علیهم السالممؤسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت

عنوان:

)همراه با درک مطلب(

: تهیه کننده

علیهم السالممؤسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت )همراه با درک مطلب( مهارت تندخوانی

2

اهداف یادگیری: ی عزیز، پس از خواندن این مقاله بتوانید:رود شما خوانندهانتظار می

بیابید. کنندهبا سواالت و شبهات رایج پیرامون روش تندخوانی آشنا شده و برای هر کدام، جوابی قانع .1

نسبت به فواید تندخوانی، آگاهی پیدا کنید و ضرورت آن را درک نمایید. .2

ها برآیید.موانع تندخوانی را شناسایی کنید و در صدد عالج آن .3

های ارائه شده، پیشرفت خود را ارزیابی ی فعلی خود را به دست آورید و بعد از انجام تمرینسرعت مطالعه .4

نمایید.

برای تقویت مهارت تندخوانی را به کار ببندید تا به سرعت مطلوب همراه با درک مطلب، نائل نکات مورد نیاز .5

آیید.

چرا: چرا در زندگی موفق نیستم؟!!*

آورم؟!!چرا همیشه وقت کم می*

ام را بخوانم؟!!های مورد عالقهتوانم کتابچرا نمی*

شوم؟!!چرا در شغل، تحصیل و زندگی خود با مشکل مواجه می*

ی دلخواه دست یابم؟!!توانم در کنکور، به نتیجهچرا نمی*

گیرد؟!!چرا پس از مدتی مطالعه، خوابم می*

چرا ...؟!!*

این نوشتار، پاسخگوی این قبیل از سواالت شما خواهد بود.

چرا تندخوانی؟ی سخگوی سواالت و نیازهای روزمرههای بسیاری وجود دارد که پااگرچه هر کتابی ارزش خواندن ندارد، اما کتاب

های شغلی، تحصیلی، روابط خانوادگی، روابط اجتماعی، مسائل معنوی و ... نوشته های فراوانی در زمینهشماست. کتاب

های ها در زندگی روزمره، به موفقیتشده است که به میزان آگاهی شما نسبت به این مطالب و به کارگیری این آگاهی

های زندگی، عالوه بر رشد و تعالی های شغلی، تحصیلی و مهارتر دست خواهید یافت. تخصص در حوزهشایسته و درخو

برایتان به دنبال خواهد داشت. نیز های مالیشما، موفقیت

نداشته باشید، طبعا زمان الزم برای را نماید. اگر شما توانایی تندخوانی جاست که ضرورت تندخوانی رخ میاز این

های چشمگیر، تقریباً محال به یابی به موفقیتهای مورد نیاز را نخواهید داشت، در نتیجه دستزمینه یبارهرمطالعه د

متون علمی نیازمند یهد و الزم است؛ زیرا هر چند مطالعبرای شما بسیار مفی تندخوانی یک دوره آموزشرسد. نظر می

علیهم السالممؤسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت )همراه با درک مطلب( مهارت تندخوانی

3

-فراگیری ذهن، تمرکز حواس و قدرت و سرعت دید را بیشتر میتندخوانی، سرعت دقتی افزون بر دیگر متون است، اما

ها و مطالعات خود کسب خواهید کرد.تری در درسکنید، موفقیت افزونسازد و هر اندازه در این زمینه بیشتر تمرین

یست تحقیقات نشان داده است که با خواندن سرعت متوسط دوشود که بدانید: اهمیت تندخوانی، هنگامی آشکارتر می

تر از آن چه که الزم است، کلمه در دقیقه، به جای هزار کلمه در دقیقه، مردان و زنان با تحصیالت عالی، پنج بار آهسته

کشد، ها از توانایی حقیقی و بالقوه خویش استفاده کنند، خواندن کتابی که پنج ساعت طول میخوانند؛ یعنی اگر آنمی

.یابدبه شصت دقیقه یا کمتر کاهش می

برابر کنید، باید با تندخوانی 11و یا 7، 5اگر عالقه مند به تند خوانی هستید و آرزو دارید که سرعت مطالعه خود را

از ما گذشته »، «ما که نمی توانیم»، «بعید است که...»، «فکر نکنم...»، «مگر می شود...»زندگی کنید. جمالتی مانند

دهد.ه توانمندی روح و بالندگی روان را در سراشیبی ضعف و سقوط قرار میس آوری است کأویروس های ی ،و...« است

ای که سرعت خیره کننده و درک گونهه توان تندخوان شد، بای قوی میکه با اراده دو خوب هم بدانی داگر بدانی

-یر نشان می. تالش خستگی ناپذدشویچشمگیری به دست آورد، هرگز در انجام تمرینات دچار سستی و کاستی نمی

.دیابیو خود را برای گام های بعدی پرنشاط و با احساس می ددهی

کند و لمس این بی شک باور نکردن مطلب فوق، ما را از هر گونه کامیابی و موفقیت در فراگیری تندخوانی و... دور می

.رساندما را به هدف خویش میشکند و ما را به این مسیر امیدوار میشحقیقت، از آغاز راه،

111ها چه چیزی کم داریم که یکی از آنان با باوری این چنین، در یک دقیقه توانست به راستی ما از ژاپنی

صفحه کتاب را مطالعه و درک کند!

هاوارد .است ”هاوارد استیفن برگ"ترین فرد دنیا ، تندخوان”گینس"با توجه به کتاب ثبت رکوردهای جهانی

.اندبخو اهزار کلمه ر 25یش از ب توانددر هر دقیقه می

ی تندخوانی:تاریخچهتولید انبوه مواد اطالعاتی، دستیابی به گردد. زیرا ایل قرن بیستم باز میتوجه به تندخوانی و گسترش آن به او

کرد. این ضرورت ابتدا در نیروی هوایی ایاالت متحده آور می آنها را الزام یهایی بیش از حد معمول برای مطالعه توانایی

احساس گردید. متخصصان فنون جنگی نیروی هوایی در پی تحقیقات خود متوجه ضعف خلبانان در تشخیص دقیق و

متخصصان تربیت شناسان ودلیل اهمیت این امر، روان هنگام پرواز شدند. به سریع هدف مورد نظر از فاصله دور به

کارگیری دستگاه حل پرداختند. این گروه، سرانجام با تکمیل و به کارکنان نیروی هوایی، به بررسی موضوع و یافتن راه

حل مسئله را یافتند. در این روش، از طریق انعکاس تصاویری بر روی صفحه نمایش بزرگ، راه سنجش توجه و حافظه

ماهای دوست و دشمن به طور نیمه آشکار، سپس تغییر اندازه و کاهش وضوح و انجام نشان دادن تصاویر بزرگی از هواپی

یافت. ثانیه افزایش می 1-511های مورد نظر به زمانی کمتر از مستمر این تمرین، توانایی تشخیص هدف

ای در اندازه بزرگ به ویژه در امر تندخوانی مورد استفاده قرار گرفت. در این شیوه، ابتدا کلمه دستاورد این تجربه به

کرد و از درجه وضوح آن نیز کاسته تدریج اندازه آن تغییر می شد، سپس به مدت پنج ثانیه بر روی صفحه نشان داده می

علیهم السالممؤسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت )همراه با درک مطلب( مهارت تندخوانی

4

ثانیه ظاهر 1-511طور همزمان بر روی صفحه نمایش به مدت شد و در پی آن، به جای یک کلمه، چهار کلمه به می

دلیل به یافت. زیرا حافظه فرد افزایش می ها در این تمرین، توانایی شناسایی و ثبت کلمه گردید. با انجام مستمّر می

ییک واژه یا سطر، مجموعه یتواند به جای مطالعه فرد می ،تر، بر اثر این تمرین وسیع یدامنه یقابلیت مشاهده

ی فرد، چند برابر سرعت مطالعهکارگیری این شیوه، طور همزمان مطالعه و درک کند. با به سطرهای بیشتری را به

خواهد شد.

تعریف تندخوانی:ای چشمگیر افزایش داده و بسته گونهه که به هنگام مطالعه، سرعت انسان را باست مجموعه راهکارهای عملی و فنونی

ام تمرینات، گاه سرعت مطالعه را به ده برابر رسانده تا در زمانی اندک، توفیق یادگیری صفحات به تالش افراد در انج

شماری فراهم شود.بی

سواالت و شبهات رایج پیرامون تندخوانی: شوید که قبل ازدر این زمینه مواجه می ورید، با سواالت اساسی، باورها و شبهاتیآزمانی که شما به تندخوانی روی می

ها و تردیدها، مانعی در غیر این صورت، شک ای در این باره دست یابید.کنندههای قانعهر اقدامی الزم است، به پاسخ

-امه، به بررسی برخی از این سواالت و شبهات میدر اد برای شروع پرقدرت و تدوام با انگیزه و اشتیاق شما خواهد شد.

:پردازیم

شود؟« دخوانتن»یا یک فرد معمولی می تواند آ .1

بنابران تندخوانی اکتسابی ،تواند آن را کسب کندتندخوانی، یک مهارت و هنر است، مانند رانندگی، که هر کسی می

ها را به تواند هر بار گروه کلمات یا شبه جملهدهد که مغز یک انسان سالم، میتحقیقات علمی نشان میاست نه ارثی.

ما جمله را هرگز به خاطر درک تک تک شتر است. این عمل، از هر جهت، آسانها بپذیرد و همان خوبی تک کلمه

.دکنیها هستند، مطالعه میهایی که کلمات نیز در آن؛ بلکه آن را برای درک شبه جملهدخوانیکلماتش نمی

کلمه، معنای انجام دهد؛ زیرا ناچار است پس از تشخیص هر نسبت به تندخوانناچار است کار مغزی بیشتری کندخوان

-ها( را میهای معنی دار )شبه جملهکه هر بار مجموعه تندخواندر حالی که ،بعد از آن بیفزاید یی کلمهاآن را به معن

دهد.بیند، فقط یک اتصال ساده را بین دو قسمت انجام می

. در این صورت، استتندخوانی، انجام کار فیزیکی کمتر، توسط چشمان بر روی هر صفحه یالعادهبنابراین، مزیت فوق

، نزدیک به تندخواندهد، بر روی هر صفحه انجام می کندخوانتوقف توأم با تمرکز دید که چشم 511به جای حدود

رساند.کند، به انجام میتوقف در صفحه را که عضالت چشم را کمتر خسته می 111

تواند مطالب را بفهمد و درک نماید؟می« تندخوان»آیا یک فرد .2

علیهم السالممؤسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت )همراه با درک مطلب( مهارت تندخوانی

5

حوصله شود؛ تمرکز حواس های مکرر و پیشرفت متزلزل، امکان زیادی دارد که بیها و شروع، به خاطر توقفکندخوان

ه عادت خواند، عاجز بماند؛ ولی کسی کی آن چه که میاخود را از دست بدهد؛ حضور ذهنش کاهش یابد و از درک معن

کند. از طرف دیگر، ها را هم به همراه یکدیگر درک میها را با هم ببیند، به طور طبیعی مفهوم آنکند شبه جمله

هم، تأکید ورزیده شود. از این روگردد تا مطالب کم اهمیت، زودتر شناخته شوند و بر مطالب متندخوانی، باعث می

.است کندخوانبرای دارتر از درک مطلبو دامنهتر خیلی آسان تندخواندرک تمام مطلب، برای

یابد.شود بلکه یادگیری و درک نیز همراه با سرعت مطالعه افزایش میدر تندخوانی نه تنها از میزان درک کاسته نمی

،دقیقه در کلمه 283 متوسط سرعت با معمولی کنندگانمطالعه مشابه، تست یک در که دهدمی نشان جدید تحقیقات

