Tabsira Siyasi Vol2

شواض

مز

آژانس خبری بن المللی کوکچه

کچه پرسكو

ماهناهم تبصره سیاسی

به نشر مرسد ک کوکچه ماهنامه تبصره ساس كه در نخست روز هر ماه هجری شمسی از سوی آژانس خبری بن المللی،اخرن اوضاع جهان و بخشهای وژه قضه فلسطن را ، شما درن شماره تحلل مسال خاورمانه نشره آزاد ساسی مباشد

مطالعه مفرماد

2شماره

ماه دلو

1387

2

شواض

مز


کچه پرسكو

2شماره

ماه دلو

1387

كليات تاريخچه فلسطين

اي نتاؼ صؽفا ت ظؼ آگاي ضاعگا ستؽ اؾ ويات تاؼيطچ فكطي

ضاعگا و لصع طاؼ تيهتؽي ظؼ . تاؾ آغاؾ تا ؾا زاضؽ تعي نع اـظؼ ت اي ثسث آع اقت اتؼی ک اي ؾي ؼا ظاؼع ي تاع ت

.ؽاخؼ ايع

فكطي قؽؾيي ػؽتي اقالي اقت، و ظؼ لعي وؼا ا ظانت،

ويتؽ ؽتغ كازت ظاؼظ و ظؼياي عيتؽا ظؼ غؽب، ثا ظؼ 27024زعظ

قؼي ؼظ اؼظ ظؼ نؽق ظؼياي قؽش نث خؿيؽ قيا ظؼ خب ناي،

فكطي قؽؾيي زاصطيؿ ظاؼاي آب اي . خب غؽتي آ لؽاؼ ظاؼظ

، قي (ع)اي طم س ظؼ پياثؽا تؿؼگي چ ػيكي . ؼتعي اقت

ظؽ لؼيت قق اديهي تكياؼ اي قؽؾي اؾ. تظ اقت (ع)س ػثؼ ؾعگاي زضؽت اتؽاي (ع)

.زكاـ پؽايت اقت ت ثات پي اقت و وهؼاي ػؽتي، اقالي آقيا ؼا ت آفؽيما تص ي وع

اي لؼيت يژ خغؽافيايي فكطي ؼا ظؼ طي تاؼيص گػؼگا مط تؽوؿ تكياؼي اؾ وهؼا تعاي پياپي

.قايؽ قؽؾياي ػؽتي، ت وهؼي تا يتي اقالي ػؽتي تثعي نع تثعي وؽظ تظ تا ايى ؽا تا

و صي و ؾيت اؾ . نؽ تيت امعـ لعي تؽ فؽاؾ يه تپ تا گؽظيع اؾىااي فكطي اقت

. نؽق غؽب آ ؼا ازاط وؽظ اع

. ي آعع ظؼ اي قؽؾي قىت گؿيععوؼايا طكتي الاي تظع و اؾ نث خؿيؽ ػؽتكتا ت فكظ

لؽ 15 فؽاؽايي ايداظ وؽظع و .ق 2500آا ظؼ فكطي تا آؼيا فكطييا ظؼ آيطتع اؾ قاي

تي اقؽائي فؽؾعا . ا زضؽت يؼمب، اقؽائي تظ. تاؼيص فكطي تا ا اثيا آغاؾ ي نظ. اظا ظانت

ظؼ گا زىت فؽػ تؽ صؽ پيم اؾ ظؼ . زعظ قيؿظ لؽ لث اؾ يالظ التعاؼ ظانتعيؼمب تظع

ل تي (ع)قاي پف اؾ ؼظ يؼمب ت صؽ، زضؽت قي 430. خؼيت اقؽائييا ؾياظ نع (ع)قي

قاي طي پيظ اي كافت چ. اقؽائي ؼا اؾ قؽؾي صؽ ت مصع قؽؾي ػظ، ت زؽوت ظؼآؼظ

زضؽت قي ظؼ اي ظؼا طالي اؾ عايت ل فؽگػاؼ ىؽظ اا تي اقؽائي تاؼا ظقت ت طغيا . وهيع

، ينغ خاهي ي نع تي اقؽائي ؼا اؾ اؼظ ػثؼ ظاظ تا ايى اي (ع)پف اؾ زضؽت قي . تداؾ ؾظع

اا ل فكطي ظؼ مات آا مات . ااي ؾظعل ت نؽاي خعيع ؼقيعع ظقت ت غاؼت وهتاؼ

يى پف اؾ خگاي فؽاا، دعظا تي اقؽائي لعؼت گؽفتع . وؽظ قؽادا تي اقؽائي ؼا غب قاضت

زضؽت ظاظ تاكت اؼني ؼا اؾ ظقت فكطييا ضاؼج وع .ق 1000ظؼ زعظ . تؽ نؽا كظ نعع

قيا، چ قاي . اي تا تقظ زضؽت قيا تىي نع. ضا ضعا ؼا ظؼ آدا تا وعتيت امعـ يا

.قطت وؽظ آؼام ؼا ت لعـ تاؾگؽظاع اا پف اؾ ا، ظتاؼ ظ غاؼت تي اقؽائي آغاؾ نع

آا تاتيا ؼا ت اقؽائي تاضت ػع اي اؾ آا ؼا اقيؽ وؽظ ت خاي (نصؽ) نااصؽ .ق 730زعظ

ظؼ ؾا تطت اصؽ، وهؼ يظ ؼظ ز آنؼيا لؽاؼ گؽفت و دؽ ت .ق 586ظؼ قاي . اقىا ظاظ

قؽادا وؼل پاظنا ايؽا، تات ؼا تكطيؽ وؽظ يظيا ؼا آؾاظ قاضت . اسطاط اقاؼت تي اقؽائي نع

تا پايا قطت ظاؼيل ق اظا ظانت تا ايى اقىعؼ آقايم اؼني. ت فكطي اؼني تاؾگؽظاع

ت ايؽا، صؽ، قؼي، فيمي فكطي ز وؽظ يؽاي لت غاؼت فؽااي .ق 323معي، ظؼ زعظ

ظؼ تكظ ؼيا آغاؾ نع .ق63اؾ قاي . پف اؾ اقىعؼ، خاهيا ا تؽ فكطي كظ نعع. ت تاؼ آؼظ

. پف اؾ خگاي فؽاا، ت اؼكتا لكتي اؾ آقيا آفؽيما، قپف قؼي فكطي ز تؽظعو

.ظاؾظ ؿاؼ يظي ؼا وهتع ظياؼاي نؽ ؼا يؽا قاضتع

اا ؼزاي يظ ت ا زكاظت . ظؼ چا نؽايطي، ظؼ كير ايع آؼؾي يظيا تظ تا آا ؼا دات تطهع

ؾيعع ي ضاقتع ا ؼا اؾ يا تؽظاؼع قؽادا ت فتاي نؼاي يظ خقاؾي اي آا، زضؽت يؼ

.تقظ زىؽا ؼي قؽؾي يظا ت اػعا سى نع (ع)ػيكي

شواض

مز


کچه پرسكو

2شماره

ماه دلو

1387

3

شواض

مز


کچه پرسكو

2شماره

ماه دلو

1387

تيتـ فؽؾع اپؽاتؼ ؼ تا هتاظ ؿاؼ قؽتاؾ، اؼني ؼا 70ظؼ قاي

يظيا، قؽادا ؼيا فاتر نعع ساصؽ وؽظ پف اؾ چع ا مات

پاظنا قاقاي ايؽا اپؽاطؼي ظؼ ؾا ضكؽ . ل يظ ظتاؼ آاؼ گهت

ؼ ؼا نىكت ظاظ تا ؼاايي يظياي و تا ايؽا ىاؼي ي وؽظع

اا پف اؾ ؽگ ضكؽ پؽيؿ، اي قؽؾي . ؼا فتر وؽظع (فكطي) اؼني

.ت كيسيا افتاظظتاؼ ت ظـ

، قپاي ؼا قؼي فكطي نع و (اتتىؽ)ظؼ ؾا ضيف اي كي

تا ظؼگػنت ا، ظؼ ؾا ضيف ظ، ػؽ، قؼي تيت امعـ ت ظقت

ااي نؽ مات ؾياظي . كي افتاظ ؼيا ظؼ آدا نىكت ضؼظع

ا ؼا دثؼ ت تكي وؽظ وؽظع اا طالي نع ساصؽ هى غػا آ

.فكطي ظؼ ظقت كاا افتاظ 15 اؾ آ قاي يؼي . لؽاؼظاظ صسی ؼمع نع

اگؽ چ . ، تا تاخ اؼپائيا ػي كاا خگاي صيثي آغاؾ نع و زعظ ظ لؽ اظا يافت1095اؾ قاي

ؼا، كا فكطي نؽ تيت امعـ اي خگ ػتاي گاگي ظانت اا ؼضا يىي اؾ ػ آ

صيثي پف اؾ ثؽظي قطت ساصؽ طالي . ضؽاخگؿاؼ تظ كيسيا اي نؽ ت كاا غوؽ ي وع

.تيت امعـ، اؼظ نؽ نع ظقت ت لت ػا ؾظع چيؿ ؼا ت ػا غيت، غاؼت وؽظع

(1147-1149)ظؼ ؽاز پاياي خگ ظ صيثي . ت وؽظعقاي تؽ فكطي زى 90تعي قا كيسيا

ق صالذ اعي ايتي صيثي ؼا تاؼ اؼ وؽظ تيت امعـ ؼا تاؾ پف گؽفت آا ؼا اؾ . 542-544طاتك تا

.قؼي صؽ قايؽ اطك تيؽ ؼاع

زعظ ق لؽ ؾا اؼ ؼا ظؼ ظقت پف اؾ فتي خگ صيثي ؽگ آضؽي پاظنا قك ايتي، ايه

گؽفت تيت امعـ ؼا يؿ ظؼ اضتياؼ ظانتع تا قپا غي خگيعع آا ؼا نىكت ظاظع تاؾاعگا

فتزات ػثايا غاؾي اؾ قي ظيگؽ قك ػثاي تا خگاي طالي . صيثي ا ؼا ظؼ ػىا اتظ قاضتع

نؽ لكططي و . 1453ظؼ ؾا قطا سع فاتر ظؼ قاي . يا، پاي گػاؼي نعظؼ ثؽظ تا غال يا

قاي ت پايتطت اپؽاطؼي 500تؽي ؽوؿ التعاؼ صيثي پايتطت ؼ نؽلي تظ فتر نع ت عت

.ػثاي تثعي گؽظيع

ا عافغ ػثاي تظ، اگا اگكتا ظؼ اي قاي. ااضؽ لؽ ؾظ نؼنايي ظؼ فكطي ت خظ آع

ؼا و « زكي، ايؽ ى» اؾ خ . تغييؽ ؼل ظاظ ظؼ تؽاتؽ ػثاي لؽاؼ گؽفت اؾ نؼنيا زايت وؽظ

ظؼ چي . ايع ػثاي ظؼ زداؾ ؽظي خا طة تظ تسؽيه وؽظ تا زايت اگيف اؾ ػثاي خعا نظ

ت ازع يظ ؼا طؽذ وؽظع تؽاي تهىي وهؼي كتم ظقت ت نؽايطي ػع اي اؾ يظيا، اعيه

اي ػع تا گؽفت وىاي اي اؾ . العااتي ؾظع و واؼ آا ؼظ تهيك زايت ظت اگيف لؽاؼ گؽفت

. يظيا ثؽتع، تؽاي پيهثؽظ ماصع ضظ زؿتي تهىي ظاظع ا صي ؼا تؽ ضظ اظع

يا ؼقي، فؽاك اگيف ت اضا ؼقيع تا ت خة آ « قايىف ـ پيى» لؽاؼظاظ 1916ظؼ قاي

اا اگيف و چعي تؼع آ پيا ؼا غايؽ تا . قؽؾياي تدؿي نع اؾ ػثاي ؼا يا ضيم تمكي وع

ظؼ آ وهؼ ت لع تا اقتفاظ اؾ ضؼف ؼقي امالتي و 1917قط ضظ تؽ وااي قئؿ ظيع ظؼ قاي

. آؼظ پيقت، اؾ پيا قؽتاؾ ؾظ فكطي ؼا تست لييت ضيم ظؼ

صييكتا ظؼ ااي لؽ تيكت تا اقتفاظ اؾ قط اگيف تؽ فكطي، ؼا ز تهىي يه وهؼ يظي ؼا

تؽاي تعا قط ضظ ت پايگاي اگكتا ظؼ اي ؾا . ظؼ تؽاتؽ ضعيت تا يظيا خا آؾاؼ آا طؽذ وؽظع

ظؼ خؽيا خگ خاي اي صييكتا اؾ اگيف اؽيىا ضاقتع ظؼ صؼتي و . ظؼ اي طم ياؾ ظانت

ونم . ظت ػثاي تسع آا، نىكت تطؼظ، پف اؾ ضات خگ فكطي تثعي ت ىت يظ گؽظظ

قؽادا ظؼ آؼي . ؾيؽ ضاؼخ اگيف ؼا خة وع« ؽظ تافؼ» صييكتا تيد تطهيع تاكتع ظؽ

4

شواض

مز


کچه پرسكو

2شماره

ماه دلو

1387

تفمي خاؼ ، لييت فكطي ؼا ؼقا ت ظت اگكتا 1920

اگػاؼ وؽظع آ ؼا ظف وؽظع، تا تاقيف وا ي يظ، تؽاي اخؽاي

.اػالي تافؼ وه وع

ن يظي، اخؽت اتماي يظيا ت تا اگػاؼي زىت اؾ قي اگيف ت ي

ظؼ اي . اي اؽ خة نؼل طافت اػؽاب گؽظيع. فكطي نؽع نع

گا قايؽ اػؽاب و ظچاؼ تفؽل تظع خؿ ظؼ نؼاؼ وه ظيگؽي ت فكطييا

اػؽاب فكطيي كيسيا اضتالفات ضيم ؼا واؼ گػانتع . ي وؽظع

طكتي تؽضؼظ 1929ظؼ تاتكتا . ييكت تسع نععظؼ تؽاتؽ يظيا و

ظؼ اي ظؼگيؽي . ضي يا فكطييا صييكتاي اخؽ ظؼگؽفت

صييكتا قؽتاؾا اگيكي تا آتم گهظ تؽ ؼي فكطيي ا زعظ

كسا نيص ػؿاعي ليا 1936تا 1920ظؼ ااضؽ ظ . ت ؼا نيع ػع اي ؼا دؽذ ظقتگيؽ وؽظع 351

ػثعاماظؼ زكيي ؼثؽي ثاؼؾات ؼا 1937ظؼ قاي . لكا ت لع پيقت اا ي ياؼام ت ناظت ؼقيعع

ظؼ ظقت گؽفت اا ا يؿ پف اؾ ثؽظاي ؾياظي ػي قط گؽا اگيكي صييكتا ؽا تا ياؼام ت

گ تا يؽاي هتؽن صييكتي، اگيكي ؼا زك قال فؽاعي ج 1944ظؼ قاي . ناظت ؼقيع

.تؽػع گؽفت ي ا يؿ ت ناظت ؼقيع

ظؼ . لؽی، كا فكطي ت يه كا ػؽتي تثعي نع ظؼ ؼاـ كائ تي اي لؽاؼ گؽفت 40اؾ ظ

يت ضظ ضات ت لي 1948 14اگيف ظؼ . طي خگ خاي ظ آؼام كثي تؽ فكطي زىفؽا تظ

ظؼ ا ؼؾ نؼاي ي يظ ظؼ ت آي تهىي نع ظؼ قاػت . ظاظ يؽايم ؼا اؾ فكطي ضاؼج وؽظ

تا اختاػي ظؼ ؾ « ظييع ت گؼي» خظيت ظت اقؽائي تقظ 14/5/1948چاؼ تؼع اؾ ظؽ ؼؾ خؼ

دا ي گئي و تا پايا گؽفت زىت لييت ظؼ ا ظؼ اي» : ي ض قطام گفت. ت آي اػال گؽظيع

ظؼ اتظاؼ تؽپايي ظقتگااي ظتي طثك لا اقاقي كتي و تقظ نؼاي 1948 15-14ي نة

«.تؼيي وؽظ تظ ـ تعي ضاع نع 1948لا اقاقي ظؼ ؾا اقثي ـ و ا ؼا زعاوثؽ اي اوتثؽ

ؼئيف خؼ لت اؽيىا ظت خعيع اقؽائي ؼا ت ؼقيت « تؽ» نىي اقؽائي، چع ظليم پف اؾ اػال ت

.اگيكيا يؿ گا ضؽج اؾ فكطي، تديؿات ضيم ؼا ظؼ اضتياؼ صييكتا لؽاؼ ظاظع. ناضت

پف اؾ اػال تهىي ؼژي صييكتي، يظيا غاصة نؽع ت تصؽف نؽا ؼقتاا تيؽ ؼاع

آا گاي و تا مات ؽظ فكطي ؼت ؼ نعع خاياتي . فكطييا اؾ ضا وانا نا وؽظع

اي وهتاؼ زهيا . ت ؼا اعاضتع 1948ؼا ظؼ آؼي « وفؽ لاق» « ظيؽ ياقي» اع وهتاؼ ؼقتاي

خ كتمي انغاي فكطي تي. خة گكتؽل زهت فؽاؼ فكطييا اؾ ضا وانا نا نع

تؽپايي ظت اقؽائي ظؼ اي قؽؾي دؽ ت آ نع و ت تاؼيطي فكطي تمؽيثا ت تي آاؼ پاع

. ظؼ اؼظگاا پؽاوع ظؼ ظيگؽ وهؼاي ػؽتي ؾعگي فمؽآظ آوع اؾ تياؼي تگػؼاع. تثعي نظ

:1948جنگ

انغاگؽ لعـ تقظ ت گؼي، اي خگي و اي ؼژي ػي فكطي پف اؾ اػال خظيت ؼژي

ظؼصع و 78ظؼ طي اي خگ صييكتا . ؼؽف اقت 1948وهؼاي ػؽتي طم ت ؼا اعاضت ت خگ

ت ظؼ اثؽ اي خگ، طكتي ؽز آاؼگي تؿؼگ كاا فكطي . ضان فكطي ؼا ت انغاي ضظ ظؼ آؼظع

طي آ زعظ يه يي فكطيي اؾ دع يه يي صع ؿاؼ فكطيي ظؼ آؿا آاؼ . لع پيقت

ت 100000ت ت اؼظ 496000ت اؾ كاا فكطي ت اؼ غؿ اخؽت وؽظع 200000زعظ . نعع

.ظعت ت صؽ ػؽاق وچ وؽ 20000ت ت قؼي 85000ت ثا

، ؼژي انغاگؽ لعـ اؾ قيي تا اخؽاي قياقت ضهت تقؼ طثي ظقت ؾظ ت 1948پف اؾ خگ

العااتي ظيؽ تطؽية اؾي آتم ؾظ ؿاؼع، قؼي تالل ي وؽظ تا تالياع اػؽاب طم ؼا دثؼ ت فؽاؼ

5

شواض

مز


کچه پرسكو

2شماره

ماه دلو

1387

اي اظا اؾ قي ظيگؽ نؽايظ تكيالت الؾ ؼا تؽ. اؾ ضا ايها وع

.اتماي يظيا قؽاقؽ خا ت فكطي فؽا ي وؽظ

ظؼ پي تسىي قط . اقؽائي ت ػضيت قاؾا تسع ظؼآع 1949ظؼ

ؼژي صييكتي تؽ فكطي انغاي ت تعؼيح گؽا قاؾااي ثاؼؾ

ؽ ، وگؽ فكطي ظؼ ل1964 28ظؼ . فكطيي اػال خظيت وؽظع

ظؼ . ؼا اػال وؽظ« قاؾا آؾاظي تطم فكطي» لعـ تهىي نع تاقيف

پي آ يؿ اؼتم آؾاظي تطم فكطي تهىي نع ثاؼؾات فكطييا نى

.خعيعي ت ضظ گؽفت

:1967جنگ

اؾ قي ؼژي صييكتي ظؼ زاي نؽع نع و وهؼاي ػؽتي، ضظ ؼا اؾ لث تؽاي ثؽظي 1967خگ

. يؽاي ظاي وهؼاي ػؽتي ت طؽف ؽؾاي اقؽائي ظؼ زؽوت تظع. تا ظن آاظ وؽظ تظعتؿؼگ

صؽ قؼي . ؼاظياي اي وهؼا يؿ ظائ اؼل ظاي پطم ي وؽظ پيؽؾياي اػؽاب ؼا ت ياظ ي آؼظ

15ظؼ . اؼ غؿ ػمة هيي وؽظع يؽاي پاقعاؼ صر يؿ اؾ اطك ؽؾي ظؼ. تا اػال ثكتگي وؽظع

خاا نؽ تيت . ا ، دع اي نؽايظ اؾ خگي ظؼضها فميت آيؿ تؽاي اػؽاب زىايت ظانت

ژئ لث اؾ ايى اػؽاب 5امعـ تسمك ؼياي تصؽف ضان آتا اخعاي ضظ ؼا لؽية الع ي پعانتع، اا ظؼ

چؽ اي نؽ ظگؽگ . ز غافگيؽا تاىاي ؼژي صييكتي ؼتؽ نعع ؽگ العاي ادا ظع، تا

قپف قت . پف اؾ عت وي يؿ ت انغاي يؽاي صييكتي ظؼآع. نع زات خگي ت ضظ گؽفت

ظؼ آ ؼؾ ؼژي. تاىاي اقؽائيي ؼاها ؼا ت قي خب ؽؾاي صؽ تاؾوؽظع ت خ پيم ؼفتع

صييكتي ؿا تا زالت ؾيي ضظ، اؾ طؽيك ا يؿ ت فؽظگااي وهؼاي صؽ، اؼظ، قؼي

ؼؾ طي وهيع ت خگ نم 6اي خگ و اؾ ؾي ا اغاؾ نع تظ، عت . ز ايي غافگيؽا وؽظ

ظ اؼظ اؼ غؿ تعياي خال اقؽائي ظؼ طي اي خگ، وؽا غؽتي ؼ. ؼؾ اػؽاب اقؽائي هؼ نع

قاؾا تسع طي لطؼا اي اقؽائي ؼا ت ػمة . ظؼ قؼي صسؽاي قيا ظؼ صؽ ؼا انغاي وؽظ

پف اؾ آ ؼژي صييكتي نؽ تيت . هيي اؾ قؽؾياي انغاي ظػت وؽظ اا اقؽائي ضظظاؼي ؼؾيع

ؼقتاي ػؽتي ظيگؽ ؼا طثك صت اي و صاظؼ 27 نؽ تيت س امعـ ؼا و تست زاويت اؼظ تظ

.وؽظ ضي ضان ضظ وؽظ

اي كا . يىي اؾ ؼيعاظاي تطي و لثال اناؼ نع اساق تيت امعـ ت لؽ ؼژي صييكتي تظ

تاػث پيعايم ايت لعاقت اي طم ت زعي تظ و ؾاي. تخ خايا ؼا ت ضظ ؼطف قاضت

كا زفع زؽاقت اي ىا نؽيف تقظ كاا اؾ لؽاي پيم كد نع . خگاي صيثي نع

اقت يظي كيسي ظؼ اي ؼظ اطيا ظانتع و كاا ظؼ زفع گعاؼي ااو معـ آ

ژي صييكتي نع اي گؽاي وتاي ي وع اا خگ نم ؼؾ و تاػث انغاي تيت امعـ تقظ ؼ

اقؽائي نؽط ػمة هيي . ؼا ت خظ آؼظ و ى اقت تخ ظكؾي الؾ تؽاي زفع آ صؼت گيؽظ

ضظ اؾ اطك انغاي ؼا تؼع اؾ گػنت قاا اؾ خگ نم ؼؾ تاويع قاؾا ، ت ؼقيت ناضت اي

ظانت و تا ؾاي و وي وهؼاي ػؽتي اي ؼژي ؼا ت ؼژي اؾ قي اػؽاب ػا وؽظ تاؼا اػال

.ؼقيت هاقع تا ا پيا صر تؽلؽاؼ ىع اؾ قؽؾياي انغاي تيؽ ي ؼظ

و خة تسميؽ نىكت اػؽاب نع، قاؾااي مات فكطيي 1967پف اؾ خگ نم ؼؾ ظؼ ژئ

ثا آؾل ظيع تظع تؽ نعت ػيات ضظ ػي اقؽائي افؿظع و ظؼ اؼظگاايي ظؼ اؼظ، قؼي

ظؼ ظؼ اؼظ الغ نع اقت ؽوؿ يؽاي ثاؼؾ (پايتطت اؼظ)ويتؽي غؽب اا 25و ظؼ « وؽا» نؽ

، 1967ؾيؽا اي نؽ ػع اي اؾ آاؼگا فكطيي ؼا ظؼ ضظ خاي ظاظ تظ، ظؼ اثؽ خگ ژئ . فكطيي نع

