بیمه حمل و نقل دریایی و مقایسه کل�وزهای جدید و قدیم انستیتو لندن

دهندگان ارائهآیالر بهرامیشیوا قدیمی

تاریخچه بیمه دریاییاصطالحات بیمه ایانواع خسارتانواع بیمه نامه حمل دریاییانواع خطرات دریاییانواع پوشش های بیمه دریاییبیمه باربریکلوزهای جدید بیمه باربریکلوزهای قدیم بیمه باربریمقایسه کلوز های جدید و قدیم با یکدیگر

طرح موضوع

از دوران باستان دریانوردان به دنبال دفاع از خود و اموال خود های سیستم از اس6تفاده ب6ا دریای6ی خطرهای مقاب6ل در بوده از قبی6ل ره6ن و تضمی6ن های متقابل بیم6ه ای مختل6ف

اند.

رهن دریایی :حقی است برای مرتهن که پرداخت ها و سایر مسئولیت های راهن به موجب آن تضمین می گردد.

تضمی6ن های متقاب6ل: برای مواجه6ه ب6ا خطرهای دریای6ی سازمان به را مبلغ6ی کشت6ی مالکان ک6ه اس6ت شده تاس6یس های6ی عنوان ح6ق عضوی6ت در آ6ن و نی6ز مبلغ6ی را برای پوشش های به عضوی6ت ح6ق پرداخ6ت کنند. م6ی پرداخ6ت شده خواس6ته الذکر فوق انجم6ن در کشت6ی مال6ک بودن س6هامدار معنای بودن را در خود انجم6ن ه6ا ماهی6ت متقابل ای6ن بلک6ه نیس6ت

حفظ می کنند.

تاریخچه و نحوه اشاعه بیمه دریایی

: بیمه عقد »بیم6ه عقدی است 1316 طب6ق ماده اول قانون بیم6ه س6ال

ک6ه ب6ه موج6ب ی6ک طرف تعه6د م6ی کن6د در ازاء پرداخ6ت وج6ه یا وجوه6ی از طرف دیگ6ر در ص6ورت وقوع و بروز حادث6ه خسارت

وارده بر او را جبران نموده یا وجه معینی بپردازد.«

«، Insured«، طرف تعه6د را بیمه گذار»Insurer متعه6د را بیم6ه گ6ر»وجه6ی را ک6ه بیم6ه گذار ب6ه بیم6ه گ6ر پرداخ6ت م6ی کن6د ح6ق بیمه

«Premium« و آنچ6ه را ک6ه بیم6ه م6ی شود موضوع بیمه »Insured Subject.می نامند »

اصطالحات بیمه ای

انواع خسارت

خسارت جزئیPartial Loss

خسارت کلیTotal Loss

خسارت همگانیGeneral Average

خسارت خاص Particular Loss

خسارت کلی Actual واقعیTotal Loss

خسارت کلی فرضی

Costructive Total Loss

:بیمه نامه سفریVoyage Party برای سفر بین دو بندر مشخص است و اصل بر این است که کشتی و مال مورد بیمه برای یک سفر دریایی

مشخص و بدون توجه به زمان بیمه می شود.

:بیمه نامه زمانیTime Party برای یک برهه زمانی مشخص است و به مسیر

بستگی ندارد.

انواع بیمه نامه حمل دریایی

دسته اول: شامل حوادث طبیعی و اتفاقی است که عمل بیمه گذار و ملوانان و کارکنان کشتی در تحقق آنها دخالت ندارد و

می توان آنها را در زمره ی حوادث غیرمنتظره و کامال اتفاقی محسوب داشت،مانند طوفان و برخورد هواپیما به کشتی و

زمین لرزه، آتش فشان و... .