در کلمه 3751 معادل سرعتی با نیز تندخوانان و داشتند متن از% 45 معادل درکی و اندداده قرار مطالعه مورد را متن

داشتند. متن از% 33 معادل درکی و خوانده را متن همان دقیقه،

کلمه در دقیقه ممکن است؟ 055آیا خواندن بیش از .3

با توجه به این حقیقت که در هر توقف می توانید تا حد شش کلمه را زیر دید قرار دهید و این واقعیت که قادرید بله،

د.یکلمه در دقیقه را به دست آور 1111سرعتی تا حد توانیددر هر ثانیه تا چهار توقف را انجام دهید، به راحتی می

دارد؟آیا سرعت بیشتر، تمرکز حواس کمتری را به دنبال .4

ما قادر ششود. فکر و ذهن تندخوانی، باعث توجه و تمرکز بیشتر و فهمیدن مطالب و در نتیجه، باعث یادگیری بهتر می

-پیدا میما پایین باشد، ذهن، وقت اضافی ش یاست هزاران کلمه را در دقیقه از خود عبور دهد؛ ولی اگر سرعت مطالعه

شود. تندخوانی، فرصت جوالن به ذهن پرتی ایجاد میرد و در نتیجه، حواسپناچار به این شاخه و آن شاخه می کند و

شود.دهد و سبب برقراری تمرکز حواس هنگام مطالعه مینمی

آیا اگر کندتر بخوانم، مطالب بیشتری را درک نخواهم کرد؟ .0

دهد و تندخوانی موجب کاهش ی یک جمله، درک را افزایش میبرخی از افراد اعتقاد دارند که خواندن کلمه به کلمه

یم:گویشود! در جواب این افراد میمیدرک

های باالتر سرعت خود را افزایش خواندید و در کالسجمالت را به صورت بسیار آهسته می ،های اولاوالً: شما در کالس

نی نیز وضع به همین منوال های باالتر؟! در تندخواکردید یا در کالسدادید. آیا در کالس اول مطالب را بهتر درک می

است که سریع خواندن کلمات و جمالت میزان درک را افزایش خواهد داد.

علیهم السالممؤسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت )همراه با درک مطلب( مهارت تندخوانی

6

توانند معنای ها میها، چراکه هر یک از کلمهتک کلمهثانیاً: اساساً مغز با مفهوم کل جمله سر و کار دارد نه با مفهوم تک

مان مکث بین کلمات را کم کنید، به همان مقدار ارتباط به خصوصی داشته باشند بنابراین هر چقدر تعداد و مدت ز

تر مفهوم یک جمله را درک خواهد کرد.ها با هم بیشتر شده و مغز آسانکلمه

است، این ٪35ی معمولی تنها کننده ی ذهنی مطالعهعالوه بر آن، پژوهشگران معتقدند در حالی که میزان اندوخته

،هاکندخوان .کندکندخوانی کمکی به درک عمیق خواننده نمید بود. بنابراین خواه ٪53حالت برای تندخوان حداقل

همچنین ذهن کندخوان، فرصت بیشتری برای فکر برد.یلذت مطالعه را از بین م ،پرخوان نیز هستند و این کندخوانی

یابد.میو منحرف شدن از مطلب مورد مطالعه، کردن به مسائل دیگر

-نمایید؛ شما که کندنویس هستید، نسبت به یک خبرنگار که تندنویس است، با دقت بیشتری میتوانید ادعا آیا می

نویسید؟!! مسلما اینگونه نیست زیرا تندنویسی مانند تندخوانی، یک مهارت است. بنابراین ممکن است یک خبرنگار،

بیشتری نیز برخوردار باشد.تر از یک فرد معمولی بنویسد، در عین حال، مطالب او از دقت چندین بار سریع

هایی استفاده نماییم؟برای تمرین از چه کتاب .6

که ارتباطی قلبی و دهایی برویما باشد. سراغ کتابش یهای مورد استفاده باید مطلوب و مورد عالقهموضوع کتاب

نیز باید متوسط باشد و آن و.... وجود داشته باشد. سطح مطالب کتاب یما با موضوع آن کتاب، نویسندهشعاطفی بین

فرمول و نمودار و... نداشته باشد.

توان استفاده کرد. پس از گذشت چندین ماه و به های قصه و داستان نیز میناگفته نماند که برای خط بردن از کتاب

.تندخوانی آن برآمد یتوان در دست گرفت و از عهدهتری را میهای مشکلدرک مطلب، کتاب یدست آمدن شیوه

توان کتب تخصصی را تندخوانی نمود؟آیا می .7

د:داررتباط مستقیم ا ی آن،نوع مطلب و خوانندهتندخوانی با دو عامل

داستان، یک خبر ورزشی، مانند ما قابل تندخوانی هستند،شهای در دسترس % کتاب01بیش از الف( نوع مطلب:

خاطر خصوصیت بارزی ه ها ب. اما برخی از موضوعات بنا به ویژگی آن موضوع و یا بعضی از کتاب …ها و مطالب مجله

.دتندخوانی از یکایک سطرها و اوراق آن بگذری یوجود دارد، قابل تندخوانی نیستند و یا نباید به شیوه هاکه در آن

موضوعی دقیق، حساس و یبوده و یا ارائه کنندهفرمول یا معادله یهای تخصصی که در بردارندهطور مثال، کتابه ب

، چنان قداست و یهای حدیثها همانند قرآن مجید یا کتابقابل تندخوانی نیستند و نیز برخی از کتاب بنیادین هستند،

تالیف و یموضوع و فلسفهد. در یک نگاه، نموها را مطالعه عظمتی دارند که باید با تعمق، اندیشه و عشق بیکرانی آن

ما در خواندن آن کتاب به شیوه تندخوانی خواهد بود.شبهترین معرف تشخیص ،کتاب یارائه

یا سخت بودن(، به کسی که آن مطلب را مطالعه تندخوانی عالوه بر نوع مطلب )از نظر آسان ی مطلب:ب( خواننده

متفکر علوم اسالمی، یا یک متخصص علوم دارد. بدین صورت که مثال یک محقق و ای مستقیمنماید نیز رابطهمی

علیهم السالممؤسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت )همراه با درک مطلب( مهارت تندخوانی

7

خود را تندخوانی نمایند، در حالی که دیگران تخصصی یی رشتهتوانند مطالب نسبتاً مشکل در زمینهپزشکی، می

در میان افراد از این امر عاجزند. البته طبیعی است که سرعت مطالعه نسبت به متخصصان، )حتی افراد نیمه متخصص(

توانید مطالب مرتبط با نسبی است. یعنی به همان میزانی که شما مهارت و تخصص داشته باشید، می مختلف، یک امر

ی کاریتان را تندخوانی نمایید.حوزه

نکته:

ای سرعتش در تندخوانی را افزایش دهد که مطمئن باشد درک مطلبش با اختالل باید هر شخصی به اندازه

شود.مواجه نمی

د تندخوانی:یفوا

:صرفه جویی در وقت .1

ها، برای مطالعات جنبی دیگر و کارهای های اضافی پیدا کنید و از آن وقتشود تا وقتصرفه جویی در وقت، باعث می

تر بخوانید. بیشتر ما از نداشتن وقت کافی، برای انجام های دانشگاه را بهتر و کاملتان بهره ببرید و حتی درسشخصی

مندید، زیاد عالقه یاید و یا به مطالعهشکایت داریم. اگر شما هم تا امروز چنین مشکلی داشتهمان کارهای مورد عالقه

توانید به همه مطالب جالب مورد نظر خودتان برسید، بدانید که با تندخوانی، قادر خواهید بود به ساعات ولی نمی

.بیشتری برای مطالعه دست یابید

پی بردن به ارزش وقت: .2

های پیشوایان گرا و خداجو را با آموزههای دینکند و انسانهای زندگی حساس میرا نسبت به لحظه ماشتندخوانی

سازد که:بیش از پیش همسو می ،اندیشروشن

برای عمر خود بیش از درهم و دینار خویش بخیل باشید.فرمایند: رسول اکرم )صلی اهلل علیه و آله( می

هر روز که ؛رودهایی است که هر لحظه از دست میهایام زندگانی، سرمایفرمایند: باره میامام علی )علیه السالم( در این

ما فرزندان لحظات زندگی یهای انسان ذرات حیات آدمی است و همهنفس ؛دهیمآید، روزی را از دست میبه دست می

ها خواهد بود[.خود هستیم ]که جاودانگی ما به استفاده درست از لحظه

های وی به های او گامخداوند رحمت کند کسی را که بداند نفسفرمایند: متقین )علیه السالم( در جای دیگر می امام

سرعت به انجام اعمال و کوتاهی آمال و آرزوها گیرد. سوی اجل خواهد بود. پس ]با این بینش[

:پدیدآمدن فرصت های فراوان برای کشف مجهوالت .3

های بسیاری برای کشف مجهوالت به دست عت هر چه بیشتر مطالعه نمایید، فرصتروشن است که اگر شما با سر

خواهید آورد.

علیهم السالممؤسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت )همراه با درک مطلب( مهارت تندخوانی

8

بیشتر: شوق و اشتیاق به دانستن و درک مطالب .4

ی شما تجربه ترین فوائد تندخوانی، انگیزه و اشتیاق فراوان برای کسب و درک مطالب جدید است. همهیکی از مهم

ور ناپذیری نسبت به کسب علم و دانش در درون شما شعلهاز زندگی شما، اشتیاق وصفهایی اید که در دورانداشته

شده است، اما عدم پاسخگویی به آن، موجب از بین رفتن این شوق و اشتیاق گردیده است. در تندخوانی به دلیل اینکه

فزون، افزایش خواهد یافت.کند، این انگیزه و اشتیاق به صورت روزاخواننده، هر روز مطالب جدیدی را کشف می

:ایجاد کنجکاوی افزون .0

کسب موجب و را افزایش داده مطالب میانبرای کشف روابط شمای روزافزون، حس کنجکاوی طبیعی است که مطالعه

سازد.شکوفا و بالنده می درون شما راو در نتیجه حس کنجکاوی شودمیمطالب بیشتر

:افزایش میزان فهم و درک .6

شود.ها، موجب افزایش فهم و درک انسان میاطالعات و کشف روابط میان آنحجم زیاد

:افزایش کارایی و خالقیت .7

کند. تندخوان از تیزی و زرنگی را آسان می شمابرد و مشکالت پیش روی تندخوانی، کارایی و خالقیت افراد را باال می

نگرد.هموارتر میخاصی برخوردار شده، مطالب را بهتر فهمیده و راه پیشرفت را

تر دانسته و شود که در پرتو آن معانی لغات را سریعرود و نوعی مهارت ایجاد میدر اثر تندخوانی، سرعت مطالعه باال می

یی و آد. این توانمندی، کاریتر هستآماده ،د کرد، از این رو، برای کشف مجهوالت جدیدیمفاهیم را بیشتر درک خواه

.کندتر میرا آسان تانبرد و انجام کارهای فردی و اجتماعیرا باال می شمابازدهی

:کشف استعدادهای ناشکفته .8

شود. افرادی که با به استعدادهای ناشکفته می شمایابی ساز دستهای مختلف زندگی، زمینهتحرک و پویایی در عرصه

های درونی خود بیش از ها و عالقهکنند، نسبت به سلیقههای مختلف کسب میرعت بسیار و در زمان کوتاه آگاهیس

یابند که با آن یابند. از این رو، گاه در طوفان مشکالت زندگی، گوهری گرانبها و روشنی بخش میدیگران اطالع می

