ชุดที่ 2 เรื่อง การวัดอุณหภูมิ

ก

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ทเนนแผนผงมโนทศน เรอง พลงงาน ชนมธยมศกษาปท 1 จดท าขนเพอพฒนาผลสมฤทธทางการเรยน และความสามารถในการคดวเคราะห โดยเนนแผนผง มโนทศน ชดกจกรรมนม 5 ชด ประกอบดวย ชดกจกรรมท 1 เรอง รปแบบของพลงงาน ชดกจกรรมท 2 เรอง การวดอณหภม ชดกจกรรมท 3 เรอง การถายโอนพลงงานความรอน ชดกจกรรมท 4 เรอง สมดลความรอน ชดกจกรรมท 5 เรอง ผลของความรอน ชดกจกรรมนเปนชดท 2 เรอง การวดอณหภม เปนชดกจกรรมทเกยวกบการศกษาและทดลองเกยวกบการวดอณหภมของสาร โดยระบหนวยในหนวยวดตาง ๆไดถกตอง นกเรยนสามารถเรยนรโดยผานกจกรรมการ ทดลอง สงเกต รวบรวมขอมล บนทกผลการศกษาและสรปองคความรเปนแผนผงมโนทศนได สามารถน าความรไปใชชวตประจ าวนไดอยางถกตอง เอเดยน คณาสทธ ผจดท า

ค ำน ำ

ข

หนา ค าน า ...................................................................................................................................... ก สารบญ .................................................................................................................................... ข ค าชแจงส าหรบคร .................................................................................................................. ค ค าชแจงส าหรบนกเรยน .......................................................................................................... ง ผงมโนทศนหนวยการเรยนร .................................................................................................. จ ผงมโนทศนสาระการเรยนร.................................................................................................... 1 แบบทดสอบกอนเรยน ............................................................................................................ 2 ใบความรท 1 เรอง การวดอณหภม ......................................................................................... 4 ใบความรท 2 เรอง การวดพลงงานความรอน ......................................................................... 10 กจกรรมท 1.1 เรอง การใชเทอรมอมเตอร ............................................................................ 12 กจกรรมท 1.2 เรอง อณหภมของสาร ................................................................................... 17 กจกรรมท 1.3 เรอง การเปรยบเทยบหนวยวดอณหภม ......................................................... 19 กจกรรมท 2.1 เรอง การเกดพลงงานความรอน .................................................................... 20 กจกรรมท 2.2 เรอง การค าควณหาคาพลงงานความรอน ...................................................... 20 กจกรรมท 2.3 เรอง การสรปแผนผงมโนทศนเกยวกบการวดอณหภม ................................. 26 แบบทดสอบหลงเรยน ............................................................................................................ 28 เฉลยชดกจกรรมท 2 ................................................................................................................ 30 เฉลบแบบทดสอบกอนเรยน - หลงเรยน ................................................................................. 50 สรปผลการประเมน ชดกจกรรมท 2 ....................................................................................... 52 แบบประเมน ชดกจกรรมท 2 .................................................................................................. 53 บรรณานกรม .......................................................................................................................... 58

สำรบญ

ค

ค ำชแจงส ำหรบคร

การจดกจกรรมการเรยนร เรอง พลงงาน ชนมธยมศกษาปท 1 ไดก าหนดวธสอนทเนนแผนผง มโนทศน ซงประกอบดวยกจกรรม 3 ขนตอน ทไดระบไวในแผนการจดการเรยนร ดงน

1. ขนน าเขาสบทเรยน 1.1 ทดสอบกอนเรยน 1.2 ทบทวนความรเดมโดยใชแผนผงมโนทศน 1.3 ชแจงจดประสงคการเรยนรของบทเรยน 1.4 น าเสนอตวอยางผงมโนทศนแบบตาง ๆ ทเหมาะสมกบลกษณะของเนอหา 2. ขนสอน 2.1 ครน าเสนอเนอหาทจะเรยนพรอมทงกจกรรมใหสอดคลองกบเนอหา โดยใชสอและกจกรรมตาง ๆ เชน การสาธต การทดลอง รปภาพ ของจรง ท าแบบฝกหด ศกษาใบความรทตองการใหผเรยนไดเรยนร 2.2 ผสอนเชอมโยงเนอหาสาระทเรยนโดยใชแผนผงมโนทศนและใหผเรยนน าเนอหาสาระทส าคญใสลงในผงมโนทศนตามความเขาใจของตน 2.3 แบงกลมนกเรยน 4 – 5 คน น าประเดนส าคญมาเขยนเปนผงมโนทศนโดยเลอกรปแบบผงมโนทศนทเหมาะสมและสงตวแทนน าเสนอแผนผงมโนทศนหนาชนเรยน 2.4 ครและนกเรยนรวมกนอภปรายแผนผงมโนทศนทน าเสนอ พรอมทงแนะน าในสวนทบกพรอง 3. ขนสรป 3.1 นกเรยนรวมกนสรปและแกไขผงมโนทศนใหถกตอง 3.2 ท ากจกรรม/แบบฝกหดในชดกจกรรม 3.3 ทดสอบหลงเรยน 3.4 ตรวจเฉลย ดงนน ในการน าชดกจกรรมการเรยนรท เรอง พลงงาน ไปใช ครผสอนตองศกษารายละเอยดของกจกรรมทระบไวในแผนการจดการเรยนรใหเขาใจ จดกจกรรมตามแผนการจดการเรยนร จดบรรยากาศและสงแวดลอมใหเออตอการเรยนร โดยผสอนเปนผ ใหค าแนะน าและอ านวย ความสะดวกในการเรยนร ใหก าลงใจและเสรมแรงหลาย ๆ รปแบบ เพอใหผเรยนประสบความส าเรจในการเรยนและสามารถพฒนาความรความสามารถและทกษะการคดของนกเรยนใหมประสทธภาพทดขนได

ง

ค ำชแจงส ำหรบนกเรยน การใชชดกจกรรมการเรยนรท เรอง พลงงาน ชนมธยมศกษาปท 1 เพอใหบรรลตามจดประสงค การเรยนร ผเรยนควรปฏบตดงน 1. ชดกจกรรมนใชประกอบการเรยนเนอหาและฝกทกษะการคดวเคราะห โดยใชแผนผง มโนทศน

2. ใหผเรยนท ากจกรรมตามล าดบการเรยน คอ 2.1 ท าแบบทดสอบกอนเรยน 2.2 ศกษาจดประสงคการเรยนร 2.3 ท ากจกรรมในแตละกจกรรมตามล าดบทของชดกจกรรม 2.4 ศกษาเนอหาในใบความร 2.5 สรปความรเปนแผนผงมโนทศน 2.6 ท าแบบทดสอบหลงเรยน 2.7 ตรวจค าตอบจากชดเฉลย

3. ใหผเรยนไดปฏบตดวยตนเองเองโดยไมดเฉลยกอน ถาไมเขาใจใหกลบไปอานบทเรยนนนอกครงหนง

1

เทอรมอมเตอร

การวดพลงงานความรอน

การวดอณหภม

เครองมอวดอณหภม

องศาโรเมอร ( )

หนวยวด

สตรการค านวณ

แคลอร , กโลแคลอร .บทย, จล

แบบธรรมดา

องศาเซลเซยส ( )

ความหมายของอณหภม

ระดบความรอนในวตถ

การเปลยนหนวยวดอณหภม

วดไข

หนวยวดอณหภม

องศาฟาเรนไฮต ( )

เคลวน ( )

สตร Q = cmt

ตวอยางการค านวณ

ตวอยางท 1 น า 30 กรม ท 25 องศาเซลเซยส ใหรอนถง 80 องศาเซลเซยส จะตองใชความรอนเทาใด วธคด สตร Q = cmt โดย c = ความจความรอนของน า มคา 1 แคลอร/กรม – องศาเซลเซยส m = มวลของน า 30 กรม t = อณหภมสดทาย – อณหภมเรมตน = 80 – 25 = 55 องศาเซลเซยส แทนคาสตร Q = 1 X 30 X 55 = 1,650 แคลอร จะตองใชความรอน 1,650 แคลอร

2

ค าชแจง จงเลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงขอเดยว

1. อณหภมหมายถงขอใด

ก. ความจความรอนในวตถ

ข. ระดบความรอนในวตถ

ค. ปรมาณความรอนในวตถ

ง. ขนาดของความรอนในวตถ 2. หนวยวดของภมใดทจบคไดถกตอง ก. องศาโรเมอร-ระบบองกฤษ

ข. องศาฟาเรนไฮต-ระบบเมตรก

ค. องศาเซลเซยส-ระบบเอสไอ ง. เคลวน-ระบบเอสไอ 3. อณหภม 42 ๐C เมอคดในหนวย K และ ๐F จะมคาเทาใด ก. 315 K และ 5.5 ๐F ข. 231 K และ 5.5 ๐F ค. 320 K และ 33.6 ๐F ง. 315 K และ 107.6 ๐F 4. น าในแกว ก มอณหภมสงกวาน าในแกว ข 15 ๐F ถาน าในแกว ก มอณหภม 12 ๐C น าในแกว ข จะมอณหภมกองศาฟาเรนไฮต ก. 38.6 ๐F ข. 53.6 ๐F ค. 68.6 ๐F ง. 78.6 ๐F