دسته دوم: شامل اتفاقاتی است که با انجام امور دریانوردی و فعالیت هایی که در این زمینه صورت می گیرد در ارتباط می

باشد مانند حوادث ناشی از بارگیری و تخلیه کاال، غفلت و مسامحه ی ملوانان در انجام وظایف محوله و نظایر آن

انواع خطرات دریایی

بیمه بدنه و ماشین آالت کشتیHull & machinery Insurance بیمه باربری Cargo Insurance بیمه های حمایت و غرامتProtection & Indemnity Insurance بیمه کرایهFreight Insurance بیمه خطر جنگWar Insurance بیمه اعتصابStrike Insurance بیمه مسئولیت آلودگی محیط زیستEnvironmental pollution liability

Insurance

انواع پوشش های بیمه دریایی

در کند تعه6د م6ی گ6ر بیم6ه نام6ه بیم6ه ای6ن در ی6ا صدمات و کشت6ی رفت6ن بی6ن از ص6ورت وارده به بدنه و ماشین آالت و تاسیسات آن ب6ه عل6ت وقوع هری6ک از خطرات بیمه شده زیان وارده ب6ه بیم6ه گذار را ت6ا حداکثر مبلغی ک6ه ب6ه عنوات ارزش مورد بیم6ه ب6ا توج6ه به

شرایط و مقررات بیمه شده جبران نماید.تص6ادف در نام6ه بیم6ه ای6ن آسب 2 کشت6ی،

مسئولیت ¾ ت6ا را دیگ6ر کشت6ی ب6ه وارده کشتی بیمه شده پوشش می دهد.

س6هم خس6ارت همگان6ی و هزین6ه نجات و بقیه هزینه مث6ل شده بیم6ه کشت6ی خس6ارات نیز را شده تل6ف آم6د در و حم6ل اجاره،

پوشش می دهد.

بیمه بدنه و ماشین آالت کشتی

در این نوع بیمه نامه بیمه گر پرداخت ¼ مسئولیت باقی مانده کشتی مقصر در تصادف دو کشتی را که تحت پوشش بیمه بدنه

و ماشین آالت کشتی نمی باشد، پرداخت می کند.هم چنین مسئولیت صاحب کشتی را در موارد زیر:

از بین رفتن کاال یا آسیب وراده به کاال فوت مسافران ویا آسیب به آنهاآسیب وارده به اسکله و شناورهای روی آب آلودگی و آسیب های ناشی از آنهزینه برداشت ضایعات کشتیسایر هزینه های مرتبط با کشتی

بیمه های حمایت و غرامت

های نامه بیم66ه س66ایر چون ضرر و زیان ناش6ی از جنگ دهن6د،این نم6ی پوش6ش را نوع پوش6ش ب6ه وجود آم6د که ی6ک بازار آزاد اس6ت ک6ه می توان6د این نوع زیان را برای س6ایر بیم6ه نام6ه ه6ا پوشش

دهد.

بیمه خطر جنگ

مقابل در گ6ر بیم6ه ک6ه اس6ت پوشش6ی پوشش ب6ا متناس6ب بیم6ه ح6ق دریاف6ت که میکن6د تعه6د گذار، بیم6ه از ای بیم6ه چنانچ6ه کاالی مورد بیم6ه در جریان حمل و جاب6ه جای6ی از مبدا ب6ه مقصد مندرج در از یکی وقوع عل6ت ب6ه و نام6ه بیم6ه یا و تل6ف نام6ه بیم6ه در مندرج خطرات گذار بیمه ی66ا و شود خس66ارت دچار براس6اس قوانی6ن و مقررات بی6ن المللی متحم6ل پرداخ6ت هزین6ه هایی گردد، زیان وارد به کاال را جبران کرده و هزینه ها را

هم بپردازد.بیمه ای6ن الملل6ی: بی6ن نق6ل و حم6ل بیم6ه نام6ه محمول6ه های واردات6ی و صادراتی بر اس6اس شرای6ط اس6تاندارد انس6تیتوی بیمه

Total و A-B-C گران لندن طبق شروطloss.تحت پوشش قرار می دهد

بیمه باربری

خسارت ناشي ازخطرات زيرتحت پوشش مي باشد.در این شرط آتشسوزي، حریق،انفجار به گل نشستن، زمين گيرشدن، برخوردباكف دريا، غرق شدن ياواژگون

شدن كشتي يا شناورواژگون شدن يا از راه و يا از ريل خارج شدن وسيله حمل زميني تصادم يابرخوردكشتي ياشناور باهروسيله حمل ديگر و يا با اجسام

خارجي درون آبتخليه كاال در بندر اضطراريفداكردن كاال درجريان زيان همگانيبه دريا انداختن كاالبراي سبك سازي

