View
22
Download
0
Category
Preview:
Citation preview
๒๘ กนยายน พทธศกราช ๒๕๖๐
คณะกรรมการจดกจกรรมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ป การประกาศใชธงไตรรงคเปนธงชาตไทย ส านกนายกรฐมนตร
ธงชาตไทย...สญลกษณสงสดของชาต สงเตอนใจใหอนชนไดร าลกถงการเสยสละเลอดเนอของบรรพบรษ
เพอรกษาไวซงแผนดน และรอยดวงใจคนทงชาตใหเปนหนง หลอหลอมความรก สามคค สรางเสรมความภมใจในความเปนชาต กอเกดเปนพลงอนยงใหญในการพฒนาชาตไทยใหวฒนาสถาพร
ความรก ธงไตรรงค ธ ารงไทย... สญลกษณแหงการรวมใจ
และสามคค
พฒนาการของธงชาตไทย ธงแรกของแผนดนไทย ใตรมพระบารมจกรวงศ
ธงเรอราษฎร (รชกาลท๑)
ธงเรอหลวง (รชกาลท๑)
คณะกรรมการจดกจกรรมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ป การประกาศใชธงไตรรงคเปนธงชาตไทย
ส านกนายกรฐมนตร
“...ครนถงในรชกาล พระบาทสมเดจพระพทธยอดฟาจฬาโลกย ทรงพระราชด ารหวา เรอหลวงกบเรอราษฎร ควรมเครองหมายส าคญใหเหนตางกน จงมพระบรมราชโองการด ารสเหนอเกลาฯ สงใหบรรดาเรอหลวงทงปวง ท ารปจกร
อนเปนนามสญญา พระบรมราชวงษแหงพระองคลงไวในกลางธงพนแดงนน เปนเครองหมายใชในเรอหลวง...”
ในรชสมยพระบาทสมเดจพระพทธยอดฟาจฬาโลกมหาราช รชกาลท ๑ แหงกรงรตนโกสนทร พระองคไดทรงก าหนดใหใช “จกร”
อนเปนเครองหมายแหงพระบรมราชวงศจกร ลงไวกลางธงผาพนแดง ส าหรบชกในเรอก าปนหลวง เพอแสดงความแตกตางจากเรอราษฎรชาวสยามทวไป
ทยงคงใชธงแดงเกลยงอนมมาตงแตสมยกรงศรอยธยา ดงหลกฐานทบนทกไวในพระราชบญญตธง รตนโกสนทรศก ๑๑๘ วา
คณะกรรมการจดกจกรรมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ป การประกาศใชธงไตรรงคเปนธงชาตไทย
ส านกนายกรฐมนตร
ธงเรอราษฎร (รชกาลท ๒)
ธงเรอหลวง (รชกาลท ๒)
พฒนาการของธงชาตไทย อศจรรยแหงแผนดนไทย จดเรมตนยคสมย “ธงชางเผอก”
คณะกรรมการจดกจกรรมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ป การประกาศใชธงไตรรงคเปนธงชาตไทย
ส านกนายกรฐมนตร
“...ตอมาถงในรชกาล พระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาไลย ครงนนมสารเสวตรอนอดมดวยลกษณ มาสพระราชสมภารถงสามชาง เปนการพเศษ
ไมมไดในประเทศอนเสมอเหมอน ควรจะอศจรรยอาไศรยคณพเศษอนนน จงมพระบรมราชโองการด ารสเหนอเกลาฯ
ใหท ารปชางเผอกลงไวกลางวงจกรในธงเรอหลวงนนดวย...”
ในรชสมยพระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลย รชกาลท ๒ ไดเกดปรากฏการณมหศจรรยขนบนแผนดนสยาม คอ การไดชางเผอกเขามาสรชกาลเดยวถง ๓ ชาง
ไดแก พระยาเศวตกญชร พระยาเศวตไอยรา และพระยาเศวตคชลกษณ ซงนบถอในประเพณไทยวาเปนพระเกยรตยศอยางสง จงโปรดใหท ารปชางสขาวไวกลางวงจกรสขาว
ตดไวกลางธงแดง ใชชกในเรอหลวง สวนเรอของราษฎรยงคงใชธงแดงเชนเดม ดงหลกฐานทบนทกไวในพระราชบญญตธง รตนโกสนทรศก ๑๑๘ วา
คณะกรรมการจดกจกรรมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ป การประกาศใชธงไตรรงคเปนธงชาตไทย
ส านกนายกรฐมนตร
พฒนาการของธงชาตไทย เมอราษฎรมธงชางใชเปนครงแรก
ธงเรอหลวงแลเรอราษฎร (รชกาลท ๔)
ธงชกทนาเรอหลวง (รชกาลท ๔)
คณะกรรมการจดกจกรรมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ป การประกาศใชธงไตรรงคเปนธงชาตไทย
ส านกนายกรฐมนตร
“...ครนถงในรชกาล พระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว ทรงพระร าพงถงเรอคาขายของชนชาวสยาม ทใชธงสแดงเกลยงอยนนไมเปนการสมควร เหตวาซ ากบประเทศอน
ยากทจะสงเกต เหนเปนการควรจะใชธงอนมเครองหมาย เหมอนอยางเรอหลวงทวไป แตวารปจกรเปนของสงไมสมควรทราษฎรจะใช จงมพระบรมราชโองการด ารสเหนอเกลาฯ ใหยกรปจกรออกเสย คงแตรปชางเผอกบนพนแดง ใหใชทวไปทงเรอหลวงแลเรอราษฎร บรรดาทเจาของเรอเปนขาขอบฃณฑสมา มใหเปนการสบสนกบเรอของชาวตางประเทศ
แลใหท ารปชางเผอกบนพนสขาบขนอกอยางหนง ส าหรบใชชกทนาเรอหลวงทงปวง ใหเปนทสงเกตเหนตางกบเรอของราษฎรดวย...”
ลวงเขารชสมยพระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว รชกาลท ๔ สยามมการคาขายกบชาวตะวนตกมากขน
มสถานกงสลเขามาตงในพระนครและชกธงชาตของประเทศนน ๆ ประกอบกบเรอของราษฎรชาวสยามทใชธงสแดงเกลยงอยซ ากบประเทศอน ยากจะสงเกต
พระองคจงมพระบรมราชโองการด ารสเหนอเกลาฯ ใหเรอของราษฎรสยามใชธงเหมอนอยางเรอหลวง แตใหเอารปจกรออก เนองจากจกรเปนของสง (จกรเปนสญลกษณของพระมหากษตรยราชวงศจกร)
คงแตรปชางเผอกบนพนแดง ใหใชไดทงเรอหลวงและเรอราษฎร แตเพอไมใหสบสน จงทรงใหท าธงรปชางเผอกบนพนสขาบขนอกอยางหนง ส าหรบใชชกทเสาหนาเรอหลวงเพอเปนทสงเกต
ดงหลกฐานทบนทกไวในพระราชบญญตธง รตนโกสนทรศก ๑๑๘ วา
คณะกรรมการจดกจกรรมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ป การประกาศใชธงไตรรงคเปนธงชาตไทย
ส านกนายกรฐมนตร
พฒนาการของธงชาตไทย พระราชบญญตธงฉบบแรก ทมาแหงธงชางเผอกทรงเครอง
ธงเรอรบหลวง (รชกาลท ๕ ร.ศ. ๑๑๐)
ธงเรอราษฎร หรอ ธงชาตสยาม (รชกาลท ๕ ร.ศ. ๑๑๐)
คณะกรรมการจดกจกรรมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ป การประกาศใชธงไตรรงคเปนธงชาตไทย
ส านกนายกรฐมนตร
ขอ ๘ ธงชางเผอกทรงเครองยนแทน ทมมธงขางบนมจกร ส าหรบชกทายเรอพระทนง แลเรอรบหลวง
พทธศกราช ๒๔๓๔ พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว รชกาลท ๕ ทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหตราพระราชบญญตวาดวยแบบอยางธงสยาม
รตนโกสนทรศก ๑๑๐ (พ.ศ. ๒๔๓๔) ขน เปนพระราชบญญตธงฉบบแรกของประเทศไทย
โดยในพระราชบญญตดงกลาว ก าหนดในสวนทเกยวของกบธงชาตสยาม และธงทชกในเรอหลวงดงน
ขอ ๑๓ ธงชาตสยาม เปนรปชางเผอกเปลาพนแดง ใชในเรอก าปนแลเรอทงหลายของพอคา
เรอก าปนแลเรอตาง ๆ ของไปรเวตทวไปในชาวสยาม
คณะกรรมการจดกจกรรมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ป การประกาศใชธงไตรรงคเปนธงชาตไทย
ส านกนายกรฐมนตร
พฒนาการของธงชาตไทย เมอ “ธงเรอหลวง” อยในกรมทหารเรอ
ธงเรอหลวง (รชกาลท ๕ ร.ศ. ๑๑๖ และ ร.ศ. ๑๑๘)
ธงเรอราษฎร หรอ ธงชาต (รชกาลท ๕ ร.ศ. ๑๑๖ และ ร.ศ. ๑๑๘)
คณะกรรมการจดกจกรรมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ป การประกาศใชธงไตรรงคเปนธงชาตไทย
ส านกนายกรฐมนตร
ท ๘ ธงเรอหลวง สแดงกลางมรปชางเผอกทรงเครองยนแทน นาเขาขางเสา ส าหรบใชชก
ทในเรอหลวงทงปวง กบทงใชชกทปอม แลทพกทหารบรรดาทขนอยในกรมทหารเรอทงสน
พทธศกราช ๒๔๔๒ พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว รชกาลท ๕ ทรงมพระราชด ารสใหเปลยนแปลงแกไขพระราชบญญตธงฉบบแรก (ร.ศ.๑๑๐)
และพระราชบญญตธง รตนโกสนทรศก ๑๑๖ เสยใหม เรยกพระราชบญญตธงฉบบนวา “พระราชบญญตธง รตนโกสนทรศก ๑๑๘” โดยในพระราชบญญตฉบบน มขอก าหนดเกยวกบธงเรอหลวงและธงชาต ดงน
ท ๑๔ ธงชาต พนสแดงกลางเปนรปชางเผอกนาเขาขางเสา ส าหรบใชชกในเรอทงหลายของพอคา
แลของสามญชนทวไป บรรดาทเปนชาตชาวสยาม
คณะกรรมการจดกจกรรมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ป การประกาศใชธงไตรรงคเปนธงชาตไทย
ส านกนายกรฐมนตร
พฒนาการของธงชาตไทย “ธงทหารเรอ” ความภาคภมใจของทหารเรอ
ธงทหารเรอ (รชกาลท ๕ ร.ศ. ๑๒๙)
ธงชาตสยาม (รชกาลท ๕ ร.ศ. ๑๒๙)
ธงราชการ (รชกาลท ๕ ร.ศ. 129)
คณะกรรมการจดกจกรรมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ป การประกาศใชธงไตรรงคเปนธงชาตไทย
ส านกนายกรฐมนตร
ขอ ๑๑ ธงราชการ สแดง กลางมรปชางเผอกทรงเครองยนแทน หนาเขาขางเสา
ส าหรบใชชกทในเรอหลวงทงปวง กบทงใชชกทบรรดาสถานทราชการตางๆ
พทธศกราช ๒๔๕๓ พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว รชกาลท ๕
