1

ประชาคมเศรษฐกิ จอาเซี�ยนและผลกิระทบต่�อสิ นค�า

เกิษต่รไทย

2

ประชาคมอาเซี�ยนกิ�บภาคเกิษต่ร

ประชาคม

กิารเม องความม�#นคง (APS

C)

ประชาคม

เศรษฐกิ จ

(AEC)

ประชาคมสิ�งคมว�ฒนธร

รม(ASC

C)

ประชาคมอาเซี�ยน (ASEAN

Community)

กิารขจ�ดความยากิจน

ต่ลาดและฐานกิารผล ต่เด�ยวความร�วมม อด�านอาหาร เกิษต่ร และป*าไม�

ความม�#นคงด�านอาหาร

3

ความสิ+าค�ญของอาเซี�ยนต่�อไทย

• เป-นกิลไกิสิร�างความไว�เน .อเช #อใจ ร�กิษาสิ�นต่ ภาพและเสิถี�ยรภาพในภ2ม ภาค เอ .ออ+านวยต่�อกิารพ�ฒนาทางเศรษฐกิ จของไทย

• เป-นค2�ค�าสิ นค�าเกิษต่ร (รวมยางพารา) อ�นด�บหน3#งของไทย ม�ม2ลค�ากิารสิ�งออกิ 265,674 ล�านบาท หร อ 19 % ของม2ลค�าสิ�งออกิสิ นค�าเกิษต่รท�.งหมดของไทย (ป4 พ.ศ. 2554)

ตลาดส่�งออกส่นค้ าเกษตรส่�าค้�ญของไทย ปี� 2554

ตลาดส่�งออกของไทย ล านบาท ส่�ดส่�วน (%)

ส่หภาพย โรปี (27) 150,111 11

ส่หร�ฐฯ 155,317 11

ญ$%ปี &น 194,669 14

อาเซี$ยน (9) 265,674 19

อ(%นๆ 618,824 45

รวม 1,384,595 100 หมายเหต : ส่นค้ าเกษตรหมายถึ,ง ส่นค้ าในพก�ดศุ ลกากรตอนท$% 01-24 และยางพารา พก�ด 4001

ท$%มา: กรมศุ ลกากร

เป5าหมายของ AEC : ป4 2558

จะเกิ ดอะไรข3.นใน AEC 2558

ภาษ$น�าเข าเปี1นศุ2นย3/อ ปีส่รรค้น�าเข าลดลงสิ นค�า

บร กิารกิาร

ลงท6น

ความร�วมม อ

เง นท6น

แรงงานฝี4ม อ

การลงท นในอาเซี$ยนม$อ ปีส่รรค้น อยลง

การเค้ล(%อนย ายเงนท นเส่ร$ย%งข,4น

ท�าธุ รกจบรการระหว�างปีระเทศุส่มาชิกในอาเซี$ยนได เส่ร$ย%งข,4น

ค้วามม�%นค้งด านอาหาร เกษตร ปี&าไม และ ASEAN Connectivity ฯลฯ

การเค้ล(%อนย ายแรงงานฝี�ม(อเปี1นไปีอย�างเส่ร$ย%งข,4น (เปี9ดแล ว 7 ส่าขา)(ค้วามตกลงอาเซี$ยนไม�ค้ล มถึ,งแรงงานไม�ม$ฝี�ม(อรวมถึ,งแรงงานเกษตร)

ท$%มา: กรมเจรจาการค้ าระหว�างปีระเทศุ

7

AEC: กิารเป-นต่ลาดและฐานผล ต่เด�ยวกิ�น

ปร�บประสิานระบบกิารกิ�กิกิ�นและว ธ�กิารต่รวจสิอบกิารสิ6�มต่�วอย�าง และจ�ดท+ามาต่รกิารด�านสิ6ขอนาม�ยและสิ6ขอนาม�ยพ ชสิ+าหร�บผล ต่ภ�ณฑ์:เกิษต่ร อาหาร และป*าไม� ท�#ม�ความสิ+าค�ญและม�ศ�กิยภาพทางกิารค�า ภายในป4 2553 จ�ดต่�.ง ASEAN Committee on Sanitary and

Phytosanitary Measure

ปร�บประสิานระด�บปร มาณสิารพ ษต่กิค�างสิ2งสิ6ดในอาหารท�#ยอมร�บให�ม�ได�ของ ยาฆ่�าแมลงในผล ต่ภ�ณฑ์:ท�#ม�กิารค�าอย�างแพร�หลาย ให�สิอดคล�องกิ�บแนวทางหร อมาต่รฐานสิากิล ภายในป4 2553 กิ+าหนดค�าสิารพ ษต่กิค�างสิ2งสิ6ด (MRLs) ไปแล�วท�.งสิ .น

