วชาการเขยนยอหนา ศนยภาษาไทยสรนธรป 2553

หนวยท 7โครงสรางของบทเขยน

วตถประสงค เขยนบทเขยนไดครบตามองคประกอบของโครงสรางบทเขยน

อยางเหมาะสม

บทนำาขณะนผเรยนไดฝกการเขยนยอหนาใหเหมาะสม และนำายอหนา

เหลานนมาประกอบขนเปนบทเขยนไดตอเนองแลว แตบทเขยนจะสมบรณไดตองประกอบดวยสวนตางๆททำาหนาทตางกน สวนประกอบเหลานกคอโครงสรางของบทเขยนนนเอง ซงผเรยนจะไดศกษาในหนวยน

เรองท 1 โครงสรางของบทเขยน

ผเรยนลองอานบทเขยนตอไปน

ผเรยนคดวาบทเขยนขางตนนเขยนเปนอยางไรบาง

ตวอยางท 1

กระทรวงกลาโหมและองคการอวกาศสหรฐฯรวมกนออกทนโครงการวจย ใหนกวทยาศาสตรคนคดหาความรดานฟสกสของสวนประกอบตางๆ อนจำาเปนในการสรางอากาศยานของยคหนาขน โดยทำาการวจยประเมนความคดในเรองผวพนทยดหยน เพอใหปกบดหนได และมองหาวธใชอปกรณภายในผวพนของปกใหม

วชาการเขยนยอหนา หนวยท 7

ตอไปขอใหผเรยนลองอานบทเขยนนอกครง

ทง 2 ตวอยางนแตกตางกนอยางไรคะ ผเรยนคดวาบทเขยนใดเปนบทเขยนทถกตอง?

โครงสรางของบทเขยนประกอบดวยสวนตางๆ ดงน

58

ตวอยางท 2 กลาโหมสหรฐสรางเครองบน ใหแปลงรางใหมไดกลางหาว

จะวาจะออกแบบใหเหมอนนกกไมใช เปนเครองบนกไมเชง แตนกวจยกำาลงพยายามคดหาหนทางทจะสรางเครองบนทสามารถแปลงรางเมอขนบนได เพอใหบนไดเรวและมประสทธภาพมากขน

กระทรวงกลาโหมและองคการอวกาศสหรฐฯรวมกนออกทนโครงการวจย ใหนกวทยาศาสตรคนคดหาความรดานฟสกสของสวนประกอบตางๆอนจำาเปนในการสรางอากาศยานของยคหนาขน โดยทำาการวจยประเมนความคดในเรองผวพนทยดหยน เพอใหปกบดหนได และมองหาวธใชอปกรณภายในผวพนของปกใหมสวนชวยในการพยงลำาเมอขยบปก

จากวสดสมยใหมทนกวทยาศาสตรคนพบนชวยใหวศวกรสามารถคดออกแบบสรางเครองบนทสามารถดด บด หรอแปลงราง เพอใหบนคลองแคลวขนได ซงมหาวทยาลยเดย-ตนไดควาสญญามลคา 21,460,000 บาท ใหออกแบบสรางเครองบนแหวกแนวนนขน

แมวาความคดในการสรางเครองบนทแปลงรางไดไมใชเรองใหม แตเปนการจดประกายความคดใหแกวงการอากาศยานทวโลกทจะพฒนาใหเกดนวตกรรมทลำาสมยตอไป

วชาการเขยนยอหนา หนวยท 7

ชอเรอง

ผเรยนจะเหนวาสวนประกอบตางๆของโครงสรางบทเขยนจะแสดงในรปของยอหนา เวนแตเพยงชอเรองเทานน นนแสดงใหเหนวาเราสามารถใชยอหนาทำาหนาทตางๆในบทเขยนได ตอไปจะกลาวถงสวนตางๆในโครงสรางของบทเขยน ดงน

เรองท 2 ชอเรอง

ตวอยางชอเรอง“การตงชอพนธไมมงคลในภาษาไทย” “การแตงกายของคนไทยสมยอยธยา ” “ตนธารความสขใกลตว”

“วดพระธาตลำาปางหลวง : ปรศนาพระแกวมรกต ” “หลากรสกบกาแฟถวยโปรด” “ปาย มนตรเสนหแหงเมองเหนอ”

59

ชอเรอง.....................สวนนำา......................

