นโยบาย ระบบ แนวทางปฏิบัติ และ...

1

นายกฤษณะ สกาวงค ส านกงานปองกนควบคมโรคท 8 จงหวดอดรธาน

การเกบตวอยางสงตรวจทางหองปฏบตการ

1. ความส าคญของการเกบตวอยางสงตรวจทางหองปฏบตการ 2. หลกการเกบตวอยางและสงตวอยาง 3. ขนตอนการเกบตวอยาง 4. การบรรจและการน าสงตวอยาง 5. การสวมใส-ถอด ชด PPE กรณโรคตดเชอไวรสอโบลา

ภาพรวมในการน าเสนอ

2

3

ความส าคญของการเกบตวอยางสงตรวจทางหองปฏบตการ

Specimen Collection

ท าใหรเชอหรอสารทเปนสาเหตการปวย

พสจนไดวาสงแวดลอมตรงจดไหนเปนแหลงแพรเชอ

หากเปนเชอใหม กใชเปนขอมลอางองตอไปในการปองกนควบคมโรคทเกดซ า

ท าใหทราบวายารกษาชนดไหนทใชไดผล

คน

สงแวดลอม

ตองใชวธการใดท าลายเชอในสงแวดลอม

ประเดนสนบสนนทท าใหผลการตรวจแมนย าขนอยกบ...

• คณภาพตวอยาง (Quality of Specimens) - การเกบตวอยางทถกตอง - การรกษาและการน าสงทถกตอง • ชวงเวลาทเกบตวอยาง • ขอมลประกอบทครบถวนถกตอง (Epidemiological + Clinical data) • คณภาพการตรวจวเคราะหของหองปฏบตการ • การประมวลผลเพอสรป (Epidemiological + Clinical + Laboratory data)

หลกการคดเมอจะตองเกบตวอยาง...

โรคอะไร? วธเกบ? Transport media?

วธรกษาตวอยาง?

ชวงเวลาเกบ? ตวอยางอะไร?

Lab ทไหนตรวจ?

ระยะเวลาการขนสง?

ผประสานงาน?

ระยะเวลาตรวจ?

วสดอปกรณ?

เอกสารขอมล?

หลกการเกบตวอยางและสงตวอยาง ประเดน รายละเอยด

1) โรคทสงสย (ประเมนจากอาการของผปวย และประวตเสยง)

โรคอะไร... ระบบโรคอะไร...ทางเดนอาหาร/ทางเดนหายใจ เชอกอโรค...ไวรส/แบคทเรย/สารพษ สงแวดลอมทเปนปจจยเสยง

2) วธการเกบตวอยาง Throat swab/ Nasopharyngeal swab/ Nasal swab/ Rectal swab/ Blood

3) วสดอปกรณ Transport media/ภาชนะ

4) การบรรจตวอยางและฉลาก ถกตอง ชดเจน

5) การเกบรกษา ระยะเวลาการขนสง

สงทนท!!! ในภาชนะมดชด กนรวไหล อณหภมเหมาะสม

6) การประสานหองปฏบตการ -ประสานงานกอนทกครง เพอปรกษาการเกบ นดหมายการรบสง -หอง Lab ไวรส/แบคทเรย/อาหารและน า/พษวทยา

หลกการเกบตวอยางและสงตวอยาง...(ตอ) ประเดน รายละเอยด

7) เอกสารขอมลครบถวน อานงาย เปนระเบยบและล าดบตรงกบวตถตวอยาง

-ใบน าสงตรวจ ระบตองการตรวจหาเชออะไร -รายละเอยดตวอยาง...ขอมลผปวย โรคทสงสย/สงแวดลอม -รายชอผตดตอประสานงาน (มอ านาจตดสนใจและตอบขอสงสยได)

8) มผเชยวชาญเปนทปรกษา และเอกสารอางอง

เพอเปนทปรกษาเมอพบปญหาขณะอยภาคสนาม -สสจ. กลมระบาดวทยาและขาวกรอง สคร.8/ศนยวทยาศาสตรการแพทย/Lab โรงพยาบาลศนย/โรงพยาบาลทวไป