ويتؽي ضظ خعيع آتم تف صييكتا ظؼ تيؽؼـ آا لؽاؼ گؽفت خؼيت فكطيي قاو 4وؽا ظؼ

ت ي ساظ خثم فتر تا تخ ت ؿظيىي وؽا ت اضغ . ت ت ظ تؽاتؽ افؿايم يافت 25000وؽا اؾ

يكتي يؿ اػال وؽظ وؽا ت پايگا اقاقي ؾيؽ ظفاع لت ؼژي صي. صييكتا آدا ؼا پايگا ضظ قاضت

6

شواض

مز


کچه پرسكو

2شماره

ماه دلو

1387

ظؼ پي آ تا يؼل يؽاي ؾيي . مات فكطي تثعي نع اقت

ؾؼي اقؽائي، ت نؽ وؽا، ثؽظ قطتي يا آا امالتي فكطيي ظؼ

چؽيه فكطيي ػع ؾياظي اؾ صييكتا 300طي خگ ت ت ت تا . گؽفت

اي مات و . ؾا اقؽائيي اچاؼ ت ػمة هيي نععوهت نع قؽتا

ت ثؽظ وؽا هؼ نع ؼا ؼؿ خعيعي ؼا تؽاي پيؽؾي ت فكطي ت

. اؾ آ پف ػع ؾياظي ظاطة پيقت ت خثم فتر نعع. اؼغا آؼظ

1973جنگ

وااي قئؿ اؼتم صؽ ت طؼ اگاي تا نؼاؼ هللا اوثؽ اؾ 1973ظؼ اوتثؽ

و ظؼ آ ؾا ت ػا ضظ ظفاػي « تاؼ» گػنت تا نىكت ضظ ظفاػي

اؾ طؽف نؽق . تكطيؽاپػيؽ ؼؽف تظ تا زايت يؽي اي ت صسؽاي قيا ظاض ضان اقؽائي د تؽظ

گ ظا اپياي ظؼ ؼؾاي اي ج. يؿ ت طؼ ؿا يؽي ايي قؼي تاخ ػي اقؽائي ؼا آغاؾ وؽظ

اقؽائيي اتظ نع ؿاؼا اقؽائيي وهت يا اقيؽ نعع تؽ افكا نىكت اپػيؽي آ ضظ تطال

اا تا زايت قؽيغ ظاي اؽيىا غؽب ظؼ ؼؾاي تؼع، ضغ خگ تغييؽ وؽظ ظؼ زاي و ظيگؽ . وهيع نع

اؼتم اقؽائي تا ي تؽظ يؽايم تاكت ظؼ غؽب وهؼاي ػؽتي اؾ وه ت صؽ قؼي ظؼيغ ؼؾيعع

لاؽ گفت گ تؽاي پايا ظاظ 601قؽادا ظؼ ويتؽ . وااي قئؿ طم سعظي ؼا ت تصؽف ضيم ظؼآؼظ

قاؾا آؾاظي 1974قاؾا تسع يؿ ظؼ قاي . ت خگ اغاؾ نع تا اؼماظ لؽاؼظاظ صر، خگ پايا يافت

.قطي ؼا ت ػا تا ايع ت فكطي ت ؼقيت ناضتتطم ف

:1973پيامد جنگ

تؼع اؾ پايا يافت اي خگ ظاؽا ؼثؽا وهؼاي ػؽتي فىؽ ثاؼؾ تا ؼژي انغاگؽ لعـ ؼا اؾ قؽ تيؽ وؽظ

پي، ـ ظؼ ؽاز آا ظؼ پي نىكتاي پي ظؼ. ت صر تا آ ؼژي ت صؼت يه كا اصي ؼي آؼظع

طتف ـ فىؽ ػاوؽ تا ظن ضظ قاؾل تا اؽيىا اقؽائي ؼا ظؼ پيم گؽفتع ظؼ ايت پػيؽل خظيت

قؽظعاؼ اي خؽيا طؽؾ تفىؽ، اؼ قاظات ؼئيف . آ ؼا خايگؿي اعيه ت ظؼيا ؼيطت صييكتا وؽظع

لؽاؼظاظ 1975غاوؽ صر تا ؼژي صييكتي ت ظاظ ظؼ قاي خؼ صؽ تظ و تا واؼ گػانت اقس ت

ت فكطي انغاي قفؽ وؽظ اضي تگي ظن 1977قپف ظؼ قاي . قيا ؼا تا اقؽائي اضا وؽظ

تؼالة آ قفؽاي ظيگؽ اؾ خاة ظ طؽف . قؽقطت يهگي فكطييا كاا ؼا ظؼ آغل گؽفت

ظؼ س 1978 تاالضؽ ظؼ قاي . ت اؼماظ يه لؽاؼظاظ صر يا صؽ اقؽائي فؽا نعادا گؽفت معا

وپ ظييع، يا قاظات اضي تگي طكت ؾيؽ اقؽائي ظؼزضؼ خيي واؼتؽ ؼئيف خؼ لت اؽيىا

ػماظ اي پيا تؽاي ظؼ زاي و تاؼ وؽظ ا. ؼؽف گؽظيع« وپ ظييع» پيا صسي اضا نع و ت پيا

خا اقال تكياؼ هى تظ خگ ضصت يا ظ ظن لعيي يؼي اػؽاب ت ؼثؽي صؽ ؼژي

اي الؼ ظؼ . انغاگؽ لعـ ت پايا ؼقيع ؼژي صؽ خظيت ؼژي صييكتي ؼا ت ؼقيت ناضت

.ف تي خا ػؽب نعآقتا پيؽؾي امالب اقالي ايؽا ؼي ظاظ خة ايداظ نىا

، ت ؼثؽي اا ضيي، اقال اؼظ صس ثاؼؾاتي ؽظ 1979تا پيؽؾي امالب اقالي ايؽا ظؼ قاي

ؽ چع و فكطييا پيم اؾ امالب ايؽا كا تظع اا ػاي و آا ؼا ت پيع ي . فكطي نع

پف اؾ پيؽؾي امالب اقالي ايؽا، اقال ػاي ثؽ . ظانتتظ اقال ظؼ ظؼخ ظ لؽاؼ « ػؽتيت» ظاظ

.لي تؽاي اتساظ پيؽؾي ثاؼؾا كا فكطي نع

تا نؽع ظ هتاظ ت ظثاي تاثيؽپػيؽي فكطيياي كتمؽ ظؼ ثا، اؾ امالب اقالي ايؽا، تهعيع

ت 1982انغاي، ؼژي صييكتي ظؼ نه ژئ فؼايت ظاي ضظ ػي يؽاي اقؽائيي ظؼ اطك

اي تاخ دؽ . لصع اتظي مات فكطي ز گكتؽظ اي ؼا اؾ طؽيك ؾي، ا، ظؼيا ت ثا آغاؾ وؽظ

اا چع قاي گػنت و تا نى گيؽي . ت تيؽ ؼفت يؽاي مات فكطي اؾ خب ثا تيؽت نع

ثا ػيات ظاي آ ػي ؽاوؿ ظاي ايتي اقؽائي، ؼژي صييكتي دثؼ مات اقالي ظؼ

7

شواض

مز


کچه پرسكو

2شماره

ماه دلو

1387

ت ػمة هيي اؾ تؼضي اطك انغاي ضظ ظؼ اطك خث خب ثا

نع ؽظ فكطي ض تاثيؽپػيؽي اؾ امالب اقالي ايؽا ظؼ طم

خعيعي ؼا ظؼ ظاض قؽؾي مات اقالي ظؼ ثا، ظؼصعظ تؽآعع تا زؽوت

.اي فكطي اغاؾ وع

وفؽاف قؽا ػؽب ظؼ ػا تؽگؿاؼ نع اا يچ گ ضؼي 1987ظؼ آؼي

ظؼ ؾي ثاؼؾ ػي ؼژي صييكتي اتطاغ ىؽظ صؽفا تا تخ آ ت خگ

1982تا 1967ؽظ فكطي و طي قااي . ايؽا ػؽاق ؼطف نع

تطي ؼا پهت قؽگػانت ؼااي گاگ قاؾااي فكطيي تداؼب

ظتاي ػؽتي ؼا آؾظ نىكت طؽزاي قياقي ؼا ت چه ظيع تظع،

آا ؼا اؾ آاؼگي دات (اػؽاب) قاا اتظاؼ ي وهيعع وهؼاي ػؽتي

يي، تا هاع تي تخي ؼژياي تطهع، تا تخ ت اضتالف ا اهؼاب ا تي گؽا ازؿاب فكظ

ػؽتي ت اضاع فالوت تاؼ فكطييا، ظؼيافتع و نؼاؼاي امالتي ؼثؽا قياقي فكطي ظتاي

ػؽتي ستاي ضظ ؼا اؾ ظقت ظاظ طي اي عت يچ ها ايعي اؾ اتظي ؼژي صييكتي يا زعال

نع اقت، ػا اؾ ظتاي ػؽتي گؽاي فكطيي لطغ ايع و نع زاويت آ ظؼ فكطي پيعا

. وؽظع

اي ػا ؼيعاظاي چع، ؾي اي نع تا نؼ نق امالب گؽايم ت اقال ظؼ ؽظ فكطي ازيا

نظ خثهاي قياقي ـ ػثي، ؽظي خايگؿي ازؿاب قاؾااي قياقي ـ ي غيؽػثي ظؼ

انغاي نظ ؼع خعيعي اؾ ليا ثاؼؾ تا اقؽائي تقظ قاوي قؽؾياي انغاي ظؼ پاييؿ قؽؾياي

.ا گؽفت« امالب كاخع» آغاؾ نع و اتفاض يا 1987

لع اتفاض ؼؾ ايعي تؽاي فكطييا آاؼ ت خظ آؼظ اعاف آثاؼي ؼا ظؼ پي ظانت خة نع تا

تاو ظؼتؽاتؽ 1948تا آى ؼژي صييكتي اؾ قاي . تعا اتفاض ازكاـ ضطؽ تؽـ وع اقؽائي اؾ

لطؼا ا طؽزاي قاؾا تسع، و زمق اتياؾات سعظي تؽاي فكطييا لاي ي نع

ظ ي قؽادا نؼاي ايت ضظظاؼي ي ؼؾي 338 242لطؼا اي ايكتاظگي ي وؽظ اؾ پػيؽل

اؾ قي ظيگؽ خاذ قاؾنىاؼ . زهت آ اؽيىا اؾ اتفاض آا ؼا دثؼ وؽظ ت ػاوؽ تا قاف ت ظع

تا اقؽائي گؽفت اتياؾ اؾ آ اتفاض تؽگ تؽع اي فكطيي يؿ تا اي تصؼ و تؽاي چا ؾظ ظؼ ػاوؽات

ؼژي صييكتي يؿ ظؼواؼ ػاوؽ چع خاث .ي ؼا طؽذ وؽظع تا اقؽائ ؾؿ ػاوؽ . ظؼ ظقت آا اقت

ضظ تا اػؽاب، گفت گاي پاي ؼا تا ؼثؽا قاف نؽع وؽظ پف اؾ ظ ظؼ گفت گي كتمي اػؽاب

ؼژي صييكتي ظؼ فؽايع صر ضاؼيا، قؽادا قاؾل ؼثؽا فكطيي تكي آا ظؼ تؽاتؽ ضاقت

ػاوؽت 21/8/71 اؾ . اؼظ ؽز يي نع (ظؼ تافما قاف ـ اقؽائي )اي اقؽائي، تا طؽذ غؿ ـ اؼيسا

.قؽي ظ خاث قاف اقؽائي نؽع نع

ياقؽ ػؽفات تا ػا ؼئيف قاؾا آؾاظي تطم فكطي طي ا اي ت اقساق ؼاتي طكت 19/6/1372ظؼ

ي خظيت اقؽائي ؼا ت ؼقيت ناضت تؼع قاف ؼا ت پايثعي ت اػالي ؾيؽ لت ؼژي صييكت

و خظ ؼژي انغاگؽ لعـ ؼا )نؼاي ايت 338 242 يؿ لطؼا اي ناؼ (تافما )اصي وي

آ تطم اػال وؽظ (نع اع 1968ت ؼقيت ناضت ضاقتاؼ تاؾگهت ت ؽؾاي آ ت اطك پيم اؾ

اقساق ؼاتي يؿ تماتال ظؼ . اؾ فاظ هؼ فكطي ؼا و ىؽ زك خظ اقؽائي اقت، غي اػال ظ

ا تاؼيص طي ا اي، قاؾا آؾاظي تطم فكطي ؼا ت ػا ايع ؽظ فكطي ت ؼقيت

خا ياقؽ ػؽفات ؼثؽ قاف ظؼ تاؼيص قؽا. افمت ضظ ؼا تا آغاؾ ػاوؽ تا قاف اػال وؽظ. ناضت

ؼئيف خؼ اؽيىا تؼعاظي اؾ نطصيتاي قياقي خا « تي ويت» ظؼ انگت ظؼ زضؼ 22/6/1372

.ؼؽف نع« غؿ ـ اؼيسا» تا ل ضظ تؽ ا فكطي ضظ وهيع ت لؽاؼظاظي ؼا اضا وؽظ و ت طؽذ

اظ اي تافك ؼا اضا وؽظع و ظؼ آ يه زىت ضظطتاؼ 17 ػؽفات ؼاتي طي ػاوؽاتي پيم يف

.فكطيي ظؼ وؽا غؽتي اؼ غؿ پيم تيي نع

8

شواض

مز


کچه پرسكو

2شماره

ماه دلو

1387

اي تافك ؽ چع ظؼ ظاؽ ػي ػمة هيي سعظ اقؽائي اؾ اضغ لثي

آ ت ناؼ ي ؼفت ي تا اعاف تع ثاؼؾ ت كا فكطي فاص

عف آؽيىا ؼژي صييكتي اؾ اي تافك صؽفا ايداظ ؾياظي ظانت ؾيؽا

نىاف يا فكطييا ضال وؽظ نؼ اي آتم اتفاض ت ظقت

اا تا هياؼي يؽاي امالتي فكطيي ظؼ . خاذ فكطيي قاؾنىاؼ تظ

قؽؾياي انغاي اؾ اي زؽت يؿ ثؽ الغ هع اتفاض فكطي ؽ چ

ؼئيف « آؼي ناؼ» تا ايى آتم آ گا ظيعاؼ . ؼ ت ؼا ضظ اظا ظاظلي ت

تاؼ ظيگؽ نؼ 2000قپتاثؽ 28زؿب يىظ اقؽائي اؾ كدعااللصي ظؼ تاؼيص

.ؼ نع نى خعيعي ت ضظ گؽفت و ت اتفاض االلصي ؼؽف نع

:اتغ

ديع صفا تاج/ظاها فكطي

ؼ ؾػتيؽ، تؽخ اکثؽ انی ؼفكدایاک/قؽگػنت فكطي

رب٣گب ث٤ت اوؼك ػؿ اػتوبػات نبب ٤٤نتب

ظ.م 10:40 - 12/05/2008 ] ]

ـکق االع ؿمبی كنط٤

كنط٤ اف ضبظ رــاك٤ب٣ی هت رب ػـة، مـف٤ کچکی امت ػؿ ىـم ػؿ٣بی ؼ٣تـا ک چ پی م

هبؿ آم٤ب، اؿپب آكـ٣وب ؿا ث ت ی کؼ ث٤ت اوؼك پب٣تغت آ ػؿ تبؿ٣ظ اؿ اف توؼك عبی

ب٤ؼ اؼ " اؿى٤"ـ چؼ ٣ػ٣ب ؿبت هؼك ؿا ث فثب ػجـی . ؿػاؿ ثػ امتقػ نبب، ن٤ض٤ب ثـط

ا٣ ام ػ ثغو ػاؿػ، . امت ک ػـثبی ٣جمی آ ؿا ػؿ ؿػ هؼك ثکبؿ ی ثـػؼ" اؿم"ی ا آ

٣طؿ ٣جك، ، آـا ػاؿانال هـ٣ انال "ىـ ش"٣ؼی ش، پل هؼك " مب"٣ؼی ىـ " اؿ"

(1).ا٤٣بء ث٤ت اوؼك ٤ق ب٤ؼ اؼ

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

هتطجن هی اذاى فطز -زکتط ػواز ظکی -کتاب ؼفط ؼستاز ت لسغ -1

ؿ بف ث٤ت اوؼك ػجبػت، ث٤تت، ؿف گـكت ػك ىؼ ػ. ث٤ت اوؼك ػؿ ػ ػ٣ؼ نبب ػق٣ـ امت

ثـای ػؿک رب٣گب اػتوبػی توؼك آ قػ نبب ثب٣ؼ اف . آزب اف پبػاه ك٤تی ثل كـاا ثـعؿػاؿ امت

: چؼ فا٣ ثؼا گـ٣نت

: هؼك ج صی ای (اق

هؼك مـف٤ی امت ک تبؿ٣ظ ک مـىبؿ اف ؼ٣بت ػاؿػ چـ بی ضجة پبکی ػؿ ا٣ مـف٤

، ػاػ (ع)ثـاػؿ فاػ اثـا٤، امضبم (ع)پ٤بجـ ثت ىک عؼا بػی تص٤ؼ، (ع)٣ ع٤ هللا اثـا. ؼكؼ

، ٣مق (ك)، ـ٣ (ع)ک هجـه ػؿ راؿ ث٤ت اوؼك ىـم آنت، امبػ٤ ؽث٤ش هللا (ع)، می ک٤ هللا (ع)

ػب چـ ثـرنت اف پ٤بجـا پنـ ػاػ، ک صکت مطتی ای ػاىت (ع)، م٤ب (ع)ؼ٣ن

ا٤بء هؼم٤ب ک ث ا٣ مـف٤ کتی صـت هؼامتی ثقؿگ ثغي٤ؼ اؼ ػؿ عبک ا٣ ػ٣بؿ گب بػ

ػؿ . تص٤ؼ ؿا تج٤ؾ عؼا ؿا پـمتو ػؼ هـآ اف تبی آب ثب تکـ٣ تؼظ٤ كـاا ٣بػ کـػ متػ امت

پب ث نتی گؾاىت ػؿ گاؿ ت ث مغ گيػ (ع)مغ گلت ػ٤نی (ع)ػا ثب می ا٣ مـف٤ ثػ ک ط

ػؿ ا٣ مـف٤ ؿصت ػ برـ ث ا٣ اه٤ زـت کـػ، تـ (ك)ـ٣ . عؼا ا ؿا ث می عػ ثـػ

. اف ا٣ب هؼك هج غنت نبب ث ىبؿ ی ؿػ

: ()ؼـاد ؿم عؼا (ة

ا اؾی امـی ثؼجؼ ٤ال انزؼ اضـا ای انزؼ االهی اؾی ثبؿکب ص ـ٣ آ٣بتب ا مجش"

" ان٤غ اج٤ـ

ث ثـام ينت ()ؿم عؼا . بف ىؼ ()ثـ پ٤بجـ اکـ " ثـام"ىجی رجـئج، ا٤ ای ثب ـکت آمبی

ثـام ػؿ ث٤ت اوؼك كـػ آؼ پ٤بجـ . ب٤ؼ اؼ" ملـ امـاء" ث می ث٤ت اوؼك پـاف ػؼ ا٣ ملـ ؿا

پ٤بػ ىؼ ػؿ نزؼ االهی ػ ؿکؼت بف ثزبی آؿػ آگب ثـ غـ ث٤ت اوؼك ا٣نتبػ ـا رجـئ٤

9

شواض

مز


کچه پرسكو

2شماره

ماه دلو

1387

ىؼ ثؼ٣ تـت٤ت هؼك نزؼ االهی رقئی اف وؼمبت نبب . گ٣ؼ" ملـ ؼـاد"ا٣ ملـ ؿا . ػـد ػؼ

(1).ملبؿه ػؼ ػؿ آ بف گقاؿؼ آـا صلع کؼ () پ٤بجـ

ــــــــــــــــــــــــــــ

ؼاظهاى چاپ اتشاضات -1373چاپ -ضؼل جؼفطیاى -جلس ال "-ؼیط ضؼل ذسا"تاضید ؼیاؼی اؼالم -1

418ص

: هؼك غنت٤ هج گب نبب (د

اب ؼ . نبب هؼك ؿا هج عػ ػانت بف ؿا ث ربت هؼك ی عاؼؼ ()ثؼؼ اف ثؼخت پ٤بجـ اکـ

هؼ : "اف مؿ ثوـ 144عؼا٠ ػؿ آ٣ جبؿک . ٣ػ ثـ ؿم عؼا گـا آؼ عبـ جبؿکو ؿا آفؿػ مبعت

ت ؿا ث می گـ٣نتت ؿا ث اـاف آمب ی ث٤٤:"ث پ٤بجـ ع٣و كـػ" …ـی توت رک كی انبء

پل ؿی ث ربت نزؼ اضـا ک، ـ کزبی ک ثبى٤ؼ ؿی ثؼا ربت . هج ای ک ی پنؼی ی گـػا٤

. ا٣ تـ٤٤ـ هج ثـ ٣ػ٣ب گـا آؼ ف٣ـا ا٣ اـ ىکنتی ثـ آب امتوالی ثـ ن٤ ثػ". ک٤ؼ

گـػػ ث ٤ ػ٤ ػؼ ای اف اىـاف ٣ػ قػ ؿم عؼا ٣ػ ب٣ ثػؼ هج ن٤ ػثبؿ ث ث٤ت اوؼك ثـ

اگـ هج ؿا ثبف گـػاؼ :"صتی ٣ػ٣ب پ٤يبػ کـػؼ. ؿكت اف ا٣يب عامتؼ هج ؿا ث مت ث٤ت اوؼك ثـگؼاؼ

" اظب٤ ئ اتجؼت ااء ثؼؼ ب ربءک اؼ اک اؽا " اب صی ای"اف ا پ٤ـی عاؼ کـػ

ثـای ا کتبة ـ ثـب يب ای ک ث٤بؿی اف هج ت :"تک٤ق ن٤ ؿا ؿى مبعت ک (ثوـ -145)

پ٤ـی غاؼ کـػ ت ٤ق اف هج آب پ٤ـی ی کی آب پ٤ـ هج ٣کؼ٣گـ غاؼ ثػ، ـ گب پل اف

ث إب ٤ق ا٤ب ػاػ ىؼ ک ثب تـ٤٤ـ هج، ." ای ثػآگبی پی عايبی ا٣يب ثـی اف متکبؿا ط

. ٤بفی ث اػبػ ٤نت" اػب گؾىت آب ب٣غ يؼ جؼب

. ا٣ ؿعؼاػ ک پل اف گؾىت ىبقػ ٣ب لؼ ب اف زـت ؿی ػاػ يب اف ثضـا ؿاث ن٤ ٣ػ٣ب ػاؿػ

اب ثؼؼب ٣ػ٣ب نب . ف٤ رؼ٣ؼی ثـای رؾة اػـاة ثرػ آؼ ػؿ ثب٣ؼ ػانت ک تـ٤٤ـ هج ث کؼج

ىؼ ای خ کؼت االعجبؿ ی کى٤ؼؼ تب ك٤ت ث٤ت اوؼك ؿا ث٤و اف کؼج يب ػؼ ی ا٣ اـ ؿػ اکبؿ

٤ق ابب ى٤ؼ ث ػا صبكظب مت ا٤ امال هـاؿ گـكت چبچ ثب آ٣بت كـاا هـآ ػؿثبؿ کؼت

. بمبفگبؿ ثػ

ػؿ . ا٣ و کؼت االعجبؿ ؿا ک ـ جضگب ثـ ث٤ت اوؼك مزؼ ی کؼ ؿا مغ کؾة ػانتؼ (ع)اب ثبهـ )

ؾؿ کـػ امت پل اف كتش ک ػؿ ث٤ت اوؼك بف ثگؾاؿػ : رـ٣ب كتش ک ىغی قػ ؿم عؼا آؼ گلت

(1).ا حاثو ث٤يتـ امت٤ رب کبؿ کؼج بف ثغ: صـت كـػؼ

ــــــــــــــــــــــــ

420واى ص -1

: آفاػی هؼك تم نبب رػ آحبؿ امالی (ػ

ػؿ وب رق٣ـ اؼـة پ٤چ٤ؼ ػـثب ف٣ـ پـچ امال تضؼ ىؼؼ، ()فبی ک عجـ ػػت پ٤بجـ

مپب نبب ث مـف٤ . ٤ب آ فب ؿنپبؿ گيتؼمپب٤ب امال ثـای آفاػمبفی رب اف مت ا٣ـا٤ب ؿ

ػؿ اػی ٣ـک رگ مـىت مبفی ٤ب . ىب ؿم٤ؼ ک آ ؿا كتش کؼ اف صبک٤ت ؿ٤ب آفاػ مبفػ

كـب ع٤ل كـمتبػ . نبب ؿ٤ب ػؿ گـكت ػين ثؼمت كـبؼ نبب اثػج٤ؼ ث رـاس كتش ىؼ

." ثی ػؿگ ث می ث٤ت اوؼك صـکت ک٤ؼ:"ىـی ک ثب٣ؼ ثؼؼ اف ػين كتش ىػ پـم٤ؼظـه ؿا ػؿثبؿ

مپب امال ث می هؼك صـکت کـػ ػؿ ك فنتب ث آزب ؿم٤ؼ هؼك ؿا ث ؼت چبؿػ ب ػؿ ضبـ

مپب امال ثـػ ن٤ضی عامتؼ ک ػ٣ؼاؿ كـبؼ" ثطـ٣ن"گبی ک کبؿ ثـ ابی هؼك مغت ىؼ اف . گـكت

