvGwfatmif

    0dyóemtaMumif;tusdK;ÓPfjzif h rjrifwwf

    Muyg/ ]]igoGm;vdk Y iga&mufwm}}[lí rdrdtvdk

  • 44

    twdkif; jzpfw,fxifaom 'd|dt,lrSm; tjrif rSm;jzifh

    awGa0aeMuavonf/

    ]]uHudkrarQmfESif h uHudkaumif;atmifvkyfyg}}]]uHudkrarQmfESif h uHudkaumif;atmifvkyfyg}}]]uHudkrarQmfESif h uHudkaumif;atmifvkyfyg}}]]uHudkrarQmfESif h uHudkaumif;atmifvkyfyg}}]]uHudkrarQmfESif h uHudkaumif;atmifvkyfyg}}

    vltrsm;pkonf uHaumif;csifMuygonf/

    odkYaomf uHaumif;jcif;onf tusdK;w&m;jzpfí rdrd

    ESifhroufqdkifyg/ rdrdonf taMumif;w&m;ESifhom

    oufqdkifaomaMumifh aumif;aom um,uH? 0pDuH?

    raemuHwd k Yud kom vkyfaqmif&ayrnf/ ,if;

    taMumif;w&m;aumif;wYdk jynfhpHk&ifhusufrIaMumifh

    jzpfay:vmrnfh tusdK;w&m; uHaumif;jcif;wdkYudk

    awmif hwp&m rvd kyg/ taMumif;w&m;wd k Yud k

    jynfhpH katmif tm;xkwfygu tusdK;w&m;onf

    olYoabmolaqmifum "r®ed,mrt& rvTJraoG

    jzpfay:vmayrnf/

  • 45

    oH,kwåedum,f oVm,we0*¾ygVdawmf

    e0yk&mP0*f

    ]] ur®eda&m"okwf }}]] ur®eda&m"okwf }}]] ur®eda&m"okwf }}]] ur®eda&m"okwf }}]] ur®eda&m"okwf }}

    &[ef;wd k Y topf ta[mif;jzpfaom

    uHwdkYudk 4if;? uH\csKyf&mudk4if;? uH\csKyf&modkY a&muf

    aMumif; tusifhudk4if; a[maytHh/ xdkw&m;udk

    emMuukefavmh? aumif;pGm ESvHk;oGif;Muukefavmh?

    a[mMum;aytHh/

    ]] uHa[mif; }}]] uHa[mif; }}]] uHa[mif; }}]] uHa[mif; }}]] uHa[mif; }}

    &[ef;wdk Y tb,fonf uHa[mif;rnf

    oenf;/

    &[ef;wdkY rsufpdonf uHa[mif;rnf\?

    jyKjyiftyf\? pDrHtyf\? cHpm;rI\taMumif;[k

    ½I&rnf/ em;onf uHa[mif;rnf\/ ESmacgif;onf

    uHa[mif;rnf\/ vQmonf uHa[mif;rnf\/

    udk,fonf uHa[mif;rnf\/ pdwfonf uHa[mif;

    rnf\? jyKjyiftyf\? pDrHtyf\? cHpm;rI\taMumif;

    [k½I&rnf/ &[ef;wdkY þ(tvHk;pHk)udk uHa[mif;[k

    qdktyf\/

  • 46

    ]] uHopf }} ]] uHopf }} ]] uHopf }} ]] uHopf }} ]] uHopf }}

    &[ef;wdkY tb,fonf uHopfrnfoenf;/

    &[ef;wdk Y ,ck]ypöKyÜef} tcgü tMuif

    (wpfpHk wpf&m)trIudk udk,fjzifh4if;? EIwfjzifh4if;?

    pdwfjzifh4if; jyK\/ &[ef;wdkY udk,f EIwf pdwfjzifh

    ,ckjyKtyfaom þtrIudk uHopf[kqdktyf\/

    ]] uH\csKyf&m }}]] uH\csKyf&m }}]] uH\csKyf&m }}]] uH\csKyf&m }}]] uH\csKyf&m }}

    &[ef;wdkYtb,fonfuH\csKyf&mrnfoenf;/

    &[ef;wdk Y tMuifedAÁmefonf um,uH

    0pDuH raemuH\csKyfjcif;aMumifh (udavomrS) vGwf

    ajrmufrI t&[wåzd kvfod k Y tm½H k\tjzpf jzif h

    a&muf\/ &[ef;wdkY þedAÁmefudk (uH\csKyf&m)[k

    qdktyf\?

