Transatlantik eğilimler - rapor

TRANSATLANTİK EĞİLİMLERTemel Bulgular 2014

Transatlantik Eğilimler 2014 Ortakları

TRANSATLANTİK EĞİLİMLER 2014

Önsöz 1

Özet 3

Araştırma Yöntemi 11

1 Transatlantik İlişkiler 13

2 Ekonomi, AB ve Göç 25

Krizin Ekonomik Etkisi 25

Avrupa Projesi’nin Geleceği 26

Hareketlilik, Göç ve Entegrasyon 32

3 Güvenlik Alanında Transatlantik İşbirliği 42

Bölgesel İşbirliği 42

NATO 44

İran 48

Avrupa’nın Doğu Komşuları 49

4 Rusya 53

Rusya’nın Ekonomi ve Göçe Dair Görüşleri 53

Rusya’nın Uluslararası İşbirliğine Dair Görüşleri 53

Rusya ve Avrupa’nın Doğu Komşuları 55

Transatlantik Eğilimler 2014 Ortakları

Transatlantik Eğilimler 2014 1

Bu araştırma, 2002’de Dünya Görüşleri adıyla başlayan “Transatlantik Eğilimler” araş-tırmasının onüçüncüsüdür. On yıldan fazla bir süredir “Transatlantik Eğilimler”, dış politika güçlükleri, NATO’ya destek, ekonomi ve diğer dünya güçlerinin yükselişi

dahil bir dizi Atlantik aşırı konuda Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa kamuoyunun önde gelen kaynaklarından biri olmuştur. Araştırmanın sunduğu veriler politika yapıcılar, medya, düşünce kuruluşları ve akademisyenler için değerli bir araç haline gelmiştir. Özgün bir araş-tırma yaratmanın yanında Transatlantik Eğilimler’in amacı transatlantik topluluğun üyeleri olarak ABD ve Avrupa’nın stratejik politika hedefleri, amaçları ve değerleri üzerinde yapılan tartışmaları zenginleştirmektir.

Araştırmalarımızda yansıtılan bu on üç yıl, ABD’nin Irak müdahalelerine, ittifakın Afga-nistan’daki rolüne ve küresel ekonomik krize dair Atlantik’in iki yakasında uzun zamandır yaşanan ciddi görüş ayrılığıyla şekillenen çalkantılı bir dönem olmuştur. Araştırma, Atlantik’in iki yakasındaki kamuoyunun tekrar yakınlaşmaya başladığı bu günlerde Avrupa’da giderek derinleşen Kuzey–Güney ayrımına da dikkat çekmektedir. Araştırma, önceki yıllarda gerçek-leştirilen “Transatlantik Eğilimler: Göç” araştırmasını esas alarak bu sene de hareketlilik, göç ve entegrasyona dair verilere yer vermiştir.

Bu senenin Transatlantik Eğilimler araştırmasına Yunanistan ve Rusya eklenmiştir. Bu nedenle verilerde fark edeceğiniz gibi dış politika, güvenlik ve ekonomi politikası konularında zorunlu eklemeler yapılması gerekmiştir. Rusya ve Yunanistan’ın eklenmesi, küreselleşmiş bir dünyada transatlantik ilişkilere yönelik artan ilginin görüldüğü bu dönemde araştırmaya derinlik ve çeşitlilik katmıştır.

Karen Donfried Başkan, Marshall Fonu

Önsöz

The German Marshall Fund of the United States2


Özet

OGeçen sene boyunca Atlantik’in her iki yakasında politika yapıcılar, ekonomik kriz bir adım gerilemiş olsa da, giderek daha da ağırlaşan dış politika güçlükleri ile karşılaşmış-lardır: Orta Doğu’da kanlı savaşlar ve iç kargaşalar ve Ukrayna’da gün geçtikçe kötü-

leşen bir çatışma. Bu duruma partizan siyasi bölünmeler ve vatandaşların uluslararası olaylara katılım iştahını sınırlayan ülke içi endişeler de eklenmiştir. Bu koşullar altında siyasetçiler ve halk, transatlantik işbirliği, NATO’nun geleceği ve Avrupa Projesi, İran’ın nükleer programına dair müzakereler, göç ve hareketliliğin dış politika ve güvenlik politikası üzerinde etkileri ve Batı’nın Rusya ile olan ilişkilerine yönelik yük paylaşımı konusunda zorlu sorunlarla karşı karşıya gelmektedir.

Transatlantik Eğilimler 2014, ABD ve Avrupa arasındaki karmaşık ilişkiyi ve iki tarafın da bu güçlüklere verdiği tepkiyi ortaya koymaktadır.

Bu senenin araştırması bazı önemli bulguları açığa çıkarmıştır. Bunlardan yedisi özellikle dikkat çekmektedir:

• Amerikalılar ve Avrupalılar transatlantik ilişkilerin geleceği hakkında aynı görüşe sahip değildir. Avrupalılar’ın çoğunluğu (özellikle Almanlar) daha bağımsız bir yaklaşımı tercih etmektedir.

• İlk defa Amerikalılar’ın çoğunluğu, Başkan Barack Obama’nın uluslararası politikalarını onaylamamıştır.

• Kuzey-Güney bölünmesi Avrupa için sorun olmaya devam etmektedir ve dört Avrupalı’nın üçü AB’nin ekonomik krizle mücadele için yeterince uğraşmadığını söylemektedir.

• Avrupa’da (Fransa hariç) çoğunluk, AB’den ayrılmasındansa Birleşik Krallık’ın endişelerine müsamaha gösterilmesini istemektedir.

• Transatlantik çoğunluk, Rusya ile çatışmanın devam etmesi riskine rağmen Ukrayna’ya ekonomik ve siyasi desteğin sürdürülmesini istemektedir. Araştırmaya katılan Amerikalılar’ın çoğunluğu Ukrayna’ya NATO üyeliği verilmesini isterken, Avrupalılar’ın çoğunluğu AB üyeliği tanınmasını talep etmektedir. Yanıt verenlerin üçte ikisi Rusya’ya karşı daha güçlü yaptırımlar uygulanmasını desteklemektedir.

• Araştırmaya katılan Ruslar’ın çoğunluğu AB ile çatışma riski bile olsa Rusya’nın Ukrayna üzerindeki etkisini sürdürmesi gerektiğini söylemektedir.

• Amerikalılar’ın çoğu yasadışı göçmenlere statülerini yasal hale getirme fırsatı tanınmasını isterken, bu grubun etkileyici bir çoğunluğu bunun vatandaşlığa giden yolu da içermesi gerektiğini belirtmiştir.

Transatlantik İlişkiler: Önceki yıllarda olduğu gibi Atlantik’in her iki yakasındaki çoğunluk birbiri hakkında olumlu görüşlere sahiptir ve küresel ilişkilerde ABD ve Avrupa’nın güçlü liderliği olumlu karşılanmaktadır. Rusya veya Çin’in liderlik rolü oynamasını her iki taraf da istememektedir; ancak Amerikalılar’ın önemli bir azınlığı Rusya’nın daha güçlü rolü olmasına sıcak yaklaşmaktadır. Avrupalılar’ın çoğunluğu hala ülkelerinin ilişkilerde daha bağımsız bir yaklaşım benimsemesini istemektedir.


Amerika Birleşik Devletleri: Her dört Amerikalı’dan üçü halen ekonomik krizden etkilen-meye devam ettiğini söylemektedir. ABD’de yanıt verenler transatlantik ilişkiler konusunda farklı görüştedir. Siyasi parti tercihlere göre bakıldığında Demokratlar daha yakın bir ilişki isterken, Cumhuriyetçiler daha bağımsız bir yaklaşımı desteklemektedir. Amerikalılar AB’nin daha güçlü bir küresel rolü olmasını da olumlu karşılamaktadır.

Avrupa Birliği: Atlantik’in her iki yakasında giderek büyüyen çoğunluklar AB’nin daha güçlü bir küresel rolü olmasını istemektedir. AB içerisindeki çoğunluk, AB üyeliğinin, özellikle de AB’nin bir arada hareket eden demokrasiler topluluğu olması nedeniyle, ülkeleri için iyi oldu-ğunu söylemektedir. Avro’nun üye devletlerin ekonomileri için kötü olduğu inancı ve AB’nin giderek artan bütçe yetkisine yönelik eleştiriler giderek azalmaktadır.

Güney Avrupa: Başarılı ekonomiler ile sorunlu ekonomiler arasındaki Kuzey-Güney ayrımı Avrupa’da göze çarpmaya devam etmektedir. Kuzeyde ekonomik koşullar iyileşirken, ekonomik krizden kişisel olarak etkilendiklerini söyleyenlerin oranı Almanya’da 14 puan, Hollanda’da 7 puan, İsveç’te 7 puan ve Birleşik Krallık’ta 7 puan gerilemiştir. Güneydeki ülkelerin ise daha çok yol kat etmesi gerekmektedir: Yunanistan’da %95, Portekiz’de %91, İspanya’da %81 ve İtalya’da %72 halen ekonomik krizden etkilendiklerini belirtmektedir. Aynı zamanda bu ülkeler, Birleşik Krallık ile beraber, AB üyeliğinin ülkeleri için kötü olduğunu en çok dile getiren ülkeler olmuştur.

Liderlere Destek: ABD’de yanıt verenlerin çoğunluğu Başkan Barack Obama’nın dış politika-larını ilk defa onaylamamaktadır. Avrupa’da çoğunluk onaylamaya devam etse de, bir düşüş eğilimi vardır ve bu olumlu görüşlerin %20 azaldığı Almanya’da özellikle göze çarpmaktadır. Avrupalılar’ın kendi hükümetlerinin uluslararası politikalarına verdikleri destek istikrarlıdır ve pek çok ülkede olumludur.

Ekonomik Politika: Atlantik’in iki yakasında da kamuoyu ekonomik konular hakkında aşırı ölçüde endişelidir.

Göç: İsveç, Polonya ve Rusya hariç transatlantik çoğunluklar hükümetlerinin göç konusundaki tutumunu desteklememektedir. Birleşik Devletler’de yanıt verenler ülkelerindeki göçmen sayısı ile ilgili karışık duygular içindedir, ancak gerçek rakamlar kendilerine söylendiğinde görüşleri yumuşamıştır. Genellikle Avrupalılar, AB dışından gelen göç hakkında AB içindeki hareketli-liğe ve Avrupa’dan göçe kıyasla daha fazla endişe duymaktadır. ABD’de yanıt verenlerin çoğu yasadışı göçmenlere ABD’de yasal statü alabilme imkanı verilmesini istemektedir.

Güvenlik Politikası: NATO, Polonya’da çok ciddi bir artışla, Atlantik’in iki yakasında da (Yunanistan’da hariç) gerekli olarak görülmeye devam etmektedir. ABD ve Avrupa’da çoğunluk, NATO’nun kendi sınırlarının savunması ile ilgilenmesi gerektiğine katılırken, bölge dışı operasyonları ve başka ülkelere eğitim ve silah teminini onaylamamaktadır. Ancak hem Amerikalılar, hem de Avrupalılar Orta Doğu veya Çin ile ilgili bölgesel güvenlik işbirliği konu-sunda karışık duygulara sahiptir.

Ukrayna: Transatlantik çoğunluk Rusya ile çatışmanın devam etmesine yol açma riskine rağmen Ukrayna’ya ekonomik ve siyasi desteğin sürmesini istemektedir. Araştırmaya katılan


Amerikalılar’ın çoğunluğu, Ukrayna’ya NATO üyeliği verilmesini isterken, Avrupalılar’ın çoğunluğu da AB üyeliği tanınmasını talep etmektedir. Üçte iki, Rusya’ya karşı daha güçlü yaptırımları desteklerken, benzer bir oran (Polonya’da hariç) Ukrayna’ya askeri malzeme temin edilmesine karşı çıkmaktadır.

Rusya: Rusya ve Rusya’nın küresel liderliğine dair görüşler Atlantik’in iki yakasında da olum-suzlaşmaya devam etmiştir. Ruslar da ABD ve Avrupa hakkında aynı şekilde düşünmektedir. Ruslar’ın çoğu NATO ile Rusya arasında daha bağımsız bir ilişkiyi istemektedir. Beş Rus’tan dördü ülkelerinin uluslararası politikalarını onaylamaktadır. Araştırmaya katılan Ruslar’ın çoğunluğu, AB ile çatışma riski dahi olsa, ülkelerinin Ukrayna üzerindeki etkisini sürdürmesi gerektiğini söylemektedir.

İran ve Afganistan: İran’ın nükleer programı söz konusu olduğunda yaptırımlar, Atlantik’in iki yakasında da çoğunluğun seçimi olmaya devam etmektedir. Benzer şekilde, ABD ve Avrupa’da çoğunluk, NATO’nun Afganistan gibi yerlerde istikrarı sağlamak için çaba göster-meye devam etmesini desteklemektedir.

Çin: Amerikalılar ve Avrupalılar büyük ölçüde Çin’in küresel liderlik rolünü istemedikleri görüşünü paylaşmakta, Çin hakkında da olumsuz düşünmektedir. Ancak Amerikalılar’ın çoğunluğu Çin ile ikili düzeyde iş yapmak isterken, Avrupalılar, Çin ile kendi ülkelerinin ikili düzeyde çalışması ile diğer AB ülkeleri ile beraber hareket edilmesi arasında görüş ayrılığı yaşamaktadırlar.

Almanya: ABD Ulusal Güvenlik Ajansı’nın casusluğu konusunun ABD ile ilişkilerde ciddi bir gerilim kaynağı olduğu Almanya’da yanıt verenler Amerika Birleşik Devletleri hakkında olumlu düşünmeye devam etmektedir; ancak gelecekteki işbirliği konusundaki düşüncelerde bir gerileme gözlenmektedir. İlk defa Almanlar’ın çoğunluğu, 2013’e göre 17 puan artışla, ABD’den daha bağımsız bir yaklaşım benimsenmesini istemiştir.

Polonya: Polonya’da yanıt verenler ABD’ye karşı yine sıcaktır ve özellikle Rusya’ya karşı soğuktur. Avrupalılar’a kıyasla Polonyalılar, Ukrayna’ya AB ve NATO üyeliği verilmesi konu-sunda daha isteklidir ve Batı’nın Ukrayna’ya askeri malzeme göndermesini tek onaylayan Polonyalılar olmuştur.

İsveç: İsveçliler uluslararası konulara müdahil olma konusuna olumlu bakmaktadır ve ekonomi hakkında da en az kötümser olanlardır. Araştırmaya katılan İsveçliler’in çoğunluğu ülkelerinin NATO’ya girmemesi gerektiğini söylemektedir ancak bunu söyleyenlerin sayısı 2012’den beri yavaş yavaş azalmaktadır.

Türkiye: Transatlantik ilişkilere son yıllarda en az angaje olan Türkler, AB ve NATO ile çok sayıda cephede yeniden angaje olmak için daha istekli görünmektedir. 2006’dan beri ilk defa Türkler’in çoğunluğu AB üyeliğinin ülkeleri için iyi olacağına inanmaktadır.


Araştırmanın Temel Bulguları

Transatlantik İlişkiler• Atlantik’in her iki yakasında da çoğu kişi ekonomik sorunları ülkelerinin karşılaştığı en

önemli konu olarak nitelendirmiştir. Amerikalılar bu soruya basitçe “ekonomi” cevabını verirken, Avrupalılar “ekonomi” ve “işsizlik” arasında bölünmüştür.

• AB’de yanıt verenlerin yarısından fazlası (%56), Amerika Birleşik Devletleri’nin dünyada güçlü bir lider olmasını istemektedir. Bu yanıt 2013’e göre neredeyse değişmeden kalmıştır. ABD’ye dair olumlu görüşler 2013’e göre Avrupa’da üç yüzde puanı düşmüştür ancak yine de Avrupalılar’ın %67’si ABD hakkında olumlu görüşlere sahip olmaya devam etmektedir.

• Öte yandan ABD’ye yönelik olumlu görüşler, Almanya’da 2013’de %68 iken, bu sene %58’e düşmüştür.

• Atlantik’in her iki yakasında giderek büyüyen bir çoğunluk Avrupa Birliği’nin güçlü lider-liğini istediğini belirtmektedir. Dört Amerikalı’nın neredeyse üçü (2013’e göre 13 yüzde puanı artışla, %70) ve yanıt veren Avrupalılar’ın %73’ü bu görüştedir.

• AB’ye yönelik olumlu görüşler ABD’de yedi yüzde puanı artarak %57 olmuştur. Avrupa’da yanıt verenlerin %65’i bu konuda olumlu görüş bildirmiştir. Türkler’in yüzde kırk beşi (2013’e göre on yüzde puanı artışla) AB’ye dair görüşlerini olumlu olarak tanımlarken, %31 (2013’e göre beş yüzde puanı artışla) AB liderliğini istediğini söylemiştir.

• Rusya’nın liderlik rolü sorulduğunda Avrupa’da yanıt verenlerin %68’i Rusya’nın küresel liderlik rolünü istemediklerini belirtmiştir. ABD’de yanıt verenlerin yüzde elli üçü Rusya’nın liderlik rolünü istemezken, %39 daha güçlü bir rol oynamasını desteklemiştir.

• Avrupa’da yanıt verenlerin %65’i Çin’in liderlik rolünü istemezken, Amerikalılar’da bu oran 2013’e göre sekiz yüzde puanı artışla %55, Türkler’de ise %70 olmuştur. ABD’de yanıt veren-lerin %34’ü Çin için olumlu görüşlere sahipken, Avrupalılar’ın %35’i bu görüşe katılmak-tadır.

• Amerikalılar’ın yüzde kırk üçü Obama’nın uluslararası politikalarını desteklerken, geçen seneye göre dokuz yüzde puanı artışla %53, bu görüşe katılmamaktadır. Avrupa’da Obama’nın uluslararası politikalarını destekleyenlerin oranı 2013’e göre (%69) beş yüzde puanı düşüşle %64 olmuştur.

• Almanya’da Obama’nın uluslararası politikalarına destek 2013’de %76 iken, bu sene %56’ya gerilemiştir. Onaylamayanların oranı 2013’e göre 19 yüzde puanı artarak %38’e çıkmıştır.

• Amerika Birleşik Devletleri ile Avrupa Birliği arasındaki ortaklık daha yakınlaşmalı mı diye sorulduğunda yanıtlar Atlantik’in iki yakasında da bölünmüştür. ABD’de yanıt verenlerin %34’ü (beş yüzde puanı artışla) ilişkilerin daha yakın olmasını isterken, %27 aynı düzeyde kalmasını arzu etmektedir. Yüzde otuz üç ise, ABD’nin daha bağımsız bir yaklaşım benimsemesini desteklemektedir. Ancak Avrupa’da 2013’e göre sekiz yüzde puanı artışla %50, ülkelerinin daha bağımsız bir yaklaşım benimsediğini görmek istemektedir.


Bu değişim özellikle Almanya’da belirgindir: Almanların yüzde 57’si (2013’e göre 17 yüzde puanı artışla) ülkelerinin daha bağımsız hale gelmesini istemektedir.

Ekonomi, AB ve Göç• Amerikalılar halen ekonomik krizden etkilendiklerini düşünürken (%73), Avrupa’da buna

ilişkin rakam 2013’e göre yedi puan gerileyerek %58 olmuştur.

• Yunanistan’da (%95), Portekiz’de (%91) ve İspanya’da (%81) istikrarlı bir çoğunluk kişisel olarak krizden etkilendiğini belirtirken, Birleşik Krallık, Polonya, Hollanda, İsveç ve Almanya’daki rakamlar azalmıştır.

• Avrupa’da yanıt verenlerin çoğunluğu (%73), AB’nin krizle yeterince mücadele etmediğini düşünmektedir. En çok etkilenen AB ülkeleri özellikle daha fazla hayal kırıklığına uğra-yanlar olmuştur: İspanya’da (%88) ve İtalya’da (%87) büyük çoğunluk AB’nin yeterince çabalamadığına inanırken, AB’nin çabalarını yeterli görenlerin oranı en yüksek Alman-ya’dadır (%34 AB’nin çabalarını yeterli görürken, %60 çabaları yetersiz görmektedir). Avrupalılar’ın çoğunluğu (%66) krizden en fazla etkilenmiş olan ülkelerin kendi ekonomi-lerini düzeltmek için yeterince çaba göstermediğini düşünmektedir.

• AB’de yanıt verenlerin çoğunluğu (%65) AB üyeliğinin ülkeleri için faydalı olduğunu düşünmektedir. Bu görüşü en az destekleyenler, üye olsalardı iyi mi olurdu şeklinde soru sorulan Türkler olmuştur (%53).

• AB üyeliğinin ülkeleri için iyi olduğunu söyleyenler arasında çoğu kişi (%31) bunun nedenini “AB’nin beraber hareket eden bir demokrasiler topluluğu olması” ile açıklamıştır. Yüzde yirmi yedi Avrupa Birliği sınırları içerisinde serbest dolaşım, iş ve eğitim imkanı olmasından dolayı üyeliğin yararlı olduğunu düşünmektedir.

• Avrupa Birliği üyeliğinin ülkeleri için kötü olduğuna inananlar arasında yanıt verenlerin %45’i bunun nedenini AB’nin ulusal ekonomilerine zarar vermesi olarak açıklamıştır. Bu yanıt özellikle İtalya (%66) ve Portekiz’de (%56) daha çok tercih edilmiştir.

• Araştırmanın yapıldığı hemen her ülkede çoğunluk, Avro’nun ekonomileri için kötü olduğuna (üye olmayan ülkelerde de kötü olacağına) inanmaktadır. AB genelinde böyle düşünenlerin oranı %56’dır. Ancak İtalya ve İspanya hariç Avro’nun ekonomileri için kötü olduğunu söyleyenlerin sayısında 2013 düzeylerine kıyasla her ülkede düşüş görülmüştür. Örneğin, Fransa’da 13 yüzde puanı düşüşle bu oran %51 olmuştur. Avrupalı yanıt veren-lerin yüzde otuz yedisi Avro’nun ekonomileri için iyi olduğuna inanmaktadır. Almanya’da çoğunluk (%60), Hollanda’da ise çoğu kişi (%47) bunu desteklemektedir.

• Araştırmanın yapıldığı her ülkede (Fransa hariç) Birleşik Krallık’ın AB’yi terk etmesin-dense, diğer AB üye devletlerinin İngilizler’in endişelerini gidermek için daha çok şey yapması gerektiği ifadesi paylaşılmaktadır. AB genelinde %51 bu görüşü paylaşırken, %38 Birleşik Krallık’ın AB’yi terk etmesini istemektedir.

• Atlantik’in her iki yakasında da yanıt verenler, hükümetlerinin dış göçle ilgili tutumunu onaylamamaktadır (Amerikalılar: %71, Avrupalılar: %60). Yanıt veren İspanyollar en


olumsuz görüşe sahiptir (%77). İsveç’te ise çoğunluk (%60) hükümetin göç konusundaki tutumunu onaylamaktadır.