10

شواض

مز


کچه پرسكو

2شماره

ماه دلو

1387

ا٣نتبػ ث ٣کی اف مـثبفا گلت ک ث كـبؼ مپب " ثبؿی هؼك"ؿی " ثطـ٣ن. "اف عامت بی ا آگب ىػ

آگب " ثطـ٣ن"مـثبف ىتبثب ؿكت اثػج٤ؼ ؿا اف ػؿعامت . توببی ػ٣ؼاؿ ا ؿا ػاؿػ" ثطـ٣ن"االع ػؼ ک

" ثبؿبی هؼك"هتی ث . ؿكتؼ" ثطـ٣ن"٣و عبؼ ث ٤ؼ ث الهبت اثػج٤ؼ ث رـاس ث ـا ربو. کـػ

اثػج٤ؼ گلت ک اؿتو آفاػ٣جغو امال ی . عامت بی مپب امال ؿا اف اث ػج٤ؼ ر٣ب ىؼ" ثطـ٣ن"ؿم٤ؼؼ

. عاؼ اؿػ هؼك ىػ اف صبک٤ت ؿ٤ب آ ؿا آفاػ مبفػ مبکب آ ؿا ث امال ػػت کؼ

ب ىب ؿا اػاؿ ی ک٤ ک نب ى٣ؼ ی : اثػج٤ؼ گلت -اگـ پؾ٣ـ٣ نب ى٣ چ؟: پـم٤ؼ" ؿ٣نث"

ب اف ىب ک٤نبب ؼبثؼتب صب٣ت عا٤ کـػ ف٣ـا امال ث ب . ت٤ ػاؿ٣ اؿػ هؼك ى٣ آـا آفاػ ک٤

ب هی نت٤ ک عـ٣قی ؿا ػمت : ثطـ٣ن گلت -٣ػمتؿ ٤ؼؼ ک ث اػ٣ب آمبی ػ٣گـ اصتـا ثگؾاؿ

پل ث ع٤ل ػـ ث عطبة . ؼاؿ٣ صکت ػـثبی ا ؼاؿا ؿا ثـ صکت ؿ٤ب ؿبت تـر٤ش ی ػ٤

ػؿ آ گب نبب ىبػی کـػؼ تکج٤ـ گلتؼ ػؿ٣بكتؼ . پ٤ـب ػ٤ؼ ک ث٤ب٣ؼ ک٤ؼبی هؼك ؿا تض٣ ثگ٤ـػ

. ػثبؿ ػـثی ىؼ امت بگ ک ػؿ آؿبف تبؿ٣ظ ثػ ک هؼك

هتی ػـث عطبة ػؿ٣بكت ک ابی هؼ ػاؿؼ ک٤ؼبی ىـ ؿا ث ا تض٣ ػؼ ثبؿ ملـ ثنت ث اؿػی

گبی ک ابی هؼك اف ؿػ ػـث عطبة آگب ىؼؼ ٣کی اف ػؿاف ب ؿا ثبف کـػؼ قػ ی . امال پ٤مت

ع٤ل . اف ی ػؿعامت کـػؼ ک ث آب اب ثؼؼ تؼؼ ىػ ک اف آب ک٤نبب٣يب صب٣ت کؼ آؼ

آب ث هؼك . نبب عامت بی آب ؿا پؾ٣ـكت گلت ک ا٣ ث ىـ ع٣و ثبف گـػ٣ؼ ث ىب ه ی ػ

. اب ث آب ع٤بت ی کؼثبف گيت ػؿاف ب ؿا گيػؼ، چ ا٤ب ػاىتؼ ک ن

ا مپب٤بو اف ک٤نبی ه٤بت ػ٣ؼاؿ کـػؼ پ٤ب ضی جب . ؿف ثؼؼ ػـث عطبة ث ىـ هؼك پبی بػ

(*).ب گـكت" ػؼب ػـ"ن٤ضی ثنت ىؼ ک " ثطـ٣ن"ا

ا ؿا ث " ثطـ٣ن. "ىب ػؼعامت تب رب٣ی ؿا ثـای ثبی نزؼ االهی ث ا " ثطـ٣ن"هت بف ػـ اف

ضی ثـػ ػـ كـب ػاػ ک نبب نزؼ ؿا ػؿ آزب ثنبفؼ ث ا٣ تـت٤ت نزؼی اف چة مبعتؼ ک

(1).ب گـكت" نزؼ ػـ"

ــــــــــــــــــــ

: هیالزی ایي ػساه هؼمس گطزیس 636جطی 15زض ؼال *

. یلیاء هی زس، آاى اهال کلیؽاا طلیثاشاى زضا هاى ؽتسایي اهای ک تس ذسا ػوط ت الی ا"

تا آى یچ یزیی . کلیؽاای آاى ت هؽکي یا یطا تسل راس شس آاى ازاض ت تغییط زیي راس شس

ایس ضهیاى ؼاکي راس شس االی ایلیاء ن هاس االی شطای زیگط هتؼس ت پطزاذت جعی هی شس ب

. ضاعاى ضا تیطى کس

کتاب ؼفط ؼستاز ت لسغ -1

ػؿ فب صکت من ثی ا٤، ث٤ ػجبك كب٤ب ىـ ث٤ت اوؼك ثغبـ هؼامتی ک ثـای ن٤ض٤ب ػاىت

٤الػی ث٤ت اوؼك ث تـف تـکبی مزهی ػؿ آؼ، آب اف 1017ػؿ مب . ـکق تر فائـا ثػ امت

پبپ اؿثب "کبؿی ثب م٤ ؿا فائـا ن٤ضی ث٤ت اوؼك اتبع ی کـػؼ ػؿ ت٤ز ا٣ ػؿگ٤ـ٣ب قاػب

Pope Urban " تب کببی هؼك ؿا (رگبی ٤جی)٤الػی ن٤ض٤ب ؿا ػػت ث رؼ ػ 1095ػؿ مب

ؿ ث٤ت اوؼك ػؿ گجؼ غـ، صلبؿ٣بی اـاف آحبؿ ثـرنت ثزب بؼ اف ػؿ اػـاة ؿا ی تا ػ. آفاػ ب٣ؼ

(1).صـ ايـ٣ق اؿ٣ضب ٣بكت

ـــــــــــــــــــــ

هتطجن هؼؽ تحمیمات پژشای ؼیاؼی ػلوی سا 1992 -یل تیلثطی چاپ ؼگاپض -کتاب اؼطاییل -1

11

شواض

مز


کچه پرسكو

2شماره

ماه دلو

1387

: نزؼ هج اغـ*

مبعتب نزؼ يت ؼی ثب يت ػ٣اؿ . ی ػؿعيؼنزؼ ثقؿگی ک گجؼ ف٣جب طالی آ ف٣ـ ؿ عؿى٤ؼ

پزـ بی نزؼ ػاؿای ى٤ي بی ؿگبؿگ ف٣جب اؿتلبع گجؼ . تـ 10تـ اؿتلبع آ 20 ـ ػ٣اؿ

ا٣ (٤الػی 691)زـی 72ػجؼاک ث ـا ع٤ل پز ای ػؿ مب . تـ ی ثبىؼ 20اف ف٤ صؼػ

ػؿ ملـ امـاء ؼـاد ()رب٣ی ک پ٤بجـ . اتغبة کـػ (*)آـا ثبالی غـ وؼك نزؼ ؿا مبعت ض

هـاؿ ػاؿػ ک ربی " هؼ ضؼ"ثـ هطؼ ای اف ٣ک مت ــ٣ ػؿ رة ؿـثی غـ (1). اف آ ػـد کـػ

غـ ؿا مب پ٤و اف عوت آػ كـىتگب 2000امت ػؿ ىجی ک ث ؼـاد ؿكت گ٣ؼ ()پبی صـت ضؼ

ف٣بؿت کـػؼ کيتی د پل اف كب ػؿ آزب وب ٣بكت، غـ ٣کی اف مگبی ثيت امت، اف ا٣زبمت

اگـ چ ث مجت ثببی اـاف ا٣ . ک امـاك٤ ؿ عػ ؿا عاؼ ػ٤ؼ، غـ ٤ب ف٤ آمب ؼن امت

اجـا ػؿ ا٣زب بف ی گقاؿػؼ، می ثـ اـ پی ()اـ ث چي آػی ی آ٣ؼ، تب فب صـت ضؼ

. عؼا آ ؿا هج هـاؿ ػاػ ؿ٤ـ

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

هتط اؼت 13هتط ػطع آى 18طل ایي طرط : طرط همسغ*

کتاب ؼفط ؼستاز ت لسغ -1

ضـاة م٤ب، وب ع٤، وب عـ، )اغ غتق غـ اـاف آـا ث پ٤بجـا غتق نجت ی ػؼ

، "ک٤نبی ىناؿا پـمتيگب"٤ج٤ اؿػ ث٤ت اوؼك ىؼؼ هج اغـ ث 1099ػؿ . (…ضـاة ػاػ

تجؼ٣ ىؼ ػاع عبؿد آ ؿا ثب وبى٤ب تب٣ـ هؼ٣ن٤ ن٤ضی ث٤بؿامتؼ ٤ت ثقؿگی ثـ ثبالی گجؼ

ػؿ فب مطب . الس اؼ٣ ا٣ثی ػؿ ث٤ت اوؼك تـ٤٤ـاتی ػاػ ( 1187)هـی زـی 582ػؿ . ت کـػؼ

تزؼ٣ؼ ىؼ ػؿ فب مال٤ ػخبی گجؼ طال گـػ٣ؼ ػؿ " ثبی هج اغـ کبال (پبػىب ػخبی)م٤ب هبی

(1).تزؼ٣ؼ ثب گـػ٣ؼ" زؼػا 1964مب

ـــــــــــــــــــــــــ

18 17طض -1364 -اتشاضات اهیطکثیط -زکتط ؼیس جؼفط حویسی -ضشلین کتاب تاضید ا -1

: نزؼ االهی*

تـ ػؿ آ ػب مت ثب بهبی ف٣جب رػ 55تـ ػـ 80نزؼی ثب ػظت م٤غ ثب ىک ث

كـب مبعتب ؿا بػؿ نزؼ االهی ؿا ػجؼ اک ث ـا ع٤ل ای ثؼؼ اف اتب نزؼ هج اغـ. ػاؿػ

ی ػجؼ اک ث . ک آـا گب كتش هؼك ثب کـػ ثػ اتغبة کـػ" نزؼ ػـ"ض مبعتب ؿا ػؿ ربی . کـػ

. ـػ پنـه ٤ؼث ػجؼ اک آ ؿا ث پب٣ب ؿمبؼ. ـا پ٤و اف آک مبعتب نزؼ االهی ث پب٣ب ثـمؼ

مزؼ االهی ثؼمت ٣ػ٣ب ؿت گـكت ک آحبؿ آ آتو مفی ف ٣ک آتو مؿی ػؿ 1969ػؿ مب

. ثـربمت

هـاؿ ػاؿػ ٣ػ٣ب ؼتوؼؼ (ػ٣اؿ ؼث ٣ػ٣ب)الف ث ؽکـ امت ک ػؿ کبؿ ػ٣اؿ ؿـثی نزؼ ػ٣اؿ ثـام

کؼ ک ؼجؼ آب اػػب ی . مگ ثبی ا٣ ػ٣اؿ اف ؼجؼ م٤ب آؿػ ىؼ امت ثـای ٣ػ٣ب وؼك امت

م٤ب ف٣ـ ا٣ ػ٣اؿ امت ث ٤ ػ٤ ی عاؼ نزؼ االهی ؿا ٣ـا کؼ ف٣ـ آ ؿا صلبؿی کؼ تب ث

(1).٣ـا ىؼ امت" کبال (ع)ػؿ صبی ک ؼجؼ هج اف ٤الػ ن٤ش . ؼجؼی ک اػػب ی کؼ آزبمت ثـمؼ


زتاز ت لسغواى کتاب ؼفط ؼي -1

12

شواض

مز


کچه پرسكو

2شماره

ماه دلو

1387

مـگؾىت هؼك

. قاؿ مب هج ثـگـػػ 500تبؿ٣ظ فؼگی انبی ػؿ ا٣ مـف٤ ک ب اـف آـا كنط٤ ی ب٤ ث ث٤و اف

ثغبـ هؼ٤ت رــاك٤ب٣ی ا٣ طو ک ث٤ آكـ٣وب آم٤ب چ٤ ػؿ صبى٤ اؿپب هـاؿ گـكت اؿ اها

. اف آ برـت ػ اؼ ک ٤ نئ تبؿ٣ظ آـا ثب پ٤چ٤ؼگی ار مبعت امت غتلی ػؿ آ مکت ٣بكت ٣ب

٣بكت ػه٤ن تبؿ٣ظ ا٤ انبب٣ی ک ػؿ ا٣ مـف٤ ی ف٣نت اؼ نأ ای امت ک ثبة آ اعتالكبت ثن٤بؿی

: رػ ػاؿػ ک ث چؼ ػؿ تبؿ٣غی آ ػؿ ؽ٣ اىبؿ ی ىػ

: مب هج اف ٤الػ 4000تب 600.000)ػـ صزـ *

ـػبی ػؿ کبؿ ؿػعب . کيق امکتبی انبی تؼن ث ا٣ ػـ يبگـ رػ ص٤بت ػؿ ا٣ مـف٤ ثػ

ػؿ آ فب ک اؿپب ػچبؿ ػـ ٣غجؼا ثػ ا٣ مـف٤ ػؿ عيک . ب ػؿ٣بچ ب ی ف٣نت اؼ

٣ب ث تؼؿ٣ذ ػؿ ا٣ مـف٤ مکی گق٣ؼؼ ثب ؿا کـػ ص٤ابت چبػؿو. ـثی ؿا پيت مـ ی گؾاىت امت

ثؼ٣ تـت٤ت ػؿ ا٣ مـف٤ بؿتبی رؼ٣ؼ . کيت فؿع ؿالت، ى٤ بی رؼ٣ؼی اف فؼ٣گی ؿا تمؼ ػاػؼ

. مبفببی ارتبػی ىک گـكتؼ

: (مب هج اف ٤الػ 1200تب 4000اف )ػـ ل ثـق *

ػؿ ـ بص٤ اهغ . ػ ب٣ی ػؿ قػ٣کی ؿػعب ب ثرػ آؼ ربی اؿػبی هت ؿا گـكتث تؼؿ٣ذ ػک

ػؿ ث٤ ػ ؿػعب ث٤ اـ٣ ک اـف، ػـام هنتی اف آ ؿا تيک٤ ی ػؼ اپـاؿ٣ب٣ی پب گـكتؼ ػؿ

ػؿ صؼػ . ثی مـ ت ثبهی بؼ صب٤ک مـف٤ی ک آ ؿا کؼب ی ب٤ؼؼ چب ٣ک مـف٤ی پـاکؼ

هج اف٤الػ صـت اثـا٤ گـی اف چبػؿي٤ب ؿا اف بص٤ ث٤ ػ ؿػعب ث٤ اـ٣ ث کبی 1800

(1).کؼب ؼا٣ت کـػ

ـــــــــــــــــــــــ

یل تیلثطی -ـ کتاب اؼطاییل1

إمل ػت ثبثی ػؿ " اؿی"اف ػـثبی " تبالک اس (ع)صـت اثـا٤ 1805ػؿ ػؿ کؼب٤ب ػؿ صؼػ

بثل ػؿ كنط٤ نتوـ ىؼ چؼ کي٤ؼ ک ث " ىک٤"ػـام ثػ ث ثالػ ىب برـت کـػ پل اف ؼتی ػؿ

امبػ٤ رؼ . بصت كـفؼی ثب امبػ٤ ىؼ (ع)هج اف ٤الػ صـت اثـا٤ 1794ػؿ صؼػ مب . ثئـمجغ آؼ

نبب ؿا ث ٣کؼ٣گـ (ک ث ػؼب٤ب نت ی ثـػ)ت کنی امت ک كنط٤ پ٤بجـ اػـاة ػؼبی اك

صـت اثـا٤ اف (ع)مب پل اف تؼ امبػ٤ 14صؼػ . ف٣ـا ثب کک پؼؿه کؼج ىـ٣ق ؿا ثب کـػ. پ٤ؼ ػاػ

وت گـػ٣ؼ " امـا٤٣"ک ث ىؼ (ع)امضبم ثؼؼب پؼؿ ٣ؼوة . ف او مبؿا بصت كـفؼ ػی ثب امضبم ىؼ

هج ٣1656ؼوة پنـاو ک ث٤و اف ػ لـ ىؼ ثػؼ ػؿ صؼػ مب … ا٣ وت ثـ تب اػوبة ا االم ىؼ

ػؿ ـ كـاػ آب ؿا ث ثـػگی گـكتؼ آب پل . اف ٤الػ ث مجت هضطی اف كنط٤ ث ـ برـت کـػؼ

می (1)بگق٣ـ ـ ؿا تـک کـػؼ ث كنط٤ آؼؼ (ع)گی صـت می مب ث مـ کـػ 400اف اهبتی

تانت برـ٣ ثی امـا٤٣ ؿا ث ا٣ مـف٤ ثـمبؼ ٤ک ثب ؿاب٣ی ٣ىغ بثوی ثی امـا٤٣ ث ا٣ (ع)

س کـػؼ ثک تب ا٣ اـ نی امت ک برـ٣ ثی امـا٤٣ تب ا٣ مـف٤ ؿا كت" توـ٣جب. مـف٤ آؼؼ

ػىت مبصی Crete" کـت"ػؿ صب٤ک كنط٤٤ب هؼ٣ . پبؿ ای اف بن کنتبی ؿا اف ػمت کؼب٤ب گـكتؼ

. ؿا ػؿ تنغ٤ـ عػ ػاىتؼ

ـــــــــــــــــــــــــــــــــ

13

شواض

مز


کچه پرسكو

2شماره

ماه دلو

1387

18 17طض -زکتط ػثس الاب کتالی -اتشاضات اهیطکثیط -کتاب تاضید یي فلؽطیي -1

(.م 586تب 1200)ػـ آ *

ا٣ ػ . كنط٤٤ب کؼب٤ب امتلبػ اف آ ؿا تمؼ ػاػ ث٤يتـ ا٣ مـف٤ ؿا ػؿ کتـ عػ ػؿ آؿػؼ

كنط٤ی ب کؼب٤ب، ثی امـا٤٣ ؿا زجؿ مبعت تب م٤نت هج٤ ای ثؼ انزب عػ ؿا ث ٣ک پبػىبی

ػؿا . هـاؿ ػاػ Gevaثػ امت ک پب٣تغت عػ ؿا ػؿ Saul" ىبئ"٤ پبػىب آب ا. تـکق تجؼ٣ ب٣ؼ

پنـه صـت ػاػ ک ی ؿا ث كـفؼی پؾ٣ـكت ثػ . هج اف ٤الػ ثػ 1004تب 1023اف " صکت ی توـ٣جب

ـت ػاػ ث٤ت س. هج اف ٤الػ صکت ؿا ثـ ػؼ ػاىت 965تب 1004اف " ی توـ٣جب. ربي٤ ی گـػ٣ؼ

ؿا ػؿ آ Ark Of The Convnantاوؼك ؿا تنغ٤ـ ػ پب٣تغت هـاؿ ػاػ آ ؼهی م ث

مپل . هـاؿ ػاػ ک ؼتوؼ ثػؼ ا٣ ؼم صبی چؼ٣ س امت ک ػ كـب می ثـ آ ىت ىؼ امت

ی ثغبـ . پؼؿه ؿا امبك پ٤يـكت عػ هـاؿ ػاػ هج اف ٤الػ صـت م٤ب كو٤تبی 928تب 965اف " توـ٣جب

ػؿ پبػىبی صـت م٤ب اؿت ث ػا ػـ ال٣ی امـا٤٣ . بؿتبی اػثی عػ ؿػ تر هـاؿ گـكت

. مبعت ىؼ (٤ک ا )هج اف ٤الػ ا٤ ؼجؼ ػؿ ث٤ت اوؼك 950ػؿ مب " طـس ی ىػ ک توـ٣جب

ػؿ صؼػ مب . تون٤ ىؼ Judah" ٣ػا" " امـا٤٣"پبػىبی ث ػ گـ ٣ؼی ثؼؼ اف ـگ صـت م٤ب

امـا٤٣ ؿا ؿػ تزبف هـاؿ (اـف ػؿ کـػمتب ػؿ ىـم ػـام فؼگی ی کؼ)هج اف ٤الػ آىؿ٣ب 721

صؼػ مب . ب تجؼ٣ گيتؼػؿ ت٤ز ا٣ تبر امـا٤٣ ب پـاکؼ ىؼؼ ث ػ هج٤ گ. ػاػ آ ؿا تنغ٤ـ ػؼ

(1).هج اف ٤الػ ٤ق ثبث٤ب ٣ػا ؿا تنغ٤ـ ػ ث٤ت اوؼك ؿا ثب ا٤ ؼجؼ آ ٣ـا ػؼ 586


یل تیلثطی -کتاب اؼطاییل -1

: ػؼ ا٣ـا٣ب*

پبػىب ا٣ـا ک مب هجو ثبث ؿا كتش (ؿهک)هج اف ٤الػ م٤ـك 538ه ٣ػا ث ثبث تجؼ٤ؼ ٤ک ػؿ مب

اف (٤ک ػ)ػؿ ٣ک ـام ؾجی ث٤ت اوؼك ؼجؼ آ . کـػ ثػ ک ث آب اربف ػاػ ث عػ ثـگـػؼ

چ٤ ػق٣ق ض٤ب ث ثبفمبفی . کتبة ػؼ ػت٤ن فکـ٣بت ث تؿات ثبفمبؿی پـػاعت امت)مبعت ىؼ

(1.)(ػ آ پـػاعت اؼث٤ت اوؼك ؼت


واى -1

: ػؿا ٤نت٤ک*

اپـاؿی امکؼؿ ث٤ كـبؼبو تون٤ . ثب ىکنت اپـاؿی ا٣ـا ثؼمت امکؼؿ ـگ فػ گب ی

٣بؿی اف اف فب تجؼ٤ؼ ٣ػ٣ب، کبب اػظ ثل. ىؼ مکك کتـ مـف٤٣ كنط٤ ؿا ثؼمت گـكت

مکی ب ثـای ت٤ مط عػ ی ثب٣نت ا٣ هؼؿت . ظب٣لی ؿا ک ػؿ گؾىت ث ػؼ پبػىبب ثػ ػاؿا ىؼؼ

کب اػظ٤ ؿا ٤ق تضت کتـ عػ ػؿ ی آؿػؼ ٤ک گنتـه لؽ آب ثـ ؾت فا٣ؼ ىؿىی ثػ ک ػؿ

. ػؿ فب صکت آت٤کك چبؿ ػ ثػؼ Maccabeanهج اف ٤الػ آـا ثـاػؿا کبث٤ب 167مب

کبث٤ب من ب ٤٣ب ؿا ث ؿا اؼاعت مط ٣ػ ؿا ثـ تب كنط٤ ثؼ٣بی رال مبص ىـهی

ا٣ ػؿ ؿا ٤ق ػؿ ال٣ی ػ٣گـ ٣ػ٣ب ی ػاؼ ک ىب٣ؼ ثتا آـا ثب اپـاؿی ػاػ جی . گنتـه ػاػؼ

(1).ا هبث ه٤بك ػانتم٤

ـــــــــــــــــــــــــــــ

14

شواض

مز


کچه پرسكو

2شماره

ماه دلو

1387

واى -1

: (.ة 324 تب .م 63)ػؿ ؿ *

كنط٤ ث ٣ک هـ ػت ؿ تجؼ٣ ىؼ چـا ک ػؿگ٤ـ٣بی ػاعی هؼؿت ا٣ مـف٤ ؿا تؼ٤ق مبعت اف

ک اػاؿ ا٣ طو اف ـف ػت ؿ ث ا٣ـ کبؿا٣ی آ ث ػا صب٣ ث٤ ؿ ػىب ؿ کبو ٣بكت ی

ی ثب ـگ ٤ـػ٣ل ثی کلب٣تی پنـه ػت ؿ، " Herod The Great." کج٤ـ اگؾاؿ ىؼ" ٤ـػ٣ل"

