20

July 2011 - Mizoram Synod

Embed Size (px)

Citation preview

1July 2011

2July 2011

EditorZohmingliana

Managing EditorRev. Thangzauva

Joint EditorsUpa F. LalsanglianaUpa K. Thangkima

Circulation ManagerUpa C. Lalbiaktluanga

K R I S T I A NN A U P A N G

A man pe duh leh a bu la duhchuan Circulation Managerhriattir tur a ni.Kum khat lak man Rs. 30.

Kristian Naupanga thu chhuahte hi Editor ngaih dan a ni vek kher lo.

Synod OfficeMission Veng, Aizawl -796001Phone - 0389-2324590e-mail:[email protected]

Kum 17-na July 2011 Bu 202-na

A chhunga thu awmtePhek

1. Enkawltu lam a\angin.................................................3

2. Rinawmna.....................................................................4

3. Angel.............................................................................7

4. Tumruhna......................................................................9

5. Lori Adams...................................................................116. Hriat zauna huang.......................................................12

7. Zawn chhuah ............................................................13

8. Chei chhuah .............................................................14

9. Bible milem .................................................................15

10. Ka hmuh ang hmu thei rawh ..................... Inside Cover

3July 2011

Enkawltu lam a\angin

MizoTEN hunbi kan chhiar dan chu |hal, Nipui,F<r, Thlasik tihte hi a ni a. Tunah chuan F<r hun kanthleng leh ta a. Ruah a surin hmun \henkhatah chuan leimin avanga harsatna tawk pawh an awm nual bawk a ni.

Sikul kal hun lai leh inkhawm kal hun laia ruah asur hlauh phei chuan a hrehawm duh hle mai a. Tun anghunah hi chuan nihliap ken zel hi a \ha khawp mai. Ruahsur laia nihliap keng lo kan hmuh pawhin zawn ve zel \hinila, naupang fel kan ni mai ang.

Ruah a sur hian kawrah tuihawk a luang nasa \hina, fimkhur a ngai hle a ni. Naupang, tuihawkina a l^k anawm zeuh zeuh tawh avangin f<r lai hi chuan a theihhr^m chuan khawlaia len chhuah loh hi a him ber a ni.

4July 2011

Hmanlai hian thingtlang khaw te reuh teahhian Pu Muana te chhung hi an awm a. A nupuichu Pi Partei a ni a, fanu pakhat Ventei an nei a.An chhungkua chu mite tana inhmang zo leh inpezo tak mai an ni a. An neih ang ang chu ui miahlovin mite tan phal takin an pe \hin a ni.

Khawsak a lo har tial tial a, thing leh maupawh a chereu zo ta a, an awmna khua chu a ro rup mai a.An in leh lo leh ramte chu a chhe em em mai a ni.

Chutia khawsak a har tak em avang chuan PuMuana te chhung chuan khawpui lam pana, inbenbel antum ve ta a. Khawpui lama chenna te a awm chuan an tana awlsam phah dawna an hriat vang a ni. An in leh lo, anram te hralhin khawpuiah chuan an pem ve ta a.

An chhungkua chuan mi in hnuai te reuh te hi anluah a, an hlim tawk em em tho a ni.

Pu Muana leh Pi Partei-ten an fanu Ventei hnena ansawi zin ber chu ‘rinawmna’ a ni a. “Thil eng pawh retheihnaemaw, hausakna emaw, lungngaihna leh hlimna emaw lothleng mah se, kan nuna bet reng tur leh kan thinlunga inchartlat tur chu ‘rinawmna’ a ni a. Mi rinawm tawh phawt chuPathianin a l>ta tam takin malsawmna a vur \hin a ni,” tiinan hrilh \hin. An thusawi chu Ventei chuan zawm tlat a tum\hin.

An khawsa ve beuh beuh va, Ventei pawh chuhnathawka chhawr rual a lo ni ve ta a. A nu nen chuanthingpui dawr te reuh te hi an hawng a, Ventei chuantheihtawp chhuahin an dawr chu a enkawl \hin a ni.

Vawi khat chu Vente in amah chauhva dawr anghah laiin pa pakhat, mi pangngai ang ve maia lang hian

RINAWMNA

5July 2011

thingpui a rawn in a. A chhuah hnua a eina thian fai turaVentei a kal chu, pawisa tam deuh leh lehkha pawimawhawmna purse hi a lo awm a. Ventei chuan mak a ti em emmai a.

A nu leh pa bulah chuan a hrilh a, a neitupa pek letleh tumin thla khat chuang a dah \ha a, mahse; a rawn kalleh ngai ta reng reng lova. Chuti chung chuan a la dah \ha\ang \ang a, thla hnih chuang zet a kawl ta a.