بخشند.ها نجات میزندگی خویش را از تاریکی یآینده

:افزایش چشمگیر درک اجتماعی، تحرک و پویایی .9

ها، هاست. آنان که با روی آوردن به روزنامههای ممتاز ملتآگاهی و هوشیاری جلوهجهالت و غفلت، بالی پنهان و

ه پیمایند، در زندگی بصیرت و هوشیاری بها، مسیری صحیح از باروری اندیشه و احساس میها و نوشتهمجالت، کتاب

. آورنددست می

علیهم السالممؤسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت )همراه با درک مطلب( مهارت تندخوانی

9

و پویا: فعال یاندیشه بروز .15

کند؛ سکون، از شود و با همه چیز، دقیق و حساب شده برخورد میگر میحسابشخص تندخوان، دارای ذهنی فعال و

بندد و همیشه و ناخودآگاه، فعال و پویاست.اش رخت برمیزندگی

:های اندیشمندانهسخنان خردمندانه و تحلیل .11

چنین یداست که کند. ناگفته پتری کسب میخواند و هر روز دانش افزونتندخوان به طور طبیعی مطالب بسیاری می

کنند.از عبارات زیبا، کلمات آهنگین و لطایف روح بخش استفاده می ،خود ی، در سخنان روزمرهافرادی

:ایجاد حضور ذهن و موفقیت در امتحانات .12

آورد تا ما گرد میشزیاد و سریع، مطالب فراوانی در حافظه یکند و با مطالعهما را متمرکز میشتندخوانی قوای فکری

های بعدی هدایت نماید. از این رو، در امتحانات ما را به کامیابیشهای مناسب را ایجاد کرده، توان استفاده الزم در زمان

ما را در جذب نکات اصلی درس و فهم یکایک شکند و ایجاد میبرایتان مختلف، تندخوانی در زمانی کوتاه، فهم بسیار

کند.های مهم کمک مینکته

ها خواهد به مفاهیم مهم و کارساز در درس آوردنتندخوانی، رهایی از الفاظ و عبارت کم محتوا و روی بی شک رهاورد

شود.بود و این موفقیتی بزرگ در تحصیل محسوب می

:سرعت در تمامی جلوه های زندگی .13

های تکامل وی را و زمینهها برای تندخوان ارزش حیاتی خواهند داشت، زیرا پیشرفت او را افزایش داده ها و ثانیهلحظه

های سازد. فرد تندخوان پس از چندی، سرعتی قابل توجه در صحبت کردن یافته و به دنبال آن فعالیتهموارتر می

دهد. تر انجام میخود را سریع یروزمره

چگونه تندخوان شویم؟

قبل از بیان روش تندخوانی الزم است سرعت فعلی خود را به دست آورید تا پس از تمرینات مکرر، بتوانید پیشرفت

خود را به شکل ملموس مشاهده نمایید.

سرعت مطالعه:

کنند.یهای خوانده شده )از قبیل: و، به، از، چرا، آمد و ...( در دقیقه محاسبه مرا با شمارش تعداد کلمه سرعت مطالعه

کنند. بدین صورت که میانگین تعداد کلمات در هر سطر را شمرده و بر تعداد سطرهای خوانده شده در دقیقه ضرب می

عدد حاصل، تعداد کلمات خوانده شده در یک دقیقه است. اگر زمان مطالعه بیش از یک دقیقه باشد، برای به دست

:شودآوردن سرعت مطالعه از فرمول زیر استفاده می

علیهم السالممؤسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت )همراه با درک مطلب( مهارت تندخوانی

01

سرعت مطالعه تعداد کلمات در یک سطر تعداد سطرهای خوانده شده

زمان(بر حسب ثانیه)

کلمه وجود داشته باشد، 14سطر خوانده باشید و در هر سطر 25ثانیه( 121= 2 × 31برای مثال اگر در دو دقیقه )

کلمه در دقیقه خواهد بود. 175ی شما برابر با سرعت مطالعه

سرعت مطالعه

خوانده و درک نمایید )به ،را پس از یادداشت زمان شروع زیری فعلی خودتان، متن برای به دست آوردن سرعت مطالعه

کردید(.همان صورتی که قبالً مطالعه می

یادآوری: زمان را یادداشت نموده و سپس شروع کنید.

کرد. چیزی در کنار یکصد کیلومتر در ساعت، در بزرگراه حرکت میکه حادثه اتفاق افتاد، او با سرعت بیش از موقعی»

که رو را برگرداند که پشت سرش را نگاه کند، دیگر دیر شده بود، فقط یک ثانیه وقت جاده توجهش را جلب کرد، همین

برای نجات کرد، بطور ناگهانی ترمز کرد و او بیدرنگداشت که کاری بکند. یک کامیون ماک که در جلو او حرکت می

جان خود موتورسیکلت را خواباند و روی زمین شروع به لغزیدن کرد. لغزیدنی که تمام نشدنی بود. با حرکتی آهسته و

فجیع به زیر کامیون لغزید. درپوش باک موتورسیکلت کنده شد و آنچه نباید بشود، شد. بنزین بیرون ریخت و آتش

کرد. نه قادر به حرکت بود و ب بیمارستان بود. احساس درد و سوزش میگرفت. وقتی چشمانش را باز کرد روی تختخوا

نه جرأت داشت نفس بکشد. سه چهارم بدنش به طرز وحشتناکی دچار سوختگی از نوع درجه سوم شده بود. با وجود

این، دل به مرگ نداد. تالش کرد که به زندگی برگردد و در شغل خویش پیشرفت کند.

ای نیاز است. زمانی که هر دری را زده و نتیجه العادهرسد که به تالش فوقد، زمانی فرا میدر زندگی هر زن و مر

ایم کار داشتهچه ایمان، ارزش، محبت، گذشت و پشت رسد. زمانی که هرایم. زمانی که زندگی ظالمانه به نظر مینگرفته

های خود را دانند تا توانائین شرایطی را فرصتی میایم. بعضی از مردم چنیایم و حتی از حد خود فراتر رفتهصرف کرده

ها را نابود سازد. هرگز فکر دهند که این تجربیات تلخ آنها هم اجازه میبهتر ظاهر سازند و خود را محک بزنند. بعضی

ن چنین دهند؟ مهای گوناگون از خود بروز میالعملاید که چرا افراد مختلف در برابر دشواریهای زندگی عکسکرده

شود تا افراد به شکل معینی رفتار کنند. تا ای باعث میام که چه انگیزهام. بیشتر ایام عمرم را به این اندیشیدهکاری کرده

خواسته است کشف کنم که چه عاملی موجب شده است تا زنان و مردان معینی آید همیشه دلم میآنجائی که یادم می

ها به رهبری ملتی یا به موفقیت بزرگی میرسند؟ چگونه باشند؟ به چه علت بعضیبه کلی با مردم نظیر خود متفاوت

گذرانند، درحالیکه آید زندگی را به شادمانی میاست که بسیاری از مردم علیرغم هرگونه بدبختی که به سرشان می

گذرانند؟شم، و افسردگی میرسد همه نوع امکاناتی در اختیار دارند زندگی را با نومیدی، خبعضی دیگر که به نظر می

علیهم السالممؤسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت )همراه با درک مطلب( مهارت تندخوانی

00

اجازه دهید داستان مرد دیگری را برایتان بگویم تا تفاوتهای این دو فرد مشخص گردد. زندگی این مرد دیگر بسیار

العاده با استعداد است های تفریحی است که بسیار ثروتمند و فوقرسد. از دست اندرکاران فعالیتتر به نظر میدرخشان

در « شهر دوم»اران بسیاری دارد. در بیست و دو سالگی، جوانترین عضو گروه نمایشی کمدی معروف و اطرافیان و هواد

ی سرشناس یک گروه نمایش مورد تأیید همگان قرار گرفت. به زودی چهره یکاگو بود. به سرعت به عنوان ستارهشی

-ترین ستارگان فیلمس یکی از درخشانهای تلویزیونی شد. سپترین چهرهتئاتری معروف در نیویورک و یکی از موفق

گاه به کار موسیقی پرداخت و در آن زمینه نیز به همان اندازه و با همان های سینمائی در سطح کشور گردید. آن

های باشکوهی در شهر نیویورک و تاکستان مارتا ها دوست صمیمی، ازدواجی موفق و خانهسرعت موفقت کسب کرد. ده

ا که ممکن است کسی در آرزوی آن باشد در اختیار داشت.داشت. ظاهراً آنچه ر

شما دلتان میخواست جای کدامیک از این دو نفر بودید؟ بعید است کسی زندگی فرد اولی را به دومی ترجیح دهد.

ترین افرادیترین و موفقاما بگذارید در خصوص زندگی این دو نفر توضیح بیشتری بدهم. اولی یکی از شادترین، قوی

کند. از زمان تصادف میچل است. زنده و سالمت است و در کلرادو زندگی می -شناسم نام او دابلیو است که من می

وحشتناک موتورسیکلت تا به حال بیشتر از اغلب مردم در زندگی خوش گذرانده است. با بعضی از متنفذترین افراد

های مضحک صورتش، سعی کرده ر است و علیرغم سوختگیاکنون یک تاجر میلیونی دوستانه دارد. همآمریکا رابطه

ی آمریکا درآید.است به عضویت کنگره

«.ی دیگر به کنگره اضافه نشودبه من رأی دهید تا فقط یک آدم خوش قیافه»شعار تبلیغاتش این بود

اشته باشد. نام وی شناسید کسی که شاید شادمانی بسیاری به شما ارزانی دنفر دوم کسی است که شما به خوبی می

1071ی ای در دهههای موفق افسانههای کمدی زمان ما و از چهرهترین هنرپیشهجان بلوشی است. وی یکی از محبوب

ای نداشت. هنگامی که شماری را از شادی لبریز سازد، اما خود از شادمانی بهرهتوانست زندگی افراد بیبود. بلوشی می

« مسمومیت شدید ناشی از مصرف کوکائین و هروئین»و پزشک قانونی علت مرگ وی را در سن سی و سه سالگی مُرد

ناپذیری به چیز داشت، به شکل عالجشناختند تعجبی نکردند. مردی که همهیک از کسانی که او را میاعالم کرد هیچ

به ظاهر همه چیز داشت اما نمود. مواد مخدر معتاد بود، صورتی پف کرده داشت و بیش از سن خود، پیر و شکسته می

ها بود که از همه چیز خالی شده بود.در باطن، سال

اید؟ این شخص در هنگام تولد دست و پا نداشت. اما به ها بسیار است. داستان پیت سترودویک را شنیدهاز این مثال

انجمن مادران مخالف »گذار یانهزار کیلومتر دویده است. کندی الیتنر بنی استقامت تاکنون بیش از چهلعنوان دونده

ی مستی دخترش را زیر ی دلخراشی روی داد. رانندهرا در نظر آورید. برای این خانم حادثه« با مستی در حال رانندگی

پس از آن سازمانی را به وجود آورد که تاکنون جان صدها و بلکه هزاران تن را نجات داده است. از سوی دیگر، گرفت و

یل مریلین مونرو و ارنست همینگوی را در نظر بگیرید که به اوج شهرت و موفقیت رسیدند و آنگاه خود را افرادی از قب

«.نابود کردند

ی آنتونی رابینز()از کتاب بسوی کامیابی نوشته

زمان را یادداشت نمائید.