9) อนๆ -การเตรยมผปวย -การเตรยมชมชน -การเตรยมทม -ประสานผเกยวของในพนท

ควรตองมการเตรยมประสานงานลวงหนากอนออกสอบสวน เพอใหทราบสถานการณและขอจ ากดตางๆ

สงส าคญ

การปองกนตวเองของผเกบตวอยาง และผขนสง (PPE).... - ปองกนไมใหเสยงตอการตดเชอไปดวย - ปองกนการปนเปอนของเชอโรคอนๆทอาจอยกบผเกบตวอยางเอง

PPE โรคตดตอทอนตรายสง o ศกษาเรองโรคนนๆ อยางละเอยด พรอมปรกษา

ผเชยวชาญ

o มการฝกซอมใส ถอด กอนปฏบตงานจรง

o เลอกอปกรณทเหมาะสมกบผสวมใส

o หล ก เล ย งการส มผ สส วนต า งๆ ของร า งกาย โดยเฉพาะ ใบหนาดวยมอหรอถงมอ

o ระหวางถอด PPE ตองระมดระวงการปนเปอนเสอผา เยอบผวหนง

o ท าความสะอาดมอและรางกาย

ขนตอนการเกบตวอยาง...

เตรยมอปกรณสอบสวน

วางแผนรวมกบสมาชกทมสอบสวน

เตรยมผปวย/เตรยมชมชน

ประสานหองปฏบตการ

เกบตวอยาง

บรรจ/ขนสง

ตดตามและรายงานผล

แนะน าอปกรณทควรรจก.... Transport media ส าหรบ Respiratory infections : Bacteria ใชส าหรบ transport เชอเทานน ใชเพาะเชอไมได ท าใหเชอไม overgrowth รกษาคณภาพของเชอไมเกน 24 ชวโมง 1. Stuart transported media

- ใชส าหรบแบคทเรยทวไป - สามารถใช Stuart ในกรณไมม Carry blair - ใชเกบ throat swab, ปายแผล, ปายหนอง เชน Scalet fever (ไขอด าอแดง) จาก Streptococcus group A 2. Amies transported media - ส าหรบวธ throat swab - ใชส าหรบโรคคอตบ (Diphtheria) เทานน 3. Charcoal Amies transported media - ใชส าหรบไขกาฬหลงแอน ซงตองเกบดวย Nasopharyngeal swab เทานน - ใชส าหรบโรคคอตบ ซงตองเกบดวย throat swab เทานน - ใชส าหรบไอกรน ซงตองเกบดวย Nasopharyngeal swab เทานน

1

2

3

Transport media ส าหรบ Respiratory infections : Viruses ใชส าหรบ transport เชอเทานน ใชเพาะเชอไมได ท าใหเชอไม overgrowth รกษาคณภาพของเชอไมเกน 24 ชวโมง

1. Universal transported media (UTM) ใชส าหรบเชอไวรสทกชนด และ Atypical bacteria เชน Mycoplasma, Chlamydophila, Ureaplasma 2. Respiratory viral transported media (VTM) ใชส าหรบโรคหด, Corona virus เชน SARS, MERs-CoV, ไขหวดใหญ, คางทม, Adenovirus, RSV, สามารถใชเกบตวอยางจาก Nasal, Nasopharyngeal, Throat swab 3. Enterovirus transported media ใชส าหรบ Enteroviruses ทกตวไดแก Polio, Cox A & B, Echovirus, Enterovirus 68-71 ใชเกบตวอยางจาก Throat swab

1

2

3

อปกรณ Swab...ส าหรบ Respiratory infections : Viruses

1. Flocked swab ส าหรบวธ Nasal/Throat/Nasopharyngeal swab - ใชเกบตวอยางส าหรบเพาะเชอ และท า PCR - ปลายก ามะหยจะดดซบ secretion ไดด - แหยเขาในโพรงจมกจนมดปลายก ามะหย - หมน 360 องศา แลวเกบใน VTM