....................................................

.......................สวนเนอหา.....................

.................สวนสรป.......................

วชาการเขยนยอหนา หนวยท 7

ผเรยนลองอานตวอยางตอไปนแลวพจารณาวาชอเรองเหมาะสม

กบเนอเรองหรอไม

เรองท 3 สวนนำา

การเขยนสวนนำาอาจเขยนไดหลายวธ เชน

1. ……………………………………………………………

2. ……………………………………………………………

60

ลอยกระทงสบเนองจากหนงสอเรองนางนพมาศทระบวานางนพมาศเปนผ

ตนคดประดษฐโคมลอยรปดอกกระมท หรอทเรยกกนภายหลงวา ลอยกระทง“ ” ทรงประทป จงเชอกนสบมาวาประเพณลอยกระทงเรม

มในแผนดนพอขนรามคำาแหงมหาราช แตหนงสอเรองนางนพมาศมได

บคลกภาพแปรปรวนกรณ อบต. ยงกนตายในทประชมสงขลา (ปากแตระ

อ.ระโนด) และทอางทอง (บานอฐ อ.เมอง) เนองเพราะการอภปรายรนแรงในงบประมาณบรหารสวนทองถน ทำาใหผถกอภปรายทนไมได โกรธแคน และเปดฉากสงหารกลางทประชม

ทศนคตเรองความตายมนษยแตละชนเผามทศนคตในเรองความตายแตกตางกน ชาว

บาหลเชอวารางกายมนษยเปนเหมอนโลกใบเลก ๆ ทลองลอยอยในจกรวาลอนกวางใหญ ประกอบขนจากธาตทง 5 คอ ดน นำา ลม ไฟ และอากาศ เปนเพยงทอยชวคราวของดวงวญญาณอนเปนอมตะ เสมอนสมอเรอซงชวยตรงดวงวญญาณของมนษยใหสามารถดำารงอยบนโลกได เมอมการตายเกดขน ชาวบาหลจะเผาศพอยางรวดเรวเพอปลดปลอยดวงวญญาณออกจากรางกาย แตนยงไมใชพธศพทแท เพราะพธศพของชาวบาหลคอการสงดวงวญญาณของผตายไปสภาวะอนเปนหนงเดยวกบพระเจาซงจะทำากนอยางใหญโต

วชาการเขยนยอหนา หนวยท 7

3. ……………………………………………………………

4. ……………………………………………………………

5. ……………………………………………………………

6. ……………………………………………………………

61

บาพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ.๒๕๒๕ ใหความ

หมายไว ๒ อยาง อยางแรกเปนคำาคณศพท หมายถง เสยสต วกลจรต สตฟ นเฟอน หลงใหลหรอมวเมาในสงนนๆ จนผดปกต เชน บากาม บายศ บาอำานาจ บาฟตบอล เปนตน

สวนในความหมายหลง หมายถงชอปลานำาจดชนดหนงนอกจากนนยงระบอกคำาหนง อนมความหมายเกยวของกบ

ความหมายแรกคอ คำาวาบาๆ เปนคำากรยาวเศษณ (คำาขยายคำา

วนฉตรมงคลวนฉตรมงคลตรงกบวนท ๕ พฤษภาคมของทกป เปนวนท

มการพระราชพธฉตรมงคล คอการบำาเพญพระราชกศลสมโภชพระมหาเศวตฉตร และเครองศรราชกกธภณฑ เปนการฉลองครบรอบปของการเสดจเถลงถวลยราชสมบตบรมราชาภเษก ในโอกาสเดยวกนกทรงอทศผลบญพระราชทานแกประชาชน พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช มหตลาธเบศรามาธบด จกรนฤบดนทรสยามนทรราช บรมนาถบพธ