826 ค�า

Positioning ของภาคเกิษต่ร

8

9

กิารค�าสิ นค�าเกิษต่รระหว�างไทยกิ�บต่ลาดโลกิ

ท�#มา : กิรมศ6ลกิากิร หมายเหต่6 : สิ นค�าเกิษต่รพ กิ�ดศ6ลกิากิรท�# 1-24

การน�าเข า - สิ นค�าเกิษต่รและ

ผล ต่ภ�ณฑ์:ท�#ม�ม2ลค�ากิารน+าเข�าสิ2งสิ6ด 5 อ�นด�บแรกิ ได�แกิ�

• ปลาทะเล • โอเลอ นหร อสิเต่�ยร น

ของเน .อในเมล=ดปาล:ม และน+.าม�นปาล:มด บ

• อาหารปร6งแต่�งใช�เล�.ยงทารกิท�#ท+าจากินมและผล ต่ภ�ณฑ์:

• กิาแฟสิ+าเร=จร2ป• ร�งนกิ

- สิ นค�าเกิษต่รและผล ต่ภ�ณฑ์:ท�#ม�กิารขยายสิ�ดสิ�วนปร มาณและม2ลค�ากิารน+าเข�ามากิข3.น5 อ�นด�บแรกิ เม #อเท�ยบกิ�บป4 2553 ได�แกิ�

• เน .อสิ�ต่ว:แช�แข=ง (โค กิระบ อ สิ6กิร แกิะ)

• ไม�ต่�ดดอกิ• มะพร�าว ผลสิด/แห�ง• น+.าม�นปาล:มด บ* (ม.ค.-ม�.ค.

54)• สิ�ต่ว:ม�ช�ว ต่ (โค กิระบ อ)

กิารค�าสิ นค�าเกิษต่รไทยกิ�บอาเซี�ยน ป4 2554

ผลกิระทบ AEC ต่�อภาคเกิษต่ร

และกิารเต่ร�ยมกิารสิ2� AEC

11

12

ผลประโยชน:จากิกิารเป-น AEC

ไทยสิ�งออกิสิ นค�าเกิษต่รได�มากิข3.น เน #องจากิภาษ�ท�#ลดลง และอาเซี�ยนเป-นต่ลาดใหญ�ท�#ม�ประชากิรเกิ อบ 600 ล�านคนซี3#งสิ+าค�ญสิ+าหร�บไทย

(สิ นค�าสิ�งออกิสิ+าค�ญ เช�น ข�าว น+.าต่าล นมและผล ต่ภ�ณฑ์: ผล ต่ภ�ณฑ์:ม�นสิ+าปะหล�ง ไกิ�แปรร2ป อาหารแปรร2ป สิ #งปร6งรสิอาหาร เป-นต่�น)สิ นค�าว�ต่ถี6ด บน+าเข�าราคาถี2กิ ท+าให�ลดต่�นท6นกิารผล ต่เพ #อสิ�งออกิ

(เช�น ปลา และสิ�ต่ว:น+.า)เสิร มสิร�างโอกิาสิในกิารลงท6น เช�น ขยายกิ จกิาร ย�ายฐานกิารผล ต่เกิ ดกิารพ�ฒนาและสิร�างนว�ต่กิรรมในสิ นค�าและบร กิารม�กิารพ�ฒนาและเพ #มค6ณภาพบ6คลากิร/แรงงาน ลดช�องว�างกิารพ�ฒนาทางเศรษฐกิ จ เพ #มอ+านาจกิารซี .อ

13

ประเด=นค6กิคามจากิกิารเป-น AEC

เกิษต่รกิรบางสิาขาอาจได�ร�บผลกิระทบด�านราคาสิ นค�าต่กิต่+#าเม #อม�กิารน+าเข�าสิ นค�าราคาถี2กิจากิอาเซี�ยน 9 ประเทศอ6ต่สิาหกิรรมเกิษต่รท�#ม�ประสิ ทธ ภาพกิารผล ต่ต่+#าอาจแข�งข�นไม�ได�มาต่รกิารด�านสิ6ขอนาม�ยและสิ6ขอนาม�ยพ ช (SPS) และความปลอดภ�ยด�านอาหาร จะถี2กิหย บยกิมาเป-นเง #อนไขในกิารค�ามากิข3.นน�กิลงท6นอาเซี�ยนเข�ามาลงท6นในประเทศไทยมากิข3.น ผ2�ประกิอบกิารต่�องเผช ญกิ�บกิารแข�งข�นท�#สิ2งข3.นแรงงานม�ฝี4ม อของไทยอาจเคล #อนย�ายออกิไปต่ลาดต่�างประเทศท�#ม�ค�าต่อบแทนสิ2งกิว�า

10 ปีระเด:นข าวไทยส่2 เว$ยดนามไม�ได ในอาเซี$ยน

1 . เว$ยดนามม$ผลผลตต�อไร�ส่2ง 2. เว$ยดนามม$ต นท นผลตข าวต�%ากว�า และได ก�าไรส่2งกว�าไทย 3. ร�ฐบาลเว$ยดนามให ชิาวนาท�าตามนโยบาย 3 ลด 3 เพ%ม4. ไทยส่2ญเส่$ยตลาดข าวในอาเซี$ยนให ก�บเว$ยดนาม5. ราค้าส่�งออกข าวเว$ยดนามถึ2กกว�าไทย6. การท�าตลาดข าวเว$ยดนามแบบท$มเด$ยวและร กตลาดข าว

