2012 Dijital Eğilimler

Dijital Eğilimler2012

dibygrey, 2012’NİN ÖNE ÇIKAN DİJİTAL EĞİLİMLERİNİSİZİN İÇİN ARAŞTIRDI. ORTAYA, FARKLI DİSİPLİNLERDEN DE BESLENEN

RAFİNE BİR 2012 DİJİTAL EĞİLİMLER RAPORU ÇIKTI.

Zevkle okumanızı dileriz.

2012 itibarıyla öne çıkacak olan önemli gelişmelerden birinin Bulut Bilişim ya da Bulut Servisleri (Cloud Services) olması kaçınılmaz. Artık tüm dosyalarımızı web’de bulunan kişisel alanlarımıza (Bulut) depolayabiliyoruz. Gerekli dosyaları bu alanlarda yedekleyebiliyoruz. Bunun ötesinde, kendi müzik ve videolarımızı bu depoları kullanarak din-leyebiliyor ve izleyebiliyoruz. Adres de�erimize buradan ulaşabiliyoruz. Bunlar tabii ki sadece başlangıç…

Birçok kullanıcı zaten yıllardır Google dokümanları aracılığıyla “Bulut” servislerini kullanmakta. Google’ın yakın zamanda online müzik dinleme servisi olan Google Music’i yayına açacak olması, Facebook’un da benzer bir çalışması olduğuna dair söylentilerde “Bulut” servislerinin 2012 itibarıyla daha fazla gündeme geleceğinin en önemli göstergesi.

Markaların bu aşamada “Bulut” servislerini sahiplenmesi ve sponsor olarak destek vermesi de marka kimliğinin son kullanıcı nezdinde daha hatırlanır olmasını sağlayacaktır. Bu anlamda markaların, 2012 yılı dijital planları içine bu servisler aracılığıyla yapabileceklerini eklemeleri faydalı olacaktır.

Bulut BilişimBulut, Bulut Bilişim, Bulut Servisler, Bulut Depolama, Cloud, Cloud Stream

EditörYaman Ural

2012 DİJİTAL EĞİLİMLERdibygrey

Tüketici etkileşimi ya da sıkça duyduğumuz “engagement” oluşturmak ya da artırmak amacıyla sıkça başvurulan Oyunlaştırma (Gamification) yaklaşımı, yeni bir trend olmasa da 2012 ve devamında daha yaygın biçimde hayatımızda yer alacak gibi görünüyor. Yeme içme dışında önemli insani ihtiyaçlardan olan kendini ifade etme, sosyal statü, ödül ve rekabet gibi dürtüleri harekete geçiren oyun dinamiği markalara tüketicilerle daha fazla etkileşim imkanı tanıyor.

Reklamcılığın Nobel’i olan Cannes Lions’da bu yıl altın alan Mini Getaway işi bir kampanyaya oyun mekaniğini başarılı biçimde entegre eden iyi bir örnektir. Aynı kategoride bir diğer altın olan Starplayer uygulaması da bir içecek markasının “Oyunlaştırma” sayesinde tüketici ile nasıl uzun süre etkileşimde kalabileceğini göstermek adına güzel bir örnektir. Diğer yandan Foursquare ve Facebook Places gibi lokasyon bazlı servisler fonksiyonel faydalarını anlatmakta zorlansalar da Badge/Rozet kazanma, Mayor/Vali olma gibi oyun dinamiklerini uygulamaya çok iyi biçimde entegre ettiklerinden hala büyümeye devam edebiliyor ve pazarda kendilerine önemli bir yer bulabiliyorlar.

Özellikle genç kitleler arasındaki sosyal medyanın geniş kabulü ve “Oyunlaştırma” kültürüne olan aşinalıkları, bu alanda var olmak isteyen markalardan beklenti içinde olacaklarını gösteriyor.