5. ขอใดไมใชผลจากพลงงานความรอน ก. การเกดลม ข. การเกดเมฆ ค. การละลายของน าแขงขวโลก ง. การผลตพลงงานไฟฟาจากเขอน 6. หนวยวดอณหภมของวตถ โดยทวไป ทนยมใชในประเทศไทย ไดแกหนวยใด ก. เคลวน ข. องศาโรเมอร ค. องศาเซลเซยส ง. องศาฟาเรนไฮต 7. เทอรมอมเตอรแบบเซลเซยสอานคาได 30 องศาเซลเซยส จะเทากบกองศา ฟาเรนไฮต ก. 22 ข. 32 ค. 54 ง. 86 8.จดเดอดของน าอยทใดในระบบองศา เซลเซยสและฟาเรนไฮต ก. 100 ๐C และ 173 ๐F ข. 100 ๐C และ 212 ๐F ค. 373 ๐C และ 212 ๐F ง. 212 ๐C และ 100 ๐F

กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 1

แบบทดสอบกอนเรยน วชาวทยาศาสตร รหสวชา ว21102

เรอง การวดอณหภม

3

9. จดเดอดของน าอยทใดในระบบองศา เซลเซยสและฟาเรนไฮต ก. 100 ๐C และ 173 ๐F ข. 100 ๐C และ 212 ๐F ค. 373 ๐C และ 212 ๐F ง. 212 ๐C และ 100 ๐F 10. ระบบหนวยระหวางชาตใชหนวยใด บอกอณหภม ก. เคลวน ข. องศาโรเมอร ค. องศาเซลเซยส ง. องศาฟาเรนไฮต

เกงมากคะ

4


ใบความรท 1 วชาวทยาศาสตร รหสวชา ว 21102


อณหภม (Temperature) คอ ระดบความรอนในวตถ อณหภมเปนปรมาณทบอกใหทราบวา วตถตางๆ รอนมากนอยเพยงใด เครองมอทใชวดอณหภมหรอระดบความรอนในวตถ คอ เทอรมอมเตอร

เทอรมอมเตอร (Thermometer) ม 2 ชนด ไดแก 1. เทอรมอมเตอรแบบธรรมดา เปนเทอรมอมเตอรทใชวดอณหภมทว ๆ ไป โดยอาศยหลกการของการขยายตวของของเหลว เมอไดรบความรอน และจะหดตวเมอคายความรอน

2. เทอรมอมเตอรวดไข (Clinical Thermometer) เปนเทอรมอมเตอรทใชวดอณหภมของรางกายโดยเฉพาะ มขดบอกอณหภมระหวาง 35-42 C มการแบงชองระหวางองศาอยางละเอยด ทปลายขางหนงเปนกระเปาะ เหนอกระเปาะจะมลกษณะโคงงอ มรตบ เพอปองกนไมให ของเหลวไหลกลบสกระเปาะทนท เวลาใชมกน าไปสอดไวทใตลน ใตรกแร หรอททวารหนกในเดกเลก เมอใชเสรจแลว ควรท าความสะอาดดวยการเชดดวยแอลกอฮอล และตองสลด ใหของเหลวไหลกลบสกระเปาะใหหมด

ภาพเทอรมอมเตอรแบบธรรมดา

ภาพเทอรมอมเตอรวดไขแบบดจตอล ภาพเทอรมอมเตอรวดไขแบบธรรมดา

การการวดอณหภมวดอณหภม

ทมาภาพ : https://www.google.co.th

ทมาภาพ : https://www.google.co.th

5

ของเหลวทใชบรรจในเทอรมอมเตอร คอ ปรอท และแอลกอฮอล ซงของเหลวแตละชนดกมขอดและขอเสยแตกตางกน ดงน 1) เทอรมอมเตอรทใชปรอท ขอด คอ 1. ขยายตวทนทเมออณหภมเปลยนแปลง ท าใหอานอณหภมไดละเอยด 2. เปนตวน าความรอนทด 3. ทบแสงและสะทอนแสงไดด 4. ไมเกาะผวหลอดแกว ท าใหเคลอนทขนลงไดสะดวก ไมมการตดคาง หรอขาดตอน

5. เปลยนสถานะเปนไอยาก

ขอเสย คอ 1. จะแขงตว ถาใชในบรเวณทหนาวมาก ๆ ซงปรอทมจดหลอมเหลวท -39 C และมจดเดอดท 357 C 2. ปรอทเปนสารพษ 2) เทอรมอมเตอรทใชแอลกอฮอล นยมใชบวทลแอลกอฮอล (Butyl alcohol) และใสสแดงผสม ลงไปเพอใหมองเหนไดชดเจนยงขน ขอด คอ 1. สามารถใชในบรเวณทอณหภมต ามาก ๆ ได เพราะมจดหลอมเหลวท -89.5 C และมจดเดอดท 117.7 C 2. ขยายตวไดดกวาปรอท 6 เทา

ขอเสย คอ ใชในบรเวณทรอนมากไมได เพราะแอลกอฮอลจะเดอดทอณหภม ต ากวาปรอท

6

ในการสรางมาตราสวนหรอสเกลของเทอรมอมเตอร ไดก าหนดจดหลกไว 2 จด คอ 1. จดเดอด (Boiling Point) คอ จดทอณหภมของน าก าลงเดอดเปลยนสถานะ กลายเปนไอหรอจดทอณหภมของไอน าก าลงเปลยนสถานะกลายเปนน าทความดนระดบน าทะเล 2. จดเยอกแขง (Freezing Point) คอ จดทอณหภมของน าแขงก าลงเปลยนสถานะกลายเปนน าหรอจดทอณหภมของน าก าลงเปลยนสถานะกลายเปนน าแขงทความดนระดบน าทะเล

หนวยวดอณหภมหนวยวดอณหภม

เทอรมอมเตอรมหนวยวดบอกอณหภม 4 หนวย คอ 1. องศาเซลเซยส ( C ) เปนหนวยระบบเมตรก

2. องศาโรเมอร ( R ) เปนหนวยทใชกนมาก ในประเทศฝรงเศส

3. องศาฟาเรนไฮต ( F ) เปนหนวยระบบองกฤษ

4. เคลวน (K ) เปนหนวยในระบบ SI

ศนยสมบรณ คอ อณหภมต าสด

ทเปนไปไดท -273 C

7

เมอน าเทอรมอมเตอรแบบโรเมอร เซลเซยส ฟาเรนไฮต และ เคลวน มาวดอณหภมของเหลวชนดหนง จะพบวา ล าปรอทขนสงทระดบเดยวกน แตคาจากตวเลขทอานไดจะตางกน และชวงเหนอปรอทขนไปจนถงขดจดเดอดจะอยทระดบเดยวกนทงหมด ซงเมอน าอณหภมมาเทยบสวนกนจะไดอตราสวน ดงน เทอรมอมเตอรมหนวยวดบอกอณหภม 4 หนวย 1. โรเมอร จดเยอกแขง R0 จดเดอด R80 ม 80 ชอง 2. เซลเซยส จดเยอกแขง C0 จดเดอด C100 ม 100 ชอง 3. ฟาเรนไฮต จดเยอกแขง F32 จดเดอด F212 ม 180 ชอง 4. เคลวน จดเยอกแขง K273 จดเดอด K373 ม 100 ชอง

การเปลยนหนวยวดอณหภมการเปลยนหนวยวดอณหภม

ชวงเหนอปรอท

8

....

.

5

273

49

32

5 PFPB

PFXKRFC

ถาเทอรมอมเตอรแบบเซลเซยส ฟาเรนไฮต โรเมอร เคลวน และแบบอนๆ อานอณหภมได KRFC ,,, และ X ตามล าดบ จะสามารถเปลยนอณหภมทอานไดจาก จะเทากนทกมาตราสวน ดงนน

273373

273

080

0

32212

32

0100

0

KRFC

จะไดวา

....

.