ค้ ณภาพ7. เว$ยดนามร�วมม(อก�บปีระเทศุเพ(%อนบ านในการผลตข าว8. มาตรการลดต นท นการผลตให ก�บชิาวนาเว$ยดนาม9. นโยบาย 30% เพ(%อชิาวนา1 0 .ร�ฐบาลเว$ยดนามม$การจ�ดต�4งตลาดค้ าข าวและค้ล�งส่นค้ าใน

ต�างปีระเทศุท$%มา: ฮั�ทธุ3 พเศุาลวานชิ และค้ณะ ศุ2นย3ศุ,กษาการค้ าระหว�างปีระเทศุ มหาวทยาล�ยหอการค้ าไทย

เปีร$ยบเท$ยบข าวเว$ยดนามก�บไทย

ข าว เว$ยดนาม ไทย

ผลผลต (กก/ไร�)(ปี� 2553/54)

862 488

ต นท น (บาท/ไร�)(ปี� 2551)

4,979 5,800

รายร�บ (บาท/ไร�)(ปี� 2551)

9,622 7,333ท$%มา: ฮั�ทธุ3 พเศุาลวานชิ และค้ณะ ศุ2นย3ศุ,กษาการค้ าระหว�างปีระเทศุ มหาวทยาล�ยหอการค้ าไทย

• กิารขออน6ญาต่น+าเข�า (Import License)• กิารกิ+าหนดใช�ล�งพลาสิต่ กิของมาเลเซี�ยเป-นภาชนะ

บรรจ6ปลาน+าเข�า• กิารกิ+าหนดให�หน�วยงานเฉพาะของร�ฐเป-นผ2�น+าเข�า

เช�น มาเลเซี�ยกิ+าหนดให� Bernas เป-นผ2�น+าเข�าข�าวแต่�เพ�ยงผ2�เด�ยว

• กิารขออน6ญาต่จากิหน�วยงานท�#ด2แลกิ�อนกิารน+าเข�า • กิ+าหนดด�าน/ท�าเร อในกิารน+าเข�าสิ นค�า เช�น

อ นโดน�เซี�ย • กิารบ�งค�บใช�มาต่รกิารสิ6ขอนาม�ยและสิ6ขอนาม�ยพ ชท�#

เข�มงวด

ผลกิระทบทางลบมาต่รกิารท�#ม ใช�ภาษ�หลายร2ปแบบถี2กิใช�

มากิข3.น

กิารเต่ร�ยมความพร�อมเข�าสิ2� AEC

เกิษต่รกิร

• ผลตของด$ ม$ค้ ณภาพ ได มาตรฐาน และราค้าถึ2ก

• ลดต นท นการผลต (จ,งจะส่ามารถึแข�งข�นได )

• ปีร�บโค้รงส่ร างการผลตโดยขอใชิ เงนกองท น FTA ของ กษ. ถึ าได ร�บผลกระทบจากการเปี9ดเส่ร$

ผ2�ประกิอบกิาร

• ส่ร างค้วามแตกต�างให ก�บส่นค้ า และ เน นค้ ณภาพเปี1นหล�ก

• ร กและขยายตลาดส่นค้ าท$%ไทยได เปีร$ยบ เชิ�น ข าว ผลไม น�4าตาล

• ลดต นท นการผลต อาท ใชิ ว�ตถึ ดบน�าเข าราค้าถึ2กจากส่มาชิกอาเซี$ยน

• ปีร�บภาพล�กษณ3บรรจ ภ�ณฑ์3• ใชิ เทค้โนโลย$ในการย(ดอาย ส่นค้ าเกษตรหล�ง

เก:บเก$%ยว• ส่ร างเค้ร(อข�ายพ�นธุมตรทางธุ รกจ

• กิารบร หารกิารน+าเข�า เช�น กิ+าหนดให�เป-นสิ นค�าท�#ต่�องขอหน�งสิ อร�บรองน+าเข�าและกิ+าหนด

ค6ณสิมบ�ต่ ผ2�น+าเข�า กิ+าหนดมาต่รฐานกิารผล ต่ เช�น ต่�องม�ใบร�บรองปร มาณสิารพ ษต่กิค�าง กิ+าหนดมาต่รกิารสิ6ขอนาม�ย(SPS) ท�#เข�มงวด เช�นต่�องแสิดงใบร�บ

รองสิ6ขอนาม�ย จากิหน�วยงานท�#เช #อถี อได�ในประเทศต่�นทาง (อย.)

