การพฒนาเวบแอพพลเคชนเพอเตรยมพรอมกรณเกดอบตภยสารเคม กรณศกษา: อตสาหกรรมผลตส จงหวดสมทรปราการ

Development of Web Application for Chemical Leakage response A Case Study: Paint Industrials in Samuthprakarn Province

รจพร เมองค า1, เกยรตไกร อายวฒน 2และธงไชย ศรนพคณ 3 Rujiporn Muangkham1 , Kiatkrai Ayuwat 2 , and Thongchai Srinophakun 3

บทคดยอ บทความนรวบรวมขอมลจากหนวยงานตางๆทเกยวของกบการใหขอมลสารเคม เพอน าไปใชประยกตใชในการบรรเทาความเสยหายจากเหตฉกเฉนสารเคมหกรวไหลของโรงงานผลตสในจงหวดสมทรปราการ ซงเวบแอพพลเคชน สามารถแสดงรายชอโรงงานผลตสทตงอยในเขตพนท มการรวบรวมขอมลของสารเคมทใชในกลมอตสาหกรรมผลตส ขอมลความปลอดภยของสารเคม เมอเกดเหตการณสารเคมหกรวไหลขน เวบแอพพลเคชนนจะแสดงผลรศมการหกรวไหลของสารเคมทจะสงผลกระทบตอบรเวณใกลเคยง แสดงเสนทางการหลบหน การเขาไปชวยเหลอ และระยะทางในการน าผ บาดเจบสงโรงพยาบาล เพอใหหนวยงานทเกยวของ ทงในระดบทองถน ระดบจงหวด ทงภาครฐและเอกชน น าไปใชประโยชนในการบรรเทาความเสยหายจากเหตการณน

ABSTRACT This article is to develop the chemical data network for accident protection and emergency

management of chemical leakage form paint industrial factories in Samuthprakarn provinces. This web application can show amount of paint industrial factories in Samuthprakarn provinces and collected the chemical data in paint industrial factories and chemical safety data sheet. This web application will display and indicate the damaged impact boundaries, avoidance route and distance to rescue. This concept utilized the chemical data to develop the accident protection and emergency management leakage such as public protection unit, fireman, hospital and other. This network can provide data in more accuracy and can evacuate efficiently for people.

Key Word: Chemical Spill, Geographic Information System, Industrial factories in Samuthprakarn provinces E-mail address:rujiporn@toagroup.com, fenkaw@nontri.ku.ac.th, fengtcs@ku.ac.th 1 โครงการเปดสอนปรญญาโทสาขาวศวกรรมความปลอดภย ภาคพเศษ คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร 1 Master Degree of Safety Engineering, Interdisciplinary Graduate Program, Faculty of Engineering, Kasetsart University 2 ภาควศวกรรมเครองกล คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร 2 Department of Mechanical Engineer, Faculty of Engineering, Kasetsart University 3 ภาควศวกรรมเคม คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร 3 Department of Chemical Engineer, Faculty of Engineering, Kasetsart University

ค าน า จงหวดสมทรปราการเปนจงหวดหนงทมอตสาหกรรมผลตสจ านวนทงสนประมาณ 101 บรษท อตสาหกรรมผลตส มความจ าเปนตองใชสารเคมเปนวตถดบในการผลตจ านวนมาก วตถดบดงกลาวมทงทเปนอนตรายมากและอนตรายนอยแตกตางกนไป เมอเกดอบตเหตเกยวกบสารเคมหกรวไหล ผลกระทบในการหกรวไหลดงกลาวมทงอนตรายเฉยบพลนและอนตรายระยะยาว ซงเมอเกดเหตการณสารเคมหกรวไหลขนในเขตพนทจงหวดสมทรปราการ หนวยงานทมหนาทเกยวของ จะใชเวลาในการสบคนขอมลนาน เนองจากไมมการเชอมโยงขอมลเขาดวยกน เพอใหเกดความสะดวกและรวดเรวในการโตตอบภาวะฉกเฉนสารเคมหกรวไหล จงไดพฒนาเวบแอพพลเคชนเพอจดท าขอมลทจ าเปนเพอน าไปใชในการบรรเทาความเสยหายจากอบตภยสารเคมทเกดขน

อปกรณและวธการ อปกรณ

1. ระบบคอมพวเตอรและอปกรณเสรมประกอบ 1.1 เครองคอมพวเตอรสวนบคคล ความเรว CPU 1.6 GHz ความจของ Hard disk ขนาด 120 GB

หนวยความจ า RAM 1024 MB 1.2 เครองพมพชนดใชเลเซอร

2. โปรแกรมทใชงาน 2.1 โปรแกรม Front Page 2003 2.2 โปรแกรม Aloha 2.3 โปรแกรม Marplot 2.4 โปรแกรม Google Earth