การดำาเนนชวตดวยความไมประมาท

“แลวสอนวาอยาไวใจมนษย มนแสนสดลกลำาเหลอกำาหนด ถงเถาวลยพนเกยวทเลยวลด กไมคดเหมอนหนงในนำาใจคน”

วชาการเขยนยอหนา หนวยท 7

ตวอยางท 1

ตวอยางท 2

เรองท 4 สวนเนอหา

การเขยนสวนเนอหาผเขยนควรจะวางโครงเรองทจะเขยนไวลวงหนาตามทไดศกษาไปแลวในหนวยท 1 เพอทจะไดไมหลงประเดนเวลาลงมอเขยนจรง ดงตวอยางตอไปน

เรอง นกกาเหวา“ ” ความคดรวบยอด : นกกาเหวาเปนนกทไมเลยงลกเอง ความคดสำาคญทงหมดของเรอง : - ลกษณะของนก

กาเหวา- อปนสยของนกกาเหวา- การวางไขของนกกาเหวา

62

รานโปรดของผไมโปรดเนอแมเทศกจไมไดมาไล แตพรถเขนผดไทไรเนอสตวแหงถนน

ขาวสารอาจถงคราวตองเขนหน หากไดเจอของจรงอยางรานบฟเฟตมงสวรตทหลวงพระบาง ทสนน 1 อมไวในราคาแค 5,000 กบ

การแกไขปญหาชมชนแออดทผดทาง (มาโดยตลอด)ในการแกไขปญหาชมชนแออด คนสวนมากมความเขาใจผดอยาง

มาก ทำาใหแนวทางการแกไขปญหาไมอาจบรรลผลได และกลายเปนการกระทำาทใชภาษอากรของประชาชนไปอยาง "ตำานำาพรกละลายแมนำา" ความจรงเปนอยางไร โปรดพจารณาเหตผลในแงมมททานอาจไมเคยไดยนตอไปน

วชาการเขยนยอหนา หนวยท 7

จดกลมความคดสำาคญ ยอหนาท 1 : - ลกษณะของนกกาเหวา

- อปนสยของนกกาเหวา- การวางไขของนกกาเหวา

ใหความคด การวางไขของนกกาเหวา เปนความคดหลก นำามาเขยนเปนประโยค

ความคดสำาคญ เขยนเปนประโยคลกษณะของนกกาเหวาอปนสยของนกกาเหวา

การวางไขของนกกาเหวา

นกกาเหวามปากใหญ สเขยว ตาแดง หางยาว ปกสน ปลาย ปกมน นกกาเหวาไมสรางรงของตนเอง ชอบไปรกรานรงของนกชนดอนเสมอ - เมอตองการวางไขจะบนไปรงของนกชนดอน และแอบคาบไขของเจาของรงทง แลวเอาไขของตวเองไปวางแทนท รงของนกกาจะถกรกรานมากทสด- ไขของนกกาเหวามขนาดใหญพอๆกบนกเจาของรง- นกกาเหวามวธการวางไขอยางแยบยล นกเจาของรงจะไมมโอกาสรเลยวาไมใชไขของตน- นกเจาของรงทำาหนาทเลยงลกนกกาเหวาจนโตแลวลกนกกาเหวากบนจากไป

เมอวางโครงเรองไดดงนแลว กนำาขอมลทไดมาเรยบเรยงเขยนเปนยอหนาไดดงน

63

นกกาเหวาเปนนกทมปากใหญสเขยว ตาแดง หางยาว ปกสน ปลายปกมน มนไมสรางรงของตนเอง ชอบไปรกรานรงของนกชนดอนเสมอโดยเฉพาะอยางยงรงของกา เวลาวางไขกจะบนไปรงของนกชนดอนและแอบคาบไขของเจาของรงทง แลวเอาไขของ