OyunlaştırmaOyunlaştırma, Katılım, Etkileşim, Oyun, Rozet, Vali, Sosyal Medya

EditörBülent Keleş


App Store Evreni

App Store uzayına bırakılan yüzbinlerce uygulama arasından bir kategori tüm parlaklığıyla göz alıyor: Müzik uygulamaları.

Müzik, jenerasyonları bir araya getirebildiği gibi kişiyi kendi tekilliğinde hapsetmeye de muktedir tuhaf bir “varlık” ve her iki yönde çalışan sosyal bir araç olarak öne çıkabiliyor.

Şimdiye kadar müzik uygulamaları dünyasına hükmeden iki etken vardı: Keşfetmek ve elde etmek. Artık bir üçüncü etken daha var: Yaratım. Taşınabilirlik, aktarılabilirlik ve anında erişim ise bu uygulamalar için olmazsa olmazlar.

Günümüzde artık büyük miktarlarda ve fazlaca ulaşılabilir olan içerik, insanların kişisel duruşlarını ortaya koyacak özelliği artık sunmuyor. İşte bu noktada kendi müziğini yaratmak, kitlenin içinde özel ve değerli olmayı sürdürmek için yeni bir önem taşıyor.

Çoğu müzik hizmeti ve uygulaması “keşfetme” kategorisinde yer alıyor. Klasik anlamda “elde etmek” yani dosyaya sahip olmak, yerini aygıttan bağımsız, her yerden erişilebilir cloud ve streaming uygulamalarına bırakmış durumda.

D2F (Direct to fan, özellikle Bandcamp ile popüler oldu.) sanatçıların tekelinde olan bir terimken artık F2F (fan to fan) oluşumlarındanbahsetmek de mümkün.

Uygulamalı MüzikUygulamalar, Apps, App Store, D2F, F2F, Music, Online Stream, Mobil


Sıralamada Öne Çıkanlar

Müzik dinlemek, keşfetmek ve saklamak için yaratılan uygulamalar arasında; Spotify, Pandora, Last.fm, Soundcloud, MOG, Rdio, Fizy ve Grooveshark 2011 senesinde en popüler olanlardı. Paylaşma, değerlendirme ve koleksiyon oluşturma alanında en çok Soundcloud, Bandcamp, Tindeck, Bander, Soundtracking ve 8tracks’i kullandık.

Tek tek parça seçmek yerine bir konsepte ve ruh haline göre müzikdinlemeyi tercih edenler en çok Ghostly, Last.mood ve 8tracks tercih etti.

Bu listelere yakından bakıldığında önceki senelerden çok da farklı olmadıkları ortaya çıkıyor. En nihayetinde müziği keşfetmek ve elde etmek ilk müzik dükkanından beri var olan kavramlar.

“One More Thing...”

Asıl büyük çıkışı yapan müzik uygulaması kategorisi, müzik üretiminin saklı mabedinin kapılarını sonuna kadar açıp herkesi buyur eden yaratım uygulamaları oldu. Bağımsız (Indie) yazılımcıların sayısındaki artış, açık-kaynak kullanımı ve iOS’in müzik uygulamaları için sunduğu uygun platform bu çıkıştaki en büyük etkenler oldu. Dahası, bireysel yazılımcıları bünyesine alan ve destekleyen Echo Nest gibi firmalar bu uygulamaların bilinirliğini ve kalitesini artırdı.

Artık herhangi bir tarzın müzisyeni olmak, bir uygulama indirip parmağımızla birkaç dokunuş yapmak kadar hızlı. Müzik yaratım uygulamalarına baktığımızda bu kategorinin çoktan “Controllers”,



“Filters”, “Instruments”, “Producing”, “Mixing” ve “Remixing” gibi kendi alt kümelerini oluşturduğunu görüyoruz.