2. Foam tipped swab ส าหรบวธ Nasal / Throat swab - ใชเกบตวอยางส าหรบเพาะเชอ และท า PCR - ใชส าหรบไวรสทางเดนหายใจ/ Enterovirus

3. Rayon tipped swab ส าหรบวธ Throat swab/ Rectal swab - ใชเกบตวอยางส าหรบเพาะเชอ และท า PCR - ใชส าหรบไวรสทางเดนหายใจ / Enterovirus / โรคคอตบ **หกดามดวยมอไดเลย ไมตองใชกรรไกรตด

1

2

3

อปกรณ Swab...ส าหรบ Respiratory infections : Viruses

1. Non-Calcium Alginate (Polyester tipped swab) - ส าหรบวธ Nasopharyngeal swab - ปลายนมท าดวย Polyester (Dacron) - ใชเกบตวอยางส าหรบเพาะเชอ และท า PCR - ใชส าหรบไวรสทางเดนหายใจ เชน ไอกรน (ใสใน sterile tube), Corona virus (ใสใน VTM) 2. Calcium Alginate - ส าหรบวธ Nasopharyngeal swab - ปลายมนดานๆ - ใชเกบตวอยางเพอเพาะเชอ Bacteria เชน ไอกรน, หนองใน, ไขกาฬหลงแอน ทงหมดใสใน Amies Charcoal

2

1

1. Carry Blair transported media

- ส าหรบวธ Rectal swab และการปาย Swab ภาชนะ

- หรอบรเวณตางๆในสงแวดลอมทสงสยวามการ

ปนเปอนเชอ

- ใชส าหรบ Bacteria กอโรคระบบทางเดนอาหาร

Transport media ส าหรบ Gastrointestinal infection ใชส าหรบ transport เชอเทานน ใชเพาะเชอไมได ท าใหเชอไม overgrowth รกษาคณภาพของเชอไมเกน 24 ชวโมง

หลอดเกบตวอยางเลอดและ serum…

1. Clot blood tube หลอดเกบตวอยางเลอด ฝาสแดง ใชเกบ serum เพอสงตรวจหา Antibodies 2. EDTA tube หลอดเกบตวอยางเลอด ฝาสมวง ใชเกบ plasma เพอสงตรวจหา PCR

3. Microtube ใชเกบน าเหลอง Serum / Plasma เปนหลอดพลาสตกธรรมดา เกบในความเยนเกนจดเยอกแขงไมได 4. Cryotube ใชเกบน าเหลอง Serum / Plasma เปนหลอดพาลสตกชนดพเศษ เกบในความเยนเกนจดเยอกแขงได เชน -20 C

การทดสอบดวยชดตรวจเบองตน/ภาคสนาม...

• ชดการตรวจคลอรนคงเหลออสระ

• ชดการตรวจคลอรฟอรม เชน SI2

• ชด Rapid test เฉพาะโรค เชน

Dengue, Hep A, Influenza

โรคไขหวดใหญ/ไขหวดนก และปอดอกเสบ

1. Nasopharyngeal swab, Nasal swab, Throat swab เกบตวอยาง ใส Viral Transpot Media (VTM) แชเยน 4 0C น าสงภายใน 48 ชวโมง

2. Nasopharyngeal aspirate ดดและใสใน VTM แชเยน 4 0C น าสงภายใน 48 ชวโมง

3. Serum เจาะเลอดจากเสนเลอดด าอยางนอย 5 ซซ ปนแยก น าสงเฉพาะ Serum ทอณหภม 4 0C

โดยเกบ 2 ครง หางกนอยางนอย 14 วน

4. ควรเกบในระยะเรมมอาการและกอนใหยาตานไวรส

19

Nasopharyngeal swab

ใชลวดปลายออนชนด Dacron polyester–tipped ทไมม Calcium alginate สอดลวดปลายออนเขาไปในโพรงจมกอยางชาๆ จนแตะผนงในสด หมนลวด 5 วนาท แลวจงคอยเลอน swab ออกมา