วธการ การศกษานมวตถประสงคเพอพฒนาเวบแอพพลเคชนเพอเตรยมพรอมกรณเกดอบตภยสารเคม

ในเขตจงหวดสมทรปราการ สวนท 1 รวบรวมขอมลทเกยวของกบอตสากรรมผลตส ขอบเขตทใชในการศกษา คอ โรงงานอตสาหกรรมผลตสทตงอยในพนทเขตจงหวดสมทรปราการ ซงเปนอตสาหกรรมทมการจดเกบสารเคมเพอใชในกระบวนการผลต ในสวนของการรวบรวมขอมลประกอบดวยขนตอนตอไปน

1. รวบรวมขอมลโรงงานอตสาหกรรมผลตส ทตงอยในเขตจงหวดสมทรปราการ จากเวบแอพพลเคชนของกรมโรงงานอตสาหกรรม

2. รวบรวมขอมลจากเวปไซตทเกยวของ ทมขอมลเปนภาษา XML 3. ศกษาสารเคมทใชในกระบวนการผลตส 4. ท าการรวบรวมขอมลอนทจ าเปนเพอน าไปใชแสดงขอมล เชน โปรแกรม ALOHA Marplot

Google Earth ด าเนนการสรางแบบจ าลองการกระจายตวของสารเคม

สวนท 2 ออกแบบการแสดงผลขอมลทางหนาจอคอมพวเตอร การออกแบบการแสดงขอมลทางหนาจอคอมพวเตอร โดยการรวบรวมขอมลจากเวปไซตตางๆ

และจดท าเปนภาษา XML โดยประกอบดวยขนตอนตอไปน 1. ท าการออกแบบการแสดงขอมลทางหนาจอคอมพวเตอร 2. ท าการเชอมตอฐานขอมลตางๆเขาดวยกน 3. ทดลองการใชงานผานทางหนาจอคอมพวเตอรสวนบคคล 4. ท าการน าขอมลเขาสระบบ Online 5. ปรบปรงแกไขขอบกพรอง

ผล ผลจากการศกษา รวบรวมขอมลจากเวปไซต และสรางแบบจ าลองท านายการกระจายตวของ

สารเคม และเสนทางการเคลอนยายผบาดเจบแลว น ามาออกแบบเวปแอพพลเคชนโดยเวปดงกลาว สามารถแสดงจ านวนโรงงานผลตสในพนทจงหวดสมทรปราการ ซงประกอบดวยขอมล ไดแก ชอโรงงาน ทอยของโรงงาน จ านวนคนงานทท างานในโรงงาน มขอมลสารเคมทใชในการผลตสพรอมขอมลความปลอดภยของสารเคม การจ าลองท านายการกระจายตวของสารเคม มแผนทและภาพเสมอนจรงของพนทโรงงานและบรเวณใกลเคยงทไดรบผลกระทบ แสดงเสนทางการหลบหน ระยะทางทจะเขาไปชวยเหลอ และสามารถพมพเปนเอกสารได

การเรยกดขอมลแตละสวนสามารถน า Mouse ไปคลกเลอกตามเมน ขอมลกจะปรากฏขนมา เปนหนา Web Page ดงตวอยางทจะแสดงตอไปน

Figure 1: Home page of website

รายงานอากาศลาสด : วตถประสงคของเวปไซตน

เพอน าขอมลจากเครอขายขอมลสารเคมไปใชใน

การวางแผนปองกนและบรรเทาความเสยหายจากสารเคมรวไหลของโรงงานผลตส โดยใชโปรแกรม

ALOHA ทสามารถค านวณการแพรกระจายของ

สารเคมในบรเวณทเกดอบตเหต

แผนทจงหวดสมทรปราการ

ศนยเตรยมพรอมกรณเกดอบตภยสารเคม ภาควชาวศวกรรมความปลอดภย(ภาคพเศษ)

รายชอโรงงานผลตส กระบวนการผลตส สารเคมทใชในการผลตส ขอมลความปลอดภยสารเคม หนวยงานทเกยวของ

ดาวนโหลดโปรแกรมเกยวของ

ตดตอเรา

หนาแรกของเวปแอพพลเคชนประกอบไปดวย

1. วตถประสงคของเวปไซต 2. แผนทจงหวดสทรปราการ และขอมลทวไปของจงหวด 3. รายชอโรงงานผลตส 4. กระบวนการผลตส 5. รายชอสารเคมทใชในการผลตส 6. ขอมลความปลอดภยสารเคม 7. รายชอหนวยงานทเกยวของกรณเกดเหตจากสารเคม 8. รายงานอากาศลาสดจากกรมอตนมวทยา 9. ดาวนโหลดโปรแกรมทเกยวของ 10. ลงคหนวยงานทเกยวของ