Musicradar.com’a göre 2011 yılında en çok rağbet gören müzik yaratım uygulamaları sırasıyla:

NanoStudio, ReBirth, Moog Filtatron, Reactable, Jasuto (Chris Wolfe), Intue BeatMaker2, iceGear Argon, Whitenoise Audio bleep!Box, Amplitube, Hexlar TouchOsc

App Store, bireylerin potansiyelini ve üretkenliğini ortaya çıkarmak için bir sıçrama tahtası oldu. Vaktiyle kapalı devre işleyen ve sektör elitleri ile ekipman için maddi gücü olanların tekelinde bulunan oyun alanına App Store sayesinde artık yaratıcı ve üretici kitleler de davetli. Bu yeni çağın ne mucizeler ya da felaketler getireceğini ise ancak ileride görebileceğiz.


EditörCüneyt Özşeker


Akıllı televizyon, akıllı telefon, tablet, fiber, sosyal medya gibi son yılların gelişen teknoloji ve servislerin bir araya gelmesiyle oluşacak yeni bir sinerji bekliyoruz. Bu sinerji yeni bir devrimin ve kültür değişiminin habercisi.

Ekran deyince ilk akla gelen televizyon; günümüzde AkıllıTV, İnteraktifTV, SosyalTV gibi pek çok kavramla yeniden tanımlanıyor. Kullanıcının izleme deneyimi değişiyor. Artık izleyiciler geleneksel anlamda bildiğimizTelevizyonla sınırlı değiller. Akıllı telefonlardan alışık olduğumuz dokunmatik ekranlar, HD görüntü kalitesi, fiber hızında internet ve sosyal ağlarla entegrasyon alışık olduğumuzun ötesinde bir izleme deneyimi ve etkileşim sağlayacak.

Diğer yandan “Televizyon İzleyicisi” kavramını da sorguluyor olacağız çünkü artık TV değil video izliyoruz, sadece izlemiyor katkıda bulunuyoruz (İnteraktif İzleyici). YouTube'da günde 3 milyar video izleniyor. Bu, önceki yıla göre %50 artış demek. Aynı zamanda günde 400 milyon video, mobil cihazlardan izleniyor. Bu sadece YouTube… Türkiye'de de bunun çok başarılı örnekleri mevcut.

Ekran devriminin temel etmenlerinden biri olan uygulamalar sayesinde artık "İzleme" denince sosyalleşme, paylaşma, keşfetme, kategorize etme, yorum yapma ve puanlama anlamalıyız. Bir araştırmaya göre televizyon izleyicilerinin %70’i artık ikinci bir ekran kullanıyor. Bundan kasıt, izleyiciler televizyon izlerken bir tablet ya da akıllı telefon aracılığıyla aynı zamanda

Ekran Devrimi veİnteraktif İzleyiciAkıllıTV, SosyalTV, Video, İnteraktifTV, Ekran Devrimi, Tablet, Yakınsama


Tweet atıp yorum yapıyor, izlediği konu ile ilgili internette içerik tarıyor ya da çeşitli uygulamalar sayesinde içerik ile etkileşim kurabiliyor. İnteraktif izleyici GetGlue, Zeebox, Miso gibi uygulamalarla arkadaşının o an ne izlediğini öğrenebiliyor, program esnasında canlı sohbet yapabiliyor, içerikle ilgili yorum yazabiliyor, o an izlediği karakter hakkında detaylı galeri ve bilgiye erişebiliyor, tercihlerine göre program önerileri alabiliyor ve sosyal ağlarda paylaşabiliyor.

Marka, reklam ve pazarlama adına dikkat edilmesi gereken en temel nokta izleyicinin ekran başında pasif moddan aktif moda geçiyor olması ve içerikle hem etkileşim halinde olması hem de anında geri bildirimyapabiliyor olmasıdır. Bu açıdan değerlendirildiğinde bu yıl ve devamında markaları bekleyen pek çok fırsat ve tehdit olacağını söylemek mümkün.