Cشرط

تحت پوشش در اين شرط عبارتند ازكليه خطرات بيمه خطرات به انضمام خطرات زير :Cشده درشرط

زلزله،آتشفشان،صاعقهبه دريا افتادن كاال ازروي عرشه كشتي ،ورود آب دريا، درياچه يارودخانه به كشتي، شناور، محفظه كاال

كانتينر، ليفت وان يا محل انباراز بين رفتن كامل هر بسته كاال دركشتي يا شناور از بين رفتن هربسته كاال به علت سقوط درهنگام بارگيري ويا

تخليه كشتي ويا شناور

Bشرط

خطرهاي زيربا منظور نمودن درصد نرخ حق بیمه يامبلغي به عنوان فرانشيز )سهم بيمه گذارازخسارت وارده( تحت پوشش

مي باشند :Bكلوزدزدي، دله دزدي، قالب زدگيآبديدگي، روغن زدگي، پارگيشكست،ريزشخسارت ناشي ازكاالي مجاور همچنين خسارت ناشي ازعدم تحويل يك بسته كامل نيزبا

به PILFERAGE AND NONDELIVERYپيوست نمودن كلوز تحت پوشش مي باشد.Bكلوز

Bشرط

نوع از بیمه باربری رامی توان كامل ترین نوع از بیمه حمل اینونقل دانست وبیشتر برای حمل كاالهای حساس وآسیب

پذیرمورداستفاده قرارمی گیرد و كلیه خطراتی كه ممكن است درجریان حمل ونقل ازمبدأ تا مقصد نهایی اتفاق بیفتد وموجب

خسارت شود جبران می كند مگراینكه خسارت ناشی ازموارد استثناء شده دراین شرط باشد.

Aشرط

زماني است كه كاال دريك حادثه كامال ازبين رفته يا غيرقابل استفاده گردد . در این نوع از بیمه خسارت كلی وارد شده به كاال در یك مرحله و در اثر آتشسوزی یاغرق كامل ویا مفقود

شدن روی می دهد و یا خسارت وارد شده درحدی است كه هزینه تعمیر یا نجات آن بیش از ارزش كاال باشد، درنتیجه

خسارت وارده تحت پوشش این نوع بیمه نامه جبران می شود.

(total lossشرط خسارت کلی )

C B A پوشش تحت های هزینه و خطرات ردیف

* * * آتشسوزی 1* * * انفجار 2* * * به گل نشستن کشتی یا کرجی 3* * * زمینگیر شدن کشتی 4* * * غرق شدن 5* * * واژگون شدن 6* * * از خ6ط خارج شدن وسیله ی6ا واژگون شدن

حمل زمینی7

مقایسه ریسک های تحت پوشش در کلوز های استاندارد

C B A پوشش تحت های هزینه و خطرات ردیف

* * * تص6ادم و ی6ا برخورد کشت6ی، کرج6ی ی6ا وسیله حمل با هر جسم خارجی

8

* * * تخلیه کاال در بندر پناه 9* * * فدا کردن کاال در نتیجه زیان همگانی 10* * * به دریا انداختن کاال جهت سبک سازی 11* * * هزینه زیان همگانی 12* * * هزینه نجات 13* * * مسئولیت متقابل در تصادم 14* * * هزینه ارسال کاال به مقصد 15* * * هزینه به حداقل رساندن خسارت 16

* * زلزله، فوران آتشفشان 17

مقایسه ریسک های تحت پوشش در کلوز های استاندارد

C B A پوشش تحت های هزینه و خطرات ردیف

* * شسته شدن کاال از روی عرشه 18* * کشتی، ب6ه رودخان6ه ی6ا دری6ا،دریاچ6ه، آ6ب ورود

کرجی، انبار وسیله حمل کانتینر19

* * زمینی، حم6ل ب6ه ورودآبدری6ا،دریاچ6ه،یارودخان6ه لفت وان یا محل نگهداری

20

* * زیان کل6ی مربوط ب6ه فقدان ، تل6ف ه6ر بسته در جریان حمل

21

* * بار ک6ه در حین ب6ه ه6ر بس6ته زیان کل6ی مربوط گیری یا تخلیه از کشتی و یا کرجی به دریا بیفتد