• Göçmenlerin ülkelerine neden geldiği sorulduğunda “çalışmak için” cevabı Avrupalı yanıt verenlerin %61’i, Amerikalılar’ın %70’i tarafından dile getirilmektedir. “Sosyal yardım-lardan yararlanma” cevabı Avrupa’da %41, ABD’de %45 oranında verilmiştir. Türkler ise Türkiye’ye göçün en önemli nedeninin sığınma talebi olduğunu düşünmektedir (%77).

• Yanıt verenlere göçmen sayısının çok mu olduğu sorulduğunda Amerikalılar ikiye bölün-müştür: %38 çok fazla derken, %36 çok ama çok fazla değil şeklinde yanıt vermiştir. Avrupalılar’ın çoğu (%44) çok ama çok fazla değil demiştir.

• Ancak yanıt verenlere ülkelerindeki göçmen sayısına dair gerçek istatistikler gösterildi-ğinde (yanıt verenlerin yarısına gösterilmiştir) bu rakamlar önemli ölçüde değişmiştir: çok fazla bulanların oranı ABD’de 17 yüzde puanı gerileyerek %21’e, Avrupa’da 11 yüzde puanı düşerek %21’e inmiştir.

• Avrupa’da çoğu kişi (%40) ülkelerinin mültecilere karşı politikalarının daha kısıtlayıcı olmasını isterken, ABD’de yanıt verenlerin %38’i buna katılmakta; %34 ise mevcut politi-kaları “doğru” bulmaktadır. Atlantik’in iki yakasında da sadece azınlık daha az kısıtlayıcı politikalar istemektedir (Avrupa’da %21, ABD’de %20).

• Amerikalılar’ın yüzde kırk beşi yasadışı göçmenlerin ABD’de yasal statü alabilmelerini isterken, %27 anavatanlarına dönmeleri gerektiğini söylemektedir.

• Avrupa’da çoğunluk AB içi göç için endişelenmemektedir (%55 endişe duymuyorken, %43 endişelenmektedir). Yanıt verenlerin %56’sı AB dışı göçten endişe duymaktadır. Portekiz’de yanıt verenler AB içi göçten en çok endişe edenlerdir (%62). Yunanistan’da yanıt verenler ise AB dışı göçten en çok endişe edenler olmuştur (%84).

• Amerika Birleşik Devletleri’nde yanıt verenlerin yüzde elli biri ilk kuşak göçmenlerin iyi entegre olduğunu söylerken, Avrupalılar arasında görüş ayrılığı vardır: %48 iyi entegre olmadıklarını, %46 iyi entegre olduklarını düşünmektedir.

• Dışa göç Avrupa’da sorun olarak nitelendirilirken (%58), ABD’de yanıt verenlerin çoğunluğu (%66) bunu sorun olarak görmemektedir. Avrupa’da yanıtlar değişkendir. Yunanistan’da yanıt verenlerin %95’i, Portekiz’de %93’ü ve İspanya’da %87’si dışarıya göçün sorun olduğuna inanırken, Hollanda’da (%13) ve İsveç’te (%15) pek az kişi bu görüşe katıl-maktadır.

Güvenlik Alanında Transatlantik İşbirliği • Çin ile ilişkiler yürütülürken kiminle beraber hareket edilmesi gerektiği sorulduğunda

Avrupalılar görüş ayrılığına düşmüştür. Yüzde kırk iki diğer AB ülkeleri ile beraber hareket etmek isterken, %44 kendi ülkesinin Çin ile ilişkileri ikili düzeyde yürütmesini istemek-tedir. Avrupa’da yanıt verenlerin sadece %9’u Çin ile ilişkilerde ABD ile beraber hareket etmek istemektedir.


• Avrupa’da yanıt verenler Orta Doğu konusunda da görüş ayrılığı yaşamaktadır: %44 diğer AB ülkeleri ile beraber hareket etmek isterken, %41 ilişkileri bağımsız yürütmek arzu-sundadır. Türkiye’de çoğu kişi Orta Doğu’ya karşı bağımsız bir yaklaşım benimsenmesini istemektedir (%46).

• Amerika Birleşik Devletleri’nde çoğunluk (%53) Çin ile ikili düzeyde ilişki kurmak istemektedir. Amerikalılar’ın %48’i Orta Doğu’yla olan ilişkilerin bağımsız yürütülmesini tercih ederken, AB ile beraber hareket etmek isteyen Amerikalılar’ın oranı %45’tir.

• Türkler’in çoğu hala ülkelerinin yalnız hareket etmesini isterken (%33), AB ile işbirliği yapmak isteyenlerin sayısı 2013’e göre yedi yüzde puanı artarak %28 olmuştur.

• NATO, Avrupa’da yanıt verenlerin %61’i, Amerika’da %58’i tarafından “hala gerekli” olarak nitelendirilmektedir. Hollanda’da yanıt verenler bu görüşü en çok destekleyenler olmuştur (%81). Bu destekte en büyük değişiklik 15 yüzde puanı sıçramayla Polonya’da olmuştur. Yunanistan, Avrupa Birliği içinde NATO’yu çoğunluğun “artık gerekli bulmadığı” tek ülke olmuştur (%52).

• NATO’nun ne çeşit misyonları olması gerektiği sorulduğunda Atlantik’in her iki yaka-sında da çoğunluk, Avrupa’nın sınırlarınının savunulması (Amerikalılar’ın % 59’u ve Avrupalılar’ın %73’ü) cevabını vermiştir. Ancak AB’de ve ABD’de yanıt verenler NATO’nun ABD ve Avrupa dışında askeri operasyonlar yapıp yapmaması konusunda farklı görüşlere sahiptir. ABD’de yanıt verenlerin çoğu (%49) ve Avrupa’da çoğunluk (%51) böylesi askeri operasyonlara karşıdır. ABD’de yanıt verenlerin çoğunluğu (%53) NATO’nun diğer ülkelere eğitim ve silah temin etmesi fikrini desteklerken, Avrupalılar (%52) buna katılmamaktadır.

• Amerikalılar’ın (%53) ve Avrupalılar’ın (%57) çoğunluğu ve Türkler’in çoğu (%43) NATO’nun Afganistan gibi yerlerde istikrarı sağlama çabalarını onaylamaktadır.

• İran’ın nükleer silah edinmesinin en iyi nasıl engelleneceği konusunda transatlantik görüşler istikrarlı kalmıştır. ABD’de ve AB’de yanıt verenlerin %32’si ekonomik yaptırımları tercih etmiştir. ABD’de yanıt verenlerin ikinci tercihi bilgisayar sabotajı (%17) olurken, Avrupalılar ekonomik teşvikler sunulmasını (%21) tercih etmiştir. Askeri güç kullanımı sorulduğunda Avrupalılar’ın %6’sı, Amerikalılar’ın %12’si bunu ilk tercihleri olarak belirt-miştir.

• Ukrayna’daki durumla ilgili olarak Atlantik’in her iki yakasında da yanıt verenler, Rusya ile çatışmanın sürmesi riskine rağmen, Avrupa Birliği’nin Ukrayna’ya siyasi ve ekonomik destek vermeye devam etmesini istemektedir. ABD’de %57 ve AB’de %58 bu görüştedir. Araştırmanın yapıldığı tüm ülkeler içinde sadece Yunanistan’da yanıt verenlerin çoğu bu görüşe katılmamaktadır (%49).

• Ukrayna’nın NATO üyesi olup olmaması sorulduğunda ABD’de çoğunluk (%68) olsun şeklinde yanıt verirken, Avrupalılar eşit şekilde bölünmüştür (%46 olsun, %47 olmasın demektedir). Avrupalılar’ın yüzde elli ikisi AB’nin Ukrayna’ya üyelik teklif etmesini isterken, yanıt verenlerin %43’ü buna karşı çıkmaktadır. ABD’de (%58) ve Avrupa’da (%68) çoğunluk, hükümetlerinin Ukrayna’ya ekonomik yardımı artırması görüşündedir.


Ancak Ukrayna’ya askeri malzeme yollanması sorulduğunda Avrupalılar’ın %71’i ve Amerikalılar’ın %52’si buna karşı çıkmaktadır. Araştırmanın yapıldığı ülkeler içinde sadece Polonya’da yanıt verenlerin çoğunluğu (%52) askeri malzeme yollanmasını onaylamıştır.

• ABD’de (%64) ve Avrupa’da (%61) yanıt verenlerin üçte ikisi Ukrayna’ya yönelik hareketleri nedeniyle Rusya’ya karşı daha güçlü ekonomik yaptırımlar uygulanmasını istemektedir.

Rusya• Araştırmaya katılan Avrupalılar’ın yüzde altmış sekizi Rusya’nın liderlik rolünü istemezken,

Amerikalılar’ın %53’ü bu görüştedir. Amerikalılar’ın yüzde otuz dokuzu Rusya’nın liderlik rolüne sıcak bakmaktadır.

• Amerikalılar’ın yüzde yetmiş biri Rusya ile ilgili olumsuz görüşlere sahipken, Avrupalılar’ın %68’i bu görüştedir.

• Rusya’da yanıt verenlerin yüzde seksen biri ABD’nin liderlik rolünü istemezken, %49 bunu hiç istememektedir. Yüzde altmış iki Avrupa’nın liderlik rolünü de istememektedir.

• Ruslar’ın yüzde seksen altısı Başkan Barack Obama’nın uluslararası politikalarını onayla-mazken, %87 Obama’nın Rusya ile olan ilişkileri yürütme şeklini onaylamamaktadır. Yüzde seksen üç, Rus hükümetinin uluslararası politikaları ele alış şeklini onaylamaktadır.

• Ruslar’ın yüzde yetmiş ikisi ABD’ye olumsuz yaklaşırken, %52 AB hakkında olumsuz düşünmektedir.

• Rusya’da yanıt verenlerin yüzde kırk yedisi Rusya ve NATO arasındaki ilişkinin daha bağımsız hale gelmesini isterken, %31 ilişkinin aynı kalmasını arzu etmektedir.

• Rusya’nın uluslararası düzeyde kiminle beraber hareket etmesi gerektiği sorulduğunda Rusya’da yanıt verenlerin %36’sı yükselen güçlerle derken, %29 Bağımsız Devletler Toplu-luğu, %14 AB üye devletleri ve %10 yalnız hareket etmelidir şeklinde yanıt vermiştir. Sadece %2 Rusya’nın ABD ile beraber hareket etmesi gerektiğini söylemiştir.

• Yanıt veren Ruslar’ın üçte ikisi (%64) Ukrayna hakkında olumsuz görüşlere sahip oldu-ğunu bildirmiştir.

• Araştırmaya katılan Ruslar’ın yüzde otuz altısı ülkelerinin Avrupa’nın doğu komşularıyla ilgili tek başına hareket etmesini isterken, %22 bu konuda AB ve ABD ile beraber hareket edilmesini tercih etmektedir.

• Rus yanıt verenlerin yüzde elli üçü Avrupa Birliği ile çatışma riski pahasına Rusya’nın Ukrayna üzerindeki kontrolünü sürdürmesi gerektiğine inanırken, %29 bu görüşe katılma-maktadır.


A raştırma anketi TNS Opinion tarafından, Polonya, Rusya ve Türkiye haricinde (bu ülkelerde telefon kullanımı daha düşük olduğundan yüz yüze görüşmeler yapılmıştır) tüm ülkelerde Bilgisayar Destekli Telefon Mülakatı kullanılarak gerçekleştirilmiştir.

Rusya hariç tüm ülkelerde rastgele seçilen 18 yaş ve üstü yaklaşık 1000 erkek ve kadın ile görüşme yapılmıştır. Rusya’da örneklem büyüklüğü 1500 olmuştur. Görüşmeler, 2 Haziran ile 25 Haziran 2014 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir.

Araştırmanın yapıldığı 13 ülkenin her birindeki ulusal örnekleme dayalı sonuçların %95 oranında güvenilir olduğu ve örnekleme ve rastgele hatalara bağlı hata payının artı eksi üç yüzde puanı olduğu söylenebilir. AB örnekleminin toplamına dayanan sonuçlar için ise hata marjı, artı/eksi bir yüzde puanıdır. Örnekleme bağlı hataların yanında, soruların yazılış tarzı ve araştırmanın gerçekleştirilmesinde ortaya çıkan fiili zorluklar da kamuoyu araştırmalarının bulguları açısından hataya veya sapmaya neden olabilir.

Geçen senelerin raporlarıyla tutarlılığı sağlayabilmek üzere 2010 yılından önce ilk kez sorulan eğilimle ilgili sorular için ortalamalar, her bir ülkedeki erişkin nüfusun büyüklüğüne bağlı olarak ağırlıklandırılmıştır. 2010 veya takip eden yıllardan itibaren sorulan yeni sorular için sonuçlar, örneklemin nüfusunun yaş, cinsiyet ve eğitim gibi karakteristiklere uyumlu olması için yine ağırlıklandırılmıştır.

Verilerin işlenmesi tamamlandığında, araştırma ile ilgili veriler Michigan Üniversitesi Üniver-sitelerarası Siyasi ve Sosyal Araştırmalar Konsorsiyumu (Inter- University Consortium for Political and Social Research - ICPSR), Connecticut Üniversitesi Roper Kamuoyu Araştırma-ları Merkezi (Roper Center for Public Opinion Research) ve GESIS Leibniz Sosyal Bilimler Enstitüsü’ne (GESIS-Leibniz Institute for the Social Sciences) teslim edilmiş ve akademisyen ve diğer ilgili tarafların kullanımına açılmıştır.

Araştırma yöntemine dair daha detaylı bilgiye ve verilere www.transatlantictrends.org adre-sinden ulaşabilirsiniz.

Avrupa Ortalamalarına Dair Notlar:Zaman içerisinde araştırmaya yeni Avrupa ülkeleri dahil edilmiştir. Yeni ülkelerin eklenmesi Avrupa çapındaki ortalamaları değiştirmişse de, istatistiksel açıdan önemli bir değişiklik yaratmamıştır. Bu nedenle, sunumun daha kolay olabilmesi için çok sayıda farklı ortalamalar tek bir ortalamanın parçasıymış gibi değerlendirilmiştir. Daha önceki yıllar için AB ortalamaları belirtildiğinde, 2002-2003 için AB7, 2004-2010 için AB8, 2011-2013 için AB9 ve 2014 için AB10 kullanılmıştır.

Bildirilen Avrupa OrtalamalarıAB7 2002-03 İngiltere, Fransa, Almanya, Hollanda, İtalya, Polonya ve Portekiz

AB8 2004-10 AB7 ile aynı + İspanya

AB9 2011-13 AB8 + İsveç

AB10 2014 AB9 + Yunanistan

Araştırma Yöntemi


Toplam Kapsam

YIL KAPSAM AVRUPA KAPSAMI

2002 ABD + E6 Fransa, Almanya, İtalya, Hollanda, Polonya, Birleşik Krallık

2003 ABD + E7 Fransa, Almanya, İtalya, Hollanda, Polonya, Birleşik Krallık, Portekiz

2004- 05 ABD + E10 Fransa, Almanya, İtalya, Hollanda, Polonya, Birleşik Krallık, Portekiz, Türkiye, Slovakya, İspanya

2006-10 ABD + E12 Fransa, Almanya, İtalya, Hollanda, Polonya, Birleşik Krallık, Portekiz, Türkiye, Slovakya, İspanya, Bulgaristan, Romanya

2011 ABD + E13 Fransa, Almanya, İtalya, Hollanda, Polonya, Birleşik Krallık, Portekiz, Türkiye, Slovakya, İspanya, Bulgaristan, Romanya, İsveç

2012 ABD + E13 + Rusya Fransa, Almanya, İtalya, Hollanda, Polonya, Birleşik Krallık

2013 ABD + E12 Fransa, Almanya, İtalya, Hollanda, Polonya, Birleşik Krallık, Portekiz, Türkiye, Slovakya, İspanya, Romanya, İsveç

2014 ABD + E11 + Rusya

Fransa, Almanya, Yunanistan, İtalya, Hollanda, Polonya, Birleşik Krallık, Portekiz, Türkiye, İspanya, İsveç


2008’in sonlarından beri Atlantik’in her iki yakasında politika yapıcıları ve halkı sıkış-tıran ekonomik kriz geçen sene içerisinde bir nebze hafiflerken, aynı durum Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa’nın yükselen güçlerle ilgili endişeleri için de geçerli

olmuştur. Bu süre içerisinde transatlantik ilişkilerde müttefiklerin Avrupa kıtasının güvenli-ğine yönelik taahhütleri, Rusya ile ilişkiler ve ABD Ulusal Güvenlik Ajansı ile ilgili iddialarla ortaya çıkan karşılıklı güven soruları da dahil geleneksel konular kamuoyunun dikkatini çekecek şekilde ön plana çıkmıştır. Ancak kamuoyu bölünmüş görünmektedir; bir taraf ulusal ekonomilerin durumu ve işsizlik gibi ülke içi konularla ilgilenirken, diğer taraf uluslararası endişeler ve krizlere odaklanmıştır.

Bu koşullar altında Amerikalılar ve Avrupalılar, dikkat gerektiren küresel politika sorunları ile mücadelede Batı’nın liderlik rolüne ihtiyaç olduğunu savunmaya devam etmekte ve Rusya ve Çin gibi Batı dışı güçlerden sakınmayı sürdürmektedir. Ancak buna rağmen ABD Başkanı Barack Obama’nın pek çok politikası Avrupa’da tartışma konusu olmaya devam etmektedir. Çok sayıda Amerikalı, AB’nin küresel mali krizin yarattığı ayrışmaları iyileştirme yetisini sorgulamakta, AB’nin hem üye devletlerin hem de komşularının güvenliğini, dış tehlikelere karşı koruma konusunda liderlik yapamayabileceğinden endişe duymaktadır.

Bu bölümde sorulan sorular liderlikle, ülkelerle, genel olarak hükümetlerin uluslararası poli-tikalarıyla ve transatlantik ilişkilerin geleceğiyle ilgilidir. Almanya ve Polonya’daki görüşler ile Atlantik’in her iki yakasındaki partizan bölünme altta yatan başlıca eğilimlere işaret etmek-tedir.

Ülke içi Endişeler Dış Politikadan BaskındırÜlkelerinin karşı karşıya olduğu en önemli sorun sorulduğunda Atlantik’in her iki yakasında da çoğu kişi ekonomik endişelerden söz etmiştir. Ancak Amerikalılar (%28) ekonominin kendisinden daha çok söz ederken, Avrupalılar ekonomiyi (%26) ve işsizliği (%27) eşit ölçüde dile getirmişlerdir.1

Avrupa içinde de önemli farklılıklar vardır: Fransız ve Yunanlı yanıt verenler ekonominin ülkelerinin karşı karşıya olduğu en önemli konu olduğunu düşünürken (sırasıyla %43 ve %49), yanıt veren Almanlar eğitimi tercih etmişlerdir (%20). İngilizler daha çok göç demiştir (%25). Hollandalı yanıt verenler hem ekonomi hem de sağlık hizmetleri yanıtını vermişlerdir (ikisi de %29). Yanıt veren Polonyalı, İspanyol ve İtalyanlar daha çok işsizlik demişlerdir (sırasıyla %44. %43 ve %40).

Dile getirilen endişeler içinde “uluslararası istikrarsızlık” en çok Rus yanıt verenlerce tercih edilmiştir (%22). Yanıt veren Türkler daha çok terörizm demiştir (%24).

Pek az yanıt veren suçtan söz etmiştir ve çevre konusunun anlamlı bir ölçüde dile getirildiği tek ülke İsveç olmuştur (%17).

Avrupa’nın ABD’nin Liderlik Rolüne Verdiği Destek Güçlü ama Dağılım Eşit Değil Avrupa’nın Amerika’nın liderlik rolüne yönelik desteği istikrarlıdır. Avrupalılar’ın %56’sı - 2013’e göre bir yüzde puanı artışla - Amerika Birleşik Devletleri’nin küresel sorunlarda güçlü bir liderlik sergilemesini istemektedir. 2013’e göre üç yüzde puanı düşüşle Almanlar’ın

1 Soru 0: Sizce şu anda ülkenizin karşı karşıya olduğu en önemli sorun nedir?

1 Transatlantik İlişkiler


yüzde altmışı güçlü bir ABD liderliğini istediğini belirtirken, yanıt veren İsveçliler’in %62’si, İngilizler’in %65’i (ikisi de 2013’e göre değişmemiştir) ve Hollandalılar’ın %68’i (2013’e göre dört yüzde puanı artışla) aynı düşüncededir. Polonyalı yanıt verenlerin yüzde altmış biri ABD’nin liderliğini istemektedir. Bu, 2013’den beri 11 yüzde puanı artış demektir ve 2006’daki %39’dan sonra neredeyse sabit bir yükselişe işaret etmektedir.2

Yunanistan ve İspanya bu konuda daha az isteklidir. Yanıt veren Yunanlılar’ın sadece %31’i güçlü bir ABD liderliği isterken, 2013’den beri dokuz yüzde puanı artışa ve 2008’deki %18 olarak kaydedilen düşük noktadan 21 yüzde puanı artışa rağmen İspanyollar’ın %39’u bu yanıtı vermiştir. Fransa, İtalya ve Portekiz’de karışık duygular ifade edilmiştir. Fransa’da yanıt verenlerin %51’i, İtalya’da %55’i ve Portekiz’de %53’ü güçlü bir ABD liderliği isterken, bu ülke-lerde sırasıyla %48, %42 ve %37 bunu istememiştir.

Türkiye’de yanıt verenlerin yüzde yirmisi ABD’nin liderlik rolünü istemektedir. 2013’deki %21’e göre pek değişiklik olmamıştır ancak 2007’deki düşük kaydedilen %7’ye göre artış söz konu-sudur. Yanıt veren Türkler’in yüzde yetmiş biri güçlü bir ABD liderliğini istememektedir.

Güçlü AB Liderliğine Destek ArtıyorAB’nin liderlik rolüne hali hazırda çoğunlukların destek verdiği ülkelerin dışında kalan hemen her ülkede yanıt verenler 2013’e göre AB’nin liderlik rolü için daha isteklidir. Genel olarak Avrupalı yanıt verenlerin yüzde yetmiş üçü (2013’e göre iki yüzde puanı artışla) uluslararası konularda AB’nin güçlü bir rolü olmasını istemektedir. Bazı ülkelerdeki sonuçlar özellikle dikkate değerdir: İspanyollar’ın %65’i (2013’e göre dokuz yüzde puanı artışla) güçlü bir AB liderliğini istemektedir ve neredeyse 2012 düzeylerine (%67) dönüş söz konusudur. Polonyalı yanıt verenlerin %73’ü AB liderliğini istemektedir. Bu, 2007’den (%76) beri tespit edilen en yüksek destek oranıdır. Yanıt veren İngilizler’in de %62’si aynı görüştedir ve mevcut siyasi iklimde 2013’e (%60) göre ciddi bir kaymanın görülmemesi ayrıca dikkate değerdir. Avrupa’da yüzde kırk bir ile en çok İtalyanlar güçlü bir AB liderliğini “çok istediklerini” söylemişlerdir.3

AB’nin liderlik rolüne Avrupa’da en az destek Yunanistan’dan gelmiştir. Yunanlılar’ın %59’u AB’nin liderlik rolüne destek verirken, %38’i desteklememektedir.