วชาการเขยนยอหนา หนวยท 7

เรองท 5 สวนสรป

สวนสรปมกจะมยอหนาจบเรองทสรางความประทบใจใหแกผอาน มกลวธการเขยนไดหลายวธ เชน

1. ……………………………………………………………

ตวอยาง

2. ……………………………………………………………

ตวอยาง

3. ……………………………………………………………

ตวอยาง

64

ชวตทกคนไมไดมพระเดนมาเคาะกะโหลกยามวกาล แตมคำาสอนใหคำานงนกและตรกตรองตงมากโขอยแลว นาจะพอเปนประโยชนไดหากสนใจจะหาประโยชนจากปรชญากนจรงๆ

มธรรมะแลวจะ ทำามะ ละ“ ”หรอกแคทำาโมตอไปเรอยๆ ใหเกๆ กพอ

การนอนหลบแบบรพ แวน วงเคล ทำาใหคนนนหลบนานกวาปกต เนองจากตกอยในภวงคแหงความฝนทเชอวาจะตองเปนฝนทรนรมยสวยงาม จนไมอยากตนขนมาเผชญกบความจรง ในความฝนนนรบรองวาจะไมมเสยงเมยดาหรอตำาหนตตงแนนอน มแตเสยงกระซบหวานแหวว เนนนานนรนดรกาล

การเลอกตงครงตอๆไปหวงวา รพ แวน วงเคล คงไมทำาให

รกกคอไฟ เลนกบไฟหนงกองกยากแลวทไมใหไหมตวเอง ไฟหลายกองยงเลนยาก ชาหรอเรว ในสงคมปจจบนกตองเลอกเอาเพยงกองเดยว

โบราณสอนวา อยาเหยยบเรอสองแคม กบ อยาจบปลา“ ” “สองมอ คงไมไดเขยนไวเลนๆแกกลม”

วชาการเขยนยอหนา หนวยท 7

แบบฝกหด

จบกลมขอมลตอไปนใสในตารางใหเหมาะสมตรงตามโครงสรางของบทเขยน จำานวน 3 บทเขยน

65

3. "ขนโตก" ภาชนะใสอาหารของคนลานนา

5. วฒนธรรมพนบานของคนเหนอนอกจากการแสดงฟอนรำาทออนชอย ภาษาพดทไพเราะเสนาะหและการแตงกายทเปนเอกลกษณดวยแลว สำารบกบขาวของคนเมองกดจะเปนวฒนธรรมการกนอยางหนงทสบทอดมาจากบรรพบรษมาชานาน เพราะอาหารเปนสงสะทอนใหเหนถงวฒนธรรมและวถชวตของชาวเมองนน เชยงใหมเองกมอาหารทองถนทขนชออยหลายอยาง ซงสวนใหญแลวคนเชยงใหมจะนยมรบประทานขาวเหนยวเปนอาหารหลก โดยจะกนคกบอาหารซงนำามาทำาเปนแกงตาง ๆ รวมถงอาหารประเภทควหรอผด นอกจากนนยงมอาหารประเภทลาบ หลและสา เปนการยำาทใชเครองปรงไดแก พรก เกลอ เครองเทศ เปนตน โดยอาหารเหลานจะถกนำาไปใสในสำารบทคนพนเมองเรยกวา "ขนโตก"

4. เซนเตอรพอยทปดตวทสยามสแควรไป โดยมการจดงานอำาลาในชองานวา "เซนเตอรพอยท อนฟนต ปารต" เมอวนท 14-15 ธนวาคม พ.ศ. 2550 และหลงการปดตวทสยามสแควรเซนเตอรพอยทแหลงใหมเปดตวแหงใหมทเซนทรลเวลด

1. เซนเตอรพอยท2. ขนโตก

6. ประเพณขนโตกนบเปนประเพณทงดงาม สบทอดกนมาจนถงปจจบน จากประเพณของคนทองถน กลายเปนประเพณของคนในชาตทดงดดนกทองเทยวใหมาสมผสวฒนธรรมอนงดงามน

