ต ำบลนมแม่เพื่อ สำยใยรักแห่ง ... · 2014. 6....

ต ำบลนมแมเพอ สำยใยรกแหงครอบครว

มลล แสนใจ ศนยอนามยท 7 อบลราชธาน

เกด เดก หนม รบปรญญา ท างาน

แตงงาน เลยงลก แกชรา เจบปวย ตาย

บทบาท กรมอนามยคอการพฒนา“คนต งแตกอนปฏสนธในครรภมารดา เดกปฐมวย วยเรยน วยท างาน ผสงอาย”

ท าไมตองพฒนางานอนามยแมและเดก

? เพราะ : …เดกคอรากฐานทส าคญของ

คณภาพของคนในวยตอๆมา.....

ท าไมทกหนวยงาน...จงตองมง เปาไปท...การพฒนาเดก?

TEXT TEXT

- พฒนาการเดกสมวยมแนวโนมลดลง

(รอยละ 70 67.7)

เดกอาย 1-2 ป มพฒนาการดกวา เดกอาย 3-5 ป ซงสวนใหญเปนเดกในศนยเดกเลก

- น าหนกนอยกวาเกณฑ รอยละ 7.6

- เตย รอยละ 13.1

- อวน รอยละ 5.3

- มปญหาพฒนาการโดยเฉพาะดานภาษาและ

กลามเนอมดเลก

พฒนาการเดก มความเกยวโยง

กบการพฒนาสมอง : เปนระบบทางสรรวทยาทออกแบบเพอการเรยนร เดกทกคนเร มหดลมตา คว า คลาน น ง ยน เดน หดเลยนเสยง กน เคยว กลน ตามล าดบ

การเรยนรเหลาน ไมไดเกดขนจากประสาทอตโนมต ท ท าไดท งหมด แตเพราะเจาของชวตเรยนรท จะ “ท า” ดวยตวเอง หนาทของคณครและผปกครอง คอ :

“การสรางสงแวดลอมทเหมาะสมแกการเรยนร”

สงส าคญ ททกคนตองทานร...และ

ตระหนก...คอ....

การเลยงดเดก

ส าคญทสด อยท

3 ขวบ ปแรก..

ท าไม.?

เพราะ...เราไมอยากใหลกเรา...หรอ...เดก

ในชมชนเราเปนแบบน

-ตดเกมส/ตดยา

-sex

-ยกพวกตกน

-ฆาตวตาย

2 ขวบปแรกสมองเจรญเตบโต 80 % …

9-12 ป สมองพฒนาในลกษณะตดตอน

คอทไมใชทงและจะเกบไวเฉพาะทใช

เราจงจ าเปนตองสรางรากฐานชวตใหเขมแขง... ซงตองท าท เดกอายกอน 3 ขวบและในเดกเลก

ฐานท 1 : 1 ขวบปแรก

ฐานท 2 : 2-3 ขวบ

ฐานท 3 : 3-5 ขวบ

ฐานท 4 : 6-10 ขวบ

ฐานท 5 : วยรน และ..ทกฐาน..มหนาท

ดงนน..พฒนาการเดกม 5 ขน

1. Trust ความไววางใจในเดก 1 ขวบปแรก...ถาหนไมไววางใจ..

รสกไมปลอดภยพฒนาข นตอไปจะไมเกด

2. Attachment… เมอคณแมมจรง สายใยความผกพน..จะ

เกดขนระหวางแมกบลกใน ชวง 1-2 ขวบ

และ Self…ความมตวตน...มตวตนใหรกใหดแล จะเสรจใน 3 ขวบ

3. Sex…เดก 3-5 ขวบ เดก

จะตองรวา ...เปนเพศหญง หรอ ชาย

5. วยรนทม ทศทาง…รจก

เอกลกษณของตนเอง...รวาตนเองอยากเปนอะไร...

4. ท างานเปนทม…เดก 6-10 ป จะตองผานบทเรยน “การอยใน

สงคม อยกบเพอน...อยในโรงเรยนได”

วธการ ..เลยงดลกทถกตอง 1. มเวลาใหลก…โทรทศน เกมส มอถอ

...จะเลยงลกแทนเรา

2. การลงรอยกนของพอแม…เพอให

ค าพด/ค าสอน น น “ทรงพลง” ท าใหลกมองพอแม...”เปนเทพเจา”

3. ความสม าเสมอของพอแม… ลกเรยนรไดด ไมสบสน

วธการ....ปรบเปลยนพฤตกรรม

1. การใหรางวล...เพอเปนการใหพฤตกรรมทพงประสงคน นคงอย ... การใหรางวลจะตองไมมการก าหนดลวงหนา และตอง

ใหทนท..การใหรางวลไมใช...การตดสนบน

3. การท าโทษ...เราจะท าโทษ เมอเดกท าอะไรทแกตวไมได

2. การเพกเฉย...เพอแกปญหากาเสรมแรงทางลบ

4. จ ากดขอบเขต…”เมอไหรท พ นอง

ทะเลาะกน แลวเราเขาไปตดสนความ... ณ.เวลาน น การแกปญหาจะยงยงยากขน”

ทงหมดคอ....วธการ ..เลยงดเดกเลก...โตเปนวยรนท ไมเปนปญหา

ของสงคม

“ครอบครว...และ ศนยเดกเลก... จงเปนแหลงบมเพาะเดกใหมคณภาพ....”