ต่รวจเข�มใบร�บรองถี #นกิ+าเน ดสิ นค�า (กิรมศ6ลกิากิร) กิ+าหนดด�านน+าเข�า (ให�น+าเข�าเฉพาะด�านอาหารและยาและด�านต่รวจ

พ ช) กิ+าหนดช�วงเวลาน+าเข�า• กิารปราบปรามกิารล�กิลอบน+าเข�า/ กิารน+าเข�าท�#ผ ดกิฎหมาย• ใช�มาต่รกิารปกิป5องพ เศษ (เกิ=บค�าธรรมเน�ยมปกิป5อง)

เช งร�บ(เพ #อกิารป5องกิ�นผลกิระทบจากิกิารน+าเข�า)

กิารเต่ร�ยมความพร�อมเข�าสิ2� AEC(บทบาทภาคร�ฐ)

กิารเต่ร�ยมความพร�อมเข�าสิ2� AEC(บทบาทภาคร�ฐ)

เช งร6กิ (เพ #อเพ #มโอกิาสิสิ�งออกิ/ม�#นคงด�านอาหาร) • สิน�บสิน6นกิารรวมกิล6�ม

เกิษต่รกิร• ลดต่�นท6นกิารผล ต่ เพ #ม

ประสิ ทธ ภาพกิารผล ต่ (ระบบน+.า/ระบบชลประทาน ป6Aย ว จ�ยและพ�ฒนาพ�นธ6:ด�)

• พ�ฒนาค6ณภาพมาต่รฐานสิ นค�าเกิษต่รสิ2�สิากิล

• สิน�บสิน6นผ2�ผล ต่รายย�อยเข�าสิ2�ระบบมาต่รฐานสิ นค�าปลอดภ�ยต่�างๆ อาท GAP, GAHP, GHP, GMP, HACCP เป-นต่�น

• สิร�างม2ลค�าเพ #มและผล ต่สิ นค�า ท�#หลากิหลายเพ #อเพ #มศ�กิยภาพ กิารแข�งข�นในต่ลาดโลกิ

• ถี�ายทอดความร2�และเทคโนโลย�ท�#เหมาะสิมให�กิ�บเกิษต่รกิร

• เร�งปร�บโครงสิร�างกิารผล ต่ภาคเกิษต่ร โดยใช�เง นกิองท6น FTA

• สิ�งเสิร มกิารท+าเกิษต่รต่ามแนวปร�ชญาเศรษฐกิ จพอเพ�ยง เพ #อสิร�างภ2ม ค6�มกิ�นให�เกิษต่รกิร

ท�ามกิลางกิารแข�งข�นท�#ร6นแรงข3.น จ+าเป-นต่�องให�ความสิ+าค�ญกิ�บกิารพ�ฒนาค6ณภาพและมาต่รฐานของสิ นค�าเกิษต่รและอาหารเพ #อเพ #มความสิามารถีในกิารแข�งข�น โดยกิาร

• กิ+าหนดมาต่รฐานสิ นค�าอาเซี�ยนเพ #อยกิระด�บค6ณภาพสิ นค�า ควบค2�ไปกิ�บ

• กิารกิ+าหนดมาต่รฐานบ�งค�บสิ+าหร�บสิ นค�าน+าเข�าเพ #อป5องกิ�นกิารน+าเข�าสิ นค�าท�#ด�อยค6ณภาพจากิต่�างประเทศ

• เพ #มความเข�มงวดกิารต่รวจสิอบร�บรองและควบค6มด�านมาต่รฐานและความปลอดภ�ยของสิ นค�าน+าเข�า และ

• เร�งร�ดกิารจ�ดต่�.งระบบเฝี5าระว�ง/เต่ อนภ�ยผล ต่ภ�ณฑ์:ท�#ไม�ปลอดภ�ยต่�อผ2�บร โภค

แนวทางเพ #มความสิามารถีในกิารแข�งข�น(บทบาทภาคร�ฐ)

21

• กิระต่6�นและเร�งร�ดให�ผ2�ประกิอบกิารใช�ประโยชน:จากิ AEC โดยเข�าไปลงท6น ท�.งเร #องกิารผล ต่สิ นค�าและบร กิารในประเทศอาเซี�ยน เพ #อสิร�างความได�เปร�ยบกิารแข�งข�น ด�านต่�นท6นกิารผล ต่ แรงงาน ว�ต่ถี6ด บ หร อ

ต่�นท6นโลจ สิต่ กิสิ: • เต่ร�ยมความพร�อมของบ6คลากิร/แรงงานม�ฝี4ม อให�ม�

ความร2�ด�านภาษาอ�งกิฤษและภาษาในอาเซี�ยนอ #นท�#จ+าเป-น

• ภาคร�ฐต่�องเป-นผ2�สิน�บสิน6น อ+านวยความสิะดวกิด�านกิารค�าและเน�นกิารว จ�ยและพ�ฒนา สิร�างความเข�าใจเพ #อเต่ร�ยมความพร�อมและปร�บต่�วรองร�บกิารเปDดเสิร�เต่=มร2ปแบบ