A chang phei chuan Ventei chuan pawisa chu, andawr nuam zawk leh \ha zawka siam nan hman mai te achak rum rum \hin a. Mahse, a nu leh pain an hrilh \hinrinawmna chu a thiltih turte zinga pakhatna a nih avangin avawng tlat a.

Chutia rei tak, thla hnih chuang zet a neitupa a zawnchu vanneihthlak takin a lo lut hlawl mai a. Ventei chuanlawm takin, “Ka pu, i dam \hin maw? Hmana heta i lo kalkhan i pawisa leh lehkha pawimawh tam tak i theihnghilha,” a ti a, hlim takin a pe let leh ta a ni.

Chu pa chu rin loh takin mi hausa deuh hi a lo nireng mai a; Ventei chuan mak a ti em em mai a.

Chu mi hausapa chuan lawm thu a hrilh a, thingpuian in dun pah chuan, “Hei, i chungah hian ka lawm em ema, ka pawisa leh ka lehkha pawimawh zawng zawng, boawm miah lova min pek let avang hian i chungah lawm thusawi sen loh ka ba a. I hnena lawm thu sawi nan ka pawisa,i lo dah \hat reng hi ka pe ang che,” a ti ta mai a.

Ventein, “A ngai lo,” a tih pawhin chu pa chuanlaksak turin a ti tlat mai a, a laksak ta a.

A pawisa pek chu tam tham tak mai a nih avanginan thingpui dawr thuam \hat nan an hmang ta a. A hma aiamawi leh \hain an chei a, mi pawhin an dawra chawlh chunuam an tiin an thil siamte chu tui an ti thei hle a ni.

Partei chu a rinawm avangin Pathianin

6July 2011

malsawmnain a vur ta a ni.An chhungkua chuan hlim takin hun an hmang zel a,

mi dangte \anpui nan an pawisa thawh chhuah te leh anthil neih ang ang chu an hmang ui ngai lo.

He thawnthua kan hmuh ang hian ‘rinawmna’ avangchauhvin chhungkaw pakhat chu malsawmin an awm a.Keini Kristian naupangte pawh hian kan ni tin nunahrinawmna a takin lantirin, mi dangte tana malsawmna niturin kan inbuatsaih zel dawn nia.

HE RAMAH HIAN AWM LA,RINAWMNA UM ZEL RAWH.

Ziaktu - Nunhlupuii,Upper Republic,Aizawl

1. Mipa naupangin banbun a bun ve lo.

2. Darthlalang frame a inang lo

3. Tukverh frame a inang lo.

4. Hmeichhe naupangin banbun

a bun ve lo.

5. Hmeichhe naupang a hnung zawkamiin pen a keng ve lo.

6. Mipa naupang hnung zawka mikawrnghawng a inang lo.

7July 2011

ANGEL

Mual zawlah chuan naupang lehpuitlingte chu tlai ni n>mah an infiam ziaha. A \hen an tl^n kual a, a \hen an loinbihruksiak bawk a.

Chu mual zawl bul lawkah chuanin lian tawk tak pakhat hi a awm a, avengtu pawh an tam khawp mai. In lian pui tukverh a\angchuan nu pakhat upa lam tawh tak Pi Daily-i hian chunghoinfiam chu a lo thlir \hin a. An hlim hmel a hmuh chuan amit a\angin mittui a lo luang chhuak \hin a, tu ma hriatlohvin a inhnit feih feih \hin.

Infiamho zinga mipa naupang kum 12 mi, Jem-ahian chu nu chu a lo thlir reng \hin a; a mittui hru hul lai techu a lo hmu \hin a.

Ni khat chu chu nu awmna pindan chu an rawnkik karh karh a. Pi Daily-i chuan, “Lo lut rawh,” a lo ti a. Aaw a\ang chuan damlo chau tak, \awng \ha peih lo hi aang hle mai a.

Kawngkhar chu zawi te hian a rawn inhawng a,mipa naupang kum 12 mi vel tur hi a rawn dak d>k d>ka, “Pi Daily-i i ni em?” a rawn ti a. Peih lo chung chunghian, “Aw, ni e,” a lo ti a.

“Jem-a ka ni a. Khuti lai zawlah khuan ka infiamve \hin a,” a han ti a, Pi Daily-i chuan a chhang lem lo va.

Jem-a bawk chuan, “Infiam ve turin rawn sawmche ka tum a,” a han tih chuan Pi Daily-i chuanmuangchang hian, “Ka thei lo vang. Hlim taka infiam theika ni lo,” a ti ta tlat a.

8July 2011

Jem-a chuan, “Eng vangin maw?” a ti h^ a.

Pi Daily-i chuan, “Nikum khan ka fapa leh kapasalin car chesualah min boralsan a. Khata \ang khanka hlim leh thei tawh lo a ni,” a ti ta a.