ػب ی ػؿ ثرػ (٤الػی 30تب 27)ػؿ تؼی ػ٤نی ثـای . عػ کتـ ا٣ مـف٤ ؿا ثؼمت گـكت

. ٤الػی ث ا٤ اوالة تی ىؼ 66ػؿ مب " ا٣ ىؿه توـ٣جب. ؿػ٣ؼآؼ ٣ک ىؿه ؾجی م٤بمی ىؼ٣ؼ گ

ثؼؼ . ٤الػی ث ا٤ اوالة تی ىؼ 66ػؿ مب " ا٣ ىؿه توـ٣جب. ثؼؼ اف ىؿه ؾجی م٤بمی ىؼ٣ؼ گـػ٣ؼ

گؾىت كـبؼ ؿی اف مؼ ػ٣اؿ ىـ Titus" ت٤تك"٤الػی 70اف ضبـ الی ث٤ت اوؼك ػؿ مب

ثب ٣ـا مبعت ا٣ ؼجؼ ـام ٤ب٣و هـثبی ثـای ٣ػ٣ب ؿ٤ـک . پل اف كتش ؼجؼ آـا ٣ـا مبعت

ربؼ ٣ػ٣ب تب ثب تجؼ٤ت اف ٣ک هب يتـک ی تاؼ چب ثب ٣کؼ٣گـ "گـػ٣ؼ ثبثـا٣ تئؿی رؼ٣ؼ

م "زغ هب٣ی ػبی ث ب " ؿ٤٣غ ٣صب ث فکی"ؿا اؿائ ػؼ ث ا٣ تـت٤ت " نز ثبهی ثبؼ

ػ ثػ ػؿ ک٤ اؿ 71ىؿای ػبی ؾجی امـا٤٣ ػؿ اؿى٤ هؼ٣ ک ـکت اف ) Sanhedrin" ؼؿ٣

ػؿ چؼ هـ ثؼؼی تب . تأم٤ل ػ Yalineػؿ " ؿا زؼػا (ؾجی رب٣ی ؼی الص٤ت هب٣ی ػاىت اؼ

زػ ها٤ )رغ آؿی ىؼ " تػ"ؿث ث فؼگی ٣ػ تم گـی ػؿ زػ ای ثب ها٤ ىلبی

ثؼجب ٣ـا مبعت ؼجؼ ثن٤بؿی اف ٣ػ٣ب ث ثـػگی كـعت ىؼ ٣ب ث کيؿبی عبؿری . (ىـػی ػـكی

اب اپـاؿی . بؼی ث٤ت اوؼك چب ث ػا ـکق كنط٤ ثبهی . ػؿ مـتبمـ رب تجؼ٤ؼ ىؼؼ

ف٣ـا ا٣ ىـ ـکق تر آؿفب . ت٤ گـكت ا٣ ىـ ؿا ثطؿ کب ٣ـا ب٣ؼ Hadrian" بػؿ٣ب"

135تب 132اف مب )ا٣ ٣ـا مبفی زـ ث ه٤ب ػ٣گـی گـػ٣ؼ . آؿببی بم٤ب٤نتی تبف ای هـاؿ گـكت ثػ

ی ثـای ؼت کی صکت کـػ ی . ث ػؼ ػاىت امت Bar Kochba" ثبؿ کعجب"ؿجـ ا٣ ه٤ب ؿا . (

ؿا ث ؿی ٣ـا بی ىـ ث٤ت اوؼك Aelia Capitolinaؿی ب ثبالعـط تانتؼ ی ؿا ىکنت ػاػ

ثؼ٣بی رال Galilee" ر٤"اف ؿػ ٣ػ٣ب ث ىـ رؼ٣ؼ بؼت ث ػ آؼ آب ث طو . مبعتؼ

Golan (1).و کب کـػؼ


واى -1

: ( 640تب 324)ػؿ ث٤قال *

٤الػی اپـاؿی کنتبت٤ ثب گـ٣ؼ ث ک٤و رؼ٣ؼ ن٤ض٤ت ؿا ث ؿم٤ت ىبعت آـا صب٣ت 330ػؿ مب

ی ىؼ ؿا توؼ٣ل کـػ ٤ ػ ث تجغ آ ثـعی اف کبب ک ث ػؿا ص٤بت صـت ػ٤نی ن٤ش ـث

م٤بمتب ػب تر ـػ ث ا٣ کبب رؾة فائـا ف٣بػی ث ا٣ مـف٤ وؼك ىؼ ثب ؿػ آب پ٤يـكت

ثؼا خب مؼت ث٤ت اوؼك گنتـه . ػظ٤ی صب ىؼ خ ک٤نبب، ؼ بی تؼؼػ تمؼ ىـی

اف ػ٣گـ اتلبهبت ا٣ ػؿ ه٤ب . ثػ امت" ٤ـػ٣ل کج٤ـ"ت ٣بكت ث ب اؼاف ای ؿم٤ؼ ک ػؿ صک

٤614الػی ػ٣گـ تبر ا٣ـا٤ب ث ا٣ مـف٤ چپب ؿبؿت ث٤ت اوؼك ػؿ مب 529مبـ٣ب ػؿ مب

(1).٤الػی ی ثبىؼ


واى -1

15

شواض

مز


کچه پرسكو

2شماره

ماه دلو

1387

: (ػی٤ال 1099تب 640)ػؿ اػـاة ثؼی غنت٤ *

كنط٤ اف لتؼ مب هج اف ؿػ ن٤ ثؼا رقئی اف طو ىب ف٣ـ مط صکت ؿ٤ب ثػ ػؿ

فبی ع امال ػؿ احـ ضبؿ٣بت پی ػؿ پی ک ث٤ ؿ ا٣ـا ػؿ ی گـكت غ ثن٤بؿ آىلت تققی

ػؿ ااعـ ()پ٤ـجـ اکـ . ػمت ؿ٤ب گـكتؼن٤ ثب يب تبف لل ث آمبی ا٣ مـف٤ ؿا اف . ػاىت

ثـای كتش ىب ت٤ ػ٣ؼ ی هج اف آک يکـ صـکت کؼ صـت " امب ث ف٣ؼ"ػـ عػ يکـی ث ؿ٣بمت

اف رب٣ت تؼؿی ارتبة "كبت ػؼ مپل اثثکـ ث ا٣ ظؿ يکـی اػقا ػ ث آب ػمتؿ ػاػ

پ٤ـ ـػا فب ؿا ثکي٤ؼ، اػبی ثؼ کنی ؿا هطغ ک٤ؼ، ػؿعتب ؿا جـ٣ؼ نفا٤ؼ، ک٤ؼ، جب٣ؼ ثچ ب

ا٣ يکـ هنت بی رثی ىببت ؿا گـكتؼ ثؼؼ هنتبی ىبی رقء " ص٤ابت ؿا ثی رت کي٤ؼ

(1).تـكبت امالی ػؿ آؼ

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

اتشاضات آظازی لن -اشوی ضفؽجای -ل لسغ ػعیعکتاب اؼطایی -1

: (٤الػی 1291تب 1099)رگبی ٤جی *

٤الػی ث٤ت اوؼك ؿا اىـب ػؼ تب مبکب نب آ ؿا هت ػب ٤1099ج٤ ػؿ پبقػ ژئ

. ػؼ

: (٤الػی 1517تب 1291)ػؿ کب *

. ـ يـ جبؿف ثـای کنت هؼؿت ػكبع اف مؿ٣ ػؿ وبث ـب ثػؼاف آزب٣ی ک کب ػؿ

(1).كنط٤ ثبؿ کػ ػوت بؼگی ار گيت بن نکی ٣ػ٣ب اف مبعت ىؼ


یل تیلثطی -کتاب اؼطاییل -1

: (٤الػی 1918تب 1517)ػؿ ػخب٤ب

ث ؿجـی مطب م٤ ا تانتؼ ػؿ رگی ک٤ب ث پ٤ـفی ثـمؼ ػؿ 1517ػؿ مب تـکبی ػخبی

آب ـ ؿا ث كنط٤ ت کـػؼ تب اپـاؿی عػ ؿا ػؿ آكـ٣وب . هنطط٤ ؿا اىـب کؼ 1453مب

بی ػخبی يب ب٣ی ث عبـ مبعت زؼػ ػ٣اؿ" م٤ب االوب"مطب ػ ػخبی ث ب . گنتـه ػؼ

ا٤ کنگـی اگ٤ل ػؿ ث٤ت اوؼك اكتتبس ىؼ ث 1838اف ؼق منتی ؿا اف عػ يب ػاػ ػؿ مب

. ؼاكغ ٣ػ٣ب ػؿف٣ب ػؿ مؿ٣ كنط٤ تجؼ٣ ىؼ

ؿ تيک٤ ٣ػی ػؿ ؼ پ٤يبػی جی ة Sir Moses Monte Fiore" مـ می ت ك٤" 1893ػؿ مب

گـی 1878ػؿ مب . کيؿ امـا٤٣ اؿائ ػاػ ک ثن٤بؿی اف ن٤ض٤ب ؽی لؽ اف پ٤يبػبی ی صب٣ت کـػؼ

ا٤ نتؼـ ٣ػ٣ب ؿا تيک٤ ػاػؼ گـی اف ٣ػ٣ب Beteh Tigwaاف ٣ػ٣ب ثی ث٤ت اوؼك

(1).ث كنط٤ برـت ػؼ 1882ؿم٤ ػؿ مب

ــــــــــــــــ ـــــــ

واى -1

: (٤الػی 1948تب 1919)صکت ه٤ت اگ٤ل *

ث٤ب٤ پبلؿ، الهبتبی ص٤ ا٣ق ا٤ـ ك٤ ػؿ : اف ر اتلبهبت ا٣ ػؿ ی تا ث اؿػ ؽ٣ اىبؿ کـػ

٣ػ٣ب كنط٤ ؿا رؼ٤ت ٣ػ٣ب 1928تب 1919کلـال ش پبؿ٣ل، م٤ د برـت ک ث٤ مببی

16

شواض

مز


کچه پرسكو

2شماره

ماه دلو

1387

، ٤نتبػؿت، 1923ػؿ مب " رجو پ٤يـا"ث م ثـاثـ ؿمبؼ تيک٤ تيکبی ٣ػی م ٣ " توـ٣جب

. ٤الػی ی ثبىؼ 1928تب 1924اتضبػ٣ رب کبؿگـای ٣ػ بگبب، چ٤ چبؿ٤ د برـت ی

، هت 1946م ا٤ـ ك٤، امتوال اؿػ بىی ػؿ مب چ٤ تبر ث طو ای ػؿ ىـم ؿػعب اؿػ ت

ث٤ت "، اتغبؽ ثـب 1933تم اكـا٤ ٣ػی، پز٤ د برـت ػؿ مب 1929ػب صجـ ػؿ مب

. تم کلـال ٤٤نتبی آـ٣کب 1942ػؿ مب Biltmore" ؿ

: ٤٣تزق٣ پب٣ب صکت ه٤ت اگ٤ل رگ اػـاة امـا*

ثؼؼ اف پب٣ب رگ ػ ربی كنط٤ تب طو ای ثػ ک اگ٤ل چب ػؿ آ ػؿگ٤ـ جبؿف نضب ثػ

اگ٤ل اف مبفب ػؿعامت کـػ ک زغ ػی ثب تيک٤ ٣ک رن ٣ژ ػؿ ؿػ آ٣ؼ كنط٤ . امت

رنبت تؼؼػی ؿا ثـای ؿم٤ؼگی ث نأ كنط٤ مبفب تضؼ 1947 15آؿ٣ تب 28اف . ت٤ ثگ٤ـػ

ثب ث ت٤ ت٤ . ثـگقاؿ کـػ ت٤ گـكت ک٤ت ای ثب ک٤ت غ تضؼ كنط٤ تيک٤ ىػ

ؿأی ث تون٤ م٤بمی صؼت اهتبػی 1948اجـ 29گـ، اکخـ٣ت اػبی ک٤ت مبفب تضؼ ػؿ

ث٤ت )ظـی قثؿ کيؿ كنط٤ ث ػ طو ػـة ٣ػ تون٤ ی ىؼ ک ىـ اؿى٤ جن . كنط٤ ػاػ

ث ٤چ ٣ک اف بن تؼن ؼاىت تضت اػاؿ مـپـمتی ىؿای ه٣٤ت مبفب تضؼ هـاؿ ی (اوؼك

(2).ىت ىؼثـػا 181ثب ؼؿ هطؼب 1947ث ا٣ تـت٤ت ا٤ گب مبفب تضؼ ػؿ مب (1).گـكت

ث ىؿای ػی 1948.4.21ک٤ت كم تانت ـس ظب پژ ث٤ت اوؼك ؿا آبػ کؼ آـا ػؿ تبؿ٣ظ

مبفب تضؼ توؼ٣ کـػ عامتبؿ ؿػبی مبفب ثـای ث ؿم٤ت ىبعت آ ث ىک ب٣ی گـػ٣ؼ

وبؿ ثب ا٣ ابع ػؿ مب (3).ـ تبک٤ؼ کـػ ثـ ـؿت ة مبعت ٣ک صبک فبؼاؿ ثـای ه

(4).لـ کيت ػاىت 2500، رگبی ع٤ی ث٤ نبب ٣ػ٣ب ػؿگـكت ک ػمت ک 1948


260 -259تاضید اضشلین طض -1

1997 -1947المطاضات السلی الواهل -المسغ -2

چاپ تیطت -لواؼتات الثحثهطکع االؼطاء ل: اشط

واى -3

تاضید اضشلین -4

آذطیي یطای اشغالگط اگلیػ ضا تطک کطزس تسیي ططیك ت حکهت لیهیت ایي 1948زض پاعزن ه

ضظ لثل اظ تطک آذطیي یطای اگلیؽی تي گضیي الیي رؽت ظیط زلت یز اؼطاییل . کشض ذاتو زازس

پیش اظ ایي یطایی اظ . اػالم اؼتمالل کطز تالفاطل ػولیاتای ذشت تاض ػلی فلؽطییا افعایش یافت

ش کطزس تسیي تطتیة الیي جگ تیي هظط، اضزى، ػطاق، لثاى، ؼضی ػطتؽتاى ؼؼزی زض هطم ف

. یک آتش تػ تا اتتکاض ؼاظهاى هلل هتحس ت اجطا گصاشت شس 1949زض پایاى ها ه . اػطاب اؼطاییل آغاظ شس

زض ایي ظهاى یطای اؼطاییل لؽوت ػوس فلؽطیي اظ جول همساضی اظ احی ای ک تطای کشض ػطب زض ظط

اض غع ت اشغال یطای هظطی زض . ضب تیت الومسغ ضا زض کتطل ذز زاشتسگطفت شس تز وچیي ؽ

آهس تز ها تمی هطم اظ جول شطق تیت الومسغ شط لسیوی تیت الومسغ یع ت اشغال یطای اضزى زض

ض ایي ظهاى تایس ت ایي هؽال تج زاشت ک زض ایي ظهاى اضزى زض ؼاظهاى هلل ػضیت ساشت اؼت ز. آهس

ؼاظهاى هلل هتحس اؼطاییل ضا ت ػاى یک کشض ت ضؼویت شاذت لی کشضای ػطب چسیي کشض زیگط

اؼتمالل اؼطاییل ضا ت ضؼویت شاذتس حتی تیشتط کشضا تا اػالم تیت الومسغ ت ػاى پایترت کشض هؽتمل

.ز زض ایي شط اهتاع ضظیسساؼطاییل هرالفت کطزس اظ هؽتمط شسى ؼفاضترا ای خ

17

شواض

مز


کچه پرسكو

2شماره

ماه دلو

1387

ىؿای ػی مبفب ػؿ آ فب مـگـ ت٣ت ـس آتو ثل يـ ثـؿمی ث ؿم٤ت ىبعت

اػال آؿاو ث ظؿ تهق مبعت رگ ػؿ ث٤ت اوؼك ثػ تانت ـس ظب ث٤ ای ث٤ت اوؼك ؿا

. ؿػ ت٣ت هـاؿ ػؼ

٤ت ث ػت ه٤٤ت اگنتب ت٤ ػ امتبؼاؿ ثی ـكی ثـای اػاؿ ث٤ت اوؼك اف ا٣ ؿ ىؿای ا

ی فب٤ک اف . ثـای ا٣ أؿ٣ت ثـگق٣ؼ ىؼ" بؿؼ ا٣لبق"ة ب٣ؼ ثؼ٣ تـت٤ت ٣ک آـ٣کب٣ی ثب

کت "ای عػ ؿا ث ػمت٤بثی ث ٣ک ؿا ص نبت آ٤ق ث٤ ػ ـف ىکنت عؿػ ا٣ ت ؿا ؿب کـػ د

ىؿای . اؼکبك رگ ث٤ اػـاة امـا٤٣ ػؿ ػ٤ب ىؼت گـكت (1).ک ٣ک ٤بزی ث٤ ای ثػ ػاػ" ثـبػت

ؿ٤٣ل ٤ت مـط مئؼ ؿا أؿ مبت ث٤ " کت كک ثـبػت" 1948ا٤ت مبفب ػؿ يت

1948.7.8ثـبػت ػؿ تبؿ٣ظ . ػتی تهق مبعتـك٤ ػ ک ثب پبكيبؿی کىو ف٣بػ رگ ؿا ثـای

ىـ ث٤ت : "ک ػؿ آ آؼ ثػ (2).پ٤يبػب٣ی ثـای پ٤يگ٤ـی اف ت٤٤غ صن اػـاة ث مبفب اؿائ ػ

ث ٤ عبـ ی (3)" …اوؼك ػؿ طو ػـثی اهغ ىؼ امت ـگ تاله ثـای رؼا کـػ م٤بمی ٣ب

آـ٣کب٣ی ث ربی ی ة " ؿاق ربت پبچ" ػکتـ . ای ٤٤نت ث هت ؿم٤ؼؿف ثؼؼ تم تـؿ٣نت

(4).گـػ٣ؼ

ــــــــــــــــــ

2ص .. المسغ -1

263تاضید اضشلین ص -2

2ص .. المسغ -3

263ص –تاضید اضشلین -4

ؿثی ثب ا٣ اـ ػؿ كبی ی كن ىؼ آؿايی ؿا ٤ب ػ ـف ػؿ ىـ ث٤ت اوؼك ثرػ آؿػ کيؿبی ع

ثرػ آؼ ثػ اكوت 1948.12.11ؿط 194بىی اف ثرػ آؼ ک٤ت آىتی ک ػؿ پی ث ىبؿ

اف ظب٣ق ا٣ ک٤ت پی ؿ٣قی ٣ک ظب ث٤ ای ػائی ػؿ ىـ ث٤ت اوؼك ثؼؼ اف اكوت کيؿبی . ػؼ

چـا ک . ؼگ٤ـی ٣ػ٣ب ثـ پب٣ هج ؼ٤ت رػ ثػػـثی ثب پبمؼاؿی اف صؼت ىـ ثػ ػؿ صب٤ک

٣ػ٣ب ثـ ا٣ کت تأک٤ؼ ی کـػؼ ک ظب ث٤ ای تب ػؿ . ػؿ آ فب ثـ ثغو اػظ ىـ م٤طـ ػاىتؼ

. ؿػ ابک وؼم ىـ ػؿ ثغو ثبمتبی تضت کتـ اؿتو اؿػ ارـا گـػػ

303 هطؼب 194 181ؿ ثـ ی تأک٤ؼ ؿف٣ؼ ک ػؿ ػ هطؼب ىؿای ػی مبفب ثبؿ ػ٣گ

اؿػ ىؼ ثػ اف ا٣ ؿ اف ک٤ت قثؿ عامت تب کبؿ ت٤ تظ٤ ظب ؾکؿ ؿا ػجب کـػ ع صؾف

ؽ٣ـث ک ػؿ ثؼبی ؿ٤ـ هبث ارـا ؿا ػؿ ظـ ثگ٤ـػ اف تأح٤ـ پؾ٣ـی اف ـگ م٤بمت اهؼابت ػتبی

. رت ـف کـػ ک٤ت اف اػال اكوت ثب ظب امبی ث٤ت اوؼك ارـای آ تاله ی کؼ عػػاؿی کؼ

: ػؿ ٤ ص٤ ػؿ ا٣ پ٤ب اؿػ ؽ٣ ظؿ ىؼ امت. اكوت کـػ" فا"ثب پ٤ب 49.5.14امـا٤٣ ػؿ

تون٤ كنط٤ صؼػ حـؿ آ -1

ث٤ت اوؼك ث٤ ای کـػ -2

صن ثبفگيت ٣ب گـكت عنبؿت -3

ث ػت ػؼ اکب ارـای . ثب ظب امبمی اكوت ػ آـا ت٣ت کـػ 1950.4.14ک٤ت قثؿ ػؿ تبؿ٣ظ

ىؿای مـپـمتی ع . ا٣ ظب ک اف غبلت اؿػ امـا٤٣ ثب ث٤ ای کـػ ث٤ت اوؼك بىی ی ىؼ

ػؿ پی ا٣ اهؼا . ؿی ػؿ ؿػ ظب ث٤ ای ػؿ ث٤ت اوؼك ث مبفب تضؼ ض کـػثـؿمی ت٤ گی

تالىبی چؼی ثـای ا٣زبػ االصبت ػؿ چبؿچة ث٤ ای کـػ ث٤ت اوؼك ؿت گـكت ی ٤چ٤ک اف

. ا٣ تالىب تانت اكوت ىاؿی ا٤ت ؿا ثغػ رت کؼ

18

شواض

مز


کچه پرسكو

2شماره

ماه دلو

1387

اؿػ تزبف ؿژ٣ ٤٤نتی ؿا نجت ث ابع هبی ث٤ت اوؼك اف ـ٣ن تأک٤ؼ هطؼب بی مبفب

: ػؿ هطؼب بی پی ػؿ پی عػ ثـ اؿػ ف٣ـ ػؿ ظـ گـكت

ػؼ هبی ثػ اىـب ث٤ت اوؼك ٤ ػ آ (اق

ػؿعامت اف امـا٤٣ ثـای تـک گلت ث٤ت اوؼك (ة

هؼابت هبگؾاؿا اػاؿی امکب عـ٣ؼ كـه ک امـا٤٣ ث ؼف تـ٤٤ـ ػؿ تأک٤ؼ ثـ ثطال ک٤ ا (د

. ابع ث٤ت اوؼك ازب ػاػ ثػ

ػؿعامت ػ٣ت ؿژ٣ ٤٤نتی ػؿ مبفب تضؼ يـ ث اصتـا امـا٤٣ ث يؿ مبفب

ػؿ ؿػ صن ثبفگيت ک 194 هطؼب 181 تضؼ ثؿػ ارـا ػؿ آؿػ تون٤ كنط٤ ػؿ هطؼب بی

(1).ؿػ پؾ٣ـه هـاؿ گـكت

آؿا رگ ىو ؿف آؿبف ىؼ ٤٤نتب تانتؼ ثـ تبی مـف٤ كنط٤ " ثؼؼ اف ٣ک ػؿ نجتب

ىـ هؼك تب پ٤و اف رگ قثؿ تضت . ثؼ٣بی رال ػؿ ـف مؿ٣ ضـای م٤ب ػؿ ـ ػمت ٣بثؼ

27ػت اؿػ ثػ اب ثـ جن هبی ک ػت امـا٣ی ت٣ت ػ ىـ هؼك، ث٤ت ض، ث٤ت بصؿ صبک٤ت

. (اؿػ کتـ ا٣ ىـ ؿا ثؼمت گـكت ثػ 1949ثؼؼ اف آتو ثل هت )(2).ػکؼ ػ٣گـ ٤ امـا٤٣ گـػ٣ؼ

ــــــــــــــــــــــ

10ص … المسغ -1


صکت اىک غنت ف٣ـ هت صکت هؼك ىـهی ؿا ث بن تضت م٤طـ امـا٤٣ 1967ئ ژ 27ػؿ

اجت . اىک پل اف اضبم هؼك ىـهی اػال کـػ م٤طـ م٤بمی امـا٤٣ ثـ ک ىـ عاؼ ثػ. ضن کـػ

٣ ث٤ ای اؿ اىک ػؿ ثـاثـ رؼی اف ؿجـا ػ٣ی اظبؿ ػاىت صکت امـا٤٣ ػؿ ظـ ػاؿػ اػاؿ تع

ف٣ـ اؿ عبؿر هت ٤ق چؼ لت " اثب اثب. "ابک وؼك ؿا ػؿ اعت٤بؿ ؿجـا ػ٣ی اػ٣ب م گب هـاؿ ػؼ