แนวทางรองร�บกิารเปDดเสิร�กิารค�าบร กิาร กิารลงท6น และแรงงาน

แนวทางกิารเต่ร�ยมความพร�อมเข�าสิ2� AEC ของภาคเกิษต่ร

22

สิร6ปแนวทางกิารเต่ร�ยมความพร�อมเข�าสิ2� AEC ของภาคเกิษต่รไทย

(2)ปราบปราม

(4) ปร�บปร6ง

เช ง

เช ง

(กิารล�กิลอบ/ผ ดกิฎหมาย)

(บร หารกิารน+าเข�า)

(3)ปร�บโครงสิร�าง

กิองท6น FTAกิองท6น FTA

(ปร�บโครงสิร�างกิารผล ต่โดยขอร�บกิารสิน�บสิน6นจากิกิองท6น FTA ของกิษ.)

SSGSSG

+ (5) ไปนอกิ ลงท6นนอกิประเทศเป-น Traders (ซี .อ

มา(แปรร2ป)/ขายไป)

ร�บ

ร6กิ

ภาคร�ฐ

เกิษต่รกิร

ผ2�ประกิอบกิาร

(มาต่รกิารระง�บกิารน+าเข�ากิรณ�น+าเข�าท�#ผ ดปกิต่ )

(ประสิ ทธ ภาพกิารผล ต่)(ค6ณภาพของผลผล ต่)(ภาพล�กิษณ:ของสิ นค�า)

(1) ป5องกิ�น

ท�#มา : อภ ชาต่ พงษ:ศร�หด6ลช�ย, 2553

ให�ข�อม2ล /ถี�ายทอด

ความร2�

23

กิารปร�บต่�วเพ #อเต่ร�ยมเข�าสิ2� AEC ของภาคราชกิาร

MindsetChange

เปล�#ยนม6มมองLearningเร�งเร�ยนร2�

Structural Change

ปร�บโครงสิร�าง

โอกิาสิของภาคเกิษต่ร

โอกิาสิภาค

เกิษต่ร

แหล�งว�ต่ถี6ด บใหม�

ของประเทศไทย

ขยายฐานกิารผล ต่

ของประเทศไทย

ศ2นย:กิลาง(HUB) ด�านโลจ กิต่ กิสิ:ใน

ภ2ม ภาคอาเซี�ยน

พ�นธม ต่รสิ2�ต่ลาดโลกิ

ต่ลาดสิ�งออกิท�#เปDดกิว�างมากิ

ข3.น

กิารว เคราะห:ความพร�อมของสิ นค�าเกิษต่ร

กิารว เคราะห: สิ นค�าได�เปร�ยบและ

พร�อมได�เปร�ยบแต่�ไม�

พร�อม

อ�อย น+.าต่าล ผ�กิผลไม�กิระปAอง : สิ�บปะรด ล+าไย และท6เร�ยน

ยางพารา

ข�าว

ม�ศ�กิยภาพในกิารสิ�งออกิ ม�ค2�แข�งข�น ขาดงานว จ�ยและพ�ฒนา กิารแปรร2ป ม�ศ�กิยภาพในกิารสิ�งออกิ ผลผล ต่ต่�อไร�ต่+#ากิว�าค2�แข�ง

กิารว เคราะห:ความพร�อมของสิ นค�าเกิษต่ร

กิารว เคราะห: สิ นค�า

เสิ�ยเปร�ยบแต่�พร�อม

ม�นสิ+าปะหล�ง

ม�พ�นธ6:ด� ม�พ .นท�# ปล2กิมากิ ม�โรงงาน แปรร2ป ท�#ท�นสิม�ย ม�ต่�นท6นสิ2ง

กิารว เคราะห:ศ�กิยภาพกิารแข�งข�น

ของสิ นค�าเกิษต่รท�#สิ+าค�ญของไทยในอาเซี�ยน

สิถีานะ ศ�กิยภาพกิารแข�งข�น1. Star เป-นสิ นค�าท�#ไทยเป-นประเทศผ2�ผล ต่และสิ�งออกิรายใหญ�ท�#สิ6ดในอาเซี�ยน

ความต่�องกิารสิ นค�าในต่ลาดอาเซี�ยนอย2�ในระด�บสิ2ง ซี3#งพ จารณาจากิอ�ต่รากิาร ขยายต่�วในกิารน+าเข�าสิ นค�าของประเทศไทยในอาเซี�ยน และพ จารณาความ

สิามารถีในกิารแข�งข�น ซี3#งอย2�ในระด�บสิ2งเม #อเท�ยบกิ�บค2�แข�ง1.1 สิ�บปะรดกิระปAองและน+.าสิ�บปะรด

- เป-นสิ นค�าท�#ม�สิ�วนแบ�งกิารต่ลาดสิ2งถี3งร�อยละ 52 และม�แนวโน�มเพ #มข3.น โครงสิร�างกิารผล ต่ของไทยม6�ง