Figure 2: Map of Sumuthprakarn Province เมอคลกทตรงไอคอน”แผนทจงหวดสมทรปราการ” แผนทของจงหวดจะปรากฏขนมาและจะ

ปรากฏ ขอมลทวไปของจงหวดสมทรปราการ เมอคลกไอคอน”กระบวนการผลตส” จะมกระบวนการผลตส ปรากฏขนมาบนหนาจอ รายการสารเคมทใชในการผลตสพรอมทงแสดงเอกสารขอมลความปลอดภยของสารเคมชนดนนๆ

รายงานอากาศลาสด แผนทจงหวดสมทรปราการ

ศนยเตรยมพรอมกรณเกดอบตภยสารเคม ภาควชาวศวกรรมความปลอดภย(ภาคพเศษ)

รายชอโรงงานผลตส กระบวนการผลตส สารเคมทใชในการผลตส ขอมลความปลอดภยสารเคม หนวยงานทเกยวของ

ดาวนโหลดโปรแกรมเกยวของ

ตดตอเรา

Figure 3: Show amounts of paint industrial factories in Samuthprakarn provinces เมอคลก”รายชอโรงงานผลตส”จะมหนาจอรายชอโรงงานผลตสโดยมขอมลโรงงาน ทอย เมอ

คลกท”ชอบรษท” จะปรากฎหนาจอ แผนทของบรษท และสารเคมทใชภายในบรษท จากนนท าการเลอกชนดสารเคมทจะดแบบจ าลองรศมการกระจายตวของสารเคมชนดนน และเสนทางทจะใชในการ เคลอนยายผบาดเจบ และบรรเทาอบตภย

รายงานอากาศลาสด แผนทจงหวดสมทรปราการ

ศนยเตรยมพรอมกรณเกดอบตภยสารเคม ภาควชาวศวกรรมความปลอดภย(ภาคพเศษ)

รายชอโรงงานผลตส กระบวนการผลตส สารเคมทใชในการผลตส ขอมลความปลอดภยสารเคม หนวยงานทเกยวของ

ดาวนโหลดโปรแกรมเกยวของ

ตดตอเรา

รายงานอากาศลาสด บรษท ทโอเอเพนท ประเทศไทย

ศนยเตรยมพรอมกรณเกดอบตภยสารเคม ภาควชาวศวกรรมความปลอดภย(ภาคพเศษ)

ดาวนโหลดโปรแกรมเกยวของ

ตดตอเรา คลกเลอกสารเคมทใช

แผนทบรษท สารเคมทใช

MSDS Foot Print ALOHA Google Earth

เมอคลกเลอก Foot Print ALOHA หรอ Google Earth จะปรากฎหนาจอ ตามภาพท 5

Figure 4: MSDS, Foot Print ALOHA and Google Earth เมอคลก MDSD เอกสารขอมลความปลอดภยของสารเคมทเลอกจะปรากฏขนมา เมอคลกเลอก

Foot print ALOHA จะแสดงภาพเสมอนจรงการท านายการจ าลองการแพรกระจายของสารเคมจากการเชอมตอ ALOHA กบ Marplot เพอแสดงผลการกระจายตวของสารเคมไปสบรเวณรอบขาง และเมอคลก Google Earth จะแสดงเสนทางทเขาไปใหความชวยเหลอของโรงพยาบาลทอยใกลเคยง

Figure 5: Link ALOHA and Marplot, route and distance to rescue หนาจอแสดงภาพเสมอนจรงการเชอมตอ ALOHA กบ Marplot จะเหนวาการกระจายตวม

ผลกระทบตอชมชนทอยรอบขางโรงงานและหนาจอแสดงภาพเสมอนจรงเสนทางการเขาไปใหความชวยเหลอผไดรบบาดเจบ

สรป

เวบแอพพลเคชนทจดท าขนน สามารถแสดงจ านวนโรงงานผลตสในพนทจงหวดสมทรปราการ ซงประกอบดวยขอมล ไดแก ชอโรงงาน ทอยของโรงงาน จ านวนคนงานทท างานในโรงงาน มขอมลสารเคมทใชในการผลตส พรอมขอมลความปลอดภยของสารเคม และหนวยงานทเกยวของในการบรรเทาสาธารณภย รวมถงหนวยงานทเกยวของ ในจงหวดสมทรปราการ เชน สถานดบเพลง โรงพยายาล ศนยอ านวยการทองถน มลนธก ภยตางๆ โดยยกตวอยางสารเคมทรวไหลจากโรงงานผลตส จงหวดสมทรปราการ สารทรวไหลคอ สาร Toluene โดยเมอเขาสเวปโชต จะปรากฏหนาจอแผนทจงหวดสมทรปราการ ซงเปนแผนทจากส านกงานผงเมองจงหวดสมทรปราการ มาตราสวนของแผนท1:200000 จากนนท าการเลอกชนดโรงงานซงขอมลทไดเปนขอมลรายชอโรงงานผลตสทงหมดในจงหวดสมทรปราการโดยขอมลทได มาจากขอมลกรมโรงงานอตสาหกรรม จากนนท าการเลอกชอ บรษท และสารเคมทตองการ คอสาร Toluene โดยจะมรายละเอยดของสาร Toluene ทใชในกระบวนการผลตสในรปแบบเอกสารขอมลความปลอดภย