علیهم السالممؤسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت )همراه با درک مطلب( مهارت تندخوانی

02

باشد )هر دو سطر سطر می 45کلمه نوشته شده است و تعداد سطرهای خوانده شده 21در هر سطر به طور متوسط

ی خود را محاسبه نمائید.ی اولیهگیریم(. با استفاده از فرمول زیر سرعت مطالعهنیمه پر را یک سطر در نظر می

سرعت مطالعه

زمان بر حسب ثانیه ؟

ی خوبی هستید ولی اگر کمتر از این تعداد باشد، باشد دارای سرعت اولیه 251الی 211ی شما بین اگر سرعت مطالعه

کسب کلمه به این تعداد بیافزائید باز هم موفقیت خوبی 21ضعیف هستید و باید بیشتر سعی کنید. حتی اگر بتوانید

ی شما را بیش از دو یا سه برابر سرعت فعلی خواهد کرد سرعت مطالعه ،ولی اجرای کامل تمرینات تندخوانی ایدنموده

که رسیدن به این بودهکلمه در دقیقه یک سرعت نرمال 511ه بستگی به مقدار تمرینات شما دارد. سرعت باالتر از ک

طور کامل انجام دهید.که تمرینات را بهبه شرطی استسرعت بسیار آسان

روش تندخوانی:و دومین گام شامل تمریناتی است که میدان دید چشم را هبوداولین قدم در تندخوانی، از بین بردن موانع تندخوانی

دهد. در این قسمت، موانع تندخوانی را ذکر نموده و راه عالج هر کدام را بیان خواهیم کرد؛ زیرا تا زمانی که افزایش می

این موانع رفع نشود، آثار مثبت تندخوانی روشن نخواهد شد.

نکات:

ها را از بین به سرعت آن یدتوانهای خواندن هستند که میه از ناتوانی، جزء آن دستموانعخوشبختانه این

د.یربب

الزم است تمرینات مستمر داشته باشید.، برای بر طرف نمودن موانع تندخوانی

دیگر مانع سرعت خواندن شما نیست و به قدر کافی کاهش یافته این موانعهر گاه قانع شدید که هر کدام از

ا برای نابودی کاملش صرف نکنید و به جای آن، وقت خود را صرف انجام تمریناتی کنید که است، وقت خود ر

مربوط به مشکالت اساسی شماست.

بلند )تلفظ خوانی(: صدای با نوشته خواندن .1

این . اگر شما گرددمی بر کودکی دوران به عادت این ریشه کنند، مطالعه بلند صدای با که دارند عادت از افراد برخی

سرعت معموالً .کنیدصدا، صدای کلمات را در گلو ایجاد میمشکل را داشته باشید، به هنگام مطالعه، به جای خواندن بی

و این در حالی است که مغز شما بسیار تندتر از بیان بوده دقیقه در کلمه 211 تا 151 حدود در با صدای بلند، خواندن

بلند کند. بنابراین برای افزایش سرعت مطالعه، الزم است بلندخوانی را ترک نمایید. به عالوه، شما، کلمات را درک می

دهد.پرتی میخواندن، در حقیقت فقط تکرار کلمات است و به مغز، فرصت بیشتری برای حواس

علیهم السالممؤسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت )همراه با درک مطلب( مهارت تندخوانی

03

:راه عالج

زیر عمل کنید:، باید محل تولید صدا را پیدا کنید. برای این کار، به طریق این موردبرای عالج

های خود خارج دو انگشت دست خود را در دو طرف سیب گلوی خود قرار دهید و هوا را به طور مداوم از میان لب

بنوازید. آیا « هوم هوم»کنید؟ خیر. حاال هر آهنگی را که میل دارید، در گلو با صدای کنید. آیا ارتعاشی احساس می

خواهید آن را در موقع کنید؟ این، همان مشکلی است که میخود احساس می ارتعاش وِزوِز مانندی را زیر دو انگشت

توانید آن را مهار کنید )از میان ببرید(، در موقع خواندن، هوا را از دهان خود خارج آرام، از بین ببرید. اگر نمی یمطالعه

چپ یا و راست هایدندان بین را زبانتان نوک تندخوانی هنگام در عادت، این با مبارزه توانید برایهمچنین می کنید.

. شوند کلمات تلفظ مانع تا دهید، قرار

خوانی: لب زیر .2

اما نشنوند، دیگران را خواندن صدای که طوری به ها،لب دادن حرکت و لب زیر در کلمات خواندن یعنی خوانی، لب زیر

حرکت انتگلوی و زبان ها، لب خواندن، موقع در باشید، مبتال عادت این به اگر. بشنوند خود گوش در خوانندگان خود

. نیست محسوس کلمه واقعی تلفظ اما دهد،می انجام خفیفی

:راه عالج

: نمایید استفاده ذیل هایروش از یکی از توانندمی آن با مقابله برای اید،اگر به این عادت، خو گرفته

-نگه برای حالت این در. به مطالعه بپردازید و دهید قرار مداد و خودکار مثل ایشئ( ها دندان نه) هایتانلب بین( الف

. نکند حرکت خواندن هنگام هالب که شودمی باعث عمل این. بیاورید فشار لبتان به ناچارید مداد داری

. بچسبانید دهان سقف به را زبان حال همان در و بفشارید محکم را هالب( ب

(. نزنید سوت) بفرستید بیرون به را هوا و کنید گرد زدن سوت حالت به را هالب( ج

:تلفظ در ذهن .3

شود؛ ولی کلمات را در مغز خود حرکتند و ارتعاشی در گلو احساس نمیها بیهستند. لب این اشتباهتقریباً همه گرفتار

هر نامید. الزم به تکرار است« هنیحرف زدن ذ»توان آن را که اصطالحاً می د؛ یعنی گرفتار چیزی هستیدکنیتکرار می

ن آوردن سرعتی که قادر به رسیدن به چیزی که شباهت به خواندن با صدای بلند داشته باشد، مغز را از به دست آ

از میان بردن کامل این نقص، تقریباً ممکن نیست و در حال عادی، لزومی هم ندارد اگر چهاست، باز خواهد داشت.

با این حال، هنگام خواندن، هر قدر تلفظ در ذهن ،العاده زیاد در خواندن، مورد نظر باشد(های فوق)مگر آن که سرعت

اید.خواندن خود سرعت بخشیدهبه خود را کاهش دهید، به همان نسبت،

:راه عالج

د، عمالً کنیبیشتر خود را سرعت خواندن به همان میزان کهاز بین بردن کامل این عادت، تقریباً غیرممکن است؛ ولی

گردد. این مشکل کمتر می

علیهم السالممؤسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت )همراه با درک مطلب( مهارت تندخوانی

04

مطالعه: به هنگام سر دادن تکان .4

و ببینند دقیق را متن مطالب تا دهندمی تکان را خود سر چشم، دادن حرکت جای به مطالعه هنگام در از افراد برخی

تکان به نیازی متن یک واضح دیدن برای اما ـ شودمی مطالعه سرعت کاهش سبب حدی تا عمل این که ـ بخوانند

چشم گردش با. بچرخاند را خود چشم تا است کافی گیرد قرار خواننده دید محدوده در ایشئ اگر. نیست سر دادن

. خواند خوب را نوشته توانمی سر، دادن تکان بدون

:راه عالج

تا بگیرید را خود چانه طرف دو( سبابه) اشاره و شست انگشت دو با خواندن موقع در باید عادت این با مقابله برای

. نکند حرکت مطالعه هنگام به سرتان

عقب: به چشم سریع برگشت .5

است، اینوشته خواندن مشغول خواننده که هنگامی است؛ عقب به چشم سریع برگشت کندخوانی، علل از دیگر یکی

گرفتار اگر شما. خواندمی دوباره را شده خوانده کلمات و گرددمی بر عقب به مرتب کلمات مجدد کنترل برای هاچشم

. ایندیهای مجدد بر روی کلمات و عبارات خوانده شده، به خواندن ادامه دهد بدون برگشتیتوان، نمیباشیداین عیب

: یابد تحقق صورت ممکن است به دو هابرگشت

ارادی: الف( برگشت

افراد در عقب به برگشت علل ترینمهم برگردند، عقب به مطالعه هنگام به گوناگون دالیل به مختلف افراد است ممکن

اجازه مطلب، درک عدم خود، به اطمینان عدم عقب، به برگشت در عادت مطالعه، نادرست یشیوه :از عبارتند مختلف

زیاد وسواس و خود به اطمینان عدم را نقش ترینبیش عوامل این میان در. حواس تمرکز عدم و برگشت برای خود به

.کندمی ایفا

:راه عالج

ایجمله یا کلمات روی از حتی اگر که بپذیرید و کنید مبارزه نادرست عادت این با خود، به تربیش اعتماد طریق از باید

عمل. فهماندمی را خود مقصود شکلی به نیز بعدی بندهای و سطور در نویسنده اید،نخوانده را هاآن و شدید رد هم

نشوید موفق اگر کنید،می تماشا تلویزیون از را فیلمی شما که زمانی است، تلویزیونی فیلم تماشای مثل کتاب خواندن

که فیلم قبلی هایبخش تا کنیدمی نگاه فیلم ادامه به بلکه گردید،نمی بر عقب به ببینید، را آن از کوچکی بخش

. شود روشن نبود، واضح برایتان

سطر، با استفاده از میدان دید )و از گوشه چشم راست خود(، نگاهی به سر سطر همچنین قبل از رسیدن به آخر هر

توانید پس از پایان آن سطر، به سر سطر بعد بروید.بعدی بیندازید که در این صورت، به راحتی می

علیهم السالممؤسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت )همراه با درک مطلب( مهارت تندخوانی

05

ارادی: غیر هایبرگشت ب(

برای جلو به حرکت حال در چشم که است هنگامی به عقب به حرکت در چشم تمایل بیانگر ارادی غیر برگشت

حرکت از که کندمی عمل ربایی آهن چون هم شبکیه، بر کلمه تصویر حالتی چنین در. است بعدی یکلمه شناسایی

. آوردمی عمل به ممانعت بعدی، یکلمه روی پرش برای چشم

:راه عالج

: نمایید استفاده توانیدمی شیوه چند از بد، عادت این با مقابله برای

استفاده پنجره یک از کار این برای. است افقی حرکت به چشم دادن عادت خطا، این رفع برای ساده بسیار راه یک ،اول

داشته وجود بریدگی کتاب، یصفحه خط یک یاندازه به مقوایی یصفحه وسط که ببرید طوری را مقوا یک. کنید

. بود خواهد افقی حرکت داشتن به مجبور شما چشم ترتیب، این به. باشد

-صفحه باالی در را کتاب یصفحه با عرض هم مقوایی کارت یا سفید کارت. است سفید کارت از استفاده دیگر راه دوم،

کارت بعدی، سطور خواندن با بگذارید، آن روی را کارت اید،خوانده که را سطر هر دارید،نگه دست با خوانیدمی که ای

. بپوشاند اید راخوانده که خطوطی روی کارت که طوری به بلغزانید پایین سمت به را

خطوط: بین چشم سرگردانی .3

سرگردان هامدت شما چشم بعدی، سطر کردن پیدا برای رسید،می آن انتهای به و خوانیدمی را سطری شما مواقعی در

. شودمی کلمه آن کردن پیدا صرف وقتتان از مقداری و کنیدمی گم هستید، خواندن حال در که را ایکلمه یا شود،می

:راه عالج

. ادامه خواهد آمد در که کرد استفاده خوانی دست روش از توانمی روش این با مقابله برای

:(مفید غیر یا سفید مناطق دیدن) خوانی خالی .7

-خالی حالت این به. باشد سرگردان سطرها میان یا کاغذ سفید هایحاشیه در که است کرده عادت افراداز برخی چشم

. گویندمی غیرمفید دیدن یا خوانی

:راه عالج

چشمتان که کنید کاری سرتان، دادن حرکت بدون و گیرید قرار ساکن جا یک در کنید سعی عادت این با مقابله برای

را اطرافتان و بچرخانید ساعت هایعقربه حرکت جهت خالف یا جهت در را چشمتان یعنی ببیند؛ را خود دور تا دور

. ندهید حرکت را سرتان که کنید سعی اوقات یهمه در و کنید توجه تریبیش اشیای به دفعه هر کنید تالش. ببینید

و گیرید اختیار در را خود چشم حرکات و آید بیرون سرگردانی و نواختیاز یک شما چشم که شودمی باعث تمرین این

. کنید منظم

علیهم السالممؤسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت )همراه با درک مطلب( مهارت تندخوانی

06

بینی: معکوس و خوانی مشابه .8

کنیم و تصور می wasرا sawخوانده یا onرا noافتد؛ مثالً این مشکل، اغلب در خواندن کلمات انگلیسی اتفاق می

شوند؛ ولی ما فارسی زبانان، بیشتر در خوانیم. در خواندن فارسی نیز به ندرت کلماتی هستند که معکوس خوانده میمی

خوانیم کنیم و میتصور می 23را 32و یا 54را 45شویم؛ مثالً عدد یخواندن اعداد و محاسبات با این مشکل مواجه م

کنیم که کلمات انگلیسی کنیم. این اتفاق، اغلب به خاطر از راست به چپ خواندن مغز است و فراموش مییا محاسبه می

و اعداد را باید از چپ به راست خواند.