เน�นกิารแปรร2ปเป-นผล ต่ภ�ณฑ์:เพ #อกิารสิ�งออกิสิ2งถี3ง ร�อยละ 95 และทร�พยากิรของไทยย�งม�ความอ6ดม

สิมบ2รณ: โดยเฉพาะด น สิ�วนปร มาณน+.าฝีนอย2�ในระด�บ เหมาะสิมต่�อกิารเจร ญเต่ บโต่ของสิ�บปะรด สิ+าหร�บ

สิ�บปะรดกิระปAองของไทยม�ค6ณภาพและได�มาต่รฐาน รวมท�.ง ม�กิารว จ�ยและพ�ฒนาผล ต่ภ�ณฑ์:อย�างต่�อเน #อง

กิารว เคราะห:ศ�กิยภาพกิารแข�งข�น

ของสิ นค�าเกิษต่รท�#สิ+าค�ญของไทยในอาเซี�ยน

สิถีานะ ศ�กิยภาพกิารแข�งข�น1.2 ม�งค6ด - สิภาพแวดล�อมเหมาะสิมต่�อกิารเพาะปล2กิ ค6ณภาพได�

มาต่รฐานเป-นท�#ยอมร�บม�กิารรวมกิล6�มและสิร�างเคร อข�าย กิารผล ต่จนถี3งกิารสิ�งออกิ ม�กิารว จ�ยและพ�ฒนาเพ #อเพ #ม

ม2ลค�า รวมท�.ง ม�โครงสิร�างกิารผล ต่ท�#ด�1.3 ล+าไย - สิภาพแวดล�อมเหมาะสิมต่�อกิารเพาะปล2กิ ค6ณภาพด�ได�

มาต่รฐานเป-นท�#ยอมร�บของต่ลาดอาเซี�ยน และสิามารถี ผล ต่นอกิฤด2ได� ม�กิารว จ�ยและพ�ฒนาสิายพ�นธ6:

ให�ได�ผลผล ต่ท�#ม�ค6ณภาพเป-นท�#ต่�องกิารของต่ลาด ม�กิารรวมกิล6�มของเกิษต่รกิรท�#เข�มแข=ง1.4 อ�อย

โรงงาน(น+.าต่าลทราย)

- ม�ความสิามารถีในกิารแข�งข�นเหน อประเทศอ #นๆ ใน อาเซี�ยน ในหลายด�าน เช�น ม�เทคโนโลย�กิารผล ต่ท�#ท�นสิม�ย

ม�ข�อได�เปร�ยบด�านโลจ สิต่ กิสิ: แต่�ม�ผลผล ต่ต่�อไร�ต่+#า และ ต่�นท6นท�#สิ2งกิว�าประเทศอ #น รวมท�.ง เกิษต่รกิรรายย�อยขาด

กิารรวมกิล6�ม

กิารว เคราะห:ศ�กิยภาพกิารแข�งข�น

ของสิ นค�าเกิษต่รท�#สิ+าค�ญของไทยในอาเซี�ยน

สิถีานะ ศ�กิยภาพกิารแข�งข�น2. Opportunity เป-นสิ นค�าท�#ม�อนาคต่ เน #องจากิ ม�ความต่�องกิารทางกิารต่ลาดสิ2ง และม�ศ�กิยภาพ

ในกิารสิร�างรายได�แต่�ม�ข�ดความสิามารถีในกิารแข�งข�นปานกิลาง โดยม�ปEญหาท�#เกิ ดจากิห�วงโซี� ม2ลค�าในบางสิ�วน สิ นค�าท�#อย2�ในต่+าแหน�งน�.

2.1 ม�นสิ+าปะหล�ง

- ม�โรงงานแปรร2ปท�#ท�นสิม�ยและมาต่รฐานกิาร สิ�งออกิท�#ด� ในขณะท�#ต่�นท6นย�งคงสิ2งอย2�เม #อ

เท�ยบกิ�บเว�ยดนาม แต่�ม�กิารว จ�ยและพ�ฒนาอย�างสิม+#าเสิมอท�.งในเร #องกิารพ�ฒนาสิายพ�นธ6:ท�#ด�กิารป5องกิ�นกิ+าจ�ดศ�ต่ร2พ ชและว ทยากิารหล�งกิารเกิ=บเกิ�#ยว

กิารว เคราะห:ศ�กิยภาพกิารแข�งข�น

ของสิ นค�าเกิษต่รท�#สิ+าค�ญของไทยในอาเซี�ยน

สิถีานะ ศ�กิยภาพกิารแข�งข�น2.2 กิาแฟสิ+าเร=จร2ป

- ว�ต่ถี6ด บม�ค6ณภาพ ม�เทคโนโลย�กิารผล ต่ท�#ท�นสิม�ย ม�กิารว จ�ยและพ�ฒนาผล ต่ภ�ณฑ์: สิ นค�าได�มาต่รฐาน