100

273

80180

32

100 PFPB

PFXKRFC

หรอ 273 CK

อณหภมทอานได – จดเยอกแขง จดเดอด – จดเยอกแขง

F.P. คอ Freezing Point หรอ จดเยอกแขงของน า B.P. คอ Boiling Point หรอ จดเดอดของน า

9

ตวอยางท 1 อณหภมทหวยเสนง วดได 27 องศาเซลเซยส จะมคาเทาใดในหนวยเอสไอ วธท า จาก 273 CK

27327 300 เคลวน ตวอยางท 2 ถาอากาศบนยอดเขาศาลา เปน 10 องศาเซลเซยส คดเปนกองศาฟาเรนไฮต

วธท า จาก 9

32F = 5

C

9

32F = 5

10

32F = 5

910

F = 32)5

910(

F = F50 อณหภมของอากาศบนยอดเขาศาลา เทากบ F50 ตวอยางท 3 เดกหญงสมพรใชเทอรมอมเตอร วดจดเยอกแขงของน าได X15 และ จดเดอดของน า X165 ถาขณะนนเทอรมอมเตอรของเขาแสดง X42 แสดงวาเปน อณหภมเทาใดในหนวยเซลเซยส

วธท า จาก 100

C = ....

..

PFPB

PFX

100

C = 15169

1542

100

C = 153

27

C = C18

10


ใบความรท 2 วชาวทยาศาสตร รหสวชา ว 21102

เรอง การวดพลงงานความรอน

พลงงานความรอน เปนสงทจ าเปนตอการด าเนนชวตของมนษยมาก แหลงทใหพลงงานความรอน มหลายแหลง เชน พลงงานความรอนจากดวงอาทตย พลงงานความรอนจากการเผาไหมของเชอเพลง พลงงานความรอนจากพลงงานไฟฟา พลงงานความรอนจากใตพภพ พลงงาน ความรอนจากปฏกรยาเคม เปนตน พลงงานความรอนจะสะสมในโมเลกลของวตถในรปของพลงงานจลน ทงนเพราะโมเลกลในวตถจะมการสนสะเทอนอยตลอดเวลา อณหภมทไมมความรอนอยเลย เราเรยกวา “ศนยสมบรณ” (absolute zero) ทมคาอณหภม C273 หรอ K0 (เคลวน) โมเลกลจะสนนอยมาก ท าใหไมม พลงงานจลนเหลออย เพราะแกสจะเปลยนสถานะกลายเปนของเหลวไปกอนแลว


พลงงานความรอน

พลงงานความรอนพลงงานความรอน

แคลอร (Calorie : Cal) คอ พลงงานความรอนทท าใหน า 1 กรม มอณหภมเปลยนไป C1

กโลแคลอร (Kilocalorie : Kcal) คอ พลงงานความรอนทท าใหน า 1 กโลกรม มอณหภมเปลยนไป C1

1 Kcal = 1,000 Cal

บทย (British thermal unit) คอ พลงงานความรอนทท าใหน า 1 ปอนด อณหภมเปลยนไป

F1 1 BTU = 252 Cal

จล (Joule : J) เทยบไดกบงานในการออกแรง 1 นวตน แลวท าใหวตถเคลอนทตามแนวแรงไดระยะทาง 1 เมตร 1 Cal = 4.2 J

11

การค านวณหาคาพลงงานความรอน ตวอยางท 1 น า 30 กรม ท 25 องศาเซลเซยส ใหรอนถง 80 องศาเซลเซยส จะตองใชความรอนเทาใด วธคด

สตร Q = cmt โดย c = ความจความรอนของน า มคา 1 แคลอร/กรม – องศาเซลเซยส m = มวลของน า 30 กรม t = อณหภมสดทาย – อณหภมเรมตน = 80 – 25 = 55 องศาเซลเซยส แทนคาสตร Q = 1 X 30 X 55 = 1,650 แคลอร จะตองใชความรอน 1650 แคลอร

12

กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร

ชนมธยมศกษาปท 1 กจกรรมท 1.1

วชาวทยาศาสตร รหสวชา ว 21102

เรอง การใชเทอรมอมเตอร ชอ ........................................................ ชน .................. เลขท .........................

ทดลองใชเทอรมอมเตอรวดอณหภมของสารได การทดลอง เรอง เทอรมอมเตอร แบงเปน 2 ตอน คอ ตอนท 1 เรามารจกเทอรมอมเตอรกนเถอะ ตอนท 2 มาใชเทอรมอมเตอรกนเถอะ

โดยใหนกเรยนรวมกนทดลอง ตามล าดบขนตอนตอไปน 1. รวมกนศกษาจดประสงคการเรยนรใหเขาใจ 2. ชวยกนเตรยมวสดอปกรณและศกษาวธการทดลองอยางละเอยด 3. รวมกนท าการทดลองโดยแบงบทบาทหนาทของแตละคนในกลมใหเหมาะสม 4. บนทกผลการทดลองทไดลงในตารางทก าหนดให 5. เมอเสรจสนการทดลองแลวใหนกเรยนรวมกนอภปรายผล และตอบค าถามหลงการทดลอง 6. สรปผลการทดลองและเตรยมน าเสนอหนาชนเรยน

จดประสงคการเรยนร

ค าชแจง

13

1. เทอรมอมเตอรแบบธรรมดา 1 อน 2. เทอรมอมเตอรวดไข 1 อน 3. แกวทใสน าทอณหภมหอง 1 ใบ 4. แกวทใสน าเยน 1 ใบ 5. แกวทใสน ารอน 1 ใบ ตอนท 1 1. นกเรยนสงเกตเทอรมอมเตอรแบบธรรมดา แลววาดภาพลงในกรอบ และตอบค าถามตอไปน 1.1 เทอรมอมเตอรแบบธรรมดามลกษณะ ดงน ...................................................................................................... ...................................................................................................... ...................................................................................................... 1.2 เทอรมอมเตอรในรปมมาตราสวนแบบใด ...................................................................................................... ซงมจดเดอดทอณหภม ................................................................ และมจดเยอกแขงทอณหภม ....................................................... 1.3 ของเหลวในกระเปาะ คอ .................................... ......................................................................................................

วสดอปกรณ/กลม

วธทดลอง

14

2. นกเรยนสงเกตเทอรมอมเตอรวดไข แลววาดภาพลงในกรอบ และตอบค าถามตอไปน 2.1 เทอรมอมเตอรวดไขมลกษณะ ................................................................................... .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 2.2 ชองอณหภมต าสด คอ .......................... และชองอณหภมสงสด คอ ..................... 2.3 ของเหลวในกระเปาะ คอ ........................................................................................... ............................................................................................................................................................. ตอนท 2 มาใชเทอรมอมเตอรกนเถอะ

1. น าแกวน าทมขนาดเทากน 3 ใบ แลวจดอปกรณ ดงรป

2. จมเทอรมอมเตอรลงในแกวน าใบท 1 วดอณหภมของน า ขณะอานอณหภมสายตาตองอยระดบเดยวกบของเหลวในเทอรมอมเตอร

อยาลมวา ..อานอณหภมขณะทเทอรมอมเตอรจมอย ในสงทตองการวด นะคะ

15

3. วดอณหภมของน าผสมน าแขงในแกวน าใบท 2 แลววดอณหภมของน าในแกวใบท 1 แลวบนทกผล

4. วดอณหภมของน าอนในแกวน าใบท 3 แลววดอณหภมของน าในแกวใบท 1 บนทกผล ค าชแจง ใหนกเรยนออกแบบตารางบนทกผลการทดลอง

กระปองใบท อณหภมกอนวด (องศาเซลเซยส) อณหภมหลงวด (องศาเซลเซยส)

1. น าธรรมดา

2. น าเยน

3. น าอน

บนทกผลการทดลอง

16

1. การวดอณหภมของน าในแกวน าใบท 1 ทกครงมคาเทากนหรอตางกน ............................ เพราะเหตใด ...................................................................................................................................... 2. การวดอณหภมขงสงทตองการวด เชน น าอน หรอน าผสมน าแขง จะตองปฏบต ดงน .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 3. ขณะอานคาอณหภมจะตองใหสายตาของเราอยทระดบใด .......................................................... 4. ขณะใชเทอรมอมเตอร ควรระมดระวงอยางใหกระทบกบของแขงๆ เพราะ ............................. ............................................................................................................................................................. 5. เมอใชเทอรมอมเตอรเสรจแลว จะตองปฏบต ดงน ..................................................................... ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................

ค าถามทายการทดลอง

สรปผลการทดลอง

17


กจกรรมท 1.2 วชาวทยาศาสตร รหสวชา ว 21102

เรอง อณหภมของสาร ชอ ........................................................ ชน .................. เลขท .........................

1. ใหนกเรยนอานคาจากสเกลเทอรมอมเตอรในภาพใหถกตอง

2. อณหภม 25 C จะมคาเทาไรในหนวย F และ K

วธท า จากสมการ 9

32..... = .......

C

แทนคา 9

32..... = 5

.......

32..... = 5

9.......

F = 32........ = ………… F

จากสมการ K = .........273 แทนคา K = .........273 = ………… K

เมอคดในหนวย F และ K จะมคาเทากบ ………… F และ ………… K

1.1

1.2

1.3

1.4

18

3. ถาอณหภมของวตถชนดหนง เปน 50 F คดในหนวยองศาโรเมอรจะมคาเทาไร ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................................................................. ........................................... ................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ...................................................... ............................................................................................................................. ...................................................... ................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ...................................................... ............................................................................................................................. ...................................................... ............................................................................................................................................................ ....................... ........................................................................................................... ........................................................................ ............................................................................................................................. ...................................................... ................................................................................................................................ ................................................... ...................................................................................................................................................................................