:راه عالج

فهرستی از این است که -نیز کمک فراوان خواهد کرد ءبه یادگیری امال که -برای رفع معکوس بینی، بهترین راه

را که اغلب wasای مانند ؛ به این فهرست مراجعه کرده، کلمه، تهیه نماییدشوندکلماتی که بیشتر معکوس دیده می

saw د(، به تک تک حروف خوانده می شود، انتخاب کنید؛ آن را روی تکه کاغذی بنویسید و با انگشت )نه با قلم و مدا

کنید، کلمه آن اشاره کنید و سه بار هجی کنید. بعد کاغذ را برگردانده، در حالی که نام خود را با صدای بلند تلفظ می

مورد تمرین را بنویسید.

باید آن قدر در موقع هجی کردن کلمه دقت کرده باشید که بتوانید به طور خودکار، کلمه را درست بنویسید.

اند و معتقدند که اگر کلمه را با حس المسه خود مثبت گرفته یاند، همیشه نتیجهکه با این روش کار کرده متخصصینی

احساس کنید، هرگز آن را اشتباه تصور نخواهید کرد.

چشم: نقص .0

بینی، دور بینی، نزدیک قبیل از دیدن هاینقص به مبتال است ممکن که ندارند توجه نکته این به خوانندگان از بسیاری

در کردید احساس اگر. است چشم به وابسته حدی تا خواندن امر. باشند چشم عضالت در ناهماهنگی و آستیگماتیسم

به کلمه یک روی هایتانچشم یا رقصند،می چشمتان پیش حروف، و کلمات یا شوید، می خسته زود مطالعه هنگام

است. چشم بیماری عالمت هااین شود،می میزان دشواری

:راه عالج

. نمایید مراجعه «پزشک چشم» به اگر این گونه است، باید

بعدی: و قبلی هایآموخته تداخل .11

و قبلی هایآموخته تداخل شود،می شما کردن حفظ و متن یک سریع درک گیریپیش مانع که ایعمده عوامل از

آمیزند.می هم در قبلی مطالب با شده آموخته جدید بدین معنا که مطالب. است بعدی

علیهم السالممؤسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت )همراه با درک مطلب( مهارت تندخوانی

07

:راه عالج

مدت خواندن یک در بدین صورت که است؛ «موضوعی تک مطالعه» ،حالت این بروز از گیریپیش برایراه بهترین

یک از پس تنها. کنید متمرکز مطلب یک همان روی تنها را خود ذهن و کنید خودداری مطالب سایر خواندن از مطلب،

. گرددمی جدید هایآموخته و هادانسته تداخل عدم باعث کار این. دهید تغییر را مطالعه موضوع کوتاه، استراحت دوره

:کمک اضافی .11

آید و در حد شدید خود، به شمار می از موانع تندخوانیکمک اضافی، چنانچه به صورت جزء اصلی عمل خواندن درآید،

شد. کمک اضافی، اصطالحاً به عمل با انگشت باعث کندی حرکت چشم و عمل ذهن، در انجام عمل خواندن خواهد

صاف مانند خط کش از باال به پایین و مشخص ینشان دادن کلمه به کلمه مطلب مورد مطالعه و یا لغزاندن یک لبه

. این عملایدکه در چنین وضعی، به مغز خود کمک اضافی را تحمیل کرده استکردن کامل هر سطر مورد مطالعه

ر موقع خواندن، فکر شما، متکی به این عمل اضافه شود و هرگز نتواند به طور مستقل عمل کند.شود که دباعث می

:راه عالج

برای ترک عادت خط بردن )مشخص کردن سطرها و کلمات با انگشت( در موقع مطالعه، بهترین راه آن است که در

فراموش کنید و بدین طریق، مشکل را با موقع مطالعه، کتاب را با دو دست نگه دارید تا عادت نامطلوب خود را

جلوگیری از عامل ایجاد آن، از بین خواهید برد.

نامناسب: زدن ورق .12

بزنند. این روش، ورق( سبابه) نشانه و شست انگشت دو کمک با پایینی گوشه از را کتاب دارند عادت افراد از بسیاری

شود.اشتباه است و موجب اتالف وقت می

:راه عالج

از پرهیز برای. بزنید ورق نشانه انگشت با باال یگوشه از را صفحه چپ، دست با که است آن صحیح ورق زدن روش

قبل از کاغذ تا دهید حرکت باال گوشه طرف به کاغذ روی را انگشت صفحه، پایین به رسیدن از پیش باید وقت، اتالف

مشابه یا انگلیسی متون در اما است؛ یکسان دست چپ و دست راست افراد برای روش این شود. آماده زدن ورق برای

. بزنید ورق راست دست با ولی حالت، همین مانند باید باشد،می راست به چپ از که آن

:(کلمات روی مکث) خوانی کلمه .13

نبودید اولین سال تحصیلی خود را به خاطر آورید. ابتدا قادر است. خوانیکلمه کندخوانی، دالیل ترینمهم یکی از

حروف را بخوانید، پس از تمرینات مکرر، خواندن حروف را یاد گرفتید و پس از مدتی توانستید کلمات ساده را بخوانید.

-صورت حرف به حرف تلفظ میه توانستید یک کلمه را با یک نگاه بخوانید بلکه آن را بامّا هنگام خواندن کلمات نمی

بخوانید و « و-ز-ر-آ»صورت مجبور بودید حرف به حرف به« آرزو»ای مانند کردید بدین صورت که برای خواندن کلمه

علیهم السالممؤسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت )همراه با درک مطلب( مهارت تندخوانی

08

کردن تشخیص دهید. به عبارت دیگر در ابتدا چشم شما ی تمرینات، توانستید کلمات را به صورت بخشباالخره با ادامه

جا ه و چند حرف را یکفقط قادر بود حرف را بخواند و تدریجاً با تمرین توانستید میدان دید چشم را افزایش داد

تواند یک کلمه را با یک نگاه بخواند و میدان دید آن فقط به یک یا دو کلمه محدود بخوانید و اکنون چشم شما می

خوانی برسید، در تندخوانی ی کلمهی حرف به حرف خواندن توانستید به مرحلهطور که در ابتدا از مرحلهاست. همان

ی جمله خوانی برسید، بدین صورت خوانی به مرحلهی کلمهم خواهید توانست که از مرحلهنیز با افزایش میدان دید چش

که یک جمله را با یک نگاه درک خواهید کرد.

قبل از تمرینات تندخوانی، میدان دید چشم شما فقط محدود به دیدن و خواندن یک الی دو کلمه است. برای خواندن

ها توقف کرده و بخواند، به عبارت دیگر برای خواندن یک جمله، یک از کلمه یک جمله چشم عادت دارد بر روی هر

ای یک بار مکث کند که زمان مکث حدود چشم عادت دارد بین هر کلمه

ثانیه الی

ثانیه است. اگر چه این زمان

شم از عوامل محدودخوانی و مکث چشود. کلمهبسیار کم است ولی در طول مدت مطالعه، زمان زیادی را شامل می

های چشم را کم کرده و ها و توقفمکث ،ی سرعت مطالعه هستند. باید سعی کنید با افزایش میدان دید چشمکننده

چند کلمه را با هم ببینید و درک کنید. در زیر تفاوت میدان دید چشم یک کندخوان با میدان دید افراد تندخوان

مقایسه شده است.

کنند:بار مکث میان بر روی هر کلمه یکالف( افراد کندخو

بینند:کلمه را در هر توقف می 1-3اند، که آموزش ناقص دیدهب( افرادی

نیز به حداقل کنند، ثانیاً مدت زمان مکث این افرادج( افراد تندخوان، اوالً در هر بار مکثِ چشم، چند کلمه را درک می

رسیده است:

:راه عالج

ی این عادت هایی راجع به افزایش میدان دید چشم خواهد آمد که انجام صحیح این تمارین، به معالجهدر ادامه، تمرین

ها و غلط، کمک خواهد کرد. با افزایش میدان دید چشم و انجام تمرینات تندخوانی قادر خواهید بود که تعداد توقف

ی خود را افزایش دهید.های چشم را کاهش داده و در نهایت سرعت مطالعهمدت زمان مکث

علیهم السالممؤسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت )همراه با درک مطلب( مهارت تندخوانی

09

:عدم توانایی استفاده از میدان دید چشم .14

ای در مقابل خود )مثالً پنجره( نگاه کنید؛ در حالی که به نگاه کنید و به شیئی رو به رو رااید، در اتاقی که نشسته

اتاق را که بهای دیوارهای دو طرف و تابلوی روی دیوار سمت چپ و درکنید، گوشهمی وسط پنجره نگاه یدستگیره

بینید. به همین طریق، هر سطر مطلب مورد مطالعه، به راحتی در میدان دید شما در دیوار سمت راست قرار دارد، می

ی با توجه به افزایش حوزه د.های الزم، کافی است که فقط چشم خود را حرکت دهیشود و برای انجام پرشواقع می

خوانی به شبه جمله خوانی و سپس به جمله خوانی دست یابید.دید چشم، شما قادر خواهید بود از کلمه

:راه عالج

تواند با سرعت فکر حرکت سر نمیچرا که برای دیدن بیش از یک کلمه، هر بار باید از حرکت سر خود جلوگیری کنید

د، نماییتر . این تمرین را زیاد ساده نگیرید؛ زیرا هر چه میدان دید خود را وسیعشودتندخوانی میمانع بنابراین کند،

اید.سرعت بیشتری به خواندن خود داده

شود از سه مورد زیر، هر ترین عامل در کمک به تندخوانی است، با دقت انجام دهید. پیشنهاد میتمرینات زیر را که مهم

تر است، انتخاب کرده، با آن حالت، تمرین کنید:راحتکدام را که برایتان

با قرار دادن دو انگشت در دو طرف فک خود، آن را محکم نگه دارید. الف(

با یک دست، چانه خود را به گونه ای که انسان ریش خود را در مشت می گیرد، نگه دارید. ب(

تان قرار دهید.یک انگشت دست خود را روی نوک بینیج(

: نکته

خوانی نیز موثر است.ی دید چشم، در بر طرف نمودن کلمهافزایش حوزه

ی دید چشم:تمارینی جهت افزایش حوزه

1تمرین:

در هر ستون به عدد وسطی که با فلش مشخص شده است نگاه کرده و بدون تکان دادن سر و بدون حرکت دادن چشم

بخوانید )مثالً سیصد و هشتاد و چهار(. دقت نمایید که چشم و به سمت چپ و راست، سعی کنید هر سه عدد را با هم

سر حرکت نکنند.