Türkler’in ise yüzde otuz biri (2006’da kaydedilen %35 ve 2013’te kayedilen %26’ya kıyasla) AB’nin güçlü liderlik rolünü istediğini belirtirken, %59 (2013’de %63 idi) istemediğini ifade etmiştir.

Belki de en çok göze çarpan ABD’de alınan yanıtlardır. ABD’de yanıt verenlerin yüzde yetmişi (2013’e göre 13 yüzde puanı artışla) güçlü bir AB liderliğini isterken, 2013’e göre 8 yüzde puanı düşüşle sadece %21 bunu istememektedir. Daha da önemlisi artış güçlü bir AB liderliğini “çok isteyenler” arasında olmuştur (2013’e göre 11 yüzde puanı artışla, %32).

2 Soru 1a: ABD’nin dünyada güçlü bir lider olması ne ölçüde istenmektedir?3 Soru 1b: AB’nin dünyada güçlü bir lider olması ne ölçüde istenmektedir?


Avrupalılar ve Amerikalılar Rusya’dan Uzak Durmaya Devam Ediyor Atlantik’in her iki yakasında da güçlü bir Rusya liderliğine destek zayıf olmuştur. ABD’de yanıt verenlerin yüzde otuz dokuzu (2013’de %40) Rusya’nın liderlik rolünü isterken, 2013’e göre yedi yüzde puanı artışla %53 bunu istememektedir. 2013’e göre değişmeden kalarak orta-lamada Avrupalılar’ın %27’si Rusya’nın liderlik rolünü isterken, 2013’e göre üç yüzde puanı artışla %68 bunu istememektedir.4

Polonyalı ve İspanyol yanıt verenler Rusya’nın liderlik rolünü özellikle istemeyenler olmuş-lardır (sırasıyla %81 ve %84). Ancak bu duygular çok sayıda ülkede baskın çoğunluklar tarafından da ifade edilmiştir: 2013’e göre sekiz yüzde puanı artışla İsveç’te %77, 2013’e göre sekiz yüzde puanı artışla Fransa’da %72 ve 2013’e göre 15 yüzde puanı artışla Portekiz’de %69. Almanya’da 2013’e göre daha az kişi Rusya’nın liderlik rolünü istemediğini belirtmiştir (2013’e göre 10 yüzde puanı düşüşle, %59). 2013’e göre 11 yüzde puanı artışla daha fazla kişi de Rus liderliğini istediğini söylemiştir (%38).

Sadece Yunanistan’da çoğunluk Rusya’nın liderlik rolünü istediğini söylemiştir. %52 isterken, %40 istemediğini belirtmiştir.

Yanıt veren Türkler’in yüzde on dördü Rusya’nın liderlik rolünü isterken, %71 istemediğini söylemiştir.

4 Soru 1c: Rusya’nın dünyada güçlü bir lider olması ne ölçüde istenmektedir?

0

20

40

60

80

100

201420132012201120102009200820072006

ABD’de AB’nin liderlik rolünü isteyenler AB’de ABD’nin liderlik rolünü isteyenler

Tablo 1: AB’ye Karşın ABD Liderliği

Yüzd

e

72

54

37

7268

52

S1a, 1b

3636

7673

55 56 57

69

55

63

56

70


ve Aynısı Çin için de GeçerliHem Avrupa’da hem de Amerika’da yanıt verenlere Çin’in liderlik rolü sorulduğunda benzer karşıt görüşler tespit edilmiştir. ABD’de yanıt verenlerin yüzde otuz sekizi (2013’e göre dört yüzde puanı düşüşle) güçlü Çin liderliğini isterken, 2013’e göre sekiz yüzde puanı artışla %55 bunu istememektedir. Avrupa’da 2013’e göre iki yüzde puanı artışla %28 Çin’in liderlik rolünü isterken, 2013’deki gibi %65 bunu istememektedir.5

Avrupa’da Çin’in liderlik rolünü isteyenler arasındaki en yüksek oran (%53) ve istemeyenler arasındaki en düşük oran (%39) yine Yunanistan’da kaydedilmiştir. Hollandalı ve İngiliz yanıt verenler de bu konuda görece olumlu düşünmektedir (sırasıyla %45 ve %41 istemektedir). Polonya ve İspanya’da yanıt verenler Çin’e karşı özellikle olumsuzdur. Polonya’da sadece %13 ve İspanya’da sadece %16 Çin’in liderlik rolünü isterken, sırasıyla %69 ve %80 bunu istememek-tedir.

Türkiye’de yanıt verenlerin yüzde on altısı (2013’e göre bir yüzde puanı artışla) Çin’in liderlik rolünü isterken, 2013’e göre iki yüzde puanı düşüşle %70 bunu istememektedir.

5 Soru 1d: Çin’in dünyada güçlü bir lider olması ne ölçüde istenmektedir?

0

20

40

60

80

100

Türkiye’deAB’deABD’de

Çin

ABD

AB

Rusya

Yüzd

e

70

Tablo 2: Kimin Küresel Liderlik Rolü İsteniyor?

83

14

56

2831

27

39 38

S1a-d

73

2016


Obama’nın Dış Politikasına Destek Azalmaya Devam Ediyor Başkan Obama’nın uluslararası ilişkileri ele alış şekline destek, 2009’da seçim sonrası kaye-dilen yüksek değerlerden sonra, hem ABD’de hem Avrupa’da inişe geçmiştir. Amerikalılar’ın yüzde kırk üçü (2013’e göre yedi yüzde puanı düşüşle) Obama’nın uluslararası politikalarını onaylarken, %53 (2013’e göre dokuz yüzde puanı artışla) onaylamamaktadır. Transatlantik Eğilimler araştırmasında bu görüş ilk defa ABD’de çoğunluk tarafından ifade edilmiştir.6

Avrupa’da %64 (2013’e göre beş yüzde puanı, 2009’a göre 21 yüzde puanı düşüşle) Obama’nın uluslararası politikalarına destek vermektedir. Bazı ülkelerde destek daha da azdır: yanıt veren Yunanlılar’ın sadece %33’ü Obama’nın politikalarını desteklerken, %60 destekleme-mektedir. İspanyollar’ın %34’ü desteklemezken, %55 desteklemektedir. Ancak en önemli kayma Obama’nın uluslararası politikalarına verilen desteğin 2013’e göre 20 yüzde puanı düştüğü Almanya’da olmuştur (%56). Obama’nın uluslararası politiklarına destek vermeyen Almanlar’ın oranı 2013’e göre 19 yüzde puanı artışla %38 olmuştur.

2013’e göre yedi yüzde puanı düşüşle Portekiz’de yanıt verenlerin yüzde altmış sekizi Obama’nın uluslararası politikalarını onayladıklarını söylemektedir. Obama’nın Polonya’daki popülerliği 2012 yılında kaydedilen düşük orandan (%49) sonra artmaya devam ederek bu sene %68’e ulaşmıştır. İtalyan ve Hollandalı yanıt verenler en olumlu izlenimlere sahiptir. İki ülkede de yanıt verenlerin %74’ü olumlu görüş bildirmişlerdir. 6 Soru 2.1: ABD Başkanı Barack Obama’nın uluslararası politikaları ele alış şeklini onaylıyor musunuz veya onaylamıyor musunuz?

Parti Tercihine Göre Transatlantik İlişkiler Hakkında Görüşler2014’de araştırmaya katılan Amerikalılar’ın görüşleri bölünmüştür: bazıları daha yakın transatlantik ilişkiler isterken (%34), bazıları mevcut durumu tercih etmekte (%27), bazıları da ABD’nin daha bağımsız bir yaklaşım benimsemesini istemektedir (%33). Bu ayrım yanıt verenlerin parti tercih-lerine göre sınıflandırılmasıyla daha da belirginleşmektedir. Demokrat olduğunu veya Demokrat Parti’ye yakın olduğunu söyleyenlerin yüzde kırkı daha yakın ilişkiler isterken, bu oran Cumhuriyetçi olduğunu veya Cumhuriyetçi Parti’ye yakın olduğunu söyleyenler arasında %27’dir. Buna karşın Cumhuriyetçiler’in %43’ü daha bağımsız transatlantik ilişkiler istemekteyken, Demokratlar’ın %24’ü buna katılmaktadır.1

Bu hiç bir şekilde yeni bir gelişme değildir; ancak ayrışmanın yoğunluğu farklılık göstermek-tedir. 2013’de Cumhuriyetçiler’in %42’si daha bağımsız bir ilişki isterken, Demokratlar’ın %22’si bunu onaylamıştır. Cumhuriyetçiler’in %30’u ve Demokratlar’ın %38’i daha yakın ilişkiler iste-miştir. 2010’da Cumhuriyetçiler’in %38’i ve Demokratlar’ın %60’ı daha yakın ilişkiler isterken, Cumhuriyetçiler’in %34’ü ve Demokratlar’ın sadece %16’sı daha fazla bağımsızlık talep etmişlerdir.

Bu eğilim, tersine olmakla beraber, Avrupa’da da mevcuttur. Almanya’da merkez sağ koalisyon ortağı Hristiyan Demokrat Birliği (CDU) içinde %27 daha yakın bir ilişki isterken; merkez sol koalisyon ortağı Sosyal Demokrat Parti (SPD) içinde daha yakın ilişki isteyenlerin oranı sadece %17 olmuştur. Aynı zamanda CDU üyelerinin %47’si ve SDP üyelerinin %54’ü daha fazla bağımsızlık talep etmektedir. Fransa’da merkez sağdaki Halk Hareketi Birliği (UPM) eşit şekilde bölünmüştür; %42 daha yakın ilişkiler, %44 bağımsızlık istemektedir. Öte yandan Sosyalist Parti içinde %56 daha fazla bağımsızlığı tercih ederken, %29 daha yakın ilişkiler istemektedir.

1 Bu rakamlar Soru 5’e verilen yanıtların siyasi parti tercihleriyle çapraz tablolanmasıyla hesaplanmıştır.


Türkiye’de yanıt verenlerin yüzde otuz dördü (2013’e göre bir yüzde puanı düşüşle) Obama’nın uluslararası politikalarını onayladığını söylerken, geçen seneye göre dört yüzde puanı artışla %57 onaylamadığını ifade etmiştir.

Vatandaşların Kendi Hükümetlerine Desteği İstikrarlıAraştırmaya katılanların kendi hükümetlerinin uluslararası politikaları hakkındaki görüşleri fazla değişiklik göstermemiştir. Avrupalılar’ın yüzde elli ikisi, 2013’e göre iki yüzde puanı artışla, hükümetlerinin uluslararası politikasını onaylarken, 2013’e göre üç yüzde puanı düşüşle %42 onaylamamaktadır.7

Ancak Avrupa’da bir farklılaşma mevcuttur. Polonya’da %52 (2013’e göre 14 yüzde puanı artışla) hükümetlerinin uluslararası politikalarını desteklemektedir. Hükümetler İtalya ve Birleşik Krallık’ta da destek kazanmıştır: geçen seneye göre altı yüzde puanı artışla İtalya’da %51 ve yedi yüzde puanı artışla Birleşik Krallık’ta %51 olumlu görüş bildirmiştir. 2013’e göre altı yüzde puanı artış da olsa İspanya’da politikalara destek verenlerin oranı %33’te kalmıştır.

Almanya’da yanıt verenlerin %68’i hükümetlerinin uluslararası politikalarını onaylamaktadır ama 2013’e göre dokuz yüzde puanı düşüş söz konusudur. Yunanistan’da sadece %28 hükümet-lerinin uluslararası politikalarına destek verirken, %66 onaylamamaktadır.

7 Soru 3.1: Hükümetinizin uluslararası politikaları ele alış şeklini onaylıyor musunuz, onaylamıyor musunuz?

0

20

40

60

80

100

*Rusya

Yunanistan

Türki

yeABD

İspanya

Almanya

Birleşik

Krallık*İsv

eçAB

Portek

iz

Polony

aFra

nsa

Hollanda

İtalya

20142009

Yüzd

eTablo 3: Başkan Obama’ya Destek

74

85

90

56

63

88

64

9091

55

6974

55

6868

S2.1

82

75

92

85

57

50

26

43

34

7

64

33

*İsveç verileri 2011, Rusya verileri 2012’dendir


Türkiye’de yanıt verenlerin görüşleri bölünmüştür: 2013’e göre dört yüzde puanı düşüşle %47 hükümetlerinin uluslararası politikalarını onaylarken, %47 onaylamamaktadır.

ABD ve AB için Olumlu Görüşler Devam Ediyor; Çin ve Rusya için bu Görüşler Geçerli DeğilObama’nın uluslararası politikalarına destek Avrupa’da bile azalırken; ABD’nin genel olarak popülerliği devam etmektedir: 2013’e göre üç yüzde puanı düşüşle Avrupalılar’ın %67’si Amerika Birleşik Devletleri hakkında olumlu izlenimleri olduğunu söylerken, 2013’de %26’dan %29’a artan bir kesim izlenimlerinin olumsuz olduğunu bildirmiştir.8

Polonyalı, Hollandalı ve Fransız yanıt verenler ABD’yi özellikle olumlu bulmaktadır. Sırasıyla %78, %75 ve %73 olumlu görüştedir. Ancak Yunanlı yanıt verenlerin sadece %40’ı buna katıl-maktadır ve %55 olumsuz görüş bildirmiştir. Almanya’da ABD’ye dair olumlu görüşler 2013’e göre on yüzde puanı düşerek %58 olmuştur; olumsuz görüşler ise 2013’e göre on yüzde puanı artışla %40 olarak kayedilmiştir.

Türkler’in yüzde otuz biri, 2013’e göre bir yüzde puanı düşüşle, Amerika Birleşik Devletleri hakkında olumlu görüşleri olduğunu söylemektedir.

8 Soru 4.1–3, 5: Lütfen bana ABD /Avrupa / Çin / Türkiye hakkındaki görüşünüz olumlu mu, biraz olumlu mu, biraz olum-suz mu veya çok mu olumsuz söyleyiniz.

0

20

40

60

80

100

Yunanistan

İspanyaABD

Portek

iz

Türki

yeFra

nsa

İtalya

Birleşik

Krallık

Polony

aAB

Hollanda

Almanya

İsveç

Rusya

Onaylamayanlar

Onaylayanlar

Yüzd

e

Tablo 4: Kendi Hükümetine Destek

19 4338

25 42

51

47

83

S3.1

47

52

4233

3335

444747

515252

60

68

74

12 58 62 66

28


0

20

40

60

80

100

Polony

aABD

Türki

yeİsv

eç

Birleşik

Krallık

Hollan

daABFra

nsa

Portek

iz

Alman

ya

İspan

yaİta

lya

Yunan

istan

Aynıkalsın

Dahayakın olsun

Dahabağımsızyaklaşım

Yüzd

e

Tablo 6: ABD – AB Ortaklığının Geleceği

32 2633

36

2819

50

26

69

S5

192019

333435

4247

5155575858

18

18

34 37

22

27

3236

353220

14

21

9

8

24

12

0

20

40

60

80

100

Türkiye’deAB’deABD’de

Çin

ABD

AB

Rusya

Yüzd

e 57

Tablo 5: Dünya Güçleri Hakkında Olumlu Görüşler

81

20

67

35

45

2520

34

S4.1-4.4

65

31

20


Avrupa Birliği’ne dair görüşler büyük ölçüde aynı kalmıştır: geçen seneye göre yedi yüzde puanı artışla ABD’de yanıt verenlerin %57’si olumlu görüşteyken, 2013’e göre bir yüzde puanı düşüşle Avrupalılar’ın %65’i de bu görüşte olduklarını söylemiştir. Genel olarak münferit Avrupa ülkelerinde de görüşler istikrarlıdır: İspanya olumlu görüşlerde beş yüzde puanı artışla toplamda %64’e ulaşarak en önemli kaymayı ortaya koymuştur. Polonyalı ve Alman yanıt verenler AB ile ilgili en olumlu görüşleri ortaya koyanlardır (sırasıyla %76 ve %75). Yunanlı (%51) ve İngiliz (%43) yanıt verenlerse görüşlerini olumsuz olarak nitelendirmişlerdir.

Sadece Türkiye’de görüşler fark edilir derecede değişmiştir. 2013’e göre on yüzde puanı artışla Türkler’in yüzde kırk beşi, AB ile ilgili olumlu düşündüğünü söylerken, dokuz yüzde puanı düşüşle %51 olumsuz görüşte olduğunu söylemiştir.

Çin ile ilgili sorular sorulduğunda Amerikalılar ve Avrupalılar daha ihtiyatlı görüşler bildi-rirken, Amerikalılar’ın %34’ü, geçen seneye göre iki yüzde puanı artışla, olumlu düşündü-ğünü söylemiş, 2013’e göre dört yüzde puanı artışla Avrupalılar’ın %35’i bu görüşe katılmıştır. Avrupa içerisinde Çin hakkında en olumlu düşünenler %62 ile Yunanlılar olmuştur. Onları

Polonya’da Transatlantik İlişkiler SağlıklıdırPolonyalılar, komşularıyla ve ABD’yle çalışmak için daha istekli görünmektedirler. Daha yakın tran-satlantik ilişkiler isteyen Polonyalılar’ın sayısında geçen seneye göre hafif bir artış olmuştur (beş yüzde puanı artışla 37 ve bu değer Avrupa’nın en yükseği olmuştur) ama NATO desteğinde daha da güçlü bir artış yaşanmıştır. On beş yüzde puanı artışla yanıt verenlerin %62’si ittifakın ulusal güvenlik için hala gerekli olduğunu söylerken, bu rakam 2002’de kaydedilen %64’ten sonra en yüksek oran olmuştur. Polonyalılar ABD’nin liderlik rolüne daha fazla destek vermektedir (2013’e göre 11 yüzde puanı artışla, %61) ve kendi hükümetlerinin uluslararası politikalarına verdikleri onayı da tekrar dile getirmişlerdir (2013’e göre 14 yüzde puanı artışla, %52).1

Polonyalılar’ın ittifaklarının daha güçlü olmasıyla 2013’e kıyasla neden daha fazla ilgilendiklerini anlamak o kadar da zor değildir: Polonyalılar’ın Rusya hakkındaki olumlu görüşleri 11 yüzde puanı düşerek %19 (İsveç’ten (%14) sonra Avrupa’daki en düşük rakam) olmuştur ve %81’i Rusya’nın liderlik rolünü de istememektedir. Ayrıca Ukrayna’daki olaylar Polonyalılar’ı çok sarsmıştır. %56 (Avrupa’da en yüksek), Ukrayna ile ilgili olumlu görüşlere sahipken, %67 Avrupa Birliği’nin, Rusya ile çatışmanın sürmesi anlamına dahi gelse, Ukrayna’ya yönelik desteğini sürdürmesini istemektedir (%73 ile bu görüşü paylaşan İsveç’ten sonra Avrupa’da ikinci ülke).

Polonyalı yanıt verenler özellikle de krizle mücadele taktikleri açısından katıdır. ABD hariç tüm diğer ülkelere oranla en büyük çoğunluk (%63) Ukrayna’ya NATO üyeliği verilmesini isterken, bu soru için araştırmada alınan en yüksek oranda kişi de (%69) AB üyeliği teklif edilmesini desteklemektedir. Polonyalılar aynı zamanda Ukrayna’ya ekonomik yardım teklif edilmesini (%78) ve Rusya’ya karşı daha güçlü yaptırımlar uygulanmasını (%77) en çok isteyenler olmuştur. Ukrayna’ya askeri malzeme ve ekipman yollanmasını çoğunluğun desteklediği tek ülke de Polonya olmuştur (%52).

1 Bu kutucukta atıfta bulunulan sorular şunlar: 5.10 (Bazı insanlar NATO’nun hala ülkenin güvenliği için gerekli olduğunu düşü-nüyor. Diğerleri artık gerekli değil diyor. Bu görüşlerden hangisi size daha yakındır?) 1.a. 3.1. 4.4. 1c. 4.6 (Ukrayna’ya destek). 16a (Rusya ile çatışmanın artma riskine rağmen Avrupa Birliği Ukrayna’ya siyasi ve ekonomik desteği sürdürmeli mi?) ve 16b. 1.5 (AB ve ABD’nin Rusya’nın Ukrayna’daki hareketlerine karşı nasıl tepki vermesini istiyorsunuz? Aşağıda verilen her bir seçenek için olumlu mu olumsuz mu düşündüğünüzü söyleyiniz: Ukrayna’ya NATO üyeliği teklif edilsin / Ukrayna’ya AB üyeliği teklif edilsin / Ukrayna’ya ekonomik yardım artırılsın / Ukrayna’ya askeri malzeme ve ekipman yollansın / Rusya’ya daha güçlü ekonomik yaptırımlar uygulansın)


%45 ile Hollandalılar takip etmiştir. İtalyanlar en olumsuz düşünenlerdir (%67) ve onları %62 ile Almanlar izlemektedir. Türk yanıt verenler de Çin hakkında olumsuz görüşler beslemek-tedir (%68).

Son olarak, 2014’de Türkiye hakkında olumlu görüşlerde de bir düşüş söz konusudur. 2013’de %43 iken bu sene Amerikalılar’ın yüzde otuz altısı Türkiye hakkında olumlu görüşleri oldu-ğunu söylemiş, 2013’de %42 iken Avrupalılar’da bu oran bu sene %31 olmuştur. Düşüş özellikle Almanya’da gözlemlenmektedir. Olumlu görüşte olanların yüzdesinde 24 puan azalma olmuş ve rakam bu sene %23’e gerilemiştir. Türkler’in kendileri de ülkelerine duydukları inancı yiti-riyor gibi görünmektedir: Geçen seneye göre on iki yüzde puanı düşüşle %73 Türkiye ile ilgili olumlu görüş bildirmiştir.

Transatlantik İlişkiler Avrupa Tarafında Gözle Görülür Ölçüde Soğuyor Trantlantik Eğilimler araştırmasında güvenlik ve diplomasi alanında transatlantik ortaklığın gidişatı ile ilgili tercihler sorulduğunda Avrupalılar’ın ve Amerikalılar’ın yanıtları farklılık göstermiştir. 2013’e göre sekiz yüzde puanı artışla Avrupalılar’ın yüzde ellisi ülkelerinin ABD’den daha bağımsız olmasını isterken, ABD’de çoğu kişi (2013’e göre beş yüzde puanı artışla, %34) ilişkilerin daha yakın olmasını istediğini söylemiştir. %27 ilişkilerin aynı kalmasını, %33 ise ABD’nin daha bağımsız bir yaklaşım benimsemesini istediğini belirtmiştir. 2013’e göre daha az Avrupalı daha yakın ilişkiler (%29’a karşılık, %26) veya aynı düzeyde ilişkiler (%25’e karşılık %21) istemektedir.9

Araştırmaya ilk defa bu sene dahil edilen Yunanistan’da bu soruya yanıt verenlerin %69’u daha fazla bağımsızlık istemektedir. Avrupa’da pek çok ülkede daha fazla bağımsızlık isteğini dile getirenlerin sayısında dramatik artışlar görülmüştür: İtalya’da 2013’e göre dokuz, İspanya’da altı yüzde puanı artış vardır. Birleşik Krallık (%42), Portekiz (%55), Hollanda (%47) ve Fransa (%51) da ABD’den daha bağımsız olmayı istemektedir.