19




เรอง การเปรยบเทยบหนวยวดอณหภม

ชอ ........................................................ ชน .................. เลขท ......................... จดประสงค 1. อธบายความหมายของอณหภมได 2. บอกหนวยตาง ๆ ทใชวดอณหภมได 3. เปรยบเทยบอณหภมความรอนในระดบเดยวกนของหนวยวดตาง ๆ ไดถกตอง ค าชแจง 1. จงตอบค าถาม 1.1 อณหภม หมายถง ................................................................................................................ 1.2 เครองมอทใชวดอณหภม เรยกวา ............................ ม ..........แบบ คอ .................... ............................................................................................................................................................ 2. จงเตมอณหภมลงในชองวางของตารางใหถกตอง

อณหภม หนวยวดอณหภม

C R F K จดเดอดของน า จดเยอกแขงของน า 3. จากคาอณหภมทก าหนดให ใหแปลงเปนคาอณหภมของระบบอน ๆ โดยเตมลงในชองวางของตารางทเวนไว

C F R K 37

318 32 300

20



วชาวทยาศาสตร รหสวชา ว21102

เรอง การเกดพลงงานความรอน

ชอ ........................................................ ชน .................. เลขท ......................... 1. ทดลองและอธบายไดวาพลงงานความรอนมผลท าใหมอณหภมของน าสงขน 2. อธบายไดวาพลงงานเคมทสะสมในถวลสงสามารถเปลยนเปนพลงงานความรอนได ใหนกเรยนรวมกนทดลองเพออธบายการเกดงานตามล าดบขนตอนตอไปน 1. รวมกนศกษาจดประสงคการเรยนรใหเขาใจ 2. ชวยกนเตรยมวสดอปกรณและศกษาวธการทดลองอยางละเอยด 3. รวมกนท าการทดลองโดยแบงบทบาทหนาทของแตละคนในกลมใหเหมาะสม 4. บนทกผลการทดลองทไดลงในตารางทนกเรยนออกแบบ 5. เ มอเสรจสนการทดลองแลวใหนกเรยนรวมกนอภปรายผล และตอบค าถาม หลงการทดลอง 6. สรปผลการทดลองและเตรยมน าเสนอหนาชนเรยน


ค าชแจง

21

1. หลอดทดลองขนาดใหญ/จกยาง 1 ชด 2. เทอรมอมเตอร 1 อน 3. ตะเกยงแอลกอฮอล 1 อน 4. เมลดถวลสงแหง 1 เมลด 5. เหลกแหลมและฐานไม 1 อน 6. ขาตงพรอมทจบหลอดทดลอง 1 ชด 7. น ากลน 10 cm3 8. กระบอกตวง 1 อน 9. ไมขดไฟ 1 กลก 10.กระปองทราย 1 ใบ 1. ตวงน ากลนดวยกระบอกตวง ประมาณ 10 มลลลตร ใสลงในหลอดทดลอง

หลอดทดลองขนาดใหญ

น า 10 3cm



22

2. น าหลอดทดลองในขอ 1 มาจดเตรยมอปกรณ ดงรป อานคาอณหภมของน า บนทกผล 3. จดไฟลนถวลสงแหง จนลกเปนเปลวไฟ 3. ตมน าจนเมลดถวลสงเผาไหมหมดและไฟดบไปเอง แลววดอณหภมของน าอกครง และบนทกผล

เหลกแหลม

23

ค าชแจง ใหนกเรยนออกแบบตารางบนทกผลการทดลอง

การทดลอง อณหภม ( C ) วดอณหภมของน ากอนตม วดอณหภมของน าหลงตม

อณหภมทเปลยนไป คาพลงงานความรอนของถวลสง (แคลอร)

Q = cmt 1 อณหภมของน าปรมาตร 10 3cm เพมจาก ............. เปน ............. เพมขนจากเดม ........... 2. ปรมาตรน า 10 3cm มมวล ................ กรม 3. อณหภมของน าเพมขน เพราะไดรบพลงงานความรอนจาก ...................... แสดงวา ............................................................................................................................................................. 4. ปรมาณความรอนทไดจากการเผาถวลสงมกแคลอร ถาก าหนดใหความรอน 1 แคลอร คอความรอนทท าใหน ามวล 1 กรม มอณหภมเพมขน 1 องศาเซลเซยส ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................



24

................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................................................................. ....................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ...................................................................


25



วชาวทยาศาสตร รหสวชา ว21102

เรอง การค านวณหาคาพลงงานความรอน ชอ ........................................................ ชน .................. เลขท .........................

ค าชแจง ใหนกเรยนแตละกลมศกษาตวอยางท 1 ในใบความรท 2.2 แลวตอบค าถามและแสดงวธคดค านวณเพอหาค าตอบจากขอมลทก าหนดให 1. ถาปรมาณความรอน 1 แคลอร หมายความวาอยางไร ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ 2. ถาน า 10 กรม อณหภมสงขน 1 องศาเซลเซยส จะตองใชปรมาณความรอนกแคลอร............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ 3. น า 10 กรม มอณหภมสงขน 20 องศาเซลเซยส ตองใชพลงงานความรอนกแคลอร............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................

26




เรอง สรปแผนผงมโนทศนเกยวกบกาวดอณหภม ชอ ........................................................ ชน .................. เลขท .........................

จดประสงคการเรยนร อธบายเกยวกบพลงงานความรอนได ค าชแจง

1. ใหคนหาค าเกยวกบเรอง พลงงานความรอน ในตารางทงหมด 10 ค า โดยการวงเสนลอมค าทพบนนไว กอนทจะคนหาค าตอไป

2. น าค าทคนหาไดไปใชเปนค าตอบของค าอธบายทก าหนด โดยเตมค าตอบทายค าถามนน

ล พ ม อ ร ก ห ล จ เ ค จ ท โ ล ก อ ส ล ว แ ค ณ ธ อ ใ ท แ บ ณ ป า จ ธ ว ง ธ ล จ ล ก โ ป อ ท อ ณ ห ภ ม ค แ ง น ห ค ใ ว ร ธ ร จ อ ธ า ห ท ป ท า ป ท อ ค โ า ท ม น ก ศ น ล ใ ร ป น โ เ ค ล ว น ว อ ฟ ป น ใ จ ม อ โ ค ธ ธ จ ใ ล ค แ ม แ ม ย ก โ ก ท ค ว ก ใ ผ า แ ป โ เ ย ค ส ธ ใ ค า ก า จ ด ว ง อ า ท ต ย อ ม ร ห ๆ น ม ม บ า ว ธ น ป ร อ แ ร บ ว แ โ ณ ล ร า ว ผ ก ณ ม ล ร โ ม ร จ ค ว แ ณ อ ค ใ ป ใ ร อ ก ป ค ก ณ ฝ ล ร ธ ท น ธ ก ผ ธ จ โ ร ด จ ด ร ค อ น ม แ อ แ ม ค ล ก อ ห ใ ป ค ด ก ร ว ก พ ล ง ง า น เ ค ม า ง ก ค ใ ว ท ใ ค ท ล ป โ า ธ น ป ก ร ธ จ ห โ อ ล

27

1. พลงงานความรอนมหนวยเปน ................................................................................ 2. เครองมอทใชวดระดบความรอน คอ ............................................................................... 3. แหลงพลงงานความรอนทใหญทสดคอ ............................................................................... 4. ......................... คอ พลงงานความรอนทท าใหน า 1 กรม มอณหภมเปลยนไป C1 5. ................................... ทสะสมในถวลสง สามารถแปลงรปเปน ................................. ได 6. ................................... คอ อณหภมต าสดทเปนไปไดท C273 หรอ อณหภมทไมม

ความรอนอยเลย 7. ........................................ คอ ระดบความรอนในวตถ 8. หนวยวดอณหภมเปนหนวยในระบบเอสไอ คอ ....................................... 9. ของเหลวทนยมใชบรรจในเทอรมอมเตอร คอ ........................................... 10. สรปองคความรเรอง การวดอณหภมเปนแผนผงมโนทศน

28

ค าชแจง จงเลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงขอเดยว

1. อณหภมหมายถงขอใด

ก. ความจความรอนในวตถ

ข. ระดบความรอนในวตถ

ค. ปรมาณความรอนในวตถ

ง. ขนาดของความรอนในวตถ 2. หนวยวดของภมใดทจบคไดถกตอง ก. องศาโรเมอร-ระบบองกฤษ

ข. องศาฟาเรนไฮต-ระบบเมตรก

ค. องศาเซลเซยส-ระบบเอสไอ ง. เคลวน-ระบบเอสไอ 3. อณหภม 42 ๐C เมอคดในหนวย K และ ๐F จะมคาเทาใด ก. 315 K และ 5.5 ๐F ข. 231 K และ 5.5 ๐F ค. 320 K และ 33.6 ๐F ง. 315 K และ 107.6 ๐F 4. น าในแกว ก มอณหภมสงกวาน าในแกว ข 15 ๐F ถาน าในแกว ก มอณหภม 12 ๐C น าในแกว ข จะมอณหภมกองศาฟาเรนไฮต ก. 38.6 ๐F ข. 53.6 ๐F ค. 68.6 ๐F ง. 78.6 ๐F