ภาพการกระจายตวของสารเคม โดยจ าลองจากโปรแกรม ALOHA

ภาพเสนทางการอพยพผประสบภยไปยงโรงพยาบาลใกลเคยง

(MSDS) โดยขอมลดงกลาวไดท าการเชอมโยงขอมลจากเวปไซตฐานความรเรอง ความปลอดภยดานสารเคม(www.chemtrack.org) ซงเปนขอมลของสกว.(จฬาลงกรณมหาวทยาลย)และบรษท เมอรค จ ากด

จากนนจะพบรายละเอยดของสาร Toluene เมอเกดการรวไหลทแสดงในรปแบบ Foot Print File PDF ดงกลาว เปนการน าขอมลท านายการกระจายตวของสารเคมจากโปรแกรม ALOHA เชอมตอกบโปรแกรม Marplot ซงเปนโปรแกรมมระบบภมศาสตรสารสนเทศอกประเภทหนงทเปนภาพเสมอนจรง ท าใหทราบรศมการกระจายตวของสารเคมและจะแสดงการเคลอนยายผประสบภยในลกษณะโปรแกรมของ Google Earth โดยตวอยางจะเปนการเคลอนยายผบาดเจบไปยงโรงพยาบาลจฬารตน 5 โดย Google Earth เปนระบบสารสนเทศทมกราฟฟกเสมอนจรงแสดงรายละเอยดสถานทจรงจากภาพถายดาวเทยมซงสามารถแสดงรายละเอยด เสนทางทเดนทาง หมายเลขถนน ระยะทาง เวลาทใชในการเดนทางเขาไปชวยเหลอและน าผประสบภยออกจากพนทเกดเหตซงสามารถแสดงผลเปนเอกสารได และคณสมบตอกอยางของ Google Earth ทน ามาแสดง คอ สามารถแสดงเสนทางการเดนทางตามจดตางๆทตองการไปในรปแบบของภาพเคลอนไหว ซงท าใหสมจรงมากขน

ซงเมอไดขอมลแลว ผใชงานสามารถพมพเอกสารดงกลาวเพอน าไปใชในการบรรเทาความเสยหายทอาจจะเกดขนจากอบตภยสารเคมได

กตตกรรมประกาศ

ขอขอบคณบรษท ทโอเอ เพนท(ประเทศไทย) จ ากด และบทความนไดความอนเคราะหจากโครงการเปดสอนปรญญาโทสาขาวศวกรรมความปลอดภย ภาคพเศษ คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

เอกสารอางอง กรมควบคมมลพษ กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม.2547.สารเคมและของเสยอนตราย.

ดาวนโหลด.แหลงทมา: www.pcd.go.th, 25 กนยายน 2553. กรมโรงงานอตสาหกรรม กระทรวงอตสาหกรรม. 2547. ขอมลโรงงานอตสาหกรรม. คนหาขอมล

โรงงาน. แหลงทมา: www.diw.go.th/diw/query.asp, 25 กนยายน 2552 กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย.2544. ยาฆาแมลง.แหลงทมา ww.tistr.or.th/t/publication, 25

กนยายน 2553 กรรชต คณาวฒ. 2547. การเตรยมความพรอมของโรงพยาบาลใกลเขคนคมอตสาหกรรมใน

ประเทศไทยในการรองรบอบตภยจากสารเคมและวตถอนตราย พ.ศ. 2545. วารสารวชาการ สาธารณสข 13(1):131-139

ทศวรรษ มลาภ. 2547 การประยกตใชระบบสารสนเทศภมศาสตรส าหรบการแพรกระจายสารเคม

จากโรงงานอตสาหกรรม.วทยานพนธปรญญาโท, มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร

สกต หทยาสมบรณ.2549. การประยกตใชโปรแกรมอโลฮาท านายการกระจายตวของสารคลอรน เหลวเพอท าการประเมนผลกระทบของการฟงกระจาย และสรางแผนปองนและบรรเทาความเสยหายจากอบตเหตการรวไหล.วทยานพนธปรญญาโท, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

สมเกยรต มแลบ.2551. การพฒนาเวบแอพพลเคชนเพอการจดการฐานขอมลดานความปลอดภย

จากสารเคม รวไหล: กรณศกษาโรงงานอตสาหกรรมผลตสและสารก าจดศตรพชในเขตจงหวด ปทมธานและจงหวดนนทบร