En çok Almanlar’ın yanıtları dikkat çekmektedir: 2013’e göre 17 yüzde puanı artışla Almanlar’ın yüzde elli yedisi ülkelerinin daha bağımsız olmasını tercih ettiğini söylerken, 2013’e göre altı yüzde puanı düşüşle %19 daha yakın transatlantik ilişkiler talep etmektedir. 2013’e göre dokuz yüzde puanı düşüşle %24, transatlantik ilişkilerin aynı düzeyde sürmesini istemektedir.

9 Soru 5: Amerika Birleşik Devletleri ile Avrupa Birliği arasındaki güvenlik ve diplomatik ilişkiler konusundaki ortaklığın yakınlaşması gerektiğini mi, yaklaşık olarak aynı kalması gerektiğini mi yoksa (ortakların) daha bağımsız hareket etmesi gerektiğini mi düşünüyorsunuz?


Almanya ve ABD: İlişkilerde SoğuklukGeçtiğimiz yıl ABD – Almanya ilişkileri açısından zor bir yıl olmuştur. 2013 yılında Transatlantik Eğilimler araştırmasının saha çalışması yürütülürken Edward Snowdon tarafından ifşa edilen ABD Ulusal Güvenlik Ajansı’nın Almanya’daki gizli dinleme faaliyeti iki müttefik arasında derin bir uçurum açmıştır. Programın kapsamı hakkında yapılan her yeni açıklamayla da bu uçurum giderek derinleş-mektedir.1

Bu gerilim bu yılın araştırma sonuçlarına da yansımıştır. Almanlar, ABD’nin uluslararası konular-daki rolü hakkında olumlu düşünmeye devam etmektedir. 2013’te kaydedilen %63’e ve Başkan Obama’nın göreve başladığı 2009 yılındaki %65’e kıyasla %60, ABD’nin liderlik rolüne destek vermektedir; ancak Amerika Birleşik Devletleri’nin seçtiği yöntemleri desteklememektedir. 2013’e göre yirmi, 2009’a göre otuz altı yüzde puanı düşüşle Almanlar’ın yüzde elli altısı, Obama’nın ulus-lararası politikaları ele alış şeklini desteklerken, 19 yüzde puanı artışla %38 desteklememektedir. Bu düşüş en çok Obama’ya kuvvetli bir şekilde destek verenler arasında olmuştur. 2009’da %40, Obama’yı kuvvetle desteklediğini ifade ederken, bu rakam bu sene sadece %8 olmuştur. Almanlar genel olarak da Amerika Birleşik Devletleri hakkında daha az olumlu görüşler ifade etmişlerdir. %58 (2013’e göre on yüzde puanı düşüşle) genellikle olumlu görüşte olduğunu söylerken, %40 (2013’e göre on yüzde puanı artışla) olumsuz düşündüğünü ifade etmiştir.

1 This box references Questions 1a, 2.1, 4.1, and 5.

-20

0

20

Almanya

Portek

izABDAB

Frans

a

Hollanda

İspanya

İtalya

Türki

ye

Birleşik

Krallıkİsv

eç

Polony

a

Yüzd

e

Tablo 7: Başkan Obama’ya Verilen Destekte Değişim (2013 – 2014)

8

-3-4

-20 -11

-2

S2.1

-7 -7

-20

-5


Belki de en endişe verici olan Almanlar’ın transatlantik ilişkilerin geleceği hakkında sorulan soruya verdikleri yanıttır. 2013’e göre altı yüzde puanı düşüşle %19 daha yakın ilişkiler isterken, 2013’e göre dokuz yüzde puanı düşüşle %24 aynı kalmasını talep etmektedir. İlk defa çoğunluk (17 yüzde puanı artışla, %57) Almanya’nın daha bağımsız bir yaklaşım benimsemesini istemektedir. Almanlar Amerika’nın liderlik rolünü halen desteklemektedir ama ABD’nin bu rolü başka bir bölgede sürdürme-sini tercih etmektedirler.

0

20

40

60

20142013201220112010200920082007200620052004

ABD Almanya

Tablo 8: Transatlantik İlişkilerde daha Bağımsız YaklaşımYü

zde

53

30

20

34

56

33

S5

30

26

51

57

2927

4239

34

41

33

57

40

33

Soru 2007’de sorulmamıştır, veri yok.


ABD ve AB için beş yıldan fazla bir süredir sorun olan ekonomik krizin azalacağına ve Atlantik’in her iki yakasında büyümenin tekrar başlayacağına dair belirtiler 2014 yılı itibariyle çoğalmaya başlamıştır.

Araştırmanın bu bölümünde sorulan sorular, ekonomik krizin halkın kişisel yaşamı üzerin-deki etkisi, AB ve krizden en çok etkilenen ülkelerin kriz yönetimine dair görüşleri, AB üyeliği, Avro ve AB bütçe üzerindeki yetkisine karşı tutumlar ve Birleşik Krallık’ı AB içinde tutmanın bedeli ile ilişkilidir. Bu bölüm, göçe dair bir dizi soru ile sona ermektedir.

Avrupa’daki Kuzey – Güney ayrımı, Türkler’in AB’ye karşı tutumu ve ABD’nin yasadışı göçmenlerle ilgili görüşlerinin yer aldığı bölümler bu yılın araştırmasının üç önemli alt başlı-ğını oluşturmaktadır.

KRİZİN EKONOMİK ETKİSİ

Avrupa’da ekonomik açıdan bazı iyileşme belirtilerine rağmen krizin sona erdiğini net bir şekilde söylemek mümkün değildir. Bu krizin yeni ve derin sosyal, ekonomik ve siyasi çatlaklar yarattığı gayet açıktır. Özellikle İspanya, Portekiz, İtalya ve Yunanistan ekonomik güçlüklerle boğuşmakta, Fransa da ekonomik reformlarla mücadele etmektedir.

Krizden Etkilenen Çoğunluklar: ABD’de Sabit, Avrupa’da AzalıyorEkonomik krizin etkisi sorulduğunda Avrupalılar ve Amerikalılar kişisel olarak etkilendikle-rini ifade etmeye devam etmişlerdir. 2013’e göre iki yüzde puanı düşüşle ama 2009’daki %74’e göre neredeyse değişmeden ABD’de yüzde yetmiş üç kendilerinin veya ailelerinin krizden büyük ölçüde veya biraz etkilendiklerini söylemişlerdir. Ancak Avrupa’da sadece %58 (2013’e göre yedi yüzde puanı düşüşle) benzer şekilde yanıt vermiştir.10

Kişisel olarak etkilendiğini söyleyenlerin oranının en yüksek olduğu yer Yunanistan’dır (%95). Avrupa’nın sorunlu güney bölgesinde yanıtlar genel olarak çok da değişmemiştir; 2013’e göre bir yüzde puanı artışla Portekizliler’in %91’i etkilendiğini söylerken, İspanya’da bir yüzde puanı düşüşle %81 etkilendiğini belirtmiştir. Geçen seneye göre dört yüzde puanı düşüşle İtalya’da yüzde yetmiş iki bu ifadeyi paylaşmıştır. Fransa’da bir yüzde puanı düşüşle yanıt verenlerin %64’ü krizden etkilendiğini söylemiştir.

Ancak diğer AB ülkelerinde krizden kişisel olarak etkilendiğini söyleyenlerin sayısında bir azalma olmuştur. Hatta bazı yerlerde düşüş önemli ölçüdedir. Birleşik Krallık (2013’e göre yedi yüzde puanı düşüşle, %62), Polonya (2013’e göre sekiz yüzde puanı düşüşle %52) ve Hollanda (2013’e göre yedi yüzde puanı düşüşle %47) bu ülkeler arasındadır.

Daha önceleri çoğunluğun kişisel olarak etkilenmediğini söylediği Almanya ve İsveç’te rakamlar azalmaya devam etmiştir (2013’e göre 14 yüzde puanı düşüşle Almanya’da %30 ve 7 yüzde puanı düşüşle İsveç’te %22).

10 Soru 18: Peki, sizin veya ailenizin şu andaki ekonomik krizden kişisel olarak etkilenme derecesini düşünecek olursanız, ailenizin ekonomik durumu ekonomik krizden ne derece etkilenmiştir? büyük ölçüde etkilenmiş/ biraz etkinlenmiş / pek etkilenmemiş / hiç etkilenmemiş

2 Ekonomi, AB ve Göç


2013’e göre 14 yüzde puanı artışla yanıt veren Türkler’in yüzde yetmiş altısı krizden büyük ölçüde veya biraz etkilendiğini söylerken, %21 (2013’e göre 12 yüzde puanı düşüşle) etkilen-mediğini belirtmiştir.

AVRUPA PROJESİNİN GELECEĞİ

Avrupa’daki kriz, Avrupa projesinin geleceği hakkında çok temel soruları ve Birleşik Krallık gibi bazı ülkelerin üye olarak kalma isteğini gündeme getirmiştir. Transatlantik Eğilimler araş-tırmasında ilk kez farklı ülkelerde yanıt verenlere AB üyeliğinin ülkeleri için iyi olup olmadığı sorulmuştur.

AB Üyeliğinin Yararlı Olduğu İnancı Avrupa’da GüçlüAvrupalı yanıt verenlerin yüzde altmış beşi – araştırmanın yapıldığı her ülkede çoğunluk – AB üyeliğinin genel olarak ülkeleri için iyi olduğunu söylemiştir. Alman, Polonyalı ve Fransız yanıt verenler buna en çok inananlardır (sırasıyla %76, %73, %71). AB üyeliğine dair en az destek, yanıt verenlerin %53’ünün AB üyeliğinin iyi olabileceğini belirttiği Türkiye’de, Yunanistan’da (%53) ve Birleşik Krallık’tadır (%51).11

AB genelinde %28, AB üyeliğinin kötü olduğunu düşünmektedir. Kötü olarak nitelendiren-lerin sayısı %42 ile Yunanistan, %40 ile Birleşik Krallık, %36 ile İtalya ve %36 ile Portekiz’de en yüksek düzeydedir.11 Soru 22: Genel olarak ülkenizin AB’ye (AB’de üye olmasının/Türkiye’de: üye olacak olmasının) iyi olduğuna mı inanıyor-sunuz?

0

20

40

60

80

100

*İsveç

Almanya

Hollanda

*Rusya

Polony

aAB

Birleşik

KrallıkFra

nsa

İtalyaABD

Türki

ye

İspanya

Portek

iz

Yunanistan

20142009

Yüzd

eTablo 9: Ekonomik Krizden Etkilenenler

95

60

74

586264 64

4750

81

91

7873

76

S18

62

42

5458

20

56

31

47

30

22

72

52

46

*Rusya verileri 2012; İsveç verileri 2011’dendir.


Neden AB Üyeliği İyi: “Demokrasiler Topluluğu” En Sık Kullanılan YanıtBu senenin Transatlantik Eğilimler araştırmasında ilk defa AB üyeliğinin ülkeleri için iyi olduğunu söyleyenlere bu inancın nedeni sorulmuştur. Belirli seçenekler üzerinden yanıt verenler arasında %31 “AB’nin beraber hareket etmesi gereken demokrasiler topluluğu” olması yanıtını seçmiştir. Bu yanıt %41 ile İtalya’da, %39 ile İsveç’te, %35 ile Fransa’da, %32 ile Almanya ve İspanya’da en sık tercih edilen olmuştur. Yanıt verenlerin yüzde yirmi yedisi “Avrupa Birliği sınırları içinde eğitim, iş ve seyahat serbestisi olmasını” neden olarak seçmiştir. %43 ile Polonya, %42 ile Portekiz ve %34 ile Yunanistan bu yanıtı verenlerin en çok olduğu ülkelerdir. Yanıt verenlerin yüzde on dokuzu “Avrupa Birliği’nin Avrupa’da barışı koruması” yanıtını vermiştir. %28 ile Almanya ve Fransa ve %20 ile Türkiye bu yanıtı tercih etmiştir. Yanıt verenlerin yüzde on altısı “Avrupa Birliği’nin Avrupa ekonomilerini güçlendirdiğini” söylemiş-lerdir. Bu yanıt en çok Türkiye (%29), Hollanda ve Polonya (%24) ve Birleşik Krallık’ta (%20) verilmiştir.12

AB Üyeliği Neden Kötü? Çoğu Kişi Ekonomiye Zarar Verdiğini Söylüyor Yine bu sene Transatlantik Eğilimler araştırmasında ilk kez AB üyeliğinin ülkeleri için kötü olduğunu söyleyenlere bu inancın nedeni sorulmuştur. Belirtilen seçenekler üzerinden yanıt verenlerin yüzde kırk beşi “Avrupa Birliği’nin ülkelerinin ekonomisine zarar verdiğini” söylemiştir. Bu yanıt %66 ile İtalya, %56 ile Portekiz, %53 ile İspanya, %47 ile Almanya, %46 ile Fransa ve %44 ile Yunanistan’da en sık verilen yanıttır. Yanıt verenlerin yüzde yirmi üçü 12 Soru 23a: AB üyeliğinin iyi olmasının en önemli nedeni nedir?

0

20

40

60

80

100

Birleşik

Krallık

Yunanistan

Türki

ye

Portek

izİta

lya

İspanya

İsveç

HollandaAB

Frans

a

Polony

a

Almanya

Katılmıyorum

Katılıyorum

Yüzd

e

Tablo 10: AB Üyeliği Yararlı

132626

24 28

63

36

76

S22

29

3633

51535355566163

65

7173

21 4240


31

5

27

19

16

1 1

Birden fazla seçenek

Avrupa ekonomilerinigüçlendiriyor

Avrupa’da barışıkoruyor

AB bir demokrasitopluluğudurSerbest dolaşımimkanı tanıyor

Bilmiyor/Cevap yok

Hiçbiri

Tablo 11: AB Üyeliği Neden İyi?

S23a

45

5

23

13

11

2 2

Birden fazla seçenek

Demokratik değil

Kültürümüzü göz ardı ediyor

Ülke ekonomisinezarar veriyorÇok fazla yetkisi var

Bilmiyor/Cevap yok

Hiçbiri

Tablo 12: AB Üyeliği Neden Kötü?

S23b


“Avrupa Birliği’nin çok fazla yetkisi var” derken, %55 ile İsveç ve %40 ile Hollanda bu yanıtı tercih etmiştir. Yanıt verenlerin yüzde on üçü “Avrupa Birliği’nin ülkelerin kültürünü göz ardı ettiğini” söylemiştir ve bu yanıt %42 ile Türkiye’de, %25 ile Birleşik Krallık’ta ve %17 ile Fransa’da göze çarpmaktadır. Yanıt verenlerin sadece %11’i “Avrupa Birliği’nin demokratik olmamasını” neden olarak göstermektedir. %21 ile Türkiye, %16 ile Yunanistan ve %15 ile Polonya bu yanıtın en sık alındığı yerlerdir.13

Avro’nun Zarar Verdiği İnancı AzalıyorAraştırmaya katılan hemen her ülkede Avro kullanımının ülkelerinin ekonomisi için kötü mü olduğu/olacağı sorulduğunda çoğunluk, kötü yanıtını vermiştir ama bu eğilimin tersine döneceğine dair belirtiler mevcuttur. Avrupalı yanıt verenlerin yüzde elli altısı (2013’e göre dört yüzde puanı düşüşle ve 2010’a göre bir yüzde puanı artarak) Avro kullanımının kötü olduğunu, %37 ise (2013’e göre dört yüzde puanı artışla ve 2010’a göre sabit) iyi olduğunu söylemiştir. Avro kullanımının kötü olduğunu söyleyenlerin sayısı araştırmanın yapıldığı tüm ülkeler düşmüştür ama en dikkate değer düşüş Fransa’da olmuştur (2013’e göre 13 ve 2010’a göre 9 yüzde puanı düşüşle, %51). Avro kullanımının kötü olduğuna inananların sayısı sadece İtalya’da (%58) ve İspanya’da (%62) sabit kalmıştır. Yunanlılar’ın bu konudaki olumsuz görüş-leri de dikkat çekmektedir (%69).14

13 Soru 23b: Üyeliğin kötü olmasının en önemli nedeni nedir?14 Soru 24: Genel olarak Avro kullanımının ülkenizin ekonomisi için iyi olduğuna / olacağına inanıyor musunuz?

Türkiye Avrupa’ya YöneliyorTürkler’in, Avrupa Birliği hakkındaki görüşleri geçtiğimiz yıllarda ne sıcak ne de soğuktu. 2013 yılında %45 (2012 yılına kıyasla bir yüzde puanı artışla) AB üyeliğinin iyi olacağını ifade ederken, % 36 (2012’ye göre bir yüzde puanı düşüşle) kötü olacağına inandığını belirtmiştir. Ancak 2014’de Türkler’in çoğunluğu (%53), Avrupa Birliği’ne katılımın ülke yararına olacağını ifade etmiş, giderek küçülen bir azınlık (%29) bu görüşe katılmamıştır.1

Türkler ayrıca AB ile ilgili de olumlu düşünmekte (2013’e göre on yüzde puanı artışla, %45) ve AB’nin küresel liderlik rolüne destek vermektedirler (2013’e göre beş yüzde puanı artışla, %31). Türkiye tek başına hareket etmeyi eskiye kıyasla daha az tercih etmektedir. Yanıt veren Türkler’in %33’ü (2013’e göre beş yüzde puanı düşüşle) uluslararası konularda yalnız hareket etmek isterken, %28 (2013’e göre yedi yüzde puanı artışla) Avrupa Birliği ile beraber hareket edilmesini istemektedir.

Türkler, NATO ile ilgili de daha olumlu düşünmektedir. Türkler’in %49’u, NATO’nun güvenlik için gerekli olduğunu söylemiştir. Bu rakam, 2005’den beri kaydedilen en yüksek orandır ve geçen seneye göre on yüzde puanı artışa ışık tutmaktadır. Fakat NATO’nun nasıl bir rolü olması gerektiği sorulduğunda Türkler görüş ayrılığı yaşamaktadır. Yüzde elli yedi, NATO’nun Avrupa’nın sınırlarının korunmasına destek vermesi gerektiğini söylemektedir. %42, bölge dışı operasyonlara karşıdır. %47, diğer ülkelere (Ukrayna’dan özel olarak söz edilecek olursa, %41) eğitim ve silah temin edilmesini onaylamamak-tadır. %43, Afganistan gibi yerlerde istikrar sağlama çabalarını olumlu bulmaktadır.

1 Soru 22: Genel olarak ülkenizin AB’ye (AB’de üye olmasının/Türkiye’de: üye olacak olmasının) iyi olduğuna mı inanıyorsunuz?


Avrupa’da Kuzey – Güney Ayrımı ArtıyorBu yılın araştırmasında verilen yanıtlar ekonomik kriz dalgasının geri çekilmeye başladığını gösterse de krizin altında yatan zemin büyük değişikliklere uğradığı için bu eğilim ülkelere göre eşit bölünme-miştir. Almanya’da yanıt verenlerin %30’u (2013’e göre 14 yüzde puanı düşüşle) ekonomik krizden kişisel olarak etkilendiğini söylemiştir. Hollanda’da geçen seneye göre yedi yüzde puanı düşüşle, %47 ve İsveç’te 2013’e göre yedi yüzde puanı düşüşle, %22 kişisel olarak etkilendiğini belirtmiştir.1

Öte yandan Avrupa’nın güneyindeki yanıtlarda pek de bir değişim olmamıştır. Yanıt veren Portekizliler’in %91’i (2013’de %90 ve 2012’de %89 iken) etkilendiğini söylerken, İspanya’da %81 (2013’de %82 ve 2012’de %80 iken), İtalya’da %72 (2013’de %76 ve 2012’de %75 iken) krizden halen etkilendiğini ifade etmektedir. Bu sene araştırmaya ilk defa katılan Yunanistan’da %95 etkilen-diğini ve %73 çok fazla etkilendiğini söylemiştir. Fransa bile bu yıl güçlü bir duruş sergileyememiştir. 2013’de etkilendiğini söyleyenlerin oranı %65 iken, bu sene rakam %64 olmuştur.

Krizden en fazla etkilenmiş olan ülkeler Avrupa Birliği’nin krizle mücadele için fazla çabalamadığını da en çok söyleyenlerdir. İspanya’da yanıt verenlerin %88’i, İtalya’da %87’si, Yunanistan’da %85’i ve Fransa’da %83’ü bu düşüncededir. Öte yandan Almanya’da %60, AB’nin yeterince uğraşmadı-ğına inanırken, %72 krizden etkilenen ülkelerin yeterince uğraşmadığını düşünmektedir. Bu ifadeye İsveç’te %67, İspanya’da ve İtalya’da da %74 katılmaktadır.

1 Soru 18. 19 (Avrupa Birliği, Avrupa’daki ekonomik krizle mücadele etmek için yeterince çaba sarf ediyor mu?) ve 20 (Sizce ekonomik krizden en yoğun şekilde etkilenen ülkeler krizle mücadele etmek için kendileri yeterince çaba sarf ediyorlar mı?)

0 20 40 60 80 100

Almanya

İsveç

Hollanda

AB

Birleşik Krallık

Polonya

Portekiz

Fransa

Yunanistan

İtalya

İspanya

AB yeterinceuğraşmıyor

Etkilenenülkeler yeterinceuğraşmıyor

Her ikisi deyeterinceuğraşmıyor

Yüzde

Tablo 13: Ekonomik Krizle Başa Çıkabilme

16

16

11

22

20

10

5

3

S19,20

35

11

14

18

5

10

22

10

6

4

4

15

9

14

45

40

43

47

47

54

53

53

71

68

61


İsveç ve Birleşik Krallık kesinlikle Avro’ya karşıdır. İsveç’te %75 ve Birleşik Krallık’ta %83, ulusal ekonomileri için Avro kullanımının kötü olacağını söylemektedir. Avro kullanımının iyi olduğunu düşünen ülkeler arasında yanıt veren Almanlar’ın üçte ikilik çoğunluğu (2013’e göre sekiz yüzde puanı artışla, %60) dikkat çekmektedir. Yanıt veren Hollandalılar’ın çoğu (2013’e göre beş yüzde puanı artışla, %47) Avro kullanımının iyi olduğu görüşüne katılmaktadır.