4 8 3 4 2 4

2 3 5 8 5 5

5 0 1 1 0 3

1 8 7 3 7 1

علیهم السالممؤسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت )همراه با درک مطلب( مهارت تندخوانی

21

8 2 5 3 1 8

4 1 3 0 1 3

3 8 5 2 3 7

7 4 3 7 3 2

1 7 5 5 4 4

3 3 0 1 0 5

0 4 2 3 8 0

2 3 1 2 3 2

4 5 3 3 4 7

2 2 0 4 5 0

7 3 8 1 2 3

3 4 7 5 3 8

7 5 1 3 2 5

1 3 3 7 4 0

3 4 2 7 1 8

های مختلف انجام دهید.مرتبه در زمان 31تمرین فوق را

2تمرین:

ی وسط هر ستون که با فلش مشخص شده است نگاه کرده و سعی کنید هر بدون حرکت دادن چشم یا سر، به کلمه

خوانی نداشته باشید، سعی کنید کلمات را با هم، دیده و درک کنید.خوانی و ذهنلطفاً لب سه کلمه را با هم بخوانید.

شریف صنعتی دانشگاه بگذریم هرچه از

خوش است دوست سخن کتبی ینامه تعهد

موفقیت یسرمایه محبّت پزشکی علوم دانشگاه

مادر بخشروح کلمۀ ممنوع توقف تابلوی

حافظه تقویت خودآموز مادر جاودان مِهرِ

آسمانی کتاب قرآن ندارد معنا شکست

آدمیّت خصلت دوستی انسان تکامل راهِ

شماست دردست موفقیّت دیرین آرزوی پرواز

زندگی حاصل تجربه یادگیری یاولیّه اصول

علیهم السالممؤسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت )همراه با درک مطلب( مهارت تندخوانی

20

موفقیّت رمز هفت گنجها کلید تالش

رسوایی یمایه دروغ چشم راهنمای انگشت

دبیرستان اوّل سال بشر آرزوی آزادی

الهی نعمت نفت کنکور اوّل رتبۀ

یادگیری ضرورت مطالعه آفرینش شاهکار انسان

آتش خاک آب دید میدان افزایش

بشر مغز قدرت انسان فطرت نیکی

دوستی شب تنهایی شب ستارگان یمنظره

دوستی وطن حس ومجنون لیلی یافسانه

بهاری باران پاکی زمستان برف سفیدی

اسالم شریعت قانون درونی استعداد شکوفایی

مرتبه انجام دهید. 31تمرین فوق را حداقل

3تمرین:

، و در یک لحظه سریع، دست برداشتن و دوباره روی آن دای ای که قبالً ندیده با دست گذاشتن روی یک کلمه یا جمله

توان روی یک کلمه، عدد، شماره تلفن، این تمرین را می. بیازماییدگذاشتن، میزانِ سرعتِ دید را در آن یک لحظه

نام کتاب، نام شخص و ... انجام داد. تصویر،

4تمرین :

که در چه دان یا دیگری را تمرین دهیتو خود دمورد نظر قرار دهی ،ای را در یک صفحه یا تعبیری را در یک غزل کلمه

ای از یک ای از یک سوره، جمله توان برای یافتن آیه ؟ این شیوه را میکندمدت زمانی آن کلمه را در یک صفحه پیدا می

ای در دفترچه تلفن و ... هم انجام داد. خطبه یا دعا، شعری در یک دیوان، شماره

های تندخوان شدن:گام

خوانی(: دست استفاده از راهنما )شیوه ؛گام اول

مطالعه و همچنین افزایش تمرکز حواس از انگشت سبابه )انگشت برای جلوگیری از برگشت غیرعادی چشم در هنگام

شود. ی دست( به عنوان راهنمای چشم استفاده میاشاره

. شود استفاده راهنما عنوان به دیگر بر خط عامل هر یا دست از مطالعه، هنگام به که است این خوانی دست از مقصود

مطلب درک قصد بدون را تمرین خواننده، باید گام اولین در دهد، نشان را خودش مثبت آثار روش، این که این برای

علیهم السالممؤسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت )همراه با درک مطلب( مهارت تندخوانی

22

ماندن متوقف یا از دست گرفتن پیشی به مجاز چشم و بگیرد صورت تطابقی چشم، و دست حرکات میان تا دهد انجام

. نیست دست از ماندن عقب یا

را سر د،یده قرار چشم متری سانتی چهل حدود یفاصله در را کتاب و دیبنشین مطالعه میز پشت باید تمرین، این در

( سبابه) ینشانه انگشت بپردازد. اشاره مورد کلمات دیدن و دست حرکت تعقیب بهشما چشم فقط و داریدنگه ثابت

خط، پایان به دست رسیدن از پس و دیکن خوانیدست خط انتهای تا ابتدا از و دیبگذار اول سطر روی را راست دست

روی را دست و دیببر دست خطوط یهمه زیر و دیده قرار بعدی سطر ابتدای در و دیکن بلند صفحه روی از را دست

در ابتدا و دیببین را انگشت باالی کلمات که دیکن سعی باید د.یببر راه سطرها باالی دراینکه نه دیبکش کتاب صفحه

. دینکن مفهوم درک به توجهی اصال

اول، یمرحله طی از بعد. است نظر مد خاصی هدف هاشیوه این از یک هر در و دارد متعددی هایشیوه خوانی، دست

. کرد استفاده مطلب درک حفظ با دست خوانی دیگر هایشیوه از توانمی

کسب به نیاز و کند استفاده خوانی دقیق روش از دارد قصد خواننده که صورتی در ی حرکت افقی:الف( شیوه

تمام زیر کامل و افقی صورت به دست حرکت یعنی گیردمی کمک «افقی حرکت» روش از دارد، ترجزئی اطالعات

. گیردمی صورت خطوط

یا و دارد قبلی آشنایی متن با خواننده که رودمی کار به هنگامی این روش، ی مارپیچ یا زیگزاگ بزرگ:ب( شیوه

. است کم زمان در زیاد متون اجمالی مرور یا و متن با کلی آشنایی هدفش

یا باشد، داشته متن با قبلی آشنایی که کند استفاده این روش از تواند می وقتی خواننده خوانی:ی پاراگرافج( شیوه

ابتدای از و گیردمی صورت مایل صورت به دست، حرکت ،حالت این در. باشد کرده مرور اجمالی صورت به را آن

. شودمی کشیده پاراگراف آن کامل سطر آخرین انتهای به پاراگراف

پایین به باال از دستش حرکت و گیردمی نظر در را صفحه وسط خواننده در این روش خوانی:ی عمودید( شیوه

اطالعات یا و دارد کمی کلمات سطر هر یا و است کم سطرها یاندازه که زمانی در ویژه به شیوه این. است صفحه

. شودمی نوردیده در خطوط تمامی و رودمی کار به است، نظر مد خاصی

ترین آنها افزایش تمرکز حواس و جلوگیری از استفاده از راهنما در هنگام خواندن، مزایای بسیاری دارد که از مهم

آلودگی است. بنابراین، از این پس هنگام خواندن، زیر خطوط را حتماً با انگشت دست نشان دهید و حواس پرتی و خواب

---------

---------

---------

علیهم السالممؤسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت )همراه با درک مطلب( مهارت تندخوانی

23

خطوط را خط ببرید. این عمل ممکن است در ابتدا به علت عادت نداشتن، خسته کننده باشد ولی پس از ،در اصطالح

و خستگی زودرس آن یرعادی چشم مدتی تمرین، به اثرات سودبخش آن پِی خواهید برد. در نهایت از برگشت غ

دهید، بدون اینکه از متن ای را به دست او میساله را در نظر بگیرید وقتی نوشته 5/1 -2)یک کودک کندجلوگیری می

دهد. به عبارت دیگر چشم به صورت آن اطالعی داشته باشد برای تظاهر به خواندن، کلمات را با انگشت خود نشان می

یدن احتیاج به راهنما دارد(.غریزی برای بهتر د

مهم: اتنک

آید. شود و فقط جهت هماهنگی چشم با خطوط به کار میاستفاده از این روش، به صورت موقتی توصیه می

-خط مورد مطالعه را دنبال می ،کسانی که با انگشتبنابراین نباید این روش به عادت تبدیل شود. از این رو

کند نه دست، نه زبان و نه سر. زیرا در تندخوانی فقط چشم کار می ؛ویندکنند، باید این عادت را ترک گ

روشهای یادگیری و مطالعه دکتر علی اکبر سیف آمده است. 135تا 127روش استفاده از انگشت در پایان ص

:1تمرین

-. یک کتاب سادهاستعادت دادن چشم به تندخوانی و استفاده از انگشت در هنگام مطالعه ،اولین تمرین در تندخوانی

با انگشت سبابه زیر خطوط را خط ببرید. منظور از خط بردن، نشان دادن ،را بازکرده و بدون توجه به درکی داستانی

بلکه هدف عادت دادن چشم به . الزم به توضیح است که در این تمرین هدف، درک مطلب نیستاستکلمات به چشم

2-3ساعت در زمانهای مختلف انجام دهید و سعی کنید در هر سطر حداقل 3. این تمرین را حداقل استتندخوانی

کلمه در هر سطر کافیست، تدریجاً چشم شما عادت خواهد کرد که کلمات بیشتری در هر 2-3کلمه را ببینید. دیدن

طور کامل خواهد بود.ه نداشته باشید در تمرینات بعدی عمالً درک ب سطر ببیند. به درک مطالب وسواس

توجه: در هنگام خط بردن )نشان دادن کلمات با انگشت(، انگشت باید با سرعت مناسب و زیادی زیر خطوط را نشان

ه کنید که چشم بدنبال انگشت حرکت کرده و کلمات را ببیند. دقت ه دهد و هرگز مکث نداشته باشد. چشم نیز باید ب

دنبال انگشت حرکت کند نه اینکه انگشت به دنبال چشم، به عبارت دیگر چشم شما چه قادر به تشخیص کلمات باشد

به دنبال انگشت حرکت کند و انگشت بدون هیچ مکثی به حرکت خود )از ابتدا به انتهای سطرها( یدو چه نباشد با

اید و ثانیاً نخواهد بود ولی با انجام تمرین، اوالً انگشت خود را تمرین داده ادامه دهد. ابتدا چشم قادر به تشخیص کلمات

چشم عادت کرده که کلمات را بهتر و بیشتر تشخیص بدهد.