Jem-a chuan, “Ni lo ve Pi Daily. Kei pawh ka paka ch^n tawh a; nimahsela, lungngaia khawhar taka thihhun nghaka awm tur a ni lo. Pathian duh dan pawh a nilo. I pasal leh i fapa duh dan pawh a nih ka ring hauh lomai. Hlim taka nung turin an duh che asin,” a han ti a.

Pi Daily-i chu a han inngaihtuah vang vang a;Jem-a chuan a banah kaiin tualzawl lam chu a panpui taa. Kailawnah chuan zawimuanga chhukin tualzawl chuan thleng phei ta a.

Jem-a chuan a \hiante hnenah chuan, “Hei hi PiDaily-i a ni a, kan zingah a rawn infiam ve dawn a ni,” ahan tih chuan naupang dangte chu an lo auvin, kut te anlo beng a.

Pi Daily-in an lo l^wm leh an hlim thawmte a hanhriat chuan a mittui a tla zawih zawih a. A han inhru hula, amah kaitu Jem-a hnenah chuan, “Pathianin heng an-gel naupang min pek avang hian ka lawm e,” a ti sap a.

Ziaktu - R. LalhmangaihaField VengVairengte

9July 2011

Kum tina kan khuaa an tih \hin danangin marathon intlansiak buatsaih a nileh a. Ka hna chu, chau leh chesual palhan awma buaipui vat thei tura an hnungadamlo phurhna motor (ambulance)-a azui a ni a. Mi za aia tam mah tur hi tlan\an hun hriattirna dar rik hun nghakin anding \hap mai a.

“A tlan hnuhnung ber hnunga tlan tur kan nih avanginzawimuangin i khalh dawn nia,” tiin motor khalhtu Doug-ahnenah chuan ka hrilh a.

“A hnuhnung ber pawh chak tawka a tlan beisei ila,”tiin nui chung hian min lo chhang a.

An han tlan \an ta a. A hmasa lam chu hmuh phaklohvah an tlan liam nghal duak a. Ka mit la deuhtu nu pakhatka hmu ta! Kekawrbul pawl leh t-shirt var thawl deuh ha hia ni a.

“Doug, en teh,” tiin ka han kawhhmuh a.

A tlan hnuhnung ber tur chu kan hre nghal mai a ni.Chu nu chu a ke a kual aiin a kephah erawh chu inchheplutin a pheikhawk chhip chu a insi deuhthaw a, a keartuilam chu a k^k thung a. A ke chheh chu a dik loh em avangchuan marathon-a tlan chu sawi lo kal pawh a kal \ha theidawn em ni tih tur hi a ni a.

Doug-a nen chuan ngawi rengin kan thlir reng a, atlan hlat deuhvah kan va tlan hnai a, a tlan hlat deuh hunnghakin kan chawl leh \hin a. Chutiang chuan kaninchhawm bek bek a.

TUMRUHNA

10July 2011

Harsa ti tak chunga a tlan leh a ke han chhep velchu ka thlir reng a, ka lo hah ve em em mai a. Tlan zui tawhlovin chawlhsan tawh mai se ka tih rilruk laiin, a chawlhsanmai ang tih erawh chu ka hlau lawi bawk si.

Tunah chuan amah chu tlan awm chhun a ni ta. Kathlir reng lai chuan ka mittui a rawn luang ngiai ngiai a. Harsati tak chung pawha theihtawp chhuaha a tlan ve ngar ngarmai chu ka ngaisangin a tumruhna chu ropui ka ti hle maia.

A tawpna (finish line) a rawn lan chuan kawng sirvelah chuan thil eina k^wr a lo awm phung a, a lo nghaktumipui pawh hmuh tur reng reng an awm tawh lo, mi pakhattih chauh loh chu. Chu pa chuan chhuang em em hian chunu chu a lo hmuak a; a tawp chhinchhiahna hrui thlunhmawr lehlam chu chelhin a lo ding v^ng a. A tawp a thlengve ta.

He nu hi tu nge a nih pawh ka hre lo, mahse; chumini a\ang chuan ka nunah hian a bet tlatin ka tan inzirna ropuitak a ni. Ani tan chuan intlansiaknaa tel ve mi dangte tlanpelh veka pakhatna nih kha a pawimawh ber lo; a rilru apek tawhna a tawp thlenga hlen chhuak tura theihtawpchhuaha beih hram hram kha a pawimawh ber chu a ni.

Thil harsa lutuk emaw, hun heh lutuk tur eng emaw,“Hei hi chu ka ti thei lo vang,” tih mai tur thil harsa kahmachhawn \um te hian, kha nu tumruhna kha ka ngaihtuahchhuak a, ka thil huphurh em emte pawh awlsam tein katih theih phah \hin. Kha nu kha min fuihtu \ha tak a lo ni tazawk a ni.