AB’nin Ulusal Ekonomik Politikalar Üzerindeki Kontrolünün Artmasına Karşı Çıkanlar da AzalıyorAvrupa Birliği’nde çoğunluk, AB’nin üye devletlerin ekonomik ve bütçe politikaları üzerinde daha fazla yetkisi olmaması gerektiğine inanmaktadır ama bu eğilimde de hafif de olsa bir değişim belirtisi göze çarpmaktadır. Yüzde altmış dört (2013’e göre dört yüzde puanı düşüşle ama 2011’e göre dokuz yüzde puanı artışla) her üye devletin ulusal ekonomisi üzerinde kendi yetkisinin olması gerektiğini söylemektedir. Bu görüş özellikle Yunanistan’da güçlüdür (%79). Yine de araştırmanın yapıldığı tüm AB devletlerinde ulusal bütçenin kontrolünü üye devlet-lerin kendilerinin ele alması gerektiğine inananların sayısı, bazı ülkelerde ciddi oranda, düşüş göstermiştir. Bu ülkeler arasında Hollanda (2013’e göre 8 yüzde puanı düşüşle ancak 2011’e göre 12 yüzde puanı artışla, %67), Portekiz (2013’e göre 8 yüzde puanı düşüşle ancak 2011’e göre 3 yüzde puanı artışla, %59), İspanya (2013’e göre 14 yüzde puanı düşüşle ancak 2011’e göre 8 yüzde puanı artışla, %61) ve İsveç (2013’e göre 8 ve 2011’e göre 2 yüzde puanı düşüşle, %73) bulunmaktadır. Sadece Almanya’da bu görüşte olanlar %60 ile sabit düzeyde kalmıştır (ama 2011’e göre 16 yüzde puanı artış olmuştur).15

15 Soru 21: Bazı kişiler yaşanan ekonomik sıkıntılar nedeniyle AB’nin üye devletlerin ekonomik ve bütçe politikaları üzerinde daha fazla yetkisi olması gerektiğini söylüyor. Bazıları da yetki üye devletlerde olmalı diyor. Hangi görüş size daha yakındır?

Popülist Seçmenler Diğer Partilerden Memnun Değiller – Hollanda HariçMayıs’da gerçekleşen Avrupa Parlamentosu seçimleri Avrupa projesinin destekçilerine endişe verici bir mesaj iletmiştir: Avrupa Birliği’nin kendisindense AB’ye şüpheyle bakan popülist partiler pek çok üye devlette güç kazanmıştır ve belki de entegrasyona en çok gereksinim duyulan bu günlerde Avrupa entegrasyonunun geleceğine gölge düşürmektedir.1

Ancak daha derin Avrupa entegrasyonunu destekleyenleri rahatlatacak haber, bu oyların çoğunun popülist projelere yönelik gerçek desteği ifade etmekten ziyade diğer seçenekleri protesto etmek amacıyla verilmiş olduğudur. Bu seneki araştırmada popülist partilere eğilimi olanlara veya kendini popülist partinin seçmeni olarak tanımlayanlara popülist partinin politikalarını beğendikleri için mi yoksa diğer partiler iyi çalışmadıkları için mi popülist partiyi tercih ettikleri sorulmuştur. Almanya’da Almanya için Alternatif partisine oy verenlerin %58’i diğer partilerin işini iyi yapmamasından dolayı bu partiye oy verdiklerini söylemiştir. İtalya’da Beş Yıldız Hareketi’ne oy verenlerin %50’si de aynısını ifade etmiştir (Partinin politikalarını destekleyen %43’e karşılık). Fransa’da Ulusal Cephe seçmenle-rinin %66’sı ve Birleşik Krallık’ta Bağımsızlık Partisi seçmenlerinin %60’ı bu görüştedir.

Tek istisna Hollanda’dır. Yanıt verenlerden Özgürlük Partisi’ne oy veren %58 partinin politikalarını beğendikleri için oy verdiklerini söylemiştir. Sadece %28 diğer partilerden memnun olmadıkları için popülist partiye oy verdiğini belirtmiştir.

1 Kendini popülist olarak tanımlayan seçmen sayısının azlığı nedeniyle bu sorunun örneklemi küçük olmuştur. Buradaki yüzdeler Almanya’da 52, İtalya’da 117, Fransa’da 139, Hollanda’da 71 ve Birleşik Krallık’ta 205 yanıt veren kişiden çıkarılmıştır. Bu sonuçlar kesin değerler olarak değil, genel görüşler olarak değerlendirilmelidir. Soru D7a: Mayıs ayında gerçekleşen Avrupa Parlamentosu seçimlerinde pek çok kişi oy kullanmaktan kaçınmıştır. Siz oy verdiniz mi?


AB’nin ulusal ekonomik politika üzerinde kontrolü olması gerektiğini en çok dile getirenler Almanlar ve Fransızlar olmuştur; ama yine de bu görüş bu iki ülkede sadece %37’lik bir azınlık tarafından paylaşılmaktadır. Almanya’da bu rakam 2011 yılına kıyasla (%54) on yedi yüzde puanı düşüşü gösterirken, Fransa’da da 2013 yılına kıyasla sekiz yüzde puanı artışa işaret etmektedir. Tüm diğer ülkelerde AB’nin bütçe üzerinde daha fazla yetkisi olmasını isteyenlerin yüzdesi artmıştır, hatta bazı ülkelerde ciddi ölçüde artış söz konusudur. İsveç’te 2013’e göre 10 yüzde puanı artışla %22 ve İspanya’da 14 yüzde puanı artışla %35 bu görüşü ifade etmiştir.

Bir Çok Kişi Birleşik Krallık’ın AB’den Ayrılmasındansa Desteklenmesini İstiyorTransatlantik Eğilimler’de bu yıl ilk defa Birleşik Krallık’ın Avrupa Birliği’nden ayrılmasına dair güncel tartışmalar sorulmuştur. Araştırmanın yapıldığı AB üye devletlerinde yanıt veren-lerin çoğunluğu (%51), AB üye devletlerinin Birleşik Krallık’ın endişelerini gidermek için daha çok şey yapması gerektiğini söylemişlerdir. Bunlar arasında en başta Birleşik Krallık’ın kendisi (57%) gelmektedir. İsveç’te (%56), Yunanistan ve Polonya’da (ikisi de %55), Portekiz ve İtalya’da (ikisi de %52), Almanya ve İspanya’da (ikisi de %50) çoğunluk ve Hollanda’da çoğu kişi (%45) bu görüştedir.16

16 Soru 25: Bildiğiniz üzere Birleşik Krallık kendisinin AB üyelik koşullarına dair endişe duymaktadır ve Birleşik Krallık’ın AB’den ayrılmasına dair tartışmalar mevcuttur. Sizce diğer AB üye devletleri Birleşik Krallık’ın endişelerini gidermesine yardımcı olmalı mıdır veya Birleşik Krallık’ın AB’den çıkması mı daha iyi olur?

0

20

40

60

80

100

Frans

a

Hollanda

İspanya

AlmanyaAB

Portek

izİta

lya

Polony

a

Yunanistan

İsveç

Birleşik

Krallık

Birleşik KrallıkAB’den çıkmalı

ABBirleşik Krallık’ınendişelerinigidermesineyardımcıolmalı

Yüzd

e

Tablo 14: AB Birleşik Krallık’ın Endişelerini Gidermeli Midir?

26 30

36

23

52

41

57

S25

373831

4245

50505152555556

35

40

52


Ortalamada %38 ise Birleşik Krallık’ın AB’den çıkmasının daha iyi olacağına inanmaktadır. Sadece Fransa’da bu görüş yanıt verenlerin çoğunluğu tarafından dile getirilmiştir (%52).

HAREKETLİLİK, GÖÇ VE ENTEGRASYON

Atlantik’in her iki yakasında hareketlilik, göç ve entegrasyon konuları dış politika, güvenlik politikası ve ekonomik ve sosyal politikalar ile ilişkilidir.17 Suriye’de ve dünyanın başka yerle-rinde yaşanan çatışmalar insanları daha güvenli buldukları komşu ülkelere kaçmaya zorlamak-tadır. Akdeniz’de sınır geçişlerinin giderek artması sonucunda Güney Avrupa ülkelerinin daha fazla destek ve AB üye devletleri arasında yük paylaşımı talep etmesi iltica ve mülteci konu-larının AB içerisinde daha fazla ağırlık kazanmasına yol açmıştır. Aynı zamanda ekonomik baskılar, Avrupa Birliği içinde hareketliliğin başlıca tetikleyicilerinden olmuş ve göç alan ülke-lerde sosyal yardımlara erişim ve entegrasyon ile birlikte göçmenlerin ayrıldıkları ülkelerdeki durum üzerine olan tartışmaları alevlendirmiştir.

Amerika Birleşik Devletleri’nde göç reformu ve 11-12 milyon yasadışı göçmenle ne yapılacağı tartışması politika yapıcılar için hala zorlu bir konudur. Son iki yılda Orta Amerika’dan gelen refakatsiz çocuk sayısındaki şimdiye dek görülmemiş artış da göç politikası ile ilgili harekete geçmeye yönelik baskıları artırmıştır.

Çoğu Amerikalı ve Avrupalı’nın Göçmen Arkadaşları VarAvrupa’da (%58) ve Amerika’da (%69) çoğunluk başka ülkelerde doğmuş en az bir iki göçmen arkadaşı olduğunu söylemektedir. Amerikalılar’ın %30’u ve Avrupalılar’ın %41’i göçmen arka-daşı olmadığını belirtmiştir. İsveçliler bir çok arkadaşının (%21) ve bir kaç arkadaşının (%63) yurt dışında doğduğunu en çok söyleyenlerdir. Alman (%66), İspanyol (%64), Fransız (%63), Yunanlı (%59) ve İngiliz (%58) yanıt verenler de göçmen arkadaşları olduğunu söylemektedir. AB’de yanıt verenlerin çoğunluğunun yurt dışında doğmuş arkadaşı olmadığını söylediği tek ülke Polonya’dır (%70).18

Türkiye’de %68 arkadaşlarının hiç birinin yurt dışında doğmadığını söylerken, %21 “pek azı” cevabını vermiştir.

ABD ve AB’de Büyük Çoğunluk Hükümetlerinin Göç Politikalarını DesteklemiyorTransatlantik Eğilimler araştırmasında yanıt verenlere hükümetlerinin başka ülkelerden göç edenlere yönelik icraatını beğenip beğenmediği sorulmuştur. Avrupalılar’ın %60’ı, Amerikalılar’ın %71’i beğenmediğini söylemiştir. Avrupa’da olumsuz görüşler en belirgin İspanya (%77), Yunanistan (%75), Birleşik Krallık (%73), İtalya ve Fransa’dadır (ikisi de %64). Türkiye’de %67 beğenmediğini söylerken, İsveç (%60) ve Polonya’da (%50) çoğunluk beğendi-ğini ifade etmiştir.19

17 Bu bölümde bildirilen 2008-2011 verileri Transatlantik Eğilimler – Göç (TTI) araştırması tarafından toplanmıştır. Bazı TTI eğilimlerine dair sorular bu bölümde kullanılmıştır. Buradaki göç sorularının güvenlik, dış politika ve ekonomi politi-kası sorularıyla birlikte soruluyor olması bir çerçeve etkisi doğurmuştur ve bu da 2014 ve 2013 verilerinin daha önceki veri kümeleriyle kıyaslanabilirliği sınırlamaktadır.18 Soru D15: Şu anda ülkenizde yaşayan başka ülkede doğmuş arkadaşlarınız var mı?19 Soru 3.3: Hükümetinizin diğer ülkelerden gelen göçmenlere yönelik politikalarını destekliyor musunuz?


Bu sonuçlar 2013’deki sonuçlara benzemektedir. 2013 araştırmasında yanıt verenlere hükü-metlerinin göç politikasını iyi bir şekilde yürütüp yürütmediği sorulmuştur. Avrupalılar’ın %58’i yürütemediğini söylerken, Amerikalılar’ın %68’i bu görüşte olmuştur. İspanyollar’ın yüzde yetmiş dördü iyi yürütülmediğini söylerken, İngilizler’in %72’si onlara katılmıştır.

İsveçli yanıt verenlerin yüzde altmış dördü hükümetlerinin göç politikalarını desteklememek-tedir. Bu rakam önceki senelere göre ciddi terse dönüşü yansıtmaktadır. Aynısı 2013’de %49’un hükümetin bu konudaki politikalarını desteklemeyen Polonya için de söylenebilir.

Almanya’da yanıt verenlerin %46’sı, hükümetlerinin göç politikalarına destek vermektedir ve bu oran, 2013’te %54’e varan sıçramaya rağmen, neredeyse 2011 düzeylerine (%38) dönüş demektir. Almanya’da yanıt verenlerin yüzde elli biri ise hükümetlerinin göç politikalarını desteklememektedir.

Çoğunluk Göçmenlerin Çalışmak için Geldiği Konusunda HemfikirYeni bir soru olarak Transatlantik Eğilimler araştırmasında göçmenlerin ülkenize gelişinin iki ana nedeni ne olabilir diye sorulmuştur. Cevaplar ülkeden ülkeye büyük farklılık göstermekte-dir.20

20 Soru 26a+b: Sizin görüşünüze göre diğer ülkelerden gelen göçmenlerin ülkenize gelişinin en önemli nedeni nedir? İkinci neden ne olabilir? Bu sorunun ülke yüzdeleri toplamı 200’dür çünkü soruda iki yanıt istenmiştir.

0

20

40

60

80

100

Rusya

Polony

aİsv

eç

Portek

iz

Almanya

HollandaAB

İtalya

Frans

aTü

rkiye

ABD

Birleşik

Krallık

Yunanistan

İspanya

Beğeniyor

Beğenmiyor

Yüzd

eTablo 15: Hükümetin Göç Politikaları

22 34332527

64

46

77

S3.3

44403623

3638

4851

5760

6467

717375

20 60

50

67

26


Ailebirleşimi

İltica için

Sosyalyardım

İstihdam Hiçbiri

Bilmiyor/Cevap yok

Eğitim

Tablo 16: Göçmenler Ülkenize Neden Geliyor?

AB ABD

Türkiye Rusya

S26a

13

3

2

52

24

2

17

4046

26

43

5

47

36

1

60

2

22

4

18

2

7

16

29

Sonuçlar verilen birincil yanıtları yansıtmaktadır


Avrupa’da yanıt veren üç kişiden ikisi (%61) ve ABD’de dört kişiden üçü (%70) ilk veya ikinci ortak neden olarak “çalışmak” için demiştir. Bu seçeneğin en çok dile getirildiği ülkeler İspanya (%74), Yunanistan (%72) ve Polonya’dır (%67).

Takip eden bir diğer yanıt “sosyal yardım için”dir. Avrupa’da %41 ve ABD’de %45, bu nedeni söylemiştir. Bu seçenek en sık Hollanda (%56) ve Fransa’da (%54) dile getirilmiştir. Birleşik Krallık’ta yanıt verenlerin %55’i “sosyal yardımlara erişim” (buradaki tartışmaya daha iyi hitap edebilmek amacıyla biraz farklı bir ifadeyle) şeklinde neden belirtmiştir.

“İltica için” motivasyonu Avrupa’daki göçmenlere en sık yakıştırılan üçüncü nedendir (%40) ama Amerikalılar’ın sadece %18’i buna katılmaktadır. Bu neden Avrupa’da en sık İsveç’te (%68), Almanya ve Holanda’da (%47) ve İtalya’da (%46) dile getirilmiştir.

“Aile üyeleriyle birleşim” dördüncü sıradadır. Avrupa’da %22 ve ABD’de %30 bunu söylemiştir. En çok İsveç (%46) ve Fransa’da (%31) dile getirilmiştir.

“Eğitim için” Amerikalılar’ın dördüncü en sık söylediği neden olmuştur (%23). Avrupalılar için beşinci veya son nedendir (%18). Avrupa’da en çok Portekizliler (%34), İngilizler (%32) ve Polonyalaılar (%27) tarafından belirtilmiştir.

Türkiye’de dikkat çeken bir çoğunluk (%77), göçmenlerin iltica etmek amacıyla geldiklerini söylemektedir. %47, sosyal yardım için geldiklerine inanırken, %35 çalışmaya geldiklerini ifade etmiştir.

Mültecilere Yönelik Politikalar Hakkında Görüşler Bölünmüş Transatlantik Eğilimler araştırmasında ilk defa yanıt verenlerin ülkelerinde mültecilere yönelik politikaların nasıl olduğu sorulmuştur. Avrupa’da çoğu kişi (%40) ülkelerinin politikalarının daha kısıtlayıcı olmasını isterken, %34 mevcut politikaların “doğru” olduğunu söylemiştir. ABD’deki sonuçlar benzerdir: çoğu kişi (%34) mevcut politikaların “doğru” olduğunu düşü-nürken, %38 daha kısıtlayıcı olması gerektiğine inanmaktadır. Avrupa’da (%21) ve ABD’de (%20) azınlık ülkelerinin mültecilere karşı daha az kısıtlayıcı olmasını istemektedir.21

Daha kısıtlayıcı mülteci politikaları olmasını en çok isteyenler İtalya’da (%57), Yunanistan’da (%56) ve Birleşik Krallık’tadır (%48). Polonya (%42), Fransa ve İsveç’te (%40) yanıt verenler ülkelerinin politikalarını olduğu şekliyle doğru bulmaktadır. Daha az kısıtlayıcı mülteci poli-tikaları olmasını isteyenlerin yüzdesinin en yüksek olduğu ülkeler Almanya (%31), Hollanda (%26), Polonya ve İspanya’dır (ikisi de %24).

Üç Türk’ten ikisi (%66) daha kısıtlayıcı mülteci politikaları istemektedir; %21 politikalar daha az kısıtlayıcı olsun derken, sadece %10 mevcut politikaları doğru bulmaktadır. Yanıt veren Türkler’in yüzde yetmiş yedisi mülteciler konusunda endişeli olduğunu belirtirken, %20 endi-şelenmemektedir.

21 Soru 28: Mültecilere yönelik ülke politikalarının daha kısıtlayıcı / daha az kısıtlayıcı / aynı mı olmasını istersiniz?Soru 29.5 (Sadece Türkiye’de sorulmuştur): Mülteciler konusunda endişeli misiniz / endişeli değil misiniz?


Avrupalılar AB içi Hareketliliktense AB Dışı Göç İçin Daha Fazla EndişelidirTransatlantik Eğilimler araştırmasında ilk defa Avrupalılar’a AB içi veya AB dışı göçten duydukları endişe sorulmuştur. Avrupa’da yanıt verenlerin yüzde elli beşi AB içi göçten endişelenmediğini söylerken, %43 endişelendiğini belirtmiştir. %56 ise AB dışı göçten endişe duyduğunu, %42 endişe duymadığını söylemiştir.22

Yanıt veren İsveçliler AB içi göçten endişe etmediklerini söylemişlerdir (%82). İsveçlileri, %72 ile Polonyalılar, %65 ile Almanlar izlemiştir. AB içi göçten en çok endişe edenler Portekiz’dedir (%62). Portekiz’i İspanya (%53), İtalya ve Birleşik Krallık (ikisi de %51) takip etmektedir.

Cevap veren Yunanlılar AB dışı göçten daha fazla endişe duyduklarını en çok söyleyenler olmuşlardır (%84). İtalyanlar (%76) ve Fransızlar (%59) onları takip etmiştir. AB dışı göçten endişe etmeyenlerin oluşturduğu grubun lideri ise %69 ile İsveç ve onu takip eden Polonya’dır (%57).

ABD’de Çoğunluk İlk Kuşak Göçmenlerin İyi Entegre Olduğunu Söylerken, Avrupa’da Görüşler Bölünmüş Avrupa ve ABD’de kamuoyu ikinci kuşak göçmenler sözkonusu olduğunda entegrasyon konusunda daha iyimserdir. ABD’de yanıt verenlerin çoğunluğu (2013’e göre on yüzde puanı düşüşle, %51) ilk kuşak göçmenlerin Amerikan toplumuna iyi entegre olduklarını düşün-düklerini söylemiştir. Avrupa’da görüş ayrılığı vardır: %46, ilk kuşak göçmenlerin iyi entegre olduğunu düşünürken, %48 buna katılmamaktadır. Çoğunluğun ilk kuşak göçmenlerin enteg-rasyonunu olumlu bulduğu ülkeler %83 ile Portekiz, %59 ile İspanya, %54 ile Polonya ve %46 ile Birleşik Krallık’ olmuştur.23

Ancak Yunanistan’da (%70), İsveç’te (2013’e göre 4 yüzde puanı artışla, %65), Fransa’da (2013’e göre 3 yüzde puanı artışla, %56), İtalya’da (2013’e göre 17 yüzde puanı artışla, %52) ve Almanya’da (2013’e göre 3 yüzde puanı artışla, %51) çoğunluk ve Birleşik Krallık’ta ve Hollanda’da yanıt verenlerin %50’si entegrasyonun zayıf olduğuna inanmaktadır.

Türkiye’de yanıt verenlerin %66’sı (2013’e göre 8 yüzde puanı düşüşle) ilk kuşak göçmenlerin entegrasyonunu zayıf bulmaktadır. 2013’e göre 19 yüzde puanı artışla, yüzde otuz iki buna katılmamaktadır.

Çoğunluk Göçmenlerin Çocuklarının İyi Entegre Olduklarını SöylüyorYanıt verenlere ikinci kuşak göçmenler sorulduğunda yanıtlar daha olumlu olmuştur. 2013’e göre bir yüzde puanı artışla, Amerikalılar’ın yüzde altmış dokuzu ikinci kuşağın iyi entegre olduğunu söylerken, 2013’e göre iki yüzde puanı artışla Avrupalılar’ın %61’i bu görüşü paylaş-maktadır. Bu görüşü en çok onaylayanlar Portekiz (2013’e göre dört yüzde puanı artışla, %86), Yunanistan (%70), İspanya (2013’e göre dört yüzde puanı düşüşle, %69), Hollanda (2013’e göre beş yüzde puanı artışla, %66) ve Almanya, İtalya ve Birleşik Krallık (üçü de %63) olmuştur.24

22 Soru 29.3, 4: AB içi / AB dışı göçten endişeleniyor musunuz, endişelenmiyor musunuz?23 Soru 32a: Genel olarak göçmenlerin topluma entegrasyonu hakkında ne düşünüyorsunuz? 24 Soru 32b: Genel olarak göçmenlerin çocuklarının topluma entegrasyonu hakkında ne düşünüyorsunuz?


Bilginin Göç Algısında Yarattığı DeğişimTransatlantik Eğilimler 2014, TTI 2010’da yapılmış bir deneyi tekrar etmiştir. Amaç gerçek göç ista-tistiklerinin yanıt verenlerle paylaşılmasıyla göçmen sayısına dair algılarının nasıl değiştiğini ortaya koymaktır. Bu soru için her bir ulusal örneklemin sadece yarısına ülke nüfusuna oranla göçmenlerin yüzdesini gösteren Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) tahminleri verilmiş, yarısına ise verilmemiştir.1

Sonuçlar 2010 sonuçlarını desteklemektedir: Bilgi, göçmen sayısı ile ilgili algıyı değiştirmektedir. Soruyu duymadan önce resmi tahmini öğrenenler arasında (özellikle Yunanistan ve Birleşik Krallık’ta) ülkelerinde çok fazla sayıda göçmen olduğunu söyleme eğilimi daha azdır. Bilgi verilmeden önce Yunanlı yanıt verenlerin %58’i ülkelerinde çok fazla sayıda göçmen olduğunu söylerken, bilgi verildiğinde sadece %27 göçmen sayısının çok olduğunu ifade etmiştir. Birleşik Krallık’ta da durum böyledir. Çok fazla diyenlerin oranı %54’ten, %31’e gerilemiştir. Aynı rakam İtalya’da %44’ten, %22’ye inerken, “çok değil” yanıtını tercih edenler de %15’den %34’e çıkmıştır.