ثضج گلتگبی مبفب يب : ی ب ای ث ػث٤ـ ک مبفب ىت 1967ژئ٤ 10ثؼؼ ػؿ تبؿ٣ظ

ای بىی اف رػ ابک وؼك ػؿ ا٣ ىـ ی ثبىؼ ث ٤ ی ػؼ ک ا٤ت هؼك ػؿ قػ ربؼ ث٤

(1).عبـ امـا٤٣ اػاؿ ابک ػ٣ی ٣ػی، ن٤ضی امالی ؿا ث پ٤ـا ا٣ اػ٣ب اگؾاؿ ی کؼ

هؼك ىـهی ؿا ث بن تضت لؽ عػ ضن کـػ اب اػاؿ 1967ثؼ٣ تـت٤ت ث ؿؿ آ امـا٤٣ ػؿ ب ژئ

چ٤ اهبف هؼك . ؿ ػ٣ی ا٣ طو ؿا چب ػؿ اعت٤بؽ کبؿؼا اهبف امالی تبثغ اؿػ ثبهی گؾاىتا

اجت ی . ىـهی ک ػؿ ا اف ٤ب كنط٤ی بی ػـة بن اؿػ اتغبة ی ىؼ ث اػاؿ اؿ پـػاعتؼ

(2).هبف ىـهی ثـف کـػؼت اع٤ـ اعتالكبتی ث٤ اؿػ كنط٤٤بی ػمت اؼؿ کبؿ اؿ ا


8ص -هطکع یافی زاشگا تل آی -ضا حل ایی لسغ -1

واى -2

امـا٤٣ اىـب ثغو ثبمتبی ث٤ت اوؼك، مبفب تضؼ اتب ف٣بػی ثـای ثـؿمی 1967ػؿ پی تزبف

هطؼب بی ا٣ تبؿ٣ظ زغ ػی مبفب .نب٣ ـث ث اىـبگـی ٤٤نتب اف عػ يب ػاػ

ث٤يتـ ىب هطؼب ٣ژ ث٤ت اوؼك اهؼابت ؿژ٣ ٤٤نتی ثؼؼ اف ػ٤بت تزبف کبؿا ی گـػ٣ؼ

ک اف امـا٤٣ 1967.14.2253خ هطؼب بی . ـث ث ارـای ها٤ امـا٤٣ی ػؿ ؿػ ث٤ت اوؼك ثػ

گ اهؼای ک زـ ث تـ٤٤ـ ابع هبی ث٤ت اوؼك گـػػ اهؼابت امـا٤٣ ؿا ثـای عامت ثػ اف ـ

ک ػؿ آ ک٤ 1968.8.252تـ٤٤ـ ؼ٤ت ث٤ت اوؼك ثب ثی اؿفه توی کـػ، ثب هطؼب ىؿای ا٤ت

19

شواض

مز


کچه پرسكو

2شماره

ماه دلو

1387

ک نتق تـ٤٤ـ ؼ٤ت ػاث٤ـ اػاؿی هبی ؿژ٣ ٤٤نتی اف ر بػؿ کـػ اؿای ب٣ک ـػ

ػؿ . هبی ث٤ت اوؼك ثػ ثب كبهؼ هؼؿت ثـای تـ٤٤ـ ػاػ ؼ٤ت هبی ث٤ت اوؼك ث ىبؿ آؼ

ک ؿژ٣ ٤٤نتی هب امبمی ىـ ث٤ت اوؼك ؿا اػال ػاىت ػؿ آ ثـ پب٣تغت اػاؿی ک٤ب 1980.7.31

ؿا ػؿ ژئ رالی 478 476ای ا٤ت ٤ق هطؼب بی ٤نتی ثػ ث٤ت اوؼك تأک٤ؼ ػاىت ىؿ

بػؿ کـػ ػؿ ا٣ ػ هطؼب ؿژ٣ ٤٤نتی ث عبـ ت٣ت چ٤ هبی ث ىؼت ؿػ اتوبػ 1980

الت هـاؿ گـكت ثـ ا٣ کت تأک٤ؼ ث ػ آؼ ک ا٣ هب غبق ها٤ ث٤ ای ی ثبىؼ جب٣ؼ رت

(1).ػؿ ؿػ ث٤ت اوؼك ىػ 1949ػ رـ٣ب ارـای پ٤ب چبؿ ژ ث ع

ـــــــــــــــــ

1997 -1947المطاضات السلی الکاهل -المسغ -1

چاپ تیطت -هطکع االؼطاء للواؼات الثحث: اشط

اؼاف ـصبی امـا٤٣

طو امتـاتژ٣کی مـف٤ كنط٤ ؿا اىـب کـػ ػ ؿژ٣ ٤٤نتی اف گب اىـب ث٤ت اوؼك ک تـی

٣کی اف ا٣ک چـ هؼك ؿا اف چـ ؿگ امالی ػؿ ػ ظـ ای : ؼف ؿا ػؿ غ٤ عػ ی پـؿاؼ

اؿ کى٤ؼ امت (1).٣ػی ث آ ػؼ ػ٣گـ ا٣ک هؼك ؿا ث ربی ت آ٣ پب٣تغت امـا٤٣ مبفػ" کبال

:" ی عػ ٣ؼی فػػ چـ امالی هؼك ؿا ػؿ ثنتـ اهؼابت ف٣ـ ػی مبفػؼف ا

تـ٤٤ـ ثبكت رؼ٤تی -1

ض آحبؿ امالی -2

ىـکنبفی -3

ــــــــــــــــــــــ


: تـ٤٤ـ ثبكت رؼ٤تی*

ابی جؼ مبفػ ا٣ مؼی ػ ک اه٤ت ٣ػی ؿا ث اکخـ٣ت 1967ؿژ٣ اىـبگـ هؼك پل اف رگ ژئ

قاؿ لـ ؿم٤ؼ ثطؿ کی م٤بمت ثـ 190ث 1967ث م قاؿ لـ ی ؿم٤ؼ ػؿ مب 1918اه٤ت ک ػؿ مب

٣ؼی ػؿ ٣ک ػؿ می مب ػؿ 1997تب مب 1967فػ تاف رؼ٤تی ػؿ هؼك ث لغ مبک٤ ٣ػی اف مب

: چبؿ ـص ؿت گـكت امت

ثب ا٣ اهؼا ا٣زبػ كبی . بػؿ ىؼ 1967.6.11ػمتؿ تغـ٣ت ض ــثی ب ػؿ 1967ث ػجب رگ -1

650ق بثػ 135ػؿ ا٣ ـص . الف ثـای بفگقاؿا ٣ػی ؿثـی ػ٣اؿ ؿـثی نزؼ االهی ثػ

. كنط٤ی اف بف ع٣و اعـاد ىؼؼ

ػمتؿ بػؿ ف٤ی ث " ثضبك مبث٤ـ" ٤٤نتی ف٣ـ اهتبػ ػاؿائی ؿژی 1968.4.18ػؿ تبؿ٣ظ -2

پل اف . کتبؿ ؿا ػؿ ثغو رثی هؼك هؼ٣ی تضت ىؼبؿ بش ػی بػؿ کـػ 17نبصت توـ٣جی صؼػ

. چؼی اف ا٣ اهؼا، ٣ػ٣ب رب٣گق٣ كنط٤ی بی ا٣ طو ىؼؼ

اف ثـب بی امبمی ػتبی ٤٤نتی ث تخج٤ت رؼ٤ت ٣ػی اكقا٣و ـص ای آ، ػؿ ـص ك -3

ػؿؼ 73.3ػؿؼ كنط٤ی 26.7لـ ثػ ک 267800رؼ٤ت ک ىـ هؼك 1967ػؿ مب . ىبؿ ی ؿػ

ػؿ مب . لـ اكقای ٣بكت 313800ث 1972ا٣ اؿهب ثب صلع ٤بگ٤ ب ػؿ مب . آ ؿا٣ػ٣ب تيک٤ ی ػاػؼ

ػؿؼ ٣ػ٣ب 71.8ػؿؼ كنط٤ی 28.2لـ ؿم٤ؼؼ ک اف ا٣ تؼؼاػ 407100ك ث رؼ٤ت مبک٤ هؼ 1980

ػؿؼ ث كنط٤ی ب 28.4لـ اكقا٣و ٣بكت ک اف ا٣ ٤ب آب 446500ث 1984ا٣ آبؿ ػؿ مب . ثػؼ

20

شواض

مز


کچه پرسكو

2شماره

ماه دلو

1387

م٤بمت امـا٤٣ ٣ک ا حبثت اف ا٣ ـص ػؿ ی آ٣ؼ آ ا٣نت ک. ػؿؼ ث ٣ػ٣ب اعتب ٣بكت 71.6

. لـ نب كنط٤ی امتاؿ امت 3لـ ٣ػی 7ػؿ تخج٤ت رؼ٤ت ٣ػی ػؿ ىـ هؼك ثـ امبك

هبة امـا٤٣ی ث پنت فاؿت نک " آؿ٣ ىبؿ" يغ تـ اف آ اف فب 1987ا٣ ـص اف مب -4

ىـهی ثـ كنط٤ی ب ػؿ ؼؿ ثـب اكقا٣و رؼ٤ت ٣ػ٣ب هؼك . ىـ مبفی ػؿ ػت ٤٤نتی امت

رؼ٤ت 1993 ثبالعـ ثـ امبك آبؿبی اؿائ ىؼ اف می ؿژ٣ ٤نتی ػؿ رالی . بی ا هـاؿ گـكت

قاؿ لـ ؿم٤ؼ، ػؿ صبی ک تؼؼاػ نبب ٣160ػ٣ب هؼك ىـهی نتوـ ػؿ يت ىـک ٣ػی ي٤ ث

(1). * تب ک حبثت صلع ىؼ امت 1997ا٣ آبؿ رؼ٤تی تب . ثػ قاؿ لـ 155كنط٤ی ػؿ ٤ طو

ـــــــــــــــــــــــــــ

حکهت ذزگطزاى جوؼیت فلؽطییا ؼاکي زض تیت الومسغ (1997)الظم ت شکط اؼت زضآهاضگیطی اذیط *

. شطلی فط اػالم گطزیس اؼت

76توي 4 -ضویو ضظاه اطالػات -1

تبی م٤بمتبی تزبفکبؿا عػ ؿا جی ثـ اعـاد بػؿ اؿای 1977تب 1967نتی اف مب ؿژ٣ ٤

ؿف 18تـ٣ ا٣ ها٤ ث ای امت ک كو . کـػ امت" عػ مبعت"كنط٤ی ب جتی ثـ ثـعی های

. امت"٤ت ػت ثـ هؼكهب اػاؿ صبک"ؿت گـكت ک م ث 7 196پل اف اىـب هؼك ػؿ مب

ت٣ت ػؿ مب 1952امت ک ػؿ مب " برـت، ؿػ عـد ىـ هؼك"ؼـكتـ٣ ا٣ ثبت، هب

ثـ امبك ا٣ هب، ـ كنط٤ی مبک ىـ هؼك ک اف . ثب اضبث ثـعی االصبت ث ت٣ت ب٣ی ؿم٤ؼ 1974

ىـ ٣ب کيؿی تـ٤٤ـ ػؼ، کبؿت ىبمب٣ی ا ک ب هؼك عبؿد ض اهبت ع٣و ؿا ػؿ ت٤ز اتوب ث

ثـامبك ا٣ هب كنط٤ی بی ک ثب گؾىت ث٤و اف لت . ٣ت هؼمی ا امت اف ا اعؾ ثب اػال ی ىػ

مب اف تـ٤٤ـ کب ع٣و ػؿعامت اهبت زؼػ ػؿ هؼك ؿا ػاؿؼ ثب٣ؼ ػؿ چبؿچة ػؿعامت اف ػت

هؼا کؼ، ػؿ ؿ٤ـا٣ؿت قاؿا كنط٤ی و٤ ػؿ هؼك اف ٤نت مبک٤ هؼك عبؿد ىـػاؿی ٣ػ٣ب ا

ث 1991اف مب . زـ ث اكقا٣و رؼ٤ت ٣٣ؼ هؼك ىـهی ثـ نبب كنط٤ی ٤ طو ىؼ امت" ػال

٣ی ثـای کنت ٣ت ػجب کلـال بػؿ٣ؼ تب ک ػؿ چبؿچة م٤بمتبی امـا٤٣، ث٤و اف يت قاؿ كن

ػؿ اهغ آ ؿی مک . هؼمی زجؿ ىؼ اؼ ػؿعامت ٣ت امـا٤٣ی کؼ تب ثتاؼ ػؿ ىـ هؼك اهبت گق٣ؼ

ـ کبؿتبی اهبت كنط٤ی ب ػؿ ىـ هؼك، ػجبؿت امت اف تي٣ن كنط٤ی ب ث ػؿعامت ٣ت امـا٤٣ی،

ؿ٤٣ل ػاؿالتی ػؿ " ى٤ظ ػکـ جـی"كت هؼك اف می ث ػجب ٤ وي ـفا ثػ ک ػاؿا

(1).ث٤ب٤ ای بػؿ ػؿعامت ٣ت امـا٤٣ی اف می كنط٤ی ب تضـ٣ ىؼ 97.1.28


واى -1

كنط٤ی ب مبک ػؿ هؼك ثـ امبك ها٤ برـت، ؿػ عـد اف هؼك، هب ؿػ ث امـا٤٣ ة

ث ػا و٤ ػؿ هؼك توی ی ىؼ مبکؼ بصجب مـف٤ عػ، ث ٤ ػ٤ امت ک 1974 مب

كنط٤ی بی ا هؼك ک ػؿ عبؿد اف كنط٤ صتی عبؿد اف هؼك ػ٣گـ ىـبی کـا ؿـثی ث مـ ی

ثـامبك ٤ وـؿات اىـبگـا . ثـؼ، ثـای ؿػ ث هؼك اف ٣قاب٣ی ثب اػتجبؿ م مب امتلبػ ی کؼ

قاؿ 6زـ ث اعـاد " کبؿت اهبت ابی هؼك ثب اػال ک ػال 1500تب ک 1996تزبفکبؿا اف مب

قاؿ لـ 603لـ اف مبک٤ ىـ هؼك ىؼ ثب ا٣ ثـامبك آعـ٣ آبؿبی اػال ىؼ، رؼ٤ت ىـ هؼك

(1).كنط٤ی بی نب ن٤ضی تيک٤ ی ػؼ ػؿؼ اف ا٣ تؼؼاػ ؿا 30امت ک


21

شواض

مز


کچه پرسكو

2شماره

ماه دلو

1387

واى -1

: م٤بمت اضبء آحبؿ امالی*

ػؿ کبؿ م٤بمتبی ن ثـاؼافی ٣ـاگـا تبؿ٣ظ كـگ امالی ک اف می ؿژ٣ ٤٤نتی ػؿ

متب ثغ گـبی ٣ػ٣ب ىـ هؼك اػب ی ىػ، ـس بثػی نزؼ االهی اف می ٤ی

ات 11)مب پ٤و 28غنت٤ ثبؿ ٤٤نتب ػؿ . ٤٤نت ثضج نتوی ؿا ث عػ اعتب ػاػ امت

اهؼا ث آتو فػ نزؼ االهی کـػؼ ک جن م٤بمتبی تج٤ـبتی ؿژ٣ ٤٤نتی ػبال آ ث ػ٣ا (1969

ثػ ک " بت٤بب ممک٤"آعـ٣ ا٣ ث اطالس ػ٣ا ب . ؿا آؿا مبفؼت٤ق ىؼؼ تب اكکبؿ ػی نبب

1967گبی ک ػؿ مب . ؿا ػؿ اغ٤ مبفبؼی کـػؼ ()رـ٣ب ابت ث پ٤بجـ اکـ صـت ضؼ

اؿتو ٤٤نتی پ٤ـفؼا اؿػ هؼك ىـهی ىؼ نزؼ االهی نزؼ هج اغـ ؿا ث تـف ػؿ

ؼ ـ چ ثی اصتـای ابت ث ا٣ کب وؼك ػ٣ امال ک ی عامتؼ ازب ػاػؼ ػؿ اهغ رـ٣ب آؿػ

. ػؿ ٤ ػؿا ؿت گـكت" ػ٤ل ب"ا٤ آتو مفی ػؿ نزؼ الهی تم كـػی ث ب

ؿ امبك امب٤ـ ٣ػی رج ٤٤نتب ثب ؿػ ع٣و ث ض صـ نزؼ االهی نزؼ هج اغـ آ ؿا ة

مب ثـای ػمت ٣بثی ث ٤ک م٤ب ػؿ 30ب بػؼ اف ب مب تب ک ٣ؼی ث ؼت (ک ٤ک)ا٤ک

ف٣ـ ض صـ نزؼ االهی اهؼا ث صلـ٣بت ثن٤بؿی کـػؼ، ی ػمت ٣بثی ث ٤ک م٤ب تانتؼ پ٤ؼا

نزؼ االهی وؼ ظؿ زؼػ ٤ک م٤ب توی ی ىػ اف ٤ ؿ امت ػؿ آئ٤ تػی ب، بثػی. کؼ

مب پ٤و تب ک ثبؿب ثبؿب نزؼ االهی ػمتغه صالت صي٤ب ؼامالی ٤٤نتب 30ک اف

(1).ىؼ عنبؿات ثن٤بؿی ؿا تض کـػ امت

ــــــــــــــــــــــــــــــــ

واى -1

ثب٣ؼ کيق "اف ه ى ػا٣ب ف٣ـ رگ هت امـا٤٣ و ی کؼ 1971ػؿ اگمت " ػاكبؿ"مـا٤٣ی ؿفب ا

ثبفمبفی تـ٤ آحبؿ ثبمتبی تؼن ث ؼجؼ م٤ب ؿا ٣ک ع کبؿ صؼی توی کـػ ثب٣ؼ آـا بطؿ

ا آحبؿ ثبمتبی ػ٣گـ ؿا ػکنجـػاؿی ػ ک ػؿ فببی ثبمتبی ثػ تـ٤ کـػ اف رت ازب ا٣ کبؿ ی ت

ثبػج گـػ٣ؼ تب (ؼث)کبىب صلبؿ٣بی ف٣بػ ػؿ اـاف صـ وؼك ػ٣اؿ ثـام ." مپل آب ؿا ٣ـا مبعت

ػت امـا٤٣ ثـای ازب ا٣ کبؿ، عب بی اـاف صـ ؿا ٣ـا اهؼا ث مبعتب مبفی ث مجک ؼؿ

فاؿت اػ٣ب :" اػال کـػ" اصـت"ػؿ ؿفب ٣1970ـ اػ٣ب امـا٤٣ ػؿ اکتجـ مب ف. اـفی ب٣ؼ

ؿا ثطؿ کب کيق کؼ ا٣ تضل گـاجب ؿا ثؼا (ؼث)امـا٤٣ ی عاؼ ثم٤ ا٣ کبىب، ػ٣اؿ ؼات

، کيق ػ٣اؿ ؼات ٣ـا ا٣ کبىب، کبىبی تبؿ٣غی وؼمی امت ؼف اف آ. ىکی ک ثػ ثبف گـػاؼ

(1)."کـػ ثببی ػؿ ثـ آ، ثب رػ ػىاؿ٣ب٣ی ک ک امت ػؿ ا٣ کبؿ پ٤و آ٣ؼ ی ثبىؼ

ــــــــــــــــــــــــ

275 247ص -تاضید اضشلین -1

. آ ی ثبىؼ م ثـ ٣ـا بی (زن)اكـای ٤٤نتی عامتبؿ ٣ـای نزؼ اوی ثـپب٣ی ٤ک

ػ٤بت صلبؿی ف٣ـ نزؼ االهی گجؼ اغـ ؿا صقة کبؿگـ ػؿ فب فبؼاؿ٣و آؿبف ػ ٤کػ

ػ٤بت قثؿ ػؿ چؼ مب پ٤و ث وط ارو ؿم٤ؼ ث ضی ک ػؿ ثؼی اف . تبک ث آ اػا ی ػؼ

صلبؿ٣ب ؿاثب ؼف منت ػ پب٣ بی نزؼ تـ ؿم٤ؼ ٤٤نتب ا٣ 13بن تبی ث ث٤و اف

ا٣زبػ تـکبی ثقؿگ ػؿ آ ٤ق عبی ػ نزؼ ازب ػاػؼ تب ثب ـ تـ٤٤ـ تضی رؼی، ف٤ ـف بی

22

شواض

مز


کچه پرسكو

2شماره

ماه دلو

1387

. ج٤ؼی ٣ب صتی ؼای ثن٤بؿ هی خ ؼای ىکنت ىؼ ػ٣اؿ تی تم اپ٤بب ث کی ٣ـا گـػػ

کب ؿا ک ؿژ٣ ٤٤نتی ثم٤ تؼج٤ اػ لزـ ػؿ ا٣ تب اهؼا ث اؼا نزؼ کؼ بظـا م٤بمی ا٣ ا

ػؿ اف ؽ ی ػاؼ آب ؼتوؼؼ ک امت ثب الزبؿ اف پ٤و ـاصی ىؼ اػ لزـ قب ثب ف٤ ـف

ػی ؿا ث ـف ػؿ ی آؿػ، طو می" ای ػی ک ثـ احـ ٣ک آفب٣و اتی ؿت گـكت توـ٣جب

ـس . نزؼاالهی ؿا ث ٣ـا ای تجؼ٣ ػ عػ اػػب کؼ ک ا٣ نزؼ ػؿ پی ٣ک فق اف ٤ب ؿكت امت

ػؿر ػؿ و٤بك ؿ٣يتـ ػؿ کـا بی ؿػ اؿػ 6هی ث هؼؿت " ا٣ مبؿ٣ ثب پ٤و ث٤ی هع فق ای نجتب

(1).قب گـػ٣ؼ" آاؿ ىج٤ـا" ػکتـ " مبئ كـ٣ؼب"مؿ تم پـف (قػ٣ک ث٤ت اوؼك)


12شواض –ساء المسغ -1

اک ٤نتب ػؿ صب ارـای وؼبت ازب چ٤ کبؿی ثطؿ رؼی ی ثبىؼ آب وي بی ا٣ کبؿ ؿا

ک ؿا ک هنتی اف ٣ک اتبم ثقؿگ ؿا ػؿ ثـ عاؼ گـكت زن آبػ ػ اؼ صتی ـس کب ؼبؿی ی

٤٤نتب صتی جبمبی ثبكت ىؼ اف صـ٣ـ عب ؿا صبعببی ٤ک ثب٣ؼ ث ت کؼ آبػ کـػ اؼ اف . ػ اؼ

. ػ اؼـف ػ٣گـ ـاص آبػ مبفی کببی ؿا ک مـپـمتی اػاؿ ٤ک ؿا ث ػؼ ی گ٤ـؼ ؿا ٤ق آؿبف

آعـ٣ (هـق ؿگ ک صتی ٣ک ی مل٤ؼ ؼاىت ثبىؼ)نئ ثن٤بؿ عطـبکی ا٣نت ک ثب اػال پ٤ؼا ىؼ گب

صو فز٤ـ ثـ پب٣ی ٤ک کب گـػ٣ؼ كو اؼا هؼك ىـ٣ق هج اف ثـ پب٣ی ٤ک ؿػ ظـ ثبهی بؼ

(1).امت

ـــــــــــــــــــ

واى -1

ث اطالس ىـػی ٤٤نتب ػؿ اضال ـ احـ ؿ٤ـ٣ػی ر ؼـف تئؿػؿ ـت جبی تر٤

ـ ت ػؿ . ػا ػاىت امت 1997امت ک ػؿ رـ٣ب کگـ ثب مئ٤ل ػؿ مب " هؼك مـف٤ هؼ٣ی رؼ٣ؼ"

اى، ـ چ٤قی ک ػؿ اگـ ؿفی ثـ هؼك ػمت ٣بكت٤ فؼ تاب ثـ ـ کبؿی ة:" رـ٣ب ا٣ کلـال ی گ٣ؼ