20

Throat swab

ตองใช Swab ทไมม Calcium alginate เนองจากมสารยบยงตอปฏกรยา PCR

21

ใหผปวยสดหายใจลกๆ อาปากแลบลนออกมา ใชไมกดลนกดลนผปวย แลวเอาไม swab ปายบรเวณสองขางของทอนซล และสวนหลงของคอหอย (posterior pharynx) จมสวนปลายของไมพนส าลในหลอด หกปลายไมทง ปดหลอดเกบตวอยางใหสนท

Throat Swab

โรคอาหารเปนพษ/อจจาระรวง การเกบอจจาระ

1. ในกรณทสงตวอยางถงหอง Lab ไดภายใน 2 ชม.

ใหผปวยถายอจจาระลงในภาชนะทสะอาด ใชชอน/ไมสะอาดตกอจจาระประมาณ 5 กรม ใสในขวด/กลองทสะอาดปราศจากเชอ ปดฝาใหสนท น าสงทนททสถาบนบ าราศนราดร หรอสถานบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข กรมวทยาศาสตรการแพทย

2. กรณสงไมไดภายใน 2 ชม. ตองเกบอจจาระใสใน transport media

Cary Blair หรอ Stuart โดยใชไม swab

กรณท า Rectal swab เพอสงตรวจเพาะเชอแบคทเรย สามารถสงตรวจท รพท. ทกจงหวด

Cary-Blair เปนอาหารถนอมเชอ มอาย 5-8 เดอน หลงจากเตรยม กอนใชควรสงเกต หากมการเปลยนส มการหดตว ไมควรใช (เกบได 4 สปดาห การน าสงไมควรแชเยน)

23

การเกบ swab จากมอหรอผวหนง

มอ หรอ ผวหนง ใช Sterile swab ชบน ากลน หรอ NSS

ปายบรเวณมอหรอผวหนง ในพนทอยางนอย 2 X 2 ตารางนว

ใส Carry Blaire หรอ 2% Alkaline peptone water

กรณ Nasal cavity ใชเทคนคเดยวกบ Nasal swab

การเกบ swab ภาชนะและอปกรณประกอบอาหาร

1. ควรใชไม swab ขนาดใหญทผานการฆาเชอแลว

2. น าไม swab จมลงใน 0.9 % NSS หรออาหารเลยงเชอชนดน า น าไปปายภาชนะหรอ

อปกรณทจะตรวจใหทว

3. น าไม swab ทปายแลวมาใสในอาหารเลยงเชอชนดทเปนน า หรอใสลงใน Cary-Blair

4. เขยน เบอร ชนดของภาชนะและอปกรณทท าการ swab

5. เขยนสถานทเกบ วน เวลา และ ชอผเกบตวอยาง สงไปหองปฏบตการทนท

อปกรณ สามารถใชถงพลาสตกทนความรอนทใหมและสะอาด ขนาด 6x9 นว ทดแทนขวดแกวได

เกบน า ปรมาตร 50 - 500 มลลลตร ไมควรเกบปรมาตรนอยจะท าใหตรวจไมพบเชอ

อาหาร เกบในปรมาณ 25 - 200 กรม กรณอาหารใหเกบเทาทมอาหารเหลอได ใชยางรดปากถงใหแนน

ตดฉลากเขยนรายละเอยดสงสงตรวจ พรอมสถานท วนทเกบ และความเกยวของกบการสอบสวน

หลงจากนนควรใสในถงพลาสตกอกชนหนง รดใหแนน เพอไมใหตวอยางหก และปองกนสลากเปยก ตวหนงสอเลอะเลอนและหลดลอก

การเกบตวอยางอาหารและน าทสงสย

การเกบตวอยางน า การเกบตวอยางอาหาร

สคร.8 จ.อดรธาน สสจ. CDCU/SRRT

การเขยนฉลาก และรายการทตองบนทก...

ชอผปวย......................................... เพศ...........อาย............... ชนดตวอยาง.................................. วนทเกบตวอยาง............................