Genel olarak hem Avrupa’da hem de Birleşik Devletler’de resmi istatistikleri almayanların üçte birinden fazlası, ülkelerinde çok fazla göçmen olduğuna inanmaktadır (Avrupa %32, ABD %38). Bu rakamlar, soru sorulmadan önce bilgi verilenlere ait rakamlardan çok farklıdır: Avrupa’da ve ABD’de sadece beş kişiden biri (Avrupa’da 11 yüzde puanı, ABD’de 17 yüzde puanı düşüşle, %21) çok fazla göçmen olduğunu düşünmektedir.

1 Soru 27 b: Genel olarak ülkenizde doğmamış ama ülkenizde yaşayan kişilerin sayısı hakkında ne düşünüyorsunuz? Soru 27a: Belki de bildiğiniz gibi resmi tahminlere göre ülkeniz nüfusunun %XX’i başka bir ülkede doğmuştur. Sizin görüşünüze göre bu rakam çok fazla mıdır, çok ama fazla değil midir yoksa çok değil midir?

0

20

40

60

80

Polony

aİsv

eç

Alman

yaFra

nsa

Rusya

Hollan

daAB

İspan

yaABD

Portek

izİta

lya

Birleşik

Krallık

Yunan

istan

Göçmenlerin yüzdesi konusunda bilgilendirilmeyenler

Göçmenlerin yüzdesikonusunda bilgilendirilenler

Yüzd

e

Tablo 17: Ülkemizde Çok fazla Göçmen Var

58

31

22

293132

27

44

54

29

3839

S27a-b

24

29

17

9

34

15

21

28

212119 19

9

17


Göçmen çocuklarının entegrasyonun zayıf bulanlar arasında bu sava en az destek verenler Fransa’da (2013’e göre yedi yüzde puanı düşüşle, %48) ve İsveç (2013’e göre iki yüzde puanı düşüşle, %41) olmuştur.

2013’e göre iki yüzde puanı düşüşle yanıt veren Türkler’in yüzde elli dördü ikinci kuşak göçmenlerin entegrasyonunu zayıf bulmaktadır. %42 (2013’e göre dokuz yüzde puanı artışla), ikinci kuşağın entegrasyonunun iyi olduğunu söylemektedir.

Amerikalılar Dış Göç Sorun Değil Diyor, Avrupalılar – Bazıları Şiddetle, Katılmıyor Başka ülkelere göçün ülkeleri için sorun olup olmadığı sorulduğunda üç Amerikalı yanıt verenden ikisi (2013’te kayedilen %69’a kıyasla, %66) sorun olmadığını söylerken, Avrupalılar’ın %58’i (2013’te %57 iken) sorun olduğunu söylemiştir. Avrupa’da buna katılan-ların oranının en yüksek olduğu ülkeler %95 ile Yunanistan, %93 (2013’e göre beş yüzde puanı artışla) ile Portekiz, %87 (2013’e göre yedi yüzde puanı artışla) ile İspanya, %84 (2013’e göre iki yüzde puanı artışla) ile İtalya ve %83 (2013’e göre bir yüzde puanı artışla) ile Polonya’dır. Hollanda (%13) ve İsveç’te (%15) yanıt verenler başka ülkelere göçün kendi ülkeleri için sorun olduğunu en az söyleyenler olmuşlardır.25

25 Soru 33: Sizce, ülkenizden diğer ülkelere yapılan göç, yani başka ülkelerde yaşamak üzere ülkenizden ayrılan vatandaş-ların sayısı ne derece ciddi bir sorun teşkil ediyor? Çok ciddi bir sorun mu, biraz ciddi bir sorun mu teşkil ediyor, ciddi bir sorun teşkil etmiyor mu yoksa bu durum ülkeniz için bir sorun değil mi? Soru D18a, b: Anavatanınızdan bir yıl veya daha uzun süre için hatta kalıcı olarak ayrılmayı düşündünüz mü? / Ekonomik kriz dikkate alındığında anavatanınızdan bir yıl veya daha uzun süre için hatta kalıcı olarak ayrılmayı düşündünüz mü?

0

20

40

60

80

100

İsveç

Polony

a

Almanya

Birleşik

Krallık

İspanya

Portek

iz

Hollanda

ABFra

nsa

İtalya

Yunanistan

AB dışındangöç

AB içindengöç

Yüzd

e

Tablo 18: Göçe Dair Endişeler

84

51

44

545456

48

59

76

56

S29.3-4

5351

40

27

56

34

49

62

43

51

24

16


Türkiye’de dışa göçü sorun olarak görenlerin sayısında bir sıçrama olmuştur. 2013’e göre 29 yüzde puanı artışla, %75 bu görüştedir. %21 (2013’e göre 24 yüzde puanı düşüşle), buna katıl-mamaktadır.

Kişisel olarak yurt dışına taşınmayı düşünüp düşünmedikleri sorulduğunda Amerikalılar’ın %68’i ve Avrupalılar’ın %51’i bunu hiç düşünmediğini söylemiştir. Portekizliler, Yunanlılar ve İngilizler bunu yaptıklarını veya yapmayı düşündüklerini Avrupa’da en çok dile getirenlerdir: sırasıyla %58, %55 ve %55. Hiç bir yere ayrılmak istemeyenler en çok Polonya’dadır (%59). Türkler’in yüzde yetmiş ikisi, başka bir ülkeye taşınmayı hiç düşünmediklerini söylemişlerdir.

Ekonomik kriz bağlamında başka ülkelere gitme konusunda ne düşündükleri sorulduğunda Amerikalılar’ın %68’i ve Avrupalılar’ın %63’ü bunu hiç düşünmediklerini belirtmişlerdir.

0

20

40

60

80

100

Hollanda

İsveçABD

Almanya

Birleşik

Krallık

Frans

aAB

RusyaTü

rkiye

Polony

aİta

lya

İspanya

Portek

iz

Yunanistan

Yüzd

eTablo 19: Dışa Göç Bir Sorun

75

8387

9395

84

S33

585956

3733

1513

31


Amerikalılar Yasadışı Göçmenler için Endişe Duyuyor ama Çoğu Onlara Yasal Statü Tanınmasını İstiyor Amerika Birleşik Devletler’inde göçmen reformuna dair hararetli tartışma devam ederken, ülkeye yasal belgeleri olmadan gelen 11-12 milyon kişi için ne yapılacağı konusu şu anda gündemdedir. Birincil soru bu kişilerin yasal statüye kavuşturulup kavuşturulmayacağı, onlara vatandaşlık yolunun açılıp açılmayacağıdır.1

Yasadışı göçmenler konusu sorulduğunda %60 (2013’te kaydedilen %61’e kıyasla), endişe duyduğunu söylemektedir. %38 (2013’te %37 idi), endişeli olmadığını belirtmektedir. 2013’e göre beş yüzde puanı artışla, Amerikalı yanıt verenlerin yüzde yetmiş sekizi, yasal göçmenlerden endişe etmediğini söylerken, 2013’e göre 4 yüzde puanı düşüşle %21 endişelidir.

Transatlantik Eğilimler araştırma-sında Amerikalılar’a yasadışı göçmen-lerin menşe ülkelerine geri gönderilmeleri mi yoksa yasal statü verilerek ABD’de kalma imkanı mı verilmesi gerektiği sorulmuştur. Çoğu kişi (%45) yasadışı göçmenlerin ABD’de yasal statü alabil-meleri gerektiğini söylemiştir. %27 ülkelerine dönmele-rini istemiştir. Yüzde yirmi altı, duruma bağlı olduğunu belirtmiştir. Yasal statü tanınma-sını destekleyen Amerikalılar içinde %86, yasal statünün ABD vatandaşlı-ğına giden yolu da içermesi gerektiğini söylemiştir. Sadece %11, buna karşı çıkmıştır.

1 Soru 29.1, 2: Yasal / yasadışı göçten endişeleniyor musunuz, endişelenmiyor musunuz? Soru 30: Ülkenizde yasadışı bulunan göçmenleri düşününce menşe ülkelerine dönmelerine mi, yoksa ülkenizde kalmalarına izin verecek yasal statü almalarına mı izin verilmelidir? Ve filtreli soru 31: Yasadışı olarak ülkenizde bulunan göçmenlerin yasal statü alabilmeleri imkanı olması gerektiğini söylediniz. Sizce bu yasal statü ABD vatandaşlığına giden yolu da içermeli midir?

0

20

40

60

Duruma bağlıÜlkelerine geri göndermeYasal statü yolu

Bilmiyor/Cevap yok

ABD vatandaşlığıyolunu içermemeli

ABD vatandaşlığıyolunu içermeli

Yüzd

e

Tablo 20: Yasadışı Göçmenlerin Geleceği

27

S30,31

26

45

Göçmenlerin Yasal Statüsü

86

311


3 Güvenlik Alanında Transatlantik İşbirliği

Geçtiğimiz yıl Güney Çin Denizi’nden Orta Doğu’ya uzanan coğrafyada ortaya çıkan gerginlikler - Irak’ta ve Suriye’de kontrolsüz devam eden iç savaş, Libya’daki şiddetli kargaşa ve Gazze Şeridi’nde patlak veren çatışmalar gibi – sonucunda küresel güvenliğe

yönelik tehditler şiddetlenmiştir.26 Daha önceden Sovyetler Birliği’nin bir parçası olan fakat şu anda AB’nin “Doğu Ortaklığı”nın üyesi olan ve Avrupa ile yakın birliktelik hedefleyen Ukray-na’daki kriz nedeniyle çatışma, Avrupa sınırlarına 1990’lardaki Balkan savaşlarından beri ilk defa bu kadar yakın olmuştur.

Araştırmanın bu bölümünde sorulan sorular güvenlik alanında transatlantik ortaklık, işbirliği alanları, NATO, İran’ın nükleer programına dair müzakereler ve Avrupa’nın doğu komşuların-daki çatışmalar gibi konuları kapsamaktadır. İsveçli seçmenlerin tutumuna dair olan bölüm ise bir grup yanıt verenin ülkelerinin uluslararası konulara müdahil olma isteğinin, Avrupa ortalamasının sürekli olarak üzerinde olduğuna işaret etmektedir.

BÖLGESEL İŞBİRLİĞİ

Avrupalılar’ın neredeyse yarısı genel olarak ABD’den bağımsız hareket etmek istedikle-rini belirmiştir. Söz konusu belirli bölgesel ilişkiler ve endişeler olduğunda ise daha da fazla bağımsızlığı veya AB içinde daha fazla işbirliği tercih etmektedirler. İlk defa 2014’de Amerikalılar’a ve Avrupalılar’a belli başlı bölgesel ilişkiler ve endişeleri nasıl ele almak istedik-leri sorulmuştur.

Avrupalılar, Çin’le beraber mi Yoksa Ayrı Ayrı mı İlişki Kuracakları Konusunda Kararsız, Türkler Bağımsız Yaklaşımı Tercih Ediyor Çin ile ilişkilerinde Avrupalılar’ın %42’si, Avrupa Birliği’nin diğer üyeleriyle yakın çalışmak istediğini söylerken, %44 ülkelerinin Çin’e karşı bağımsız bir yaklaşım benimsemesini iste-mektedir. Fransa’da yanıt verenlerin çoğunluğu (%51) ve Hollanda’da (%48), İspanya’da (%47) ve İsveç’te (%45) çoğu kişi Avrupa Birliği’nin diğer üyeleriyle yakın çalışmayı istemektedir. Yunanlı, Portekizli ve İngiliz yanıt verenler Çin ile ilişkilerin ikili düzeyde yürütülmesi arzu-sundadır (sırasıyla %62, %55 ve %49).27

Avrupa’da önemli bir kesimin ABD ile beraber hareket etmek istediğini belirttiği tek ülke Polonya olmuştur (%19). İngiliz ve İtalyan yanıt verenlerin %11’i de aynı şeyi söylemiştir.

Yanıt veren Türkler’in %44’ü Çin ile ilişkilerini başka ülkelere bağımlı olmadan yürütmek iste-mektedir. %21, ABD ile beraber hareket etmeyi tercih ederken, %19 bu konuda Avrupa Birliği ülkeleriyle yakın çalışmak arzusundadır.

26 Bu senenin araştırmasının saha çalışmasından sonra ortaya çıkan Gazze’deki İsrail-Hamas çatışması ve Libya’daki müc-adele araştırma raporu baskıya girerken hala devam etmekteydi.27 Soru 6a.2: Çin ile ilişkilerinizde ülkeniz diğer AB ülkeleriyle mi çalışmalı, yoksa bağımsız bir yaklaşım mı benimsemeli?


42

44

9

6

ABD ile

Bağımsızyaklaşım

AB ülkeleriyle

Bilmiyor/Cevap yok

x

Tablo 21: AB Çin ile İlişkilerini Nasıl Yürütmeli?

S6a.2

44

41

10

5

x

Tablo 22: AB Orta Doğu ile İlişkilerini Nasıl Yürütmeli?

S6a.3

ABD ile

Bağımsızyaklaşım

AB ülkeleriyle

Bilmiyor/Cevap yok


Avrupalılar Orta Doğu Konusunda da Kararsız, Türkler Bağımsız Yaklaşımı Tercih Ediyor Avrupalılar’a aynı soru Orta Doğu için sorulduğunda benzer yanıtlar alınmıştır. %44, bölgedeki konularla ilgili olarak Avrupa Birliği’nin diğer üyeleriyle beraber hareket etmek isterken, %41 bağımsız hareket etmek istemektedir. Fransız, İspanyol ve İtalyan yanıt verenler AB’nin diğer üyeleriyle beraber hareket etmeyi en çok isteyenlerdir. (sırasıyla %53, %49 ve %49). Yunanlı, Alman ve İngiliz yanıt verenler ise bağımsız hareket etmeyi en çok isteyenler olmuştur (sırasıyla %53, %49 ve %47).28

Polonyalılar yine ABD ile işbirliğini en çok isteyenlerdir (%21). Onları İngiliz, Hollandalı ve İtalyanlar takip etmektedir (üçü de %12).

Türkler’in yüzde kırk altısı, Orta Doğu ile ilişkilerinde aracı istemiyorken, %21 Avrupa Birliği üyeleri ile işbirliğini tercih etmektedir. Yüzde on sekiz, Amerika Birleşik Devletleri’yle beraber çalışmak istemektedir.

Amerikalılar Çin ve Orta Doğu ile İlişkilerde Yalnız mı, AB ile İşbirliği İçinde mi Hareket Edilmeli Konusunda BölünmüşAmerikalılar, söz konusu Çin olduğunda Avrupa ile beraber hareket etme konusunda benzer şekilde karışık duygulara sahiptir. Çoğunluk (%53) Çin ile ikili düzeyde çalışmak isterken, %42 Amerika’nın Çin ile ilişkilerini Avrupa Birliği ile işbirliği içinde yürütmesini istemektedir.29

Çoğu Amerikalı (%48) Orta Doğu’da bağımsız çalışmayı tercih ederken, %45 Avrupa ile beraber hareket etmek arzusundadır.

Diğer Ülkelerle İşbirliği Türklere Daha Cazip Gelmeye BaşlıyorTürkler’e genel olarak kiminle işbirliği yapmak istedikleri sorulduğunda %33 Türkiye’nin yalnız hareket etmesini istemiştir. Ancak bu rakam 2013’e kıyasla beş, 2008’e kıyasla on beş yüzde puanı düşmüştür. 2013’e göre yedi, 2008’e göre sekiz yüzde puanı artışla %28, Avrupa Birliği ile beraber hareket etmek istemektedir.30

Yüzde on dört (2013’e göre altı, 2008’e göre üç yüzde puanı artışla), Orta Doğu ülkeleriyle beraber hareket etmeyi tercih etmektedir. Sadece %10 (2013’e göre iki, 2008’e göre yedi yüzde puanı artışla), ABD’yi tercih etmektedir. Yüzde dört (2013’e göre iki, 2008’e göre üç yüzde puanı artışla), Rusya ile beraber hareket etmeyi istemektedir.

NATO

Afganistan’daki NATO misyonunun 2014 yılının sonunda çekilme planırken, Eylül’de Galler’de düzenlenecek NATO toplantısı liderlerin rutin bir buluşması olarak görülmüştü. Fakat, Ukray-na’daki çatışma ve Rusya’nın konuya dahil oluşu toplantıya yeni bir aciliyet ve önem kazan-dırmıştır. Transatlantik Eğilimler araştırmasında Amerikalılar’a ve Avrupalılar’a transatlantik ittifakın askeri kolu hakkında ne düşündükleri ve gelecekte NATO’nun ne çeşit misyonlarda görev almasını istedikleri sorulmuştur.28 Soru 6a.3: Orta Doğu ile olan ilişkilerinizde … ile beraber hareket edilmelidir?29 Soru 6b.2, 3: Çin / Orta Doğu ile ilişkilerinizde … ile beraber mi hareket edilmelidir? 30 Soru 7: Uluslararası konularda sizce Türkiye aşağıdaki ülkelerden hangisiyle işbirliği içinde olmalıdır?


NATO’ya Destek Atlantik’in Her İki Yakasında Güçlü, Bazı Ülkelerde ArtıyorAvrupalılar’ın yüzde altmış biri (2013’e göre üç yüzde puanı artışl, ancak 2002’ye göre sekiz yüzde puanı düşüşle), NATO’nun hala güvenlik için gerekli olduğuna inanmaktadır. Amerikalılar’ın yüzde elli sekizi (2013’e göre üç, 2002’ye göre iki yüzde puanı artışla), buna katılmaktadır. Avrupalılar’ın yüzde otuz altısı, NATO’yu artık gerekli görmezken bu sonuç geçen seneye benzemektedir (ama 2002’ye göre sekiz yüzde puanı artış vardır). Amerikalılar’ın %29’u (2013’e göre üç, 2002’ye göre bir yüzde puanı düşüşle), aynı düşüncededir.31

Avrupa’da Hollandalılar NATO’yu en gerekli görenlerdir (2013’e göre dokuz yüzde puanı artışla, %81). Onları %70 ile İngilizler (2013’e göre bir yüzde puanı artışla), %68 ile Portekiz-liler (2013’e göre beş yüzde puanı artışla) ve %64 ile Almanlar (2013’e göre dört yüzde puanı artışla) takip etmektedir.

Destekte en yüksek artış Polonya’dadır. %62 NATO’yu ülke güvenliği için gerekli görmektedir. 2013’e göre 15 yüzde puanı artış söz konusudur.

Yunanlı yanıt verenler NATO’yu en az gerekli görenlerdir (%41). Yunanistan, çoğunluğun NATO’yu gerekli görmediği tek Avrupa ülkesi olmuştur (%52). İtalya’da (%42) ve İspanya’da (%38) çoğu kişi buna katılmaktadır.

31 Soru 10: Bazı kişiler NATO’nun hala ülke güvenliği için gerekli olduğunu düünüyor. Bazıları gerekli değil diyor. Hangisi sizin görüşünüze yakın?

0

20

40

60

80

100

2014201320122011201020092008200720062005200420032002

TürkiyeABABD

Tablo 23: NATO Hala Gerekli

Yüzd

e

60

55

62

69

57

61

555356

S10Soru 2003’de sorulmamıştır, veri yok

35

44

52

60

59

6062

38

62

59

35

60 62

30

56

3837

58

55

39

58

58

49

61


Türkiye’de yanıt verenlerin %49’u NATO’yu gerekli olarak tanımlamıştır; 2013’e göre on yüzde puanı artış söz konusudur ve bu 2004’de tespit edilen %53’ten beri en yüksek rakamdır. %33 (2013’e göre altı yüzde puanı düşüş ama 2004’e göre yedi yüzde puanı artışla), NATO’nun artık gerekli olmadığını söylemektedir.

Çoğunluk NATO’nun Sınırların Savunmasıyla İlgilenmesini İstiyorBu sene Transatlantik Eğilimler araştırmasında yanıt verenlere ilk defa NATO’nun ne çeşit misyonları olması gerektiği sorulmuştur. Amerikalılar’ın yüzde elli dokuzu ve Avrupalılar’ın %73’ü, NATO’nun Avrupa sınırlarının savunmasıyla ilgilenmesini isterken, Amerikalılar’ın %30’u ve Avrupalılar’ın %23’ü buna katılmamaktadır. Hollandalı, Polonyalı ve Portekizli yanıt verenler bu görüşe en çok katılanlardır (sırasıyla %83, %82 ve %80). Yunanlı, Fransız ve İtalyan yanıt verenler buna katılmamaktadır (sırasıyla %46, %28 ve %28).32

Yanıt veren Türkler’in çoğunluğu genel görüş birliğine katılmaktadır: %57, NATO’nun Avrupa’nın sınırlarının savunmasıyla ilgilenmesini istemektedir. %26, buna karşıdır.

NATO’nun Bölge Dışı Operasyonları Konusunda Amerikalılar ve Avrupalılar’ın Görüşleri FarklıAvrupalılar’ın çoğunluğu (%51) NATO’nun ABD ve Avrupa dışında askeri operasyonlar yapmamasını, Amerikalılar’ın çoğu (%43) yapmasını istemiştir. Portekiz, Hollanda ve Fransa’da çoğunluk, NATO’nun ABD ve Avrupa dışında hareket edebilmesini istemektedir

32 Soru 11.1: Sizce, NATO, şimdi okuyacağım hangi görevlere müdahil olmalı mıdır? 1. Avrupa’nın sınırlarının savunması.

0

20

40

60

80

TürkiyeABABD

Ukrayna gibi ülkelereeğitim ve silah temini

Avrupa sınırlarının savunması

ABD ve Avrupa dışı askerioperasyonlar

Eğitim ve silah temini

Afganistan’da istikrar

Yüzd

e

Tablo 24: NATO’nun Ne Tür Misyonları Olmalı?

5357

55

43

59

49

73

S11.1-5

53

4138

36

4343 41

57


(sırasıyla %65, %58 ve %55). Yunanistan, Almanya, İtalya’da büyük çoğunluk buna katılma-mıştır (sırasıyla %69, %63 ve %59).33

Türkler eşit şekilde bölünmüştür: %41, NATO’nun Avrupa ve ABD dışında operasyonları olabileceğini düşünürken, %42 olmamalıdır demektedir.