22

* طوفان 23* راهزنی دریایی 24* خسارات ناشی از فعل یا تقصیر اشخاص ثالث 25* خسارات ناشی از باران و آفتاب 26* دم کردن 27

مقایسه ریسک های تحت پوشش در کلوز های استاندارد

C B A پوشش تحت های هزینه و خطرات ردیف* کارکنان عمل از ناش666ی خس666ارات

کشتی) باراتری(28

* سرقت 29* ساییدگی و زنگ زدگی 30* عدم تحویل 31* نشت 32* شکست 33* و خراشیدگی شدن، ک6ج پریدگ6ی، ل6ب

ضربه زدگی و لک برداشتن34

* خسارات ناشی از چنگک 35* روغ6ن زدگی، به گل آلوده شدن، به رنگ و

اسید آلوده شدن36

* بو مجاور) کاالی از ناش66ی خس66ارات گرفتن، برخورد، آلودگی(

37

مقایسه ریسک های تحت پوشش در کلوز های استاندارد

C B A پوشش تحت های هزینه و خطرات ردیف

* کرم زدگی، موش خوردگی، حشره زدگی 38* دله دزدی 39* ریزش 40* کسری 41

مقایسه ریسک های تحت پوشش در کلوز های استاندارد

زیان همگان6ی اختص6اص ب6ه حم6ل و جابجایی کاال خس6ارت همگان6ی: از طریق دریا دارد. زیان همگانی به آن دس6ته از خس6اراتی گفته میشود ک6ه ناخدای کشت6ی طب6ق اختیارات6ی ک6ه ب6ه او تفویض شده اس6ت ب6ه منظور نجات کاال و کشت6ی و ی6ا ه6ر دوی آنه6ا قسمتی از کاال و یا ابزار و ادوات و متعلقات کشتی را به دریا می ریزد. در که کاالی6ی بر عهده ص6احبان تنه6ا ن6ه وارد حال6ت خس6ارت ای6ن بلکه اس6ت، کشت6ی مال6ک ی6ا و شده ریخت6ه دری6ا ب6ه کاالیشان خس6ارت بی6ن کلی6ه افرادی ک6ه ب6ه نحوی در آ6ن س6فر دریای6ی ذینفع هس6تند تقس6یم میشود و ه6ر ی6ک بای6د ب6ه تناس6ب ارزش کاال و یا

کشتی، خود سهمی از خسارت را پرداخت نمایند. نجات: به منظور هزین6ه ک6ه اس6ت های6ی هزین6ه نجات های هزین6ه

و خطر ک6ه حال6ی در حادث6ه، در آ6ن محموالت و کشت6ی نجات عواق6ب ناش6ی از آ6ن مناف6ع موجود در آ6ن س6فر دریایی را مورد ب6ه حساب ب6ه مص6رف میرس6د و معموال اس6ت داده تهدی6د قرار

زیان همگانی منظور خواهد شد.

تعاریف بعضی از اصطالحات موجود در جدول

: کاال تحوی6ل نمی عدم بیم6ه مس6تقال کشوره6ا در تحوی6ل عدم ریس6کشرط خطرات با همراه ریسک این بلکه بیمه Cشود پوشش مورد

شامل ک6ه های6ی نام6ه بیم6ه ب6ه ک6ه ترتی6ب بدی6ن میگیرد، قرار ای. Cخطرات مینماید الصاق را تحویل عدم ریسک چاپی کلوز هس6تند

یا بیم6ه مورد کاالی ک6ه شود م6ی گفت6ه وضعیت6ی ب6ه تحوی6ل عدم اص6والشده مفقود نامعلومی دلی6ل ب6ه حم6ل جریان در آ6ن از قس6مت ی6ک . همین ب6ه شود محروم خود کاالی دریاف6ت از گذار بیم6ه و باش6دشده غرق کاال مثآل باش6د مشخ6ص کاال تحوی6ل عدم چنانچ6ه دلی6ل

. شود نمی تلقی تحویل عدم عنوان به خسارت این باشد

تعاریف بعضی از اصطالحات موجود در جدول

هسته فضوالت یا سوخت هرگونه از ناشی رادیواكتیو مواد وآلودگی یونساز اشعهای.