قػ ٣ػ وؼك ٤نت ؿا بثػ عا کـػ تبی آحبؿ ؿ٤ـ٣ػی ک ػؿ هـ ػؿ آ ثرػ آؼ ؿا ٣ـا

(1)."ا٣ ر ؼـف ـت تؼ٤٤ ع يی صو٤وی ػت ٤٤نتی تب ک ثػ امت. عا٤ ػ


76توي 2ضویو ضظاه اطالػات -1

اک رؼ٤ت بی ٣ػی اكـای ای ػؿ امـا٤٣ ث كؼب٤ت يـؼ ک ؿمبت ا٤ آب ـس بثػی نزؼ

رؼ٤ت ػـ ک٤، رؼ٤ت ٤ ث کـ ٤ک رؼ٤ت ٤ ث ک . االهی نزؼ هج اغـ امت

بگ آفىگبی ث ب آفىگب ٤ک تأم٤ل ٤ک اف بی ثبؿف ا٣ رـ٣ببت نتؼ ک ػؿ ٣ک اهؼا

کبؼ٣ؼای صقة اكـای کبط ثـای پبؿب " امـا٤٣ آؿ٣"کـػ اؼ ک پب٣ ا٤ آ ؿا صبعب ٤٤نتی

ا٣ . ؿ٣غت امت 1981ا٣ رؼ٤ت كبؿؽ اتض٤ال عػ ؿا ػؿ مب . ؿ٣غت امت ٤٤1981نتی ػؿ مب

عػ ؿا ػؿ ػ ثغو بثػی نزؼ االهی مپل چگگی ثـ پب٣ی ٤ک م٤ب رؼ٤ت كبؿؽ اتض٤ال

(1).آفه ی ػؼ



23

شواض

مز


کچه پرسكو

2شماره

ماه دلو

1387

رـ٣ب ٣ـا مبفی آحبؿ امالی ػـثی ػؿ ىـ هؼك اف می ؿژ٣ ٤٤نتی آوؼؿ گنتـػ امت ک ؼای

ا٣ مبفب صلع ٤ـاث كـگی اػ٣ب ای ػؿ ىـ هؼك ث . ؿا ٤ق ػؿ آؿػ امت اػتـا مبفب ٣نک

ثـ امبك پ٤ب ػاعی مبفب ٣نک ػؿ . ع آحبؿ امالی ؿا ػؿ ؼ ا٣ت بی ع٣و هـاؿ ػاػ امت

هؼك ؿا اف ک آ ؿا ظق ث ٤ـاث كـگی ج٤ؼی رب ی کؼ، مبفب ٣نک ىـ هؼ٣ی 1972مب

٣نک ػؼ ث ؿم٤ت . ر ـاکقی ؼـكی کـػ ک آحبؿ آ ػؿ ؼـ بثػی ٣ـای هـاؿ ػاؿػ

ؼ٤ت صبؿ ت٤ؼ ىؼ . ثی بمجت ثب ا٣ ع جبىؼ (ک ٣ب صو ػ٣اؿ)ىبعت اهؼابی ٤نتب ػؿ

هؼك هؼ٣ ض امکب نبب كنط٤ی ک هج ٣ب ب )پ٤ـا هؼك اک ث ا٣ ىک امت ک هؼك ىـهی

ىـ اصؼاحی ٤٤نتی ػؿ صبى٤ هؼك هؼ٣ )اف ؿـة تم ؿـثی (اغـ نزؼ االهی ػؿ آ هـاؿ ػاؿػ

ک٤لـبت " " ؿات امک"اف ىب ثم٤ ػ ىـک ٣ػ ي٤ ثببی ( ض امتوـاؿ ٣کپبؿچ ٣ػ٣ب

" ؼبی اػ٤" اف ىـم ثم٤ ىـکبی ٣٣ؼ ي٤ (هؼك ثب بثل ؿا هطغ ی کؼک اؿتجب ىـ )" ف٤٣ق

ثبالعـ تب لؾ ؿػی ث هؼك ٣ؼی اف رة ىـهی، ثم٤ (ک اؿتجب هؼك ثب اؿػ ؿا هطغ ی کؼ)

ب ن٤ضی ث ا٣ تـت٤ت مبک٤ ػـة ن. ىـک ػؿ ػمت اصؼاث بؿصب ث ضبـ کب ػؿ آؼ امت

ثب٣ؼ ث ا٣ صبؿب، صبؿ ػاعی ؿا ٤ق اكقػ ک . ىـ هؼك ػؿ کـا ؿـثی ث اقای کب ػؿ آؼ اؼ

(1).ػجبؿتؼ افمبعت ىـکبی ٣ػی ي٤ ػؿ ػؿ هؼك ىـهی ک ثی ٤چ بؼی چب ؿ ث اكقا٣و امت

ـــــــــــــــــــــــــــ

76توي 4 ضویو ضظاه اطالػات -1

ػؿ اهغ پ٤و اف ث هؼؿت ؿم٤ؼ تب٤ب، ػؿ رـ٣ب ؿهبثتبی اتغبثبتی ػؼ ػاػ ثػ ػؿ ؿت ػمت٤بثی ث

هؼؿت، پـژ ا٣زبػ ىـک ٣ػی ي٤ ػؿ ک اثؿ٤ ک اف فب ػت امضبم ىب٤ـ ث ٤ب آؼ ثػ ؿا ػی

ػؿ قػ٣کی هؼك ىـهی اصؼاث ىـک ٣ػی ي٤ ػؿ ک صب ثـب مبعت ىـی رؼ٣ؼ ث ب هؼك . کؼ

اؼاف ثـب ارـا٣ی ا٣ ػ ـس اف می . اثؿ٤ ثب ؼف ػؼ ٣ػی کـػ ىـ هؼك ؿت ی گ٤ـػ

: ٤٤نتب ؿا ی تا چ٤ ثـ ىـػ

(اػ٣ل، ىلب، صؿ٣ب)ث اقا کيبؼ بن كنط٤ی ػؿ اـاف ىـ هؼك -1

کـػ فز٤ـ ا٤تی پ٤ـا هؼك کب -2

عبؿد کـػ ىـ هؼك اف ؾاکـات ب٣ی -3

. ثنت ػؿاف رثی ىـ هؼك هؼ٣ی ک ػؿة ؿػی ث نزؼ االهی ی ثبىؼ -4

. هطغ اؿتجب هؼك ثب ػ٣گـ بن کـا ؿـثی رگ٤ـی اف گنتـه هؼك ثب ىـبی زاؿ -5

. ىـبی هؼك، ث٤ت ض ث٤ت مبصؿثـ فػ تؼؼاػ رؼ٤ت مبک -6

قاؿ لـ امت امـا٤٣ ػؿ ؼػ امت ثب تمؼ 120ا٣ ػؿ صبی امت ک تؼؼاػ مبک٤ ىـ ث٤ت ض ث٤و اف

ىـک رؼ٣ؼ االصؼاث بؿصب تؼؼاػ ٣ػ٣ب ا٣ بن ؿا ث " رؼلبت چبؿ" "ى٤"ىـکبی ٣ػی ي٤

ؿمتبی )ثب اتيبؿ عجـ ـس امـا٤٣ی ب ثـای تبم٤ل ىـی رؼ٣ؼ ػؿ صای هؼك ث ػ. ٣کؼ قاؿ لـ ثـمبؼ

ؿ٤٣ل زل هبگؾاؿی عػگـػای كنط٤ ػؿ مغـای ػؿ ؼ ػؿ تبؿ٣ظ (اثػالء)اصؼ هـ٣غ (اثػ٣ل

ا٣ . ؿكت، پؾ٣ـه چ٤ ـصی ؿا ؿػ کـػ اػال ػاىت، ب ربي٤ی ثـای ىـ هؼك ـگق غا٤ پؾی97.2.18

(1).ؼـف ىؼ ثػ" ث٤٤ -اثبف"ـس اف می رـا٣ؼ امـا٤٣ی ث مؼ



: هؼك پب٣تغت امـا٤٣*

24

شواض

مز


کچه پرسكو

2شماره

ماه دلو

1387

، ػؿ مبفب تضؼ ثب تر ث ثـؿم٤بی كـاا تضو٤وبت کبؿىبمب تضو٤ن زغ ػی مبفب

، اػال٤ ب٣ی بػؿ ػ ک جن لبػ آب وـؿ ىؼ، ث٤ت 1948ػمبجـ 11 1947اجـ مب 29تبؿ٣ظ

. اوؼك ث ؿت ٣ک ىـ ث٤ ای اػاؿ گـػػ اػاؿ آ ث ػؼ ىؿای ه٤٤ت مبفب تضؼ ثبىؼ

صلبظت ب٣ؼ اب ػت ٤٤نتی امـا٤٣ تب چ٤ آ مبفب ظق گـػ٣ؼ اف ابک وؼم صب٣ت

ؿػب٣ت ا٣ اػال٤ ب ؿا کـػ ثک ث ٤چ ٣ک اف آؿای بػؿ اف ـف مبفب ٤ق اصتـای هبئ يؼ

پبؿب ػت امـا٤٣، پل اف هـاؿػاػ قثؿ اػال کـػ ک پب٣تغت اف ت آ٣ ث هؼك رؼ٣ؼ تو عاؼ . امت

ػت آـ٣کب ػت . "آ ث تؼؿ٣ذ پبؿب مب٣ـ اػاؿات ـکقی امـا٤٣ ث ا٣ ىـ تو گـػ٣ؼ پل اف. ىؼ

اگ٤ل ث ظبـ ثب ا٣ اـ غبلت کـػؼ ػمتؿ اثوبی ملبؿتغب بی عػ ؿا ػؿ ت آ٣ ؿا ث مل٤ـا عػ

ی عػ ػؿ ت آ٣ ؿا ث مل٤ـا عػ ػاػؼ، اب ػاػؼ، اب ػؿ ا٣ اـ غبلت کـػؼ ػمتؿ اثوبی ملبؿتغب ب

آ ػ ػت ث مل٤ـا ع٣و ػمتؿ ػاػؼ ک ث تبثؼت اف مل٤ـ ىؿی امتاؿب بی عػ ؿا 1954ػؿ مب

ثب ا٣ اهؼا عي . ػؿ ىـ هؼك تن٤ ؿ٤٣ل رؿ ب٣ؼ ک ا٣ عػ تبئ٤ؼی ثـ هج هؼك ث پب٣تغتی امـا٤٣ ثػ

". ی ػـثی ثـ اگ٤غت ىؼ ؾا ىو ػت ػـثی ٣بػػاىت ىؼ٣ؼ اضی ث ػث٤ـ ک مبفب توؼ٣ ػاىتؼػتب

ػت٤ آـ٣کب اگ٤ل پل اف يبؿ ثب ٣کؼ٣گـ ثـای صلع ظبـ اػػب کـػؼ ک ا٣ کبؿ ػ٤ ؿب٣ت ث ػ

ػ ث٤ ای ثػ ىـ هؼك ػؼ اتوب پب٣تغت امـا٤٣ ٤نت آـ٣کب اػال ػ ک ا٣ ػت نجت ث هـاؿػا

ىؿای ه٤٤ت مبفب تضؼ ٣بػػاىت تؼی ثـای امـا٤٣ كـمتبػ آ ػت . امـا٤٣ ث آزب كبػاؿ امت

. ؿا اف اتوب پب٣تغت ث هؼك غ ػ اب ػت امـا٤٤٣ب ث ا٣ ٣بػػاىت ٤ق اػتب٣ی ػ

ک كو اؿى٤ پب٣تغت امـا٤٣ امت، چ اک م قاؿ مب امت ک اؿى٤ پب٣تغت امـا٤٣ امـا٤٤٣ب ؼتوؼؼ

چ٤ ىؼبؿ ؿمی پبؿب . ثػ ىـی وؼك امت ک ث٤ت اوؼك ا ػ ػؿ فب عػ ػؿ آ ثب ىؼ ثػ

ثب آک . اف تؿات اعؾ ػ اؼ ک گ٣ب. ی ثبىؼ" صؼػ ت ؿا كـات تب ٤ امت! ای امـا٤٣"امـا٤٣ ر

ىؿای ه٤٤ت مبفب ثـای اػاؿ ث٤ت اوؼك، ظبب وـؿات ٣ژ ای تظ٤ ثـای گؼاؿی

غبؿد اػاؿ کـػ آزب يت ٤٤ ػالؿ ثػر ؼ٤ کـػ ثػ ٤ق هؼك ؿا ث٤ ای اػال ػ ثػ صتی

٣ک زل هبگؾاؿی پ٤يبػ کـػ ک ب٣ؼگب آ ث ؿ نبی، نبب، ن٤ضی ثـای آزب ٣ک كـبؼاؿ

٤ق توببی عغ مالس طو ػ ػمتؿات لی ؿارغ ث ابک وؼم، ف٣بؿت آب، . ٣ػی ثبىؼ

ات م٤غ بػؿ کـػ كـگ اهتبػ، تيک٤الت اػاؿی، تيک٤ اػاؿات ی ضی اف ػـة ٣ػ، ثب اعت٤بؿ

ثػ، ثبف کبؿی اف پ٤و جـػ مـازب ػت ٤٤نت امـا٤٣ ثؼ تر اصتـا ث وـؿات ث٤ ای

(1).صوم ت كنط٤، ىـ هؼك ؿا ث پب٣تغتی ع٣و اتغبة ػ

ی ثبىؼ ثب ٣کؼ٣گـ اعتالكی اصقاة امـا٤٣ ػؿ ا٣ ؿػ ک ىـ هؼك پب٣تغت تؿاتی صبـ ای االثؼ امـا٤٣

ؼاؿؼ ػ٤ ػی آ ا٣ امت ک اػبی صقة کبؿ امـا٤٣ ث اتلبم اػبی ائتالف صقة ٤کػ صبک، ث

تاكن ػ صقة کبؿ (2).ػؿ زل امـا٤٣ ت٣ت ػؼ 1967.6.28اضبم ٣ػی ػ آ ؿا ػؿ تبؿ٣ظ

امت تـ٣ش ی کؼ ک هؼك پب٣تغت اثؼی ؿژ٣ " ا٣تب ث٤٤"پ٤ب ٤کػ ػؿ ع ىـ هؼك ک ؼـف ث

(3).٤٤نتی امت ٤چ ـف ػـثی ٣ب كنط٤ی ؿا ػؿثبؿ ا٣ پـؼ ث ؿم٤ت ی ىبمؼ


278تا 276تاضید اضشلین ص -1

(اضزى -ػواى) -زاضالفطلاى -ػیل ضتاتؼزکتط غاظی اؼوا -المسغ فی الظطاع الؼطتی اؼطاییلی: کتاب -2

76توي 2ضویو -ضظاه اطالػات -3

اف می زغ ػی مبفب ػؿ اجـ (181)هبث تر ا٣ک اف فب ؼؿ ث٤ب٤ تون٤ كنط٤

25

شواض

مز


کچه پرسكو

2شماره

ماه دلو

1387

ث٤ب٤ ػؿ مب ث ػجب ا٣ . تون٤ ىـ هؼك ث ثغو نب ي٤ ٣ػی ي٤ ٤ق ازب ىؼ" ، ػال1947

پل اف اىـب ثغو 1968.6.28ػت ٤٤نتی ىـ هؼك ؿا پب٣تغت امـا٤٣ اػال مپل ػؿ تبؿ٣ظ 1950

1980.7.30آگب ػؿ . کـػ (٣ػی ي٤)، هؼك ىـهی ؿا ضن ث هؼك ؿـثی 1967ىـهی هؼك ػؿ مب

تـ٣ش ىؼ ػؿ هب، هؼك ؿا پب٣تغت پبؿب ٤٤نت ب ػؿ ٣ک اهؼا تزبفکبؿا ث ػا ٣ک ا

(1).ثـ ٤ امبك رـ٣ب تـ٤٤ـ ٣بكت رؼ٤تی ػؿ هؼك ٤ق ىؼت گـكت. اثؼی امـا٤٣ اػال ػاىت


واى -1

========

بثغ أعؾ

========

هتطجن هی اذاى فطز -زکتط ػواز ظکی -کتاب ؼفط ؼستاز ت لسغ*

ص -ؼاظهاى چاپ اتشاضات -1373چاپ -ضؼل جؼفطیاى -جلس ال -ؼیط ضؼل ذسا"اضید ؼیاؼی اؼالم ت*

418

هتطجن هؼؽ تحمیمات پژشای ؼیاؼی ػلوی سا -1992 -یل تیلثطی چاپ ؼگاپض -کتاب اؼطاییل*

18 17ص ص -1364 -اتشاضات اهیطکثیط -زکتط ؼیس جؼفط حویسی -کتاب تاضید اضشلین*

18 17طض -زکتط ػثس الاب کیالی -اتشاضات اهیطکثیط -کتاب تاضید یي فلؽطیي*

اتشاضات آظازی لن -اشوی ضفؽجای -کتاب اؼطاییل لسغ ػعیع*

(1998هطکع االؼطاء للواؼت الثحث : تیطت) 1997 -1947المطاضات السلی الکاهل : المسغ*

8ص -هطکع یافی زاشگا تل آی -ضا حل ایی لسغ*

76توي 4 -ضویو ضظاه اطالػات*

12شواض -ساء المسغ*

76توي 2 -ضویو ضظاه اطالػات*

(اضزى -ػواى) -زاضالفطلاى -زکتط غاظی اؼواػیل ضیاتؼ -المسغ فی الظطاع الؼطتی اؼطاییلی: کتاب*

لات پژشای ؼیاؼی ػلوی ساهؼؽ تحمی -شطی ذثطی ز فت یکثاض*

ذثطگعاضی لسغ: هثغ

26

شواض

مز


کچه پرسكو

2شماره

ماه دلو

1387

حكومت دست هب توطئو سیاسی می زند پیواى، لاى كشض ضا ظیط پا كطز تا تاظزاشت زؼت جوؼي ذثطگاضاى ضظ اه (زازؼتاى کل) لي ؼاضالي

اؿػ ػكتـ ؿف پ٤ب ىؼ لت ت اف (١ مبؿا٢)رؼ١ بؿا ػاػمتب٢ 25جش چبؿىج ؿط

آفاػ، ٤ـاصؼ ٣ؼوث٢، ظـ١ پـ٣ب٢، صن ػظ٢٤، جبؿى ىب بؿب يـ٣ ىب عب نب ب٣غ، ع٤ـهللا

تضو٤وبت ا٣ ؿفب گبؿا صؼػ چ ػه٤و ػؿ ؿ٣بمت. ؿا ثبفػاىت ـػؼ (ؿاؼ)ز٤ت ىـا، راػ اصـاؿ١

ثؼؼ، ىو لـ ؿا ؿب ـػؼ اب آهب١ ػمتب٢ تضت ثبفػاىت ثبفر٢٣ هـاؿ گـكت ٣ي ٤ مبػترـا٣ رب٢٣ ػا

.ظـ١ پـ٣ب٢ ف ػؿثبفػاىت ث مـ ٢ ثـػ

238لض يت ىبؿ ػؿ (پ٤يگ٢٣ رگ م رب٢ )ػت ا٣ ثبفػاىت ػمت رؼ٢، يـ ٣ي طت تضت ػا

اصتبالت رگ م )ػ٤ تيبث ػا ثب طج٢ ث ب ا٣ طت تب ث. پ٤ب ثػرؼ١ ؿفب 21ؿف ىج ؿط

وب پ٤يگ٢٣ رگ م رب٢ اف جغ مب٣ت عبؿا ػؿ آؿى٤. ثـػاىت ىؼ ثػ اف آؿى٤ ؿفب (رب٢

طت تض٤ م٤بم٢ ؿفب ٣گبؿفب بپ٢ ىؼ ثػ، ث ؿت٢ بال تبػك٢ ػؿ احـ ٣ي اىتجب ؿ٤ـ ػؼ١، رب

اب ؿفب پ٤ب ثالكب اف٣ . نبب ػؿتبػ امت ؿا گـكت نب ثب اػتوبػات اؿفه ب١ ػ٢٣ ؾج٢

.عامت پفىب ا١ ػؿ ىبؿ ثؼؼ١ يـ٣ ث چبپ ؿم٤ؼ م عطب١ ؿ٤ـػؼ١ ؼؾؿت

اؼ تب اف٣ صبػح ثـا١ تضت كيبؿ ٣ؼ ب٢٣ ػاؿؼ، ػؿ تاله اكتبػثـع٢ صوبت ػؿ ـات ثب ضؿ هؼؿت ػؿبث پ

چب ثـع٢ . نب ا٣ يـ٣ امتلبػ ر٢٣ م٤بم٢ ؼ هـاؿ ػاػ كؼب٤ت يـات٢ ؿفب پ٤ب عجـگبؿا

ػ جـ اتوبػ١بؿ اف وبالت گقاؿه ب١ ؼؿد ػؿ ؿفب پ٤ب ػ ع٤ ػاؿ اؿا٤ ثؼ پب٣ هؼؿت

گـكتبؿ١ عجـگبؿا ؿا ا٣ يـ٣ ؿا ث لغ ىغ٢ ت٢٤ ع٣و ٢ ػاؼ، كؿ١ ػمت آمت٤ ثـفػ اؼ اـ

.بػؿ ـػؼ

راغ ضبك ؿفب گبؿ١ ث ثؼ٣ تـت٤ت، ا٣ وببت ثب ثـ گ٤ـ١ اف ٣ي م اىتجب جبػت٢ ػؿ تب٢

ثب٣ؼ عبـيب ـػ ؼػ٤ب ـثـچنج٢ . امتلبػ ر٢٣ م٤بم٢ ؼ (اگـثتاؼ )٢ عاؼ ػكؼبت اتلبم ٢ اكتؼ،

الػ٢٣ ٤چ ؿفب پ٤ب ثقؼ، ىب٣ؼ ؼت٢ ػ ىب ؿاعه ؼ، اب اف فػ ثـچنت ث٢ ػ٢٣ ؿا ثغاؼ ثـ

اػ١ ـػ مبالؿ١ عب٢ بؼ اهت چ٤ق١ ث ػمت ىب ٢ آ٣ؼ ػمت ىب ب ؿ١ ػؿ ػـ م٤بم٢

.امت، اف٣ پل ٤ق عب٢ عاؼ بؼ

تئ ٢ فؼ تب اكبؿ صت ػؿ ٤ ػـ ب ىنت عؿػ امت ثـا١ تب ىنت بفا٢٣ ع٣و، ػمت ث

يـ٣ ب١ پ٤ب هج افآ ٣ي يـ٣ ػؿ هطبؿ ػ٣گـ آهب٣ب، ؿفب. ػ٢ ؿا ؼت٢ ث ربت ػ٣گـ١ ؼا٣ت ؼ

ن٤ـكـ١ ٣ي زػ صـك ا١ ػؿ ف٤ ؿفب گبؿ١ امت عػ ؿا ث صلع ع چبپ٢ ػؿ اكـبنتب ثبىؼ، ٣ي

27

شواض

مز


کچه پرسكو

2شماره

ماه دلو

1387

ا٣ يـ٣ عػ آئ٤ ػاؿ م٤بمت االع. م٤بم٢ اكبؿ ٢ ـػ ب تؼؼ ٢ ػاؼ

.ؿمب٢ امت ثب ٤چ تغـ٣ت تئ مگ اؼاف١ تهق ٢ ىػ

ثب٣ؼ ـاصت ػاػ ػاػمتب٢ طبثن ها٤ بكؾ ت، صن ثبفػاىت اب

ا٣ اػاؿ ثب٣ؼ اف ـ٣ن ٤ن٤ ؿم٤ؼگ٢ ث تغط٢ . عجـگبؿا ؿا ؼاؿػ نتو٤

چبؿچة فاؿت االػبت كـگ كؼب امت، ا٣ ع ؿا ؿمب ب ػؿ

ف م١ ػت پبمظ ػاػ ىؼ ثب ٣ي تغط٢ هب٢ ا ثبء ٣ي عطب١ چبپ٢. ػجب ؼ

صوه٢ ٢ عا٤ ػؿ ثـاثـ ػمت ب اف اكبؿػ٢ ـارغ هب٢. امت

ؿا ث ثب ب١ غتق تغـ٣ت ب١ عػمـ ـف١ ا٤ت آفاػ١ ب١ ـػ

.٢ ؼ، ا٣نتبػ گ٢ ؼ

!ردد دل صريح با مارشال صاحب

باد . م شناسم ا نم شناسد ول من شما را از سالها قبل، وحتى از دوران تحصلاگرچه شما من ر! صاحب جناب مارشال

همچنان بخاطر دارم . تا هنوز در گوشم طنن انداز است دارم در دوره ثانوي شاگرد فعال ومبارزي بودد، بانه هاي پر شورتان

.ومجاهدن پوستد دار هجرت شتافتد وسپس به صف جهاد كه تحصل را نا تمام گذاشته وبه

پنجشر تقربا تصدي وظائف ومسئولت هاي گوناگون از خود شاستگ نشان دادد حتى انكه در جبهه در زمان جهاد هم با

گلبدن وطالبان بركابل قابل اد آوري وتقدر مقاومت وپاداري تان در دوران حمالت. شخصت دوم بحساب م آمدد

وجبهه ـ با وجود مشكالت فوق العاده، بقا واستادگ وحتى مرگ در كنار مسعود امات دولتاست ـ برخالف بساري مق

.فرار وزندگ آرام در خارج كشور ترجح دادد را بر

.نزقابل تقدر است موضع گري قاطع تان بعد از شهادت احمد شاه مسعود بحث جانشن آن مرحوم

.ومقاومت است كه باد با تحسن ازآن اد آوري شود ا در دوران جهادانها مختصري از كارنامه هاي خوب شم

خوب باشد هنگامكه احمد شاه مسعود به شهادت رسد جبهه از تشكالت بهتر ونظم وسازمانده اما باد بخاطر داشته

همه چز قبال در آن تدارك دده تقربا ـ برخوردار بود، مراث كه آن مرحوم بجا گذاشت همانند دسترخوان همواري بود كه ـ

مسعود بود كه دروازه ارتقاي سرع واستالء بر مناصب علاي دولت وحزب را وسعا شده بود، بنابرآن ان جانشن احمد شاه