วชาการเขยนยอหนา หนวยท 7

66

7. ขนโตก ไดชอวาเปนภาชนะทใสอาหารคาวหวานไวรบประทานของคนลานนา เปนเครองแสดงออกถงหนาตาอยางหนง โดยเฉพาะเมอมแขกจากตางถนมาเยยมเยอนทบาน เปนธรรมเนยมของเจาของบานทจะตองเชอเชญแขกผมาเยอนรวมวงรบประทานอาหาร จนมคำากลาวทวากนวา "ถาใครมาเยอนเมองเหนอแลวไมไดรบประทานอาหารขนโตก กยงไมนบวามาถงเมองเหนอโดยแท"

ปจจบนขนโตกดเหมอนจะเปนภาชนะทใสอาหาร ซงไมแตเฉพาะจะเปนทคนเคยของคนเหนอเทานน แตคนไทยทวทกภาคกรจกภาชนะชนดนเปนอยางด ทเรยกวา "ขนโตก" นนความจรงแลวเปนการเรยกขานตามรปรางของภาชนะทใสอาหารเสยมากกวา เพราะขนโตกจะทำามาจากไมสกมขาตงสงตงแต 8 นวขนไปแลวแตจะทำาเปนขนาดเลกหรอใหญ ดานบนทำาดวยไมสกกลงเปนวงกลม สวนดานลางสดของขาขนโตกมไมโคงเปนวงกลมเหมอนลอรถรองรบขาโตกอกชนหนง ทำาใหสามารถตงขนโตกไดอยางมนคง ปจจบนไมสกดจะหายากชาวบานจงใชหวายมาสานเปนขนโตกแทน

ขนโตกทใชในวถชวตของคนเหนอมอย 3 ชนดดวยกนคอ ขนโตกหลวง สวนใหญจะนยมใชอยในเฉพาะคมเจา ขนโตกฮาม จะใชตามบานของเจานายและคหบด และ ขนโตกนอย ใชตามวดหรอบานเรอนทวไปสมยกอนชาวบานแทบทกบาน ไมวาจะเปนเศรษฐมเงน หรอชาวบานธรรมดายากจนจะตองมขนโตกใชรบประทานอาหารกบแทบทกมอ แตปจจบนเมอมภาชนะใหมใหเลอกใชกนมาก คนสวนใหญจงลมขนโตก หนมาใชถาดอยางอนแทน ขนโตกจงเรมเลอนหายไปจากความนยม จนกระทงเมอประมาณป พ.ศ.2496 เมอคหบดชาวเชยงใหมแหงบานฟาฮาม ไดพยายามฟ นฟการรบประทานขนโตกขนในหมเพอนชาวตางประเทศ แตถงแมจะมการฟ นฟการรบประทานขนโตกแตกเปนไปในวงแคบ เนองจากการจดขนโตกนนคอนขางยงยาก นบตงแตการจดเตรยมตกแตงสถานท การจดเชญนางงามเขารวมรบประทานขนโตก ดงนนผทจะสามารถจดเลยงขนโตกไดมกจะเปนขาราชการชนสงและเจานายฝายพระวงศ

8. เซนเตอรพอยท (Center Point) ถอเปนแบรนดยานการคาและกจกรรม ทเดมอยในสยามสแควร บรเวณระหวางสยามสแควรซอย 3 กบซอย 4 ในพนท 1 ไร 41 ตารางวา ภายใตการบรหารของบรษทเซนเตอรพอยท เอนเตอรเทนเมนท จำากด โครงการเซนเตอรพอยทเกดขนในป 25419. เซนเตอรพอยทเปนแหลงสำาหรบการทำากจกรรมของกลมวยรน ชวงแรกจะมภาพดานลบเปนแหลงมวสม แตกคอยๆ สรางภาพพจนดานบวกขน ดวยการจดกจกรรมและเปดพนทใหเอกชนโดยเฉพาะผจำาหนายสนคาตางๆ เขามาจดงานเปดตวสนคาใหมหลายชนด ในชวงทเปดทำาการทสยามสแควร มรานขนาดใหญเลกประมาณ 30 หอง อาท วน-ท คอลชอป รานนาฬกา สวอทช รานแดรควน ฯลฯ นอกจากน ยงเปดโอกาสใหนสต นกศกษา เขามาเปดแผงขายของ ในโครงการทใชชอวา Indy In town หรอชมนมคนมไอเดย