5. ขอใดไมใชผลจากพลงงานความรอน ก. การเกดลม ข. การเกดเมฆ ค. การละลายของน าแขงขวโลก ง. การผลตพลงงานไฟฟาจากเขอน 6. หนวยวดอณหภมของวตถ โดยทวไป ทนยมใชในประเทศไทย ไดแกหนวยใด ก. เคลวน ข. องศาโรเมอร ค. องศาเซลเซยส ง. องศาฟาเรนไฮต 7. เทอรมอมเตอรแบบเซลเซยสอานคาได 30 องศาเซลเซยส จะเทากบกองศา ฟาเรนไฮต ก. 22 ข. 32 ค. 54 ง. 86 8.จดเดอดของน าอยทใดในระบบองศา เซลเซยสและฟาเรนไฮต ก. 100 ๐C และ 173 ๐F ข. 100 ๐C และ 212 ๐F ค. 373 ๐C และ 212 ๐F ง. 212 ๐C และ 100 ๐F


แบบทดสอบหลงเรยน วชาวทยาศาสตร รหสวชา ว21102


29

9. จดเดอดของน าอยทใดในระบบองศา เซลเซยสและฟาเรนไฮต ก. 100 ๐C และ 173 ๐F ข. 100 ๐C และ 212 ๐F ค. 373 ๐C และ 212 ๐F ง. 212 ๐C และ 100 ๐F 10. ระบบหนวยระหวางชาตใชหนวยใด บอกอณหภม ก. เคลวน ข. องศาโรเมอร ค. องศาเซลเซยส ง. องศาฟาเรนไฮต

เกงมากคะ

30

เฉลย ชดกจกรรมท 2 เรอง การวดอณหภม

31


ชนมธยมศกษาปท 1

เฉลย กจกรรมท 1.1


เรอง การใชเทอรมอมเตอร ชอ ........................................................ ชน .................. เลขท .........................

ทดลองใชเทอรมอมเตอรวดอณหภมของสารได การทดลอง เรอง เทอรมอมเตอร แบงเปน 2 ตอน คอ ตอนท 1 เรามารจกเทอรมอมเตอรกนเถอะ ตอนท 2 มาใชเทอรมอมเตอรกนเถอะ

โดยใหนกเรยนรวมกนทดลอง ตามล าดบขนตอนตอไปน 1. รวมกนศกษาจดประสงคการเรยนรใหเขาใจ 2. ชวยกนเตรยมวสดอปกรณและศกษาวธการทดลองอยางละเอยด 3. รวมกนท าการทดลองโดยแบงบทบาทหนาทของแตละคนในกลมใหเหมาะสม 4. บนทกผลการทดลองทไดลงในตารางทก าหนดให 5. เมอเสรจสนการทดลองแลวใหนกเรยนรวมกนอภปรายผล และตอบค าถามหลงการทดลอง 6. สรปผลการทดลองและเตรยมน าเสนอหนาชนเรยน


ค าชแจง

32

1. เทอรมอมเตอรแบบธรรมดา 1 อน 2. เทอรมอมเตอรวดไข 1 อน 3. แกวทใสน าทอณหภมหอง 1 ใบ 4. แกวทใสน าเยน 1 ใบ 5. แกวทใสน ารอน 1 ใบ ตอนท 1 1. นกเรยนสงเกตเทอรมอมเตอรแบบธรรมดา แลววาดภาพลงในกรอบ และตอบค าถามตอไปน 1.1 เทอรมอมเตอรแบบธรรมดามลกษณะ ดงน (1 คะแนน) เปนเทอรมอมเตอรทท าจากหลอดแกว และใสแอลกอฮอลผสมสแดงผสมลงไป เพอใหมองเหนไดชดเจนยงขนสามารถใชในบรเวณทอณหภมต า มาก ๆ ได เพราะมจดหลอมเหลวท -89.5 C และมจดเดอดท 117.7 C และขยายตวไดดกวาปรอท 6 เทา 1.2 เทอรมอมเตอรในรปมมาตราสวนแบบใด (1 คะแนน) มมาตราสวน 0 – 100 องศาเซลเซยส ซงมจดเดอดทอณหภม 100 องศาเซลเซยส และมจดเยอกแขงทอณหภม 0 องศาเซลเซยส 1.3 ของเหลวในกระเปาะ คอ แอลกอฮอลผสมสแดง (1 คะแนน)



33

2. นกเรยนสงเกตเทอรมอมเตอรวดไข แลววาดภาพลงในกรอบ และตอบค าถามตอไปน (3คะแนน) 2.1 เทอรมอมเตอรวดไข เปนเทอรมอมเตอรทใชวดอณหภมของรางกายโดยเฉพาะ มขดบอกอณหภมระหวาง 35-42 C มการแบงชองระหวางองศาอยางละเอยด ทปลายขางหนงเปนกระเปาะ เหนอกระเปาะจะมลกษณะโคงงอ มรตบ เพอปองกนไมให ของเหลวไหลกลบสกระเปาะทนท เวลาใชมกน าไปสอดไวทใตลน ใตรกแร หรอททวารหนกในเดกเลก เมอใชเสรจแลว ควรท าความสะอาดดวยการเชดดวยแอลกอฮอล และตองสลดใหของเหลวไหลกลบสกระเปาะใหหมด 2.2 ชองอณหภมต าสด คอ 35 C และชองอณหภมสงสด คอ 42 C 2.3 ของเหลวในกระเปาะ คอ ปรอท ตอนท 2 มาใชเทอรมอมเตอรกนเถอะ

1. น าแกวน าทมขนาดเทากน 3 ใบ แลวจดอปกรณ ดงรป

2. จมเทอรมอมเตอรลงในแกวน าใบท 1 วดอณหภมของน า ขณะอานอณหภมสายตาตองอยระดบเดยวกบของเหลวในเทอรมอมเตอร

อยาลมวา ..อานอณหภมขณะทเทอรมอมเตอรจมอย ในสงทตองการวด นะคะ

34

3. วดอณหภมของน าผสมน าแขงในแกวน าใบท 2 แลววดอณหภมของน าในแกวใบท 1 แลวบนทกผล

4. วดอณหภมของน าอนในแกวน าใบท 3 แลววดอณหภมของน าในแกวใบท 1 บนทกผล ค าชแจง ใหนกเรยนออกแบบตารางบนทกผลการทดลอง (2 คะแนน)

อณหภมของน าทอณหภมหอง (๐C) อณหภมของน า ผสมน าแขง (๐C)

อณหภมของน าอน (๐C) ครงท 1 ครงท 2 ครงท 3 เฉลย

30 30 30 30 10 45


35

1. การวดอณหภมของน าในแกวน าใบท 1 ทกครงมคาเทากนหรอตางกน เทากน เพราะเหตใด เพราะเปนน าทอณหภมหอง (1 คะแนน) 2. การวดอณหภมของสงทตองการวด เชน น าอน หรอน าผสมน าแขง จะตองปฏบต ดงน ใหเทอรมอมเตอรจมลงในสงทตองการวด อยาใหสมผสภาชนะ ขณะอานอณหภมตองอยในระดบสายตา เมอใชเสรจตองท าความสะอาดเชดใหแหงแลวเกบเขากลอง (1 คะแนน) 3. ขณะอานคาอณหภมจะตองใหสายตาของเราอยทระดบใด ระดบเดยวกบของเหลวในปรอท(1 คะแนน) 4. ขณะใชเทอรมอมเตอร ควรระมดระวงอยาใหกระทบกบของแขง เพราะ จะท าใหแตกงาย (1 คะแนน) 5. เมอใชเทอรมอมเตอรเสรจแลว จะตองปฏบต ดงน ท าความสะอาด เชดใหแหง และเกบเขากลอง (1 คะแนน) (2คะแนน) น าแตละชนดมอณหภมแตกตางกน เมอใชเทอรมอมเตอรวดพบวา น าแขงมอณหภมท 0 องศาเซลเซยส น าอนอณหภม 45 และเยนผสมน าแขงมอณหภม 10 องศาเซลเซยส ขณะวดอณหภมของสารใหเทอรมอมเตอรจมลงในสงทตองการวด อยาใหสมผสภาชนะ ขณะอานอณหภมตองอยในระดบสายตา เมอใชเสรจตองท าความสะอาดเชดใหแหงแลวเกบเขากลอง เกณฑการใหคะแนนกจกรรมท 1.1 ใชแบประเมนทกษะการทดลอง (10 คะแนน)



36


เฉลยกจกรรมท 1.2 วชาวทยาศาสตร รหสวชา ว 21102

เรอง อณหภมของสาร ชอ ........................................................ ชน .................. เลขท .........................