(Lisa Beach-i ziah, The Last Runner tih Chicken Soup for thePreteen Soul bua mi lehlin a ni)

11July 2011

Khawnvartui thuk chu a han chhi a,thlengah bawnghnute bun chhuakin Ellen-i chuan a rawn chhuang lum nghal a.

Sakawrnote hnara chulsak pahinJim-a chuan, “Ei tur kan han siamsak thuaiang che. Lo thlaphang reng reng suh. |hadeuhvin kan enkawl ang che,” tiin a be mawlh mawlh a.

“Um a\ang hian a in theih mai in ring em?” Lorichuan a rawn ti a.

“Tehreng ang. A in a ngai tlat alawm,” Jim-a chuana lo ti a.

A hnekna hmur a kaa barh luh an han tum chuansakawrnote chuan hre thiam hek lo, a duh lovin a \angtlat a.

“Hne rawh. A tina lo vang che. I tana \ha tur a nihhi,” tiin Jim-a chuan a hmuiah a chuktuah ran a.

“Ka lo ti ve chhin,” Cindy-i chuan a rawn ti a.

A beisei angin a ti thei ta bik lo va. Sakawrnotehlau chuan a lu a thle tawn chhen a.

“A lu hi chelh bet ila, a ka ântir i tum chhin ang u,”tiin Lori chuan a rawt a.

Jim-a leh Cindy-i chuan a sir tawnah dingin anchelh bet ta ran a.

LORI ADAMS

(Awm zel tur)

12July 2011

Hriatzauna Huang

Hnam hrang hrang hian hunbi chhiar dan kan nei\heuh va. Hmanlai chuan thla d>t a\anga a mang leh thlenghian thla khat/hunbi khat ang deuhva ngaiin sik leh sa lodanglam zel nena chh<t kawpin kum an lo chhiar \hin a.Khawvel hmun hrang hrangah mahni thiam dan ang anginhunbi an chh<t a ni.

Tuna kan calendar hman lai hi Gregorian calendartih a ni a. Pope Gregory XII-nain 1582-a hman tura a tlangzarha ni. Roman Catholic ramte chuan an hmang nghal a, Prot-estant ramte erawh chuan hmang ve nghal mai lovin, huneng emaw chen chu Julian calendar an hmang a ni.

Calendar hrang hrang hman hunte chu -

3761 BC Juda-te calendar hman \an hun

2637 BC Chinese calendar hman \an hun

45 BC Rom-hovin Julian calendar an hman \an hun

AD 1 Kristian calendar hman \an hun

AD 79 Hindu calendar hman \an hun

AD 597 Britain rama Julian calendar hman \an hun

AD 622 Islamic calendar hman \an hun

AD 1582 Catholic ram hrang hranga Gregorian calen-dar hman \an hun

AD 1752 Britain lalram leh America rama Gregoriancalendar hman \an hun

AD 1873 Japan rama Gregorian calendar hman \an hun

AD 1949 China rama Gregorian calendar hman \an hun

(Whitaker’s World of Facts, 2009-a mi lak chhawn)

13July 2011

ZAWN CHHUAHA hnuaia bawm chhungah hian Johana bung 16-naa thil

hming/thumal 10 phum bo a ni a. Bible keu la, han zawng chhuakteh. Thla lehah a chhanna a lo chhuak ang.

THAI DAN TUR

T H L U A N G L M MU H H M A N G A I HR I L I A M A L O WI V U A I T H L E PN B U S M G R E P SA A T U N U I H E HH W R A T H A R N EI I I L U D A N G AT H L A R A U I T TT A W R H N A T U U

THLA HMASAA MI CHHANNA1. THLAMUANTU 6. VUAI2. THIANGHLIM 7. BAWIH3. GREP 8. SUAL4. HMANGAIH 9. PENG5. THLARAU 10. DAN

I N K A L A N G G OT N U A I T L N A UH E K T H E A T R SL U I H R I L H M UA I R O A P H E A AN O R H A W T H I LG C H A W I M A W IT H L A M U A N G AU R N T H L A R A UR M I T T U I H N A

14July 2011

CHEICHHUAHMahriati chuan mawi a ti hle

Chei dan turS = Sen, P = Pawl, H=Hring, E=Eng.

15July 2011

Bible MilemMIKA

16July 2011

17July 2011

18July 2011

AWM ZEL TUR

18

19July 2011

aA chunga lemziak chi hnih khi ngun takin en la, a inanlohna chi ruk hmu thei rawh.

A hnuaiah hian a chhanna lo ziak la1... ................................................................................................2 ................................................................................................3.................................................................................................4..................................................................................................5.................................................................................................6.................................................................................................

A chhanna chu thla lehah kan rawn chhuah ang.

KA HMUH ANG HMU THEI RAWH

20July 2011

www.mizoramsynod.org