:2تمرین

یک متن ساده را در نظر بگیرید و به مدت دو دقیقه از اول متن بدون توجه به درک بخوانید )منظور از خواندن خط

خوانی نداشته باشید، فقط کلمات را شود از انگشت دست استفاده کرده و لب(. مجدداً توصیه میاستبردن زیر خطوط

ببینید و رد شوید، سعی کنید کلمات بیشتری در هر سطر ببینید. پس از پایان دو دقیقه، انتهای آخرین سطر خوانده

31/1رده و تا عالمت ضربدر را در مدت شده را با عالمت ضربدر مشخص کنید. مجدداً از ابتدای همان متن شروع ک

علیهم السالممؤسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت )همراه با درک مطلب( مهارت تندخوانی

24

اول زیر خطوط را خط ببرید و به عالت ضربدر برسید. پس از پایان، مجدداً از اول ییقه بخوانید. باید سریعتر از دفعهدق

متن تا عالمت ضربدر را در مدت یک دقیقه بخوانید )سرعت را افزایش داده و حتماً به عالمت ضربدر برسید(. در این

ی دست و عادت دادن چشم، به تمایز بین کلمات هرچه بیشتر از توانای ی، درک مهم نیست و هدف فقط استفادهینتمر

های مختلف با استفاده از بار در زمان 41. این تمرین را حداقل استترین تمرین در تندخوانی . این تمرین مهماست

های مختلف انجام دهید.متن

:عد از اینکه شما توانستید دست و چشم را هماهنگ کنید، چشم عادت خواهد کرد که نگران درک نباشید، بتوجه

«.هر مهارتی مستلزم تمرین زیاد است»مطالب را دیده و درک کند. دقت کنید که

:(خوانی عبارت)افزایش میدان دید چشم ؛گام دوم

دید، یحوزه خوانی،کلمه روش در. شودمی خوانده( مکث) توقف هر در که است کلماتی تعداد دید، یحوزه از مقصود

انجام کلمه به کلمه صورت بهمطالعه و است کلمه یک متوجه تنها چشم توقف، هر در یعنی است؛ واژه یک به محدود

فرد اما است، واژه یک تنها کندخوان، یک دید میدان. است متفاوت تندخوان با کندخوان دید یحوزه. گیردمی

. دهد افزایش کامل سطر یک حد تا واژه پنج از بیش به را خود دید حوزه تواندمی تندخوان

ی مهم:نکته

از برخی چون کرد؛ غلبه لغات برخی انداختن جا از ترس حالت بر کوشید، باید دید، میدان افزایش برای

نیست؛ موجه چندان ترس این اما نبینند، را هاواژه از برخی دید، یحوزه افزایش اثر در ترسند می خوانندگان

. شوندمی تکرار سطور از بسیاری در هاواژه از بسیاری چون

رسد، روش دشواری نیست. به هنگام انجام تمرینات، متوجه خواهید شد قدر هم که به نظر میروش عبارت خوانی، آن

اید و یا در گروه کلماتی که بارها در صحبت خود به کار برده ازحاوی مقدار زیادی عبارت تکراری ،که مطالب خواندنی

.انداند که حالت کلمات را به خود گرفتهقدر تکرار شده ها آن. در واقع بعضی از این عبارتباشدمی، ایدها خواندهنوشته

عباراتی را که بعد از یکدیگر کند تا ی جمله به شما کمک میاخوانی، متوجه خواهید شد که معنهمچنین، هنگام عبارت

یهعبارت پایان دهند...« دندانهایم من شیرینی را دوست دارم، ولی » یهیش بینی کنید. برای مثال، در جملآیند پمی

عالمت گذاری و ترکیب دستوری نیز یوهی جمله، نحاتوان با توجه به قسمت اول حدس زد. عالوه بر معنجمله را می

کند. در بسیاری از مواقع فاعل جمالت و عبارات را به هم وصل می ،کنند. حرف ربطما کمک میشدر عبارت خوانی به

.سازندتر میآیند. این قوانین، کار عبارت خوانی را آسانحروف اضافه قبل از مفعول می و آیدقبل از مفعول می

ها از کلمات ناآشنا استفاده شده است، یا سبک نوشته تازه است، یا تر هستند، یا در آنسنگین هایی کهدر نوشته

ها خیلی جدید هستند، عبارت خوانی دشوارتر است؛ ولی غیرممکن نیست. خواندن مطالب به صورت ها و جملهعبارت

ی کمک کنند، مثل خواندن یک شعر یا کلمه به کلمه تنها در مواقعی مطلوب است که صدا و آهنگ کلمات به درک معن

.نثر مسجع

علیهم السالممؤسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت )همراه با درک مطلب( مهارت تندخوانی

25

برای تر کار کنید تا با سرعت بیشتر به عبارت خوانی عادت نمایید. برای تمرین روش عبارت خوانی، ابتدا با مطالب ساده

هند دها و مجالت استفاده کنید. این گونه مطالب به شما فرصت میداستانی، روزنامه یهاین منظور، از کتاب های ساد

تا فنون عبارت خوانی را در خواندن خود به کار برید و در آغاز با مفاهیم دشوار درگیر نشوید. در حین کار، سعی کنید

.ی مطالب را از گروه کلمات به دست آورید نه از کلمات به طور مجزااتا معن

1تمرین:

بندی حاوی یک مفهوم به خصوص هستند دستههایی از کلمات که هر یک کلمات به صورت گروه ،در پاراگراف زیر

اند. هنگام مطالعه، به تمامی کلمات محدود شده در داخل خطوط نگاه کنید، ولی به هیچ یک از کلمات به تنهایی شده

ها ی نهفته در هر یک از این گروه کلمات، یعنی کل عبارتانگاه نکنید. سعی کنید تا بدون توجه به یک یک کلمات معن

کنید. بدین طریق این پاراگراف را چندین بار بخوانید و هر بار سرعت خواندن خود را افزایش دهید. این کار را را، درک

ها را بفهمید و چشمتان به طور خیلی راحت از روی خطوط ی عبارتامعن ،قدر ادامه دهید تا بتوانید به سرعتآن

.حرکت کند

که / کوچکترین واحدهای معنی هستند/ که عبارات در غالب اوقات/ باشیدباید به خاطر داشته / به هنگام عبارت خوانی

دارای معنی / مشخص شود/ رابطه اش با کلمات دیگر اطراف آن/ یک کلمه وقتی/ شایسته وقت و توجه شما می باشند.

/.است

/عانی بشناسد.به عنوان واحد م /تا گروهی از کلمات را به جای یک کلمه /دسته کردن به ذهن شما کمک می کند

2تمرین:

های فوق، سعی کنید بدون عالمت گذاری و تنها از طریق دسته کردن کلمات در پس از چندین بار استفاده از روش

دقیقه ادامه دهید. از اینکه ممکن است میزان درک شما 21تا 15ها را بخوانید. این کار را برای مدت ذهن خود، عبارت

خوانی برنگردید. چند روز تمرین مرتب الزم است تا میزان باشد نترسید و بکوشید تا به روش کلمهاز مطالب در ابتدا کم

.درک شما به حدی برسد که باعث رضایت خاطر شما گردد

3تمرین:

داستانی را عبارت خوانی کنید. سعی کنید در شروع کار برای دو سه پاراگراف اول داستان از روش یههای سادکتاب

.کردن کلمات استفاده کنید. بعد هم برای دو سه پاراگراف دیگر از روش دسته کردن ذهنی استفاده کنید دسته

4تمرین:

: کتابی با خصوصیات ذیل تهیه نمایید تمرین، این انجام برای

علیهم السالممؤسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت )همراه با درک مطلب( مهارت تندخوانی

26

کتاب اگر. باشد برخوردار درشت حروف و مناسب خط از و روشن و واضح آن چینی حروف باشد، قطور و بزرگ کتابی

کلمات برای وقت اتالف از شود،می باعث خصوصیات این چون است؛ بهتر باشد، روان نثری دارای نیز و داستانی

. شود جلوگیری نامناسب و ریز مبهم، نامأنوس،

یعنی شود؛ خوانده نگاه سه در سطر، یک شود سعی اول یمرحله در. داد انجام باید مرحله چندین در را تمرین این

برای. بیندمی را هاواژه از گروهی واژه، یک دیدن جای به بار هر و کندمی مکث بار سه فقط سطر، یک دیدن برای چشم

تقسیم مساوی قسمت سه به سطر هر تا بکشید کتاب صفحه روی عمودی خط دو. گیرد صورت ترراحت کار این که این

. شود

را کلمات از گروه هر کار ابتدای در است بهتر نشود، تثبیت تربیش کلمات از گروه یک روی شما چشمان که این برای

در سهولت برای. دهید ادامه را روند این و بخوانید سه دو، یک، شماره خواندن با را سطر هر یعنی بخوانید؛ شماره یک با

توانیدمی یا کنید تعقیب را خواندن آن به دادن گوش با و کنید ضبط کاست نوار در را خود هایشمارش توانیدمی کار

. بخوانید را سطور ایشان هایشمارش با و بگیرید کمک دوستانتان از کار این انجام برای

یک تقسیم جای به توانمی دوم یمرحله در. نیست اعداد شمارش کردن گوش به نیازی دیگر تمرین، افزاش با البته

از بیشتر به را آن توانمی حتی تمرین، افزایش با کرد، مطالعه را کامل سطر یک نگاه، بار هر در قسمت، سه به سطر

ضروری کار ابتدای در باألخص بگیرد، صورت بهتر کار پایان که این برای. داد افزایش نیز پاراگراف یک تا و سطر یک

. ببرید خط انگشت با را کلمات و کنید استفاده( سبابه) اشاره انگشت از که است

یک به ثانیه دو از را کتاب گشودن زمان تدریج به کنید، باز ثانیه دو مدت به را کتاب ابتدا مطالعه، سرعت افزایش برای

صفحات سرعت، به چپ دست با و دهیممی کاهش ثانیه دوم یک و سوم دو به گاه آن ثانیه، یک به سپس و ثانیه نیم و

تمرین انجام با. یابد افزایش مطالعه سرعت کنار در زدن ورق سرعت که کنیم تالش باید زنیم،می ورق باال از را کتاب

صفحه صد به تدریج به دقیقه در صفحه بیست از را کلمات دیدن سرعت توانمی ماه دو یا یک ظرف روزانه مکرر های

. داد افزایش دقیقه در

ی تمرینات دهید. متأسفانه ارائهای افزایش ی دید چشم را، تا حد قابل مالحظهتوانید حوزهبا انجام تمرینات مناسب می

توانند با پذیر نیست. عالقمندان میی این مقاله بوده و امکانی دید، خارج از حوصلهی افزایش حوزهبیشتر در زمینه

افزارهای مرتبط، میدان دید خود را افزایش دهند.تمرینات مکرر و استفاده از کتب و نرم

0تمرین:

،هاآن یهخود را محاسبه کنید و با مقایس یههای داستانی، سرعت مطالعکتاب یهمطالعد بار، هنگام ای چنهفته

.پیشرفت کار خود را ارزیابی کنید

علیهم السالممؤسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت )همراه با درک مطلب( مهارت تندخوانی

27

6تمرین:

علمی را عبارت خوانی کنید. یهگین، مثل یک کتاب درسی یا یک مجلمراحل فوق، یک کتاب سنپس از طی نمودن

مطالب علمی با روش عبارت خوانی دشوار است؛ برعکس، در این نوع مطالب گویند خواندن این درست نیست که می

.خورندهای تکراری بیشتر به چشم میعبارت

هایی از تندخوانی:مثالشوند تا اوراق بعدی؛ زیرا با توجه به تکرار تصحیح، های اولیه بیشتر معطّل میکنندگان اوراق امتحانی، در برگهتصحیح

فهمد و کند و خیلی تندتر مفهوم جمالت را می کلمات عبور می روی تر از چشم مصحح خیلی سریعدر اوراق بعدی

های متخلف و دهد که جواب درست را نوشته است یا نه؟ نگاه یک افسر پلیس به پالک ماشین تشخیص می ترزود

ک کتاب از مخزن کتابخانه توسط کتاب آید. پیدا کردن ی شناسایی سریع آن هم در اثر همین تمرین و تکرار پدید می

های شود، نتیجه همین ممارست است، و نیز در یافتن یک خبر، در انبوه خبرها و گزارش دار هم که به سرعت انجام می

ها.ها و نیازمندی شلوغ از یک روزنامه، یا پیدا کردن موردی خاص از صفحه آگهی ییک صفحه

تندخوانی: ی تقویت مهارتچند نکته درباره

برای خود بدین معنا که ی هر مطلب از پیش تعیین کنید. هدف خود را از مطالعه :مند مطالعه کنیدفهد .1

شود تا اطالعات غیر ضروری و خواهید چه نوع اطالعاتی کسب کنید. این کار سبب می مشخص کنید که می

ای را در فرایند مطالعه حذف کنید. حاشیه

دستورات ای ازرهما برای نوشتن مطالب ناگزیریم پاش :کلیدی را مطالعه کنیدفقط کلمات و مفاهیم .2

41. دالزم نیست آن نکات را رعایت کنی ،اما هنگام خواندن ،دنوشتاری و ساختار صحیح جمالت را رعایت کنی

؛ هل شد( تشکیمطلب الزم استالبته برای درک که ها و حروف غیر ضروری ) از واژه ،درصد کل یک متن 31تا

ها و افعال را بخوانید. نکات و مفاهیم اصلی یک . بیاموزید تنها اسم"یا" و "و"حروف ربط مانند از قبیل

پاراگراف را یافته و آن را در ذهن بسپارید و جزئیات خارج از موضوع اصلی را حذف کنید.