1. ใหนกเรยนอานคาจากสเกลเทอรมอมเตอรในภาพใหถกตอง (4 คะแนน)

2. อณหภม 25 C จะมคาเทาไรในหนวย F และ K (3 คะแนน) อณหภม 25 C จะมคาเทาไรในหนวย F และ K


32..... = .......

C

แทนคา 9

32..... = 5

.......

32..... = 5

9.......

F = 32........ = ………… F

จากสมการ K = .........273 แทนคา K = .........273 = ………… K

เมอคดในหนวย F และ K จะมคาเทากบ ………… F และ ………… K

37.5

1.1

81

1.2

76

1.3

24.5

1.4

F

5

F 25

F 25

45 77

C

25 298

298 77

37

3. ถาอณหภมของวตถชนดหนง เปน 50 F คดในหนวยองศาโรเมอรจะมคาเทาไร(3 คะแนน)


32F = 4

R

9

3250 = 4

R

R = 8 เกณฑการใหคะแนนขอ 1 1) ตอบไดถกตองทกขอ 1.1-1.4 ขอละ 1 คะแนน = 4 คะแนน 2) ตอบไดถกตอง 3 ขอยอย = 3 คะแนน 3) ตอบไดถกตอง 2 ขอยอย = 2 คะแนน 4) ตอบไดถกตอง 1 ขอยอย = 1 คะแนน 5) ไมตอบหรอตอบไมตรงประเดน = 0 คะแนน เกณฑการใหคะแนนขอ 2 - 3 1) แสดงวธการค านวณไดถกตองทกขนตอน ค าตอบถกตอง = 3 คะแนน 2) แสดงวธการค านวณตอบไดถกตองเปนสวนใหญ ผด 1-2 ทค าตอบถกตอง = 2 คะแนน 3) แสดงวธการค านวณตอบไดถกตองบางขนตอน ค าตอบถกตอง = 1 คะแนน 4) แสดงวธการค าควณไมถกตอง ค าตอบไมถกตองหรอกอยางใดอยางหนง = 0 คะแนน

38


ชนมธยมศกษาปท 1

เฉลย กจกรรมท 1.3


เรอง การเปรยบเทยบหนวยวดอณหภม

ชอ ........................................................ ชน .................. เลขท ......................... จดประสงค 1. อธบายความหมายของอณหภมได 2. บอกหนวยตาง ๆ ของวดอณหภมได 3. ค านวณและเปรยบเทยบระดบอณหภมเดยวกนของสารในหนวยวดตาง ๆ ไดถกตอง ค าชแจง 1. จงตอบค าถาม 1.1 อณหภม หมายถง ระดบความรอนในวตถ อณหภมเปนปรมาณทบอกใหทราบวา วตถตางๆ รอนมากนอยเพยงใด (1 คะแนน) 1.2 เครองมอทใชวดอณหภม เรยกวา เทอรมอมเตอร ม 2 แบบ คอ เทอรมอมเตอรแบบธรรมดา และเทอรมอมเตอรวดไข (1 คะแนน) 2. จงเตมอณหภมลงในชองวางของตารางใหถกตอง (4 คะแนน)

อณหภม หนวยวดอณหภม

C R F K จดเดอดของน า 0 0 32 273 จดเยอกแขงของน า 100 80 212 373 3. จากคาอณหภมทก าหนดให ใหแปลงเปนคาอณหภมของระบบอน ๆ โดยเตมลงในชองวางของตารางทเวนไว (4 คะแนน)

C F R K 37 98.6 29.6 310 45 113 36 318 0 32 0 273 27 80.6 21.6 300

39

เกณฑการใหคะแนนขอ 1 1) ตอบไดถกตองทกขอยอยขอละ 1 คะแนน(1.1-1.2) = 2 คะแนน 2) ตอบไดถกตอง 1 ขอยอย = 1 คะแนน 3) ไมตอบหรอตอบไมตรงประเดน = 0 คะแนน เกณฑการใหคะแนนขอ 2 - 3 1) แสดงวธการค านวณไดและเตมตวเลขไดถกตองทกชองในตาราง = 4 คะแนน 2) แสดงวธการค านวณตอบไดถกตองผด 1 -2 ท = 3 คะแนน 3) แสดงวธการค านวณตอบไดถกตองผด 3 -4 ท = 2 คะแนน 4) แสดงวธการค านวณตอบไดถกตองผด 5-6 ท = 1 คะแนน 5) แสดงวธการค านวณไมถกตองหรอผดมากกวา 6 ท = 0 คะแนน

40




เรอง การวดพลงงานความรอน

ชอ ........................................................ ชน .................. เลขท ......................... 1. ทดลองและอธบายไดวาพลงงานความรอนมผลท าใหมอณหภมของน าสงขน 2. อธบายไดวาพลงงานเคมทสะสมในถวลสงสามารถเปลยนเปนพลงงานความรอนได ใหนกเรยนรวมกนทดลองเพออธบายการเกดงานตามล าดบขนตอนตอไปน 1. รวมกนศกษาจดประสงคการเรยนรใหเขาใจ 2. ชวยกนเตรยมวสดอปกรณและศกษาวธการทดลองอยางละเอยด 3. รวมกนท าการทดลองโดยแบงบทบาทหนาทของแตละคนในกลมใหเหมาะสม 4. บนทกผลการทดลองทไดลงในตารางทนกเรยนออกแบบ 5. เ มอเสรจสนการทดลองแลวใหนกเรยนรวมกนอภปรายผล และตอบค าถาม หลงการทดลอง 6. สรปผลการทดลองและเตรยมน าเสนอหนาชนเรยน


ค าชแจง

41

1. หลอดทดลองขนาดใหญ/จกยาง 1 ชด 2. เทอรมอมเตอร 1 อน 3. ตะเกยงแอลกอฮอล 1 อน 4. เมลดถวลสงแหง 1 เมลด 5. เหลกแหลมและฐานไม 1 อน 6. ขาตงพรอมทจบหลอดทดลอง 1 ชด 7. น ากลน 10 cm3 8. กระบอกตวง 1 อน 9. ไมขดไฟ 1 กลก 10.กระปองทราย 1 ใบ 1. ตวงน ากลนดวยกระบอกตวง ประมาณ 10 มลลลตร ใสลงในหลอดทดลอง

หลอดทดลองขนาดใหญ

น า 10 3cm



42

2. น าหลอดทดลองในขอ 1. มาจดเตรยมอปกรณ ดงรป อานคาอณหภมของน า บนทกผล 3. จดไฟลนถวลสงแหง จนลกเปนเปลวไฟ 3. ตมน าจนเมลดถวลสงเผาไหมหมดและไฟดบไปเอง แลววดอณหภมของน าอกครง และบนทกผล

เหลกแหลม

43

ค าชแจง ใหนกเรยนออกแบบตารางบนทกผลการทดลอง

(ตวอยาง) การทดลอง อณหภม ( C )

วดอณหภมของน ากอนตม 30 วดอณหภมของน าหลงตม 70

(บนทกอณหภมตามความเปนจรง)

1. อณหภมของน าปรมาตร 10 3cm เพมจาก 30 ๐C เปน 70 ๐C เพมขนจากเดม 40 ๐C 2. ปรมาตรน า 10 3cm มมวล ........10........ กรม 3. อณหภมของน าเพมขน เพราะไดรบพลงงานความรอนจาก ....ถวลสง..... แสดงวา เมลด ถวลสงสะสมพลงงานไว 4. ปรมาณความรอนทไดจากการเผาถวลสงมกแคลอร ถาก าหนดใหความรอน 1 แคลอร คอความรอนทท าใหน ามวล 1 กรม มอณหภมเพมขน 1 องศาเซลเซยส น า 1 กรม มอณหภมเพมขน 1 องศาเซลเซยส ตองไดรบความรอน 1 แคลอร ถา น า 10 กรม มอณหภมสงขน 40 องศาเศลเซยส ถวมพลงงานความรอน = 40 X 10 แคลอร = 400 แคลอร



44

1. น ามอณหภมสงขน เพราะไดรบพลงงานความรอนจากเปลวไฟทเกดจากการเผาเมลดถวลสง 2. เมลดถวลสงสะสมพลงงานเอาไวจงสามารถใหพลงงานออกมาได 3. พลงงานเคมทสะสมในถวลสงสามารถแปลงรปเปนพลงงานความรอนได เกณฑการใหคะแนนกจกรรมท 2.1 ใชแบประเมนทกษะการทดลอง (10 คะแนน)


45




เรอง การค านวณหาคาพลงงานความรอน ชอ ........................................................ ชน .................. เลขท .........................