EditörBülent Keleş


Ekran Devrimi veİnteraktif İzleyiciAkıllıTV, SosyalTV, Video, İnteraktifTV, Ekran Devrimi, Tablet, Yakınsama

2011'de sosyal medya çoğu kampanyanın merkezinde yer aldı. Global markalar dijitale ayırdığı bütçeleri artırmaya başladı. Markalar, dijital mecraların sadece bir duyuru platformu olmadığını, odak noktasının diyalog olduğunu anlayarak hareket ettiler. Sosyal mecralar kopukgüncellemelerin değil, stratejinin bir parçası olarak entegre kampanyaların içinde yerine aldı. Bunun etkisi 2012 senesinde de giderek artacak.

Sosyal medyada geçirilen vakitle beraber içeriğe ulaşılabilen cihaz ve uygulama sayısı çeşitlendikçe kullanıcı için özelleştirilmiş içeriğin değeri artıyor. 2012'de içerik açısından farklılaşan markalar öne çıkacak.

2011'de etkinlikler ve offline'da yapılan çalışmalar sosyal medyada büyük yer kaplamaya başladı. Kullanıcılar satın alma kararları için sosyalmecralarda yer alan diğer kullanıcıların izlenimlerini ve deneyimlerinidikkate almaya başladı. 2012, satın almanın da sosyal mecralar üzerinden gerçekleşeceği bir yıl olacak. 2011'de Paypal gibi online ve mobil ödeme sistemleri yaygınlaşmaya başlamıştı. 2012'de hayatımıza yeni bir para birimi girecek: Facebook Credits. Facebook Credits ile online alışveriş yeni bir ivme kazanacak.

Sosyal MedyaSosyal Medya, içerik, Facebook Credits, kullanıcı deneyimi, diyalog, etkileşim

EditörErinç Erginer


Dünyada akıllı telefon kullanımının 1 milyarı aştığı tahmin ediliyor. PEW Internet’in Eylül 2011’de açıklanan araştırması, Amerika’daki akıllı telefon kullanıcılarının %12’sinin “check in” hizmetlerini kullandığını, %55’inin ise lokasyon bazlı bilgilendirme hizmetlerinden yararlandığını ortaya koyuyor. Lokasyon bazlı servislerden en aşina olduğumuz, 2007 senesinden beri faaliyet gösteren ve 15 milyona yaklaşan kullanıcı sayısıyla Fousquare. Foursquare’in Loopt, Scvngr ve MyTown gibi Amerika’da çokça kullanılan rakipleri olsa da Facebook da Foursquare’in hızlı yükselişinin farkında. Bu yüzden Foursquare’in rakiplerinden Gowalla’yı satın alan Facebook, bu alandaki rekabeti artırdı.

Akıllı telefon kullanımının genel mobil telefon kullanımının %31’ini oluşturduğu Türkiye’de lokasyon bazlı servis kullanımı henüz Amerika’daki kadar yaygın olmasa da bu servislerin önümüzdeki dönemde hızla artacağına dair pek çok güçlü gösterge bulunuyor. Mobilize olma ve akıllı telefon satışlarının hızlı artışı ve çoğumuzun smartphone'larda mobil arama servislerini çok fazla kullanmaya başlamamız eninde sonunda lokasyon bazlı servislerin ve promosyonların çeşitleneceğinin göstergesi. 2011 senesinde ivme kazanan lokasyon bazlı servisler, 2012 ve sonrasında pazarlama aracı olarak hakettiği noktaya gelmeye başlayacak.

Lokasyon-Bazlı ServislerLokasyon-bazlı servis, GPS, akıllı telefon, mobil, promosyon, kampanya

EditörBeliz Top


Google analiz araçları neredeyse her web sitesinin vazgeçilmez eklentisi olarak uzun zamandır kullanılıyor. Fakat sosyal medyanın her geçen gün daha önemli hale gelmesi sonucu benzer ölçümlemelerin sosyal medya üzerinde de yapılmasını zorunlu kılıyor. Dijital itibar ve kriz yönetimi, hedef kitle analizi gibi konular giderek daha önemli hale geliyor. Tüm bunların analiz edilmesi için gerekli olan “Sosyal Monitörleme” yazılımları ve ölçümleme araçları giderek yaygınlaşacak ve önemli bir iş haline gelecek.