โปรดเกลาฯ ใหออกพระราชบญญตธง รตนโกสนทรศก ๑๒๙ ขนใหม โดยในพระราชบญญตฉบบน ไดกลาวถงธง ๓ แบบดงน
ขอ ๑๒ ธงทหารเรอ เหมอนกบธงราชการ แตทมมบนขางหนาชางมรปสมอไขวกบจกร ขางบนมมหามงกฎสเหลอง
ส าหรบใชชกททายเรอแลสถานทราชการตางๆ เปนเครองหมายวาเรอแลสถานทนนๆ ขนอยในกระทรวงทหารเรอ
ขอ ๑๙ ธงชาต พนสแดง กลางเปนรปชางเผอกหนาเขาขางเสา
ส าหรบใชชกในเรอทงหลายของพอคา แลของสาธารณชนบรรดาทเปนชาตชาวสยาม
คณะกรรมการจดกจกรรมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ป การประกาศใชธงไตรรงคเปนธงชาตไทย
ส านกนายกรฐมนตร
พฒนาการของธงชาตไทย จากธงชางกลบหวทอทยธาน สธงแถบสตนแบบธงไตรรงค
ธงราชการ (รชกาลท ๖)
ธงคาขาย (รชกาลท ๖)
คณะกรรมการจดกจกรรมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ป การประกาศใชธงไตรรงคเปนธงชาตไทย
ส านกนายกรฐมนตร
พทธศกราช ๒๔๕๙ พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว รชกาลท ๖ ทรงมพระราชด ารวา เมอมองธงชาตซงใชอยในขณะนนแตไกล จะมลกษณะไมตางจากธงราชการเทาไร
และรปชางทอยกลางธงกไมงดงาม จงโปรดเกลาฯ ใหออกประกาศเพมเตมแลแกไขพระราชบญญตธง รตนโกสนทรศก ๑๒๙ ดงตอไปน
มาตรา ๔ ขอ ๑๙ ใหแกธงชาตเปนพนสแดง กลางเปนรปชางเผอกทรงเครองยนแทน หนาหนเขาขางเสา ส าหรบเปนธงราชการ
ขอ ๒๐ ธงคาขายรปสเหลยมพนแดง มขนาดกวาง ๑ สวน ยาว ๑ ๑๒ สวน
มแถบขาว ๒ ผน กวาง ๑๖ ของสวนกวางของธง ทาบภายในตดตามยาว
หางจากขอบลางแลบนของธง ๑๖ ของสวนกวางของธง
คณะกรรมการจดกจกรรมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ป การประกาศใชธงไตรรงคเปนธงชาตไทย
ส านกนายกรฐมนตร
สวนสาเหตทธงชางเผอกทชกในเรอราษฎรนนตองเปลยนแปลงเปน “ธงคาขาย” เนองดวยเกดเหตการณชาวบานทจงหวดอทยธาน ชกธงชางเผอกกลบหวขนรบเสดจ อนถอวาไมเปนมงคล เมอเสดจนวตพระนคร พระองคไดทอดพระเนตรเหนชาวบาน รบเสดจดวยการน าผาสแดงสลบขาวมาผกเปนแถบสแทนธงชางเผอกทหาไดยาก เพราะตองน าเขาจากตางประเทศ ในประกาศเพมเตมแลแกไขพระราชบญญตธง รตนโกสนทรศก ๑๒๙ จงไดกลาวเรองการแกไขธงเรอราษฎร โดยเปลยนเปน “ธงคาขาย” นนเอง
ส าหรบธงทหารเรอ ยงคงไมเปลยนแปลงจากทก าหนดไวในพระราชบญญตธง รตนโกสนทรศก ๑๒๙
คณะกรรมการจดกจกรรมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ป การประกาศใชธงไตรรงคเปนธงชาตไทย
ส านกนายกรฐมนตร
พระราชบญญต แกไขพระราชบญญตธง พระพทธศกราช ๒๔๖๐ ตนก าเนดแหงธงไตรรงค
พทธศกราช ๒๔๖๐ พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว รชกาลท ๖ ทรงออกพระราชบญญตแกไขพระราชบญญตธง พระพทธศกราช ๒๔๖๐ มใจความตอนหนงวา
“ธงส าหรบชาตสยามซงไดประดษฐานขนตามพระราชบญญตแกไขพระราชบญญตธง พระพทธศกราช ๒๔๕๙ นน ยงไมเปนสงางามพอส าหรบประเทศ สมควรจะเพมสน าเงนแกเขาอกสหนง ใหเปนสามส
ตามลกษณธงชาตของประเทศทเปนสมพนธมตรกบกรงสยามไดใชอยโดยมากนน เพอใหเปนเครองหมายใหปรากฏวา ประเทศสยามไดเขารวมสขทกข แลเปนน าหนงใจเดยวกนกบสมพนธมตรหมใหญ
ชวยกนกระท าการปราบปรามความอาสตยอาธรรมในโลกย ใหพนาศประลยไป อกประการหนงสน าเงนนเปนสอนเปนศรแกพระชนมวาร นบวาเปนสเครองหมายฉเภาะพระองคดวย
จงเปนสทสมควรจะประกอบไวในธงส าหรบชาตดวยประการทงปวง” โดยก าหนดดงน
คณะกรรมการจดกจกรรมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ป การประกาศใชธงไตรรงคเปนธงชาตไทย
ส านกนายกรฐมนตร
ธงชาตสยาม หรอ ธงไตรรงค
มาตรา ๓ ธงชาตสยาม รปสเหลยมร มขนาดกวาง ๒ สวน ยาว ๓ สวน มแถบสน าเงนแก กวาง ๑ สวน
ซงแบง ๓ ของขนาดกวางแหงธงอยกลาง มแถบขาว กวาง ๑ สวน ซงแบง ๖ ของขนาดกวางแหงธงขางละแถบ แลวมแถบสแดงกวางเทาแถบขาวประกอบชนนอกอกขางละแถบ