ล าดบท

ล าดบท รายการ หมายเหต

1 เลอด 5 ml. น.ส.เอ บซ อาย 20 ป

ตองการตรวจเชอแบคทเรยกอโรค

2

3

ฉลาก -เขยนดวยลายมอบรรจง อานงาย -ใชปากกาชนดถาวร -ถาเขยนบนกระดาษใหปดทบดวยเทปใส ปองกนตวอกษรเลอนหาย และฉกขาด ใบรายการตวอยางสงตรวจ -ระบเปนล าดบใหตรงกบฉลาก -สามารถเขยนรายละเอยดไดมากกวาในฉลาก ใบน าสงเฉพาะโรค -ใชเปนแบบบนทกทระบรายละเอยดเบองตนของเหตการณ และสงทตองการตรวจ

การบรรจเพอการขนสง...

การบรรจตวอยาง: อยางนอย 3 ชน ควรมตวดดซบส าหรบตวอยางของเหลว กลองทบรรจควรปดมดชดและแขงแรง เลอกน าแขง หรอ cool gel

กรณทฝากรถน าสง....เชน รถโดยสารประจ าทาง

• ใหระบผรบและผสงทหนากลองใหชดเจน

• มเบอรตดตอผประสานทชดเจน

• มการโทรนดหมายทปลายทางใหตรงเวลา

• รายละเอยดทารถ เบอรรถ ทะเบยนรถ

เบอรโทรคนขบ

• และการตดเครองหมายส าหรบวตถทควรระวงตางๆ

...ตดเครองหมาย...

วางตงเทานน

ระวงแตก

หองปฏบตการ....

• สถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข (NIH) กรมวทยาศาสตรการแพทย

• ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 1 – 14 กรมวทยาศาสตรการแพทย

• โรงพยาบาลระดบจงหวด และระดบชมชน

• สถาบนบ าราศนราดร

• หองปฏบตการ กรมอนามย

• สถาบนสขภาพสตวแหงชาต กรมปศสตว

• ศนยพษวทยา โรงพยาบาลรามาธบด

• หองปฏบตการของมหาวทยาลย เชน มหดล มช. มข. จฬา

• และเอกชน

ปญหาทพบบอย...

• เกบตวอยางผดวธ

• ตวอยางไมไดคณภาพ เชน เนาเสย

• สลบตวอยาง

• ไมมรายละเอยดในใบน าสงตวอยาง

• ขนสงผดวธ เกบรกษาไมถกวธ

• บรรจภณฑรวซม

• ขาดการประสานงาน และการอพเดทขอมลกบเจาหนาทแลป

• ไมมผรบผดชอบหลก

ตวอยาง สถานการณ

35

พบผปวยสงสยโรคทางเดนหายใจตะวนออกกลางหรอเมอรส จงหวดหนองคาย

เปนเพศชาย อาย 27 ป

ทอย ต. อ. จ.หนองคาย

ประวตเสยงเดนทางกลบจากประเทศอสราเอล (เปนประเทศทเลยงอฐ) เดนทางกลบมาถงประเทศไทย วนท 24 พ.ย. 60

เรมปวยวนท 18 พ.ย. 60 ดวยอาการไขสง เจบคอ มเสมหะ และออนเพลย ไมหอบ

วนท 25 พ.ย. 60 เขารบการรกษาท รพ.หนองคาย ประเภทผปวยใน

36

เกบตวอยาง 1. Throat swab และ 2. Nasopharyngeal swab

พบผปวยอาการเขาไดกบไขหวดใหญ จ านวน 30 ราย ในแดนชาย เรอนจ ากลางจงหวดหนองคาย

ผปวยรายแรกเรมปวยในวนท 27 มนาคม 2560 มาพบแพทยวนท 3 เมษายน 2560

ซงมอาการ ไขสง ไอ ปวดกลามเนอ และในวนท 4 เม.ย. 60

คนหาผปวยเพมเตม พบวามผปวยทสน 37 ราย

จากผทมอาการ ไข รวมกบอาการอยางใดอยางหนง คอ ไอ คดจมก เจบคอ ปวดศรษะ หนาวสน ปวดเมอยกลามเนอ ออนเพลยมาก

37

เกบตวอยาง 1. Throat swab และ 2. Nasopharyngeal swab

พบผปวยโรคลเจยนแนร เพศชาย อาย 80 ป สญชาตฝรงเศส

เรมปวยวนท 3 กมภาพนธ 2562

ผลทางหองปฏบตการพบเชอลเจยนแนร ดวยวธ urinary antigen test ตรวจท European Centre for Disease Prevent and Control (ECDC) SE 171 83 Stockholm, Sweden.