Markaların 2012 içinde en az bir “Sosyal Monitörleme” yazılımı kullanmaları kendileri için faydalı olacaktır. Ayrıca dijital itibar ve kriz yönetimi dışında kampanya süreçlerini de bu yazılımlarla takip ediyor olmaları, kampanyaların gerçek etkisi konusunda markalara daha fazla bilgi verecektir

Ölçümleme ve AnalizMonitoring, Analiz, Analytics, Sosyal Medya, Kriz Yönetimi, Hedef Kitle

EditörYaman Ural


Sosyal medyanın gücü, herkese ilgilendiği her konuda kendini ifade etme özgürlüğü vermesinden kaynaklanıyor. Social Voting ve Open Content terimleri aslında bu özgürlüğün geldiği son noktada ortaya çıkıyor. Artık herkes aldığı hizmet, kullandığı ürün, sevdiği dizi veya herhangi bir marka hakkında fikir, beğeni ve eleştirilerini anlık olarak kolaylıkla yapabilmek istiyor. Bununla beraber bu fikirlerin önemsendiğini ve bu fikirler sayes-inde bir şeyleri değiştirebildiğini görmek istiyor.

Ülkemizde yeni yaygınlaşan bu trendler, özellikle Amerika’da son birkaç yıldır büyüyerek devam ediyor. Türkiye’de çok yaygın olmayan Reddit ve Digg gibi siteler özellikle bu konuda öncü. Anlık, gerçek zamanlı oylama ve görüş bildirme mekanizmaları artık hemen tüm web sitelerine, sosyal ağlara entegre olmuş durumda. Ülkemizde de durum aynı: Yemek Sepeti’nde aldığınız hizmeti oylayabiliyor, Gitti Gidiyor’da memnun kalmadığınız satıcı hakkında olumsuz eleştiri yazabiliyorsunuz.

Open Content de, Google gibi devlerin de öncüsü olduğu Open Source (açık kaynak) ile benzer mantıkta çalışıyor; isteyen herkesin kaynağına müdahale edip kendine göre değiştirebildiği yapılar giderek çoğalıyor. Markalar, bu noktada tüketicilerin dijital mecradaki bu iki önemli davranışını doğru analiz etmek ve buna göre stratejiler üretmekdurumunda. Facebook “like” kavramı aslında Social Voting denince ilk akla gelen örneklerden. Tüketici, “like”larını ve eleştirilerini paylaşmasını

Sosyal Oylama ve Açık İçerikLike, Puanlama, Geri Bildirim, Open Content, Sosyal Oylama, Açık İçerik


kolaylaştıracak mekanizmaların yanı sıra bunların ciddiye alındığını da görmek istiyor. Verilen her pazarlama mesajının özü içerikse, tüketici artık bu içeriğe de müdahale edebilmek, değiştirebilmek istiyor.

EditörDuygu Türkmen


Sosyal Oylama ve Açık İçerikLike, Puanlama, Geri Bildirim, Open Content, Sosyal Oylama, Açık İçerik

Dijital devrimle birlikte insanın yaşam biçimi, iletişimi ve etkileşiminin temelden değişmesiyle birlikte kültürler, toplum ve iş modelleri de başkalaşıma uğradı. Bugün dijital her yerde; yani her şey aslında… Artık yeni bir şey değil, hatta bir çoğumuz için farkında olmadığımız günlük bir refleks. Hele ki yaratıcılar ve markalar için dijitalin yeni ve dönüşebilir olduğu düşüncesi artık oldukça eski.