ธงส าหรบชาตสยามอยางน ใหเรยกวาธงไตรรงค ส าหรบใชชกในเรอพอคาทงหลาย แลในทตางๆ ของสาธารณชน บรรดาทเปนชาตสยามทวไป
สวนธงพนแดง กลางมรปชางปลอย ซงใชเปนธงชาต ส าหรบสาธารณชนชาวสยามมาแตกอนนน ใหเลกเสย
นอกจากน พระราชบญญตฉบบนยงไดมการก าหนดธงทเกยวของกบเรอหลวง ดงน
คณะกรรมการจดกจกรรมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ป การประกาศใชธงไตรรงคเปนธงชาตไทย
ส านกนายกรฐมนตร
มาตรา ๕ ธงราชนาว เหมอนธงไตรรงค แตมดวงกลมสแดง ขอบจดแถบสแดงของพนธง อยกลาง
ภายในดวงกลมนน มรปชางเผอกทรงเครองยนแทนหนหนาเขาขางเสา ส าหรบใชชกททายเรอ แลสถานทราชการตาง ๆ ของราชนาว
ธงราชนาว
คณะกรรมการจดกจกรรมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ป การประกาศใชธงไตรรงคเปนธงชาตไทย
ส านกนายกรฐมนตร
พฒนาการของธงชาตไทย ธงไทยในสมรภม เมอทหารไทยไปสงครามโลก
ธงไตรรงค ธงชยเฉลมพล (ดานหนา) ธงชยเฉลมพล (ดานหลง)
คณะกรรมการจดกจกรรมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ป การประกาศใชธงไตรรงคเปนธงชาตไทย
ส านกนายกรฐมนตร
เมอวนท ๒๒ กรกฎาคม พทธศกราช ๒๔๖๐ พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว รชกาลท ๖ ทรงน าสยามเขารวมกบฝายสมพนธมตรในสงครามโลกครงท ๑
จงไดมพระราชประสงคเปลยนแถบสธงชาตสยามใหม โดยทรงเปลยนแถบสแดงตรงกลางของธงคาขาย ใหเปนแถบสน าเงนแก ธงไตรรงคจงไดปรากฏโฉมครงแรกไกลถงกลางสมรภมรบ ณ ทวปยโรป
๑๔ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๔๖๒ สยามน าธงชยเฉลมพลเขารวมสวนสนามประกาศชยชนะผานประตชย ณ กรงปารส ฝรงเศส
คณะกรรมการจดกจกรรมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ป การประกาศใชธงไตรรงคเปนธงชาตไทย
ส านกนายกรฐมนตร
นอกจากธงไตรรงคแลว พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว ไดพระราชทานธงชยเฉลมพลแกกองทหารอาสาสยามทเขารวมรบ
ซงธงชยเฉลมพลนมลกษณะอยางธงไตรรงค แตมการเพมรปสญลกษณพเศษลงในธง โดยดานหนาธง เปนรปชางเผอกทรงเครองยนแทนในวงกลมพนสแดง
ดานหลงเปนตราพระปรมาภไธยยอ ร.ร.๖ สขาบ ภายใตพระมหามงกฎเปลงรศมสเหลองในวงกลมพนสแดง ทแถบสแดงทงแถบบน แถบลาง ทงสองดาน จารกพทธชยมงคลคาถา บทแรก (ภาษาบาล)
เพอความเปนสรมงคล โดยทธงชยเฉลมพลน ทหารอาสาของไทย ไดอญเชญเขารวมการสวนสนามฉลองชยชนะ ทประเทศฝรงเศส
เมอวนท ๑๔ กรกฎาคม พทธศกราช ๒๔๖๒
คณะกรรมการจดกจกรรมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ป การประกาศใชธงไตรรงคเปนธงชาตไทย
ส านกนายกรฐมนตร
เครองหมายแหงไตรรงค ความหมายเตอนใจใหระลกถง ชาต ศาสน กษตรย
การเปลยนแปลงจากธงแดงขาวหารวเปนธงไตรรงคน พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว รชกาลท ๖ ซงไดทรงออกแบบธงไตรรงค
ไดพระราชนพนธ “เครองหมายแหงไตรรงค” เพอสอความหมายของสทงสามทอยในธงชาตไวดวย ดงน
คณะกรรมการจดกจกรรมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ป การประกาศใชธงไตรรงคเปนธงชาตไทย
ส านกนายกรฐมนตร
คณะกรรมการจดกจกรรมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ป การประกาศใชธงไตรรงคเปนธงชาตไทย
ส านกนายกรฐมนตร
จากบทพระราชนพนธเปนทประจกษวา พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว ทรงเปนนกออกแบบธงชนยอด ทสามารถออกแบบธงใหมความหมายรวมถงสถาบนหลกของแผนดน คอ ชาต ศาสนา พระมหากษตรย
เปนสญลกษณบนผนธงชาตไดอยางงดงาม ขณะเดยวกนกไมทรงทงรปแบบธงเดมทแสดงถงประวตศาสตร ความเปนมาของธง ทรงรกษาและใหปรากฏอยบนธงราชนาว ธงชาตอกแบบหนงซงแสดงความเปนชาตไทยทใชชกในเรอหลวง
ซงพระองคถอไดวาเปนผใหก าเนดธงราชนาวอยางเปนทางการ เชนเดยวกบธงไตรรงค จงนบเปนความภาคภมใจของชาวไทยทกคนทตองตระหนกไวเสมอและตลอดไป
คณะกรรมการจดกจกรรมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ป การประกาศใชธงไตรรงคเปนธงชาตไทย
ส านกนายกรฐมนตร
พระราชบญญตธง พทธศกราช ๒๔๗๙
สดสวนธงชาตไทยตามพระราชบญญตธง
ในรชสมยพระบาทสมเดจพระปรเมนทรมหาอานนทมหดล รชกาลท ๘ ไดมการตราพระราชบญญตธง พทธศกราช ๒๔๗๙ ขน โดยยงคงใชธงไตรรงคเปนธงชาตเชนเดม
แตอธบายลกษณะธงใหเขาใจงายและชดเจนยงขน ดงน
คณะกรรมการจดกจกรรมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ป การประกาศใชธงไตรรงคเปนธงชาตไทย
ส านกนายกรฐมนตร
ธงชาต มาตรา ๕ ธงชาต รปสเหลยม มขนาดกวาง ๖ สวน ยาว ๙ สวน
ดานกวาง ๒ ใน ๖ สวน ตรงกลางเปนสขาบ ตอจากแถบสขาบออกไปทงสองขาง ๆ ละ ๑ ใน ๖ สวนเปนแถบสขาว
ตอสขาวออกไปทง ๒ ขางเปนแถบสแดง ธงชาตนเรยกอกอยางหนงวา “ธงไตรรงค”
พระราชบญญตธง ไดมการตราออกมาอกหลายฉบบ แตกไมไดมการเปลยนแปลงรปแบบธงไตรรงคและธงราชนาวแตอยางใด จนถงปจจบน
คณะกรรมการจดกจกรรมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ป การประกาศใชธงไตรรงคเปนธงชาตไทย
ส านกนายกรฐมนตร
พระราชบญญตธง พทธศกราช ๒๕๒๒
ธงชาต หรอ ธงไตรรงค ธงราชนาว
คณะกรรมการจดกจกรรมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ป การประกาศใชธงไตรรงคเปนธงชาตไทย
ส านกนายกรฐมนตร
ในรชกาลพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช บรมนาถบพตร รชกาลท ๙ ไดมพระบรมราชโองการโปรดเกลาฯ ใหตราพระราชบญญตธง พทธศกราช ๒๕๒๒
มใจความส าคญทเกยวของกบธงชาตและธงราชนาว ดงน
มาตรา ๕ ธงทมความหมายถงประเทศไทยและชาตไทย ไดแก
(๑) ธงชาต มลกษณะเปนรปสเหลยมผนผา กวาง ๖ สวน ยาว ๙ สวน ดานกวางแบงเปน ๕ แถบ ตลอดความยาวของผนธง ตรงกลางเปนแถบสน าเงนแก กวาง ๒ สวน
ตอจากแถบสน าเงนแกออกไปทงสองขางเปนแถบสขาวกวางขางละ ๑ สวน ตอจากแถบสขาวออกไปทงสองขางเปนแถบสแดงกวางขางละ ๑ สวน
ธงชาตนเรยกอกอยางหนงวา “ธงไตรรงค” (๒) ธงราชนาว มลกษณะอยางเดยวกบธงชาต แตตรงกลางของผนธงมดวงกลมสแดง
ขนาดเสนผาศนยกลางยาว ๔ ใน ๖ สวน ของความกวางของผนธง โดยใหขอบของดวงกลมจดขอบแถบสแดงของผนธง
ภายในดวงกลมมรปชางเผอกทรงเครองยนแทน หนหนาเขาหาเสาธงหรอคนธง
คณะกรรมการจดกจกรรมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ป การประกาศใชธงไตรรงคเปนธงชาตไทย
ส านกนายกรฐมนตร
จากขอก าหนดในพระราชบญญตดงกลาว ทงธงชาตหรอธงไตรรงค และธงราชนาว เปนธงทมความหมายถงประเทศไทยและชาตไทย
จงเปนเรองทคนไทยทกคนควรรวาธงชาตไทยมความเปนมาอยางไร เพอใหเกดความรสกภาคภมใจในทกครงทไดเหนธงชาตไทย
สญลกษณทแสดงถงเอกราชและประวตศาสตรอนยาวนานของประเทศไทย
คณะกรรมการจดกจกรรมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ป การประกาศใชธงไตรรงคเปนธงชาตไทย
ส านกนายกรฐมนตร
การใชธงชาต การใชธงชาต หมายความถง การน าธงทอยในสภาพพรอมแลว ท าใหปรากฏหรอใหเหน
โดยมวตถประสงคเพอใหเกดประโยชน หรอใชในโอกาสใดโอกาสหนงตามก าหนดในระเบยบ ลกษณะธงชาตทน ามาใช
ธงชาตทจะน ามาใช ชก หรอแสดง ตองมสภาพด เรยบรอย สมบรณ
ธงชาตทมสภาพไมสมบรณ เกา ขาด เปนร ผดเพยน สซดจนเกนควร จะไมน ามาใช
คณะกรรมการจดกจกรรมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ป การประกาศใชธงไตรรงคเปนธงชาตไทย
ส านกนายกรฐมนตร
ขนาดเสาธงและผนของธงชาต เสาธงจะมขนาดสงใหญเพยงใด ควรอย ณ ทใด และจะใชผนธงขนาดเทาใด
ใหอยในดลพนจของผปกครองสถานทนน ทจะพจารณาใหเหมาะสม สงางาม แกอาคารสถานท
คณะกรรมการจดกจกรรมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ป การประกาศใชธงไตรรงคเปนธงชาตไทย
ส านกนายกรฐมนตร