โดยมประวตเดนทางเขาพกท โรงแรมแหงหนง อ าเภอเมอง จงหวดหนองคาย

เมอวนท 20 – 31 มกราคม 2562

38

เกบตวอยางสงแวดลอม 1. Swab หวฝกบว 2. Swab Filter อางลางหนา 3. น าประปาตนทาง 4. น ารอนหมอตมน า 5. น ารอนฝกบว 6. น าเยนอางลางหนาหอง

พบผปวยสงสยโรคพษสนขบาเสยชวต

เปนเพศหญง อาย 15 ป อาศยหมท 6 ต.หาดค า อ.เมอง จ.หนองคาย

เรมปวยวนท 19 เม.ย.2561 และมารบการรกษาทโรงพยาบาลหนองคายในวนเดยวกน

ดวยอาการ ไข เหนอย ออนเพลย ชวงกลางคนของวนเดยวกนผปวยมอาการหงดหงด บวนน าลายตลอดเวลา

วนท 20 เม.ย.2561 เวลา 14.00 น.ผปวยเสยชวต

แพทยวนจฉย R/O Rabies

ประวตเสยง ประมาณ เดอนธนวาคม 2560 ผปวยมประวตถกลกสนขอายประมาณ 2 เดอน ทเลยงไวขวนบรเวณล าคอ และไมไดไปรบการรกษาทโรงพยาบาลเพอรบวคซนปองกนโรคพษสนขบา และลกสนขยงไมไดรบวคซนปองกนโรคพษสนขบา หลงจากขวนผปวย 2 วน ลกสนขตาย มผสมผสลกสนขตวเดยวกน โดยถกกดบรเวณเทา

39

1. เนอสมอง 2. ปมรากผม 3. น าไขสนหลง และ 4. น าลาย

พบผปวยสงสยโรคตดเชอไวรสซกา

เปนเพศหญง อาย 23 ป อาชพรบจาง (ผชวยเหลอคนไข)

ทอย หม 11 ต.โพธชย อ.เมอง จ.หนองคาย

เรมปวยวนท 2 ต.ค. 61

ดวยอาการไข ตาแดง ปวดกลามเนอ ปวดศรษะ และ

วนท 6 ต.ค. 61 มผน ชนด MP Rash (ไมระบบรเวณทขน)

วนท 11 ตลาคม 2561 เขารบการรกษาทโรงพยาบาลหนองคาย

40

เกบตวอยาง 1. ปสสาวะ และ 2. เลอด

พบผปวยกลามเนอออนแรง (AFP)

เปนเพศหญง อาย 7 ป 10 เดอน

ทอย ม.8 ต.หวยหลว อ. จ.หนองคาย

วนทเรมปวย 24 มค 62 มอาการเกรงทงตว และตาคาง กอนมา รพ. 10 นาท เขารบการรกษาในวนเดยวกน ผปวยไมมประวตกลามเนอออนแรง เมอวนท 26 มค 62 เวลา 19.00 น. ผปวยมอาการกลามเนอออนแรง ประวตการเดนทาง กอนหนาทเรมมอาการ ผปวยไปตดผมทรานตดผม เมอวนท 19 มค 62

ประวตการไดรบวคซน จ านวน 5 ครง OPV ครงท 1 11/05/2554 ครงท 2 13/02/2554 ครงท 3 21/09/2556 ครงท 4 13/10/2557 ครงท 5 22/04/2558