وارد كشور توسط كاال ورود از ممانعت ویا گذار بیمه طرف از كاال ورود قبول عدم. كاال كننده

. باشد شده بیمه مورد تلف یا خسارت منجربه كه گذار بیمه ارادی عمل سوء وزن عادی كسری مانند آنها مشابه خطرات و بیمه مورد عادی ریزش و نشت

. پوسیدگی و وفرسودگی سازی آماده یا بندی بسته بودن ونامناسب ناكافی از ناشی هزینه یا آسیب تلف،

. بیمه مورد. بیمه مورد ماهیت یا ذاتی ازعیب ناشی یاهزینه آسیب تلف، شكست انرژی، با كه جنگی سالح نوع هر كاربرد از ناشی یاهزینه آسیب تلف،

. كند كار اكتیو رادیو ماده و نیرو یا دیگر مشابه واكنش یا ای هسته. كرجی یا كشتی دریانوردی قابلیت ازعدم ناشی های هزینه یا آسیب بیمه شده استثنا موارد جزء نیز وتروریسم بلوا شورش، اعتصاب، جنگ، خطرهای

. است نامه 

استثنائات )اهم مواردی که مشمول بیمه باربری نمی شود(

Free of particular average )F.P.A( With average )W.A( All risk

کلوز های قدیم انستیتو بیمه گران لندن

خطرهای تح6ت پوش6ش کلوزهای قدی6م ت6ا ح6د قاب6ل توجه6ی با کلوز های جدی6د ه6م پوشان6ی دارن6د مث6ل پوش6ش های6ی ک6ه در زمینه هزین6ه نجات، زیان همگان6ی،ب6ه گ6ل نشس6تن کشت6ی و آت6ش سوزی و... ک6ه در ه6ر دو کلوز های جدی6د و قدی6م و در هم6ه شرای6ط هر

دو تحت پوشش بوده است. تفاوت های موجود ب6ا توج6ه ب6ه اقتضائات زمان6ی در استثنائات کلوز

های فوق الذکر مشاهده می شود.

در کلوز های جدید با Aقابل ذکر است پوشش های شرط با شرط C و شرط W.A با شرط B ، شرط ALL RISKشرطF.P.A.برابر است

مقایسه کلوز های قدیم وجدید

تفاوت شروط: اشعه یونساز وآلودگی مواد رادیواكتیو ناشی از هرگونه سوخت

یا فضوالت هسته ای. عدم قبول ورود كاال از طرف بیمه گذار ویا ممانعت از ورود

كاال توسط كشور وارد كننده كاال. تلف، آسیب یا هزینه ناشی از ناكافی ونامناسب بودن بسته

بندی یا آماده سازی مورد بیمه. تلف، آسیب یاهزینه ناشی از كاربرد هر نوع سالح جنگی كه با

انرژی، شكست هسته ای یا واكنش مشابه دیگر یا نیرو و ماده رادیو اكتیو كار كند

آسیب یا هزینه های ناشی ازعدم قابلیت دریانوردی كشتی یاكرجی.

در مورد این استثنائات ذکر شده در کلوز های قدیم صحبتی نشده است و این موجب ابهام در مورد پوشش این خطرات بوده

است که سبب تغییر کلوز ها گردیده است.

مقایسه کلوز های قدیم وجدید

دکتر محمد هوشنگی - »بیمه کشتی« - انتشارات شرکتسهامی بیمه ایران

دکتر محمد هوشنگی - »بیمه حمل و نقل کاال« - انتشاراتشرکت سهامی بیمه ایران

دکتر ایرج بابایی - »حقوق بیمه« - انتشارات سمتآیت کریمی - »کلیات بیمه« - انتشارات پژوهشکده بیمه نادر مظلومی - »بیمه حمل دریایی کاال« - انتشارات بیمه

مرکزیPrinciples of Marine Insurance – study course 770 –

The Chartered Insurance Institute

پروپزال بیمه ی باربری بیمه ایرانپروپزال بیمه باربری بیمه میهن

منابع و مآخذ

با تشکر از دکتر فیضی چکاب