ارتقاء بخشد كه قبال حتى براي بروي شما گشود وشما را بهر حال از نفر دوم در سطح پنجشر به شخصت شماره دوم كشور

.د تان هم قابل تصور نبودخو

زمان حات شان وچه احمد شاه مسعود براي جناب شما در همه احوال مصدر خر وفض بود، چه در: متوان گفت بدون مبالغه

تعن شدد ودروازه هاي صدارت عظمى بروتان گشوده اما بمجردكه بحث معاون اول راست جمهوري. هم بعد از شهادت

زمان قدرت نشه اي دارد تا: باد منصفانه اعتراف كرد. دگرگون هائ در شما نماان شد شم خان تكه زدد،شد، وبه چوك ها

.كه بدان دست ناب، از طعم آن نم توان چزي گفت

ا افغانستان را ب سال تمام 17شما اشغال كردد بسار مهم است وهاشم خان صدر اعظم معروف كشور، واقعا پست ومقري كه

.مشت آهنن از همانجا اداره كرد

ارباب آنرا از دگران ب ناز نم سازد، بلكه برعكس انسانرا بشتر نازمند مردمان واضح است تصدي پست هاي مهم

مختلفه با اشان استشاره نماد، ول متخصص واهل رأي وخبره م نماد تا جهت پشبرد بهتر مسئولت هاي محوله، در امور

تعداد واشخاص از مشاوران ودر عن حال خوشاوندان خود اكتفا كردد كه در نه جناب شما درن پست كلدي به همانمتأسفا

قرار داشتند، ومقاومت برخ بحث درور وبادگارد وبعض دگر بصفت مسؤول مال وغره در خدمت شما دوران جهاد

28

شواض

مز


کچه پرسكو

2شماره

ماه دلو

1387

دانستن زبان ود كه تنها كمال ويومهمترن آنها هم ك از عمه وا عمو زاده هاتان ب

.انگلس شكسته بود

درنه تان، كسب شهرت وتبارز بشتر از همان بداات پدا بود كه ك از آرزوهاي

كه به مشوره مستقم همن مشاوران شخصت تان است، بنابرآن ـ چنان معلوم م شود ـ

ار شما النه كرده اند، وشاد كن وشاد برخ عناصر استفاده جو وفرصت طلب دگر كه در

پر افتخار احمد شاه مسعود خار هم به تشوق غر مستقم خصوم عاقل ـ كه زندگ ومرگ

وسله ممكنه برآمده اند ـ دست چشم شان بود وهست كه در صدد خدشه دار ساختن آن بهر

ل از بارز، فرمانده مبتكر ومستق به نشر ك سلسله كتابچه ها زدد تا از شما شخصت

كه از نزدك با جبهات جهاد ومقاومت مطالعه ان كتابچه ها براي كسان. مسعود ارائه دهد

ان كتابچه ها چزي را كم وزاد نم سر وكار وآشنائ دارند، تأسف آور است وبا آنكه

وران جهاد ومقاومت تصوري را م نشاند كه گوا شخصت محوري جبهه در د كند، ول در ذهن ب خبران از حقائق، چنان

گروه محل ومسعود هم ك چهره مطبوعات، بنابرآن ان حضور پر هاهوي مسعود در مطبوعات ورسانه شما بودد

كالم ـ مورد ب مهري وجفاي مطبوعات وشما برخالف مسعود ـ در ك. وبن الملل ساخته وپرداخته خبر نگاران است

.فرا رسده تا ان نقصه باد جبران كرد زمان آن ومطبوعاتان قرار گرفته بودد واكنون

دل مداند كه مسعود ساخته مطبوعات وژورنالستان اما قنا كسانكه با مسعود از نزدك آشنائ داشتند، وحتى شما هم در زر

اخالص وتواضعش، امان واخالقش، هدفمندي وپاداري اش، هوشاري وتوانائ اش، نبود، بلكه شخصت وشهرت مسعود را

.مسعود ساخت.... دگران گسست ناپذرش بامردم، قدر شناس ووفاداري اش، اعتقاد به عمل جمع واحترام به رأي پوند

دگر از شندن كلمه شاگردان مسعود دلگر شدد وفرمودد كه من ار متأسفانه در پروسه شخصت سازي تان بجائ رسدد كه

!ه شاگرد ويبودم ن وهمسنگر مسعود

هللا به ان واقعت مردانه اعتراف مكردد، خر اگر افتخار نم چه عب داشت شما هم مانند داكتر عبد! جناب مارشال صاحب

كردد؟

مقام وشخصت او چزي نم كاهد، از.. " مسعود من را مانند طفل در دامان خود پرورش داد : " داكتر عبد هللا مگود انكه

.رآن م افزادبلكه ب

عمل به جبهه آمده داكتر عبد هللا بعد اكمال دوره تحصل واخذ شهادتنامه دكتورا در طب وچند سال تجربه ان در حالست كه

برحال كشور است وتقربا همه جهان را دده، وشانزده بود، ومهمتر از همه ان سخنان را در زمان مگود كه وزر خارجه

اگر سرت مردان بزرگ را خوانده باشد ـ كه! مارشال صاحب. افاي وظفه كرده است ترن همكار مسعودسال بحث نزدك

شاگردان از استادان آنها اد آوري مشود، مطالعه آن براي بزرگان ضروري وآموزنده است ـ همشه در بوگراف اشان قبل از

.ن شخص م نماد كه از اشان آموخته وفض برده استبه عظمت آ كه البته عظمت وعدد بشتر استادان، داللت

نهات آنچه كه مسعود از حبب زبان مسعود شنده باشد كه انجنر حبب الرحمن را بعنوان استاد خود اد مكرد، شاد بارها از

در زمان بنام استاد خود اد م بسار كوتاه، اما مسعود از حبب الرحمن الرحمن آموخته باشد، الفباي مبارزه وآنهم براي مدت

ـ او را شخصت ب اوج عظمت وشهرت خود قرار دارد وهمه كسانكه باوي آشنائ دارند ـ چه موافق وچه مخالف كند كه در

.نظر واستثنائ تارخ معاصر كشور مدانند

كه چزي به عظمت ف به ان واقعت ـمسعود براتان در همه حال ول نعمت وماه خر وبركت بود، از اعترا اما شما كه

واحانا كفالت راست جمهوري، وروابط ظاهرا خوب با باد با تلخ اد كرد قصر صدارت. مسعود نم افزاد ـ انكار مكند

.شما را مغرور واز ملت ب ناز ساخته بود مقامات ذصالح وجهانپناه واقعا

شما به دد تشكل حزب نهضت بودند، مرامنامه ومنشور م ساختند، جهت اقناع جنابدوستان در ص باد دارم زمانكه ك تعداد

مدان هوائ رفته بودد وبعد از ك مدت صدارت رفتند، وشما در آنزمان به استقبال كرزي صاحب كه در خارج بودند، به

29

شواض

مز


کچه پرسكو

2شماره

ماه دلو

1387

ك از حاضرن مجلس كه حساست ... انتظار تشرف آوردد وبعدا هم صحبت آغاز شد

وتشرفات الزم پروتوكول ـ زودتر وارد مقام شما را بسار جدي نگرفته بود ـ بدون مقدمه

باد دارم عكس ... آن تماس گرفت صلب موضوع شد وروي تشكل حزب وباآلخره رهبري

گفتن پشمان شد وما از شندن آن العمل شما بسار شدد وخشم آگن بود كه گونده از

سراپاي تانرا فرا گرفته بودد، داد با عربده وعصبانتكه... خسته سخنان پر طمطراق تان

.از حاضرن تا آن حد توقع نداشتند زدد واز زبان تان حرف هائ شنده شد كه هچكدام

تهدد وتوهن به كسان كه چنن موضوعات را مورد بحث خالصه انكه بعد از ك سلسله

در سطح جهان ومنطقه فكر مكنم، همتاي خود را پروز فعال من: " قرار مدهند، فرمودد

شما .. ها ست مصروف نسازد" گله بچه " مسائل خورد ورزه مانند حزب سازي وغـره كه كار مرا در.. مشرف مدانم

ت كم بهاء هستد كه چقدر به مسائل حا متوجه! مارشال صاحب.. ازن قبل حرف هاي دگر ... " مداند وساختن حزب تان

پشتوانه ساس وپاگاه مل ك ساستمدار است كه عمق رشه آنرا در مان ملت مدادد؟ آا مداند كه داشتن ك حزب ساس

طول سه سال ـ كه همه ما وشما مدهد وآنده او را تضمن مكند؟ به اساس همن دست كم گرفتن قضااي مهم وحات، در نشان

حزب شدد كه زمان بشترن طرفدار، خوبترن كادر، محبوبترن رهبر م وذكر آن لزوم ندارد ـ مانع تشكلدالئل آنرا مدان

حزب ساس م بود انگزه وعمق ترن رشه مل وجهادي در مان همه اقشار ملت داشت؛ ازنرو باد نخستن شهد، قوترن

وپراگنده ودلسرد شدن هواداران آن، بحث س وچندمن گذشت سه سال كه رسمت م افت، مگر متأسفانه ان حزب بعد از

فصد آراء به صندوق شخصت محبوب وفعال 16، 3انتخابات اخر راست جمهوري ورختن حزب ثبت شد، ونتجه اش هم

!مانند قانون، كاندداي نهضت مل

أمن م كرد؟ آا مداند كه خصوم عاقل تان، توسط شما جبهات منافع ك ها را ت آا مدانستد كه ممانعت شما از تشكل حزب

مهم دولت رانددند ودر را بنام ملك سازي خلع سالح وعناصر جهادي را زر عنوان مل سازي از ادارات وپست هاي جهادي

؟ وشما هم از بم انكه وپشتوانه شما بودند ـ خال كردند نتجه دور وبر تانرا ازن امكانات وعناصر ـ كه در واقع رشه

ودر به پشان تان چسپانده نشود، كوشدد سالح مجاهدن را كه در واقع ضامن قوت وعزت شما جنگساالر (كامال آماده)تاپه

بگرد؟ مجموع همه عناصر جهادي بود، در برابر چند دالر بصورت توهن آمز از دست شان

ومقاومت ـ وكشدن اسحله ثقله كه اصال هچ كس را تهدد ـ سنگر تسخر ناپذر جهادآا مداند كه گشودن دروازه دره پنجشر

لطمه زد؟ نم كرد، چقدر به آبروي شما

وغره وسال زره از پنجشر چه م گفتند؟ آا مداند كه مردم شمال به هنگام كشدن اسكادها، توپها، تانكها

!" د آورد ونامرد تسلم كردمر " :آنها با اختصار تمام مگفتند

هرات، در واقع خنجري زهرآگن بود كه به قلب خونچكان اسماعل خان فرود آمد، آا مداند كه اظهارات نا سنجده تان در

اسماعل خان داغدده وتبرئه جانب بود كه به زخم تازه مردم مجاهد هرات رخته شد؟ دققا اظهارات شما در محكومت ونمك

!انتخابات راست جمهوري در والات هرات وبلخ وتخار ابل وي قرار گرفت وثمره عمل آن هم نتائجمق

تضمن ك دوره ازن گونه اقدامات را بخاطر ارضاي مقامات ذصالح انجام مدادد وچشم انداز تان هم مدانم شما ك سلسله

!پنجساله معاونت راست جمهوري بود

تلق مكردد، وتا هم بمنظور اغفال بشتر شما ازنجا وآنجا داده م شد كه جناب شما آنرا باور وجدي ان هائدرن رابطه اطمن

ما ك تم كاري : خود هم بم نداشتد وتاكد كرده مگفتد جائ درن خوشباوري پش رفتد كه از آزار واذت ملت وهواداران

!! ... انتقال بدهم من ازن منطقه نستم وحاضرم خانواده خود را به قندهار: احت گفتدوحتى با صر ... متحد وجدا ناپذر هستم

.چشم وگوش تانرا پر كرده بود.. ووعده واطمنان هاي شاد شما در آن موقع در همچو اظهارات حق بجانب بودد

30

شواض

مز


کچه پرسكو

2شماره

ماه دلو

1387

ـ كه خوش سفر ااالت متحده امركا برگشتد در ك مجلس خودمان باد دارم زمانكه از

وروتان موج مزد ـ از جران سفر خود واز تشرفات بلند باالئ وقناعت از خود از سر

گرفته شده بود حكات مكردد، از ددار از مناطق صحبت كردد كه كه به افتخار شما

تعداد انگشت شماري از مهمانان خاص آن كشور بزرگ مسر است، ددن آنجاها براي

هاي شما روي تشرفات فوق العاده وقدردان مقامات عال مجموع صحبت در. سخن گفتد

.داشت آنكشور از شما تركز

امركا ان ددار مارشال صاحب به فاصله كوتاه از سفر كرزي صاحب به: باد گفت

صورت مگرفت كه پش آمد نامناسب برخ مقامات كانگره امركا، سر وصدا هائ در

واشاره وشاد اشان تفاوت مان ان ددار وآن رفتار را عالمه مثبت. دمطبوعات اجاد كر

.سبزي براي آنده خوش تحلل وتفسر مكردند

بسار زن " خانم كوندلزا راس مشاور امنت مل امركا اد كردد ودر ك كلمه مختصر فرمودد كه بخاطر دارم از مالقات با

وحساس اجاب مكند كه باد آن خانم شخص هوشار ما موافق هستم، زرا تصدي آن مقام مهممن درن نظر با ش" هوشار است

درافتن نقاط ضعف وقوت مهمانان است، كه ازن لحاظ در تشرفات وترتبات مجلل باشد، وك نمونه هوشاري موصوفه هم

!از جناب شما توجه بشتر كردند استقبال

مكردد، ول آنها ان اخالص شما را خوشباوري واغفال فكر مكردند، كه فكر با اخالص رفتارمن شك ندارم كه شما با آنها

خطاي خوش شدد كه كروز قبل با توجه به نتائج آن ـ درست تشخص كرده بودند ومتأسفانه شما هنگام متوجه دناي مكنم ـ

برخالف وعده واطمنان آنها وفدا كاري شما ـ دگر جناب شما كه ـ از پاان معرف معاونان كانددان راست جمهوري واضح شد

را جمع وجور اول رئس جمهور كشور نستد، وان وقتست كه كار از دست رفته وشما نتواستد حتى خود در دور آنده معاون

.كند

ت خوشنام را وادار ساختد كه با انفعال، باعصبانت ونا سنجده شخص در عكس العمل با ان جفا كاري، بازهم در ك حركت

. شددا مخالفت مكردد انتخابات راست جمهوري رقابت كند، در حالكه فقط ك روز قبل با چنن اندشه اي آقاي كرزي در

" .. حمات مجاهدن برخوردار نست دگر كرزي از: " متعاقب آن در ك مصاحبه مطبوعات فرمودد

كه مجاهدن با آقاي كرزي نستند؟ عن اگر جناب شما معاون اول بودد مجاهدن از اتفاق افتاده بودچه ! جناب مارشال صاحب

عن همه مجاهدن وجهاد در وجود كرزي حمات مكنند واگر احمد ضاء برادر احمد شاه مسعود به جاي شما قرار گرفتند نه؟

ا براي ارضاي خاطر دگران كوه خواندد وتوهن كردد وسالح ر شما وجب شما خالصه م شوند؟ مجاهدن كه شما آنها

.گرفتد شانرا از دست شان

واستبداد رأي تان ك مقام ب پاه هستد كه نه تشكل حاال متوجه شده اد كه شما در نتجه ان خوشباوري ها! مارشال صاحب

آنده ، ونه پاگاه مردم وپشتوانه جهادي كه تضمن برايبرنامه هاي ساس تان كمك كند حزب دارد كه شما را در پشبرد

.تان باشد

شما فعال به تنه درخت خشكده اي : تان نم آد، عرض مكنم كه اگر صراحت شما را آزرده نم سازد واز شندن حققت تلخ بد

داده شده كه به دوار شكسته اي تكهشاخه هاي آن قطع ورشه هاي آن خشكده است وبه صورت احتاط م ماند مدتها قبل

!وشما هم برقرار باشد امدوارم آن سنگ جابجا. بمحض بجا شدن ك سنگ آن، سراسر فرو مرزد

هم دلگرم نباشد كه سراب بش نست وم شود ك " سنا " راست بعد ازن احتاط كند وروي وعده: در پاان عرض مكنم

والسالم!! اشدب حلقه دگر ازن درامه

31

شواض

مز


کچه پرسكو

2شماره

ماه دلو

1387

!شایستو گان زنده گی، ردنتف...٣ک مب اف عبىی چـاؽ فؼ گی م٤ؼ طلی کبظی، ـػ جبؿف وب

٤ق ػؿ مگ مبی ک ثن٤بؿی بی ػ٣گـ ؿا ٤ق ثکب اژػبی ع٤ عيت اكگؼ بػؿا ثن٤بؿی ؿا ٣ک_ گؾىت

.كـفؼا ىب يبؼ

م٤ؼطلی کبظی، ػ پبؿب اكـبنتب، ٣ک مب پ٤و افاـف

اثبه هـاؿ گـكت ـا ثب پبک ىبؿی اف اؿاف هـثبی ك بی ب

ثـالی ػؿ صبی کيت ىؼؼ ک ثـای ث٤و اف می ت افكـفؼا ؼ

.كـاعاؼ ىؼ ثػؼ صؿ ػؿ٣ک ب٣و ـػی ػؿ كبثـ٣کۀ هؼ ثـال،

پذ ت افنلـا کبظی ٤ق ػؿا٣ صبػح ابک کيت ىؼؼ حـ ا٣

اػ اف ر، پبؿب اكـبنتب ؿا ٤جتی ثػ ک ػا ػ ب عب كبرؼ،

.گـكت

اهؼ٤ت برـا ف ػؿ پـػۀ اثب چب بکيف بؼ امت گب ی

ػمتی ا٣ پـػ ـف ؿا كـا چگ آؿػ ثؼؿػ تب آكتبثی ىػ ک کی ؿػ ک

كبرؼۀ بک ؿا آكـ٣ؼؼ ثب هنبت ث٤ـصی تب ػ ب ب ػػيب ا٣

كز٤غ تـ٣ صبتی پبؿچ پبؿچ کـػ ث ىبػت ک ث٤گب ثـالی ؿا ثبکػ

.ؿمبؼؼ

کػکب کيت ىؼ اف ىبگـػا کتت ض ث پ٤ياف بب

.ثػؼ كـاعاؼ ىؼ

ک ػؿ کؿ صاػث کيتبؿ ػ ب کػک ؼ ػؿ کبؿ ٣کی اف ىغ٤ت ب٣ی_ اثؼبػ كبرؼۀ ثـال ٤ امت

.ثبـػ آىب٣بو عاؼ بؼ ا آثؼ٣ؼ ىؼ ثػ ػ٣گـ ػؿ٤ب ب ٤نت ی ٣بػب٣وؿفگبؿ

متؼ٣ؼ ای ثػ ک ػؿ كـاف بی اضـ٤ت کي٤ؼ . کبظی اف ىبؿ ـػای ثػ ک ی ىػ آب ؿا هـب عاؼ

کبظی، . ثـمـ پ٤ب، ـػا رب ػاػ پب٣ب ػـ ٤ق چب فؼ گ٤و ـگق اف وبت ا٣نتبػ گی ثبف بؼ تب

ـػ اكـبنتب ػؿثـاثـاىـب تزبفگـا ؿف٤ؼ ثبؿی ػؿ ػـ م٤بمت ٤ق ـػی ػؿمب بی ربػوبت

.ضـ گيت امت تجضـ ؿى ثػ ک پبؿب اكـبنتب اک ػؿ جػ ا اف ىغ٤تی ثـافؼ تلکـ

فثب ؿا . عػؿا يب ثؼؼ ػؿ ـ ضجتی ثب اف ـ هبىی ی تانت ثـافؼ گی کبظی، آىبی ٤٤ی ثػ ک

.٤چ ؿػی ث ػاؿی ی ينت م٤ل ػاىت ٤چگبی ٤ق ثی ػاىت امتؼال ضک، ػؿ

فؼ گب توؼ٣ـی ی کؼ ی عا ک ػؿ ؿػ ا ث٤يتـ اف ا٣ ؽکـ ع٤ـی ک چ ػؿ ربؼ ب ثـای

گب رب بی فؿثلت كـاعؿ هبت ثجـ، چ صـبال ثب ب مغت ثب ا٣ کبؿغبل ػمت ؼاؿ ک ثـای ـػ

.عؼاؼ ثـای ىب ت آـفه ـلـت کـػ ٤نتؼ كو ثب٣ؼ اف

ى٤ؼ م٤ؼ طلی کبظی

32

شواض

مز


کچه پرسكو

2شماره

ماه دلو

1387

اب پ٤ـا صبػح ثب٣ؼف ککبه کـػ عامت تب نإال اؿ پـؼ هت ا،

ػ ب کػک ثـالی ؿا ک ثب ا ٣کزب ى٤ؼ ىؼؼ چب ػؿ ٤ق بی٣بؿا ا

نإال ثـؿمی پـؼ ث فا٣بی ن٤ب مپـػ ىؼ امت، پ٤گ٤ـی ب٣ؼ ثب

ؿجبؿ بی گؾاؿؼ ک ع آب ثی بصت ثی پـمب چب فػػ

.ىب٣ؼ چ٤قی قػ٣ک ث ػؼ ثبىؼ پى٤ؼ ثبؼ ک

ا ـابو کيت ىؼؼ، بػف ث ملـ اصؼ ٤ب نؼػ ؼب ا ؿفی ک

٤چگ تـػ٣ؼی ٤نت ک . رؿی ٤أت ـاو اف ثظ ث ثـال ثػ ؿ٣بمت

ث٤ـصب ثـال ػا ػاؿ تـ اف صؼ ػی ىؼۀ آ ـاصی ىؼ ثػ تئ کيتبؿ

بی ػ٣گـی ٤ق ی ب آ ؿف ىبؼ ط (عىجغتب يؼ ک )اگـ چب ٤يؼ

.ثػ٣ ک ؿ٣غت ی ىؼؼ

ازب٤ؼ امت ؿى ٤نت ک چـا ثب٣ؼ اف نإال اؿ پـم٤ؼ ک ؿؼ کبؿ تضو٤ن پ٤ـا صبػح ثـال ث کزب

کؼ؟ پبؿب اكـبنتب ا٣ ع ؿا پ٤گ٤ـی ی

امت ک آ٣ب بگ ک ىب٣غ ت هبث پـمو ا٣ثـای آبی ک ػؿ گ٤ـ تض٤ ثـؿمی ا٣ گ برـا ب نتؼ ک

ثـای ىکبؿىغ٤ت بی ػ٣گـ ثؼ پب٣ ػت اكـبنتب ٤ق ثػ؟ آ٣ب ثـب (وـ ث صو٤وت ٤ق ی ب٣ؼ)ىؼ ثػ

اهتبػی ک کبظی ـابو افربت پبؿب اكـبنتب بؿ٣ت ػاىتؼ تب ؿی نب٣ ثقؿگ اهؼ٤ت ا٣ امت ک

کال اهتبػی عؿػ ثـػ ب ثػ، کبؿ ؿ ىب اكـبنتب طـس ثػ گلت ی ىػ ػؿ آ مغ اف فػ ثؼبیػ

.کؼ

ب٣ی ک هبػؿ اؼ ابع ؿا ػؿ ا٣ کت ؿى چ آكتبة ؼ ػاؿ امت ک ثـب اف هج ـاصی ىؼ ثػ ػمت

.امت ىبال٣بت ا٣گ مبفب ثؼؼ، ٤ق ػؿ آ

ک ی ىػ ثـ فع پب اک ک ٣ک مب اف آ صبػح ؿ اگ٤ق گؾىت امت، ب ث ا٣ ثبؿ ؿم٤ؼ ا٣

ينت امت ؼاا کـػ ی جب٣ؼ گؾاىت ک رب٣تکبؿای ک آىکبؿی ؿا ک ثـػبی بػؿا ا٣ ػق٣قا كـفؼا ىب

ب ؿ٣ؼ، ثی زبفات ث٤ـؼ ثبػ اكـ ىب، گـ٣جب هب ؿا ثگ٤ـػ هبصاػث ی آف ػؿ اكـبنتب اف ا٣ گ

.تا ثبؼ

: ثبؿ ػاؿ ک ث صک ا٣ ث٤ت يؿ ک صبک٤نت

ع ب صن ػمت اف ػاب هبت ثـ ؼاىت

ػ٣ؼ ثبىی ک بی ػا هبة ؿا ؟

ی کيبؼ ی چـا ربؼ چب ا٣ت کبؿا ؿا تب ک٤لـگبمـازب ػمت عؼاؼ ک ثبال تـ٣ ػمت ب امت، گـ٣جب ر