ค าชแจง ใหนกเรยนแตละกลมศกษาตวอยางท 1 ในใบความรท 2.2 แลวตอบค าถามและแสดงวธคดค านวณเพอหาค าตอบจากขอมลทก าหนดให 1. ถาปรมาณความรอน 1 แคลอร หมายความวาอยางไร

ปรมาณความรอนแคลอร (Calorie : Cal) คอ พลงงานความรอนทท าใหน า 1 กรม มอณหภมเปลยนไป C1

2. ถาน า 10 กรม อณหภมสงขน 1 องศาเซลเซยส จะตองใชปรมาณความรอนกแคลอร ถา น า 10 กรม มอณหภมสงขน 1 องศาเศลเซยส มพลงงานความรอน = 10 X 1 แคลอร = 10 แคลอร 3. น า 10 กรม มอณหภมสงขน 20 องศาเซลเซยส ตองใชพลงงานความรอนกแคลอร น า 10 กรม มอณหภมสงขน 20 องศาเศลเซยส ถวมพลงงานความรอน = 20 X 10 แคลอร = 20 แคลอร เกณฑการใหคะแนนขอ 1 1) ตอบไดถกตองทกขอ = 1 คะแนน 2) ตอบไดถกตองบางสวน = 0.5 คะแนน 3) ไมตอบหรอตอบไมตรงประเดน = 0 คะแนน เกณฑการใหคะแนนขอ 2 - 3 1) แสดงวธการค านวณไดถกตองทกขนตอน ค าตอบถกตอง = 2 คะแนน 2) แสดงวธการค านวณตอบไดถกตองบางขนตอน ค าตอบถกตอง = 1 คะแนน 3) แสดงวธการค าควณไมถกตอง ค าตอบไมถกตองหรอถกอยางใดอยางหนง = 0 คะแนน

46




เรอง สรปแผนผงมโนทศนเกยวกบกาวดอณหภม ชอ ........................................................ ชน .................. เลขท .........................

จดประสงคการเรยนร อธบายเกยวกบพลงงานความรอนได ค าชแจง

1. ใหคนหาค าเกยวกบเรอง พลงงานความรอน ในตารางทงหมด 10 ค า โดยการวงเสนลอมค าทพบนนไว กอนทจะคนหาค าตอไป

2. น าค าทคนหาไดไปใชเปนค าตอบของค าอธบายทก าหนด โดยเตมค าตอบทายค าถาม

ล พ ม อ ร ก ห ล จ เ ค จ ท โ ล ก อ ส ล ว แ ค ณ ธ อ ใ ท แ บ ณ ป า จ ธ ว ง ธ ล จ ล ก โ ป อ ท อ ณ ห ภ ม ค แ ง น ห ค ใ ว ร ธ ร จ อ ธ า ห ท ป ท า ป ท อ ค โ า ท ม น ก ศ น ล ใ ร ป น โ เ ค ล ว น ว อ ฟ ป น ใ จ ม อ โ ค ธ ธ จ ใ ล ค แ ม แ ม ย ก โ ก ท ค ว ก ใ ผ า แ ป โ เ ย ค ส ธ ใ ค า ก า จ ด ว ง อ า ท ต ย อ ม ร ห ๆ น ม ม บ า ว ธ น ป ร อ แ ร บ ว แ โ ณ ล ร า ว ผ ก ณ ม ล ร โ ม ร จ ค ว แ ณ อ ค ใ ป ใ ร อ ก ป ค ก ณ ฝ ล ร ธ ท น ธ ก ผ ธ จ โ ร ด จ ด ร ค อ น ม แ อ แ ม ค ล ก อ ห ใ ป ค ด ก ร ว ก พ ล ง ง า น เ ค ม า ง ก ค ใ ว ท ใ ค ท ล ป โ า ธ น ป ก ร ธ จ ห โ อ ล

47

ตอบค าถาม 1. พลงงานความรอนมหนวยเปน จล 2. เครองมอทใชวดระดบความรอน คอ เทอรมอมเตอร 3. แหลงพลงงานความรอนทใหญทสดคอ ดวงอาทตย 4. แคลอร คอ พลงงานความรอนทท าใหน า 1 กรม มอณหภมเปลยนไป C1 5. พลงงานเคม ทสะสมในถวลสง สามารถแปลงรปเปน พลงงานความรอน ได 6. ศนยสมบรณ คอ อณหภมต าสดทเปนไปไดท C273 หรอ อณหภมทไมม

ความรอนอยเลย 7. อณหภม คอ ระดบความรอนในวตถ 8. หนวยวดอณหภมเปนหนวยในระบบเอสไอ คอ เคลวน 9. ของเหลวทนยมใชบรรจในเทอรมอมเตอร คอ ปรอท 10. สรปความรเรอง การวดอณหภมเปนแผนผงมโนทศน เกณฑการใหคะแนนชองละ 1 คะแนน รวม 10 ชอง = 10

1) ตอบไดถกตองทกขอ = 1 คะแนน 2) ตอบไดถกตองบางสวน = 0.5 คะแนน 3) ไมตอบหรอตอบไมตรงประเดน = 0 คะแนน

48

เทอรมอมเตอร


การวดอณหภม

เครองมอวดอณหภม

องศาโรเมอร ( R )

5

273

49

32

5

KRFC

หนวยวด

สตรการค านวณ

แคลอร , กโลแคลอร .บทย, จล

แบบธรรมดา

องศาเซลเซยส ( C )

ความหมายของอณหภม

ระดบความรอนในวตถ

การเปลยนหนวยวดอณหภม

วดไข

หนวยวดอณหภม

องศาฟาเรนไฮต ( F )

เคลวน (K )

สตร Q = cmt

ตวอยางการค านวณ

ตวอยางท 1 น า 30 กรม ท 25 องศาเซลเซยส ใหรอนถง 80 องศาเซลเซยส จะตองใชความรอนเทาใด วธคด สตร Q = cmt โดย c = ความจความรอนของน า มคา 1 แคลอร/กรม – องศาเซลเซยส m = มวลของน า 30 กรม t = อณหภมสดทาย – อณหภมเรมตน = 80 – 25 = 55 องศาเซลเซยส แทนคาสตร Q = 1 X 30 X 55 = 1,650 แคลอร จะตองใชความรอน 1650 แคลอร

แผนผงมโนทศน (Concept mapping) เรอง การวดอณหภม

49

เกณฑการใหคะแนนการเขยนแผนผงมโนทศน (Concept mapping)

1. สามารถระบมโนทศนหลกไดถกตองใหคะแนนมโนทศนละ 1 คะแนน 2. สามารถระบมโนทศนรองไดถกตอง ใหคะแนนมโนทศนละ 1 คะแนน 3. สามารถระบมโนทศนยอยหรอตวอยางไดถกตอง ใหคะแนนมโนทศนละ 1 คะแนน 4. สามารถเชอมโยงมโนทศนระหวางกลมค า โดยใชเสนเชอมโยงค า หรอกลมค าในแผนผง มโนทศนไดถกตอง ใหคะแนนเชอมโยงกลมค าละ 1 คะแนน 5. สามารถน าเสนอและอธบายแผนผงมโนทศนทตนสรางขนไดถกตองมความเขาใจโดยสามารถ ตอบขอซกถามได ใหคะแนนเรองยอยละ 1 คะแนน 6. สามารถเลอกรปแบบของแผนผงมโนทศนไดเหมาะสมกบเนอหาและเขยนไดถกตองสวยงาม มความคดสรางสรรค ใหคะแนนเรองยอยละ 1 คะแนน ก าหนดเกณฑคาระดบความสามารถในการคดวเคราะห โดยน าคาคะแนนทไดมาคดจากคะแนนเตมของผงมโนทศนนน ๆ ตามเกณฑดงน คะแนนรอยละ 80 ขนไป (ระดบ 5) หมายถง มทกษะการคดวเคราะหระดบมากทสด คะแนนรอยละ 70 – 79 (ระดบ 4) หมายถง มทกษะการคดวเคราะหระดบมาก คะแนนรอยละ 60 – 69 (ระดบ 3) หมายถง มทกษะการคดวเคราะหระดบปานกลาง คะแนนรอยละ 50 – 59 (ระดบ 2) หมายถง มทกษะการคดวเคราะหระดบนอย คะแนนต ากวารอยละ 50 (ระดบ 1) หมายถง มทกษะการคดวเคราะหระดบนอยทสด

52

เลขท

ชดท 2 กจกรรมท

ความ

กาวห

นา

คะแน

นเฉล

ย

ทกษะ

การค

ดวเคร

าะห

(2.3(1

0))

ระดบ

การค

ดวเคร

าะห

1.1 1.2 1.3 2.1 2.2 2.3

รวมค

ะแนน

กจกร

รม

ทดสอ

บกอน

เรยน

ทดสอ

บหลง

เรยน

คะแนน 10 10 10 10 5 10 55 10 10 100 100 5 1 2 3 4 5 6 7 8 9

10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

รวม เฉลย เฉลยรอยละ

สรปผลการประเมนชดกจกรรมท 2 เรอง การวดอณหภม

53

แบบประเมน

ชดกจกรรมท 2 เรอง การวดอณหภม

54

แบบประเมนทกษะการทดลอง

ใชประเมนชดกจกรรมท 2 เรอง การวดอณหภม

วนทประเมน ......... เดอน ........................ พ.ศ. ..................