การใชธงชาตกบผเสยชวต ธงชาต สามารถใชเปนเครองประกอบเกยรตยศศพหรออฐได กบบคคลดงตอไปน
๑. ประธานองคมนตร ๒. ประธานรฐสภา ๓. นายกรฐมนตร ๔. ประธานศาลฎกา ๕. ไดรบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณอนเปนโบราณมงคลนพรตนราชวราภรณ ๖. ผเสยสละเนองจากการปฏบตหนาท หรอชวยเหลอการปฏบตหนาทการสรบ ตอส หรอเนองจากการ ปฏบตหนาทราชการ หรอชวยเหลอราชการในการปกปองอธปไตย รกษาความสงบเรยบรอยของประเทศ หรอปราบปรามการกระท าผดตอความมนคงของรฐ หรอปราบปรามการกระท าผดตอองคพระมหากษตรย พระราชน รชทายาท และผส าเรจราชการแทนพระองค ๗. ผเสยชวตจากการแสดงความกลาหาญชวยเหลอเจาหนาทใหเปนประโยชนอยางส าคญแกราชการ โดยไมเกรงภยอนจะเกดแกชวตตน ๘. บคคลททางราชการเหนสมควร
คณะกรรมการจดกจกรรมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ป การประกาศใชธงไตรรงคเปนธงชาตไทย
ส านกนายกรฐมนตร
การใชธงชาตคลมศพ
ในพธรบพระราชทานน าอาบศพ หรอพธรดน าศพ
ในพธปลงศพ ตามประเพณของทหารเรอ
ในระหวางเคลอนยายศพ เพอประกอบพธทางศาสนา
การใชธงชาตคลมหบศพหรออฐ ใหใชในกรณดงตอไปน
๑. เมอเชญหรอเคลอนยายศพหรออฐ เพอประกอบพธรบพระราชทานน าอาบศพ หรอพธรดน าศพ หรอบ าเพญกศล ตามพธทางศาสนา ๒. ในระหวางการประกอบพธทางศาสนา ๓. ในระหวางการตงศพเพอรบพระราชทานเพลงศพ ประกอบการฌาปนกจ หรอเคลอนยายศพไปประกอบพธฝง
คณะกรรมการจดกจกรรมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ป การประกาศใชธงไตรรงคเปนธงชาตไทย
ส านกนายกรฐมนตร
วธการใชธงชาตคลมศพหรอหบศพ ๑. ปกตใหใชคลมตามความยาวของธง โดยใหดานตนของธงอยทางสวนศรษะของศพ และจะตองปฏบตไมใหเปนการเสอมเสยเกยรตแกธงชาต ๒. หามมใหวางสงหนงสงใดลงบนธงชาตทคลมศพหรอหบศพ ๓ เมอจะรบพระราชทานน าอาบศพ บรรจ หรอฝงศพ ประชมเพลงศพตอนเผาจรง ใหอญเชญธงชาตทคลมศพหรอหบศพพบเกบใหเรยบรอย โดยมใหสวนหนงสวนใดของธงชาตสมผสพน
ส าหรบผทไดรบพระราชทานโกศหรอหบหลวงประกอบพธเกยรตยศศพอยแลว ถามสทธทจะใชธงชาตคลมศพดวย ใหกระท าโดยวธเชญธงชาตในสภาพทพบเรยบรอยใสพานตงไวหนาทตงศพ
เชนเดยวกบเครองยศและเครองราชอสรยาภรณ แตตองไมต ากวาเครองยศและเครองราชอสรยาภรณ โดยหามใชธงชาตหรอแถบสธงชาตคลมทบ หรอตกแตงโกศ หรอหบศพทพระราชทานประกอบเกยรตยศศพ
คณะกรรมการจดกจกรรมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ป การประกาศใชธงไตรรงคเปนธงชาตไทย
ส านกนายกรฐมนตร
การชกธงชาต
๑. ผมหนาทชกธงชาตตองแตงกายเรยบรอย ๒. เมอใกลก าหนดเวลาชกธงขน ใหเตรยมธงชาตผกตดกบสายเชอกทางดานขวาของผชกธงใหเรยบรอย ๓. เมอถงก าหนดเวลา ใหคลธงชาตออกเตมผน แลวดงเชอกใหธงชาตขนชา ๆ ดวยความสม าเสมอ จนถงสดยอดเสาธง แลวจงผกเชอกไวใหตง ไมใหธงลดต าลงมา ๔. เมอชกธงลง ใหดงเชอกใหธงชาตลงชาๆ ดวยความสม าเสมอ และสายเชอกตงจนถงระดบเดมกอนชกขน ๕. ในกรณทมการบรรเลงเพลงชาตหรอสญญาณในการชกธงขนลง จะตองชกธงชาตขน และลงใหถงจดทสด พรอมกบจบเพลงหรอสญญาณนน ๆ
ใหปฏบตดงน
คณะกรรมการจดกจกรรมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ป การประกาศใชธงไตรรงคเปนธงชาตไทย
ส านกนายกรฐมนตร
กรณททางราชการประกาศใหลดธงชาตครงเสา ใหปฏบตในการชกธงขนเชนเดยวกบขอ ๑, ๒ และ ๓
เมอธงถงยอดเสาแลวจงลดธงลงมาจากยอดเสาเพยง ๑ ใน ๓ ของความสงเสาธง หรออกนยหนง คอธงจะอยทความสง ๒ ใน ๓ สวนของความสงเสาธง ไมใชครงเสา
และเมอจะชกธงลง ใหชกธงขนจนถงยอดเสากอน แลวจงชกธงลงตามขอ ๔ และ ๕
ไมใชลงจากยอดเสา มาอยกลางเสา
ลงจากยอดเสา เพยง ๑ ใน ๓ ของเสา
การลดธงชาตครงเสาอยางถกตอง
คณะกรรมการจดกจกรรมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ป การประกาศใชธงไตรรงคเปนธงชาตไทย