Amerikalı ve Avrupalı Görüşler Diğer Ülkelere Savunma Amaçlı Eğitim ve Silah Temini Hakkında da FarklıAmerikalılar’ın çoğunluğu (%53), NATO’nun diğer ülkelere savunmada yardımcı olmak için eğitim ve silah temin etmesini desteklemektedir. Avrupalılar’ın çoğunluğu (%52) buna

33 Soru 11.2: ABD ve Avrupa dışında askeri operasyonlar düzenlemek

İsveç, NATO ve Uluslararası AngajmanSon yıllarda ABD’nin ve NATO’nun askeri müdahalelerine katılım söz konusu olduğunda İsveç, Avrupa’da bu konudaki istekliliğiyle öne çıkmaktadır. 2014’de İsveçliler’in %54’ü, NATO’nun yürüttüğü askeri operasyonlara katılımı desteklemiştir. 2013’te bu rakam %47 olmuştur. Operasyonun Birleşmiş Milletler tarafından yapılması durumunda destek %60’a çıkmaktadır. İsveçliler’in yüzde otuz dokuzu, İsveç’in NATO’ya katılımını desteklemektedir. Yavaş da olsa bir artış eğilimi söz konusudur: 2013’te İsveç’in NATO’ya katılmasını %36, 2012’de %24 desteklemiştir. %54lük bir çoğunluk İsveç’in NATO’ya girmemesini söylemeye devam etmektedir ama bu sorunun Transatlantik Eğilimler’de ilk kez sorul-duğu 2012 yılına göre on beş yüzde puanı, 2013’e göre iki yüzde puanı düşüş görülmüştür.1

Bu tutumlar, uluslararası angajmana yönelik güçlü tercihler çerçevesinde ortaya çıkmaktadır. İsveçli yanıt verenler, ABD ve AB’nin küresel liderlik rolünü ciddi ölçüde istemektedir (%62 ve %76) ve Rusya’nın liderlik rolüne kesinlikle karşı çıkmaktadır (%77; bu rakam Rusya’ya karşı olumsuz görüşleri olan %78 ile uyum göstermektedir). İsveçliler, hükümetlerinin uluslararası politikalarını da kuvvetle desteklemektedirler (%74; ama Rusya ile ilişkileri ele alış şekline destek %56). İran konusunda ise yaptırımlara belirgin bir destek vardır (%38). Ukrayna’ya dair duygular karışık olmasına rağmen (%35 olumlu, %45 olumsuz) dört İsveçli’den üçü (%73), Rusya ile çatışma riskine rağmen, Ukrayna’ya destek verilmesini istemektedir. Buna Ukrayna’ya AB üyeliği teklif edilmesi (%56) ve ekonomik yardım sağlamak (%72) da dahildir. Fakat, %49 NATO üyeliği teklif edilmesine ve %54 askeri malzeme yollan-masına sıcak bakmamaktadır. %68, Rusya’ya karşı ekonomik yaptırımları desteklemektedir.

2013’te İsveçliler, İtalyanlar hariç diğer tüm yanıt verenlere kıyasla, Orta Doğu’da demokrasinin istikrara tercih edilebileceğini en çok söyleyenler olmuşlardır (ikisi de %73) ve Fransızlar’ın ardından Suriye’ye müdahaleyi en kuvvetle destekleyenlerdir (yine de her iki ülkede de çoğunluk – Fransa’da %65 ve İsveç’te %61 - müdahaleye karşıdır). İsveçliler’in yüzde altmış üçü (Avrupa ortalaması %53 iken) Afganistan’da bazı birliklerin ordu ve polis kuvvetlerini eğitmek amacıyla kalmasını onaylamıştır.

2012’de İsveçliler’in %56’sı Irak müdahalesini doğru bulduğunu belirtmiştir (Avrupalı yanıt verenlerin %38’i onaylamıştır). %62 aynı şeyi Afganistan için ifade etmiştir (Avrupalılar’ın %42’si onaylamıştır). Göze çarpan bir çoğunluk (%68), Libya müdahalesini de desteklemiştir (Avrupalılar’ın %48’i onayla-mıştır). İsveçli yanıt verenler Afganistan’daki birliklerin düzeyinin aynı kalmasını en çok (%45) ve tüm birliklerin çekilmesini de en az (%26) isteyenler olmuşlardır.

1 Soru 12a: Geleceği düşünecek olursak İsveç’in BM destekli NATO operasyonlarına katılmasını ister misiniz, istemez misiniz? Soru 12b: İsveç’in NATO’nun askeri operasyonlarına katılmasını ister misiniz, istemez misiniz? Soru 13: Bazıları İsveç’in NATO ittifakının bir üyesi olması gerektiğini söylüyor. Diğerleri İsveç’in NATO’ya girmesini istemiyor. Sizin görüşünüz hangisine daha yakındır?


karşıdır. Polonyalı, Portekizli, İngiliz ve Hollandalı yanıt verenler – sırasıyla %58, %55, %50 ve %50 - Avrupa ortak görüşünden en çok sapanlar olup NATO’nun diğer ülkelere eğitim ve silah temin etmesini desteklemektedir. İtalya, İspanya ve Fransa ciddi bir şekilde buna karşı çıkmıştır (sırasıyla %70, %61 ve %56).34

Yanıt veren Türkler’in yüzde kırk yedisi, NATO’nun diğer ülkelere eğitim ve silah temin etme-sine karşı çıkmış, %38 NATO’nun bunu yapması gerektiğini söylemiştir.

Ukrayna’daki mevcut kriz yanıt verenlerin fikrini çok da değiştirmemiştir: aynı örneklemin yarısına NATO’nun Ukrayna gibi ülkelere silah ve eğitim sağlamalı mı sağlamamlı mı diye sorulduğunda Avrupalılar’ın %53’ü (Ukrayna’dan bahsedilmeden tespit edilenden bir yüzde puanı yüksek) sağlamamalı derken, Amerikalılar’ın %55’i sağlamalı demiştir. Alman ve Porte-kizli yanıt verenlerin görüşleri Ukrayna söz konusu olunca farklılaşmıştır: Almanlar’ın %54’ü NATO’nun Ukrayna gibi ülkelere eğitim ve silah temin etmesini istemezken, soru belirsiz şekilde sorulduğunda %49 aynı yanıtı vermiştir. Portekizli yanıt verenlerin %44’ü, Ukrayna’dan bahsedilince, NATO eğitim ve silah etmeli derken, soru belirsiz olunca %55 bu yanıtı vermiş-tir.35

Ama NATO’nun Afganistan gibi Yerlerde İstikrarı Sağlaması Konusunda HemfikirABD (%53) ve Avrupa’da (%57) çoğunluk NATO’nun Afganistan gibi yerlerde istikrarı sağla-maya çalışmasına destek vermektedir. Portekizli, İspanyol ve Hollandalı yanıt verenler bunu en çok destekleyenlerdir (sırasıyla %69, %67 ve %62). Yunanistan’da çoğu kişi (%49) buna katılmamıştır, onları %45 ile Alman ve %41 ile Fransız yanıt verenler izlemiştir.36

Türkler daha kararsızdır, %43 NATO’nun bunu yapmasını isterken, %37 karşı çıkmış, %20 bilmediğini veya yanıt vermek istemediğini söylemiştir.

İRAN

İran’ın nükleer programına karşı transatlantik tartışmaların odağını oluşturan güç kullanımı seçeneği, ABD, Birleşik Krallık, Fransa, Almanya, Çin, Rusya ve İran arasında Viyana’da gerçekleşen müzakereler sırasında askıya alınmıştır. İran’ın programının bir bölümünü imha etmek zorunda olup olmaması üzerine ortaya çıkan anlaşmazlıkların giderilebilmesi için Temmuz ortası olarak belirlenen anlaşma süresi dört ay daha uzatılmıştır.

Transatlantik Topluluğun İran için Seçtiği Araç: Yaptırımlarİran’ın nükleer programının yarattığı tehditle mücadele için düşünülen bir dizi seçenek arasında (ekonomik teşvikler, ekonomik yaptırımlar, İran hükümetine muhalif olanların desteklenmesi, bilgisayar sabotajı ve askeri operasyon) Atlantik’in her iki yakasında çoğu kişi (ABD’de %32, AB’de %32) aynen 2013’te olduğu gibi ekonomik yaptırımları tercih etmiştir. ABD’de ikinci tercih bilgisayar sabotajı olmuştur (geçen seneye göre dört yüzde puanı artışla

34 Soru 11.3: Diğer ülkelerin savunmasına yardım için eğitim ve silah temini35 Soru 11.4: Ukrayna gibi ülkelere kendilerini savunmaları için eğitim ve silah temin etmek 36 Soru 11.5: Afganistan gibi yerlerde istikrarı sağlamaya çalışmak


%17). Avrupalılar’ın %21’i ekonomik teşviklerin sunulmasını istemektedir (2013’e göre üç yüzde puanı artışla).37

Yaptırım seçeneğine en fazla destek İsveç ve İspanya (%38), Hollanda (%36), İtalya ve Fransa’dan (%34) gelmiştir. Ekonomik teşvikler için en fazla destek ise Almanya’dadır (2013’e göre altı yüzde puanı artışla, %33), onu Yunanistan izlemektedir (%31).

Daha önceki yıllarda olduğu gibi Avrupalılar’ın sadece %9’u ve ABD’de yanıt verenlerin %6’sı, İran muhaliflerine destek vermeyi istemektedir. Avrupalılar’ın %6’sı ve Amerikalılar’ın %4’ü, diğer seçenekler masada olsa da, İran’ın nükleer silah edinmesini kabul etmeye hazırdır.

Yanıt veren Türkler öncelikler açısından Avrupalılar’a benzemektedir: %20 İran’a karşı ekonomik yaptırımları tercih ederken, %13 İran’ın nükleer kapasitesinden vazgeçmesi için ekonomik teşvikler sunulmasını istemiştir. %13 bilgisayar sabotajını isterken, %12 İran’ın nükleer silah edinmesini kabul edeceğini bildirmiştir.

Son Çare Olarak İran’a Karşı Güç Kullanımı?Amerikalılar’ın sadece %12’si (2013’e göre altı yüzde puanı düşüş) ve Avrupalılar’ın %6’sı (2013’e göre bir yüzde puanı artış) birinci seçenek olarak askeri güç kullanımını destekle-mektedir. ABD’de sadece %4 ve Avrupa’da %6 İran’ın nükleer silahlanmasını kabul etmeye hazır olduğunu en başta söylemiştir. Bu şekilde yanıt verenlerin dışındakilere, tüm diğer seçeneklerin denenmesinden sonra İran’a askeri harekat yapılıp yapılmaması sorulduğunda, Amerikalılar’ın %60’ı (2013’e göre dört yüzde puanı düşüşle) askeri harekatı desteklerken, %27 İran’ın nükleer silah edinmesini kabul edeceğini belirtmiştir. Askeri harekat veya nükleer silah edinimini kabul etme seçeneğini belirtmeyen Avrupalılar’ın yüzde ellisi (2013’e göre iki yüzde puanı artışla) tüm diğer seçenekler tükenirse fikir değiştireceklerini söylerken, %35 fikirle-rinin değişmeyeceğini söylemiştir.38

Bu koşullar altında askeri harekat seçeneği en çok Fransa (%70), Portekiz (%67) ve İspanya’da (%59) desteklenmiştir. Askeri harekatın tek seçenek olması durumunda İran’ın nükleer silah edinimini kabul edenler en çok Almanya’da (%51), Birleşik Krallık’ta (%47), Hollanda’da ve Yunanistan’dadır (ikisi de %41).

Türkler bölünmüştür: yüzde altı, masada başka seçenekler de olsa, İran’a askeri harekat yapılmasını kabul etmekte, kabul etmeyenlerin yüzde otuz sekizi (2013’te %23 idi) tüm diğer seçenekler tüketilirse fikir değiştireceğini söylemektedir. Çoğu Türk (2013’ten beri beş yüzde puanı düşüşle, %43) nükleer İran’ı kabul etmeyi tercih etmiştir.

37 Soru 14: Bilebileceğiniz gibi İran’ın nükleer silah edinimini önleme çabaları devam etmektedir: Ekonomik teşvikler / ekonomik yaptırımlar / muhaliflerin desteklenmesi / bilgisayar teknolojisinin kullanımıyla nükleer tesislerin sabote edilmesi / askeri harekat / İran’ın nükleer silahlanmasını kabul etmek 38 Soru 15: Farz edelim ki tüm askeri olmayan seçenekler tüketildi ve İran’ın nükleer silah edinmesini engelleyecek tek seçenek askeri güç kullanımı kaldı. Bu durumda (AB / ABD / Türkiye / Rusya) İran’a karşı askeri harekat yapmalı mı yoksa İran’ın nükleer silah edinmesini kabul mü etmeli?


AVRUPA’NIN DOĞU KOMŞULARI

2014 yılı Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri için AB’nin doğu sınırları ile Rusya’nın batı sınırları arasında kalan bölgede AB’nin doğu komşuları açısından sorunların tırmandığı bir yıl olmuştur. Senenin başında bölgenin üç ülkesi – Ukrayna, Gürcistan ve Moldova, AB ile ortaklık anlaşmaları müzakerelerine başlamışlardır. Ukrayna’nın o dönemki Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç Moskova’dan gelen baskılarla ülkesinin müzakerelerini durdurmuş ve Ukrayna’nın AB yerine Rusya önderliğindeki Avrasya Birliği’ne gireceğini söyleyince Ukrayna’da her yerde gösteriler başlamıştır. En sonunda Yanukoviç ülkesini terk etmek zorunda kalınca, yeni bir geçici hükümet kurulmuştur. Mayıs’ta da seçimler gerçekleştirilmiştir.

Devlet Başkanı Poroshenko’nun Ukrayna’sı AB ile daha yakın ilişkiler kurmak istemekte; ancak Rusya’nın Ukrayna’nın Kırım Yarımadası’nı topraklarına katması ve Doğu Ukrayna’daki ayrı-lıkçı güçler ile Ukrayna arasındaki çatışma, Ukrayna’nın gelecekteki demokratik dönüşümünü belirsiz hale getirmekte ve tüm bölgenin güvenliğini tehlikeye sokmaktadır.

Ukrayna’ya ilişkin Görüşler ABD’de Orta Derecede Olumlu, Avrupa’da Karışık, Türkiye’de OlumsuzBelirli ülkelere dair düşüncelerin sorulduğu bir soru dizisi içinde Transatlantik Eğilimler araş-tırmasında Amerikalılar’a ve Avrupalılar’a bu sene ilk defa Ukrayna hakkında ne düşündükleri sorulmuştur. ABD’de çoğu kişi (%44) Ukrayna hakkında olumlu düşündüğünü söylerken, %32 olumsuz görüşte olduğunu bildirmiş, %24 bilmediğini veya yanıt vermek istemediğini söyle-miştir.39

Avrupalı yanıt verenlerin görüşleri bölünmüştür: %43 olumlu, %42 olumsuz görüştedir. Avrupa’da Ukrayna’ya yönelik en olumlu görüşler Polonya’dadır (%56); onu Fransa (%50), Almanya ve Birleşik Krallık takip etmektedir (ikisi de %43). AB içinde Ukrayna’ya yönelik en olumsuz görüşler İtalya ve Hollanda’dadır (ikisi de %50), Yunanistan ve İsveç onları izlemek-tedir (ikisi de %45). Alman yanıt verenlerin görüşleri neredeyse eşit bölünmüştür (%43 olumlu, %45 olumsuz).

Ukrayna’ya yönelik en olumsuz düşünceler Türkiye’dedir (%57).

Çoğunluk Ukrayna’ya Ekonomik ve Siyasi Destek Vermek İstiyor, Yunanistan Karşı Çıkıyor2014’te ilk defa sorulan bir soruda Avrupa Birliği’nin (Amerikalılar’a ABD’nin) Rusya ile çatışmanın artacak olması riskine rağmen Ukrayna’ya siyasi ve ekonomik destek verilmeye devam edilip edilmemesi sorulmuştur. Amerikalılar’ın (%57) ve Avrupalılar’ın (%58) çoğun-luğu yardım edilmesi gerektiğini düşünürken, Avrupa içinde bazı farklılıklar vardır. Avrupa’da her yerde çoğunluk onaylarken, sadece Yunanistan’da çoğu kişi (%49) desteğin sürdürülmesine karşı çıkmaktadır. En yüksek onay İsveç (%73), Polonya (%67), Almanya (%65), Portekiz (%64) ve Birleşik Krallık’tadır (%59). En düşük onay oranı %42 ile Türkiye’dedir ancak yanıt vermeyen veya bilmediğini söyleyenlerin oranı %24 olmuştur.40

39 Soru 4.6: Ukrayna ile ilgili görüşünüz çok olumlu / olumlu / olumsuz / çok olumsuz mudur?40 Soru 16a: AB / ABD, Rusya ile çatışma riskinin artacak olmasına rağmen Ukrayna’ya ekonomik ve siyasi destek vermeye devam etmeli midir?


Amerikalılar ve Avrupalılar Ukrayna’ya NATO Üyeliği Verilmesinde AnlaşamıyorBaşka bir yeni soruda Rusya’nın Ukrayna’da yaptıklarına karşılık alınabilecek diğer önlemler sorulmuştur. Ukrayna’ya NATO üyeliğinin teklif edilip edilmemesi sorulduğunda, Amerikalılar’ın üçte ikisi (%68) onaylarken, Avrupalılar ikiye bölünmüştür (%46 olumlu, %47 olumsuz). Bu öneriye en büyük destek Polonya (%63), Portekiz (%61), İspanya (%57) ve Türkiye’den (%52) gelmiştir. En olumsuz düşünenler Almanya (%67) ve Fransa’dadır (%53).41

Avrupalılar Ukrayna’nın AB Üyeliği için Kendi Aralarında AnlaşamıyorAvrupalılar’ın çoğunluğu (%52), AB’nin Ukrayna’ya üyelik teklif etmesini onaylamakta, %43 onaylamamaktadır. Polonyalılar, NATO’dansa AB üyeliğini tercih etmektedir (%69). Onları %64 ile Portekiz, %62 ile İspanya, %61 ile Yunanistan, %58 ile İtalya ve %56 ile İsveç takip etmektedir. En olumsuz düşünenler %63 ile Almanya, %57 ile Hollanda ve %52 ile Fran-sa’dadır. Yanıt veren Türkler’in yüzde elli dördü, Ukrayna’ya AB üyeliği teklif edilmesini desteklemektedir.

Çoğunluk Ukrayna’ya Ekonomik Yardım Artırılsın İstiyorYanıt veren Avrupalıların üçte ikisi (%68) AB’nin Ukrayna’ya yönelik ekonomik yardımını artır-masını istemektedir. ABD’nin yardımı artırmasına Amerikalılar’ın %58’i onay vermiş, %37 buna 41 Soru 16b: Rusya’nın Ukrayna’da yaptıklarına karşılık (AB / ABD’nin) tepkisi hakkında bir dizi öneri bulunmaktadır: Ukrayna’ya NATO üyeliği verilmesi / Ukrayna’ya AB üyeliği verilmesi / Ukrayna’ya ekonomik yardımın artırılması / Ukrayna’ya askeri malzeme ve ekipman sağlanması / Rusya’ya karşı daha güçlü ekonomik yaptırımların uygulanması...

0

20

40

60

80

100

Türki

ye

Yunanistan

İspanya

İtalya

Hollanda

ABDFra

nsaAB

Birleşik

Krallık

Portek

iz

Almanya

Polony

aİsv

eç

Hayır

Evet

Yüzd

e

Tablo 25: Rusya ile Çatışma Pahasına Ukrayna’ya Ekonomik ve Siyasi Destek Verilmesi

2438

3532

33

58

73

S16.a

39393628

4448

5253575859

646567

20 43 49

34

42


karşı çıkmıştır. Avrupa içinde en yüksek onay oranları Polonya (%78), Almanya (%77), İsveç (%72) ve Portekiz’de (%71) kayedilmiştir.

Polonya Hariç Çoğunluk Ukrayna’ya Askeri Malzeme Yollamak İstemiyorAraştırmaya katılan Avrupalılar’ın neredeyse dörtte üçü (%71), Rusya’nın yaptıklarına karşılık Ukrayna’ya askeri malzeme ve ekipman yollama önerilerine katılmadıklarını söylemiştir. Amerikalılar’ın %52’si de bu öneriyi olumsuz bulurken, %43 askeri malzeme ve ekipman yollanmasını istemektedir. Sadece Polonya’da yanıt verenlerin çoğunluğu (%52) bu seçeneği benimsemiştir. Avrupa’da bu öneriye yönelik en olumsuz görüşler %85 ile Almanya, %81 ile Fransa ve %80 ile İtalya’dadır.

Amerikalılar ve Avrupalılar Rusya’ya Karşı daha Güçlü Ekonomik Yaptırımlar İstiyorAmerikalılar’ın ve Avrupalılar’ın üçte ikisi (sırasıyla %64 ve %61) Rusya’ya karşı Ukrayna’da yaptıklarından dolayı daha sert ekonomik yaptırımlar uygulanmasını istemektedir. Polonya-lılar bu seçeneği en çok destekleyenlerdir (%77). Onları %71 ile İspanyollar ve %68 ile İsveç-liler izlemektedir. En olumsuz görüşler %61 ile Yunanistan’dadır. Almanlar bölünmüştür: %49 istemezken, %50 daha güçlü yaptırımları desteklemektedir.

0

20

40

60

80

100

PolonyaABABD

Ekonomik yardım

NATO üyeliği teklifi

Askeri malzeme veekipman temini

Rusya’ya karşı yaptırımlar

AB üyeliği teklifi

Yüzd

e

64

Tablo 26: Rusya’nın Ukrayna Müdahalesine Karşılık Alınacak Önlemler

58

52

77

63

25

68

43

78

68

46

61

S16b.1-5

69

52


Transatlantik Eğilimler tarihinde ikinci defa (ilki 2012’de idi) bu yıl, tam da Ukrayna’daki krizde Rusya’nın rolünün hararetle tartışıldığı sırada, Rusya’yı araştırmaya dahil etmiştir. Temmuz ayının sonunda Ukrayna’nın Avrupa ve Rusya ile ilişkileri hakkında bölgesel bir

çatışma olarak başlayan anlaşmazlığın, Rusya ile Batı arasında ciddi bir siyasi çatışmaya dönüşe-bileceği anlaşılmıştır.

RUSYA’NIN EKONOMİ VE GÖÇE DAİR GÖRÜŞLERİ

Şu anda ülkelerinin karşı karşıya bulunduğu en önemli sorun sorulduğunda Ruslar’ın çoğu (%29) ekonomi derken, “uluslararası istikrarsızlık” ikinci sırada (%22), “yolsuzluk” üçüncü sırada (%11) yer almıştır.42

Yanıt veren Ruslar’ın yüzde ellisi, 2012’ye göre sekiz yüzde puanı düşüşle, ekonomik krizden çok veya biraz etkilendiğini söylemiştir. 2012’ye göre sekiz yüzde puanı artışla yüzde kırk altı etkilenmediğini belirtmiştir.

Ruslar Ülkelerinde Çok Fazla Göçmen Olduğunu Düşünmüyor ama Bağımsız Devletler Topluluğu’ndan Gelen Göç Hakkında EndişeliHükümetlerinin göç politikaları hakkındaki görüşleri ilk defa sorulan Ruslar’ın yüzde altmış yedisi onay verirken, %26 onaylamamaktadır. Yanıt veren Ruslar’ın göze çarpan bir çoğunluğu (%76), göçmenlerin ülkelerine çalışmaya geldiğini düşünürken, %42 iltica etmek için, %40 da sosyal yardımlardan faydalanmak için demiştir.