แต่�ต่�นท6นกิารผล ต่ย�งสิ2งอย2� และระบบกิารขนสิ�งย�งไม�ด� ความต่�องกิารบร โภคในประเทศย�งไม�มากิเพราะคนไทยน ยมบร โภคกิาแฟน+าเข�าจากิต่�างประเทศ

กิารว เคราะห:ศ�กิยภาพกิารแข�งข�น

ของสิ นค�าเกิษต่รท�#สิ+าค�ญของไทยในอาเซี�ยน

สิถีานะ ศ�กิยภาพกิารแข�งข�น3. New Wave เป-นสิ นค�าท�#ต่ลาดม�ความต่�องกิารสิ2ง แต่�ม�ข�ด

ความสิามารถีในกิารแข�งข�นอย2�ในระด�บต่+#าในท6กิๆ ด�านของห�วงโซี�ม2ลค�า ต่�องม�กิารพ�ฒนาหร อปร�บต่�ว

ให�สิามารถีแข�งข�นได�ด�ข3.น3.1

สิ�บปะรดสิด- ม�เพ�ยงความอ6ดมสิมบ2รณ:ของ

ทร�พยากิรธรรมชาต่ ท�#ค�อยข�างด� ในขณะท�#ต่�นท6น สิ2ง กิารผล ต่ต่�อไร�ต่+#า กิารว จ�ยและพ�ฒนาม�น�อย

โครงสิร�างกิารผล ต่สิ�วนใหญ�เพ #อกิารแปรร2ป ม� เพ�ยงร�อยละ 3 เพ #อกิารบร โภคผลสิด

กิารว เคราะห:ศ�กิยภาพกิารแข�งข�น

ของสิ นค�าเกิษต่รท�#สิ+าค�ญของไทยในอาเซี�ยน

สิถีานะ ศ�กิยภาพกิารแข�งข�น

3.2 มะม�วง - ไทยม�สิ�วนแบ�งในต่ลาดอาเซี�ยน ร�อยละ 80 - 920 ม�สิภาพ แวดล�อมเหมาะสิมต่�อกิารเพาะปล2กิ เป-นท�#ยอมร�บของต่ลาด กิาร

ผล ต่และกิารสิ�งออกิได�มาต่รฐาน GAP และ GMP ต่�นท6นกิาร ผล ต่สิ2ง แต่�ระบบกิารชลประทานและเทคโนโลย�กิารผล ต่ไม�ด� กิาร

ว จ�ยและพ�ฒนาม�น�อย

กิารว เคราะห:ศ�กิยภาพกิารแข�งข�น

ของสิ นค�าเกิษต่รท�#สิ+าค�ญของไทยในอาเซี�ยน

สิถีานะ ศ�กิยภาพกิารแข�งข�น4. Falling Star เป-นสิ นค�าท�#ม�ความต่�องกิารทางกิารต่ลาดต่+#า แต่�ม�ความสิามารถี

ในกิารแข�งข�น อย2�ในเกิณฑ์:ด�ท6กิสิ�วนของห�วงโซี� ม2ลค�า จ3งต่�องพ�ฒนาและเพ #มช�องทางกิารต่ลาดเพ #อ

ปร�บต่�วให�อย2�รอด หร อปร�บเปล�#ยนกิารผล ต่4.1 ยางพารา

- ค6ณภาพมาต่รฐานสิ นค�าด� สิ�วนแบ�งต่ลาดใน อาเซี�ยนย�งด�อย2� ภาคร�ฐย�งให�กิารสิน�บสิน6นกิาร

ผล ต่ ว จ�ยและพ�ฒนา เกิษต่รกิรม�ความช+านาญใน กิารเพาะปล2กิ แต่�ต่�นท6นย�งสิ2ง กิารสิร�างม2ลค�า

เพ #มน�อย สิ�วนใหญ�สิ�งออกิในร2ปแบบสิ นค�าข�.นปฐม

กิารว เคราะห:ศ�กิยภาพกิารแข�งข�น

ของสิ นค�าเกิษต่รท�#สิ+าค�ญของไทยในอาเซี�ยน

สิถีานะ ศ�กิยภาพกิารแข�งข�น4.2

ท6เร�ยน- ผลผล ต่ได�มาต่รฐานท�#ด� ม�กิารว จ�ยและพ�ฒนาเพ #อเพ #มประสิ ทธ ภาพของ

ผลผล ต่ แต่�ต่�นท6นกิารผล ต่สิ2ง และ ระบบชลประทานท�#ไม�ด� สิ�งออกิได�

น�อยเพราะความต่�องกิารในอาเซี�ยนอย2�ในระด�บต่+#า

กิารว เคราะห:ศ�กิยภาพกิารแข�งข�น

ของสิ นค�าเกิษต่รท�#สิ+าค�ญของไทยในอาเซี�ยน

สิถีานะ ศ�กิยภาพกิารแข�งข�น5. Question Mark เป-นสิ นค�าท�#ม�ความต่�องกิารทางกิารต่ลาดต่+#า แม�จะม�ความสิามารถี