    ]] uH\csKyf&modk Y a&mufaMumif;tusifh }}]] uH\csKyf&modk Y a&mufaMumif;tusifh }}]] uH\csKyf&modk Y a&mufaMumif;tusifh }}]] uH\csKyf&modk Y a&mufaMumif;tusifh }}]] uH\csKyf&modk Y a&mufaMumif;tusifh }}

    &[ef;wdk Y tb,fonf uH\csKyf&modkY

    a&mufaMumif;tusifhrnfoenf;/

    t*Fg&Spfyg;&Sdaom þt&d,mr*fyifwnf;/

    rSefpGm jrifjcif;? rSefpGm MuHjcif;? rSefpGm qdkjcif;? rSefpGm

    jyKjcif;? rSefpGm toufarG;jcif;? rSefpGm tm;xkwfjcif;?

    rSefpGm atmufarhjcif;? rSefpGmwnfMunfjcif;wnf;/

  • 47

    &[ef;wdkY þr*fudk (uH\csKyf&m)odkY a&muf

    aMumif;tusifh[k qdktyf\/ &[ef;wdkY þodkYvQif

    igonf uHa[mif;udka[mtyfNyD? uHopfudk a[mtyf

    NyD? uH\csKyf&mudk a[mtyfNyD?? uH\csKyf&m odkY

    a&mufaMumif;tusifhudk a[mtyfNyD/ &[ef;wdk Y

    wynfhom0uwdkY\ tpD;tyGm;udk vdkvm;aom

    oem;wwfaom q&mjzpfaom igonf oem;jcif;

    udkpGJí oifwdkYtwGuf jyKoifhonfudk jyKtyfNyD/

    &[ef;wdkY þonfwdkYum; opfyif&if;wdkY

    wnf;? þonfwdkYum; qdwfNidrf&mausmif;wdkYwnf;/

    &[ef;wdkY (udavomudk)½IdUNr§dKufMuukefavmh? rarh

    ravsmh hMuukefvifh? aemiftcg ESvHk;rom,m rjzpf

    Muukefvifh? þonfvQif oifwdkYtwGuf ig\tqHk;

    trwnf;[k jrwfpGmbk&m;onf rdefYawmfrl\/

    (yd#uwf - jrefrmjyef)

    a'gufwmpdk;vGif (rEÅav;)

  • 48

    ]]or®mouFyÜr*¾if\wm0ef}} ]]or®mouFyÜr*¾if\wm0ef}} ]]or®mouFyÜr*¾if\wm0ef}} ]]or®mouFyÜr*¾if\wm0ef}} ]]or®mouFyÜr*¾if\wm0ef}}

    BudKufp&m[kxifvdkufonfESifh wyfrufrI

    (tbdZÑm)onfjzp fy:\/ tbdZÑmonfumr

    0dwufyifwnf;/ rBudKufp&m[kxifonfESifh ESvHk;

    rom,mrI (a'greó)onf jzpfay:\/ ESvHk;rom

    ,mrIoufoufjzpfvQif 0d[d Hom0dwufjzpfí

    ysufpD;&efMuHpDtm;xkwfvQifAsmyg'0dwufjzpf\/

    ,if;0dwufoHk;rsdK;vHk;yif rdpämouFyÜjzpf\/ rdpäm

    ouFyÜ (3)rsdK;vHk;udk zsufqD;EdkifrS or®mouFyÜjzpfEdkif

    rnf/ or®mouFyÜjzpfrS or®m'd|dudk taxmuf

    tuljyKEdkifayrnf/

    or®m'd|dr*¾ifonf ]Zmwdynm}[k ac:\/

    or®mouFyÜr*¾ifudk ]ud&d,ynm}[k ac:\/ or®m

    'd|dr*¾ifonf jrif&Hkomjrifwwf\/ Munfh&HkomMunfh

    wwf\/ or®m'd|dr*¾ifjrifvmatmif or®mouFyÜ

    r*¾ifu 0dyóemtm&Hkrsm;udk or®m'd|dr*¾if\a&SU

    arSmufodkYa&mufatmif wifjyay;&\/ 0ef;usif

    tm;vHk;udk jrifomxifom&dSatmif jyKvkyfay;&\/

    þonfrSmor®mouFyÜr*¾if\wm0efwnf;/

    OD;a&Tatmif (csrf;omudk&SmazGjcif;rS)

  • 49

    "r®vrf;pmpOfrS xkwfa0NyD;pmtkyfrsm;"r®vrf;pmpOfrS xkwfa0NyD;pmtkyfrsm;"r®vrf;pmpOfrS xkwfa0NyD;pmtkyfrsm;"r®vrf;pmpOfrS xkwfa0NyD;pmtkyfrsm;"r®vrf;pmpOfrS xkwfa0NyD;pmtkyfrsm;

    1/ "r®vrf;udk avQmufMur,f

    2/ rZösdrvrf;udk avQmufMur,f

    3/ jrwfAk'̈\0dyóem

    4/ yd#uwfrSwfpk

    5/ "r®aumufEkwfcsufpmpkrsm;

    6/ 0dyóem ]0vHk;wef;}

    7/ 0dyóem tajccHESifh tvkyfay;w&m;

    8/ tajccHÓPfESpfyg;ESifh tewåtjrif

    9/ ouúm,'d|d odyHky,fyHk

    10/ vufawGUavQmufvSrf;"r®vrf;

    11/ tqefvrf;

    12/ The Origin of Rebirth

    13/ The Four Noble Truths and Anatta