”เงนเดอนของครทสอนเดกเลก..ควรจะแพงกวา อาจารยทสอนในมหาวทยาลย..”

พฒนาชมชน..เพอเปนต าบลนมแมฯ.

จงเปน...ค าตอบของการพฒนาแบบบรณาการ...

ใหเหมาะสมกบการเลยงดเดกใหมคณภาพ

และอกเหตผลส าคญ

ท าไม..? : จงตองด าเนนการ

ต าบลนมแมเพอสายใยรกแหงครอบครว

1. ค าขวญพระราชทานสมเดจพระบรม โอรสาธราช ฯ สยามมกฎราชกมาร

2. โครงการสายใยรกแหงครอบครวในพระราชปถมภ สมเดจพระบรมโอรสาธราชฯ

3. เพราะ...เดกทมคณภาพ..เปนรากฐานทส าคญ ของชวต

และ...ปจจบน แมและเดก มปญหาส าคญมากมาย

16

คาดวา ต าบลนมแม... จะเปนค าตอบในเรองน...

เกณฑการประเมนต าบลนมแมฯป 2557

1.ชมชนมแผนททางเดนยทธศาสตรเพอสงเสรมการเลยงลกดวยนมแมและพฒนาการเดก

2. ชมชนมขอมลและการเฝาระวงเพอการสงเสรมการเลยงลกดวยนมแม ฝากทองเรวและพฒนาการเดก

3. ชมชนประกาศกตกาสงคมเพอการ “สงเสรมการเลยงลกดวยนมแมและพฒนาการเดก”

4. อตราเลยงลกดวยนมแมเพมเปนรอยละ50 และพฒนาการเดกรอยละ 85

5. มกรรมการ / คณะท างานในการด าเนนงานของต าบล / มกองทน

ด าเนนงานและชวยเหลอแม

6. ศนยพฒนาเดกเลกผานเกณฑประเมนศนยเดกเลกคณภาพ

18

แลวจะท าใหเกดสงเหลาน..... ไดอยางไร ?

Goal :สขภาพทด ของประชาชนในต าบลนมแมฯ

รพ.สต.สายใยรกแหงครอบครว

ศนยเดกเลกคณภาพ

กระบวนการผลกดนใหประชาชน/ชมชนเขมแขง

แนวคด : ต าบลนมแมเพอสายใยรกฯ

เกณฑการประเมนต าบลนมแมฯป 2557

1.ชมชนมแผนททางเดนยทธศาสตรเพอสงเสรมการเลยงลกดวยนมแมและพฒนาการเดก

2. ชมชนมขอมลและการเฝาระวงเพอการสงเสรมการเลยงลกดวยนมแม ฝากทองเรวและพฒนาการเดก

3. ชมชนประกาศกตกาสงคมเพอการ “สงเสรมการเลยงลกดวยนมแมและพฒนาการเดก”

4. อตราเลยงลกดวยนมแมเพมเปนรอยละ50 และพฒนาการเดกรอยละ 85

5. มกรรมการ / คณะท างานในการด าเนนงานของต าบล / มกองทน

ด าเนนงานและชวยเหลอแม

6. ศนยพฒนาเดกเลกผานเกณฑประเมนศนยเดกเลกคณภาพ

+ รพ.สต.สายใยรกฯ

21

ต าบลนมแม เพอสายใยรกแหงครอบครว

1.ชมชนมแผนชมชนนมแม/พฒนาการเดก 2.ชมชนมขอมลและเฝาระวงใหกนนมแม/พฒนาการ 3. ชมชนประกาศกตกาสงคม “เลยงลกดวยนมแม”/

ฝากทองไว/สงเสรมพฒนาการเดก 4. อตราการเลยงลกดวยนมแมเพมเปน 50% 5. มกรรมการ/มกองทน 6.ศนยเดกมคณภาพ

หนวยงาน ขบเคลอน สนบสนน

โรงพยาบาล/ หนวยบรการ

ทองถน/ชมชน ครวเรอน

ภาคเครอขาย “นมแม” บทบาทการสนบสนน 1.กรมอนามย กระทรวงสาธารณสข 2.มลนธศนยนมแม 3.กระทรวงแรงงาน 4.กระทรวงพฒนาสงคมฯ 5.กระทรวงมหาดไทย 6.กระทรวงศกษาธการ 7.กระทรวงเกษตรฯ