วชาการเขยนยอหนา หนวยท 7

67

11. ลานนาไทย เปนดนแดนทเจรญรงเรองดวยศลปวฒนธรรมแตโบราณกาล และมการพฒนาหลายดานเชน การปกครอง การศาสนา ศลปะตางๆ วฒนธรรมการอย การนอน การกน การบวช การแตงงาน ฯลฯ เหลานลวนเปนสงทควรแกการศกษาคนควาอยางยง ประเพณ "ขนโตก" นบเปนประเพณหนงของศลปะลานนาไทยทมการสบทอดมา

วชาการเขยนยอหนา หนวยท 7

เรองท 1 เรองท 2 เรองท 3

โครงสราง ขอมลท .....

โครงสราง ขอมลท .....

โครงสราง ขอมลท .....

ชอเรอง ชอเรอง ชอเรองสวนนำา สวนนำา สวนนำาสวนเนอเรอง

สวนเนอเรอง

สวนเนอเรอง

สวนสรป สวนสรป สวนสรป

68

10. ขนโตก จงนบเปนประเพณและเปนเอกลกษณของชาวเหนอทถกถายทอดมาจากวฒนธรรมการกนแบบพนบานของบรรพบรษ แตเปนทนาเสยดายทนบวนขนโตกกำาลงจะเลอนหายไปจากวถชวตของคนเมอง หลงจากทกระแสการเปลยนแปลงแหงสงคมไดถาโถมเขามาสการดำาเนนชวตของคนเมองในรนใหม ปจจบนมคนเมองหนไปรบประทานอาหารทใชชอนสอมอยในภตตาคารหรๆ หรอแมแตตามโรงแรมชอดงตางๆ เปนจำานวนมาก ทำาใหคณคาของ "ขนโตก" คนเมองกลายเปนสงทหายากและหาดไดเพยงทเดยวคอในพพธภณฑเทานน

12. ขนโตกดนเนอร เปนประเพณการเลยงอาหารเยนแบบขนโตก จนกลายมาเปนงานทสามารถดงดดนกทองเทยวใหมาเยอนเชยงใหมและรวมรบประทานอาหารแบบขนโตก ขนโตกดนเนอร เรมมาประมาณป พ.ศ. 2496 โดยนกธรกจคนสำาคญของเชยงใหมทานหนง ไดจดเลยงรบแขกบานแขกเมองทงชาวไทยภาคกลางและชาวตางประเทศ โดยผสมผสานความคดแบบตะวนตกและความตองการทจะรกษาวฒนธรรมประเพณและเศรษฐกจของทองถนใหคงอยตลอดไป และในป พ.ศ.2504 - 2505 ไดมงานจดเลยงอาหารเยนแบบขนโตก โดยเรยกงานนนวา "ขนโตกดนเนอร" ทำาใหงานขนโตกดนเนอรนกลายเปนประเพณตงแตนนมา โดยปจจบนการจดงานเลยงอาหารเยนแบบขนโตก หรอทเรยกวา "ขนโตกดนเนอร" เปนทยอมรบและรจกของทงชาวไทยและชาวตางประเทศเปนอยางด เปนสงทชาวลานนาควรจะไดรกษาประเพณนไว

ปจจบนขนโตกดนเนอรไดกลายเปนรายการหนงของกลมนกทองเทยว โดยเฉพาะชาวตางประเทศทไดมาเยอนเชยงใหม ตางตองการประสบการณการรวมรบประทานอาหารเยนแบบขนโตก และในการจดของบรษททองเทยวรวมกบฝายจดสถานทของการเลยงแบบขนโตกดนเนอร ยงไดมการประยกตใหทนงมทงแบบนงพนดงเดมกบแบบนงโตะ

วชาการเขยนยอหนา หนวยท 7

69