ในกิารแข�งข�น อย2�ในเกิณฑ์:ปานกิลาง เพราะม�ปEญหา ท�#เกิ ดจากิองห�วงโซี�ม2ลค�าบางสิ�วน จ+าเป-นต่�องปร�บให�

อย2�รอด หร อปร�บเปล�#ยนกิารผล ต่5.1 ข�าว - โครงสิร�างกิารผล ต่และมาต่รฐานกิารผล ต่สิ นค�าท�#ด� สิภาพภ2ม ประเทศเหมาะสิมท�#จะปล2กิข�าว รวมถี3ง ภาพ

ล�กิษณ:ของสิ นค�าท�#ด�ม�กิารว จ�ยและพ�ฒนาอย�างต่�อ เน #อง รวมถี3งไทยย�งเป-นแหล�งสิ�งออกิข�าวรายใหญ�

ของโลกิ ซี3#งม�ค2�แข�งสิ+าค�ญ ค อ เว�ยดนาม แต่�ต่�นท6น กิารผล ต่สิ2ง ผลผล ต่ต่�อไร�ต่+#า

กิารว เคราะห:ศ�กิยภาพกิารแข�งข�น

ของสิ นค�าเกิษต่รท�#สิ+าค�ญของไทยในอาเซี�ยน

สิถีานะ ศ�กิยภาพกิารแข�งข�น5.2 ข�าวโพด

เล�.ยงสิ�ต่ว:(Grain)

- ม�กิารว จ�ยและพ�ฒนาอย�างต่�อเน #อง รวมถี3งม� เทคโนโลย�กิารผล ต่และมาต่าฐานสิ นค�าด� เป-นท�#

ยอมร�บของต่ลาด ภาคร�ฐย�งให�กิารสิน�บสิน6น แต่� ผลผล ต่ต่�อไร�ต่+#า ต่�นท6นสิ2ง ความอ6ดมสิมบ2รณ:

ของทร�พยากิรย�งสิ2�เพ #อบ�านเช�น ลาว ไม�ได�5.3 ข�าวโพด

เล�.ยงสิ�ต่ว:(Seed)

- ภาพล�กิษณ: และระบบโลจ สิต่ กิสิ:ของสิ นค�าย�งด�อย2� แต่�กิารว จ�ยและพ�ฒนา และเทคโนโลย�กิารผล ต่

อย2�ระด�บปานกิลาง ผลผล ต่ต่�อไร�ต่+#า ต่�นท6นสิ2ง โครงสิร�างกิารผล ต่ย�งม�ปEญหา

การเกษตรไทยภายใต

ปีระชิาค้มอาเซี$ยน

กิารเกิษต่รไทยภายใต่�ประชาคม

อาเซี�ยน

สิ�งคม แนวโน�มโครงสิร�างประชากิรเข�าสิ2�สิ�งคมผ2�สิ2งว�ย- กิารท+าอาช�พเกิษต่รกิรรมของว�ยท+างานลดลง- ปร มาณเจ�าหน�าท�#ในกิารอบรมน�อย- ค6ณภาพระด�บกิารศ3กิษาย�งไม�ด�พอ- ประชาคมสิ�งคมและว�ฒนธรรมอาเซี�ยน

เทคโนโลย�

- ปร�บใช�เทคโนโลย�- กิารลงท6นด�าน R&P- กิารจ�ดหาเทคโนโลย�ข�.นสิ2งของร�ฐบาล

สิ #งแวดล�อม- ลดสิ�ดสิ�วนของ co2 ต่�อ GDP สิ2ง- ลดกิารจ�บปลาหร อลดใช�ประโยขน:จากิแหล�งทร�พยากิรธรรมชาต่ มากิ- ลดกิารสิ2ญเสิ�ยป*าไม�สิ2ง

กิฎหมาย- กิฎระเบ�ยบของกิารผล ต่กิารค�าสิ นค�าเกิษต่รย�งไม�ข�ดเจน- กิารบ�งค�บใช�กิฏหมายของประเทศอาเซี�ยนย�งไม�เข�มงวด

เศรษฐกิ จ- เศรษฐกิ จอาเซี�ยนเร #มด�ข3.น- คนในอาเซี�ยนรายได�เพ #มข3.น/รายได�เกิษต่รกิรเพ #มข3.น- ลดความยากิจน/ลดความห วโหย- เร #มม�กิารลงท6นข�ามชาต่ มากิข3.น- ประชาคมเศรษฐกิ จอาเซี�ยน

กิารเม อง- ร�ฐบาลม�ต่�นท6นในด�านนโยบายกิารเกิษต่รต่+#า- ความไม�ม�เสิถี�ยรภาพของร�ฐบาลในหลายประเทศ- ประชาคมกิารเม องและความม�#นคงอาเซี�ยน

38