อปท.สนบสนนและรวมด าเนนงาน อยางตอเนอง

5.หนวยงานภาครฐ เอกชนและองคกรพฒนาเอกชน สนบสนนการด าเนนงาน

ตามบทบาทแบบบรณาการ

องคกรชมชน ขบเคลอนการด าเนนงาน ต าบลนมแมเพอสายใย

รกแหงครอบครว

มและใชแผนททางเดนยทธศาสตรต าบลนมแม

ปรบเปลยนทศนคต ความเชอในการเลยงลกดวยนมแม

1.สรางทมด าเนนงาน “ต าบลนมแมฯ”

3.จดระบบขอมลอนามยแมและเดกทถกตองและเปนปจจบน

แผนททางเดนยทธศาสตรปฏบตการ(SLM) การขบเคลอน “ต าบลนมแมเพอสายใยรกแหงครอบครว” ภายในป พ.ศ. 2556 ก าหนดเมอ 7 มถนายน 2556

แลกเปลยนเรยนรระหวางกลมและเครอขาย

ชมชน/ทองถนพฒนา“ต าบลนมแมเพอสายใยรกแหงครอบครว”ตนแบบตามเกณฑทก าหนด

ประชาชน

ภาค

กระบวนการ

พนฐาน

7. ชมชน/ทองถ นมปราชญนมแมเพอสายใยรกแหงครอบครว

4. ประชาสมพนธและรณรงคอยางตอเนอง

6.ชมชน/ทองถน มแมและครอบครวตวอยางในการเลยงลกดวยนมแม

มความเขมแขงและตอเนองในการด าเนนงานต าบลนมแมเพอสายใยรกแหงครอบครวสความย งยน

8.ก ากบ ตดตาม ประเมนผลตามเกณฑต าบลนมแม

2.สรางความรและทกษะบคลากรทกระดบ

หนวยงานสาธารณสข

หนวยงาน: โรงเรยนคร

อบต./ ผน า เกษตร/กศน/

เอกชน

หนวยงาน:พฒนาชมชน

เสนทางสการเปน ต าบลนมแมฯ

รายละเอยดตาม Road map :

- จดท าค าส งคณะกรรมการ ต.นมแมฯ

จะท าเมอไหร

ว.....ด.......ป..........

- ส ารวจขอมล/จดท าแผนทเดนดนต าบลนมแมฯ

ผรบผดชอบ คอ...............................

ผรบผดชอบ คอ...............................

ว.....ด.......ป..........

รายละเอยดตาม Road map :

ท าเมอไหร

- จดท าแผนททางเดนยทธศาสตร ต.นมแมฯ

ไมท าใหม....เราจะน าทท ามาแลวไปใชเลย

โดยจะมอบหมาย...ผรบผดชอบหลก ในแตละกลองเปาประสงค

ว.....ด.......ป.....

รายละเอยดกจกรรมตาม กลองเปาประสงค :

กลองเปาประสงค โครงการ/กจกรรม ระยะเวลา

1.สรางทมงานฯ

ผรบผดชอบ

1.1 ค าส งกรรมการ/ประชมกรรมการ

2.1 อบรมนมแมใหกบ – รพ.สต.

- อสม./ปราชญ

- หญงต งครรภ/PP

3.1 ขอมลกลมเปาหมายตางๆ /ขอมลการกนนมแม

4.1 ปชส.ผานชองทาง

- ประชาคม/นทรรศการ

- ไวนลตดตามสถานทส าคญ ตางๆ

- เสยงตามสาย/วทย

5.1 เกษตร (ประมง/ปศศตว)....

5.2 พม.....กองทนนมแม

5.3 รร./กศน. ฯลฯ

6.1 คดเลอกครอบครว/บานตวอยาง

8.1 ก ากบตดตาม(ศนยประสานงาน)

8.2 มและใชแผนททางเดนยทธศาสตร

7.1 คดเลอกปราชญ/ท าเนยบปราชญฯ

....................

………………

………………

- ……………………..

- …………………….

- …………………….

……………….

……………..

………………

……………….

..................

......................

..................

....................

2.สรางความรและทกษะบคลากรทกระดบ

3.จดระบบขอมล MCHทถกตองและเปนปจจบน

4. ประชาสมพนธแลรณรงคอยางตอเนอง

5.ภาครฐ เอกชนสนบสนนฯ

ตามบทบาทแบบบรณาการ

6.มแม/ครอบครวตวอยางฯ

7. มปราชญนมแมฯ

8.อปท.สนบสนนและรวมงาน

....................

....................

....................

....................