ส านกนายกรฐมนตร
การชกธงชาต และวนพระราชทานธงชาตไทย
ตอมาคณะรฐมนตรไดมมตเมอวนท ๒๐ กนยายน พ.ศ. ๒๕๕๙ เหนชอบก าหนดให วนท ๒๘ กนยายน ของทกป เปนวนพระราชทานธงชาตไทย (Thai National Flag Day)
และเรมในวนท ๒๘ กนยายน พ.ศ. ๒๕๖๐ เปนวนแรก โดยไมถอเปนวนหยดราชการ รวมทงก าหนดใหมการชกและประดบธงชาตในวนดงกลาวดวย
คณะรฐมนตร มมตเมอวนท ๒๖ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๔๖ เปนหลกการวาสถานทราชการ สถาบนการศกษา สถานศกษา ทท าการรฐวสาหกจ
และองคการอนๆ ของรฐ นอกจากจะมการชกธงชาตขนและลงตามเวลาททางราชการก าหนดแลว ยงสามารถประดบธงชาต ณ สถานทอนสมควรในบรเวณทท าการทกวน
และตลอดเวลาเปนการถาวรและสม าเสมอ
การชกธงชาต ณ อาคารสถานทและยานพาหนะของสวนราชการ หนวยงานของรฐ ตลอดถงสถานทอย ทพกอาศยของหวหนาคณะผแทนทางทต หรอหวหนาสถานทท าการกงสล
ใหปฏบตตามทก าหนดไวเชนเดยวกบการชกธงชาตในราชอาณาจกรโดยอนโลม โดยใหหวหนาหนวยงานหรอผมหนาทรบผดชอบ ค านงถงขนบธรรมเนยมระหวางประเทศ
กฎหมายระหวางประเทศ ความตกลงกบรฐบาลไทย และขนบธรรมเนยมจารตประเพณแหงทองถน
คณะกรรมการจดกจกรรมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ป การประกาศใชธงไตรรงคเปนธงชาตไทย
ส านกนายกรฐมนตร
การประดบธงชาต การประดบธงชาต หมายความถง การน าธงชาตไปตกแตงหรอแสดงรวมกบสงอนๆ ประกอบดวย
เชน การประดบธงชาตคหรอรวมกบธงอน การประดบธงชาตรวมกบพระพทธรป และพระบรมรป เปนตน
การประดบธงชาตคหรอรวมกบธงอน
๑. การประดบธงชาตคหรอรวมกบธงอน ตามทก าหนดไวในกฎหมายวาดวยธง ยกเวนธงพระอสรยยศ จะตองไมใหธงชาตอยในระดบต ากวาธงอนๆ และโดยปกตใหจดธงชาตอยทเสาธงแรกดานขวา (เมอมองออกมาจากภายใน หรอจดของสถานททใชชก แสดง หรอประดบธงเปนหลก) ๒. การประดบธงชาตคกบธงอนในงานพธซงมแทนหรอมทส าหรบประธาน ใหจดธงชาตอยดานขวาของแทนพธและธงอนอยดานซาย ๓ การประดบธงชาตคกบธงอน นอกจากดงทกลาวในขอ ๑ และขอ ๒ แลวใหปฏบตดงน
๓.๑ เมอรวมกบธงชาตแลวนบไดเปนจ านวนค ใหธงชาตอยกลาง ๓.๒ เมอรวมกบธงชาตแลวนบไดเปนจ านวนค ใหธงชาตอยกลางดานขวา
คณะกรรมการจดกจกรรมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ป การประกาศใชธงไตรรงคเปนธงชาตไทย
ส านกนายกรฐมนตร
การประดบธงชาตรวมกบธงอน กรณมธงรวมนบเปนจ านวนค
การประดบธงชาตรวมกบธงอน กรณมธงรวมนบเปนจ านวนค
การประดบธงชาตรวมกบ พระพทธรปและพระบรมรป
การประดบธงชาตรวมกบพระพทธรปและพระบรมรป
การประดบธงชาตรวมกบพระพทธรปและพระบรมรปในพธการตางๆ เพอเปนทสกการะรวมกน ใหจดธงชาตอยดานขวาของพระพทธรป
และพระบรมรปอยดานซายของพระพทธรป
คณะกรรมการจดกจกรรมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ป การประกาศใชธงไตรรงคเปนธงชาตไทย
ส านกนายกรฐมนตร
การประดบธงชาต การประดบธงชาตคหรอรวมกบธงของตางประเทศ
ใหปฏบตดงตอไปน ๑. การประดบธงชาตคหรอรวมกบธงของตางประเทศ จะตองเปนไปในลกษณะเทาเทยมกน เชน ขนาด ส ของธง ความสงต าของธง เปนตน ๒. ถาประดบหรอชกธงของตางประเทศประเทศเดยว ตองใหธงชาตเคยงคอยดานขวาของธงตางประเทศ ๓. ถาประดบธงของตางประเทศเกนกวาหนงประเทศ เมอรวมกบธงชาตแลวเปนจ านวนค ตองใหธงชาตอย ตรงกลาง ๔. ถาประดบธงของตางประเทศเกนกวาหนงประเทศ เมอรวมกบธงชาตแลวเปนจ านวนคตองใหธงชาตอย กลางดานขวา ๕. การประดบธงชาตในอาคารสถานท หรอมขอตกลงระหวางประเทศ หรอประเทศภาคก าหนดไวเปน อยางอน กใหปฏบตตามขอตกลงหรอขอก าหนดนน ๖. การประดบธงชาตในการแขงขนกฬาระหวางประเทศ โดยปกตใหเปนไปตามระเบยบขอบงคบของ สมาคมกฬาระหวางประเทศ หรอตามหลกสากล ๗. การประดบธงชาตคกบธงของตางประเทศส าหรบรถยนต ใหปกธงชาตไวทางดานขวา และธงของ ตางประเทศไวทางดานซาย ๘. ยานพาหนะอนใหใชท านองเดยวกบขอ ๗ เวนแตการประดบบนเรอ ใหเปนไปตามธรรมเนยมประเพณ ของชาวเรอ