محیط :حذف کنیدشود ی خود هر عاملی را که موجب پرت شدن حواس شما می ر محیط مطالعهد .3

خود را محترم و مقدس بدانید و ترتیبی دهید که این محیط به طور کلی برای این کار در نظر گرفته یهمطالع

محیط به طور کلی گیر بگذارید و شود. به این صورت که تلفن را قطع کنید، یا در صورت لزوم آن را روی پیام

اگر در حال استفاده از کامپیوتر نیستید آن را برای مثال ارید )پرتی و وسوسه نگه داطرافتان را فارغ از حواس

.(خاموش کنید، تا این وسوسه در شما به وجود نیاید که بخواهید از اینترنت استفاده کنید

علیهم السالممؤسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت )همراه با درک مطلب( مهارت تندخوانی

28

گونه نشود که اگر هر چیز مزاحمی، هر چند توجه نمایید که این مورد، به صورت افراطی نشود. یعنی این

ی شما را مختل سازد.، مطالعهبودکوچک، در اطراف شما

شده تر باشید درک بهتری از متون نگاشته هر چه با واژگان و اصطالحات یک زبان آشناتر و مأنوس .4

توانید واژه و اصطالح جدید بیاموزید. تا می بنابراین؛ به آن زبان خواهید داشت

در حین خواندنِ مطلبی، در آن واحد به چیز بدین صورت که: تمرکز خود را حین مطالعه حفظ کنید .5

دیگری فکر نکنید.

ای دیگر بحث خواهد شد.روش تمرکز حواس، در مقاله

-بدین ترتیب که در سرعت شود:ی مطالب خوانده شده، موجب یادگیری بهتر میتفکر نمودن درباره .6

لحظاتی بندید وقیقه مطالعه، کتاب را بد 5و حتی 2، 1کلمه در دقیقه، پس از 2511تا 2111های باال یعنی

ای، کلی و جزئی و پس از آن، به یادداشت نکات ریشه دبپردازی اید،مطالبی که خوانده یتفکر درباره، به اندک

.دمشغول شوی

ولی هنگام ثبت نکات، تمامی عبارات دبریگاه چندین دقیقه خط می طرح سوال، جهت بهبود درک مطلب: .7

آن است که هر گاه ،بهترین و ساده ترین روش ماند، چه باید کرد؟ما باقی نمیشبه جز اندکی از آنها در ذهن

ی از آن بیشترها و نکات تا عبارات، واژه دهای بیشتر به آن بزنیرسید، با ایجاد سؤال، جرقه تانبه ذهن ایتهنک

با چه روشی؟ چطور؟ چگونه؟ :نماییدها را ایجاد مثال، برای نکات به دست آمده، این پرسشطور ه ب .پدید آید

ما ش یها، اندیشهبه یقین با ایجاد این پرسش و..... توضیح آن چیست؟ ابعاد آن کدام است؟ راه آن چیست؟

گردد.ان گشوده میتهای بیشتری در برابر نگاه پرشتابشود و راهبارور می

آشنایی ،های موفقیت در تندخوانییکی از راه شود:، موجب سرعت در مطالعه میبا کتاباجمالی آشنایی .8

های پرجاذبه، نوع اجمالی با کتاب مورد مطالعه است. آن گاه که با نگاهی از سر شوق به فهرست مطالب، عنوان

، نوعی جاذبه و کشش در دکتاب آشنا شدی یهای تهیهنگارش، هدف نویسنده و نوع فهرست منابع با آرمان

بی شک نگاهی .کنیدمیاز هر کوششی در دانستن و فهمیدن دریغ ن آید که از آن پس،به وجود میما شوجود

ها، همچون بوییدن غذای معنوی و تحریک اشتهای درونی جهت بلعیدن بیشتر خواهد بود. گذرا به این جلوه

حان کنید!می توانید شما نیز از امروز امت

بهترین نور برای خواندن و مطالعه، نور طبیعی روز است. بنابراین بهتر :و میزان نورمناسب تعیین مکان .9

خود را کنار یک پنجره قرار دهید. در مواقع دیگر، نور مصنوعی باالی یاست میز تحریر یا سکوی مطالعه

علیهم السالممؤسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت )همراه با درک مطلب( مهارت تندخوانی

29

ای باشد صفحه بتابد. روشنایی المپ باید در اندازهنویسید، به از سمت مقابل دستی که با آن می ،هایتان شانه

اما نه آن قدر روشن که در تضاد شدید با نور ،روشن کندرا شما یهکتاب یا متن مورد مطالع یهکه روی صفح

مخلوطی از نور المپ و مهتابی یا استفاده از مهتابی و آفتاب کنار هم، نوری شایسته .اتاق قرار گیرد یهبقی

.آفریندای مفید میمطالعهبرای

موقع یادآوری و .کاهداین دوگانگی از سرعت و دقت می :دبه هنگام مطالعه نباید به فکر حفظ مطلب باشی .11

.دیکایک مطالب را به ذهن خود بسپاری ،تداعی

اش در تندخوانی آمریکا به خاطر هوش و توانایی یهتوماس جفرسون رئیس جمهور ایاالت متحد ریزی:برنامه .11

کجا هستید، چه کار »کرد نهفته بود؛ شما باید بدانید: ای که به دیگران میمشهور بود. راز موفقیت او در توصیه

یهنکت« اید؟ اید یا نه، اگر نه، چقدر از آن عقب مانده خود رسیده یهکنید، ساعت چند است، آیا به برنام می

ها سر جایشان نآتمرکز و برنامه ریزی هستند. اگر ،حبت او این است که کلیدهای رسیدن به موفقیتمهم ص

.ای جز دقت و تمرکز کامل نخواهید داشتچاره ،باشند و شما هم برای رسیدن به هدف متعهد باشید

-جدید، نیاز به راهکارهای روانی و تشویق یمسیر رهایی از عادت گذشته و روی کردن به شیوهتشویق خود: .12

خستگی و آزردگی به همراه دارد، ،اوقاتاز ای پی، که در پاره های پی دربه هنگام تمرین های گوناگون دارد.

. از این رو، گاه با وعده در خود ایجاد کنید و افزون بر آن، شور و شوقی بیشتر نماییدخود را حفظ یباید روحیه

برای ، ش و قرار دادن جایزه برای خود )بدین صورت که اگر مثال این مقدار از کتاب را خط بردمدادن به خوی

د.ان را افزایش دهیتخرم( سرعت سیرخود یک آبمیوه یا بستنی می

نماییدگاهی نیز با تلقین این موضوع که من یک تندخوان هستم، شوقی بیش از پیش در خود ایجاد تلقین: .13

خویش را مقابل صورت یانگشت سبابه :این تشویق به این گونه است ی. شیوهدرا بهتر برداری های بعدیتا گام

«من یک تندخوان هستم.: »دزنیببار فریاد 11تا 3و با خیره شدن به سر انگشت خود، دگیریب

«.ومشمن حتما تندخوان می»یعنی به خودت اعتماد داشته باشی و به خودت بباورانی که؛ خودباوری: .14

های تندخوانی و تداوم آن، نماید، انجام تمریناز آنجایی که هر کاری در ابتدا سخت و دشوار می ی قوی:اراده .15

ی قوی و پشتکار مداوم نیاز دارد.به اراده

و آن، این واقعیت آشکار داز آغاز تا پایان باید به یک نکته بنیادین توجه داشته باشی: تمرین، تمرین، تمرین .16

ما در این مراحل بیشتر باشد، از عادت گذشته، یعنی مطالعه الک پشتی یا کندخوانی شاست که هر چه تمرین

علیهم السالممؤسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت )همراه با درک مطلب( مهارت تندخوانی

31

حوصلگی یا دلزدگی تمرین و با بی دبعد عجله نکنیی . از این رو، هرگز در دستیابی به مرحلهدشویمی تردور

.دنکنی کوشی پی و با سخت طور پی دره دخوانی در آمریکا شش ماه است، آن هم بکه مدت دوره تن الزم است بدانید

.بسیار

و از عادت نادرست قبلی خود، یعنی دهای پی در پی را فرصت زرینی در شکوفایی لحظات عمر بدانیتمرین دبیایی

توان ،جیبی و به جای آن که دو صفحه کتابد کلمه در دقیقه دست برداری 241کلمه و حداکثر 151 یمطالعه

211تا سرعت حدود دصفحه بخوانی 311در مطالعه است، در هر دقیقه ده صفحه و در یک ساعت مندترین ماقدرت

کلمه در دقیقه برسد . 2111تا 1511کلمه به

این کار شدنی و ممکن است اما . . . اما . . . با تمرین و تمرین و تمرین.

منابع: حافظه تاتاتنرم افزار تندخوانی و تقویت .1

روشهای یادگیری و مطالعه دکتر علی اکبر سیف .2

، صمد محمدی آسیایی«اصول اولیه یادگیری»خودآموز جامع تندخوانی و تقویت حافظه .3

، سید مهدی موسوی، قابل دسترسی در دقیقه 21آشنایی با مهارت های تندخوانی در از سرعت خود نکاهید! .4

(1302اردیبهشت 25) www.hawzah.netسایت:

www.hawzah.net (23 قابل دسترسی در سایت: ،احمد لقمانی ،(5و ) (4و ) (3)( و 2)تندخوانی .5

(1302اردیبهشت

قابل دسترسی در سایت: )نسخه آزمایشی(،رسانی تندخوانی، دایرۀ المعارف کتابداری و اطالع .3

http://portal.nlai.ir (23 1302اردیبهشت)

(1302خرداد 11) www.andisheqom.com: سایت ، قابل دسترسی درعین اهلل خادمی مطلعه روشمند، .7

قابل دسترسی ، سید مهدی موسی زاده، نکته برای تمرکز حواس در هنگام مطالعه 21کارآیی مطالعه افزایش .8

(1302اردیبهشت 25) www.hawzah.netدر سایت:

(1302اردیبهشت 23) http://fa.wikipedia.orgقابل دسترسی در سایت: تندخوانی، .0

http://razaviye.womenhc.com قابل دسترسی در سایت:، مدرسه علمیه رضویه، فواید آن روش تند خوانی و .11

(1302اردیبهشت 25)

(1302اردیبهشت 23) http://konjkav.com سایت: قابل دسترسی درراه تندخوانی مطالب طوالنی آنالین، 5 .11

(1302اردیبهشت 23) www.kanoon.irدر سایت: قابل دسترسیهای تندخوانی، تکنیک .12

(1302اردیبهشت 23) www.tondkhani.comتندخوانی خود را تقویت کنید، فصل ششم، قابل دسترسی در سایت: .13

(1302اردیبهشت 25) www.andisheqom.comروش تندخوانی، قابل دسترسی در سایت: .14