ค าชแจง แบบประเมนทกษะการทดลองน ใชสงเกตพฤตกรรมการมทกษะการทดลองของนกเรยน โดยครผสอนเปนผประเมน ซงมเกณฑการใหคะแนนดงน

เลขท

ชอ-สกล

รายการประเมน

รวม

คะแนน

(10)

เกณฑ

การตดสน

การเต

รยมอ

ปกรณ

และ

สารเค

ม (3

) (3)

ข น

ตอนก

ารทด

ลอง

(3)

การบ

นทกแ

ละสร

ปผล

การท

ดลอง (2)

การท

าความส

ะอาดแล

ะจด

เก บอป

กรณ (2)

ผาน ไมผาน

1 2 3 4

5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

ลงชอ ...........................................................ผประเมน (นางเอเดยน คณาสทธ)

55

เกณฑการประเมน เกณฑการใหคะแนน

1. การเตรยมอปกรณและสารเคม - เตรยมอปกรณไดครบถกตอง 3 คะแนน

- เตรยมอปกรณไดถกตองแตขาด 1 รายการ 2 คะแนน

- เตรยมอปกรณไดถกตองแตขาด 2 รายการ 1 คะแนน

- ไมเตรยมอปกรณ 0 คะแนน

2. ขนตอนการทดลอง - ทดลองถกตองตามขนตอน เสรจทนเวลา 3 คะแนน

- ทดลองถกตองตามขนตอน เสรจเกนเวลา 1-5 นาท 2 คะแนน

- ทดลองถกตองตามขนตอนเสรจ เกนเวลา 6-10 นาท 1 คะแนน

- ทดลองไมถกตองตามขนตอน และไมเสรจ 0 คะแนน

3. การบนทกและสรปผลการทดลอง - บนทกและสรปผลการทดลองไดถกตองสมบรณ 2 คะแนน

- บนทกและสรปผลการทดลองไดถกตอง แตไมครอบคลมประเดน 1 คะแนน -ไมบนทกและไมสรปผลการทดลอง 0 คะแนน 4. การท าความสะอาดและจดเกบอปกรณ

- ท าความสะอาดและจดเกบอปกรณเรยบรอย 2 คะแนน

- ท าความสะอาดและจดเกบอปกรณไมเรยบรอย 1 คะแนน

- ไมท าความสะอาดและไมจดเกบอปกรณ 0 คะแนน

เกณฑการแปลความหมาย คะแนน 8 -10 มทกษะการทดลองสง คะแนน 6- 7 มทกษะการทดลองปานกลาง คะแนน ต ากวา 6 มทกษะการทดลองต า

เกณฑการตดสน

คะแนน 6- 10 ผานเกณฑ คะแนนต ากวา 6 ไมผานเกณฑ

56

แบบประเมนทกษะการท างานกลม

ชดกจกรรมยอยท 2.1 เรอง การวดอณหภม

วนทประเมน ......... เดอน ........................ พ.ศ. ..................

ค าชแจง แบบประเมนน ใชสงเกตพฤตกรรมการท างานกลมของนกเรยน

โดยครผสอนเปนผประเมน ซงมเกณฑการใหคะแนนดงน

เลขท ชอ-สกล

รายการประเมน รวม

คะแนน (10)

เกณฑ การตดสน

การรวม

คด

(3)

การท

างาน

ท มอบห

มาย

(3)

ผลงานก

ล ม

(2)

การน

าเสนอ

หนาชน (2)

ผาน ไมผาน

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

คะแนนรวม คะแนนเฉลย

เกณฑการตดสน คะแนน 6- 10 ผานเกณฑ คะแนนต ากวา 6 ไมผานเกณฑ ลงชอ.............................................................ผประเมน

(นางเอเดยน คณาสทธ)

57

เกณฑการประเมน

เกณฑการใหคะแนน

1. การรวมคด

- รวมวางแผนกลมอยางมงมน 3 คะแนน

- รวมวางแผนและแสดงความคดเหนเพยงเลกนอย 2 คะแนน

- มารวมกลม แตนงเฉย 1 คะแนน

- ไมมาเรยนเลย 0 คะแนน

2. การท างานทกลมมอบหมาย - ท างานเสรจถกตองสมบรณ 4 คะแนน

- ท างานเสรจ ผด 1 – 2 แหง 3 คะแนน

- ท างานเสรจ ผด 3 – 4 แหง 2 คะแนน

- ท างานเสรจ ผดมากกวา 4 แหงขนไป 1 คะแนน

- ไมสงงานเลย 0 คะแนน

3. ผลงานกลม

- ผลงานเสรจสมบรณ ถกตอง ตรงเวลา 3 คะแนน

- ผลงานกลมเสรจ มต าหนหรอผด 1 – 2 ต าแหนง 2 คะแนน

- ผลงานกลมเสรจ แตไมสมบรณ ผดมากกวา 2 ต าแหนง 1 คะแนน

- งานกลมไมเสรจ 0 คะแนน 4. การน าเสนอผลงานหนาชน - เนอหาถกตองสมบรณ กระชบ ตามเวลา 2 คะแนน - เนอหาไมสมบรณ พดตะกกตะกก 1 คะแนน - ไมออกมาน าเสนอ 0 คะแนน

เกณฑการแปลความหมาย คะแนน 8 -10 มทกษะการท างานกลมสง คะแนน 6- 7.9 มทกษะการท างานกลมปานกลาง คะแนน ต ากวา 6 มทกษะการท างานกลมต า

เกณฑการตดสน

คะแนน 6- 10 ผานเกณฑ คะแนนต ากวา 6 ไมผานเกณฑ

บรรณานกรม

กระทรวงศกษาธการ. (2551). หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 . กรงเทพฯ: โรงพมพชมนมสหกรณเกษตรแหงประเทศไทย.

__________.(2551). ตวชวดกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551. กรงเทพฯ : ชมนมเกษตรกรแหงประเทศไทย จ ากด. กลมนเทศตดตามและประเมนผลการจดการศกษา. (2553). คมอการอบรม การพฒนาหลกสตรสถานศกษา

ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 เลม 2 จากหลกสตรสหองเรยน. สรนทร : ส านกงานเขตพนทการศกษาสรนทร เขต 1.

ขวญฤด ผลอนนตและธญญา ผลอนนต. (2550). MIND MAP กบการศกษาและการบรหารความร. กรงเทพฯ : ขวญขาว. ชชาต เทยงธรรม. (2552). สรปเขมวทยาศาสตร ม.1. กรงเทพฯ : ส านกพมพแมค. ถนด ศรบญเรองและคณะ. (ม.ป.ป.). สมฤทธมาตรฐาน วทยาศาสตร ม.1. เลม 1. กรงเทพฯ :

อกษรเจรญทศน บญชา แสนทว. (2546). วทยาศาสตร เลม 1 ชนมธยมศกษาปท 1. กรงเทพฯ : วฒนาพานช. ประดบ นาคแกวและคณะ. (ม.ป.ป.). วทยาศาสตร ชวงชนท 3 ชนมธยมศกษาปท 1. กรงเทพฯ :

ส านกพมพแมค. ประดบ นาคแกวและดาวลย เสรมบญสข. (2551). วทยาศาสตร ม. 1. กรงเทพฯ : ส านกพมพแมค. ปนศกด ชมเกษยณและปยาณ สมคด. (2545.) วทยาศาสตร 1. กรงเทพฯ : อกษรเจรญทศน. ภกฒลตา ประดบศร. (ม.ป.ป.). สารและสมบตของสาร. สบคนไดจาก http://www.somapagroup.com. สบคนเมอวนท 18 เมษายน 2553. ยพา วรยศและคณะ. (2549). วทยาศาสตร เลม 1. กรงเทพมหานคร: อกษรเจรญทศน. ศรลกษณ ผลวฒนะและคณะ. (2545). สารและสมบตของสาร วทยาศาสตร ชวงชนท 1 (ม.1-3). กรงเทพฯ : นยมวทยา. ___________. (2549). วทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 1 เลม 1. กรงเทพฯ : นยมวทยา. สพจน แสงมณและชานนท มลวรรณ. (2545). ชดปฏบตการการเรยนร วชาวทยาศาสตร. ชวงชนท 1

(ม.1-3). กรงเทพฯ : ประสานมตร.

Science

ชุดที่ 2 เรื่อง การวัดอุณหภูมิ