جـ ا٣ة ؿا ػاؿ٣؟ گـ ب_ کؿ ثبىؼ ک ب کبؿ بؿا ث كـػا٣ی ض ک٤

ب . عؼاؼی، تـ٤٤ـ بپؾ٣ـ امت ک٤لـ. ٣بػ عبـ ىؼای ثـال اف ر کبظی کػکب ؼ ثـالی گـای ثبػ

.کبؿای ث٤لتؼ ک چ٤ ث٤ـصب ع ث٤گبب ؿا ی ؿ٣قؼ ث گـ٣جب رب٣تا٤ؼ اؿ٣ ک ؿفی ػمت هب

آ٤ ٣ب ؿة اؼب٤

33

شواض

مز


کچه پرسكو

2شماره

ماه دلو

1387

خلیل مشت بستو رداهی پشت رد حقیقت

شد باز زاد

ثب آ ک ٤أت ىؿای ا٤ت ػؿ پب٣ب ػ٣ؼاؿ م ؿف عػ اف اكـبنتب گلتگ ثب

ينت عجـی تب٣ذ ملـ عػ ؿا وببت ػت ا٣ کيؿ كـبؼب ٤ـبی ث٤ ای نتوـ ػؿ اكـبنتب، ػؿ ٣ک

مـػاؿ ضؼ ؿصب اؿی ػ . تـػ٣ؼ ی گـؼ عاؼ، تؼؼاػی اف کبؿىبمب ث آ ث ػ٣ؼ ىک « پـحـ»

تأملب اػبی ىؿای ا٤ت مبفب تضؼ ثب ا٣ ٣ک٢ ػملـ ث زل ب٣ؼگب ث ا٣ ثبؿ امت ک

.نتب ؿا ػؿ٣بثؼتاؼ صوب٣ن رػ اكـب ٤چ ر ی

ک عػىب ػب ثضـا نتؼ، صو٤وت ؿا ی ی ی اكقا٣ؼ ک ا٣ ٤أت پيت ػؿبی ثنت ػؿ الهبت ثب نئ٤ی

آ رب ی تا مـاؽ کـػ ک ـػ اف ػمت كوـ، تگؼمتی، ثالی ؿىت عاؿا ث گلت ا صو٤وت ؿا ػؿ. تاؼ ث٤بثؼ

. ثبىؼگـا ث مت آؼ اعتالك

ثب ػمت پـ ثـگـػػ گقاؿه ب٢٣ اصؼ ثقاػ ػ زل ب٣ؼگب ی گ٣ؼ ک ا٤ؼاؿنت٤ ا٣ ٤أت تانت ثبىؼ

.ربی اتوب ثؼؼ جتی ثـ بكغ ی اكـب ب ؿا ث ـارغ ثب اػتجبؿ

ؿ٣ي ٣بثی، ب ای بی تز ٤أت صو٤وت ٣بة ظبـا ثـای رل: ك هللا زؼػی ػ زل ب٣ؼگب ی گ٣ؼ

٣ب اـ٣کب ی عاؼ امتـات٤ژی ع٣و ؿا ػؿ ربؼ ربی ىؿای ا٤ت مبفب. کی ث اكـبنتب آؼ

هجب ؼ٤ت ربؿی تـ٤٤ـ ثؼؼ؛ ث ٤ رت ػؿ ؼػ ػؿ٣بكت ٣ک من ػال٣ هجب صکت كؼی اكـبنتب ػؿ

.ثبىؼ ثب ب قػىب رػ امت ی ـف ا٣ ٤أت ی تاؼ ٣ک ؿپه ا٣ ػال٣ ی ثبىؼ ک

.يت ع٤ فاػ ثبف ىؼ

ؿ٣بمت رؿی اكـبنتب ؼـكی آاف ب٢٣ رػ ػاؿػ ک فی ع٤قاػ عػ ؿا ػؿ اتغبثبت آ٣ؼ ث ػا بقػ

ػ٣ؼاؿ بی رؼاگب ثب اىغب يغ ا٣ گب فی ؿا ٤ق کؼ ملـ ا ث اكـبنتب ػؿ هبت ٤أت صو٤وت ٣بة

.تو٣ت ثغي٤ؼ امت

ی گ٣ؼ ک ع٤قاػ ث ضی (ی عاؼ بو گـكت ىػ)٣ک ت اف کنبی ک ثب فی ع٤قاػ ػ٣ؼاؿ ـػ امت

ا٣ ػؿ صبی امت . گ٤ـػنأ ؿا ػؿ ا٣ ملـ ث اؿف٣بثی ة بقػی اه ؿا طـس کـػ گلت امت ک ی عاؼ ا٣

.٤چ گب اف ـ٣ن ؿمب ب کبؼ٣ؼاتؿی اه ؿا ث ـاصت ؿػ کـػ امت ک ػؿ گؾىت آهبی ع٤ فاػ

ؼػ ٣ک ع كبمبفی ک كکـ ی ک٤ ع٤قاػ ػؿ: چب ك هللا زؼػی ػ زل ب٣ؼگب ی گ٣ؼ

.رؿی مب آ٣ؼ امت ٣ؼاتؿی ؿ٣بمتثـهـاؿی ٣ک من تبك ب اؿف٣بثی کـػ کبؼ

ثبی ػال٣ ا٤تی اکب ػاؿػ ػؿ ػ٤ صب گلت ىؼ امت ک ؿ٤٣ل رؿ ػؿ آعـ٣ کلـال عجـی گلت امت ک ثـ

زؼػی ثب اىبؿ ث ا٣ اظبؿات ی اكقا٣ؼ اگـ ی گ٣ ک طبثن ث تؼ٣ن ث٤لتؼ؛ اب آهبی 2010ک اتغبثبت تب مب

بی عبؿری اتغبثبت پ٤و اف رفا ث گلت ک٤ن اتغبثبت ػؿ ب ٤قا ثـگقاؿ ىػ صبی امبمیهب

آ هت كـت ثن٤بؿ بمت عث٢ عاؼ غاؼ ثنتـ ا٤تی ؿا نبػؼ کؼ، اتغبثبت ث تؼ٣ن عاؼ اكتبػ ػؿ

.ىػ ثػ ثـای آهبی ع٤ فاػ ک اؿػ ض

34

شواض

مز


کچه پرسكو

2شماره

ماه دلو

1387

٢٣ رػ ػاؿػ ک تاله ب٢٣ ػؿ مطش ث٤ـی ثـای ا٣ ک ثب چب گلت ب

يب ػاػ ؼ٤ت اكـبنتب اتغبثبت ؿا ث تؼ٣ن اؼافؼ تب اف آ ث لغ ثضـای

ث ٤ ػ٤ تض٤ گـا نب٣ م٤بمی ی . ػؿ اكـبنتب امتلبػ کؼ ـ ع٣و

ػاؿػ تب اتغبثبت ؿ٣بمت ع٤قاػ ٤ق رق کنبی امت ک ػاله گ٣ؼ ک آهبی

ا٣يب ثتاؼ ثب تر ث عت ػؿا بؿ٣ت ىب ػؿ رؿی ث تؼ٣ن اكتبػ

ػ اـ٣کب٣ی، عػ ؿا ثـای کبؿفاؿ اتغبثبتی آ٣ؼ مبفب ص يک تبثؼ٤ت

.آبػ کؼ

ظـ٣بتاصؼ ثقاػ ػ زل ب٣ؼگب ی گ٣ؼ ک ب ا٤ؼ اؿ نت٤ ثؼی اف

يغ ثؼی اف ػ٣پبت ب ک ػ تبثؼ٤ت ػاؿؼ، ک ث ضی ػؿنب٣ اكـبنتب

تـف ی عاؼ ػاىت ثبىؼ، ؿی م٤بمت بی کال ػمتب ث٤ ػع

.تبح٤ـ گؾاؿ جبىؼ ای اكـبنتب

ىلبف کک کؼ اف ػع تـف ا گلت ػمتب ث٤ ای اكـبنتب ثب٣ؼ ـػ ؿا ث ثـگقاؿی اتغبثبت مب

تبع٤ـ اتغبثبت، و هب امبمی اكـبنتب امت ک ػؿ ث گلت ا. ػؿ ػبت ػاعی ثب٣ؼ عػػاؿی کؼ

تـف ؿ٤ـ اكـبنتب امت ػؿ ؿامتبی بكغ ػمتب ث٤ ای ب، ثبثـا٣ ٤چ کنی صن ؿامتبی بكغ ـػ

عبؿری ی تاؼ مـىت اكـب ب ؿا ػؿ هب امبمی اكـبنتب ؿا ؼاؿػ ٤چ ػ٣پبت نئال عػمـا

.ثکؼ تـ٤٤ـ ثؼؼ ػؿ تؼ٣ن اتغبثبت اػب لؽ

آرؼا٣ی پ٤ـا فب ثـگقاؿی ی ی اكقا٣ؼ ک ثبؿ ؼاؿ٣ ٤أت صو٤وت ٣بة ىؿای ا٤ت مبفب تضؼ

کـفی امت ک ی عاؼ ا٣ ع ؿا ث ا٣ ٤أت ثچنپبؼ ک ا٣ تاله بی صکت آهبیاتغبثبت ػاىت ثبىؼ ث

.ه٤تی ک ثبىؼ رق آرؼای آ ب ث ـ

هؼ٤ت ٤أت صو٤وت ٣بة اب ابی ؿؿی ػ زل ب٣ؼگب ٣ک ت اف بقػا ؿ٣بمت رؿی ثب اىبؿ ث

ث٤ـی ث ض م٤بمی اكـبنتب پـتبة ی ىؼ آبی ک اف مکبی: ٣ؼم امتلبػ م٤بمی اف ا٣ ملـ ی گ

.ی تاؼ، ث ث يک اكـبنتب عاؼ اكقػ تب يک اكـبنتب ؿا ص کـػ

ػؿ بی مغت ػىاؿ اف ـػ ث ٣ژ آبی ک تبثؼ٤ت اكـبی عػ ؿا اف ػمت ػاػ تبثؼ٤ت ؿ٤ـاكـبی گـكت ػؿ

ب٣ؼگی کـػ اؼ فثب كبؿمی پيت ؿا ػؿمت ی ػاؼ، اكـبنتب ػؿ ثػ ػؿ مطش ربی اف ت بی ػ٣گـ

اكـبنتب ؿا ص کؼ ـ گق ی تاؼ يک

ع٤ـهللا آفاػ

قطار هب حرکت ردآمد

های ساست جمهوری آمرکا نه تنها به معنای غلبه بر نمانده حزب دموکرات در انتخابات راست پروزی باراک اوباما،

رودادهای جدد در کاخ سفد به شمار خواهان در ااالت متحده بود، بلکه سر آغاز ساله نمانده جمهوری منفور هشت

.خورد رقم می« ال آفساوو»پوست آفرقای در های ک ساه آد که از ان پس با تصمم می

ای از دموکراسی را در المللی معتقدند که انتخاب اوباما در واقع فصل تازه بن بساری از کارشناسان و ناظران امور ساسی و

آفرقای تبار بودنش را از رقم خواهد زد که در آن ک ساستمدار واقعی و زرک که توانست موضوع رنگن بودن و آمرکا

های واشنگتن را در داخل و خارج از آمرکا به دوست داشتنی خواسته با پنبه سر خواهد برد و با لبخندی پنهان کند،نظرها

35

شواض

مز


کچه پرسكو

2شماره

ماه دلو

1387

.نشاند کرسی

جمز گلسمن، معاون وزر امور خارجه در ساست و روابط عمومی در زمان

ه جمهوری جورج بوش، معتقد است که دموکراسی در ااالت متحده برای رسدن ب رس

جمهور مسری بس طوالنی روزی و روی کارآمدن ک ساه پوست به عنوان رس چنن

جمهوری انگز و حساس انتخابات راست بخشی از آن در مبارزات شگفت راطی کرده که

.گر شده است جلوه مالدی ۲۰۰۸سال

شد، میالمللی اجرا بن وی چندی پش در برنامه نظارت بر انتخابات که از سوی ناظران

درخور توجهی را در عرصه های ساسی با تاکد بر ان که آمرکا توانسته است پشرفت

المللی های تبادالت بن برنامه از آنجای که نظارت بر: دموکراسی به دست آورد، گفت

ان وظفه سبب شده تا بش از آد وزرات امورخارجه بخشی از وظاف من به شمار می

جمهوری آمرکا را انتخابات راست که مردم سراسر جهان با دقت روندپش بر ان نکته

تا به خوبی بر تاثر ان انتخابات بر سراسر دنا آگاه باشم و با انتخاب کنند، متمرکز شوم، همن موضوع هم موجب شد دنبال می

«.کنم ر آمرکا تاکدجمهوری ساه پوست ان کشور بر آغاز تحوالت تازه د عنوان نخستن رس اوباما به

چهارمن انتخابات راست و اجتماعی چهل ناظر از سراسر جهان در آمرکا برای بررسی نزدک روند ساسی و ۱۰۰حضور

تارخ و نماش استفاده آمرکاان از حقوق مدنی خود است اگر چه بساری از جمهوری ااالت متحده، به معنای شکل گرفتن

را نه رای مستقم مردم بلکه گروهی از ند که اجرای دموکراسی در انتخابات آمرکا با توجه به انکه نتجهگران معتقد تحلل

و موسوم به کالج انتخاباتی و متشکل از اعضای است که به نسبت جمعت هر شوند دهندگان انتخاب می برگزدگان که توسط رای

نظرترن ای کی از بی شوه رو است، اما حققت ان است که چنن به وکنند، با نقاصی ر متفاوت است، مشخص می االت

آد و وجود ان ناظران به معنای مشاهده مستقم فرآند ساسی می های مشارکت اجتماعی و اجرای دموکراسی به شمار سبک

تا کنون رزی شد، پاه۱۷۸۷ در سالبرای اولن بار توسط بنجامن فرانکلن و پدران بنانگذار آمرکا آمرکا از زمانی که

.است

ابی به دموکراسی درااالت متحده مسری پر فراز و نشب بود که مسر دست همانطور که گلسمن هم در اظهاراتش عنوان کرد،

خواستند نمی گاه قانون اساسی هچ کنندگان به خصوص که تارخ همواره تاکد داشته تدون. آن را ثابت کرد ۲۰۰۸انتخابات نتجه

قانون به چشم بخورد و همن تصمم آنها منجر به جنگ داخلی و چندن دهه الی خطوط داری در البه که موضوعی به نام برده

رای نز در راه کسب حق انکه زنان های کامل شد ضمن ابی به آزادی تبار در راستای دست آمرکاان آفرقای مبارزه و تالش

.تمام حقوق مدنی خود برخوردار شدند طوالنی کردند تا سرانجام به عنوان شهروند از های بس مبارزه

شدند چه خواهان پروز می که صرف نظر از نتجه انتخابات و انکه چه جمهوری نظران امور ساسی در آمرکا معتقدند صاحب

جمهور زن را انتخاب کرده معاون رس تبار ا ک جمهور آمرکای آفرقای بار ک رس ها، آمرکا برای نخستن دموکرات

تواند سرچشمه تحوالت عظمی در آد و می عرصه دموکراسی به شمار می نظر در بود که ان ماجرا در نوع خود حرکتی بی

.المللی باشد اقتصادی، آموزشی، اجتماعی و حتی بن های ساسی، بخش

مکانزم گذاران ان کشور نست بلکه اجاد کننده نبوغ حققی بنان در واقع بان در آمرکا گذاری سستم حکومتی کامل پاه

ساالر در منحصر به فرد حکومت مردم های تواند خود را اصالح، سازماندهی و رسمی کند از شاخصه دموکراسی که خود می

و نست و هچ مدل دموکراسی حتی در آمرکا گاه آسان نبوده دموکراسی هچ ابی به آد اگرچه دست ااالت متحده به شمار می

کنند و نقاص آن را از بن ببرند و در ها را اجاد توانند بهترن سستم های آزادانه می نست اما مردمی آزاد با انتخاب بدون اراد

ز با تکه بر همن خاصت های انتخاباتی او ن باراک اوباما و استراتژست. کنند رنگ برخی موارد وجودشان را در جامعه کم

های آگاهانه سعی کردند تا از تصمم در دموکراسی آمرکا و شناخت دققی که از روحه مردم ان کشور داشتند با اتخاذ نهفته

و رادکالسم آن و ۱۹۶۰جنبش مدنی ساهان، استفاده از فرهنگ ساسی ابتدای کار از پش کشدن مسائل نژادی، شعارهای

.دست خودداری کنند تا بر ترددهای رأی دهندگان سفدپوست غلبه کنند از ان مسائلی

در طول مبارزات اش متمرکز شده و بندی جمله ها و شوه ها، عبارت با دقت تمام بر انتخاب تمامی کلمه وی و مشاورانش

ها، حرکات حتی ژست. ته باشد ادا نکردنژادی داش جوی و دادخواهی ترن عبارتی را که معنای مقابله انتخاباتی حتی کوچک

تهددکننده ا پرخاشگرانه بود و در بساری از موارد از او فردی مهربان و عاری از صورت و بدن اوباما نز فاقد حالت

ثمر بنشند و اوباما در مقاسه با های وی در حزب دموکرات به خشونت به تصور کشد و همن استراتژی سبب شد تا برنامه

اوباما در برخی از . در مان سفدپوستان ااالت جنوبی به دست آورد نامزدهای سفدپوست همن حزب هم بتواند رأی بشتری

جمهورخواهان و اش حتی تاکد کرده بود که از شخصت رونالد رگان کی از رهبران محبوب انتخاباتی های سخنرانی

.است و الهام گرفتهکاران سفدپوست آمرکای و جسارت ا محافظه

36

شواض

مز


کچه پرسكو

2شماره

ماه دلو

1387

سوی باراک تامز، اتخاذ چنن تدابری از به قول تامس فردمن، مفسر ساسی نوورک

جنوب اوباما از ابتدای حضور در مبارزات انتخاباتی را که سرانجام به جنگ شمال و

ساعت در داری منجرشد آغاز و با پروزی شمال به لغو برده ۱۸۶۱آمرکا که در سال

تا به پوست پاان داد ، با قطعی شدن پروزی اوبامای ساه ۲۰۰۸شب چهارم نوامبر ازده

به خود شد بر دموکراسی آمرکا وارد کرد، خود های که می ان ترتب کی دگر از نقص

انک و با تکه بر اصولی که در بندهای قانون تدون شده بود، برطرف شود چرا که

ک فرد ساهپوست را به رهبری کشور خود برگزده است دراکثرت سفدپوست آمرکا ی

.دهند درصد جمعت ااالت متحده را ساهپوستان تشکل می ۱۴حالی که تنها

ان است که اوباما به عنوان شخصتی روشنفکر و سکوالر برای تضمن پروزی جالب تر

ش پرهز کرده بود در ها کار بردن اصطالحات و عبارات راج مذهبی در گفتار خود از به

وست افکاری مبتنی بر جنبش ساهان همچون مارتن لوتر کنگ، جسی جکسون، آل شارپتون، کورنل رهبران پرسابقه حالی که

.مذهب داشتند

های دور از دسترس و رواگونه پرهز کرد و انتظار بسار بنی باست از خوش می البته نباد فراموش کرد که قبل از هرچز

ساهپوست به عنوان باالترن خوانم، نداشت؛ چرا که انتخاب ک از آنچه امروز نمونه موفق دموکراسی در آمرکا می زادی

دهد که هرگونه ابراز نارضاتی از سوی ساهان را منتفی فرصت می مقام ساسی کشوری همچون ااالت متحده به سفدپوستان

همچون مسکن، نظام نژادی در تقسم امکاناتی به راحتی شاهد وجود مسائلی همچون تبعض توان هنوز هم می بدانند در حالی که

البته ساهپوستان و . در ان کشور بود... شغلی و های اقتصادی و ها، نابرابری آموزشی، جمعت باالی ساهان در زندان

چرا که در شراط ای تازه با ان مسائل مبارزه کرد به شوه دانند که با روی کار آمدن اوباما باد می های آمرکای به خوبی اقلت

جمهور ساستمدار اکثرت دموکرات در کنگره و ک رس کنونی نژادپرستی به شکل آشکار آن مطرح نست و ساهان با داشتن

برای آنها دادگستری و جزا را های نظام های نظام آموزشی و کمبود قواننی باشند که نابرابری باست قادر به تصوب لواح و می

.برطرف کند

جمهور، ااالت متحده اعتقاد دارد که تنها کار و مهمترن کار ک رس جمهوری جدد ان در حالی است که باراک اوباما، رس

ددگاهی تازه داشتن است و به همان اندازه که معتقد است انجام موفق ان کار در قرن بست و ک، مستلزم حمات از مردمش

مسائل کلدی همچون عراق، امنت، مهاجرت، تغرات آب نسبت به رهبری و برداشتی نون از امنت ملی است، سعی کرده در

ارائه کند که نه تنها ها و نظرات تازه ا کارآمدی را تحصالت، اقتصاد، خدمات درمانی و بازرگانی اده الملل، و هوا، روابط بن

توان در انتظار آمرکای متفاوت در تحقق هر ک از آنها می شن در کنترل آنها تاکد دارد بلکه در صورتبر ضعف دولت پ

توانند نمی آد دگر های ساهپوستانی که به نظر می بود و در حاشه آن بدون سر و صدا خواسته المللی عرصه داخلی و بن

.کرده و بر کرسی بنشاند را سر دهند نز عملی طلبی خواهی و حق همچون گذشته به سادگی داعه حق

چراپاکستان از رتبیون ما هب هند خطاب كرد؟

يؿ ؼمتب گـػ٣ؼ آق ػی فؿػاؿی، صبؼ کـف ؿئ٤ل رؿ اكـبنتب ػ٣ـف ؿ٤ـ تـهج ػؿ صب٠ ػبف

کت ػؿ كـرب ا٣ ملـ، و آىکبؿ . ػؿلت گؾىت ث کبث ملـکـػ ؿئ٤ل رؿپبکنتب پل افلت ب اتظبؿ

قؿ ثـرنت ث٤ ای ثػ ک اف می ف٣ـ عبؿرۀ پبنتب ؿت گـكت ػؿت٤ز نب٣ۀ ٣ک ػـف

ػ٤ کيؿ فاؿت عبؿر اكـبنتب ٤ي ػؿک٤ ب ، اف ؼ٤ت پ٤و آؼ ثـ ثـػاؿی ب رب٣قی کـػ اف تـث٤

...ؼمتب مغبی ا٣ـاػ ػ

ابی ـگ مؼی ٣ب ثـگقاؿی طبثن ث ها٤ ث٤ ای، ب صن ؼاؿػ گب تؼبی عجـ پ٤ب ب ٣ب

.ثـ ثـػاؿی ثکؼ کلـال طجػبتی، اف تـث٤ ٤قثب ػ٤ کيؿػ٣گـی

37

شواض

مز


کچه پرسكو

2شماره

ماه دلو

1387

اکنتب ث فاؿت عبؿر ب تيـ٣ق ا٣ پـن٤ت گبی و ىؼ ک ف٣ـعبؿرۀ پ

.کلـال طجػبتی ثـگقاؿ ػ ثـػ

ؼ ٤نت ػؿصبی ک ؿؤمبی رؿپبکنتب اكـبنتب پ٤ـا تب٣ذ ملـ ٤أت

پبنتب٠ ث اكـبنتب کلـال طجػبتی ثـگقاؿ ػ ثػؼ، آهبی ف٣ـچ

ک ی عامت ػؿکلـال ؿػثن٤بؿ تـاف مغب ـػ ؿئ٤ل رؿ ػاىت

ؿمب ب ثگ٣ؼ؟ رؼاگب ای ث

ب ػؿ ا٣ ينت عجـ رق اظبؿات ف٣ـ عبؿرۀ پبکنتب ػ٤ کيؿ ؼمتب،

.ی ٤بكت٤ کت

اظبؿات ف٣ـعبؿر پبکنتب ػ٤ کيؿؼمتب افتـث٤ ب، رق ا٣ ؼب ؿا

!ؿبنتب ؿا ػؿاعت٤بؿ ػاؿ٣ب اف: ک پبکنتب ث ؼمتب ی گ٣ؼ ؼاؿػ

ػپبت٠٤ ث م٤ۀ ف٣ـ عبؿرۀ ثؼ٤ؼ ٤نت ؼمتب ػمت ػؼ تبؿ٣غ٠ اكـب ب اف ا٣ و ؿ ب

.گـا گـػ٣ؼ ثبىؼ پبنتب آفؿػ اف تـ٤٤ـ آ٠ ػؿ ؿاث ا٣ ػ يؿ

ا٤ب ػؼ ؿاث ػ٣ـ٣ۀ پل ؿئ٤ل رؿ اكـبنتب گب ملـه ث ؼمتب ، ثب٣ؼ ث وببت آ يؿ

اصتـب ٤نت ا٣ ملـ ؿ٤ـ تـهج ث ٤ ظؿ ؿت اكـبنتب ثب ؼ ٤چگب عؼى ػاؿ غاؼ ىؼ ػؿ اف

.گـكت ثبىؼ

Technology

Tabsira Siyasi Vol2