Eskiyi yenileme süreci, insan davranışına ait teknolojilerin, yaratıcıegzersizleri ve bizzat toplumu nasıl yeniden tanımladığını sorgulamaktan geçmekte. Katılım, işbirliği ve etkileşim dijitalden post-dijitale geçişteki en önemli etkenler. Bunun yanı sıra gerçeklik ve sanal dünya arasındaki fiziksel sınırların iç içe geçiyor olması da fiziksel etkileşimi içeren iletişim yöntemlerini tetiklemekte.

Yeni dünyada insanı değil süreci önemseyen, çoklu iletişim disiplinlerine uyum sağlayamayan, teoriyi deneyime taşıyamayan, sezgisellikten uzak düşünce ve çözüm biçimlerine giderek yer kalmamaya başladı. Bu pers-pekti�eki markalar ve yaratıcılar, modellerini gözden geçirmek ve bu değişime adapte olmak durumundalar.

Organik ve hafif organizasyon şemaları, hem yaratıcı hem de marka tarafında çok daha etkili ve samimi iletişim çözümlerine olanak sağlıyor. Geçmişin fikir ve tasarım atölyeleri bugünün şartlarında fikir laboratuvarları olarak hayat buluyor. İçgörülerin tüm gerçekliğiyle dışa vurulduğu,

Post-Dijital Kültür veYeni Nesil YaratıcılarPost-Dijital Kültür, Fikir Laboratuvarı, Kullanıcı Deneyimi


teknolojik bilgi birikimine hakim olup bu bilginin sadece gerektiği kadarını ilgili işe dahil edebilecek olgunlukta, kullanıcı deneyiminin zenginliğinden asla ödün vermeyen yaratıcı beyinler, markalar ve tüketicileri arasındaki iletişim süreçlerinin yeni geliştiricileri olarak karşımıza çıkacaklar.

Bugünün iletişimcileri için konu, dijital olmak ya da olmamak değil, teknoloji odaklı iletişim çözümleri üretmek yerine; marka ve tüketicisi arasında kullanıcı deneyimini ön plana çıkartmak, teknolojiyi teknolojik hissettirmemek, post-dijital kültüre adapte olmak olmalı.

EditörDilge Atasoy


Post-Dijital Kültür veYeni Nesil YaratıcılarPost-Dijital Kültür, Fikir Laboratuvarı, Kullanıcı Deneyimi

Geçen yılın tartışmasız en önemli olaylarından biri Arap baharı öncesi yaşanan olaylar oldu. Olayların farklı kaynaklar tarafından örgütlenmesi ve insanların birlikte harekete geçmek için Twitter ve Facebook gibi sosyal ağları kullanıyor olması, dağıtık ve bireysel haber kaynaklarının ne düzeyde önemli olduğunu göstermiş oldu. Özellikle Klout gibi servislerin ortaya çıkması ile bireyler kendi etkilerinin gücü konusunda daha fazla fikir sahibi olmaya başladılar.

2012’de de haberin eş zamanlı yayılmasını sağlayan bu servislerin, haber iletimi için çok daha aktif kullanılacağını öngörebiliriz. Bu da büyük olasılıkla önemli medya kuruluşlarının yapılarını tekrar gözden geçirmelerine neden olacaktır.

Markalar perspektifinden bakıldığında büyük medya kuruluşları kadar, bireysel girişimleri de desteklemenin ve bireysel medya kanalları ile daha sıkı ilişkiler içinde olmanın kaçınılmaz olduğu görülüyor. Ayrıca markalar ve bireysel yayıncılar arasında iletişimi sağlayacak olan servislerin ön plana çıkmasını kaçınılmaz kılıyor.

Bireysel MedyaMedya, Arap Baharı, Sosyal Ağ, Sosyal Medya, İçerik, Klout, Haber Dağıtımı

EditörYaman Ural


dibygrey bir

kuruluşudur.

[email protected]/dibygrey

twitter.com/dibygrey

Technology

2012 Dijital Eğilimler