การประดบธงชาตคหรอรวมกบธงของตางประเทศ คณะกรรมการจดกจกรรมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ป การประกาศใชธงไตรรงคเปนธงชาตไทย
ส านกนายกรฐมนตร
โอกาสและวนพธส าคญ ระเบยบส านกนายกรฐมนตร วาดวยการใช การชก หรอการแสดงธงชาต
และธงของตางประเทศในราชอาณาจกร (ฉบบท ๔) พ.ศ.๒๕๖๐ ใหชกและประดบธงชาต ณ อาคารสถานท ยานพาหนะ และทสาธารณสถาน ตามก าหนดวนและระยะเวลา ดงตอไปน
ใหชกและประดบธงชาต
คณะกรรมการจดกจกรรมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ป การประกาศใชธงไตรรงคเปนธงชาตไทย
ส านกนายกรฐมนตร
คณะกรรมการจดกจกรรมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ป การประกาศใชธงไตรรงคเปนธงชาตไทย
ส านกนายกรฐมนตร
การท าความเคารพธงชาต การดแลรกษาธงชาต
คณะกรรมการจดกจกรรมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ป การประกาศใชธงไตรรงคเปนธงชาตไทย
ส านกนายกรฐมนตร
การท าความเคารพธงชาต ๑. เมอมการชกธงชาตขนและลง ใหแสดงความเคารพโดยการยนตรง หนไปทางเสาธง อาคาร หรอสถานททมการชกธงชาตขนและลง จนกวาจะเสรจการ ๒. ในกรณทไดยนเพลงชาตหรอสญญาณการชกธงชาต จะเหนหรอไมเหนการชกธงชาตกตาม หรอในกรณอยในอาคาร หรอยานพาหนะทไมสามารถยนแสดงความเคารพได ใหแสดงความเคารพ โดยหยดนงในอาการส ารวม จนกวาการชกธงชาตหรอเสยงเพลงชาต หรอสญญาณการชก ธงชาตจะสนสดลง
การดแลรกษาธงชาต ๑. ใหหวหนาสวนราชการ หวหนาหนวยงานผปกครองอาคารสถานทราชการ หรอสถานทท าการ ของหนวยงานของรฐและเอกชน ผครอบครองอาคารสถานททมการใช การชก หรอการแสดง ธงชาต กวดขนดแลใหมการปฏบตตามกฎหมายและระเบยบโดยเครงครด ๒. ใหเจาหนาทหรอบคคลผมหนาทรบผดชอบในการใช การชก หรอการแสดงธงชาตเกบรกษา ธงชาตไวดวยความเคารพในสถานทและทเกบอนสมควร ๓. การเชญธงชาตจากทเกบรกษาเพอน าไปใช ชก หรอแสดง ในกรณทธงชาตเปนผนผา ใหเชญไป ในสภาพทพบเรยบรอย และดวยอาการเคารพ เมอถงจดทจะใชหรอแสดง จงคลธงออกเพอใช หรอแสดงตอไป ๔. การเชญธงชาตจากจดทใช ชก หรอแสดง ไปเกบไว ณ ทเกบรกษา ใหด าเนนการในลกษณะ เดยวกบทก าหนดไวในขอ ๓
คณะกรรมการจดกจกรรมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ป การประกาศใชธงไตรรงคเปนธงชาตไทย
ส านกนายกรฐมนตร
การพบธงชาต
การพบเกบธงชาต การพบเกบธงชาตทถกตอง ตองพบเปนรปสามเหลยมทแสดงใหเหนแถบสทงสามของธงชาต
โดยพบครงธงชาต ๒ ครง แลวพบทบเปนรปสามเหลยมมมฉากไปเรอยๆ จนพบตอไมได จงเกบชายธงสอดเขาใหเรยบรอย
คณะกรรมการจดกจกรรมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ป การประกาศใชธงไตรรงคเปนธงชาตไทย
ส านกนายกรฐมนตร
การท าลายธงชาต
ธงชาตทช ารด ขาดวน หรอสภาพเกา จะไมน ามาใช ใหท าลายอยางเหมาะสมและถกตอง โดยการตดผนธงชาตใหรวสแยกออกจากกน
เพอใหสนสภาพ หรอลกษณะอนเปนผนธงชาต หรอแถบสธงชาต
คณะกรรมการจดกจกรรมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ป การประกาศใชธงไตรรงคเปนธงชาตไทย
ส านกนายกรฐมนตร
ธงชาตไทยในโลกสากล “ธงชาตไทย” เครองหมายแสดงถงความเปนชาตสงสด
การปรากฏของธงชาตไทยนอกราชอาณาจกร จงเปนการแสดงถงเกยรตศกดอนแผไพศาลของชาต
และการไดรบ การยอมรบในโลกสากล อนน ามาซง ความภาคภมใจ ของคนไทยทงประเทศ
คณะกรรมการจดกจกรรมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ป การประกาศใชธงไตรรงคเปนธงชาตไทย
ส านกนายกรฐมนตร
คณะกรรมการจดกจกรรมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ป การประกาศใชธงไตรรงคเปนธงชาตไทย
ส านกนายกรฐมนตร
Recommended