ขอเสนอแนะ การประเมน ในปทผานมา

ประเดนกระบวนการขบเคลอน :ต าบลนมแม - ขาดการประชาสมพนธในเรองมาตรการทางสงคมให ประชาชนรบทราบ - ขาดขอมลการประเมนสภาพปญหาของมารดาทมผลตอ การเลยงลกดวยนมแมเปนรายบคคล - ไมมบนทกการประชมคณะท างานต าบลนมแม - ไมมบนทกการประชมคณะกรรมการกองทนเพอสนบสนนการ เลยงลกดวยนมแม ไมมขอระเบยบปฏบตกองทน ฯ

ประเดนศนยเดกเลกคณภาพ :ในต าบลนมแมฯ -ไมผานตามเกณฑมาตรฐานศนยเดกเลกคณภาพ

ขอเสนอแนะ

ขอเสนอแนะ ประเดนการพฒนา :

รพ.สต.สายใยรกแหงครอบครว - คลนกนมแมไมม หรอ มไมครบตามมาตรฐาน - จนท.ยงขาดความร ความเขาใจเรองอนามยแมและเดก และ นโยบาย รพ.สต.สายใยรกฯ - ไมมการวเคราะหขอมลสถานการณ - ไมม Flow Chart หรอ ขนตอนในการด าเนนงานของ คลนก ANC และ WCC ไมมระบบการสงตอทเชอม ตอกบโรงพยาบาลชมชน

ขอเสนอแนะเพอการพฒนาจากศนยประเมนระดบเขตฯ ** ทมระดบอ าเภอ เชน สสอ./รพช. ควรเขามาเปนพเลยง เพอชวยในการเชอมโยงงานกนอยางเปนระบบฯและควรม การประเมนตามขนตอน..กอนททมเขตฯจะลงประเมน

31

สนเดอนมย. 2557

•ประชมชแจงพนทฯ •จดท าค าส ง/ก าหนดผรบผดชอบฯ • ส ารวจขอมล คร งท 1

เดอน กค 2557

• น าเสนอขอมล/แผนฯ ตอประชาคม • น าแผนฯ เสนอผน าชมชน/ ผเกยวของเพอขอสนบสนน งบประมาณในการด าเนนงานฯ • ด าเนนงานตามแผนฯต าบลนมแม • ก าหนดทมงานเพอใหเกดการก ากบ กจกรรม/งานใหเปนไปตามแผนฯ

ธค 2557

• ประกาศเกยรตคณ ต าบลนมแม • น าเสนอผลงานระดบประเทศ

เดอน สค. 2557

• ด าเนนงานตามแผนฯ • ประชาคมปรบแผนต าบลนมแม และก าหนดกตกาสงคม

• ระดบอ าเภอ/จงหวด ตดตามเยยม คร งท 1

เดอน กย. 2557

• ระดบอ าเภอ/จงหวด ตดตามเยยม คร งท 2 • ระดบเขตออกประเมนรบรอง ต าบลนมแม

เสนทางส ..... ต าบลนมแม...ต าบล........ จะสามารถเดนไปเสนทางนไดหรอไม ?

หนวยงาน:สาธารณสข • ส านกงานสาธารณสขจงหวดอบลราชธาน

• คณะกรรมการ CUP เของใน • รพ.สต.เฉลมพระเกยรตฯยางนอย

• รพ.สต.ดงยาง

• รพ.สต.โนนใหญ

พฒนาสถานบรการตามมาตรฐาน รพ.สต.สายใยรกแหงครอบครว

การอบรมกลมเปาหมายโดยทมสหวชาชพ และผเชยวชาญนมแม

อบรม:ปราชญนมแม

การเยยมมารดาหลงคลอดรวมกบปราชญและ อสม.เชยวชาญนมแม

เยยมหลงคลอดรวมกบภาคเครอขายฯ

บทบาท:เลขานการคณะท างานฯ /สนบสนนใหชมชน มมาตรการทางสงคมฯ

กระทรวงเกษตรและสหกรณ

1. ส านกงานเกษตรอ าเภอเของใน กรมสงเสรมการเกษตร

2. ส านกงานปศสตวอ าเภอเของใน กรมปศสตว

3. ส านกงานประมงอ าเภอเของใน กรมประมง

บทบาทของ: กระทรวงเกษตรฯ

ส านกงานเกษตรอ าเภอเของใน

สงเสรมการด าเนนชวตตามแนวปรชญา เศรษฐกจพอเพยง

ส านกงานปศสตวอ าเภอเของใน

ส านกงานประมงอ าเภอเของใน

บทบาท: อบต.กอเอ ศนยประสานงาน ต าบลนมแมฯ

อบต.กอเอ : สนบสนนงบประมาณ

อบต.กอเอ : ประชาสมพนธฯ

ประชาสมพนธโครงการฯ

อบต.กอเอ : ก ากบตดตามตอเนอง