Ayrıca yanıt verenlerin çoğu (%40) ülkelerinde “çok fazla değil ama çok” göçmen olduğunu söylemiş, %29 “çok fazla” göçmen olduğunu ifade etmiştir. Yüzde yirmi iki “çok değil” demiştir. Ülkelerinde yaşayan göçmenlerin yüzdesi açıklandığında yanıt veren Ruslar’ın %37’si “çok fazla değil ama çok”, %38’i “çok değil”, %19 “çok fazla” demiştir. Eski Sovyet devletlerinden gelen göçmenlerden endişe duyup duymadıkları sorulduğunda yanıt verenler eşit şekilde bölün-müştür; %48 endişelendiğini, %44 endişelenmediğini söylemektedir. Ruslar’a Sovyetler Birliği dışından gelen göç sorulduğunda %38 endişelendiğini, %52 endişelenmediğini ifade etmiştir.

Ruslar’ın yüzde kırk üçü daha kısıtlayıcı mülteci politikalarını tercih ederken, %14 daha az kısıtlayıcı olmasını, %36 da aynı şekilde kalmasını istemektedir.

Yanıt verenlerin yüzde elli beşi ilk kuşak göçmenlerin iyi entegre olduğuna inanmaktadır. Yüzde otuz dört, buna karşı çıkmaktadır. Yüzde altmış üç, ikinci kuşağın iyi entegre olduğuna inanırken, sadece %23 buna karşı çıkmıştır.

Yurt dışına göçün ülkeleri için sorun olup olmadığı sorulduğunda, Ruslar’ın %59’u sorun derken, %36 sorun değil demiştir.

42 Soru 0, 3.3, 26a, 26b, 27b, 27a, 29.6, 7, 28, 32a, b, 33

4 Rusya


RUSLAR’IN ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİNE DAİR GÖRÜŞLERİ

Ruslar Batı’nın da Çin’in de Liderlik Rolünü İstemiyorABD küresel liderliğini isteyip istemedikleri sorulduğunda, Ruslar’ın %10’u (2012’ye göre 9 yüzde puanı düşüşle) istediğini söylemiştir. Buna katılmayan %81 (2012’ye göre 17 yüzde puanı artışla) içinde %49 (2012’ye göre 28 yüzde puanı artışla) ABD’nin güçlü liderlik rolünü “hiç istemediğini” belirtmiştir. Avrupa Birliği’nin liderlik rolünü tercih edip etmeyecekleri sorulduğunda, Ruslar’ın sadece %25’i (2012’ye göre 12 yüzde puanı düşüşle) tercih edeceğini söylerken, %62 (2012’ye göre 18 yüzde puanı artışla) tercih etmediğini ifade etmiştir. Yanıt veren Ruslar, Çin’in liderlik rolü hakkında da olumlu düşünmemektedir: araştırmaya katılan Ruslar’ın üçte birinden azı (%28) Çin’in liderlik rolünü isterken, %53 bunu istememektedir.43

Rusya’nın liderlik rolünü isteyip istemedikleri sorulduğunda, Ruslar’ın üçte ikisinden fazlası (2012’ye göre 3 yüzde puanı artışla, %72) istediğini, %21 (2012’ye göre 1 yüzde puanı artışla) istemediğini söylemiştir.

Ruslar Obama’nın Dış Politikasını Onaylamıyor; Kremlin’in Politikasını DestekliyorRuslar’ın Barack Obama’nın uluslararası politikalarına yönelik olumlu görüşleri 2012 yılına kıyasla 19 yüzde puanı düşerek %7’ye gerilemiş, aynı zamanda olumsuz görüşler de 38 yüzde puanı aratarak %86’ya ulaşmıştır. Ruslar, Başkan Barack Obama’nın Rusya ile ilişkileri ele alış şekline de olumsuz bakmaktadır. %87 desteklemiyorken, geçen seneye göre 31 yüzde puanı düşüşle sadece %7, desteklemektedir.44

Ruslar’ın kendi hükümetlerinin uluslararası politikalarına yönelik desteği 2012’ye göre 12 yüzde puanı artarak göze çarpan bir çoğunluğa ulaşmıştır: %83. Onaylamayanlar 2012’ye göre dokuz yüzde puanı düşüşle %12’de kalmıştır.

Rusya’nın Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa Birliği Hakkında Görüşleri Olumsuzlaşıyor; Çin ile Türkiye Hala PopülerRusya’nın ABD hakkında görüşleri 2012 ile bu yıl arasında ciddi ölçüde hasar görmüştür. Sadece %23 (2012’ye göre 27 yüzde puanı düşüşle) ABD hakkında olumlu düşündüğünü söylerken, %72 (2012’ye göre 31 yüzde puanı artışla) olumsuz görüşte olduğunu söylemiştir. AB ile ilgili görüşler biraz daha olumludur. Düşüş o kadar da sert olmamıştır. 2012’ye göre 23 yüzde puanı azalarak %41 olumlu görüşte olduğunu söylerken, %52 (2012’ye göre 28 yüzde puanı artışla) olumsuz görüştedir.45

Bunun tersine Ruslar’ın Çin’e dair görüşleri iki yıl öncesine kıyasla çok daha olumludur. %77 (2012’ye göre 14 yüzde puanı artışla) Çin hakkında olumlu düşündüğünü söylerken sadece, %17 (2012’ye göre 13 yüzde puanı düşüşle) olumsuz görüştedir.

Ruslar’ın Türkler hakkında görüşleri de olumludur; ama 2012’ye göre azalma vardır. %54 (2012’ye göre 7 yüzde puanı düşüşle) Türkiye hakkında olumlu düşünürken, %28 (2012’ye göre 2 yüzde puanı artışla) olumsuz görüştedir.

43 Soru 1a, b, c, d44 Soru 2.1 – 2, 3.145 Soru 4.1 - 3


Ruslar’ın Çoğu Rusya – NATO İlişkilerinde Bağımsızlık İstiyor ama Yükselen Güçlerle İşbirliğini Hedefliyor Transatlantik Eğilimler araştırmasında Avrupalılar’a ve Amerikalılar’a güvenlik ve diplomasi alanında işbirliğinin Amerika Birleşik Devletleri ile Avrupa Birliği arasında daha yakın olması mı, aynı kalması mı yoksa daha bağımsız bir yaklaşımın mı benimsenmesi sorulmuştur. Rusya’da yanıt verenlere aynı soru Rusya ve NATO ilişkileri için sorulmuştur.46

Ruslar’ın çoğu (2012’ye göre 11 yüzde puanı artışla %47) Rusya’nın daha bağımsız bir yaklaşım benimsemesini istemektedir. Aynı kalmasını isteyenlerin sayısı üçte bir olarak sabit kalmıştır (%31, 2012’de de %30). Yanıt verenlerin sadece %15’i (2012’ye göre 6 yüzde puanı düşüşle) ilişkilerin daha yakın olmasını istemektedir.

Ayrıca Ruslara AB mi, ABD mi, Çin veya Hindistan gibi yükselen güçlerle mi, Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) ülkeleri ile mi daha yakın işbirliği yapılmalı yoksa yalnız mı hareket edilmeli diye sorulduğunda yanıt verenlerin %36’sı yükselen güçler, %29 BDT devlet-leri, %14 AB ile yakın işbirliği içinde olmalı derken; %10 yalnız hareket etmeli demiştir. Sadece %2, ABD ile beraber hareket edilmesini istemiştir.

Rusya’da yanıt verenlerin %63’ü, Çin ile ilişkilerin aracı olmadan yürütülmesini istemekte, %19 AB ülkeleriyle beraber hareket edilsin demektedir. Sadece %6, ABD ile beraber hareket edilmesini istemiştir. Rusların yüzde elli sekizi, Orta Doğu’da bağımsız hareket etmek isterken, %21 bunu Avrupa Birliği ile ve yüzde yedi ABD ile işbirliği içinde yapmak istemiştir.

Ancak Ruslar işbirliği için bazı temel konularda daha isteklidir. Suriye’de istikrar söz konusu olduğunda, %30 Rusya’nın yalnız hareket etmesini, %28 ABD ve AB ile beraber çalışmasını istemektedir. Yüzde on beş, Rusya’nın sadece AB ile çalışmasını tercih ederken, %2 sadece ABD demiştir. İran’ın nükleer programıyla ilgili devam eden müzakereler hakkında %29, Rusya’nın yalnız hareket etmesini isterken, %30 AB ve ABD ile birlikte hareket edilmeli demiştir. Yüzde on üç sadece AB, %3 sadece ABD yanıtını vermiştir.47

Ruslar’ın %23’ü, nükleer programını durdurması için İran’a ekonomik teşvikler sunulmasını isterken, %17 yaptırımlar uygulanmasını, %11 İran’ın tesislerini sabote etmek için bilgisayar teknolojisi kullanılmasını desteklemektedir. Yüzde dört, askeri harekatı onaylamaktadır. Askeri harekatı desteklemeyenler içinde sadece %13, diğer seçenekler tükenirse, fikrini değiştirece-ğini söylemiş, %55 İran’ın nükleer silah edinmesini kabul edebileceğini bildirmiştir.

RUSYA VE AVRUPA’NIN DOĞU KOMŞULARI

Ruslar Moldovya, Beyaz Rusya için Olumlu Ama Gürcistan ve Ukrayna için DeğilRuslar’ın komşuları hakkında görüşleri karışıktır. Yanıt verenlerin yüzde elli altısı, Moldovya hakkında olumlu düşünürken, %28 olumsuz düşünmektedir. Daha yüksek bir oran (2012’ye

46 Soru 5: Rusya ile NATO arasında güvenlik ve diplomatik alanında işbirliğinin daha yakın olmasını mı, aynı kalmasını mı veya ortakların daha bağımsız bir yaklaşım benimsemesini mi istersiniz? Soru 8: Uluslararası konularda Rusya sizce aşağıdakilerden hangisi ile daha yakın çalışmalıdır? Avrupa Birliği ülkeleri / Amerika Birleşik Devletleri / Hindistan ve Çin gibi yükselen güçler / BDT devletleri / Rusya yalnız hareket etmeli. Soru 6a.2 - 347 Soru 9.1, 2: Aşağıdaki konularda sizce Rusya’nın AB ile / ABD ile / her ikisi ile mi beraber çalışması daha iyi olur yoksa yalnız mı çalışmalıdır? Suriye’de istikrar / İran ile nükleer program müzakereleri


göre on altı yüzde puanı artışla, %80) Beyaz Rusya için olumlu görüş ifade ederken, %14 (2012’ye göre 13 yüzde puanı düşüşle) olumsuz düşüncededir.48

Ancak Ruslar’ın Gürcistan ile ilgili duyguları karışıktır. 2012’ye göre 15 yüzde puanı artışla, %42 olumlu görüşte olduğunu söylerken, 2012’ye göre 14 yüzde puanı düşüşle, %46 olumsuz görüşleri olduğunu söylemiştir.

Ukrayna hakkında Ruslar’ın üçte ikisi (%64) olumsuz görüşte iken, %30 olumlu düşündüğünü ifade etmiştir.

Bu Ruslar’ın açıkça bağımsız hareket etmeyi tercih ettikleri bir alandır. Avrupa’nın doğu komşularının geleceği sorulduğunda, araştırmaya katılan Ruslar’ın %36’sı, ülkelerinin bu konuda yalnız çalışması gerektiğini belirtmiştir. %22, AB ve ABD ile beraber çalışmayı tercih etmiştir. Yüzde on dokuz, bu konuda sadece AB ile beraber çalışmak istediğini söylerken, ABD için bunu söyleyenlerin oranı sadece %2 olmuştur.49

Son olarak, Ruslar’a Avrupa Birliği ile çatışma riski pahasına Ukrayna üzerindeki etkisini sürdürmeye çalışıp çalışmayacağı sorulmuştur. Yüzde elli üç olumlu yanıt verirken, %29 olumsuz yanıt vermiştir. Yüzde on sekiz bilmediğini veya yanıt vermek istemediğini söyle-miştir.

48 Soru 4.7 - 949 Soru 9.3: Aşağıdaki konularda sizce Rusya’nın AB ile mi, ABD ile mi, ikisi ile beraber mi yoksa yalnız mı çalışması daha iyidir? Avrupa’nın doğu komşularının geleceği? Soru 17: Rusya, Avrupa Birliği ile çatışma riskine ragmen, Ukrayna üzerin-deki etkisini sürdürmeye çabalamalı mıdır?

0

20

40

60

80

100

UkraynaGürcistanMoldovyaBeyaz Rusya

Olumlu

Olumsuz

Yüzd

e

Tablo 27: Rusya’nın AB’nin Doğu Komşuları Hakkındaki Düşünceleri

56

S4.6-9

42

4628

14

80

30

64


Rusya’ya Dair Avrupa ve ABD Görüşleri Avrupalılar Ruslar’ın Liderlik Rolünü İstemiyor, Amerikalılar BölünmüşRusya’nın liderlik rolü hakkında görüşleri sorulduğunda, Avrupalılar’ın üçte ikisinden fazlası (2013’e göre üç yüzde puanı artışla, %68) istemediklerini söylemiştir. Amerikalılar’ın çoğunluğu buna katı-lırken (2013’e göre yedi yüzde puanı artışla, %53), %39 (2013’te %40 idi) Rusya’nın liderlik rolünü istediğini söylemiştir.1

Avrupa’da Rusya’nın liderlik rolüne karşı en olumsuz görüşler İspanya’da (2013’e göre üç yüzde puanı artışla, %84), Polonya’da (2013’e göre altı yüzde puanı artışla, %81), İsveç’te (2013’e göre sekiz yüzde puanı artışla, %77), Fransa’da (2013’e göre sekiz yüzde puanı artışla, %72) ve Türki-ye’dedir (2013’e göre dört yüzde puanı artışla, %71) tespit edilmiştir.

Yunanistan çoğunluğun Rusya’nın liderlik rolüne destek verdiği tek AB ülkesi olmuştur (%52). %40, istemediğini söylemiştir.

Almanya’da %59luk bir çoğunluk, Rusya’nın liderlik rolünü istemezken, yine de istemeyenlerin oranının 2013’teki %69’a kıyasla on yüzde puanı düştüğü tek Avrupa ülkesi olmuştur. Almanya’da isteyenlerin oranı 2013’e göre 11 yüzde puanı artarak %38 olmuştur.

Rusya’ya Dair Görüşler Atlantik’in İki Yakasında da Olumsuzlaşıyor Rusya’ya dair görüşler olumsuzlaşmaya devam etmiştir. 2013’e göre 12, 2012’ye göre 23 yüzde puanı artışla Amerikalılar’ın %71’i görüşlerinin olumsuz olduğunu söylerken, 2013’e göre altı, 2012’ye göre on üç yüzde puanı artışla Avrupalılar’ın %68’i aynı görüşte olduğunu belirtmiştir. Özel-likle İsveçliler oldukça olumsuzdur. %78, görüşlerinin olumsuz olduğunu söylerken, Hollandalılar’ın %73’ü buna katılmaktadır. Yunanistan Rusya hakkında olumlu izlenimleri olan tek ülke olmuştur. %65, olumlu düşünmektedir. Türkler’in yüzde altmış sekizi, görüşlerini olumsuz olarak tanımlarken, %20 olumlu olduğunu söylemiştir.2

Barack Obama’nın Rusya ile İlişkileri Avrupa’da Onaylanıyor, Amerika’da Görüşler BölünmüşAvrupalılar’ın çoğunluğu (%52) Başkan Barack Obama’nın Rusya ile ilişkileri yürütme şeklini destekle-diğini söylese de, onaylamayanların oranı 2013’e göre 9 yüzde puanı artarak %35 olmuştur. ABD’de yanıt verenlerin görüşleri bölünmüştür; %41 (2013’e göre 12 yüzde puanı düşüşle) onayladığını söylerken, %49 (2013’e göre 15 yüzde puanı artışla) onaylamamaktadır. Onay oranları en yüksek Hollanda’da (%65), İtalya’da ve İsveç’te (ikisi de %62) olmuştur. Onaylamayanlar ise en çok Yuna-nistan (%62) ve Türkiye’dedir (%61) .3

Başkan Obama’nın Rusya politikasına yönelik destekte en büyük değişiklik Türkiye’de olmuştur. Onaylamayanların oranı 2013’e göre 17 yüzde puanı artmıştır. Almanya’da da onay oranı on yüzde puanı düşerek %49 olmuştur. Onaylamadığını söyleyenlerin oranı da 15 yüzde puanı artarak %43 olmuştur. İsveç ise onay oranı 2013’e göre sekiz yüzde puanı artmıştır.

Avrupalılar’ın Hükümetlerinin Rusya Politikası Hakkındaki Görüşleri BölünmüşTransatlantik Eğilimler araştırmasında yanıt verenlere ilk defa kendi hükümetlerinin Rusya ile ilişkileri yürütme şeklini beğenip beğenmedikleri sorulmuştur. Avrupalılar’ın görüşleri bölünmüştür. %46, hükümetlerinin politikasını onaylarken, %42 onaylamamaktadır. Onay oranlarının en yüksek olduğu ülkeler Almanya ve İsveç (ikisi de %56), Hollanda (%49) ve Fransa ve Birleşik Krallık’tır (ikisi de %48). Onaylamayanlar en çok Polonya (%55), Türkiye (%54) ve İspanya’dadır (%52). Yanıt veren

1 Soru 1c: Rusya’nın güçlü bir küresel lider olmasını ne ölçüde istersiniz?2 Soru 4.4 Rusya ile ilgili görüşleriniz çok olumlu, biraz olumlu, biraz olumsuz veya çok olumsuz mudur? 3 Soru 2.2: Başkan Barack Obama’nın aşağıdaki sıralananlar hakkındaki tutumunu destekliyor musunuz, desteklemiyor musunuz? Rusya ile ilişkiler


Portekizliler’in yüzde yirmi sekizi ve İspanyollar’ın %21’i bilmediğini veya yanıt vermek istemediğini söylemiştir.4

Az Sayıda Avrupalı Rusya ile İlişkilerde ABD ile Beraber Çalışmak İstiyor; Amerikalılar’ın Transatlantik İşbirliği Konusunda Görüşleri Bölünmüş TTransatlantik Eğilimler araştırmasında yanıt verenlere ilk defa hükümetlerinin Rusya ile ilişkilerinde Avrupa Birliği’nin diğer üyeleriyle mi / Amerika Birleşik Devletleri ile mi daha yakın çalışması, yoksa bağımsız bir yaklaşım mı benimsemesi gerektiği sorulmuştur. Avrupalılar ortalama olarak diğer AB üye devletleriyle birlikte hareket edilmesi mi (%45) yoksa daha bağımsız bir yol mu seçilmesi (%41) gerektiği konusunda görüş ayrılığı yaşamaktadır. Sadece %9, Amerika Birleşik Devletleri ile yakın çalışmak istemektedir.5

Fransa, çoğunluğun diğer AB üye devletleriyle beraber çalışmak istediği tek ülke olmuştur (%55). İtalya’da (%49), Hollanda’da, İspanya’da (ikisi de %48) ve İsveç’te (%47) çoğu kişi buna katılmaktadır. Almanya’da yanıt verenlerin görüşleri AB içinde daha yakın işbirliği ile bağımsız yaklaşım arasında eşit bölünmüştür (ikisi de %45). Yunanistan’da %60, Birleşik Krallık’ta %44, Portekiz’de %43, Türkiye’de %40 ve Polonya’da %35, daha bağımsız bir yol tercih ettiklerini söylemiştir.

Amerika Birleşik Devletleri ile daha yakın hareket edilmesine en fazla desteği Türkiye (%27) ve Polonya (%22) vermiştir. ABD ile birlikte hareket edilmesine yönelik oranlar %2 ile %10 arasında değişmektedir.

ABD’de yanıt verenlerin görüşleri de aynı şekilde bölünmüştür. Yüzde kırk altı, AB ile yakın işbirliği içinde olmayı, %48 bağımsız bir yaklaşımı tercih ettiğini söylemiştir.

4 Soru 3.2: Hükümetinizin Rusya ile ilişkileri yürütme şeklini destekliyor musunuz, desteklemiyor muzunuz?5 Soru 6a/b.1: Peki Rusya ile ilişkilerimizin yürütülmesinde, (ülke) ...?

0

20

40

60

80

Rusya

Yunanistan

Türki

yeABD

Polony

a

İspanya

AlmanyaAB

Birleşik

Krallık

Frans

a

Portek

izİsv

eçİta

lya

Hollanda

Kendi hükümetineonay

Başkan Obama’ya onay

Yüzd

eTablo 28: Rusya ile Yürütülen İlişkilere Onay

49

5356

27

56

46

65

33

56

47

59

48

40

S2.2, 3.2

49

39

48

26

35

7

25

4141

45

52

6262

Transatlantik Eğilimler, ABD ve Avrupa kamuoyuna yönelik her yıl gerçekleştirilen kapsamlı bir araştırmadır. Araştırma, TNS

Opinion tarafından 2-26 Haziran 2014 tarihleri arasında Amerika Birleşik Devletleri, Türkiye, Rusya ve Fransa, Yunanistan, Almanya, İtalya, Hollanda, Polonya, Portekiz, İspanya, İsveç ve Birleşik Krallık olmak üzere 10 Avrupa Birliği üye devletinde gerçekleştirilmiştir. Araştırma, Marshall Fonu (GMF) ve Compagnia di San Paolo’nun bir projesidir, Barrow Cadbury Trust, BBVA Vakfı ve İsveç Dışişleri Bakanlığı tarafından desteklenmektedir.

Araştırmanın danışma komitesinde İtalya Siena Üniversitesi Siyaset Bilimi Profesörü Pierangelo Isernia, ABD Tufts Üniversitesi Siyaset Bilimi Doçenti Richard Eichenberg, ve İtalya Compagnia di San Paolo Program Yöneticisi Nicoló Russo Perez bulunmaktadır. Göç ile ilgili veriler için Georgetown

Üniversitesi (ABD) Uluslararası Göç Çalışmaları Enstitüsü Yönetici Direktörü Susan Martin, Konstanz Üniversitesi (Almanya) Mikrososyoloji Profesörü Claudia Diehl ve Barrow Cadbury Trust (Birleşik Krallık) Program Yöneticileri Ayesha Saran ve Debbie Pippard danışmanlık yapmıştır.

Temel Bulgular Raporu’nun yazarları, Transatlantik Eğilimler Proje Lideri ve Kıdemli Transatlantik Araştırmacı Constanze Stelzenmüller ve Transatlantik Eğilimler Program Koordinatörü Josh Raisher’dir. Göç ve Entegrasyon Programı Direktörü Astrid Ziebarth ve Kıdemli Transatlantik Araştırmacı Tanja Wunderlich, Temel Bulgular Raporu’ndaki göç ve entegrasyon bölümlerini şekillendirmiş ve genel veri analizine önemli katkılarda bulunmuşlardır. İtalya Siena Üniversitesi’nde doktora sonrası araştırma yapan Linda Basile’nin yardımlarını da dile get-irmek isteriz. Daniela Braun ve Bridget Parker tablo ve şemaların oluşturulmasına ve bu raporun hazırlanmasına yardımcı olmuşlardır.

Transatlantik Eğilimler Program Notu

Marshall Fonu (GMF) ve Compagnia di San Paolo’nun bir projesidir ve Barrow Cadbury Trust, BBVA Vakfı ve İsveç Dışişleri Bakanlığı tarafından desteklenmektedir.

www.transatlantictrends.org

Government & Nonprofit

Transatlantik eğilimler - rapor