41

เกบตวอยาง อจจาระ

พบผปวยสงสยโรคหด จ านวน 1 ราย เพศหญง อาย 25 ป ทอย 106 ม.7 ต.เมองใหม อ.ศรบญเรอง จ.หนองบวล าภ อาชพ พยาบาล เรมปวยวนท 8 ม.ค.60 ดวยอาการ ไข ไอ ผน น ามกไหล ไมมประวตเคยปวยดวยโรคหด มประวตเคยฉดวคซนโรคหด วนท 13 ม.ค.60 รบการรกษาเปนผปวยทรพ.ศรบญเรอง สอบสวนโรคพบผสมผสรวมบาน 2 ราย คอมารดา อาย 50 ป (ประวตวคซนจ าไมได) และบตรชาย อาย 12 ป (ประวตวคซนไดรบครบ) ผสมผสรวมทท างานในโรงพยาบาล 18 ราย

42

เกบตวอยาง 1. Throat swab และ 2. serum

พบผปวยอาหารเปนพษ จ านวน 5 ราย ทโรงเรยนอนบาลหนองคาย

เพศหญง 4 ราย เพศชาย 1 ราย อาย 11 ป ชน ป.6/9 โรงเรยนอนบาลหนองคาย

มารบการรกษาดวยอาการ ปวดทอง คลนไสอาเจยน แพทยวนจฉยอาหารเปนพษ

ผลการสอบสวน พบวา ในชนเรยน ป.6/9 มการเรยนการสอนการ ประกอบอาหาร โดยนกเรยนนาอาหารสดมาจากบาน เพอมาปรงอาหารทโรงเรยน และรบประทานในชนเรยน ใน เวลา ประมาณ 10.30 น.

หลงจากนน 1 ชม. เวลาประมาณ 11.30 น. นกเรยนเรมมอาการปวดทอง คลนไส อาเจยน

จากผลการคดกรองผปวยเพมเตมในชนเรยน ไมพบ ผปวย ไมมเดกในปวยในชนเรยนอน

43

พบผปวยโรคมอเทาปาก จงหวดนครพนม จ านวน 3 ราย

เปนเพศหญง อาย 4 ป 6 เดอน ทอย ม.11 ต.ธาตพนม อ.ธาตพนม จ.นครพนม

เรยนท ศพด.ศรโคตรบรณ(เทศบาลต าบลธาตพนม) หองเรยนอนบาล 1/2 เรมปวยวนท 17 ม.ย. 60

ดวยอาการไข มตมลกษณะตมน าใสทเทา และปาก เจบแผลในปาก ทานอาหารไดนอย ไอ อาเจยน เหนอยหอบ และซมลง

เขารบการรกษาแบบผปวยใน วนท 22 ม.ย. 60 ท รพร.ธาตพนม แรกรบ T=38.5c, BP=100/60,PR=108,RR=24,BW=16kgs

แพทยวนจฉย ไขไมทราบสาเหต R/O มอเทาปาก ปจจบนอยระหวางการรกษา

44

เกบตวอยาง 1. Throat swab 2. Pair serum 3. Stool culture

พบผ ปวยสงสยโรคคอตบ จ านวน 1 ราย เปนเพศ ชาย อาย 48 ป ทอยกอนปวย ม.7 บ.หนองแสนตอ ต.สมเสา อ.เพญ จ.อดรธาน

ไมมโรคประจ าตว อาศยอยกบครอบครว รวม 5 คน

เรมปวยวนท 25 ม.ย.2561 ดวยอาการ ไข เจบคอ มแผนฝาสขาวททอลซลขางซาย

วนท 25 ม.ย.2561 มารบการรกษาทโรงพยาบาลเพญ อณหภม รางกาย 38.2 องศาเซลเซยส ชพจร 110 ครง/นาท อตราการหายใจ 20 ครง/นาท ความดนโลหต 120/80 มม. ปรอท

แพทยวนจฉยเบองตน R/O Diphtheria จงไดเกบตวอยาง Throat swab สง ตรวจหาเชอคอตบ

45

เกบตวอยาง Throat swab

Thank you